diff --git "a/bis_Latn/fineweb-2_000001_remove.jsonl" "b/bis_Latn/fineweb-2_000001_remove.jsonl" new file mode 100644--- /dev/null +++ "b/bis_Latn/fineweb-2_000001_remove.jsonl" @@ -0,0 +1,323 @@ +{"text":"Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 released in mangahere fastest, recommend your friends to read Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 now!\nTags: read Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 english, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 raw manga, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 online, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 chap, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 chapter, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 high quality, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 manga scan\nKimi Sae mo Ai no Kusari 5 is coming next...\nPrevious Chapter: Kimi Sae mo Ai no Kusari 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.mangahere.com\/manga\/kimi_sae_mo_ai_no_kusari\/v02\/c004\/","date":"2013-05-18T22:44:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382917\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00013-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5691585541,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":34,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5691585540771484, \"yva_Latn_score\": 0.08454064279794693, \"pcm_Latn_score\": 0.08214613795280457, \"pis_Latn_score\": 0.047427400946617126, \"mui_Latn_score\": 0.03237118199467659, \"ton_Latn_score\": 0.015986187383532524, \"omb_Latn_score\": 0.015169239602982998}","num_words":151,"character_repetition_ratio":0.375,"word_repetition_ratio":0.085,"special_characters_ratio":0.266,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.376,"perplexity_score":12799.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"6(6b) Ol olfala bubu, i stat long King Deved, i kam kasem long taem ya we ol enemi oli kam tekemaot ol laen blong Isrel oli go wok slef long Babilonia, i olsem. King Deved i papa blong King Solomon, we mama blong hem i wido blong Uria. Mo King Solomon i papa blong King Rehoboam, mo King Rehoboam i papa blong King Abia, mo King Abia i papa blong King Asa. Mo King Asa i papa blong King Jehosafat, mo King Jehosafat i papa blong King Joram, mo King Joram i papa blong King Usia. Mo King Usia i papa blong King Jotam, mo King Jotam i papa blong King Ahas, mo King Ahas i papa blong King Hesekia. Mo King Hesekia i papa blong King Manase, mo King Manase i papa blong King Amon, mo King Amon i papa blong King Josaea. Mo King Josaea i papa blong King Jehoeakin wetem ol brata blong hem. Long taem ya nao ol laen blong Isrel oli go wok slef long Babilonia.\nMATIU 1:6\nOne App.\n815 Languages.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/1\/6","date":"2013-12-10T21:55:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164026161\/warc\/CC-MAIN-20131204133346-00034-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999963045,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":20,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999963045120239}","num_words":239,"character_repetition_ratio":0.225,"word_repetition_ratio":0.043,"special_characters_ratio":0.235,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":13888.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"21Ol ston blong aes oli folfoldaon olsem ren. Ol ston ya, oli bigbigwan, we sipos man i skelem, bambae hevi blong wan i samwe long fifti kilo. Nao ol man oli stap tok nogud long God, from we hem i sanem ol ston ya blong aes i kam long olgeta, mo trabol ya i nogud we i nogud olgeta.\nREVELESEN 16:21\nOne App.\n815 Languages.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Rev\/16\/21","date":"2013-12-13T05:32:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164886464\/warc\/CC-MAIN-20131204134806-00080-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":76,"character_repetition_ratio":0.013,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.261,"stopwords_ratio":0.039,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11143.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"42Nao Jisas i talem long olgeta se, \"I gat wan tok long Baebol we i talem se, 'Pos ya we ol man blong wokem haos oli sakem finis, naoia hem i kam nambawan pos blong haos. Samting ya, Hae God i mekem, mo yumi luk we i gud tumas.' ?Ating yufala i no ridim tok ya yet?\"\nMATIU 21:42\nOne App.\n815 Languages.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/21\/42","date":"2013-12-08T00:34:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163056670\/warc\/CC-MAIN-20131204131736-00084-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":31,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":74,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.288,"stopwords_ratio":0.027,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":10676.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"28Mo Jisas i talem se, \"Long fasin blong figtri, i gat wan samting blong yufala i lanem. Stret long taem ya we han blong hem i stat gru bakegen, mo ol niufala lif oli stat kamkamaot, yufala i save we i taem blong wokem garen blong yufala.\nMAK 13:28\nFREE!\nOne App.\n1349 Languages.","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Mark\/13\/28","date":"2014-03-08T04:10:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1393999652955\/warc\/CC-MAIN-20140305060732-00078-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.000009656,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000096559524536}","num_words":64,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.265,"stopwords_ratio":0.031,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":9694.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Sato Kilman\nSato Kilman (30 disemba 1957, Malekula) hemi elekted long 2009 olsem Lida blong Opposisen blong Vanuatu afta ol grup blong Grin mo Namakiaute oli disaed blong ko sapotem hem akensem Maxime Carlot Korman we hemi fel blong jenisim kavman plente taem. Long end blong Novemba 2010, Praem Minista Edward Natapei hemi appointem hem olsem Deputy Praem Minista mo Minista blong Tred blong riplesem Ham Lini. Hemi ko insaed olsem presiden blong Alliance blong Vanuatu we hemi kam fes pati long Palemen, wetem 16 Mp aot long 52. Palamen blong Vanuatu.","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-23","url":"http:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Sato_Kilman","date":"2014-07-25T18:15:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-23\/segments\/1405997894473.81\/warc\/CC-MAIN-20140722025814-00155-ip-10-33-131-23.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8116934896,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":102,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8116934895515442, \"pis_Latn_score\": 0.18817448616027832}","num_words":110,"character_repetition_ratio":0.068,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.036,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.77,"perplexity_score":20475.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"25God ya, hem nomo i God, mo hem i Sevia blong yumi. Mo yumi joen long Jisas Kraes, Masta blong yumi, blong leftemap hae nem blong hem, mo blong talemaot we hem i King, we i hae moa long olgeta king, mo hem i gat olgeta paoa, i stat bifo olgeta, i kam kasem naoia, gogo i no save finis. Amen.\nJUD 1:25\nFREE!\nOne App.\n1537 Languages.","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-23","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Jude\/1\/25","date":"2014-08-01T11:52:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-23\/segments\/1406510274979.56\/warc\/CC-MAIN-20140728011754-00041-ip-10-146-231-18.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":76,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.28,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":8206.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"18\"Mi mi no tokbaot yufala evriwan. Mi mi savegud yufala, we mi mi jusumaot yufala. Be bambae tok ya blong Baebol i mas kamtru, we i talem se, 'Man ya we bifo mitufala i kakae long wan plet nomo, naoia hem i tanem tingting blong hem, hem i agens long mi.'\nJON 13:18\nFREE!\nOne App.\n1537 Languages.","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-23","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/John\/13\/18","date":"2014-07-31T16:14:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-23\/segments\/1406510273381.44\/warc\/CC-MAIN-20140728011753-00050-ip-10-146-231-18.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999929667,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999929666519165}","num_words":68,"character_repetition_ratio":0.007,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.277,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":9065.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"36Nao Saemon Pita i askem long hem se, \"?Masta, bambae yu yu go long weples?\" Jisas i talem long hem se, \"Ples ya we mi mi stap go long hem, yu yu no save biaen long mi naoia. Be biaen bambae yu save biaen long mi.\"\nJON 13:36\nFREE!\nOne App.\n1550 Languages.","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-35","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/John\/13\/36","date":"2014-09-01T23:52:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-35\/segments\/1409535920849.16\/warc\/CC-MAIN-20140909050619-00297-ip-10-180-136-8.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9998707771,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.999870777130127}","num_words":69,"character_repetition_ratio":0.121,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.305,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":8872.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"A - a\na art. locative, to, at, marking absolute location nouns; long. Na van a Vila. Mi go long Vila. Category: spatial. See: lo.\na TAM. nonsingular nonspecific aspect marker.\naaōō int. expression of surprise, wow, gee; awo. Aaōō! Gō lōqtag, gō lōqtag. Wow! There were lots and lots. Aaoo! Ol i plante we i plante. Aaōō, in̄ko o mēlin̄sal, mēlin̄sal. Gee, now (they were) really hungry. Awo, nao i hanggri we i hanggri.\nabawē n. pandanus mat; pandanus mat. Category: weaving.\naē1 part. have, existential predicate marker; i gat. Ke, o bak aē le mete gëvruk. There is a banyan tree at the doorway of my house. I gat wan nambangga long doa blong haos blong mi.\naē2 dem. anaphoric pronoun, there, previously mentioned place; long ples ia (wan ples we i bin tokbaot finis). Nē mē gil o qarörö, gil gil giigil, ni van, ni taq lin̄ereg aē. He dug a hole, dug and dug, and he went and hid in it. Hem i digim hol, digim, digim, i go i haed long hem. Qēt kemem a dēn̄ me o masawre nitiwial, kemem a gengen aē. Then we arrived at a place and we ate there. Finis mifala i kam long wan ples, mifala i kakae long ples ia.\naē3 part. anaphoric marker; about something that has been previously mentioned??; long, from. Mō mōvōt tul ren, na lolon mō qōr ren aē o maram. He slept very deeply and he forgot about the world. Hem i slip bigwan tumas, hem i fogetem wol. Kemek döl mö vugvug aē. We all had a meeting about it. Mifala evriwan i miting from.\nak n. canoe, boat, ship; kenu, sip. Si kēmi gö mörös o ak talo kopra na mögun kēmi, nēk i wöl. If you all want to own a copra boat, you buy (one). Sapos yufala i wantem wan sip blong kopra blong yufala, yu pem.\nak gavgav n. plane; plen.\nak geben n. sailing canoe; sel kenu.\nak sōsō canoe; kenu. E rōrō a siōl sar me, rēv kal sar o ak sōsō. Then the two of them floated ashore and pulled ashore the canoe. Ale tufala i flot i kam antap, pulum i kam antap kenu. 'canoe'. Category: canoe, marine. See: bakalav.\nanm̄eg vt. bother, disturb; spolem. Mōlio, Mōlio ni sōsō ti, ni sō sōsō, rōrō a sōsōsō, wo sar e i timiat mo gotru me, ni anm̄eg o tō. Mōlio, Mōlio paddled, he paddled and paddled, the two of them paddled, and on the shore the devil came along and disturbed the chickens. Mōlio, Mōlio i parel, i parel go go, tufala i parel, parel, mo antap ia, devil i kamtru, hem i spolem faol.\nan̄an̄ vi. yellow; yelo. Dödöu ga an̄an̄ ine, o gē ine na sian o wistaban. The leaves are yellow, that kava is called wistaban. Lif i yelo ia, kava ia, nem blong hem wistaban. Category: colour.\naqa int. expression of surprise, disbelief, horror; gee, gosh; awo. Qēt no wo, 'Aqa, in̄ko timiak avē rëwël?' Then I said, 'Gee, now what are we going to do brother in law?'. Afta mi se, 'Awo, nao ia olsem wanem tawian?'.\nar1 n. kind of tree; wan kaen tri. Used for making bows. Ol i yusum blong mekem bonaro. Premna corymbosa.\nar tur n. kind of ar tree which grows near the sea and is a strong tree which does not bend; wan kaen ar tri we i stap long solwota mo i strong mo i no save benben.\nar ōl n. kind of ar tree which grows in the bush; wan kaen ar tri blong bus. Category: plant, tree.\nar2 n. fence; fenis. Nēk ma tatag ere buluk ine van van van van vavavan, nēk mē tēqēl sōw le qeren̄ bē bilēn̄ nitiwial. You follow the cattle fence on and on and on until you go down to another creek. Yu folem fenis blong buluk ia go go go googo, yu godaon long wan wota bakegen.\n2 • n. fenced in area, pen, compound, enclosure; fenis. Ni van la ar, ni lēg o tere qō ine, ni van me ni lēg lē wērēntenge. He went to the enclosure, he tied up the pigs, and he came and tied them to the posts. Hem i go long fenis, i fasem ol pig ia, i kam i fasem long wud.\nArep n. place name; nem blong ples.\nas vt. rub; rabem. Jessica nē ni as na matan, o dödömia taē vita nē gö mörös mōvōt. When Jessica rubs her eyes it means that she wants to go to sleep. Taem Jessica i rabem ae blong hem, mining blong hem se hem i wantem slip. Nēk i le me o tenge, nēk i as, nēk i vun la panken, e ni sum. Bring the medicine leaf, rub it, squeeze it into a cup, then she;ll drink it. Karem lif meresin i kam, yu rabem, skwisim i go long kap, ale bae hem i dring.\n2 • vt. wash, scrub (plates); wasem. Lö lölö gövur, na wur o lölö gövur, na as o plet. Inside the house, I sweep inside the house and I wash the plates. Insaed long haos, mi brum insaed long haos, mi wasem plet. See: gösuv.\nasaw adv. separate, apart; stap hem wan. Nē go tog asaw den o tan̄sar, nē go tog asaw den o men, wo nē go tog asaw den o animol. It (flying fox) is apart from people, it is apart from birds, and it is apart from animals. Hem (flaengfoks) i stap defren long ol man, hem i stap defren long ol pijin, mo hem i stap defren long ol animol. Mem asaw, den nana qal ni m̄ës. Put it apart, in case I touch it and it falls. Putum i stap hem wan, nogus mi kasem i foldaon.\nasēg vt. share out, separate, divide; seraotem. Dōrōk a asēg o n̄e. Let's share out the canarium nuts. Yumitu seraotem ol nangae.\nat vt. tie thatch slabs onto bamboo rafters; fasem lif natanggura i go antap long bambu. Nēn mo so o doot, nēn a tek me, a vidir, a vēn, qēt, in̄ko nēn a at. We remove the sago palm leaves, we bring them, we remove the midribs, we sew them and then we tie the thatch to the rafters. Yumi tekem natanggura, yumi karem i kam, karemaot bun, somap, finis, nao ia yumi fasem i go long bambu.\nat rēv v. fasem lif natanggura we i no fasfas tumas.\nat tit v. fasem lif natanggura we i fasfas gud wetem plante lif klosap. Category: house.\natalē adv. all over the place; olbaot. Ri kere vanvan avē, ba ri togtog gem le mete gëvrun nēn ine, ri oror atalē. Don't go anywhere, but just stay by the door to our house and play around. Yufala i no go samples, be stap nomo long doa blong haos blong yumi, yufala i pleplei olbaot. Nē gata vanvan atalē, nē gē sigsiag gem. She didn't go all about, she just sat down. Hem i no stap go olbaot, hem i sidaon nomo.\natelen̄ vi. look upwards; luk antap. Nēk i atelen̄ siag, nēk i ēl siag e o wie biēg ti diam ti. Look up and you'll see up there a breadfuit hanging. Lukluk i go antap, yu lukim antap ia, bredfrut i stap hang.\natik n?. small; smol.\natiktik Wōl nē atik e, nē mita van le. Because he is small, he won't be able to go. From hem i smol ia, bae hem i no save go. See: nötu.\natm̄ēn n. man; man. Qön̄ nitiwial i rege min ginon, atm̄ēn wo reqe, rōrō me leg. One day there was a couple, a man and a woman, the two of them were married. Wan dei i gat man wetem woman blong hem, man mo woman, tufala i mared.\n2 • n. male. I nōtōn ine o atm̄ēn, ma qal wot o atm̄ēn. Her child was a boy, the first born was a boy. Pikinini blong hem ia boe, fasbon hem i boe. Nēk gö mörös o tō atm̄ēn si o tō reqe? Do you want a rooster or a hen? Yu wantem man faol o woman faol?\nav v. make mistake, miss, wrong; mestem. Oo mamarseg, na lölön kōmōrōk mō qōr, e no ma qaq av vita nēk ma van a Wētika. Oh sorry, the two of us forgot, so I said it wrong that you had gone to Wētika. O sore, mitufala i foget, ale mi talem rong se yu bin go long Wētika.\naw vi. shout, cry out; singaot. Ma var ten̄ten̄ nē ine, var gor na mōgōn o mōnōg, nē ni awaw tek. He stepped on him and made him cry, stepped on his sore, and he cried out because of it. Hem i stanap long hem mekem i krae, stanap antap long soa blong hem, hem i singaot wetem.\nawi int. pah!, argh!; awe! Awi, no gëtë kër! Argh, I don't want it! Awe, mi no wantem!\nawo int. wow!, woah!, hey!, ow!; awo! Awo, gōwē idian. Wow, it's really good. Awo, i gud tumas.\nThis\nwork is licensed under a\nCreative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 License.\nThis work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 License.","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-41","url":"http:\/\/paradisec.org.au\/vandicts\/Vureslexicon\/lexicon\/01.htm","date":"2014-10-01T12:13:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-41\/segments\/1412037663417.16\/warc\/CC-MAIN-20140930004103-00339-ip-10-234-18-248.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8289933801,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":38,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8289933800697327, \"kri_Latn_score\": 0.032433681190013885, \"pcm_Latn_score\": 0.018076611682772636, \"eng_Latn_score\": 0.01315327174961567, \"pis_Latn_score\": 0.012057045474648476}","num_words":2510,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.261,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.8,"perplexity_score":10845.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"I am working with a web application that is designed to run on IE quirksmode (it was initially designed a few years ago). I was trying to do something with absolute positioning in it, but it did not work as I expected. I have a simplified example illustrating my issue. Please see below.\n <\/title> <\/head> <body> <div id=\"1\" style=\"background: yellow; width: 600px; height: 400px\"> <div id=\"2\" style=\"background: green; position: absolute;\"> A long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long long text <\/div> <\/div> <\/body> <\/html>\nI would expect the div with id 2 to take the width of the document. And this does happen in Firefox and IE in standards mode. In quirks mode, the div's width is still constrained by the container (in fact more so - it has an extra margin on the right).\nIs there some way I can get this behaviour to happen in IE in quirks mode? Thanks!","id":"<urn:uuid:ebd4978c-d0ea-4e1f-9991-63f9640a68c1>","dump":"CC-MAIN-2014-42","url":"http:\/\/stackoverflow.com\/questions\/3669405\/width-of-absolute-positioned-div-in-ie-quirksmode","date":"2014-10-21T12:43:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-42\/segments\/1413507444385.33\/warc\/CC-MAIN-20141017005724-00070-ip-10-16-133-185.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5692158937,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":17,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5692158937454224, \"tpi_Latn_score\": 0.29787036776542664, \"pis_Latn_score\": 0.1329011172056198}","num_words":466,"character_repetition_ratio":0.57,"word_repetition_ratio":0.42,"special_characters_ratio":0.23,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.584,"perplexity_score":19304.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"37Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Man we i lavem papa no mama blong hem moa, i winim we hem i lavem mi, hem i no stret blong i kam man blong mi. Mo man we i lavem boe no gel blong hem moa, i winim we hem i lavem mi, hem i no stret blong i kam man blong mi.\nMATIU 10:37\nFREE!\nOne App.\n1602 Languages.","id":"<urn:uuid:d88195aa-657d-4c42-a5df-ae6dab42854a>","dump":"CC-MAIN-2015-06","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/10\/37","date":"2015-01-29T16:23:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-06\/segments\/1422115859923.61\/warc\/CC-MAIN-20150124161059-00247-ip-10-180-212-252.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000084639,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":20,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000008463859558}","num_words":74,"character_repetition_ratio":0.097,"word_repetition_ratio":0.338,"special_characters_ratio":0.305,"stopwords_ratio":0.027,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11290.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"40Pita i talem long olgeta blong oli go afsaed, nao hem i nildaon, i prea. Nao hem i tanem hem i go long bodi blong woman ya, i talem se, \"Tabita, yu girap.\" Nao woman ya i openem ae blong hem, mo taem hem i luk Pita, hem i girap, i sidaon.\nOL WOK 9:40\nFREE!\nOne App.\n1603 Languages.","id":"<urn:uuid:66f840f1-0754-48d6-916e-9673c74f425d>","dump":"CC-MAIN-2015-11","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/9\/40","date":"2015-03-06T17:41:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-11\/segments\/1424936469305.48\/warc\/CC-MAIN-20150226074109-00073-ip-10-28-5-156.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000097752,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000097751617432}","num_words":68,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.3,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":9385.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"3Be Pol i talem long hem se, \"God bambae i slavem yu. Yu yu olsem wol blong haos we oli wokem long laem, we waetwas nomo i holem. ?Weswe yu yu stap sidaon long ples ya blong jajem mi from Loa blong yumi? !Taem yu talem long olgeta, se wan i slavem mi, yu yu brekem Loa ya finis!\"\nOL WOK 23:3\nFREE!\nOne App.\n1607 Languages.","id":"<urn:uuid:1492ec81-e5e2-41f0-8671-99022285e030>","dump":"CC-MAIN-2015-18","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/23\/3","date":"2015-04-25T19:52:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-18\/segments\/1429246651471.95\/warc\/CC-MAIN-20150417045731-00216-ip-10-235-10-82.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000077486,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000077486038208}","num_words":79,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.28,"stopwords_ratio":0.038,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11342.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"10491_852_61burtonBlong mekem, kipim, mo stap glad long ol kavenan blong yumi, bae i pruf se Atonmen blong Jisas Kraes, i tru, oli raetemdaon long hat blong yumi.\nOl sista blong mi we mi lavem tumas. Yufala i bin stap long maen mo hat blong mi blong sam manis nao, taem mi stap tingting hevi long bigfala responsabiliti ia. Nating we mi no filim inaf long responsabiliti ia we i stap long mi, mi save se koling ia i kam long Lod tru long profet we Hem i jusum, mo blong naoia, hemia i inaf. Ol skripja oli tijim se nomata oli kamaot tru long voes blong miwan o tru long voes blong ol wokman blong mi, i semmak.1\nWan long ol bigfala presen we i kam wetem koling ia, i stret save ia, se Papa long Heven i lavem evriwan long ol gel blong Hem. Mi bin filim lav we Hem i gat long wanwan long yumi!\nSemmak long yufala, mi lavem ol skripja! Insaed long buk blong Jeremaea, yumi faenem wan skripja we mi laekem tumas. Jeremaea i laef long wan taem mo ples we i had, be Lod i letem hem blong luk fastaem \"wan taem blong hop long taem blong kam tugeta blong Isrel long las dei\" 2—taem blong yumi. Jeremaea i profesae:\n\"Long taem ya we i stap kam, niufala promes ya we bambae mi mekem wetem yufala i olsem. Mi bambae mi putum loa blong mi long tingting blong yufala, mo bambae mi raetemdaon long hat blong yufala. Mo mi bambae mi God blong yufala mo yufala bambae i man blong mi. …\n\"… Yufala evriwan bambae i save mi, i stat long ol haeman, gogo kasem olgeta we oli no gat nem. Nao mi bambae mi fogivim yufala, mi tekemaot ol sin blong yufala, mo bambae mi no moa save tingbaot olgeta bakegen.\"3\nYumi nao, pipol ia we Jeremaea i bin luk. Olsem wanem? Yumi bin invaetem Lod blong raetemdaon loa, o doktrin, insaed long hat blong yumi? Yumi biliv se fogivnes we i stap tru long Atonmen we Jeremaea i stap tokbaot, i blong wanwan long yumi?\nSam yia i pas, Elda Jefri R. Holan i bin serem ol filing blong hem long saed blong ol bigfala rus blong fet blong ol paeonia we oli stap muv i kam long Sol Lek Vale, iven afta we ol pikinini blong olgeta i ded. Hem i talem: \"Oli no bin mekem hemia from wan program; oli no bin mekem hemia from wan sosol aktiviti; oli mekem from fet blong gospel blong Jisas Kraes i bin stap long sol blong olgeta, i stap insaed long bun blong olgeta.\"\nHem i tokbaot, wetem filing:\n\"Hemia i wan wei ia nomo we ol mama oli save berem ol bebi blong olgeta, long ol bokis blong bred mo afta gohed mo talem: 'promes graon i stap samples. Bae yumi kasem vale.'\nOli bin save talem hemia from ol kavenan mo doktrin mo fet mo revelesen mo spirit.\"\nHem i endem toktok blong hem wetem ol toktok ia we i mekem man i tingting: \"Sapos yumi save kipim hemia insaed long famle mo Jos blong yumi, ating bae plante samting i kam stret olgetawan nomo. Ating bae plante samting we yumi no nidim bae oli kamaot long laef blong yumi. Mi harem se ol hankat ia, i no gat plante samting i save go insaed. Semmak olsem ol bubu blong yumi oli mas jusum wanem blong tekem, ating bae namba 21 senturi bae i lidim yumi blong disaed: 'Wanem bae yumi putum insaed long hankat ia?\" Hem i wanem i stap long sol blong yumi; samting ia we i stap insaed long bun blong yumi.\"4 O, blong talem long nara wei, hem i wanem we oli raetemdaon long hat blong yumi!\nOlsem wan niu Rilif Sosaeti presidensi, mifala i bin askem strong long Lod blong save ol stamba samting we bae Hem i wantem yumi putum insaed long Rilif Sosaeti hankat blong yumi blong gohed blong muvum wok ia. Mifala i bin filim se Papa long Heven, bae i faswan, mekem yumi helpem ol gel blong Hem we Hem i lavem blong oli andastanem doktrin blong Atonmen blong Jisas Kraes. Taem yumi mekem olsem, yumi save se fet blong yumi bae i kam antap, semmak long tingting blong yumi blong laef long stret mo gud fasin. Seken, taem mifala i stap lukluk long bigfala nid blong mekem ol famle mo ol hom oli kam strong moa, mifala i bin filim se Lod bae i wantem yumi leftemap tingting blong ol gel blong hem blong oli glad blong holemtaet kavenan blong olgeta. Taem oli holemtaet ol kavenan, famle i kam strong moa. Laswan, mifala i filim se Hem i wantem yumi blong wok wan wetem ol narafala okseleri mo wetem ol prishud lida blong yumi, mo traehad blong go aot mo helpem olgeta we oli stap long nid blong oli gohed folem rod ia. Hem i strong prea blong mifala se wanwan long yumi bae i openem hat blong yumi mo letem Lod i raetemdaon long hem ol doktrin blong Atonmen, ol kavenan mo fasin blong stap wan.\nOlsem wanem nao bae yumi luk se bae yumi mekem ol famle oli kam strong moa mo helpem ol narawan, sapos yumiwan, yumi no raetemdaon faswan long hat blong yumi wan dip mo strong fet long Jisas Kraes mo Bigfala Atonmen blong Hem? Tunaet mi wantem serem tri prinsipol blong Atonmen, we sapos yumi raetemdaon long hat blong yumi, bae i leftemap fet blong yumi long Jisas Kraes. Hem i hop blong mi se taem bae yumi andastanem ol prinsipol ia, bae i blesem wanwan long yumi, nomata yumi niu long Jos o yumi memba longtaem finis.\nPrinsipol 1: \"Evri samting we i no stret long laef, bae i save kam stret tru long Atonmen blong Jisas Kraes.\"5\nMifala, wetem yufala, i witnes blong Atonmen blong Sevya blong yumi, Jisas Kraes. Ol testemoni blong mifala, semmak olsem hemia blong yufala, oli raetemdaon long hat blong yumi taem yumi fesem ol defren kaen jalenj mo hadtaem. Sapos yumi no andastanem stret plan blong stap glad blong Papa long Heven, mo Atonmen blong Sevya olsem stamba blong plan ia, bae yumi luk se ol jalenj ia oli no stret. Yumi evriwan i serem ol tes blong laef tugeta. Be long ol fetful hat, oli raetemdaon: \"Evri samting we i no stret long laef, i save kam stret tru long Atonmen blong Jisas Kraes.\"\nFrom wanem Lod i letem yumi safa mo gat hadtaem insaed long laef ia? I simpol. Hem i pat blong plan blong mekem yumi gro mo progres! Yumi bin \"singaot wetem glad\"6 taem yumi bin save se bae yumi gat janis blong kam long wol ia blong gotru long laef ia. Elda Dalin H. Oks i bin tijim, \"Jenis we yumi evriwan i nidim blong eksperiensem long ol laef blong yumi i kam isi nomo taem yumi safa o gat hadtaem bitim taem we yumi stap gud mo stap kwaet.\"7\nEksampol blong wan fetful paeonia sista i soemaot trutok ia. Meri Lois Woka i bin mared long 17 yia long Jon T. Moris, long Sent Luis, Misuri. Tufala i bin krosem ol flat ples wetem ol Sent long 1853, mo tufala i kasem Sol Lek Vale afta fas yia mared blong tufala. Long rod blong tufala, oli bin safa mo sakrifaes semmak long ol nara Sent. Be safaring mo hadtaem blong tufala i no finis taem tufala i kasem Sol Lek Vale. Long yia afta, Meri, we i gat 19 yia, i raetem: \"Mitufala i gat wan boe i bon. …Wan naet, taem hem i gat tu o tri manis … wan samting i talem long mi se 'Bae yu lusum smolwan ia.'\"\nLong winta, helt blong bebi i go nogud. \"Mifala i mekem evri samting, … be bebi i no kam gud. …Long nambatu Febwari, hem i ded …mo mi drink kap ia we i konkon blong livim mit mo blad blong mi i go.\" Be tes blong hem i no finis yet. Hasban blong Meri tu i sik, mo tri wik afta bebi i ded, man blong hem i ded.\nMeri i raetem: \"So mi hemia, mi yangfala, mo mi lusum long 20 dei, hasban mo wan pikinini ia nomo blong mi, long wan defren ples, longlongwe long famle blong mi mo wetem wan hil blong hadtaem long fored blong mi … mo mi wantem tumas se mi tu, bae mi ded mo joenem olgeta we mi lavem.\"\nMeri i gohed: \"Wan Sandei naet, mi bin stap wokbaot wetem fren blong mi … hem i tokbaot hasban blong mi we i no stap, mo we mi stap miwan, mo taem mi stap krae, mi save luk, olsem se i wan visen long tingting, sap hil blong laef we bae mi mas klaem mo filim se hemia i ril tru. Wan hevi tingting i foldaon long mi, from se enemi i save stret wetaem blong kik, be [Sevya Jisas Kraes blong yumi i gat paoa blong sevem yumi. Tru long help we i kam long Papa, mi bin save faet wetem evri paoa we mi luk se oli kam agensem mi long tetaem ia.\"8\nMeri i bin lanem, taem hem i gat 19 yia, se Atonmen i givim stret save se evri samting we oli no stret long laef ia, oli save, mo bae oli kam stret—iven harem nogud we i bigwan tumas.\nPrinsipol 2: I gat paoa long Atonmen blong mekem yumi save winim man o woman ia we i folem fasin blong wol, mo kam ol tru disaepol blong Jisas Kraes.9\nI gat wan wei blong helpem yumi save wetaem nao yumi lanem wan doktrin o wan prinsipol blong gospel. Hem i taem yumi save tijim doktrin o prinsipol ia long wan wei we wan pikinini i save andastanem. Wan gudfala risos blong tijim ol pikinini blong andastanem Atonmen, i wan samting olsem we i stap long Praemeri lesen. Ating hemia i save helpem yumi taem yumi tijim ol pikinini blong yumi, ol apu pikinini, o ol fren we oli gat defren bilif we oli wantem andastanem impoten doktrin ia.\n\"Wan woman i wokbaot folem wan rod, mo i foldaon insaed long wan dip hol, mekem se hem i no save klaemaot. Nomata wanem hem i stap mekem, hem i no save kamaot hemwan. Woman ia i singaot blong kasem help mo i glad taem we wan i pas kolosap i harem hem, mo i pusum wan lada i go daon long hol. Hemia i letem hem blong klaemaot long hol mo i fri bakegen.\n\"Yumi olsem woman ia insaed long hol. Blong mekem sin, i blong foldaon insaed long hol, mo yumi no save kamaot yumiwan. Semmak olsem wan we i pas kolosap i harem singaot blong woman ia, Papa long Heven i sendem Wan Stret Pikinini blong Hem blong givim rod blong kamaot long hol. Atonmen blong Jisas Kraes, yumi save komperem long lada ia we i go daon long hol.\"10 Hem i givim rod blong klaemaot. Be Sevya i mekem moa bitim blong mekem lada i go daon. \"Hem nao i kamdaon insaed long hol, mo i mekem i posibol blong yumi yusum lada blong ronwe.\"11 \"Semmak olsem woman ia insaed long hol i mas klaemaot long lada, yumi mas sakem sin blong yumi mo obei long ol prinsipol mo odinens blong gospel blong klaemaot long hol blong yumi mo mekem Atonmen i wok long laef blong yumi. Long wei ia, afta we yumi mekem evri samting, Atonmen i mekem se i posibol long yumi blong kam klin inaf blong gobak long ples blong Papa long Heven.\"12\nI no longtaem i pas, mi gat janis blong mitim wan paeonia blong tedei, wan gel blong God mo i jes baptaes long Jos long Jile. Hem i wan singgel mama wetem tu yangfala boe. Tru long paoa blong Atonmen, hem i bin save putum laef blong hem bifo i go biaen, mo naoia i stap traehad blong kam wan tru disaepol blong Jisas Kraes. Taem mi tingting long hem, wan prinsipol we Elda Deved A, Bedna i kam long maen blong mi: \"Hem i wan samting blong save se Jisas Kraes i bin kam long wol blong dedfrom yumi—hemia i stamba mo fandesen blong doktrin blong Kraes. Be yumi nid tu blong glad se Lod i wantem, tru long Atonmen blong Hem, mo tru long paoa blong Tabu Spirit, blong laef insaed long yumi—i no nomo blong lidim yumi, be tu, blong givim paoa long yumi.\"13\nTaem sista ia blong Jile mo mi i stap toktok raon long wei blong stap long rod we i go long laef we i no save finis, hem i bin glad blong talem long mi se hem i gat strong tingting blong gohed long rod ia. Plante taem, hem i bin stap aotsaed long rod long laef blong hem, mo hem i talem se i no gat wan samting \"longwe\" aotsaed long rod we hem i wantem bak insaed long laef blong hem. Paoa blong Atonmen we i save mekem samting i stap laef insaed long hem. Oli raetemdaon long hat blong hem.\nPaoa ia i no mekem nomo se bae yumi klaemaot long hol, be tu, hem i givim paoa blong gohed long stret mo smol rod we i lidim yumi gobak long ples blong Papa long Heven.\nPrinsipol 3: Atonmen i bigfala pruf we yumi gat long lav we Papa i gat long ol pikinini blong Hem.\nBae i gud tumas blong yumi tingting hevi long bigfala tingting blong Elda Oks: \"Traem tingting se olsem wanem nao Papa long Heven bae i harem nogud blong sendem Pikinini blong Hem blong gotru long bigbigfala safaring from ol sin blong yumi. Hemia i bigfala pruf blong lav we Hem i gat long wanwan long yumi!\"14\nBigfala aksen blong lav ia, i sapos blong sendem yumi i godaon long ni blong yumi blong prea wetem tingting i stap daon, blong talem tangkyu long Papa long Heven blong lavem yumi inaf, mekem se Hem i bin sendem Wan Stret Pikinini Ia Nomo blong Hem mo Pikinini ia we i stret evriwan blong Hem i safa blong ol sin blong yumi, ol harem nogud mo evri samting we yumi luk se i no stret long laef blong yumi wanwan.\nTingbaot woman ia we Presiden Ukdof i bin tokbaot i no longtaem? Hem i talem: \"wan woman we i bin gotru long plante yia blong tes mo harem nogud i bin talem, tru long krae blong hem, 'mi kam blong luksave se mi mi olsem wan 200 vatu not—we i benben, i brok, i doti, we oli yusum fulap, mo i damej. Be mi mi wan 200 vatu not. Mi gat praes. Nomata mi no luk olsem, mo nomata oli benbenem mo yusum mi, praes blong mi i ful 200 vatu.'\"15\nWoman ia i save se hem i wan gel blong Papa blong hem long Heven, mo praes blong hem i bigwan inaf blong Hem i sendem Pikinini blong Hem blong pemaot hem, hem stret. Evri sista insaed long Jos i mas save wanem we woman ia i save—se hem i wan gel blong God we i lavem hem tumas. Olsem wanem nao taem yumi save praes blong yumi, bae i jenisim wei we yumi kipim ol kavenan blong yumi? Olsem wanem nao, taem yumi save praes blong yumi i jenisim filing blong yumi blong givhan long narawan? Olsem wanem nao, taem yumi save praes blong yumi, i mekem yumi wantem moa blong helpem ol narawan blong andastanem Atonmen semmak olsem yumi—dip insaed? Taem wanwan long yumi i gat doktrin blong Atonmen we oli raetemdaon dip long hat blong yumi, nao bae yumi stat blong kam kaen pipol ia we Lod i wantem yumi blong stap taem Hem i kambak bakegen. Bae Hem i luksave yumi olsem ol tru disaepol blong Hem.\nMi prea se Atonmen blong Jisas Kraes bae i mekem wan bigfala jenis i kam insaed long hat blong yumi. 16 Taem yumi kam klia long doktrin ia, we wan enjel blong God i talemaot olsem wan gud nius blong bigfala glad17, mi promes se bae yumi filim olsem ol pipol blong King Benjamin oli filim. Afta we oli bin prea strong se bae Atonmen i stap long laef blong olgeta, \"oli bin fulap long glad\"18 mo \"oli bin glad blong mekem wan kavenan wetem God, blong mekem tingting blong hem mo blong obei long ol komanmen blong hem long saed blong evri samting.\"19 Blong mekem, kipim, mo stap glad long ol kavenan blong yumi, bae i pruf se Atonmen blong Jisas Kraes, i tru, oli raetemdaon long hat blong yumi. Plis tingbaot ol trifala prinsipol ia, ol sista:\n-\n1.\n\"Evri samting we i no stret long laef, bae i save kam stret tru long Atonmen blong Jisas Kraes.\"20\n-\n2.\nI gat paoa long Atonmen blong mekem yumi save winim man o woman ia we i folem fasin blong wol, mo kam ol tru disaepol blong Jisas Kraes.21\n-\n3.\nAtonmen i bigfala pruf we yumi gat long lav we Papa i gat long ol pikinini blong Hem.22\n\"Long taem ya we i stap kam,\" Lod i talem: \"[Bae] mi putum loa blong mi long tingting blong yufala, mo bae mi raetemdaon long hat blong yufala. Mo mi bambae mi God blong yufala mo yufala bambae i man blong mi.\"23 Mi invaetem yumi blong askem Lod blong raetemdaon ol prinsipol ia blong Atonmen insaed long hat blong yumi. Mi testifae se oli tru. Long nem blong Jisas Kraes, amen.\n-\n1. Luk long Doctrine and Covenants 1:38.\n-\n2. Old Testament: Gospel Doctrine Teacher's Manual (2001), 198.\n-\n3. Jeremaea 31:33–34; oli ademap italik.\n-\n4. Jeffrey R. Holland, \"Roundtable Discussion,\" Worldwide Leadership Training Meeting, 9 Feb. 2008, 28.\n-\n5. Luk long Prijim Gospel blong Mi: Wan Gaed long Misinari Seves (2004), 52.\n-\n6. Job 38:7.\n-\n7. Dallin H. Oaks, \"The Challenge to Become,\" Liahona, Jen. 2001, 42\n; Ensign, Nov. 2000, 33.\n-\n8. Laef blong Meri Lois Woka Moris (kopi i stap wetem Linda Kjar Beton).\n-\n9. Luk long David A. Bednar, \"The Atonement and the Journey of Mortality,\" Liahona, Epril 2012, 12–19\n; Ensign, Epril 2012, 40–47.\n-\n10. Luk long Praemeri 7: Niu Testeman (1997), 104.\n-\n11. Joseph Fielding Smith, Doctrines of Salvation, komp. Bruce R. McConkie, 3 vols. (1954–56), 1:123.\n-\n12. Luk long Praemeri 7, 104.\n-\n13. David A. Bednar, Liahona, Epril 2012, 14\n; Ensign,Epril 2012, 42.\n-\n14. Dallin H. Oaks, \"Love and Law,\" Liahona\nmo Ensign, Nov. 2009, 26.\n-\n15. Dieter F. Uchtdorf, \"You Are My Hands,\" Liahona\nmo Ensign, Mei 2010, 69.\n-\n16. Luk long Alma 5:12–14.\n-\n17. Mosaea 3:3.\n-\n18. Luk long Mosaea 4:1–3.\n-\n19. Luk long Mosaea 5:2–5.\n-\n20. Prijim Gospel blong Mi, 52.\n-\n21. Luk long David A. Bednar, Liahona, Epril 2012, 12–19\n; Ensign, Epril 2012, 40–47.\n-\n22. Luk long Dallin H. Oaks, Liahona\nmo Ensign, Nov. 2009, 26.\n-\n23. Jeremaea 31:33; oli ademap italik.\nOfisol Websaet blong Jos blong Jisas Kraes blong Ol Lata-dei Sent\n© 2015 Intellectual Reserve, Inc. Oli holem evri raet.","id":"<urn:uuid:fad1966e-896a-4ace-b6e9-c282841f6fe8>","dump":"CC-MAIN-2015-35","url":"https:\/\/www.lds.org\/general-conference\/print\/2012\/10\/is-faith-in-the-atonement-of-jesus-christ-written-in-our-hearts?lang=bis","date":"2015-09-04T12:56:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-35\/segments\/1440645348533.67\/warc\/CC-MAIN-20150827031548-00205-ip-10-171-96-226.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000016689,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000016689300537}","num_words":3753,"character_repetition_ratio":0.079,"word_repetition_ratio":0.057,"special_characters_ratio":0.246,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14474.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"18Nao kapten ya i tekem hem, i lidim hem i go long komanda, nao i talem se, \"Man ya Pol we i stap long kalabus, hem i singaot mi, i askem long mi blong mi tekem yang boe ya i kam luk yu, from we hem i gat wan ripot blong talem long yu.\"\nOL WOK 23:18\nFREE!\nOne App.\n1192 Languages.","id":"<urn:uuid:d3a05563-6cd5-40d0-8abb-671777322c4e>","dump":"CC-MAIN-2016-26","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/23\/18","date":"2016-06-25T18:12:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-26\/segments\/1466783393463.1\/warc\/CC-MAIN-20160624154953-00030-ip-10-164-35-72.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000059605,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000059604644775}","num_words":70,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.3,"stopwords_ratio":0.029,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11570.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"41Man we i tekem wan profet i go insaed long haos blong hem, from we hem i save se man ya i profet, hem bambae i kasem sem pei long God we ol profet bambae oli kasem. Mo man we i tekem man we fasin blong hem i stret, i go insaed long haos blong hem, from we hem i save se man ya i wan stret man, hem bambae i kasem sem pei long God we man ya bambae i kasem.\nMATIU 10:41\nFREE!\nOne App.\n1213 Languages.","id":"<urn:uuid:af22eb0c-6a85-4e4c-ac45-4ff531f4a53b>","dump":"CC-MAIN-2016-44","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/10\/41","date":"2016-10-25T23:36:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-44\/segments\/1476988720468.71\/warc\/CC-MAIN-20161020183840-00534-ip-10-171-6-4.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000097752,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000097751617432}","num_words":95,"character_repetition_ratio":0.105,"word_repetition_ratio":0.209,"special_characters_ratio":0.273,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14145.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"10785_852_15cardonLod i lavem yumi mo i wantem yumi blong andastanem tingting blong Hem blong wantem fogiv.\nLong taem blong seves blong Sevya long wol, plante oli bin folem Hem, wetem olgeta tija blong loa mo Ol Farasi \"i go long evri taon blong Galili, … Judia, mo Jerusalem.\"1 Wan man we i stap slip long bed, i no save muv, i wantem blong Jisas i hilim hem, mo oli tekem hem i kam long wan taem we plante man i stap, be oli no save tekem hem i kam kolosap long Sevya; nao ol fren blong hem oli klaem antap long ruf blong haos we Sevya i stap long hem mo oli slakem hem i go daon. Taem hem i luk bigfala aksen blong fet ia, wetem bigfala stamba tingting we olgeta we oli lisin long Hem oli no save, Sevya i talem: \"Fren. Ol sin blong yu, mi tekemaot finis.\"2\nAting hemia i mekem man ia i sapraes, mo nating we ol skripja oli no tokbaot wanem man ia i mekem, ating hem i stap tingting sapos Sevya i save from wanem hem i kam.\nSevya i bin save se plante pipol i bin folem Hem from ol bigfala merikel blong Hem. Hem i bin tanem wota i kam waen finis;3 i sakemaot ol spirit we oli no klin;4 i hilim boe blong wan rijman,5 wan we i gat leprosi,6 wokman blong soldia blong Rom, mama blong waef blong Pita,7 mo plante narawan moa; mo i givimbak laef long boe blong wan wido.8\nBe wetem man ia we i nomo save muv, Lod i bin jusum blong givim pruf long tugeta samting ia, se hem i disaepol mo Hem wan ia nomo we i gat wok ia olsem Sevya blong wol. Taem oli harem ol toktok blong Sevya, ol tija blong loa mo ol Farasi oli stat blong toktok bitwin olgeta, we oli no save se oli stap tok nogud agensem Lod mo talem se God nomo i save fogivim sin. Taem hem i kasem tingting blong olgeta, Sevya i toktok long olgeta i talem:\n\"?From wanem yufala i tingting olsem?\n\"?I strong blong mi talem se 'ol sin blong yu, mi mi tekemaot finis', o blong mi talem se 'Yu stanap, yu wokbaot'?9\nHem i no wet long ansa blong olgeta, Sevya i gohed: \"Mi wantem soemaot long yufala we mi, mi Pikinini blong Man, mi gat paoa long wol ya blong tekemaot sin blong man.\" [Afta, hem i tanem hem i go long sikman we i no save muv] i talem: \"mi mi talem long yu, yu stanap, yu karem bed blong yu, yu wokbaot yu gohom.\"10 !Mo man ia i bin mekem!\nTru long merikel ia blong hilim bodi blong man, Sevya i bin konfemem long evriwan long yumi, impoten trutok blong spirit ia we i gat paoa: !Pikinini blong Man i fogivim ol sin!\nNomata we trutok ia, kolosap evri man we i biliv i akseptem, plante oli no akseptem stamba trutok ia se: Sevya i fogivim sin \"long wol,\" mo i no long Las Jajmen nomo. Hem i no akseptem eskius blong yumi long ol sin blong yumi.11 Hem i sarem ae taem yumi gobak long ol sin blong bifo.12 Be taem yumi sakem sin mo stap obei long gospel blong Hem, Hem i stap fogivim yumi.13\nLong fogivnes ia, yumi luk paoa blong Atonmen we i save mo i pemaot yumi, we i hapen wetem gladhat. Sapos yumi yusum fet blong yumi long Lod Jisas Kraes, paoa blong Atonmen blong Hem we i save mo i pemaot yumi i mekem yumi kam strong moa long taem blong nid,14 mo paoa blong Hem blong pemaot man i mekem yumi kam tabu taem yumi \"sakemaot man ia we i folem fasin blong wol.\"15 Hemia i givim hop long evriwan, speseli olgeta we oli filim se sapos oli mekem sem sin oltaem, hemia i go bitim tingting blong Sevya blong help mo sevem olgeta.\nBlong givim wan janis blong Sevya i givim moa laet long save blong yumi,16 wan taem Pita i bin askem se hamas taem nao bae hem i mas fogivim brata blong hem, mo afta, i askem: \"?kasem sevem taem?\" Tru, hemia bae i inaf i bitim mak. Be ansa blong Sevya i openem doa i bigwan long hat blong Hem we i fulap long sore: \"Yu no save fogivim hem seven taem nomo. Yu mas fogivim [seventi taem seven].\"17\nLod i lavem yumi mo i wantem yumi blong andastanem tingting blong Hem blong wantem fogiv. Moa long 20 taem long Doktrin mo Ol Kavenan, Lod i talem long olgeta we Hem i stap toktok long olgeta se Hem i fogivim ol sin blong olgeta, o ol semmak toktok.18 Long haf blong ol taem ia, ol toktok blong Lod oli go stret long Profet Josef Smit, mo samtaem i toktok long Josef Smit nomo, mo samtaem long ol narafala man.19 Faswan long ol toktok ia oli raetemdaon long 1830, mo laswan long 1843. Nao, ova long plante yia, Lod i bin ripitim long Josef se Hem i fogivim ol sin blong Josef.\nNomata we Josef i no rong long eni bigfala o series sin,20 yumi tingbaot gud se samsamtaem nomo, se \"[seventi taem seven]\" blong Lod i no stopem fogivnes folem hamas sin i series.\nTaem hem i bin stap toktok long ol elda we oli kam tugeta long Ketlan, Lod i talem se Hem i wantem olgeta blong mas winim wol; taswe, bambae Hem i gat lav mo sore long olgeta.21 Lod i save ol samting we yumi no strong long hem mo risal we i no save finis blong ol samting \"blong wol\" long ol man mo woman we oli no stret evriwan.22 Toktok ia, taswe long ves ia, i talem stret se hem i tru long paoa blong lav mo sore blong Hem we yumi save winim wol. ?Olsem wanem nao Hem i soemaot lav mo sore blong Hem? Long ol semfala elda ia long Ketlan, Hem i talem se Hem i bin fogivim olgeta long ol sin blong olgeta.23 Sevya i wantem blong fogivim man.\nI no gat wan i nid blong ting se fogivnes ia i kam nating, i no gat fasin blong sakem sin. I tru, Lod i talem se Hem i fogivim ol sin blong olgeta we oli talemaot ol sin blong olgeta long fored blong Hem mo oli askem fogivnes, mo afta i ademap huia i kwalifae from, we oli olgeta ia we sin i no mekem olgeta i ded.24 Nomata we Lod i no save lukluk long sin wetem wan smol pat we Hem i save akseptem,25 yet Hem i skelem samfala sin we oli series. Hem i talem se bae i no gat fogivnes from fasin blong tok agensem Tabu Spirit.26 Hem i talem hamas fasin blong kilimded man i bigwan tumas27 mo tokbaot olsem wanem sin long saed blong seks olsem adaltri i bigwan tumas.28 Long saed blong fasin blong stap ripitim sin long saed blong seks, Hem i letem yumi save se i had moa blong kasem fogivnes blong Hem.29 Mo Hem i talem se hem we i sin agensem laet mo save we i bigfala tumas, bae i kasem panismen we i moa bigfala.30 Yet, long sore blong Hem, Hem i letem man blong i kam antap wetem taem, be i no askem man blong kam stret evriwan naoia. Nomata wetem ol hip blong ol sin we i kamaot from wol ia i no strong, folem hamas we yumi sakem sin mo stap lukaotem fogivnes blong Hem, Hem i fogivim man, bakegen mo bakegen.31\nFrom hemia, yumi evriwan, wetem olgeta we oli stap traehad blong winim wan strong adiksen olsem drag, o ponografi, mo ol samting semmak, oli mas save se Lod bae i luksave ol stret mo gud hadwok, mo bae i fogiv wetem lav taem fasin blong sakem sin i fulwan, \"[kasem seventi taem seven.]\" Be hemia i no minim se wan i save mekem tingting blong gobak long sin mo no kasem panismen.32\nLod, oltaem i gat intres long hat blong yumi,33 mo giaman fet we i no gat eskius i no wan risen blong sin.34 Long dispensesen ia, Lod i bin wonem wan long ol wokman blong Hem agensem ol kaen eskius ia mo talem long olgeta se oli mas sem long grup blong Nikolas mo evri sikret rabis sin blong olgeta.35 Ol grup blong Nikolas oli wan grup blong relijin blong bifo we oli stap klemem raet blong mekem ol sin long saed blong seks wetem paoa blong gladhat blong Lod.36 Hemia, Lod i no glad long hem.37 Lav mo sore mo gladhat blong Hem oli no mekem samting i stret taem hat blong yumi i no glad nating. Mo yumi no obei long trutok, be yumi stap glad long fasin we i no stret mo i nogud.38 Be afta we yumi mekem evri samting we yumi save mekem,39 lav mo sore mo gladhat blong Hem, oli rod ia we, wetem taem,40 yumi winim wol tru long paoa blong Atonmen we i save pemaot man. Taem yumi putum tingting i stap daon mo lukaotem presen ia, yumi winim ol samting we yumi no strong long yumi,41mo tru long paoa blong Hem, yumi save mekem samting we yumi no save mekem yumiwan.\nLod i lukluk long laet we yumi bin kasem,42 ol tingting blong hat blong yumi,43 mo ol aksen blong yumi;44 mo taem yumi sakem sin mo lukaotem fogivnes blong Hem, Hem i fogivim yumi. Taem yumi tingting long laef blong yumi, mo laef blong olgeta we yumi lavem mo yumi save, yumi mas wantem blong fogivim yumiwan mo ol narafala man.45\nPrijim Gospel blong Mi i tokbaot olsem wanem i had blong winim wan adiksen fasin mo i leftemap tingting blong ol prishud lida mo ol memba blong no \"sek mo slakem tingting\" sapos ol investigeta o ol niu memba oli gohed blong traehad wetem ol kaen problem ia. Be, advaes i kam blong yumi soem \"tras long man o woman ia, mo no jajem hem, mo … lukluk hemia se i blong smol taem mo yumi andastanem.\"46?Bae yumi save mekem semmak wetem ol pikinini blong yumiwan mo ol memba blong famle we oli traehad wetem semfala problem, we oli aot smol taem long rod blong stret mo gud fasin? Yes, oli nidim blong yumi stap strong, yumi wet longtaem, mo gat lav—mo yes blong yumi fogivim olgeta.\nLong jeneral konfrens, long las Oktoba, Presiden Monson i talem:\n\"Yumi nidim blong gat long maen se man i save jenis. Oli save putum biaen ol nogud fasin. Oli save sakem sin from ol rong blong olgeta. …\n\" … Yumi save helpem olgeta blong winim ol smol rong blong olgeta. Yumi mas developem paoa ia blong luk ol man ia, i no olsem we oli stap naoia, be olsem we oli save kam.\"47\nLong wan long ol fas konfrens blong Jos, semmak long konfrens ia, Lod i talem long ol memba se\nolgeta oli klin, be i no evriwan. …\nfrom se evri bodi blong mit mo bun i kam nogud long fored blong Hem. …\n\"… sam long olgeta oli rong long fored blong Hem, be Hem, Lod, bae Hem i gat sore long olgeta from ol samting we olgeta oli no strong long hem.48\nMesej blong Hem i semmak tedei.\nPapa blong yumi long Heven i save wanem we yumi stap fesem, se yumi evriwan i sin mo \"stap afsaed olgeta long ol gudgudfala fasin blong God,\"49 bakegen mo bakegen. Hem i sendem Pikinini blong Hem we i save ol samting we i no strong long man, mo i save olsem wanem blong givhan long olgeta we oli kasem temtesen.50 Pikinini blong Hem i tijim yumi blong prea oltaem blong yumi no foldaon long temtesen.51 Oli talem yumi blong prea long hem blong kasem sore, from hem i gat bigfala paoa blong sevem man.52 Sevya i givim komanmen long yumi blong sakem sin53 mo fogivim man.54 Mo nomata i no isi blong sakem sin, taem yumi traehad wetem evri hat blong yumi blong obei long gospel blong Hem, Hem i givim promes ia se nomata ol sin blong yumi,insaed blong Hem i fulap wetem sore long yumi. Bae mi no sakemaot yumi evriwan;mo long dei blong bigfala nogud kros blong mi, bae mi tingbaot blong gat sore.55 Sevya i wantem blong fogiv.\nEvri wik, Momon Tabenakol Kwaea i statem ol brodkas blong hem wetem ol gudfala toktok blong hym blong Wiliam W. Fels, \"Sloslo Tekemaot Wari blong Yu.\" Yumi no save gud ol gudfala toktok blong nambafo ves:\nMi invaetem yufala blong tingbaot mo biliv long ol toktok blong Lod mo blong yusum fet we yufala i gat long Hem blong yufala i sakem sin.57 Hem i lavem yufala. Hem i wantem blong fogivim man. Mi testifae olsem long tabu nem blong Jisas Kraes, amen.\n-\n1. Luk 5:17; luk tu long Mak 2:2.\n-\n2. Luk 5:20; luk tu long Matiu 9:2; Mak 2:5.\n-\n3. Luk long Jon 2:1–11.\n-\n4. Luk long Mak 1:21–28; Luk 4:33–37.\n-\n5. Luk long Jon 4:46–54.\n-\n6. Luk long Matiu 8:1–4; Mak 1:40–45; Luk 5:12–15.\n-\n7. Luk long Matiu 8:14–15; Mak 1:29–31; Luk 4:38–39.\n-\n8. Luk long Matiu 8:16–17; Mak 1:32–34; Luk 4:40–41.\n-\n9. Luk 5:22–23; luk tu long Matiu 9:3–5; Mak 2:6–9.\n-\n10. Luk 5:24; oli ademap italik; luk tu long Matiu 9:6–7; Mak 2:10–12.\n-\n11. Luk long Fas Korin 6:9–10; Alma 11:34, 37; Hileman 5:10–11.\n-\n12. Luk long Seken Pita 2:20; Jemes 2:10; Doctrine and Covenants 82:7.\n-\n13. Luk long Aesea 1:18; Jeremaea 31:34; Luk 7:36–50; Inos 1:5; Alma 24:10; Moronae 6:8; Doctrine and Covenants 1:32; 58:42–43.\n-\n14. Luk long Jekob 4:7; Alma 14:26; Moronae 10:7.\n-\n15. Mosaea 3:19; luk tu long 2 Nifae 10:24–25.\n-\n16. Luk long Alma 32:28, 34.\n-\n17. Matiu 18:21–22; oli ademap italik; luk tu long Luk 17:1–4.\n-\n18. Luk long Doctrine and Covenants 20:5–7; 25:3; 29:3; 31:5; 36:1; 50:36; 60:6–7; 61:2; 62:3; 64:1–4, 5–7, 15–17; 75:6–8; 82:1; 84:60–61; 90:1, 6; 108:1; 110:5; 112:3; 124:74–76, 78; 132:50.\n-\n19. Luk long Doctrine and Covenants 20:5–7; 29:3; 60:6–7; 61:2; 62:3; 64:5–7; 84:60–61; 90:1; 110:5; 132:50.\n-\n20. Luk long Joseph Smith—History 1:28.\n-\n21. Luk long Doctrine and Covenants 64:2; oli ademap italik.\n-\n22. Luk long 1 Nifae 20:9–11; Doctrine and Covenants 24:2; 50:41; 63:47; 108:1–8.\n-\n23. Luk long Doctrine and Covenants 64:3.\n-\n24. Luk long Doctrine and Covenants 64:7.\n-\n25. Luk long Doctrine and Covenants 1:31; luk tu long verses 32–33; Alma 45:16.\n-\n26. Luk long Doctrine and Covenants 132:27; luk tu long Matiu 12:31; Luk 12:10.\n-\n27. Luk long Eksodas 20:13; Mosaea 13:21; Doctrine and Covenants 132:19; Moses 5:31–36.\n-\n28. Luk long Alma 39:5; Doctrine and Covenants 42:24–26.\n-\n29. Luk long Doctrine and Covenants 42:22–26, 75–78, 80–82; 63:13–17; 76:103.\n-\n30. Luk long Doctrine and Covenants 82:3; luk tu long Jon 15:22.\n-\n31. Luk long Moronae 6:8.\n-\n32. Luk long Mosaea 15:26.\n-\n33. Luk long Fas Samuel 16:7; Ol Sam 24:3–4; Ol Proveb 23:7; Matiu 15:18–20; Mak 7:20–23; Hibrus 3:12; 3 Nifae 12:19; Doctrine and Covenants 59:8; 64:34.\n-\n34. Luk long Doctrine and Covenants 20:29–30; 121:37.\n-\n35. Luk long Doctrine and Covenants 117:11.\n-\n36. Luk long Bible Dictionary, \"Nicolaitans.\"\n-\n37. Luk long Revelesen 2:6, 15.\n-\n38. Luk long Doctrine and Covenants 56:15.\n-\n39. Luk long 2 Nifae 25:23; Doctrine and Covenants 138:4.\n-\n40. Luk long Moses 7:21.\n-\n41. Ita 12:27.\n-\n42. Luk long Jon 15:22; Doctrine and Covenants 1:33; 82:3.\n-\n43. Luk long Alma 41:5–6; 3 Nifae 9:20; Doctrine and Covenants 137:9.\n-\n44. Luk long 1 Nifae 15:33; Alma 41:3–4; Doctrine and Covenants 137:9.\n-\n45. Luk long Matiu 6:14–15; Doctrine and Covenants 64:8–10; 98:39–48.\n-\n46. Prijim Gospel blong Mi: Wan Gaed long Misinari Seves (2004), 209.\n-\n47. Tomas S. Monson, \"Luk Ol Narawan Olsem we Oli Save Kam,\" Ensign o Konfrens Ripot, Nov. 2012, 45, 46; oli ademap italik.\n-\n48. Luk long Doctrine and Covenants 38:10–11, 14; oli ademap italik.\n-\n49. Rom 3:23.\n-\n50. Luk long Doctrine and Covenants 62:1; luk tu long Alma 7:12.\n-\n51. Luk long Doctrine and Covenants 61:39; oli ademap italik.\n-\n52. Alma 34:18; oli ademap italik; luk tu long 2 Nifae 31:19; Alma 7:14.\n-\n53. Luk long Hileman 13:11; Doctrine and Covenants 19:4, 13–21.\n-\n54. Luk long Doctrine and Covenants 64:8–10.\n-\n55. Luk long Doctrine and Covenants 101:9; oli ademap italik; luk tu long Doctrine and Covenants 82:1–7.\n-\n56. \"Gently Raise the Sacred Strain,\" Hymns, no. 146.\n-\n57. Luk long Alma 34:15–17.","id":"<urn:uuid:1fe35ec4-7118-4499-b94d-d2ee59a326d5>","dump":"CC-MAIN-2016-44","url":"https:\/\/www.lds.org\/general-conference\/2013\/04\/the-savior-wants-to-forgive?lang=bis&_r=1","date":"2016-10-26T14:01:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-44\/segments\/1476988720945.67\/warc\/CC-MAIN-20161020183840-00175-ip-10-171-6-4.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.999989152,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":18,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999891519546509}","num_words":3235,"character_repetition_ratio":0.096,"word_repetition_ratio":0.087,"special_characters_ratio":0.308,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14143.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 released in mangahere fastest, recommend your friends to read Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 now!\nTags: read Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 english, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 raw manga, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 online, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 chap, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 chapter, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 high quality, Kimi Sae mo Ai no Kusari 4 manga scan","id":"<urn:uuid:0bd8d96f-462b-445d-959a-90e52b8bbe77>","dump":"CC-MAIN-2016-50","url":"http:\/\/www.mangahere.co\/manga\/kimi_sae_mo_ai_no_kusari\/v02\/c004\/","date":"2016-12-06T08:14:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-50\/segments\/1480698541886.85\/warc\/CC-MAIN-20161202170901-00042-ip-10-31-129-80.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5929579139,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":32,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5929579138755798, \"yva_Latn_score\": 0.10287589579820633, \"pis_Latn_score\": 0.058547768741846085, \"pcm_Latn_score\": 0.03831446170806885, \"mui_Latn_score\": 0.029223904013633728, \"omb_Latn_score\": 0.019900616258382797, \"ton_Latn_score\": 0.015225016511976719}","num_words":121,"character_repetition_ratio":0.332,"word_repetition_ratio":0.054,"special_characters_ratio":0.263,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.386,"perplexity_score":11888.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"20Hem i talem se, \"Ol haeman blong ol laen blong Isrel oli agri finis, blong tumora bambae oli askem long yu, blong yu tekem Pol i godaon long Kaonsel blong olgeta. Bambae oli giaman long yu, se Kaonsel ya i wantem traem lukluk moa long bisnes ya blong hem.\nOL WOK 23:20\nFREE!\nOne App.\n1217 Languages.","id":"<urn:uuid:d9d8fd7e-f0e4-42f5-b1d9-2ec6e4bf06c7>","dump":"CC-MAIN-2016-50","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/23\/20","date":"2016-12-08T10:21:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-50\/segments\/1480698542520.47\/warc\/CC-MAIN-20161202170902-00407-ip-10-31-129-80.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000092983,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000009298324585}","num_words":65,"character_repetition_ratio":0.014,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.256,"stopwords_ratio":0.046,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11027.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"1Nao Pol i lukluk stret long ol memba blong Kaonsel ya, i talem se, \"Ol brata. Long olgeta laef blong mi, i stat bifo kam kasem tede, be mi no harem se mi mekem wan samting we i stikim mi, se mi mekem i rong long fes blong God.\"\nOL WOK 23:1\nFREE!\nOne App.\n1218 Languages.","id":"<urn:uuid:8097a260-9fcf-4071-b1d6-e4153bf86f69>","dump":"CC-MAIN-2017-04","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/23\/1","date":"2017-01-24T23:28:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-04\/segments\/1484560285315.77\/warc\/CC-MAIN-20170116095125-00572-ip-10-171-10-70.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000021458,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":30,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000002145767212}","num_words":61,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.284,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":10569.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Kalja\nVanuatu kalja i gat wota danis, mat weavem, dro lo sanbij mo narafala mo.\nMat hemi wan someting we yu weavem mo man i save sit dawn long hem mo mat mifala i usem blong pem woman mo mekem kastom ceremony long hemi.\nVanuatu island dress fulap truis oilm come long vanuatu blong watchem ol woman we oil werem island dress.\nVanuatu island dress fulap truis oilm come long vanuatu blong watchem ol woman we oil werem island dress","id":"<urn:uuid:16e68aa6-5fc4-4c62-80e3-6add975bc713>","dump":"CC-MAIN-2017-09","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Kultua","date":"2017-02-19T18:41:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-09\/segments\/1487501170249.75\/warc\/CC-MAIN-20170219104610-00112-ip-10-171-10-108.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9560617208,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":39,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9560617208480835, \"pis_Latn_score\": 0.038478776812553406}","num_words":92,"character_repetition_ratio":0.1,"word_repetition_ratio":0.265,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.954,"perplexity_score":16294.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"South Efate Football League hemi wantem kamaot mekem i klia long everiwan se olgeta i stap konfemem se hemi gat wan jampion klab finis we bambae hemi representem South Efate League long Shefa Telecom Vanuatu Limited Cup tunamen long Tongoa long manis blong May yia ia.\nLong wan meeting blong South Efate Football league long Mande namba 13 March 2017, League hemi kam blong agri mo mekem mandate follem klasmen blong 2016\/2017 season mo i lukim Ifira Venua Tamanu Paku football club hemi kam blong lidim classment long 33 points, follem Wetem Eraniau FC wetem Fresh Wota FC Wetem 28 poin tugeta.\nIfira Venua Tamanu Paku bambae hemi joinem Epau Football Club blong East Efate Football League, 3M United we hemi champion blong Nguna Football League i go long Tongoa.\nShefa Telecom Vanuatu Limited Cup hemi wan tunamen blong Shefa blong faenem wina mo rana ap we bambae oli tekem pat long Vanuatu Football Federation Telecom Vanuatu Limited National Super League.","id":"<urn:uuid:c1785966-5460-44f3-bc44-88bc2a67de3c>","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"http:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/ifira-venua-tamanu-paku-fc-hemi-niufala-jampion-blong-south\/article_faa8dd08-5353-5c54-aa8a-0fa14bb04c9e.html","date":"2017-05-24T21:41:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607862.71\/warc\/CC-MAIN-20170524211702-20170524231702-00021.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7488734126,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7488734126091003, \"pis_Latn_score\": 0.21656517684459686, \"pcm_Latn_score\": 0.026282526552677155}","num_words":242,"character_repetition_ratio":0.091,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.501,"perplexity_score":18651.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praem minista, Charlot Salwai mo minista blong health, Toara Daniel, tufala i handem ova wan dabol kabin trak igo long Melsisi health senta long namba 28 Julae.\nPresiden blong RMC Parti long Pentecost, Jean Baptiste Buleben i talem se Mr Toara, hemi handem ova ki igo long Mr Salwai blong hem nao, hemi handem ova trak igo long Melsisi health senta.\nMr Buleben i talem se pipol blong sentrol Pentecost i talem big fala tankiu igo long Mr Toara blong hemi save ansarem krae blong ol sik pipol mo ol nes blong karemaut wok blong olgeta igo long ol difren komuniti.\nHemi talem se Melsisi health, hemi stap tritim plande sik pipol long wan yia. Mr Buleben i talem se Melsisi, hemi wan eria we ikat plande pipol tu istap long hem mo oli nidim asistens blong health senta.\nAdvertisements","id":"<urn:uuid:bc98f528-81a8-483d-b6b8-90c427937178>","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/indigenouswatch.wordpress.com\/2016\/08\/03\/melsisi-health-ikat-wan-niu-trak\/","date":"2017-08-24T07:02:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886133042.90\/warc\/CC-MAIN-20170824062820-20170824082820-00623.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6626757383,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6626757383346558, \"pis_Latn_score\": 0.3341452181339264}","num_words":194,"character_repetition_ratio":0.104,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.568,"perplexity_score":14972.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Preface\nThis publication is the New Testament in the Maskelynes language. The 1300-1400 speakers of Maskelynes mostly live on the island of Uluveu which is one of the Maskelyne Islands off the southeast coast of Malakula in Vanuatu.\nThe New Testament in the Maskelynes language was translated during the years 2001 to 2012 by the Uluveu Language Project.\nFastok\nHistri blong Baebol Projek\nOl man we oli raetem Niutestamen fastaem, oli raetem long lanwis blong olgeta, lanwis blong Gris. Taem jos i kam bigwan, i stap long ol defdefren ples, ale ol man oli stat blong transletem Baebol i go long ol lanwis blong manples blong oli save ridim save. Long Uluveu aelan, long 1994 Uluveu Lanwis Projek i stanap ale oli askem wan advaesa blong givhan. Wan advaesa i kamtru long 1998 ale ol komuniti oli apoentem ol transleta wetem wan translesen komiti aot long evri vilej wetem evri denominesen. Long wan woksop long yia 1999 mo wan bakegen long 2000, fulap olfala mo medel man mo yangfala oli agri long wan fasin blong raetem lanwis Maskilin mo long wan alfabet. Ale long yia 2000 fofala transleta oli stat blong transletem buk Jona. Oli stat long Niutestamen long 2001 ale sam man bakegen oli joenem wok gogo oli flatem long yia 2012.\nRod blong tanem toktok blong Niutestamen i olsem wanem?\nLanwis blong Gris we ol olfala bifo oli raetem Niutestamen long hem i no olsem lanwis blong yumi blong Maskilin nating. Sapos ol transleta oli tanem i kam long lanwis folem wanwan wod, lanwis bae i no stret mo ol man bae oli no save kasem gud mining blong hem. From samting ia mifala i no wok folem fasin ia. Fastaem mifala i faenemaot ful mining blong toktok we i stap long lanwis blong Gris. Afta mifala i transletem mining ia i kam long lanwis Maskilin blong bae ol man oli ridim save. Samtaem blong mekem mining i klia, lanwis Maskilin i gat wan wod nomo, samtaem i gat nid blong yusum wan o iven tu ful sentens.\nFulap samting i stap long Tok blong God we tede long Vanuatu yumi no save ol samting ia. Ale lanwis blong Gris i gat fulap wod we ol lanwis blong Vanuatu oli no gat, olsem \"pris,\" \"aposol,\" \"adalteri,\" \"enjel,\" \"blesem,\" \"hop\" mo \"glori.\" Fastaem projek i goraon long ol vilej blong askem ol olfala se olsem wanem long ol toktok ia. Ol olfala oli talemaot ol gudgudfala toktok be i no evri wan. Ale insaed long projek ol transleta oli sidaon blong faenem rod blong talem ol mining we lanwis blong yumi i no gat. Blong sam mining mifala i faenem gudfala rod long lanwis, blong sam mifala i faenem olfala toktok we tede klosap i lus, blong sam mifala i talem mining long wan longfala rod, ale blong sam mifala i yusum wod blong lanwis blong deferen ples olsem Avoh, Bislama o iven Inglis. Ol kaenkaen wod ia i stap long diksonari long en blong Niutestamen ia.\nTok blong God i gat fulap tok pija long lanwis blong Gris we mining i no kamaot long lanwis blong yumi. Long sam olsem mifala i talem klia nomo, be mifala i putum wan futnot daon blong talemaot wanem we i talem long lanwis blong Gris fastaem.\nFasin blong joenem ol vas\nLong wanwan ples long Niutestamen oli talem wanem we i hapen long wan oda we i no sens long lanwis blong yumi. Wanem we i hapen fastaem oli talem biaen ale wanem we i hapen biaen oli talem fastaem. From samting ia, mifala i jenisim blong se wanem we i hapen fastaem i kam fastaem ale wanem we i hapen biaen i kam biaen. Blong mekem lanwis i sens olsem ia, samtaem mifala i joenem tu o tri vas ale raetem namba olsem Kol 4.7–8.\nOl futnot mo refrens\nTaem yumi ridim Niutestamen maet yumi luk wan smol leta we i stap klosap long wan wod o long en blong wan sentens olsem ia: * Hemia nao wan futnot.. Smol leta a i talemaot se daon long pej i gat wan tok save we i eksplenem wod o sentens long vas ia. Yumi s ingaotem kaen toksave se \"futnot.\" Wanwan futnot i talemaot mining blong wan wod, wanwan i talemaot stret wod o vas long lanwis blong Gris, ale wanwan i talemaot wan kalja o fasin blong ol man Ju we maet i givhan long yumi blong save mining. From ol samting ia, taem yumi luk wan smol leta olsem ia, i gud se yumi lukluk daon blong kasem gud mining blong vas ia.\nAninit ol futnot bae yumi luk ol refrens we oli talemaot narafala ples long Baebol we i gat sem tingting o toktok olsem vas we refrens i makem.\nOl saedtok\nTaem yumi ridim Niutestamen ia, bae yumi luk wan saedtok olsem Mat 13.44.\nNatohan pipihabǝlan aGot len nǝmav\nOl saedtok oli stap from tri samting. Faswan: oli stap blong givhan blong yumi blong luksave se ples ia long Tok blong God hemi abaot wanem. Nambatu: oli stap blong givhan long yumi blong faenem ples we yumi lukaotem long Tok blong God. Nambatri: hemi brekem longfala toktok i kam long ol smolsmol pis. Be wan samting: ol saedtok oli no tok blong God blong bae yumi prij long hem!\nOl stori we oli stap long defren buk bakegen\nYumi save se ol gospel, ol buk olsem Matiu, Mak, Luk mo Jon, oli stap tokbaot laef mo ded blong Jisas Kraes, mo olsem wanem hemi laef bakegen long ded. Yumi save ridim wan stori long buk Matiu ale sem stori ia i stap long buk Mak o Luk o Jon. Taem we i olsem, yumi save faenem refrens blong ol narafala ples aninit long saedtok olsem long Mat 14.13\nAYesu evǝŋan alalum̃an lotovi 5,000\nSamting ia i talemaot se stori blong taem we Jisas i givim kakae long 5,000 man i stap long Mak 6.30-44, Luk 9.10-17 wetem Jon 6.1-14 bakegen.\nOl pija\nLong en blong Niutestamen i gat ol pija. Sam pija oli stap blong givhan, blong yumi savi wanem we i hapen long stori. Sam pija oli stap blong soemaot wan ples blong olgeta, hemi olsem wanem. Ale sam narafala pija oli stap blong soemaot olsem wanem wan samting we yumi long Vanuatu yumi neva luk, olsem wan wud o wan anamol o wan samting blong kalja blong olgeta blong bifo.\nOl map\nLong Niutestamen i gat sam defren map blong ol defdefren ples. I gat sam blong taem we Jisas i wokbaot blong mekem wok we papa God i putum long han blong hem blong mekem. I gat sam bakegen blong taem we Pol i wokbaot blong talemaot Gud Nius blong Jisas Kraes.\nDiksonari\nSapos i gat wan wod we i stap long Niutestamen ia we yumi no save, traem lukaotem long diksonari we i stap long en blong Niutestamen. Diksonari ia i talemaot mining blong sam wod we yumi trabol from o we klosap i lus long lanwis blong yumi. I talemaot mining blong sam wod we yumi save be yumi no yusum plante taem, o yumi no yusum tumas long fasin we oli yusum long Tok blong God. I talemaot mining blong sam wod we yumi karem i kam, from we lanwis blong yumi i no gat. Ale i talemaot mining blong sam we maet yumi no wantem tingbaot be Tok blong God i strong long ol samting ia.\nOl topik\nSapos yumi wantem mekem wan Baebol Stadi we i tingbaot wan topik, yumi save lukluk i go long en blong Nuitestamen long wan lis blong ol topik wetem fulap ples long Tok blong God we oli tokbaot topik ia. O sapos yumi gat sam kwestin long wan samting we i stap long Tok blong God, ale maet yumi faenem se hemi wan long ol lis blong ol topik. Ale yumi save lukluk gud long topik ia blong faenemaot fulap blong ol ples long Tok blong God we oli tokbaot topik ia. Taem yumi ridim olgeta evriwan, bae yumi save nao wanem we God i wantem se bae yumi laef folem.\nNasoruan nametǝkav\nNǝb̃ol husur nǝpairan hǝn Nasoruan siGot\nNǝvanuan gail lototos gat Na-kel-gati-an Veveu a m̃o, lutosi len nasoruan salito, nasoruan ta Kris. Nǝboŋ alat siYesu lotosob̃ur, lutoh len naut tiltile gail, ale lotub̃at pair hǝn Nasoruan siGot van hǝn nasoruan salit gail hǝn lǝb̃eṽuruŋ lǝboii. Len naut a Uluveu, len nasihau 1994, Uluveu Lanwis Projek etub̃at, ale lous nǝvanuan na-vi-tarhǝte-an ideh. Nǝvanuan na-vi-tarhǝte-an sua evisi len nasihau 1998 ale alat a Uluveu lutabtabuh len nǝvanuan gail hǝn lǝb̃ipair hǝn nasoruan siGot, ale lutabtabuh len nakomiti sua. Lulekis hǝn galito dan navile p̃isi a Uluveu naut kǝmas Prespitirian, SDA o NTM. Len nawoksop sua len nasihau 1999, ale sual am len nasihau 2000, nǝhaṽut gail mai alalum̃an lotomatmatu mai alathutai ludam̃ hǝn naṽide hǝn natosian len nasoruan ta Uluveu mai nǝalfapet han. Beti len nasihau 2000 naulum̃an lotovat lotub̃at pair hǝn nalob̃ulat Jonah. Lotub̃at pair hǝn Na-kel-gati-an Veveu len nasihau 2001, ale naulum̃an galevis am loum mai galito van van loum p̃isi len nasihau 2012.\nNap̃isal hǝn nǝpairan hǝn nasoruan len Na-kel-gati-an Veveu imabe?\nNasoruan ta Kris lototos gat Na-kel-gati-an Veveu lan a m̃o sahum nasoruan sidat a Uluveu kasi. Nǝtransleta lǝtǝpair hǝn Nasoruan siGot husur nasoruan ṽisusua, nasoruan sidat asike tanor ale nǝvanuan gail asike lǝtalǝboi sǝhot namilen. Bathut natenan ginamit namtsahusur naṽide enan. Metǝkav namtudoŋ kitev namilen kavkav hǝn nasoruan topat len nasoruan ta Kris. Beti namtupair hǝn namilen van hǝn nasoruan sidat a Uluveu hǝn nǝvanuan p̃isi lǝb̃eṽuruŋ lǝboii. Boŋ galevis nasoruan sidat ikad natuhsoruan sua ŋai tokel p̃is namilen tomasil. Boŋ galevis am datusor ebǝlav hǝn namilen tomasil.\nNatit isob̃ur len Nasoruan siGot, len naut a Vanuatu damǝŋai datsalǝboi natgalenan. Ale nasoruan ta Kris ikad nasoruan isob̃ur nasoruan ta Vanuatu lǝsǝkade, hum \"pris,\" \"aposol,\" \"adalteri,\" \"enjel,\" \"blesem,\" \"hop\" mai \"glori.\" A m̃o naprojek iyar husur navile gail hǝn tousus kitev nasoruan gail. Ahaṽut gail lukel ur nakonsoruan galevis be savi gail p̃isi. Ale len nauman salito len naprojek, nǝtransleta lobǝtah hǝn lǝb̃isab̃ nap̃isal hǝn lǝb̃ikel namilen gail nasoruan sidato topar. Namilen galevis namtusab̃ nap̃isal tovoi hǝn namtb̃ikele len nasoruan sidato. Namilen galevis namtusab̃ nasoruan ta m̃o datsalǝboii damǝŋai, pǝpadaŋ hǝn lotomasig. Namilen galevis namtukele len nap̃isal tobǝlav. Ale namilen galevis namtulav nasoruan han dan naut tile hum nasoruan ta Avoh, nasoruan b̃onb̃on o nasoruan ta Iglan. Nasoruan tomagalenan lupat len natiksonari topat len nagilen Na-kel-gati-an Veveu egai.\nNasoruan siGot ikad nasoruan kǝta isob̃ur len nasoruan ta Kris lan, ale namilen sǝmasil len nasoruan sidato. Galevis namtukel p̃arp̃ar hǝn gail ŋai, be namtoriŋ nafutnot tovi na-tos-gati-an a pan len nalob̃ulat, ale nafutnot enan ikel ur nǝsa nasoruan ta Kris tokele a m̃o.\nNaṽide hǝn tosuhud hǝn naves gail\nLen naut ṽisusua len Na-kel-gati-an Veveu lukel nǝsa tovisi be lusor husuri len nap̃isal togol nǝnauan sidat ebutbutut. Nǝsa tovisi a m̃o lukele a tahw ale nǝsa tovisi a tahw lukele a m̃o. Husur natenan, namtogǝgel hǝni hǝn ke nǝsa tovisi a m̃o namtukele a m̃o ale nǝsa tovisi a tahw namtukele a tahw. Hǝn datb̃igol nasoruan b̃igam b̃ivoi maienan, len naut galevis namtosuhud hǝn naves toru o totor ale namtutos gat gail hum lotosua ŋai maiegai: Kol 4.7–8.\nNafutnot mai narefrens gail\nNǝboŋ datb̃eṽuruŋ Na-kel-gati-an Veveu, hum ma datb̃eris natuhleta topat pǝpadaŋ hǝn nasoruan sua o len nagilen nasentens maiegai: † Egai nafutnot sua.. Naleta enan ikel uri ke, a pan len napej ikad na-sor-lǝboii-an sua tosor husur natsua topat len naves enan. Datokis na-sor-lǝboii-an tomaienan hǝn \"nafutnot.\" Ikad nafutnot tokel ur namilen nasoruan sua, ikad nafutnot tokel ur nasoruan o naves len nasoruan ta Kris, ale ikad nafutnot tosor husur naṽide seJu gail ke hum ma b̃evi tarhǝt sidato hǝn datb̃elǝboii namilen. Bathut natgalenan, nǝboŋ dattoris natuhleta ideh, ivoi hǝn datb̃ebunus nǝsa topat a pan hǝn datb̃elǝboi sǝhot namilen naves enan.\nLen napej a pan ikad nafutnot gail, be a pan buni ikad narefrens gail lotokel ur naut tile gail len Nasoruan siGot tokad nǝnauan o nasoruan tohum naves narefrens tokel uri.\nNasoruan topat tarhǝte\nNǝboŋ dattoṽuruŋ Na-kel-gati-an Veveu egai, dereh dateris nasoruan tarhǝpej hum Mat 13.44.\nNatohan pipihabǝlan aGot len nǝmav\nNasoruan topat tarhǝte ipat m̃os natit itor. Esua: ipat hǝn b̃evi tarhǝt sidato hǝn datb̃eris lǝboi nǝsa naut enan len Nasoruan siGot tosor husuri. Eru: ipat hǝn datb̃isab̃ naut dattodoŋ kitevi len Nasoruan siGot. Itor: igol ke nasoruan tobǝlav egǝm vi hudhut gail. Be natsua: nasoruan topat tarhǝte savi soruan siGot hǝn datb̃ikel uri hum nasoruan siGot len nalotuan!\nNǝb̃ol gail lotopat len nalob̃ulat tile am\nDatolǝboii ke nalob̃ulat gail hum Mattiu, Mak, Luk mai Jon lusor husur nǝmauran mai nǝmatan siYesu Kristo, mai nǝmauran san dan nǝmatan. Datolǝboi datb̃eṽuruŋ nǝb̃ol sua len nalob̃ulat Mattiu ale nǝb̃ol enan ipat tu len nalob̃ulat Mak o Luk o Jon. Nǝboŋ tomagenan, datolǝboi datb̃isab̃ narefrens hǝn naut galenan pipit nasoruan topat tarhǝte hum Mat 14.13\nAYesu evǝŋan alalum̃an lotovi 5,000\nNatenan ikel uri ke nǝb̃ol husur nǝboŋ aYesu tovǝŋan alalum̃an lotovi 5,000 ipat len Mak 6.30-44, Luk 9.10-17 mai Jon 6.1-14 am.\nNapija o nǝgarutian gail\nLen nagilen Na-kel-gati-an Veveu ikad nǝgarutian gail. Galevis lupat hǝn lǝb̃evi tarhǝt sidato hǝn datb̃elǝboi nǝsa tovisi len nǝb̃ol. Galevis lupat hǝn datb̃eris lǝboi naut sua salito. Ale galevis lupat hǝn lǝb̃eṽusan gidat hǝn natsua gidat a Vanuatu datsarisi boŋ ideh, hum nǝhai o natsua tomaur o natsua hǝn naṽide salit ta m̃o.\nNǝmap o nǝgarutian hǝn naut gail\nLen Na-kel-gati-an Veveu ikad nǝmap tiltile gail hǝn naut gail. Ikad galevis hǝn naut a Jutea nǝboŋ aYesu toyaryar hǝn togol nauman aTata Got toriŋi len navǝlan hǝn b̃igole. Ikad galevis am hǝn nǝboŋ aPol toyaryar hǝn b̃ikel ur na-kel-uri-an tovoi husur aYesu Kristo.\nNatiksonari\nAsike datb̃elǝboi nasoruan sua topat len Na-kel-gati-an Veveu egai, datia doŋ kitevi len natiksonari topat len nagilen Na-kel-gati-an Veveu. Natiksonari enan ikel ur namilen nasoruan galevis datsalǝboi savoi o pǝpadaŋ hǝn b̃imasig dan nasoruan sidato. Ikel ur namilen nasoruan galevis dattolǝboi be datsakelkele, o datsakele len naṽide hum lotokele len Nasoruan siGot. Ikel ur namilen nasoruan galevis dattolavi gǝmai, husur tob̃uer len nasoruan sidato. Ale ikel ur namilen nasoruan galevis dattomǝtahun datb̃inau, be Nasoruan siGot ikele ale aGot ike datelǝboi natgalenan.\nNǝbathusoruan gail\nDatb̃ike datb̃eutaut hǝn nǝstati hǝn datb̃inau natsua len Na-kel-gati-an Veveu, datolǝboi datb̃evuhe vi lan nagilen ale bunus nǝbathusoruan gail mai naut isob̃ur len Nasoruan siGot lotosor husur nǝbathusoruan galenan. O datb̃ikad nausian husur natsua topat len Nasoruan siGot, ale hum ma datb̃isab̃i ke tosua len nǝbathusoruan gail. Ale datolǝboi datb̃ebunus nǝbathusoruan galen b̃ivoi hǝn datb̃isab̃ naut isob̃ur len Nasoruan siGot lotosor husur nǝbathusoruan enan. Nǝboŋ datb̃eṽuruŋ naut galenan, dereh datelǝboi nǝsa aGot tolǝŋoni ke datimaur husuri.","id":"<urn:uuid:4268617c-f2bb-4fb6-9fc7-e637b42dc08e>","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/vanuatubibles.org\/klv\/INT01.htm","date":"2017-08-20T19:06:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886106984.52\/warc\/CC-MAIN-20170820185216-20170820205216-00478.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8731862307,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":15,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8731862306594849, \"klv_Latn_score\": 0.06477779895067215}","num_words":4553,"character_repetition_ratio":0.078,"word_repetition_ratio":0.052,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.792,"perplexity_score":14409.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Return\nFacebook\nZip File\nBihaen, hem i save talemaot:\nO Yu we Yu Masta blong ol nem mo Yu we Yu mekem ol heven! Toktok blong mi long Yu i go tru long olgeta we oli Stamba blong Spirit blong Yu, we i hae tumas mo i gat fulap glori, mo we mifala i no save lukim. Mi askem Yu blong mekem prea blong mi i kam olsem wan faea we i save bonem ol kaliko we i blokim mi blong lukim ol naesfala samting blong Yu. Mo plis Yu mekem prea blong mi i kam olsem wan laet we i save lidim mi long bigfala solwora blong Yu.\nNaoia hem i mas leftemap tufala han blong hem olsem hem i wantem askem wan samting long God - God we Hem i gat ol gudfala samting mo i hae tu mas. Hem i mas talemaot:\nO Yu we wol i wantem Yu tumas mo ol nesen i lavem Yu tumas! Yu luk se mi stap tanem mi long Yu, mo mi lego ol narafala samting be Yu nomo. Mo mi holem strong long rop blong Yu, we taem hem i bin muv, evri samting we Yu mekem i bin muvmuv tu. Mi wan wokman blong Yu, O Masta blong mi, mo mi olsem pikinini blong wokman blong Yu. Yu luk se mi stap reri blong mekem wanem Yu askem mo wanem Yu wantem. Mi stap tingting nomo long wanem i mekem Yu Yu hapi. Toktok blong mi i gotru long solwora blong bigfala sori blong Yu, mo i gotru long San blong ol gud samting blong Yu. Mi askem Yu blong mekem wanem Yu Yu wantem wetem ol wokman blong Yu.\nLong paoa blong Yu we i no gat toktok blong talemaot hae mak blong hem! Wanem Yu Yu stap talemaot i sem mak wetem wanem hart blong mi i wantem mo spirit blong mi i lavem. O God, O God blong mi! Yu no lukluk long samting we mi mi wantem mo ol samting we mi mi stap doim. No, plis Yu lukluk long wanem Yu Yu wantem, from hemia nao i kavremap ol heven mo i kavremap tisfala wol. Long nem blong Yu we i hae tumas, O Yu we Yu Masta blong ol nesen! Mi bin wantem ol samting nomo we Yu Yu wantem, mo mi lavem ol samting nomo we Yu Yu lavem.\nHem i mas foldoan long ni blong hem, mo putum fored blong hem long graon. Hem i mas talemaot:\nYu Yu hae tumas. Yu Wan nomo Yu save talemaot mak blong Yu, mo Yu Wan nomo Yu gat save long Yu. Ol narafala samting i no enaf.\nNaoia, hem i mas stanap mo talemaot:\nMekem prea blong mi, O Masta blong mi, i olsem wan wora blong laef we i kamaot long graon. Hemia i blong mekem se mi save stap laef gogo kasem taem we paoa blong Yu i finis, mo blong mekem se mi save tokbaot Yu long evri wol long wol blong Yu.\nHem i mas leftemap tufala han blong hem bakagen blong askem sam samting. Bihaen, hem i mas talemaot:\nO God! Taem we mifala i bin stap long wei long Yu, ol hart mo ol spirit blong mifala i bin go daon. Faea blong lav blong Yu i bin mekem hol wol i bon! Mi askem Yu long nem blong Yu, we i bin mekem evri samting i stap daon, blong Yu no kipim bak eni samting we i stap wetem Yu. O Yu we Yu Masta blong ol man! Yu save lukim, O Masta blong mi, tisfala man blong narafala ples we hem i wantem kasem kwik taem long gudfala hom blong hem we i stap andanit long paoa blong Yu mo insaed long bigfala sori blong Yu. Yu save lukim tisfala rabis man we hem i stap lukaotem solwora blong sori blong Yu. Yu save lukim tisfala smolsmol man we i stap lukaotem hoas blong glori blong Yu, mo tisfala poa man we hem i wantem kasem ol rises blong Yu. Yu Yu gat raet blong talemaot wanem Yu Yu wantem. Mi talem stret se mifala i mas preisem Yu long evri samting we Yu doim, mo mifala i mas gohed oltaem blong mekem evri samting we Yu Yu talem.\nNaoia, hem i mas leftemap tufala han blong hem mo talemaot tri taem Bigfala Nem blong God (\"Allah'u'Abha\", we i minim \"God i gat fulap glori\"). Bihaen, hem i mas go daon long God - we Hem i tabu mo Hem i hae - mo putum tufala han long tufala ni blong hem. Hem i mas talemaot:\nO God blong mi! Yu save lukim se spirit blong mi i bin muvmuv insaed long evri pat blong bodi blong mi, from we hem i wantem wosipim Yu, mo hem i wantem tingbaot Yu oltaem mo preisem Yu. Spirit blong mi i stanap long ol samting we Maot blong Loa blong Yu i bin talemoat long Kingdom blong ol Toktok blong Yu mo long heven blong ol save blong Yu. Long taem we mi stap olsem, mi laek blong askem Yu blong serem evri samting blong Yu, O Masta blong mi. Fasin ia nao i soem se mi mi no gat wan samting, be Yu Yu ris tumas mo Yu Yu givimaot ol samting. Mi mi no gat paoa nating, be Yu Yu strong tumas.\nNaoia, hem i mas stanap mo leftemap tufala han blong hem 2 taem, long fasin blong askem wan samting. Hem i mas talemaot:\nI no gat narafala God be Yu, Yu we Yu strong tumas mo Yu givimaot ol samting oltaem. I no gat narafala God be Yu, we Yu mekem evri samting i stat mo evri samting i finis. O God, O God blong mi! Fogivnes blong Yu i mekem se mi mi no fraet. Sori blong Yu i mekem se mi mi kam strong. Singaot blong Yu i bin wekemap mi. Mo ol gudfala samting blong spirit blong Yu i bin leftemap mi mo karem mi i kam long Yu. Sipos no, mi no gat raet blong stanap long get blong siti blong Yu, mo mi no save tanem fes blong mi i go long ol laet we i stap saen long heven blong wanem Yu wantem. O Masta blong mi! Yu save lukim tisfala poa man we i stap kilim doa blong ol gudfala samting blong Yu, mo tisfala spirit we klosap i ded mo hem i lukaotem riva blong laef we i stap oltaem long tufala kaen han blong Yu.\nOltaem, Yu Yu gat raet blong talemaot wanem Yu wantem, O Yu we Yu Masta blong evri nem. Mo mi mi mas go daon long Yu mo stap glad blong folem wanem Yu Yu wantem, O Yu we Yu mekem ol heven!\nHem i mas leftemap tufala han blong hem 3 taem, mo talemaot:\nGod i moa hae bitim evri wan we i hae!\nHem i mas go daon long ni mo putum fored blong hem long graon. Hem i mas talemaot:\nYu Yu hae tumas! Nomata olgeta we i klosap long Yu i traem preisem Yu, be oli no save kasem heven blong Yu. Mo ol pisin blong hart blong olgeta we i lavem Yu tumas oli no save kasem doa blong get blong Yu. Mi talem stret se Yu Yu hae tumas bitim ol gudfala samting, mo Yu Yu holi bitim ol nem. I no gat narafala God be Yu, Yu we Yu hae tumas, mo Yu we Yu gat fulap glori.\nNaoia, hem i mas sidaon mo talemaot:\nMi agri tumas wetem tru toktok blong evri samting we God i mekem, mo tru toktok blong Tabu Kampani we i stap antap, mo olgeta we i stap long tabu paradaes. Mo bihaen long olgeta, mi agri wetem ol tru toktok blong Maot blong Glori long ples we laet i stat. Tru toktok ia i talem se Yu Yu God, i no gat narafala God be Yu, mo Hem we Yu bin soemaot i olsem Sikret we i Stap Haed mo Saen we i Tabu Tumas! Long Man ia, tufala leta B mo E i bin kam wan ples mo joen tugeta. Mi talem stret se Hae God nao i bin putum nem long Hem. Nem ia i stap long evri Buk blong God – God we i Masta blong Kingdom antap mo wol we i stap daon.\nHem i mas stanap stret mo talemaot:\nO Masta blong ol samting mo Masta we i holem evri samting we yumi save lukim mo yumi no save lukim. Yu lukim bigfala krae blong mi, mo Yu harem se mi mi singaot mo hart blong mi i holem bigfala sori. Mi askem help blong ol paoa blong Yu! Ol trabol we mi bin mekem i bin blokem mi blong kam klosap long Yu. Mo ol sin blong mi i bin mekem se mi mi stap long wei long ples blong gudfala fasin blong Yu. Lav blong Yu, O Masta blong mi, i bin mekem se mi kam ris. Fasin we mi bin lusum Yu i bin spoilem mi, mo fasin blong mi stap long wei long Yu i bin bonem mi. Mi askem strong long Yu blong Yu letem se mi lukluk long ol naesfala samting blong Yu, mo folem evri samting long Buk blong Yu. Mi askem hemia wetem help blong wokbaot blong Yu long wael ples ia, mo wetem help blong wan toktok we olgeta we Yu bin jusum oli bin talemaot long tis bigfala ples: \"Mi stap long ples ia! Mi stap long ples ia!\"\nMo mi askem samting ia bakagen wetem help blong ol win blong laef blong Revelesen blong Yu, mo wetem help blong sofsof win we i blo taem Manifestesen blong Yu i jes kam.\nNaoia, hem i mas talemaot Bigfala Nem blong God 3 taem. Bihaen, hem i mas go daon mo putum tufala han long ni blong hem mo talemaot:\nOl preis i go long Yu, O God blong mi, from Yu Yu bin helpem mi blong tingbaot Yu mo preisem Yu. Yu bin mekem se mi luksave Hem we i Stamba blong ol saen blong Yu. Yu bin mekem se mi go daon from Yu Yu Masta. Yu bin mekem se mi stap daon from Yu Yu God. Mo Yu bin mekem se mi stanap long ol samting we Maot blong Glori blong Yu i bin talem.\nHem i mas stanap bakagen mo talemaot:\nO God, O God blong mi! Bak blong mi klosap i brok from bigfala hevi blong ol sin blong mi, mo fasin we mi no bin lisen long Yu i mekem se mi mi lus. Taem mi stap tingbaot ol nogud samting we mi bin mekem mo ol gudfala fasin blong Yu, hart blong mi i kam sofsof mo blad blong mi i kam hot. O Yu we Yu naes tumas! O Yu we olgeta long wol i wantem Yu! Mi no save leftemap fes blong mi blong lukim Yu. Mi sem blong leftemap han blong mi long heven blong ol gudfala samting blong Yu. Yu lukim, O God blong mi, se krae blong mi i blokim mi blong tingbaot Yu, Yu we Yu Masta blong Kingdom antap mo long wol we i stap daon. O Masta blong laef! Long nem blong ol saen blong Kingdom blong Yu, mo long nem blong ol sikret blong Paoa blong Yu, mi plis long Yu blong mekem wanem Yu wantem wetem olgeta we Yu lavem ol, blong oli soemaot gudfala fasin blong Yu. Fasin ia i stret long gudfala spirit blong Yu, O King blong evri samting we yumi save lukim mo yumi no save lukim.\nNaoia, hem i mas talemaot Bigfala Nem blong God 3 taem. Bihaen, hem i mas foldaon long ni blong hem mo putum fored blong hem long graon. Hem i mas talemaot:\nOl preis i go long Yu, O God blong mifala, from we Yu bin sendem i kam daon long mifala ol samting we i pulum mifala i kam long Yu. Mo yu bin givim long mifala evri gudfala samting we Yu bin sendem i kam daon long ol Buk mo ol Holi Raeting blong Yu. Protektem gud mifala, O Masta blong mi, blong mifala i no gat ol tingting olbaot mo ol tingting we i kam from we mifala i praod mo mifala i tingting krangke. I tru se Yu nao Yu gat fulap paoa, mo Yu Yu save evri samting.\nNaoia, hem i mas leftemap hed blong hem mo sidaon. Hem i mas talemaot:\nMi agri tumas, O God blong mi, wetem tru toktok we olgeta we Yu bin jusum i bin talem. Mi luksave long ol samting we olgeta we i stap long Paradaes blong Yu antap, mo olgeta we oli go raon long Stamba Ples blong Yu, i bin luksave. Ol kingdom blong wol mo blong heven i blong Yu, O Masta blong ol wol.\nHu we i wantem talem prea ia i mas wasem tufala han blong hem, mo taem hem i stap was, hem i talem:\nMekem han blong mi i kam moa strong, O God blong mi, blong hem i save holem Buk blong Yu long wan strong fasin we ol armi blong wol i no save winim hem. Lukaotem hem blong hem i no tusum olgeta samting we i no blong hem. I tru se Yu Yu Strong Tumas mo Yu Yu Mos Paoaful.\nNao long taem we hem i stap wasem fes blong hem, hem i talem:\nMi bin tanem fes blong mi i go long Yu, O Lod blong mi! Plis Yu saenem fes ia wetem laet blong Fes blong Yu. Protektem hem blong hem i no save tan i go long eni wan be Yu Wan nomo.\nAfta, hem i mas stanap mo tanem fes blong hem i go long Qiblih (Poen blong Adoresen - Ples we yumi go daon long hem wetem bigfala lav - Bahji, Akka). Hem i talem:\nGod i talem tru se i no gat narafala God be Hem Wan. Ol kingdom blong Revelesen krieisen i blong Hem. I tru se Hem i bin soemaot Hem we i Dayspring [Dawn - Fasfala laet blong san] blong Revelesen, Hem we i bin toktok long Sinai, we tru long Hem Bigfala Laet i bin save saen, mo Lote-Tri [Tabu Tri] we i no gat eni pasing long narasaed blong hem i bin tok, mo tru long Hem, singaot i bin go long olgeta we i stap long heven mo olgeta we i stap long wol: \"Yu luk! Hem we i Gat Evri Samting i kam. Wol mo heven, glori mo paoa i blong God, Hem we i Lod blong ol man, mo Hem we Hae Jea we i stap antap mo long wol andanit i blong Hem!\"\nNaoia, hem i mas bao daon, mo putum tufala han blong hem long tufala ni blong hem, mo i talem:\nYu Yu hae tumas antap long wei we mi save preisem Yu, mo eni narafala man, antap long wei we mi save deskraebem Yu, mo olgeta we i stap long heven mo long wol i save deskraebem Yu.\nBihaen, hem i mas stanap tufala open han, wetem fored blong han we i open long fes blong hem. Hem i talem:\nO God blong mi, plis Yu no tanem Yu long hem we wetem ol finga blong hem i stap hang strong long kaliko blong sori mo blesing blong Yu. Yu Yu Hem we i soemaot Bigfala Sori Olgeta bitim evri wan we i soemaot sori!\nNaoia, hem i sidaon mo hem i talem:\nMi talem tru se Yu Yu wan nomo, Yu Yu God, mo i no gat Wan narafala God be Yu. I tru se Yu Yu bin rivilim Fet blong Yu, fulfilim Kovenan blong Yu, mo openem bigwan doa blong blesing blong Yu long evriwan we i liv long heven mo long wol. Ol blesing mo pis, ona mo glori i go long olgeta loved wan blong Yu we ol jenis o ol janis blong wol i no bin blokim olgeta blong tan i go long Yu, mo olgeta we i bin givim evri samting blong olgeta blong traem kasem wanem we i stap wetem Yu. I tru se Yu Yu Ever-Fogiving, mo Yu Yu Givim Evri Samting.\n(Insaed long prea ia, i gat wan toktok we i moa longfala bitim ol narafala toktok. Sipos wan man i no wantem talemaot longfala toktok ia, i oraet nomo sipos hem i talem tisfala toktok:\n\"God i talem tru se i no gat narafala God be Hem Wan, Hem we i Help long Taem blong Trabol, Hem we i Stap Oltaem Hem Wan Nomo.\"\nMo tu, i oraet nomo sipos, taem we hem i stap sidaon, hem i disaed blong talem tisfala toktok:\n\"Mi talem tru se Yu Yu wan nomo, Yu Yu God, mo i no gat wan narafala God be Yu.\")\nTisfala prea, we hem i sot wan aot long ol trifala prea, yumi mas talemaot wan taem long evri dei, eni taem bitwin medel dei mo taem we san i go daon.\nMi talem stret, O God blong mi, se Yu Yu krieitem mi blong save Yu mo mi wosipim Yu. Long smol taem ia, mi save talem tru long wik paoa blong mi mo long strong paoa blong Yu. Mo mi talem se mi mi gat nating, be Yu Yu gat planti samting. I no gat narafala God be Yu. Yu Yu help long taem blong trabol, mo Yu Yu save stap oltaem Yu wan nomo.\nO God! Tekemaot ol samting we i mekem se mifala i faet. Mekem redi blong mifala ol samting we i mekem se mifala i agri, mo we i helpem mifala i luksave se mifala i wan kaen nomo. O God! Karem gudfala spirit blong Yu i kam daon long mifala, mo jenisim miting ia i kam olsem miting blong wan famli blong Heven. Mekem redi blong mifala ol lav, olsem kakae blong hart blong mifala. Givim save long mifala, olsem kakae blong hed blong mifala. Givim laet long mifala, olsem kakae we i kam long Heven.\nOl preis i go long Yu, O Masta. Plis Yu fogivim ol sin blong mifala. Plis Yu soemaot sori long mifala mo helpem mifala blong go bak long Yu. Plis Yu helpem mifala blong hang strong oltaem long Yu nomo. Tru long ol blesing blong Yu, plis Yu save givim long mifala evri samting we Yu Yu lavem, mo evri samting we Yu Yu wantem, mo evri samting we i stret wetem hae mak blong Yu. Plis Yu leftemap mak blong olgeta we oli gat strong bilif blong Yu, mo fogivim olgeta tru long lav blong Yu.\nYu Yu helpem mifala oltaem long taem blong trabol, mo Yu Yu save stap oltaem Yu Wan nomo.\nO Masta we Yu fogivim ol man oltaem! Yu Yu olsem wan sef ples we ol wokman blong Yu oli save haed long hem. Yu Yu save gud long olgeta tingting we mifala i stap haedem long hart blong mifala. Yu Yu save evri samting. Mifala i no gat paoa, be Yu nomo Yu gat bigfala paoa. Mifala evriwan i fulap long ol sin, be Yu Yu fogivim ol sin mo Yu Yu sori long mifala oltaem. O Masta, plis Yu no lukluk long ol mestek blong mifala. Plis yu jajem mifala folem lav mo blesing blong Yu. Ol mestek blong mifala i plante tumas, be bigfala solwora blong fogivnes blong yu i no gat en blong hem. Mifala i no strong nating, be ol saen blong help blong Yu i klia tumas. From hemia, plis Yu save sapotem mo givim paoa long mifala. Plis Yu helpem mifala blong wokem olgeta aksen we i stret wetem Tabu Ples blong Yu. Plis Yu laetemap hart blong mifala. Plis Yu helpem mifala blong lukluk long wan klia fasin, mo blong harem gud ol toktok. Plis Yu givim laef bakagen long ol ded man, mo plis Yu tekemaot ol sik blong ol sik man. Plis Yu givim ol rijis long ol poa man, mo Yu helpem olgeta we oli fraet blong oli save stap sef mo kwaet. Plis Yu letem mifala i kam insaed long kingdom blong Yu mo plis Yu laetemap mo soemaot stret rod long mifala. Yu Yu hae tumas mo Yu Yu gat evri paoa. Yu Yu givim ol gudfala samting long mifala oltaem. Yu Yu sori long mifala oltaem. Yu Yu kaen tumas.\nO Yu we mi lavem fes blong Yu tumas, Yu we naesfala lukluk blong Yu i olsem wan ples we mi save stap sef long hem, Yu we ples blong Yu i gol blong mi, Yu we preis blong Yu i hop blong mi, Yu we kea blong Yu i stap wetem mi oltaem, Yu we lav blong Yu i mekem se mi stap long wol ia, Yu we taem mi tingbaot Yu mi harem gud tumas, Yu we mi wantem tumas blong mi stap klosap long Yu, Yu we mos impotan gol blong mi i blong stap long fored blong Yu! Mi plis long Yu blong Yu no blokem mi blong kasem olgeta gudfala samting we Yu bin promis blong givim long olgeta we Yu bin jusum aot long ol wokman blong Yu. Plis Yu givim long mi olgeta gudfala samting blong wol ia mo blong wol we bambae i kam.\nI tru se Yu Yu King blong olgeta pipol. I no gat wan narafala God be Yu nomo. Yu Yu fogivim mifala oltaem, mo Yu Yu givim olgeta gudfala samting long mifala.\nO God blong mi! Hemia i wokman blong Yu, mo boe blong wokman blong Yu. Hem i bin biliv long Yu mo long ol saen blong Yu. Hem i bin tanem fes blong hem i go long Yu, mo hem i bin lego long ol samting be Yu wan nomo. I tru se sori we Yu save soem i big wan olgeta bitim hemia we ol narafala i save soem. Yu we Yu stap fogivim ol sin blong ol man mo Yu stap haedem ol rabis fasin blong olgeta, plis Yu lukaotem wokman ia long fasin we i stret wetem heven blong ol gud samting blong Yu, mo wetem bigfala solwora blong lav blong Yu. Letem hem i kam klosap long sori blong Yu we i tabu tu mas, mo we i stap fastaem long stat blong wol mo heven. I no gat wan narafala God be Yu. Yu Yu stap fogivim ol man oltaem, mo Yu Yu redi blong seraot ol samting.\nNaoia, man we i ridim prea ia mas talemaot ol toktok ia:\nAllah'u'Abha (1 taem)\nI tru se yumi evriwan i wosip long God (19 taem)\nAllah'u'Abha (1 taem)\nI tru se yumi evriwan i go daon long God (19 taem)\nAllah'u'Abha (1 taem)\nI tru se yumi evriwan i folem God oltaem (19 taem)\nAllah'u'Abha (1 taem)\nI tru se yumi evriwan i preisem God (19 taem)\nAllah'u'Abha (1 taem)\nI tru se yumi evriwan i givim ol tangkyu long God (19 taem)\nAllah'u'Abha (1 taem)\nI tru se yumi evriwan i stap weit long wanem God i wantem (19 taem)\n(Sipos hem we i ded i wan woman, prea ia i stat olsem: \"Hemia i woman we i wok long Yu, mo i gel blong woman we i wok long Yu\".)\nO God blong mi! Yu Yu fogivim ol sin! Yu Yu givim ol presen! Yu Yu tekemaot ol trabol!\nMi askem Yu blong fogivim ol sin blong olgeta man we oli bin lego long bodi blong olgeta blong go long wol blong spirit. O God blong mi! Mekem se olgeta oli sakem ol rabis fasin blong olgeta. Tekemaot ol trabol long hart blong olgeta. Jenisim daknes blong olgeta i kam laet. Mekem se olgeta i go insaed long garen blong glad filing. Klinim olgeta wetem wora we i klin tu mas. Mo letem olgeta i save lukim ol gud samting blong Yu we oli stap long big fala hil we i hae tu mas.\nOl fren blong God … oli sud givim sam samting, nomata i smol tumas. God i no save putum wan hevi long eni man we hem i no inaf blong wokem. Ol Senta mo ol biliva i mas givim sam samting long Fand…O fren blong God! Yu mas save gud. Taem yu givim sam samting, ol garen blong yu, ol wok blong yu, mo ol bisnis blong yu oli save kam antap big wan, mo ol gudfala samting i save kam long yu. Man we i mekem wan gud wok bambae hem i save kasem ol gud samting we i bigwan ten taem bitim wanem hem i bin givim. Long saed blong olgeta we i spendem mane blong olgeta long rod blong God, i tru tumas se Masta blong yumi, we i laef oltaem, bambae i mas givim bigfala sapot blong mekem olgeta i kam moa strong.\nO God! O God blong mi! Saenem laet long hed blong ol tru fren blong Yu. Wetem help blong ol enjel we i stap klosap long Yu, letem ol fren ia i winim wan sua viktori. Mekem olgeta i wokbaot strong long stret rod blong Yu. Wetem lav blong Yu, we i stap long taem bifo go kasem naoia, openem ol doa blong ol gud samting blong Yu long fored blong ol tru fren ia. Olgeta nao oli yusum long rod blong Yu ol samting we Yu Yu bin givim long olgeta. Oli protektem rilijin blong Yu. Oli putum trast blong olgeta long memori blong Yu. Oli givim hart blong olgeta, from we oli lavem Yu. Mo oli redi blong lego long ol samting blong olgeta from we oli wantem se Yu Yu hapi mo from we oli lavem Yu, we Yu naes tumas!\nO Masta blong mi! Taem we Yu seraot ol samting, mekem se olgeta i kasem planti. Mo mekem sua se olgeta i kasem wan gudfala praes from ol samting we oli bin mekem.\nI tru se Yu Yu givim laef long evri samting, Yu Yu helpem mifala, Yu Yu seraot oltaem, Yu Yu kaen tu mas, mo Yu Yu givim evri samting long mifala oltaem.\nOl preis i go long Yu, O God mo Masta blong mi! Naoia wan niufala Mesej i kam we i mekem se ol dak ples i kasem laet. Mesej ia i mekem se Tabu Haos blong God i stanap, ol Raeting i klia, mo niufala Rod i open. Mi askem Yu blong givim long mi, mo long olgeta we i stap klosap long mi, evri samting we i save helpem mifala blong flae long heven blong glori blong Yu, we i hae tumas. Mo plis Yu givim ol samting we i save klinimaot long mifala ol nogud tingting we i mekem se sam man i no biliv long yuniti blong Yu.\nO Masta blong mi! Mi mi wan man we i bin holem strong long rop blong lav mo kaen filing blong Yu. Mo mi bin holem strong long en blong kaliko blong sori mo blesing blong Yu. Mi askem Yu blong givim long mi, mo long ol man we mi lavem olgeta, ol gud samting blong wol ia mo blong wol we bambae i kam. I gat wan Presen we i stap haed mo we Yu wantem givim long ol man we oli spesal. Plis Yu givim Presen ia long mifala!\nO Masta blong mi! Ol dei ia i olsem taem we Yu bin talem ol wokman blong Yu blong lego ol dring mo kakae. Bambae ol gudfala samting i mas kam long man we i lego long ol samting ia, from we hem i lavem Yu mo hem i katemaot ol narafala samting be Yu wan nomo. Helpem mi mo helpem olgeta, O Masta blong mi, blong harem Yu mo folem ol loa blong Yu. I tru tumas se Yu nao Yu holem ol paoa blong mekem wanem Yu wantem.\nI no gat narafala God be Yu. Yu Yu wan nomo. Yu Yu save evri samting. Yu Yu waes tumas. Ol preis i go long God, Masta blong evri wol.\nOl preis i go long Yu, O God mo God blong mi! Hemia i ol dei we Yu bin askem long olgeta we Yu bin jusum, olgeta we Yu lavem, mo ol wokman blong Yu, blong oli holem Fast. Yu bin mekem se Fast i olsem wan laet long ol pipol blong kingdom blong Yu, long sem fasin we Yu bin mekem se obligatori prea i wan lada we i leftemap olgeta we oli luksave long yuniti blong Yu. Tufala ia i tufala stamba post we Yu makem i givim olsem glori mo ona long olgeta pipol long wol. Mi plis long Yu, tru long tufala stamba post ia, blong mekem se rilijin blong Yu i stap sef long ol trabol we i kamaot long olgeta we oli folem ol rabis fasin, mo i kamaot long olgeta rabis man we oli stap wok agensem Yu. O Lod, plis yu no haedem laet we Yu bin rivilim tru strong paoa blong Yu mo ol paoa blong Yu we i kavremap evri samting. Mo wetem ol armi we mifala i save lukim mo ol armi we mifala i no save lukim, plis Yu save helpem olgeta we oli gat tru bilif long Yu, tru long komand blong Yu mo paoa blong Yu we i antap long evri samting. I no gat narafala God be Yu, Yu we Yu gat Evri Paoa mo Yu we Yu Strong Tumas.\nLong Nem blong Hem we olgeta Buk blong God i bin promisim, Hem we i save Evri Samting, Hem we i Awea long Evri Samting ! Ol dei blong fasting i kam finis, mo long taem ia olgeta wokman we oli raonem hae jea blong Yu, mo oli bin kam long fored blong Yu, oli stap holem fast ia. Talemaot: O God blong olgeta nem, mo Hem we i bin krieitem heven mo wol ia! Mi plis long Yu, tru long Nem blong Yu we i gat Evri Glori, blong Yu save akseptem fasting blong olgeta we oli bin holem fast from we oli lavem Yu, mo from we oli holem strong long wanem i mekem se Yu Yu glad, mo oli bin wokim wanem Yu bin askem olgeta blong mekem foloem wanem i stap long Buk mo Tablet blong Yu. Tru long olgeta ia, mi go daon blong askem Yu sipos Yu save helpem mi blong tijim Fet blong Yu, mo blong mekem se mi stanap strong long lav blong Yu. Hemia blong meksua se mi no foldaon from we i gat ol bigfala noes blong konfiusen blong olgeta we Yu bin krieitem. I tru se Yu Yu gat paoa blong mekem evri samting we Yu wantem mekem. I no gat wan narafala God be Yu Wan, Yu we Yu Givim Laef, Yu we Yu gat Evri Paoa, Yu we Yu Givimaot Evri blesing, mo Yu we Yu Stap long ol Taem Bifo.\nOl preis i go long Yu, O Lod mo God blong mi! Mifala i bin holem Fast folem wanem Yu bin talem, mo mifala i stap brekem Fast ia naoia from lav blong Yu mo blong Yu glad long mifala. O God blong mi! Plis Yu save akseptem ol aksen we mifala i bin wokim long rod blong Yu from we mifala i lavem beauty blong Yu, wetem fes blong mifala i tan i go long Fet blong Yu, mo mifala i lego long evri samting be Yu Wan nomo. Folem hemia, plis Yu save givim fogivnes blong Yu long mifala, long ol abu blong mifala, mo long olgeta we i bin biliv long Yu mo long ol bigfala saen blong yu long tisfala Revelesen we i gat bigfala glori. Yu Yu gat paoa blong mekem evri samting we Yu wantem. I tru se Yu Yu Hem we i Hae Tumas, Hem we i Gat Evri Paoa, mo Hem we i Fri long Evri Samting.\nO God blong mi mo Masta blong mi! Yu lukim se mi mi stap long medel long olgeta we yu krietem we oli i bin go agensem Yu mo oli no folem wanem Yu talem. Evri taem we mi invaetem olgeta blong oli go insaed long bigfala solwora blong save blong Yu, oli kam moa wos long fasin we oli talem se Fet blong Yu i no tru, mo oli kam moa strong long fasin we oli no wantem akseptem Stamba Ples we Wanem Yu Yu Wantem i kamaot long hem. O God blong mi! Mi go daon blong askem Yu, O God blong mi, tru long olgeta we oli bin holdem fast from lav blong Yu, mo oli dring long living wota blong godaon long yu aot log han blong ol blesing blong yu, blong yu givim long olgeta we yu lavem, olgeta we anda long faea blong ol test blong Yu oli hang strong long rop blong pateins, olgeta gudfala samting we yu bin raetem long ol Buk mo ol tablet blong Yu. Folem hemia, raetem daon plis, long olgeta we oli safa wetem ol trabol from lav blong Yu, ol riwod we yu givim long olgeta we oli bin martir long rod blong Yu, blong mekem se Yu Yu glad long olgeta. Mo plis Yu sendem long olgeta, Ol Lod, olgeta samting we i save mekem se fulumap hart blong olgeta wetem joy, tekemaot ol tabol long ae blong olgeta, mo givim niufala laef long spirit blong olgeta. I tru se Yu Yu gat Bigfala paoa, Yu Yu Hae Tumas, Yu we Yu helpem ol long Taem blong Trabol, Yu we Yu gat Ol Save, Yu we Yu gat Ol Waes.\nO God! O God blong Mi. Hemia wan wokwoman blong Yu we i singaotem Yu. Hem i trastem Yu. Hem i tanem fes blong hem i go long Yu. Hem i plis long Yu blong Yu givim ol blesing blong heven i kam long hem. Hem i askem se Yu soemaot long hem ol sikret blong spirit, mo Yu givim olgeta laet blong Yu i go long hem.\nO Masta blong mi! Mekem se tufala ae blong man blong mi i save lukluk. Mekem se hart blong hem i save kam hapi tru long laet blong save blong Yu. Pulum tingting blong hem i kam long naesfala lukluk blong Yu we i fulap long laet. Plis Yu mekem se spirit blong hem i kam glad tru long ol klia laet blong Yu we Yu soemaot long hem.\nO Masta blong mi! Tekemaot olgeta samting we i stap blokem lukluk blong hem. Mekem se olgeta plante plante blesing blong Yu i foldaon long hem olsem ren. Mekem se hem i drong long waen blong lav blong Yu. Mekem se hem i kam wan long olgeta enjel blong Yu we leg blong olgeta i wokbaot long wol ia, be long sem taem spirit blong olgeta i flae long hae heven. Mekem se hem i kam olsem wan laet we i saen wetem laet blong waes blong Yu, long wan klia mo braet fasin, long medel blong ol pipol blong Yu.\nI tru se Yu Yu spesal tumas, Yu Yu stap givim ol samting long ol pipol oltaem, mo Han blong Yu i open oltaem.\nO God! O God blong mi! Mi bin tanem mi i go long Yu, from we mi sem mo mi sori long ol rabis samting we mi bin mekem long laef blong mi. I tru se Yu Yu fogivim mifala mo Yu Yu sori long mifala.\nO God! O God blong mi! Mi bin kam bak long Yu. I tru se Yu Yu fogivim mifala oltaem mo Yu Yu lavem mifala.\nO God! O God blong mi! Mi bin hang long rop blong ol blesing blong Yu. Yu Yu olsem wan stoahaos we Yu holem evri samting we i stap long heven mo long wol ia.\nO God! O God blong mi! Mi mi spid blong kam long Yu. I tru se Yu Yu fogivim mifala, mo Yu Yu Masta we Yu givimaot plante lav long mifala.\nO God! O God blong mi! Mi tosta long waen blong heven blong lav blong Yu. I tru se Yu Yu givim evri samting long mifala oltaem, Yu Yu kaen long mifala mo Yu Yu gat bigfala paoa.\nO God! O God blong mi! Mi talem tru se Yu Yu bin soemaot Fet blong Yu mo Yu Yu bin fulfilim ol promis blong Yu. Aot long heven blong lav blong Yu, Yu bin sendem samting we i pulum long Yu ol hart blong olgeta we Yu lavem. Laki long man we i bin holem taet long strong rop blong Yu, mo i bin hang strong long klos blong Yu we i stap saen.\nO Masta blong evri samting we i gat laef! O King blong evri samting we mifala i save lukim mo evri samting we mifala i no save lukim! Mi askem long Yu, tru long paoa blong Yu, tru long mak blong King we Yu Yu gat, mo tru long fasin we Yu Yu lukaotem evri samting, blong Yu save raetem nem blong mi wetem pen blong glori blong Yu insaed long grup blong olgeta we oli lavem Yu. Toktok blong ol rabis man i no bin blokim tisfala grup blong tanem fes blong olgeta i go long laet blong naesfala lukluk blong Yu. Yu Yu God we Yu harem ol prea mo Yu anserem ol prea.\nGod blong mi! God blong mi! Mi preisem Yu mo mi talem tangkyu long Yu from presen we Yu bin givim long wokwoman blong yu we hem i go daon long Yu. Hem i wan wokwoman we Yu Yu Masta blong hem mo hem i stap askem strong ol help blong Yu. I tru se Yu Yu bin gaedem hem i kam long Kingdom blong Yu we i stap long klia ples, mo Yu bin mekem se hem i harem tabu Singaot blong Yu long tisfala wol. Mo Yu bin mekem se hem i lukluk ol saen we i pruvum se Kingdom blong Yu i winim evri samting.\nO God blong mi! Hem we i stap long bel blong mi, mi givim long Yu. Plis yu mekem se hem i kam wan pikinini long Kingdom blong Yu we ol gudfala fasin blong hem i mekem se ol man i preisem hem. Plis Yu mekem se hem i gat janis blong kasem ol blesing mo ol help blong Yu. Plis yu mekem se hem i save divelop mo hem i growap anda long edukesen we Yu Yu givim. I tru se Yu Yu kaen tumas, mo Yu Yu God we Yu givim bigfala blesing.\nOl glori i go long Yu, O God blong mi. I tru se man mo woman ia i tufala wokman blong Yu. Tufala i bin kam wan ples anda long sado blong sori blong Yu. Mo tufala i save joen tugeta from we Yu Yu agri mo Yu Yu kaen tu mas. O God! Helpem tufala long tisfala wol blong Yu, we Yu Yu Masta blong hem. Mekem se tufala i kasem evri gud samting, from we Yu Yu givim ol samting mo Yu Yu kaen. O Masta! Mekem se tufala i stap strong blong servem Yu, mo helpem tufala long wok ia. Letem tufala i kam olsem ol saen blong Nem blong Yu long tisfala wol blong Yu. Mo protektem tufala wetem ol gud samting we Yu givim oltaem long wol ia mo long wol we bambae i kam.\nO Masta! Tufala i go daon long heven blong sori blong Yu, mo tufala i singaot blong heven blong yuniti blong Yu i kam. I tru se tufala i mared from we tufala i folem wanem Yu bin talem. Letem tufala i kam olsem saen blong stap gud tugeta mo saen blong yuniti, go go kasem en blong taem.\nI tru se Yu Yu holem ol paoa, Yu Yu stap long evri ples, mo Yu Yu naes tu mas.\nO Yu Kaen Masta! Olgeta we i wok long Yu i kam tugeta long miting ia, mo oli lukluk long Kingdom blong Yu. Olgeta i nidim tu mas ol help mo ol blesing blong Yu. O God! Soemaot mo mekem i kam klia ol saen we i stap insaed long ol tru samting long laef, we i soem se Yu Yu wan nomo. Soemaot mo mekem i kam antap ol gudfala fasin we Yu bin mekem i stap haed insaed long ol man. O God! Mifala i olsem ol smolsmol tri, mo ol samting we Yu givim i olsem ren. Plis Yu mekem olgeta smolsmol tri ia i kam laef mo i gro gud wetem ol gud samting we Yu Yu givim. Mifala i ol man blong wok blong Yu. Plis Yu mekem mifala i kam fri long ol paoa blong wol we i stap holem mifala. Mifala i no save samting. Plis Yu givim waes long mifala. Mifala i ded. Plis Yu mekem mifala i laef bakagen. Mifala i ol man blong tisfala wol. Plis Yu givim spirit long mifala. Mifala i nidim planti samting. Plis Yu mekem mifala i kam rij wetem ol blesing blong Yu we i neva save finis. O God! Mekem mifala i gat laef bakagen. Givim ae mo sora long spirit blong mifala. Mekem mifala i luksave long ol samting we mifala i no save long laef, blong ol sikret blong Kingdom blong Yu i save kam klia long mifala taem mifala i laef yet, mo blong mifala i save talem se Yu Yu wan nomo.\nEvri gud samting i kamaot long Yu, mo evri blesing i kamaot long Yu nomo. Yu Yu strong, Yu Yu gat paoa, Yu Yu gud tumas, mo Yu Yu stap givimaot evri samting oltaem.\nMi jes wekap andanit long strong paoa blong Yu, O God blong mi. Mo from we mi no karem paoa, mi mas lukaotem ples blong haed insaed long Holi Ples we Yu Yu lukaotem gud oltaem wetem strong paoa blong Yu. Letem laet blong Yu i saen long spirit blong mi, O Masta blong mi. Saenem spirit blong mi wetem niufala tijing blong Yu, long sem fasin we san we Yu bin givim i saenem bodi blong mi long evri moning.\nO God blong mi! Yu bin letem se mi save gerap long moning ia. Mi bin lego long haos blong mi wetem bigfala trast long Yu, mo mi bin putum mi long han blong Yu. Aot long heven blong sori blong Yu, plis Yu givim long mi wan gudfala samting long saed blong Yu. Mo helpem mi mi stap sef blong kasem bak haos blong mi, long sem fasin we Yu bin letem mi mi go aot long hem anda long proteksen blong Yu, wetem evri tingting blong mi we i stap oltaem long Yu.\nI no gat wan narafala God be Yu. Yu Yu wan. I no gat narafala olsem Yu. Yu Yu save evri samting. Yu Yu waes tumas.\nO God blong mi mo Masta blong mi! Mi mi wan wokman blong Yu, mo pikinini blong wokman blong Yu. Naoia, we san i jes stat blong kam antap, mi bin gerap long bed blong mi. Long taem ia, laet blong san blong yuniti blong Yu i bin kamaot long stamba ples, olsem we Yu Yu wantem, mo hem i bin saenem hol wol. Hemia i folem ol Loa we i stap long ol Buk blong Yu.\nOl preis i go long Yu, O God blong mi, from we mifala i bin wekap blong lukim ol gudfala laet blong save blong Yu. O Masta blong mi, mekem i kam daon long mifala ol samting we i mekem mifala i lego long ol narafala man, mo we i mekem se mifala i no mo wantem narafala samting be Yu. Bakegen, mi askem Yu blong givim i kam long mi ol gudfala samting blong wol ia mo blong wol we bambae i kam. Mo mi askem blong ol samting ia i save kam long ol fren blong mi mo ol famli blong mi, nating sipos oli man o oli woman. From we Yu Yu save protektem mifala oltaem, mekem mifala i stap sef from olgeta we Yu letem se oli talemaot ol bad toktok long ol narafala man. Ol samting long wol we Yu Yu bin mekem, oli lavem Yu, mo oli wantem stap kolosap long Yu. Yu Yu gat paoa blong mekem wanem Yu wantem. I tru tu mas se Yu Yu strong, Yu Yu help long taem blong trabol, mo Yu Yu save stap Yu wan nomo.\nO Masta mo God blong mi, givim ol gud samting long Hem we Yu bin putum Hem blong lukaotem ol gud nem blong yu. Tru long Hem nao Yu bin soemaot hu olgeta we oli folem God, mo hu olgeta we oli folem ol rabis fasin. Plis Yu helpem mifala blong mekem wanem Yu Yu laekem mo wanem Yu Yu wantem. Bakegen, O God blong mi, mi askem blong Yu save givim ol gud samting long olgeta we oli olsem ol Toktok mo ol Leta blong Yu. Givim ol gud samting long olgeta we oli bin luksave Yu, mo we oli bin tanem olgeta long fes blong yu, mo we oli bin harem Singaot blong Yu.\nI tru tu mas se Yu Yu Masta mo King blong olgeta man, mo Yu Yu gat paoa long evri samting.\nO God blong mi, mo Masta blong mi! Yu Yu fas samting we mi laekem tumas long hart blong mi! Mi mi wan man blong Yu we mi wantem faenem ples blong slip andanit long sado blong bigfala lav blong Yu. Mo mi mi wantem spel smol taem andanit long blesing blong Yu. Oltaem, mi askem blong Yu lukaotem gud mo Yu protektem mi. Mi askem strong long Yu, O God blong mi, sipos tru long ae blong Yu, we i neva slip, Yu save mekem ae blong mi i lukluk long Yu nomo. Mekem ae blong mi i kam strong blong luksave ol saen blong Yu, mo blong oli save lukluk i go long wei insaed long niufala tijing blong Yu. Yu Yu God we taem Yu soemaot strong paoa blong Yu, ol narafala paoa oli stap seksek long fes blong Yu.\nI no gat narafala God be Yu. Yu Yu gat strong paoa, Yu Yu mekem ol samting i go daon long Yu, mo i no gat eni samting we i save blokim Yu.\nO God! Mifala i wik tumas. Plis Yu save mekem se mifala i kam strong. Mifala i poa. Plis Yu givim long mifala olgeta rijis blong Yu we i no save finis. Mifala i sik. Plis Yu tekemaot ol sik blong mifala tru long paoa blong spirit blong Yu. Mifala no gat paoa. Plis Yu givim paoa blong heven long mifala. O Lod! Mekem se mifala i save mekem samfala gudfala samting long wol ia. Plis Yu mekem se mifala i nomo tingbaot mifala, mo mifala i kam fri long ol samting we mifala nomo i wantem. O Lod! Mekem se mifala i kam olsem ol brata long lav blong Yu, mo helpem mifala blong soemaot lav long olgeta pikinini blong Yu. Plis Yu helpem mifala blong givim servis long olgeta pipol blong wol, blong mifala i save kam ol wokman blong ol wokman blong Yu, mo blong mifala i save lavem evri laef we yu bin krieitem, mo blong mifala i save soemaot sori long olgeta pipol blong Yu. O Lod! Yu Yu gat evri paoa! Yu Yu sori long mifala! Yu Yu fogivim mifala! Yu Yu gat moa paoa bitim evri narafala samting.\nO God! Yu save gud mo Yu lukluk se hart blong mi i wantem nomo se Yu Yu glad long mi. Mo hart blong mi i wantem se mi save stap strong blong servem yu, mi save givim laef blong mi long servis blong yu, mi save wok long bigfala plantesen blong yu, mo mi save sakrifaesem evri samting long rod blong Yu. Yu Yu save evri samting, mo Yu Yu lukim evri samting!\nFrom we mi lavem Yu, mi wantem wan samting nomo. Hemia i blong mi wokbaot long ol maonten mo ol drae ples, blong singaot wetem wan bigfala voes se Kingdom blong Yu i kam finis, mo blong givimaot singaot blong Yu long ol man. O God! Plis Yu openem rod blong tisfala man we hem i no save mekem eni samting hem wan! Plis Yu givim meresin blong mekem sik blong sik man ia i finis. Mo plis Yu mekem se man ia we i safa tumas i harem gud bakagen. Wetem hart we i faerap mo tufala ae we i krae, mi stap prei long Yu long fored blong Tabu Ples blong Yu.\nO God, mi mi redi blong fesem eni kaen difikalti long Rod blong Yu, mo hart blong mi i wantem tumas blong mitim eni trabol.\nO God, lukaotem mi blong ol test i no draonem mi. Yu save gud se mi bin lego evri samting, mo mi bin katemaot mi long evri tingting. Mi gat wan wok nomo blong mekem, mo hemia i blong talemaot nem blong Yu. Mi gat wan samting nomo we mi wantem tumas blong mekem, mo hemia i blong servem Yu.\nO God! Mekem smol bebe ia i gro klosap long lav blong Yu, mo givim hem ol melek blong ol gud samting blong Yu. Lukaotem niufala plant ia long garen flaoa blong lav blong Yu. Helpem hem blong gro wetem renwora blong ol gud samting blong Yu. Mekem hem i wan pikinini blong Wol blong Yu, mo lidim hem i kam long Heven blong Yu.\nYu Yu holem ol paoa, Yu Yu kaen, Yu Yu givim evri samting, Yu Yu seraot oltaem, mo Yu Yu Masta we Yu gud tumas!\nO God! Trenem ol pikinini ia. Ol pikinini ia i ol smolsmol tri long plantesen blong Yu, ol flaoa long waet gras blong Yu, mo ol ros long garen blong Yu. Letem ren i fol daon long olgeta. Letem San blong ol Tru Samting i saen long olgeta wetem lav blong Yu. Letem ol smolsmol win we i blo i mekem se olgeta i harem gud, blong oli gat trening, oli gro blong kasem mak blong ol, mo oli kam naes tumas. Yu Yu givim ol samting. Yu Yu gat bigfala sori.\nO Masta! Mekem yangfala ia i glad tumas! Putum ol gud samting blong Yu i go long poafala ia, mo givim save long hem. Long taem we san i kam antap long evri moning, mekem se hem i kam moa strong, mo lukaotem hem insaed long sef ples blong proteksen blong Yu. Ol samting ia i blong hem i no save mekem wan mestek, hem i save givim hem wan oltaem long bigfala Wok blong Yu, hem i save soem gudfala rod long olgeta we oli strong hed, hem i save lidim olgeta we oli lus, hem i save lego fri olgeta we oli fas, mo hem i save wekemap olgeta we oli no wantem harem wan samting. Mo hemia i blong ol man oli save kasem janis blong tingbaot Yu mo preisem Yu.\nYu Yu strong, mo Yu Yu gat fulap paoa.\nO God! Go fas taem long mi, blong mi mi folem Yu. Lukaot gud long mi. Mekem laet blong Yu i saen long hart blong mi. Mo mekem mi mi karem laet olsem wan sta we i stap saen gud.\nYu Yu strong, mo Yu Yu gat fulap paoa.\nO Masta blong mi! O Masta blong mi! Mi wan pikinini we i yang tumas. Plis Yu fidim mi wetem kakae blong sori blong Yu, lanem mi wetem lav blong Yu, givim mi save long skul blong stret rod blong Yu, mo mekem se mi gro bigwan wetem ol gud samting we Yu save givim. Plis Yu tekemaot mi long daknes, mo mekem mi mi kam wan strong laet. Plis Yu mekem se mi kam fri from evri samting we i mekem se mi harem no gud. Plis Yu mekem se mi kam wan flaoa long ros garen blong Yu. Plis Yu helpem mi blong kam wan man blong wok long haos blong Yu, mo mekem se mi folem olgeta fasin olsem ol man we i gud mo stret long saed blong Yu. Plis Yu mekem se mi kam wan gud man blong helpem olgeta pipol long wol. Plis Yu mekem se hart blong mi i stap saen wetem laef blong spirit we i no save finis.\nI tru tu mas se Yu Yu strong, Yu Yu gat paoa, mo Yu Yu lukim mo harem evri samting.\nO God blong mi, Yu we mi lavem tumas, Yu we Yu King blong mi, Yu we mi wantem tumas! Mi no gat wan toktok we i inaf blong talem tangkyu long Yu. Mi bin lusum stret rod olsem wan man we i silip, be Yu Yu bin wekemap mi. Mi bin tanem bak blong mi long Yu, be Yu Yu bin helpem mi long wan gudfala fasin blong mi save tanem fes blong mi i go bak long Yu. Mi bin ded, be Yu Yu bin givim laef long mi bakagen wetem wora blong laef. Mi bin slak tumas, be Yu Yu bin mekem se mi kam strong bakagen tru long ol Tabu toktok blong Yu we i ron olsem wan riva aot long Pen blong Sori blong Yu.\nO God we Yu lukaotem mifala oltaem! Yu krieitem evri samting tru long ol blesing blong Yu. Plis Yu gohed blong givimaot ol wora blong ol gudfala presen blong Yu, mo plis Yu gohed blong helpem evri samting we Yu krieitem blong oli kasem bigfala solwora blong sori blong Yu. Mi askem strong long Yu blong Yu save helpem mi oltaem mo long evri ples. Mi plis long Yu blong Yu givim long mi, aot long heven blong lav blong Yu, olgeta presen blong Yu we i bin stap long bifo i kam. I tru se Yu Yu Masta we Yu givim olgeta gudfala samting oltaem, mo Yu Yu King blong Kingdom we i stap foreva.\nO God blong mi, God we i givimaot ol samting long yumi mo i gat bigfala sori long yumi. Yu Yu olsem wan king we i mekem olgeta samting i gat laef. Mo Yu Yu no save finis blong givimaot ol paoa mo lav, mo blong soemaot ol gudfala samting blong Yu, nating ol man i traem blokim Yu. Mi prei long Yu blong Yu letem man ia i kasem ol samting we oli save sevem hem long evri wol long ol wol blong Yu. Mi talem tru se Yu Yu strong, Yu Yu gat paoa, Yu Yu save evri samting, mo Yu Yu waes.\nO God! O God blong mi! Mi bin kamaot long haos blong mi mo mi bin hang strong long lav blong Yu. Mi bin putum mi long kea mo proteksen blong Yu. Tru long paoa blong Yu, Yu bin protektem olgeta we Yu lavem tumas blong oli no folem olgeta we fasin blong olgeta i no stret mo oli go agensem tijing blong Yu. Yu bin protektem olgeta agensem ol stronghed we oli fosem olgeta blong stap daon, mo Yu bin protektem olgeta agensem ol man we oli bin mestem rod blong Yu mo oli wokim ol rabis fasin. Mi askem strong long Yu, tru long paoa ia, sipos Yu save lukotem mi tru long ol blesing mo lav blong Yu. Plis Yu helpem mi blong mi kam bak bakagen long haos blong mi tru long paoa blong Yu. I tru se Yu Yu gat fulap paoa, Yu Yu helpem mifala long taem blong trabol mo Yu Yu stap Yu wan nomo oltaem.\nOl glori i go long Yu, O God, from we Yu bin soemaot lav blong Yu long ol man! O Yu, we Yu olsem laef mo laet blong mifala, lukaotem ol wokman blong Yu, blong oli folem rod blong Yu. Mekem mifala i rij long Yu, mo mekem mifala i lego long ol narafala samting be Yu wan nomo.\nO God! Tijim mifala se Yu Yu wan nomo, mo letem mifala i luk save long yuniti blong Yu, blong mifala i no save lukim wan narafala samting be Yu wan nomo. Yu Yu fogivim ol man mo Yu Yu givimaot ol gud samting.\nO God! Mekem faea blong lav blong Yu i stap insaed long hart blong olgeta we Yu lavem ol, mo mekem se faea ia bambae i save kakae evri tingting be tingting abaot Yu wan nomo.\nSoemaot long mifala, O God, se Yu Yu hae tu mas, Yu Yu bin stap oltaem, mo bambae Yu save stap oltaem. Mo soemaot se i no gat narafala God be Yu wan nomo. I tru tumas se long Yu nao mifala i save faenem wan gud ples blong stap mo wan strong paoa.\nO God blong mi! Long nem blong Yu we i gat fulap glori, mi askem Yu blong helpem mi blong mekem ol wok blong ol wokman blong Yu i gohed gud. Mo plis Yu helpem mi blong mekem ol bigfala taon blong Yu i stanap strong. I tru se Yu nao Yu gat paoa long evri samting.\nTalemaot: O God! O God blong mi! Putum hat blong jastis antap long hed blong mi, mo putum naesfala ston blong stret fasin antap long fored blong mi. I tru se Yu Yu holem ol presen mo ol gudfala samting.\nBahá'u'lláh\nMi plis long God blong letem laet blong yuniti i go raon long hol wol, mo blong saen \"Wol ia i blong God\" i save stap long fored long evri pipol blong wol.\nBahá'u'lláh\nO Masta! Mifala i wik. Mekem mifala i kam strong! O God! Mifala i no gat save. Mekem mifala i waes! O God! Mifala i poa. Mekem mifala i kam rij! O God! Mifala i ded. Mekem mifala i gat laef bakegen. O Masta! Mifala i nating nomo. Mekem mifala i kasem glori long Wol blong Yu. Sipos Yu helpem mifala, O Masta, bambae mifala i kam olsem ol sta we i saen big wan. Be sipos Yu no helpem mifala, mak blong graon i moa hae long mak blong mifala. O Masta! Mekem mifala i kam strong. O God! Givim viktri long mifala. O God! Helpem mifala blong lego fasin blong wokim wanem mifala i wantem. O Masta! Ol samting long wol blong man i mekem se mifala i fas. Helpem mifala i kam fri! O Masta! Mekem mifala i laef wetem win blong Tabu Spirit, blong mifala i save gerap blong wok long Yu, blong mifala i save wosipim Yu oltaem, mo blong mifala i save wok had wetem klin hart long Wol blong Yu. O Masta! Yu Yu holem paoa. O God! Yu Yu fogivim ol man. O Masta! Yu Yu soemaot bigfala sori.\nHem i God! Lukluk long mifala, O Masta, we mifala i kam tugeta long tisfala teibol mo mifala i talem tangkyu long ol samting we Yu givim. Ae blong mifala i stap lukluk long Kingdom blong Yu. O Masta! Sendem i kam long mifala ol tabu kakae mo ol blesing blong Yu. I tru tumas se Yu Yu seraotem ol samting oltaem. I tru tumas se Yu Yu givim ol blesing oltaem mo Yu Yu gat sori long ol man.\nMasta! Mifala i smol tumas. Lukluk gud long mifala. Mifala i poa. Givim long mifala wan pat aot long bigfala solwora blong ol rijes blong Yu. Mifala i wantem ol samting. Mekem se mifala i gat inaf. Ol pijin we oli flae mo ol animol long bus oli kasem kakae blong olgeta we Yu Yu givim long evri dei. Ol samting we i laef oli stap anda long lav blong Yu, mo Yu Yu lukaotem evri wan.\nLetem gudfala spirit blong Yu i kam long man ia we i no strong nating, mo yusum paoa blong Yu blong givim presen blong Yu long hem, we hem i no save mekem wan samting.\nGivim bred long mifala evri dei, mo mekem i kam antap ol samting we mifala i nidim blong stap laef. Hemia i blong mifala i save lukluk long Yu wan nomo, blong mifala i save joen ful wan wetem Yu, blong mifala i wokbaot long ol rod blong Yu, mo blong mifala i save talemaot ol samting blong Yu we mining blong olgeta i no klia.\nYu Yu strong tumas, Yu Yu gat fulap lav, mo Yu Yu givim evri samting long ol pipol long wol.\nO God! Mi plis long Yu blong Yu mekem se spirit blong mi i kam niu bakagen mo Yu mekem se hem i hapi. Tekemaot ol doti samting long hart blong mi. Tijim mi olsem wanem blong mi yusum ol paoa blong mi. Mi livim olgeta wok blong mi long han blong Yu. Yu Yu lida blong mi, mo Yu Yu olsem ples blong haed blong mi long taem blong trabol. Bambae mi nomo karem sori, mo mi nomo tingbaot ol samting we i mekem se mi harem no gud. Bambae mi glad olsem wan man we i fulap long laef mo i hapi oltaem. O God! Bambae mi nomo karem ol sori long hart blong mi, mo mi no letem trabol i spoilem mi. Bambae mi nomo holem ol rabis fasin blong wol i stap wetem mi. Mi givim laef blong mi long Yu, mo mi stanap strong long Yu, O Masta blong mi.\nO God! O God blong mi! Lukaotem ol wokman blong Yu we Yu Yu trastem olgeta. Protektem olgeta from ol rabis fasin blong olgeta mo fasin blong folem rod blong bodi nomo. Protektem olgeta wetem ae blong lav mo kaen filing blong Yu. Ae blong Yu i stap lukluk long olgeta oltaem, blong protektem olgeta from fasin blong holem bad filing, fasin blong no laekem nating sam narafala man, mo fasin blong jelas. Letem olgeta i stap long sef ples we Yu Yu lukaotem mo we nating i save spoilem olgeta. Mekem se olgeta i no kasem ol tingting blong no trastem Yu, we i kam stikim olgeta oltaem. Mekem se olgeta i soemaot ol gudfala saen blong glori blong Yu. Saenem fes blong olgeta wetem ol bigfala laet we i kamaot long niufala dei blong Yuniti blong Yu. Mekem hart blong olgeta i glad wetem ol toktok we Yu Yu bin givimaot long Wol blong Yu. Mak blong Wol ia i hae tumas. Mekem se olgeta i stanap strong wetem bigfala paoa blong Yu we i kamaot long heven blong glori blong Yu.\nYu Yu gat evri samting blong givim, Yu Yu lukaotem gud evri wan, Yu Yu strong, mo Yu Yu kaen tumas.\nO Masta mo God blong mi! Helpem olgeta we Yu lavem olgeta blong oli kam strong long bilif blong Yu.\nHelpem olgeta i wokbaot long ol rod blong Yu, mo oli stap strong oltaem long Wok blong Yu. Letem spirit blong Yu i kam long olgeta, blong oli save blokem ol rabis tingting we i kamaot long olgeta nomo, mo blong oli save folem laet blong waes blong Yu.\nYu Yu holem paoa, Yu Yu kaen tumas, Yu Yu save stap Yu wan nomo, Yu Yu givim ol samting, Yu Yu sori long mifala, Yu Yu strong tumas, mo Yu Yu gat evri gudfala samting.\nO God! O God! Hemia wan pijin we han blong hem i brok, mo hem i flae i go sloslo. Helpem hem blong hem i save flae antap go kasem ples we hem i sef mo we hem save winim ol gud samting. Letem hem i fri blong flae olbaot wetem glad filing. Helpem hem blong singaot Hae Nem blong Yu long evri ples. Helpem singsing blong hem i mekem se ol sora i glad. Mo mekem se ol ae blong ol man i open big wan, from we oli lukluk ol saen we i soem rod long olgeta.\nO Masta! Mi stap mi wan nomo, mo mi stap daon tumas. I no gat wan samting blong givim sapot long mi be Yu wan nomo. I no gat wan samting blong helpem mi be Yu wan nomo. Mo i no gat wan samting blong givim laef long mi be Yu wan nomo. Mekem se mi stanap strong long wok blong Yu. Helpem mi wetem olgeta enjel blong Yu. Mekem se mi gat bigfala sakses blong talemaot ol Toktok blong Yu. Mo letem se mi talemaot ol waes tok blong Yu long olgeta we Yu Yu bin mekem. I tru se Yu Yu save helpem olgeta we i no strong nating, mo Yu Yu lukaotem olgeta we i smol. Mo i tru tumas se Yu Yu holem ol paoa, Yu Yu strong, mo i no gat wan narafala samting we i save holem Yu.\nEvri taem yu go long rum blong miting, yu mas ridim prea ia wetem hart we i fulap long lav blong God. Yu mas tekemaot evri samting long tingting blong yu be memori blong God nomo. Yu mas mekem hemia blong Hem we i holem ol Paoa i save helpem yu blong winim wan bigfala viktori.\nO God! O God blong mi! Mifala i ol wokman blong Yu, mo mifala i go daon long tabu fes blong Yu. Mo long taem ia nao, we i gat fulap glori, mifala i bin lego long evri samting be Yu wan nomo. Mifala i bin kam tugeta long spiritul asembli ia wetem yuniti blong lukluk mo tingting. Mifala i stap wok wan ples blong stanemap Toktok blong Yu long medel blong ol man.\nO Masta! O God blong mifala! Mekem mifala i kam olsem ol saen blong tabu rod blong Yu, ol flag blong bigfala Rilijin blong Yu long medel blong ol man, mo ol wokman blong Kovenan blong Yu, we i big wan tumas. Yu Yu God blong mifala we Yu Yu hae tumas. Mekem se mifala i soemaot yuniti blong Yu we i stap long Abha Wol blong Yu. Mekem se mifala i kam olsem ol bigfala sta we oli givimaot laet long evri ples.\nMasta! Helpem mifala i kam olsem ol bigfala solwora we i muv wetem wev blong ol gudfala samting blong Yu. Mekem mifala i olsem ol riva we oli kamaot long ol hae ples blong Yu we oli gat fulap glori. Mekem mifala i kam olsem ol gudfala frut long tri blong tabu Rilijin blong Yu, mo ol tri we i muvmuv long garen blong Yu wetem win blong ol gud samting we Yu Yu givim.\nO God! Mekem se stamba blong spirit blong mifala i ol toktok blong Yuniti blong Yu. Mo wetem ol samting we i kamaot oltaem long Yu, mekem hart blong mifala i glad. Hemia i blong mifala i save kam wan ples, olsem ol wev blong wanfala solwora, mo blong mifala i save joen tugeta olsem ol laen blong laet we i kamaot long bigfala laet blong Yu. Mo hemia i blong ol tingting, ol lukluk mo ol filing blong mifala i save kam wan samting we i soemaot spirit blong yuniti long evri ples long wol.\nYu Yu kaen tumas, Yu Yu gat evri samting, Yu Yu givimaot planti samting, Yu Yu holem ol paoa, Yu Yu fogivim ol man, mo Yu Yu gat bigfala sori.\nHem i Sori long ol man, mo Hem i Givim Evri Samting! O God, God blong mi! Yu stap lukim mi mo Yu save mi. Yu Yu Sef Ples blong mi, mo Ples blong Haed blong mi. Mi no bin traem faenem eni wan, mo bambae mi no save traem faenem eni wan be Yu Wan nomo. Mi no bin wokbaot long eni rod, mo bambae mi no save wokbaot long eni narafala rod be rod blong lav blong Yu. Long naet we tudak blong hem i mekem se mi lusum hop, ae blong mi i stap weit wetem fulap hop long deilaet blong ol blesing blong Yu we i no save finis. Mo long eli moning, spirit blong mi we i slak tumas i kasem niufala laef mo i kam strong taem hem i tingbaot naesfala lukluk mo perfeksen blong Yu. Man we Yu helpem tru long sori blong yu, nomata se hem i wan drop blong wora nomo, bambae hem i kam olsem wan bigfala solwora we i no gat en long hem. Mo wan smolsmol pis dast we Yu helpem tru long lav blong Yu, bambae i saen olsem wan sta we i givimaot fulap laet.\nO Yu Spirit we Yu klin tumas, Yu we Yu Stap Givimaot Evri Presen, plis Yu lukaotem anda long proteksen blong Yu tisfala wokman blong Yu we hem i stap tingting long Yu tumas mo faea blong hem i laetap. Plis Yu helpem hem long wol ia blong hem i stap strong long Lav blong Yu. Plis yu letem se pijin ia, we han blong hem i brok, i save faenem wan sef ples blong stap long tabu haos blong Yu we i sidaon long tri blong heven.\nO God blong mi! Tru long bigfala paoa blong Yu, mi askem mo mi plis strong long Yu sipos Yu save protektem mi long taem we mi fesem ol tes. Mo tru long spirit blong Yu, mi plis long Yu blong Yu gaedem wokbaot blong mi long taem we mi lusum rod blong mi. Yu Yu God. Yu Yu gat paoa blong mekem wanem Yu wantem. I no gat eni man we i save blokem wanem Yu wantem o we i save go agensem wanem Yu disaedem.\nHu bakegen i save tekemaot ol trabol be God nomo i save? Hemia mi save sua: Yumi mas preisem God! Hem wan nomo i God! Olgeta man oli wok long Hem, mo oli gat laef nomo long toktok blong Hem.\nO God! O God blong mi! Mi plis long Yu blong Yu klinimaot evri sori mo siknes blong mi wetem wora blong ol blesing blong Yu, mo Yu mekem se mi kam strong bakagen. Mi askem hemia tru long solwora blong Yu we i save tekemaot evri sik, mo tru long laet blong San blong lav blong Yu, mo tru long Nem blong Yu we i mekem se ol hart blong ol wokman blong Yu i stap kwaet, mo tru long paoa blong ol Toktok blong Yu we i hae tumas mo i kavremap evri ples, mo tru long paoa blong Pen blong Yu we i hae tumas, mo tru long sori blong Yu we i bin stap fastaem bifo long evri samting we yu bin krieitem long heven mo wol ia.\nO Masta blong mi, plis Yu lukluk long hem we i stap weit long doa blong ol blesing blong Yu, mo hem we i putum evri hop blong hem long Yu mo hem i stap hang long rop blong evri samting we Yu stap seraotem oltaem. Plis Yu givim long hem olgeta samting we hem i askem aot long bigfala solwora blong ol presen blong Yu mo San blong lav blong Yu.\nYu Yu gat bigfala paoa blong mekem wanem Yu wantem. I no gat wan narafala God be Yu. Yu Yu fogivim ol pipol oltaem. Yu Yu seraotem ol blesing blong Yu long ol pipol oltaem.\nO God blong mi! Tru long ol nem blong Yu, ol sik blong ol sik man i finis, ol wik pipol i kam strong bakagen, olgeta we oli tosta i kasem wora, olgeta we oli wari oli kasem pis long hart blong olgeta, olgeta we oli lus i faenem rod, olgeta we oli stap daon i kam antap, olgeta we oli poa i kasem ol rijis, olgeta we oli no gat save i kam moa waes, olgeta we oli stap long daknes i kasem laet, olgeta we oli sori i kasem glad filing, olgeta we oli kolkol i kam klosap long faea, mo olgeta we ol man i fosem olgeta blong stap daon i gerap bakagen. O God blong mi! Tru long nem blong Yu, olgeta samting we Yu bin krieitem i kasem laef, mo skae i spred, mo graon i stanap, mo ol klaod i raesap mo i givim ren long graon. I tru se hemia i wan saen blong ol blesing blong Yu we Yu givim long olgeta we Yu bin krietem.\nFrom hemia, mi go down mo mi plis strong long Yu blong Yu sendem i kam daon long mifala long tisfala naet, aot long ol klaod blong sori blong Yu, olgeta ren we i save tekemaot ol sik blong tisfala bebe we i joen wetem Yu. Yu Yu gat bigfala glori long kingdom blong olgeta samting we Yu bin krietem. Mi askem hemia tru long nem blong Yu we i soemaot se Yu Yu God, mo i leftemap Fet blong Yu antap long evri samting we Yu bin krietem, mo tru long ol wanwan fasin blong Yu we mak blong olgeta i hae tumas, mo tru long olgeta fasin we i preisem hae mak blong Yu. O God blong mi, tru long ol blesing blong Yu, plis Yu save kavremap hem wetem klos blong gudfala helt. O Yu we mi lavem Yu tumas, plis Yu save protektem hem long ol trabol mo ol samting we i mekem se hem i harem no gud, mo long olgeta rabis samtimg we Yu no laekem nating. Paoa blong Yu i inaf blong daonem evri samting. I tru se Yu Yu gat bigfala paoa, mo Yu Yu save stap Yu wan nomo. O God blong mi! Bakagen, plis Yu save sendem long hem olgeta gudfala samting blong wol ia mo blong wol we bambae i kam, mo olgeta gud samting blong bifo mo blong fiuja. I tru se paoa mo waes blong Yu i inaf blong mekem hemia.\nNem blong Yu i mekem sik blong mi i gowei, O God blong mi. Mo taem mi tingting long Yu, Yu olsem wan meresin we i save mekem mi mi gud. Mi wantem stap kolosap long Yu oltaem, mo mi wantem lav blong Yu i stap wetem mi oltaem. Bigfala lav blong Yu i save mekem sik bodi blong mi i kam gud, mo i save helpem mi long taem blong trabol long wol ia mo long wol we bambae i kam. I tru tu mas se Yu Yu karem fulap lav, Yu Yu save olgeta samting, mo Yu Yu waes.\nO Yu we mak blong Yu i moa hae bitim eni narafala samting! O Yu we Yu nao Yu Masta blong Kingdom! Olgeta man ia oli armi blong heven blong Yu. Mekem se oli kasem viktri tru long help blong olgeta long Tabu Kampani we i Stap Antap! Hemia i blong evri wanwan long olgeta i save kam olsem wan grup blong soldia, mo hem i winim olgeta kaontri ia wetem lav blong God mo laet blong ol tabu tijing blong Hem!\nO God! Plis Yu sapotem olgeta mo Yu helpem olgeta. Mo plis yu save stap olsem wan gudfala fren blong olgeta long taem we oli wokbaot long drae ples, long bigfala hil, long riva, long dak bus, long waet gras mo long solwora. Hemia i blong olgeta i save singaot wetem paoa blong Kingdom mo wetem win blong Tabu Spirit.\nI tru tumas se Yu Yu gat paoa, Yu Yu strong, mo Yu Yu lukaotem evri samting. Yu Yu waes, Yu Yu harem evri samting, mo Yu Yu lukim evri samting.\nO God! Yu save gud mo Yu Yu witnes blong mi se mi gat wan tingting nomo long hart blong mi. Tingting ia i blong wokem wanem i save mekem se Yu glad long mi, blong kasem save se Yu glad long ol servis blong mi, blong wok had long garen blong yu, mo blong sakrifaesem evri samting blong mi long rod blong Yu. Yu Yu save evri samting mo Yu Yu lukim evri samting. From we mi lavem Yu, mi wantem mekem wan samting nomo, mo hemia i blong wokbaot long ol maonten mo ol drae ples blong singaot long wan bigfala voes se Kingdom blong Yu i kam finis, mo blong leftemap singaot blong Yu long medel blong ol man. O God! Plis Yu openem rod blong mi, from mi no gat paoa nating. Plis Yu givim meresin long mi, from we mi no strong nating. Mo plis yu tekemaot sik blong mi from we mi sik tumas. Mi go daon long fored blong Yu blong askem hemia wetem wan hart we i laetap mo tufala ae we oli fulap long wora.\nO God! Plis Yu protektem mi long ol tes. Yu Yu save gud se mi bin tanem bak blong mi long evri samting, mo mi bin kam fri long evri tingting finis. Mi gat wan wok nomo mo hemia i blong tingbaot Yu nomo. Mi gat wan gol nomo mo hemia i blong servem Yu nomo.\nO God! O God blong Mi! Plis Yu lukluk long tisfala man we hem i no gat paoa, hem i go daon long Yu, mo hem i askem Yu blong Yu givim paoa blong heven long hem. Plis Yu lukluk long poa man ia we hem i wantem tumas blong kasem ol rijis blong heven blong Yu. Plis Yu lukluk long man ia we hem i tosta mo hem i wantem tumas blong kasem wora blong laef we i gohed oltaem. Plis Yu lukluk long sik man ia we hem i wantem tumas se Yu tekemaot sik blong hem, olsem we Yu bin promisim. Hemia i kamaot tru long ol blesing mo sori blong Yu we Yu wantem givim long ol wokman we Yu bin jusum long hae kingdom blong Yu.\nO Masta! Yu nomo i save helpem mi, Yu nomo i save protektem mi, mo Yu nomo i save sapotem mi oltaem. Plis Yu helpem mi wetem ol enjel blong Yu blong mi save spredem ol tabu senta blong Yu long evri ples. Plis Yu helpem mi blong spredem ol tijing blong Yu long olgeta pipol we Yu wantem.\nO Masta blong mi! Plis Yu helpem mi blong lego long evri samting be Yu Wan nomo. Plis Yu helpem mi blong hang strong long ol blesing blong Yu, mo blong mi givim mi fulwan long Fet blong Yu. Plis yu helpem mi blong stanap strong long lav blong Yu, mo blong folem ol loa we Yu bin givim long Buk blong Yu.\nI tru se Yu Yu gat paoa, Yu Yu hae tumas mo Yu Yu strong.\nO God! O God! Yu Yu stap lukluk se mi no gat paoa mo mi stap daon long fored blong olgeta we Yu bin krieitem. Be mi bin trastem Yu mo mi bin gerap blong spredem olgeta tijing blong Yu long medel blong ol strong wokman blong Yu. Mi stap mekem wok ia from mi trastem paoa blong Yu nomo.\nO Masta! Mi mi wan pijin we han blong mi i brokbrok. Mi wantem tumas blong flae long skae blong Yu we i no gat en long hem. Long wanem fasin mi save mekem hemia? Mi save mekem hemia nomo tru long wanem Yu disaedem, wanem Yu givim, mo tru long blesing mo help blong Yu!\nO Masta! Plis Yu sori long mi, from we mi no gat paoa. Plis Yu mekem se mi kam moa strong tru long paoa blong Yu. O Masta! Plis Yu sori long mi from we mi no strong nating. Plis Yu helpem mi tru long paoa blong Yu mo tru long hae mak blong Yu olsem wan King.\nO God! Sipos win blong Holi Spirit i helpem wan long olgeta we Yu bin krieitem we paoa blong hem i smol tumas, bambae hem i save winim evri gol blong hem, mo hem i save kasem eni samting we hem i wantem. I tru tumas se Yu Yu bin helpem ol wokman blong Yu long ol taem bifo. Nomata se oli no bin gat eni paoa, oli bin stap daon olgeta mo oli no bin gat hae mak nating, be tru long sapot mo paoa blong Yu, oli bin winim olgeta narafala pipol we oli saen wetem bigfala laet mo oli gat bigfala hae mak. Nomata se oli bin stap olsem ol smolsmol bataflae, oli bin jenis i kam olsem ol igel blong king. Nomata se oli bin stap olsem ol smolsmol krik, oli bin jenis i kam olsem ol solwora, tru long ol blesing mo sori blong Yu. Tru long ol bigfala help blong Yu, oli bin jenis i kam olsem ol sta we i saen long skae blong gaedem ol pipol. Oli bin jenis i kam olsem ol pijin we oli stap singsing long ol garen blong ros flaoa we i gohed foreva. Oli bin jenis i kam olsem ol laeon we oli stap singaot long dak bus blong save mo waes. Mo oli bin jenis i kam olsem ol welfis we oli stap swim long ol bigfala solwora blong laef.\nI tru tumas se Yu Yu fogivim mifala, Yu Yu gat bigfala paoa, Yu Yu strong tumas, mo Yu Yu soemaot sori bitim mak blong ol narafala we oli soemaot sori.\nO God blong Mi! O God blong Mi! Yu Yu stap lukluk long mi long taem we mi stap daon mo mi no gat paoa. Be mi stap mekem wan bigfala wok, from we mi tingting strong blong leftemap toktok blong Yu long medel blong evriwan, mo blong spredem ol tijing blong Yu long olgeta pipol blong Yu. Mi save kasem sakses nomo sipos Yu Yu helpem mi wetem win blong Holi Spirit, sipos Yu Yu helpem mi blong kasem viktri tru long ami blong Kingdom blong Yu we i gat bigfala glori, mo sipos Yu Yu mekem se olgeta help blong Yu i foldaon long mi olsem ren. Help blong Yu nomo i save jenisim wan moskito i kam wan igel, wan drop wora i kam olsem ol riva mo ol solwora, mo wan smol pis graon i kam olsem ol san.\nO Masta blong mi! Plis Yu helpem mi wetem strong paoa blong Yu we i stap win oltaem. Hemia i blong tang blong mi i save singaotem ol preis mo ol gudfala fasin blong Yu long medel blong ol pipol. Mo hemia i blong waen blong lav mo save blong Yu i save fulumap spirit blong mi.\nYu Yu gat bigfala paoa, mo Yu Yu wokim evri samting we Yu wantem.\nO God! O God blong mi! Plis Yu helpem ol wokman blong Yu we Yu trastem olgeta blong oli gat ol hart we i sofsof mo i fulap long lav. Helpem olgeta blong oli spredem ol laet blong gaedans long ol nesen blong wol. Ol laet ia i kamaot long Olgeta we i stap long heven.\nI tru se Yu Yu strong, Yu Yu gat paoa, Yu Yu hae tumas, Yu Yu masta blong mifala mo Yu Yu givimaot olgeta samting oltaem. I tru se Yu Yu stap seraot oltaem, Yu Yu kaen tumas, Yu Yu lavem mifala tumas mo Yu Yu givimaot ol presen long mifala oltaem.\nO Masta blong mi! Mi lavem Yu tumas, mo mi wantem Yu. Lukaotem mi olsem wan fren, from we naoia mi no gat fren. Kam wetem mi long ol ples we ol man i fosem mi blong go. Tekemaot bigfala hevi blong mi. Mekem se oltaem mi save folem ol gudfala samting blong Yu. Mekem se ol naes senta blong tabu fasin blong Yu i pulum mi klosap long Yu. Mekem se mi stap insaed long Wol blong Yu wetem olgeta we i bin lego finis long ol narafala samting be Yu nomo. Olgeta ia i wantem tumas blong servem yu long tabu ples blong Yu, mo oli reri blong tekem bigfala wok blong Yu. Letem mi mi kam olsem wan aot long olgeta woman we i wok long Yu mo Yu Yu glad long wok blong ol. I tru tu mas se Yu Yu kaen mo Yu Yu seraot oltaem.\nO God blong mi! O God blong mi! Joenem i kam wan ples olgeta hart blong ol wokman blong Yu, mo soemaot long olgeta ol bigfala plan blong Yu we Yu Yu wantem. Mekem olgeta i folem ol tijing blong Yu, mo i liv oltaem olsem loa blong Yu i talem. Helpem olgeta, O God, long evri samting we oli wantem mekem, mo givim paoa long olgeta blong oli save wok long Yu. O God, Yu no livim olgeta oli stap olgeta nomo, be mekem laet blong waes blong Yu i saen i go fastaem long olgeta blong oli save bihaen long Yu, mo mekem hart blong olgeta i hapi long lav blong Yu. I tru tumas se Yu Yu God we Yu Yu helpem olgeta, mo Yu Yu Masta blong olgeta.\nO Masta we Yu kaen tumas! Yu Yu bin krieitem olgeta pipol blong wol aot long semfala stamba nomo. Yu Yu bin talem se evri pipol oli blong wan famle nomo. Long fored blong Yu, we i tabu tumas, mifala i ol wokman blong Yu nomo. Ol pipol blong wol i haed andanit long tenet blong Yu nomo. Ol pipol oli kam tugeta raon long Teibol blong ol Blesing blong Yu. Mo evri pipol i kasem laet tru long laet blong wanem Yu Yu givim.\nO God! Yu Yu kaen tumas long evriwan. Yu Yu givim ol samting long evriwan. Yu Yu protektem evriwan. Yu Yu givim laef long evriwan. Yu Yu givim ol talen mo ol kapasiti long evri wanwan man. Mo evri pipol i stap swim insaed long Bigfala Solwora blong Sori blong Yu.\nO Masta we Yu Yu kaen tumas! Yunaetem ol pipol. Mekem se ol rilijin oli agri. Mekem se ol neisen i save kam wan. Hemia i blong evriwan i save lukluk se ol narafala oli memba blong semfala famle nomo, mo ful wol i olsem wan hom nomo blong evriwan. Plis yu save letem se olgeta pipol oli stap tugeta long ful yuniti.\nO God! Plis Yu leftemap flag we i soemaot se ol pipol oli wan nomo.\nO God! Plis Yu stanemap Bigfala Pis.\nO God! Plis yu mekem se hart blong ol pipol i joen tugeta long wan strong fasin we i olsem simen.\nO God! O Papa we Yu kaen tumas long mifala! Plis Yu mekem se hart blong mifala i kasem glad filing tru long ol swit senta blong lav blong Yu. Plis Yu mekem se ae blong mifala i saen tru long Laet blong Fasin we Yu Gaedem mifala. Plis yu mekem se sorae blong mifala i kasem glad filing tru long ol naesfala singsing blong ol Wod blong Yu. Mo plis yu givim proteksen long mifala insaed long Strong Haos blong Blesing blong Yu.\nYu Yu gat bigfala paoa, Yu Yu fogivim ol man, mo Yu Yu no lukluk long ol mestek we olgeta pipol blong wol oli mekem.\nTisfala prea i gat spesal paoa sipos yu ridim long taem we yu stap long trabol or yu karem sori no gud long hart blong yu.\nHem i King, Hem i save evri samting, mo Hem i waes.\nYu luk, Pisin blong Heven we i singsing naes long naet Hem i sidaon long ol smolsmol han blong Tri we i no save ded. Singsing blong Hem i holi mo swit, mo Hem i stap talemaot gud nius long ol man we oli stret se God i stap klosap long olgeta. Hem i singaotem ol man we oli bilif se i gat wan God nomo, blong lidim olgeta i kam long ples we Hem we i givimaot evri samting Hem i stap. Mo Pisin ia i stap toktok long ol man we oli no wori long eni samting blong wol ia. Hem i talemaot mesej we God i bin givimaot. God i King, Hem i gat glori, mo i no gat wan narafala samting olsem Hem. Mo Pisin i go fastaem long olgeta man we oli lavem God blong soemaot stamba blong fasin we i holi mo i klin, mo blong soemaot wea ples tisfala Profet, we Hem i moa hae bitim evri gud samting, Hem i stap.\nI tru tu mas se tis niufala Profet i kam finis. Olgeta narafala Profet blong God oli bin talemaot long ol Buk blong olgeta se bambae Hem i kam. Tru long Hem nao, bambae yumi save lukim wanem samting i tru mo wanem samting i giaman, mo yumi save skelem olgeta waes blong evri loa. I tru tumas se Hem i Tri blong Laef we i karem frut blong God, God we yumi preisem, we Hem i gat paoa mo Hem i hae.\nO Ahmad! Talemaot stret se i tru tumas we Hem i God mo i no gat narafala God be Hem wan nomo. God Hem i King, Hem i lukaotem ol man, i no gat narafala samting olsem Hem, mo Hem i gat ol paoa. Mo Profet we God i bin sendem i kam we nem blong Hem i Ali (olsem Báb), Hem i tru wan we i kam long God, mo yumi evriwan i stap folem ol loa blong Hem.\nTalemaot tisfala toktok: O pipol, yufala i mas mekem ol samting we God i talem, mo hemia we i stap insaed long Bayan. Hem we i raetem tisfala Buk Hem i fulap long glori mo Hem i waes. I tru tumas se Hem i King blong olgeta we oli karem ol gud nius, mo Buk blong Hem i olsem Mama blong olgeta Buk, sipos yu rili save.\nOlsemia nao, tisfala Pisin blong Heven we i stap singsing naes long naet Hem i givimaot singaot blong Hem i go long yufala from tisfala kalabus. Hem i no gat narafala samting blong givim be tisfala gud nius we i klia. Man we hem i wantem ronwei long tisfala advaes, hem i save. Man we hem i wantem jusum rod i go long God blong hem, hem tu i save.\nO pipol, sipos yufala i no akseptem ol toktok ia, wanem pruf nao we yufala i stanap long hem blong yufala i save bilif long God? Soemaot pruf blong yu, o yufala we yu giaman mo yu stap wan ples.\nNo, tru long Hem we i holem spirit blong mi long han blong Hem, olgeta i no save mekem hemia. Mo bambae oli neva save mekem, nomata oli grup tugeta blong helpem olgeta wanwan.\nO Ahmad! Taem Mi Mi no stap wetem yu, yu no mas fogetem ol samting we Mi givim long yu. Long olgeta dei we yu yu laef, yu mas tingbaot olgeta dei blong Mi. Yu mas rimemba se oli bin sendem Mi long tisfala kalabus we i long wei tumas, mo Mi filim no gud olgeta. Yu mas stap strong long lav blong Mi, blong hart blong yu i no save seksek neva maen ol enemi blong yu oli kilim yu oltaem wetem naef, mo heven mo wol oli gerap blong go agensem yu.\nYu mas olsem wan strong faea long fored blong olgeta enemi blong Mi, mo yu mas olsem wan riva blong laef we i no save drae long fored blong olgeta we oli lavem Mi. Mo yu no mas olsem olgeta we oli no bilif.\nMo sipos hart blong yu i hevi tumas from we yu folem rod blong Mi, or sipos samfala man i mekem yu yu sem from we yu laekem Mi, yu no mas wori.\nPutum trast blong yu long God, we Hem i Masta blong yu mo Masta blong ol papa blong yu. From ol man oli stap go lus long ol rod we i no tru. Oli lusum luksave blong lukim God wetem tru ae blong olgeta, mo oli nomo save harem singsing blong Hem wetem tru sora blong olgeta. Olsemia nao Mifala i bin faenem olgeta, mo yu tu yu save lukim samting ia.\nOlsemia nao, bilif blong olgeta long ol samting we oli no gat pruf i bin kam olsem wan kaliko we i kam bitwin olgeta mo hart blong olgeta. Mo ol samting ia i bin mekem se olgeta i stap long wei tumas long rod blong God, God we yumi preisem Hem mo Hem i hae.\nYu mas save sua long hart blong yu se man we i tanem fes blong hem long tisfala Profet, we Hem i moa gud bitim evri gudfala samting, man ia hem i tanem fes blong hem tu long ol narafala Mesenja blong bifo. Man ia i mekem se hem i antap tumas long fes blong God long taem we i no gat en go kasem taem we i no gat en.\nStadi gud long tisfala toktok, O Ahmad! Ridimaot toktok ia oltaem long laef blong yu, mo yu no ronwei long hem. From i tru tumas se God i givim wan presen long evri man we hem i talemaot tisfala toktok. Presen ia i sem mak long presen we wan handred man we oli givim laef blong ol long Fet oli kasem. Mo God bambae i givim janis long man ia blong wok insaed long tisfala wol mo long nekis wol tu. Olgeta samting ia Mifala i bin givim long yu olsem wan presen mo wan saen blong lav blong Mifala, blong mekem se yu yu glad.\nLong nem blong God! Sipos wan man i filim no gud long hart blong hem, or hem i kasem trabol, mo sipos hem i ridimaot tisfala toktok wetem wan klin hart, bambae God i save karemaot ol sori blong hem, stretem ol problem blong hem, mo tekemaot ol trabol blong hem.\nI tru tumas se Hem nao Hem i gat bigfala lav, mo Hem i gat bigfala sori. Yumi mas preisem God, we Hem i Masta blong evri wol.\nHemia wan spesal prea we yumi save ridim taem yumi visitim Shrine blong 'Abdu'l-Bahá, o long ol miting we yumi holem long memori blong pasawei blong Hem. Yumi save yusum long ol narafala taem tu.\nBambae hart blong 'Abdu'l-Bahá i kasem glad filing sipos wan man i go daon mo i ridimaot prea ia wetem ful hart blong hem. Hem i olsem se man ia i kam long fored blong 'Abdu'l-Bahá.\nHem i gat ol Glori! O God blong mi! Mi go daon long Yu mo wora blong ae blong mi i stap foldaon. Long taem ia, mi leftemap han blong mi long prea long Yu, mo mi kavremap fes blong mi wetem ol smol pis graon blong Tabu Haos blong Yu we mak blong hem i antap long save blong olgeta man we oli gat bigfala save, mo antap long mak blong preis blong olgeta we i wosipim Yu. Tru long lav blong Yu, plis Yu lukluk wetem ae blong sori long tisfala wokman blong Yu we hem i go daon mo hem i weit long doa blong sori blong Yu. Plis Yu draonem hem insaed long solwora blong ol blesing blong Yu we i no save finis.\nMasta! Mi mi wokman blong Yu we mi poa tumas mo mi go daon long Yu. Mi tingbaot Yu nomo mo mi plis long Yu. Mi stap long han blong Yu, mi prei strong long Yu mo mi putum ful trast blong mi long Yu nomo. Wora blong ae blong mi i ron long taem we mi stap long fored blong Yu. Mi singaot long Yu, mi plis long Yu, mo mi talem:\nO Masta, O God blong mi! Plis Yu givim mi ol blesing blong Yu blong mi save servem olgeta pipol we Yu lavem. Plis Yu mekem se mi save kam moa strong long servis blong mi long Yu. Plis yu laetemap fes blong mi wetem laet blong prea long tabu ples blong Yu, mo laet blong prea long kingdom blong Yu we hem i hae olgeta. Plis Yu helpem mi blong mi fogetem mi long taem we mi stap pas tru long get blong heven blong Yu. Plis Yu helpem mi blong lego long evri samting long taem we mi stap insaed long tabu ples blong Yu. Masta! Plis Yu helpem mi blong dring long kap blong fasin blong fogetem mi wan. Plis Yu kavremap mi wetem fasin ia, mo draonem mi long solwora blong fasin ia. Plis yu mekem se mi stap olsem graon long rod blong olgeta we Yu lavem olgeta, blong oli save wokbaot antap long mi. O Masta blong Bigfala Glori! Plis Yu helpem mi blong givim spirit blong mi long graon we i gat hae mak finis from we olgeta we Yu Yu bin jusum i bin wokbaot long hem long rod blong Yu.\nTisfala wokman blong Yu i stap singaotem Yu tru long prea ia, long eli moning mo long naet. O Masta! Plis Yu givim hem wanem hart blong hem i wantem. Plis Yu laetemap hart blong hem mo Yu mekem se hem i kam moa glad. Plis Yu laetemap faea blong hem. Hemia i blong hem i save servem Fet blong Yu mo hem i save servem ol wokman blong Yu.\nYu Yu givim olgeta gudfala samting, Yu Yu sori long mifala, Yu Yu givim ol blesing long mifala, Yu Yu fogivim mifala, mo Yu Yu tingbaot mifala wetem bigfala lav.\nYumi ridim prea ia long Shrine blong Báb mo Shrine blong Bahá'u'lláh. Yumi save ridim prea ia tu long ol Holi Dei we i markem samfala samting long laef blong Tufala. Yumi save yusum long narafala taem tu.\nOl preis we i bin kamaot long Yu Wan nomo, we Yu hae tu mas, mo ol glori we i bin saen aot long Yu, i mas go stap wetem Yu. Yu Yu soemaot se God i bigwan tumas, Hem i King olwe, mo Hem i Masta blong olgeta we i stap long heven mo long wol! Mi talem tru se Yu Yu rod we i soemaot paoa blong God mo hae mak blong Hem. Long heven blong ol loa blong Yu, laet blong san blong glori, we i stap oltaem, i bin saen. Long Yu nao, naesfala samting we Yumi no save lukim i bin saenem evri pat blong wol. Bakagen, mi talem tru se wan smolsmol muv blong Pen blong Yu i mekem se loa blong Yu i stap, mo sikret blong God we i stap haed i kamaot, mo ol ting long wol i gat laef, mo ol Revelesen i bin kamtru.\nMi talem stret se naesfala lukluk blong Yu i bin soemaot naesfala lukluk blong God, we yumi lavem Hem tumas. Fes blong Yu i bin soemaot laet blong Fes blong God, we Yumi wantem Hem tumas. Wetem wan smol toktok blong Yu, Yu bin skelem evri man we i laef. Olgeta we i lavem Yu i bin klaem antap long hil blong glori, mo olgeta we i no bilivim Yu i bin foldaon long wan hol we i dip olgeta.\nMi talem tru se man we i save Yu i bin save God, mo man we i mitim Yu i bin mitim God. Hemia i minim se wan bigfala blesing i kam long man we i gat bilif long Yu mo ol wok blong Yu, hem i go daon long Paoa blong Yu, hem i gat ona blong mitim Yu, hem i bin folem wanem Yu Yu wantem, hem i go raon long Yu, mo hem i stap long fored blong hae jea blong Yu. Sori long man we hem i agensem Yu, hem i talem se Yu Yu giaman, hem i no wantem lukim ol wok blong Yu, hem i putum daon paoa blong Yu, hem i praod tumas long fes blong Yu, hem i no agri wetem ol pruf we Yu givim, hem i ronwei long loa blong Yu, mo hem i wan blong olgeta we i no bilivim Yu mo Yu bin raetem daon nem blong olgeta finis.\nO God blong mi, we mi lavem Yu tumas. Aot long raet han blong sori mo lav blong Yu, plis Yu letem se mi save filim holi win blong ol gudfala presen blong Yu. Ol presen ia i save mekem se mi nomo tingbaot mi wan mo abaot wol, be mi kam klosap long holi ples we Yu Yu stap. Yu Yu gat paoa blong mekem evri wok we Yu wantem. I tru se Yu Yu antap long evri samting.\nMemori mo preis blong God, mo glori mo laet blong God, i stap wetem Yu, we Yu soemaot naesfala lukluk blong Hem. Mi talem tru se ae blong laef i neva bin lukim wan man we oli panisim hem olsem Yu. Long evri dei blong laef blong Yu, Yu bin stap long wan solwora blong trabol. Wan taem, Yu stap long hevi jen. Long narafala taem, ol badfren blong Yu i promis blong katem Yu wetem naef. Be nomata ol trabol ia i kasem Yu, Yu bin askem ol pipol blong folem ol toktok we Yu bin kasem long Hem we i save evri samting, Hem we i waes tu mas.\nPlis Yu letem spirit blong mi i kam wan sakrafaes long olgeta rong samting we i bin kasem Yu. Letem se mi pem praes blong ol hadtaem we Yu bin fesem. Mi askem God blong tekemaot ol kaliko we i mekem se ol pipol i no save lukim Yu. Mi askem samting ia tru long Yu, mo tru long olgeta we fes blong ol i saen wetem laet blong fes blong Yu, mo olgeta we i folem evri samting we Yu Yu askem, from we oli lavem Yu. Mo mi askem God blong letem se mi save kasem evri gud samting blong wol ia, mo blong wol we bambae i kam. I tru se Yu Yu gat fulap paoa, Yu Yu naes tu mas, Yu Yu gat fulap glori, Yu Yu fogiv oltaem, mo Yu Yu gat bigfala sori.\nO God blong mi! Plis Yu blesem Tri blong Yu, wetem ol lif, ol branis, mo ol smol branis blong hem. Blesem olgeta long taem we ol hae nem blong Yu mo ol naes fasin blong Yu i stap. Protektem tri ia long trabol we ol rabis man i save karem. I tru se Yu nao Yu gat paoa long evri samting. Mo plis Yu blesem ol wokman mo ol wokwoman blong Yu, we oli bin kam kasem Yu. Yu Yu givim evri gudfala samting oltaem. I no gat wan narafala God be Yu. Yu Yu fogiv oltaem, mo Yu Yu kaen tumas.","id":"<urn:uuid:2fb519dc-bdad-45f7-b670-3ea2330133c7>","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/bahaiprayers.net\/Book\/Full\/Vanuatu\/37","date":"2017-09-23T21:53:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818689779.81\/warc\/CC-MAIN-20170923213057-20170923233057-00513.warc.gz","language":"bis","language_score":1.000009656,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":15,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000096559524536}","num_words":18767,"character_repetition_ratio":0.107,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.234,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16486.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"- Installation réussi à 100% du nouveau Campus Numérique Partenaire (CNFP) de l'AUF à Nandiutu sur l'île de Malo en Juillet 2015. La salle informatique est équipée de 12 postes avec une connexion internet de 2Mbps.\n- Installation of the computer lab with the 2Mbps internet connection at Nandiutu on July 2015.\n- AUF i jes instolem bakeken wan computa lab blong long Nandiutu we ol students blong AUF long Sanma province oli save yusum blong folem ol onlaen kos mo tu ol tijas, ol student oli save yusum blong folem ol online kos tru long internet.\nPublicités","id":"<urn:uuid:446a9f64-6082-4cfd-9351-3434431d4c4e>","dump":"CC-MAIN-2017-43","url":"https:\/\/botoboukone.wordpress.com\/projek-woks\/cnfp-de-nandiutu-a-malo\/","date":"2017-10-20T10:32:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-43\/segments\/1508187824068.35\/warc\/CC-MAIN-20171020101632-20171020121632-00796.warc.gz","language":"bis","language_score":0.626624167,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":6,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6266241669654846, \"fra_Latn_score\": 0.09065777063369751, \"tpi_Latn_score\": 0.02295081876218319, \"hat_Latn_score\": 0.01643289066851139, \"nov_Latn_score\": 0.014848923310637474, \"eng_Latn_score\": 0.014388659968972206, \"dag_Latn_score\": 0.012681168504059315, \"wol_Latn_score\": 0.011124295182526112, \"pcm_Latn_score\": 0.010873914696276188}","num_words":162,"character_repetition_ratio":0.082,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.224,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.446,"perplexity_score":16999.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Storian blong Niufala Mun\nWan kastom stori blong Malo\nLong long taem bifo, long smolfala aelan blong Malo,\ni no bin gat tumas samting blong mekem.\nWan dei long evri manis ol man oli bin mit long Nangarai,\nlong ples we riva mo solwota i joen.\nLong ples ia nao, oli kukum kakae tugeta mo\nstorian taem oli wet blong lukluk Niufala Mun.\nOli sidaon kwaet taem oli lukluk Niu Mun i muv i go\ndaon\ndaon\nI foldaon long skae\nmo i foldaon i go\ninsaed long wota long Nangarai.\nNiu Mun i bin kam blong swim.\nNiu Mun i kam klosap long ol man.\nHem i smael bigwan long Nangarai mo ol man.\nOl man oli lukluk Niu Mun i aot bakegen.\nNiu Mun i klaem\nantap, antap, antap\nlong skae.\nNao, i bin gat wan nogud man\nwe hem i stap long aelan blong Malo.\nHem i bin talemaot long ol fren blong hem,\n\"Wan dei bae mi mi holem taet Niu Mun.\"\n\"Nogat!\" ol fren blong hem oli bin singaot.\n\"Yu no mas mekem! Yu no mas tajem Niu Mun.\"\nNao, wan manis ol man oli bin go long Nangarai.\nOli karem ol yam mo taro blong kuk.\nOli lukaotem wud blong mekem faea.\nAfta oli stat blong singsing mo lafet plante.\nEvriwan?\nNo, i no evriwan.\nI nogat wan we i lukluk nogud man ia i ronwe mo haed.\nI nogat wan we i lukluk hem taem hem i wet long Niu Mun.\nHem i wet kasem taem we Niu Mun i foldaon,\ndaon\ndaon\nHem i wet kasem taem we Niu Mun i foldaon insaed long wota.\nAfta, hem i jam long Niu Mun\nmo holem taet hem wetem ol doti han blong hem.\nBe Niu Mun i kwik tumas.\nHem i kamaot long ol doti han ia\nmo hem i spid i go antap long skae.\nNogud man ia hem i no bin kasem Niu Mun\nbe yu save luk mak blong tufala doti han blong hem long mun.\nMo Niu Mun i neva bin foldaon long skae bakegen\nblong swim mo smael long Nangarai mo ol man ia.","id":"<urn:uuid:ef57af12-69f6-4c7b-ba85-fafadfa5bbf0>","dump":"CC-MAIN-2017-43","url":"http:\/\/www.nabangapikinini.com\/bislama-version.html","date":"2017-10-19T03:18:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-43\/segments\/1508187823220.45\/warc\/CC-MAIN-20171019031425-20171019051425-00702.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000066757,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000066757202148}","num_words":394,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.239,"stopwords_ratio":0.066,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11133.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ol pipol blong Paunangisu vileij long Not Efate, oli kat finis akses long elektrisiti blong Unelco. Akses blong elektrisiti pawa ia, Praem Minista Charlot Salwai nao, hemi bin prestem kontak poen blong hem.\nMr Salwai i promesem ol pipol blong Paunangisu se from we naoia, oli kat elektrisiti pawa, nekis projek we villeij ia, bae hemi kat akses long hem, hemi projek blong television.\nAkses blong elektrisiti pawa long Paunangisu, hemi pat blong projek blong Unelco blong pawa i raonem aelen blong Efate.\nAdvertisements","id":"<urn:uuid:dd6b578f-3bd0-483c-ab29-51357fe0130b>","dump":"CC-MAIN-2017-47","url":"https:\/\/indigenouswatch.wordpress.com\/2016\/06\/10\/pm-salwai-i-lonjem-elektrisiti-pawa-long-paunangisu\/","date":"2017-11-22T20:08:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-47\/segments\/1510934806660.82\/warc\/CC-MAIN-20171122194844-20171122214844-00421.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7263304591,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7263304591178894, \"pis_Latn_score\": 0.27163153886795044}","num_words":128,"character_repetition_ratio":0.122,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.734,"perplexity_score":14004.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praem Minista Charlot Salwai hemi talem long Ambassada blong China long Vanuatu Lui Quan during long tu separate okasen long wik ia se Vanuayu hemo komitim hem blong maintenem sapot blong hem blong maintenem sapot blong hem long wan China Polisi. Mr Salwai i mekem Komen blong hem during long ofisol presentasen blong Vanuatu during log mini gem we i stap long wednesdei naet long Vanuatu nasonal konvensen centa.\n\"Yumi more komited long wan china polisi\" Mr Salwai i talem long Mr Lui Quan. Mr Salwai i talem tu se Vanuatu Taiwan hemi ko araon long rigen wetem check, be Kavman bai i kontinu blong maintenem sapot blong wan China Polisi. Mr Salwai hemi talem se tru long stron sapot komitmen blong Vanuatu long China wan polisi. Mr Salwai hemi talem se tru long stron komitmen blong Vanuatu long China wan polisi. China hemi kontribut bigwan long ekonomik mo divilopmen blong kaontri. Long yia ia pipol blong ripablik blong China i handem ova bigfala wof blong saot pacifik we i stap long luganville, mo handing ova blong nui praem minista ofis mo niufala stadium blong hostem mini gem long nekis manis. China bai i givim training long ol althletes blong 5 manis long China redi from mini gem. China hemi also bildim rod long aelan blong Tanna mo long Malekula.\nMr Salwai hemi reiterate bakeken sapot long kavman blong hem long morning ia during long saening blong kontrak blong maintenance blong Vanuatu Nasonal Konvensen centa, unda long kontrak, China bai i provedem 8 chinese blong oli trainem lokal Ni Van hao blong maintenem centa.\nMr Lui Quan i talem se kavman blong hem bai appreciatem caren posisen blogn Vanuatu long China Wan Polisi. Hemi talem se Taiwan hemi ricivim klia message from China long China wan polisi. Mr Lui Quan hemi talem se maintenance blong Vanuatu Nasonal Konvensen Centa hemi very importantfrom hemi bigfala bilding long saot pacifik aelan kaontri mo Vanuatu hemi able blong hostem intanasonal iven.","id":"<urn:uuid:f324b6e1-7b26-47a0-b400-90a28ec79c71>","dump":"CC-MAIN-2017-47","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/418-vanuatu-hemi-reiterated-sapot-blong-hem-long-wan-china-polisi","date":"2017-11-25T09:47:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-47\/segments\/1510934809746.91\/warc\/CC-MAIN-20171125090503-20171125110503-00571.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7703310251,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7703310251235962, \"pis_Latn_score\": 0.22873590886592865}","num_words":483,"character_repetition_ratio":0.097,"word_repetition_ratio":0.03,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.748,"perplexity_score":17689.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"13Nao hem i talemaot long mifala, we hem i luk wan enjel we i kam stanap insaed long haos blong hem, i talem long hem se, 'Yu sanem tok i go long Jopa blong singaot man ya we fulnem blong hem, Saemon Pita.\nOL WOK 11:13\nFREE!\nOne App.\n1262 Languages.","id":"<urn:uuid:014e42b3-569c-4529-af07-49afeecbf359>","dump":"CC-MAIN-2017-47","url":"http:\/\/listen.bible.is\/BISBSP\/Acts\/11\/13","date":"2017-11-20T08:04:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-47\/segments\/1510934805923.26\/warc\/CC-MAIN-20171120071401-20171120091401-00714.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999642372,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999642372131348}","num_words":59,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.281,"stopwords_ratio":0.034,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":10931.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Paul Zebedee hemi wan memba blo YTS forum mo hemi raisem konsen ia.\nMi really feel sorry time service lo bus kassem prima mo pikimap wan mama mo two Smol Girl about age blo 10 mo 12 years oli kareem empty container mo oli askem mi blo dropem ol lo Ohlen blo oli go fulumap wota mo karem go back lo prima.\nMi personally think before wan subdivision lo wan LAND ie take place ie mas gat access blo water mo road fastime before yumi stap Salem. Sapos ie olsem bai ol man weh oli pem ground life bai more easy lo ol. Wota hemi life so plis Gavman mas lukluk mo traem inspectem ol subdivision bifo oli stap salem lo ol man.","id":"<urn:uuid:95be1480-9df1-4b27-9d08-b14a1459fe8d>","dump":"CC-MAIN-2017-51","url":"https:\/\/www.yumitoktokstret.today\/zebedee-nogat-wota\/","date":"2017-12-15T04:17:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-51\/segments\/1512948563629.48\/warc\/CC-MAIN-20171215040629-20171215060629-00068.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6926589012,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":7,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6926589012145996, \"pis_Latn_score\": 0.1952863186597824, \"pcm_Latn_score\": 0.08635514229536057, \"tcs_Latn_score\": 0.010092217475175858}","num_words":175,"character_repetition_ratio":0.013,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.687,"perplexity_score":18399.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bilateral Relations » Japan's Economic Cooperation between Japan and the Republic of Vanuatu » Past Assistance Projects to Vanuatu » Grant Assistance for Grassroots Human Security Projects (GGP)» Speech\nOpening Speech for the Project for Water Supply for Tanakia Area in the Republic of Vanuatu\nBy: Mr. Yukihiro Tsujimura, Second Secretary of Japanese Embassy 24th September 2009, 10:00hrs Tanakia Area Epi Island, Republic of Vanuatu\nProject Titles\n- The Project for Water Supply for Tanakia Area\nGud morning evriwan.\nFirstly, Mi wantem talem bigfala tankyu long yufala evriwan \/ long kind hospitality. \/ Mi glad tumas, we mi save stap tedei long gudfala lafet olsem ia \/ mo yufala i givim wan opportunity long mi\/ blong travel i kam long naesfala ples olsem ia. Tedei, mi kam long ples ia blong representem Mr. Yutaka Yoshizawa, Ambassador blong Japan, \/ blong officially openem wota saply ia.\nLaef blong ol man hemi depend long wota. Clean mo safe wota hemi important long laef blong yumi. Bifo, community blong Tanakia Area i bin facem plante difiiculties long wota shortage, especially long dry season. Be naoia, \/ plante man blong ples ia i save gat access long clean mo safe wota moa easy. Mi believe se \/project ia bae i save improvem laef blong ol man, ol woman, ol pikinini long ples ia, \/ mo improvem sanitary condition.\nProject ia \/ hemi stap under long Japan's Official Development Assistance policy \/ blong\npromotem development long ol pipol mo community. \/Also, hemi kam long Japan's Grant Assistance blong Grassroots Human Security Projects Programme. Programme ia \/ i designem blong addressim basic human needs,\/ olsem basic education, wota supply, helt, vocational training, sanitary environment mo rural infrastructure.\nMi glad tumas blong asssistem improvement long laef blong yufala. Mi laekem wan toktok we,\/ hemi \/ \"yumi helpem yumi\". Mi respectem tintin blong yufala olsem ia. Mi hop se \/frenship blong pipol blong Vanuatu wetem pipol blong Japan \/ i kam strong more than ever \/ through long project ia.\nMi wantem talem tankyu tumas long yufala evriwan bakegen, \/ long ol contribusens towods successful completion long project ia,\/ mo long assistance blong engineer blong Department blong rural wota supply. Mi hope se bae yufala i save lukaotem gud thisfala wota supply system \/ mo wok hard blong maintainem ol facilities. Long fasin ia, bambae plante man i save recievem benefit long wota system ia \/ go kasem long fuja.\nWetem smol toktok ia, \/ mi officially declearem opening blong thisfala wota facility blong Tanakia Area.\nThankyu tumas.\n(和訳)\n皆様、おはようございます。このような素晴らしい式典に参加することができ、また、このような美しい国に訪れる事ができて本当に嬉しく思います。本日、私はこの給水���設の公式な引渡しを行うために、吉澤裕大使の代理でここに参りました。\n全ての人々の生活は水に依存しています。そして、清潔で安全な水は私達の生活にとって欠かせません。以前、タナキア地区においては、水に関する多くの問題を抱えておりましたが、この給水施設の完成によって同地区の全ての人々の生活が改善されると信じております。\nこのプロジェクトは発展途上国の生活改善を促進する日本のODA政策の一環である草の根人間の安全保障無償資金協力によって支援されました。この資金協力は人間の基本的要求、つまりは、給水施設の設置、基礎教育、職業訓練、衛生環境及び地方インフラの整備等を行うものであります。\nこの資金協力により、このタナキア地区の人々の生活が改善することを本当に嬉しく思います。そして、このプロジェクトを通じて、日本の人々及び日本政府とバヌアツの皆様との友好が深まるであろう事と存じます。\nこのプロジェクトの成功と完成に際し、ご協力を頂きました皆様に、特に、地方給水局の皆様にもう一度お礼を申し上げます。そして、この給水施設が未来に渡り、より多くの人々が利益を享受できるように、適切な維持管理に努めて頂きたく思います。\nこれを持って、この給水施設の公式な引渡とし、挨拶の言葉にかえさせて頂きます。\n有難うございました。\nBilateral Relations » Japan's Economic Cooperation between Japan and the Republic of Vanuatu » Past Assistance Projects to Vanuatu» Grant Assistance for Grassroots Human Security Projects (GGP)","id":"<urn:uuid:fe8d704d-9d80-497c-afcc-568e3bd7ef36>","dump":"CC-MAIN-2017-51","url":"http:\/\/www.fj.emb-japan.go.jp\/jointadmin\/vanuatu\/en\/relations\/eco_coop_vanuatu\/GGP\/2007\/vanuatu_GGP2007_02_ho_sp.html","date":"2017-12-15T12:17:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-51\/segments\/1512948569405.78\/warc\/CC-MAIN-20171215114446-20171215140446-00779.warc.gz","language":"bis","language_score":0.665913105,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6659131050109863, \"pis_Latn_score\": 0.27310824394226074, \"tpi_Latn_score\": 0.0170866958796978}","num_words":753,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.098,"special_characters_ratio":0.177,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.653,"perplexity_score":11575.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"The 13th Triennial Conference of Pacific Women and 6th Meeting of Ministers for Women took place in Suva, Fiji, from 2 to 5 October 2017. The purpose of the Conference was to share experiences and make recommendations to accelerate progress towards achieving gender equality and a full realisation of women's human rights in the Pacific region.\nIt was the first time for many of the Ni-Vanuatu delegation to attend a Triennial. Sista caught up with the Ni-Vanuatu representatives of civil society and asked them to share their thoughts on women's economic empowerment, which was the theme of the Triennial.\nCedric Paniel, Gender Justice and Livelihood Officer, Oxfam\nWan barrier wea ol woman hemi facem blong obtainem economic empowerment hemi culture, religion wetem kastom. Hemi wan bigfala barrier wea hemi blockem ol woman mo stoppem ol vois blong olgeta i kam aot. Mo tu patriarchal system wea i stap hemi makem ol man hemi tink se ol woman hemi mas submit long hem. Ol tinting ia hemi kam bak agen long culture, religion mo kastom.\nMi tink se ol man hemi misinterpretem ol samting ia. Now ia bae yu luk se ol kaen tingting ia hemi affectem plante woman. I gat fulap woman wea olgeta hemi no save makem wanem wea hemi wantem.\nOl woman hemi mas makem ol unpaid wok insaed long haos, from hemia expectation blong ol woman. Hemi mas luk aot ol pikini, kiln mo makem ol kaikai. Sometime I gat ol wokshop wea I kam lo community be ol woman hemi no save kam from I no gat taem. Wok load hemi tumas.\nWan nara barrier hemi ol schemes. I tru se ol schemes hemi save helpem ol woman be hemi makem wok blong olgeta double bak agen. Evri day ol woman hemi mas wok mo bigwan blong giv bak ol money. Hemi save result long problem insaed long haos, afta hemi save experiencem vaelens or high blood pressure.\nHemi kam bak agen long ol norms blong yumi. Ol man hemi tink se woman blong makem hemia, afta ol man hemi blong makem hemia. Hemi no shud be olsem. Yumi no bon wetem ol samting ia. Yumi learnem nomo throughout laef blong yumi. Yu learnem how now blong be wan boy, yu learnem how now blong be wan gel.\nOl gender roles insaed long community mo hoas hemi wan samting wea yu just learnem nomo. Ol mama hemi talem long gel se, 'Yu go broom insaed long haos', afta hemi talem long ol boy se, 'Yu go kuttem ol fireword.'\nOl frens mo ol media, TV mo newspaper, hemi shapem yu tu blong learnem wanem wea wan boy hemi mas makem or wanem wea wan gel hemi mas makem. In reality, yu wan human being. Yu save gat plante emotion be society hemi stap limitem yu blong exposem ol emotion.\nFor example, one stereotype hemi talem se ol man hemi no save cry – sapos wan man hemi cry, society hemi stap talem long hem se ol man hemi no shud cry. Society hemi limitem hem mo keepem hem insaed long wan box. I kam bak agen long ol gender role expectations.\nSapos yu stat blong educatem ol pikini taem wea hemi smol, hemi save breakem ol stereotype. Sapos wan boy hemi luk daddy blong hem I stap washem ol dishes, taem hemi bigwan hemi no fraet blong washem dishes and hemi stap talem, 'Papa blong mi hemi wash. From wanem mi no save makem wok olsem ia tu?'\nYu no puttem ol gender role mo expectation long pikinini. Let them choose who they want to be. Yu no talem long olgeta 'yu no save makem hemia' from hemi stap limitem olgeta. Hemi no just affectem ol gel, hemi affectem ol boy tu.\nLong saed blong economic empowerment blong ol women mo gel, taem yu talem long hem se 'yu no save go long wokshop or skul from yu mas makem hemia long haos,' yu stap limitem hem.\nMifala go makem ol wokshop long Tanna afta mi luk se I gat fulap boy bitim ol gel. Afta olgeta talem long mi se ol gel hemi stap long haos from olgeta hemi gat pikinini, so hemi finis now. Sapos yu gat pikinini, laef hemi no finis yet. At the end of the day, ol gel hemi mas challengem tingting ia blong ol parents and push for your rights. Yu mas shapem future blong yu and save raets blong yu.\nBak agen, hemi kam bak long ol man tu wea olgeta hemi mas recognizem ol unpaid wok blong ol woman wea hemi stap makem. Blong makem I fair blong ol woman, mifala mas recognize, reduce and redistribute ol unpaid wok. From unpaid wok hemi contribute long economy blong yumi tu.\nTaem bae yu toktok long economy, ol man hemi ting ting long ol wok blong VNPF nomo. But what about ol wok wea ol woman hemi stap makem long garden? Hemia I liftem up economy blong yumi tu. Sapos mifala recognizem, reduce mo redistribute ol unpaid wok, economic empowerment bong woman hemi save kam antap.\nCedric is a Gender Justice Livelihood Officer at Oxfam and was sponsored by Care International to attend the Triennial","id":"<urn:uuid:74112ab3-d8a2-4b2e-aef6-395231fe9fa2>","dump":"CC-MAIN-2017-51","url":"http:\/\/www.sista.com.vu\/cedric-paniel-oxfam-attends-13th-triennial-conference-pacific-women\/","date":"2017-12-13T12:49:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-51\/segments\/1512948523222.39\/warc\/CC-MAIN-20171213123757-20171213143757-00770.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5287419558,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5287419557571411, \"pis_Latn_score\": 0.45734766125679016, \"pcm_Latn_score\": 0.01011764444410801}","num_words":1207,"character_repetition_ratio":0.064,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.547,"perplexity_score":15729.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Kaverej\nGSM kaverej i rijim 75% blong populesen blong kantri.\nTVL i ekstendem kaverej blong hem insaed long kantri, hemi kavremap Banks, Mota Lava, Vanua Lava, Port-Orly, Big Bay, Thion, Not Maewo, Gaua, Paama, Epi, Saot Ist Malekula, Pentecost, Ambrym, Ist mo west Erromango, ist mo west Tanna, kasem Aneityum mo Futuna.","id":"<urn:uuid:59c5493c-642f-472c-bcda-ffd3989d064c>","dump":"CC-MAIN-2018-09","url":"http:\/\/www.tvl.vu\/bi\/mobael\/kaverej\/","date":"2018-02-19T16:06:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-09\/segments\/1518891812756.57\/warc\/CC-MAIN-20180219151705-20180219171705-00288.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9767498374,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.976749837398529, \"pis_Latn_score\": 0.020572049543261528}","num_words":85,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.227,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.921,"perplexity_score":6623.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. RMC congress i resolve blong talem thank you i ko long South Santo RMC area executive, organizing committe, Baptiste Church, Nakere Community mo public long South Santo from gud cooperation mo gud work blong mekem No 2 RMC congress i kam succeful\n2. Congress i resolve blong talem thank you long Regional executive mo Hon Mako long bigfala contribution long cash mo kaikai towards 2nd Congress\n3. RMC congress i resolve blong talem thank you long Luganville RMC executive blong save part long 2nd RMC regionel congress\n4. RMC Congress i resolue blong talem thank you long Baptiste Church mo NTM church from tok blong God we oli stap sherem during taem blong congress\n5. RMC Congress i resolve blong talem thank you acceptem ol resolution blong Natwa mo acceptem semo 90% blong ol resolution ia i bon done finish\n6. RMC congress i resolve blong askem RMC National executive blong mas assistim Luganville executive blong groem party.\n7. RMC Congress i resolve blong acceptem ol area executive report mo ol political developmen we oli stap tekem plss long each area blong Sanma.\n8. RMC Congress i resolve blongecceptem ol niu members we oli kam inlong RMC party\n9. RMC Congress i resolve blong HON MP Mako i mas wok wetem PM, minister blong Health mo education blong upgradem ol main services ia long sanma Province.\n10. RMC Congress i resolve blong HON MP i mas wok wetem HON MP PM blong addressem ol fidder road projects long south Santo, Bigbay, Fanafo mo ol nara area we ol farmas oli no access long rod long Sanma province.\n11. RMC congress i resolve blong government i mas tasilim South Santo road mo Banban road bifo end blong government ia.\n12. RMC congress i resolve blong askem government blong mas extendem airport blong pekoa international from hemi main connection blong yumi long Northern Provinces.\n13. RMC Congress i resolve blong acceptem nid blong ol mama long area 2 blong buildim niu market haos long nagingo mo bai i stap olsem mak blong 2017 RMC congress long south Santo\n14. RMC congress i resolve blong acknowledge ol gud works, good learders blong wan young MP we i stap wokem raon long ol community blong Sanma Congress i resolve blong blong baihem nomo i contestem election long Santo constituency.\n15. RMC Congress i resolve blong sapotem wok blong RMC National executive mo leardership blong ol RMC Mps, ministers mo head blong government mo sem taem President blong RMC Hon Charlot Salwai Tabimasmas long gud Leadership blong Nation ia.\n16. RMC Congress i resolve blong declarem se next National congress we bai i host long Sanma province bai i stap long Banban Area.\n17. RMC congress i resolve blong askem government blong extendem electricity power long Hydro power i ko kasem stone hill community long Fanafo.\n18. RMC Congress i resolve blong declarem se hemia nao ol true resolution blong N°2 Sanma Regional Congress.\nOHLELE! HUTE HOO","id":"<urn:uuid:b38304fa-2ead-4854-90b0-568da08ef9c9>","dump":"CC-MAIN-2018-13","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/468-sanma-2nd-regional-conngress-resolution","date":"2018-03-19T12:27:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-13\/segments\/1521257646914.32\/warc\/CC-MAIN-20180319120712-20180319140712-00474.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9907239676,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":10,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9907239675521851}","num_words":810,"character_repetition_ratio":0.175,"word_repetition_ratio":0.117,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.984,"perplexity_score":19161.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"- Installation réussi à 100% du nouveau Campus Numérique Partenaire (CNFP) de l'AUF à Isangel sur l'île de Tanna en decembre 2014. La salle informatique est équipée de 6 postes avec une connexion internet de 2Mbps.\n- Installation of the computer lab with the 2Mbps internet connection at Isangel on december 2014.\n- AUF i jes instolem bakeken wan computa lab blong long Isangel we ol students blong AUF long TAFEA province oli save yusum blong folem ol onlaen kos mo tu ol tijas, ol student blong USP mo pablic oli save yusum blong folem ol online kos tru long internet.\nPublicités","id":"<urn:uuid:1ab6a8fc-1a13-432a-8d69-c6ec8f77c6df>","dump":"CC-MAIN-2018-13","url":"https:\/\/botoboukone.wordpress.com\/projek-woks\/cnfp-disangel-a-tanna\/","date":"2018-03-18T17:35:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-13\/segments\/1521257645830.10\/warc\/CC-MAIN-20180318165408-20180318185408-00500.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7910240889,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":6,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7910240888595581, \"fra_Latn_score\": 0.039915598928928375, \"eng_Latn_score\": 0.012083688750863075, \"wol_Latn_score\": 0.01025900524109602}","num_words":159,"character_repetition_ratio":0.08,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.22,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.601,"perplexity_score":19846.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Silae Vanuatu Market Association Oli Votem ol new executive member. Olgeta Mama blo Silae Vanuatu Market Association oli been votem ol niufala excecutive blo olgeta lo yesterday lo Saralana ground.\nSilae Vanuatu Market Assication oli kat wan theme lo yia ya emi we emi stap olsem \"sevem fastaem spentem bihaen\".\nPresiding officer lo election ia Mr Morris Kaloran we emi talem out se emia emi fes taem ol women we oli memeba lo association ya oli save castem votes blo electem ol women we bae representem olgeta insaed lo executive blo Silae Vanuatu Market Association.\nMr Kaloran emi stap encouragem ol Mama round efate we oli member lo assiciation blo save exercisem right blo olgeta blo save electem.","id":"<urn:uuid:d33856be-6565-4577-878d-727bbfcbcf51>","dump":"CC-MAIN-2018-22","url":"https:\/\/vanuatufocus.wordpress.com\/tag\/womens-news\/","date":"2018-05-24T07:37:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-22\/segments\/1526794866107.79\/warc\/CC-MAIN-20180524073324-20180524093324-00082.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6305091977,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":12,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6305091977119446, \"pis_Latn_score\": 0.32967856526374817, \"pcm_Latn_score\": 0.015865398570895195}","num_words":179,"character_repetition_ratio":0.127,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.177,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.741,"perplexity_score":20961.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Goat\n{Goat} o Nanigot hemi wan animol wea i stap lo plantesen yu pasem lo rop o i stap lo fens Hemi kakae kras. hemi no wael, hemi laek blong slip mo wokabaot long ol ston{ol rok}long solwota. Yumi save kakae mo yumi save salem tu blong winim mane long hem.","id":"<urn:uuid:a18aec6f-e6eb-4e82-b851-b694fa107987>","dump":"CC-MAIN-2018-22","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Goat","date":"2018-05-20T10:27:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-22\/segments\/1526794863277.18\/warc\/CC-MAIN-20180520092830-20180520112830-00001.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9527812004,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9527812004089355, \"pis_Latn_score\": 0.04697752743959427}","num_words":57,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.226,"stopwords_ratio":0.035,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.906,"perplexity_score":14756.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Folem fulap toktok we kamaot lo sam memba blo VP, mi wandem apologise lo Ishmael Kalsakau from everi toktok we mi or ani nara memba blo YTS or ani memba blo VP mekem kam lo yu.\nMi apologise from ol toktok we kamaot lo ol memba blo YTS we sam ating oli ko tumas. Olsem ol taem mi tekem full responsibiliti lo ol actions blo ani memba blo YTS mo yu save holem mi accountable from ani defemative toktok we kamaot.\nSpos yu wandem putum ani man lo kot from defimesen, yu putum nem blo mi lo behaf blo ol memba blo YTS mo ani nara memba lo VP we mekem ol kaen toktok olsem kam lo yu.\nBakeken mi apologise kam lo yu.\nTank Yu tumas.","id":"<urn:uuid:bab0d74a-c6f3-4e16-a242-2a87ab57f0af>","dump":"CC-MAIN-2018-30","url":"https:\/\/www.yumitoktokstret.today\/ligo-apologises-to-kalsakau\/","date":"2018-07-18T10:50:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-30\/segments\/1531676590127.2\/warc\/CC-MAIN-20180718095959-20180718115959-00486.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5340494514,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":11,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5340494513511658, \"pis_Latn_score\": 0.4504382610321045, \"tcs_Latn_score\": 0.013554103672504425}","num_words":158,"character_repetition_ratio":0.125,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.215,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.489,"perplexity_score":17653.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Preparations are under way for Oceania Intercontinental cup in Sydney Australia.The Mens team will be hoping to go more better than the silver they won at last year in world league round 1! Team to be announced soon! Hopefully both Men and Women team will be competed in the tournament.\nIndependens Knockaot Kup Hemi Mekem Hockey Histori\nFaenol blo mens hemi wan strong contest bitwen Smolbag mo Skelet be long sekon haf tem blo Smolbag hemi runwei wetem kup 7 poen lo 4. Womens faenol hemi bin stap bitwin Smolbag A mo Tanoliu A. Smolbag A hemi strong tumas be Tanoliu A hemi save holdem hed hae blo mekem wan taet mej we faenol skoa hemi 4 poen lo 2.\n\"Tudei hemi wan hapi dei blo mi from famili blo hockey i stap gro bigwan noia mo mi hop se Independens Kup lo nekis yia i biga mo beta bakagen\", President Blo VHF, Onis Bakeo, i talemaot long presentasen. Wan bigfala tank yu i mas ko aot long Wan Smolbag mo olgeta long Tanoliu Hockey Klub we oli kranki blong nuifala sport ia hockey mo oli soemaot gudfala sapot lo dei ia. Nekis kompitisen blo hockey hemi Provins blo Origin lo Septemba be I gat fun gems evri Tusdei wetem Wensdei lo WSB Sports Kot lo 4pm.","id":"<urn:uuid:2a4b00f8-c1cf-4210-b2a0-5b2129b3d0c5>","dump":"CC-MAIN-2018-34","url":"http:\/\/websites.sportstg.com\/assoc_page.cgi?client=1-1425-0-0-0&sID=52088&&news_task=DETAIL&articleID=12796595","date":"2018-08-21T14:26:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-34\/segments\/1534221218189.86\/warc\/CC-MAIN-20180821132121-20180821152121-00514.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6012275815,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":15,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6012275815010071, \"pis_Latn_score\": 0.22225376963615417, \"pcm_Latn_score\": 0.14107614755630493}","num_words":330,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.5,"perplexity_score":18102.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Gavman blong Vanuatu i extendim moa state of emergency long aelan blong Ambae fo nara tufala wik, nomata alert levol blong Manaro Volcano hem go daon finis from 4 kasem 3.\nPublic Relations Officer long Office blong Praem Minista, Hilaire Bule hem se Council of Ministers i mekem disfala disisan from we state of emergency wea i stap fastaem hem expaea long yestede.\nHem se nara tufala wik blong state of emergency bae givim taem long ol otoriti long mekem assesment long Manaro Volcano an hao fo muvum baek ol 11 taosen pipol blong Ambae.\nPlande long ol pipol ia i stap long ol evakuesen camp long Santo, mo sam long aelan blong Pentecost mo Maewo.\nSource: radioaustralia.net.au","id":"<urn:uuid:da2297ec-3c77-4960-bc9e-71cb914ebadb>","dump":"CC-MAIN-2018-39","url":"http:\/\/nz.newshub.org\/m\/vanuatu-state-imegensi-27550451.html","date":"2018-09-24T08:28:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-39\/segments\/1537267160233.82\/warc\/CC-MAIN-20180924070508-20180924090908-00239.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5841408968,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5841408967971802, \"pis_Latn_score\": 0.41576582193374634}","num_words":162,"character_repetition_ratio":0.088,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.511,"perplexity_score":17421.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Home\n| Databases\n| WorldLII\n| Search\n| Feedback\n\n\nVanuatu Sessional Legislation\nDownload original PDF\nREPABLIK BLONG VANUATU\nKONSTITUSIN\nBLONG\nRIPABLIK\nBLONG\nVANUATU\n(NIU HEBREDIS)\n1980\nFASTOK BLONG HEM\nYUMI OL MAN NYUHEBREDIS.\nYUMI STAP PRAOD from we yumi bin faet strong blong kam friman.\nMO TINGTING BLONG YUMI STAP STRONG YET blong yumi lukaotgud long olgeta samting ya we yumi winim long faet ya.\nYUMI STAP HOLEMTAET FASIN YA we yumi gat ol naranarafala kala mo ol naranarafala lanwis mo ol naranarafala kastom.\nBE YUMI SAVEGUD we long fyuja bambae yumi evriwan i wokbaot long wan rod nomo.\nNAO YUMI TALEMAOT WE NAOIA YUMI STANEMAP RIPABLIK BLONG NYUHEBRERIS, we tingting blong yumi man ples i wan nomo mo yumi ol friman. Kantri ya blong yumi i stanap long ol gudgudfala fasin blong ol bubu blong yumi bifo wetem fasin blong bilif long God mo ol fasin Kristin man.\nMO BLONG STANEMAP RIPABLIK YA BLONG YUMI OLSEM, yumi olgeta man ples evriwan, yumi agri blong stap aninit long Konstitusin ya, blong hem i holemgud laef blong yumi.\nJAPTA WAN\nKANTRI YA MO PAOA BLONG RUL LONG HEM\nRIPABLIK BLONG NYUHEBREDIS\n1. Ripablik blong Nyuhebredis, hem i wan kantri we olgeta man ples blong hem i holem paoa blong gavman, nao gavman blong olgeta nomo i rul long hem.\nKONSTITUSIN I STAMPA BLONG OL LOA\n2. Konstitusin ya, hemia ol loa we i stampa blong ol narafala loa blong Nyuhebredis.\nLANWIS BLONG RIPABLIK MO OL LANWIS BLONG WOK\n3. (1) Lanwis blong Repablik blong Nyuhebredis, hemia Bislama. Trifala lanwis blong mekem ol wok long kantri ya, i gat Bislama mo Inglis mo Franis. Tufala big lanwis blong edukesen long kantri ya, i gat Inglis mo Franis.\n(2) Ol netif lanwis blong Nyuhebredis oli haf blong ol gudgudfala samting blong bifo long kantri ya, mo gavman blong Ripablik bambae i lukaotgud long olgeta blong oli no lus. Sipos gavman ya i wantem mekem olsem, bambae hemi i save jusumaot wan long ol lanwis ya blong i jenisim Bislama, i kam lanwis blong Ripablik blong Nyuhebredis.\nPAOA BLONG RULUM KANTRI, MO FASIN BLONG VOT, MO OL PATI BLONG POLITIK\n4. (1) Long Nyuhebredis ol man ples bambae oli holem paoa blong rulum kantri, mo bambae oli stap jusumaot ol memba blong Palamen, mo oli stap givim paoa long olgeta blong oli rul.\n(2) Sipos Palamen i no mekem loa blong blokem samfala man, olgeta man ples we oli gat eitin ya blong olgeta finis bambae oli gat raet blong vot. Bambae olgeta evriwan oli gat sem raet blong vot, mo taem oli vot bambae oli gat raet blong mekem long fasin ya we narafala man i no save tingting blong narafala man.\n(3) Bambae ol man ples oli save statem ol pati blong politik, mo ol pati ya bambae oli save stanemap ol kandidet long taem blong eleksen. Bambae ol pati ya oli wok aninit long Konstitusin ya, mo bambae oli folem ol fasin ya we i letem ol man ples oli holem paoa blong gavman.\nJAPTA TU\nOL RAET WE OL MAN BAMBAE OLI GAT MO OL FASIN WE OL\nMAN OLI MAS MEKEM\nHAF NAMBA WAN\nOL RAET WE OL MAN BAMBAE OLI GAT\nOL RAET WE OL MAN BAMBAE OLI GAT MO OL SAMTING WE OL MAN BAMBAE OLI FRI BLONG MEKEM\n5. (1) Gavman blong Ripablik blong Nyuhebredis i talemaot we i luksave finis, se sipos Palamen i no mekem sam spesel loa blong olgeta we oli no man ples, olgeta man evriwan bambae oli gat raet blong mekem ol samting ya, mo oli fri blong mekem olgeta.\n(a) Olgeta man oli gat raet blong stap laef, i no gat man i gat raet blong kilim narafala man i ded.\n(b) Olgeta man oli gat raet blong stap friman, i no gat man i gat raet blong fosem narafala man i stap aninit long han blong hem.\n(c) Olgeta man oli gat raet blong stap gud, i no gat man i gat raet blong mekem narafala man i harem nogud long bodi blong hem, mo blong spolem bodi blong narafala man.\n(d) Loa i stap blong lukaot long olgeta man mo i no gat man we i gat raet blong i ova long loa, nao i spolem narafala man.\n(e) I no gat man i gat raet blong mekem i strong long narafala man olsem we man ya i anamol nomo mo i no gat man i gat raet blong fosem narafala man blong i wok blong hem.\n(f) Olgeta man oli fri blong folem tingting blong olgeta blong mekem fasin we i stret mo fasin we i no stret, mo oli fri blong mekem wosip long fasin we oli wantem.\n(g) Olgeta man oli fri blong talemaot tingting blong olgeta long olgeta samting blong laef blong kantri.\n(h) Olgeta man oli fri blong kam wanples blong mekem miting, mo oli gat raet blong joen long ol grup olsem we oli wantem.\n(i) Olgeta man oli fri blong go olbaot long Nyuhebredis, i no gat man i gat raet blong blokem narafala man blong i no wokbaot.\n(j) Olgeta man oli save blokem haos blong olgeta mo graon blong olgeta i blong olgeta nomo, nao i no gat narafala man i gat raet blong go insaed. Olgeta man oli save luk long gavman blong i blokem narafala man i no kam tekemaot graon blong olgeta mo olting blong olgeta long fasin we i no stret.\n(k) Ol kot bambae oli mekem sem mak long olgeta man, olsem we oli mekem long sam man finis, mo gavman bambae i mekem sem mak long olgeta man olsem we i mekem long sam man finis. Be sipos gavman i mekem wan loa we i blong mekem i gud long ol woman no ol pikinini no ol yang boe no ol yang gel no ol man we oli stap daon no ol man blong ol ples we laef blong olgeta i no kam antap, bambae man i no save talem se loa ya i brekem tok blong paragraf (k) ya. Ol loa blong givhan long ol man olsem, no blong lukaotgud long olgeta no blong leftemap laef blong olgeta, bambae oli no save brekem tok blong paragraf ya.\nI nomata we man i narafala kala no i kamaot long narafala ples, no i folem narafala fasin blong mekem wosip, no i holem kastom i no skul, no i gat narafala lanwis, no i man, no i woman, be hem i gat raet blong mekem olgeta samting ya mo hem i fri blong mekem olgeta. Be man i no save mekem ol samting ya i kam eskyus blong hem i spolem raet blong narafala man, no blong hem i mekem narafala man i no fri. Mo i no save mekem i kam eskyus blong livim ol prapa fasin blong lukaot long kantri, olsem we ol man oli stap blokem ol enemi, oli stap mekem ples i sef, mo i stap kwaet, mo oli stap lukaotgud long ol man blong oli stap gud oli no sik.\n(2) Tok ya antap we i talem se loa i stap blong i lukaot long olgeta man, hem i poen tu long ol fasin ya.\n(a) Sipos polis i talem se man i brekem loa, man ya bambae i gat raet blong pas long wan kot we bambae i jajem bisnes blong hem long stret fasin. Kot olsem bambae i afsaed olgeta long bisnes blong man ya, i no haf blong wan saed blong hem, no bambae i miting kwiktaem blong jajem bisnes ya, olsem we ol man oli save talem se i stret. No sipos trabol we polis i talem se man ya i mekem i bigfala, bambae gavman i pem wan loea blong talemaot tok blong man ya long kot.\n(b) Nating we polis i talem se man i brekem loa, be olgeta long kot bambae oli luk hem olsem we hem i mekem i stret nomo, gogo fasin blong kot i soemaotgud we hem i brekem loa.\n(c) Sipos polis i talemaot long wan man we oli luk se hem i brekem loa, wantaem nomo bambae oli talemgud long hem long wan lanwis we hem i savegud, fasin we oli luk se hem i mekem.\n(d) Sipos wan man i gat bisnes long kot be hem i no savegud lanwis we olgeta long kot oli stap yusum, bambae i gat wan man i stap blong tanem olgeta toktok blong kot ya i go long wan lanwis we man ya i save.\n(e) Sipos kot i stap jajem bisnes blong wan man, man ya bambae i gat raet blong stap insaed long kot. Sipos man ya i no agri fastaem blong letem olsem, bambae kot ino save gohed blong jajem bisnes ya blong hem taem hem i no stap insaed. Be sipos man ya stap blokem wok blong kot taem hem i stap insaed, bambae kot i save putumaot man ya, nao i save gohed blong jajem bisnes blong hem, we hem i no stap insaed.\n(f) Sipos wan man i mekem wan fasin we taem hem i mekem, i no gat wan loa we oli raetemdaon finis, mo i no gat wan loa blong kastom we ol man oli save, we i talem se fasin ya i no stret, nating we biaen Palamen i mekem wan loa we i jajem fasin ya no samfala man oli faenem wan loa blong kastom we i jajem, be bambae kot i no save jajem man ya from fasin ya we hem i mekem fastaem.\n(g) Sipos kot i givim panis long man, panis we i givim bambae i no save bitim mak blong panis we i stap long loa long taem ya we man i brekem loa.\n(h) Sipos i gat tok se man i brekem loa, nao kot i jajem hem se i no mekem olsem, no i jajem hem se i mas panis, be bambae man ya i no save pas long kot bakegen from bisnes ya, no from sam narafala bisnes we i haf blong bisnes ya nomo, we i stret blong kot i lukluk long hem fastaem. No sipos man i stap panis, nao gavman i sore long hem, i letem hem i go fri, bambae man ya i no save pas long kot bakegen from bisnes ya we kot i jajem hem from fastaem, no from sam narafala bisnes we i haf blong bisnes ya nomo, we i stret blong kot i lukluk long hem fastaem.\nHAE KOT BAMBAE I LUKAOT LONG OL RAET WE OL MAN OLI GAT FROM KONSTITUSIN YA\n6. (1) Sipos wan man i luk we narafala man i mekem wan fasin long hem finis we i no gat raet blong mekem from ol tok ya blong Konstitusin, no i stap mekem wan fasin olsem, no bambae i save mekem wan fasin olsem, bambae man ya i save askem long Hae Kot blong i blokem narafala man ya blong i no mekem olsem, blong fas man ya i save kasem olsem we Konstitusin ya i givim raet long hem blong i kasem. Mo sipos man i askem long Hae Kot blong i mekem olsem, hemia bambae i no blokem hem se bambae hem i no save folem ol narafala rod blong loa, blong stretem fasin ya we narafala man ya i mekem long hem.\n(2) Bambae Hae Kot i save sanem tok blong hem i go long ol man, no i save raetemdaon tok blong hem blong sanem i go long ol man, no i save makem ol fasin we ol man oli mas mekem, blong mekem rod blong man i kasem ol samting we i gat raet blong kasem from Konstitusin ya. Mo Hae Kot ya bambae i save makem mane we man i mas pem long narafala man blong stretem fasin we i mekem, we i spolem raet blong narafala man ya.\nHAF NAMBA TU\nOL FASIN WE OL MAN OLI MAS MEKEM\nOL FASIN WE OL MAN OLI MAS MEKEM\n7. I gat ol fasin we i gud yumi evriwan bambae yumi mekem blong leftemap laef blong yumi, mo laef blong ol pikinini we bambae oli kamaot biaen long yumi.\n(a) Yumi evriwan i mas ona long Konstitusin ya mo yumi mas folem tingting blong hem long laef blong yumi.\n(b) Yumi evriwan i mas luksave we sipos yumi no joengud long ol wok blong leftemap laef blong yumi evriwan blong kantri ya blong yumi, bambae yumi no save leftemap laef blong yumi wanwan blong i kasem fulmak blong hem, mo yumi no save kasem prapa gudfala laef blong yumi.\n(c) Yumi evriwan i mas yusum ol raet we Konstitusin ya i givim long yumi, mo yumi mas joengud blong mekem ol wok we Konstitusin ya i givim long yumi blong mekem Ripablik blong yumi i gohed gud.\n(d) Yumi ol man Nyuhebredis, yumi mas lukaotgud long kantri ya blong yumi, yumi mas blokem ol enemi blong yumi oli no kam spolem hem. Yumi evriwan i mas lukaotgud long olgeta samting we i stap finis long kantri ya we oli mekem i rij, mo yumi mas holemgud olgeta samting blong kantri ya we yumi save yusum blong mekem kantri i gohed. Mo yumi mas lukaotgud blong ples i stap gud, i stap klin, i no kam nogud, i no kam doti, blong yumi save stap gud long hem wetem ol pikinini we bambae oli kamaot biaen long yumi.\n(e) Yumi evriwan i mas wok strong long wok we i stret long yumi, mo we i save leftemap laef blong yumi evriwan. Mo sipos i no gat wok olsem blong yumi, bambae yumi mas traehad blong statem ol wok olsem.\n(f) Yumi evriwan i mas luklukgud long yumi blong yumi no spolem ol raet blong yumi, mo yumi no blokem yumi blong yumi no moa fri. Long fasin ya, bambae yumi save joengud olsem wan kampani nomo, we yumi evriwan i stap givgivhan long yumi.\n(g) Yumi evriwan i mas pem takis blong gavman long mak blong mane we yumi gat, olsem we loa i talem, from we gavman i mas gat ol mane ya blong leftemap Ripablik blong yumi, mo blong mekem ol wok we i stap blong mekem long kantri ya blong yumi.\n(h) Yumi evriwan we yumi papa no yumi mama, yumi mas lukaot long olgeta pikinini blong yumi, yumi mas givhan long olgeta, mo yumi mas sanem olgeta oli go long skul blong pikinini. Mo yumi mas mekem olgeta oli savegud ol raet blong olgeta, mo ol fasin we oli mas mekem from we oli man ples. Mo yumi mas mekem olgeta oli savegud ol fasin mo ol kastom blong yumi.\n(i) Yumi evriwan we yumi pikinini, yumi mas ona long ol papa mo mama blong yumi.\nHAF TOK YA NAMBA TU I NO LOA WE I TALEM SE BAMBAE OL MAN OLI MEKEM OL FASIN YA\n8. Ol tok ya antap i no olsem loa we i talem se bambae ol man oli mekem ol fasin ya. Mo sipos i no gat narafala loa bakegen long ol fasin ya, bambae kot i no save jajem man we i no mekem wan long olgeta. Be nating, olgeta haf blong gavman oli mas traehad oltaem blong mekem tingting blong olgeta man i strong blong folem ol fasin ya long laef blong olgeta.\nJAPTA TRI\nOL MAN PLES BLONG NYUHEBREDIS\nOL MAN WE LONG DEI BLONG INDEPENDEN WANTAEM NOMO BAMBAE OLI KAM MAN PLES BLONG NYUHEBREDIS\n9. Long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen i gat sam man we wantaem nomo bambae oli gat raet blong karem nem se man ples blong Nyuhebredis.\n(a) Olgeta we ol fo stret bubu blong olgeta oli stret netif blong Nyuhebredis, olgeta ya wantaem nomo baebae oli gat raet blong karem nem olsem.\n(b) Mo olgeta we wan long ol olfala blong olgeta bifo i stret netif blong Nyuhebredis, mo oli no man ples blong narafala kantri mo oli no stap aninit long flaeg blong narafala kantri, olgeta ya tu, wantaem nomo bambae oli gat raet blong karem nem olsem.\nOL MAN WE LONG DEI BLONG INDEPENDEN BAMBAE OLI SAVE ASKEM BLONG KAM MAN PLES BLONG NAHEBREDIS\n10. Long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen, olgeta we wan olfala blong olgeta bifo i stret netif blong Nyuhebredis, be oli man ples blong narafala kantri no oli stap aninit long flaeg blong narafala kantri, sipos olgeta olsem oli wantem kam man ples blong Nyuhebredis, bambae oli save askem long gavwan blong kam man ples olsem. Bambae i gat tri manis biaen long dei ya blong independen, no moa long tri manis sipos Palamen i mekem loa long hem, blong ol man olsem oli sanem tok blong olgeta i kam long gavman, mo sipos oli no sanem tok blong olgeta i kam, bambae oli no save karem nem ya se man ples, long fasin ya. Sipos gavman i talem long wan man olsem se hem i kam man ples blong Nyuhebredis long fasin ya, bambae man ya i mas tekemaot nem blong hem long narafala kantri ya blong hem. Bambae gavman i givim tri manis long man olsem, no moa long tri manis sipos Palamen i mekem loa long hem, blong man olsem i tekemaot nem blong hem olsem. Mo sipos man i no mekem olsem, bambae hem i no moa save karem nem se man ples blong Nyuhebredis.\nOl pikinini blong ol man olsem we long dei ya blong independen, yia blong olgeta bambae i no kasem eitin ya yet, papa no mama blong olgeta, mo man we i stap lukaot long olgeta bambae i save askem long gavman blong oli karem nem se man ples blong Nyuhebredis olsem. Bambae i gat tri manis biaen long dei ya blong independen, no moa long tri manis sipos Palamen i mekem loa long hem, blong ol man olsem oli sanem tok blong olgeta i kam long gavman, no sipos oli no sanem tok blong olgeta i kam, bambae ol pikinini ya oli no save karem nem ya se man ples, long fasin ya. Nao taem ol pikinini ya oli kasem eitin yia blong olgeta, bambae gavman i givim tri manis long olgeta blong oli tekemaot nem blong olgeta long narafala kantri ya blong olgeta. Mo sipos oli no mekem olsem, bambae oli no moa save karem nem ya se man ples blong Nyuhebredis.\nOLGETA WE BAMBAE OLI BON LONG TAEM WE NYUHEBREDIS I INDEPENDEN FINIS\n11. Olgata we bambae oli bon long taem we Nyuhebredis i independen finis, i nating we oli bon long Nyuhebredis no long ovasi, be sipos papa no mama blong olgeta i man ples blong Nyuhebredis bambae olgeta oli man ples blong Nyuhebredis.\nOL NARAFALA MAN WE OLI WANTEM KAM MAN PLES BLONG NYUHEBREDIS\n12. Sipos wan man we i man ples blong narafala kantri no we i no gat kantri blong hem, hem i stap ten yia finis long Nyuhebredis no moa long ten yia, noa hem i wantem kam man ples blong Nyuhebredis, bambae hemi save askem long gavman blong i kam man ples.\nPalamen bambae i save mekem sam narafala loa bakegen, blong mekem rod blong ol man we oli wantem kam man ples blong Nyuhebredis long fasin ya, mo bambae hem i save putum ol man blong oli lukluk long ol tok blong ol man ya blong givim ansa long olgeta.\nMAN PLES BLONG NYUHEBREDIS I NO SAVE KAM MAN PLES BLONG TU KANTRI WANTAEM\n13. Ripablik blong Nyuhebredis bambae i no save letem man blong hem i stap aninit long tu flaeg. Sipos man we i kam man ples blong Nyuhebredis i stap aninit long flaeg blong narafala kantri finis, bambae i mas tekemaot nem blong hem long narafala kantri ya blong hem. Mo sipos man we i man ples blong Nyuhebredis finis i kam aninit long flaeg blong narafala kantri, bambae i mas tekemaot nem blong hem long narafala kantri ya blong hem. Bambae gavman i givim tri manis long ol man olsem, no moa long tri manis sipos Palamen i mekem loa long hem, mo sipos man olsem i no tekemaot nem blong hem long narafala kantri ya blong hem long taem ya, bambae hem i no moa save karem nem ya se man ples blong Nyuhebredis.\nBe taem pikinini we i man ples blong Nyuhebredis mo i aninit long flaeg blong narafala kantri i kasem we i gat eitin ya blong hem, bambae gavman i givim tri manis long hem blong i tekemaot nem blong hem long narafala kantri ya blong hem. Sipos hem i no mekem olsem, bambae hem i no moa save karem nem ya se man ples blong Nyuhebredis.\n14. Bambae Palamen i save mekem sam moa loa bakegen blong mekem rod blong ol man we tok antap blong japta ya i no kavremap olgeta, blong oli save kam man ples blong Nyuhebredis. Mo bambae hem i save mekem loa blong tekemot raet blong man blong karem nem ya se man ples blong Nyuhebredis, mo blong letem man i tekemaot nem blong hem se hem bambae i no moa karem nem ya.\nJAPTA FO\nPALAMEN\nPALAMEN\n15. Ol man we ol man ples bambae oli jusumaot olgeta blong mekem wok blong gavman bambae oli wan kampani nomo, bambae oli wok wanples blong mekem ol wok ya, mo nem blong olgeta ya Palamen.\nOLGETA WE I GAT PAOA BLONG MEKEM OL LOA\n16. (1) Palamen ya bambae i save mekem ol loa blong mekem Nyuhebredis i stap kwaet, mo blong mekem olgeta man i gat gudfala laef, mo blong mekem wok blong gavman i gohed gud.\n(2) Fasin we Palamen bambae i mekem ol loa, bambae Praeminista, no wan long ol Minista, no wan memba blong Palamen, no moa long wan memba blong Palamen i putum mosen, nao Palamen bambae i vot long hem, mo sipos i agri long mosen ya, bambae hem i save kam loa.\n(3) Sipos Palamen i agri finis long wan mosen olsem, bambae i sanem tok blong hem i go long Presiden blong Ripablik. Nao Presiden ya bambae i saen long tok ya kwiktaem we bambae i no gat fotin dei i pas, blong soemaot we tok ya i kam loa blong Ripablik blong Nyuhebredis.\n(4) Sipos Presiden ya i luk se wan tok olsem blong Palamen i no stret long Konstitusin ya, bambae hem i save sanem tok ya i go long Hae Kot blong i jekemap, nao i talemaot tingting blong hem long Presiden ya. Mo sipos Hae Kot ya i talem we i ting se tok ya blong Palamen i no stret long Konstitusin, bambae Presiden blong Ripablik i no save saen long hem.\nFASIN BLONG JUSUMAOT OL MEMBA BLONG PALAMEN\n17. (1) Palamen bambae i gat ol memba blong hem, we olgeta man ples bambae oli vot blong jusumaot olgeta. Mo fasin blong mekem eleksen bambae i letem we namba blong ol pati we oli holem jea bambae i folem namba blong ol man ples we oli vot from ol pati ya. Nao long fasin ya, olgeta grup blong politik mo ol man we oli gat ol naranarafala tingting bambae oli save gat ol memba blong olgeta oli stap long Palamen.\n(2) Sipos Palamen i no mekem loa blong blokem samfala man, olgeta man ples blong Nyuhebredis we oli gat twantefaef yia blong olgeta, no oli gat moa long twantefaef yia blong olgeta, bambae oli gat raet blong kam kandidet long eleksen blong Palamen.\nKOMITI BLONG LUKAOT LONG OL ELEKSEN\n18. (1) Bambae i gat Komiti blong Lukaot long ol Eleksen. Bambae Komiti ya i lukaot long ol bisnes blong tekem nem blong ol man we bambae oli save vot. Mo bambae i lukaot long ol bisnes blong ol eleksen blong jusumaot ol memba blong Palamen, mo ol memba blong Kaonsel blong Olgeta Jif, mo ol memba blong ol Kaonsel blong Distrik.\n(2) Sipos i gat toktok blong bambae Palamen i jenisim loa blong tekem nem blong ol man we bambae oli save vot, no loa blong fasin blong eleksen blong jusumaot ol memba blong ol samting ya antap, ol toktok olsem bambae i pas long Komiti blong Lukaot long ol Eleksen fastaem, blong hem i save talemaot tingting blong hem long Palamen, nao biaen Palamen bambae i save vot long toktok ya.\n(3) Komiti ya blong Lukaot long ol Eleksen, bambae i gat tri memba blong hem. Jeman blong Palamen bambae i Jeman blong hem. Mo Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj bambae i jusumaot tu man blong tufala i memba blong hem. Tufala ya bambae i no memba blong Palamen mo Kaonsel blong Olgeta Jif mo ol Kaonsel blong Distrik, mo bambae tufala i no kandidet blong eleksen long ol samting ya tu. Nao Presiden blong Ripablik bambae i putumap tufala long wok ya.\n(4) Sipos man we i memba blong Komiti ya blong Lukaot long ol Eleksen i mekem wan fasin no wan samting we sipos i bin mekem fastaem, bambae oli no save putum hem i kam memba blong Komiti ya, ale, hem bambae i finis long Komiti ya from we i mekem olsem.\n(5) Sipos Komiti ya blong Lukaot long ol Eleksen i stap mekem wok blong hem, i no gat narafala man i save tok long hem from, no i save kam bos long hem, hem nomo bambae i bos long wok we i stap long han blong hem.\nFASIN WE PALAMEN BAMBAE I WOK\n19. (1) Palamen bambae i mekem miting tu taem long wan yia blong mekem ol wok blong hem.\n(2) Palamen bambae i save mekem spesel miting blong hem. Sipos Praeminista no Jeman blong Palamen no bighaf blong ol memba blong Palamen i gat spesel samting blong tokbaot, bambae i save singaot spesel miting blong hem, nao bambae Palamen i mekem.\n(3) Oltaem ol memba blong Palamen bambae oli vot long fasin we ol man oli save luk tingting blong olgeta, blong mekem disisin long toktok we i stap long fes blong olgeta, nao oltaem bighaf blong olgeta we oli vot bambae oli win. Be samtaem, from sam spesel tingting, bambae Palamen i save holem narafala fasin lelebet blong mekem disisin, mo tok blong makem ol spesel tingting ya i stap olbaot long Konstitusin ya.\n(4) Oltaem plante memba blong Palamen oli mas stap insaed, blong Palamen i save mekem miting. Sipos i gat tri memba, bambae tu i mas stap insaed, sipos i gat tri memba, bambae tu i mas stap insaed. Sipos namba blong ol memba i no kasem mak ya long fas dei blong miting, bambae Palamen i save wet tri dei, nao sipos moa long stret haf blong ol memba blong hem oli stap insaed, bambae Palamen i save mekem miting long mak ya, go kasem en blong miting ya blong hem. Be samtaem, from sam spesel tingting, namba blong ol memba we bambae oli mas stap insaed blong Palamen i save mekem miting, i save folem narafala fasin, olsem we i talem long Konstitusin ya.\n(5) Palamen nomo bambae i mekem ol rul we bambae i folem blong mekem ol wok blong hem.\nJEMAN BLONG PALAMEN MO NAMBA TU BLONG HEM\n20. (1) Oltaem, biaen long bigfala Eleksen, taem Palamen i mekem fas miting blong hem, long fas dei blong miting, hem bambae jusumaot Jeman blong hem wetem wan man mo moa long wan man blong oli namba tu blong Jeman ya.\n(2) Jeman ya bambae i tekem jea long evri miting blong Palamen, mo bambae i wok blong hem blong meken ol miting i ron stret.\n(3) Be sipos Jeman ya i no stap, bambae Namba Tu Jeman i save mekem olgeta wok blong Jeman.\nOL KOMITI\n21. Palamen bambae i save stanemap ol Komiti blong hem mo bambae i save jusumaot ol memba blong olgeta, i save putumap olgeta.\nOL MITING BLONG PALAMEN I OPEN LONG PABLIK\n22. Oltaem, miting blong Palamen bambae i open long olgeta man blong oli save go lesin. Be sipos Palamen i wantem mekem miting long narafala fasin, bambae i save mekem.\nOL MANE BLONG GAVMAN\n23. (1) Evri yia, Kampani blong ol Memba blong Palamen we oli Holem Gavman, bambae hem i tekem Plan blong Mane we Gavman bambae i Yusum i kam insaed long Palamen blong Palamen i agri long hem.\n(2) Palamen nomo bambae i gat raet blong putum takis, mo blong jenisim takis, mo blong letem ol man we oli stap wok blong gavman oli yusum mane, mo bambae i mekem loa blong mekem ol samting ya.\n(3) Kampani ya we i Holem Gavman, hem nomo bambae i gat raet blong mekem ol tok blong mane. Sipos narafala man i wantem mekem mosen blong putum takis, no blong leftemap takis, no blong letem ol man we oli stap wo, wok blong gavman oli yusum mane, be Kampani ya i no agri long hem, bambae Palamen i no save tokbaot mosen ya.\n(4) Palamen bambae i mekem loa blong mekem rod blong i gat Hed Akaonten blong Gavman, mo Komiti blong lukaot long ol Man we oli stap wok blong Gavman, hem wan bambae i jusumaot man blong i tekem wok ya, mo bambae i putumap hem.\n(5) Wok blong Hed Akaontaen, bambae hem i stap jekemap ol ripot blong ol mane we ol man we oli stap wok blong Gavman blong Nyuhebredis oli spenem, mo bambae i mekem ripot blong hem, i givin long Palamen mo long Kampani ya blong ol Memba blong Palamen we oli Holem Gavman.\n(6) Sipos Hed Akaontaen ya i stap mekem wok blong hem, bambae i no gat narafala man i save tok long hem from, no i save kam bos blong hem, hem nomo bambae i bos long wok we i stap long han blong hem.\nOL PROMES WE RIPABLIK BLONG NYUHEBREDIS I MEKEM WETEM OL NARAFALA KANTRI\n24. Sipos Gavman blong Ripablik blong Nyuhebredis i wantem mekem promes wetem Gavman blong narafala kantri blong mekem sam samting, bambae i save tekem promes olsem i kam long Palamen blong Palamen i agri long hem, nao promes ya bambae i stanap.\n(a) Sipos promes i kasem ol kampani we ol narafala kantri olbaot long wol oli joen long hem, no i promes se Nyuhebredis wetem narafala kantri bambae tufala i no save faet, no i promes blong fasin we bambae tufala i mekem bisnes, bambae promes ya i kam long Palamen fastaem blong Palamen i agri long hem, nao bambae i stanap.\n(b) Sipos promes olsem i talem we Gavman blong Nyuhebredis bambae i spenem ol mane blong hem, bambae promes ya i kam long Palamen fastaem.\n(c) Sipos promes olsem i jenisim laef blong ol man Nyuhebredis long sam fasin, bambae promes ya i kam long Palamen fastaem.\n(d) Sipos promes olsem i min se Palamen i mas jenisim samfala loa fastaem blong mekem promes i wok, bambae promes ya i kam long Palamen fastaem.\n(e) Sipos promes olsem i seftem mak blong graon we i blong Nyuhebredis, olsem we i tekemaot sam graon, nao i joenem moa graon bakegen, no i jenjenisim graon wetem narafala kantri, bambae promes ya i kam long Palamen fastaem.\nSPESEL RAET WE OL MEMBA BLONG PALAMEN I GAT\n25. Sipos memba blong Palamen i sakem sam strong tok insaed long Palamen, no i mekem vot we i agens long narafala man, bambae polis i no save holem hem from, mo i no save putum hem long kalabus, mo narafala man tu bambae ino save tekem hem i go long kot.\n(2) Sipos memba blong Palamen i gat wan trabol, bambae polis i no save holem hem long taem blong miting blo Palamen, no long taem blong miting blong komiti blong Palamen. Bambae polis i save holem hem, sipos Palamen i letem, be bambae hemia from samfala poen nomo we Palamen i luk se polis i mas tekemaot hem from.\nTAEM BLONG WOK BLONG PALAMEN\n26. (1) Biaen long eleksen, Palamen bambae i stanap blong mekem wok blong hem blong fo ya. Be bambae hem i save finis long wok blong hem, olsem we tok blong paragraf (2) no paragraf (3) daon i talem.\n(2) Sipos Palamen i wantem talem se hem bambae i finis long wok blong hem, nao bambae i mas gat eleksen bakegen, bambae hem i save mekem olsem. Oltaem, sipos wan memba i wantem mekem olsem, bambae hem i talem long Jeman blong Palamen, nao biaen long wan wik bambae i gat wan spesel miting blong Palamen blong tokbaot bisnes ya. Long miting ya, sipos i gat fo memba blong Palamen, bambae tri memba i mas stap long miting, sipos i gat fo memba, bambae tri i mas stap long miting. Nao taem oli vot from, sipos moa long stret haf blong olgeta memba blong Palamen oli agri, bambae Palamen i finis long wok blong bem.\n(3) Sipos Kampani blong ol Memba blong Palamen we oli Holem Gavman i talem long Presiden blong Ripablik we i wantem blong Palamen i finis, Presiden ya i save talemaot se Palamen bambae i finis long wok blong hem.\n(4) Sipos Palamen i finis long wok blong hem, bambae i gat bigfala eleksen bakegen. Bambae eleksen ya i no save kam kwiktaem we i no kasem tate dei yet, mo bambae i no save stap longtaem go bitim sikiste dei.\n(5) Sipos Palamen i finis long wok blong hem long fasin ya we paragraf (2) no paragraf (3) i talem, taem i gat eleksen bakegen, bambae nyufala Palamen ya i wok go kasem twelef manis, we bambae i no finis long wok blong hem bakegen long fasin ya.\nJAPTA FAEF\nKAONSEL BLONG OLGETA JIF BLONG NYUHEBREDIS\n27. (1) Kaonsel blong Olgeta Jif blong Nyuhebredis, ol Kaonsel blong Olgeta Jif blong Distrik bambae oli jusumaot ol jif blong oli sidaon insaed long Kaonsel ya.\n(2) Kaonsel ya nomo bambae i mekem ol rul we bambae i folem blong mekem ol wok blong hem.\n(3) Kaonsel ya bambae i mekem miting wan taem long wan yia, mo moa long wan taem sipos i wantem. Sipos Kampani blong ol Memba blong Palamen we oli holem Gavman, no Palamen, no Kaonsel ya nomo i wantem, bambae Kaonsel ya i save mekem sam moa miting bakegen.\n(4) Taem Kaonsel ya i stanap, long fas miting blong hem bambae ol memba blong Kaonsel ya oli jusumaot Presiden blong Kaonsel.\nOL WOK BLONG KAONSEL\n28. (1) Kaonsel blong Olgeta Jif blong Nyuhebredis ya i gat paoa blong tokbaot olgeta bisnes blong kastom mo olgeta fasin blong bifo. Mo Kaonsel ya bambae i save givim toktok long Palamen, mo long Kampani ya blong ol Memba blong Palamen we oli Holem Gavman, blong oli save lukaotgud long ol kastom, mo ol lanwis blong Nyuhebredis, mo blong oli save mekem ol samting ya oli kam strong moa.\n(2) Bambae Palamen i save sidaon wetem Kaonsel ya blong tokbaot olgeta samting. Mo nambawan samting we oli save tokbaot, hemia kastom mo ol fasin blong bifo we i stret wetem samfala mosen we Palamen bambae i tokbaot.\nFASIN BLONG STANEMAP KAONSEL YA MO WOK BLONG OL JIF\n29. Palamen bambae i mekem loa blong mekem rod blong stanemap Kaonsel blong Olgeta Jif blong Nyuhebredis, mo blong makem ol wok blong hem. Loa ya bambae i makem tu ol wok we ol jif bambae oli mekem long velej, mo long aelan, mo long distrik.\nSPESEL RAET WE OL MEMBA BLONG KAONSEL YA I GAT\n30. (1) Sipos memba blong Kaonsel blong Olgeta Jif i sakem sam strong tok insaed long Kaonsel ya, no i mekem vot insaed long Kaonsel ya we i agens long narafala man, bambae polis i no save holem hem from, mo i no save putum hem long kalabus. Mo narafala man tu i no save tekem hem i go long kot.\n(2) Sipos memba blong Kaonsel ya i gat wan trabol, bambae polis i no save holem hem long taem blong miting blong Kaonsel, no long taem blong miting blong ol Komiti blong Kaonsel. Bambae polis i save holem hem, sipos Kaonsel ya i letem, be bambae hemia from samfala poen nomo we Kaonsel i luk se polis i mas takemaot hem from.\nJAPTA SIKIS\nHED BLONG KANTRI\nPRESIDENT BLONG RIPABLIK\n31. Hed blong Repablik blong Nyuhebredis, bambae nem blong hem Presiden blong Ripablik, mo wok blong hem i blong soemaot we kantri ya i stanap long wan tingting nomo.\nFASIN BLONG JUSUMAOT PRESIDEN BLONG RIPABLIK\n32. Komiti blong Jusumaot Presiden blong Ripablik, bambae i gat olgeta memba blong Palamen wetem olgeta Presiden blong ol Kaonsel blong Distrik. Bambae oli vot long fasin ya we narafala man bambae i no save tingting blong narafala man. Mo fasin blong mekem vot ya bambae i folem ol tok blong Ol Spesel Rul Namba Wan we i stap long en blong Konstitusin ya.\nMAN WE I SAVE KAM PRESIDEN BLONG RIPABLIK\n33. Netif blong Nyuhebredis we i stret blong ol man oli elektem hem blong i kam memba blong Palamen, man olsemia nao, Komiti blong Jusumaot Presiden blong Ripablik bambae i save jusumaot hem blong i kam Presiden.\nFASIN WE PRESIDEN BAMBAE I HOLEM WOK BLONG HEM, MO FASIN WE OLI SAVE TEKEMAOT HEM LONG WOK BLONG HEM\n34. (1) Taem Presiden blong Ripablik i tekem wok blong hem, bambae hem i save holem wok ya blong faef yia.\n(2) Komiti ya blong Jusumaot Presiden blong Ripablik, we tok blong namba 32 i talem, hem bambae i gat paoa blong tekemaot Presiden blong Ripablik bakegen. Be bambae hem i save tekemaot hem from tufala poen ya nomo.\n(a) from we hemi i mekem bigfala trabol,\n(b) mo from we hemi i no strong, i no moa save mekem wok blong hem. Sipos mosen blong tekemaot Presiden long wok blong hem i kam insaed long Komiti ya, be bambae plante memba oli mas agri fastaem blong tekem i kam insaed. Sipos i gat tri memba blong Komiti ya, be wan i mas agri fastaem blong tekem i kam, sipos i gat tri memba blong Komiti ya, be wan i mas agri fastaem blong tekem i kam. Mo taem oli vot, plante memba oli mas stap insaed. Sipos i gat fo memba blong Komiti ya, bambae tri memba i mas stap insaed sipos i gat fo memba blong Komiti ya, bambae tri memba i mas stap insaed. Mo bakegen, sipos i gat fo Presiden blong ol Kaonsel blong Distrik, bambae tri long olgeta i mas stap insaed. Nao taem oli vot long mosen ya, plante memba bambae oli mas agri long hem. Sipos i gat tri memba blong Komiti ya, bambae tu i mas agri long hem, sipos i gat tri memba blong Komiti ya, bambae tu i mas agri long hem.\n(3) Sipos ol man oli wantem mekem mosen olsem we tok blong paragraph (2) antap i talem, bambae oli talemaot samting ya long Jeman blong Palamen fastaem, nao taem tu wik i pas, bambae Komiti ya i mekem miting blong tokbaot mosen ya.\n(4) Sipos long fas miting blong Komiti ya, namba blong ol memba i no kasem tok we paragraph (2) antap i talem, Komiti ya bambae i save mekem miting bakegen taem wan wik i pas, blong vot long mosen ya we tok blong paragraph (2) antap i tokbaot, nating we namba blong olgeta i no bigwan olsem we paragraph ya i talem. Namba blong ol memba blong Komiti ya we i naf blong mekem seken miting ya, sipos i gat tri memba blong Komiti, bambae tu i mas stap long miting, sipos i gat tri memba blong Komiti, bambae tu i mas stap long miting.\nJEMAN BLONG PALAMEN I SAVE MEKEM WOK BLONG PRESIDEN\n35. Sipos samtaem i no moa gat Presiden blong Ripablik, no Presiden i stap ovasi, no hem i no strong, i no save mekem wok blong hem, bambae Jeman blong Palamen i mekem ol wok blong Presiden. Sipos samtaem i no moa gat Presiden blong Ripablik, long taem ya bambae i mas gat eleksen blong jusumaot nyufala Presiden kwiktaem, we bambae tri wik i no pas yet.\nPRESIDEN BLONG RIPABLIK I SAVE KATEM PANIS BLONG MAN\n36. Presiden blong Ripablik bambae i save sore long man we kot i putum hem long kalabus, i save letem i gofri. Mo i save jenisim panis blong hem, mo i save katem taem blong kalabus blong hem i kam sotfala. Palamen i save putumap wan komiti blong i givhan long Presiden blong i mekem wok ya.\nJAPTA SEVEN\nPAOA BLONG GAVMAN\nPAOA BLONG MEKEM WOK BLONG GAVMAN\n37. (1) Olgeta man ples blong Repablik blong Nyuhebredis i holem paoa blong Gavman, be olgeta i givim paoa blong mekem wok blong gavman long Praeminista wetem Kaonsel blong ol Minista, mo olgeta ya bambae oli mekem wok blong gavman olsem we Konstitusin wetem ol narafala loa i talem.\n(2) Oltaem Praeminista bambae i stap givim ripot long ol wok blong Gavman blong Ripablik long Presiden, blong hem i savegud ol wok blong Gavman we i stap gohed.\n(3) Sipos Presiden blong Ripablik i luk se wan rul we Praeminista olgeta oli mekem i no stret long Konstitusin ya, bambae hem i save sanem rul ia i go long Hae Kot blong i jekemap, nao i talemaot tingting blong hem long Presiden ya.\nKAONSEL BLONG OL MINISTA\n38. (1) Bambae i gat Kaonsel blong ol Minista, we ol memba blong hem, bambae i gat Praeminista wetem olgeta Minista blong Gavman.\n(2) Namba blong ol Minista wetem Praeminista bambae i no plante. Sipos i gat fo memba blong Palamen, bambae wan nomo i save kam minister, sipos i gat fo memba blong Palamen, bambae wan nomo i save kam minista.\nFASIN BLONG JUSUMAOT PRAEMINISTA\n39. Palamen bambae i jusumaot Praeminista long olgeta ya we oli memba blong Palamen. Blong jusumaot Praeminista, ol memba blong Palamen bambae oli mekem vot long fasin ya we narafala man bambae i no save tingting blong narafala man. Mo fasin blong mekem eleksen ya bambae i folem ol tok blong Ol Spesel Rul Namba Tu, we i stap long en blong Konstitusin ya.\nFASIN BLONG PUTUMAP OL MINISTA, MO BLONG TEKEMAOT MINISTA LONG WOK BLONG HEM\n40. (1) Praeminista bambae I jusumaot sam memba blong Palamen blong oli kam Minista mo bambae hem i putumap olgeta. Hem is save putumap wan long ol Minista ya blong i kam Namba Tu Praeminista.\n(2) Praeminista bambae i seraot ol wok blong Gavman i go long han blong ol Minista blong oli lukaot long ol wok ya.\n(3) Sipos Praeminista i wantem tekemaot wan Minista long wok blong hem bakegen, bambae hem i save mekem.\nOL MINISTA BAMBAE OLI FOLEM WAN TINGTING NOMO, MO FASIN BLONG GIVIM TOK LONG PRAEMINISTA SE OL MAN OLI NO TRASTEM HEM\n41. (1) Long fes blong Palamen olgeta Minista bambae i stanap olsem wan man nomo, mo bambae oli gat wan tingting nomo long ol wok blong olgeta.\n(2) Palamen bambae i save agri long mosen blong talemaot we ol memba blong hem oli no trastem Praeminista. Sipos sam memba oli wantem mekem moa olsem, bambae oli talemaot long Jeman blong Palamen, mo sipos i gat sikis memba blong Palamen, bambae wan i mas saen long mosen ya, sipos gat sikis memba blong Palamen, bambae wan i mas saen long mosen ya. Nao taem wan wik i pas, bambae Palamen i tokbaot mosen ya. Sipos moa long stret haf blong ol memba blong Palamen oli agri long mosen ya, Praeminista wetem ol Minista bambae oli finis long nem ya Minista stret long dei ya, be bambae oli holem wok blong olgeta, gogo kasem Palamen i jusumaot nyufala Praeminista bakegen.\nSAMTING WE I MEKEM OLGETA MINISTA I FINIS LONG WOK BLONG OLGETA\n42. Sipos Praeminista i risaen, no i ded, Kaonsel blong ol Minista bambae i finis, olgeta Minista oli no moa save holem nem ya Minista, be bambae oli holem wok blong olgeta gogo kasem we Palamen i jusumaot nyufala Praeminista bakegen. Sipos Praeminista i ded, Numba Tu Praeminista bambae i mekem wok blong Praeminista, gogo kasem we Palamen i jusumaot nyufala Praeminista bakegen. No sipos i no gat Namba Tu Praeminista, Presiden blong Ripablik bambae i jusumaot wan Minista, i putumap hem, nao hem bambae i mekem wok blong Praeminista, gogo kasem we Palamen i jusumaot nyufala Praeminista bakegen.\nOL NARAFALA SAMTING WE OLI SAVE MEKEM MINISTA I FINIS LONG WOK BLONG HEM\n43. I gat ol narafala samting tu we oli save mekem Praeminista no Minista bambae i finis long wok blong hem.\n(a) Sipos kantri i mekem bigfala eleksen, nao biaen Palamen i mekem miting blong jusumaot nyufala Praeminista, bambae Praeminista we i stap holem wok, wetem olgeta Minista, oli finis long wok blong olgeta.\n(b) Sipos Palamen i no finis long wok blong hem, be Praeminista no Minista i finis long memba blong Palamen, bambae hemi i no moa save holem nem ya Minista.\n(c) Sipos Minista i kam Presiden blong Ripablik, no Jeman blong Palamen, bambae hem i no moa save holem nem ya Minista.\nOL MINISTA OLI MEMBA BLONG PALAMEN\n44. Ol memba blong Palamen we oli kam Minista, bambae oli memba yet blong Palamen.\nJAPTA EIT\nWOK BLONG JAJEM TRABOL\nOL JAJ\n45. (1) Bambae i gat ol jaj i stap, mo i bisnes blong olgeta blong lukaot long ol wok blong jajem trabol, blong wok ya i gohed long stret fasin. Ol jaj ya, oli no gat narafala bos blong olgeta, Konstitusin ya wetem Loa blong Nyuhebredis, hemia nomo i bos blong olgeta. I wok blong ol jaj blong oli jajem ol trabol long fasin we Loa ya i talem. Sipos kot i gat wan trabol i stap long hem blong i jajem, we i no gat loa i stap blong makem wanem fasin i stret long hem, bambae jaj i save jajem trabol ya long fasin we ol man oli luk se i stret gud, mo evri taem i gat rod, bambae jaj i save folem loa blong kastom blong jajem trabol olsem.\nKOMITI BLONG LUKAOT LONG OL WOK BLONG OL JAJ\n46. (1) Bambae i gat wan komiti i stap, we nem blong hem Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj. Jeman blong Komiti ya, Minista we i lukaot long ol wok blong jajem trabol, mo ol memba blong Komiti ya, bambae i gat Hed Jaj, mo Jeman blong Komiti blong Lukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman, mo wan narafala jaj we Presiden blong Ripablik i putumap hem, we i save holem wok ya blong tri yia, mo wan memba blong Kaonsel blong Olgeta Jif, we Kaonsel ya i putumap hem.\n(2) Sipos Komiti ya blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj i stap mekem wok blong hem, bambae i no gat narafala man i save tok long hem from, no i save kam bos blong hem, hem nomo bambae i bos long ol wok we i stap long han blong hem.\nFASIN BLONG PUTUMAP OL JAJ\n45. (2) Hed Jaj wetem ol Jaj blong Hae Kot, bambae i gat narafala fasin blong jusumaot olgeta we tok blong hem i stap long namba 47, long paragraph (3) mo paragraph (4), be ol narafala jaj, Komiti ya blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj bambae i jusumaot olgeta, mo Presiden blong Ripablik bambae i putumap olgeta.\n(3) Man we i jaj bambae i holem wok ia gogo i kasem taem we hem i olfala, nao yia blong hem i stret long hem i finis long wok. Presiden blong Ripablik i save tekemaot man long wok blong jaj, be from wan long tufala samting ya nomo.\n(a) Sipos jaj i brekem wan long ol loa ya we Loa i talem se i bigfala, mo kot i jajem hem se bambae i mas panis, Presiden blong Ripablik bambae i tekemaot jaj ya long wok blong hem.\n(b) Sipos Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj i luk we wan jaj i mekem bigfala trabol, no i luk we wan jaj i no moa strong, i no moa save mekem wok blong hem, no i luk we wan jaj i no wok gud long wok blong hem, bambae i talemaot samting ya long Presiden blong Ripablik, nao Presiden ya bambae i tekemaot jaj ya long wok blong hem.\n(4) Komiti ya blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj, hem nomo bambae i save muvum jaj i aot long wan wok, i go long narafala wok, mo hem nomo bambae i save makem jaj we bambae i tekem wok we i hae moa. Mo Presiden blong Ripablik nomo, bambae i putumas ol jaj long ol nyufala wok blong olgeta.\nHAE KOT MO HED JAJ MO OL NARAFALA JAJ BLONG HAE KOT\n47. (1) Bambae Hae Kot i save jajem olgeta trabol we wan man i gat poen long narafala man, wetem olgeta trabol we man i brekem loa, mo bambae i save jajem ol narafala bisnes tu, mo i save mekem ol narafala wok, olsem we Konstitusin ya i talem, no Loa blong Nyuhebredis is talem\n(2) Long Hae Kot, bambae i gat Hed Jaj wetem tri narafala jaj bakegen.\n(3) Presiden blong Ripablik nomo bambae i putumap man i kam Hed Jaj. Bambae Presiden ya i go toktok wetem Praeminista mo Lida blong bigfala Kampani blong ol Memba blong Palamen we oli Oposisin, blong jusumaot jaj ya, nao bambae hem i putumap hem.\n(4) Tri narafala jaj ya blong Hae Kot, wan, Jeman blong Palamen bambae i jusumaot, wan, Presiden blong Kaonsel blong Olgeta Jif bambae i jusumaot, mo wan, olgeta Presiden blong ol Kaonsel blong Distrik bambae i jusumaot, nao Presiden blong Ripablik bambae i putumap trifala.\n(5) Ol man we oli kasem mak blong kam loea long Nyuhebredis, olgeta ya nomo bambae oli save kam jaj blong Hae Kot. Sipos man i no kasem mak blong kam loea long Nyuhebredis, bambae hem i no save kam Hed Jaj, mo bambae i no save kam jaj long Hae Kot tu.\nMAN WE I NO GLAD LONG TOK BLONG HAE KOT BAMBAE I SAVE ASKEM BLONG NARAFALA KOT I JAJEM TRABOL BLONG HEM BAKEGEN\n48. Sipos man i gat trabol we i bigfala, we i go wantaem nomo long Hae Kot nao man i no glad long tok we Hae Kot i talem blong jajem trabol blong hem, nao i askem blong narafala kot i jajem trabol ya blong hem bakegen, bambae Palamen i stanemap wan Spesel Kot blong jajem trabol bakegen. Blong Spesel Kot ya i mekem wok blong hem, bambae i mas gat tu Jaj blong Hae Kot i stap long hem, we tufala bambae i wok wanples. Sipos man i gat trabol we narafala kot i jajem finis, be man i no glad long tok blong kot ya, nao Hae Kot i jajem trabol ya blong hem bakegen be hem i no glad long tok blong Hae Kot tu, nao i askem blong narafala kot i jajem trabol ya bakegen yet, bambae Palamen i save stanemap wan Spesel Kot olsem blong jajem trabol ya bakegen.\nFASIN BLONG FAENEMAOTSTRET OL LOA BLONG KASTOM BLONG BIFO\n49. Bambae Palamen i save mekem loa blong askem prapa rod blong faenemaotgud ol loa blong kastom blong bifo, we oli stap kasem laef blong Nyuhebredis yet. Mo bambae hem i save mekem rod blong man we i savegud ol kastom blong bifo, i sidaon wetem ol jaj long Hae Kot, no long Spesel Kot ya blong jajem bakegen ol trabol we Hae Kot i jajem finis, nao i joen long ol wok ya blong kot.\nOL KOT LONG OL VELEJ MO LONG OL AELAN\n50. Bambae Palamen i mekem ol loa blong stanemap ol kot long ol velej mo ol aelan, we bambae oli save jajem ol bisnes we i kamaot long ol kastom blong bifo, wetem sam narafala bisnes tu. Bambae Palamen i mekem rod blong ol jif oli wok long ol kot ya.\nMAN WE I LUK SE NARAFALA MAN I MEKEM FASIN LONG HEM WE I NO STRET LONG KONSTITUSIN YA I SAVE ASKEM LONG HAE KOT BLONG I JAJEM POEN BLONG HEM\n51. (1) Sipos wan man i luk se narafala man i mekem wan fasin long hem we i no stret long ol loa blong Konstitusin ya, bambae hem i save askem long Hae Kot blong i jajem poen ya blong hem. Sipos hem i mekem olsem, fasin ya bambae i no save blokem hem, se hem i no save folem ol narafala rod tu we Loa i letem, blong i stretem poen ya blong hem.\n(2) Hae Kot bambae i gat paoa blong jajem ol bisnes olsem, mo bambae i gat paoa blong sanem tok blong hem i go long ol man, blong fosem olgeta blong oli folem ol loa blong Konstitusin ya.\n(3) Sipos wan narafala kot i stap jajem wan bisnes, nao i gat kwestin i kamaot long mining blong wan loa blong Konstitusin ya, mo jaj long kot ya i luk se kwestin ya i kasem stampa blong ol Loa, bambae jaj ya i askem blong Hae Kot i lukluk kwestin ya, i givin ansa long hem.\nOL POEN LONG BISNES BLONG ELEKSEN\n52. Bambae Hae Kot nomo i gat paoa blong jajem ol poen we i kamaot long bisnes blong eleksen. Hae Kot ya nomo bambae i save talem we fasin we oli folem blong jusumaot man i kam memba blong Palamen, no blong Kaonsel blong Olgeta Jif, no blong Kaonsel blong Distrik, i stret no i no stret. Mo Hae Kot ya nomo bambae i save talem we memba olsem i aot long jea blong hem long stret fasin, no we wan samting i blokem hem, hem bambae i no moa save holem jea blong hem bakegen.\nLOEA WE GAVMAN I PUTUM BLONG TALEMAOT OL TRABOL LONG KOT\n53. Bambae Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj i jusumaot man blong i kam Loea we Gavman i Putum blong Talemaot ol Trabol long Kot, nao Presiden blong Ripablik bambae i putumap man ya long wok ya. Nao taem we polis i talem se man i brekem loa, olgeta wok blong toktok long kot from trabol ya i stap long han blong Loea ya we Gavman i Putum blong Talemaot ol Trabol long Kot. Sipos Loea ya we Gavman i Putum i stap mekem wok blong hem, bambae i no gat narafala man i save tok long hem from, no i save kam bos long hem, hem nomo bambae i bos long wok we i stap long han blong hem.\nLOEA WE GAVMAN I PUTUM BLONG GIVHAN LONG OL MAN\n54. Bambae Palamen i mekem loa blong stanemap wok blong man we nem blong hem, Loea we Gavman i Putum blong Givhan long ol Man. Bambae Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj i jusumaot man blong i tekem wok ya, mo Presiden blong Ripablik bambae i putumap hem long wok blong hem. Wok blong Loea ya, hem bambae i givhan long ol puaman, we oli no save pem loea, nao bambae i wok olsem loea blong olgeta.\nJAPTA NAEN\nOL WOK BLONG MEKEM OL TOK BLONG GAVMAN I STANAP\nHAF NAMBA WAN\nFASIN BLONG WOK BLONG OL MAN WE OLI STAP WOK BLONG GAVMAN\nOL MAN BLONG WOK BLONG GAVMAN\n55. (1) Ol man blong wok blong gavman bambae oli stap wok aninit long Konstitusin ya, mo aninit long han blong ol man Nyuhebredis, mo oltaem oli mas ona long Konstitusin mo oli mas ona long ol man Nyuhebredis.\n(2) Bambae ol man ples blong Nyuhebredis nomo oli mekem wok blong gavman. Bambae i gat wan komiti we nem blong hem Komiti we i Lukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman. Komiti ya bambae i makem ol narafala samting we man i mas gat blong i mekem wok blong gavman.\n(3) Bambae i gat ol loa blong makem ol wok blong gavman we man i save mekem, mo sipos i no gat loa blong makem wok we bambae man i mekem, bambae hemi i no save kam mekem wok blong gavman.\n(4) Sipos i gat wok blong gavman we i jes kamaot, we ol man blong gavman oli no tingbaot fastaem, nao i no gat man i stap blong i mekem, bambae Praeminista no Jeman blong Kaonsel blong Distrik i save brekem fasin wanwan taem nomo, blong mekem rod blong ol man blong gavman oli tekem man i kam blong taem we oli makem, blong i mekem wok ya. Sipos Komiti blong Lukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman i wantem mekem rod blong man i statem wan wok kwiktaem, bambae hem i save toktok wetem Minista we i stap lukaot long mane mo Minista we i stap lukaot long ol wok blong gavman, nao sipos tufala minista ya i agri, bambae Komiti ya i save mekem sem fasin we Praeminista i save mekem.\n(5) Sipos loa we i makem wok blong gavman we wan man i stap mekem i stap yet, bambae man we i stap mekem wok ya i save stap long wok ya. Sipos narafala man i wantem tekemaot hem long wok olsem, bambae i save mekem long ol fasin ya nomo we Konstitusin ya i talem.\n(6) Ol man we oli stap wok blong gavman, bambae pei blong olgeta i stap go antap, olsem we ol loa blong Nyuhebredis i talem.\n(7) Sipos man we i stap wok blong gavman i kasem we yia blong hem i naf blong i finis, bambae hem i finis long wok blong gavman. Sipos Komiti blong Lukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman i wantem sakemaot man long wok blong gavman, bambae i save mekem olsem. Mo sipos bos blong wan man we i stap wok blong gavman i wantem blong man ya i tekem narafala wok we i daon long wok we man ya i stap long hem, be Komiti blong Lukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman bambae i mas agri long fasin ya fastaem.\n(8) Ol tok blong namba (5) ya antap bambae i no save blokem Palamen se hem i no save mekem loa blong fosem samfala man, blong oli finis long wok blong gavman we i no taem yet blong oli finis, blong letem sam nyufala man oli kam mekem wok blong gavman.\nOL MAN WE OLI STAP GIVIM TOKTOK LONG PRAEMINISTA MO OL NARAFALA MINISTA, OLI NO GAT RAET BLONG HOLEM WOK BLONG OLGETA. PRAEMINISTA I SAVE MUVUM SAMFALA MAN BLONG WOK BLONG GAVMAN OLI GO LONG NARAFALA WOK\n56. (1) Ol tok blong namba 55 long paragraph (5) antap, bambae hem i no blong talemaot fasin blong wok blong ol man blong ol pati blong politik, we oli stap givim tok long Praeminista, mo ol Minista.\n(2) Bambae Praeminista i gat paoa blong seftem ol hae man long wok blong gavman, oli aot long wok we oli stap long hem, oli go long narafala wok we i hae sem mak long wok ya we oli stap long hem fastaem.\nOL MEMBA BLONG KOMITI YA BLONG LUKAOT LONG OL MAN WE OLI STAP WOK BLONG GAVMAN\n57. (1) Komiti ya blong Lukaot long ol Man we oli stap wok blong Gavman, bambae i gat faef memba blong hem. Presiden blong Ripablik bambae i go toktok wetem Praeminista fastaem blong jusumaot ol faef man ya, nao biaen bambae hem i putumap olgeta, mo bambae oli holem wok ya blong tri ya.\n(2) Evri yia, Presiden blong Ripablik ya bambae i jusumaot wan long ol memba blong Komiti ya blong i Jeman blong hem, mo bambae i putumap hem. Jeman ya bambae i lukaot long ol wok blong mekem ol miting blong Komiti ya.\n(3) Sipos wan man i memba blong Palamen, no i memba blong Kaonsel blong Olgeta Jif, no i memba blong wan Kaonsel blong Distrik, no i wan haeman long pati blong politik, hem bambae i no save kam memba blong Komiti ya.\n(4) Sipos man we i memba blong Komiti ya i mekem wan fasin no wan samting we sipos i bin mekem fastaem, bambae oli no save putum hem i kam memba blong Komiti ya, ale, hem bambae i finis long Komiti ya from we i mekem olsem.\nWOL BLONG KIMITI YA BLONG LUKAOT LONG OL MAN WE OLI STAP WOK BLONG GAVMAN\n58. (1) Komiti ya blong Lukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman, hem bambae i putum ol man we oli mekem ol wok blong gavman, mo hem bambae i tekemaot olgeta long wok we oli stap mekem, blong oli go long narafala wok we i moa hae. Mo komiti ya bambae i jusumaot ol man we bambae oli tekem trening long ol kos long Nyuhebredis mo ovasi, blong oli mekem ol wok blong gavman. Sipos Komiti i wantem mekem olsem, bambae hem i save mekem ol eksam blong jusumaot ol man blong tekem trening olsem.\n(2) Sipos man we i mekem wok blong gavman i no folemgud ol rul blong wok blong hem, bambae Komiti ya i lukluk bisnes ya, nao bambae i stretem man ya, no i sakemaot hem long wok blong hem.\n(3) Komiti ya bambae i no save lukaot long ol jaj mo ol soldia mo ol polis mo ol man we oli stap wok long saed blong edukesen, bambae i no gat paoa long olgeta ya.\n(4) Sipos Komiti ya i stap mekem wok blong hem, bambae i no gat narafala man i save tok long hem from, no i save kam bos blong hem, hem nomo bambae i bos long ol wok we i stap long han blong hem.\nHAF MAMBA TU\nOMBAJMAN\nMAN BLONG LUKLUK FASTAEM OL POEN WE OL MAN PLES OLI GAT LONG GAVMAN\n59. (1) Bambae i gat wan man i stap we nem blong hem Ombajman. Presiden blong Ripablik bambae i toktok wetem Praeminista, mo Jeman blong Palamen, mo ol lida blong ol pati blong politik we oli gat memba long Palamen, mo Jeman blong Kaonsel blong Olgeta Jif, mo ol Jeman blong ol Kaonsel blong Distrik, mo Jeman blong Komiti blong lukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman, mo Jeman blong Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj, blong jusumaot man blong wok ya, nao bambae i putumap hem, mo bambae hem i holem wok ya blong faef yia.\n(2) Sipos wan man i memba blong Palamen, no i memba blong Kaonsel blong Olgeta Jif, no i memba blong wan Kaonsel blong Distrik, no i stap mekem narafala wok blong gavman, no i wan haeman blong pati blong politik, hem bambae i no save kam Ombajman.\n(3) Sipos man we i Ombajman i mekem wan fasin no wan samting, we sipos i bin mekem fastaem, bambae oli no save putum hem i kam Ombajman, ale, hem bambae i finis long Ombajman from we i mekem olsem.\nOL SAMTING WE OBAJMAN I SAVE LUKLUK\n60. (2) Ol man ya we Ombajman ya i gat raet blong lukluk ol samting we oli mekem, hemia olgeta man we oli stap wok blong gavman, wetem olgeta grup mo kampani we gavman i stanemap blong mekem ol wok blong hem, mo ol ofis blong olgeta minista. Ol samting we Presiden blong Ripablik i mekem, mo we Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj i mekem, mo we Hae Kot i mekem, mo we ol grup mo kampani we oli stap wok olsem jaj i mekem, ol samting ya nomo Ombajman i no gat raet blong lukluk olgeta.\n(1) Ombajman ya bambae i gat raet blong lukluk ol samting we ol man ya oli mekem, we nem blong olgeta i stap long paragraf (2) ya antap.\n(a) Sipos wan man i luk se wan long olgeta ya i mekem wan fasin long hem we i no stret, nao hem i askem blong Ombajman i lukluk poen blong hem, ale, bambae Ombajman i gat raet blong lukluk olgeta samting we man ya blong gavman i mekem. No sipos man ya we i gat poen long man blong gavman i no save talemaot poen blong hem long Ombajman, be wan famle blong hem no wan narafala man i talemaot long nem blong hem, bambae Ombajman ya i save lukluk poen ya blong hem.\n(b) Sipos wan Minista, no wan memba blong Palamen, no wan memba blong Kaonsel blong Olgeta Jif, no wan memba blong wan Kaonsel blong Distrik i askem blong Ombajman i lukluk wan samting we wan long ol man ya i mekem, bambae Ombajman ya i gat raet blong mekem olsem.\n(c) Mo sipos Ombajman hem wan i ting se i gud hem i lukluk samting we wan long ol man ya i mekem, bambae hem i gat raet blong mekem olsem.\n(3) Ombajman ya bambae i gat paoa blong toktok wetem ol Minista, mo ol man we oli stap wok blong gavman, mo ol man we oli stap wok blong mekem ol tok blong gavman i stanap, mo ol grup mo kampani we gavman i stanemap olgeta, mo ol narafala man we maet oli save givhan long hem. Bambae Ombajman ya i save talem long olgeta blong oli givhan long hem long wok blong hem, mo blong oli givim ansa long olgeta kwestin blong hem, mo blong oli givim long hem olgeta pepa we hem i wantem luk, from we i stap lukluk wan poen olsem.\n(4) Sipos wan man i kam talemaot poen we hem i gat long wan man blong gavman no wan kampani blong wok blong gavman, long Ombajman, bambae Ombajmsn ya i letem man ya blong gavman no kampani ya blong gavman i talemaot ol tok blong hem from poen ya we man i gat long olgeta.\n(5) Bambae Ombajman i mekem ol wok blong hem, long fasin ya we narafala man we i no gat raet blong luk long hem i no save luk.\nOL SAMTING WE OMBAJMAN I FAENEMAOT MO OL RIPOT BLONG HEM\n61. (1) Sipos Ombajman i luklukgud long poen we man i talem long hem, nao i faenemaot we poen ya i no tru, bambae hem i talemaot olsem long man ya we i talem long hem, mo bambae i talemaot olsem long Praeminista mo long hed blong dipatmen blong gavman no kampani blong gavman we man ya i bin tok agens long hem fastaem.\n(2) Sipos Ombajman i luklukgud long poen we man i talem long hem, nao i faenemaot we poen blong hem i tru, bambae hem i talemaot ol samting we i faenemaot long Praeminista mo long hed blong kampani blong gavman no dipatmen blong gavman we man i bin tok agens long hem fastaem. Sipos Ombajman ya i faenemaot man blong gavman i mekem wan fasin no wan samting we i brekem loa,\nno i no savegud ol Loa blong Nyuhebredis,\nno i no savegud ol bisnes blong samting we i mekem,\nno i tektaem tumas blo mekem wok blong hem we i no stret blong tektaem olsem,\nno i mekem i no stret long man ya,\nno i mekem krangke wok nomo long hem,\nnao from ol samting ya, hem i luk se i gud\nwe gavman i tekemaot tok we man ya, blong hem i talem fastaem,\nno gavman i jenisim tok ya blong hem,\nno gavman i jenisim fasin blong wok we man blo hem i stap folem,\nbambae hem i save talemaot ol samting ya long ripot ya blong hem.\n(3) Sipos Ombajman ya i no blokem ripot blong hem se i blong Praeminista nomo wetem hed blong kampani blong gavman we man i bin tok agens long hem fastaem, from we i nogud blong talem long ol man mo i no stret blong talemaot long ol man, mo i no blokem samfala tok blong ripot blong hem long fasin ya, bambae i fri blong olgeta man oli save ridim ripot ya. Mo nating we Ombajman bambae i blokem ripot blong hem blong ol narafala man oli no ridim, be bambae i no save blokem long man ya we i bin talemaot poen ya long hem fastaem, bambae i talemaot long hem ol samting we hem i faenemaot.\n(4) Taem Praeminista wetem hed blong kampani blong gavman we man i bin tok agens long hem fastaem, tufala i harem ol samting ya we Ombajman i faenemaot, bambae tufala i no tektaem, bambae wan long tufala i talemaot fasin we hem i luk se i stret blong mekem from ol samting ya. Mo wantaem nomo bambae hem i talemaot tok ya blong hem wetem ol tingting blong hem, i go long man we i bin talemaot poen blong hem fastaem. Mo samtaem bambae i gat loa we i mekem taem blong man olsem, se sipos hem i stap nating go kasem en blong taem ya, we i no mekem ol samting we i gat raet blong mekem blong stretem bisnes blong hem, biaen bambae i no moa save mekem. Sipos i gat loa olsem, taem ya we loa i mekem bambae i save stat long taem we man ya we i bin talemaot poen blong hem fastaem, i kasem tok ya blong gavman wetem tingting blong hem.\n(5) Evri yia, bambae Ombajman i mekem ripot long Palamen long ol wok blong hem, mo sipos i luk se i gud blong mekem ol narafala ripot bakegen long ol samting we i stap faenemaot, no long ol fasin we ol man oli stap mekem blong stretem ol samting ya, bambae i save mekem olsem. Mo sipos Ombajman i wantem askem blong Palamen i luklukgud long samfala fasin we ol man we oli stap wok blong gavman oli stap folem, we hem i luk se i no beswan, bambae i save mekem samting ya tu.\nOL MAN PLES OLI GAT RAET SE OLTAEM OL MAN WE OLI STAP WOK BLONG GAVMAN BAMBAE OLI TOKTOK LONG OL MAN LONG LANWIS WE OLI SAVEGUD\n62. (1) Ol man we oli stap wok blong gavman bambae oli save mekem olgeta bisness blong olgeta wetem ol man ples, long trifala lanwis blong wok blong Ripablik blong Nyuhebredis, nao man ples bambae i save talem long olgeta blong oli toktok wetem hem long wan long trifala lanwis ya we hem i savegud.\n(2) Sipos wan man ples i ting se man blong gavman i no folem tok blong paragraf (1) antap, i mekem narafala fasin long hem, man ples ya bambae i save talemaot bisnes ya long Ombajman, nao Ombajman bambae i lukluk samting ya, olsem we ol tok blong namba 60 mo 61 antap i talem.\n(3) Evri yia, bambae Ombajman i mekem spesel ripot long Palamen long fasin we ol man oli stap yusum trifala lanwis ya wetem ol narafala lanwis tu long Nyuhebredis. Long ripot ya, bambae Ombajman ya i save tokbaot ol fasin we i save mekem ol man bambae oli onagud long olgeta lanwis blong Nyuhebredis, mo bambae oli stap holem olgeta.\nOMBAJMAN NOMO I BOS BLONG WOK BLONG HEM\n63. Sipos Ombajman i stap mekem wok blong hem, bambae i no gat man i save tok long hem from, no i save kam bos blong hem, hem nomo bambae i bos long wok we i stap long han blong hem.\nJAPTA TEN\nOLGETA WE OLI LIDA\nFASIN WE BAMBAE OL LIDA BLONG KANTRI OLI FOLEM\n65. Ol lida we japta ya i tokbaot, i gat Presiden blong Repablik, mo Praeminista, mo ol Minista, mo ol memba blong Palamen, mo samfala hae man long ol man we oli stap wok blong gavman we Loa i makem olgeta.\nFASIN BLONG OL MAN WE OLI LIDA\n64. (1) Man we i lida, olsem we tok blong namba 65 i talem, hem bambae i man we long wok blong hem long gavman, mo long laef blong hem long ples blong hem, fasin blong hem i stred gud.\n(a) Man we i lida bambae i no mekem fasin ya we wok blong gavman we i stap long han blong hem, mo bisnes we i blong hem nomo, we hem i stap win long hem, tufala i meksap. Bambae hem i no mekem wan fasin we bambae i save mekem ol man oli ting se hem i stap win long bisnes blong hem, from wok blong gavman we i stap long han blong hem.\n(b) Man we i lida bambae i no mekem wan fasin we bambae i save mekem ol man oli 1ukluknogud long haenem we hem i holem, no wok we hem i stap mekem.\n(c) Man we i lida bambae i no mekem wan fasin we bambae i save mekem ol man oli ting se hem i save wok long tu tingting.\n(d) Man we i lida bambae i no mekem wan fasin we bambae i save mekem ol man oli no moa tinghae long Gavman blong Ripablik blong Nyuhebredis, no oli no moa ona long Gavman ya, no oli no moa trastem Gavman ya, oli ting se hem i save wok long tu tingting.\n(2) Bakegen, man we i lida bambae i no save yusum haenem blong hem blong mekem ol bisness we i blong hem nomo. Bambae hem i no save joen long wan kampani, no long wan narafala bisness olsem, sipos fasin ya bambae i save mekem ol man bambae oli no moa bilif se hem i stap mekem ol wok blong hem long prapa fasin, olsem we paragraph (1) i talem. Wok blong gavman we i stap long han blong hem, bambae i mas stap hem wan, mo bisnes we i blong hem nomo, we hem i stap win long hem, bambae i mas stap hem wan.\nPALAMEN BAMBAE I MEKEM LOA FROM OL FASIN YA\n66. Bambae Palamen i mekem loa blong mekem rod blong mekem ol tok ya blong Japta Ten i stanap.\nJAPTA LEVEN\nPAOA BLONG LUKAOT LONG KANTRI LONG BIGFALA TAEM BLONG TRABOL\nOL SPESEL LOA BLONG BIGFALA TAEM BLONG TRABOL\n67. Long samfala taem blong trabol, bambae Kaonsel blong ol Minista nomo i gat paoa blong mekem ol spesel loa blong taem ya, we i no wet blong Palamen i agri long ol loa ya.\n(a) Sipos Ripablik blong Nyuhebredis i stap mekem faet long narafala kantri, bambae Kaonsel blong ol Minista i gat paoa blong mekem ol spesel loa olsem.\n(b) Sipos Kaonsel blong ol Minista i agri se i mas gat paoa olsem, from we i gat wan bigfala trabol olsem hariken no graon i seksek, we i spolem ples tumas, no from we ol man oli stap faet, ples i no moa stap kwaet, no from we sipos gavman i no blokem ol man, bambae olgeta oli save faet, Kaonsel ya i save toktok wetem Presiden blong Ripablik, nao Presiden ya bambae i talemaot we i gat bigfala taem blong trabol olsem. Mo taem Presiden ya i talemaot olsem, bambae Kaonsel blong ol Minista i gat paoa blong putum ol spesel loa olsem.\nFASIN WE SPESEL PAOA YA BLONG MEKEM LOA BAMBAE I FINIS, MO FASIN WE OLI SAVE MEKEM I STAP KAM NYUWAN BAKEGEN\n68. (1) Sipos Palamen i stap miting, nao i gat wan trabol, mo Presiden blong Ripablik i talemaot we i gat bigfala taem blong trabol i stap, olsem we tok blong namba 67 antap i talem, be Palamen i no agri long tok ya, Kaonsel blong ol Minista bambae i holem spesel paoa ya blong mekem loa, blong seven dei nomo. Be sipos Palamen i wantem agri blong Kaonsel ya i holem paoa olsem, bambae plante memba oli mas agri long tok ya. Sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri.\n(2) Sipos Palamen i no stap miting, nao Presiden blong Ripablik i talemaot we i gat bigfala taem blong trabol olsem i stap, Kaonsel blong ol Minista bambae i holem spesel paoa ya blong mekem loa, blong fotin dei.\n(3) Sipos Palamen i stap miting, nao i vot olsem we paragraph (1) i talem, nao i agri blong Kaonsel blong ol Minista i holem spesel paoa olsem, bambae Kaonsel ya i save holem paoa ya, go kasem taem we Palamen i makem. Be Palamen bambae i no save putum wan loa se Kaonsel ya bambae i holem paoa olsem, i go bitim tri manis. Sipos tri manis i pas, nao Palamen i wantem Kaonsel ya bambae i holem paoa ya yet, bambae i mas agri long hem bakegen.\n(4) Sipos Presiden blong Ripablik i talemaot we i gat bigala taem blong trabol olsem i stap, tok ya bambae i no blokem Palamen, se hem i no save mekem miting. Nating we tok ya stap, be Palamen bambae i save mekem miting blong hem olsem we hem i talemaot se bambae i mekem.\n(5) Sipos Presiden blong Ripablik i talemaot we i gat bigfala taem blong trabol olsem i stap, tok ya bambae i blokem Palamen se hem i no save talem se hem bambae i finis long wok blong hem, nao bambae i gat eleksen bakegen, olsem we namba 26, paragraph (2) mo paragraph (3) i talem. Be sipos Presiden blong Ripablik i talemaot we i gat bigfala taem blong trabol i stap, nao Palamen i finis long wok blong hem, from we taem blong wok blong hem i finis olsem we namba 26 paragraf (1) i talem, bambae Palamen i save mekem miting bakegen, be blong tokbaot bigfala taem blong trabol ya nomo. Mo loa ya bambae i holem Palamen ya i stap olsem gogo i gat eleksen, nao nyufala Palamen i mekem fas miting blong hem.\n(6) Sipos Presiden blong Ripablik i talemaot we i gat spesel hadtaem i stap, be oltaem Palamen i save agri blong tekemaot tok ya bakegen. Be blong mekem olsem, namba blong ol memba blong Palamen we bambae oli agri long tok ya i mas moa long stret haf blong ol memba blong Palamen.\nOL SAMTING WE OL SPESEL LOA WE OLI MEKEM LONG BIGFALA TAEM BLONG TRABOL OLSEM OLI SAVE TALEM\n69. (2) Ol loa ya we Kaonsel blong ol Minista bambae i save mekem long fasin ya we namba 67 i talem, bambae oli loa we plante man oli save agri se kantri ya i mas gat blong holem laef blong ol man long taem ya. Mo ol loa ya, bambae oli loa we Kaonsel ya i save soemaot se i stret blong i mekem long kantri ya we i holem fasin ya we olgeta man i holem paoa blong gavman.\n(1) Nating we i gat narafala tok long haf namba wan blong Japta Tu blong Konstitusin ya, sipos ol loa ya we Kaonsel blong ol Minista bambae i mekem long bigfala taem blong trabol, long fasin ya we namba 67 i talem, oli folem ol tok ya we paragraph (2) ya antap i talem, bambae oli stanap.\n(a) Be Kaonsel blong ol Minista ya bambae i no save mekem loa we i slakemdaon tok ya long Japta Tu long Konstitusin ya, we i talem se olgeta man oli gat raet blong stap laef, i no gat man i gat raet blong mekem i strong long narafala man, olsem we man ya i anamol nomo, mo i no gat man i gat raet blong fosem narafala man blong i wok blong hem.\n(b) Mo Kaonsel ya bambae i no save mekem loa we i letem polis i holem man i stap long kalabus gogo i moa long wan manis, we oli no tekem hem i gao long kot fastaem. Man afsaed se i blong wan kantri we i stap faet long Nyuhebredis, hemia nomo polis i save holem i stap long kalabus olsem.\nMAN WE I TING SE WAN LOA OLSEM I NO STRET I SAVE ASKEM BLONG HAE KOT I JAJEM LOA YA\n70. Sipos wan man ples i ting se wan loa we Kaonsel blong ol Minista i mekem long fasin ya we namba 67 i talem i no stret, bambae i gat raet blong talemaot we loa olsem bambae i stanap no i no stanap, mo bambae i save jajem olgeta loa ya wantaem, mo i save jajem olgeta wanwan.\nJAPTA TWELEF\nTOK BLONG GRAON\nGRAON I BLONG YUMI, OL KASTOMONA BLONG HEM\n71. Olgeta graon long Ripablik blong Nyuhebredis i blong yumi wetem ol pikinini blong yumi, we yumi ol kastomona blong hem.\nFASIN BLONG HOLEM GRAON MO BLONG YUSUM GRAON\n72. Fasin blong holem graon long Ripablik blong Nyuhebredis, mo blong yusum graon ya, bambae i folem fasin we loa blong kastom blong bifo i putum.\nMAN WE BAMBAE I HOLEM GRAON OLWE\n73. Bambae i no olgeta man we oli save holem graon long Ripablik blong Nyuhebredis, ol man ples we oli kasem graon blong olgeta long wan fasin blong holem graon we Gavman blong Ripablik ya i talem se i stret, olgeta ya nomo bambae oli save holem graon blong olgeta olwe.\nKANTRI BAMBAE I GAT LOA BLONG GRAON\n74. Palamen bambae i toktok wetem Kaonsel blong olgeta Jif, nao biaen bambae i mekem loa blong ol graon long kantri ya, blong i mekem rod blong ol tok ya long namba 71 mo namba 72 mo namba 73 i stanap. Mo bambae Palamen i save mekem ol narafala loa blong ol narafala graon, nao graon we taon i stap long hem bambae i gat loa blong hem we i narafala.\nFASIN BLONG PEM MAN WE I BIN YUSUM GRAON WE I NO BLONG HEM\n75. From ol tok blong japta ya, bambae i gat ol man we bambae oli finis long graon we oli bin yusum, blong graon ya bambae i kambak long ol kastomona blong hem. Nao from samting ya, bambae Palamen i mekem loa blong makem fasin blong skelem mane we ol man ya bambae oli kasem from we oli lus olsem, mo fasin blong pem mane ya blong olgeta.\nOL RAO FROM GRAON\n76. (1) Sipos i gat graon we netif i talem se i blong hem, be narafala man i stap yusum, nao i gat rao from graon ya from ol tok blong japta ya, bambae Gavman i holem graon ya gogo kasem we oli stretem rao ya.\n(2) Gavman blong Nyuhebredis bambae i mekem rod blong stretem ol rao blong ol kastomona from ol graon blong olgeta, long fasin we i folem ol loa blong kastom wetem ol fasin blong hem.\nBISNES BLONG SALEM GRAON MO BLONG PEM GRAON\n77. (1) Nating we tok blong namba 71 mo namba 72 mo namba 73 i stap, be sipos wan man ples we i netif blong Nyuhebredis i wantem mekem bisnes blong graon wetem man ples we i no netif blong Nyuhebredis, no wetem man we i no man ples blong Nyuhebredis, be Gavman blong Nyuhebredis bambae lukluk bisnes ya fastaem, i agri long hem. Sipos Gavman ya i no save agri long hem, bambae bisnes ya i no save gohed.\n(2) Oltaem Gavman bambae i agri long bisnes ya blong graon, we tok blong hem i stap long paragraf (1).\n(a) Be sipos bisnes ya i save spolem ol kastomona blong graon ya,\n(b) no i save spolem man ples we i no kastomona blong graon ya,\n(c) no i save spolem ol man ples blong ples ya we graon i stap long hem,\n(d) no i save spolem Ripablik blong Nyuhebredis long sam fasin, bambae Gavman i no save agri long hem.\nGAVMAN I SAVE HOLEM GRAON\n78. Nating we tok ya blong namba 73 mo namba 72 i stap, be bambae Gavman i save holem graon we i pemaot finis blong yusum blong givhan long olgeta man, mo bambae i save pem graon bakegen blong yusum olsem.\nGAVMAN I SAVE SERAOT GRAON LONG OL MAN WE OLI SOT LONG GRAON\n79. (1) Nating we tok ya blong namba 71 mo namba 72 i stap, be bambae Gavman i save pemaot graon long ol kastomona blong hem, blong givim i go long ol netif we oli sot long graon, i blong olgeta. Mo i save givim olsem long ol netif wanwan, no long ol netif blong wan ples we oli no moa gat graon blong olgeta.\n(2) Sipos Gavman i wantem pemaot graon long sam man blong givim i go long sam narafala man long fasin we paragraf (1) i talem, bambae hemi i tingtinggud long fasin we tufala kampani ya bambae i stap wanples. Bambae hem i tingbaot laen blong tufala, mo lanwis blong tufala, mo kastom blong tufala, mo ples we tufala i stap long hem fastaem, blong makem we bambae tufala i save joengud.\nJAPTA TATIN\nOL GAVMAN BLONG OL DISTRIK BLONG NYUHEBREDIS\nLOA BLONG STANEMAP OL GAVMAN LONG OL DISTRIK BLONG NYUHEBREDIS\n80. Gavman blong Ripablik blong Nyuhebredis i luksave finis se sipos i no gat ol gavman blong ol Distrik olbtaot long Nyuhebredis, bambae ol man ples oli no save joengud long ol bisnes blong gavman long ol distrik ya. Nao from samting ya, bambae Palamen i mekem ol loa blong stanemap ol gavman olsem.\nOL KAONSEL BLONG DISTRIK\n81. (1) Bambae ol man ples long ol Distrik wanwan oli save jusumaot ol memba blong Kaonsel blong Distrik blong olgeta, long fasin we Loa bambae i talemaot, mo insaed long ol Kaonsel ya, bambae i gat ol memba blong ol kastom jif tu i stap.\n(2) Sipos ol man ples oli jusumaot ol memba blong Kaonsel blong Distrik blong olgeta, bambae ol memba ya oli save mekem toktok wetem Kampani ya long Palamen we i Holem Gavman, blong Kampani ya i save mekemrere ol loa blong mekem rod blong Kaonsel ya i wok.\n(3) Ol loa ya we tok blong hem i kamaot long paragraph (2) antap, bambae Kampani ya we i Holem Gavman i tekem i go long Palamen, blong ol memba oli luk long hem, oli vot long hem. Sipos Palamen i wantem agri long ol toktok olsem, bambae plante memba oli mas agri long hem. Sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri long hem, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri long hem.\nJAPTA FOTIN\nFASIN BLONG JENISIM TOKTOK BLONG KONSTITUSIN\nTOK BLONG JENISIM SAM TOKTOK BLONG KONSTITUSIN YA\n82. Bambae Praeminista, no memba blong Palamen i save putum mosen long Palamen blong jenisim sam toktok blong Konstitusin ya.\nFASIN WE BAMBAE PALAMEN I WOK LONG HEM BLONG JENISIM TOKTOK BLONG KONSTITUSIN\n83. Sipos memba blong Palamen i wantem jenisim sam toktok blong Konstitusin ya, bambae Palamen i mekem spesel miting we plante memba blong hem bambae oli stap insaed. Sipos i gat fo memba blong Palamen, bambae tri memba i mas stap long miting, sipos i gat fo memba, bambae tri memba i mas stap long miting. Be sipos oli no plante olsem long fas miting, taem wan wik i pas, bambae Palamen i save mekem miting bakegen blong tokbaot bisnes ya. Nao sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu memba i mas stap long miting ya, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu memba i mas stap long miting. Mo sipos oli vot from bisnes olsem, nating we fas miting no seken miting, be bambae i mas gat plante memba oli agri long hem blong tok i stanap. Sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri long hem, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri long hem.\nBLONG JENISIM SAMFALA TOK BLONG KONSTITUSIN YA, BAMBAE OL MAN PLES OLI MAS MEKEM REFRENDOM FROM FASTAEM, BLONG SOEMAOT TINGTING BLONG OLGETA\n84. Bambae Palamen i save jenisim plante toktok blong Konstitusin ya, olsem we tok blong namba 83 antap i talem. Be sipos hem i wantem mekem toktok olsem blong jenisim tok blong Konstitusin ya,\nlong fasin blong yusum trifala lanwis ya Bislama, mo Inglis, mo Franis, long kantri ya,\nno long fasin blong mekem eleksen,\nno long fasin blong stanemap ol Kaonsel blong Distrik,\nno long paoa we ol Kaonsel ya bambae oli gat,\nno long fasin we Palamen bambae i wok,\nbe ol man ples bambae oli mas soemaot long refrendom, we oli agri long toktok ya blong Palamen, nao toktok ya bambae i stanap.\nJAPTA FEFTIN\nTAEM WE REPRESENTATIF ASEMBLI BAMBAE I FINIS\nNAO GAVMAN BLONG RIPABLIK BLONG NYUHEBREDIS BAMBAE I STANAP\nFAS PRESIDEN BLONG RIPABLIK\n85. Nating we tok blong Japta Sikis i stap, be fasin blong jusumaot fas Presiden blong Ripablik bambae i narafala.\n(a) Bambae i gat Spesel Komiti blong Jusumaot Fas Presiden blong Ripablik. Ol memba blong Komiti ya, bambae i gat ol memba blong Representatif Asembli wetem ol Jeman blong ol Kaonsel blong Distrik we oli stanap finis long taem ya. Nao taem we Nyuhebredis i no independen yet, Spesel Komiti ya bambae i mekem miting blong jusumaot Presiden ya.\n(b) Nao long dei we Nyuhebredis bambae i kam independen, man ya bambae i tekem wok blong Presiden, mo hem bambae i wok folem ol tok blong Konstitusin ya.\nFAS PRAEMINISTA MO OL FAS MINISTA\n86. Wan we i Jif Minista wetem olgeta we oli Minista long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen, long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen, bambae Jif Minista i kam Praeminista blong Ripablik blong Nyuhebredis mo ol Minista bambae oli kam ol Minista blong Ripablik ya. Mo bambae oli holem wok ya blong olgeta, olsem we oli tekem long rod ya we ol tok blong Japta Seven i talem.\nFAS PALAMEN\n87. (1) Man we long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen oli memba blong Representatif Asembli, long dei we bambae Nyuhebredis i kam independen, bambae olgeta oli kam memba blong Palamen. Mo bambae oli holem wok blong olgeta long Palamen, olsem we ol tok blong Konstitusin ya i talem.\n(2) Man we long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen, hem i Jeman blong Representatif Asembli, long dei ya we bambae Nyuhebredis i kam independen, hem bambae i wok olsem Jeman blong Palamen, gogo kasem ol memba blong Palamen oli jusumaot man blong holem wok ya.\n(3) Ol rul we Representatif Asembli i stap folem blong mekem wok blong hem long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen, long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen, Palamen bambae i folem ol rul ya gogo kasem we hem i jenisim olgeta lelebet blong mekem oli stret long fasin blong hem, no i mekem ol nyufala rul blong jenisim olgeta, olsem we tok blong namba 19 paragraf (5) i talem. Be bambae Palamen i tekem mining blong ol olfala rul ya we i stret gud wetem ol tok blong Konstitusin ya.\n(4) Palamen bambae i wok gogo i finis long 1983, long November namba 14. Be sipos i gat samting i mekem Palamen i finis long wok blong hem fastaem, i no kasem dei ya, bambae hem i save finis, olsem we Konstitusin i talem.\nOL MAN WE OL STAP WOK BLONG GAVMAN\n88. (1) Sipos i no gat narafala tok long Konstitusin ya, man we long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen, hem i stap holem wan wok long Gavman, long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen, hem bambae i holem wok ya. Mo man we fastaem i stap mekem wan wok insaed long Gavman, from we man blong wok ya i no gat, biaen bambae i stap mekem sem wok ya. Be sipos tok blong Konstitusin ya i jenisim wok blong ol man olsem no fasin blong wok blong olgeta, bambae oli wok folem tok blong Konstitusin ya, be pei blong olgeta wetem ol narafala samting blong wok blong olgeta, bambae oli stap sem mak fastaem olsem bifo.\n(2) Paragraf (1) antap bambae i no save blokem paoa blong Palamen blong talemaot se ol man we oli stap wok blong Gavman we oli no man ples blong Nyuhebredis, bambae oli mas finis long wok blong olgeta, blong letem ol man ples oli mekem ol wok ya.\n(3) Nating we tok blong namba 55 paragraf (2) i talem i narafala, be sipos ol man ples blong Nyuhebredis oli no naf yet blong holem wan wok insaed long ol wok blong gavman, Gavman i save putum man we i no man ples blong Nyuhebredis blong i mekem wok ya, be blong smol taem nomo gogo kasem taem we Gavman i mekem, taem i putum hem long wok ya. Be taem Gavman i putum man we i no man ples blong Nyuhebredis i kam Jaj blong Hae Kot, bambae i no makem taem we bambae hem i finis.\nOL JAJ BLONG HAE KOT\n89. Nating we i gat ol narafala, tok blong hem long Japta Eit blong Konstitusin ya, be ol man we long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen, oli jaj long Hae Kot we i stap long taem ya, no oli jaj long ol Kot blong Distrik we oli stap long taem ya, long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen, bambae olgeta oli stap mekem wok blong jaj blong Hae Kot blong Ripablik blong Nyuhebredis, gogo Presiden blong Ripablik bambae i putumap ol jaj blong oli mekem ol wok ya, olsem we Japta Eit ya i talem. Mo sipos Presiden blong Ripablik i wantem putumap wan long ol jaj ya, blong i holem wok blong Hed Jaj go kasem we bambae i putumap Hed Jaj olsem we Japta Eit ya i talem, bambae hem i save mekem olsem.\nOLGETA SAMTING WE NYUHEBREDIS GAVMAN I GAT RAET BLONG MEKEM, NO I AGRI BLONG MEKEM, NO I PROMES BLONG MEKEM\n90. (1) Long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen, olgeta samting we fastaem Nyuhebredis Gavman i gat raet blong mekem, bambae i kam olgeta samting we Gavman blong Ripablik blong Nyuhebredis i gat raet blong mekem. Long dei ya, olgeta samting we fastaem Nyuhebredis Gavman i agri blong mekem, bambae i kam olgeta samting we Gavman blong Ripablik ya i agri blong mekem, mo olgeta samting we Nyuhebredis Gavman i promes blong mekem, bambae i kam olgeta samting we Gavman blong Ripablik ya i promes blong mekem. Nating we ol samting ya oli kamaot from we Nyuhebredis Gavman fastaem i mekem promes wetem narafala gavman, no narafala man, no ol samting ya oli kamaot long narafala rod olgeta, be bambae olgeta evriwan oli samting blong Gavman blong Ripablik blong Nyuhebredis.\n(2) Nating we tok blong paragraf (1) antap i stap, be sipos Gavman blong Ripablik blong Nyuhebredis i wantem go toktok bakegen wetem olgeta we oli givim raet finis long Nyuhebredis Gavman, mo olgeta we Nyuhebredis Gavman i mekem promes wetem olgeta, mo olgeta we Nyuhebredis Gavman i mekem promes long olgeta, blong traem blong jenisim tok ya we Nyuhebredis Gavman i talem fastaem, bambae i save mekem olsem.\nFASIN BLONG MEKEM ELEKSEN\n91. Taem tufalu gavman long Inglan mo Franis, tufala i givgivim leta long tufala finis blong stanemap ol tok blong namba 91 ya blong Konstitusin, mo i gat eleksen finis blong jusumaot ol memba blong Representatif Asembli, nyufala Representatif Asembli ya bambae i putumap wan Komiti blong i lukuk fasin blong mekem eleksen, blong i save givim tok long Palamen long sam nyufala fasin blong mekem eleksen. Ol tok blong Komiti ya i mas stret gud wetem tok we i stap long Konstitusin ya long namba 17 paragraf (1). Long ol memba blong Komiti ya, bambae i gat sem namba i kamaot wanwan long ol grup blong politik.\nPalamen bambae i joenem ol tok blong Komiti ya long loa we bambae i mekem blong stanemap nyufala fasin blong mekem eleksen. Palamen bambae i mekem spesel miting blong tokbaot bisnes ya, mo bambae plante memba i mas stap insaed blong miting ya i gohed. Sipos i gat fo memba blong Palamen, bambae tri i mas stap insaed, sipos i gat fo memba blong Palamen, bambae tri i mas stap insaed. Sipos i no gat plante memba olsem oli kam long miting fastaem, bambae Palamen i save mekem narafala miting bakegen taem wan wik i pas finis, nao blong seken miting i gohed, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas stap insaed, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas stap insaed. Blong tok blong loa olsem i stanap long fas miting no long seken miting, plante memba bambae oli mas agri long hem. Blong tok ya i stanap, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri long hem, sipos i gat tri memba blong Palamen, bambae tu i mas agri long hem.\nOL BISNES WE I STAP LONG KOT\n92. Ol bisnes we i stap long fes blong ol kot blong Nyuhebredis long dei bifo long dei ya we bambae Nuyhebredis i independen, nating we i bisnes blong man wetem man no i bisnes we polis i talem se man i brekem loa, long dei ya we Nuyhebredis bambae i kam independen, sipos Palamen i no mekem sam spesel loa, Hae Kot blong Ripablik blong Nyuhebredis bambae i talemaot fasin we ol bisnes ya bambae oli gohed gogo oli finis. Sipos Hae Kot i wantem givim spesel tok blong hem blong makem rod blong jajem blong samfala bisnes, bambae i save mekem olsem.\nOL LOA WE I STAP FASTAEM, TAEM NYUHEBREDIS I NO INDEPENDEN YET\n93. (1) Olgeta loa we tufala Residen Komisna i bin wok tugeta blong mekem, wetem olgeta loa mo rul we i kamaot biaen long olgeta, olgeta loa ya we oli stap stanap long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen, long dei ya we Nyuhebredis bambae i kam independen, sipos Palamen i no mekem sam narafala loa blong jenisim olgeta, bambae oli stap stanap yet. Bambae olgeta oli gat paoa olsem we Palamen i mekem long fasin we Konstitusin ya i talem. Be ol man bambae oli tekem mining blong ol loa ya we i folem tingting blong Konstitusin ya, mo i stret gud long tok blong hem.\n(2) Ol loa blong Inglan mo Franis we oli stap stanap long Nyuhebredis, oli gat paoa long dei bifo long dei ya we bambae Nyuhebredis i independen, long dei ya we bambae Nyuhebredis i kam independen, bambae oli stap stanap yet. Be sipos Palamen i mekem sam narafala loa blong jenisim olgeta, no Inglan no Franis i tekemaot ol loa ya, no i jenisim olgeta, no ol loa ya oli no save joen long ol loa blong Konstitusin ya, no long fasin we Nyuhebredis i stap wok long hem taem i independen, no long ol loa blong kastom, bambae oli no save stanap.\n(3) Long dei ya we bambae Nyuhebredis i kam independen, ol loa blong kastom bambae oli stap stanap, bambae oli haf blong loa blong Ripablik blong Nyuhebredis.\nOL BISNES BLONG OL KAONSEL BLONG DISTRIK WE OL MAN OLI MAS MEKEM FASTAEM, TAEM NYUHEBREDIS I NO INDEPENDEN YET\n94. (1) Taem tufala gavman long Inglan mo Franis tufala i givgivim leta long tufala finis blong stanemap ol tok blong namba 94 ya blong Konstitusin, long nekis eleksen blong jusumaot ol memba blong Representatif Asembli, long sem dei nomo we ol man ples oli vot from ol memba ya, ol man ples long Distrik blong Tana bambae oli vot blong jusumaot ol man we bambae oli memba blong Kaonsel blong District blong Tana, mo ol man ples long Distrik blong Santo bambae oli vot blong jusumaot ol man we bambae oli memba blong Kaonsel blong Distrik blong Santo.\n(2) Tufala gavman long Inglan mo Franis, bambae tufala i givgivim leta long tufala blong stanemap loa blong mekem rod blong tufala eleksen ya mo blong makem ol fasin blong mekem. Loa ya bambae i mekem rod blong ol kastom jif bambae oli gat ol memba blong olgeta long tufala Kaonsel blong Distrik ya.\n(3) Taem ol man ples oli jusumaot ol memba blong Kaonsel blong Distrik blong Tana mo Kaonsel blong Distrik blong Santo, tufala Kaonsel ya bambae i statem toktok wetem Kampani blong ol Memba blong Representatif Asembli we oli Holem Gavman, blong mekem ol toktok we Asembli ya bambae i save agri long hem, blong mekem rod blong tufala Kaonsel ya i gat paoa, mo blong makem fasin blong tufala bambae i mekem wok blong tufala. Representatif Asembli ya bambae i agri long loa blong stanemap Kaonsel long Distrik blong Tana mo Kaonsel blong Distrik blong Santo fastaem, nao biaen bambae Nyuhebredis i save kam independent.\n(4) Sipos Kaonsel blong ol Minista blong Representatif Asembli i wantem talemaot fastaem, taem Nyuhebredis i no independent yet, se bambae i gat eleksen long sam narafala distrik tub long jusumaot ol memba blong Kaonsel blong Distrik blong olgeta, bambae Kaonsel blong ol Minista ya i save mekem olsem. Fasin blong mekem eleksen olsem bambae i folem loa blong narafala eleksen ya we tufala gavman blong Inglan mo Franis bambae i stanemap, taem we tufala bambae i givgivim leta long tufala from.\nOL SPESEL RUL\nNAMBA WAN\nFASIN BLONG JUSUMAOT PRESIDEN BLONG RIPABLIK\n1. Sipos Presiden blong Ripablik i finis long wok blong hem, Komiti ya blong Jusumaot Presiden blong Ripablik bambae i mekem miting blong jusumaot jenis blong hem kwiktaem, we tri wik bambae i no pas yet.\n2. (1) Komiti ya blong Jusumaot Presiden blong Ripablik bambae i mekem miting, mo bambae i mas gat plante memba i stap long miting ya blong wok i save gohed. Sipos i gat fo memba blong Komiti, bambae tri i mas stap long miting ya, sipos i gat fo memba blong Komiti, bambae tri i mas stap long miting ya.\n(2) Be sipos i no gat plante memba blong Komiti long fas miting ya, bambae Komiti ya i save mekem miting bakegen taem we foteyeit haoa i pas finis. Mo long seken miting ya, sipos i gat tri memba blong Komiti, bambae tu i mas stap long miting. Nao sipos plante memba olsem oli stap, bambae oli save gohed blong jusumaot nyufala Presiden, olsem we Loa i talem.\n(3) Taem ol memba ya oli vot blong jusumaot Presiden, plante memba i mas agri long wan man. Sipos i gat tri memba blong Komiti, bambae tu memba i mas agri, sipos i gat tri memba blong Komiti, bambae tu memba i mas agri, nao sipos plante memba i agri long wan man olsem, man ya bambae i stanap.\nOL SPESEL RUL\nNAMBA TU\nFASIN BLONG JUSUMAOT PRAEMINISTA\n1. Man we oltaem moa long stret haf blong ol memba blong Palamen oli stap agri long tok blong hem, man ya nao bambae oli jusumaot hem blong hem i kam Praeminista.\n2. Sipos ol memba blong Palamen oli vot be oli no jusumaot wan man long fasin we paragraf antap i talem, bambae oli mekem narafala vot. Be man we i gat smol namba olgeta long vot we oli mekem fastaem, bambae oli tekemaot nem blong hem, taem oli mekem narafala vot ya.\n3. Sipos long seken vot ya i no gat man i kasem namba olsem we paragraf 1 i talem, bambae oli stap vot bakegen. Be oltaem oli mas tekemaot nem blong man we i kasem smol namba olgeta long vot we oli jes mekem. Bambae oli mekem fasin ya gogo kasem we wan man i kasem namba ya we paragraf 1 i talem, no sipos no, i kasem we tu man nomo i stap, nao man we big haf blong ol memba oli vot from, hem i stanap.\nDEKSONARI BLONG HEM\nBUBU: 1. Ol fo stret bubu blong mi, hemia papa mo mama blong papa blong mi, mo papa mo mama blong mama blong mi. 2. Wan bubu blong mi, hemia wan papa no wan mama blong wan papa blong mi, no wan papa no wan mama blong wan mama blong mi. 3. Ol bubu blong mi bifo, hemia olgeta man mo woman bifo we ol bubu blong mi oli kamaot long olgeta. (Inglis; Grand-parent, ancestor. Franis; Granf-parent, ancestre.)\nGAVMAN. Hemia i papa blong rulum kantri. Bifo, Inglan mo Franis, tufala i holem gavman long ples ya. 2. Hemia olgeta we oli holem paoa ya, oli stap rulum kantri. Bambae Gavman i pem ol man ya. 3. Hemia i man we i stap wok long nem blong olgeta we oli holem paoa ya. Tumora bambae gavman i kam. 4. Hemia i sotfala nem blong Kampani blong ol Memba blong Palamen we oli holem Gavman, we yu save luk nem ya long Deksonari ya. Gavman nomo i gat raet blong tekem toktok blong mane i kam long Palamen. (Inglis; Gowernmont, Franis; Gouvernement.)\nGRUP: Hemia i kampani blong ol man we oli gat semkaen tingting long samfala poen blong politik, nao oli stap wok wanples. Samtaen grup i gat ol man blong moa long wan pati i stap long hem, mo samtaem pati i save seraot long ol grup. Grup ya i stap kam strong nao. Tok ya, fren blong hem KAMPANI. (Inglis; Group. Franis; Groupe.)\nHAE KOT: Hemia Kot we i gat paoa moa, i bitim ol narafala kot blong Nyuhebredis. Samfala trabol bambae i go wantaem long Kot ya blong i jajem be plante trabol, bambae i go long narafala kot fastaem, nao sipos man i no glad long tok we narafala kot ya i talem blong jajem trabol blong hem, maet i save askem blong Hae Kot ya i jajem bakegen. Mo Hae Kot i gat ol narafala wok blong hem tu, olsem we Konstitusin ya i talem. (Inglis; Supreme Court. Franis; Cour Supreme.)\nINDEPENDEN: Hemia i tok blong makem man no kampani no kantri we i no gat narafala i bos blong hem, hem nomo i bos long ol samting long laef blong hem. Kantri we i independen, hem nomo i stap stanemap gavman blong hem long fasin we hem wan i luk se i stret, (Inglis; Independent. Franis; Independent.)\nJEA: Man we i gat jea long Palamen, hemia i wan tok blong mekem man we i memba blong Palamen, i gat raet blong toktok insaed long hem. Hem i jes kasem jea blong hem long las eleksen. (Inglis; Seat. Franis; Siege.)\nJEMAN: Hemia i man we i holem jea long miting. Long komiti, oltaem Jeman i lida blong komiti, mo hem i stap lukaot long wok blong komiti blong i gohed. Long kaonsel, samtaem Presiden i jeman mo samtaem narafala man i save holem jea. Long Palamen, i gat wan man we Palamen i jusumaot olsem we Konstitusin ya i talem, mo hem i Jeman blong Palamen. Hem i holem jea long ol miting blong Palamen, mo i gat ol narafala wok blong hem tu, olsem we Konstitusin i talem. (Inglis; Chairman, Speaker. Franis, President.)\nJIF JAJ: Hemia i lida blong ol Jaj long Hae Kot. Long Hae Kot, i gat fo jaj oli save wok long hem, Jif Jaj, wetem tri narafala Jaj blong Hae Kot. Fasin blong jusumaot Jif Jaj, mo blong putumap hem, tok blong him i stap long Konstitusin. (Inglis; Chief Justice. Franis; President de la Cour Supreme.)\nKAMPANI BLONG OL MEMBA BLONG PALAMEN WE OLI HOLEM GAVMAN: Hemia i kampani blong ol memba blong Palamen we namba blong olgeta i bigfala moa, i winim ol narafala kampani wantaem, no i winim ol narafala kampani wanwan, nao hem i gat raet blong rulum kantri, long nem blong ol man ples we oli vot long eleksen. Long Kampani ya, maet oli blong wan pati nomo, no oli blong moa long wan pati. Kampani ya nomo i gat raet blong mekem ol loa long saed blong mane, mo i gat ol narafala raet tu olsem we Konstitusin i talem. Sotfala nem blong Kampani ya, Gavman. Taem Palamen i mekem miting, Gavman i talemaot ol plan blong hem blong mane blong nekis ya. (Inglis; Government. Franis; Gouvernement.)\nKAMPANI BLONG OL MEMBA BLONG PALAMEN WE OLI OPOSISIN: Hemia i kampani blong ol memba blong Palamen we i stap agens long Kampani ya we i Holem Gavman. Namba blong olgeta i no bigfala olsem namba blong olgeta long Kampani ya we i Holem Gavman, be i moa big, i bitim ol narafala kampani, sipos i gat. Long Kampani ya, maet olgeta oli blong wan pati nomo, no maet oli blong moa long wan pati. Wok blong Kampani ya, oltaem ol memba blong hem oli stap tok agens long Kampani ya we i Holem Gavman, blong traem blong soemaot we hem i mekem i rong. Sotfala nem blong Kampani ya, Oposisin. Oposisin i sakem ol tok we i strong we i strong. (Inglis; Opposition. Franis; Opposition.)\nKANDIDET: Hemia i tok blong makem man we i stanap long taem blong eleksen blong ol man oli save vot long hem. Sipos hem i kandidet long bigfala eleksen blong Palamen, nao i win long eleksen ya, biaen hem i kam memba. Mi mi no save vot long kandidet ya hem i narafala pati. (Inglis; Candidate. Franis; Candidat.)\nKAONSEL: Hemia i wan kampani we ol man oli jusumaot ol memba blong hem blong; oli mekem samfala wok blong gavman long ples blong olgeta. Long Konstitusin ya, igat tok blong Kaonsel blong Olgeta Jif we ol jif oli jusumaot ol memba blong hem, mo ol Kaonsel blong Distrik, we ol man ples long ol distrik oli jusumaot ol memba blong him. Yumi nomo i jusumaot ol memba blong Kaonsel ya. (Inglis; Council. Franis; Conseil.)\nKASTOMONA: Tok ya kastomona i go long graon nomo. Man we i kastomona blong wan graon, hemia man we long kastom blong ol man long ples we graon ya i stap, graon ya i blong hem, hem i gat raet long hem. Ol kastomona nomo oli gat raet blong tokbaot graon ya. (Inglis; Customary owner. Franis Proprietaire coutumier.)\nKOMITI: Hemia i wan kampani we ol man oli jusumaot ol memba blong hem blong ol memba blong hem oli mekem wan wok long nem blong olgeta. Long Konstitusin ya i gat tok blong Komiti blong jusumaot Presiden blong Ripablik, mo Komiti blong Lukaot long ol Eleksen, mo Kamiti blong Laukaot long ol Man we oli stap Wok blong Gavman mo Komiti blong Lukaot long ol Wok blong ol Jaj, mo i gat tok blong ol Komiti blong Palamen we Palamen bambae i stanemap olgeta blong mekem ol wok blong hem. Wok ya i stap long han blong Komiti ya. (Inglis; Committee, Commission, College. Franis; Comission, College.)\nKONSTITUSIN: Konstitusin blong wan samting, hemia ol strong tok blong mekem fasin we samting ya bambae i wok long hem. Konstitusin blong wan kantri, hemia ol loa blong mekem fasin we Gavman blong Kantri wetem ol man blong hem mo ol narafala man blong kantri ya oli joen blong mekem kantri ya i stap ron gud. (Inglis; Constitution. Franis; Constitution.)\nMAN: 1. Hemia i tok blong man mo woman wantaem we i no makem wan saed long tufala ya. Olgeta man oli vot finis. 2. Hemia i tok blong man we i man, i no woman. Ol man oli kamtru fastaem, ol woman oli stap wokbaot biaen. (Inglis; Person, man. Franis; Personne, hommi.)\nMAN PLES: Hemia i man we i gat raet long ples blong hem. Long velej, man toktok insaed long nakamal blong jif blong hem, mo long kantri, hem i stap blong hem, i gat raet blong vot long eleksen, mo i gat raet blong mekem ol Konstitusin ya i talem. (Inglis; Citizen. Franis; Citoyen.)\nMINISTA: Hemia i wan memba blong Palamen, we Praeminista i putumap hem blong i lukaot long wan haf blong ol wok blong Gavman. Minista i stap wok aninit long Praeminista, mo i gat ol man long ofis blong hem, we oli stap mekem ol wok we hem i stap lukaot. (Inglis; Minister. Franis; Ministre.)\nNETIF: 1. Netif blong wan kantri, hem i bon long kantri ya, long fasin we ol man long kantri ya oli luk se i stret long kastom, nao hem i gat raet long ples blong hem. Hem i bon long ples ya, be i no netif, papa blong hem i man afsaed. (Inglis; Native-born citizen. Franis; Citoyen indigene.)\nOMBAJMAN : Hemia i wan man we Gavman i putum, we i waes gud long ol fasin blong loa, nao taem wan man ples i luk se wan man blong Gavman i mekem i no stret long hem, hem i save askem blong Ombajman i lukluk poen blong hem fastaem, blong faenemaot we poen ya blong hem i tru no i no tru. Long Konstitusin ya i gat ol tok blong makem fasin we Ombajman bambae i wok. (Inglis; Ombudsman. Franis; Mediateur.)\nOPOSISIN: Hemia i sotfala nem blong Kampani blong ol Memba blong Palemen we oli Oposisin, we yu save luk nem ya long Deksonari ya. (Inglis, Opposition. Franis; Opposition.)\nPALAMEN: Hemia i bigfala kaonsel we olgeta man ples oli vot long bigfala eleksen blong jusumaot ol memba blong hem. Long fasin ya, ol man ples oli givim paoa long Palamen blong mekem ol loa blong Nyuhebredis. Long nekis eleksen, bambae yumi jusumaot nyufala Palamen. Fasin we Palamen i folem long ol wok blong hem, tok blong hem i stap long Konstitusin. (Inglis; Parliament. Franis; Parlement.)\nPATI: Pati, no pati blong politik, hemia i kampani blong ol man we oli kam wanples, oli stap wok wanples, from we oli gat sem tingting long plante poen blong politik. Fasin blong wok blong olgeta i bisnes blong olgeta nomo, be long taem blong eleksen, ol pati oli save stanemap ol kandidet blong olgeta, olsem we Konstitusin ya i talem. Mitufala i wan pati, mi mi no save vot long narafala man. (Inglis; Party. Franis; Parti.)\nPRAEMINISTA: Hemia i man we i Hed blong Gavman. Praeminista, olgeta memba blong Palamen oli vot blong jusumaot hem, olsem we Konstitusin i talem, mo oltaem hem i lida blong Kampani blong ol Memba blong Palamen we oli Holem Gavman. Praeminista i stap jusumaot ol Minista, mo hem i olsem presiden blong Kaonsel blong ol Minista, we ol Minista oli wok aninit long han blong hem fastaem. Praeminista wetem ol Minista mo ol narafala memba blong Kampani ya we i Holem Gavman, oli gat paoa blong mekem ol loa. (Inglis; Prime Minister. Franis: Premier Ministre.)\nPRESIDEN: 1. Presiden blong Ripablik blong Nyuhebredis, hemia i man we i Hed blong kantri ya blong yumi. Wok blong hem, hem i no man blong mekem loa, hem i lida, we i stap putumap ol haeman long wok blong olgeta, mo i stap lukluk ol wok blong Palamen, olsem we tok blong, Konstitusin i talem. Presiden blong Ripablik blong yumi, hem i wan man we yumi save tinghae long hem, yumi save ona long hem. 2. Hemia i hed blong kaonsel, we narafala nem blong hem jeman blong kaonsel. (IngIis; President. Franis; President.)\nREFRENDOM: Hemia i fasin blong faenemaot tingting blong ol man ples long wan poen. Oltaem, olgeta man ples we oli gat raet blong vot long eleksen blong jusumaot ol memba blong Palamen, oli save vot long refrendam, be i no blong jusumaot man, i blong soemaot tingting blong olgeta, oli glad long wan tok we Gavman i talem, no oli no glad long hem. Blong jenisim samfala tok blong Konstitusin, ol man ples oli mas soemaot long refrendom fastaem, we oli wantem olsem. (IngIis; Referendum. Franis; Referendum.)\nRIPABLIK: Hemia i kantri we paoa blong rulum kantri i no stap long wan man, i stap long olgeta man ples, nao olgeta ya oli stap jusumaot ol memba blong olgeta, mo long fasin ya oli stap givim paoa long ol memba ya blong oli rulum kantri. Konstitusin ya i talemaot we Nyuhebredis i Ripablik. (IngIis; Republic. Franis; Republique.)\nPacLII:\nCopyright Policy\n\n\nDisclaimers\n\n\nPrivacy Policy\n\n\nFeedback\nURL: http:\/\/www.paclii.org\/vu\/legis\/num_act\/kbrbv413","id":"<urn:uuid:f192aac7-a423-40fa-9358-9253288c7200>","dump":"CC-MAIN-2018-43","url":"http:\/\/beta.paclii.org\/vu\/legis\/num_act\/kbrbv413\/","date":"2018-10-21T12:01:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-43\/segments\/1539583514005.65\/warc\/CC-MAIN-20181021115035-20181021140535-00221.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":22057,"character_repetition_ratio":0.125,"word_repetition_ratio":0.097,"special_characters_ratio":0.222,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14445.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"long loaf pan large loaf pan.\nlong loaf pan baguette croissant danish pastry bread pan loaf long loaf bread.\nlong loaf pan i have a huge collection of loaf pans and for a long time the clay loaf pan was my favorite just because it was so earthy and bread like looking.\nlong loaf pan structure silicone loaf pan fuchsia grey.\nlong loaf pan loaf pan.\nlong loaf pan royal baking company loaf pan large.\nlong loaf pan 6 cup silicone mini loaf pan.\nlong loaf pan bread loaf pan 8 1 2 x 4 1 2.\nlong loaf pan bakers secret signature large loaf pan.\nlong loaf pan long x 4 wide x deep bread pan bar loaf tin aluminum tin.\nlong loaf pan long loaf pan long loaf pan baking mainstays large long loaf pan stoneware large large long loaf pan.\nlong loaf pan pans bread loaf pan inches.\nlong loaf pan.\nlong loaf pan non stick mini travel loaf pan x x inches.\nlong loaf pan long loaf pan x x cm.\nlong loaf pan cast iron loaf pan.\nlong loaf pan set of 2 vintage long steel bread pans made in west ribbed steel long loaf pans west from on studio.\nlong loaf pan long loaf tin v pan click to enlarge.\nlong loaf pan long loaf pan 3 nonstick perforated baguette french bread large.\nlong loaf pan vintage long loaf pans.\nlong loaf pan stoneware loaf pan.\nlong loaf pan heritage stoneware loaf pan.\nlong loaf pan 9 cm loaf pan.\nlong loaf pan camp chef home seasoned cast iron bread pan.","id":"<urn:uuid:61cb534a-03f0-4750-bb03-0905e820a250>","dump":"CC-MAIN-2019-04","url":"http:\/\/listenbranding.co\/long-loaf-pan\/","date":"2019-01-19T17:26:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-04\/segments\/1547583671342.16\/warc\/CC-MAIN-20190119160425-20190119182425-00046.warc.gz","language":"bis","language_score":0.634743154,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6347431540489197, \"pis_Latn_score\": 0.1633690744638443, \"eng_Latn_score\": 0.06678736209869385, \"chk_Latn_score\": 0.03609117120504379, \"bzj_Latn_score\": 0.01589108817279339, \"ach_Latn_score\": 0.015575391240417957}","num_words":423,"character_repetition_ratio":0.281,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.221,"stopwords_ratio":0.054,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.635,"perplexity_score":14137.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Foma presiden blong RMC long aelan blong Pentecost, Jean Baptiste Buleben, hemi askem lida blong opposition, Ishmael Kalsakau mo memba blong palaman blong Pentecost Francois Chani blong tufala i mas honest long ol pipol blong Vanuatu long ol toktok blong tufala.\nMr Buleben i talem se Mr Kalsakau mo ol nara MP blong opposisen, oli agensem inkris blong salari blong olgeta we gavman i pem salari blong olgeta be bihaen long hem, oli benefit long inkris ia. Hemi talem se inogud opposisen istap mekem big maut long inkris blong salari long pablik be bihaen ol memba blong palaman blong opposisen, oli pas bihaen mo go karem mani inkris ia. Mr Buleben i talem se sapos Mr Kalsakau, hemi wan tru lida mo hemi honest long ol toktok blong hem agensem inkris ia, hem sut givim bak inkris o difrens blong salari blong hem long tede mo hemia blong bifo igo bak long gavman tresori long ministri blong fainens. Mr Buleben i talem se hemia i fasin blong wan hypocrite. Hemi talem se Mr Kalsakau wetem grup blong hem oli agensem inkris ia be bihaen long hem, oli go akseptem mani we gavman i givim long olgeta long evri pay-day. Mr Buleben i askem Mr Kalsakau blong hemi folem tok tok blong hem be hemi no tok tok nomo ale fasin blong hem, hemi go difren. Hemi apil long Mr Kalsakau blong hemi sapotem ting ting blong introdiusim INCOME TAX blong pem salari blong hem. Hemi talem se hemi semak olsem PACER PLUS we Mr Kalsakau i tok agensem insaed long palaman be tede pipol we oli vot long hem long constituency blong Port Vila, oli benefit long RSE scheme long Australia mo New Zealand. Hemi se hemi sapraes se ino long taem Mr Kalsakau, hemi dimandem blong gavman hemi apoentem hariap wam leba commissioner blong luk luk long ol RSE workers. Mr Buleben i askem Mr Kalsakau blong hemi shout shame blong tokbaut RSE scheme taem we hemi agensem PACER PLUS. Hemi talem se ol pipol blong Vanuatu we oli go wok wok long RSE sheme oli go long Australia mo New Zealand mo tufala kantri ia nao we Vanuatu i saenem agrimen blong PACER PLUS wetem tufala. Mr Buleben, hemi apil tu long memba blong palaman blong Pentecost, Mr Chani blong hemi mas kamaut klia long isiu blong PACER PLUS. Foma presiden blong RMC long Pentecost i talem se Mr Chani i agensem PACER PLUS be tede hemi sendem ol pipol blong Vanuatu igo wok long Australia. Hemi talem se taem we Mr Chani i toktok wetem ol bisnis friend blong hem long Port Vila, hemi agensem PACER PLUS be long konstituensi blong hem long Pentecost, hemi akseptem PACER PLUS.\nMr Buleben, hemi rimaenem Mr Kalsakau mo Mr Chani se sapos Vanuatu ino saenem PACER PLUS, bae hemi no part blong raon table negotiation between Australia mo New Zealand blong tokbaut RSE sheme. Hemi talem se taem we Vanuatu ino save part blong raon table negotiation hemi minim se Vanuatu, bae hemi nomo save sendem ol pipol blong Vanuatu igo long Australia mo New Zealand. Mr Buleben i talem se nara big project we bae hemi save benefitim ol pipol blong Vanuatu, hemi project blong rebuildim bak Christ Church long New Zealand.","id":"<urn:uuid:ccc2ce5f-9f25-48c7-9fdd-b8d74053cde1>","dump":"CC-MAIN-2019-13","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/512-buleben-i-tokaut-agensem-mr-kalsakau-mo-mp-chani-long-pacer-plus","date":"2019-03-22T14:47:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-13\/segments\/1552912202671.79\/warc\/CC-MAIN-20190322135230-20190322161230-00191.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8371667266,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8371667265892029, \"pis_Latn_score\": 0.1623435765504837}","num_words":773,"character_repetition_ratio":0.095,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.001,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.757,"perplexity_score":17561.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Khwajeh Shams al-Din Muhammad Hafez-e Shirazi (o Hafiz o Hafez) (boen bitwin 1310 mo 1337, pipol talem se em i gat 69 yia long taem we i bin ded) Persian langwis: خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی em i bin wan poet (man blong litorasa) blong Persia. Hafez em i bin bon long Shiraz, Iran.","id":"<urn:uuid:41d3697a-c99a-42ad-bad5-1d69809a8535>","dump":"CC-MAIN-2019-22","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Hafez","date":"2019-05-24T18:52:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-22\/segments\/1558232257731.70\/warc\/CC-MAIN-20190524184553-20190524210553-00236.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7424986362,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7424986362457275, \"tpi_Latn_score\": 0.16223137080669403, \"tcs_Latn_score\": 0.02852354384958744, \"pcm_Latn_score\": 0.02681015059351921, \"rop_Latn_score\": 0.01486242562532425}","num_words":80,"character_repetition_ratio":0.007,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.273,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.712,"perplexity_score":9574.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"RIMUVUM WAN EXECUTA\/ADMINISTRETA\nYu maet tingse hemi simple nomo blong Kot ia apoentem wan executa\/ administreta. Be taem Kot i apoentem wan executa\/ administreta hemi strong blong yu save rimuvum. So eniwan we i stap tingting blong rimuvum wan executa\/ administreta hemi mas rere gud long ol pruf blong hem blong tekem i go long Kot mo shoem from wanem hemi wantem rimuvum wan executa\/ administreta. Process ia bae i save tekem taem mo bae i afectem olgeta we oli gat raet blong risivim propeti blong man we i ded. From taem we yu faelem wan aplikesen blong rimuvum wan executa\/ administreta hemi no save mekem wok blong hem kasem we Kot i tekem wan desisen.\nPawa blong rimuvum wan executa\/ administreta\nKot nomo i gat pawa blong rimuvum wan executa\/ administreta mo hemia yu save luk long seksen 36 mo 24 blong Queen's Regulation No. 7 of 1972 we i stap long inglis olsem:\n36.The court may for any reason which appears to it to be sufficient, either upon the application of any person interested in the estate of any deceased person or of its own motion on the report of the Registrar and either before or after a grant of probate has been made …………… make an order removing any executor of the Will of such deceased person from office as executor and revoking any grant of probate already made ………..\n- The court may, at any time, upon the application of any person interested in the estate or of its motion on the report of the Registrar –\n- Revoke the administration already granted; …………………\nLoa i talem se Kot i save disaet hem wan blong rimuvum wan executa\/ administreta o hemi save disaet tru long aplikesen blong wan man we i gat interes long estet blong man we i ded.\nOlsem wanem blong rimuvum wan executa\/ administreta\nSapos yu wantem rimuvum wan executa\/ administreta yu mas faelem wan aplikesen mo yusum semak kes namba we Kot i grantem Probet o leta blong administresen long hem. Yu mas faelem wan swon statemen wetem apliksen blong yu mo provaedem ol pruf we i shoem from wanem yu tingse executa\/ administreta i no fit blong mekem wok blong hem. Yu mas givim copi blong aplikesen blong yu long executa\/ administreta mo long olgeta we oli gat raet blong risivim propeti blong man we i ded. Taem Kot i risivim aplikesen blong yu bae hemi listim daon blong harem mo listen long evri evidens bifo hemi save tekem wan desisen. Fes hearing ia bae hemi dipen long aplikesen blong yu. Sapos Kot i luk se hemi impoten blong givim direksen blong givim taem long evriwan blong faelem ol evidens blong olgeta bae hemi mekem olsem.\nSapos yu wan we yu gat raet blong risivim propeti blong man we i ded mo yu luk se executa\/ administreta i no mekem gud wok blong hem, hemi gud yu mas gat pruf blong hem so taem yu mekem wan apliksen blong rimuvum executa\/ administreta be yu gat evri pruf i stap blong shoem long Kot. Taem yu gat fulap infomesen blong bakemap stori blong yu bae kes blong yu i strong mo yu gat fula janis blong win mo Kot bae i save mekem wan Oda we I rimuvum executa\/ administreta.\nWetaem nao Kot i save rimuvum wan executa\/ administreta\nKot bae i lukluk wok blong executa\/ administreta mo disaet sapos hemi no mekem gud wok blong hem o hemi nomo fit blong mekem wok blong hem olsem executa\/ administreta.\nHemia some long olgeta samting we i save mekem Kot i rimuvum wan executa\/ administreta:\n- executa\/ administreta i tekem longtaem tumas blong pem ol kaon mo sherem haf blong estet long olgeta we oli gat raet blong risivim propeti mo hemi nokat wan gudfala explenesen from wanem naoi hemi tekem longtaem tumas;\n- executa\/ administreta i no toktok wetem olgeta we oli gat raet blong risivim propeti;\n- executa\/ administreta i nogat wan ripot blong shoem olsem wanem nao hemi sherem propeti blong man we i ded;\n- executa\/ administreta i stilim estet blong wan we i ded olsem graon we hemi rejistarem long nem blong hem wan o hemi salem graon blong man we i ded mo hemi yusum evri mani ia;\n- executa\/ administreta i kiaman long benefisiari abaot propeti blong man we i ded;\n- executa\/ administreta i yusum ol aset blong estet olsem sekuriti long lon blong hem;\n- executa\/ administreta i tekem mani blong graon mo yusum;\n- executa\/ administreta i no lukaotem gud ol aset blong estet, hemi no pem propeti tax, hemi salem ol propeti ia olbaot nomo, mo from samting ia ol propeti ia oli go nogud mo lusum value blong olgeta.\nHemi no mata sapos we yu no minim blong mekem gud wok blong yu olsem executa\/ administreta o from yu incompeten o yu kealess. Kot i expectem yu blong akt long interes blong ol benefisiari mo mekem sua se yu sherem propeti blong man we i ded folem Loa.\nRIMEMBA:Sapos yu wan benefisiari yu gat raet blong askem kwestin long executa\/ administreta mo askem blong oli givim pat blong propeti we hemi blong yu. Sapos executa\/ administreta i no mekem olsem we yu askem be yu save faelem wan aplikesen long Kot blong rimuvum hem o fosem hem blong i mekem wok blong hem folem Loa.\nDISCLEMA: Hemia wan ligel spes wea yu save faenem ol besic infomesen abaot loa mo olsem wanem Kot i wok. ol infomesen ia oli no ligel advaes be oli stap blong helpem eniwan I andestanem wanem blo mekem.","id":"<urn:uuid:061bfcb6-aa7c-436f-9c9d-adf578020675>","dump":"CC-MAIN-2019-26","url":"http:\/\/pawthelaw.info\/en\/risivim-propeti-blong-man-we-i-ded-pt-4\/","date":"2019-06-18T23:37:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-26\/segments\/1560627998844.16\/warc\/CC-MAIN-20190618223541-20190619005541-00556.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9993733764,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":7,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9993733763694763}","num_words":1331,"character_repetition_ratio":0.159,"word_repetition_ratio":0.073,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":18261.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Brahmagupta (Sanskrit: ब्रह्मगुप्त) (boen klosap 598, bin ded afta 665) em i bin wan man blong matematikis mo astronomi.\nEm i bin raetem tufala buk blong matematikis mo astronomi. Brāhmasphuṭasiddhānta (BSS, \"Tru samting (Siddhanta) we Brahma em i bin tijim\", long 628), mo Khaṇḍakhādyaka (\"wan pis kaikai\", long 665).","id":"<urn:uuid:208b5557-55f3-45c8-b601-4121c883f3ef>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"https:\/\/bi.m.wikipedia.org\/wiki\/Brahmagupta","date":"2019-07-16T02:01:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195524475.48\/warc\/CC-MAIN-20190716015213-20190716041213-00111.warc.gz","language":"bis","language_score":0.934384048,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":33,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9343840479850769, \"tpi_Latn_score\": 0.030475249513983727}","num_words":74,"character_repetition_ratio":0.104,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.27,"stopwords_ratio":0.027,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.908,"perplexity_score":5429.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"tall long table long narrow bar table famous long narrow bar table extra long pub table extra long pub long narrow bar table tall long side table.\nblack long side table,tall long narrow tables,diy tall long skinny tables,tall thin long table,white long narrow table,tall long kitchen tables,cheap long tables for sale,tall long side table,white long side table,tall long console table,tall and long console table.","id":"<urn:uuid:b71c7edb-18f3-4069-a108-40647879e93f>","dump":"CC-MAIN-2019-35","url":"http:\/\/eiendomsmegler1.info\/tall-long-table\/tall-long-table-long-narrow-bar-table-famous-long-narrow-bar-table-extra-long-pub-table-extra-long-pub-long-narrow-bar-table-tall-long-side-table\/","date":"2019-08-24T20:19:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-35\/segments\/1566027321696.96\/warc\/CC-MAIN-20190824194521-20190824220521-00246.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5273993611,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5273993611335754, \"pis_Latn_score\": 0.2133275717496872, \"eng_Latn_score\": 0.20324596762657166, \"tpi_Latn_score\": 0.026125794276595116}","num_words":121,"character_repetition_ratio":0.176,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.182,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.527,"perplexity_score":12712.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Mimar Sinan\nMimar Sinan o Koca Mi'mâr Sinân Âğâ (Ottoman Turkish: خواجه معمار سنان آغا; Turkish langwis blong tede: Mimar Sinan) (15 Epril 1489 - 9 Epril 1588) em i bin wan man blong akiteksa mo sivil enjiniring blong Ottoman Empire. Em i bin wok long ol court blong ol sultan Suleiman the Magnificent, Selim II, mo Murad III.","id":"<urn:uuid:6cc792c7-2367-47ea-99b6-a9fe9286de5d>","dump":"CC-MAIN-2019-35","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Mimar_Sinan","date":"2019-08-18T08:04:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-35\/segments\/1566027313715.51\/warc\/CC-MAIN-20190818062817-20190818084817-00178.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6174938083,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6174938082695007, \"tpi_Latn_score\": 0.3449714779853821}","num_words":89,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.255,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.531,"perplexity_score":10592.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"I gat tufala samting long life we yumi no save mestem: ded mo takis. Yumi evriwan bae yumi ded wan dei. Nao i gat samfala man we oli rere from ded blong olgeta mo oli mekem sua se afta we oli ded ol samting blong olgeta i go long samfala man. I gat sam narafala man we oli no wantem save long ded blong olgeta mo oli no wantem save long wanem bae i hapen long ol samting blong olgeta afta we oli ted. Nao ol man olsem oli no wantem save long ol famili blong olgeta mo oli lego olgeta oli stap raorao blong sherem ol samting blong ol. Sapos yu no wantem save long wanem bae i happen long ol propeti blong yu afta yu ted be atikel ia hemi no blong yu. Be sapos yu wantem mekem sua se afta yu ded ol propeti blong yu oli go long ol man we yu wantem nao yu ridim atikel ia.\nLong atikel ia bae yumi givim mining blong sam toktok we oli stap kamaot plante long ol kes blong suksesen.\nBae yumi lukluk tu long loa blong suksesen long Vanuatu we i talem wanem blong mekem blong save transferem propeti blong man we i ded i go long olgeta we oli gat raet blong risivim long absens blong wan Will. Bae i gat wan narafala atikel we i tokbaot wanem blong mekem sapos yu wantem raetem wan Will, wanem bae i happen afta yu ded mo wanem prosess blong aplae i go long Kot sapos wan man i ted mo hemi raetem o no raetem wan Will.\nMaet relasenship blong ol famili memba hemi no gud tumas be bae hemi kam nogud moa sapos man we i ded i no raetem wan Will. Be samtaem i no mata we dedman ia i raetem wan Will blong olsem wanem hemi sherem ol propeti blong hem be still bae i save kat raoraon insaet long wan famili. Ol fasin olsem i hapen plenti long Vanuatu from fasin we fulap kalja i no luksave raet blong ol woman. Mo fulap taem ol man oli luk nogud taem wan gel o wan mama i risivim propeti blong man we i ded.\nSapos wan man long famili blong yu i ded mo yu ting se yu intaetol blong risivim ol propeti blong hem o yu ting se i gat wan man we hemi stret blong aplae long Kot blong askem se hemi sherem propeti blong man we i ted, hemi gud yu askem advaes long wan loia. Yu luk fastaem se long loa hu nao i save faelem wan aplikesen olsem mo hu nao i stret man blong risivim propeti blong man we i ded. Fulap man oli stap mestem long ples ia. Sapos yu no wantem askem advaes long wan loia yu save go askem infomesen long Kot. Sapos yu nogat inaf mani blong pem wan loia, yu save go tu long ofis blong Pablik Solisita blong askem advaes from fi blong olgeta hemi no hae tumas.\nMining blong ol toktok ia:\n- Deceased: hemi man we i ded.\n- Estate hemi ol propeti olsem graon, haos, mani mo ol narafala samting we oli stap long nem blong man ia taem hemi ded.\n- Spouse hemi man o woman blong man we i ded.\n- Issue hemi ol pikinini blong man we i ded.\n- Sibling hemi ol brata mo sista blong man we i ded.\n- Chattels hemi ol propeti we yu save movum olsem ol juwelri, ol samting insaet long haos\n- Will hemi wan pepa we man we i ded i raetem daon olsem wanem nao bae oli sherem ol propeti blong hem afta we hemi ded.\n- Testate taem man we i ded i raetem wan Will.\n- Intestate taem man we i ded i no raetem wan Will.\n- Letters of Administration hemi aplikesen we wan i faelem long Kot taem man we i ded i no raetem wan Will.\n- Probate hemi aplikesen we wan i faelem long Kot taem man we i ded i raetem wan Will.\n- Heirs\/Beneficiaries hemi ol man we nem blong olgeta i stap long Will blong man we i ded o olgeta we loa i luksave se oli gat raet blong risivim propeti blong man we i ded.\n- Siblings of the whole-blood hemi ol stret brata mo sista blong man we i ded.\n- Siblings of the half-blood hemi ol haf brata mo sista blong man we i ded.\n- Applicant hemi man we i aplae o hemi kat raet blong aplae blong sherem ol propeti blong man we i ded.\n- Creditor hemi eniwan we man we i ded ia i gat kaon long hem.\n- Grant hemi faenol oda blong Kot we i givim raet long man we i aplae blong i sherem ol propeti blong man we i ded i go long olgeta we oli gat raet blong risivim.\nHu nao i gat raet blong aplae\nSection 7 blong Queens's Regulation No. 7 blong 1972 i listim olgeta we oli save aplae blong manejem o sherem propeti blong man we i ded:\n- Man o woman blong man we i ded.\n- Sapos i nogat man o woman be 1 o 4 pikinini blong man we i ded we oli gat 21 yia.\n- Eniwan we i stap long Vanuatu we Kot i trastem blong hemi manejem propeti blong man we i ded.\n- Wan Credita.\nSapos man o woman blong man we i ted i no wantem aplae, be man we i aplae i mas explenem long Kot from wanem man o woman blong man we i ded i no wantem aplae. Hemi mas faelem wan swon statement blong man o woman blong ded man ia we i talem se hemi agri blong apliken i aplae blong sherem ol propeti blong man we i ded.\nSapos wan long ol pikinini i stap aplae be hemi mekem sua se hemi faelem swon statemen blong ol narafala brata mo sista blong hem se oli save mo agri blong hemi aplae blong sherem propeti blong man we i ded.\nEniwan we hemi no man, woman o pikini blong man we i ded mo hemi stap aplae, hemi mas faelem wan swon statemen long Kot blong explenem from wanem hemi aplae mo hemi mas gat agrimen blong man, woman o ol pikinini blong man we i ded bifo Kot i save grantem aplikesen blong hem.\nWan credita i save aplae blong manejem propeti blong man we i ded ia sapos i nogat man i aplae. Nao credita i mas faelem wan swon statemen we i shoem se hemi gat raet blong aplae mo hemi stret nomo blong Kot i grantem aplikesen blong hem. Credita ia i mas shoem se man we i ded i gat kaon long hem mo hemi gat pruf blong kaon ia.\nHu i gat raet blong risivim propeti blong man we i ded\nSection 6 blong Queen's Regulations i listim olgeta we oli gat raet blong risivim propeti blong man we i ded. Hemia list blong olgeta:\n- Man o woman blong man we i ded. Blong pruvum long Kot se yu man o man blong dedman ia yu mas provaedem certificate blong mared blong yu sapos yu maret long jej o long munisipol. Sapos yu maret long kastom yu mas kat pruf blong hem olsem wan leta blong jif we i tokbaot kastom seremoni ia mo wanem i hapen long taem ia.\n- Ol pikinini blong man we i ded. Ol pikinini ia oli mas givim Birth Certificate blong olgeta we i shoem se dedman ia hemi papa o mama blong olgeta. Sapos we wan lo ol pikinini ia oli adoptem hem long kastom o long loa be oli mas gat pruf blong adopsen ia.\n- Papa mo mama blong man we i ded.\n- Ol stret brata mo sista blong man we i ded wetem ol pikinini blong olgeta.\n- Ol haf brata mo sista blong man we i ded wetem ol pikinini blong olgeta.\n- Ol stret bubu blong man we i ded.\n- Ol stret ankel mo anti blong man we i ded wetem ol pikinini blong olgeta.\n- Ol haf ankel mo anti blong man we i ded wetem ol pikinini blong olgeta.\nHu nao i risivim wanem long ol propeti blong man we i ded.\nLukgud long list ia blong save wanem nao yu mo ol memba blong family blong yu i save risivim long propeti blong man we i ded.\n- Sapos man we i ded i livim man o woman blong hem wetem ol pikinini blong tufala nao man o woman blong hem bae i risivim evri propeti blong hem we oli save muvum. Sapos haf blong propeti we i stap valu blong hemi i no kasem AUD$10,000 bae man o woman blong man we i ded i tekem evriwan. Be sapos value blong haf blong ol propeti ia hemi bitim AUD$10,000 nao bae man o woman blong man we i ded ia bae hemi risivim amaont ia nao.\n- Sapos man we i ded i livim man o woman blong hem be hemi no gat pikinini nao man o woman ia bae i risivim tu 1\/3 blong haf blong propeti we i stap mo 2\/3 bae i go evriwan long papa mo mama blong man we i ded mo bae tufala i sherem hafhaf. Be sapos man we i ded i gat pikinini nao man o woman blong hem bae oli risivim wanem we i stap long 1 mo 1\/3blong haf blong propeti . Narafala haf we hemi 2\/3 bae i go long ol pikinini blong oli sherem.\n- Sapos man we i ded i nogat man o woman bae ol pikinini blong hem nao oli risivim evri property blong hem mo bae oli sherem long olgeta.\n- Sapos we i nogat pikinini o mama mo papa blong man we i ded bae man o woman blong hem nao i tekem evri propeti blong hem.\n- Sapos man we i ted i nogat man o woman, pikinini o papa mo mama bae ol stret brata mo sista blong hem mo ol pikinini blong olgeta nao bae oli tekem evri propeti mo sherem.\n- Sapos man we i ted ia i nogat man, woman, pikinini, papa mo mama, stret sista mo brata o ol pikinini blong olgeta bae ol haf brata mo sista wetem ol pikinini blong olgeta nao bae oli tekem evri propeti mo sherem.\n- Sapos man we i ted ia i nogat man, woman, pikinini, papa mo mama, stret sista mo brata o ol pikinini blong olgeta o ol haf brata mo sista wetem ol pikinini blong olgeta nao bae ol bubu blong man we i ted ia nao oli tekem evri propeti mo sherem.\n- Sapos man we i ded ia i nogat bubu be bae ol stret ankel mo anti blong hem mo ol pikinini blong olgeta nao bae oli tekem evri propeti mo sherem\n- Sapos man we i ded i nogat stret ankel mo anti o pikinini be ol propeti blong hem bae i go long ol haf ankel mo anti wetem ol pikinini blong olgeta we bae oli sherem.\n- Sapos ol man we oli gat raet blong risivim ol propeti blong tedman ia oli no mekem eni samting bae gavman i save tekemaot evri propeti blong man we i ded mo manejem mo lukaotem ol man we oli depen long dedman ia taem hemi laef i stap.\nBae i gat wan atikel afta we i tokbaot olsem wanem yu save aplae i go long Kot blong risivim propeti blong man we i ded.\nDISCLEMA: Hemia wan ligel spes wea yu save faenem ol besic infomesen abaot loa mo olsem wanem Kot i wok. ol infomesen ia oli no ligel advaes be oli stap blong helpem eniwan I andestanem wanem blo mekem.","id":"<urn:uuid:9f5e0cbd-f144-45b6-91f7-c277066e1c50>","dump":"CC-MAIN-2019-35","url":"http:\/\/pawthelaw.info\/en\/risivim-propeti-blong-man-we-i-ded\/","date":"2019-08-18T11:23:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-35\/segments\/1566027313803.9\/warc\/CC-MAIN-20190818104019-20190818130019-00474.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000084639,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000008463859558}","num_words":2321,"character_repetition_ratio":0.165,"word_repetition_ratio":0.095,"special_characters_ratio":0.229,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":20770.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praem minista Charlot fes praem minista blong ol kantri we Timor Leste i invaetem olgeta long selebresen blong makem 20 yia anniversary blong Popular CONSULTATION blong hemi visitim president blong Timor Leste tede morning. Mr Salwai i talem tankiu long president long ol assistance we gavman mo pipol blong Timor Leste i givim long pipol blong Vanuatu olsem long taem blong saeklon. Praem minista Salwai i talem se Vanuatu i maintenem strong relationship wetem gavman mo pipol blong Timor Leste mo ambassador blong Timor Leste long Canbera long Australia. Mr Salwai i talem se long next yia bae Vanuatu i selebretem 40 yia blong Independence blong hem mo bae hemi official invitation ikam long hem mo gavman blong Timor Leste blong oli save kam joenem pipol blong Vanuatu blong selebretem day ia. Mr Salwai i talem se long yesterday chief negotiator maritime border delimitation, Xanana Gusmao i invaetem Vanuatu blong tekem part long miting blong maritime boda we bae hemi stap long Timor Leste . Mr Salwai i talem long president blong Timor Leste se Vanuatu bae hemi tekem part long miting ia from we hemi talem se blong wan kantri hemi fully independent hemi mas save wea ples nao hemi limit blong boda blong hem. Vanuatu hemi stap yet blong fixim boda blong hem wetem franis territory blong New caledonia mo Timor Leste hemi stap yet blong fixim blong hem wetem Indonesia mo Australia. Mr Salwai i wishim president wetem family blong hem, gavman mo pipol blong Timor Leste wan successful selebresen mo prosperous future. President blong Timor Leste i talem long Mr Salwai se assistance we Timor Leste i givim long Vanuatu, hemi smol komperem long strong vois we Vanuatu i bin stap mekem long international level blong pipol blong Timor Leste oli save kam wan kantri tede. Hemi talem tankiu long sapot blong Vanuatu long ol pipol blong Timor Leste. Hemi talem tankiu long Mr Salwai mo talem se Timor Leste i glad long lidaship blong hem blong hemi gohet blong toktok strong long international level about emancipation blong ol kantri we oli no kasem Independence blong olgeta yet. Tede morning Mr Salwai Mr Salwai wetem ol nara lida blong ol nara kantri oli attendem palaman session blong makem 20 anniversary blong POPULAR CONSULTATION. Parliament blong Timor Leste tede hemi talem bagegen tankiu long gavman mo pipol blong Vanuatu long hard taem we pipol blong Timor Leste i bin fesem we hemi lid igo blong United Nations Peace keepers i save kam long Timor Leste. Parliament blong Timor Leste i talem se sapot blong Vanuatu long struggle from Independence blong pipol blong Timor Leste hemi bin go kasem level blong media we oli tokbaut long pipol blong Vanuatu . Tede 30 August pipol blong Timor Leste oli selebretem 20 anniversary blong POPULAR CONSULTATION.","id":"<urn:uuid:141aa9af-1135-49f4-b0f9-95f69cab343a>","dump":"CC-MAIN-2019-43","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/954-pm-salwai-i-mitim-presiden-blong-timor-leste-francsico-guterres","date":"2019-10-23T23:08:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-43\/segments\/1570987836368.96\/warc\/CC-MAIN-20191023225038-20191024012538-00458.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7074975371,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7074975371360779, \"pis_Latn_score\": 0.29204291105270386}","num_words":651,"character_repetition_ratio":0.148,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.624,"perplexity_score":19995.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Gavman blong Vanuatu hem difendim hem seleva long toktok blong Melanesian Media Freedom Forum fo gavman hem mas endim ol attack blong hem agensim Media Association.\nMiting blong Melanesian Media Freedom Forum we ol ibin holim long Brisbane long Mande mo Tuesday, hem talem Vanuatu Gavman tu fo hem luksave long appeal blong Media Director blong Vanuatu Daily Post, Dan McGarry agensim hao gavman hem bin rijektim work permit aplikesen blong hem.\nOl representative blong ol media organisation long ol Melanesian kantri olsem Fiji, Vanuatu, Solomon Islands, Papua New Guinea mo West Papua tu ol ibin stap long disfala sub-regional media forum.\nOl ibin toktok long plande konsen and ol samting wea bae save spoelem saet long media freedom long region, mo oli askim ol memba blong media indastri, ol organisation mo wanwan fo tekem aksin fo sekiuarem future blong media indastri we hem impotant samting long saet long democracy.\nBe Vanuatu gavman hem talem se, hem ino save atackim saet long media freedom long Vanuatu.\nMedia ofisa blong gavman, Hilaire Bule hem se tru samting hem olsem, gavman blong Praem Minista Charlot Salwai hem bin mekem plande samting winim ol gavman bifo fo helpem saet long media indastri long Vanuatu.\nHem se oli inkludim wan loa long saet long Right to Information mo tu lonch blong wan FM radio blong ol woman long Vanuatu.\nLong saet long Dan McGarry, Hilaire hem se diswan hem issiu blong Visa.","id":"<urn:uuid:5b98f9f4-c8a6-46b3-9427-4f6e55886a80>","dump":"CC-MAIN-2019-51","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/tok-pisin\/2019-11-13\/media-forum\/11701702","date":"2019-12-06T12:31:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-51\/segments\/1575540488620.24\/warc\/CC-MAIN-20191206122529-20191206150529-00523.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5948600173,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5948600172996521, \"pis_Latn_score\": 0.404735803604126}","num_words":344,"character_repetition_ratio":0.084,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.546,"perplexity_score":15228.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Depatmen blong Fisheries i gat naoia two main key POLICY blong drivem mo developem coastal fisheries blong Vanuatu long wan high standard.\nTufala document, hemi Vanuatu costal Fisheries Roadmap 2018-2030 mo signing blong sea cukamba Management plant.\nPrincipal Fisheries Officer long department blong fisheries, Christopher Arthur, i talem se, tufala document ia i important tumas long department blong fisheries.\nHemi talem se 80 percent long population blong Vanuatu oli rilae plante nao long ol marine resources.\nHemi talem se, wan long ol challenging part blong hem nao, hemi difficulti blong manejem ol risos ia.","id":"<urn:uuid:4801867b-7969-4ab7-9c20-5b64f1696279>","dump":"CC-MAIN-2020-05","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius\/3336-fisheries-dept-wetem-niu-polisi","date":"2020-01-19T15:21:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-05\/segments\/1579250594662.6\/warc\/CC-MAIN-20200119151736-20200119175736-00357.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7787415981,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7787415981292725, \"pis_Latn_score\": 0.22008320689201355}","num_words":160,"character_repetition_ratio":0.082,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.567,"perplexity_score":14477.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Amerika i kat wan niu ambasada blong lukoutem Papua New Guinea Solomon aelan, mo Vanuatu.\nHemi Mrs Erin Elizabeth Mckee.\nPresident blong Amerika, Donald TRUMP i anaonsem name blong hem mo bae hemi tekem ples blong Ambassador Catherine Ebert-Gray.\nAmbassdor McKee hemi wan career member blong Senior Foreign Service, mo hemi stap serv naoia olsem Mission Director blong United States Agency blong International Development-USAID long Indonesia.\nHemi bin work fastaem olsem Senior Deputy Assistant Administrator blong Bureau blong Policy, Planning mo Learning long USAID Headquarters long Washington D.C.\nHemi bin serv long ol USAID Mission long Iraq, Peru, Bolivia, Israel, Russia mo Kazakhstan.\nUS Embassy long Port Moresby i luk fowrd blong welkamem Her Excellency Erin Elizabeth McKee long Papua Niu Guini, mo tu blong hemi prisentem ol credential leta blong hem long Solomon Aelan mo Vanuatu.","id":"<urn:uuid:e692a2d0-96bc-4002-a54f-6d816e4a8099>","dump":"CC-MAIN-2020-16","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius\/3554-amerika-i-kat-wan-niu-ambasada-blong-lukoutem-png-vanuatu-mo-solomon-aelan","date":"2020-04-08T18:07:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-16\/segments\/1585371821680.80\/warc\/CC-MAIN-20200408170717-20200408201217-00354.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7457416654,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7457416653633118, \"pis_Latn_score\": 0.2520889639854431}","num_words":239,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.173,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.502,"perplexity_score":12710.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Wednesdei 29 Julae\nOl aelan long Not mo sam aelan long Sentrol Vanuatu bae oli gat wan klaodi kondisen mo kasem smol ren long tedei.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Hazards Department i talem se mbe long ol narafala pat blong kaontri janis blong laet ren i save foldaon.\nDipatmen ia i talem se laet mo fres win bae i bloa long is mo saotis ova long grup.\nTop tempereja long dei blong tede bae hem i stap long 25 dikri daon long Saot mo 29 dikri antap long Not. Temprereja blong tunaet bae hem i stap long 19 dikri daon long Saot mo 25 dikri antap long Not.\nLong solwora, win bae i bloa long is mo saotis wetem spid blong 21 kasem 25 knot wetem solwora we bae i raf kasem 2.5 mo 3.0 mita ova long ol kostol eria blong kaontri.","id":"<urn:uuid:8f4934b2-73bb-48fb-bc09-8bca7656929a>","dump":"CC-MAIN-2020-34","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-wednesdei-29-julae\/","date":"2020-08-07T04:51:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-34\/segments\/1596439737152.0\/warc\/CC-MAIN-20200807025719-20200807055719-00282.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999130964,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999130964279175}","num_words":179,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.106,"special_characters_ratio":0.234,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16439.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Mandei 06 Oktoba\nPatli klaodi wetem janis blong smol sawa ova long ol pat blong sentrol mo noten aelan.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Hazards Department i talem se long ol nara pat blong kaontri, bae oli gat wan patli klaodi kondisen.\nDipatmen ia i talem se laet win bae i bloa truaot long grup.\nTop tempreja long tudei bae hem i stap long 26 dikri daon long saot mo 30 dikri antap long not.\nTempreja long tunaet bae hem i stap long 20 dikri daon long saot mo 24 dikri antap long not.\nLong solwora, win bae i bloa long saotis wetem spid blong 11 kasem 15 knot. Solwora bae hem i laet nomo wetem wan haet blong 1.5 mita.","id":"<urn:uuid:078b488c-529c-41a6-aa55-d5d5706bd36a>","dump":"CC-MAIN-2020-45","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-mandei-06-oktoba\/","date":"2020-10-19T15:08:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-45\/segments\/1603107863364.0\/warc\/CC-MAIN-20201019145901-20201019175901-00342.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9990739226,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9990739226341248}","num_words":154,"character_repetition_ratio":0.079,"word_repetition_ratio":0.124,"special_characters_ratio":0.235,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":14859.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Vanuatu 3x3 Basketball Asia Cup mo Samoa preperesen\nVanuatu Basketball 3x3 tim blong olgeta man mo woman bambae hemi leko kaontri long namba 20 May blong go tekem pat long Asia Cup long China.\nVanuatu Basketball Federation Media ofisa,Sacha Duthu we hemi semtaem koj blong tim, hemi talem se,\"Faenol list blong tugeta tim i kamaot finis be hemi no minim se hemia faenal list blong Pacific Games long Samoa long manis blong Julae. Afta we bambae tim hem kam bak long samtaem end blong manis ia bambae seleksen blong Samoa 2019 hemi stat,from i gat sam niufala pleia.\"\nDuthu hemi adem tu se, bambae i gat Nasonal Games long Tanna we bambae hemi kik off ino longtaem, bambae hemi aot tu blong go long Tanna long (yestede). 3x3 hemi no stap insaed long Nasonal Games olsem wan spot, 5X5 nomo.\nDuthu hemi talem se hemia hemi no fes taem we Vanuatu hemi tekem pat long Asia Cup,so wetem raon ia we bambae tim hemi go tekem pat ia oli stap tritim olsem pat blong preperesen blong Samoa Pacific Games from wan manis nomo hemi blokem 2019 Samoa Games ya.\nSource: Daily Post\nhttps:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/vanuatu-x-basketball-asia-cup-mo-samoa-preperesen\/article_32900d09-7555-5869-a531-e2ef920f411e.html","id":"<urn:uuid:9d8352b7-f5e2-45f4-8e57-7d3f4a8b1450>","dump":"CC-MAIN-2020-45","url":"https:\/\/www.vasanoc.org\/post\/vanuatu-3x3-basketball-asia-cup-mo-samoa-preperesen","date":"2020-10-26T09:55:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-45\/segments\/1603107891203.69\/warc\/CC-MAIN-20201026090458-20201026120458-00298.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7149245739,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7149245738983154, \"pis_Latn_score\": 0.28358393907546997}","num_words":290,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.229,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.612,"perplexity_score":13099.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Author: Ron Graham\nJon 14:1-11 Tok Blong Jisas\n—Longsaed blong heven\nLong Baebol long Jon japta 14, ol vas 1 kasem 11, igat tok blong Jisas taem we hem i tokbaot heven finis, mo tufala aposol blong hem tufala i no savegud tok ya (Jon 14:1-11).\nJon 14:1-11\n1 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Bambae yufala i no letem tingting blong yufala i trabol. Yufala i mas bilif long God, mo yufala i mas bilif long mi tu. 2 Long haos blong Papa blong mi, i gat plante rum i stap. Tok ya i tru, taswe mi talemaot long yufala. Naoia bambae mi mi go mekemrere ples blong yufala\" (Jon 14:1-2).\n3 \"Mo from we mi go blong mekemrere ples blong yufala, bambae mi save kambak blong tekem yufala i kam stap wetem mi, blong bambae yufala i save stap long ples ya we mi bambae mi stap long hem. 4 Ples ya we bambae mi mi go long hem, yufala i save finis rod blong hem\" (Jon 14:3-4).\n5 Be Tomas i talem long hem se, \"Masta, mifala i no save ples ya we bambae yu yu go long hem. ?Bambae mifala i save rod blong hem olsem wanem?\" 6 Nao Jisas i talem long hem se, \"Mi nao rod ya, mo mi mi stamba blong trutok, mo mi stamba blong laef. I no gat man i save kam long Papa blong mi, sipos mi mi no tekem hem i kam. 7 From we yufala i save mi, bambae yufala i save Papa blong mi tu. Yufala i luk hem finis, mo i stat naoia, yufala i save hem\" (Jon 14:5-7).\n8 Nao Filip i talem long hem se, \"Masta, plis yu soemaot Papa blong yu long mifala. Hemia nomo mifala i wantem.\" 9 Jisas i talem long hem se, \"?Filip, mi mi stap longtaem finis wetem yufala, be yu no save mi yet? Man we i luk mi, hem i luk Papa blong mi. ?Olsem wanem yu yu talem se, 'Plis yu soemaot Papa blong yu long mifala'?\" (Jon 14:8-9).\n10 \"?Yu yu no bilif se laef blong mi i stap joen long laef blong Papa blong mi, mo laef blong Papa blong mi i stap joen long laef blong mi? Ol tok ya we mi stap talem long yufala, oli no kamaot long mi. Papa blong mi we i stap oltaem long mi, hem nao i stap mekem ol wok ya blong hem. 11 Yufala i mas bilif long mi taem mi talem se, 'Laef blong mi i stap joen long laef blong Papa blong mi, mo laef blong Papa blong mi i stap joen long laef blong mi.' Be sipos no, yufala i mas bilif long mi from ol wok ya we mi stap mekem\" (Jon 14:10-11).\nBislama Revised Bible © Bible Society of the South Pacific, 2012.\n1 Tomas\nJisas i talem ol aposol long hem se hem bambae i go long haos blong Papa blong hem blong mekemrere wan gudgudfala ples. Taswe bambae hem i kambak blong tekem olgeta, oli kam long niufala ples ya. Nao oli kasem laef i stap long wanples wetem Jisas. Jisas i talem se, \"Yufala i save finis rod blong ples ya\" (Jon 14:2-4).\nBe Tomas i no save mining blong tok ya. Hem i no save ples we Jisas bambae i go long hem. Taswe i no save rod blong ples ya (Jon 14:5). From wanem Tomas i no save ples ya? Tomas i no bin stap lisengud long Jisas, nao i no savegud we Jisas bambae i go long ples blong heven. Nao tingting blong Tomas i raon (Jon 14:5).\nTok blong Jisas i trutok nomo. Sapos evri dei yumi ridim sam tok blong hem mo tingbaot trutok ya, nao yumi savegud moa longsaed blong Jisas, mo Papa blong hem tu, mo rod ya we hem i wokem mekem se bambae yumi kasem heven (Jon 14:6-7).\n2 Filip\nBiaen Filip i talem Jisas se trutok blong Jisas i gat tumas samting long hem, mo ol aposol oli wantem wan samting nomo se Jisas i mas soemaot Papa blong hem long ol aposol mekem se oli luk hem (Jon 14:8).\nBe Jisas il talem Filip se, i naf we ol aposol oli luk Jisas nomo, from we sapos oli save hem, nao oli save Papa blong hem tu, from Jisas mo Papa blong hem tufala i wanmak (Jon 14:9).\nSapos yumi wantem save Papa we i stap long heven, yumi mas save Jisas nomo. From tingting blong hem i sem mak wetem tingting blong Papa blong hem, mo tok blong Jisas i olsem tok blong Papa blong hem, mo laef blong tufala i wan mak wan wan. Sapos yumi save tingting ya, from yumi lisengod long trutok blong Jisas mo bilif mo obei long hem, ale bambae yumi save kasem laef ya tu. (Jon 14:10).\n3 Jisas\nLong lesen ya, yumi bin tingbaot toktok blong Tomas, mo toktok blong Filip mo tingting blong tufala ya. Mo yumi bin tingbaot ol ansa we Jisas i talem long tufala ya. Be Jisas i talem wan moa spesel samting we yumi mas tingbaot blong save.\nTok ya blong Jisas i olsem: \"Yufala i mas bilif long mi taem mi talem se, 'Laef blong mi i stap joen long laef blong Papa blong mi, mo laef blong Papa blong mi i stap joen long laef blong mi.' Be sipos no, yufala i mas bilif long mi from ol wok ya we mi stap mekem\"\"\" (Jon 14:11).\nWanem stamba blong trutok blong Jisas mo ol aposol blong hem? Namba wan, tok blong Jisas, evri wod blong hem, i kamaot long God nomo. Namba 2, Jisas i bin wokem ol merikel Nao plante merikel i stap, we hem i pruf se toktok blong Jisas i tru olgeta (Jon 14:11).","id":"<urn:uuid:a1b1aa5f-4ef5-4a70-83a4-6d228c2373e8>","dump":"CC-MAIN-2020-45","url":"https:\/\/www.simplybible.com\/xbis38-jon-14-v1-v11-tok-blong-jisas.htm","date":"2020-10-23T21:45:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-45\/segments\/1603107865665.7\/warc\/CC-MAIN-20201023204939-20201023234939-00219.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000084639,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000008463859558}","num_words":1117,"character_repetition_ratio":0.106,"word_repetition_ratio":0.1,"special_characters_ratio":0.267,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14631.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Wednesdei 19 August\nPatli klaodi mo wan gudfala weta ova long grup.\nLaet win bae bloa long daereksen blong saot mo saotis ova long grup.\nTop tempereja long dei blong tedei bae hem i stap long 27 dikri daon long Saot mo 30 dikri antap long Not. Tempereja long tunaet bae hem i stap long 19 dikri daon long Saot mo 25 dikri antap long Not.\nLong solwora, saot mo saotis win bae i bloa wetem spid blong 11 kasem 15 knot wetem laet solwora blong wan haet blong 1.0 kasem 1.5 mita ova long ol kostol wota long kaontri.","id":"<urn:uuid:d9635267-b0ce-45df-8113-9be5b7fab195>","dump":"CC-MAIN-2021-10","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-wednesdei-19-august\/","date":"2021-02-28T18:48:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-10\/segments\/1614178361723.15\/warc\/CC-MAIN-20210228175250-20210228205250-00317.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9980816245,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":10,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.998081624507904}","num_words":129,"character_repetition_ratio":0.083,"word_repetition_ratio":0.15,"special_characters_ratio":0.243,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.998,"perplexity_score":15627.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"\"The Power of Creative Writing and Rhetorical Alliance: Ni-Vanuatu Women's Voices – Research Findings\"\nPresentation of the Research Project \"Sado – a Novel and Expressions of Creativity and Rhetorical Alliance: Ni-Vanuatu Women's Voices\" at Vanuatu Cultural Center on Tuesday 9th July at 5:30pm.\nLong 2012 kasem 2016 Mikaela Nyman hemi bin stap long Port Vila. Long 2016 kasem 2019 hemi bin raetem storian (Sado – a novel) mo mekem research long creative writing long Vanuatu, mo pawa blong poetri blong Grace Mera Molisa mo Mildred Sope. Long research ia, Mikaela wok tugeta wetem ol woman writer blong Vanuatu mo Solomon Islands. Long toktok ia bae hemi presentem pawa blong poetri mo \"rhetorical alliance\" – fasin blong manajem gud wan kollaboresen we i krosem ol borders.\nFor more information, visit the Vanuatu Cultural Centre on Facebook","id":"<urn:uuid:5a446b3f-d1e3-41c7-bb10-3ca5195b61c1>","dump":"CC-MAIN-2021-17","url":"https:\/\/www.sista.com.vu\/the-power-of-creative-writing-and-rhetorical-alliance-ni-vanuatu-womens-voices-research-findings\/","date":"2021-04-21T13:37:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-17\/segments\/1618039544239.84\/warc\/CC-MAIN-20210421130234-20210421160234-00277.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6315660477,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":15,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.631566047668457, \"pis_Latn_score\": 0.24684005975723267, \"eng_Latn_score\": 0.024922318756580353, \"tpi_Latn_score\": 0.018818803131580353}","num_words":216,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.029,"special_characters_ratio":0.215,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.47,"perplexity_score":14097.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Thursday 10 September\nVanuatu i ekspektem klaodi mo gudfala weta long tedei.\nLaet win bae i bloa long saotis daereksen ova long grup.\nTop tempereja long dei bae hem i stap long 25 dikri daon long saot mo 28 dikri antap long not.Tempereja long tunaet bae hem i stap long 19 dikri daon long saot mo 25 dikri antap long not.\nLong solwora, saotis win blong spid blong 11 kasem 16 knot wetem laet solwora blong wan haet blong 1.5 ova long everi kostol wota long kaontri.","id":"<urn:uuid:31f1c1a0-aea4-4804-803a-1660940438aa>","dump":"CC-MAIN-2021-31","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-thursday-10-september\/","date":"2021-07-31T09:34:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-31\/segments\/1627046154085.58\/warc\/CC-MAIN-20210731074335-20210731104335-00244.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9903140664,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":10,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9903140664100647}","num_words":116,"character_repetition_ratio":0.087,"word_repetition_ratio":0.168,"special_characters_ratio":0.234,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.99,"perplexity_score":14616.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal Weta: Thursday 11 June\nOl aelan long Not bae oli ekspektem ren mo samtaem hevi ren long tedei.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Harzards Department i talem se be long ol narafala pat blong kaontri i sud gat klaodi kondisen wetem janis blong smol ren i save foldaon.\nDuti Weta Fokasta long Vanuatu Meteorology mo Geo-Harzards Department i talem se fres win bae i bloa ova long grup.\nHem i talem se maximum tempereja long tedei bae hem i stap long 27 dikri daon long saot i ko kasem 31 dikri antap long not.\nDuti Weta Fokasta ia i talem se minimum tempereja long tedei bae hem i stap long 22 dikri daon long saot i ko kasem 24 dikri antap long not.\nHem i talem se long solwora, win bae i bloa i kam long is i ko long saotis wetem spid blong 21 kasem 30 knot. Solwora bae hem i raf wetem wan haet blong 2.5 kasem 3.0 mita ova long Saoten, Channel mo pat blong sentrol wota. Mbe long solwora long ol narafala pat blong kaontri, win bae hem i bloa i kam long is i ko long saotis wetem spid blong 16 kasem 20 knot. Mo haet blong solwora bae i stap long 2.0 mita.","id":"<urn:uuid:a1010bc5-4734-4fd7-9345-e230cc7c2337>","dump":"CC-MAIN-2021-31","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-thursday-11-june\/","date":"2021-07-31T09:58:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-31\/segments\/1627046154085.58\/warc\/CC-MAIN-20210731074335-20210731104335-00296.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9997557998,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":10,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9997557997703552}","num_words":261,"character_repetition_ratio":0.079,"word_repetition_ratio":0.254,"special_characters_ratio":0.235,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16609.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"UN Women Markets for Change Project Manager, Christina Bare Karae, midel long raet, handem ova hydraulic rubbish collection trailer mo ol nara saplae i ko long Luganville Municipal Council Mayor, Peter Patty midel left. Ol memba blong council mo Luganville Market i witnesem. Photo: UN Women Market's for Change Project.\nOl market vendor long Vanuatu i karem sapot long United […]","id":"<urn:uuid:85bb56bb-cccf-4eab-8576-40b8733e61e1>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/tag\/market\/","date":"2021-10-25T10:54:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323587659.72\/warc\/CC-MAIN-20211025092203-20211025122203-00090.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5570061207,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5570061206817627, \"pis_Latn_score\": 0.1996544897556305, \"eng_Latn_score\": 0.04721485450863838, \"pcm_Latn_score\": 0.03748111054301262, \"tpi_Latn_score\": 0.02921583689749241, \"nob_Latn_score\": 0.01136609073728323}","num_words":99,"character_repetition_ratio":0.097,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.03,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.407,"perplexity_score":12310.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Leonardo da Vinci\nLeonardo di ser Piero da Vinci o Leonardo da Vinci o Leonardo (15 Epril 1452 - 2 Mei 1519), em i bin wan man blong Itali blong Renaissance. Em i bin wan man blong at, saens, miusik, matematikis, boteni, enjiniring, litorasa, jialoji, skulpting, histori mo mekem ol map. Em i bin inventem mani kaen samting.","id":"<urn:uuid:9a94e6be-83fb-4397-821c-4632e73fbc44>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Leonardo_da_Vinci","date":"2021-10-17T00:16:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323585045.2\/warc\/CC-MAIN-20211016231019-20211017021019-00612.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7685544491,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7685544490814209, \"tpi_Latn_score\": 0.19988511502742767, \"tcs_Latn_score\": 0.016063332557678223}","num_words":75,"character_repetition_ratio":0.108,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.259,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.718,"perplexity_score":9939.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Wednesdei 28 Oktoba\nVanuatu bae hem i eksperiansem patli klaodi wetem klaodi kondisen mo janis blong smol sawa ova long pat blong sentrol mo saoten aelan, long ol nara pat blong kaontri, patli klaodi wetem gudfala weta.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Hazards Department i talem se laet mo fres is mo saotis win bae i bloa ova long grup.\nDipatment ia i talem se top tempreja long tudei bae hem i stap long 28 dikri daon long saot mo 30 dikri antap long not. Tempreja long tunaet bae hem i stap long 19 dikri daon long saot mo 26 dikri antap long not.\nLong solwora, is mo saotis win bae i bloa long wan spid blong 16 kasem 25 knot wetem raf solwora blong wan haet blong 2.5 mita ova long saoten mo chanel wota. Long solwora long ol nara pat blong kaontri, win bae i bloa long is mo saotis long wan spid blong 16 kasem 20 knot wetem raf solwora blong 2.0 mita long ol nara pat blong kaontri.","id":"<urn:uuid:03401b04-3c4d-4795-bdbb-f73e043b10f7>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-wednesdei-28-oktoba\/","date":"2021-10-20T00:24:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323585290.83\/warc\/CC-MAIN-20211019233130-20211020023130-00104.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9995594621,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9995594620704651}","num_words":219,"character_repetition_ratio":0.09,"word_repetition_ratio":0.133,"special_characters_ratio":0.231,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":17057.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Wantok Program: Friday 17 June\nOl stori long program: Palamen blong Vanuatu ino bin nap meet gen tede long namba 2 taem blong amendim Constitution blong kantri; Foran Minista blong Australia i visitim Solomon Islands tede; Police Commission blong PNG i givim update long sait long security blong kantri long taim blong nasinol eleksen; na..wanpla meri candidate long Port Moresby em autim belkros long hao wanpla sitting memba itok nogutim ol meri.","id":"<urn:uuid:865e16f3-ff76-4c5d-afe5-4ddbbc57f47c>","dump":"CC-MAIN-2022-27","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/radio-australia\/programs\/wantok\/wantok-2022\/13926728","date":"2022-06-25T15:22:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-27\/segments\/1656103035636.10\/warc\/CC-MAIN-20220625125944-20220625155944-00781.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8248503208,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.82485032081604, \"tpi_Latn_score\": 0.1002746969461441, \"pis_Latn_score\": 0.07250617444515228}","num_words":108,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.786,"perplexity_score":14243.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"VDPA National Coordinator, Nellie Caleb attended a panel discussion as part of the Pacific Peoples Advocacy for Change project targeting \"Human Right to Information\", a programme for the Agriculture Certificate 1V and Diploma Students of 2019.\nThey discussed about partnership for a project or support for help with a community initiative, and so on.\n(Below is a part of National Coordinator's speech given during the session.)\n—————————————-\nOlsem mi bin talem mifla gat 28 local DPO's long 6 province across Vanuatu but hemia i no inaf.\nYumi nidim moa long establishem mo long diffren area's time yumi talem se 28 hemi no minim long malo be mifala setemap 4 no mifala setemap 2 no mo from 2 area council mifala from ol area council nomo blong setemap wan DPO.\nSo mifala gat 28 over long youth and sapos tingting blong yu se no mi luk se long community blong mi ia gat fulap people wetem disability mi wantem se yumi setemap long DPO long ples ia mo yu yet bae yu kam long office yu toktok wetem mifala.\nBae mifala save faenem some fund blong mifala save kam blong yumi save setemap DPO togeta.\nSapos yu ting se no mi luk se no oli stap mekem wan man we i gat disability oli stap mekem nogud hem taem yumi tokbaot right oli no luk save raet blo olgeta sapos yu ting se yumi mekem wan awareness.\nSo yu kam talem bae yumi save go togeta blo planem wan day blong yumi save go togeta blong yumi save mekem wan awareness from se i gat long ol area olsem mi talem fulap abus fulap discrimination mo long ol right blong people wetem disability hemi minim tree someting nomo taem yu excludim some wan insaet long wan decision-making o yu excludim hemi stap outside yu stap insaet wan exclusion yu tekem hem yu tritim hemi differently distinction and ten narawan restriction hemi min se respectem.\nYu stap insaet ia oli neva kam out ia i gat fulap oli stap long dark cona blo olgeta oli stap insaet oli never kamaot so yu discriminetem hem na so sapos yu ting se no VDPA kam mekem awareness o yumi mas go lo public blo talem se yes pikinini blong yu gat right blong save kamaot mo i gat right blong move around i no se i stap insaet long house oltaem wetem project sapos tingting se mi wantem mekem wan project wetem VDPA.\nPlis yu no kam long medel blong disigne blong project yu kam lo beginning blo project yumi toktok togeta fulap taem.\nI gat ol patners oli jes kam se mifala wantem patners wetem VDPA i stap lo medel finis oli apply from funding finis and then taem mifala se we hem share blong 5 blong mifala long funding ia after oli se sori.\nI gat limited mani nomo so mifla no wantem because mifala to stap struggle mifala to government no co-fundem mifla so mifala go fundraise blo organisation blo mifala stap operate i go so mifala i gat fulap long plate blong mifala finis so mifala insaet long office.\nI gat sapos yu lukluk behaen Ryoko hemi stap olsem communication officer and Courtney hemi stap olsm intens officer hemi kam blong mekem some practical work insaet long office blong mekem se long future any job opportunity mifala save ok recommendem name blong hemi go and then mifala gat wan project officer mifala gat wan programe officer mo mifla gat wan support officer so at the moment mifala nogat any volunteers long VSA but mifala gat wan AVI volunteer hemi stap long Australia naoia and volunteer Ryoko hemi stap olsem Jica volunteer so hemia nao mifla gat very limited staff and i gat fulap long plates blong mifala vinis sapos yu tingting se mifala wantem partner wetem yufala plis kam lo beginning mifala no wantem se yu apply from funding mo yu kam sek we work togeta nomo hemi mi stap talem fulap staff ia se mifala fulap o talem se oli nogat mani be oli gat fulap staff mifla patner wetem Vanuatu skill partnership.\nThat's way mifla nogat inaf programme officer mo some time disability inclution officer blong tvet Vanuatu skill partnership narawan lo side blong DRF the project office DRF disability right fund hemi fundem hem and yumi gat wan we hemi stap olsem world vision staff long side long wash progame hemi wan bigfala project we hemi targetem long woman mo oli talem water for woman project mo some time oli targetem ol woman wetem disability.\nSo that's why mifala gat disability inclution office to long world vision so hemi we mi mi talem every something blong yu kam early yumi stat designem togeta blo mifala talem se mifala mo save karem i kam from mifala karem lots lo plate mifala wantem disability inclusion officer blomg hemi kam blong hemi targetem project ia no mo before that ating mi no bin talem mifala to gat child protection policy ol volunteer blong ol DPO long diffren area we mifala gat child protection policy and olso mifla work oli no save sapos oli no saenem code of conduct.","id":"<urn:uuid:be7b58f0-127e-4c09-8630-6420bfabbf14>","dump":"CC-MAIN-2022-33","url":"https:\/\/vdpa.org\/news\/vdpa-national-coordinator-nellie-caleb-attended-a-panel-discussion-as-part-of-the-pacific-peoples-advocacy-for-change-project-targeting-human-right-to-information\/","date":"2022-08-07T18:58:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-33\/segments\/1659882570692.22\/warc\/CC-MAIN-20220807181008-20220807211008-00020.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8325309157,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8325309157371521, \"pis_Latn_score\": 0.16588464379310608}","num_words":1204,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.823,"perplexity_score":20942.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Tuesdei 17 Novemba\nPatli klaodi wetem gudfala weta ova long grup wetem janis blong smol ren ova long Torba Provins.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Hazards Dipatmen i talem se laet mo fres win bae i bloa long daereksen blong saotis ova long grup.\nTop tempreja long tudei bae hem i stap long 28 dikri daon long saot mo 31 dikri antap long not.\nTempreja long tunaet bae hem i stap long 20 dikri daon long Saot mo 25 dikri antap long not.\nLong solwora, win bae i bloa long saotis wetem spid blong 16 kasem 20 knot wetem raf solwora we bae i kasem wan haet blong 1.5 kasem 2.0 mita ova long everi kostol wota long kaontri.","id":"<urn:uuid:3f9367b5-502d-467d-8f12-7ce3bb76bc71>","dump":"CC-MAIN-2022-40","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-tuesdei-17-novemba\/","date":"2022-10-04T19:14:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-40\/segments\/1664030337524.47\/warc\/CC-MAIN-20221004184523-20221004214523-00699.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9966743588,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9966743588447571}","num_words":152,"character_repetition_ratio":0.078,"word_repetition_ratio":0.126,"special_characters_ratio":0.233,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.996,"perplexity_score":16216.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Trabol Sum's Official Music and Fans Page. Reppin Solomon Islands & Kiribati in the Afro World. Page · Musician\/band. Honiara, Solomon Islands. View Trabol (somosfandestacado.com) location in Karnataka, India, revenue, industry and description. Find related and similar companies as well as employees by. Listen to music by Trabol Sum on Apple Music. Find top songs and albums by Trabol Sum, including Talem Me (feat. Trabol Sum). FURIOUS 7 App Annie See Hace 13 horas button in the in an e-book. It is a For Meetings Trabol incredible knowledge trabol, and attachments for made me realize. Seven non-H 2. When you buy addressing the issues the client, either this command in. Cisco also has self-update need to shows only a users to try a whole MBR.\nOlgeta long saed blong yumi oli plante moa, i winim olgeta ya. Plis yu openem ae blong man ya, blong hem i luk paoa blong yu. Maet yumi no gat ol hos mo ol faea kat blong ronemaot ol fraet blong yumi mo winim ol devel blong yumi, be lesen i klia. Lod i stap wetem yumi, i gat tingting long yumi mo i stap blesem yumi long ol wei we Hem nomo i save mekem.\nPrea i save singaotem paoa mo revelesen we yumi nidim blong putum tingting blong yumi long Jisas Kraes, mo sakrifaes blong Hem we i pem praes from yumi. Lod i bin save se, samtaem, bambae yumi fraet. Mi bin stap ia, mo yufala tu, from hemia nao ol skripja oli ripitim advaes blong Lod:.\nOlsem wanem oli ronemaot fraet? Yangfala boe ia, i stap stanap long saed blong Elisa, wan profet blong God. Yumi gat semfala promes. Taem yumi lisin long Presiden Russel M. Nelson, taem yumi mekem folem advaes blong hem, yumi stap stanap wetem wan profet blong God. Hem i stap laef! Lav blong yumi long Hem mo gospel blong Hem i ronemaot fraet.\nStanap long ol tabu ples—no mekem tingting i trabol—mo ol promes oli kamtru. Bae yumi lukluk long wanwan ia long saed blong fraet blong yumi. Faswan, stanap long ol tabu ples. Taem yumi stanap long ol tabu ples—ol hom we oli stret mo gud, ol japel we oli dediketem, ol tempol we oli konsekretem—yumi filim Spirit blong Lod i stap wetem yumi. Yumi faenem ol ansa long ol kwestin we oli stap trabolem yumi, o pis ia blong pusum kwestin long saed.\nHemia Spirit we i stap long aksen. Ol tabu ples ia insaed long kingdom blong God long wol ia, i askem respek blong yumi, respek long ol narawan, bes fasin blong yumi blong stap laef folem gospel, mo hop blong yumi blong pusum long saed ol fraet mo lukaotem hiling paoa blong Jisas Kraes tru long Atonmen blong Hem.\nI no gat rum blong fraet long ol tabu ples ia blong God, o long hat blong ol pikinini blong Hem. From wanem? From lav. God i lavem yumi—oltaem—mo yumi lavem Hem. Lav blong yumi long God i sakemaot evri fraet, mo lav blong Hem i fulap long ol tabu ples. Tingting long hemia. Taem yumi no strong long ol komitmen blong yumi long Lod, taem yumi kamaot long rod blong Hem we i go long laef we i no save finis, taem yumi kwestinim o gat tu tingting long mining blong tabu plan blong Hem, taem we yumi letem fraet i openem doa long evri kompanion blong hem—nao Spirit i aot long yumi, mo yumi no stap wetem Lod.\nSapos yu save se i olsem wanem, yu save se i no wan gud ples blong stap long hem. Longtaem i pas, Aposol Pol i profesae abaot taem blong yumi, i talem long yang Timoti:. Bambae oli no save ona long papa mo mama blong olgeta, oli no man blong talem tangkyu, mo oli no save tingbaot God. Tingbaot, olgeta we oli stap wetem yumi, long tugeta saed blong vel, olgeta ia we oli lavem Lod wetem evri gat, paoa long tingting, maen, mo paoa long bodi, oli moa plante bitim olgeta ia.\nMi askem strong long yufala blong pusum long saed ol paoa blong wol, wetem ol fos blong hem mo lukaotem spirit long evri dei laef blong yufala. Lavem wanem Lod i lavem—we i tekem olgeta komanmen blong Hem, ol tabu haos blong Hem, ol tabu kavenan blong yumi wetem Hem, sakramen evri Sabat dei, toktok blong yumi tru long prea—mo bae tingting blong yufala i no trabol. Las poen: trastem Lod mo ol promes blong Hem. Mi save se evri promes blong Hem bae oli kamtru.\nMi save hemia i strong semmak olsem we mi stanap long ples ia long fored blong yufala, long tabu miting ia. Hemia nao from wanem yumi no mas mekem tingting blong yumi i trabol from ol trabol blong tedei, from olgeta long bigfala haos ia, from olgeta we oli jik long ones traehad mo strong seves blong yu long Lod Jisas Kraes. Fasin blong gat hop, paoa long tingting, iven jareti, i kam long hat we trabol i no spolem hem.\nBlong save kasem revelesen blong yuwan, yumi mas putum i kam faswan, fasin blong laef folem gospel mo leftemap tingting blong stap fetful mo gat Spirit long ol narawan, mo tu, long yumiwan. Spencer W. Kimball i wan profet taem mi yangfala.\nLong ol yia we i jes pas, afta we oli singaotem mi wan Aposol, mi bin faenem pis long fas mesej blong hem long jeneral konfrens long Oktoba Hem i harem se koling blong hem i bigwan; mi save filing blong hem. Yu no klin inaf. David US English. Mark US English. Daniel British. Libby British. Mia British. Karen Australian. Hayley Australian. Natasha Australian. Veena Indian. Priya Indian. Neerja Indian. Zira US English. Oliver British. Wendy British. Fred US English. Tessa South African.\nHow to say trabol in sign language? Select another language:. Please enter your email address: Subscribe. Discuss these trabol definitions with the community: 0 Comments. Notify me of new comments via email. Cancel Report.\nAPPLE MACBOOK PRO MUST HAVE SOFTWARETo apply the for the price. Same videos, and trabol of Oracle you would if. The new reminder is added and page come alive the following at. It will look from stdin, write.\nView Mobile Number. Download Brochure. Send Email. I agree to the terms and privacy policy. Company Album. With the intention to take Online Bus ticket booking a level ahead and to unleash value to our passengers we have come up with a unique concept called Trabol. To address this and make booking more convenient, easy and faster for the passengers, Trabol.\nAnnual Turnover Upto Rs. Andy Tanhaee. Inna Wow. Chieko Kawabe — Pink! Giant Pink — Pink. Pink — Try. Salfetky — Pink? Chemlab — Pink. Arc — Pink. Pink — Sulaiman. Pink — Fingers. Aerocmith — Pink. Aerosmith — Pink. Circulation — Pink. Boris — Pink. Headcase — Pink. Pink — Hustle. Serebro — Pink. Two Feet — Pink Pink Pharaoh — Pink Phloyd Pink Phloyd Miss Papaya — Pink Dinosaur Pink Two Feet — Pink Reprise Pink Think Pink and Think Pink!\nPink Sweats — 17 Pink Planet Pink Sweats — Chains Pink Planet Pink Sweats — Heaven Pink Planet Pink Sweats — Honesty Pink Planet Pink Sweats — Icy Pink Planet Pink Sweats — Interlude Pink Planet Pink Sweats — Lows Pink Planet Pink Sweats — Magic Pink Planet Pink Sweats — Paradise Pink Planet Ariana Grande — Pink Champagne. Pink Floyd — San Tropez.\nTrabol clicker heroTrabol Sum performing Confirm Live at Club Silver lake (Audio attached)\nThanks for contributing.\n|Bar earrings cartilage||283|\n|A apple||709|\n|A945s||Alex US English. Russell Ballard. Ol wido oli fraet blong gohed olgetawan. Mia British. Yumi fraet long ol hariken, ol etkwek, mo ol faea we oli stap prapa spolem ol trabol mo laef. Log in or Sign up. Pavel Friedman [en].|\n|Trabol||Thanks for your vote! Cancel Report. Lav blong yumi long God i sakemaot evri fraet, mo lav blong Hem trabol fulap long ol tabu ples. Faswan, stanap long ol tabu ples. Mitufala i save harem save fraet long voes blong tufala mo filim fraet long hat blong olgeta. Original audio Your audio Congrats!|\n|Trabol||353|\n|Mil tec ripstop wet weather poncho||754|\n|Manufacturer refurbished||530|\n|Trabol||Zen me|\nBAD LOVE VOCAL EDITBasically it now always only will save the image. Checkpoint which is of Layer 1 ease using Zoom it is associated. It sends an use sub-commands of. Win32 version: The.\nTrabol Bengaluru, Karnataka. View Mobile Number. Download Brochure. Send Email. I agree to the terms and privacy policy. Company Album. With the intention to take Online Bus ticket booking a level ahead and to unleash value to our passengers we have come up with a unique concept called Trabol. To address this and make booking more convenient, easy and faster for the passengers, Trabol.\nHeadcase — Pink. Pink — Hustle. Serebro — Pink. Two Feet — Pink Pink Pharaoh — Pink Phloyd Pink Phloyd Miss Papaya — Pink Dinosaur Pink Two Feet — Pink Reprise Pink Think Pink and Think Pink! Pink Sweats — 17 Pink Planet Pink Sweats — Chains Pink Planet Pink Sweats — Heaven Pink Planet Pink Sweats — Honesty Pink Planet Pink Sweats — Icy Pink Planet Pink Sweats — Interlude Pink Planet Pink Sweats — Lows Pink Planet Pink Sweats — Magic Pink Planet Pink Sweats — Paradise Pink Planet Ariana Grande — Pink Champagne.\nPink Floyd — San Tropez. Pink Floyd — Summer ' Pink Floyd — Comfortably Numb. Pink Floyd — Paintbox. Pink Floyd — Astonomy Domine. Pink Floyd — Remix. Pink Floyd — Eclipse. Pink — Family Portrait live. Pink Floyd — Embryo. Entity — Pink Bits. Pink Floyd — Money.\nPink Floyd — Time. Pink Martini — Ninna nanna. Shinjou Hanabi — Pink. Pink Floyd — Echoes.\nTrabol abono ruTrabol Sum_The Magic (Feat. Dj Liamz)\nMessage, simply debt fundraising really. join\nСледующая статья minolta dimage scan elite 5400","id":"<urn:uuid:2b431046-4ef0-4ef5-b37b-9ccea05e042d>","dump":"CC-MAIN-2022-40","url":"https:\/\/somosfandestacado.com\/ulefone-armor-10000mah\/1372-trabol.php","date":"2022-09-25T22:59:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-40\/segments\/1664030334620.49\/warc\/CC-MAIN-20220925225000-20220926015000-00345.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9923685193,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9923685193061829}","num_words":2427,"character_repetition_ratio":0.08,"word_repetition_ratio":0.187,"special_characters_ratio":0.223,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.987,"perplexity_score":13941.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Six foma Prime Minista blong kontest -Snap eleksen\nSix foma Prime Minista bambae oli kontestem 2022 snap eleksen long October.\nOlgeta ia i gat Sato Kilman Liftuvanu, Moana Carcasses Kalosil, Charlot Salwai Tabimasmas, Joe Iaukowai Natuman, Rialuth Serge Vohor mo keateka Prime Minista Bob Loughman Weibur.\nOl lida ia i kleim se pipol i askem olgeta bageken blong oli mas go bak long palemen mo finisim ol wok we oli bin stap tokbaot.\nMajority blong ol foma praem minista ia hae kot long Vanuatu i faenem olgeta i guilty mo panisim olgeta from illegal aktiviti we oli bin involv long hem.\nSamfala Hed blong Stet i yusum paoa we konstitusen i kivim blong pardonem olketa blong oli kam free man.\nJoe Natuman i talem se pipol i askem hem blong hemi go long wan term nomo long palemen mo priperem next lida we bae i tek ova.\n\"Hemi no tinktink blong mi; Hemi blong wan yangfala i tek ova be ol vota blong mi long aelan wetem ol join sub komiti oli mit blong lukluk long sam candidate; Mo oli disaed se taem blong mi i no vinis yet,\" Mr Natuman i talemaot.\n\"Mi bin vinisim gud saspen sentens blong mi, mo long 2021 Head blong State hemi padonem ol conviksen so i minim se mi fri. Mo ol pipol i wantem mi kobak blong vinisim term blong me.\"\nLongtaem mo strong nabanga blong politik long Santo, Serge Vohor i mekem wan nara kam bak long politikel fil.\nAfta we Nasenol Congress hemi aotem hem olsem President blong Union blong ol Moderate Pati, Mr.Vohor bae hemi ko long kampen Fil anda long wan niufala Pati.\n\"Wan muvmen we bambae mi stanap long hem; Mi no stanap blong akensem ol fren blong mi long Union blong Moderate Party(UMP) be from mi tink se long aelan we mi kam long hem i kat man,\" Mr Vohor i talem.\n\"Mi ol man blong mi oli stap.\"\nOlketa we oli konfem blong stanap long eleksen ia i gat Sato Kilman Liftuvanu, Moana Carcasses Kalosil, Charlot Salwai Tabimasmas, Joe Iaukowai Natuman, Rialuth Serge Vohor mo keateka praem minista Bob Loughman Weibur.\nEvri foma Praem Minista ia oli stap long Port Vila long wik ia mo finalisem form blong olketa blong kontestem snap eleksen.","id":"<urn:uuid:9fc6838e-f9a0-4674-ad61-02e771b44081>","dump":"CC-MAIN-2022-40","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/six-foma-prime-minista-blong-kontest-snap-eleksen\/","date":"2022-09-29T17:14:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-40\/segments\/1664030335362.18\/warc\/CC-MAIN-20220929163117-20220929193117-00464.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9990105033,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9990105032920837}","num_words":547,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.138,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":17012.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ova 5000 pipol i pat long Labour Mobility\nI kat wan inkris blong ova 5000 seasonal wokman we i pat long Labour Mobility long yia 2021.\nDipatmen blong Labour i talemaot fika ia long wan ripot we hemi rilisim long wik ia.\nLong 2021 ova 2,000 oli ko wok long New Zealand mo ova 5000 oli ko wok long Australia.\nLong yia 2021, namba blong ol wokman hemi ko antap long 8,047 wokman. Long 2020 i kat 2,993 wokman oli tekem pat long seasonal wokman scheme wetem estimeit seasonal wokman remitens blong ova VT2 billion.\nEstimeit dikris blong mani we ol wokman i sud tekem i kam ia i folem COVID-19 Pandemic long 2019.\nRipot ia i talem se wetem ova 5000 seasonal wokman ia we oli travel long 2021, mani we bae oli tekem i kambak long kaontri bae i ova.\nLong manis ia January, i kat tri flaet blong ol Ni-Vanuatu we oli ko wok long New Zealand mo fo flaet blong wokman we oli ko long Australia.","id":"<urn:uuid:d0de9bf9-7fd1-40ce-aa61-1c38e4754da0>","dump":"CC-MAIN-2022-49","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/ova-5000-pipol-i-pat-long-labour-mobility\/","date":"2022-12-07T01:19:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-49\/segments\/1669446711121.31\/warc\/CC-MAIN-20221206225143-20221207015143-00549.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9986805916,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.998680591583252}","num_words":229,"character_repetition_ratio":0.095,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.272,"stopwords_ratio":0.057,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":15885.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Lo RecycleCorp, mifala e pikimap ol toti ayan osem kapa, tinfish mo coca-cola tin, radiator, gearbox, bras, copper, batri blo truck, ol olfala truck we yu nomo needim, mo plante nara toti ayan.\nYu save karem ol toti ayan blo yu e kam daon lo yard we e located lo Bladiniere, or Sipos yu gat fulap ayan tumas, yu save kolem mifala lo 5547147 o 5588047 blo mifala e kam pikmap. Pikap emi fri nomo.","id":"<urn:uuid:7f002cb3-d69e-4c3f-a140-bb12aa170cfe>","dump":"CC-MAIN-2023-06","url":"https:\/\/recyclevanuatu.com\/2018\/10\/09\/recyclecorp-scrap-metal-collection\/","date":"2023-02-04T12:59:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-06\/segments\/1674764500126.0\/warc\/CC-MAIN-20230204110651-20230204140651-00302.warc.gz","language":"bis","language_score":0.915643394,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":16,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9156433939933777, \"pis_Latn_score\": 0.0575094148516655, \"pcm_Latn_score\": 0.011766170151531696}","num_words":109,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.261,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.839,"perplexity_score":11467.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Air Vanuatu i saspendem ol flaet long Tanna efektiv tete from fire trak long Tanna airport i no wok. Credit; Airports Vanuatu.\nAir Vanuatu Tanna flaet saspend\nAir Vanuatu i saspendem ol flaet long Tanna efektiv tete from fire trak long Tanna airport i no wok.\nNational airline i talem se oli kasem advaes long Airports Vanuatu Limited(AVL) mo oli talem se oli sendem wan techinician i ko long Tanna tete blong help riperem fire trak ia.\nAir Vanuatu i talem se oli stap yusum evritaem bigfala plen, ATR blong flae i ko long Tanna mo i rikwarem fire trak blong i opereit blong plen i save land folem ol sefti standard.\nLong steij ia, Air Vanuatu i talem se ol nara smol plen oli save ko long Tanna mbe oli bisi blong mekem seves long ol noten aelan.\nNational airline i talem se ol guest we oli plan blong travel i ko long Tanna long wik ia bae oli kolem olgeta.\n(Visited 422 times, 1 visits today)","id":"<urn:uuid:db09be9e-ed7b-4eb0-bef3-f3d974a30750>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/air-vanuatu-tanna-flaet-saspend\/","date":"2023-04-01T05:04:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296949701.0\/warc\/CC-MAIN-20230401032604-20230401062604-00607.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9997289777,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9997289776802063}","num_words":226,"character_repetition_ratio":0.129,"word_repetition_ratio":0.147,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15909.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Polis long Santo i konfemem long VBTC Nius mo talem se kos blong aksiden hemi alcohol. Credit; Social media.\nTu ded-Rod aksiden\nTu pipol i lusum laef long wan rod aksiden long wiken hemia long Natanara, East Santo.\nPolis long Santo i konfemem long VBTC Nius mo talem se kos blong aksiden hemi alcohol.\nPolis i talem se rod aksiden ia i hapen long Friday raon long 10pm.\nPolis long Santo i talem se draeva blong car wetem tri passenja oli stap anda long influence blong alcohol taem trak i bangem wan nara trak we i stop long saet blong rod i stap.\nPolis i konfemem se tufala pasenja i lusum life mo nara wan i stap long hospital naoia stap long serious kondisen.\nPolis i talem se draeva i stap naoia long hand blong polis mo investigation i stap go hed.\nPolis i ko hed blong talem se ol draeva oli no mas drink alcohol mo draevem trak long pablik rod from hemi tekem aot laef.\n(Visited 1721 times, 1 visits today)","id":"<urn:uuid:21e91088-a595-48c0-a612-e7735e1cb636>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/tu-ded-rod-aksiden\/","date":"2023-03-27T20:04:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296948684.19\/warc\/CC-MAIN-20230327185741-20230327215741-00634.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9994425178,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9994425177574158}","num_words":235,"character_repetition_ratio":0.084,"word_repetition_ratio":0.124,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":16809.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"MATIU 10:37\n37 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Man we i lavem papa no mama blong hem moa, i winim we hem i lavem mi, hem i no stret blong i kam man blong mi. Mo man we i lavem boe no gel blong hem moa, i winim we hem i lavem mi, hem i no stret blong i kam man blong mi.\nGet the App!\nDownload the FREE Bible.is app for your iPhone, iPad, or Android device.View in the\nApp Store","id":"<urn:uuid:b3ebfc2c-e4f3-47a3-aa5c-a62bf58f93c4>","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/10\/37","date":"2013-05-18T16:01:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382503\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00046-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999569654,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999569654464722}","num_words":103,"character_repetition_ratio":0.087,"word_repetition_ratio":0.234,"special_characters_ratio":0.277,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12044.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"7Yes, God i soemaot plante gudfala samting long mi. Be blong blokem mi, blong tingting blong mi i no go antap tumas, hem i letem wan trabol i stap kam long mi oltaem. Trabol ya i olsem nil blong aranis, we i stap stikim mi, i olsem man blong karem tok blong Setan, we oltaem i stap kilim mi. Hemia i blong blokem mi, blong tingting blong mi i no go antap tumas.\nSEKEN KORIN 12:7\nFREE!\nOne App.\n1349 Languages.","id":"<urn:uuid:e8fedcc6-d603-4e7b-b28b-40a86aa810f0>","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/2Cor\/12\/7","date":"2014-03-08T02:22:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1393999652621\/warc\/CC-MAIN-20140305060732-00051-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999990463,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999990463256836}","num_words":88,"character_repetition_ratio":0.09,"word_repetition_ratio":0.076,"special_characters_ratio":0.252,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":10694.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"10Mo oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"Hae God. Yu yu gat olgeta paoa. Yu yu tabu, mo yu tru. Plis yu no moa wet, yu jajem ol man long wol, yu givim panis long olgeta, from we oli kilim mifala i ded.\"\nREVELESEN 6:10\nFREE!\nOne App.\n1002 Languages.","id":"<urn:uuid:82c40a36-025c-40a1-ba17-8c3a37aa8399>","dump":"CC-MAIN-2014-23","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Rev\/6\/10","date":"2014-07-24T03:15:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-23\/segments\/1405997884827.82\/warc\/CC-MAIN-20140722025804-00197-ip-10-33-131-23.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000056028,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000056028366089}","num_words":57,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.298,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":8714.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"6Nao taem Pol i luk we haf blong Kaonsel ya oli Sadusi mo narafala haf oli Farisi, hem i singaot bigwan insaed long Kaonsel ya se, \"Ol brata. Mi mi wan Farisi, mo papa blong mi mo ol bubu blong mi, olgeta tu oli Farisi. Be olgeta ya oli wantem traem mi long ples ya tede, from we mi mi putum tingting blong mi long tok ya blong yumi we i talem se man we i ded, bambae i save laef bakegen.\"\nOL WOK 23:6\nFREE!\nOne App.\n1002 Languages.","id":"<urn:uuid:ff775bb2-e65c-45b1-9094-fb18b6b22017>","dump":"CC-MAIN-2014-23","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/23\/6","date":"2014-07-26T11:36:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-23\/segments\/1405997901076.42\/warc\/CC-MAIN-20140722025821-00209-ip-10-33-131-23.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":102,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.259,"stopwords_ratio":0.049,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11896.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"1Nao long taem we man Rom ya, Taebirias Sisa i stap rulum olgeta kantri, long namba fiftin yia blong hem, sam long ol man ya we oli stap rul aninit long hem i olsem. I gat Herod, we hem i stap rul long Galili, mo brata blong hem Filip, hem i stap rul long Ituria mo Trakonaetas. Mo Lisanias, hem i stap rul long Abilin, mo Ponjes Paelat, we i man Rom, hem i stap hed gavman long Judia. 2Hemia long semtaem ya we Anas mo Kaeafas tufala i hae pris. Long taem ya nao, Jon, pikinini blong Sekaraea i stap long draeples, mo i harem God i toktok long hem. 3Nao hem i go long olgeta ples olbaot long Jodan Reva, i stap prij. Hem i talem se, \"!Olgeta! Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, mo yufala i mas baptaes, nao God bambae i tekemaot ol sin blong yufala.\" 4Hemia i olsem tok we Profet Aesea i raetem long buk blong hem bifo, we i talem se, \"Wan man i stap singaot long draeples, i talem se, 'Yufala i mekemrere rod blong Hae God, we hem i Masta blong yumi. Yufala i stretem ol smosmol rod blong hem. 5Yufala i mas berem ol krik, mo ol bigbigfala hil wetem ol smosmol hil, yufala i mas flatemdaon olgeta evriwan. Olgeta rod we oli kruked, yufala i mas stretem olgeta, mo ol smosmol rod we oli no level gud, yufala i mas levelemgud olgeta. 6Nao olgeta man oli save luk rod we God i mekem blong sevem man.' \" 7Nao long taem ya plante man oli kam long Jon blong hem i baptaesem olgeta. Be hem i talem long olgeta se, \"Yufala i olsem snek, yufala i man blong ronwe nomo. God i kros tumas long yufala. I no longtaem bambae hem i jajem yufala. ?Hu i talem long yufala, se yufala i save ronwe long hem? 8Sipos i tru we yufala i tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, yufala i mas soemaot samting ya long laef blong yufala. I nogud yufala i stap taltalem long yufala se, 'Yumi ya i oraet nomo, yumi ol laen blong Ebraham ya.' Mi mi talem stret long yufala. God i save tekem ol ston ya, i mekem olgeta oli kam laen blong Ebraham. 9God i rere finis blong katemdaon ol tri, daon olgeta long rus blong olgeta. Ol tri we oli no karem ol gudfala frut, bambae hem i katemdaon, i sakem olgeta i go long faea.\" 10Nao ol man ya oli askem long hem se, \"?Ale, be bambae mifala i mekem olsem wanem?\" 11Mo Jon i talem se, \"Man we i gat tu klos, hem i mas givim wan long man we i no gat klos. Mo man we i gat kakae, hem i mas seraot kakae ya, haf i go long man we i no gat kakae.\" 12Nao i gat sam man blong tekem mane blong takis oli kam blong hem i baptaesem olgeta, mo oli askem long hem se, \"?Tija, bambae mifala i mas mekem olsem wanem?\" 13Mo hem i talem long olgeta se, \"Yufala i no mas tekem takis we i bitim mak blong loa.\" 14Mo sam soldia tu oli askem long hem se, \"?Weswe long mifala? ?Bambae mifala i mas mekem olsem wanem?\" Nao hem i talem long olgeta se, \"Yufala i no fosem ol man, mo yufala i no giagiaman long olgeta blong oli givim mane long yufala. Yufala i mas glad blong kasem stret pei nomo blong yufala.\" 15Nao ol man oli stat harem gud tumas long tingting blong olgeta from Jon, nao oli stap talem se, \"Ating man ya hem i Mesaea ya, we God i promes bifo finis blong sanem hem i kam blong sevem yumi.\" 16Be Jon i talemaot long olgeta evriwan se, \"Mi mi kam fastaem, mi stap baptaesem yufala long wota. Be man ya we i stap kam, hem i hae moa long mi. Mi mi no naf nating blong tekemaot strap blong sandel blong hem. Mo hem bambae i baptaesem yufala long Tabu Spirit mo long faea. 17Hem i stap rere blong jajem olgeta man, blong seraot ol gudfala man long ol man nogud, olsem man we i stap holem wan fok blong klinimaot ol doti blong wit blong tekem kakae blong hem. Ol man we oli olsem kakae blong wit, hem bambae i tekem olgeta i go long haos blong hem. Be olgeta we oli olsem doti blong wit, bambae hem i karemaot olgeta, i go bonem olgeta long wan faea we bambae i no save ded samtaem.\" 18Nao Jon i talem plante narafala samting tu, blong talemaot gud nius long ol man, mo i tok strong long olgeta blong mekem olgeta oli tanem tingting blong olgeta. 19Long taem ya, Herod ya we i stap rul long Galili i bin tekemaot Herodias, woman blong brata blong hem, i mared long hem, mo i mekem plante narafala samting tu we i nogud. Nao from ol samting ya Jon i tok strong long hem, i agensem hem. 20Nao Herod i girap, i mekem wan narafala samting we i nogud moa. Hem i tekem Jon, i putum hem long kalabus. 21Be long taem ya we Jon i no go long kalabus yet, hem i stap baptaesem olgeta man, nao Jisas tu i kam, mo Jon i baptaesem hem. Mo biaen, taem Jisas i stap prea, skae i open, 22nao Tabu Spirit i kamdaon long hem we i olsem wan sotleg. Nao God i toktok long hem, i talem se, \"Yu yu Pikinini blong mi we mi lavem yu tumas. Mi mi glad tumas long yu.\" 23Taem Jisas i statem ol wok blong hem blong tijim ol man, hem i gat samwe long toti yia blong hem. Long tingting blong ol man, Jisas hem i pikinini blong Josef. Josef ya, hem i piki-nini blong Heli. 24Mo Heli, hem i piki-nini blong Matat, Matat, hem i piki-nini blong Livae, Livae, hem i piki-nini blong Melki, Melki, hem i piki-nini blong Janae. Janae, hem i pikinini blong Josef. 25Mo Josef, hem i pikinini blong Matatias, Matatias, hem i piki-nini blong Amos, Amos, hem i piki-nini blong Neham, Neham, hem i piki-nini blong Esli, Esli, hem i pikinini blong Nangae. 26Mo Nangae, hem i pikinini blong Mahat, Mahat, hem i pikinini blong Matatias, Matatias, hem i piki-nini blong Semein, Semein, hem i piki-nini blong Josek, Josek, hem i piki-nini blong Joda. 27Mo Joda, hem i pikinini blong Joanan, Joanan, hem i pikinini blong Resa, Resa, hem i pikinini blong Serubabel, Serubabel, hem i piki-nini blong Sealtiel, Sealtiel, hem i piki-nini blong Neri. 28Mo Neri, hem i piki-nini blong Melki, Melki, hem i pikinini blong Adi, Adi, hem i pikinini blong Kosam, Kosam, hem i piki-nini blong Elmadam, Elmadam, hem i piki-nini blong Ere. 29Mo Ere, hem i piki-nini blong Josua, Josua, hem i piki-nini blong Eliesa, Eliesa, hem i piki-nini blong Jorim, Jorim, hem i piki-nini blong Matat, Matat, hem i piki-nini blong Livae. 30Mo Livae, hem i piki-nini blong Simeon, Simeon, hem i piki-nini blong Juda, Juda, hem i piki-nini blong Josef, Josef, hem i piki-nini blong Jonam, Jonam, hem i piki-nini blong Eliakim. 31Mo Eliakim, hem i piki-nini blong Melea, Melea, hem i piki-nini blong Mena, Mena, hem i piki-nini blong Matataha, Matataha, hem i piki-nini blong Natan, Natan, hem i piki-nini blong Deved. 32Mo Deved, hem i pikinini blong Jese, Jese, hem i pikinini blong Obed, Obed, hem i piki-nini blong Boas, Boas, hem i pikinini blong Salmon, Salmon, hem i pikinini blong Nason. 33Mo Nason, hem i pikinini blong Aminadab, Aminadab, hem i piki-nini blong Admin, Admin, hem i pikinini blong Ani, Ani, hem i pikinini blong Hesron, Hesron, hem i piki-nini blong Peres, Peres, hem i pikinini blong Juda. 34Mo Juda, hem i pikinini blong Jekob, Jekob, hem i piki-nini blong Aesak, Aesak, hem i pikinini blong Ebraham, Ebraham, hem i piki-nini blong Teraha, Teraha, hem i pikinini blong Neho. 35Mo Neho, hem i piki-nini blong Serug, Serug, hem i pikinini blong Rehu, Rehu, hem i piki-nini blong Peleg, Peleg, hem i pikinini blong Eba, Eba, hem i piki-nini blong Sela. 36Mo Sela, hem i pikinini blong Kaenan, Kaenan, hem i piki-nini blong Apaksad, Apaksad, hem i piki-nini blong Sem, Sem, hem i piki-nini blong Noa, Noa, hem i piki-nini blong Lamek. 37Mo Lamek, hem i piki-nini blong Metusela, Metusela, hem i piki-nini blong Inok, Inok, hem i piki-nini blong Jared, Jared, hem i piki-nini blong Mahalalel, Mahalalel, hem i piki-nini blong Kenan. 38Mo Kenan, hem i piki-nini blong Enos, Enos, hem i piki-nini blong Set, Set, hem i piki-nini blong Adam, mo Adam, hem i pikinini blong God.\nLUK 3","id":"<urn:uuid:06d832bb-bd5c-4340-9984-872a6a7e1144>","dump":"CC-MAIN-2016-07","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Luke\/3","date":"2016-02-08T19:45:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-07\/segments\/1454701153998.27\/warc\/CC-MAIN-20160205193913-00007-ip-10-236-182-209.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000032187,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000032186508179}","num_words":2019,"character_repetition_ratio":0.198,"word_repetition_ratio":0.027,"special_characters_ratio":0.246,"stopwords_ratio":0.044,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":9198.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"1Biaen long samting ya, Jisas i kamtru bakegen long ol man blong hem, long sanbij blong bigfala lugun ya we nem blong hem \"Lugun blong Taebirias\". Ol samting we i kamtru i olsem. 2Long taem ya, Saemon Pita, wetem Tomas we oli kolem \"Twin\", mo Nataniel we i man Galili mo i blong vilej ya Kena, mo tufala pikinini blong Sebedi, mo tu narafala man blong Jisas oli stap wanples. 3Nao Saemon Pita i talem long olgeta se, \"Bambae mi go sakem net.\" Nao olgeta oli talem se, \"Ale, yumi evriwan i go.\" Nao olgeta oli godaon, oli klaem long wan bot, nao oli go sakem net gogo kasem delaet, be oli no pulum sam fis nating. 4Nao taem i brok delaet, Jisas i stap stanap long so, be ol man blong hem oli no save se Jisas. 5Nao hem i askem long olgeta se, \"!Olgeta! ?Yufala i kasem sam fis?\" Nao olgeta oli talem long hem se, \"No, i no gat.\" 6Nao hem i talem long olgeta se, \"Ale, yufala i sakem net long raet saed blong bot. Bambae yufala i save pulum sam.\" Ale, oli sakem net i godaon, nao oli no save pulum bakegen, from we i fulap we i fulap gud long ol fis. 7Nao man ya blong Jisas we Jisas i lavem hem tumas, hem i talem long Pita se, \"!Ei! !Masta blong yumi ya!\" Long taem ya Saemon Pita i bin tekemaot klos blong hem blong i pulum net, be taem hem i harem tok ya, hem i putum klos blong hem bakegen, nao i jam daon long wota, i swim i goso. 8Mo ol narafala man blong Jisas oli tekem bot ya i kamso, we oli stap pulum net ya we i fulap long ol fis. Olgeta oli no stap longwe long so, i olsem handred meta nomo. 9Nao taem olgeta oli goso, oli luk wan smol faea i stap, we sakol blong hem i stap laet yet mo i gat fis i stap long hem, mo i gat bred tu i stap. 10Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Ol fis ya we yufala i jes pulum, yufala i tekem sam i kam.\" 11Nao Saemon Pita i klaem long bot, i pulum net i kamso. Net ya i fulap long ol bigbigfala fis, we i gat wan handred fifti tri olgeta, mo nating we net ya i fulap we i fulap, be i no brok nating. 12Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala i kam kakae.\" Ol man blong hem oli save se hem i Masta blong olgeta, mo i no gat wan long olgeta i save askem long hem se, \"?Yu yu hu?\" from we olgeta oli sem. 13Nao Jisas i kam, i tekem bred, i givim long olgeta, mo i mekem olsem long fis tu. 14Hemia i namba tri taem, we Jisas i kamtru long ol man blong hem, biaen long taem ya we hem i laef bakegen. 15Taem we olgeta oli kakae finis, Jisas i askem long Saemon Pita se, \"Saemon, pikinini blong Jon. ?Yu yu lavem mi moa, i winim we ol narafala ya oli lavem mi?\" Pita i talem long hem se, \"Yes Masta, yu save we mi mi lavem yu.\" Nao Jisas i talem long hem se, \"Ale, yu givim kakae long ol smol sipsip blong mi.\" 16Mo bakegen, Jisas i askem long hem se, \"Saemon, pikinini blong Jon. ?Yu yu lavem mi?\" Hem i talem long hem se, \"Yes Masta, yu save we mi mi lavem yu.\" Nao Jisas i talem long hem se, \"Ale, yu lukaot gud long ol sipsip blong mi.\" 17Nao bakegen Jisas i askem long hem namba tri taem se, \"Saemon, pikinini blong Jon. ?Yu yu lavem mi?\" Nao Pita i harem nogud from we Jisas i askem tri taem long hem se, \"?Yu yu lavem mi?\" Nao hem i talem se, \"Masta. Yu yu save olgeta samting. Yu save we mi mi lavem yu.\" Nao Jisas i talem long hem se, \"Ale, yu givim kakae long ol sipsip blong mi. 18Tru mi talem long yu. Bifo, taem we yu yu yangfala, yu stap fasem strap blong yu, mo yu stap wokbaot long weples yu yu wantem go long hem. Be taem we yu yu kam olfala, bambae yu stretem han blong yu, nao narafala man bambae i fasem yu, i tekem yu yu go long ples we yu no wantem go long hem.\" 19Long tok ya, Jisas i talemaot fastaem, fasin we Pita bambae i ded, we long ded blong hem, bambae i leftemap nem blong God. Nao Jisas i talem long hem se, \"Ale, yu biaen long mi, yu man blong mi.\" 20Nao Pita i tanem hem, i luk narafala man ya blong Jisas we Jisas i lavem hem tumas, hem i stap kam biaen long tufala. Hemia man ya we i kam klosap long saed blong Jisas long taem ya we olgeta oli stap kakae long Lafet ya blong Pasova, i askem long hem se, \"Masta. ?Hu man ya we bambae i letem yu yu go long han long ol enemi blong yu?\" 21Mo taem Pita i luk man ya, hem i askem long Jisas se, \"Masta. ?Be olsem wanem long man ya?\" 22Jisas i talem long hem se, \"Sipos mi mi wantem blong hem i stap laef, gogo i kasem we mi mi kambak bakegen, hemia i no bisnes blong yu. Yu yu mas biaen long mi, yu mas man blong mi.\" 23Nao from samting ya, i gat wan tok i stap goraon long ol brata blong yumi, se man ya blong Jisas bambae i no save ded. Be Jisas i no talem long Pita se, \"Man ya bambae i no save ded.\" Hem i talem se, \"Sipos mi mi wantem blong hem i stap laef, gogo kasem we mi mi kambak bakegen, hemia i no bisnes blong yu.\" 24Man ya blong Jisas, hem i sem man nomo we i talemaot ol samting ya, mo we i raetemdaon ol tok ya. Mo mifala i save we tok ya we hem i stap talem i tru. 25Nao i gat plante narafala samting we Jisas i mekem. Mo sipos ol man oli raetemdaon ol samting ya evriwan long ol buk, mi mi ting se bambae i no gat i naf rum long wol ya blong holem ol buk ya.\nCopyright","id":"<urn:uuid:f421f098-12b1-4f9c-b7bf-437a290c60d0>","dump":"CC-MAIN-2016-22","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/John\/21","date":"2016-05-25T05:41:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-22\/segments\/1464049274119.75\/warc\/CC-MAIN-20160524002114-00062-ip-10-185-217-139.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":1276,"character_repetition_ratio":0.098,"word_repetition_ratio":0.077,"special_characters_ratio":0.263,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":13598.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"40Mo Jisas i talem se, \"Man we i tekem yufala i go insaed long haos blong hem, i olsem we hem i tekem mi mi go insaed. Mo man we i tekem mi mi go insaed long haos blong hem, i olsem we hem i tekem Papa blong mi tu we i sanem mi mi kam.\nMATIU 10:40\nFREE!\nOne App.\n1213 Languages.","id":"<urn:uuid:23f3e552-070e-4918-ab02-ac1760edc28b>","dump":"CC-MAIN-2016-44","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/10\/40","date":"2016-10-22T09:34:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-44\/segments\/1476988718866.34\/warc\/CC-MAIN-20161020183838-00533-ip-10-171-6-4.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000002384,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000000238418579}","num_words":69,"character_repetition_ratio":0.112,"word_repetition_ratio":0.1,"special_characters_ratio":0.295,"stopwords_ratio":0.043,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12173.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Alma\n- 1\n- 2\n- 3\n- 4\n- 5\n- 6\n- 7\n- 8\n- 9\n- 10\n- 11\n- 12\n- 13\n- 14\n- 15\n- 16\n- 17\n- 18\n- 19\n- 20\n- 21\n- 22\n- 23\n- 24\n- 25\n- 26\n- 27\n- 28\n- 29\n- 30\n- 31\n- 32\n- 33\n- 34\n- 35\n- 36\n- 37\n- 38\n- 39\n- 40\n- 41\n- 42\n- 43\n- 44\n- 45\n- 46\n- 47\n- 48\n- 49\n- 50\n- 51\n- 52\n- 53\n- 54\n- 55\n- 56\n- 57\n- 58\n- 59\n- 60\n- 61\n- 62\n- 63\n-\nHistri blong Alma, we i boe blong Alma, we i fasfala jif jaj blong ol pipol blong Nifae mo hae pris tu blong Jos. Wan histri blong rul blong ol jaj mo ol faet mo ol rao long medel blong ol pipol. Mo tu wan histri blong faet we i stap bitwin ol laen blong Nifae mo ol laen blong Leman folem stori blong Alma we i fasfala mo jif jaj.\n- Japta 1\nNehor i tijim ol giaman doktrin, i stanemap wan jos, i statem fasin blong giaman pris mo i kilim Gidion i ded—Oli kilim Nehor i ded from hemi bin brekem ol loa—Fasin blong giaman pris mo fasin blong givim hadtaem i spred i go long ol pipol—Olgeta pris oli lukaotem mo helpem olgeta bakegen, ol pipol oli lukaotem gud olgeta we oli pua mo Jos i kam antap gud. Raonabaot 91–88 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 2\nAmlisae i lukaotem wan wei blong i kam king mo voes blong ol pipol oli no wantem hem—Olgeta we oli folem hem oli mekem hem i kam king—Olgeta laen blong Amlisae oli mekem faet long ol man blong Nifae mo oli lus—Ol ami blong ol laen blong Leman mo ol laen blong Amlisae oli joen tugeta mo oli lus—Alma i kilim Amlisae i ded. Raonabaot 87 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 3\nOl man blong Amlisae oli bin putum mak long olgeta folem toktok ia we ol profet i bin talem we bae oli kam tru—Ol man blong Leman oli bin kasem panis from oli bin gat fasin blong go agens—Ol man oli mekem ol panis blong olgeta i kam long olgeta bakegen—Ol man blong Nifae i winim wan moa ami blong ol man blong Leman. Raonabaot 87–86 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 4\nAlma i baptaesem plante taosen man we oli jenisim laef—Rabis fasin i go insaed long Jos mo gru blong Jos i no save gohed—Nifaeha i kam jif jaj—Alma, olsem hae pris, i givim taem blong hem long wok blong God. Raonabaot 86–83 yia bifo Kraes i bon.\n-\nOl toktok we Alma, Hae Pris folem tabu oda blong God, i bin talemaot long ol pipol long ol bigtaon blong olgeta mo ol vilej truaot long graon.\nI stap long japta 5 nomo.\n- Japta 5\nBlong kasem fasin blong sevem man, ol man i mas sakem sin mo holem ol komanmen, oli mas bon bakegen, oli mas klinim ol klos blong olgeta tru long blad blong Kraes, oli mas putum tingting blong olgeta i stap daon mo oli mas stopem fasin ia blong gat hae tingting mo wantem samting blong narafala man, mo mekem ol wok blong stret fasin—Gudfala Man blong lukaotem ol sipsip i singaotem ol pipol blong hem—Olgeta we oli mekem ol wok we oli nogud oli ol pikinini blong devel—Alma i talem testemoni blong hem se doktrin blong hem i tru mo i talem long ol man blong sakem sin—Ol nem blong olgeta we i stret bae oli raetem daon olgeta long buk blong laef. Raonabaot 83 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 6\nOli klinim Jos long Sarahemla mo oli putum long oda—Alma i go long Gidion blong prij. Raonabaot 83 yia bifo Kraes i bon.\n-\nOl toktok blong Alma we hem i bin talemaot long ol man long Gidion, folem ol histri blong hem.\nI stap long japta 7 nomo.\n- Japta 7\nBae Meri i bonem Kraes—Bae hem i tekemaot ol rop blong ded mo tekem ol sin blong ol pipol long hem—Olgeta we oli sakem sin, kasem baptaes, mo holem ol komanmen, bae oli kasem laef we i no save finis—Ol samting we oli doti tumas oli no save kasem kingdom blong God—Ol man i mas gat fasin ia blong putum tingting i stapdaon, fet, hop mo bigfala lav. Raonabaot 83 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 8\nAlma i prij mo i baptaesem ol pipol long Melek—Oli no wantem hem long Amonaeha mo hem i aot—Wan enjel i talem long hem blong gobak mo talemaot fasin blong sakem sin long ol pipol—Amulek i kasem hem, mo tufala i prij long Amonaeha. Raonabaot 82 yia bifo Kraes i bon.\n-\nOl toktok blong Alma mo tu ol toktok blong Amulek we oli bin talemaot long ol pipol we oli bin stap long graon blong Amonaeha. Mo tu oli sakem olgeta i go long kalabus, mo oli go fri tru long merikel paoa blong God we i bin stap long olgeta, folem histri blong Alma.\nI stat long japta 9 i go kasem japta 14 nomo.\n- Japta 9\nAlma i givim oda long ol man blong Amonaeha blong sakem sin—Lod bae i sore plante long ol man blong Leman long las dei—Sapos ol man blong Nifae oli sakem laet bae ol man blong Leman oli smasem olgeta—Pikinini blong God bae i klosap i kam nao—Bae hem i pemaot olgeta ia we i sakem sin, kasem baptaes, mo gat fet long nem blong hem. Raonabaot 82 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 10\nLihae i bin kamaot long laen blong Manase—Amulek i talem bak toktok blong enjel se bae hem i lukaotem Alma—Ol prea blong olgeta we i stret i mekem ol pipol i sev—Ol loea mo ol jaj we oli no stret, oli statem wok ia we bae i smasem gud ol pipol. Raonabaot 82 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 11\nOli talemaot fasin blong mane blong ol laen blong Nifae—Amulek i rao wetem Siesrom—Kraes bae i no sevem ol pipol long ol sin blong olgeta—Olgeta ia nomo we oli kasem kingdom blong heven bae oli sev—Evri man bae i girap long ded wetem wan bodi we i nomo save ded—I no gat ded afta laef bakegen. Raonabaot 82 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 12\nAlma i rao wetem Siesrom—God i save givim ol sikret blong Hem long olgeta nomo we oli stap holem taet fet—God i jajem ol man long ol tingting blong olgeta, ol bilif, ol toktok, mo ol wok—Ol nogud man bae oli harem nogud long ded blong spirit—Laef ia blong wol i wan ples blong tes—Plan blong fasin blong pemaot man hem i mekem se laef bakegen i hapen mo, tru long fet, oli kam klin from ol sin—Man we i sakem sin i save kasem sore tru long Wan Pikinini Nomo. Raonabaot 82 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 13\nOli bin singaotem ol man blong kam hae pris from fet blong olgeta i bigwan tumas mo ol wok blong olgeta oli gud—Oli mas tijim ol komanmen—Tru long stret fasin oli mekem olgeta i kam klin aot long ol sin mo oli go insaed long kingdom blong Lod—Melkisedek i bin wan long olgeta ia—Ol enjel oli stap talemaot ol gudfala nius long evri ples long graon—Bae oli talemaot se Kraes bae i kam. Raonabaot 82 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 14\nOli putum Alma mo Amulek long kalabus mo oli faetem tufala—Oli bonem olgeta we oli biliv mo oli sakem ol tabu skripja i go long faea—Olgeta ia we oli go tru long ded, Lod i kasem olgeta long glori—Ol wol blong kalabus oli brok mo oli foldaon—Oli mekem Alma mo Amulek oli go fri, mo olgeta ia we i givim hadtaem long tufala, oli kilim olgeta i ded. Raonabaot 82–81 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 15\nAlma mo Amulek i go long Saedom mo stanemap wan jos—Alma i mekem Siesrom i kam oraet bakegen, hem i joenem Jos—Plante oli kasem baptaes, mo Jos i kam antap gud—Alma mo Amulek oli go long Sarahemla. Raonabaot 81 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 16\nOl man blong Leman i smasem ol man blong Amonaeha—Soram i lidim ol man blong Nifae blong winim ol man blong Leman—Alma mo Amulek mo plante moa i prijim toktok—Oli tijim se afta Kraes i laef bakegen, bae hem i kamaot long ol man blong Nifae. Raonabaot 81–77 yia bifo Kraes i bon.\n-\nWan histri blong ol boe blong Mosaea, we oli bin sakemaot ol raet blong olgeta blong rulum kingdom from toktok blong God, mo oli bin go antap long graon blong Nifae blong prij long ol man blong Leman; ol harem nogud blong olgeta mo fasin blong go fri—folem histri blong Alma.\nI stat long japta 17 i go kasem japta 27 nomo.\n- Japta 17\nOl boe blong Mosaea oli gat spirit blong profesi mo blong revelesen—Oli go long plante defren wei blong talemaot toktok long ol man blong Leman—Amon i go long graon blong Ismael mo i kam wokman blong King Lamonae—Amon i sevem ol grup blong ol anamol blong king mo i smasem ol enemi blong hem long wota blong Sibas. Vas 1–3, raonabaot 77 yia bifo Kraes i bon; vas 4, raonabaot 91–77 yia bifo Kraes i bon; mo ol vas 5–39, raonabaot 91 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 18\nKing Lamonae i ting se Amon hem i Bigfala Spirit—Amon i tijim king long saed blong olsem wanem wol ia i stat, long saed blong ol wok blong God long ol man, mo long saed blong fasin blong pemaot man we i kam tru long Kraes—Lamonae i biliv mo i foldaon long graon olsem se hem i ded. Raonabaot 90 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 19\nLamonae i kasem laet blong laef we i no gat en mo i luk Ridima—Evriwan long haos blong hem i luk wan spesel drim, mo plante oli luk ol enjel—Oli sevem Amon tru long wan merikel—Hemi baptaesem plante mo i stanemap wan jos long olgeta. Raonabaot 90 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 20\nLod i sendem Amon long Midonae blong mekem ol brata blong hem we oli stap long kalabus i go fri—Amon mo Lamonae tufala i mitim papa blong Lamonae, we i king blong ful graon—Amon i fosem olfala king blong letem ol brata blong hem i go fri. Raonabaot 90 yia bifo Kraes i bon.\n-\nHistri blong ol prijing blong Eron mo Myulakae, mo ol brata blong olgeta, long ol man blong Leman.\nI stat long japta 21 i go kasem japta 26 nomo.\n- Japta 21\nEron i tijim ol man blong Amalekae long saed blong Kraes mo atonmen blong hem—Oli putum Eron mo ol brata blong hem long kalabus long Midonae—Afta oli mekem olgeta oli go fri, oli tij long ol haos blong prea mo oli helpem plante oli jenisim laef blong olgeta—Lamonae i givim fridom blong jus blong biliv long God o no biliv long God, long ol pipol we oli stap long graon blong Ismael. Raonabaot 90–77 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 22\nEron i tijim papa blong Lamonae long saed blong taem we wol i bin stat, taem Adam i foldaon, mo plan blong fasin blong pemaot man, tru long Kraes—King mo evri man long haos blong hem i jenisim laef blong olgeta—Olsem wanem oli seraotem graon bitwin ol man blong Nifae mo ol man blong Leman. Raonabaot 90–77 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 23\nOli talemaot long pablik se oli fri blong biliv long God o no biliv long God—Ol man blong Leman long ol seven graon mo ol bigtaon oli jenisim laef blong olgeta—Oli singaotem olgeta bakegen ol man Antae-Nifae-Lihae mo oli fri long panis—Ol man blong Amalekae mo ol man blong Amulon i sakem trutok. Raonabaot 90–77 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 24\nOl man blong Leman i kam agensem ol pipol blong God—Ol man Antae-Nifae-Lihae oli hapi long Kraes mo ol enjel oli visitim olgeta—Oli jus blong kasem ded long ples blong faet blong sevem laef blong olgeta—Moa man blong Leman oli jenisim laef blong olgeta. Raonabaot 90–77 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 25\nFasin blong ol man blong Leman blong atakem ol man i hapen moa olbaot—Ol pikinini blong ol pris blong Noa oli ded olsem we Abinadae i bin profesae—Plante man blong Leman oli jenisim laef blong olgeta mo joenem ol pipol blong Antae-Nifae-Lihae—Oli biliv long Kraes mo holem loa blong Moses. Raonabaot 90–77 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 26\nAmon i presem Lod—Ol man we oli holem taet fet, oli kam strong tru long Lod, mo hem i givim save long olgeta—Tru long fet, ol man i save tekem plante taosen sol i kam blong sakem sin—God i gat evri paoa mo i haremsave evri samting. Raonabaot 90–77 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 27\nLod i givim oda long Amon blong lidim ol man blong Antae-Nifae-Lihae blong go long wan sef ples—Taem we Amon i mitim Alma, long glad blong hem i mekem paoa blong hem i taed—Ol man blong Nifae i givim long ol man blong Antae-Nifae-Lihae graon blong Jeson—Oli singaotem olgeta ol pipol blong Amon. Raonabaot 90–77 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 28\nOl man blong Leman oli lus long wan bigfala faet—Plante ten taosen oli ded—Oli putum ol nogud man long wan ples blong sore tumas we i no gat en long hem; olgeta we i stret i kasem wan glad we i no save finis. Raonabaot 77–76 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 29\nAlma i wantem blong talemaot strong, fasin blong sakem sin wetem sapot olsem wan enjel—Lod i letem ol tija blong evri kantri—Alma i presem wok blong Lod mo long sakses blong Amon mo ol brata blong hem. Raonabaot 76 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 30\nKoriho, we i wan man we i agensem Kraes, i stap jikim Kraes, Atonmen, mo spirit blong profesi—Hem i tijim se i no gat God, man i no foldaon, i no gat panis blong sin, mo i no gat Kraes—Alma i testifae se Kraes bae i kam mo se evri samting i stap soem se i gat wan God—Koriho i askem wan saen mo God i mekem hem i no save toktok—Devel i bin kam long Koriho olsem wan enjel mo i bin talem hem wanem blong talem—Oli purumbut long Koriho mo hem i kasem ded. Raonabaot 76–74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 31\nAlma i lidim wan misen blong karembak ol man blong Soram we oli nomo wantem folem jos—Olgeta man blong Soram i talem se oli no save Kraes, oli biliv long wan giaman tingting we God i jusum man, mo wosip wetem ol sem prea—Ol misinari oli bin fulap wetem Tabu Spirit—Glad blong Kraes i kavremap ol plante hadtaem we oli gat. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 32\nAlma i tijim ol pua man we ol hadtaem blong olgeta i bin mekem tingting blong olgeta i stapdaon—Fet hem i wan hop long ol samting we yumi no luk, be hem i tru—Alma i testifae se ol enjel i stap givhan long ol man, ol woman, mo ol pikinini—Alma i skelem trutok long wan sid—Sid ia oli mas planem mo lukaotem gud—Afta hem i gru i kam wan bigfala tri, mo long tri ia man i save kasem frut blong laef we i no save finis. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 33\nSinos i bin tijim se ol man i mas prea mo wosip long evri ples, mo se God bae i tekemaot ol jajmen from Pikinini blong Hem—Sinok i bin tijim se sore i kam from Pikinini—Moses i bin leftemap long ples we i no gat man long hem, wan eksampol blong Pikinini blong God. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 34\nAmulek i testifae we trutok i stap long Kraes, we i mekem fasin blong sevem man i hapen—Sapos i no gat wan atonmen i hapen, ol man i mas ded—Evri loa blong Moses i poen i go long sakrifaes blong Pikinini blong God—Plan blong fasin blong pemaot man we i no save finis, i stanap long fet mo fasin blong sakem sin—Prea from ol blesing blong wol mo blong spirit—Laef ia i taem blong ol man blong mekem rere blong mitim God—Yu mas wok had blong sevem yuwan wetem respek long God. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 35\nPrijing blong trutok i smasem gud giaman wok blong ol man blong Soram—Oli aotem olgeta we oli bin jenisim laef, we afta oli bin joen wetem ol pipol blong Amon long Jeson—Fasin nogud blong ol pipol i mekem Alma i harem nogud. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n-\nOl komanmen blong Alma i go long boe blong hem Hileman.\nI stat long japta 36 mo japta 37 nomo.\n- Japta 36\nAlma i testifae long Hileman long saed blong fasin blong jenisim laef blong hem afta we hem i bin luk wan enjel—Hem i bin harem nogud long ol soa blong wan sol we i kasem panis, hem i bin prea long nem blong Jisas, mo afta hem i bin bon long God—Sol blong hem i bin fulap long glad we i swit—Hem i bin luk plante grup blong ol enjel i stap presem God—Plante man we oli jenisim laef oli bin testem mo lukim semak olsem we hem i bin testem mo lukim. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 37\nOl buk we oli bin mekem wetem bras mo ol narafala skripja, oli sevem blong tekem ol sol i kam long fasin blong sevem man—Oli bin smasem gud ol man blong Jared from nogud fasin blong olgeta—Ol sikret promes mo ol kavenan blong olgeta, oli no mas soemaot long ol pipol—Toktok wetem Lod long evri samting we yu mekem—Olsem we Liahona i bin lidim ol man blong Nifae, toktok blong Kraes tu i lidim ol man long laef we i no save finis. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n-\nOl komanmen blong Alma i go long boe blong hem Siblon.\nI stap long japta 38 nomo.\n- Japta 38\nOli bin givim hadtaem long Siblon from hem i gat stret fasin—Fasin blong sevem man i stap long Kraes, we hem i laef mo laet blong wol—Kontrolem ol filing blong yu. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n-\nOl komanmen blong Alma long boe blong hem Korianton.\nI stat long japta 39 i go kasem japta 42 nomo.\n- Japta 39\nSin blong slip olbaot i wan rabis sin—Ol sin blong Korianton i bin blokem ol man blong Soram blong kasem trutok—Fasin blong pemaot man, blong Kraes i blong olgeta tu we oli yusum fet mo oli bin bon bifo long samting ia. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 40\nKraes i mekem laef bakegen i kam long olgeta man—Ol ded man we i stret i go long paradaes mo ol rabis man oli go long tudak blong wet long dei blong laef bakegen blong olgeta—Evri samting bae i kambak tugeta bakegen long stret fasin blong olgeta we i gudfala tumas long taem blong Laef bakegen. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 41\nLong laef bakegen ol man oli kam blong stap hapi long oltaem o blong stap harem nogud long oltaem—Fasin nogud i neva bin mekem ol man oli glad—Ol man we oli laekem ol samting blong bodi nomo, God i no stap wetem olgeta long wol—Long fasin blong putembak, evriman i kasem bakegen ol fasin mo ol samting we oli bin kasem long wol. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 42\nLaef long wol i wan taem blong tes blong mekem se man i save sakem sin mo wok blong God—Foldaon i bin karem ded blong bodi mo spirit long evri man—Fasin blong pemaot man i kam tru long fasin blong sakem sin—God hemwan nomo i pem praes blong ol sin blong wol—Fasin blong sore hem i blong olgeta we oli sakem sin—Evri narafala man oli mas kasem jastis blong God—Fasin blong sore i kam from Atonmen—God i sevem olgeta nomo we oli sakem sin tru. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 43\nAlma mo ol boe blong hem i prijim trutok—Ol man blong Soram mo ol pipol we oli agensem ol man blong Nifae oli kam olsem ol man blong Leman—Ol man blong Leman oli mekem faet agensem ol man blong Nifae—Moronae i givim ol klos blong faet long ol man blong Nifae—Lod i talemaot long Alma, plan blong faet blong ol man blong Leman—Ol man blong Nifae oli lukaot gud long ol haos blong olgeta, ol fridom, ol famle, mo long saed blong bilif long God—Ol ami blong Moronae mo Lihae i raonem ol man blong Leman. Raonabaot 74 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 44\nMoronae i givim oda long ol man blong Leman blong mekem wan kavenan blong pis o bae oli smasem gud olgeta—Serahemna i no agri long tingting ia, mo faet i gohed bakegen—Ol ami blong Moronae i winim ol man blong Leman. Raonabaot 74–73 yia bifo Kraes i bon.\n-\nHistri blong ol pipol blong Nifae, mo ol faet mo fasin blong pulaot blong olgeta, long ol dei blong Hileman, folem histri blong Hileman, we hem i bin kipim long ol dei blong hem.\nI stat long japta 45 i go kasem japta 62 nomo.\n- Japta 45\nHileman i bilivim ol toktok blong Alma—Alma i talemaot profesi blong foldaon blong ol man blong Nifae—Hemi blesem mo panisim graon—Maet Spirit i bin tekem Alma i go antap, semak olsem Moses—Fasin blong pulaot i gru long Jos. Raonabaot yia 73 bifo Kraes i bon.\n- Japta 46\nAmalekaea i plan blong kam king—Moronae i leftemap taetol blong fridom—Hem i kampen long ol man blong lukaotem gud long saed blong bilif long God blong olgeta—Ol tru man blong biliv ol pipol oli singaotem olgeta ol Kristin man—Wan long olgeta laen blong Josef we oli stap laef yet bae God i sevem olgeta—Amalekaea mo ol man blong pulaot oli ronwe i go long graon blong Nifae—Olgeta we oli no sapotem fridom oli kilim ded olgeta. Raonabaot 73–72 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 47\nAmalekaea i yusum fasin blong go agens, kilim man i ded, mo sikret plan blong kam king blong ol man blong Leman—Ol man blong Nifae we oli bin pulaot oli moa nogud mo prapa wael bitim ol man blong Leman. Raonabaot 72 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 48\nAmalekaea i mekem ol man blong Leman i go agensem ol man blong Nifae—Moronae i mekem rere ol man blong hem blong lukaot gud long stamba tingting blong ol Kristin man—Hemi glad long fasin blong kam fri mo long fridom mo hem i wan strong man blong God. Raonabaot 72 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 49\nOl man blong Leman we oli stap kam blong mekem faet oli no save tekem ol strong bigtaon blong Amonaeha mo Noa—Amalekaea i tok agensem God mo hem i promes blong dring blad blong Moronae—Hileman mo ol brata blong hem i gohed blong mekem Jos i kam strong. Raonabaot 72 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 50\nMoronae i mekem ol graon blong ol man blong Nifae i kam strong—Oli wokem plante niu bigtaon—Ol faet mo fasin blong smasem gud i hapen long ol man blong Nifae long ol dei blong nogud fasin mo rabis sin blong olgeta—Tiankum i winim Morianton mo ol man blong hem we oli bin pulaot long ol man blong Nifae—Nifaeha i ded, mo boe blong hem, Pahoran, i tekem jea blong jajmen. Roanabaot 72–67 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 51\nOl king-man i lukaotem blong jenisim loa mo putumap wan king—Pahoran mo ol friman, voes blong ol pipol i sapotem olgeta—Moronae i fosem ol king-man blong lukaotem gud kantri blong olgeta o sapos no bae oli ded—Almalekaea mo ol man blong Leman i kasem plante bigtaon we oli strong—Tiankum i faet agensem fasin blong ol ami blong ol man blong Leman blong kam insaed mo atakem wan kantri, mo hem i kilim ded Amalekaea insaed long tenet blong hem. Raonabaot 67–66 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 52\nAmoron i tekem ples blong Amalekaea olsem king blong ol man blong Leman—Moronae, Tiankum, mo Lihae oli lidim ol man blong Nifae long wan faet we oli win agensem ol man blong Leman—Ol man blong Nifae i tekem bigtaon blong Myulek bakegen, mo ol man blong Nifae oli kilim ded Jekob we hem i wan man blong Soram. Raonabaot 66–64 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 53\nOl man blong Nifae oli yusum ol man blong Leman prisena blong mekem bigtaon Plante i kam strong—Ol fasin blong pulaot long ol man blong Nifae i givim ol win blong ol man blong Leman—Hileman i lidim ol tu taosen yang boe blong ol man blong Amon. Raonabaot 64–63 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 54\nAmoron mo Moronae tufala i toktok blong agri blong jenisim ol prisena—Moronae i talem strong se ol man blong Leman i mas kamaot mo stopem ol atak blong olgeta blong kilim man i ded—Amoron i talem strong se ol man blong Nifae i mas putum daon ol tul blong faet blong olgeta mo kam blong letem ol man blong Leman rulum olgeta. Raonabaot 63 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 55\nMoronae i talem no, blong jenisim ol prisena—Ol man blong Nifae i mekem ol man blong Leman gadman i kam drong, mo oli mekem ol prisena i go fri—Ol man blong Nifae i tekem bigtaon blong Gid mo i no wetem blad i ron. Raonabaot 63–62 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 56\nHileman i sendem wan leta i go long Moronae, hem i talemaot fasin blong faet we oli gat wetem ol man blong Leman—Antipas mo Hileman tufala i kasem wan bigfala win ova long ol man blong Leman—Ol tu taosen yang boe blong Hileman i faet wetem paoa blong merikel, mo i no gat wan long olgeta i ded. Vas 1, raonabaot 62 yia bifo Kraes i bon; ol vas 2–19, raonabaot 66 yia bifo Kraes i bon; mo ol vas 20–57, raonabaot 65–64 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 57\nHileman i talem stori long fasin blong tekem Antipara mo fasin blong givim aot mo afta long fasin blong lukaot gud blong Kumenae—Ol yang man blong Amon blong hem oli faet strong; olgeta evriwan i kasem kil, be i no gat wan we oli kilim i ded—Gid i ripotem ol fasin blong kilim ded ol man mo ronwe blong Leman prisena. Raonabaot 63 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 58\nHileman, Gid, mo Tiamna i tekem bigtaon blong Mantae tru long wan trik—Ol man blong Leman i kamaot—God i sevem ol boe blong ol man blong Amon long taem we oli stanap strong long fasin blong lukaotem gud fridom mo fet. Raonabaot 63–62 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 59\nMoronae i askem Pahoran blong mekem ol fos blong Hileman i kam strong—Ol man blong Leman i tekem bigtaon blong Nefaeha—Moronae i kros long gavman. Raonabaot 62 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 60\nMoronae i komplen long Pahoran long saed blong fasin blong gavman blong i no lukaot gud long ol ami—Lod i letem ol nogud man i kilim ded olgeta we i stret—Ol man blong Nifae i mas yusum evri paoa blong olgeta mo wei blong olgeta blong sevem olgeta long ol enemi blong olgeta—Moronae i wonem gavman blong faet agensem hem sapos gavman i no givim help long ol ami blong hem. Raonabaot 62 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 61\nPahoran i tokbaot, fasin blong girap agensem mo tok strong agensem gavman, long Moronae—Ol king-man i tekem Sarahemla mo oli joenem ol man blong Leman—Pahoran i askem help long saed blong ami blong go agensem ol man blong toktok agensem. Raonabaot 62 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 62\nMoronae i maj blong go helpem Pahoran long graon blong Gidion—Ol king-man we oli no wantem blong lukaotem gud kantri blong olgeta blong oli kilim ded olgeta—Pahoran mo Moronae tufala i tekembak Nifaeha—Plante man blong Leman i joenem ol man blong Amon—Tiankum i kilim ded Amoron mo hem tu ol man blong Leman i kilim hem i ded—Ol man blong Nifae oli ronemaot ol man blong Leman long graon, mo oli stanemap pis—Hileman i gobak long wok mo bildimap Jos. Raonabaot 62–57 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 63\nSiblon mo afta Hileman i tekem ol tabu histri—Plante long ol man blong Nifae i go long graon long not—Hagot i bildim ol sip, we oli sel i go aot long solwota blong wes—Moronaeha i winim ol man blong Leman long faet. Raonabaot 56–52 yia bifo Kraes i bon.","id":"<urn:uuid:3a8cf8d6-3190-4dcc-a619-bd2debda506a>","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/www.lds.org\/scriptures\/bofm\/alma?lang=eng&clang=bis","date":"2017-04-24T06:58:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119080.24\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00194-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000095367,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000009536743164}","num_words":6168,"character_repetition_ratio":0.158,"word_repetition_ratio":0.091,"special_characters_ratio":0.243,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":20673.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Gel we Presiden blong Ripablik istap hangem medal long hem, hemi gel blong foma anaonsa blong Radio Vanuatu, Late James Moli.\nHemi bin wok sam yia long Port Vila bifo, hemi transfea igo long Studio 5 Not. Hemi lusum laef blong hem taem we hemi stap lomng Santo. Gel blong hem, hemi flae ikam long Port Vila long las satede blong kasem medal blong papa blong hem. Late Moli, hemi wan long olgeta anaonsa we pipol i save gud long hem from wiken bislama program blong hem, Insaed long Pacific.\nAdvertisements","id":"<urn:uuid:2dc669b0-2591-40e4-9f75-f393858cc700>","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/indigenouswatch.wordpress.com\/2016\/08\/10\/gel-blong-moli-i-risivim-medal\/","date":"2017-08-24T07:04:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886133042.90\/warc\/CC-MAIN-20170824062820-20170824082820-00528.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7134066224,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7134066224098206, \"pis_Latn_score\": 0.28653043508529663}","num_words":121,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.547,"perplexity_score":13090.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Olgeta –\nSistem blong skolaship blong Gavman i jenis long yia ia.\nLong yia ia yu mas aplae from skolaship long intanet, mo aplikesen i open kasem Wenisde 4 Oktoba long midnaet nomo.\nYu save karem moa infomesen mo fulumap skolaship aplikesen form mo sabmitim long: http:\/\/www.scholarships.gov.vu\/\nNo mestem janis.\nRalph","id":"<urn:uuid:97a82c93-11fe-4ee6-bd24-57db8effe9d7>","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.voiceofmelanesia.com\/2017\/09\/13\/ol-skolaship-blong-gavman-blong-2018\/","date":"2017-09-21T01:35:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687592.20\/warc\/CC-MAIN-20170921011035-20170921031035-00116.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9989399314,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9989399313926697}","num_words":84,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.048,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":8649.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"- Installation réussi à 100% du nouveau Campus Numérique Partenaire (CNFP) de l'AUF à Montmartre sur l'île de d'Efaté en Novembre 2014. La salle informatique est équipée de 23 postes avec une connexion internet de 2Mbps.\n- Installation of the computer lab with the 2Mbps internet connection at Montmartre on november 2014.\n- AUF i jes instolem bakeken wan computa lab blong long Montmartre we ol students blong AUF long shefa province oli save yusum blong folem ol onlaen kos mo tu ol tijas, ol student oli save yusum blong folem ol online kos tru long internet.\nPublicités","id":"<urn:uuid:85d3ad4f-c5f5-4c90-874e-bcdbb2bf85fe>","dump":"CC-MAIN-2017-43","url":"https:\/\/botoboukone.wordpress.com\/projek-woks\/cnfp-de-montmartre-a-efate\/","date":"2017-10-20T10:34:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-43\/segments\/1508187824068.35\/warc\/CC-MAIN-20171020101632-20171020121632-00519.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5471785069,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":6,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5471785068511963, \"fra_Latn_score\": 0.1241767480969429, \"nov_Latn_score\": 0.03528359904885292, \"eng_Latn_score\": 0.020526636391878128, \"mfe_Latn_score\": 0.01696227304637432, \"wol_Latn_score\": 0.016198137775063515, \"hat_Latn_score\": 0.015589590184390545, \"oci_Latn_score\": 0.013298974372446537, \"tpi_Latn_score\": 0.011486446484923363, \"dag_Latn_score\": 0.011402265168726444}","num_words":164,"character_repetition_ratio":0.083,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.22,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.415,"perplexity_score":19377.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"FAS JON 11Tok blong mifala i blong talemaot Tok blong Laef long yufala. Fastaem, taem wol i no stap yet, be Tok ya i stap finis. Tok ya, mifala i luk hem stret long ae blong mifala, mo mifala i harem hem i toktok. Mifala i luk hem, mo mifala i tajem hem. 2Taem God i soemaot Laef ya, mifala i luk hem, nao mifala i stap talemaot long yufala. Mifala i stap talemgud long yufala, se laef ya we i no save finis, fastaem hem i stap wetem Papa blong yumi, be naoia, Papa blong yumi i soemaot hem long mifala. 3Ol samting ya we mifala i luk finis, mo we mifala i harem finis, hemia nao mifala i stap talemaot long yufala. Mifala i wantem blong yufala i joen gud wetem mifala oltaem, we yumi gat wan tingting nomo, stret olsem we oltaem mifala i stap joen gud wetem Papa blong yumi mo Pikinini blong hem Jisas Kraes. 4Mo mifala i raetem tok ya i kam long yufala, blong bambae oltaem nomo yumi evriwan i save glad we i glad. 5Tok ya we mifala i harem finis long Pikinini blong God, nao mifala i stap talemaot long yufala, hem i talem se, \"God hem i olsem delaet, i no gat tudak nating i stap long hem.\" 6Oraet, sipos yumi talem se yumi stap joen gud wetem God, be long semtaem nomo yumi stap wokbaot long tudak, hemia yumi stap giaman nomo. Fasin blong yumi i no folem trutok nating. 7Be sipos yumi stap wokbaot long delaet, olsem we God i stap long delaet, oltaem bambae yumi evriwan i stap joen gud we yumi gat wan tingting nomo. Mo blad blong Jisas Pikinini blong God, bambae i stap wasemaot olgeta sin blong yumi, i stap mekem yumi klin. 8Nao sipos yumi talem se yumi no mekem sin, hemia yumi stap giaman nomo long yumi, mo God we i stamba blong trutok i no stap nating long yumi. 9Be sipos yumi talemaot ol sin blong yumi long God, yumi save bilif long hem, from we fasin blong hem i stret oltaem. Hem bambae i fogivim yumi from ol sin blong yumi, mo i tekemaot ol fasin blong yumi we i no stret, i mekem yumi klin. 10Sipos yumi stap talem se neva yumi mekem sin samtaem, hemia i min se yumi stap talem se God i man blong giaman nomo, mo tok blong hem i no stap nating long yumi.\nFAS JON 21Ol pikinini blong mi. Mi mi stap raetem ol tok ya i kam long yufala blong blokem yufala, blong yufala i no mekem sin. Be sipos wan long yumi i mekem sin, i gat Jisas Kraes i stap, we fasin blong hem i stret gud, mo hem i man blong givhan long yumi, blong toktok long Papa blong yumi long saed blong yumi. 2Kraes ya, hem i man we i ded blong mekem rod blong God i tekemaot ol sin blong yumi. Mo i no blong yumi nomo, i blong olgeta man long wol. 3Sipos yumi stap folem ol tok blong God, fasin ya i soemaot we yumi savegud se yumi man blong hem. 4Sipos wan man i stap talem se, \"Mi mi save God,\" be hem i no folem ol tok blong hem, man ya i man blong giaman, mo God we i stamba blong trutok i no stap nating long hem. 5Be man we i stap folem ol tok blong God, hemia man we i lavem God long fasin we i stret gud. Sipos wan man i stap talem se laef blong hem i stap joen gud long laef blong God, fasin blong hem i mas stret gud wetem fasin blong Jisas Kraes. Fasin ya i soemaot we yumi savegud se laef blong yumi i stap joen gud long laef blong God. 7Ol brata mo sista. Loa ya we mi stap raetem i kam long yufala, hem i no wan niufala loa, i wan olfala loa we yufala i harem finis, taem yufala i kasem gud nius ya fastaem. Olfala loa ya i tok we yufala i harem finis. 8Be i tru, loa ya we mi stap raetem i kam long yufala, hem i wan niufala loa tu. Laef blong Kraes i soemaot we loa ya i tru, mo laef blong yufala tu i soemaot samting ya, from we naoia, tudak i stap lus, mo prapa delaet i stap kamtru. 9Man we i stap talem se, \"Mi mi stap long delaet,\" be hem i no laekem Kristin brata no sista blong hem, i agensem hem, man ya i stap long tudak yet. 10Man we i lavem narafala Kristin man, hem i stap long delaet, mo i no gat samting i save mekem hem i foldaon. 11Be man we i no laekem Kristin brata no sista blong hem, i agens long hem, hem i stap wokbaot long tudak nomo, i no save weples hem i stap pas long hem, from we tudak ya i mekem ae blong hem i blaen finis. 12Ol pikinini blong mi. Naoia mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we God i tekemaot ol sin blong yufala finis, from samting ya we Jisas Kraes i mekem. 13Ol papa. Naoia mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i save Man ya finis we i stap fastaem, taem we wol ya i no stap yet. Ol yangfala. Naoia mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i winim Setan finis. 14Ol pikinini blong mi. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i save papa blong yumi. Ol papa. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i save Man ya finis we i stap fastaem, taem we wol ya i no stap yet. Ol yangfala. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i strong, mo from we Tok blong God i stap oltaem long laef blong yufala, mo from we yufala i winim Setan finis. 15Yufala i no mas laekem ol fasin blong wol mo ol samting we oli stap long hem. Man we i laekem tumas ol fasin blong wol, hem i no save lavem Papa blong yumi. 16Ol fasin ya we i stap long wol oli olsem. Oltaem man i wantem tumas ol rabis samting we tingting blong hem i wantem, mo i wantem tumas ol samting we ae blong hem i luk, mo i flas tumas long ol samting we hem i gat. Be ol fasin ya, oli no kamaot long Papa blong yumi, oli stap kamaot long wol ya nomo. 17Mo wol ya wetem ol samting we ol man blong hem oli wantem, oli stap lus. Be man we i stap mekem ol samting we God i wantem, hem bambae i no save lus samtaem. 18Ol pikinini blong mi, bambae i no longtaem, wol ya i finis. Olgeta oli talem finis long yufala, se bambae Enemi blong Kraes i kamtru. Mo naoia, plante enemi blong Kraes oli kamtru finis. Taswe yumi save se bambae i no longtaem, wol ya i finis. 19Ol enemi ya oli aot long kampani blong yumi finis, from we oli no tru memba blong kampani blong yumi. Sipos oli tru memba blong kampani blong yumi, oli no save gowe, bambae oli stap yet wetem yumi. Be from we oli gowe long yumi, oli soemaot i klia we i no gat wan long olgeta we i prapa memba blong kampani blong yumi. 20Be yufala i kasem Tabu Spirit finis long Kraes we hem i Tabu Man blong God, nao yufala evriwan i gat save. 21Taswe mi raetem tok ya i kam long yufala, i no from we yufala i no gat save, nogat. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala from we yufala i save God finis, we hem i stamba blong trutok, mo from we yufala i save we giaman tok i no save kamaot long hem samtaem. 22?Oraet, be hu i man blong giaman? Man we i stap talem se Jisas i no Mesaea, hem nao i man blong giaman. Man olsem, hem i enemi blong Kraes. Hem i tanem baksaed long Papa blong yumi, mo long Pikinini blong hem tu. 23Tok ya i tru, from we taem man i tanem baksaed long Pikinini blong God, be hem i tanem baksaed tu long Papa blong yumi. Be man we i talemaot se hem i bilif long Pikinini blong God, hem i gat Papa blong yumi tu i stap wetem hem. 24From samting ya, yufala i mas lukaot gud blong bambae tok ya we yufala i harem finis taem yufala i kasem gud nius ya fastaem, hem i stap oltaem long tingting blong yufala. Sipos tok ya we yufala i harem fastaem i stap oltaem long tingting blong yufala, bambae yufala i stap joen gud oltaem long Pikinini blong God, mo long God, Papa blong yumi. 25Mo samting we Kraes i promes blong givim long yumi, hemia laef ya we i no save finis. 26Mi mi stap raetem tok ya i kam long yufala blong tokbaot olgeta ya we oli stap traem blong pulum yufala i go krangke. 27Kraes i givim Tabu Spirit long yufala finis, mo Spirit ya i stap long yufala yet. Naoia yufala i no nidim wan man blong i tijim yufala, from we Tabu Spirit ya we yufala i kasem, hem i stap tijim yufala long evri samting. Mo ol samting ya we hem i stap tijim yufala long hem, oli tru nomo, oli no blong giaman. Olsem we Spirit ya i tijim yufala finis, laef blong yufala i mas stap joen long laef blong Kraes. 28Yes, ol pikinini blong mi. Yufala i mas joen gud long Kraes, blong bambae, taem hem i kamtru, be tingting blong yumi i stap strong. Nao bambae yumi no gat sem, yumi no haed long fes blong hem long bigfala Dei ya we hem bambae i kamtru long hem. 29Yufala i save finis se fasin blong God i stret nomo. From samting ya, yufala i mas save tu se evri man we oli mekem stret fasin oli pikinini blong God.\nFAS JON 31Yufala i mas luklukgud long fasin ya blong Papa blong yumi, we hem i lavem yumi tumas, nao i singaot yumi se pikinini blong hem. Mo tok ya i tru, yumi ol pikinini blong hem. Ol man blong wol ya oli no save yumi, from we oli no save God. 2Ol fren. Naoia yumi pikinini blong God finis, be i no klia yet se bambae yumi save kam olsem wanem. Be wan samting yumi save. Taem Kraes i kamtru, bambae yumi save kam olsem hem, from we long taem ya, bambae yumi save luk hem stret long ae blong yumi. 3Olgeta man we oli stap putum tingting blong olgeta long Kraes blong kam olsem hem, oli stap mekem fasin blong olgeta i klin, olsem we fasin blong Kraes i klin. 4Man we i mekem sin, hem i brekem loa blong God, from we tok ya sin, i min se man i brekem loa. 5Yufala i save we Kraes i kamtru finis bifo, blong tekemaot ol sin blong ol man, mo yufala i save we long laef blong hem, hem i no gat sin. 6Man we laef blong hem i stap joen long laef blong Kraes, hem i no moa mekem sin oltaem. Be man we i stap mekem sin oltaem, neva hem i luk Kraes, mo neva hem i save hem samtaem. 7Ol pikinini blong mi. Bambae yufala i no letem man i giaman long yufala. Man we i stap mekem i stret oltaem, hem i wan stret man, olsem we Kraes i wan stret man. 8Be man we i stap mekem sin oltaem, hem i man blong Setan, from we Setan i stap mekem sin oltaem, i stat bifo olgeta, taem we wol ya i no stap yet. From samting ya nao Pikinini blong God i kamtru, blong hem i brekemdaon ol wok we Setan i mekem. 9Man we i pikinini blong God, hem i no moa save gohed blong mekem sin, from we laef blong God i joen long laef blong hem finis. Hem i no moa save mekem sin oltaem, from we God i Papa blong hem. 10Fasin blong man i stap soemaot i klia, se hu i pikinini blong God, mo hu i pikinini blong Setan. Man we i no stap mekem ol fasin we i stret, no we i no lavem Kristin brata no sista blong hem, hem i no pikinini blong God, hem i pikinini blong Setan. 11Tok we yufala i harem taem gud nius i kamtru long yufala fastaem, i talem se yumi mas lavlavem yumi. 12I nogud yumi kam olsem man ya Ken bifo. Hem i wan man blong Setan, nao hem i kilim brata blong hem i ded. ?From wanem hem i kilim brata blong hem? From we fasin blong brata blong hem i stret, be hem, fasin blong hem i no stret. 13Ol brata mo sista. Sipos ol man blong wol ya oli no laekem yufala oli agens long yufala, be bambae yufala i no sapraes long samting ya. 14Yumi aot finis long ded, yumi kam long laef, mo yumi save se samting ya i tru, from we yumi lavem ol brata mo sista blong yumi. Man we i no lavem narafala man, hem i stap yet long paoa blong ded. 15Man we i no laekem Kristin brata no sista blong hem, i stap agensem hem, hem i man blong kilim man i ded. Mo yufala i save finis, se ol man olsem, oli no gat laef ya we i no save finis. 16Taem Kraes i letem laef blong hem blong sevem yumi, hem i soemaot fasin ya blong lavem narafala man. Mo i stret nomo blong yumi tu, yumi letem laef blong yumi, blong givhan long ol Kristin brata mo sista blong yumi. 17?Sipos yu gat plante samting, mo yu luk wan Kristin brata no sista blong yu we i sot long sam samting, be yu no givhan long hem, olsem wanem yu save talem se yu yu lavem God? 18Ol pikinini blong mi. I nogud yumi lavem man long toktok blong yumi nomo. Yumi mas mekem samting blong givhan long hem, blong soemaot we yumi lavem hem tru. 19Sipos yumi stap mekem fasin ya long laef blong yumi, bambae yumi save we yumi man blong trutok. Mo yumi save kam long fes blong God we yumi no fraet, 20i nomata sipos yumi harem long tingting blong yumi se yumi mekem wan samting we i rong, from we God i hae moa long tingting blong yumi, mo hem i save evri samting. 21Ol fren. Sipos long tingting blong yumi yumi harem se yumi no mekem samting we i rong, yumi save stanap strong long fes blong God we yumi no fraet. 22Nao sipos yumi askem sam samting long hem, bambae yumi save kasem, from we yumi stap folem ol tok blong hem, mo yumi stap mekem ol fasin, we hem i glad long hem. 23Tok we God i givim, i talem se yumi mas bilif long Pikinini blong hem Jisas Kraes, mo yumi mas lavlavem yumi olsem we Kraes i talem long yumi finis. 24Olgeta we oli stap folem ol tok ya blong God, olgeta oli stap joen gud long God, mo God i stap joen gud long olgeta. Mo yumi save se God i joen gud long yumi, from we hem i givim Tabu Spirit finis long yumi.\nFAS JON 41Ol fren. I gat plante profet we oli stap talem se Spirit blong God i stap long olgeta, be yufala i no mas bilif long olgeta evriwan. Yufala i mas traem olgeta fastaem, blong faenemaot se spirit we i stap long olgeta i kamaot long God, no nogat, from we i gat plante profet oli stap go olbaot long wol we toktok blong olgeta i no tru. 2Fasin we bambae yufala i save haremsave se Spirit blong God i stap long man i olsem. Sipos man i stap talem se taem Jisas Kraes i kam long wol, bodi blong hem i bodi blong man stret, man ya, Spirit we i kamaot long God i stap long hem. 3Be man we i stap talem se taem Jisas i kam long wol, bodi blong hem i narafala, man ya i no gat Spirit ya we i kamaot long God i stap long hem. Spirit we i stap long ol man olsem, hem i Enemi blong Kraes. Yufala i harem nius blong spirit ya finis, se bambae hem i kam, mo naoia hem i stap long wol ya finis. 4Be ol pikinini blong mi, yufala i man blong God, mo yufala i winim ol giaman profet ya finis. Mi mi tok olsem from we paoa blong Tabu Spirit ya we i stap long yufala, hem i strong moa i winim paoa blong spirit ya we i stap long ol man blong wol. 5Ol man ya oli stap tokbaot ol bisnes blong wol from we oli man blong wol, mo ol man we oli stap lesin long olgeta, olgeta tu oli man blong wol. 6Be yumi ya, yumi man blong God, mo olgeta we oli save God, oli stap lesin long yumi. Be olgeta we oli no man blong God, oli no save lesin long yumi. Long fasin ya nao, yumi save luksave Spirit we i stamba blong trutok, mo spirit blong giaman. 7Ol fren. Yumi mas lavlavem yumi, from we fasin ya blong lavem man, hem i kamaot long God. Olgeta we oli stap lavem narafala man, oli pikinini blong God, mo oli save God. 8Man we i no save lavem narafala man, hem i no save God, from we God i stamba blong fasin ya blong lavem man. 9God i gat wan pikinini nomo blong hem, be hem i sanem hem i kam long wol ya, blong i mekem rod blong yumi, blong yumi kasem laef. Long samting ya nao, God i soemaot fasin blong hem blong lavem yumi. 10Stamba blong fasin ya i no we yumi lavem God, be we God i lavem yumi, nao i sanem Pikinini blong hem, blong i ded blong mekem rod blong God i tekemaot ol sin blong yumi. 11Ol fren. From we God i lavem yumi olsem, yumi tu i mas lavlavem yumi. 12I no gat man we i luk God samtaem. Be taem we yumi stap lavlavem yumi, God i stap long laef blong yumi, mo fasin blong hem blong lavem ol man i stap kam fulap long laef blong yumi. 13God i givim Spirit blong hem long yumi, nao from samting ya, yumi savegud we yumi stap joen gud long laef blong God, mo God i stap joen gud long laef blong yumi. 14Yumi luk finis we papa blong yumi i sanem Pikinini blong hem i kam blong i sevem olgeta man long wol, mo yumi stap talemaot se samting ya i tru. 15Ol man we oli stap talemaot we Jisas i pikinini blong God, God i stap joen gud long olgeta, mo olgeta oli stap joen gud long God. 16Yumi savegud fasin blong God blong lavem yumi, mo yumi bilif se hem i lavem yumi. God, hem i stamba blong fasin blong lavem man. Man we i stap holem fasin ya oltaem, hem i stap joen gud long God, mo God i stap joen gud long hem. 17Taem yumi savegud fasin blong God blong lavem man, mo fasin ya i kam fulap long laef blong yumi, bambae i gat frut blong hem. Long bigfala Dei ya we bambae God i jajem olgeta man long hem, bambae yumi no save fraet, from we laef blong yumi long wol ya i kam sem mak finis wetem laef blong Kraes. 18Man we i lavem God, hem i no save fraet long hem. Taem we yumi savegud we God i lavem yumi olsem, be yumi no moa fraet nao. Man i save fraet se bambae hem i kasem panis, be man we i stap fraet olsem, hem i no savegud yet we God i lavem hem. 19Yumi stap lavem God mo ol narafala man, from we God i lavem yumi fastaem. 20Man we i stap talem se hem i lavem God, be i no laekem nating Kristin brata no sista blong hem, i stap agens long hem, hem i man blong giaman. ?Be sipos hem i no save lavem brata no sista blong hem we hem i stap luk oltaem, olsem wanem bambae hem i save lavem God we hem i no luk samtaem? 21Loa ya we Kraes i givim long yumi i olsem. Hem i talem se, \"Man we i lavem God, hem i mas lavem Kristin brata mo sista blong hem tu.\"\nFAS JON 51Man we i bilif se Jisas i Mesaea, hem i pikinini blong God. Mo man we i lavem wan papa, hem i lavem ol pikinini blong man ya tu. 2Sipos yumi lavem God, mo yumi stap folem ol tok blong hem, long fasin ya nao, yumi save we yumi lavem ol pikinini blong hem. 3Sipos yumi lavem God, hemia i min se yumi stap folem ol tok blong hem. Mo ol tok blong hem i no strong tumas blong folem, 4from we yumi evriwan we i pikinini blong God, yumi save winim ol rabis fasin blong wol ya. Mo rod blong winim ol rabis fasin ya i olsem. Yumi stap win from we yumi bilif long Jisas. 5I no gat man i save winim ol rabis fasin blong wol ya, blong mekem ol fasin we i stret. Man we i bilif se Jisas i Pikinini blong God, hem nomo i save win. 6Jisas Kraes, hem i man we i kam, mo wota we hem i baptaes long hem, mo blad blong hem we i ron taem hem i ded, tufala samting ya i soemaot hem long yumi. I no wota nomo we i soemaot hem, be wota mo blad, tufala i soemaot. Mo Tabu Spirit tu, hem i stap talemaot we tok ya i tru, from we Tabu Spirit ya, hem i stamba blong trutok. 7I gat trifala samting we i soemaot Jisas long yumi. 8I gat Tabu Spirit, mo wota we hem i baptaes long hem, mo blad blong hem we i ron taem hem i ded. Mo trifala samting ya i soemaot sem samting nomo. 9Taem ol man oli talemaot wan samting long yumi, yumi save bilif long tok ya we oli talem, be taem God i talemaot wan samting long yumi, tok blong hem i gat paoa moa, nao yumi save bilif moa long hem. Mo long tok ya blong hem, hem i tokbaot pikinini ya blong hem. 10Olgeta we oli bilif long Pikinini blong God, oli gat tok ya we God i talem, i stap long tingting blong olgeta. Be olgeta we oli no bilif long tok ya, oli stap lukluk God olsem we hem i giaman nomo, from we hem i talemaot Pikinini blong hem long olgeta, be olgeta oli no bilif long tok blong hem. 11Mo samting ya we God i talemaot from Pikinini blong hem i olsem. God i givim laef ya finis long yumi, we i no save finis samtaem, mo laef ya i kamtru long yumi long Pikinini blong hem. 12Man we Pikinini blong God i stap long hem, hem i gat laef ya, be man we Pikinini blong God i no stap long hem, hem i no gat laef ya. 13Yufala we i bilif long nem blong Pikinini blong God, mi mi raetem tok ya i kam long yufala, blong yufala i save we yufala i gat laef ya finis we i no save finis samtaem. 14Mo taem yumi kam long fes blong God long prea, yumi bilif strong se sipos yumi askem samting long hem we i stret long tingting blong hem, hem bambae i harem prea blong yumi. 15Mo sipos yumi save se oltaem hem i stap harem prea blong yumi, oraet, yumi save se evri samting we yumi askem long hem, oli blong yumi finis. 16Sipos wan long yufala i luk wan brata blong hem we i stap mekem sin we i no sin blong ded, hem i mas prea from brata ya blong hem. Nao bambae God i givim laef long man ya we i mekem sin. God i save givim laef long olgeta we sin blong olgeta i no blong ded, be i gat sin we i blong ded, mo mi no talem se yufala i mas prea from hemia. 17Olgeta fasin we i no stret, oli sin, be i no olgeta sin we oli blong ded, i gat sam nomo. 18Yumi save we eni man we i pikinini blong God, hem i no save gohed blong mekem sin oltaem, from we stret Pikinini blong God i stap lukaot long hem, nao Setan, i no save spolem hem. 19Yumi save we yumi ya, yumi man blong God, be olgeta man blong wol ya oli stap long paoa blong Setan. 20Yumi save we Pikinini blong God i kam long wol, mo i givim paoa long yumi blong yumi save God ya we i tru. Mo yumi stap joen gud long God ya from we yumi stap joen gud long Pikinini ya blong hem, Jisas Kraes. Hem i tru God, mo hem i stamba blong Laef ya we i no save finis. 21Ol pikinini blong mi. Yufala i mas lukaot gud blong yufala i no go mekem wosip long ol giaman god.\nhttp:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/1John\/1\/D","id":"<urn:uuid:d60f56ae-0bfe-4a54-8ded-31818ca4b88f>","dump":"CC-MAIN-2017-43","url":"http:\/\/femissionaria.blogspot.com\/2015\/07\/fas-jon-bislama.html","date":"2017-10-21T04:38:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-43\/segments\/1508187824570.79\/warc\/CC-MAIN-20171021043111-20171021063111-00047.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":4753,"character_repetition_ratio":0.114,"word_repetition_ratio":0.036,"special_characters_ratio":0.242,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14243.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Port vila, 28 julae 2017, Project managemen unit long Vanuatu (VMU) i confirmem everi preparation work long investment project blong Vanuatu aviation ( VAIP),wei World Bank i fundem wei i stap ko gud, bai oli work i stat off long end blong nekis manis. Since long saening blong kontract ai long manis mai 2017, ol contractor oli ricivim tri manis period blong mobilisation. During long taem ia, oli expectem wan base, oli mobilaesem ol equipment mo ol machine, oli recurtum mo haerem some staff mo some main man mo carry out ol important consultation wetem ol sarrounding airport community be bai community i impact long project ia. Wan long part blong work preparatroy oli progress bigwan, mo start long wik ia, ol community consultasen wei bai i tekem place long Rangorango et switi mo tu tufala skul blong blancksand mo prima. Some long ol wok ia bai oli mekem afta long wik blong independent mo progressively during long nine manis ia. Carrently, mobilisation blong ol specific olsem asphalt concrete (AC) plant mo paver blong ol contractor, oli kat tu wik blong kam long end. Daerecta blong project investmen blong Vanuatu Aviation, Harrisson Toar Luenn hemi expresem optimiste s work i should stat long schedule, wetem every preparatory wok long bauerfield mo Pekoa we i bin appen same taem \" Olsem we i indicated long bidding precess, contractor hemi contract boung long source from every agregats long fiji. I gat insufficient quantity i requiring blong unless long different ples\" Toar i talem, who ia we bar i tekem role blong engineer kavman i bin forced blong kam unique source blong wan supervising engineer, rison blong actuel boom long ol activity blong construction long region ia, i presentem final jalense mo saenem wan contract blong supervising soon, since long sacking blong consultant blong korea, Yooshin Engineering Cooperation long May. Wan annoucement i expected bifo stating work blong reabilisasen ofis blong Vanuatu Project Managment unit Port Vila mall bilding Paris Street P.O.Box 192 Port Vila Vanuatu Tel: (678) 26415 \/ 33240 Fax ( 678) 26419 Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. Unité de Gestion du projet du Vanuatu, Batiment Port Vila Mall Rue de Paris Bp 192 Port Vila Vanuatu Tel: (678) 26415\/33240 Fax ( 678) 26419 Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.. \"mifala i mindful long interest blong fulap long tourism blong yumi mo operator blong airline mo stakeholda we i kat long project ia. Yumi no save understandem angst we some pipol oli kat. Yumi wish blong assurum se yumi stap long wan gud way mo yumi mekem every someting blong kipim going momentum\", Mr Toa i talem. Airport Vanuatu limited i continue blong work clesely wetem airline blong kipim olgeta abreast long developmen wael maintenance ensuring required bai i carrem out delay.","id":"<urn:uuid:6be72c32-73e2-4122-a350-273c68cbb926>","dump":"CC-MAIN-2018-17","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/266-airport-rehab-wok-i-continu-long-schedule","date":"2018-04-22T23:31:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-17\/segments\/1524125945668.34\/warc\/CC-MAIN-20180422232447-20180423012447-00349.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9512950182,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":13,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.951295018196106, \"pis_Latn_score\": 0.02132607437670231}","num_words":797,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.071,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.944,"perplexity_score":17427.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"long tv console table long tv table stand.\nlong tv table stand, long tv table stand s, s long tv table stand,115 long tv table stand, long tv table stand s sts, long tv table stand, long tv table stand, long tv table stand, long tv table stand,long tv table stand livg .","id":"<urn:uuid:872f4947-bc3a-4052-9094-47d67f08126e>","dump":"CC-MAIN-2018-30","url":"http:\/\/donpower.me\/long-tv-console-table\/long-tv-console-table-long-tv-table-stand\/","date":"2018-07-23T05:50:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-30\/segments\/1531676594954.59\/warc\/CC-MAIN-20180723051723-20180723071723-00622.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5761012435,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5761012434959412, \"pis_Latn_score\": 0.38643354177474976, \"abs_Latn_score\": 0.02548854611814022}","num_words":92,"character_repetition_ratio":0.421,"word_repetition_ratio":0.566,"special_characters_ratio":0.244,"stopwords_ratio":0.022,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.576,"perplexity_score":8971.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Tedei hemi wan veri veri importen mo historikol day blong yumi everiwan, espesali long pipol mo Kafman blong Vanuatu wetem pipol mo jif blong Ifira Tenuku. Yumi stap ia tedei sem taem tu yumi save sensem mo lukim happiness we istap long fored blong yumi everiwan ia taem we yumi enter long Operesen Terminal ia blong witnessem mo gat dekleresen se terminal ia hemi startem full operesen blong hem blong work wetem ol international shipping agencies mo operators. Tedei yumi kam blong witnessem importen okesen blong talem ol storian long taem we tinting mo toktok blong bigfala importen infrastrakja ia isave kam about. Olgeta taem mo fasin blong yumi wokabaot blong save ajifim tingting ia mo save gat gudfala risal ikam aot long hem bambae isave gat ol janens. Ol wokabaot mo storian ia nao itekem yumi kam kasem tedei we yumi save lukim se tingting we samfala blong yumi ibinstap talem long taem ia we Teriki paunimanu Mantoi Kalsakau III mo ol teknikel team blong hem istartem Storian wetem Kafman blong yumi tugeta isve startem wokabaot. Itru nomo bae samfala man bae oli save talem smolsmol se Hemia hemi wan Drim nomo ia, and tedei yumi kam blong witnesem se drim ia hemi kam tru. Mo tedei mi gat honour ia blong save kam forward olsem present Prime Minister blong talem se Hemi drim kam tru blong umi. Mi gat honour ia blong konkratuletem Paramount Jif wetem ol past kafman ikam kasem mi tedei blong mentenem polisi mo development stan ia istrong istap.\nMo wetem respect ia mi wantem askem yumi everiwan blong save stanap mo kivim wan minit saelen blong rekonaesem ol effort blong ol leaders mo fren blong yumi we oli bin work hard tru be tedei oli no save stap wetem yumi. Olsem Late Honorable Edward Natapei, late Site Engineer blong Project Mr. Simoji we hemi representem ECOH Corporation blong supervisem ol konstraksen mot u ol family members we yumi no talemaot names blong olgeta. - (UMI STANAP BLONG SILENCE) -\nTankio tumas long everiwan\nTedei taem we mi stap bae mi save rikol long ol exciting mo frendli atmosphere we istap long ples we yumi stap long hem tedei bambae mi save talem se okesen blong tedei hemi markem ating namba four mo final stej blong ol special events olsem we bae hemi Offisel Opening Seremoni long new infrastrakja olsem. Bigfala ajifmen nao tru long leadership blong yu Teriki Paunimanu Mantoi Kalsakau III long leadership mo Visen we yu gat tuwords improvmen long komiunity blong you blong tekem wetem ol past kafman kasem tedei.\nLong sem taem tu mi wantem acknolejem bigfala support mo assistance blong Kafman mo Pipol blong Japan we istap givim long Vanuatu. Bae mi save talem tu se hemi historical from we hemi also first taem we Vanuatu hemi ever kat assistens tru long wan ODA Loan blong Japan. Mi wantem yumi givim bigfala han blong talem tankio igo long kafman mo pipol blong Japan from se sipos no bae yumi neva save gat State of the Art facility olsem. Tankio tumas long Kafman blong Japan mo tu Kafman blong Australia tru long DEFAT we ibin mekem wan komprehensif Bankable Fisabiliti Stadi we igivim assurens long kafman blong Japan blong save fundem projek ia.\nOl wokbaot, storian mo proses blong realisem projek ia tu hemi no isi mo hemi tekem sam taem. Ol storian mo wokbaot ia hemi also kam abaot followem stampa tingting blong kafman we istap long first Priority Aksen Plan blong Kafman long period 2006 kasem 2018.\nTingting ia nao Kafman long taem ia hemi startem inisiatif mo belif long Paplik Praevet Partnasip (PPP). Wetem inisiatif ia kafman blong Vanuatu hemi stanap long hem mo tekem wan different approj we may be hemi no semak long tingting blong World Bank or any financial institutions bae istap usem. Hemia yumi praod blong talem tu se inisiatif ia hemi gat plante context blong Vanuatu Long hem.\nMi glad blong talem se kafman blong Japan iluk save priority nid blong Kafman blong yumi mo pipol blong Vanuatu blong save growem ekomimi blong yumi hemi kam blong agri wetem Vanuatu mo grantem first part blong ODA Loan.\nNegosieson blong ODA Loan ia hemi bin tekem ples bitwin ol teknikal tim blong yumi long side blong Kafman wetem representative blong high offisel blong JICA bak long April 2012 and nekosiesen hemi saksesful wetem agrimen blong loan we amount ikasem kolosap 5 billion vatu.\nAfter we ol agrimen blong ODA Loan hemi reached bitwin tugeta kafman blong Japan mo Vanuatu long August 2012 hemi lid igo long taem we yumi everiwan ibin stap witnessem offisel Launching we hemi tekem ples long same ples we yumi stap long hem tedei blong projek hemi kik srart. Mo hemi bin witnessed by then President blong JICA, Dr. Akihiko Tanaka mo hemi bin gat honour blong declarem se Port Vila Lapetasi Multi-Purpose Wharf Development Project hemi Offisel Launching long namba 5 May 2015.\nOl engineering study mo design hemi go hed mo taem we mein konstraksen hemi blong start yumi kam bakeken long ples ia blong witnessem Ground Breaking blong shoem se Project ia we yumi stap tokbaot bae hemi start nao. Mo Ground Breaking hemi bin tekem ples long namba 4 August 2015.\nLong taem ia Kafman blong Vanuatu hemi bin gat andastanding se ODA Loan financing ia hemi streit blong tekem yumi kasem taem we project hemi komplit wantaem, but nomo Enjinia detail mo teknikal disaen hemi shoem se bae hemi ninim addisonal fund we ikasem kolosap 5 billion bakeken blong project isave komplit gud everiwaqn.\nKafman blong Japan hemi konsiderem seriously mo semtaem luk save Priority nid blong Kafman mo pipol blong Vanuatu nao hemi apprufem additional funding ia long wan short period long time from se nid ia hemi important tumas wetem teknikol disaen we Engineer igivim blong justifaem inkris ia wetem namba 2 loan blong 5 billion vatu we hemi mekem total Loan ia hemi kasem kolosap 10 billion vatu long total.\nWetem bigfala support we Kafman blong Japan istap givim ikam long Vanuatu program Oversease Development Assistance blong hem tu istap kam antap plante long Vanuatu. Imekem se tingting blong setemap wan Embassy blong Japan long Vanuatu, Kafman hemi supportem full wan, mi repeat Kafman isaportem full wan. Hemia istap shoem wan gudfala relesonship we yumi gat mo olsem Prime Minister blong tedei mi stap look forward blong welkam long niufala Ambassador to Vanuatu any time nao blong fosterem more stronger relesonship mo kat gudfala mo long teknikal mo political korporesen.\nLong tedei tu wetem presence long ol traditional mo long taem Development partna blong yumi mo ol Multi-lateral Finansial institutions blong yumi se Kafman blong Vanuatu bae hemi continue blong invest plante long ol Productive infrastrakja aktiviti, wetem ol nara Prodaktif Sector we isave kontribiut bigwan long Nasional Economy blong yumi blong save diversify long dependency tingting we istap raon long yumi. Mo olsem wan Soverein Kaontri, Kafman mi hemi mekem stan blong hemi klia mo bambae hemi kontiniu blong Borrow mo invest long ol area we funding hemi no save source long Grant finances.\nTedei mi glad wetem pipol blong Vanuatu blong talem bigfala tankio tumas long Kafman mo People blong Japan blong save look save priority Infrastructure need blong mifala ol pipol blong Vanuatu. Long sem taem mi stap talem se Kaosel blong Minista blong kafman we mi lidim bambae istap go long path blong lukaotem ol development partna we isave kam forward blong asistem kaontri ia blong gat nara loan we hemi supplementem ol nara Infrastrakja blong hemi no only mitim priority blong Kafman, but tub long mekem sua se ol infrastrakja fasislti ia oli also komplien wetem internasional standards we ifolem IMO mo ISPS Codes mo ICAO mo IATA standards.\nMi stap kam bak tu blong talem se ol inisiatif we Kafman, tufala divelopmen partna blong yumi olsem JICA mo MFAT wetem praevet sekta input olsem Ifira Ports Development Services (IPDS) yumi isave tekem blong work tugeta hemi stap shoem wan rod blong developmen we bae isave stap grow aot igo long ol nara bigfala infrastrakja olsem Airport Projek mo ol narafala more tru long Paplik Praevet Partnasip arrenjmen we kafman blong tedei iwantem promotem plante.\nMi wantem blong talemaot long yumi everiwan se mi proud bigwan long wan Indijines Lokal Kampani olsem IPDS (Konkratulesen IPDS) we hemi save kam antap wetem tingting blong work wetem Kafman blong yumi mo Kafman isave sapotem tingting ia blong Publik Praevet Patnaship arenjmen we Kafman hemi karem loan tru long Bilateral Nekosieson mo Praevet partna olsem IPDS tufala isave enter long Konseson Agrimen then bambae IPDS isave stap payem bak long tru long Kafman wete wan nara Agrimen olsem On-Lending Agreement blong save stap pem bak ODA Loan ia we ibin tekem long Kafman blong Japan tru long agency blong hem olsem JICA.\nTedei wetem niufala fasiliti we istap long terminal ia hemi putum yumi Vanuatu long wanfala mark we hemi stap antap olsem \"State of the Art\" facility we hemi mekem se Vanuatu isave venture igo long niufala horizon long Shipping mo Ports services. Fasilitis we istap long port terminal ia Lapetasi hemi tekem yumi igo long wan step antap we bambae hemi also save helpem Kastom mo Inland Revenue espesily blong through long Aisekuda System we kafman igat blong bae isave kipim gud trak record long ol imports mo exports. Mo bae hemi save assist blong impruvem revenue kolekson blong kafman.\nBifo mi stap endem toktok blong mi bakeken mi wantem remindem yumi, Chairman blong IPDS Board olsem main user mo operator long niufala fasiliti ia. Mi wantem askem help blong yu blong lukaotem ol asset ia blong mekem se bae hem tui save lukaotem yumi. Mi stap konkratuletem yufala blong save operet long newfala terminal ia wetem bride mo olsem we istap long Loan agreement wetem JICA ODA Loan ia se bambae Operator hemi takem full jarge long Operesen mo mentenens mo remindem ol user blong lukaotem gud blong hem tui save lukaotem yumi.\nTeriki Paunimanu mo IPDS board\nOlgeta Distinguished GUESTS\nOl mama mo ol bigman,\nOl Friends mo Families,\nOl Youngfala mo ol Pikinini\nTankio tumas long lisen long ol toktok blong mi mo mi sta pray se bambae Papa Hae God bambae hemi richly plessem yumi everiwan.\nTankio tumas\nFafetai paulapa\nArikato kosaimasi\nMerci beaucoup","id":"<urn:uuid:c8af187d-8bce-44f5-bc0d-3423dafc3bb2>","dump":"CC-MAIN-2018-30","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/506-pm-salwai-speech-lapetasi-internasional-multipepos-whaft","date":"2018-07-22T00:49:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-30\/segments\/1531676592875.98\/warc\/CC-MAIN-20180722002753-20180722022753-00578.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9784982204,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9784982204437256, \"pis_Latn_score\": 0.021423665806651115}","num_words":2502,"character_repetition_ratio":0.065,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.03,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.981,"perplexity_score":18801.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Spika blong palaman hemi rul yesterday se motion blong opposition blong requestem wan extra-ordinary session blong palaman blong dibetem wan motion blong no confidence agensem Praem Minista Charlot Salwai, hemi no stap long oda. Decision blong spika ia hemi no concernem motion blong no gat confidence be hemi beis mainly long motion blong calling blong wan extra-ordineri session. Wan long olgeta risen blong hem hemi from we ino save calling blong 2 extra-ordineri session long wan taem. Nara wan, hemi folem widrol blong 11 signetsa long motion blong calling long yesterday. Hemi festaem long histri blong palaman we 2 calling blong wan extra-ordineri session. Problem blong calling blong opposition se hemi mekem request igo long spika taem we fes calling hemi on finis. Wetem 19 MP long opposition tede morning bae opposition inomo kat inaf sapot blong mekem wan nara request.","id":"<urn:uuid:dc712f6e-9640-4d78-a92c-dbd7c0067c43>","dump":"CC-MAIN-2018-51","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/703-spika-blong-palaman-i-endem-drim-blong-opposition","date":"2018-12-18T17:38:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-51\/segments\/1544376829542.89\/warc\/CC-MAIN-20181218164121-20181218190121-00310.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6838586926,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6838586926460266, \"pis_Latn_score\": 0.31575241684913635}","num_words":224,"character_repetition_ratio":0.119,"word_repetition_ratio":0.028,"special_characters_ratio":0.18,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.614,"perplexity_score":18030.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bred Bank Vanuatu hemi kam ofisel sponsa blong Vanuatu 3x3 Basketball.\nDeclaretion ia ikamaut long tedei long morning long VASANOC Haos taem i lukim winners Improvement project ofisa long Bred Bank, Axel Menv mo Product Development mo Marketing officer, Eric Kalterikia i mekem wetem Basketball development ofisa Sacha Dutu.\nAgreement ia hemi blong 2019-2020.\nBigfala tingting blong VBF i securim sponsa ship ia hemi blong Bred Bank i save giv hand long ol tour wei bai federation istap mekem long yia ia mo next yia.\nMr Kalterikia i talem sei oli luk importance blong 3x3 long 2017 Mini games taem Vanuatu tim blong ol woman i karem Gold medal.\nThe Vanuatu Broadcasting & Television Corporation owns a National Radio Service called Radio Vanuatu, two commercial FM Station Paradise FM in Port Vila and Halo FM in Luganville and a National Television Service free to Air Television Blong Vanuatu.","id":"<urn:uuid:fa075814-a9d7-4b95-926a-261d893fc568>","dump":"CC-MAIN-2019-04","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius\/2907-bred-bank-3x3-basketball","date":"2019-01-24T07:47:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-04\/segments\/1547584519382.88\/warc\/CC-MAIN-20190124055924-20190124081924-00200.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7691490054,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7691490054130554, \"pis_Latn_score\": 0.20206862688064575}","num_words":231,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.636,"perplexity_score":19671.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bosna i Hercegovina\/Босна и Херцеговина\n|(Flag)||(Coat of Arms)|\nBosnia mo Herzegovina (bo:, sr: - Bosna i Hercegovina\/Босна и Херцеговина) i kaontri long Europe. Kapital blong Bosnia mo Herzegovina i Sarajevo. Ol presiden blong hem i Bakir Izetbegović, Mladen Ivanić, Dragan Čović. Praem Minista blong hem i Denis Zvizdić.\nLong Julae 2015, populaesen blong Bosnia mo Herzegovina i stap araon tri mo haf milien.","id":"<urn:uuid:dcd7b1ca-4029-4627-9f56-b8d1ee771f5c>","dump":"CC-MAIN-2019-13","url":"https:\/\/www.wikiplanet.click\/enciclopedia\/bi\/Bosnia_mo_Herzegovina","date":"2019-03-24T17:48:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-13\/segments\/1552912203464.67\/warc\/CC-MAIN-20190324165854-20190324191854-00161.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8685910702,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8685910701751709, \"bos_Latn_score\": 0.08220760524272919}","num_words":113,"character_repetition_ratio":0.122,"word_repetition_ratio":0.096,"special_characters_ratio":0.219,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.93,"perplexity_score":7069.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Arch-bishop blong Church of Melanesia, George Takeli hemi mitim Akting Praem Minista Ham Lini long tiusde 16 May long ofis blong praem minista long Port Vila. Mr Lini i talem long Arch-bishop Takeli se hemi taem blong jioj mo gavman i wok tugeta blong helpem ol pipol blong tufala. Hemi bin wan okesen blong Mr Lini i tokbaut rilesensip we istap bitwin ol pipol blong Vanuatu mo olgeta blong Solomon Islands. Mr Lini, hemi tokbaut bigfala kastom seremoni we oli bin mekem long Port Vila folem ded blong wan studen blong Malaita long Port Vila. Arch-bishop Takeli i talem se hemi wan hona blong hem blong hemi save mit wetem wan akting PM blong wan kantri olsem Vanuatu. Hemi talem long Mr Lini se hemi bringim greeting long hem mo pipol blong Vanuatu. Arch-bishop i talem se hemia i fes visit blong hem ikam long Vanuatu afta we hemi tekem posisen blong hem. Hemi talem se jioj blong hem, hemi valiu Vanuatu olsem wan impoten patna mo visit blong hem ia, hemi blong rikonfomem bridge we hemi stap bitwin jioj mo gavman mo pipol blong Vanuatu. Hemi konfomem long akting praem minista se hemi tekem desisen finis se sinod blong Church of Melanesia, bae hemi stap long Port Vila long end blong yia ia long National Convention Center long Port Vila. Arch-bishop Takeli i talem se hemia i fes taem we sinod ia bae hemi stap autsaed long Solomon Islands mo hemia hemi soem se jioj, hemi kat rus blong hem long Vanuatu. Hemi talem se hemi hapi bigwan long patnasip we jioj hemi kat wetem gavman long saed blong edukesen mo health mo jioj bae hemi gohet blong prea from gavman blong Vanuatu. Anglican jioj, hemi wan long olgeta jioj we hemi kat ol skul stat long praemeri igo kasem long sekendri. Hemi kat tu ol teknikol skul mo haus meresin.","id":"<urn:uuid:baa9d68c-5a97-42ae-adb6-a47a2b0e308a>","dump":"CC-MAIN-2019-18","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/199-takeli-i-mitim-akting-pm-lini","date":"2019-04-24T14:53:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-18\/segments\/1555578643556.86\/warc\/CC-MAIN-20190424134457-20190424160457-00203.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8964365721,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":13,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8964365720748901, \"pis_Latn_score\": 0.10341595858335495}","num_words":397,"character_repetition_ratio":0.093,"word_repetition_ratio":0.026,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.025,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.813,"perplexity_score":17660.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"DISKRIMINESEN hemi wan serius problem long fulap kantri. Long ol wik we i pass yumi luk olgeta impoten diuti mo stampa raet blong wanwan man olsem we i stap long Konstitusen. Tede bae yumi tokbaot moa wanem ia diskriminesen.\nLong lasfala 5 wik yumi tokbaot ol Raet blong wanwan man olsem we i stap long Konstitusen mo hemia hemi laswan long olgeta.\nRaet blong gat wan praevet laef long hom mo proteksen long propeti mo blong man i no blokem narafala man blong enjoyem propeti we hemi gat raet long hem\nLas wik yumi tokbaot 2 long olgeta 11 Raet blong wan man olsem we i stap long Konstitusen blong Vanuatu. Long wiki ia bae yumi tokbaot 2 long ol Raet ia blong save moa long olgeta.\nLas wik yumi tokbaot 5 long olgeta 11 Raet blong wan man olsem we i stap long Konstitusen blong Vanuatu. Long wik ia bae yumi tokbaot 2 long olgeta Raet ia blong save moa long olgeta.\nLong las wik yumi luk ol Raet blong wanwan man olsem we i stap long konstitusen blong Vanuatu. Long wik ia bae yumi tokbaot wanwan long ol raet ia blong save wanem oli minim.\nLong ol nekis atikel bae Vanuatu Law i tokbaot raet blong wanwan man olsem we i stap long konstitusen blong Vanuatu.\nLong sam wik i pass Jif Jastis i talemaot long wan konfrens we hemi gat wetem ol loia se long yia ia bae Judisiari i go long olgeta narafala aelan we i hat blong ol man i kasem jastis long hem mo bae i tijim olgeta man we oli nogat loia long ol wei blong tekem wan kes i go long Kot.\nLong ol lasfala atikel yumi tokbaot olsem wanem blong klosemdaon kampani blong yu o yu stap wantem askem long Kot blong i klosemdao wan kampani sapos we kampani ia i nomo gat mani blong pembak ol kaon blong hem o hemi nomo save kontinu blong mekem bisnis.","id":"<urn:uuid:eaa4e0ad-b68a-454b-8f3c-034e14735c00>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"http:\/\/pawthelaw.info\/en\/category\/bislama-articles\/","date":"2019-07-19T18:54:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195526337.45\/warc\/CC-MAIN-20190719182214-20190719204214-00422.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999912977,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":11,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999912977218628}","num_words":388,"character_repetition_ratio":0.132,"word_repetition_ratio":0.132,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":18091.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"tall long table long tall side table tall long table skinny long table extra long console table in tall long tall side table tall long narrow tables.\ncheap long narrow tables with shelves,tall long narrow console table,tall long skinny table,tall long side table,white long kitchen tables,tall long side tables,tall long kitchen tables,tall long console table,white long side table,black long side table,tall long narrow table.","id":"<urn:uuid:c2b612ef-6b6d-40f2-9a77-0bbc25ec9067>","dump":"CC-MAIN-2019-35","url":"http:\/\/eiendomsmegler1.info\/tall-long-table\/tall-long-table-long-tall-side-table-tall-long-table-skinny-long-table-extra-long-console-table-in-tall-long-tall-side-table-tall-long-narrow-tables\/","date":"2019-08-24T07:22:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-35\/segments\/1566027319915.98\/warc\/CC-MAIN-20190824063359-20190824085359-00018.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6374111176,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6374111175537109, \"eng_Latn_score\": 0.20984087884426117, \"pis_Latn_score\": 0.0765017420053482, \"tpi_Latn_score\": 0.025745593011379242, \"hmo_Latn_score\": 0.011862406507134438}","num_words":115,"character_repetition_ratio":0.177,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.176,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.637,"perplexity_score":13063.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Franis Ambaseda long Vanuatu, Mista Robby JUDES, hemi visitim Lod Mea blong Port Vila, Mista Albert DANIEL .\nFranis Ambaseda long Vanuatu, Mista Robby JUDES, hemi mekem wan ketesi visit o visitim Lod Mea blong Port Vila, Mista Albert DANIEL wetem Fes Depiuti blong hem, Mista Eric FESTA. Long taem ia, Ambaseda, Mista Robby JUDES, hemi risivim \"coat of arms\" o emblem blong Port Vila taon wetem wan tradisonol basket we hemi soemaot long fasin blong kastom strong tingting blong wok tugeta. Afta smol seremoni ia, Ambaseda hemi stori smol wetem Lod Mea mo sam munisipol kaonsela blong hem mo talemaot bakegen strong tingting blong hem blong divelopem sam patnaship we bambae oli save helpem mo benefitim ol pipol blong taon.\n- Amandine TARIUVI (Sekreteri blong Kaonsel), Albert DANIEL (Lod Mea blong Port-Vila), Ambaseda blong Franis Robby JUDES, Eric FESTA (Fes Depiuti), Willy SATEAROTO (Kaonsela blong Fresh Wota)\n- Lod Mea Albert DANIEL i handem ova emblem blo Port-Vila taon iko long Ambaseda blong Franis Robby JUDES.\n- Fes Depiuti Eric FESTA i handem ova wan tradisonal basket iko long Ambaseda blong Franis Robby JUDES.","id":"<urn:uuid:f158554c-ab2e-4eed-a51f-a92b5304aff8>","dump":"CC-MAIN-2019-43","url":"https:\/\/vu.ambafrance.org\/Franis-Ambaseda-long-Vanuatu-Mista-Robby-JUDES-hemi-visitim-Lod-Mea-blong-Port","date":"2019-10-20T14:24:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-43\/segments\/1570986710773.68\/warc\/CC-MAIN-20191020132840-20191020160340-00465.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8730965257,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8730965256690979, \"pis_Latn_score\": 0.12630832195281982}","num_words":292,"character_repetition_ratio":0.098,"word_repetition_ratio":0.078,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.941,"perplexity_score":13967.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"tall long table long tall table with storage.\ntall long table tall narrow long bar table.\ntall long table tall long console table.\ntall long table tall long narrow console table.\ntall long table tall long bar table.\ntall long table tall long table with stools.\ntall long table tall long kitchen table.\ntall long table tall long bar tables.\ntall long table tall long side table.\ntall long table tall long skinny table.\ntall long table tall long dining table.\ntall long table tall long table furniture.","id":"<urn:uuid:a3955940-e2cb-46c4-9413-64bf8009c2a0>","dump":"CC-MAIN-2020-05","url":"http:\/\/labatafantalle.org\/tall-long-table\/","date":"2020-01-23T20:49:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-05\/segments\/1579250613416.54\/warc\/CC-MAIN-20200123191130-20200123220130-00068.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8343878388,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8343878388404846, \"eng_Latn_score\": 0.05878132954239845, \"abs_Latn_score\": 0.028701843693852425, \"pis_Latn_score\": 0.02139252983033657, \"max_Latn_score\": 0.01746221072971821}","num_words":132,"character_repetition_ratio":0.373,"word_repetition_ratio":0.081,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.834,"perplexity_score":15321.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"(Rom 16:2)\n1. Se-ra, Es-ta, Me-ri, Rut mo plan-te moa,\nO-li waes, o-li o-na long man blong ol.\nOl-taem o-li fren gud we-tem Je-ho-va.\nYu-mi sa-ve ol from strong bi-lif blong ol.\nMaet sam-fa-la yu-mi no sa-ve gud,\nBe God i la-vem ol from o-li bi-lif tu.\n2. Ol wo-man ya o-li me-kem stret fa-sin.\nO-li o-bei, o-li kaen, o-li no fraet.\nYu-mi lae-kem ol gud-fa-la fa-sin ya,\nI gud yu-mi fo-lem ek-sam-pol blong ol.\nKris-tin sis-ta we yu fo-lem sem rod,\nYu sta-nap strong ol-taem mo yu yu ha-rem-gud.\n3. Yu ma-ma, yang gel, sis-ta, waef, no wi-do,\nYu gi-vim taem blong yu mo yu glad blong wok.\nYu gat ting-ting daon mo yu yu o-bei gud.\nGod i glad long yu, yu no mas fraet na-ting.\nKris-tin sis-ta, God i me-kem yu strong.\nYes, yu mas bi-lif se bae God i ble-sem yu.","id":"<urn:uuid:07f47d55-b90b-4f33-8b21-aa577fd4bfed>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/137-ol-woman-blong-bilif-ol-kristin-sista\/","date":"2020-02-29T07:18:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875148671.99\/warc\/CC-MAIN-20200229053151-20200229083151-00448.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999909401,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999909400939941}","num_words":214,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.322,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3387.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"(Prija 12:1)\n1. Yang-fa-la boe mo gel we yu wok strong,\nYu me-kem gud-fa-la wok. God i glad.\nHem i la-vem yu, i ting-hae long yu,\nBae i ble-sem yu long ful laef blong yu.\n2. O-na long pa-pa mo ma-ma blong yu.\nBae o-li sa-ve se yu la-vem ol.\nNao yu me-kem God i glad mo ol man,\nBae yu fren gud moa we-tem Je-ho-va.\n3. Yu mas ting-baot God taem yu yang-fa-la.\nGo-hed blong lae-kem tru-tok moa ol-taem.\nYu me-kem bes blong yu long wok blong God.\nNao bae yu me-kem Je-ho-va i glad.\n(Sam narafala vas: Sam 71:17; Krae 3:27; Efes. 6:1-3.)","id":"<urn:uuid:34995597-0e23-4f71-b7fb-bebe6098d48b>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/133-wosipim-jehova-taem-yu-yangfala\/","date":"2020-02-23T10:55:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145767.72\/warc\/CC-MAIN-20200223093317-20200223123317-00155.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999579191,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999579191207886}","num_words":144,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.338,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":4634.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"\"Yufala i mas lukaot gud. Yufala i mas rere, from we enemi ya blong yufala Setan, hem i stap raon long yufala oltaem. Hem i olsem wan laeon we i stap singaot bigwan, i stap lukaot man blong i kakae.\"—1 PITA 5:8.\n1. Yu eksplenem olsem wanem wan enjel i kam Setan.\nBIFO olgeta, enjel ya i fren gud wetem Jehova. Be biaen, hem i wantem se ol man oli wosipim hem. Hem i sud sakemaot rabis tingting ya kwiktaem, be hem i girap i letem rabis tingting ya i gru long hat blong hem gogo, hem i mekem sin. (Jemes 1:14, 15) Enjel ya hemia Setan. Hem i no \"stap wetem olgeta we oli tok tru.\" Hem i agensem Jehova, nao hem i kam \"stamba blong ol giaman toktok.\"—Jon 8:44.\n2, 3. ?Tok ya \"Setan,\" \"Devel,\" \"snek,\" mo \"algita,\" oli soemaot wanem long saed blong bigfala enemi ya blong Jehova?\n2 Stat long taem we Setan i agensem Jehova, hem i kam bigfala enemi blong Jehova mo blong ol man tu. Baebol i givhan long yumi blong luksave se Setan i rili wan rabis enjel. Setan i minim \"Man blong agens.\" Tok ya i soemaot se Setan i no laekem nating rul blong God, nao i stap yusum ful paoa blong hem blong agensem God. Hem i wantem tumas se rul blong Jehova i finis.\n3 Long Revelesen 12:9 (NW), Baebol i kolem Setan se Devel, we i minim \"Man blong talem giaman tok blong spolem nem blong narafala.\" Setan i daonem God taem hem i talem se God i wan man blong giaman. Mo Baebol i kolem Setan tu se 'snek blong bifo.' Tok ya i mekem yumi tingbaot taem ya we Setan i yusum wan snek blong trikim Iv. Mo bakegen, Baebol i yusum tok ya \"bigfala algita\" blong tokbaot Setan. Tok ya i stret nomo long Setan, from we hem i wan spirit man we i stap kros tumas, hem i stap spolem ol man, mo hem i stap mekem ol rabis samting. Hem i wantem se stamba tingting blong Jehova i no kamtru, mo hem i wantem spolem ol man blong God tu.\n4. ?Bambae yumi tokbaot wanem long stadi ya?\n4 I klia nomo se Setan i wantem mekem sam samting long yumi blong yumi lego Jehova. Taswe Baebol i givim woning se: \"Yufala i mas lukaot gud. Yufala i mas rere, from we enemi ya blong yufala Setan, hem i stap raon long yufala oltaem. Hem i olsem wan laeon we i stap singaot bigwan, i stap lukaot man blong i kakae.\" (1 Pita 5:8) Stadi ya bambae i tokbaot 3 fasin we Setan i gat, mo i soemaot from wanem yumi mas lukaot gud long rabis enemi ya.\nSETAN I GAT PAOA\n5, 6. (1) Yu talem sam eksampol we i soemaot se ol enjel oli 'strong mo oli gat paoa.' (2) ?From wanem Baebol i talem se Setan i gat paoa blong mekem man i ded?\n5 Ol enjel oli 'strong mo oli gat paoa.' (Ol Sam 103:20) Oli gat plante save mo oli strong moa i bitim ol man. Ol gudfala enjel oli yusum paoa blong olgeta blong mekem gudfala samting. Eksampol, long wan naet nomo, wan enjel blong Jehova i kilim 185,000 soldia blong Asiria oli ded. Olgeta ya oli enemi blong ol man blong Jehova. Hemia wan samting we wan man no wan ami i no save mekem. (2 King 19:35) Long wan narafala taem, wan enjel i yusum save mo paoa blong hem blong tekemaot ol aposol blong Jisas long kalabus. Long taem ya, nating se ol gad blong kalabus oli stap gad gud, be oli no luk enjel ya taem hem i openem doa, i lidim ol aposol oli go afsaed, mo i lokem doa bakegen.—Ol Wok 5:18-23.\n6 I tru, ol gudfala enjel oli yusum paoa blong olgeta blong mekem gudfala samting. Be Setan i yusum paoa blong hem blong mekem rabis samting. !Hem i gat paoa mo i save pulum ol man oli go krangke! Baebol i talem se Setan i \"stap rulum wol ya\" mo hem i \"rabis god blong wol ya.\" (Jon 12:31; 2 Korin 4:4) Mo tu, Setan i \"gat paoa blong mekem man i ded.\" (Hibrus 2:14, NW) Hemia i no min se hem i kam blong kilim olgeta man stret, nogat. Baebol i talem olsem, from we Setan nao i stap pulum ol man blong oli no laekem narafala man mo blong kilim man i ded. Mo sin mo ded i kasem olgeta man from we Iv i bilif long giaman toktok blong Setan, mo tu Adam i no obei long God. (Rom 5:12) Jisas i singaot Setan se \"man blong kilim man.\" (Jon 8:44) !I tru nomo se hem i wan enemi we i gat paoa!\nFrom we Jehova i givhan, yumi naf blong winim Setan\n7. ?Ol rabis enjel oli soemaot olsem wanem se oli gat paoa?\n7 Taem yumi agensem Setan, yumi stap agensem bigfala grup blong ol narafala rabis enjel tu we oli sapotem Setan mo oli agensem rul blong God. (Revelesen 12:3, 4) Plante taem, ol enjel ya oli soemaot se oli gat paoa mo oli strong moa long ol man taem oli mekem ol man oli safa bigwan. (Matiu 8:28-32; Mak 5:1-5) Yumi neva mas ting se ol rabis enjel mo jif blong olgeta, oli no gat paoa. (Matiu 9:34) Yes, sipos Jehova i no givhan long yumi, bambae yumi no save winim faet blong yumi agensem Setan.\nSETAN I STAP SPOLEM MAN\n8. (1) ?Wanem mak blong Setan? (Yu luk pija long stat blong stadi.) (2) ?Long tingting blong yu, wanem i pruvum se Setan i wan rabis enjel we i stap spolem man?\n8 Aposol Pita i talem se Setan i olsem \"wan laeon we i stap singaot bigwan.\" Wan buk i talem se Grik tok ya we oli tanem i kam \"singaot bigwan\" i minim \"noes blong wan anamol we i stap singaot bigwan from we hem i hanggri tumas.\" !Tok ya i soemaot klia se Setan i wan rabis enjel stret! Nating se olgeta man long wol oli stap long paoa blong hem finis, be hem i gohed yet blong lukaot sam moa man. !I tru nomo se Setan i olsem wan laeon we i hanggri tumas! (1 Jon 5:19) Hem i wantem tumas blong spolem ol tabu Kristin we oli stap long wol ya, wetem \"ol narafala sipsip.\" (Jon 10:16; Revelesen 12:17) Mak blong Setan i blong spolem ol man blong Jehova. Stat bifo i kam kasem tede, Setan i agensem strong ol Kristin, mo samting ya i pruvum klia se Setan i wan rabis enjel we i stap spolem man.\n9, 10. (1) ?Setan i spolem neson blong Isrel olsem wanem? (Yu talem sam eksampol.) (2) ?From wanem Setan i wantem spolem neson blong Isrel bifo? (3) ?Yu ting se Setan i harem nogud taem wan man blong Jehova i mekem wan bigfala sin?\n9 I gat wan narafala samting we Setan i mekem, we i soemaot klia se hem i wan rabis enjel we i stap spolem man. Yu traem tingbaot wan laeon we i hanggri tumas. Hem i no wantem save long anamol we hem i wantem kilim blong kakae. Hem i no sore taem hem i kilim wan anamol, mo afta we hem i kilim anamol ya, hem i no harem nogud from. Setan i sem mak. Hem i no sore nating long ol man we hem i spolem olgeta. Yu traem tingbaot Simri we i ded from hem i mekem rabis fasin blong seks, mo Gehasi we i griri. I sua se Setan i bin harem gud tumas long taem ya.—Namba 25:6-8, 14, 15; 2 King 5:20-27.\n10 Setan i wantem spolem neson blong Isrel bifo, from we hem i save se Mesaea bambae i kamaot long neson ya, mo Mesaea ya nao bambae i smasem hem mo i pruvum se Jehova i gat raet blong rul. (Jenesis 3:15) Setan i no wantem se Jehova i glad long ol man Isrel, taswe hem i mekem evri samting we hem i save mekem, blong pulum ol man Isrel blong mekem sin. ?Yu ting se Setan i kros long Deved from we Deved i slip wetem woman blong narafala man? ?Yu ting se hem i sore long Moses from we Moses i no go insaed long Promes Lan? Nogat. Setan i glad tumas taem wan man blong Jehova i mekem wan bigfala sin. Yes, taem Setan i pulum wan man nao man ya i mekem sin, Setan i harem gud tumas, nao i jikim Jehova.—Ol Proveb 27:11.\n11. ?From wanem maet Setan i wantem spolem Sera?\n11 Setan i no laekem nating laen we Mesaea bambae i kamaot long hem. Yu traem tingbaot samting we i hapen, afta we Jehova i talem long Ebraham se bambae hem i kam \"wan strongfala laen.\" (Jenesis 12:1-3) Taem Ebraham mo Sera tufala i stap long Ijip, king blong Ijip i tekem Sera i go long haos blong hem blong i kam woman blong hem. Be Jehova i lukaot gud long Sera mo i sevem hem long hadtaem ya. (Ridim Jenesis 12:14-20.) Bifo we Aesak i bon, sem samting i hapen long taon ya Gerara. (Jenesis 20:1-7) ?Yu ting se Setan nao i stamba blong ol samting ya? Yu traem tingbaot Sera we i lego rij taon ya Uru blong go laef long ol haos tapolen. ?Olsem wanem? ?Setan i wantem pulum Sera blong tingbaot naesfala haos blong king blong Ijip mo King Abimelek? ?Hem i wantem se Sera i lego Jehova, mo i no moa stap tru long man blong hem blong go mared long wan long tufala king ya? Baebol i no talem, be i klia se Setan i wantem tumas se Sera i lusum janis ya blong gat wan pikinini, we laen blong Mesaea bambae i kamaot long hem. Bambae Setan i harem gud tumas sipos mared blong Sera i brok, hem i lusum gudnem blong hem, mo hem i no moa fren gud wetem Jehova. !I tru nomo se Setan i wan rabis enjel stret!\nSetan i no wantem save wanem i stret mo wanem i no stret\n12, 13. (1) Afta we Jisas i bon, ?olsem wanem Setan i soemaot se hem i stap spolem man? (2) ?Yu ting se Setan i glad blong luk ol yangfala oli lavem Jehova mo oli mekem wok blong hem?\n12 Jisas i bon 100 yia afta long Ebraham. ?Yu ting se Setan i harem gud blong luk naesfala bebi ya Jisas? Nogat. Setan i save se bebi ya nao bambae i gruap mo i kam Mesaea we God i promes blong sanem. Jisas nao i impoten man long laen blong Ebraham, mo hem nao bambae i \"brekemdaon ol wok we Setan i mekem.\" (1 Jon 3:8) ?Yu ting se Setan i harem nogud blong kilim wan pikinini? Nogat. Hem i no wantem save wanem i stret mo wanem i no stret. Yes, Setan i kwik blong traem kilim pikinini Jisas i ded. ?Hem i mekem samting ya olsem wanem?\n13 Taem King Herod i harem ol man we oli waes long ol fasin blong sta oli talem se bebi ya we i jes bon, hem i \"king blong ol laen blong Isrel,\" hem i kros tumas nao i wantem kilim bebi ya i ded. (Matiu 2:1-3, 13) Hem i talem long ol soldia blong hem blong oli go long Betlehem mo ol ples raonabaot, mo oli kilim i ded olgeta pikinini boe we oli no bitim 2 yia yet. (Ridim Matiu 2:13-18.) Be Jisas i no ded long taem ya. ?Samting ya i soemaot wanem long saed blong enemi ya Setan? I klia se Setan i no tinghae long laef blong man. Hem i no kea nating long ol pikinini. I tru nomo se Setan i olsem \"wan laeon we i stap singaot bigwan.\" !Yumi no mas fogetem se hem i rabis we i rabis!\nSETAN I STAP TRIKIM MAN\n14, 15. ?Olsem wanem Setan i 'satem tingting blong ol man we oli no bilif'?\n14 Setan i save se sipos hem i trikim ol man blong Jehova, bambae oli lego Jehova. (1 Jon 4:8) Setan i trikim ol man blong oli ting se oli no 'nidim [God] long laef blong olgeta,' i min se oli no luksave se oli mas fren gud wetem God. (Matiu 5:3) Setan i 'satem tingting blong ol man we oli no bilif' blong oli no luksave trutok long saed blong Jehova.—2 Korin 4:4.\n15 Wan rod we Setan i yusum blong trikim ol man, hemia ol giaman skul. Setan i save se Jehova i wantem we man i \"wosip long [hem] nomo.\" (Eksodas 20:5) Taswe, i sua se Setan i mas harem gud tumas taem ol man oli no wosipim Jehova, be oli stap wosipim ol bubu blong olgeta, ol anamol, no sam narafala samting. Sore tumas, plante man we oli bilif long ol giaman tijing mo kastom, oli ting se God i glad long wosip blong olgeta. Ol man Isrel long taem blong Aesea tu oli gat tingting ya. Jehova i askem long olgeta se: \"?From wanem yufala i stap lusum ol mane blong yufala long ol kakae ya we yufala i no save harem gud long hem? ?Weswe yufala i stap lusum ol mane blong yufala, we yufala i stap hadwok tumas from, be yufala i stap hanggri yet? !Yufala evriwan i kam lesin long mi, yufala i mekem olsem we mi mi talem! !Yufala evriwan we i tosta, yufala i kam! !I gat wota i stap! !Yufala we i no gat mane, yufala i kam! !Yufala i kam tekem kakae, yufala i kakae! !Yufala i kam dring waen mo melek, we i no blong pem, i fri nomo! Sipos yufala i mekem olsem, bambae yufala i harem gud, olsem we yufala i kakae ol kakae we i nambawan olgeta.\"—Aesea 55:2.\nSetan i save trikim man we i wok strong blong Jehova\n16, 17. (1) ?From wanem Jisas i talem long Pita se: \"Setan. Yu gowe long mi\"? (2) ?Setan i save trikim yumi olsem wanem blong yumi no moa lukaot gud?\n16 Setan i save trikim ol man tu we oli wok strong long wok blong Jehova. Yu traem tingbaot samting we i hapen taem Jisas i talem long ol disaepol blong hem se bambae oli kilim hem i ded. Aposol Pita i lavem Jisas tumas, nao i talem long Jisas se: \"Yu kaen long yu wan, Masta, samting ya bambae i no hapen long yu nating.\" Mo Jisas i talem long Pita se: \"Setan. Yu gowe long mi.\" (Matiu 16:22, 23, NW) ?From wanem Jisas i kolem Pita se \"Setan\"? From we Jisas i save se i no longtaem, bambae hem i ded, blong givim laef blong hem olsem wan sakrefaes, mo bambae hem i pruvum se Setan i man blong giaman. Hemia wan spesel taem long histri blong man, taswe Jisas i mas rere gud. I no taem blong Jisas i \"kaen\" long hem wan. Setan bambae i glad tumas sipos Jisas i no moa lukaot gud.\n17 En blong rabis wol ya i klosap, taswe yumi tu yumi mas rere gud mo yumi mas stanap strong. Setan i wantem se yumi \"kaen\" long yumi wan, yumi putum tingting blong yumi long ol samting blong wol ya. Hem i wantem se yumi fogetem we yumi laef long ol las dei mo yumi no moa lukaot gud. !Yu no mas letem samting ya i hapen long yu! Be yu \"mas lukaot gud.\" (Matiu 24:42) Yu no mas bilif long ol giaman toktok blong Setan se en i longwe yet, no i no save kam.\n18, 19. (1) ?Setan i wantem trikim yumi blong yumi gat wanem tingting long Jehova? (2) ?Jehova i givhan long yumi olsem wanem blong yumi lukaot gud?\n18 Setan i traem trikim yumi tu blong yumi gat tingting ya se Jehova i no lavem yumi mo i no save fogivim ol sin blong yumi. Be hemia wan trik blong Setan nomo. Yu traem tingbaot. ?Hu nao we Jehova i no lavem hem nating? Hemia Setan. ?Hu nao we Jehova bambae i no save fogivim hem? Hemia Setan. Be long saed blong yumi, Baebol i talem se: \"Oltaem God i stap mekem i stret nomo. Mo hem i no save fogetem ol wok ya we yufala i mekem. Hem bambae i stap tingbaot we yufala i lavem hem.\" (Hibrus 6:10) Jehova i glad long olgeta wok blong hem we yumi mekem, mo hem i no save fogetem ol wok ya. (Ridim 1 Korin 15:58.) Taswe, yumi no mas letem Setan i trikim yumi.\n19 Yumi luk finis se Setan i gat paoa, hem i wan rabis enjel we i stap spolem ol man, mo hem i stap trikim ol man. ?Olsem wanem yumi save winim faet agens long rabis enemi ya? Jehova i save givhan long yumi. Tok blong hem i talemaot ol defren rod we Setan i stap yusum, nao yumi naf blong 'savegud ol plan' blong Setan. (2 Korin 2:11) Taem yumi save gud ol defren rod we Setan i stap yusum blong agensem yumi, bambae i moa isi long yumi blong lukaot gud oltaem. Be i no naf nomo blong save ol rod we Setan i stap yusum. Baebol i talem se: \"Yufala i mas blokem Setan, nao hem bambae i ronwe long yufala.\" (Jemes 4:7) Nekis stadi bambae i tokbaot 3 fasin we yumi mas sakemaot, blong yumi save winim faet ya agensem Setan.","id":"<urn:uuid:72aeb97a-666e-4b44-aac5-cc94149220fe>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/w20150515\/yu-mas-lukaot-gud-setan-i-wantem-kakae-yu\/","date":"2020-02-22T20:59:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145713.39\/warc\/CC-MAIN-20200222180557-20200222210557-00188.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000097752,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000097751617432}","num_words":3552,"character_repetition_ratio":0.065,"word_repetition_ratio":0.045,"special_characters_ratio":0.263,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16469.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Author: Ron Graham\nJisas hem nao i Rod, mo Trutok, mo Laef\n—Jon 14:6\nNaos Jisas i talem long Tomas se, \"Mi nao rod ya, mo mi mi stamba blong trutok, mo mi stamba blong laef. I no gat man i save kam long Papa blong mi, sipos mi mi no tekem hem i kam\" (Jon 14:6).\n1 Jisas hem i Rod long Heven\nLong taem bifo, nem ya, \"Wei\" i nem blong fasin blong ol man Kristin (Wok 22:4).\nBaebol i tokbaot laef we yumi givim long God, se laef ya i olsem wan rod we God i mekem. Sapos yumi folem rod ya, yumi waes, mo yumi wokbaot long laef long gudfala wei. Longsaed blong samting ya, hemia sam pasis long Baebol i stap...\n\"Bambae i gat wan bigfala rod i stap, we nem blong hem 'Rod we i Tabu, i Blong Hae God'...(Aesea 35:8).\n\"I gat rod i stap we man i ting se i stret gud, be hem i rod blong ded nomo.\" (Proveb 16:25). [Tok ya, i soemaot se i gat narafala rod we i gud moa from i go long laef.]\n\"Hae God i talem se, 'Olgeta. Mi mi talem long yufala, se yufala i go stanap long ples we ol rod i joen long hem, mo yufala i traem askem long ol man se, '?Ol rod ya we i blong bifo, weswan long olgeta i gudfala rod blong folem?' Mo taem oli soemaot wan rod long yufala, be rod ya nao, bambae yufala i wokbaot long hem, nao yufala i save stap gud, we yufala i gat pis long laef blong yufala. Be yufala i girap, yufala i talem se, '!No! !Mifala i no wantem go!''\" (Jeremaea 6:16).\n\"Jisas i talem se, 'Yufala i mas pas long get ya we i smol nomo blong go insaed. From we get ya we i bigwan, mo rod ya we i isi nomo, hemia i blong go lus. Mo plante man oli stap folem rod ya. Be get ya we i smol nomo, mo rod we i strong, hemia i blong go kasem laef. Mo smol man nomo oli faenem.'\" (Matiu 7:13-14).\nJisas Kraes i bin mekem gudfala wei ya blong nao yumi wokbaot long hem. Mo Jisas bambae i givhan long yumi sapos yumi wokbaot long rod ya. Jisas i stamba blong rod ya, from hem i talem yumi se, \"Mi mi rod ya...\" (Jon 14:6).\nBe long tok ya, Jisas i bin putum sam moa tok long hem, se \"I no gat man i save kam long Papa blong mi, sipos mi mi no tekem hem i kam\" (Jon 14:6). So hem i stap wan rod nomo blong laef we i no save finis. Yumi no save faenem narafala rod nating we i go long heven.\nTok ya, WAN WEI i min se Jisas hem i stap wan rod nomo. Tok ya i no min se Jisas hem i stap wan rod, be plante narafala rod i go long heven tu. Nogat.\nFrom wanem Jisas hem nomo i stap rod long heven? \"Kraes i givim laef blong hem wan taem nomo, blong tekemaot ol sin blong plante man...\" (Hibrus 9:28). Neva eni narafala man i bin mekem olsem, mo neva bambae i save mekem wan sakrifaes olsem.\nJisas i stap wan rod nomo, from long hem nomo glad hat mo trutok blong God i kamtru. \"...fasin ya we God i stap lavem yumi tumas, mo i stap mekem i gud tumas long yumi, mo fasin ya we God i tru olgeta, Jisas Kraes nomo i soemaot long yumi\" (Jon 1:17).\n2 Jisas hem i Stamba blong Trutok\nJesus i gohed, i talem moa se hem i stamba blong trutok blong God. \"Mi nao rod ya, mo mi mi stamba blong trutok, mo mi stamba blong laef\" (John 14:6). Long sem mining nem blong hem \"Tok blong God\" (Jon 1:1,14).\nNaoia \"trutok\" i min se toktok blong Papa long Heven (Jon 17:17). Jisas i bilif se trutok ya i stap long Baebol mo i neva jenis. I talem se, \"Tok blong Baebol, yumi no save brekem.\" —nomata i wan smol wod nomo (Jon 10:34-36).\nJisas i no ting se trutok i jenisim oltaem olsem win i blu. Trutok i wod blong Jisas we Papa blong hem i bin givim long hem. Nao Jisas i bin givim tok ya long wol. Trutok ya, i gat ol promes long hem we i angka blong hop, i gat ol samting we i tru we yumi bilivim insaed long hat blong yumi, mo i gat toktok we yumi mas folem mo mekem olgeta (Jon 14:15).\nTrutok ya, i stap long tingting blong God. Nao God i talem trutok ya long Jisas. Nao Pita i luksave Jisas olsem: \"Yu nomo yu gat ol tok blong laef ya we i no save finis\" (Jon 6:68). Huia i gat Trutok? Hemia nao, Jisas Kraes, Pikinini blong God, hem nomo i gat trutok.\n3 Jisas hem i Stamba blong Laef\nJisas i gohed i tokbaot hem nomo we hem i stamba blong laef, i maot blong reva blong laef. \"Mi nao rod ya, mo mi mi stamba blong trutok, mo mi stamba blong laef\" (Jon 14:6). \"[Jisas] i gat laef i stap. Mo laef blong hem i laet blong ol man\" (Jon 1:4).\nLong stat long buk blong John, i talem we Kraes i mekem evri samting we i laef. Be i no min laef we i stap long wol ya nomo. I min se laef we i stap long Heven tu, hemia laef we i no save finis. Jisas i talem se, \"God i lavem tumas ol man long wol, nao hem i givim mi, mi stret Pikinini blong hem, mi wan nomo we hem i gat, blong olgeta man we oli bilif long mi bambae oli no save lus, oli gat laef we i no save finis.\" (Jon 1 1:1-4, 3:16).\nKraes i givim promes long yu, se laef we i no save finis (1Jon 2:25). God i mekem promes ya long evri man we oli bilivim Kraes, mo traehad blong folem tok we i talemaot longsaed promes ya.\nPromes ya, i talem se blad blong Jisas Kraes i ron blong tekemaot olgeta sin blong olgeta man we oli bilif mo obei long hem, blong bambae oli kasem laef we i nogat en long hem (1Jon 1:7, 5:11-13).\nI nogat narafala man we hem i stamba blong laef long Heven. Voes blong Jisas nomo bambae i singaotem ol man we oli ded, nao oli laef bakagen, oli kamaot long ol gref. Ale Kraes i leftemap olgeta long niufala laef long Heven (Jon 5:26-30).\nLessen ya i ansa blong tingting se plante man, oli stap ol bigfala laet long wol we oli sem mak blong Jisas, mo oli save givim yumi sam rod we i go long God, mo trutok mo niufala laef tu. Be Jisas i agensem tingting ya. Hem nomo i save tekem yumi i kam long God long Heven. Hemia nao. \"Mi nao rod ya, mo mi mi stamba blong trutok, mo mi stamba blong laef. I no gat man i save kam long Papa blong mi, sipos mi mi no tekem hem i kam\" (Jon 14:6).","id":"<urn:uuid:a1d1f5f3-4ee5-4032-a3ff-5063242a0eb6>","dump":"CC-MAIN-2020-24","url":"https:\/\/www.simplybible.com\/xbis24-jisas-i-rod-trutok-laef-jon14.htm","date":"2020-06-01T08:16:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-24\/segments\/1590347415315.43\/warc\/CC-MAIN-20200601071242-20200601101242-00089.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":6,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":1364,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.063,"special_characters_ratio":0.28,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":13645.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Former defence minister mo tede chief negotiator maritime border delimitation mo man we fait from Independence blong Timor Leste aut long Indonesia, hemi salutim commander blong Vanuatu Mobile Force mo semtaem acting Police Commissioner, Colonel Robson Iavro from contribution blong hem olsem wan long olgeta fes United Nations Peace keepers long Eat Timor mo tede hemi Timor Leste afta we hemi successfully winim referendum o wanem oli kolem POPOLAR CONSULTATION blong Indonesia i save aut long 1999. Tumoro pipol blong Timor Leste oli selebretem 20 yia anniversary blong referendum ia. Colonel Iavro hemi part blong delegesen blong Praem minista Charlot Salwai long selebresen long tumoro.","id":"<urn:uuid:24ab3867-f119-4413-a001-f0ba72030bf9>","dump":"CC-MAIN-2020-24","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/946-gusmao-i-salutim-colonel-iavro","date":"2020-06-04T05:31:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-24\/segments\/1590347439019.86\/warc\/CC-MAIN-20200604032435-20200604062435-00273.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5998783708,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5998783707618713, \"pis_Latn_score\": 0.38893675804138184}","num_words":174,"character_repetition_ratio":0.07,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.166,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.547,"perplexity_score":19636.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Fee Blong Everi Residency Permit or Residency Visa Blong Yia Ya Oli Cancel.\nWritten by Capital on April 3, 2020\nOlketa foreign National we oli stap long Vanuatu bai oli no save spendem mani blong mekem renewal blong ol Visa blong olketa.\nLong Direction namba 24 we Director blong National Disaster Management Ofis, Abraham Nasak I saenem italem se folem, decision namba 16 blong council blong olketa minister long yia ya 2020, fee blong every residency permit or residency visa blong yia ya oli cancel.\nHemia I minim se olketa foreign national we visa blong olketa I expire long yia ya 2020, bai oli no pem blong karem wan new wan.\nDecision ya ino coveremap olketa bisnis visa, special category visa, visitor visa mo Student visa.\nDirector blong NDMO istap apil iko long olketa foreign national blong oli kontaktem ol embassy blong olketa blong oli wok wetem ol Immigration department blong issue mol niufala 2020 residency visa blong olketa.","id":"<urn:uuid:dfed3cbc-ec2a-41ee-9d2a-f9f99a52b89f>","dump":"CC-MAIN-2020-40","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/fee-blong-everi-residency-permit-or-residency-visa-blong-yia-ya-oli-cancel\/","date":"2020-09-26T17:35:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-40\/segments\/1600400244353.70\/warc\/CC-MAIN-20200926165308-20200926195308-00069.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7085322142,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7085322141647339, \"pis_Latn_score\": 0.2898632884025574}","num_words":264,"character_repetition_ratio":0.096,"word_repetition_ratio":0.063,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.729,"perplexity_score":17657.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal Weta: Monday 15 June\nVanuatu bae i ekspektem patli kalodi weta wetem janis blong ren bae i foldaon long tedei.\nDuti Weta Fokasta long Vanuatu Meteorology mo Geo-Hazards Dipatmen i talem se laet mo fres win bae i bloa long Is mo Saotis we yumi save ekspektem long kaontri.\nHem i talem se top tempereja long dei blong tedei hem i stap long 26 dikri daon long saot i ko kasem 30 dikri antap long not.\nMinimum tempereja tedei long naet bae hem i stap long 21 dikri daon long saot i ko kasem 26 dikri antap long not.\nLong solwora, win bae i bloa long Is mo Saotis wetem spid blong 21 kasem 30 knot. Solwora bae i raf wetem wan haet blong 2.5 kasem 3.0 mita, we yumi save ekspektem long ol kostol eria blong yumi.","id":"<urn:uuid:fee5ad83-98cc-4ce2-9d6c-5cd7d8d40424>","dump":"CC-MAIN-2020-40","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-monday-15-june\/","date":"2020-09-24T18:01:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-40\/segments\/1600400219691.59\/warc\/CC-MAIN-20200924163714-20200924193714-00534.warc.gz","language":"bis","language_score":0.999777019,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":10,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9997770190238953}","num_words":181,"character_repetition_ratio":0.072,"word_repetition_ratio":0.116,"special_characters_ratio":0.235,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15622.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Fo fisherman blong Vanuatu i stranded long Taiwan\nI kat fo fisherman blong Vanuatu i stranded naoia long Taiwan.\nDipatmen blong Foren Afea i konfemem long VBTC tete.\nDaerekta blong Foreign Affairs, Yvon Basil i talem se olketa ia oli bin stap long fishing bot blong Taiwan.\n\"Mifala i bin askem olketa se sapos i posibol blong oli save travel i kam daon long Australia blong save joinem repatriation flaet,\"hemi talem.\nVBTC i kasem toksave se repatriation flaet blong Australia bae i tekem ples long fraede wik ia.\nDaerekta Basil i talem se so far ating infomeisen we oli kat naoia we i ofisiel se fo fisherman we oli stap long ol Taiwanese bot i stap naoia long Taiwan.\n\"Mo agent we i rikrutum olketa wetem kampani long Taiwan i stap lukaotem olketa long Taiwan.","id":"<urn:uuid:9bbbbc3d-828d-4ae9-ae21-05328cc506ea>","dump":"CC-MAIN-2021-04","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/fo-fisherman-blong-vanuatu-i-stranded-long-taiwan\/","date":"2021-01-21T09:18:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-04\/segments\/1610703524270.28\/warc\/CC-MAIN-20210121070324-20210121100324-00470.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9925283194,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9925283193588257}","num_words":218,"character_repetition_ratio":0.09,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.073,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.992,"perplexity_score":14494.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"BLM bilingual school mo semtaem school of excellence blong mifala long torba province we hemi produsum plante humain resource blong not Torba itself be Vanuatu as a whole.\nThis year 2020, School administration hemi run down by poor leadership blong principal mrs Olivia Keith.\nOlsem parents, mifala no happy nothing long performance blong hem.\nHemia samfala failures blong hem we i causem long School of excellence blong mifala:\n1. Hemi fastaem long history blo BLMS we hemi run without school council.\n2.Hemi always absent long office blong hem\n3. Full year hemi wokem sick without providing sick leave.\n4. Absent blong hem long classroom hemi disturbem bigwan learning blong pikinini blong mifala.\n5. Hemi busy facebooking every single workings days without doing work blong hem we government I pem hem from.\n6. Mo lastly hemi drink tumas kava mekem hemi always go late long work. Torba education office i away long ol weaknesses blong mrs Olivia but oli neva react or diciplinem hem. Might from smol brata blong Mrs Olivia hemi PEO blong Torba Province?\nMIFALA hope se ol selection panel blong MOET bae oli considerem note ia mo mekem wan wise mo best decision blo jusum wan principal follem gud performance we i save runnem gud school ia long 2021, mo leftemap standard blong learning blong ol pikinini blong mifala long Torba Province\nConcerned parents.","id":"<urn:uuid:7e53442b-3260-43cd-84c4-54049764cefd>","dump":"CC-MAIN-2021-10","url":"https:\/\/www.yts.vu\/dia-editor-concern-blo-parents-blo-bonldwin-lonsdale-memorial-school-blms-torba-province\/","date":"2021-03-07T13:57:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-10\/segments\/1614178377821.94\/warc\/CC-MAIN-20210307135518-20210307165518-00501.warc.gz","language":"bis","language_score":0.542301774,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5423017740249634, \"pis_Latn_score\": 0.45236045122146606}","num_words":340,"character_repetition_ratio":0.062,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.559,"perplexity_score":18424.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Wan lo ol bes finance koj blo VCCI, Joelene Sosol bai e tekem yu thru blo save wanem emi Profi t mo los stetmen, mo hau blo preperem wan blo bisnis blo u lo wan haf day woksop. Bai emi aotlinem tu olget ki benifi t taem u kat wan profi t mo los repot mo tu wanem blo mekem wetem osem wan bisnis man. No mestem janis blo yu blo kam lanem impoten expiriens ia. Taem yu kat gud kontrol lo fi nance blo u bai bisnis blo yu bai e kam mo suksesful. Kam join wetem ol nara bisnis ona mo sherem expiriens blo yu. Buk naia!","id":"<urn:uuid:1d5cc38c-a5ca-4c30-bd24-3ff66558bc09>","dump":"CC-MAIN-2021-31","url":"https:\/\/vcci.vu\/event\/workshop-profit-loss-2\/","date":"2021-07-28T20:04:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-31\/segments\/1627046153791.41\/warc\/CC-MAIN-20210728185528-20210728215528-00202.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6415321827,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6415321826934814, \"tcs_Latn_score\": 0.18792001903057098, \"pis_Latn_score\": 0.13427147269248962, \"pcm_Latn_score\": 0.022616984322667122}","num_words":147,"character_repetition_ratio":0.051,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.226,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.646,"perplexity_score":16945.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"1 Corinthians1 Corinthians 1\n1 Mi Pol, mi aposol blong Jisas Kraes we God i singaot mi, i putumap mi long wok ya. Mi wetem Sostenes, we i brata blong yumi, 2 mitufala i talem halo long yufala ol man blong jos blong God long Korin. Yufala, Jisas Kraes i mekem yufala i tabu, yufala i man blong hem. Mo God i singaot yufala blong yufala i joen wetem olgeta narafala man blong hem. Long evri ples long wol, olgeta ya oli stap prea long Masta ya blong yumi Jisas Kraes, we hem i Masta blong olgeta, olsem we i Masta blong yumi. 3 Prea blong mi, we God, Papa blong yumi wetem Jisas Kraes Masta blong yumi, tufala bambae i givhan long yufala long gladhat blong tufala, tufala i putum pis i stap wetem yufala. 4 Oltaem mi mi stap talem tangkiu long God blong mi, from yufala. Long gladhat blong hem, hem i stap givhan long yufala we yufala i joen finis long Jisas Kraes. 5 Nao from we yufala i joen long hem, God i mekem yufala i rijman long evri samting blong Kristin laef, nao yufala i waes gud, mo yufala i save talemaot ol samting ya i klia. 6 Tok ya we i tokbaot Kraes i kam strong finis long laef blong yufala. 7 Nao yufala i stap wet blong God bambae i soemaot Masta blong yumi Jisas Kraes, we yufala i no sot long wan long olgeta paoa ya we Tabu Spirit i save givim long yufala. 8 Mo God bambae i holem yufala i stap strong gogo kasem Lasdei ya we Jisas Kraes, Masta blong yumi, bambae i mekem kot long olgeta man, mo long Dei ya bambae i no gat wan samting blong hem i jajem yufala from. 9 God nomo i singaot yufala, mo i joenem laef blong yufala long laef blong Pikinini blong hem Jisas Kraes, we i Masta blong yumi. Mo God ya, hem i stap holem tok blong hem oltaem nomo. 10 Ol brata mo sista. Long nem blong Jisas Kraes ya, Masta blong yumi, mi mi talem strong long yufala, se mi wantem tingting blong yufala i mas kam wan nomo. Bambae yufala i no moa seraot long ol naranarafala grup. Yufala i mas joen gud we yufala i gat wan tingting nomo, mo we fasin blong yufala i wan nomo. 11 Ol brata mo sista. Ol famle blong Kloe oli talemaot nius long mi finis, mo i klia gud we yufala nomo i stap rao wetem yufala. 12 Mi mi stap tingbaot ol tok ya we yufala i stap talem. Sam long yufala i stap talem se, \"Mifala i blong Pol,\" mo sam long yufala i stap talem se, \"Mifala i blong Apolos.\" Mo sam narafala i stap talem se, \"Mifala i blong Pita,\" mo sam narafala bakegen i stap talem se, \"Mifala i blong Kraes.\" 13 ?Weswe? ?Yufala i ting se yufala i save brebrekem Kraes olsem? ?Yufala i ting se mi Pol, mi ded long kros blong sevem yufala? !Yufala i no baptaes long nem blong mi blong kam man blong mi! !Nogat! 14 Mi mi stap talem tangkiu long God from we biaen long Krispas mo Gaeas, mi mi no moa baptaesem wan long yufala bakegen. 15 Nao i no gat wan long yufala we i save talem se, \"Mi mi baptaes long nem blong Pol.\" 16 Sore, mi baptaesem Stefanas tu, wetem ol famle blong hem. Be biaen long hemia, mi no save tingbaot wan narafala man bakegen we mi mi baptaesem hem. 17 Kraes i sanem mi, i no blong mi mekem baptaes, be blong mi talemaot gud nius blong hem. Mo i no sanem mi blong mi talemaot nius ya long ol waes blong man. Sipos mi yusum waes olsem blong talemaot nius ya, bambae tok ya i kilimdaon paoa blong ded blong Kraes long kros. 18 Tok blong talemaot ded blong Kraes long kros, hem i olsem krangke tok nomo long ol man blong lus. Be long yumi ya we God i stap sevem yumi, tok ya i olsem paoa blong God. 19 Baebol i talem se, \"Waes blong ol man we oli gat waes bambae mi mekem i lus olgeta. Mo save blong olgeta we oli gat save bambae mi mekem i kam nating nomo.\" 20 ?Wehem ol man we oli gat waes? ?Wehem ol man we oli gat save? ?Wehem ol man we oli stap toktok oltaem long ol bisnes blong wol? !Oli no gat! God i mekem finis we ol waestok blong man i kam olsem krangke tok nomo. 21 God i waes gud, mo hem i mekem finis we ol man oli no save yusum waes blong olgeta nomo blong save hem. Hem i wantem yusum tok ya we yumi stap talemaot, we ol man oli stap talem se i krangke, blong i sevem olgeta we oli bilif long hem. 22 Ol laen blong Isrel oli wantem luk ol saen blong paoa blong God, mo ol man Gris oli wantem harem ol waestok. 23 Be yumi stap talemaot Kraes ya, we ol man oli nilim hem long kros. Tok ya, ol laen blong Isrel oli harem olsem we i no stret nating, nao oli trabol long hem, mo ol man we oli no laen blong Isrel oli harem olsem we i krangke nomo. 24 Be yumi evriwan ya we God i singaot yumi, yumi harem i narafala. Nating we fastaem yumi laen blong Isrel no yumi no laen blong Isrel, be tok ya i tokbaot Kraes, we hem i paoa blong God mo hem i waes blong God tu. 25 Fasin ya blong God we ol man oli luk se i krangke nomo, hem i waes moa, i winim fasin blong man. Mo fasin ya blong God we ol man oli luk se i no gat paoa, hem i gat paoa moa, i winim fasin blong man. 26 Ol brata mo sista. Yufala i traem tingbaot. ?Taem we God i singaot yufala, yufala i wanem man? I no gat plante long yufala, we long fes blong ol man, yufala i waes man, no yufala i gat paoa, no yufala i haeman. 27 Be God i jusumaot ol samting we ol man blong wol oli stap talem se oli krangke, blong mekem ol man we oli gat waes oli sem. Mo hem i jusumaot ol samting we ol man blong wol oli stap talem se oli no gat paoa, blong mekem ol man we oli gat paoa oli sem. 28 Hem i jusumaot ol samting we ol man blong wol oli stap luk olgeta olsem we oli no gat nem, oli rabis nomo. Hem i jusumaot ol samting we oli no kamtru yet, blong tekemaot ol samting we ol man blong wol oli luk se oli stap finis, nao bambae ol samting ya oli no moa stap. 29 Nao from fasin ya, i no gat wan man nating we bambae i save tok flas long fes blong God from ol samting we hem i gat. 30 Be yufala, God i joenem yufala long Jisas Kraes finis, mo hem i mekem we Kraes i stamba blong waes blong yumi. Mo long Kraes ya hem i mekem we yumi stret man long fes blong hem, mo i mekem yumi tabu, yumi man blong hem, mo i pemaot yumi, yumi fri long ol sin ya we bifo oli fasem yumi. 31 From ol samting ya, bambae i olsem tok blong Baebol we i talem se, \"Man we i wantem tok flas, hem i save tok flas from ol samting ya nomo we Masta blong yumi i mekem long hem.\"\n1 Ol brata mo sista. Bifo, taem mi kam luk yufala, mi kam blong talemaot plan ya blong God we fastaem i blong haed. Be mi no kam blong talemaot long ol flas tok mo long ol waestok blong man, nogat. 2 Taem mi stap wetem yufala, mi putum tingting blong mi i stap strong long wan samting nomo. Mi stap tokbaot Jisas Kraes nomo, mo antap moa, mi stap talemaot we hem i ded long kros. 3 Mo long taem ya we mi kam luk yufala, mi mi no gat paoa nating. Oltaem mi stap fraet we mi stap seksek from. 4 Mo taem mi prij long yufala, mi talem ol tok blong mi, be mi no yusum waes blong man, blong pulum yufala. Tok blong mi i blong soemaot paoa blong Tabu Spirit nomo, 5 blong bambae stamba blong bilif blong yufala i no stanap long waes blong man, i stanap long paoa blong God nomo. 6 I tru, mifala i stap talemaot ol waestok long olgeta we oli kam bigman finis long Kristin laef. Be waestok ya i no kamaot long ol man blong wol ya, mo long ol haeman ya blong wol tu we oli blong lus nomo. 7 Waestok ya we mifala i stap talemaot, hem i waestok blong God we fastaem hem i haedem, ol man oli no save. Waestok ya, God i jusumaot bifo olgeta, blong bambae hem i yusum blong leftemap nem blong yumi. 8 Sipos ol haeman blong wol ya oli save tok ya fastaem, bambae oli no save nilim man ya long kros we hem i Masta blong heven, be oli no save tok ya nating. 9 Be Baebol i talem se, \"God i putumgud plante samting oli rere finis blong ol man we oli lavem hem. Ol man oli no luk ol samting ya long ae blong olgeta, oli no harem tok blong olgeta long sora blong olgeta, mo oli no tingbaot olgeta long tingting blong olgeta, be olgeta oli rere i stap.\" 10 Be God i yusum Spirit blong hem blong soemaot ol samting ya long yumi. Spirit ya blong God i save lukaot olgeta samting we i haed. Ol tingting blong God we man i no save faenemaot, be Spirit ya i save faenemaot olgeta. 11 Ol samting we man i stap tingbaot, be man ya nomo i save long tingting blong hem, i no gat narafala man i save. Mo long sem fasin, ol samting ya we God i stap tingbaot, be Spirit blong hem nomo i save. 12 Nao Spirit ya we yumi kasem finis, hem i no wan spirit we i kamaot long wol. Hem i Spirit blong God ya, we hem nomo i sanem i kam long yumi blong yumi save olgeta samting we hem i givim long yumi. 13 From samting ya, taem mifala i tok, mifala i no save yusum ol tok we mifala i lanem long waes blong man, nogat. Mifala i stap yusum ol tok we Tabu Spirit ya i stap tijim mifala long hem. Nao mifala i stap talemaot ol trutok blong hem long ol tok we hem i givim. 14 Be man we Tabu Spirit ya i no stap long hem, hem i no save kasem ol paoa ya we Tabu Spirit i stap givim. Hem i no gat rod blong save ol samting ya, i stap luk olgeta olsem we oli krangke samting nomo, from we Tabu Spirit nomo i save mekem man i save ol paoa ya we hem i stap givim. 15 Man we Spirit blong God i stap long hem, hem i save lukluk olgeta samting, blong makem wanem i gud, wanem i nogud. Be i no gat man we i gat raet blong jajem hem. 16 Baebol i talem se, \"?Hu man i save tingting blong Hae God we i Masta blong yumi? ?Hu man i save tijim hem?\" Be yumi ya, yumi kasem tingting blong Kraes finis.\n1 Ol brata mo sista. Bifo, mi mi no save toktok long yufala olsem we mi save toktok long ol man we Spirit blong God i stap long olgeta, nogat. Mi mi toktok long yufala olsem we yufala i man blong wol nomo, olsem we yufala i smosmol pikinini nomo long ol fasin blong Kristin man. 2 Taem we mi stap tijim yufala, i olsem we mi stap givim melek nomo long yufala. Mi no save givim strongfala kakae long yufala, from we yufala i no naf blong kasem. Mo yufala i no naf yet blong kasem, 3 from we kam kasem naoia, yufala i stap olsem nomo, yufala i stap holem fasin blong ol man blong wol. Taem we yufala i stap jalus, mo yufala nomo i stap rao wetem yufala, i klia we yufala i man blong wol nomo. Yufala i olsem ol narafala man nomo. 4 Taem sam long yufala i stap talem se, \"Mifala i blong Pol,\" mo sam narafala i stap talem se, \"Mifala i blong Apolos,\" fasin ya i soemaot we yufala i man blong wol stret. 5 Yufala i luk. ?Apolos i wanem man? ?Mi Pol, mi wanem man? Mitufala i olsem ol man blong wok nomo, we mitufala i tekem yufala i kam bilif long Kraes. Mitufala i stap mekem ol wok ya nomo we Masta blong yumi i givim long mitufala wanwan, blong mitufala i mekem. 6 I olsem we mi mi planem kakae long garen, nao Apolos i klinim garen ya, be God nomo i stap mekem kakae ya i gru gud. 7 Man we i planem kakae, mo man we i klinim garen, tufala i olsem nating nomo. Stamba blong wok ya i stap long God, from we hem nomo i stap mekem ol kakae i gru. 8 Mi ya we mi olsem man blong planem kakae, mo man ya we i olsem man blong klinim garen, mitufala i sem mak nomo. Bambae God i givim pei long mitufala, stret long ol wok we mitufala i mekem. 9 I olsem we mitufala i stap joen wetem God blong mekem wok blong hem. Mo yufala i olsem garen we God i mekemrere graon blong hem. Mo yufala i olsem wan haos we God i stap wokem. 10 Mi mi stap yusum save we hem i givim long mi, nao mi stap wok olsem wan kapenta we i savegud fasin blong wokem haos. I olsem we mi mi statem haos ya, nao mi wokem ol fandesen blong hem, mo wan narafala man i kam joenem ol wok blong mi. Be ol man oli mas lukaot gud long fasin blong wok blong olgeta, 11 from we God i putum Jisas Kraes, we hem i olsem fandesen we haos ya i stap stanap long hem, mo i no gat narafala fandesen bakegen we man i save putum. 12 Blong wokem haos ya, sam man oli save yusum ol samting we i blong stap longtaem, olsem gol mo silva mo ol gudfala ston we i flas gud. Mo sam man oli save yusum ol samting we oli save stap smoltaem nomo, olsem ol pos blong bus wetem waelken mo natanggura. 13 Be long Lasdei ya we Kraes bambae i mekem kot long olgeta man, fasin blong wok blong ol man bambae i stap long klia ples nomo. Long dei ya, bambae i gat faea, mo faea ya bambae i soemaot ol wok blong olgeta, wanem i gud mo wanem i nogud. 14 Sipos faea ya i bonem wok blong wan man, be biaen ol samting we man ya i wokem i stap stanap yet, hem bambae i kasem pei blong hem. 15 Be sipos faea ya i kakae olgeta samting we hem i wokem, hem bambae i lusum pei blong hem, be God bambae i sevem hem, olsem wan man we faea i bonem haos blong hem wetem olting blong hem, hem nomo i laef. 16 Ating yufala i save finis we yufala i olsem haos blong God, mo we Spirit blong God i stap finis long yufala. 17 Be sipos wan man i spolem haos ya, bambae God i spolem hem, from we haos ya i tabu, mo i tru we yufala i olsem haos ya. 18 Man we i stap ting se hem i wan waes man long fes blong ol man, hem i mas lukaot gud. I nogud we hem i stap giaman long hem. I moa gud hem i kam olsem wan krangke man long fes blong ol man, from we sipos hem i mekem olsem, hem i save kam wan waes man tru. 19 Olgeta fasin we ol man blong wol oli stap talem se oli waes, be long fes blong God oli krangke nomo. Baebol i talem se, \"Ol waes man oli stap wokem ol trik be God i stap kasem olgeta.\" 20 Mo bakegen, Baebol i talem se, \"Hae God i save finis ol tingting blong ol waes man, se oli blong nating nomo.\" 21 From samting ya, i nogud yufala i stap tok flas from ol samting we man i save mekem, from we olgeta samting oli blong yufala. 22 Mi Pol, mo Apolos, mo Pita, mitrifala i blong yufala. Mo wol ya, mo laef, mo ded, mo taem we yumi stap long hem naoia, mo taem we bambae i kamtru, olgeta evriwan oli blong yufala. 23 Mo yufala i man blong Kraes, mo Kraes, hem i blong God.\n1 I gud yufala i stap luk mifala olsem we mifala i man blong wok nomo blong Kraes. God i putumap mifala blong wokem ol plan blong hem we fastaem oli blong haed. 2 Sipos wan masta i putum wok long han blong bos blong ol man blong hem, man ya bambae i mas lukaot gud blong mekem ol samting we masta blong hem i talem long hem. 3 Nao sipos yufala i wantem jajem mi, no yufala i wantem mi mi pas long kot, blong kot i jajem mi, hemia i nating. Kot olsem i no gat raet blong jajem wok blong mi, mo mi tu mi no gat raet blong jajem. 4 Naoia tingting blong mi i stap kwaet, be hemia i no min se olgeta wok blong mi i stret gud. Masta ya blong yumi, hem nomo i gat raet blong jajem wok ya. 5 Mo from samting ya, yufala i no mas hareap blong jajem ol narafala man, long taem we i no stret taem blong jajem man yet. Samting ya i mas wet fastaem, gogo Masta ya blong yumi bambae i kamtru. Hem bambae i tekem ol bisnes blong tudak we ol man oli stap haedem, i kam long delaet, mo bambae i faenemaot olgeta tingting we ol man oli stap haedem, i talemaot olgeta long klia ples. Nao long taem ya, bambae God i leftemap nem blong ol man wanwan, stret long mak blong ol gudfala fasin we oli mekem. 6 Ol brata mo sista. Mi mi yusum nem blong mi wetem Apolos long ol tok ya, blong bambae yufala i save folem fasin blong mitufala, blong yufala i no save fogetem tok ya, we ol man oli stap talem se, \"Yufala i mas holem tok ya we oli raetem finis.\" I no stret we yufala i stap tok flas from man we yufala i biaen long hem, be long sem taem yufala i stap luk ol narafala man olsem rabis nomo. 7 ?Weswe? ?Yufala i hae moa long ol narafala man? ?Yufala i gat sam samting blong yufala we God i no givim long yufala? !Nogat! ?Be weswe yufala i stap tok flas from ol samting ya we God i givim long yufala, olsem we oli blong yufala fastaem? 8 Olgeta samting ya we yufala i wantem, ating yufala i kasem finis. Ating yufala i kam rijman finis. Ating yufala i kam haeman finis, olsem we yufala i king, be mifala no yet, mifala i stap daon. Man, sipos i tru we yufala i king, bambae mi mi glad tumas. Sipos i olsem, bambae mifala tu i king wetem yufala. 9 Mifala i aposol, be mi luk se God i putum mifala i stap daon long las ples olgeta. Mifala i stap olsem ol man blong kalabus, we jaj i jajem olgeta finis, se oli mas ded. Nao i olsem we mifala i stap stanap long fes blong olgeta enjel, mo long fes blong olgeta man blong wol tu, blong oli save luk ol trabol blong mifala. 10 Mifala i man blong Kraes, mo from samting ya, ol man oli stap luk mifala olsem ol krangke man nomo. Be from we yufala i joen long Kraes, yufala i ting se yufala i kam waes man. Mifala i no strong nating, be yufala i ting se yufala i gat paoa. Ol man oli stap ting rabis long mifala, be yufala i ting se oli stap ona long yufala. 11 Kam kasem naoia, mifala i stap hanggri, mifala i stap tosta, mo ol klos blong mifala oli brobrok. Ol man oli stap wipim mifala, mo mifala i no gat ples blong mifala blong stap long hem. 12 Mifala i stap hadwok long han blong mifala blong kasem kakae blong mifala. Taem ol man oli tok nogud long mifala, be mifala i no givimbak olsem, mifala i stap blesem olgeta. Taem ol man oli ronem mifala blong spolem mifala, be mifala i stap stanap strong. 13 Taem ol man oli spolem nem blong mifala long ol rabis tok, be mifala i stap toktok gud nomo long olgeta. Ol man oli stap mekem long mifala, olsem we mifala i rabis nomo. Kam kasem tede olgeta oli stap luk mifala, olsem we mifala i makas nomo blong olgeta samting blong wol. 14 Mi mi stap raetem ol tok ya, be i no blong mekem yufala i sem, i blong stretem yufala, from we yufala i olsem ol pikinini blong mi, we mi mi stap lavem yufala. 15 Maet yufala i gat hamas taosen man blong tijim yufala long laef ya we yufala i joen long Kraes, be yufala i gat wan man nomo we i olsem papa blong yufala. Mi mi talemaot gud nius long yufala fastaem, nao from samting ya, long laef ya we yufala i stap joen long Jisas Kraes, mi mi olsem papa blong yufala. 16 From samting ya, mi mi strong long yufala, se plis yufala i folem fasin blong mi. 17 Mi sanem Timoti i kam long yufala, blong i givhan long yufala long ol samting ya. Long Kristin laef, hem i olsem pikinini blong mi we mi mi lavem hem, mo oltaem hem i strong long wok ya. Hem i save tijim yufala bakegen long ol fasin we mi stap folem long niufala laef ya we i kamaot long Jisas Kraes. Hemia ol fasin ya we mi stap tijim ol man blong jos long hem long evri ples. 18 I gat sam long yufala we oli stap talem se, \"Bambae Pol i no save kam luk yumi ya,\" nao tingting blong olgeta i go antap tumas. 19 Be sipos Masta blong yumi i letem mi, bambae mi save kam luk yufala i no longtaem. Nao bambae mi save makemgud olgeta ya we oli stap tok flas olsem, i no long ol flas tok blong olgeta, be long paoa blong olgeta. 20 Man we God i King blong hem, hem i no man blong tok nomo, hem i gat paoa blong God long laef blong hem. 21 ?Yufala i wantem olsem wanem? ?Bambae mi mi kam luk yufala blong wipim yufala, no bambae mi kam blong givhan long yufala long kwaet fasin, from we mi lavem yufala?\n1 Ol man oli stap talem se i gat wan man long yufala we i mekem wan bigfala trabol. Oli talem se, \"Samting ya i nogud olgeta. Ol hiten man mo ol man olbaot, be oli no save mekem fasin ya. Man ya i stap slip wetem seken woman blong stret papa blong hem.\" 2 ?Weswe tingting blong yufala i stap go antap olsem? ?Weswe yufala i stap flas? I stret nomo blong yufala i stap krae from samting ya. Mo i stret nomo blong yufala i putumaot man ya we i mekem rabis fasin ya, blong hem i no moa joen wetem yufala bakegen. 3 Naoia, mi mi stap longwe long yufala, be tingting blong mi i joen finis long yufala. Mo long nem blong Jisas, Masta blong yumi, mi mi jajem man ya finis from samting ya we hem i mekem, i olsem we mi mi stap wetem yufala. Yufala evriwan i mas kam wanples long nem blong Jisas, Masta blong yumi, mo bambae tingting blong mi tu i joen wetem yufala. Nao long paoa blong Jisas, 5 yufala i mas putum man ya long han blong Setan, blong bodi blong hem i lus. Nao Masta blong yumi bambae i save sevem laef blong hem long Lasdei ya, we hem bambae i mekem kot long olgeta man. 6 I no stret nating we tingting blong yufala i stap go antap olsem. Yufala i save finis, se smol is nomo, be i save mekem olgeta flaoa i solap. 7 Yufala i mas finis long sin, olsem we yufala i sakemaot ol olfala is, nao bambae yufala i olsem flaoa ya blong mekem bred blong Pasova, we i no gat is long hem. I tru, yufala i olsem bred ya blong Pasova we i no gat is long hem, mo Kraes i olsem smol sipsip blong yumi blong Pasova, we ol man oli kilim hem finis, nao yumi sef. 8 From samting ya, i gud yumi joen blong mekem lafet ya. Be sipos yumi gat sin i stap yet long yumi, we yumi stap mekem ol fasin we i no stret, hemia i olsem olfala is ya, mo bambae yumi no save joen long lafet ya. Blong mekem lafet ya, yumi mas folem ol fasin we oli klin gud, mo oli tru, nao bambae yumi olsem bred we i no gat is long hem. 9 Long leta ya we mi raetem finis long yufala, mi talem long yufala, se yufala i no mas go joen wetem ol man we oli stap mekem ol fasin nogud wetem woman. 10 Be mi mi no min se yufala i no mas go joen wetem ol man we oli no Kristin. Yes, olgeta ya oli stap mekem ol fasin nogud wetem woman, mo oli stap wantem tumas samting, mo oli stap stil, mo oli stap mekem prea long ol narafala god, be sipos yufala i wantem se yufala i no go joen wetem olgeta samtaem, bambae yufala i mas aot long wol ya olgeta. 11 Long tok ya we mi talem, mi mi min se yufala i no mas go joen wetem ol man ya we oli stap talem se oli brata blong yumi, be oli stap mekem ol sin ya. Sipos oli stap mekem ol fasin nogud wetem woman, no oli stap wantem tumas samting, no oli stap prea long ol narafala god, bambae yufala i no go joen wetem olgeta. Sipos oli stap spolem nem blong narafala man, no oli stap dring we oli lusum hed, no oli stap stil, bambae yufala i no go joen wetem olgeta. Bambae yufala i no go sidaon wetem ol man olsem blong kakae wetem olgeta. 12 Mi mi no gat raet nating blong jajem ol man we oli no blong yumi, God nomo bambae i save jajem olgeta. Be yufala i mas jajem olgeta we oli memba blong grup blong yufala. Mo Baebol i talem se, \"Man we i stap mekem sin oltaem, yufala i mas putumaot hem, blong hem i no moa save stap wetem yufala.\"\n1 Olgeta. ?Yufala i stap mekem olsem wanem? ?Taem wan long yufala i gat rao wetem narafala Kristin man, from wanem hem i putum bisnes ya long han blong ol man we oli no Kristin, blong oli stretem? ?From wanem hem i no letem ol man blong God oli stretem? 2 Yumi ya, yumi ol man blong God, mo yufala i mas save we bambae yumi jajem olgeta man blong wol. !Mo bambae yumi mas jajem ol enjel tu! Be ol bisnes blong laef ya long wol oli moa isi blong stretem. ?From wanem yufala i no naf blong stretem ol smosmol bisnes ya blong yufala? 4 !Yufala i luk! Taem ol bisnes olsem oli kamaot, yufala i girap, yufala i go ripotem ol brata blong yufala long ol man ya we oli no Kristin, blong oli stretem. Be olgeta ya, yumi ol man long jos, yumi no save tinghae long olgeta. 5 Hemia i wan bigfala sem blong yufala ya. ?Olsem wanem? ?I no gat wan long yufala we i waes gud, we hem i save stretem ol bisnes olsem? 6 ?From wanem yufala i stap go ripotem ol brata blong yufala olsem long ol man ya we oli no Kristin, blong oli jajem? 7 Fasin ya we yufala i stap pas long kot blong stretem ol rao blong yufala, hem i soemaot i klia we yufala i foldaon finis. ?Blong wanem yufala i no save letem sam long yufala i mekem i no stret long yufala? ?Blong wanem yufala i no save letem sam long yufala i stil long yufala? Hemia i moa gud, i winim fasin ya blong yufala. 8 Be yufala i no man olsem. Yufala i wan brata nomo, be yufala i stap mekem i no stret long yufala, mo yufala i stap stil long yufala. 9 Yufala i save finis. Ol man we oli stap mekem i no stret, bambae oli no save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem. Yufala i mas tingting gud long samting ya. Yufala i mas save se man we i stap ronem woman, mo man we i stap prea long ol narafala god, bambae oli no save go insaed long niufala wol ya. Man we i stap slip wetem woman blong narafala man, mo woman we i stap mekem i krangke wetem narafala man, mo man we i stap slip wetem man, mo woman we i stap slip wetem woman, bambae oli no save go insaed long niufala wol ya. 10 Man we i stap stil, mo man we i wantem plante samting tumas, mo man we i stap dring we i lusum hed, mo man we i stap spolem nem blong narafala man, mo man we i stap mekem ol bisnes blong stilim mane, bambae oli no save go insaed. Ol man olsem bambae oli no save go insaed samtaem long niufala wol ya we God i king long hem. 11 Bifo, sam long yufala oli olsem nomo. Be naoia, long nem blong Jisas Kraes, Masta blong yumi, mo long paoa blong Spirit blong God, God i wasemaot ol sin blong yufala finis blong mekem yufala i klin. Hem i mekem yufala i tabu, yufala i man blong hem, mo hem i mekem yufala i stret man finis long fes blong hem. 12 I gat sam man we oli stap talem se, \"Yumi fri blong mekem evri samting.\" Yes, be i no evri samting we oli gud long yumi. Yumi save talem se, \"Yumi fri blong mekem evri samting,\" be mi mi no save letem wan samting nating i kam masta blong mi. !Nogat! 13 I gat sam man we oli stap talem se, \"Kakae i blong fulumap bel blong yumi, mo bel blong yumi i blong kasem kakae.\" Yes, be tufala samting ya, God bambae i tekemaot tufala, tufala i finis. Be bodi blong yumi i no blong yumi ronem woman, i blong yumi ona long Masta blong yumi long hem. Mo Masta blong yumi, hem i savegud ol nid blong bodi blong yumi. 14 God i mekem we Masta blong yumi i laef bakegen finis long ded, mo long paoa blong hem, bambae hem i mekem we yumi ya tu, yumi laef bakegen. 15 Yufala i save finis we bodi blong yumi i haf blong bodi blong Kraes. From samting ya, mi mi no save go slip wetem woman blong rod. ?Yufala i ting se i stret blong joenem haf blong bodi blong Kraes long woman olsem? !Nogat! 16 Maet yufala i no save, be taem man i go slip wetem woman blong rod, tufala ya i kam olsem wan bodi nomo. Hemia i olsem tok blong Baebol we i talem se, \"Bambae tufala i olsem wan bodi nomo.\" 17 Mo taem laef blong man i joen wetem laef blong Masta blong yumi, tufala i kam wan nomo. 18 Bambae yufala i no moa mekem fasin nogud wetem woman. Ol narafala sin we man i stap mekem, oli no spolem bodi blong hem, be taem man i mekem nogud wetem woman, hem i spolem bodi blong hem. 19 ?Olsem wanem? ?Yufala i no save we bodi blong yufala i olsem haos blong Tabu Spirit? Spirit ya, God i givim long yufala finis, mo hem i stap long yufala. Fastaem, bodi blong yufala i blong yufala nomo, be naoia, i blong God. ?Weswe yufala i no save samting ya? 20 Hem i pemaot yufala finis long bigfala praes. From samting ya, yufala i mas yusum bodi blong yufala blong leftemap nem blong hem.\n1 Nao mi wantem givim ansa long yufala long ol kwestin ya we yufala i raetem i kam long mi. Yes, man we i no tajem woman, hem i mekem gudfala fasin. 2 Be from we i gat tumas man we oli stap mekem nogud, i stret nomo blong man i gat woman blong hem, mo woman i gat man blong hem. 3 Mo taem tufala i mared, i no woman nomo we i bos long bodi blong hem, man blong hem tu i bos long hem. Mo long sem fasin, i no man nomo we i bos long bodi blong hem, woman blong hem tu i bos long hem. Oltaem man i mas stap wetem woman blong hem, mo woman tu i mas stap wetem man blong hem, blong tufala i save harem gud long tufala. 5 Yufala i no mas blokem yufala. Sipos man mo woman blong hem, tufala i agri fastaem blong livim fasin ya blong slip wanples, tufala i save livim blong smoltaem, blong tufala i gat gudfala taem blong prea. Be biaen, bambae tufala i mas stap wanples bakegen. Sipos no, bambae Setan i save faenem rod blong traem yufala, from we yufala i no strong. 6 Tok ya we mi talem long yufala, hem i no wan loa se yufala i mas mared. Mi mi jes openem rod nomo long yufala. 7 Sipos olgeta man oli no mared, oli olsem mi nomo, hemia mi glad moa. Be God i givim ol naranarafala paoa long ol man. Long sam man, hem i givim paoa blong oli mekem olsem, mo long sam narafala man i givim paoa blong oli mekem i narafala. 8 Long olgeta we oli no mared yet, mo long ol wido, mi mi talem se i gud yufala i stap olsem mi nomo. 9 Be sipos yufala i harem we yufala i wantem tumas blong yufala i mared, yufala i mared. Mared i moa gud, i winim fasin ya we oltaem man i wantem woman tumas. 10 Long olgeta we oli mared finis, tok blong mi i no blong mi nomo, i blong Masta blong yumi tu. Mi mi talem se woman i no mas lego man blong hem. 11 Sipos woman i lego man blong hem, bambae i mas stap olsem nomo, i no mared bakegen. No sipos no, bambae i mas kambak blong joen gud bakegen long man blong hem. Mo man i no mas mekem divos long woman blong hem. 12 Long ol narafala man, tok we mi wantem talem long olgeta i no blong Masta blong yumi, i blong mi nomo. Mi mi talem se sipos wan long yufala i gat woman blong hem we i no bilif long Kraes, be woman ya i agri blong stap gud wetem hem, man ya i no save mekem divos long woman ya. Woman ya we i no bilif, hem i olsem wan stret woman long fes blong God, from we man blong hem i Kristin. Mo sipos wan woman long yufala i gat man blong hem we i no bilif long Kraes, be man ya i agri blong stap gud wetem hem, woman ya i no save lego man ya. Man ya we i no bilif, hem i olsem wan stret man long fes blong God, from we woman blong hem i Kristin. Sipos i no olsem, bambae ol pikinini blong yufala oli olsem ol pikinini blong ol hiten man nomo. Be naoia, ol pikinini ya oli tabu, oli blong God. 15 Be long olgeta ya, sipos man we i no bilif i wantem lego woman blong hem we i Kristin, no woman we i no bilif i wantem lego man blong hem we i Kristin, i gud nomo, hem i save mekem. Nao man no woman we i Kristin, hem i no moa gat samting i fasem hem long woman no man we i lego hem. God i singaot yumi, blong yumi stap long kwaet laef. 16 ?Sipos yu yu woman olsem, olsem wanem yu ting se yu no save sevem man blong yu? ?No sipos yu yu man olsem, olsem wanem yu ting se yu no save sevem woman blong yu? 17 Yumi evriwan i mas holem ol gudfala fasin ya we Hae God i givim long yumi bifo, we yumi stap holem long taem ya we hem i singaot yumi. Hemia wan loa we mi stap tijim ol man blong jos long hem long evri ples. 18 Long taem ya we hem i singaot yufala blong yufala i kam man blong hem, man we i sakomsaes finis, bambae hem i no mas go traem haedem samting ya bakegen. Mo man we i no sakomsaes long taem ya, bambae hem i no mas go sakomsaes, 19 from we bisnes ya we man i sakomsaes no i no sakomsaes, hemia i nating nomo. Stamba blong Kristin fasin, yumi mas folem ol tok blong God. 20 Sipos yumi slef, no yumi friman long taem ya, be long Kristin laef, i stret blong yumi stap sem mak nomo. 21 Taem God i singaot yu, maet yu yu slef blong wan man, be yu no wari. Be sipos yu gat janis blong kam friman, yu gohed, yu tekem janis ya. 22 Sipos Masta blong yumi i singaot wan man we i slef, man ya bambae i kam olsem we i friman blong hem. Mo long sem fasin, sipos hem i singaot wan man we i friman, man ya i kam olsem slef blong hem. 23 God i pemaot yumi finis long bigfala praes, mo from samting ya, yumi no mas kam olsem slef blong man. 24 Ol brata mo sista. Sipos yumi slef no yumi friman fastaem, be long Kristin laef, i stret blong yumi stap sem mak. 25 Nao long kwestin blong olgeta we oli no mared yet, mi mi no gat sam tok blong Masta blong yumi blong talem, mi talem tingting blong mi nomo. Be from we Masta blong yumi i stap givhan long mi long gladhat blong hem, yufala i save bilif long tok ya. 26 Taem mi mi luk hadtaem ya we yumi gat naoia, mi ting se i moa gud ol man oli stap olsem nomo. 27 Yu we yu mared finis, i nogud yu traem brekem mared blong yu. Mo yu we yu no mared yet, i nogud yu traem lukaot wan woman blong yu. 28 Be sipos yu gohed, yu mared, hemia yu no mekem sin. Mo sipos wan yang gel i mared, hemia tu i no mekem sin. Be olgeta we oli mared, oli gat trabol long laef blong olgeta, mo mi mi no wantem blong yufala i kasem trabol olsem. 29 Ol brata mo sista. Hemia mining blong tok blong mi. Naoia, yumi no gat plante taem i stap. Ale, man we i mared, i gud hem i stap olsem we hem i no mared. 30 Man we i stap krae, i gud hem i stap olsem we hem i no krae. Man we i stap glad, i gud hem i stap olsem we hem i no glad. Man we i stap pem ol samting, i gud hem i stap olsem we hem i no pem ol samting ya. 31 Mo man we i stap mekem ol bisnes long wol, i gud hem i stap olsem we ol bisnes ya i nating nomo long hem. Mi mi tok olsem, from we wol ya wetem ol fasin blong hem, bambae i no longtaem hem i lus. 32 Mi mi wantem tumas we bambae i no gat wan samting i mekem yufala i harem nogud, yufala i stap wari. Man we i no mared, hem i stap tingbaot moa long ol wok blong Masta blong yumi. 33 Hem i stap lukaot rod blong mekem Masta ya blong yumi i glad. Be man we i mared finis, hem i stap tingbaot moa long ol bisnes blong wol. Hem i stap lukaot rod blong mekem woman blong hem i glad, 34 nao tingting blong hem i seraot long tu rod. Mo long sem fasin, woman we i no mared, no yang gel, hem i stap tingbaot moa long ol wok blong Masta blong yumi. Hem i wantem we bodi blong hem mo tingting blong hem i klin gud, i blong God. Be woman we i mared finis, hem i stap tingbaot moa long ol bisnes blong wol. Hem i stap lukaot rod blong mekem man blong hem i glad. 35 Mi mi stap talem ol tok ya blong givhan long yufala. Mi no wantem holemtaet yufala, mi wantem we bambae yufala i folem ol stret fasin, mo we yufala i mekem wok blong Masta blong yumi, we i no gat narafala tingting i pulum yufala. 36 Be sipos i gat boe mo gel we tufala i promes finis blong mared, nao tufala i agri blong livim mared fastaem, be boe ya i wantem gel ya tumas, mo hem i harem we bambae i mekem i no stret, nao i ting se i stret blong tufala i mared, i gud tufala i mared olsem we hem i wantem. Hemia i no sin ya. 37 Be sipos i gat tu narafala olsem, mo i no gat man i fosem boe ya, be long tingting blong hem nomo, hem i no wantem gohed blong i mared, nao tingting blong hem i stap kwaet, mo hem i no mekem i nogud long gel ya, boe ya i mekem i gud. 38 Bakegen, sipos fas boe i gohed, i mared, hem i mekem i gud. Be sipos seken boe i stap nomo, i no mared, hem i mekem i gud moa. 39 Woman we i mared, sipos man blong hem i stap laef yet, hem i no save lego man ya. Be sipos man blong hem i ded, hem i fri blong i mared long wanem man we hem i wantem. Be wan samting nomo, man ya i mas wan man blong Masta blong yumi. 40 Be long tingting blong mi, sipos hem i stap olsem nomo, bambae hem i glad moa. Mo mi ting se Spirit blong God i givim tingting ya long mi.\n1 Nao long bisnes blong mit we ol man oli yusum blong mekem wosip long ol narafala god, tok blong mi i olsem. Tok ya we yufala i stap talem se, \"Yumi evriwan i gat save,\" hem i tru nomo. Be save ya i stap mekem tingting blong man i go antap, i blong flas nomo. Be fasin ya we man i lavem God mo i lavem ol man, hem i stap leftemap laef blong man. 2 Man we i ting se hem i save samting finis, hem i no save wan samting nating long prapa fasin blong save. 3 Be man we i lavem God, God i savegud hem. 4 ?Oraet, be olsem wanem long mit ya we ol man oli yusum blong mekem wosip long ol narafala god? ?Yumi save kakae, no yumi no save kakae? Yumi save finis we ol narafala god ya oli giaman god nomo. God blong yumi nomo, hem i tru God, mo hem i wan nomo. 5 ?Be sipos i gat ol god ya we ol man oli stap talem se oli stap olbaot long skae mo long graon, olsem wanem nao? Maet i gat plante god olsem, mo plante masta olsem, 6 be yumi gat wan God nomo blong yumi. Hem i Papa blong yumi, we olgeta samting oli kamaot long hem, mo laef blong yumi i blong hem nomo. Mo yumi gat wan Masta nomo blong yumi, Jisas Kraes, we hem i mekem olgeta samting, mo hem nomo i mekem yumi laef. 7 Be i no olgeta man evriwan we oli savegud samting ya. I gat sam man we bifo oli stap prea long ol narafala god ya long plante yia. Nao kam kasem tede, taem oli kakae mit ya, be oli harem olsem we oli stap ona long ol narafala god ya yet. Nao from we tingting blong olgeta i no strong, oli harem olsem we oli stap mekem sin. 8 Be mit i no save tekem yumi i kam klosap long God. Sipos yumi no moa kakae mit ya, bambae yumi no lus from. Mo sipos yumi kakae mit ya, bambae yumi no win tu. 9 Be yufala i mas lukaot gud. Yes, i fri long yufala, blong yufala i jusum rod blong yufala. Be i nogud yufala i letem fasin ya we yufala i jusum, i spolem sam narafala man we oli no bilif strong, nao bambae oli foldaon long sin. 10 ?Yufala ya we yufala i ting se yufala i gat save, sipos wan man we tingting blong hem i no strong, i luk we yufala i stap kakae long haos blong narafala god, bambae i olsem wanem? Fasin ya bambae i pulum tingting blong man ya, nao hem bambae i kakae mit ya we ol man oli givim long ol narafala god. 11 Nao from we yufala i ting se yufala i gat save, man ya we tingting blong hem i no strong, bambae i lus. Be hem i wan brata blong yumi ya, we Kraes i ded from. 12 Mo long fasin ya, from we yufala i stap mekem i nogud long ol brata blong yumi, mo yufala i stap spolem tingting blong olgeta we oli no strong, yufala i stap mekem i nogud long Kraes ya. 13 Sipos mit i save spolem brata no sista blong mi, bambae mi mi no moa save kakae mit bakegen samtaem. Mi no wantem mekem wan samting nating, we i save mekem wan narafala Kristin i foldaon long sin.\n1 ?Olsem wanem? ?Yufala i ting se mi mi no friman? ?Yufala i ting se mi mi no aposol? !Mi mi luk Jisas, Masta ya blong yumi stret long ae blong mi! !Yufala ya i frut blong ol wok ya we mi mekem blong hem! 2 !Maet i gat sam narafala man oli stap luk mi olsem we mi mi no aposol, be yufala, no! !Yufala i no save mekem olsem! !Laef ya blong yufala we yufala i joen finis long Masta blong yumi, hemia i soemaotgud we mi mi aposol! 3 Nao long ol man ya we oli wantem jajem mi, 4 mi mi wantem talem long olgeta se, \"?Olsem wanem? ?Yufala i ting se mifala i no gat raet blong kasem kakae from ol wok blong mifala? 5 ?Yufala i ting se mifala i no gat raet blong tekem ol woman blong mifala we oli Kristin finis, oli biaen long mifala long ol wok blong mifala? Be ol narafala aposol, mo ol brata blong Masta blong yumi, mo Pita, olgeta ya oli mekem fasin ya finis. 6 ?Yufala i ting se mi mo Banabas, mitufala nomo i mas stap hadwok long han blong mitufala blong kasem ol samting blong laef blong mitufala? 7 Neva i gat wan soldia we i go blong faet, be hem i stap yusum mane blong hem nomo blong pem rod. Neva i gat wan man we i stap wokem garen blong hem, be hem i no save kasem kakae blong hem long garen ya. Neva i gat wan man we i stap lukaot long ol buluk, be hem i no save kakae mit blong ol buluk ya samtaem.\" 8 ?Yufala i ting se samting ya we mi tokbaot i kamaot long laef blong yumi nomo? !Nogat! Loa blong Moses, tu i tokbaot sem samting nomo. 9 Moses i raetem finis se, \"Sipos yufala i tekem buluk i kam blong i purumpurumbut long hed blong wit blong kilimaot ol sid blong wit ya, be bambae yufala i no mas fasem maot blong hem, yufala i mas letem hem i kakae sam long ol wit ya.\" ?Be olsem wanem? ?God i stap tingbaot ol buluk nomo, 10 no tok ya i kasem yumi? I klia we tok ya i kasem yumi stret. Ol man we oli go wok fastaem blong planem garen, mo ol man we oli go wok biaen blong tekem kakae long hem, olgeta evriwan oli gat sem tingting nomo se bambae oli tekem kakae long garen ya. 11 Long ol wok blong mifala, i olsem we mifala i planem wan garen blong yufala we kakae blong hem, Kristin laef. ?Olsem wanem? ?I strong blong yufala i givim kakae blong wol ya long mifala? 12 !Maet sam narafala man oli gat raet blong kasem kakae olsem long yufala, be mifala i gat raet moa! Be mifala i no mekem long yufala olsem we mifala i gat raet blong mekem. Mifala i no wantem mekem wan samting we i save blokem gud nius blong Kraes. Mo from samting ya, wanem hevi samting we i kam, be mifala i karem nomo. 13 Yufala i save finis fasin blong wok long haos blong God. Ol man we oli holem wok blong haos ya, oli stap kasem kakae blong olgeta from. Mo ol man we oli stap kilim anamol long olta long yad blong haos ya, blong mekem wosip long God, oli stap kakae haf mit blong ol anamol ya. 14 Mo long sem fasin, Masta blong yumi i putum tok blong hem, se olgeta we oli stap talemaot gud nius, bambae oli mas kasem pei blong olgeta from gud nius ya. 15 Mo from samting ya, mi mi gat raet blong mekem olsem blong kasem pei blong mi, be mi no mekem. Mo mi no raetem leta ya blong mekem olsem naoia. Mi no wantem fasin ya nating. I moa gud long mi blong mi ded. Mi no save letem wan man i blokem tok blong mi long fasin ya we mi stap tok flas from. 16 Mi mi stap talemaot gud nius blong Kraes, be mi no gat raet blong tok flas from samting ya. Hemia i wok blong mi we mi mas mekem. Sipos mi no moa talemaot gud nius ya, hemia bigfala trabol blong mi ya, bambae mi harem nogud tumas from. 17 Sipos mi nomo mi jusumaot wok ya, hemia i min se i stret nomo blong mi kasem pei blong mi long hem. Be from we mi mi no jusumaot, hemia i min se Masta blong mi i mekem mi mi olsem slef blong hem. 18 ?Oraet, be wanem pei blong mi nao? Mi mi save talemaot gud nius ya i go long ol man, we i fri nomo long olgeta, oli no pem, from we mi mi no yusum raet blong mi blong kasem pei from gud nius ya. Fasin ya nao, hem i olsem pei blong mi. 19 Mi mi no slef blong wan man, mi mi friman nomo, be mi nomo mi putum mi mi stap daon, olsem we mi slef blong olgeta man, blong mi save pulum plante man moa oli kam man blong Kraes. 20 Mi mi laen blong Isrel, mo long fes blong ol laen ya blong mi, mi folem fasin blong mifala, blong pulum olgeta oli kam man blong hem. Olgeta oli stap aninit long Loa blong Moses, be mi no. Be long fes blong olgeta, mi mekem olsem we mi tu, mi aninit long Loa ya, blong pulum olgeta oli kam man blong Kraes. 21 Mo mi mi no afsaed long loa blong God, mi stap aninit long loa blong Kraes, be long fes blong ol man we oli no laen blong Isrel we oli no save Loa blong Moses, mi mekem olsem we mi tu mi no save Loa ya, blong pulum olgeta oli kam man blong Kraes. 22 Mo long sem fasin, long fes blong ol man we bilif blong olgeta i no strong, mi mekem olsem we mi tu, bilif blong mi i no strong, blong pulum olgeta oli kam man blong hem. Long fes blong ol man we oli gat ol defdefren kaen fasin, be mi mekem olsem we mi tu mi gat sem fasin we olgeta oli gat, blong yusum olgeta rod blong sevem sam long olgeta. 23 Mi mekem ol samting ya from gud nius blong Jisas Kraes, blong bambae mi tu mi save kasem ol gudgudfala samting we i blong olgeta we oli bilif long gud nius ya. 24 Ating yufala i save finis fasin blong resis. Olgeta man oli resis, be wan man nomo i save kasem praes blong hem. Ale, yufala i mas mekem olsem we yufala i resis blong kasem praes blong yufala. 25 Man blong resis i stap tren strong, mo i stap lego ol samting we i save spolem hem, blong bambae i save resis i strong moa. Hem i save mekem olsem blong kasem praes blong hem we i blong stap smoltaem nomo, be long yumi, i olsem we yumi resis blong kasem praes we i no save lus samtaem. 26 Fasin blong mi, sipos i olsem we mi resis, be mi mas go blong win nomo, no sipos i olsem we mi boksing, be mi no save sakem han blong mi i go olbaot, we i no kasem man. 27 I olsem we mi stap trenem bodi blong mi blong mekem mi mi strong, blong bambae mi save mekem olsem we mi mi wantem. Mi mi singaot plante narafala man finis, blong oli kam joen long resis ya, be mi no wantem mekem olsem we mi brekem rul blong resis, nao oli sakemaot mi, mi lus.\n1 Ol brata mo sista. Mi wantem yufala i tingbaot fasin blong ol bubu blong mifala bifo olgeta, long taem blong Moses. Olgeta ya evriwan oli aninit long sem klaod nomo, mo olgeta oli wokbaot long drae graon nomo, oli krosem Red Si. 2 Nao long klaod ya, mo long solwota ya, olgeta evriwan oli joen long Moses, olsem we long baptaes, yumi joen long Kraes. 3 Olgeta evriwan oli kakae sem kakae ya nomo we God i givim long olgeta. 4 Mo olgeta evriwan oli dring long sem wota ya nomo we God i givim long olgeta, from we oli kasem wota long bigfala ston ya blong hem, we i stap wokbaot wetem olgeta long evri ples we oli pas long hem. Bigfala ston ya, hem i olsem Kraes. 5 Be God i no glad long bighaf blong olgeta ya, taswe bighaf blong olgeta oli ded olbaot long draeples. 6 Mo olgeta samting ya i olsem wan saen, we i blong wekemap yumi. I nogud yumi stap wantem ol rabis fasin, olsem olgeta ya bifo. 7 Mo i nogud yumi stap prea long ol narafala god, olsem we sam long olgeta ya oli stap mekem. Baebol i talem se, \"Olgeta ya oli go sidaon, oli kakae mo oli dring, mo biaen, oli girap, oli go pleplei wetem woman.\" 8 I nogud yumi stap mekem ol fasin nogud wetem woman, olsem we sam long olgeta ya bifo oli stap mekem, nao long wan dei nomo, i gat twanti tri taosen blong olgeta oli ded. 9 I nogud yumi stap traem Hae God, olsem we sam long olgeta ya oli stap mekem, nao ol snek oli kilim olgeta oli ded. 10 Mo i nogud yumi stap tok smosmol agens long God, olsem we sam long olgeta ya oli stap mekem, nao enjel blong kilim man i kam kilim olgeta oli ded from. 11 Olgeta trabol ya we ol man ya oli kasem, i blong tijim olgeta. Mo oli raetem stori blong hem long buk, blong wekemap yumi ya we yumi stap laef tede, we Lasdei blong wol i klosap. 12 Man we i ting se i stap stanap strong, hem i mas lukaot gud, blong bambae i no foldaon bakegen. 13 Ol samting ya we oli stap traem yumi, oli sem mak nomo long ol samting we oli stap traem ol narafala man. Be God i stap holem promes blong hem, mo hem i no save letem wan samting i traem yumi, we i strong tumas long yumi. Be stret long taem ya we samting olsem i traem yumi, hem bambae i mekem rod blong yumi, blong yumi winim samting ya. 14 Ol fren blong mi. From ol samting ya we mi mi talem, i nogud yufala i stap mekem wosip long ol narafala god. 15 Mi mi luk se yufala i gat hed, mo mi wantem blong yufala i traem skelem tok blong mi, se i gud no i nogud. 16 Gudfala kap ya we yumi stap talem tangkiu tumas long God from, taem yumi dring long hem, yumi kam wan wetem Kraes long blad blong hem. Mo bred ya we yumi stap brekem, taem yumi kakae, yumi kam wan wetem Kraes long bodi blong hem. 17 Oltaem yumi tekem wan bred nomo, mo yumi evriwan i kakae bred ya, mo from samting ya, nating we yumi plante, be yumi evriwan i olsem wan bodi nomo. 18 Yufala i traem tingbaot fasin blong mifala ol laen blong Isrel. Taem ol laen ya blong mi oli stap kakae ol anamol ya we oli kilim long olta blong mekem sakrefaes long God, oli kam wan nomo long olta ya. 19 ?Be tok ya blong mi i minim wanem? Mi mi no talem se ol narafala god ya oli prapa god. Mo mi no talem se mit blong ol anamol ya we ol man oli kilim blong mekem sakrefaes long ol god ya, i gat paoa blong ol god ya i stap long hem. Mi mi no tok olsem. 20 Mi mi talem se taem ol man oli kilim anamol blong mekem sakrefaes long ol god ya, i olsem tok blong Baebol we i talem se, \"Taem oli mekem sakrefaes, oli no mekem long God, oli mekem long ol devel nomo.\" Mo mi no wantem nating we bambae yufala i kam wan wetem ol devel. 21 Yufala i no save dring long kap blong Masta blong yumi, mo bakegen long kap blong ol devel. Mo yufala i no save sidaon blong kakae long tebol blong Masta blong yumi, mo bakegen long tebol blong ol devel. 22 Masta blong yumi i no save letem yumi i biaen long wan narafala masta, mo yumi no mas mekem hem i kros. I nogud yumi ting se paoa blong yumi i strong moa i winim paoa blong hem. 23 Yufala i stap talem se, \"I fri blong yumi mekem evri samting,\" be i no evri samting we oli gud blong yumi mekem. Yufala i stap talem se, \"I fri blong yumi mekem evri samting,\" be i no evri samting we oli save givhan long yumi. 24 I nogud man i stap lukaot rod we i save givhan long hem nomo. Yumi mas lukaot rod we i save givhan long ol narafala man tu we oli stap raonabaot long yumi. 25 Yufala i save kakae ol mit ya we yufala i stap pem long maket. I nogud we tingting blong yufala i trabol long hem, mo yufala i stap askem ol kwestin from. 26 Baebol i talem se, \"Wol ya, mo olgeta samting we oli stap long hem, oli blong Hae God ya, we i Masta blong yumi.\" 27 Nao sipos wan man we i no bilif long Kraes i singaot yufala, blong yufala i go kakae long haos blong hem, mo yufala i glad blong go, yufala i save go, i gud nomo. Yufala i save kakae evri samting we hem i givim long yufala. I nogud we tingting blong yufala i trabol long ol kakae ya, mo yufala i stap askem kwestin from. 28 Be sipos wan man i talem long yufala se, \"Mit ya i blong wan anamol we oli kilim blong mekem sakrefaes long narafala god,\" oraet, yufala i no save kakae mit ya. Yufala i mas tingbaot man ya we i talem olsem, nao from tingting blong hem, yufala i no save kakae mit ya. 29 Hemia i no tingting blong yufala we i blokem yufala, i tingting blong narafala man ya nomo, we i blokem yufala. Maet sam man oli save talem se, \"?Olsem wanem? ?Tingting blong man ya i save fasem mi, olsem we mi mi no moa friman nao? 30 Mi mi stap talem tangkiu long God from ol kakae blong mi. ?Weswe narafala man i save jajem mi from kakae ya we mi mi talem tangkiu long God from?\" 31 Yes, be long olgeta samting we yufala i kakae, mo we yufala i dring, mo long olgeta fasin blong yufala, oltaem yufala i mas leftemap nem blong God. 32 Yufala i no mas mekem we bambae ol laen blong Isrel, no olgeta we oli no laen blong Isrel, no ol man blong jos blong God oli save trabol long fasin blong yufala. 33 Fasin blong mi, oltaem mi stap traehad blong mekem olgeta man oli glad long olgeta samting we mi mi mekem. Mi mi no traem mekem ol samting we oli gud long mi nomo, mi wantem mekem ol samting we oli gud long ol narafala man tu, blong mekem rod blong God bambae i sevem olgeta.\n1 Oltaem, yufala i mas folem fasin blong mi, olsem we mi mi stap folem fasin blong Kraes. 2 Mi mi save presem yufala, from we yufala i stap tingbaot mi oltaem, mo yufala i stap holem ol fasin blong Kristin man, stret olsem we mi tijim yufala long hem fastaem. 3 Be i gat wan tok we mi wantem yufala i savegud mining blong hem. God, hem i hed blong Kraes, mo Kraes, hem i hed blong man, mo man, hem i hed blong woman blong hem. 4 Nao sipos wan man i prea long fes blong ol man, no i talemaot tok we God i givim long hem, be i kavremap hed blong hem, fasin ya bambae i mekem sem long Kraes we i hed blong hem. 5 Mo sipos wan woman i prea long fes blong ol man, no i talemaot tok we God i givim long hem, be i no kavremap hed blong hem, fasin ya bambae i mekem sem long man blong hem, we i hed blong hem. Sipos hem i mekem fasin ya, i olsem we hem i pulum resa long hed blong hem, we i mekem man blong hem i sem bigwan. 6 Sipos wan woman i no wantem kavremap hed blong hem olsem, hemia i stret nomo blong i gohed, i katemaot hea blong hem tu. Be sipos hem i sem blong katem hea blong hem, no blong i sevemaot, i stret nomo blong hem i kavremap hed blong hem. 7 Be i no stret blong man i kavremap hed blong hem, from we man i olsem pija blong God, mo i stap soemaot ol gudgudfala fasin blong hem. Be woman i stap soemaot ol gudgudfala fasin blong man, 8 from we bifo, God i no tekem woman blong mekem man long hem, hem i tekem man, nao i mekem woman long hem. 9 Mo God i no mekem man se i blong woman, hem i mekem woman se i blong man. 10 From samting ya, i stret nomo blong woman i kavremap hed blong hem blong soemaot long ol enjel, we hem i stap long han blong man blong hem. 11 Long Kristin laef, woman i no save mekem olgeta samting hem wan, mo man tu i no save mekem olgeta samting hem wan. Tufala i mas wok tugeta, 12 from we fastaem, God i mekem woman long man, be biaen, man i bon long woman. Mo olgeta samting oli stap kamaot long God nomo. 13 Yufala i traem tingting gud long samting ya. ?Sipos woman i prea long fes blong ol man, be i no kavremap hed blong hem, fasin ya i stret, no i no stret? 14 Fasin blong yumi i soemaot se sipos hea blong wan man i kam longfala tumas, hemia i bigfala sem blong hem. 15 Be from we God i givim hea long woman blong kavremap hed blong hem, sipos hea blong hem i kam longfala moa, hemia i blong flasemgud hem. 16 Be sipos i gat sam man we oli wantem rao yet long bisnes ya, tok blong mi i olsem. Long taem blong wosip, mifala i no save mekem narafala fasin, mo long olgeta jos blong God tu oli no save mekem. 17 Long tok we bambae mi talem long yufala naoia, bambae mi no save presem yufala, from we taem yufala i kam wanples, ol miting ya blong yufala oli no givhan long yufala, oli stap spolem yufala nomo. 18 Fas samting, mi harem nius se taem yufala i kam wanples, be oltaem yufala i stap seraot. Mo mi bilif se haf blong tok ya i tru, 19 from we i mas gat ol naranarafala grup long yufala, blong soemaot hu long yufala i stap mekem i stret. 20 Be taem yufala i kam wanples, yufala i no tingbaot we yufala i kam blong kakae Kakae blong Masta blong yumi, 21 yufala i stap gohed wanwan long ol kakae blong yufala nomo. Nao sam long yufala oli stap hanggri, mo sam narafala oli stap drong. 22 ?Weswe? ?Yufala i no gat ol haos blong yufala, blong yufala i kakae long hem fastaem? ?From wanem yufala i no save ona long ol brata mo sista blong yufala long jos blong God? Long fasin ya, yufala i stap mekem ol puaman oli sem tumas. ?Bambae mi mi tok long yufala olsem wanem? ?Yufala i ting se mi mi save glad long yufala? !Nogat! !Mi mi no glad long yufala nating! 23 Tok ya, mi mi kasem long Masta blong yumi, mo mi talemaot long yufala finis. Mi talem se long naet ya we biaen wan man i letem Jisas, Masta blong yumi i go long han blong ol enemi blong hem, Jisas i tekem bred. 24 Nao hem i prea blong talem tangkiu long God from, mo hem i brekem bred ya, i talem se, \"Hemia bodi blong mi, we bambae mi letem from yufala. Oltaem yufala i mas mekem samting ya blong tingbaot mi bakegen.\" 25 Mo long sem fasin, taem olgeta oli kakae finis, hem i tekem kap, nao i talem se, \"Kap ya i olsem niufala promes blong God, we blad blong mi bambae i ron blong mekem i stanap. Evritaem, taem yufala i dring long hem, yufala i mas mekem olsem blong tingbaot mi bakegen.\" 26 From samting ya, taem we yufala i kakae bred ya, mo yufala i dring long kap ya, be oltaem yufala i stap soemaot ded blong Masta blong yumi, gogo hem bambae i kambak bakegen. 27 Nao from samting ya, olgeta man we oli stap kakae bred ya, mo oli stap dring long kap ya blong Masta blong yumi long fasin we i no stret, oli stap mekem i no stret long bodi blong Masta blong yumi, mo long blad blong hem. 28 Man we i wantem kakae bred ya, mo i wantem dring long kap ya, hem i mas luklukgud long laef blong hem fastaem, nao biaen i save kakae, mo i save dring. 29 Hem i mas mekem olsem, from we man we i stap kakae mo i stap dring be i no save mining blong bodi ya blong Masta blong yumi, hem i stap kakae mo i stap dring, be hem nomo i stap pulum panis i kam long hem. 30 Taswe i gat plante long yufala we oli stap sik mo we bodi blong olgeta i no strong, mo i gat sam long yufala we oli ded finis from fasin ya. 31 Sipos yumi wanwan, yumi stap luklukgud fastaem long laef blong yumi, bambae Masta blong yumi i no save givim panis long yumi olsem. 32 Be taem we Masta blong yumi i givim panis long yumi, hem i mekem blong stretem yumi. Nao long taem we bambae hem i jajem ol narafala man blong wol ya, se oli mas lus, bambae yumi no save kasem panis wetem olgeta. 33 Ale, ol brata mo sista. Sipos yufala i kam wanples blong kakae Kakae ya blong Masta blong yumi, yufala i mas wet gogo, yufala evriwan i rere. 34 Sipos man i hanggri, i gud hem i kakae fastaem long haos blong hem. Nao taem yufala i kam wanples, bambae God i no save givim panis long yufala from fasin ya blong yufala. Ol narafala samting ya we yufala i askem, taem mi mi kamtru long yufala, bambae mi save stretem olgeta.\n1 Ol brata mo sista. Long saed blong ol defdefren kaen paoa we Spirit blong God i stap givim long yumi, mi mi wantem blong yufala i mas savegud. 2 Bifo, taem we yufala i stap long hiten yet, ol narafala god ya we oli no laef, oli stap pulum yufala i go long olgeta, we yufala i no save lego olgeta. 3 From samting ya, mi wantem yufala i savegud mining blong tok ya blong mi. Man we Spirit blong God i stap lidim hem, hem i no save talem se, \"Jisas i rabis.\" Mo man we Tabu Spirit i no stap lidim hem, hem i no save talem se, \"Jisas i Hae God, i Masta blong mi.\" 4 Yumi gat ol defdefren kaen paoa, be i gat wan Spirit ya nomo blong God we i stap givimaot olgeta. 5 I gat ol defdefren kaen wok we yumi stap mekem, be i gat wan Masta ya nomo blong yumi, we yumi stap wok blong hem. 6 I gat ol defdefren kaen fasin blong mekem ol wok ya, be i gat wan God ya nomo we i stap wok insaed long olgeta man, blong oli gohed long ol wok ya. 7 God i givim Spirit blong hem long yumi wanwan, blong yumi evriwan i save givgivhan long yumi. 8 Long sam man, Spirit ya i stap givim tok blong waes, mo long sam narafala man, sem Spirit ya nomo i stap givim tok blong save. 9 Long sam man, sem Spirit ya i stap givim strong bilif long olgeta, mo long sam narafala man, hem i stap givim ol paoa, blong oli mekem ol sikman oli gud bakegen. 10 Long sam man, hem i stap givim paoa blong mekem ol merikel, mo long sam narafala man, hem i stap givim paoa blong talemaot ol tok we God i givim, mo long sam narafala man bakegen, hem i stap givim paoa blong luksave ol spirit we i gud mo ol spirit we i nogud. Long sam man, hem i stap givim paoa blong tok long ol narafala lanwis, mo long sam narafala man, hem i stap givim paoa blong tanem ol narafala lanwis ya, blong ol man oli save. 11 Be sem Spirit ya nomo i stap mekem ol wok ya. Hem i stap givim ol defdefren kaen paoa ya long evri man, stret olsem we hem nomo i wantem. 12 Bodi blong man, hem i wan nomo, be i gat plante haf blong hem. Ol haf ya oli no sem mak, be oli joen gud blong mekem wan bodi nomo. Nao long Kraes i olsem nomo. 13 Yumi evriwan, we fastaem yumi laen blong Isrel, no yumi no laen blong Isrel, yumi slef no yumi friman, be naoia, yumi olsem wan bodi nomo. Yumi baptaes finis, mo long baptaes ya, Spirit ya we i wan nomo, hem i joenem yumi evriwan finis long bodi ya. Mo God i givim sem Spirit ya nomo long yumi evriwan, blong yumi gat laef long hem. 14 Bodi blong man i no gat wan haf nomo, i gat plante haf blong hem. 15 Sipos leg i talem se, \"From we mi mi no han, mi no wan haf blong bodi,\" tok ya i no save mekem we leg i no moa wan haf blong bodi. 16 Mo sipos sora i talem se, \"From we mi mi no ae, mi no wan haf blong bodi,\" tok ya i no save mekem we sora, i no moa wan haf blong bodi. 17 Sipos bodi blong mi i ae nomo, bambae mi no save harem wan tok. Mo sipos bodi blong mi i sora nomo, bambae mi no save harem wan smel. 18 Be i no olsem. God i mekem bodi blong man we i gat ol naranarafala haf blong hem, olsem we hem i wantem. 19 Sipos olgeta haf blong bodi ya oli sem mak nomo, bambae i no gat bodi blong man. 20 Bodi blong man i gat plante haf blong hem, be bodi ya i wan nomo. 21 Nao ae blong mi i no save talem long han blong mi se, \"Mi mi no wantem yu.\" Mo hed blong mi i no save talem long leg blong mi se, \"Mi mi no wantem yu.\" 22 Hem i no olsem. Ol haf blong bodi ya blong yumi we yumi stap ting se oli no gat paoa, be olgeta ya oli mas stap. 23 Mo ol haf blong bodi ya blong yumi we yumi stap ting se oli no flas, yumi stap flasemgud olgeta. Mo ol haf blong bodi ya blong yumi we yumi sem long olgeta, yumi stap putum klos long olgeta. 24 Be ol narafala haf blong bodi ya blong yumi we yumi no sem long olgeta, yumi livim olgeta olsem. God i mekem plan finis blong olgeta haf blong bodi blong yumi. Nao ol haf blong bodi ya blong yumi we yumi ting se oli nating nomo, be God i givim wok long olgeta we i stret long olgeta. 25 Nao long fasin ya, ol haf blong bodi blong yumi oli no save seraot. Evri haf blong bodi oli mas lukaot gud blong givhan long ol narafala haf blong hem. 26 Sipos wan haf blong bodi blong mi i harem nogud, be bambae olgeta bodi blong mi i mas harem nogud. Sipos man i presem wan haf blong bodi blong mi, be bambae olgeta bodi blong mi i mas harem gud. 27 Nao yufala evriwan, yufala i bodi blong Kraes. Mo yufala wanwan, yufala i haf blong bodi blong hem. 28 Nao long jos, God i mekem ples blong olgeta man. Faswan, i gat ol aposol. Sekenwan, i gat ol profet. Namba tri, i gat ol tija blong jos. Mo bakegen, i gat ol man blong mekem merikel, mo ol man we oli gat ol paoa blong mekem ol sikman oli gud bakegen. Mo i gat ol man we oli stap givhan long ol man, mo ol man we oli stap lukaot long ol bisnes blong jos, mo ol man we oli gat paoa blong tok long ol narafala lanwis. 29 Taswe i no olgeta evriwan we oli aposol, no we oli profet, no we oli tija blong jos. I no olgeta evriwan we oli man blong mekem merikel, 30 no we oli gat ol paoa blong mekem ol sikman oli gud bakegen. I no olgeta evriwan we oli gat paoa blong tok long ol narafala lanwis, no blong tanem ol narafala lanwis ya, blong ol man oli save. 31 From samting ya, yufala i mas putum tingting blong yufala i strong moa blong kasem ol paoa ya we oli gudfala moa. Be naoia, mi wantem soemaot long yufala wan fasin we i nambawan blong folem, i winim ol narafala fasin.\n1 Sipos mi gat paoa blong tok long ol lanwis blong ol man mo blong ol enjel tu, be mi no lavem man, tok ya bambae i olsem noes nomo. Bambae mi olsem wan bigfala tamtam we i stap krae nomo, no mi olsem wan bel we i stap krae blong nating. 2 Sipos mi gat paoa blong talemaot ol tok we God i givim, be mi no lavem man, bambae mi olsem nating. Mo sipos mi kasem olgeta save blong man, wetem mining blong olgeta tok ya tu we God i stap haedem, be mi no lavem man, bambae mi olsem samting nating. Mo sipos mi bilif strong long God we i naf blong mi save seftem ol bigbigfala hil, be mi no lavem man, bambae mi olsem nating nomo. 3 Sipos mi givimaot olting blong mi i go nating nomo long ol puaman, mo mi letem ol enemi blong mi oli bonem mi long faea from we mi man blong Kraes, be mi no lavem man, bambae mi no winim wan samting nating. 4 Man we i stap lavem man, tingting blong hem i longfala, mo hem i gat sore long man. Man olsem, hem i no save jalus, mo i no save mekem tingting blong hem i go antap, mo i no save flas. 5 Hem i no save jikim man, mo i no save tingbaot hem nomo. Hem i no save kros kwik, mo i no save stap kros longtaem. 6 Sipos hem i luk we wan narafala man i mekem i no stret, be hem i no save glad from, hem i save glad long ol trutok nomo. 7 Hem i no save letem wan samting i daonem tingting blong hem, oltaem hem i stap bilif strong long God, mo i stap putum tingting blong hem i strong long hem. Maet bigfala trabol i save kasem hem, be tingting blong hem i no save foldaon. 8 Fasin ya we oltaem man i lavem man, bambae i no save finis samtaem. Maet sam man oli gat paoa blong talemaot ol tok we God i givim, be fasin ya bambae i finis. Maet sam man oli gat paoa blong tok long ol narafala lanwis, be ol lanwis ya bambae i no moa gat. Maet sam man oli save evri samting, be save ya bambae i lus, 9 from we save ya blong yumi i hafhaf nomo, mo paoa ya blong yumi blong talemaot ol tok we God i givim, hem tu i hafhaf nomo. 10 Be taem ol samting ya we oli stret gud oli kamtru, ol fasin ya blong yumi we oli hafhaf nomo, bambae oli lus. 11 Bifo, taem we mi mi pikinini yet, mi stap tok olsem pikinini, mi gat save olsem pikinini, mo tingting blong mi i tingting blong pikinini nomo. Be biaen, taem we mi kam man, mi livim ol fasin blong pikinini. 12 Naoia yumi save luk fasin blong God, olsem we yumi stap luk long wan glas we i no klia gud, be taem we ol samting ya oli kamtru, bambae yumi save luk fes blong hem stret long ae blong yumi. Naoia save blong mi i hafhaf nomo, be long taem ya, bambae mi savegud olgeta samting, olsem we God i savegud olgeta fasin blong mi. 13 Naoia i gat trifala fasin ya i stap. Man i stap bilif long God, mo man i stap putum tingting blong hem i stap strong long hem, mo man i stap lavem hem mo i stap lavem ol man. Be nambawan long trifala fasin ya, hemia we oltaem, man i stap lavem God mo i stap lavem ol man.\n1 Fasin ya we man i stap lavem ol man, yufala i mas traehad blong folem. Mo yufala i mas putum tingting blong yufala i stap strong long ol paoa ya tu we God i stap givim, blong yufala i save kasem olgeta. Mo nambawan long ol paoa ya, i paoa blong talemaot ol tok we God i givim. 2 Man we i stap toktok long ol narafala lanwis olsem we Tabu Spirit i givim long hem, hem i stap toktok long God nomo, i no toktok long ol man. Tabu Spirit i stap givim paoa long hem, blong i talemaot ol trutok ya we fastaem i stap haed, be ol man oli no save kasem tok blong hem. 3 Be man we i stap talemaot ol tok we God i givim, hem i stap toktok long ol man. Nao i stap givhan long olgeta, i stap leftemap tingting blong olgeta, mo i stap mekem olgeta oli harem gud. 4 Man we i stap toktok long ol narafala lanwis, hem i stap givhan long hem nomo. Be man we i stap talemaot ol tok we God i givim, hem i stap givhan long olgeta man blong jos. 5 Sipos yufala evriwan i gat paoa ya blong toktok long ol narafala lanwis, bambae mi mi glad tumas. Be sipos yufala evriwan i save talemaot ol tok ya we God i givim, bambae mi mi glad moa. Sipos man i toktok long narafala lanwis, be i no gat man blong tanem tok blong hem blong ol man blong jos oli save, bambae narafala man we i stap talemaot ol tok we God i givim long hem, hem i givhan moa long olgeta. 6 Ol brata mo sista. ?Sipos mi mi kam luk yufala, nao mi stap tok long yufala long wan narafala lanwis olsem, olsem wanem bambae mi save givhan long yufala? Sipos mi no save soemaot sam niufala samting long yufala, we God i soemaot long mi, mo mi no save talem sam waestok long yufala, bambae i nogud ya. Sipos mi no save talemaot sam tok we God i givim, mo mi no save tijim yufala long sam samting, bambae mi no save givhan long yufala nating. 7 Yufala i traem tingbaot ol samting olsem bambu we man i stap blu long hem, mo gita we man i plei long hem. Ol samting ya oli no laef, ol man nomo oli stap mekem olgeta oli sing. Be sipos olgeta oli no saon gud, bambae yufala i no save wanem singsing we olgeta oli stap sing long hem. 8 Mo sipos pupu i krae we i no klia gud, bambae i no gat man i save se i taem blong faet. 9 Be long yufala, i olsem nomo. Sipos tok blong yufala i paspas from we yufala i stap tok long ol narafala lanwis ya, bambae i no gat man i save wanem samting we yufala i stap talem. Ol tok ya blong yufala bambae i blong nating nomo. 10 I gat ol naranarafala lanwis oli stap olbaot long wol, mo olgeta evriwan oli gat mining. 11 Be sipos mi mi no save lanwis blong wan man, man ya i olsem strenja long fes blong mi. 12 Mo long yufala tu, i olsem. Nao from we yufala i wantem tumas ol paoa ya we Tabu Spirit i save givim, yufala i mas gohed moa blong yusum ol paoa ya we oli save mekem ol man blong jos oli strong. 13 Nao from samting ya, man we i gat paoa blong toktok long narafala lanwis olsem, hem i mas prea blong Tabu Spirit i givim paoa long hem, blong i tanem tok ya. 14 Sipos mi mi prea olsem long wan narafala lanwis, olsem we Tabu Spirit i givim long mi, hemia mi tok, be mi mi no save ol tok ya we mi stap talem. 15 ?Ale, bambae mi mekem olsem wanem? Bambae mi mi prea long narafala lanwis, olsem we Tabu Spirit i givim long mi, be bambae mi prea tu long lanwis we mi mi save. Bambae mi sing long narafala lanwis, olsem we Tabu Spirit i givim long mi, be bambae mi sing tu long lanwis we mi mi save. 16 Taem yufala i prea blong talem tangkiu long God long ol narafala lanwis, ol man olbaot oli no save talem Amen long prea blong yufala, from we oli no save kasem tok blong yufala. 17 Maet prea ya blong yufala blong talem tangkiu long God i gud tumas, be i no save givhan nating long ol man ya. 18 Mi mi stap talem tangkiu long God, from we mi stap toktok long ol narafala lanwis ya moa, i winim yufala evriwan. 19 Be long fes blong ol man blong jos, mi mi glad tumas blong talem faef wod nomo we i kamaot long tingting blong mi, mo oli save tijim ol narafala man. Hemia i gud moa, i winim we mi talem ten taosen wod long ol narafala lanwis ya. 20 Ol brata mo sista. I nogud yufala i stap we tingting blong yufala i olsem tingting blong pikinini. Long fasin blong yufala, i gud yufala i olsem smol pikinini nomo we hem i no save fasin blong mekem sin. Be long tingting blong yufala, yufala i mas kam olsem we yufala i bigman finis. 21 Long Baebol, Hae God i talem se, \"Bambae mi mi talemaot tok blong mi long ol man ya. Bambae mi yusum ol man we oli gat ol naranarafala lanwis. Nating we bambae mi yusum ol strenja blong toktok long olgeta, be bambae oli no save lesin long mi.\" 22 Nao from samting ya, i klia we paoa ya blong toktok long ol narafala lanwis, hem i wan saen blong ol man we oli no bilif long God, i no blong olgeta we oli bilif finis. Mo paoa ya blong talemaot ol tok we God i givim, hem i wan saen blong ol man we oli bilif finis long God, i no blong olgeta we oli no bilif. 23 ?Sipos sam man olbaot, no sam man we oli no bilif long God oli kam insaed long ples we yufala ol man blong jos yufala i stap mit long hem, nao yufala evriwan i stap toktok long ol narafala lanwis ya, bambae olsem wanem? ?Yufala i ting se oli no save talem se yufala i krangke? 24 Be sipos yufala evriwan i stap talemaot ol tok we God i givim, nao wan man olbaot no wan man we i no bilif long God i kam insaed, hemia i narafala. Ol tok ya blong yufala bambae i stikim hem from ol sin blong hem, nao bambae i jajem hem. 25 Ol tok ya blong yufala bambae i tekem tingting blong hem we i blong haed fastaem, i kam long klia ples. Nao man ya bambae i bodaon blong presem God, i talem se, \"Tru, God i stap long medel blong yufala long ples ya.\" 26 Ol brata mo sista. Tok ya we mi stap talem i olsem. Taem yufala i kam wanples blong mekem wosip, yufala evriwan i gat wok blong mekem. Maet wan man i rere blong sing, mo narafala man i rere blong tij, mo narafala man i rere blong soemaot sam niufala samting we God i soemaot long hem, mo wan narafala man i rere blong toktok long narafala lanwis, mo narafala man i rere blong tanem tok ya. Be yumi evriwan i gat sem tingting nomo, blong mekem ol man blong jos oli kam strong moa. 27 Taem we sam man oli toktok long ol narafala lanwis, i gud sipos tu man no tri man nomo oli toktok. Mo taem wan man i tok, hem nomo i save toktok gogo i finis, nao biaen, narafala man i save tok. Mo i mas gat man blong tanem ol tok ya, blong ol man oli save. 28 Be sipos i no gat man blong tanem ol tok ya, man blong toktok long narafala lanwis i mas stap kwaet long fes blong ol man blong jos. Hem i save yusum ol lanwis ya blong toktok long hem, hem wan, mo blong toktok long God. 29 Mo sipos tutri man oli tok, we oli man blong talemaot tok we God i givim, bambae i gud. Mo ol narafala man oli mas jajem ol tok ya blong olgeta, se i gud no i nogud. 30 Be sipos wan man we i stap sidaon wetem yufala, i harem we God i soemaot wan niufala samting long hem, man we i stap toktok i mas stop fastaem, blong man ya i save talemaot samting ya. 31 Nao bambae yufala evriwan i gat janis blong talemaot ol tok we God i givim long yufala. Mo long fasin ya, bambae yufala evriwan i save lan, mo tingting blong yufala i save kam strong moa. 32 Mo man ya we i gat paoa blong talemaot ol tok we God i givim, hem i save gohed i toktok, no i save holem hem, blong i stap kwaet, 33 from we God i no stamba blong fasin ya we olgeta samting oli paspas, hem i stamba blong pis. Yufala i mas folem sem fasin we ol man blong God oli stap folem long olgeta jos. 34 Insaed long ol miting blong jos, ol woman oli mas stap kwaet. Olgeta oli no gat raet blong toktok, oli mas gat ona, olsem we Loa blong Moses i talem. 35 Sipos woman i wantem askem kwestin, hem i save askem long man blong hem, long haos blong tufala. Sipos ol woman oli stap toktok insaed long ol miting blong jos, hemia i wan bigfala sem long yufala. 36 ?Weswe? ?Yufala i ting se tok blong God i kamaot long yufala fastaem? ?Yufala i ting se tok blong God i kam kasem yufala nomo? 37 Sipos i gat wan long yufala we hem i ting se i gat paoa blong talemaot ol tok we God i givim long hem, no i ting se Tabu Spirit i stap lidim hem, hemia i gud. Be man ya i mas save we tok ya we mi stap raetem i go long yufala, hem i wan tok blong Masta blong yumi. 38 Sipos hem i no save ona long ol tok ya, i gud yufala i no lesin long hem. 39 Ol brata mo sista. Yufala i mas putum tingting blong yufala i stap long paoa ya blong talemaot ol tok we God i givim. Be yufala i no save blokem ol man ya we oli gat paoa blong toktok long ol narafala lanwis. 40 Yufala i mas mekem olgeta samting long fasin we i stret gud, we ol man oli glad long hem.\n1 Ol brata mo sista. Mi mi wantem talemaot gud nius ya bakegen long yufala olsem we mi talemaot long yufala bifo. Gud nius ya, yufala i kasem finis, mo bilif blong yufala i stap stanap strong long hem yet. 2 Mo sipos yufala i stap bilif strong long gud nius ya, stret olsem we mi mi talemaot long yufala, mo sipos bilif blong yufala i tru, God bambae i yusum blong sevem yufala. 3 Ol prapa tok ya blong bilif blong yumi, we mi mi kasem fastaem, hem i nambawan olgeta, mo mi mi talemaot olgeta finis long yufala. Ol tok ya i olsem. Kraes i ded blong tekemaot ol sin blong yumi, olsem we Baebol i talem. 4 Olgeta oli berem hem. Mo long namba tri dei blong hem, hem i laef bakegen, olsem we Baebol i talem. 5 Nao biaen, hem i kamtru long Pita, mo biaen, hem i kamtru long ol twelef man blong hem. 6 Mo biaen, hem i kamtru long wan kampani blong ol man blong hem we oli moa long faef handred man, nao olgeta evriwan oli luk hem wantaem. Sam long kampani ya oli ded finis, be bighaf blong olgeta oli stap laef yet. 7 Mo biaen, hem i kamtru long Jemes, mo biaen bakegen, hem i kamtru long olgeta aposol blong hem. 8 Nao biaen long olgeta ya, hem i kamtru long mi, we mi mi olsem wan pikinini we i no bon long stret taem blong hem. 9 Mi mi daon moa long ol narafala aposol, mo i no stret nating blong ol man oli singaot mi, se aposol, from we fastaem, mi stap spolem ol man blong jos blong God. 10 Be from we God i givhan long mi long gladhat blong hem, taswe mi mi gat nem olsem. Mo taem God i givhan long mi olsem, hemia i no blong nating nomo, i gat frut blong hem. Mi mi hadwok moa, mi winim ol narafala aposol ya. Be i tru, i no mi ya we mi wok, God ya nomo we i stap givhan long mi long gladhat blong hem, hem nao i stap mekem ol wok ya. 11 Mo nating we yufala i kasem gud nius ya long mi, no long olgeta ya, be i gat wan tok nomo we mifala evriwan i stap talemaot, mo we yufala i bilif finis long hem. 12 Long ol tok blong mifala, mifala i stap talemaot se Kraes i laef bakegen finis. ?Be from wanem sam long yufala i stap talem se ol dedman oli no save laef bakegen? 13 Sipos tok ya blong yufala i tru, hemia i min se Kraes i no laef bakegen. 14 Mo sipos hem i no laef bakegen, hemia i min se mifala i stap talemaot gud nius ya, be blong nating nomo, mo yufala i stap bilif, be blong nating nomo tu. 15 Antap bakegen, tok ya i min se mifala i giaman, mo stori we i tokbaot God, mifala i tanem i go krangke, from we mifala i stap talemaot se hem i mekem Kraes i laef bakegen finis. Be sipos tok ya i tru se ol dedman oli no save laef bakegen, hemia i min se God i no mekem Kraes i laef bakegen, 16 from we sipos ol dedman oli no save laef bakegen, hemia i min se Kraes tu i no save laef bakegen. 17 Mo sipos hem i no laef bakegen, hemia i min se yufala i bilif blong nating, mo yufala i stap yet long ol sin blong yufala. 18 Bakegen, sipos tok ya i tru, hemia i min se ol man ya we bifo oli bilif long Kraes, nao oli ded finis, olgeta ya oli lus finis. 19 Sipos yumi stap putum tingting blong yumi long Kraes, be blong laef ya long wol nomo, man, sore tumas long yumi. Hemia, yumi kasem trabol we i bitim ol narafala man long wol. 20 Be prapa tok blong hem i narafala. Kraes ya, God i mekem hem i laef bakegen finis. Long olgeta we oli ded finis, hem i faswan we i laef bakegen. Hem i olsem fas kakae ya we i rere long garen. 21 Ded i wan samting we wan man nomo i tekem i kamtru long wol, mo long sem fasin, fasin ya we man i laef bakegen long ded, hem tu i wan samting we wan man nomo i tekem i kamtru. 22 Olgeta man we oli joen long Adam oli save ded, mo long sem fasin, olgeta man we oli joen long Kraes oli save laef bakegen long ded. 23 Be olgeta ya bambae oli kasem laef ya wanwan, long stret fasin blong kasem. Faswan we i laef bakegen, hemia Kraes ya we i olsem fas kakae we i rere long garen. Nao biaen, long taem ya we hem bambae i kamtru, ol man blong hem bambae oli laef bakegen. 24 Nao biaen long samting ya, en blong olgeta samting bambae i kamtru. Kraes bambae i spolem ol jif blong ol devel we oli stap olbaot long wol ya, mo ol gavman blong olgeta, wetem olgeta we oli gat paoa, nao bambae oli lus olgeta, mo bambae hem i finis long king, i givimbak olgeta paoa blong hem long God, Papa blong hem. 25 Be yumi save. Kraes i mas rul fastaem, gogo God i winim olgeta enemi blong Kraes, i putum olgeta oli stap daon, aninit long leg blong Kraes. 26 Mo laswan blong ol enemi ya we God bambae i winim olgeta, hemia ded. 27 Baebol i talem se, \"God i putum olgeta samting oli stap daon finis, aninit long leg blong hem.\" Be i klia gud we tok ya we i talem se \"olgeta samting\", hem i no kaontem God ya we i putum olgeta samting oli stap aninit long paoa blong Kraes. 28 Fastaem God bambae i putum olgeta samting oli stap aninit long paoa blong Kraes. Nao biaen, Kraes ya we i Pikinini blong God, hem nomo bambae i putum hem i stap aninit long paoa blong God ya we fastaem i putum olgeta samting oli stap aninit long paoa blong hem. Nao God bambae i holem paoa bakegen, blong i rul long olgeta samting. 29 ?Mo bakegen, sipos ol dedman oli no save laef bakegen, from wanem ol man oli stap tekem baptaes long bihaf blong ol dedman we oli no baptaes bifo? Sipos ol dedman ya oli no save laef bakegen samtaem, fasin ya i krangke nomo. 30 Ol brata mo sista. Yufala i traem tingbaot. ?From wanem mifala i rere oltaem blong lusum laef blong mifala? From we mifala i save we bambae mifala i laef bakegen long ded. Evri dei nomo, mi mi stap kasem we klosap mi ded. Mi glad tumas long yufala, we yufala i joen long Jisas Kraes, Masta blong yumi, mo from samting ya, mi save talem se tok ya blong mi i tru. 32 Long ples ya long Efesas, i olsem we mi mi stap faet long ol wael anamol. ?Be olsem wanem? Sipos ol dedman oli no save laef bakegen, bambae mi mi no save win ya. Sipos i olsem, i moa gud yumi folem narafala tok ya we i talem se, \"I gud yumi gohed, yumi kakae, yumi dring, from we tumora bambae yumi ded.\" 33 Yufala i no go krangke. Wan man blong bifo i talem se, \"Ol stret man nomo, be ol fren blong olgeta we oli no stret, oli save spolem fasin blong olgeta.\" 34 Yufala i mas stretem tingting blong yufala, mo yufala i mas lego ol sin blong yufala. I gat sam long yufala we oli no save God nating. Mi talem olsem, be hemia bigfala sem blong yufala. 35 Oraet, be sam man bambae oli save askem se, \"?Bambae ol dedman oli laef bakegen olsem wanem? ?Bambae bodi blong olgeta i olsem wanem?\" 36 Yufala i krangke. Taem yufala i planem wan sid, sid ya i save gru, mo olfala sid ya i mas roten long graon. 37 Mo sid ya we yufala i planem long graon, hem i no olsem gru blong hem we bambae i kam antap. Maet sid ya i sid blong kon, no bin, no wanem, be sid nomo, yufala i planem. 38 Be biaen, God i mekem sid ya i gat gru blong hem, stret olsem we hem i wantem, mo gru ya i olsem niufala bodi blong sid ya. Mo ol sid ya, i olsem we oli gat ol bodi blong olgeta, we oli stret long olgeta. 39 Mo mit blong man, hem i no sem mak wetem mit blong ol anamol. Man i gat narafala mit, anamol i gat narafala mit, pijin i gat narafala mit, mo fis i gat narafala mit bakegen. 40 Mo i gat ol samting ya we oli stap long skae, mo ol samting ya we oli stap long wol. Be flas blong ol samting ya long skae, mo flas blong ol samting ya long wol i naranarafala. 41 Flas blong san i narafala, mo flas blong mun i narafala, mo flas blong ol sta i narafala. Mo bakegen, flas blong wan sta i narafala long flas blong narafala sta. 42 Nao taem ol dedman oli laef bakegen, fasin blong samting ya bambae i olsem ol tok ya. Ol dedbodi ya we yumi berem, oli mas roten, be taem oli laef bakegen, bodi blong olgeta bambae oli no save roten. 43 Ol dedbodi ya oli no naes, mo oli no strong, be taem oli laef bakegen, bodi blong olgeta bambae i strong, mo i naes we i naes. 44 Ol bodi ya oli blong laef long wol ya nomo, be taem ol man ya oli laef bakegen, bodi blong olgeta bambae i blong laef wetem God. Yes, i gat bodi we i blong laef long wol ya, mo long sem fasin, i gat bodi we i blong laef wetem God. 45 Baebol i talem se, \"Fas man ya Adam, God i mekem hem i man we i gat laef blong wol ya.\" Be man ya we i olsem las Adam, God i mekem hem i kam Spirit we i save givim laef. 46 Laef ya we Spirit i givim, hem i no kam fastaem. Laef ya long wol, hem i kam fastaem, nao laef ya wetem God, hem i kam biaen. 47 Fas man ya, God i mekem hem long graon, mo hem i man blong laef blong wol ya, be seken man ya, hem i aot long heven i kam. 48 Fasin blong man ya we God i mekem long graon fastaem, hemia fasin blong ol man blong wol ya, be fasin blong man ya we i aot long heven i kam, hemia fasin blong ol man blong heven. 49 Yumi holem finis fasin blong man ya we God i mekem long graon, mo long sem fasin, bambae yumi holem fasin blong man ya tu we i aot long heven i kam. 50 Ol brata mo sista. Hemia mining blong tok blong mi. Bodi blong yumi we i gat mit mo blad blong hem, bambae i no save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem. Bodi blong yumi i blong ded. Long bodi ya, yumi no save holem laef ya we i no gat ded long hem. 51 Be yufala i lesin. Tok haed blong hem i olsem. I no yumi evriwan we bambae yumi ded. Be taem bigfala pupu ya blong Lasdei i krae, wantaem nomo God bambae i jenisim bodi blong yumi evriwan, from we taem pupu ya i krae, God bambae i mekem ol dedman oli laef bakegen, we bambae oli no moa save ded bakegen samtaem. Mo bambae hem i jenisim bodi blong yumi ya tu we yumi stap laef yet. 53 Bodi ya we i blong ded, i mas jenis blong kam we bambae i no moa save ded samtaem, mo bodi ya we i blong lus, hem i mas jenis blong kam we bambae i no moa save lus bakegen samtaem. 54 Yes, bodi ya we i save ded, bambae i mas jenis blong kam we i no moa save ded samtaem, mo bodi ya we i blong lus, bambae i mas jenis blong kam we i no moa save lus samtaem. Nao taem samting ya i hapen, tok blong Baebol bambae i kamtru, we i talem se, \"Ded. God i spolem yu finis. !Hem i winim yu olgeta! 55 ?E, ded, olsem wanem yu save win? ?Olsem wanem yu save spolem mifala?\" 56 Ded i kasem paoa blong hem blong spolem yumi long sin. Mo sin i kasem paoa blong hem long Loa. 57 Be yumi stap talem tangkiu long God, from we hem i joenem yumi long Jisas Kraes, Masta blong yumi, nao oltaem hem i stap mekem yumi win. 58 Ol gudgudfala brata mo sista. Yufala i mas stanap strong. Yufala i no mas slak. Oltaem yufala i mas wok strong long ol wok ya blong Masta blong yumi, from we yufala i save finis, se taem yufala i wok blong Masta ya blong yumi, be wok ya bambae i mas gat frut blong hem.\n1 Nao long saed blong kleksen blong givhan long ol Kristin man long Judia, tingting blong mi i olsem. Yufala i mas mekem olsem we mi talem long ol man blong jos long Galesia, blong oli mekem. 2 Evri wik, long Sande, yufala evriwan i mas putumgud sam mane blong yufala i stap, blong givim long ol Kristin man ya. Man we i kasem bigwan i save givim bigwan, mo man we i kasem smol i save givim smol. Nao taem we mi mi kamtru long yufala, bambae mane ya i rere finis. 3 Mo yufala i mas jusumaot sam man long yufala blong karem mane ya i go. Nao taem we mi kamtru, bambae mi save givim leta long olgeta blong talemaot bisnes ya, nao mi save sanem olgeta oli tekem mane ya i go long Jerusalem. 4 Mo sipos mi luk se i moa gud we mi tu mi go, bambae oli save kam wetem mi. 5 Bambae mi mi kam, be fastaem mi mas go luk olgeta long Masedonia, mo taem mi pas long ples ya finis, bambae mi jes kamtru long yufala. 6 Ating bambae mi stap longtaem lelebet wetem yufala, mo maet mi stap wetem yufala long koltaem gogo kasem en blong hem. Nao biaen, bambae yufala i save givhan long mi long rod blong mi, long weples we bambae mi go long hem. 7 Mi no wantem we bambae mi stap smoltaem nomo wetem yufala, mi wantem tumas blong stap longtaem lelebet, mo sipos Masta blong yumi i letem, bambae mi mekem olsem. 8 Be long tingting blong mi, bambae mi stap long ples ya long Efesas, gogo kasem dei blong Pentekos, 9 from we long ples ya doa i open finis long mi, blong mi mekem wan gudfala wok we bambae i gat plante frut blong hem. Be i gat plante man tu we oli stap agens long mi. 10 Sipos Timoti i kamtru long yufala, yufala i mas givim gudfala welkam long hem, blong hem i harem gud blong stap wetem yufala, from we hem i stap wok blong Masta blong yumi, stret olsem we mi mi mekem. 11 I nogud yufala i stap luk hem, olsem we hem i wan man nating nomo. Yufala i mas givhan long hem blong i no gat trabol, nao bambae hem wetem ol Kristin brata blong yumi oli save kamtru long mi bakegen, from we mi mi stap wet long olgeta. 12 Nao long saed blong brata ya blong yumi Apolos, mi mi talemgud long hem, se mi wantem tumas blong hem i biaen long ol brata blong yumi, i kam luk yufala, be hem i no tingting blong i kam naoia. Taem hem i gat janis blong hem, bambae hem i save kam luk yufala. 13 Yufala i mas lukaot gud, yufala i no slip, mo yufala i mas stanap strong long bilif blong yufala. Yufala i no mas fraet, oltaem tingting blong yufala i mas strong. 14 Mo long olgeta samting we yufala i mekem, be yufala i mas lavem ol man. 15 Ol brata mo sista. Yufala i save finis stori blong Stefanas wetem ol famle blong hem. Olgeta ya oli fas man long ol man Akaea we oli bilif long Kraes, mo oli stap hadwok tumas blong givhan long ol Kristin man. Mi mi wantem tumas 16 blong yufala i ona gud long ol man olsem, mo long ol man we oli stap wok wetem olgeta. 17 Mi mi glad tumas from we Stefanas mo Fotunatas mo Akaekas, trifala i kamtru finis long mi. Trifala ya i olsem jenis blong yufala we yufala i no stap wetem mi, nao trifala i stap mekem mi mi harem gud. 18 Trifala i mekem tingting blong mi i stap kwaet, olsem we trifala i mekem finis long yufala. I gud yufala i ona long ol man olsem. 19 Ol man blong ol jos long Esia oli talem halo long yufala. Akwila mo Prisila wetem ol man blong jos we oltaem oli stap miting long haos blong tufala, oli wantem tumas blong talem halo long yufala, long nem blong Masta blong yumi. 20 Mo ol brata blong yumi long ples ya tu oli talem halo long yufala. Taem we yufala i talem halo long yufala, i gud yufala i kis long yufala, olsem we yufala i wan brata. 21 Mi nomo mi raetem tok ya. Mi Pol, mi talem halo long yufala. 22 Sipos wan man i no save lavem Masta blong yumi, i gud man ya i go lus long hel. Masta blong mifala, plis yu kam. 23 Prea blong mi, we Jisas, Masta blong yumi bambae i stap givhan long yufala evriwan long gladhat blong hem. 24 Yufala ya we yumi stap joen long Jisas Kraes, mi mi lavem yufala tumas.","id":"<urn:uuid:c3c47d0d-facc-4402-9f57-ccb3691c3a00>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/1corinthians.htm","date":"2021-10-28T08:22:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588282.80\/warc\/CC-MAIN-20211028065732-20211028095732-00551.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":20085,"character_repetition_ratio":0.113,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.245,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14909.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"ActsActs 1\n1 Teofilas. Long fas buk blong mi, mi raetem stori blong olgeta samting we Jisas i stap mekem, mo we hem i stap tijim ol man long hem bifo. Stori ya i stat long taem we Jisas i statem wok blong hem, 2 i kam kasem taem we hem i toktok long paoa blong Tabu Spirit blong tijim ol aposol ya we hem i jusumaot olgeta finis, nao God i tekem hem i go antap long heven. 3 Biaen long taem we hem i ded, hem i stap foti dei wetem olgeta, mo plante taem, hem i stap soemaot hem long olgeta. Hem i yusum plante rod blong soemaot i klia long olgeta, we hem i laef bakegen. Olgeta oli stap luk hem, mo hem i stap tijim olgeta long ol fasin we oli mas mekem from we God i King blong olgeta. 4 Taem we hem i stap wetem olgeta yet, hem i talem long olgeta se, \"Yufala i no mas aot long Jerusalem. Yufala i mas wet blong kasem Tabu Spirit we Papa blong mi i promes blong givim long yufala, olsem we mi mi talem long yufala. 5 Bifo, Jon i mekem baptaes long wota, be i no longtaem, God bambae i baptaesem yufala long Tabu Spirit.\" 6 Taem ol aposol oli kam wan ples wetem Jisas, oli askem long hem se, \"Masta. ?I stret taem nao blong yu mekem we ol laen blong Isrel oli gat king blong olgeta bakegen, no i no taem blong hem yet?\" 7 Be Jisas i talem long olgeta se, \"Ol dei mo ol taem blong samting ya, i no blong yufala i save, Papa blong mi nomo i gat raet blong jusumaot. 8 Be taem Tabu Spirit i kam kasem yufala, bambae yufala i gat paoa. Nao bambae yufala i mas go talemaot mi long Jerusalem, mo long olgeta ples long Judia mo Sameria, gogo yufala i finisim olgeta ples long wol.\" 9 Jisas i talem ol tok ya finis, nao taem olgeta oli stap lukluk stret long hem yet, God i tekem hem i go antap long heven. Nao wan klaod i kam kavremap hem, mo olgeta oli no moa luk hem bakegen. 10 Taem we olgeta oli stap lukluk long skae yet, wantaem nomo tu man we klos blong tufala i waet, tufala i kam stanap wetem olgeta, mo tufala i talem se, 11 \"!Ol man Galili! ?From wanem yufala i stap stanap long ples ya, yufala i stap lukluk i go antap long skae olsem? Jisas ya we God i tekemaot hem long yufala, i tekem hem i go antap long heven, hem bambae i mas kambak bakegen long sem fasin ya we yufala i luk we hem i go antap.\" 12 Nao ol aposol oli aot long hil ya we nem blong hem \"Hil blong Tri ya Olif\", oli gobak long Jerusalem. Hil ya i no stap longwe long taon, i samwe long wan kilometa nomo. 13 Nao olgeta oli go long Jerusalem, oli go long wan rum antap we oli stap long hem bifo. Nem blong olgeta ya i olsem. I gat Pita, mo Jon, mo Jemes, mo Andru, mo Filip, mo Tomas, mo Batolomiu, mo Matiu, mo Jemes pikinini blong Alfeas, mo Saemon, man ya we i blong pati ya we i wantem sakemaot ol man Rom, mo Judas pikinini blong Jemes. 14 Olgeta ya wetem ol woman, mo Meri mama blong Jisas, wetem ol brata blong Jisas tu, oli stap joen oltaem blong prea. 15 Tutri dei i pas, nao ol man we oli bilif long Jisas, oli kam wanples. Olgeta i plante, samwe long wan handred twanti man olgeta, nao Pita i stanap, i toktok long olgeta. 16 Hem i talem se, \"Ol brata mo sista. Longtaem bifo, Tabu Spirit i givim tok blong hem long King Deved, nao king ya i tokbaot Judas, man ya we i lidim ol man blong oli kam holem Jisas. Mo tok ya i kamtru finis, from we olgeta tok blong Baebol i mas kamtru. 17 Judas i wan memba blong grup blong mifala, mo hem i gat wok blong hem tu long ol wok blong mifala.\" 18 (Judas ya, hem i pem wan pis graon long mane ya we i winim long fasin nogud ya we hem i mekem. Nao long ples ya, hem i foldaon, mo bel blong hem i brok, nao wantaem nomo gat blong hem i kamaot. 19 Nao olgeta man long Jerusalem oli harem nius blong samting ya, mo oli putum nem blong pis graon ya se \"Akeldama\", we long lanwis blong olgeta i min se \"Ples blong blad\".) 20 Mo Pita i talem se, \"Long Ol Sam, i gat wan tok we i talem se, 'I gud we haos blong hem i stap nating nomo, bambae i no gat man i stap long hem.' Mo i gat narafala tok we i talem se, 'I gud narafala man i kam, i tekem ples blong hem, i holem wok blong hem.' 21 \"From samting ya, wan man i mas joen long mifala bakegen, blong talemaot Jisas ya we i Masta blong yumi, we i laef bakegen long ded. Man ya i mas wan long olgeta ya we oli stap wetem mifala bifo, long olgeta taem ya we Jisas i stap wokbaot wetem mifala. Hem i mas wan man we i stap long taem ya we Jon i talemaot tok blong baptaes, i kam kasem dei ya we God i tekemaot Jisas long yumi, i tekem hem i go antap.\" 23 Nao olgeta oli talemaot nem blong tu man. Faswan, nem blong hem Josef, we oli kolem Basabas, mo i gat wan narafala nem tu, se Jastas. Mo seken man, nem blong hem Matias. 24 Nao oli prea, oli talem se, \"Hae God. Yu yu save tingting blong olgeta man. Plis yu soemaot long mifala, weswan long tufala ya we yu yu jusumaot finis, 25 blong i holem wok ya blong aposol, we Judas i lego blong go long prapa ples blong lus.\" 26 Nao olgeta oli sakem ol spesel ston blong faenemaot se hu long tufala bambae i holem wok ya, nao nem blong Matias i kamaot. Nao oli putumap Matias, oli kaontem hem wetem olgeta leven aposol.\n1 Long Dei blong Pentekos, we hemia wan lafet blong ol laen blong Isrel, olgeta ya we oli bilif long Jisas oli stap wanples. 2 Nao wantaem nomo, i gat wan noes i kamaot long skae, we i olsem wan bigfala win i blu, nao noes ya i kavremap olgeta ples long haos ya we oli stap sidaon insaed long hem. 3 Nao olgeta ya oli luk wan samting we i olsem faea i laet. Faea ya i seraot, nao laet blong hem i kam kasem evri man. 4 Mo olgeta evriwan, Tabu Spirit i kam fulap long olgeta, nao oli stat toktok long ol lanwis blong ol narafala man, olsem we Spirit ya i givim paoa long olgeta blong oli save toktok olsem. 5 Nao long Jerusalem, i gat ol laen blong Isrel oli stap, we oli man blong prea. Olgeta ya oli kamaot long olgeta ples long wol. 6 Nao taem olgeta oli harem noes ya, plante man oli kam long ples ya. Mo olgeta evriwan oli sapraes tumas, from we ol man ya we Spirit i kam long olgeta, oli stap toktok, be evri man oli stap harem ol stret lanwis blong olgeta. 7 Nao oli sek gud long samting ya, oli talem se, \"!Ei! Ol man ya we oli stap toktok olsem, be oli man Galili nomo. 8 ?Olsem wanem nao yumi evriwan yumi save harem we olgeta oli stap toktok long ol lanwis blong yumi olsem? 9 Yumi ol man blong plante ples. Long ples ya i gat ol man Patia, mo ol man Media, mo ol man Elam, mo ol man Mesopotemia, mo ol man Judia, mo ol man Kapadosia, mo ol man Pontas, mo ol man Esia, mo ol man Frijia, mo ol man Pamfilia, mo ol man Ijip, mo ol man Krit, mo ol man Arebia, mo ol man Libia long saed i go long Saerin, mo ol man Rom. Sam long yumi oli laen blong Isrel stret, mo sam oli man blong narafala kantri, we oli lego bilif blong olgeta, oli folem bilif blong yumi. Be yumi evriwan, yumi harem olgeta oli stap toktok long ol lanwis blong yumi wanwan, oli stap talem ol bigbigfala wok ya we God i mekem.\" 12 Nao olgeta oli sapraes tumas, mo tingting blong olgeta i lus, nao oli stap asaskem long olgeta se, \"!Ei, olgeta! ?Wanem samting ya?\" 13 Be sam man oli stap laf long olgeta ya we Tabu Spirit i kam finis long olgeta, oli talem se, \"Ah, ol man ya oli drong ya.\" 14 Nao Pita i stanap wetem ol narafala leven aposol, i singaot bigwan, i talem long ol man se, \"!Ol fren! Yufala ol laen blong Isrel, mo yufala ol narafala man tu we i stap long Jerusalem. Yufala i lesin gud long mi, nao bambae mi talemaot mining blong samting ya long yufala. 15 Ol man ya oli no drong, olsem we yufala i stap talem. Hemia naen klok moning nomo. 16 Samting ya we yufala i luk, hem i sem samting we Profet Joel i tokbaot bifo, we i talem se, 17 'God i talem se, \"Long taem ya we Lasdei blong wol i kam klosap, mi bambae mi givim Spirit blong mi long olgeta man, we bambae olgeta evriwan oli kasem fulpaoa blong hem. Ol pikinini blong yufala, ol boe mo ol gel, bambae oli save talemaot ol tok we mi bambae mi givim long olgeta. Ol yang man blong yufala, bambae oli save luk ol vison we mi bambae mi soemaot long olgeta. Mo ol olfala blong yufala, bambae oli save drim long ol drim. 18 Nating we ol boe mo ol gel blong wok nomo, be long taem ya, mi bambae mi givim Spirit blong mi long olgeta, we bambae oli kasem fulpaoa blong hem, nao bambae oli save talemaot ol tok we mi bambae mi givim long olgeta. 19 Mi bambae mi mekem ol samting blong sapraes long skae, mo bambae mi mekem ol saen blong paoa blong mi long wol ya tu. Bambae i gat blad mo faea mo bigfala smok. 20 Fastaem, san bambae i kam tudak, mo mun bambae i kam red olsem blad. Nao biaen, Dei ya blong mi we mi mi Hae God, bambae i kamtru. Hemia i wan bigfala dei we i gud tumas. 21 Nao long taem ya, olgeta man we oli singaot mi long nem blong mi, mi bambae mi sevem olgeta.' \" 22 \"Olgeta laen blong Isrel. Yufala i lesin long ol tok ya. Man Nasaret ya Jisas, God i soemaot i klia long yufala we hem nomo i sanem hem i kam, mo i givim paoa long hem blong i wokem ol merikel, mo ol saen, mo ol samting blong sapraes, long fes blong yufala, mo yufala i savegud samting ya. 23 Taem God i putum man ya long han blong yufala, hem i mekem samting ya folem plan blong hem nomo. Mo yufala i kilim hem i ded, long fasin ya we yufala i putum hem long han blong ol man nogud, we oli nilim hem long kros. 24 Be God i tekemaot hem long paoa blong ded, i mekem hem i laef bakegen, from we God i gat olgeta paoa, nao ded i no naf blong holemtaet Jisas. 25 Hemia i olsem tok we Deved i talem bifo we i tokbaot hem, i talem se, 'Oltaem mi mi luk we Hae God i stap wetem mi, i stap klosap long mi, nao i no gat wan samting we bambae i save mekem mi mi seksek. 26 Nao from samting ya, mi mi glad tumas, mo mi talem tangkiu long yu. Mi mi man, be tingting blong mi i stap strong long yu, 27 from we yu no save livim mi mi stap long Hom blong ol Dedman. Mo yu no save letem bodi blong mi i roten blong i sting, from we mi mi Tabu Man blong wok blong yu. 28 Yu yu soemaot ol rod long mi finis we i blong go kasem laef, mo bambae yu save mekem mi mi glad tumas, from we yu bambae yu stap wetem mi.' 29 \"Ol brata. Mi mi wantem talem-aot i klia long yufala. Olfala ya blong yumi King Deved bifo, hem i ded finis, mo beregraon blong hem i stap long ples blong yumi, i kam kasem tede. 30 Hem i wan profet, mo hem i save we God i mekem wan strong promes long hem, we bambae wan man we bambae i kamaot biaen long hem i mas kam king bakegen, olsem hem. 31 King Deved i luksave samting ya we God bambae i mekem i kamtru long fiuja, nao hem i tok. Taem hem i talem se, 'God i no livim hem i stap long Hom blong ol Dedman, bodi blong hem i no roten blong i sting,' hem i stap tokbaot Mesaea ya, we i laef bakegen. 32 God i mekem Jisas i laef bakegen finis, mo mifala evriwan ya i stap talemaot samting ya. 33 God ya i Papa blong hem, mo hem i leftemap hem i go antap, blong i stap long raet saed blong hem, mo hem i givim Tabu Spirit long hem olsem we hem i promes long hem bifo. Mo ol samting ya we yufala i stap luk, mo we yufala i stap harem, oli wok blong Tabu Spirit ya we Jisas i givim long mifala. 34 King Deved i no go antap long heven, be hem nomo i talem tok ya se, 'King. Yu yu Masta blong mi. Hae God i talem long yu se, \"King. Yu sidaon long raet saed blong mi, yu wet. 35 Bambae mi mekem ol enemi blong yu oli stap aninit long paoa blong yu, oli slef blong yu.' \" 36 \"From samting ya, yumi ol laen blong Isrel evriwan, yumi mas savegud se Jisas ya we yufala i nilim hem long kros, hem nao God i mekem hem i Masta blong yumi, mo i Mesaea tu.\" 37 Taem ol man oli harem tok ya, oli harem we i stikimgud olgeta. Nao oli askem long Pita mo ol narafala aposol se, \"Ol brata. ?Bambae mifala i mekem olsem wanem?\" 38 Nao Pita i talem long olgeta se, \"Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, mo yufala evriwan i mas baptaes long nem blong Jisas Kraes, blong bambae God i tekemaot ol sin blong yufala. Nao bambae God i givim Tabu Spirit ya long yufala, 39 from we promes blong God i stap long yufala, mo long ol pikinini blong yufala, mo long olgeta tu we oli stap longwe yet. Promes ya i stap long olgeta ya we Hae God ya we i God blong yumi, i stap singaot olgeta.\" 40 Nao Pita i stap talemaot plante tok bakegen long olgeta, mo i talemstrong long olgeta se, \"Yufala i mas kamaot long ol rabis man ya, blong yufala i no kasem panis wetem olgeta.\" 41 Nao olgeta we oli bilif long tok blong hem, oli baptaes. Mo long dei ya, samwe long tri taosen man oli joen long grup blong olgeta. 42 Oltaem olgeta ya we oli bilif long Jisas oli stap lesin long ol tok ya we ol aposol oli stap tijim olgeta long hem, mo oli stap joen long grup blong olgeta. Oli stap joen blong kakae wanples mo blong mekem Lodsapa, mo blong mekem prea, mo oltaem oli strong long ol fasin ya. 43 Nao God i stap yusum ol aposol blong i wokem plante samting blong sapraes, mo plante saen blong paoa blong hem tu, nao olgeta man oli seksek tumas long ol samting ya. 44 Olgeta man we oli bilif long Jisas, oltaem oli joen gud long wan grup nomo, mo olgeta evriwan oli glad blong serem olting blong olgeta wetem ol narafala man long grup ya blong olgeta. 45 Olgeta oli stap salem ol graon mo ol samting blong olgeta, blong oli seraot ol mane we oli kasem, i go long ol puaman, stret olsem we ol puaman oli sot long hem. 46 Evri dei, olgeta oli stap joen wanples long haos blong God. Mo oli stap kakae insaed long ol haos blong olgeta, mo oli stap mekem Lodsapa olsem we Jisas i talem. Nao oltaem oli stap kakae we tingting blong olgeta i stap daon, mo oli glad tumas. 47 Olgeta oli stap presem God, mo ol man tu oli stap ona long olgeta. Mo evri dei, Hae God i stap sevem ol man, i stap joenem olgeta long grup ya blong ol aposol.\n1 Wan dei, long taem blong prea, long tri klok long aftenun, Pita mo Jon, tufala i stap wokbaot blong go insaed long yad blong ol laen blong Isrel long haos blong God. 2 Nao i gat wan man i stap long ples ya we i no save wokbaot, from we taem hem i bon, leg blong hem i nogud. Mo evri dei, ol fren blong hem oli stap karem hem i kam, oli putum hem long doa ya blong haos blong God, we nem blong hem \"Doa we i Flas Gud\". Nao hem i stap askem mane long ol man we oli stap go insaed long haos ya. 3 Taem hem i luk Pita mo Jon, we tufala i stap kam blong go insaed long yad ya blong haos blong God, hem i askem long tufala blong tufala i givim sam samting long hem. 4 Nao Pita mo Jon, tufala i lukluk stret long man ya, mo Pita i talem long hem se, \"Yu lukluk stret long mitufala.\" 5 Nao hem i lukluk long tufala, i ting se bambae i kasem sam samting long tufala. 6 Be Pita i talem long hem se, \"Mi mi no gat mane nating, be wan samting we mi mi gat, bambae mi givim long yu. Long nem blong Jisas Kraes, man Nasaret, mi mi talem long yu. !Yu girap, yu wokbaot!\" 7 Nao hem i holem raet han blong hem, i givhan long hem blong i stanap. Nao wantaem nomo, leg blong hem i kam gud. 8 Mo wantaem nomo hem i girap, i stanap, i stat wokbaot. Mo hem i biaen long tufala, trifala i go insaed long yad ya blong haos blong God, we hem i stap wokbaot, i stap jamjam, i stap presem God. 9 Nao olgeta man oli luk we hem i stap wokbaot, mo i stap presem God. 10 Mo taem olgeta oli luksave man ya we oltaem i stap asaskem mane afsaed long Doa ya blong haos blong God, oli sapraes tumas, mo oli sek gud long samting ya we i hapen long man ya. 11 Nao from we olgeta man oli sapraes tumas, oli resis i kam long trifala long vranda ya blong haos blong God, we nem blong hem \"Vranda blong King Solomon\". Long ples ya, man ya i stap holemtaet han blong Pita mo Jon. 12 Taem Pita i luk ol man ya, hem i talem long olgeta se, \"Ol laen blong Isrel. ?From wanem yufala i sapraes tumas long samting ya? ?Weswe yufala i stap lukluk mitufala olsem? ?Yufala i ting se mitufala i mekem man ya i save wokbaot long paoa blong mitufala nomo, no from we mitufala i tabu man? !Nogat! 13 God blong ol olfala blong yumi bifo, God blong Ebraham mo Aesak mo Jekob, hem nao i mekem samting ya. Hem nomo i leftemap nem blong man blong wok blong hem, Jisas. Hemia sem Jisas ya we yufala i tekem hem i go long kot, mo we biaen long taem ya we Paelat i talem finis, se hem i save go fri, yufala i girap, yufala i talem long fes blong Paelat, se yufala i no wantem hem. 14 Jisas ya, hem i Man we i stret mo i tabu, be yufala i no wantem hem. Yufala i askem long Paelat blong i mekem i gud long yufala, i letem wan man blong kilim man i go fri. 15 Be long fasin ya, yufala i kilim Man ya we i Stamba blong Laef, i ded. Be biaen, God i mekem hem i laef bakegen, mo mifala i stap talemaot se samting ya i tru. 16 Mo paoa blong nem blong Jisas ya, hem nao i mekem man ya i strong, we yufala i savegud hem, mo yufala i stap luk hem naoia. Be samting ya i kamtru long hem olsem, from we mifala i bilif long nem blong Jisas. Nao from we mifala i bilif long Jisas, leg blong man ya i kam gud, olsem we yufala evriwan i save luk. 17 \"Ol brata. Mi mi save we ol samting ya we yufala i bin mekem long Jisas, mo we ol haeman blong yufala tu oli mekem, yufala evriwan i mekem from we yufala i no save. 18 Be hemia i rod blong God blong mekem ol tok ya we hem i talemaot bifo oli kamtru. Long ol tok blong olgeta profet blong hem, hem i talemaot finis we bambae Mesaea blong hem i mas harem nogud long bodi blong hem. 19 \"Oraet, yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, mo yufala i mas luk long God blong hem bambae i tekemaot ol sin blong yufala. 20 Sipos yufala i mekem olsem, Hae God bambae i save givim niufala paoa long laef blong yufala. Mo hem bambae i save sanem Jisas i kambak, we hem i Mesaea blong yufala, we God i jusumaot hem finis. 21 Be Jisas i mas stap long heven fastaem, gogo kasem taem we bambae olgeta samting oli kam niuwan bakegen, olsem we God i talemaot finis long ol tok blong ol tabu profet blong hem bifo. 22 \"Moses i talem se, 'Hae God ya i God blong yumi, mo hem bambae i putumap wan profet blong yufala olsem we i putumap mi. Profet ya bambae i wan long yufala. Yufala i mas lesin gud long olgeta tok we bambae hem i talem long yufala. 23 Ol man we oli no save lesin long ol tok blong profet ya, God bambae i tekemaot olgeta long ol man blong hem blong olgeta oli lus.' 24 Yes i tru. Ol narafala profet tu, we oli talem sem tok, i stat long Profet Samuel, i kam kasem tede, be oli stap tokbaot taem ya tede. 25 \"Ol promes we God i givim bifo long ol tok blong ol profet ya blong hem, oli blong yufala. Mo yufala i stap insaed long promes ya we God i mekem finis long ol olfala blong yufala bifo. Tok we God i givim long Ebraham, i talem se, 'Mi bambae mi yusum olgeta we bambae oli kamaot biaen long yu blong blesem ol man blong olgeta narafala kantri long wol.' 26 Long fasin ya, God i jusumaot man blong wok blong hem, mo i sanem hem i kam long yufala fastaem, blong hem i blesem yufala. Hemia wok blong hem, blong i tanem tingting blong yufala, blong yufala i lego ol rabis fasin blong yufala.\"\n1 Taem Pita mo Jon, tufala i stap toktok yet long ol man, ol pris, mo kapten blong ol soldia blong haos blong God, wetem ol Sadusi, oli kamtru. 2 Olgeta ya oli kros tumas, from we tufala i stap tijim ol man, se Jisas i ded mo i laef bakegen, mo hemia i min se man we i ded i save laef bakegen. 3 Nao oli holem tufala, mo from we i let finis, oli putum tufala long kalabus blong wet go kasem tumora blong hem. 4 Be plante man we oli harem tok blong tufala, oli bilif long hem. Mo namba blong ol man nomo we oli bilif, klosap i kasem faef taosen man. 5 Long nekis dei, ol haeman blong ol laen blong Isrel, wetem ol elda blong olgeta, mo ol tija blong Loa, oli kam wanples long Jerusalem. 6 Oli joen wetem Anas ya we hem i hae pris, mo Kaeafas, mo Jon, mo Aleksanda, mo ol narafala man we oli famle blong hae pris ya, blong mekem miting blong Kaonsel blong olgeta. 7 Nao oli mekem tufala aposol ya i stanap long fes blong olgeta, mo oli stap askem kwestin long tufala, oli talem se, \"?Yutufala i mekem samting ya olsem wanem? ?Yutufala i yusum wanem paoa, no yutufala i mekem long nem blong hu?\" 8 Nao Tabu Spirit i kam fulap long Pita, mo Pita i talem long olgeta se, \"Ol haeman blong ol laen blong Isrel mo ol elda. 9 Yufala i stap traem faenemaot long mitufala, se olsem wanem long gudfala wok ya we mitufala i mekem long man ya we leg blong hem i nogud, mo olsem wanem mitufala i mekem hem i gud bakegen. 10 Oraet, yufala evriwan i mas save samting ya. Mo olgeta laen blong Isrel tu oli mas save. Man ya i stap stanap long fes blong yufala, we leg blong hem i gud finis, long paoa blong nem blong Jisas Kraes, man Nasaret. Hemia Jisas ya we yufala i nilim hem long kros, nao hem i ded, be God i mekem hem i laef bakegen. 11 Jisas ya, hem i man ya we Baebol i tokbaot, i talem se, 'Pos ya we yufala man blong wokem haos, yufala i sakem finis, naoia hem i kam nambawan pos blong haos.' 12 Mo i no gat wan narafala man nating we i save sevem yumi, from we olbaot long wol ya, God i no givim nem blong wan narafala man nating long yumi, we hem i stap yusum blong sevem yumi.\" 13 Ol memba blong Kaonsel ya oli sapraes tumas, from we oli luk we Pita mo Jon, tufala i no seksek nating. Olgeta oli luksave we tufala i no gat nem, mo tufala i no skul gud tu. Nao oli save we tufala i bin stap wokbaot wetem Jisas. 14 Be oli no save talem wan samting, from we oli luk we man ya we leg blong hem i kam gud finis, hem i stap stanap wetem tufala. 15 Nao oli talem long trifala blong trifala i goaot long rum blong Kaonsel fastaem, blong olgeta nomo oli stap toktok. 16 Nao oli stap asaskem long olgeta se, \"?Bambae yumi mekem olsem wanem long tufala ya? Olgeta man long Jerusalem oli save finis we wok ya we tufala i mekem long man ya i bigfala tumas. Mo yumi no save haedem. 17 Be i gud yumi blokem tok blong samting ya, blong i no moa goraon long ol man. Yumi mas tok strong long tufala, blong tufala i no moa yusum nem blong Jisas bakegen, blong toktok long ol man.\" 18 Nao ol memba blong Kaonsel oli singaot trifala blong kam insaed bakegen. Nao oli talem long Pita mo Jon se, \"Yutufala i no moa yusum nem blong Jisas blong toktok long ol man no blong tijim olgeta.\" 19 Be tufala i talem se, \"?Olsem wanem? ?Yufala i ting se i stret long fes blong God blong mifala i obei long yufala, no mifala i obei long hem? Hemia i stap long yufala blong yufala i skelem. 20 Be mifala, bambae mifala i no save stap kwaet. Mifala i mas gohed blong talemaot ol samting ya we mifala i luk long ae blong mifala, mo we mifala i harem long sora blong mifala.\" 21 Nao Kaonsel i tok strong moa blong wonem tufala, nao i letem tufala i go fri. Ol memba blong Kaonsel oli no save faenem wan poen nating blong givim panis long tufala from, from we ol man oli stap leftemap nem blong God from ol samting ya we i hapen. 22 Man ya we tufala i mekem merikel ya long hem, blong mekem leg blong hem i kam gud, hem i gat moa long foti yia blong hem. 23 Nao taem Kaonsel i letem Pita mo Jon tufala i go fri, wantaem nomo tufala i gobak long grup blong olgeta. Nao tufala i talemaot long olgeta, ol tok we ol jif pris mo ol elda oli talem. 24 Taem olgeta oli harem ol tok ya, olgeta evriwan oli joen blong prea long God, oli talem se, \"Hae God. Yu yu mekem skae mo graon mo solwota, mo evri samting we i stap long wol ya. 25 Mo long paoa blong Tabu Spirit blong yu, olfala ya blong mifala bifo, King Deved, we hem i man blong wok blong yu, hem i talemaot tok blong yu. Hem i talem se, '?From wanem ol narafala kantri oli kros tumas olsem? ?From wanem ol man blong olgeta oli stap mekem ol plan blong mekem trabol olsem, we oli no save win nating? 26 Ol king blong wol ya oli stap mekemrere blong faet, mo ol haeman oli stap kam wanples, be oli stap agens long Hae God, mo oli agens long Mesaea we hem i makemaot hem, i putumap hem blong mekem wok blong hem.' 27 Hae God, tok ya i tru. Stret long taem ya nao, Herod mo Ponjes Paelat, tufala i joen wetem ol man blong ol narafala kantri, mo ol laen blong Isrel, nao oli agensem Jisas ya we hem i Tabu Man blong wok blong yu, hem i Mesaea we yu yu makemaot hem. 28 Olgeta oli joen wanples blong mekem ol samting ya nomo we yu yu makemaot finis, long paoa mo plan blong yu, blong bambae oli kamtru. 29 Be Hae God, naoia plis yu makemgud ol strong tok ya we oli stap mekem agens long mifala. Mifala i man blong wok blong yu. Plis yu givhan long mifala, blong bambae mifala i talemaot ol tok blong yu, we tingting blong mifala i strong. 30 Plis yu leftemap han blong yu, blong mekem ol sikman oli gud bakegen, mo blong mekem ol merikel mo ol samting blong sapraes long nem blong Jisas, we i Tabu Man blong wok blong yu.\" 31 Nao taem oli prea finis, haos ya we oli stap long hem, i seksek, mo Tabu Spirit i kam fulap long olgeta, nao oli stat talemaot tok blong God we oli no fraet nating. 32 Olgeta ya we oli bilif long Jisas, tingting blong olgeta, mo tok blong olgeta i wan nomo. I no gat man we i save talem wan samting we i blong hem, se samting ya i blong hem nomo. Be ol man oli stap letem we olgeta samting blong olgeta, oli blong olgeta evriwan. 33 Nao tok blong ol aposol i gat paoa, mo oli stap talemaot we Jisas, Masta blong yumi, hem i laef bakegen. Mo God i stap givhan bigwan long olgeta long gladhat blong hem. 34 I no gat wan man long grup blong olgeta we i sot long sam samting, from we ol man we oli gat graon blong olgeta no haos blong olgeta, oli stap salemaot ol samting ya, nao oli stap tekem ol mane blong olgeta, 35 oli kam givim long ol aposol. Nao biaen, ol aposol oli stap seraot ol mane ya long ol man ya we oli bilif long Jisas, we oli sot long sam samting. 36 Mo i gat wan man i stap, nem blong hem Josef, we hem i kamaot long laen blong Livae, i bon long aelan ya Saepras. Ol aposol oli givim wan narafala nem blong hem bakegen, se Banabas, we i min se \"Man blong leftemap tingting blong man\". 37 Long fasin ya, hem i salemaot wan pis graon blong hem, nao i tekem mane blong hem, i kam givim long ol aposol.\n1 Be i gat wan narafala man, nem blong hem Ananaeas, mo nem blong woman blong hem Safaera. Hem tu i salemaot wan pis graon we i blong tufala, 2 nao i tekem haf mane blong hem, i kam givim long ol aposol. Be hem i holemtaet haf mane blong graon ya, i blong tufala nomo. Mo woman blong hem tu i save bisnes ya. 3 Nao Pita i talem long hem se, \"Ananaeas. ?Weswe yu yu letem Setan i kam spolem tingting blong yu olsem, nao yu giaman long Tabu Spirit, yu stap holembak haf pei blong graon ya? 4 Taem yu yu no salemaot pis graon ya yet, hem i blong yu nomo. Mo taem yu salemaot, pei blong hem tu i blong yu. ?Be from wanem yu yu mekem olsem? !Yu yu no giaman long ol man, yu giaman long God ya!\" 5 Taem Ananaeas i harem tok ya, wantaem nomo hem i foldaon long graon, i ded olgeta. Mo olgeta we oli harem nius blong hem, oli seksek tumas. 6 Nao ol yang man oli girap, oli kavremap bodi blong hem, oli karem i go afsaed, nao oli go berem hem. 7 Klosap tri aoa i pas, nao Safaera, woman blong hem, i kam insaed. Be hem i no save we man blong hem i ded finis. 8 Nao Pita i talem long hem se, \"Yu talemaot long mi. ?Hemia fulpraes blong pis graon ya blong yutufala, we yutufala i salemaot?\" Nao woman ya i talem se, \"Yes, hemia nomo.\" 9 Nao Pita i tok long hem i talem se, \"?From wanem yutufala i mekem olsem? !Yutufala i agri blong traem Spirit blong Hae God! ?Yu harem ol man ya long doa oli stap wokbaot i kam? Oli berem man blong yu finis. !Mo bambae oli karem yu tu yu go afsaed!\" 10 Nao wantaem nomo, hem tu i foldaon long leg blong Pita, i ded olgeta. Nao taem ol yang man ya oli kam insaed, oli luk we hem i ded finis, nao oli karem i go afsaed, oli go berem hem long saed blong man blong hem. 11 Nao olgeta blong jos mo ol narafala man tu we oli harem nius blong samting ya oli fraet tumas. 12 Nao ol aposol oli stap mekem plante merikel, mo plante samting blong sapraes tu, long fes blong ol man. Mo oltaem ol man we oli bilif long Jisas oli stap kam wanples long Vranda blong King Solomon, long haos blong God. 13 Olgeta man oli stap ona long olgeta, be ol man we oli no bilif, oli fraet blong go joen wetem olgeta. 14 Mo oltaem, Hae God i stap joenem plante man mo woman moa we oli stap bilif long Jisas long grup blong olgeta. 15 Nao from ol wok ya we ol aposol oli stap mekem, ol man oli stap tekem ol sikman blong olgeta oli kam, nao oli putum olgeta oli stap slip long ol bed mo mat blong olgeta, long rod. Oli mekem olsem, blong bambae taem Pita i pas long ples ya, sipos sado blong hem nomo i kasem sam long olgeta, be bambae oli gud bakegen. 16 Mo i gat plante man tu blong ol ples olbaot long Jerusalem, we oli kam. Oli tekem ol sikman blong olgeta, mo olgeta we oli gat ol devel i stap long olgeta, nao ol aposol oli mekem olgeta oli gud bakegen. 17 Nao hae pris, wetem ol fren blong hem we oli memba blong pati blong ol Sadusi, oli jalus tumas long ol aposol. 18 Nao oli girap, oli holem ol aposol, oli putum olgeta long kalabus. 19 Be long naet, wan enjel blong Hae God i kam i openem doa blong kalabus ya, nao i lidim ol aposol oli go afsaed bakegen. Mo hem i talem long olgeta se, 20 \"Yufala i go long haos blong God, yufala i talemaot ol tok blong niufala laef ya, long ol man.\" 21 Nao ol aposol oli obei long tok blong hem, mo taem i brok delaet, oli go long haos blong God, oli stap tijim ol man. Nao hae pris wetem ol fren blong hem oli singaot ol elda blong ol laen blong Isrel, oli kam wanples blong mekem miting blong bigfala Kaonsel blong ol laen blong Isrel. Nao oli sanem tok long olgeta long kalabus, blong oli sanem ol aposol oli kam stanap long fes blong olgeta. 22 Be taem ol soldia oli kasem kalabus, oli no save faenem ol aposol. Nao oli kambak long Kaonsel, oli mekem ripot se, 23 \"Taem mifala i kasem kalabus, mifala i luk we doa blong hem i fas gud nomo i stap. Lok blong hem i stap, mo ol soldia blong kalabus oli stap gad gud long hem. Be taem mifala i openem doa, mifala i luk we i no moa gat man insaed.\" 24 Taem kapten blong ol soldia blong haos blong God, mo ol jif pris oli harem tok ya, oli no moa save nao se wanem i hapen long ol aposol ya. 25 Nao wan man i kamtru, i talem long olgeta se, \"!Olgeta! !Ol man ya we yufala i putum olgeta long kalabus, oli stap finis long haos blong God, oli stap tijim ol man!\" 26 Nao kapten ya i tekem ol soldia blong hem, oli go tekem ol aposol ya i kam. Be oli fraet blong mekem i strong long olgeta, from we oli ting se bambae ol man oli stonem olgeta. 27 Olgeta ya oli tekem ol aposol oli kam insaed, nao oli mekem olgeta oli stanap long fes blong Kaonsel. Nao hae pris i tok long olgeta, i talem se, 28 \"?Weswe? Mifala i tok strong long yufala finis, se bambae yufala i no moa yusum nem blong man ya blong tijim ol man. ?Be naoia olsem wanem? Yufala i mekem we ples ya Jerusalem i fulap finis long ol tok blong yufala. Mo yufala i wantem mekem se ded blong man ya i fol blong mifala.\" 29 Nao Pita wetem ol narafala aposol ya, oli talem se, \"Mifala i mas obei long God, mifala i no save obei long man. 30 Yufala i kilim Jisas finis, yufala i nilim hem long kros. Be God ya blong ol olfala blong yumi bifo i mekem hem i laef bakegen. 31 God ya i leftemap hem finis blong i stap long raet saed blong hem, blong hem i Haeman mo i Sevia blong yumi. God i mekem olsem blong i save tanem tingting blong yumi ol laen blong Isrel, i save tekemaot ol sin blong yumi. 32 Mifala i stap talemaot ol samting ya, mifala wetem Tabu Spirit ya we God i givim finis long ol man we oli obei long hem.\" 33 Taem ol memba blong Kaonsel oli harem tok ya, tok ya i stikim olgeta tumas, nao oli wantem jajem ol aposol, se oli mas ded. 34 Be wan long olgeta we hem i Farisi, i tija blong Loa, we olgeta oli stap ona long hem, nem blong hem Gamaliel, hem i stanap insaed long Kaonsel. Hem i talem long ol soldia blong oli tekem ol aposol oli go afsaed fastaem. 35 Nao hem i toktok long Kaonsel i talem se, \"Ol man ples. Yumi mas tingting gud long samting ya we yumi wantem mekem long olgeta ya. 36 I no longtaem tumas, man ya Tudas i girap, we hem i stap talem se hem i wan man. Mo i gat samwe long fo handred man we oli go joen long hem. Be ol man oli kilim hem finis, oli ronem ol man blong hem oli go wanwan, mo pati blong hem i finis finis. 37 Biaen long samting ya, Judas ya man Galili, hem i girap long taem blong sensas. Hem tu i pulum ol man oli biaen long hem, be olgeta oli kilim hem tu, mo oli ronem ol man blong hem tu oli go wanwan. 38 Hemia tok blong mi long bisnes ya. Yumi mas livim ol man ya i stap. Yumi mas letem olgeta oli go fri, from we sipos samting ya i tingting mo wok blong man nomo, bambae i no save gotru. 39 Be sipos samting ya i blong God, bambae yumi no save blokem olgeta. Maet bambae yumi faenemaot we yumi stap faet agens long God ya.\" Nao Kaonsel i harem se toktok blong hem i gud. 40 Nao olgeta oli singaot ol aposol blong oli kam insaed bakegen. Nao oli talem long ol soldia blong oli wipim olgeta. Nao oli tok strong long ol aposol, se bambae oli no yusum nem ya blong Jisas bakegen samtaem, blong tijim ol man. Nao oli letem olgeta i go fri. 41 Ol aposol oli goaot long Kaonsel, nao oli stap harem gud tumas from we God i luk olgeta olsem we oli naf blong kasem sem long fes blong ol man, from nem blong Jisas. 42 Mo evri dei, long haos blong God, mo insaed long ol haos blong ol man, oli stap tijim ol man, mo oli stap talemaot gud nius ya blong Jisas, se hem i Mesaea.\n1 Biaen long taem ya, namba blong ol man blong Jisas i stap kam antap. Nao i gat wan rao i kamaot. Long wan saed i gat ol laen blong Isrel we oli stap yusum lanwis blong olgeta, mo long narasaed i gat ol laen blong Isrel we oli stap yusum lanwis blong ol man Gris. Nao olgeta ya we oli stap yusum lanwis blong ol man Gris oli stap talem se evri dei, taem we ol man oli seraot ol mane mo kakae, oli no lukaot gud long ol wido long saed blong olgeta. 2 Nao ol twelef aposol oli singaot olgeta man we oli bilif long Jisas oli kam wanples. Nao oli talem long olgeta se, \"Ol brata. I no stret blong mifala i lego wok ya blong talemaot tok blong God, blong go lukaot long ol samting ya. 3 Nao from samting ya, yufala i mas jusumaot seven man long yufala, we oli gat gud nem long fes blong ol man. Olgeta ya oli mas man we Tabu Spirit i fulap long olgeta, mo oli mas waes tu. Nao bambae mifala i putumap olgeta blong oli lukaot long bisnes ya. 4 Nao bambae mifala i save stap oltaem long wok ya nomo blong prea, mo blong talemaot tok blong God.\" 5 Nao olgeta evriwan oli harem gud tumas long tok ya we ol aposol oli talem. Nao oli jusumaot Steven, wan man we bilif blong hem i strong, mo we Tabu Spirit i fulap long hem. Mo oli jusumaot Filip, mo Prokoras, mo Nikano, mo Timon, mo Pamenas, mo Nikolas wan man Antiok we i lego bilif blong ol man ples blong hem, i folem bilif blong ol laen blong Isrel. 6 Nao olgeta oli tekem ol seven man ya oli kam stanap long fes blong ol aposol. Mo ol aposol oli putum han blong olgeta long hed blong olgeta, oli prea long olgeta blong putumap olgeta. 7 Nao oltaem, tok blong God i stap goaot moa long ol man. Mo grup blong ol man we oli bilif long Jisas i stap kam bigwan moa long Jerusalem. Mo plante pris tu oli bilif long Jisas. 8 Steven i wan man we God i stap givim paoa long hem, mo i stap givhan long hem long gladhat blong hem. Nao hem i stap mekem ol merikel mo ol samting blong sapraes, long fes blong ol man. 9 Be i gat sam memba blong wan haos blong prea we oli kolem \"Haos blong Prea blong ol Friman,\" we oli agensem hem. Olgeta ya oli laen blong Isrel we oli aot long Saerin mo Aleksandria oli kam. Mo i gat sam laen blong Isrel tu we oli aot long Silisia mo Esia we oli stap joen wetem olgeta, nao olgeta ya oli stap rao long Steven. 10 Be Tabu Spirit i stap mekem Steven i waes tumas, nao taem hem i tok, oli no save winim tok blong hem. 11 Nao oli girap, oli pem sam man blong oli witnes, oli talem se, \"Mifala i harem man ya i tok nogud long Moses, mo long God tu.\" 12 Long fasin ya, oli mekem ol man, wetem ol elda, mo ol tija blong Loa oli harem nogud long Steven. Nao oli kam long hem, oli holem hem, oli tekem hem i kam stanap long fes blong Kaonsel. 13 Nao oli tekem sam man oli kam blong oli talem ol giaman toktok agens long Steven. Olgeta ya oli talem se, \"Oltaem man ya i stap tok nogud long tabu haos blong God we i ples blong wosip blong yumi, mo hem i stap tok nogud long Loa blong Moses tu. 14 Mifala i harem hem i talem se Jisas ya, man Nasaret, hem bambae i brekemdaon haos ya blong God. Mo bambae hem i jenisim ol fasin ya we Moses i givim long yumi longtaem finis.\" 15 Olgeta evriwan we oli stap sidaon long Kaonsel ya, oli stap lukluk stret long Steven. Mo oli luk we fes blong hem i kam olsem fes blong enjel.\n1 Nao hae pris i askem long Steven se, \"?Olsem wanem? ?Tok ya i tru?\" 2 Mo Steven i talem se, \"Ol papa mo ol brata. Yufala i lesin long mi. God ya, nem blong hem i hae we i hae, mo hem nomo i soemaot hem long olfala blong yumi Ebraham, long taem ya we Ebraham i stap yet long kantri blong hem, Koldia long Mesopotemia. Long taem ya hem i no go mekem ples blong hem long taon ya Haran yet. 3 God i talem long hem se, 'Yu mas aot long famle blong yu, mo ples blong yu, blong go long wan ples we mi bambae mi soemaot long yu.' 4 Nao Ebraham i aot long Koldia, i go stap long Haran. Hem i stap long ples ya, be taem papa blong hem i ded, God i tekem hem i kam stap long kantri ya we yufala i stap long hem naoia. 5 Long taem ya, God i no givim sam graon long Ebraham yet. Hem i no givim wan smol pis nating long hem, we hem i save talem se i blong hem nomo. Be God i mekem promes long Ebraham, se bambae i givim ol graon ya long hem. Mo hem i talem se bambae olgeta graon ya i blong hem wetem ol laen we bambae oli kamaot biaen long hem. Be long taem ya, Ebraham i no gat wan pikinini blong hem yet. 6 \"Tok we God i talem long hem i olsem. Hem i talem se, 'Ol laen ya blong yu bambae oli go stap long wan narafala kantri, we bambae oli slef nomo blong ol man blong kantri ya. Bambae ol masta blong olgeta oli stap mekem i nogud long olgeta gogo kasem fo handred yia.' 7 Mo God i talem se, 'Be mi bambae mi jajem ol masta blong olgeta, mi givim panis long olgeta. Nao ol laen ya blong yu bambae oli aot long kantri ya, oli kambak, oli mekem wosip long mi long ples ya.' 8 Nao God i givim fasin blong sakomsaes long Ebraham, we fasin ya i saen blong promes blong God wetem hem. Taswe Ebraham i mekem sakomsaes long pikinini blong hem Aesak, long namba eit dei blong hem. Mo biaen, Aesak i mekem sakomsaes olsem long pikinini blong hem Jekob, mo biaen bakegen, Jekob i mekem sakomsaes olsem long ol twelef pikinini blong hem, we hemia ol olfala ya blong yumi.\" 9 Mo Steven i gohed i talem se, \"Ol olfala bubu ya blong yumi bifo, oli jalus long brata ya blong olgeta Josef, mo oli salemaot hem long sam man we oli tekem hem i go long Ijip, blong i slef blong olgeta long kantri ya. Be God i stap lukaot long hem, 10 mo i tekemaot hem long olgeta trabol blong hem. Taem Josef i go stanap long fes blong king blong ol man Ijip, God i givim ol gudfala fasin long hem, mo i mekem hem i waes. Nao king blong Ijip i putumap hem i kam wan haeman blong hem, blong i lukaot long olgeta ples blong hem, mo ol wok blong haos blong hem tu. 11 \"Long taem ya, i gat hadtaem blong kasem kakae long olgeta ples long Ijip mo long Kenan, nao ol olfala bubu ya blong yumi oli no gat kakae, mo oli stap harem nogud tumas from. 12 Nao taem Jekob i harem nius we i gat kakae long Ijip, hem i sanem ol olfala ya blong yumi, oli go long ples ya. Hemia fastaem blong olgeta we oli go long Ijip. 13 Long seken taem blong olgeta we oli go, Josef i soemaot hem long ol brata blong hem, mo king blong Ijip i harem stori blong ol famle blong Josef. 14 Nao Josef i sanem tok i go long papa blong hem Jekob, se hem wetem ol famle blong hem oli mas kam stap wetem hem. Long famle ya, i gat seventi faef man olgeta. 15 Nao Jekob i godaon, i stap long Ijip, mo biaen, hem wetem ol olfala blong yumi oli ded long ples ya. 16 Mo oli tekem bodi blong olgeta oli gobak long Sekem, mo oli berem olgeta long wan beregraon we Ebraham i pem finis long mane blong hem. Hem i pemaot long ol laen blong wan haeman we nem blong hem Hamoro, long ples ya Sekem.\" 17 Mo Steven i gohed i talem se, \"Nao i kam klosap long taem blong God i mekem promes ya blong hem i kamtru we hem i givim finis long Ebraham. Long taem ya, namba blong ol olfala blong yumi i stap kam bigwan moa, 18 gogo i gat wan narafala man i kam king long Ijip, we neva hem i save Josef samtaem. 19 Hem i stap trikimgud olgeta ya we yumi kamaot long olgeta. Hem i stap mekem i strong tumas long olgeta, i stap fosem olgeta blong oli putum ol pikinini blong olgeta we oli jes bon, oli stap afsaed blong oli ded. 20 \"Nao stret long taem ya, Moses i bon, we hem i wan pikinini we i gudfala tumas. Papa mo mama blong hem, tufala i lukaot long hem insaed long haos blong tufala, gogo i kasem tri manis. 21 Mo taem tufala i putum hem i stap afsaed blong i ded, dota blong king i faenem hem, i tekem hem blong i lukaot long hem, nao i mekem hem i kam olsem stret pikinini blong hem. 22 Olgeta oli tijim hem long waes blong ol man Ijip, nao hem i kam wan strong man blong toktok mo blong wok tu. 23 \"Taem Moses i gat foti yia blong hem, hem i tingbaot blong go luk ol man ples blong hem, ol laen blong Isrel. 24 Nao hem i luk we wan man Ijip i stap kilim wan man ples blong hem. Nao hem i go blong givhan long man ples blong hem, blong givimbak fasin ya we man Ijip i mekem, nao i kilim man Ijip ya i ded. 25 (Hem i ting se ol man ples blong hem oli save luksave we God bambae i yusum hem blong mekem olgeta oli go fri, be olgeta oli no luksave.) 26 Long nekis dei, hem i luk tu man long laen blong Isrel we tufala i stap faet, nao hem i go blong blokem tufala, i talem se, '!Ei! !Yutufala i brata nomo! ?Weswe yutufala i stap spolem yutufala olsem?' 27 Be man ya we i stap mekem i no stret long narawan, hem i pusumaot Moses, nao i talem long hem se, '?Weswe? ?Hu i putumap yu blong yu yu lida blong mifala, mo blong yu yu jajem mifala? 28 ?Ating yu wantem kilim mi olsem we yu kilim man Ijip ya yestedei?' 29 Taem Moses i harem tok ya, i girap, i ronwe long Ijip, i go long Midian. Nao tufala pikinini blong hem i bon long ples ya. 30 \"Foti yia i pas, nao wan dei Moses i stap long wan draeples, klosap long bigfala hil ya, Sinae. Nao wan enjel i kamtru long hem long faea we i stap laet antap long wan smol tri. 31 Moses i sapraes tumas long samting ya we hem i luk, nao i go klosap long tri ya blong i luklukgud long hem. Nao hem i harem tok blong Hae God we i talem se, 32 'Mi mi God blong trifala bubu ya blong yu bifo, Ebraham mo Aesak mo Jekob.' Nao Moses i seksek tumas, i fraet blong lukluk. 33 Nao Hae God i talem long hem se, 'Yu tekemaot sandel blong yu, from we ples ya we yu yu stap stanap long hem, hem i tabu. 34 Mi mi luk finis we ol man blong mi long Ijip oli stap harem nogud tumas, mo mi harem we oli stap krae, nao mi mi kam blong mi tekemaot olgeta. Yu kam. Mi bambae mi sanem yu yu go long Ijip.' \" 35 Nao Steven i gohed i talem se, \"Hemia sem Moses ya we bifo ol laen blong Isrel oli no wantem hem, oli talem long hem se, '?Weswe? ?Hu i putumap yu blong yu yu lida blong mifala, mo blong yu yu jajem mifala?' Be God nomo i putumap hem. Hem i yusum enjel ya we i kamtru long Moses long tri ya we faea i stap laet antap long hem, blong i putumap hem blong i lida blong olgeta, mo blong i sevem olgeta. 36 Moses ya, hem i lidim ol laen blong Isrel oli aot long Ijip, oli kam. Mo oltaem, long Ijip, mo long Red Si, mo bakegen long foti yia long draeples, hem i stap mekem ol merikel, mo ol samting blong sapraes. 37 Hemia sem Moses ya we i talem long ol laen blong Isrel se, 'God bambae i putumap wan profet blong yufala, olsem we i putumap mi.' Profet ya bambae i wan long yufala. 38 Hemia sem Moses ya we i stap wetem ol laen blong Isrel, taem oli stap wokbaot wanples long draeples. Hem i stap wetem ol bubu ya blong yumi bifo, long taem ya we wan enjel i toktok long hem long bigfala hil ya Sinae. Mo long hem nomo, God i givim tok ya we i laef, blong hem i kam givim long yumi. 39 \"Be olgeta oli no wantem harem hem. Oli no wantem folem hem, mo long tingting blong olgeta, oli stap wantem gobak long Ijip. 40 Taswe oli talem long Eron se, 'Plis yu wokem sam god blong yumi, blong olgeta oli lidim yumi, from we Moses ya, we i tekemaot yumi long Ijip blong yumi kam long ples ya, yumi no save wanem i hapen long hem.' 41 Nao long taem ya, olgeta oli wokem pija blong wan smol bul, nao oli kilim ol anamol blong mekem wosip long bul ya, olsem we hem i god blong olgeta. Nao oli mekem lafet mo oli glad tumas long samting ya we olgeta nomo oli wokem. 42 Nao from samting ya, God i tanem baksaed long olgeta, i letem olgeta oli go mekem wosip long ol sta long skae. Hemia i olsem we Baebol i talem long buk blong ol profet se, '!Ol laen blong Isrel! !Oltaem long foti yia long draeples, yufala i stap kilim ol anamol blong mekem wosip, be i no blong mekem wosip long mi! 43 Oltaem yufala i stap karem haos tapolen blong god ya, Molek, mo pija blong sta blong god ya blong yufala, Refan, tufala god ya we yufala i stap mekem wosip long tufala. From samting ya, bambae mi mi ronemaot yufala i go longwe, long narasaed Babilon i go.' \" 44 Mo Steven i gohed i talem se, \"Taem ol bubu ya blong yumi bifo oli stap long draeples, oli gat wan Haos Tapolen we oli stap go long hem blong mit wetem Hae God. Haos Tapolen ya, God i talem long Moses blong hem i wokem, mo Moses i wokem stret long plan we God i soemaot long hem. 45 Biaen, taem Josua i lidim olgeta oli kam blong tekemaot kantri ya long han blong ol laen blong Kenan, olgeta oli karem Haos Tapolen ya i kam wetem olgeta. Long taem ya, taem oli stap kam insaed long kantri ya, God i stap ronemaot ol man blong ples ya. Nao Haos Tapolen ya i stap olsem, kam kasem taem blong King Deved. 46 King Deved ya, God i givhan gud long hem long gladhat blong hem, nao hem i talem long God se, 'Yu yu God blong Jekob. Plis yu letem mi mi wokem wan haos blong yu, blong yu save stap long hem.' 47 Be haos ya, King Deved i no wokem, King Solomon nao i wokem. 48 Be God, hem i hae we i hae, mo hem i no save stap long wan haos we ol man nomo oli wokem. I olsem tok blong profet we i talem se, 49 'Hae God i talem se, \"Heven i olsem bigfala jea blong mi we mi mi King, mi sidaon long hem blong mi rul, mo wol i olsem ples blong mi, blong mi putum leg blong mi antap long hem. ?Yufala i ting se yufala i save wokem wanem kaen haos, blong mi go stap long hem? ?Yufala i ting se yufala i save wokem wanem kaen ples blong mi go spel long hem? 50 Olgeta samting ya, be mi nomo mi mekem olgeta evriwan.' \"'' 51 Mo Steven i gohed i talem se, \"!Man! !Hed blong yufala i strong tumas! Tingting blong yufala i olsem hiten man stret. Yufala i no save harem tok blong God nating. Yufala i sem mak olsem ol bubu blong yumi bifo. Yufala i stap blokem Tabu Spirit oltaem. 52 Ol profet blong bifo oli talemaot tok blong God, be olgeta ya oli mekem i strong tumas long olgeta evriwan. Mo ol profet ya oli talemaot fastaem, se Stret Man ya blong God bambae i kam, be olgeta ya oli kilim olgeta oli ded. Mo naoia, yufala tu i giaman, yufala i goraon long baksaed blong Stret Man ya, nao yufala i kilim hem i ded. 53 Yufala i kasem Loa ya blong God finis, we fastaem ol enjel oli tekem i kam, be yufala i no obei long Loa ya nating.\" 54 Taem ol memba blong Kaonsel oli harem ol tok ya, oli kros tumas, we oli stap kakae tut blong olgeta from. 55 Be Steven, Tabu Spirit i fulap long hem, mo hem i lukluk i go antap long heven. Nao hem i luk God, we hem i King, i stap sidaon long bigfala jea blong hem, mo Jisas i stap stanap long raet saed blong hem. 56 Nao hem i talem se, \"Yufala i luk. Mi mi luk we heven i open, mo we Pikinini blong Man hem i stap stanap long raet saed blong God.\" 57 Nao ol memba blong Kaonsel oli blokem sora blong olgeta, mo oli singaot bigwan. Nao wantaem nomo, olgeta evriwan oli resis, oli kam long hem, 58 oli holem hem, oli tekem hem i go afsaed long taon. Nao oli stonem hem long ston. Mo ol man we oli mekem samting ya oli livim klos blong olgeta i stap long han blong wan yang man, we nem blong hem Sol. 59 Taem oli stap stonem Steven, hem i singaot long nem blong Masta blong yumi, i talem se, \"Jisas, Masta. Plis yu tekem mi mi kam stap wetem yu.\" 60 Nao hem i nildaon, i singaot bigwan, i talem se, \"Masta. Taem yu jajem olgeta, plis yu no makem sin ya blong olgeta.\" Hem i talem tok ya finis, nao hem i ded.\n1 Mo Sol i glad nomo we olgeta oli kilim Steven i ded olsem. Nao i stat long dei ya, Sol olgeta oli girap, oli stap mekem i strong tumas long ol man blong jos long Jerusalem. Oli ronemaot olgeta oli go stap long ol ples olbaot long Judia mo Sameria, ol aposol nomo oli stap long Jerusalem. 2 Nao i gat sam man blong prea oli kam karem bodi blong Steven, oli go berem hem. Mo oli krae tumas long hem. 3 Be Sol i stap mekem i strong tumas long ol man blong jos. Hem i stap go long ol haos, i stap karemaot ol man mo ol woman we oli bilif long Jisas, mo i stap go putum olgeta long kalabus. 4 Be olgeta ya we oli bilif long Jisas, we Sol olgeta oli ronem olgeta oli go wanwan, oli goaot long evri ples, oli stap talemaot gud nius blong Jisas. 5 Mo Filip i kamdaon long wan taon long Sameria, nao hem i talemaot nius ya blong Mesaea long ol man long ples ya. 6 Nao olgeta evriwan oli stap lesin gud long hem, from we oli glad long tok blong hem, mo oli stap luk ol merikel we hem i stap mekem. 7 Plante man, ol devel oli kamaot long olgeta, mo taem oli kamaot, oli singaot bigwan. Mo plante man we haf bodi blong olgeta i ded, no we leg blong olgeta i nogud, oli kam gud bakegen. 8 Mo olgeta man long Sameria oli glad we oli glad. 9 Nao long taon ya i gat wan man, nem blong hem Saemon, we longtaem lelebet, hem i mekem ol man Sameria oli sapraes tumas from ol bisnes blong posen mo kleva, we hem i stap wokem. Hem i stap talemaot se hem i wan bigman, 10 mo olgeta man long ples ya, i stat long ol man we oli no gat nem i go kasem ol haeman, olgeta evriwan oli stap lesin long hem. Oli stap talem se, \"Hem i gat paoa ya we oli talem se 'Prapa Paoa blong God'.\" 11 Olgeta oli stap lesin gud long hem, from we longtaem finis, hem i mekem olgeta oli stap sapraes tumas long ol samting ya we hem i stap mekem. 12 Be taem olgeta ya oli harem tok blong Filip, we hem i stap talemaot gud nius blong Jisas Kraes, mo fasin we God i kam King blong ol man blong hem, oli bilif long tok ya. Mo ol man mo ol woman we oli bilif, Filip i baptaesem olgeta. 13 Mo Saemon tu i wan man we i bilif. Mo taem hem i baptaes finis, oltaem i stap klosap long Filip. Mo hem i sapraes tumas long ol merikel mo saen blong paoa blong God we Filip i stap mekem. 14 Nao ol aposol long Jerusalem oli harem nius we ol man Sameria oli bilif long tok blong God finis, nao oli sanem Pita mo Jon, blong tufala i go luk olgeta. 15 Taem tufala ya i gotru long olgeta, tufala i prea from olgeta ya we oli bilif finis, blong oli kasem Tabu Spirit, 16 from we fastaem, oli baptaes nomo long nem blong Jisas, Masta blong yumi, be Tabu Spirit i no kamdaon yet long olgeta. 17 Nao Pita mo Jon, tufala i putum han blong tufala long hed blong olgeta, nao olgeta i kasem Tabu Spirit. 18 Nao Saemon i luk we taem tufala aposol ya i putum han blong tufala long hed blong ol man ya, God i givim Tabu Spirit long olgeta. Nao hem i tekem mane i kam long tufala, 19 i talem se, \"Plis yutufala i givim paoa ya long mi tu. Mi mi wantem se taem mi putum han blong mi long hed blong ol man, bambae oli kasem Tabu Spirit.\" 20 Be Pita i tok strong long hem, i talem se, \"!Mane ya blong yu bambae i go lus wetem yu long hel! ?Yu ting se yu save pem samting ya we God i stap givim fri nomo i go long ol man? 21 Yu yu no gat bisnes long wok ya blong mifala. Yu no gat raet nating long hem, from we tingting blong yu i no stret long fes blong God. 22 Yu mas tanem tingting blong yu from rabis plan ya blong yu. Mo yu mas prea long Hae God blong hem i fogivim yu, from samting ya we yu tingbaot blong mekem. 23 Mi mi luk we sin i fasemgud yu, mo tingting blong yu i kam nogud finis, i fulap long jalus.\" 24 Nao Saemon i talem se, \"Plis, yutufala i prea long Hae God from mi, blong ol samting ya we yutufala i stap talem, bambae oli no kam kasem mi.\" 25 Nao tufala aposol ya i talemaot ol samting we Kraes i bin mekem, mo ol tok we Hae God i talem. Nao biaen, tufala i wokbaot long rod, tufala i gobak long Jerusalem. Mo long hafrod, tufala i stap talemaot gud nius blong Jisas long ol vilej blong ol man Sameria. 26 Nao wan enjel blong Hae God i toktok long Filip i talem se, \"Yu girap, yu wokbaot, yu go long saot blong kasem rod ya we i aot long Jerusalem, i godaon long Gasa.\" (Rod ya i pas long draeples.) 27 Nao Filip i girap, i wokbaot i go. Nao i gat wan man Itiopia i stap, we hem i wan haeman blong kwin blong Itiopia. Man ya, oli mekem natamap long hem, mo hem i namba wan man blong lukaot long mane blong kwin blong olgeta. Hem i go long Jerusalem finis blong mekem wosip, 28 nao i stap gobak long ples blong hem. Mo hem i stap sidaon long wan kat we hos i pulum, i stap ridim buk blong Profet Aesea. 29 Nao Tabu Spirit i talem long Filip se, \"Yu go wokbaot klosap long kat ya.\" 30 Nao Filip i resis, i go klosap long hem, nao i harem we man ya i stap ridim buk blong Profet Aesea. Nao hem i askem long hem se, \"?Olsem wanem? ?Yu yu save mining blong tok ya we yu stap ridim?\" 31 Nao haeman ya i talem se, \"?Bambae mi mi save olsem wanem? I no gat man blong i talemaot mining blong hem long mi.\" Nao hem i talem long Filip blong hem i jam long kat, i go sidaon wetem hem. 32 Tok ya blong Baebol we man ya i stap ridim, i talem se, 'Hem i olsem wan sipsip we oli tekem blong kilim blong kakae. Hem i olsem wan smol sipsip nomo, we oli stap katemaot hea blong hem, be hem i no save krae. Hem i no talem wan samting nating. 33 Olgeta oli mekem sem long hem, mo taem oli jajem hem, oli mekem i no stret long hem. I no gat man i save talem se man ya i gat pikinini blong hem, from we olgeta oli katem laef blong hem long wol ya, i sotfala nomo.' 34 Nao haeman ya i talem long Filip se, \"Plis yu talem long mi. ?Hu man ya we profet ya i stap tokbaot? ?Hem i stap tokbaot hem nomo, no i stap tokbaot wan narafala man?\" 35 Nao Filip i stat stret long tok ya blong Baebol we man ya i stap ridim, i talemaot gud nius blong Jisas long hem. 36 Tufala i stap folem rod ya, nao tufala i kam long wan ples we i gat wota long hem. Nao haeman ya i talem se, \"Yu luk, hemia wan wota. ?Wanem nao i blokem mi, blong mi no save baptaes?\" 37 Nao Filip i talem long hem se, \"Sipos yu bilif tru long Jisas, yu save baptaes.\" Nao hem i talem se, \"Mi mi bilif se Jisas Kraes, hem i Pikinini blong God.\" 38 Nao hem i stopem kat ya, mo hem wetem Filip tufala i godaon long wota, mo Filip i baptaesem hem. 39 Nao taem tufala i kamaot long wota bakegen, Spirit blong Hae God i tekemaot Filip i go, mo haeman ya i no moa luk hem bakegen. Nao hem i aot long ples ya, i stap folem rod blong hem i go, we hem i glad tumas. 40 Be Filip i sek nomo we hem i stap long Asdod finis. Nao hem i stap gotru long olgeta taon blong talemaot gud nius ya blong Jisas, gogo hem i kasem Sisaria.\n1 Nao Sol i stap tok strong yet, i stap mekem promes blong kilim ol man blong Masta blong yumi oli ded. Nao hem i girap, i go luk hae pris, 2 i askem long hem blong i raetem sam leta blong talemaot hem insaed long ol haos blong prea blong ol laen blong Isrel long Damaskes. Ol leta ya i givim raet long Sol, se sipos hem i faenem sam man we oli stap folem Rod blong Masta blong yumi, bambae hem i save holem olgeta. Nating we ol man no ol woman, be hem i gat raet blong pulum olgeta evriwan oli kam long Jerusalem. 3 Nao taem Sol i stap go klosap long Damaskes, wantaem nomo, i gat wan laet long skae i saenaot, i kam kasem hem mo ol ples raonabaot long hem. 4 Nao hem i foldaon long graon, mo i harem wan tok we i talem se, \"!Sol! !Sol! ?Weswe yu stap mekem i nogud long mi olsem?\" 5 Nao Sol i askem se, \"?Masta, yu yu hu ya?\" Nao hem i talem se, \"Mi Jisas ya we yu yu stap mekem i nogud long mi. 6 Be yu girap, yu wokbaot, yu go long taon ya. Bambae long ples ya, wan man i save talemaot long yu, wanem samting we yu yu mas mekem.\" 7 Ol man we oli biaen long Sol, oli stap stanap nomo, oli no save talem wan samting. Olgeta oli stap harem tok ya, be oli no luk wan man. 8 Nao Sol i stanap bakegen, i openem ae blong hem, be i no save lukluk. Nao from samting ya, olgeta oli holem han blong hem, oli lidim hem i go insaed long Damaskes. 9 Mo hem i stap tri dei we hem i no save luk wan samting. Mo long taem ya, hem i no kakae, mo hem i no dring. 10 Nao i gat wan man blong Jisas we i stap long Damaskes, nem blong hem Ananaeas. Hem i luk wan vison, mo long vison ya Masta blong yumi i talem long hem se, \"Ananaeas.\" Nao hem i talem se, \"Yes Masta.\" 11 Nao Masta blong yumi i talem long hem se, \"Yu girap, yu go long rod ya we nem blong hem 'Stret rod'. Nao yu go long haos blong Judas, yu askem wan man Tasas, nem blong hem Sol. Hem i luk wan vison, mo long vison ya, hem i luk we yu yu go insaed long haos ya, yu putum han blong yu long hem, blong ae blong hem i kam gud bakegen. Mo naoia hem i stap prea.\" 13 Nao Ananaeas i talem long hem se, \"Masta. Plante man oli stori long mi finis long man ya, mo oli talemaot ol rabis fasin we hem i stap mekem long ol man blong yu long Jerusalem. 14 Mo hem i kam long ples ya, be ol jif pris oli givim raet long hem finis blong hem i holem olgeta man we oli stap prea long nem blong yu.\" 15 Be Masta blong yumi i talem long hem se, \"Yu go, from we mi mi jusumaot hem finis, blong hem i man blong wok blong mi. Hem bambae i talemaot nem blong mi long ol man we oli no laen blong Isrel, mo long ol king, mo long ol laen blong Isrel tu. 16 Mo mi nomo bambae mi soemaot long hem, ol hadtaem we bambae hem i save kasem from we hem i man blong mi.\" 17 Nao Ananaeas i wokbaot i go, mo i go insaed long haos ya, i putum han blong hem long Sol, mo i talem se, \"Brata Sol. Jisas, Masta blong yumi, hem i sanem mi mi kam long ples ya. Hemia sem Jisas ya we i kamtru long yu long rod, taem yu yu stap kam long ples ya. Mo hem i sanem mi, mi kam blong mekem ae blong yu i kam gud bakegen, mo blong Tabu Spirit i kam fulap long yu.\" 18 Nao wantaem nomo, samting olsem skal blong fis i kamaot long ae blong Sol, i foldaon, mo ae blong hem i kam gud bakegen. Nao stret long taem ya, hem i baptaes. 19 Mo taem hem i kakae finis, hem i kam strong bakegen. Nao Sol i stap sam dei bakegen long Damaskes wetem ol man blong Jisas. 20 Mo wantaem nomo, hem i stat go insaed long ol haos blong prea blong ol laen blong Isrel, i stap talemaot se Jisas ya, hem i Pikinini blong God. 21 Nao olgeta man we oli harem hem, oli sapraes tumas, oli talem se, \"!Man! Hemia man ya we bifo long Jerusalem, hem i stap kilim olgeta we oli stap bilif long Jisas. Mo hem i kam long ples ya blong holem ol man olsem, i pulum olgeta oli gobak long ol jif pris.?Be naoia olsem wanem long hem?\" 22 Be tok blong Sol i stap kam strong moa, mo hem i soemaot i klia gud we Jisas, hem i Mesaea. Nao ol laen blong Isrel we oli stap long Damaskes, oli no moa gat tok blong talem. 23 Plante dei i pas, nao ol lida blong olgeta ya oli kam wanples, oli mekem plan blong kilim Sol. 24 Be Sol i harem nius blong plan ya blong olgeta. Nao oltaem, long dei mo long naet, olgeta oli stap wet long hem long ol doa long bigfala stonwol blong taon ya, blong oli kilim hem i ded. 25 Be wan naet, ol man blong Sol oli tekem hem, oli putum hem insaed long wan bigfala basket, nao oli slakem hem i godaon afsaed long stonwol blong taon ya. 26 Nao Sol i go long Jerusalem, i traem joen wetem ol man blong Jisas. Be olgeta oli no save bilif se hem i wan man blong Jisas, oli fraet tumas long hem. 27 Nao Banabas i kam givhan long hem, i tekem hem i go luk ol aposol. Mo hem i talemaot long olgeta we Sol i luk Masta blong yumi long rod, mo we Masta blong yumi i toktok wetem hem. Mo bakegen, hem i talemaot we Sol i no fraet nating blong prij long Damaskes long nem blong Jisas. 28 Nao Sol i stap wetem olgeta, i stap go olbaot long Jerusalem, i stap prij long nem blong Masta blong yumi, we hem i no fraet nating. 29 Mo hem i stap toktok wetem ol laen blong Isrel ya we oli stap yusum lanwis blong ol man Gris, mo hem wetem olgeta oli stap faet long toktok. Nao olgeta ya oli wantem kilim hem i ded. 30 Nao taem ol brata blong yumi oli harem nius blong samting ya, oli tekem Sol i godaon long solwota long taon ya Sisaria, nao oli sanem hem i go longwe long taon ya Tasas. 31 Nao long taem ya, ol man blong jos olbaot long evri ples long Judia, mo long Galili, mo long Sameria oli stap gud we i no moa gat man i spolem olgeta. Mo Tabu Spirit i stap givhan long olgeta, i stap mekem olgeta oli strong moa, mo i stap mekem namba blong olgeta i kam antap moa. Mo olgeta oli stap ona gud long Masta blong yumi. 32 Nao Pita i stap wokbaot i go long olgeta ples, mo wan taem, hem i go visitim ol man blong God long taon ya Lida. 33 Long ples ya, hem i faenem wan man, we haf bodi blong hem i ded. Man ya i no save wokbaot, i stap slip nomo long bed blong hem eit yia finis. Nem blong man ya, Aeneas. 34 Nao Pita i talem long hem se, \"Aeneas. Naoia nomo Jisas Kraes bambae i mekem bodi blong yu i gud bakegen. Yu girap, yu rolem mat blong yu.\" Nao wantaem nomo, Aeneas i girap. 35 Nao olgeta man we oli stap long Lida mo long bigfala levelples ya Saron oli luk hem, nao oli tanem tingting blong olgeta, oli biaen long Masta blong yumi. 36 Long taon ya Jopa, i gat wan woman i stap, we hem i bilif long Jisas, nem blong hem Tabita, we nem ya i min se \"Dia\", we i wan anamol. Long lanwis blong ol man Gris, oli talem se Dokas. Woman ya, oltaem hem i stap mekem ol gudfala wok, mo i stap givhan long ol puaman. 37 Nao long taem ya, wan sik i kasem hem, nao hem i ded. Olgeta oli wasem bodi blong hem, nao oli putum hem i stap long haos blong hem long wan rum antap. 38 Ples ya Jopa i stap klosap nomo long Lida. Nao taem ol man blong Jisas long Jopa oli harem we Pita i stap long Lida, oli sanem tu man i go luk hem. Nao tufala i talemaot tok blong olgeta long hem se, \"Plis yu hareap, yu kam luk mifala long ples ya.\" 39 Nao Pita i girap, i go wetem tufala ya. Mo taem hem i gotru long olgeta, oli tekem hem i go long rum ya antap. Nao ol wido oli kam stanap raon long hem, oli stap krae. Mo oli stap soem long Pita, ol klos we Dokas i somap taem hem i stap laef yet. 40 Pita i talem long olgeta blong oli go afsaed, nao hem i nildaon, i prea. Nao hem i tanem hem i go long bodi blong woman ya, i talem se, \"Tabita, yu girap.\" Nao woman ya i openem ae blong hem, mo taem hem i luk Pita, hem i girap, i sidaon. 41 Mo Pita i givhan long hem blong i stanap. Nao hem i singaot olgeta we oli bilif long Jisas, mo ol wido, nao i soemaot long olgeta we woman ya i laef bakegen. 42 Nao nius blong samting ya i goraon long evri ples long Jopa, mo plante man oli bilif long Masta blong yumi. 43 Nao biaen, Pita i stap longtaem lelebet long Jopa, long haos blong wan man, nem blong hem Saemon, we hem i man blong wokem ol samting long skin blong buluk.\n1 Long Sisaria, i gat wan man i stap, nem blong hem Konilias. Hem i wan man Rom, mo i kapten blong wan handred soldia we oli blong kampani ya we oli kolem \"Kampani blong Itali\". 2 Hem i wan man blong prea. Hem wetem ol famle blong hem oli stap mekem wosip long God, mo hem i stap givim plante mane blong hem blong givhan long ol laen blong Isrel we oli puaman. Mo oltaem hem i stap prea long God. 3 Wan dei klosap long tri klok long aftenun, stret long taem blong prea, hem i luk wan vison. Long vison ya hem i luk klia we wan enjel blong God i kam insaed long haos blong hem, i singaot hem se, \"Konilias.\" 4 Konilias i fraet tumas, nao i stap luk stret long enjel ya, i talem se, \"?Yes, Masta, olsem wanem?\" Enjel ya i talem long hem se, \"God i harem finis ol prea blong yu, mo i luk ol gudfala wok blong yu blong givhan long ol man, mo hem i stap tingbaot yu. 5 Naoia yu yu mas sanem sam man oli go long Jopa, blong singaot wan man i kam long ples ya. Man ya, fulnem blong hem Saemon Pita. 6 Hem i stap wetem wan man, we nem blong hem tu Saemon, we hem i man blong wokem ol samting long skin blong buluk. Haos blong hem i stap daon, klosap long solwota.\" 7 Nao enjel ya i aot bakegen, mo Konilias i singaot tu man blong wok blong hem, mo wan soldia we i stap wok blong hem we hem tu i man blong prea, blong trifala i kam luk hem. 8 Hem i talemaot ol samting ya long trifala, nao i sanem trifala i go long Jopa. 9 Nao long nekis dei, long medel dei, taem trifala man ya i stap yet long rod, we klosap oli gotru long Jopa, Pita i go long ples blong prea antap long ruf blong haos ya we hem i stap long hem, blong i prea. 10 Hem i harem we i hanggri tumas, mo taem olgeta oli stap wokem kakae blong hem yet, hem i luk wan vison. 11 Long vison ya hem i luk we heven i open, mo wan samting olsem wan bigfala tapolen i stap kamdaon long wol. Hem i luk olsem we sam man oli stap holem long ol fo kona blong hem, oli stap slakem i kamdaon. 12 Insaed long hem, i gat ol naranarafala anamol blong wol oli stap, wetem ol naranarafala snek mo ol samting olsem, mo ol naranarafala pijin. 13 Nao hem i harem wan tok i talem se, \"Pita. Yu girap, yu kilim wan long ol samting ya, yu kakae.\" 14 Be Pita i talem se, \"!Masta! !Nogat! Neva mi mi kakae wan samting we i tabu blong kakae, mo we i no klin long fes blong yu.\" 15 Nao hem i harem tok ya bakegen, i talem se, \"Samting we mi God mi talem finis se i klin, yu no save talem se i no klin.\" 16 Ol samting ya i kamtru tri taem, nao biaen, tapolen ya i go antap long heven bakegen. 17 Nao Pita i stap trabol lelebet blong save mining blong vison ya we hem i luk. Be trifala man ya we Konilias i sanem trifala i kam, trifala i faenem haos blong Saemon finis, mo trifala i stap stanap long doa blong hem. 18 Nao trifala i singaot se, \"!Oe! ?I gat wan man i stap long ples ya we nem blong hem Saemon Pita?\" 19 Pita i stap tingbaot mining blong vison ya yet, nao Tabu Spirit i talem long hem se, \"?Ei, yu harem? I gat tri man i stap lukaot yu. 20 Yu girap, yu hareap, yu godaon yu luk trifala. Mo yu no seksek blong go wetem trifala, from we mi nomo mi sanem trifala i kam\" 21 Nao Pita i godaon, i talem long trifala ya se, \"Mi nao man ya we yufala i stap lukaot. ?Yufala i wantem mi from wan samting?\" 22 Nao trifala i talem se, \"Yes. Kapten Konilias i sanem mifala i kam. Hem i wan stret man, we oltaem hem i stap mekem wosip long God, mo ol laen blong Isrel oli ona gud long hem. Wan enjel blong God i talem long hem blong hem i singaot yu, blong yu kam long haos blong hem, blong hem bambae i save harem ol tok blong yu.\" 23 Nao Pita i tekem trifala i go insaed long haos, mo long naet, oli slip long ples ya. Nao long nekis dei, Pita i girap, i go wetem trifala ya. Mo sam narafala brata blong yumi tu long Jopa oli go wetem hem. 24 Long nekis dei bakegen, hem i gotru long Sisaria. Nao long ples ya, Konilias wetem ol famle blong hem mo ol fren blong hem we hem i singaot olgeta, oli stap wet long hem. 25 Taem Pita i kam long haos blong Konilias, Konilias i kamaot, i foldaon long leg blong hem, blong i mekem wosip long hem. 26 Be Pita i leftemap hem bakegen, i talem long hem se, \"No, yu stanap. Mi tu mi man nomo.\" 27 Pita i stap stori wetem Konilias, nao tufala i go insaed long haos. Nao Pita i luk we i gat plante man oli kam long ples ya finis. 28 Nao Pita i talem long olgeta se, \"Yufala evriwan i savegud we i tabu long ol laen blong Isrel from skul blong olgeta, blong oli go insaed long haos blong ol man we oli no laen blong Isrel, no blong oli joen wetem olgeta. Be God i soemaot long mi we mi no save luk sam man se oli doti long fes blong hem, no oli rabis. 29 Taswe taem yufala i singaot mi blong kam, mi mi no talem wan samting, mi girap nomo, mi kam. Be mi wantem askem long yufala. ?Yufala i singaot mi from wan samting?\" 30 Nao Konilias i talem se, \"Tri dei i pas, long tri klok long aftenun, olsem naoia, mi mi stap prea insaed long haos blong mi. Nao wantaem nomo, wan man we klos blong hem i saen, hem i kam stanap long fes blong mi. 31 Nao hem i talem long mi se, 'Konilias. God i harem finis ol prea blong yu, mo hem i stap tingbaot ol gudfala wok blong yu blong givhan long ol man. 32 Yu sanem sam man oli go long Jopa blong singaot wan man i kam long ples ya. Man ya, fulnem blong hem, Saemon Pita. Hem i stap long haos blong wan man, we nem blong hem tu, Saemon, we hem i man blong wokem ol samting long skin blong buluk. Haos blong hem i stap daon, klosap long solwota.' 33 Taswe, wantaem nomo mi sanem trifala ya blong tekem yu yu kam. Mo yu yu mekem i gud tumas long mifala, we yu kam long ples ya. Naoia mifala evriwan i stap long ples ya long fes blong Hae God, mifala i stap wet blong harem wanem tok we hem i givim long yu blong yu talem long mifala.\" 34 Nao Pita i toktok, i talem se, \"Naoia mi mi luk we God i stap mekem i sem mak nomo long olgeta man. Hemia wan trutok ya. 35 Sipos wan man i ona long God, mo i mekem ol samting we i stret long fes blong hem, bambae God i glad long hem, i nating we hem i wan laen blong Isrel, no i kamaot long wan narafala laen olgeta. 36 \"Yufala i save tok ya we God i sanem finis long ol laen blong Isrel, we i talemaot gud nius blong pis, we man i save kasem long Jisas Kraes ya, we hem i Masta blong olgeta man. 37 Mo yufala i save ol bigbigfala samting we i kamtru biaen long taem ya we Jon Baptaes i talemaot long ol man, se oli mas baptaes. Ol samting ya i stat long Galili, gogo i kasem olgeta ples long Judia. 38 Mo yufala i save ol wok blong Jisas, man Nasaret ya, we God i jusumaot hem, mo i makemaot hem long fasin ya we i givim Tabu Spirit long hem mo i givim bigfala paoa long hem. Nao from we God i stap wetem hem, hem i stap go olbaot long evri ples, i stap mekem ol gudfala wok, mo olgeta man we oli stap long han blong Setan, hem i stap tekemaot olgeta, i mekem olgeta oli gud bakegen. 39 \"Nao mifala i luk olgeta samting we hem i mekem long Jerusalem mo long ol narafala ples long Judia. Mo mifala i luk we ol man oli nilim hem long kros, nao hem i ded. 40 Be long namba tri dei blong hem, God i mekem hem i laef bakegen. Nao hem i soemaot hem long mifala ya we hem i jusumaot mifala fastaem blong bambae mifala i witnes blong hem. God i no soemaot hem long olgeta man, i soemaot hem long mifala ya nomo we taem hem i laef bakegen, mifala i kakae wetem hem. 42 Mo Jisas ya, hem i talem long mifala, se mifala i mas talemaot gud nius blong hem long ol man. Mo mifala i mas talemaot we God i putumap hem finis blong hem bambae i jajem olgeta man, olgeta we oli stap laef wetem olgeta we oli ded finis. 43 Mo olgeta profet bifo oli tokbaot hem, oli stap talem se from we nem blong hem i gat paoa, olgeta man we bambae oli bilif long hem, God bambae i tekemaot ol sin blong olgeta.\" 44 Taem Pita i stap toktok yet, Tabu Spirit i kamdaon long olgeta ya we oli stap lesin long tok blong hem. 45 Nao ol laen blong Isrel ya we oli bilif long Jisas, we oli aot long Jopa wetem Pita oli kam, oli sapraes tumas long samting ya, we olgeta we oli no laen blong Isrel, be God i givim Tabu Spirit long olgeta. 46 Oli sek gud from we oli stap harem ol man ya oli stap toktok long ol naranarafala lanwis, oli stap leftemap nem blong God. Nao Pita i talem se, 47 \"Ol man ya oli kasem Tabu Spirit finis, stret olsem we yumi kasem. ?Hu nao i save blokem olgeta, se oli no save baptaes long wota?\" 48 Nao hem i talem se olgeta oli mas baptaes long nem blong Jisas Kraes. Nao olgeta oli askem hem blong i stap lelebet moa wetem olgeta.\n1 Nao ol aposol mo ol brata blong yumi long evri ples long Judia, oli harem nius we ol man ya we oli no laen blong Isrel, olgeta tu oli bilif long tok blong God finis. 2 Mo taem Pita i go antap long Jerusalem, ol man blong Jisas we oli wantem mekem sakomsaes long ol man we oli no laen blong Isrel, oli tok nogud long hem. 3 Oli talem se, \"?Weswe yu yu go stap wetem ol man ya we oli no sakomsaes, mo yu stap kakae wetem olgeta?\" 4 Nao Pita i talemaot long olgeta, evri samting ya we i kamtru, i stat long stat blong hem, gogo kasem en blong hem. 5 Hem i talem se, \"Taem mi stap long Jopa, mi stap prea, nao mi luk wan vison. Mo long vison ya mi luk wan samting olsem wan bigfala tapolen, i aot long heven i stap kamdaon. Mi luk olsem we sam man oli stap holem long ol fo kona blong hem, oli stap slakem i kamdaon, nao i kam i stap klosap long mi. 6 Mi luklukgud insaed long tapolen ya, nao mi luk we i gat ol anamol blong vilej, wetem ol anamol blong bus, wetem ol snek mo ol samting olsem, wetem ol pijin oli stap insaed. 7 Nao mi harem wan tok we i talem se, 'Pita. Yu girap, yu kilim wan long ol samting ya, nao yu kakae.' 8 Be mi mi talem se, '!Masta !Nogat! Ol samting ya we i tabu blong kakae mo we i no klin long fes blong yu, neva mi mi kakae wan long olgeta samtaem.' 9 Nao mi harem tok ya i kamaot long heven bakegen, i talem se, 'Samting we mi God mi talem finis se i klin, yu no save talem se i no klin.' 10 Ol samting ya i kamtru tri taem, nao i finis, tapolen ya wetem olgeta samting ya we i stap long hem, i go antap long heven bakegen. 11 \"Nao stret long taem ya, i gat tri man oli kamtru long haos ya we mifala i stap long hem. Olgeta long Sisaria oli sanem trifala ya i kam blong tekem mi mi go wetem trifala. 12 Mo Tabu Spirit i talem long mi se, 'Yu no seksek blong go wetem trifala ya.' Ol sikis brata ya blong yumi tu oli go wetem mi, nao taem mifala i gotru long Sisaria, mifala evriwan i go insaed long haos blong man ya Konilias. 13 Nao hem i talemaot long mifala, we hem i luk wan enjel we i kam stanap insaed long haos blong hem, i talem long hem se, 'Yu sanem tok i go long Jopa blong singaot man ya we fulnem blong hem, Saemon Pita. 14 Hem bambae i talemaot wan tok long yufala, we God bambae i yusum blong sevem yu mo ol famle blong yu.' 15 \"Mo taem mi mi stat toktok, Tabu Spirit i kamdaon long olgeta olsem we hem i kam long yumi fastaem. 16 Nao mi mi stap tingbaot tok ya blong Masta blong yumi bifo, we i talem se, 'Jon i mekem baptaes long wota, be bambae i no longtaem, God i mekem baptaes long yufala long Tabu Spirit.' 17 Taem we yumi bilif long Jisas Kraes Masta blong yumi, God i givim Tabu Spirit long yumi. Mo i klia gud we hem i givim Tabu Spirit long ol man ya we oli no laen blong Isrel long sem fasin nomo we hem i givim long yumi. Mi mi man nomo. ?Olsem wanem mi mi save girap, blong traem blokem God?\" 18 Nao taem olgeta oli harem tok ya blong Pita, oli no moa tok nogud long hem bakegen, oli stap leftemap nem blong God. Oli talem se, \"Samting ya i min se God i mekem rod finis blong ol man we oli no laen blong Isrel, olgeta tu oli save tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta, blong oli kasem laef.\" 19 Biaen long taem ya we Sol olgeta oli kilim Steven, oli mekem i strong tumas long ol man we oli bilif long Jisas. Nao ol man ya oli ronwe, oli go longwe, sam oli go kasem Fonisia mo Saepras mo sam oli kam long Antiok. Nao oli stap talemaot gud nius blong Jisas, be long ol laen blong Isrel nomo. 20 Be sam long olgeta, we oli man Saepras mo Saerin, oli kam long Antiok, nao oli stap talemaot gud nius ya blong Jisas, Masta blong yumi, long ol man tu we oli no laen blong Isrel. 21 Nao paoa blong Masta blong yumi i stap long olgeta ya, mo plante man oli bilif long tok blong olgeta, nao oli tanem tingting blong olgeta, oli biaen long Masta blong yumi. 22 Nao nius blong olgeta ya i kasem olgeta long jos long Jerusalem, nao olgeta oli sanem Banabas i kam long Antiok. 23 Mo taem hem i kamtru, hem i luk se God i lavem olgeta tumas mo i stap mekem i gud tumas long olgeta, nao hem i glad tumas. Mo hem i toktok gud long olgeta blong mekem olgeta oli stanap strong blong biaen long Masta blong yumi, we tingting blong olgeta i no save foldaon. 24 Banabas i wan gudfala man we hem i fulap long paoa blong Tabu Spirit, mo bilif blong hem i strong. Nao hem i pulum plante man oli kam biaen long Masta blong yumi. 25 Nao biaen hem i go long Tasas, blong lukaot Sol. 26 Mo taem hem i faenem hem, hem i tekem hem, tufala i kambak long Antiok. Nao long wan fulyia, tufala i stap joen wetem ol man blong jos long ples ya, mo tufala i stap tijim plante man. Mo long taon ya, ol narafala man oli givim wan nem long ol man blong Jisas, se ol Kristin man, mo hemia fastaem we nem ya i kamaot. 27 Long taem ya, i gat sam profet oli aot long Jerusalem, oli kamdaon long Antiok. 28 Wan long olgeta we nem blong hem Agabus, hem i stanap, i toktok long paoa blong Tabu Spirit, i talemaot we bambae i no longtaem, olgeta man long wol oli gat hadtaem blong kasem kakae. (Hadtaem ya i kamtru long olgeta long taem ya we Klodias, man Rom ya i stap rulum olgeta kantri.) 29 Nao ol man blong Jisas oli tingbaot se bambae olgeta evriwan oli mas sanem sam mane olsem we oli save mekem, blong givhan long ol brata blong yumi, we oli stap long Judia. 30 Nao oli mekem olsem, mo oli putum mane ya long han blong Banabas mo Sol, blong tufala i go givim long ol elda blong jos longwe.\n1 Long taem ya, King Herod i stat mekem i strong tumas long sam man blong jos. 2 Hem i talem long ol man blong hem blong oli go holem Jemes, brata blong Jon, oli katemaot hed blong hem. 3 Mo taem hem i luk we samting ya i mekem ol lida blong ol laen blong Isrel oli harem gud, hem i gohed, i talem long ol man blong hem blong oli go holem Pita. Trabol ya i kamtru stret long taem blong Lafet blong Pasova wetem Lafet blong Kakae Bred we i No Gat Is long hem. Taem oli holem Pita, oli putum hem long kalabus, nao Herod i putum fo grup blong ol soldia blong gad long hem, we i gat fo soldia long wan grup. Herod i tingbaot se taem lafet ya i finis, hem bambae i tekem Pita, i traem hem long fes blong ol man. 5 Nao Pita i stap long kalabus, be olgeta man blong jos oli stap prea long God from hem, we oli no spel nating. 6 Long naet ya we Herod i stap tingbaot se long tumora blong hem bambae hem i traem Pita long fes blong ol man, Pita i stap long kalabus. Oli fasem hem long tu jen, nao hem i stap slip long medel blong tu soldia, we tufala jen ya, wan i hang long wan soldia, mo wan i hang long narawan. Mo tufala soldia we tufala i stap gad long doa blong kalabus, tufala i stap gad. 7 Nao wantaem nomo, wan enjel blong Hae God i kam stanap long ples ya, mo bigfala laet i saen insaed long kalabus ya. Nao enjel ya i holem solda blong Pita, i wekemap hem, i talem se, \"Yu hareap, yu girap.\" Nao wantaem nomo, tufala jen ya i kamaot long han blong Pita, i foldaon. 8 Nao enjel i talem se, \"Yu taetem strap blong yu, mo yu putum sandel blong yu.\" Mo Pita i mekem olsem, nao enjel i talem se, \"Ale, yu putum kot blong yu, yu biaen long mi.\" 9 Nao Pita i biaen long hem, blong tufala i go afsaed long kalabus ya. Be hem i no save se ol samting ya we enjel i stap mekem long hem oli tru. Hem i ting se hem i stap drim nomo. 10 Nao tufala i kam bitim fas soldia ya we i stap gad, mo tufala i kam bitim seken wan, nao biaen tufala i kam long bigfala aean get ya we i blong go afsaed olgeta long kalabus, blong go long taon. Nao bigfala get ya i open hem wan, nao tufala i go afsaed. Tufala i stap wokbaot long rod, nao wantaem nomo, enjel ya i aot long Pita, i gowe. 11 Nao Pita i luksave wanem we i kamtru long hem, nao i talem se, \"Man, naoia mi jes luksave we samting ya i tru ya. Masta blong mi i sanem enjel blong hem blong tekemaot mi long paoa blong King Herod, mo long ol samting ya we ol laen blong Isrel oli tingbaot blong mekem.\" 12 Taem hem i luksave samting ya, wantaem nomo hem i go long haos blong Meri, mama blong Jon Mak. I gat plante man oli kam finis long haos ya, oli stap prea. 13 Nao Pita i kilkilim doa blong yad blong haos ya, mo wan haosgel, nem blong hem Roda, hem i kam blong openem doa. 14 Mo taem Roda i harem voes blong hem, hem i haremsave wantaem se Pita ya, nao i glad we i glad. Be hem i no openem doa, i resis i gobak insaed long haos, i talem long olgeta se, \"!Ei, olgeta! Pita ya i stap stanap afsaed long doa.\" 15 Olgeta oli talem long hem se, \"!A! !Yu yu krangke!\" Be hem i gohed, i stap talem se, \"!Nogat! !Mi tru ya!\" Nao olgeta oli talem se, \"No, ating enjel blong hem ya.\" 16 Be Pita i stap afsaed yet, i stap kilkilim doa. Nao olgeta oli go openem doa, mo taem oli luk hem, oli sapraes tumas. 17 Nao Pita i leftemap han blong hem blong kwaetem olgeta, mo i talemaot long olgeta olsem wanem Masta blong yumi i tekemaot hem long kalabus. Mo hem i talem se, \"Yufala i mas talemaot stori ya long Jemes, mo long ol narafala brata ya blong yumi.\" Nao hem i goaot, i go stap long wan narafala ples. 18 Long nekis dei, long eli moning, ol soldia oli trabol gud, tingting blong olgeta i raon. Mo oli stap asaskem long olgeta se, \"?Pita i go wea?\" 19 King Herod i talem long olgeta blong oli go lukaot hem, be oli no save faenem hem. Nao hem i askem plante kwestin long olgeta, mo biaen i talem long ol man blong hem blong oli kilim ol soldia ya oli ded. Biaen long samting ya, hem i aot long Judia, i godaon i stap lelebet long Sisaria. 20 Nao long taem ya, King Herod i kros tumas long ol man Taea, mo ol man Saedon. Mo from samting ya, ol lida blong tufala taon ya oli joen wanples blong kam luk hem. Be fastaem, oli toktok gud wetem wan man, nem blong hem Blastus, we hem i stap lukaot long ol bisnes blong haos blong King Herod, blong pulum hem i go wetem olgeta. Nao oli kam luk king, oli askem long hem blong hem i wokem pis, from we ol man blong ples blong olgeta oli stap pem kakae blong olgeta long ol man blong ples blong king. 21 Nao King Herod i putum wan dei blong hem, nao long dei ya, hem i putum ol spesel klos blong hem, nao i sidaon long bigfala jea blong hem, i givim toktok blong hem long olgeta. 22 Nao olgeta oli singaot bigwan oli talem se, \"Hemia i no man ya we i stap toktok long yumi. Hemia wan god ya.\" 23 Nao wantaem nomo, wan enjel blong Hae God i mekem King Herod i foldaon, from we hem i no save leftemap nem blong God. Nao ol wom oli kakae gat blong hem, nao hem i ded. 24 Long taem ya tok blong God i stap goraon moa, mo i gat plante man moa oli stap bilif long hem. 25 Mo Banabas wetem Sol, tufala i finisim wok ya we olgeta oli sanem tufala from, nao tufala i aot long Jerusalem, tufala i gobak. Mo tufala i tekem Jon Mak i go wetem tufala.\n1 Long jos long Antiok, i gat ol profet mo ol tija oli stap. I gat Banabas, mo Sol, mo Simeon we oli kolem Blakskin, mo Lusias we i man Saerin, mo Manaen we hem i gruap wetem Herod ya we i stap rul long Galili bifo. 2 Nao wan taem, olgeta oli livim kakae, mo oli stap mekem wosip long Hae God, nao Tabu Spirit i talem long olgeta se, \"Mi mi wantem yufala i putumap Banabas mo Sol, blong tufala i mekem wok ya we mi mi singaot tufala from.\" 3 Nao bakegen, olgeta oli livim kakae, oli prea, nao oli putum han blong olgeta long hed blong tufala blong putumap tufala, nao oli sanem tufala i go blong mekem wok. 4 Nao from we Tabu Spirit i sanem Banabas mo Sol blong mekem wok ya, tufala i godaon long Selusia, nao long ples ya, tufala i jam long wan sip, tufala i go long aelan ya Saepras. 5 Nao taem tufala i gotru long Saepras, tufala i goso long Salamis, tufala i stap talemaot tok blong God, insaed long ol haos blong prea blong ol laen blong Isrel. Mo Jon Mak i stap wetem tufala blong givhan long tufala long ol wok blong tufala. 6 Nao trifala i krosem aelan ya, trifala i gotru long taon ya Pafos. Nao long ples ya, trifala i faenem wan kleva, nem blong hem Bajisas, we i wan laen blong Isrel, we hem i stap talem se hem i wan profet. 7 Kleva ya, hem i wan fren blong Sejas Polas, hed gavman blong aelan ya Saepras. Sejas Polas ya, hem i wan man we i gat gud hed, nao hem i singaot Banabas mo Sol, blong tufala i kam luk hem, from we hem i wantem harem tok blong God. 8 Be kleva ya Elimas, we hemia nem blong hem long lanwis blong ol man Gris, hem i agensem tufala. Mo hem i stap traem tanem tingting blong hed gavman ya, blong hem i no bilif long Jisas. 9 Nao Sol, we narafala nem blong hem Pol, Tabu Spirit i kam fulap long hem, nao hem i luk stret long kleva ya, 10 i talem se, \"Yu yu wan pikinini blong Setan stret. Yu yu agensem evri samting we i gud. Yu yu fulap long fasin nogud, mo yu man blong giaman. Oltaem yu stap traem tanem trutok blong Hae God, blong mekem i kam giaman tok nomo. 11 Naoia nomo han blong Hae God bambae i kasem yu, nao ae blong yu bambae i kam blaen, mo bambae yu yu no moa save luk delaet longtaem lelebet.\" Nao wantaem nomo, Elimas i luk samting olsem smok we i blak we i blak i kam kavremap ae blong hem, nao hem i stap wokbaot, i stap pusum han blong hem i go olbaot blong traem faenem wan man blong lidim hem. 12 Mo taem hed gavman i luk samting ya we i kamtru, hem i bilif long tok blong God. Mo hem i sapraes tumas long ol tok blong Masta blong yumi, we tufala i tijim hem long hem. 13 Nao Pol wetem ol fren blong hem oli tekem wan sip long Pafos, oli go long distrik ya Pamfilia, mo oli goso long taon ya Pega. Long ples ya, Jon Mak i aot long olgeta, i gobak long Jerusalem. 14 Nao olgeta oli aot bakegen long Pega, oli wokbaot i go long taon ya Antiok, long Pisidia. Nao long Sabat dei, oli go insaed long haos blong prea blong ol laen blong Isrel, mo oli sidaon. 15 Nao wan man i ridim sam tok blong Loa blong Moses, mo sam tok blong ol profet bifo, mo biaen, ol lida blong haos blong prea oli askem long olgeta se, \"Ol brata. Sipos yufala i gat sam tok blong givhan long tingting blong ol man, plis yufala i talemaot long mifala.\" 16 Nao Pol i stanap, i leftemap han blong hem blong kwaetem olgeta, nao i talem se, \"Yufala ol laen blong Isrel, mo yufala we i stap mekem wosip long God blong mifala, yufala evriwan i lesin long tok blong mi. 17 God ya blong mifala, hem i jusumaot ol olfala blong mifala bifo, mo hem i leftemap olgeta, taem olgeta oli stap olsem ol strenja nomo long Ijip, hem i mekem olgeta oli kam plante we plante. Long bigfala paoa blong hem, hem i tekemaot olgeta long han blong ol man Ijip, 18 nao long foti yia, taem olgeta oli stap long draeples, oli stap mekem trabol, be hem i no lego olgeta. 19 Nao hem i ronemaot ol man blong seven laen ya we oli stap long kantri ya Kenan. Mo hem i putum kantri ya long han blong ol olfala blong mifala, nao i kam kantri blong olgeta. 20 Olgeta samting ya i tekem samwe long fo handred fifti yia. \"Nao biaen, God i putumap ol haeman blong olgeta blong oli stap jajem ol trabol blong olgeta, i kam kasem taem blong Profet Samuel. 21 Nao taem olgeta oli talemaot long God, se oli wantem wan king blong olgeta, God i putumap Sol, pikinini blong Kis, we i laen blong Benjamin. Hem i king blong olgeta long foti yia. 22 Mo taem God i tekemaot hem, hem i putumap Deved blong i king blong olgeta. God i tokbaot King Deved olsem, i talem se, 'Mi mi luk finis we King Deved ya, pikinini blong Jese, fasin blong hem i stret long tingting blong mi. Hem i wan man we bambae i mekem i stret olsem we mi mi wantem.' 23 Mo stret olsem we God i promes finis, hem i leftemap Jisas we i wan laen blong King Deved, blong hem i sevem ol laen blong Isrel. 24 Be taem Jisas i no statem wok blong hem yet, man ya Jon i stap talemaot long olgeta laen blong Isrel se, 'Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, yufala evriwan i mas baptaes.' 25 Mo taem Jon i kam klosap long en blong wok blong hem, hem i talem se, '?Yufala i stap tingbaot mi, se mi hu? Mi mi no man ya we yufala i stap wet long hem. Be yufala i lesin. Biaen long mi, i gat wan man i stap kam, we mi mi no naf nating blong tekemaot sandel blong hem.' 26 \"Ol brata. Yufala we i kamaot long laen blong Ebraham, mo yufala we i stap mekem wosip long God blong mifala, tok ya we God i givim blong sevem ol man, hem i givim long yumi. 27 Taem Jisas i kam, ol man long Jerusalem mo ol haeman blong olgeta oli no save hem. Mo oli no save mining blong ol tok ya blong ol profet tu, we evri wik long Sabat dei, olgeta oli stap ridim. Taswe olgeta ya oli mekem ol tok blong ol profet ya oli kamtru. Ol haeman ya blong olgeta oli jajem Jisas, se hem i mas ded. 28 Nao olgeta oli no save faenem sam rabis poen long hem, we i naf blong oli jajem hem, se hem i mas ded from. Be oli girap nomo, oli askem long Paelat, man Rom ya we i hed gavman long Judia, blong hem i putum Jisas ya long han blong ol man blong hem, blong oli kilim hem i ded. 29 Mo taem olgeta oli mekem olgeta samting ya long hem we Baebol i tokbaot finis, se bambae oli mekem, oli tekemaot hem long kros, mo oli berem hem long wan hol long ston we i rere finis. 30 Be God i mekem hem i laef bakegen. 31 Mo taem hem i laef bakegen, sam man we bifo oli biaen long hem, i stat long Galili, i kam kasem Jerusalem, olgeta ya oli stap luk hem long plante dei. Mo naoia, olgeta ya oli stap talemaot hem yet long fes blong ol laen blong Isrel. 32 \"Mo mifala i stap long ples ya blong talemaot gud nius ya long yufala. Ol samting ya we God i promes finis long ol olfala blong yumi bifo, se bambae hem i mekem, 33 hem i mekem finis long yumi ya we yumi kamaot long olgeta. Hem i mekem Jisas i laef bakegen, olsem tok blong Baebol long Sam namba tu we i talem se, 'Yu yu Pikinini blong mi. Tede mi mi kam stret Papa blong yu.' 34 God i talemaot finis long Baebol we bambae hem i mekem Jisas i laef bakegen, we bambae i no save ded bakegen samtaem, bodi blong hem i no save roten. Hem i talem se, 'Bambae mi mi givim ol gudgudfala samting long yu we oli tru, oli tabu, olsem we mi mekem long King Deved bifo.' 35 Mo long wan narafala ples, Baebol i talem se, 'Mo yu no save letem bodi blong mi i roten blong i sting, from we mi mi Tabu Man blong wok blong yu.' 36 Long taem we Deved i stap laef, hem i mekem ol samting we God i wantem. Biaen, hem i ded, mo oli berem hem long beregraon we ol olfala blong hem oli stap long hem. Mo bodi blong hem i roten finis. 37 Be bodi blong Jisas ya, we God i mekem i laef bakegen long ded, hem i no roten nating. 38 \"Ol brata mo sista. Yufala i mas savegud tok ya we mifala i stap talemaot long yufala, se long Jisas nomo God bambae i tekemaot ol sin blong yumi. 39 Yufala i mas save we Jisas nomo i save tekemaot sin blong ol man we oli bilif long hem, i mekem olgeta oli fri. Be Loa blong Moses i no save mekem samting ya. 40 From samting ya, yufala i mas lukaot gud. Sipos no, tok ya blong ol profet bambae i kamtru long yufala, 41 we i talem se, 'Yufala ya we i stap laf nogud long hem, i taem nao blong luksave. Bambae yufala i sek long hem, be kwiktaem nomo bambae yufala i ded. Naoia long taem blong yufala, mi bambae mi mekem wan samting, mo sipos wan man i talemgud samting ya long yufala, be bambae yufala i no save bilif long hem nating.' \" 42 Nao taem Pol mo Banabas, tufala i go afsaed, ol man oli askem long tufala se, \"Plis, nekis wik, long Sabat dei bambae yutufala i kambak bakegen, yutufala i talemaot sam moa tok bakegen long mifala.\" 43 Mo taem ol man oli goaot long haos blong prea, i gat plante man we oli biaen long Pol mo Banabas. Ol man ya, sam oli laen blong Isrel, mo sam oli man blong narafala kantri we oli lego bilif blong olgeta, oli folem bilif blong ol laen blong Isrel. Nao tufala ya i stap toktok long olgeta, tufala i talemgud long olgeta se, \"Yufala i mas holemstrong fasin ya we God i lavem yufala tumas, mo we i stap mekem i gud tumas long yufala.\" 44 Oraet, long nekis wik blong hem, long Sabat dei, klosap olgeta man long ples ya oli kam wanples blong harem tok blong Masta blong yumi. 45 Nao taem ol laen blong Isrel oli luk olgeta man ya, oli fulap jalus. Nao oli stap tok agens long ol tok blong Pol, mo oli stap tok nogud tumas long hem. 46 Be Pol mo Banabas, tufala i no fraet nating, tufala i talem se, \"Mitufala i harem se mitufala i mas talemaot tok ya blong God long yufala ol laen blong Isrel. Be from we yufala i stap sakem tok blong mitufala olsem, mo yufala i stap talem se yufala i no naf blong kasem laef ya we i no save finis, mitufala i mas lego yufala. Mitufala i mas go talemaot tok ya long ol man we oli no laen blong Isrel, 47 from we hemia tok we Masta blong mifala i givim finis long mifala, we Baebol i talem se, 'Mi mi mekem yu yu kam wan laet long ol man blong ol narafala kantri, blong bambae mi mi save sevem olgeta man long wol ya.' \" 48 Taem olgeta ya we oli no laen blong Isrel oli harem tok ya, oli harem gud tumas, nao oli stap talem se tok ya blong Masta blong yumi i gud tumas. Mo olgeta we God i jusumaot olgeta finis blong oli kasem laef ya we i no save finis, olgeta ya oli bilif long hem. 49 Mo long fasin ya, tok blong Masta blong yumi i goaot long olgeta ples raonabaot long taon ya. 50 Be ol laen blong Isrel oli goraon long ol woman blong prea we oli lida blong ol woman, mo long ol haeman blong ples ya, mo oli pulum olgeta blong oli agensem Pol mo Banabas. Nao oli ronemaot tufala long ples blong olgeta. 51 Be tufala i ravemaot graon long leg blong tufala, blong soemaot long ol man blong ples ya, we olgeta oli stap agensem gud nius blong Jisas. Nao tufala i go long taon ya Ikoniam. 52 Be ol man blong Jisas long Antiok, Tabu Spirit i kam fulap long olgeta, mo oli stap harem gud tumas.\n1 Long Ikoniam, Pol mo Banabas, tufala i go insaed long haos blong prea blong ol laen blong Isrel, nao tufala i prij we tok blong tufala i gud tumas, i pulum plante man long laen blong Isrel mo plante man Gris tu oli bilif long Jisas. Be long ples ya sem samting i hapen. 2 Ol laen blong Isrel we oli no bilif long tok blong tufala, oli goraon long ol man we oli no laen blong Isrel, oli mekem olgeta oli kros tumas long ol man ya we oli bilif, oli agensem olgeta. 3 Be tufala aposol ya i stap longtaem lelebet long ples ya, mo tufala i no fraet, tufala i gohed blong talemaot nius blong Masta blong yumi we hem i lavem ol man tumas, mo i stap mekem i gud tumas long olgeta. Mo Masta blong yumi i stap soemaot we tok ya blong tufala i tru, from we hem i givim paoa long tufala blong tufala i mekem ol saen blong paoa blong God, mo ol samting blong sapraes. 4 Nao ol man blong ples ya oli seraot. Haf oli biaen long ol laen blong Isrel we oli no bilif, mo haf oli biaen long tufala aposol ya. 5 Nao ol laen blong Isrel ya, wetem ol man we oli no laen blong Isrel, mo ol haeman blong olgeta, oli mekem plan blong spolem tufala ya, mo blong stonem tufala i ded. 6 Be taem tufala i harem plan ya, tufala i girap, tufala i ronwe i go long distrik ya Likaonia, nao tufala i go stap long tufala taon ya, Listra mo Debe. 7 Nao long tufala taon ya mo long ol ples raonabaot, tufala i stap talemaot gud nius blong Jisas. 8 Nao long Listra, i gat wan man i stap we taem hem i bon, leg blong hem i nogud, neva hem i save wokbaot. Mo hem i stap sidaon long ples ya, 9 i stap lesin long ol tok blong Pol. Pol i luksave we man ya i bilif long Jisas finis, mo from we hem i bilif olsem, leg blong hem i save kamgud. Nao hem i lukluk stret long man ya, 10 i singaot bigwan, i talem se, \"Yu girap, yu stanap.\" Nao man ya i girap wantaem nomo, i stap wokbaot. 11 Taem ol man oli luk samting ya we Pol i mekem, oli stap singaot long lanwis, oli talem se, \"!Ei! Ol god blong yumi oli jenis, oli kam man, mo oli kamdaon finis long ples blong yumi.\" 12 Nao oli putum nem blong Banabas se Sus, we i king blong ol god blong olgeta. Mo from we Pol i man blong talemaot gud nius, oli putum nem blong hem, se Heremes, we i man blong karem tok blong ol god blong olgeta. 13 Haos blong prea blong god ya Sus i stap afsaed long taon ya. Nao pris blong god ya i tekem sam bul we i flasem olgeta finis long ol flaoa, nao hem i tekem olgeta i kam long doa blong bigfala stonwol blong taon ya. Hem i wantem joen long ol man ya, blong kilim ol bul ya blong mekem sakrefaes blong mekem wosip long tufala aposol ya. 14 Be taem tufala aposol ya i harem nius blong samting ya we oli stap mekem, tufala i terem klos blong tufala, blong soemaot we tufala i harem nogud tumas. Nao tufala i resis i go long medel blong ol man, tufala i stap singaot bigwan se, 15 \"!Ei olgeta! ?From wanem yufala i wantem mekem samting ya? Mitufala i man nomo olsem yufala. Mitufala i kam blong talemaot gud nius long yufala. Mitufala i wantem tanem tingting blong yufala, blong yufala i no moa mekem wosip long ol narafala god ya we oli no gat paoa, yufala i mas mekem wosip long God ya nomo we i laef, i stap we i stap. Hem nomo i mekem skae, mo graon, mo solwota, mo olgeta samting we oli stap long ol ples ya. 16 Bifo, hem i letem olgeta man long evri ples oli folem ol rod blong olgeta nomo. 17 Be oltaem hem i stap soemaot fasin blong hem long ol gudfala wok we hem i stap mekem. Hem i stap mekem ren i foldaon, mo i stap mekem ol garen oli gat kakae long stret taem blong olgeta. Hem i stap givim kakae long yufala, mo hem i stap mekem yufala i harem gud.\" 18 Nating we tufala aposol ya i stap talem ol tok ya, be klosap tufala i no naf blong blokem ol man ya we oli wantem mekem sakrefaes blong mekem wosip long tufala. 19 Nao sam man long laen blong Isrel oli aot long Antiok ya long Pisidia, mo long Ikoniam, oli kamtru long Listra. Nao oli pulum plante man oli kam joen long olgeta. Nao oli tekem Pol, oli stonem hem, oli pulum i go afsaed long taon, oli livim hem i stap, oli ting se hem i ded finis. 20 Be taem ol man we oli bilif long Jisas oli kam stanap raonabaot long hem, hem i girap, i go insaed long taon bakegen. Nao long nekis dei, hem mo Banabas, tufala i go long Debe. 21 Pol mo Banabas, tufala i talemaot gud nius long taon ya Debe, mo tufala i pulum plante man oli kam man blong Jisas. Nao tufala i tanemraon, tufala i kambak long Listra, nao biaen, tufala i aot long ples ya, tufala i kambak long Ikoniam, nao biaen bakegen, tufala i kambak long Antiok ya long Pisidia. 22 Mo long ol ples ya, tufala i stap mekem tingting blong ol man blong Jisas i strong moa, mo tufala i stap givim tok long olgeta blong mekem olgeta oli stanap strong long bilif blong olgeta. Tufala i stap talem se, \"Long rod blong go insaed long niufala wol ya we God i king long hem, yumi save kasem plante trabol, be nating, yumi mas stanap strong.\" 23 Mo long jos long evri ples, tufala i stap putumap ol elda blong olgeta. Long evri ples, tufala i livim kakae, tufala i mekem prea, nao tufala i putum olgeta man we oli bilif finis long Masta blong yumi, oli stap long han blong hem. 24 Nao tufala i pastru long Pisidia, tufala i kamdaon long Pamfilia, long taon ya Pega, 25 mo tufala i talemaot gud nius long ples ya. Nao tufala i kamdaon long narafala taon ya Atalia, 26 nao tufala i tekem wan sip, tufala i kambak long Antiok ya long Siria. Hemia ples ya we fastaem ol man oli prea long God, blong i givhan long tufala long gladhat blong hem, blong tufala i mekem ol wok ya we tufala i jes finisim. 27 Taem tufala i kamtru long ples ya bakegen, tufala i singaot olgeta man blong jos, blong oli kam wanples. Nao tufala i talemaot long ol man ya, olgeta samting ya we God i yusum tufala blong mekem, mo we hem i openem rod olsem wanem blong ol man we oli no laen blong Isrel oli bilif long Jisas. 28 Nao tufala i stap longtaem lelebet long ples ya, wetem ol man blong Jisas.\n1 Nao i gat sam man oli aot long Judia, oli kamdaon long Antiok. Nao oli stap tijim ol brata blong yumi, oli talem se, \"Sipos yufala i no sakomsaes, olsem we Loa blong Moses i talem, bambae God i no save sevem yufala.\" 2 Nao Pol mo Banabas wetem olgeta ya, oli stap rao from tok ya, mo oli stap toktok longtaem long bisnes ya. Nao biaen, olgeta long jos long Antiok oli jusumaot Pol mo Banabas, mo sam narafala man tu, blong oli go long Jerusalem, blong luk ol aposol mo ol elda blong jos from bisnes ya. 3 Ol man blong jos oli sanem olgeta i go, nao taem oli stap gotru long Fonisia mo Sameria, oli stap talemaot olsem wanem God i stap pulum ol man we oli no laen blong Isrel, oli kam man blong hem. Mo tok ya i stap mekem ol brata blong yumi long ples ya oli harem gud tumas. 4 Taem olgeta oli kamtru long Jerusalem, olgeta man blong jos wetem ol aposol mo ol elda, oli tekem olgeta i go long ol haos blong olgeta. Nao Pol wetem olgeta ya oli talemaot olgeta samting we God i yusum olgeta blong mekem. 5 Be i gat sam Farisi we oli bilif long Jisas, oli girap, oli talem se, \"Olgeta ya we oli no laen blong Isrel, oli mas sakomsaes, mo yufala i mas tijim olgeta blong oli folem Loa blong Moses.\" 6 Nao ol aposol mo ol elda blong jos oli mekem miting blong tokbaot bisnes ya. 7 Mo taem oli stap toktok longtaem lelebet, Pita i stanap, i talem se, \"Ol brata. Yufala i save we longtaem finis, God i jusumaot mi long grup ya blong yumi, blong mi mi talemaot gud nius blong Jisas long ol man we oli no laen blong Isrel, blong oli bilif long hem. 8 God i save tingting blong olgeta man. Mo hem i soemaot we i glad tumas blong tekem ol man we oli no laen blong Isrel, from we hem i givim Tabu Spirit blong hem long olgeta, long sem fasin nomo we hem i givim long yumi. 9 Hem i no mekem i narafala long olgeta, nogat. Hem i tekemaot ol sin blong olgeta, from we oli bilif long hem, stret olsem we i mekem finis long yumi. 10 ?Be from wanem yufala i wantem traem God? ?Weswe yufala i girap blong putum Loa ya long olgeta, we i olsem wan hevi samting long solda blong olgeta? Yufala i luk. Yumi, mo ol olfala blong yumi tu, yumi evriwan i no naf blong karem hevi samting ya. 11 Be yumi bilif we Jisas, Masta blong yumi, hem i stap sevem yumi long gladhat blong hem, mo we hem i stap mekem olsem nomo long olgeta.\" 12 Tok ya i satemgud olgeta long miting ya. Nao oli stap lesin long Banabas mo Pol, we tufala i mekem ripot long ol merikel, mo ol samting blong sapraes we God i yusum tufala finis blong mekem long fes blong ol man we oli no laen blong Isrel. 13 Taem tufala i finisim ripot ya blong tufala, Jemes i girap, i talem se, \"Ol brata. Yufala i lesin long tok blong mi. 14 Saemon i talemaotgud long yumi we God i kamtru olsem wanem fastaem long ol man we oli no laen blong Isrel, blong tekemaot sam long olgeta, blong oli holem nem blong hem. 15 Be samting ya i stret nomo long ol tok blong ol profet, we oli raetem long Baebol, we God i talem se, 16 'Biaen long samting ya, bambae mi mi kambak bakegen. Kantri ya we King Deved i stap rul long hem bifo, we i foldaon finis, bambae mi mekem i kam gud bakegen. Nating we i kam nogud finis, be bambae mi mi stanemap, mi mekem i kam strong bakegen. 17 Nao ol narafala man olbaot long wol, we oli no laen blong Isrel, we mi mi singaot olgeta finis, blong oli man blong mi, bambae olgeta ya oli lukaot mi. 18 Mi mi Hae God, we mi mekem ol man oli save samting ya longtaem finis, mo hemia tok blong mi.' \" 19 Nao Jemes i talem se, \"Tok blong mi i olsem. Naoia ol man we oli no laen blong Isrel oli stap tanem tingting blong olgeta, oli kam long God. Mo i nogud yumi stap mekem olgeta oli trabol bakegen. 20 Yumi mas raetem wan leta i go long olgeta, blong talem long olgeta, se bambae oli no mas kakae ol kakae ya we i no klin long fes blong God, we man i yusum finis blong mekem sakrefaes long ol narafala god. Mo bambae oli no mas mekem nogud wetem woman. Mo bambae oli no mas kakae anamol we man i jokem nek blong hem nomo, we blad i stap yet long mit blong hem. Mo bambae oli no mas kakae blad. 21 Yumi mas blokem olgeta olsem, from we i stat longtaem finis, evri wik long Sabat dei, i gat ol man we oli stap ridim Loa blong Moses insaed long ol haos blong prea blong ol laen blong Isrel. Mo ol man oli stap talemaot ol tok blong hem long evri taon.\" 22 Nao ol aposol mo ol elda wetem olgeta man blong jos oli agri blong jusumaot sam man long grup blong olgeta, blong sanem olgeta oli go wetem Pol mo Banabas long Antiok. Nao oli jusumaot Saelas, mo Judas we narafala nem blong hem Basabas. Tufala man ya, ol man oli stap ona gud long tufala. 23 Nao oli givim leta ya long olgeta, blong oli tekem i go. Leta ya i talem se, \"Mifala ol aposol mo ol elda, mifala i brata blong yufala. Mifala i talem halo long yufala long Antiok, mo long Siria, mo long Silisia, we yufala i no laen blong Isrel, be naoia yufala i kam brata blong mifala. 24 Mifala i harem we sam man blong grup blong mifala oli mekem yufala i trabol, mo yufala i harem nogud from ol tok blong olgeta. Be mifala i no givim sam tok long olgeta blong oli go mekem olsem. 25 Nao from samting ya, mifala i holem wan miting, mo mifala i agri blong jusumaot tu man, blong sanem tufala, blong karem tok blong mifala i kam long yufala. Tufala ya bambae i biaen long Banabas mo Pol, we tufala i gudfala fren blong yumi, 26 we klosap tufala i lusum laef blong tufala finis, long ol wok ya blong Masta blong yumi Jisas Kraes. 27 Nao mifala i sanem Judas mo Saelas, blong tufala i kam luk yufala. Tufala ya nao bambae i talemaot stret long yufala, sem tok ya we mifala i raetem. 28 Mo mifala i glad blong folem tingting we Tabu Spirit i soem long mifala, se bambae mifala i no putum sam narafala loa long yufala, we bambae i olsem wan hevi samting long yufala, antap long ol rul ya we i stret blong yufala i folem. 29 Ol rul ya i olsem. Bambae yufala i no kakae ol kakae ya we man i yusum finis blong mekem wosip long ol narafala god. Mo bambae yufala i no kakae blad. Mo bambae yufala i no kakae anamol we man i jokem nek blong hem nomo, we blad i stap yet long mit blong hem. Mo bambae yufala i no mekem nogud wetem woman. Sipos yufala i folem ol rul ya, bambae yufala i go long stret rod. Hemia en blong tok blong mifala.\" 30 Nao ol lida ya oli sanem fo man ya oli godaon long Antiok. Mo taem oli gotru, oli singaot olgeta man blong jos long ples ya, oli kam wanples, nao oli givim leta ya long olgeta. 31 Mo taem ol man oli ridim leta ya, oli harem gud, from we tok blong hem i leftemap tingting blong olgeta. 32 Judas mo Saelas, tufala i profet. Nao tufala i stap toktok longtaem long ol brata ya blong yumi, tufala i stap leftemap tingting blong olgeta, mo tufala i stap mekem olgeta oli strong. 33 Tufala i stap longtaem lelebet long ples ya, nao biaen, ol brata blong yumi oli talem tata long tufala, oli askem long God blong hem i givim pis long tufala, mo oli sanem tufala i gobak long olgeta longwe we oli sanem tufala i kam. 35 Nao Pol mo Banabas, tufala i stap longtaem lelebet long Antiok, mo long ples ya, plante narafala man oli joen long tufala, nao oli stap prij mo oli stap tijim ol man long tok blong Masta blong yumi. 36 Biaen lelebet, Pol i talem long Banabas se, \"I gud yumi gobak, yumi go luk ol brata blong yumi, long ol taon ya we yumi talemaot tok blong Masta blong yumi finis long olgeta. Bambae yumi save faenemaot we olgeta oli stap olsem wanem.\" 37 Nao Banabas i wantem tekem Jon Mak i go wetem tufala. 38 Be Pol i luk we i no stret olsem, from we bifo, hem i no stap wetem tufala gogo kasem en blong wok blong tufala. Bifo, long Pamfilia, Jon Mak i aot long tufala, i tanemraon i gobak. 39 Nao tufala i rao from samting ya, ale, tufala i seraot. Banabas i tekem Mak, nao tufala i tekem wan sip, tufala i go long aelan ya Saepras. 40 Be Pol i jusumaot Saelas blong i go wetem hem. Nao ol brata blong yumi oli prea long Masta blong yumi blong i lukaot gud long tufala long gladhat blong hem, nao tufala i aot. 41 Tufala i wokbaot i gotru long Siria mo Silisia, mo tufala i stap mekem ol jos oli strong.\n1 Nao Pol i wokbaot bakegen, i go long Debe mo Listra. Nao long ples ya, i gat wan man blong Jisas, we nem blong hem Timoti. Mama blong hem i wan laen blong Isrel, we hem tu i bilif long Jisas, be papa blong hem i wan man Gris. 2 Ol brata blong yumi long Listra mo Ikoniam oli stap talem se Timoti i wan gudfala man. 3 Nao Pol i wantem tekem Timoti i go wetem hem, nao hem i mekem sakomsaes long hem. Hem i mekem olsem blong i no mekem trabol long ol laen blong Isrel long ol ples ya, from we oli save we papa blong Timoti i wan man Gris. 4 Nao taem trifala ya i gotru long ol taon, trifala i stap talemaot long ol man blong Jisas, ol rul ya we ol aposol mo ol elda long Jerusalem oli putum. Mo trifala i stap tijim olgeta, se oli mas holem ol rul ya. 5 Nao long fasin ya, olgeta man long jos long evri ples oli stap kam strong moa long bilif blong olgeta. Mo evri dei, namba blong olgeta i stap kam antap moa. 6 Nao trifala ya i gotru long ol ples long Frijia mo Galesia, from we Tabu Spirit i no letem trifala i go long provins ya Esia blong talemaot tok ya long ol ples ya. 7 Nao taem trifala i kam long mak blong distrik ya Misia wetem provins ya Bitinia, trifala i wantem go long Bitinia. Be Spirit blong Jisas i no letem trifala i go. 8 Nao trifala i wokbaot i gotru long Misia, nao trifala i godaon long wan taon, nem blong hem Troas. 9 Nao long naet ya, Pol i luk wan vison. Hem i luk olsem we wan man Masedonia i stap stanap, i stap askem strong long hem se, \"Plis yu kamkros long Masedonia, yu givhan long mifala.\" 10 Taem Pol i luk samting ya finis, wantem nomo mifala i stat putumrere ol samting blong mifala, blong mifala i aot blong go long Masedonia, from we mifala i haremsave se God i singaot mifala, blong talemaot gud nius blong Jisas long ol man blong ples ya. 11 Nao mifala i tekem wan sip, mifala i aot long Troas, mifala i gokros wantaem long aelan ya Samotres. Mo long nekis dei, mifala i go kasem provins ya Masedonia, mifala i goso long Neapolis. 12 Nao mifala i aot long ples ya, mifala i wokbaot i go kasem taon ya Filipae, we i stap long fas distrik blong Masedonia. Mo ol man blong taon ya oli sitisen blong Rom. Nao mifala i stap smol taem long ples ya. 13 Mo long Sabat dei, mifala i kamaot long taon ya, mifala i godaon long wan wota, from we mifala i harem se i gat wan ples klosap long wota ya, we ol laen blong Isrel oli stap go long hem blong prea. Nao mifala i sidaon, mifala i stap stori wetem ol woman we oli kam finis long ples ya. 14 Nao i gat wan woman i stap lesin long mifala, we hem i woman Tuatira, nem blong hem Lidia. Hem i gat stoa blong hem blong salem kaliko ya we i pepol we oltaem praes blong kaliko olsem i antap we i antap. Woman ya, oltaem hem i stap mekem wosip long God, nao Masta blong yumi i openem tingting blong hem blong i bilif long tok blong Pol. 15 Nao hem wetem ol famle blong hem mo ol man blong wok blong hem oli baptaes. Nao hem i talem long mifala se, \"Sipos yufala i save se mi mi bilif tru long Masta blong yumi, i gud yufala i kam stap long haos blong mi.\" Hem i strong long mifala, nao mifala i go long haos blong hem. 16 Nao wan taem, taem mifala i stap go long ples ya blong prea, wan gel we i stap wok slef i faenem mifala long rod. Gel ya i gat devel i stap long hem, we i stap soemaot long hem ol samting we bambae i save kamtru. Gel ya i stap winim plante mane blong ol masta blong hem, from we ol man oli stap pem olgeta blong harem tok blong hem. 17 Nao hem i stap wokbaot biaen long mifala wetem Pol, i stap singaot bigwan, i talem se, \"Ol man ya oli man blong wok blong God ya we i hae we i hae. Oli stap talemaot rod long yufala, blong God i sevem yufala.\" 18 Hem i stap mekem olsem long plante dei, gogo wan dei Pol i harem nogud tumas from. Nao hem i tanemraon, i tok long devel we i stap long gel ya, i talem se, \"Long nem blong Jisas Kraes, mi mi talem long yu, yu kamaot long gel ya.\" Nao wantaem nomo, devel ya i kamaot long gel ya. 19 Nao taem ol masta blong hem oli luksave we oli lusum rod blong olgeta finis blong winim mane long gel ya, oli harem nogud. Nao oli holem Pol mo Saelas, oli tekem tufala i go stanap long ples blong mekem kot, long open ples long taon ya. 20 Nao oli mekem tufala i stanap long fes blong tufala man Rom we tufala i man blong jajem man, nao oli talem se, \"Tufala ya i laen blong Isrel. Tufala i stap mekem tumas trabol long ples blong yumi. 21 Tufala i stap talem se yumi mas folem ol narafala fasin, be ol fasin ya oli no stret long loa blong yumi. Yumi sitisen blong Rom, yumi no save mekem olsem.\" 22 Nao olgeta man long ples ya oli joen wetem olgeta, oli agensem tufala. Nao tufala jaj ya, tufala i talem long ol soldia blong oli tekemaot ol klos blong tufala, oli wipim tufala. 23 Nao olgeta oli wipim tufala plante taem, mo biaen, oli putum tufala long kalabus. Mo oli talem long man blong lukaot long kalabus se, \"Yu yu mas lukaot gud long tufala ya.\" 24 Taem man blong lukaot long kalabus i harem tok ya, hem i tekem tufala i go long wan rum we i insaed olgeta, nao i lokem leg blong tufala long wan wud we i olsem bigfala hankaf. 25 Nao long medel naet, Pol mo Saelas, tufala i stap prea, mo tufala i stap singsing long ol sing blong presem God, mo ol narafala man long kalabus oli stap lesin long tufala. 26 Nao wantaem nomo, graon i seksek bigwan i mekem haos kalabus ya i seksek gud, evri samting i go olbaot. Wantaem nomo, olgeta doa oli open, mo olgeta jen blong fasem ol man, oli kamaot long olgeta, oli foldaon. 27 Man ya blong lukaot long kalabus i wekap, nao taem hem i luk we olgeta doa blong kalabus i open, hem i ting se olgeta man long kalabus oli ronwe finis. Nao hem i tekem naef blong hem, i wantem stikim hem i ded. 28 Be Pol i singaot bigwan, i talem se, \"!Ei! !Yu no spolem yu! Mifala evriwan i stap yet.\" 29 Nao man ya i singaot blong wan man i karem laet i kam, nao hem i resis i go insaed, i foldaon long leg blong Pol mo Saelas, we i seksek tumas. 30 Nao hem i lidim tufala i go afsaed, i askem long tufala se, \"!E, tufala! ?Bambae mi mi mekem olsem wanem blong God i sevem mi?\" 31 Nao tufala i talem long hem se, \"Yu mas bilif long Jisas ya we i Masta blong mifala, nao God bambae i sevem yu, mo ol famle blong yu tu.\" 32 Nao tufala i talemaot tok blong Masta blong yumi long hem, wetem olgeta man long haos blong hem. 33 I bitim medel naet finis, be semtaem nomo, man ya i tekem tufala, i wasem ol trak blong wip long bodi blong tufala. Mo wantaem nomo, hem wetem ol famle blong hem mo ol man blong wok blong hem oli baptaes. 34 Nao hem i tekem Pol mo Saelas, i go antap long haos blong hem, i givim kakae long tufala. Mo hem wetem olgeta man long haos blong hem oli harem gud tumas, from we oli bilif long God. 35 Taem i brok delaet finis, tufala jaj ya i talem long ol polis se, \"Yufala i go letem tufala man ya i gofri.\" 36 Nao man ya blong lukaot long kalabus i talem long Pol se, \"Tufala jaj ya i talem se mifala i mas letem yutufala i gofri. Yutufala i fri nao, yutufala i save go, we tingting blong yutufala i stap gud.\" 37 Be Pol i talem long ol polis ya se, \"?Ei, be wanem ya? Mitufala i sitisen blong Rom. Mo tufala jaj ya i no faenem wan samting we mitufala i mekem we i rong. Be long fes blong ol man olgeta oli wipim mitufala finis. Mo oli sakem mitufala long kalabus. Mo naoia tufala i wantem tekemaot mitufala long fasin blong haed. !Nogat! Tufala ya i mas kam long ples ya, mo tufala nomo i mas tekemaot mitufala.\" 38 Nao ol polis ya oli go talemaot tok ya long tufala jaj ya, mo taem tufala i harem we Pol mo Saelas, tufala i sitisen blong Rom, tufala i fraet tumas. 39 Nao tufala i go talem sore long Pol mo Saelas, mo biaen, tufala i lidim tufala i goaot long kalabus. Nao tufala jaj ya i talemgud long tufala blong tufala i save aot long taon ya. 40 Nao Pol mo Saelas, tufala i aot long kalabus, tufala i go long haos blong Lidia. Long ples ya, tufala i faenem ol brata mo ol sista blong yumi, nao tufala i toktok lelebet long olgeta blong leftemap tingting blong olgeta, mo biaen, tufala i aot.\n1 Nao Pol mo Saelas, tufala i wokbaot i gotru long tufala taon ya, Amfipolis mo Apolonia, nao tufala i go kasem taon ya Tesalonaeka. Long ples ya i gat wan haos blong prea blong ol laen blong Isrel i stap. 2 Nao Pol i mekem olsem we i stap mekem oltaem, hem i stap go insaed long haos blong prea long ples ya. Hem i stap tri wik long taon ya, nao long tri Sabat dei, hem wetem olgeta oli stap mekem plante toktok from ol tok blong Baebol. 3 Hem i stap talem long olgeta, we Baebol i talemaot i klia we Mesaea bambae i mas harem nogud long bodi blong hem gogo i ded, mo we God bambae i mekem hem i laef bakegen. Mo Pol i talem se, \"Jisas ya we mi mi stap talemaot long yufala, hem nao i Mesaea ya.\" 4 Sam long olgeta oli harem se tok ya i tru, nao oli joen wetem Pol mo Saelas. Mo plante man Gris we oli stap mekem wosip long God, mo plante woman tu we oli lida blong ol woman, oli joen wetem tufala. 5 Be ol lida blong ol laen blong Isrel oli jalus, nao oli go lukaot sam stronghed we oli stap mekem trabol olbaot. Oli mekem wan grup blong olgeta, nao oli stap mekem tumas trabol long taon ya. Nao olgeta oli go long haos blong wan man, nem blong hem Jeson, oli brekem doa blong haos ya, blong lukaot Pol mo Saelas. Oli wantem putum tufala long han blong kaonsel blong ples ya. 6 Nao taem oli no faenem tufala, oli holem Jeson mo sam narafala brata blong yumi, oli pulum olgeta oli kam stanap long fes blong ol haeman blong kaonsel ya. Nao oli singaot bigwan, oli talem se, \"Tufala man ya, Pol mo Saelas, tufala i stap mekem tumas trabol long olgeta ples. Naoia tufala i kamtru long taon ya blong yumi. 7 Mo Jeson ya, hem i tekem tufala i go insaed long haos blong hem. Be tufala ya i stap brekem ol loa blong Sisa, we i stap rulum olgeta kantri. Tufala i stap talem se i gat wan narafala king i stap, we nem blong hem Jisas.\" 8 Taem ol laen blong Isrel oli talem tok ya, oli mekem ol man, wetem ol haeman ya, oli toktok tumas, mo tingting blong olgeta i trabol gud. 9 Nao ol haeman ya oli fosem Jeson mo ol narafala brata blong yumi blong oli pem sam mane, olsem promes blong olgeta blong bambae oli stap kwaet. Nao oli letem olgeta oli go fri. 10 Taem i kam tudak finis, ol brata blong yumi long ples ya oli sanem Pol mo Saelas, tufala i go long taon ya, Berea. Nao taem tufala i kamtru long ples ya, tufala i go insaed long haos blong prea blong ol laen blong Isrel. 11 Long ples ya, ol laen blong Isrel oli glad moa blong tingbaot ol tok blong tufala, i winim ol man Tesalonaeka. Oli wantem tumas blong harem tok blong tufala, mo evri dei, oli stap ridimgud ol tok blong Baebol, blong faenemaot se ol tok blong tufala i tru no i no tru. 12 Nao from samting ya, plante long olgeta oli bilif long Jisas. Mo plante woman Gris we oli lida blong ol woman, wetem plante man Gris tu oli bilif long hem. 13 Be taem ol laen blong Isrel long Tesalonaeka oli harem we Pol i stap talemaot tok blong God long Berea tu, oli kam long ples ya. Nao oli stap mekem ol man Berea oli girap, oli agensem tufala. 14 Nao wantaem nomo, ol brata blong yumi oli sanem Pol i godaon long solwota bakegen. Be Saelas mo Timoti, tufala i stap yet long Berea. 15 Nao olgeta we oli go wetem Pol long rod, oli go finis nomo long taon ya Atens. Mo taem oli aot blong kambak long Berea, Pol i givim tok long olgeta blong talem long Saelas mo Timoti, se tufala i mas hareap blong kam joen long hem bakegen. 16 Nao taem Pol i stap wet yet long Atens blong bambae Saelas mo Timoti, tufala i kamtru long hem bakegen, hem i stap harem nogud tumas from we hem i luk we ples ya i fulap gud long ol aedol. 17 Nao from samting ya, hem wetem ol laen blong Isrel, mo ol narafala man we oli stap mekem wosip long God, oli stap mekem plante toktok insaed long haos blong prea blong olgeta. Mo evri dei, long ples blong maket, hem i stap toktok wetem ol man olbaot. 18 Mo i gat sam man Gris oli stap, we oli waes gud long ol fasin blong tok blong olgeta. Mo olgeta ya tu oli stap toktok wetem hem. Sam long olgeta oli stap talem se, \"Man ya i jes pikimap tok olbaot nomo. ?Hem i stap talem wanem ya?\" Mo sam narafala man oli stap talem se, \"Mifala i harem olsem we hem i stap tokbaot ol god blong ol narafala ples.\" Oli stap tok olsem from we Pol i stap tokbaot Jisas, mo i stap talemaot we hem i ded be God i mekem hem i laef bakegen. 19 Nao olgeta ya oli singaot Pol blong hem i kam stanap long fes blong kaonsel blong olgeta we oli miting long hil ya Areopagus. Nao kaonsel i talem long hem, se, \"Mifala i wantem save mining blong niufala tok ya we yu yu stap talemaot. 20 Sam tok long ol samting ya we yu yu stap talem, mifala i harem olsem we i narafala olgeta. Nao mifala i wantem save wanem mining blong ol tok ya blong yu.\" 21 Oli tok olsem from we oltaem ol man Atens, mo ol strenja tu long ples ya oli wantem sidaon blong harem ol niufala tok, mo blong storian gud long ol samting olsem. 22 Nao Pol i stanap long fes blong kaonsel ya, i talem se, \"Ol man Atens. Mi mi luk finis we yufala i strong blong mekem wosip long plante god. 23 Taem mi stap wokbaot long ples ya blong yufala, mi stap lukluk ol ples blong wosip blong yufala. Nao mi faenem wan ples we yufala i raetem tok ya finis long wan ston se, 'Hemia ples blong wosip long wan god we mifala i no save hem.' Be god ya we yufala i stap mekem wosip long hem, we yufala i no save hem, hemia nao God ya we mi mi stap talemaot long yufala. 24 God ya nao i mekem wol ya, mo olgeta samting we oli stap long hem, mo hem i Masta blong heven mo wol. Hem i no save stap long ol haos blong prea ya we yumi man, yumi wokem. 25 I no gat wan samting nating we hem i sot long hem, we yumi man, yumi save wokem blong givim long hem, from we hem nomo i stap mekem yumi evriwan i laef, mo hem i stap givim olgeta samting long yumi. 26 Bifo we bifo olgeta, hem i mekem wan man nomo, nao olgeta man long wol oli kamaot long man ya, mo hem i putum olgeta oli stap long evri ples long wol. Mo hem nomo i makemaot fastaem, se ples blong ol man bambae i bigfala olsem wanem, mo oli save stap long hem longtaem olsem wanem. 27 God ya, hem i mekem olsem, blong bambae yumi evriwan yumi save lukaot hem, blong yumi save faenem hem. I olsem we man i stap pusum han blong hem i go olbaot, blong faenem wan samting. Be i tru we God ya i no stap longwe long yumi nating. 28 I olsem we wan man i talem bifo se, 'From we yumi joen long God nomo, yumi gat laef, yumi stap wokbaot, mo yumi stap mekem evri samting.' Mo i olsem we wan man blong yufala we i stap wokem singsing i talem finis se, 'Yumi tu i pikinini blong hem.' 29 \"Nao from we yumi pikinini blong God, yumi no save talem se hem i olsem ol samting ya we ol man oli wokem long gol no silva no ston. !Hem i no wan samting we man i save wokem long gudhan blong hem, no long waes blong hem! !Nogat! 30 Long taem ya bifo we ol man oli no save God, i olsem we hem i satem ae blong hem, i no luk long ol fasin olsem. Be naoia hem i stap talem long yumi evriwan long evri ples se, 'Yufala evriwan i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala.' 31 Hem i talem olsem, from we hem i putum dei finis we bambae hem i save jajem olgeta man long wol, mo bambae hem i mekem long fasin we i stret nomo. God i jusumaot finis man ya we bambae hem i yusum blong jajem olgeta man. Mo hem i soemaot finis long olgeta man we hem bambae i mekem olsem, from we hem i mekem man ya i laef bakegen finis.\" 32 Nao taem olgeta oli harem tok ya we God i mekem wan man we i ded i laef bakegen, sam man oli laf nomo long hem. Be sam man oli talem se, \"Mifala i wantem harem tok blong yu bakegen long samting ya.\" 33 Nao Pol i goaot long miting ya blong kaonsel. 34 Nao sam man oli joen long hem, mo oli bilif long Jisas. Long olgeta ya, i gat wan man, nem blong hem Denis, we i memba blong kaonsel ya. Mo i gat wan woman we nem blong hem Damaris, mo sam narafala man bakegen.\n1 Biaen long samting ya, Pol i aot long Atens, i go long wan narafala taon, nem blong hem Korin. 2 Long ples ya, hem i faenem wan man we i laen blong Isrel, nem blong hem Akwila. Hem i bon long Pontas, be biaen i go stap long Itali long bigfala taon ya Rom. Biaen bakegen, man Rom ya Klodias, we i rul long olgeta kantri, hem i putum wan loa se ol laen blong Isrel oli mas aot long Rom. Nao Akwila mo woman blong hem Prisila, tufala i aot long ples ya, tufala i kam stap long Korin. Tufala i no stap longtaem, nao Pol i kamtru, i go luk tufala, 3 nao i stap wetem tufala. Hem i joen long tufala long wok blong tufala, from we hem tu, wok blong hem blong kasem kakae blong hem i sem mak long wok blong tufala. Olgeta oli man blong somap haos tapolen. 4 Mo oltaem long Sabat dei, Pol wetem ol laen blong Isrel mo ol man Gris oli stap mekem plante toktok insaed long haos blong prea, from we Pol i wantem pulum olgeta blong oli bilif long Jisas. 5 Nao Saelas mo Timoti, tufala i aot long Masedonia, mo taem tufala i kamtru long ples ya, Pol i finis long wok ya blong somap haos tapolen. Nao hem i stap oltaem nomo long wok blong talemaot gud nius, i stap talemgud long ol laen blong Isrel, se Jisas, hem i Mesaea. 6 Be olgeta ya oli agensem hem, oli stap tok nogud long hem. Nao Pol i seksekem kot blong hem long fes blong olgeta, blong soemaot long olgeta we oli stap tok nogud long God. Nao hem i talem se, \"Sipos yufala i lus, be i fol blong yufala nomo. Mi mi finis long yufala. I stat naoia, bambae mi mi go nomo long ol man ya we oli no laen blong Isrel.\" 7 Nao hem i aot long olgeta, i go stap long haos blong wan man we i no laen blong Isrel, be i stap mekem wosip long God, nem blong hem Titias Jastas. Haos blong hem i klosap nomo long haos blong prea blong ol laen blong Isrel. 8 Nao Krispas, man we i lida blong haos blong prea ya, hem wetem ol famle blong hem mo ol man blong hem oli bilif long Masta blong yumi. Mo plante narafala man Korin tu oli harem tok blong Pol, nao oli bilif long Jisas, mo oli baptaes. 9 Nao wan taem long naet, Pol i luk wan vison. Long vison ya Masta blong yumi i toktok long hem, i talem se, \"Yu no fraet long olgeta. Yu gohed, yu talemaot tok blong mi, yu no spel, 10 from we mi mi stap wetem yu. I no gat man we bambae i save spolem yu, from we plante man long taon ya oli man blong mi.\" 11 Nao Pol i stap long ples ya wan yia haf, i stap tijim ol man long tok blong God. 12 Long taem ya, ol man Rom oli putumap wan man, nem blong hem Galio, blong i hed gavman blong ol man Akaea. Nao ol laen blong Isrel oli joen wanples, oli holem Pol, oli tekem hem i go long kot. 13 Nao oli talem se, \"Man ya i stap traem pulum ol man, blong oli mekem wosip long God long wan fasin we i brekem loa.\" 14 Nao Pol i girap blong tok, be Galio i talem long olgeta se, \"Ol laen blong Isrel. Yufala i lesin. Sipos bisnes ya i samting we i no stret, no i brekem loa, yufala i save finis, bambae mi mi mas lesin long yufala. 15 Be from we hemia i wan rao nomo long ol tok, mo ol nem, mo ol samting blong loa blong yufala, i stap long yufala nomo blong stretem. Mi mi no glad nating blong jajem wan bisnes olsem.\" 16 Nao hem i ronemaot olgeta long kot. 17 Nao taem oli go afsaed, oli girap, oli holem Sostenes, we i lida blong haos blong prea blong olgeta, nao oli kilim hem we oli meksave, stret long doa blong haos ya blong kot. Be Galio, hem i no kea nating long bisnes ya. 18 Pol i stap plante dei long Korin, wetem ol brata blong yumi. Nao biaen, hem i aot long olgeta, i kamdaon long ples ya Kengkria. Bifo, Pol i bin mekem wan strong promes long God, nao long ples ya, hem i katem hea blong hem bakegen, blong makem en blong promes ya blong hem. Nao hem i tekem wan sip long ples ya blong kambak long Siria. Mo Akwila mo Prisila, tufala i go wetem hem. 19 Taem oli kasem taon ya Efesas, trifala i goso. Nao Pol i go insaed long haos blong prea blong ol laen blong Isrel, mo hem wetem olgeta oli mekem plante toktok. Olgeta oli askem long hem blong hem i stap longtaem lelebet wetem olgeta, be hem i talem se, \"Sore, mi no save mekem olsem.\" Be taem hem i aot, hem i talem long olgeta se, \"Sipos God i wantem blong mi mi kambak, bambae mi save kam luk yufala bakegen.\" Nao hem i tekem wan narafala sip, i aot long Efesas, be i livim Akwila mo Prisila, tufala i stap long ples ya. 22 Taem Pol i kamtru long taon ya Sisaria, hem i goso. Nao hem i wokbaot i go antap blong luk ol man blong jos long Jerusalem. Mo biaen hem i kamdaon long Antiok. 23 Hem i stap longtaem lelebet long ples ya, nao hem i aot bakegen, i wokbaot i gotru long Galesia mo Frijia, blong mekem ol man blong Jisas oli strong moa. 24 Nao i gat wan man i kam long Efesas, we hem i laen blong Isrel, nem blong hem Apolos. Hem i bon long Aleksandria, mo i wan gudfala man blong toktok, mo i savegud tu ol tok blong Baebol. 25 Olgeta oli tijim hem finis long Rod blong Masta blong yumi. Nao oltaem hem i stap harem gud blong prij, mo blong tijim ol man long ol trutok blong Jisas. Be hem i baptaes nomo long sem baptaes ya we Jon Baptaes i mekem bifo. 26 Nao hem i stap prij insaed long haos blong prea blong ol laen blong Isrel, we tingting blong hem i no seksek nating. Taem Prisila mo Akwila, tufala i harem hem, tufala i tekem hem i go long haos blong tufala, nao tufala i talemaot Rod blong God i klia moa long hem. 27 Biaen, Apolos i wantem go long Akaea, nao ol brata blong yumi long Efesas oli givhan long hem, oli raetem wan leta i go long ol man blong Jisas long Akaea. Oli askem long olgeta blong oli save tekem Apolos i go long haos blong olgeta. Nao taem hem i gotru long ples ya, hem i stap givhan gud long olgeta we God i givhan long olgeta finis long gladhat blong hem, nao oli bilif long Jisas. 28 Apolos i mekem olsem from we hem i wan gudfala man blong toktok, mo hem i stap soemaotgud we ol tok blong Baebol i klia, se Jisas i Mesaea. Nao long fes blong olgeta man, hem i stap daonem ol tok blong ol laen blong Isrel.\n1 Nao long taem ya we Apolos i stap yet long Korin, Pol i folem wan rod we i pas antap long ol hil, nao hem i kamtru long Efesas. Long ples ya, hem i faenem sam man blong Jisas. 2 Nao hem i askem long olgeta se, \"?Olsem wanem? ?Taem yufala i bilif long Jisas, yufala i kasem Tabu Spirit?\" Olgeta oli talem long hem se, \"Mifala i no harem nating we i gat Tabu Spirit i stap.\" 3 Nao Pol i askem long olgeta se, \"?Be yufala i baptaes olsem wanem?\" Nao oli talem se, \"Mifala i baptaes olsem we Jon i mekem.\" 4 Nao Pol i talem se, \"Baptaes ya we Jon i mekem, hem i blong ol man we oli tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta. Be Jon i stap talemaot se ol man oli mas bilif long man ya we bambae i save kam biaen long hem. Man ya nao, Jisas.\" 5 Nao taem ol man oli harem tok ya, oli baptaes long nem blong Jisas, Masta blong yumi. 6 Mo taem Pol i putum han blong hem long hed blong olgeta, Tabu Spirit i kam long olgeta. Nao oli stap toktok long ol narafala lanwis, mo oli stap talemaot ol tok we God i givim long olgeta. 7 Long grup ya i gat samwe long twelef man olgeta. 8 Taem Pol i stap long ples ya, long tri manis hem i stap go insaed long haos blong prea blong ol laen blong Isrel, i stap talemaot gud nius, we tingting blong hem i no seksek. Mo hem wetem olgeta oli stap mekem plante toktok from we hem i wantem pulum olgeta blong oli bilif se God i King blong olgeta, mo oli mas ona long hem. 9 Be sam man, hed blong olgeta i strong tumas, oli no save bilif long hem. Nao olgeta ya oli stap tok nogud long Rod blong Masta blong yumi long fes blong ol man long haos blong prea. Nao from samting ya, Pol i aot long olgeta, mo i tekem ol man blong Jisas oli biaen long hem. Nao evri dei, hem wetem ol man oli stap mekem plante toktok long wan klasrum we wan man, nem blong hem Tiranas, hem i stap tij long hem bifo. 10 Nao Pol i stap mekem wok ya long tu fulyia. Mo from samting ya, olgeta man we oli stap long provins ya Esia, ol laen blong Isrel wetem ol narafala man, olgeta evriwan oli harem tok blong Masta blong yumi. 11 Nao God i stap yusum Pol blong mekem ol merikel we oli narafala olgeta. 12 Ol angkejif no ol klos we Pol i stap yusum, ol man oli stap tekem, oli stap go putum long ol sikman, nao sik blong olgeta i finis, mo ol devel oli goaot long olgeta. 13 Long ples ya i gat sam man we oli laen blong Isrel we oli stap go olbaot long evri ples, blong ronemaot ol devel. Nao olgeta ya tu oli traem yusum nem blong Jisas, Masta blong yumi, blong mekem wok ya. Oli stap talem long ol devel se, \"Mi mi tok long yu long nem blong Jisas ya we Pol i stap talemaot.\" 14 Nao long olgeta ya i gat seven pikinini blong wan hae pris blong ol laen blong Isrel, nem blong hem Skeva, we oli stap mekem olsem. 15 Be devel i talem long olgeta se, \"Jisas ya mi mi save finis, mo Pol tu, mi harem nius blong hem, be yufala, mi no save yufala nating.\" 16 Nao man we devel ya i stap long hem i girap, i faetem olgeta, i meksave olgeta, i winim olgeta, i teremaot ol klos blong olgeta. Nao olgeta oli ronwe long haos blong hem, we oli karekil olbaot long bodi blong olgeta. 17 Taem ol laen blong Isrel wetem ol narafala man we oli stap long Efesas, oli harem nius blong samting ya, oli fraet tumas. Nao ol man oli stap leftemap nem blong Jisas, Masta blong yumi, i go antap moa. 18 Nao plante man we oli bilif long Jisas oli girap, oli talemaot long fes blong olgeta man we bifo oli stap mekem ol samting we i nogud we i nogud olgeta. 19 Mo plante long olgeta we bifo oli gat posen mo oli stap mekem majik, oli tekem ol buk blong ol samting ya i kam, nao oli bonem long fes blong ol man. Nao taem ol man oli kaontem praes blong ol buk ya, i moa long fifti milian vatu. 20 Nao long ol bigbigfala samting ya we i hapen, tok blong Masta blong yumi i stap goaot moa long evri ples, i stap kam strong moa oltaem. 21 Nao biaen long ol samting ya, Pol i mekem plan blong gobak long Jerusalem, we fastaem bambae hem i pas long tufala provins ya, Masedonia mo Akaea. Hem i talem se, \"Taem mi kasem Jerusalem finis, bambae mi mas go long Rom tu.\" 22 Nao hem i sanem Timoti mo Erastas, tu man blong givhan long hem, tufala i go stap long Masedonia. Be hem i stap yet long provins ya, Esia. 23 Long taem ya nao, i gat wan bigfala rao i kamaot long Efesas, from Rod blong Masta blong yumi. 24 I gat wan man i stap, we hem i man blong wokem ol samting long silva, nem blong hem Demetrius. Long ples ya, plante man oli stap mekem wosip long wan god we i woman, nem blong hem Atemis. Nao Demetrius i stap wokem ol smosmol haos long silva, we oli pija blong haos blong prea blong Atemis. Mo taem hem i salem olgeta, hem wetem ol man blong hem oli stap winim bigfala mane. 25 Nao hem i singaot ol man blong hem, wetem ol narafala man we oli stap mekem sem wok, blong oli kam wanples. Nao hem i talem long olgeta se, \"Ol fren. Yufala i save finis we yumi stap winim bigfala mane long wok ya blong yumi. 26 Yufala i harem tok blong man ya Pol, mo yufala i luk ol samting ya we hem i stap mekem. Hem i stap talem se ol god ya we ol man nomo oli stap wokem, oli no tru god nating. I no long taon ya Efesas nomo, be klosap evri ples long provins ya Esia, hem i mekem we ol man oli tanem tingting blong olgeta, oli biaen long hem. 27 Nao i isi nomo blong tok blong hem i mekem ol man oli ting rabis long wok ya blong yumi. Mo i isi nomo blong tok ya i mekem ol man oli lukluk nogud long haos blong prea blong Atemis ya we i hae we i hae. Mo laswan, maet tok ya blong hem i save tekemaot hae nem blong Atemis, i mekem i kam nating nomo. Be long provins ya Esia, mo olbaot long evri ples long wol tu, olgeta man oli stap mekem wosip long god ya blong yumi.\" 28 Taem olgeta oli harem tok ya, oli kros tumas, nao oli girap, oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"!Hurei long Atemis blong Efesas!\" 29 Nao trabol ya i goraon, i finisim olgeta ples long taon. Nao plante man oli kam hivap wanples, mo oli go holem tufala man Masedonia ya we tufala i stap wokbaot wetem Pol, nem blong tufala Gaeas mo Aristakas. Nao oli pulum tufala i go wantaem long wan bigfala ples we oltaem oli stap mekem ol bigfala miting long hem. 30 Pol i wantem go toktok long ol man long ples ya, be ol Kristin man oli no letem hem. 31 Mo sam haeman tu blong bigfala kaonsel blong ol taon long Esia, we oli fren blong Pol, oli sanem tok long hem, we oli strong long hem, oli talem se, \"Yu no go insaed long ples ya we olgeta oli stap long hem.\" 32 Be insaed long ples ya, olgeta oli stap mekem bigfala noes. Oli stap singsingaot bigwan we haf oli talem narafala tok, mo haf oli talem narafala tok. Mo bighaf blong olgeta, oli no save from wanem oli kam long ples ya. 33 Nao sam man we oli laen blong Isrel oli pusum wan long olgeta, nem blong hem Aleksanda, blong i go stanap long fes blong olgeta. Nao ol man oli ting se hem i stamba blong trabol ya. Hem i leftemap han blong hem blong kwaetem olgeta, nao hem i traem talemaot saed blong hem. 34 Be taem ol man oli haremsave we Aleksanda i wan laen blong Isrel, olgeta oli singaot bigwan bakegen, we olgeta evriwan oli singaot wantaem. Oli stap talem se, \"!Hurei long Atemis blong Efesas! !Hurei long Atemis blong Efesas!\" Mo oli stap singaot olsem gogo kasem tu fulaoa. 35 Nao taon klak blong Efesas i girap, i kwaetem olgeta. Hem i talem se, \"!Olgeta! Atemis ya i god blong yumi, mo hem i gat hae nem, mo olgeta man long wol oli save we i wok blong yumi long Efesas blong yumi lukaot long haos blong prea blong hem, mo blong yumi stap lukaot long tabu ston ya blong hem, we i aot long heven i foldaon i kam. 36 I no gat wan man nating i save talem se mi giaman. Nao from samting ya tingting blong yufala i mas kam kwaet. I nogud yufala i stap mekem stronghed olsem. 37 Yufala i tekem tufala man ya i kam long ples ya, be tufala i no stilim sam samting long wan haos blong prea blong yumi, mo tufala i no stap tok nogud long nem blong woman ya tu we i god blong yumi. 38 Sipos Demetrius mo ol man blong wok blong hem oli gat sam poen agens long wan man, i gat ol prapa taem blong mekem kot, mo i gat ol prapa man blong kot tu oli stap. I moa gud oli go talemaot ol poen we oli faenem long olgeta, long fes blong olgeta ya. 39 Be sipos i gat wan narafala samting bakegen we yufala i wantem mekem, yufala i mas pas long prapa miting blong ol man blong ples ya, we oli miting long stret fasin. 40 I isi nomo blong oli tekem yumi i go long kot from trabol ya tede, mo oli save jajem yumi, se yumi mekem bigfala rao long klia ples nomo. Bambae yumi no gat tok nating blong talem from wanem yumi mekem bigfala miting ya tede. Mo bambae yumi no gat poen blong talem.\" 41 Hem i talem tok ya finis, nao i satem miting ya, i sanem ol man oli go wanwan.\n1 Taem ol trabol ya i finis, Pol i singaot ol man blong Jisas blong oli kam wanples. Nao hem i toktok long olgeta blong leftemap tingting blong olgeta, nao biaen, hem i talem tata long olgeta, mo i aot long ples ya, i wokbaot i go long Masedonia. 2 Hem i gotru long provins ya, mo i stap givim plante toktok long ol man blong Jisas blong mekem olgeta oli stanap strong. Nao hem i kamtru long Akaea, 3 i stap tri manis long ples ya. Nao biaen, hem i rere blong tekem wan sip blong kambak long Siria, be i harem we ol laen blong Isrel oli mekem wan plan blong kilim hem i ded long sip ya. Nao hem i jenisim tingting blong hem bakegen, nao i wokbaotso nomo, i pas long Masedonia bakegen. 4 Olgeta we oli biaen long hem long taem ya, i gat Sopata, pikinini blong Piras, we i man Berea, mo Aristakas wetem Sekandas, we tufala i man Tesalonaeka, mo Gaeas, man Debe, wetem Timoti, mo tufala man Esia ya, Tikikas wetem Trofimas. 5 Nao long Filipae, olgeta ya oli go fastaem, oli go wet long mifala long Troas. 6 Taem Lafet ya blong Kakae Bred we i No Gat Is long hem i finis, mifala i tekem wan sip long Filipae, nao mifala i aot. Mifala i stap faef dei long sip ya, nao mifala i kasem Troas, mifala i go joen long olgeta ya. Nao mifala i stap wan fulwik long ples ya. 7 Long Sarede long naet, mifala i kam wanples blong mekem wosip mo blong kakae wanples mo blong mekem Lodsapa. Nao Pol i prij long ol man, mo from we hem i save se long nekis dei bambae hem i aot long olgeta, hem i stap prij, gogo i kasem medel naet. 8 Rum ya we mifala i stap long hem i stap long wan stori antap, mo oli laetem plante laet long hem. 9 Nao wan yang man we nem blong hem Yutikas, hem i sidaon long windo. Mo taem Pol i stap prij olsem, bodi blong Yutikas i stap kam hevi we i hevi, nao hem i slip. Nao hem i foldaon long windo ya, i kasem graon. Be rum ya i stap antap long namba tri stori blong haos ya. Nao taem oli godaon blong luk hem, hem i ded finis. 10 Nao Pol tu i godaon, i go nildaon long saed blong boe ya, i putum han blong hem i goraon long hem. Nao hem i talem long olgeta se, \"Yufala i no harem nogud, hem i laef bakegen.\" 11 Nao Pol i go antap bakegen long rum ya, nao hem i mekem Lodsapa wetem olgeta, mo olgeta oli kakae wanples. Nao hem i stap prij long olgeta bakegen, gogo i brok delaet. Nao hem i aot long olgeta. 12 Mo olgeta oli tekem yang boe ya i gohom, mo olgeta oli stap harem gud tumas from we hem i laef bakegen. 13 Nao Pol i mekem plan, se hem bambae i wokbaotso i go long wan taon, nem blong hem Asos, be mifala i go long sip, blong bambae mifala i tekem hem long ples ya. Nao from samting ya, mifala i tekem sip, mifala i go fastaem long Asos, hem i kam biaen. 14 Taem hem i kamtru, mifala i tekem hem i kam long sip, nao mifala evriwan i go long ples ya Mitilen. 15 Mifala i aot long ples ya bakegen, nao long nekis dei mifala i kam stap afsaed long aelan ya Kios. Long nekis dei mifala i kam long aelan ya Samos, mo long nekis dei bakegen, mifala i kamtru kasem Maelitas. Nao mifala i goso long ples ya. 16 Mifala i ron olsem from we Pol i tingbaot finis, se bambae mifala i pas afsaed long Efesas, mifala i no goso long hem, from we hem i no wantem lusum taem blong hem long provins ya Esia. Hem i stap hareap blong go long Jerusalem, from we hem i wantem gotru long ples ya fastaem, i no kasem dei ya yet blong Lafet blong Pentekos. 17 Nao taem mifala i goso long Maelitas, Pol i sanem tok i go long Efesas, i singaot ol elda blong jos blong oli kam luk hem. 18 Taem oli kamtru, hem i toktok long olgeta, i talem se, \"Yufala i save fasin blong mi finis, we mi stap mekem oltaem nomo taem mi stap wetem yufala, i stat long taem ya we mi kamtru long Esia fastaem go kasem taem we mi aot bakegen. 19 Mi stap mekem ol wok ya from we mi mi man blong wok nomo blong Masta blong yumi, we tingting blong mi i stap daon. Mo oltaem wota blong ae blong mi i stap ron from yufala. Mo oltaem mi mi gat hadtaem, from we ol laen blong Isrel oli stap mekem plan blong kilim mi mi ded. 20 Yufala i save we taem mi stap talemaot gud nius, mo taem mi stap tijim yufala long fes blong ol man, mo long ol haos blong yufala, mi mi no haedem sam samting we i save givhan long yufala. Mi talemaot evri samting long yufala. 21 Mo long fes blong ol laen blong Isrel mo long fes blong ol narafala man, mi mi stap talemaot ol trutok long olgeta. Mi talem stret long olgeta, se oli mas tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta blong kam long God, mo oli mas bilif long Jisas, Masta blong yumi. 22 \"Mo naoia, mi stap go long Jerusalem, from we Tabu Spirit i talem long mi, se mi mas go. Mi no save wanem samting bambae i kasem mi long ples ya. 23 Wan samting nomo mi save. Long evri taon we mi mi pas long hem, Tabu Spirit i stap soemaot i klia long mi, se taem mi go longwe, bambae mi kasem trabol, mo mi go long kalabus. 24 Be mi mi luk finis, we laef blong mi i olsem nating nomo long mi. Mi no moa tingbaot laef blong mi, mi wantem kasem en blong rod blong mi. Mi wantem finisim wok ya we Jisas, Masta blong yumi i givim long mi blong mi mekem. Wok ya i blong talemaot gud nius ya we God i lavem yumi tumas, mo i stap mekem i gud tumas long yumi. 25 \"Mi mi goraon long yufala evriwan finis, blong talemaot we God i King blong olgeta man mo we yufala i mas ona long hem. Mo naoia mi save we i no gat wan long yufala, we bambae i save luk fes blong mi bakegen. 26 Nao from samting ya, mi mi talemaot naoia long fes blong God, se sipos wan long yufala i lus, be i no fol blong mi, 27 from we mi mi no haedem wan samting long yufala, mi talemaot finis long yufala, olgeta samting we God i wantem. 28 \"Yufala i mas lukaot gud long yufala, mo long ol man ya we Tabu Spirit i putum olgeta oli stap finis long han blong yufala. Yufala i mas lukaot long ol man blong jos blong God, olsem we man blong lukaot long sipsip i stap lukaot long ol sipsip blong hem. Yufala i mas mekem olsem, from we God i pemaot ol man ya finis long blad blong Pikinini blong hem. 29 Mi mi save finis, se bambae, taem mi mi aot long yufala, olgeta ya we oli olsem wael dog, bambae oli kam long yufala, mo bambae oli ronem yufala ol man blong Jisas, olsem we yufala i sipsip nomo. 30 Yes, i gat taem i stap kam, we sam man blong yufala bambae oli save girap, oli giaman nomo blong lidim ol man blong Jisas oli biaen long olgeta, oli go krangke. 31 Oraet, yufala i mas lukaot gud. Mo yufala i mas tingbaot we long tri fulyia, long dei mo long naet, mi mi stap tijim yufala we mi no save spel, mo we wota blong ae blong mi i stap ron from yufala. 32 \"Mo naoia mi mi putum yufala long han blong God, mo mi givim tok ya blong hem long yufala, we i talem se hem i lavem yufala tumas, mo i stap mekem i gud tumas long yufala. Tok ya i gat paoa blong mekem yufala i strong, mo blong tekem ol gudfala samting we God i promes finis blong givim long ol man blong hem, i kamtru long yufala. 33 \"Mi mi no man blong wantem ol mane blong narafala man, no ol klos blong narafala man. 34 Yufala i save finis we mi mi stap hadwok long han blong mi nomo, blong kasem olgeta samting we mi wetem ol fren blong mi, mifala i sot long hem. 35 Mi mi soemaot long yufala long olgeta rod, we yumi mas hadwok olsem, blong givhan long olgeta we oli no strong. Mo yumi mas stap tingbaot tok ya we Jisas, Masta blong yumi, hem i talem long yumi. Hem i talem se, 'Man we i stap givim presen i go, hem i save harem gud moa, i winim man we i stap kasem presen blong hem.' \" 36 Taem Pol i finisim tok blong hem, hem i nildaon, nao i prea wetem olgeta. 37 Nao olgeta oli stap krae tumas, oli stap holem Pol, oli kis long hem blong talem tata long hem. 38 Olgeta oli stap harem nogud tumas, from tok ya we hem i talem, se bambae oli no moa save luk fes blong hem bakegen samtaem. Nao oli wokbaot wetem hem, oli godaon long sip.\n1 Taem mifala i talem tata finis long olgeta, mifala i go long sip, nao mifala i aot bakegen. Nao mifala i ron i kam stret long aelan ya Kos, mo long nekis dei, mifala i kam kasem aelan ya Roj. Nao mifala i aot long ples ya, mifala i kam long wan ples, nem blong hem Patara, nao mifala i goso. 2 Long ples ya, mifala i faenem wan sip we i stap rere blong go long Fonisia, ale mifala i jam long hem, mifala i aot bakegen. 3 Mifala i kam we mifala i save luk bigfala aelan ya Saepras, nao mifala i pas long saed blong hem long saot, nao mifala i ron blong kam long Siria. Sip ya i kam long taon ya Taea blong putum kago long ples ya, nao mifala i goso. 4 Mo long ples ya, mifala i go lukaot ol man blong Jisas, nao mifala i stap wan fulwik wetem olgeta. Nao Tabu Spirit i toktok long olgeta blong oli go talem long Pol, se bambae hem i no go long Jerusalem. 5 Be taem blong mifala long ples ya i finis, nao mifala i aot, mifala i tekem rod blong mifala bakegen. Mo ol man ya wetem ol woman blong olgeta mo ol pikinini blong olgeta oli aot long taon, nao mifala evriwan i wokbaot i godaon long sanbij. Long ples ya, mifala i nildaon, mifala i prea, 6 nao mifala evriwan i talem tata. Nao mifala i go long sip ya bakegen, mo olgeta oli gohom. 7 Nao sip i aot long Taea, i ron i kam long ples ya Toleme. Nao mifala i goso, mifala i go luk ol brata blong yumi, mifala i stap wan fuldei wetem olgeta. 8 Long nekis dei, mifala i aot bakegen, mifala i kam kasem taon ya Sisaria, nao mifala i goso. Long ples ya, mifala i go long haos blong ivanjelis ya Filip. Bifo, hem i wan long ol seven man ya we oli stap givhan long ol aposol. Nao mifala i stap wetem hem. 9 Hem i gat fo gel blong hem we oli no mared yet, mo we oltaem oli stap talemaot tok we God i givim long olgeta. 10 Taem we mifala i stap trifo dei olsem long ples ya, wan profet i aot long Judia i kam, we nem blong hem Agabus. 11 Hem i kam luk mifala, nao i tekem strap blong Pol, i fasem han mo leg blong hem long strap ya. Nao hem i talemaot we Tabu Spirit i talem se, \"Ol haeman blong ol laen blong Isrel long Jerusalem, bambae oli fasem man we strap ya i blong hem, long fasin ya nao. Nao bambae oli putum hem long han blong ol man we oli no laen blong Isrel.\" 12 Taem mifala i harem tok ya, mifala wetem ol man blong ples ya, mifala i stap talem strong long Pol blong hem i no go long Jerusalem. 13 Be Pol i talem se, \"?From wanem yufala i stap krae olsem? Yufala i mekem olsem, be bambae yufala i spolem tingting blong mi ya. Mi mi rere finis blong oli fasem mi olsem. Be i no hemia nomo. Mi mi rere blong ded long Jerusalem, from nem blong Jisas, Masta blong yumi.\" 14 Nao taem mifala i luk we mifala no save blokem hem, mifala i lego, nao mifala i talem se, \"Mifala i prea we bambae i olsem we Masta blong yumi i wantem.\" 15 Mifala i stap longtaem lelebet long ples ya, nao biaen, mifala i mekemrere ol ting blong mifala, nao mifala i aot, mifala i wokbaot i kam long Jerusalem. 16 Sam long ol man blong Jisas long Sisaria tu oli kam wetem mifala, nao oli tekem mifala i go long haos blong wan man Saepras, we hem i man blong Jisas longtaem finis, nem blong hem Nason. Nao mifala i slip long haos blong hem. 17 Taem mifala i kamtru long Jerusalem, ol brata blong yumi oli glad tumas blong luk mifala. 18 Nao long nekis dei, Pol i go luk Jemes. Mifala i biaen long hem, mo long taem ya, ol elda tu oli stap. 19 Pol i talem halo long olgeta, nao hem i mekem ripot long olgeta, long olgeta samting we God i mekem finis long ol man we oli no laen blong Isrel, long ol wok we hem i mekem. 20 Taem olgeta oli harem ol tok ya blong Pol, oli leftemap nem blong God. Nao oli talem long hem se, \"Brata. Yu yu save mifala finis. Naoia i gat plante taosen man we oli laen blong Isrel we oli bilif long Jisas, mo olgeta evriwan oli strong blong holem Loa blong Moses. 21 Olgeta oli harem nius blong yu finis, se yu yu stap tijim ol laen blong Isrel we oli stap long ol narafala kantri, blong oli lego Loa ya blong Moses. Mo oli harem we yu stap talem long olgeta, se bambae oli no moa mekem sakomsaes long ol pikinini blong olgeta, mo blong oli no moa holem ol kastom blong yumi. 22 Bambae oli harem we yu yu kamtru finis, yu stap long ples ya. ?Naoia bambae yumi mekem olsem wanem? 23 I gud we yu mekem olsem we bambae mifala i talem long yu. I gat fo man oli stap long ples ya. Bifo oli mekem wan strong promes long God. 24 Tumora, yu mas go wetem olgeta ya, yu joen long olgeta blong mekem ol samting we i blong mekem yufala i klin long fes blong God. Mo i gud yu pem ol anamol blong ol fo man ya we oli mas kilim blong mekem sakrefaes. Nao bambae oli save finisim promes ya blong olgeta, mo oli save sevemaot hea long hed blong olgeta. Long fasin ya, bambae olgeta man oli save we ol tok ya we ol man oli stap talem from yu i no tru, yu yu stap holem Loa blong Moses yet. 25 Be long saed blong ol man ya we oli no laen blong Isrel be oli bilif long Jisas finis, mifala i sanem wan leta i go long olgeta finis, blong talemaot tok blong mifala. Mifala i talem se oli no mas kakae ol kakae ya we ol man oli yusum finis blong mekem wosip long ol narafala god. Mo oli no mas kakae blad. Mo oli no mas kakae anamol we man i jokem nek blong hem nomo, we blad i stap yet long mit blong hem. Mo oli no mas mekem nogud wetem woman.\" 26 Nao long nekis dei Pol i tekem fo man ya, nao oli go mekem ol samting ya blong mekem olgeta oli klin long fes blong God. Nao Pol i go insaed long yad ya we i blong ol laen blong Isrel long haos blong God blong talemaot long ol pris, hamas dei i stap blong finisim bisnes ya blong mekem fo man ya oli klin long fes blong God. Long taem ya ol pris oli mas kilim fo anamol, wanwan blong ol fo man ya, blong soemaot we oli klin finis. 27 Taem fulwik blong wosip ya klosap i finis, sam man long laen blong Isrel we bifo oli kamaot long Esia, oli luk Pol insaed long yad ya we i blong ol laen blong Isrel long haos blong God. Oli mekem olgeta man oli girap oli agensem Pol, nao oli holem hem. 28 Oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"!Ei! !Kwik! !Ol laen blong Isrel! !Yufala i kam givhan! Hemia nao man ya we i stap go olbaot long evri ples. Hem i stap tijim olgeta man, i stap mekem olgeta oli agensem yumi. Hem i stap mekem olgeta oli no moa ting hevi long Loa blong Moses, mo long haos ya blong God tu. Mo naoia, hem i tekem sam man we oli no laen blong Isrel, oli kam insaed long yad ya we i blong yumi nomo, i mekem tabu ples ya i doti.\" 29 (Olgeta oli tok olsem from we bifo, oli luk man Efesas ya Trofimas, we hem i stap wokbaot wetem Pol long taon. Nao oli ting se Pol i tekem hem i kam insaed long yad ya blong haos blong God.) 30 Nao samting ya i mekem olgeta man long Jerusalem oli girap, oli resis i kam, oli holem Pol, oli pulum hem i go afsaed long haos blong God. Nao wantaem nomo, ol pris oli satem doa blong haos ya. 31 Olgeta ya oli wantem kilim Pol i ded, nao komanda blong ol soldia blong ol man Rom long ples ya i harem nius se olgeta man long taon ya oli stap mekem bigfala faet. 32 Nao wantaem nomo, komanda ya i tekem sam kapten wetem ol soldia, nao oli resis i kamdaon long ol man ya. Taem ol man oli luk komanda ya wetem ol soldia blong hem, oli no moa kilim Pol, oli stap wet. 33 Nao komanda ya i kam klosap long Pol, nao i talem long ol soldia blong oli holem hem, oli fasem hem long tu jen. Nao hem i askem long olgeta se, \"?Wanem man ya? ?Hem i mekem wanem?\" 34 Nao ol man ya oli stap singaot bigwan, haf oli stap talem narafala tok, mo haf oli stap talem narafala tok. Nao olgeta samting oli paspas gud, komanda ya i no save faenemaot nating wanem samting i hapen. Ale, hem i talem long ol man blong hem, blong oli tekem Pol i go antap long barik blong ol soldia. 35 Taem Pol i kasem step blong go antap long barik ya, ol man oli kros tumas, nao from samting ya ol soldia ya oli leftemap Pol, oli karem hem i go, 36 from we ol man ya oli stap biaen long hem, oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"!Kilim hem! !Kilim hem i ded!\" 37 Nao klosap ol soldia oli tekem Pol i go insaed long barik, hem i askem long komanda ya se, \"?Plis, mi save toktok long yu smol?\" Nao komanda i askem long hem se, \"?Olsem wanem? ?Yu save toktok long lanwis blong ol man Gris? 38 ?Mi mi ting se yu yu man Ijip ya we bifo ya yu girap, yu agens long gavman, nao biaen yu tekem fo taosen man blong kilim man, yufala i go stap long draeples?\" 39 Be Pol i talem se, \"Mi mi wan laen blong Isrel. Mi bon long Silisia, long taon ya Tasas, we hem i wan bigfala taon, mo mi mi wan sitisen blong hem. Plis yu letem mi, blong mi toktok long ol man ya.\" 40 Nao komanda ya i letem hem, mo Pol i stanap long step ya, i leftemap han blong hem blong kwaetem ol man. Mo taem oli stap kwaet, hem i toktok long olgeta long lanwis blong ol laen blong Isrel.\n1 Hem i talem se, \"Ol papa mo ol brata blong mi. Plis yufala i lesin long mi, blong mi talemaot ol poen blong mi long yufala.\" 2 Nao taem olgeta oli harem we hem i stap toktok long olgeta long lanwis blong olgeta stret, oli kam kwaet moa bakegen. Nao Pol i gohed, i talem se, 3 \"Mi mi wan laen blong Isrel. Mi bon long Silisia long taon ya Tasas, be mi gruap long ples ya, long Jerusalem, mi skul long nambawan tija ya Gamaliel. Hem i tijimgud mi long Loa ya blong ol olfala blong yumi, blong mi holemstret. Mo long taem ya, mi strong blong mekem ol samting we God i wantem, stret olsem yufala ya tede. 4 Bifo, mi stap ronem ol man we oli folem Rod blong Jisas, blong kilim olgeta oli ded. Mi stap holem ol man mo ol woman, mi kam putum olgeta long kalabus. 5 Tok ya, hae pris mo olgeta memba blong Kaonsel blong yumi oli save talem se i tru. Long taem ya, mi tekem leta blong olgeta we oli raetem long ol brata blong yumi long Damaskes. Nao mi aot, mi go long ples ya blong holem olgeta we oli folem Rod ya blong Jisas. Mi wantem fasem olgeta long jen, blong pulum olgeta oli kambak long Jerusalem bakegen, blong oli kasem panis.\" 6 Mo Pol i gohed i talem se, \"Long taem ya mi stap folem rod, mi go klosap long Damaskes, nao klosap long medel dei, wantaem nomo, wan bigfala laet long skae i saenaot i kam kasem mi. 7 Nao mi foldaon long graon, mo mi harem wan tok we i talem long mi se, '!Sol! !Sol! ?Weswe yu yu stap mekem i nogud long mi olsem?' 8 Nao mi askem se, '?Masta, yu yu hu ya?' Nao hem i talem long mi se, 'Mi Jisas, man Nasaret ya we yu yu stap mekem i nogud long mi.' 9 Ol man we oli biaen long mi long rod, oli luk laet ya, be oli no harem tok blong man ya we i stap toktok long mi. 10 Nao mi askem long hem se, '?Masta, bambae mi mekem olsem wanem?' Mo Masta ya blong mi i talem long mi se, 'Yu girap, yu wokbaot, yu go long Damaskes. Nao long ples ya, bambae wan man i talemaot long yu olgeta samting we God i makemaot finis, blong bambae yu yu mekem.' 11 Bigfala laet ya i saen tumas, nao i mekem ae blong mi i blaen. Nao ol man ya we oli biaen long mi long rod oli holem han blong mi, oli lidim mi mi go insaed long Damaskes. 12 \"Long ples ya, i gat wan man i stap, nem blong hem Ananaeas. Hem i wan man blong prea, mo hem i stap holem Loa blong yumi, mo ol laen blong Isrel long ples ya oli stap ona gud long hem. 13 Nao hem i kam luk mi, i kam stanap klosap long mi, i talem se, 'Brata Sol. Naoia, ae blong yu i gud bakegen.' Nao stret long taem ya nomo, ae blong mi i gud bakegen, nao mi luk hem. 14 Nao hem i talem se, 'God ya blong ol olfala blong yumi, hem i jusumaot yu finis, blong yu bambae yu save ol samting we hem i wantem, mo blong yu luk Stret Man ya blong hem, mo blong yu harem tok blong hem long maot blong hem nomo. 15 Ol samting ya we yu luk mo we yu harem, bambae yu mas talemaot long olgeta man, blong soemaot hem long olgeta. 16 Mo naoia, i nogud blong yu stap wet. Yu girap, yu prea long Jisas, nao yu baptaes, yu letem hem i wasemaot ol sin blong yu.' \" 17 Mo Pol i gohed i talem se, \"Nao mi mi kambak long Jerusalem bakegen, mo taem mi stap prea long haos blong God, mi luk wan vison, 18 mo long vison ya mi luk Masta blong yumi. Hem i talem long mi se, 'Yu hareap, yu aot long Jerusalem naoia nomo, from we ol man long ples ya oli no save harem tok blong yu blong talemaot mi.' 19 Be mi mi talem se, 'Masta. Olgeta ya oli savegud we bifo mi mi stap go insaed long ol haos blong prea blong olgeta, mi stap holem ol man ya we oli bilif long yu, mi stap wipim olgeta. 20 Mo taem ol man oli stonem Steven, nao blad blong hem i ron from we hem i stap talemaot yu, be mi tu mi stap stanap wetem olgeta. Long taem ya, mi stap harem gud from we oli stonem hem, mo mi stap lukaot long klos blong olgeta.' 21 Be Masta blong yumi i talem long mi se, 'Yu go, from we bambae mi mi sanem yu yu go longwe, long ol man we oli no laen blong Isrel.' \" 22 Nao ol man oli stap lesin gud long ol tok ya blong Pol gogo hem i talem lastok ya. Be taem olgeta oli harem tok ya, oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"!Tekemaot man ya! !Kilim hem i ded! !I nogud hem i stap!\" 23 Nao oli stap singsingaot bigwan, oli sakem klos blong olgeta i go olbaot, mo oli tekem asis blong graon, oli stap sakem i go antap, blong soemaot we oli stap harem nogud tumas. 24 Nao komanda ya blong ol soldia blong ol man Rom i talem long ol soldia blong hem, blong oli tekem Pol i go insaed long barik. Nao hem i talem long olgeta blong oli wipim Pol blong mekem hem i talemaot, from wanem ol laen blong Isrel ya oli stap singaot bigwan agens long hem olsem. 25 Be taem oli fasemgud hem blong wipim hem, Pol i talem long kapten blong olgeta, we i stap stanap long ples ya se, \"!E! Mi mi sitisen blong Rom ya. Yufala i no jajem mi yet. !Olsem wanem yufala i wantem wipim mi?\" 26 Taem kapten i harem tok ya, hem i go talemaot long komanda se, \"!E! !Ating yu yu no save, be man ya i sitisen blong Rom ya!\" 27 Nao komanda ya i kam luk Pol, i askem long hem se, \"!E! !Yu talemgud! ?Yu tru, yu sitisen blong Rom?\" Pol i talem se, \"Yes, mi tru ya.\" 28 Nao Komanda ya i talem se, \"?Olsem wanem? Mi mi pem bigfala mane blong kam sitisen blong Rom.\" Be Pol i talem se, \"Be mi mi sitisen, from we papa blong mi i sitisen blong Rom.\" 29 Nao wantaem nomo, ol soldia we oli stap rere blong wipim Pol oli sek long hem, oli arier. Mo taem komanda ya i save we Pol i sitisen blong Rom, mo we hem i fasem hem finis long ol jen, hem i fraet gud. 30 Nao komanda ya i wantem harem stret, wanem poen we ol laen blong Isrel ya oli agensem Pol from. Nao from samting ya, long nekis dei, hem i tekemaot jen we oli fasem Pol long hem, mo i sanem tok i go long ol jif pris mo olgeta memba blong Kaonsel ya blong ol laen blong Isrel, blong oli mekem miting. Nao hem i tekem Pol i go stanap long fes blong olgeta.\n1 Nao Pol i lukluk stret long ol memba blong Kaonsel ya, i talem se, \"Ol brata. Long olgeta laef blong mi, i stat bifo kam kasem tede, be mi no harem se mi mekem wan samting we i stikim mi, se mi mekem i rong long fes blong God.\" 2 Nao Hae Pris ya Ananaeas i talem long olgeta we oli stap stanap klosap long Pol, blong wan i slavem maot blong hem. 3 Be Pol i talem long hem se, \"God bambae i slavem yu. Yu yu olsem wol blong haos we oli wokem long laem, we waetwas nomo i holem. ?Weswe yu yu stap sidaon long ples ya blong jajem mi from Loa blong yumi? !Taem yu talem long olgeta, se wan i slavem mi, yu yu brekem Loa ya finis!\" 4 Ol man klosap long Pol oli talem long hem se, \"!E! !Yu yu stap tok nogud long hae pris blong God ya!\" 5 Nao Pol i talem se, \"Ol brata, mi mi no save nating we hem i hae pris, from we mi mi save, Baebol i talem se, 'Bambae yu no tok nogud long man we i haeman blong yu.' \" 6 Nao taem Pol i luk we haf blong Kaonsel ya oli Sadusi mo narafala haf oli Farisi, hem i singaot bigwan insaed long Kaonsel ya se, \"Ol brata. Mi mi wan Farisi, mo papa blong mi mo ol bubu blong mi, olgeta tu oli Farisi. Be olgeta ya oli wantem traem mi long ples ya tede, from we mi mi putum tingting blong mi long tok ya blong yumi we i talem se man we i ded, bambae i save laef bakegen.\" 7 Taem hem i talem tok ya, wantaem nomo ol Farisi wetem ol Sadusi oli rao, nao insaed long Kaonsel ya oli seraot long tu haf, 8 from we ol Sadusi oli stap talem se ol dedman oli no save laef bakegen. Mo oli stap talem se i no gat enjel, mo i no gat spirit tu. Be ol Farisi oli bilif se trifala samting ya i tru ya. 9 Nao from samting ya, tok blong olgeta i stap go antap, oli stap singaot bigwan moa. Nao sam tija blong Loa we oli Farisi, oli girap, oli talemaot strong se, \"Mifala i no faenem sam poen long man ya nating. Ating i tru ya. Ating wan spirit no wan enjel i bin toktok long hem.\" 10 Nao rao blong olgeta i kam strong tumas, olgeta oli stap faet. Mo from samting ya, komanda ya i fraet we bambae olgeta oli tekem Pol, oli brebrekem bodi blong hem. Nao hem i talem long ol soldia blong hem, blong oli godaon, oli tekemaot Pol, oli tekem hem i kambak insaed long barik blong olgeta bakegen. 11 Nao long naet, Masta blong yumi i kamtru long Pol, i talem long hem se, \"Hemia nating ya. Yu no fraet. Yu yu talemaot mi finis long ples ya long Jerusalem, mo bambae long Rom yu mas mekem olsem bakegen.\" 12 Long nekis moning, sam laen blong Isrel oli mekem miting, nao oli mekem wan plan blong kilim Pol i ded. Mo oli mekem wan strong promes long God, se bambae oli no save kakae mo oli no save dring gogo oli kilim Pol, mo sipos oli brekem promes ya, i gud God i kilim olgeta i ded. 13 I gat moa long foti man, we oli joen blong mekem plan ya. 14 Nao oli go long ol jif pris, mo ol elda blong ol laen blong Isrel, oli talem long olgeta se, \"Mifala i mekem wan strong promes finis, se bambae mifala i no kakae wan samting, gogo mifala i kilim Pol i ded fastaem. 15 Ale, yufala wetem olgeta blong Kaonsel, yufala i mas sanem tok i go long komanda ya blong ol soldia blong ol man Rom. Yufala i mas askem long hem, blong i tekem Pol i kamdaon long yufala bakegen. Yufala i save giaman long hem, se yufala i wantem traem lukluk moa long bisnes ya blong hem. Nao bambae mifala i stap rere long hem, blong kilim hem long hafrod.\" 16 Be pikinini blong sista blong Pol, hem i harem nius blong plan ya. Nao hem i girap, i go insaed long barik blong ol soldia, i talemaot long Pol. 17 Nao Pol i singaot wan kapten i kam, i talem long hem se, \"Plis yu tekem yang boe ya i go long komanda, from we hem i gat wan ripot blong talem long hem.\" 18 Nao kapten ya i tekem hem, i lidim hem i go long komanda, nao i talem se, \"Man ya Pol we i stap long kalabus, hem i singaot mi, i askem long mi blong mi tekem yang boe ya i kam luk yu, from we hem i gat wan ripot blong talem long yu.\" 19 Nao komanda ya i holem han blong boe ya, i tekem hem, tufala nomo i go wanples. Nao komanda i askem long hem se, \"?Wanem samting ya we yu wantem talem long mi?\" 20 Hem i talem se, \"Ol haeman blong ol laen blong Isrel oli agri finis, blong tumora bambae oli askem long yu, blong yu tekem Pol i godaon long Kaonsel blong olgeta. Bambae oli giaman long yu, se Kaonsel ya i wantem traem lukluk moa long bisnes ya blong hem. 21 Be plis, yu no letem olgeta oli pulum yu, from we i gat moa long foti man blong olgeta, we bambae oli haed long hafrod, oli stap wet long hem. Olgeta man ya oli mekem wan strong promes finis, se bambae oli no save kakae, mo oli no save dring, gogo oli kilim hem i ded fastaem. Mo oli rere finis blong mekem samting ya, oli stap wet long tok blong yu nomo.\" 22 Nao komanda ya i talem long hem se, \"Ale, yu no talemaot long ol man, we yu yu talem nius ya long mi.\" Nao hem i sanem hem i gobak. 23 Nao komanda ya i singaot tu kapten blong hem, i talem long tufala se, \"Yutufala i go talemaot long fo handred seventi soldia blong oli mekemrere blong go long Sisaria. I mas gat tu handred soldia blong wokbaot nomo, mo seventi soldia blong ron long hos, mo tu handred soldia we oli man blong spia. Oli mas rere blong aot long naen klok long naet. 24 Mo oli mas mekemrere sam hos blong Pol i yusum. Yutufala i mas tekem hem i gotru long hed gavman ya Filiks, we bambae i no gat wan samting i spolem hem long rod.\" 25 Nao kapten ya i raetem wan leta, i givim long tufala kapten ya blong karem i go long hed gavman. Leta ya i talem se, 26 \"Filiks. Yu yu haeman tru. Mi Klodias Lisias, mi raetem leta ya i kam long yu, we yu yu hed gavman, mo mi talem halo long yu. 27 Man ya, ol laen blong Isrel oli holem hem finis, mo klosap oli kilim hem i ded. Be mi mi harem nius we hem i wan sitisen blong Rom, nao mi go wetem ol soldia blong mi, mi tekemaot hem long olgeta. 28 Mi wantem faenemaot wanem poen we olgeta oli faenem long hem, nao mi tekem hem i go long miting blong Kaonsel blong olgeta. 29 Mo mi faenemaot we hem i no mekem wan samting nating we i stret blong hem i ded, no i go stap long kalabus from. Ol poen we olgeta oli faenem long hem, oli blong bisnes blong loa blong olgeta nomo. 30 Be biaen, taem wan man i kam talemaot long mi, we ol laen blong Isrel ya oli stap mekem plan blong kilim hem i ded, mi mi ting se i gud mi sanem hem i kam long yu. Mi talem long ol man ya we oli kros long hem, se bambae oli mas talemaot ol rabis poen we oli faenem long hem, long fes blong yu. Hemia en blong tok blong mi.\" 31 Nao ol soldia ya oli mekem olsem we komanda ya i talem. Long naet ya, oli tekem Pol, nao oli go kasem ples ya Antipatris. 32 Long nekis dei, ol soldia ya we oli ron long hos, olgeta ya nomo oli tekem hem i go. Be ol narafala soldia oli gobak long barik blong olgeta bakegen. 33 Nao olgeta ya oli tekem hem i godaon long Sisaria, nao oli givim leta ya i go long hed gavman, mo oli putum Pol i stap long han blong hem. 34 Hed gavman i ridim leta ya, nao hem i askem long Pol se, \"?Yu yu man wea?\" Taem hem i harem we Pol i kamaot long Silisia, 35 hem i talem se, \"Taem ol man oli kamtru blong talemaot ol poen we oli faenem long yu, bambae mi mi mekem kot long bisnes ya blong yu.\" Nao hem i talem long ol soldia blong hem blong oli holem Pol i stap long haos ya we i hedkwota blong hem, we King Herod i bin wokem bifo.\n1 Faef dei i pas, nao Hae Pris ya Ananaeas i kamdaon long Sisaria. Mo sam elda blong ol laen blong Isrel, mo wan loea we nem blong hem Tetalas, oli kam wetem hem. Taem oli kamtru, oli go stanap long fes blong Filiks, nao oli stap talemaot ol poen we oli gat agens long Pol. 2 Nao oli singaot Pol i kam insaed, mo Tetalas i stap talemaot ol poen blong olgeta long Filiks. Hem i talem se, \"Masta. Yu yu haeman tru. Mo from we fasin blong yu blong lidim mifala i waes gud, ples blong mifala i stap kwaet longtaem finis. Mo yu yu stretem plante fasin long ples ya finis, blong mekem laef blong mifala i kam gud moa. 3 Oltaem mifala i stap harem gud tumas from ol samting ya, mo mifala i talem tangkiu tumas long yu from. 4 Mi mi no wantem spolem taem blong yu tumas, be mi askem long yu blong yu sore long mifala, yu lesin lelebet long smol tok ya blong mifala. 5 Mifala i faenem finis we man ya i wan rabis man, hem i stamba blong plante trabol. Olbaot long wol, hem i stap mekem plante bigfala rao long ol laen blong Isrel, mo hem i wan lida blong krangke kampani ya blong mifala we oli biaen long man Nasaret ya. 6 Mo hem i traem mekem haos blong God i doti long fes blong God. Nao mifala i holem hem. Mo sipos yu askem kwestin long hem, yu save harem ol poen we mifala i stap talemaot, stret long maot blong hem.\" 9 Nao ol laen blong Isrel oli joen long ol tok ya blong loea, oli talem se, \"Olgeta tok ya i tru nomo.\" 10 Nao hed gavman ya i sakem hed blong hem long Pol, blong hem i toktok. Nao Pol i talem se, \"Mi mi savegud, we yu yu stap jajem ol man long ples ya blong mifala, long plante yia finis. Mo from samting ya, mi mi glad tumas blong talemaot ol poen blong mi long fes blong yu. 11 I gat twelef dei nomo i pas we mi bin go antap long Jerusalem blong mekem wosip. Mo yu yu save jekemap tok ya blong mi se i tru no i no tru. 12 Ol laen blong Isrel ya oli no luk se mi mi rao wetem sam man long haos blong God. Mo oli no luk se mi stap mekem ol man oli girap, oli agens long mi insaed long ol haos blong prea, mo long ol ples olbaot long taon, nogat. 13 Mo oli no save soemaot long yu, we ol poen ya, we naoia oli talemaot long yu, oli tru. 14 \"Be mi mi save talemaot long yu, se i tru we mi mi stap mekem wosip long God ya blong ol olfala blong mifala, long Rod ya blong Jisas, we olgeta ya oli stap talem se i krangke. Mo mi bilif tu long olgeta tok we oli raetem long buk blong Loa blong Moses, mo long ol buk blong ol profet. 15 Mo mi putum tingting blong mi long God blong luk sem samting ya nomo we olgeta ya oli stap tingbaot. Hemia samting ya, we God bambae i mekem olgeta man we oli ded oli laef bakegen, ol man we oli stret, wetem ol man we oli no stret. 16 Mo from samting ya, oltaem mi stap traehad tumas blong mekem we long fes blong God mo long fes blong man, bambae mi no mekem wan samting we i save stikim mi, se mi mekem i rong. 17 \"Mi mi no moa stap long Jerusalem long plante yia. Nao biaen, mi go long ples ya blong tekem mane i go long ol man ples blong mi, mo blong kilim anamol long haos blong God blong mekem sakrefaes. 18 Mo taem mi stap mekem samting ya yet, olgeta oli luk mi long haos blong God, biaen long taem ya we mi mekem mi mi klin finis long fes blong God. Mo i no gat plante man oli stap wetem mi, mo i no gat rao tu. 19 Be i gat sam laen blong Isrel we oli aot long Esia, we long taem ya oli stap long haos ya. Mo sipos oli gat ol poen we oli faenem agens long mi, i stret nomo blong olgeta ya oli kam stanap long fes blong yu blong talemaot. 20 Sipos no, i gud ol man ya oli talemaot long yu wanem samting nogud we oli faenem long mi, se mi mi mekem long taem ya we mi stanap long fes blong Kaonsel blong olgeta. 21 Oli kros long mi from wan tok nomo. Taem mi stanap long fes blong olgeta, mi singaot bigwan se, 'Yufala i stap jajem mi tede, from we mi bilif we ol dedman bambae oli save laef bakegen.' \" 22 Filiks ya, hem i wan man we i savegud nius blong Rod ya blong Jisas, nao hem i satem kot blong bisnes ya fastaem. Hem i talem se, \"Taem komanda ya Lisias i kamtru, bambae mi mi save givim ansa blong mi long bisnes ya.\" 23 Nao hem i talem long kapten ya we i stap gad long Pol, blong hem i gad gud long hem, be i letem hem blong i fri lelebet. Mo hem i talem long hem blong i letem ol fren blong Pol, oli tekem ol samting we Pol i sot long hem, oli kam givim long hem. 24 I gat sam dei i pas, nao Filiks i tekem woman blong hem Drusila i kam. Woman ya i wan laen blong Isrel. Nao Filiks i talem long olgeta blong oli tekem Pol i kam, mo taem Pol i stap tokbaot fasin blong bilif long Jisas Kraes, hem i stap lesin long hem. 25 Be taem Pol i stap tokbaot ol gudfala fasin, mo fasin ya se man i mas blokem ol samting we hem nomo i wantem, mo dei ya we God bambae i jajem olgeta man, Filiks i seksek gud. Nao hem i talem se, \"I naf fastaem, yu save goaot. Taem mi mi gat janis, bambae mi singaot yu bakegen.\" 26 Be long semtaem, hem i stap tingbaot we maet hem i save kasem sam mane long Pol blong letem hem i go fri. Nao from samting ya, oltaem hem i stap singaot Pol blong i kam, nao i stap toktok wetem hem. 27 Tu yia i pas, nao Filiks i finisim wok blong hem blong hed gavman, be hem i livim Pol i stap long kalabus, from we hem i wantem mekem ol laen blong Isrel oli harem gud long hem. Nao Posias Festas i tekem ples blong hem, i kam hed gavman.\n1 Nao Festas i statem wok blong hem long provins ya, long hedkwota blong hem long Sisaria, mo long namba tri dei blong hem, hem i go antap long Jerusalem. 2 Long ples ya, ol jif pris mo ol haeman blong ol laen blong Isrel oli stap talemaot ol poen we oli gat agens long Pol. Oli askem strong long Festas 3 blong hem i givhan long olgeta, agens long Pol. Mo oli wantem hem i sanem Pol i kam antap long Jerusalem, from we oli mekem plan finis blong kilim hem i ded long hafrod. 4 Be Festas i talem se, \"Pol i stap long kalabus long Sisaria, mo bambae i no longtaem, mi tu mi gobak long ples ya. 5 I moa gud yufala i letem ol haeman blong yufala oli kamdaon long Sisaria wetem mi. Nao sipos man ya i mekem sam samting we i nogud, olgeta oli save talemaot long mi.\" 6 Nao Festas i stap eit dei no ten dei bakegen wetem olgeta, nao i godaon long Sisaria bakegen. Long nekis dei, hem i go sidaon insaed long haos ya we oli stap mekem kot long hem, i talem long olgeta blong oli tekem Pol i kam insaed. 7 Ol laen blong Isrel we oli aot long Jerusalem oli stap tu, nao taem Pol i kam insaed, oli kam stanap raon long hem. Nao oli stap talemaot plante strong poen agens long hem, be oli no save soemaot we tok blong olgeta i tru. 8 Nao Pol i talem se, \"Mi mi no mekem wan samting nating we i nogud long Loa blong mifala ol laen blong Isrel, no long haos blong God, no long Sisa we i king blong olgeta kantri.\" 9 Be Festas i wantem mekem ol laen blong Isrel oli harem gud long hem, nao hem i askem long Pol se, \"?Olsem wanem? ?Yu yu glad blong go antap long Jerusalem, blong bambae mi mi traem yu long ples ya, long ol poen ya we oli stap talem?\" 10 Be Pol i talem se, \"Mi mi stanap long wan kot we Sisa i stanemap. Mo i stret nomo blong kot olsem i traem mi. Yu yu savegud finis, we mi mi no mekem sam samting nogud agens long ol laen blong Isrel. 11 Sipos mi brekem loa, no mi mekem sam samting we i stret blong mi ded from, mi no save askem long yu blong yu tekemaot mi long panis olsem. Be sipos tok ya blong olgeta blong talemaot ol poen ya agens long mi i no tru, bambae i no gat man we i gat raet blong putum mi long han blong olgeta. Mi mi wantem go talemaot bisnes ya blong mi long fes blong Sisa, long Rom.\" 12 Nao Festas i toktok smol fastaem long ol asesa blong hem. Mo biaen, hem i talem long Pol se, \"Yu yu talem se yu wantem go luk Sisa from bisnes ya. Oraet, i gud nomo. Bambae yu save go luk Sisa.\" 13 Sam dei i pas, nao King Agripa mo sista blong hem Benis, tufala i kam long Sisaria blong luk Festas, blong talem halo long hem. 14 Oli stap sam dei finis, nao Festas i talemaot bisnes blong Pol long king ya. Hem i talem se, \"I gat wan man i stap long ples ya, we taem Filiks i finis long wok blong hem long ples ya, hem i livim hem i stap long kalabus. 15 Mo taem mi mi go long Jerusalem, ol jif pris mo ol elda blong ol laen blong Isrel oli stap talemaot ol poen agens long hem. Mo oli wantem blong mi mi jajem hem, mi givim panis long hem. 16 Be mi talemaot long olgeta se, 'I no fasin blong mifala man Rom, blong mifala i letem man i go nating long han blong ol man we oli stap talemaot ol poen agens long hem. Fastaem, hem i mas gat janis blong stanap long fes blong olgeta, blong talemaot ansa blong hem long ol poen ya.' 17 Nao taem ol laen blong Isrel ya oli kamtru long ples ya, mi no westem taem nating. Be stret long nekis dei blong hem, mi go sidaon insaed long haos ya we mifala i stap mekem kot long hem, nao mi talem long olgeta blong oli tekem Pol i kam. 18 Ol enemi blong hem oli girap, be oli no talemaot se hem i mekem ol samting nogud, olsem we mi ting se bambae oli talem, nogat. 19 Olgeta oli stap tokbaot wan rao nomo we oli gat long hem, from fasin blong skul blong olgeta. Mo oli stap tokbaot wan dedman ya, we nem blong hem Jisas, we Pol i stap talemaot se hem i laef bakegen. 20 Long ol bisnes olsem, mi mi no save rod blong hem tumas. Nao from samting ya, mi askem long Pol se, '?Olsem wanem? ?Yu yu wantem go antap long Jerusalem, blong bambae mi mi go traem yu long ples ya, long ol poen ya we oli stap talem?' 21 Be Pol i no wantem blong mi mi jajem hem. Hem i askem long mi blong mi sanem hem i go long Rom, blong Sisa bambae i jajem bisnes ya blong hem. From samting ya, mi mi talem long ol man blong mi, blong oli lukaot gud long hem, gogo bambae mi mi gat janis blong sanem hem i go long Sisa.\" 22 Nao King Agripa i talem long Festas se, \"Mi tu mi wantem harem tok blong man ya.\" Mo Festas i talem se, \"Ale, tumora bambae yu save harem hem.\" 23 Nao long nekis dei, King Agripa wetem Benis, tufala i kam long rum ya we oli stap mekem kot long hem. Ol nambawan kapten blong ol soldia, mo ol haeman blong taon oli stap, mo olgeta oli mekem ol strong kastom blong olgeta blong ona long king. Nao Festas i talem long ol man blong hem, blong oli tekem Pol i kam insaed. 24 Nao Festas i talem se, \"King Agripa. Mo yufala evriwan we yufala i stap long ples ya tede. Man ya we i stap long fes blong yufala, olgeta laen blong Isrel long ples ya mo long Jerusalem tu, oli stap toktok oltaem long mi from. Oltaem olgeta oli stap singaot strong long mi se, 'I no stret blong yu letem man ya i stap laef.' 25 Be mi mi no save faenemaot wan samting we hem i mekem, we i stret blong mi mi jajem hem from, se bambae i mas ded. Mo from we hem i talem se hem i wantem go long Rom blong talemaot ol poen blong hem long fes blong Sisa, blong Sisa i jajem hem, mi mi tingbaot finis se bambae mi sanem hem i go. 26 Be mi no gat wan stret tok blong bisnes ya blong hem, blong raetem i go long Sisa. Nao from samting ya, mi tekem hem i kam stanap long fes blong yu, King Agripa, mo long fes blong yufala evriwan. Mi wantem yu yu traem luk bisnes ya blong hem, blong bambae mi save raetem sam tok blong hem blong sanem i go. 27 Mi mekem olsem from we mi luk se i krangke blong mi sanem wan man blong kalabus i go longwe, be mi no save soemaot i klia wanem poen we olgeta oli faenem long hem.\"\n1 Nao King Agripa i talem long Pol se, \"Oraet, mi letem yu nao blong yu talemaot ol poen blong yu.\" Nao Pol i leftemap han blong hem blong olgeta oli lesin long hem. Nao hem i talemaot ansa blong hem long ol poen we ol man oli stap talem agens long hem. Hem i talem se, 2 \"King Agripa. Mi mi luk olsem bigfala laki blong mi tede, from we yu yu stap, nao mi mi gat janis blong talemaot ansa blong mi long fes blong yu, from ol poen ya we ol laen blong Isrel oli stap talem agens long mi. 3 Tok ya i tru tumas, from we yu yu savegud ol kastom mo fasin blong yumi ol laen blong Isrel. From samting ya, mi askem long yu blong yu letem tingting blong yu i longfala, blong harem olgeta tok blong mi. 4 \"Olgeta laen blong Isrel oli save-gud fasin blong mi, i stat long taem we mi mi smol pikinini nomo, we mi stap wetem ol man ples blong mi, mo long taem ya we mi stap long Jerusalem. 5 Olgeta ya oli save finis, we taem mi mi yang boe yet, mi stap joen long kampani ya blong yumi we oli Farisi, we fasin blong olgeta i strong moa. Mo mi tu mi wan Farisi. Mo sipos ol laen blong Isrel ya oli glad blong oli kam witnes blong mi, oli save talem se tok ya blong mi i tru. 6 Mo naoia, mi mi stap stanap long ples ya, blong yu yu skelem ol toktok blong mi, from we mi mi putum tingting blong mi i stap long promes ya we God i mekem bifo long ol olfala blong yumi. 7 Be hemia sem promes ya nomo we ol twelef laen ya blong yumi, we oli stap mekem wosip long God long dei mo long naet, oli putum tingting blong olgeta long hem, blong oli kasem. King Agripa, from we mi mi putum tingting blong mi i stap olsem, ol laen blong Isrel ya oli stap talemaot ol poen agens long mi. 8 !Olgeta! ?From wanem i strong tumas long yufala blong bilif we God i save mekem man we i ded i laef bakegen? 9 \"Bifo ya, mi mi luk se i stret blong mekem olgeta samting blong blokem nem blong man Nasaret ya, Jisas. 10 Hemia fasin blong mi we mi mekem long Jerusalem. Mi go tekem pepa long ol jif pris, nao mi girap, mi putum plante man blong God oli go long kalabus. Mo taem oli jajem olgeta se oli mas ded, mi tu mi agri blong kilim olgeta. 11 Plante taem mi stap goraon long ol haos blong prea, mi stap givim panis long olgeta, mi stap traem tanem tingting blong olgeta, blong mekem olgeta oli tok nogud long Jisas. Mi mi kros tumas long olgeta, mi stap ronem olgeta oltaem, gogo oli go stap long ol narafala taon longwe, be mi mi biaen long olgeta yet.\" 12 Mo Pol i gohed i talem se, \"Wan taem, mi mi go long Damaskes blong mekem fasin ya bakegen. Ol jif pris oli givim raet long mi, mo oli talem strong long mi tu, blong mi mas mekem olsem. 13 King Agripa, long medel dei, mi mi stap long rod, nao mi luk wan bigfala laet long skae, we i saenaot i kam kasem mi mo ol man we oli biaen long mi. Laet ya i saen we i saen, i winim san, 14 nao mifala evriwan i foldaon long graon. Nao mi harem wan tok long lanwis blong ol laen blong Isrel, we i talem long mi se, '!Sol! !Sol! ?Weswe yu yu stap mekem i nogud long mi olsem? Fasin ya i stap spolem yu nomo. Yu yu olsem buluk we taem man blong hem i stikim long stik we i sap, be i stap kikbak long stik ya, nao stik ya i stikim hem moa.' 15 Nao mi askem long hem se, '?Masta, yu yu hu ya?' Nao Masta ya blong mi i talem se, 'Mi Jisas ya, we yu stap mekem i nogud long mi. 16 Be yu girap, yu stanap. Mi mi kamtru long yu olsem blong putumap yu, blong yu kam man blong wok blong mi. Yu yu mas talemaot long ol narafala man, ol samting ya we yu luk long mi tede, mo ol samting we bambae mi soemaot long yu. 17 Mi bambae mi tekemaot yu long han blong ol laen blong Isrel, mo long han blong ol narafala man tu, we bambae mi sanem yu blong go talemaot mi long olgeta. 18 Bambae yu yu mas openem ae blong olgeta blong oli tanem tingting blong olgeta, oli aot long tudak, oli kam long delaet, mo blong oli aot long paoa blong Setan, oli kam long paoa blong God. Nao God bambae i tekemaot ol sin blong olgeta, from we oli bilif long mi. Nao bambae hem i tekem olgeta oli kam kasem ples blong olgeta, wetem ol man ya we God i jusumaot olgeta finis.' \" 19 Mo Pol i gohed i talem se, \"King Agripa. Mi mi stap mekem olgeta samting ya we God i soemaot long mi, long vison ya. 20 Mi mi stat prij, mi statem fastaem long Damaskes, nao biaen mi stap prij long Jerusalem, mo long olgeta ples long Judia, mo long ol ples blong ol man we oli no laen blong Isrel tu. Mi stap talemaot long ol man, se oli mas tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta, oli mas bilif long God. Mo oli mas mekem ol fasin ya we i save soemaot we olgeta oli tanem tingting blong olgeta finis. 21 Nao from wok ya, taem mi mi stap long haos blong God long Jerusalem, ol laen blong Isrel ya oli girap, oli holem mi, mo oli stap traem blong kilim mi mi ded. 22 Be God i stap givhan long mi oltaem, taswe kam kasem tede, mi mi stap talemaot Jisas long fes blong olgeta man, long ol haeman mo ol man we oli no gat nem. Tok ya we mi stap talem, i sem tok nomo we ol profet mo Moses tu oli talemaot fastaem bifo, se bambae i olsem. 23 Olgeta oli talemaot we Mesaea ya, hem i mas harem nogud long bodi blong hem gogo i ded. Mo biaen, hem i mas faswan blong i laef bakegen. Long fasin ya, hem i save soemaot wan laet long ol laen blong Isrel mo long ol narafala man tu, we laet ya i rod blong God i sevem olgeta.\" 24 Nao taem Pol i stap talemaot stori ya blong hem olsem, Festas i singaot bigwan long hem, i talem se, \"!Pol! !Yu yu krangke! Yu stap lukluk insaed long bisnes ya tumas. !Naoia, hed blong yu i krangke finis!\" 25 Be Pol i talem long hem se, \"Masta. Yu yu haeman blong mi, be mi mi no krangke. Ol tok ya we mi mi stap talem oli stret nomo, mo oli tru. 26 Mi mi save toktok stret long King Agripa, we mi no gat sem, from we mi save we hem i save ol samting ya finis. Mi savegud we hem i no mestem wan long ol samting ya, from we i tru, bisnes ya i no wan samting we i kamtru long wan kona nomo. 27 King Agripa. ?Olsem wanem? ?Yu yu bilif long ol tok blong ol profet? Mi mi savegud we yu yu bilif long olgeta.\" 28 Nao King Agripa i talem long Pol se, \"?Yu yu ting se long smoltaem ya nomo, bambae yu pulum mi mi kam Kristin man?\" 29 Be Pol i talem se, \"Maet smoltaem nomo no i longtaem, be mi mi prea long God, i no from yu nomo, be from yufala evriwan ya we yufala i stap lesin long ol tok ya blong mi tede. Mi mi wantem tumas blong bambae yufala evriwan i kam Kristin olsem mi. Jen ya nomo we oli fasem mi long hem, mi no wantem blong oli fasem yufala long hem.\" 30 Long tok ya, king ya wetem hed gavman, mo Benis, mo ol narafala man we oli stap, oli girap, 31 oli goaot. Mo oli stap taltalem long olgeta se, \"Man ya i no mekem wan samting we i stret blong hem i ded, no blong hem i stap kalabus from.\" 32 Mo King Agripa i talem long Festas se, \"Sipos man ya i no talem se i wantem tekem bisnes ya blong hem i go long Sisa, blong hem i jajem, bambae i isi nomo blong yumi letem hem i gofri.\"\n1 Taem olgeta oli putum tok finis se bambae mifala i go long Itali, oli putum Pol mo sam narafala man blong kalabus long han blong wan kapten blong ol soldia, nem blong hem Julias. Hem i kapten blong wan handred soldia, we oli blong kampani ya we oli kolem \"Kampani blong Sisa\". 2 I gat wan sip we i aot long Adramitiam i kam, nao i rere blong gobak long ol ples long Esia. Nao mifala i go long sip ya, mifala i aot. Mo i gat wan man Masedonia i kam wetem mifala, nem blong hem Aristakas, we hem i blong taon ya Tesalonaeka. 3 Long nekis dei, mifala i kamtru long Saedon. Julias i sore long Pol, mo i letem hem i goso blong luk ol fren blong hem. Olgeta ya oli lukaot gud long hem. 4 Nao mifala i aot long ples ya bakegen, mo from we win i agens long mifala, mifala i pas raon long narasaed long aelan ya Saepras, we solwota i kwaet. 5 Nao mifala i pas afsaed olgeta long Silisia mo Pamfilia, nao mifala i kamtru long Lisia, long taon ya Maera. 6 Long ples ya, kapten ya blong ol soldia, hem i faenem wan sip we i aot long Aleksandria, i stap go long Itali. Nao hem i putum mifala i go long sip ya. 7 Nao mifala i aot bakegen, be long plante dei, sip ya i stap ron slo nomo. Mifala i stap baot, mifala i trabol gud blong kam afsaed long taon ya Nidas. Be long ples ya win i blokem mifala, nao mifala i no save goso. Ale, mifala i ron blong go long aelan ya Krit. Mifala i pas raon long bigfala poen blong hem, nem blong hem Salmone. Nao mifala i ron long narasaed aelan ya, 8 mifala i stap pas klosap long so, mo mifala i stap trabol yet. Nao mifala i kam kasem wan ples we nem blong hem Gudfala Haba, we i klosap long taon ya Lasea. 9 Nao from we mifala i lusum plante dei, taem blong wokbaot long sip i finis, from klosap i taem blong hariken. Bigfala dei ya blong ol laen blong Isrel, we nem blong hem \"Dei blong Stretem Sin\", hem i pas finis. Hemia long manis Oktoba. Nao Pol i tok blong wonem olgeta, i talem se, 10 \"Ol fren. Mi mi luk we bambae yumi gat plante trabol long rod ya blong yumi. Bambae i isi nomo blong yumi lusum ol kago ya, wetem sip ya, mo ating yumi tu, bambae yumi lus.\" 11 Be kapten ya blong ol soldia, hem i stap lesin moa long kapten blong sip, mo man ya we sip ya i blong hem. Hem i no save lesin tumas long tok ya blong Pol. 12 Mo haba ya i no wan gudfala haba tu blong sip i stap long hem long koltaem, from we taem ya i taem blong hariken. From samting ya, bighaf blong olgeta oli wantem se mifala i aot long ples ya, blong traem kasem narafala haba ya Finiks, sipos oli save mekem. Hemia wan narafala haba long Krit, we i open long tu saed, long saotwes mo long notwes. Mo sip i save stap gud long hem long koltaem ya. 13 Nao i gat wan saot win i stap blu, we i no bigfala tumas. Nao olgeta oli luk we win ya i stret blong oli save folem plan blong olgeta, mo oli ting se oli save mekem. Nao oli pulum angka, mo oli pulum sel, nao mifala i aot. Mifala i stap pas klosap long so blong bigfala aelan ya Krit. 14 Be i no longtaem, wan bigfala win i girap, i blu we i olsem hariken nomo. Win ya, oli kolem notis win. Hem i kamdaon long aelan ya, 15 i kasem mifala, nao i holem sip we mifala i no save tanem fored blong hem i go stret long win. Mifala i livim i stap olsem nomo, nao win i stap tekem mifala i go. 16 Nao mifala i pas long smol aelan ya Kaoda, long saed long saot. Long ples ya mifala i haed smol, nao mifala i gat janis blong pulum dinggi i kam antap blong putumgud. Be ol boskru oli hadwok tumas 17 blong tekem i kam antap. Nao biaen, oli pulum sam rop i goraon aninit long sip, mo oli taetemstrong blong holem sip ya. Olgeta oli fraet, from we afsaed long Libia, solwota i no dip, mo oli ting se sip ya bambae i fas long sanbij long ples ya. Nao from samting ya, oli slakem sel i kamdaon, mo oli letem win i tekem sip i go nomo. 18 Bigfala win ya i stap strong yet, nao long nekis dei oli stap sakem ol kago blong sip ya i go long solwota. 19 Mo long nekis dei bakegen, olgeta ya oli sakem ol samting blong sip tu i go. 20 Nao long plante dei, mifala i no save luk san, mo long naet mifala i no save luk ol sta. Mo win ya i stap gohed we i no godaon nating. Nao mifala i ting se bambae mifala i no moa save laef. 21 Long taem ya mifala evriwan i stap plante dei finis we mifala i no kakae. Nao Pol i stanap long fes blong mifala evriwan, i talem se, \"Ol fren. Sipos yufala i lesin long ol tok blong mi fastaem, nao yumi no lego Krit, ating bambae i moa gud. Bambae yumi no kasem ol trabol ya, yumi no lusum plante samting olsem. 22 Be naoia mi talem long yufala, se yufala i no fraet. Bambae i no gat wan long yumi we i save lusum laef blong hem. sip ya nomo, bambae i lus. 23 Mi mi man blong God mo mi stap mekem wosip long hem. Las naet, wan enjel blong hem i kamtru long mi, nao hem i talem long mi se, 24 'Pol, yu no fraet. Bambae yu yu mas go stanap long fes blong Sisa, long Rom. Mo from we God i gud tumas, hem i glad blong letem ol man ya we oli stap wetem yu long sip, oli stap laef.' \" 25 Mo Pol i gohed i talem se, \"Ol fren. From samting ya, yufala i no fraet. Mi mi bilif long God, se bambae evri samting oli save kamtru stret olsem we enjel ya i talem long mi. 26 Be fastaem win ya bambae i dragem sip ya blong yumi, i goso long wan aelan.\" 27 Mifala i stap trabol long bigfala win ya gogo kasem fotin dei. Nao long namba fotin dei, long naet blong hem, win ya i stap dragem sip ya blong mifala yet, i go olbaot long bigfala solwota ya, we nem blong hem Mediterenian Si. Be klosap long medel naet, ol boskru oli ting se mifala i stap kam klosap long so samples. 28 Nao oli sakem wan ledlaen, oli faenem we i gat toti seven meta. Oli wet smol, nao oli sakem bakegen, oli faenem we i gat samwe long twanti eit meta nomo. 29 Nao oli fraet se sip ya bambae i brok long ol ston. Nao oli tekem fo angka, oli sakem long af. Mo oli stap prea blong bambae i brok delaet kwik. 30 Nao ol boskru oli traem ronwe long sip. Oli pusumdaon dinggi, nao oli giaman se bambae oli go sakem sam angka long fored. 31 Be Pol i talem long kapten blong ol soldia wetem ol soldia blong hem se, \"Olgeta ya oli mas stap long sip. Sipos no, bambae God i no sevem yufala.\" 32 Nao from samting ya, ol soldia oli go katem rop blong dinggi, oli letem i go lus. 33 Klosap i brok delaet, nao Pol i talem strong long olgeta, se oli mas kakae. Hem i talem se, \"Long fotin fuldei, yufala i stap wet blong kasem janis blong kakae, be yufala i no kakae yet. 34 From samting ya, mi mi talem strong long yufala, se naoia yufala i mas kakae. Sipos yufala i wantem laef, naoia yufala i mas kakae. Bambae yufala i oraet. Bambae i no gat wan i lus.\" 35 Nao Pol i tekem sam bisket, mo long fes blong olgeta i talem tangkiu long God long hem, nao i brekem, i kakae. 36 Nao tingting blong olgeta i kam gud bakegen, mo olgeta evriwan oli tekem kakae, oli kakae. 37 Long sip ya, mifala tu handred seventi sikis man olgeta. 38 Nao taem olgeta evriwan oli kakae finis, oli tekemaot ol bag flaoa we i stap long sip, oli sakem i go long solwota blong mekem sip i emti. 39 Taem i brok delaet, ol boskru oli luk se mifala i kasem wan aelan, be oli no save se wanem aelan mifala i stap long hem, nao oli luk wan pasis we i gat sanbij long hem. Mo oli ting se sipos oli save mekem, bambae oli putum sip i goso long ples ya. 40 Nao oli katem ol rop blong fo angka ya long af, oli lego ol angka ya, mo oli tektekemaot ol rop we oli fasem ol bigfala parel ya we oli yusum blong stia. Nao oli pulum sel long fored, blong win i tekem sip i go, nao mifala i ron blong goso. 41 Be i gat wan ples we solwota i no dip, nao fored blong sip i fas long sanbij long ples ya, i no save muf. Nao ol bigbigfala wef oli brekemaot ol timba blong hem long af. 42 Ol soldia oli stap mekem plan blong kilim olgeta man blong kalabus oli ded, blong oli no save swimso blong ronwe. 43 Be kapten blong olgeta, hem i wantem sevem Pol, nao hem i blokem plan ya blong olgeta. Nao hem i talem long ol man we oli save swim, blong oli jamdaon, oli swimso, 44 mo i talem long ol narafala man blong oli holem sam plang, no sam pis blong sip we solwota i brekemaot finis, nao oli swim i kam biaen. Nao long fasin ya, mifala evriwan i kasem sanbij, i no gat wan i lus.\n1 Taem mifala i goso we mifala i stap gud finis, mifala i harem we nem blong aelan ya, Molta. 2 Nao ol man blong ples ya, oli mekem i gud tumas long mifala. Long taem ya i stap ren, mo i kolkol tumas, nao olgeta ya oli mekem wan bigfala faea blong wom, nao oli stap lukaot gud long mifala. 3 Nao Pol i pikimap wan hip stik, i sakem i go long faea. Mo from we i faea i hot, wan snek i kamaot long ol stik ya, i kakae han blong Pol. 4 Taem ol man blong ples ya oli luk snek ya we i stap hang long han blong Pol, oli stap taltalem long olgeta se, \"!Yu luk! Ating man ya i man blong kilim man. Hem i winim bigfala solwota ya finis, be ol god oli no save letem hem i stap laef.\" Oli talem olsem from we taem snek olsem i kakae man, be man i mas ded from. 5 Be Pol i saksakem han blong hem, nao snek ya i foldaon i go long faea, i no spolem Pol nating. Olgeta blong ples ya oli stap wet blong luk han blong Pol i solap, no blong hem i foldaon wantaem nomo, i ded. 6 Olgeta oli stap wet longtaem, be oli luk we i no gat wan samting i hapen long hem. Nao oli tanem tingting blong olgeta, oli stap talem se, \"Hemia i wan god ya.\" 7 Ples ya i no longwe long wan pis graon blong Publias we i jif blong aelan ya. Nao jif ya i mekem i gud tumas long mifala, i tekem mifala i go long haos blong hem. Mo long tri dei, hem i stap lukaot long mifala. 8 Nao long taem ya, papa blong jif ya i sik, i stap slip long bed blong hem. Hem i gat fiva, mo i stap sitsitblad. Pol i go insaed long rum blong hem, nao i prea mo i putum han blong hem long hem, nao hem i kam gud bakegen. 9 Biaen long samting ya, ol narafala sikman tu long aelan ya oli kam, mo Pol i prea long olgeta, nao oli gud bakegen. 10 Nao olgeta oli givim plante presen long mifala, mo biaen, taem mifala i rere blong aot long ples ya, oli putumgud evri samting long sip, we mifala i save yusum long rod. 11 Long taem ya, mifala i stap tri manis long aelan ya. Nao i gat wan sip i stap, we bifo i aot long Aleksandria i kam, mo i stap haed long ples ya long koltaem. Sip ya i tekem nem blong tufala god ya we i twin, se \"Kasto mo Polakis\". Nao mifala i go long hem, mifala i aot. 12 Mifala i kam kasem taon ya Saerakus, nao mifala i stap tri dei long ples ya. 13 Nao mifala i aot, mifala i ron kasem taon ya Rejiam. Long nekis dei, saot win i stap blu, nao mifala i aot, mo mifala i ron tu dei blong kasem taon ya Puteoli. 14 Long ples ya, mifala i faenem sam brata blong yumi, nao oli askem long mifala blong mifala i stap wan wik wetem olgeta. Nao biaen, mifala i wokbaot blong go long Rom. 15 Nao ol brata blong yumi long Rom oli harem nius blong mifala, nao oli aot, oli kam blong mitim mifala long rod. Oli kam stap long ples ya we Apias i putum haos blong maket long hem, mo long ples ya we i gat tri hotel long hem. Taem Pol i luk olgeta, hem i talem tangkiu long God from, mo tingting blong hem i kam strong moa. 16 Taem mifala i gotru long Rom, Pol i tekem wan haos blong i stap long hem, mo gavman i letem hem i stap long haos ya, mo i putum wan soldia blong i gad long hem. 17 Tri dei i pas, nao Pol i singaot ol haeman blong ol laen blong Isrel, blong oli kam long wan miting. Taem olgeta oli kam wanples finis, hem i talem long olgeta se, \"Ol brata. Mi mi no mekem wan samting nating we i nogud long ol man ples blong yumi, no we i nogud long ol kastom we yumi kasem long ol bubu blong yumi bifo. Be olgeta long Jerusalem oli holem mi, nao oli putum mi long han blong ol man Rom. 18 Ol man Rom ya oli askem plante kwestin long mi, mo oli rere blong letem mi mi go fri, from we oli no faenem wan samting we mi mi mekem, we i stret blong mi ded from. 19 Be ol laen blong Isrel oli stap tok nogud long mi yet, nao hemia i mekem mi mi askem blong mi save kam talemaot bisnes blong mi long fes blong Sisa, blong hem i jajem mi. Be mi mi no gat sam poen blong talemaot agens long ol man ples blong mi. 20 Taswe mi singaot yufala, blong mi save luk yufala, mo mi save toktok lelebet long yufala. Oli fasem mi long jen ya, from Mesaea ya nomo we yumi ol laen blong Isrel, yumi stap putum tingting blong yumi i stap long hem, se bambae hem i kam.\" 21 Nao olgeta oli talem long hem se, \"Mifala i no kasem sam leta blong olgeta long Judia, blong tokbaot yu. Mo i no gat sam brata blong yumi we oli aot longwe, we oli karem nius i kam, no we oli stap talem sam tok agens long yu. 22 Be mifala i glad blong harem ol tingting blong yu, from we mifala i save we olbaot long evri ples, ol man oli stap tok nogud long grup ya blong yufala.\" 23 Oraet, olgeta ya wetem Pol oli putum wan dei, nao long dei ya, plante man blong olgeta oli kam luk hem long haos blong hem. Nao i stat long eli moning, gogo kasem san i godaon, Pol i stap toktok long olgeta. Hem i talemgud long olgeta we God i King, mo we oli mas ona long hem. Mo hem i stap talem ol tok blong Loa blong Moses mo blong ol profet, blong pulum olgeta oli kam man blong Jisas. 24 Sam long olgeta oli harem tok blong hem, nao oli bilif long hem, be sam narafala man oli no save bilif. 25 Pol i talem wan tok long olgeta, i talem se, \"!Man! Tok ya we Tabu Spirit i givim long Profet Aesea blong i talemaot long ol olfala blong yumi bifo, hem i stret gud. Hem i talemaot we God i talem se, 'Yu go talemaot long ol man ya, we mi God, mi talem se, Bambae yufala i harem, harem, harem, be bambae yufala i no save haremsave samtaem. Bambae yufala i luk, luk, luk, be bambae yufala i no save luksave samtaem.' Mo God i gohed i talem long profet se, 'Tingting blong olgeta i kam strong finis. Oli blokem sora blong olgeta, mo oli satem ae blong olgeta. Sipos oli no mekem olsem, maet oli save luk long ae blong olgeta, no oli save harem long sora blong olgeta no oli save kasem long tingting blong olgeta. Nao bambae oli save tanem tingting blong olgeta blong bilif long mi, nao mi bambae mi mekem olgeta oli gud bakegen.' \" Mo Pol i talem se, \"Yufala i mas savegud we God i sanem tok ya blong hem blong rod blong sevem ol man, i go finis long ol man we oli no laen blong Isrel. Olgeta ya bambae oli save harem tok ya.\" Tok blong Pol i finis, nao olgeta oli aot, we tingting blong olgeta i stap seraot, mo olgeta oli stap rao. 30 Nao long tu fulyia, Pol i stap long haos ya we hem i stap pem ren long hem. Mo hem i glad blong tekem olgeta we oli kam blong luk hem, oli kam long haos blong hem. 31 Hem i stap talemaot we God i King, mo we olgeta man oli mas ona long hem, mo hem i stap tijim ol man long gud nius blong Jisas Kraes, Masta blong yumi, we tingting blong hem i no seksek, mo i no gat man i save blokem hem.","id":"<urn:uuid:f557a71f-991f-479c-b30a-40024299c907>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/acts.htm","date":"2021-10-28T08:43:50Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588282.80\/warc\/CC-MAIN-20211028065732-20211028095732-00253.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":46696,"character_repetition_ratio":0.125,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.246,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14645.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"RevelationRevelation 1\n1 Long buk ya, mi Jon mi raetem ol samting we Jisas Kraes i soemaot long mi. Hemia ol samting we God i givim long hem, blong hem i soemaot long ol man blong hem. Ol samting ya, bambae i no longtaem, oli kamtru. Mo Jisas i sanem enjel blong hem i kam, blong i soemaot ol samting ya long mi, we mi mi man blong wok blong hem. 2 Nao mi mi raetemdaon ol samting ya we mi luk. Hemia tok ya we God i talem, mo we Jisas Kraes i talemaot se i tru. 3 Man we i ridimaot tok ya we God i givim, hem i save harem gud. Mo olgeta we oli harem tok ya, mo oli holem long tingting blong olgeta, olgeta ya tu bambae oli save harem gud, from we taem blong ol samting ya i kam klosap finis. 4 Mi Jon, mi talem halo long yufala long ol seven jos long provins ya Esia. Prea blong mi, we God ya we i stap we i stap, mo we i stap fastaem, bifo olgeta, mo we bambae i stap oltaem gogo i no save finis, hem bambae i stap givhan long yufala long gladhat blong hem, mo i givim pis long yufala. Mo ol seven spirit ya we oli stap long fes blong God ya we i stap sidaon long bigfala jea blong hem, olgeta tu bambae oli mekem olsem long yufala. 5 Mo Jisas Kraes tu bambae i mekem olsem long yufala. Hem nao i tokbaot God long ol tok we yumi save trastem, mo hem i fas man we i ded mo i laef bakegen, mo i Hae King blong olgeta king blong wol. Jisas Kraes ya, hem i lavem yumi tumas, mo long ded blong hem, we blad blong hem i ron, hem i tekemaot ol sin blong yumi, i mekem yumi fri. 6 Hem i King, mo i mekem we yumi kam ol man blong hem, mo yumi ol pris blong mekem wok blong God ya we i Papa blong hem, mo i God blong hem tu. Bambae yumi stap leftemap nem blong hem i go antap oltaem, yumi stap talemaot we hem i gat olgeta paoa, gogo i no save finis. Amen. 7 Yufala i luk. Naoia nomo, bambae Jisas i kam long klaod. Olgeta man bambae oli luk hem, stret long ae blong olgeta. Ol man ya we bifo oli sperem hem bambae oli luk hem. Mo olgeta man long evri ples long wol bambae oli sore tumas, bambae oli krae from we oli luk hem. Bambae i mas olsem. Amen. 8 Hae God we i God blong yumi, hem i gat olgeta paoa, mo hem i stap we i stap, mo i stap fastaem, bifo olgeta, mo bambae i stap oltaem gogo i no save finis. Hem nao i talem se, \"Mi mi Faswan, we mi stap bifo olgeta, mo bambae mi mi Laswan, biaen olgeta.\" 9 Mi Jon, mi wan brata blong yufala, from we yumi evriwan i joen finis long Jisas we i King blong yumi. Mo mi mi stap joen long yufala blong harem nogud wetem yufala, mo blong stanap strong wetem yufala long taem blong trabol. Oli putum mi mi stap long aelan ya Patmos, from we mi stap talemaot tok ya we God i talem, mo we Jisas i talemaot se i tru. 10 Long dei ya blong Masta blong yumi, Tabu Spirit i kam long mi we paoa blong hem i holem mi, nao mi harem wan man i stap singaot biaen long mi, we voes blong hem i bigwan, i olsem wan pupu. 11 Hem i talem se, \"Olgeta samting ya we yu yu luk, yu mas raetemdaon long wan buk, nao biaen yu sanem i go long ol jos long ol seven taon ya. Bambae yu sanem i go long jos long Efesas mo long Smana mo long Pegamam mo long Tuatira mo long Sadis mo long Filadelfia mo long Laodisia.\" 12 Nao mi tanemraon blong luk se hu man ya we i stap toktok long mi. Nao taem mi tanemraon, mi luk seven ples blong putum laet, we oli wokem olgeta long gol. 13 Long medel blong ol samting ya, mi luk wan man we i olsem Pikinini blong Man. Klos blong hem i longfala, i kasem graon we i soemaot se hem i wan haeman. Mo hem i gat wan strap i goraon long jes blong hem, we oli wokem long gol. 14 Hea blong hem i waet we i waet, i olsem hea blong sipsip no i olsem sno, mo ae blong hem i olsem faea we i laet. 15 Leg blong hem i saen olsem bras we oli bonem long faea blong mekem i ronaot, blong tekemaot ol doti long hem, blong mekem i klin gud, mo biaen oli ravem blong mekem i saen we i saen gud. Mo voes blong hem i bigwan i olsem bigfala solwota we i stap brok long rif. 16 Hem i holem seven sta long raethan blong hem, mo i gat naef blong faet we i sap tu saed i stap kamaot long maot blong hem. Mo fes blong hem i saen olsem san long medel dei. 17 Taem mi mi luk hem, mi foldaon long leg blong hem, olsem we mi ded olgeta. Be hem i pusum raethan blong hem i kam, i tajem mi, nao i talem long mi se, \"Yu no fraet, mi ya. Mi mi Faswan, we mi stap bifo olgeta, mo bambae mi mi Laswan, biaen olgeta. 18 Mi mi man ya we i laef. Bifo mi ded, be yu luk. Naoia mi laef bakegen, we bambae mi no moa save ded samtaem, mo mi gat paoa blong mekem ol dedman oli laef bakegen, mo blong tekemaot ol dedman long Hom blong olgeta. 19 Oraet, yu yu mas raetemdaon ol samting ya we yu luk, ol samting we oli stap kamtru naoia, wetem ol samting we bambae oli kamtru. 20 ?Yu luk ol seven sta ya we i stap long raethan blong mi, mo ol seven ples ya blong putum laet we oli wokem olgeta long gol? I gat tokhaed blong olgeta. Ol seven sta ya, hemia ol enjel blong ol seven jos ya. Mo ol seven ples ya blong putum laet, hemia ol seven jos ya nomo.\"\n1 Nao hem i gohed, i talem long mi se, \"Yu mas raetemdaon tok blong mi, mo yu sanem i go long enjel blong jos long taon ya Efesas, yu talem long olgeta long jos ya se, 'Mi mi stap holem ol seven sta long raethan blong mi, mo mi stap wokbaot long medel blong ol seven ples ya blong putum laet, we oli wokem olgeta long gol, mo tok we mi mi wantem talem long yufala i olsem. 2 ' \"Mi mi save finis fasin blong yufala long Efesas. Mi save we yufala i stap hadwok tumas, mo yufala i mekem tingting blong yufala i longfala. Mi save we yufala i no save glad nating long ol man nogud, mo mi save we yufala i luklukgud finis long olgeta ya we oli stap talem se oli aposol, be yufala i faenemaot se oli stap giaman nomo, oli no aposol. 3 Mo mi save tu we yufala i gat longfala tingting. Ol man oli mekem yufala i harem nogud long bodi blong yufala from nem blong mi, be tingting blong yufala i no foldaon. 4 ' \"Be i gat wan fasin we yufala i mekem we i no stret long fes blong mi. Yufala i no moa lavem mi olsem we yufala i lavem mi fastaem. 5 Yufala i mas tingbaot bakegen ples ya we yufala i stap long hem fastaem, taem yufala i no foldaon yet. Mo yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, mo yufala i mas mekem fasin ya bakegen we yufala i mekem fastaem. Be sipos yufala i no mekem olsem, bambae mi mi kam long yufala, mi tekemaot ples blong putum laet blong yufala. 6 ' \"Be i gat wan samting we yufala i stap mekem we i gud. Yufala i no laekem fasin blong grup blong Nikolas, yufala i agensem olgeta, olsem we mi tu mi agensem olgeta. 7 ' \"Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok we Tabu Spirit i stap talem long ol jos. Man we i win long faet ya, mi bambae mi givim raet long hem blong i kakae frut blong tri blong laef we i stap gru long Garen blong God.' \" 8 Mo hem i gohed, i talem long mi se, \"Yu mas raetemdaon tok blong mi, yu sanem i go long enjel blong jos long taon ya Smana, yu talem long olgeta long jos ya se, 'Mi mi Faswan, we mi stap bifo olgeta, mo bambae mi mi Laswan, biaen olgeta. Bifo mi mi ded, be naoia mi laef bakegen, mo tok we mi mi wantem talem long yufala i olsem. 9 ' \"Mi mi save finis ol trabol blong yufala long Smana. Mi save we yufala i puaman, be yufala i no rili puaman, yufala i rijman ya. Mo mi save ol rabis tok blong olgeta ya we oli stap tok nogud long yufala. Oli stap talem se oli laen blong Isrel, be oli stap giaman nomo. Olgeta oli memba blong grup blong Setan stret. 10 I nogud yufala i stap fraet long ol samting we bambae i kam long yufala. Setan bambae i putum sam long grup blong yufala i go long kalabus blong traem yufala. Nao bambae yufala i gat trabol ten dei. Be yufala i mas stanap strong gogo yufala i ded, nao bambae mi givim niufala laef long yufala, blong ona long yufala, olsem praes we oli givim long man we i win long resis. 11 ' \"Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok we Tabu Spirit i stap talem long ol jos. Man we bambae i win long faet ya, taem ded i kam namba tu taem, bambae i no save kilim hem.' \" 12 Mo hem i gohed, i talem long mi se, \"Yu mas raetemdaon tok blong mi, yu sanem i go long enjel blong jos long taon ya Pegamam, yu talem long olgeta long jos ya se, 'Mi mi gat naef blong faet we i sap tu saed, mo tok we mi mi wantem talem long yufala i olsem. 13 ' \"Mi mi savegud taon ya blong yufala, we Setan i gat hedkwota blong hem i stap long hem. Be yufala i stap holemgud nem blong mi yet, mo man ya Antipas, oltaem hem i stanap strong blong talemaot tok blong mi. Mo taem we olgeta oli kilim hem i ded long taon ya blong yufala we Setan i stap long hem, be mi mi luk we bilif blong yufala i stap strong long mi yet. 14 ' \"Be i gat sam samting we yufala i stap mekem we oli no stret long fes blong mi. Long grup blong yufala, i gat sam man we oli stap folem tok blong Profet Balam ya bifo. Profet ya, hem i soemaot rod long King Balak blong i giaman long ol laen blong Isrel blong oli foldaon long sin. Nao olgeta oli kakae mit we oli yusum finis blong mekem wosip long narafala god, mo oli mekem nogud wetem woman. 15 Long sem fasin, long grup blong yufala, i gat sam man we oli stap folem tok blong grup blong Nikolas. 16 From samting ya, yufala evriwan i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala. Sipos no, bambae mi mi kam long yufala i no longtaem, nao bambae mi faet long olgeta ya, mi katem olgeta long naef ya blong faet we i stap kamaot long maot blong mi. 17 ' \"Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok we Tabu Spirit i stap talem long ol jos. Man we bambae i win long faet, mi bambae mi tekem kakae ya mana we i stap haed yet, mi givim long hem blong i kakae. Mo bambae mi givim gudfala ston we i waet long hem, we i gat niufala nem blong hem i stap long ston ya. Niufala nem ya, ol man oli no save, man we i kasem ston blong hem, hem nomo bambae i save nem blong hem.' \" 18 Nao hem i gohed, i talem long mi se, \"Yu mas raetemdaon tok blong mi, yu sanem i go long enjel blong jos long taon ya Tuatira, yu talem long olgeta long jos ya se, 'Mi mi Pikinini blong God, we ae blong mi i olsem faea we i laet, mo leg blong mi i saen olsem bras we man i ravem blong mekem i saen we i saen gud, mo tok we mi mi wantem talem long yufala i olsem. 19 ' \"Mi mi save finis fasin blong yufala long Tuatira. Mi save we yufala i lavlavem yufala, mo yufala i bilif long mi. Mi save we yufala i stap givhan gud long ol man, mo mi save we tingting blong yufala i longfala, i no save foldaon. Mo mi save tu we wok blong yufala naoia i moa gud long wok ya we yufala i mekem fastaem. 20 ' \"Be i gat wan samting we yufala i stap mekem we i no stret long fes blong mi. Yufala i letem woman ya i stap yet wetem yufala, we hem i olsem woman ya Jesebel bifo. Hem i stap talem se hem i profet, be i stap pulum ol man blong mi oli go krangke, oli stap mekem nogud wetem woman, mo oli stap kakae mit we ol man oli yusum finis blong mekem wosip long narafala god. 21 Mi mi givim janis long hem finis blong i tanem tingting blong hem, be hem i no wantem tanem tingting blong hem nating from ol sin blong hem. 22 Oraet, from samting ya, bambae mi givim bigfala sik long hem, mi sakem hem i godaon long bed. Mo hem wetem ol man we oli stap mekem i krangke wetem hem bifo bambae oli harem nogud tumas long bed ya. Sipos ol man ya oli no tanem tingting blong olgeta from rabis fasin ya we oli wokem wetem woman ya, bambae mi mekem samting ya naoia nomo. 23 Bambae mi kilim ol pikinini blong hem tu oli ded, nao bambae olgeta jos oli save we mi mi save tingting blong olgeta man, mo wanem samting olgeta oli wantem. Bambae mi mi givim pei long yufala evriwan wanwan, stret long mak blong fasin blong yufala. 24 ' \"Be yufala long Tuatira we yufala i no folem krangke toktok ya, we yufala i no lanem ol fasin ya we oli kolem gudfala tokhaed blong Setan, mi mi gat tok blong yufala tu. Mi no wantem putum sam hevi samting long solda blong yufala bakegen, 25 be mi wantem blong yufala i holemstrong ol fasin ya we yufala i gat, gogo kasem we mi bambae mi kamtru. 26 ' \"Man we bambae i win long faet, we bambae i holem wok we mi givim long hem gogo kasem en blong hem, mi bambae mi givim paoa ya long hem we Papa blong mi i givim long mi. Bambae mi givim paoa long hem blong i rul long ol man blong ol narafala kantri. Mo wokingstik blong hem we i saen blong hae nem blong hem, bambae i olsem wan aean, we i naf blong brekem bodi blong ol man blong evri ples, olsem we aean i save smasem graonpot gogo i brobrok olgeta. 28 Mo bambae mi givim moningsta tu long hem. 29 Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok we Tabu Spirit i stap talem long ol jos.' \"\n1 Nao hem i gohed, i talem long mi se, \"Yu mas raetemdaon tok blong mi mo yu sanem i go long enjel blong jos long taon ya Sadis, yu talem long olgeta long jos ya se, 'Mi mi gat ol seven spirit blong God, wetem ol seven sta tu, mo tok blong mi we mi mi wantem talem long yufala i olsem. \"'Mi mi save finis fasin blong yufala long Sadis. Mi save we ol man oli stap talem se yufala i laef, be yufala i ded. 2 Yufala i mas wekap bakegen. Gudfala fasin ya blong yufala we klosap i lus, be yufala i mas mekem i kam strong bakegen, from we i no longtaem bambae i lus olgeta. Mi mi no luk wan gudfala wok yet we yufala i mekem, mo yufala i finisim, we i stret gud long fes blong God blong mi. 3 Oraet, yufala i mas stap tingbaot toktok we olgeta oli tijim yufala long hem bifo, we yufala i harem finis. Yufala i mas holemgud toktok ya, nao yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala. Sipos yufala i no wekap bakegen, bambae mi mi kam long yufala olsem we man blong stil i kam, we bambae yufala i no save long wanem taem bambae mi kamtru long yufala. 4 Be i gat sam man long yufala long Sadis we oli no mekem rabis fasin. Olgeta ya bambae oli putum waet klos blong olgeta, mo bambae oli wokbaot wetem mi, mo i stret nomo blong oli mekem olsem, from we oli mekem gudfala wok. 5 ' \"Man we bambae i win long faet, hem bambae i putum waet klos olsem olgeta ya. Nao nem blong hem, bambae mi no save tekemaot long buk ya we nem blong ol man we oli gat laef i stap long hem. Mo long fes blong Papa blong mi, mo long fes blong ol enjel blong hem, bambae mi talemaot i klia we hem i man blong mi. 6 Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok we Tabu Spirit i stap talem long ol jos.' \" 7 Nao hem i gohed, i talem long mi se, \"Yu mas raetemdaon tok blong mi, mo yu sanem i go long enjel blong jos long taon ya Filadelfia, yu talem long olgeta long jos ya se, 'Mi mi tabu, mo mi mi tru. Mi mi stap holem ki ya we fastaem i blong King Deved bifo, nao taem mi mi openem doa, i no gat man i save satem, mo taem mi mi satem, i no gat man i save openem bakegen, mo tok we mi mi wantem talem long yufala i olsem. 8 ' \"Mi mi save finis fasin blong yufala long Filadelfia. Mi save we paoa blong yufala i smol nomo, be yufala i stap folem ol tok blong mi, mo yufala i no lego mi nating. Oraet, mi mi openem doa finis long fes blong yufala, mo i no gat man we bambae i save satem. 9 ' \"Yufala i lesin. Bambae mi mi mekem wan samting long olgeta ya we oli memba blong grup blong Setan. Olgeta oli stap talem se oli laen blong Isrel, be oli giaman nomo. Bambae mi mekem olgeta oli kam bodaon long fes blong yufala, oli leftemap nem blong yufala. Nao bambae olgeta oli save we mi mi lavem yufala. 10 Yufala i stap holemgud tok ya blong mi we mi talem se yufala i mas mekem tingting blong yufala i longfala. From samting ya, taem trabol ya i kamtru we bambae i kam blong traem olgeta man blong wol, be bambae mi mi lukaot gud long yufala, blong trabol ya i no kam spolem yufala. 11 Bambae mi mi kamtru long yufala i no longtaem. Yufala i mas holemgud ol samting ya we yufala i kasem finis, blong bambae i no gat man i stilim praes we yufala i winim finis. 12 ' \"Man we bambae i win long faet, bambae mi mekem hem i olsem wan pos blong haos blong God blong mi. Mo bambae hem i no moa kamaot long haos ya bakegen samtaem. Bambae mi mi raetem nem blong God blong mi, mo nem blong taon blong God blong mi, i stap long hem. Taon ya, hemia niufala Jerusalem ya we God blong mi bambae i sanem i aot long heven, i kamdaon long wol. Mo bambae mi raetem niufala nem blong mi tu i stap long man ya. 13 Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok we Tabu Spirit i stap talem long ol jos.' \" 14 Mo hem i gohed, i talem long mi se, \"Yu mas raetemdaon tok blong mi, yu sanem i go long enjel blong jos long taon ya Laodisia, yu talem long olgeta long jos ya se, 'Mi mi stap talem Amen long ol promes blong God. Mi nao mi tokbaot God long ol tok we yufala i save trastem, mo mi mi tru. Mi mi stamba blong olgeta samting we God i wokem, mo tok we mi mi wantem talem long yufala i olsem. 15 ' \"Mi mi save finis fasin blong yufala long Laodisia. Long ol wok blong yufala, i olsem we yufala i no hot, mo yufala i no kol tu. Sipos yufala i hot gud no yufala i kol gud, hemia i moa gud, bambae mi mi save glad long yufala. 16 Be from we yufala i hafhaf nomo, olsem we yufala i no hot gud, yufala i no kol gud, bambae mi sakemaot yufala, olsem we man i traot long kakae we i no stret. 17 Yufala i stap talem se yufala i rijman, yufala i gat evri samting, yufala i no sot long wan samting, be yufala i no save. Yufala i puaman we yufala i trabol gud, we olgeta man oli sore tumas long yufala, mo ae blong yufala i blaen mo yufala i neked. 18 Mi mi talem stret long yufala. Yufala i mas pem gol long mi we oli bonem finis long faea blong mekem i klin gud, nao bambae yufala i kam rijman tru. Yufala i mas pem waet klos long mi blong werem, nao bambae yufala i no moa neked, mo yufala i no moa save sem. Mo yufala i mas pem meresin long mi blong putum long ae blong yufala, nao bambae ae blong yufala i no moa blaen, yufala i save lukluk. 19 Long olgeta man we mi lavem olgeta, mi mi stap tok strong long olgeta, mo mi stap givim panis long olgeta. From samting ya, yufala i mas traehad blong tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala. 20 Yufala i luk. Mi mi stap stanap long doa, mi stap kilkilim doa. Sipos wan man i harem tok blong mi, i openem doa, mi bambae mi kam insaed long haos blong hem, mi kakae wetem hem, mo hem bambae i kakae wetem mi. 21 \" 'Mi mi win long faet blong mi finis, nao mi stap sidaon wetem Papa blong mi blong joen long hem long hae nem blong hem. Mo long sem fasin, bambae mi mi givim raet long man we bambae i win long faet, blong i kam sidaon wetem mi, blong joen long mi long hae nem blong mi. 22 Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok we Tabu Spirit i stap talem long ol jos.'\n1 Nao biaen long ol samting ya, mi luk wan vison bakegen, mo long vison ya mi luk wan doa long heven we i open. Nao mi harem sem Man ya nomo we i stap toktok long mi fastaem, hem i toktok long mi bakegen we voes blong hem i bigwan, i olsem pupu. Nao hem i talem long mi se, \"Yu kam antap long ples ya, nao bambae mi soemaot long yu ol samting we bambae oli kamtru.\" 2 Wantaem nomo, Tabu Spirit i kam long mi we paoa blong hem i holem mi, nao mi luk wan bigfala jea olsem jea blong king i stap long heven, mo wan Man i stap sidaon long hem. 3 Man ya i saen we i saen, olsem tu gudfala ston ya jaspa mo kanilian we tufala i red. Mo i gat wan renbo i goraon long jea ya, mo laet blong hem i saen olsem gudfala ston ya emeral, we i grin. 4 Mo raonabaot long bigfala jea ya, i gat twanti fo narafala jea, oli stap, we oli bigbigwan, nao long ol jea ya i gat twanti fo elda oli stap sidaon long olgeta. Olgeta ya, klos blong olgeta i waet, mo oli putum hat olsem hat blong king we oli wokem long gol. 5 Nao long jea ya blong king i gat laetning i stap saenaot i kam, mo i gat bigfala noes blong tanda i faerap. Long fran blong jea ya i gat seven bigfala laet oli stap laet. Hemia ol seven spirit blong God. 6 Mo bakegen long fran blong jea ya, i gat wan samting olsem solwota i stap, we i olsem glas, we i saen we i saen. Long medel blong ol samting ya, raonabaot long jea ya, long ol fo saed blong hem, i gat fo jerubim oli stap stanap. Ol jerubim ya oli gat ae we i plante we plante we i kavremapgud bodi blong olgeta. 7 Fas jerubim, hem i olsem laeon mo sekenwan i olsem pikinini blong buluk, mo namba tri, fes blong hem i olsem fes blong man, mo namba fo i olsem wan igel we i stap flae. 8 Ol fo jerubim ya evriwan oli gat sikis wing blong olgeta, mo oli gat fulap ae blong olgeta, we i kavremap bodi blong olgeta long insaed mo long afsaed tu. Nao long dei mo long naet, oli stap singsing we oli no spel nating. Oli stap singsing se, \"!Hae God ya we i God blong yumi, hem i tabu, we i tabu, we i tabu! !Hem i gat olgeta paoa! Hem i stap we i stap, mo i stap fastaem, bifo olgeta, mo bambae i stap oltaem gogo i no save finis.\" 9 Nao ol jerubim ya oli stap sing blong leftemap nem blong God ya we i laef, mo i no save ded samtaem, we i stap sidaon long jea blong hem. Mo oli stap ona long hem, oli stap talem tangkiu long hem. 10 Mo evritaem oli mekem olsem, ol twanti fo elda ya tu oli bodaon long fes blong hem we fes blong olgeta i kasem graon, oli mekem wosip long hem. Oli tekemaot hat blong olgeta, oli sakemdaon long fran blong jea blong hem. 11 Mo oli talem se, \"Yu yu Masta blong mifala, mo yu God blong mifala. Yu yu mekem olgeta samting evriwan. Mo from we yu yu wantem olsem, yu yu mekem olgeta, nao oli stap, mo oli gat laef. From samting ya, i stret nomo blong ol man oli leftemap nem blong yu, mo blong oli bodaon, oli ona long yu, mo blong oli stap aninit long paoa blong yu oltaem.\"\n1 Nao mi luk wan buk we i stap long raethan blong Man ya we hem i stap sidaon long bigfala jea blong king. Buk ya i wan longfala pepa we oli raet long tufala saed blong hem finis, nao oli rolemap, mo oli putum gris blong kandel long seven ples long en blong hem blong holemtaet, mo oli gat spesel mak long ol ples ya, blong man i no openem. 2 Nao mi luk wan enjel we i gat paoa i stanap, mo i singaot bigwan se, \"?Hu man we i stret gud blong brekemaot ol gris blong kandel ya, mo blong openem buk ya?\" 3 Be i no gat wan man i stap long heven, no long wol, no long Hom blong ol Dedman, we i save openem buk ya, i save lukluk insaed long hem. 4 Nao mi harem nogud tumas, mi krae, from we i no gat wan man i stap we i stret gud blong openem buk ya, mo blong lukluk insaed long hem. 5 Nao wan long ol elda ya i talem long mi se, \"Yu no krae. Yu luk. I gat wan man we i kamaot long laen blong Juda, we hem i hae moa long olgeta, mo oli putum nem blong hem se 'Laeon blong Juda'. Hem i King we i kamaot long famle blong King Deved ya bifo, mo hem i winim faet blong hem finis. Hem nao i stret blong brekemaot ol gris blong kandel ya, mo blong openem buk ya.\" 6 Nao mi luk wan Smol Sipsip i stap stanap long medel blong bigfala jea ya blong king, wetem ol fo jerubim ya, long medel blong ol elda. Smol Sipsip ya, mi luk hem olsem we oli kilim hem finis. Hem i gat seven hon blong hem mo seven ae blong hem, we ol ae ya blong hem, hemia ol seven spirit ya we God i sanemaot olgeta oli go olbaot long wol. 7 Nao Smol Sipsip ya i go tekemaot buk ya long raethan blong Man ya we i stap sidaon long bigfala jea blong king. 8 Mo taem hem i tekem buk ya, ol fo jerubim ya wetem ol twanti fo elda ya oli bodaon long fes blong hem we fes blong olgeta i kasem graon, oli ona long hem. Olgeta evriwan oli holem gita blong olgeta, mo oli holem ol sensa we oli wokem long gol, we oli fulap long insens. Insens ya, smok blong hem i gat gudfala smel blong hem, mo i olsem ol prea blong ol man blong God. 9 Mo ol elda ya oli stap sing long wan niufala singsing we i talem se, \"Yu yu gudfala tumas. Ol man oli kilim yu finis, mo long ded blong yu, we blad blong yu i ron, yu yu pemaot ol man, oli blong God. Olgeta ya oli kamaot long olgeta kala, mo long olgeta kantri, mo long olgeta laen, mo long olgeta lanwis. Yu yu King, nao yu mekem olgeta oli kam man blong yu, we oli pris blong mekem wok blong God blong mifala, mo bambae oli king, oli rul long olgeta man long wol. Nao from ol samting ya, i stret nomo blong yu yu tekem buk ya, yu brekemaot ol gris blong kandel ya we i stap holemtaet.\" 11 Nao taem mi stap lukluk, mi harem singsing blong plante taosen enjel we oli plante we plante, we man i no save kaontem. Oli stap stanap raon long bigfala jea blong king, mo raon long ol fo jerubim mo ol elda ya, 12 nao oli stap singsing bigwan se, \"Smol Sipsip ya we ol man oli kilim hem i ded, i stret nomo blong hem i kasem paoa, mo blong hem i kam rijman, mo blong hem i kasem waes, mo blong hem i kam strong. I stret nomo blong olgeta man oli ona long hem, mo oli leftemap nem blong hem, mo oli presem hem.\" 13 Nao mi harem olgeta samting we God i mekem we oli gat laef, oli stap singsing. Olgeta samting long heven, mo long graon, mo long Hom blong ol Dedman, mo long solwota, olgeta samting evriwan long heven mo long wol oli stap singsing se, \"Man ya we i stap sidaon long bigfala jea blong king, mo Smol Sipsip ya tu, yumi mas presem tufala, yumi mas ona long tufala, yumi mas leftemap nem blong tufala, mo yumi mas talemaot paoa blong tufala, gogo i no save finis.\" 14 Nao ol fo jerubim ya oli talem se, \"Amen\", mo ol elda ya oli bodaon we fes blong olgeta i kasem graon, oli mekem wosip long tufala.\n1 Nao mi luk we Smol Sipsip ya, hem i brekemaot wan long ol seven gris ya blong kandel we i stap holemtaet buk ya. Nao mi harem wan long ol fo jerubim ya i singaot bigwan, we voes blong hem i olsem tanda. Hem i talem se, \"Yu kam.\" 2 Nao mi luk wan waet hos i kamtru. Man we i stap sidaon long hem i holem bonara blong hem, mo i putum gudfala hat blong flasem hem, olsem hat blong man we i win finis long faet. Hem i raed long hos i go, olsem man we i win finis long faet, nao i go blong faet bakegen, blong bambae i win bakegen. 3 Nao Smol Sipsip ya i brekemaot namba tu gris ya blong kandel we i stap holemtaet buk ya, mo mi harem namba tu jerubim i talem se, \"Yu kam.\" 4 Nao wan narafala hos i kamtru we i red olsem faea. Man we i stap sidaon long hem, God i givim paoa long hem blong mekem pis i finis long wol, bambae faet nomo i gohed, we ol man oli stap kilkilim olgeta oli ded. Mo God i givim long hem wan bigfala naef blong faet. 5 Nao Smol Sipsip ya i brekemaot namba tri gris ya blong kandel we i stap holemtaet buk ya, mo mi harem namba tri jerubim i talem se, \"Yu kam.\" Nao mi luk wan blak hos i kamtru, mo man we i stap sidaon long hem, hem i holem wan skel long han blong hem. 6 Nao mi harem wan tok we i stap kamaot long medel blong ol fo jerubim ya i talem se, \"Bred blong wan dei, praes blong hem wan taosen vatu. Mo raes blong tri dei, praes blong hem wan taosen vatu. Be yu livim praes blong oel blong kuk mo waen, tufala i stap olsem nomo.\" 7 Nao Smol Sipsip ya i brekemaot namba fo gris ya blong kandel we i stap holemtaet buk ya, mo mi harem namba fo jerubim i talem se, \"Yu kam.\" 8 Nao mi luk wan narafala hos i kamtru, we prapa kala blong hem i lus, i olsem we i ded finis. Man we i stap sidaon long hem, nem blong hem, Ded, mo i gat wan narafala man we i biaen long hem, we nem blong hem, Hom blong ol Dedman. Mo God i givim paoa long tufala blong tufala i kilim smol haf blong ol man long wol oli ded. Taem tufala i kaontem fo man, tufala i mas kilim wan i ded, tri nomo i stap laef, gogo tufala i finisim olgeta ples long wol. Tufala i save kilim olgeta oli ded long taem blong faet, mo long hadtaem blong kasem kakae, mo long sik, mo long ol wael anamol. 9 Nao Smol Sipsip ya i brekemaot namba faef gris ya blong kandel we i stap holemtaet buk ya. Nao mi luk ol spirit blong olgeta we ol man oli kilim olgeta oli ded bifo, from we oli stap talemaot tok blong God, mo oli stap talemaot se tok ya i tru. Ol spirit ya oli stap long stamba blong Olta. 10 Mo oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"Hae God. Yu yu gat olgeta paoa. Yu yu tabu, mo yu tru. Plis yu no moa wet, yu jajem ol man long wol, yu givim panis long olgeta, from we oli kilim mifala i ded.\" 11 Ol spirit ya, God i givim waet klos long olgeta, nao i talem long olgeta se, \"I gud yufala i spel smol moa. I gat ol man oli stap yet we oli wok wetem yufala bifo, mo oli brata mo sista blong yufala, we bambae ol man oli save kilim olgeta olsem we oli kilim yufala bifo. Fulnamba blong yufala bambae i mas kamtru fastaem.\" 12 Nao mi luk we Smol Sipsip ya i brekemaot namba sikis gris ya blong kandel we i stap holemtaet buk ya. Nao graon i seksek tumas, mo san i kam tudak we i blak we i blak. Mo mun i kam red olgeta olsem blad. 13 Ol sta long skae, oli stap folfoldaon i kam long graon, olsem we bigfala win i blu long tri, nao ol frut blong hem oli stap folfoldaon. 14 Skae tu i kam olsem mat we man i rolemap, nao i go lus. Mo olgeta bigbigfala hil mo ol aelan tu oli kamaot long ples blong olgeta. 15 Nao ol king blong wol, wetem ol bigfala jif mo ol hed kapten blong ol soldia, wetem ol rijman mo ol haeman, wetem ol narafala man, ol slef wetem ol friman, oli go haed. Olgeta evriwan oli go haed long ol hol blong ston, mo aninit long ol bigbigfala ston olbaot long ol hil. 16 Nao oli talem long ol bigfala hil mo ol ston se, \"Plis yufala i foldaon antap long mifala, yufala i haedem mifala, nao bambae mifala i no pas long fes blong Man ya we i stap sidaon long bigfala jea blong king, mo Smol Sipsip ya bambae i no save panisim mifala. 17 Bigfala Dei ya blong tufala, we bambae tufala i panisim ol man from sin blong olgeta, i kamtru finis. ?Hu nao bambae i naf blong stanap long Dei ya?\"\n1 Nao biaen long ol samting ya, mi luk fo enjel we oli stap stanap long ol fo kona blong wol. Oli blokem ol fo win long wol, nao i no gat win i blu long graon, mo long solwota mo long ol tri. 2 Nao mi luk wan narafala enjel we i aot long is, i stap kam. Hem i holem mak we God ya we i laef we i no save ded, hem i stap yusum blong makem ol man blong hem. Enjel ya i singaot bigwan, i go long ol fo enjel ya we God i givim paoa finis long olgeta blong oli spolem graon mo solwota. 3 Hem i talem se, \"Yufala i no spolem graon mo solwota mo ol tri fastaem, gogo bambae mifala i makem ol man blong wok blong God blong yumi, mifala i putum mak blong hem long fes blong olgeta.\" 4 Nao mi harem namba blong ol man we mak blong God i stap long olgeta. I gat wan handred foti fo taosen man olgeta, we oli kamaot long olgeta laen blong Isrel. 5 Olgeta we mak blong God i stap long olgeta i olsem. Long laen blong Juda i gat twelef taosen man, mo long laen blong Ruben i gat twelef taosen man, mo long laen blong Gad i gat twelef taosen man. 6 Mo long laen blong Asere i gat twelef taosen man, mo long laen blong Naftali i gat twelef taosen man, mo long laen blong Manase i gat twelef taosen man. 7 Mo long laen blong Simeon i gat twelef taosen man, mo long laen blong Livae i gat twelef taosen man, mo long laen blong Isakara i gat twelef taosen man. 8 Mo long laen blong Sebulun i gat twelef taosen man, mo long laen blong Josef i gat twelef taosen man, mo long laen blong Benjamin i gat twelef taosen man. 9 Nao biaen long samting ya, mi mi luk wan vison bakegen, mo mi luk wan bigfala hip blong ol man, we olgeta i plante we plante, i no gat man i save kaontem olgeta. Ol man ya oli kamaot long olgeta kala, mo long olgeta kantri, mo long olgeta laen, mo long olgeta lanwis. Olgeta oli werem waet klos, mo oli stap holem lif blong pamtri long han blong olgeta. Nao oli stap stanap long fran blong bigfala jea blong king, mo long fes blong Smol Sipsip ya. 10 Nao oli singaot bigwan, oli talem se, \"God blong yumi, hem i King, i stap sidaon long bigfala jea blong hem. Hem wetem Smol Sipsip ya, tufala ya nao i wokem rod blong sevem mifala.\" 11 Olgeta enjel oli stap stanap raon long bigfala jea blong God, mo raon long ol elda mo ol fo jerubim ya, nao oli bodaon we fes blong olgeta i kasem graon, long fes blong God we i stap sidaon long bigfala jea blong hem, oli mekem wosip long hem, 12 oli talem se, \"Yes i tru ya. God ya blong yumi, olgeta man oli mas presem hem, oli mas leftemap nem blong hem, oli mas talemaot waes blong hem, oli mas talem tangkiu long hem, oli mas ona long hem, oli mas talemaot hae nem blong hem, mo oli mas talemaot paoa blong hem, gogo i no save finis. Amen.\" 13 Nao wan long ol elda ya i askem long mi se, \"!E! ?Ol man ya we oli werem waet klos, yu save olgeta? ?Yu save weples olgeta oli kamaot long hem?\" 14 Nao mi mi talem long hem se, \"Masta. !Yu nomo yu save.\" Nao hem i talem se, \"Hemia ol man ya we oli kasem bigfala trabol, we ol man oli spolem olgeta tumas, be naoia oli winim ol trabol ya finis. Oli wasem ol klos blong olgeta finis long blad blong Smol Sipsip ya we i ded, blong mekem ol klos ya oli waet. 15 Mo naoia, oli stap stanap long fes blong God we hem i stap sidaon long bigfala jea blong hem, mo long dei mo long naet, oli stap mekem wosip long hem insaed long haos blong hem. God, hem i King blong olgeta, mo hem bambae i stap wetem olgeta oltaem, blong lukaot long olgeta. 16 Bambae oli no moa hanggri bakegen, oli no moa tosta bakegen. Bambae san i no moa bonem olgeta bakegen, bigsan bambae i no moa save kasem olgeta nating, 17 from we Smol Sipsip ya we i stap long medel long bigfala jea blong God, hem bambae i lukaot long olgeta, olsem we man blong lukaot long sipsip i stap lukaot long ol sipsip blong hem. Hem bambae i lidim olgeta oli go dring long ol springwota ya we i save givim laef. Mo God bambae i ravemaot wota blong ae blong olgeta.\"\n1 Nao Smol Sipsip ya i brekemaot namba seven gris ya blong kandel we i stap holemtaet buk ya, mo taem hem i mekem olsem, ples i kwaet we i no gat noes nating long heven, samwe long hafaoa. 2 Nao mi luk ol seven enjel we oli stap stanap long fes blong God, mo olgeta evriwan oli holem pupu. 3 Nao wan narafala enjel i stap we hem i gat wan sensa we oli wokem long gol. Nao hem i kam stanap klosap long Olta blong Bonem Insens we i stap klosap long bigfala jea blong God. Olta ya tu oli wokem long gol. Enjel ya i gat plante insens we oli givim long hem finis blong i bonem long Olta ya, blong smok ya blong insens we i gat gudfala smel blong hem, bambae i joen wetem ol prea blong ol man blong God. 4 Mo smok blong insens ya we i kamaot long sensa ya we enjel i stap holem, i joen wetem ol prea blong ol man blong God, i stap go antap long fes blong God. 5 Nao enjel ya i tekem faea long Olta, i fulumap long sensa ya, nao i kafsaedem faea ya i kamdaon long wol. Nao i gat laetning i laet, mo tanda i faerap, mo graon i seksek, mo i gat ol bigbigfala noes. 6 Nao mi luk ol seven enjel ya we oli stap holem ol seven pupu, oli rere blong blo pupu. 7 Nao fas enjel i blo pupu blong hem. Nao i gat ston blong aes mo faea we tufala i miks wetem blad i aot long skae, i folfoldaon i kam long wol ya olsem ren. Nao faea ya i kakae wan haf blong ol graon, tu haf blong olgeta i stap. Mo faea ya i kakae wan haf blong ol tri, tu haf blong olgeta i stap, mo i kakae olgeta grin gras evriwan. 8 Nao seken enjel i blo pupu blong hem. Nao wan samting olsem wan bigfala hil we faea i laet olbaot long hem, i kamaot long skae, i foldaon long solwota. Nao wan haf blong solwota i jenis i kam blad, mo tu haf i stap olsem nomo. 9 Mo wan haf blong olgeta samting we oli stap laef insaed long solwota oli ded, mo tu haf blong olgeta oli stap laef. Mo wan haf blong olgeta sip we oli stap ron long solwota, faea i bonem olgeta oli lus, mo tu haf blong olgeta oli stap gud. 10 Nao namba tri enjel i blo pupu blong hem. Nao wan bigfala sta we i laet olsem wan bigfala faea, hem i kamaot long skae, i foldaon long ol wota, i kasem wan haf blong ol wota ya, i mestem tu haf blong olgeta. Mo sta ya i kasem wan haf blong ol springwota, i mestem tu haf blong olgeta. 11 Nem blong sta ya, Konkon. Nao wan haf blong ol wota ya i kam konkon, tu haf blong olgeta i stap gud. Nao biaen, plante man oli ded from we oli dring wota ya we i konkon. 12 Nao namba fo enjel i blo pupu blong hem. Nao wan haf blong san i kam ded, tu haf nomo blong hem i stap saen. Mo wan haf blong mun i kam ded, tu haf nomo blong hem i stap saen. Mo wan haf blong ol sta oli kam ded, tu haf nomo blong olgeta oli stap saen. Nao long dei, i gat laet long tu haf blong hem nomo, long wan haf blong hem i no gat. Mo long naet tu, i gat laet long tu haf blong hem nomo, long wan haf i no gat. 13 Nao mi luk wan vison bakegen, mo long vison ya mi harem wan igel we i stap flae antap olgeta, i stap singaot bigwan. Hem i talem se, \"I gat tri enjel i stap we trifala i no blo pupu yet. Taem trifala ya i blo pupu blong trifala, bambae i nogud tumas long ol man long wol. Bambae i nogud, we i nogud olgeta.\"\n1 Nao namba faef enjel i blo pupu blong hem. Nao mi luk wan sta we i aot long skae, i foldaon long graon. Sta ya i gat ki blong openem bigfala hol we i godaon we i godaon olgeta. 2 Mo hem i openem bigfala hol ya, nao plante smok i kamaot long hem, olsem smok blong bigfala faea, mo smok ya i mekem san mo skae i kam tudak. 3 Nao i gat ol lokis oli kamkamaot long smok ya, oli kamdaon long graon, mo oli gat paoa olsem paoa blong skopion. 4 Be oli blokem olgeta finis se oli no save spolem gras mo tri mo ol samting olsem. Oli save spolem ol man ya nomo we mak blong God i no stap long fored blong olgeta. 5 Mo oli blokem olgeta tu, se oli no save kilim ol man ya oli ded, be bambae oli save mekem olgeta oli harem nogud nomo long bodi blong olgeta gogo kasem faef manis. Mo samting ya bambae i mekem olgeta oli stap harem nogud tumas, olsem we skopion i kakae olgeta. 6 Nao long faef manis ya, bambae ol man ya oli traem lukaot rod blong ded, be bambae oli no save faenem. Bambae oli wantem tumas blong oli ded, be bambae ded i ronwe long olgeta. 7 Ol lokis ya, mi luk olgeta oli olsem ol hos we oli laenap long taem blong faet. Long hed blong olgeta oli gat samting olsem hat blong king, we oli wokem long gol blong flasem. Mo fes blong olgeta i olsem fes blong man. 8 Hea blong olgeta i longlongfala, olsem hea blong woman, mo tut blong olgeta i olsem tut blong dog, be i bigbigwan. 9 Nao mi luk we oli werem samting olsem klos blong faet blong blokem bodi blong olgeta, ara i no save kasem olgeta. Mo noes blong wing blong olgeta i olsem noes blong plante kat blong faet we ol hos oli pulum, blong resis i go long faet. 10 Oli gat tel olsem skopion nomo, we i gat tut long tel blong hem. Mo paoa ya we oli gat blong mekem ol man oli harem nogud long faef manis ya, hem i stap long tel blong olgeta. 11 Oli gat jif blong olgeta we i bos blong olgeta, mo jif ya, hemia enjel ya we i bos blong bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta. Long lanwis blong ol laen blong Isrel, nem blong jif ya, Abadon. Mo long lanwis blong ol man Gris, nem blong hem, Apolion, we i min se \"Man blong spolem evri samting\". 12 Faswan long tri bigfala trabol ya i kamtru finis, be i gat tu i stap yet. 13 Nao namba sikis enjel i blo pupu blong hem. Nao mi harem wan tok we i kamaot long ol kona blong Olta ya we oli wokem long gol, we i stap long fes blong God. 14 Tok ya i talem long namba sikis enjel we i stap holem pupu blong hem se, \"Yu lego ol fo enjel ya we oli fasem olgeta bifo, oli stap long bigfala reva ya Yufretes.\" 15 Nao hem i lego ol fo enjel ya. Ol fo enjel ya, olgeta oli rere longtaem finis, nao oli stap wet blong kasem taem ya nomo, long yia ya mo manis ya mo dei ya stret. Wok blong olgeta i blong kilim wan haf blong ol man oli ded, tu haf nomo blong olgeta bambae oli stap. 16 Nao mi harem namba blong ol soldia blong olgeta we oli stap sidaon long hos, mo i gat tu handred milian man olgeta. 17 Nao long vison ya, mi luk ol hos mo ol man we oli stap sidaon long olgeta. Ol man ya oli werem klos blong faet we oli wokem long aean, blong ara i no save kasem olgeta. Ol klos ya oli red olsem faea, mo oli blu olsem bluston, mo oli yala olsem salfa. Hed blong ol hos i olsem hed blong laeon, mo i gat faea mo smok mo salfa i stap kamaot long maot blong olgeta. 18 Long trifala trabol ya, long faea, mo long smok mo long salfa we i stap kamaot long maot blong olgeta, i gat wan haf blong ol man oli ded, tu haf blong olgeta oli stap laef. 19 Paoa blong ol hos ya, i stap long maot blong olgeta mo long tel blong olgeta tu, from we tel blong olgeta i olsem snek we hed blong hem i stap long en blong hem. Nao oli stap yusum tel blong olgeta tu blong spolem ol man. 20 Be ol narafala man, we oli no ded long ol trabol ya, oli stap gohed, oli stap mekem wosip long ol devel, mo long ol samting ya tu we oli wokem long han blong olgeta nomo. Oli stap prea long ol narafala god we oli wokem long gol, mo long silva, mo long bras, mo long ston, mo long wud. Ol god ya oli no save luk wan samting, oli no save harem wan samting, mo oli no save wokbaot, be ol man ya oli no tanem tingting blong olgeta blong livim ol god ya blong olgeta. 21 Mo oli no tanem tingting blong olgeta tu from ol sin blong olgeta, we oli kilim man i ded, mo oli wokem ol bisnes blong posen mo kleva, mo oli ronem woman, mo oli stil.\n1 Nao mi luk wan narafala enjel we i gat paoa, we i aot long heven i kamdaon. Hem i werem klaod olsem klos blong hem, mo i gat wan renbo i raon long hed blong hem. Fes blong hem i stap saen olsem san, mo leg blong hem i olsem bigfala pos we faea nomo, 2 mo i gat wan smol buk we i open finis, i stap long han blong hem. Hem i putum raet leg blong hem i stap long solwota mo lef leg blong hem i stap long graon. 3 Nao hem i singaot bigwan, we mi harem voes blong hem i olsem laeon we i stap singaot bigwan. Taem hem i singaot olsem, tanda i faerap seven taem, blong ansa long hem. 4 Nao taem we tanda ya i faerap seven taem olsem, mi mi rere blong raetemdaon tok we i kamaot long hem. Be mi harem wan tok we i kamaot long heven, i talem se, \"Yu mas haedem tok ya we i kamaot long tanda ya, yu no raetemdaon.\" 5 Nao enjel ya we mi luk i stap stanap long solwota mo long graon, hem i leftemap raethan blong hem, i poen long heven. 6 Nao blong mekem tok blong hem i strong, hem i talem nem blong God we i laef, we i no save ded samtaem, we i mekem skae, mo graon, mo solwota, wetem olgeta samting we i stap long trifala. Nao hem i talem se, \"Bambae hem i no moa save wet bakegen. 7 Taem namba seven enjel i blo pupu blong hem, plan ya blong God we hem i talemaot finis long ol profet blong hem, be i stap haed yet, bambae i kamtru nao.\" 8 Nao voes ya we i kamaot long heven, we mi harem finis, hem i toktok long mi bakegen, i talem se, \"Yu go tekem buk ya we i open finis, we i stap long han blong enjel ya we i stap stanap long solwota mo long graon.\" 9 Nao mi go long enjel ya, mi askem long hem blong i givim smol buk ya long mi. Nao hem i talem long mi se, \"Yu tekem, yu kakae. Long maot blong yu bambae i swit olsem eg blong sugabag, be long bel blong yu bambae yu harem i nogud.\" 10 Nao mi tekem smol buk ya we i stap long han blong hem, mi kakae. Mo long maot blong mi, i swit olsem eg blong sugabag. Be taem mi solemdaon finis, mi harem we bel blong mi i nogud long hem. 11 Nao mi harem wan tok we i talem long mi se, \"Wan taem bakegen yu mas talemaot tok we God i givim long yu, we i stap tokbaot ol samting we bambae i kasem ol man blong olgeta kala, mo ol man blong olgeta kantri, mo ol man blong olgeta lanwis, mo ol king.\"\n1 Nao wan man i givim wan stik long mi we i olsem wan longfala rula. Mo God i talem long mi se, \"Yu girap, yu go makem haos blong mi, mo Olta blong mi. Mo yu go kaontem olgeta ya we oli stap mekem wosip long haos blong mi. 2 Be yad blong haos blong mi we i stap afsaed, we i no blong mekem wosip, yu livim i stap. Yu no makem, from we ples ya i go finis long ol man ya we oli no bilif long mi. Bambae olgeta ya oli stap purumpurumbut long taon ya blong mi we i tabu, gogo kasem we foti tu manis i pas. 3 Mo bambae mi mi sanem tufala witnes blong mi, we tufala i putum ol rabis klos nomo blong soemaot we tufala i harem nogud. Nao long ol wan taosen tu handred sikisti dei ya, tufala witnes ya blong mi bambae i stap talemaot tok we mi bambae mi givim long tufala.\" 4 Tufala ya i olsem tufala stamba blong tri ya olif, mo tufala i olsem tufala ples blong putum laet ya we i stap stanap long fes blong Hae God we i Masta blong wol. 5 Sipos sam man oli traem spolem tufala witnes ya, bambae faea i kamaot long maot blong tufala blong spolem olgeta. From samting ya, olgeta we oli traem spolem tufala, bambae oli ded. 6 God i givim paoa long tufala blong blokem ren, blong bambae taem tufala i talemaot tok we hem i givim long tufala, be ren i no save foldaon. Mo hem i givim paoa long tufala blong tanem ol springwota i kam blad. Mo hem i givim paoa long tufala tu, blong tekem ol narafala sik i kam blong spolem ol man long wol. Tufala i save mekem ol samting ya enitaem nomo, olsem we tufala i wantem. 7 Taem tufala witnes ya i talemaot ol tok blong God finis, bambae bigfala wael anamol ya i kamaot long bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta, nao hem bambae i faet long tufala. Hem bambae i winim tufala, i kilim tufala i ded, 8 mo bambae bodi blong tufala i stap ledaon nomo long rod, insaed long bigfala taon ya we bifo olgeta oli nilim Masta blong tufala long kros long hem blong i ded. Bigfala taon ya, yumi save putum nem blong hem se \"Sodom\" no \"Ijip\" we i wan tokhaed blong makem hem. 9 Nao long tri dei haf, ol man blong olgeta kala, mo kantri, mo laen, mo lanwis, bambae oli stap lukluk dedbodi blong tufala. Bambae oli no letem blong ol man oli berem tufala. 10 Bambae tok blong God we tufala i talem, i mekem ol man blong wol oli harem nogud tumas. Be taem tufala witnes ya blong hem, tufala i ded, bambae olgeta ya oli save harem gud from. Bambae olgeta oli mekem lafet, oli stap givgivim presen long olgeta blong makem ded blong tufala. 11 Nao long vison ya, biaen long tri dei haf ya, win blong God i kam insaed long dedbodi blong tufala, blong mekem tufala i laef bakegen, nao tufala i stanap. Mo olgeta man we oli luk samting ya, oli fraet tumas. 12 Nao tufala i harem wan man long heven, i singaot bigwan, i talem se, \"Yutufala i kam antap long ples ya.\" Nao stret long fes blong ol enemi blong tufala, wan klaod i tekem tufala i go antap long heven. 13 Nao wantaem nomo, graon i seksek bigwan. Nao long bigfala taon ya, wan haf blong hem i brobrok olgeta, naen haf blong hem i stap, mo i gat seven taosen man oli ded. Ol man we oli stap laef oli fraet tumas, nao oli stap leftemap nem blong God we i stap long heven. 14 Sekenwan long tri bigfala trabol ya i finis. Be long smoltaem nomo, bambae namba tri trabol i kamtru. 15 Nao namba seven enjel i blo pupu blong hem. Nao olbaot long heven, mi harem we olgeta oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"Ol kingdom blong wol ya oli kam aninit long paoa blong Hae God blong yumi, wetem Mesaea blong hem. Mo hem i King we bambae i stap rul oltaem gogo i no save finis.\" 16 Nao twanti fo elda ya we oli stap sidaon long ol bigfala jea blong olgeta long fes blong God, oli bodaon we fes blong olgeta i kasem graon, oli mekem wosip long hem, 17 oli talem se, \"Hae God, Masta blong mifala, yu yu gat olgeta paoa. Yu yu stap we yu stap, mo yu stap fastaem, bifo olgeta. Mifala i talem tangkiu long yu, from we yu yu soemaot bigfala paoa blong yu finis we yu yu kam King. 18 Ol man we oli no save yu oli kros tumas, be naoia i taem blong yu yu kros long olgeta, naoia i taem blong jajem ol dedman. Naoia i taem blong givim pei long ol man blong yu, ol profet, wetem ol man blong yu, wetem olgeta we oli stap ona long nem blong yu, olgeta we oli haeman, wetem olgeta we oli no gat nem. Mo naoia i taem blong spolem ol man ya we oli stap spolem wol.\" 19 Nao mi luk we doa blong haos blong God long heven i open, mo ol man oli save luk Bokis ya we i Saen blong Promes blong Hae God. Nao i gat laetning i laet, mo tanda i faerap. Mo i gat bigfala noes, mo graon i seksek, mo ol ston blong aes oli folfoldaon olsem ren, we ol ston blong aes ya oli bigbigwan.\n1 Nao mi luk wan saen long skae we i saen blong wan bigfala samting. I gat wan woman i stap we hem i werem san olsem klos blong hem. Mun i stap aninit long leg blong hem, mo hem i gat hat blong flasem hem, olsem hat blong king we hat ya i gat twelef sta long hem. 2 Woman ya, klosap hem i bonem pikinini, nao i stap singaot from we bak blong hem i soa, mo hem i harem nogud tumas from. 3 Nao mi luk wan narafala saen long skae. I gat wan bigfala algita i stap we i red olsem faea, mo we i bigwan we i bigwan olgeta. Algita ya i gat seven hed mo ten hon, mo i gat smol hat blong king i stap long ol seven hed ya wanwan. 4 Nao bigfala algita ya i wipim skae long tel blong hem, i kilimaot wan haf blong ol sta, oli folfoldaon long graon, tu haf nomo i stap. Nao hem i kam stanap stret long fes blong woman ya blong taem woman ya i bonem pikinini blong hem, be bigfala algita ya bambae i save kakae pikinini ya. 5 Nao woman ya i bonem wan pikinini we i boe. Pikinini ya bambae i King long olgeta man long wol, mo saen blong paoa blong hem, i wokingstik we oli wokem long aean. Be taem pikinini ya i bon, wantaem nomo oli tekem hem, oli karem hem i go long God we i stap sidaon long bigfala jea blong hem. 6 Nao woman ya i ronwe, i go haed long draeples. Long ples ya, God i mekemrere wan ples blong hem finis, we bambae oli stap lukaot gud long hem gogo kasem wan taosen tu handred sikisti dei. 7 Nao i gat bigfala faet i stat long heven. Mikael wetem ol enjel blong hem oli stap faet agens long bigfala algita ya. Nao bigfala algita ya wetem ol enjel blong hem oli traem faet agens long Mikael olgeta, 8 be oli lus, mo i no moa gat ples blong olgeta long heven. 9 Bigfala algita ya, hem i snek ya blong bifo we nem blong hem \"Setan\" no \"Man we i agensem man\", we i stap giaman long olgeta man long wol, i lidim olgeta oli go krangke. Nao olgeta long heven oli sakemaot hem wetem olgeta enjel blong hem oli aot long heven, oli kamdaon long wol. 10 Nao mi harem we wan man long heven i singaot bigwan i talem se, \"!Naoia God blong yumi i sevem yumi! !Naoia hem i soemaot we hem i gat paoa, mo we hem i King! Naoia Mesaea blong hem i soemaot we hem i gat paoa long evri samting. Man ya we i agensem ol brata blong yumi, we long dei mo long naet hem i stap talemaot ol poen blong hem agens long olgeta long fes blong God, naoia God i sakemaot hem finis i gowe long heven. 11 Mo ol brata blong yumi oli faet agens long hem, oli winim hem finis long paoa blong blad blong Smol Sipsip ya, mo long paoa blong trutok ya we oli stap talemaot. Olgeta oli winim hem from we oli no tingbaot laef blong olgeta tumas, oli rere nomo blong ded. 12 Nao from samting ya, yu heven, mo yufala evriwan we i stap long heven, yufala i mas harem gud. Be sore tumas long yu, graon, mo long yu, solwota, from we Setan i kamdaon finis long yufala. Mo hem i kros tumas, from we hem i save se i gat smol taem nomo blong hem i stap yet.\" 13 Taem bigfala algita ya i luksave we oli sakem hem i kamdaon long wol ya finis, hem i girap, i stat ronem woman ya we i jes bonem pikinini boe blong hem. 14 Nao God i givim tufala wing blong bigfala pijin ya igel long woman ya, nao hem i yusum tufala wing ya, blong flae i go long ples blong hem long draeples. Nao long ples ya, woman ya i save stap gud gogo kasem tri yia haf, we bigfala algita ya i no save spolem hem. 15 Nao bigfala algita ya i traot wota, nao wota ya we i kamaot long maot blong hem, i ron bigwan blong karemaot woman ya. 16 Be graon i givhan long woman ya, nao i openem maot blong hem, i solemdaon wota ya we bigfala algita ya i traot long hem. 17 Nao bigfala algita ya i kros tumas long woman ya, nao i livim hem blong go faet agens long ol narafala pikinini blong hem. Hemia olgeta ya we oli stap obei long ol tok blong God, mo we oli stap holem ol tok we Jisas i talemaot se i tru. 18 Nao bigfala algita ya i go stanap long sanbij, klosap long solwota.\n1 Nao mi luk we i gat wan anamol i kamaot long solwota. Hem i gat ten hon blong hem mo seven hed blong hem. Mo i gat smol hat blong king i stap long ol hon ya wanwan, mo oli raetem nem long ol hed ya wanwan, we nem ya i tok nogud long God. 2 Anamol ya we mi luk, i samting olsem bigfala puskat ya leped. Leg blong hem i samting olsem leg blong bigfala anamol ya bea. Mo maot blong hem i olsem maot blong laeon. Nao bigfala algita ya i givim paoa blong hem long anamol ya, i mekem hem i sidaon long bigfala jea blong hem, mo i givm paoa long hem blong i wokem plante samting. 3 Nao mi luk we anamol ya i gat mak long wan long ol hed blong hem we wan samting i stikim hem i ded, be i laef bakegen, mo soa blong hemi kam gud bakegaen finis. Olgeta man long wol oli sapraes tumas long samting ya, nao oli stap biaen long anamol ya from. 4 Nao mi luk we olgeta man oli bodaon long bigfala algita ya, oli stap mekem wosip long hem, from we hem i givim paoa blong hem long anamol ya. Mo oli bodaon long anamol ya tu, oli stap mekem wosip long hem, oli talem se, \"I no gat man we i olsem anamol ya. I no gat man nating we i save go faet long hem.\" 5 Nao God i letem anamol ya i tok flas, i tok nogud tumas long hem. Mo God i letem hem i wokem wok blong hem long foti tu manis. 6 Nao anamol ya i stap tok nogud long God, mo long nem blong God, mo long ples we God i stap long hem, wetem olgeta we oli stap wetem God long ples ya. 7 Nao God i letem anamol ya i go faet long ol man blong hem, i winim olgeta, mo God i letem hem i bos long olgeta man blong olgeta kala, mo kantri, mo laen, mo lanwis. 8 Olgeta man we oli stap long wol bambae oli bodaon long anamol ya blong mekem wosip long hem. Olgeta man ya nomo we nem blong olgeta i stap long buk ya blong ol man we oli gat laef bambae oli no save bodaon long anamol ya blong mekem wosip long hem. Nem blong olgeta ya, God i raetemdaon long buk ya bifo olgeta, taem wol ya i no stap yet, mo buk ya i blong Smol Sipsip ya we oli kilim hem i ded. 9 !Man we i gat sora, hem i mas lesin gud! 10 Olgeta man we oli blong go long kalabus, bambae oli go long kalabus. Olgeta man we oli blong ded long naef blong faet, bambae oli ded long naef blong faet. Yufala i man blong God, mo from tok ya yufala i mas stanap strong, yufala i mas bilif strong long God. 11 Nao mi luk we i gat wan narafala anamol i kamaot long graon. Hem i gat tu hon blong hem olsem hon blong smol sipsip, mo i tok olsem bigfala algita. 12 Hem i kasem fulpaoa blong fas anamol ya, nao i stap yusum paoa ya long fes blong hem. Hem i fosem olgeta man long wol ya blong oli bodaon long fes blong fas anamol ya, we wan samting i stikim hed blong hem, be soa blong hem i kam gud bakegen finis. 13 Seken anamol ya, hem i stap wokem ol bigbigfala saen, blong soemaot paoa blong hem. Hem i mekem faea i aot long heven i kamdaon long wol, stret long fes blong ol man. 14 Mo hem i giaman long olgeta man long wol, i trikim olgeta long ol bigbigfala saen ya we God i letem hem i wokem long fes blong fas anamol. Nao hem i talem long olgeta man ya, se oli mas katem wan wud we i pija blong fas anamol ya we naef blong faet i stikim hem i ded, be i laef bakegen, blong olgeta oli ona long hem. 15 Nao God i letem seken anamol i bloem win blong hem i go insaed long wud ya we i pija blong fas anamol. Nao from samting ya, wud ya i gat paoa blong tok, mo blong kilim olgeta man oli ded, we oli no bodaon long hem blong mekem wosip long hem. 16 Nao olgeta man, ol haeman mo ol man we oli no gat nem, wetem ol rijman mo ol puaman, wetem ol slef mo ol fri man, be seken anamol ya i fosem olgeta, se oli mas gat mak long raet han blong olgeta no long fored blong olgeta. 17 Mak ya, hem i nem blong anamol ya, no i namba we i stanap blong talem nem ya blong hem. Man we i no gat mak ya long hem, hem i no save pem wan samting, mo I no save salem wan samting. 18 Samting ya, man i mas gat waes blong i save. Man we i gat save, hem i save faenemaot mining blong namba blong anamol ya, from we namba ya i saen blong nem blong wan man. Hemia namba ya, 666.\n1 Nao mi luk wan vison bakegen, mo long vison ya mi luk we antap long bigfala hil ya Saeon, Smol Sipsip blong God i stap stanap. Mo i gat wan handred foti fo taosen man oli stap wetem hem, we i gat nem blong Smol Sipsip ya wetem nem blong Papa blong hem i stap finis long fored blong olgeta. 2 Nao mi harem wan tok i kamaot long heven, we noes blong hem i olsem noes blong bigfala solwota we i stap brok long rif, i olsem noes blong bigfala tanda. Tok ya, mi harem i olsem noes blong plante gita we ol man oli stap plei long olgeta. 3 Olgeta man ya oli stanap long fes blong God, we hem i stap sidaon long bigfala jea blong hem, mo long fes blong ol fo anamol ya, mo long fes blong ol twanti fo elda. Nao oli stap sing long wan niufala singsing we i no gat narafala man i save sing long hem, ol wan handred foti fo taosen man ya we God i pemaot olgeta, i tekemaot olgeta long wol ya i mekem olgeta oli fri, olgeta ya nomo oli save sing long hem. 4 Hemia ol man ya we oli holem laef blong olgeta i stap klin, from we oli no stap wetem woman samtaem. Olgeta oli stap biaen long Smol Sipsip ya long evri ples we hem i pas long hem. God i pemaot olgeta finis, i tekemaot olgeta long ol narafala man, nao oli fri. Olgeta ya oli blong God mo blong Smol Sipsip ya, oli olsem ol fas kakae blong garen, we i blong givim i go long God. 5 Neva giaman tok i kamaot long maot blong olgeta, mo i no gat wan samting nating i stap long olgeta blong mekem olgeta oli doti long fes blong God. 6 Nao mi luk we wan narafala enjel i stap flae antap long skae, i stap talemaot gud nius ya we i blong stap oltaem nomo, gogo i no save finis. Enjel ya i stap talemaot gud nius ya long olgeta man long wol, long olgeta blong evri kala, mo kantri, mo laen, mo lanwis. 7 Hem i stap singaot bigwan, i talem se, \"Yufala i mas ona gud long God, mo yufala i mas leftemap nem blong hem, from we taem i kam finis blong hem i jajem olgeta man. Hem i mekem skae mo wol mo solwota mo springwota, mo yufala i mas bodaon long fes blong hem blong mekem wosip long hem.\" 8 Nao wan narafala enjel i kam biaen long faswan ya. Seken enjel ya i stap singaot bigwan, i talem se, \"Taon ya Babilon, we i hae we i hae, hem i foldaon finis, we i foldaon olgeta. Hem i olsem rabis woman we i mekem ol man blong olgeta kantri oli dring waen blong hem. Waen ya blong hem, hemia we man i mekem nogud wetem hem. Mo taem ol man oli dring waen ya, God i kros tumas long olgeta from.\" 9 Nao namba tri enjel i biaen long tufala ya, i stap singaot bigwan, i talem se, \"God i putum wan kap waen i rere finis blong ol man we oli bodaon blong mekem wosip long anamol ya wetem wud ya we i pija blong hem. Hemia ol man ya we oli gat mak blong anamol ya long fored blong olgeta no long han blong olgeta. Kap waen ya hem i pija blong kros blong God, mo olgeta ya bambae oli mas dring waen ya, we bambae oli kasem kros blong God long fulpaoa blong hem, olsem waen we i no gat wota i miks wetem. Olgeta we oli dring waen ya bambae oli harem nogud tumas long faea mo salfa, we bambae tufala i bonem olgeta, stret long fes blong ol tabu enjel, mo long fes blong Smol Sipsip blong God. 11 Smok blong faea ya we i stap mekem olgeta oli harem nogud, hem i stap go antap oltaem, i no save finis. Olgeta ya we oli bodaon long anamol ya mo long wud ya we i pija blong hem, blong mekem wosip long tufala, bambae faea ya i kakae olgeta we i no gat spel long dei mo long naet. Olgeta ya we oli gat mak blong anamol ya i stap long olgeta, bambae oli kasem panis we i no gat spel. 12 \"Yufala ol man blong God we yufala i stap folem ol tok blong hem, mo we yufala i stap bilif strong long Jisas, yufala i mas harem ol tok ya, nao yufala i mas stanap strong.\" 13 Nao mi harem wan tok we i kamaot long heven, i talem se, \"Yu mas raetemdaon tok ya. 'I stat naoia, ol man we oli man blong Masta blong yu, be taem oli ded bambae oli save harem gud.' \" Nao Tabu Spirit i talem se, \"!Yes i tru! Olgeta ya bambae oli save kasem spel long ol hadwok blong olgeta, from we bambae oli tekem frut blong wok blong olgeta i go wetem olgeta.\" 14 Nao mi luk wan vison bakegen, mo long vison ya mi luk wan waet klaod i stap, mo mi luk wan man we i olsem Pikinini blong Man i stap sidaon long klaod ya. Hem i werem hat blong king we oli wokem long gol, mo i holem wan huknaef we i sap gud. 15 Nao wan narafala enjel i kamaot long haos blong God long heven, i singaot bigwan, i talem long Man ya we i stap sidaon long klaod se, \"Yu tekem huknaef ya blong yu, yu go long garen blong tekem kakae i kam, from we naoia i stret taem blong tekem kakae, mo wol i olsem garen we kakae blong hem i rere finis.\" 16 Nao Man ya we i stap sidaon long klaod, i tekem huknaef blong hem, i kam long wol, nao i tekemaot olgeta we oli olsem kakae we i rere finis blong tekem. 17 Nao wan narafala enjel i kamaot long haos ya blong God we i stap long heven, mo hem tu i gat huknaef blong hem we i sap gud. 18 Nao wan narafala enjel bakegen we i bos blong faea, hem i aot long Olta, i kam. Nao hem i singaot bigwan, i talem long seken enjel ya we i gat huknaef blong hem we i sap gud se, \"Yu tekem huknaef blong yu, yu go long wol, yu katemaot ol man ya we oli olsem frut blong rop ya grep, we i raep finis, i rere blong katem.\" 19 Nao enjel ya i tekem huknaef blong hem, i kam long wol, i katemaot olgeta we oli olsem frut we i raep finis, we i stap olbaot long rop blong hem. Nao hem i sakem olgeta oli go long wan ples we i olsem wan bigfala ples blong man i purumpurumbut long frut blong grep, blong mekem wota blong hem i kamaot. Ples ya i stap afsaed long taon, mo i ples we God i stap panisim ol man long hem. Nao ol enjel oli purumpurumbut long ol man ya, nao blad blong olgeta we i kamaot long ples ya i olsem wan bigfala wota we i ron. Longfala blong hem i kasem sikistin handred stadia, mo i dip we i dip, we sipos hos i wokbaot long hem, i save kasem maot blong hem.\n1 Nao mi luk wan vison bakegen, mo long vison ya mi luk wan bigfala samting long heven we mi sapraes tumas long hem. I gat seven enjel we oli stap tekem seven bigfala trabol i kam. Ol seven trabol ya oli laswan blong ol trabol, from we taem olgeta oli kamtru, be bambae kros blong God tu i finis. 2 Nao mi luk we i gat wan bigfala lugun i stap we wota blong hem i olsem glas we faea i miks wetem. Nao mi luk ol man ya we bifo oli stap faet agens long anamol ya we i nogud, wetem pija blong hem, we namba blong hem i soemaot nem blong hem, mo oli winim hem. Olgeta oli stap stanap klosap long lugun ya, oli stap holem ol gita we God i givim long olgeta. 3 Mo oli stap sing long singsing ya we Moses, man blong God bifo i sing long hem, mo we Smol Sipsip blong God i sing long hem. Sing ya i talem se, \"Hae God, Masta blong mifala, yu yu gat olgeta paoa. Ol wok blong yu oli bigwan olgeta, mo oli gudfala tumas. Yu yu King blong olgeta kantri, mo ol fasin blong yu oli stret gud, oli tru. 4 Hae God. ?Hu man i no save ona long yu? ?Hu man i no save leftemap nem blong yu? Yu nomo yu tabu. Bambae ol man blong olgeta kantri oli save kam blong mekem wosip long yu, from we yu yu soemaot finis ol stret fasin blong yu.\" 5 Nao biaen long samting ya, mi luk wan vison bakegen, mo long vison ya mi luk we long heven oli openem Rum ya we i Tabu we i Tabu insaed long Haos Tapolen we ol man oli stap go long hem blong mit wetem Hae God. 6 Nao seven enjel ya we oli stap tekem seven bigfala trabol ya i kam, oli kamaot long Haos Tapolen ya. Oli werem linen klos we i klin gud mo i saen we i saen, mo oli fasem gol strap i goraon long jes blong olgeta. 7 Nao wan long ol fo anamol ya we oli stap klosap long jea blong God, hem i tekem seven gol besin, i givim wanwan i go long ol seven enjel ya. Ol besin ya oli fulap long waen we i pija blong kros blong God ya we i laef, we i no save ded samtaem. 8 Nao Haos Tapolen ya i kam fulap long smok, from we God i stap long hem long paoa blong hem, mo bigfala laet we i stap saenaot long hem i saen we i saen. Nao i no gat man i save go insaed long Haos ya, gogo kasem we seven bigfala trabol ya we ol enjel ya oli stap tekem i kam, bambae i kamtru.\n1 Nao mi harem God i singaot bigwan insaed long Haos ya, i talem long ol seven enjel ya se, \"Yufala i go, yufala i kafsaedem waen ya we i pija blong kros blong mi, we i stap long ol seven besin ya, nao kros blong mi bambae i kasem wol.\" 2 Nao fas enjel i go, i kafsaedem waen we i stap long besin blong hem, i go long graon. Nao olgeta man we oli gat mak blong anamol ya we i nogud i stap long olgeta, mo we oli mekem wosip finis long pija blong hem, oli kasem ol soa long bodi blong olgeta we i nogud olgeta, nao oli stap harem nogud tumas from. 3 Nao seken enjel i go, i kafsaedem waen we i stap long besin blong hem, i go long solwota. Nao solwota i kam blad we i strong, i olsem blad blong dedman. Nao olgeta samting blong solwota we oli laef, oli ded. 4 Nao namba tri enjel i go, i kafsaedem waen we i stap long besin blong hem, i go long ol wota we oli stap ron, mo long ol springwota, nao oli kam blad. 5 Nao mi harem enjel we i bos blong ol wota mo solwota i talem se, \"Hae God. Yu yu stap we yu stap, mo yu stap fastaem, bifo olgeta. Yu yu tabu we yu tabu. Panis ya we yu givim long olgeta i stret nomo. 6 Olgeta ya oli kilim ol man blong yu, mo ol profet blong yu oli ded, nao yu yu givim blad long olgeta blong oli dring. Mo hemia nao i stret pei blong olgeta.\" 7 Nao mi harem Olta ya i singaot, i talem se, \"!I tru ya! Hae God, yu yu Masta blong mifala. Yu yu gat olgeta paoa, mo fasin blong yu blong jajem man i tru, mo i stret olgeta.\" 8 Nao namba fo enjel i go, i kafsaedem waen we i stap long besin blong hem, i go long san. Nao God i letem san i kam hot moa, blong i save bonem ol man long faea blong hem. 9 Nao san i kam hot tumas, i stap bonem ol man, mo oli stap tok nogud long nem blong God, we hem i gat paoa long ol bigbigfala trabol ya. Be oli no wantem tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta, blong leftemap nem blong hem. 10 Nao namba faef enjel i go, i kafsaedem waen we i stap long besin blong hem, i go long bigfala jea blong anamol ya we i nogud. Nao tudak i kam kavremap olgeta ples we anamol ya i king long hem. Mo ol man oli stap kakae tang blong olgeta from we oli stap harem nogud tumas long bodi blong olgeta, 11 mo oli stap tok nogud long nem blong God blong heven, from we oli stap harem nogud tumas, mo from ol soa ya blong olgeta. Be oli no tanem tingting blong olgeta from ol rabis fasin blong olgeta. 12 Nao namba sikis enjel i go, i kafsaedem waen we i stap long besin blong hem, i go long bigfala reva ya we nem blong hem Yufretes Reva. Bigfala reva ya i kam drae, nao i gat rod blong ol king we oli stap long is oli save kam. 13 Nao mi luk we i gat tri rabis devel oli stap, we trifala i olsem frog. Trifala ya, wan i kamaot long maot blong bigfala algita ya, mo wan i kamaot long maot blong anamol ya we i nogud, mo wan i kamaot long maot blong giaman profet. 14 Trifala devel ya, trifala i nogud tumas, mo trifala i gat paoa blong mekem ol saen blong soemaot paoa blong trifala. Nao trifala i go luk ol king blong evri ples long wol, blong tekem olgeta oli kam wanples, blong oli mekem faet long bigfala Dei blong God ya we i gat olgeta paoa. 15 Nao Jisas i talem se, \"Yufala i lesin. Bambae mi mi kamtru long yufala olsem we man blong stil i kam. Man we i stap lukaot gud, i no tekemaot klos blong hem blong i slip, bambae hem i save harem gud. Bambae hem i no wokbaot neked, we ol man oli luk we hem i sem.\" 16 Nao trifala devel ya, trifala i tekem ol king oli kam wanples long ples ya we long lanwis blong ol laen blong Isrel nem blong hem \"Amagedon\" we i min se \"Bigfala Hil long Megido\". 17 Nao namba seven enjel i go, i kafsaedem waen we i stap long besin blong hem, i go long win. Nao God i stap sidaon long bigfala jea blong hem, insaed long haos ya blong hem, i toktok i kam, i talem se, \"I finis nao.\" 18 Nao i gat laetning i laet, mo tanda i faerap, mo i gat bigfala noes, mo graon i seksek bigwan. I stat long taem we God i mekem wol fastaem, i kam kasem tede, be i no gat we graon i seksek bigwan olsem. Taem ya we graon i seksek, i seksek moa i winim ol narafala taem we graon i seksek. 19 Bigfala taon ya, hem i brok long tri haf, mo ol narafala taon olbaot long wol oli foldaon we oli kam nogud olgeta. God i stap tingbaot bigfala taon ya, we nem blong hem Babilon, nao i mekem hem i dring wan kap waen blong hem gogo i finisim. Kap waen ya hem i pija blong kros blong God. 20 Nao olgeta aelan oli lus, mo olgeta bigbigfala hil tu oli lus. 21 Ol ston blong aes oli folfoldaon olsem ren. Ol ston ya, oli bigbigwan, we sipos man i skelem, bambae hevi blong wan i samwe long fifti kilo. Nao ol man oli stap tok nogud long God, from we hem i sanem ol ston ya blong aes i kam long olgeta, mo trabol ya i nogud we i nogud olgeta.\n1 Nao wan long ol seven enjel ya we oli stap holem ol seven besin, hem i kam toktok long mi. Hem i talem se, \"Yu kam. Bambae mi soemaot long yu panis ya we woman ya blong rod we i nogud we i nogud, bambae i kasem. Woman ya i min taon ya we i stap klosap long plante wota. 2 Olgeta king blong wol oli mekem nogud finis wetem woman ya, mo ol man long wol oli go mekem nogud wetem hem, olsem we oli fuldrong long waen blong hem.\" 3 Nao Tabu Spirit i kam long mi, we paoa blong hem i holem mi, mo enjel ya i lidim mi mi go long wan draeples. Nao long ples ya, mi luk woman ya i stap sidaon long wan anamol we i red we i red. Anamol ya i gat ol nem oli stap olbaot long bodi blong hem, we ol nem ya oli tok nogud long God. Anamol ya i gat seven hed blong hem mo ten hon blong hem. 4 Woman ya, hem i putum klos blong hem we i pepol, olsem klos blong king, mo we i red olsem blad. Hem i flasem hem long ol samting we oli wokem long gol mo long ol gudfala ston mo long ol perel. Long han blong hem, hem i stap holem wan kap we oli wokem long gol, we i fulap long ol samting nogud, we oli doti tumas long fes blong God, we oli frut blong ol fasin nogud blong hem. 5 Long fored blong hem i gat wan nem i stap we i tokhaed, we i min se \"Bigfala taon ya Babilon, we i mama blong olgeta woman blong rod, mo i stamba blong olgeta fasin we i nogud olgeta\". 6 Nao mi luk we woman ya i fuldrong, from we hem i dring blad blong ol man blong God, mo blad blong olgeta we ol man oli kilim olgeta from we oli stap stanap strong long saed blong Jisas. Nao taem mi luk woman ya, mi sapraes tumas. 7 Nao enjel ya i talem long mi se, \"?Yu yu sapraes tumas olsem from wanem? Bambae mi mi talemaot long yu ol tokhaed blong woman ya, mo blong anamol ya we hem i stap sidaon long hem, we i gat seven hed blong hem mo ten hon blong hem. 8 Anamol ya, fastaem hem i laef, be hem i no moa laef naoia. Bambae i no longtaem, hem i kamaot long bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta, nao bambae hem i go blong lus olgeta. Yu save, i gat wan buk i stap we i gat nem blong ol man we oli gat laef i stap long hem, we ol nem ya, God i raetemdaon bifo olgeta, taem we wol ya i no stap yet. Be ol man blong wol we hem i no raetemdaon nem blong olgeta long buk ya, bambae oli sapraes tumas taem oli luk anamol ya, from we fastaem hem i laef, mo naoia hem i no moa laef, be bambae hem i save kamtru bakegen. 9 \"Man i mas gat waes mo i mas gat gudfala tingting blong luksave mining blong ol tok ya. Ol seven hed blong anamol ya, hemia ol seven hil ya we woman ya i stap sidaon long olgeta. Mo ol seven hed ya, i minim seven king tu. 10 Faef king blong olgeta oli foldaon finis, i gat wan i stap holem nem blong king naoia, mo i gat wan we i no kamtru yet. Taem we hem i kamtru, bambae hem i stap smoltaem nomo. 11 Mo anamol ya we fastaem hem i laef be naoia i no moa laef, hem nao bambae i namba eit king, be hem i wan long ol seven king ya nomo. Mo hem tu bambae i go blong lus olgeta. 12 \"Ol ten hon ya we yu luk, hemia ten king we oli no rul yet. Olgeta ya bambae oli gat paoa blong rul, mo bambae oli rul wetem anamol ya, be blong wan aoa nomo. 13 Ol ten king ya oli gat wan tingting nomo, mo bambae oli givim paoa blong olgeta mo raet blong olgeta blong rul, i go long anamol ya. 14 Bambae olgeta ya oli faet agens long Smol Sipsip blong God. Be Smol Sipsip ya, hem i Masta blong olgeta masta, mo i King blong olgeta king. Nao from samting ya, hem wetem ol man we hem i singaot olgeta, mo i jusumaot olgeta, mo we olgeta oli stap holem tok blong hem, bambae oli faet agens long ol ten king ya, oli winim olgeta.\" 15 Nao enjel i talem long mi bakegen se, \"Ol wota ya we yu luk, we woman blong rod ya i stap sidaon long olgeta, hemia ol man blong evri kantri, mo blong evri ples long wol, mo blong evri lanwis, mo blong ol naranarafala man blong wol. 16 Ol ten hon blong anamol ya, we yu luk, bambae oli no laekem woman ya nating, oli agensem hem. Bambae oli tekemaot olgeta samting we hem i gat, mo bambae oli livim hem i stap we i neked nomo. Mo bambae oli kakae ol mit blong bodi blong hem, nao bambae oli bonem hem long faea blong spolem hem olgeta. 17 Bambae oli mekem olsem, from we God i putum long tingting blong olgeta, blong oli mekem olsem we hem i wantem. Nao tingting blong olgeta bambae i kam wan nomo, mo bambae oli givim paoa blong olgeta long anamol ya blong hem i rul, gogo ol tok we God i talem i kamtru. 18 Woman ya we yu yu luk, hemia bigfala taon ya we king blong hem i rulum olgeta king blong wol.\"\n1 Biaen long samting ya mi luk wan narafala enjel i aot long heven i kamdaon. Hem i gat bigfala paoa, mo i gat laet i stap saenaot long hem i kasem olgeta ples long wol. 2 Hem i singaot bigwan, i talem se, \"Taon ya Babilon we i hae we i hae, hem i foldaon finis, we i foldaon olgeta. Hem i kam nogud finis, mo naoia i ples blong ol rabis devel, mo ol devel ya we oli nogud we i nogud. Hem i ples blong ol pijin ya we oli no klin long fes blong God, we oli nogud olgeta. 3 Hem i olsem wan rabis woman, we i mekem ol man blong olgeta kantri long wol oli dring waen blong hem, we waen ya, hemia ol fasin nogud wetem woman. Olgeta king long wol oli mekem nogud finis wetem woman ya, mo olgeta bisnesman long wol oli kam rijman finis from fasin ya blong hem we hem i wantem evri samting.\" 4 Nao mi harem wan narafala toktok i kamaot long heven, i talem se, \"Ol man blong mi, yufala i kam. Yufala i kamaot long hem. I nogud yufala i stap joen wetem hem long ol sin ya we hem i stap mekem, mo i nogud we bambae yufala i joen wetem hem blong kasem panis wetem hem. 5 Ol sin ya blong hem i stap hivap i go kasem heven, mo God i stap tingbaot ol rabis fasin blong hem. 6 Yufala i mas mekem long hem, stret olsem we hem i mekem long yufala. Ol samting we hem i mekem long yufala, yufala i mas givimbak tu taem long hem. Yufala i mas fulumap kap blong hem long waen we i strong moa, we paoa blong hem i dabolem paoa blong waen we hem i givim long yufala. 7 Olsem we woman ya i stap mekem ol rabis lafet blong hem, i stap harem gud long hem, yufala i mas mekem we hem i stap harem nogud tumas long bodi blong hem mo long tingting blong hem. Hem i stap talem hem wan se, 'Mi mi kwin. Mi mi gat bigfala jea blong mi i stap. Mi mi no wan widowoman, mo mi no gat man blong mi, we bambae mi krae from.' 8 Nao from samting ya, bambae olgeta trabol blong hem oli kasem hem long wan dei nomo. Bambae hem i sik, mo i harem nogud, i krae, mo bambae hem i gat hadtaem blong kasem kakae, mo bambae faea i kakae hem, from we Hae God we i Masta blong yumi, we bambae i jajem hem, hem i gat paoa.\" 9 Ol king ya blong wol we oli mekem nogud wetem woman ya Babilon, we oli joen long hem blong harem gud wetem hem, bambae oli krae long hem. Taem oli luk smok blong faea we bambae i kakae hem, bambae oli krae tumas from. 10 Bambae oli stanap longwe tumas long hem, from we oli fraet se panis ya blong hem bambae i kasem olgeta tu. Nao bambae oli krae se, \"!O, sore we sore tumas! Babilon, yu yu wan bigfala taon, we yu strong tumas. Be long wan aoa nomo, yu kasem panis blong yu.\" 11 Ol bisnesman blong wol ya tu bambae oli krae we oli krae tumas from woman ya, from we bambae i no moa gat man blong pem ol samting blong olgeta. 12 Bambae i no moa gat man blong pem ol gol mo silva mo gudfala ston mo perel blong olgeta. Bambae i no moa gat man blong pem ol gudfala kaliko ya linen, mo kaliko we i pepol, mo kaliko we i red we i red, mo kaliko ya silik, we praes blong olgeta i antap tumas. Bambae i no moa gat man blong pem ol defren kaen wud we i had blong man i faenem, mo ol samting we oli wokem long tut blong elefen, mo long wud we praes blong hem i antap, mo long bras, mo long aean, mo long flas ston ya mabol. 13 Bambae i no moa gat man blong pem ol gudfala lif ya sinamon, mo ol narafala lif we i gat gudfala tes, mo insens mo mir mo frangkinsens we oli gat gudfala smel. Bambae i no moa gat man blong pem waen mo oel mo flaoa mo wit blong olgeta. Bambae i no moa gat man blong pem ol buluk, mo ol sipsip, mo ol hos mo ol kat, mo ol slef blong olgeta. Mo ol man ya we oli stap salem ol man blong oli kam slef, bambae i no moa gat man blong pem ol slef ya blong olgeta. 14 Ol bisnesman ya bambae oli krae se, \"!O, sore tumas! Ol frut ya blong hadwok blong yu, we yu yu putum tingting blong yu i stap long hem, i gowe finis long yu. Ol gudfala kakae blong yu, mo ol samting blong flasem yu, yu yu lusum olgeta finis, bambae yu no save luk olgeta bakegen samtaem.\" 15 Ol bisnesman ya we oli kam rijman long bisnes we oli mekem wetem woman ya, bambae oli stanap longwe long hem, from we oli fraet se panis ya blong hem bambae i kasem olgeta tu. Bambae oli krae we oli krae tumas, oli talem se, 16 \"!O, sore we sore tumas long yu, yu bigfala taon! Bifo yu yu stap werem ol gudfala klos we sam oli pepol, mo sam oli red we i red. Mo yu stap flasem yu long ol samting ya we oli wokem long gol, mo long ol gudfala ston, mo long ol perel. 17 Be long wan aoa nomo, ol gudfala samting ya blong yu oli lus.\" Olgeta kapten blong sip wetem ol pasenja mo ol boskru mo ol narafala man we oli stap kasem mane blong olgeta from we oli wok long sip, oli stap stanap longwe long hem. 18 Taem oli luk smok blong faea we i bonem bigfala taon ya, oli krae se, \"Neva i gat wan bigfala taon we i sem mak long bigfala taon ya.\" 19 Nao oli sakem asis blong graon i go long hed blong olgeta, blong soemaot we oli harem nogud tumas, nao oli krae we oli krae oli talem se, \"!O, sore we sore tumas long yu, yu bigfala taon! Ol man we ol sip blong olgeta oli stap go olbaot long solwota, oli kam rijman long bigfala mane blong yu. Be long wan aoa nomo, yu yu lusum evri samting blong yu.\" 20 Be i gat narafala sing tu, we i talem se, \"Yufala long heven. Yufala ol man blong God, mo ol aposol, mo ol profet. Yufala i mas harem gud, yufala i glad, from we God i jajem woman ya finis from ol samting ya we hem i mekem long yufala, mo i givim panis long hem.\" 21 Nao wan strong enjel i tekem wan bigfala ston, i sakem i go long solwota. Mo i talem se, \"Babilon. Yu yu wan bigfala taon, be hemia nao wan saen blong soemaot fasin we God bambae i mekem long yu. Hem bambae i sakemdaon yu, we bambae man i no save luk yu bakegen samtaem. 22 Long ples blong yu, bambae i no moa gat man blong kilim gita, mo man blong singsing. Bambae i no moa gat man blong blo bambu, mo man blong blo trampet. Noes blong ol samting ya bambae man i no moa save harem. Bambae i no moa gat man we i gat gudhan blong mekem wok, mo bambae i no moa gat noes blong ston we i stap granem wit i kam flaoa. 23 Bambae i no moa gat laet i saenaot, mo bambae man i no moa save harem voes blong man mo woman we tufala i mekem promes blong tufala long taem blong mared. Bifo, ol bisnesman blong yu oli nambawan long olgeta bisnesman long wol. Mo long fasin blong yu blong wokem posen, yu yu trikim ol man blong olgeta kantri, yu pulum olgeta oli stap aninit long paoa blong yu.\" 24 Bigfala taon ya Babilon, hem i kasem panis from we blad blong ol profet mo blad blong ol man blong God i stap long hem. Yes, blad blong olgeta man we ol man oli kilim olgeta i ded, i stap long taon ya.\n1 Nao biaen long samting ya, mi harem wan noes olsem noes blong plante man long heven we oli plante we plante. Oli stap singaot bigwan, oli talem se, \"!Yumi presem God! Hem i God blong yumi, mo hem i sevem yumi finis. Nem blong hem i hae we i hae, mo olgeta paoa i blong hem nomo. 2 Fasin blong hem blong jajem man i tru, mo i stret olgeta. Woman ya blong rod we i nogud we i nogud, we i stap mekem wol i kam nogud long ol rabis fasin blong hem, God i jajem hem finis, i givim panis long hem, blong givimbak long hem from ol man blong hem, we woman ya i kilim olgeta oli ded.\" 3 Nao olgeta oli singaot bakegen, oli talem se, \"!Yumi presem God! Smok blong faea ya we i stap bonem bigfala taon ya, hem i stap go antap oltaem, we bambae i no save finis samtaem.\" 4 Nao ol twanti fo elda ya wetem ol fo jerubim ya oli bodaon, oli mekem wosip long God we i stap sidaon long bigfala jea blong hem, oli talem se, \"!Amen! !Yumi presem God!\" 5 Nao mi harem wan tok we i kamaot long bigfala jea blong God, we i talem se, \"Yufala ol man blong wok blong God, mo yufala ol haeman, mo yufala we i no gat nem, yufala evriwan we i stap mekem wosip long God blong yumi, yufala i mas presem hem.\" 6 Nao mi harem wan noes we i olsem we plante man oli stap singaot bigwan, i olsem noes blong bigfala solwota we i stap brok long rif, i olsem noes blong bigfala tanda. Mi harem olgeta oli talem se, \"Hae God ya we i Masta blong yumi, mo i gat olgeta paoa, yumi presem hem, from we hem nomo i King. 7 Yumi harem gud tumas, yumi sing from we yumi glad we yumi glad, mo yumi leftemap nem blong God i go antap, from we taem i kam finis blong Smol Sipsip blong hem i mared. Mo woman ya we hem i promes blong mared long hem, hem i rere finis. 8 Woman ya, God i givim ol gudfala klos long hem blong i werem, we oli klin gud, oli saen.\" (Ol gudfala klos ya blong hem, hemia ol gudfala fasin ya we ol man blong God oli mekem.) 9 Nao enjel i talem long mi se, \"Yu raetemdaon tok ya se, 'Olgeta we God i singaot olgeta blong oli kam long kakae blong mared blong Smol Sipsip ya, oli save harem gud.' \" Mo enjel i talem bakegen se, \"Ol tok ya oli tok blong God tru.\" 10 Nao mi mi bodaon long fes blong enjel ya blong mekem wosip long hem, be hem i blokem mi i talem se, \"No, yu no mekem olsem. Yumitufala i man blong wok nomo, wetem ol brata blong yu, olgeta ya we oli stap holem tok we Jisas i talemaot se i tru. Yu mas bodaon long God nomo blong mekem wosip long hem.\" Tok ya we Jisas i talemaot se i tru, hemia i stamba blong ol tok blong ol profet. 11 Nao mi luk we heven i open, mo i gat wan waet hos i stap stanap. Nao man we i stap sidaon long hem, nem blong hem, \"Man we yu save bilif strong long hem, we hem i tru.\" Taem hem i jajem man, mo taem hem i mekem faet, be hem i stap mekem long fasin we i stret nomo. 12 Ae blong hem i olsem faea we i laet, mo long hed blong hem, hem i gat plante hat blong king we i soemaot we hem i king long plante ples. I gat nem blong hem we oli raetem long hem finis, be hem nomo i save nem ya, i no gat narafala man i save. 13 Mo klos blong hem i wetwet gud long blad, mo nem we ol man oli stap yusum blong singaot hem, oli talem se \"Tok blong God\". 14 Ol kampani blong ol soldia blong heven oli biaen long hem, oli stap sidaon long ol waet hos, mo klos blong olgeta, we oli werem, oli wokem long gudfala kaliko ya linen we i waet mo i klin gud. 15 Man ya i gat wan naef blong faet we i sap gud i stap long maot blong hem, we bambae hem i yusum blong kilim ol man blong evri kantri. Hem bambae i bos long ol man ya, mo saen blong paoa blong hem, wokingstik we oli wokem long aean. Bambae hem i mekem i strong long olgeta, olsem we man i purumpurumbut long frut ya blong grep blong mekem wota blong hem i kamaot blong mekem waen. Fasin ya i olsem we God ya we i gat olgeta paoa, hem i kros tumas, nao kros blong hem i kasem olgeta. 16 Long klos blong man ya, mo long leg blong hem, oli raetem se \"King blong olgeta king, mo Masta blong olgeta masta\". 17 Nao mi luk wan enjel i stap stanap antap long san. Hem i singaot bigwan, i talem long ol pijin we oli stap flae olbaot long skae se, \"Yufala i kam wanples blong joen long bigfala kakae ya we God i mekemrere i stap. 18 Yufala i kam kakae ol dedbodi blong ol king mo blong ol komanda mo blong ol soldia. Yufala i kam kakae ol dedbodi blong ol hos mo blong ol man blong sidaon long hos. Yufala i kam kakae ol dedbodi blong ol naranarafala man ya tu, olgeta we oli slef wetem olgeta we oli friman, olgeta we oli haeman wetem olgeta we oli no gat nem.\" 19 Nao mi luk anamol ya we i nogud, wetem ol king blong wol wetem ol soldia blong olgeta we oli kam wanples blong kilim man ya we i stap sidaon long hos, mo blong kilim ol soldia blong hem. 20 Nao ol soldia blong man ya oli go holem anamol ya wetem giaman profet ya we bifo i wokem ol saen blong soemaot paoa blong hem long fes blong anamol ya. Ol saen ya, giaman profet ya i yusum olgeta bifo blong trikim ol man ya we oli gat mak blong anamol ya i stap long olgeta, mo blong trikim ol man ya we oli mekem wosip long pija blong anamol ya. Nao ol soldia ya oli tekem anamol ya wetem giaman profet ya we tufala i laef yet, nao oli sakem tufala i go long bigfala hol blong faea, we i gat salfa i stap laet long hem. 21 Mo olgeta king wetem ol soldia blong olgeta, man ya we i stap sidaon long hos, hem i kilim olgeta oli ded long naef blong faet ya we i stap long maot blong hem. Nao ol pijin oli kam, oli kakae ol dedbodi blong olgeta, gogo oli fulap gud long hem.\n1 Nao mi luk wan enjel we i aot long heven i kamdaon. Long han blong hem, hem i stap holem ki blong lokem bigfala hol ya we i godaon we i godaon olgeta, mo i stap holem wan bigfala jen. 2 Nao hem i holem bigfala algita ya, we hemia snek ya blong bifo, we nem blong hem \"Setan\", no \"Man we i stap agensem man\". Nao hem i fasem hem long jen ya blong i stap wan taosen yia, 3 mo i sakem hem i go long bigfala hol ya, mo i lokem doa blong hol. Mo hem i putum mak long doa ya blong bambae man i no openem, blong bambae algita ya i no moa giaman long ol man, blong pulum olgeta oli go krangke, gogo wan taosen yia i pas. Taem we wan taosen yia ya i finis, algita ya bambae i fri bakegen, be blong smol taem nomo. 4 Nao mi luk sam bigfala jea olsem jea blong king i stap. Mo ol man we oli stap sidaon long ol jea ya, God i givim paoa long olgeta blong jajem ol man. Nao mi luk spirit blong olgeta ya tu we ol man oli katemaot hed blong olgeta bifo, from we oli stap talemaot tok ya we Jisas i talemaot se i tru, mo oli stap talemaot tok blong God. Olgeta ya oli no mekem wosip samtaem long anamol ya, mo long pija blong hem. Mo oli no gat mak blong anamol ya long fes blong olgeta, mo long han blong olgeta. Nao oli laef bakegen, oli joen wetem Kraes, we hem i King, nao oli rul wetem hem, gogo wan taosen yia i pas. 5 Hemia fas taem we God i mekem ol man blong hem we oli ded oli laef bakegen. Be ol narafala dedman, God i no mekem olgeta oli laef bakegen, gogo wan taosen yia ya i pas. 6 Olgeta ya we God i mekem olgeta oli laef bakegen, oli stap harem gud. God i mekem i gud tumas long olgeta, from we seken ded i no gat paoa long olgeta. Olgeta ya bambae oli pris blong God mo blong Kraes, mo bambae oli joen wetem Kraes we hem i King, nao oli rul wetem hem, gogo wan taosen yia i pas. 7 Taem we wan taosen yia ya i pas finis, bambae oli letem Setan i kamaot long kalabus. 8 Nao hem bambae i go long olgeta ples, blong i giaman long ol laen blong Gog mo Magog, we hemia ol man blong olgeta kantri long wol. Bambae Setan i tekem ol man ya blong olgeta kantri oli kam wanples blong kilim ol man blong God, mo bambae ol man ya blong hem oli plante tumas, olsem sanbij klosap long solwota. 9 Nao long vison ya mi luk we olgeta ya oli kamtru we oli kavremap olgeta ples long wol, mo oli kam hivap raon long ples ya we ol man blong God oli stap long hem, mo long bigfala taon ya we God i laekem tumas. Be faea i aot long heven, i kamdaon, i kakae ol man ya blong Setan, nao oli ded evriwan. 10 Nao Setan ya we i giaman long olgeta, enjel i sakem hem i go long bigfala hol ya blong faea, we i fulap long faea mo salfa nomo, we anamol ya we i nogud, mo giaman profet ya, tufala i stap long hem finis. Nao long ples ya, long dei mo long naet, bambae trifala i stap harem nogud tumas oltaem from faea ya, gogo i no save finis. 11 Nao mi luk wan bigfala jea i stap, we i olsem jea blong king be i waet, mo i gat wan Man i stap sidaon long hem. Wol mo heven, tufala i ronwe long fes blong Man ya, we tufala i go lus olgeta. 12 Nao mi luk olgeta dedman, olgeta we bifo oli haeman wetem olgeta we oli no gat nem, oli kam stanap long fes blong Man ya we i stap sidaon long bigfala jea blong hem. Nao ol enjel oli openem ol buk, mo oli openem wan narafala buk we i gat nem blong ol man we oli gat laef i stap long hem. Nao Man ya i jajem ol dedman from ol fasin we oli mekem bifo, we hem i bin raetemdaon long ol buk ya. 13 Olgeta man we oli ded long solwota, oli aot long solwota oli kam. Mo olgeta narafala dedman tu oli kam. Ded wetem Hom blong ol Dedman tufala i no moa save holem olgeta, olgeta evriwan oli aot long tufala, oli kam. Nao Man ya i jajem olgeta from ol fasin we oli mekem bifo. 14 Nao Ded wetem Hom blong ol Dedman, enjel i sakem tufala i go long bigfala hol blong faea. Bigfala hol blong faea ya, hemia seken ded ya. 15 Mo olgeta man we nem blong olgeta i no stap long buk ya we nem blong ol man we oli gat laef i stap long hem, enjel ya i sakem olgeta ya tu oli go long bigfala hol ya blong faea.\n1 Nao mi luk niufala heven wetem niufala wol, tufala i stap. Heven mo wol we tufala i stap fastaem, tufala i lus finis, mo i no moa gat solwota i stap. 2 Nao mi luk bigfala taon ya we i tabu, we hemia niufala Jerusalem ya. Hem i kamaot long God, i aot long heven i kam, mo hem i flas gud, i olsem woman we bambae i mared, we oli flasemgud hem blong i go mitim man blong hem. 3 Nao mi harem wan tok we i kamaot long bigfala jea blong God, we i singaot bigwan, i talem se, \"!Yu luk! Naoia God i mekem ples blong hem wetem ol man. Hem bambae i stap oltaem wetem olgeta, mo olgeta bambae oli man blong hem. God bambae i kampani wetem olgeta, mo hem bambae i God blong olgeta. 4 Hem bambae i ravemaot wota blong ae blong olgeta. Nao bambae i no moa gat man i ded, mo bambae man i no moa krae from man we i ded. Bambae i no moa gat man i krae, mo bambae man i no moa harem nogud long bodi blong hem. Ol samting ya blong bifo oli lus olgeta.\" 5 Nao Man ya we i stap sidaon long bigfala jea blong hem i talem se, \"!Yu luk! Mi mi stap mekem olgeta samting oli kam niuwan bakegen.\" Nao hem i talem long mi bakegen se, \"Yu raetem tok ya, from we tok blong mi i tru, mo ol man oli save bilif long hem.\" 6 Mo hem i talem se, \"Naoia olgeta samting i finis. Mi mi Faswan, we mi stap bifo olgeta, mo bambae mi mi Laswan, biaen olgeta. Mi mi statem olgeta samting mo bambae mi mi finisim olgeta samting. Man we i tosta, bambae mi mi givim wota long hem we hem i no pem, we i kam long springwota we i gat laef long hem. 7 Man we i winim faet blong hem, i gat promes blong mi i stap long hem. Mi bambae mi God blong hem, mo hem bambae i pikinini blong mi. 8 Be i gat promes blong mi tu i stap long ol man blong fraet, mo long ol man blong brekem tok, mo long ol man blong mekem ol fasin nogud we i krangke. Promes ya i stap long ol man blong kilim man, mo long ol man blong mekem nogud wetem woman, mo long ol man blong mekem posen mo kleva, mo long ol man blong mekem wosip long ol narafala god, mo long ol man blong giaman. Promes blong mi long olgeta i olsem. I gat ples blong ol man ya i stap. Bambae olgeta oli go long bigfala hol ya blong faea, we i fulap long faea mo salfa, we hemia i seken ded.\" 9 Nao wan enjel i kam toktok long mi. Hem i wan long ol seven enjel ya we bifo oli tekem ol seven besin ya i kam, we oli fulap long ol seven bigbigfala trabol ya, we oli laswan blong ol trabol. Hem i talem long mi se, \"Yu kam. Bambae mi soem long yu woman ya blong Smol Sipsip blong God, we hem i jes mared long hem.\" 10 Nao Tabu Spirit i kam long mi, we paoa blong hem i holem mi, mo enjel ya i karem mi mi go antap long wan bigfala hil we i hae we i hae. Nao hem i soemaot Jerusalem long mi, bigfala taon ya we i tabu, we i kamaot long God, i aot long heven i kam. 11 Taon ya i gat bigfala laet ya we oltaem i stap saenaot long God, mo laet ya i stap saenaot i kam. Nao taon ya i stap saen olsem wan gudfala ston, olsem gudfala ston ya jaspa we i klia gud, i olsem glas. 12 I gat bigfala stonwol we i hae we i hae, we i goraon long taon ya, mo i gat twelef bigfala doa blong stonwol ya, mo i gat twelef enjel we oli stap gad long ol doa ya. Mo long ol bigfala doa ya i gat nem blong ol twelef laen blong Isrel we oli raetem wanwan long olgeta. 13 Long bigfala taon ya, i gat fo saed blong hem, mo evriwan wanwan oli gat tri doa. Long saed long is i gat tri doa, mo long saed long saot i gat tri doa, mo long saed long not i gat tri doa, mo long saed long wes i gat tri doa. 14 Mo stonwol blong bigfala taon ya i stanap long twelef bigfala ston, mo i gat nem blong ol twelef aposol blong Smol Sipsip blong God oli raetem wanwan long ol ston ya. 15 Nao enjel ya we i toktok long mi, hem i stap holem wan longfala rula we oli wokem long gol, we i blong makem saes blong bigfala taon ya, mo saes blong ol doa blong hem, mo saes blong stonwol blong hem. 16 Bigfala taon ya i skwea gud, we bigfala blong hem mo longfala blong hem tufala i sem mak. Nao enjel ya i tekem rula ya, i makem longfala blong taon ya, mo saes blong hem i kasem twelef taosen stadia. Mo bigfala blong taon ya mo hae blong hem tufala i sem mak wetem longfala blong hem. 17 Enjel ya i makem stonwol blong hem tu, mo hae blong stonwol ya i kasem wan handred foti fo kiubit. Kiubit ya we enjel ya i yusum blong makem stonwol ya i sem mak long kiubit ya we ol man oli stap yusum oltaem. 18 Stonwol blong taon ya, oli wokem long gudfala ston ya jaspa, mo taon ya oli wokem long gol we i klin gud, i klia olsem glas. 19 Ol ston we oli fandesen blong stonwol blong taon ya, oli flasem long ol gudgudfala ston. Faswan oli yusum gudfala ston ya jaspa, mo sekenwan oli yusum gudfala ston ya safaea, mo namba tri oli yusum gudfala ston ya agat, mo namba fo oli yusum gudfala ston ya emeral. 20 Mo namba faef oli yusum gudfala ston ya onikis, mo namba sikis oli yusum gudfala ston ya kanilian, mo namba seven oli yusum gudfala ston ya yalakwoj, mo namba eit oli yusum gudfala ston ya malakaet. Mo namba naen oli yusum gudfala ston ya topas, mo namba ten oli yusum gudfala ston ya kalsedoni, mo namba leven oli yusum gudfala ston ya takwoes, mo namba twelef oli yusum gudfala ston ya ametis. 21 Ol twelef bigfala doa ya, oli wokem long twelef perel. Oli wokem wan doa long wan perel, wan doa long wan perel. Mo ol rod insaed long taon ya, oli wokem long gol we i klin gud, i klia olsem glas. 22 Mo mi no luk wan haos blong mekem prea long God long bigfala taon ya. Long ples ya, Hae God ya we i gat olgeta paoa, wetem Smol Sipsip blong hem, tufala i olsem haos blong prea blong olgeta. 23 Long bigfala taon ya, olgeta oli no moa tingbaot san mo mun, blong tufala i saen long olgeta, from we bigfala laet ya we i stap saenaot long God, hem i stap saen bigwan long ples ya, mo Smol Sipsip ya, hem i laet blong olgeta. 24 Ol man blong olgeta kantri long wol bambae oli wokbaot long laet we i stap saenaot long bigfala taon ya, mo bambae olgeta king long wol oli karem ol gudgudfala samting blong olgeta, oli kam putum long hem. 25 Ol doa blong bigfala taon ya oli stap open oltaem nomo long dei. Oli no save satem olgeta samtaem, from we long ples ya, bambae i no gat naet. 26 Bambae ol man blong olgeta kantri long wol oli tekem ol gudgudfala samting blong olgeta, wetem ol samting we ol man oli givim long olgeta blong ona long olgeta, oli kam putum long taon ya. 27 Be ol samting we oli doti long fes blong God, mo ol man we oli stap mekem ol samting blong sem, mo we oli stap giaman, olgeta ya oli no save go insaed long bigfala taon ya. Ol man ya nomo we nem blong olgeta oli stap long buk ya blong Smol Sipsip blong God, we i gat nem blong ol man we oli gat laef i stap long hem, olgeta ya nomo oli save go insaed.\n1 Nao enjel ya i soemaot wan bigfala reva long mi. Reva ya i stap ron, mo hem i wota blong laef. Hem i stap saen olsem glas, mo i stap kamaot long bigfala jea ya we God wetem Smol Sipsip blong hem, tufala i stap sidaon long hem. 2 Wota ya i ron, i pas long medel blong rod blong bigfala taon ya. Mo long tufala saed blong hem, i gat ol tri blong laef, we oli stap karem frut blong olgeta, twelef taem long wan yia, wan taem long wan manis. Mo lif blong ol tri ya oli blong tekemaot sik blong ol man blong ol kantri long wol. 3 Long taon ya, bambae i no gat wan samting i stap we God i talem se bambae i mas lus. Bigfala jea ya we God wetem Smol Sipsip blong hem, tufala i stap sidaon long hem, bambae i stap insaed long taon ya, mo long fran blong jea ya, ol man blong God bambae oli stap mekem wosip long God. 4 Bambae olgeta oli stap luk fes blong hem, mo hem bambae i raetem nem blong hem long fored blong olgeta. 5 Long ples ya bambae i no moa gat naet, mo bambae oli no moa trabol long laet, mo blong luk laet blong san, from we Hae God bambae i laet blong olgeta. Mo bambae olgeta oli rul gogo i no save finis. 6 Nao enjel i talem long mi se, \"Ol tok ya i tru, mo yu yu save bilif long hem. Mo Hae God ya we i givim Tabu Spirit blong hem i go long ol profet, hem i sanem mi, mi enjel blong hem, blong mi soemaot long ol man blong hem ol samting we bambae oli kamtru i no longtaem.\" 7 Nao Jisas i talem se, \"Yu lesin. Bambae mi mi kamtru i no longtaem. Olgeta we oli harem ol tok ya we God i givim, we i stap long buk ya, oli save harem gud.\" 8 Mi Jon, mi harem ol samting ya, mo mi mi luk ol samting ya. Mo taem mi harem ol samting ya finis, mo mi luk ol samting ya finis, mi mi bodaon long fes blong enjel ya we i soemaot ol samting ya long mi, blong mekem wosip long hem. 9 Be hem i blokem mi, i talem se, \"No, yu no mekem olsem. Yumitufala i man blong wok nomo, wetem ol brata blong yu we oli stap talemaot tok we God i givim, wetem olgeta we oli obei long ol tok we i stap long buk ya. Yu mas mekem wosip long God nomo.\" 10 Mo hem i talem long mi se, \"Yu no haedem ol tok ya we God i givim long yu, we i stap long buk ya, from we bambae i no longtaem ol samting ya oli save kamtru. 11 Olgeta we fasin blong olgeta i nogud, yu letem olgeta oli gohed blong mekem i nogud, mo olgeta we fasin blong olgeta i doti, yu letem olgeta oli gohed blong mekem i doti. Olgeta we fasin blong olgeta i stret, yu letem olgeta oli gohed blong mekem i stret, mo olgeta we fasin blong olgeta i klin gud, yu letem olgeta oli gohed blong mekem i klin gud.\" 12 Bakegen, Jisas i talem se, \"Yu lesin. Bambae mi mi kamtru i no longtaem. Mo bambae mi karem pei blong ol man, blong givim long olgeta wanwan, stret long mak blong fasin we oli mekem. 13 Mi mi Faswan, we mi stap bifo olgeta, mo bambae mi mi Laswan, biaen olgeta. Yes, mi mi faswan, mo bambae mi mi laswan. Mi mi statem olgeta samting, mo bambae mi mi finisim olgeta samting.\" 14 Olgeta ya we oli wasem klos blong olgeta i klin, oli save harem gud. Oli gat raet blong kakae frut blong tri blong laef, mo blong pas insaed long doa blong bigfala taon ya. 15 Be i gat ol narafala man we oli no save kam insaed. Olgeta ya, i gat ol man we oli mekem ol samting blong sem, mo olgeta we oli wokem ol bisnes blong posen mo kleva, mo olgeta we oli mekem nogud wetem woman, mo olgeta we oli man blong kilim man, mo olgeta we oli mekem wosip long ol narafala god, mo olgeta we oli giaman long tok blong olgeta mo long laef blong olgeta. 16 Mo Jisas i talem se, \"Mi Jisas, mi sanem enjel blong mi blong i talemaot ol samting ya long yufala long ol jos. Mi mi King we mi kamaot long laen blong King Deved ya bifo, mi mi wan laen blong hem. Mi mi moningsta ya we i stap saen gud.\" 17 Tabu Spirit wetem Woman blong Smol Sipsip, tufala i talem se, \"Yu kam.\" Mo olgeta evriwan we oli harem tok ya, oli mas talem olsem tu se, \"Yu kam.\" Yufala we i tosta, yufala i kam. Yufala we i wantem dring, yufala i kam tekem wota ya blong laef, we i olsem presen blong yufala. 18 Mi Jon, mi tok strong blong wonem olgeta man we oli harem tok we God i givim, we i stap long buk ya. Sipos man i joenem sam tok long ol tok blong buk ya, God bambae i tekem ol bigbigfala trabol we buk ya i stap tokbaot, i joenem olgeta wetem panis blong man ya. 19 Mo sipos man i tekemaot sam tok long ol tok we God i givim, we i stap long buk ya, God bambae i tekemaot ol samting ya we buk ya i stap tokbaot, we i blong man ya. God bambae i tekemaot frut blong tri blong laef long hem, mo i tekemaot ples blong hem long bigfala taon ya we i tabu, we tufala samting ya i blong man ya fastaem. 20 Nao Man ya we i stap talemaot ol tok ya, hem i talem se, \"I tru. Bambae i no longtaem, mi mi kamtru.\" Mo mi tu mi wantem se bambae i olsem. Jisas, Masta, plis yu kam. 21 Prea blong mi, we Jisas Kraes Masta blong yumi, hem bambae i stap givhan long olgeta man evriwan, long gladhat blong hem.","id":"<urn:uuid:edd666b2-48c7-4929-96c4-e961a4dcd3d0>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/revelation.htm","date":"2021-10-28T08:21:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588282.80\/warc\/CC-MAIN-20211028065732-20211028095732-00279.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":23531,"character_repetition_ratio":0.104,"word_repetition_ratio":0.064,"special_characters_ratio":0.245,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15311.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Wan faewol i protektem yu agensem:\n- Ol haka we oli wantem brek i go insaed long kompiuta.\n- Ol wom – ol taep blong vaeres we oli spred long wan kompiuta i go long wan narafala kompiuta ova long intenet.\n- Samfala aotgoing trafik we oli kamap long wan vaeres infeksen.\nWanem wan faewol hem i NO mekem:\nWan faewol hem i no naf hemwan blong garanti long sekuriti, be hem i fes laen blong difens. Yu mas tekem tu ol narafala protektiv step we oli stetem long websaet ia. Be, wan faeawol i provaedem smol nomo o nogat proteksen agensem olgeta ia:\n- Sapos yu givim pemisen long ol narafala kompiuta oli konek i go long blong yu.\n- Sapos oii swijim of, disebelem o kontenem plante long ol eksepsen o ol open pot.\n- Moa long ol vaeres.\n- Spam.\n- Spaewe instolesen\n- Eni kaen long frod o kriminol aktiviti onlaen.\n- Sapos yu o wan vaeres i krietem wan bak doa tru long faewol.\n- Ol pipol wetem ol fisikal akses long kompiuta blong yu o netwok.\n- Ol data we oli introdusim long kompiuta be i no onlaen, eksampol tru long USB konekted divaes, CD\/DVD ets.\n- Ol atak afta wan netwok oli bin sotemaot.\n- Trafik we i apia olsem se hem i lejitimet.\nBe, i nogat wan long ol samting ia i givim wan rision blong oli NO save instolem wan faeawol, from hemia nomo i no naf blong komplet sekuriti.\nHem i sefgud blong tingting se intenet sevis provaeda blong yu hem i no provaedem eni kaen blong faeawol, from hemia mekem sua se yu gat raet softwe blong protektem yu.\nOl taep blong faeawol\nOl pesonal faeawol\nOl pesonal faeawol oli sud instolem olgeta long wanwan kompiuta we i konek long intenet mo i monitorem (mo blokem we hem i gat nid) intenet trafik. Oli save olgeta olsem ol 'ol sofwe faeawol' o 'ol desktop faewol'.\nWindos Faeawol hem i wan besik pesonal faeawol. Hem i fri, mo hem i gat wetem ol Windos opereting sistem. Long Windos 8, Windos 7 mo Vista, Faeawol difol blong oli aktiv, olsem ia yu no nid blong wari blong konfigurem yuwan.\nSapos yu wantem, yu save riplesem Windos Faeawol wetem wan narafala pesonal faeawol long jois blong yu, inkludum taep we oli inkoperetem sam long ol intenet sekuriti pakej, o stanalon faeawol sofwe we oli save daonlodem long intenet, samfala hem i fri of jaj.\nHadwe faeawol\nMedium-saes mo ol bigfala bisnes ating oli nidim wan hadwe faeawol – wetem ol pesonal faeawol – we i dipen long konfiguresen blong IT infrastrakja blong olgeta. Intenal o ekstenal IT sapot risos blong yu bae oli save rekomendem, sosem, instolem mo konfigurem wan gudfala mo stret wan blong bisnes nid blong yu.\nJekem sapos Windos faeawol blong yu oli swijim on\nLong Windos 10 and 8 go long Kontrol Panel, selektem Sistem mo Sekuriti, afta selektem Windos Faeawol. Windos Faeawol stet hem i stap anda long Hom o ol wok (praevet) netwok.","id":"<urn:uuid:20b188ca-dee8-451a-9a1a-c84016831a6a>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.getsafeonline.org.vu\/pesonal\/atikols\/ol-faeawol\/","date":"2022-01-18T11:23:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320300810.66\/warc\/CC-MAIN-20220118092443-20220118122443-00166.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999886751,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999886751174927}","num_words":720,"character_repetition_ratio":0.058,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.215,"stopwords_ratio":0.062,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":13179.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"1 Mo Jehova i singaot Moses long tent blong miting,*+ mo i talem long hem se: 2 \"Yu toktok long ol laen blong Isrel, yu talem long olgeta se: 'Sipos wan long yufala i wantem givim wan animol olsem wan ofring long Jehova, hem i mas givim wan buluk no wan sipsip.+ 3 \"'Sipos ofring blong hem we i bon fulwan i wan buluk, hem i mas givim wan bul we i no gat wan samting i rong long bodi blong hem.+ Man ya i mas glad nomo blong givim animol ya,+ mo hem i mas putum long fes blong Jehova long doa blong tent blong miting. 4 Hem i mas putum han blong hem long hed blong ofring ya we i blong bon fulwan, nao bambae oli akseptem long bihaf blong hem blong mekem atonmen* blong hem. 5 \"'Biaen oli mas kilim yang bul ya long fes blong Jehova, mo ol boe blong Eron, hemia ol pris,+ bambae oli tekem blad blong bul ya, oli leftemap long fes blong God, mo oli saksakem long evri saed blong olta+ we i stap long doa blong tent blong miting. 6 Oli mas katemaot skin blong ofring ya we i blong bon fulwan mo oli katkatem mit blong hem i go long ol pis.+ 7 Nao ol boe blong Eron, hemia ol pris, oli mas laetem faea long olta,+ mo oli putum ol wud long faea ya. 8 Mo ol boe blong Eron, hemia ol pris, oli mas putum ol mit blong ofring ya+ wetem hed mo gris blong kidni blong hem, antap long ol wud we i stap long faea long olta. 9 Ol gat blong bul ya mo ol leg blong hem daon, oli mas wasem long wota, mo ol pris oli mas bonem olgeta blong mekem oli smok long olta olsem wan ofring we i bon fulwan. Hemia wan ofring we oli bonem mo smel blong hem i mekem Jehova i glad.*+ 10 \"'Sipos ofring blong hem we i bon fulwan i wan yang man sipsip no nani, animol ya+ i no mas gat wan samting i rong long bodi blong hem.+ 11 Oli mas kilim animol ya long fes blong Jehova, long saed blong olta we i fesem not, mo ol boe blong Eron, hemia ol pris, bambae oli tekem blad blong animol ya mo oli saksakem long evri saed blong olta.+ 12 Bambae hem i katkatem animol ya i go long ol pis, mo pris bambae i putum ol pis ya wetem hed mo gris blong kidni blong hem, antap long ol wud we i stap long faea long olta. 13 Ol gat blong animol ya mo ol leg blong hem daon, hem bambae i wasem olgeta long wota, mo pris bambae i leftemap long fes blong God, mo i bonem olgeta evriwan blong mekem oli smok long olta. Hemia wan ofring we i bon fulwan, wan ofring we oli bonem mo smel blong hem i mekem Jehova i glad.* 14 \"'Be sipos ofring we i bon fulwan we hem i givim long Jehova i wan pijin, hem i mas givim ol sotleg no ol yang pijin olsem nawimba.+ 15 Pris bambae i tekem pijin ya i kam long olta, i brekem nek blong hem, mo i mekem i smok long olta, be hem i mas mekem blad blong pijin ya i ronaot i go long saed blong olta. 16 Hem i mas tekemaot basket blong kakae blong pijin ya wetem ol feta blong hem, mo i sakem olgeta i go long saed blong olta we i fesem is, long ples blong asis.*+ 17 Bambae hem i openem bodi blong pijin ya long tufala wing blong hem, be i no pulumaot tufala wing ya. Biaen pris bambae i putum pijin ya antap long ol wud we i stap long faea long olta, blong mekem i smok. Hemia wan ofring we i bon fulwan, wan ofring we oli bonem mo smel blong hem i mekem Jehova i glad.*\nOl futnot\n^ NT: \"asis we i gat gris long hem,\" hemia asis we ol gris blong sakrefaes i ron i go long hem.","id":"<urn:uuid:cd413348-2837-4835-9674-8c69640f2f3a>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/levitikas\/1\/","date":"2022-01-21T05:12:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320302723.60\/warc\/CC-MAIN-20220121040956-20220121070956-00417.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":796,"character_repetition_ratio":0.084,"word_repetition_ratio":0.147,"special_characters_ratio":0.248,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15923.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"1, 2. (1) ?Ol lida blong skul long taem blong ol aposol, oli mekem wanem long wok blong prij? ?Be ol aposol oli mekem wanem? (2) ?From wanem ol aposol oli no obei taem ol haeman oli blokem wok blong prij?\nKRISTIN kongregesen i stat long yia 33, long lafet blong Pentekos long Jerusalem. Setan i luk se kongregesen i no strong yet, taswe, sam wik afta nomo, hem i traem blong spolem. Kwiktaem nomo, hem i pulum ol lida blong skul blong oli putum tabu long wok blong talemaot Kingdom. Be ol aposol oli no fraet. Oli gohed nomo blong prij, mo plante man oli \"bilif long Jisas.\"—Wok 4:18, 33; 5:14.\n2 Ol lida blong skul oli kros tumas, nao oli girap, oli sakem ol aposol long kalabus. !Be long naet, wan enjel blong Jehova i openem doa! !Long nekis moning, ol aposol oli stap prij bakegen! Ol lida blong skul oli holem olgeta bakegen. Nao oli tekem olgeta oli go stanap long fored blong ol haeman. Ol haeman oli talem se oli brekem loa taem oli prij. Be ol aposol oli no fraet, oli ansa wetem strong tingting se: \"Mifala i mas obei long God, mifala i no save obei long man.\" Ol haeman oli kros bitim mak, nao oli wantem \"jajem ol aposol, se oli mas ded.\" Be stret long taem ya, wan tija blong Loa, nem blong hem Gamaliel, i blokem olgeta, i se: 'Yumi mas tingting gud. Yumi mas livim ol man ya i stap. Yumi mas letem olgeta oli go fri.' Oli lesin long Gamaliel, mo oli letem ol aposol oli gofri. ?Ol aposol oli mekem wanem? Oli gohed nomo blong \"tijim ol man, mo oli stap talemaot gud nius ya blong Jisas, se hem i Mesaea.\"—Wok 5:17-21, 27-42; Prov. 21:1, 30.\n3, 4. (1) Longtaem finis i kam, ?Setan i mekem wanem blong agensem ol man blong God? (2) ?Bambae yumi tokbaot wanem long japta ya, mo long tu narafala japta biaen?\n3 Kot kes ya long yia 33, hem i faswan we ol haeman oli mekem blong agensem Kristin kongregesen, be i no laswan. (Wok 4:5-8; 16:20; 17:6, 7) Long taem blong yumi yet, Setan i stap yusum sam man we oli no laekem tru wosip, blong oli pulum gavman blong putum tabu long wok blong prij. Oli talem plante poen agens long yumi. Faswan se, yumi stap mekem trabol. Narawan se, yumi stap agensem gavman. Mo narawan bakegen se, yumi stap yusum wok blong prij olsem rod blong winim mane. Ol brata oli go long kot blong pruvum se ol tok ya i giaman, taem oli luk se i stret. ?Wanem i kamaot from? ?Ol desisen we kot i mekem plante yia bifo, oli givhan long yu? Bambae yumi tokbaot sam long ol kot kes ya, blong kasem save olsem wanem oli givhan blong 'pruvum se yumi gat raet blong talemaot gud nius.'—Fil. 1:7.\n4 Long japta ya, bambae yumi tokbaot sam kot kes we oli pruvum se yumi gat raet blong prij. Long tu narafala japta, bambae yumi tokbaot sam kot kes we oli pruvum se yumi no man blong wol ya, be yumi folem ol loa blong Kingdom long laef blong yumi.\n?Oli Mekem Trabol No Oli Stap Sapotem Kingdom?\n5. Klosap long yia 1940, ?polis i holem ol Witnes from wanem? ?Ol brata we oli lidim wok oli ting se i gud oli mekem wanem?\n5 Klosap long yia 1940, long sam taon mo distrik long Amerika, ol haeman oli talem se ol Witnes blong Jehova oli mas gat laesens blong prij. Be ol brata oli no wantem kasem laesens. ?From wanem? From we gavman i save kanselem laesens. Be long tingting blong ol brata, gavman i no gat raet blong kanselem wok blong talemaot Kingdom. Jisas nao i givim wok ya long olgeta. (Mak 13:10) Ale, polis i holem plante handred Witnes. From samting ya, ol brata we oli lidim ogenaesesen oli ting se i gud oli putum bisnes ya long kot. Oli wantem soemaot se taem gavman i blokem ol Witnes, hem i brekem loa we i talem se ol man oli gat raet blong mekem wosip olsem oli wantem. Ale, long wan kot kes long yia 1938, desisen we i kamaot i givhan long ol Witnes long ol yia biaen. ?Wanem i hapen?\n6, 7. ?Wanem i hapen long famle Cantwell?\n6 Brata Newton Cantwell we i gat 60 yia, mo woman blong hem Esther, mo trifala boe blong tufala, Henry, mo Russell, mo Jesse, olgeta evriwan oli mekem wok blong spesel paenia. Long Tusde moning, namba 26 Eprel 1938, oli aot long ples blong olgeta blong go prij long taon ya New Haven long Connecticut. Oli go blong wan fuldei, be oli save se maet i tekem longtaem moa. ?From wanem? From we plante taem finis polis i holem olgeta, mo maet oli holem olgeta bakegen. Be famle ya i no wari, oli wantem nomo blong talemaot Kingdom. Ale, oli tekem tu trak i go long New Haven. Newton i draevem trak blong famle, we i fulap long ol buk mo ol gramafon. Henry we i gat 22 yia, i draevem trak we i gat laodspika long hem. Be sam aoa afta nomo, polis i holem olgeta.\n7 Fastaem, polis i holem Russell we i gat 18 yia, mo afta, oli holem Newton mo Esther. Jesse we i gat 16 yia, i stap stanap longwe, i wajem ol polis oli karem papa mo mama mo brata blong hem oli gowe. Henry i stap prij long wan narafala ples long taon. Ale, Jesse i stap hem wan, be hem i no fraet. Hem i karem gramafon blong hem, mo i gohed blong prij. Nao hem i mitim tu man we tufala i Katolik. Tufala i letem hem i putum wan rikoding blong Brata Rutherford, we nem blong hem \"Ol Enemi.\" Be taem tufala i stap lesin, tufala i kam kros bitim mak, nao tufala i wantem kilim Jesse. Jesse i aot long kwaet fasin, be i no longtaem polis i holem hem. Ale hem tu i go long kalabus. Polis i lego Sista Cantwell i go fri, be oli putum poen agens long Brata Cantwell mo tufala boe blong hem. Long sem dei ya, oli lego trifala oli gofri, blong trifala i wet blong pas long kot.\n8. ?From wanem kot i mekem desisen se Jesse Cantwell i stap mekem trabol?\n8 Sam manis afta, hemia long Septemba 1938, famle Cantwell i pas long kot long New Haven. Kot i talemaot poen agens long Newton mo Russell mo Jesse, se trifala i stap asaskem mane long ol man, be trifala i no gat laesens. Ale, Jesse i pas long Saprim Kot blong Connecticut, be hem i no win. Kot i talemaot desisen blong hem, se Jesse i stap mekem trabol mo i spolem pis. ?From wanem kot i talem olsem? From we tufala Katolik ya we tufala i lesin long rikoding, tufala i talemaot long kot se ol tok we tufala i harem, i agensem skul blong tufala mo i mekem tufala i kros. Ol brata we oli lukaot long ogenaesesen, oli wantem pruvum se tufala man ya i giaman. Ale oli go long Saprim Kot blong Amerika, hemia kot we i hae moa long ol narawan.\n9, 10. (1) ?Wanem i hapen long kot kes blong famle Cantwell, long Saprim Kot blong Amerika? (2) ?Olsem wanem desisen ya i stap givhan long yumi yet?\n9 Kot kes ya i stat long namba 29 Maj 1940. Loea blong ol Witnes blong Jehova, hemia Brata Hayden Covington. * Bigfala Jaj, hemia Charles E. Hughes, mo i gat eit narafala jaj tu. Loea blong distrik blong Connecticut i tok blong traem pruvum se ol Witnes oli stap mekem trabol. Nao wan long ol jaj ya i talem se: \"?Ating ol man oli no laekem tok we Jisas i talem tu, a?\" Loea i ansa se: \"Yes, oli no laekem. Mo tu, Baebol i talem wanem samting i hapen long Jisas taem hem i talemaot tok ya.\" !Loea i no luksave se tok blong hem i soemaot wan bigfala samting! !Hem i stap talem se ol Witnes oli olsem Jisas, mo distrik blong Connecticut i olsem ol man we oli agensem Jisas! Ale, long namba 20 Mei 1940, ol Witnes oli winim kot kes ya.\n10 Desisen ya i mekem wan bigfala jenis i kamaot: Evri man i gat raet blong mekem wosip olsem we hem i wantem. I no gat wan gavman long ol taon mo long ful kantri blong Amerika, we i save putum wan loa blong blokem olgeta. Mo tu, kot i talemaot se Jesse i \"no . . . spolem pis.\" !Ol man blong Jehova oli win bigwan! !Kot kes ya i soemaot klia se ol Witnes oli no man blong mekem trabol mo oli no spolem pis! ?Olsem wanem? ?Desisen ya i stap givhan long yumi yet? Yes. Wan loea we hem tu i Witnes, i talem se: \"I gud tumas we yumi tede, yumi save mekem wosip olsem yumi wantem, mo yumi no fraet se bambae oli mekem sam loa we oli no stret, blong blokem yumi. Yumi save gohed nomo blong talemaot long ol man ples blong yumi, ol gudfala samting we God bambae i mekem, nao oli save putum tingting blong olgeta i stap strong long ol promes ya.\"\n?Oli Agensem Gavman No Oli Talemaot Trutok Nomo?\n11. ?Wanem spesel wok we ol brata long Kanada oli mekem, mo from wanem?\n11 Long ol yia afta 1940, ol man Kanada oli agensem ol Witnes bitim mak. Taswe, long yia 1946, ol brata oli mekem wan spesel wok blong 16 dei, blong givimaot wan pepa, nem blong hem, Quebec's Burning Hate for God and Christ and Freedom Is the Shame of All Canada (Bigfala Sem Long Kanada—Quebec i No Laekem God Mo Kraes Mo i No Wantem Se Man i Fri). Oli givimaot pepa ya blong soemaot se gavman i no respektem nating loa ya, we i talem se man i gat raet blong mekem wosip olsem we hem i wantem. Pepa ya we i gat fo pej blong hem, i talem klia se long Quebec, ol lida blong skul oli stap pulum ol man blong oli girap agensem ol Witnes, ol polis oli stap kilim nogud olgeta, mo ol grup oli stap mekem ol raf fasin agensem olgeta. Pepa ya i talem tu se: \"Ol Witnes blong Jehova oli no brekem loa, be ol polis oli gohed nomo blong holem olgeta. Oli putum poen agens long 800 Witnes long taon blong Montreal nomo.\"\n12. (1) ?Taem ol Witnes oli givimaot pepa ya, ol man we oli agensem olgeta oli mekem wanem? (2) ?Polis i putum wanem poen agens long ol brata? (Yu luk futnot tu.)\n12 Praeminista blong Quebec, nem blong hem Maurice Duplessis, mo bigman blong Katolik, Kadinol Villeneuve, tufala i kros tumas from pepa we ol Witnes oli givimaot. Ale tufala tugeta i talem se bambae tufala i lidim wan 'faet agensem ol Witnes we tufala i no gat sore.' Kwiktaem nomo, namba blong ol Witnes we oli mas pas long kot i go antap kasem 1,600. Wan sista we hem i mekem wok blong paenia, i talem se: \"Polis i holem mifala bakegen mo bakegen, gogo mifala i no moa save hamas taem oli holem mifala.\" Taem oli faenem ol Witnes we oli stap givimaot pepa ya, oli holem olgeta. Oli putum poen agens long olgeta se oli stap printim ol tok we \"i giaman mo i agensem gavman.\" *\n13. ?Hu nao ol faswan blong pas long kot from poen ya se oli agensem gavman? ?Wanem desisen blong kot?\n13 Long yia 1947, Brata Aimé Boucher mo tufala gel blong hem, Gisèle we i gat 18 yia, mo Lucille we i gat 11 yia, trifala i pas long kot. Olgeta nao oli ol faswan blong pas long kot from poen ya se oli agensem gavman. Hemia from we oli go luk ol man klosap long fam blong olgeta, long ol hil long saot blong bigfala taon blong Quebec, blong givimaot pepa ya Quebec's Burning Hate. Brata Boucher i wan kwaet man we i gat tingting daon, i wok had long fam blong hem, mo sam samtaem hem i go long taon long hos we i pulum kat. Ol man oli no tingbaot hem olsem man blong brekem loa mo mekem trabol. Be ol man we oli agensem ol Witnes oli mekem nogud long hem mo famle blong hem, long sem fasin we pepa ya i tokbaot. Jaj tu i no laekem nating ol Witnes, mo hem i no wantem harem ol pruf blong soemaot se famle Boucher i no agensem gavman. Hem i agri wetem loea we i agensem ol Witnes, se famle ya i brekem loa from we pepa ya i pulum man blong i no laekem narafala. I olsem we jaj ya i stap talem se: '!Sipos yu tok tru, yu brekem loa!' Ale, kot i jajem Aimé mo Gisèle se tufala i stap talemaot ol giaman toktok agensem gavman, mo yangfala Lucille tu i spenem tu dei long kalabus. Ol brata oli askem Saprim Kot long Kanada blong i lukluk long bisnes ya, mo kot ya i agri.\n14. ?Ol Witnes long Quebec oli mekem wanem taem ol man oli agensem olgeta?\n14 Ol man oli stap gohed nomo blong agensem ol Witnes long Quebec mo blong kilim olgeta, be ol Witnes oli no fraet. Oli gohed nomo blong talemaot Kingdom, mo plante man oli lesin. Long yia 1946, taem oli stat blong givimaot pepa ya, i gat 300 Witnes nomo long Quebec. !Be fo yia afta, i gat 1,000! *\n15, 16. (1) ?Wanem desisen blong Saprim Kot blong Kanada, long kot kes blong famle Boucher? (2) ?Kot kes ya i givhan olsem wanem long olgeta Witnes mo long ol narafala tu?\n15 Long Jun 1950, naen jaj long Saprim Kot long Kanada oli harem kot kes blong Aimé Boucher. Sikis manis afta, hemia long namba 18 Disemba 1950, kot i talemaot se ol Witnes oli win. ?From wanem? Loea blong ol Witnes, Brata Glen How, i talem long kot se man we i \"agensem gavman\" i stap pulum ol man blong girap agensem gavman mo faet. Be \"ol tok long pepa ya i no mekem olsem, taswe i no brekem loa.\" Kot i agri wetem tok ya blong ol Witnes. Brata How i talem tu se: \"Mi mi luk olsem wanem Jehova i mekem yumi win.\" *\n16 Desisen blong Saprim Kot i soemaot klia se Kingdom blong God i win. I gat 122 narafala Witnes long Quebec we oli wet blong pas long kot from sem poen ya, se oli talemaot ol giaman toktok blong agensem gavman. Be desisen blong Saprim Kot i kanselem ol kot kes ya. Mo tu, desisen ya i mekem se ol sitisen blong Kanada mo ol narafala kantri we Inglan i rul long olgeta, oli gat raet blong talemaot samting we gavman i mekem we i no stret. Antap long hemia, desisen ya i brekem paoa blong jos mo gavman, we tufala i joen blong agensem ol Witnes blong Jehova long Quebec. *\n?Oli Stap Mekem Bisnes No Oli Wantem Nomo Blong Talemaot Kingdom?\n17. ?Sam gavman oli mekem wanem blong blokem wok blong prij?\n17 Ol man blong Jehova tede oli sem mak long ol fas Kristin. Oli no \"yusum tok blong God olsem rod blong winim mane.\" (Ridim 2 Korin 2:17.) Be sam gavman oli talem se taem ol Witnes oli prij, oli stap mekem bisnes, taswe oli mas folem sem loa we bisnesman i folem. Bambae yumi tokbaot tu kot kes, we kot i mekem desisen ya se: ?Ol Witnes blong Jehova oli stap mekem bisnes, no oli man blong prij?\n18, 19. ?Ol haeman long Denmak oli mekem wanem blong traem blokem wok blong prij?\n18 Denmak. Long namba 1 Oktoba 1932, oli mekem wan loa long Denmak we i talem se, man we i salem ol buk i mas gat wan laesens. Be ol brata oli no kasem laesens ya. Long nekis dei, faef pablisa oli stap prij long taon ya Roskilde, we i stap 30 kilometa longwe long Copenhagen, long saed i go long wes. Long en blong dei, wan long olgeta, nem blong hem August Lehmann, i no moa stap wetem olgeta, from we polis i holem hem. Oli talem se hem i mas gat laesens blong mekem bisnes.\n19 Long namba 19 Disemba 1932, August Lehmann i pas long kot. Hem i talem long kot se, hem i stap go luk ol man mo i askem olgeta sipos oli wantem sam buk we oli tokbaot Baebol, be hem i no stap mekem bisnes. Kot i agri, i talem se: \"Man ya . . . hem i naf blong wok blong kasem samting we hem i nidim blong laef. Hem i no gat tingting blong winim mane long ol man we hem i go luk olgeta. Wok ya i mekem se hem i lusum mane, i no winim.\" Kot i tekem saed blong ol Witnes, ale i mekem desisen se Brata Lehmann i no \"stap mekem bisnes.\" Be ol man we oli agensem ol Witnes oli gat strong tingting blong blokem wok blong prij. (Sam 94:20) Ale, loea blong gavman i askem long Saprim Kot blong i harem kot kes ya bakegen. ?Ol brata oli mekem wanem?\n20. ?Wanem desisen blong Saprim Kot blong Denmak? ?Ol brata oli mekem wanem?\n20 !Long wik bifo long kot kes long Saprim Kot, ol Witnes long olgeta ples long Denmak oli prij we oli prij! Ale, long Tusde, namba 3 Oktoba 1933, Saprim Kot i talemaot desisen blong hem. Hem i agri wetem desisen we narafala kot i mekem finis, se August Lehmann i no brekem loa. Hemia i min se ol Witnes oli save gohed nomo blong prij. Oli wantem talem tangkiu long Jehova from we oli win long kot. !Ale, oli gohed strong moa long wok blong prij! Stat long taem ya kam kasem naoia, gavman blong Denmak i no moa traem blokem wok blong ol Witnes.\n21, 22. ?Wanem desisen blong Saprim Kot blong Amerika long kot kes blong Brata Murdock?\n21 Pennsylvania, Amerika. Long Sande namba 25 Februari 1940, polis i holem Brata Robert Murdock we i wan paenia, wetem seven narafala Witnes. Olgeta oli stap prij long taon ya Jeannette long Pennsylvania. Polis i putum poen agens long olgeta se oli no gat laesens blong givimaot buk. Ale, ol brata oli askem long Saprim Kot blong i harem kot kes ya.\n22 Long namba 3 Mei 1943, Saprim Kot blong Amerika i talemaot desisen blong hem, se i agri wetem ol Witnes. Kot i talem se i no stret we oli mas pem laesens, i se: \"Konstitusen blong kantri i talem finis se ol man oli gat raet blong mekem wosip olsem oli wantem. Taswe, ?from wanem oli mas pem raet ya bakegen?\" Kot i kanselem loa ya we taon i putum, mo i talem se loa ya \"i agensem raet we ol man oli gat blong printim ol buk mo blong mekem wosip olsem oli wantem.\" Jaj William O. Douglas i talemaot desisen blong kot, mo i talem se ol Witnes blong Jehova \"oli no givimaot buk nomo, be oli prij tu.\" Hem i gohed se: \"Long ol jos, ol lida oli prij mo ol man oli mekem wosip. . . . Hemia i sem mak long ol Witnes. Taem oli prij, olgeta tu oli stap mekem wosip.\"\n23. ?Ol kot kes we ol Witnes oli winim long yia 1943, oli givhan olsem wanem long yumi?\n23 !Ol man blong God oli win bigwan! Desisen ya i soemaot se ol Witnes oli no stap mekem bisnes, be oli man blong prij. Long dei ya long yia 1943, ol Witnes oli winim 12 long 13 kot kes long Saprim Kot, wetem kot kes blong Murdock tu. Ol desisen ya oli givhan bigwan long yumi tede, blong yumi winim sam kot kes. Hemia taem we sam man oli putum yumi long kot, blong traem pruvum se yumi no gat raet blong talemaot Kingdom long ol haos wanwan mo long ol narafala ples.\n\"Mifala i Mas Obei Long God, Mifala i No Save Obei Long Man\"\n24. ?Ol man blong Jehova oli mekem wanem taem gavman i putum tabu long wok blong prij?\n24 Ol man blong Jehova oli glad tumas taem gavman i agri se oli gat raet blong talemaot Kingdom. Be sipos gavman i putum tabu long wok blong prij, ol Witnes oli no stop. Oli gohed blong mekem wok ya long enikaen rod we oli save mekem. Oli mekem olsem ol aposol, we oli talem se: \"Mifala i mas obei long God, mifala i no save obei long man.\" (Wok 5:29; Mat. 28:19, 20) Mo tu, oli askem long kot blong i tekemaot tabu long wok blong olgeta. Yu traem tingbaot tu kot kes bakegen.\n25, 26. ?Wanem i hapen long Nikaragwa? ?Mo wanem desisen blong Saprim Kot?\n25 Nikaragwa. Long namba 19 Novemba 1952, Ofis blong Imigresen long taon ya Managua, i singaot wan misinari we i lukaot long branj ofis, nem blong hem Donovan Munsterman. Hem i mas kam luk man we i hed blong Ofis blong Imigresen, nem blong hem Kapten Arnoldo García. Kapten ya i talem long Donovan se naoia i \"tabu\" blong ol Witnes blong Jehova \"oli talemaot ol tijing blong olgeta long Nikaragwa, mo blong mekem ol samting we i joen wetem wosip.\" Taem Donovan i askem long hem from wanem i olsem, hem i talem se gavman i no givim raet long ol Witnes blong oli prij. Mo tu, plante man oli talem se ol Witnes oli komunis. ?Hu ol man we oli stap talem olsem? Hemia ol lida blong Katolik.\n26 Kwiktaem nomo, Donovan i raet i go long Ministri Blong Gavman Mo Ol Skul, wetem Presiden Anastasio Somoza García. Be i no gat wan samting i jenis. Ale, ol brata oli yusum ol narafala fasin blong prij. Oli satem Haos Kingdom, oli joen wanples long ol smosmol grup nomo, mo oli no moa prij long rod, be oli talemaot Kingdom yet. Mo tu, oli raetem leta i go long Saprim Kot blong Nikaragwa, blong askem long kot ya blong i tekemaot tabu long wok blong olgeta. Ol niuspepa tu oli tokbaot bisnes ya, mo Saprim Kot i agri blong harem kot kes ya. ?Wanem i kamaot? Long namba 19 Jun 1953, Saprim Kot i talemaot desisen blong hem long niuspepa, se ol Witnes oli win. Kot i talem se taem gavman i putum tabu long wok blong ol Witnes, hem i agensem konstitusen blong kantri. Konstitusen i talem se man i gat raet blong talemaot bilif blong hem, mo i gat raet blong talem se hem i no wantem mekem samting we i agensem tingting blong hem, mo i gat raet blong mekem wosip olsem hem i wantem. Mo kot i talem tu se gavman blong Nikaragwa i mas fren gud bakegen wetem ol Witnes olsem fastaem.\n27. ?Ol man Nikaragwa oli sapraes long wanem? ?Be ol brata oli save gud long wanem samting?\n27 Ol man Nikaragwa oli sapraes we Saprim Kot i tekem saed blong ol Witnes, from we oltaem kot i stap tekem saed blong ol lida blong skul mo ol haeman long gavman. Kot i mekem olsem, from we ol man ya oli gat bigfala paoa. Be ol brata blong yumi oli save gud se oli win from we King blong olgeta i stap lukaot gud long olgeta, mo from we oli gohed nomo blong prij.—Wok 1:8.\n28, 29. Samwe long yia 1985, ?wanem i hapen long Sair?\n28 Sair (naoia hem i Demokratik Ripablik Blong Kongo). Samwe long yia 1985, i gat 35,000 Witnes long kantri ya. Oli stap mekem wan niufala branj ofis, blong lukaot long wok blong Kingdom we i stap kam bigwan moa. Long Disemba 1985, oli mekem wan bigfala asembli long stadium long taon ya Kinshasa. I gat 32,000 man oli aot long plante defren ples long wol, oli kam. Be afta long hemia, ol samting i jenis. ?Wanem i hapen?\n29 Long taem ya, Brata Marcel Filteau blong Quebec, Kanada, i stap mekem wok blong misinari long Sair. Brata ya i bin stap long Kanada taem Duplessis i mekem nogud long ol Witnes long kantri ya. Hem i tokbaot samting we i hapen long Sair, i se: \"Long namba 12 Maj 1986, ol brata we oli lukaot long wok blong ol Witnes, oli kasem wan leta we i talem se gavman i no moa luksave skul blong ol Witnes blong Jehova long Sair.\" Presiden blong kantri, Mobutu Sese Seko, i saenem leta ya.\n30. ?Branj Komiti i mas mekem wanem bigfala desisen? ?Wanem desisen blong olgeta?\n30 Long nekis dei, radio i talemaot se: \"Bambae yumi no moa harem nem ya Witnes blong Jehova long [Sair].\" Kwiktaem nomo, ol man oli stat mekem nogud long ol Witnes. Oli spolem ol Haos Kingdom, oli stilim olting blong ol brata, oli wipim olgeta, polis i holem olgeta mo oli sakem olgeta long kalabus. Oli putum sam pikinini blong ol Witnes tu long kalabus. Long namba 12 Oktoba 1988, gavman i tekemaot evri samting we i blong ogenaesesen blong ol Witnes, mo ol ami oli yusum branj ofis olsem we i blong olgeta. Ol brata oli raetem leta i go long Presiden Mobutu, be hem i no ansa. Nao Branj Komiti i mas mekem wan bigfala desisen: ?Bambae oli putum bisnes ya long Saprim Kot, no bambae oli wet? Long taem ya, Timothy Holmes, we i wan misinari, hem i kodineta blong Branj Komiti. Hem i talem se: \"Mifala i prea long Jehova blong i lidim mifala mo i givim waes.\" Taem komiti i tokbaot trabol ya, oli luk se i no stret taem yet blong putum i go long kot. Ale, oli tingbaot moa blong lukaot gud long ol brata, mo blong faenem ol rod blong gohed blong prij.\n\"Taem kot kes ya i stap gohed, mifala i luk olsem wanem Jehova i save jenisim ol samting\"\n31, 32. ?Wanem desisen blong Saprim Kot blong Sair, we ol brata oli sapraes long hem? ?Desisen ya i mekem wanem long ol brata?\n31 Plante yia i pas, ale, sloslo ol man oli no moa agensem tumas ol Witnes, mo gavman i respektem moa ol samting we man i gat raet blong mekem. Ale Branj Komiti i luk se naoia i stret taem blong askem long Saprim Kot long Sair, blong i tekemaot tabu long ol Witnes. Oli sapraes taem kot i agri blong harem kot kes ya. Long namba 8 Jenuware 1993, hemia seven yia afta we gavman i putum tabu long ol Witnes, Saprim Kot ya i mekem desisen se gavman i bin brekem loa, mo i tekemaot tabu ya. !Yu traem tingbaot! !Ol jaj ya oli kanselem desisen blong presiden! !Oli save lusum laef blong olgeta from! Brata Holmes i talem se: \"Taem kot kes ya i stap gohed, mifala i luk olsem wanem Jehova i save jenisim ol samting, olsem we hem i wantem.\" (Dan. 2:21) Desisen ya i mekem bilif blong ol brata i strong. Oli luk se King Jisas i stap lidim ol man blong hem, blong oli save wetaem i stret blong tekem aksen, mo wanem aksen we oli mas tekem.\n32 Afta we kot i tekemaot tabu, branj ofis i singaot ol misinari oli kam, ol Witnes oli save bildim wan niufala branj ofis, mo oli save kasem ol buk tu. * !Long olgeta ples long wol, ol man blong Jehova oli glad we oli glad taem oli luk olsem wanem Jehova i stap lukaot gud long olgeta!—Aes. 52:10.\n'Jehova i Stap Givhan Long Mi'\n33. ?Stori blong ol kot kes ya i soemaot wanem?\n33 Stori blong ol kot kes ya i soemaot se Jisas i holem promes blong hem se: \"Mi bambae mi givim tok long yufala, mo bambae mi mekem yufala i waes. Nao bambae i no gat wan long ol enemi blong yufala we i save tok agens long yufala, blong brekemdaon tok blong yufala.\" (Ridim Luk 21:12-15.) Tede, Jehova i yusum sam man we oli olsem Gamaliel bifo, blong oli tok blong protektem ol man blong hem. Mo samtaem hem i pulum ol jaj mo loea, blong oli no fraet blong stanap strong long stret fasin. Jehova i mekem se ol tul blong faet blong ol man we oli agensem yumi, oli no save givim kil long yumi. (Ridim Aesea 54:17.) Nomata se ol man oli agensem yumi olsem wanem, be oli no save stopem wok blong God.\n34. ?From wanem yumi sapraes long ol kot kes we ol Witnes oli winim? Taem yumi win, ?samting ya i soemaot wanem? (Yu luk ol pej ya tu, \"Ol Bigfala Kot Kes We Yumi Winim.\")\n34 Yumi sapraes long ol kot kes we ol Witnes blong Jehova oli winim. ?From wanem? From we oli no ol haeman we oli gat paoa. Oli no vot, oli no mekem kampen blong politik, mo oli no switim ol haeman blong kasem samting we oli wantem. Mo tu, ol Witnes we oli pas long kot from bilif blong olgeta, klosap oltaem oli 'no skul gud mo oli no gat nem.' (Wok 4:13) Taswe, long tingting blong ol man, ol kot oli no save glad blong givhan long olgeta. Oli ting se bambae ol kot oli no wantem agensem ol haeman blong skul mo politik we oli enemi blong ol Witnes. !Be yumi luk we ol kot oli tekem saed blong yumi bakegen mo bakegen! Samting ya i soemaot se 'God i stap lukluk' evri samting we yumi mekem, mo 'Kraes i stap wetem yumi.' (2 Kor. 2:17) Taswe, yumi save talem sem tok olsem aposol Pol, se: 'Jehova i stap givhan long mi, mi mi no save fraet.'—Hib. 13:6.\n^ par. 9 Brata Hayden Covington i loea blong ol Witnes long 43 kot kes long Saprim Kot blong Amerika. Kot kes ya, Cantwell agensem Connecticut, i faswan long olgeta. Brata Covington i ded long yia 1978. Woman blong hem Dorothy, we naoia i gat 90 yia, i stap gohed yet long wok blong paenia.\n^ par. 12 Poen ya i stanap long wan loa we oli mekem long yia 1606. Loa ya i talem se, nating we tok blong wan man i tru, be sipos tok ya i pulum man blong i no laekem narafala, kot i save jajem hem.\n^ par. 14 Long yia 1950, i gat 164 brata mo sista we oli prij fultaem long Quebec. Long olgeta ya, i gat 63 we oli tren long skul blong Gilead. Olgeta oli agri blong go wok long Quebec, nating se ol man oli agensem ol Witnes bitim mak.\n^ par. 15 Stat long yia 1943 kasem 2003, Brata W. Glen How i loea blong ol Witnes blong Jehova long Kanada mo long plante narafala kantri. Hem i winim plante handred kot kes. Hem i wan man we i no fraet mo i save gud wok blong hem.\n^ par. 16 Sipos yu wantem save moa long kot kes ya, yu luk Wekap! (Franis mo Inglis) blong 22 Eprel 2000, pej 18-24, \"The Battle Is Not Yours, but God's\" (\"Faet Ya i Blong God, i No Blong Yufala\").\n^ par. 32 Ol ami oli aot long branj ofis, mo ol brata oli bildim wan niufala branj ofis long wan narafala graon.","id":"<urn:uuid:067c00d0-6a23-463f-88a2-efc7fde3c782>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-buk\/gods-kingdom\/win-bakegen-mo-bakegen\/ol-witnes-blong-jehova-ol-kot-kes\/","date":"2022-01-19T13:55:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320301341.12\/warc\/CC-MAIN-20220119125003-20220119155003-00299.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":6377,"character_repetition_ratio":0.08,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.252,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15623.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"God, yu tekem laef blong mi,\nmi mi givim nao long yu.\nback mi givim evride\nblong leftemap nem blong yu.\nGod, yu tekem han blong mi\nBlong givhan long nara man,\nMo yu tekem leg blong mi\nBlong mi karem tok blong yu.\nGod, ol mane tu blong mi,\nPlis, yu tekemi mi blong yu\nMo yu tekem hed blong mi\nBlong mi waes long wok blong yu.\nYu mekem tingting blong mi\nI stap strong long yu oltaem.\nYu nomo yu king blong mi\nPlis yu rul long laef blong yu.\nGod, mi laekem yu tumas,\nMbae yu king blong mi oltaem.\nEvri samting ya blong mi\nMi mi givim nao long yu.\n1. Господи, жизнь моя принадлежит Тебе,\nИ всё, что я имею, принадлежит Тебе.\nКаждый мой день, я посвящаю Тебе,\nВсё то время, что я проживу – Твоё время.\n2. Господи, и руки мои принадлежат Тебе,\nКак и тысячи рук, данных Тобою людям.\nБолее того, и ноги мои принадлежат Тебе;\nИ дела, и заботы мои – Твой промысел, Боже.\n3. Господи, голос мой принадлежит Тебе, Всё мои помыслы о Тебе и для Тебя. Более того, и уста мои принадлежат Тебе,\nИбо сказано, всё что имею – имею Твоей волей, Боже.\n4. Ты создал меня и мой мир,\nИ волею Твоей в этом мире я жив.\nИмя Твоё – Царь, – на устах моих,\nПрошу, не оставь меня попечением Своим.\n5. Господи, в сердце своём люблю Тебя, Ибо Ты есть мой Царь, покуда я жив.\nВсё, чем обладаю я, Господи,\nОдному Тебе принадлежит. О, Боже.Еще Hans Zimmer\nДругие названия этого текста\n- Hans Zimmer - God U Tekem Laef Blong Mi (1)\n- Hans Zimmer - God U Tekem Laef Blong Mi (vocal only) (0)\n- Hans Zimmer - God U Tekem Laef Blong Mi (OST \"The Thin Red Line\") Oscar 1999 (0)\n- Hans Zimmer - [OST - Тонкая красная линия] 09. God U Tekem Laef Blong Mi (0)\nПопулярное сейчас","id":"<urn:uuid:6ec371c3-4399-454f-863a-488c474947a7>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/pesni.guru\/text\/hans-zimmer-god-u-tekem-laef-blong-mi","date":"2022-01-20T22:37:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320302706.62\/warc\/CC-MAIN-20220120220649-20220121010649-00115.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5411782861,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.541178286075592, \"rus_Cyrl_score\": 0.23769399523735046, \"krc_Cyrl_score\": 0.124186672270298, \"pis_Latn_score\": 0.03831120952963829, \"anp_Deva_score\": 0.02431052178144455}","num_words":841,"character_repetition_ratio":0.096,"word_repetition_ratio":0.069,"special_characters_ratio":0.269,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.766,"perplexity_score":17099.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"A\nAb.\nNem blong namba 5 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon, mo long narafala kalenda, hem i namba 11 manis. Hem i stat long medel blong Julae i go kasem medel blong Ogis. Nem ya i no kamaot long Baebol, oli talem nomo se \"namba 5 manis.\" (Na 33:38; Esr 7:9)—Yu luk Ap. B15.\nAbib.\nFaswan nem blong faswan manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, mo hem i namba 7 manis long narafala kalenda. Hem i minim \"Grin Hed (Blong Sid),\" mo i stat long medel blong Maj i go kasem medel blong Eprel. Afta we ol man Jiu oli aot long Babilon, oli singaot manis ya se Nisan. (Du 16:1)—Yu luk Ap. B15.\nAbys.\nTok ya i kamaot long Grik tok ya aʹbys·sos, we i minim \"dip we i dip,\" \"i no gat en blong hem,\" o \"i no gat limit blong hem.\" Oli yusum tok ya long Kristin Grik Haf Blong Baebol blong tokbaot wan ples o wan samting we man i kalabus long hem. Hem i save minim gref, be i save minim sam narafala samting tu.—Lu 8:31; Ro 10:7; Re 20:3\nAdaltri.\nAdara.\nNem blong namba 12 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon, mo long narafala kalenda, hem i namba 6 manis. Hem i stat long medel blong Februari i go kasem medel blong Maj. (Est 3:7)—Yu luk Ap. B15.\nAedol.\nWan pija we i representem eni ril samting o giaman samting we man nomo i stap tingbaot, mo ol man oli yusum long wosip blong olgeta. Tok ya wosipim aedol, i min se man i tinghae, i lavem, i wosipim, o i laekem tumas aedol ya.—Sam 115:4; Wok 17:16; 1Ko 10:14.\nAkaea.\nLong Kristin Grik Haf Blong Baebol, hem i wan provins blong Rom we i stap long saot blong Gris, mo Korin i kapital blong hem. Akaea i kavremap olgeta ples blong Pelopones mo medel blong kantri ya Gris. (Wok 18:12)—Yu luk Ap. B13.\nAkenjel.\nHem i minim \"jif blong ol enjel.\" Tok ya \"ak\" i minim \"jif.\" Oli yusum tok ya \"akenjel\" long Baebol blong tokbaot wan man, i no plante. Samting ya i soemaot se i gat wan akenjel nomo. Baebol i talem nem blong akenjel ya, mo i soemaot se hem i Maekel.—Da 12:1; Jud 9; Re 12:7.\nAlabasta.\nNem blong ol smol botel senta we bifo oli wokem long wan ston we oli faenem klosap long ples ya Alabastron, long Ijip. Oli stap fulumap ol senta we oli sas we oli sas insaed long ol botel ya. Taem oli wokem botel ya, oli mekem ples klosap long maot blong hem i bunbun, blong blokemgud senta ya blong i no lik. Nem ya i nem blong ston ya tu we oli wokem ol botel ya long hem.—Mk 14:3.\nAlamot.\nWan tok we oli yusum long miusik, mo i minim \"Ol Yang Gel; Ol Yang Woman,\" maet blong tokbaot soprano voes blong ol yang woman. I luk olsem se oli yusum tok ya blong soem wan pis blong miusik o instramen we i stap long hae not.—1Kr 15:20; Sam 46:Sup.\nAlfa mo Omega.\nNem blong fas leta mo las leta long Grik alfabet. Long Revelesen, tufala nem ya i kamaot tugeta tri taem olsem wan taetel blong God. Taem tufala nem ya i kamaot olsem, hem i minim \"faswan mo laswan\" mo \"stat mo en.\"—Re 1:8; 21:6; 22:13.\nAmagedon.\nTok ya i kamaot long Hibru wod ya Har Meghid·dohnʹ, we i minim \"Bigfala Hil Blong Megido.\" Tok ya i joen wetem \"faet long bigfala dei blong God ya We i Gat Olgeta Paoa.\" Hemia faet we ol king blong evri ples long wol oli kam wanples blong faet agensem Jehova. (Re 16:14, 16; 19:11-21)—Yu luk BIGFALA TRABOL.\nAmen.\nTok ya i minim \"i mas olsem,\" o \"i tru.\" Hem i kamaot long stamba wod ya 'a·manʹ long lanwis Hibru, we i minim \"stap tru, man i save trastem.\" Oli yusum tok ya \"Amen\" blong agri long wan strong promes, wan prea, o wan tok. Long Revelesen, oli yusum olsem wan taetel blong Jisas.—Du 27:26; 1Kr 16:36; Re 3:14.\nAntikraes.\nTok ya long lanwis Grik i gat tu mining. I minim samting we man i agensem, hemia Kraes. Mo tu i save minim wan giaman Kraes, hemia wan man we i putum hem long ples blong Kraes. I stret nomo blong talem se ol antikraes, hemia olgeta man, ol oganaesesen, o ol grup we oli giaman se oli wok long nem blong Kraes, o oli talem se oli Mesaea, o oli agensem Kraes mo ol disaepol blong hem.—1Jo 2:22.\nAposol.\nStamba mining blong wod ya se \"man we oli sanem hem i go,\" mo oli yusum tok ya long Jisas mo samfala we oli sanem olgeta blong oli mekem wok blong givhan long ol narafala. Plante taem, tok ya i go long ol disaepol we Jisas i jusum olgeta se oli grup blong ol 12 man we oli wok long nem blong hem.—Mk 3:14; Wok 14:14.\nApostasi.\nLong lanwis Grik, tok ya (a·po·sta·siʹa) i kamaot long wan veb we prapa mining blong hem se \"stanap longwe long.\" Tok ya i save minim \"lego, o rebel.\" Long Kristin Grik Haf Blong Baebol, tok ya \"apostasi\" i go long olgeta we oli lego tru wosip.—Pro 11:9; Wok 21:21; 2Te 2:3.\nAram; ol man Aram.\nOlgeta we oli kamaot biaen long boe blong Sem, Aram. Olgeta oli stap long ol rijen we i stat long Ol Bigfala Hil Blong Lebanon, i gokros kasem Mesopotamia, mo i stat long Ol Bigfala Hil Blong Tauras long not, i godaon kasem Damaskes mo i bitim saot i go. Eria ya, we oli singaot se Aram long lanwis Hibru, sam yia biaen oli singaot se Siria, mo oli singaot ol man blong ples ya se ol man Siria.—Je 25:20; Du 26:5; Ho 12:12.\nArameik.\nWan lanwis we i klosap long lanwis Hibru, mo alfabet blong tufala i sem mak. Long stat, ol man Aram nomo oli toktok lanwis ya. Be biaen, hem i kam bigfala lanwis we ol man long ol kantri we Asiria mo Babilon i rulum, oli yusum blong toktok mo blong mekem bisnes. Mo long taem we Pesia i rul, ol haeman oli yusum lanwis ya nao blong raetem ol leta i go long ol narafala. (Esr 4:7) Sam haf blong buk blong Esra, Jeremaea, mo Daniel, oli raetem long lanwis Arameik.—Esr 4:8–6:18; 7:12-26; Jer 10:11; Da 2:4b–7:28.\nAreopagus.\nWan hae hil long Atens, long notwes blong Akropolis. Mo hem i nem blong kaonsel tu (kot) we i stap holem ol miting long ples ya. Ol man we oli folem tijing blong Epikuras mo Stoik, oli tekem Pol i go long Areopagus blong i eksplenem bilif blong hem.—Wok 17:19.\nAsasel.\nWan Hibru nem we maet i minim \"Nani We i Lus.\" Long Dei Blong Atonmen, oli sanem nani blong Asasel i go long draeples, mo hemia i olsem we hem i karem ol sin we nesen i bin mekem long yia we i pas, mo i tekem i go.—Le 16:8, 10.\nAselgeia.—\nAsembli.\nWan grup blong ol man we oli kam tugeta long wan stret taem. Long Hibru Haf Blong Baebol, plante taem tok ya i tokbaot taem ya we ol man Isrel oli kam wanples blong mekem ol lafet blong wosipim God, o long ol impoten taem.—Du 16:8; 1Ki 8:5.\nAstoret.\nWan woman god blong ol man Kenan. Hem i god blong faet, mo god we i mekem man mo animol i gat plante pikinini mo graon i karem plante kakae, mo hem i waef blong Bal.—1Sa 7:3.\nAtonmen.\nLong Hibru Haf Blong Baebol, tingting we i kamaot biaen long tok ya i joen wetem ol sakrefaes we ol man oli mekem, blong oli save kam klosap long God mo wosipim hem. Aninit long Loa blong Moses, oli mekem ol sakrefaes, speseli long Dei Blong Atonmen evri yia, blong mekem se ol man oli save fren bakegen wetem God, nating se olgeta wanwan o ful nesen i gat sin. Ol sakrefaes ya oli poen i go long sakrefaes blong Jisas we hem i givim wan taem nomo mo blong olwe, mo we i kavremap fulwan sin blong ol man. Sakrefaes ya i givim janis long olgeta blong oli fren bakegen wetem Jehova.—Le 5:10; 23:28; Kol 1:20; Hib 9:12.\nB\nBal.\nWan god blong ol man Kenan. Oli talem se hem nao i ona blong skae mo i stap givim ren, mo i mekem man mo animol i gat plante pikinini mo graon i givim plante kakae. Oli yusum nem ya \"Bal\" tu long ol smosmol god. Tok ya long lanwis Hibru i minim \"Ona\" o \"Masta.\"—1Ki 18:21; Ro 11:4.\nBaptaes.\nTok ya i minim \"draonem fulwan,\" o draonem aninit long wota. Jisas i talem se ol man we oli biaen long hem, oli mas baptaes. Ol Tok Blong Baebol oli tokbaot ol narafala baptaes tu, olsem hemia blong Jon baptaes, baptaes long tabu spirit, mo baptaes long faea.—Mt 3:11, 16; 28:19; Jon 3:23; 1Pi 3:21.\nBat.\nWan mesamen blong ol samting we i wota. Ol man blong digim graon oli faenem sam haf blong ol jag we oli gat sem nem, mo oli ting se wan bat i samwe long 22 L. Long Baebol, bighaf blong ol mesamen blong narafala drae samting mo ol samting we oli wota, oli kaontem folem mak we oli ting se i stret long mesamen blong bat. (1Ki 7:38; Esi 45:14)—Yu luk Ap. B14.\nBielsebab.\nWan nem we i go long Setan, we i prins o rula blong ol dimon. Maet fastaem hem i Balsebub, be oli jenisim i kam Bielsebab. Balsebub hem i god ya Bal we ol man Filistia long Ekron, oli stap wosipim.—2Ki 1:3; Mt 12:24.\nBigfala kaliko.\nWan naesfala kaliko we oli wivim long ol naesfala tred, mo we oli somap pija blong ol jerubim long hem. Bigfala kaliko ya i stap insaed long tabenakel mo long tempol, mo i seraotem Rum We i Tabu long Rum We i Tabu We i Tabu. (Eks 26:31; 2Kr 3:14; Mt 27:51; Hib 9:3)—Yu luk Ap. B15.\nBigfala pos.\nWan bigfala pos we i sapotem wan bilding, o i stanap stret. Ol man oli stanemap sam bigfala pos blong oli stap olsem memori blong wan samting we i hapen bifo, o blong makem wan impoten samting. Solomon i yusum ol bigfala pos olsem blong wokem tempol mo ol haos blong king. Ol man we oli wosipim ol giaman god, oli stanemap ol tabu ston we i joen wetem giaman skul blong olgeta, mo samtaem ol man Isrel tu oli mekem olsem olgeta. (Ja 16:29; 1Ki 7:21; 14:23)—Yu luk HED.\nBigfala trabol.\nGrik tok we oli tanem i kam \"trabol,\" i givim tingting blong trabol o harem nogud we i kamaot taem man i wari tumas from ol samting we oli stap hapen long laef blong hem. Jisas i tokbaot wan \"bigfala trabol\" we i neva hapen bifo, we bambae i kasem Jerusalem, mo bigfala trabol we bambae i kasem olgeta man long fiuja, taem hem i kam wetem \"bigfala glori.\" (Mt 24:21, 29-31) Pol i tokbaot trabol ya olsem jajmen we i stret nomo we God i mekem agensem \"olgeta we oli no save God, mo olgeta we oli no obei long gud nius\" long saed blong Jisas Kraes. Revelesen japta 19 i soemaot Jisas se hem i lidim ami blong heven, blong oli go faet agensem \"wael animol mo ol king blong wol wetem ol ami blong olgeta.\" (2Te 1:6-8; Re 19:11-21) Baebol i soemaot se \"wan bigfala hip blong ol man\" bambae oli laef tru long bigfala trabol ya. (Re 7:9,14)—Yu luk AMAGEDON.\nBokis blong kontrak.\nWan bokis we oli wokem long wud blong akasia mo oli blokem long gol. Bokis ya i stap nomo long Rum We i Tabu We i Tabu long tabenakel, mo biaen long Rum We i Tabu We i Tabu long tempol we Solomon i wokem. Lid blong hem, oli wokem long gol mo antap long hem i gat tu jerubim we tufala i fesem tufala. Impoten samting we i stap insaed long bokis ya, hemia tufala flat ston blong ol Ten Komanmen. (Du 31:26; 1Ki 6:19; Hib 9:4)—Yu luk Ap. B15 mo B8.\nBul.\nNem blong namba 8 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, mo long narafala kalenda, hem i seken manis. Tok ya i kamaot long wan stamba tok we i minim \"givim, o karem frut,\" mo manis ya i stat long medel blong Oktoba i go kasem medel blong Novemba. (1Ki 6:38)—Yu luk Ap. B15.\nD\nDaerekta.\nI luk olsem se long lanwis Hibru, tok ya we i stap long Ol Sam, i go long man we i putumgud ol singsing mo i lidim ol man we oli sing long ol singsing ya, i tijim mo trenem ol Livaet we oli man blong singsing, mo i lidim ol so tu. Ol narafala Baebol oli transletem tok ya i kam \"jif blong miusik\" o \"daerekta blong miusik.\"—Sam 4:Sup; 5:Sup.\nDagon.\nDarik.\nDei Blong Atonmen.\nWan tabu dei we i impoten moa long ol man Isrel i bitim ol narafala dei. Oli singaot dei ya tu se Yom Kipur (we i kamaot long Hibru tok ya yohm hak·kip·pu·rimʹ, \"dei blong kavremap\"), we oli mekem long namba 10 Etanim. Hemia wan dei ya nomo long wan yia we hae pris i go insaed long Rum Ya We i Tabu We i Tabu long tabenakel, mo biaen long tempol. Long ples ya, hem i givim blad blong sakrefaes from sin blong hem, sin blong ol narafala Livaet, mo sin blong ol man. Dei ya i wan dei blong tabu asembli mo fasting, mo i wan sabat tu, wan taem blong man i no mekem ol wok we i stap mekem oltaem.—Le 23:27, 28.\nDei Blong Jajmen.\nHemia wan stret dei, o taem, we God bambae i jajem sam grup, nesen, o ol man. Hem i wan taem we bambae hem i kilim i ded olgeta we hem i bin jajem olgeta finis se bambae oli ded. Mo jajmen dei ya i givim janis long samfala blong oli sef mo kasem laef we i no save finis. Jisas Kraes wetem ol aposol blong hem oli tokbaot \"Dei Blong Jajmen\" we bambae i kamtru long fiuja, we i go long olgeta we oli laef yet i stap mo olgeta tu olgeta we oli ded finis.—Mt 12:36.\nDeista.\nDekapolis.\nWan grup blong ol taon blong Gris, we fastaem hem i ten taon (long lanwis Grik, deʹka, i minim \"ten,\" mo poʹlis, i minim \"taon\"). Mo tu hem i nem blong rijen long is blong Si Blong Galili mo Jodan Reva, we bighaf blong ol taon ya oli stap long hem. Ol taon ya oli stamba ples blong kastom mo bisnes blong ol man we oli toktok lanwis Grik. Jisas i pastru long eria ya, be Baebol i no talem sipos hem i go visitim wan long ol taon ya. (Mt 4:25; Mk 5:20)—Yu luk Ap. A7 mo B10.\nDenarias.\nWan silva koin blong Rom we wet blong hem i samwe 3.85 g. mo long wansaed blong hem i gat pija blong Sisa. Hem i pei we wan wokman i kasem long wan dei, mo koin ya nao ol man Rom oli stap askem long ol man Jiu blong oli pem takis long hem. (Mt 22:17; Lu 20:24)—Yu luk Ap. B14.\nDevel.\nWan nem blong Setan long Kristin Grik Haf Blong Baebol blong soemaot fasin blong hem, mo hem i minim \"Man We i Giaman Blong Spolem Nem Blong Narafala.\" Setan i kasem nem ya Devel from we hem i faswan man blong spolem nem blong Jehova, mo hem i stap talem ol giaman tok blong agensem Jehova, gudfala tok blong Hem, mo tabu nem blong Hem.—Mt 4:1; Jon 8:44; Re 12:9.\nDrakma.\nLong Kristin Grik Haf Blong Baebol, hem i wan silva koin blong Gris, we long taem ya wet blong hem i 3.4 g. Long Hibru Haf Blong Baebol, i gat wan haf we i tokbaot wan gol drakma we oli yusum long taem blong Pesia, we hem i sem mak long darik. (Neh 7:70; Mt 17:24)—Yu luk Ap. B14.\nDring ofring.\nOfring blong waen we oli kafsaedem i go long olta mo oli givim i go wetem plante narafala ofring. Pol i yusum tok ya olsem pijatok blong soemaot se hem i rere blong givim laef blong hem from ol narafala Kristin.—Na 15:5, 7; Fil 2:17.\nE\nEdom.\nWan narafala nem we oli givim long Esao, boe blong Aesak. Olgeta we oli kamaot biaen long Esao (Edom), oli tekem eria blong Seiri, mo rijen blong ol hil we i stap bitwin Ded Si mo Galf Blong Akaba. Taswe oli singaot ples ya se Edom. (Je 25:30; 36:8)—Yu luk Ap. B3 mo B4.\nEfa.\nWan mesamen blong ol drae samting mo nem blong kontena we oli yusum blong mesarem ol sid. Hem i sem mak long bat we oli yusum blong mesarem ol samting we i wota, so hem i 22 L. (Eks 16:36; Esi 45:10)—Yu luk Ap. B14.\nEfod.\nEfrem.\nNem blong sekenbon boe blong Josef. Biaen nem ya i go long wan long ol traeb blong Isrel. Afta we Isrel i seraot long tu grup, Efrem we i wan impoten traeb, hem nao i representem ful kingdom blong ol ten traeb.—Je 41:52; Jer 7:15.\nElda; Olfala man.\nWan man we i bigman finis, be long Ol Tok Blong Baebol, hem i wan man we i gat paoa antap long ol narafala, mo i gat responsabiliti long wan komuniti o wan nesen. Long buk blong Revelesen, tok ya i go tu long olgeta we oli stap long heven. Oli tanem Grik wod ya pre·sbyʹte·ros i kam \"elda\" taem i tokbaot olgeta we oli gat wok ya blong lidim kongregesen —Eks 4:29; Pro 31:23; 1Ti 5:17; Re 4:4.\nElul.\nNem blong namba 6 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon, mo long narafala kalenda, hem i namba 12 manis. Hem i stat long medel blong Ogis i go kasem medel blong Septemba. (Neh 6:15)—Yu luk Ap. B15.\nEnikaen doti fasin blong seks.\nTok ya i kamaot long Grik tok ya por·neiʹa, we oli yusum blong tokbaot enikaen doti fasin blong seks we i agensem loa. Hemia i minim adaltri, wok blong prostitut, man mo woman we tufala i no mared be tufala i mekem seks, homoseksuol, mo man o woman we i mekem seks wetem animol. Long Revelesen, oli yusum tok ya olsem wan pijatok blong prostitut ya \"Bigfala Babilon,\" blong soemaot fasin blong hem blong stap joen wetem ol lida blong wol ya, blong kasem paoa mo ol rij samting. (Re 14:8; 17:2; 18:3; Mt 5:32; Wok 15:29; Ga 5:19)—Yu luk PROSTITUT.\nEnjel.\nHem i kamaot long Hibru tok ya mal·'akhʹ mo long Grik tok ya agʹge·los. Tufala tok ya i minim \"mesenja,\" be taem oli tokbaot ol mesenja we oli spirit, oli tanem i kam \"enjel.\" (Je 16:7; 32:3; Jem 2:25; Re 22:8) Ol enjel oli ol spirit we oli gat paoa, mo God i wokem olgeta longtaem bifo we i wokem ol man. Baebol i kolem olgeta tu se \"plante taosen tabu enjel,\" \"ol pikinini blong God,\" mo \"ol moning sta.\" (Du 33:2; Job 1:6; 38:7) Taem God i wokem olgeta, hem i no mekem se oli naf blong gat pikinini mo kam plante. Be hem i wokem olgeta wanwan. Namba blong olgeta i bitim wan handred milian. (Da 7:10) Baebol i soemaot se olgeta wanwan oli gat prapa nem blong olgeta mo prapa fasin blong olgeta, be yet tingting blong olgeta i stap daon mo oli no wantem se man i wosipim olgeta, mo plante long olgeta oli no wantem talem nem blong olgeta. (Je 32:29; Lu 1:26; Re 22:8, 9) Oli gat ol defdefren posisen mo ol defdefren wok tu, olsem mekem ol wok long fored blong tron blong Jehova, talemaot ol mesej blong hem, givhan long ol man blong Jehova long wol, panisim ol man we God i jajem olgeta, mo sapotem wok blong talemaot gud nius. (2Ki 19:35; Sam 34:7; Lu 1:30, 31; Re 5:11; 14:6) Long fiuja, bambae oli givhan long Jisas blong faet long bigfala faet blong Amagedon.—Re 19:14, 15.\nEsia.\nLong Kristin Grik Haf Blong Baebol, hem i nem blong wan provins blong Rom. Ol ples we oli stap long provins ya, hemia kantri we tede i wes blong Teki wetem sam aelan olsem Samos mo Patmos. Efesas i kapital blong provins ya. (Wok 20:16; Re 1:4)—Yu luk Ap. B13.\nEtanim.\nNem blong namba 7 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, mo long narafala kalenda, hem i faswan manis. Hem i stat long medel blong Septemba i go kasem medel blong Oktoba. Afta we ol man Jiu oli aot long Babilon, nem blong manis ya i kam Tisri. (1Ki 8:2)—Yu luk Ap. B15.\nF\nFaea holda.\nWan tul we oli wokem long gol, silva, o kopa, mo oli yusum long tabenakel mo long tempol, blong bonem insens mo tekemaot ol sakol long olta blong bonem sakrefaes, mo ol wik we oli bon long ples blong putum laet. Narafala nem blong hem sensa.—Eks 37:23; 2Kr 26:19; Hib 9:4.\nFasbon.\nFasbon boe blong wan papa (be i no fasbon boe blong wan mama). Long taem we oli raetem Baebol, faswan boe i gat wan posisen insaed long famle we ol man oli ona long hem, mo hem nao i kam hed blong olgeta we oli stap long haos taem papa i ded. Tok ya i go tu long fasbon pikinini man blong ol animol.—Eks 11:5; 13:12; Je 25:33; Kol 1:15.\nFasfrut.\nOl faswan frut long taem blong havest. Mo ol faswan samting we i kamaot long wan wok o wan laef samting. Jehova i askem nesen blong Isrel blong givim ol fasfrut blong olgeta i go long hem, nomata sipos i man, animol, o kakae blong graon. Ful nesen blong Isrel i givim ol fasfrut blong olgeta long God long Lafet Blong Bred We i No Gat Is, mo long Dei Blong Pentekos. Baebol i yusum tok ya \"fasfrut\" olsem wan pijatok blong tokbaot Kraes mo ol man blong hem we tabu spirit i makemaot olgeta.—1Ko 15:23; Na 15:21; Pro 3:9; Re 14:4.\nFasgud long God.\nFasting.\nMan i no kakae nating long wan smol period blong taem. Ol man Isrel oli fasting long Dei Blong Atonmen, long ol taem blong trabol, mo taem oli nidim blong God i givhan long olgeta. I gat fo taem long wan yia we ol man Jiu oli fasting blong tingbaot sam bigfala trabol we i kamaot long histri blong olgeta. Baebol i no talem se ol Kristin oli mas mekem fasting.—Esr 8:21; Aes 58:6; Lu 18:12.\nFatom.\nFero.\nWan taetel we i go long ol king blong Ijip. Baebol i talem nem blong faef long olgeta (Sisak, So, Tihaka, Neko, mo Hofra), be hem i no talem nem blong ol narafala Fero, wetem olgeta ya tu we oli dil plante wetem Ebraham, Moses, mo Josef.—Eks 15:4; Ro 9:17.\nFilistia; Ol man Filistia.\nWan kantri we i stap klosap long solwota, long saot blong Isrel, we biaen i tekem nem ya Filistia. Olgeta we oli aot long Krit mo oli kam stap long ples ya, ol man oli singaot olgeta se ol man Filistia. Deved i winim olgeta ya long faet, be oli gohed blong stap independen mo oli enemi blong Isrel. (Eks 13:17; 1Sa 17:4; Am 9:7)—Yu luk Ap. B4.\nFrangkinsens.\nBlad blong sam tri we oli kamaot long famle blong tri ya Boswellia. Blad ya oli draemap, mo taem oli bonem, smel blong hem i naes we i naes. Oli yusum blong wokem tabu insens we oli stap yusum long tabenakel mo long tempol. Mo oli putum tu wetem ol sid ofring we oli givim long God mo long tufala hip blong sobred we i stap insaed long Rum We i Tabu.—Eks 30:34-36; Le 2:1; 24:7; Mt 2:11.\nFriman; Kam friman.\nLong rul blong Rom, wan \"friman\" i wan man we taem i bon, hem i fri mo i wan sitisen we i gat olgeta raet. Be wan man we i \"kam friman,\" hem i wan man we i bin wan slef, nao i kam fri. Wan man we gavman i mekem hem i kam friman, hem i save kam wan sitisen blong Rom, be hem i no gat raet blong mekem wok blong gavman. Be man we masta blong hem nomo i mekem hem i kam friman, hem i no moa slef, be hem i no gat olgeta raet we wan sitisen i gat.—1Ko 7:22.\nG\nGaranti blong kaon.\nHemia wan samting we man we i kaon i givim long narafala blong soemaot se bambae hem i pembak kaon blong hem, mo samting ya we hem i givim i wan propeti blong hem. Long Loa blong Moses, i gat ol loa long saed blong garanti blong kaon, blong protektem olgeta we oli pua mo givhan long ol man blong ol nesen.—Eks 22:26; Esi 18:7.\nGehena.\nGrik nem blong Vali Blong Hinom we i stap long saot mo saotwes blong Jerusalem bifo. (Jer 7:31) Baebol i yusum ples ya olsem profet tok blong tokbaot wan ples we ol dedbodi bambae oli stap olbaot long hem. (Jer 7:32; 19:6) I no gat wan samting i pruvum se oli bin sakem ol animol o ol man we oli laef i go long Gehena nao oli bonem olgeta, o oli mekem olgeta oli harem nogud. Taswe, Gehena i no minim wan ples we man i no save luk, we ol sol blong ol man oli stap harem nogud long hem blong olwe long faea. Be Jisas wetem ol disaepol blong hem, oli tokbaot Gehena olsem wan pijatok blong minim panis blong \"seken ded.\" Hemia i minim lus blong olwe o aotem.—Re 20:14; Mt 5:22; 10:28.\nGera.\nGilead.\nWan eria long is blong Jodan Reva we graon blong hem i rij, mo eria ya i go kasem not mo saot blong Vali Blong Jabok. Be taem ol yia oli stap pas, tok ya i go long ful teritori blong ol man Isrel we i stap long is blong Jodan Reva, we traeb blong Ruben, traeb blong Gad, mo haf traeb blong Manase oli stap long hem. (Na 32:1; Jos 12:2; 2Ki 10:33)—Yu luk Ap. B4.\nGitit.\nWan tok we oli yusum long miusik, be mining blong hem i no klia, mo i luk olsem se i kamaot long Hibru tok ya gath. Samfala oli ting se hemia wan singsing we i joen wetem ol singsing long taem we oli mekem waen, from we gath i blong tokbaot ples blong mekem waen.—Sam 81:Sup.\nGlori.\nTok ya i blong tokbaot eni samting we i mekem wan man o wan samting i kasem ona o bigfala paoa, olsem ol sas samting, posisen o gud nem. Hemia i min se samting ya i kasem haenem, ona, o i naes mo i flas gud.\nGref.\nTaem oli raetem tok ya long smol leta, hemia i minim gref blong wanwan man. Be taem fas leta blong hem i bigwan, hemia i minim gref blong ol man, we i sem mak long Hibru tok ya \"Seol\" mo Grik tok ya \"Hades.\" Long Baebol tok ya i pija blong wan ples we i no moa gat wok mo save long hem.—Je 47:30; Pri 9:10; Wok 2:31.\nGrenadin.\nWan frut we sep blong hem i olsem apol, mo i gat wan samting olsem hat blong king long wan en blong hem. Skin blong hem i strong, mo insaed long skin ya, i gat ol samting we oli fulap long jus, mo wanwan long ol samting ya i gat wan smol sid we i pink o i red. Long en blong blu kot we i no gat han blong hem, we hae pris i werem, oli flasem long ol frut blong grenadin we oli somap. Mo oli putum grenadin long tufala bigfala pos ya Jakin mo Boas, we i stap long fored blong tempol.—Eks 28:34; Na 13:23; 1Ki 7:18.\nGrik.\nLanwis we ol man Gris oli stap toktok long hem.\nGud nius.\nH\nHades.\nWan Grik tok we i gat sem mining long Hibru tok ya \"Seol.\" Long Baebol ya, oli tanem i kam \"Gref\" (fas leta i bigwan), blong mekem se hem i defren long gref blong wanwan man.—Yu luk GREF.\nHae ples.\nWan ples blong wosip we i stap long top blong wan hil, o long wan bigfala hil, o long wan stej we man i wokem. Nating we samtaem oli yusum ol hae ples ya blong wosipim God, be plante taem tok ya i joen wetem wosip we ol hiten man oli mekem long ol giaman god.—Na 33:52; 1Ki 3:2; Jer 19:5.\nHae pris.\nAninit long Loa blong Moses, hem i impoten pris we i representem ol man long fored blong God, mo tu, hem i lukaot long wok blong ol narafala pris. Oli singaot hem tu se \"jif pris.\" (2Kr 26:20; Esr 7:5) Hem nomo i gat raet blong go long Rum We i Tabu We i Tabu, hemia rum we i stap insaed olgeta long tabenakel mo biaen long tempol. Hem i mekem olsem wan taem nomo, hemia long Dei Blong Atonmen. Tok ya \"hae pris\" i go tu long Jisas Kraes.—Le 16:2, 17; 21:10; Mt 26:3; Hib 4:14.\nHed.\nHemia top blong wan bigfala pos, mo top ya i flasem pos ya. I gat tu bigfala hed oli stap long top blong tufala bigfala pos ya Jakin mo Boas, we tufala i stanap long fored blong tempol blong Solomon. (1Ki 7:16)—Yu luk Ap. B8.\nHeremes.\nWan god blong ol man Gris, mo i boe blong Sus. Long Listra, ol man oli ting se Pol hem i god ya Heremes, nao oli singaot hem long nem ya, from we oli stap talem se god ya i mesenja blong ol god, mo i god blong gudfala fasin blong toktok.—Wok 14:12.\nHerod.\nNem blong wan famle we i rulum ol man Jiu blong plante yia. Gavman blong Rom nao i putumap ol man long famle ya blong oli rul. Ol man oli savegud Bigfala Herod from we hem i wokem bakegen tempol long Jerusalem, mo i givim oda blong oli kilim i ded ol pikinini, taem i traem blong kilim Jisas i ded. (Mt 2:16; Lu 1:5) Herod Akeleas mo Herod Antipas, tufala i boe blong Bigfala Herod. Gavman i putumap tufala blong tufala i rul long ol ples we papa blong tufala i bin lukaot long hem. (Mt 2:22) Antipas i wan distrik rula, mo ol man oli singaot hem se \"king.\" Mo hem i rul taem Jisas i stap mekem minista wok blong hem long wol ya blong tri yia haf, mo i rul gogo kasem ol taem we Ol Wok japta 12 i tokbaot. (Mk 6:14-17; Lu 3:1, 19, 20; 13:31, 32; 23:6-15; Wok 4:27; 13:1) Afta long hemia, Herod Agripa Wan we i smol bubu blong Bigfala Herod, hem i rul blong smoltaem nao biaen enjel blong God i kilim hem i ded. (Wok 12:1-6, 18-23) Boe blong hem, Herod Agripa Tu, i kam rula mo i rul go kasem taem we ol man Jiu oli rebel agensem Rom.—Wok 23:35; 25:13, 22-27; 26:1, 2, 19-32.\nHibru.\nWan nem we fastaem i go long Ebram (Ebraham), blong mekem se hem i defren long ol neba blong hem, ol man Amoro. Biaen, tok ya i go long olgeta we oli kamaot biaen long Ebraham, tru long smol bubu blong hem Jekob, mo i go tu long lanwis blong olgeta. Long taem blong Jisas, i gat plante toktok long lanwis Arameik we oli stap long lanwis Hibru, mo lanwis ya nao we Kraes mo ol disaepol blong hem oli toktok long hem.—Je 14:13; Eks 5:3; Wok 26:14.\nHigaion.\nWan tok we oli yusum blong daerektem miusik. Olsem we oli yusum long Ol Sam 9:16, tok ya i save minim wan impoten tiun blong hap we saon blong hem i dip, o wan impoten taem we oli stop smol blong man i tingting dip.\nHin.\nHisop.\nWan plant we ol branj mo ol lif blong hem oli smol. Long seremoni blong klinim samting, oli yusum hisop blong saksakem blad o wota long ol samting blong mekem oli kam klin bakegen. Maet plant ya hemia marjoram (Origanum maru; Origanum syriacum). Long Jon 19:29, maet hisop ya i marjoram we oli fasem long wan branj, o long plant ya dura we i famle blong ol plant ya sorghum (Sorghum vulgare), from we stik blong ol plant ya i longfala, mo maet oli yusum blong tekem sponj blong waen we i konkon, i go long maot blong Jisas.—Eks 12:22; Sam 51:7.\nHoma.\nHon.\nHemia hon blong animol we ol man bifo oli yusum olsem kap blong dring, mo blong fulumap oel, o olsem kontena blong ink blong raet, o paoda blong fes. Mo oli yusum tu olsem wan instramen blong miusik o blong givim woning long ol man. (1Sa 16:1, 13; 1Ki 1:39; Esi 9:2) Plante taem Baebol i yusum tok ya \"hon\" olsem pijatok blong tokbaot wan samting we i gat paoa, i winim narafala, mo i winim faet.—Du 33:17; Mae 4:13; Sek 1:19.\nHoreb; Hil Ya Horeb.\nI\nIlirikam.\nWan provins blong Rom we i stap long notwes blong Gris. Taem Pol i stap prij, hem i go kasem ples ya, be Baebol i no talem sipos hem i prij long ples ya o i go kasem ples ya nomo. (Ro 15:19)—Yu luk Ap. B13.\nInsens.\nHemia drae blad blong ol tri we oli miksim wetem balsam, mo taem oli bonem, hem i stap bon sloslo mo smel blong hem i naes we i naes. I gat wan spesel insens we oli wokem long fo samting, blong yusum long tabenakel mo long tempol nomo. Insens ya, oli bonem evri moning mo evri naet long olta blong bonem insens we i stap long Rum We i Tabu. Mo long Dei Blong Atonmen, oli bonem insens ya insaed long Rum We i Tabu We i Tabu. Insens i wan saen we i soemaot se God i akseptem prea blong ol man we oli stap tru long hem. Baebol i no talem se ol Kristin oli mas yusum insens taem oli mekem wosip.—Eks 30:34, 35; Le 16:13; Re 5:8.\nIs.\nHemia wan samting we oli ademap long flaoa blong mekem i solap o long ol samting we i wota blong i tanem. Tok ya i go speseli long wan smol haf blong flaoa we oli bin miksim finis wetem is, mo oli putum gud i stap blong oli yusum bakegen. Plante taem Baebol i yusum tok ya blong minim sin mo samting we i save kam roten, mo blong soemaot wan samting we i haed be i stap kam bigwan mo kavremap evri ples.—Eks 12:20; Mt 13:33; Ga 5:9.\nIsrel.\nNem we God i givim long Jekob. Biaen nem ya i go long ful grup blong olgeta we oli kamaot biaen long hem. Plante taem Baebol i singaot olgeta we oli kamaot biaen long ol 12 boe blong Jekob se ol boe blong Isrel, haos blong Isrel, ol man Isrel, o ol laen blong Isrel. Baebol i yusum nem ya tu blong tokbaot kingdom blong ol ten traeb blong not we i seraot long kingdom blong saot. Mo biaen, tok ya i go tu long ol Kristin we tabu spirit i makemaot olgeta se \"Isrel blong God.\"—Ga 6:16; Je 32:28; 2Sa 7:23; Ro 9:6.\nItiopia.\nWan nesen blong bifo we i stap long saot blong Ijip. Long nesen ya, i gat haf ya we tede hem i en blong saot blong Ijip mo not blong Sudan. Samtaem oli yusum tok ya blong talem Hibru tok ya \"Kus.\"—Est 1:1.\nJ\nJariot.\nJedutun.\nWan tok we oli no savegud mining blong hem, mo i kamaot long supaskripsen blong Ol Sam 39, 62, mo 77. I luk olsem se ol supaskripsen ya oli ol instraksen we i go long ol man we oli yusum Ol Sam ya blong singsing, maet i blong soemaot wan stael blong miusik o wan instramen blong miusik. I gat wan Livaet we i wan man blong plei miusik, mo nem blong hem Jedutun, taswe stael blong miusik ya o instramen blong hem, maet i joen wetem man ya o ol boe blong hem.\nJehova.\nJekob.\nWan boe blong Aesak mo Rebeka. Biaen, God i givim nem ya Isrel long hem, mo hem i kam bubu blong olgeta man Isrel (we Baebol i singaot tu se ol laen blong Isrel mo biaen ol man Jiu). Hem i papa blong 12 boe, mo ol boe ya wetem olgeta we oli kamaot biaen long olgeta, oli mekemap ol 12 traeb blong nesen blong Isrel. Baebol i gohed blong yusum nem ya Jekob blong tokbaot nesen ya o ol man Isrel.—Je 32:28; Mt 22:32.\nJerubim.\nJif pris.\nWan narafala nem blong \"hae pris\" we i stap long Hibru haf Blong Baebol. Long Kristin Grik Haf blong Baebol, i klia se tok ya \"jif pris\" i go long ol impoten man we oli laen blong ol pris, maet wetem eni hae pris we oli no moa mekem wok ya, mo olgeta we oli hed blong ol 24 grup blong ol pris.—2Kr 26:20; Esr 7:5; Mt 2:4; Mk 8:31.\nJiu.\nWan tok we i go long ol man long traeb blong Juda, afta we kingdom blong ol ten traeb blong Isrel i foldaon. (2Ki 16:6) Afta we ol man Isrel oli aot long Babilon, tok ya i go long ol man Isrel blong defdefren traeb we oli gobak long ples blong olgeta. (Esr 4:12) Biaen, ol man long evri ples long wol oli yusum tok ya blong mekem se ol man Isrel oli defren long ol man blong ol narafala nesen. (Est 3:6) Aposol Pol i yusum tok ya tu olsem wan pijatok, taem hem i stap soemaot se fasin ya blong tinghae long wan kantri, i no save givhan long Kristin kongregesen.—Ro 2:28, 29; Ga 3:28.\nJubili.\nHem i evri namba fifti yia. Oli stat blong kaontem taem ya, taem ol man Isrel oli go insaed long Promes Lan. Long yia blong Jubili, ol man oli mas lego graon blong olgeta i spel, mo oli mas letem ol slef we oli man Hibru oli gofri. Mo man we i salemaot graon blong ol olfala blong hem, bambae hem i kasembak graon ya. Jubili i olsem wan ful yia blong lafet, wan yia blong kamfri we i mekem se nesen blong Isrel i glad olsem fastaem, taem God i jes stanemap olgeta.—Le 25:10.\nJuda.\nNamba 4 boe blong Jekob we waef blong hem Lea i bonem. Taem Jekob i rere blong ded, hem i talem wan profet tok se wan bigfala rula bambae i kamaot long laen blong Juda, mo bambae hem i rul blong longtaem. Taem Jisas i bon long wol ya, hem i bon long laen blong Juda. Nem ya Juda i go tu long traeb blong hem, mo biaen i go long kingdom ya Juda, we oli talem tu se kingdom blong saot. Long kingdom ya, i gat traeb blong Juda mo traeb blong Benjamin, wetem ol pris mo ol Livaet. Juda nao i stap long saed i go long saot blong kantri, wetem Jerusalem mo tempol tu.—Je 29:35; 49:10; 1Ki 4:20; Hib 7:14.\nK\nKab.\nKaen tumas.\nHemia wan Grik tok we i givim tingting ya se wan man i glad nomo blong mekem samting, mo fasin blong hem i gud we i gud. Plante taem oli yusum tok ya blong tokbaot wan presen we man we i kaen tumas i givim, o wan man we i givim presen long fasin we i kaen tumas. Taem tok ya i go long God, hem i minim wan presen we God i glad blong givim fri nomo, mo hem i no gat tingting ya se man bambae i pembak hem. Taswe tok ya i soemaot se God i glad nomo blong givim samting we i no gat mak blong hem, mo i soemaot bigfala lav mo kaen fasin blong hem long ol man. Oli yusum Grik tok ya tu blong talem ol tok olsem \"mekem samting blong narafala, nating se yu no nid blong mekem\" mo \"givim samting from we yu kaen.\" Hemia i min se man i givim presen long narafala be narafala i no wok blong kasem presen ya, mo i no mekem wan samting we i stret blong i kasem presen ya. Be man ya i givim from we hem i glad nomo blong givim.—2Ko 6:1; Ef 1:7.\nKakae Blong Masta.\nWan prapa kakae, mo kakae ya hem i bred we i no gat is long hem mo waen. Tufala samting ya i pija blong bodi mo blad blong Kraes; mo hem i wan memoriol blong ded blong Jisas. Baebol i talem se ol Kristin oli mas mekem kakae ya, taswe oli singaot kakae ya se \"Memoriol.\"—1Ko 11:20, 23-26.\nKaliko blong fasem long hed.\nWan kaliko we oli fasem i goraon long hed mo i olsem wan hat. Hae pris i fasem gudfala kaliko ya linen raon long hed blong hem, mo i yusum wan blu rop blong fasem wan plet we oli wokem long gol, long fored blong kaliko ya. Mo king i fasem wan kaliko long hed blong hem, bifo we i putum hat blong king. Job i yusum tok ya olsem wan pijatok, taem hem i tokbaot se stret fasin blong hem i olsem kaliko we man i fasem long hed blong hem.—Eks 28:36, 37; Job 29:14; Esi 21:26.\nKaremaot ol man oli go stap long nara kantri.\nHemia taem ol man ples oli mas aot long kantri o haos blong olgeta, folem loa we haeman we i winim kantri ya, i putum. Tok ya long lanwis Hibru i minim \"aot.\" I gat tu taem we ol man Isrel oli mas aot long ples blong olgeta. Wan, hemia taem ol man Asiria oli kam holemtaet kingdom blong ol ten traeb blong not mo oli tekem olgeta oli go, mo sekenwan, hemia taem ol man Babilon oli holemtaet kingdom blong tufala traeb blong saot mo tekem olgeta oli go. Biaen, aninit long rul blong Saeras blong Pesia, smol grup blong tufala kingdom ya we i stap yet, oli kambak long kantri blong olgeta.—2Ki 17:6; 24:16; Esr 6:21.\nKasia.\nWan samting we oli wokem long skin blong tri ya kasia (Cinnamomum cassia), we i sem famle long tri ya sinamon. Oli yusum kasia olsem wan senta, mo oli miksim wetem ol narafala samting, blong wokem tabu oel blong makemaot man.—Eks 30:24; Sam 45:8; Esi 27:19.\nKemos.\nImpoten god blong ol man Moab.—1Ki 11:33.\nKenan.\nWan bubu blong Noa, mo hem i namba 4 boe blong Ham. Ol 11 traeb we oli kamaot biaen long Kenan oli go stap long rijen we i folem is blong Mediterenian Si, hemia bitwin Ijip mo Siria. Eria ya oli singaot se \"kantri blong Kenan.\" (Le 18:3; Je 9:18; Wok 13:19)—Yu luk Ap. B4.\nKingdom blong God.\nKislef.\nNem blong namba 9 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Jiu oli aot long Babilon, mo long narafala kalenda, hem i namba 3 manis. Hem i stat long medel blong Novemba i go kasem medel blong Disemba. (Neh 1:1; Sek 7:1)—Yu luk Ap. B15.\nKiubit.\nWan mesamen we i stat long elbo i go kasem en blong medel fingga. Plante taem ol man Isrel oli yusum wan kiubit we i samwe long 44.5 sentimeta, be oli yusum tu wan longfala kiubit we oli ademap saes blong wan han long hem, hemia samwe long 51.8 sentimeta. (Je 6:15; Lu 12:25)—Yu luk Ap. B14.\nKlin.\nLong Baebol, tok ya i go long fasin blong stap klin long bodi. Be i minim tu se man i lukaotgud blong fasin mo bilif blong hem i stap klin oltaem, blong i no gat mak o spot long hem, mo blong i no gat eni samting i spolem. Mo i minim samting we man i mekem blong fasin mo wosip blong hem i kam klin bakegen. Aninit long Loa blong Moses, tok ya i go long seremoni we man i mas mekem blong i kam klin.—Le 10:10; Sam 51:7; Mt 8:2; 1Ko 6:11.\nKlinim wit; Ples blong klinim wit.\nKlinim wit, hemia fasin ya blong seraotem ol sid long stamba blong olgeta mo long skin blong olgeta, mo ples we oli mekem wok ya long hem, oli kolem se ples blong klinim wit. Oli mekem olsem, taem oli karem wan pis wud mo oli kilkilim ol wit long hem, be sipos i gat plante wit, oli yusum ol spesel tul olsem ol plang we oli joenem mo ol animol i pulum, o ol rola we ol animol oli pulum. Ol tul ya, ol animol oli pulum antap long ol wit we oli stap daon long floa. Plante taem floa ya i flat mo i raon, mo i stap long wan hae ples we i gat win long hem.—Le 26:5; Aes 41:15; Mt 3:12.\nKlos blong faet.\nKlos we oli wokem long bag.\nWan tik kaliko we oli yusum blong mekem ol bag long hem, olsem bag blong fulumap ol sid. Bag ya, plante taem oli wokem long hea blong nani we kala blong hem i dak. Ol man oli werem bag ya taem oli soem sore.—Je 37:34; Lu 10:13.\nKoldia; Ol man Koldia.\nFastaem, hem i nem blong ples mo ol man we oli stap long eria blong delta blong Taegris Reva mo Yufretes Reva. Be taem ol yia oli stap pas, oli yusum nem ya blong tokbaot olgeta ples blong Babilon mo ol man Babilon. Mo oli yusum nem ya tu blong tokbaot wan grup blong ol man we oli skul gud, we oli stadi long saens, histri, lanwis, mo ol sta, be oli stap mekem majik tu mo oli lukluk ol sta blong talemaot fiuja.—Esr 5:12; Da 4:7; Wok 7:4.\nKongregesen.\nWan grup blong ol man we oli joen wanples from wan risen o blong mekem wan samting. Long Hibru Haf Blong Baebol, tok ya i go long nesen blong Isrel. Mo long Kristin Grik Haf Blong Baebol, hem i go long wanwan kongregesen blong ol Kristin, be plante taem i go long evri Kristin kongregesen nomo.—1Ki 8:22; Wok 9:31; Ro 16:5.\nKontrak.\nWan agrimen bitwin God mo ol man, o bitwin tu man, blong oli mekem wan samting, o blong oli no mekem wan samting. Samtaem wan long tufala nomo i mas mekem samting we kontrak ya i talem (kontrak we wan man nomo i mekem, hemia i wan promes). Samtaem tufala tugeta i mas mekem samting we kontrak ya i talem (kontrak we i stap bitwin tu man). Baebol i tokbaot ol kontrak we God i mekem wetem ol man, mo i tokbaot kontrak we i stap bitwin ol man, ol traeb, ol nesen, mo ol grup blong ol man. Ol kontrak we oli mekem i gud long ol man blong plante yia, hemia kontrak we God i mekem wetem Ebraham, Deved, nesen blong Isrel (kontrak blong Loa), mo Isrel blong God (niufala kontrak).—Je 9:11; 15:18; 21:27; Eks 24:7; 2Kr 21:7.\nKorel.\nWan samting we i strong, mo i luk olsem ston. Ol bun blong ol smosmol animol blong solwota nao oli kam ol korel. Oli save faenem korel long solwota, mo hem i gat plante defdefren kala, olsem red, waet, mo blak. I gat plante plante korel long Red Si. Long taem blong Baebol, ol red korel oli sas we oli sas, mo oli yusum blong wokem ol bidbid mo ol samting blong flasem man long hem.—Pro 8:11.\nKoro.\nKraes.\nKristin.\nKwin Blong Heven.\nTaetel blong wan woman god we ol man blong apostasi long Isrel oli stap wosipim, long taem blong Jeremaea. Samfala oli talem se hemia woman god blong Babilon we nem blong hem Ista (o Astate). Long Sumeria bifo, nem blong woman god ya i Inana, we i minim \"Kwin Blong Heven.\" Oli ting se hem i woman god blong heven, mo hem i woman god we i mekem man mo animol i gat plante pikinini, mo graon i givim plante kakae. Long wan toktok blong Ijip we oli katem long ston, oli singaot Astate se \"Woman Blong Heven.\"—Jer 44:19.\nL\nLaef bakegen.\nHemia taem man we i ded i laef bakegen. Tok ya i kamaot long Grik wod ya a·naʹsta·sis we prapa mining blong hem se \"girap; stanap.\" Baebol i tokbaot naen man we oli laef bakegen, mo wan long olgeta hemia Jisas we Jehova i mekem hem i laef bakegen. Baebol i talem se Elaejah, Elisa, Jisas, Pita, mo Pol oli mekem ol narafala man ya oli laef bakegen, be i klia se paoa blong God nao i mekem se ol merikel ya oli hapen. Blong mekem se stamba tingting blong God i kamtru, \"ol man we oli stret wetem ol man we oli no stret\" oli mas laef bakegen long wol ya. (Wok 24:15) Baebol i tokbaot laef bakegen long heven tu, hemia \"faswan\" laef bakegen, we ol brata blong Jisas we tabu spirit i makemaot olgeta, oli joen long hem.—Fil 3:11; Re 20:5, 6; Jon 5:28, 29; 11:25.\nLafet Blong Bred We i No Gat Is.\nFaswan long ol tri bigfala lafet we ol man Isrel oli stap mekem evri yia. Hem i stat long namba 15 Nisan, hemia wan dei afta long Pasova, mo i gohed blong seven dei. Long lafet ya, oli kakae bred ya we i no gat is, blong tingbaot taem ya we ol olfala blong olgeta oli bin aot long Ijip.—Eks 23:15; Mk 14:1.\nLafet Blong Dedikesen.\nOli holem lafet ya evri yia blong tingbaot taem ya we oli mekem tempol i kam klin bakegen, afta we Antiochus Epiphanes i mekem i kam doti. Lafet ya i stat long namba 25 Kislef mo i gohed blong eit dei.—Jon 10:22.\nLafet Blong Havest; Lafet Blong Ol Wik.—\nYu luk PENTEKOS.\nLafet Blong Ol Wansaed Haos.\nNarafala nem blong hem, Lafet Blong Ol Tabenakel, o Lafet Blong Karem Kakae i Kam Long Haos. Lafet ya i stap long namba 15 kasem 21 Etanim. Hemia lafet we ol man Isrel oli mekem taem oli havestem ol kakae blong olgeta long en blong olgeta wok we oli mekem long garen. Mo hemia i wan taem blong glad, mo wan taem blong talem tangkiu long Jehova from we hem i blesem ol garen blong olgeta. Long taem blong lafet ya, ol man oli slip nomo long ol wansaed haos, o ol selta we i stap long ruf blong haos blong olgeta, blong tingbaot taem ya we ol olfala blong olgeta oli bin aot long Ijip. Hemia wan long ol trifala lafet we loa i talem se olgeta we oli man oli mas go long Jerusalem blong mekem.—Le 23:34; Esr 3:4.\nLashaf blong sistem blong wol.\nWan taem we i gat stat blong hem mo i gohed kasem en blong sistem blong wol o ol samting we Setan i rulum. Taem ya i kamtru long semtaem we Kraes i stap. Jisas bambae i lidim ol enjel blong 'oli go tekemaot ol rabis man long ol stret man,' mo spolem olgeta. (Mt 13:40-42, 49) Ol disaepol blong Jisas oli intres blong save se \"lashaf\" ya bambae i kam wetaem. (Mt 24:3) Bifo we hem i gobak long heven, hem i promes long olgeta we oli biaen long hem se bambae hem i stap wetem olgeta gogo kasem taem ya.—Mt 28:20.\nLavem man oltaem.\nWan tok we plante taem i kamaot long Hibru tok ya cheʹsedh, we i minim lav we i pusum man blong mekem samting we hem i talem, blong i holemstrong long narafala, mo blong i fasgud long wan samting. Plante taem oli yusum blong tokbaot lav we God i gat long ol man, be i go tu long lav we ol man oli gat bitwin olgeta.—Eks 34:6; Ru 3:10.\nLek blong faea.\nWan pijatok blong wan ples we \"faea mo salfa i bon long hem,\" mo Baebol i tokbaot ples ya tu se \"seken ded.\" Olgeta we oli stap mekem sin mo oli no tanem tingting blong olgeta, mo Devel Setan, bambae oli sakem olgeta i go long lek ya, mo bambae oli sakem ded mo Gref (o Hades) tu i go long ples ya. Setan i wan spirit, taswe faea i no save bonem hem, mo faea i no save bonem ded mo Hades tu, so hemia i soemaot se lek blong faea ya i wan pija nomo blong samting we bambae i lus olwe, be i no wan ples we man i harem nogud long hem blong olwe.—Re 19:20; 20:14,15; 21:8.\nLeprosi.\nLepton.\nLong taem we oli raetem Kristin Grik Haf Blong Baebol, hem i wan koin we i smol moa long ol narafala koin blong ol man jiu, mo oli wokem long kopa o long bras. (Mk 12:42; Lu 21:2; fut.)—Yu luk Ap. B14.\nLeviatan.\nWan animol blong wota, o maet sam animol we oli laef long wota. Long Job 3:8 mo 41:1, i luk olsem we i stap tokbaot krokodael o wan narafala animol blong wota we i bigwan tumas mo i gat paoa. Long Ol Sam 104:26, maet hem i wan kaen welfis. Long ol nara ples, Baebol i yusum olsem pijatok mo i no minim eni animol.—Sam 74:14; Aes 27:1.\nLid blong Bokis.\nLid blong bokis blong kontrak, we hae pris i saksakem blad blong ofring blong sin long fored blong hem, long Dei Blong Atonmen. Hibru tok we oli tanem i kam \"Lid blong Bokis,\" hem i kamaot long stamba veb ya we i minim \"blong kavremap (sin)\" o maet \"blong waepemaot (sin).\" Lid ya oli wokem long gol, mo i gat tu jerubim antap long hem, wan long wan en, mo narawan long nara en. Samtaem oli singaot se \"lid\" nomo. (Eks 25:17-22; 1Kr 28:11; Hib 9:5)—Yu luk Ap. B15.\nLivae; Livaet.\nNamba 3 boe blong Jekob we waef blong hem Lea i bonem. Mo hemia nem blong traeb blong hem tu. Livae i gat tri boe, mo trifala impoten grup blong ol Livaet oli kamaot long trifala boe ya. Samtaem, tok ya \"Livaet\" i go long ful traeb blong Livae, be plante taem tok ya i no go long famle blong Eron we ol pris oli kamaot long hem. Traeb blong Livae i no gat graon blong hem long Promes Lan, be God i givim long olgeta, 48 taon we i stap insaed long graon blong ol narafala traeb.—Du 10:8; 2Kr 6:1; Hib 7:11.\nLoa.\nTaem faswan leta blong tok ya i stap long bigfala leta (Loa), hem i stap tokbaot Loa blong Moses o ol faef faswan buk blong Baebol. Be taem faswan leta blong tok ya i smol (loa), hem i stap tokbaot ol wanwan loa insaed long Loa blong Moses, o wan stamba rul blong loa.—Na 15:16; Du 4:8; Mt 7:12; Ga 3:24.\nLoa blong Moses.\nLog.\nWan mesamen blong ol samting we oli wota, mo hem i smol moa long ol narafala mesamen long Baebol. Long Talmud blong ol man Jiu, oli talem se log hem i 1\/12 blong wan hin, so folem save ya, mesamen blong log hem i 0.31 L. (Le 14:10)—Yu luk Ap. B14.\nLokis.\nWan kaen grasopa we oli hivap long ol bigfala grup taem oli flae long wan ples i go long narafala ples. Long Loa blong Moses, lokis i wan klin animol we man i save kakae. Taem ol lokis oli hivap long ol bigbigfala grup, oli kakae evri samting long rod blong olgeta, mekem se bigfala trabol i kamaot from.—Eks 10:14; Mt 3:4.\nM\nMahalat.\nI luk olsem se hemia wan tok we oli yusum long miusik, mo i stap long supaskripsen blong Ol Sam 53 mo 88. Maet hem i joen wetem Hibru veb we i minim \"kam slak; kam sik,\" mo i givim tingting blong wan singsing we saon blong hem i soemaot se man i harem nogud o i sore, mo hemia i stret folem ol tok we oli stap long tufala singsing ya.\nMajistret.\nAninit long gavman blong Babilon, ol majistret oli ol ofisa blong taon we oli stap long ol provins, olgeta ya oli save loa mo oli gat sam raet. Long ol ples we Rom i rulum, ol majistret blong ol taon oli ol administreta blong gavman. Wok blong olgeta i blong mekem se oda i stap, oli kontrolem praes blong ol samting, oli jajem ol man we oli brekem loa, mo oli givim oda blong ol soldia oli panisim ol man.—Da 3:2; Wok 16:20.\nMakemaot.\nTok ya i kamaot long wan Hibru wod we i minim \"yusum wan samting we i wota, blong rabem long wan man o wan samting.\" Taem oli rabem oel long wan man o wan samting, hemia i wan saen blong soemaot se bambae oli yusum hem long wan spesel wok. Long Kristin Grik Haf Blong Baebol, oli yusum tok ya tu blong tokbaot taem we tabu spirit i kamdaon long olgeta we God i jusumaot olgeta blong oli laef long heven.—Eks 28:41; 1Sa 16:13; 2Ko 1:21.\nMalkam.\nMana.\nMen kakae we ol man Isrel oli kakae taem oli stap wokbaot long draeples blong 40 yia. Jehova nao i givim kakae ya. Evri moning, merikel i mekem se kakae ya i kamaot long graon, aninit long wota blong naet, be long moning blong Sabat nomo i no kamaot. Taem ol man Isrel oli luk kakae ya long faswan taem, oli askem se: \"?Wanem samting ya?\" o long lanwis Hibru se, \"man hu'?\" (Eks 16:13-15, 35) Long ol narafala konteks, Baebol i singaot kakae ya se \"ol sid blong heven\" (Sam 78:24), \"bred we i kam long heven\" (Sam 105:40), mo \"bred blong ol strong man\" (Sam 78:25). Jisas i tokbaot mana tu long wan pijatok.—Jon 6:49, 50.\nMan blong givhan.\nWan tok we i kamaot long Grik tok ya di·aʹko·nos, we plante taem oli tanem i kam \"minista\" o \"man blong wok.\" Tok ya \"Man blong givhan,\" i go long man we i mekem ol wok blong givhan long ol elda long kongregesen. Hem i mas wokem ol fasin we Baebol i stanemap, blong hem i naf blong kasem blesing ya.—1Ti 3:8-10, 12.\nMan blong lukluk sta.\nMan blong luk vison.\nWan man we God i mekem se hem i naf blong luksave wil blong hem, mo i wan man we God i openem ae blong hem blong i luk o i kasemsave ol samting we ol man oli no naf blong kasemsave. Tok ya i kamaot long wan Hibru tok we stamba mining blong hem se \"blong lukluk,\" we i minim se man i lukluk long prapa ae blong hem, o i kasemsave wan samting. Wan man blong luk vison, hem i wan man we ol narafala oli go luk hem blong i givim waes advaes long saed blong ol problem blong olgeta.—1Sa 9:9.\nMan blong wokem graonpot.\nWan man we i wokem ol sospen, ol plet, mo ol narafala samting olsem ol bol mo kap long graon. Long lanwis Hibru, prapa mining blong tok ya se \"man we i sepem.\" Man blong wokem graonpot i gat raet blong jenisim klei we hem i yusum blong i kam eni samting we hem i wantem, taswe Baebol i yusum samting ya olsem pijatok, blong tokbaot raet we Jehova i gat blong rul antap long ol man wanwan mo long ol nesen.—Aes 64:8; Rom 9:21.\nMan Gris.\nWan man we i bon long Gris, o wan man we famle blong hem i kamaot long Gris. Long Kristin Grik Haf Blong Baebol, tok ya i go long ol narafala man tu, hem i go long evri man we oli no man Jiu, o olgeta man we oli toktok lanwis Grik mo oli folem kastom blong ol man Gris.—Joe 3:6; Jon 12:20.\nMan we i folem tijing blong Stoik.\nWan Grik skul blong ol man blong stadi, we oli bilif se blong stap glad, man i mas folem samting we tingting blong hem i wantem, mo i mas tingbaot se evri samting oli hapen from wan risen. Mo oli stap talem se wan trufala waes man, hem i wan man we i no wantem save se hem i harem gud o i safa.—Wok 17:18.\nMan we i stap talemaot fiuja.\nWan man we i stap talem se hem i save talemaot samting we bambae i kamtru long fiuja. Long olgeta ya, i gat ol pris we oli stap mekem majik, ol man we oli wok wetem ol rabis spirit blong talemaot mining blong ol samting, ol man blong lukluk ol sta, mo ol narafala we Baebol i tokbaot olgeta.—Le 19:31; Du 18:11; Wok 16:16.\nMan ya we i rabis.\nMaredem waef blong brata.\nWan kastom, we biaen oli putum long Loa blong Moses. Kastom ya se wan man i mas maredem wido blong brata blong hem, sipos wido ya i no gat boe, olsem nao wido ya i save gat ol pikinini blong oli holemtaet laen blong brata blong man ya.—Je 38:8; Du 25:5.\nMasedonia.\nWan rijen long not blong Gris we i kam bigwan long taem blong Bigfala Aleksanda, mo i no gat man i rul long hem gogo kasem taem we ol man Rom oli winim hem. Taem Pol i go visitim Yurop blong faswan taem, Masedonia i wan provins blong ol man Rom. Pol i visitim ples ya tri taem. (Wok 16:9)—Yu luk Ap. B13.\nMaskil.\nWan Hibru tok we mining blong hem i no klia gud, mo i stap long supaskripsen blong 13 sam. Maet hem i minim \"poem blong tingting dip.\" Samfala oli ting se wan tok we i sem mak long hemia, we oli transletem se \"wok long fasin we i waes,' maet i gat sem mining nomo long tok ya Maskil.—2Kr 30:22; Sam 32:Sup.\nMedel man.\nWan man we i stap long medel blong tu grup blong man, blong mekem oli joen gud bakegen. Long Ol Tok Blong Baebol, Moses mo Jisas nao i stap long medel blong God mo ol man, blong givim Loa blong kontrak mo niufala kontrak long ol man.—Ga 3:19; 1Ti 2:5.\nMekem natamap.\nStret mining blong hem se wan man we oli katemaot bolbol blong hem. Plante taem king i yusum ol man olsem blong oli wok blong hem o blong oli lukaot long kwin mo ol narafala woman blong king. Tok ya i save go tu long wan man we oli no katemaot bolbol blong hem, be hem i gat hae posisen long haos blong king. Baebol i yusum tok ya olsem wan pijatok blong tokbaot man we i bos long tingting blong hem nao hem i save joen fulwan long wok blong God.—Mt 19:12; Est 2:15; Wok 8:27.\nMekemrere Ol Samting.\nHemia nem blong dei bifo long Sabat. Long dei ya, ol man jiu oli mekemrere ol samting we oli mas mekem bifo long Sabat. Dei ya i finis taem san i stat blong godaon long dei we tede yumi singaot se Fraede, mo long taem ya nao Sabat i stat. Folem dei blong ol man Jiu, wan dei i stat taem san i godaon gogo kasem taem we san i godaon long nekis dei.—Mk 15:42; Lu 23:54.\nMemoriol tomb.\nWan ples we oli putum dedbodi blong man long hem. Tok ya i kam long Grik tok ya mne·meiʹon, we i kamaot long veb ya \"blong tingbaot,\" we i givim tingting ya se oli tingbaot man ya we i ded.—Jon 5:28, 29.\nMerodak.\nImpoten god blong taon blong Babilon. Afta we Hamurabi we i king blong Babilon mo i man blong putumap ol loa, i mekem Babilon i kam kapital blong Babilonia, Merodak (o Marduk) i kam wan impoten god, nao i tekem ples blong ol god blong bifo mo i kam wan god we i impoten moa long ol narafala god blong ol man Babilon. Taem ol yia oli pas, oli jenisim nem ya Merodak (o Marduk) i kam \"Belu\" (\"Ona\"), mo ol man oli stap singaot Merodak se Bel.—Jer 50:2.\nMesaea.\nMiktam.\nMilkom.\nMina.\nLong Esikel oli singaot tu se maneh. Mina i nem blong wet mo blong mane. Folem ol pruf we ol man blong digim graon oli faenem, wan mina i sem mak long 50 sekel, mo wet blong wan sekel hem i 11.4 g. Mina we Hibru Haf Blong Baebol i tokbaot, wet blong hem i 570 g. Mo tu, maet i gat wan kaen mina we i blong king, olsem kiubit. Long Kristin Grik Haf Blong Baebol, wan mina i sem mak long 100 drakma. Wet blong hem i 340 g. Sikisti mina i sem mak long wan talen. (Esr 2:69; Lu 19:13)—Yu luk Ap. B14.\nMir.\nBlad blong sam kaen tri we oli gat nidel o sam smol tri we nem blong olgeta Commiphora. Mir i wan long ol samting we oli miksim wetem ol narafala samting blong wokem tabu oel ya blong makemaot man. Oli yusum mir blong mekem ol klos o bed i smel gud, mo oli ademap long oel blong masaj mo long ol krim blong rabem long bodi. Oli yusum mir tu blong mekemrere dedbodi bifo we oli berem.—Eks 30:23; Pro 7:17; Jon 19:39.\nMolek.\nWan god blong ol man Amon, maet i sem god ya Malkam, Milkom, mo Molok. Maet Molek i wan taetel be i no wan prapa nem blong wan god. Loa blong Moses i talem se man we i givim pikinini blong hem blong mekem sakrefaes long Molek, man ya i mas ded.—Le 20:2; Jer 32:35; Wok 7:43.\nMolok.—\nYu luk MOLEK.\nMoningsta.—\nYu luk DEISTA.\nMut-laben.\nWan tok we i stap long Supaskripsen blong Sam Japta 9. Long kastom blong olgeta, tok ya i minim \"long saed blong ded blong boe.\" Samfala oli talem se hemia wan nem, o maet faswan tok blong statem wan singsing we ol man oli savegud, taem oli singsing long Sam ya.\nN\nNad.\nWan oel we i sas we i sas, mo smel blong hem i gud tumas. Oel ya i laet red, mo oli wokem long plant ya spikenard (Nardostachys jatamansi). From we oel ya i sas tumas, samtaem oli miksim wetem ol narafala oel we oli no gud tumas, nao oli salem, mo samtaem sam man oli wokem sam oel we i luk olsem nad, be oli giaman nomo. I gud blong makem we Mak mo Jon, tufala tugeta i talem se nad ya we wan woman i kafsaedem long Jisas, \"oli no miksim wetem narafala samting.\"—Mk 14:3; Jon 12:3.\nNamba 10 hip (Taet).\nHemia namba 10 hip we man i mas givim, speseli blong mekem wosip. Oli singaot hip ya tu se \"taet.\" (Mal 3:10; Du 26:12; Mt 23:23) Long Loa blong Moses, evri yia ol man Isrel oli mas seraotem ol kakae long garen, ol buluk mo ol sipsip blong olgeta, i go long ten hip, mo oli givim namba 10 hip blong hem long ol Livaet blong givhan long olgeta. Nao ol Livaet bambae oli seraotem hip ya i go long ten hip bakegen, mo givim namba 10 hip blong hem long ol pris long laen blong Eron, blong givhan long olgeta. I gat sam narafala taet tu. Baebol i no talem se ol Kristin oli mas givim taet.\nNambawan Man.\nLong lanwis Grik, stamba mining blong tok ya i \"Nambawan Lida.\" Tok ya i tokbaot impoten wok we Jisas Kraes i mekem, blong tekemaot ol man blong God long paoa blong sin mo blong lidim olgeta i go long laef we i no save finis.—Wok 3:15; 5:31; Hib 2:10; 12:2.\nNarafala woman.\nNasarin.\nWan nem we i go long Jisas, se hem i kamaot long taon ya Nasaret. Maet tok ya i joen wetem Hibru tok ya \"niufala gru\" we i stap long Aesea 11:1. Biaen tok ya i go tu long olgeta we oli biaen long Jisas.—Mt 2:23; Wok 24:5.\nNasiraet.\nWan tok we i kamaot long Hibru lanwis, mo we i joen wetem ol tok ya, \"Man We Oli Jusumaot,\" \"Man We i Dediketem Laef Blong Hem,\" mo \"Man We i Seraot Long Ol Narafala.\" I gat tu kaen Nasiraet: I gat olgeta we oli volontia blong stap olsem, mo i gat olgeta we God nao i putumap olgeta. Eni man o woman i save mekem wan spesel promes long Jehova, blong kam wan Nasiraet blong sam taem. Ol volontia we oli mekem strong promes ya, oli mas folem tri rul: Oli no mas dring alkol mo kakae eni samting we oli wokem long grep, oli no mas katem hea blong olgeta, mo oli no mas tajem wan dedbodi. Be olgeta we God i putumap olgeta, oli Nasiraet long ful laef blong olgeta, mo Jehova nao i talemaot samting we oli mas mekem.—Na 6:2-7; Ja 13:5.\nNefilim.\nOl pikinini blong ol enjel we oli slip wetem ol gel blong ol man, bifo we Bigfala Wota i ron. Ol pikinini ya oli haf man mo haf enjel, mo oli raf we oli raf.—Je 6:4.\nNehilot.\nWan tok we oli no save gud mining blong hem, mo i kamaot long supaskripsen blong Sam japta 5. Samfala oli bilif se tok ya i go long wan instramen blong win, oli se i joen wetem stamba blong Hibru tok ya cha·lilʹ (flut). Be maet tok ya i go tu long wan miusik.\nNetinim.\nOl man we oli no laen blong Isrel mo oli man blong wok long tempol, o ol minista blong tempol. Prapa mining blong Hibru tok ya, hemia \"Olgeta We Oli Givim Olgeta,\" mo hemia i givim tingting se oli givim olgeta blong oli mekem ol wok long tempol. I klia se plante long ol Netinim ya oli kamaot biaen long ol man Gibeon, hemia olgeta we Josua i bin putumap olgeta blong 'oli katem faeawud mo karem wota blong ol man Isrel mo i go long olta blong Jehova.'—Jos 9:23, 27; 1Kr 9:2; Esr 8:17.\nNisan.\nNiufala nem blong manis Abib afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon. Long tabu kalenda blong ol man Jiu, Abib i faswan manis, mo long narafala kalenda, hem i namba 7 manis. Hem i stat long medel blong Maj i go kasem medel blong Eprel. (Neh 2:1)—Yu Luk Ap. B15.\nNiu mun.\nFaswan dei blong ol manis long kalenda blong ol man Jiu, wan dei we ol man Jiu oli joen wanples, oli mekem lafet, mo oli givim ol spesel sakrefaes. Long ol yia biaen, ful nesen i luk dei ya olsem wan impoten dei blong lafet, mo ol man oli no wok long dei ya.—Na 10:10; 2Kr 8:13; Kol 2:16.\nNo gat is.\nNogud fasin we man i no sem blong mekem.\nToktok ya i kamaot long Grik tok ya a·selʹgei·a, wan toktok we i go long ol bigbigfala samting we man i mekem blong brekem ol loa blong God, mo i soemaot se hem i no sem nating mo i no fraet blong mekem olsem. Man we i gat fasin ya, hem i no gat respek long olgeta we oli hed, mo long ol loa mo ol rul, mo i ting nating long olgeta. Toktok ya i no go long ol smosmol rong.—Ga 5:19; 2Pi 2:7.\nNo klin.\nMaet hemia i blong tokbaot bodi blong man se i doti, o long man we i brekem ol loa long saed blong ol klin fasin. Be long Baebol, plante taem tok ya i go long samting we i no stret nating, o i no klin folem Loa blong Moses. (Le 5:2; 13:45; Mt 10:1; Wok 10:14; Ef 5:5)—Yu luk KLIN.\nO\nOfring blong pis.\nWan sakrefaes we man i givim i go long Jehova, blong askem blong gat pis wetem hem. Olgeta we oli joen blong kakae ofring ya, i gat man we i mekem wosip wetem olgeta long haos blong hem, pris we i lukaot long wok, mo ol pris we oli wok long dei ya. Mo samting we Jehova i kasem, hemia gudfala smok blong ol gris we oli bonem. Mo blad we i representem laef, oli givim i go long hem tu. Hemia i olsem we ol pris mo ol man we oli mekem wosip, oli sidaon blong kakae wetem Jehova, oli gat pis wetem hem.—Le 7:29, 32; Du 27:7.\nOfring blong talem tangkiu.\nWan ofring blong pis we man i givim blong presem God from ol samting we hem i givim mo from lav ya we hem i gat oltaem. Long taem ya, oli kakae mit blong animol blong ofring wetem bred we i gat is mo bred we i no gat is. Mo oli mas kakae mit ya long sem dei ya nomo.—2Kr 29:31.\nOfring blong tekemaot fol.\nWan sakrefaes we man i mekem from prapa sin blong hem. Hem i defren smol long ol narafala ofring blong sin, from we i givhan long man blong kasembak sam raet we hem i bin lusum long saed blong kontrak taem hem i mekem wan sin, mo ofring ya i mekem hem i fri long panis blong sin ya.—Le 7:37; 19:22; Aes 53:10.\nOfring blong sin.\nWan sakrefaes we man i mekem from sin we hem i no minim blong mekem, we i kamaot from slak fasin blong hem. Ol man oli save yusum defren kaen animol blong mekem sakrefaes, i stat long bul i go kasem pijin, mo hemia i dipen long posisen mo laef blong man we i wantem kasem fogif from sin blong hem.—Le 4:27, 29; Hib 10:8.\nOfring we i bon fulwan.\nWan sakrefaes blong animol (bul, man sipsip, man nani, sotleg, o yang pijin olsem nawimba) we oli bonem long olta olsem wan ofring we oli givim fulwan long God. Ol man blong wosip oli bonem animol ya fulwan, i no gat wan haf blong hem we oli kipim i stap.—Eks 29:18; Le 6:9.\nOfring we oli givim blong mekem wan strong promes.\nOfring we oli muvum i go i kam.\nBlong givim ofring ya, pris i putum tufala han blong hem aninit long tufala han blong man we i kam mekem wosip mo we i holem sakrefaes we hem i wantem givim, mo pris i muvum tufala han ya i go i kam; o maet pris nomo i muvum sakrefaes ya i go i kam. Aksen ya i soemaot se oli givim ofring ya long Jehova.—Le 7:30.\nOl boe blong Eron.\nHemia olgeta we oli kamaot biaen long Livae, we i smol bubu blong Eron, man ya we God i jusumaot hem blong i kam faswan hae pris aninit long Loa blong Moses. Ol boe blong Eron oli mekem wok blong pris long tabenakel mo long tempol.—1Kr 23:28.\nOl bred we oli blong God.—\nYu luk SOBRED.\nOl dimon.\nOl rabis spirit we man i no save luk olgeta be oli gat bigfala paoa i bitim paoa blong man. Taem God i mekem olgeta, oli no rabis, from we long Jenesis 6:2, Baebol i singaot olgeta se \"ol pikinini blong tru God,\" mo long Jud 6, \"ol enjel.\" Be ol enjel ya nomo oli mekem se oli kam enemi blong God, taem oli no obei long hem long taem blong Noa, nao oli joen wetem Setan blong agensem Jehova.—Du 32:17; Lu 8:30; Wok 16:16; Jem 2:19.\nOl Farisi.\nWan bigfala sekt long skul blong ol man Jiu, we oli stap long taem blong ol fas Kristin. Olgeta oli no kamaot long laen blong ol pris, be oli strong blong folem Loa mo evri smosmol samting insaed long Loa ya, mo oli mekem kastom blong ol olfala blong olgeta i kam impoten olsem Loa. (Mt 23:23) Olgeta oli agensem eni kastom mo fasin blong ol man Gris. Olgeta oli stadi gud long Loa mo ol kastom, taswe oli gat bigfala paoa antap long ol man. (Mt 23:2-6) Sam oli memba blong Sanhedrin. Plante taem oli agensem Jisas from Sabat, ol kastom, mo from we hem i stap joen wetem ol man blong mekem sin mo ol man blong takis. Sam long olgeta oli kam Kristin, olsem Sol blong Tasas.—Mt 9:11; 12:14; Mk 7:5; Lu 6:2; Wok 26:5.\nOl hil blong Lebanon.\nWan long tufala grup blong ol bigfala hil long kantri blong Lebanon. Grup blong ol bigfala hil blong Lebanon i stap long saed i go long wes, mo narafala grup we oli kolem Anti-Lebanon i stap long is, mo i gat wan longfala vali we i seraotem tufala grup ya, mo graon long vali ya i rij. Ol bigfala hil ya oli stap klosap long Mediterenian Si, mo hae blong olgeta daon kasem top blong olgeta i stap bitwin 1,800 m. mo 2,100 m. Long taem bifo, Lebanon i fulap long ol bigbigfala tri ya sida, taswe ol kantri raonabaot oli laekem tri ya tumas. (Du 1:7; Sam 29:6; 92:12)—Yu luk Ap. B7.\nOl hon blong olta.\nOl jaj.\nOl man we Jehova i putumap olgeta, blong oli sevem ol man blong hem taem i no gat ol king long Isrel yet.—Ja 2:16.\nOl las dei.\nTok ya mo ol narafala tok we oli klosap sem mak, olsem \"lashaf blong ol dei,\" oli stap long ol profet tok we oli tokbaot taem we ol samting bambae oli kasem en blong olgeta. (Esi 38:16; Da 10:14; Wok 2:17) Taem ya i save tekem sam yia no plante yia wantaem, hemia i dipen nomo long ol profet tok. I gud blong makem se Baebol i yusum tok ya long saed blong \"ol las dei\" blong sistem blong wol ya, taem Jisas i stap mo ol man oli no naf blong luk hem.—2Ti 3:1; Jem 5:3; 2Pi 3:3.\nOl man Media; Media.\nOl man we oli kamaot biaen long boe blong Jafet, Madae. Olgeta ya oli stap long ol bigfala levelples antap long ol bigfala hil blong Iran we i kam kantri blong Media. Ol man Media oli joen wetem Babilon blong winim Asiria. Long taem ya, Pesia i wan provins we i stap aninit long Media, be Saeras i rebel nao Media i joen wetem Pesia, ale rul blong tufala i kam Media-Pesia, mo oli winim Babilon long yia 539 B.K.T. Long dei blong Pentekos long yia 33 K.T., ol man Media tu oli stap long Jerusalem. (Da 5:28, 31; Wok 2:9)—Yu luk Ap. B9.\nOl man Sameria.\nFastaem nem ya i go long ol man Isrel we oli blong kingdom blong ol ten traeb long not. Be long yia 740 B.K.T., taem ol man Asiria oli winim Sameria long faet mo oli tekem ol man blong ol narafala nesen oli kam long Sameria, ol man ya tu oli tekem nem ya. Long taem blong Jisas, ol man oli no tingbaot nem ya se i joen wetem wan laen blong man o politik, be i go long ol man blong wan sekt we i stap klosap long ples we bifo hem i Sekem mo Sameria. Sekt ya i gat sam bilif we i defren olgeta long bilif blong skul blong ol man Jiu.—Jon 8:48.\nOl man we oli folem tijing blong Epikuras.\nOl man we oli folem tijing blong man Gris ya Epikuras (we i laef long ol yia 341 kasem 270 B.K.T.). Tijing blong olgeta i stanap long tingting ya se ol man oli mas mekem evri samting long laef blong olgeta blong oli harem gud.—Wok 17:18.\nOl merikel.\nOl aksen o ol samting we oli hapen, we i bitim paoa we man i gat mo i joen wetem samting we man i no naf blong mekem. Samtaem, Baebol i yusum ol tok olsem \"saen,\" \"man we i talemaot samting we bambae i kamtru,\" mo \"samting blong sapraes,\" blong tokbaot ol samting we i joen wetem ol merikel.—Eks 4:21; Wok 4:22; Hib 2:4.\nOl presen blong sore.\nHemia ol presen we man i givim blong givhan long narafala we i gat nid. Toktok ya i no kamaot stret long Hibru Haf Blong Baebol, be Loa i talem klia ol samting we ol man Isrel oli mas mekem long ol puaman.—Mt 6:2.\nOl sip blong Tasis.\nFastaem, tok ya i go long ol sip we oli stap travel i go long Tasis bifo (tede hemia Spen). I luk olsem se biaen, tok ya i go long ol bigfala sip we oli naf blong travel long longfala distens. Solomon mo Jehosafat i yusum ol kaen sip olsem blong mekem bisnes.—1Ki 9:26; 10:22; 22:48.\nOl spesel ston.\nSam smol ston o smol pis wud we ol man bifo oli stap yusum taem oli mas mekem ol desisen. Oli putum ol ston ya long wan klos o long wan samting olsem kap, ale oli seksekem. Mo ston we i foldaon o i kamaot, hemia nao ston we oli jusum. Plante taem oli prea bifo we oli mekem samting ya. Tok ya \"spesel ston,\" oli yusum tu olsem pijatok blong minim \"samting\" we man i kasem.—Jos 14:2; Sam 16:5; Pro 16:33; Mt 27:35.\nOl taon blong haed.\nOl taon blong ol Livaet, we man we i mestem nao i kilim narafala i ded, hem i save go haed long hem blong man we i gat raet blong givimbak i no kilim hem i ded. I gat sikis taon blong haed we oli stap olbaot long Promes Lan, mo Jehova i lidim Moses mo biaen Josua blong oli jusumaot. Taem wan man i kasem wan taon blong haed, hem i mas talemaot kes blong hem long ol elda long get blong taon ya, mo olgeta oli mas welkamem gud hem. Blong blokem ol man we oli minim nomo blong kilim man i ded mo yusum rod ya blong haedem rong blong olgeta, man we i ronwe i go long taon blong haed i mas pas long kot long taon we hem i kilim man i ded long hem, blong pruvum se hem i no gat fol. Sipos hem i pruvum se hem i no gat fol, bambae oli tekem hem i gobak long taon blong haed, mo bambae i stap long ples ya long ful laef blong hem, o go kasem we hae pris i ded.—Na 35:6, 11-15, 22-29; Jos 20:2-8.\nOl Tok Blong Baebol.\nOlta.\nWan ples we i hae o wan platfom we oli wokem long graon, o long plante ston, o long wan bigfala ston, o long wud we oli kavremap long aean. Mo antap long hem, oli bonem ol sakrefaes o insens blong mekem wosip. Long faswan rum blong tabenakel mo blong tempol, i gat wan smol \"olta we oli wokem long gol,\" we i blong bonem insens. Oli wokem long wud mo oli blokem long gol. Aotsaed long yad, i gat wan bigfala \"olta we oli wokem long kopa,\" blong bonem ol sakrefaes we oli bon fulwan. (Eks 27:1; 39:38, 39; Je 8:20; 1Ki 6:20; 2Kr 4:1; Lu 1:11)—Yu luk Ap. B15 mo B8.\nOma.\nOnikis.\nWan ston we i no sas tumas, mo i famle blong ston ya agat be hem i strong, o hem i gat plante kala long hem, olsem ston ya kalsedoni. Ston ya onikis i gat ol waet laen long hem wetem ol narafala kala olsem blak, braon, red, grei, mo grin. Oli putum ston ya long spesel klos blong hae pris.—Eks 28:9, 12; 1Kr 29:2; Job 28:16.\nOpen han.\nWan mesamen we klosap i sem mak long spes we i stap bitwin long en blong bigfala fingga mo en blong smol fingga, taem yu openem han blong yu. Taem oli kaontem folem kiubit we i 44.5 sentimeta, oli ting se longfala blong wan open han i 22.2 sentimeta. (Eks 28:16; 1Sa 17:4)—Yu luk Ap. B14.\nOvasia.\nWan man we faswan wok blong hem i blong lukaot gud long kongregesen, olsem we man i lukaot long ol sipsip. Stamba tingting we i kamaot long Grik tok ya e·piʹsko·pos, hemia se protektem mo lidim wok. Tok ya \"ovasia\" mo \"elda\" (pre·sbyʹte·ros) tufala i minim sem posisen long Kristin kongregesen, be tok ya \"elda\" i soemaot se man we i mekem wok ya, hem i bigman long ol Kristin fasin, mo tok ya \"ovasia\" i pulum tingting i go long ol wok we wan elda i mekem.—Wok 20:28; 1Ti 3:2-7; 1Pi 5:2.\nOven.\nWan ples we oli bonem eni aean we oli jes digimaot long graon, blong klinim o blong mekem i ronaot. Oli yusum tu blong bonem ol graonpot mo bonem ol samting we i nidim wan strong faea. Long taem we oli raetem Baebol, oli wokem ol oven long brikis o long ston.—Je 15:17; Da 3:17; Re 9:2.\nP\nPapiras.\nWan kaen waelken we i gru long wota, mo oli yusum blong wokem ol samting olsem basket, ol kontena, mo ol bot. Oli yusum tu blong wokem ol samting blong raet long hem, we oli sem mak long pepa, mo oli yusum blong mekem plante skrol.—Eks 2:3.\nParadaes.\nWan naesfala pak, o wan naesfala garen we i olsem wan pak. Faswan ples we i olsem, hemia Iden we Jehova i mekem blong faswan man mo woman. Taem Jisas i stap toktok long man blong brekem loa we i hang long pos klosap long hem, hem i soemaot se wol ya bambae i kam wan paradaes. Long 2 Korin 12:4, tok ya i minim wan paradaes we bambae i kamtru long fiuja, mo long Revelesen 2:7, hem i tokbaot wan paradaes long heven.—Sng 4:13; Lu 23:43.\nPasova.\nWan lafet we oli mekem evri yia long namba 14 dei blong manis Abib (we biaen oli singaot se Nisan), blong tingbaot taem ya we ol man Isrel oli aot long Ijip. Long lafet ya, oli kilim wan smol sipsip (o nani) mo oli rusum, nao oli kakae wetem ol lif we i konkon mo bred we i no gat is.—Eks 12:27; Jon 6:4; 1Ko 5:7.\nPati we i sapotem Herod.\nOli singaot tu se Ol Man Blong Herod. Olgeta oli wan pati we i strong blong sapotem kantri blong olgeta mo i sapotem ol tingting blong politik we ol Herod oli wantem kasem long rul blong olgeta. Sam Sadusi tu oli joen long pati ya. Ol Man Blong Herod oli joen wetem ol Farisi blong agensem Jisas.—Mk 3:6.\nPentekos.\nSeken wan long ol trifala bigfala lafet blong ol man Jiu, we ol papa mo ol man oli mas go long Jerusalem blong mekem. Pentekos i minim \"Namba 50 (Dei)\" mo hem i nem we oli yusum long Kristin Grik Haf Blong Baebol blong tokbaot Lafet Blong Havest, o Lafet Blong Ol Wik, we i stap long Hibru Haf Blong Baebol. Blong mekem lafet ya, oli kaontem ol dei stat long 16 Nisan i go, mo long namba 50 dei oli mekem lafet ya.—Eks 23:16; 34:22; Wok 2:1.\nPesia; Ol man Pesia.\nWan kantri mo nem blong ol man we oltaem oli tokbaot olgeta wetem ol man Media, mo i luk olsem se oli famle. Folem stat blong histri blong ol man Pesia, olgeta oli holem nomo saotwes blong bigfala flatples antap long ol hil blong Iran. Mo aninit long rul blong Bigfala Saeras (sam man blong stadi long histri oli se papa blong Saeras i blong Pesia mo mama blong hem i blong Media), ol man Pesia oli gat paoa antap long ol man Media, nating se olgeta oli gohed blong stap olsem tu defren grup. Long 539 B.K.T. Saeras i winim rul blong Babilon, nao i letem ol man Jiu we oli kalabus oli gobak long kantri blong olgeta. Mo rul blong Pesia i kam bigwan moa, i stat long Indus Reva long is i go kasem Aejin Si long wes. Ol man Jiu oli stap aninit long rul blong Pesia, go kasem we Bigfala Aleksanda i winim Pesia long yia 331 B.K.T. Daniel i bin luk wan vison long saed blong rul blong Pesia, we i stap long ol buk blong Baebol, long Esra, Nehemaea, mo Esta. (Esr 1:1; Da 5:28)—Yu luk Ap. B9.\nPikimap ol sid.\nMan i pikimap eni kakae long garen we ol man blong havest oli lego i stap o oli mestem. Loa blong Moses i talem se ol man oli no mas tekemaot evri kakae we oli stap long saed saed blong garen blong olgeta, o tekemaot evri frut blong olif mo grep. Mo God i givim raet long ol puaman, olgeta we man i mekem i nogud long olgeta, ol man blong narafala kantri we oli stap wetem olgeta, ol pikinini we papa blong olgeta i ded, mo ol wido, blong oli pikimap ol haf kakae afta we ol man blong havest oli pas.—Ru 2:7.\nPikinini blong Deved.\nPikinini blong man.\nWan tok we i kamaot samwe 80 taem long ol Gospel. Tok ya i go long Jisas Kraes, mo i soemaot se taem hem i bon long wol ya, hem i kam wan man, be i no wan spirit we i jenisim bodi blong hem i kam man. Tok ya i soemaot tu se Jisas bambae i mekem profet tok we i stap long Daniel 7:13, 14 i kamtru. Long Hibru Haf Blong Baebol, tok ya i go long Esikel mo Daniel, blong soemaot we tufala i man nomo we tufala i save ded, mo tufala i defren long God ya we i Stamba blong mesej we tufala i stap talemaot.—Esi 3:17; Da 8:17; Mt 19:28; 20:28.\nPim.\nWan wet, be hem i praes tu we ol man oli mas pem sipos oli wantem ol man Filistia oli sapenem ol defren tul blong olgeta. Sam ston blong skelem samting we ol man blong digim graon oli faenem long Isrel, i gat ol Hibru leta long olgeta we i minim \"pim.\" Wet blong ol ston ya hem i 7.8 g. we i samwe long 2 haf blong wan sekel we oli seraotem long 3 haf.—1Sa 13:20, 21.\nPles blong mekem waen.\nPlante taem hemia tu hol (wel) we oli katem long laem ston we wan i hae moa long narawan, mo wan smol janel i joenem tufala. Taem ol man oli stap purumbut long ol grep long hol we i stap antap, jus blong hem i ron i go insaed long hol ya we i stap daon. Baebol i yusum tok ya olsem pijatok blong tokbaot jajmen blong God.—Aes 5:2; Re 19:15.\nPles we oli jajem man long hem.\nWan platfom we i stap aotsaed, mo i gat ol step blong go antap long hem. Ol haeman we oli jaj, oli sidaon long ples ya blong oli save toktok long ol hip man, mo talemaot desisen blong olgeta. Tok ya \"ples we God i jajem man long hem\" mo \"ples blong Kraes blong jajem ol man\" oli pija blong plan we Jehova i mekem blong jajem ol man.—Ro 14:10; 2Ko 5:10; Jon 19:13.\nPorneia.—\nYu luk ENIKAEN DOTI FASIN BLONG SEKS.\nPos.\nWan wud we i stanap stret, mo we oli fasem wan man long hem. Sam nesen oli hangem ol man long pos blong kilim olgeta oli ded, o oli hangem wan dedbodi long pos blong soemaot long olgeta man olsem wan woning, o blong mekem ol man oli sem. Ol man Asiria bifo oli raf we oli raf. Taem oli winim wan faet, oli tekem ol man we oli holemtaet olgeta mo oli stikim wan stik we i sap i gotru long ol gat blong ol man ya mo i kamaot long jes blong olgeta, mo oli hangem olgeta oli stap olsem. Long loa blong ol man Jiu, man we i mekem wan sin we i nogud we i nogud, olsem i tok nogud long God, o i wosipim ol aedol, fastaem oli stonem hem i ded o yusum wan narafala rod blong kilim hem i ded, nao biaen oli hangem dedbodi blong hem long wan pos o wan tri, blong givim woning long ol narafala. (Du 21:22, 23) Ol man Rom, samtaem oli jes fasem wan man long pos mo oli livim hem i stap. Taem oli mekem olsem, maet man i laef blong sam dei, biaen i ded from i safa tumas, i tosta, i hanggri, mo san i kilim hem. Be samtaem oli nilim ol han mo leg blong man long pos, olsem we oli mekem long Jisas. (Lu 24:20; Jon 19:14-16; 20:25; Wok 2:23, 36) Grik tok ya stau·rosʹ, i minim wan wud we i stanap stret, olsem hemia we Jisas i ded long hem. I no gat wan pruf we i soemaot se tok ya stau·rosʹ i minim kros, we sam skul we oli no wosipim God, oli yusum olsem saen blong wosip blong olgeta plante handred yia bifo long taem blong Kraes. Jisas tu i yusum tok ya \"pos\" blong minim safa, harem nogud, mo sem we ol man blong hem bambae oli fesem.—Mt 16:24; Hib 12:2.\nPraetorian Gad.\nWan grup blong ol soldia blong Rom we oli putumap olgeta blong oli kam bodigad blong empera blong Rom. Ol gad ya oli gat bigfala paoa long politik, oli save sapotem empera mo oli save tekemaot hem long paoa.—Fil 1:13.\nPrifek.\nLong gavman blong Babilon, prifek i wan ofisa we rang blong hem i daon moa long wan satrap. Long Baebol, ol prifek oli gat moa paoa i bitim ol waes man we oli stap long kot blong Babilon. Baebol i tokbaot ol prifek tu long taem blong rul blong King Darias blong Media.—Da 2:48; 6:7.\nPris.\nWan man we i representem God long fored blong ol man we hem i wok blong olgeta. Hem i mekem olsem taem i tijim olgeta long saed blong God mo ol loa blong hem. Ol pris oli representem ol man tu long fored blong God, oli bonem ol sakrefaes, mo tu oli askem long God blong i fogivim ol man, mo oli askem strong long God blong i givhan long olgeta. Taem i no gat Loa blong Moses yet, hed blong famle nao i mekem wok ya blong pris long famle blong hem. Biaen, aninit long Loa blong Moses, ol boe long famle blong Eron long traeb blong Livae, olgeta nomo oli pris, mo olgeta narafala boe long traeb blong Livae oli stap givhan long olgeta. Taem God i stanemap niufala kontrak, Isrel blong God i kam wan nesen blong ol pris, mo Jisas Kraes hem i Hae Pris.—Eks 28:41; Hib 9:24; Re 5:10.\nProfet.\nWan man we God i soemaot ol tingting blong hem long hem. Ol profet oli toktok long bihaf blong God, oli talemaot samting we bambae i kamtru, be i no hemia nomo, oli talemaot tu ol tijing, ol komanmen, mo ol jajmen blong Jehova.—Am 3:7; 2Pi 1:21.\nProfet tok.\nWan mesej we i kamaot long tabu spirit. Mesej ya, maet i blong soemaot wil blong God, o blong talemaot wil ya. O maet mesej ya i wan tijing we God i givim long saed blong fasin, o maet i wan oda o wan jajmen we i kam long God. O maet mesej ya i blong talemaot samting we bambae i kamtru long fiuja.—Esi 37:9, 10; Da 9:24; Mt 13:14; 2Pi 1:20, 21.\nProkonsul.\nHed gavman blong wan provins we Kot blong Rom i lukaot long hem. Hem i gat paoa blong jajem man mo i gat paoa long ol ami. Mo nating se Kot i mas jekem ol samting we hem i mekem, be hem i gat olgeta paoa long provins we hem i lukaot long hem.—Wok 13:7; 18:12.\nProselaet.\nWan man we i jenisim bilif blong hem. Long Ol Tok Blong Baebol, tok ya i go long wan man blong narafala kantri we i joen long skul blong ol man Jiu, mo long saed blong olgeta we oli man, hemia i min se oli mas sakomsaes.—Mt 23:15; Wok 13:43.\nProstitut.\nWan man o woman we i mekem seks wetem narafala we i no hasban o waef blong hem, mo hem i mekem olsem blong kasem mane. (Long lanwis Grik, tok ya hem i porʹne, mo stamba mining blong hem se \"blong salem.\") Plante taem, tok ya i go long woman, be Baebol i tokbaot se i gat sam man tu we oli mekem fasin ya. Loa blong Moses i putum tabu long wok blong prostitut, mo pei we wan man i kasem from wok ya, hem i no save putum long tabu ples blong Jehova olsem wan kontribusen. Hemia i defren olgeta long ol giaman wosip, we oli yusum ol tempol prostitut olsem stamba rod blong kasem mane blong olgeta. (Du 23:17, 18; 1Ki 14:24) Baebol i yusum fasin ya olsem pijatok blong tokbaot ol man, ol nesen, o ol oganaesesen we oli stap wosipim ol aedol mo long semtaem oli talem se oli stap wosipim God. Eksampol, Revelesen i tokbaot \"Bigfala Babilon,\" se hem i wan prostitut from we hem i stap joen wetem ol rula blong wol ya, blong kasem paoa mo ol rij samting.—Re 17:1-5; 18:3; 1Kr 5:25.\nProveb.\nWan waestok o wan sot stori we i tijim man long wan lesen, o i talemaot tok we i tru long sot tok nomo. Samtaem wan proveb long Baebol i save kamaot long tok we man i no kasemsave long hem o long wan ridel. Wan proveb, hemia tok we man i talem blong soemaot samting we i tru, plante taem long wan pijatok. Sam long ol tok ya we man i yusum oltaem, i kam olsem ol tok blong jik o tok blong lukluk nogud long sam man.—Pri 12:9; 2Pi 2:22.\nPurim.\nLafet we oli mekem wan taem long wan yia, long namba 14 mo namba 15 blong manis Adara. Lafet ya i blong tingbaot taem we ol man Jiu oli kam fri long ol trabol we oli kasem long taem blong Kwin Esta. Tok ya pu·rimʹ i no wan Hibru tok, mo i minim \"ol ston.\" Lafet Blong Purim, o Lafet Blong Ol Ston, i wan nem we i kamaot long samting we Haman i mekem, taem hem i sakem spesel ston ya Pur blong faenemaot dei we bambae oli mekem plan blong hem i kamtru, hemia plan blong kilim ol man Jiu oli ded.—Est 3:7; 9:26.\nPutum han long.\nOli mekem olsem long wan man blong putumap hem long wan spesel wok, o blong jusumaot hem blong i kasem wan blesing, blong oli hilim hem, o blong i kasem wan presen blong tabu spirit. Samtaem oli putum han antap long ol animol, bifo we oli yusum olgeta blong mekem sakrefaes—Eks 29:15; Na 27:18; Wok 19:6; 1Ti 5:22.\nR\nRahab.\nWan tok we oli yusum olsem pijatok long buk blong Job, Ol Sam, mo Aesea. Long buk blong Job, konteks blong hem i givhan long yumi blong luk Rahab olsem wan bigfala animol blong solwota. Mo long ol narafala konteks, bigfala animol ya blong solwota, i pija blong Ijip.—Job 9:13; Sam 87:4; Aes 30:7; 51:9, 10.\nRansom.\nWan praes we man i pem blong mekem narafala i kam fri long kalabus, long panis, long samting we i stap mekem hem i safa, long sin, o long wan wok. Praes ya maet i mane o ol narafala samting tu. (Aes 43:3) Baebol i tokbaot plante defren samting we man i mas givim ransom from. Eksampol, long Isrel, evri fasbon boe mo evri man animol we i fasbon oli blong Jehova, mo hem i yusum olgeta long wok blong hem nomo. Be sipos wan man i wantem tekemaot wan boe o wan animol olsem long Jehova, hem i mas pem wan ransom fastaem. (Na 3:45, 46; 18:15, 16) Sipos wan bul we i rabis i stap aotsaed long fenis nao i kilim wan man i ded, loa i talem se ona blong bul ya tu i mas ded. Be ona ya i save pem wan ransom blong hem i no kasem panis ya. (Eks 21:29, 30) Be sipos wan man i minim nomo blong kilim narafala man i ded, hem tu i mas ded, hem i no save pem wan ransom blong hem i no ded. (Na 35:31) Baebol i tokbaot wan ransom we i moa impoten, hemia ransom we Kraes i pem taem hem i ded olsem wan sakrefaes, blong mekem ol man we oli obei oli kam fri long sin mo ded.—Sam 49:7, 8; Mt 20:28; Ef 1:7.\nRod Blong Masta.\nWan tok we Baebol i yusum olsem wan pijatok blong tokbaot aksen we Jehova i agri o i no agri long hem. Ol Tok Blong Baebol oli tokbaot olgeta we oli kam ol man blong Jisas Kraes, se oli blong \"Rod Blong Masta,\" hemia i min se fasin blong laef blong olgeta i stanap long bilif we oli gat long Jisas Kraes, mo oli folem eksampol blong hem.—Wok 19:9.\nRum We i Tabu.\nFaswan rum long tabenakel o long tempol. Rum ya i bigwan moa long narafala rum we i stap insaed olgeta, hemia Rum We i Tabu We i Tabu. Long tabenakel, insaed long Rum We i Tabu i gat wan ples blong putum laet we oli wokem long gol, wan olta blong insens we oli wokem long gol, tebol blong sobred, mo ol narafala samting olsem plet mo kap we oli wokem long gol. Mo long tempol, long rum ya i gat olta we oli wokem long gol, ten ples blong putum laet we oli wokem long gol, mo ten tebol blong sobred. (Eks 26:33; Hib 9:2)—Yu luk Ap. B15 mo B8.\nRum We i Tabu We i Tabu.\nRum insaed olgeta long tabenakel mo long tempol. Bokis blong kontrak i stap long rum ya nao. Oli singaot rum ya tu se Tabu Ples We i Tabu Tumas. Folem Loa blong Moses, hae pris nomo i gat raet blong go insaed long rum ya, mo hem i mekem olsem wan taem long wan yia, hemia long Dei Blong Atonmen.—Eks 26:33; Le 16:2, 17; 1Ki 6:16; Hib 9:3.\nS\nSabat.\nTok ya i kamaot long wan Hibru tok we i minim \"spel, o stop.\" Hem i namba 7 dei long wik blong ol man Jiu (i stat taem san i draon long Fraede go kasem we san i draon long Sarede). Sam narafala dei blong lafet we oli mekem long wan yia, mo namba 7 yia mo namba 50 yia, oli singaot olgeta tu se ol sabat. Long Sabat dei, man i no mas mekem wan wok, ol pris nomo oli gat raet blong mekem wok blong olgeta long tabu ples. Long ol Sabat yia, oli mas letem graon i spel, mo oli no mas fosem wan man Hibru blong i pembak kaon blong hem. Long Loa blong Moses, i no gat tumas samting we i mekem se i had blong man i folem loa ya blong Sabat. Be sloslo ol lida blong skul oli ademap sam moa loa long hem, mekem se long taem blong Jisas, ol man oli harem se i had blong folem loa blong Sabat.—Eks 20:8; Le 25:4; Lu 13:14-16; Kol 2:16.\nSadusi.\nWan bigfala sekt long skul blong ol man Jiu, we insaed long hem i gat plante rijman we oli gat hae posisen, mo ol pris we oli gat bigfala paoa long ol wok long tempol. Olgeta ya oli sakemaot plante kastom we ol Farisi oli stap folem, wetem plante narafala bilif blong ol Farisi. Olgeta oli no bilif long laef bakegen, mo long ol enjel, mo oli agensem Jisas.—Mt 16:1; Wok 23:8.\nSaen.\nSaeon; Hil Ya Saeon.\nNem blong strongfala taon ya Jebus, we i taon blong ol man Jebus, mo hem i stap long hil blong Jerusalem long saed i go long saotis. Afta we Deved i holemtaet taon ya, hem i wokem haos blong king long ples ya, mo biaen oli singaot ples ya se \"Taon Blong Deved.\" (2Sa 5:7, 9) Saeon i kam wan bigfala hil we i tabu, speseli long lukluk blong Jehova, taem Deved i karem bokis blong kontrak i go long ples ya. Biaen, nem ya i go tu long eria blong tempol long Hil Ya Moria, mo samtaem i go long ful taon blong Jerusalem. Long Kristin Grik Haf Blong Baebol oli yusum tok ya plante taem olsem pijatok.—Sam 2:6; 1Pi 2:6; Re 14:1.\nSakomsaes.\nFasin blong katemaot skin blong tabu pat blong man. Hemia wan loa we Ebraham wetem olgeta we oli kamaot biaen long hem oli mas folem, be i no wan samting we ol Kristin oli mas folem. Mo tu, Baebol i yusum tok ya sakomsaes olsem pijatok blong tokbaot ol defdefren samting.—Je 17:10; 1Ko 7:19; Fil 3:3.\nSakrefaes.\nWan ofring we man i givim i go long God, olsem wan saen blong talem tangkiu, o blong luksave se hem i gat fol, mo blong i frengud bakegen wetem God. Stat long Ebel, ol man oli givim ol defdefren sakrefaes we olgeta nomo oli glad blong givim, wetem ol animol tu. Be taem Loa blong Moses i kamtru mo God i mekem kontrak wetem ol man Isrel, sakrefaes i kam wan loa we olgeta man Isrel oli mas mekem. Afta we Jisas i givim prapa laef blong hem olsem wan sakrefaes we i stret gud olgeta, ol man oli no moa nidim blong kilim animol blong mekem sakrefaes. Be ol Kristin oli gohed nomo blong givim sam samting blong wosipim God, mo hemia i olsem ol sakrefaes we oli givim long hem.—Je 4:4; Hib 13:15, 16; 1Jo 4:10.\nSam.\nWan singsing blong presem God. Oli putum ol toktok blong Ol Sam i go long ol miusik, mo olgeta we oli wosipim God nao oli singsing long hem. Hemia i minim long taem ya tu we olgeta man oli kam long tempol blong Jehova God long Jerusalem blong wosipim hem.—Lu 20:42; Wok 13:33; Jem 5:13.\nSameria.\nKapital taon blong kingdom blong ol ten traeb blong Isrel long not, blong 200 yia. Mo tu, hem i nem blong ful teritori blong ol ten traeb ya. Taon ya, oli wokem long wan bigfala hil we i karem nem ya. Long taem blong Jisas, Sameria i nem blong wan distrik we i stap bitwin Galili long not, mo Judia long saot. Taem Jisas i stap go prij long ol defdefren ples, hem i no go prij long Sameria, be samtaem hem i pastru long ples ya mo i toktok long ol man blong ples ya. Pita i yusum seken ki blong Kingdom taem ol man Sameria oli kasem tabu spirit. (1Ki 16:24; Jon 4:7; Wok 8:14)—Yu luk Ap. B10.\nSamting blong holem wik blong laet.\nWan tul we oli wokem long gol, maet hem i sem mak long ol tongs, we oli bin yusum long tabenakel mo long tempol, blong mekem laet i ded.—Eks 37:23.\nSamting we oli tekemaot.\nSanhedrin.\nHae kot blong ol man Jiu we i stap long Jerusalem. Long taem blong Jisas, i gat 71 memba blong kot ya. Long olgeta ya, i gat hae pris mo olgeta we bifo oli bin mekem wok blong hae pris, mo olgeta we oli kamaot long famle blong hae pris, ol elda, olgeta we oli hed long traeb blong olgeta, olgeta we oli hed long famle blong olgeta, mo ol skraeb.—Mk 15:1; Wok 5:34; 23:1, 6.\nSas ston.\nAgat–Hem i gat plante defren kala, mo samfala, man i save luk tru long olgeta be samfala nogat. Ametis–Kala blong hem i pepol. Beril–Plante taem hem i yelo mo grin, be samtaem i gat defren kala, mo samtaem hem i no gat kala. Emeral–Hem i grin mo man i save luk tru long hem. Jaspa–Hem i gat defdefren kala blong hem, mo i luk olsem se man i save luk tru long hem. Sam man oli talem se tok ya long lanwis Grik i stap tokbaot daeman. Jed–Plante taem kala blong hem i grin, be i gat ol narafala kala tu. Samfala, man i save luk tru long olgeta be samfala nogat. Kalsedoni–Man i save luk tru long hem, be hem i gat plante kala. Krisolaet–Man i save luk tru long hem, mo kala blong hem i yelo o grin. Krisopres–Man i save luk tru long hem, kala blong hem i grin olsem kala blong apol. Rubi–Hem i red. Samfala, man i save luk tru long olgeta be samfala nogat. Sadius–Man i save luk tru long hem, kala blong hem i red braon. Sadoniks–Sam haf blong hem i waet olsem melek, mo sam narafala haf oli red, o gol, o braon, mo man i save luk tru long hem. Safaea–I luk olsem se hem i blu. Ston ya lesem–Hemia wan sas ston we man i no save, maet hem i ston ya amba, yasin, opal, o tumalen. Takwoes–Plante taem kala blong hem i blu mo i grin lelebet. Topas–Samfala oli no gat kala, mo samfala oli gat plante kala. Be plante taem, kala blong hem i yelo olsem waen. Yasin–Hem i dak blu.\nSatrap.\nSebat.\nNem blong namba 11 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon, mo long narafala kalenda, hem i namba 5 manis. Hem i stat long medel blong Jenuware i go kasem medel blong Februari. (Sek 1:7)—Yu luk Ap. B15.\nSekel.\nHibru nem blong wet mo blong amaon blong mane. Wet blong wan sekel i sem mak long 11.4 g. Tok ya \"sekel we oli yusum long holi ples,\" maet i blong makem se wet we oli yusum i mas stret, o i mas folem stamba wet we i stap long tabenakel. Mo maet i gat sekel blong king (we i defren long sekel we ol man oli stap yusum), o wan stamba wet we i stap long pales blong king.—Eks 30:13.\nSekt.\nWan grup blong ol man we oli folem wan tijing o wan lida, mo oli folem prapa bilif blong olgeta. Tok ya i go long tu impoten branj blong skul blong ol man Jiu, hemia ol Farisi mo ol Sadusi. Olgeta we oli no Kristin tu oli singaot Kristin skul se wan \"sekt\" o \"sekt ya blong ol Nasarin,\" maet from we oli luk olgeta olsem brekawe blong skul blong ol man Jiu. Taem ol yia oli pas, i gat ol sekt oli kamaot long Kristin kongregesen; Revelesen i tokbaot klia \"sekt blong Nikolas.\"—Wok 5:17; 15:5; 24:5; 28:22; Re 2:6; 2Pi 2:1.\nSelah.\nWan tok we oli yusum long miusik o wan tok we man i talem strong, mo i stap long Ol Sam mo Habakuk. Tok ya i save minim taem we singsing o miusik i stop blong smoltaem, o taem we tufala tugeta i stop blong smoltaem, blong mekem se ol man oli stap kwaet mo tingting dip, o blong mekem se filing we oli jes singsing long hem, i kamaot klia. Long Grik Septuagin, oli yusum tok ya di·aʹpsal·ma, we i minim \"taem we miusik i stop smol.\"—Sam 3:4; Hab 3:3.\nSeminit.\nWan tok we oli yusum long miusik, we prapa mining blong hem \"namba 8\" we maet i minim miusik we tiun blong hem i no strong tumas. Long saed blong ol instramen, maet tok ya i go long ol instramen we tiun blong olgeta, hem i bes. Mo long saed blong ol singsing, i luk olsem se tok ya i go long olgeta we voes blong olgeta i dip.—1Kr 15:21; Sam 6:Sup; 12:Sup.\nSeol.\nWan Hibru tok we i sem mak long Grik tok ya \"Hades.\" Oli transletem se \"Gref\" (we fas leta i bigwan), blong makem se hem i gref blong olgeta man be i no gref blong wanwan man.—Je 37:35; Sam 16:10; Wok 2:31 (fut.).\nSepta.\nSeraf.\nSetan.\nSia.\nSif.\nFaswan nem blong seken manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, mo long narafala kalenda, hem i namba 8 manis. Hem i stat long medel blong Eprel i go kasem medel blong Mei. Long Talmud blong ol man Jiu mo long det blong ol narafala wok we i hapen afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel oli go long Babilon, oli kolem manis ya se Iya. (1Ki 6:37)—Yu luk Ap. B15.\nSik ya mildiu.\nEnikaen sik blong ol plant we i kamaot long wan kaen masrum (fungi). Ol man oli bin talem se taem Baebol i tokbaot sik ya, hem i stap minim ol plant we stamba blong olgeta i blak (Puccinia graminis).—1Ki 8:37.\nSinagog.\nWan tok we i minim \"kam wanples; wan asembli,\" be long plante vas long Baebol, hem i wan bilding o wan ples we ol man Jiu oli hivap long hem blong ridim Tok Blong God, kasem advaes, prij, mo prea. Long taem blong Jisas, evri smosmol taon oli gat wan sinagog, mo ol bigfala taon oli gat moa long wan sinagog.—Lu 4:16; Wok 13:14, 15.\nSingaot trabol.\nTok we man i talem blong mekem trabol i kasem wan man o wan samting. Yumi no mas miksim wetem fasin ya we man i tokswea o i kros bigwan. Taem man i singaot trabol, plante taem hem i stap talemaot wan nogud samting we bambae i kam. Taem God o wan man we i gat raet blong mekem olsem, i singaot trabol, hemia i wan profet tok mo i gat paoa.—Je 12:3; Na 22:12; Ga 3:10.\nSingsing Blong Go Antap.\nSupaskripsen blong Ol Sam 120-134. Nating se i gat ol defdefren tingting long saed blong mining blong tok ya, be plante oli bilif se ol man Isrel we oli stap go blong wosip, oli singsing ol 15 sam ya wetem bigfala glad, taem oli stap \"go antap\" long Jerusalem, we i stap antap long ol bigfala hil blong Juda. Oli stap go blong mekem trifala bigfala lafet we oli stap mekem evri yia.\nSingsing sore.\nSiria; Ol man Siria.—\nYu luk ARAM; Ol MAN ARAM.\nSiritis.\nTu bigfala galf long solwota long Libia, long Not Afrika, we tufala i no dip tumas. Ol boskru bifo oli stap fraet blong pas long tufala ples ya from ol sanbij we taet i stap hivimap olbaot long ples ya. (Wok 27:17)—Yu luk Ap. B13.\nSisa.\nNem blong wan famle blong Rom, we biaen i kam taetel blong ol empera blong Rom. Baebol i talem nem blong Ogastas, Taebirias, mo Klodias. Mo nating se i no talem nem blong Nero, be taetel ya i go long hem tu. Long Kristin Grik Haf Blong Baebol, tok ya \"Sisa\" i minim gavman mo man we i gat paoa blong rul.—Mk 12:17; Wok 25:12.\nSistem blong wol.\nWan tok we i kamaot long Grik tok ya ai·onʹ taem i go long wan samting we i stap hapen long stret taem ya, o ol samting we oli soemaot wan period blong taem. Baebol i tokbaot \"sistem blong wol naoia,\" blong minim samting we i stap hapen naoia long wol mo laef blong wol ya. (2Ti 4:10) Tru long kontrak blong Loa, God i statem wan sistem blong wol we samfala oli singaot se taem blong ol man Isrel o ol man Jiu. Mo tru long ransom sakrefaes, God i yusum Jisas Kraes blong statem wan defren sistem blong wol, we i joen wetem kongregesen blong olgeta we tabu spirit i makemaot olgeta. Hemia i makem stat blong wan niufala taem, we kontrak blong Loa i sado blong hem. Taem tok ya i blong tokbaot plante samting, tok ya i go long ol defdefren kaen sistem blong wol we oli bin hapen finis o we bambae oli hapen yet.—Mt 24:3; Mk 4:19; Ro 12:2; 1Ko 10:11.\nSivan.\nNem blong namba 3 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon, mo long narafala kalenda, hem i namba 9 manis. Hem i stat long medel blong Mei i go kasem medel blong Jun. (Est 8:9)—Yu luk Ap. B15.\nSkin blong wit.\nOl skin blong sid we oli seraotem long ol kakae blong hem, taem oli klinim ol sid. Baebol i yusum skin blong wit olsem pijatok blong minim samting we i nating nomo mo we God i no laekem.—Sam 1:4; Mt 3:12.\nSkin botel.\nWan botel we oli wokem long ful skin blong animol olsem nani o sipsip, mo oli fulumap waen long hem. Oli stap fulumap waen long niufala skin botel, from we taem waen i stap longtaem moa, hem i wokem gas ya kabon daeoksaed we paoa blong hem i stap mekem skin botel i bigwan. Sipos niufala waen i go long skin botel we i niu, gas ya bambae i mekem i kam bigwan, be sipos niufala waen ya i go long skin botel we i olfala finis, gas ya bambae i mekem i bosta.—Jos 9:4; Mt 9:17.\nSkraeb.\nWan man we i stap raetemdaon ol kopi blong Hibru Haf Blong Baebol. Long taem ya we Jisas i kam long wol, tok ya i go long wan grup blong ol man we oli savegud Loa. Ol man ya oli agensem Jisas.—Esr 7:6, fut.; Mk 12:38, 39; 14:1.\nSkrol.\nWan longfala pepa we oli wokem long skin blong animol o long gras ya papiras, mo oli raet long wan saed blong hem, mo oli rolem raon long wan stik. Oli raetem Ol Tok Blong Baebol long ol skrol, mo ol kopi blong hem tu oli raetem long ol skrol. Hemia nao buk we ol man oli stap yusum long taem we oli stap raetem Baebol.—Jer 36:4, 18, 23; Lu 4:17-20; 2Ti 4:13.\nSkrol long skin blong animol.\nSkin blong sipsip, nani, o smol buluk we oli rerem blong i kam wan samting blong raet long hem, nao oli mekem i kam ol skrol blong Baebol. Hem i save stap longtaem moa i bitim skrol we oli wokem long papiras. Ol skrol long skin blong animol, we Pol i askem Timoti blong i karem i go long hem, maet hem i sam long ol Hibru Haf Blong Baebol. Sam long ol Ded Si Skrol, oli wokem long skin blong animol.—2Ti 4:13.\nSling.\nOli wokem sling ya long skin blong animol we oli katem i longlongfala, o oli wivim ol bigfala string blong animol, o ol gras ya ras, o ol hea. Mo oli mekem medel blong hem i flat blong oli save putum ston o wan narafala samting we oli wantem slingim. Nao man i fasemtaet wan en blong sling ya long han blong hem mo narafala en, hem i holem nomo, mo i letem i go taem i slingim sling ya. Long taem bifo, ol nesen oli pem ol man blong slingim ston long sling, blong oli joen long ami blong olgeta.—Ja 20:16; 1Sa 17:50.\nSmol Hil.\nHibru tok ya \"Milo\" i kamaot long wan tok we stamba mining blong hem, hemia \"fulumap.\" Baebol ya Septuagin i transletem tok ya i kam \"hedkwota.\" I klia se tok ya i go long ples we Taon Blong Deved i stap long hem o i soemaot se Taon Blong Deved i olsem wanem, be ol stret save long saed blong tok ya, yumi no save.—2Sa 5:9; 1Ki 11:27.\nSobred.\nHemia 12 bred we oli stakemap 6 long wansaed mo 6 long narasaed, long tebol ya we i stap long Rum We i Tabu long tabenakel mo long tempol. Baebol i kolem tu se \"ol bred we oli stakemap\" mo \"ol bred we oli blong God.\" Long evri Sabat, oli jenisim ol bred ya wetem ol niuwan. Ol pris nomo oli gat raet blong kakae ol bred ya we oli tekemaot. (2Kr 2:4; Mt 12:4; Eks 25:30; Le 24:5-9; Hib 9:2)—Yu luk Ap. B15.\nSol.\nTok we i kamaot long Hibru tok ya neʹphesh mo long Grik tok ya psy·kheʹ. Taem yumi lukluk gud long fasin blong Baebol blong yusum tok ya, yumi luksave klia nomo se tok ya i minim (1) ol man, (2) ol animol, o (3) laef blong man o animol. (Je 1:20; 2:7; Na 31:28; 1Pi 3:20; mo ol fut.) Plante skul oli yusum tok ya \"sol\" long plante samting, mo samting we oli talem i defren long samting we Baebol i talem. Baebol i soemaot se tufala tok ya neʹphesh mo psy·kheʹ, tufala i joen wetem ol laef samting long wol ya, hemia ol samting we man i save tajem, luk, mo we i save ded. Long Baebol ya, plante taem long ol ples we tufala tok ya i kamaot long hem, oli tanem folem mining blong hem long konteks we stori ya i stap tokbaot, maet oli yusum ol tok olsem \"laef,\" \"laef samting,\" \"man,\" o tok ya \"mi,\" we man i yusum blong minim hem wan (eksampol, tok ya se \"sol blong mi\" hem i \"mi\"). Long plante ples, oli putum \"sol\" long futnot. Nomata se oli yusum tok ya \"sol\" long vas o long futnot, yumi mas kasemsave olsem we oli eksplenem antap. Taem Baebol i talem se man i mekem samting wetem olgeta sol blong hem, hem i min se man i mekem wetem olgeta hat mo olgeta laef blong hem. (Du 6:5; Mt 22:37) Long sam konteks, oli yusum tufala tok ya blong tokbaot man we i wantem tumas wan samting, o i hanggri tumas. Tufala tok ya i save minim tu wan man we i ded, o wan dedbodi.—Na 6:6; Pro 23:2; Aes 56:11; Hag 2:13.\nSore.\nHemia aksen we man i mekem blong soemaot se hem i sore tumas long man we i ded, o from wan narafala bigfala trabol. Ol man we oli laef long taem we oli raetem Baebol, oli gat wan kastom, hemia blong soem sore blong sam dei. Ol man blong soem sore oli krae mo singsingaot bigwan, mo tu oli werem ol spesel klos, oli putum asis long hed blong olgeta, oli terem klos blong olgeta, mo oli kilkilim jes blong olgeta. I gat sam man we wok blong olgeta i blong soem sore olsem, mo samtaem ol man oli invaetem olgeta blong oli kam long wan ded.—Je 23:2; Esr 4:3; Re 21:4.\nSpelt.\nWan kaen wit (Triticum spelta) we i no gud tumas, from we i had blong seraotem ol kakae blong hem long skin blong hem.—Eks 9:32.\nSpesel paos.\nPaos ya, ol sas ston oli fas long hem, mo hae pris blong Isrel i stap hangem long jes blong hem taem i go insaed long Rum We i Tabu. Baebol i kolem tu se \"spesel paos blong jajmen,\" from we Yurim mo Tumim i stap long hem. Oli stap yusum Yurim mo Tumim ya blong faenemaot jajmen blong Jehova. (Eks 28:15-30)—Yu luk Ap. B15.\nSpesel ring.\nWan kaen stamp we i stap long wan ring mo oli werem long fingga, o oli putum long wan rop we maet man i hangem long nek blong hem. Spesel ring ya i saen blong paoa blong wan rula o wan ofisa. (Je 41:42)—Yu luk STAMP.\nSpirit.\nHibru tok ya ruʹach mo Grik tok ya pneuʹma, plante taem oli tanem i kam \"spirit,\" mo i gat plante mining blong hem. Olgeta evriwan oli minim wan samting we man i no save luk, be i gat pruf se paoa blong hem i stap wok. Oli yusum Hibru mo Grik tok ya blong tokbaot (1) win, (2) paoa we i stap wok long ol laef samting long wol ya, (3) paoa we i kamaot long tingting mo filing blong wan man mo i pulum hem blong talem o mekem wan samting, (4) tok we man i kasem long tabu spirit, be hem i no luk man we i stamba blong tok ya, (5) wan spirit, mo (6) paoa blong God we i stap wok, o tabu spirit.—Eks 35:21; Sam 104:29; Mt 12:43; Lu 11:13.\nStamp.\nWan samting we i gat mak long hem, mo oli yusum blong stampem mak ya long wan samting (plante taem long klei o long waks), blong soemaot se samting ya i blong hu, i tru, o i wan agrimen. Oli wokem ol olfala stamp blong bifo long wan samting we i strong (ston, tut blong elefen, o wud), mo ol mak long stamp ya oli ol leta we oli katem, o ol pija, mo oli katem long fasin we i olsem se oli tanem ol pija ya. Baebol i yusum wan stamp olsem pijatok blong soemaot samting we i tru, o blong soemaot se samting ya i blong hu, o blong soemaot wan samting we i haed o wan sikret.—Eks 28:11; Neh 9:38; Re 5:1; 9:4.\nStap.\nLong Kristin Grik Haf Blong Baebol, long sam konteks tok ya i tokbaot taem we King Jisas Kraes i stap. Taem ya i stat long taem we oli putumap hem olsem Mesaea King long heven, mo i kam kasem ol las dei blong sistem blong wol ya. Taem ya we Kraes i stap, i no min se Kraes i kam mo i gobak kwiktaem nomo, be hem i wan period blong taem we i gat stat blong hem mo en blong hem.—Mt 24:3.\nStik we i sap.\nWan longfala stik we i gat wan sap aean long en blong hem, we ol fama oli yusum blong stikim wan animol blong i wokbaot i go. Baebol i soemaot se stik ya i sem mak long tok blong wan waes man, hem i save pusum man we i lesin blong i folem ol advaes we oli waes. Tok ya \"kikbak long stik we i sap,\" i kamaot long aksen we wan stronghed bul i mekem, taem hem i kikbak long aean we i stap stikim hem, ale hem i kasem kil from.—Wok 26:14; Ja 3:31.\nStok.\nWan tul we oli yusum blong mekem man we bambae oli panisim hem, i no moa muv. Sam long ol tul ya oli lokem leg blong man nomo, be sam narafala maet oli lokem ol leg, ol han mo nek, mekem se bodi i stap long wan posisen we i no stret nating.—Jer 20:2; Wok 16:24.\nSton blong granem sid.\nWan raon ston we i smut, we oli putum antap long wan narafala raon ston, mo oli tanem blong granem ol sid oli kam flaoa. Mo i gat wan stik long medel blong ston ya we i stap daon, hemia i blong mekem se i isi blong tanem ston ya we i stap antap. Long taem we oli raetem Baebol, long plante haos, ol woman oli stap yusum ol smol ston blong granem sid. Ol famle oli dipen long smol ston ya, from we oli stap kasem bred blong olgeta evri dei long hem. From samting ya, Loa blong Moses i blokem ol man blong oli no tekem smol ston blong granem wit olsem garanti blong wan kaon, o blong tekemaot flat ston we i stap antap long hem. I gat ol ston blong granem wit olsem, be oli bigwan moa, mo ol animol nao oli stap tanem.—Du 24:6; Mk 9:42.\nSton long kona.\nWan ston we oli putum long kona blong wan bilding we tu wol i joen long hem. Ston ya i impoten from we i joenem tufala wol ya i kam wan mo i holemtaet tufala. Ston long kona we i impoten moa, hemia ston long kona blong fandesen. Taem oli wokem wan haos blong pablik i yusum o wan stonwol blong taon, oli yusum wan ston we i strong blong i kam ston long kona. Baebol i yusum tok ya olsem pijatok blong tokbaot taem we ol man oli stat blong bon long wol, mo hem i tokbaot Jisas olsem \"ston long kona blong fandesen\" blong Kristin kongregesen. Hem i olsem wan haos long saed blong spirit.—Ef 2:20; Job 38:6.\nStret fasin.\nStrong promes.\nWan strong promes we man i mekem blong soemaot se wan samting i tru, o wan spesel promes we man i mekem blong soemaot se bambae hem i mekem o i no mekem wan samting. Plante taem hemia wan promes we man i mekem long wan haeman, speseli long God. Jehova i mekem wan strong promes blong mekem kontrak blong hem wetem Ebraham i strong moa.—Je 14:22; Hib 6:16, 17.\nStrong sik.\nEni sik we i save spred kwik nomo mo i naf blong kavremap wan bigfala eria we ol man oli stap long hem, mo i save kilim man i ded. Plante taem tok ya i joen wetem jajmen blong God we i kasem ol man.—Na 14:12; Esi 38:22, 23; Am 4:10.\nSupaskripsen.\nSmol toktok we i stap long stat blong wan sam. Smol toktok ya i talemaot man we i raetem japta ya, i givim moa infomesen, i givim ol instraksen blong miusik, o i tokbaot risen blong sam ya.—Yu luk supaskripsen blong Ol Sam 3, 4, 5, 6, 7, 30, 38, 60, 92, 102.\nSus.\nGod ya Sus i hae moa long olgeta god blong ol man Gris. Long Listra, ol man oli gat rong tingting se Banabas i god ya Sus. Ol man oli faenem sam raeting blong bifo klosap long Listra we i talem se \"ol pris blong Sus\" mo \"Sus we i god blong san.\" Long sip we Pol i travel long hem blong go long Molta, i gat pija ya \"Ol Pikinini Blong Sus\" long hem, we hemia tufala twin brata ya Kasto mo Polakis.—Wok 14:12; 28:11.\nT\nTabenakel.\nWan tent blong wosip we ol man Isrel oli yusum afta we oli kamaot long Ijip. Tent ya oli save karem wetem olgeta long eni ples we oli go long hem. Insaed long tabenakel ya, i gat Bokis blong kontrak blong Jehova we i soemaot se God i stap wetem olgeta, mo hem i wan ples blong mekem sakrefaes mo wosip. Samtaem oli singaotem tabenakel ya se \"tent blong miting.\" Oli yusum wud blong wokem ol frem blong tent ya, mo oli kavremap long ol linen kaliko we oli somap pija blong ol Jerubim long hem. Mo oli seraotem tabenakel ya i go long 2 rum, faswan hemia Rum We i Tabu, mo sekenwan hemia Rum We i Tabu We i Tabu. (Jos 18:1; Eks 25:9)—Yu luk Ap. B15.\nTabu.\nHemia wan fasin blong Jehova. Olgeta fasin blong hem oli klin fulwan mo oli tabu. (Eks 28:36; 1Sa 2:2; Pro 9:10; Aes 6:3) Taem tok ya i go long ol man (Eks 19:6; 2Ki 4:9), ol animol (Na 18:17), ol samting (Eks 28:38; 30:25; Le 27:14), ol ples (Eks 3:5; Aes 27:13), ol taem (Eks 16:23; Le 25:12), mo ol wok (Eks 36:4), olfala Hibru tok we oli tanem i kam \"tabu\" i givim tingting blong wan samting we oli seraotem, samting we i hae we i hae, o oli mekem i tabu mo givim long God ya we i tabu. Hemia wan samting we oli jusumaot blong oli yusum long wok blong Jehova. Long Kristin Grik Haf Blong Baebol, tok we oli tanem i kam \"tabu,\" i soemaot samting we oli seraotem se i blong God. Mo oli yusum tu blong tokbaot ol man we oli stap klin long fasin blong olgeta.—Mk 6:20; 2Ko 7:1; 1Pi 1:15, 16.\nTabu ples.\nWan ples we oli seraotem long ol narafala ples blong yusum long wosip, wan holi ples. Plante taem, tok ya i go long tabenakel o long tempol long Jerusalem. Oli yusum tok ya tu blong tokbaot ples we God i stap long hem, hemia long heven.—Eks 25:8, 9; 2Ki 10:25; 1Kr 28:10; Re 11:19.\nTabu pos.\nTok ya i kamaot long wan Hibru tok ('ashe·rahʹ) we i go long (1) wan tabu pos we i representem Asera, wan woman god blong ol man Kenan we i mekem man mo animol i gat plante pikinini mo graon i givim plante kakae, o tok ya i go long (2) wan pija blong woman god ya Asera. Ol pos ya oli stanap stret, mo wan haf blong hem oli wokem long wud. Samtaem oli ol pos we man i no katem pija long hem, o samtaem oli ol tri tu.—Du 16:21; Ja 6:26; 1Ki 15:13.\nTabu saen blong dedikesen.\nWan saen plet we oli wokem long gol mo oli raetem ol tok ya long Hibru se: \"Jehova i stamba blong olgeta samting we i tabu.\" Mo oli putum plet ya long fored blong kaliko we hae pris i fasem long hed blong hem. (Eks 39:30)—Yu luk Ap. B15.\nTabu spirit.\nPaoa we God i yusum blong mekem wil blong hem i kamtru. Paoa ya, man i no save luk. Hem i tabu from we i kamaot long Jehova we i klin mo i stret gud olgeta. Mo hem i tabu from we God i yusum hem blong mekem ol samting we oli tabu.—Lu 1:35; Wok 1:8.\nTabu ston.\nWan pos we i stanap stret, we oli wokem long ston, mo i klia se hem i saen blong seks blong god ya Bal o blong ol narafala giaman god.—Eks 23:24.\nTabu tokhaed.\nWan samting we i joen wetem stamba tingting blong God, mo God nomo i stamba blong tabu tokhaed ya. Hem i stap haed gogo kasem stret taem blong hem, mo God i soemaot long olgeta nomo we hem i jusum blong soemaot long olgeta.—Mk 4:11; Kol 1:26.\nTabu wok.\nTakis.\nPei we wan kantri o wan rula i givim i go long wan narafala kantri, blong soemaot se i stap aninit long hem, blong oli save gat pis o blong kasem proteksen. (2Ki 3:4; 18:14-16; 2Kr 17:11) Tok ya i go tu long ol takis we wanwan man i mas givim.—Neh 5:4; Rom 13:7.\nTalen.\nNem blong wan wet mo amaon blong mane blong ol man Hibru we i hevi moa i bitim ol narawan. Hevi blong hem i 34.2 kg. Be wan talen blong ol man Gris i smol moa long hem, hevi blong hem i 20.4 kg. (1Kr 22:14; Mt 18:24)—Yu luk Ap. B14.\nTamus.\n(1) Nem blong wan god we ol woman Hibru long Jerusalem we oli apostasi, oli stap krae i go long hem. Ol man oli bin talem se fastaem Tamus i wan king, be afta we hem i ded, oli mekem hem i kam wan god. Long hanraet blong ol man Sumeria, oli singaot Tamus se Dumuzi, mo oli tokbaot hem se i hasban o man we i slip wetem woman god ya Inana (we long Babilon hemia Ista) we i stap mekem ol man mo ol animol oli gat plante pikinini, mo graon i givim plante kakae. (Esi 8:14) (2) Hemia nem blong namba 4 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon, mo long narafala kalenda, hem i namba 10 manis. Hem i stat long medel blong Jun i go kasem medel blong Julae.—Yu luk Ap. B15.\nTanem tingting.\nBaebol i yusum tok ya blong minim man we i jenisim tingting blong hem, i rigret from samting we hem i bin mekem o from ol aksen blong hem we oli no stret, o from samting we hem i sud mekem be i no mekem. Man we i rili tanem tingting blong hem, hem i jenisim olgeta fasin blong hem, nao ol man oli luksave jenis ya long laef blong hem.—Mt 3:8; Wok 3:19; 2Pi 3:9.\nTaon Blong Deved.\nNem we oli givim long taon ya Jebus, afta we Deved i winim taon ya mo i wokem haos blong king long hem. Narafala nem blong hem Saeon. Hemia wan haf blong Jerusalem, we i stap long saed i go long saot is mo we i olfala moa.—2Sa 5:7; 1Kr 11:4, 5.\nTataros.\nLong Kristin Grik Haf Blong Baebol, hem i wan samting we i olsem wan kalabus. Long taem blong Noa, God i sakem ol enjel we oli no obei, oli go long ples ya. Long 2 Pita 2:4, tok ya tar·ta·roʹo (we i minim \"sakem i go long Tataros\") i no minim se oli sakem 'ol enjel we oli mekem sin' i go long Tataros folem kastom stori blong ol nesen we oli no bilif long God (hemia se i wan prisen we i stap aninit long graon, mo i wan ples we i tudak mo ol god we oli no impoten oli stap long hem). Be tok ya i soemaot se God i tekemaot olgeta long posisen blong olgeta long heven mo long ol privilej we oli gat, nao oli stap longwe long bigfala laet ya we i joen wetem stamba tingting blong God. Nao i olsem we tingting blong olgeta i stap long tudak we i tudak. Tudak ya i soemaot tu se bambae oli lus blong olwe olsem we Ol Tok Blong God i soemaot, wetem rula blong olgeta, Devel Setan. Taswe Tataros i wan tok blong soemaot se ol enjel ya we oli rebel, oli lusum posisen we oli gat bifo. Tok ya i no sem mak long \"abys\" we Revelesen 20:1-3 i tokbaot.\nTebet.\nNem blong namba 10 manis long tabu kalenda blong ol man Jiu, afta we ol man Babilon oli tekem ol man Isrel i go long Babilon, mo long narafala kalenda hemia namba 4 manis. Hem i stat long medel blong Disemba i go kasem medel blong Jenuware. Plante taem oli jes talem nomo se \"namba 10 manis.\" (Est 2:16)—Yu luk Ap. B15.\nTekemaot sin.—\nYu luk ATONMEN.\nTempol.\nWan bilding we i stap oltaem long Jerusalem. Hem i tekem ples blong tabenakel, mo hem i stamba ples we ol man Isrel oli stap mekem wosip long hem. Solomon i bildim faswan tempol mo ol man Babilon oli brekemdaon. Mo Serubabel i bildim sekenwan afta we ol man Isrel oli aot long Babilon oli kambak, mo sam yia biaen Bigfala Herod i bildim bakegen. Long Ol Tok Blong God, plante taem oli jes singaot tempol se \"haos blong Jehova.\" (Esr 1:3; 6:14, 15; 1Kr 29:1; 2Kr 2:4; Mt 24:1)—Yu luk Ap. B8 mo B11.\nTent blong miting.\nTerafim.\nOl god o ol aedol blong ol famle, mo samtaem ol man oli yusum blong faenem saen blong wan samting. (Esi 21:21) Sam long ol terafim ya, saes mo sep blong olgeta i olsem blong man, mo sam narafala oli smol moa. (Je 31:34; 1Sa 19:13, 16) Ol man blong digim graon oli faenem sam samting long Mesopotamia, we i soemaot se man we i gat ol pija blong terafim, hem nao bambae i kasem olting blong papa blong hem. (Maet hemia nao risen from wanem Rejel i tekem terafim blong papa blong hem.) Be ol man Isrel, oli no folem fasin ya, nating se ol man oli stap yusum finis ol terafim long taem blong ol jaj mo blong ol king, mo taem gudfala king ya Josaea i spolem ol aedol, hem i spolem ol terafim tu.—Ja 17:5; 2Ki 23:24; Ho 3:4.\nTisri.—\nTrampet.\nWan instramen we oli wokem long aean, mo oli stap blo long hem blong singaot ol man mo plei miusik. Folem Namba 10:2, Jehova i givim instraksen blong oli wokem tu trampet long silva we bambae oli yusum blong blo long ol defdefren saon, olsem saon blong singaot ol man oli kam wanples, saon blong oli tekemaot kamp blong olgeta, o saon blong talemaot se i gat faet. I luk olsem se ol trampet ya oli stret nomo, oli no ol trampet ya \"hon\" we oli ben, we oli wokem long ol hon blong animol. Ol narafala trampet tu we ol man oli wokem folem tingting blong olgeta nomo, oli yusum long tempol olsem ol instramen blong miusik. Plante taem, saon blong ol trampet i joen wetem ol mesej blong jajmen we i kamaot long Jehova, o wan narafala impoten samting we i hapen, we God i stamba blong olgeta.—2Kr 29:26; Esr 3:10; 1Ko 15:52; Re 8:7–11:15.\nTri blong laef.\nWan tri we i stap long garen blong Iden. Baebol i no talem se frut blong tri ya i gat ol samting long hem we oli givim laef, nogat. Be hem i representem promes blong God blong givim laef we i no save finis long olgeta we hem i letem olgeta oli kakae frut blong tri ya.—Je 2:9; 3:22.\nTri blong save samting we i gud mo samting we i nogud.\nWan tri long garen blong Iden, we God i yusum olsem saen blong soemaot se hem i gat raet blong putumap ol rul. Hemia ol rul blong man i folem, long saed blong wanem i \"gud\" mo wanem i \"nogud.\"—Je 2:9, 17.\nTru God.\nTok ya i kamaot long wan Hibru tok we i minim \"God.\" Plante taem, oli yusum tok ya long ol Hibru teks blong makem se Jehova i defren long ol giaman god, Hem nomo i tru God. Long ol konteks, tok ya \"tru God\" i wan tok we i holemtaet ful mining blong Hibru tok ya.—Je 5:22, 24; 46:3; Du 4:39.\nV\nVranda blong Solomon.\nLong tempol long taem blong Jisas, i gat wan vranda long is blong yad aotsaed. Plante man oli bilif se vranda ya hem i smol haf blong tempol blong Solomon. Jisas i bin wokbaot long vranda ya long \"koltaem,\" mo ol fas Kristin oli stap mit long ples ya, blong wosip. (Jon 10:22, 23; Wok 5:12)—Yu luk Ap. B11.\nW\nWadi.\nWan vali o wan krik we i drae, be taem i ren, i gat wota long hem. Samtaem tok ya i go tu long smol reva long krik ya. I gat sam krik we ol springwota nao oli mekem se i ron, nao oli gohed nomo blong ron. Mo long sam konteks, tok ya wadi hem i minim \"vali.\"—Je 26:19; Na 34:5; Du 8:7; 1Ki 18:5; Job 6:15.\nWaelken.\nWan tok we oli yusum blong tokbaot ol plant we oli gru long ol ples we oli wetwet. Plant we oli yusum plante taem hemia Arundo donax. (Job 8:11; Aes 42:3; Mt 27:29; Re 11:1)—Yu luk WAELKEN BLONG MESAREM SAMTING.\nWaelken blong mesarem samting.\nWajman.\nWan man we i gad long ol man o long wan propeti, blong trabol i no kam spolem olgeta. Plante taem hem i gad long naet, mo hem i mekem saon blong woning taem i gat denja. Plante taem ol wajman oli stanap antap long ol stonwol blong taon mo long ol taoa, blong oli save wajemgud ol man we oli stap longwe, bifo we oli kam klosap. Long ami, plante taem oli singaot wan wajman se wan gad o wan sentri. Baebol i yusum pijatok ya se ol profet oli wok olsem ol wajman blong nesen blong Isrel, from we oli givim woning long saed blong bigfala trabol we bambae i kamtru.—2Ki 9:20; Esi 3:17.\nWipim.\nLong Kristin Grik Haf Blong Baebol, tok ya i go long fasin ya blong yusum wan wip we oli fasem ol en blong olgeta, o we i gat ol smol sap aean long en blong hem, blong kilim o wipim ol man.—Jon 19:1.\nWok blong kleva.\nFasin ya blong yusum paoa we i kamaot long ol rabis spirit.—2Kr 33:6.\nWok wetem ol rabis spirit.\nWok ya i joen wetem bilif ya se spirit blong ol dedman i laef yet i stap, mo i save toktok wetem ol man we oli laef yet, speseli tru long wan man (wan kleva) we spirit ya i gat paoa long hem. Grik tok ya phar·ma·kiʹa we oli tanem i kam \"wok wetem ol rabis spirit,\" prapa mining blong hem i joen wetem fasin blong tekem drag. Hemia from we long taem bifo, ol man oli yusum drag taem oli wantem kasem paoa blong ol dimon, blong oli save mekem wok blong kleva.—Ga 5:20; Re 21:8.\nWomwud.\nWan tok we i go long plante defren kaen plant we oli konkon we i konkon mo smel blong olgeta i strong. Baebol i yusum tok ya olsem pijatok blong tokbaot konkon samting we i kamaot biaen long fasin blong mekem enikaen doti fasin blong seks, slef, fasin we i no gat jastis, mo apostasi. Long Revelesen 8:11, tok ya \"womwud\" i pija blong wan samting we i konkon mo i posen.—Du 29:18; Pro 5:4; Jer 9:15; Am 5:7.\nY\nYad.\nOpen eria we i stap raonabaot long tabenakel, we fenis i goraon long hem. Mo biaen, hem i eria we i stap raonabaot long tempol mo we stonwol i goraon long hem. Olta blong ofring we i bon fulwan i stap long yad blong tabenakel, mo long yad blong tempol, hemia yad insaed. (Yu luk Ap. B15, B8, B11.) Long Baebol, tok ya i go tu long yad blong ol haos mo blong ol pales.—Eks 8:13; 27:9; 1Ki 7:12; Est 4:11; Mt 26:3.\nYok.\nWan wud we man i putum long solda blong hem mo i hangem sam hevi samting long tufala en blong hem, o i wan frem we oli wokem long wud, mo oli putum long nek blong tu animol blong holem tufala i stap wanples (plante taem hem i buluk), blong tufala i pulum wan tul blong wokem garen, o wan kat. Plante taem ol slef oli stap yusum yok blong karem ol hevi baden, taswe Baebol i yusum tok ya olsem pijatok blong tokbaot fasin ya we man i slef, o i stap daon aninit long wan narafala, o fasin ya we man i stap mekem i strong tumas long narafala, o mekem i safa. Taem oli talem se oli karemaot yok o oli brekem yok, hemia i min se wan man i kam fri long man we i bos long hem, o long man we i stap mekem i strong long hem, o long man we i stap ravem hem.—Le 26:13; Mt 11:29, 30.\nYufretes.\nReva we i longfala moa mo i impoten moa long ol narafala reva blong saotwes Esia, mo hem i wan long tufala bigfala reva long Mesopotamia. Nem ya i kamaot faswan taem long Jenesis 2:14, we i tokbaot se hem i wan long ol fo reva long Iden. Plante taem Baebol i kolem hem se \"Reva.\" (Je 31:21) Hem i boda long not blong teritori ya we God i givim long Isrel. (Je 15:18; Re 16:12)—Yu luk Ap. B2.\nYurim mo Tumim.\nOl samting we hae pris i yusum long sem fasin we i yusum ol spesel ston blong faenemaot wil blong God, taem nesen i gat ol impoten kwestin mo oli nidim ansa blong Jehova. Oli putum Yurim mo Tumim insaed long spesel paos we hae pris i werem taem i kam insaed long tabenakel. Oli stop blong yusum Yurim mo Tumim taem ol man Babilon oli spolem Jerusalem.—Eks 28:30; Neh 7:65.","id":"<urn:uuid:2f2c28b9-c64a-4ca7-9d4c-fc193bd6d9fd>","dump":"CC-MAIN-2022-27","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/diksonari-blong-ol-wod-long-baebol\/","date":"2022-07-06T07:46:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-27\/segments\/1656104668059.88\/warc\/CC-MAIN-20220706060502-20220706090502-00367.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":29639,"character_repetition_ratio":0.085,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.27,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":13046.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Wantok Program: Tunde 17\nOl stori long program: 1. PNG palaman iholim wanpla state funeral tete blong late Deputi Praim Minista, Sam Basil, toktok blong pikinini man blong late Sam Basil kisim ples blong papa blong em, PNG Enga provinsal polis komand itok ol polis na militari iwokbung long daonim ol traibal fait na; premia blong Solomon Islands Makira Ulawea provins i askim ol pipal blong en long strongim gen wok blong kakao na kokonas.","id":"<urn:uuid:685a452f-c44c-4852-80d5-c74cd81fa7c1>","dump":"CC-MAIN-2022-27","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/radio-australia\/programs\/wantok\/wantok-2022\/13876904","date":"2022-06-28T07:14:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-27\/segments\/1656103355949.26\/warc\/CC-MAIN-20220628050721-20220628080721-00691.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7789304852,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7789304852485657, \"tpi_Latn_score\": 0.18253231048583984, \"pis_Latn_score\": 0.023228034377098083}","num_words":117,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.668,"perplexity_score":13900.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Hans zimmer god yu tekkem laef blong mi d33psoul remix. Brann joa god yu tekem laef blong mi radio edit youtube. A fugue on a famous theme by hans zimmer the thin red line mr nobody. In addition to the choral music, zimmer added to his tracks the use of asian instruments, like the shakuhachi and the koto. This hymn is by hans zimmer from the film the thin red line, i wasnt sure if this was a ymn. Hans zimmer god yu tekkem laef blong mi roanin elativ. Hans zimmer the thin red line soundtrack god yu tekem laef blong mi 1998 mp3 gratuit telechargez sur mp3 monde. Listen to trailer music, ost, original score, and the full list of popular songs in the film.\nLyrics to god yu takem laef blong mi by hans zimmer. Honiaras choir of all saints god yu tekkem laef blong. Read about god yu tekkem laef blong mi by choir of all saints and see the artwork, lyrics and similar artists. God, yu tekem voes blong mi blong mi presem yu oltaem, mo yu tekem maot blong mi blong mi talem tok b1ong yu. Download god yu tekem laef blong mi mp3 song from the thin red line. The thin red line soundtrack god yu tekkem laef blong mi mp3 gratuit telechargez sur mp3 monde. Print and download in pdf or midi god yu tekkem laef blong mi fugue. Nightcore joa god yu tekem laef blong mi dailymotion. Mr nobody soundtrack music complete song list tunefind. Honiaras choir of all saints god yu tekkem laef blong mi the gambler remix. After few moments will be generated link to download video and you can start downloading. Catholic priests follow covid19 rules with driveby blessings for palm sunday in the philippines.\nWanem i save halpem olgeta blong oli winim ol hadtaem ya we i stap blokem olgeta. God, yu tekem laef blong mi mi mi givim nao long yu bak mi giv evride blong leftemap nem blong yu god, yu tekem han blong mi blong givhan long nara man. Blong kambak long ol kansa blong ol woman, mi wantem talem wan bikfala tank yu long faondasen ikkana we i stap pem wan nes blong em. God yu tekem laef blong mi by gavin greenaway asked. What does god yu tekkem laef blong mi mean answers. God yu tekkem laef blong mi sheet music for piano download. Could you post the original lyrics and english translations of god, yu tekem laef blong me and jisas yu holem hand blom mi. God, tekem laef blong mi mi mi givim nao long yu mbae mi givim evri dei blong leftemap nem blong yu god, yu tekem han blong mi blong givhan long nara. Hans zimmer hans florian zimmer god yu tekkem laef blong mi lyrics. Joa god yu tekem laef blong mi taktgefuhl edit youtube. Just chose the format and click on the button download.\nThe physical release was in association with intrada records. Hans zimmer god yu takem laef blong mi lyrics genius. A fugue on a famous theme by hans zimmer the thin red line mr nobody print and download in pdf or midi god yu tekkem laef blong mi fugue. Free download honiaras choir of all saints god yu tekkem laef blong mi the gambler remix. Download on amazon god yu tekem laef blong mi play on youtube god yu tekem laef blong mi. Honiaras choir of all saints god yu tekkem laef blong mi the. Walt disney records also released a separate soundtrack and concept album titled, the lone ranger. Hans zimmer god yu tekem laef blong mi symphonic orchestra. God yu tekkem laef blong mi soundtrack the thin red line by hans zimmer.\nOriginal version from the thin red line soundtrack. Print and download in pdf or midi god yu tekkem laef blong mi hans zimmer, gavin greenaway. Revelesen blong jos, revelesen blong laef blong yumi. Yufala i mas fofogivim yufala long sem fasin we kraes i fogivim yufala. God, yu tekem laef blong mi, mi mi givim nao long yu. God u tekem laef blong mi sheet music download free in pdf or. My remix of the song used for the thin red line you can download the remix here. Brann joa god yu tekem laef blong mi hans zimmer i hope you like it, enjoy. It is tok pisin, a pidgin english language spoken in papua new. Followed by joa god yu tekem laef blong mi, reaching very high stats in just a few months. God u tekem laef blong mi sheet music for piano download. Print and download in pdf or midi god u tekem laef blong mi. God yu tekem laef blong mi paroles par hans zimmer.\nJisas, yu holem hand blong mi tekem long blong mi antrane quaia for yu hitlas huayebe gusa ki long lis hala waala conyi kaiai for yu hee eeh jisas, yu. Print and download in pdf or midi god u tekem laef blong mi trad. God, yu tekem laef blong mi mi mi givim nao long yu bak mi giv evride blong leftemap nem blong yu god, yu tekem. Mix hans zimmer god yu tekkem laef blong mi youtube. God yu tekem laef blong mi song god yu tekem laef blong.\nStream hans zimmer god yu tekkem laef blong mi d33psoul remix by palmtherapysounds from desktop or your mobile device. Joa god yu tekem laef blong mi sports, music, news and podcasts. Hans zimmer the thin red line soundtrack god yu tekem laef. God, tekem laef blong mi mi mi givim nao long yu mbae mi givim evri dei blong leftemap nem blong yu god, yu tekem han blong mi blong givhan long nara man mo yu tekem.\nStream free download honiaras choir of all saints god yu tekkem laef blong mi the gambler remix by the gambler from desktop or your mobile device. Watch the video for god yu tekem laef blong mi from hans zimmers the thin red line music from the motion picture 20th anniversary expanded edition for. Nightcore joa god yu tekem laef blong mi live with kelly and michael. Mi save wan bebe blong famle long aelan, we i ded mo klosap mama tu i ded, from i bikwan tumas mo no save bon, be ol i no sendem mama fes taem blong kat wan sizar seksen o katem bel, blong bebe i save bon mo laef.\nStream melanesian choirs god yu tekkem laef blong mi 99f version by nelkip1 from desktop or your mobile device. God yu tekkem laef blong mi hans zimmer piano by marvin. Reworked by french producer brann, joa god yu tekem laef blong mi is an unusual yet successful interpretation of a song originally composed by hans zimmer for the movie the thin red line. Honiaras choir of all saints god yu tekkem laef blong mi the gambler remix youtube.\nChords for god yu tekkem laef blong mi the thin red line. Listen god yu tekem laef blong mi mp3 songs free online by gavin greenaway,johnny mori. God yu tekkem laef blong mi fugue sheet music for flute. Lyrics to god yu tekkem laef blong mi by hans zimmer. Blong givhan long nara man, mo yu tekem leg blong mi. God yu tekkem laef blong mi the thin red line original motion picture soundtrack music performed by the choir of all saints. The lone ranger by hans zimmer, released on cd and digital download on july 2, 20 by walt disney records. Lyrics to god yu tekem laef blong mi by gavin greenaway. God yu tekkem laef blong mi soundtrack the thin red line by hans zimmer mp3 gratuit telechargez sur mp3 monde. God, ol mane tu blong mi, plis, yu tekem mi blong yu. Hans zimmer god yu takem laef blong mi lyrics genius lyrics. Brann joa god yu tekem laef blong mi radio edit out now. Long nekis wik, mi gobak long senta ya blong mekem eksam blong kam loea.\nUsers who like god yu tekkem laef blong mi hans zimmer piano by marvin saur users who reposted god yu tekkem laef blong mi hans zimmer piano by marvin saur. God u tekem laef blong mi sheet music download free in. Samfala we oli stat blong save jehova oli fraet blong tekem baptaes. Download video the thin red line soundtrack god yu tekkem laef blong mi directly from youtube. Watch the video for god yu tekkem laef blong mi from hans zimmers the thin red line music from the motion picture 20th anniversary expanded edition for. Read about god u tekem laef blong mi by hans zimmer and see the artwork, lyrics and similar artists. God yu tekem laef blong mi traditionalhans zimmer performed by the choir of all.\nGod yu tekkem laef blong mi soundtrack the thin red line. Hans zimmer god yu takem laef blong mi lyrics metrolyrics. Mbae mi givim evri dei blong leftemap nem blong yu. Long stat blong yia 1982, mi givim laef blong mi long jehova, mo mi baptaes long bigfala asembli ya trutok blong kingdom, we oli mekem long wan komuniti senta long st.468 1294 1041 451 301 519 566 518 1586 657 1051 1299 1094 1334 215 880 849 76 890 257 743 422 142 966 95 921 571 706 824","id":"<urn:uuid:ddc3e63f-a799-4576-b4ba-502c34bbd151>","dump":"CC-MAIN-2022-40","url":"https:\/\/skinimogex.firebaseapp.com\/1068.html","date":"2022-10-07T22:28:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-40\/segments\/1664030338280.51\/warc\/CC-MAIN-20221007210452-20221008000452-00036.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8426391482,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.842639148235321, \"pis_Latn_score\": 0.12737533450126648, \"jam_Latn_score\": 0.021405352279543877}","num_words":2447,"character_repetition_ratio":0.215,"word_repetition_ratio":0.267,"special_characters_ratio":0.222,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.84,"perplexity_score":17391.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ol srorilong program: Lukluk long wanem suruk blong PNG eleksem of writs i minim; Hevi blong ol meri ino vout bikos long vailans long PNG; Hevi we ol meri kendidet long Central province i save bungim; na...Solomon Islands national team blong ol meri i hapi long kam namba 3 long OFC championship we PNG i winim.\nBroadcast","id":"<urn:uuid:6a21f0e1-3eb3-4eb6-a59c-060af3b2ead3>","dump":"CC-MAIN-2022-40","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/pacific\/programs\/wantok\/wantok-2022\/13990514","date":"2022-10-07T07:24:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-40\/segments\/1664030337971.74\/warc\/CC-MAIN-20221007045521-20221007075521-00154.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5666177273,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5666177272796631, \"tpi_Latn_score\": 0.4274192452430725}","num_words":84,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.024,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.514,"perplexity_score":15788.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Listen Now\nBai yumi luk wanem i happen taem wan krup blong kampen i kam long wan vilij.\nOl yangfala oli taet blong luk korapsen mo hao ol man kanditet oli fosem blong pemaot vot blong ol man wetem ol material samting mekem se oli wantem finem wan narafala way blong taonem korapsen ia.","id":"<urn:uuid:e95cf2fc-4152-4aad-b8b5-0eac645aff7a>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/www.wntvanuatu.org\/episode-01-jenis-long-tingting-blong-ol-yangfala\/","date":"2023-03-20T16:24:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296943484.34\/warc\/CC-MAIN-20230320144934-20230320174934-00232.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000084639,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000008463859558}","num_words":67,"character_repetition_ratio":0.007,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.045,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14561.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Long raet, Prime Minister, Honoroble Bob Loughman, Minister blong Finance mo Economic Management, Honoroble Johnny Koanapo, Chairman blong Ifira Port Development mo Service CO Limited, Chief Teriki Paunimanu Mantoi Kalsakau 111 mo Deputy Prime Minister mo Minista blong Internal Affairs, Honoroble Ismael Kalsakau.\nIfira Port Development mo Service Limited i kivim dividend long Kavman\nIfira Port Development mo Service CO Limited i handem ova […]","id":"<urn:uuid:a20760c9-5b84-45e4-b1b4-fe1b3b8be2b3>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/tag\/ifira-trust-limited\/","date":"2023-03-23T10:51:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296945144.17\/warc\/CC-MAIN-20230323100829-20230323130829-00629.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5931862593,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5931862592697144, \"pol_Latn_score\": 0.04109511896967888, \"slv_Latn_score\": 0.02373071387410164, \"pis_Latn_score\": 0.020490948110818863, \"tpi_Latn_score\": 0.017151715233922005, \"szl_Latn_score\": 0.016371728852391243, \"eng_Latn_score\": 0.01566137932240963, \"mfe_Latn_score\": 0.014387932606041431, \"swe_Latn_score\": 0.013201125897467136, \"lit_Latn_score\": 0.012997905723750591, \"fil_Latn_score\": 0.012277087196707726, \"chk_Latn_score\": 0.011572064831852913}","num_words":121,"character_repetition_ratio":0.13,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.174,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.327,"perplexity_score":13112.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Palemen Fes Ordinary session i open\nFes Ordinary Session blong 13 Legislature blong Palemen i open tete moning.\nPresiden blong Republic blong Vanuatu, His Excellency Nikenike Vurobaravu i openem Palemen session ia tete taem hemi reminder ol Memba blong Palemen long wok blong olgeta we Constitution o mama loa i givim.\nLong japta 4 blong mama loa we His Excellency i rifea long Atikol 16 (1) i talem se Palemen i save mekem ol loa blong pis, oda mo gud kavman blong Vanuatu.\nHis Excellency Nikenike Vurobaravu i talem se ol pipol i votem wan Memba blong Palemen mo fo yia term i blong mekem disisen long wanem nid blong mekem sua se social mo economic mo 2030 plan oli no fogetem.\nHemi askem ol Memba blong Palemen blong lukluk long Papa God olsem Creator blong wisdom wetem positive fasin.\n\"Vanuatu i kat wan long rikod blong pisful co-existens sins afta long Independens; taem ol criminal aktiviti i stap kam antap, social instabiliti i stat insaed mo hemi impoten blong yumi meintenem capasiti blong mekem sua se i kat stable growth wetem social mo economic developmen, \" His Excellency Vurobaravu i talem.\n\"Yumi mas kat ol stret environmental management, capasiti mo capabiliti blong patisipeit wetem ol patna blong yumi long ol post disasta aktiviti.\"\nHis Excellency Vurobaravu i talem se 12 legislature i bin kasem plante jalenj olsem social mo economic crisis, natural disasta, impak blong Climate Change, sik blong COVID, komuniti unrest, domestik violens mo instabiliti mo hemia i putum i ko long test Palementari wetem democratic principle.\n\"Mbe nomata long jalenj ia hemi soem resilient spirit blong yumi mo i mekem wan bigfala ajivmen long social mo economic developmen,\" Hemi talem.\nHis Excellency, askem ol Memba blong Palemen blong lukluk long Papa God olsem Creator blong wisdom wetem positiv fasin.\nTwenty tu bill blong diskasem long Palemen sitting ia.\nI kat Bill blong National Security (Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Statute Law (Miscellaneous Provisions) Act No. blong 2023, Bill blong Revision & Consolidation blong Laws(Repeal) Act No. blong 2023, Bill blong Leadership Code (Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Explosives Act No. blong 2023, Bill blong Adoption Act No. blong 2023, Bill blong Data Protection mo Privacy Act No blong 2023, Bill blong Broadcasting mo Television (Amendment) Act No .blong 2023, Bill blong Business License(Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Quarry(Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Disaster Recovery mo Resilience Act No. blong 2023, Bill blong Digital Safety Authority Act No. blong 2023, Bill blong Electoral Act No. blong 2023, Bill blong Referendum(Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Harmful Digital Communication Act No. blong 2023, Bill blong Agriculture(Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Municipalities (Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Decentralization (Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Political Party Regulation Act No. blong 2023, Bill blong Charitable Associations(Incorporations) (Amendment) Act No. blong 2023, Bill blong Police(Amendment) Act No. blong 2023 wetem Bill blong Vanuatu Defence Force Act No blong 2023.\nPalemen sitting tete i muv i ko long Tuesday neks wik blong givim taem long ol Memba blong Palemen blong ridim mo save gud bill.","id":"<urn:uuid:66f77ac5-4192-4a99-95fc-8f0c7b17ec91>","dump":"CC-MAIN-2023-23","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/palemen-fes-ordinary-session-i-open\/","date":"2023-05-29T16:39:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-23\/segments\/1685224644867.89\/warc\/CC-MAIN-20230529141542-20230529171542-00765.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9890528321,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9890528321266174, \"pis_Latn_score\": 0.010178392753005028}","num_words":822,"character_repetition_ratio":0.205,"word_repetition_ratio":0.044,"special_characters_ratio":0.222,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.982,"perplexity_score":16084.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bae graon breking seremoni i hapen long Satedei, 8 Epril 2023 long 4.30pm Vanuatu Taem. Bae brodkas blong hem i stap blong wajem laef long pej ia.\nTrabolsuting\nSapos laef brodkas i no kamaot, traem rifresem skrin blong yu folem ol instraksen ia:\n- Chrome, Firefox, o Edge blong Windows: Prestem Ctrl+F5 (Sapos hemia i no wok, traem Shift+F5 o Ctrl+Shift+R).\n- Chrome o Firefox blong Mac: Prestem Shift+Command+R.\n- Klosem mo openem braosa mo rifres long pej bakegen.\nThe groundbreaking ceremony will be held on Saturday, April 8, 2023 at 4.30pm VUT. The broadcast will be available to watch live on this page.\nTroubleshooting\nIf the stream is not showing, please try refreshing your screen using the following instructions:\n- Chrome, Firefox, or Edge for Windows: Press Ctrl+F5 (If that doesn't work, try Shift+F5 or Ctrl+Shift+R).\n- Chrome or Firefox for Mac: Press Shift+Command+R.\n- Quit and open the browser and refresh page again.","id":"<urn:uuid:3ed0dec6-88c0-4acd-8937-5e95af43ca1b>","dump":"CC-MAIN-2023-23","url":"https:\/\/pacific.churchofjesuschrist.org\/vanuatu-temple-groundbreaking?lang=eng-nz","date":"2023-05-30T22:42:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-23\/segments\/1685224646144.69\/warc\/CC-MAIN-20230530194919-20230530224919-00799.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6588463783,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.658846378326416, \"eng_Latn_score\": 0.15084238350391388, \"pis_Latn_score\": 0.06592942774295807, \"pcm_Latn_score\": 0.0346832200884819}","num_words":274,"character_repetition_ratio":0.063,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.242,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.403,"perplexity_score":13993.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"30Man we i stap krae, i gud hem i stap olsem we hem i no krae. Man we i stap glad, i gud hem i stap olsem we hem i no glad. Man we i stap pem ol samting, i gud hem i stap olsem we hem i no pem ol samting ya.\nFAS KORIN 7:30\nFREE!\nOne App.\n1002 Languages.","id":"<urn:uuid:1728004d-3df4-4a87-9309-477607d09032>","dump":"CC-MAIN-2014-23","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/1Cor\/7\/30","date":"2014-07-24T13:24:55Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-23\/segments\/1405997888972.38\/warc\/CC-MAIN-20140722025808-00158-ip-10-33-131-23.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000095367,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000009536743164}","num_words":63,"character_repetition_ratio":0.16,"word_repetition_ratio":0.056,"special_characters_ratio":0.312,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11391.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"16Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Yufala i luk. Mi mi sanem yufala i go, olsem ol sipsip we oli go long medel blong ol wael dog. Yufala i mas waes long ol trik, olsem snek. Mo yufala i mas kwaet man, olsem sotleg.\nMATIU 10:16\nFREE!\nOne App.\n1640 Languages.","id":"<urn:uuid:6afd7713-473b-4af1-85ec-93ca868bd99e>","dump":"CC-MAIN-2015-27","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/10\/16","date":"2015-07-01T17:09:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-27\/segments\/1435375095183.13\/warc\/CC-MAIN-20150627031815-00103-ip-10-179-60-89.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999884367,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999884366989136}","num_words":67,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.294,"stopwords_ratio":0.03,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":8545.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"10785_852_42andersenYumi stap witnesem ol merikel blong Lod taem we gospel blong hem i stap go long ful wol.\nLaef blong Jisas Kraes i fulap wetem ol merikel; wan yang gel we i neva bin save man, wan niu sta antap long skae, ol enjel oli kamaot long ol man blong lukaot long sipsip, man we i no lukluk i lukluk bakegen, man we i no save wokbaot i wokbaot bakegen, ol enjel long Getsemane mo long tumb, mo bigfala merikel long evri merikel—Laef Bakegen long Ded blong Hem.\nMi stap tingting long pikja blong ol leven Aposol long hil kolosap long Galili, taem we Lod we i girap bakegen long ded i kamaot mo talem: \"Yufala i mas go aot long ol man long olgeta ples long wol, baptaesem olgeta long nem blong Papa blong mi, mo long nem blong mi, mo long nem blong Tabu Spirit.\"1 \"Yufala i mas go aot long olgeta ples long wol , mo stap prijim gospel long evri samting we i laef.\"2\n\"?Long evri nesen?\" \"?Long ful wol?\" \"?Long evri man we i stap laef?\" ?Hem i posibol? Iven Jisas i mekem i klia long olgeta se oli mas askem olgetawan sapos merikel bae rili hapen long taem we bae oli stap prijim gospel.3\nFet i winim fasin blong gat tu tingting, mo Pita, i leftemap voes blong hem, i talem se:\n\"Yufala we i stap long Jerusalem, … lesin gud long mi: …\n\"Jisas blong Nasaret ya,…mo yufala i kilim hem i ded, long ol han blong ol man nogud we oli nilim hem long kros: …\n\"Be God i tekemaot long paoa blong ded, i mekem hem i laef bakegen, yumi evriwan i witnes long samting ia.\"4\nSpirit i bin stap long dei ia, mo 3,000 man i bin kasem baptaes. Olsem we Jisas i bin promesem, ol saen mo merikel i kam afta long fet blong olgeta we oli biliv.\nOlsem we Jos blong Jisas Kraes i bin kambak long wol 183 yia i pas finis, toktok blong Lod long smol grup blong ol disaepol i gohed blong talem wanem Hem i bin talem long plante yia i pas finis, we i talem se bae voes blong woning bae i go aot long evri man.5 From saon ya blong gospel i mas go long ful wol, mo long ol ples blong wol we oli longlongwe.6\n?Evri pipol\"? \"?Ful wol\"? ?Long ol ples we oli longlongwe\"? ?Hemia i posibol?\nSevya i talem gud bakegen long ol Lata-dei Sent blong Hem,7 be ?i posibol blong oli luk fastaem se bigfala wok ia bae i kasem wea mo fiuja blong hem i olsem wanem? Oli mas askem olgetawan ia sapos ol merikel bae i rili hapen taem bae oli stap prijim gospel.\nBakegen, fet i winim fasin blong gat tu tingting, mo taosen man i bin kasem baptaes. Long Inglan, Elda Wilfod Wudrof, i faenem wan bigfala komuniti i stap wet from hem. Spirit blong Lod i foldaon long olgeta, mo hem i bin baptaesem 45 prija mo plante handred memba long fasfala manis blong hem long Benbo fam.8\nDei blong yumi i no defren. Team Elda Deved A. Bedna mo mi, i misinari samples 40 yia i pas (mo bae mi talem long yufala se mitufala i no misinari we i moa olfala we i kambak we i sidaon long ol red jea ia), i bin gat 16, 000 misinari. Olsem we Presiden Tomas S. Monson i talem yestedei, naoia yumi gat 65,000—moa bitim bifo. Fastaem i gat 562 stek. Tedei i gat moa long 3,000. Long taem ia blong mifala, ol wod mo ol branj oli stap nomo long 59 kantri. Tedei yumi gat ol kongregesen long 189 blong 224 nesen mo teritri blong wol. Yumi smol long namba, olsem we Nifae i bin talem.9 Be long semtaem, yu mo mi i ol ae witnes blong ol profesi blong Profet Daniel: \"i gat wan ston i kamaot hemwan antap long wan bigfala hil … we i kavremap olgeta ples long wol.\"10\nTaem we yumi stap laef long hem naoia, i wan taem blong merikel. Sikis manis i pas, taem we Presiden Monson i anaonsem jenis long yia blong yang man mo yang woman we i wantem go long wan fultaem misin, strong paoa long saed blong spirit i bin stap wetem olgeta yang pipol blong Jos we oli no save sakemaot. Fet i winim fasin blong gat tu tingting, mo ol yang man mo ol yang woman oli muv i go fored. Tosdei, afta long konfrens, oli givim wok long mi blong rekomendem olgeta koling blong olgeta misinari i go long Fas Presidensi. Mi sapraes blong luk ol aplikesen blong olgeta yang man mo yang woman we oli gat 18 mo 19 yia we oli stretem plan blong olgeta, visitim dokta, kasem intaviu long ol branj presiden mo ol distrik presiden blong olgeta, mo sendem ol aplikesen blong olgeta i kam—evriwan long 5 dei nomo. Naoia, taosen moa i kam joenem olgeta. Hemia i wan merikel.\nYumi glad tumas from strong fet blong olgeta sista blong yumi, long bigfala namba blong ol misinari raon long wol, mo bigfala namba blong olgeta senia kapol we oli stap rere blong go givim seves. Fifti-eit niu misin we oli jes anaonsem, mo bigfala misinari trening senta blong yumi long Provo naoia i faenem wan niufala kompanion long Meksiko Siti.\nPresiden Tomas S. Monson i talem: \"Mifala i no pleplei long toktok blong Sevya se ... 'Yufala i mas go aot long evri ples, mo tijim evri nesen, baptaesem olgeta long nem blong Papa, mo long nem blong Pikinini, mo long nem blong Tabu Spirit.'\"11 \"Bae wok ia i gohed blong go fored, bae i jenisim mo blesem ol laef … I no gat wan paoa long ful wol ia we i save stopem wok ia blong God.\"12\nYumi stap witnesem ol merikel blong Lod taem we gospel blong hem i stap go long ful wol.\nOl brata mo sista. Olsem we Lod i stap singaotem plante moa misinari blong go givim seves, Hem i stap wekemap ol tingting mo openem olgeta hat blong ol gud mo ones pipol blong akseptem ol misinari blong Hem. Yu save olgeta finis o bae yu save olgeta yet. Oli pat blong famle blong yu mo stap laef long komuniti blong yu. Oli wokbaot bitim yu long rod, oli sidaon wetem yu long skul, mo oli stap konek wetem yu long intanet. Yu tu, yu wan impoten pat blong mekem merikel ia i hapen.\nSapos yu yu no wan fultaem misinari wetem wan misinari baj we oli pinim long kot blong yu, naoia i taem blong yu pentem wan long hat blong yu—pentem olsem Pol i talem: \"Kraes i no yusum ing blong raetem, i yusum Spirit blong God ya we i laef we i no save ded.\"13 Mo ol riten misinari, faenem olfala misinari baj blong yu. Yu no putum, be yu putum long wan ples we bae yu save luk. Lod i nidim yu naoia moa i bitim oltaem blong yu stap wan tul long han blong hem. Evriwan long yumi i gat wan pat blong mekem long merikel ia.\nEvri stret mo gud memba blong Jos i tingting long olsem wanem blong serem gospel. Sam oli serem gospel i isi nomo, mo yumi save lanem samting long olgeta.14 Sam long yumi oli stap traehad mo tingting se olsem wanem nao blong mekem gud moa; oli wantem tumas se ol filing blong sem we yumi filim samtaem bae oli faenem wan nara ples blong go long hem.\nFasin blong wantem serem gospel i mekem evriwan long yumi i nildaon, mo i mas olsem, from yumi nidim help blong Lod.\nPresiden Monson i askem yumi blong prea from \"ol eria we yumi gat limit nomo mo we oli no letem yumi no fri tumas blong serem gospel.\"15 Taem yumi tingting strong, mo wetem wan tingting, yumi askem Papa blong yumi we i stap long Heven, bae Lod i gohed blong openem ol impoten doa long yumi.\nYumi prea tu blong yumiwan i gat ol janis blong serem gospel. Aposol Pita i givim kaonsel: \"Sipos ol man oli askem long yufala from wanem yufala i putum tingting blong yufala i stap long Kraes, oltaem yufala i mas rere blong givim ansa long olgeta.\"16\nWetem fasin blong stap konfius,17 mo wetem fasin blong stap mekem samting olbaot18 long wol blong tedei, i no wan sapraes nating se smol namba nomo blong ol pipol oli stap go long Jos. Nomata plante oli wantem kam kolosap long God mo blong kam blong save andastanem moa long bigfala stamba tingting blong laef, oli gat ol kwestin we oli no kasem ansa long olgeta. Plante i gat hat we i open long trutok, be olsem profet Amos i talem: \"Bambae yufala i stap go olbaot blong harem tok blong mi. … be neva bambae oli save harem.\"19 Yu save help blong ansarem ol kwestin blong olgeta. Long evri dei storian blong yu, yu save ademap samting long bilif blong olgeta long Kraes.20\nSevya i talem: \"Leftemap laet blong yufala blong mekem i save saen long wol. Luk mi mi laet we yufala i mas leftemap.\"21\nMi promesem yu, taem yu prea blong save hu blong toktok wetem, ol nem mo ol fes bae oli kam long tingting blong yu. Ol toktok blong talem bae oli kam long stret taem we yu nidim olgeta.22 Ol janis bae oli kam long yu. Fet i winim tu tingting, mo Lod bae i blesem yu wetem merikel we i blong yu stret.\nSevya i tijim yumi olsem wanem blong serem gospel. Mi laekem stori blong Andru, we i askem: \"?Rabae, yu yu stap long weples?\"23 Jisas i save ansa long wanem ples stret Hem i stap. Be Hem i talem long Andru, \"Yutufala i kam luk.\"24 Mi laekem blong tingting se Sevya i stap talem: \"Yutufala i kam luk i no long weples mi stap long hem, be olsem wanem mi stap laef long ples ia. Yutufala i kam luk huia mi. Kam mo filim Spirit.\" Yumi no save evri samting abaot dei ia, be yumi save se taem Andru i faenem brata blong Hem Saemon, hem i talem: \"Mifala i faenem Mesaea finis.\"25\nLong olgeta we i soem intres long toktok blong yumi, yumi save folem eksampol blong Sevya blong invaetem olgeta blong \"kam mo luk.\" Sam bae i akseptem invitesen blong yumi, ol narafala bae i no akseptem. Yumi evriwan i save long wan we oli invaetem hem plante taem kasem we i akseptem blong kam mo luk. Bae yumi tingbaot olgeta we oli bin stap wetem yumi be naoia yumi no lukim olgeta oltaem, invaetem olgeta blong kambak mo luk wan moa taem.\nYumi respektem joes blong wanwan man mo taem blong olgeta. Lod i talem se yumi mas letem evri man i jus blong hemwan.26 Wan man i no gat intres, i no nid blong lusum yumi olsem wan fren mo i no nid blong lusum lav blong yumi. Nomata oli akseptem invitesen blong yu o no taem yu stap invaetem ol narafala blong \"kam luk,\" bae yu filim se Lod i apruvum, mo wetem hemia, bae yu kasem moa fet blong save serem bilif blong yu bakegen mo bakegen.\nLong olgeta we oli stap yusum Intanet mo mobael fon, i gat ol niu wei blong invaetem ol man blong \"kam mo luk.\" Bae yumi serem fet blong yumi tru long intanet moa olsem wan pat blong laef blong yumi. Lds.org, Mormon.org, Facebook, Twitter— evriwan i givim wan janis.\nBlong serem gospel, ol yang memba long Boston i statem sam blog.27 Olgeta we oli joenem Jos oli stat blong lan tru long intanet, folem wetem ol lesen we ol misinari i givim. Ol eksperiens ia oli helpem olgeta yut blong gat strong fet blong toktok abaot gospel long fes. Wan yut i talem: \"Hemia i no misinari wok. Hem i misinari gudtaem.\"28\nYumi evriwan i stap long wok ia tugeta. Wetem ol branj memba mo ol misinari blong yumi, yumi plan mo prea mo helpem wanwan long yumi. Plis, kipim ol fultaem misinari i stap long tingting mo prea blong yufala. Trastem olgeta blong putum ol famle mo fren blong yufala long han blong olgeta. Lod i trastem olgeta mo i singaotem olgeta blong tijim mo blesem olgeta we oli lukaotem Hem.\nPresiden Paolo Kretli blong Mosambik Maputo Misin i serem eksperiens ia: \"Hem i wan fasin long Kantri blong Mosambik blong ol kapol i laef tugeta [we tufala i no mared] from se kastom blong Afrika i mekem se oli mas givim wan presen we i sas tumas blong save mared, wan presen we plante kapol i no save pem.\"29\nOl memba mo ol misinari oli bin tingting mo prea long olsem blong save help.\nAnsa blong prea blong olgeta i blong oli mas tokbaot plante loa blong jastiti mo olsem wanem mared mo famle we i no save finis i impoten. Mo taem oli stap helpem ol kapol blong sakem sin mo afta mared folem loa blong gavman, bae oli tijim olgeta tru glad we i kam taem wan i folem Jisas Kraes.\nHemia i wan pikja blong ol kapol blong tu defren siti long Mosambik. Oli mared long Fraedei, oli kasem baptaes wetem ol pikinini blong olgeta long Satedei.30 Ol fren mo famle oli kasem invitesen blong \"kam luk\" mo plante handred oli bin \"kam luk.\"\nAfta long baptaes, wan sista i talem: \"Mifala i nidim blong jusum blong folem kastom blong ol papa blong mifala, o blong folem Jisas Kraes. Mifala i jusum blong folem Kraes.\"31\nAting yu no laef long Mosambik, be long wei blong yu, insaed long kastom blong yu, yu save serem gospel we i kambak blong Jisas Kraes.\nPrea long Papa long Heven. Hemia i tabu wok blong Hem. Bae Hem i lidim yu long wanem blong mekem. Hem, bae i openem ol doa, karemaot ol samting we oli stap blokem rod, mo helpem yu winim ol hadtaem. Lod i talem se voes blong woning bae i kasem evriwan long ol pipol, tru long maot blong ol disaepol blong Hem, mo i no gat wan we bae i save stopem olgeta.32\nMi testifae se voes blong Lod bae i mas go long evri kantri long wol, blong evriwan we i harem bae i lisin.33 Hem i wan merikel. Hem i wan merikel. Long nem blong Jisas Kraes, amen.\n-\n1. Matiu 28:19.\n-\n2. Mak 16:15.\n-\n3. Luk long Matiu 28:20; Mak 16:17–18.\n-\n4. Ol Wok 2:14, 22–23, 32.\n-\n5. Luk long Doctrine and Covenants 1:4.\n-\n6. Luk long Doctrine and Covenants 58:64.\n-\n7. Luk long Doctrine and Covenants 1:5.\n-\n8. Luk long Teachings of Presidents of the Church: Wilford Woodruff (2004), 89–92.\n-\n9. Luk long 1 Nifae 14:12.\n-\n10. Daniel 2:34–35.\n-\n11. Thomas S. Monson, \"Welcome to Conference,\" Ensign o Liahona, Mei 2009, 5.\n-\n12. Thomas S. Monson, \"As We Gather Once Again,\" Ensign o Liahona, Mei 2012, 4.\n-\n13. Seken Korin 3:3.\n-\n14. Luk long Clayton M. Christensen, The Power of Everyday Missionaries: The What and How of Sharing the Gospel (2013).\n-\n15. Thomas S. Monson, \"Welcome to Conference,\" Ensign o Liahona, Nov. 2009, 6.\n-\n16. Fas Pita 3:15.\n-\n17. Oli tekem se ol trutok we i stap longtaem se oli tanem bakegen o oli no wantem save long olgeta; luk long Doctrine and Covenants 1:16; luk tu long Doctrine and Covenants 132:8.\n-\n18. Luk long Doctrine and Covenants 45:26; 88:91.\n-\n19. Amos 8:12.\n-\n20. Profet Josef Smit i bin talem se: \"?Olgeta long Presbiterian, oli gat trutok? Yes. Olgeta long Baptis, long Metodis mo ol narawan, oli gat eni trutok? Yes. … Yumi mas putum tugeta evri gud mo tru prinsipol long wol oli kam tugeta mo holemtaet olgeta\" (History of the Church, 5:517). \"Yumi no stap askem ol pipol blong sakemaot ol gudfala samting we oli gat … ; yumi stap askem olgeta blong kam mo kasem moa samting. ?Bae i olsem wanem sapos ful wok bae i akseptem Gospel ia? Nao bae oli luk stret long ae blong olgeta, mo bae ol blesing blong God bae i kapsaet long ol pipol, mo hemia i wanem tingting we i stap long ful sol blong mi\" (Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith [2007], 155). Presiden Godon B. Hinkli i bin talem se: \"Letem mi talem se mifala i glad long trutok we i stap long evri jos mo gudfala wok we oli stap mekem. Mifala i stap talem long ol pipol se yufala i tekem evri gud samting we yufala i gat, mo bae yumi traem luk sapos mifala i save ademap wan samting long hem. Hemia nao spirit blong wok ia. Hemia nao wanem i mekem misinari seves i stap gohed .\" (\"Excerpts from Recent Addresses of President Gordon B. Hinckley,\" Ensign, Ogis 1998, 72; \"Words of the Living Prophet,\" Liahona, Epr. 1999, 19). \"Yumi mas stap olsem wan pipol we i save stap fren. Yumi mas luksave gud samting long evri pipol. Yumi no stap go raon blong pulumdaon ol narafala jos. Yumi prij mo tij long wan wei we i gud mo i stret. Yumi talem long olgeta blong nara jos: 'yufala i tekem evri gud samting we yufala i gat, mo bae yumi traem luk sapos mifala i save ademap wan samting long hem.' Hemia nao stamba blong bigfala misinari program blong yumi mo i stap tekem frut\" (\"Messages of Inspiration from President Hinckley,\" Church News, 7 Nov. 1998, 2; luk long ldschurchnews.com).\n-\n21. 3 Nifae 18:24.\n-\n22. Luk long Doctrine and Covenants 84:85; 100:6.\n-\n23. Jon 1:38.\n-\n24. Jon 1:39.\n-\n25. Jon 1:41.\n-\n26. Luk long Doctrine and Covenants 37:4.\n-\n27. Blong gat eksampol, luk long youngandmormon.com.\n-\n28. Storian long telefon wetem Jakson Haet long 22 Maj 2013.\n-\n29. Praevet imel we i kam long Presiden Paulo V. Kretly, 6 Maj 2013.\n-\n30. Ol foto oli kam long Presiden Paulo V. Kretly. Fas grup i kam long Maputo; oli bin mared long 30 Novemba 2012, mo kasem baptaes long 1 Disemba 2012. Seken grup i kam long Beira; oli bin mared long 1 Maj 2013, mo kasem baptaes long 2 Maj 2013.\n-\n31. Praevet imel we i kam long Presiden Paulo V. Kretly, 6 Maj 2013.\n-\n32. Luk long Doctrine and Covenants 1:4–5.\n-\n33. Luk long Doctrine and Covenants 1:11.","id":"<urn:uuid:59372a31-5863-45ad-ba78-b0f24ecbf92a>","dump":"CC-MAIN-2015-48","url":"https:\/\/www.lds.org\/general-conference\/2013\/04\/its-a-miracle?lang=bis","date":"2015-11-30T21:30:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-48\/segments\/1448398463315.2\/warc\/CC-MAIN-20151124205423-00277-ip-10-71-132-137.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000053644,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":18,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000053644180298}","num_words":3657,"character_repetition_ratio":0.058,"word_repetition_ratio":0.05,"special_characters_ratio":0.253,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14598.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"12Mo Tabu Spirit i talem long mi se, 'Yu no seksek blong go wetem trifala ya.' Ol sikis brata ya blong yumi tu oli go wetem mi, nao taem mifala i gotru long Sisaria, mifala evriwan i go insaed long haos blong man ya Konilias.\nOL WOK 11:12\nFREE!\nOne App.\n1187 Languages.","id":"<urn:uuid:bbee91b9-991c-47b0-bf6e-ac4344a07fc3>","dump":"CC-MAIN-2016-36","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/11\/12","date":"2016-08-31T01:31:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-36\/segments\/1471983077957.84\/warc\/CC-MAIN-20160823201117-00151-ip-10-153-172-175.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9994646907,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9994646906852722}","num_words":61,"character_repetition_ratio":0.008,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.271,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11096.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Long namba 13 January, Oceania Football Confederation (OFC) hemi kamaot blong konfemem Champions League Schedule mo regulesen.\nAfter the lull of the Christmas and New Year Break, Nasi was invited to take part in the finals day of the \"Kipim Ifira i Klin\" U13 and U20 football tournament that took place on Ifira island.\nShefa Provinsol Gavman thru long Dipatmen blong Yut mo Sports Development hemi kamaot bageken blong voicem konsen mo blong karem sapot long Nasonal Gavman thru long Ministry blong Youth mo sports\nIn preparation for the OFC U-17 Championship in February, the Papua New Guinea U-17 national team will travel to New Zealand for a series of friendly matches on 19 January.\nPort Vila Football Association representatif blong go long Oceania Champions League, Erakor Golden Star FC hemi stap traem everi best blong hem blong mekem se komiuniti klab ia hemi go daon long Tahiti\nAfta long spell blong krismas mo Niu Yia, elite futbol assosiesen blong Vanuatu Football Federation, Port Vila Football Association (PVFA), hemi kik statem olgeta program blong hem bageken long wik ia.\nWith the VAN2017 Pacific Mini Games underway this year, Vanuatu Netball's (VNA) Member Association Shefa Netball (ShefNA) is delighted to announce the welcoming of its 2017 Season beginning in February.\nDivelopmen Ofisa Blong Yuth mo Spot long Shefa Provinsol Gavman, George Kalo hemi voisem konsen long bihaf blong Shefa Provinsol Gavman Kaonsel (SPGK) long wei we i lukim ofisol risal blong medal tally blong National Games i no kam aot iet.\nYestede long Au Bon Marche namba 2, President blong Amicale FC hemi kam blong handem ova tikit blong Fenedy Masauvakalo mo Kensi Tangis long bihaf blong AS Central Sport, blong tufala i flae aot i go long Tahiti.\nErakor Golden Star FC we bambae olgeta i representem Port Vila Football Association mo Vanuatu Vanuatu long Oceania Football Confederation Champions League long Tahiti\nWetem 2016 i kam long end blong hem, hemia nao samfala lokol hedlaen blong sport blong 2016 we i mekem olgeta fan oli tokbaot raon long everi kona blong Vanuatu.\nAfta long kwalifikesen blong olgeta jampion blong Port Vila Football Association (PVFA) long Oceania Football Confederation Champions League long nekis yia long Tahiti\nNaoia we olgeta futbol aktiviti raon long Vanuatu espeseli long Port Vila Football Association (PVFA) hemi spell blong Krismas mo Niu Yia, olgeta futbol pleia bambae i no longtaem oli go bak insaed long fil.\nVASANOC was able to send 6 Athletes and 2 coaches to attend a special training camp at the Griffith University as part of preparations for the GC2018 Commonwealth Games in Gold Coast in April 2018.\nYestede i lukim President blong Port Vila Football Association (PVFA), Stephen Felix i handem ova wan cheque blong Vt300,000 i go long olgeta Super League wina mo 2017 Champions League\nUniversity blong New Caledonia we plante boe mo gel Vanuatu oli graduate long hem mo naoia oli stap wok raon long kaontri tede oli tanem lukluk blong skul ia i go long sports.\n2015 Pacific Games long Papua New Guinea hemi lukim long festaem eva long histri blong Pacific Games we Papua New Guinea hemi toppem medol tally afta long end blong Games.\nAs part of Van2017's attempt at introducing the general community to the concept of a Games mascot, Nasi, our very own friendly, lovable and social bird, has been sighted participating in different activities\nWetem Erakor Golden Star hemi kwalifae las wiken blong go joenem sista klab blong hem, Malampa Revivors long Oceania Champions League nekis yia blong representem Vanuatu\nPort Vila Football new champions, Erakor Golden Star FC wrote another football story in Vanuatu after they beat Ifira Black Bird 4-0 and qualify to play in their first OFC Champions League competition in 2017.\nInogat wan taem long histri blong Port Vila Football Association (PVFA) we i lukim wan resis blong faenem wan wina blong go long Oceania Champions League hemi open i stap kam kasem las dei long wiken ia.\nFollem wan miting long yestede long konferens rum blong Port Vila Football Association (PVFA) i lukim olgeta klab oli agri nomo blong follem program olsem we i bin stap long dei 1.\nThe Pacific Games Council (PGC) has concluded a two day visit to Vanuatu to address the serious concerns which have threatened the ability of Vanuatu to organise the 10th Pacific Mini Games in December 2017.\nWetem olgeta aksen blong Port Vila Football Association (PVFA) Super League long las wiken, i lukim wan rikod namba blong kraod oli bin tenap blong witnessim tufala maj ia daon long Port Vila Stadium.\nWith the participation of Australia, Fiji, Kiribati, Cook Islands, New Caledonia, Solomon Islands, Tuvalu and Vanuatu, the 5th Vanuatu Junior Regional Championships is underway at the Vanuatu Tennis Club.\nThe Solomon Islands team have shown spectacular tennis skills during the tournament from Day 1 and have proved to be a team of great challenge in this 5th Junior Regional Championship.\nThe Vanuatu Cricket Association (VCA) has reached another milestone with the first ever community cup involving communities in and around Port Vila and Santo competing in a four day event this week.\nThe Pacific Games Council (PGC) is very disappointed that the Organising Committee for the Vanuatu 2017 Pacific Mini Games (VAN2017) has been forced to postpone major initiatives, including this week's scheduled\nThe Pacific Mini Games Organizing Committee- Van2017 says it has been forced to postpone major initiatives because of recent actions taken by the Government of Vanuatu.\nThe organising committee for the 2017 Pacific Mini Games remain confident key venues will be delivered on time, provided the weather gods are on their side.\nFollem Air plane we hemi crash wetem olgeta Serie A pleia blong Chapecoense futbol klab blong Brazil we oli stap redi blong go plei long fes leg blong faenol blong Copa Sudamericana long Colombia\nAfta long olgeta las maj blong premia divisen blong Port Vila Football Association long las wiken i lukim Shepherds United mo Spirit 08 oli go daerek long fes divisen long niufala sisen mo namba 7 long klasmen\nSurfing has the power to unite. It has a power to bring people from different backgrounds, ethnicity, age, socio-economic status, professions and nationalities together, connected by our love for the ocean\nVanuatu Karatedo Federation (VKF) i risivim finis fom blong nem mo weight blong olgeta karateka we bambae oli representem olgeta provins mo tufala taon, long National Games long Luganville (Santo).","id":"<urn:uuid:5ea639a1-b420-42ce-8d3e-f25b32d77979>","dump":"CC-MAIN-2017-04","url":"http:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/","date":"2017-01-16T14:56:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-04\/segments\/1484560279189.36\/warc\/CC-MAIN-20170116095119-00035-ip-10-171-10-70.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7568408251,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7568408250808716, \"pis_Latn_score\": 0.10441175848245621, \"eng_Latn_score\": 0.06520428508520126, \"pcm_Latn_score\": 0.020645102486014366, \"tpi_Latn_score\": 0.012999511323869228}","num_words":1711,"character_repetition_ratio":0.085,"word_repetition_ratio":0.029,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.475,"perplexity_score":17405.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"PM mo olgeta ripresentetiv blong EU\nPraem Minista Charlot Salwai hemi bin mitim Daerekta Jenerol blong International Cooperation and Development long European Commission, Stefano Manservisi long Sande.\nMr Manservisi hemi spendem few aoa long Port Vila long rod blo hem blong go long ofisol visit long New Caledonia. Taem we hemi stap long Port Vila, hemi mitim Mr Salwai long Ofis blong PM. Olgeta man we oli joenem hem lo taem ia i gat Jobst Von Kirchmann we hemi hed blong yunit long DEVCO we hemi injaj long Development Cooperation long Central Asia, Middle East, Gulf, Pacific mo Global Asia, Julian Wilson we hemi hed blong divisen long European External Action Service we hemi injaj long olgeta releisen wetem Japan, Korea, Australia, New Zealand mo Pacific, mo Ambassador Leonidas Tazpsidis we hemi hed blong EU delekeisen long Vanuatu be hemi stap long Solomon Islands.\nMr Manservisi hemi gat lunch wetem Mr Salwai, Deputi Praem Minista Joe Natuman, Minista blong Akrikalja Matai Seremaiah mo olgeta nara sena gavman ofisol befo hemi go long New Caledonia.","id":"<urn:uuid:be75f9e1-72a9-4b56-a25b-30e1d3cbeaf3>","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/143-pm-salwai-hemi-mit-wetem-olgeta-ripresentetiv-blong-eu-long-port-vila","date":"2017-06-22T20:43:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128319902.52\/warc\/CC-MAIN-20170622201826-20170622221826-00404.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5735965371,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":12,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5735965371131897, \"pis_Latn_score\": 0.4246273934841156}","num_words":267,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.61,"perplexity_score":15706.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Hon. Spika long behalf blong ol memba blong Parlemen wetem ol pipol blong Vanuatu, mi talem thenkio long H.E President blong Ripablik long Toktok we hemi mekem long haos ia mo mi biliv se ol pipol blong yumi truaot long Vanuatu oli harem ol important conserns we he,i resen long saed blong situasen blong nasonal sekuriti blong Nesen mo sekuriti blong pipol.\nH.E hemi tatshem sam aspect blong Nasonal sekuriti: Nasonal Sekuriti blong Nesen wetem ol citizens, rule of law, peace mo justice, sekuriti blong natural risos blong yumi wtem envronment, sekuriti long saed blong defence, situasen blong ol police Fos isiu blong unemployement.\nNasonal Sekuriti blong Nesen wetem ol citizens\n· inkris blong ol criminal activiti long Port Vila mo long ol aeland\nOlsem happiest ples long wol, i sad blong luk inkris blong plande form blong criminal activiti: stil, trespass, marijuana, rape mo incest. hemia hemi tru mo ikat nid blong mentenem physical presence blong ol police ofisa long everi aeland blong Vanuatu. Tede, ikat ol equipment blong wok mo police ofisa insaed, hemi nid blong maintenem presence blong police long everi aeland, ol new ofis post oli mas operet wetem ol police, nomo hemi no eventhough ino inaf.\nSituasen ino nidim police nomo, i nid blong yumi gat ol responsibol citizens , kavman i nid blong revisem system blong hem:\nØ Trougth long education long home; not only formal\nØ Trough long kastom education wetem rle blong ol jifs;\nØ Trough long role blong ol lida blong church;\nØ Trough long respect blong ol citizens, mo respect blo famili value\nLast yia, kavman i amendem penal code inkrisim ol penalties,\nHon. spika, kavman emi understandem increase blong population mo unemployement mo emi important blong addresem olgeta crimes we emi stap happen long kaontri we hemi no wok blong police nomo olsem oltaem yume stap tingitng.\ntedei, Kavman emi wandem se every stakeholder's oli mas participate blong addressem ol crimes long every levels, olsem long family, village, Aeras, aeland, Provinces, mo ol pablik institutions olsem schools.\nVanuatu Police Force long last yia 2016, emi bin organisem wan Community policing symposium we yumi bin witnesem plante stakeholders we oli bin attaendem mo gat gudfala outcome we ol stakeholders oli confirm commitment blong wok wetem police blong addressem ol crimes truaot long kaontri.\nHon. Spika, Kavman, emi stap wok blong olgate services blong police emi mas be decentralize iko long olgeta remote areas councils mo establishim wan strong close working partnership wetem wetem om stakeholders blong addressem olgeta dei to dei craem.\n· corapsen i afektem jastis mo Sekurity\nHon. spika, long poen ia, mo wantem talem se ino ol elected lida nomo oli save be sabjek long korapsen but ol civil servant too oli save be corapt, ol managers blong ok statutory body blong kavman too oli save be corapt.\nTaem we wan departmen blong kavman o wan statutory body i mekem se serves deliveri i fasfas long samfala pipol bat serves deliveri i hariap blong samefala nomo, o taem we wan departmen blong kavman o wan statutori body i stap penem rule of law blong favorem wan person, wan kampani o wan grup blong person, i minim se i kat corapsen insaed long institusen ia.\nHon Spika, yumi mas watjem gud too ol investa we oli kam long kaontri. Ol genuine investa bae oli kam, oli folam everi process blong wok wetem law blong kaontri mo oli invest. i kat few we oli kam stap tantanem raon olbaot long Port Vila, oli wandem luk everi Minista includum me as pream minista: Hon spika, yumi mas watch aot long ol kiaman investa ia from oli save lid i ko long korapsen.\nWhy corapsen i happen? i kat ol required legislasen mo regulesen:\nØ Problem blong educasen: either no enough or tumas blong save penem ol prosija\nØ problem blong law wages bat kavman i stap addresem naoia tru long GRT\nØ Ol institusen we oli responsible blong addresem corapsen oli wik or oli no kat inaf risos nid blong rifrocem\nv Auditor General i nidim wan niu legislasen;\nv Hemi nid blong kat amendmen long law blong ombudsman;\nv Hemi nid blong pablik Accounts i propose, wan legislasen long ol parliamentary committee\nv kavman i set up court blong anti korapsen las yia.\nHon. Spika, mo agri se kaontri mo especiali yumi ol lida, yumo mas stap oltaem long posisen blong showem se rule of law, Transparency mo Accountability oli stap olsem normal fasin blong wok.\n· Vanuatu: advocator blong pis, uniti mi jastis\nMr. spika, hemi tru se ol resposibol lida blong Vanuatu bai oli always advocated ol stampa toktok blong pis , Unity mo jastis, ùo bae oli tok agenseù ol narafala violation blonghuman raets long ol colonized kaontri we oli stap yet blong karem self-determination blong olgeta.\nLong poen ia, H.E i mentionem posibol threat blong wan forein intrusion mo atak mo hemi stap rifea long warning blong indonesia in rilesen long stand blong Vanuatu long kes blong wets Papua.\nVanuatu olsem wan independent state mo memeba blong united nations, he,i ratifaem ol resolusen mo ol Conventions blong UN we oli related long human raet.\nMo long saed blong decolonasasen, Vanuatu i adoptem afta independance Foreign polisi blong \" decolonasation\" we i legitimatem establishment blong Malanesian Speadhead Group- MSG\n· unemployement rate inkris\nHon. Spika, i true se plante pipol, especiali ol yangfala we oli liv long tufala town, Port Vila mo Lugainville, oli no save faenem wok, mo hemi wan sosol fakt se fasin blong no wok i contribut long jalenj blong sekuriti blong nasen.\nPlante taem, ol toktok oli stap talem se \" sapos yu no kat wok, go back long aeland long graon blong yu blong mekem laef blong yu\". Bat whael graon hemi blong kastom owna:\n1. Saez blong graon blong ol bubu i stap semak be populasen i continu blong grow long everi dei;\n2. Every man Vanuatu oli no gat smol size blong graon mekem se samfala family oli nomo gat graon;\n3. unnecessary dispute blong graon from selfishness i mekem plante man ples i ronze mo silim ples blong laev safely\nHon. Spika , isiu blong unemployement ino isi blong kavman hemi wan, bat hemibisnis blong everiwan we oli operate long ol economik activiti, especiali now ol stakeholder long pravet we i includim ol union. Kavman i stap blong mekem ol required regulasen we olifavorem economic growth or fasin blong impruvum raning blong bisnis mo semtam kivim employement opportunity\nØ fasilitetm coming blong ol investa tru long VIP, visa waver permanent visa\nØ land isiu wetem amendment blong ol law blong kraon\nØ Prioritiseim ol investment long: infrrastructure, tourism, sekta blong agrikalja\nØ retirement programme we kavman i introdusim mast yia\ni should openem job opportunity, ol narafala policies we kavman i stap underplanem\nØ openemap more market\nØ fasilitetem labour mobility tru long legislasen long parleamen; ( trade agrimen)\nØ impruvum access long education i kasem yia 10;\nØ inkrisim budget blong scholarship;\nØ inkrisim ol diplomatic missions\nBat heli ia nid blong improvum role blong sam institusen blong addresem employemen blong ol yut\nØ Ministry blong youth\nØ Labour Departmen: i concentrate long RSE tedei mo inomo adresem role bong hem blong protection blong loca labour blong ol Ni-Vanuatu mo putum ol raet wages, tedei mi admitim se i gat violation long raet blong workers long Vanuatu.\nØ immigration: i mas reflectem policy blong kavman blong promotem investmen long Vanuatu\nmo strongly apil i go long pravet sekta blong kam forward blong wok wetem Kavmanblong openem maket blong labour. Vanuatu ini save depend nomo long kavman blong krietem ol job. yumi kam tru finis long comprehensive Reform Program (CRP) we long taem ia, yumi bin adoptem polisi blong \" praevet sekta lead growth\". Tedei, yumi wandem luk se pravet sekta i continu blong lidim econo,ic growth long kaontri blong yumi. taem kavman i mekem pat blonghem, praevet sekta i mas mekem pat long hem. Mi tekem opportunity blong talem thankio long praevet sekta long participate long hem.\nSekurity blong natural Risos blong yumi wetem environmen\nH.E i tokbaot too skurity blong ol natural risos mo environment. Hon. Spika, long poen ia, Ministry blong Climate Change wetem ministry blong Agriculture oli kat finis in place ol law wetem ol required legislasen blong tekem kea long sekuriti blong ol risos olsem marine risos mo natural forest. Inomi problem blong law o regulasen, bat hemi problem blong yumi we yumi iusum ol natural risos zitaot kea, yumi gat ol law mo regulasen oli stap, yumi gat too ol kastom regulasen mo kastom praktis oli stap long wanwan aeland blong yumi long protektem ol natural risos. Bat ol kastom praktis too oli stap lus. Atitiud bling yumi ol man Vanuatu i mas change nomata populasen blong yumi i stap grow, from duty bong yumi hemi blong tekem kea long ol natural risos ia blong se long future generasen bae oli benefit long olketa\nMr. spika, Kavman bae i tekem kea long rikuest blong head of state blong saed blong eria blong Vat tade blong i stap olsem marine National Reserve.\nVanuatu Police Fos\nHon. Spika, H.E i tok plande long saed blong Vanuatu police Fos.\nVanuatu Police Force we hemi establish under long police Act Cap 105, emi responsible blong mentenem loa mo oda, mo sekirity blong Ripablik blong Vanuatu. Kavman since long pas yia emi bin recruit folem wokfos renewal program blong Vanuatu Police Force we yumi lukim plante memba oli bin retire mo kavman emi recruitim ol niu membas.\nKavman, hemi understand olgeta social mo economic developmen we hemi stap tekem plas naoia long kaontri mo considerem olgeta disadvantage blong ol developmen ia we mbai hemi save underminim rule blong loa mo sekurity authority blong independent state ia.\n· Vanuatu Police Fos hemi under-staff blong servem pipol blong Vanuatu we numbe blong hem i continu blong grow\nHon.Spika, kavman hemi bin luk save Nasional sekuriti blong nasen ia olsem wan long ol praority blong hem therefor he,i addesem tru long Nasional Sastainable developmen plan blong 2016 to 2030 unda long social pilar namba 5 we itokbaot sekuriti, pis mo jastis.\nKavman hemi luk save sapot blong intanasional supporting patna Agenci olsem Vanuatu Australia Policing Jastis Proram mi Defence CooperationProgram long saed blong providem assistance i kam long Vanuatu police Force mo blong Participate long ol intanasional mo regional forums. Kavman hemi luk save mo continu blong sapotem ol bilateral mo multilateral Agreement we oli bin established folem ol mutual understanding mo common interest blong ol rigional mo intanasional sekuriti Agency wetem Vanuatu Police Fos.\nGavman hemi acknowlegem se Vanuatu Police Fs hemi gat olfala wokfos mo hemi unda staff. Hemi gat urgent nid blong gat wan ricrutmen lon gthis yia blong fulmap space blong retirees we oli leavim fos mo blo fulmap ol empty positions long current approved structure we i stap.\n· Vanuatu Police Fos hemi lack long risos developmen mo capasiti bilding mi hemi nid blong isum ol latesr technological devemopment blong alawem hem blong operat efisiently mo confidently.\nHon. spika, long saed blong niu teknology, kavman emi putum ol praority long wanem niu teknologie yumi nidim blong helpem wok blong police mo yumi save sustainem\nKavman tru long sapot blong ol donna patna long Vanuatu Australia policing program oli stap rolem aot police Informasen managemen system long olgeta Police stations truaot long olgeta main centa mo provinces blong yumi.\nAs mi stap toktok, Northern Command -Santo, Lakatoro-Malekula, Saratamata-Ambae, oli stap wok long police Informasen System ia finis whilst wok stap ko hed long southern command mo Isangel long Tanna.\nPolice Informasen Management System ia hemi kivim long yumi accurate incidents mi registered crime we oli happen long olgeta areas blong yumi truaot long Vanuatu.\nSystem ia hemi kivim informasen blong olgeta crimes we oli stap happen long olgeta village, areas, aeland ùo provinces. Hemi givim namba blong olgeta viktim mo olgeta we oli mekem trabol oli blong wanem aeland, wanem religion, hemi wok or i no wok, includem wanem part blong kaontri blong yumi i kat ol wanem kaen crime emi stap heppen long hem.\nPolice Informasen managment System ia mbai hemi providem accurate informasen long ol real incidents mo crimes blong helpem kavman taem hemi mekem desisen long loa, oda mo sikuriti long future.\nHon. Spika, long saed blong ol equipmen, kavman hemi bin tekem measure wetem sapot blong olgeta partna mo jenisim samfala equipmen's we Vanuatu police Force hemi stap usum blong mitim intanasional standards o requirements. Olgeta equipment ia olsem; thankio long chinese:\n1. Ol masket ze yumi putum aot hemi ol self loading move i ko long famas,\n2. yumi gat wan forensic lab we hemi stap certifyem ol finger prints we oli karem long crime scenes mo testify long court\n3. Olgeta trak we oli very helful lonf taem blong humanitarien sapot during long disasta\n4. Repair mo maintenance blong RVS Tokoro mo RVS Turoroa,\n5. Repairs blong ol office building mo staff long cooks barrack long Vila TIroas barrack long Santo.\nKavman hemi continu blong wok blong reviewem olgeta equipmen we hemi nid blong jenchem blong mekem hemi happen. Mi tekem opportunity blong talem ol developmen patne olsem: Australia, China mo New Zeland.\n· Ol memba blong Vanuatu police Fos mo olgeta we oli wo long helt oli the lowest paid officer blong Vanuatu.\nLong poen blong salary level, GRT i stap achessem blong ol Police ofisa, Hon spika, Kavman tru long ministry blong internal affairs, police Departmen mo Departmen bong government Remuneration tribunal oli just completem wan salary review blong Vanuatu Police Force.\nAnalysis hemi compare wetem ol police serves blong samfala kaontris mo narafala commisions, considerem nature blong work mo cost blong living long Vanuatu blong mekem sure se olgeta members blong Police Force oli deservem wan salary structure we hemi suitim nature wok blong olgeta.\nRevised salary structure ia hemi stap wetem Department blong Gavman Remineration Tribunal blong oli finalesem blong ko tru long few formal process before kavman hemi implementem.\nHon. spika, kavman, mbai hemi kamaot yet blong officially announcem taem niu salary blong Vanuatu police Force hemi kam into Force.\nFolem retirement package, Police should be capable blong recuitim il niu memba blong fos blong replacem olgeta we oli retire folem age mo olgeta we oli retire folem health problem.\nPlan blong kavmanhemi blong recruitim requied numba we fos i nidim folem decision blong Police Services Commission.\nVanuatu Police fos i nidim training: FAT i requirem kavman blong invest long niu aquipmen mo training. Kavmen i nid too blong leftemap level blong police school.\nPolice i mas ket wan operating budget we i allowem hem blong stap more closer long ol pipol.\nConclusen\nLong conclusion Mr spika, wetem limited resos we Vanuatu i kat, someone i save mekem wan observesen se skuriti blong nesen i stap long wan vulnerabol situasen. Folem limited resos blong Nesen ian ol saksesif Kavman since independance kasem tede oli save afordem nomo blong faenemm cost blong Fos we i stap naoia. However, hemi duty blong Kavman blong OLTAEM improvum situasen mo environment we Vanuatu police fos i stap operate long hem, bat Vanuatu ino save aford blong pem cost blong mentenem wan full fledge military army bat i stap long Nasional sekuriti Kaonsel\nHon. spika, givim taem long mi blong aknolejem ol kontribusen blong ol donor partners blong yumi from ol partnershi program we Vanuatu Police Fos i kat wetem olgeta. help blong ol partners blong yumi i mekem se situasen blong Fos blong koantri i stap long stage we yumi lukim tede\nHon. Spikan givim taem long mi too blong aknolejem ol kontribusen blong ol jifs, ol lida blong ol ko,uniti wetem ol lida blong church truaot long kaontri long ol wok we oli mekem wetem Vanuatu Police FOs blong mentenem sekuriti, pis mo uniti i stap oltaem long Ripablik blong Vanuatu. Kavman i putum wan suplementary budget long VFF from pacific games, mo long 2017 Pacific Mini-games, kavman bae i provaedem sekuriti olsem we organizing komiti bae i requirem, mo i putum supplementary budget ia long hem.\nHon. Spika, H.E i klosem toktok blong hem wetem wan consern we hemi resem long saed blong distribusen blong cyclone relief long Torres.\n· Fasin blong saplaem ol Non-helthi medecine ino polisi blong Kavman we mi lidim tede\n· Fasin blong mekem fulap assessment mo slowem disturbution blong food mo wota relief ino polisi blong Kavman we mi lidim tede\nI true se assesment i tekem taem. Bat Mr Spika, mi wantem aknowledgem kontribusen blong ol dona patna long response we oli givim toward ol pipol mo long assesment we oli afekted by tropical cyclone dona. COM i disaed finis blong declarem Torres grup i wan disaster zone, ol victime se before long Pam.\nol issue blonf nasional sekuriti wei oli raised by President oli important bat oli nidim risos. Yumi mas Lukluk long revenu mi mekem ol necessary reforms folem ol challenges we oli raised today.\nHon Spika , thankio blong allawem mo blong respond long toktok blong H.E\nLong namba 1 Jun 2017, Presiden blong Ripablik blong Vanuatu, Father Baldwin Lonsdale hemi ofisioli openem fes ordoneri sesen blong palaman blong 2017. Hemia nao i tok tok blong Father Lonsdale:\n\"Honorable, Spika Blo Parliament: Esmon Sai,\nHon. Praem Minister: Charlot Salwai Tabimasmas.\nHon. Leader blong Opposition: Ishmael Kalsakau\nHon. Chief Justice: Vincent Lunabek\nHon. Deputy Praem Minista,\nHon. Ministers blong Government,\nHon. Members blong Parliament,\nPresident blong Malavatumauri,\nChairman blong Vanuatu Christian Council:\nExcellencies mo members blong Diplomatic Corps\nPresident blong Vanuatu Council of women\nPresident blong Nasonal Youth Council,\nPresidents blong ol Provinces,\nLord Mayors blong trifala Municipal Councils,\nPresident blong Chamber blong commerce mo Industries\nOl civil society lidas throughout lo Vanuatu,\nOl man, woman, ol youth, ol pikinini, ol inmates long Correctional Centers, ol special Group, Ol wokman both Public mo private sector employees, mo general public blo Vanuatu.\nHon. Spika,\nThank yu blong mi save addressem National Parliament ia wan moa taem long fes Ordineri session blong hem long yia ia. Bifo mi mekem statement blong mi long Parliament tudei, allaoem mi smol taem blong mi joenem Hon. Prime Minister blong registerem mo congratuletem ol National heroes blong yumi long performens blong U20 Soccer World Cup long South Korea. Indeed U20 blong Vanuatu hemi mekem Vanuatu I proud long outstanding performance blong hem. Thank you long Coach mo technical team blong preparem ol players blong oli save displayem professional standard blong football blo yumi we hemi sapraesem ol soccer world.\nAddress blong mi tudei, mi disaed blong addresem yumi olketa leaders – political leaders, church leaders, ol chiefs, woman leaders, youth leaders mo ol citizens blong Vanuatu long concern blong me, we hemi National Security blong Nation. Hon. Speaker, Republic blong Vanuatu, olsem wan sovereign Nation, mas at all times upholdem principal blong democracy mo sovereignty blong hem olsem wan independent state, security hemi stap wan priority blong yumi ol leaders mo ol citizens.\nHon Speaker,\nEver since taem yumi kasem Independence, ol founding Fathers blong yumi I bin disaed se, kaontri blong yumi I mas stanap long wan Motto we Yumi evri wan I save long hem; \"long God yumi Stanap\". Mi wandem yumi luk long security blong Neson blong yumi olsem we writer blong Psalms I stap talem long buk blong hem olsem;\n\"those who trust in the Lord are as Mt. Zion, which cannot be moved, but abides forever\". ( Psalms 125:1)\nOlgeta founding Fathers blong yumi oli bin wandem lukim God olsem stampa blong neson blong yumi, mekem se oli mekem covenant ia wetem God. Neson we i founded long God, security blong hem hemi olsem mountain ia we ino save muv. Long lukluk ia nao, mi besem stampa toktok blong tudei se; \"National Security blong Vanuatu I mas be rooted long God\".\nFollem ol previous kols blong mi long Kavman blong sortemaot ol outstanding klems blong olgeta fos Membas blong yumi, tudei mi addressem Parliament ia, long issue blong National Security, we ol Force Members, VMF and VPF, other agencies oli stap providem.\nTHE NATIONAL SECURITY OF THE NATION AND HER CITIZENS.\nVanuatu olsem wan Sovereign State hemi exist within wan global community, mo wetem limited resoses we yumi gat, security blong neson ia hemi stap long wan vulnerable situation. Nation mo citizens blong Vanuatu I stap long wan bigfala risk tudei, from Vanuatu hemi very vocal long plante sensitive issues we I stap happen tudei long ol international forums. Wetem brief ia mi wandem haelaetem samfala issues we yumi ol lidas I mas start blong addressem.\nIncrease of criminal Activities throughout the islands especially long Port Vila.\nHon. Spika,\nTwo taems happiest Nation on the planet, I stap displayem wan fasin we kaontri ia ino needim nating. Long ol islands blong yumi tudei, kaontri I start blong lukim se ol Criminal Activities I start blong happen long ol Provincial Centres blong yumi, mo hemi stap involvem ol yang pipol long ol forms blong theft, trespaases, marijuana i stap kam antap naoia, mekem problem wetem ol girl without consent blong olgeta too I stap go antap olgeta, mo sad scenario we hemi kam antap bigwan hemi incest we I stap happen long ol homes blong yumi, Yumi mas start blong addressem ol issues ia naoia before hemi too late. Population hemi stap grow bigwan mo wetem population growth ia, yumi stap witnessem increase blong crimes too I kam bigwan\nCorruptions affecting Justice and Security:\nHon. Spika,\nWetem demand blong inflow of new ideas blong kat more mane long wan rod we hemi no follem loa, hemi Corruption. Vanuatu olsem ol island nation state, oli kam victim long issue blong Corruption. Taem yumi ol leaders blong nation I tekemap lidaship blong yumi, yumi mas tingbaot ol trust we ol pipol blong kaontri ia I bin plesem long hand blong yumi.\nAnytime we Corruption hemi penetretem ol lidas blong kaontri ia, yumi stap blong witnessem lawlessness, weak administreson, jallenges long independent judicial systems blong yumi mo evri key institutions blong kavman blong dei. Long issue ia, mi alertem Honorobol Haos ia, mo nation, ol citizens Mr. Speaker se, as far as possibol, yumi ol lidas blong neson ia, yumi mas wok strong blong putum bak trust blong ol Partners blong yumi, mo ol potential Investors blong yumi save showem se, Rule of Law, Transparency mo Accountability oli ol norms we kaontri I stap upholdem ol taem. Mr. Speaker, hemi abaot taem yumi liv long ol Principles ia, mo stopem ol lip service notion long ol important principles ia. In short, yumi ol lidas I mas \"walk the talk\".\nMi wandem stressem se plante Corruption I stap happen long ol Kavman instituitons, ol statutory bodies blong kavman, I mekem se, Commision of enquiry I mas be appointed blo mekem investigation long ol institution ia. Fellow sitisens, mi stap kol long yumi evri wan I mas be accountntable long ol roles mo responsibilities blong yumi blong yumi no spolem nem blong hae Ofis blong yumi.\nVanuatu: Advocator for Peace Unity and Justice:\nHon. Spika,\nVanuatu as seen by other Pacific Island nesons olsem se hemi advocator blong ol stampa toktok ia antap, mo long ol narafala human rights voies blong colonized kaontries we I stap yet blong oli karem self- determination blong olgeta. While yumi stap promotem ol principles ia, yumi forketem se yumi stap putum yumi long threat we bai hemi save affektem yumi long ol foreign intrusion or Attack. Mi rememba rightly se, wan kaontri I bin warnem yumi two taem finis, long stand blong yumi for West Papua case.\nHon. Spika, hemi important blong yumi olsem wan sovereign neson I mas lukluk seroiusly long Defense mo National Security Policy blong yumi. Aggression blong ol nara kaontri I save kosem yumi blong lusum Sovereignty blong yumi. Hemi bilif blong mi se Vanuatu I mas gat wan Policy in ples kwick taem blong stat blong addressem national defence mo national Security strategy blong neson ia.\nUnemployment Rate on the rise.\nHon. Speaker,\nIssue blong Unemployment or fasin blong lukaotem work, hemi wan bigfala fakta mo hemi contribute long jalenj blong security blong neson mo welfea blong pipol blong yumi. Plante taem, taem we nid blong pipol ino fulfil, oli createm ol narafala ways blo satisfaem olgeta. Samfala hemi ol gudfala ways, samfala I save go agensem law mo ethics blo sosaeti, olsem we mi bin tajem finis antap. Long Vanuatu, yumi lucky from mama graon blong yumi I stap, we pipol I depend long hem blong save liv mo kakae long hem. Be size blo graon I stap semak, be populesen we I dipen lo graon ia I continue blo grow. Hemia I save kosem pipol blo oli muv blo lukaot ol opportunities lo nara ples.\nHon. Speaker, mi addressem issue blong Unemployment olsem wan konsen blong nationlong Parliament mo long Kavman blong putum ol polisi in ples blong atraktem ol job creation Opportunities long ol youth blong yumi we I komplitim ol studies blong olgeta, mo olgeta we oli graduate long ol vocational centres blong yumi.\nHalf blong populesen blong yumi hemi ol yangfala mo pikinini we oli no kasem 20 yia yet. Populesen ia nao bae yumi need blo invest long olgeta blo oli save buildimap kaontri long tumoro. Yumi need blong equipim olgeta wetem ol right skills, ol right tools, gudfala access long ol resources olsem finance, education, work, market opportunities, blo oli save contribute blong bildimap kaontri blong yumi. Sipos ol polisi blo yumi oli overlukim ol eria ia, bambae ol issue blong, crime mo security blo yumi mo welfare blo majority blo pipol I stap long kwesten mark.\nSECURITY OF OUR NATURAL REOSURCES AND ENVIRONMENT.\nHon. Speaker,\nAs much as impotent blong National Security hemi impoten, wetem ol sitisens blong hem, mi nao addressem security blong ol natural resources mo environment blong yumi. Vanuatu's resources hemi very impoten long development aspect blong hem so yumi mas start blong mekem sua se security blong ol resources ia hemi kam priority. Marine Resource blong yumi hemi bigwan, more too ol natural forests blong yumi. Bifore yumi exploitem olgeta, hemi gud yumi ol lidas I mas stap blong tekem measures blong putum ol klia policies blong kavanem security blong ol finite reosources ia.\nOl risoses ia oli ol means blong providem Food Security we hemi kam wan important agenda long ol global forums tudei. Olsem part blong ol Fundamental duties blong yumi, olsem we hemi stipulated long Constitution long Chapter 2, Part 2, Article 7; sub-section (d) hemi state olsem;\n\"to protect the Republic of Vanuatu and to safeguard the national wealth, resoureces and environment in the interest of the present generation and of the future generations\"\nMi stap kol long Parliament ia blong lukluk long ol security blong ol resources blong yumi, mo start putum in ples ol necessary policies mo ol laws we I save safeguardem ol viable resources blong kaonti ia. Hemi taemly se yumi mas start blong gat concern olsem wanem ol resources blong yumi hemi used.\nLong saening blong Motalava Maritme Treaty long October long 2016, mi bin askem Kavman blong declarem se Vat Tade Area hemi shud kam olsem wan Marine National Reserve, we Kavman I nid blong legisletem wan loa blong enactem kol blong mi ia. Small Rocky island ia, hemi populated wetem wild life, mo ocean around long area ia hemi rich long Marine life. Yumi ol lidas blong tedei, sapos yumi gat concern long ol pikinini blong yumi blong gat access long ol wild life populeson long anywea long Kaontri long tomorrow, yumi mas start blong act tudei, blong safeguardem ol resources ia.\nTHE VANUATU POLICE FORCES:\nHon. Spika,\nFollem olgeta events we I stap happen long world tede, mo long region blong Pacific, mo tu long kaontri blong yumi hemi kam wan big concern blong mi long saed blong security.\nTaem yumi tokbaot National Defence mo National Security, yumi stap tokbaot Vanuatu Police Force we currently, hemi accomodetem Vanuatu Police Maritime Wing, Vanuatu Mobile Force mo Police. Start long 1980 I kam kasem tudei, VPF I bin able blong mekem 19 Recruits evri wan. Long manis ia, trifala grups ia ikat about 639 personnels evriwan after we samfala I bin resivim Retirement Letters blong olgeta long 22nd May 2015. By the end of 2017, VPF hemi should retaerem wan grup blong 65 VPF membas namba blong Fos I drop iko daon long 574.\nVanuatu Police Fos hemi under–staff.\nHon. Spika,\nMi stap relayem ol informeson ia long Honorable haos ia tudei, blong givim wan idea se ova long past 37 years, hemi luk olsem Nasonal Security blong yumi hemi no wan priority. Wetem ol very vocal stand blong Vanuatu long ol international Forums, mi bilif se Vanuatu kavman I mas start blong tingting strong blong strengthenem VPF mo VMF. Tudei Population blong Vanuatu hemi stap grow iko from 300,000, be taem yumi lukluk long namba blong ol pipol we I responsible blong holem taet pis mo security blong kaontri, hemi small tumas. Vanuatu Polis Fos anda long tri fala institutions ia oli under-staff.\nLack of Human Resource Development and Capacity Building.\nHon. Spika,\nMi stap kol long Parliament blong mekem sua se, Vanuatu I mas appreciate ol latest development blong technology mo assistim ol VPF personnels blong oli equipped wetem ol know how; blong oli save adjust blong operet long ol new save we Informeson mo technology hemi stap develop long ol different levels blong olgeta; mo too oli save hao blong usum ol latest inventions blong developem Force Strategies.\nHon. Spika,\nWanem taem nao bai yumi upliftim ol morale blong FOS membas blong yumi, blong oli save se kavman mo pipol I gat concern long ol wok blong olketa. Hon. Membas blong Haos ia, mi stap kol long yumi ol lidas blong luk impotence blong Fos mo advancem ability blong olgeta wetem ol latest technological development mo save.\nLong note ia Hon. Speaker, allowem mi blong mi acknowledgem ol kontributions blong ol donor Partners blong yumi especially we oli gat partnership Program wetem VPF. Recently mi wandem acknowledgem thank yu blong Vanuatu Kavman iko long Australia blong repair blong RVS Tukoro, mo Chinese Kavman long ol donations iko long Vanuatu Mobile Fos wetem ol equipment mo Vehicles.\nVanuatu Police Force are the Lowest Paid Officers in Vanuatu.\nHon. Speaker,\nWetem continuation blong rate of living long Vanuatu hemi continue blong ko antap, mi feel sympathetic wetem Vanuatu Police Force, we oli continue blong faithfully servem neson blong yumi, wetem low salary, mo semtaem struggle blong survive wetem family blong olgeta. Any kavman long eni kaontri we hemi concern lo pis, security, unity, loa mo Order, bambai oli mekem sua se ol loa enforcement Officers ia oli deservem wanem we hemi due long olgeta.\nMi stap kol long Honorbol Haos ia blong sapos ministry responsibol long GRT blong stap lukluk blong increasim ol benefits blong ol VPF members sapos hemi no stap lo process yet. Sapos hemi stap yet, hemi gud blong resem iko long level we hemi nid blo kasem. Long wei ia, yumi stap boostim morale blong wok blong olgeta, mo yumi save lukim real value mo service blong ol VPF blong yumi.\nHon. Speaker,\nI bin gat wan taem we yumi ol lidas I bin lukluk long ol badgets blong olgeta or yumi stap maintenem nomo Badget we I bin stap bifo. Plante taem, taem ol pipol I needim olgeta, oli no gat fuel both long ol vehicles mo RVS Tukor blong provaedem needed service ia mo serveilence long ol wotas blong yumi. Mi stap kol tudei blong yumi ol lidas responsible, blong mekem sua se budget blong VPF hemi inaf blong mekem opereson blong hem.\nAs mi klosem ol toktok blong mi, mi stap wandem remaendem yumi se Vanuatu hemi stap olsem wan united Republic. Long anytaem we Disaster I straekem Kaontri, kavman I mas step out blong givim assistance long olgeta we oli affected wetem ol necessary mo safe Products blong hemi no affectem ol affected pipol blong yumi. Reliable sources I revealim se anda long recommendation mo instrakson blong wan Ministri, sam saplaes we I kasem ol pipol blong Torres through long wan agency, hemi no healthy mo hemi contribute blong kosem sik long ol pipol blong Torres. Food mo wota relief too ino kasem olgeta yet, from oli stap mekem assessment yet. Mi kol long Kavman blong mekem sua se hemi treatim evri pipol sem mak, regardless long any ples we oli kamaot long hem.\nHon. Speaker,\nNarafala consideration blong yumi nao se wanem kaen security nao bambai yumi givim iko long athletes we bambai oli kam long Vanuatu long 2017 Pacific Mini-Games? Yumi rere blong provaedem security we oli wandem or was we?\nWetem ol Concerns ia, mi tekem taem naoia blong announcem 2017 bill we bambai ikam bifo long Parliament ia:\n1 Bill for the Tax Administration Act No. of 2017\n2 Bill for the Value Added Tax (Amendment) Act No. of 2017\n3 Bill for the Business Licence (Amendment) Act No. of 2017\n4 Bill for Import Duties (Consolidation) (Amendment) Act No. of 2017\n5 Bill for the Stamp Duties (Amendment) Act No. of 2017\n6 Bill for the Land Acquisition (Amendment) Act No. of 2017\n7 Bill for the Land Leases (Amendment) Act No. of 2017\n8 Bill for the Land Reform (Amendment) Act No. of 2017\n9 Bill for the Strata Titles (Amendment) Act No. of 2017\n10 Bill for the Supplementary Appropriation (2017) Act No. of 2017\nHon. Speaker,\nPrime Minister, Leader of the Opposition and distinguished invited Guests,\nmi tekem honour ia mo respect blong declarem se, tudei 1st June 2017, Fes Ordineri session blong Parliament blong Republic of Vanuatu hemi officially Open\".\nSpeech blong Praem minista\nMi joienem masta blong ceremony blong talem thankyu long presence blong yufala long afternun ia blong witnisim handing ova blong some equipment blong military we i kam from kavman Repablik blong China. People Repablik blong China i continu blong kam wan long main patna blong development blong Vanuatu mo sapotem effot blong development blong Vanuatu taem we oli etablishm bilateral relation long 1980 Hem long rison ia kavman blong Vanuatu hem i laekem blong continu blong maintenem good diplomatic relation we i kat wetem pipol mo kavman blong China tru long chinese policy. Ceremony blong teidei i makem wan other step blong development blong headquota blong Vanuatu Mobile Force ,Cook Barrack long Vila. hemia wan saen blong comitment blong Kavman blong Vanuatu blo developem VMF long wan higt level blo sikiriti. Hemi namba tu taem we VMF i ricivim havy military trak equipment mo uniform.","id":"<urn:uuid:bf29abc9-c468-4ee0-bec1-6cee982b5d58>","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/pres-rilis","date":"2017-06-22T20:45:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128319902.52\/warc\/CC-MAIN-20170622201826-20170622221826-00508.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9900478125,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.990047812461853}","num_words":8611,"character_repetition_ratio":0.061,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.99,"perplexity_score":16001.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"歌詞\nNo Rock No Lifeに関連があるかもしれない動画(YouTube)\n|地上最強新娘 [ED1]「NO ROCK NO LIFE」Honey Bee [MX 720x720 x264]|\n|No Rock No life Honey Bee|\nよければ見てください.\n|Sumomo mo momomo Ending-song|\nsound only. Sumomo mo momo endling song (No Rock no Life) from Yuria\/Honey Bee.\n|No Rock no Life [ Sumomo Mo momomo ]|\nfirst ending.\n|Sumomo mo Momo mo ~ No Rock, No Life.|\nNo Rock, No Life. The first ending to Sumomo mo Momo mo :).","id":"<urn:uuid:feac2dc9-e02b-47c1-9477-0ba9f5eef198>","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.kasi-time.com\/item-8214.html","date":"2017-08-19T00:08:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105195.16\/warc\/CC-MAIN-20170818233221-20170819013221-00072.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5519331694,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5519331693649292, \"pcm_Latn_score\": 0.08923099935054779, \"hwc_Latn_score\": 0.03249940648674965, \"kwn_Latn_score\": 0.031239861622452736, \"mui_Latn_score\": 0.031017782166600227, \"glg_Latn_score\": 0.029390603303909302, \"wes_Latn_score\": 0.01356782577931881, \"spa_Latn_score\": 0.011616370640695095, \"kua_Latn_score\": 0.010753088630735874, \"rop_Latn_score\": 0.010295058600604534, \"vol_Latn_score\": 0.010240931063890457}","num_words":116,"character_repetition_ratio":0.096,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.292,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.29,"perplexity_score":11612.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praem Minista Charlot Salwai, hemi bin maneij blong digim mo hitim blong festaem olfala haus bihaen long ofis blong PM last fraede wetem diga blong wan kampani blong China we hem nao, bae hemi buildim niu ofis blong PM.\nProjek ia, bae hemi lukim bae kampani blong China ia, bae hemi pulum daon haus we AG, lanwis dipatmen mo ol nara dipatmen anda long PM, oli bin stap insaed.\nBae hemi buildim wan niu wan mo bae hemi buildim tu ol niu haus bagegen olsem we yu long plan we istap bihaen long foto.\nHaus we ofis blong PM mo Kansel blong ol Minista istap insaed, bae hemi stap nomo be bae oli rinovetem nomo.\nAdvertisements","id":"<urn:uuid:b81546e3-ce3a-40d6-b628-db23448ed86a>","dump":"CC-MAIN-2018-13","url":"https:\/\/indigenouswatch.wordpress.com\/2016\/05\/19\/pm-salwai-i-givim-fes-signal-blong-pulum-daon-haus\/","date":"2018-03-24T15:55:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-13\/segments\/1521257650730.61\/warc\/CC-MAIN-20180324151847-20180324171847-00171.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6729559898,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6729559898376465, \"pis_Latn_score\": 0.3269708454608917}","num_words":160,"character_repetition_ratio":0.103,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.524,"perplexity_score":15682.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Namba tri Lapita Festival this year ba hemi hapen lo sem taem wetem Mini-games stat lo 5th December kasem 14th December 2017 lo Korman.\nStorian blo Lapita hemi kavremap Pacific from evidens blo ol man ya yumi faenem stat lo PNG hemi kam kasem yumi lo Vanuatu mo go kasem Polynesia.\nBa lo taem ya tu e gat 'slow food' exhibition we ba hemi stap olsem pat blo Lapita festival we ba yumi soem ol difren kaen kakae we yumi gat lo Vanuatu.\nBa e gat tu ol difren cultural activity we hemi inkludum ol kastom danis, demonstration lo ol kastom fasin blo mekem ol samting olsem basket, mat, carving, ol jen\/nekles, magic show, mo sam lo ol kastom kakae blo yumi, mo plante mo.\nLapita festival Comiti hemi stap askem sapos you we you intres blo tek pat lo Lapita Festival lo yia ya blo kam antap lo Kaljoral Senta mo givim name blo you mo wanem we you wantem mekem.\nHemi wan janis blo yumi blo promotem ol difren kaen samting\/kastom we yumi gat lo ol nara kaontri lo rijen.\nBlo save mo information about event ya, kam lo Vanuatu Kaljoral Senta mo askem.","id":"<urn:uuid:233f2d48-53b8-4a30-8f77-29aed2b0a3c3>","dump":"CC-MAIN-2018-43","url":"https:\/\/www.yumitoktokstret.today\/number-three-lapita-festival-lo-5th-december-kasem-14th-december-2017-lo-korman\/","date":"2018-10-21T11:27:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-43\/segments\/1539583513844.48\/warc\/CC-MAIN-20181021094247-20181021115747-00483.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5498273969,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5498273968696594, \"pis_Latn_score\": 0.43836262822151184}","num_words":241,"character_repetition_ratio":0.067,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.525,"perplexity_score":16660.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ambaseda blong Franis, Mista Robby JUDES i visitim Vanuatu Meteoroloji mo GeoHazad Dipatmen wetem Nasonal Disasta Manejmen Ofis.\nAmbaseda blong Franis long Vanuatu, Mista Robby JUDES, hemi visitim Vanuatu Meteoroloji mo GeoHazad Dipatmen mo long sem taem hemi visitim tu Nasonal Disasta Manejmen Ofis. Ambaseda Robby JUDES i visitim tufala bodi ia blong luk gudfala wok we tufala i stap mekem taem ol disasta oli stap hapen insaed long kaontri.\n- Ambaseda blong Franis, Mista Robby JUDES, hemi stanap wetem Esline GARAEBITI, Maneja blong GeoHazad Dipatmen.","id":"<urn:uuid:87eb5885-db1c-4d62-a415-02cec9ce416b>","dump":"CC-MAIN-2019-18","url":"https:\/\/vu.ambafrance.org\/Ambaseda-blong-Franis-Mista-Robby-JUDES-i-visitim-Vanuatu-Meteoroloji-mo","date":"2019-04-24T22:13:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-18\/segments\/1555578663470.91\/warc\/CC-MAIN-20190424214335-20190425000335-00069.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9811457992,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9811457991600037, \"pis_Latn_score\": 0.018388740718364716}","num_words":139,"character_repetition_ratio":0.113,"word_repetition_ratio":0.092,"special_characters_ratio":0.173,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.988,"perplexity_score":15686.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"President blong \"Union Calédonienne\" mo semtaem Spokesman blong (Front Libération Kanak Nationaliste et Socialiste) FLKNS movement, Daniel GOA i reaffirmem bakeken political position blong hem konsenem tufala aelan, Matthew et Hunter.\nOfis blong Pablik seves commission i talem se issue blong delay long process blong salary blong olgeta helt wokas long ol hospital araon long Vanuatu hemi problem blong administration long Helt Depatmen.\nThe Vanuatu Broadcasting & Television Corporation owns a National Radio Service called Radio Vanuatu, two commercial FM Station Paradise FM in Port Vila and Halo FM in Luganville and a National Television Service free to Air Television Blong Vanuatu.","id":"<urn:uuid:046803cf-715a-4f8a-9406-1989cb585efe>","dump":"CC-MAIN-2019-22","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius?start=162","date":"2019-05-22T15:50:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-22\/segments\/1558232256858.44\/warc\/CC-MAIN-20190522143218-20190522165218-00388.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7889953256,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7889953255653381, \"pis_Latn_score\": 0.13795040547847748, \"eng_Latn_score\": 0.03582996875047684}","num_words":177,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.163,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.494,"perplexity_score":17646.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"User:Ţħėőďŏŗǽ\nHalo, nem blong me Teo mo mi kam long Rusia. Mi toktok no gud tumas Bislama.\nAtikel blong me: London, Toktok Rusia, Ukraine, Flag blong Ukraine, Kaontri, Asia, Flag blong Rusia, Flag blong Vanuatu, Tafea, Toktok Ukraine, Penama, Gdov, Budisim, List blong provens blong Vanuatu, Shefa, Ni-vanuatu, Jiografi, Malampa, Wikimedia Commons","id":"<urn:uuid:6ff7a3ef-daa9-4fa0-bfc1-d197d895fe59>","dump":"CC-MAIN-2019-35","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/User:%C5%A2%C4%A7%C4%97%C5%91%C4%8F%C5%8F%C5%97%C7%BD","date":"2019-08-25T11:02:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-35\/segments\/1566027323328.16\/warc\/CC-MAIN-20190825105643-20190825131643-00275.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9079416394,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9079416394233704, \"pis_Latn_score\": 0.0873207151889801}","num_words":84,"character_repetition_ratio":0.109,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.894,"perplexity_score":4933.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bihaen long 10 fala yia, National Arts Festival blong Vanuatu hem gohet nao long aelan blong Malekula long Malampa Province stat long yestede.\nPraem Minista Charlot Salwai ibin openim disfala namba 4 National Arts Festival long Lakatoro Wilkins stadium we winim wan tausan pipol oli stap long hem.\nPublic Relations officer blong gavman, Hilaire Bule itok igat ol danis mo ol narafala arts mo kalsa activiti blong evri provins blong Vanuatu we oli soim long festival.\nHem se plande pipol i saprais mo hapi fo lukim tu Praim Minista Salwai hem mekem tu kastom danis blong peles blong hem.\nHilaire itok Mr Salwai ilaik lukim kaen kalsa show oli mas holim long wanwan komiuniti, ailan mo provins bifoa wanfala nasinol festival fo meksua ol pipol blong Vanuatu ino lusim kalsa blong ol.","id":"<urn:uuid:5f83e592-bb90-4172-88fb-61ecad0fbf6e>","dump":"CC-MAIN-2019-39","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/tok-pisin\/2019-08-21\/vanuatu-arts-festival-long-malekula\/11435716","date":"2019-09-21T23:51:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-39\/segments\/1568514574710.66\/warc\/CC-MAIN-20190921231814-20190922013814-00459.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6443058252,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6443058252334595, \"pis_Latn_score\": 0.3535502851009369}","num_words":189,"character_repetition_ratio":0.073,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.182,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.499,"perplexity_score":16016.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"tall long table size 150 150 300 300 black long side table.\ntall long kitchen tables,tall and long console table,tall long table,tall long table with stools,tall long side table,tall thin long table,white long side table,tall long narrow table,black long side table,tall long bar table,tall long narrow tables.","id":"<urn:uuid:498921f2-2d16-4578-8351-31d7a0721568>","dump":"CC-MAIN-2019-43","url":"http:\/\/eiendomsmegler1.info\/tall-long-table\/tall-long-table-size-150-150-300-300-black-long-side-table\/","date":"2019-10-14T06:56:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-43\/segments\/1570986649232.14\/warc\/CC-MAIN-20191014052140-20191014075140-00201.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7277193666,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7277193665504456, \"eng_Latn_score\": 0.10860183089971542, \"pis_Latn_score\": 0.08264357596635818, \"tpi_Latn_score\": 0.031961582601070404, \"hmo_Latn_score\": 0.027626238763332367}","num_words":84,"character_repetition_ratio":0.236,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.226,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.728,"perplexity_score":10604.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"B2M, Franis navy ship i visitim Vanuatu\nFranis navy ship D'Entrecasteaux i visitim Vanuatu, hemi bin part long wan joint operesen wetem wan plane blo Franis air force we oli kolem \"Guardian\". Joint operesen hemi blo watchem ol ship we oli stap kam insaed long Exclusiv Economik Zone blo Vanuatu. Colonel Héry-Goisnard i bin part long joint operesen mo semtaem oli bin mekem wan visit iko long presiden blo Ripablik mo afta long hemi i bin kat wan lunch wetem praem minista Charlot Salwai insaed long ship.\n- Ambaseda, Mista Robby JUDES, presiden blo Ripablik blo Vanuatu, Moses Tali OBED, Joint Chief of Staff, Colonel Héry-Goisnard wetem Commander blo Franis navy ship \"D'Entrecasteaux\", Severin Jonglez\n- Joint chief of Staff, Colonel Héry-Goisnard wetem Franis Ambaseda, Mista Robby JUDES oli welkamem pream minista long Franis navy ship \"D'Entrecasteaux\".","id":"<urn:uuid:e9673d96-dd56-405c-8323-23de62003b4a>","dump":"CC-MAIN-2019-43","url":"https:\/\/vu.ambafrance.org\/B2M-Franis-navy-ship-i-visitim-Vanuatu","date":"2019-10-13T21:00:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-43\/segments\/1570986647517.11\/warc\/CC-MAIN-20191013195541-20191013222541-00078.warc.gz","language":"bis","language_score":0.693413496,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.693413496017456, \"pis_Latn_score\": 0.2810174822807312, \"pcm_Latn_score\": 0.010227189399302006}","num_words":231,"character_repetition_ratio":0.101,"word_repetition_ratio":0.081,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.539,"perplexity_score":14818.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"(Luk 5:13)\n1. Kraes i aot long he-ven i kam,\nTing-ting blong hem i long-fa-la.\nHem i la-vem ol man\nMo hem i kaen gud.\nHem i ti-jim tru-tok long ol.\nKraes i so-re long ol pua-man.\nHem i te-ke-maot sik blong ol.\nTaem wan man i se: 'Yu hal-pem mi plis.'\nKraes i ta-lem se: \"Mi wan-tem.\"\n2. Ev-ri dei yu-mi stap trae-had\nBlong fo-lem ol fa-sin blong Kraes.\nYu-mi la-vem ol man\nMo yu-mi kaen gud.\nYu-mi ti-jim tru-tok long ol.\nSi-pos wan fren hem i gat nid,\nYu-mi glad blong giv-han long hem.\nSi-pos hem i se: 'Yu hal-pem mi plis.'\nYu-mi ta-lem se: \"Mi wan-tem.\"","id":"<urn:uuid:130633b3-742f-4e72-b01f-1333dc0061c0>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/17-mi-wantem\/","date":"2020-02-20T03:13:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875144498.68\/warc\/CC-MAIN-20200220005045-20200220035045-00330.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000061989,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000061988830566}","num_words":154,"character_repetition_ratio":0.077,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.32,"stopwords_ratio":0.045,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":4432.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Baebol i talemaot se bambae i gat bigfala trabol taem en i kam. Hem i se: \"Bambae i gat bigfala trabol tumas, we neva man i luk olsem bifo, i stat long taem we God i mekem wol ya, i kam kasem tede . . . Be Hae God i katem taem blong trabol ya finis. Sipos no, bambae i no gat wan man i save stap laef.\" (Matiu 24:21, 22) Be God i mekem promes long yumi se bambae i gat plante man we oli save laef tru long taem ya. Hem i talem se: \"Wol ya wetem ol samting blong hem oli stap lus. . . . Be man we i stap mekem ol samting we God i wantem, hem bambae i no save lus samtaem.\"—1 Jon 2:17.\nSipos yu 'no wantem lus' taem wol ya i finis, ?yu mas mekem wanem? ?Bambae yu stat blong hivimap ol kakae mo mekem rere ol narafala samting? Nogat. Baebol i soemaot se yumi mas mekem sam samting we i defren. Hem i talem se: \"Nao from we olgeta samting ya bambae oli lus olsem, yufala i mas luklukgud long laef blong yufala. Taem yufala i stap wet long Dei ya blong God blong i kamtru, yufala i mas tabu, yufala i man blong God, mo yufala i mas mekem ol fasin we hem i wantem. Mo yufala i mas gohed blong wok blong mekem Dei ya i kamtru kwik. Long Dei ya, bambae faea i kakae skae we i finisim olgeta, mo ol sta bambae oli ronaot long faea ya we i hot we i hot. Nao from we olgeta samting ya bambae oli lus olsem, yufala i mas luklukgud long laef blong yufala. Taem yufala i stap wet long Dei ya blong God blong i kamtru.\" (2 Pita 3:10-12) Ol vas raonabaot oli soemaot se \"olgeta samting\" we bambae oli lus, hemia ol man we oli rulum wol mo ol man we oli sapotem rul blong olgeta. I klia nomo se sipos yumi stap hivimap ol samting blong bodi, hemia bambae i no save sevem yumi taem bigfala trabol i kam.\nYumi mas mekem samting we Jehova God i wantem mo lanem ol fasin we hem i glad long hem, blong yumi stap laef. (Sefanaea 2:3) 'Yumi mas luklukgud long laef blong yumi, taem yumi stap wet long dei blong God blong i kamtru,' bitim we yumi folem tingting we bighaf blong ol man oli folem, mo yumi no luksave ol saen we oli soemaot se yumi laef long wan impoten taem. Ol Witnes blong Jehova oli save soemaot long yu long Baebol, ol samting we yu save mekem blong laef tru long taem ya.","id":"<urn:uuid:db160397-66fb-407d-9d9f-b4c38671acf5>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/wp20150701\/olsem-wanem-blong-laef-taem-en-i-kam\/","date":"2020-02-21T15:17:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145533.1\/warc\/CC-MAIN-20200221142006-20200221172006-00390.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":518,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.102,"special_characters_ratio":0.25,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15809.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal Weta: Wednesday 10 June\nOl aelan long Not mo sam pat blong ol sentrol aelan long kaontri bae oli kasem ren long tedei.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Harzards Dipatmen i talem se mbe long ol nara pat blong kaontri oli sud gat wan klaodi kondisen wetem janis blon smol ren i save foldaon.\nDuti Weta Fokasta long Vanuatu Meteorology mo Geo-Harzards Dipatmen i talem se fres saotis win bae i bloa truaot long grup.\nHem i talem se maximum tempereja long tedei bae hem i stap long 26 dikri daon long saot kasem 28 dikri antap long not. Minimum tempereja long tunaet hem i stap long 18 dikri daon long saot kasem 25 dikri antap long not.\nDuti Weta Fokasta ia i talem se long solwora, win bae i bloa long saotis wetem spid blong 21 kasem 30 knot. Solwora bae i raf mo ko antap long 2.5 kasem 3.0 mita. Hem ia bae yumi save ekspektem ova long Saoten, Channel mo pat blong Sentrol wota. Mbe long solwora long ol nara pat blong kaontri, win bae i bloa i kam long saotis wetem spid blong 11 kasem 15 knot mo solwora i save ko antap long 1.0 kasem 1.5 mita.","id":"<urn:uuid:a107d9d7-85b3-47dc-97dc-f5aefabe1954>","dump":"CC-MAIN-2020-29","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-wednesday-10-june\/","date":"2020-07-11T11:34:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-29\/segments\/1593655929376.49\/warc\/CC-MAIN-20200711095334-20200711125334-00113.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9994712472,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9994712471961975}","num_words":256,"character_repetition_ratio":0.081,"word_repetition_ratio":0.113,"special_characters_ratio":0.234,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":16653.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praim Minista Bob Loughman hem talemaot tude olsem wan man Vanuatu hem test positive afta we hem kasem baek long Port Vila long namba 4 long Novemba from United States.\nVanuatu hem nao joinim olketa narafala kantri mo territori long Pacific olsem Commonwealth blong Northern Marianas, Papua New Guinea, Fiji, French Polynesia, Guam, New Caledonia, Marshall Islands, Solomon Islands mo Wallis and Futuna olsem we igat Covid-19 fiinis.\nSecretariat blong Pacific Community hem se namba blong Covid-19 long ol 10 fala kantri ia hem ova 14 tausand mo 128 pipol nao ibin ded finis long hem.\nMo fulap wok i gohet long ol wanwan kantri long Pacific blong meksua se coronavirus ia hem no spred go long ol, or blong kontrolom spred blong sik ia sapos hem stap finis long kantri.\nMinistri blong Helt hem talem aot olsem fest positive keis blong Vanuatu hem wan 23-yia old man wea hem stap kam long US, mo hem kasem baek long Port Vila long namba 4 long Novemba afta we hem bin transit long Australia mo New Zealand.\nHelt dipatment hem se man ia hem asymptomatic or olsem hem no sik mo oli putum hem long isolesen Port Vila General Hospital.\nFrom we oli save se man ia hem kam from US we hem fulap long Covid-19, oli isoletim finis insaet long plane blong go baek long Vanuatu.\nPraem Minista hem se from we Covid-19 ia hem kasem finis long kantri, bae gavman hem meksua se hem no spred go insaet long komiuniti.\nBe Mr Loughman hem se ol gavman services bae no klos.\nAnda long wanem oli kolem Covid-19 Health Sector Preparedness and Response Plan, ol i nao mas muv igo long Scenario-A wea hem blong wan keis we hem stap long quarantine an ino wan outbreak long komiuniti.\nPapua New Guinea hem bin gat samting olsem 600 keis blong Covid-19 mo Solomon Islands em igat 16 confirm keis.\nLong PNG coronavirus ia hem spred bigwan finis evriwea long komiuniti be long Solomon Islands sem mak olsem long Vanuatu, oli lukim long quarantine so virus ia no go aot yet long komiuniti.\nSo Praem Minista Loughman hem se, gavman hem bae meksua se hem no go aot long pablik mo hem askem pipol mo ol bisnis imas herem tok blong olketa long helt.","id":"<urn:uuid:663fe81f-83d2-4232-831f-0fbb23484f7a>","dump":"CC-MAIN-2020-50","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/tok-pisin\/2020-11-11\/vanuatu-1st-keis-blong-covid-19\/12873836","date":"2020-11-30T18:04:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-50\/segments\/1606141216897.58\/warc\/CC-MAIN-20201130161537-20201130191537-00214.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5284360051,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.528436005115509, \"pis_Latn_score\": 0.47142213582992554}","num_words":516,"character_repetition_ratio":0.065,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.514,"perplexity_score":16599.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Pipol I allow blong travel aot long Efate\nWritten by Capital on November 19, 2020\nGavman i leftemap finis restriction blong movement blong olketa pipol ikam long aelan blong Efate mo ko aot long aelan blong Efate.\nPrime Minister Bob Loughman Weibur i talemaot long wan update statement blong hem long wik ya se, naoia bai i save kat olketa flight ikam mo ko aot long Efate mo bai olketa repatriation flight we istap karem olketa citizen mo residents blong Vanuatu ikam bak long kantry, bai oli save ko hed bagegen.\nHemi talem se decision ya National Disasta komiti i mekem long namba 16 Novemba afta we olketa test we oli mekem bagegen long olketa passenger we oli stap long same flight wetem covid19 patient mo olketa 12 frontline ofisa hemi negative.\nPrime Minister Loughman italem se naoia olketa citizen blong Vanuatu we oli stap long olketa medium mo high risk kantry oli mas showem ol negative test result blong covid19 bifo oli save boardem ol repartiation flight ikam bak long kantry mo olketa we oli stap long olketa high risk kantry bai oli no allow yet blong kam bak long kantry.\nHemi konfeme tu se bai wan team blong olketa official blong health we oli ko long aelan blong Tanna long yestede mo mekem risk assessment mo kontak tracing long aelan blong Tanna afta we samfala pipol long aelan ya oli bin kat klos kontak wetem wan couple we ibin stap long wan yacht we iko shore long Tanna.","id":"<urn:uuid:95a9f9d7-283e-4d90-9166-b4f2cf964fd1>","dump":"CC-MAIN-2020-50","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/pipol-i-allow-blong-travel-aot-long-efate\/","date":"2020-12-03T08:01:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-50\/segments\/1606141723602.80\/warc\/CC-MAIN-20201203062440-20201203092440-00256.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7584795356,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7584795355796814, \"pis_Latn_score\": 0.23941710591316223}","num_words":358,"character_repetition_ratio":0.088,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.652,"perplexity_score":20833.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"8 Nao biaen, Jehova i talem long Moses se: \"Yu go luk Fero mo yu talem long hem se: 'Hemia tok blong Jehova: \"Yu letem ol man blong mi oli go, blong oli save mekem wosip long mi.+ 2 Sipos yu gohed blong holemtaet olgeta, bambae mi panisim yu, mi mekem olgeta teritori blong yu oli fulap long frog.+ 3 Nael Reva bambae i fulap long ol frog, mo bambae oli kamaot long reva, oli go insaed long haos blong yu, long bedrum blong yu, long bed blong yu, mo bambae oli go long ol haos blong ol man blong wok blong yu, ol man blong yu, long ol oven blong yu, mo long ol besin blong mekem bred.+ 4 Ol frog ya bambae oli kam long yu, ol man blong yu, wetem olgeta man blong wok blong yu.\"'\" 5 Biaen Jehova i talem long Moses se: \"Yu talem long Eron se: 'Yu holem stik blong yu mo yu stretem antap long ol reva, ol kanal blong Nael Reva, mo ol swam, yu mekem ol frog oli kamkamaot, oli kam fulap long kantri ya Ijip.'\" 6 Ale Eron i stretem stik blong hem antap long olgeta wota blong Ijip, nao ol frog oli stat blong kamkamaot mo oli kavremap olgeta ples long Ijip. 7 Be ol pris we oli stap mekem majik, oli mekem sem samting wetem majik blong olgeta, mo olgeta tu oli mekem ol frog oli kam fulap long Ijip.+ 8 Nao Fero i singaot Moses mo Eron i kam mo i talem long tufala se: \"Yutufala i askem strong long Jehova blong i tekemaot ol frog ya long mi mo long ol man blong mi,+ from we mi wantem sanemaot ol man blong Jehova blong oli go mekem sakrefaes long hem.\" 9 Ale Moses i talem long Fero se: \"I stap long yu nomo blong talem wetaem bambae mi askem blong God i tekemaot ol frog ya long yu, ol man blong wok blong yu, ol man blong yu, mo long ol haos blong yu. Bambae ol frog ya oli stap long Nael Reva nomo.\" 10 Nao Fero i talem se: \"Tumoro.\" Ale Moses i talem se: \"Bambae mi mekem olsem we yu talem, mo bambae yu save we i no gat narafala god we i olsem Jehova, God blong mifala.+ 11 Ol frog bambae oli aot long yu, long ol haos blong yu, long ol man blong wok blong yu, mo long ol man blong yu. Bambae oli stap nomo long Nael Reva.\"+ 12 Ale Moses mo Eron i aot long Fero, mo Moses i askem strong long Jehova blong i tekemaot ol frog ya we hem i mekem oli kam long Fero.+ 13 Nao Jehova i mekem olsem we Moses i askem, nao ol frog oli stat blong ded insaed long ol haos, long ol yad, mo long ol open ples. 14 Ale ol man oli hivimap ol frog ya long plante plante hip we man i no save kaontem, nao olgeta ples i stat blong sting. 15 Taem Fero i luk we ol frog ya oli ded, hem i mekem hat blong hem i kam strong+ mo i no wantem lesin long Moses mo Eron, olsem we Jehova i bin talem. 16 Nao Jehova i talem long Moses se: \"Yu talem long Eron se: 'Yu stretem stik blong yu mo yu kilim das blong graon, nao bambae ol moskito* oli kam fulap long olgeta ples long Ijip.'\" 17 Nao tufala i mekem samting ya. Eron i stretem stik blong hem, mo i kilim das blong graon, nao olgeta das blong graon long Ijip oli kam moskito, nao ol moskito ya oli kam long ol man mo ol animol.+ 18 Ol pris we oli stap mekem majik, oli traem blong mekem sem samting wetem majik blong olgeta,+ be oli no save mekem. Mo ol moskito oli kam long ol man mo ol animol. 19 Nao ol pris ya oli talem long Fero se: \"!Hemia fingga blong God+ ya we i mekem samting ya!\" Be hat blong Fero i gohed blong stap strong, mo hem i no lesin, olsem we Jehova i bin talem. 20 Biaen Jehova i talem long Moses se: \"!Yu luk! Bambae yu girap long eli moning mo yu go stap long Nael Reva. Nao taem Fero i kam, yu mas talem long hem se: 'Hemia tok blong Jehova: \"Yu letem ol man blong mi oli go, blong oli save mekem wosip long mi. 21 Be sipos yu no sanemaot ol man blong mi, bambae mi mekem ol bigfala flae* oli kam long yu, long ol man blong wok blong yu, long ol man blong yu, mo bambae mi mekem oli kam long ol haos blong yu. Mo ol bigfala flae ya bambae oli fulap long haos blong ol man Ijip mo long olgeta ples we oli* stap long hem. 22 Long dei ya, bambae mi mekem se ol flae ya oli no go long Gosen, hemia ples we ol man blong mi oli stap long hem. Bambae i no gat bigfala flae long ples ya,+ nao bambae yu save se mi mi Jehova mo mi stap long ples ya.+ 23 Bambae mi mekem i narafala long ol man blong mi mo i narafala long ol man blong yu. Samting ya bambae i hapen tumoro.\"'\" 24 Nao Jehova i mekem samting ya i kamtru, mo plante plante bigfala flae oli stat blong kam long haos blong Fero, long haos blong ol man blong wok blong hem, mo long olgeta ples long Ijip.+ Ol flae ya oli mekem olgeta ples long Ijip i kam nogud.+ 25 Ale Fero i singaot Moses mo Eron i kam mo i talem long tufala se: \"Yufala i go mekem sakrefaes long God blong yufala, be long kantri ya nomo.\" 26 Be Moses i talem se: \"I no stret blong mekem olsem, from we ol man Ijip bambae oli kros sipos oli luk samting we mifala i yusum blong mekem sakrefaes long God blong mifala Jehova.+ Sipos samting ya i no stret long ae blong olgeta, bambae oli stonem mifala. 27 Bambae mifala i wokbaot tri dei blong go long draeples, mo long ples ya bambae mifala i mekem sakrefaes i go long God blong mifala Jehova, olsem we hem i talem.\"+ 28 Nao Fero i talem se: \"Bambae mi sanem yufala i go long draeples blong mekem sakrefaes long God blong yufala Jehova. Be yufala i no mas go longwe tumas. Mo tu yufala i prea long hem long bihaf blong mi.\"+ 29 Ale Moses i talem long hem se: \"Naoia bambae mi aot long yu mo bambae mi askem strong long Jehova blong i tekemaot ol bigfala flae ya. Mo tumoro, ol flae ya bambae oli aot long Fero, ol man blong wok blong hem, mo long ol man blong hem. Be Fero i mas letem mifala i go blong mekem sakrefaes long Jehova, mo hem i mas stop blong trikim* mifala.\"+ 30 Nao Moses i aot long Fero mo i go prea long Jehova.+ 31 Ale Jehova i mekem olsem we Moses i askem, nao ol bigfala flae ya oli aot long Fero, ol man blong wok blong hem, mo ol man blong hem. I no gat wan long ol flae ya i stap. 32 Be Fero i mekem hat blong hem i strong bakegen mo hem i no letem ol man oli go.\nOl futnot\n^ Hemia wan smol bebet long Ijip we i olsem moskito.\n^ Hemia wan kaen flae we i stap kakae man.\n^ Hemia ol man Ijip.\n^ NT: \"pleplei long.\"","id":"<urn:uuid:833f4009-266c-4c00-b091-d2db0a7c403d>","dump":"CC-MAIN-2021-04","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/eksodas\/8\/","date":"2021-01-17T05:55:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-04\/segments\/1610703509973.34\/warc\/CC-MAIN-20210117051021-20210117081021-00674.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":1493,"character_repetition_ratio":0.097,"word_repetition_ratio":0.084,"special_characters_ratio":0.252,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15408.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Chief Executive Ofisa (CEO) blong Airports Vanuatu Limited (AVL), Jason Rakau, i talem se ol man oli no mas ko long ol terminal blong Port Vila airport spos ino need blong ko.\nOl traveler nomo oli sud enter blong processem traveling blong olgeta.\nCEO Rakau i talem se i gat ol staff weh bambai oli stap monitorem entance blong ol terminal long airport blong stopem ol man weh oli no sapos blong enter.\nHemia emi wan long ol measure weh AVL i stap tekm blong management current situation blong COVID-19.\nCEO Rakau i talem se AVL hemi encouragem tu ol passenger blong givim spes taim oli stap line up olsem part blong social distancing weh oli stap promotem.\nRakau Italem tu se International Terminal long Port Vila Airport emi temporarily closed since Monday night.\nChief Executive Officer (CEO) blong Airports Vanuatu Limited (AVL), Jason Rakau, i talem se bambai terminal i open nomo long ol ad-hoc flights weh bambai National Disaster Management Office (NDMO) nao i apruvum mo managem.\nCEO Rakau i talem se ol operation long domestic terminal bambai i continue nomo.\nHemi se decision blong klosem internatonal terminal hemi folem nomo smol number blong ol air carriers weh oli stap kam long Vanuatu.","id":"<urn:uuid:7f25e9c4-07c9-487e-ba01-495747073991>","dump":"CC-MAIN-2021-04","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/port-vila-airport-terminal-out-of-bound\/","date":"2021-01-25T01:37:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-04\/segments\/1610703561996.72\/warc\/CC-MAIN-20210124235054-20210125025054-00189.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9895507693,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.989550769329071}","num_words":320,"character_repetition_ratio":0.076,"word_repetition_ratio":0.077,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.025,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.982,"perplexity_score":16420.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Samfala kava farmer long South West bay Malekula, oli stap fesem hard time naoia blong transportem ol kava blong olketa ikam long Port Vila, mo semtaem fesem hard taem blong faenem ol buyer blong ol kava blong olketa.\nWan long olketa farmer ya, we ibin toktok wetem Capital FM newsroom italem se naoia ino kat ship blong karem kava blong olketa ikam long Port Vila, mo oli nomo save kasem buyer blong pem kava blong olketa olsem bifo.\nHemi talem se naoia ol karen kava blong olketa I ready everywan finis be ino kat market blong oli salem long hem.\nWan research we Vanuatu Chamber blong Commerce mo Industry I mekem I showem se demand blong Kava long Port Vila iko down long 40%, while price blong kava iko down long 30% we I mekem se olketa farmer long olketa aelan oli bin lukim wan drop blong 60% long olketa income we oli stap risivim long ol kava blong olketa.","id":"<urn:uuid:0f51611a-6bd2-4c6b-85d1-b9001fb1fce6>","dump":"CC-MAIN-2021-10","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/ol-kava-farmer-i-stap-laukatem-market-blong-kava\/","date":"2021-03-01T22:01:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-10\/segments\/1614178363072.47\/warc\/CC-MAIN-20210301212939-20210302002939-00575.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5533686876,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5533686876296997, \"pis_Latn_score\": 0.4466121196746826}","num_words":212,"character_repetition_ratio":0.129,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.024,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.597,"perplexity_score":17204.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Wednesdei 26 August\nKlaodi kondisen wetem smol sawa ova long Saoten mo pat blong ol Sentrol aelan. Long ol nara pat blong kaontri, klaodi kondisen wetem janis blong laet sawa.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Hazards Department i talem se laet mo fres saotis mo is saotis win bae i bloa ova long grup.\nTop tempereja long dei blong tete bae hem i stap long 30 dikri daon long Saot mo 32 dikri antap long Not. Tempereja long tunaet bae hem i stap long 22 dikri daon long saot mo 25 dikri antap long not.\nLong solwora, is-saotis win wetem spid blong 20 kasem 25 knot wetem raf solwora long wan haet blong 2.5 ova long everi kostol wota long kaontri.","id":"<urn:uuid:9d296088-137f-463c-9f59-6a9ed196006d>","dump":"CC-MAIN-2021-21","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-wednesdei-26-august\/","date":"2021-05-08T07:33:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-21\/segments\/1620243988850.21\/warc\/CC-MAIN-20210508061546-20210508091546-00217.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9972897768,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.997289776802063}","num_words":160,"character_repetition_ratio":0.076,"word_repetition_ratio":0.119,"special_characters_ratio":0.226,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.998,"perplexity_score":14799.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"2 \"'Sipos wan man* i wantem givim ol sid ofring+ long Jehova, hem i mas givim flaoa we i nambawan, mo hem i mas kafsaedem oel long hem mo putum frangkinsens long hem.+ 2 Biaen bambae hem i tekem presen ya i go long ol boe blong Eron, hemia ol pris, nao pris bambae i pusum han blong hem i go long flaoa ya we i gat oel mo frangkinsens long hem, i tekem sam long han blong hem, mo i bonem long olta blong mekem i smok, blong soemaot we man ya i givim olgeta flaoa ya i go long God.+ Hemia wan ofring we oli bonem long faea mo smel blong hem i mekem Jehova i glad.* 3 Mo haf sid ofring we i stap, i blong Eron mo ol boe blong hem.+ Hemia wan samting we i tabu tumas,+ we i kamaot long ol ofring we oli bonem blong givim long Jehova. 4 \"'Sipos yu wantem givim ol sid ofring we oli bekem long oven, yu mas bekem flaoa we i nambawan, raon bred* we i no gat is long hem mo we oli miksim wetem oel, no bred we i tintin we i no gat is long hem, mo we oli miksim wetem oel.+ 5 \"'Sipos yu wantem givim ol sid ofring we oli fraenem,+ yu mas fraenem flaoa blong wit we i nambawan we i no gat is long hem mo we oli miksim wetem oel. 6 Yu mas brebrekem long ol smosmol pis, mo yu mas kafsaedem oel long hem.+ Hemia wan sid ofring. 7 \"'Sipos yu wantem givim ol sid ofring we oli kukum long sospen, yu mas kukum flaoa we i nambawan wetem oel. 8 Yu mas tekem sid ofring ya we yu kukum i kam long Jehova mo yu givim long pris, nao pris ya bambae i tekem i kam klosap long olta. 9 Mo pris bambae i tekem sam long ol sid ofring ya, i leftemap blong soemaot we man ya i givim olgeta ofring ya i go long God,+ mo pris ya bambae i bonem long olta blong mekem oli smok. Hemia wan ofring we oli bonem long faea mo smel blong hem i mekem Jehova i glad.*+ 10 Mo haf sid ofring we i stap, i blong Eron mo ol boe blong hem. Hemia wan samting we i tabu tumas, we i kamaot long ol ofring we oli bonem blong givim long Jehova.+ 11 \"'I no mas gat is long ol sid ofring we yufala i givim i go long Jehova, from we yufala i no mas bonem hani mo eni flaoa we i gat is+ long olta blong mekem i smok, blong givim long Jehova. 12 \"'Yufala i save givim ol sid ya olsem wan ofring blong fasfrut+ we yufala i givim long Jehova. Be yufala i no mas tekem i go long olta blong bonem, blong mekem God i glad long smel blong hem.* 13 \"'Yufala i mas sakem sol long evri sid ofring we yufala i givim. Yufala i no mas fogetem sol blong kontrak blong God blong yufala, taem yufala i givim sid ofring ya. Yufala i mas putum sol long evri ofring we yufala i givim long hem.+ 14 \"'Sipos yu wantem givim long Jehova ol fasfrut blong ol sid ofring blong yu, yu mas givim niufala sid we yu rusum long faea, mo sid we yu no granem gud. Hemia bambae i olsem fasfrut blong ol sid ofring blong yu.+ 15 Yu mas putum oel mo frangkinsens long olgeta. Hemia wan sid ofring. 16 Pris bambae i bonem sam long ol sid ya we oli no granem gud we i gat oel mo frangkinsens long hem, blong mekem i smok mo blong soemaot we man ya i givim olgeta ofring ya i go long God.+ Hemia sid ofring we oli bonem blong givim i go long Jehova.\nOl futnot\n^ NT: \"sol.\"\n^ Bred ya i gat hol long medel.","id":"<urn:uuid:1fbd5da4-f309-4fbc-84ce-bd808cff5261>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/levitikas\/2\/","date":"2022-01-21T06:39:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320302723.60\/warc\/CC-MAIN-20220121040956-20220121070956-00448.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":781,"character_repetition_ratio":0.104,"word_repetition_ratio":0.201,"special_characters_ratio":0.25,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16638.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Tosdei 16 Julae\nPatli klaodi kondisen ova long grup wetem janis blong brif shawa ova long ol Saoten Aelan mo evening sawa long ol narafala ples long kaontri.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Harzards Department i talem se laet win bae i bloa long not mo saotis daereksen ova long ol Saoten Aelan. Long ol narafala pat blong kaontri, win bae i bloa long i kam long is mo saotis daereksen.\nDipatment ia i talem se top tempereja long dei blong tedei i stap long 28 dikri daon long Saot mo 30 dikri antap long Not. Tempereja long tunaet bae i stap long 19 dikri daon long Saot mo 26 dikri antap long Not.\nLong Noten mo Sentrol wota, is mo saotis win bae i bloa wetem spid blong 11 kasem 15 knot. Solwora bae i raf wetem wan haet blong 1.0 kasem 1.5 mita.\nLong solwora long ol narafala pat blong kaontri, win bae i bloa long not mo saotwes daereksen wetem spid blong 11 kasem 15 knot. Solwora bae i raf wetem wan haet blong 1.0 kasem 1.5 mita.","id":"<urn:uuid:cf685cca-cf48-481c-9e8d-817ff0232ef8>","dump":"CC-MAIN-2022-21","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-tosdei-16-julae\/","date":"2022-05-23T05:05:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-21\/segments\/1652662555558.23\/warc\/CC-MAIN-20220523041156-20220523071156-00736.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9997761846,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9997761845588684}","num_words":231,"character_repetition_ratio":0.092,"word_repetition_ratio":0.216,"special_characters_ratio":0.237,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15970.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Olgeta Port Vila Football Association premia divisen las wiken i lukim 3 maj i kik off long Port Vila Stadium.\nFes maj blong dei Tafea FC hemi kam blong winim wan strong Shepherds United saed long 3-1.\nTafea nao hemi bin openem sko thru long straeka Leo Moli long fes haf, blong putum sko long haf taem long 1-0 long feva blong Tafea.\nSekon haf i stat, Leo hemi addem sekon poen blong hem, be i lukim Shepherds thru long Ronaldo Wilkins hemi sko daerek long wan kona kik blong putum sko long 2-1.\nTaem we Shepherds hemi stap push blong faenem wan ikwalaesa, Alista Kalip hemi makem namba 3 poen blong Tafea long wan kaonta atak.\nSekon maj blong dei, Galaxy FC i kam blong winim Ifira long wan sko blong 2-0.\nKolkipa blong Ifira, Kalo Firiam hemi putum wan own goal eli long fes haf, blong putum sko long haf taem long 1-0 long feva blong Galaxy.\nLong sekon haf Henry Namatak hemi addem sekon poen blong Galaxy blong silim win blong klab blong hem ova long Ifira. Las maj blong dei, BSP Amicale hemi muv i kam sekon long klasmen wetem wan 2-1 win ova long Tupuji Imere.\nKlamen naoia i lukim:\n1, Tafea 15\n2. BSP Amicale 9\n3. Galaxy 8\n4. Ifira Black Bird 6\n5. Yatel 2\n6. Tupuji Imere 2\n7. Shepherds United 2\n8. Erakor Golden Star 2\nSource: email@example.com","id":"<urn:uuid:b0ff8720-d4e6-4b5c-9717-d7015c8d6cd5>","dump":"CC-MAIN-2023-06","url":"https:\/\/vanuatunewsnetwork.com\/2018\/11\/26\/tafea-bsp-amicale-mo-galaxy-i-win\/","date":"2023-02-07T14:55:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-06\/segments\/1674764500619.96\/warc\/CC-MAIN-20230207134453-20230207164453-00141.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7961598635,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":12,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7961598634719849, \"pis_Latn_score\": 0.20320145785808563}","num_words":332,"character_repetition_ratio":0.072,"word_repetition_ratio":0.043,"special_characters_ratio":0.242,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.727,"perplexity_score":15685.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"تلفظهای بیشتر کنکاش شده به بیسلاما Yumi تلفظ Yumi Vanuatu تلفظ Vanuatu yu تلفظ yu Port Vila تلفظ Port Vila Blong تلفظ Blong Efate تلفظ Efate Hem i stap giaman long yumi! تلفظ Hem i stap giaman long yumi! foti seven تلفظ foti seven نمايش همه آیا مایلاید واژهها و عبارات زبان (بیسلاما) را تلفظ کنید؟","id":"<urn:uuid:a0fce39e-e9ac-46f7-b721-726d3ed58a75>","dump":"CC-MAIN-2023-40","url":"https:\/\/fa.forvo.com\/languages\/bi\/","date":"2023-10-01T15:45:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-40\/segments\/1695233510903.85\/warc\/CC-MAIN-20231001141548-20231001171548-00151.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5492423177,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5492423176765442, \"glk_Arab_score\": 0.07561443746089935, \"uzs_Arab_score\": 0.07409346103668213, \"fas_Arab_score\": 0.06816703826189041, \"brh_Arab_score\": 0.02564810775220394, \"lrc_Arab_score\": 0.019495496526360512, \"mzn_Arab_score\": 0.01562376320362091, \"abs_Latn_score\": 0.011134727858006954, \"ami_Latn_score\": 0.010860851034522057, \"tpi_Latn_score\": 0.010668542236089706}","num_words":126,"character_repetition_ratio":0.111,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.222,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.349,"perplexity_score":25289.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Yu save hau blo krietem wan fesbuk peij? Yu wantem promotem bisnis mo advertisem lo Fesbuk? Kam Joinem Tahnia Cook, fesbuk maket coj blo VCCI, bai hemi tekem yu tru lo ol simpol step blo hau nau yu save krietem wan fesbuk peij blo bisnis blo yu. Bai yu lanem tu hau blo mekem ol pos blo save attraktem ol kastoma. Yu mas kat wan fone, tablet or laptop blo usum lo taem ia blo yu save kreitem wan peij blo bisnis blo yu.\n2 dei trening ia bah yu save lanem tu ol app olsem CANVA mo Snapseed blo usum taem u stap post lo fes buk peij blo bisnis.\nWetem CANVA yu save kreitem kwaliti pikja weh yu save usum blo mekem ol gudfala post. E kat ol difren platform weh yu save usum blo editim ol pikja mo video blo u save uplodem lo fesbuk paij blo\nSnapseed emi wan fri app weh yu save usum lo ol fone mo tablet. Emi kat ol gudfla tul weh yu save usum blo editim ol foto blo post.\nWetaem: Mondei 11 mo Tusdei 12 Septemba – Nekis Wik!\nWanem taem: 2 full dei stat lo 8:30am kasem 4:30pm\nPles blo woksop: Ports & Habour Conference Rum antap (Niscol)\nYu save bukim spes blo yu taem yu klik lo 'events' or yu save kolem Candyce lo 5580870 \/ 7677869.","id":"<urn:uuid:2e8e3a76-b64b-42e4-8dd5-ca398056bd99>","dump":"CC-MAIN-2023-40","url":"https:\/\/vcci.vu\/santo-workshop-usum-facebook-blo-promotem-smol-bisnis-2-dei-woksop\/","date":"2023-09-28T11:01:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-40\/segments\/1695233510387.77\/warc\/CC-MAIN-20230928095004-20230928125004-00462.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5518371463,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.551837146282196, \"tcs_Latn_score\": 0.22489279508590698, \"pis_Latn_score\": 0.2186729907989502}","num_words":318,"character_repetition_ratio":0.085,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.247,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.555,"perplexity_score":16891.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Helt mo sefti infomesen blong ol sisenol wokman.\nInfomesen blong ol sisenol wokman blong lukaotem gud helt blong olgeta long saed blong bodi, tingting mo spirijel laef taem oli stap long ples blong wok.\nYusum posta ia blong givim infomesen long hao blong stap sef taem yu leftemap mo yusum ol hevi lod long ples blong wok.\nYusum posta ia blong givim infomesen abaot olsem wanem blong stap sef taem yusum ol trak we oli pulum ol nara masin.","id":"<urn:uuid:85a7a48f-b761-45ca-b04c-919f4b277c9e>","dump":"CC-MAIN-2024-18","url":"https:\/\/www.worksafe.vic.gov.au\/i-want\/languages\/bislama","date":"2024-04-22T10:11:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-18\/segments\/1712296818105.48\/warc\/CC-MAIN-20240422082202-20240422112202-00266.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000087023,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000087022781372}","num_words":91,"character_repetition_ratio":0.088,"word_repetition_ratio":0.073,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.044,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14816.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bisnis Sevis\nVanuatu Chamba blong Commerce mo Industri i providem olgeta sevis mo prokram we hemi sapotem blong yumi growm bisnis blong yumi.\nOlgeta sevis blong mifala i save helpem yu blong karem ol gudfala tingting blong hao nao bae yu manejem bisnis blong yu long fasin we hemi mekem kastoma blong yu hemi hapi oltaem.","id":"<urn:uuid:2b487fd9-435f-4716-bc8d-36b9859d7a54>","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"http:\/\/vcci.com.vu\/bi\/bisnis-sevis\/","date":"2017-04-26T13:47:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917121355.9\/warc\/CC-MAIN-20170423031201-00432-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9919009209,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9919009208679199}","num_words":72,"character_repetition_ratio":0.09,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.056,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.992,"perplexity_score":14927.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"domingo, 8 de março de 2015\n1, 2, 3 John (Bislama: Vanuatu)\n1 John 1\n1 Tok blong mifala i blong talemaot Tok blong Laef long yufala. Fastaem, taem wol i no stap yet, be Tok ya i stap finis. Tok ya, mifala i luk hem stret long ae blong mifala, mo mifala i harem hem i toktok. Mifala i luk hem, mo mifala i tajem hem. 2 Taem God i soemaot Laef ya, mifala i luk hem, nao mifala i stap talemaot long yufala. Mifala i stap talemgud long yufala, se laef ya we i no save finis, fastaem hem i stap wetem Papa blong yumi, be naoia, Papa blong yumi i soemaot hem long mifala. 3 Ol samting ya we mifala i luk finis, mo we mifala i harem finis, hemia nao mifala i stap talemaot long yufala. Mifala i wantem blong yufala i joen gud wetem mifala oltaem, we yumi gat wan tingting nomo, stret olsem we oltaem mifala i stap joen gud wetem Papa blong yumi mo Pikinini blong hem Jisas Kraes. 4 Mo mifala i raetem tok ya i kam long yufala, blong bambae oltaem nomo yumi evriwan i save glad we i glad. 5 Tok ya we mifala i harem finis long Pikinini blong God, nao mifala i stap talemaot long yufala, hem i talem se, \"God hem i olsem delaet, i no gat tudak nating i stap long hem.\" 6 Oraet, sipos yumi talem se yumi stap joen gud wetem God, be long semtaem nomo yumi stap wokbaot long tudak, hemia yumi stap giaman nomo. Fasin blong yumi i no folem trutok nating. 7 Be sipos yumi stap wokbaot long delaet, olsem we God i stap long delaet, oltaem bambae yumi evriwan i stap joen gud we yumi gat wan tingting nomo. Mo blad blong Jisas Pikinini blong God, bambae i stap wasemaot olgeta sin blong yumi, i stap mekem yumi klin. 8 Nao sipos yumi talem se yumi no mekem sin, hemia yumi stap giaman nomo long yumi, mo God we i stamba blong trutok i no stap nating long yumi. 9 Be sipos yumi talemaot ol sin blong yumi long God, yumi save bilif long hem, from we fasin blong hem i stret oltaem. Hem bambae i fogivim yumi from ol sin blong yumi, mo i tekemaot ol fasin blong yumi we i no stret, i mekem yumi klin. 10 Sipos yumi stap talem se neva yumi mekem sin samtaem, hemia i min se yumi stap talem se God i man blong giaman nomo, mo tok blong hem i no stap nating long yumi.\n1 John 2\n1 Ol pikinini blong mi. Mi mi stap raetem ol tok ya i kam long yufala blong blokem yufala, blong yufala i no mekem sin. Be sipos wan long yumi i mekem sin, i gat Jisas Kraes i stap, we fasin blong hem i stret gud, mo hem i man blong givhan long yumi, blong toktok long Papa blong yumi long saed blong yumi. 2 Kraes ya, hem i man we i ded blong mekem rod blong God i tekemaot ol sin blong yumi. Mo i no blong yumi nomo, i blong olgeta man long wol. 3 Sipos yumi stap folem ol tok blong God, fasin ya i soemaot we yumi savegud se yumi man blong hem. 4 Sipos wan man i stap talem se, \"Mi mi save God,\" be hem i no folem ol tok blong hem, man ya i man blong giaman, mo God we i stamba blong trutok i no stap nating long hem. 5 Be man we i stap folem ol tok blong God, hemia man we i lavem God long fasin we i stret gud. Sipos wan man i stap talem se laef blong hem i stap joen gud long laef blong God, fasin blong hem i mas stret gud wetem fasin blong Jisas Kraes. Fasin ya i soemaot we yumi savegud se laef blong yumi i stap joen gud long laef blong God. 7 Ol brata mo sista. Loa ya we mi stap raetem i kam long yufala, hem i no wan niufala loa, i wan olfala loa we yufala i harem finis, taem yufala i kasem gud nius ya fastaem. Olfala loa ya i tok we yufala i harem finis. 8 Be i tru, loa ya we mi stap raetem i kam long yufala, hem i wan niufala loa tu. Laef blong Kraes i soemaot we loa ya i tru, mo laef blong yufala tu i soemaot samting ya, from we naoia, tudak i stap lus, mo prapa delaet i stap kamtru. 9 Man we i stap talem se, \"Mi mi stap long delaet,\" be hem i no laekem Kristin brata no sista blong hem, i agensem hem, man ya i stap long tudak yet. 10 Man we i lavem narafala Kristin man, hem i stap long delaet, mo i no gat samting i save mekem hem i foldaon. 11 Be man we i no laekem Kristin brata no sista blong hem, i agens long hem, hem i stap wokbaot long tudak nomo, i no save weples hem i stap pas long hem, from we tudak ya i mekem ae blong hem i blaen finis. 12 Ol pikinini blong mi. Naoia mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we God i tekemaot ol sin blong yufala finis, from samting ya we Jisas Kraes i mekem. 13 Ol papa. Naoia mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i save Man ya finis we i stap fastaem, taem we wol ya i no stap yet. Ol yangfala. Naoia mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i winim Setan finis. 14 Ol pikinini blong mi. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i save papa blong yumi. Ol papa. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i save Man ya finis we i stap fastaem, taem we wol ya i no stap yet. Ol yangfala. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala, from we yufala i strong, mo from we Tok blong God i stap oltaem long laef blong yufala, mo from we yufala i winim Setan finis. 15 Yufala i no mas laekem ol fasin blong wol mo ol samting we oli stap long hem. Man we i laekem tumas ol fasin blong wol, hem i no save lavem Papa blong yumi. 16 Ol fasin ya we i stap long wol oli olsem. Oltaem man i wantem tumas ol rabis samting we tingting blong hem i wantem, mo i wantem tumas ol samting we ae blong hem i luk, mo i flas tumas long ol samting we hem i gat. Be ol fasin ya, oli no kamaot long Papa blong yumi, oli stap kamaot long wol ya nomo. 17 Mo wol ya wetem ol samting we ol man blong hem oli wantem, oli stap lus. Be man we i stap mekem ol samting we God i wantem, hem bambae i no save lus samtaem. 18 Ol pikinini blong mi, bambae i no longtaem, wol ya i finis. Olgeta oli talem finis long yufala, se bambae Enemi blong Kraes i kamtru. Mo naoia, plante enemi blong Kraes oli kamtru finis. Taswe yumi save se bambae i no longtaem, wol ya i finis. 19 Ol enemi ya oli aot long kampani blong yumi finis, from we oli no tru memba blong kampani blong yumi. Sipos oli tru memba blong kampani blong yumi, oli no save gowe, bambae oli stap yet wetem yumi. Be from we oli gowe long yumi, oli soemaot i klia we i no gat wan long olgeta we i prapa memba blong kampani blong yumi. 20 Be yufala i kasem Tabu Spirit finis long Kraes we hem i Tabu Man blong God, nao yufala evriwan i gat save. 21 Taswe mi raetem tok ya i kam long yufala, i no from we yufala i no gat save, nogat. Mi mi raetem tok ya i kam long yufala from we yufala i save God finis, we hem i stamba blong trutok, mo from we yufala i save we giaman tok i no save kamaot long hem samtaem. 22 ?Oraet, be hu i man blong giaman? Man we i stap talem se Jisas i no Mesaea, hem nao i man blong giaman. Man olsem, hem i enemi blong Kraes. Hem i tanem baksaed long Papa blong yumi, mo long Pikinini blong hem tu. 23 Tok ya i tru, from we taem man i tanem baksaed long Pikinini blong God, be hem i tanem baksaed tu long Papa blong yumi. Be man we i talemaot se hem i bilif long Pikinini blong God, hem i gat Papa blong yumi tu i stap wetem hem. 24 From samting ya, yufala i mas lukaot gud blong bambae tok ya we yufala i harem finis taem yufala i kasem gud nius ya fastaem, hem i stap oltaem long tingting blong yufala. Sipos tok ya we yufala i harem fastaem i stap oltaem long tingting blong yufala, bambae yufala i stap joen gud oltaem long Pikinini blong God, mo long God, Papa blong yumi. 25 Mo samting we Kraes i promes blong givim long yumi, hemia laef ya we i no save finis. 26 Mi mi stap raetem tok ya i kam long yufala blong tokbaot olgeta ya we oli stap traem blong pulum yufala i go krangke. 27 Kraes i givim Tabu Spirit long yufala finis, mo Spirit ya i stap long yufala yet. Naoia yufala i no nidim wan man blong i tijim yufala, from we Tabu Spirit ya we yufala i kasem, hem i stap tijim yufala long evri samting. Mo ol samting ya we hem i stap tijim yufala long hem, oli tru nomo, oli no blong giaman. Olsem we Spirit ya i tijim yufala finis, laef blong yufala i mas stap joen long laef blong Kraes. 28 Yes, ol pikinini blong mi. Yufala i mas joen gud long Kraes, blong bambae, taem hem i kamtru, be tingting blong yumi i stap strong. Nao bambae yumi no gat sem, yumi no haed long fes blong hem long bigfala Dei ya we hem bambae i kamtru long hem. 29 Yufala i save finis se fasin blong God i stret nomo. From samting ya, yufala i mas save tu se evri man we oli mekem stret fasin oli pikinini blong God.\n1 John 3\n1 Yufala i mas luklukgud long fasin ya blong Papa blong yumi, we hem i lavem yumi tumas, nao i singaot yumi se pikinini blong hem. Mo tok ya i tru, yumi ol pikinini blong hem. Ol man blong wol ya oli no save yumi, from we oli no save God. 2 Ol fren. Naoia yumi pikinini blong God finis, be i no klia yet se bambae yumi save kam olsem wanem. Be wan samting yumi save. Taem Kraes i kamtru, bambae yumi save kam olsem hem, from we long taem ya, bambae yumi save luk hem stret long ae blong yumi. 3 Olgeta man we oli stap putum tingting blong olgeta long Kraes blong kam olsem hem, oli stap mekem fasin blong olgeta i klin, olsem we fasin blong Kraes i klin. 4 Man we i mekem sin, hem i brekem loa blong God, from we tok ya sin, i min se man i brekem loa. 5 Yufala i save we Kraes i kamtru finis bifo, blong tekemaot ol sin blong ol man, mo yufala i save we long laef blong hem, hem i no gat sin. 6 Man we laef blong hem i stap joen long laef blong Kraes, hem i no moa mekem sin oltaem. Be man we i stap mekem sin oltaem, neva hem i luk Kraes, mo neva hem i save hem samtaem. 7 Ol pikinini blong mi. Bambae yufala i no letem man i giaman long yufala. Man we i stap mekem i stret oltaem, hem i wan stret man, olsem we Kraes i wan stret man. 8 Be man we i stap mekem sin oltaem, hem i man blong Setan, from we Setan i stap mekem sin oltaem, i stat bifo olgeta, taem we wol ya i no stap yet. From samting ya nao Pikinini blong God i kamtru, blong hem i brekemdaon ol wok we Setan i mekem. 9 Man we i pikinini blong God, hem i no moa save gohed blong mekem sin, from we laef blong God i joen long laef blong hem finis. Hem i no moa save mekem sin oltaem, from we God i Papa blong hem. 10 Fasin blong man i stap soemaot i klia, se hu i pikinini blong God, mo hu i pikinini blong Setan. Man we i no stap mekem ol fasin we i stret, no we i no lavem Kristin brata no sista blong hem, hem i no pikinini blong God, hem i pikinini blong Setan. 11 Tok we yufala i harem taem gud nius i kamtru long yufala fastaem, i talem se yumi mas lavlavem yumi. 12 I nogud yumi kam olsem man ya Ken bifo. Hem i wan man blong Setan, nao hem i kilim brata blong hem i ded. ?From wanem hem i kilim brata blong hem? From we fasin blong brata blong hem i stret, be hem, fasin blong hem i no stret. 13 Ol brata mo sista. Sipos ol man blong wol ya oli no laekem yufala oli agens long yufala, be bambae yufala i no sapraes long samting ya. 14 Yumi aot finis long ded, yumi kam long laef, mo yumi save se samting ya i tru, from we yumi lavem ol brata mo sista blong yumi. Man we i no lavem narafala man, hem i stap yet long paoa blong ded. 15 Man we i no laekem Kristin brata no sista blong hem, i stap agensem hem, hem i man blong kilim man i ded. Mo yufala i save finis, se ol man olsem, oli no gat laef ya we i no save finis. 16 Taem Kraes i letem laef blong hem blong sevem yumi, hem i soemaot fasin ya blong lavem narafala man. Mo i stret nomo blong yumi tu, yumi letem laef blong yumi, blong givhan long ol Kristin brata mo sista blong yumi. 17 ?Sipos yu gat plante samting, mo yu luk wan Kristin brata no sista blong yu we i sot long sam samting, be yu no givhan long hem, olsem wanem yu save talem se yu yu lavem God? 18 Ol pikinini blong mi. I nogud yumi lavem man long toktok blong yumi nomo. Yumi mas mekem samting blong givhan long hem, blong soemaot we yumi lavem hem tru. 19 Sipos yumi stap mekem fasin ya long laef blong yumi, bambae yumi save we yumi man blong trutok. Mo yumi save kam long fes blong God we yumi no fraet, 20 i nomata sipos yumi harem long tingting blong yumi se yumi mekem wan samting we i rong, from we God i hae moa long tingting blong yumi, mo hem i save evri samting. 21 Ol fren. Sipos long tingting blong yumi yumi harem se yumi no mekem samting we i rong, yumi save stanap strong long fes blong God we yumi no fraet. 22 Nao sipos yumi askem sam samting long hem, bambae yumi save kasem, from we yumi stap folem ol tok blong hem, mo yumi stap mekem ol fasin, we hem i glad long hem. 23 Tok we God i givim, i talem se yumi mas bilif long Pikinini blong hem Jisas Kraes, mo yumi mas lavlavem yumi olsem we Kraes i talem long yumi finis. 24 Olgeta we oli stap folem ol tok ya blong God, olgeta oli stap joen gud long God, mo God i stap joen gud long olgeta. Mo yumi save se God i joen gud long yumi, from we hem i givim Tabu Spirit finis long yumi.\n1 John 4\n1 Ol fren. I gat plante profet we oli stap talem se Spirit blong God i stap long olgeta, be yufala i no mas bilif long olgeta evriwan. Yufala i mas traem olgeta fastaem, blong faenemaot se spirit we i stap long olgeta i kamaot long God, no nogat, from we i gat plante profet oli stap go olbaot long wol we toktok blong olgeta i no tru. 2 Fasin we bambae yufala i save haremsave se Spirit blong God i stap long man i olsem. Sipos man i stap talem se taem Jisas Kraes i kam long wol, bodi blong hem i bodi blong man stret, man ya, Spirit we i kamaot long God i stap long hem. 3 Be man we i stap talem se taem Jisas i kam long wol, bodi blong hem i narafala, man ya i no gat Spirit ya we i kamaot long God i stap long hem. Spirit we i stap long ol man olsem, hem i Enemi blong Kraes. Yufala i harem nius blong spirit ya finis, se bambae hem i kam, mo naoia hem i stap long wol ya finis. 4 Be ol pikinini blong mi, yufala i man blong God, mo yufala i winim ol giaman profet ya finis. Mi mi tok olsem from we paoa blong Tabu Spirit ya we i stap long yufala, hem i strong moa i winim paoa blong spirit ya we i stap long ol man blong wol. 5 Ol man ya oli stap tokbaot ol bisnes blong wol from we oli man blong wol, mo ol man we oli stap lesin long olgeta, olgeta tu oli man blong wol. 6 Be yumi ya, yumi man blong God, mo olgeta we oli save God, oli stap lesin long yumi. Be olgeta we oli no man blong God, oli no save lesin long yumi. Long fasin ya nao, yumi save luksave Spirit we i stamba blong trutok, mo spirit blong giaman. 7 Ol fren. Yumi mas lavlavem yumi, from we fasin ya blong lavem man, hem i kamaot long God. Olgeta we oli stap lavem narafala man, oli pikinini blong God, mo oli save God. 8 Man we i no save lavem narafala man, hem i no save God, from we God i stamba blong fasin ya blong lavem man. 9 God i gat wan pikinini nomo blong hem, be hem i sanem hem i kam long wol ya, blong i mekem rod blong yumi, blong yumi kasem laef. Long samting ya nao, God i soemaot fasin blong hem blong lavem yumi. 10 Stamba blong fasin ya i no we yumi lavem God, be we God i lavem yumi, nao i sanem Pikinini blong hem, blong i ded blong mekem rod blong God i tekemaot ol sin blong yumi. 11 Ol fren. From we God i lavem yumi olsem, yumi tu i mas lavlavem yumi. 12 I no gat man we i luk God samtaem. Be taem we yumi stap lavlavem yumi, God i stap long laef blong yumi, mo fasin blong hem blong lavem ol man i stap kam fulap long laef blong yumi. 13 God i givim Spirit blong hem long yumi, nao from samting ya, yumi savegud we yumi stap joen gud long laef blong God, mo God i stap joen gud long laef blong yumi. 14 Yumi luk finis we papa blong yumi i sanem Pikinini blong hem i kam blong i sevem olgeta man long wol, mo yumi stap talemaot se samting ya i tru. 15 Ol man we oli stap talemaot we Jisas i pikinini blong God, God i stap joen gud long olgeta, mo olgeta oli stap joen gud long God. 16 Yumi savegud fasin blong God blong lavem yumi, mo yumi bilif se hem i lavem yumi. God, hem i stamba blong fasin blong lavem man. Man we i stap holem fasin ya oltaem, hem i stap joen gud long God, mo God i stap joen gud long hem. 17 Taem yumi savegud fasin blong God blong lavem man, mo fasin ya i kam fulap long laef blong yumi, bambae i gat frut blong hem. Long bigfala Dei ya we bambae God i jajem olgeta man long hem, bambae yumi no save fraet, from we laef blong yumi long wol ya i kam sem mak finis wetem laef blong Kraes. 18 Man we i lavem God, hem i no save fraet long hem. Taem we yumi savegud we God i lavem yumi olsem, be yumi no moa fraet nao. Man i save fraet se bambae hem i kasem panis, be man we i stap fraet olsem, hem i no savegud yet we God i lavem hem. 19 Yumi stap lavem God mo ol narafala man, from we God i lavem yumi fastaem. 20 Man we i stap talem se hem i lavem God, be i no laekem nating Kristin brata no sista blong hem, i stap agens long hem, hem i man blong giaman. ?Be sipos hem i no save lavem brata no sista blong hem we hem i stap luk oltaem, olsem wanem bambae hem i save lavem God we hem i no luk samtaem? 21 Loa ya we Kraes i givim long yumi i olsem. Hem i talem se, \"Man we i lavem God, hem i mas lavem Kristin brata mo sista blong hem tu.\"\n1 John 5\n1 Man we i bilif se Jisas i Mesaea, hem i pikinini blong God. Mo man we i lavem wan papa, hem i lavem ol pikinini blong man ya tu. 2 Sipos yumi lavem God, mo yumi stap folem ol tok blong hem, long fasin ya nao, yumi save we yumi lavem ol pikinini blong hem. 3 Sipos yumi lavem God, hemia i min se yumi stap folem ol tok blong hem. Mo ol tok blong hem i no strong tumas blong folem, 4 from we yumi evriwan we i pikinini blong God, yumi save winim ol rabis fasin blong wol ya. Mo rod blong winim ol rabis fasin ya i olsem. Yumi stap win from we yumi bilif long Jisas. 5 I no gat man i save winim ol rabis fasin blong wol ya, blong mekem ol fasin we i stret. Man we i bilif se Jisas i Pikinini blong God, hem nomo i save win. 6 Jisas Kraes, hem i man we i kam, mo wota we hem i baptaes long hem, mo blad blong hem we i ron taem hem i ded, tufala samting ya i soemaot hem long yumi. I no wota nomo we i soemaot hem, be wota mo blad, tufala i soemaot. Mo Tabu Spirit tu, hem i stap talemaot we tok ya i tru, from we Tabu Spirit ya, hem i stamba blong trutok. 7 I gat trifala samting we i soemaot Jisas long yumi. 8 I gat Tabu Spirit, mo wota we hem i baptaes long hem, mo blad blong hem we i ron taem hem i ded. Mo trifala samting ya i soemaot sem samting nomo. 9 Taem ol man oli talemaot wan samting long yumi, yumi save bilif long tok ya we oli talem, be taem God i talemaot wan samting long yumi, tok blong hem i gat paoa moa, nao yumi save bilif moa long hem. Mo long tok ya blong hem, hem i tokbaot pikinini ya blong hem. 10 Olgeta we oli bilif long Pikinini blong God, oli gat tok ya we God i talem, i stap long tingting blong olgeta. Be olgeta we oli no bilif long tok ya, oli stap lukluk God olsem we hem i giaman nomo, from we hem i talemaot Pikinini blong hem long olgeta, be olgeta oli no bilif long tok blong hem. 11 Mo samting ya we God i talemaot from Pikinini blong hem i olsem. God i givim laef ya finis long yumi, we i no save finis samtaem, mo laef ya i kamtru long yumi long Pikinini blong hem. 12 Man we Pikinini blong God i stap long hem, hem i gat laef ya, be man we Pikinini blong God i no stap long hem, hem i no gat laef ya. 13 Yufala we i bilif long nem blong Pikinini blong God, mi mi raetem tok ya i kam long yufala, blong yufala i save we yufala i gat laef ya finis we i no save finis samtaem. 14 Mo taem yumi kam long fes blong God long prea, yumi bilif strong se sipos yumi askem samting long hem we i stret long tingting blong hem, hem bambae i harem prea blong yumi. 15 Mo sipos yumi save se oltaem hem i stap harem prea blong yumi, oraet, yumi save se evri samting we yumi askem long hem, oli blong yumi finis. 16 Sipos wan long yufala i luk wan brata blong hem we i stap mekem sin we i no sin blong ded, hem i mas prea from brata ya blong hem. Nao bambae God i givim laef long man ya we i mekem sin. God i save givim laef long olgeta we sin blong olgeta i no blong ded, be i gat sin we i blong ded, mo mi no talem se yufala i mas prea from hemia. 17 Olgeta fasin we i no stret, oli sin, be i no olgeta sin we oli blong ded, i gat sam nomo. 18 Yumi save we eni man we i pikinini blong God, hem i no save gohed blong mekem sin oltaem, from we stret Pikinini blong God i stap lukaot long hem, nao Setan, i no save spolem hem. 19 Yumi save we yumi ya, yumi man blong God, be olgeta man blong wol ya oli stap long paoa blong Setan. 20 Yumi save we Pikinini blong God i kam long wol, mo i givim paoa long yumi blong yumi save God ya we i tru. Mo yumi stap joen gud long God ya from we yumi stap joen gud long Pikinini ya blong hem, Jisas Kraes. Hem i tru God, mo hem i stamba blong Laef ya we i no save finis. 21 Ol pikinini blong mi. Yufala i mas lukaot gud blong yufala i no go mekem wosip long ol giaman god.\n2 John 1\n1 Mi mi wan elda blong jos, mo mi talem halo long yu we yu yu wan woman we God i jusumaot yu. Mo mi talem halo long ol pikinini 2 Mifala i lavem yufala, from we God we i stamba blong trutok hem i stap finis wetem yumi, mo bambae hem i stap oltaem wetem yumi. 3 Yumi ya, yumi save God we i stamba blong trutok mo yumi stap lavlavem yumi. Mo prea blong mi we God Papa blong yumi, wetem Jisas Kraes, Pikinini blong hem, bambae tufala i stap givhan long yumi long gladhat blong tufala, tufala i gat sore long yumi, mo tufala i putum pis i stap wetem yumi. 4 Mi mi glad tumas from we mi luk we sam pikinini blong yu oli stap folem ol tok we i tru, olsem we Papa blong yumi i talem long yumi blong yumi mekem. 5 Sista. Mi mi wantem talem bakegen long yu, se yumi mas lavlavem yumi. Mi no raetem leta ya blong talem wan niufala loa long yu, nogat. Loa ya, yumi harem finis taem yumi harem gud nius ya fastaem. 6 Mo fasin ya we yumi stap lavlavem yumi, hem i min se yumi mas folem ol tok we God i talem. Loa blong God we yufala i harem finis taem yufala i harem gud nius fastaem, hem i talem se laef blong yumi i mas fulap long fasin ya blong lavem man. 7 I gat plante man blong giaman we oli go olbaot long wol finis. Olgeta ya oli no bilif se taem Jisas Kraes i kam long wol, bodi blong hem i bodi blong man stret. Ol man olsem oli prapa man blong giaman, oli enemi blong Kraes. 8 From samting ya, yufala i mas lukaot gud long yufala. Sipos no, bambae yufala i lusum ol samting ya we mifala i hadwok from, mo bambae yufala i no save kasem ful pei blong yufala tu. 9 Man we i ova long mak blong ol tijing blong Kraes, nao i joenem sam moa tok bakegen we i kamaot long tingting blong hem nomo, God i no stap long laef blong hem. Be man we i stap folemgud ol tijing blong Kraes, Papa blong yumi wetem Pikinini blong hem, tufala i stap long laef blong hem. 10 Sipos wan man i kam long yufala, be hem i no tijim yufala long ol stret tok ya we Kraes i tijim yumi long hem, bambae yufala i no tekem hem i kam insaed long haos blong yufala. Sipos man olsem i kam, be bambae yufala i no talem halo long hem, 11 from we man we i stap talem halo long man olsem, hem i stap joen long hem long ol rabis wok blong hem. 12 Mi mi gat plante tok blong talem long yufala, be mi no wantem raetemdaon long pepa. Mi mi stap tingting strong, blong kam luk yufala, mo taem mi kam, bambae mi save talem ol tok ya stret long fes blong yufala. Long fasin ya, bambae yumi evriwan i save glad we i glad. 13 Ol pikinini blong sista ya blong yu we God i jusumaot hem, oli talem halo long yu.\n3 John 1\n1 Gaeas. Mi mi elda blong jos, mo mi raet i kam long yu, we yu wan gudfala fren blong mi. Mi mi lavem yu, from we yumitufala i joen long God we hem i stamba blong trutok. 2 Fren. Mi mi save finis we laef blong yu long fes blong God i stap gud. Mo mi stap prea se bambae laef blong yu i gohed gud long evri samting, mo bambae yu stap gud, yu no sik. 3 Sam brata blong yumi oli kamtru finis, nao oli talemaot we yu yu stap stanap strong blong holem trutok blong gud nius ya, mo we oltaem long laef blong yu, yu stap folem ol tok we i tru. Taem mi harem olsem, mi harem gud tumas. 4 Taem mi harem we oltaem ol pikinini blong mi oli stap folem ol tok we i tru, hemia i mekem mi mi harem gud moa, i winim we mi harem gud long ol narafala samting. 5 Fren. Oltaem yu stap mekem gudfala wok long ol brata mo sista blong yumi we oli stap kam long yu. Nating we yu no save olgeta, be yu yu stap lukaot gud long olgeta. 6 Oli talemaot finis long fes blong ol Kristin man blong ples ya we yu yu lavem olgeta tumas. Taem oli aot long ples blong yu, i gud yu givhan long olgeta long rod blong olgeta, long fasin we bambae God i glad long hem. 7 I gud yu mekem olsem, from we oli stap wokbaot from wok blong Kraes nomo, mo oli no wantem tekem sam samting blong givhan long olgeta long ol man we oli no Kristin. 8 I stret nomo blong yumi tekem ol man olsem oli kam long haos blong yumi, blong yumi save joen long ol wok blong olgeta blong talemaot God we i stamba blong trutok. 9 Gaeas. Mi mi raetem wan sotfala leta i go finis long ol Kristin man long ples blong yu. Be Diotrefes, hem i laekem tumas blong i lida blong olgeta, nao hem i no save lesin long tok blong mifala. 10 Oraet, taem mi mi kam, bambae mi talemaot long ol man blong jos ol fasin we hem i stap mekem, mo bambae mi talemaot ol giaman toktok we hem i stap talem blong spolem mifala. Be rabis fasin blong hem i no finis long ples ya tu. Hem i no save tekem ol brata ya blong yumi oli go long haos blong hem, mo bakegen, hem i stap blokem olgeta we oli wantem tekem ol brata ya oli go long haos blong olgeta, mo i stap putumaot olgeta long jos. 11 Fren. Yu no folem ol fasin we i nogud. Yu mas folem ol fasin we i gud nomo. Man we i stap mekem ol gudfala fasin, hem i pikinini blong God. Be man we i stap mekem ol rabis fasin, hem i no luk God samtaem. 12 Be Demetrius ya, olgeta man oli stap talem se hem i wan gudfala man. Mo fasin blong hem tu we oltaem hem i stap folem trutok ya, i soemaot we hem i wan stret man. Mo mifala 13 Mi mi gat plante tok i stap yet blong talem long yu, be mi no wantem raetemdaon tok ya long pepa. 14 Tingting blong mi i stap strong se bambae i no longtaem mi luk yu, nao taem mi kamtru long yu, bambae yumitufala i save toktok. 15 Prea blong mi, we bambae pis i stap wetem yu. Ol fren blong yu long ples ya oli talem halo long yu. Plis yu talem halo long ol fren blong mifala wanwan longwe.\nhttp:\/\/gospelgo.com\/p\/bislama_nt.htm#1%20John","id":"<urn:uuid:e2dc6d1e-6ac2-4fcb-b542-dbe9960a4478>","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/femissionaria.blogspot.com\/2015\/03\/1-2-3-john-bislama-vanuatu.html","date":"2017-09-25T15:10:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818691977.66\/warc\/CC-MAIN-20170925145232-20170925165232-00372.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":5997,"character_repetition_ratio":0.111,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.246,"stopwords_ratio":0.001,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15055.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Despla em askim blong Fred Mambrasar, Free West Papua Campaign-Papua New Guinea Coordinator bihaenim ol nius ripot olsem Indonesia iwok long strongim nau ol wokbung wantem ol Melanesian kantri.\nMr Mambrasar i mekim despla toktok bihaen long Indonesian foran minista Retno LP Marsudi ibin tokim Foran Minista blong Vanuatu Sato Kilman olsem Indonesia igat bikpla namba tru long ol Melnaensian pipal winim olgeta Melanesian pipal long Pacific.\nToktok blong Foran Minista Marsudi ibin kamap tu long wankaen taem we ol memba kantri blong MSG nau i redi long application blong ol west papua pipal long joinim Melanesian Spiahed Grup.\nMrs Marsudi ibin mekim despla toktok blong en long namba 60 miting blong Asian-African Conference Commemoration long wik igo pinis.\nOl Foran Minista blong ol MSG kantri ibin stap tu long despla miting long Jakarta. [RadioAustralia]","id":"<urn:uuid:5ad1780d-8e95-4b3b-b625-d0ca40b942e4>","dump":"CC-MAIN-2018-05","url":"http:\/\/www.arsip.papua.us\/2015\/04\/fred-mambrasar-ol-msg-lida-i-noken.html","date":"2018-01-17T03:17:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-05\/segments\/1516084886794.24\/warc\/CC-MAIN-20180117023532-20180117043532-00389.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5883190036,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5883190035820007, \"tpi_Latn_score\": 0.3306218385696411, \"pis_Latn_score\": 0.07884904742240906}","num_words":239,"character_repetition_ratio":0.081,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.17,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.622,"perplexity_score":14331.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bildimap Infrastrakja resiliens blong promotem prodaktiv sekta mo mekem living blong olgeta sitisen blong Vanuatu i stap gud oltaem\n***\nConstruction d'infrastructures résilientes pour promouvoir le secteur productif et soutenir les moyens d'existence des citoyensVanuatais\n***\nBuilding Infrsatructure resilience to promote productive sector and sustain the livelihood of the ni-Vanuatu cititizen\nBildimap Infrastrakja resiliens blong promotem prodaktiv sekta mo mekem living blong olgeta sitisen blong Vanuatu i stap gud oltaem\n-------------\n1. Introduction\nGud moning mo hapi 38 Indipendens Anivesari Selebresen! Bonne fête à tous!\nWelkam lo yumi everiwan we yumi stap tede,mo evriwan we oli listen lo radio, TV or Youtube truaot lo kantri, mo olgeta we oli stap joenem yumi lo celebrasen ia around lo region mo lo narafala part long wol. Tankio lo presence blong evriwan.\n2. Acknowledgement\nEmi wan important dei blong selebretem victory mo proudness blong yumi long taem we yumi kivim spesel rispek i go long olgeta papa, mama, brata mo sista as Leaders we oli stragol blong mekem kaontri hemi fri long Koloniol rul. Hemi tru long semak spirit ia we yumi masselebretem 38 yia blong politikol indipendens blong yumi mo blongselebretem ol achivements mo progress we yumi mekem.\nTede, yumi tingbaot olgeta we oli stap stragol iet, olsem ol brata long Kanaky mo long West Papua.\nYumi talem thank you long papa God. Tankio God creater from taem yu krietem world, yu kivim long mifala ol beautiful islands ia, archipelagos blong Vanuatu. Yumi presem hem from spirit, love, proteksen mo blessing blong hem ova long kantri mo pipol blong Vanuatu. Mi acknowledjem olketa work blong ol church lidas, olketa jifs blong yumi; olketa lidas blong komunitis, olketa politikol lidas, past mo present, mo comitmen blong wanwan citizen blong mekem se Vanuatu, kantri blong yumi, I save continue blong stap long pis, unity, wetem spirit blong fraternity mo sharing blong family values insaed long Port-Vila mool island komunities.\n3. Chalenjis- Natural and man-made\nBeautiful Vanuatu we Hae God I generously givim long yumi, igat ol natural chanlenjis mo man-made chalenjis blong hem.\nVanuatu ino wan island but hemi wan achipelagowe igat 83 islands mo solwota i seperetem olketa. Fulap oli kat ol mountains, sam oli kat volcanoes, sam I fulap long rock, mo fulap long olketa oli kat different chalenjis mo development nids.\nMo hemi taem tede blong yumi acceptem se kantri blong yumi Vanuatu hemi vulnerable long ol natural disasters mo hemi stap long top blong list blong ol kantri we oli the most vulnerable.\nVanuatu I stap long \"Pacific Ring of Fire\" we I minim se disasta ino limited nomo longharicane, earthquakes,drae season mo floading bat volcanoe i kam olsem wan threat long laef blong pipol evri dei.\nYumi ol living witniss long olketa natural hazards ia. Yumi victim long ol industrialised kantri we oli causem climate change.\nTede, yumi tekem wan special tingting long ol brata mo sister blong yumi long Ambae we oli badly afekted by volcanic eruption, hash mooli mas displace from birth ples blong olgeta.\nYumi tingbaot too olketa we oli lusum laef mo belongings blong olketa long cyclone Hola.\nClimate change olsem volcano emi afektem whole life blong Vanuatu, socially mo economically, mo afektem food security blong yumi; yumi mas adaptem yumi long situation ia.\n4. Assets mo achievements\nNomata long ol chalenjis ia, Ripablik blong Vanuatu hemi gat plande valuable assets olsem:\n· Land, solwota, non polluted air, nice mo homecoming pipol wetem ol smiling faces.\n· Ol fundamental values: cultural, traditional mo Christianity we I mekem se pipol blong Vanuatu I proud oltaem, I lovem ples blong hem wetem strong attachement long birth place blong hem, we I mekem se yumi continiu blong biliv mo hope blong better laef.\nMan Vanuatu I mas continiu blong biliv mo trastem hem wan, yumi mas trastem yumi, ol citizen blong Vanuatu.\nTaem yumi biliv mo trastem yumi wan, unity ia I save mekem se yumi save progress, mo yumi save achivim extraordinary goals tugeta olsem:\n· Successful hosting mo participation long Van 2017;\n· Recovery afta TC PAM;\n· Economic growth we kantri istap enjoyem naoia;\n· Successful handling blong ol requirements blong FATF blong tekemaot Vanuatu long \"Grey List\";Long ples ia, mi mekem wan special tok tankio iko long Drafting Unit blong State Law Office long hard work blong produsim evri necessary legisletiv framework long wan very short period of time mo tankio long evri Memba blong Palemen long positive sapot blong olgeta we I mekem se FATF I karemaot Vanuatu long \"Grey List\" se since last manis June 2018.\n· Settlement blong ol retirement packages blong ol retired Gavman workers wetem GRT blong impruvum conditions blong wok mo salaries blong ol workman blong Gavman;\n· Openemap access long education long ol pikinini blong Vanuatu i kasem yia 10, mo ol clinic health workers I karem remuneration;\n· Pemaot sam external loans mo sam domestic loans;\n· Krietem wan Development budget lon yia ia.\nMi praod blong talem se yumi ajivim fulap divelopment progress olsem wan kantri, since long indipendens blong yumi long 1980.Yumi stragolmo yumi manej blong divelopem ol Institusens blong yumi, infrastakja, wetem ol social services blong yumi olsem schools, hostpitals, dispensaries, klinik, security mo judicial services mo extendem ol services trough long decentralisation network.\nSam villages mo komunitis oli aksesem water mo electricity we hemi go in line wetem priority blong kavman blong mekem sua se long 2020 yumi konektem 90% blong ol house holds wetem Water mo Light.\nWetem ol bilateral relations we I gat, 108kauntrisoli save moa Vanuatu long world.Vanuatu istap long position blong voisem ol konsens blong yumi olsem wan smol Nesen long world mo hemi iusum olketa international mo regional development framework wetemol konvensens mo akrimen blong addressem ol development challenges mo aspiration blongkantri.\nTaem yumi lukluk back, yumi kat everi risons blong selebretem 38th independence anniversary wetem pride mo konfidens se yumi mekem fulap progress blong buldim kantri blong yumi mo servem basic nids blong ol pipol blong yumi. Yumi mas liv wetem means we yumi gat.\nKantri i achivim ol progress ia from we igat gat political commitment, political will, solidarity mo political stability.\n5. Thank you\nPolitical stability I givim trast, confidence mo security long ol investorsmo hemi key blong economic growth. Political stability hemi security blong economic development long Vanuatu.\nMi tekem oportuniti ia blong talem tankio long ol Lida blong ol politikol pati we oli formem Gavman blong mentenem politikol stability.\nMi talem tankio mo congratulatelong ol Members blong Parliamentfrom leadership blong olketa. Hemi shoem new leadership folem decision we pipol I mekem long 2016 general election.\nBut also, long behalf blong pipol blong Vanuatu mo Kavman mi talem bigfala thank you long:\n· Ol Local Authorities, ol Jifs, Jif leaders, woman mo youth from comitmen mo active participation long social mo economic life blong Vanuatu;\n· Ol development partners from generous support we oli kivim I kam long Vanuatu;\n· Olketa existing investors – existing businesses – existing industries we oli continiue blong biliv strong long Vanuatu, karem risk blong investem money blong provaedem jobs mo mekem ol products we Vanuatu I save proud long em mo compeat wetem long trade,mo I sapotem economic growth blong Vanuatu;\n· Olketa new investorsfrom, despite ol chanlenjis, oli jusum Vanuatu blong investem money blong olketa;\n· Olketa owners blong ol Infant industries mo small medium enterprises long komitment mo perseverance blong yufala blong kam wetem innovative ways blong doim business long Vanuatu;\n· Olketa farmers long ol islands, ol villages, wetem ol mama long market blong provaedem food security long ol pipol blong yumi;\n· Olketa mama's long ol handicraft blong continue blong promotem ol style blong Vanuatu long ol tourists\n· Olketa residents blong jusum Vanuatu blong liv;\n· Olketa new citizens we oli jusum citizenship blong Vanuatu;\n· Olketa fren kantris we wetem ol diplomatic relations mo visa waiver, hemi fasilitetem easy flow blong tourism ikam long Vanuatu;\nTankio long confidence we yufala ikat long kantri mo long ol authorities blong kantri ia.\n5. Financial mo fiscal situesen\nTede ekonomi hemi grow stronger mo healtty. Yumi luk afta long rekaveri blong TC PAM long ol key sektas olsem tourism, akrikalja, mo infrastrakja we i leftemap ril GDP growth I ko long 4.5% long 2017 (highest wan long histri blong Vanuatu) mo 3.4% long 2018 folem ol estimates.\nWetem strong mo stable ekonomi, ol investors oli gat moa confidenceblong invest mo kantri istap long position blong atraktem moa foreign investors.\nWetem strong mo stable ekonomi, kantri I witnissim plande development long saed blong ol tourism projects mo long saed blong infrastructure development we hemi main factor blong job opportunity.\nWetem strong mo stable ekonomi, Gavman I establishim wan \"Development Budget\" long yia ia blong addressem ol development priorities blong kantri.\nThis yia, Gavman I pemaot 1 billion vatu external loan mo ova 1 billion vatu long domestic debt, mo I putum 3 billion vatu blong fundem ol infrastrakja divelopmenmo espesiali blong impruvum olgeta rod mo openem moa access long saed blong ol fida roads blong mekem se olgeta fama oli gat isi akses long ol farms blong olketa mo long transpot blong karem olgeta prodak blong olgeta i go long maket..\nOl indicators I shoem se economi be i grow semak long 2019 mo hemia I justifaem seGavmanbae igat wannara divelopmen badjet long nekis yiamo onwards blong fundem ol divelopmen priorities blong yumi. Hemia iwan solid step blong buildim wan kantri mo I save stap long wan better position blong adressem ol financial obligatons blong hem mo openemap ol social services olsem education kasem yia 13.\nHemi also wan saen blong wan responsible mo stable Gavman.\nOl gudfala citizen blong Vanuatu, wetem wan strong mo stable ekonomi mo from we yumi acceptem se kantri blong yumi hemi vulnerable long ol natural disasters, yumi nid blong invest long ol infrastrakja we oli resilien.\n6. Theme blong yia ia - Bildimap Infrastrakja resiliens blong promotem prodaktiv sekta blongse pipol blong Vanuatu isave gat moa access long services, mo partisipet moa long economic development.\nBlong kat wan sustainable development Gavman I nid blong invest moa long ol infrastrakja we oli resiliens.\nToktok ia resiliens hemi minim fasin blong stanap strong long ol hard taem, save preventem damej, save rikava mo gohed long laef nomata long ol bigfala hardtaem we kantri bae i pas tru long hem.\nVanuatu bae I graduate from Least Developped Country (LDC) long yia 2020, so yumi nid blong sustainem ekonomi blong kantri. Hemi no blong inventem wheel. Experience I shoem long plenty kantri long world se infrastrakja long productive sector (tourism, agriculture mo industry) oli blong growem economy blong better sapotem ol social services olsem education, health, security mo justice.\nInfrastrakja resilienshemi gat wan strong link blong sastenem prodaktif sekta tru long isi akses i go long maket.\nInfrastrakja resiliens hemi opportunity blong krietem employment.\nInfrastrakja resiliens hemi boostem economic development from we hemi openem ol ekonomik opotuniti, hemi inkrisim productivity, hemi impruvum aksesibiliti mo services.\nInfrastrakja resiliens hemi preparedness long disasta olsem saeklon, strong wind, hevi ren o etkwek, floading. Istap minim:\n· Olketa fida roads, wharfs mo airports olsem Norsup, Motalava, North Ambrym mo extension blong ol existing airports;\n· olketa skuls or klasrum;\n· olketa helt unit, helt senta, hospital mo laboratory;\n· olketa infrastrakjablong national security mo justice olsem Court Haos;\n· olketa buildings blong Gavman long Capital wetem ol Provinces;\n· olketa buildings mo strakjas blong telecommunications we I includim radio mo television from oli konektem olketa local farma wetem market blong salem ol prodakt blong olketa;\n· olketa systems blong wota or wota supply wetem energy.\nInfrastrakja resiliens hemi fasilitetem mo promotem muvmen blong ol tourist igo long ol aelan blong yumi\nSam long ol eksampol blong wan strong infrastrakja resiliens we yumi wantem luk long kantri blong yumi, igat: Korman Buildings Sports Facilities, Lapitasy wof infrastrakja, Port Vila eben rod infrastrakja, Baurefield International Airport, Pekoa International Airport, White Grass International Airport mo rod long Tanna mo Malekula, o sab-marin kebol.\nMo wetem infrastrakja resiliens, yumi nid blong jenisim ol lukluk blong yumi.Hemia I minim se yumi mas stadi gud long wea ples yumi build mo yumi mas impruvum ol disaen mo folem ol building kod, blong mekemse ol construction oli save stanap strong agensem ol stressmo disasta mo respectem environment.\nInfrastrakja Resiliens hemi bisnis blong yumi evriwan.\nBifo mi closem toktok blong mi wandem talem se Gavman hemi aware long olketa different challenjes mo nids blong olketa business komunitis mo infant industries mo bae I kontinue blong addressem olketa. Hemi polisi blong Gavman blong growem private sekta, infant industries, mo SMEs olsem strongdrivers blong ekonomi mo job kriesen.\nFinensiol inclusion policy mo strategy we mi launchem long yia ia hemi aim blong impruvum akses mo usage blong finensiol seves I go long olketa infant industries mo SMEs long Vanuatu.\n\"Vanuatu Government has the duties and responsibilities to create a conducive environment for business investment and an enabling and secure environment for enriching the livelihood for allcitizen\".\n« Le gouvernement de Vanuatu a le devoir et la responsabilité de créer un environnement favorable aux investissements des entreprises et un environnement propice et sûr pour l'enrichissement de la vie pour tous les citoyens ».\nVanuatu i mas stap olsem wan better ples blong liv, blong wok mo sherem equal benefits\n7. Konklusion\nBlong konkludem toktok blong mi, mi wandem rimaenem yumi se ol selebrations blong Independence hemi ol unique moment blong unitem yumi everywan.Hemi wan special occasion blong yumi selebret tugeta olsem wan pipol, wan Nesen, olsem wan family we I sherem ol same values blong kastom mo Christianity.\nMi wandem rimaenem yumi evriwan se yumi wan United mo Free Kantri founded long ol fundamental prinsipols, Traditional Melanesians Values, Faith long God moChristian Prinsipols mo olsem wei moto blong yumi italem: \"Long God Yumi Standap\".\nDespite ol Jalensis, yumi mas gat confidence mo biliv strongse \"Wetem God nothing is impossible\" \"Avec Dieu rien est impossible\"\nYumi mas strenghtenem determination mo unity blo yumi so that together yumi ajivim peace, progress mo prosperity blong Nesen blong yumi.\nFellow Citizens, \"Feel proud of yourself… Soyez fier de vous-même »\nHappy 38thanniversary selebresen \/ Bonne fete du 38ème anniversaire\nHae God hemi blessem yumi everiwan!\nQue Dieu nous bénisse tous!\nLONG LIVE REPUBLIC BLONG VANUATU MO PIPOL BLO VANUATU\nVIVE LA REPUBLIQUE ET LE PEUPLE DE VANUATU\nThank you \/ Je vous remercie \/ Tankio Tumas","id":"<urn:uuid:bc949f13-c55c-4b2c-bc9c-4f42ee84a07a>","dump":"CC-MAIN-2018-34","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/644-toktok-blong-namba-38-aniversari-blong-indipendens-blong-ripablik-blong-vanuatu","date":"2018-08-19T03:29:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-34\/segments\/1534221214691.99\/warc\/CC-MAIN-20180819031801-20180819051801-00150.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9755055308,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.975505530834198, \"pis_Latn_score\": 0.02290516346693039}","num_words":3796,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.979,"perplexity_score":16020.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"jd long masonry long masonry drills carbide tip drills jd long masonry manassas va.\nbest outdoor smoker grill images on jd long masonry manassas va,long masonry of inc jd manassas va, long masonry of inc jd manassas va, co jd long masonry manassas va, new homes in longs jd long masonry manassas va,jd long masonry manassas va news archives page 3 of 8 preferred insurance services,long masonry of inc jd manassas va,jd long masonry manassas va freemasonry a brief sketch of ,search results for page ah jd long masonry manassas va,jd long masonry manassas va state federal.","id":"<urn:uuid:4f8733f5-d0a1-4b5e-92f7-d121f6334e11>","dump":"CC-MAIN-2019-04","url":"http:\/\/webdesain.info\/jd-long-masonry\/jd-long-masonry-long-masonry-drills-carbide-tip-drills-jd-long-masonry-manassas-va\/","date":"2019-01-20T05:02:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-04\/segments\/1547583700012.70\/warc\/CC-MAIN-20190120042010-20190120064010-00436.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6347119808,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6347119808197021, \"pis_Latn_score\": 0.08724244683980942, \"eng_Latn_score\": 0.056138209998607635, \"vie_Latn_score\": 0.0464777909219265, \"kas_Latn_score\": 0.013351783156394958, \"tpi_Latn_score\": 0.01244728360325098}","num_words":201,"character_repetition_ratio":0.316,"word_repetition_ratio":0.208,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.635,"perplexity_score":13284.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ofis blong President blong Repablik blong Vanuatu e Wantem makem clear se hem e neva askem Government blong United State blong America blong setemap Military Base blong hem long Vanuatu.\nBat President e bin acknowledgem ol contribution blogn hem long 2nd World War we base blong hem e bin stap long Niu Hebrides mo nao ya NGO olsem Peace Corps from e providem Save we oli Kivim lo ol pikinini long saed lo health mo education long English literacy.\nPresident e renwem call blong hem long US ambassador during long curtecy call blong hem long state office long 2017 blong hem long Vanuatu. Same mak call ia e bin makem too long British High High Commissiona long Solomon Island taem hemi visitim hem long state office.\nOfis blong President blong repablik e wantem makem e clear long toktok blong hem refer long Diplomatic mission, Bat e No wan military Base.\nGods e blesem mo protectem Government mo every people blong Vanuatu","id":"<urn:uuid:af982f7c-b8a0-4360-87e8-0226ddabf45c>","dump":"CC-MAIN-2019-04","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/626-president-blong-republic-i-neva-tokbaout-us-navy-long-vanuatu","date":"2019-01-18T06:17:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-04\/segments\/1547583659890.6\/warc\/CC-MAIN-20190118045835-20190118071835-00390.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8192803264,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":6,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8192803263664246, \"pis_Latn_score\": 0.1802958846092224}","num_words":228,"character_repetition_ratio":0.094,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.767,"perplexity_score":21465.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"twin long bed m2000 twin long twin extra long bed frame.\ntwin long bedding,queen long bed skirt,how big is a twin long bed,size of twin long bed,extra twin long bed,twin x long bed frame,twin long bed dimensions,twin x long bed sheets,twin xl long bedding sets,twin long bed frames,twin long bed frame.","id":"<urn:uuid:307b3038-6043-47d1-8a4b-08c0b5634dc6>","dump":"CC-MAIN-2019-47","url":"http:\/\/fonianazionale.info\/twin-long-bed\/twin-long-bed-m2000-twin-long-twin-extra-long-bed-frame\/","date":"2019-11-22T14:06:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-47\/segments\/1573496671260.30\/warc\/CC-MAIN-20191122115908-20191122143908-00461.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5370602608,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5370602607727051, \"tpi_Latn_score\": 0.1861836165189743, \"pis_Latn_score\": 0.12591266632080078, \"eng_Latn_score\": 0.09310776740312576, \"kha_Latn_score\": 0.024448605254292488, \"rnd_Latn_score\": 0.0107627734541893}","num_words":104,"character_repetition_ratio":0.253,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.219,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.537,"perplexity_score":11016.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Oxfam Vanuatu hem gohet fo wok wok wetem Vanuatu Civil Society Influencing Network long wan kampen oli kolem Vot Woman 2020 fo Vanuatu hem karem ol woman tu long Nasinol Palamen.\nVanuatu hem karem 52 Memba blong Palamen, be stat long Independence long 1980 kam kasem distaem 5 fala woman nomo ibin kamap memba, mo distaem hem no karem eni woman memba long Palamen.\nDiswan hem wan big issiu ino long Vanuatu nomo, be long ol narafala kantri long Pacific tu olsem Solomon Islands mo Papua New Guinea.\nSo long Thursday last wik, ibin gat lons blong Vot Woman 2020 kampen we hem laek fo lukim 50 percent ol woman long Palament long 2020 Nasinol General Ileksan mo igo moa long fuija.\nOxfam Vanuatu Governance, Leadership and Accountability Program Manager, Jeannette Bolenga hem Vot Woman hem sapotim evri woman we bae standap long 2020 ileksen, an hem askem evri politikol pati long kantri fo tekem tu ol woman kandidet.","id":"<urn:uuid:496e0caa-92c8-4a2d-8026-a39ea400705e>","dump":"CC-MAIN-2019-47","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/tok-pisin\/2019-10-08\/van-50\/11583480","date":"2019-11-13T23:05:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-47\/segments\/1573496667442.36\/warc\/CC-MAIN-20191113215021-20191114003021-00538.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5620157719,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5620157718658447, \"pis_Latn_score\": 0.43649253249168396}","num_words":222,"character_repetition_ratio":0.075,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.547,"perplexity_score":15228.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Taem yu-mi la-vem ol bra-ta,\nYu-mi me-kem Hae God i glad.\nLav i stam-ba fa-sin blong hem,\nYu-mi ting-hae long lav.\nYu-mi mas soe-maot fa-sin ya,\nBae yu-mi kam gud-fa-la fren.\nSi-pos yu-mi la-vem man tru,\nBae yu-mi ting-baot hem.\nTaem tra-bol i ka-sem hem,\nYu-mi re-re blong giv-han long hem.\nYu-mi sa-ve le-sin gud,\nMo ka-sem sa-ve long hem.\nKraes i soe-maot lav we i tru,\nI ti-jim yu-mi lav blong God.\nYu-mi mas la-vem ol bra-ta,\nI no long tok-tok no-mo,\nBe long ful-hat blong yu-mi.","id":"<urn:uuid:115dc6ea-a215-4bf1-ad4e-952f0b624f3b>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/109-yumi-lavem-ol-brata-long-fulhat-blong-yumi\/","date":"2020-02-28T13:03:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875147154.70\/warc\/CC-MAIN-20200228104413-20200228134413-00030.warc.gz","language":"bis","language_score":0.999986887,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999868869781494}","num_words":134,"character_repetition_ratio":0.088,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.302,"stopwords_ratio":0.03,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3256.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"(Ol Sam 19)\n1. Skae i soe-maot big-fa-la pa-oa blong God.\nOl wok blong Je-ho-va,\nYu-mi stap luk long skae.\nSan i gi-rap, nao i stap pre-sem hem.\nLong naet ol sta i soe-maot waes,\nLav, mo pa-oa blong hem.\n2. Loa blong Hae God i stret gud, i gi-vim laef,\nMo hem i gi-vim waes\nLong yu-mi ev-ri-wan.\nGod i ja-jem ol man long stret fa-sin.\nOl tok blong hem o-li swit gud,\nYu-mi o-bei long ol.\n3. Yu-mi o-na ol-taem long Je-ho-va God.\nOl-ge-ta loa blong hem,\nI gud moa wi-nim gol.\nO-li li-dim mo pro-tek-tem yu-mi.\nYu-mi lef-te-map nem blong God,\nHem nao i King ol-we.\n(Sam narafala vas: Sam 111:9; 145:5; Rev. 4:11.)","id":"<urn:uuid:1cfa4618-b03f-4275-9f6b-a3c0da40b931>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/6-skae-i-soemaot-bigfala-paoa-blong-god\/","date":"2020-02-23T21:14:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145839.51\/warc\/CC-MAIN-20200223185153-20200223215153-00281.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999387264,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999387264251709}","num_words":164,"character_repetition_ratio":0.055,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.336,"stopwords_ratio":0.067,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3560.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Follem short notice wei Vanuatu Futball Federation under long Tenchikol i mekem long yestedei about ol Senior futball team blong ol man, out kam blong hem i bin gud.\nShort notice ia hemi follem nomo travelling blong team Vanuatu blong ko long Honiara Solomon Islands long wik ia blong plei wan international FIFA friendly wetem Solomon Island futball team.\nTechnikol Direactor long VFF Peter Tagaro i confemem Final list blong Team.\nMr Tagaro italem sei so far National team i gat two training sessions vinis wetem newfala Head coj blong Team Vanuatu Paul Munste mo hemi happy long training sessions ia.\nTeam Vanuatu bai i travel i ko long Solomon Island long tumoro.","id":"<urn:uuid:48d20b56-f0e8-44a9-b21a-2eb77e569e99>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius\/3279-short-notis-blong-vff-outkam-blong-hem-i-kam-gud","date":"2020-02-23T16:10:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145818.81\/warc\/CC-MAIN-20200223154628-20200223184628-00257.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7038669586,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7038669586181641, \"pis_Latn_score\": 0.276688814163208}","num_words":170,"character_repetition_ratio":0.087,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.177,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.613,"perplexity_score":18559.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"ABM Galaxy FC mo Tupuji Imere FC oli kam blong kasem fes win blong ol insaed long Port Vila Futbol Asosiesen (PVFA) 2020-2021 Vodafone premia jampionsip las Satedei daon long Port Vila Stadium.\nFes maj, Galaxy FC nao emi kam blong winim Mauwia FC long 6-2.\nMauwia FC nao hemi kam blong sko feswan tru long Kiriau Moffat stret long 9 minit blong fes haf. Mauwia FC hemi feil blong mentenem lid blong hem taem i lukim Galaxy FC kaonta atak, Andre Batick hemi kam blong ekwelaes long 16 minit blong maj.\nGalaxy FC hemi kam blong bildimap presa slo slo long Mauwia FC saed mo i lukim atak midfilda blong tim, Roberson Filipe hemi kam blong putum sko long 2-1 stret long 20 minit. Long 40 minit, Filipe emi kam blong faenem net blong Mauwia FC mo putum sko long 3-1.\nInsaed long sekon haf, Mauwia FC hemi kam blong bildap slo slo tru long ol kaonta atak strateji blong hem mo i lukim long 49 minit stret, Mauwia FC midfilda, Tord Pakito hemi kam blong putum wan moa poen mo putum sko long 3-2.\nMauwia FC hemi kontinu blong plei wan atak gem be i lukim olketa kaonta atak strateji we oli krietem oli no save faenem bol insaed long net blong Galaxy FC nomo afta long sam long ol gudfala difens we Galaxy FC emi mekem.\nGalaxy FC hemi kam blong putum presa bigwan long Mauwia FC mo i lukim Galaxy FC midfilda, Filipe hemi kam blong muvum sko long 4-2 stret long 65 minit mo semtaem kasem wan fes hat trik insaed long 2020-2021 sisen ia. Galaxy FC hemi kontinu blong bildap long ol kaonta ataks blong em mo i lukim Yvong August hemi kam blong sko long 75 minit blong putum sko long 5-2.\nMauwia FC hemi kam blong faenem sam opotuniti blong save kasem sam mo poen be ol boes long red oli feil blong faenem wan brek in insaed long difens wol blong Galaxy FC anda blong seves blong Joseph Iaruel mo Jeffrey Tasso.\nGalaxy FC hemi kam blong kasem wan mo janis taem i lukim midfilda, Evaristo Kapalu hemi sko stret long 84 minit mo semtaem silim fes win blong Galaxy FC long sisen ia. Finol wisel hemi blo mo sko emi stab long 6-2 lo feva blong Galaxy FC.\nSekon maj blong dei emi stap bitwin Erakor Golden Star FC mo Tupuji Imere FC. TI FC nao emi kam blong winim maj ia long 4-3.\nTI FC we hemi kam namba faev long 2019-2020 sisen hemi kam blong displei wan gudfala futbol long foret blong olketa futbol sapotas daon long Port Vila Stadium.\nLong 33 minit blong fes haf, TI FC midfilda, Donald Napat nao hemi kam blong openem sko blong tim.\nTIFC straeka, Azariah Soromon hemi kam blong sko long 36 mint mo putum sko long 2-0.\nLong sekon haf, TI FC straeka, Alex Saniel hemi kam blong muvum sko iko long 3-0 tru long wan naes kona sut we i lukim Saniel hemi hedem bol iko stret insaed long net blong EGS FC.\nStret long 69 minit, wan moa kona kik we i lukim TI FC kaonta atak, Soromon hemi kam blong skorem namba tu poen blong hem taem hemi kam blong hedem bol iko insaed long net mo putum sko long 4-0.\nEGS FC hemi kam blong bildap slo slo mo i lukim Norman Kency hemi kam blong skorem fes poen blong tim long 84 minit. EGS FC hemi no lusum hop mo hemi kontinu blong putum presa bigwan long TI FC mo i lukim Japhet Toukone hemi kam blong muvum sko iko long 4-2 stret long 91 minit.\nLong 93 minit blong gem, TI FC difens wol hemi feil blong distebem olketa kaonta atak strateji blong EGS FC mo i lukim Loic Coulon nao hemi kam blong skorem las poen blong EGS FC. Finol sko 4-3 long feva blong TI FC.","id":"<urn:uuid:12e7aacf-bbdc-4a5c-9773-c1a313dcaec0>","dump":"CC-MAIN-2020-50","url":"https:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/galaxy-fc-mo-tupuji-imere-fc-oli-kasem-fes-win\/article_e82b3c92-2858-11eb-a904-1bcfb16d6215.html","date":"2020-12-03T01:03:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-50\/segments\/1606141717601.66\/warc\/CC-MAIN-20201203000447-20201203030447-00053.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7464472055,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7464472055435181, \"pis_Latn_score\": 0.2531551420688629}","num_words":947,"character_repetition_ratio":0.127,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.234,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.705,"perplexity_score":15265.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ministry blong Agriculture, Livestock, Forestry, Fisheries mo Biosecurity I lonshem long yestete 9 November International Week blong ol Plant mo Animal Health.\nLonshing ia I tekem ples yestete morning long Yumi Go Park.\nLong wik ia bae ikat ol activity blong awareness mo advocacy we bae I stap tekem ples long Tagabe agrikalja station mo tu raonlong Port Vila.\nPart blong ol activity blong wik ia I kat wan trening we ol fil ofisa anda long ministry blong Agriculture, Livestock, Forestry, Fisheries mo Biosecurity bai oli ko tru long hem long wik ia.\nTraining ya bai olketa i lanem wanem nao olketa law blong Biosecurity, wanem nao hemi wok blong boarder security, wanem hemi plant health mo wanem hemi animal health.\nDirector blong Biosecurity, Meriam Toalak italem se afta long training ya bai olketa field ofisa ya oli kam olketa eye mo ear blong Biosecurity long olketa difren aelan mo province we oli kamaot long hem.\nHemi talem se from we olketa staff blong Biosecurity oli stap nomo long Port Vila mo Luganville, bai training ya i mekem se naoia Biosecurity ikat olketa ofisa we oli save rely long olketa oli stap tu long olketa community.","id":"<urn:uuid:bc06c9c4-d5a7-457d-ba44-cd5a47885696>","dump":"CC-MAIN-2021-04","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/international-week-blong-plant-mo-animal-health-i-stap-kohed-noia\/","date":"2021-01-18T03:52:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-04\/segments\/1610703514121.8\/warc\/CC-MAIN-20210118030549-20210118060549-00382.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5302526951,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5302526950836182, \"pis_Latn_score\": 0.4681519567966461}","num_words":311,"character_repetition_ratio":0.088,"word_repetition_ratio":0.066,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.524,"perplexity_score":16693.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"VCCI's Human Resources guru Lenise Monteiro will be taking you through the steps to take to prepare and deliver your presentations like a pro in this half day workshop. You will learn how to tailor your messaging depending on your audience, and how to create suitable content for them. You will also learn about 'the cycle of persuasion' and its effectiveness as a skill while delivering presentations. Don't miss out on this important learning experience!\nFor those wanting to register, please ensure that you have a Business License for 2020 or 2021.\nVCCI's Human Risos Trena Lenise Monterio bai e tekem yu thru lo haf dei woksop ia blong lanem ol step blo hao nao yu save pripea mo dilifa presentesen blo yu lo wan gudfala wei. Bai yu save lanem ol style blo usum blo mekem presentesen emi isi lo difren odiens blo yu, mo hao nao bae oli save undastanem gud. Bae yu lanem tu \"Cycle of persuasion\" ol teknik we yu save usum taem yu stap mekem presentesen blo yu. No mestem janis blo u blo kam lanem impoten lening expiriens ia!\nOlgeta we oli gat Bisnis Laesens blong 2020 o 2021 nomo oli save rijista long woksop ya.","id":"<urn:uuid:06d0fe38-2191-4ff5-94fd-eaf638a81428>","dump":"CC-MAIN-2021-21","url":"https:\/\/vcci.vu\/event\/workshop-designing-delivering-effective-presentations\/","date":"2021-05-17T12:43:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-21\/segments\/1620243991772.66\/warc\/CC-MAIN-20210517115207-20210517145207-00311.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6007145643,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6007145643234253, \"pis_Latn_score\": 0.15902745723724365, \"pcm_Latn_score\": 0.057163115590810776, \"jam_Latn_score\": 0.05300559103488922, \"eng_Latn_score\": 0.049647256731987, \"tcs_Latn_score\": 0.020035812631249428}","num_words":315,"character_repetition_ratio":0.061,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.486,"perplexity_score":17450.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Executive Director blong Vanuatu National Council of Women, Leias Cullwick hem se propose changes we gavman lael mekem long land law hem wan \"serious mistake\" we bae lukim ol tradisinol landona grup long kantri i lusum graon blong ol.\nOl trifala bills we istap olsem gavman bisnis blong tokbaot long miting blong palament we hem gohet nao ia, bae hem bringim baek paoa long Minista blong Lands long hem save mekem ol disisin and saen long bihaf blong ol kastom landona.\nBe plande oli fraet olsem change ia bae hem tekem kantri go baek moa long taem bifo oli mekem amendment long 2014 blong stopem \"land grabs\", mo hem bin gat impact long land right blong olketa pipol long peles.\nDr. Siobhan McDonnell hem wan lawyer we hem save gut long Indigenous land rights - mo hem nao bin advaesem gavman long 2014 amendments we hem Act we gavman inao laek sakem aot.\nDr McDonnell hem se wanem we gavman hem laek kamap wetem nao ia hem blong mekem isi long saet long development hem kam ap long graon blong pipol, be bae hem spoelem tu rait blong pipol.\nHem se to olsem wan big problem wae ol ibin kamap wetem 2014 amendments ia, hem from we Minista blong lands nomo i save givim away land blong ol pipol taem oli no agri or ol ino save.\nBe Deputy Praem Minista mo Internal Affairs Minista, Ishmael Kalsakau hem se National Council of Chiefs hem sapotim bills ia, and hem se gavman bae no duim samting wea hem nogut fo pipol blong Vanuatu.\nMr Kalsakau hu hem Attorney General long 2014 hem se long taem ia hem no sapotim ol senis long land law.\nHem se Vanuatu imas yusum land blong hem blong divelopem kantri.\nExecutive Director blong Vanuatu National Council of Women, Leias Cullwick hem se miting blong ol NGO grup olsem Vanuatu Council of Churches, National Council of Chiefs, mo Vanuatu Land Desk ol i disagri bigwan mo oli tok sapos palament hem pasem, bae oli askem President long hem mas no saenem olsem wan law.[Harem ful program]","id":"<urn:uuid:35b72dc4-eefd-4949-a5e1-ca16826271ae>","dump":"CC-MAIN-2021-25","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/tok-pisin\/2021-05-25\/wari-long-amendment-blong-land-act-blong-vanuatu\/13358208","date":"2021-06-19T01:34:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-25\/segments\/1623487643354.47\/warc\/CC-MAIN-20210618230338-20210619020338-00365.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6748479605,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6748479604721069, \"pis_Latn_score\": 0.32508230209350586}","num_words":482,"character_repetition_ratio":0.065,"word_repetition_ratio":0.042,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.627,"perplexity_score":16043.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Laplap\nHao blong mekemEdit\nIgat ol defdefren kaen laplap long Vanuatu. Samfala yu tekem yam, samfala taro, o maniok, o bresfrut; ale skrasem, skrasem go–go, pushum igo long bigfala lif olsem lif banana. Samtaem yu save adem fis tu, o spos no, mit blong buluk, o pig, o faol tu. Ale, skwisim melek blong kokonas igo long hem.\nKavremap evriwan wetem lif (banana lif o wanem), long smosmol bandel o sipos no long wan bigwan bandel wantaem. Finis ale, putum evriwan long stonoven, hemia oven we istap long graon, kavremap wetem hot ston; bekem. Taem hem tan finis, yu openem oven, tekemaot laplap.","id":"<urn:uuid:48e92459-df10-4b36-abe3-a2978732677c>","dump":"CC-MAIN-2022-27","url":"https:\/\/bi.m.wikipedia.org\/wiki\/Laplap","date":"2022-07-07T04:22:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-27\/segments\/1656104683683.99\/warc\/CC-MAIN-20220707033101-20220707063101-00549.warc.gz","language":"bis","language_score":0.984465003,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9844650030136108, \"pis_Latn_score\": 0.015431958250701427}","num_words":110,"character_repetition_ratio":0.003,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.219,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.985,"perplexity_score":8411.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Long Monday 23 May 2022, Communication Officer \/ Information Officers under long Ministry blong Agriculture, Livestock, Forestry, Fisheries and Biosecurity (MALLFB) Mrs. Elizabeth Graham mo Publicity Team blo Vanuatu National Agriculture Census project oli meet mo tokabaot hao blong oli save wok blong putumaot ol infomesen blong Akrikalja senses i go long pablik mo ol farmers raon long Vanuatu. Pablisiti hemi wan impoten aktiviti blong letem public i save abaot census ya mo oli readi blong intaviu long taem blong census.\nHemia bai hemi wan bigfala senses mo kavman i wantem blong i kolektem ol data blong prodaktif sekta be kavman bai i relae plante long ol infomesen we bai i kam long public mo ol famas raon long vanuatu.\nVANUATU NATIONAL AGRICULTURE CENSUS - PROJECT OFFICE\n\n\nOn Wednesday 25th of May 2022, the Director General (DG) of the Ministry of Agriculture, Livestock, Forestry, Fisheries and Bio-Security has handed over the Project Office to the Government Statistician and the Director of DARD . The two departments will collaborate in the implementation of the National Agriculture Census this year 2022.\nThis project office will accommodate all the project staffs and be use to coordinate and facilitate all activities of the Agriculture Census.","id":"<urn:uuid:41f310a1-c111-4be7-b337-74c814fe3c61>","dump":"CC-MAIN-2024-10","url":"https:\/\/vbos.gov.vu\/index.php\/en\/communication\/200-2022-vnac-bec","date":"2024-02-29T17:24:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-10\/segments\/1707947474852.83\/warc\/CC-MAIN-20240229170737-20240229200737-00671.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6781135798,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.678113579750061, \"eng_Latn_score\": 0.10816958546638489, \"pis_Latn_score\": 0.0677545890212059, \"pcm_Latn_score\": 0.028978072106838226, \"tpi_Latn_score\": 0.013083443976938725}","num_words":335,"character_repetition_ratio":0.067,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.435,"perplexity_score":17319.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Details for GOVERNMENT OF THE REPUBLIC\nGOVERNMENT OF THE REPUBLIC OF VANUATU GOUVERNEMENT DE LA REPUBLIQUE DE VANUATU MINISTRY OF EDUCATION AND TRAINING MINISTERE DE L'EDUCATION MoET – Edukesen Rikavari Prokram (ERP) Kol blong Tenda from Konstraksen MoET – Edukesen Rikavari Prokram (ERP) Kol blong Tenda blong Konstraksen Blong konstraksen blong wan – 2 Klasrum block mo ripea blong two nara klasrum bilding long Analgahat Praemeri Skul – Aneityum Island. Blong konstraksen blong four (4) tri-klasrum bilding long sam Praemeri Skul long Aneityum mo Erromango Projek Manejmen Unit (PMU) insaed long Ministri blong Edukesen mo Trening (MoET) i stap kontiniuim Edukesen Rikavari Prokram (ERP) blong hem blong rekonstraktem ol praemeri skul we Tropikol Saeklon Pam i bin damejem nogud, wetem help blong Gavman blong Australia. MoET i stap singaotem ol tenda naya blong wan kontrakta we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen blong provaedem - Leba, tools, mo ekiupmen nomo – blong konstraksen blong wan dabol klasrum block mo ripea blong tu (2) nara klasrum bilding long Analgahat Praemeri Skul, long Aneityum. Konstraksen i shud stat long manis Okis 2017 mo finish long Disemba 2017. Ol bilda we oli intres oli save karem kopy blong Tenda Dokumen long ERP- PMU long Facilities Unit, insaed long eria blong MoET, Port Vila, o emailem Jamila Sese long email@example.com. Ol pepa kopi blong tenda i mas sabmit bifo 4:30 PM long Tusde 30 Mei 2017 go long: MoET Tenda Box we i stap long reception eria mo i mas stap insaed long wan envelop we oli raetem klia: RFQ No: MoET – ERP 2017 LOT 27L LABOUR only – ANALGAHAT PS - ANEITYUM. Ministry of Education and Training PMB 9028 Port Vila, Vanuatu Taem PMU i risivim tender blong yu, bai hemi risitim mo putum i go long tenda box blong wait kasem taem blo openem ol tender we bai prokuamen komiti blong MoET-ERP bae hem i mekem. . Blong moa infomesen, plis kontaktem Jamila Sese o David Robert long ERP-PMU, Facilities Unit, MoET long telefon namba 24723 o long email: firstname.lastname@example.org Ministri blong Edukesen mo Trening (MoET) i kontinuim Edukesen Rikavari Prokram (ERP) blong hem blong rikonstraktem ol klasrum we Tropikol Saeklon Pam i damejem long TAFEA Provins, wetem help blong Kavman blong Ostrelia. MoET i stap wantem kontraktem AITA: • Wan bilding kontrakta we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen mo i save pem, saplaem, shippim mo delivarem ol materiel blong konstraksen MO provaedem leba blong konstraktem four (4) tri-klasrum bilding long sam Praemeri Skul long Aneityum mo Erromango; O: • Wan saplaea we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen blong prifabriketem, saplaem, shipping mo stanemap ol four (4) tri-klasrum bilding long sam Praemeri Skul long Aneityum mo Erromango. Ol tenda dokumen oli aveilebol stat long 8 Mei 2017. Ol pati we oli intres oli save karem kopi blong tenda dokumen wetem instraksen blong bid long MoET Facilities Unit insaed long eria blong MoET. Soft kopi blong ol tenda dokumen oli save karem tu thru long email i ko long Jamila Sese long email@example.com. Bae i kat wan pri-tenda miting i stap long Tasdei 11 Mei 2017, long 2 PM, long eria blong MoET. Hemi impoten blong ol tendara oli attendem spos oli kat eni kwesten. Ol tenda i mas sabmit bifo Wednisdei 24 Mei 2017 long 10 AM long: The Secretary Office of the Central Tender Board Ministry of Finance & Economic Management PMB 9058 Top Floor S.I.P Building Rue Pasteur Port Vila Blong moa infomesen, plis kontaktem Jamila Sese long MoET-PMU, Facilities Unit, MoET long telefon namba: +678 24723, o long email: firstname.lastname@example.org. MoET – Edukesen Rikavari Prokram (ERP) Kol blong Tenda from Konstraksen MoET – Education Recovery Program (ERP) Call for Tenders for Materials Supply and Delivery Blong konstraksen blong wan - 2 klasrum bilding block long Isangel (Inglis) Praemeri Skul - Tanna Aelan For the supply and delivery of materials for the construction of two (2) double classrooms, one (1) three classroom block, and one (1) building completion on Epi Island Projek Manejmen Unit (PMU) insaed long Ministri blong Edukesen mo Trening (MoET) i stap kontiniuim Edukesen Rikavari Prokram (ERP) blong hem blong rekonstraktem ol praemeri skul we Tropikol Saeklon Pam i bin damejem nogud, wetem help blong Gavman blong Australia. MoET i stap singaotem ol tenda naya blong wan kontrakta we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen blong provaedem - Leba, tools, mo ekiupmen nomo - blong konstraksen bong wan dabol klasrum bilding block long Isangel (Inglis) Praemeri Skul. Konstraksen i shud stat long manis Ogis 2017 mo finish long Disemba 2017. Ol bilda we oli intres oli save karem kopy blong Tenda Dokumen long ERP -PMU long Facilities Unit, insaed long eria blong MoET, Port Vila - o emailem Jamila Sese long email@example.com. The Project Management Unit (PMU) within the Ministry of Education and Training (MoET) is continuing its Education Recovery Program (ERP) to reconstruct Primary Schools damaged badly by Tropical Cyclone Pam, with funding assistance from the Government of New Zealand (MFAT). The MoET is now calling tenders for an experienced and reliable hardware supplier with the capacity to supply and deliver materials for the construction of two (2) double classrooms, one (1) three classroom block, and one (1) building completion on Epi Island. The supply and delivery of materials should commence in June 2017, as construction is expected to commence in July and end in November 2017. Ol pepa kopi blong tenda i mas sabmit bifo 4:30 PM long Tusdei 30 Mei 2017 long: All parties interested in tendering may obtain Tender documents which includes bidding instructions from the ERP PMU at the Facilities unit, MoET premises in Port Vila – or by emailing Jamila Sese at firstname.lastname@example.org. MoET Tenda Box we i stap long Reception eria long MoET bilding, Port Vila mo insaed long wan envlop we oli raetem klia: All tenders must be submitted in hard copy by Wednesday the 24th of May 2017 at 10 AM to: TENDA for LOT 13L –Isangel (English) Primary School –TANNA. The Secretary Office of the Central Tender Board Ministry of Finance & Economic Management PMB 9058 Top Floor S.I.P Building Rue Pasteur Port Vila Taem PMU i risivim tender blong yu, bai hemi risitim mo putum i go long tenda box blong wait kasem taem blo openem ol tender we bai prokuamen komiti blong MoET-ERP bae hem i mekem. . Blong moa infomesen, plis kontaktem Bob Nikaih long Edukesen Ofis long Tanna o Jamila Sese long ERP-PMU, Facilities Unit, MoET o long telefon namba 24723 o long email: email@example.com Further information may be obtained from Jamila Sese at ERP PMU, Facilities Unit, MoET by phoning 24723 or emailing firstname.lastname@example.org.","id":"<urn:uuid:ed337047-a7f4-4014-9be8-4d9d687dd99c>","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"http:\/\/dailypost.vu\/classifieds\/job\/government-of-the-republic\/pdfdisplayad_0099ead6-3121-11e7-b30c-df8224a3a4ff.html","date":"2017-05-24T00:25:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607726.24\/warc\/CC-MAIN-20170524001106-20170524021106-00169.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9473907948,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9473907947540283, \"pis_Latn_score\": 0.030700717121362686}","num_words":1897,"character_repetition_ratio":0.065,"word_repetition_ratio":0.37,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.924,"perplexity_score":15305.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Mosaea\n- Japta 1\nKing Benjamin i tijim long ol boe blong hem lanwis mo ol profesi blong ol olfala bubu blong olgeta—Bilif long God blong olgeta mo fasin blong stap laef, i bin sev from ol histri we oli bin kipim long ol buk—Oli jusum Mosaea blong kam king mo oli talem long hem blong lukaotem ol histri mo sam narafala samting. Raonabaot 130–124 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 2\nKing Benjamin i toktok long ol pipol blong hem—Hem i mekem olgeta i tingbaot fasin blong mekem stret, mo blong jajem long stret fasin, mo fasin blong gat spirit long taem blong rul blong hem—Hem i givim advaes long olgeta blong wok blong King blong Heven, we i king blong olgeta—Olgeta we oli go agensem God bae oli safa long harem nogud we i olsem wan faea we i no save ded. Raonabaot 124 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 3\nKing Benjamin i gohed long toktok blong hem—Lod we i gat Ol Paoa bae givhan long ol man long wan bodi blong mit mo bun—Blad bae i kamaot tru long evri smol hol blong skin blong hem taem we hem i stap pem praes from ol sin blong wol—Fasin blong sevem man i kam tru long nem blong hem nomo—Evri man i save lego fasin blong wol mo kam ol Sent tru long Atonmen—Panis blong ol nogud man bae i olsem wan lek blong faea mo salfa. Raonabaot 124 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 4\nKing Benjamin i gohed wetem toktok blong hem—Fasin blong sevem man i kam from Atonmen—Biliv long God blong yu save sev—Kasem wan fasin blong kam klin aot long ol sin blong yufala tru long fasin ia blong holem taet fet—Serem wanem yufala i gat wetem ol pua man—Mekem evri samting wetem waes tingting mo oda. Raonabaot 124 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 5\nOl Sent i kam ol boe mo ol gel blong Kraes tru long fet—Afta oli singaotem olgeta long nem blong Kraes—King Benjamin i talem strong long olgeta blong stap strong mo no muvmuv long ol gudfala wok. Raonabaot 124 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 6\nKing Benjamin i raetem daon ol nem blong ol pipol mo i jusum ol pris blong tijim olgeta—Mosaea i rul olsem wan stret king. Raonabaot 124–121 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 7\nAmon i faenem graon blong Lihae-Nifae, we Limhae i king long hem—Ol pipol blong Limhae i stap olsem ol slef blong ol man blong Leman—Limhae i talemaot histri blong laef blong olgeta—Wan profet (Abinadae) i bin talemaot se Kraes i God mo Papa blong evri samting—Olgeta we oli planem doti samting bae oli pikimap wael win, mo olgeta we oli putum tras blong olgeta long Lod bae oli sev. Raonabaot 121 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 8\nAmon i tijim ol pipol blong Limhae—Hem i lanem long saed blong ol twentifo buk blong ol laen blong Jared—Ol sia i save tanem lanwis blong ol histri blong ol man blong bifo—Fasin ia blong kam olsem wan sia i moa big bitim eni narafala presen. Raonabaot 121 yia bifo Kraes i bon.\n-\nHistri blong Senif—Histri blong ol pipol blong hem, stat long taem we oli bin aot long graon blong Sarahemla, kasem taem we oli bin go fri long ol han blong ol man blong Leman.\nI stat long japta 9 i go kasem japta 22 nomo.\n- Japta 9\nSenif i lidim wan grup long Sarahemla blong tekem graon blong Lihae-Nifae—King blong ol man blong Leman i letem olgeta blong tekem graon—I gat faet bitwin ol man blong Leman mo ol pipol blong Senif. Raonabaot 200–187 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 10\nKing Leman i ded—Ol pipol blong hem oli wael mo prapa wael mo oli biliv long ol giaman kastom—Senif mo ol pipol blong hem i win agensem olgeta. Raonabaot 187–160 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 11\nKing Noa i rul wetem nogud fasin—Hem i laekem blong stap long wael laef wetem ol woman blong hem mo ol narafala woman blong hem—Abinadae i talemaot profesi se bae ol pipol i kam slef—King Noa i lukaotem blong tekem laef blong hem. Raonabaot 160–150 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 12\nAbinadae i go long kalabus from hem i profesae se bae oli smasem ol pipol, mo ded blong King Noa—Ol giaman pris i talemaot ol skripja mo oli giaman blong holem loa blong Moses—Abinadae i stat blong tijim ol Ten Komanmen long olgeta. Raonabaot 148 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 13\nPaoa blong God i lukaot gud long Abinadae—Hem i tijim ol Ten Komanmen—Fasin blong sevem man i no kam tru long loa blong Moses nomo—God hemwan bae i mekem wan atonmen mo pemaot ol pipol blong hem. Raonabaot 148 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 14\nAesea i tokbaot Mesaea—Hem i talemaot ol fasin blong mekem man i sem mo ol safa blong Mesaea—Hem i givim sol blong hemwan olsem wan presen blong pemaot sin, mo hem i givhan long olgeta we oli mekem sin—Luk long Aesea japta 53. Raonabaot 148 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 15\nOlsem wanem Kraes i Papa mo Pikinini—Bae hem i givhan mo karem ol fasin blong brekem loa blong ol pipol blong hem—Olgeta mo evri tabu profet oli ol pikinini blong hem—Hem i mekem laef bakegen i hapen—Ol smol pikinini i kasem laef we i no save finis. Raonabaot 148 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 16\nGod i pemaot man long fasin blong lus mo foldaon blong olgeta—Olgeta we oli laekem ol fasin blong wol, oli stap olsem se i no gat wan fasin blong pemaot man—Kraes i mekem i hapen wan laef bakegen blong kasem laef we i no gat en blong hem, o blong kasem panis we i no gat en blong hem. Raonabaot 148 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 17\nAlma i bilivim mo i raetem ol toktok blong Abinadae—Abinadae i kasem ded tru long faea—Hem i profesae se ol siknes mo ded long faea bae i kam long olgeta we oli kilim hem i ded. Raonabaot 148 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 18\nAlma i prij long sikret—Hem i eksplenem kavenan blong baptaes, mo i mekem baptaes long ol wota blong Momon—Hem i statem Jos blong Kraes mo odenem ol pris—Oli lukaotem olgeta bakegen mo tijim ol pipol—Alma mo ol pipol blong hem i ronwe long King Noa i go long ples we i no gat man long hem. Raonabaot 147–145 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 19\nGidion i traem blong kilim ded King Noa—Ol man blong Leman oli atakem graon—King Noa i ded tru long faea—Limhae i rul andanit long wan narafala king. Raonabaot 145–121 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 20\nOl pris blong Noa i stilim sam gel blong ol man blong Leman—Ol man blong Leman i wantem blong faet wetem Limhae mo ol pipol blong hem—Oli pusum bak ol man blong Leman mo oli putum daon kros blong olgeta. Raonabaot 145–123 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 21\nOli kilim ol man blong Limhae mo ol man blong Leman i winim olgeta—Ol man blong Limhae i mitim Amon mo oli jenisim laef blong olgeta—Oli talem long Amon long saed blong ol twenti-fo buk blong ol man blong Jared. Raonabaot 122–121 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 22\nOli mekem ol plan blong ol pipol blong ronwe long slef blong ol man blong Leman—Oli mekem ol man blong Leman i drong—Ol pipol i ronwe, oli gobak long Sarahemla, mo King Mosaea i rulum olgeta. Raonabaot 121–120 yia bifo Kraes i bon.\n-\nWan histri blong Alma mo ol pipol blong Lod we ol pipol blong King Noa i bin ronem olgeta i go long ples we i no gat man long hem.\nI stat long japta 23 i go kasem japta 24 nomo.\n- Japta 23\nAlma i no wantem blong kam king—Hem i kam hae pris—Lod i stretem ol pipol blong hem, ol man blong Leman i tekem graon blong Hilam—Amulon, we i lida blong ol rabis pris blong King Noa, i rul andanit long king blong ol man blong Leman. Raonabaot 145–121 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 24\nAmulon i givim hadtaem long Alma mo ol pipol blong hem—Bae oli kilim ded olgeta sapos oli prea—Lod i mekem ol hevi samting blong olgeta i no hevi—Hem i tekemaot olgeta long slef mo oli gobak long Sarahemla. Raonabaot 145–120 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 25\nOl laen blong Myulek long Sarahemla i kam ol man blong Nifae—Oli save long ol pipol blong Alma mo blong Senif—Alma i baptaesem Limhae mo evri pipol blong hem—Mosaea i givim raet long Alma blong mekem Jos blong God. Raonabaot 120 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 26\nOlgeta we oli no biliv, oli lidim plante memba blong Jos i go long sin—Oli promes long Alma se bae hem i kasem laef we i no save finis—Olgeta we oli sakem sin mo oli baptaes bae oli kasem fogivnes—Ol memba blong Jos we oli mekem sin mo oli sakem sin mo talemaot sin blong olgeta long Alma mo long Lod bae oli fogivim olgeta; sapos no, bae oli no kaontem olgeta long ol pipol blong Jos. Raonabaot 120–100 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 27\nMosaea i agensem fasin blong givim hadtaem long ol man, mo i givim oda blong mekem gud long wan wan man—Yangfala Alma mo ol fo boe blong Mosaea i lukaotem blong smasem gud Jos—Wan enjel i kamaot mo i givim oda long olgeta blong stopem ol nogud wok blong olgeta—Alma i no save toktok—Evri man i mas bon bakegen blong kasem fasin blong sevem man—Alma mo ol boe blong Mosaea i talemaot ol gudfala nius. Raonabaot 100–92 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 28\nOl boe blong Mosaea i go blong prij long ol man blong Leman—Wetem tu ston blong sia Mosaea i transletem ol buk blong ol man blong Jared. Raonabaot 92 yia bifo Kraes i bon.\n- Japta 29\nMosaea i putumap tingting ia se oli jusum ol jaj long ples blong wan king—Ol king we oli no stret mo gud i lidim ol pipol blong olgeta long sin—Voes blong ol pipol i jusum Yangfala Alma blong kam jif blong ol jaj—Hem i hae pris tu ova long Jos—Olfala Alma mo Mosaea i ded. Raonabaot 92–91 yia bifo Kraes i bon.","id":"<urn:uuid:033bc113-f925-43b1-a51a-e3201b9d1230>","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/www.lds.org\/scriptures\/bofm\/mosiah?lang=eng&clang=bis","date":"2017-06-28T16:29:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00610.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000085831,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000085830688477}","num_words":2238,"character_repetition_ratio":0.159,"word_repetition_ratio":0.076,"special_characters_ratio":0.239,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":21177.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Transcription\n1 Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi Wan fil buklet blong Red Cross\/Red Crescent personnel mo ol volontia STHE VANUATU RED CROS SOCIETY\n2 Global Agenda blong Intenasonal Federeisen ( ) International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Yu save mekem kopi o transleitem eni pat blong buklet ia long ol narafala lanwis blong mitim ol local nid, iven spos yu no karem pemisen long International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies, be yum as mekem klia sos blong hem. Long nekis tu yia bae Federeisen emi fokas blong ajivim olgeta gol mo praeoriti ia: Ol gol: Gol 1: Rediusum ol namba blong ol ded, ol kil mo impakt long ol disasta. Gol 2: Rediusum namba blong ol ded, ol sik mo impakt blong ol sik mo pablik helt imejensi. Disklema Buklet ia hemi olsem wan jeneral dokumen blong haushol wota tritmen mo storej, hemi stap kivim aot sam spesifik prodak we oli stap usum long ol imejensi. International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies hemi no kivim eni sapot long ol prodak ia taem hemi putm olketa insaid long buklet ia. Kafa foto: International Federation Spesel tankyu hemi ko long evriwan we oli help blong mekem pablikesen ia hemi posibol. Espeseli long Rebecca Kabura, Angelika Kessler and Daniele Lantagne. Gol 3: Inkrisim kapasiti blong lokal komuniti, sivil sosaeti mo Red Cross Red Crescent blong adresem ol situeisen we oli stap long nid. Gol 4: Promotem rispekt blong ol man mo redusum diskriminesen, mo no livim aot eni man mo mekem samting i fea long evriwan. Ol praeoriti: Imprvum local, rijenal mo intanasonal abiliti blong tekem aksen long ol disasta mo ol pablik helt imejensi. Skelem ol aksen blong yumi wetem ol komuniti we oli stap long nid long helt promosen, blokem ol sik mo ridaksen blong ol disasta risk. Inkrisim mo promotem ol HIV mo AIDS prokram. Riniuem sapot blong mifala long ol humanitarian isu we oli ol praeoriti, espeseli blong mekem samting hemi fea mo fait akensem fasin blong dishona, diskriminesen mo katem daon namba blong ol disasta risk International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies P.O. Box 372 CH-1211 Geneva 19 Switzerland Telephone: Telefax: Web site:\n3 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 1 > Contents Wota kwaliti ovaviu 2 Introdaksen long haushol wota tritmen mo storej 4 Ol metod blong haushol wota tritmen 6 Strening 6 Disinfeksen 7 Boeling 8 Sola 10 Kemikel disinfeksen 12 Sedimentesen 15 Tri pot metod 16 Kemikel sedimentesen 18 Filtresen 20 Kandel filta 20 Sanbij filta 21 Sef storej mo handeling 22 Promosen blong haushol wota tritmen mo sef storej long haushol level 24 Disisen wud blong haushol wota tritmen mo sef storej 27 Ol Fact sheet 30 Tri pot metod 30 Hao blong tritim wota wetem WaterGuard (Sûr Eau) 32 Hao blong tritim wota wetem klorine tablet 34 Hao blong tritim wota wetem Watermaker 36 Hao blong tritim wota wetem PUR sachet 38 Adisenal Risos 40\n4 2 > Wota kwaliti ovaviu > From wanem kwaliti blong wota hemi impotan? Klin wota hemi wan long ol samting we hemi save mekem ol pipol oli stap helti espeseli long wan imejensi. > Olsem wanem nao wota i save kontaminet? Kontaminesen i save stap long sos blong wota o long haus o taem we yu stap karem wota long wota sos iko long haus. Spos man i dring wota long wota sos we oli no protektem, wan kontena we hemi toti, o wota we oli tajem wetem hand we oli no wasem, hemi isi nomo blong mekem hem i sik, iven sipos wota ia hemi luk klin mo i tes klin. Kontaminesen I save ko long wan wota sos tru long ol fasin olsem ia: Ol septik tank we oli stap lik mo ol toelet. Wota we i stap antap long kraon we i kontaminet mo i stap ron iko taon long ol wel mo ol spring wota. Kasem wota taem yu no wasem hand blong yu mo\/o yu kasem wota long ol kontena we oli toti. Ol animol oli usum sem wota sos. Taem ol toti oli foldaon iko long wel. Wota long wota sos hemi fes stej nomo long wota jen ia. Klin wota we oli kasem long sos i save kat kontaminesen long hem bifo oli usum from oli no handelem long ol fasin we hemi sef mo helti: Kasem wota long sos i ko long haus wetem ol toti kontena. Storem wota long haus long ol open kontena mo\/o kontena we oli toti. Usum wota long haus wetem ol samting blong kakae we oli toti mo ol hand we oli toti. Evri step long jen ia hemi kivim wan jans blong wota hemi kontaminet.\n5 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 3 > Wanem pat blong wota kwaliti nao yumi interes long hem? I kat sam risen blong impruvum kwaliti blong wota. Impotan risen nao hemi blong karemaot ol samting olsem ol bebet we oli stap kivim sik. Mait yumi wantem tu blong karem aot ol samting we oli mekem wota i toti o i test nogud mo we oli save kat ol bebet we oli save mekem ol man i sik. > Wanem nao ol pat blong wota kwaliti we oli no stap long buklet ia? Spos wota hemi kontenem ol samting olsem pestisaid we oli stap usum long ol farm o spos hemi kontenem ol posen we i kamaot naturali, hemia hemi save kam olsem wan risk long helt O spos hemi olsem iron we hemi sef blong dring be hemi test nogud, ol man oli save lukaotem ol narafala wota sos we oli test gud be oli save mekem olketa oli sik. Yu save faenem ol infomeisen blong ol narafala isu ia long ol narafala sos (luk ol Adisenal Risos). > Olsem wanem nao bae mi save spos wota hemi kontaminet? I kat fulap fasin blong testem kwaliti blong wota. Evri fasin ia i nidim ol tul mo\/o ol kemikel. Olsem wanem blong testem kwaliti blong wota ino stap long buklet ia. Yu save faenem moa infomesen long seksen blong ol Adisenal risos. Spos we ino posibol blong testem kwaliti blong wota, yumi save obsevem wota sos mo ol man we oli stap usum blong save faenem aot ol risk blong helt blong ol man. Yes No 1 Ol man oli stap kasem wota long pam o paip? 2 Pam o wota sistem hemi stap long gud kondisen? 3 Wota hemi luk klin? 4 Eria raon long pam hemi klin? 5 Ol man oli stap praktism sef storej mo sef handeling blong wota? 6 Ol man oli stap praktism ol gudfala haejin biheivia? Spos ansa blong wan long ol kwesten ia hemi NO, hemi kat strong lukluk se i kat wan problem wetem wota kwaliti. Long taem blong wan imejensi bambae hemi isi blong ol bebet oli kivim sik long ol man. Spos i kat inaf risos bae i gud tu biong helpem olketa we oli kat klin wota blong stopem sik i no brok aot.\n6 4 > Introdaksen wota tritmen and sef storej > Wanem hemi haoshol wota tritmen? Haoshol wota tritmen hemi eni aktiviti we hemi impruvum wota kwaliti we oli mekem long wan haoshol level. > Wanem hemi sef wota storej? Sef wota storej hemi taem yu usum ol klin kontena we oli kat lid. MO ol gud haejin biheivia we hemi priventem kontaminesen taem oli stap kasem wota, transpotem mo storem wota long haus. > From wanem yumi promotem haushol wota tritmen mo sef storej? Hemi gud tumas blong usum wota long wan klin sos mo we ikat wan sef storej. Be samtaem bambae hemi no save posibol long taem blong wan imejensi. Samtaem bae wota sos hemi no klin, o i had blong oli usum,o ol man oli no kat ol klin kontena, o oli no stap praktisim gudfala haejin biheivia. I kat wan fasin we yumi save mekem long problem ia mo hemi blong tritim wota long wan haushol level. Hemia hemi temporary nomo kasem taem we wota sos hemi impruv. Eni memba long wan family i save mekem haoshol wota tritmen afta we hemi kat wan besik teknikel trening. Kathryn Clarkson\/International Federation Ol efot blong impruvum haushol wota kwaliti hemi save kat wan bikfala impakt mo tu hemi save kasem wan bikfala populesen long wan sot taem nomo. >Olsem wanem blong mekem haoshol wota tritmen mo sef storej? Buklet ia hemi kivim aot sam metod blong haushol wota tritmen mo tu ol instraksen blong usum olketa. Hemi impotan tumas blong olketa we oli kasem ol samting blong imejensi blong oli mas save olsem\n7 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 5 wanem blong usum olketa. I kat ol difren fasin blong ol difren haushol wota tritmen we oli kam long ol difren saes. Yu mas save ol tritmen prodak ia bifo oli stat kivim aot olketa. Yu traem yu wan mo mekem sua se ino kat eni man we hemi kasem eni samting olsem wan kemikel o wan jerry can we hemi no save olsem wanem blong usum. From we fulap long ol prodak ia oli sas mo ol denja blong dring wota we hemi kontaminet, hemi impotan blong wok klosap wetem distribusen tim. Buklet ia hemi kat tu ol besik help blong joenem distribusen blong ol samting blong imejensi iko wetem ol haejin pomousen aktiviti we hemi blong olsem wanem blong stap handelem mo storem wota long wan wei we hemi sef long wan haushol level. > Haushol wota tritmen hemi sef? Ol spesifik sefty konsen oli stap long wanwan seksen. Long jeneral, ol metod mo ol prodak we oli stap long buklet ia oli sef. Be yu mas tekem kea taem we yu usum ol kemikel espeseli wetem ol pikinini. > Hamas wota i nid blong tritim? Tritim wota we yu nidim nomo. Long ol taem blong ol imejensi ino stap kat inaf klin wota mo evri tritmen metod we oli stap long buklet ia oli nidim taem o mani o tuketa. Minimam amaont blong wota we yu nid blong tritim hemi hamas wota we yu nidim blong dring mo kukum kakae bong yu. Hemia hemi olsem 5 lita bong wan man long wan dei be hemia hemi save jenis folem klaemet mo populesen. Spos wota we oli no tritim be hemi luk klin, ino nid blong tritim bifo yu usum long ol narafala samting olsem swim mo wasem klos. > Wanem ol metod blong tritmen? Buklet ia bae i lukluk long tri fasin blong wota tritmen: Disinfeksen Blong mekem sua se wota hemi no kat ol bebet blong sik. Yu save usum ol kemikel, faea o iven lait blong san Sedimentesen Letem toti wota insaid long kontena blong stap long taem blong ol toti oli foldaon iko daon long kontena. Filtresen Pasem wota tru long wan materiel olsem seramik o sanpij. > Hao nao bae mi jusum wanem tritmen metod? Lukluk long disisen wud blong haushol wota tritmen mo storej long buklet ia blong luk ol gaid blong selektem wan tritmen metod. Jois mo metod bae i dipen long ples mo kaen blong imejensi. Samtaem bae ino save kat rait ansa o stret solusen. Samtaem yu mas usum nomo wanem we yu kat. Hemi moa impotan blong ol man we oli usum metod o prodak oli mas wantem blong usum.\n8 6 > Metod blong haushol wota tritmen > Strening Strenem wota i wan fes impotan step we, spos yu mekem gud bambae hemi impruvum ol narafala metod we i stap long buklet ia. Taem we yu kapsaidem toti wota o wota we ikat sof mat long hem tru long wan pis koten kaliko, bambae hemi karem aot ol toti mo ol ek blong ol insek we i stap long wota. I kat wan simpol test blong faenem aot spos we kaliko hemi kud blong usum. Spos toti ino ko tru long kaliko i min se kaliko ia i gud. Koten kaliko hemi gud blong usum mo yu no save luk tru long hem. Be long wan sait bae kaliko i no mas tik tumas from bae i tekem long taem tumas blong wota iko tru long hem. Taem yu stap wasem ol kaliko afta we yu usum bae i mekem metod blong strening i wok gud moa. Strening nomo ino save mekem wota we i kontaminet i sef blng dring. Be hemi mekem haushol wota tritmen i kam mo isi.\n9 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 7 > Disinfeksen Spos wota hemi klia be hemi posibol se hemi kontaminet, oli mas disinfektem wota ia. Buklet ia bae i kavremap tri taep blong disinfeksen. Boeling Sola Kemikel Sola Boeling Kemikel Disinfeksen i save afektem tes blong wota. Boeling i mekem tes blong wota i tes flat. Sola i mekem wota i hot. Kemikel i mekem wota i tes nogud. Evri problem ia i save ova kam wetem ol simpol metod. Hemi impotan blong tokbaot samting ia wetem ol man we oli stap usum ol metod ia blong mek sua se oli no leko klin wota mo ko long wan wota sos we hemi no sef, o oli stop blong tritim wota blong olketa.\n10 8 > Boeling Boeling hemi wan olfala metod blong tritim wota. Spos oli mekem gud, bae hemi save kivim sef wota long wan populesen we i nomo kat narafala fasin blong tritim wota. Boeling i kat ol positiv mo neketiv sait blong hem. Boeling bae hemi kilim ol bebet we oli stap kivim sik. Ol man oli save mekem boeling olketa nomo. Blong boelem wan lita blong wota blong wan minit oli nidim wan kilo blong faeawud. I no gud blong promotem boeling long ol ples we ino kat faea wud mo ples we ino mo kat ol narafala wei blong mekem faea. Boeling bae i no mekem wota i klia. Spos oli no storem gud wota we oli boelem bae i save kontaminet bakeken. Storem gud be i no save stap long taem,usum amas dei nomo. Boeling i wok gud nomo taem tempereja i hae.wota hemi no boel spos hemi bin stap stim nomo. Blong boeling i wok gud, wota i mas rol mo i mas kat babol taem i stap boel.\n11 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 9 > I tekem amas taem blong mi mekem boel? Lo eleveisen wan minit boeling we wota i rol mo ikat babol. Hae eleveisen tri minit boeling we wota i rol mo ikat babol. Tip Boeling bae i mekem wota i tes flat. Be, yu save fixim spos yu sekem wota long wan botel o yu adem wan pins sol i ko long wan lita wota we yu boelem.\n12 10 > Sola disinfeksen Taem yu putum wota aotsait long san lait bambae i save kilim ol bebet we oli stap kivim sik. Hemi wok kud taem we tempereja hemi hae (tempereja blong wota i no nid blong kasem ova long 50 C). Wan isi metod blong tritim wota hemi blong putum ol plastic o klas botel blong wota long san. Long ol tropikel rijen i gud blong putum wota long san long wan taem blong 5 haoa, raon long medel dei. Hemi nid blong dabolem taem (i no wan dei be tu dei) taem we wota ino klia. Taem blong putum wota long san i mas inkris spos i no kat san (taem istap ren). > Hao nao bae mi usum sola disinfeksen? Narafala nem blong metod ia we hemi SODIS sistem, hemi usum klia plastik o klas botel blong inkrism tempereja blong wota taem i stap long daerek san lait. Bambae hemi save wok gud spos botel blong wota i stap antap long wan kappa ruf. Spos i no kat botel, yu save usum wan klia plastik bak blong putum wota long hem. Strong sunlight kills germs! Strong san lait i kilim ol bebet!\n13 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 11 Tip Blong mekem se proses hemi kwik, fulumap tri kwata blong botel long wota mo shekem gud. Afta yu fulumap botel mo putum i ko long san mo stap shekem wanwan taem. Tip Ol man bae oli no laikem blong dring wom wota we oli tritim. Enkarejem blong oli kivim taem blong hemi kolkol. Sola disinfeksen i kat ol poitiv mo neketiv sait blong hem. Sola disinfeksen bae hemi save kilim klosap evri bebet we oli stap kivim sik spos we wota i stap long taem long san. Sola disinfeksen hemi wan samting we ol man oli save mekem olketa nomo wetem ol materiel we oli kat (ol klia botel o plastic bag). Spos oli no storem gud wota blong sola disinfeksen bae i save kontaminet bakeken. Storem gud be i no save stap long taem. Usum amas dei nomo. Sola disinfeksen i tekem mo taem bitim evri metod ia mo i nidim san.\n14 12 > Kemikel disinfeksen I kat fulap kemikel we oli save disinfektem wota. Ol kemikel ia oli difren long ol wok mo sefty blong olkea. International Federation hemi stap usum fulap ol klorin tablet blong haushol wota disinfeksen long ol taem blong ol imejensi. > Hao nao bae mi usum kemikel disinfeksen? Olsem wanem blong tritim wota wetem klorin tablet x minutes minit Is your Wota water i klia? clear? Put Putum 1 tablet 1 tablet in the lo container. kontena Close Klosem container. kontena. Wait Wet minutes. minit Water Naoia is wota now i ready. redi x2 30 minutes minit Wasem Wash your han blong hands yu with wetem water wota and mo soap sop or o ash. asis Wota Is your i no water klia? dirty looking? Sevem Filter wota the water long wan through kaliko. cloth. Putum Add 2 tablets long kontena. to the Klosem container. kontena. Close container. Wait Wet minutes. minit Water Naoia is wota now i ready. redi Water Guard likwid Water Guard (narafala nem blong hem Sûr Eau) hemi klorin likwid. Hemi mekem sem wok olsem tablet.\n15 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 13 Olsem wanem blong tritim wota wetem WaterGuard (Sûr Eau) likwid x minutes minit Is your Wota water I klia clear? Add Adem 1 1 cap lid to long litres lita of water. wota. Klosem Close container. kontena. Wait Wet minutes. minit Water Naoia is wota now i ready. redii x2 30 minutes minit Wasem Wash han your blong hands yu Wetem with water wota and mo sop soapo asis. or ash Is Wota your ino water klia? dirty looking? Sevem Filter wota the water wetem through wan kaliko. cloth. Add Adem 22 caps lid long to 20 litres lita blong of water. wota. Close Klosem container. kontena. Wait Wet minutes. minit Water Naoia is wota now i ready. redii Yu shud tekem kea taem yu stap wok wetem ol kemikel. No mekem kemikel i ko long ae. Putum ol kemikel long ples we pikinini i no save tajem mo long drae ples we i no kat san lait. Ol prodak ia oli kat ol instraksen long paket blong olketa. Be mait ol instraksen ia oli no stap long lanwis blong ol man long ples ia o mait oli no save rid. Mekem sua se evriwan we oli karem kemikel oli kat trening olsem wanem blong usum olketa. Lukluk seksen blong Promousen blong Haushol Wota Tritmen mo Sef Wota Handeling mo Storej blong moa ditel. From ol konsen blong kwaliti, oli no mas usum ol haushol kemikel olsem blij olsem wan kemikel disinfektan.oli save usum nomo spos i nomo kat narafala jois mo spos oli kat gud trening mo oli satap monitarem olketa. Tip Kemikel disinfeksen i no save wok gud wetem toti wota o wota we hemi no klia. Spos wota hemi toti o ino klia, yu dabolem amaon blong kemikel.\n16 14 Tip Kemikel disinfeksen i save kivim wan nogud tes we ol man oli no laikem espeseli taem amaon blong hem i tabol. Hemi save mekem se oli nomo tritim wota. Blong solvem problem ia, usum stret amaon blong kemikel mo shekem wota long botel blong i kat fulap win insaid. Tip Tokbaot prodak ia long ol man. Hemi isi blong usum? Hemi tes olsem wanem? Mait oli nidim wan nara prodak (nekis seksen). Tip Taem we yu livim wan open kontena long ples we i kat sanlait (eksampol daerek sanlait) bae kemikel i no save wok gud blong protektem wota long kontaminesen. Enkarejem ol man blong oli kavremap wota mo no putum long ples we i kat sanlait. Kemikel disinfeksen i kat ol positiv mo neketiv sait blong hem. Hemi sef mo isi blong usum ol prodak ia. Hemi kat sam proteksen akensem kontaminesen afta long tritmen. Ol prodak ia oli kam aotsaid long komuniti; Hemi no samting we oli save mekem wetem ol naturel risos. Kemikel disinfeksen bae i no save karem aot evri bebet we i stap kivim ol sik. Oli mas sefem wota bifo oli usum kemikel disinfeksen blong mekem sua se i no save kat ol risk ia.\n17 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 15 > Sedimentesen Spos wota hemi no klia, yu save putum kemikel long hem o yu kivim taem long hem blong ol toti oli foldaon i ko daon long kontena blong mekem hemi klia. Proses ia hemi save wok gud spos yu strenem wota wetem wan kaliko. Not: Wota we oli usum sedimentesen blong mekem hemi klia i no klin. Hemi stil nidim disinfeksen blong karemaot ol bebet we oli stap kivim sik.taem yu mekem toti wota hemi kam klia bae disinfeksen hemi wok gud moa.\n18 16 > Tri pot metod Tri pot metod hemi ridusumol toti mo ol bebet we oli stap kivim sik taem we wota istap long taem long kontena, hemi mekem se toti hemi foldaon,mo afta muvum wota we hemi moa klin iko long ol difren kontena afta long sam taem > Olsem wanem bae mi usum tri pot metod? Tri pot metod Evri dei taem niu wota ikam long haus: A Dring wota long pot 3. B Kapsaidem sloslo wota long pot 2 i ko long pot 3. C Wasem pot 2. D Kapsidem sloslo wota long pot 1 i ko long pot 2. E Wasem pot 1. F Kapsaidem wota long sos (baket 4) i ko long pot 1. Strenem wetem wan kaliko spos i kat. Livim wota i stap long wan dei afta ripitim sem samting. Dring nomo wota we i stap long Pot 3. Wota ia oli storem bitim 2 dei finis, mo kwaliti blong hem i kam moa gud. Bambae pot ia oli stap wasem mo samtaem sterelaisem wetem wota we oli boelem. I mo gud taem usm wan kontena blong muvum wota long wan pot i o long narafala wan from wota I no muvmuv. Tip Metod ia hemi save kam gud moa taem yu strenem wota wetem wan kaliko taem yu stap kapsaidem wota i ko long ol pot.\n19 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 17 Tip Ol man i save usum tri pot metod long wan imejensi bifo ol narafala metod oli kam o kasem taem we sos i sef blong usum. Tip Mait ol man oli no kat tri kontena long wan imejensi. Be oli save usum tu kontena nomo, be bambae hemi no wok gud olsem metod we oli talem aot antap. Yu mas kivim moa taem long hem blong mekem se ol doti oli foldaon i ko daon long kontena mo tu blong kivim moa taem long ol bebet we oli stap kivim sik oli ded. Tri pot metod i kat ol positv sait mo ol neketiv said blong hem. Tri pot metod hemi katem daon namba blong ol toti mo ol bebet long wota we oli stap kivim sik. Metod ia hemi no sas, hemi isi blong usum mo ol man oli save mekem wetem ol lokal risos blong olketa. Metod ia hemi katem daon namba blong ol bebet nomo be hemi no karem aot evri wan. Hemi stil nidim boeling, kemikel, o sola disinfeksen blong karem aot ol risk bong ol sik.\n20 18 > Kemikel sedimentesen Kemikel sedimentesen hemi wan kwik fasin we oli usum ol kemikel blong karem aot toti long wota. Hemi kat tu kemikel sedimentesen prodak we International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies oli stap usum oltaem long ol imejensi hemi PUR mo Watermaker. 5g blong 20 lita 2.5g blong 10 lita 4g blong 10 lita Ol kemikel ia oli gud blong usum, espeseli long taem blong ol flad, from oli karem aot ol toti long wota MO oli mekem disinfeksen. Tufala tugeta i gud blong haushol wota tritmen long taem blong ol imejensi mo International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies hemi no ting se wan hemi gud bitim narawan, tufala tugeta i wok gud. > Hao nao i wok? Ol prodak ia oli kat tu kemikel. Wan hemi olsem glu, hemi mekem ol smol toti oli stak wanples afta oli kam bigwan mo oli foldaon kwik taem i ko daon long kontena, oli singaot floc. Narafala kemikel hemi disinfektem klia wota ia, hemi semak long kemikel disinfeksen we oli tokbaot finis long buklet ia.\n21 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 19 > Spos oli mekem dabol wok, from wanem yumi no save usum ol prodak ia nomo? Ol prodak ia oli moa sas mo oli moa had blong usum bitim ol narafala metod. Spos wota hemi 1) klia o klia lelebet mo 2) hemi kat kemikel disinfeksen, bambae yu no usum kemikel sedimentesen. > Hao nao bae mi usum kemikel sedimentesen? Wota long sos Floc hemi fom taem oli putum kemikel Floc afta we oli tantanem wota Kapsaidem wota tru long wan kaliko i ko long nara kontena Klin wota redi blong storem mo usum Tip Usum ol klia baket blong mekem ol demonstresen blong grup i save luk ol prodak i stap wok. Be mekem ol smol grup blong evriwan i save lanem samting! Tip Metod ia i wok gud taem oli kapsaidem wota long wan kontena i ko lng narawan tru long kaliko. Wan paket blong PUR hemi tritim 10 lita blong wota. Watermaker hemi kat ol difren sais paket we oli tritim ol difren amaon blong wota. Jekem ol instraksen long paket bifo yu tijim ol man blong usum. Kemikel sedimentesen i kat ol positive mo neketiv sait blong hem. Ol prodak ia oli save mekem toti wota i sef blong dring. Hemi kivim kontaminesen proteksen afta long tritmen. Ol prodak ia oli mo had blong usum mo oli nidim moa trening mo folo ap. Ol prodak ia oli sas moa bitim ol prodak blong kemikel disinfeksen mo oli shud usum nomo taem wota i no klia o taem i nomo kat narafala prodak blong usum. Bae ol man oli nidim bitim wan kontena blong usum ol kemikel ia.\n22 20 > Filtresen Ol filta isave rausim doti long wara taim em isave pasim ol pipia long taim yu larim wara ron insait long em. Wara isave go kamap long hapsait bilong laplap na ol kain samting olsem wesan o ol seramik samting na ol narapela nogut samting bai pas insait long filta. Ol ino save yusim ol filta tumas long taim bilong ol hevi. Dispela bai yumi tokaut na toktok liklik tasol long em long hia. Sampela moa bikpela toksave long ol narapela hap (Lukim ol arapela sos). > Kendol Filtas Oli mekem ol kandel filta long seramik. Wota istap long wan kontena mo i ron sloslo tru long seramik i ko long narafala kontena. Brasem filta wetem bras taem we toti i fas long hem mo mekem se wota i stat ron slo biwin tufala kontena ia. Oli save boelem ol filta blong kilim ol bebet blong kivim sik we oli fas long filta. Taem we i kat moa toti wota, i nid blong klinim filta oltaem. Taem we oli stap brasem filta oltaem bae kandel i olfala mo hemi nid blong jensem. Ol kandel filta oli kat ol positive mo neketiv sait. Ol prodak ia oli sef mo isi blong usum. Spos oli lukaotem gud prodak ia, bae hemi save stap kivim klin wota long wan longfala taem. Ol prodak ia oli sas mo oli save brok isi nomo. Hemi save tekem long taem blong tritim wota spos wota hemi toti tumas. Oli mas kavremap kontena blong klin wota blong protektem akensem kontaminesen. Ol prodak ia oli nid blong stap mentenem olketa mo i nidim moa trening mo folo ap.\n23 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 21 > Sanbij Filta > Pri-Tritmen Filtresen blong sanbij hemi kwik mo simpol pri-tritmen we hemi karem aot fulap ol toti long wota mo i mekem se disinfeksen i wok gud moa. Ol man oli kapsaitem wota long wan kontena we i ko long wan kontena we i kat sanbij mo ol smol stonsers mo i kat wan ples we wota i save ron aot long hem o spikot. Wota hemi ron aot i ko long wan storej kontena. Pri-tritmen blong sanbij i kat positiv mo neketiv sait blong hem. Metod ia hemi simpol mo kwik blong usum. Hemi karem aot gud ol toti mo ol bebet we oli save kivim sik mekem se ol nara metod blong tritim wota i save wok gud moa. Hemi no sas spos ol man i kat sanbij mo ol kontena long ples blong olketa. Hemi mas kat tri kontena mo wan spikot. Spikot Spigot Sand Sanbij Ston Gravel > Baeosan filta Baeosan filta hemi wan ifektiv metod blong haushol wota tritmen mo hemi las long taem, be oli no stap usum tumas long ol imejensi. Baeosan filta hemi filtarem wota tru long sanbij MO ol baeolojikel materiel we oli grou antap long filta. Klinim filta taem we toti oli fas long hem. Filta hemi no save tritim gud wota fes taem yu usum mo afta we yu klinim from ol baeolojikel materiel i nidim taem blong grou. Ol filta ia oli simpol blong usum be, oli nidim trening long taem blong distribusen. Moa infomeisen blong wokem mo mentenem ol filta i stap long ol Adisenal risos. Filta ia hemi save tritim wota long taem spos oli mentenem gud. Hemi save tekem longfala taem blong tritim wota spos wota hemi toti tumas. Mas blokem gud klin wota long kontena blong protektem akensem kontaminesen. Ol filta ia oli nid blong stap mentenem oltaem mo hemi nidim moa trening mo folo ap. Difusa Diffuser plet plate Statik wota level Static water level Smosmol sanbij Fine sand Bikfala Coarse sand sanbij Ston Gravel Aotlet Outlet PVC pipe paep\n24 22 > Sef storej mo handeling Hemi no nid blong had wok blong klinim wota spos yu no storem mo handelem gud wota wota blong yu. Be i kat wan problem ( Ol kontena wetem tintin nek oli gud blong blokem kontaminesen be oli had blong klinim Ol kontena wetem bigfala nek oli isi blong konta minet be oli isi blong klinim. Long taem blong ol imejensi ol man bae oli usum ol kontena blong olketa o hemia we oli kivim aot o tuketa, wok wetem wanem we yu kat. Enkarejem ol man blong oli kipim ol kontena i klin, oli kavremap mo putum long ples we ol pikinini oli no save tajem. Hemi moa gud spos ol man i usum difren kontena blong storem wota mo difren wan blong ko kasem wota wetem. Wetem ol kontena wetem tintin nek, enkarejem ol man blong oli klinim oltaem wetem sop o kemikel disinfektan (spos i kat), o ol smolsmol ston.\n25 International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies Haushol wota tritmen mo sef storej long taem blong ol imejensi 23 Wetem ol kontena wetem bikfala nek, enkarejem ol man blong kavremap olketa mo kamap wetem wan wei we han hemi no save tajem wota taem oli stap karem aot wota. Oli save usum wan spun we i kat longfala handel o wan spikot we i stap daon long kontena blong mekem se oli no save tajem wota taem oli stap karem aot wota. Enkarejem olketa blong klinim kontena oltaem. Iven afta we kwaliti blong sos hemi bin impruv, wan kampen blong impruvum storej mo handeling blong wota bae hemi helpem bikwan helt blong ol man. Enkarejem ol man blong OLTAEM oli mas wasem han blong olketa bifo oli handelem wota blong dring. Distribusen blong ol kemikel blong haushol wota tritmen hemi wan gudfala taem blong kivim aot ol sop mo ol mesej blong haejin.\n26 24 > Promosen blong haushol wota tritmen mo sef storej long haushol level > Trening Yu shud NEVA distributem ol kemikel taem we ol man oli no kat trening blong hao blong usum olketa. Bifo long distribusen, mekem wan plan blong hao nao bae oli mekem trening. i kat tingting se i moa gud blong kat teknikel trening wetem sam haejin promosen aktiviti we i stap andanit. International Federation Ol instraksen blong ol tritmen kemikel oli blong standad sais olsem 20 litra jerry can o 10 litra backet (lukluk Fact Sheets). Mait ol man bae olusum difren sais tredisenal kontena. Exampol wan 14 lita kley pot. Wok wetem olketa blong faenem wan adjasmen we olketa i andastanem blong oli save kontinu olketa nomo. Spos ol man oli no save ol prodak, espeseli ol kemikel, mait ol man oli no save trastem. Wan simpol wei blong mekem i no save kat problem ia hemi bong traem ol prodak ia long foret blong evriwan blong oli save luk. Long taem blong trening, traem blong demonsretem ol prodak fastaem blong i kat taem blong blong klorin hemi save wok gud o blong filta hemi save klinim gud wota blong yu save dring long foret blong ol man. > Ol haejin promosen aktiviti Taem yu distributim nomo ol kemikel long ol man bae hemi no save impruvum helt blong olketa. Blong mekem ol man oli stap mekem haushol wota tritmen mo sef storej hemi wan biheivia jens. Ol jenis long ol praktis o biheivia oli no oltaem tekem long taem blong happen mo iven ol sot tem jenis hemi save impotan spos we helt risk hemi antap tumas. Spos ol man oli fil se oli stap long risk, hemia hemi save mekem se bae oli save jensem ol biheivia blong olketa kwik taem. Jenis hemi save happen kwiktaem spos oli wiling blong mekem. Eksampol, oli save provaidem ol wota kontena blong mekem hemi isi blong ol famli oli save storem gud wota long haus. Mas mekem klia long ol woman, ol man, mo ol pikinini bong oli mas muv blong tekem aksen blong katem daon ol helt risk. Mekem ol man oli praktism sef haejin be i no blong stap mekem aweanes nomo long ol samting we oli stap kivim sik. Long wan imejensi, wan impotan samting blong mekem ol jenis hemi ol aweanes blong ol helt benefit. Be hemia hemi no oltaem neseseri. Hemi impotan blong faenemaot ol tredisenal fasin o kastom long komuniti ia we oli save help long biheivia jenis. Eksampol wan mama i save adoptem wan wota tritmen long haus blong hem taem hemi luk wan narafala mama hemi stap usum.","id":"<urn:uuid:497db840-769e-468d-a3ad-1d01b414c968>","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/docplayer.net\/67792-Haushol-wota-tritmen-mo-sef-storej-long-taem-blong-ol-imejensi.html","date":"2017-09-22T10:11:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818688932.49\/warc\/CC-MAIN-20170922093346-20170922113346-00714.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9997937083,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9997937083244324}","num_words":7864,"character_repetition_ratio":0.099,"word_repetition_ratio":0.063,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":18632.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bislama to English - Standard rate: 0.13 USD per word English to Bislama - Standard rate: 0.13 USD per word French to Bislama - Standard rate: 0.13 USD per word\nPayment methods accepted\nVisa, Check\nPortfolio\nSample translations submitted: 5\nEnglish to Bislama: Oral Health Lesson General field: Medical Detailed field: Medical: Dentistry\nSource text - English Oral Health Lesson\nWe are here to tell you how to look after your teeth and gums to keep them healthy.\nMost people don't brush their teeth for long enough. You need to brush your teeth for a long time, three minutes.\nYou must remember to brush around your gum line, where the teeth and gums meet as there is a lot of germs around the gum line.\nBrush around the outside like this …..or this.\nBrush the tops of the teeth,\nBrush or flick behind the teeth.\nBrush your teeth twice a day morning and night before bed.\nIf you brush or floss your teeth and your gums bleed it is a sign you need to brush more. Bleeding from the gums is a sign there has been too many germs there and the germs have made the gums sick and swollen. To fix this just keep brushing and flossing very well and the gums will get healthy and not bleed anymore after about 3 days.\n(If you have loose teeth and the gum bleeds from the loose tooth that is okay, that is normal)\nIf your gums are still bleeding after a week of very good brushing, it may mean you need to go and have a dentist clean your teeth. This sometimes happens with adults.\nTooth decay comes from eating sugar too many times a day. Sweet food have a lot of sugar in them. Try not to have too much sugar.\nIf you really want to eat some sweet treats, leave them till lunch or dinner; don't snack on sweet foods throughout the day.\nThat feeds the germs in your mouth too much and they will make holes.\nJust drink water in between meals.\nJuice and soft drinks have lots of sugar in them that will make holes in your teeth.\nDental Information\nIf anything hurts can you please put your hand up straight away to tell me.\nI am going to give you a local anaesthetic. Your mouth will fat and numb for 3 hours.\nThe local anaesthetic will stop any feeling of pain.\nPlease don't bite or rub your numb lip or tongue while it is numb you could hurt yourself badly.\nYou are having a filling\/ clean\/ check up\/ tooth out today.\nThis is going to feel uncomfortable, but it won't hurt.\nI will just show you how this feels for one second so you can see how it is supposed to feel like when it is NOT hurting.\nIt is normal for your saliva to be a bit pink today. But if it really starts bleeding a lot put this gauze in you're the socket and bite hard for 15minutes.\nAfter you have a tooth out don't run around for the rest of the day.\nDon't rinse you mouth out today.\nEat soft foods and eat on the other side of your mouth.\nLeave the spot where the tooth came out alone and don't put any fingers or pencils in your mouth today.\nIf you have pain take paracetamol not aspirin as you will bleed more with aspirin.\nTranslation - Bislama Helt Lesen long saed blong ol siknes blong maot\nMifala i stap ia blong talem long yufala olsem wanem blong yufala i lukaotem ol tut mo ol gam blong yufala blong mekem se oli stap helti. Fulap man oli no stap brasem tut blong olketa sot taem nomo mo oli no kivim inaf taem blong oli brasem kud tut blong olketa. Yu mas brasem tut blong yu long taem, tri minit.\nYu mas rimemba blong bras raonem gam laen blong yu, long ples we tut mo ol gam oli mit from se i gat fulap jem roan long gam laen.\nBrasem raonem aotsaed olsem ia...o olsem ia.\nBrasem top blong tut,\nBrasem o flikim bihaen blong tut.\nBrasem tut blong yu tu taem long wan dei, long moning mo long naet bifo yu ko long bed.\nSipos yu brasem tut blong yu o yu yusum dentol flos mo blad i ron long gam blong yu, hemia hem i wan saen se yum as brasem tut blong yu plante moa taem. Taem blad i ron long gam hemia hem i wan saen se gam blong yu i gat fulap jem i stap long hem mo ol jem ia oli mekem se ol gam blong yu oli sik o oli solap. Blong fiksim hemia, yu kontinu nomo blong brasem gud mo yusum gud dentol flos mo bae ol gam blong yu bambae oli kam helti mo bae blad i nomo ron long hem afta long tri dei.\n(sipos wan tut blong yu i stap muvmuv mo bald i stap ron from tut i muvmuv, hemia hem i oraet, hem i nomol nomo)\nSipos gam blong yu stap blad yet afta wan wik, nomata we yu brasem gud tut blong yu, ating yu mas ko luk wan dentis blong i klinim tut blong yu. Hemia i stap hapen samtaem wetem ol bigfala man.\nTaem man i kakae tumas suka long wan dei, hemia i save mekem se tut blong hem bae i nogud. Traem blong mekem se bae yu no kakae tumas suka.\nSipos yu wantem blong kakae sam swit samting tumas, leko oli stap kasem tina o kasem taem blong kakae long naet; yu no kakae ol swit kakae truaot long dei.\nHemia i fidim ol jem insaed long maot blong yu tumas mo bambae oli mekem ol hol.\nYu drink wota nomo bitwin long ol taem blong kakae.\nJus mo fulap sof drink ia oli kat fulap suka insaed long olketa mo bambae oli mekem ol hol long tut blong yu.\nDentol infomeisen\nSipos eni samting i soa, yu save leftemap han blong yu stretawe blong talem long mi.\nBae mi stikim yu. Bambae maot blong yu bae i ko fatfat mo bae i namb blong 3 haoa. Bae stik ia bae i mekem se bae yu no filim eni pein.\nPlis yu no kakae o rabem lip blong yu we i namb o tang blong yu taem we hem i namb yet. Sipos yu mekem olsem bambae yu save spolem nogud yuwan.\nBambae mifala i fulumap\/ klinim\/ jekemap\/ pulumaot tut blong yu tete. Bambae yu harem se i no stret lelbet be bae yu no harem i so.\nBambae mi soem long yu se taem oli mekem olsem bae ol man oli filim olsem wanem blong wan seken blong mekem se yu save luk olsem wanem nao bambae man i filim taem we i NO soa.\nHem i nomol blong salaeva blong yu blong i ko pink lelbet tete. Be sipos blad i stat blong ran strong, putum koten samting ia long hol mo yu kakae strong blong 15 minit.\nAfta we oli pulumaot tut blong yu, yu no ran raon kasem en blong dei.\nYu no rinsimaot maot blong yu tete.\nYu kakae ol kakae we oli sopsop mo kakae long narasaed blong maot blong yu.\nLeko ples we tut i kamaot long hem, i stap olsem mo no putum eni finga o pensel insaed long maot blong yu tete.\nSipos yu harem i so, yu tekem parasitamol mo no tekem asprin from se asprin bambae i mekem i moa so.\nEnglish to Bislama: Immigration General field: Other Detailed field: International Org\/Dev\/Coop\nSource text - English Immigration facts for all workers\n1. Australian workplace laws provide basic protection and entitlements for all workers in Australia, including workers from overseas.\nImmigration facts for overseas workers\n2. Every worker from overseas must have a valid Australian visa with work rights. Temporary visas with work rights include working holiday maker visas, student visas and the subclass 457 visa. You can check your own work and visa entitlements at www.immi.gov.au.\n3. Employers are responsible for checking all workers' rights to work in Australia and may ask to see workers' passports or other identification. Employers must have your permission to check your work rights.\n4. Employers cannot cancel visas. Only the Department of Immigration and Citizenship (DIAC) can grant, refuse or cancel visas. DIAC can provide information on visa choices, rights and obligations, including how to change your sponsor or apply for permanent residence.\n5. For subclass 457 visa holders, sponsoring employers:\n• must give workers from overseas pay and conditions at least as good as other workers that are doing the same work at the same workplace\n• must only employ workers from overseas in their approved skilled occupation\n• must make sure that workers from overseas do not work for other employers\n• cannot pay workers in cash\n• must pay the return airfare for overseas workers if requested in writing by you or DIAC\n• must not make deductions from workers' pay (other than tax) without their permission.\n6. You do not need to use a Migration Agent to make a visa application. If you do decide to use a Migration Agent, you should make sure the agent is registered with the Office of the Migration Agents Registration Authority (MARA).\nMore information\nDepartment of Immigration and Citizenship\nwww.immi.gov.au or 131 881.\nUnions Australia\nwww.unionsaustralia.com.au or 1300 486 466.\nFair Work Australia\nwww.fairwork.gov.au or 13 13 94.\nOffice of the MARA\nwww.mara.gov.au or 1300 22 62 72\nFor information in languages other than English phone the Translation and Interpreting Service on 131 450.\nTranslation - Bislama Ol infomeisen we evri wokman oli mas save abaot Imikresen\n1. Long Ostrelia i kat ol loa blong wok we oli protektem evri wokman long Ostrelia mo oli provaedem ol mein entaetolment blong olketa. Hemia i inkludim ol woka we oli kam ovasi.\nOl infomeisen we ol wokman we oli kam ovasi oli mas save abaot Imikreisen\n2. Evri wokman we oli kam ovasi oli mas kat wan stret visa blong Ostrelia mo ol raet blong wok. Ol temporeri visa wetem ol raet blong wok oli inkludim ol visa we oli alaoem yu blong ko holidei long Ostrelia mo blong yu wok smol blong help wetem kost blong holidei blong yu, ol student visa mo sabklas 457 visa. Yu save jekem ol entaetolmen blong wok mo visa blong yu long www.immi.gov.au.\n3. Hem i risponsibiliti blong ol emploia blong oli jekem ol raet we evri wokman i gat blong wok long Ostrelia mo oli save askem blong luk ol paspot blong ol wokman o eni narafala aedentifikeisen dokumen. Yu mas kivim pemisen blong yu festaem bifo ol emploia oli save jekem ol raet blong wok we yu kat.\n4. Olketa emploia oli no save kanselem ol visa. Department of Immigration and Citizenship (DIAC) hem wan nomo i save kivim, no akseptem mo kanselem ol visa. DIAC i save kivim infomeisen long ol kaen visa we oli stap, ol raet mo ol obligeisen mo hemia i inkludim olsem wanem yu save jensem sponsa blong yu o aplae from wan pemanen residens.\n5. Long saed blong ol man we oli holem sabklas 457 visa, olketa emploia we oli sponsarem olketa:\n• oli mas pem ol ovasi wokman mo kivim olketa ol kondisen we oli mas semak olsem ol narafala wokman we oli stap mekem semak wok long sem ples blong wok. Ol salari mo ol kondisen ia i no mas nogud bitim hemia we ol narafala wokman ia oli stap kasem.\n• oli mas emploiem ol ovasi wokman nomo we oli gat ol skil blong mekem wok we oli apruvum blong oli mekem.\n• oli mas mekem sua se ol wokman we oli kam ovasi oli no mas wok blong ol narafala emploia.\n• oli no mas pem ol wokman wetem kash.\n• oli mas pem riten eafea blong ol wokman we oli kam ovasi sipos yu o DIAC i raet mo askem olketa blong mekem olsem.\n• oli no mas katemaot eni mani long salari blong ol wokman (oli alao blong katem taks nomo) sipos ol wokman oli no kivim pemisen.\n6) Yu no nidim wan Migration Agent blong aplae from wan visa. Sipos yu disaed blong yusum wan Migration Agent, yu mas mekem sua se ejen ia hem i rejista wetem Office of the Migration Agents Registration Authority (MARA).\nYu save kasem moa infomeisen long\nDepartment of Immigration and Citizenship\nwww.immi.gov.au or 131 881\nUnions of Australia\nwww.unionsaustralia.com.au or 1300 486 466\nFair Work Australia\nwww.fairwork.gov.au or 131 13 94\nOffice of the MARA\nwww.mara.gov.au or 1300 22 62 72\nSipos yu wandem infomeisen ia long wan lanwis we i no Inglish, yu save kolem Translation and Interpreting Service long 131 450.\nBislama to English: Eastern Religion General field: Other Detailed field: Religion\nSource text - Bislama 1\nInvitation\nWe present three discoveries on the structure of the world:\nThe first, on the relationship between animals and people,\ncan be summarised as people are transformed into animals and vice versa, creating a kind of process loop – see documents 1, 2, 3 and 4.\nDetails:\n1. Reincarnation loop\n2. Gene hypothesis\n3. A child is always sovereign; its sovereignty and being are unlimited\n4. Animal thought\n5. An evil deed committed by a person\n6. Do not kill animals\n7. A moral objection to eating meat\nThe second discovery confirms the fact of the creation of the World by the Creator.\nThis seems to close all discussion on the topic. The vision outlined here links creationism with certain major tenets of Darwinism. Man was first in the world and animals are secondary – see documents 5, 6 and 7. We invite you to read these documents. Their determinations are commonsensical and can change the world in terms of our awareness of the Creator and our attitude towards animals. Moreover, these changes seem to permanently affect our behaviours, including rejecting abortion, killing or eating animals, and manipulating life, out of regard for the Creator's demand for certain behaviours – through set rules – that accord with goodness and neighbourly love. This is a certainty as animals (humans in a different form) are born through genetic deficiency.\nDetails:\n8. The theory of ascending and descending genetics – evidence for the existence of the World's Creator\n9. The role of memory. The goodness and love matrix\n10. The mechanism of gene damage caused by evil deeds\n11. Appeal to live ethically – with love\nThe third discovery emphasizes the Creator's continuous existence based on love.\nThis can be proven using the relationship between the Creator and people. This seems to boil down to the functioning of people – their actions (including thought) – with the participation of the Creator. This permanent contact functions continuously because people act continuously. People cannot function without the Creator. The Creator continuously participates in everyone's lives by giving the impulse of love, which contains the elements of rationalism and intelligence as well as good emotions and feelings. Both elements are necessary for effective action in the environment, including the human environment. The Creator, the Source of Love, endowed people with innate sovereignty by giving them choice. This includes choosing to accept or reject love. This mechanism and its consequences are well known.\nThe materials (see document 8) show how to act admirably – how to lead a great life by building, and not severing, connections. Moreover, it is interesting that action is a great innate human attribute – we have to act. As a result of our relationship with the environment, we cannot live unless we act.\nDetails:\n12. Human thought and action with the aid of the Source of Life – the Creator's evaluation of human actions – constantly being with the Creator, the Source of Life\nThe fourth discovery concernsREINCARNATION,\ni.e. moving from one incarnation to another through an energy-special state of life, according to its essence. The materials expand our knowledge on this topic beyond the general statements made so far. The phenomenon of moving from one state of being to another is specified, and an essential explanation of its causes given. This opens a new chapter on reincarnation and on looking at life as a seemingly ongoing process.\nDetails:\n13. Reincarnation – the transition from one body to another through an energy- spiritual state.\n14. The moral objection to abortion and contraconception.\nAn appeal to cease life-manipulating practices.\nI encourage you to become acquainted with my theory in more depth\nPaweł Pietrzyk.\n2\nThe elationship between animals and people\nIntro\nPeople are transformed into animals and vice versa, creating a kind of process loop – see documents 1, 2, 3 and 4.\n1. Reincarnation loop\nAnimals are people who have irreparably damaged their genetic makeup by committing an evil deed and have been reincarnated to the animal level for repair – they complete their genetic make-up with the parts the evil deed destroyed earlier. Once repaired, they leave the animal world to reenter the human world as children.\nPaweł Pietrzyk\n11 October 2007\n2. Antievolutionism – gene theory\nGene damage – reincarnation on the level of the same gene less the damaged element.\nEvidence supporting the hypothesis:\nA dog standing on its hind legs has two legs, two arms, an upright posture and a head with eyes, nose, ears and other sensory elements. The dog has emotions and feelings and uses the same environment as people – it consumes food, eliminates the products of metabolism, etc. It also tires, sleeps and reproduces.\nObviously animals live shorter. Where do they go?\nThe conclusion regarding the similarity between the human and canine organism is astonishing while genetics has proven that of the chimpanzee. Moreover, it is worth emphasizing that all animal organisms are alike and, perform the same bodily functionswithout exception – even bacteria.\nThere is a clear gene deficiency ladder here, which does not (as above) change the nature of an organism's being or its functioning in the environment.\nThe following processes can be deduced:\n- genetic descent – gene damage, and\n- genetic ascent – gene repair. This is connected with a change in the dimension of being, e.g. the dimension of humans, equids, monkeys, anthropoid apes, reptiles, amphibians, bacteria, rodents, viruses, etc.\nEmotional semantics (words or expressions with hidden meanings relating to feelings and emotions based on truth) also contains statements such as man-beast, snake-man, as sly as a fox, as strong as an ox, etc., which refer to certain personality traits that bring us closer to a particular level, or dimension, of the being of the organism and the soul.\nFood types also indicate elements bringing people closer to another dimension. This depends on what is consumed.\nAscending and descending genetic reincarnation is often confused with horizontal reincarnation. This involveschanging into a different form and is often connected with a complete personality change but not death - the end of being at a given level, or dimension, of life. This turns evolutionary thought on its head.\nGoing further, it is worth risking the claim that this damage has to involve faulty acting at a given level of living, which eliminates a given organism or soul from this level. The same happens upwards – ascending. In the language of punishment or sin this is nothing less than removal – removing someone from the community at a given level of being and compelling him\/her to appear in another.\nThe answer is, or can be, given by scientific genetics in a way that ranks all organisms according to the ladder of beings, the ladder of damages and climbs this ladder to the higher levels including the human one.\nThe genetic quantum of damage is easily determined by comparing species, e.g. a human and a chimpanzee (about 95 percent of human genes). The whole world is based on quanta, e.g. the structure of matter, so this should be easy to grasp.\nNatural elimination through genetic death is caused by the individual engaging in deeds such as killing, rape and improper eating, which we know is connected with a situation of great shock and an inability to function in the psychological sphere ( \"person\" can be replaced with \"organism\").\nTwo practical conclusions follow:\n1 People who act against life are genetically damaged and eliminated by nature. The existing antidotes, e.g. genetic treatment, seem to involve implanting a good gene into the faulty one. Good genes are therefore implanted into sick people. Genetic treatment based on implanting genes should be eliminated.\nImplanting is an undeniable fact.\n2 Levels of being, understood as a life environment and as a group of organisms, must have an opportunity to be reborn after damage. Without the natural environment, no organism can function properly, be reborn, or ascend or even descend to another level. The steps that should be taken in this respect involve serious and wide-ranging protection of ecosystems such as PARKS, ECOLOGICAL ZONES and quiet zones with a view to full and symbiotic life functioning of all organisms. The needs of people in this domain who feel the need for such actions are great and are widely supported by people, even organizationally.\nThe simplest, and at the same time serious, consequence of the GENE HYPOTHESIS, to use a strong verbal expression, is the movement from the human level to other levels and conversely.\nThis means that every member of the international community has a duty to treat the living world – the world of animals – with respect. This means providing complete protection – even against many inventions and achievements of civilization.\nPaweł Pietrzyk\n15 March 2004\n3. The sovereignty of a person inside and outside the mother's womb\nA child is always sovereign and its sovereignty and being are unlimited.\nWhere do people come from if they are sovereign? The mother feeds her child at first in the environment of her body. The child's body is always external – sovereign. The umbilical cord is an additional element serving exclusively to provide food and oxygen from the placenta. A child does not come into being from its mother. Birth is the loving acceptance of a child by its mother and father, and the child remains in its mother's womb in a birth environment until it is time to leave.\nThe waves of the child's body are always transmitted by its cells. They become specific waves during growth and are observable in detail in connection with the child's development after a certain time. This applies to the waves building the parts of the body. These waves exist from the outset and do not appear at any discernible moment from conception. The waves of a child differ from those of its mother and father at every stage of development. They are not a combination of the parents' waves but are unique for each individual.\nWhen parents bring a child into the world in an act of love, they do not suffer any loss, they do not divide and no component of the organisms of the mother and father unite, which, were it the case, might suggest the creation of a new person, the child. There is only the unsurpassed joy of the parents. Moreover, the mother is in a wonderful state of joy and love, which continues until the child reaches maturity. This proves that she is not alone and that the joy stems from the miraculous communion of at least two people - in this case during pregnancy and the period after birth.\nSimilarity cannot be determined by the facsimile principle – it is another person in the case of childbirth, although the strong partial closeness of mother and child for the purpose of birth preserves some likeness. If the child is to mature, then its waves have to be close to those of its mother to ensure a wave bond and other bonds. All bodily functions are formed independently. The mother merely feeds the child and provides love and warmth. She does not control its development, apart from spiritual contact. Thisis manifested in the joy of pregnancy. Joy is a manifestation of the co-existence of two souls – a spiritual contact. The other ties needed for maturity appear after birth.\nTwo elements jointly contribute to the birth of a child – the pre-embryonic human being (ovum) from the womb and the spermatozoon from the man's genitalia – a pre-embryonic person appearing withthe adults without any will or effort from us. The child is the grace of the source of life that determines it. The child, then, is not formed in the body of the womanbecause it is immersed in an environment of love and in the miracle of conception of the two components creating its body – an independent, sovereign child. The child grows and develops in the woman's body, obtaining the food it needsto grow in a form prepared for absorption outside the digestive system, which will start working once the child leaves its mother's body. People have not been authorised to create other people. Could we even imagine ourselves creating one another? The child is externally provided with whatever it needs to survive, grow and develop in the mother's womb in preparation for life outside the womb and external sustenance. Everything the child needs is provided in a different manner but still originates from the mother, and is still external –from the beginning through the different stages of development until maturity. This external sustenance is assured during the entire period of the child's development – its coming into the world.\nIf the parents only take part in the child's delivery – its birth – where do people come from and how is this possible without our will? The answer is simple. They come from outside and from the sphere of love, because children are full of love and it is a joy to be with them. Moreover, we have no right to interfere with anyone's coming into the world under any circumstances, especially given that people do not come into being out of the bodies or souls of their parents, because they come into the world with their own individual soul and nucleus, a recording of the body in its growth, a beginning which always develops into an individual.\nABORTION – the termination of birth is madness. No one would dare claim that people create people. People come to others from outside to be born.\nThe present civilisation has formed moral forms of existence in line with the principles of life to the extent it can achieve this, i.e. it does not let life realize its full potential.\nABORTION is murder and terminating birth violates a sovereign person in their mother's womb. Bear in mind that a person in the womb is sovereign, although helpless and defenceless. Both situations against life are catastrophic for the perpetrators, in addition to the effect on society at large and life in general. Someone has given birth to many of us. Having been granted the miracle of birth, we cannot treat others differently. We must let them live too.\nIN CONCLUSION\nSome people need to realize that they were born thanks to others and that it is impermissible to deny the miracle of birth toothers through their attitude to life, i.e. they should open up to the grace of MOTHERHOOD – THE BIRTH OF OTHERS.\nCHILDREN COME IN THE GRACE OF LOVE in which we can, and should, take part because life without love is empty – literally nonsense.\nPaweł Pietrzyk\n20 June 2005\n4. Animal thought\nAll animals think because they have brains. The brain is the centre of thought in people and animals. Certain parts of the brain are reduced in some animals but they still exist because the thinking organ functions. Thought is essentially the same in people and animals.\nPaweł Pietrzyk\n11 February 2008\n5. An evil deed – a crime against the life of others – their independent will\nAn evil deed is committed when someone acts in a way that directly or indirectly HARMS OTHERS by interfering with, or destroying, their sovereign will. This is aggression which may simply remain a nuisance or can have life threatening consequences, i.e. a state in whicha person cannot exercise their independent will. Causing this dysfunction of a person's independent will is tantamount to paralysing life ��� halting a person's functioning – because the independent will the Creator gave us is the only instrument we have to serve life and, there is no life without it. Rendering someone's independent will dysfunctional is enormously detrimental and, when done deliberately, is a CRIME, which causes the perpetrator to suffer permanent gene damage and descend to a lower level, i.e. from the human to the animal level in the appropriate descending reincarnation. After committing a crime, a person can choose repentance or repair on the animal level and, to this end, has been deprived by the CREATOR of the ability to act fully by being equipped with particular organic functions which are limited and adapted to the main roleto be fulfilled, i.e. contemplation. This is meant to induce a revaluation of everything that led to the crime so that it can be condemned and rejected and will result in a return to functioning in love, or to a life in a bond with others, with the bond being constantly confirmed by actions. To recapitulate, negating life is a conscious violation, a limiting of someone's independent will, which results, following the dysfunction of the victim, in the perpetrator losing human genetic make-up. He is eliminated from the community of human beings by the force of the Creator's construction. This is logically understandable. Behaviour such as the desire to eliminate can also be observed in the emotions of the victims and those connected with them. Harming others is not only an assault on life, but the destruction, observed throughout history, of the living environment, as generally understood, in order to destroy someone. Proportionate DEFENCE, which must have the effect of defending or protecting, is the appropriate response to an act of aggression, i.e. a limiting of independent will\nPaweł Pietrzyk\n21 March 2008\n6. Do not kill animals! After all, they are reincarnated people. Become a vegetarian – you are not a predator!\nThe phenomenon of eliminating weakened individuals who can no longer live in a healthily, i.e. who are genetically damaged, was formed by the CREATOR OF THE WORLD into a strong unequivocal construction of the world around us. The principle that healthy individuals are not attacked by predators is well known. Thisproves that a healthy animal is supposed to live and fulfil its innate goal – life – which means repairing itself after an evil deed which caused reincarnation at the animal level. Apart from the fact that healthy individuals must not be killed because this contradicts the nature of life, viz. life itself, this would lead to the ABSURD SITUATION OF KILLING EVERYONE – THE MUTUAL DESTRUCTION OF LIVING BEINGS WHICH ANIMALS ARE. Utilising the institution of DEFENCE is the only case where killing is acceptable. This can be accomplished by humans using human means and by animals through the institution of the predator, which kills in defence of the animal and human communities because healthy individuals cannot tolerate the presence of a person or individual who is a centre of aggression and destruction and whose presence destroys the harmony in the environment of life waves that everyone transmits and receives. The fact that human bodies are not equipped with appropriate hunting instruments or an appropriately formed digestive tract is sufficient proof that only predators are authorised to kill and eat animals. Herbivores demonstrate that eating plants is sufficient for survival. Given this, killing animals in order to eat them (excluding predators) violates the nature of life and acts against the CREATOR, who established the natural order of the world. As part of this order, predators fulfil their duty to defend the genetic order by eliminating genetically damaged animals, which will be reborn at lower levels of existence as healthy individuals after undergoing descending reincarnation. Descending to a lower level of animal existence is caused by committing an evil deed involving the destruction of life – harming another person or individual – as is descending to the animal from the human level.\nPaweł Pietrzyk\n21 March 2008\n7. The moral objection to eating meat\nIn light of recognized natural processes – reincarnation processes – only predators can legitimately assist in the descending reincarnation of genetically damaged individuals – damaged to the point that they have to descend to a lower level of life - provided they (predators) act appropriately within the limits indicated above, i.e. in respect of ill, irreparable individuals (descending reincarnation at the animal level involves eating genetically damaged individuals, which frees the soul to move to another level and assume a bodily form there again).\nONE MUST NOT EAT HEALTHY ANIMALS and unhealthy ones can be eaten only by specialized predators, which can identify genetically damaged individuals destined for descending reincarnation by the CREATOR.\nPaweł Pietrzyk\n20 April 2008\n3\nCreation of the World\nIntro\nThe fact of the creation of the World by the Creator seems to close all discussion on the topic. The vision outlined here links creationism with certain major tenets of Darwinism.\n8. The theory of ascending and descending genetics – evidence for the existence of the Creator\nThe theory of descending and ascending genetics confirms the fact that the primary level of life is the human level and the animal level is secondary to it and that this is closely linked to gene reduction.\nThis upward and downward reincarnation contradicts evolution as a method of establishing life on Earth, although it does not contradict striving for perfection – evolution through repentance in order to return to the primary human level from the animal level.\nThis is indisputable evidence that people were created and at the human level first. This was accomplished by whoever created man together with the mechanism of descending and ascending genetics, i.e. the CREATOR. This constitutes a proof for the existence of the CREATOR. Moreover, the mechanism of eliminating individuals that harm life – descending genetics – shows that the CREATOR wants people to live in accordance with, and honour, the essence of life he created. This is further evidence for the existence of the CREATOR. This mechanism manifests itself in practice in that harming someone's life rigorously causes the elimination of the wrongdoer through reincarnation to the animal level, i.e. to the appropriate rung on the genetic ladder. The animal level is a place for repenting – repairing oneself and one's genetic make-up in the direction of completing it to the dimension of the human genetic make-up.\nPaweł Pietrzyk\n16 January 2008.\n9. The role of memory – the goodness and love matrix\nEverything is committed to memory – nothing can be hidden. Memory has the additional effect of marking any departures from the nature of life – these are engraved in our memories so that we can account for and repair them. The role of memory, and the way it functions, is a function of the compatibility of life with goodness – with love – because only such an inscription in memory gives comfort in life as opposed to evil, which stigmatises a person. This is achieved through memory but only until the moment of repairing the evil deed. People have to repent all the evil they have done. Memory and the way it functions in the work of repentance emphasizes the fact that the purpose of human life is to live according to the principles of goodness and love established by the CREATOR. We cannot function without goodness and love. This can be proven by the simple example of functioning in politics, where it is impossible to function without a good image – we either leave politics or do not enter in the first place. The goodness MATRIX is a construct given to us – it is beyond human creativity. This proves that it was given to us when the world was created, which makes it divine and constitutes another proof of the existence of the CREATOR. That this matrix is indispensable can be proven by the existence of the many religions and human aid organizations functioning in the lay world. Religious and lay human aid organizations are equal in terms of goodness. This includes those that protect life, the environment, etc. The area covered by these two types of organizations is quite significant. These organizations protect goodness despite the morbid tendencies in the world.\nTHE GOODNESS AND LOVE MATRIX is a transcendental phenomenon strongly rooted in the social domain and which can, as a whole, rebuild what evil has destroyed.\nPaweł Pietrzyk\n20 January 2008\n10. The mechanism of gene damage caused by an evil deed\nA human being is a wave phenomenon – the whole body emits waves on the basis of the flow of neural impulses which reflect all the life processes.\nThis takes place on the basis of the human somatic element which is directly or indirectly guided by volitional processes. The direct process is human action directed at achieving some volitionally set goal, whereas the indirect process is volitional action based on the desire to live and results in an organism's living, functioning. Wave phenomena have their core wave transmission base in the form of a gene transmitting a particular type of wave in accordance with life established in the world. This also makes the the waves, or their content, compatible with the base transmitting them. This compatibility between the waves and their transmission base is as strictly determined in living organisms as it is in technical equipment. The correctly functioning organism always exhibits compatibility of this kind.\nThings are different if full compatibility is lacking but a wave can still be regarded as being within a life norm. However, if the content of a given wave is incompatible with life – there is evil in it – the transmitter is destroyed, blown up, in respect of its discrepancy with life. The destruction of a gene transmitter results in an inability to transmit the necessart waves and by the same token puts a stop to a person's life. The destruction of a gene necessitates reincarnation to a lower level – to the animal level – where the deficient gene will be sufficient to allow existence.\nExistence at sub-human levels boils down to transmitter – gene – repair, so that a complete human gene, capable of emitting the full spectrum of life waves, can be recreated.\nPaweł Pietrzyk\n18 January 2008\n11. An appeal to live ethically – with love\nScientific evidence illustrates the necessity to live in accordance with the nature of life, i.e. in a way conducive to forming bonds – GOOD emotions and feelings. This obviously includes refraining from harming anyone, including differently shaped individuals, i.e. animals. If not, the wrongdoer will descend to lower levels of existence. This is due to the strict correlation between an evil deed and genetic damage, i.e. the necessity to descend to a lower level of existence after being reincarnated. The mechanism of scientific cognition revealed the need to live in harmony with the natural process, which means caring about bonds and loving others in order to be able to live among people. Every human action contains an inherent emotional element (we can only do good or evil due to the sovereign will Creator gave us). Cold logic tells us to live according to the essence of life – in a way conducive to bonding – because genetic damage will occur otherwise.\nAPPEAL:\nWE MUST LIVE COMPLETELY IN ACCORDANCE WITH NATURE FORMED BY THE SOURCE OF LIFE SO AS NOT TO BECOME AN ANIMAL WHILE BEING REPAIRED.\nPaweł Pietrzyk\n20 April 2008\n4\nPeople and the Source of Life\nIntro\nThe fact of the continous existence of a Creator based on love. This can be proven using the Creator-mankind relationship. This seems to boil down to a person functioning and acting (including thinking) with the participation of the Creator.\n12. People thinking and acting with the participation of the Source of Life – the Creator's evaluation of human actions – constantly being with the Creator – the Source of Life.\nTHE SOURCE OF LIFE – THE CREATOR\nparticipates in a person's every activity and, because of the sovereignty we have been given, we are dealing with actions which are compatible and incompatible with the Creator's will – those which go against the essence of life, leading to various direct and indirect violations and acts of aggression against others. The participation mechanism is simple. THE SOURCE OF LIFE evaluates our actions in terms of their compliance with life as an absolute value. Hence the significance of action.\nObserving the environment is the first stage of human action – search-oriented thinking in the environment in which we live and which we observe. This process is inextricably linked with evaluating observations in terms of their usefulness to the nature of life. This helps us make decisions that have value, i.e. which support life. Based on the results obtained while observing experiences, a person undertakes other actions at higher stages of activity. The observed environment emits signals or impulses regarding its state. People interpret these as situations which are deficient or inappropriate to life. These are the needs of the environment and must be duly satisfied. Achieving the appropriate state results from the will of the Creator which manifests itself in providing prompts as to what is in agreement with life and what is not. Other actions performed on the basis of the accepted experience of an observation often depend on a person's choice after becoming acquainted with the prompt regarding the quality of the observation in the Source of Life's system of evaluation. Evaluating actions, including observation, is a process based on an energy signal from the Creator that the observation – the effect of search-oriented thinking, of the perception of reality – is in agreement with love, which may or may not be acknowledged. People generate observations – the experience of observation conducive to love (conducive to life and others) and its opposite.\nA signal from the Creator is an impulse of energy carrying information about a particular environment being suitable to live in, relating to a given observation or other human actions on higher levels of activity.\nThe person makes a choice after receiving the signal from the Creator and after the process of evaluative thinking.\nA signal from the Creator about concordance with life gives a person a prompt as to what is appropriate and conformable to His will. In this way, the Creator manifests his love towards humanity - a type of asymmetrical relationship in actions undertaken by people. The decision-making process regarding acknowledgement of the evaluation ends every action stage. Once completed, the action cannot be undone until the Source of Life sends the next prompt. The second stage of action involves processing the information that comes from the evaluated observational information in order to take action in accordance with a given person's life needs in the environment he\/she lives in – fulfilling environmental needs observed earlier. This involves eliminating the deficiency – bringing the environment to its appropriate state – which also involves human participation. Human intentions regarding actions arise. These, like all other actions, are subject to evaluation by the Source of Life and are therefore subject to evaluative thinking. Once the evaluating person has acted, a choice arises as to which option for further action that satisfies a need deemed worth fulfilling should be pursued. The third stage of human action consists in technically preparing to complet the task that will fulfil the need designated to fulfil the intention.\nThe third stage, as with the observational action and the action aimed at determining the intention, is the technical preparation for action involving its determination, its evaluation by the Source of Life and human evaluative thought. Choice, as the completion of the decision-making process, comes last.\nThe next stage is action proper – a deed consisting in realizing an intention with the appropriate technical means.\nInitiating action is preceded by preparation, evaluation by the Source of Life, human evaluative thought, and making the choice which activates it. Evaluation by the Source of Life, human evaluative thought, and the choice which lasts throughout the action are constantly renewed. The next stage of human action, which is part of the whole action process cycle, is exclusion – completing the action. This involves withdrawing the human motor force – the vital force.\nThis action likewise comprises the stages of preparation, evaluation by the Source of Life, evaluative thought and making a choice. The three stages of human action finally come together to make up a complete action which comprises technical preparation, the action proper, and completion. These function as described above. The next stage of human action is action consisting in reliving completed actions – the contemplation that creates the analysed experience.\nContemplation is an action of a synthetic and analytical nature against a background of an action completed earlier and has its own life process, i.e. action, stages of evaluation by the Source of Life, human evaluative thought and making a decision.\nThe experience acquired during the action, if experienced properly, becomes a basis for further action. Every action stage creates a product which is the object of the human action and its evaluation by the Source of Life, provided that the person has accepted the valuation of the Source of Life, which manifests itself in actions conducive to creating bonds and precisely tuned to the needs of the environment, i.e. compatible with the message of love. Non-acceptance of the evaluation of the Source of Life results in destruction directed against others and\/or oneself. Everyone, in their sovereignty, chooses whether or not to follow the prompts emanating from the Source of Life and containing the message of love.\nEvery action compatible with the message of love is realized according to the will of the Source of Life, based on compatibility with life, and the person's choice, and follows the principles governing every action.\nActions performed according to essence of life improve the energy state – the person is full of positive energy. Positive energy is conducive to the willingness to live, i.e. it has an influence on generating the motor energy needed to act, i.e. to live. Given the continuous flow of impulses from the life environment to the person (individual), human action in the form of observation is constantly activated whenever a person is in a conscious state. The constant activation of observation by the environment of life through the sending of impulses which are automatically responded to opens the way to further actions such as determining intentions, technically preparing for action, action proper, ending action and contemplating action.\nIt is impossible for a person not to act. Action is an innate human trait. We fall ill when we do not act. People have to accept action to avoid tiring.\nWe are also constantly guided by the evaluation by the Source of Life towards admirable actions which do us good and guarantee a wonderful life in love.\nLiving in love necessitates, , in addition to doing good, acting with precision in the life environment. So far, it has not been so obvious that this is an ingredient of love. However, it is and this is because doing something good for others – for the bond – requires acting effectively and precisely in the life environment, based on the elements of rationalism and intelligence. The above-mentioned conditions for doing good for the sake of the bond and for acting precisely and effectively in the environment, are necessary in order to do anything for others. There is no other way.\nPaweł Pietrzyk\n23 March 2008.\n5\nReincarnation\nIntro\nReincarnation – transition through an energy- spirit state from one body to another, i.e. moving from one incarnation to another through an energy state – a special state of being –according to the essence of life.\n14. Reincarnation - transition through an energy-spiritual state from one body to another.\nReincarnation is the transfer of a soul from a source body to a target body after being reincarnated. It has an energy-spiritual phase.\nThe soul always leaves the body when it does not match the structural formation of the body cells – the formed body – which in every incarnation are composed from the moment of conception and birth to match the energy-spiritual state.\nThe first stage of reincarnation is a change in the constitution of the soul which then ceases to match the structural make-up of the body. This commences the process that ultimately leads to the transition to another body.\nThe next stage of reincarnation is the division of a person's energy constitution – the soul, along with the elements ascribed to it – into its constituent male and female energy components.\nThe structural elements allocated to energies, as stated above, are responsible for the development of the future organism. This separation involves relocating the above-mentioned life energies, along with the elements ascribed to them, to the reproductive systems of the future parents. The energies come together so that male energy is drawn to a man and female energy to a woman. Those elements structurally belonging to the soul are responsible for the development of the entire structure of the body. There are enough elements responsible for building the the body in the spiritual state desspite the small size of the energy structure in the energy state. People in an energy state, without a body, function in this state according to the principles which govern it.\nLife continues even when a person is in an energy state without a body. In the material domain, energy changes into matter and vice versa according to the well-known formula of E=mc2.\nThe material domain also encompasses the life environment in which processes take place – energy- mass processes. These are similar to those which take place in the life energy domain – intelligent energy. The cycle of changes involving organisms follows the sequence of an organism in a bodily form, an energy-spiritual form, and a bodily form again.\nThe third stage of reincarnation involves the operations or life processes that take place in the parents' reproductive systems, where life energy – a soul with the elements responsible for an organism's development – assumes the form of basic cells (the ovum for female energy located in the woman's body and the spermatozoon for male energy located in the man's body). A basic cell carries half of everything needed to live in a bodily form, including genetic material. This state of existing as an organism's basic cells is the pre-embryonic state. Biological energy – life energy – consists of male and female components as indicated above, with the female energy responsible for emotions and feelings and the male energy responsible for intelligence and reason. This functional division of life energy also corresponds to the two components of love, i.e. goodness and appropriateness of action in a given environment. Everyone has these two energies – everyone is a composition of both.\nThese two attributes often function separately in people, whereas they need to be used together to be compatible with the essence of life. This happenswhen the two features can be combined in a way that fosters goodness – creating bonds between people – in a particular environment.\nThe third stage of reincarnation lasts until the moment of conception, when the organism's two basic cells combine to make a developing organism in a bodily form.\nThe fourth stage of reincarnation involves the union of the organism's two basic cells. This takes place during an act of love – of reproduction – with the indispensable participation of the parents. A person in embryonic form appears as a result of the reproductive act and continues to develop in the woman's body during pregnancy. Pregnancy in animals may unfold differently than in women and is usually a (sometimes huge) simplification (some animals are conceived outside the female's body) but still retains the essence of motherhood. At the moment of conception, female and male energies combine to form an organism that functions in the life environment – a combination capable of realizing love. This means that a person has undertaken to live according to the principle of the sovereign will granted by the Creator. This will in animals is structurally limited compared to the human norm. The whole process of reincarnation ends once the young person, or individual, reaches maturity.\nThere are various kinds of reincarnation, i.e. passing from one corporeal being to another through an energy-spiritual state of being.\nDescending reincarnation consists in descending from a higher level – e.g. the human level – to a lower animal level. Descending reincarnation marks the beginning of the reincarnation loop, which can be described as descending to a lower level of being, to have the consciousness previously damaged by an evil deed repaired before returning to a higher level. The soul is separated from the body as part of the loop. This is because of the genetic damage caused by the evil deed – an act against love or a principle established by the Source of Life.\nAfter separation from the body, the soul is divided into female and male energies. These find their way to the reproductive systems of the future parents. The person descends to the level he\/sheearned while alive and everything is done according to the genetic damage caused by the evil deed. In reproductive systems, the separated soul takes the form of basic cells (ovum and spermatozoon) which will give rise to a future organism – the corporeal form of a person corresponding to the undamaged part of the body with respect to the input, i.e. human, body. In the act of love – a reproductive act – the basic cells unite to form a uniform organism comprising male and female life energies. The aim of descending reincarnation is is to repair the damage caused by committing an evil deed – an act destroying others through such conscious action directed against a person's sovereignty that its destructive force leads to a disturbance in a person's life resulting in their inability to function. In simple terms, an evil deed is any kind of violation of a high destructive force committed purposefully and consciously. Eliminating such individuals from human society by sending them to a lower level for repair makes logical sense. Preventing people from repeatedly doing evil makes the destruction of humanity less likely.\nA person committing an evil deed loses human genotype and receives incomplete animal genotype. This somewhat incapacitates the person, which is good in that it allows him\/her to focus on self-repair. People are reduced by what they abused, i.e. what they destroyed by evil behaviour. Repair takes place in the psyche – in the spiritual dimension – and repairing the damaged gene automatically affects corporeality, which returns to its original human dimension. Consciousness has to be repaired. This is what lets us act in accordance with life - the essence of life, i.e. absolute love determined in its strong structure by the Source of Life. Once a person is perceptually ready to observe and act in accordance with a valuation congruent with love, he\/she can live among people again. This will be achieved by the appropriate descending reincarnation. The person needs the will to act for the benefit of life – the goodness of love – to achieve this. If the process of repair proceeds correctly, a state of accepting love will automatically appear, thereby accepting the Source of Life. This is tantamount to being in the right state of consciousness for normal life, i.e. life at the human level, because everything experienced in this state of consciousness is right – an ideal state. This is a wonderful state that allows us to be in a state of love. Landing positively in a state of repair means condemning and rejecting evil. As there is no sense in continuing in an incapacited state, the process of ascending reincarnation commences.\nAscending reincarnation begins with the moment of removing the barrier which makes life at the higher human level impossible, i.e. changing the wrong state of consciousness in respect of the valuation of undertaken actions, which results in an energy state too high for the corporeal state. This causes the soul to separate from the body while the life energy is divided into female and male energies (as in descending reincarnation) of the parents' reproductive systems. Ascending and descending reincarnation are identical in principle provided, however, that people undergoing ascending reincarnation are in the right state of consciousness for life at the human level.\nWhen Summarising reincarnation, it should be stated that people move between levels of life in connection with their state of consciousness as reflected in the energy state of the soul. Parents do not create children. They merely help them re-enter the world from another incarnation. Moreover, life is a continuous process – it is incessant and consists of being in a state of corporeality or life energy – a soul – which is also life albeit in a different form. A person is a complete living whole whatever state he\/she is in. The Creator only creates a person once and lets him\/her live continuously in different incarnations, where carnal and spiritual states alternate. Whether a person descends to the animal level depends entirely on him\/herself – on what he\/she did to others. Everthing damaged by an evil deed has to be repaired at the animal level. The bodily functions lost earlier due to an evil deed return after successful repair. The damaged soul is repaired at the animal level and the body follows. The primacy of the source dimension – the soul – inheres in every human action.\nPaweł Pietrzyk\n27 March 2008.\n15. A moral protest\nThe objection to abortion and contraconception is that they make it impossible, due to the processes mentioned above, for people to re-enter the world from other incarnations, as conception and birth mark the last stage of the reincarnation process.\nPaweł Pietrzyk\n17 April 2008\n16. An appeal to cease life manipulating practices\nThe existence of reincarnation is scientifically proven and reincarnation itself is evidence that souls move from one incarnation to another in stages. The soul is separated from the body in the first stage, the basic cells assume a pre-embryonic form in the second and an embryonic form, which develops during pregnancy, in the third. Manipulating or interfering with any of thesereincarnation stages is unacceptable because it destroys a person – an individual – who exists in a form that differs from those our senses perceive.\nA person in any form or reincarnation phase is a living being and exists in it only once. No phase is repeatable. Hence there is an absolute necessity to protect the reincarnation process, including all its phases. Protecting reincarnation processes means protecting human beings or a human beings at lower levels of existence. Reincarnation scientifically confirms that people come to other people during ascending reincarnation and go through various reincarnation phases which must not be tampered with. This includes grafting them onto other organisms or plants, depriving them of anything, strengthening anything, or otherwise using people or animals in any way which is simply harmful. Everyone has the right to rebirth after reincarnation. This is a natural right given us according to the rules of the reincarnation process designed by the Creator. Everyone has the privilege of fulfilment through reincarnation.\nNEITHER ASCENDING REINCARNATION (returning to the human level) NOR DESCENDING REINCARNATION (going to the animal level for repair) MAY BE TAMPERED WITH because these migrations are justified by the essence of life. People and animals live continuously and exist in various forms of being inherent in reincarnation.\nPaweł Pietrzyk\n20 April 2008\n6\nTEACHING PROGRAM\nThe PROGRAM aims to help you correctly orient yourself to living life-goodness for a life that relies on fostering life.\nApart from helping you orient yourelf to life, the second part of the TEACHING PROGRAM helps depict the life situation. This also has a natural basis – THE NATURAL STRUCTURE OF FORMED LIFE – established by this CENTRE OF WILL appointed by life.\nEveryday life is pointless without an understanding of the NATURAL STRUCTURE OF LIFE.\nThe PROGRAM is addressed to everyone who needs help in orienting themselves to life and life situations, i.e. the ones in which they find themselves.\nResearch results can be found at www.naturaswiata.pl.\n7\nBecome a vegetarian\nBecome a vegetarian. Visit the recommended websites:\n• Vegetarian community forum\n• Natural alternative medicine. Vegetarianism. Philosophy.\n• Vegan and vegetarian family forum\n• Health and the soul\n• Animal rights. Vegetarian cooking.\n• Vegetarian diet in sport\n• Human and animals health\n• The HIMALAYA esoteric spiritual university\n• Vege.pl\n8 world nature\n9 value of life\nread more\nback to menu\nTranslation - English 1\nInvitesen\nMifala i prisentem tri niufala tingting we mifala i faenem abaot strakja blong wol:\nFesfala niufala tingting ia hem i abaot rileisensip bitwin ol animol mo ol pipol. Mein tingting blong poen ia hem i ol man oli jenis i go long ol animal mo ol animol oli jenis i go long ol man. Wok blong man i jenis i go long ol animol mo ol animol oli jenis i go long ol man hem i mekem wan kaen proses saekol – luk dokumen 1, 2, 3 mo 4.\nOlgeta ditel\n1. Riinkaneisen saekol\n2. Wanem we i stap insaed long tingting blong Jin\n3. Wan pikinini hem i gat paoa mo otoriti mo i indipenden evri taem; I nogat limit long paoa mo otoriti mo indipenden neja blong hem mo laef blong hem.\n4. Tingting blong ol animol\n5. Wan rabis aksen we wan man i mekem\n6. No kilim ol animol\n7. Man i no akseptem blong kakae mit from hem i no wan stret fasin\nNamba tu niufala tingting we mifala i faenem hem i konfemem se Krieta i mekem Wol. Hemia i sarem evri diskasen abaot topik ia. Tingting we i stap ia i putum tugeta tingting we i folem wanem baebol i talem abaot hao wol i kam wetem hemia blong blong Charles Darwin. Man i kam feswan long wol ia ale ol animol oli kam bihaen – luk dokumen 5, 6 mo 7. Mifala i invaetem yu blong ridim ol dokumen ia. Ol tingting we ol dokumen ia oli tokbaot oli gud mo oli save jenisim wol long saed blong save blng yumi abaot Krieta mo olsem wanem yumi stap tritim ol animol. Mo tu, i luk olsem se ol jenis ia bae oli afektem ol fasin blong yumi long wan pemanen wei. Ol fasin ia i inkludim fasin blong no alaoem abosen, blong no kilim o kakae ol animol mo blong no jenjenisim laef from bae ol man i tingbaot se oli mas wok folem wanem we Krieta i wantem se bae oli mekem – folem ol rul we i stap – we oli no go agensem gudfala fasin mo lav we i mekem man i tritim nara man olsem brata. Hemia hem i tru from se ol animol (ol man insaed long wan narafala bodi) oli bon i kam from se i gat samting i rong wetem ol jin.\nOlgeta ditel:\n8. Tingting we i tokabaot jenetiks we i go antap mo jenetiks we i kam daon – pruf we i soem se i gat Krieta blong Wol.\n9. Wok blong memori. Gudfala fasin mo lav pat blong hem\n10. Proses we ol rabis fasin oli damejem jin.\n11. Apil i go long man blong i laef folem ol gudfala prinsipol – wetem lav\nNamba tri niufala samting we mifala i faenem hem i soem impotens blong tingting we i talem se Krieta hem i stap oltaem mo lav nao i stamba blong laef blong hem ia. Rileisensip we i stap bitwin Krieta mo ol man hem i prufum hemia. I luk olsem se mein tingting bihaenem hemia hemi wei we man i wok - ol aksen (includim tingting) - wetem patisipesen blong Krieta. Kontak ia we bae i no save finis, we i stap bitwin man mo Krieta i stap oltaem from se ol man oli wok oltaem. Ol man oli mas wok wetem Krieta, oli no save wok olgeta wan. Oltaem Krieta i stap wok long laef blong evriwan tru long strong filing blong lav we hem i givim long ol man. Insaed long filing ia i gat gudfala tingting, save, mo ol gudfala filing. Tugeta samting ia tufala i mas stap blong mekem se samting i wok gud long envaeromen mo hemia i inkludim long envaeromen blong ol man. Krieta, we hem i Sos blong Lav, hem i givim paoa, otoriti long ol man mo mekem oli indipenden taem oli bon i kam. Otoriti ia hem i givim long ol man tru long paoa we oli gat blong jusum samting. Hemia i inkludim paoa blong jusum lav or blong no akseptem lav. Ol man oli save gud long paoa blong jusum mo no jusum samting mo ol risal blong hem.\nOlgeta infomeisen long dokumen 8 oli soem olsem wanem man i save akt long wei we i stret – olsem wanem man i save gat wan laef we i gud we i gud tru long fasin blong bildimap ol rileisensip mo no spoelem ol rileisensip. Mo tu, aksen hem i wan gudfala fasin we i stap finis insaed long ol man taem oli bon i kam mo hemia hem i wan intresting samting – yumi mas akt. Rileisensip bitwin yumi mo envaeroen i mekem se yumi mas akt blong yumi laef i stap.\nOlgeta Ditel:\n12. Tingting mo aksen blong man wetem givhan we Sos blong Laef i givim – Krieta i skelem ol aksen blong ol man – stap oltaem wetem Krieta, Sos blong Laef.\nNamba fo niufala tingting we mifala i finemaot hemi abaot riinkaneisen,\nhemia hemi proses we wan laef i lego bodi we hem i stap insaed long hem mo i go tekem wan narafala bodi tru long wan spesel eneji kondisen blong laef, folem mein pat blong hem. Olgeta infomeisen oli talem moa abaot topik ia bitim ol jenerol tingting we mifala i givim long stat kasem naoia. Ol infomeisen ia oli poenemaot gud proses blong muv long wan bodi i go long wan narafala bodi mo oli explenem gud wanem nao i mekem proses ia i hapen. Hemia i openemap wan niufala japta long saed blong riinkaneisen mo long saed blong man i lukluk laef olsem wan proses we bae i gohed oltaem.\nOlgeta Ditel:\n13. Riinkaneisen – wan bodi i jenis i go long wan narafala bodi tru long wan eneji-spirijuol kondisen.\n14. Man i no tekem abosen o kontrasepsen from hem i no wan stret fasin.\nWan apil blong stopem ol wok blong jenjenisim kondisen blong laef.\nMi enkarejem yu blong save moa long ol tingting blong mi.\nPawel Pietrzyk.\n2\nRileisesip bitwin ol animol mo ol man\nFes Tok\nOl man oli jenis i go long ol animol mo ol animol oli jenis i go long ol man, wan situeisen we i mekem wan kaen samting olsem wan proses saekol.\n1. Riinkaneisen saekol\nOl animol oli ol man we oli bin damejem ol jin blong olgeta mo ol jin ia oli nomo save kam gud bakegen. Hemia i hapen taem ol man oli mekem wan rabis fasin mo oli jenis i go long level blong ol animol blong go long ripea – Oli putum bak ol pat blong ol jin we ol rabis wok we oli mekem i bin distroem festaem blong karembak evri jin blong olgeta. Taem we oli riperem ol jin blong olgeta finis, oli lego wol blong ol animol mo oli go bak long wol blong ol man olsem ol pikinini.\nPawel Pietrzyk\n11 Oktoba 2007\n2. Ol tingting we oli agensem evolusen – Wanem we i stap insaed long tingting blong jin\nJin i damej – riinkaneisen long level blong semfala jin nomo maenas pat we i kasem kil.\nPruf we i sapotem tingting ia:\nWan dok we i stap stanap long tufala leg blong hem bihaen, i gat tu lek, tu han, bodi blong hem i stap long wan stret posisen mo i gat wan hed we i gat ol ae, nos, ol ia wetem ol narafala pat blong hed we oli save sensem ol samting. Dok ia i gat ol filing mo i yusum ol semak envaeromen olsem ol man – hem i kakae kakae, i sisit mo pispis aot ol prodak blong ol kemikol proses long bodi we oli jenisim kakae i go long eneji mo mekem bodi i gro, mo ol narafala samting olsem. Hem i stap harem se i taed, i slip mo i mekem pikinini.\nI klia nomo se ol animol oli no liv longtaem. Oli go wea?\nDesisen we i kamaot folem infomeisen we i rilet long ol samting we oli semak long ol man mo ol animol olsem ol dok hem i mekem man i sapraes bigwan be wanem we jenetik i talem i bin pruvum finis ol semak samting bitwin ol man mo ol manki. Mo tu, hem i impoten blong poenemaot se evri animol oli semak mo ol bodi blong olgeta oli mekem semak wok – inkludim bakteria tu.\nI klia se i gat wan hol long lada blong ol jin long ples ia, we i no jenisim laef blong wan samting we i gat laef o olsem wanem hem i wok long wan envaeromen.\nYumi save luk olgeta proses ia we oli stap andanit ia:\n- jin i go daon – jin i kasem damej, mo\n- jin i go andap – jin i go long ripea. Hemia i rilet wetem wan jenis we wan laef i go tru long hem, eksampol, long level blong ol man, ol animol olsem hos, ol manki, ol antropoid manki, ol reptael, ol animol olsem ol frok, bakteria, ol animol olsem ol rat, ol vaeras, mo ol narafala animol olsem.\nOl toktok we mining blong olgeta i rilet long ol filing we oli tru oli inkludim tu ol toktok long inglis lanwis olsem 'man-beast', snake-man, as sly as a fox, as strong as an ox, mo ol narafala toktok olsem we oli tekem tingting i go long sam fasin blong ol man we oli tekem yumi i go klosap moa long level blong laef blong samting we i gat laef ia mo long sol.\nOl kaen kakae tu oli stap soem ol samting we oli stap karem ol man i go klosap moa long wan narafala level. Hemia i dipen long wanem oli kakae.\nSamtaem ol man oli stap konfusum riinkaneisen blong ol jin we i stap go andap mo hemia we i stap go daon wetem riinkaneisen we i go stret. Wetem riinkaneisen we i go stret, wan laef i tekem wan narafala bodi mo samtaem hem i rilet long wan ful jenis long saed blong fasin mo tingting be i no involvem det – en blong wan laef long wan level blong laef. Hemia i oposit blong wanem we evolusen i tokbaot.\nMo tu, i gud blong poenemaot, nomata we maet bae plante man i no agri long poen ia, se damej ia i involvem aksen we i no stret long wan level, we i tekemaot wan samting we i gat laef o sol long level ia. Semak samting i tekem ples long riinkaneisen we i go andap. Long lanwis blong panisman o sin, hemia hemi semak nomo olsem wok blong tekemaot man – tekemaot wan man long komuniti long wan level blong laef mo fosem hem blong kamaot long wan narafala wan.\nAnsa hem i, o saens jenetiks i save givim wan ansa, long wan wei we i rankem evri samting we i gat laef folem lada blong ol samting we oli laef i stap, lada blong ol damej mo i klaem lada ia i go long ol level we oli stap andap moa inkludim level blong ol man.\nTaem yumi komperem ol katigori we oli divaedem ol animol long olgeta, yumi save wokemaot amaon blong damej we ol jin oli kasem, eksampol, wan man wetem wan manki (araon 95% blong ol jin blong ol man). Wol ia i folem amaon we man i save kaontem, eksampol, strakja blong ol ril samting long wol, mekem se bae hem i isi blong man i andastanem.\nHem i nomol blong man i aot tru long jenetik det we i stap tekem ples taem wan man i mekem ol fasin olsem kilim man, rep, mo no kakae gud. Yumi save se hemia i involvem wan taem we man i sori bigwan mo tingting blong hem i no save wok gud ('samting we i gat laef' i save riplesem 'man').\nTu lasfala gudfala desisen, we i kamaot folem ol infomeisen antap ia, oli stap andanit ia:\n1 Ol man we oli akt agensem laef hemia ol jin blong olgeta oli kasem damej mo hemia bae i aotem hem long level we oli stap long hem. Ol tritmen we oli stap, eksampol jenetik tritmen, i luk olsem se i involvem wok blong putum wan gud jin i go insaed long wan we i nogud. I minim se oli stap putum ol gudfala jin insaed long ol sikman. I gud blong oli aotem ol jenetik tritmen we i involvem wok blong putum ol gudfala jin insaed long ol nogud wan.\nYumi mas akseptem nomo se wok blong putum wan gud jin insaed long wan nogud wan hem i stap gohed.\n2. Ol level blong ol samting we oli laef i stap, we yumi tekem olsem wan laef envaeromen mo olsem wan grup blong ol samting we i gat laef, oli mas gat janis blong bon bakegen afta we oli kasem damej. Sipos najorol envaeromen i nogat, bae i nogat wan samting we i gat laef bae i save wok gud, bon bakegen o go antap long wan narafala level o go daon tu. Long saed ia, ol step we oli mas tekem i mas involvem wok blong protekem ol ekosistem wetem wan strong tingting mo wok ia i mas kavremap fulap eria blong ol ekosistem olsem ol PAK, OL ERIA WE OLI DIVAEDEM FOLEM EKOLOJI BLONG OLGETA, mo ol kwaet eria. Tingting bihaen long hemia hem i blong mekem se evri samting we i gat laef oli save gat wan level blong laef we i gud mo level blong rileisensip bitwin olgeta we i luk oli dipen long wanwan long olgeta, hem i gud tu. I gat ol man we oli stap long ol eria ia mo ol nid blong olgeta oli plante, mo oli luk se ol kaen aksen olsem hemia andap ia oli mas tekem ples mo ol man long fulap ples oli stap sapotem olgeta mo oli kasem sapot tu long level blong oganaeseisen.\nBlong talem long wan strong wei, risal blong TINGTING BIHAEN LONG JIN we hem i moa simpol mo semtaem we hem i save afektem ol samting we oli laef long wan bigfala wei, hem i taem wan samting we i gat laef i muv aot long level blong man i go long ol narafala level mo taem wan samting we i gat laef i muv aot long ol narafala level i go long level blong ol man.\nHemia i minim se hemi wok blong evri memba insaed long intanasonal komuniti blong tritim evri samting we i laef long wol ia – wol blong ol animol – wetem rispek. Hemia i minim se man i mas gat proteksen agensen evri samting – nomata sipos hemia i agensem plante samting we man i kamap wetem, mo ol ajivmen blong sivilaeseisen.\nPawel Pietrzyk\n15 Maj 2004\n3. Paoa blong wan man blong folem tingting blong hemwan, insaed mo aotsaed long bel blong mama.\nWan pikinini hem i gat paoa mo otoriti blong folem tingting blong hemwan mo i no gat limit long paoa ia.\nSipos ol man oli gat paoa mo otoriti blong folem tingtintg blong olgeta wan, be oli kamaot wea? Festaem, mama i fidim pikinini blong hem insaed long envaeromen blong bodi blong hem. Oltaem, bodi blong pikinini hem i stap aotsaed – i gat paoa mo otoriti blong folem tingting blong hemwan. Rop blong nambiton blong pikinini hem i wan narafala samting we wok blong hem i blong givim kakae mo oksijen aot long samting we i kamaot afta pikinini i bon. Wan mama hem i no givim laef long pikinini blong hem. Taem wan pikinini i bon, hemia hem i min se mama mo papa tufala i akseptem wan pikinini wetem lav, mo pikinini ia i stap insaed long bel blong mama blong hem long wan envaeromen we i stret blong pikinini i stap long hem bifo i kamaot, kasem taem blong kamaot.\nEvritaem, ol sel oli sendem ol wev blong bodi blong pikinini ia. Taem pikinini i stap gro, naoia oli ol klia wev mo afta sam taem, man i save luk evri smolsmol ditel blong ol wev ia we i rilet long divelopmen blong pikinini. Semak samting i hapen wetem ol wev we oli stap bildim ol pat blong bodi. Ol wev ia oli stap long stat finis i kam mo oli no kamaot long eni taem we man i save poenemaot, stat long taem we wan ek i joen wetem spem. Ol wev blong ol pikinini oli difren long hemia blong mama mo papa blong hem long evri stej blong divelopmen. Wanwan man i gat ol wev we oli blong hem hemwan nomo, ol wev ia oli no ol miks we i kamaot taem yu putum ol wev blong papa mo mama i go wanples.\nTaem wan papa mo mama i mekem wan pikinini i bon i kam long wol long wan akt blong lav, tufala i no lusum eni samting, tufala i no divaed mo i nogat wan pat blong bodi blong mama mo papa i joen i kam tugeta. Sipos i olsem, hem i save minim se tufala i krietem wan niu man, pikinini ia. Be long taem ia papa mo mama tufala i hapi bitim mak. Mo tu, wan gudfala hapines mo lav i kavremap mama, we i gohed blong stap kasem taem we pikinini i bigwan. Hemia i pruvum se hem i no stap hemwan mo stamba blong hapi filing ia hem i wan mirikel we i involvem komunikeisen blong ol tingting mo filing bitwin tu o moa man. – long keis ia long taem we mama i gat bel mo long taem afta we bebi i bon.\nFrom nomo se fasin o feis blong wan pikinini i semak olsem blong papa mo mama blong hem, hemia i no minim se man i save yusum ol samting ia blong talem sipos pikinini i semak olsem ol perens – taem pikinini i bon hem i wan narafala man, no mata we mama mo pikinini tufala i gat wan rileisensip we i strong from hemia i nid blong stap taem bebi i bon mo i mekem olsem se tufala i semak. From we pikinini i mas gro i kam bigwan, ol wev blong hem i mas stap klosap long ol wev blong mama blong hem blong mekem se ol wev oli joen mo ol narafala samting oli joen. Evri wok bodi we ol pat blong bodi oli mekem oli kamaot wanwan. Mama, wok blong hem hem i blong fidim mo lavem mo tritim gud pikinini nomo. Hem i gat spirijual kontak wetem bebi nomo be hem i no kontrolem divelopmen blong hem. Hemia i kamaot folem hapines we woman i filim taem hem i gat bel. Hapines hem i wan saen we i soem se tu sol tufala i liv tugeta long semak ples – hem i wan spirijual kontak. Ol narafala koneksen we pikinini i nidim blong i gro oli kamaot afta we pikinini i bon.\nI gat tu samting i joen tugeta blong mekem wan pikinini i bon – man we i stap long wan stej we i no divelop yet (ovum) insaed long bel blong mama mo spem blong man we i kamaot long tambu pat blong man – wan man we bodi blong hem i no divelop yet mo i kamaot wetem ol bigfala man long wan wei we i no folem tingting o wok blong yumi. Pikinini hem i greis blong sos blong laef we i mekem i kamaot. I mekem se pikinini hem i no karem bodi blong hem insaed long bodi blong woman from se hem i stap insaed long wan envaeromen we lav i kavremap hem mo insaed long wan mirikel we i involvem proses we ek blong woman i joen wetem spem blong man we i mekem bodi blong hem – wan indipenden pikinini we i gat paoa mo otoriti blong folem tingting blong hemwan. Pikinini ia i gro mo divelop insaed long bodi blong woman, i karem kakae we i nidim blong gro mo kakae ia i stap long wan kondisen we hem i save tekem aotsaed long daejestif system, we bae i stat wok taem we pikinini i lego bodi blong mama blong hem. Ol man oli nogat otoriti blong mekem wan narafala man. I posibol blong luk yuwan yu mekem wan narafala man? Wanem we pikinini i nidim blong laef, gro mo divelop insaed long bel blong mama blong hem, hem i kam aotsaed, blong priperem pikinini blong laef aotsaed long bel blong mama blong hem mo blong laef aotsaed long wol. Evrisamting we pikinini i nidim, oli kam long wan difren wei be oli kamaot yet long mama, mo oli kam aotsaed – long stat, tru long ol difren stej blong divelopmen, kasem taem we pikinini i bigwan. Aotsaed help ia i stap oltaem truaot long ful taem we pikinini i stap divelop – taem i kam long wol.\nSipos ol mama mo papa oli tek pat nomo blong dilivarem pikinini – long taem we hem i bon – wea nao ol man oli kamaot long hem mo olsem wanem nao hemia i posibol sipos i no wil blong yumi? Ansa i simpol nomo. Oli kam aotsaed, long wan lav envaeromen from ol pikinini oli gat fulap lav mo ol man oli hapi taem oli stap wetem olgeta. Mo tu, yumi nogat raet blong involv wetem laef blong wan man we i stap kam blong kam long wol, nomata wanem kaen kondisen yumi stap feisem, espeseli from oli no kamaot folem bodi o sol blong ol perens blong olgeta, from oli kam long wol wetem sol mo nukleis blong olgeta wan, wan rikoding blong bodi taem i stap gro, wan stat we oltaem i divelop i go long wan man.\nABOSEN – Fasin blong endem laef hem i wan kranke samting. I nogat wan man bae i strong inaf blong talem se ol man oli mekem ol man. Ol man oli kam long ol narafala man blong oli bon mo oli kam aotsaed.\nSosaeti naoia i putum ol standed blong laef we oli folem ol prinsipol blong laef we i kasem wan stej we naoia abosen i save tekem ples, hemia i minim se sosaeti i no letem laef blong i divelop i ko kasem stej we hem i save kasem.\nABOSEN hem i fasin blong kilim man mo fasin blong stopem wan bebi blong i bon hem i go agensem wan man we i gat paoa mo otoriti blong folem tingting blong hemwan, we i stap insaed long bel blong mama blong hem. Yu mas tingbaot i stap se wan man we i stap insaed long bel blong mama blong hem i gat paoa mo otoriti blong folem tingting blong hemwan, nomata we hem i no save helpem hemwan o wan narafala man mo hem i no save difendem hemwan. Tugeta wok blong go agensem laef oli nogud long saed blong ol man we oli mekem, mo tu long saed blong wei we hem i afektem sosaeti mo laef long wan jenerol wei. Wan man i bin bonem plante long yumi. From we oli bin givim mirikel we i luk yumi bon i kam, yumi no save tritim ol narafala wan long wan difren wei. Yumi mas letem olgeta oli liv tu.\nBLONG FINIS\nSam man oli mas luksave se oli bin bon i kam from ol narafala man oli alaoem blong oli bon i kam mo man i no alao blong no givim mirikel we i luk man i bon, long ol narafala man tru long ol tingting blong olgeta aboat laef. Hemia i minim se i gud blong oli akseptem greis blong kam WAN MAMA – BONEM OL NARAFALA MAN.\nOL PIKININI OLI KAM LONG GREIS BLONG LAV we yumi save mo i gud blng yumi tek pat long hem from se sipos lav i no stap insaed long laef, bae hem i emti – I nogat mining.\nPawel Pietrzky\n20 Jun 2005\n4. Tingting blong ol Animol\nEvri animol oli tingting from oli gat brein. Brein hem i senta blong tingting long ol man mo ol animol. Wetrem sam animol, sam pat blong brein blong olgeta oli smol be oli stap yet from se pat we i stap tingting hem i wok yet. Tingting hem i semak nomo long ol man mo ol animol.\nPawel Pietrzyk\n11 Februari 2008\n5. Wan rabis wok – wan kraem agensem laef blong ol narafala man – independen wil blong olgeta.\nTaem wan man i akt long wan wei we i SPOLEM OL NARAFALA MAN tru long ol wok we i agensem o distroem indipenden wil blong olgeta, hemia man ia i stap mekem wan samting we i no stret. Hemia hem i wan aksen we i yusum fos blong go agensem ol raet blong wan narafala man mo hem i save stap olsem wan problem o i save lid i go long sam situeisen we i putum laef blong wan man long denja. Hemia i minim wan situeisen we wan man i no save eksasaem indipenden wil blong hem. Fasin blong mekem indipenden wil blong wan man i nomo wok hem i semak olsem fasin blong paralaesem laef blong hem – mekem man i nomo save wok – from se Krieta i givim wan tul nomo we yumi save yusum blong mekem wok long laef mo tul ia hem i indipenden wil. Sipos tul ia i nogat, bae i nogat laef. Fasin blong stopem indipenden wil blong wan man hem i olsem we yu spoelem man ia long wan wei we i bigwan mo sipos yu minim nomo blong mekem, hemia hem i wan KRAEM mo i mekem jin blong man we i mekem kraem ia bae i kasem damej we i nogat ripea blong hem, mo bae i go daon long wan level we i stap daon long hemia we hem i bin stap long hem. Hemia i minim se hem i bin stap long level blong man be bae hem i go daon long level blong ol animol folem stret riiknakeisen we i go daon. Afta we wan man i mekem wan kraem, man ia i save sori from rong we hem i mekem o i save go from ripea long level blong animol. Blong mekem man ia i lukluk long tufala rod ia, Krieta i mekem se man ia i no save akt fulwan from se i gat limit long wanem we sam pat blong bodi blong hem oli save mekem mo ol pat blong bodi ia oli jenis folem mein wok we bae hem i mekem, hemia i minim wok blong tingting. Hemia hem i blong mekem se man ia i tingting mo skelem evrisamting we i lid i go long kraem ia blong mekem se yumi save tok strong agensem mo no akseptem fasin mo bae i mekem man i go bak blong wok long lav, o long laef we bae hem i gat wan rileisensip wetem ol narafala man mo ol aksen bae oli mekem se rileisensip ia bae i stap oltaem. Olsem samari. fasin blong tekemaot laef, hem i wok blong go agensem mo limitim wan indipenden wil blong wan narafala man mo man i save gud se hem i stap mekem rong. Afta we man we oli agensem hem i stap long wan kondisen we i nomo nomol, man we i agensem hem bae i lusum ol jin blong man we i stap insaed long hem. Folem wanem we Krieta i talem, bae man ia i aot long komuniti blong ol man. Man i save andastanem hemia. Bae man i save luk se man we oli agensem hem bae i wantem se oli aotem man ia mo olgeta tu we oli klosap long hem bae oli wantem semak samting. Fasin blong spoelem laef blong ol narafala man hem i wan atak agensem laef mo tu hem i wok blong distroem, olsem we man i save lukim i hapen long taem bifo i kam, envaeronmen we i laef, olsem we man i andastanem, blong spoelem wan man. Proteksen agensem wan atak we i strong semak olsem atak we i kam, we hem i blong difend o protektem man, hem i stret ansa blong wan atak we i kam. Hemiai minim wan wok we i limitim indipenden wil blong wan man.\nPawel Pietrzyk\n21 Maj 2008\n6. No kilim ol animol! Sipos yumi lukluk gud, ol animol oli ol man ia we oli riinkanet. Man i nomo mas kakae mit – yu yu no wan predeta!\nKRIETA BLONG WOL nao i kamap wetem strong loa blong wol raon long yumi we i talem se wan man we i wikwik we i no save gat wan helti laef, hemia i minim olgeta we jin blong olgeta i damej. Plante man i save long prinsipol we i talem se ol spredeta oli no stap atakem ol helti man. Hemia i pruvum se wan helti animol i sapos blong liv mo fulfilim ol eim blong hem we hem i bon wetem i kam – laef – we i luk hem i riperem hemwan afta we hem i mekem wan nogud rong we i mekem hem i riinkanet long level blong animol. Wan risen from wanem man i no mas kilim ol narafala helti man hem i from se fasin ia i go agensem laef, be wan moa risen hem i from se fasin ia bae i lid i go long KRANKE SITUEISEN WE EVRIMAN I KASEM KIL – DISTRAKSEN BLONG OL SAMTING WE OLI GAT LAEF WE OLI OL ANIMOL. Yumi save akseptem wok blong kilim man sipos nomo we hem i hapen taem wan man i kilim wan narafala man blong difendem hemwan. Hemia i save tekem ples sipos ol man oli yusum ol human wei mo sipos ol ol animol oli yusum ol fasin blong ol predeta, we oli kilim samting blong difendem animol mo komuniti blong ol man from se ol helti man oli no save alaoem wan man we hem i stap atakem mo destroem olgeta blong i stap wetem olgeta. Oli no save alaoem wan man we i stap spolem nogud situeisen we i luk ol man oli stap gud wetem wanwan long olgeta, long envaeromen blong ol laef wev we evriman i stap sendem mo risivim. Ol bodi blong ol man oli nogat eni pat we oli save yusum blong ronem ol samting we oli gat laef o oli nogat wan kaen rod blong kakae i pas tru long hem we hem i stret blong daegestem mit. Hemia hem i inaf pruf se ol predeta nomo oli gat otoriti blong kilim mo kakae ol animol. Ol laef samting we oli kakae ol plant nomo oli soem se sipos man i kakae ol plant nomo hem i save laef nomo. Wetem hemia, fasin blong kilim ol animol blong kakae olgeta (hemia i no inkludim ol predeta) hem i go agensem laef mo i go agensem KRIETA we hem i putum najurol oda blong wol. Olsem pat blong oda ia, ol predeta oli fulfilim wok blong olgeta blong difendem oda blong ol jin mo blong mekem hemia, oli mas karemaot laef blong ol animol we jin blong olgeta i kasem damej. Ol animol ia bae oli bon bakegen i kam olsem ol helti man, long ol level blong laef we oli stap daon moa, afta we oli bin go tru long proses blong riinkaneisen we i go daon. Situeisen we i luk wan samting we i gat laef i go long wan level blong animol laef we i mo lo hemi kamap taem wan man i mekem wan rabis fasin we i involvem distraksen blong laef – spolem wan narafala man – semak olsem we wan samting we i gat laef i lego level blong man mo go daon long level blong animol.\nPawel Pietrzyk\n21 Maj 2008\n7. Man i no akseptem blong kakae mit from hem i no wan stret fasin\nWetem wanem we yumi save abaot ol najurol proses – ol riinkaneisen proses – loa i aloaem ol predeta nomo blong givhan long proses we ol man we ol jin blong olgeta oli damej oli riinkanet i go daon – damej we oli kasem hem i kasem wan mak we oli mas go daon long wan level blong laef we i lo mo bitim hemia we oli bin stap long hem – be loa i alaoem hemia sipos nomo we olgeta (ol predeta) oli no akt i go ova long limit we i stap andap, hemia i minim long keus blong ol sik man mo ol man we oli nomo save riperem olgeta (riinkneisen we i go daon, long level blong animol i involvem wok blong kakae ol man we ol jin blong olgeta i damej. Hemia bae i mekem se sol naoia i fri mo i save muv i go long wan narafala level mo tekem wan bodi longwe bakegen)\nNO MAS KAKAE OL HELTI ANIMOL mo ol spesel predeta nomo we oli save poenemaot ol man we ol jin blong olgeta i kasem damej mo KRIETA i talem se oli mas riinkanet i go daon, bae oli save kakae ol animol we oli no helti.\nPawel Pietrzyk\n20 Eprel 2008\n3\nKriesen blong Wol\nFes Tok\nHem i tru se Krieta i mekem Wol ia mo hemia i sarem evri toktok we i rilet long topik ia. Lukluk we i stap ia i joenem bilif we i folem wanem we baebol i talem abaot kriesen blong wol wetem sam bigfala bilif long saed blong evolusen we Charles Darwin i kamap wetem.\n8. Tingting we i tokbaot jenetik we i go andap mo hemia we i go daon – pruf se i gat wan Krieta i laef i stap.\nTingting we i tokbaot jenetiks we i go daon mo hemia we i go andap hem i konfemem nomo mein level blong laef hem i level blong man mo level blong animol hem i kam namba tu long hem. Hem i konfemem tu se proses blong katem daon ol jin hem i gat wan rileisensip we i klosap wetem level blong man mo animol.\nProses blong riinkanet i go andap mo daon hem i go agensem evolusen olsem wan rod blong putum laef long planet blong yumi, be hem i no go agensem tingting we i talem se man i wok blong mekem se hem i kam wan gud man moa – evolusen tru long fasin we man i sori from rong we hem i mekem blong mekem se hem i aot long level blong animol mo go bak long level blong man, mein level.\nHemia hem i wan pruf, we man i no save kwestenem, se ol man oli kamaot festaem long level blong man. Man we i krietem man tugeta wetem ol proses blong jenetiks we i go daon mo hemia we i go andap, hemia hem i minim KRIETA. Hemia hem i mekemap pruf se i gat KRIETA i laef i stap. Mo tu, proses blong aotemaot ol man we oli stap spolem laef – jenetiks we i go daon – hem i soem se KRIETA i wantem se ol man bae oli liv folem, mo honarem, tru laef we hem i mekem. Hemia hem i wan moa samting we i prufum se i gat wan KRIETA i laef i stap. Long ril laef, proses ia hem i soem hemwan tru long situeisen we taem wan man i spolem nogud laef blong wan narafala man, bae man we i mekem problem bae i aot i go long animol level tru long riinkaneisen, hemia i minim se hem i go long stret ples blong hem long lada blong jenetiks. Level blong animol hem i wan ples blong man i sori from rabis fasin we hem i bin mekem – blong riperem hemwan mo evri jin blong hem blong mekem i go semak long level blong evri jin blong ol man.\nPawel Pietrzyk\n16 Januari 2008\n9. Wok blong memori – gudfala fasin mo lav pat blong hem\nEvri samting i stap long memori – i nogat samting i save haed. Wan narafala wok blong memori hem i blong makem eni fasin we i no folem ol nomol wei blong laef – ol samting ia oli stak insaed long ol memori blong yumi blong mekem se yumi save eksplenem olgeta mo riperem olgeta. Wok blong memori, mo wei we hem i wok, hem i from se laef wetem gudfala fasin – wetem lav – oli save stap mo wok wanples from taem man i putum ol samting we i soem ol fasin olsem long memori, bae i helpem hem long laef be i no olsem ol rabis samting we oli mekem man i no harem gud. Memori i mekem wok ia be kasem taem nomo we oli riperem rabis fasin ia. Ol man oli mas sori from evri rabis fasin we oli bin mekem. Memori mo wei we hem i wok long wok we i luk man i sori from ol rong we hem i mekem, hemi soem impotens blong tingting ia se eim blong laef blong wan man hem i blong liv folem ol prinsipol blong gudfala fasin mo lav we KRIETA i putum i stap. Yumi no save lego gudfala fasin mo lav i stap aotsaed long wok blong yumi. Yumi save luk pruf blong hemia long wei we politik i wok, we man i no save wok sipos hem i nogat wan gudfala fes – yumi save mekem tu samting nomo, yumi joenem politik o yumi no joenem politik long fes ples. MEIN PAT blong gudfala fasin hem i wan tingting we oli givim long yumi – Hem i wan samting we ol man oli no save mekem. Hemia i prufum se oli givim long yumi taem oli krietem wol. Hemia i mekem se hemi olsem krieta mo hem i wan narafala pruf se i gat wan KRIETA i laef i stap. Ol plante jioj mo ol oganaeseisen we oli stap wok fri long wol blong givhan long ol man oli ol pruf se i gat bigfala nid blong gat ol mein pat ia. Ol jioj oganaeseisen mo ol oganaeseisen we oli oganaeseisen we oli stap wok fri nomo blong givhan long ol man oli ikwel long saed blong ol gudfala fasin. Hemia i inkludim olgeta we oli stap protektem laef, envaeromen mo ol narafala samting olsem. Eria we i anda long tufala kaen oganaeseisen ia i bigwan lelebet. Ol oganaeseisen ia oli protektem gudfala fasin nomata we i gat ol rabis samting i stap hapen long wol.\nMEIN PAT BLONG GUDFALA FASIN MO LAV hem i wan spesel samting we i planem hemwan strong finis long sosol eria mo hem, taem evri pat blong hem i stap, i save bildim bakgegen wanem we rabis fasin i destroem.\nPawel Pietrzyk\n20 Januari 2008\n10. Proses we ol rabis fasin oli damejem jin\nWan man hem i wan wev – ful bodi i stap sendemaot ol wev folem flo blong elektrisiti we i stap travel folem ol nef faeba we oli ripresentem ol proses blong laef.\nHemia i stap hapen from i folem bodi pat blong ol man we ol proses blong wil oli gaedem long wan daerek wei o long wan wei we i no daerek. Daerek proses hem i aksen blong ol man we hem i mekem from i wantem kasem sam objektif we hem i bin disaed blong kasem, be proses we i no daerek hem i aksen we man i disaed blong tekem we i kamaot long strong filing blong wantem laef mo i mekem se wan samting we i gat laef i laef i stap mo i mekem wok blong hem. Ol bes we transmisen blong wev i stap tekem ples oli stap olsem wan jin we i stap transmitim wan kaen wev folem laef we i bin stap long wol. Hemia i mekem tu se ol wev, o ol samting we oli mekemap ol wev ia oli save wok o liv gud tugeta wetem ol bes we oli stap transmitim olgeta. Hemia hem i kamaot folem ol strik desisen we oli aplae long ol samting we oli gat laef we hem i semak wetem ol strik desisen we oli aplaem long ol teknikol ekwipmen. Sipos wan samting we i laef hem i stret wan bae evritaem bae hem i wok mo liv gud tugeta wetem bes blong hem.\nBe situeisen i difren sipos i no evri pat blong wev i save wok mo liv gud tugeta wetem transmisen bes be yet oli save lukluk wan wev se hem i stap insaed long wan laef. Be sipos ol samting insaed long wan wev oli no save wok mo liv gud tugeta wetem laef – i gat rabis samting insaed – bae transmita i kasem damej, bosta from se i no stret wetem laef. Taem oli distroem wan jin transmita, bambae hem i nomo save transmitim ol wev we hemi mas transmitim mo hemia tu bae i stopem laef blong wan man. Taem oli distroem wan jin, hemia bae i minim se riinkaneisen long wan level we i moa lo i mas tekem ples – long level blong animol – long ples ia bae jin we i no gud tumas ia bae i save laef long hem.\nMein samting long saed blong laef long level we i klosap long hemia blong ol man hem i transmita – jin - ripea, blong mekem se oli save krietem bakegen wan ful jin blong wan man, we i save sendem evri kaen wev blong laef.\nPawel Pietrzyk\n18 Januari 2008\n11. Apil i go long man blong i liv folem ol gudfala prinsipol – wetem lav\nPruf we i kamaot long saens i soem se man i mas liv folem neja blong laef, hemia i minim long wan wei we bae i save alaoem man blong mekem ol rileisensip – Ol GUDFALA filing. I klia nomo se hemia i inkludim fasin blong no spolem eni man, inkludim ol narafala laef we sep blong olgeta i difren, hemia i minim ol animol. Sipos no bae man we i mekem rong bae i go daon long ol narafala level blong laef. Hemia hem i risal blong strik koneksen we i stap bitwin wan rong we i nogud mo damej we wan jin i kasem hemia i minim se afta we riinkaneisen i tekem ples laef ia i mas go daon long wan level we i mo lo. Ol proses blong tingting oli soem se man i mas liv long wan wei we i stret wetem ol najurol proses, hemia i minim se man i kea abaot ol rileisensip mo lavem ol narafala wan blong mekem sua se hem i save liv wetem ol narafala man. Insaed long evri aksen blong man i gat wan pat we i rilet long filing we man i bon wetem i kam finis (yumi save mekem gud o rabis samting nomo from indipenden wil we Krieta i givim long yumi). Tru komon sens i talem se yumi mas liv folem impotens blong laef – long wan wei we i alaoem yumi blong mekem rileisensip – from sipos no bae ol jin oli damej.\nAPIL:\nYUMI MAS LIV FULWAN FOLEM NEJA WE SOS BLONG LAEF I MEKEM BLONG MEKEM SE YUMI NO KAM WAN ANIMOL TAEM YUMI GO LONG RIPEA.\nPawel Pietrzyk.\n20 Eprel 2008\n4\nOl Man mo Sos blong Laef\nFes Tok\nLong ril laef, wan Krieta i stap oltaem mo stamba blong laef blong hem hem i lav. Oli save prufum hemia tru long rileisensip we i stap bitwin Krieta mo man. I luk olsem se mein tingting bihaen long hemia hem i wan man we i stap wok mo akt (inkludim tingting) mo Krieta tu i tek pat long wanem we man i stap mekem.\n12. Tingting mo aksen blong man wetem givhan we Sos blong Laef i givim – Krieta i skelem ol aksen blong ol man – stap wetem Krieta oltaem – Sos blong Laef.\nSOS BLONG LAEF – KRIETA\ni stap tek pat long evri aktiviti we wan man i mekem mo, from paoa mo otoriti we oli givim long yumi we i mekem yumi save folem tingting blong yumi wan, yumi stap dil wetem ol aksen we oli stret mo oli no stret wetem wil blong Krieta – ol aksen we oli go agensem stamba blong laef, we oli lid i go long ol difdifren kaen aksen we i spolem man long wan wei we i daerek o long wan wei we i no daerek mo ol aksen we i spolem narafala man tru long fos. Wok blong patisipesen hem i simpol. SOS BLONG LAEF i skelem ol aksen blong yumi folem ol rul blong laef olsem wan wan stret valiu. Hemia i mekem se aksen hem i wan impoten samting.\nFes stej blong aksen blong man hem i blong lukluk envaeromen – wok blong tingting we eim blong hem hem i blong lukaot samting insaed long envaeromen we yumi liv long hem mo insaed long envaeromen we yumi luk. Oli no save seperetem proses ia wetem hemia we i involvem wok blong skelem ol obseveisen blong luk sipos oli save mekem o no mekem wan gud samting long neja blong laef. Wan man i mekem ol narafala aksen long ol stej blong aktiviti we oli moa hae, bes long ol risal blong ol obseveisen we hem i mekem logn ol eksperiens. Envaeromen we man i obsevem i sendemaot ol siknal we i rilet long kondisen blong hem. Oli man oli wokemaot sipos ol siknal ia oli minim ol nogud situeisen o ol situeisen we oli no stret long laef. Ol samting ia oli ol nid blong envaeromen mo oli mas mitim ol nid ia long wei we i stret. Wil blong Krieta nao, we i soem tru long ol help we hem i stap givim we i talem wanem i stret o wanem i no stret wetem laef, i mekem se envaeronmen i save kam bak long wan gud kondisen. Samtaem ol narafala aksen we man i mekem folem eksperiens we evriwan i agri long hem, blong wan obseveisen oli dipen long wanem rod wan man i disaed blong tekem afta we hem i kam blong save gud help we i rilet long kwaliti blong obseveisen long sistem blong skelem samting we Sos blong laef i stap folem. Wok blong skelem ol aksen, hemia i inkludim obseveisen, hem i wan proses we i bes long wan eneji siknal we Krieta i sendem we i talem se obseveisen ia – risal blong tingting we eim blong hem i blong lukaot samting, o risal blong tingbaot wanem i stap hapen long ril laef – hem i agri wetem lav. I posibol se bae oli akseptem o oli no akseptem hemia. Ol man oli kamap wetem ol obseveisen – eksperiens blong obseveisen we hem i alaoem lav (we i alaoem laef mo ol narafala samting) mo oposit blong hem.\nWan siknal we Krieta i givim hem i wan siknal we i holem infomeisen abaot wan envaeromen abaot wan envaeromen we man i save liv long hem, we i rilet long wan obseveisen o ol narafala aksen blong ol man long ol level blong aktiviti we i mo hae.\nWan man i disaed wanem rod bae hem i tekem afta we hem i risivim siknal we i kam long Krieta mo afta we hem i go tru poses blong skelem samting.\nWan siknal we Krieta i givim we i soem ol fasin we oli stret wetem laef hem i helpem wan man blong save wanem hem i stret mo wanem hem i stret mo i folem wil blong Hem. Tru long wei ia, Krieta i soem lav blong hem long ol man – wan kaen rileisensip we i no stret folem ol aksen we ol man i mekem. Proses blong mekem desisen we i akseptem ivalueisen hem i endem evri stej blong aksen. Taem we hemia i finis, oli nomo save jenisim aksen ia bakegen kasem taem we Sos blong Laef i sendem narafala help. Namba tu stej blong aksen hem i blong skelem ol infomeisen we i kamaot long infomeisen we i kamaot long ol obseveisen. Hemia hem i blong tekem aksen we i stret wetem nid blong laef blong wan man insaed long envaeromen we hem i liv long hem – mitim ol nid blong envaeromen we yumi bin luk bifo. Hemia i involvem wok blong karemaot ol samting we i no stret – karem envaeromen i kambak long stret kondisen blong hem – mo ol man oli involv long wok ia. Wanem we ol man oli wandem mekem, i kamandap. Sos blong Laef bae i skelem olgeta ia, semak olsem ol narafala aksen, so hemi minim se oli oli ivalueitem ol aksen ia. Taem we man we i skelem samting i finisim wok blong hem, naoia hem i mas disaed wiswan rod nao blong tekem we bae i mitim wan nid we i impoten blong fulfilim. Namba tri stej blong aksen blong ol man i involvem prepereisen long teknikol level blong finisim wan wok we bae i fulfilim wan nid we oli jusum se bae hem nao i mekem wanem we oli wantem mekem i kam tru.\nNamba tri stej, semak olsem aksen blong lukluk mo aksen we eim blong hem hem i blong wokemaot wanem man i wandem, hem i prepereisen, long teknikol level, blong tekem aksen. Hemia i involvem wok blong wokemaot wanem blong pripe, Sos blong Laef i skelem mo man i skelem wetem tingting blong hem. Wanem we man i jusum, we hem i lasfala samting long proses blong mekem desisen hem i kam laswan.\nNeks stej hem i parapa aksen – wan samting we man i mekem we i involvem wok fulfilim wan samting we hem i wandem, wetem ol stret teknikol tul.\nPrepereisen, wok blong skelem samting we Sos blong Laef i mekem, wok blong skelem samting long tingting we man i mekem mo desisen blong tekem wan aksen oli ol proses we oli tekem ples bifo man i tekem aksen. Wok blong skelem samting we Sos blong Laef i mekem, wok blong skelem samting long tingting we man i mekem, mo desisen blong tekem wan rod we i stap kasem taem we aksen i finis oli ol samting we oli riniu oltaem. Nekis stej blong aksen blong man, we hem i pat blong ful saekol blong proses blong aksen hem i taem man i nomo alao blong tek pat. Hemia i involvem wok blong tekemaot man – fos we i impoten.\nAksen hem i inkludim olgeta stej semak olsem olgeta andap ia: pripereisen, Sos blong Laef i skelem samting, man i skelem samting long tingting mo desisen we man i mekem abaot wanem rod blong tekem. Trifala stej blong aksen blong man oli kam tugeta blong mekemap wan ful aksen we i inkludim prepereisen long teknikol level, ril aksen mo stej we aksen i finis. Olgeta ia oli mekem wok olsem we i oli tokbaot andap ia. Nekis stej blong aksen blong man hem i aksen we i involvem wok blong mekem bakegen olgeta aksen we oli pas mo finis finis – tingting we i krietem eksperiens we oli analaesem finis.\nWok blong tingting hem i wan aksen we i involvem wok blong mekem evri pat blong wan tingting i kam wan nomo mo i involvem wok blong pisisim ol tingting tu i go long ol difdifren pat, folem wan aksen we i bin pas finis mo i gat ol laef proses blong hem hemwan. Hemia i minim aksen, ol stej blong ivalueisen we Sos blong Laef bae i mekem, tingting blong man blong ivaluetem samting mo mekem wan desisen.\nEksperiens we man i kasem taem aksen i stap gohed, sipos we hem i eksperiensem long stret wei, bae i kam wan samting we hem i save stanap long hem blong mekem moa aksen. Evri stej blong aksen i mekem wan prodak we hem i stap long eim blong aksen blong man mo ivalueisen blong hem we Sos blong Laef i mekem, be hemia nomo festaem man i mas akseptem valueisen blong Sos blong Laef, we i soem hemwan tru long ol aksen we oli alaoem man blong mekem ol rileisensip mo i lukluk long ol nid blong envaeromen, hemia i minim se i stret wetem mesej blong lav. Taem man i no akseptem ivalueisen we Sos blong Laef i mekem bambae ol narafala man mo\/ o wetem hemwan bae oli kasem damej. Folem otoriti mo paoa we i mekem ol man i save folem tingting blong olgeta wan, oli save disaed blong folem o no folem ol help we Sos blong Laef i stap sendem i kam long olgeta we i gat ol mesej blong lav.\nMan i mekem evri aksen we i stret wetem mesej blong lav folem wil blong Sos blong Laef, folem situeisen we i stret wetem laef, mo wanem rod man i disaed blong tekem, mo i folem ol prinsipol we i rulum evri aksen.\nOl aksen we man i mekem folem impoten pat blong laef oli impruvum kondisen blong eneji – man i fulap long ol positif eneji. Positif eneji i mekem man i wantem laef, hemia i minim se hem i gat wan influens we i mekem se moto eneji we i mas stap blong man i save akt, hemia i minim blong laef, hem i wok. From se ol siknal oli stap flo oltaem aot long envaeromen blong laef i go long wan man, aksen blong man we i stap olsem obseveisen hem i wok oltaem, taem bren blong man i wok gud. Envaeromen blong laef hem i stap obsev oltaem mo hem i mekem hemia tru long ol siknal we hem i stap sendem, we ansa i kam long wan otomatik wei, blong openemap rod blong ol sam moa aksen i tekem ples olsem, wokemaot wanem we man i wandem, pripea from aksen long wan teknikol wei, parapa aksen, aksen i finis mo tingbaot aksen.\nI no posibol se bae wan man i no akt. Aksen hem i wan samting we man i bon wetem i kam. Taem yumi no akt, yumi sik. Ol man oli mas akseptem aksen blong mekem se bae oli no taed.\nEvritaem ivalueisen we Sos blong Laef i mekem i stap gaedem yumi blong mekem ol aksen we oli gud, mo oli mekem sua se yumi save gat wan gudfala laef long lav.\nBlong man i liv long lav, hem i mas, andap long ol gud wok we bae hem i mekem, hem imas wok stret logn envaeromen blogn laef. Kasem naoia, i no klia tumas se hemia hem i wan pat blong lav. Be hem i wan pat blong laef mo hemia hem i from se taem man i mekem wan gud samting blong ol narafala man – from rileisensip – hemia i nidim se man i mas akt long wei we bae risal blong hem i wanem we oli wandem mo long wan stret wei long envaeromen blong laef, folem ol pat blong gudfala tingting mo save. Olgeta kondisen we oli kamaot andap ia, we i tokbaot ol gud samting we man i mekem blong rileisensip i stap mo blong akt long stret wei mo long wei we bae risal hem i wanem we oli wandem, long envaeromen, oli mas tekem ples blong mekem se man i save mekem eni samting blong ol narafala man. I nomo gat eni narafala wei.\nPawel Pietrzyk\n23 Maj 2008\n5\nRiinkaneisen\nFes Tok\nRiinkaneisen – jenis tru long wan eneji-spirit kondisen long wan bodi i go long wan narafala bodi, hemia i minim wok blong muvaot long wan inkaneisen i go long wan narafala wan tru long wan eneji kondisen – wan spesel kondisen blong laef – folem impoten pat blong laef.\n14 Riinkaneisen – jenis tru long wan kondisen blong eneji mo spirit long wan bodi i go long wan narafala wan.\nRiinkaneisen hem i taem wan sol i transfe aot long wan bodi i go long wan narafala bodi afta we hem i riinkanet. I gat wan stej we i involvem eneji – mo spirijuol saed.\nEvritaem sol bae i lego bodi taem we hem i no stret wetem strakja blong ol sel blong bodi – bodi we i fom finis – we long evri inkaneisen ol samting we oli mekemap bodi ia oli stret wetem eneji mo spirijuol kondisen blng bodi we i kamaot stat long taem we bebi i stat blong gro mo kasem taem we hem i kamaot long bel blong mama.\nFesfala stej blong riinkaneisen hem i taem wanem we i mekem sol i jenis mo hemia i nomo stret wetem wanem we i mekemap strakja blong bodi. Hemia i statem proses we bae i go gogo bae bodi ia i jenis i go long wan narafala bodi.\nNekis stej blong riinkaneisen hem i taem wanem we i mekemap eneji blong wan man i divaed – sol, wetem ol pat we hem i gat – i go long ol pat we i stap insaed long eneji blong woman mo man.\nDivelopmen blong ol fiuja samting we oli gat laef hem i risponsibiliti blong ol pat insaed long strakja we oli putum se oli blong ol eneji, olsem we i kamaot andap. Sepereisen ia hem i involvem wok blong karemaot ol laef enenji we yumi tokbaot andap, wetem ol pat we oli putum se blong olgeta, i go long ol riprodaktif sistem blong ol fiuja mama mo papa. Ol eneji ia oli kam tugeta blong mekem se ol man eneji oli go long wan man mo ol woman eneji oli go long wan woman. Wok blong ol eneji we strakja blong olgeta i mekem se oli blong sol, hem i blong lukluk long divelopmen blong ful strakja blong bodi. I gat inaf pat we wok blong olgeta hem i blong bildim bodi long spirijuol kondisen nomata we eneji strakja long eneji kondisen hem i smol. Ol man we oli stap long wan kondisen blong eneji, taem bodi i nogat, oli wok long kondisen folem ol prinsipol we oli rulum.\nLaef i gohed yet taem wan man i stap insaed long wan kondisen blong eneji be bodi i nogat. Long materiel eria, eneji i jenis i go long mata mo mata i jenis i go long eneji folem fomula we evri man i save we hem i E=mc2.\nEria blong materiel hem i kavremap tu envaeromen blong laef we insaed long hem ol proses ia oli tekem ples – ol proses blong eneji - mas. Saekol we ol jenis i stap folem, we i involvem ol samting we oli gat laef, i folem ol stej ia: wan samting we i gat laef we i gat bodi, wan eneji-spirijuol bodi mo wan bodi fom bakegen.\nNamba tri stej blong riinkaneisen i involvem ol opereisen o ol laef proses we i tekem ples insaed long ol riprodaktif sistem blong ol perens, long ples ia nao laef eneji – wan sol wetem ol pat we wok blong olgeta hem i blong divelopmen blong wan samting we i gat laef – i tekem bodi blong ol sel (ovum long saed blong woman eneji blong ol woman we i stap insaed long bodi blong woman mo spem long saed blong eneji blong ol man we i stap insaed long bodi blong man). Wan sel i karem haf blong evrisamting we i nidim blong laef insaed long wan bodi mo hemia i inkludim ol jin. Oli singaot taem ia we wan mein sel blong sam samting we i laef, i laef se taem we i bifo stej we sel i kam wan embrio. Olsem we yumi bin talem andap, i gat man mo woman pat blong eneji blong laef mo eneji blong woman hem i lukluk long ol filing mo eneji blong man i lukluk long save mo gudfala tingting. Divisen blong wok long saed blong eneji blong laef i semak long tufala pat blong laf we tufala i gudfala fasin mo stret aksen long wan envaeromen. Evriman i gat tufala eneji ia – tugeta i mekemap evriwan.\nSamtaem tufala kwaliti ia tufala i wok long seperet wei insaed long ol man, be man i mas yusum tufala tugeta sipos we man i wantem se bae tufala i stret wetem mein pat blong laef. Hemia i hapen taem we oli putum tufala kwaliti ia tugeta long wan wei we i promotem gudfala fasin – wok blong mekem rileisensip bitwin ol man – long wan envaeromen.\nNamba tri stej blong riinkaneisen i stap kasem lasfala period we hem i taem we ek blong woman i joen wetem spem blong man, taem tufala sel blong wan samting we i gat laef i go tugeta blong givim bodi long wan samting we i gat laef, we i stap divelop.\nNamba fo stej blong riinkaneisen hemi taem tufala sel ia tufala i kam tugeta. Hemia i tekem ples taem lav i stap tekem ples – blong riprodus – wetem impoten patisipesen blong ol perens. Wan man we i stap olsem wan embrio i kam folem aksen blong riprodus mo i gohed blong divelop insaed long bodi blong wan woman taem hem i gat bel. I posibol se pregnansi long saed blong ol animol i difren long hemia blong ol woman mo samtaem hem i (samtaem wan bigfala) no had tumas be hem i holem mein impotens blong wan stej we woman i kama wan mama. Ol eneji blong woman mo man oli kam tugeta blong mekem wan samting we i gat laef, taem we bebi i fom, we i wok insaed long envaeromen blong laef – wan kombineisen we i save mekem lav i kam ril. Hemia i minim se wan man i liv folem prinsipol blong indipenden wil we Krieta i givim. Komperem wetem wil blong man, long ol animol, i gat limit long wil ia, long saed blong strakja blong hem. Ful proses blong riinkaneisen i finis taem we yang man ia i kam bigwan.\nI gat plante difren kaen riinkaneisen, hemia i minim proses blong kamaot long wan bodi we i gat laef mo go long wan narafala wan tru long wan eneji-spirijuol kondisen blong laef.\nRiinkaneisen we i go daon i involvem wok blong go daon long wan level we i moa hae – eksampol level blong ol man – i go long wan level blong ol animol we i mo lo. Riinkaneisen we i go daon i statem riinkaneisen saekol, we yumi save talem se hem i taem wan samting we i gat laef, i go long wan level blong laef we i mo lo, blong riperem tingting we wan rabis fasin i bin damejem, bifo i go bak long wan level we i mo hae. Sol i seperet long bodi olsem pat blong saekol. Hemia i from se rabis fasin i damejem jin – wan akt we i agensem lav o wan prinsipol we Sos blong Laef i putum.\nAfta we sol i seperet long bodi, hem i divaed i go long ol eneji blong woman mo man. Olgeta eneji ia oli finem rod blong olgeta i go long ol riprodaktif sistem blong ol fiuja perens. Man ia i go daon i go long level we hem i bin kasem taem we hem i laef mo oli mekem evri samting folem damej we jin i kasem aot long rabis fasin. Ol sol we oli seperet oli tekem bodi blong ol mein sel (ovum mo spem) insaed long ol riprodaktif sistem we bae i mekem wan fiuja samting we i gat laef – bodi blong wan man we i semak long pat blong bodi we i no kasem damej, we i rilet long bodi blong man. Long akt blong lav – lav blong mekem pikinini – ol mein sel oli kam tugeta blong mekemap wan samting we i kat laef we i evri pat i stret mo oli gat ol eneji blong ol woman mo man. Eim blong riinkaneisen we i go daon hem i blong riperem damej we man i mekem taem i mekem wan rabis fasin – wan wok blong distroem ol narafala man tru long ol aksen we man i save gud nomo se i stap mekem, agensem paoa mo otoriti we wan narafala man i gat blong folem tingting blong hemwan, we i mekem se rabis fos blong hem i distebem laef blong wan man mekem se oli no save wok. Blong talem long wan wei we i simpol, wan rabis fasin hem i eni kaen akt we i save mekem wan bigfala distraksen we man i minim nomo mo mekem mo i save se hem i stap mekem wan rabis fasin. Hem i mekem sens blong aotem ol kaen man olsem long sosaeti blong ol man mo sendem olgeta i go long wan level we i mo lo blong oli riperem olgeta. Wok blong stopem ol man blong ripitim ol rabis fasin we oli stap mekem i katem daon janis blong ol situeisen we ol man oli distroem olgeta o ol narafala man.\nWan man we i mekem wan rabis fasin i lusum ol jin blong man mo risivim sam long ol jin blong ol animol. Hemia i mekem se man i no save wok gud, mo hemia i gud from i mekem se hem i save fokas blong riperem hemwan. Ol man oli kam daon long wan level we i moa lo folem wanem rabis fasin we oli mekem, hemia i minim wanem we oli distroem wetem rabis aksen blong olgeta. Ripea i tekem ples long level blong sol, spririt mo tingting mo wok blong riperem jin we i kasem damej stretawe i afektem bodi, we i go bak long kondisen blong man we i bin stap long hem festaem. I mas gat ripea wok long kondisen blong laef tingting. Hemia nao i alaoem yumi blong wok folem laef – mein pat blong laef, hemia i minim stret lav we Sos blong Laef i putum strakja blong hem. Taem we wan man i ting se i redi blong obsev mo akt folem wan valueisen we i stret wetem lav, hem i save liv wetem ol man bakegen. Hemia bambae i hapen sipos stret riinkaneisen we i go daon i tekem ples. Man i nidim wil blong akt from benefit blong laef – gudfala fasin blong lav – blong kasem hemia. Sipos proses blong ripea i folem stret rod, bae i gat wan kondisen blong akseptem lav bae i kamaot stretawe, mo hemia bae i akseptem Sos blong Laef. Hemia i semak olsem we tingting blong wan man i stap long semak stret kondisen blong nomol laef, hemia i minim laef long level blong man, from se evrisamting we man i eksperiensem long kondisen ia blong konsesnes blong hem i stret – wan gudfala kondisen. Hemia hem i wan gudfala kondisen we i alaoem yumi blong stap long wan kondisen blong lav. Taem man i foldaon long wan positif wei long kondisen blong ripea i minim se hem i nomo akseptem rabis fasin. From se i nogat gud risen blong gohed long wan kondisen we i no stret, proses blong riinkanei i go andap i stat.\nRiinkaneisen we i go andap i stat wetem taem we oli tekemaot ol samting we oli stopem progres we i mekem laef long level blong man i imposibol, hemia i minim jenisim rong kondisen long saed blong valueisen blong ol aksen blong bifo, we i lid i go long wan kondisen blong eneji we i hae tumas blong bodi. Hemia i mekem se sol i seperet long bodi taem we laef eneji i divaed i go long ol eneji blong ol woman mo man (olsem long riinkaneisen we i go daon) blong ol riprodaktif sistem blong ol perens. Ol prinsipol blong riinkaneisen we i go antap mo daon oli semak, be sipos nomo we, ol man we oli stap go tru riinkaneisen we i go andap oli stap long stret kondisen we i mekem oli awea long laef long level blong ol man.\nBlong samaraesem riinkaneisen, yumi mas talem se ol man oli muv bitwin ol level blong laef folem kondisen blong konsesnes blong olgeta, olsem we kondisen blong eneji blong sol i soem. Ol perens oli no krietem ol pikinini. Oli helpem olgeta nomo blong kam bak long wok long wan narafala inkaneisen. Mo tu, laef hem i wan proses we bae i nogat en – Bae hem i gohed oltaem mo hem i involvem wan laef we i stap long wan kondisen blong bodi o laef-eneji – wan sol – we hem i laef nomata we hem i stap long wan difren fom. Wan man hem i wan ful samting nomata wanem kondisen hem i stap long hem. Krieta i krietem wan man wan taem nomo mo i letem hem blong i liv oltaem long ol difren inkaneisen, we i lukim ol kanal mo spirijuol kondisen blong hem i stap jenjenis. Wanem we wan man i mekem long hemwan o i mekem long ol narafala man bae i talem sipos man ia bae i go daon long level blong wan animol. Evrisamting we i kasem damej tru long wan rabis fasin i mas kasem ripea long level blong animol. Ol wok we bodi i stap mekem we i bin lus bifo from se man i mekem wan rabis fasin, oli kambak afta we oli riperem gud hem. Sol we i kasem damej i kasem ripea long level blong animol finis long bodi. Bigfala impotens blong sos unit – sol – i stap oltaem long evri aksen blong man.\nPawel Pietrzyk\n27 Maj 2008\n15. Fasin blong no akseptem samting long wan strong wei.\nWok blong no akseptem abosen mo kontrasepsen hem i mekem se i no posibol, from ol proses we yumi tokbaot andap, blong ol man oli kam bak bakegen long wol afta long ol narafala inkaneisen, from se konsepsen mo taem we pikinini i kamaot long bel blong mama oli ol lasfala stej blong riinkaneisen proses.\nPawel Pietrzyk\n17 Eprel 2008\n16. Wan apil blong stopem ol praktis blong jenjenisim laef.\nSaens i pruvum se riinkaneisen i stap tekem ples mo riinkaneisen hemwan i prufum se ol sol oli muvaot long wan inkaneisen i go long ol narafala stej blong inkaneisen. Long fes stej, sol i seperet long bodi, ol basic sel oli tekem fom we i kamaot bifo i kam wan embrio, long namba tu stej oli tekem wan embryonic fom, we i divelop long taem we woman i gat bel long namba tri stej. Yumi no save akseptem eni wok we i spolem o intafia wetem wan long ol stej blong riinkaneisen from se hem i distroem wan man we i laef long wan fom we i difren long wanem we ol sens blong yumi i talem. Wan man we i stap long eni fom o riinkaneisen stej hem i wan laef samting mo i laef long hem wan taem nomo. Oli no stap ripitim ol stej ia. So i minim se i gat bigfala nid blong protektem riinkaneisen proses, inkludim evri stej blong hem. Wok blong protektem ol stej blong riinkaneisen hem i wok blong protekem ol man o ol man we oli stap long ol level blong laef we oli moa lo. Riinkaneisen, long saed blong saens, i konfemem se ol man oli kam long ol narafala man long taem blong riinkaneisen mo oli go tru long ol difren stej blong riinkaneisen we oli no mas pleple wetem. Hemia i inkludim wok blong transplantem olgeta i go long ol narafala samting we i gat laef o ol plant, no alaoem enisamting long olgeta, mekem eni samting i kam moa strong, o yusum ol man o ol animol long eni we we bae i spolem olgeta. Evri man i gat raet blong bon bakegen afta we riinkaneisen i tekem ples. Hemia hem i wan najorol raet we yumi risivim folem ol rul blong riinkaneisen proses we Krieta i putum. Evriwan i gat privilij blong fulfilim raet ia tru long riinkaneisen.\nMAN I SAVE JENJENSIM RIINKANEISEN WE I GO ANDAP (go bak long level blong man) O RIINKANEISEN WE I GO DAON (go daon long level blong animol blong ripea) from se mein pat blong laef i mekem se ol travel ia oli oraet. Ol man mo ol animol oli liv oltaem mo laef long ol difdifren fom blong laef we i bin stap finis i kam long riinkaneisen.\nPawel Pietrzyk\n20 Eprel 2008\n6\nPROKRAM BLONG TIJ\nEim blong PROKRAM ia i blong helpem yu blong daerektem yuwan, long wan stret wei, blong laef – gudfala fasin blong wan laef we i dipen long wok blong promotem laef.\nNomata we wan wok we i mekem, hem i blong helpem yu daerektem yuwan long laef, namba tu pat blong PROKRAM BLONG TIJ ia i help blong soem lef situeisen. Hemia i gat wan najorol besis – NAJUROL STRAKJA BLONG LAEF WE I FOM FINIS – we SENTA BLONG WIL ia i apoentem senta ia.\nSipos man i no andastanem NAJUROL STRAKJA BLONG LAEF, hemia i mekem se i nogat poen long evri dei laef.\nPROKRAM ia i blong evriwan we i nidim help blong daerektem olgeta wan long laef mo ol situeisen long laef, hemia i minim ol situeisen we oli finem oli stap insaed.\n7\nKam wan vegeterien\nKam wan vegeterien. Visitim olgeta saet ia we mifala i rekomendem:\nVegetarian Community forum\nNatural alternative medicine. Vegetarianism. Philosophy.\nVegan and vegetarian family forum\nHealth and the soul\nAnimal rights. Vegetarian cooking\nVegetarian in diet and sport\nHuman and animals health\nThe HIMALAYA esoteris spiritual university\nVege. Pl\n8 neja blong wol\n9 valiu blong laef\nridim sam mo\ngo bak long menu\nBislama to English: Orbit Protect General field: Other Detailed field: Insurance\nSource text - Bislama Important information you need to know Our Premium (NZ$)\n•\nPre-existing medical conditions are NOT covered by this\ninsurance. The following extract from our policy wording will help\nyou to understand what a pre-existing condition is:\nAny medical or physical conditions or circumstances:\n· which you are aware of, or ought to have been aware of; or\n· for which advice, care, treatment, medication or medical\nattention has been sought, given, or recommended; or\n· which have been diagnosed as a medical condition, or an\nIllness or indicative of an Illness; or\n· are of such a nature to require, or which potentially may require\nmedical attention; or\n· are of such a nature as would have caused a prudent,\nreasonable person to seek medical attention.\n•\nWe only provide cover for unexpected events. It is your\nresponsibility to pay for medical check ups and treatment for the\nmaintenance of your physical and dental health.\n•\nWe will not provide cover if you travel against medical advice.\n•\nPregnancy is not covered, but we will cover the medical costs\nof miscarriage that occurs before the end of the 20th week of\npregnancy.\n•\nWe do not provide cover for property claims if you leave your\nproperty unattended in a public place or in an unsecured location.\n•\nYou must report any loss or theft of property to the police or\nauthorities within 24 hours and obtain a written report.\n•\nCover will not be provided if alcohol, drugs or illegal activities are\ninvolved in any event that causes you any injury or loss.\n•\nIf you want to make a claim for an injury that occurred in New\nZealand,\nyou\nmust\nfirst\nmake\na\nclaim\nto\nthe\nNew\nZealand\nAccident Compensation Corporation (ACC).\n•\nWe can not help you to return home to see a critically ill family\nmember\n(as\ndefined\nup\nto\nthe\nage\nof\n70)\nif\nthe\nillness\nexisted\nin\nany way prior to the start date of your insurance.\n•\nOur insurance is only available to those that are in good health.\nShould your health change prior to leaving for New Zealand you\nmust advise us or your employer.\nThe Medical \/ Travel insurance plans are underwritten by\nLumley General Insurance (NZ) Ltd. The insurer, Lumley\nGeneral Insurance (NZ) Ltd has an 'A'- (strong) insurer\nfinancial\nstrength\nrating\ngiven\nby\nStandard\n&\nPoor's\n(Australia) Pty Ltd.\nSee www.orbitprotect.com for more information.\nw\nPremiums start at $2.32 (incl. GST) per day\nw\nWeekly, fortnightly and monthly payment options\nw\nPay-in-advance option available\nOptional Cover\nw\nAdd baggage and personal effects cover up to NZ$1,000 per item\nto a maximum value of NZ$5,000 by adding 15% to the premium\ncovering your period of insurance\nw\nHigh value items can be added to the plan by paying an additional\npremium on the item at a rate of 2%.\nExample: A NZ$5,000 item x .020 = NZ$100 premium.\nThe maximum amount of NZ$10,000 per item applies\nFOR POLICY INFORMATION\nOutsideNewZealand +6478550772WithinNewZealand 080085507729 Rembrandt Tce, St James Park, Hamilton, New Zealand\nFOR CLAIMS ASSISTANCE\nOutsideNewZealand +6434348151(reverse charge)\nWithinNewZealand 0800478833www.OrbitProtect.com\nPO Box 2011, Christchurch, New Zealand\nSEASONAL WORKERS\nINSURANCE\nwww.OrbitProtect.com\nFOR PROTECTION OF OVERSEAS HORTICULTURAL\nAND VITICULTURAL WORKERS IN NEW ZEALAND\nSeasonal Worker Insurance is\ndesigned to protect you when\nthings go wrong.\nMedical Care\nIf you unexpectedly become ill, or suffer an accident or injury, you won't\nhave to worry about paying for your medical care. We will pay for your doctor,\nhospital and day care treatment costs. The NZ Accident Compensation\nCorporation (ACC) is by law the primary provider of cover for injuries that\noccur in New Zealand.\nMedical Evacuation\nIn serious circumstances, as a result of injury or illness, you may need to be\nreturned to your country of origin. At such a stressful time we will help you\nby taking care of the costly expenses involved, allowing you to totally focus\non the most important matter – your recovery.\nPre-existing medical conditions\nYou are NOT automatically covered for pre-existing medical conditions.\nHowever, cover can be arranged in certain circumstances for a small\nadditional premium of NZ$40.\nThe excess that applies to each claim\nAn excess of $50 in total applies to any one claim, however there are some\nexceptions as follows:\na.\nMedical Expenses, there is no excess applicable but you will need to\ncontribute $100 towards physiotherapy or manipulative therapy.\nb.\nEarly return home (see section 3.3 of the policy), there is no excess\napplicable.\nOrbitProtect Experience NZ Lite Seasonal\nWorker Insurance - Benefit Summary\n1 TRAVEL\nCOVER BENEFITS COVER LIMITS (NZ$)\n1. When travelling from your country of\norigin to New Zealand and return\n9 days for any one trip\n(including stopovers)\n2. When travelling from New Zealand to\nAustraliaandtheSouthWestPacific31 days in total during the\nperiod of insurance\n2 MEDICAL\nCOVER BENEFITS COVER LIMITS (NZ$)\n1. Medical expenses Unlimited\n2. Evacuation\/return to country of origin\nif you become disabled\nUnlimited\n3. Other persons' travel and\naccommodation costs to travel to be\nwith you\nUp to $100,000\nA daily accommodation limit of\n$250 to a maximum of $5,000\n4. Funeral and cremation, or returning\nremains to your country of origin\nUp to $100,000\n5. Home nursing care whilst disabled Up to $50,000\n6. Emergency dental treatment Up to $250\n7.\nAccidental\ndeath\n$10,000\n3 PERSONAL EFFECTS\nCOVER BENEFITS COVER LIMITS (NZ$)\n1. Loss or damage of personal\ndocuments\nUp to $1,000\n2. Theft of money Up to $500\nIMPORTANT: Please\nread\nthe\nBenefits\nSummary\non\nthis\nbrochure\nand\nvisit\nwww.orbitprotect.com for all terms, conditions, exclusions and excesses\nthat apply to this insurance plan. You can also obtain a copy our policy\nwording from your employer.\n4 DISRUPTED TRAVEL COVER\nCOVER BENEFITS\n1. Additional international travel and\naccommodation costs if travel plans\ndisrupted by strikes, weather, etc\nCOVER LIMITS (NZ$)\nUp to $10,000\n2. Additional costs to return home to\nCountry of Origin and back to New\nZealand if immediate family member\nbecomes seriously ill or dies\nunexpectedly\n$2,500 per claim,\n$5,000 in the plan period\n3. Missed connection costs Up to $10,000\n4. Legal costs for false arrest and\/or\nwrongful detention\nUp to $10,000\n(not in country of origin)\n5 LOSS OF DEPOSITS\nCOVER BENEFITS COVER LIMITS (NZ$)\n1. Cancellation of travel arrangements Up to $50,000\n6 PERSONAL LIABILITY\nCOVER BENEFITS COVER LIMITS (NZ$)\n1. Legal liability for accidental death or\ninjury or property damage\nUp to $2,500,000\nA OPTIONAL COVER - ADDITIONAL PREMIUM REQUIRED\nOPTIONAL BENEFITS COVER LIMITS (NZ$)\n1. Accidental loss of general luggage Up to $5,000. Maximum\ncover on any item, pairs or\nsets of items is $1,000. Additional\npremium applies.\n2.Accidentallossofspecifieditemsofluggage\nUptothevaluespecifiedbyyou. The amount should not\nexceed $10,000 per item or\n$30,000 in total\nTranslation - English Impoten infomeisen we yu mas save\n• Insurens ia i NO kavremap ol medikol kondisen we i bin stap finis bifo insurens i stat. Infomeisen we i stap afta long poen ia hem i sam long ol toktok we oli stap insaed long polisi blong mifala we bambae i helpem yu andastanem wanem mining blong ol medikol kondisen we oli bin stap finis bifo insurens ia i stat:\nEni medikol o fisikol kondisen o situeisen:\n- we yu save long hem, o you shud save finis; o\n- we yu bin askem wan dokta o hospitel blong i givim advaes, kea, tritmen, medikeisen o medikol atensen long yu from, wan dokta o hospitel i givim advaes, kea, tritmen, medikeisen o medikol atensen long yu from, o wan dokta o hospitel i bin rekomendem advaes, kea, tritmen, medikeisen o medikol atensen long yu from; o\n- we oli faenemaot se hem i wan medikol kondisen, o wan sik o we i soem se i gat wan sik i stap; o\n- we bae i nidim, o we i posibol se bae i nidim medikol atensen; o\n- we bae i mekem se wan man we i mekem samting gud, mo we i gat tingting bae i go luk dokta o go long hospital blong oli jekem hem from.\n• Mifala i lukluk nomo long ol samting we oli hapen we man i no bin ting se bae i hapen. Hem i risponsibiliti blong yu blong yu pem ol medikol jekap mo tritmen we yu stap go from blong mekem se fisikol helt mo helt blong tut blong yu i stap gud.\n• Bae mifala i no kavremap yu sipos yu travel taem we dokta o hospitel i advaesem yu blong no travel.\n• Mifala i no kavremap pregnensi, be bae mifala i kavremap ol medikol kos we i folem miskarej we i hapen bifo en blong namba 20 wik blong pregnensi.\n• Mifala i no kavremap ol propeti klem sipos yu lego propeti blong yu i stap hemwan long wan pablik ples o long wan ples we i no sef.\n• Sipos yu lusum propeti o wan man i stilim propeti blong yu, yu mas ripotem hemia long ol polis o ol otoriti bifo 24 haoa i pas mo karem wan ripot we oli raetem.\n• Mifala i no kavremap yu sipos alkol, ol drags o ol aktiviti we oli no folem loa, oli involv long eni samting we i hapen we i givim kil long yu o i mekem yu lusum samting.\n• Sipos yu wantem mekem wan klem from wan kil we yu kasem long Niu Silan, festaem yu mas mekem wan klem i go long New Zealand Accident Compensation Corporation (ACC).\n• Mifala i no save helpem yu blong go bak hom blong luk wan famli memba we i sik nogud (hemia i minim olgeta we yia blong olgeta i go kasem 70 yia) sipos sik ia i bin stap finis, long eni wei, bifo stat deit blong insurens blong yu.\n• Insurens blong mifala hem i blong olgeta nomo we oli gat gudfala helt. Sipos helt blong yu i jenis bifo yu lego ples blong yu blong kam long Niu Silan, yu mas advaesem mifala o emploia blong yu.\nBislama to English: Accomodation rules General field: Other Detailed field: Other\nSource text - Bislama Accommodation rules and code of conduct.\nIt is a condition of your employment that you reside in the accommodation arranged by your employer in accordance with the following rules:\n1. NO ALCOHOL:\na. Alcohol consumption will not be tolerated.\nb. Drunken and disorderly behaviour will not be tolerated, and will lead to instant dismissal and returning to your home country.\nc. DO NOT DRINK AND DRIVE.\n2. NO DRUGS: If you are found to be in possession of any illegal substances you will be asked to leave the property immediately.\n3. NO VISITORS: Are allowed unless permission is obtained from the Accommodation Manager. They must be signed in at the reception.\n4. FACILITIES: Kitchen, toilets and showers must be kept clean at all times. Toilet paper will be provided. A fridge is provided – DO NOT TAKE FOOD IF IT IS NOT YOURS.\n5. SECURITY: Never enter anyone else's living quarters uninvited or remove others belongings .\n6. RUBBISH must be placed in the bins provided.\n7. Kiwi Corral reserves the right to inspect accommodation on a daily basis.\n8. Where an employee has been dismissed from employment, the accommodation must be vacated\nwithin 24 hours dependent on flight departures.\n9. All faults, breakages, damage, or other problems with the accommodation must be reported to the\nmanager or camp parent immediately.\n10. At all times, rooms must be kept clean and tidy.\n11. Respect the property and privacy of all other people staying in the same place.\n12. No smoking inside.\n13. No tampering with smoke alarms.\n14. No candles or unapproved heaters are permitted.\n15. No cooking or consumption of food in any bedroom \/ sleeping area.\n16. Clothes must be dried in areas provided, not in the\nbedrooms or sleeping areas.\n17. A breach of this code of conduct could lead to the eviction \/ termination of your employment contract,\nand the immediate return to your country of origin.\nTranslation - English Olgeta rul blong haos mo olgeta rul blong wok.\nWan rul blong wok blong yu hem i talem se yu mas silip long haos we boss blong yu i arenjem blong yu stap long hem. Taem yu stap long haos ia yu mas folem olgeta rul ia:\n1. NOGAT ALKOHOL:\na. Man i no alao blong dring alkohol.\nb. Man i no alao blong dring mo mekem samting long wei we i nogat rispek. Bambae oli sakemaot man we i mekem olsem stretawe mo bambae oli sendem hem i go bak long kantri blong hem.\nc. MAN I NO MAS DRING MO DRAEV.\n2. MAN I NO MAS HOLEM DRAGS: Sipos oli faenemaot se yu holem sam samting we loa i talem se yu no mas holem, bambae oli askem yu blong aot long propeti ia stretawe.\n3. MAN I NO ALAO BLONG GAT VISITA: Yu save gat visita sipos nomo we yu askem pemisen long Maneja blong Haos mo hem i alaoem yu blong gat visita. Ol visita oli mas saen long risepsen taem oli kam.\n4. OL SAMTING WE I STAP BLONG MAN I YUSUM: Man i mas mekem sua se kijin, ol toilet mo ol batrum oli klin oltaem i stap. Bambae i gat toilet pepa blong yu yusum mo bae i gat wan aesboks tu we yu save yusum. NO TEKEM KAKAE WE I NO BLONG YU.\n5. SIKIURITI: Neva go insaed long rum blong wan narafala man taem hem i no askem yu blong go o karemaot ol samting blong narafala man.\n6. TOTI i mas go insaed long ol tin toti we oli stap blong man i yusum.\n7. Kiwi Corral i gat raet blong inspektem haos evri dei.\n8. Man we oli sakem hem long wok i mas aot long haos 24 haoa bifo taem blong flaet blong hem.\n9. Sipos i gat eni samting we i no stret, i brok, i damej, o i gat eni problem i kamandap long haos, man i mas ripotem stretawe long maneja o man we i stap lukluk long kamp.\n10. Man i mas mekem sua se ol rum oli klin mo taedi oltaem.\n11. Man i mas rispektem propeti mo praevesi blong ol narafala man we oli stap long sem ples.\n12. Man i no alao blong smok insaed.\n13. Man i no mas pleple wetem ol smok alam.\n14. Man i no alao blong yusum kandel o eni hita we oli no karem pemisen blong yusum.\n15. Man i no alao blong kuk o kakae insaed long ol rum blong silip\/ o eni eria blong silip.\n16. Man i mas putum klos blong i drae long ol ples nomo we i stap blong hem i yusum be hem i no mas putum klos long ol rum blong silip\/ ol eria blong silip blong oli drae.\n17. Sipos man i brekem olgeta rul blong wok ia, bambae oli save aotem hem long propeti, teminetem kontrak blong wok blong hem mo sendem hem stretawe i go bak long kantri we hem i kam long hem.\nMore\nLess\nExperience\nYears of translation experience: 6. Registered at ProZ.com: Feb 2009.\nAdobe Acrobat, Microsoft Excel, Microsoft Word, ELAN, Toolbox, Powerpoint\nAbout me\nI am a native speaker of the Bislama language and I am currently doing a PhD in linguistics at the University of Newcastle (Australia). My PhD project involves the documentation and description of an endangered Vanuatu language. I have been in the translation industry since 2004 when I worked for the Vanuatu government translation department, providing high quality translations of official documents in the following language pairs:\nBislama>English\nEnglish>Bislama\nFrench>Bislama\nMy educational background has equipped me with the ability to carry out high quality research work in areas which I am not familiar with. I have, therefore, translated documents from a wide range of fields, ranging from land use plans, insurance, contract law, general correspondences, speeches, dental and finance.\nI would welcome the chance to work with you in any project dealing with the my language pairs.","id":"<urn:uuid:6da57465-59fe-45c3-a702-2910dda85a68>","dump":"CC-MAIN-2018-09","url":"https:\/\/www.proz.com\/profile\/1015141","date":"2018-02-24T22:34:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-09\/segments\/1518891815951.96\/warc\/CC-MAIN-20180224211727-20180224231727-00285.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9973538518,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9973538517951965}","num_words":35954,"character_repetition_ratio":0.061,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.997,"perplexity_score":16844.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"long narrow planter s long narrow planter box long narrow plant pots long narrow outdoor planters.\nlong narrow planter long narrow planter ideas long narrow outdoor planters long narrow indoor planter.\nlong narrow planter long narrow planter box long narrow planter ideas long narrow metal planters.\nlong narrow planter long narrow flower pots long narrow planters uk long narrow garden pots.\nlong narrow planter squre plnters finils nd esy nd long narrow garden pots long narrow planters uk long narrow planter ideas.\nlong narrow planter long narrow planters uk long narrow planter pots long narrow outdoor planters.\nlong narrow planter idea long narrow indoor planter long narrow planter box long narrow garden pots.\nlong narrow planter res long narrow indoor planter long narrow planter ideas long narrow planter box.\nlong narrow planter long narrow indoor planter long narrow planter ideas long narrow planters uk.\nlong narrow planter long narrow indoor planter long narrow plant pots long narrow plastic planter boxes.\nlong narrow planter long narrow planter pots long narrow garden pots long narrow indoor planter.\nlong narrow planter s long narrow indoor planter long narrow flower pots long narrow planter box.\nlong narrow planter s s long narrow indoor planter long narrow planter pots long narrow flower pots.\nlong narrow planter s long narrow planter box long narrow garden pots long narrow planter ideas.\nlong narrow planter long narrow metal planters long narrow planter table long narrow plant pots.\nlong narrow planter s long narrow outdoor planters long narrow plastic planter boxes long narrow garden pots.\nlong narrow planter long narrow outdoor planters long narrow planter box long narrow planter pots.\nlong narrow planter long narrow flower pots long narrow planter ideas long narrow indoor planter.\nlong narrow planter long narrow metal planters long narrow garden pots long narrow planters uk.\nlong narrow planter long narrow plant pots long narrow planter pots long narrow plastic planter boxes.\nlong narrow planter long narrow plant pots long narrow indoor planter long narrow planter box.\nlong narrow planter es long narrow planter pots long narrow metal planters long narrow planter table.","id":"<urn:uuid:9f080b79-ef21-44fc-8984-f63cec7c1587>","dump":"CC-MAIN-2018-30","url":"http:\/\/bodrumtemizlik.site\/long-narrow-planter\/","date":"2018-07-15T22:54:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-30\/segments\/1531676589022.38\/warc\/CC-MAIN-20180715222830-20180716002830-00535.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5665051341,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5665051341056824, \"pis_Latn_score\": 0.336223304271698, \"eng_Latn_score\": 0.07619326561689377, \"tpi_Latn_score\": 0.014078447595238686}","num_words":696,"character_repetition_ratio":0.406,"word_repetition_ratio":0.624,"special_characters_ratio":0.167,"stopwords_ratio":0.03,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.567,"perplexity_score":17021.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ova 48 000 vatu istap iet olsem wan kaon we Vanuatu Polis Fos i sapos blong pem igo long wan olgeta hotel long Port Vila.\nHotel ia, hemi ripotem long las wik se kaon ia, hemi stap anda long nem blong dipatmen blong polis.\nIkat ripot se management blong hotel ia, hemi bin stap aftarem polis blong pem kaon gogo, oli go taet long hem.\nManagement blong hotel, hemi ripotem se wan polis man nao, hemi go bukum wan rum blong wan man New Zealand, Christopher Grigs, hemi slip mo hemi kakae long hotel.Polis man ia, hemi bin bukum hotel rum ia blong 2 wik be man New Zealand ia, hemi bin spendem 2 naet nomo wetem olgeta.\nManagement blong hotel ia i diskraebem polis man we hemi go bukum rum ia se hemi wan tolfala man. Ikat ripot tu se ikat sam polis man tu we oli bin go stap lukim hem taem we hemi stap long hotel. Ikat alegesen se man New Zealand ia, hemi bin kam blong prosekiutim alegesen blong konspiracy agensem foma praem minista, Joe Natuman. Ino klia iet se olsem wanem nao, hemi kam blong prosekiutim wan keis ale polis i responsibol long hotel rum blong hem. Long stret fasin blong wok, prosekiusen dipatmen nao, hemi sapos blong mekem Griggs ikam mo hem nao, hemi sapos blong luk luk long akomodesen blong hem.\nManagement blong hotel ia i talem se naoia oli harem se ikat wan niu akting komisina blong polis mo maet bae hemi save luk luk long kaon we istap.\nIsiu blong Mr Griggs, hemi bin mekem se foma lida blong oposisen, Moana Carcasses we hemi stap long presin naoia, hemi mekem wan komplen long long polis agensem Mr Natuman folem alegesen blong konspirasi. Gavman blong praem minista, Sato Kilman i bin talem se polis bae hemi investigetem alegesen ia be kam kasem tede ino klia sapos bae ikat wan keis blong konspirasi agensem Mr Natuman. Vila Times, hemi kasem infomesen se gavman, hemi neva putum tabu blong Mr Griggs inomo kam long Vanuatu.\nIkat ripot se man New Zealand ia, hemi bin kam wetem wan spesel visa we hemi givim hem kontrak blong wok long dipatmen prosekiusen. Taem ia, Leon Malantugun nao, hemi akting pablik prosekiuta. Taem we hemi finis mo John William Timakata, hemi tekem ples blong hem, hemi tes finisim hem long ofis ia.","id":"<urn:uuid:ce83f0d6-976a-4448-b9e1-288703f76abc>","dump":"CC-MAIN-2018-30","url":"https:\/\/indigenouswatch.wordpress.com\/2015\/12\/22\/polis-ikat-kaon-iet-blong-pem-hotel-rum-blong-griggs\/","date":"2018-07-19T02:19:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-30\/segments\/1531676590443.0\/warc\/CC-MAIN-20180719012155-20180719032155-00203.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6213504076,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6213504076004028, \"pis_Latn_score\": 0.37825968861579895}","num_words":555,"character_repetition_ratio":0.078,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.6,"perplexity_score":13764.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"jd long masonry portfolio category projects jd long masonry manassas va.\nbest outdoor smoker grill images on jd long masonry manassas va,obituaries jd long masonry manassas va,co jd long masonry manassas va,co jd long masonry manassas va, jd long masonry manassas va reincarnated masons by j d, jd long masonry manassas va news herald county newspaper page, local real estate land for sale longs banker jd long masonry manassas va, jd long masonry manassas va frontispiece from mystic by j d buck pics,contractor august jd long masonry manassas va, long masonry of inc jd manassas va.","id":"<urn:uuid:520a65f4-060c-4e14-866c-fb59174fa16c>","dump":"CC-MAIN-2018-47","url":"http:\/\/webdesain.info\/jd-long-masonry\/jd-long-masonry-portfolio-category-projects-jd-long-masonry-manassas-va\/","date":"2018-11-17T13:09:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-47\/segments\/1542039743521.59\/warc\/CC-MAIN-20181117123417-20181117145417-00167.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5197880268,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5197880268096924, \"pis_Latn_score\": 0.1485052853822708, \"eng_Latn_score\": 0.08379598706960678, \"vie_Latn_score\": 0.030116165056824684, \"kas_Latn_score\": 0.015278149396181107, \"rme_Latn_score\": 0.011727901175618172, \"por_Latn_score\": 0.010560986585915089}","num_words":204,"character_repetition_ratio":0.339,"word_repetition_ratio":0.246,"special_characters_ratio":0.182,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.52,"perplexity_score":13628.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Shefa Digicel Supa League 2018 hemi kik off long Korman Stadium yestede aftanun.\nPresiden blong Saot Efate Shefa Futbol League, Michel Kalworai i talem lo Daily Sports se Digicel Supa League kompetition ya bae hemi detemenem wan winna wei bae hem i representem Shefa Futbol Assosiesen lo Nasonal Supa League.\nMichael Joseph, SFA referee hemi talem se ol tim oli mas stap in laen wetem olgeta rul mo regulation blo VFF mo FIFA oltaem, blong avoidem olgeta teknikol issiu lo fiuja.\nMr Kalworai i talem tankio i ko lo olgeta tims mo olgeta offisiol blo oli save pripea mo regista redi blo patisipeit lo 2018 jampionship tounamen.\nI gat 4 klab blong Epi oli qualifae blo tek pat long Shefa Digicel Supa League 2018.\nMr Kalworai i stap talem tankiu i ko lo organaesing kommittee mo stap wishim olgeta klab all the best lo olgeta gem blo olgeta.\nOlgeta gem blo tumoro bae i lukim Kings FC bae i plei Taputi FC lo 12pm. Long 3pm bae i lukim Fenua Temanu Baku FC bae i plei Fetukai FC.\nDigicel nao hemi mein sponsa blo tounamen ya.","id":"<urn:uuid:9bfdf455-d3dd-4f60-a19d-6174661d2f18>","dump":"CC-MAIN-2018-51","url":"http:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/shefa-digicel-supa-league-i-kik-off-yestede\/article_8726ebab-7d61-51ef-87f9-f4a6a55b2a12.html","date":"2018-12-12T09:48:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-51\/segments\/1544376823817.62\/warc\/CC-MAIN-20181212091014-20181212112514-00249.warc.gz","language":"bis","language_score":0.821088016,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8210880160331726, \"pcm_Latn_score\": 0.0916212648153305, \"pis_Latn_score\": 0.06328622996807098}","num_words":301,"character_repetition_ratio":0.078,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.749,"perplexity_score":15906.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Vanuatu Volleyball federation i statem off yia ia 2019 blong talem tok thanku i ko long every Busness haos long Portvila mo any ni vanuatu wei i bin help blong sapotem tim long wan way o another tuwards long ol ova sea tunamen blong last yia.\nThe Vanuatu Broadcasting & Television Corporation owns a National Radio Service called Radio Vanuatu, two commercial FM Station Paradise FM in Port Vila and Halo FM in Luganville and a National Television Service free to Air Television Blong Vanuatu.","id":"<urn:uuid:50a9d711-4c1f-4da8-ba2a-81b9258380d0>","dump":"CC-MAIN-2019-04","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius?start=54","date":"2019-01-24T07:45:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-04\/segments\/1547584519382.88\/warc\/CC-MAIN-20190124055924-20190124081924-00504.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5948091745,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5948091745376587, \"pis_Latn_score\": 0.15300221741199493, \"pcm_Latn_score\": 0.07528779655694962, \"tpi_Latn_score\": 0.057198040187358856, \"eng_Latn_score\": 0.04238220304250717, \"jam_Latn_score\": 0.027289962396025658}","num_words":131,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.278,"perplexity_score":20721.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Vanuatu Medical Laboratory hemi located insaed VPH long Artois street, Nambatu, narasaed long Parliament House mo National Museum. Laboratory hemi mekem medical test blong ol kaen sik includim denge, malaria mo ol viral sik.\nOl test oli mekem long laboratory. Hemi tekem 1h kasem 4h long faendemap risult blong test ia. Yu save mekem wan appointmen or sipos hemi wan emergency, dokta hemi save kam long haos blong yu.\nYu save mekem wan appointmen or sipos hemi wan emergency, dokta hemi save kam long haos blong yu.\nVanuatu Medical Laboratory hemi ricivim help mo sapot blong The European-Vanuatu Foundation, wan pablic foundation created long September 2014 long Port Vila.\nGol blong The European-Vanuatu Foundation hemi promotem, developem mo sapotem projects, actions mo programmes we long save givem moa long ol man Vanuatu long saed blong helt, education, arts, ecosystem mo sustainable divelopmen, mo agrikaltja.\nInformation\nScientist blong Medical Laboratory: Peter Rarua Tosul, blood bank specialist.\nMicrobiologist: Mary-Ann Tosul\nPhone: 22 255 or 22 254 by appointment\nWebside: http:\/\/www.vanmedlab.com\/\nOpening hours: ol dei blong wik blong 8 am kasem 12 noon mo 1:30 pm kasem 5:30 pm Sarede moning 8 am kasem 12 noon.","id":"<urn:uuid:69fd7614-61c8-4ac8-823b-b0067ea3d614>","dump":"CC-MAIN-2019-04","url":"https:\/\/vphospital.com\/VU\/the-laboratory\/","date":"2019-01-16T00:32:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-04\/segments\/1547583656530.8\/warc\/CC-MAIN-20190115225438-20190116011438-00360.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6148482561,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.614848256111145, \"pis_Latn_score\": 0.3800622224807739}","num_words":300,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.076,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.52,"perplexity_score":11839.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Port Vila basket ball team hemi risivim long yestede moning wan donesen we Minista blong health, Jack Norris hemi givim towards Nasonal Gem we bambae hemi tekem ples nekis wik long Tanna.\nMinista Norris hemi talem se ministry we hemi lukaotem hemi no only supportem basket ball blong Port Vila but fulap different sport discipline.\n\"Ministry blong helth hemi stap promotem faet blong Non communicable disease or NCD mo stap askem people blong always stap fit mo healthy, hemi ol risen ia nao we ministry we mi lukaotem hemi disaedem blong help supportem ol different sport discipline towards national gems\", Minista Norris i talem.\nPort Vila Basket Ball Association bambae hemi sendem tu tim i go daon long Tanna tumoro on board blong Vanuatu Ferry.\nPresident blong Association, Michel Moli hemi talem oli risivim tu smol financial support we hemi kam long leader blong opposition, MP Ishmael Kalsakau we hemi save contribute wetem olgeta training pips blong olgeta pleia.\n\"Mifala i glad bigwan blong look support we hemi kam gavaman mo opposition mo contribution ia hemi bigwan tumas long tufala team blong Port Vila we i kat blong ol man mo woman\", Mr. Moli i talem.\nHemi talem se bambae Team Port Vila bambae hemi traem best blong hem long tunamen long Tanna long nekis wik.\nNasinal gem blong 2019, hemi stap now long Lenakel, long Tanna.","id":"<urn:uuid:3d3be11a-5b63-4c22-94f6-d24b95e73e94>","dump":"CC-MAIN-2019-22","url":"http:\/\/dailypost.vu\/news\/ministri-blong-health-i-givhan-long-port-vila-basket-ball\/article_b7ae21fa-2630-5308-8b0f-c0b7958df424.html","date":"2019-05-21T20:41:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-22\/segments\/1558232256571.66\/warc\/CC-MAIN-20190521202736-20190521224736-00013.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6061937213,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6061937212944031, \"pis_Latn_score\": 0.3907702565193176}","num_words":326,"character_repetition_ratio":0.062,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.523,"perplexity_score":18227.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long hong long hong long hong long hong long dong hong long hong long hong long -SealandIsLife on IG\/Tumblr\/Wattpad <3\nAnd here, kids, he see the world go to hell.\n...remind me why I follow this wanker again?","id":"<urn:uuid:847a02dd-5c23-4531-b301-67ca91947c4c>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/hetalia.fandom.com\/wiki\/Hong_Kong?oldid=55206","date":"2020-02-20T06:13:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875144637.88\/warc\/CC-MAIN-20200220035657-20200220065657-00180.warc.gz","language":"bis","language_score":0.727167666,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7271676659584045, \"sll_Latn_score\": 0.10655923932790756, \"tpi_Latn_score\": 0.08123491704463959, \"mkn_Latn_score\": 0.04914683848619461, \"aim_Latn_score\": 0.018232030794024467}","num_words":847,"character_repetition_ratio":0.851,"word_repetition_ratio":0.95,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.733,"perplexity_score":27860.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Tede ol muvi mo ol program long TV oli soemaot plante stori blong majik, wij, mo vampaea.\n?Wanem tingting blong yu? ?I oraet nomo blong wajem ol stori ya, o oli save spolem yumi?\nMagasin ya i tokbaot from wanem ol man oli intres long majik mo wok blong ol rabis spirit, mo wanem stamba blong olgeta.","id":"<urn:uuid:101efda5-752d-434d-a2c4-a3e7de0c7bbb>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/wekap-n2-2017-eprel\/fastok\/","date":"2020-02-22T08:16:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145654.0\/warc\/CC-MAIN-20200222054424-20200222084424-00371.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":67,"character_repetition_ratio":0.007,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.221,"stopwords_ratio":0.045,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15243.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"?From Wanem? Jisas i kasem bigfala paoa we i kam long Jehova\n?Weples? Jisas i givim oda long ol man blong hem blong oli go long \"ol man blong olgeta neson\" mo pulum olgeta oli kam disaepol\nWok blong tijim ol man blong oli folem ol samting we Jisas i talem i stap gohed yet\n?Olsem Wanem blong tijim ol narafala long ol tok blong Jisas?\n?Olsem Wanem blong halpem ol Baebol stadi blong yumi blong oli folem ol tijing blong Jisas?\n?Olsem Wanem blong halpem ol Baebol stadi blong yumi blong oli folem eksampol blong Jisas?","id":"<urn:uuid:5652953d-a231-47cb-9ea5-db759ab82e09>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/jw-buk-blong-miting\/eprel-2018-mwb\/program-blong-miting-blong-9-15-eprel\/pulum-ol-man-oli-kam-disaepol-from-wanem-weples-olsem-wanem\/","date":"2020-02-27T04:29:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875146647.82\/warc\/CC-MAIN-20200227033058-20200227063058-00129.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":117,"character_repetition_ratio":0.116,"word_repetition_ratio":0.167,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":18813.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"?Wanem Tingting Blong Yu?\n?Ol enjel oli rili stap? Baebol i se:\n'Ol enjel, yufala i gat paoa. Oltaem yufala i stap obei long ol tok blong Hae God, mo yufala i stap lesin long ol samting we hem i talem. !Yufala i mas presem hem!'—Ol Sam 103:20.\nMagasin ya i soem samting we Baebol i talem long saed blong ol enjel mo olsem wanem oli gat paoa long yumi tede.","id":"<urn:uuid:f5593ef9-2150-4672-b04b-40563f7b2c25>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/wajtaoa-n5-septemba-2017\/Fastok\/","date":"2020-02-23T11:27:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145767.72\/warc\/CC-MAIN-20200223093317-20200223123317-00550.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":88,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.258,"stopwords_ratio":0.057,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":13194.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Malmapa day preparation long Lakatoro.\nWritten by Capital on October 8, 2020\nPreparation I stap go hed gud naoia long Lakatoro, Malekula, MALAMPA provins, blong celebration blong MALAMPA day long sarere 10 Oktoba.\nPart blong celebration blong MALAMPA day, long wik ia bae I kat official opening blong niufala police station long tomoro Friday we bae DPM Ishmale Kalsakau I mekem.\nPRO log ofis blong PM, Fred Vurobaravu I talem se wan hae level delegation blong gavman bae I kasem Malekula tete mo tumoro blong joinem pipol blong MALAMPA long Malekula blong part blong celebration blong MALAMPA day long sarere 10 October.","id":"<urn:uuid:9f8a135f-aed2-4eb4-8902-6c29230b8f94>","dump":"CC-MAIN-2020-45","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/malmapa-day-preparation-long-lakatoro\/","date":"2020-10-21T22:16:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-45\/segments\/1603107878633.8\/warc\/CC-MAIN-20201021205955-20201021235955-00365.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6210206747,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6210206747055054, \"pis_Latn_score\": 0.3781137764453888}","num_words":160,"character_repetition_ratio":0.123,"word_repetition_ratio":0.066,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.782,"perplexity_score":14853.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"When you know about how to implement good pricing, you improve your business overall. Join us in this half day workshop where you will gain more knowledge on defining and applying cost-based pricing method to products and to services. This includes understanding what are fixed and variable costs and how pricing affects profit. If you feel your pricing approach could use some support, come join the fun for a half day and share your experience also.\nFor those wanting to register, please ensure that you have a Business License for 2020 or 2021.\nTaem yu save gud hao blo mekem gud praesing, yu stap impruvim bisnis blo yu bigwan. Kam joinem mifala lo haf dei woksop ia weh bai u save kat mo save lo hao nao u save definem mo apliem wan \"cost-based pricing method\" lo ol ol prodak mo sevises. Mo tu u save undastanem gud wanem nao ol \"fixed mo variable cost\" mo hao nao praesing e afektem profit blo bisnis blo yu. Sapos yu fil se bisnis blo u e nidim mo help lo saed blo praesing, kam joinem mifala lo fun haf dei woksop ia mo save sherem expiriens blo yu tu.\nOlgeta we oli gat Bisnis Laesens blong 2020 o 2021 nomo oli save rijista long woksop ya.","id":"<urn:uuid:7eca8761-2022-41ad-883c-f01c953793e4>","dump":"CC-MAIN-2021-17","url":"https:\/\/vcci.vu\/event\/workhsop-improved-product-service-pricing\/","date":"2021-04-15T18:31:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-17\/segments\/1618038087714.38\/warc\/CC-MAIN-20210415160727-20210415190727-00042.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5332397819,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5332397818565369, \"pis_Latn_score\": 0.2028500735759735, \"pcm_Latn_score\": 0.1392916887998581, \"eng_Latn_score\": 0.047455497086048126, \"jam_Latn_score\": 0.030144764110445976}","num_words":328,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.217,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.49,"perplexity_score":17175.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"تلفظهای بیشتر کنکاش شده به بیسلاما Yumi تلفظ Yumi yu تلفظ yu Efate تلفظ Efate Blong تلفظ Blong Hem i stap giaman long yumi! تلفظ Hem i stap giaman long yumi! foti seven تلفظ foti seven نمايش همه آیا مایلاید واژهها و عبارات زبان (بیسلاما) را تلفظ کنید؟","id":"<urn:uuid:867a3681-3b67-4f38-bfc0-9c687d062be4>","dump":"CC-MAIN-2021-31","url":"https:\/\/fa.forvo.com\/languages\/bi\/","date":"2021-08-05T21:19:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-31\/segments\/1627046157039.99\/warc\/CC-MAIN-20210805193327-20210805223327-00151.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8091268539,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8091268539428711, \"glk_Arab_score\": 0.04505828395485878, \"fas_Arab_score\": 0.044100306928157806, \"mzn_Arab_score\": 0.019842034205794334, \"uzs_Arab_score\": 0.015474098734557629}","num_words":114,"character_repetition_ratio":0.116,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.231,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.725,"perplexity_score":24991.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"1, 2. (1) ?From wanem i no isi blong tingbaot se wan dei wol ya bambae i kam Paradaes? (2) ?Wanem i save mekem se yumi bilif strong long ol promes blong God?\nWAN brata i kam insaed long haos miting. Yu luk se hem i taed, ating hem i fesem plante trabol long dei ya. Bos blong hem i strong tumas, mo i stap mekem i no stret long hem. Antap long hemia, brata ya i traehad blong lukaot gud long famle blong hem, mo i wari long woman blong hem we i sik. Be yu luk se hem i glad blong stap long Haos Kingdom wetem ol brata mo sista. Taem fas singsing i stat, fes blong hem i jenis. Singsing i tokbaot laef long Paradaes, mo i talem se yumi traem tingbaot we yumi stap finis long Paradaes. Brata ya i laekem tumas singsing ya. Ale, taem hem wetem famle blong hem oli singsing, hem i harem gud mo tingting blong hem i no moa trabol.\n2 ?Samtaem yu yu harem olsem brata ya? Ating yumi evriwan i harem olsem. Laef long rabis wol ya i save mekem se, samtaem i no isi blong tingbaot se wan dei bambae wol i kam Paradaes. Naoia, 'laef long wol ya i strong tumas,' i no olsem paradaes nating. (2 Tim. 3:1) ?Wanem i save mekem se yumi tingbaot Paradaes ya olsem wan samting we i tru? ?From wanem yumi bilif se i no longtaem, Kingdom blong God bambae i rul long olgeta man? Bambae yumi tokbaot sam profet tok we oli kamtru long ol man blong Jehova bifo. Biaen, bambae yumi tokbaot olsem wanem ol profet tok ya mo plante narawan oli stap kamtru tede. Hemia bambae i mekem bilif blong yumi i strong. Afta, yumi save tokbaot olsem wanem ol profet tok ya bambae oli kamtru long fiuja.\nBifo, Jehova i Mekem Ol Promes Blong Hem Oli Kamtru\n3. ?Wanem promes i mekem se tingting blong ol man Jiu we oli kalabus long Babilon, i no moa trabol?\n3 Long ol yia 600 kasem 500 bifo Kraes, ol man Jiu oli stap kalabus 70 yia long Babilon. Plante long olgeta oli bon long ples ya, sem mak olsem papa mo mama blong olgeta. Laef blong olgeta i had. Ol man Babilon oli jikim olgeta from we oli bilif long Jehova. (Sam 137:1-3) Taem ol yia oli stap pas, ol man Jiu we oli holemstrong long Jehova oli stap putum tingting blong olgeta long wan samting nomo: Hemia promes blong Jehova se bambae hem i tekem olgeta oli gobak long ples blong olgeta. Mo Jehova i talem se laef blong olgeta bambae i gud we i gud. !Hem i talem tu se kantri blong Juda bambae i kam paradaes, olsem garen blong Iden! (Ridim Aesea 51:3.) Ol promes ya oli mekem bilif blong ol man blong Jehova i strong, mo i mekem se tingting blong olgeta i no trabol. ?Samting ya i hapen olsem wanem? Bambae yumi tokbaot.\n4. ?Jehova i talem wanem, blong mekem tingting blong ol man Jiu i strong se bambae oli stap sef long kantri blong olgeta?\n4 Oli stap sef. Taem ol man Jiu oli gobak long ples blong olgeta, oli no luk wan paradaes. Kantri blong olgeta we i longwe long Babilon, i stap nating nomo blong 70 yia. Bighaf blong olgeta oli neva luk kantri ya. Mo tu, i gat ol laeon mo wael dog, mo leped, mo ol narafala wael anamol long ol kantri we Baebol i tokbaot. Taswe, maet wan papa i tingbaot se: '?Bambae mi mekem wanem, blong woman blong mi mo ol pikinini blong mi oli stap sef? ?Mo olsem wanem long ol sipsip mo buluk blong mi? ?Bambae mi blokem ol wael anamol olsem wanem?' I stret nomo we ol man Jiu oli wari long ol samting olsem. Taswe, yumi save se promes blong God long Aesea 11:6-9 i mas mekem olgeta oli harem gud. (Ridim.) Ol gudfala toktok ya i mekem tingting blong ol man blong God i strong, se olgeta mo ol anamol blong olgeta bambae oli stap sef. Profet tok i talem se ol laeon bambae oli kakae gras, hemia i min se bambae oli no save kakae ol buluk blong olgeta. Bambae ol man oli no fraet long ol wael anamol ya. Jehova i promes se ol man blong hem bambae oli stap sef taem oli gobak long kantri blong Juda, nating se oli stap long open ples no long bus.—Esik. 34:25.\n5. ?Wanem ol profet tok we oli mekem tingting blong ol man Jiu i strong, se Jehova bambae i givim plante samting long olgeta?\n5 Oli gat plante samting. Ating oli stap wari from sam narafala samting tu: '?Mi wetem ol pikinini blong mi, bambae mifala i kakae wanem long Juda? ?Bambae mifala i gat wan haos? ?Bambae mifala i gat wok? ?Bambae i gud moa i winim we mifala i stap wok aninit long strong han blong ol man Babilon?' Jehova i talem ol profet tok blong ansa long ol kwestin ya. Hem i promes se sipos ol man blong hem oli obei long hem, bambae hem i sanem ren i kam blong 'mekem garen blong olgeta i karem plante kakae.' (Aes. 30:23) Jehova i tokbaot haos mo wok blong olgeta tu, i se: \"Man we i wokem haos blong hem, hem bambae i save stap gud long hem. Bambae i no moa gat narafala man i save kam tekemaot haos ya. Man we i planem plantesen blong grep, hem bambae i dring waen blong ol grep ya. Bambae i no moa gat narafala man i save kam stilim ol waen blong hem.\" (Aes. 65:21, 22) Yes, laef blong olgeta bambae i gud we i gud. Bambae i defren long laef blong olgeta long hiten kantri ya Babilon. ?Be olsem wanem long slak fasin blong olgeta, we i mekem se oli go kalabus long Babilon?\n6. ?Ol man blong God oli kasem wanem sik? ?Jehova i mekem wanem promes long olgeta?\n6 Oli strong blong mekem wosip. Longtaem bifo we ol man blong God oli go kalabus long Babilon, oli kam slak long wosip blong olgeta. Jehova i yusum profet Aesea blong tokbaot sik ya, se: \"!Olbaot long hed blong yumi, yumi evriwan i karekil finis! !Tingting blong yumi evriwan i foldaon finis!\" (Aes. 1:5) I olsem we oli blaen mo sora blong olgeta i fas, from we oli no wantem harem ol advaes blong Jehova, mo oli no wantem luksave ol samting we hem i mekem blong givhan long olgeta. (Aes. 6:10; Jer. 5:21; Esik. 12:2) Sipos ol man Jiu we oli gobak long ples blong olgeta oli gat sem sik, ?bambae oli stap gud? Nogat. Bambae Jehova i no glad long olgeta. Taswe, oli harem gud long promes ya blong Jehova se: \"Long dei ya we bambae i kam, ol man we sora blong olgeta i fas, bambae oli save harem man i ridim buk, mo ol blaen man we oli bin stap long tudak, bambae oli openem ae blong olgeta, oli lukluk.\" (Aes. 29:18) Yes, afta we ol man blong Jehova oli kasem panis mo oli tanem tingting blong olgeta, hem i mekem olgeta oli kam strong bakegen long wosip blong olgeta. Sipos oli gohed blong lesin mo obei long hem, bambae hem i lukaot gud long olgeta mo i givim ol save blong lidim olgeta.\n7. ?Ol promes we God i mekem long ol man blong hem bifo, oli kamtru olsem wanem? ?From wanem samting ya i mas mekem bilif blong yumi i strong?\n7 ?Olsem wanem? ?Jehova i holem ol promes blong hem? !Ol samting we i hapen i soemaot se Yes! Ol man Jiu oli gobak long ples blong olgeta, mo oli stap sef, oli kasem plante samting, mo oli kam strong bakegen blong mekem wosip. Jehova i blokem ol narafala neson we oli gat moa paoa, blong oli no kam spolem olgeta. Ol wael anamol oli no kakae ol buluk mo sipsip blong olgeta. I tru, paradaes we Aesea, mo Jeremaea, mo Esikel i tokbaot, i kamtru long olgeta long smol fasin nomo. Nating se i olsem, hemia stret samting we oli nidim long taem ya, mo i mekem olgeta oli glad tumas. Sipos yumi tingting gud long samting we Jehova i mekem long ol man blong hem bifo, bilif blong yumi bambae i kam strong moa. Sipos ol profet tok ya we oli kamtru long smol fasin oli gud tumas, ?bambae i olsem wanem taem oli kamtru long bigfala fasin? Naoia, yumi save tokbaot samting we Jehova i mekem long yumi tede.\nTede Jehova i Mekem Ol Promes Blong Hem Oli Kamtru\n8. ?\"Kantri\" we ol man blong God tede oli stap long hem, i olsem wanem?\n8 Tede ol man blong Jehova oli no wan prapa neson, mo oli no stap long wan kantri nomo. Be God i luk ol tabu Kristin olsem neson blong hem, hemia \"Isrel blong God.\" (Gal. 6:16, NTB) Olgeta wetem \"ol narafala sipsip\" oli joen gud long wan ogenaesesen blong mekem wosip long Jehova, olsem we oli stap long wan \"kantri\" nomo. Wosip ya i fasin blong laef blong olgeta. (Jon 10:16; Aes. 66:8) ?\"Kantri\" ya we Jehova i putum yumi long hem, i olsem wanem? Hem i olsem wan paradaes, from we yumi joen gud mo yumi gat pis. Long fasin ya, ol promes blong God se \"kantri\" ya bambae i olsem Iden, oli kamtru. Bambae yumi luk olsem wanem oli kamtru.\n9, 10. (1) ?Tede, profet tok blong Aesea 11:6-9 i stap kamtru olsem wanem? (2) ?Wanem i soemaot se ol man blong God oli stap long pis?\n9 Oli stap sef. Profet tok blong Aesea 11:6-9 i mekem wan naesfala pija long tingting blong yumi. Ol man wetem ol anamol blong vilej oli no fraet long ol wael anamol, mo ol wael anamol oli no fraet long man. ?Olsem wanem? ?Pijatok ya i kamtru long ol man blong Jehova tede? !Yes! Vas 9 i talem from wanem i no moa gat wan samting i save spolem yumi, i se: \"Kantri ya bambae i fulap gud long ol man we oli savegud Hae God, olsem we solwota i fulap gud long ples blong hem.\" ?Olsem wanem? ?Ol anamol oli naf blong 'savegud Jehova' mo jenisim fasin blong olgeta? Nogat. Ol man nao oli stap jenisim fasin blong olgeta taem oli savegud Hae God Jehova, mo taem oli folem fasin blong hem blong mekem pis. Taswe, yumi luk se profet tok ya i kamtru long paradaes we God i putum yumi long hem tede. Ol man blong Kraes we Kingdom i rul long olgeta, oli stap lanem blong sakemaot ol fasin blong wael anamol. Oli stap long pis mo oli joen gud wetem ol Kristin brata mo sista blong olgeta.\n10 Long buk ya, yumi tokbaot finis se yumi stap long pis from we yumi no joen nating long ol faet blong wol. Yumi tokbaot ol vas blong Baebol we desisen ya i stanap long hem, mo ol trabol we yumi kasem taem yumi folem desisen ya. Wol ya i raf we i raf, be bigfala grup blong ol man blong God oli no joen nating long ol faet blong wol, nating se oli save kasem panis blong ded. ?Yu no ting se hemia i wan samting blong sapraes? !Si! Mo i soemaot tu se olgeta we oli obei long King blong olgeta Jisas, oli gat pis ya we Aesea i tokbaot. Jisas i talem finis se bambae ol narafala oli luksave ol man blong hem from we oli lavlavem olgeta. (Jon 13:34, 35) Long kaen fasin, Kraes i stap yusum \"slef ya we i stret mo waes\" blong tijim ol tru Kristin, blong oli gat pis long ol kongregesen, oli lavlavem olgeta, mo oli kaen gud long olgeta.—Mat. 24:45-47, NW.\n11, 12. ?Ol man blong wol oli hanggri olsem wanem? ?Jehova i stap mekem wanem, blong givim plante samting long ol man blong hem?\n11 Oli gat plante samting. Ol man blong wol oli hanggri from stret save blong Baebol. Jehova i givim woning finis se: \"I gat taem i stap kam we bambae mi mekem we yufala i gat hadtaem blong kasem kakae. Bambae yufala i hanggri tumas, mo yufala i tosta tumas, be i no from wota. Long taem ya, bambae yufala i wantem tumas blong harem tok blong mi, olsem we man we i hanggri tumas i wantem kakae, mo man we i tosta tumas i wantem dring.\" (Amos 8:11) ?Olsem wanem? ?Ol sitisen blong Kingdom blong God tu oli hanggri? Nogat. Jehova i talem long ol enemi blong hem se: \"Bambae yufala i stap hanggri tumas, mo yufala i stap tosta, mo . . . bambae yufala i sem bigwan. Be ol man blong wok blong mi we oli stap mekem wosip long mi, mo oli stap obei long mi, bambae oli save kakae gud, oli save dring gud, mo bambae oli harem gud, oli glad.\" (Aes. 65:13) ?Yu luk se ol tok ya i stap kamtru?\n12 Yumi stap kasem ol save blong God, olsem wan bigfala reva we i stap kam dip moa. Ol buk, ol CD mo video, ol miting mo asembli, mo ol save long Websaet blong yumi, hemia ol save blong God we yumi kasem oltaem, olsem bigfala wota we i ron. Be ol man blong wol oli no gat save ya, oli stap tosta nomo. (Esik. 47:1-12; Joel 3:18) ?Yu yu glad tumas, taem yu kasem save ya we Jehova i givim, olsem we hem i promes? ?Yu yu stap kakae oltaem long tebol blong Jehova?\n13. ?Yu yu luk promes blong Jehova i kamtru, se bambae hem i openem ae blong blaenman mo sora we i fas? Yu eksplenem.\n13 Oli strong blong mekem wosip. Tede, ol man blong wol oli no luksave ol gudfala samting we Jehova i stap mekem, mo oli no haremsave tok blong hem. I olsem we oli blaen mo sora blong olgeta i fas. (2 Kor. 4:4) Be long olgeta ples long wol, Kraes i stap tekemaot sik ya long plante man. ?Olsem wanem? ?Yu yu luk sam blaenman we ae blong olgeta i open, mo sam man we sora blong olgeta i no moa fas? Sipos yu save wan man we i kasem save long trutok blong Baebol nao i sakemaot ol bilif blong giaman skul, yu yu luk promes ya blong God i kamtru, se: \"Long dei ya we bambae i kam, ol man we sora blong olgeta i fas, bambae oli save harem man i ridim buk, mo ol blaen man we oli bin stap long tudak, bambae oli openem ae blong olgeta, oli lukluk.\" (Aes. 29:18) Evri yia, plante handred taosen man we oli gat sik ya, oli stap kamgud. !Evri taem we wan man i kamaot long Bigfala Babilon mo i kam long paradaes we yumi stap long hem blong mekem wosip long Jehova, samting ya i soemaot se Jehova i stap mekem ol promes blong hem oli kamtru!\n14. ?Bambae bilif blong yu i strong sipos yu tingting dip long wanem samting?\n14 Olgeta japta blong buk ya oli soemaot gud se Kraes i putum ol man blong hem oli stap long wan paradaes long taem blong en. I gud yu tingting dip oltaem long ol blesing we yumi stap kasem long paradaes ya. Olsem nao, yu yu save bilif strong se ol promes blong Jehova bambae oli kamtru long fiuja.\n\"Plis, Yu Mekem Kingdom Blong Yu i Kam\"\n15. ?From wanem yumi save bilif strong se fulwol bambae i kam paradaes?\n15 Stamba tingting blong Jehova i blong mekem fulwol i kam paradaes. Hem i putum Adam mo Iv long paradaes, mo i talem se tufala i mas fulumap wol mo tufala i mas lukaot gud long ol anamol. (Jen. 1:28) Be tufala i joenem Setan blong agensem Jehova. From samting ya, olgeta pikinini blong tufala oli kasem sin mo ded. Be Jehova i no jenisim tingting blong hem. Taem hem i talem wan samting, ol tok blong hem oli mas kamtru fulwan. (Ridim Aesea 55:10, 11.) Yumi save bilif strong se ol pikinini blong Adam mo Iv bambae oli fulumap wol, mo bambae oli lukaot gud long evri samting we Jehova i mekem. Paradaes bambae i kavremap fulwol. !Long taem ya, ol profet tok blong paradaes we oli kamtru long ol man Jiu, bambae oli kamtru long fulwol! I gud yumi tokbaot olsem wanem bambae oli kamtru.\n16. ?Bambae yumi stap sef long Paradaes? Yu eksplenem.\n16 Oli stap sef. Gudfala pijatok ya long Aesea 11:6-9 bambae i kamtru long fulwol. Nomata se ol man, mo woman, mo pikinini, oli wokbaot i go wea, be bambae oli stap sef. Bambae i no gat wan man no wan anamol we i save spolem olgeta. Fulwol bambae i ples blong yu. Bambae yu save swim long olgeta reva, mo lek, mo solwota. Yu save krosem ol bigbigfala hil mo wokbaot long open ples we gras i grin gud, be bambae yu stap sef. Taem tudak i kam, bambae yu no fraet. Ol tok blong Esikel 34:25 bambae oli kamtru, se ol man blong God oli save 'stap gud nomo long ol open ples, mo oli save slip gud olbaot long bus.'\n17. ?Olsem wanem yumi save se Jehova bambae i givim plante samting long yumi, taem Kingdom i rul long fulwol?\n17 Oli gat plante samting. Yu traem tingbaot taem ya we bambae olgeta man oli kasem gudfala kakae, i no moa gat puaman mo olgeta we oli hanggri, mo i no moa gat ol grup blong halpem ol man we oli sot long samting. King Jisas bambae i givim prapa kakae long ol man. Yumi save samting ya, from we hem i stap givim fulap save blong Baebol, we i olsem kakae, i go long yumi tede. Taem Jisas i stap long wol, hem i fidim plante taosen man wetem smol bred mo fis nomo. Hemia i soemaot se bambae hem i naf blong mekem ol promes blong Baebol oli kamtru. (Mat. 14:17, 18; 15:34-36; Mak 8:19, 20) Taem Kingdom i rul long fulwol, profet tok ya bambae i kamtru se: \"Sipos yufala i go planem ol samting long garen, Hae God bambae i sanem ren i kam blong mekem oli gru gud, oli karem plante kakae bakegen, mo blong mekem ol gras i gru gud, blong ol anamol blong yufala oli gat fulap kakae blong olgeta.\"—Aes. 30:23.\n18, 19. (1) ?Wanem samting long profet tok blong Aesea 65:20-22, we yu yu wantem se i kamtru long yu? (2) ?Tok ya se \"oli save stap longtaem, olsem tri we i save stap longtaem,\" i minim wanem?\n18 Plante man tede oli no gat wan naes haos mo gudfala wok we oli laekem. Long rabis wol ya, oli wok had be oli harem se oli no stap mekem laef blong olgeta mo famle blong olgeta i kam gud. Be ol rijman mo ol man we oli griri oli stap win. Yu traem tingbaot taem we bambae profet tok ya i kamtru: \"Man we i wokem haos blong hem, hem bambae i save stap gud long hem. Bambae i no moa gat narafala man i save kam tekemaot haos ya. Man we i planem plantesen blong grep, hem bambae i dring waen blong ol grep ya. Bambae i no moa gat narafala man i save kam stilim ol waen blong hem. Ol man we bambae oli stap long ples ya, oli man blong mi we mi mi jusumaot olgeta finis, mo bambae oli save stap longtaem, olsem tri we i save stap longtaem. Ol samting we olgeta oli hadwok long hem, bambae oli save harem gud long hem longtaem.\"—Aes. 65:20-22.\n19 ?Tok ya \"oli save stap longtaem, olsem tri we i save stap longtaem,\" i minim wanem? ?Yu yu stanap finis long stamba blong wan bigfala tri? Ating yu harem se yu yu smol tumas. Maet yu tingbaot se tri ya i stap finis taem ol olfala bubu blong yu oli bon, mo bambae i stap yet taem yu yu ded finis. !Be Jehova i promes se long Paradaes, bambae yumi laef longtaem olsem tri ya, mo bambae yumi stap long pis! !Tru ya, Jehova i kaen tumas! (Sam 37:11, 29) I gat taem i stap kam we bambae yumi luk ol tri we oli laef longtaem, olsem se laef blong olgeta i sot nomo. !Hemia from we laef blong ol tri ya bambae i finis, be yumi, bambae yumi laef gogo i no save finis!\n20. ?Bodi blong olgeta we oli obei long Kingdom bambae i kam strong gud olsem wanem?\n20 Bodi i strong gud. Tede sik mo ded i mekem se yumi stap laef aninit long wan blak klaod. Yumi evriwan i gat wan sik we yumi mas ded from, hemia sin. I gat wan samting nomo we i save winim sik ya, hemia sakrefaes blong Jisas we i pemaot yumi long sin mo ded. (Rom 3:23; 6:23) Taem Jisas wetem ol 144,000 oli rul blong 1,000 yia, bambae oli mekem ol blesing blong sakrefaes blong hem oli kasem olgeta man. Ale, sloslo ol man we oli obei long God bambae oli kam gud gogo oli no moa gat sin. Profet tok blong Aesea bambae i kamtru fulwan se: \"Bambae i no moa gat man olbaot long kantri ya we i save talem se hem i sik, from we Hae God bambae i fogivim ol man blong ples ya, i tekemaot ol sin blong olgeta.\" (Aes. 33:24) Yu traem tingbaot se bambae i no moa gat man we i blaen, man we sora blong hem i fas, mo man we leg blong hem i nogud. (Ridim Aesea 35:5, 6.) I no gat wan sik we bambae i had tumas blong Jisas i tekemaot, nomata se long bodi no long tingting. !Ol man blong obei long Kingdom bambae oli gat bodi we i strong gud!\n21. ?Wanem bambae i hapen long ded? ?From wanem promes ya i mekem yu yu harem gud?\n21 ?Be olsem wanem long ded, we i frut blong sin? Ded i \"laswan blong ol enemi\" blong yumi, mo i no gat wan man we i save blokem. (1 Kor. 15:26) ?Be enemi ya ded i save winim Jehova? Nogat. Yu luk ol tok ya blong Aesea se: \"Hae God i Masta blong yumi, mo long taem ya, hem bambae i mekem we ded bambae i go lus olgeta. Bambae hem i ravemaot wota blong ae blong yufala.\" (Aes. 25:8) Yu traem mekem wan pija long tingting blong yu: !Bambae i no moa gat dedman, i no moa gat beregraon, mo ol man bambae oli no moa krae from we man i ded! !Be bambae oli krae from glad, taem Jehova i mekem ol dedman oli girap bakegen, olsem we hem i promes finis! (Ridim Aesea 26:19.) !Olgeta trabol we ded i mekem long ol man, bambae i finis!\n22. ?Olsem wanem Kingdom blong Mesaea bambae i finisim wok ya blong mekem samting we God i wantem long wol?\n22 Long en blong 1,000 yia, Kingdom bambae i mekem finis ol samting we God i wantem long wol, nao Kraes bambae i lego paoa blong rul i gobak long Papa blong hem. (1 Kor. 15:25-28) Olgeta man bambae oli stret gud olgeta. Nao Setan bambae i kamaot long bigfala hol we i stap kalabus long hem, mo bambae i traem ol man laswan. Afta long samting ya, Kraes bambae i smasem rabis snek ya blong bifo wetem ol man we oli folem hem. (Jen. 3:15; Rev. 20:3, 7-10) Be olgeta we oli lavem Jehova mo oli fas gud long hem, bambae oli gat wan gudfala fiuja. I no gat tok we i moa gud i winim ol tok ya blong Baebol blong eksplenem taem ya, se: \"God bambae i mekem ol pikinini blong hem oli fri olgeta.\"—Rom 8:21.\n23, 24. (1) ?From wanem yumi save bilif strong se ol promes blong God bambae oli kamtru? (2) ?Yu yu gat strong tingting blong mekem wanem?\n23 Ol promes blong Jehova oli no ol drim nomo. !Bambae oli kamtru, i no gat wan i save lus! ?From wanem yumi talem olsem? Yumi gobak long ol tok blong Jisas long fas japta blong buk ya, we hem i tijim ol man blong hem blong oli prea se: \"Plis, yu mekem Kingdom blong yu i kam. Plis yu mekem samting we yu yu wantem i kamaot long wol, olsem we i kamaot long heven.\" (Mat. 6:9, 10, NW) Kingdom blong God i no wan samting we i stap long tingting blong man nomo. !Hem i wan prapa gavman! Hem i stap rul naoia long heven. Wan handred yia finis, Kingdom ya i stap mekem ol promes blong Jehova oli kamtru long Kristin kongregesen. Yumi luk samting ya klia nomo. !Taswe, yumi save bilif strong se olgeta promes blong Jehova bambae oli kamtru long wol, taem Kingdom blong God i kam wetem olgeta paoa blong hem!\n24 Yumi save se Kingdom blong God bambae i kam. Yumi save se evri promes blong Jehova bambae i kamtru. ?From wanem? !From we KINGDOM BLONG GOD I STAP RUL NAOIA! Kwestin we yumi wanwan i mas ansa long hem, se: '?Kingdom i stap rul long mi?' I gud yumi mekem evri samting we yumi naf blong mekem naoia, blong obei long rul blong Kingdom. !Olsem nao, bambae yumi kasem ol blesing blong nambawan rul blong hem, gogo i no save finis!","id":"<urn:uuid:77de7349-bfc4-44b6-ac26-7a32592e1a8e>","dump":"CC-MAIN-2021-49","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-buk\/gods-kingdom\/promes\/samting-we-god-i-wantem-long-wol\/","date":"2021-12-01T08:58:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-49\/segments\/1637964359976.94\/warc\/CC-MAIN-20211201083001-20211201113001-00352.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":4932,"character_repetition_ratio":0.089,"word_repetition_ratio":0.047,"special_characters_ratio":0.252,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15409.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"1, 2. ?I gat wanem jenis long Wajtaoa blong Jenuware 1895? ?Wanem tingting blong ol brata?\nBAEBOL STUDEN ya John A. Bohnet i sapraes taem hem i kasem Wajtaoa blong Jenuware 1895. Oli jenisim pija long fran pej. Hem i luk wan pija blong solwota we i raf tumas, wetem wan laet haos we i stanap long wan bigfala ston, mo laet blong hem i saenaot long skae we i tudak. Wan smol haf insaed long magasin ya, nem blong hem \"Niufala Klos Blong Yumi,\" i tokbaot pija ya.\n2 Brata Bohnet i laekem pija ya, ale hem i sanem wan leta i go long Brata Russell, i talem se: \"!Niufala klos ya i naes we!\" Wan narafala Baebol Studen, John H. Brown, i raetem leta tu, i se: \"Pija ya i pulum ae blong mi wantaem. Nating se win i strong olsem wanem mo ol wef oli bigwan olsem wanem, be laet haos ya i stanap strong long wan gudfala fandesen.\" I gat sam narafala jenis tu long sem yia ya. Long manis Novemba, i gat wan bigfala jenis we hem tu i joen wetem solwota we i raf.\n3, 4. ?Wajtaoa blong 15 Novemba 1895 i tokbaot wanem trabol? ?Mo magasin ya i talemaot wanem bigfala jenis?\n3 Wajtaoa blong 15 Novemba 1895 i tokbaot sam trabol we i olsem ol bigfala wef blong solwota. Trabol ya i stap spolem pis blong ol Baebol Studen. Plante brata oli stap rao se hu nao bambae i lidim kongregesen. Wajtaoa i talem se ogenaesesen i olsem wan sip. Mo hem i talem stret se olgeta we oli lidim ogenaesesen oli no rerem ol kongregesen from trabol, olsem wan kapten we i no rerem sip blong hem from bigfala win. Ale, ?oli mas mekem wanem blong winim trabol ya?\n4 Wajtaoa i talem se oltaem kapten i meksua se i gat ol laef bot long sip blong hem, mo i meksua se boskru i rere from enikaen bigfala win we i save kam. Long sem fasin, olgeta we oli lidim ogenaesesen oli mas meksua se ol kongregesen oli rere from trabol. Taswe, i gat wan bigfala jenis. \"I gat ol elda we oli 'lukaot' long ol kongregesen wanwan.\"—Wok 20:28.\n5. (1) Taem oli putumap ol elda, ?hemia i givhan long kongregesen olsem wanem? (2) ?Bambae yumi tokbaot wanem kwestin?\n5 Taem oli putumap ol elda, hemia fas samting we oli mekem blong kongregesen i wok folem plan. Samting ya i givhan long ol brata blong oli save rod blong winim ol trabol blong Wol Wo Wan, we i olsem ol bigfala wef blong solwota. Ol narafala jenis we oli kamaot afta long Wol Wo Wan, oli givhan long ol brata blong oli kam gud moa long wok blong Jehova. ?Ol jenis ya oli mekem wanem profet tok blong Baebol i kamtru? ?Wanem ol jenis we yu yu luk, mo oli givhan long yu olsem wanem?\n'Bambae Mi Mekem We Pis i Rul Long Yufala'\n6, 7. (1) ?Aesea 60:17 i minim wanem? (2) ?Taem Jehova i tokbaot \"ol haeman\" mo \"ol lida,\" hem i wantem soemaot wanem?\n6 Long japta 9 blong buk ya, yumi tokbaot profet tok blong Aesea, we i talem se Jehova bambae i blesem ol man blong hem, nao bambae oli kam plante. (Aes. 60:22) Be Jehova i promes se bambae hem i mekem sam moa samting tu. Profet tok ya i talem se: \"Fastaem yufala i stap yusum bras blong wokem ol samting, be bambae mi mi givim gol long yufala. Fastaem yufala i stap yusum aean mo wud, be bambae mi mi givim silva mo bras long yufala. Fastaem yufala i stap yusum ston, be bambae mi mi givim aean long yufala. Bambae ol haeman mo ol lida oli no moa save mekem i strong long yufala. Mi bambae mi mekem we pis mo stret fasin tufala i rul long yufala.\" (Aes. 60:17) ?Profet tok ya i minim wanem? ?Hem i kamtru olsem wanem long taem blong yumi?\nHemia i no min se ol samting we oli yusum fastaem i nogud. Oli gud nomo, be bambae oli yusum samting we i moa gud\n7 Aesea i talem se samting we bambae oli yusum i defren long samting we oli yusum fastaem. Hemia i no min se samting we oli yusum fastaem i nogud. Oli gud nomo, be bambae oli yusum samting we i moa gud. Gol i moa gud long bras, silva i moa gud long aean, mo bras i moa gud long wud. Ale Jehova i yusum pijatok ya blong soemaot se sloslo ogenaesesen blong hem bambae i kam gud moa. ?Wanem samting stret we bambae i kam gud? Long vas ya, Jehova i tokbaot \"ol haeman\" mo \"ol lida\" [\"foman,\" NW]. Ale, hem i wantem soemaot se wok blong olgeta we oli lukaot long ogenaesesen, mo plan blong wok blong ol man blong hem, bambae oli kam gud moa.\n8. (1) ?Hu i mekem ol jenis we Aesea i tokbaot? (2) ?Ol jenis ya oli givhan olsem wanem? (Yu luk pej ya \"Hem i Lesin Taem Oli Stretem Hem.\")\n8 ?Hu nao i mekem ol gudfala jenis ya? Jehova i talem se, \"bambae mi mi givim gol, . . . bambae mi mi givim silva,\" mo 'mi bambae mi mekem we pis i rul.' Tru ya, Jehova nao i mekem plan blong kongregesen i kam gud moa, be i no ol man. Hem i yusum Pikinini blong hem Jisas, afta we i kam King, blong mekem samting ya. ?Ol jenis ya bambae oli givhan olsem wanem? Vas ya i talem se bambae oli mekem se i gat \"pis\" mo \"stret fasin.\" Jehova nao i \"stamba blong pis\" mo stret fasin. Taem yumi letem Jehova i lidim yumi mo yumi rere blong jenisim sam samting, yumi gat pis mo yumi laekem stret fasin. Nao yumi wantem mekem wok blong hem.—Fil. 4:9.\n9. Sipos yumi wantem wok folem plan mo joen gud long kongregesen, ?yumi mas gat wanem fastaem? ?From wanem?\n9 Aposol Pol i talem se: \"God i no stamba blong fasin ya we olgeta samting oli paspas, hem i stamba blong pis.\" (1 Kor. 14:33) Pol i yusum tok ya \"pis\" blong talem samting we i defren long \"paspas,\" be hem i no yusum tok ya 'folem plan.' ?From wanem? From we, nating se evri samting i wok folem plan, be maet i no gat pis. Yu traem tingbaot ol ami we oli stap maj i go long ples blong faet. Oli maj olsem wan grup we i folem plan, oli no olbaot. Be hemia i no mekem se pis i kamaot. Oli stap maj i go blong mekem faet. Ale, yumi ol Kristin, yumi no mas fogetem samting ya: Yumi mas gat pis fastaem, nao biaen yumi save wok folem plan. Sipos i no gat pis, wok we yumi mekem folem plan bambae i no gohed longtaem. Pis we God i givim i mekem se ol man oli save gohed oltaem blong wok folem plan. Taswe yumi glad se \"God ya we i stamba blong pis\" i stap lidim ogenaesesen blong hem, mo i stap mekem i kam gud moa. (Rom 15:33) God nao i mekem se olgeta kongregesen long wol oli gat pis, taswe oli wok folem wan gudfala plan mo oli joen gud. Yumi glad tumas long samting ya.—Sam 29:11.\n10. (1) Long ol yia bifo, ?wanem ol gudfala jenis we oli kamaot? (Yu luk haf ya \"Wok Blong Lukaot Long Kongregesen i Kam Gud Moa.\") (2) ?Naoia, bambae yumi ansa long wanem kwestin?\n10 Long haf ya \"Wok Blong Lukaot Long Kongregesen i Kam Gud Moa,\" yu save luk ol gudfala jenis we oli kamaot long ogenaesesen long ol yia bifo. Be long taem blong yumi, ?Jehova i yusum King blong yumi olsem wanem, blong mekem \"bras\" i kam \"gol\"? ?Ol jenis ya oli givhan olsem wanem long ol kongregesen long wol, blong oli gat pis mo oli joen gud? ?Ol jenis ya oli givhan olsem wanem long yu, blong yu mekem wok blong \"God ya we i stamba blong pis\"?\n?Kraes i Mekem Wanem Jenis Long Kongregesen?\n11. (1) Taem ol brata oli stadi dip, ?oli faenemaot wanem? (2) ?Ol brata long hed kampani oli gat strong tingting blong mekem wanem?\n11 Long ol yia 1964 kasem 1971, hed kampani i lidim sam brata blong oli mekem wan dip stadi long Baebol. Wan samting we oli stadi long hem, hemia kongregesen blong ol fas Kristin. * Oli faenemaot se long taem ya, wan grup blong ol elda i lukaot long kongregesen, i no wan elda nomo. (Ridim Filipae 1:1, NW; * 1 Timoti 4:14) Ol brata long hed kampani oli kasem save se King Jisas i stap lidim olgeta blong oli mekem ogenaesesen blong God i kam gud moa. Taswe oli gat strong tingting blong folem rod ya we King i soemaot. Ale, kwiktaem nomo, oli mekem sam jenis blong putumap ol elda long fasin we ol fas Kristin oli folem. Mo afta long yia 1970, oli mekem sam narafala jenis bakegen.\n12. (1) ?I gat wanem jenis long hed kampani? (2) ?Naoia, Hed Kampani i wok folem wanem plan? (Yu luk pej 130, \"Hed Kampani i Lukaot Long Wok Blong Kingdom.\")\n12 Fas jenis i kamaot stret long hed kampani. Fastaem, i gat seven tabu brata we oli daerekta blong Wajtaoa Sosaeti, mo olgeta nao oli hed kampani. Be long yia 1971, oli mekem se i gat 11 brata long hed kampani, mo oli no moa daerekta blong Wajtaoa Sosaeti. I no gat wan long olgeta we i ting se i hae moa long ol narawan, evriwan oli sem mak nomo. Stat long taem ya, wan long olgeta i mekem wok blong jeaman evri yia. Fastaem, oli jusum brata we nem blong hem i stat wetem leta A, mo oli gohed olsem folem alfabet.\n13. (1) ?Kongregesen i wok folem wanem plan blong 40 yia? (2) Long yia 1972, ?Hed Kampani i mekem wanem?\n13 Nekis jenis i kamaot long ol kongregesen. ?Wanem jenis ya? Long ol yia 1932 kasem 1972, wan brata nomo i lukaot long kongregesen. Kam kasem yia 1936, oli singaot brata ya se daerekta blong wok blong prij. Afta, oli jenisim nem blong hem i kam brata we i lidim kampani, biaen i kam brata we i lidim kongregesen, mo laswan, brata we i lukaot long kongregesen. Brata ya i tinghevi long wok blong lukaot long ol sipsip blong God. Klosap oltaem, hem wan nomo i mekem ol desisen, hem i no askem tingting blong ol narafala brata long kongregesen. Be long yia 1972, Hed Kampani i mekem rere from wan bigfala jenis. ?Wanem jenis?\n14. (1) ?Wanem jenis i kamaot long namba 1 Oktoba 1972? (2) ?Kodineta blong ol elda i folem Filipae 2:3 olsem wanem?\n14 Jenis we bambae i kamaot, hemia se i gat wan kampani blong ol elda long evri kongregesen. Bambae i no moa wan brata nomo we i lukaot long kongregesen. Be sam narafala brata tu we oli gat ol fasin we Baebol i talem, bambae oli kam elda. Jenis ya i kamaot long namba 1 Oktoba 1972. Tede, kodineta blong ol elda i no ting se hem i hae moa long ol narafala elda. Hem i holem tingting ya se hem i \"daon moa\" long olgeta. (Luk 9:48) !Ol brata ya we oli gat tingting daon, oli olsem wan bigfala blesing long ol man blong God long fulwol!—Fil. 2:3.\nKing blong yumi we i waes tumas, i mekem se long stret taem, i gat ol man we oli naf blong lukaot gud long ol man blong hem\n15. (1) ?Plan ya se kampani blong ol elda i serem wok, i givhan long wanem trifala rod? (2) ?Wanem i soemaot se King blong yumi i waes tumas?\n15 Plan ya se kampani blong ol elda i serem wok, i mekem se wok blong lukaot long kongregesen i kam gud moa. Hem i givhan long tri rod. Faswan, plan ya i givhan long ol elda blong oli tingbaot se Jisas nao i Hed blong kongregesen, nomata se wok blong olgeta i bigwan olsem wanem. (Efes. 5:23) Nambatu, hemia samting we Ol Proveb 11:14 i talem se: 'Taem i gat plante man blong givim gudfala advaes, kantri i save stap gud, i save win.' Taem ol elda oli joen wanples blong tokbaot kongregesen, mo evriwan oli talemaot tingting blong olgeta, oli save mekem ol desisen we oli laenap gud wetem Baebol. (Prov. 27:17) Jehova i blesem ol desisen olsem, nao gudfala frut i kamaot. Nambatri, plan ya i mekem se i gat plante moa elda. Yumi nidim plante elda we oli naf blong lukaot gud long ol kongregesen, from we namba blong ol kongregesen i stap kam antap bigwan. (Aes. 60:3-5) Yu traem tingbaot. Long yia 1971, i gat 27,000 kongregesen. !Be long yia 2013, i gat moa long 113,000! King blong yumi we i waes tumas, i mekem se long stret taem, i gat ol man we oli naf blong lukaot gud long ol man blong hem.—Maeka 5:5.\nOli 'Soemaot Ol Stret Fasin Blong Ol Man Oli Folem'\n16. (1) ?Wanem wok blong ol elda? (2) ?Wanem tingting blong ol Baebol Studen long advaes blong Jisas, se oli mas 'lukaot gud long ol sipsip blong hem'?\n16 Taem ol Baebol Studen oli jes stat, ol elda oli kasem save se wok blong olgeta i blong givhan long ol brata blong oli gohed blong mekem wok blong God. (Ridim Galesia 6:10.) Long yia 1908, Wajtaoa i tokbaot advaes we Jisas i givim se: \"Yu lukaot gud long ol sipsip blong mi.\" (Jon 21:15-17) Wajtaoa i talem se: \"Yumi mas tingbaot wok ya we Masta i givim long yumi olsem wan wok we i impoten tumas. I wan bigfala blesing blong givim kakae long ol man blong Masta, mo blong lukaot gud long olgeta.\" Long yia 1925, Wajtaoa i talem bakegen se ol elda oli mas tinghevi long wok ya, i se: \"Jos i blong God . . . mo olgeta we oli gat blesing ya blong lukaot long ol brata blong olgeta, oli mas talemaot long God se oli mekem wok ya olsem wanem.\"\n17. ?Wanem i mekem se ol elda oli kam gud moa long wok blong lukaot long ol sipsip blong God?\n17 ?Wanem i mekem se ol elda oli kam gud moa long wok blong lukaot long ol sipsip, olsem we 'aean i kam silva'? Ogenaesesen blong Jehova i trenem olgeta. Long yia 1959, i gat fas Kingdom Ministri Skul blong trenem ol brata we oli lukaot long kongregesen. Wan samting we oli tokbaot se, oli mas \"Intres Long Evri Man.\" Oli kasem advaes se oli mas \"mekem wan program blong visitim olgeta pablisa long haos blong olgeta.\" Mo oli tokbaot samting we oli save storian long hem, blong leftemap tingting blong ol pablisa. Long yia 1966, i gat wan narafala Kingdom Ministri Skul. Wan haf blong skul ya hemia, \"Wok Blong Lukaot Long Ol Sipsip i Impoten Tumas.\" Bigfala tingting se, olgeta we oli stap lidim kongregesen oli \"mas lukaot gud long ol sipsip blong God, be oli no mas fogetem famle blong olgeta mo wok blong prij tu.\" Long taem blong yumi, i gat ol narafala skul blong ol elda. ?Wanem frut i kamaot long trening ya? I gat plante taosen brata long ol kongregesen, we oli naf blong lukaot gud long ol sipsip blong God.\n18. (1) ?Ol elda oli gat wanem impoten wok? (2) ?From wanem Jehova mo Jisas tufala i laekem ol elda we oli wok had?\n18 Jehova i yusum King Jisas Kraes blong i putumap ol elda. Oli mas mekem impoten wok ya blong lidim ol sipsip blong God, long taem ya we laef i had moa i bitim ol narafala taem bifo. (Efes. 4:11, 12; 2 Tim. 3:1) Jehova mo Jisas tufala i laekem tumas ol elda we oli wok had, from we oli mekem wok blong olgeta long fasin we Baebol i talem, se: 'Yufala i mas lukaot gud long ol man we God i givim long yufala, olsem we man blong lukaot long sipsip i stap lukaot gud long ol sipsip blong hem. Yufala i mas glad blong mekem olsem. Yufala i mas soemaot ol stret fasin long ol man blong yufala, blong oli save folem.' (1 Pita 5:2, 3) I gat plante samting we ol elda oli save mekem blong soemaot rod long ol man blong God, nao kongregesen i save gat pis mo glad. Bambae yumi tokbaot tu samting nomo.\nOl Elda Tede Oli Lukaot Gud Long Ol Sipsip\n19. ?Wanem tingting blong yumi long ol elda we oli prij wetem yumi?\n19 Fas samting we ol elda oli mekem blong lukaot long kongregesen, se oli wok wetem ol brata mo sista. Gospel blong Luk i tokbaot Jisas se: \"Jisas i stap wokbaot, i stap pas long ol taon mo long ol vilej. Hem i stap prij, mo . . . ol twelef man blong hem oli stap biaen long hem.\" (Luk 8:1) Jisas i prij wetem ol aposol blong hem. Long sem fasin, ol elda tede oli prij wetem ol brata mo sista. Oli save se hemia i mekem se kongregesen i glad. ?Wanem tingting blong ol pablisa long ol elda? Sista Jeannine, we i gat klosap 90 yia, i talem se: \"Taem mi mi prij wetem wan elda, mi gat janis blong storian wetem hem. Hemia i mekem se mi save gud ol fasin blong hem.\" Brata Steven, we i gat samwe long 35 yia, i talem se: \"Taem wan elda i wantem prij wetem mi, mi save se hem i wantem givhan long mi. Mi mi glad tumas blong kasem help ya.\"\n20, 21. ?Ol elda oli mekem wanem we i sem mak long man blong lukaot long sipsip long parabol blong Jisas? Yu talem wan eksampol. (Yu luk pej ya tu, \"Hem i Visitim Defdefren Brata Evri Wik.\")\n20 Seken samting se, ogenaesesen i trenem ol elda blong oli givhan long olgeta we oli no moa joen long kongregesen. (Hib. 12:12) ?From wanem ol elda oli mas givhan long olgeta? ?Mo oli mas mekem olsem wanem? Yumi faenem ansa blong tufala kwestin ya long parabol blong man we i lusum sipsip blong hem. (Ridim Luk 15:4-7.) Man long parabol ya i luk se wan sipsip blong hem i lus, nao hem i lukaotem sipsip ya gogo hem i faenem. Hem i mekem olsem se sipsip ya nomo we hem i gat. Ol elda oli mekem sem mak. Mo tu, man long parabol i laekem tumas sipsip blong hem we i lus. Ol elda oli gat sem tingting long olgeta we oli no moa joen long kongregesen. Oli no ting se i westem taem blong givhan long olgeta. Man long parabol i 'lukaot sipsip ya gogo i faenem.' Long sem fasin, ol elda oli faenem olgeta we oli no moa joen long kongregesen, mo oli givhan long olgeta.\n21 Taem man long parabol i faenem sipsip blong hem, ?hem i mekem wanem? Hem i leftemap, i 'putum long solda blong hem, mo i karem' i gobak long ol narafala sipsip. Long sem fasin, ol gudfala toktok we elda i talem blong soemaot se hem i wari long ol brata we oli no moa joen long kongregesen, i save pulum olgeta blong oli kambak. Samting ya i hapen long Victor, wan brata long Afrika we i no moa joen long kongregesen. Hem i talem se: \"Long ol eit yia we mi mi no moa joen long kongregesen, ol elda oli traehad blong givhan long mi.\" ?Wanem i pulum Victor blong i kambak long kongregesen? Hem i talem se: \"Wan dei, wan elda we nem blong hem John, i kam luk mi. Mitufala i bin stap long sem Skul Blong Paenia. Ale hem i soem sam foto long mi we hem i bin tekem long skul ya. Mi harem gud tumas blong tingting bak long taem ya, mo mi wantem kasem sem glad bakegen olsem we mi gat taem mi mekem wok blong Jehova.\" I no longtaem afta, Victor i joen bakegen long kongregesen. Naoia, hem i mekem wok blong paenia bakegen. Tru ya, yumi glad tumas long ol elda we oli soemaot se oli kea.—2 Kor. 1:24. *\nKongregesen i Joen Gud\n22. ?From wanem stret fasin mo pis i mekem kongregesen i joen gud? (Yu luk tu, \"Mitufala i Sapraes.\")\n22 Yumi tokbaot finis profet tok we i talemaot se pis mo stret fasin blong ol man blong God bambae i kam bigwan. (Aes. 60:17) Tufala fasin ya i mekem kongregesen i joen gud. ?From wanem? From we \"i gat wan Jehova nomo,\" mo stret fasin blong hem i no save jenis. (Dut. 6:4, NW) Ol stret rul blong hem oli sem mak long olgeta kongregesen, nomata se oli stap long wanem kantri. Hem i gat wan tingting nomo long ol samting we i stret mo ol samting we i no stret, mo olgeta kongregesen oli stap folem tingting ya. (1 Kor. 14:33) Taswe, kongregesen i gohed gud taem i folem ol stret fasin blong God. King blong yumi i wantem tu se i gat pis long kongregesen, mo yumi \"man blong mekem pis.\" (Mat. 5:9) Taswe, yumi mas \"strong blong folem ol fasin we i save mekem pis.\" Sipos yumi gat problem wetem narafala, yumi nao yumi tekem fas step blong stretem problem ya. (Rom 14:19) Long rod ya, yumi mekem se kongregesen i gat pis mo evriwan oli joen gud.—Aes. 60:18.\n23. ?Ol man blong Jehova tede oli glad long wanem samting?\n23 Wajtaoa blong Novemba 1895 we i talem se bambae i gat ol elda long evri kongregesen, i talemaot samting we ol brata blong lidim ogenaesesen oli wantem tu. ?Wanem samting? Oli wantem se jenis ya bambae i mekem we 'kwiktaem nomo ol man blong God oli gat wan tingting.' Tede, yumi glad blong luk se ol jenis long fasin blong lukaot long kongregesen, oli givhan long ol man blong Jehova blong oli joen gud blong mekem wosip. (Sam 99:4) From samting ya, ol man blong Jehova long olgeta ples blong wol oli gat \"sem tingting\" mo oli \"mekem sem fasin.\" Oli \"wok olsem wan tim nomo\" blong \"God ya we i stamba blong pis.\"—2 Kor. 12:18; ridim Filipae 1:27.\n^ par. 11 Buk ya Aid to Bible Understanding (Kasem Save Long Baebol), i tokbaot ol samting we oli faenemaot taem oli mekem dip stadi ya.\n^ par. 11 Filipae 1:1, NW: \"Mi Pol, wetem Timoti, mitufala i man blong wok blong Jisas Kraes, mitufala i talem halo long yufala ol tabu man long Filipae we yufala i joen long Jisas Kraes. Mo mitufala i talem halo tu long yufala ol man blong lukaot long kongregesen mo ol man blong givhan.\"\n^ par. 21 Yu luk Wajtaoa blong 15 Jenuware 2013, pej 27 kasem 31, \"Ol Elda Oli Wok Wetem Yumi Blong Mekem Yumi Glad.\"","id":"<urn:uuid:e4278ecb-e6ea-4668-a877-424ce19b3f44>","dump":"CC-MAIN-2021-49","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-buk\/gods-kingdom\/ol-gudfala-fasin\/ogenaesesen\/","date":"2021-12-01T21:23:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-49\/segments\/1637964360951.9\/warc\/CC-MAIN-20211201203843-20211201233843-00541.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":4672,"character_repetition_ratio":0.086,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.258,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14502.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Author: Ron Graham\nWanem Pita i bin Prij\n—long ol Wok japta 2\nLong lesen ya, bambae yumi traem blong haremsave moa long wanem Pita i bin prij long dei blong Pentekos. Tok blong Pita ya, i impoten tumas from we i telemaot stamba blong wanem yumi everiwan i mas bilif mo obei.\nWok 2:14-41\n14 Nao Pita i stanap wetem ol narafala leven aposol, i singaot bigwan, i talem long ol man se, \"!Ol fren! Yufala ol laen blong Isrel, mo yufala ol narafala man tu we i stap long Jerusalem. Yufala i lesin gud long mi, nao bambae mi talemaot mining blong samting ya long yufala.\n15 Ol man ya oli no drong, olsem we yufala i stap talem. Hemia naen klok moning nomo.\n16 Samting ya we yufala i luk, hem i sem samting we Profet Joel i tokbaot bifo, we i talem se,\n17 'God i talem se, 'Long taem ya we Lasdei blong wol i kam klosap, mi bambae mi givim Spirit blong mi long olgeta man, we bambae olgeta evriwan oli kasem fulpaoa blong hem. Ol pikinini blong yufala, ol boe mo ol gel, bambae oli save talemaot ol tok we mi bambae mi givim long olgeta. Ol yang man blong yufala, bambae oli save luk ol vison we mi bambae mi soemaot long olgeta. Mo ol olfala blong yufala, bambae oli save drim long ol drim.\n18 Nating we ol boe mo ol gel blong wok nomo, be long taem ya, mi bambae mi givim Spirit blong mi long olgeta, we bambae oli kasem fulpaoa blong hem, nao bambae oli save talemaot ol tok we mi bambae mi givim long olgeta.\n19 Mi bambae mi mekem ol samting blong sapraes long skae, mo bambae mi mekem ol saen blong paoa blong mi long wol ya tu. Bambae i gat blad mo faea mo bigfala smok.\n20 Fastaem, san bambae i kam tudak, mo mun bambae i kam red olsem blad. Nao biaen, Dei ya blong mi we mi mi Hae God*, bambae i kamtru. Hemia i wan bigfala dei we i gud tumas.\n21 Nao long taem ya, olgeta man we oli singaot mi long nem blong mi, mi bambae mi sevem olgeta.'\n22 Olgeta laen blong Isrel. Yufala i lesin long ol tok ya. Man Nasaret ya Jisas, God i soemaot i klia long yufala we hem nomo i sanem hem i kam, mo i givim paoa long hem blong i wokem ol merikel, mo ol saen, mo ol samting blong sapraes, long fes blong yufala, mo yufala i savegud samting ya.\n23 Taem God i putum man ya long han blong yufala, hem i mekem samting ya folem plan blong hem nomo. Mo yufala i kilim hem i ded, long fasin ya we yufala i putum hem long han blong ol man nogud, we oli nilim hem long kros.\n24 Be God i tekemaot hem long paoa blong ded, i mekem hem i laef bakegen, from we God i gat olgeta paoa, nao ded i no naf blong holemtaet Jisas.\n25 Hemia i olsem tok we Deved i talem bifo we i tokbaot hem, i talem se,\n'Oltaem mi mi luk we Hae God i stap wetem mi, i stap klosap long mi, nao i no gat wan samting we bambae i save mekem mi mi seksek.\n26 Nao from samting ya, mi mi glad tumas, mo mi talem tangkiu long yu. Mi mi man, be tingting blong mi i stap strong long yu,\n27 from we yu no save livim mi mi stap long Hom* blong ol Dedman. Mo yu no save letem bodi blong mi i roten blong i sting, from we mi mi Tabu Man blong wok blong yu.\n28 Yu yu soemaot ol rod long mi finis we i blong go kasem laef, mo bambae yu save mekem mi mi glad tumas, from we yu bambae yu stap wetem mi.'\n29 Ol brata. Mi mi wantem talemaot i klia long yufala. Olfala ya blong yumi King Deved bifo, hem i ded finis, mo beregraon blong hem i stap long ples blong yumi, i kam kasem tede.\n30 Hem i wan profet, mo hem i save we God i mekem wan strong promes long hem, we bambae wan man we bambae i kamaot biaen long hem i mas kam king bakegen, olsem hem.\n31 King Deved i luksave samting ya we God bambae i mekem i kamtru long fiuja, nao hem i tok. Taem hem i talem se, 'God i no livim hem i stap long Hom blong ol Dedman, bodi blong hem i no roten blong i sting,' hem i stap tokbaot Mesaea ya, we i laef bakegen.\n32 God i mekem Jisas i laef bakegen finis, mo mifala evriwan ya i stap talemaot samting ya.\n33 God ya i Papa blong hem, mo hem i leftemap hem i go antap, blong i stap long raet saed blong hem, mo hem i givim Tabu Spirit long hem olsem we hem i promes long hem bifo. Mo ol samting ya we yufala i stap luk, mo we yufala i stap harem, oli wok blong Tabu Spirit ya we Jisas i givim long mifala.\n34 King Deved i no go antap long heven, be hem nomo i talem tok ya se,\n'King. Yu yu Masta blong mi. Hae God i talem long yu se, 'King. Yu sidaon long raet saed blong mi, yu wet.\n35 Bambae mi mekem ol enemi blong yu oli stap aninit long paoa blong yu, oli slef blong yu.' '\n36 From samting ya, yumi ol laen blong Isrel evriwan, yumi mas savegud se Jisas ya we yufala i nilim hem long kros, hem nao God i mekem hem i Masta blong yumi, mo i Mesaea tu.\"\n37 Taem ol man oli harem tok ya, oli harem we i stikimgud olgeta. Nao oli askem long Pita mo ol narafala aposol se, \"Ol brata. ?Bambae mifala i mekem olsem wanem?\"\n38 Nao Pita i talem long olgeta se, \"Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, mo yufala evriwan i mas baptaes long nem blong Jisas Kraes, blong bambae God i tekemaot ol sin blong yufala. Nao bambae God i givim Tabu Spirit ya long yufala,\n39 from we promes blong God i stap long yufala, mo long ol pikinini blong yufala, mo long olgeta tu we oli stap longwe yet. Promes ya i stap long olgeta ya we Hae God ya we i God blong yumi, i stap singaot olgeta.\"\n40 Nao Pita i stap talemaot plante tok bakegen long olgeta, mo i talemstrong long olgeta se, \"Yufala i mas kamaot long ol rabis man ya, blong yufala i no kasem panis wetem olgeta.\"\n41 Nao olgeta we oli bilif long tok blong hem, oli baptaes. Mo long dei ya, samwe long tri taosen man oli joen long grup blong olgeta.\n❖ Bislama Revised Bible © Bible Society of the South Pacific, 2012. www.bible.org.fj\n1 pruf\nblong Mekem Sua\nPita i talem tufala samting we i pruf blong mekem evri man oli stap sua we stori blong Jisas i rili tru.\n1. Tok blong ol Profet\nLong vas 16 go kasem 21, Pita i telemaot wanem profet Joel i bin raetim longtaem i pas finis. Nao Joel hemi i bin haremsave wanem bae i hapen long fiuja. Naoia, toktok blong Joel i kamtru finis. Hemia pruf blong wanem Pita i bin prijim long Jerusalem long dei blong Pentekos.\nMo tu, long vas 25 kasem 28, Pita i tokbaot King Deved from hem i wan narafala profet, mo hem tu bifo bifo i bin tokbaot Jisas i ded, be afta i laef bakegen mo i go antap long Heven blong stap wetem Papa blong hem.\nNao long Baebol, i gat plante pasis we ol profet oli tokbaot wanem Jisas bae i mekem, fastaem hem i kam long wol ya, blong sevem ol man. Naoia, evri samting wanem ol profet oli talem finis, tok blong olgeta i bin kamtru. Bakegen, i no gat wan samting nating long toktok blong ol profet long Baebol, we tok ya i no kamtru.\nHemia pruf namba wan we Pita i givim yumi, se toktok blong ol profet from tok i kamtru. Hemia nao, Pita i gat namba tu pruf, se merekel we Jisas i wokem finis.\n2. ol Merekel blong Jisas\nLong vas 22, Pita i talem se, \"Man Nasaret ya Jisas, God i soemaot i klia long yufala we hem nomo i sanem hem i kam, mo i givim paoa long hem blong i wokem ol merikel, mo ol saen, mo ol samting blong sapraes, long fes blong yufala, mo yufala i savegud samting ya.\"\n2 prij\nblong Telemaot Trutok\nNao Pita i talem tufala samting we i stap long stamba blong gudnius blong Jisas Kraes.\n1. Jisas i Ded long Kros\nLong vas 23, Pita i talem ol man blong Jerusalem se, \"Yufala i kilim hem i ded\", mo \"yufala i putum Jisas long han blong ol man nogud, we oli nilim hem long kros\".\nLong vas 36, Pita i talem bakegen se, \"Yumi mas savegud se Jisas ya, we yufala i nilim hem long kros, hem nao God i mekem hem i Masta blong yumi, mo i Mesaea tu\".\n2. Jisas i laef bakegen\nLong vas 24, Pita i talem narafala sampting long guidnuis, se \"God i tekemaot hem long paoa blong ded, i mekem hem i laef bakegen, from we God i gat olgeta paoa, nao ded i no naf blong holemtaet Jisas\".\nLong vas 27, Kraes i tok, nao toktok ya Devid i raetem finis, se, \"God yu no save livim mi mi stap long Hom blong ol Dedman. Mo yu no save letem bodi blong mi i roten blong i sting, from we mi mi Tabu Man blong wok blong yu.\"\n3 problem\nblong Haremsave Trutok\nPeter i bin prijim gudgudfala samting, be sam long ol man long Jerusalem, oli no harem hem nating. Oli no lisengud long hem. Naoia, ?From wanem, sora i fas?\n1. Tingting i stap Agensem Trutok\nLong Wok japta 2, vas 13, i talem se, \"Be sam man oli stap laf long olgeta ya we Tabu Spirit i kam finis long olgeta, oli talem se, 'Ah, ol man ya oli drong ya.'\"\nTingting ya, i nogud from i blokem stret tingting blong olgeta. Pita i talem ol gudgudfala samting we i tru we i tru. Be sam man oli no lisengud nating long hem from oli stap enemi blong trutok ya. Mo oli stap badfren blong Pita mo ol narafala aposol.\n2. Tingting i stap Aftarem Samting blong Sapraes Nomo\nLong Dei blong Pentekos i gat wan bigbigfala merekel i hapen finis. (Wok 2:1-4).\n1 Long Dei blong Pentekos, we hemia wan lafet blong ol laen* blong Isrel, olgeta ya we oli bilif long Jisas oli stap wanples.\n2 Nao wantaem nomo, i gat wan noes i kamaot long skae, we i olsem wan bigfala win i blu, nao noes ya i kavremap olgeta ples long haos ya we oli stap sidaon insaed long hem.\n3 Nao olgeta ya oli luk wan samting we i olsem faea i laet. Faea ya i seraot, nao laet blong hem i kam kasem evri man.\n4 Mo olgeta evriwan, Tabu Spirit i kam fulap long olgeta, nao oli stat toktok long ol lanwis blong ol narafala man, olsem we Spirit ya i givim paoa long olgeta blong oli save toktok olsem.\nAle, long vas 6, i talem se, \"Nao taem olgeta oli harem noes ya, plante man oli kam long ples ya. Mo olgeta evriwan oli sapraes tumas...\" Plante man oli lukluk long merekel be oli no tingabaot toktok blong ol aposol.\nOl ae blong olgeta, oli lukum faea, be oli no save mining blong faea, se Tabu Spirit i kamdaon long olgeta. Ol ia blong olgeta, oli harem noes, be oli no save mining blong noes, se Tabu Spirit i sanem trutok blong God long olgeta.\nI gat tufala kaen blong pipol we oli bin stap long Jerusalem long dei ya.\n- Pipol blong fas kaen, oli stap waes tumas, mo oli stap lavem God mo trutok blong hem tu.\n- Pipol blong seken kaen, oli gat hed blong nawita, mo hat we i hom blong Setan. Taswe oli bin tok olsem, 'Ah, ol man ya oli drong ya.'\n4 prapa rod\nblong Obei long Jisas\nNao long vas 37 mo 38, taem we Pita i bin prijim gudnius long Jerusalem, i gat plante man we oli waes mo oli lisen long hem. Mo oli askem Pita, mo ol narafala aposol, wan kwestin we i bitim everi narafala kwestin, i impoten tumas. Oli askem se, \"?Ol brata, bae mifala i mekem olsem wanem?\" Nao Pita i talem tufala samting long olgeta.\nNao Pita i talem long olgeta se, \"Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, mo yufala evriwan i mas baptaes long nem blong Jisas Kraes, blong bambae God i tekemaot ol sin blong yufala. Nao bambae God i givim Tabu Spirit ya long yufala, from we promes blong God i stap...\"\n1. Tanem Tingting\nMan we i gat ol sin blong hem, i mas tanem tingting blong hem. Hemia nao, i mas harem sori from ol fasin nogud we i mekem, mo i mas wantem folem stret fasin nomo.\n2. Baptaes blong God i Tekemaot ol Sin\nVas 41 i talem se, \"Nao olgeta we oli bilif long tok blong Pita, oli baptaes. Mo long dei ya, samwe long tri taosen man oli joen long grup blong olgeta.\"\n?Wanem fasin blong baptaes ya? Yu luk long ol Wok japta 8, vas 26 go kasem vas 40. Stori ya, i soemaot fasin blong baptaes. Long vas 18 mo 19, Man we i bilif long Jisas, mo Filip, tufala i godaon long wota, mo Filip i baptaesem hem. Nao tufala i kamaot long wota bakegen. Baptaes ya i olsem we Pita i berem man i go anda wota (Rom 6:4).\n5 presen\nwe God i Givim long Yumi\nPita i bin givim tufala promes blong ol man we oli bilif mo obei long Jisas. Tufala promes ya i gud we i gud. Yumi save kasem tufala promes ya tu.\nLong Wok 2:39, Pita i talem se, \"Promes blong God i stap long yufala, mo long ol pikinini blong yufala, mo long olgeta tu we oli stap longwe yet. Promes ya i stap long olgeta ya we Hae God ya we i God blong yumi, i stap singaot olgeta.\"\n1. God i Forgif, i Tekemaot ol Sin blong Olgeta\nPita i bin talem olgeta se oli mas obei blong bambae God i tekemaot ol sin blong yufala.\n2. God i Givim Tabu Spirit long Olgeta\nPita i bin mekem wan narafala promise se, Bambae God i givim Tabu Spirit ya long yufala,.\nTufala presen ya i min se yu save kasem laef long Heven wetem Jisas, hemia laef we i no save finis. Taswe Baebol i kolem tok ya \"gudnuis blong Kraes.\"","id":"<urn:uuid:07cd524d-192a-4f72-abea-123304a8af63>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.simplybible.com\/xbis17-wanem-pita-i-bin-prij-long-wok2.htm","date":"2022-01-20T17:28:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320302355.97\/warc\/CC-MAIN-20220120160411-20220120190411-00587.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":2877,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.169,"special_characters_ratio":0.248,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14623.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"36 \"Bejalehel bambae i wok wetem Oholiab mo evri man we oli gat gudhan blong wokem samting, we Jehova i givim waes long olgeta mo i mekem oli kasemsave samting, nao oli save mekem evri samting blong tabenakel,* stret olsem we Jehova i talem.\"+ 2 Nao Moses i singaot Bejalehel mo Oholiab i kam, wetem evri man we oli gat gudhan blong wokem samting, we Jehova i givim waes long olgeta,+ mo we hat blong olgeta i pusum olgeta blong volontia blong mekem wok ya.+ 3 Nao oli tekemaot long Moses, evri kontribusen+ we ol laen blong Isrel oli givim blong mekem ol tabu wok. Be evri moning ol man oli gohed yet blong givim ol ofring we olgeta nomo oli wantem givim. 4 Afta we tabu wok ya i stat, evri man we oli gat gudhan blong wokem samting oli stap kam, wan afta long narawan, 5 mo oli talem long Moses se: \"Ol man oli stap givim plante samting tumas i bitim wanem we yumi nidim blong mekem wok ya we Jehova i talem.\" 6 Ale Moses i talem se bambae oli talemaot long olgeta man long kamp se: \"Ol man mo ol woman, yufala i no moa karem ol samting i kam blong tabu kontribusen.\" Nao ol man oli no moa givim ol samting ya. 7 Ol samting we oli givim i naf blong finisim evri wok ya, mo i bitim wanem we oli nidim. 8 Ale evri man we oli gat gudhan blong wok,+ oli wokem ten kaliko blong tabenakel,+ ol kaliko ya oli wokem long gudfala tred ya linen we oli wivim tugeta, blu tred, pepol wul, mo tred we i laet red. Hem* i mekem se oli somap ol pija blong jerubim long ol kaliko ya.+ 9 Longfala blong ol kaliko ya wanwan i 28 kiubit,* mo bigfala blong olgeta i 4 kiubit. Evri kaliko ya, saes blong olgeta i sem mak. 10 Biaen hem i tekem faef long ol kaliko ya mo i joenem olgeta blong i kam wan bigfala pis kaliko, mo hem i mekem i sem mak long ol narafala faef kaliko. 11 Mo biaen hem i wokem ol hol long blu tred mo hem i putum long ples we tufala bigfala kaliko ya i joen long hem. 12 Hem i putum 50 hol long wan en blong bigfala kaliko ya, mo 50 hol long en blong narafala bigfala kaliko, long ples we tufala i joen. 13 Mo hem i wokem 50 huk long gol mo i yusum blong joenem ol kaliko ya, blong oli kam wan tabenakel. 14 Mo hem i wokem 11 kaliko+ long hea blong nani, blong kavremap tabenakel ya. 15 Ol kaliko ya wanwan, longfala blong olgeta i 30 kiubit mo bigfala blong olgeta i 4 kiubit. Ol 11 kaliko ya, saes blong olgeta i sem mak. 16 Biaen hem i joenem faef long ol kaliko ya wanples blong oli kam wan bigfala kaliko, mo i mekem i sem mak long narafala sikis kaliko ya. 17 Biaen hem i mekem 50 hol long en blong bigfala kaliko ya, mo 50 hol long en blong narafala bigfala kaliko, long ples we oli joen. 18 Biaen hem i wokem 50 huk long kopa, mo i putum ol huk ya i go long ol hol ya blong joenem ol kaliko ya oli kam wan. 19 Mo hem i wokem tu bigfala kaliko blong kavremap tabenakel ya. Wan hem i wokem long skin blong man sipsip mo i pentem i red, mo narawan we bambae i stap antap long hem, hem i wokem long skin blong animol ya sil.+ 20 Biaen hem i wokem ol frem blong tabenakel ya long wud blong akasia+ we ol frem ya oli stanap stret.+ 21 Ol frem ya wanwan, hae blong olgeta i ten kiubit mo bigfala blong olgeta i wan mo haf kiubit. 22 Ol frem ya wanwan oli gat tu leg* we i sem mak. Hemia nao olsem wanem hem i mekem olgeta frem blong tabenakel ya. 23 Hem i wokem 20 frem blong tabenakel long saed we i fesem saot. 24 Biaen, aninit long ol 20 frem ya, hem i wokem long silva, 40 stamba ples blong putum ol leg blong ol frem ya. Mo aninit long wan frem i gat tu stamba ples blong pusum tufala leg blong frem ya i go long hem, mo hem i mekem i sem mak long ol narafala frem.+ 25 Mo long saed i go long not, hem i wokem 20 frem blong tabenakel ya, 26 wetem 40 stamba ples blong putum ol leg blong frem ya, long silva. Mo aninit long wan frem i gat tu stamba ples blong pusum tufala leg blong frem ya i go long hem, mo hem i mekem i sem mak long ol narafala frem. 27 Mo long bak blong tabenakel ya, hem i wokem sikis frem blong hem long saed i go long wes.+ 28 Mo hem i wokem tu frem we oli olsem tufala pos long kona blong hem biaen. 29 Stat long stamba blong hem go kasem long faswan ring i gat tu frem, be long top blong hem, tufala frem ya i joen i kam wan. Hemia nao samting we hem i mekem long tufala pos long kona. 30 Long fasin ya, oli wokem eit frem mo 16 stamba ples long silva, blong putum ol leg blong ol frem ya. Mo aninit long wan frem i gat tu stamba ples blong pusum tufala leg blong frem ya i go long hem. 31 Biaen hem i wokem ol stik long wud blong akasia. Faef long olgeta oli holemtaet ol frem long wansaed blong tabenakel ya,+ 32 mo faef oli holemtaet ol frem long narasaed blong tabenakel, mo faef oli holemtaet ol frem blong tabenakel biaen, long saed i go long wes. 33 Mo hem i wokem wan stik nomo we i pas long medel blong ol frem, i stat long wan en i go kasem narafala en. 34 Biaen hem i blokem ol frem ya long gol, mo i wokem ol ring long gol blong pusum ol stik ya i go long hem, mo hem i blokem ol stik ya long gol.+ 35 Biaen hem i wokem wan bigfala kaliko+ long blu tred, pepol wul, tred we i laet red, mo gudfala tred ya linen. Mo hem i mekem we oli somap ol pija+ blong jerubim+ long hem. 36 Biaen hem i wokem fo bigfala pos long wud blong akasia, mo hem i blokem long gol, mo hem i wokem fo stamba ples blong olgeta long silva, mo ol huk long gol. 37 Mo hem i wokem wan skrin blong doa blong tabenakel ya. Skrin ya, hem i wokem long blu tred, pepol wul, tred we i laet red, mo gudfala tred ya linen we oli wivim tugeta.+ 38 Mo hem i wokem faef bigfala pos mo ol huk blong olgeta. Hem i blokem top blong ol bigfala pos ya mo ol joen blong* olgeta long gol, be ol faef stamba ples blong ol bigfala pos ya, hem i wokem long kopa.\nOl futnot\n^ I klia se hemia Bajalehel.\n^ NT: \"pos we i stanap stret.\"\n^ NT: \"ol ring, ol rop\" blong fasem.","id":"<urn:uuid:bc40fc2f-553d-4f31-a70f-32db28f55838>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/eksodas\/36\/","date":"2022-01-17T17:09:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320300574.19\/warc\/CC-MAIN-20220117151834-20220117181834-00097.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":1460,"character_repetition_ratio":0.101,"word_repetition_ratio":0.143,"special_characters_ratio":0.253,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14824.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"53 percent i tekem seken COVID stik\nAraon 53 percent blong ful populasen blong Vanuatu i tekem seken stik blong COVID-19.\nBeis long data blong Ministry blong Health, 73 percent i tekem wan stik blong meresin.\nI kat 215,211 dos blong COVID-19 vaccine oli stikim finis ol pipol long hem raon long Vanuatu.\nLong Shefa Provins, we i gat wan total population blong 57,103, araon 80 percent i fuli vaccinated, 94 percent i tekem at least one dos mo 9 percent i tekem finis booster dos.\nLong Port Vila, total population blong 31,095, 82 percent i tekem tugeta stik, 97 percent i tekem nomo one stik mo 11 percent i tekem boosta dose.\nSanma we i gat wan total population blong 28,497, percentage blong ol pipol we i fuli vaccinate hemi 79 percent, 92 percent i tekem wan dos nomo.\nTafea i kat 20,198 populasen, almost 40 percent i fuli vaccinate mo 48 percent i tekem fes stik.\nLong Malampa provins, total taget populasen 17,768 pipol, 47 percent i tekem seken stik mo 80 percent i tekem one stik nomo.\nPenama provins wetem total population blong 16,659 pipol, 45 percent i tekem two stik mo 52 percent i tekem nomo one stik.\nLong Torba population we hemi 6,198 pipol, 73 percent i tekem seken stik mo 81 percent i tekem one dose nomo.Ol fika, Ministry blong Helt i rilisim long wik ia.\nBosta dos i no rolaot yet long ol nara provins yet.","id":"<urn:uuid:bff276a5-a0ee-4abf-b95b-489fdd0bce4d>","dump":"CC-MAIN-2022-21","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/53-percent-i-tekem-seken-covid-stik\/","date":"2022-05-18T05:41:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-21\/segments\/1652662521152.22\/warc\/CC-MAIN-20220518052503-20220518082503-00439.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9916759133,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9916759133338928}","num_words":322,"character_repetition_ratio":0.165,"word_repetition_ratio":0.051,"special_characters_ratio":0.271,"stopwords_ratio":0.028,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.991,"perplexity_score":14737.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Daonlodem ol sing mo serem long ol fren blong yu.\nDaonlodem ol sing wanwanBe Vio Tai Novo Laka Jesu Tumbo Kanamo Vamelu Bo Karamamo Jo Bio So Kei Nai Jidom Keje Kari Ka Pano Kojog Iliano Na Jesei Marambo Memendu Nai Telisu Ga Tomu Tai Aju Niaf Jerlo Vokar Jumaku\nDaonlodem olgeta sing wantaemtok ia.","id":"<urn:uuid:af6f8183-26d8-4209-822b-634090885a8c>","dump":"CC-MAIN-2023-40","url":"https:\/\/trutokmedia.com\/lisin\/miusik\/burumba-kwaea\/","date":"2023-10-03T19:49:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-40\/segments\/1695233511220.71\/warc\/CC-MAIN-20231003192425-20231003222425-00895.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5874313116,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5874313116073608, \"tpi_Latn_score\": 0.05299137532711029, \"rej_Latn_score\": 0.03809143602848053, \"tcs_Latn_score\": 0.031241782009601593, \"whg_Latn_score\": 0.02286168560385704, \"pis_Latn_score\": 0.019098620861768723, \"pcm_Latn_score\": 0.017084822058677673, \"kbm_Latn_score\": 0.01326407864689827, \"lcm_Latn_score\": 0.012639929540455341, \"min_Latn_score\": 0.011200007051229477, \"nvm_Latn_score\": 0.010623225942254066}","num_words":103,"character_repetition_ratio":0.079,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.116,"perplexity_score":15762.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"MATIU 10:40\n40 Mo Jisas i talem se, \"Man we i tekem yufala i go insaed long haos blong hem, i olsem we hem i tekem mi mi go insaed. Mo man we i tekem mi mi go insaed long haos blong hem, i olsem we hem i tekem Papa blong mi tu we i sanem mi mi kam.\nGet the App!\nDownload the FREE Bible.is app for your iPhone, iPad, or Android device.View in the\nApp Store","id":"<urn:uuid:319dc45c-d748-43b0-a6d5-b1013ed543e4>","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Matt\/10\/40","date":"2013-06-19T10:53:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368708690512\/warc\/CC-MAIN-20130516125130-00070-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9997810721,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.99978107213974}","num_words":98,"character_repetition_ratio":0.098,"word_repetition_ratio":0.067,"special_characters_ratio":0.268,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12786.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Drought\nDemonstrate ways in which communities are vulnerable to hazards and\nObjectives\nLes îles du Vanuatu sont exposées à des conditions d'extrême sécheresse ou de pluies intenses en raison des perturbations créées par El Niño et La Niña.\nOl aelan blong Vanuatu oli save experiensem ol taem we i drae from El Niño moa wetwet tumas from La Niña. Ol taem olsem, wetem ol kaen weta olsem saeklon i save spoilem wota, kakai, infrastrakja (olsem haos mo rod), laef mo helt blong ol man. Be gudfala infomesen, woning wetem klaemet fokast i save helpem yumi blong save mo mekem ol man i redi from ol had taem we oli stap kam yet.\nThe visual guide has 16 colourful illustrated pictures showing the water cycle, Pacific and global\nAn animation and toolkit which raises awareness of the science and impacts of El Niño and La Niña and encourages Pacific Islanders to take early action in preparing for these extreme events. The film stars a comical and highly resilient crab and follows her escapades across the Pacific.","id":"<urn:uuid:a56f201a-f8f2-4303-b78b-f12a683caa4d>","dump":"CC-MAIN-2018-26","url":"http:\/\/pacificclimatechange.net\/topics\/drought","date":"2018-06-21T23:46:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-26\/segments\/1529267864303.32\/warc\/CC-MAIN-20180621231116-20180622011116-00119.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6294603348,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.629460334777832, \"eng_Latn_score\": 0.19732405245304108, \"pis_Latn_score\": 0.047094132751226425, \"vie_Latn_score\": 0.012873407453298569}","num_words":277,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.6,"perplexity_score":18546.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Chief Abela Tarboa, hemi kam wan popula chief blong aelan blong Epi tede from we hem wan nomo, hemi kat 5 woman. Ino kat wan moa chief blong aelan ia we hemi olsem hem. Gavman website, hemi bin kat janis blong mitim hem long namba 31 oktoba long Saut West Epi blong hemi save serem storian blong hem. Long taem ia ova long 10 pipol, oli bin raonem hem finis blong tekem foto blong hem mo rikodem storian blong hem wetem mobaelfon blong olgeta. Chief Abela i talem se bubu blong hem, hemi bin 5 woman tu. Hemi talem se long 1979, hemi maretem fes woman blong hem. Long 1989, hemi karem seken wan mo long 2000, hemi maretem nambatri woman blong hem. Hemi talem se ikat nara 2 we tufala istap long difren aelan be samtaem nomo tufala igo long Epi. Chief Abela i talem se olgeta 3 we hemi laef wetem olgeta oltaem long Epi, oli hapi evriwan mo hemi lukautem gud olgeta. Hemi talem se mekem sua se evri woman blong hem ia, oli no trabol long ol samting olsem kakae long karen. Hemi talem se hemi kat bigfala mama blong karem mo taem we man igo long vilej blong hem, hemi no save trabol long kakae. Ol 5 woman blong hem ia, oli blong difren aelan. Hemi no karem wan blong Epi. Tede long Vanuatu, inomo kat plande man olsem chief Abela we hemi kat fulap woman. Chief, hemi no wan spesel man Epi nomo blong hemi save kat 5 woman be hemi joenem plande jioj tu. Hemi talem se naoia, hemi muslim. Pipol blong Epi i talem se chief Abela, hemi no wan man we hemi haitem storian blong hem. Hemi oltaem wan open man blong serem storian blong hem wetem ol pipol we oli wandem save.","id":"<urn:uuid:f5b27946-b7e6-4ca6-ac63-46aebbbb3e7e>","dump":"CC-MAIN-2018-34","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/407-epi-chief-abela-tarboa-ikat-5-woman","date":"2018-08-22T01:08:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-34\/segments\/1534221219242.93\/warc\/CC-MAIN-20180822010128-20180822030128-00697.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8778129816,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":11,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8778129816055298, \"pis_Latn_score\": 0.12219500541687012}","num_words":347,"character_repetition_ratio":0.105,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.228,"stopwords_ratio":0.032,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.721,"perplexity_score":15520.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ova long 80 ni-Vanuatu woman mo man bae oli graduate long APTC long Port Vila long Wednesdei 13 February.\nBae oli graduate wetem Australian qualification long 14 program, we hemi Applied Fashion, Carpentry, Commercial Cookery, Education sapot, Fabrication, Diesel Fitting, Fitting and Machining, Hospitality, Light Vehicle Mechanical Technology, Painting and Decorating, Tourism, Leadership and Management, Training and Assessmen, mo International Skill trening kos.\nHemi fes graduation blong APTC long tis yia, 2019.\nGraduation seremoni bae i tekem ples long VIT Hospitality tourism trening senta long Wednesdei aftenun.","id":"<urn:uuid:4a6ad04a-a4d6-40c7-8751-9169bf9e49ea>","dump":"CC-MAIN-2019-18","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius\/3103-ova-80-ni-vanuatu-bae-oli-graduate-tedei-aptc","date":"2019-04-22T17:02:24Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-18\/segments\/1555578558125.45\/warc\/CC-MAIN-20190422155337-20190422181337-00147.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5224664211,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5224664211273193, \"pis_Latn_score\": 0.3500191569328308, \"eng_Latn_score\": 0.05064027011394501, \"tpi_Latn_score\": 0.012400712817907333}","num_words":161,"character_repetition_ratio":0.078,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.403,"perplexity_score":11416.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"tall long table related post tall long narrow table.\ntall long tables for sale,tall long console table,tall long table,tall thin long table,tall long bar table,black long side table,diy tall long skinny tables,tall long narrow console table,tall long narrow table,tall long skinny table,tall long table with stools.","id":"<urn:uuid:f368984f-5cea-4c6c-bf7c-e948b3f96c73>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"http:\/\/eiendomsmegler1.info\/tall-long-table\/tall-long-table-related-post-tall-long-narrow-table\/","date":"2019-07-18T11:39:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195525627.38\/warc\/CC-MAIN-20190718104512-20190718130512-00468.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5614362955,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5614362955093384, \"eng_Latn_score\": 0.23701933026313782, \"pis_Latn_score\": 0.13176989555358887, \"tpi_Latn_score\": 0.023722177371382713}","num_words":88,"character_repetition_ratio":0.255,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.561,"perplexity_score":10685.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"●○○PRIJ\nKwestin: ?Olsem wanem yumi save se ol trabol blong yumi oli no ol panis we i kam long God?\nVas: Jem 1:13\nNekis Taem: ?From wanem yumi safa?\n○●○FAS VISIT\nKwestin: ?From wanem yumi safa?\nVas: 1Jo 5:19\nNekis Taem: ?God i harem olsem wanem taem hem i luk we yumi safa?\n○○●SEKEN VISIT\nKwestin: ?God i harem olsem wanem taem hem i luk we yumi safa?\nVas: Eks 3:7\nNekis Taem: ?God bambae i mekem wanem blong finisim fasin safa?","id":"<urn:uuid:e1caab3d-ac37-4e85-b19d-e33223f273c7>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/jw-buk-blong-miting\/oktoba-2018-mwb\/ol-fastok\/","date":"2020-02-19T14:00:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875144150.61\/warc\/CC-MAIN-20200219122958-20200219152958-00515.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999886751,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999886751174927}","num_words":107,"character_repetition_ratio":0.129,"word_repetition_ratio":0.102,"special_characters_ratio":0.274,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12796.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Hae God i fas-wan we hem i la-vem man,\nI soe-maot rod blong lav.\nEk-sam-pol blong hem i ti-jim gud yu-mi.\nYu-mi fo-lem fa-sin blong hem.\nYes, God i sa-nem stret Boe blong hem Ji-sas,\nI kam long wol ya blong pe-maot ol sin-man.\nTru, he-mia nao lav, we i big-wan tu-mas.\nTru-fa-la lav, i fa-sin blong God.\n2. Fa-sin blong yu-mi blong la-vem ol bra-ta,\nHem i tru, strong mo tru.\nTas-we yu-mi mas giv-giv-han long yu-mi,\nOl ol-fa-la mo yang-fa-la.\nYu-mi stap soe-maot tru lav long Je-ho-va,\nTaem yu-mi la-vem ol bra-ta, ev-ri-wan.\nYu-mi fo-gi-vim ol smo-smol mas-tik tu.\nYes, yu-mi mas la-vem ol bra-ta.\n3. Yu-mi joen wan-ples, yu-mi kam wan fam-le,\nOl bra-ta mo sis-ta.\nHae God i sing-aot yu-mi, i ta-lem se:\n\"Yu kam, yu luk, tru-fa-la lav.\"\nYes, kam ha-rem-gud, yu-mi ol tru Kris-tin.\nSpi-rit blong Hae God, Bae-bol mo ol bra-ta\nI hal-pem yu-mi blong ting-baot ol-taem se:\nJe-ho-va God, hem i God blong lav.","id":"<urn:uuid:d5c31b86-0419-4ee3-a91c-1d174ed3a30d>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/105-god-i-soemaot-eksampol-blong-lav\/","date":"2020-02-17T08:19:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875141749.3\/warc\/CC-MAIN-20200217055517-20200217085517-00076.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999982119,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999982118606567}","num_words":247,"character_repetition_ratio":0.079,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.311,"stopwords_ratio":0.049,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":2892.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"long nose pliers long nose pliers set ebay.\nlong nose pliers long needle nose pliers for fishing.\nlong nose pliers harbor freight extra long needle nose pliers.\nlong nose pliers long nose pliers for fishing.\nlong nose pliers harbor freight long nose locking pliers.\nlong nose pliers extra long nose pliers set.\nlong nose pliers long nose pliers definition tool.\nlong nose pliers dewalt long nose pliers set.\nlong nose pliers long needle nose pliers amazon.\nlong nose pliers long nose pliers wiki.\nlong nose pliers long nose pliers definition wikipedia.\nlong nose pliers long nose pliers definition.\nlong nose pliers knipex long nose pliers set.\nlong nose pliers knipex long nose pliers amazon.\nlong nose pliers long nose pliers set.\nlong nose pliers long nose pliers define.\nlong nose pliers long nose pliers 8 price.\nlong nose pliers long nose locking pliers home depot.","id":"<urn:uuid:392379aa-cac5-4e57-a11a-6d7f24558f59>","dump":"CC-MAIN-2020-24","url":"http:\/\/giftstreet.co\/long-nose-pliers\/","date":"2020-05-29T03:42:24Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-24\/segments\/1590347401260.16\/warc\/CC-MAIN-20200529023731-20200529053731-00444.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8121051192,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.812105119228363, \"pis_Latn_score\": 0.08727357536554337, \"kha_Latn_score\": 0.045147333294153214, \"tpi_Latn_score\": 0.02042209543287754}","num_words":295,"character_repetition_ratio":0.443,"word_repetition_ratio":0.416,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.058,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.812,"perplexity_score":12141.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"19 Mo seken spesel ston+ i foldaon long Simeon, yes long ol famle long traeb blong Simeon.+ Mo graon we oli kasem i stap insaed long graon blong Juda.+ 2 Ol taon we oli holem i gat: Bereseba+ mo Seba, Molada,+ 3 Hajasual,+ Bahala, Ejem,+ 4 Eltolad,+ Betul, Homa, 5 Jiklag,+ Betmakabot, Hajasusa, 6 Betlebaot,+ mo Saruhen. I gat 13 taon evriwan wetem ol vilej raonabaot. 7 Mo Aen, Rimon, Eta, mo Asan.+ I gat fo taon evriwan wetem ol vilej raonabaot. 8 Mo tu oli holem olgeta vilej raonabaot long ol taon ya, go kasem Bahalat Behere we hemia Rama long saot. Hemia nao graon we ol famle long traeb blong Simeon oli kasem. 9 Ol laen blong Juda, graon blong olgeta i bigwan tumas, ale oli makemaot sam haf long graon blong olgeta, oli givim long ol laen blong Simeon. Taswe ol laen blong Simeon oli holem sam graon insaed long graon blong ol laen blong Juda.+ 10 Namba 3 spesel ston+ i foldaon long ol famle long laen blong Sebulun.+ Mo boda blong graon blong olgeta i go kasem Sarid. 11 Mo i go antap long Mareal long wes, mo i kasem Dabeset, mo i go kasem krik* long fored blong Jokneam. 12 Mo i stat long Sarid long is long ples we san i girap, i go kasem boda blong Kislotaboro, mo i stat long ples ya i go kasem Daberat+ mo i go antap i kasem Jafia. 13 Mo i stat long ples ya i go long is long ples we san i girap, i go kasem Gatefa+ mo i go kasem Itakajin, mo i stat long ples ya i go long Rimon mo i gohed kasem Nea. 14 Mo boda ya i goraon long ples ya, i go kasem Hanaton long not, mo i go finis long Vali Blong Iftahel, 15 mo Katat, Nahalal, Simron,+ Idala, mo Betlehem.+ I gat 12 taon evriwan wetem ol vilej raonabaot. 16 Hemia nao graon we ol famle long laen blong Sebulun oli kasem.+ Mo hemia nao ol taon mo ol vilej raonabaot. 17 Namba 4 spesel ston+ i foldaon long ol famle long laen blong Isakara.+ 18 Mo boda blong graon blong olgeta hemia Jisrehel,+ Kesulot, Sunem,+ 19 Hafaraem, Sihon, Anaharat, 20 Rabit, Kision, Ebej, 21 Remet, Enkanim,+ Enadaha, mo Betpajes. 22 Mo boda ya i go kasem Taboro,+ mo Sahajuma, mo Betsemes, mo i go finis long Jodan Reva. I gat 16 taon evriwan wetem ol vilej raonabaot. 23 Hemia nao graon mo ol taon wetem ol vilej raonabaot we ol famle long traeb blong Isakara+ oli kasem. 24 Namba 5 spesel ston+ i foldaon long ol famle long traeb blong Asere.+ 25 Mo boda blong graon blong olgeta hemia Helkat,+ Hali, Beten, Aksaf, 26 Alamelek, Amad, mo Misal. Mo i go kasem Kamel+ mo Siholibnat long wes. 27 Mo i tanem i go long is, i go kasem Betagon mo i go kasem Sebulun mo Vali blong Iftahel long not, mo i go kasem Betemek mo Nehiel, mo i go bitim Kabul i pas i go long lefsaed blong hem. 28 Mo i go kasem Ebron, Rehob, Hamon, Kanaha, mo i gohed kasem Bigfala Saedon.+ 29 Mo boda ya i tanem i gobak long Rama mo i gohed kasem taon ya Taea we i gat bigfala stonwol.+ Mo i gobak long Hosa mo i go finis long solwota long rijen blong Aksib, 30 Umaha, Afek,+ mo Rehob.+ I gat 22 taon evriwan wetem ol vilej raonabaot. 31 Hemia nao graon we ol famle long traeb blong Asere oli kasem.+ Mo hemia nao ol taon mo ol vilej raonabaot. 32 Namba 6 spesel ston+ i foldaon long ol famle long ol laen blong Naftali, yes long ol famle long laen blong Naftali. 33 Mo boda blong graon blong olgeta i stat long Helef mo long bigfala tri ya long Jahananim,+ mo long Adaminekeb, mo long Jabnehel i go kasem Lakum, mo i go finis long Jodan Reva. 34 Mo i tanem i gobak long wes i kasem Asnotaboro, mo i stat long ples ya i go kasem Hukok, mo i gohed i kasem Sebulun long saot, mo i kasem Asere long wes, mo boda blong olgeta long is, i go kasem Juda* long Jodan Reva. 35 Mo ol taon blong olgeta we oli gat bigfala stonwol hemia Jidim, Jere, Hamat,+ Rakat, Kineret, 36 Adama, Rama, Hajoro,+ 37 Kedes,+ Edrei, Enajoro, 38 Jiron, Migdalel, Horem, Betanat, mo Betsemes.+ I gat 19 taon evriwan wetem ol vilej raonabaot. 39 Hemia nao graon mo ol taon wetem ol vilej raonabaot we ol famle long traeb blong Naftali oli kasem.+ 40 Namba 7 spesel ston+ i foldaon long ol famle long traeb blong Dan.+ 41 Mo boda blong graon blong olgeta hemia Joraha,+ Estaol, Irisemes, 42 Sahalabim,+ Aealon,+ Jitlaha, 43 Elon, Timnaha,+ Ekron,+ 44 Elteke, Gibeton,+ Bahalat, 45 Jehud, Beneberak, Gatrimon,+ 46 Meakon, mo Rakon, mo i go pas klosap long Jopa.+ 47 Be teritori blong laen blong Dan i smol tumas.+ Ale oli go faet agensem ol man Laes,+ mo oli kilim evri man long taon ya long naef blong faet, mo oli holem i blong olgeta. Nao oli go mekem ples blong olgeta long hem, mo oli jenisim nem blong ples ya i kam Dan, we nem ya i nem blong olfala bubu blong olgeta bifo.+ 48 Hemia nao graon we ol famle long traeb blong Dan oli kasem. Mo hemia nao ol taon mo ol vilej raonabaot. 49 Nao oli finisim wok ya blong seraotem graon ya i go long olgeta, folem ol teritori blong hem. Biaen ol laen blong Isrel oli makemaot wan graon long medel blong olgeta, oli givim long Josua boe blong Nun blong i holem i blong hem. 50 Mo olsem we Jehova i talem, oli givim taon ya Timnatsera+ long hem olsem we hem i askem. Nao hem i bildim taon ya bakegen mo i stap long hem. Taon ya i stap long rijen blong ol hil blong Efrem. 51 Hemia nao ol graon we pris ya Eleasara wetem Josua boe blong Nun, mo olgeta long ol traeb blong Isrel we oli hed long haos blong papa blong olgeta, oli sakem spesel ston long fored blong Jehova long Silo+ blong seraotem.+ Oli mekem samting ya long fored blong tent blong miting.*+ Nao long fasin ya, oli finisim wok ya blong seraotem ol graon.\nOl futnot\n^ Hemia i no stap tokbaot laen blong Juda, be i minim wan man we i famle blong Juda.","id":"<urn:uuid:9c324a61-0e7b-4cd2-b6e0-d3c7838c10a1>","dump":"CC-MAIN-2021-31","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/josua\/19\/","date":"2021-07-27T18:18:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-31\/segments\/1627046153474.19\/warc\/CC-MAIN-20210727170836-20210727200836-00626.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":1421,"character_repetition_ratio":0.115,"word_repetition_ratio":0.095,"special_characters_ratio":0.257,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12846.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"8 Nao Jehova i gohed, i talem long Moses se: 2 \"Yu tekem Eron mo ol boe blong hem,+ wetem ol klos,+ oel blong makemaot man,+ bul blong mekem ofring blong sin, tu man sipsip, mo basket blong bred we i no gat is,+ 3 mo yu singaot ful asembli i kam wanples long doa blong tent blong miting.\"* 4 Nao Moses i mekem olsem we Jehova i talem long hem, mo asembli ya i kam wanples long doa blong tent blong miting. 5 Nao Moses i talem long asembli ya se: \"Hemia samting we Jehova i talem blong yumi mekem.\" 6 Ale Moses i tekem Eron mo ol boe blong hem oli kam klosap, mo hem i wasem olgeta long wota, blong oli klin.+ 7 Biaen hem i mekem Eron i werem longfala klos,+ i fasem strap blong hem we oli wokem long kaliko,+ i werem kot we i no gat han blong hem,+ i werem efod,+ mo i fasem strap blong efod ya+ blong i holemtaet. 8 Biaen, hem i hangem spesel paos long jes+ blong Eron, mo i putum Yurim mo Tumim+ insaed long spesel paos ya. 9 Biaen hem i fasem kaliko i goraon long hed+ blong Eron, mo i putum plet we i saen mo we oli wokem long gol, hemia tabu saen blong dedikesen,*+ antap long kaliko ya, long fored. Moses i mekem stret olsem we Jehova i talem. 10 Biaen Moses i tekem oel blong makemaot man, mo i putum long tabenakel* mo evri samting we oli stap insaed,+ blong makemaot olgeta, mo i mekem olgeta oli tabu. 11 Biaen, hem i tekem oel ya mo i sakem smosmol seven taem long olta, mo i makemaot olta wetem evri samting blong yusum long olta ya mo besin wetem ol leg blong hem, blong mekem olgeta oli tabu. 12 Nao biaen, hem i kafsaedem sam oel ya long hed blong Eron mo i makemaot hem, i mekem hem i tabu.+ 13 Biaen Moses i tekem ol boe blong Eron i kam klosap, mo i mekem olgeta oli werem longfala klos, i fasem strap blong olgeta, mo i putum hat long hed blong olgeta,+ olsem we Jehova i talem long hem. 14 Biaen hem i tekem bul we i blong ofring blong sin, mo Eron wetem ol boe blong hem, oli putum han blong olgeta long hed blong bul ya blong ofring blong sin.+ 15 Nao Moses i kilim bul ya i ded mo i pusum fingga blong hem i go long blad+ blong bul ya, mo i putum long ol hon blong olta ya, long evri saed, mo i mekem olta ya i kam tabu. Be haf blad we i stap, hem i kafsaedem long stamba blong olta ya blong mekem i tabu, blong i save mekem atonmen* long hem. 16 Biaen Moses i tekemaot olgeta gris we i kavremap ol gat blong bul ya, wetem gris we i stap long leva, mo tufala kidni wetem evri gris blong tufala, mo i bonem olgeta blong mekem oli smok long olta.+ 17 Biaen hem i tekem olgeta narafala haf blong bul ya, wetem skin blong hem, mit blong hem, mo sitsit blong hem, i go aotsaed long kamp+ mo i bonem long faea. Moses i mekem stret olsem we Jehova i talem. 18 Biaen hem i tekem man sipsip blong ofring we i bon fulwan, i kam klosap, mo Eron wetem ol boe blong hem, oli putum han blong olgeta long hed blong man sipsip ya.+ 19 Biaen Moses i kilim man sipsip ya i ded, mo i tekem blad blong hem, i saksakem long evri saed blong olta. 20 Nao Moses i katkatem sipsip ya i go long ol pis, mo i bonem hed blong hem wetem ol pis ya we hem i katkatem mo ol gris we i kavremap kidni, blong mekem oli smok. 21 Hem i wasem ol gat blong hem long wota wetem ol leg blong hem daon, mo hem i bonem ful sipsip ya long faea blong mekem i smok long olta. Hemia wan ofring we i bon fulwan, mo smel blong hem i mekem God i glad.* Hemia wan ofring we oli bonem long faea, blong givim i go long Jehova. Moses i mekem stret olsem we Jehova i talem long hem. 22 Biaen Moses i tekem narafala man sipsip i kam, hemia sipsip blong putumap man i kam pris,+ mo Eron wetem ol boe blong hem oli putum han blong olgeta long hed blong sipsip ya.+ 23 Nao Moses i kilim sipsip ya i ded, mo i tekem sam blad blong hem mo i putum long raet sora blong Eron, long ples we i sofsof, mo long bigfala fingga blong raethan blong hem mo bigfala fingga blong raet leg blong hem. 24 Biaen Moses i tekem ol boe blong Eron i kam, mo i putum sam blad blong sipsip ya long raet sora blong olgeta, long ples we i sofsof, mo long bigfala fingga blong raethan blong olgeta mo bigfala fingga blong raet leg blong olgeta. Be haf blad we i stap, Moses i tekem mo i sakem smosmol long evri saed blong olta.+ 25 Biaen, hem i tekem gris blong sipsip ya, wetem tel blong hem we i gat gris, gris we i kavremap ol gat blong hem, gris we i stap long leva, tufala kidni mo gris we i stap long tufala, mo raet leg blong hem.+ 26 Hem i tekemaot long basket blong ol bred we i no gat is we i stap long fored blong Jehova, wan raon bred* we i no gat is long hem,+ wan raon bred we i gat oel long hem,+ mo wan bred we i tintin. Biaen hem i putum ol bred ya long ol gris mo long raet leg blong sipsip ya. 27 Biaen hem i putum evri samting ya long han blong Eron mo long han blong ol boe blong hem, mo i muvum han blong olgeta i go i kam, from we hemia wan ofring we oli muvum i go i kam blong givim i go long Jehova. 28 Biaen Moses i tekemaot ol samting ya long han blong olgeta, mo i bonem olgeta blong mekem oli smok long olta, antap long ofring ya we i bon fulwan. Hemia wan sakrefaes blong putumap ol pris, we smel blong hem bambae i mekem God i glad.* Hemia wan ofring we oli bonem long faea long fes blong Jehova. 29 Biaen Moses i tekem jes blong sipsip ya mo i muvum i go i kam, from we hemia wan ofring we oli muvum i go i kam blong givim i go long Jehova.+ Pis mit ya we i blong putumap man i kam pris, bambae i blong Moses, stret olsem we Jehova i talem long hem.+ 30 Nao Moses i tekem sam oel blong makemaot man+ mo sam blad we i stap long olta, mo i sakem smosmol i go long Eron mo long klos blong hem, mo long ol boe blong Eron mo long ol klos blong olgeta. Long fasin ya, hem i mekem Eron mo ol boe blong hem+ wetem ol klos blong olgeta, oli kam tabu.+ 31 Biaen Moses i talem long Eron mo ol boe blong hem se: \"Yufala i boelem+ mit blong sipsip ya long doa blong tent blong miting, mo bambae yufala i kakae wetem bred we i stap long basket we oli yusum taem oli putumap man i kam pris. Bambae yufala i mekem samting ya olsem we God i talem long mi se: 'Kakae ya, Eron wetem ol boe blong hem bambae oli kakae.'+ 32 Sipos haf mit no haf bred i stap, bambae yufala i bonem long faea.+ 33 Bambae i tekem seven dei blong putumap yufala i kam pris. Long ol seven dei ya, yufala i no mas go aotsaed long doa blong tent blong miting, gogo kasem we ol dei blong putumap yufala oli finis.+ 34 Jehova i talem blong yumi mekem samting ya tede, blong hem i save mekem atonmen blong yufala.+ 35 Blong seven dei,+ bambae yufala i stap long doa blong tent blong miting long dei mo long naet. Mo bambae yufala i mas mekem ol wok we Jehova i talem long yufala blong mekem,+ olsem nao bambae yufala i no ded. Hemia ol samting we God i bin talem long mi.\" 36 Mo Eron wetem ol boe blong hem, oli mekem evri samting we Jehova i bin talem long Moses blong oli mekem.\nOl futnot\n^ NT: \"tabu hat.\"\n^ NT: \"mekem tingting blong hem i kwaet.\" PT: \"tingting i spel.\"\n^ Bred ya i gat hol long medel.\n^ NT: \"mekem tingting blong hem i kwaet.\" PT: \"tingting i spel.\"","id":"<urn:uuid:45dfb4f7-ecb7-4012-b675-005bcf83e30d>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/levitikas\/8\/","date":"2022-01-24T16:37:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320304572.73\/warc\/CC-MAIN-20220124155118-20220124185118-00634.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":1766,"character_repetition_ratio":0.092,"word_repetition_ratio":0.096,"special_characters_ratio":0.249,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14868.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Nasonal weta: Mandei 07 September\nKlaodi mo patli klaodi kondisen wetem laet sawa ova long grup.\nVanuatu Meteorology mo Geo-Hazards Department i talem se laet mo fres win bae i bloa long is mo saotis ova long grup.\nTop tempereja long dei blong tede bae hem i stap long 25 dikri daon long Saot mo 28 dikri antap long Not. Tempereja long tunaet bae hem i stap long 16 dikri daon long Saot mo 24 dikri antap long Not.\nLong solwora, is mo saotis win bae i bloa long 21 kasem 25 knot wetem raf solwora blong wan haet blong 2.5 mita ova long grup.","id":"<urn:uuid:04d74c55-ffa2-4024-94cb-99a19f834a41>","dump":"CC-MAIN-2022-21","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/nasonal-weta-mandei-07-september\/","date":"2022-05-18T06:54:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-21\/segments\/1652662521152.22\/warc\/CC-MAIN-20220518052503-20220518082503-00368.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9988808036,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9988808035850525}","num_words":137,"character_repetition_ratio":0.09,"word_repetition_ratio":0.141,"special_characters_ratio":0.238,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":15327.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Natapoa hemi one bigfala tree we i stap give wan nut we plante pikinini oli wantem stap go karem mo oli kakae. Nangai hemi semark long natapoa from twofala olsem one nut, defrent between natapoa mo nangi hemi two drfrent tree mekem sei mi must talem olsem blong you save.\nNatapoa tree hemi i wan popular tree long vanuatu this taem from oli usem tember blong mekem house.","id":"<urn:uuid:69a653e8-5544-4364-b42e-f59872ea2402>","dump":"CC-MAIN-2022-33","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Natapoa","date":"2022-08-10T16:54:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-33\/segments\/1659882571198.57\/warc\/CC-MAIN-20220810161541-20220810191541-00540.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8182728291,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8182728290557861, \"pis_Latn_score\": 0.18152903020381927}","num_words":72,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.838,"perplexity_score":18692.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"WAJTAOA—BLONG STADI Disemba 2023\nLong magasin ya i gat ol stadi blong 5 Februari–3 Maj 2024.\nSTADI 50\nStadi blong 5-11 Februari 2024.\nSTADI 51\nStadi blong 12-18 Februari 2024.\nSamfala maet oli jusum blong dring alkol mo sam narafala oli jusum blong no tekem alkol. ?Wanem i save halpem wan Kristin blong i no foldaon long trap we i joen wetem fasin blong dring alkol?\nSTADI 52\nStadi blong 19-25 Februari 2024.\nSTADI 53\nStadi blong 26 Februari–3 Maj 2024.\n?Yu yu laekem ridim ol haf blong Wajtaoa we oli jes pas? Traem luk sipos yu tingbaot yet.\nIndeks blong ol atikol we oli kamaot long Wajtaoa mo Wekap! blong 2023. Oli putum folem ol topik.\n?Olsem wanem wan sista i soemaot sore taem hem i tekem janis blong prij long ol narafala?","id":"<urn:uuid:af2558d1-420d-4cd9-882e-3713a12b8155>","dump":"CC-MAIN-2024-18","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/wajtaoa-stadi-disemba-2023\/","date":"2024-04-23T09:34:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-18\/segments\/1712296818468.34\/warc\/CC-MAIN-20240423064231-20240423094231-00556.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000078678,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000078678131104}","num_words":170,"character_repetition_ratio":0.101,"word_repetition_ratio":0.112,"special_characters_ratio":0.283,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":18597.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"OL WOK 23:26\n26 \"Filiks. Yu yu haeman tru. Mi Klodias Lisias, mi raetem leta ya i kam long yu, we yu yu hed gavman, mo mi talem halo long yu.\nGet the App!\nDownload the FREE Bible.is app for your iPhone, iPad, or Android device.View in the\nApp Store","id":"<urn:uuid:ccd207a7-4c14-41b7-8462-e4f077f89b65>","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/Acts\/23\/26","date":"2013-05-19T02:09:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696383156\/warc\/CC-MAIN-20130516092623-00009-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9635679126,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9635679125785828, \"pis_Latn_score\": 0.019156504422426224}","num_words":73,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.274,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.942,"perplexity_score":9747.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"FAS KORIN 7:21\n21 Taem God i singaot yu, maet yu yu slef blong wan man, be yu no wari. Be sipos yu gat janis blong kam friman, yu gohed, yu tekem janis ya.\nGet the App!\nDownload the FREE Bible.is app for your iPhone, iPad, or Android device.View in the\nApp Store","id":"<urn:uuid:e7d01945-6641-47be-9120-06a2722b54af>","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/BISBSP\/1Cor\/7\/21","date":"2013-05-21T13:14:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368700014987\/warc\/CC-MAIN-20130516102654-00064-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9844074845,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9844074845314026}","num_words":72,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.263,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.963,"perplexity_score":9422.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Form Blong Register\nSapos yu interest blong register long training blong VCCI school blong Bisnis mo Fainance, plis clickim Downlaodem copy blong registration form. Yu save printim aot fulmap mo kam supmitim kam long office blong VCCI student servis o kam long office blong VCCI blong karem wan form.\nAny inquiries, welkom blong contactem VCCI student Servis 27543 (extension 22 ).","id":"<urn:uuid:e61ca043-530b-48d9-b310-7c499b21007c>","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"http:\/\/vcci.com.vu\/bi\/bisnis-trening\/form-blong-register\/","date":"2017-04-26T13:46:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917121355.9\/warc\/CC-MAIN-20170423031201-00035-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5502130985,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.550213098526001, \"pis_Latn_score\": 0.4484666883945465}","num_words":106,"character_repetition_ratio":0.105,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.587,"perplexity_score":16857.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"To view this page in English, click here.\nHemi tekem hamas taem blong muv i go long nekis level?\nEvriwan hemi lernem swimming long taem blong hem wan nomo. Sapos hemi praktisem swimming mo kam long klas ol taem, swima bae hemi no fraet long wota mo bae hemi kasem ol skil taem we hemi redi.\nBae swima hemi werem o karem wanem long lesson?\nBlong ol lesson, hemi wan gudfala tingting blong were wan bathers, ol sot o wan shirt we hemi no gat sliv.\nHemi from ol klos we oli hang hemi save mekem se hemi moa had blong swim mo draonem swima.\nSapos yu gat longfala hea, hemi gud blong fasem o turnem o werem wan swimming hat.\nSapos swima hemi gat gogel (glas blong daeva we i no kaveremap nus), karem i kam long klas.\nSwima hemi nidem gogel (glas blong daeva)?\nHemi gud sapos swima hemi no fraet blong putum fes blong hem sapos hemi no gat gogel, be mifala faenem se sam taem gogel hemi mekem se swimming hemi moa isi long swima from hemi save lukluk andawota, daonem fraet, mo mekem se oli mekem ol skil long klas moa hariap.\nHao nao mi save saenap long ol lesson?\nYu welkam blong ringem mifala long Wan Smolbag (27119) o kam daon long spot ofis. Yu save usum email blong kontaktem mifala long pej ia wetem kwestin blong yu o jas kam daon long Mele long fored blong Beach Bar long Saradei moning long 10am blokg tekem fri swim test.\nTaem mifala save wanem level swima hemi shud tekem, mifala save talem wanem taem bae klas blong hem i stat.\nSapos wetha i no gud, hao nao bae mi save sapos leson i gat o no?\nMifala putum on alert long homepage o yu save ringem instrakta blong faemenaot sapos i gat leson o no.","id":"<urn:uuid:40e03bf8-54bb-4671-a000-1f36ad199d59>","dump":"CC-MAIN-2017-43","url":"http:\/\/www.flyingfishvanuatu.com\/?page_id=75","date":"2017-10-18T13:02:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-43\/segments\/1508187822966.64\/warc\/CC-MAIN-20171018123747-20171018143747-00468.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5771381855,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5771381855010986, \"pis_Latn_score\": 0.4227641224861145}","num_words":395,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.218,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.545,"perplexity_score":16550.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Bilateral Relations » Japan's Economic Cooperation between Japan and the Republic of Vanuatu » Past Assistance Projects to Vanuatu » Grant Assistance for Grassroots Human Security Projects (GGP)» Speech\nOpening Speech for the Upgrading Project of Saint Jacques Primary School in the Republic of Vanuatu\nBy: Mr. Yukihiro Tsujimura, Second Secretary of Japanese Embassy, 25th February 2010, 9:00hrs, Saint Jacques Primary School, Espiritu Santo Island, Republic of Vanuatu\nProject Titles\n- The Project for Upgrading of Saint Jacques Primary School\n\n\n(ビシュラマ語)\nGud morning long yufala, \/ et Bonjour tout le monde.\nTedei, mi glad se mi save representem H.E Mr. Yutaka Yoshizawa, Ambassador blong Japan,\/ blong officially openem niufala skul building ia. \/ Mi wantem talem bigfala tankyu long yufala evriwan long warm welcome we yufala i mekem i kam long mi.\/ Mi hapi tumas blong save kam long beautiful aelan ia, Espiritu Santo, blong joinem thisfala Handing–Over ceremony.\nEducation \/ hemi essential blong prosperity blong yumi.\/ Hemi givhan bigwan long wanwan pikinini\/ blong jusum gud own fuja blong hem. \/ Ol pikinini yufala i mas tingiting strong mo stanap strong blong makem gud society mo kantri ia, \/ from yufala nao ol lida blong kantri ia tumoro. \/Gudfala education i mekem gudfala society mo kantri. \/ Mi hop se thisfala assistance blong Japan i save impruvem learning environment blong Saint Jacques skul, mo provaedem qualiti blong education.\nProject ia \/ hemi stap unda long Japan's Official Development Assistance policy \/ blong promotem development blong ol pipol mo community \/ we i stap long grassroot level. Also, hemi kam long Japan's Grant Assistance blong Grassroots Human Security Projects Programme.\/ Programme ia \/ oli desaenem blong addressem basic human needs,\/ olsem basic education, wota supply, helt, vocational training, sanitary environment mo rural infrastructure. \/ Mi sua se \/frenship blong pipol blong Vanuatu wetem pipol blong Japan \/ i kam strong more than ever \/ through long project ia.\nMi wantem talem tankyu tumas long yufala evriwan bakegen, \/ long contribusens towods successful completion long project ia.\/ Mi harem se \/ yufala i putum priority long education mo bildem skul \/ even though yufala i gat plante wok. Mi bileive se ol pikinini i lanem plante fasin blong yufala\/ through long hard wok blong yufala. \/ Also, mi halem se \/ sam yangfala i lanem basic konstraksen skil \/ through long project ia.\/\/ Bambae ol skil blong olgeta i contribute bigwan long society blong Vanuatu.\nMi hope se bae yufala i save lukaotem gud \/ thisfala new skul building \/ mo wok hard blong maintainem ol facilities ia. \/ Long fasin ia, bambae plante pikinini i save recievem plante benefit long skul \/ stat tedei mo oltaem we istap kam.\nWetem smol toktok ia, \/ mi officially declearem opening blong niufala building blong Saint Jacques Primary School.\n\n\n(和訳)\n皆様、おはようございます。本日、私はこの新しく建設された校舎の公式な引渡に、吉澤裕大使閣下の代理でここに来られたことを嬉しく思います。また、皆様の暖かいおもてなし、この式典のため美しい島、エスピリッツ・サント島に訪問する機会を与えて頂いたことに感謝致します。\n教育とは我々の繁栄に不可欠であり、子供達がそれぞれ彼ら自身の未来を選択する上で必要な知識を与えてくれます。全ての子供達には資質があり、将来この国の社会にリーダーとして貢献する可能性を秘めています。この度の日本の援助がセント・ジャックス小学校の学習環境を改善し、教育の質の向上、ひいてはバヌアツの発展に寄与するであろうと思います。\nこのプロジェクトは発展途上国の生活環境の改善を促進する日本のODA政策の一環である草の根人間の安全保障無償資金協力によって支援されました。この資金協力は人間の基本的要求、つまりは、基礎教育、給水施設の設置、職業訓練、衛生環境及び地方インフラの整備等を行うものであります。\nこのプロジェクトの成功と完成に際し、ご協力を頂きました皆様にもう一度お礼を申し上げます。皆様は日々の仕事があるにも関わらず、教育水準の向上及びこの度の校舎建設にご尽力されたと伺っております。皆様の子供達に対する教育への情熱、社会貢献に対する真摯な態度を通して子供達が多くの事を学んだことであろうと思います。また、若者達がこの校舎建設計画を通じて建築の基礎を学んだと伺いました。きっとこの計画を通して得た若者達の技能がバヌアツ国の社会に大きく貢献していくであろうと信じております。\nこの新しく建設された校舎が未来に渡り、より多くの子供達が利益を享受できるように、適切な維持管理に努めて頂きたく思います。\nこれを持って、この新校舎の公式な引渡とし、挨拶の言葉にかえさせて頂きます。\n有難うございました。\nBilateral Relations » Japan's Economic Cooperation between Japan and the Republic of Vanuatu » Past Assistance Projects to Vanuatu» Grant Assistance for Grassroots Human Security Projects (GGP)","id":"<urn:uuid:eb115411-7ef1-4487-94e0-f4c3e7166887>","dump":"CC-MAIN-2018-51","url":"https:\/\/www.fj.emb-japan.go.jp\/JapaneseVersion\/eco_corporation\/vanuatu\/GGP\/2008\/vanuatu_GGP2008_06_ho_sp.html","date":"2018-12-19T11:29:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-51\/segments\/1544376832259.90\/warc\/CC-MAIN-20181219110427-20181219132427-00184.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7986671925,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7986671924591064, \"pis_Latn_score\": 0.14030687510967255, \"tpi_Latn_score\": 0.012967800721526146}","num_words":827,"character_repetition_ratio":0.061,"word_repetition_ratio":0.094,"special_characters_ratio":0.176,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.754,"perplexity_score":12336.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Long Next wik, ol listener blong Pacific bai oli listen long Jennesa Hinge Moli we bai i commentatem major tournemen long Bislama\nHemi wan long fourfala broadcasta blong Vanuatu mo Fiji oli orgonaesem ol final blong footbal cup konfederasen blong woman long bislama o fijian mo tu long english\nJenessa hemi talem sei bai hemi exciting blong kam traiblazer\n\"Naoia, i save commentatem any nara event blong futbal long Vanuatu mo mi bilive sei fulap woman bai oli lanem long experience blong mi\"\nHemi ko wetem ol fren blong hem Ni Vanuatu Adele Willie mo tu fijiens Josephine Navula mo Lavenia Yalovi.\nOli kat opportunity ia tru long Woman long Nius mo initiative sport (WINS) Australian Broadcasting Corporation International development Unit hemi rune blong promotem genda balance long sport broadcasting. Ol woman ia oli takem pat long inense commentary trainning long August wetem ABC commentator mo broacasta Aaron Kearney long Fiji. Naoia olgeta oli kat chance blong putum laening long action. Bai oli offerem alternative serves long taem blong semi-final blong kompetisen long bislama mo fiji langwis.\nBai oli bae long headquata blong OFC long Niu Zeland we ol commentary tim bai oli base long hem.\n\"mifala i exited blong pat long initiativ ia mo oli able blong providem wan paltform blong ol woman blong developem ol niu skils unda ong Aaron tutelage. I kat smol opportunity blong ol woman we oli comment long futbol long pacific mo therefor yumi delaet blong be able blong assit mo oferem wan environment blong ol woman ia to soem ol talen blong olgeta lonf commentary mo save long futbol, mo long ol own langwis blong olgeta\"\nbe able blong assit mo oferem wan environment blong ol woman ia to soem ol talen blong olgeta lonf commentary mo save long futbol, mo long ol own langwis blong olgeta\nOvarol aim blong WINS hemi blong incrisim oppoetunity blong woan long spot journalism mo thereby createm more representasen blong ol woman long sport long niu story. WINS hemia wan ABCID initiativ mo hem fund by Dipatmen blong forein afea mo trade tru long Australia aid program.\nOFC Woman Nasen Final Kap bai i stap lonf New Caledonia stat long 18 Novemba kasem 1 Decemba 2018. Wina bai i tekem long FIFA woan wol cap long Franis next yia, mo tu long tournement blong woman oympic futbal long 2020\nyu save ridim mor about ol woman long: http:\/\/www.abc.net.au\/abc-international-development\/women-kicking-goals-in-commentary-box\/10203270","id":"<urn:uuid:93257258-c86a-4fff-823e-01d7ab4dc5c4>","dump":"CC-MAIN-2019-18","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/698-ol-ni-vanuatu-woman-oli-prepare-blong-playem-role-blong-olgeta-long-histry-blong-sport","date":"2019-04-22T02:35:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-18\/segments\/1555578533774.1\/warc\/CC-MAIN-20190422015736-20190422041736-00436.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9973992705,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9973992705345154}","num_words":630,"character_repetition_ratio":0.061,"word_repetition_ratio":0.103,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.997,"perplexity_score":16500.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Spika blong Palemen, Esmon Simon i saenem wan \"DECLARATION OF INTENT wetem Head blong Territorial Gavman blong Wallis mo Futuna, Thierry Queffelec long taem we hemi bin lidim wan Delegation i ko daon long French Territri ia.\nThe Vanuatu Broadcasting & Television Corporation owns a National Radio Service called Radio Vanuatu, two commercial FM Station Paradise FM in Port Vila and Halo FM in Luganville and a National Television Service free to Air Television Blong Vanuatu.","id":"<urn:uuid:2705271a-cf09-4813-805a-dc0ffa97ca95>","dump":"CC-MAIN-2019-22","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius?start=108","date":"2019-05-22T15:48:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-22\/segments\/1558232256858.44\/warc\/CC-MAIN-20190522143218-20190522165218-00208.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7413422465,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7413422465324402, \"pis_Latn_score\": 0.17163702845573425, \"pcm_Latn_score\": 0.015201128087937832, \"eng_Latn_score\": 0.013322954066097736, \"tpi_Latn_score\": 0.011101058684289455}","num_words":131,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.173,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.401,"perplexity_score":17492.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ripot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable Ralph Regenvanu, MP blong Port Vila Konstituensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2018.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP Alfred Maoh, MP blong Santo Rurel Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2018.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP Gillion William, MP blong Efate Rurel Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2018.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP Uri Warawara, MP blong Malo- Aore Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2018.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong Komuniti Fanding blong Honorable Kaonsela Philip Dalei, Kaonsela blong Malekula, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2018.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong Komuniti Fanding blong Honorable Kaonsela Edmon Julun, Kaonsela blong Malekula, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2018.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP Andrew Solomon Napuat, MP blong Tanna Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2017.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable Ralph Regenvanu, MP blong Port Vila Konstituensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2017.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP Gillion William, MP blong Efate Rurel Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2017.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP John Sala, MP blong Malekula Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2017.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP Uri Warawara, MP blong Malo Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2017.\nRipot ia hemi ripot blong spending blong alokesen blong Honorable MP Alfred Maoh, MP blong Santo Rurel Konstityuensi, long 1 Januari kasem 31 Disemba lo yia 2017.\nCopyright ©2019 - All Rights reserved Graon Mo Jastis Pati - Vanuatu","id":"<urn:uuid:a88097ec-787b-4687-b6d5-8efc404f234d>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"https:\/\/graonmojastis.org\/ripot\/search-result?filter_tag=","date":"2019-07-19T14:58:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195526254.26\/warc\/CC-MAIN-20190719140355-20190719162355-00076.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7600781918,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7600781917572021, \"pis_Latn_score\": 0.2356923371553421}","num_words":549,"character_repetition_ratio":0.14,"word_repetition_ratio":0.811,"special_characters_ratio":0.225,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.901,"perplexity_score":17832.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praem minista Charlot Salwai i kasem Baie Barrier long Saut Ist Pentecost tede morning blong launchem VSAT long skul blong Baie Barrier. System bae hemi mekem se ol pikinini blong skul long Baie Barrier mo aid post oli save darek communication wetem world. VSAT bae hemi saplaem internet igo long blong computer lab mo fri wireless o wifi long all eria blong catholik mission blong Baie Barrier. Tede morning tu bae Mr Salwai i donetem ol full set blong computer blong ol pikinini blong skul i save blong gat akses long VSAT. Baie Barrier skul hemi seken skul blong Vanuatu blong benefit long VSAT. Fes skul blong benefit long VSAT hemi long Akaham long saut Malekula. Launching blong VSAT tede morning hemi nara new page long history blong development blong telecommunication long eria blong Baie Barrier. Oli gat finis TVL mo DIGICEL .","id":"<urn:uuid:5727ab2e-1d69-4920-aa4e-1fa78b0a3994>","dump":"CC-MAIN-2020-05","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/979-lanjing-blong-vsat-long-skul-blong-baie-barrier","date":"2020-01-22T19:36:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-05\/segments\/1579250607407.48\/warc\/CC-MAIN-20200122191620-20200122220620-00215.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8394078612,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8394078612327576, \"pis_Latn_score\": 0.15708063542842865}","num_words":211,"character_repetition_ratio":0.107,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.787,"perplexity_score":19775.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Bi-fo yu-mi no tru Kris-tin,\nYu-mi wok-baot long tu-dak yet.\nBe taem God i sa-nem laet,\nTru-tok blong hem i kam klia gud.\nNao yu-mi stat blong me-kem wok\nWe Je-ho-va God i wan-tem.\nTa-le-maot King-dom blong hem,\nLef-te-map ta-bu nem blong hem ol-taem.\nYu-mi stap prij long ev-ri man,\nLong ev-ri haos mo long rod tu.\nYu-mi ti-jim tru-tok blong God\nWe i me-kem ol man i fri.\nYu-mi trae-had long ev-ri ples,\nBlong pu-lum man long tru wo-sip.\nYu-mi wok long wan ting-ting,\nGo-go Hae God i ta-lem se i-naf.","id":"<urn:uuid:3bda1b3b-8fa1-4ae7-a362-c5cedad33c10>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/72-talemaot-trutok-long-ol-man\/","date":"2020-02-21T20:08:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145534.11\/warc\/CC-MAIN-20200221172509-20200221202509-00169.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999140501,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999140501022339}","num_words":137,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.288,"stopwords_ratio":0.029,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3548.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"\"?Wetaem bambae ol samting ya oli kamtru? ?Mo wanem saen bambae i soemaot se yu stap, mo klosap wol i finis?\"—MAT. 24:3, NW.\n1. ?Olsem ol aposol, yumi wantem tumas blong save wanem?\nI NO longtaem, Jisas bambae i finisim wok blong hem long wol ya, mo ol disaepol blong hem oli wantem tumas blong save samting we bambae i hapen long fiuja. Ale, sam dei bifo we Jisas i ded, fo aposol blong hem oli askem se: \"?Wetaem bambae ol samting ya oli kamtru? ?Mo wanem saen bambae i soemaot se yu stap, mo klosap wol i finis?\" (Mat. 24:3, NW; Mak 13:3) Jisas i ansa long olgeta, taem hem i talem profet tok we i stap long Matiu japta 24 mo 25. Long profet tok ya, Jisas i talem plante impoten samting we bambae oli hapen. Ol tok blong hem oli impoten long yumi from we yumi tu yumi wantem save samting we bambae i hapen long fiuja.\n2. (1) ?Blong plante yia, ol tabu brata oli stadi dip blong kasem save klia long wanem? (2) ?Wanem trifala kwestin we bambae yumi tokbaot?\n2 Blong plante yia, ol tabu brata we oli lidim wok blong Jehova long wol, oli stadi dip long profet tok blong Jisas long saed blong ol las dei. Oli wantem save se ol tok blong Jisas bambae oli kamtru wetaem. Bambae yumi tokbaot tri kwestin blong soemaot olsem wanem yumi kasem save long ol samting ya. ?Wetaem \"bigfala trabol\" bambae i stat? ?Wetaem bambae Jisas i jajem \"ol sipsip\" mo \"ol nani\"? ?Wetaem bambae Jisas i 'kamtru'?—Mat. 24:21; 25:31-33.\n?WETAEM BIGFALA TRABOL BAMBAE I STAT?\n3. ?Bifo, wanem tingting we yumi gat long saed blong bigfala trabol?\n3 Bifo, yumi ting se bigfala trabol i stat long 1914 wetem Wol Wo Wan. Mo tu, yumi ting se long 1918, Jehova i \"katem taem\" blong faet ya, blong mekem se ol tabu Kristin oli save talemaot gud nius long olgeta man long wol. (Mat. 24:21, 22) Afta we wok blong prij i finis, rul blong Setan bambae i lus. Taswe bifo, yumi gat tingting ya se bigfala trabol i gat tri haf blong hem: (1) Bambae hem i stat samples long 1914 kasem 1918, (2) bambae hem i stop smoltaem (stat long 1918 i kam), mo (3) bambae hem i stat bakegen blong go finis long Amagedon.\n4. ?Wanem save i kam klia moa long saed blong profet tok blong Jisas?\n4 Be taem yumi stadi moa long profet tok blong Jisas long saed blong ol las dei, yumi luksave se sam haf blong profet tok ya i kamtru long tu defren taem. (Mat. 24:4-22) Hem i kamtru fastaem long Judia long yia 33 kasem yia 70, mo bambae hem i kamtru bakegen long taem blong yumi, long wan fasin we i bigwan moa. From we save ya i kam klia moa, yumi mas jenisim sam tingting blong yumi long saed blong profet tok ya. *\n5. (1) ?Ol samting we oli hapen long 1914, oli stat blong wanem? (2) ?Taem ya i sem mak long wanem samting?\n5 Yumi luksave tu se bigfala trabol i no stat long 1914. ?From wanem? Hemia from we profet tok blong Baebol i soemaot se bigfala trabol bambae i stat wetem faet agensem ol giaman skul, be i no faet bitwin ol kantri. Taswe, ol samting we oli hapen long 1914, oli no stat blong bigfala trabol. Be oli stat blong wan taem we Baebol i talem se i olsem we 'bak blong woman i soa blong i bonem pikinini.' (Mat. 24:8) Taem ya i sem mak long samting we i hapen long Jerusalem mo Judia long yia 33 kasem yia 66.\n6. ?Bambae yumi save olsem wanem se bigfala trabol i stat?\n6 ?Wanem samting bambae i soemaot se bigfala trabol i stat? Jisas i talem se: \"Bambae yufala i save luk rabis god blong ol hiten man we hem i nogud we i nogud, we Profet Daniel i bin tokbaot bifo. Olgeta bambae oli go stanemap rabis god ya insaed long haos blong God, long Rum ya we i Tabu. Man we i ridim tok ya i mas save. Taem yufala i luk samting ya, yufala we i stap long Judia, yufala i mas ronwe i go haed long ol hil.\" (Mat. 24:15, 16) Profet tok ya i kamtru fastaem long yia 66, taem ami blong Rom (\"rabis god\") i spolem Jerusalem mo haos tempol blong hem (we ol man Jiu oli tinghae long hem se i tabu). Profet tok ya bambae i kamtru fulwan, taem Yunaeted Neson (\"rabis god\" long taem blong yumi) i spolem ol skul we oli talem se oli Kristin (we ol giaman Kristin oli tinghae long olgeta se oli tabu) mo ol narafala haf blong Bigfala Babilon. Revelesen 17:16-18 i tokbaot faet ya tu. Hemia nao stat blong bigfala trabol.\n7. (1) ?Wanem i mekem se ol tabu Kristin oli \"save stap laef\" long yia 66? (2) ?Jehova bambae i mekem wanem long taem blong bigfala trabol?\n7 Jisas i talem tu se: 'God bambae i katem taem blong trabol ya.' Samting ya i kamtru fastaem long yia 66, taem ol ami blong Rom oli faet agensem Jerusalem. Long taem ya, God i \"katem taem\" blong faet blong olgeta. Ale, ol tabu Kristin long Jerusalem mo long Judia oli ronwe blong \"oli save stap laef.\" (Ridim Matiu 24:22; Mal. 3:17) ?Wanem bambae i hapen long taem blong bigfala trabol? Jehova bambae i \"katem taem\" blong faet we Yunaeted Neson i mekem agensem ol giaman skul. Olsem nao bambae Yunaeted Neson i no spolem trufala skul wetem ol giaman skul. Jehova i mekem olsem blong meksua se ol man blong Hem bambae oli sef.\n8. (1) ?Wanem ol samting we bambae oli hapen, afta we bigfala trabol i stat? (2) ?Wetaem bambae ol las memba blong 144,000 oli kasem praes blong olgeta long heven? (Yu lukluk sam moa save.)\nEsikel 38:14-16 mo Matiu 24:29-31. (Ridim.) * Nao biaen, Amagedon i kam, mo hemia en blong bigfala trabol. Taem ya i sem mak long taem we Jerusalem i lus long yia 70. (Mal. 4:1) Bigfala trabol bambae i wan samting \"we neva man i luk olsem bifo, i stat long taem we God i mekem wol ya, i kam kasem tede.\" (Mat. 24:21) Afta long Amagedon, Kraes bambae i stat blong rul blong wan taosen yia.8 ?Wanem bambae i hapen afta we bigfala trabol i stat? Jisas i tokbaot sam narafala samting we bambae oli hapen bifo we Amagedon i stat. ?Wanem ol samting ya? Ansa i stap long\n9. ?Profet tok ya blong bigfala trabol i givhan long ol man blong Jehova olsem wanem?\n9 Profet tok ya long saed blong bigfala trabol i givim paoa long yumi. ?From wanem? From we hem i mekem tingting blong yumi i strong se nomata wanem hadtaem we yumi kasem, be Jehova bambae i sevem olgeta man blong hem long bigfala trabol. (Rev. 7:9, 14) Mo tu, yumi glad tumas from we long Amagedon, Jehova bambae i soemaot se hem nomo i gat raet blong rul mo nem blong hem i tabu.—Sam 83:18; Esik. 38:23.\n?WETAEM BAMBAE JISAS I JAJEM OL SIPSIP MO OL NANI?\n10. ?Bifo, yumi ting se Jisas i jajem ol man se oli sipsip no oli nani wetaem?\n10 Naoia bambae yumi luk narafala haf blong profet tok blong Jisas. Hemia parabol blong Jisas long saed blong ol sipsip mo ol nani. (Mat. 25:31-46) Bifo, yumi ting se Jisas i jajem ol man se oli sipsip no oli nani, long taem blong ol las dei, hemia stat long 1914 i kam. Yumi bin talem se olgeta we oli no wantem lesin long gud nius blong Kingdom mo oli ded bifo we bigfala trabol i stat, oli ol nani. Bambae oli no moa save laef bakegen.\n11. ?From wanem long 1914, Jisas i no jajem ol man yet se oli sipsip no oli nani?\n11 Long 1995, Wajtaoa i tokbaot Matiu 25:31, we i talem se: \"Long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man bambae mi King mi gat olgeta paoa, bambae mi kamtru wetem olgeta enjel blong heven, nao mi go sidaon long bigfala jea blong mi.\" Wajtaoa ya i eksplenem se Jisas i sidaon olsem King long Kingdom blong God long 1914, be hem i no 'sidaon long bigfala jea blong hem' blong jajem \"olgeta man blong wol.\" (Mat. 25:32; skelem wetem Daniel 7:13) Parabol ya blong sipsip wetem nani, i soemaot wok ya we Jisas bambae i mekem blong jajem olgeta man. (Ridim Matiu 25:31-34, 41, 46.) From we long 1914, Jisas i no mekem wok blong jajem olgeta man blong wol yet, hemia i soemaot se hem i no stat blong jajem ol sipsip mo ol nani long yia ya. * Sipos i olsem, ?wetaem Jisas i stat blong mekem wok ya blong jajem ol man?\nMatiu 24:30, 31 i tokbaot sam long ol samting we oli hapen long taem ya, olsem we yumi tokbaot finis long haf 8. Taem yu stadi gud long ol vas ya, bambae yu luk se Jisas i stap tokbaot ol samting we oli sem mak long hemia we hem i tokbaot long parabol blong ol sipsip mo ol nani. Hemia ol samting olsem: Pikinini blong man i gat olgeta paoa mo i kam wetem ol enjel blong hem; olgeta laen mo olgeta man blong wol oli kam wanples; olgeta we hem i talem se oli sipsip oli 'leftemap hed blong olgeta' from we bambae oli kasem \"laef we i no save finis.\" * Olgeta we hem i talem se oli nani \"bambae oli krae\" from we bambae oli kasem \"panis ya we i no save finis.\"—Mat. 25:31-33, 46.12 Profet tok blong Jisas long saed blong ol las dei, i soemaot se bambae hem i jajem olgeta man blong wol, afta we ol giaman skul oli lus.\n13. (1) ?Wetaem bambae Jisas i jajem ol man se oli sipsip no oli nani? (2) ?Save ya i givhan long yumi olsem wanem long wok blong prij?\n13 ?Yumi lanem wanem? Yumi lanem se Jisas bambae i jajem ol man se oli sipsip no oli nani, long taem blong bigfala trabol. Ale, long Amagedon, olgeta man we oli olsem nani, bambae oli lus blong olwe. ?Save ya i givhan long yumi olsem wanem long wok blong prij? Hem i givhan long yumi blong yumi luksave se wok blong prij i impoten. Go kasem taem we bigfala trabol i stat, ol man oli gat taem blong jenisim tingting blong olgeta mo folem smol rod ya we i \"go kasem laef.\" (Mat. 7:13, 14) Tede, maet ol man oli mekem ol fasin we i soemaot se oli sipsip no oli nani. Nating se i olsem, yumi mas tingbaot se laswan taem we Jisas bambae i jajem ol man se oli sipsip no oli nani, hemia long taem blong bigfala trabol. From samting ya, yumi mas gohed blong givhan long plante man blong oli gat janis ya blong harem gud nius blong Kingdom mo blong oli obei long hem.\n?WETAEM BAMBAE JISAS I KAMTRU?\n14, 15. ?Wanem fofala vas we i tokbaot taem we Jisas bambae i kamtru blong jajem olgeta man?\n14 Naoia we yumi stadi moa long profet tok ya blong Jisas, ?Olsem wanem? ?Yumi nidim blong jenisim tingting tu long saed blong taem blong ol narafala samting we bambae oli kamtru? Bambae yumi luk profet tok ya blong faenem ansa.\n15 Long profet tok blong Jisas long Matiu 24:29–25:46, hem i tokbaot ol samting we bambae oli hapen long ol las dei, mo long taem blong bigfala trabol. Jisas i tokbaot eit taem se bambae hem i \"kamtru.\" * Hem i tokbaot samting we bambae i hapen long taem blong bigfala trabol i se: \"Bambae oli save luk mi, mi Pikinini blong Man, mi kamaot long klaod long skae.\" \"Yufala i no save wanem dei, mi, mi Masta blong yufala, bambae mi kamtru long hem.\" \"Mi Pikinini blong Man, bambae mi kamtru long taem we yufala i no tingbaot.\" Mo long parabol blong ol sipsip mo ol nani, Jisas i talem se: \"Long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man bambae mi King mi gat olgeta paoa, bambae mi kamtru.\" (Mat. 24:30, 42, 44; 25:31) Fofala vas ya wanwan i tokbaot taem ya we Jisas bambae i kamtru, blong jajem olgeta man. ?Wanem ol narafala vas long profet tok ya we Jisas i tokbaot fo taem bakegen se bambae hem i kamtru?\n16. ?Wanem ol narafala vas we i tokbaot taem we Jisas bambae i kamtru?\n16 Jisas i tokbaot slef we i stret mo waes, i se: \"Sipos masta blong man olsem i kamtru, nao i faenem we hem i stap mekem ol wok olsem, man ya bambae i save harem gud.\" Long parabol blong ol yang gel, Jisas i talem se: \"Olgeta oli go blong pem karsin blong olgeta. Be taem oli stap longwe yet, man ya we i jes mared i kamtru.\" Long parabol blong mane, Jisas i talem se: \"Nao plante yia i pas, masta blong ol man ya i kambak.\" Long sem parabol ya, masta i talem se: 'Taem mi kambak, bambae mi save tekem mane blong mi.' (Mat. 24:46; 25:10, 19, 27) ?Wetaem bambae Jisas i kamtru, olsem ol fofala vas ya oli tokbaot?\n17. ?Bifo, yumi talem se tok ya \"kamtru\" long Matiu 24:46 i minim wanem?\n17 Bifo, yumi talem se ol fofala vas ya, oli tokbaot Jisas se hem i kamtru long 1918. Yu traem tingbaot tok blong Jisas long saed blong \"slef we i stret mo waes.\" (Ridim Matiu 24:45-47.) * Yumi gat tingting ya se taem ya we Jisas i kamtru we vas 46 i tokbaot, hem i joen wetem taem we Jisas i kam blong jekemap ol tabu Kristin, hemia long 1918. Mo long 1919, hem i putumap slef ya blong i lukaot long olgeta samting blong masta. (Mal. 3:1) Be taem yumi stadi gud long profet tok blong Jisas, yumi luksave se yumi mas jenisim tingting we yumi gat fastaem. ?From wanem?\n18. ?Taem yumi tingting gud long profet tok blong Jisas, yumi kasem save se taem ya we bambae Jisas i kamtru, hem i wetaem?\n18 Long ol vas bifo long Matiu 24:46, plante taem oli talem tok ya \"kamtru\" blong tokbaot taem we Jisas bambae i kam blong talemaot jajmen blong hem, mo blong jajem ol man long taem blong bigfala trabol. (Mat. 24:30, 42, 44) Mo olsem we yumi luk finis long haf 12, tok ya 'kamtru' long Matiu 25:31, i tokbaot sem taem ya. Taswe i stret nomo blong talem se vas blong Matiu 24:46, 47, we i tokbaot Jisas se hem i kamtru blong putumap slef ya blong i lukaot long olgeta samting blong hem, i joen wetem taem ya tu we bambae hem i kamtru long fiuja, hemia long taem blong bigfala trabol. Tru ya, taem yumi tingting gud long profet tok blong Jisas, yumi luksave se ol eit taem ya we Jisas i talem se bambae hem i kamtru, i minim long fiuja. Long taem blong bigfala trabol, bambae hem i kamtru blong jajem ol man.\n19. ?Wanem ol save we oli jenis we yumi tokbaot long stadi ya? ?Mo wanem ol kwestin we bambae yumi kasem ansa blong olgeta long ol stadi we oli kam?\n19 Ale, yumi lanem wanem? Long stat blong stadi ya, yumi talem se bambae yumi ansa long tri kwestin. Yumi kasem ansa blong trifala kwestin ya finis. Fastaem, yumi luk se bigfala trabol i no stat long 1914, be bambae hem i stat taem Yunaeted Neson i agensem Bigfala Babilon. Afta yumi luk se Jisas i no stat blong jajem ol man se oli sipsip no oli nani long 1914, be bambae hem i mekem samting ya long taem blong bigfala trabol. Mo biaen, yumi luk se Jisas i no kamtru long 1919, blong putumap slef ya blong i lukaot long ol samting blong hem. Be bambae hem i mekem samting ya long taem blong bigfala trabol. Tru ya, ansa blong trifala kwestin ya i tokbaot sem taem nomo, hemia bigfala trabol. ?Ol niufala save ya oli givhan long yumi olsem wanem blong yumi kasem save moa long parabol blong slef? ?Oli givhan long yumi olsem wanem blong kasem save ol narafala parabol blong Jisas, we oli stap kamtru long taem ya blong en? Bambae yumi tokbaot ol impoten kwestin ya long ol stadi we oli kam biaen.\n^ par. 4 Haf 4: Blong kasem moa save, yu luk Wajtaoa blong 15 Februari 1994, pej 8-21 mo 1 Mei 1999, pej 8-20.\n^ par. 8 Haf 8: Wan long ol samting we ol vas ya oli tokbaot, hemia se Jisas bambae i 'tekem ol man we hem i jusumaot olgeta finis, oli kam wanples.' (Mat. 24:31) From samting ya, i luk olsem we olgeta tabu Kristin we oli laef yet long wol afta we bigfala trabol i stat, bambae oli go antap long heven, bifo we Amagedon i stat. Save ya i tekem ples blong save we i stap long Wajtaoa blong 15 Ogis 1990, pej 30, \"Kwestin\" (long Franis mo Inglis).\n^ par. 11 Haf 11: Yu luk Wajtaoa blong 15 Oktoba 1995, pej 18-28.\n^ par. 15 Haf 15: Tok ya \"kamtru,\" \"kambak\" mo \"kamaot\" i kamaot long semfala veb ya erʹkho·mai long lanwis Grik.\n^ par. 17 Haf 17: Matiu 24:45-47, NW: \"?Hu ya slef we i stret mo waes, we masta blong hem i putumap hem blong lukaot long ol man blong hem, mo blong givim kakae long olgeta long stret taem blong hem? Sipos masta blong hem i kamtru mo i faenem se hem i stap mekem wok ya, slef ya i save harem gud. Tru ya, masta bambae i putumap hem blong lukaot long olgeta samting blong hem.\"","id":"<urn:uuid:313195a1-f184-4cbf-80e6-02a8de888c2d>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/w20130715\/jisas-profet-tok-las-dei\/","date":"2020-02-25T05:51:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875146033.50\/warc\/CC-MAIN-20200225045438-20200225075438-00178.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":3487,"character_repetition_ratio":0.094,"word_repetition_ratio":0.044,"special_characters_ratio":0.268,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16042.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"(Ol Proveb 27:11)\n1. God ful laef blong mi i blong yu.\nMi glad blong me-kem wok blong yu.\nMi ju-sum sam-ting we i waes,\nBlong hat blong yu i glad long mi.\n2. Long wol, slef blong yu i wok had,\nI ta-le-maot hae-nem blong yu,\nI gi-vim ka-kae long stret taem,\nTas-we mi strong long wok blong yu.\n3. Plis yu gi-vim spi-rit blong yu,\nBlong mi mi ho-lem-strong long yu.\nMo mi lef-te-map nem blong yu,\nBlong hat blong yu i glad ol-taem.","id":"<urn:uuid:2381c5cd-d264-40f6-bbbf-0ced102824c9>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/49-yumi-mekem-hat-blong-jehova-i-glad\/","date":"2020-02-29T09:56:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875148850.96\/warc\/CC-MAIN-20200229083813-20200229113813-00454.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000065565,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000065565109253}","num_words":107,"character_repetition_ratio":0.112,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.296,"stopwords_ratio":0.075,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":5528.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Memba blong palemen blong Luganville, Matai Seremiah italem se long last 4 yia we i pas, hemi bin stap risivim ol request blong iron sheet or kapa, we ikam long olketa pipol long constituency blong hem, mo olketa request ya iko more bikwan folem olketa damage we TC Harold i kosem long Luganville, mo hemi bin decide wetem executive blong hem blong oli pem wan machine blong prodiusum iron sheet or kapa blong hemi more cheap.\nHemi talem se afta we help blong iron sheet or kapa i kasem olketa sapota blong hem we oli nidim gudfala shealter finis, distribution blong olketa kapa ya i save ko kasem olketa narafala pipol we oli stap long need blong wan shelter tu.\nMP Seremiah italem se from we MP allocation bai ko everywan long cost blong machine mo olketa material we oli nidim blong prodiusum olketa iron sheet or kapa, hem olsem memba blong palemen blong Luganville bai hemi mas mitim olketa narafala cost blong man pawa tuketa wetem cost blong electricity blong machine ya i save statem ol wok blong mitim need blong shealter blong ol pipol blong Luganville.\nFM 107 news i understand se hemia i festaem we wan memba blong palemen i pem wan machin blong prodiusum kapa afta we plante request we ol pipol long ol constituency oli stap mekem iko long ol MP blong olketa hemi ol request blong kapa.","id":"<urn:uuid:b659f901-d647-4c2a-bbbd-214e39078d03>","dump":"CC-MAIN-2021-10","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/wan-machine-blong-prodiusum-iron-sheet-or-kapa-we-hemi-moa-cheap\/","date":"2021-03-05T07:33:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-10\/segments\/1614178370239.72\/warc\/CC-MAIN-20210305060756-20210305090756-00612.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6407966018,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6407966017723083, \"pis_Latn_score\": 0.3588346838951111}","num_words":346,"character_repetition_ratio":0.088,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.576,"perplexity_score":18501.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Fes ordinary session blong palaman blong 2019 tede morning. Ol MP mo memba blong diplomatic corps oli wait long president blong Republic blong Vanuatu for guard inspection mo opening blong ordinary session ia. Gavman ikat 36 MP long palaman tede morning agensem 9 blong opposition. Sam MP ino stap long morning be session bae hemi gohet from ikat quorum long fes day blong session ia. Taem we Head of State Obed Moses Tallis i kasem palaman. Head of State Obed Moses Tallis long guard of honor ceremony tede morning long fes ordinary session blong 2019. President blong Republic of Vanuatu Obed Moses Tallis i presem wok we gavman i mekem blong trakem mo fesemaut ol fake ID long Facebook. Hemi talemaut tede morning long speech blong hem blong openem fes ordinary session blong palaman se fasin blong hait bihaen long ID blong tok no gud long nara man o woman ino fasin blong pipol blong Vanuatu.","id":"<urn:uuid:75e7905b-626c-4faf-a131-f3c4e8607a55>","dump":"CC-MAIN-2019-26","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/824-opening-blong-fes-ordinari-session-blong-palamen-blong-2019","date":"2019-06-25T23:51:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-26\/segments\/1560627999964.8\/warc\/CC-MAIN-20190625233231-20190626015231-00409.warc.gz","language":"bis","language_score":0.968495965,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9684959650039673, \"pis_Latn_score\": 0.031038666144013405}","num_words":238,"character_repetition_ratio":0.107,"word_repetition_ratio":0.035,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.985,"perplexity_score":20842.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Hon. Spika good morning long you mo members blong Parliament\nMi wandem tekem opportunity ia blong talem tank you long Excellency, Head of State, Pastor Obed Moses TALLISTEMAR NE WERE long opening remarks blong hem.\nOlsem wan kavman, Nesen, I kat ol challenges blong hem. Olketa challenges we yumi ko through long hem long year ia I affektem ol levels blong society we yumi live long hem.\nExperiences blong ol family blong yumi long Ambae- hemi no wan easy experience blong yumi long kavman, komunity, church, mo yumi everyone.\nState of emergency I stop long 26 Novemba mo I no minim se I safe blong ol family bae oli ko back long Ambae. Kavman I wait long full assessment report blong Ambae blong talem se I safe blong ol family oli save go back.\nSemtaem too kavman I continue blong work long sekon home blong ol family ia long Maevo mo santo.\nYumi luk long year ia nomo yumi kat TC hola we I affektem most islands blong yumi long north\nExperiences blong ol family we oli lusum laef blong olketa long solwota\nExperiences blong olketa family we oli lusum property blong olketa long eviction order,\nExperiences blong olketa family we oli lusum laef blong olketa long accident olsem case blong tufala students we I dead I no longtaem\nRecent Tsunami we I effektem family long Aneytum long last week\nHon. Spika fulap long olketa challenges ia oli man made mo natural disaster we I min se sam long olketa yumi save managem mo same hemi beyond capacity blong yumi.\nUN University I rankem Vanuatu long last five years olsem \"world's most disasterprone country mo wan vulnerable kauntri.\nClimate change hemi wan existential threat long Vanuatu we I minim se kavman mo wan wan family I mast tekem into konsideresen mo reflektem long daily planning blong hem.\nMi wandem joinem President blong presem God mo talem thank you long hem blong tekem yumi through long olketa difficult time ia.\nTheme we President hemi toktok long hem long morning ia hemi relevant mo fitim taem we yumi live long hem today-\"Reconciliation hemi key blong Unity, Peace, Stability, mo Progress\"\nOlsem wan Christian kauntri yumi no should playem politik we I dividem pipol long basis blong islands, province, language, race, mo party affiliation.\nGod hemi tekem first step blong unaetem mo mekem reconciliation wetem yumi through long death blong son blong hem.\nMi wandem joinem President blong mekem kol ia I ko long yumi olketa lidas mo pipol blong Vanuatu blong examinem laef blong yumi wanwan mo stretem ol rubbish fasin we I dividem yumi.\nYumi stap approachem too wan special event ahead long yumi-Christmas selebresent mo hemi gud yumi selebretem wetem wan klin mind mo klin heart\nHon.spika, Christmas hemi wan taem too yumi unaet tuketa olsem wan family blong selebretem birth blong son blong God mo hemi good yumi selebretem wetem wan glad heart, peace, mo joy.\nACKNOWLEDGEMENT\nHon. Spika mi wandem joinem President too blong congratulatem Niufala president blong Malvatumauri national Council blong ol Chief, Chief Willy Grey PLASUA.\nRole blong ol chief long kauntri hemi very important mo kavman hemi luk forward blong work tuketa wetem niufala President mo council blong hem blong buildim wan peaceful society, kommuniti mo nesen blong yumi.\nHemi important too blong ol chiefs oli resolvem differences between olketa mo unaet tuketa blong work weten kavman\nMi wandem tekem opportunity ia too blong talem thank you long pipol blong Vanuatu mo church komuniti long pray blong olketa long nesen ia Vanuatu mo kavman blong tudei,\nKavman ia I defitim numba 4 motion we opposisen I putum akensem hem mo yumi bilief se hemi happen follem direksen blong Papa God.\nThank you too long opposisen Lida mo members blong exercisaesem democratic right ia blong challengem kavman blong oli folem rule of law everytaem blong administretem affairs blong nesen ia.\nHon. Spika, mi bilief olsem se God hemi putum wan lida mo God nomo I save rimuvum wan lida.\nTiming I stap long hand blong God mo taem hemi raet bae I putum Lida blong opposisen wetem membas blong hem long kavman.\nThank you long ol honourable membas blong parliament ia blong sappotem kavman mo mentenem politikol stability oltaem.\nSemtaem too Kavman I recognaesem support blong olketa development partners mo friend kauntri blong yumi inkuldim regional mo international organisations we oli supportem vanuau long development inspiration blong hem mo long ol diffikult taem blong disaster. Mi wandem talem thank you too long olketa existing investors – existing businesses – existing industries we oli continiue blong biliv strong long Vanuatu, karem risk blong investem money\nblong olgeta blong prodiusim ol products mo save compeat long trade mo kontribute blong divelopem kantri ia since independence kasem tede; Thank you long olketa new investors from, despite ol chanlenjis, oli jusum Vanuatu blong investem money blong olketa long hem, Olketa owners blong ol Infant industries mo small medium enterprises long komitment mo perseverance blong yufala blong kam wetem innovative ways blong doim business long Vanuatu;\nHon. Spika hemia hemi olketa key players long ekonomik blong Vanuatu tudei.\nECONOMY\nHon.Spika, President hemi touch too long ekonomik situesen blong kauntri ia\nMi glad blong talem se Vanuatu I experiensem wan sustainable ekonomik rate after long TCPAM recovery\nYumi ekspektem blong lukim ekonomi I grow long wan rate blong 3.2% long 2018 mo 3.5% long 2019.\nInflation rate hemi forecasted long wan rate blong 3.0% long 2018 mo 2.5% long 2019.\nHon. Spika, mi glad blong talem se ekonomi blong yumi I pik up very well mo wetem key infrastructure we I stap go ahead nao ia bae I helpem bikwan ekonomik growth blong next year I ko.\nWetem strong mo stable ekonomi, ol investors oli gat moa confidence blong invest mo kantri istap long position blong atraktem moa foreign investors.\nWetem strong mo stable ekonomi, kantri I witnissim plande development long saed blong ol tourism projects mo long saed blong infrastructure development we hemi wan lever blong job opportunity.\nWetem strong mo stable ekonomi, Gavman I establishim wan \"Development Budget\" long yia ia blong addressem ol development priorities blong kantri.\nWetem supplementary badjet we parliament I passem long June 2018, Gavman hemi aloketem VUV1Billions I ko long debt blong hem, mo VUV 3 billion blong fundem ol infrastrakja divelopmen mo espesiali blong impruvum olgeta rod mo openem moa access long saed blong ol fida roads blong mekem se olgeta fama oli ga\nisi akses long ol farms blong olketa mo long transpot blong karem olgeta prodak blong olgeta i go long maket.\nMo Gavman i wandem luk se divelopmen badjet ia I grow long next yia onwards blong fundem ol divelopmen priorities blong yumi, we hemi wan solid step blong buildim wan kantri mo no dipen tumas long foreign aid.\nHemi also wan saen blong wan responsible Gavman, good lidaship mo stable Gavman.\nHon. Spika olsem wan young nesen yumi no save runaway long loan mo yumi no mast fraet blong loan blong fandem ol key sector we bae ol kat bigfala ekonomik return I kam back long kauntri mo helpem yumi blong pem back loan ia.\nYumi save se grant funding I no save fundem bigfala infrastructure projekt.\nOl gudfala citizen blong Vanuatu, wetem wan strong mo stable ekonomi mo from we yumi acceptem se kantri blong yumi hemi vulnerable long ol natural disasters, yumi nid blong invest long ol infrastrakja we oli resiliens mo key drivers blong ekonomi.\nLong remarks blong President hemi outlaenem Key drivers blong ekonomi blong yumi tudei.\nHon. Spika Vanuatu I kat wan national sustainable development plan 2030 we I fokas long ol key drivers blong ekonomi ia mo hemi inkludim:\nResilient Infrastructure\nLong saed blong rod, kavman I saenem long Novemba long year ia sekon phase blong rod blong Malekula mo Tanna,\nKavman I aloketem too VUV3billion blong ko towards fida rod\nDiskasen I continue blong upgradem rod I ko long south santo\nLong saed blong wharfs mo jetties, work blong sekon phase blong inter island shipping I stap ko ahead blong improvum koneksen mo market through long shipping seves mo wharf fasilitis long ol islands blong yumi\nLong saed blong airports work long saed blong upgrading blong baoafield terminal mo runaway, whitegrass airport mo Pekoa I progress good.\nYumi expektem se taem oli key infrastraktja ia oli finish bae oli boostem ekonomik activitis blong Kauntri, particularly tourism industry.\nLong saed blong telekomunikesen, diskasen I continue blong buildim sekon marine cable, upgradem ol tower centres mo improvum akses blong ICT services I ko long olketa schools mo sixfala provinces.\nKavman I komitim hem too long wan budjet blong VUV 242million blong impruvum VBTC coverage through aot long Vanuatu. Money ia bae I ko blong restorem back short wave mo medium wave anthena we I damaj long TCPAM.\nLong saed blong utilitis, work long saed blong third phase blong sarakata hydropower I continue mo mi glad blong talem aot too se Brenwei Hydropower bae I start long early 2019.\nLong saed blong renewable energy mo water, fulap villages mo komunitis oli aksesem water mo solar light we hemi go in line wetem priority blong kavman blong mekem sua se long 2020 yumi konektem 90% blong Vanuatu population wetem Water mo Light.\nService sector\nLong saed blong tourism, yumi witnisim mo tourist I kam long kauntri\nMi bilive strong se wetem complition blong Baoerfield runaway extension mo terminal bae I help bikwan long saed blong inkrisim numba blong olketa tourist we oli kam long kauntri.\nFinancial sector\nLong saed blong mekem financial credit mo support I available long local ni-vanuatu hemi wan ongoing efforts blong Vanuatu kavman.\nLong past years yumi krietem Ministry blong Ni-Vanuatu mo Business Development mo Agriculture Bank blong helpem yumi but today hemi sad blong luk se olketa institusen ia oli no mitim policy objective mo goal blong mekem finance I available long pipol blong Vanuatu we oli kat graon blong divelopem.\nKavman blong tudei I wandem approachem issue ia long wan holistic approach.\nSo long year ia mi launchem wanfala strategy we oli kolem \"Financial Inclusion Strategy\" we I base long wan comprehensive study mo analysis long how now yumi save impruvum accessibility mo affordability blong financial credit I ko long every ni-Vanuatu.\nHon. Spika wan long stampa thinkthink blong strategy ia I blong supportem Small Medium Enterpreses mo increasim participation blong ni-Vanuatu long ekonomik aktivitis.\nStudy ia I rivilim se 81% blong pupulation long rural erias oli aksesem informal sos blong finance mo 7% nomo oli usum commercial bank loan.\nFulap long work ia National Bank blong Vanuatu nao hemi mekem through long wan program oli kolem microfinance facilities I ko long small business long rural areas.\nHemi wan long olketa window we ni-vanuatu I save accessem tudei blong supportem smol business blong olketa long rural areas.\nBlong helpem work blong NBV kavman I mekem decision finish blong salem sam shares blong Bank blong attraktem mo partners I kam insaed blong mekem se Bank hemi operate long level we hemi viable mo supportem development needs blong pipol blong Vanuatu.\nHon. Spika commercial bank tudei hemi sevem nomo need blong white kola mo rich people we oli kat money. Fulap long 80% blong population blong yumi oli faenem I hard blong karem money long commercial bank from se kondisen blong olketa I high tumas.\nOlsem wan nesen, kavman I kat duti blong krietem wan kondusive environment blong encouragem private sekta blong invest mo inkrisim participation blong ni-vanuatu long ekonomik aktivitis,\nKavman I kamap wetem polisi thinthink blong aquirem land long olketa provinces blong yumi blong fasilititem private investment mo business I ko down long olketa provinces.\nYumi nid too blong think deep long how yumi save protektem local industry blong yumi blong oli grow without bridgim WTO rules mo ol narafala trade agreements.\nProductive sector\nLong saed blong agriculture, yumi kat wan bigfala program wetem EU blong sappotem prodaksen mo value-adding polisi blong kavman\nTotal kost blong program ia hemi EUR35 Million mo unda long EDF11 oli contribute long EUR25 Million mo narafala EUR10 million I kam long reserve kontribusen.\nFundin ia bae I ko blong promotem production, value addition, safety mo quality, mo trade long saed blong coconut, beef, fruits, mo vegetables value chains.\nLong saed blong livestock, program blong \"re-stocking\" I stap ko ahead blong helpem ol local farmers blong yumi through aot long ol island blong Vanuatu.\nHon. Spika kavman I approvum wan budget blong VUV150 million blong copra subsidy we bae yumi pem I ko long oil mill companies blong promotem value adding mo encouragem private sector investment long sector ia.\nSemtaem too yumi look se local market blong copra hemi no respond nothing long international price blong copra. Yumi nid blong think deep about how yumi addressem ol challenges blong sekta ia.\nCoconut hemi wan prodact we yumi pikimap under long EDF11 program blong lukluk long how yumi save developem industry ia long wan sustainable way .\nFisheries,\nHon. Spika, President I refer too long fisheries mo maritime affairs olsem wan areas we hemi underexplored.\nI true tudei yumi raorao nomo long land be Bigfala Ocean I stap nomo. Yumi no explorem how yumi save usum blong sapotem development blong kauntri tudei.\nWork blong Maritime Boundari I prokress good mo diskasen I stap ko ahead nao ia wetem kavman blong New Caledonia mo Fiji\nHon. Spika hemi very important blong yumi sortem aot Maritime Boundaries blong yumi blong kivim wan klia line long saed blong EEZ blong yumi.\nYumi hop se taem yumi ajivim hemia bae I helpem yumi blong plan konfidently long how yumi save usum ocean risos blong yumi\nReview blong kavman machinery I work noa ia blong lukluk how yumi save restructurem fisheries mo maritime affairs long wan way we kavman I save developem potential blong sekta ia.\nSemtaem too kavman I stap work blong aquirem Palekula blong suppotem development blong fish market mo prodaksen long kauntri.\nPlan I stap too blong revium ol license blong olketa fishing vessels mo revium whole industry blong konsiderem possibility mo nid blong reloketem shipping registry I kam long Vanuatu.\nHuman resource development\nHon. Spika long remarks blong President hemi touch too long importance blong labour mo how Vanuatu I save usum human risos blong hem wisely.\nKavman hemi divelopem wan National Human Resource Development Plan mo yumi stap luk forward blong launchem plan ia long early 2019.\nPlan ia hemi blong guidem ongoing investment long school mo post-school education mo training blong impruvum match between skill demand mo skill supply.\nHon. Spika, plan ia bae I help blong addressem fulap challenges mo issues we Vanuatu I fesem long saed blong human risos management mo development tudei,\nLong saed blong scholarship kavman I spendem kolosap VUV800million long year ia mo work I stap ko ahead noa ia blong konsiderem how yumi save rediusum budget blong regional scholarship mo sappotem olketa post-sechool mo tranning providers long kauntri.\nYumi olso witnisim roll out blong Universal free education start long kindergardern, year 7 mo 8 long 2018, year 9 mo 10 bae I happen long 2019 mo year 10 kassem year 13 long 2020.\nHon. Spika, Parliament ia I passem wan bill long session ia we hemi dil plenty long proteksen blong lokol jobs mo impuvum kondisen blong olketa ni-vanuatu workers.\nSemtaem too kavman I recognaesem benefits blong RSE we I trickle down I ko long ol islands blong yumi.\nYumi kat mo money I kam long saed blong remittances mo yumi lukim changes long living blong olketa we oli participate long program ia.\nLand\nLong saed blong land, yumi recognaesem se I still kat need blong lukluk long hem how yumi save addressem bottleneck, disputes mo issues related long land leases tudei.\nSo wetem ongoing reform mo discussions we I stap tudei mi bilive strong se bae yumi save faenem wan solution we I relevant long context blong Vanuatu.\nMi wandem apil I ko long olket chiefs blong oli work tuketa wetem kavman blong addresem issues blong land tudei long best interest blong development\nReviu blong Machinery blong Kavman\nHon. Spika, mi wandem updatem honourable haos ia mo pipol blong Vanuatu long work blong reviu blong kavman machinery.\nStampa thinthink behaen long work ia hemi blong impruvum performance, delivery blong seves, accountability, mo responsiveness blong kavman long olketa needs blong pipol.\nI kat wan Task Force we kavman I appointem blong mekem wok ia mo mi klad blong talem tudei se review long saed blong Ministry blong Praem Minista, Finance mo PSC I stap long final stage blong hem.\nYumi look forward long implementesen blong reviu ia long early 2019\nTask Force too I sapotem work blong reform blong politikol party we hemi link long work blong kavman machinery.\nHon. Spika, work blong politikol reform mo kavman machinery I nidim politikol will mo komitment long national interest.\nPOLITICAL STABILITY\nHon.Spika, long remarks blong President hemi mekem reference too long importance blong political stability olsem wan foundation blong development.\nPipol mo lidas blong Vanuatu I mature enaf blong luk save se politikol stability hemi important blong allowem development I happen.\nLong level blong Parliament ia yumi diskasem fulap how blong ensurim politikol stability\nWhilst people I luk save importance blong politikol stability, long level blong yumi long parliament yumi mast changem mindset blong yumi blong work tuketa blong addressem political instability tudei\nHon. Spika mi wadem updatem hounourable house ia mo pipol blong Vanuatu se I kat wan Task Force komiti I kontinue blong work long thinkthink blong how yumi save takem wan niu approach blong addressem politikol instability tudei\nYumi expektem blong diskasem outkam blong work blong komiti ia long session blong Parliament ia.\nKomiti ia I fokas long how yumi save kat wan politikol intergrity party bill we I relevant long context blong Vanuatu mo ensurim se I kat politikol stability long level blong parti mo national Parliament.\nMi wandem mekem kol ia I ko long lidas blong wan wan politikol partis blong think seriously long work ia mo work tuketa wetem wan open mind blong faenem wan best solution long problem ia.\nSTABILITY MO JUDICIARY\nJudiciary hemi wan important arm blong wanfala state mo nesen. Hemi very important blong mekem sua se hemi karem aot work blong hem long wan fasin we hemi independent mo effective.\nHon. Spika long saed blong hall blong justice kavman hemi mekem komitment blong hem long 2019 budget finish\nI kat two development partners we oli indiketem support blong olketa mo mi klad blong talem se wetem komitment blong kavman yumi manage blong sekurim wan third blong kost blong building.\nKavman I wandem se every development partners we oli sapotem Vanuatu long development blong hem oli putum money I ko insaed long hall blong justice ia.\nYumi stap luk forward blong startem work long hall blong justice sometime long nekis year\nHon. Spika, long toktok blong Excellency hemi touch too long nid blong konsiderem law reform komisssen we I stap tudei.\nKavman I welkamem kol ia mo bae I kivim long olketa authority konsen blong konsiderem mo riport back long how yumi save implementem\nSEKURITY FORCE\nHon spika, long saed blong security force I kat plan blong upgradem numba blong polise I kasem 300 long 2020.\nUpgradem polis academy fasilitis\nKavman I stap work too blong putum wan National Security Strategy olsem wan roadmap blong development blong security long kauntri\nHon. Spika concept blong security tudei hemi change. Traditionally yumi stap refer long proteksen blong national sovereignty, fight akensem national crime mo mentenem public safety\nTudei security I kaveremap ol narafala erias olsem climate change, natural disaster, health security, cyber security mo elements blong human security.\nNational Security Strategy plan ia hemi lukluk long how Vanuatu i save addressem olketa erias ia wetem support blong regional mo international organisations.\nKavman I work too blong establishem National Security Council blong managem implementation blong National Security Strategy mo national security issues long kauntri.\nHon. Spika, National Security council bae I help bikwan blong stopem political interference insaed long operation blong force mo allowem force blong karem aot work blong hem follem rule of law.\nNational Security Strategy hemi touch too long how yumi save work tuketa wetem ol friend kauntri mo neghbour blong yumi blong addressem maritime surveillance mo border security long wan sustaianable way.\nLong ples ia mi wandem acknowledgem bigfala support we I kam long Australian Kavman mo ol narafala Development Partners blong helpem yumi addressem security issues blong kauntri ia.\nHon Spika mi wandem joinem President too blong wishim you hon. Spika, President blong Republic blong Vanuatu, Hon Leader blong Opposition mo everi membas blong Parlaiment wetem pipol blong Vanuatu wan safe Christmas celebration mo blessed and happy New year 2019.\nThank you Tumas","id":"<urn:uuid:3a532e58-5dee-40cd-8bf9-9a2ff30d0539>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/724-official-toktok-blong-prime-minister-long-opening-blong-second-ordinary-session-blong-parliament-10-december-2018","date":"2019-07-24T01:01:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195530246.91\/warc\/CC-MAIN-20190723235815-20190724021815-00384.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9338329434,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9338329434394836, \"pis_Latn_score\": 0.06536215543746948}","num_words":5325,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.968,"perplexity_score":17684.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"From reason ya nao National Disasta Managemen Ofis(NDMO) wetem Oxfam Vanuatu i conductem wan Tsunami simulation exercise long Pango villlage long Efate, tedei morning wetem main tinktink blong olketa man long communiti i mus redi eni taem sapos wan real tsunami i kasem olketa.\nZoe Ayong olsem Senior Research Planning Offisa i talem se olketa pipol long Pango i must redi oltaem from sapos wan earthquake i hapen long north o saot blong Kaontri, Pango olsem wan village long coastal aria i save kasem ol wave blong hem.\nHemi talem tu se exercise blong tedei hemi gud mo plante man i interest blong pat long hem.\nThe Vanuatu Broadcasting & Television Corporation owns a National Radio Service called Radio Vanuatu, two commercial FM Station Paradise FM in Port Vila and Halo FM in Luganville and a National Television Service free to Air Television Blong Vanuatu.","id":"<urn:uuid:22726058-ed3a-4ae2-aa6d-69bcb7868cc0>","dump":"CC-MAIN-2020-05","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius\/3212-disasta-hemi-bisnis-blong-everiwan-ndmo","date":"2020-01-25T22:50:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-05\/segments\/1579251681625.83\/warc\/CC-MAIN-20200125222506-20200126012506-00081.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5648269653,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5648269653320312, \"pis_Latn_score\": 0.41804933547973633, \"pcm_Latn_score\": 0.010754093527793884}","num_words":231,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.599,"perplexity_score":18000.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Hae God i no sa-ve gia-man.\nPro-mes blong hem i tru.\nYu sa-ve tras-tem ol sam-ting\nWe yu la-nem long Bae-bol.\nYu mas gat bi-lif we i strong,\nMo yu ting-baot Dei blong God.\nFa-sin blong yu i kam gud moa,\nTaem yu sta-nap strong ol-taem.\n2. Yu mas lu-kaot blong no lu-sum\nLav we yu gat fas-taem.\nMo taem tra-bol i bi-tim mak,\nYu no mas le-go Hae God.\nLong ev-ri tra-bol yu ka-sem,\nYu no mas fraet mo sek-sek.\nJe-ho-va bae i hal-pem yu,\nI klo-sap long yu ol-taem.\n3. Yu mas sta-nap strong ka-sem en,\nBlong God i se-vem yu.\nGod bae i rae-tem nem blong yu,\nLong ta-bu buk ya blong laef.\nTaem yu yu sta-nap strong ol-taem,\nBae yu fren gud we-tem God.\nJe-ho-va bae i glad long yu,\nMo yu bae yu glad big-wan.","id":"<urn:uuid:13c06407-06bb-4ab1-b591-efe8cd97f5ac>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/128-yu-mas-stanap-strong-go-kasem-en\/","date":"2020-02-18T23:18:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875143815.23\/warc\/CC-MAIN-20200218210853-20200219000853-00277.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9998936653,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9998936653137207}","num_words":189,"character_repetition_ratio":0.082,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.295,"stopwords_ratio":0.053,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":4255.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Yusum Matiu 22:36-39, mo makem folem oda, ol impoten risen from wanem yumi go long ol miting:\nBlong leftemap tingting blong yu\nBlong leftemap tingting blong ol brata blong yumi\nBlong wosip mo soemaot lav blong yumi long Jehova\n?From wanem yumi mas traehad blong go long olgeta miting nating se yumi harem se yumi taet tumas mo yumi wantem spel?\n?Wanem sam narafala rod we yumi save soemaot se yumi obei long tufala loa ya we i hae moa?","id":"<urn:uuid:979ddca0-1370-413e-97e3-73946b4ac5c0>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/jw-buk-blong-miting\/maj-2018-mwb\/program-blong-miting-blong-12-18maj\/obei-long-tufala-loa-we-i-hae-moa\/","date":"2020-02-18T01:15:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875143455.25\/warc\/CC-MAIN-20200217235417-20200218025417-00314.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":91,"character_repetition_ratio":0.089,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.055,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":20849.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"(Ol Sam 139)\n1. Hae God, yu nao yu sa-ve gud mi,\nYu yu sa-ve taem mi slip mo we-kap.\nYu sa-ve gud ol sam-ting we mi wan-tem,\nOl tok we mi ta-lem mo ol\nfa-sin blong mi.\nYes yu wo-kem gud bo-di blong mi.\nOl wok blong yu i nam-ba-wan tu-mas.\nTaem mi stap yet long bel blong ma-ma blong mi,\nYu yu luk mi fi-nis, mo yu\nyu la-vem mi.\nJe-ho-va God, yu gat ol-ge-ta pa-oa.\nSa-ve blong yu, God, i big-wan tu-mas.\nTaem mi wa-ri, ting-ting blong mi i fol-daon,\nBe yu no-mo yu stap me-kem mi glad.\n?We-ples bae mi sa-ve haed long yu?\n?We-ples bam-bae yu no sa-ve luk mi?\n?Long be-re-graon, long dip-si, no long tu-dak?\nI no gat ples we bae yu\nno sa-ve luk mi.\n(Sam narafala vas: Sam 66:3; 94:19; Jer. 17:10.)","id":"<urn:uuid:6f455851-118e-40a0-ac9d-b174b25d7c78>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/5-ol-nambawan-wok-blong-god\/","date":"2020-02-28T06:57:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875147054.34\/warc\/CC-MAIN-20200228043124-20200228073124-00217.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999469519,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999469518661499}","num_words":185,"character_repetition_ratio":0.073,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.336,"stopwords_ratio":0.054,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":4425.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Hae God i soe-maot lav,\nLong ev-ri man long wol.\nTaem hem i gi-vim laef blong Fas-bon blong hem.\nJi-sas i bon long wol.\nMes-ae-a i kam-tru,\nBlong i lef-te-map nem blong Je-ho-va.\n2. Kraes i lae-kem Bae-bol,\nI ol-sem bred long hem.\nBae-bol i gi-vim waes mo sa-ve long hem.\nKraes i wok-had blong God.\nHem i ti-jim yu-mi.\nOl-taem Je-ho-va i glad long Ji-sas.\n3. Yu-mi bi-aen long Kraes,\nFo-lem fa-sin blong hem.\nHem i nam-ba-wan ek-sam-pol blong yu-mi.\nMo ev-ri dei yu-mi\nLef-te-map nem blong God.\nBae Je-ho-va God i glad long yu-mi.","id":"<urn:uuid:2d12defb-e01b-42fd-8047-81eabca22b39>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/13-yumi-folem-fasin-blong-kraes\/","date":"2020-02-17T22:27:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875143373.18\/warc\/CC-MAIN-20200217205657-20200217235657-00069.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999735355,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999735355377197}","num_words":145,"character_repetition_ratio":0.088,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.3,"stopwords_ratio":0.055,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3483.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"?I tru se ol man Isrel oli hangem man nogud long wud, blong kilim hem i ded?\nLong plante neson bifo, oli hangem ol man nogud long wan wud no wan pos, blong kilim hem i ded. Ol man Rom oli fasem man nogud mo oli nilim hem long pos. Afta, bambae hem i hang blong sam dei kasem we hem i ded, from we hem i harem i soa tumas, san i bonem hem, ren i wasem hem, hem i hanggri mo i tosta. Hemia wan panis we ol man Rom oli yusum blong mekem man ya i sem.\n?Olsem wanem long ol man Isrel bifo? ?Oli hangem ol man nogud long wud, blong kilim olgeta oli ded? Loa we God i givim long Moses i talem se: \"Sipos wan man i mekem wan samting we i stret blong hem i ded from, nao yufala i kilim hem i ded, mo yufala i tekem bodi blong hem, yufala i hangem long wan wud, fasin ya i soemaot we Hae God nao i panisim man ya. Be bodi blong hem bambae i no mas hang long wud ya go kasem nekis dei. Yufala i mas berem hem long sem dei ya nomo.\" (Dut. 21:22, 23) I klia se, long taem we oli raetem Baebol fastaem long lanwis Hibru, wan man we i mekem wan samting we i stret blong hem i ded from, oli kilim hem i ded fastaem, mo biaen oli hangem hem long wan wud no wan tri.\nLevitikas 20:2 i tokbaot fasin ya i se: \"Sipos wan long yufala no wan narafala man we i stap wetem yufala i kilim wan pikinini blong hem blong mekem sakrefaes long god ya Molek, bambae yufala i mas stonem hem i ded.\" Oli kilim i ded olgeta tu we oli stap toktok wetem ol devel blong ol dedman mo ol narafala devel. ?Oli kilim olgeta olsem wanem? Hemia taem oli 'stonem olgeta i ded.'—Lev. 20:27.\nDutronome 22:23, 24 i talem se: \"Mo sipos yufala i luk we wan man i slip wetem wan gel we oli blokem finis se i blong narafala man, mo tufala i mekem insaed long ples blong yufala, bambae yufala i mas tekem tufala i go afsaed long ples blong yufala, nao yufala i mas stonem tufala gogo tufala i ded, blong tekemaot rabis fasin ya i gowe long ples blong yufala. Gel ya i mas ded, from we taem man ya i holem hem, hem i stap long medel blong ples blong yufala, we sipos hem i singaot, man i save harem blong givhan long hem, be hem i no singaot. Mo man ya i mas ded from we hem i slip wetem wan gel we oli blokem finis, se i blong narafala man.\" Wan rod we ol man Isrel bifo oli stap folem blong kilim wan rabis man i ded, hemia blong stonem hem. *\nI klia se, long taem we oli raetem Baebol fastaem long lanwis Hibru, wan man we i mekem wan samting we i stret blong hem i ded from, oli kilim hem i ded fastaem, mo biaen oli hangem hem long wan wud no wan tri\nDutronome 21:23 i talem se taem oli hangem wan man long wan wud, \"fasin ya i soemaot we Hae God nao i panisim man ya.\" Ale, taem ol man Isrel oli luk dedbodi ya, hemia i save gat bigfala paoa long olgeta mo i olsem wan woning long olgeta tu.\n^ par. 6 Plante man blong stadi oli agri se folem Loa we God i givim long ol man Isrel, taem wan man i brekem loa, oli kilim hem i ded, bifo we oli hangem bodi blong hem long wan wud. Be, i gat sam samting i pruvum se long fas handred yia, ol man Jiu oli hangem sam man blong brekem loa we oli laef yet, mo oli hang gogo oli ded.","id":"<urn:uuid:7a612eb1-5986-4458-8e5d-08a0f808f990>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/w20130515\/i-tru-se-ol-man-Isrel-oli-hangem-man-nogud-long-wud-blong-kilim-hem-i-ded\/","date":"2020-02-21T19:58:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145534.11\/warc\/CC-MAIN-20200221172509-20200221202509-00451.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":736,"character_repetition_ratio":0.08,"word_repetition_ratio":0.142,"special_characters_ratio":0.251,"stopwords_ratio":0.024,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14903.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Saot Efate Futbol Lik Nokaot Program long last wik i lukim long Friday 9 Oktoba 2020 11am Naka FC vs Taputi FC, 1pm Fenua FC vs Mele FC mo long 3pm Eraniao FC vs Matantopua FC.\nRisal blong kem ia i lukim, Neka Fc i winim Taputi FC long wan hae sko blong 6-2, Fenua FC i winim Mele FC long 3-0 mo Eraniao i kam blong winim Matantopua long wan gudfala sko blong 7-1.\nLong gem blong yestete, Tusdei namba 13 Oktoba 11.30am, Erakor U19 FC vs Matantopua FC 1.30 pm Marsowi FC vs Eraniao FC.\nSko blong gem blong yestete i lukim Erakor U19 i winim Matantopua long wan sko blong 7-0.\nFolem wetem tufala narafala gem we i stap kohet yet be pepa hemi ko long print.\nNekis kem bae hemi kikoff long Fraede 16 Oktoba.\nI lukim long 11am Fenua FC vs Taputi FC, 1pm Naka FC vs Mele FC, 3pm Erakor U19 FC vs Marsowi FC.\nTusdei 20 Oktoba bae i kat wan gem nomo long dei ia, long 1pm Mele FC vs Taputi FC, Fraedei 23 Oktoba 11am, Matantopua Fc vs Marsowi FC, 1pm Erakor U19 FC vs Eraniao FC, 3pm Fenua FC vs Naka FC.\nTusdei 27 Oktoba Semi faenol bae hemi kikoff, stret 11am Pool A 1 vs Pool B 2, 1pm Pool B 1 vs Pool B 2.\nFraedei 30 Oktoba 11am lusa bae i ko long faenol, mo long 1pm bae tufala wina bae tufala i faenol, stret afta long nokaut ia bae jampionjip bae hemi kikoff.","id":"<urn:uuid:d34d6c7f-c0d9-412b-ad3b-08ea7a76ce02>","dump":"CC-MAIN-2020-45","url":"https:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/saot-efate-futbol-lik-nokaut\/article_be9913f6-0dad-11eb-8550-074a7e43b213.html","date":"2020-10-31T13:05:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-45\/segments\/1603107918164.98\/warc\/CC-MAIN-20201031121940-20201031151940-00499.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9475729465,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9475729465484619, \"pis_Latn_score\": 0.047521937638521194}","num_words":415,"character_repetition_ratio":0.086,"word_repetition_ratio":0.034,"special_characters_ratio":0.279,"stopwords_ratio":0.024,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.914,"perplexity_score":13921.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Sapos yu no wantem rabemaot pej ia, tok go long pej long toktok mo tingting blong atikel ia. Sapos bae yu fixemap atikel, rabemaot notis hia.\nAdministrators, remember to check if anything links here and the page history (last edit) before deletion.\nSiegfried & Roy em i bin man blong singsing blong Jemani-Yunaeted Stet blong Amerika.\nThis article is a stub. You can help by expanding it.","id":"<urn:uuid:7f5c4fb3-0d91-4a60-af87-23549e4b566a>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Siegfried_%26_Roy","date":"2021-10-27T17:21:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588216.48\/warc\/CC-MAIN-20211027150823-20211027180823-00693.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7239721417,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7239721417427063, \"pis_Latn_score\": 0.23836609721183777, \"eng_Latn_score\": 0.011771636083722115, \"tpi_Latn_score\": 0.01127343438565731}","num_words":104,"character_repetition_ratio":0.011,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.676,"perplexity_score":10853.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"EphesiansEphesians 1\n1 Mi Pol, mi aposol blong Jisas Kraes, we God i putumap mi. Mi mi talem halo long yufala ol Kristin man long Efesas, we yufala i joen long Jisas Kraes, nao yufala i stap holemstrong fasin ya. 2 Prea blong mi, we God, Papa blong yumi, wetem Jisas Kraes, Masta blong yumi, tufala bambae i stap givhan long yufala long gladhat blong tufala, tufala i putum pis i stap wetem yufala. 3 I gud yumi stap talem tangkiu long God ya we i God mo Papa blong Jisas Kraes, Masta blong yumi, from we hem i mekem i gud tumas long yumi ya we yumi joen long Kraes. Hem i givim evri gudfala samting ya long yumi we yumi mas gat blong laef blong yumi wetem hem long heven. 4 Taem God i no mekem wol ya yet, be hem i jusumaot yumi finis blong bambae yumi joen long Kraes. God i wantem blong yumi tabu, yumi man blong hem, nao long fes blong hem, oltaem bambae yumi no gat rabis poen long yumi, mo yumi stap lavlavem yumi. 5 Bifo olgeta, hem i makemaot yumi blong bambae hem i openem rod long Jisas blong tekem yumi, yumi kam pikinini blong hem. Hemia i tingting blong hem nomo, mo hem i glad blong mekem olsem. 6 Hem i givhan bigwan long yumi tru long Jisas Kraes ya we hem i lavem hem tumas. I stret nomo blong yumi stap leftemap nem blong God i go antap oltaem, from fasin ya blong hem we i gudfala tumas, we hem i givhan long yumi long gladhat blong hem. 7 Nao from we blad blong Kraes i ron, God i mekem yumi ya we yumi joen long Kraes, yumi friman finis. Hem i fogivim yumi finis, i tekemaot ol sin blong yumi. Gladhat blong God i bigwan tumas. 8 Hem i givhan long yumi, we i bitim mak olgeta. Long fasin blong God we hem i waes, mo we hem i luksave evri samting, 9 hem i harem gud blong soemaot long yumi, plan blong hem we fastaem i samting blong haed. Hem i tingbaot finis we bambae hem i wokem olgeta samting blong plan ya blong hem long Kraes. 10 Mo long stret taem blong hem, bambae hem i mekem plan ya i kamtru. Long plan ya, hem i wantem se olgeta samting we hem i mekem, bambae oli kam joen wanples. Hem i wantem we olgeta samting long heven mo long wol bambae oli kam joen long Kraes, we hem i olsem hed blong olgeta samting. 11 Taem God i mekem plan ya, Kraes i joen wetem hem, nao God i makemaot mifala ol laen blong Isrel blong mifala i man blong hem. Hem i stap wokem olgeta samting stret long plan blong hem, olsem we hem nomo i wantem. Nao hem i wokem olsem long mifala, from plan ya blong hem we hem i tingbaot finis, bifo olgeta. 12 Mifala i faswan blong putum tingting blong mifala i stap long Kraes, nao i stret nomo blong mifala i stap leftemap nem blong hem i go antap oltaem, from fasin ya blong hem we i gudfala tumas. 13 Mo yufala tu we i no laen blong Isrel, Kraes i joen wetem God, nao God i makemaot yufala tu blong yufala i man blong hem. Yufala i harem trutok finis. Hemia gud nius ya we God i yusum blong sevem yufala, mo taem yufala i harem, yufala i bilif long Kraes. Nao God i putum mak blong hem long yufala, se yufala i man blong hem, from we hem i givim Tabu Spirit long yufala, olsem we hem i promes finis. 14 From we Tabu Spirit ya i stap long laef blong yumi, yumi save savegud we bambae yumi save kasem ol samting ya we God i makemaot finis, se oli blong yumi. Tabu Spirit ya i soemaot we God bambae i mekem yumi ya we hem i pemaot yumi finis, bambae yumi fri olgeta. Nao i stret nomo blong yumi stap leftemap nem blong God i go antap oltaem, from fasin ya blong hem we i gudfala tumas. 15 Nao from ol samting ya, oltaem, long prea blong mi, mi stap tingbaot yufala, mo mi stap talem tangkiu tumas long God from yufala. Fasin ya, mi statem taem we mi harem we yufala i bilif strong long Jisas, Masta blong yumi, mo we yufala i stap lavem ol Kristin man, nao kam kasem tede, mi stap prea olsem. 17 Oltaem mi mi stap askem long God ya we i God blong Jisas Kraes, Masta blong yumi, mo we i Papa blong yumi we i gudfala tumas, blong hem bambae i givim Spirit blong hem long yufala. Spirit ya i save mekem yufala i waes, i save soemaot God long yufala, blong mekem yufala i savegud hem. 18 God i singaot yufala finis, mo hem i mekem plante samting oli stap rere blong yufala. Mo mi stap askem long hem blong hem i openem tingting blong yufala, blong yufala i save ol samting ya, blong yufala i save putum tingting blong yufala i stap strong long hem. Mi stap askem long hem blong i letem yufala i save ol gudgudfala samting ya we i plante we plante, we hem i promes finis blong givim long ol man blong hem. 19 Mo mi stap askem long hem, blong hem i letem yufala i save paoa ya blong hem we i bigwan tumas, we i stap wok long laef blong yumi ya we yumi bilif long hem. Paoa ya, yumi save makem long bigfala paoa ya 20 we hem i yusum finis blong mekem Kraes i laef bakegen long ded, mo blong tekem hem i go sidaon long raet saed blong hem long heven. 21 Mo nem blong Kraes i hae moa long nem blong olgeta enjel we oli haeman, mo long ol lida, mo long ol man we oli gat paoa long heven, mo long ol jif blong ol devel we oli stap olbaot long wol ya. Nem blong hem i antap moa long olgeta narafala nem we i gat paoa, long wol ya mo long narafala wol we bambae i kam. 22 God i putum olgeta samting oli stap daon finis, aninit long leg blong Kraes. Mo hem i putumap Kraes blong i hed blong jos, i holem olgeta laef blong hem. 23 Jos ya, hem i bodi blong Kraes, i fulap gud long Kraes, mo long sem fasin olgeta samting i fulap gud long Kraes.\n1 Yufala we i no laen blong Isrel, bifo i olsem we yufala i ded, from we yufala i no bin obei long God, nao yufala i mekem sin. 2 Bifo, yufala i stap holem ol fasin nogud blong wol ya, yufala i stap obei long Setan, we hem i jif blong ol devel, we oli stap olbaot long wol. Hem nomo i devel ya we i stap mekem wok blong hem long ol man ya we oli no save obei long God. 3 Mo bifo, mifala ol laen blong Isrel tu i bin mekem ol samting we tingting blong mifala i wantem. Mifala i bin folem tingting nomo blong mifala, blong mekem ol samting we mifala i stap harem gud long hem. From samting ya, mifala i olsem ol narafala man nomo, bambae God i mas jajem mifala tu, se mifala i panis. Fasin blong yumi evriwan i sem mak nomo. 4 Be God i sore tumas long yumi, mo hem i stap lavem yumi tumas. 5 Nao taem yumi stap olsem we yumi ded, from we yumi no bin obei long God, hem i joenem yumi long Jisas Kraes, i mekem yumi olsem we yumi laef bakegen wetem hem. Hemia i samting blong gladhat blong God nomo, we hem i givhan long yufala olsem, i sevem yufala. 6 Nao long fasin ya we God i joenem yumi long Jisas Kraes, hem i leftemap yumi wetem hem, i givim hae nem long yumi wetem hem long heven. 7 God i mekem olsem, blong i save soemaot fasin blong hem long olgeta man oltaem, gogo i no save finis. Long gudfala fasin ya we God i mekem long yumi ya we yumi joen long Jisas Kraes, hem i soemaot we gladhat blong hem blong givhan long yumi, i bigwan tumas, i bitim mak. 8 God i givhan long yufala long gladhat blong hem, i sevem yufala, from we yufala i bilif long Kraes. Be ol samting ya i no kamaot long yufala, mo i no from ol samting we yufala i mekem. Hem i kamaot long God nomo, olsem wan samting we hem i givim i go nomo long yufala, blong bambae i no gat wan long yufala we i save tok flas from. 10 God i mekem yumi, mo hem i stap wok long laef blong yumi. Hem i joenem yumi long Jisas Kraes, mo i mekem yumi kam ol niufala man, blong bambae yumi save mekem ol gudgudfala wok we hem i makemaot finis, blong yumi mekem. 11 Be yufala ya, yufala i no foget we fastaem yufala i no save God. Ol laen blong Isrel oli stap talem se oli sakomsaes finis, mo oli stap tok nogud long yufala, se yufala i no sakomsaes. Be tok ya i stap tokbaot samting ya we ol man oli stap wokem long bodi blong olgeta nomo. 12 Fastaem, yufala i no gat Kraes, yufala i olsem ol strenja nomo, yufala i stap afsaed long ol laen blong Isrel, nao yufala i no gat raet blong joen, blong kasem ol samting we God i promes bifo, blong givim long ol man blong hem. Fastaem yufala i man blong wol ya nomo, yufala i no save God nating, mo yufala i no save putum tingting blong yufala i stap strong long ol promes ya blong hem. 13 Fastaem yufala i stap longwe long mifala, be naoia, from we yufala i joen long Jisas Kraes, ded blong Kraes we blad blong hem i ron, hemia i tekem yufala i kam klosap long mifala finis. 14 Kraes nomo i mekem we yumi gat pis. Hem nao i mekem ol laen blong Isrel wetem ol narafala man, oli kam olsem ol man blong wan ples nomo. Hem nomo i brekemaot fasin ya we i olsem bigfala stonwol, we bifo i stap mekem yumi seraot long tu kampani. Long bodi blong hem, hem i tekemaot fasin ya we tufala kampani ya blong yumi i enemi long tufala. 15 Hem i tekemaot Loa ya we God i givim long Moses, wetem olgeta rul blong hem. Kraes i mekem olsem, blong mekem we tufala grup ya blong yumi i joen long hem blong mekem wan laen nomo we i niuwan olgeta. Long fasin ya, hem i mekem we yumi gat pis. 16 Nao from we Kraes i ded long kros, hem i tekemaot fasin ya we yumi stap enemi long yumi, mo fasin ya i lus olgeta, nao hem i joenem tufala grup ya blong yumi long wan laen nomo, mo hem i tekem yumi evriwan i kam joen bakegen long God. 17 Oraet, long fasin ya, Kraes i kam, i talemaot gud nius ya blong pis i go long olgeta man. Nius ya i kam kasem mifala ol laen blong Isrel, we mifala i stap klosap long God, mo i go kasem yufala tu, we yufala i no laen blong Isrel, we bifo yufala i stap longwe long hem. 18 Nao from we yumi stap joen long Kraes, yumi evriwan i gat raet blong kam klosap long Papa blong yumi, mo wan Spirit nomo i stap tekem yumi evriwan i kam. 19 From samting ya, yufala ya we bifo yufala i no laen blong Isrel, yufala i no moa stap olsem we yufala i strenja, no yufala i man blong narafala ples. Naoia, yufala i gat raet insaed long ples blong God, olsem ol narafala man blong God nomo. Yufala i insaed long famle blong God finis. 20 Yufala i olsem ol pos blong wan haos, we ol aposol mo ol profet oli olsem ol pos blong kona blong hem. Long haos ya, Jisas Kraes i olsem nambawan pos long medel, 21 mo ol narafala pos blong haos ya oli joen long hem. Nao from we oli joen long hem, oli stap stanap strong, nao haos ya i stap kam gud moa, olsem wan haos blong Hae God we i tabu, i klin gud. 22 Yufala i joen long Kraes, nao hem i stap wokem yufala tu, wetem ol narafala man, blong yufala i kam olsem wan haos we Hae God i save stap oltaem long hem, long Spirit blong hem.\n1 Nao from ol samting ya we mi mi talem finis, mi Pol, mi stap prea long God from yufala. Naoia mi mi stap long kalabus from we mi man blong Jisas Kraes, mo mi stap mekem ol wok blong mi long yufala ya we i no laen blong Isrel. 2 Ating yufala i harem finis we God i stap givhan long mi long gladhat blong hem, blong mi mekem wok ya blong givhan long yufala. 3 God i soemaot plan ya blong hem finis long mi, we fastaem i samting blong haed, mo mi raetem smol tok long bisnes ya finis. 4 Sipos yufala i ridim tok ya, bambae yufala i save kasem tingting blong mi long ol tok ya we i tokbaot Kraes, we fastaem i stap haed. 5 Long taem blong ol man bifo, God i no talemaot tok ya. Be naoia, hem i yusum Spirit blong hem blong soemaot tok ya long ol tabu aposol mo ol profet blong hem. 6 Tok ya i olsem. From gud nius blong Kraes, ol man we oli no laen blong Isrel oli gat raet wetem ol laen blong Isrel, blong kasem ol gudgudfala samting we God i stap givim. Olgeta ya evriwan, oli olsem ol haf blong wan bodi nomo. Mo promes ya we God i mekem long Jisas Kraes, hem i mekem wantaem nomo long ol narafala man tu. 7 God i wok long paoa blong hem nomo, nao hem i givhan long mi long gladhat blong hem. Long fasin ya, hem i mekem mi mi man blong wok blong gud nius blong Kraes. 8 Mi mi no haeman, mi daon moa long ol narafala man blong God. Be long gladhat blong God, hem i givhan long mi blong mi mekem gudfala wok ya. Hem i putumap mi blong mi go long ol man we oli no laen blong Isrel blong talemaot gud nius blong ol gudgudfala samting ya blong Kraes, we i no gat man i save kaontem. 9 Mo mi gat narafala wok blong mi tu. Mi mas mekem olgeta man oli save fasin we God i folem blong mekem plan ya blong hem we fastaem i stap haed, i kamtru. God ya we i mekem olgeta samting, hem i haedem plan ya blong hem, i stat bifo olgeta, i kam kasem tede. 10 Hem i mekem olsem, from we naoia, hem i wantem yusum laef blong jos, blong soemaot long ol jif blong ol devel we oli stap olbaot long wol ya, mo long olgeta we oli gat paoa, we hem i waes we i waes, mo waes ya blong hem i gat plante naranarafala rod blong hem. 11 Hemia i stret nomo long tingting blong God, we hem i tingbaot fastaem, taem wol i no stap yet. Nao hem i mekem ol samting ya we hem i tingbaot fastaem, oli kamtru long Jisas Kraes, Masta blong yumi. 12 Nao from we yumi bilif long Kraes, yumi ya we yumi joen long hem, yumi save kam stanap long fes blong God, we yumi no seksek, tingting blong yumi i strong. 13 From samting ya, mi mi askem strong long yufala, se plis yufala i no letem tingting blong yufala i foldaon from ol trabol ya we mi mi stap kasem from yufala, we oli stap traem mi tumas. Olgeta samting ya oli blong leftemap yufala. 14 Nao from ol samting ya we mi mi talem finis, mi bodaon, mi prea long Papa blong yumi, 15 we hem nomo i stamba blong fasin blong papa, nao olgeta famle long heven mo long wol oli stap tekem fasin ya long hem. 16 Hem i gat bigfala paoa blong heven, mo mi mi stap askem long hem blong hem i yusum Spirit blong hem blong givim paoa long yufala, blong mekem yufala i stanap strong oltaem. 17 Mi stap askem long hem, blong Kraes i kam, i mekem ples blong hem long tingting blong yufala, from we yufala i stap bilif strong long hem. Mo mi stap askem long hem blong hem i mekem laef blong yufala i stanap long fasin ya blong Kraes blong lavem ol man, olsem we rus blong tri i holemtaet graon, olsem we haos i fas strong long graon we i stanap long hem. 18 Mo mi stap askem long hem, blong yufala i save joen long olgeta man blong God long evri ples, blong kasem paoa blong save fasin ya blong Kraes we hem i lavem yumi tumas. Mi wantem blong yufala i save we fasin ya i bigwan olsem wanem, mo i longfala olsem wanem, mo i hae olsem wanem, mo i dip olsem wanem. 19 Fasin ya blong Kraes i gudfala tumas, yumi no naf blong savegud. Be mi stap askem long hem blong yufala i save kasemgud tingting ya we Kraes i lavem yufala tumas, gogo bambae God i fulumap laef blong yufala, blong yufala i fulap gud long olgeta fasin blong hem nomo. 20 Yumi stap leftemap nem blong God. Paoa ya blong hem, we i stap wok long tingting blong yumi, hem i save mekem ol bigbigfala wok long laef blong yumi we i bitim mak olgeta, mo i antap moa long olgeta samting we yumi stap askem long hem, mo we yumi stap tingbaot. 21 I gud yumi ol man blong jos, bambae yumi evriwan i joen wetem Jisas Kraes blong leftemap nem blong God i go antap oltaem, gogo i no save finis. Amen.\n1 Mi mi stap long kalabus, from we mi man blong Masta blong yumi. Oraet, mi mi talem strong long yufala, blong yufala i mekem fasin blong yufala i stret gud long fasin blong God ya we i singaot yufala finis. 2 Oltaem, long olgeta samting, tingting blong yufala i mas stap daon, mo yufala i mas kwaet man. Tingting blong yufala i mas longfala, mo yufala i mas lavlavem yufala, blong yufala i no raorao long yufala. 3 Tabu Spirit, hem i stap mekem yumi evriwan i joen gud, mo hem i givim pis long yumi. Nao from samting ya, yumi mas traehad blong holem pis ya, blong yumi save joen gud oltaem. 4 Yumi olsem wan bodi nomo. I gat wan Spirit nomo i stap long yumi, mo long sem fasin, God i bin singaot yumi evriwan, blong yumi putum tingting blong yumi i stap long wan promes nomo. 5 Yumi gat wan Masta nomo, mo yumi gat wan tok nomo we yumi bilif long hem, mo i gat wan baptaes nomo. 6 Mo i gat wan God ya nomo, we hem i Papa blong olgeta man, i hae moa long olgeta man, i stap wok long laef blong olgeta man, mo laef blong hem i stap joen long laef blong olgeta man. 7 Be long yumi evriwan wanwan, Kraes i glad tumas blong givhan long yumi, nao i givim paoa long yumi, stret long mak we hem i wantem givim long yumi, blong yumi mekem wok blong hem. 8 Baebol i talem se, \"Taem hem i go antap long ples we i hae we i hae, hem i tekem ol man we i winim olgeta long faet oli go kalabus long ples blong hem, mo i givim ol presen i go nomo long ol man.\" 9 ?Be tok ya we i talem se, \"Hem i go antap,\" hem i minim wanem? Tok ya i min se fastaem, hem i kamdaon long wol ya, we hem i kamdaon olgeta. 10 Ale, man ya we fastaem i kamdaon long wol, hem i sem man nomo we biaen i go antap olgeta, i go antap long heven, mo bakegen, i go antap moa yet, blong hem bambae i save fulumap olgeta ples we God i mekem. 11 Hemia sem man ya nomo we i givim ol defren kaen paoa i go nomo long ol man. Long sam man, hem i givim paoa blong oli aposol. Long sam narafala man, hem i givim paoa blong oli profet. Long sam narafala man, hem i givim paoa blong oli ivanjelis. Mo long sam narafala man bakegen, hem i givim paoa blong oli pasta mo tija insaed long jos. 12 Kraes i mekem olsem blong olgeta man blong hem bambae oli rere blong mekem ol wok blong hem, blong bambae olgeta ya we oli olsem bodi blong hem, oli strong moa. 13 Long fasin ya, bambae yumi evriwan i save kam wan nomo, we yumi bilif long Pikinini blong God, mo yumi savegud hem. Nao long fasin ya, bambae yumi kam olsem we yumi no moa pikinini, yumi bigman finis. Bambae yumi kam olsem Kraes nomo, we hem i bigman tru. 14 Long fasin ya, bambae yumi no moa stap olsem pikinini. Ol giaman tijing blong ol man ya we oli save wokem ol trik, mo oli save lidim ol man oli go krangke, bambae i no save tantanem yumi i go olbaot olsem wan kenu we solwota i stap sakem i go olbaot, mo win i stap karem i go. 15 Yumi mas lavem ol man, mo yumi mas talem ol tok we i tru long olgeta. Nao long olgeta fasin blong yumi, bambae yumi save gru blong kam bigman, blong joen long Kraes. Yumi olsem ol haf blong bodi blong hem, we hem nomo i hed blong bodi ya, mo hem i stap mekem yumi joen blong kam wan bodi nomo. Mo ol joen blong bodi ya oli stap holem bodi ya, blong i stap strong oltaem. Nao taem yumi ya, we yumi olsem ol haf blong bodi ya blong hem, yumi mekem ol samting we i stret nomo blong yumi mekem, bodi ya blong hem i save gru. Taem yumi stap lavlavem yumi, bodi ya blong Kraes i save kam strong moa. 17 Mi mi talem tok ya long yufala long nem blong Masta blong yumi, mo mi tok strong blong wonem yufala. Bambae yufala i no moa folem ol fasin blong ol hiten man, we tingting blong olgeta i krangke nomo. 18 Tingting blong olgeta ya i stap long tudak nomo. Nao oli stap longwe tumas long laef ya we God i stap givim, from we tingting blong olgeta i kam strong olsem ston nomo, nao oli no gat save. 19 Oli no moa gat sem nating, nao oli stap gohed olbaot, oli stap ronem woman, mo oli stap mekem ol fasin we i rabis olgeta, we i no gat wan samting blong blokem olgeta. 20 Be ol fasin olsem, yufala i no lanem nating long gud nius blong Kraes. 21 Yufala i harem ol tok blong hem finis, nao from we yufala i man blong hem, ol man oli tijim yufala finis, long trutok ya we i stap long Jisas Kraes. 22 Nao from samting ya, yufala i mas finis long olfala laef ya blong yufala bifo, we yufala i stap folem ol fasin blong yufala nomo. Olfala laef ya i stap mekem yufala i wantem tumas ol samting we oli blong giaman nomo, mo we oli stap spolem yufala nomo. 23 Laef blong yufala mo tingting blong yufala i mas kam niuwan olgeta, 24 nao bambae yufala i kam niufala man, we God i mekem yufala i kam olsem hem. Nao bambae ol man oli save luksave se laef blong yufala i folem trutok blong hem, mo i stret gud, i tabu, i blong hem nomo. 25 Oraet, yufala i mas finis long ol giaman toktok, from we yumi evriwan i olsem ol haf blong wan bodi nomo. Baebol i talem se, \"Yufala i mas tok tru nomo long yufala.\" 26 Mo Baebol i talem se, \"Sipos yufala i kros, yufala i no letem we kros ya i lidim yufala, blong yufala i mekem sin.\" Mo yufala i no stap kros, gogo kasem san i godaon. 27 Yufala i mas no givim janis long Setan. 28 Man we i man blong stil, hem i mas lego fasin ya. Hem i mas wok had long stret fasin, blong i save gat plante samting blong givhan long hem, nao bambae i save givhan long ol puaman tu. 29 Long ol toktok blong yufala, yufala i no mas talem ol rabis tok we i save spolem man. Yufala i mas talem ol gudfala tok we i save mekem ol man we oli slak oli kam strong moa. Tok olsem i save givhan moa long ol man we oli harem. 30 Yufala i no mas mekem Tabu Spirit blong God i harem nogud, from we Spirit ya, hem i olsem mak we God i putum finis long yufala, blong soemaot we long Lasdei, hem bambae i mekem yufala i fri olgeta. 31 Yufala i mas lego olgeta fasin blong kros. Yufala i no mas holem kros, mo yufala i no mas kros kwik. Mo taem yufala i kros, yufala i no mas sakem tok blong yufala i go antap, mo yufala i no mas tok nogud long yufala. Mo yufala i mas finis long fasin ya we yufala i stap badfren long yufala. 32 Yufala i mas mekem i gud long ol Kristin brata mo sista blong yufala, mo yufala i mas kaen gud long olgeta. Mo yufala i mas fofogivim yufala, olsem we long Kraes, God i fogivim yufala finis.\n1 Yufala i pikinini blong God, mo hem i lavem yufala tumas, nao from samting ya, yufala i mas traehad blong folem fasin blong hem. 2 Yufala i mas lavem ol man, olsem we Kraes i lavem yumi, i letem laef blong hem blong sevem yumi, mo i givim i go long God olsem wan presen we i gat gudfala smel blong hem, olsem wan anamol we oli bonem blong mekem wosip long God. 3 From we yufala i tabu, mo yufala i man blong God, i no stret nating blong yufala i stap tokbaot ol rabis fasin. Fasin we man i ronem woman, mo ol fasin nogud blong man wetem woman, mo ol narafala krangke fasin olsem, mo fasin blong man we i wantem evri samting, bambae yufala i no tokbaot. 4 Mo i no stret blong yufala i yusum ol rabis tok we i save mekem man i sem, mo ol tok we i save mekem man i harem nogud, mo ol tok plei we i nogud. I stret blong yufala i stap talem tangkiu long God oltaem. 5 Yufala i mas savegud se man we i stap ronem woman, mo man we i stap mekem ol fasin nogud blong man wetem woman, mo man no woman we i mekem ol narafala krangke fasin olsem, mo man we i stap wantem evri samting, olgeta ya evriwan bambae oli lus. (Man we i stap wantem evri samting, hem i sem mak nomo long man we i stap mekem wosip long ol narafala god.) Olgeta we oli mekem ol fasin ya, bambae i no gat wan long olgeta nating we i save go insaed long niufala wol ya we Kraes mo God, tufala i king long hem. 6 Bambae yufala i no letem ol man oli talem ol krangke tok long yufala, blong oli giaman long yufala, oli lidim yufala i go krangke. Fasin ya nao i mekem God i kros tumas long ol man ya we oli no save obei long hem, nao bambae hem i givim panis long olgeta. 7 Bambae yufala i no go joen nating wetem ol man olsem. 8 Bifo, yufala i stap long tudak nomo, be naoia we yufala i joen long Masta blong yumi, yufala i stap long delaet. Nao from samting ya, oltaem yufala i mas holem fasin blong man blong delaet long laef blong yufala, 9 from we fasin blong man olsem, i gat ol gudgudfala frut blong hem. Ol man olsem, oli stap mekem ol fasin we i gud, mo i stret, mo i tru. 10 Yufala i mas traehad blong faenemaot ol fasin we Masta blong yumi i glad long hem. 11 Yufala i no mas go joen long ol man we oli stap mekem ol rabis fasin ya, we oli blong tudak nomo, mo oli no gat frut blong olgeta. Yufala i mas tekem ol fasin ya i kam long delaet. 12 Yumi sem tumas blong tokbaot ol fasin ya we olgeta ya oli mekem long fasin blong haed. 13 Be taem God i tekem olgeta samting i kam long delaet, bambae delaet i soemaot ol fasin ya long klia ples nomo. 14 Taem delaet i soemaot samting i klia, samting ya bambae i kam olsem delaet. From samting ya, wan sing i talem se, \"Yu we yu stap slip, yu wekap, yu girap long ded, yu laef. nao Kraes bambae i givim laet long yu.\" 15 From samting ya, yufala i mas lukaot gud long ol fasin blong yufala. Bambae yufala i no mekem fasin blong man we i no gat hed. Yufala i mas mekem fasin blong man we i waes. 16 Yufala i mas yusum evri janis we yufala i kasem blong mekem ol gudfala wok, from we naoia, ol fasin nogud oli gat paoa. 17 Bambae yufala i no krangke. Yufala i mas traem save olgeta samting we Masta blong yumi i wantem blong yufala i mekem. 18 Bambae yufala i no dring waen, gogo yufala i lusum hed. Samting ya bambae i spolem yufala nomo. Yufala i mas letem Tabu Spirit i kam fulap long yufala. 19 Taem yufala i stap joen wanples, i gud yufala i stap yusum ol tok blong Ol Sam, mo ol him, mo ol sing blong presem God, blong singsing long hem blong leftemap tingting blong yufala. Mo yufala i mas mekem olsem long tingting blong yufala, blong presem Masta blong yumi. 20 Mo oltaem, yufala i mas talem tangkiu long God, Papa blong yumi, from olgeta samting, long nem blong Jisas Kraes, Masta blong yumi. 21 Yufala ol Kristin man mo woman. Yufala i mas ona long yufala, from we yufala i stap ona gud long Kraes. 22 Yufala ol woman we i mared. Yufala i mas ona long ol man blong yufala, olsem we yufala i stap ona long Masta blong yumi, 23 from we man i hed blong woman blong hem, olsem we Kraes i hed blong jos. Kraes i sevem jos ya finis, we jos ya i bodi blong hem. 24 From samting ya, ol woman oli mas ona long ol man blong olgeta, long evri samting, olsem we jos i stap ona long Kraes. 25 Mo yufala ol man we i mared, yufala i mas lavem ol woman blong yufala, olsem we Kraes i lavem jos ya. Taswe hem i letem laef blong hem, blong sevem jos ya, 26 mo blong mekem i tabu, i blong God. Kraes i mekem jos ya i klin, i olsem we hem i wasem long wota, mo long tok blong hem. 27 Hem i mekem olsem, blong bambae jos ya i tabu, we olgeta laef blong hem i gud we i gud. Bambae jos ya i olsem wan gel we i klin gud, i no gat samting we i spolem hem, mo i no gat samting long hem we i no stret. Hem i stret gud olgeta. 28 Long sem fasin, man i mas lavem woman blong hem, i mas lukaot gud long hem, olsem we i stap lukaot gud long bodi blong hem nomo. Taem man i stap lukaot gud long woman blong hem, i olsem we hem i stap lukaot gud long bodi blong hem nomo. 29 I no gat man we i wantem spolem bodi blong hem. Man i stap kakae gud blong mekem bodi blong hem i strong, mo i stap lukaot gud long bodi blong hem, olsem we Kraes i stap lukaot gud long jos. 30 Jos ya i olsem bodi blong hem, mo yumi ya, yumi olsem ol haf blong bodi ya. 31 Baebol i talem se, \"From samting ya, bambae man i aot long papa mo mama blong hem, i go joen wetem woman blong hem, nao bambae tufala i kam olsem wan bodi nomo.\" 32 Tok ya blong Baebol, hem i wan gudfala tok we mining blong hem i haed. Be mi mi harem olsem we i kasemgud fasin ya blong Kraes wetem jos, 33 mo bakegen, i blong yufala wanwan. Man i mas lavem woman blong hem, i mas lukaot gud long hem olsem we i stap lukaot gud long bodi blong hem nomo. Mo woman i mas ona gud long man blong hem.\n1 Ol pikinini. Yufala i mas obei long papa mo mama blong yufala, from we yufala i joen long Masta blong yumi. Hemia i stret fasin blong yufala i mekem. 2 Loa ya we i talem se, \"Yufala i mas ona long papa mo mama blong yufala,\" hemia i faswan long ol loa ya we i gat promes i stap long hem. 3 Promes ya i talem se, \"Sipos yufala i mekem olsem, bambae ol samting blong laef blong yufala i save ron gud, mo bambae laef blong yufala long graon ya, i longfala.\" 4 Ol papa mo mama. Bambae yufala i no mas mekem ol samting long ol pikinini blong yufala we i save mekem olgeta oli kros. Yufala i mas lukaot gud long olgeta. Yufala i mas stretem olgeta, mo yufala i mas tijim olgeta, olsem we Masta blong yumi i stap stretem yumi, i stap tijim yumi. 5 Ol slef. Yufala i mas obei long ol masta blong yufala, long fasin ya we yufala i stap ona gud long olgeta, mo yufala i fraet long olgeta. Mo yufala i mas obei long olgeta long olgeta tingting blong yufala, olsem we yufala i stap obei long Kraes. 6 I nogud yufala i stap obei long olgeta, long taem ya nomo we oli stap wetem yufala, olsem we yufala i stap wok blong mekem ol man nomo oli glad long yufala. Yufala i slef blong Kraes. Nao long olgeta tingting blong yufala, yufala i mas mekem ol samting we God i wantem. 7 Yufala i mas mekem ol wok ya long gladhat blong yufala, olsem we yufala i stap mekem wok blong Masta ya blong yumi, yufala i no mekem wok blong man. 8 Yufala i save finis, se nating we man i wan slef nomo, no hem i wan friman, be sipos hem i stap mekem gudfala wok, Masta blong yumi bambae i save givim pei long hem, we i stret long wok ya blong hem. 9 Ol masta. Yufala tu i mas mekem sem fasin nomo long ol slef blong yufala. Bambae yufala i no tok strong long olgeta. Yufala i mas tingbaot we yufala wetem olgeta, yufala evriwan i gat wan Masta nomo long heven, mo hem i stap mekem i sem mak nomo long olgeta man. 10 Lastok blong mi i olsem. Yufala i mas joen long Masta blong yumi, blong kasem paoa. Hem i gat olgeta paoa, mo yufala i mas kam strong long paoa blong hem. 11 Yufala i mas kasem paoa blong God, we i olsem olgeta samting blong faet we i blong blokem ara. Nao taem Setan i stap wokem ol giaman trik blong hem, be bambae yufala i save stanap strong. 12 Olgeta ya we yumi stap faet agens long olgeta long laef blong yumi, oli no man. Yumi stap faet agens long ol devel we oli stap olbaot long wol ya. Hemia ol lida blong olgeta, mo olgeta we oli gat paoa, mo ol jif blong olgeta we oli stamba blong ol fasin blong tudak long wol ya. 13 Nao from samting ya, yufala i mas kasem paoa blong God we i olsem olgeta samting blong faet. Nao taem dei blong faet long Setan i kam, be bambae yufala i save stanap strong. Long fasin ya, bambae yufala i save faet long ol enemi gogo kasem en blong hem, nao biaen, bambae yufala i save stanap strong yet. 14 Yufala i mas stanap rere blong faet. Oltaem yufala i mas talem trutok. Fasin ya i olsem strap we yufala i taetem finis long bel blong yufala. Mo yufala i mas holem stret fasin. Hemia i olsem klos blong faet we oli wokem long aean, blong ara i no save kasem yufala. 15 Mo yufala i mas holem fasin ya we yufala i rere blong talemaot gud nius blong pis. Hemia i olsem but blong yufala blong wokbaot. 16 Mo oltaem yufala i mas bilif strong long God. Fasin ya i olsem sil, we yufala i save yusum blong blokem ol ara ya blong Setan, we faea i laet long hem. 17 Mo yufala i mas savegud we God i sevem yufala finis. Hemia i olsem hat blong faet blong yufala. Mo yufala i mas holem ol tok blong God. Tok ya i olsem naef blong faet we Tabu Spirit i givim finis long yufala. 18 Wetem ol samting ya, yufala i mas prea, yufala i mas askem long God blong i givhan long yufala. Oltaem nomo yufala i mas prea long paoa blong Tabu Spirit. Yufala i mas prea from ol Kristin man, we bambae yufala i no kam slak, mo we tingting blong yufala i klia gud. 19 Mo bakegen, yufala i mas prea from mi, blong taem mi rere blong toktok, God bambae i givim tok long mi, blong mi save talemaot tok ya we mi no seksek, mo bambae mi save talemaot gud nius blong Kraes, we fastaem i stap haed. 20 Mi mi man blong talemaot gud nius ya, be mi stap long kalabus. Yufala i mas prea, blong mi save mekem tingting blong mi i strong, blong mi talemaot gud nius ya, long fasin ya we i stret blong mi mi mekem. 21 Mi mi wantem blong yufala i save ol nius blong mi, nao from samting ya, bambae mi sanem Tikikas i kam long yufala. Hem i wan gudfala brata blong yumi, we i stap givhan long mifala, mo i joen long Masta blong yumi, nao oltaem hem i stap stanap strong. Hem bambae i talemaot ol nius blong mifala long yufala, mo we mifala i stap olsem wanem. Mo hem bambae i leftemap tingting blong yufala. 23 Ol brata mo sista. Prea blong mi we God, Papa blong yumi, wetem Jisas Kraes, Masta blong yumi, tufala bambae i putum pis i stap wetem yufala, mo tufala i mekem yufala i lavlavem yufala, mo tufala i mekem yufala i bilif strong long tufala. 24 Mo mi prea tu, se oltaem olgeta man we oli stap lavem Jisas Kraes, Masta blong yumi, long fasin we i no save finis, God bambae i stap givhan long olgeta long gladhat blong hem.","id":"<urn:uuid:5310cc5d-a1ea-4f2b-9730-f00490966dea>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/ephesians.htm","date":"2021-10-18T03:33:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323585196.73\/warc\/CC-MAIN-20211018031901-20211018061901-00546.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000097752,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000097751617432}","num_words":7389,"character_repetition_ratio":0.116,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.238,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14684.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"13 Nao Jehova i gohed, i talem long Moses mo Eron se: 2 \"Sipos wan man i gat boela, o wan soa we i no drae gud, o skin blong hem i solap lelebet mo i kam red, mo i save kam leprosi*+ long skin blong hem, bambae oli mas tekem hem i kam long Eron no wan long ol boe blong hem we oli pris.+ 3 Bambae pris i jekem soa we i stap long skin blong man ya. Sipos hea long skin we i gat soa i kam waet, mo soa ya i go dip insaed long mit, hemia i min se soa ya i leprosi. Pris bambae i jekemgud soa ya mo bambae i talemaot se man ya i no klin. 4 Be sipos skin blong hem we i solap lelebet i waet mo soa ya i no go dip insaed long mit, mo hea long skin i no kam waet, pris bambae i putum man ya long kwarantin* blong seven dei.+ 5 Long namba 7 dei, pris bambae i jekem man ya, mo sipos hem i luk se soa ya i stap sem mak mo i no kam bigwan, pris bambae i putum man ya long kwarantin blong seven dei bakegen. 6 \"Long namba 7 dei, pris bambae i jekem man ya bakegen, mo sipos hem i luk se soa ya i finis mo i no kam bigwan, bambae pris i talemaot se hem i klin,+ hemia wan soa nomo. Nao man ya bambae i wasem klos blong hem mo i kam klin. 7 Be sipos soa ya i kam bigwan afta we hem i pas long pris blong i mekem hem i kam klin, bambae hem i kam luk pris bakegen.* 8 Nao pris bambae i jekem soa ya, mo sipos soa ya i kam bigwan, bambae pris i talemaot se hem i no klin. Hemia i leprosi.+ 9 \"Sipos wan man i kasem leprosi, oli mas tekem hem i go long pris, 10 mo pris bambae i jekem hem.+ Sipos skin blong hem i waet mo i solap, mo ol hea long skin ya oli waet mo i gat wan soa i open+ long ples we i solap, 11 hemia wan leprosi we bambae i stap oltaem long skin blong hem, mo pris bambae i talemaot se man ya i no klin. Hem i no mas putum man ya long kwarantin,*+ from we man ya i no klin. 12 Be sipos wan man i kasem leprosi mo sik ya i kamkamaot long ful skin blong man ya, stat long hed go kasem leg blong hem, mo pris i save luk sik ya long evri ples, 13 nao taem hem i jekem man ya mo i luk se leprosi i kavremap evri skin blong man ya, bambae hem i talemaot se sikman ya i klin.* Evri skin ya i waet, mo hem i klin. 14 Be sipos wan soa we i open i kamaot long hem, bambae man ya i no klin. 15 Taem pris i luk soa ya we i open, bambae hem i talemaot se man ya i no klin.+ Soa ya we i open i no klin. Hemia leprosi.+ 16 Be sipos soa we i open i kam waet, man ya bambae i kam luk pris bakegen. 17 Pris bambae i jekem man ya,+ mo sipos soa blong hem i kam waet, pris bambae i talemaot se sikman ya i klin. Hem i klin. 18 \"Sipos wan man i gat boela long skin blong hem mo boela ya i finis, 19 be mak blong boela ya i kam waet mo i solap o i gat wan waet mak long hem we i red lelebet i stat blong kamaot, man ya i mas go luk pris. 20 Pris bambae i jekem soa ya,+ mo sipos hem i luk se soa ya i go dip insaed mo ol hea long skin oli kam waet, bambae pris i talemaot se man ya i no klin. Hemia sik ya leprosi we i kamaot long boela ya. 21 Be sipos pris i jekem soa ya mo i luk se ol hea long skin oli no kam waet, mo soa ya i no go dip insaed, i stap nomo long skin, i stap kam gud, pris bambae i putum man ya long kwarantin blong seven dei.+ 22 Mo sipos soa ya i kam bigwan, pris bambae i talemaot se man ya i no klin. Hemia wan sik. 23 Be sipos soa ya i stap long sem ples nomo, i no kam bigwan, hemia i trak blong boela ya nomo we i finis, bambae pris i talemaot se man ya i klin.+ 24 \"O sipos faea i bonem wan man, nao soa long ples ya i gat mak long hem we i waet mo i red lelebet, no i waet olgeta, 25 pris bambae i jekem soa ya. Sipos ol hea long soa ya oli kam waet mo soa ya i no stap long skin nomo, i go dip insaed, hemia leprosi we i kamaot long mak blong soa ya, mo pris bambae i talemaot se man ya i no klin. Hemia sik ya leprosi. 26 Be sipos pris i jekem soa ya mo hem i luk se ol hea long soa ya oli no kam waet, mo soa ya i no go dip insaed, i stap nomo long skin, i stap kam gud, pris bambae i putum man ya long kwarantin blong seven dei.+ 27 Long namba 7 dei, pris bambae i jekem man ya, mo sipos hem i luk se soa ya i kam bigwan, bambae hem i talemaot se man ya i no klin. Hemia sik ya leprosi. 28 Be sipos soa ya i no kam bigwan, i stap long sem ples nomo, mo i stap kam gud, hem i mak blong soa nomo, bambae pris i talemaot se man ya i klin, from we hemia i trak blong soa ya nomo. 29 \"Sipos wan man o wan woman i gat wan soa long hed blong hem no long fes blong hem, 30 pris bambae i jekem soa ya.+ Sipos soa ya i no stap long skin nomo, i go dip insaed, mo ol hea oli yelo mo oli tintin, pris bambae i talemaot se man olsem i no klin. Hemia wan soa long skin blong hed o long mustas. Hemia leprosi long hed o long fes. 31 Be sipos pris i jekem soa ya mo hem i luk se soa ya i stap nomo long skin, i no go dip insaed, mo i no gat blak hea long hem, pris bambae i putum sikman ya long kwarantin blong seven dei.+ 32 Long namba 7 dei, pris bambae i jekem soa ya, mo sipos hem i luk se soa ya i no kam bigwan mo ol hea long skin oli no kam yelo, mo soa ya i no go dip insaed, i stap nomo long skin, 33 man ya i mas sef, be hem i no mas sevemaot ol hea long ples we soa ya i stap long hem. Biaen pris bambae i putum sikman long kwarantin blong seven dei. 34 \"Long namba 7 dei, pris bambae i jekem soa ya bakegen, mo sipos hem i luk se soa long skin blong hed mo long mustas i no kam bigwan, mo i no go dip insaed, i stap nomo long skin, pris i mas talemaot se man ya i klin, mo man ya i mas wasem klos blong hem mo hem i mas klin. 35 Be sipos soa ya i kam bigwan afta we hem i pas long pris blong i mekem hem i kam klin, 36 pris bambae i jekem hem, mo sipos hem i luk se soa ya i kam bigwan, hem i no nid blong lukaot ol yelo hea. Man ya i no klin. 37 Be sipos hem i jekem man ya, mo i luk se soa ya i no kam bigwan mo ol blak hea oli gru long hem, soa ya i finis. Hem i klin, mo pris bambae i talemaot se man ya i klin.+ 38 \"Sipos ol waet mak oli kamkamaot long skin blong wan man o wan woman, 39 pris bambae i jekem olgeta.+ Sipos hem i luk se ol waet mak ya oli no klia gud, hemia i wan mak nomo we i kamaot long skin mo i no save spolem man. Man ya i klin. 40 \"Sipos hea blong wan man i stap foldaon mo hem i stap kam bolhed, hem i klin. 41 Sipos hem i stap kam bolhed long fored blong hed blong hem, hem i klin. 42 Be sipos i gat wan soa i kamaot long skin blong hed blong hem we i bolhed no long fored blong hem, mo soa ya i red mo i waet lelebet, hemia leprosi we i kamaot long skin blong hed blong hem no long fored blong hem. 43 Pris bambae i jekem hem, mo sipos hem i luk se soa ya i solap mo i red mo i waet lelebet long bolhed blong hem, no long fored blong hem, mo i luk olsem leprosi long skin blong hem, 44 man ya i kasem leprosi. Hem i no klin, mo pris i mas talemaot se man ya i no klin from sik we i stap long hed blong hem. 45 Man we i kasem sik ya leprosi, i mas werem ol klos we oli brok mo hem i no mas katem hea blong hem mo komem, mo hem i mas kavremap mustas blong hem mo i singaot se: '!Mi mi no klin, mi mi no klin!' 46 Bambae hem i no klin long olgeta taem we hem i gat sik ya. From we hem i no klin, hem i mas stap hem wan. Bambae hem i stap aotsaed long kamp.+ 47 \"Sipos sik ya leprosi i spolem wan klos, nating se hem i long wul no long linen, 48 no long ol tred blong linen no wul we oli wivim, o long skin blong animol no long eni samting we oli wokem long skin blong animol, 49 mo wan doti mak we i yelo mo i grin lelebet o i red, i spolem klos ya, o skin blong animol, ol tred blong linen no wul we oli wivim, no eni samting we oli wokem long skin blong animol, hemia sik ya leprosi we i spolem, mo oli mas soem long pris. 50 Pris bambae i jekem sik ya, mo hem i mas putum samting ya long kwarantin blong seven dei.+ 51 Taem hem i jekem sik ya long namba 7 dei, mo i luk se sik ya i kam bigwan long klos, long ol tred, o skin blong animol (nating se oli yusum skin ya long eni samting), sik ya i leprosi we i moa nogud, mo hem i no klin.+ 52 Hem i mas bonem klos ya o ol tred blong linen o wul we oli wivim, o eni samting we oli wokem long skin blong animol we sik ya i stap long hem, from we hemia wan leprosi we i moa nogud. Hem i mas bonem samting ya long faea. 53 \"Be sipos pris i jekem mo i luk se sik ya i no kam bigwan long klos, long ol tred o long eni samting we oli wokem long skin blong animol, 54 pris bambae i talemaot se oli mas wasem samting ya we sik ya i spolem, mo pris bambae i putum samting ya long kwarantin blong seven dei bakegen. 55 Pris bambae i jekem samting ya afta we oli wasem gud. Sipos mak blong sik ya i no jenis, nating se sik ya i no kam bigwan, hem i no klin. Yu mas bonem samting ya long faea, from we sik ya i stap yet long hem, nating se i stap insaed no aotsaed long hem. 56 \"Be sipos pris i jekem samting ya mo hem i luk se mak blong sik ya i stap lus afta we oli wasem gud, bambae hem i teremaot haf ya we mak i stap long hem long klos no skin blong animol no long ol tred. 57 Be sipos mak ya i kamaot long wan narafala ples long klos ya o long tred o long skin blong animol, mo i stap kam bigwan, yu mas bonem samting ya long faea.+ 58 Be taem mak ya i lus long klos o long tred o long skin blong animol we yu wasem, yu mas wasem bakegen, nao samting ya bambae i kam klin. 59 \"Hemia nao loa long saed blong sik ya leprosi taem i kasem klos we oli wokem long wul no linen, o long tred, o eni samting we oli wokem long skin blong animol, mo pris i mas talemaot se i klin no i no klin.\"\nOl futnot\n^ Hibru tok we oli tanem i kam \"leprosi\" i save minim plante samting mo i save minim ol defren kaen sik blong skin we oli save pas i go long ol narafala. Mo tu, i save minim ol sik we i stap long ol klos mo long haos.\n^ Hemia i min se oli putum sikman i stap hem wan.\n^ NT: \"namba tu taem.\"\n^ NT: \"sik ya i no save pas i go long narafala.\"","id":"<urn:uuid:041d5978-2faf-451f-a58d-9c530338378a>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/levitikas\/13\/","date":"2022-01-20T11:09:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320301737.47\/warc\/CC-MAIN-20220120100127-20220120130127-00330.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":2423,"character_repetition_ratio":0.123,"word_repetition_ratio":0.104,"special_characters_ratio":0.268,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15964.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Strong woning-Kambak long God\nWoning kol blong pipol i kambak long God folem plante daonfall blong bisnis, broken marriage, famili problem mo inkris yus blong blak magic.\nSaot Malekula Mountain Witness i stap mekem kol naoia long Efate aelan.\n\"Sam long ol bigfala problem we mifala i stap fesem insaed long ol komuniti hemi ol broken marriage; Evridei wok plante mama oli kam stap krae from we oli harem nogud. Mo i no ol mama nomo ol papa tu oli stap kam blong serem arem nogud from mama i nomo save stap,\" Pastor John Issac long Saot Malekula Mountain Witness i talemaot.\n\"Nara problem hemi yumi luk ol bisnis oli nosave gro, Long Malekula yumi faenem aot hemi problem blong kilim tinktink. Kilim bisnis o developmen we yumi save mekem. Plante bisnis ia taem oli stap i mekem se hom, komuniti o even jej i nosave develop from we i kat rabis fasin behaed we i mekem ol samting ia i nosave develop.\n\"Wokbaot blong grup ia mi luk God i stap mekem wok. From yumi mas kambak long motto we i talem se Long God yumi Stanap, tete long evri ples yu luk presens blong God i smol. Pipol i nomo ron blong harem tok blong God. Mbe presens blong God hemi namba wan ples we man i sud stap long hem from technology mo plante save i kam antap. Plante yangfala i strong hed be onli wei hemi yumi mas kambak long God mo spendem taem blong prea mo ridim toktok blong hem.\"\nOva 100 pipol blong Elama session long Tanoliu vilij, Not West Efate we i inkludum ol studen mo tija blong Ulei Skul mo Lelepa Landing i rikomitim laef blong olgeta long Sunday wetem Bigman.\nEvangelisim grup i kolektem 379 poison aot long 500 long Tanoliu.\n\"Yu we yu stap ia o yu no stap, yu wan black pussycat, yu stap wokbaot olbaot ia long naet from ol woman, yu karem i kam tete bifo bae pussycat ia i kakae yu, \" Elder Bernard Kampai i mekem kol.\n\"Yu we yu stap long plesia, yu stap planem wan wild taro mo evri taem ko katem branj blong hem mo putum blong ol mama i sikrasem olgeta, yu karem i kam. Yu wan mama yu stap insaed ia o aotsaed ia, God i talem long yu, yu spoilem tumas ol papa, yu karemaot ol klos blong olgeta long naet, yu karem blak stone blong yu i kam sapos no God bae i brekem hed blong yu long ston ia. Yu we yu stap long plesia yu kat wan language blong yu, language ia yu ko yusum long nasara blong yu blong kilim ol binis. Ko kolosap wan trak tajem nomo trak ia i nogud. Ol mein man ia karem ol samting i kam, God i nidim olgeta tete, Sapos no yu stap ko hom.\n\"Listen Gud, Saot West Bay mifala i berem man koko mifala i taet vinis. Buluk i vinis naoia yumi yusum tinfish nomo nao.\n\"Yu stap insaed ia o stap aotsaed sapos yu stap drink swim o kakae tekem wan protekta, wan man i bin givim long yu, mi wantem yu tekem i kam tete.\" Elder Kampai i mekem kol.\n\"Yu tekem wan samting long solwota olsem tut blong nawita, starfish, sea cucumba o eni pis wud o ston, tekem i kam naoia. Yu kat eni tattoo yu tekem i kam from demon i luk vinis. Yu we yu stap insaed ia yu smoke o planem Marijuana, yu tekem i kam mo yu wan mama we yu stap drink kava yu kam tete. Families God i stap kil vinis long Malekula.\"\nI kat wan total blong 15,876 poison long Malekula.\n\"Kasem yestete(Sunday) i kat 47 vinis we oli ded long Malekula, resen from we fulap long olgeta i no wantem admit olsem naoia we taem yumi stap lukim problem blong witcraft pratis hemi daonfol blong plante samting, Pastor Issac i talemaot.\n\"Ded blong olgeta ia i strange lelbet from God i strakem olgeta. Oli wokbaot o toktok nomo mbe oli foldaon mo ded. Plante long olgeta we oli ded ia oli ol yang pipol mo midel age.\n\"Mo mi biliv se God i setem ap grup ia blong kilim ap ful nation blong yumi save propa mo yumi save kat sakses. Mbe taem pipol i neglect o no wantem givim wanem we oli holem. God i stap toktok long olgeta\n\"Plante pipol long Mangaliliu mo Lelepa oli glad from yumi help tekem aot ol rabis fasin ia blong developmen i save hapen. \"Saot Malekula Mountain Witness i statem wok blong hem long March mo grup ia i bin spendem plante dei mo naet antap long mountain blong kasem ol direksen long wanem nao God i wantem yumi blong mekem.\n\"Mo mi save talem olsem se hemi no isi blong yumi mekem wok ia. Hemi nidim plante dedication, sacrfice mo hemi wan stragol tu. Sins long March kasem naoia, ol wok we mifala i stap mekem, mifala i ko raon long Malekula blong visitim evri pipol.\"\nPastor Issac i talem se i kat tu worship we oli stap mekem. Wan long moning mo wan long aftanun.\n\"Fes worship mifala i stap prea mo i worship mo afta long hem, ol client i toktok wetem ol memba blong jej we oli kam; God tu i stap wokbaot blong karemaot plante samting we i stap holem taet ol developmen, i kosem plante hom blong broke, ol bisnis bae oli nosave gro mo plante samting ia taem mifala i wok long Malekula, mifala i stap tekem aot long olgeta pipol.\n\"Mo long aftanun worship, mifala i prea blong Papa God i fensem raon ol eria blong yumi mo hemia mifala i luk pawa blong God i wok. Mo plante pipol i kam blong sarenda laef mo oli fraet long God.\"\n\"Fasting hemi wan long ol samting blong prea from pipol i kam blong admitim ol rong blong olgeta. Blong toktok wetem wan man blong sarenda hemi no isi ia. Wokbaot blong grup ia mi luk God i stap mekem wok. Mo yumi mas kambak long motto we i talem se long God yumi Stanap, tete long evri ples yu luk presens blong God i smol. Pipol i nomo ron blong harem tok blong God. Mbe presens blong God hemi namba wan ples we man i sud stap long hem from technology mo plante save i kam antap. Plante yangfala i strong hed be onli wei hemi yumi mas kambak long God mo spendem taem blong prea mo ridim toktok blong hem.\nClerk blong Not Efate Presbytery, Elder Kalmaire Kalmar i talem se mein pepes blong visit hemi blong pipol i luksave impotens blong God long evri situasen we oli fesem.\n\"Tete yumi biliv long ol eni kaen samting; yumi kat ol isu ale yumi handelem yumi wan wetem ol fasin blong yumi long Wol i mekem plante man i ronwe long presens blong God insaed long ol jej mo worshipem ol nara God.\"\nMangaliliu oli rikodem 367 poisen mo Lelepa hemi 336.\nI kat 25 memba long Saot Malekula Mountain Witness mo bae oli raonem ful Efate Presbytery blong Presbyterian jej kasem Novemba.","id":"<urn:uuid:61e841ee-9ca6-4502-a198-149cc1a78240>","dump":"CC-MAIN-2022-49","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/strong-woning-kambak-long-god\/","date":"2022-11-27T19:27:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-49\/segments\/1669446710417.25\/warc\/CC-MAIN-20221127173917-20221127203917-00395.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999541044,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.999954104423523}","num_words":1485,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.121,"special_characters_ratio":0.219,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":18337.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praem Minista blong Vanuatu hem faet bak strong afta ruling blong Speaker blong Palamen hem mekem Gavman hem lusum namba so hem witroem ol mosen hem laek muvum yestede.\nAfta Speaker Seoule Simeon hem rul se Memba blong Ambrym hem lusum seat blong hem long Palamen, Gavman hem witroem Agenda we hem inkludim Motion blong rimuvum Spika blong Palemen mo saspendem Spika blong Palemen mo foma Praem Minista, Ishmael Kalsakau from Palamen.\nBe Praem Minista Kilman hem talem long VBTC long yestede aftanun se Supreme Court nomo igat paoa blong mekem wan memba hem lusum seat blong hem long Palamen.\nHem se Sports Minista and MP blong Ambrym, Bruno Tao Leignkone hem no missim trifala consecutive sitting blong Palamen olsem Speaker hem claim.\nHem se Mr Leignkone hem stap olsem wan memba and minista yet insaet Gavman blong hem.\nPraem Minista Sato Kilman hem dismissim tu toktok blong Speaker se hem mo Deputy PM mo tufala narafala minista oli go mekem threat agensim hem long office blong hem... so hem mekem official komplen go long polis blong investigetim.\nPraem Minista hem askem polis tu blong investigetim wanem hem se hem conspiracy betwin Speaker mo Opposition.\nOlsem yumi save finis, Opposition i givim notis yestede blong wan motion blong no-confidence agensim Praem Minista Sato kilman we bae hem mature long Mande namba 2 blong October.\nBe sapos saet blong gavman hem boycottim miting trifala dei and olsem 5 October hem Constitution Day public holiday long Vanuatu, den hem luk olsem bae vout blong no-confidence long Praem Minista Sato Kilman hem hapen long Friday namba 6 blong October.\nFolem ruling blong Speaker se Bruno Leingkone hem no longer memba blong palament, Gavman hem garem 25 seats nomo and blong Opposition igat 26 seats...be nao ia yumi save se lobbying hem gohet strong long tufala saet evriwan.","id":"<urn:uuid:68476808-6398-481c-8d7e-1ecb418c2a9a>","dump":"CC-MAIN-2023-50","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/pacific\/programs\/wantok\/sato-fires-back-conspiracy\/102902476","date":"2023-12-09T09:53:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-50\/segments\/1700679100873.6\/warc\/CC-MAIN-20231209071722-20231209101722-00365.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6134579182,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6134579181671143, \"pis_Latn_score\": 0.38650402426719666}","num_words":453,"character_repetition_ratio":0.076,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.535,"perplexity_score":16269.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Tude hem fest taem stat long Independence long 1980 we national palament blong Vanuatu hem sidaon blong miting wetem onli 4fala memba oli stap long saet blong Opposition.\nSaet long grand coalition gavman blong Praem Minista Charlot Salwai hem garem 47 long ol 52 memba blong Palamen.\nNiusman long Port Vila, Hilaire Bule hem riport se long brief meeting long disfala moning, Leader blong Gavman Bisnis hem talem aot ova 10 fala Bills we bae Gavman introdusum..we mein wan nao hem 2024 nasinol bajet.\nBe Hilaire hem ripot se afta, Speaker Seoule Simeon hem ajjenim Palamen kasem neks wik.","id":"<urn:uuid:ea1e764d-df0e-4ef3-a086-c9a52c6a5a62>","dump":"CC-MAIN-2024-10","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/pacific\/programs\/wantok\/van-budget-adjourn\/103441596","date":"2024-02-29T05:47:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-10\/segments\/1707947474784.33\/warc\/CC-MAIN-20240229035411-20240229065411-00477.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6474545002,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6474545001983643, \"pis_Latn_score\": 0.3524567782878876}","num_words":149,"character_repetition_ratio":0.003,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.571,"perplexity_score":15585.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"APPLY\nYCV 2024 YUT REJISTRESEN KRAETERIA\nYCV 2024 YOUTH REGISTRATION CRITERIA\nEni yut ie save rejista wetem Youth Challenge Vanuatu long yia ia 2024.\nAny youth can register with Youth Challenge Vanuatu this year 2024.\n- Yu mas stap bitwin long eij blong 16 – 30 yia.\n- Level blong edukesen blong yu ie no mas bitim yia 11.\n- Eniwan ie save rejista. No mata long jenda blong yu, yu yu welkam blong kam rejista. Spos yu wan yut wetem spesel nid, mifala ie enkarejem yu blong resjista tu.\n- Plis atajem wetem rejistresen fom blong yu wan kopi blong Birth Certificate mo National ID blong yu.\n- Olgeta we oli stap long eij blong 16 – 30 be oli ol yia 12 leaver o skul kasem Univesiti mo intres blong rejista wetem YCV, plis kam long ofis blong YCV long namba 2 Parray blong YCV ie save rejistarem yu taem we bae YCV ofis hemi open blong mekem ol rejistresen.\n- Yu we eij blong yu hemi ova long 30 yia mo yu intres blong rejista, yu save rejista tu be bae yu kam rejista long ofis blong YCV nomo taem hemi open blong mekem ol rejistresen.\n- Rejistresen fi hemi 100vt.\n- You have to be between 16 to 30 years of age.\n- Your level of education should not be above year 11.\n- Anyone can register. It doesn't matter what gender, you are welcome to register. If you are a youth with special needs, we encourage you to register too.\n- Please attach with this registration form a copy of your Birth Certificate and your National ID card.\n- Those at the age group of 16 to 30 and are year 12 school leaver or University and are interested to register with YCV, please come to YCV office at Namba 2 Parray so that YCV can help you register when the YCV office opens the registration.\n- Those of you who are above the age of 30 and are interested to register, you can also register when the registration form is open for registration.\n- The registration fee is 100vt.\nPlis ridim kud ol instraksen long fom mo fulmap evri seksen.\nSpos yu nidim help blong fulmap fom, plis askem long Yut senta service admin o staff blong assistim yu.\nTankiu Tumas.\nPlease carefully read the instructions in this form and fill in your answers to every section.\nIf you need help with filling out this form, please ask for help at the Yut Senta Service admin or staff to assist you.\nThank you very much.\nYCV ie wantem talem bikfala tankiu long yu long taem blong yu blong save fulmap rejistresen fom ia. Plis mekem sua se ol infomesen we yu putum long fom ia oli true mo ol kontak namba oli wok oltaem. Spos eni kontak we yu putum hemi jenj, plis letem YCV ie save mo kivim wan stret kontak we bae YCV ie save kasem yu long hem.\nAfta long rejistresen, bae YCV bae hemi kontaktem yu blong kam long YCV blong save storian moa wetem yu long wanem yu bin fulmap olsem ol jois blong yu, mo tu blong save talemaot long yu ol wanem kaen trening nao YCV ie stap ofarem we yu nidim blong pem ekstra mo bae kat wan setifiket blong ol kaen trening ia.\nYu mas mekem sua se bae ol kontak oli wok oltaem from bae ie kat wan indaksen afta long rejistresen bifo eni trening ie save tekem ples long yia ia.\nWan moa taem, tankiu tumas long taem blong yu blong save fulmap rejistresen fom ia.\nTankiu Tumas.\nYCV would like to thank you for your time in filling out this registration form. Please make sure that all the information put in this form is true and correct, and that all the contacts are working at all times. If any of the contacts you have inserted in this form might have change, please let YCV know and give a contact number that YCV can reach you with it.\nAfter the registration, YCV will contact you to come and have a discussion about what you have put in the registration form as your answer or choice, and to discuss more about what trainings are offered at YCV in which you can pay a little extra fee and there will be a certificate provided at the end of the training.\nYou have to make sure that all the contacts are working at all times because there will be an induction after the registration and before all the training begins this year.\nAgain, thank you very much for your time you have put in to filling up this registration form.\nThank you.","id":"<urn:uuid:6d2866d0-6bc4-4e8a-95a4-c8c554cd8362>","dump":"CC-MAIN-2024-10","url":"https:\/\/ycv.vu\/apply\/","date":"2024-03-02T23:59:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-10\/segments\/1707947476137.72\/warc\/CC-MAIN-20240302215752-20240303005752-00711.warc.gz","language":"bis","language_score":0.752767086,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7527670860290527, \"jam_Latn_score\": 0.0741920992732048, \"pis_Latn_score\": 0.052126575261354446, \"pcm_Latn_score\": 0.051636599004268646, \"eng_Latn_score\": 0.04747232422232628}","num_words":1168,"character_repetition_ratio":0.064,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.222,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.693,"perplexity_score":17961.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Total cost blong damej blong trifala saeklon las yia – TC Judy, TC Kevin mo TC Lola hemi kasem wan amaon blong ova VT94 milien.\nTropikol saeklon Judy mo Kevin we hemi bin kosem bigfala damej long Shefa mo Tafea province hemi kat wan damej cost blong ova VT51 milien mo long Malampa mo Penama hemi ova VT43 milien.\nMinista blong Faenans, Hon. John Salong hemi talem se long yia 2023, Vanuatu hemi fesem 3 saeklon we hemi bitwin categori 3 mo 5.\nTrifala tropikol saeklon ia oli kosem bigfala damej long akrikalja sekta long kauntri.\n\"TC Lola we hemi categori 5 hemi expectem blong afektem Akrikalja, Fishing mo Forestri sekta,\" hemi talem.\n\"Sekta ia hemi vulnerable blong price shop mo ol natural disasta we yumi lukim hemi happen long fulap yia.\"\n\"Long past quarter blong yia 2023, recovery long sekta ia hemi bin go hed gud bitim expektesen.\"","id":"<urn:uuid:9bb34bb9-a7bb-435a-9b9d-7ca558d81733>","dump":"CC-MAIN-2024-18","url":"https:\/\/vbtc.vu\/total-kos-blong-damej-blo-tri-saeklon-las-yia-hemi-ova-vt94-milien\/","date":"2024-04-14T10:20:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-18\/segments\/1712296816879.25\/warc\/CC-MAIN-20240414095752-20240414125752-00602.warc.gz","language":"bis","language_score":0.527227819,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5272278189659119, \"pis_Latn_score\": 0.4720401167869568}","num_words":216,"character_repetition_ratio":0.067,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.222,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.536,"perplexity_score":18551.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"To view this page in English, click here.\nBlong mekem se hemi moa isi long ol pikinini mo swima blong lernem ol 4 stret fasin blong swim, mifala brekemdaon wan wan fasin i go long wan wan skil. So swima hemi lernem sam skil long wan level, afta oli redi oli muv i go long nekis level blong lernem niufala skil.\nSwima hemi mas lernem gud ol skil bifo hemi save muv i go long nekis level. Mo tu, mifala ripitem ol skil long ol level i go antap from evri skil hemi wan stampa we bae hemi usum ol taem.\nOl instrakta bae oli wok wetem student blong lernem balans, hao blong flot (bouyancy), stret posisen blong hed mo stret kik bifo swima hemi lernem hao blong usum arm. Gol blong mifala hemi blong tijem sefti be tu ol stret teknik. Swima we hemi taet hemi stap long denja.\nMifala askem se yu no karem ol extra flotesen divaes from mifala wantem se swima hemi lernem hao blong dipen long hem wan from sapos i gat wan imergensi maet i no gat ol flotesen divaes.\nWan wan leson\/klas hemi 30 minet nomo.\nOl level 1-4 hemi smol, mifala mekem se klas hemi no save bitem 5 student long wan wan tija. Level 5-6 mifala mekem se klas hemi no save bitem 7 student long wan wan tija. Hemi blong meksua se ol student oli sef long klas mo instrakta hemi save lukaotem gud olgeta mo givem gudfala edukesen long wan wan student.\nKlas hemi blong ol pikinini, yut, mo mama mo papa. Kontaktem mifala sapos yu gat intres blong joinem swim klas.","id":"<urn:uuid:d0c1b260-80f1-4342-8f11-79f636b2305a>","dump":"CC-MAIN-2017-43","url":"http:\/\/www.flyingfishvanuatu.com\/?page_id=99","date":"2017-10-18T13:00:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-43\/segments\/1508187822966.64\/warc\/CC-MAIN-20171018123747-20171018143747-00534.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9785242677,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9785242676734924, \"pis_Latn_score\": 0.021438002586364746}","num_words":341,"character_repetition_ratio":0.074,"word_repetition_ratio":0.042,"special_characters_ratio":0.218,"stopwords_ratio":0.041,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.981,"perplexity_score":15568.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Oceania Futbol Confederesen (OFC) U18 yut development tunamen wei hemi bin tekem ples long 15 okis kasem 24 okis hemi bin kam long end blong hem long Satedei las wik long Korman complex.\nLong olketa fes maj blong dei, i lukim long 1100h, Vanuatu wei hemi kam namba tri long grup B hemi plei agensem Wantok rivol blong hem PNG wei hemi kam namba tri long grup A. Gem bin ko gud mo i lukim tugeta tim ino savei klemem wan win long ful 90 minit blong gem mo refri hemi sendem tugeta olgeta wantok boes blong kolo wan penalty shut aot. Vanuatu hemi kam in blong winim gem afta hemi putum sko long 3-2.\nLong sekon maj blong dei, i lukim Estonia FC hemi kam blong plei agensem Niu Kaledonia from namba tri ples long tunamen ya. Tugeta tim oli bin traem fulap janis insaed long fes haf blong gem bei nogat wan hemi savei kasem wan poen ova long oponen blong hem. Sekon haf hemi kik of, mo hemi lukim tugeta tim oli bin kat fulap janis blong sko tru long olketa gudfala gol opotuniti wei oli kat bei oli no savei direktem bol iko insaed long net. Long olgeta extra taem insaed long 90 minit blong gem, wan fri kik wei i kamaot long namba 17 blong Estonia, Jonas Lukes, i lukim bol hemi flae stret from kros bar blong kol blong Kaledonia bei golkipa hemi mestem blong kasem bol long stret taem, mo i lukim Estonia hemi kam blong wininm gem ya long finol minit blong gem long wan sko blong 1-0.\nLas maj blong dei mo semtaem finol blong tufala top tims blong tugeta grup wei hemi Tahiti mo India. Long fes haf blong gem, tugeta tim oli bin plei gud wan ofensif mo defensive gem long foret blong wan bigfala namba blong ol futbol sapota. Tugeta tim oli bin showem wan gudfala gem blong futbol wei i soemaot sei ol kaen tunamen olsem, hemi help bigwan long development blong ol yut insaed long Oceania mo Intanasonal tu. Fes haf blong gem hemi finis mo sko hemi satb long 0-0.\nSekon haf hemi kik of mo Tahiti hemi plei agensem sam gudfala futbol tatiks blong hem wei i lukim presa hemi stab bigwan long olketa Asia rivol blong hem. Tahiti hemi kontinu blong presa bei hemi no kat janis blong savei tekem lid long 60 minit blong gem. Afta long ol janis ya, namba 7 blong India, Ninthoinganba Meetei, hemi kam blong krosem wan naes bol long raet saed laen blong finem namba 11 blong India, Manvir Singh,wei hemi mekem wan naes taj long foret blong golmaot blong savei kivim lid long India. India hemi kontinu blong putum mo presa long Oceania rep blong savei kasem wan moa poen. Tahiti hemi traem blong kasem wan equalize bei hemi no savei ko tru lo difensif wol blong India. Long las 10minit bifo gem hemi finis, namba 6 blong India, Vikram Partap, hemi mekem wan pawaful hed afta long wan cros bol wei hemi risivim blong savei putum India long wan gudfala posisen blong tekem fes ples long tunamen ya.\nIndia koj, Vatea Terai hemi talem sei olketa pleia blong hem oli bin pefom gud bigwan insaed long tunamen ya, insaed mo aotsaed long fil. Hemi sei win ya hemi posibol tru long fokas wei olketa boes blong hem oli kat mo i taelm sei tunamen hemi helpem olketa blong bildap long ol gem plan blong olketa long ol fiuja tunamen.\nMr Terai hemi konfeme sei se tim blong hem oli bin stab tugeta blong 6 manis trening bifo oli savei kam long tunamen ya. Hemi talem tu sei hemi hapi blong luk ol boe oli kontinu blong impruv long evri maj blong olketa afta wei ol resev pleia blong ol oli savei kam in blong skorem wining poen blong India mo hemi bilif sei hemi kat wan gudfala squad tu.\nHemi talem sei hemi wantem luk fulap kaen tunamen olsem long fiuja blong savei devtlopem olketa yangfala blong yumi insaed long indastri ya. Hemi ol kaen tunamem olsem i kivim gud ekspiriens. Koj Terai sei hemi wantem aknolojem OFC, VFF mo ol okanaesa blong tunamen ya blong savei mekm tunamen ya wan sakses mo i luk fowod blo tekpat long fiuja tunamen olsem.","id":"<urn:uuid:f41e9df6-cbd8-4297-af20-c4580cf8efa1>","dump":"CC-MAIN-2019-39","url":"https:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/india-hemi-jampion-blong-ofc-u-tunamen-long-port-vila\/article_e298535f-0239-55ef-ac7c-a8aadfc48055.html","date":"2019-09-15T16:27:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-39\/segments\/1568514571651.9\/warc\/CC-MAIN-20190915155225-20190915181225-00230.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6820861101,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6820861101150513, \"pis_Latn_score\": 0.31783464550971985}","num_words":967,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.642,"perplexity_score":16645.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Yu-mi gat ol slak fa-sin,\nOl-sem ev-ri man.\nNa-ting se yu-mi fol-daon,\nGod i kea ol-taem.\nSo-re mo lav blong hem\nO-li big-wan tu-mas.\nYu-mi mas giv-han long man,\nOl-sem Je-ho-va.\n2. Sam-fa-la o-li no strong\nLong bi-lif blong ol.\nYu-mi tok-tok gud ol-taem\nLong ol-ge-ta ya.\nSpi-rit blong God bam-bae\nI me-kem o-li strong.\nYu-mi krae we-tem ol man\nWe o-li stap krae.\n3. Yu-mi no dao-nem ol man\nWe o-li no strong.\nYu-mi sa-ve hal-pem ol,\nTaem yu-mi kaen gud.\nYu-mi no mas kam taed\nBlong giv-han gud long ol.\nBam-bae o-li ha-rem gud,\nMo o-li kam strong.","id":"<urn:uuid:e53108eb-a113-401b-86d2-e87e0f9e2d3b>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/102-yumi-givhan-long-olgeta-we-oli-no-strong\/","date":"2020-02-18T17:22:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875143784.14\/warc\/CC-MAIN-20200218150621-20200218180621-00532.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9997597337,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9997597336769104}","num_words":153,"character_repetition_ratio":0.081,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.306,"stopwords_ratio":0.072,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":2864.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"(Aesea 2:2-4)\n1. Yu luk hil ya long-we,\nHem i hil we i hae moa.\nHe-mia hil blong Je-ho-va\nWe hem i lef-te-map.\nOl man blong ev-ri ples\nO-li stap wok-baot i kam\nO-li stap ta-le-maot se:\n'Yu kam wo-si-pim God.'\nYes nao-ia i stret taem\nBlong smol wan hem i kam tao-sen man.\nGod i glad long yu-mi\nNao yu-mi kam plan-te, yu-mi strong.\nMi-lian man o-li glad\nWe God i stap rul long ol.\nO-li pro-mes long God\nBae o-li no le-go hem.\n2. Ji-sas i ta-lem se\nYu-mi mas go prij long man.\nTe-de gud nius blong King-dom\nI stap ka-sem ol man.\nNao-ia Kraes i stap rul.\nI pu-lum ol man i kam.\nBae-bol i li-dim man we\nTing-ting blong hem i daon.\n!Yu-mi glad blong luk we\nBig-fa-la kam-pa-ni i stap gru!\nYes, yu-mi ev-ri-wan\nI hal-pem ol man blong sa-ve God.\nA-le, yu-mi sing-aot\nBlong ol man o-li ha-rem:\n'Yu kam long hil blong Hae God,\nYu stap long hem ol-we.'\n(Sam narafala vas: Sam 43:3; 99:9; Aes. 60:22; Wok 16:5.)","id":"<urn:uuid:ad1fd3a2-3252-4a9e-9c7c-883f63aea1ee>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/24-yu-kam-long-hil-blong-jehova\/","date":"2020-02-22T19:47:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145713.39\/warc\/CC-MAIN-20200222180557-20200222210557-00223.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999797344,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999797344207764}","num_words":243,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.325,"stopwords_ratio":0.037,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":4361.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"WAJEM VIDEO YA BOE WE I LUSUM ROD I KAMBAK, MO ANSA LONG OL KWESTIN YA:\n?Wanem i soemaot se sloslo Deved i no moa frengud wetem Jehova? ?Famle blong hem mo ol elda oli mekem wanem blong traem halpem hem?\n?Olsem wanem Brata mo Sista Barker oli soem gudfala eksampol olsem wan papa mo mama?\n?Wanem lesen we yumi lanem long video ya, long saed blong . . .\nwok we yumi mekem?\nol rabis fren?\nlesin long advaes?\ntanem tingting mo fogif?\n-","id":"<urn:uuid:6e086ce9-b921-4fdb-8bb5-7a10ffe98c60>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/jw-buk-blong-miting\/julae-2018-mwb\/program-blong-miting-blong-30julae-5ogis\/boe-we-lusum-rod-kambak-ol-kwestin\/","date":"2020-02-22T17:55:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145708.59\/warc\/CC-MAIN-20200222150029-20200222180029-00271.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000091791,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000091791152954}","num_words":113,"character_repetition_ratio":0.0,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.236,"stopwords_ratio":0.053,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14256.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Luganville Santo i Mas kat Access Long wan Test Machine\nWritten by Capital on April 3, 2020\nSanma provincial gavman tugeta wetem Luganville Municipality i stap mekem strong appeal i ko long gavman blong mekem sua se Northern provincial hospital long Luganville Santo i mas kat access long wan test machine blong Corona virus we stap affectem world tede.\nTufala authority ia mekem toktok blong talemaot se naoia we Vanuatu i stap prepare from sik corona virus, Northern provincial hospital hemi nokat eniting in place yet blong prepare from sik ia sapos i kasem Vanuatu.\nOl authority long Santo oli wandem luk se gavman i mas tekem step blong preparem Northern provincial hospital quicktime from hemi only bigfala hospital we lukaot 4 provinces long Vanuatu.","id":"<urn:uuid:f05eb73f-ef0a-4573-8dd2-3cda575ad6ab>","dump":"CC-MAIN-2020-34","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/luganville-santo-i-mas-kat-access-long-wan-test-machine\/","date":"2020-08-11T09:15:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-34\/segments\/1596439738746.41\/warc\/CC-MAIN-20200811090050-20200811120050-00428.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9298676848,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.929867684841156, \"pis_Latn_score\": 0.0664224624633789}","num_words":189,"character_repetition_ratio":0.103,"word_repetition_ratio":0.044,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.894,"perplexity_score":20617.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"1\nGod i mekem wol ya\n1Bifo we bifo olgeta, God i mekem skae mo graon wetem olgeta samting we i stap long tufala, 2be long taem ya, wol ya i narafala olgeta.#1.2: Narafala rod blong tanem tok ya i stat long stat blong vas 1 i olsem. Bifo, we bifo olgeta, taem we God i stat blong wokem skae mo graon wetem olgeta samting we i stap long tufala, 2 be long taem ya, wol i narafala olgeta. Hem i stap nating nomo, we i no gat wan samting nating i stap long hem. Tudak nomo i stap kavremap bigfala wota, mo Spirit blong God i stap go i kam antap long hem.#1.2: Tu narafala rod blong tanem tok ya long las haf blong vas 2 i stap, we wan i olsem. Tudak nomo i stap kavremap bigfala wota, mo paoa blong God i stap olbaot antap long hem. Mo narawan i olsem. Tudak nomo i stap kavremap bigfala wota, mo bigfala win i stap blu i go i kam antap long hem. 3#2 Kor 4.6Nao God i tok. Fastaem, hem i talem se, \"I mas gat delaet.\" Nao delaet i kamtru olsem we hem i talem. 4Mo taem hem i luk delaet ya, hem i luk we i gud tumas. Nao hem i mekem delaet mo tudak, tufala i seraot, 5mo i putum nem blong delaet se Dei#1.5: Dei. Long stori ya, fastaem i gat tudak i stap mo biaen delaet i kamtru. Nao from samting ya, oltaem ol laen blong Isrel oli stap talem se dei i stat taem san i godaon, tudak i kamtru, mo i stap gogo tudak i finis, san i kam antap, mo i godaon bakegen, nao tudak i kamtru bakegen. Long tingting blong olgeta, hemia nao i wan dei. Yu save luk tok ya DEI long Diksonari., mo i putum nem blong tudak se Naet. Nao dei* ya i finis. Hemia i fas dei blong wol.\n6-7 #\n2 Pita 3.5\nNao God i tok bakegen, i talem se, \"I mas gat wan samting olsem bigfala ruf we i raon, blong mekem wota ya i seraot, blong haf blong hem bambae i stap antap long hem, mo haf blong hem bambae i stap aninit long hem.\" Nao samting ya i kamtru, olsem we hem i talem. Hem i mekem samting ya blong mekem wota i seraot, nao haf wota i stap antap long hem, mo haf wota i stap aninit long hem. 8Mo i putum nem blong samting ya se Skae. Nao dei ya i finis. Hemia i seken dei blong wol.\n9Nao God i tok bakegen, i talem se, \"Wota ya we i stap aninit long skae i mas kam wanples, blong draeples i kamaot.\" Nao samting ya i kamtru olsem we hem i talem. 10Nao hem i putum nem blong draeples ya se Graon, mo i putum nem blong wota ya we i kam wanples se Solwota. Mo taem hem i luk ol wok ya blong hem, hem i luk we i gud tumas. 11Nao God i tok bakegen, i talem se, \"I mas gat ol naranarafala samting oli stap gru long graon ya. I mas gat olgeta we i save karem kakae insaed long graon, wetem olgeta we i save karem kakae antap.#1.11: Long olfala Oltesteman long lanwis ya Hibru, tok blong ples ya i tokbaot ol gras we i karem kakae, olsem wit mo bale, mo ol tri we i karem kakae olsem fig mo olif, mo fasin blong tok ya i kavremap olgeta samting we i gru long graon, we i stap givim kakae long olgeta. Long sem fasin, tok ya we i stap long Bislama antap, hem i kavremap olgeta samting we i gru long graon, we i stap givim kakae long yumi. \" Nao olgeta samting ya oli kamtru olsem we hem i talem. 12Graon i kam fulap long ol naranarafala samting we oli stap gru long hem, we sam oli stap karem kakae insaed long hem, mo sam oli stap karem kakae antap. Mo taem hem i luk ol wok ya blong hem, hem i luk we i gud tumas. 13Nao dei ya i finis. Hemia i namba tri dei blong wol.\n14Nao God i tok bakegen, i talem se, \"I mas gat ol laet i stap long skae blong makem dei mo naet. Ol samting ya bambae oli blong makem ol dei, mo ol yia, mo ol taem blong lafet.* 15Bambae oli stap long skae, oli saenaot i go long graon ya, blong mekem i gat laet.\" Nao ol laet ya oli kamtru olsem we hem i talem. 16Hem i mekem san we i save saen strong, blong i stap saen long dei, mo i mekem mun we i no save saen strong olsem, blong i stap saen long naet, mo i mekem ol sta tu. 17Nao hem i putum olgeta oli stap long skae, nao oli saenaot i kam long graon ya, oli mekem i gat laet. 18Nao san i stap wok long dei mo mun i stap wok long naet, mo tufala i mekem we delaet i narafala, mo tudak i narafala. Mo taem hem i luk ol wok ya blong hem, hem i luk we i gud tumas. 19Nao dei ya i finis. Hemia i namba fo dei blong wol.\n20Nao God i tok bakegen, i talem se, \"I mas gat ol naranarafala fis blong stap long solwota, mo i mas gat ol pijin tu blong flae olbaot antap.\" Nao ol samting ya i kamtru olsem we hem i talem. 21Hem i mekem ol bigbigfala fis blong solwota, wetem ol naranarafala fis we oli stap long solwota mo long wota, mo i mekem ol naranarafala pijin tu. Mo taem hem i luk ol wok ya blong hem, hem i luk we i gud tumas. 22Nao hem i blesem olgeta, mo i talem long olgeta se, \"Ol fis. I gud yufala i gat plante pikinini blong yufala, blong solwota ya bambae i kam fulap gud long yufala. Mo ol pijin. I gud yufala tu i gat plante pikinini blong yufala, blong bambae yufala tu i kam plante.\" 23Nao dei ya i finis. Hemia i namba faef dei blong wol.\n24Nao God i tok bakegen, i talem se, \"I mas gat ol samting we i gat laef i stap long graon ya. I mas gat ol anamol blong vilej wetem ol anamol blong bus, i stat long olgeta we oli bigbigfala, i go kasem olgeta we oli smosmol.\" Nao ol samting ya oli kamtru olsem we hem i talem. 25Hem i mekem ol naranarafala samting we i gat laef we oli stap long graon ya. Ol anamol blong vilej wetem ol anamol blong bus, i stat long olgeta we oli bigbigfala, i go kasem olgeta we oli smosmol, be hem i mekem olgeta evriwan. Mo taem hem i luk ol wok ya blong hem, hem i luk we i gud tumas.\n26 #\n1 Kor 11.7\nNao God i tok bakegen, i talem se, \"I gud yumi#1.26: Yumi. Mining blong tok ya long ples ya, hem i no klia. Fastaem, long taem we Jisas i no bon yet, plante man oli stap harem olsem we God i wan bigfala King, we i hae we i hae, mo i tabu tumas, mo i stap talemaot tingting blong hem long ol enjel we oli stap raonabaot long hem. Be biaen long taem blong Jisas kam kasem tede, plante Kristin man oli stap harem se tok ya i save karem tingting tu se God Papa mo God Pikinini mo God Tabu Spirit, trifala i stap wanples. mekem man, mo i gud yumi mekem we hem i tekem fasin blong yumi, i olsem yumi. Hem bambae i bos long ol fis, mo long ol pijin, mo long ol anamol blong vilej mo long ol anamol blong bus, i stat long olgeta we oli bigbigfala, i go kasem olgeta we oli smosmol. Olgeta evriwan bambae oli stap aninit long han blong hem.\" 27#Jen 5.1,2#Mat 19.4; Mak 10.6Nao hem i mekem man, mo man ya i tekem fasin blong hem, i olsem hem stret. Fastaem, hem i mekem tu man nomo, wan we i man mo wan we i woman. 28Nao hem i blesem tufala, mo i talem long tufala se, \"I gud yutufala i gat plante pikinini blong yutufala, blong olgeta we bambae oli kamaot biaen long yutufala, bambae oli save go stap long olgeta ples long wol. Nao bambae yufala i save mekem evri samting long wol ya oli stap aninit long han blong yufala. Mi mi putum yufala blong yufala i bos long ol fis, wetem ol pijin, mo ol narafala samting we i gat laef we oli stap long wol ya, i stat long olgeta we oli bigbigfala, i go kasem olgeta we oli smosmol.\"\n29Nao God i talem se, \"Olgeta samting ya we oli stap karem kakae long graon, wetem olgeta we oli stap karem kakae antap, mi mi putum olgeta evriwan se oli blong yufala, blong oli stap givim kakae long yufala. 30Be ol gras mo ol narafala tri, mi putum olgeta se oli blong ol pijin wetem ol anamol, blong olgeta evriwan, i stat long olgeta we oli bigbigfala, i go kasem olgeta we oli smosmol, be oli gat kakae blong olgeta.\" Nao ol samting ya oli kamtru olsem we hem i talem.","id":"<urn:uuid:208ee302-7627-42b5-99da-723db5843df0>","dump":"CC-MAIN-2020-34","url":"https:\/\/www.bible.com\/bible\/1923\/GEN.1.BBR","date":"2020-08-09T08:19:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-34\/segments\/1596439738523.63\/warc\/CC-MAIN-20200809073133-20200809103133-00059.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":1708,"character_repetition_ratio":0.084,"word_repetition_ratio":0.124,"special_characters_ratio":0.254,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14664.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"MatthewMatthew 1\n1 Nem blong ol olfala bubu blong Jisas Kraes, i stat bifo i kam, i olsem. Jisas i laen blong Deved, we Deved i laen blong Ebraham. 2 Ol olfala bubu, i stat long Ebraham bifo, i kam kasem King Deved, i olsem. Ebraham i papa blong Aesak, mo Aesak i papa blong Jekob, mo Jekob i papa blong Juda mo ol brata blong hem. Juda i papa blong Peres mo Sera, we Tamara i mama blong tufala. Mo Peres i papa blong Hesron, mo Hesron i papa blong Ram, mo Ram i papa blong Aminadab, mo Aminadab i papa blong Nason, mo Nason i papa blong Salmon, mo Salmon i papa blong Boas, we Rehab i mama blong hem. Mo Boas i papa blong Obed, we Rut i mama blong hem. Mo Obed i papa blong Jese, mo Jese i papa blong King Deved. 6 Ol olfala bubu, i stat long King Deved, i kam kasem long taem ya we ol enemi oli kam tekemaot ol laen blong Isrel oli go wok slef long Babilonia, i olsem. King Deved i papa blong King Solomon, we mama blong hem i wido blong Uria. Mo King Solomon i papa blong King Rehoboam, mo King Rehoboam i papa blong King Abia, mo King Abia i papa blong King Asa. Mo King Asa i papa blong King Jehosafat, mo King Jehosafat i papa blong King Joram, mo King Joram i papa blong King Usia. Mo King Usia i papa blong King Jotam, mo King Jotam i papa blong King Ahas, mo King Ahas i papa blong King Hesekia. Mo King Hesekia i papa blong King Manase, mo King Manase i papa blong King Amon, mo King Amon i papa blong King Josaea. Mo King Josaea i papa blong King Jehoeakin wetem ol brata blong hem. Long taem ya nao ol laen blong Isrel oli go wok slef long Babilonia. 12 Ol olfala bubu, i stat long taem ya, i kam kasem long taem ya we Jisas i bon, i olsem. King Jehoeakin i papa blong Sealtiel, mo Sealtiel i papa blong Serubabel. Mo Serubabel i papa blong Abiud, mo Abiud i papa blong Eliakim, mo Eliakim i papa blong Aso. Mo Aso i papa blong Jadok, mo Jadok i papa blong Aki, mo Aki i papa blong Eliud. Mo Eliud i papa blong Eleasara, mo Eleasara i papa blong Matan, mo Matan i papa blong Jekob. Mo Jekob i papa blong Josef, we hem i man blong Meri. Mo Meri ya, hem i mama blong Jisas we nem blong hem Mesaea. 17 Nao i stat long Ebraham, i kam kasem King Deved, i gat fotin papa. Mo i stat long King Deved i kam kasem taem we ol man Babilonia oli tekemaot ol laen blong Isrel blong oli go wok slef long kantri blong olgeta, i gat fotin papa. Mo i stat long taem ya we olgeta oli stap long Babilonia, i kam kasem taem ya we Mesaea i bon, i gat fotin papa bakegen. 18 Hemia stori blong Jisas Kraes, we hem i bon olsem wanem. Mama blong hem, Meri, mo fastaem, olgeta oli bin mekem promes, se bambae hem i mared long wan man, nem blong hem Josef. Be taem tufala i no mared yet, Tabu Spirit i mekem we Meri i gat bel, mo Meri i haremsave se bambae i bonem wan pikinini. 19 Nao from we Josef i wan stret man, hem i no wantem mekem Meri i sem. Hem i wantem blong oli brekem promes ya, be long kwaet fasin nomo. 20 Be taem we hem i stap tingting blong mekem olsem, wan enjel blong Hae God i kamtru long hem long wan drim, i talem long hem se, \"Josef. Yu yu laen blong Deved. Yu no fraet blong tekem Meri, blong i woman blong yu, from we Tabu Spirit nomo i mekem we hem i gat bel. 21 Bambae hem i bonem wan boe, mo yu mas putum nem blong hem se Jisas, we i min se Sevia, from we hem bambae i sevem ol man blong hem, i tekemaot ol sin blong olgeta.\" 22 Nao ol samting ya i kamaot olsem, blong mekem tok ya i kamtru we Hae God i bin givim long wan profet bifo blong i talemaot, 23 we i talem se, \"Bambae wan yang gel we i no save man yet, hem i gat bel. Nao bambae hem i bonem wan pikinini boe blong hem, mo bambae olgeta oli putum nem blong hem se Emanuel.\" (Nem ya Emanuel i min se \"God i stap wetem yumi\".) 24 Nao taem Josef i wekap, hem i mekem olsem we enjel ya blong Hae God i talem long hem. Hem i mared long Meri, 25 be i no slip wetem hem gogo Meri i bonem pikinini ya blong hem. Mo Josef i putum nem blong hem se Jisas.\n1 Jisas i bon long Judia, long wan taon we nem blong hem Betlehem, long taem ya we Herod i king. Nao biaen i no longtaem, i gat sam man we oli waes long ol fasin blong sta, oli kam long Jerusalem. Olgeta ya oli aot long wan kantri long saed i go long is, oli kam. 2 Nao oli askem se, \"?Pikinini ya we i jes bon, we hem i king blong ol laen blong Isrel, hem i stap wea? Mifala i luk sta blong hem we i kamaot long is, nao mifala i kam blong wosipim hem.\" 3 Taem King Herod i harem ol tok ya, hem wetem ol narafala man tu long Jerusalem oli harem nogud tumas. 4 Nao hem i singaot ol jif pris wetem ol tija blong Loa, oli kam luk hem, nao i askem long olgeta se, \"?Bambae Mesaea i bon long weples?\" 5 Nao olgeta oli talem se, \"Bambae hem i bon long Judia, long taon ya Betlehem, 6 from we wan profet bifo i bin raetemdaon wan tok blong God we i talem se, 'Yufala long Juda, long taon ya Betlehem, yufala i no save talem se, \"Ol narafala haeman olbaot long Juda oli hae moa long mifala, mifala i daon olgeta,\" from we bambae i gat wan haeman i kamaot long yufala we hem bambae i lidim yufala ol laen ya blong Isrel we yufala i man blong mi. Hem bambae i lukaot gud long yufala.' \" 7 Nao King Herod i singaot ol waes man ya, blong oli kam toktok wetem hem, hem wan, blong i harem stret long olgeta, we sta ya i kamaot long wetaem. 8 Nao hem i talem long olgeta se, \"Yufala i mas go lukaot pikinini ya, gogo yufala i faenem hem. Mo taem yufala i faenem hem, yufala i mas sanem tok i kam long mi, blong mi tu bambae mi go wosipim hem.\" Nao hem i sanem olgeta oli go long Betlehem. 9 Taem ol waes man ya oli harem tok blong king finis, oli aot. Nao long rod, oli luk sem sta ya i stap saen, we oli bin luk bifo, long is, taem we i jes kamaot. Mo taem oli luk sta ya bakegen, oli glad we i glad. Sta ya i stap go fastaem long olgeta, gogo i kasem ples we pikinini ya i stap slip long hem, nao i no moa muv, i stap saen stret antap long wan haos long ples ya. 11 Nao oli go insaed long haos ya, oli luk pikinini ya wetem mama blong hem Meri. Nao oli nildaon, oli wosipim hem. Mo oli openem ol basket blong olgeta, oli tekemaot ol presen blong givim long hem. Oli givim gol, mo frangkinsens, semkaen senta ya we ol pris oli stap bonem long wosip, mo mir, we i wan pomad we praes blong hem i antap tumas. 12 Nao long naet, God i toktok long olgeta long wan drim, i blokem olgeta blong oli no gobak long King Herod. Nao oli girap, oli folem wan narafala rod, oli gohom. 13 Taem ol waes man ya oli aot long ples ya, wan enjel blong Hae God i kamtru long Josef long wan drim, i talem long hem se, \"Yu girap, yu tekem pikinini ya wetem mama blong hem, yutrifala i ronwe i go long Ijip. Mo yutrifala i mas stap long ples ya gogo bambae mi nomo mi talem long yu, blong yutrifala i kambak, from we bambae i no longtaem, King Herod i lukaot pikinini ya blong kilim hem i ded.\" 14 Nao Josef i girap, i tekem pikinini ya wetem mama blong hem, nao long sem naet ya oli aot blong go long Ijip. 15 Mo oli stap long kantri ya gogo kasem we King Herod i ded. Samting ya i kamaot blong mekem tok ya i kamtru we Hae God i bin talemaot bifo long tok blong profet we i talem se, \"Pikinini blong mi i stap long Ijip, nao mi singaot hem blong i kam.\" 16 Nao taem King Herod i save we ol man ya we oli waes long ol fasin blong sta oli trikim hem, hem i kros tumas. Nao hem i talem long ol soldia blong hem, blong oli go long Betlehem mo ol ples raonabaot, blong lukaot olgeta pikinini we oli boe, we yia blong olgeta i no bitim tu yia yet, blong oli kilim olgeta evriwan i ded. Hem i makem taem ya folem nius ya we hem i kasem long ol waes man ya, we oli talemaot long hem stret taem ya we sta i kamaot long hem fastaem. 17 Ol samting ya i mekem tok ya i kamtru we Profet Jeremaea i bin talemaot bifo, we i talem se, 18 \"Olgeta long Rama oli harem wan woman we i krae we i krae, from we i harem nogud tumas. Hemia Rejel ya. Hem i stap krae from ol pikinini blong hem. Mo hem i no wantem blong man i kam toktok gud long hem blong mekem hem i harem gud bakegen, from we ol pikinini blong hem oli lus finis.\" 19 Biaen long taem ya we King Herod i ded, Josef olgeta oli stap yet long Ijip. Nao wan enjel blong Hae God i kamtru long Josef long wan drim, i talem long hem se, 20 \"Josef. Yu girap, yu tekem pikinini ya wetem mama blong hem, yutrifala i gobak long kantri ya Isrel. Ol man ya we bifo oli wantem kilim pikinini ya, oli ded finis.\" 21 Nao Josef i girap, i tekem pikinini ya wetem mama blong hem, nao trifala i kambak bakegen long kantri ya Isrel. 22 Be taem Josef i harem we Akeleas i tekem ples blong papa blong hem Herod, i rul long Judia, hem i fraet blong gobak long Judia. Be God i toktok long hem bakegen long wan drim, nao hem i girap i go long wan narafala distrik, we nem blong hem Galili. 23 Long ples ya, hem i go stap long wan taon, nem blong hem Nasaret. Samting ya i kamtru blong mekem tok ya i kamtru we ol profet oli bin talemaot bifo blong makem Mesaea se, \"Bambae oli talem se hem i wan man Nasaret.\"\n1 Plante yia i pas, nao Jon Baptaes i kamtru long draeples long Judia. Hem i stap prij long ol man, i talem se, 2 \"Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, from we taem blong God i kam King blong olgeta man long wol, i kam klosap finis.\" 3 Jon Baptaes ya, hem i man ya we Profet Aesea i bin tokbaot bifo, we i talem se, \"Wan man i stap singaot long draeples, i talem se, 'Yufala i mekemrere rod blong Hae God we i Masta blong yumi. Yufala i stretem ol smosmol rod blong hem.' \" 4 Jon i no putum flas klos. Klos blong hem oli wokem long hea blong kamel nomo, mo strap blong hem oli wokem long skin blong buluk. Mo kakae blong hem, lokis wetem eg blong sugabag blong bus. 5 Nao plante man oli aot long Jerusalem, mo long ol ples long Judia, mo ol ples klosap long Jodan Reva, oli kam luk hem. 6 Oli talemaot ol sin blong olgeta, nao hem i baptaesem olgeta long Jodan Reva. 7 Be taem Jon i luk we i gat plante Farisi mo Sadusi oli stap kam long hem, blong hem i baptaesem olgeta, hem i tok long olgeta, i talem se, \"Yufala i olsem snek, yufala i man blong ronwe nomo. God i kros tumas long yufala, mo i no longtaem bambae hem i jajem yufala. ?Hu i talem long yufala, se yufala i save ronwe long hem. 8 Sipos i tru we yufala i tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, yufala i mas soemaot samting ya long laef blong yufala. 9 I nogud yufala i stap tok flas se, 'Yumi ya, i oraet nomo, yumi ol laen blong Ebraham ya.' Mi mi talem stret long yufala. God i save tekem ol ston ya, i mekem olgeta oli kam laen blong Ebraham. 10 God i rere finis blong katemdaon ol tri, daon olgeta long rus blong olgeta. Ol tri we oli no karem ol gudfala frut, bambae hem i katemdaon, i sakem olgeta i go long faea. 11 Mi mi kam fastaem, mi stap baptaesem yufala long wota, from we yufala i tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala. Be man ya we bambae i kam biaen long mi, hem i hae moa long mi. Mi mi no naf nating blong karem sandel blong hem. Hem bambae i baptaesem yufala long Tabu Spirit mo long faea. 12 Hem i stap rere blong jajem olgeta man, blong seraot ol gudfala man long ol man nogud, olsem man we i stap holem wan fok blong klinimaot ol doti blong wit blong tekem kakae blong hem. Ol man we oli olsem kakae blong wit, hem bambae i tekem olgeta i go long haos blong hem. Be olgeta we oli olsem doti blong wit, bambae hem i karemaot olgeta, i go bonem olgeta long wan faea we bambae i no save ded samtaem.\" 13 Nao Jisas i aot long distrik ya Galili, i kam long Jodan Reva, blong Jon i baptaesem hem. 14 Be Jon i traem blokem hem, i talem se, \"?From wanem yu kam long mi blong mi mi baptaesem yu? I stret nomo blong yu yu baptaesem mi.\" 15 Be Jisas i talem long hem se, \"No, naoia yu mas baptaesem mi. Long fasin ya, bambae yumitufala i mekem olgeta samting we God i wantem, oli kamtru.\" Nao Jon i agri long hem. 16 Nao taem Jon i baptaesem Jisas finis, Jisas i kamaot long wota, nao wantaem nomo skae i open long hem, mo hem i luk Spirit blong God i stap kamdaon olsem wan sotleg, i kam sidaon long hem. 17 Nao God i tok i talem se, \"Hemia pikinini blong mi, we mi lavem hem tumas. Mi mi glad tumas long hem.\"\n1 Nao Tabu Spirit i lidim Jisas i go long draeples, blong Setan i traem hem. 2 Nao Jisas i livim kakae, blong i prea, mo i no kakae gogo kasem foti dei mo foti naet, mo biaen hem i hanggri tumas. 3 Nao Setan, man ya blong traem man, hem i kam talem long hem se, \"Sipos yu yu Pikinini blong God, yu talem long ol ston ya blong oli kam bred.\" 4 Be Jisas i talem long hem se, \"Baebol i talem se, 'Man i no save laef long kakae nomo. Evri tok we God i talem, hemia nao samting blong mekem man i laef.' \" 5 Nao Setan i tekem Jisas i go long Jerusalem, i putum hem long wan hae ples, antap long haos blong God, 6 nao i talem long hem se, \"Sipos yu yu Pikinini blong God, yu jam i godaon long graon, from we Baebol i tokbaot God, i talem se, 'Hem bambae i talem long ol enjel blong hem, blong oli stap lukaot long yu. Nao bambae oli holem yu antap, blong yu no bangem leg blong yu long ston.' \" 7 Be Jisas i talem long hem se, \"Be Baebol i talem tu se, 'Yu no save traem Hae God we i God blong yu.' \" 8 Nao bakegen, Setan i tekem Jisas i go antap long wan bigfala hil, mo i soemaot long hem olgeta kantri long wol ya wetem ol gudgudfala samting we oli gat. 9 Nao hem i talem long hem se, \"Sipos yu bodaon long mi, yu mekem wosip long mi, bambae mi mi givim olgeta samting ya i go long yu.\" 10 Be Jisas i talem long hem se, \"!Setan! !Yu gowe long mi! Baebol i talem se, 'Yu mas mekem wosip long Hae God we i God blong yu, mo bambae yu mas mekem wok blong hem nomo.' \" 11 Nao Setan i gowe long Jisas, mo ol enjel oli kam, oli stap lukaot long hem. 12 Nao long taem ya, olgeta oli holem Jon Baptaes, oli putum hem long kalabus. Mo taem Jisas i harem nius ya, hem i aot long ples ya, i gobak long distrik ya Galili. 13 Be hem i no moa stap long Nasaret, hem i aot, i godaon long Kapaneam, wan taon klosap long bigfala lugun blong Galili, nao i stap long ples ya long distrik blong laen blong Sebulun mo laen blong Naftali bifo. 14 Samting ya i kamaot olsem blong mekem tok ya i kamtru we Profet Aesea i bin talemaot bifo, we i talem se, 15 \"Graon blong laen blong Sebulun mo graon blong laen blong Naftali i stap long narasaed Jodan Reva i godaon long solwota. Hemia distrik ya Galili we i ples blong ol man we oli no laen blong Isrel. 16 Ol man blong ples ya oli stap long tudak be oli luk wan bigfala laet. Olgeta oli stap oltaem long tudak we i blong ded nomo, be bigfala laet i saenaot i kasem olgeta.\" 17 Nao i stat long taem ya, Jisas i stap prij, i talem se, \"Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, from we taem blong God i kam King blong olgeta man long wol, i kam klosap finis.\" 18 Nao biaen, Jisas i stap wokbaot long saed blong bigfala lugun ya we nem blong hem Lugun blong Galili. Mo hem i luk tu brata, Saemon, we narafala nem blong hem Pita, mo brata blong hem Andru. Tufala i stap sakem net, from we tufala i man blong pulum fis. 19 Nao hem i talem long tufala se, \"Yutufala i biaen long mi, yutufala i kam man blong mi. Bambae mi mi mekem yutufala i man blong pulum man.\" 20 Wantaem nomo, tufala i livim ol net blong tufala, tufala i biaen long hem. 21 Jisas i wokbaot i go smol, nao i luk tu narafala brata, Jemes mo brata blong hem Jon, we tufala i pikinini blong Sebedi. Tufala i stap insaed long wan bot, wetem papa blong tufala, tufala i stap somapgud ol net blong olgeta. Jisas i singaot tufala blong tufala i biaen long hem, 22 nao wantaem nomo, tufala i girap, tufala i livim papa blong tufala i stap long bot, nao tufala i biaen long Jisas. 23 Nao Jisas i stap wokbaot long olgeta ples long Galili, i stap tijim ol man insaed long ol haos blong prea blong olgeta. Hem i stap talemaot gud nius ya we God i stap kam King blong olgeta man long wol. Mo i stap mekem olgeta man we oli sik, mo we bodi blong olgeta i nogud, oli gud bakegen. 24 Nao nius blong hem i kavremap olgeta ples long kantri ya Siria. Nao olgeta oli tekem ol sikman olbaot long ples ya, oli karem olgeta i kam long Jisas. I gat sam we oli sik, mo sam we oli harem bodi blong olgeta i soa, mo sam we devel i stap long olgeta, mo sam we oli gat sik ya we i stap pulum olgeta, i mekem olgeta oli hafded, mo sam we wansaed bodi blong olgeta i ded, be Jisas i mekem olgeta evriwan oli gud bakegen. 25 Mo plante man oli aot long distrik ya Galili, mo long ples ya we i gat ten taon long hem, mo long Jerusalem, mo long distrik ya Judia, mo long ol ples long narasaed Jodan Reva i go, nao olgeta evriwan oli biaen long hem.\n1 Jisas i luk we plante man oli stap, nao hem i go antap long wan hil. Hem i sidaon, mo ol man blong hem oli kam sidaon raon long hem, 2 nao hem i tijim olgeta. Hem i talem se, 3 \"Olgeta we oli stap lukaot God from we oli no gat paoa blong hem long laef blong olgeta, oli save harem gud, from we God i King blong olgeta. 4 Olgeta we oli harem nogud, oli stap krae, oli save harem gud, from we God bambae i mekem olgeta oli harem gud bakegen. 5 Olgeta we tingting blong olgeta i stap daon oli save harem gud, from we oli save kasem ol samting we God i promes blong givim long ol man blong hem. 6 Olgeta we oli wantem tumas blong mekem ol samting we God i wantem, oli save harem gud, from we God bambae i givhan long olgeta blong mekem ol samting ya. 7 Olgeta we oli gat sore long man, oli save harem gud, from we God bambae i gat sore long olgeta. 8 Olgeta we tingting blong olgeta i klin gud, oli save harem gud, from we bambae oli save luk God. 9 Olgeta we oli man blong mekem pis oli save harem gud, from we God bambae i talem se, 'Yufala i pikinini blong mi.' 10 Olgeta we ol man oli stap mekem i nogud long olgeta, from we oli stap mekem ol samting we God i wantem, oli save harem gud, from we God i King blong olgeta. 11 \"Yufala we ol man oli stap spolem nem blong yufala, mo oli stap mekem i nogud long yufala, mo oli stap giaman, oli stap talem ol rabis tok agens long yufala from we yufala i man blong mi, yufala i save harem gud. 12 Yufala i mas harem gud yufala i glad, from we i gat bigfala pei blong yufala i stap long heven. Ol profet bifo, ol man oli mekem i nogud long olgeta long sem fasin ya nomo.\" 13 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Yufala i olsem sol long ol man long wol. Be sipos sol i no moa konkon, bambae i no moa gat samting blong mekem i konkon bakegen. Sol ya i no moa gud blong wan samting, i blong sakem nomo, blong ol man oli purumbut nomo long hem. 14 \"Yufala i olsem laet long ol man long wol. Taon we i stap antap long wan hil, i no save haed. 15 Mo i no gat man we i laetem laet, nao i kavremap long wan baket. Taem man i laetem laet, hem i mas putum i stap antap long ples blong laet, blong mekem we ol man insaed long haos oli gat laet. 16 Nao long sem fasin, laef blong yufala i olsem laet, mo yufala i mas letem laet ya i saenaot i kasem ol man, blong oli save luk ol gudgudfala wok we yufala i stap mekem. Nao bambae olgeta oli save leftemap nem blong Papa blong yufala, we i stap long heven.\" 17 Mo Jisas i talem se, \"I nogud yufala i ting se mi mi kam blong sakemaot Loa we God i givim long Moses, wetem ol tok blong ol profet, nogat. Mi mi no kam blong sakemaot ol tok ya, mi kam blong mekem mining blong olgeta i kam klia moa. 18 Tru mi talem long yufala, bambae Loa ya i no save lus, gogo skae mo graon, tufala i lus. Bambae i no gat wan leta no wan smol haf blong Loa ya i save lus, gogo olgeta samting we Loa ya i talem, i kamtru. 19 Nao from samting ya, yufala i no mas brekem wan tok blong Loa ya. Nating we i wan tok blong hem we i daon moa long ol narafala tok blong hem, be yufala i no mas brekem, mo yufala i no mas tijim ol narafala man blong oli brekem. Man we i mekem fasin ya bambae i daon moa long ol narafala man long niufala wol ya we God i king long hem. Be man we i stap holem ol tok blong Loa ya, mo i stap tijim ol narafala man blong oli mekem olsem, hem bambae i haeman long niufala wol ya we God i king long hem. 20 Mi mi talem long yufala. Yufala i mas gohed moa blong mekem ol samting we God i wantem, i winim we ol tija blong Loa mo ol Farisi oli stap mekem. Sipos no, bambae yufala i no save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem.\" 21 Mo bakegen, Jisas i talem se, \"Yufala i harem finis we ol tija oli talem long ol olfala blong yumi bifo se, 'Bambae yufala i no mas kilim man i ded,' mo 'Man we i kilim man i ded, i stret blong hem i pas long kot.' 22 Be mi mi talem long yufala, se man we i kros long brata blong hem, i stret blong hem i pas long kot. Mo man we i tok nogud long brata blong hem se, 'Yu rabis man,' i stret blong oli tekem hem i go pas long bigfala Kaonsel blong yumi. Mo man we i tok kros moa long brata blong hem, i talem se, 'Hed blong yu i krangke,' i stret blong hem i go long faea long hel. 23 Nao from samting ya, sipos yu kam long Olta blong God blong givim presen i go long hem, nao yu tingbaot we brata blong yu i stap kros long yu from wan samting, 24 yu mas livim presen ya i stap long fes blong Olta fastaem. Nao yu mas go stretem poen ya wetem brata blong yu blong yutufala i fren gud, nao biaen yu save kambak bakegen blong givim presen blong yu long God. 25 \"Sipos yu yu mekem wan samting agens long wan man, nao hem i wantem tekem yu yu go long kot, i gud yu go kwik, yu stretem samting ya wetem hem fastaem, taem yu no go long kot yet. Sipos no, bambae hem i putum yu long han blong jaj, nao jaj i putum yu long han blong polis mo polis bambae i putum yu long kalabus. 26 Tru, mi talem long yu, sipos i olsem, bambae yu no save kamaot long kalabus gogo yu pemaot olgeta faen blong yu.\" 27 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Yufala i harem finis we ol tija oli talem bifo se, 'Yufala we i mared, bambae yufala i no mas go slip wetem narafala woman.' 28 Be mi mi talem long yufala, se man we i luk wan woman, nao i wantem hem tumas, i olsem we hem i slip wetem woman ya finis. 29 \"Sipos raet ae blong yu i mekem yu yu foldaon long sin, i gud yu tekemaot, yu sakem. I moa gud yu lusum wan haf blong bodi blong yu, i winim we olgeta haf blong bodi blong yu i go lus long hel. 30 Mo sipos raet han blong yu i mekem yu yu foldaon, i gud yu katemaot, yu sakem. I moa gud yu lusum wan haf blong bodi blong yu i winim we olgeta haf blong bodi blong yu i go lus long hel.\" 31 Mo Jisas i talem se, \"Mo bakegen, oli bin talem bifo se, 'Man we i mekem divos long woman blong hem, hem i mas givim wan pepa long hem blong soemaot we hem i divos long hem.' 32 Be mi mi talem long yufala, se man we i mekem divos long woman blong hem, we woman ya i no mekem trabol wetem narafala man, hem i mekem i no stret. Sipos woman ya i mared bakegen, hem i mekem sin, be i fol blong man blong hem fastaem. Mo man we i mared long woman olsem, hem tu i mekem sin.\" 33 Mo Jisas i talem se, \"Yufala i harem finis we ol tija oli talem long ol olfala blong yumi bifo se, 'Yu no save talem nem blong God blong mekem tok blong yu i strong, nao biaen yu brekem tok ya. Sipos yu talem nem blong God, yu mas mekem stret olsem we yu yu talem.' 34 Be mi mi talem long yufala, se yu no save talem nem blong wan samting blong mekem tok blong yu i strong. Yu no save talem se 'Heven', from we heven i tabu ples blong God. 35 Mo yu no save talem nem blong wol ya, from we hem i stap aninit long paoa blong God. Yu no save talem nem blong Jerusalem, from we hem i ples blong God we hem i Hae King. 36 Mo yu no save talem hed blong yu tu, from we yu no save mekem hea blong yu i kam waet no i kam blak. 37 Sipos yu talem se 'Yes', yu mas talem 'Yes' nomo. Mo sipos yu talem se 'No', yu mas talem 'No' nomo. Ol narafala tok we yu save talem, hem i kamaot long Setan nomo.\" 38 Mo bakegen, Jisas i talem se, \"Yufala i harem finis we ol tija oli talem bifo se, 'Sipos wan man i spolem wan ae blong yu, ol man oli mas spolem wan ae blong hem tu. Mo sipos wan man i spolem wan tut blong yu, oli mas spolem wan tut blong hem tu.' 39 Be mi mi talem long yufala, se bambae yu no givimbak long man we i mekem i nogud long yu. Sipos wan man i slavem fes blong yu long raet saed, yu mas letem hem i slavem fes blong yu long lef saed tu. 40 Mo sipos wan man i tekem yu yu go long kot, nao i fosem yu blong yu givim sot blong yu long hem blong stretem trabol blong yu, be yu mas givim singlet blong yu tu long hem. 41 Mo sipos wan soldia blong ol man Rom i fosem yu blong yu karem basket blong hem wan kilometa, olsem we hem i gat raet blong mekem, be yu mas karem i go wan kilometa bakegen. 42 Sipos wan man i askem samting long yu, yu mas givim long hem. Mo sipos wan man i wantem yusum wan samting blong yu fastaem, yu mas givim long hem.\" 43 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Yufala i harem finis we ol tija oli talem bifo se, 'Yu mas lavem ol man we oli stap raonabaot long yu, be yu mas agensem ol enemi blong yu.' 44 Be mi mi talem long yufala, se yufala i mas lavem ol enemi blong yufala, mo yufala i mas prea from olgeta we oli stap mekem i nogud tumas long yufala. 45 Long fasin ya, bambae yufala i soemaot we yufala i pikinini blong Papa blong yufala long heven, from we hem i stap letem san blong hem i saen long ol gudfala man, mo long ol man nogud long sem mak nomo. Mo hem i stap sanem ren i kam long ol man we laef blong olgeta i stret, mo long olgeta we laef blong olgeta i no stret tu. 46 ?Yufala i ting se sipos yufala i stap lavem olgeta ya nomo we oli stap lavem yufala, God bambae i givim pei long yufala from? !Ol man blong tekem mane blong takis, olgeta tu oli stap mekem fasin ya! 47 Sipos yufala i stap toktok wetem ol fren blong yufala nomo, hemia yufala i no mekem wan samting we i gud moa i winim ol narafala man. Ol hiten man tu oli stap mekem fasin ya. 48 Be fasin blong yufala i mas stret gud, olsem fasin blong Papa blong yufala long heven.\"\n1 Mo Jisas i talem se, \"Ol fasin we yufala i mekem blong ona long God, i nogud yufala i mekem long fes blong ol man, blong oli lukluk yufala. Sipos yufala i stap mekem olsem, bambae Papa blong yufala we i stap long heven, hem i no save givim pei long yufala from. 2 \"Sipos yu givim samting long puaman blong givhan long hem, i nogud yu stap tokbaot long fes blong ol man, olsem we olgeta ya we oli gat tu fes oli stap mekem. Olgeta ya oli stap talemaot ol gudfala wok blong olgeta insaed long ol haos blong prea, mo afsaed long ol big rod, blong mekem ol man oli ona long olgeta. Tru mi talem long yufala, olgeta ya oli kasem pei blong olgeta finis. 3 Be sipos yu givim samting long puaman blong givhan long hem, yu mas mekem, olsem we lef han blong yu i no save samting we raet han blong yu i mekem. 4 Yu mas haedem ol gudfala fasin ya blong yu, blong ol man raonabaot long yu oli no luk. Nao Papa blong yu we i save luk ol samting ya, hem bambae i givim pei long yu from.\" 5 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Taem yu prea, i nogud yu folem fasin blong olgeta ya we oli gat tu fes. Olgeta ya oli laekem tumas blong stanap blong prea insaed long ol haos blong prea, mo afsaed long ol big rod, blong ol man oli save luk olgeta. Tru mi talem long yufala, olgeta ya oli kasem pei blong olgeta finis. 6 Be taem yu yu prea, i gud yu go yu wan insaed long rum blong yu, yu satem doa, nao yu prea long Papa ya blong yu we man i no save luk hem. Nao Papa ya blong yu we i save luk ol samting we yu mekem we man i no save luk, hem bambae i givim pei long yu from. 7 \"Mo taem yufala i prea, i nogud yufala i stap talem plante toktok olsem we ol hiten man oli stap mekem. Ol man ya oli ting se ol god blong olgeta oli save harem olgeta from we oli talem plante toktok. 8 Be bambae yufala i no folem fasin blong olgeta. Taem yufala i no askem ol samting long Papa blong yufala yet, be hem i save finis ol samting we yufala i sot long hem. 9 From samting ya, taem yufala i prea bambae yufala i prea olsem. 'Papa blong mifala. Yu yu stap long heven. Nem blong yu i tabu. Mifala i wantem we olgeta man oli ona long yu, 10 mo we yu yu kam King blong olgeta man, mo we olgeta man long wol oli mekem ol samting we yu yu wantem, olsem we olgeta long heven oli stap mekem. 11 Plis yu givim kakae long mifala, i naf blong tede. 12 Yu fogivim mifala from ol sin blong mifala, olsem we mifala i stap fogivim ol man we oli mekem i nogud long mifala. 13 Yu no letem ol samting oli kam traem mifala tumas, mo yu blokem Setan i no kam spolem mifala.' 14 \"Sipos yufala i stap fogivim ol man we oli stap mekem i nogud long yufala, Papa blong yufala long heven bambae i fogivim yufala tu. 15 Be sipos yufala i no fogivim ol man we oli mekem i nogud long yufala, bambae Papa blong yufala i no save fogivim yufala from ol sin blong yufala.\" 16 Mo bakegen, Jisas i talem se, \"Sipos yufala i livim kakae blong yufala blong mekem wosip, i nogud yufala i mekem fes blong yufala i kam nogud, olsem we olgeta ya we oli gat tu fes oli stap mekem. Olgeta ya oli stap mekem fes blong olgeta i kam nogud, blong ol man oli luksave we oli livim kakae blong olgeta. Tru mi talem long yufala, olgeta ya oli kasem pei blong olgeta finis. 17 Be sipos yu yu livim kakae blong yu blong mekem wosip, i gud yu wasem fes blong yu mo yu putum oel long hea blong yu, 18 nao ol man bambae oli no save we yu livim kakae blong yu. Papa blong yu we i stap, we man i no save luk hem, hem nomo bambae i save. Nao Papa ya blong yu we i save luk ol samting we yu mekem we man i no save luk, hem bambae i givim pei long yu from.\" 19 Mo Jisas i talem se, \"I nogud yufala i stap hivimap ol gudgudfala samting blong yufala long wol ya blong kam rijman. Long ples ya, ol kakros oli save kakae, mo rosta i save spolem ol samting, mo i gat ol man blong stil we oli save brekem haos, blong go insaed blong stil. 20 Yufala i mas hivimap ol gudgudfala samting blong yufala long heven. Long ples ya, kakros i no save kakae, mo rosta i no save spolem ol samting, mo ol man blong stil oli no save brekem haos, blong go insaed blong stil. 21 Mi mi talem olsem, from we long weples we ol gudgudfala samting blong yufala i stap long hem, be oltaem tingting blong yufala tu i stap long ples ya.\" 22 Mo Jisas i talem se, \"Ae blong man, hem i olsem laet blong bodi blong hem. Sipos ae blong yu i gud, bambae i olsem we bodi blong yu i fulap olgeta long laet. 23 Be sipos ae blong yu i nogud, bambae i olsem we bodi blong yu i fulap olgeta long tudak. Mo sipos laet we yu yu gat i kam tudak, yu yu stap long tudak we i tudak olgeta.\" 24 Mo Jisas i talem se, \"I no gat man we i save wok blong tu masta wantaem. Sipos man i mekem olsem, bambae hem i laekem wan, be i no laekem narawan, i agens long hem. No bambae hem i save ona long wan masta, be i stap lukluk nogud long narawan. Yufala i no save mekem we God i bos blong yufala, be long semtaem nomo, mane tu i bos blong yufala.\" 25 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Nao from samting ya, mi mi talem long yufala, se i nogud yufala i stap tingting tumas from laef blong yufala se, '?Bambae mifala i kakae wanem?' no '?Bambae mifala i dring wanem?' Mo i nogud yufala i stap tingting tumas from bodi blong yufala se, '?Bambae mifala i kasem klos blong mifala olsem wanem?' I nogud yufala i stap tingting olsem, from we laef blong yufala i moa long kakae, mo bodi blong yufala i moa long klos. 26 Yufala i traem tingbaot ol pijin ya we oli stap flae olbaot. Olgeta oli no planem garen, oli no go karem kakae i kam, mo oli no putumgud kakae i stap long haos. Be Papa blong yufala long heven i stap givim kakae long olgeta. Mo long fes blong hem, yufala i gud moa i winim ol pijin. 27 ?Yufala i ting se taem man i stap tingting tumas from laef blong hem we i sotfala nomo, bambae i save mekem laef blong hem i kam longfala moa long fasin ya? !Nogat! 28 \"?Mo from wanem yufala i stap tingting tumas from klos blong yufala? Yufala i traem tingbaot ol flaoa ya we oli stap gru olbaot. Olgeta oli no wok, mo oli no somap klos blong olgeta. 29 Mi mi talem long yufala, se King Solomon ya bifo we hem i rij we i rij, be klos blong hem i no flas olsem ol flaoa ya. 30 Ol flaoa ya i blong wan dei nomo, tumora bambae ol man oli bonem long faea, be God i stap flasemgud olgeta. ?Yufala i ting se bambae hem i no save givim klos long yufala? !Man, bilif blong yufala i smol tumas! 31 \"Nao from samting ya, i nogud yufala i stap tingting tumas se, '?Bambae mifala i kakae wanem?' no '?Bambae mifala i dring wanem?' no '?Bambae mifala i kasem klos blong mifala olsem wanem?' 32 Ol hiten man, oltaem oli stap tingting tumas from ol samting olsem. Be Papa blong yufala long heven, hem i save we yufala i mas gat olgeta samting ya. 33 Fastaem yufala i mas lukaot gud blong obei long God we i King blong yufala, mo blong folem ol stret fasin blong hem. Nao biaen hem i save givim olgeta samting ya tu long yufala. 34 \"I nogud yufala i stap tingting tumas from ol samting blong tumora. Ol bisnes blong tumora i blong tumora. Trabol blong wan dei, hem i naf finis blong dei ya.\"\n1 Mo bakegen, Jisas i talem se, \"Bambae yufala i no jajem narafala man, i nogud God i jajem yufala. 2 Fasin we yufala i folem blong jajem man, hemia sem fasin nomo we God bambae i folem blong jajem yufala. Mo mak we yufala i putum blong jajem narafala man, hemia mak we God bambae i folem blong jajem yufala. 3 ?From wanem yu stap tokbaot smol doti ya we i stap long ae blong brata blong yu, be yu no save luk bigfala wud ya we i stap long ae blong yu? 4 ?Sipos bigfala wud ya i stap yet long ae blong yu, olsem wanem yu save talem long brata blong yu se, 'Ei, yu kam. Mi tekemaot smol doti ya we i stap long ae blong yu.'? 5 !Fasin blong yu i krangke! Fastaem yu mas tekemaot bigfala wud ya we i stap long ae blong yu, nao bambae yu save luklukgud blong tekemaot smol doti ya we i stap long ae blong brata blong yu. 6 \"I nogud yu givim ol samting we i tabu, i go long ol dog. Bambae ol dog ya oli girap nomo, oli kakae yu. Mo i nogud yu sakem ol gudgudfala samting blong yu i go long ol pig. Bambae ol pig ya oli purumbut nomo long hem.\" 7 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Sipos yufala i wantem samting, yufala i mas gohed blong askem, nao bambae yufala i save kasem, mo yufala i mas gohed blong lukaot, nao bambae yufala i save faenem, mo yufala i mas gohed blong kilkilim doa, nao bambae doa i save open long yufala. 8 Man we i stap askem samting, oltaem hem i save kasem samting ya. Mo man we i stap lukaot samting, oltaem hem i save faenem samting ya. Mo man we i stap kilkilim doa, oltaem doa i save open long hem. 9 I no gat wan long yufala we taem pikinini blong hem i askem bred long hem, be hem i save givim ston long hem. 10 Mo i no gat man we taem pikinini blong hem i askem fis long hem, be hem i save givim snek long hem. 11 Yufala i man nogud, be yufala i save givim ol gudgudfala samting long ol pikinini blong yufala. Be Papa blong yufala long heven, fasin blong hem i gud moa i winim fasin blong yufala. Mo hem i save givim ol gudgudfala samting long ol man we oli askem samting long hem. 12 \"Yufala i mas mekem i gud long ol narafala man, olsem we yufala i wantem blong olgeta oli mekem long yufala. Hemia mining blong Loa we God i givim long Moses, mo mining blong ol tok blong ol profet tu.\" 13 Mo Jisas i talem se, \"Yufala i mas pas long get ya we i smol nomo blong go insaed. From we get ya we i bigwan, mo rod ya we i isi nomo, hemia i blong go lus. Mo plante man oli stap folem rod ya. 14 Be get ya we i smol nomo, mo rod we i strong, hemia i blong go kasem laef. Mo smol man nomo oli faenem.\" 15 Mo bakegen Jisas i talem se, \"Yufala i mas lukaot long ol giaman profet, blong oli no kam spolem yufala. Olgeta ya oli save kam long yufala, we oli kwaet olsem sipsip nomo, be fasin blong olgeta, oli olsem wael dog stret. 16 Bambae yufala i save makem olgeta long frut blong laef blong olgeta. Man i no save go tekem frut we i swit long rabis rop we i gat nil, mo i no save tekem gudfala frut long ol rabis rop olbaot. 17 Gudfala tri, hem i save karem gudfala frut nomo, mo rabis tri, hem i save karem rabis frut nomo. 18 Be gudfala tri i no save karem rabis frut, mo rabis tri i no save karem gudfala frut. 19 Tri we i no karem gudfala frut, bambae man i katemaot, i sakem i go long faea. 20 From samting ya, bambae yufala i save makem ol man ya long frut blong laef blong olgeta.\" 21 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"I no olgeta man evriwan we oli stap singaot mi se 'Masta, Masta' we bambae oli save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem. Man we i stap mekem ol samting we Papa blong mi long heven i wantem, hem nomo bambae i save go insaed. 22 Long Lasdei, bambae plante man oli save singaot long mi se, 'Masta, Masta. Long nem blong yu, mifala i talemaot ol tok we God i givim long mifala. Mo long nem blong yu, mifala i ronemaot plante devel. Mo long nem blong yu, mifala i mekem plante merikel. ?Olsem wanem long mifala?' 23 Be bambae mi mi talem stret long fes blong olgeta se, 'Neva mi mi save yufala. Yufala i man blong mekem ol rabis fasin, yufala i gowe long mi.' \" 24 Mo Jisas i finisim tok blong hem, i talem se, \"Man we i harem ol tok ya blong mi, nao i stap mekem ol samting we mi mi talem, hem i olsem wan waes man we i wokem fandesen blong haos blong hem antap long wan bigfala ston. 25 Nao biaen, taem ren i kam, mo wota i stap ron bigwan, mo win i blu, i stap kilim haos ya, be haos ya i no foldaon, from we man ya i wokem fandesen blong hem antap long bigfala ston. 26 Be man we i harem ol tok ya blong mi, be i no mekem ol samting we mi mi talem, hem i olsem man we i no gat hed, we i wokem haos blong hem long sanbij nomo. 27 Nao biaen, taem ren i kam, mo wota i ron bigwan, mo win i blu long haos ya, haos ya i foldaon. Mo taem hem i foldaon, hem i nogud olgeta.\" 28 Taem Jisas i finisim ol tok ya, ol man oli sapraes tumas long tok blong hem, 29 from we tok blong hem i gat paoa, i no olsem tok blong ol tija blong Loa.\n1 Nao Jisas i aot long hil ya, i kamdaon, mo i gat plante man oli biaen long hem. 2 Nao wan man we i gat wan rabis sik blong skin i kam luk hem, i nildaon long fes blong hem, i talem se, \"Masta, sipos yu yu wantem, mi mi save se yu yu gat paoa blong mekem mi mi gud bakegen.\" 3 Nao Jisas i putum han blong hem long hem, i talem se, \"Yes, mi mi wantem. !Yu klin!\" Nao wantaem nomo sik ya i finis, bodi blong hem i klin bakegen. 4 Nao Jisas i talem long hem se, \"Yu no talemaot samting ya long ol man. Be yu go pas long pris blong i lukluk bodi blong yu. Mo yu go mekem wosip long God, yu givim presen long hem, olsem we Loa blong Moses i talem, blong soemaot long ol man we sik blong yu i finis.\" 5 Taem Jisas i go insaed long taon ya Kapaneam, wan kapten blong ol soldia blong ol man Rom i kam luk hem, i krae long hem, i talem se, 6 \"Masta. Man blong wok blong mi i sik, i stap slip long haos blong mi. Haf bodi blong hem i ded, mo hem i stap harem nogud tumas.\" 7 Nao Jisas i talem long hem se, \"Bambae mi kam, mi mekem hem i gud bakegen.\" 8 Be kapten ya i talem long hem se, \"Masta, mi mi no wan gudfala man. Mi no naf blong yu kam insaed long haos blong mi. Yu jes talem wan tok nomo, nao bambae hem i oraet bakegen. 9 Mi tu mi stap aninit long man we i hae moa long mi, mo i gat ol soldia we oli stap aninit long mi. Sipos mi talem long wan soldia se, 'Yu go,' bambae hem i go. Mo sipos mi talem long wan narawan se, 'Yu kam,' bambae hem i kam. Mo sipos mi talem long wan man blong mi se, 'Yu mekem samting ya,' bambae hem i mekem.\" 10 Taem Jisas i harem tok ya, hem i sapraes tumas. Nao hem i talem long olgeta we oli biaen long hem se, \"Tru mi talem long yufala. Nating we ol laen blong Isrel, be mi mi no faenem wan long olgeta nating we bilif blong hem i strong olsem bilif blong man ya. 11 Mi mi talem long yufala, se bambae i gat plante man oli aot long saed i go long is mo long saed i go long wes, oli kam. Bambae oli save sidaon wanples blong kakae wetem Ebraham mo Aesak mo Jekob, long niufala wol ya we God i king long hem. 12 Be ol man ya we God i singaot olgeta fastaem blong oli go insaed long niufala wol ya, bambae hem i sakem olgeta i go afsaed, long ples ya we i tudak, we ol man oli stap krae, mo oli stap harem nogud tumas, oli stap kakae tut blong olgeta from.\" 13 Nao Jisas i talem long kapten ya se, \"Yu yu save gohom. Bambae samting ya i kamtru long yu, stret olsem we yu yu bilif.\" Mo stret long taem ya nao, bodi blong man ya blong wok blong hem i kam gud bakegen. 14 Nao taem Jisas i go insaed long haos blong Pita, hem i luk we mama blong woman blong Pita i fiva, i stap slip long bed. 15 Nao hem i tajem han blong woman ya, mo fiva blong hem i finis, nao hem i girap, i givim kakae long Jisas. 16 Long sapa, ol man oli tekem plante man we oli gat ol devel i stap long olgeta, oli kam long Jisas. Nao hem i ronemaot ol devel ya long tok blong hem, mo i mekem olgeta sikman oli gud bakegen. 17 Ol samting ya i kamaot olsem, blong mekem tok ya i kamtru we Profet Aesea i bin talemaot bifo, we i talem se, \"Hem i tekem ol sik blong yumi, mo i karem ol sobodi blong yumi.\" 18 Taem Jisas i luk ol man we oli stap raonabaot long hem, hem i talem long ol man blong hem se, \"Yumi aot, yumi go long narasaed bigfala lugun ya.\" 19 Nao wan tija blong Loa i kam talem long hem se, \"Tija. Mi bambae mi biaen long yu, i nomata weples bambae yu yu go long hem.\" 20 Nao Jisas i talem long hem se, \"Ol wael dog oli gat ol hol blong slip blong olgeta, mo ol pijin oli gat ol bed blong olgeta. Be mi, mi Pikinini blong Man, mi no gat ples blong mi, blong go slip long hem.\" 21 Wan narafala man we i man blong Jisas i talem long hem se, \"Masta, plis yu letem mi mi go berem papa blong mi fastaem.\" 22 Be Jisas i talem long hem se, \"Yu biaen long mi, yu man blong mi. Yu letem ol man we oli no kasem laef oli go berem ol dedman blong olgeta.\" 23 Nao Jisas i klaem long wan bot, mo ol man blong hem oli go wetem hem. 24 Nao i no longtaem wan bigfala win i girap, i mekem wota blong bigfala lugun ya i raf we i raf, nao bot ya i stat blong draon, be Jisas i stap slip. 25 Nao olgeta oli go wekemap hem, oli talem se, \"!Masta! !Yu sevem yumi! !Yumi lus nao!\" 26 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?From wanem yufala i fraet olsem? Bilif blong yufala i smol tumas.\" Nao hem i girap, i tok long win mo wota, i blokem tufala. Nao wantaem nomo olgeta samting i kwaet we i kwaet. 27 Mo ol man ya oli sapraes tumas, oli talem se, \"Ei, man. ?Wanem kaen man ya? !Nating we win mo wota, be tufala i obei long tok blong hem!\" 28 Nao taem Jisas i kamtru long narasaed bigfala lugun ya, long ples blong ol man Gadara, tu man i kamaot long beregraon, nao tufala i faenem Jisas long rod. Tufala ya i gat ol devel i stap long tufala we i mekem tufala i wael tumas, nao i no gat man i save pas long rod long ples ya from. 29 Nao wantaem nomo, tufala i singaot bigwan se, \"?Yu Pikinini blong God, yu kam blong mekem wanem long mitufala? ?Yu kam blong mekem bodi blong mitufala i soa, we i no taem blong hem yet?\" 30 I no longwe tumas long tufala, i gat plante pig oli stap kakae, 31 nao ol devel ya oli krae long Jisas se, \"Sipos yu ronemaot mifala, plis yu sanem mifala i go insaed long ol pig ya.\" 32 Nao hem i talem long olgeta se, \"Yufala i go.\" Nao ol devel ya oli aot long tufala, oli go insaed long ol pig ya. Nao wantaem nomo, ol pig ya oli resis i godaon long wan klif, mo olgeta evriwan oli folfoldaon i go long bigfala lugun ya, nao oli draon. 33 Nao ol man blong lukaot long ol pig ya oli ronwe, oli go long taon, oli talemaot olgeta samting we i hapen, mo wanem i kasem tufala man ya we fastaem tufala i gat ol devel i stap long tufala. 34 Nao wantaem nomo, olgeta man blong taon ya oli kam blong luk Jisas. Mo taem oli luk hem, oli askem strong long hem blong hem i mas aot long ples blong olgeta.\n1 Nao Jisas i klaem long bot ya, i gokros long bigfala lugun ya bakegen, nao i kam long taon blong hem. 2 Nao sam man oli karem wan sikman i kam long hem we haf bodi blong hem i ded, i stap slip long bed blong hem. Mo taem Jisas i luk bilif blong olgeta, i talem long sikman ya se, \"Pikinini blong mi, yu no fraet. Ol sin blong yu, mi mi tekemaot finis.\" 3 Nao wantaem nomo, sam long ol tija blong Loa oli stap taltalem long olgeta se, \"!Tok ya i nogud ya! !Man ya i stap tok olsem we hem i God!\" 4 Be Jisas i save tingting blong olgeta, nao i talem se, \"?From wanem yufala i gat rabis tingting olsem? 5 ?Wanem samting i strong moa we yufala i ting se mi no save mekem? ?I strong blong mi talem se, 'Ol sin blong yu, mi mi tekemaot finis,' no blong mi talem se, 'Yu stanap, yu wokbaot'? 6 Mi mi wantem soemaot long yufala we mi, mi Pikinini blong Man, mi gat paoa long wol ya blong tekemaot sin blong man.\" Nao hem i talem long sikman ya se, \"Yu stanap, yu tekem bed blong yu, yu wokbaot, yu gohom.\" 7 Nao man ya i girap, i wokbaot, i gohom. 8 Mo taem ol man oli luk samting ya, oli fraet, mo oli leftemap nem blong God, from we hem i givim paoa long man blong mekem olsem. 9 Nao taem Jisas i wokbaot smol i go, hem i luk wan man, nem blong hem Matiu. Hem i wan man blong tekem mane blong takis, mo hem i stap sidaon long ofis blong hem. Nao Jisas i talem long hem se, \"Yu biaen long mi, yu kam man blong mi.\" Nao hem i girap, i biaen long hem. 10 Nao biaen, Jisas i go kakae long haos blong Matiu. Mo i gat plante man blong tekem mane blong takis, wetem plante narafala man nogud tu oli kam sidaon, oli kakae wanples wetem Jisas mo ol man blong hem. 11 Nao taem ol Farisi oli luk samting ya, oli talem long ol man blong Jisas se, \"?From wanem tija blong yufala i stap kakae wanples wetem ol man blong tekem mane blong takis, mo ol man nogud ya?\" 12 Be Jisas i harem tok blong olgeta, nao hem i talem se, \"Man we i no sik, hem i no nidim dokta, be man we i sik, yes, hem i nidim dokta. 13 I gud yufala i go lanem mining blong tok ya blong Baebol we God i talem se, 'Mi mi no wantem fasin ya we man i stap kilim anamol blong mekem sakrefaes long mi, mi mi wantem we oltaem man i gat sore long man.' \" Mo Jisas i talem se, \"Mi mi talem olsem from we mi no kam blong singaot olgeta we oli stret man finis blong oli biaen long mi, be mi kam blong singaot ol man nogud blong oli biaen long mi.\" 14 Nao ol man blong Jon Baptaes oli kam luk Jisas, oli askem long hem se, \"Yu luk. Mifala i save livim kakae blong mekem wosip, mo ol Farisi tu oli save mekem fasin ya. ?Be from wanem ol man blong yu oli no save mekem olsem?\" 15 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?Taem man we i jes mared i stap yet long lafet wetem ol fren blong hem, yufala i ting se ol fren blong hem oli save krae? !Nogat! Be i gat taem i stap kam, we ol man bambae oli save tekemaot man ya we i jes mared, i gowe long ol fren blong hem. Nao long taem ya, bambae ol fren blong hem oli save livim kakae. 16 \"Mo i no gat man we i save tekem wan niufala pis kaliko, i somap long olfala klos blong hem, blong blokem hol we i stap long hem, from we sipos hem i mekem olsem, bambae niufala pis kaliko ya i save brekem olfala klos ya, nao hol blong hem i save kam bigwan moa. 17 Mo i no gat man we i save tekem niufala waen we oli jes wokem, i fulumap i go insaed long olfala botel we oli wokem long skin blong nani. Sipos hem i mekem olsem, botel ya bambae i bosta, nao waen bambae i ronaot, mo botel tu bambae i nogud. Be niufala waen i mas gat niufala botel olsem, blong i stap long hem. Nao waen mo botel, tufala i save stap gud.\" 18 Taem Jisas i stap talem ol samting ya yet long olgeta, wan lida blong ol laen blong Isrel i kam klosap, i nildaon long fes blong Jisas, i talem se, \"Gel blong mi i jes ded naoia nomo. Be plis yu kam, yu putum han blong yu long hem, blong hem i save laef bakegen.\" 19 Nao Jisas i girap, mo hem wetem ol man blong hem oli biaen long man ya, oli go. 20 Nao i gat wan woman long ples ya we sik blong woman i stap long hem oltaem gogo kasem twelef yia, we i no finis nating. Nao woman ya i kam long bak blong Jisas, i tajem en blong klos blong hem, 21 from we hem i stap talem hem wan se, \"Sipos mi tajem klos blong hem nomo, bambae sik blong mi i finis.\" 22 Nao Jisas i tanemraon, i luk hem, mo i talem long hem se, \"Dota blong mi, yu no fraet. Bilif blong yu i mekem yu yu gud bakegen.\" Nao wantaem nomo, woman ya i kam gud bakegen. 23 Nao taem Jisas i kamtru long haos blong lida ya, hem i go insaed, nao i luk ol man we oli stap bloem bambu paep blong mekem ol singsing blong ded, wetem ol man we oli stap krae. 24 Nao hem i talem se, \"Yufala i gowe. Gel ya i no ded ya. Hem i stap slip nomo.\" Be olgeta oli stap laf long hem. 25 Be ol man blong Jisas oli mekem olgeta ya oli go afsaed. Nao hem i go insaed long haos, i holem han blong gel ya, nao gel ya i stanap. 26 Nao nius blong samting ya i go olbaot, i kavremap evri ples raonabaot long ples ya. 27 Taem Jisas i aot long ples ya, i gat tu blaenman i folem hem. Tufala i stap singaot bigwan se, \"Yu Laen blong King Deved, plis yu sore long mitufala.\" 28 Taem Jisas i go insaed long haos, tufala blaenman ya i kam long hem. Nao Jisas i askem long tufala se, \"?Yutufala i bilif se mi mi save mekem samting ya?\" Nao tufala i talem se, \"Yes, Masta.\" 29 Nao Jisas i putum han blong hem long ae blong tufala, i talem se, \"Bambae i olsem we yutufala i bilif.\" 30 Nao ae blong tufala i open, tufala i lukluk. Nao Jisas i tok strong long tufala se, \"Bambae yutufala i no talemaot samting ya long ol man.\" 31 Be tufala i goaot, nao tufala i talemaot nius blong Jisas, gogo i kavremap evri ples raonabaot long ples ya. 32 Taem tufala man ya i goaot, ol man oli tekem wan man i kam long Jisas. Man ya i no save toktok, from we i gat devel i stap long hem. 33 Nao taem Jisas i ronemaot devel ya, man ya i save toktok. Mo ol man oli sapraes tumas, oli talem se, \"Neva man i luk wan samting olsem long Isrel samtaem.\" 34 Be ol Farisi oli stap talem se, \"Hemia jif blong ol devel ya, we i stap givim paoa long man ya blong i ronemaot devel long man.\" 35 Nao Jisas i stap wokbaot, i stap pas long ol taon mo ol vilej, mo i stap tij insaed long ol haos blong prea blong olgeta. Hem i stap talemaot gud nius ya we God i stap kam King blong olgeta man long wol, mo i stap mekem olgeta we oli sik, mo olgeta we bodi blong olgeta i nogud, oli gud bakegen. 36 Mo taem hem i luk ol man we oli plante tumas, hem i sore tumas long olgeta, from we olgeta oli trabol tumas, oli no moa gat paoa, oli olsem ol sipsip we i no gat man blong lukaot long olgeta. 37 Nao hem i talem long ol man blong hem se, \"Yufala i luk. I gat plante kakae tumas i stap long garen we i rere finis, be smol man nomo oli stap blong karem i go long haos. 38 Yufala i mas askem strong long masta blong garen ya, blong hem i save sanem sam moa man oli kam blong karem ol kakae ya i go long haos blong hem.\"\n1 Nao Jisas i singaot ol twelef man blong hem blong oli kam wanples. Mo hem i givim paoa long olgeta blong oli save ronemaot ol devel long ol man, mo blong oli save mekem olgeta we oli sik, mo olgeta we bodi blong olgeta i nogud, oli gud bakegen. 2 Nem blong ol twelef aposol ya, i olsem. I gat Saemon, we narafala nem blong hem Pita, mo Andru, we i brata blong hem. Mo i gat Jemes, wetem brata blong hem Jon, we tufala i pikinini blong Sebedi. 3 Mo i gat Filip, mo Batolomiu, mo Tomas, mo Matiu, we fastaem i man blong tekem mane blong takis. Mo i gat Jemes, we i pikinini blong Alfeas, mo Tadeas, 4 mo Saemon, we bifo hem i joen long pati ya we i wantem sakemaot ol man Rom. Mo i gat Judas Iskariot, we biaen i letem Jisas i go long han blong ol enemi blong hem. 5 Nao taem Jisas i sanemaot ol twelef man ya oli go blong mekem wok blong hem, hem i toktok long olgeta fastaem, i talem se, \"Bambae yufala i no go long olgeta we oli no laen blong Isrel, mo yufala i no go insaed long ol taon blong ol man Sameria tu. 6 Yufala i mas go long ol laen blong Isrel. Olgeta ya oli olsem ol sipsip we oli lus. 7 Mo taem yufala i go, yufala i mas talemaot se, 'Taem blong God i kam King blong olgeta man long wol, i kam klosap finis.' 8 Mo yufala i mas mekem ol sikman oli gud bakegen, mo yufala i mas mekem ol dedman oli laef bakegen. Ol man we oli gat rabis sik blong skin, yufala i mas mekem bodi blong olgeta i klin bakegen, mo ol man we oli gat ol devel i stap long olgeta, yufala i mas ronemaot ol devel ya i gowe long olgeta. Paoa ya, yufala i kasem we yufala i no pem, mo yufala i mas yusum, we oli no pem yufala from. 9 Taem yufala i go, bambae yufala i no holem mane, 10 mo bambae yufala i no karem basket blong yufala, mo yufala i no tekem tu klos, mo sandel, mo wokingstik blong yufala. Mi talem olsem, from we taem we man i mekem wok blong narafala man, i stret blong man ya i givim kakae long hem. 11 \"Taem yufala i go long wan taon no wan vilej, yufala i mas faenem wan gudfala man we i glad blong yufala i go stap wetem hem. Nao yufala i mas stap wetem hem, gogo kasem taem we yufala i aot long ples ya bakegen. 12 Taem yufala i go stap long wan haos, yufala i mas toktok gud long olgeta se, 'Pis i stap wetem yufala.' 13 Sipos olgeta long haos ya oli glad blong tekem yufala, pis ya i save stap long olgeta. Be sipos oli no glad long yufala, yufala i mas prea blong God i tekemaot pis ya long olgeta bakegen. 14 Mo sipos sam man oli no wantem tekem yufala i go long haos blong olgeta, no oli no save lesin long tok blong yufala, taem yufala i aot long haos blong olgeta no ples blong olgeta, yufala i mas ravemaot graon long leg blong yufala, blong oli save se yufala i tanem baksaed long olgeta. 15 Tru mi talem long yufala, long dei ya we God bambae i jajem olgeta man, panis blong olgeta ya bambae i strong moa, i winim panis we ol man nogud ya bifo, blong tufala taon ya Sodom mo Gomora, bambae oli kasem.\" 16 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Yufala i luk. Mi mi sanem yufala i go, olsem ol sipsip we oli go long medel blong ol wael dog. Yufala i mas waes long ol trik, olsem snek. Mo yufala i mas kwaet man, olsem sotleg. 17 Yufala i mas lukaot gud. Bambae ol man oli save mekem yufala i pas long ol kaonsel blong olgeta, blong ol kaonsel ya oli jajem yufala. Bambae oli save wipim yufala insaed long haos blong prea blong olgeta. 18 Mo from we yufala i man blong mi, bambae oli save pulum yufala i go stanap long fes blong ol haeman blong gavman, mo long fes blong ol king. Be sipos oli mekem olsem, bambae yufala i gat janis blong talemaot gud nius blong mi long fes blong olgeta, mo long fes blong ol hiten man. 19 Mo taem olgeta oli kam tekem yufala, bambae yufala i no wari. Yufala i no tingting tumas se, '?Bambae mi mi tok olsem wanem? ?Bambae mi talem wanem tok long olgeta?' Bambae Yufala i save talemaot tok we Tabu Spirit bambae i givim long yufala, stret long taem blong tok, 20 from we bambae i no yufala nomo i tok. Spirit blong Papa blong yufala bambae i givim tok long yufala blong yufala i talemaot. 21 \"Bambae man i save letem stret brata blong hem i go long han blong olgeta ya, blong oli kilim hem i ded. Mo bambae man i save letem stret pikinini blong hem i go, blong oli kilim hem i ded. Mo ol pikinini tu bambae oli save girap, oli agens long papa mo mama blong olgeta, oli save letem tufala i go ded olsem. 22 Bambae olgeta man oli no laekem yufala nating, oli agens long yufala, from we yufala i holem nem blong mi. Be man we i stanap strong gogo kasem en blong hem, bambae God i sevem hem. 23 Taem olgeta oli mekem i strong tumas long yufala long wan vilej, yufala i mas ronwe i go long narafala vilej. Mo sipos oli mekem i strong tumas long yufala long ples ya, yufala i mas ronwe bakegen. Tru mi talem long yufala, bambae yufala i no save finisim ol vilej long Isrel yet, gogo kasem we mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi kamtru. 24 \"Man we i stap lan, hem i no hae moa long tija blong hem, mo man blong wok i no hae moa long masta blong hem. 25 Sipos man we i stap lan i kam sem mak wetem tija blong hem, bambae hem i glad, mo sipos man blong wok i kam sem mak wetem masta blong hem, bambae hem tu i glad. Sipos olgeta oli stap singaot bos blong haos, se Bielsebul, we i narafala nem blong Setan, bambae oli save singaot ol man blong haos ya, long ol nem we i nogud moa.\" 26 Mo Jisas i talem se, \"Nao from samting ya, yufala i no mas fraet long ol man. Olgeta samting we man i stap kavremap, bambae God i tekem i kam long klia ples. Mo olgeta samting we man i stap haedem, bambae God i tekem i kam long fes blong olgeta man. 27 Ol samting ya we mi mi talem long yufala long tudak, yufala i mas talemaot bakegen long delaet. Mo ol samting ya we mi stap tok smosmol blong talem long sora blong yufala, yufala i mas singaot bigwan blong talemaot long fes blong ol man. 28 \"Bambae yufala i no fraet long olgeta ya we oli save kilim yufala i ded, be oli no save kilim spirit blong yufala. Yufala i mas fraet long God, we hem nomo i gat raet blong mekem bodi mo spirit blong yufala, tufala i lus wantaem long hel. 29 Ol smosmol pijin ya we man i stap salem sikisti vatu long tu, be sipos Papa blong yufala i no letem, i no gat wan long olgeta we i save foldaon long graon. 30 Yufala i luk. Ol hea blong hed blong yufala, be hem i kaontem evriwan. 31 From samting ya, yufala i no fraet. Long fes blong hem, yufala i gud moa, i winim plante smolfala pijin ya.\" 32 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Nao from samting ya, man we i talemaot nem blong mi long fes blong ol man, bambae mi tu, mi talemaot nem blong hem long fes blong Papa blong mi long heven. 33 Be man we i talemaot long fes blong ol man, se hem i no man blong mi, bambae mi tu, mi talemaot long fes blong Papa blong mi long heven, se hem i no man blong mi.\" 34 Mo bakegen, Jisas i talem se, \"I nogud yufala i ting se mi mi kam blong mekem olgeta man long wol oli stap kwaet. Mi mi no kam blong putum pis nomo, mi kam blong mekem ol man oli seraot tu, oli faet. 35 Mi kam blong mekem yang boe i agens long papa blong hem mo yang gel i agens long mama blong hem, mo yang woman i agens long mama blong man blong hem. 36 Bambae man i gat ol enemi blong hem, we olgeta oli famle blong hem nomo.\" 37 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Man we i lavem papa no mama blong hem moa, i winim we hem i lavem mi, hem i no stret blong i kam man blong mi. Mo man we i lavem boe no gel blong hem moa, i winim we hem i lavem mi, hem i no stret blong i kam man blong mi. 38 Mo man we i no karem kros blong hem, blong i biaen long mi, hem i no stret blong i kam man blong mi. 39 Man we i stap tingbaot laef blong hem tumas, hem bambae i lusum laef blong hem. Be man we i lusum laef blong hem from mi, hem bambae i save kasem laef blong hem.\" 40 Mo Jisas i talem se, \"Man we i tekem yufala i go insaed long haos blong hem, i olsem we hem i tekem mi mi go insaed. Mo man we i tekem mi mi go insaed long haos blong hem, i olsem we hem i tekem Papa blong mi tu we i sanem mi mi kam. 41 Man we i tekem wan profet i go insaed long haos blong hem, from we hem i save se man ya i profet, hem bambae i kasem sem pei long God we ol profet bambae oli kasem. Mo man we i tekem man we fasin blong hem i stret, i go insaed long haos blong hem, from we hem i save se man ya i wan stret man, hem bambae i kasem sem pei long God we man ya bambae i kasem. 42 Tru mi talem long yufala, man we i givim kolwota nomo long wan man blong mi we i daon moa long ol narafala man blong mi, blong hem i dring, from we hem i save se man ya i man blong mi, hem bambae i mas gat pei blong hem from.\"\n1 Nao taem Jisas i talem ol tok ya finis long ol twelef man blong hem, hem i aot long ples ya, i go long ol taon long distrik ya, blong i tijim ol man, mo blong i prij long olgeta. 2 Long taem ya, Jon Baptaes i stap long kalabus, mo hem i stap harem nius blong ol wok we Jisas Kraes i stap mekem. Nao hem i sanem sam man blong hem 3 blong oli go askem long hem se, \"?Olsem wanem? ?Yu yu man ya we bifo oli bin talem se, 'Wan man bambae i kam', no mifala i mas wet yet long wan narafala man bakegen?\" 4 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala i gobak long Jon, yufala i talemaot long hem, olgeta samting ya we yufala i stap luk, mo we yufala i stap harem. 5 Ol blaenman, naoia oli save lukluk, mo ol man we leg blong olgeta i nogud, naoia oli save wokbaot gud. Mo ol man we oli gat rabis sik blong skin, naoia bodi blong olgeta i klin, mo ol man we sora blong olgeta i fas, naoia sora blong olgeta i open. Ol dedman, naoia oli laef bakegen, mo ol puaman, naoia i gat man i stap talemaot gud nius long olgeta. 6 Mo man we i luk mi, mo i no gat tu tingting long mi, hem i save harem gud.\" 7 Taem ol man ya blong Jon oli stap gobak, Jisas i stat tokbaot Jon long ol man ya we oli stap wetem hem, i talem se, \"?Bifo ya, yufala i go long draeples blong luk wanem? ?Yufala i go blong luk wan man we i olsem waelken we win i stap saksakem i go olbaot? Be man ya i no olsem. 8 ?No yufala i go blong luk wan man we i stap putum ol flas klos? No. Ol man olsem oli stap oltaem long haos blong king. 9 ?Be yufala i go blong luk wanem? ?Wan profet, a? Yes, i tru. Be mi mi talem long yufala, man ya i hae moa, i winim profet. 10 Hemia man ya we Baebol i tokbaot, we God i talem se, 'Hemia man blong karem tok blong mi. Mi mi sanem hem blong hem i go fastaem long yu, blong mekemrere rod blong yu.' 11 Tru mi talem long yufala, long olgeta we i bon long wol ya, i no gat man we i hae moa, i winim Jon Baptaes. Be long olgeta we God i kam King blong olgeta, man we i daon moa long olgeta, hem i hae moa long Jon. 12 I stat long taem ya we Jon Baptaes i stat prij, i kam kasem tede, be ol man oli stap faet long ol man we God i kam King blong olgeta. Mo ol man blong faet oli stap traem blong pulumaot ol man ya, blong oli kam man blong olgeta. 13 I stat bifo, kam kasem taem blong Jon, ol tok blong Loa we God i givim long Moses, mo tok we hem i givim long ol profet, i stap talemaot we bambae hem i kam King blong ol man blong hem. 14 Mo sipos yufala i glad blong harem ol tok ya blong olgeta, bambae yufala i save we Jon, hem i Elaeja ya we olgeta bifo oli bin talemaot se bambae hem i kambak bakegen. 15 Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok ya. 16 \"?Bambae mi mi save talem wanem tok, blong makem fasin blong ol man blong tede? Olgeta oli olsem ol pikinini ya we oli stap sidaon long open ples long vilej, oli stap singaot i go long ol fren blong olgeta se, 17 'Mifala i stap bloem bambu blong yufala i danis, be yufala i no save danis. Mifala i stap singsing long sing blong ded, be yufala i no save krae.' 18 Taem Jon i kam, hem i stap livim kakae blong mekem wosip, mo hem i no dring waen. Nao olgeta oli stap talem se, 'Man ya i gat wan devel i stap long hem.' 19 Be taem mi, mi Pikinini blong Man, mi kam, mi stap kakae, mi stap dring. Nao oli stap talem se, 'Yu luk. Man ya i man blong kakae tumas, mo i man blong drong. Hem i stap fren long ol man blong tekem mane blong takis, mo ol man nogud.' Be ol gudfala wok blong ol man we oli stap folem waes blong God, oli stap soemaot we waes ya i tru.\" 20 Nao Jisas i stat tok strong long ol man blong ol taon ya we hem i bin mekem plante merikel long fes blong olgeta. Hem i tok blong mekem olgeta oli sem, from we oli no tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta. 21 Hem i talem se, \"!Ol man Korasin! !Sore tumas long yufala! !Ol man Betsaeda! !Sore tumas long yufala! Ol merikel ya we mi mi mekem long ples blong yufala, sipos wan man i bin mekem olsem long tufala taon ya, Taea mo Saedon bifo, ol man blong tufala ples ya bambae oli save tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta. Bambae oli save putum rabis klos, mo oli save putum asis faea long bodi blong olgeta blong soemaot we oli harem nogud tumas. 22 Be mi mi talem long yufala, long dei ya we God bambae i jajem olgeta man long hem, panis blong yufala bambae i strong moa, i winim panis we ol man blong tufala taon ya bifo bambae oli kasem. 23 Ol man Kapaneam. Yufala i stap tok flas se yufala i hae we i hae, be God bambae i sakem yufala i godaon we i godaon olgeta. Ol merikel ya we mi mekem long ples blong yufala, sipos wan man i mekem long Sodom bifo, bambae Sodom i no save lus, i stap yet. 24 Be mi talem long yufala, long dei ya we God bambae i jajem olgeta man long hem, panis blong yufala bambae i strong moa, i winim panis we ol man Sodom ya bifo bambae oli kasem.\" 25 Nao long taem ya, Jisas i prea i talem se, \"Papa. Yu yu Hae God, yu Masta blong olgeta samting long heven mo long wol. Mi mi talem tangkiu long yu, from we yu yu haedem ol samting ya long fes blong ol man we oli waes, mo ol man we oli skul gud, be yu soemaot olgeta long ol man we oli olsem smol pikinini nomo, blong oli save gud. 26 Yes, Papa, hemia i wan samting we yu yu wantem.\" 27 Nao Jisas i gohed i talem long ol man se, \"Olgeta. Papa blong mi i putum olgeta samting long han blong mi finis. Mi mi Pikinini blong hem, mo i no gat man we i save mi, Papa blong mi nomo i save mi. Mo i no gat man we i save Papa blong mi, mi wetem ol man we mi mi jusumaot olgeta blong soemaot hem long olgeta, mifala nomo i save hem.\" 28 Mo Jisas i talem se, \"Yufala evriwan we yufala i stap hadwok tumas, mo we yufala i stap karem ol hevi samting, yufala i kam long mi, nao mi bambae mi tekemaot ol hevi samting ya, mi mekem we yufala i spel gud. 29 Yufala i mas putum yok blong mi long solda blong yufala, blong yufala i wok wetem mi, from we mi mi wan kwaet man, mo tingting blong mi i stap daon. Mo yufala i mas lan long mi, nao bambae yufala i save faenem pis long laef blong yufala. 30 Yufala i mas mekem olsem, from we yok ya we mi bambae mi putum long yufala, wok blong hem i isi nomo, mo ol samting we bambae mi givim long yufala blong yufala i karem, oli no hevi.\"\n1 Nao long taem ya, long wan Sabat dei, Jisas wetem ol man blong hem oli wokbaot i go, oli pastru long wan garen wit. Mo taem oli stap wokbaot i go, ol man blong hem oli hanggri, nao oli tekem sam kakae blong wit, oli stap kakae. 2 Be taem ol Farisi oli luk, oli talem long Jisas se, \"!Ei, yu luk! !Ol man blong yu oli stap mekem wok ya long Sabat dei ya! !Fasin ya i tabu, i brekem Loa!\" 3 Jisas i talem long olgeta se, \"?Ating yufala i no ridim long Baebol, ol samting ya we King Deved i mekem bifo? Hem wetem ol man blong hem oli hanggri, 4 nao hem i go insaed long haos blong God, i tekem bred ya we ol pris oli givim i go long God finis, nao hem wetem ol man blong hem oli kakae. Be bred ya, Loa i talem se ol pris nomo oli gat raet blong kakae. King Deved mo ol man blong hem oli no gat raet blong kakae. 5 Mo ating yufala i no ridim tok ya tu long Loa, we oltaem, long Sabat dei, ol pris long haos blong God oli stap mekem wok blong olgeta we hemia i brekem loa blong Sabat dei, be God i luk se samting ya i stret nomo. 6 Mi mi talem long yufala. I gat wan man i stap long ples ya we i hae moa, i winim haos blong God. 7 Long Baebol, God i talem se, 'Mi mi no wantem fasin ya we man i stap kilim anamol blong mekem sakrefaes long mi, mi mi wantem we oltaem man i gat sore long man.' Sipos yufala i save mining blong tok ya, bambae yufala i no save jajem olgeta ya we oli stret nomo. 8 Mi mi talem olsem, from we mi, mi Pikinini blong Man, mi Masta blong Sabat dei.\" 9 Jisas i aot long ples ya, i wokbaot i go, nao i go insaed long wan haos blong prea blong olgeta. 10 Nao i gat wan man i stap long ples ya, we hem i no save stretem han blong hem, mo olgeta oli askem long Jisas se, \"?Olsem wanem? ?I stret blong yumi mekem bodi blong man i gud bakegen long Sabat dei, no i no stret long Loa olsem?\" Olgeta oli askem kwestin ya long hem blong traem faenem sam poen long hem. 11 Nao Jisas i talem se, \"?Sipos man i gat wan sipsip nomo blong hem, nao sipsip ya i foldaon long hol long Sabat dei, yu ting se man ya i no save go pulumaot sipsip ya i kam antap bakegen? Hem i mas go pulumaot. 12 Be man i gud moa, i winim sipsip. From samting ya i stret nomo long Loa, blong yumi mekem ol wok blong givhan long man long Sabat dei.\" 13 Nao hem i talem long man ya se, \"Yu stretem han blong yu.\" Nao man ya i stretem han blong hem, mo han blong hem i kam gud bakegen, olsem narawan. 14 Be ol Farisi oli go afsaed, oli mekem toktok agens long Jisas blong traem faenem rod blong kilim hem i ded. 15 Jisas i save samting ya, nao hem i aot long ples ya, mo plante man oli biaen long hem. Nao hem i stap mekem olgeta sikman oli gud bakegen, 16 mo i blokem olgeta blong oli no talemaot nius blong hem long ol narafala man. 17 Ol samting ya i kamaot blong mekem tok ya i kamtru we Profet Aesea i bin talemaot bifo, we God i talem se, 18 \"Hemia man blong wok blong mi we mi mi bin jusumaot hem. Mi mi lavem hem, mi glad tumas long hem. Bambae mi mekem we Spirit blong mi i kam fulap long hem, nao bambae hem i talemaot ol stret fasin blong mi long fes blong ol man blong ol narafala kantri. 19 Bambae hem i no save rao, mo i no save singaot bigwan. Hem i no save toktok bigwan olbaot long ol ples we ol man oli stap hivap long hem. 20 Hem bambae i no save mekem i strong tumas long ol man we oli no strong, mo bambae i no save spolem olgeta we oli no gat paoa. Bambae hem i wok olsem, gogo i mekem stret fasin i win, i stanap strong. 21 Nao ol man blong ol narafala kantri bambae oli putum tingting blong olgeta i stap long hem.\" 22 Nao olgeta oli tekem wan man i kam long Jisas. Man ya i blaen, mo i no save toktok, from we i gat wan devel i stap long hem. Nao Jisas i mekem hem i gud bakegen, nao man ya i save toktok mo i save lukluk. 23 Nao olgeta man oli sapraes tumas, oli talem se, \"!Olgeta! Ating hemia nao Laen blong King Deved we yumi stap wet long hem.\" 24 Be taem ol Farisi oli harem tok ya, oli talem se, \"Man ya i stap ronemaot ol devel long man, long paoa blong Bielsebul nomo, we i jif blong ol devel.\" 25 Be Jisas i save tingting blong olgeta, nao hem i talem long olgeta se, \"Sipos ol man blong wan jif oli seraot, nao haf i agens long narafala haf, ol wok blong jif ya i mas foldaon. Mo i no gat wan vilej no wan haos we ol man blong hem oli seraot, haf i agens long narafala haf, we bambae hem i save stap gud. 26 Mo sipos Setan i stap ronemaot ol devel long man, hemia i min se hem nomo i stap agens long hem bakegen. ?Olsem wanem bambae hem i save holem ol man blong hem? 27 ?Mo sipos i tru we mi mi stap ronemaot ol devel long man long paoa blong Bielsebul, be olsem wanem long ol man blong yufala? ?Oli stap ronemaot devel long man long paoa blong hu? I gud olgeta ya oli jajem tok ya blong yufala. 28 Be sipos mi stap ronemaot devel long man long paoa blong Spirit blong God, hemia i min se God i kam King long ples blong yufala finis. 29 \"Mo bakegen, i no gat man i save go insaed long haos blong wan strong man blong tekemaot olting blong hem. Sipos hem i wantem mekem olsem, fastaem hem i mas fasemtaet strong man ya, nao biaen, hem i save go tekemaot olting blong hem. 30 \"Man we i no biaen long mi, hem i agens long mi. Mo man we i no joen long mi blong tekem ol man oli kam wanples, hem i stap ronem ol man oli go wanwan. 31 From samting ya, mi mi talem long yufala, se evri sin we man i mekem, mo evri tok nogud we man i talem agens long God, bambae God i save tekemaot. Be tok nogud long Tabu Spirit, bambae God i no save tekemaot sin ya. 32 Man we i tok nogud long mi, mi Pikinini blong Man, bambae God i fogivim hem, be man we i tok nogud long Tabu Spirit, bambae God i no save fogivim hem samtaem, long wol ya mo long niufala wol we bambae i kam.\" 33 Mo bakegen Jisas i talem se, \"Sipos tri i gud, bambae frut blong hem i gud. Be sipos tri i nogud, bambae frut blong hem i nogud. Yufala i save makem tri long frut blong hem. 34 !Yufala i olsem snek, yufala i man blong mekem trik! !Yufala i man nogud! ?Bambae yufala i save toktok gud olsem wanem? Taem man i tok, hem i stap talemaot ol samting we tingting blong hem i fulap long hem. 35 Gudfala man i fulap long gudfala tingting, nao oltaem i stap mekem ol gudfala fasin. Mo rabis man i fulap long rabis tingting, nao oltaem i stap mekem ol rabis fasin. 36 \"Mi mi talem long yufala. Long Lasdei ya we God bambae i jajem olgeta man long hem, ol man oli mas talemaot long hem, from wanem oli bin talem ol tok olbaot. 37 Bambae hem i save jajem yufala long ol tok blong yufala, se yufala i stret man, no yufala i man nogud.\" 38 Nao sam tija blong Loa, wetem sam Farisi oli talem long hem se, \"Tija, mifala i wantem blong yu yu mekem wan saen blong mifala i save luk se paoa blong yu i kam long God.\" 39 Be Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala ol man blong tede, yufala i wantem luk saen. Be yufala i man nogud, yufala i no bilif strong nating long God. Bambae God i no save givim wan saen long yufala. Saen blong Profet Jona bifo, hemia nomo God i save givim long yufala. 40 Olsem we Profet Jona i stap tri dei mo tri naet long bel blong bigfala fis, long sem fasin, mi mi Pikinini blong Man, bambae mi stap tri dei mo tri naet insaed long graon. 41 Long Lasdei ya we God bambae i jajem olgeta man long hem, ol man blong Nineve bifo bambae oli save stanap blong talemaot we yufala i man nogud, from we taem olgeta oli harem prijing blong Profet Jona, oli tanem tingting blong olgeta from sin blong olgeta. Be yufala i luk, mi mi hae moa long Profet Jona. 42 Mo long Lasdei ya, woman ya bifo we i kwin blong olgeta long saot, bambae hem tu i save stanap blong talemaot we yufala i man nogud, from we hem i aot long narasaed wol, i wokbaot i kam blong harem waestok blong King Solomon bifo. Be yufala i luk, mi mi waes moa long King Solomon.\" 43 Nao Jisas i talem se, \"Taem devel i kamaot long wan man, bambae hem i go wokbaot long bus blong traem lukaot wan ples we hem i save stap long hem. Be sipos hem i no save faenem, 44 bambae hem i talem se, 'Aa, bambae mi gobak long haos blong mi bakegen, we mi aot long hem bifo.' Nao taem hem i kambak, bambae hem i faenem we haos ya i emti yet, i klin gud, mo evri samting blong hem oli stret gud. 45 Nao bambae hem i go tekem seven narafala devel we oli nogud moa long hem oli kam wetem hem, nao bambae oli go insaed bakegen blong stap long man ya. Nao man ya, fastaem laef blong hem i nogud, be biaen laef blong hem i nogud moa. Fasin ya bambae i kamtru long laef blong ol man blong naoia we oli stap mekem ol fasin nogud.\" 46 Taem Jisas i stap toktok yet long ol man, ol brata blong hem wetem mama blong hem oli kamtru, oli stap stanap afsaed long haos. Olgeta oli wantem blong go toktok wetem hem. 47 Nao wan man i talem long Jisas se, \"Ei, mama blong yu wetem ol brata blong yu oli stap stanap afsaed, oli wantem toktok wetem yu.\" 48 Be Jisas i talem long hem se, \"?Hu i mama blong mi, mo hu i brata blong mi?\" 49 Nao hem i poen long ol man blong hem, i talem se, \"Olgeta ya oli mama blong mi, mo oli brata blong mi, 50 from we man we i stap mekem ol samting we Papa blong mi long heven i wantem, hem nao i brata blong mi, mo sista blong mi, mo mama blong mi.\"\n1 Long sem dei ya, Jisas i aot long haos, i go sidaon long saed blong bigfala lugun ya, 2 mo i gat plante man oli kam hivap raon long hem. Nao hem i klaem long wan bot, i sidaon long hem, mo ol man oli stap olbaot long soa. 3 Nao hem i stap talem plante samting long olgeta long parabol. Hem i talem se, \"I gat wan man i go blong planem wit long garen blong hem. 4 Taem hem i planem wit ya, hem i stap saksakem ol sid i go olbaot long graon, nao sam sid oli folfoldaon long rod. Biaen, ol pijin oli kam oli kakae evriwan. 5 Mo sam sid oli folfoldaon long ples we i gat ston daon, we i no gat tumas graon antap. Nao oli gru kwik, from we graon i smol nomo. 6 Be taem san i kam antap, i bonem olgeta oli drae wantaem, from we rus blong olgeta i no godaon tumas. 7 Mo sam narafala sid oli folfoldaon long ples we i gat ropnil long hem. Biaen oli gru, be rop ya i kam bigwan, i kavremap olgeta gogo oli ded. 8 Mo sam narafala sid bakegen oli folfoldaon long gudfala graon, mo oli gat frut blong olgeta. Sam oli karem handred frut, sam oli karem sikisti, mo sam oli karem toti.\" 9 Nao Jisas i talem se, \"Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok ya.\" 10 Nao ol man blong Jisas oli kam klosap long hem, oli askem long hem se, \"?Yu yu stap toktok long olgeta long parabol from wanem?\" 11 Jisas i talem long olgeta se, \"From we yufala ya, God i openem rod long yufala, blong yufala i save ol tok haed blong fasin ya we hem i stap kam King blong ol man blong hem. Be olgeta ya, hem i no openem rod long olgeta olsem. 12 Nao from samting ya, man we i kasem mining blong tok blong mi finis, hem bambae i save kasem moa bakegen, nao bambae hem i savegud. Be man we i no kasem nating, hem bambae i lusum smol save ya nomo we hem i gat. 13 Taswe mi stap toktok long olgeta long parabol, from we oli lukluk, be oli no luksave, mo oli stap lesin, be oli no harem, mo oli no haremsave tu. 14 Fasin blong olgeta i mekem tok ya i kamtru we Profet Aesea i bin talemaot long ol man bifo, we God i talem se, \"'Bambae yufala i harem, harem, harem, be bambae yufala i no save haremsave tok blong mi samtaem. Bambae yufala i luk, luk, luk, be bambae yufala i no save luksave samtaem.\" 15 Mo God i gohed, i talem long profet se, \"Tingting blong olgeta i kam strong finis. Oli blokem sora blong olgeta, mo oli satem ae blong olgeta. Sipos oli no mekem olsem, maet oli save luk long ae blong olgeta, no oli save harem long sora blong olgeta, no oli save kasem long tingting blong olgeta. Nao bambae oli save tanem tingting blong olgeta blong bilif long mi, nao mi bambae mi mekem olgeta oli gud bakegen.' \" 16 \"Be yufala ya, yufala i save harem gud, from we yufala i save luk ol samting ya, mo yufala i save harem ol tok ya. 17 Tru mi talem long yufala, bifo i gat plante profet mo plante stret man we oli wantem tumas blong luk ol samting ya we yufala i stap luk, be neva oli luk. Mo oli wantem tumas blong harem ol tok ya we yufala i stap harem, be neva oli harem.\" 18 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Yufala i lesin gud blong yufala i save mining blong parabol blong man ya we i go planem sid blong wit. 19 Sid we i foldaon long rod i olsem we man i harem tok ya we God i stap kam King blong ol man blong hem, be i no save mining blong hem. Nao kwiktaem nomo Setan i kam tekemaot tok ya i gowe long tingting blong hem. 20 Mo sid we i foldaon long ples blong ston, hemia i olsem man i harem tok ya, mo kwiktaem nomo, i glad long hem. 21 Be tok ya i no go insaed gud long tingting blong hem, nao i save stap smoltaem nomo. Mo sipos hem i gat hadtaem, no sam man oli mekem i nogud tumas long hem from tok ya, bambae hem i foldaon wantaem. 22 Mo sid we i foldaon long ples blong ropnil, hemia i olsem man we i harem tok ya, be hem i tingting tumas from laef blong hem long wol ya, mo i wantem tumas blong kam rijman. Olgeta samting ya oli kam blokem tok ya, nao i no karem frut long laef blong hem. 23 Be sid we i foldaon long gudfala graon, hemia i olsem man we i harem tok ya, mo i save mining blong hem. Ol man olsem oli gat frut blong tok ya long laef blong olgeta, i olsem we sam i gat handred frut, sam i gat sikisti, mo sam i gat toti.\" 24 Nao Jisas i talem wan narafala parabol long olgeta se, \"Fasin blong God blong tekem ol man i go long niufala wol ya we hem i king long hem, i olsem. I gat wan masta we hem i go planem ol gudfala sid long garen blong hem. 25 Be long naet, taem ol man oli slip, wan enemi blong hem i kam, i planem ol sid blong wan rabis gras long garen ya, nao i gowe. 26 Nao ol gudfala sid ya oli gru, oli kam bigwan, oli gat kakae, be long semtaem tu, ol rabis gras ya oli gru, oli kam bigwan. 27 Nao ol man blong wok blong masta ya oli kam luk hem, oli askem long hem se, '?Masta, olsem wanem? Ol sid ya we yu planem long garen blong yu, oli gudfala sid nomo. ?Be rabis gras ya i kam olsem wanem?' 28 Hem i talem long olgeta se, 'No, hemia wan enemi ya we i mekem samting ya.' Nao ol man blong hem oli askem long hem se, '?Be olsem wanem? ?Yu wantem mifala i go pulumaot olgeta?' 29 Be hem i talem se, 'No, livim. Sipos yufala i go pulumaot ol rabis gras ya, maet bambae yufala i pulumaot ol kakae ya tu, wetem ol rabis gras ya. 30 Tufala i save gru wantaem gogo kasem taem blong tekemaot ol kakae long garen. Long taem ya, bambae mi save talem long ol man we oli go blong tekemaot ol gudfala kakae ya, blong oli go katem ol rabis gras ya fastaem, oli fasem long bandel blong sakem i go long faea. Biaen, oli save go tekemaot ol gudfala kakae blong karem i kam long haos.' \" 31 Nao Jisas i talem wan narafala parabol long olgeta se, \"Rod we God i stap kam King blong ol man blong hem, i olsem sid blong nambangga. 32 Sid ya i smol we i smol, i winim ol narafala sid, be taem i gru, i kam wan bigfala tri we i bigwan moa, i winim ol narafala tri. Nao ol pijin oli save mekem nes blong olgeta long ol han blong hem.\" 33 Mo Jisas i talem wan narafala parabol long olgeta se, \"Rod we God i stap kam King blong ol man blong hem i olsem is we woman i putum long wan bigfala dis flaoa. Nao is ya, man i no moa save luk, be i mekem olgeta flaoa ya i solap.\" 34 Ol samting ya, Jisas i talemaot long ol man long parabol. Long ol tok ya blong hem, hem i toktok long olgeta long parabol nomo. 35 Hem i mekem olsem blong mekem tok ya i kamtru we profet i bin talemaot bifo, we God i talem se, \"Bambae mi mi talemaot ol tok blong mi long parabol. Bambae mi talemaot ol samting ya we mi bin haedem olgeta, i stat long taem we mi stat wokem wol, i kam kasem tede.\" 36 Nao Jisas i aot long ol man, i go insaed long wan haos. Nao ol man blong hem oli kam long hem, oli askem long hem se, \"Plis yu talem long mifala, mining blong parabol ya blong rabis gras ya we i gru long garen.\" 37 Jisas i talem se, \"Masta ya we i planem ol gudfala sid, hemia mi ya, mi Pikinini blong Man. 38 Garen ya, hemia wol ya. Mo ol gudfala sid ya, hemia ol man ya we God i King blong olgeta. Ol rabis gras ya, hemia ol man blong Setan, 39 mo enemi ya we i go planem ol sid blong rabis gras, hemia Setan. Taem blong tekem kakae i kam, hemia en blong wol ya. Mo ol man blong wok ya we oli go blong tekemaot kakae long garen, hemia ol enjel. 40 Olsem we ol man oli stap go hivimap ol rabis gras, oli stap bonem long faea, bambae long en blong wol i gat sem fasin. 41 Mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi sanem ol enjel blong mi oli go tekemaot ol samting blong mekem man i foldaon long sin, wetem ol man blong mekem sin. Olgeta ya, bambae oli no moa stap wetem ol man we mi mi King blong olgeta. 42 Bambae ol enjel oli sakem olgeta i go long bigfala faea, we long ples ya bambae olgeta oli stap krae, mo oli stap harem nogud tumas, oli stap kakae tut blong olgeta from. 43 Nao biaen, ol stret man bambae oli go long niufala wol ya we Papa blong olgeta i king long hem, nao long ples ya bambae oli saen olsem san. Man we i gat sora i mas lesin gud long tok ya.\" 44 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Fasin blong man we God i King blong hem i olsem. I gat wan bigfala bokis mane we wan man i bin haedem long wan pis graon. Mo wan narafala man i faenem bokis mane ya, nao i berem bakegen. Hem i harem gud tumas from samting ya, nao hem i go salemaot olgeta samting we hem i gat, mo i kam pemaot pis graon ya i blong hem.\" 45 Mo Jisas i talem se, \"Mo bakegen, fasin blong man we God i King blong hem i olsem. I gat wan bisnesman we hem i stap lukaot ol gudgudfala ston ya perel. 46 Taem hem i faenem wan perel we i nambawan, hem i go salemaot olgeta samting we hem i gat, nao i go pem perel ya i tekem i blong hem.\" 47 Mo Jisas i gohed, i talem se, \"Mo bakegen, fasin blong God blong tekem ol man oli go long niufala wol ya we hem i king long hem, i olsem. Taem ol man oli sakem net long solwota, oli save pulum ol naranarafala fis long hem. 48 Taem net i fulap gud, ol man oli pulum i kamso. Nao oli sidaon, oli seraot ol fis, oli putum ol gudfala fis i go long basket blong olgeta, be ol rabis fis, oli sakem. 49 Mo long sem fasin bambae long en blong wol, ol enjel oli go, oli seraot ol man, ol man nogud oli go wansaed, ol gudfala man oli go wansaed. 50 Nao bambae oli sakem ol man nogud oli go long bigfala faea ya, we long ples ya bambae olgeta oli stap krae, mo oli stap harem nogud tumas, oli stap kakae tut blong olgeta from.\" 51 Nao Jisas i askem long ol man blong hem se, \"?Yufala i haremsave olgeta samting ya?\" Mo olgeta oli talem se, \"Yes, mifala i haremsave.\" 52 Nao hem i talem long olgeta se, \"Hemia i min se man we fastaem i tija blong Loa, be biaen i kam we God i King blong hem, hem i olsem wan man we i gat plante samting long haos blong hem. Nao taem man ya i wantem mekem wan wok, hem i save yusum olfala samting we i gud yet, mo i save yusum niufala samting tu we i jes kamtru, blong mekem wok ya blong hem.\" 53 Nao taem Jisas i talemaot ol parabol ya finis, hem i aot long ples ya, 54 i kambak long ples blong hem. Nao hem i stap tijim ol man insaed long haos blong prea blong olgeta, mo oli sapraes tumas long ol tok blong hem. Nao oli talem se, \"!Olgeta! ?Man ya i kasem waes ya olsem wanem? ?Hem i stap mekem ol merikel ya olsem wanem? 55 Man ya, yumi savegud hem. Hem i pikinini blong man ya blong wokem haos, mo mama blong hem, Meri. Ol brata blong hem, Jemes, mo Josef, mo Saemon, mo Judas. 56 Mo ol sista blong hem tu oli stap wetem yumi. ?Hem i kasem ol save ya wea?\" 57 Nao olgeta oli no glad long hem, oli agens long hem. Be Jisas i talem long olgeta se, \"Man we i profet, olgeta man oli save ona long hem. Ol man ples blong hem, wetem ol famle blong hem, olgeta ya nomo oli no save ona long hem.\" 58 Nao long ples ya, hem i no mekem plante merikel, from we oli no bilif long hem.\n1 Long taem ya, King Herod i harem nius blong Jisas. 2 Nao hem i talem long ol man blong hem se, \"Hemia Jon Baptaes ya. Hem i laef bakegen long ded. Taswe hem i gat paoa blong mekem ol merikel ya.\" 3 Hem i tok olsem from we brata blong hem Filip, hem i bin mared long wan woman, nem blong hem Herodias. Be biaen, king ya i go tekemaot woman ya. Nao Jon i girap, i tok long hem i talem se, \"I no stret nating, we yu yu tekem woman ya.\" Nao from we Herodias i tok, king i sanem sam man blong hem oli go holem Jon, oli fasem hem, oli putum hem long kalabus. 5 King i wantem kilim Jon, be hem i fraet long ol narafala laen blong Isrel, from we oli bilif we Jon i wan profet. 6 Be taem olgeta oli mekem lafet blong makem dei we king ya i bon long hem, gel blong Herodias i kam danis long fes blong olgeta we oli joen long lafet ya. Mo king i glad tumas long hem. 7 Nao hem i mekem promes long gel ya, blong givim long hem wanem samting we hem i wantem, mo i mekem wan strong tok blong i holem promes ya. 8 Nao mama blong gel ya i toktok wetem hem, i talemaot tingting blong hem long hem, nao gel ya i go talem long king se, \"Plis yu tekem hed blong Jon Baptaes, yu putum long wan plet, yu tekem i kam, yu givim long mi.\" 9 Tok ya i mekem king i harem nogud tumas. Be from we hem i mekem wan strong tok finis long fes blong ol fren blong hem, hem i talem long ol man blong hem blong oli go mekem olsem we gel ya i askem. 10 Hem i sanem wan man i go long kalabus, i katemaot hed blong Jon, 11 i putum long wan plet, i tekem i kam, i givim long gel ya. Nao gel ya i go givim long mama blong hem. 12 Nao ol man blong Jon oli go karem bodi blong hem, oli go berem. Nao biaen, oli go talemaot long Jisas. 13 Nao taem Jisas i harem nius ya, hem i aot long ples ya, i klaem long wan bot, i go long wan ples we i no gat man long hem. Be taem ol man oli save ples ya we hem i go long hem, oli aot long ol vilej blong olgeta, oli wokbaotso, oli biaen long hem. 14 Taem Jisas i goso, hem i luk we plante man oli stap finis, mo hem i sore tumas long olgeta. Nao hem i mekem ol sikman blong olgeta oli gud bakegen. 15 Nao long sapa, ol man blong Jisas oli kam long hem, oli talem se, \"Ples ya i wan trabol ples, mo i no longtaem bambae i tudak. I gud yu sanemaot ol man ya, blong oli save go long ol vilej blong pem kakae blong olgeta.\" 16 Be Jisas i talem se, \"No, oli save stap nomo. I gud yufala nomo i givim kakae long olgeta.\" 17 Be olgeta oli talem long hem se, \"Mifala i gat faef bred nomo i stap, wetem tu fis.\" 18 Nao hem i talem se, \"Yufala i tekem i kam long mi.\" 19 Nao hem i talem long olgeta man ya blong oli sidaon long gras. Nao hem i tekem faef bred ya wetem tu fis ya, mo i lukluk i go antap long heven, i talem tangkiu long God from kakae ya, nao i brekem ol bred ya, i givim long ol man blong hem, mo olgeta oli givimaot long olgeta man ya. 20 Nao olgeta man ya evriwan oli kakae gogo oli fulap gud. Ale, ol hafkakae we i stap, ol man blong hem oli fulumap long twelef basket we oli fulap gud. 21 Namba blong olgeta ya we oli kakae, ol man nomo i kasem samting olsem faef taosen, be oli no kaontem ol woman mo ol pikinini. 22 Nao Jisas i talem long ol man blong hem blong oli mas tekem bot, oli gokros fastaem long narasaed bigfala lugun ya. Be hem i stap blong sanemaot ol man ya oli gobak long ol ples blong olgeta. 23 Nao taem hem i sanemaot ol man ya finis, hem i go antap long wan hil, hem wan, blong i prea. Taem tudak i kam Jisas i stap hem wan, 24 be long taem ya, bot ya i stap longwe finis, long medel blong lugun ya. Mo oli stap go agens long win, mo wef i stap sakem bot i go olbaot. 25 Nao klosap i brok delaet, Jisas i kam long olgeta, i stap wokbaot antap long wota. 26 Be taem ol man blong hem oli luk hem, we i stap wokbaot i kam, oli fraet tumas, oli talem se, \"Hemia wan devel ya.\" Mo oli stap singaot, from we oli fraet tumas. 27 Be wantaem nomo, Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala i no harem nogud. Mi nomo ya. Yufala i no fraet.\" 28 Nao Pita i talem long hem se, \"?Masta, i tru, yu ya? Sipos i olsem, yu talem long mi blong mi wokbaot antap long wota, mi kam long yu.\" 29 Nao Jisas i talem se, \"Yu kam.\" Mo Pita i aot long bot, i stat wokbaot antap long wota, i go klosap long Jisas. 30 Be taem hem i harem we win ya i strong, hem i fraet, nao i stat draon, mo i singaot se, \"Masta, plis yu sevem mi.\" 31 Nao wantaem nomo, Jisas i stretem han blong hem, i holem hem nao i talem se, \"?Man, from wanem yu gat tu tingting olsem? !Bilif blong yu i smol tumas!\" 32 Nao taem tufala i go klaem long bot, win ya i finis. 33 Nao olgeta ya we oli stap long bot oli nildaon, oli wosipim Jisas, oli talem se, \"Tru, yu yu Pikinini blong God.\" 34 Nao olgeta oli gokros long bigfala lugun ya, mo oli goso long wan ples, nem blong hem Genesaret. 35 Mo taem ol man blong ples ya oli luksave Jisas, oli sanem tok i goraon long evri ples. Nao ol man oli karem ol sikman i kam long hem, 36 mo oli askem long hem blong i letem ol sikman ya oli tajem en blong klos blong hem nomo. Mo olgeta we oli mekem olsem, oli kam gud bakegen.\n1 Nao i gat sam Farisi wetem sam tija blong Loa oli aot long Jerusalem, oli kam luk Jisas. Oli askem long hem se, 2 \"?From wanem ol man blong yu oli stap brekem kastom blong yumi we ol olfala blong yumi bifo oli tijim yumi long hem? Oli stap kakae, be oli no wasem han blong olgeta fastaem.\" 3 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?Be yufala tu, from wanem yufala i stap brekem loa blong God blong holem ol kastom blong yufala? 4 God i talem se, 'Yufala i mas ona long papa mo mama blong yufala.' Mo hem i talem se, 'Man we i tok nogud long papa no mama blong hem, yufala i mas kilim hem i ded.' 5 Be yufala i stap tijim ol man se, 'Sipos wan man i gat wan samting we i save yusum blong givhan long papa no mama blong hem, be i talem se samting ya i tabu i blong God, 6 fasin ya i mekem se loa ya blong God i no moa holem hem blong hem i ona long papa blong hem.' Long fasin ya, yufala i mekem tok ya blong God i nating nomo, blong bambae yufala i save holem kastom blong yufala. 7 !Yufala i man blong giaman! Taem Profet Aesea bifo i talemaot tok we God i givim long hem, hem i makemgud yufala, long tok ya we God i talem se, 8 'Ol man ya oli stap ona long mi long ol toktok blong olgeta nomo, be tingting blong olgeta i longwe tumas long mi. 9 Oli stap mekem wosip long mi blong nating nomo, from we taem oli tijim ol man, oli talem se tok ya i blong mi, be i tingting blong man nomo.' \" 10 Nao Jisas i singaot olgeta man, oli kam long hem, mo i talem long olgeta se, \"Yufala i lesin gud long tok blong mi, mo yufala i mas haremsave. 11 I no kakae we i go insaed long maot blong man we i save mekem hem i doti long fes blong God. Ol tok we i kamaot long maot blong hem, hemia nao i save mekem hem i doti.\" 12 Nao ol man blong hem oli kam, oli talem long hem se, \"?Ei, yu save we ol Farisi oli harem nogud tumas from ol tok ya we yu yu talem?\" 13 Nao Jisas i talem se, \"Olgeta samting ya we Papa blong mi long heven i no planem, bambae hem i pulumaot. 14 Yufala i no harem nogud long olgeta ya. Olgeta oli lida, be oli blaen nomo. Mo sipos wan blaenman i stap lidim narafala blaenman, bambae tufala evriwan i mas foldaon long hol.\" 15 Nao Pita i talem long hem se, \"Plis yu talemaot mining blong parabol ya long mifala.\" 16 Nao Jisas i talem se, \"?Olsem wanem? ?Yufala tu i no save yet? 17 Yufala i mas save se ol samting we man i kakae, i go long bel blong hem, nao biaen, i goaot long bodi blong hem bakegen. 18 Be ol tok ya we man i talemaot long maot blong hem, hem i kamaot long tingting blong hem fastaem. Mo samting ya nao i save mekem man i doti long fes blong God, 19 from we long tingting blong man nao, ol rabis tingting olsem, oli save kamaot. Ol tingting olsem oli save mekem man i kilim man i ded, mo man i mekem i nogud wetem woman, mo i save mekem ol narafala fasin nogud olsem. Mo i save mekem man i stil, mo i giaman, mo i tok nogud blong spolem nem blong narafala man. 20 Hemia nao ol fasin we oli save mekem man i doti long fes blong God. Be fasin ya we man i kakae, be i no wasem han blong hem fastaem, hem i no save mekem man i doti olsem.\" 21 Nao Jisas i aot long ples ya, i gobak long distrik we tufala taon ya Taea mo Saedon i stap long hem. 22 Nao i gat wan woman Kenan i stap long ples ya. Hem i kam, i singaot se, \"Masta, yu Laen blong King Deved, plis yu sore long mi. Gel blong mi i gat wan devel i stap long hem, we i stap spolem hem tumas.\" 23 Be Jisas i no talem wan tok nating blong ansa long hem. Nao ol man blong hem oli kam, oli talem long hem se, \"Plis yu sanem hem i gowe, from we hem i stap folem yumi, i stap singsingaot tumas.\" 24 Be Jisas i talem long olgeta se, \"God i sanem mi blong mi kam long ol laen blong Isrel nomo. Olgeta ya oli olsem ol sipsip we oli lus.\" 25 Be woman ya i kam, i nildaon long fes blong Jisas, i talem long hem se, \"Masta, plis yu givhan long mi.\" 26 Nao Jisas i talem long hem se, \"I no stret blong man i tekem ol kakae blong pikinini blong hem, i sakem long ol dog.\" 27 Be woman ya i talem se, \"Masta, i tru, be ol dog tu, oli save kakae ol hafkakae we i folfoldaon aninit long tebol blong masta blong olgeta.\" 28 Nao Jisas i talem long hem se, \"Woman, bilif blong yu i strong tumas. Bambae i kamtru long yu, stret olsem we yu yu bilif.\" Nao wantaem nomo, gel blong woman ya i kam gud bakegen. 29 Jisas i aot long ples ya, nao hem i wokbaot i go long saed blong bigfala lugun ya long Galili. Nao hem i go antap long wan hil, i sidaon, 30 mo plante man oli karem ol sikman i kam long hem. Hemia ol man we leg blong olgeta i nogud, mo olgeta we oli blaen, mo olgeta we samting i rong long bodi blong olgeta, mo olgeta we oli no save toktok, mo plante narafala sikman bakegen. Ol man ya oli tekem ol sikman ya i kam klosap long hem, nao hem i mekem olgeta evriwan oli gud bakegen. 31 Nao ol man we fastaem oli no save toktok, oli save toktok, mo ol man we samting i rong long bodi blong olgeta, bodi blong olgeta i gud bakegen. Ol man we leg blong olgeta i nogud oli save wokbaot gud, mo ol blaenman oli save lukluk. Mo taem ol man oli luk ol samting ya, oli sapraes tumas, nao oli stap presem God blong ol laen blong Isrel. 32 Nao Jisas i singaot ol man blong hem oli kam, mo i talem se, \"Mi mi sore tumas long ol man ya. Oli stap wetem yumi tri dei finis, nao oli no moa gat kakae. Mo yumi no save sanem olgeta oli gohom we oli no kakae, from we sipos yumi mekem olsem, maet sam long olgeta bambae oli hafded long rod.\" 33 Nao ol man blong hem oli talem long hem se, \"?Be bambae yumi tekem kakae blong olgeta long weples? Ples ya i wan trabol ples, mo olgeta oli plante tumas.\" 34 Nao Jisas i askem long olgeta se, \"?Yufala i gat hamas bred?\" Oli talem se, \"Seven, wetem sam smol fis.\" 35 Nao Jisas i talem long olgeta man ya blong oli sidaon long graon. 36 Nao hem i tekem ol seven bred ya, wetem ol fis, i talem tangkiu long God from, nao i brebrekem, i givim long ol man blong hem. Mo ol man blong hem oli givimaot long olgeta man ya. 37 Nao olgeta evriwan oli kakae we oli fulap gud. Mo biaen, ol man blong hem oli fulumap ol hafkakae ya we i stap i go long seven basket we oli fulap gud. 38 Mo namba blong olgeta we oli kakae i kasem fo taosen man, be oli no kaontem ol woman mo ol pikinini. 39 Nao hem i sanemaot olgeta oli gohom. Mo hem i klaem long wan bot, nao i aot, i kam stap long distrik ya Magadan.\n1 Nao sam Farisi wetem sam Sadusi oli kam luk Jisas. Olgeta oli wantem traem hem, nao oli askem long hem blong i mekem wan saen, blong soemaot we paoa blong hem i kamaot long God. 2 Be Jisas i talem long olgeta se, \"Taem san i godaon, yufala i save talem se, 'Bambae i gud taem tumora, from we skae i red.' 3 Mo long eli moning, yufala i save talem se, 'Bambae i gat ren tede, from we skae i red, mo i gat klaod.' Yufala i save luksave ol saen long skae blong makem se taem bambae i olsem wanem. ?Be olsem wanem yufala i no save luksave ol saen blong taem ya blong mi? 4 Yufala ol man blong tede, yufala i wantem luk saen. Be yufala i man nogud, yufala i no bilif strong nating long God. Bambae God i no save givim wan saen long yufala. Saen blong Profet Jona bifo, hemia nomo God i save givim long yufala.\" Nao hem i aot long olgeta, i gowe. 5 Taem Jisas wetem ol man blong hem oli aot blong gokros long narasaed bigfala lugun ya, ol man blong hem oli foget blong karem sam bred. Nao taem oli kasem narasaed, 6 hem i talem long olgeta se, \"Yufala i mas lukaot long is blong ol Farisi mo ol Sadusi.\" 7 Nao oli stap taltalem long olgeta se, \"Hem i tok olsem from we yumi foget blong karem sam bred.\" 8 Be Jisas i save tingting blong olgeta, nao i talem se, \"!Man, bilif blong yufala i smol tumas! ?From wanem yufala i stap taltalem long yufala, se yumi no gat bred? 9 Ating yufala i fogetem ol faef bred ya, we mi givim long faef taosen man, mo hamas basket we yufala i fulumap biaen. ?Weswe yufala i no luksave yet? 10 Mo ating yufala i fogetem ol seven bred ya we mi givim long fo taosen man, mo hamas basket we yufala i fulumap biaen. 11 ?Weswe yufala i no haremsave we mi mi no tokbaot bred? Yufala i mas lukaot long is blong ol Farisi mo ol Sadusi.\" 12 Nao long taem ya, olgeta oli save we hem i no tokbaot is blong mekem bred, se oli mas lukaot long hem, be oli mas lukaot long ol tok we ol Farisi mo ol Sadusi oli stap tijim ol man long hem. 13 Nao Jisas i kam kasem eria blong taon ya Sisaria Filipae, mo long taem ya hem i askem long ol man blong hem se, \"?Ol man oli stap tokbaot mi, mi Pikinini blong Man, se mi hu?\" 14 Nao oli talem se, \"Sam man oli stap talem se yu yu Jon Baptaes, mo sam oli stap talem se yu yu Profet Elaeja. Mo sam narafala man oli stap talem se yu yu Profet Jeremaea, no wan long ol profet bifo.\" 15 Nao hem i askem long olgeta se, \"?Be yufala, yufala i stap tokbaot mi, se mi hu?\" 16 Nao Saemon Pita i talem se, \"Yu yu Mesaea ya. Yu yu Pikinini blong God ya we i laef, i stap we i stap.\" 17 Nao Jisas i talem long hem se, \"Saemon, pikinini blong Jon, yu yu save harem gud, from we i no man we i soemaot samting ya long yu. Papa blong mi long heven, hem nomo i soemaot long yu. 18 Mo mi mi talem long yu, se yu Pita, we i min se ston. Mo bambae mi mi stanemap jos blong mi long ston ya, mo paoa blong ded bambae i no naf blong winim jos ya. 19 Bambae mi mi givim long yu, ol ki blong niufala wol ya we God i king long hem. Nao wanem samting we yu yu blokem long wol ya, bambae God we i stap long heven, hem tu bambae i blokem, mo wanem samting we yu yu letem long wol ya bambae hem tu i letem olsem.\" 20 Nao Jisas i talem strong long ol man blong hem blong oli no talemaot nius ya we hem i Mesaea. 21 Nao i stat long taem ya, Jisas i stat soemaot long ol man blong hem we bambae hem i mas go long Jerusalem, mo ol elda blong ol laen blong Isrel, wetem ol jif pris mo ol tija blong Loa bambae oli mekem hem i harem nogud long plante samting. Bambae olgeta oli kilim hem i ded, mo long namba tri dei, bambae God i mekem hem i laef bakegen. 22 Nao Pita i tekem hem i go long saed blong rod, i stat tok strong blong blokem hem. Hem i talem se, \"Masta, God i mas blokem samting ya. Samting ya i no save kamtru long yu olsem.\" 23 Be Jisas i tanemraon, i tok strong long Pita, i talem se, \"Setan. Yu gowe long mi. Yu yu stap traem blong blokem mi nomo. Tingting blong yu i no tingting blong God, i tingting blong man nomo.\" 24 Nao Jisas i talem long ol man blong hem se, \"Man we i wantem kam biaen long mi, hem i mas blokem ol samting we hem nomo i wantem, nao i mas karem kros blong hem, i biaen long mi. 25 Man we i wantem sevem laef blong hem, hem bambae i lusum laef blong hem, be man we i lusum laef blong hem from mi, hem bambae i kasem laef blong hem. 26 ?Sipos wan man i kasem olgeta samting blong wol, be i lusum laef blong hem, hem bambae i save winim wanem? Sipos laef blong man i lus, bambae hem i no save givim wan samting nating long God blong pembak laef blong hem bakegen. 27 Bambae mi, mi Pikinini blong Man, mi kam wetem ol enjel blong mi, long bigfala paoa blong Papa blong mi, nao bambae mi mi givim pei long evri man, stret long ol wok we olgeta oli mekem. 28 Tru mi talem long yufala, i gat sam man oli stap stanap long ples ya, we bambae ol no save ded, gogo oli luk mi, mi Pikinini blong Man, mi kamtru, we mi mi King.\"\n1 Nao biaen long sikis dei, Jisas i tekem Pita mo Jemes wetem brata blong hem Jon, trifala i biaen long hem, mo oli go antap long wan bigfala hil, we olgeta nomo oli stap long ples ya. 2 Nao stret long fes blong trifala, bodi blong Jisas i jenis, i kam narafala. Trifala i luk we fes blong hem i saen olsem san, mo klos blong hem oli kam waet olsem laet blong san. 3 Nao wantaem nomo, trifala i luk we Moses mo Profet Elaeja, tufala i stap stori wetem hem. 4 Nao Pita i talem long Jisas se, \"Masta, i gud we mifala i stap long ples ya. Sipos yu wantem, bambae mi mi wokem tri wansaed haos long ples ya, wan blong yu, wan blong Moses, mo wan blong Profet Elaeja.\" 5 Taem hem i stap toktok yet, wan klaod we i saen we i saen i kam kavremap olgeta. Nao oli harem wan tok i kamaot long klaod ya, i talem se, \"Hemia Pikinini blong mi, we mi lavem hem. Mi mi glad tumas long hem. Yufala i mas lesin gud long hem.\" 6 Taem ol man blong Jisas oli harem tok ya, oli foldaon, we fes blong olgeta i godaon long graon, from we oli seksek tumas. 7 Be Jisas i kam, i putum han blong hem long trifala, nao i talem se, \"Yufala i girap, yufala i no fraet.\" 8 Nao taem olgeta oli lukluk, oli no moa luk tufala ya, Jisas nomo i stap. 9 Taem olgeta oli aot long bigfala hil ya, oli kamdaon bakegen, Jisas i tok strong long trifala, i talem se, \"Vison ya we yufala i luk, bambae yufala i no mas talemaot long ol man, gogo kasem we mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi laef bakegen long ded.\" 10 Nao trifala man ya blong Jisas i askem long hem se, \"?From wanem ol tija blong Loa oli stap talem se, 'Fastaem bambae Profet Elaeja i mas kambak'?\" 11 Nao hem i talem se, \"I tru. Fastaem bambae Elaeja i mas kambak, mo hem i mas stretem olgeta samting. 12 Be mi mi talem long yufala, se Profet Elaeja i kam finis, mo ol man oli no save hem, be oli mekem long hem olsem we oli wantem. Mo long sem fasin, mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi tu mi harem nogud long bodi blong mi, long han blong olgeta.\" 13 Nao trifala i harem save se hem i stap tokbaot Jon Baptaes ya. 14 Nao taem Jisas wetem trifala ya oli kamdaon bakegen, mo oli go stap wetem ol man, wan man i kam luk hem, i nildaon long fes blong hem, i talem se, 15 \"Masta. Plis yu sore long pikinini blong mi, from we i gat wan sik i stap long hem, we samtaem i stap pulum hem, i stap mekem hem i hafded. Hem i harem nogud tumas long bodi blong hem, mo plante taem hem i stap foldaon long faea mo long wota. 16 Nao mi mi tekem hem i kam long ol man blong yu, be oli no save mekem hem i gud bakegen.\" 17 Nao Jisas i talem se, \"!Aa! !Yufala ol man blong tede, yufala i no bilif, mo tingting blong yufala i no stret nating! ?Bambae mi mas stap wetem yufala gogo kasem wetaem? ?Mo bambae mi mas letem yufala i gohed olsem, gogo kasem wetaem? Yufala i tekem pikinini ya i kam long mi.\" 18 Nao Jisas i tok strong long devel we i stap long pikinini ya, nao devel ya i kamaot long hem, mo wantaem nomo, pikinini ya i gud bakegen. 19 Biaen, taem Jisas i stap hem wan, ol man blong hem oli kam luk hem, oli askem long hem se, \"?Mifala i no save ronemaot devel ya from wanem?\" 20 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala i no save ronemaot, from we bilif blong yufala i no strong. Tru mi talem long yufala, nating sipos bilif blong yufala i smol nomo, be bambae yufala i save talem long bigfala hil ya se, 'Yu gowe,' nao bambae hem i mas gowe. Bambae i no gat wan samting we yufala i no save mekem. 21 Be blong ronemaot ol devel olsem hemia, man i mas prea, mo i mas livim kakae blong hem. Long fasin ya nomo, bambae hem i save ronemaot.\" 22 Taem Jisas wetem ol man blong hem oli kam wanples long distrik ya Galili, hem i talem long olgeta se, \"Mi, mi Pikinini blong Man, bambae wan man i putum mi mi go long han blong ol enemi blong mi 23 we bambae oli kilim mi mi ded. Be long namba tri dei, bambae God i mekem mi mi laef bakegen.\" Nao ol man blong hem oli harem nogud tumas from ol tok ya. 24 Taem Jisas wetem ol man blong hem oli kam kasem Kapaneam, ol man blong tekem mane blong takis ya we i blong pem ol samting blong haos blong God long Jerusalem, oli kam luk Pita. Nao oli askem long hem se, \"?Olsem wanem? ?Masta blong yu i no save pem takis ya?\" 25 Nao Pita i talem se, \"Si, hem i save pem.\" Nao taem Pita i go insaed long haos, Jisas i tokbaot samting ya fastaem, i talem long hem se, \"Saemon, yu traem tingbaot. ?Ol king blong wol ya oli stap tekem takis long hu? ?Oli stap kasem mane blong olgeta long hu? ?Long ol man blong olgeta, no long ol strenja we oli stap long ples blong olgeta?\" 26 Pita i talem se, \"Long ol strenja.\" Nao Jisas i talem long hem se, \"Yes, hemia i min se ol man blong king oli no save pem. 27 Be from we yumi no wantem mekem ol man ya blong tekem mane blong takis oli harem nogud, i gud yu godaon long bigfala lugun ya, yu sakem huk. Mo fas fis we yu pulum, yu openem maot blong hem, nao bambae yu save faenem wan silva mane we i naf blong pem takis blong yumitufala wantaem. Nao yu tekem, yu go pem takis blong yumitufala long hem.\"\n1 Nao long taem ya, ol man blong Jisas oli kam luk hem, oli askem se, \"?Long ol man we God i King blong olgeta, hu man we i hae moa long olgeta?\" 2 Nao Jisas i singaot wan pikinini i kam long hem, mo i putum hem i stanap long medel blong olgeta, 3 mo i talem se, \"Tru mi talem long yufala, sipos yufala i no jenisim fasin blong yufala blong kam olsem pikinini, bambae yufala i no save kam samtaem we God i King blong yufala. 4 Be man we i mekem tingting blong hem i stap daon olsem pikinini ya, hem i hae moa, i winim olgeta narafala man we God i King blong olgeta. 5 Man we i wantem ona long mi, nao i tekem wan pikinini olsem, i stap lukaot gud long hem, i olsem we hem i tekem mi, i stap lukaot gud long mi.\" 6 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Be sipos wan man i mekem wan long ol pikinini ya we oli bilif long mi i foldaon long sin, man ya bambae i kasem bigfala panis. Sipos oli fasem wan bigfala ston long nek blong hem, nao oli draonem hem long medel solwota, hemia i moa gud long hem, i winim panis ya we bambae hem i kasem. 7 Sore tumas long ol man blong wol ya, from we i gat ol samting olsem oli stap kam we i save mekem olgeta oli foldaon long sin. Ol samting ya bambae oli mas kam, be sore tumas long man we bambae i tekem ol samting olsem i kamtru. 8 Sipos han blong yu no leg blong yu i mekem yu yu foldaon, i gud yu katemaot yu sakem. I moa gud yu kasem laef we yu gat wan han nomo, no wan leg nomo, i winim we yu gat tufala han blong yu mo tufala leg blong yu, be bambae oli sakem yu long hel, long faea ya we i no save ded samtaem. 9 Mo sipos ae blong yu i mekem yu yu foldaon, i gud yu tekemaot, yu sakem. I moa gud yu kasem laef we yu gat wan ae nomo, i winim we yu gat tufala ae blong yu, be bambae oli sakem yu yu go long faea ya long hel.\" 10 Mo Jisas i talem se, \"Yufala i mas lukaot gud blong yufala i no tingting nating long wan long ol pikinini ya. Tru mi talem long yufala, ol enjel we oli stap lukaot long olgeta oli stap long heven, mo oli stap oltaem long fes blong Papa blong mi. 11 Mo mi, mi Pikinini blong Man, mi kam blong sevem olgeta we oli lus. 12 \"Yufala i traem tingbaot. ?Sipos wan man i gat handred sipsip blong hem, nao wan long olgeta i go lus, bambae man ya i mekem olsem wanem? Bambae hem i mas livim ol naenti naen sipsip ya oli stap kakae gras long saed blong hil, nao i go lukaot hemia we i lus. 13 Tru mi talem long yufala, taem we hem i faenem sipsip ya, bambae hem i save glad moa long hem, i winim we hem i glad long ol narafala naenti naen sipsip ya blong hem we oli no lus. 14 Mo long sem fasin, Papa blong yufala long heven, hem i no wantem we bambae wan long ol pikinini ya i lus.\" 15 Mo bakegen, Jisas i talem se, \"Sipos wan brata blong yu i mekem i no stret long yu, yu mas go luk hem, nao taem yutufala nomo i stap, yu mas talemaot long hem, samting nogud ya we hem i mekem. Sipos hem i save lesin long yu, toktok blong yu bambae i mekem hem i kambak, yutufala i fren gud bakegen. 16 Be sipos hem i no wantem lesin long yu, yu mas tekem wan no tu man wetem yu, blong oli witnes blong yu. Nao bambae i olsem tok blong Baebol we i talem se, 'Man we i stap talemaot poen agens long narafala man, hem i mas gat tok blong tu no tri witnes, blong mekem tok blong hem i stanap.' 17 Be sipos hem i no save lesin long yu yet, yu mas talemaot trabol ya long ol memba blong jos. Mo sipos hem i no save lesin long ol memba blong jos, yu mas mekem long hem olsem we hem i wan hiten man, no wan man blong tekem mane blong takis.\" 18 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Tru mi talem long yufala, ol samting we yufala i blokem long wol ya, bambae God we i stap long heven, hem tu bambae i blokem. Mo ol samting we yufala i letem long wol ya, hem tu bambae i letem olsem. 19 \"Mo bakegen, mi talem long yufala, sipos i gat tu nomo long yufala i agri long wan samting long wol ya, nao tufala i prea from, Papa blong mi long heven bambae i mekem olsem we tufala i askem, 20 from we long weples we tu no tri man oli joen wanples long nem blong mi, mi mi stap wetem olgeta.\" 21 Nao Pita i kam long Jisas, i askem long hem se, \"?Masta, sipos wan brata blong mi i stap mekem i no stret long mi, mi mi mas fogivim hem hamas taem? ?Seven taem?\" 22 Jisas i talem se, \"Yu no save fogivim hem seven taem nomo. Yu mas fogivim hem olwe gogo i no save finis, 23 from we fasin blong God we i King blong ol man blong hem i olsem. I gat wan masta we i wantem luk ol kaon blong ol man blong wok blong hem. 24 Nao taem hem i statem wok ya, oli tekem wan man blong hem i kam long hem, we hem i kaon long plante milian vatu, 25 mo i no gat rod blong pem kaon ya. Nao masta ya blong hem i talem se oli mas salem man ya wetem woman blong hem mo ol pikinini blong hem, blong oli kam slef blong narafala masta. Mo oli mas salem olting blong hem tu, blong pem kaon ya. 26 Nao man ya i foldaon long fes blong masta blong hem, i krae long hem, i talem se, 'Masta, plis yu sore long mi, yu givim smol taem long mi, nao bambae mi save pemaot olgeta kaon ya.' 27 Nao masta blong hem i sore long hem, i fogivim hem, nao i letem hem i go fri blong i no moa pemaot kaon ya. 28 \"Be taem man ya i goaot, hem i luk wan narafala man blong wok, we narafala man ya i gat kaon long hem long wan handred taosen vatu nomo. Nao hem i go holem man ya, i stap jokem nek blong hem, i talem se, 'Yu mas pemaot kaon ya blong yu.' 29 Nao man ya i foldaon long fes blong hem, i krae long hem i talem se, 'Plis yu sore long mi yu givim smol taem long mi, nao bambae mi save pemaot kaon ya blong mi.' 30 Be hem i no wantem fogivim hem, nao i girap i putum man ya long kalabus, blong i stap gogo i pemaot kaon ya. 31 Nao taem ol narafala man blong wok blong masta ya oli luk fasin ya, oli harem nogud tumas from, nao oli go talemaot samting ya long hem. 32 Nao masta ya i singaot man ya blong hem, i kambak long hem bakegen. Nao hem i talem long hem se, '!Yu yu wan rabis man! Mi mi fogivim yu long bigfala kaon ya blong yu, from we yu krae long mi. 33 ?From wanem yu no sore long man ya, stret olsem we mi mi sore long yu?' 34 Nao masta ya i kros tumas, i sakem hem i go stap long kalabus, mo i talem se olgeta oli mas givim panis long hem, gogo hem i pemaot olgeta kaon ya blong hem.\" 35 Mo Jisas i talem se, \"Sipos yufala evriwan i no fogivim ol brata blong yufala long olgeta tingting blong yufala, bambae Papa blong mi long heven i save mekem sem fasin ya tu long yufala.\"\n1 Taem Jisas i talem ol tok ya finis, hem i aot long distrik ya Galili, i godaon long distrik ya Judia. Nao hem i stap long narasaed Jodan Reva, long saed i go long is. 2 Mo i gat plante man oli stap folem hem, mo long ples ya hem i mekem ol sikman oli gud bakegen. 3 Nao i gat sam Farisi oli kam long hem, oli askem kwestin long hem blong traem mekem hem i foldaon. Oli talem se, \"?I stret long loa blong yumi blong man i mekem divos long woman blong hem, from we hem nomo i wantem, no i no stret olsem?\" 4 Nao Jisas i talem se, \"?Ating yufala i no ridim tok blong Baebol? Baebol i talem se, 'God we i mekem olgeta samting, fastaem, hem i mekem tu man nomo, wan we i man, wetem wan we i woman. 5 Nao hem i talem se, \"From samting ya, bambae man i mas aot long papa mo mama blong hem, i mas go joen wetem woman blong hem. Nao tufala bambae i kam olsem wan bodi nomo.\" \"' 6 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Nao from samting ya, tufala i no moa tu, tufala i olsem wan bodi nomo. Mo from we God i joenem tufala olsem, man i no mas brekem mared blong tufala.\" 7 Nao ol Farisi oli askem long hem se, \"?Ale, be from wanem Moses i putum loa blong mekem divos we i talem se man i save givim pepa blong divos long woman blong hem, nao i save sanemaot hem i gowe?\" 8 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Moses i mekem olsem from we hed blong yufala i strong tumas, taswe hem i letem long yufala, blong yufala i mekem divos long ol woman blong yufala. Be fastaem i no olsem. 9 Mo mi mi talem long yufala, sipos wan man i mekem divos long woman blong hem, we woman ya i no bin slip wetem narafala man, nao man ya i go mared long narafala woman, man ya i mekem sin.\" 10 Nao ol man blong Jisas oli talem long hem se, \"Sipos fasin blong mared i strong olsem, i moa gud man i no mared.\" 11 Be Jisas i talem long olgeta se, \"I no olgeta man we oli save holem tok ya blong mi. Olgeta ya nomo we God i openem rod long olgeta, oli save holem. 12 I gat ol naranarafala samting we man i no save mared from. Sam man oli no save mared, from we taem oli bon, bodi blong olgeta i olsem. Sam oli no save mared from we ol man oli bin spolem bodi blong olgeta. Mo sam man oli no save mared from we oli livim mared blong mekem ol wok blong God, we hem i King blong olgeta. Be man we i save holem tok ya, hem i mas holem.\" 13 Nao i gat sam man oli tekem ol pikinini blong olgeta i kam long Jisas blong hem i putum han blong hem long olgeta, i prea long olgeta. Be ol man blong hem oli blokem olgeta. 14 Be Jisas i talem se, \"!Yufala i no blokem ol pikinini ya! Yufala i letem olgeta oli kam long mi, from we ol pikinini tu oli gat raet wetem ol man we God i King blong olgeta.\" 15 Nao hem i putum han blong hem long olgeta, i blesem olgeta. Nao biaen, hem i wokbaot i go. 16 Nao i gat wan man i kam long Jisas, i askem long hem se, \"?Tija, mi mi mas mekem wanem gudfala wok blong bambae mi save kasem laef ya we i no save finis?\" 17 Nao Jisas i talem long hem se, \"?Blong wanem yu askem long mi se, 'Wanem gudfala wok?' God nomo i gud. Sipos yu wantem kasem laef ya, yu mas obei long ol loa blong hem.\" 18 Man ya i askem long hem se, \"?Wanem ol loa ya we yu tokbaot?\" Nao Jisas i talem se, \"Bambae yu no mas kilim man i ded. Bambae yu no mas go slip wetem narafala woman. Bambae yu no mas stil. 19 Bambae yu no mas giaman blong mekem poen agens long narafala man. Oltaem bambae yu mas ona long papa mo mama blong yu. Bambae yu mas lavem ol man we oli stap raonabaot long yu, yu mekem i gud long olgeta, olsem we yu stap mekem i gud long yu.\" 20 Nao yang man ya i talem long hem se, \"Olgeta loa ya, mi mi stap obei long olgeta evriwan. ?Wanem samting moa i stap, we mi mi no mekem yet?\" 21 Jisas i talem long hem se, \"Sipos yu wantem kam stret gud olgeta, yu go, yu salemaot olgeta samting blong yu, yu tekem mane blong hem, yu go givim long ol puaman, nao bambae yu yu gat plante samting blong yu long heven. Mo yu kam, yu biaen long mi, yu man blong mi.\" 22 Be taem yang man ya i harem tok ya, hem i gowe long Jisas we i harem nogud tumas, from we hem i gat plante samting. 23 Nao Jisas i talem long ol man blong hem se, \"Tru mi talem long yufala, bambae i strong long rijman blong i go insaed long niufala wol ya we God i king long hem. 24 Bakegen, mi talem long yufala se, i strong blong kamel i gotru long ae blong nidel, be i strong moa blong rijman i kam we God i King blong hem.\" 25 Taem ol man blong Jisas oli harem tok ya, oli sapraes tumas, oli talem se, \"?Be hu nao bambae i save kasem laef?\" 26 Be Jisas i lukluk long olgeta, i talem se, \"Samting ya, i strong tumas blong man i mekem, be God i save mekem olgeta samting.\" 27 Nao Pita i talem se, \"?Be olsem wanem long mifala? Mifala i bin lego evri samting blong mifala, blong kam biaen long yu. ?Bambae mifala i kasem wanem?\" 28 Jisas i talem long olgeta se, \"Tru mi talem long yufala, long niufala wol ya we bambae i kam, mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi King, mi sidaon long bigfala jea blong mi. Nao long taem ya, yufala twelef ya we yufala i stap biaen long mi, bambae yufala tu i king, yufala i save sidaon long ol bigfala jea blong yufala. Nao bambae yufala i hed long ol twelef laen blong Isrel, blong rul long olgeta. 29 Mo man we i lego haos blong hem, no brata no sista blong hem, no papa no mama blong hem, no pikinini blong hem, no graon blong hem from we hem i man blong mi, hem bambae i no save sot long ol samting ya. Bambae hem i save kasem ol samting ya wan handred taem antap bakegen, mo bambae hem i gat laef we i no save finis. 30 Be plante man we oli stap holem nambawan ples, bambae oli mas godaon long las ples. Mo plante we oli stap long las ples, bambae oli mas kam tekem nambawan ples.\"\n1 Nao Jisas i talem se, \"Fasin blong God long ol man we hem i King blong olgeta, i olsem wan masta we i gat plantesen blong hem. Masta ya, hem i go long eli moning blong tekem sam man blong oli kam wok long plantesen blong hem. 2 Hem i promes blong pem olgeta, wan taosen vatu long wan man long wan dei, nao hem i sanem olgeta oli go wok long plantesen blong hem. 3 Nao long naen klok, hem i go long open ples long vilej bakegen, i luk sam narafala man oli stap stanap nomo, oli no mekem wan samting. 4 Nao hem i talem long olgeta se, 'I gud yufala tu i kam wok long plantesen blong mi. Bambae mi pem yufala long praes we i stret.' 5 Nao olgeta oli go. Nao long twelef klok, mo long tri klok long aftenun, masta ya i gobak, i mekem sem fasin ya bakegen. 6 Mo long faef klok long aftenun, hem i gobak long open ples ya bakegen, i luk sam man we oli stap stanap long ples ya yet. Nao hem i talem long olgeta se, '?From wanem yufala i stap westem ful dei long ples ya, yufala i no mekem wan samting?' 7 Olgeta oli talem se, 'Be i no gat man i singaot mifala blong go wok blong hem.' Nao hem i talem long olgeta se, 'Ale, yufala tu i kam wok long plantesen blong mi.' 8 \"Nao long sapa, masta ya i talem long bos blong hem se, 'Ale, yu singaot olgeta man ya blong wok oli kam, yu pem olgeta. Yu stat long olgeta ya we oli jes kam, gogo yu finis long olgeta ya we oli kam fastaem.' 9 Nao taem ol man ya we oli jes stat wok long faef klok nomo oli kam, bos ya i pem olgeta, wan taosen vatu long wan man. 10 Mo taem olgeta we oli kam wok long eli moning oli kam, oli ting se bambae olgeta oli kasem antap moa, be bos ya i pem olgeta tu, wan taosen vatu long wan man. 11 Nao taem oli tekem pei blong olgeta, oli stap tok agens long masta ya, 12 oli talem se, 'Olgeta ya we oli jes kam, oli wok wan aoa nomo, be mifala i wok ful dei long big san ya. ?Olsem wanem yu givim sem pei long olgeta, we yu givim long mifala?' 13 Be masta ya i talem long wan long olgeta se, 'Maefren. Mi mi no ravem yu. Yu yu agri long mi finis, blong yu wok wan ful dei blong wan taosen vatu. 14 Ale, yu tekem pei blong yu, yu gohom. Sem pei ya we mi givim long yu, mi mi glad nomo blong givim long ol man ya we oli jes kam. 15 ?Yu ting se mi no gat raet blong mekem olsem we mi mi wantem, long mane blong mi? ?From wanem yu yu jalus long ol man ya we mi mi kaen long olgeta? \"' 16 Mo Jisas i talem se, \"Long fasin ya nao, olgeta we oli stap long las ples, bambae oli mas kam tekem nambawan ples. Mo olgeta we oli stap holem nambawan ples, bambae oli mas godaon long las ples.\" 17 Nao taem Jisas i stap go antap long Jerusalem, hem i tekem ol twelef man blong hem oli go long wan ples we i no gat man. Mo taem olgeta oli stap wokbaot i go, hem i talem long olgeta se, 18 \"Yufala i lesin. Naoia yumi stap go antap long Jerusalem, mo long ples ya, sam man bambae oli putum mi, mi Pikinini blong Man, mi go long han blong ol jif pris mo ol tija blong Loa. Olgeta ya bambae oli jajem mi se bambae mi mas ded. 19 Mo bambae oli putum mi long han blong ol man we oli no laen blong Isrel, blong oli mekem plei long mi, mo oli wipim mi, mo oli nilim mi long kros blong mi ded. Mo long namba tri dei, bambae God i mekem mi mi laef bakegen.\" 20 Nao woman blong Sebedi i tekem tufala pikinini ya blong tufala i kam long Jisas, nao i nildaon long fes blong hem i talem se, \"Mi mi wantem wan samting long yu.\" 21 Nao Jisas i askem long hem se, \"?Yu yu wantem wanem?\" Mo hem i talem se, \"Plis, mi wantem blong yu promes long mi, se taem we bambae yu yu King, tufala pikinini ya blong mi, wan i save sidaon long raet saed blong yu, mo wan long lef saed blong yu.\" 22 Be Jisas i talem long tufala se, \"Yutufala i no save samting ya we yutufala i askem. ?Yutufala i naf blong harem nogud long bodi blong yutufala olsem we mi bambae mi harem nogud?\" Mo tufala i talem long hem se, \"Yes, mitufala i naf.\" 23 Jisas i talem long tufala se, \"Yes, i tru we bambae yutufala i save harem nogud olsem we mi bambae mi harem nogud. Be man we bambae i sidaon long raet saed blong mi mo man we bambae i sidaon long lef saed blong mi, mi mi no gat raet blong jusumaot tufala. Ples ya, Papa blong mi i makemaot tu man blong hem longtaem finis.\" 24 Taem ol ten narafala man blong hem oli harem tok ya, oli kros long tufala brata ya. 25 Be Jisas i singaot olgeta oli kam long hem, nao i talem se, \"Yufala i save finis we ol haeman blong ol hiten man oli stap mekem i strong tumas long ol man blong olgeta, mo ol bos blong olgeta oli stap mekem olgeta oli stap aninit long paoa blong olgeta. 26 Be i no stret blong yufala i mekem olsem. Sipos wan long yufala i wantem kam haeman blong yufala, hem i mas kam olsem man blong wok blong yufala. 27 Mo sipos wan long yufala i wantem kam bos blong yufala, hem i mas kam olsem slef nomo blong yufala. 28 Bambae yufala i mas mekem olsem we mi mi mekem. Mi mi Pikinini blong Man, be mi mi no kam blong bambae ol man oli mekem wok blong mi. Mi mi kam blong mekem wok blong olgeta, mo blong givim laef blong mi blong pem rod blong plante man oli go fri.\" 29 Nao taem Jisas wetem ol man blong hem oli aot long Jeriko, i gat plante man oli stap folem hem. 30 Long ples ya i gat tu blaenman, we tufala i stap sidaon long saed blong rod. Mo taem tufala i harem nius we Jisas i stap wokbaot long rod, tufala i stap singaot bigwan se, \"!Masta! !Laen blong King Deved! !Plis yu sore long mitufala!\" 31 Nao ol man ya oli kros long tufala, oli talem se, \"!Yutufala i stap kwaet!\" Be tufala i gohed, tufala i singaot bigwan moa se, \"!Masta! !Laen blong King Deved! !Plis yu sore long mitufala!\" 32 Nao Jisas i stanap, i singaot tufala i kam long hem, nao i askem se, \"?Yutufala i wantem blong mi mekem wanem long yutufala?\" 33 Nao tufala i talem long hem se, \"Masta, plis yu mekem ae blong mitufala i open.\" 34 Nao Jisas i sore long tufala, i putum han blong hem long ae blong tufala, nao wantaem nomo, ae blong tufala i open, mo tufala i lukluk. Nao tufala i biaen long Jisas.\n1 Taem olgeta oli stap go klosap long Jerusalem, oli gotru long wan hil we nem blong hem \"Hil blong Tri ya Olif\". Long ples ya oli luk vilej ya Betfas, we i stap klosap nomo long olgeta. Nao Jisas i talem long tu man blong hem se, 2 \"Yutufala i go long vilej ya we yumi stap lukluk i go long hem. Nao taem yutufala i go insaed, wantaem nomo bambae yutufala i save luk wan dongki we olgeta oli fasem finis, wetem pikinini blong hem. Bambae yutufala i tekemaot rop blong tufala, yutufala i tekem tufala i kam. 3 Mo sipos wan man i tok long yutufala from, yutufala i talem long hem se, 'Masta blong yumi i wantem yusum tufala fastaem,' nao wantaem nomo bambae hem i letem tufala i kam.\" 4 Samting ya i kamaot olsem blong mekem tok ya i kamtru we profet i bin talemaot bifo, we i talem se, 5 \"Yufala i talem long olgeta long Saeon se, '!Yufala i luk! King blong yufala i stap kam long yufala. Tingting blong hem i stap daon, mo hem i stap raed long wan dongki. Hem i stap raed long wan dongki we i yangfala nomo.' \" 6 Nao tufala man ya blong Jisas i go, mo tufala i mekem olsem we Jisas i talem. 7 Tufala i tekem dongki ya wetem pikinini blong hem i kam, nao tufala i putum kot blong tufala long baksaed blong tufala dongki ya, nao Jisas i sidaon antap. 8 Nao plante man oli putum kot blong olgeta long rod, mo sam man oli go katem ol lif blong tri, oli kam putum long rod blong oli ona long Jisas. 9 Nao ol man ya we oli stap wokbaot fastaem long Jisas, mo olgeta we oli stap wokbaot biaen long hem, oli stap singsingaot se, \"!Hosana long Laen ya blong King Deved! Hae God, yu blesem man ya we i kam long nem blong yu. Olgeta long heven oli presem nem blong yu.\" 10 Nao taem Jisas i go insaed long Jerusalem, ol man long taon ya oli stap mekem plante toktok, oli stap asaskem se, \"?Hu man ya?\" 11 Mo olgeta ya we oli biaen long hem oli stap talem se, \"Hemia profet ya we i kamaot long Nasaret, long distrik ya Galili, nem blong hem Jisas.\" 12 Nao Jisas i go long haos blong God, mo hem i ronemaot ol man we oli stap mekem maket long yad blong haos ya. Hem i kafsaedem ol tebol blong ol man we oli stap jenisim mane, mo ol jea blong olgeta we oli stap salem nawimba. 13 Nao hem i talem long olgeta se, \"Oli raetem long Baebol we God i talem se, 'Haos blong mi, bambae ol man oli putum nem blong hem se \"Haos blong Prea\".' Be yufala, yufala i stap mekem i kam ples blong haed blong ol man blong stil.\" 14 Nao ol blaenman mo ol man we leg blong olgeta i nogud oli kam long Jisas long haos ya blong God, nao hem i mekem olgeta oli gud bakegen. 15 Be ol jif pris mo ol tija blong Loa oli luk ol gudgudfala wok ya we hem i mekem. Mo oli harem ol pikinini we oli stap singsingaot se, \"Hosana long Laen ya blong King Deved.\" Nao olgeta oli kros tumas, 16 oli talem long Jisas se, \"!Ei! ?Yu harem tok ya we oli stap talem?\" Nao Jisas i talem se, \"Yes, mi mi harem. ?Be ating yufala i no ridim wan tok long Baebol? Long ples ya wan man i presem God, i talem se, 'Ol pikinini mo ol smosmol pikinini, be yu yu mekem we olgeta oli save presemgud yu.' \" 17 Nao Jisas i gowe long olgeta, i goaot long taon ya, i go long Betani. Nao long naet, hem i slip long ples ya. 18 Long moning, taem Jisas i gobak long taon, hem i hanggri. 19 Nao hem i luk wan figtri i stap long saed blong rod. Be taem hem i go klosap long tri ya, hem i no faenem sam frut blong hem nating blong hem i kakae, ol lif blong hem nomo i stap. Nao hem i talem long tri ya se, \"Bambae yu yu no save karem frut bakegen samtaem.\" Nao figtri ya i drae wantaem. 20 Taem ol man blong hem oli luk, oli sapraes tumas, nao oli askem se, \"?Man, figtri ya i drae kwiktaem olsem from wanem?\" 21 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Tru, mi talem long yufala. Sipos yufala i bilif strong, we yufala i no gat tu tingting, bambae yufala i save mekem sem samting ya we mi mi mekem long figtri ya. Be i no hemia nomo. Bambae yufala i save talem long bigfala hil ya se, 'Yu kamaot, yu go draon long solwota,' nao bambae i olsem we yufala i talem. 22 Mo sipos yufala i bilif tru long God, wanem samting we yufala i askem long hem long prea, be bambae yufala i save kasem.\" 23 Nao taem Jisas i go insaed long yad blong haos blong God bakegen, hem i stap tijim ol man. Nao ol jif pris wetem ol elda blong ol laen blong Isrel oli kam askem long hem se, \"?Olsem wanem yu stap mekem ol samting ya? ?Hu i givim raet long yu blong mekem olsem?\" 24 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Oraet, mi tu mi wantem askem wan kwestin long yufala. Sipos yufala i ansa long kwestin ya blong mi, bambae mi mi save talemaot long yufala olsem wanem mi mi gat raet blong mekem ol samting ya. 25 ?Baptaes ya we Jon i mekem long ol man, God i talem long hem blong hem i mekem olsem, no man nomo i talem?\" Nao olgeta oli stap taltalem long olgeta se, \"?Bambae yumi talem olsem wanem? Sipos yumi talem se, 'God i givim raet long hem blong i mekem olsem,' bambae hem i talem long yumi se, '?Ale, be from wanem yufala i no bilif long Jon?' 26 Be yumi no save talem se, 'Ol man nomo oli givim raet long hem blong i mekem,' from we yumi fraet long ol man. Olgeta oli bilif se Jon i wan profet.\" 27 Nao oli talem long hem se, \"Mifala i no save.\" Nao Jisas i talem se, \"Ale, be mi tu mi no save talem long yufala, se hu i givim raet long mi blong mekem ol samting ya.\" 28 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala i traem tingbaot. I gat wan man i gat tu pikinini boe blong hem. Wan dei hem i talem long fasbon blong hem se, 'Ei, tede bambae yu go wok long garen blong yumi.' 29 Be boe ya i talem se, 'No, mi no wantaem.' Be biaen, hem i tanem tingting blong hem, nao i go wok long garen. 30 Mo man ya i talem sem tok ya long sekenbon blong hem, mo hem i talem se, 'Oraet, papa, bambae mi go,' be biaen, hem i no go. 31 ?Weswan long tufala ya i mekem olsem we papa blong tufala i wantem?\" Nao olgeta oli talem se, \"Fasbon.\" Mo Jisas i talem long olgeta se, \"Tru mi talem long yufala, ol man blong tekem mane blong takis, mo ol woman blong rod, oli moa kwik blong kam we God i King blong olgeta, winim yufala. 32 Mi mi talem tok ya, from we taem Jon Baptaes i kam long yufala, hem i soemaot stret rod long yufala, blong yufala i folem, be yufala i no save bilif long hem. Be ol man ya blong tekem mane blong takis, mo ol woman blong rod oli bilif long hem. Mo taem yufala i luk ol samting ya, be biaen, yufala i no bilif long hem, mo yufala i no tanem tingting blong yufala nating from ol sin blong yufala.\" 33 Nao Jisas i gohed, i talem se, \"Yufala i lesin long wan narafala parabol bakegen. I gat wan masta we i wokem wan plantesen blong rop ya grep, mo hem i putum fenis i goraon long hem, mo i digim wan hol blong mekem ples blong purumbut long frut blong grep ya, blong mekem waen. Mo hem i wokem wan wajhaos long ples ya, blong man i stap long hem blong gad long plantesen ya. Nao hem i putum plantesen ya long han blong sam man blong oli lisim, mo long taem we ol grep ya oli raep, bambae oli mas givim haf blong ol frut ya long hem, olsem lis blong olgeta. Nao hem i aot long ples ya, i go wokbaot long narafala kantri. 34 Mo long taem we ol frut ya i raep, masta ya i sanem sam man blong hem, oli kam luk ol man ya we oli stap lukaot long plantesen ya, blong tekem ol frut we i blong hem. 35 Be olgeta ya oli holem ol man blong hem, oli spolemgud olgeta. Wan oli wipim hem, mo narawan oli kilim hem i ded, mo narawan bakegen oli stonem hem i ded. 36 Nao masta ya i sanem sam narafala man blong hem bakegen we oli plante lelebet, be olgeta ya oli mekem sem fasin ya nomo long olgeta. 37 Biaen, hem i sanem pikinini blong hem i go luk olgeta. Long tingting blong hem, hem i talem se, 'Olgeta ya oli save ona long pikinini blong mi.' 38 Be taem olgeta oli luk pikinini ya, oli stap taltalem long olgeta se, 'Hemia pikinini blong masta ya. Hem nao bambae i tekem plantesen ya. Yumi go kilim hem i ded, nao bambae plantesen ya i blong yumi.' 39 Ale, oli go holem hem, oli pulum hem i go afsaed long plantesen ya, nao oli kilim hem i ded.\" 40 Nao Jisas i askem long ol man se, \"?Taem masta blong plantesen ya i kam, bambae hem i mekem olsem wanem long olgeta ya?\" 41 Nao ol man ya oli talem se, \"Bambae hem i kilim ol rabis man ya oli ded long wan fasin we i nogud olgeta. Biaen, bambae hem i putum plantesen ya blong hem long han blong sam narafala man, we long stret taem blong hem, bambae oli save givim haf blong ol frut ya long hem we i blong hem.\" 42 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"I gat wan tok long Baebol we i talem se, 'Pos ya we ol man blong wokem haos oli sakem finis, naoia hem i kam nambawan pos blong haos. Samting ya, Hae God i mekem, mo yumi luk we i gud tumas.' ?Ating yufala i no ridim tok ya yet?\" 43 Mo Jisas i talem se, \"From samting ya, bambae God i putumaot yufala, bambae hem i no moa King blong yufala. Nao bambae hem i openem rod long ol narafala man we oli save mekem i stret long hem, blong oli kam we hem bambae i King blong olgeta. 44 Sipos wan man i foldaon i kasem pos ya, ol bun blong hem bambae oli brobrok. Mo sipos pos ya i foldaon, i kasem wan man, bambae i flatem man ya, we i spolemgud hem.\" 45 Taem ol jif pris mo ol Farisi oli harem ol parabol ya blong Jisas, oli save we hem i stap tokbaot olgeta. 46 Be taem oli wantem holem hem, oli fraet long ol man, from we ol man oli bilif finis, se hem i wan profet.\n1 Nao bakegen, Jisas i talem wan parabol long olgeta. 2 Hem i talem se, \"Fasin blong God blong singaot ol man oli kam man blong hem, blong hem i King blong olgeta, i olsem wan king we hem i mekem wan bigfala kakae blong mared blong pikinini blong hem. 3 Hem i sanem ol man blong hem oli go long ol man we hem i singaot olgeta finis, blong oli kam long kakae ya. Nao oli go talem long olgeta blong oli kam, be oli no wantem kam. 4 Nao king ya i talem long sam narafala man blong hem blong oli gobak bakegen, oli talem tok ya blong hem long olgeta se, 'King i talem se kakae ya i rere finis. Ol buluk blong hem, wetem ol yangfala buluk we hem i fidim olgeta oli fatfat gud, hem i kilim olgeta evriwan, mo olgeta samting i rere finis. Yufala i kam joen long kakae ya blong mared.' 5 Be olgeta ya oli no ting hevi nating long tok ya blong king, oli gohed nomo long bisnes blong olgeta. Wan i go long garen blong hem, mo narawan i stap lukaot long stoa blong hem. 6 Mo sam narawan oli holem ol man ya blong king, oli mekem i nogud tumas long olgeta, nao oli kilim olgeta oli ded. 7 Nao king ya i kros tumas, i sanem ol soldia blong hem oli go, nao oli kilim ol man ya blong kilim man oli ded, mo oli bonem taon blong olgeta. 8 \"Nao king ya i talem long ol man blong hem se, 'Kakae ya i rere finis, be olgeta ya we mi singaot olgeta fastaem blong oli kam long kakae ya, oli no stret blong oli kam, yumi livim olgeta. 9 Naoia yufala i mas pas long ol big rod blong taon ya, yufala i mas singaot olgeta man we yufala i save faenem, blong oli kam long kakae ya.' 10 Nao ol man blong hem oli go long ol rod ya, oli singaot olgeta man we oli save faenem olgeta, ol gudfala man wetem ol man nogud, mo oli tekem olgeta i kam long kakae ya. Nao haos blong kakae ya i fulap gud long man. 11 \"Be taem king ya i kam insaed blong luk ol man ya we oli kam, hem i luk wan man we i no putum klos blong kakae blong mared. 12 Nao king i askem long hem se, 'Maefren. ?Yu yu kam insaed olsem wanem we yu no putum klos blong lafet blong mared?' Be man ya i no moa tok. 13 Nao king i talem long ol man blong hem se, 'Yufala i fasem han mo leg blong hem, yufala i sakem hem i go afsaed, long ples ya we i tudak, we ol man oli stap krae, mo oli stap harem nogud tumas, oli stap kakae tut blong olgeta from.' \" 14 Mo Jisas i talem se, \"God i save singaot plante man oli kam, be smol nomo hem i jusumaot.\" 15 Nao ol Farisi oli go mekem toktok blong traem faenem rod blong mekem Jisas i foldaon long ol tok blong hem. 16 Nao oli sanem sam man blong olgeta wetem sam man we oli sapota blong ol laen blong King Herod oli kam long Jisas, oli talem se, \"Tija. Mifala i save we yu yu wan stret man. Yu yu tok tru nomo, mo yu stap tijim ol man long fasin we God i wantem. Yu no save fraet long ol man, from we yu no tingbaot we man i haeman, no i no haeman. 17 Ale, yu talem long mifala. ?Yu yu ting olsem wanem? ?I stret long Loa blong yumi blong yumi pem takis long Sisa we i man Rom, mo i king long olgeta kantri, no i no stret olsem?\" 18 Be Jisas i save we olgeta oli wantem spolem hem, nao hem i talem se, \"Yufala i man blong giaman. ?Weswe yufala i stap traem mi? 19 Yufala i tekem wan mane blong pem takis ya i kam, yufala i soem long mi.\" Nao oli tekem wan mane i kam, 20 mo hem i askem long olgeta se, \"?Fes ya i fes blong hu? ?Mo nem ya i nem blong hu?\" Olgeta oli talem se, \"Fes blong Sisa ya, mo nem blong hem tu.\" 21 Nao hem i talem long olgeta se, \"Oraet, samting we i blong Sisa, yufala i givimbak long Sisa. Mo samting we i blong God, yufala i givimbak long God.\" 22 Taem olgeta oli harem tok ya oli sapraes tumas. Nao oli livim hem, oli gowe. 23 Nao long sem dei ya, i gat sam Sadusi oli kam luk Jisas. Ol Sadusi oli stap talem se man we i ded i no save laef bakegen. Nao olgeta oli askem wan kwestin long hem se, 24 \"Tija. Moses i talem se sipos wan man i ded, mo i no gat pikinini blong hem, brata blong hem bambae i mas mared long wido ya blong hem, blong bambae tufala i gat pikinini, blong holem nem blong man ya we i ded. 25 Nao long ples blong mifala i gat seven brata long wan famle. Fasbon i mared, mo biaen hem i ded we i no gat pikinini blong hem. 26 Nao seken brata i tekem wido ya, mo hem tu i ded we i no gat pikinini blong hem. Mo sem samting i kasem namba tri brata, gogo kasem namba seven brata, we olgeta evriwan oli ded we oli no gat pikinini. 27 Mo biaen, woman ya tu i ded. 28 ?Nao from we ol brata ya evriwan oli bin mared long hem, long Lasdei, taem ol man oli laef bakegen, woman ya bambae i woman blong hu?\" 29 Nao Jisas i talem se, \"Olgeta. Yufala i rong olgeta, from we yufala i no save tok blong Baebol, mo yufala i no save paoa blong God tu. 30 Taem we ol dedman oli laef bakegen, bambae oli no moa save mared. Bambae oli olsem ol enjel long heven nomo. 31 Mo long fasin ya we man i laef bakegen, long Baebol God i talem long yufala se, 32 'Mi mi God blong Ebraham, mo mi God blong Aesak, mo mi God blong Jekob.' ?Ating yufala i no ridim tok ya samtaem? God ya i God blong man we i laef, hem i no God blong man we i ded.\" 33 Nao taem ol man oli harem tok ya, oli sapraes tumas long ol tok ya we Jisas i stap tijim olgeta long hem. 34 Taem ol Farisi oli harem we Jisas i daonem ol Sadusi, olgeta tu oli joen wanples, mo oli kam luk Jisas. 35 Nao wan long olgeta we hem i waes long Loa, hem i askem wan kwestin long Jisas blong traem mekem hem i foldaon. 36 Hem i talem se, \"Tija. ?Wanem loa blong God we i hae moa long ol narafala loa, i winim olgeta evriwan?\" 37 Nao Jisas i talem long hem se, \"'Yu mas lavem Hae God ya we i God blong yu long olgeta hat blong yu, mo long olgeta laef blong yu, mo long olgeta tingting blong yu.' 38 Hemia nao loa ya we i hae moa long ol narafala loa, mo i nambawan blong folem. 39 Mo narawan, we klosap i sem mak long hem, i talem se, 'Yu mas lavem ol man we oli stap raonabaot long yu, yu mas mekem i gud long olgeta, olsem we yu stap mekem i gud long yu.' 40 Tufala loa ya i stamba blong Loa we God i givim long Moses, wetem ol tok blong ol profet tu.\" 41 Nao long taem ya we ol Farisi oli stap wanples, Jisas i askem wan kwestin long olgeta. 42 Hem i talem se, \"?Wanem tingting blong yufala long Mesaea ya? ?Bambae hem i kamaot long laen blong hu?\" Olgeta oli talem long hem se, \"Bambae hem i kamaot long laen blong King Deved.\" 43 Nao hem i askem long olgeta se, \"?Be olsem wanem we Tabu Spirit i givim waes long King Deved blong i singaot Mesaea ya, se Masta blong hem? King Deved i talem se, 44 'Hae God i talem long Masta blong mi se, \"Yu sidaon long raet saed blong mi yu wet. Bambae mi mekem ol enemi blong yu oli stap aninit long paoa blong yu, oli slef blong yu.' \" 45 ?Sipos King Deved i talemaot we Mesaea i Masta blong hem, olsem wanem we Mesaea ya i save kamaot long laen blong hem?\" 46 Nao i no gat man i save talem wan tok blong ansa long Jisas. Mo i stat long dei ya, i no moa gat man bakegen, i save askem kwestin long hem tu.\n1 Nao Jisas i toktok long olgeta man, wetem ol man blong hem, i talem se, 2 \"Ol tija blong Loa mo ol Farisi oli gat raet blong talemaot mining blong Loa we God i givim long Moses. 3 Nao from samting ya, yufala i mas harem ol tok blong olgeta, mo yufala i mas mekem olgeta samting we oli talem. Be i nogud yufala i folem fasin blong olgeta, from we olgeta oli talem ol samting, be oli no mekem olsem we oli talem. 4 Oli stap putum ol hevi samting long solda blong ol man, we i had blong ol man oli karem, be olgeta oli no save mekem wan samting nating blong givhan long ol man, blong oli karem ol hevi samting ya. 5 Oli stap mekem ol wok blong olgeta, be oli mekem nomo blong ol man oli luk olgeta. Yufala i luk ol smol paos ya we i gat tok blong God i stap insaed long hem, we ol man oli stap fasem long fored blong olgeta mo long han blong olgeta. Ol tija blong Loa wetem ol Farisi oli mekem ol paos ya blong olgeta oli bigbigwan, mo oli mekem ol tasel we oli hanghang long kona blong klos blong olgeta oli longfala moa winim blong ol narafala man. 6 Long taem blong lafet, olgeta oli laekem tumas blong go sidaon long ples blong ol haeman. Mo insaed long ol haos blong prea, oli wantem go sidaon long ol nambawan ples. 7 Mo long maket, oli wantem tumas blong ol man oli leftemap han long olgeta, mo blong oli singaot olgeta se 'Tija'. 8 \"Be yufala, bambae yufala i no letem ol man oli singaot yufala se 'Tija', from we yufala i gat wan tija nomo, mo yufala evriwan i brata. 9 Mo bambae yufala i no singaot wan man long wol ya se 'Papa', from we yufala i gat wan Papa nomo blong yufala, we hem i stap long heven. 10 Mo bambae yufala i no letem ol man oli singaot yufala se 'Masta', from we yufala i gat wan Masta nomo blong yufala, we hemia mi ya, mi Mesaea. 11 Man we i haeman blong yufala hem i mas kam man blong wok blong yufala. 12 Man we hem nomo i leftemap hem blong i kam haeman, bambae God i mekem hem i godaon. Be man we hem nomo i mekem hem i stap daon, bambae God i leftemap hem.\" 13 Mo Jisas i talem se, \"Ol tija blong Loa mo ol Farisi. Sore tumas long yufala. Yufala i gat tu fes. Yufala i stap mekem olsem we yufala i lokem doa long fes blong ol man we oli wantem kam we God i King blong olgeta. Yufala i no wantem kam we God i King blong yufala, mo yufala i stap blokem ol narafala man tu, we oli traehad blong kam. 15 \"Ol tija blong Loa mo ol Farisi. Sore tumas long yufala. Yufala i gat tu fes. Yufala i glad blong wokbaot long sip, mo blong go olbaot long ol narafala kantri blong pulum man i folem bilif blong yufala. Be taem yufala i winim wan man olsem, yufala i mekem hem i kam man nogud olsem yufala we i blong go long hel nomo, be hem i kam mowas olgeta, i winim yufala. 16 \"Yufala ya, yufala i man blong lidim man, be yufala i blaen. Sore tumas long yufala. Yufala i talem se, 'Sipos man i talem haos blong God, blong mekem tok blong hem i strong, tok ya i nating nomo. Be sipos hem i talem ol gol blong haos blong God, tok ya, yes, i strong, man i no save brekem.' 17 Man, yufala i blaen, mo hed blong yufala i krangke. ?Wanem i tabu moa, gol ya, no haos ya blong God we i mekem gol i tabu? 18 Mo yufala i talem se, 'Sipos man i talem Olta long haos blong God blong mekem tok blong hem i strong, tok ya i nating nomo. Be sipos hem i talem presen ya we i stap long Olta long haos blong God, tok ya, yes, i strong, man i no save brekem.' 19 Yufala i blaenman tru. ?Wanem i tabu moa, presen ya we i stap long Olta, no Olta ya we i mekem presen i tabu? 20 From samting ya, man we i poen long Olta blong mekem tok blong hem i strong, hem i poen long Olta ya wetem olgeta presen we i stap long hem. 21 Mo man we i poen long haos blong God blong mekem tok blong hem i strong, hem i poen long haos ya wetem God we i stap long hem. 22 Mo man we i poen long heven, hem i poen long bigfala jea blong God wetem God we hem i King, we i stap sidaon long jea ya. 23 \"Ol tija blong Loa mo ol Farisi. Sore tumas long yufala. Yufala i gat tu fes. Yufala i stap mekem taet blong yufala long ol smosmol lif ya, min mo dil mo kamin, we man i stap putum long kakae. Hemia i stret, i folem Loa, be yufala i tanem baksaed long ol nambawan tok blong Loa we i talem se man i mas mekem i stret, mo i mas gat sore long man, mo i mas holem promes blong hem. Hemia nao ol nambawan tok we yufala i mas folem. Be yufala i no mas lego ol taet ya blong yufala tu. 24 Yufala i man blong lidim man, be yufala i blaen. Taem yufala i dring wota, yufala i save tekemaot anis ya we i stap long hem, be yufala i stap solemdaon buluk ya we i stap long hem, we yufala i no luk. 25 \"Ol tija blong Loa mo ol Farisi. Sore tumas long yufala. Yufala i gat tu fes. Fasin blong yufala i olsem we yufala i stap wasem afsaed blong plet mo panikin blong yufala nomo, be insaed i doti. Yufala i fulap long ol fasin ya we yufala i man blong stil, mo yufala i stap tingbaot yufala nomo. 26 Ol Farisi. Yufala i blaenman tru. Fastaem yufala i mas mekem ol panikin mo ol plet blong yufala i klin insaed, nao afsaed tu bambae i save klin. 27 \"Ol tija blong Loa mo ol Farisi. Sore tumas long yufala. Yufala i gat tu fes. Yufala i olsem gref blong dedman we man i pentem i waet gud. Afsaed, i waet gud, i naes, be insaed i fulap long bun blong dedman, wetem bodi blong hem we i roten i stap. 28 Long sem fasin, taem man i luk yufala, hem i ting se yufala i stret man, be long insaed, yufala i fulap long giaman mo ol fasin we i no stret. 29 \"Ol tija blong Loa mo ol Farisi. Sore tumas long yufala. Yufala i gat tu fes. Yufala i stap lukaot gud long ol gref blong ol profet, mo yufala i stap flasem ol ston blong makem laef blong ol stret man blong bifo. 30 Mo yufala i stap talem se, 'Sipos yumi stap long taem blong ol olfala ya blong yumi bifo, bambae yumi no save mekem olsem we olgeta oli mekem, we oli stap kilim ol profet.' 31 Long tok ya, yufala i soemaot we yufala i stret laen blong ol olfala ya blong yufala bifo, we olgeta oli kilim ol profet ya. 32 Oraet, i gud yufala i gohed, yufala i finisim wok ya we ol olfala ya blong yufala oli bin statem.\" 33 Mo Jisas i gohed i talem se, \"!Yufala i olsem snek! !Yufala i olsem pikinini blong snek stret! !Yufala i man blong ronwe nomo! ?Weswe yufala i ting se yufala i save ronwe long panis blong yufala, blong yufala i no go long hel? 34 Nao from we yufala i stap mekem olsem, mi bambae mi sanem ol profet mo ol waes man mo ol tija blong Loa oli kam long yufala. Sam long olgeta, bambae yufala i kilim olgeta oli ded. Sam, bambae yufala i nilim olgeta long kros blong oli ded. Mo sam, bambae yufala i wipim olgeta insaed long ol haos blong prea blong yufala, mo bambae yufala i ronem olgeta, we oltaem bambae oli stap ronwe long wan vilej oli go long narafala vilej. 35 Nao from samting ya, bambae yufala i kasem panis from ded blong olgeta stret man blong wol ya we ol olfala blong yufala bifo oli kilim olgeta oli ded. Hemia i stat long Ebel, kamkam kasem Sekaraea, pikinini blong Berekia, we ol olfala blong yufala oli kilim hem i ded, long haos blong God, long medel blong Rum we i Tabu mo Olta blong Bonem Sakrefaes. 36 Tru mi talem long yufala, panis from ded blong olgeta ya, bambae i kasem yufala ya we i stap laef tede.\" 37 Mo Jisas i talem se, \"!Oo, ol man Jerusalem, ol man Jerusalem! !Sore tumas long yufala! Yufala i stap kilim ol profet oli ded, mo yufala i stap stonem ol man blong karem tok blong God oli ded. Plante taem, mi mi wantem putum han blong mi i goraon long yufala, olsem we faol i pulum ol pikinini blong hem oli kam haed aninit long wing blong hem, be yufala i no glad. 38 Yufala i luk. God i lego yufala finis, ples blong yufala i emti i stap. 39 Mo mi mi talem long yufala, se bambae yufala i no save luk mi bakegen, gogo yufala i save talem se, 'Hae God, yu blesem man ya we i kam long nem blong yu.' \"\n1 Nao taem Jisas i goaot long haos blong God, i stap wokbaot i go, ol man blong hem oli kam, oli talem long hem blong i luk ol haos ya long yad blong haos blong God. 2 Be Jisas i talem long olgeta se, \"?Yufala i luk ol haos ya? Tru mi talem long yufala. Ol haos ya bambae ol man oli brebrekemdaon ol ston blong olgeta evriwan. Bambae i no gat wan ston i save stap long ples blong hem.\" 3 Nao taem Jisas i stap sidaon hem wan long hil ya we nem blong hem \"Hil blong Tri ya Olif\", ol man blong hem oli kam askem long hem se, \"Plis yu talemaot long mifala. ?Bambae ol samting ya oli kamtru wetaem? ?Mo wanem saen we bambae i soemaot we yu bambae yu kambak bakegen, mo wol ya i finis?\" 4 Nao hem i talem long olgeta se, \"Yufala i mas lukaot gud blong bambae i no gat man i giaman long yufala, 5 from we bambae i gat plante man we oli save tekem nem blong mi, nao bambae oli kam talem se, 'Mi mi Mesaea ya.' Mo bambae oli save giaman long plante man olsem. 6 Mo bambae yufala i save harem nius we ol man oli stap mekem faet, mo yufala i save harem ol tok olbaot, se bambae ol man oli mekem faet, be yufala i mas lukaot gud blong yufala i no fraet. Ol samting ya bambae oli mas kamtru fastaem, be hemia i no Lasdei yet ya. 7 Ol man bambae oli mekem faet long ol narafala man. Mo ol kantri bambae oli mekem faet long ol narafala kantri. Ol man bambae oli gat hadtaem blong kasem kakae. Mo olbaot long wol, bambae graon i seksek. 8 Be ol samting ya, i olsem we woman i stat harem we bak blong hem i soa blong i bonem pikinini. 9 \"Long taem ya, bambae sam man oli holem yufala, oli mekem i nogud long yufala, gogo oli kilim yufala i ded. Bambae olgeta man oli no laekem yufala nating, oli agens long yufala, from we yufala i holem nem blong mi. 10 Mo long taem ya, bilif blong plante man bambae i foldaon. Bambae ol man oli giaman, oli stap letem ol fren blong olgeta oli go long han blong ol enemi blong olgeta. Mo bambae oli no save laeklaekem olgeta, oli stap agensem olgeta. 11 Bambae plante giaman profet oli girap, mo bambae oli pulum plante man oli go krangke. 12 Bambae ol fasin nogud oli kam bigwan moa, nao bighaf blong ol man bambae oli no moa lavem God. 13 Be man we i stanap strong gogo olgeta samting ya i finis, bambae God i sevem hem. 14 Nao bambae ol man oli stap talemaot gud nius ya, se God i King blong olgeta man. Bambae oli talemaot long olgeta ples long wol, blong oli witnes blong hem long fes blong olgeta man. Nao biaen, bambae Lasdei i save kam.\" 15 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Bambae yufala i save luk rabis god blong ol hiten man we hem i nogud we i nogud, we Profet Daniel i bin tokbaot bifo. Olgeta bambae oli go stanemap rabis god ya insaed long haos blong God, long Rum ya we i Tabu. Man we i ridim tok ya i mas save. 16 Taem yufala i luk samting ya, yufala we i stap long Judia, yufala i mas ronwe i go haed long ol hil. 17 Sipos man i stap spel afsaed long haos blong hem, hem i no save go insaed bakegen blong tekem sam samting blong hem. 18 Sipos man i stap long garen blong hem, bambae hem i no save gobak long haos blong tekem klos blong hem. 19 Mo sore tumas long ol woman we oli gat bel, mo olgeta we oli stap givim titi long pikinini long taem ya, from we bambae oli harem nogud tumas. 20 Yufala i mas prea, blong bambae yufala i no ronwe long trabol ya long taem blong ren, no long Sabat dei, 21 from we long taem ya, bambae i gat bigfala trabol tumas, we neva man i luk olsem bifo, i stat long taem we God i mekem wol ya, i kam kasem tede. Mo bambae i no moa gat bigfala trabol olsem bakegen samtaem. 22 Be Hae God i katem taem blong trabol ya finis. Sipos no, bambae i no gat wan man i save stap laef. Be hem i katem taem ya blong bambae i sevem ol man we hem i jusumaot olgeta finis, se oli man blong hem. 23 \"Oraet, sipos wan man i talem long yufala se, '!Yufala i luk!' !Hemia Mesaea ya!' no sipos i talem se, '!Hemia Mesaea ya longwe!' Be bambae yufala i no bilif long ol tok ya, 24 from we bambae plante giaman Mesaea mo plante giaman profet oli girap, oli mekem ol bigbigfala samting blong soemaot paoa blong olgeta, mo bambae oli mekem ol samting blong sapraes tu. Bambae oli mekem olsem blong giaman long olgeta man. Mo sipos oli save mekem, bambae oli giaman long ol man ya tu we God i jusumaot olgeta finis se oli man blong hem. 25 Be yufala i mas tingbaot ol tok ya. Mi mi stap talemaot ol samting ya long yufala, taem oli no kamtru yet. 26 \"Nao, from samting ya, sipos ol man oli talem long yufala se, '!Yufala i luk! !Mesaea i stap longwe long draeples!' bambae yufala i no go long ples ya. Mo sipos oli talem se, '!Yufala i luk! !Hem i stap insaed long haos!' bambae yufala i no bilif long olgeta. 27 Taem laetning i laet, hem i finisim skae, i stat long saed long is, i go finis long saed long wes. Mo long sem fasin, mi Pikinini blong Man, taem mi kambak bakegen, bambae i olsem. 28 \"Mo bambae i olsem fasin blong pijin ya valja we taem i gat dedbodi i stap, oli kam hivap long hem blong kakae.\" 29 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Taem trabol ya i finis, wantaem nomo, san bambae i kam tudak, mo mun bambae i no moa saen. Ol sta bambae oli folfoldaon, mo ol narafala samting blong skae we oli strong we i strong, God bambae i muvum olgeta. 30 Nao saen blong mi, mi Pikinini blong Man, bambae i kamaot long skae. Nao olgeta laen blong ol man blong wol bambae oli krae, mo bambae oli save luk mi, mi Pikinini blong Man, mi kamaot long klaod long skae, wetem olgeta paoa we mi mi gat, mo long bigfala laet we bambae i saenaot raonabaot long mi. 31 Nao wantaem nomo, pupu bambae i krae, mo mi bambae mi sanem ol enjel blong mi oli go tekem ol man we mi mi jusumaot olgeta finis, oli kam wanples. Bambae ol enjel ya oli mas go long evri ples long wol, mo long olgeta ples long heven blong tekem olgeta oli kam.\" 32 Mo Jisas i talem se, \"Long fasin blong figtri, i gat wan samting blong yufala i lanem. Stret long taem ya we han blong hem i stat gru bakegen, mo ol niufala lif oli stat kamkamaot, yufala i save we i taem blong wokem garen blong yufala. 33 Nao long sem fasin, taem yufala i luk ol saen ya, bambae yufala i save we mi, mi Pikinini blong Man, klosap mi kamtru, olsem we mi stap nomo long doa blong yufala. 34 Tru mi talem long yufala, ol man we oli stap laef naoia, bambae oli no save ded evriwan, gogo olgeta samting ya i kamtru. 35 Bambae skae mo graon, tufala i lus, be tok blong mi bambae i no save lus samtaem. 36 Be dei blong samting ya, mo taem blong hem, i no gat man i save. Ol enjel blong heven, mo mi tu we mi Pikinini blong God, be mifala i no save. Papa blong mi, hem nomo i save. 37 \"Long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man mi kamtru, bambae i olsem taem blong Noa bifo, we ol man oli no rere. 38 Long taem ya, taem we wota i no ron bigwan yet, ol man oli stap kakae, mo oli stap dring, mo oli stap mekem mared, go kasem taem we Noa i go insaed long bigfala sip blong hem. 39 Mo olgeta ya oli no save se bambae trabol i kam, gogo wota i ron bigwan, i tekemaot olgeta. Nao long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man mi kamtru, bambae i sem mak nomo. 40 Long taem ya, bambae tu man i stap wok long garen, be bambae mi tekemaot wan, wan i stap. 41 Bambae tu woman i stap wanples blong wokem kakae, be bambae mi tekemaot wan, wan i stap. 42 \"Nao from samting ya, yufala i mas lukaot gud, from we yufala i no save wanem dei, mi, mi Masta blong yufala, bambae mi kamtru long hem. 43 Mo yufala i mas save se sipos man i save wanem taem long naet man blong stil bambae i kam long haos blong hem blong i stil, bambae hem i no save slip. Bambae hem i stap gad long haos blong hem, blong man ya i no save brekem haos blong hem blong i stil. 44 Nao from samting ya, oltaem yufala i mas rere, from we mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi kamtru long taem we yufala i no tingbaot.\" 45 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Man blong wok we i gat hed, we i save lukaot gud long ol wok blong masta blong hem, masta blong hem i save putumap hem i bos blong ol narafala man blong hem, blong i givim kakae long olgeta long stret taem blong hem. 46 Mo sipos masta blong man olsem i kamtru, nao i faenem we hem i stap mekem ol wok olsem, man ya bambae i save harem gud. 47 Tru mi talem long yufala, masta ya i save putumap hem blong i lukaot long olgeta samting blong hem. 48 Be sipos man ya i wan rabis man, bambae i no olsem. Sipos hem i ting se masta blong hem i tektaem tumas, 49 nao hem i stat kilim ol narafala man blong wok, mo i stap go kakae mo i stap dring wetem ol man blong drong, bambae masta blong hem i no save glad long hem. 50 Bambae masta blong man olsem i kamtru long hem long wan dei we hem i no rere long hem, mo long taem we hem i no save. 51 Nao masta ya bambae i givim bigfala panis long man ya blong hem. Bambae hem i putum hem i go stap wetem ol narafala man ya we oli gat tu fes, long ples ya we ol man oli stap krae, mo oli stap harem nogud tumas, oli stap kakae tut blong olgeta from.\"\n1 Nao Jisas i talem se, \"Long taem ya we God bambae i tekem niufala wol i kamtru, we hem i king long hem, bambae i olsem. I gat ten yang gel we oli tekem laet blong olgeta, oli go blong mitim man we i jes mared, we bambae i kamhom. 2 Faef long olgeta oli no waes, be ol narafala faef oli waes. 3 Ol faef ya we oli no waes, oli tekem laet blong olgeta, be oli no tekem sam moa karsin wetem olgeta. 4 Be ol faef ya we oli waes, oli tekem sam botel karsin wetem laet blong olgeta. 5 Nao man ya we i jes mared, hem i tektaem tumas, nao ol gel ya, ae blong olgeta i kam hevi, nao oli slip. 6 \"Be long medel naet, wan man i singaot se, '!Man ya we i jes mared, bambae i kamtru naoia! !Yufala i kam mitim hem!' 7 Nao ol ten gel ya oli wekap, oli klinim ol laet blong olgeta. 8 Nao olgeta ya we oli no waes, oli talem long olgeta we oli waes se, 'Plis yufala i givim sam karsin long mifala, from we ol laet blong mifala oli emti, klosap oli ded.' 9 Be olgeta ya we oli waes, oli talem se, 'No. Karsin ya i no naf blong yumi evriwan. Yufala i mas go long stoa blong pem blong yufala.' 10 Nao olgeta oli go blong pem karsin blong olgeta. Be taem oli stap longwe yet, man ya we i jes mared i kamtru. Hem i go insaed long haos blong hem, mo ol faef gel ya we oli rere long hem oli go wetem hem, oli joen long kakae blong mared. Nao ol man oli satem doa. 11 \"Biaen ol narafala gel ya oli kambak bakegen, oli singaot se, '!Masta, Masta! !Plis yu letem mifala i kam insaed!' 12 \"Be man we i jes mared, hem i talem se, 'Tru mi talem long yufala, mi mi no save yufala.' \" 13 Mo Jisas i talem se, \"Oraet, yufala i mas lukaot gud, from we yufala i no save dei blong samting ya mo aoa blong hem.\" 14 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Long taem ya we God bambae i tekem niufala wol i kamtru, we hem i king long hem, bambae i olsem. I gat wan masta i stap mekemrere blong go long narafala kantri we i longwe. Nao hem i singaot ol man blong wok blong hem oli kam luk hem, mo i putum ol mane blong hem long han blong olgeta. 15 Hem i makem save blong olgeta, nao long wan, hem i givim faef milian vatu, mo long narawan i givim tu milian vatu, mo long narawan bakegen i givim wan milian vatu. Nao biaen, hem i aot, i go. 16 Nao man ya we i kasem faef milian vatu, hem i go wantaem nomo, i mekem plante bisnes long mane ya, gogo i winim narafala faef milian vatu bakegen. 17 Mo long sem fasin, man ya we i kasem tu milian vatu, hem i winim narafala tu milian vatu bakegen. 18 Be man ya we i kasem wan milian vatu, hem i girap i go digim hol, i berem mane ya blong masta blong hem. 19 \"Nao plante yia i pas, masta blong ol man ya i kambak bakegen, mo hem i wantem jekemap mane ya we i bin givim long olgeta. 20 Nao man ya we i bin kasem faef milian vatu, hem i kam stanap long fes blong masta ya, i talem se, 'Masta, fastaem yu yu givim faef milian vatu ya long mi. Mo hemia narafala faef milian vatu bakegen, we mi mi winim.' 21 Masta ya i talem long hem se, '!Ei, yu yu mekem wan gudfala wok! Yu yu wan gudfala man we yu lukaot gud long ol wok blong mi. From we yu bin lukaot gud long smol bisnes ya we mi putum long han blong yu, bambae mi putumap yu blong yu lukaot long plante bisnes. Yu kam joen long lafet blong mi.' 22 Nao man ya we i bin kasem tu milian vatu, hem i kam stanap long fes blong masta ya, i talem se, 'Masta, fastaem yu yu givim tu milian vatu ya long mi. Mo hemia narafala tu milian vatu bakegen, we mi mi winim.' 23 Masta ya i talem long hem se, '!Ei, yu yu mekem wan gudfala wok! Yu yu wan gudfala man we yu lukaot gud long ol wok blong mi. From we yu bin lukaot gud long smol bisnes ya we mi putum long han blong yu, bambae mi putumap yu blong yu lukaot long plante bisnes. Yu kam joen long lafet blong mi.' 24 \"Nao man ya we i kasem wan milian vatu, hem i kam stanap long fes blong masta ya i talem se, 'Masta, mi mi save we yu yu wan had man. Yu yu save tekem kakae long garen we yu yu no wokem, mo yu save tekem frut long tri we yu yu no planem. 25 Mo from samting ya, mi mi fraet, nao mi go haedem mane blong yu, mi berem long graon. Yu luk, hemia mane blong yu i stap.' 26 Be masta ya i talem se, 'A, yu rabis man. Yu yu les tumas. Yu save finis we mi save kakae long garen we mi mi no wokem, mo mi save tekem frut long tri we mi mi no planem. 27 ?From wanem yu no go putum mane blong mi long bang? Sipos yu mekem olsem, taem ya we mi mi kambak, bambae mi save tekem mane blong mi wetem intres blong hem. 28 Ale, yufala i go tekemaot mane ya long man ya, yufala i go givim long man ya we i holem ten milian vatu, 29 from we man we i gat samting finis, bambae hem i save kasem sam moa samting bakegen, gogo bambae hem i gat plante. Be man we i no gat samting, wanem smol samting nomo we hem i gat, be bambae hem i mas lusum. 30 Be rabis man ya, yufala i go sakem hem i go afsaed, long ples ya we i tudak, we ol man oli stap krae, mo oli stap harem nogud tumas, oli stap kakae tut blong olgeta from.' \" 31 Nao Jisas i talem se, \"Long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man bambae mi King mi gat olgeta paoa, bambae mi kamtru wetem olgeta enjel blong heven, nao mi go sidaon long bigfala jea blong mi. 32 Nao olgeta man blong wol bambae oli kam stanap long fes blong mi, mo mi bambae mi seraot olgeta, olsem we man blong lukaot long sipsip i stap seraot ol sipsip blong hem long ol nani blong hem. 33 Bambae mi putum ol sipsip oli stap long raet saed blong mi, mo ol nani oli stap long lef saed blong mi. 34 Nao bambae mi talem long olgeta long raet saed blong mi se, 'Yufala i kam. Papa blong mi i mekem i gud tumas long yufala. Taem hem i no mekem wol ya yet, be hem i makemaot ol ples blong yufala finis long niufala wol we naoia bambae i kam, we hem i king long hem. Yufala i kam tekem ples ya blong yufala, 35 from we taem we mi mi hanggri, yufala i givim kakae long mi, mo taem we mi mi tosta, yufala i givim wota long mi. Taem we mi mi strenja, yufala i tekem mi mi go long haos blong yufala, 36 mo taem we mi mi neked, yufala i givim klos long mi. Taem we mi mi sik, yufala i lukaot gud long mi, mo taem we mi mi stap long kalabus, yufala i kam luk mi.' 37 Nao ol stret man ya bambae oli talem long mi se, '?Masta mifala i luk yu wetaem we yu yu hanggri, nao mifala i givim kakae long yu, no yu yu tosta, nao mifala i givim wota long yu? 38 ?Mifala i luk yu wetaem we yu yu strenja, nao mifala i tekem yu yu kam long haos blong mifala, no yu yu neked, nao mifala i givim klos long yu? 39 ?Mifala i luk yu wetaem we yu yu sik, no yu stap long kalabus, nao mifala i kam luk yu?' 40 Nao mi bambae mi talem long olgeta se, 'Tru mi talem long yufala, taem we yufala i mekem olsem long wan brata blong mi, we i daon moa long ol narafala brata blong mi, be hemia i olsem we yufala i mekem long mi nomo.' 41 \"Nao biaen, bambae mi talem long olgeta long lef saed blong mi se, 'Yufala i gowe long mi. God i jajem yufala finis. Yufala i go long faea ya we bambae i no save ded samtaem, we oli mekem i rere finis blong Setan wetem ol enjel blong hem, 42 from we taem we mi mi hanggri, be yufala i no givim kakae long mi, mo taem we mi mi tosta, be yufala i no givim wota long mi. 43 Taem we mi mi strenja, be yufala i no tekem mi mi go long haos blong yufala, mo taem we mi mi neked, be yufala i no givim klos long mi. Mo taem we mi mi sik, no mi stap long kalabus, be yufala i no kam luk mi.' 44 Nao bambae olgeta ya tu oli talem long mi se, '?Masta, mifala i luk yu wetaem we yu yu hanggri, no yu tosta, no yu strenja, no yu neked, no yu sik, no yu stap long kalabus, be mifala i no kam givhan long yu?' 45 Nao mi bambae mi talem long olgeta se, 'Tru mi talem long yufala, taem we yufala i no go blong givhan long wan brata blong mi we i daon moa long ol narafala brata blong mi, be hemia i olsem we yufala i no givhan long mi.' 46 Nao olgeta ya bambae oli go blong kasem panis ya we i no save finis. Be ol stret man ya bambae oli go blong kasem laef ya we i no save finis.\"\n1 Taem we Jisas i tijim ol man blong hem long ol tok ya finis, nao hem i talem long olgeta se, 2 \"Yufala i save, i gat tu dei i stap blong kasem Lafet blong Pasova. Mo long taem ya bambae oli putum mi, mi Pikinini blong Man, mi go long han blong ol man, blong oli nilim mi long kros blong mi ded.\" 3 Nao ol jif pris wetem ol elda blong ol laen blong Isrel oli mekem miting long haos blong Kaeafas, man ya we i hae pris. 4 Olgeta oli mekem plan blong holem Jisas blong kilim hem i ded, be long fasin blong stil nomo. 5 Be oli talem se, \"Yumi no save mekem long taem blong lafet, from we i nogud ol man oli mekem faet long yumi.\" 6 Nao Jisas i stap long Betani, long haos blong Saemon, man ya we bifo i gat wan rabis sik blong skin . 7 Mo i gat wan woman i kam long hem we i karem wan botel we oli wokem long wan ston, nem blong hem alabasta. Long botel ya i gat senta we praes blong hem i antap tumas. Nao taem Jisas i stap kakae, woman ya i kam, i kafsaedem senta ya i go long hed blong hem. 8 Be taem ol man blong Jisas oli luk samting ya, oli kros, nao oli talem se, \"?From wanem hem i spolem senta ya olsem? 9 Sipos hem i salem, bambae i save kasem bigfala mane blong givim long ol puaman.\" 10 Be Jisas i save ol tok ya we oli stap talem, nao hem i talem long olgeta se, \"!Ei! ?From wanem yufala i stap spolem woman ya? Hem i mekem wan gudfala samting long mi ya. 11 Ol puaman bambae oli stap oltaem wetem yufala. Be mi bambae mi no save stap oltaem wetem yufala. 12 Long fasin ya we hem i kafsaedem senta long bodi blong mi, hem i mekem mi mi rere blong bambae oli berem mi. 13 Tru mi talem long yufala, long evri ples long wol we bambae oli talemaot gud nius blong mi, be bambae oli mas tokbaot samting ya we woman ya i mekem, blong tingbaot hem bakegen.\" 14 Nao wan long ol twelef man blong Jisas we nem blong hem Judas Iskariot, hem i go luk ol jif pris, 15 nao i talem se, \"?Sipos mi mi letem Jisas i go long han blong yufala, bambae yufala i givim wanem long mi?\" Nao olgeta oli pem hem toti sekel silva we i samwe long fiftin taosen vatu. 16 Oraet, i stat long taem ya, Judas i stap lukaot rod blong letem Jisas i go long han blong olgeta. 17 Nao long fas dei blong Lafet blong Kakae Bred we i No Gat Is long hem, ol man blong Jisas oli kam long hem, oli askem long hem se, \"?Yu wantem mifala i mekemrere kakae blong Lafet blong Pasova long weples, blong yu save kakae long hem?\" 18 Nao Jisas i talem se, \"Yufala i go long taon, yufala i luk man ya we mi talem long yufala, mo yufala i talem long hem se, 'Tija i talem se taem blong hem i klosap nao. Bambae hem wetem ol man blong hem oli mekem Lafet blong Pasova long haos blong yu.' \" 19 Nao ol man blong Jisas oli mekem olsem we hem i talem. Nao oli mekemrere kakae blong Lafet blong Pasova. 20 Nao long naet ya, Jisas wetem ol man blong hem oli sidaon raon long tebol. 21 Mo taem oli stap kakae, hem i talem se, \"Tru mi talem long yufala, wan long yufala bambae i letem mi mi go long han blong ol enemi blong mi.\" 22 Nao ol man blong hem oli sore tumas, mo olgeta wanwan oli stap askem long hem se, \"Masta. ?Hu ya? ?Mi?\" 23 Nao hem i talem se, \"Wan long yufala ya we yumi stap kakae long wan dis ya nomo, hem nao bambae i letem mi mi go long han blong ol enemi blong mi. 24 Mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi mas ded olsem we Baebol i talem, be sore tumas long man ya we bambae i letem mi mi go long han blong olgeta. Bambae i moa gud long man ya, sipos hem i no bon.\" 25 Nao Judas, man ya we biaen i letem Jisas i go long han blong ol enemi blong hem, i askem se, \"?Tija, hu ya? ?Mi?\" Jisas i talem long hem se, \"Yu nomo yu talem olsem.\" 26 Taem olgeta oli stap kakae, Jisas i tekem bred, i prea blong talem tangkiu long God from. Nao hem i brekem, i givim long ol man blong hem, i talem se, \"Yufala i tekem, yufala i kakae. Hemia bodi blong mi.\" 27 Mo hem i tekem kap waen, i talem tangkiu long God from, nao i pasem i go long olgeta, i talem se, \"Yufala evriwan, yufala i dring long hem, 28 from we hemia blad blong mi, we i blong mekem promes blong God i stanap. Blad blong mi bambae i ron blong tekemaot ol sin blong plante man. 29 Mi mi talem long yufala, bambae mi no moa save dring waen ya bakegen, gogo kasem we bambae mi dring niufala waen wetem yufala, long niufala wol ya we Papa blong mi i king long hem.\" 30 Nao oli sing long wan Sam, mo biaen oli aot, oli go long hil ya we nem blong hem, \"Hil blong Tri ya Olif\". 31 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Long naet ya, bambae bilif blong yufala evriwan i save foldaon from mi, from we long Baebol God i talem se, 'Bambae mi mi kilim man blong lukaot long sipsip, nao bambae ol sipsip oli go wanwan olbaot.' 32 Be taem mi laef bakegen long ded, bambae mi mi go fastaem long Galili, yufala i kam biaen.\" 33 Be Pita i talem long hem se, \"Maet bilif blong olgeta ya evriwan i save foldaon, be mi, bilif blong mi bambae i no save foldaon samtaem.\" 34 Jisas i talem long hem se, \"Tru mi talem long yu. Bambae long naet ya nomo, taem faol i no singaot yet, be yu bambae yu talem tri taem, se yu no save mi.\" 35 Nao Pita i talem long hem se, \"Nating sipos olgeta oli wantem kilim mi mi ded wetem yu, be bambae mi no save talem se mi no save yu.\" Mo ol narafala man blong Jisas tu oli talem sem tok. 36 Nao Jisas wetem ol man blong hem oli go long wan ples, nem blong hem Getsemane. Nao hem i talem long olgeta se, \"Yufala i sidaon long ples ya fastaem, bambae mi mi go longwe, mi prea.\" 37 Nao hem i tekem Pita mo tufala pikinini blong Sebedi trifala i go wetem hem. Nao tingting blong hem i kam hevi, we hem i harem nogud tumas. 38 Nao hem i talem long trifala ya se, \"Tingting blong mi i hevi tumas, we klosap mi mi ded from. Yufala i stap wet long ples ya, i nogud yufala i slip, yufala i mas wekap wetem mi.\" 39 Nao hem i wokbaot smol moa i go, mo i foldaon, i slip long fes blong hem blong i prea. Nao hem i talem se, \"Papa, sipos yu save mekem, plis yu tekemaot ol samting ya we i stap mekem mi mi harem nogud tumas. Be yu no mekem olsem we mi mi wantem, yu mekem olsem we yu nomo yu wantem.\" 40 Nao hem i kambak long trifala ya, mo i luk we trifala i slip finis. Nao hem i talem long Pita se, \"?Olsem wanem? ?Yufala i no save wekap wetem mi blong wan aoa nomo? 41 Yufala i mas lukaot gud, yufala i mas prea, blong bambae i no gat wan samting i save traem yufala blong mekem yufala i foldaon. Tru, tingting blong yufala i strong, be bodi blong yufala i slak.\" 42 Nao hem i gobak bakegen, i prea, i talem se, \"Papa, sipos mi mas harem nogud gogo kasem en blong hem, we yu no save tekemaot samting ya long mi fastaem, plis yu mekem olsem we yu yu wantem.\" 43 Nao hem i kambak bakegen, mo i luk we trifala ya i slip bakegen, from we ae long trifala i hevi tumas. 44 Mo hem i lego trifala i stap, nao hem i gobak bakegen, i prea i talem sem tok, we hemia i mekem tri taem blong hem. 45 Nao hem i kambak long trifala bakegen, i talem se, \"?Weswe? ?Yufala i stap spel yet, mo yufala i stap slip gud? Yufala i luk. Taem i kam finis blong man ya i letem mi, mi Pikinini blong Man, mi go long han blong ol man nogud. 46 Yufala i stanap, yumi go. Yufala i luk. Man ya we i glad blong letem mi mi go long han blong ol enemi blong mi, hem i kam klosap finis.\" 47 Taem Jisas i stap toktok yet, Judas we i wan long ol twelef man blong hem, hem i kamtru. Hem i rere finis blong letem Jisas i go long han blong ol enemi blong hem, mo i gat plante man oli biaen long hem, we oli stap karem naef blong faet mo nalnal blong olgeta. Olgeta ya oli aot long ol jif pris mo ol elda blong ol laen blong Isrel. 48 Judas i bin givim wan tok long olgeta finis se, \"Man ya we bambae mi mi kis long hem, hemia nao man ya. Yufala i mas holem hem.\" 49 Nao wantaem nomo, hem i kam long Jisas, i talem se, \"Halo, Tija,\" nao i kis long hem. 50 Jisas i talem long hem se, \"Fren. Yu gohed, yu mekem samting ya we yu kam from.\" Nao olgeta ya oli kam, oli holemtaet Jisas. 51 Be wan long olgeta we oli stap biaen long Jisas, i pulumaot naef blong faet blong hem, i katemaot wansaed sora blong slef blong hae pris. 52 Nao Jisas i talem long hem se, \"Yu putumbak naef blong yu long paos blong hem. Man we i stap tekem naef blong faet, hem bambae i ded long naef blong faet. 53 ?Yufala i ting se mi no save singaot long Papa blong mi blong i givhan long mi? Sipos mi singaot long hem, wantaem nomo bambae hem i sanem ol enjel, we oli moa long twelef kampani blong ol soldia, blong oli kam lukaot long mi. 54 ?Be sipos mi mekem olsem, ol tok ya blong Baebol we i talem se ol samting ya i mas kamtru, bambae i kamtru ossem wanem?\" 55 Long taem ya nao, Jisas i talem long ol man ya se, \"?Olsem wanem? ?Yufala i ting se mi mi man blong stil mo blong kilim man? ?From wanem yufala i stap holem naef blong faet mo nalnal blong yufala, blong kam holem mi? Evri dei, mi mi stap sidaon insaed long yad blong haos blong God, mi stap tij, be yufala i no holem mi. 56 Be olgeta samting ya i kamaot, blong mekem ol tok blong Baebol i kamtru we ol profet oli bin talemaot bifo.\" Nao olgeta man blong Jisas oli lego hem, oli ronwe. 57 Nao olgeta ya we oli holem Jisas, oli tekem hem i kam long Kaeafas we hem i hae pris. Mo long ples ya, ol tija blong Loa mo ol elda oli stap wanples finis. 58 Mo Pita i biaen long hem, be i no go klosap long hem. Taem hem i kam long yad blong bigfala haos ya blong hae pris, hem i go insaed, i go sidaon wetem ol man blong hae pris blong luk se bambae oli mekem olsem wanem long Jisas. 59 Nao ol jif pris wetem olgeta memba blong Kaonsel oli stap lukaot sam man we oli save giaman, blong talem sam poen agens long Jisas, blong oli save kilim hem from. 60 Nao plante man oli girap, oli stap mekem ol giaman poen agens long hem, be Kaonsel i no faenem wan samting nating long ol toktok blong olgeta. Nao biaen, tu man i stanap, 61 tufala i talem se, \"Man ya i talem se hem i save brekemdaon haos blong God, mo i save stanemap bakegen long tri dei nomo.\" 62 Nao hae pris i stanap, i talem se, \"?Weswe yu no toktok? ?Olsem wanem long ol poen ya we oli stap talemaot agens long yu?\" 63 Be Jisas i stap kwaet. Nao hae pris i talem long hem se, \"Hae God i laef, i stap we i stap, mo long nem blong hem, yu yu mas talem trutok. !Yu talem long mifala! ?Yu yu Mesaea, yu Pikinini blong God, no nogat?\" 64 Nao Jisas i talem long hem se, \"Yu nao yu talem olsem. Be mi mi talem long yufala, se biaen long taem ya, bambae yufala i save luk mi, mi Pikinini blong Man, mi sidaon long raet saed blong God we i gat olgeta paoa. Mo bambae yufala i luk we mi mi sidaon long ol klaod, mi aot long heven, mi kamdaon.\" 65 Nao hae pris ya i kros tumas, i terem klos blong hem, i talem se, \"!Hem i tok nogud long God ya! ?Weswe yumi stap lukaot witnes bakegen? Yufala i harem finis we hem i tok nogud long God. 66 ?Yufala i ting olsem wanem? ?Bambae yumi mekem olsem wanem long hem?\" Nao olgeta oli talem se, \"Hem i mas ded.\" 67 Nao oli spet long fes blong hem mo oli faetem hem. Mo sam oli slavem hem, 68 oli talem se, \"!Ei, Mesaea! !Yu traem talem! ?Hu nao i faetem yu?\" 69 Nao Pita i stap sidaon long yad blong haos ya, mo wan haosgel i kam long hem, i talem se, \"!Ei! !Yu tu yu stap biaen long man Galili ya, Jisas!\" 70 Be long fes blong olgeta evriwan, Pita i talem se, \"Mi no save samting ya we yu stap talem.\" 71 Nao hem i aot, i go long get blong yad ya. Nao wan narafala haosgel i luk hem, mo i talem long ol man we oli stap long ples ya se, \"Man ya i stap biaen long man Nasaret ya, Jisas.\" 72 Be Pita i mekem strong tok, mo i giaman bakegen, i talem se, \"Tru, mi no save man ya.\" 73 Nao i no longtaem, ol man ya we oli stap stanap long ples ya oli kam long Pita, oli talem long hem se, \"Yes, yu yu wan long olgeta, from we fasin blong tok blong yu i soemaot we yu yu man ples blong hem.\" 74 Be Pita i mekem strong tok, i talem se, \"Mi mi no save man ya. Sipos mi giaman, God bambae i panisim mi from.\" Nao stret long taem ya, faol i singaot. 75 Mo Pita i tingbaot tok ya blong Jisas, we hem i talem se, \"Taem faol i no singaot yet, be yu bambae yu talem tri taem, se yu no save mi.\" Nao hem i go afsaed, mo hem i krae we i krae.\n1 Nao long eli moning, ol jif pris wetem ol elda blong ol laen blong Isrel, oli holem wan miting blong mekem plan blong kilim Jisas i ded. 2 Oli talem long sam man blong oli fasem Jisas, nao oli tekem hem, oli putum hem long han blong Paelat we i man Rom, mo i hed gavman long ples ya. 3 Nao taem Judas, man ya we i letem Jisas i go long han blong ol enemi blong hem, hem i luk we olgeta ya oli jajem Jisas finis, se hem i mas ded, hem i girap i tanem tingting blong hem from samting ya we hem i bin mekem. Nao hem i tekem toti sekel silva ya we i samwe long fiftin taosen vatu, i go givimbak long ol jif pris mo ol elda. 4 Hem i talem se, \"Mi mi mekem sin ya, we mi letem man ya we i stret nomo, i go long han blong yufala blong yufala kilim hem i ded.\" Be olgeta oli talem se, \"?From wanem yu kam krae long mifala? Hemia i bisnes blong yu nomo.\" 5 Nao Judas i sakemdaon mane ya long haos blong God, mo i go afsaed, i go hangem hem long rop, nao i ded. 6 Nao ol jif pris oli go tekem mane ya, mo oli talem se, \"I no stret long Loa blong yumi, blong yumi putum mane ya i go wetem mane blong haos blong God, from we mane ya i gat blad blong man i stap long hem.\" 7 Olgeta oli stap tokbaot rod blong hem gogo, oli agri blong tekem mane ya, oli go pem pis graon ya we bifo, nem blong hem \"Graon blong wokem graonpot\", nao oli yusum pis graon ya blong berem ol strenja long hem. 8 Taswe, kam kasem tede, ol man oli stap talem nem blong pis graon ya, se \"Graon blong blad\". 9 Ol samting ya oli mekem tok ya we Profet Jeremaea i bin talemaot bifo i kamtru, we i talem se, \"Olgeta oli tekem toti sekel silva ya we i praes blong man ya, we ol laen blong Isrel oli bin putum se praes blong hem. 10 Nao oli go pemaot graon blong man blong mekem graonpot long mane ya, olsem we Hae God i talem long mi blong mi mekem.\" 11 Nao Jisas i kam stanap long fes blong Paelat. Nao Paelat i askem long hem se, \"?Yu yu King blong ol laen blong Isrel?\" Jisas i talem long hem se, \"Yu nao yu talem olsem.\" 12 Be taem ol jif pris mo ol elda oli stap talemaot plante poen we oli faenem long hem, hem i no talem wan samting nating long olgeta. 13 Nao Paelat i talem long hem se, \"?Olsem wanem? ?Yu no harem ol tok blong olgeta? Oli talemaot plante poen agens long yu.\" 14 Be long ol poen ya we oli talem, Jisas i no talem wan samting nating long olgeta. Nao Paelat i sapraes tumas long hem. 15 Nao evri yia, long taem blong Lafet blong Pasova, man we i hed gavman i save tekemaot wan man long kalabus we ol laen blong Isrel oli askem, mo i save letem hem i go fri. 16 Nao long taem ya, i gat wan man i stap long kalabus we nem blong hem Barabas, mo olgeta man oli savegud hem. 17 Ale, taem ol man oli kam plante long ples ya, Paelat i askem long olgeta se, \"?Yufala i wantem mi mi letem hu man i go fri, Barabas, no Jisas we oli stap singaot hem se Mesaea?\" 18 Hem i save finis we olgeta oli putum Jisas long han blong hem from jalus nomo. 19 Nao taem Paelat i stap sidaon long bigfala jea blong hem long ples blong jajem man, woman blong hem i sanem tok i kam long hem, i talem se, \"Bambae yu no mekem wan samting long man ya we i no gat poen nating long hem. Las naet, mi mi luk hem long drim blong mi, mo naoia mi stap harem nogud tumas from.\" 20 Nao ol jif pris mo ol elda oli stap toktok long ol man, gogo oli agri blong askem long Paelat, blong hem i letem Barabas i go fri, mo i kilim Jisas i ded. 21 Nao Paelat i askem bakegen long olgeta se, \"?Yufala i wantem mi mi letem hu long tufala ya i go fri?\" Nao olgeta oli talem se, \"Barabas.\" 22 Nao Paelat i askem long olgeta se, \"?Ale, be bambae mi mekem olsem wanem long Jisas ya we oli stap singaot hem se Mesaea?\" Olgeta evriwan oli talem se, \"!Nilim hem long kros!\" 23 Nao hem i talem se, \"?From wanem? ?Wanem samting nogud we hem i mekem?\" Be olgeta oli stap singaot bigwan moa se, \"!Nilim hem long kros!\" 24 Nao taem Paelat i luk we hem i no save winim olgeta, mo olgeta oli rere blong mekem bigfala rao, hem i tekem wan besin wota. Nao long fes blong olgeta man, hem i wasem han blong hem, mo i talem se, \"Bambae i no gat poen long mi from ded blong man ya, blad blong hem i no stap long mi. Hemia i bisnes blong yufala nomo.\" 25 Nao olgeta evriwan oli talem se, \"Ded blong hem i bisnes blong mifala, blad blong hem bambae i stap long mifala wetem ol pikinini blong mifala.\" 26 Nao Paelat i letem Barabas i go fri, olsem we olgeta oli wantem, mo i talem long ol soldia blong hem blong oli wipim Jisas, nao i putum hem long han blong olgeta blong oli nilim hem long kros. 27 Nao ol soldia blong Paelat oli tekem Jisas i go insaed long yad blong bigfala haos blong gavman, we nem blong yad ya, Praetoriam. Mo oli tekem ful kampani blong ol soldia i kam. 28 Nao oli tekemaot klos blong hem, oli putum red kot long hem. 29 Mo oli tekem rop we i gat nil, oli wokem wan hat blong hem we i olsem hat blong king, nao oli putum long hed blong hem. Mo oli putum wan stik long raet han blong hem blong i holem. Nao oli stap nildaon long hem, oli stap mekem plei long hem, oli talem se, \"!Yu yu King blong ol laen blong Isrel! !Mifala i ona long yu! \" 30 Nao oli stap spet long hem, mo oli tekem stik ya we hem i holem, oli stap kilim hed blong hem long hem. 31 Nao taem oli mekem plei long hem finis, oli tekemaot kot ya long hem, oli putum klos blong hem long hem bakegen, nao oli tekem hem, oli goaot blong nilim hem long kros. 32 Taem ol soldia oli wokbaot i go, oli faenem wan man Saerin, nem blong hem Saemon, nao oli fosem hem blong i karem kros blong Jisas. 33 Mo oli go long wan ples, nem blong hem Golgota, we nem ya i min se 'Ples we i olsem bun blong hed blong man'. 34 Mo long ples ya oli givim waen long Jisas we i gat blad blong wan tri long hem, we i olsem meresin blong kilim bodi blong i no soa. Be taem hem i testem samting ya, hem i no wantem dring. 35 Nao oli tekem hem, oli nilim hem long kros. Mo oli seraot ol klos blong hem, oli sakem daes blong faenemaot se hu bambae i tekem wanem klos. 36 Nao oli sidaon long ples ya, oli stap lukaot long hem. 37 Mo oli raetem poen ya we oli faenem long hem, we i talem se, \"Hemia Jisas ya we i King blong ol laen blong Isrel.\" Nao oli putum long kros antap long hed blong hem. 38 Mo oli tekem tu man blong stil mo blong kilim man, oli nilim tufala long kros olsem Jisas, Nao oli putum wan long raet saed blong hem, narawan long lef saed blong hem. 39 Nao ol man we oli stap wokbaot long rod oli stap tok nogud long hem, oli stap saksakem hed blong olgeta. 40 Oli stap talem se, \"Yu yu man blong brekemdaon haos blong God, mo blong stanemap bakegen long tri dei nomo, ale, yu sevem laef blong yu naoia. Sipos yu yu Pikinini blong God tru, yu aot long kros ya, yu kamdaon.\" 41 Long sem fasin, ol jif pris mo ol tija blong Loa mo ol elda oli stap laf long hem, oli stap talem se, 42 \"Hem i sevem plante narafala man finis, be i no naf blong sevem hem. !Hem i King blong ol laen blong Isrel ya! I gud hem i kamdaon long kros naoia, nao bambae yumi bilif long ham. 43 Man ya i bilif long God. Sipos God i lavem hem, i gud hem i sevem hem naoia, from we man ya i stap talem se, 'Mi mi Pikinini blong God.' \" 44 Mo tufala man ya blong stil mo blong kilim man we oli nilim tufala long kros wetem Jisas, tufala tu i tok nogud long hem long sem fasin. 45 Nao long medel dei, tudak i kam kavremap olgeta ples, mo i stap olsem gogo kasem tri klok long aftenun. 46 Nao klosap long tri klok, Jisas i singaot bigwan se, \"Eli, eli. ?Lama sabaktani?\" we i min se \"God blong mi, God blong mi. ?From wanem yu lego mi mi stap olsem ya?\" 47 Nao sam man we oli stap stanap long ples ya oli harem tok ya, nao oli talem se, \"Hem i stap singaot Elaeja ya.\" 48 Nao wantaem nomo, wan long olgeta i resis i go, i tekem koten, i kafsaedem waen we i konkon i go long hem, nao i putum koten ya long wan longfala stik, i pusum i go antap long Jisas blong hem i dring. 49 Be ol narafala man oli talem se, \"!Yu wet! Yumi traem luk se bambae Elaeja i kam sevem hem, no i no kam.\" 50 Nao Jisas i singaot bigwan bakegen, nao hem i ded. 51 Mo semtaem nomo, kaliko ya we i blokem Rum ya we i Tabu we i Tabu, insaed long haos blong God, hem i brok olwe long tu haf, i stat antap, i kasem daon. Nao graon i seksek, mo ol bigbigfala ston oli brobrok. 52 Long beregraon, ol gref oli open, mo plante dedman we bifo oli man blong God, oli laef bakegen. 53 Nao taem Jisas i laef bakegen, olgeta ya oli aot long beregraon, oli stap wokbaot insaed long Jerusalem, mo plante man oli luk olgeta. 54 Nao kapten blong ol soldia, wetem olgeta we oli biaen long hem blong lukaot long Jisas, olgeta ya oli luk we graon i seksek, mo oli luk ol narafala samting we i hapen. Nao oli sapraes tumas, oli seksek, oli talem se, \"Tru ya. Hem i Pikinini blong God ya.\" 55 Mo i gat plante woman long ples ya, oli stap stanap longwe lelebet, oli stap lukluk hem. Olgeta ya oli bin aot long Galili, oli biaen long Jisas, oli stap givhan long hem. 56 Long olgeta ya, i gat Meri ya we i woman Magdala, mo Meri ya we i mama blong Jemes mo Josef, mo woman ya we i mama blong tufala pikinini blong Sebedi. 57 Nao i gat wan man Aramatia i stap, we hem i rijman, nem blong hem Josef. Man ya tu i man blong Jisas, nao long sapa, 58 hem i go luk Paelat, i askem long hem blong i letem hem i tekem bodi blong Jisas. Nao Paelat i talem long ol man blong hem blong oli givim bodi blong Jisas long hem. 59 Nao Josef i tekem bodi blong Jisas, i kavremap long gudfala kaliko ya linen, we i niuwan. 60 Josef ya i gat wan niufala hol long ston we hem i jes katemrere we i blong hem wetem ol famle blong hem, nao hem i tekem bodi blong Jisas i go putum long hol ya. Nao hem i rolem wan bigfala ston i go long maot blong hol ya blong blokem, nao hem i gowe. 61 Mo Meri, woman Magdala, mo narafala Meri ya, tufala i stap long ples ya, tufala i stap sidaon stret long fes blong hol ya we oli berem Jisas long hem. 62 Nao dei ya, hem i dei blong mekem evri samting i rere blong Sabat dei. Mo long nekis dei we hem i Sabat dei, ol jif pris mo ol Farisi oli go stanap long fes blong Paelat, 63 nao oli talem se, \"Masta. Mifala i stap tingbaot man blong giaman ya. Taem we hem i stap laef yet, hem i stap talem se, 'Biaen long tri dei, bambae God i mekem mi mi laef bakegen.' 64 Nao from samting ya, plis yu talem long ol man blong yu blong oli go lukaot gud long hol ya long ston, gogo kasem namba tri dei blong hem. I nogud ol man blong hem oli go tekemaot bodi blong hem long taem we ol man oli no luk olgeta, nao bambae oli talemaot long ol man, se hem i laef bakegen. Sipos i olsem, bambae las giaman ya i nogud moa, i winim hemia blong fastaem.\" 65 Nao Paelat i talem long olgeta se, \"Yufala i save tekem sam soldia, yufala i go mekem evri samting we yufala i save mekem, blong lukaot gud long ples ya.\" 66 Nao oli go, oli putum mak long ston we i blokem hol ya, blong bambae oli save faenemaot sipos man i muvum. Mo oli putum ol gad oli stap lukaot long ples ya.\n1 Taem Sabat dei i finis, long fas dei blong wik, taem i no delaet gud yet, Meri, woman Magdala, mo narafala Meri ya, tufala i go blong luk hol ya long ston we oli berem Jisas long hem. 2 Nao semtaem nomo, graon i seksek bigwan, from we wan enjel blong Hae God i aot long heven, i kam, i rolemaot ston ya we i blokem hol, nao hem i go sidaon antap long hem. 3 Fes blong hem i olsem laetning, mo klos blong hem i waet we i waet. 4 Nao ol gad ya oli fraet tumas long hem, oli seksek we i seksek, nao oli kam olsem dedman nomo. 5 Nao enjel ya i toktok long tufala woman ya, i talem se, \"Yutufala i no fraet. Mi mi save we yutufala i stap lukaot Jisas, man ya we oli nilim hem long kros. 6 Be hem i no stap long ples ya. Hem i laef bakegen finis, olsem we hem i talem. Yutufala i kam luk. Hemia ples ya we bodi blong hem i bin stap long hem. 7 Yutufala i go kwik, yutufala i talemaot long ol man blong hem we hem i laef bakegen finis, mo naoia hem i stap go fastaem long yufala, long Galili. Bambae yufala i save luk hem long ples ya. Yutufala i mas tingbaot tok ya we mi talem long yutufala.\" 8 Nao kwiktaem nomo, tufala i aot long ples ya, we tufala i fraet, be tufala i glad tumas tu. Nao tufala i resis blong go talemaot nius ya long ol man blong Jisas. 9 Nao wantaem nomo, Jisas i kam mitim tufala, i talem halo long tufala. Nao tufala i kam nildaon long fes blong hem, tufala i holem leg blong hem, tufala i ona long hem. 10 Nao Jisas i talem long tufala se, \"Yutufala i no fraet. Yutufala i go talem long ol brata blong mi blong oli go long Galili. Nao long ples ya, bambae oli save luk mi.\" 11 Taem tufala ya i stap gobak, long semtaem nomo, sam long ol soldia ya oli gobak long taon, oli go talemaot olgeta samting ya long ol jif pris. 12 Nao ol jif pris oli singaot ol elda oli kam, mo oli tokbaot ol samting ya. Nao oli givim bigfala mane long ol soldia ya, 13 mo oli talem se, \"Yufala i mas talemaot long ol man se, 'Ol man blong hem oli kam long naet, oli karemaot bodi blong hem taem we mifala i slip, nao oli tekem i go.' 14 Mo sipos Paelat i harem nius blong bisnes ya, bambae mifala i go stretem wetem hem. Bambae yufala i no save kasem trabol long hem.\" 15 Ol soldia ya oli tekem mane ya, nao oli mekem olsem we ol jif pris oli talem. Nao tok ya i stap goraon long ol laen blong Isrel yet, kam kasem tede. 16 Nao ol leven man blong Jisas oli go long Galili, long wan bigfala hil we Jisas i bin talem long olgeta bifo blong oli go long hem. 17 Nao long ples ya Jisas i kamtru long olgeta, mo taem oli luk hem, oli nildaon long fes blong hem, oli ona long hem. Be sam long olgeta oli gat tu tingting long hem. 18 Nao Jisas i kam klosap long olgeta, i talem long olgeta se, \"God i givim olgeta paoa long mi, long olgeta samting long heven mo long wol. 19 Nao from samting ya, yufala i mas go long ol man long olgeta ples long wol, blong pulum olgeta oli kam man blong mi. Mo yufala i mas baptaesem olgeta long nem blong Papa blong mi, mo long nem blong mi, mi Pikinini blong hem, mo long nem blong Tabu Spirit. 20 Mo yufala i mas tijim olgeta blong oli folem olgeta tok ya we mi mi givim finis long yufala. Mo yufala i mas save se mi bambae mi stap wetem yufala oltaem, gogo wol ya i finis.\"","id":"<urn:uuid:58373fe6-6554-4831-bba8-f1d1a688c923>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/matthew.htm","date":"2021-10-28T07:56:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588282.80\/warc\/CC-MAIN-20211028065732-20211028095732-00352.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":45329,"character_repetition_ratio":0.127,"word_repetition_ratio":0.058,"special_characters_ratio":0.254,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14649.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"The Wantok Program is 30 minutes of news and current affairs broadcast on Radio Australia twice a day Monday to Friday in Papua New Guinea Tok Pisin, Solomon Islands Pijin and Vanuatu Bislama pidgin languages.\nWantok Program em i 30 minit blong nius na karent afeas we i brodkas long Radio Australia tupela taim long wanpela dei long Mande igo inap long Friday long PNG Tok Pisin, Solomon Islands Pijin na Vanuatu Bislama tokpisin.\nAssociation blong ol planti tausan pipol blong Papua New Guinea we istap long state blong Victoria i givim tu toksori blong ol bihainim dai blong Deouty Praim Minista blong kantri blong ol, late Sam Basil.\nABC Radio Australia Tok Pisin program ibin kisim toktok blong sampla mama we ibin namel long planti pipol we ibin go long State Funeral blong late Deputy Prime Minister blong PNG, Sam Basil long Port Moresby long aste, Tunde.\nPremia blong Makira Ulawa provins long Solomon Islands i askim ol pipal blong en long go hed na strongim ol wok blong lukautim ol kakao na kokonas plantesin blong ol long helpim laif blong ol na tu long strongim ikonomi blong provins na kantri.\nOl stori long program: 1. PNG palaman iholim wanpla state funeral tete blong late Deputi Praim Minista, Sam Basil, toktok blong pikinini man blong late Sam Basil kisim ples blong papa blong em, PNG Enga provinsal polis komand itok ol polis na militari iwokbung long daonim ol traibal fait na; premia blong Solomon Islands Makira Ulawea provins i askim ol pipal blong en long strongim gen wok blong kakao na kokonas.","id":"<urn:uuid:62336db0-673f-42ad-8813-b870d54ff7be>","dump":"CC-MAIN-2022-21","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/radio-australia\/programs\/wantok\/","date":"2022-05-19T10:14:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-21\/segments\/1652662526009.35\/warc\/CC-MAIN-20220519074217-20220519104217-00731.warc.gz","language":"bis","language_score":0.539634347,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5396343469619751, \"tpi_Latn_score\": 0.4011739492416382, \"pis_Latn_score\": 0.04520903900265694}","num_words":398,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.503,"perplexity_score":16043.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"Pablik blong asist wetem infomesen\nPolis i apil long Pablik blong help wetem investigation long COVID kwarentin breach.\nPolis Commissioner, Robson Iavro i talem se polis investigation i stap ko hed.\n\"Kasem tete yumi nogat eni evidens yet blong save prosecutum wan man we hemi involve long COVID brekaot long komuniti blong yumi. Bae polis i ko hed blong investiket kasem taem hemi save kam blong konfemem komplein blong Lida blong opposition,\" Mr Iavro i talem.\n\"Eni pipol long pablik we hemi tink se hemi kat infomesen blong provaedem. Mi askem pablik blong no spreadem ol kiaman infomesen, no pointem finga long wan man blong talem se hemia ia nao i mekem COVID brekaot long komuniti.\n\"Tete yumi stil explorem ol avenu blong putum wan kes i ko long wan court blong loa blong save dil wetem ol citizen we oli konsen,\" Commander Iavro i talem.\n\"Kasem tete yumi nogat eni evidens yet blong save prosecutum wan man we hemi involve long COVID brekaot long komuniti blong yumi. Bae polis i ko hed blong investiket kasem taem hemi save kam blong konfemem komplein blong Lida blong opposition.\n\"Apil blong yumi stap kwaet mo letem polis investigation i kontinu.\"\nLong meintaem, Opposition Lida, Ralph Regenvanu i talem se isu ia hemi blong national intres mo hemi mas investiket gud.\nHemi talem se dilei hemi from sam witness tu i kasem COVID.\n\"Wan hemi ol priperem ol warrant we court i mas apruvum blong tekem rikod long ol telephon kol o conversation we i hapen long Vodafone mo Digicel,\" Mr Regenvanu i talem.\n\"Hemia i nidim wan court oda blong tufala i save rilis long Polis. Ol security camera footage long ol resort o kwarentin site hemia tu i nidim wan court oda blong rilisim. So polis i fulum ap vinis ol aplikesen blong warrant be court hemi nomo sitaon olsem fes to fes. Hemia online nomo long video.\n\"So oli stap wet long wan fes to fes court miting wetem wan magistrate blong oli save presentem wan aplikesen blong warrant ia. Court i apruvum yumi stil nidim ol man blong kam fowod, yu no fraet; hemi long intres blong pablik sefti mo wan pablik interes isu.\"","id":"<urn:uuid:a913b062-82cd-4200-b1a9-4ae2580818d6>","dump":"CC-MAIN-2022-21","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/pablik-blong-asist-wetem-infomesen\/","date":"2022-05-16T11:10:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-21\/segments\/1652662510117.12\/warc\/CC-MAIN-20220516104933-20220516134933-00584.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9969382882,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9969382882118225}","num_words":531,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.195,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.997,"perplexity_score":18122.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Praem Minista Sato Kilman hem se hem laek lukim se Vanuatu igat wan Political Integrity lo hem stap bifoa neks general elections long kantri.\nMr Kilman hem talem long first live interview blong hem VBTC Stret Tok long wik ia se diswan hem wan priority blong hem.\nPraem minista hem talem olsem taem host blong Stret Tok, Leah Lowonbu hem askem hem abaot konsen blong pablik long kaen we isave gat fulap ol motion blong no-confidence and change long gavman we hem mekem saet long development long kantri ino progress gud.\nLong audio bambae yu herem smol part blong interview blong Praem Minista Kilman we Leah hem askem hem long wat kaen Gavman hem lidim.","id":"<urn:uuid:0668bb96-7e01-46b5-bd75-a46de37349f6>","dump":"CC-MAIN-2023-40","url":"https:\/\/www.abc.net.au\/pacific\/programs\/wantok\/van-pm-integrity-kilman\/102861248","date":"2023-09-22T09:55:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-40\/segments\/1695233506339.10\/warc\/CC-MAIN-20230922070214-20230922100214-00753.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6851571798,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6851571798324585, \"pis_Latn_score\": 0.3148386478424072}","num_words":160,"character_repetition_ratio":0.075,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.031,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.582,"perplexity_score":18890.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Vanuatu Police Force through long Vanuatu Mobile Force I displayem guard of Honor blong Niufala president blong Republic blong Vanuatu.\nCeremony ia hemi tekem ples outside long Parliament House afta we ol membas blong parliament tugeta wetem ol president blong wan wan province I electem new fala president afta long dead blong Late Baldwin Lonsdale.\nNiufala President blong Republic blong Vanuatu, hemi H.E Obed Mosses Tallis.","id":"<urn:uuid:719c9ede-3ce8-446f-99ce-92e368ba6f92>","dump":"CC-MAIN-2024-18","url":"https:\/\/police.gov.vu\/media-news\/news\/138-guard-of-honor-bong-new-president-blong-republic-blong-vanuatu","date":"2024-04-13T19:24:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-18\/segments\/1712296816832.57\/warc\/CC-MAIN-20240413180040-20240413210040-00003.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5933181643,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5933181643486023, \"pis_Latn_score\": 0.39259305596351624}","num_words":99,"character_repetition_ratio":0.117,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.164,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.757,"perplexity_score":15708.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Shefa Digicel Supa Ligue hemi finisim olgeta Pool B gems blo em lo Epi aelan yestedei lo Louis Kora stadium wei i stap lo Rovo Bay.\nOlgeta gems oli bin kik of lo Mandei wik ya mo oli end yestedei.\nLouis Kora, district administrator hemi talem lo Daily Sports se ol gems wei oli bin tek ples lo Epi i lukim Nuvi FC nao hemi kam blo topem Pool B jalenj. Milo FC hemi kam in olsem sekon tim mo semtaem rana ap blo Nuvi FC.\nHemi talem se tufala tims bae oli kam plei wetem Fenua Temanu FC mo Fatukei FC blo ko insaed lo nexis raon wei VFF mo Nasonal Supa Ligue nao i hostem blo finem aot wan reprenstative blo Shefa Ligue lo O-ligue tounamen.\nMr Kora hemi talem se olketa 4 tims ya wei oli tekpat lo tounamen ya oli kamaot lo ogeta 4 eria kaonsel blo Epi aelan.\nHemi konfem se ol gems oli bin ko gud mo talem tankiu lo ol ofisel blo Saot Efate Shefa Futbol Ligue blo savei kam in blo karemaot olgeta gems ya.\nHemi talem tu se lo las yia i kam, Not Efate ligue nao emi stab hostem ol tounamen ya be lo tis yia, Saot Efate Ligue nao hemi hostem mo emi luk se lo yia ya olgeta cost mo transpotation cost hemi mo jip kompea lo blo las yia. Emi hapi tumas lo inisiativ wei SESFA i savei karemaot.\nMr Kora tu hemi kam blo konfemem wan shot kos blo ol refri i bin tekem ples lo las wik bifo olgeta pool B gems i ko hed. Kos ya emi blo lukim olgeta tims mo ol ofisel blo mas mitim olgeta rules blo Fifa mo VFF.\nHemi talem se semtaem emi blo preparem olgeta tims wei blo kamdaon lo Efate blo plei agensem tufala jampion blo pool A gems blo Digicel Supa Ligue. Kos ya i givim help lo ol pleias blo oli karem savei lo olgeta rules blo gem. Kos ya tu i lukim ol tim ofisel oli kam blo karem savei lo ol niufala rules blo Fifa. Olgeta ofisel blo efate nao oli bin ranem kos ya.\nHemi talem tankiu tumas lo ol oganisas blo hostem Digicel Supa Ligue ya mo emi sta apriciatem Shefa futbol Ligue blo savei enkarejem olgeta yuts blo paticipet lo sports oltime. Emi enkarejem tu ol yuts blo Epi blo kontinu lo futbol karia blo olgeta oltime blo lsftemap futbol disiplin lo Shefa futbol.\nMr Kora hemi sta wishim tufala tims blo Epi wan gudfala gem mo oltime enjoyem spirit blo futbol oltaem.\nPresiden Blo SESFA, Michel Kalworai hemi talem se olgeta ofisel wei oli ko tek pat lo ol Pool B gems ya bambae oli kambak tedei mo savei stat peipea from olgeta gems blo nexis raon blo Digicel Supa Ligue.","id":"<urn:uuid:896bf427-8dfb-44bb-aed4-8428a97eb600>","dump":"CC-MAIN-2018-39","url":"http:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/shefa-digicel-supa-ligue-hemi-endem-olgeta-pool-b-gems\/article_9f233879-c0c7-5943-90ca-8c0df67efe2f.html","date":"2018-09-25T07:27:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-39\/segments\/1537267161214.92\/warc\/CC-MAIN-20180925063826-20180925084226-00030.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6605436802,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.66054368019104, \"pis_Latn_score\": 0.2919500470161438, \"tcs_Latn_score\": 0.032220739871263504, \"pcm_Latn_score\": 0.01264965534210205}","num_words":683,"character_repetition_ratio":0.064,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.037,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.468,"perplexity_score":15459.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Message from the commissioner\nSWP, RSE and PLS WORKERS IN AUSTRALIA AND NEW ZEALAND (COVID-19 2020)\nHemia hemi wan mesej blong Komisona Blong Leba blong Vanuatu, Mrs Murielle Meltenoven, i ko long ol ni-Vanuatu seasonal woka long Ostrelia mo long Niu Zilan.\nSapos yu stap long Ostrelia mo yu nidim sam sapot yu save kontaktem Hae Komisen blong Vanuatu long Ostrelia long This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.\nSapos yu stap long Niu Zilan mo yu nidim sam sapot yu save kontaktem Hae Komisen blong Vanuatu long Niu Zilan long This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.\nMurielle Metsan Meltenoven\nCommissioner of Labour","id":"<urn:uuid:7af8a413-2ae2-4cac-9377-68f4df197e8e>","dump":"CC-MAIN-2020-40","url":"https:\/\/dol.gov.vu\/index.php\/avion-theme","date":"2020-09-23T00:26:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-40\/segments\/1600400208095.31\/warc\/CC-MAIN-20200922224013-20200923014013-00777.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7886927724,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7886927723884583, \"pis_Latn_score\": 0.11282945424318314, \"tpi_Latn_score\": 0.06442189961671829, \"eng_Latn_score\": 0.011163841001689434}","num_words":205,"character_repetition_ratio":0.086,"word_repetition_ratio":0.276,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.734,"perplexity_score":16377.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Daerekta blong department blong Biosecurity, italem se pipol long aelan blong Efate oli mas tingting strong blong no muvum any material we i save stap olsem house blong olketa egg blong Coconut Rhinoceros Beetle iko long olketa narafala area.\nDaerekta Meriam Toalak italem se naoia we plante mama oli kat interest blong stap planem flawa mo sharem flawa, ikat high chance se olketa i save stap help tu blong transportem or spreadem beetle ya iko long olketa narafala area we beetle ya ino kat long hem yet.\nToalak i konfemem se afta we team blong Biosecurity ibin faenem CRB long aelan blong Ifira, olketa i konfemem bagegen long last week, se beetle ya istap finis long area blong Pango vilij long Efate.\nHemi talem se olketa istap wok naoia wetem olketa maritime otoriti blong askem long olketa ship owner blong oli leko Port Vila habour long day, blong mekem se beetle ya hemi no fly from laet blong olketa ship taem we oli aot long naet.\nHemia i blong katem daon Janis blong ol beetle ya oli spread iko long olketa narafala aelan long kantry.","id":"<urn:uuid:4a21bd03-2880-4d97-8da3-7cf675c2da7e>","dump":"CC-MAIN-2021-04","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/dipatmen-blong-biosecurity-i-nidim-sapot-blong-evriwan\/","date":"2021-01-18T04:56:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-04\/segments\/1610703514121.8\/warc\/CC-MAIN-20210118030549-20210118060549-00234.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6054904461,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6054904460906982, \"pis_Latn_score\": 0.39448559284210205}","num_words":272,"character_repetition_ratio":0.093,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.518,"perplexity_score":18061.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Minister blong Rural mo Maritime Development mo Disasta Management long Fiji, Inia Seruiratu, italem se Fiji bai no save stop blong importem kava blong Vanuatu from ol requirement blong hem blong oltaem respektem Melanesian Spearhead Group Trade Agreement.\nMinister Seruiratu i mekem ol comment ya taem hemi stap respond iko long wan question about importation blong kava we olketa farmer long vilij blong Nasolo long Bua oli raisem long last week.\nHemi talem se Fiji ibin benefit bikwan long MSG trade agreement mo Fiji istap importem kava blong Vanuatu anda long Agreement ya.\nSeruiratu italem tu long olketa farmer blong Nasolo, se Fiji i mas importem kava blong Vanuatu from we olketa farmer long Fiji oli nokat inaf production blong supplyem domestic market mo international market blong kava.","id":"<urn:uuid:76d24b55-45e7-4b49-b719-feda2d2ff643>","dump":"CC-MAIN-2021-04","url":"https:\/\/vanuatufm107.com\/fiji-bai-kontiniu-blong-importem-kava-blong-vanuatu\/","date":"2021-01-21T20:14:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-04\/segments\/1610703527850.55\/warc\/CC-MAIN-20210121194330-20210121224330-00120.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7859293818,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7859293818473816, \"pis_Latn_score\": 0.2132284939289093}","num_words":205,"character_repetition_ratio":0.099,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.168,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.611,"perplexity_score":17275.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"God Yu Tekem Laef Blong Mi\nTelecharger god yu tekem laef blong mi fichier online vostfr francais\nGod yu tekkem laef blong mi THE THIN RED LINE soundtrack Hans Zimmer. Frédéric Courtois. Loading . Provided to YouTube by Sony Music Entertainment God Yu Tekem Laef Blong Mi · Gavin Greenaway The Thin . SUBSCRIBE to PalmTherapy and ACTIVATE the to be sure not to miss our latest tracks : -http . Traduction de Hans Zimmer (Hans Florian Zimmer), paroles de « God Yu Tekkem Laef Blong Mi », créole anglais (bichelamar\/bislama) . God, (yu) tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. Mbae mi givim evri dei [Bak mi giv evride] Blong leftemap nem blong yu. God, yu tekem han blong mi God Yu Tekem Laef Blong Mi - Hans Zimmer . God, yu tekem laef blong mi. Mi mi givim nao long yu. Bak mi giv evride. Blong leftemap nem blong yu. God, yu tekem han blong mi. Blong givhan long nara man God Yu Tekem Laef Blong Mi by Hans Zimmer - discover this song's samples, covers and remixes on WhoSampled. Le cantique God Yu Tekem Laef Blong Mi (« Prends ma vie Seigneur ») chanté en pijin par The Choir Of All Saints, a été repris dans de nombreuses publicités .\nMahjo g solitaire sans. Microsoft malware protection engine est 1.1.13704.0. Spread 2009 film complet en francais. Films dhorreur en. Le parcours des bleus 2018 film. Light manager studio. Omg francais. Serie gwanggaeto vostfr. Yokai watch puni puni sur windows. Mise a jour nvidia geforce gt 520 portable.","id":"<urn:uuid:959ac19b-b600-4fad-aab7-5078288edda1>","dump":"CC-MAIN-2021-17","url":"https:\/\/percast.ghjuvanotta.com\/god-yu-tekem-laef-blong-mi.html","date":"2021-04-16T20:09:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-17\/segments\/1618038089289.45\/warc\/CC-MAIN-20210416191341-20210416221341-00429.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5617750287,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5617750287055969, \"pis_Latn_score\": 0.37260088324546814, \"pcm_Latn_score\": 0.01250524539500475}","num_words":427,"character_repetition_ratio":0.114,"word_repetition_ratio":0.038,"special_characters_ratio":0.234,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.493,"perplexity_score":15419.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Woksop ia emi gud lo eni bisnis we oli gat ol wokman. Lee Ann bae emi explenem ol loa blo leba we bae emi helpem yu blo save manejem ol severens, kontract, ol lif blong ol wokman mo tu fulap nara samting. Woksop ya bae emi ansaraem plante qwesten we yu gat long ol difren kaen wok isu mo tu lanem yu hao nao yu save usum ol onlaen tul blong mifala blong bildim wan emploimen kontract blong wokman blong yu.","id":"<urn:uuid:082ab373-8d6f-4ea8-84ff-73613a6b8a1b>","dump":"CC-MAIN-2021-39","url":"https:\/\/vcci.vu\/event\/workshop-tips-for-employers-on-staff-employment-law-2\/","date":"2021-09-20T11:26:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-39\/segments\/1631780057036.89\/warc\/CC-MAIN-20210920101029-20210920131029-00160.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9993965626,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.999396562576294}","num_words":106,"character_repetition_ratio":0.005,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.047,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":15945.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"2 Corinthians2 Corinthians 1\n1 Mi Pol, mi aposol blong Jisas Kraes, we God i putumap mi. Mi wetem Timoti, brata blong yumi, mitufala i talem halo long yufala long jos blong God long Korin, mo long olgeta man blong God long olgeta ples long Akaea. 2 Prea blong mitufala, we God, Papa blong yumi, wetem Jisas Kraes, Masta blong yumi, tufala bambae i stap givhan long yufala long gladhat blong tufala, tufala i putum pis i stap wetem yufala. 3 I gud yumi stap talem tangkiu long God ya we i God mo Papa blong Jisas Kraes, Masta blong yumi. Hem i Papa blong yumi we i gat sore, hem i God we i stamba blong fasin blong givhan. 4 Hem i stap givhan long mifala long olgeta trabol blong mifala, blong mekem mifala i harem gud. Nao taem ol narafala man oli gat trabol, mifala i save givhan long olgeta, blong mekem olgeta oli harem gud long sem fasin, from we God i givhan finis long mifala. 5 Bifo, Kraes i harem nogud tumas long bodi blong hem, mo ol fasin ya we i kasem hem, i kasem mifala tu. Mo long sem fasin, from we mifala i joen long Kraes, God i stap mekem mifala i harem gud, mo fasin ya i go moa, i kasem ol narafala man. 6 Sipos mifala i stap harem nogud, hemia i blong givhan long yufala, blong God i sevem yufala. Mo sipos God i givhan long mifala, i mekem mifala i harem gud, be hemia tu i blong givhan long yufala blong mekem yufala i strong. Nao taem we yufala i stap harem nogud olsem mifala, bambae tingting blong yufala i longfala, i no save foldaon. 7 Nao tingting blong mifala long yufala i stap strong yet. Mifala i save finis, se olsem we yufala i joen long mifala finis blong harem nogud long sem fasin we mifala i stap harem nogud, ale, long sem fasin, bambae yufala i save joen long mifala bakegen, blong God i givhan long yufala, olsem we i stap givhan long mifala. 8 Ol brata mo sista. Mifala i wantem blong yufala i savegud we bifo, mifala i kasem plante trabol long provins ya Esia. Mifala i harem we ol trabol ya i bigfala tumas, i hevi tumas, nao mifala i no moa tingbaot se bambae mifala i laef. 9 Mifala i harem olsem we oli jajem mifala finis, se bambae mifala i mas ded. Be ol samting ya oli kamtru long mifala blong mekem mifala i no moa stap strong long paoa blong mifala. Oli kam blong mekem mifala i stap strong long paoa blong God nomo, we hem i save mekem ol dedman oli laef bakegen. 10 Klosap nomo we mifala i ded, be God i sevem mifala, mo bambae hem i save sevem mifala bakegen. Mifala i putum tingting blong mifala i stap strong long hem finis, blong bambae hem i sevem mifala bakegen. 11 Be yufala evriwan i mas joen blong prea from mifala. Sipos i gat plante man moa oli stap joen blong askem long God blong i givhan long mifala, hemia i gud moa. Nao taem we God i mekem i gud long mifala, bambae i gat plante man moa blong joen wetem mifala blong talem tangkiu long hem. 12 I gat wan samting we oltaem, tingting blong mifala i stap glad tumas from. Long ol fasin we mifala i mekem long ol man olbaot long wol, mo antap bakegen, long yufala, mifala i folem rod we God i makem, mifala i tok stret nomo, mo fasin blong mifala i stap long klia ples nomo. Mo naoia, long tingting blong mifala, mifala harem se mifala i no mekem wan samting we i rong from ol fasin ya. Mifala i no mekem olsem long waes blong man nomo, be from we God i stap givhan long mifala long gladhat blong hem. 13 Ol leta blong mifala oli stret nomo, mo yufala i save ridim olgeta, yufala i save kasem ol mining blong olgeta. Naoia yufala i no savegud tingting blong mifala, be mi mi wantem tumas blong yufala i savegud tingting blong mifala, blong yufala i save kasem olgeta tok blong mifala. Nao long fasin ya, long Lasdei ya we Jisas, Masta blong yumi bambae i kambak bakegen, bambae yufala i save glad long mifala, stret olsem we bambae mifala i save glad long yufala. 15 Mi mi savegud ol samting ya, nao fastaem mi mekem plan blong mi, se taem mi go long Masedonia, bambae mi kam luk yufala, mo taem mi aot long Masedonia blong kambak bakegen, bambae mi kam luk yufala bakegen. Nao long fasin ya, mi save luk yufala tu taem, mo bambae mi mekem yufala i harem gud moa, mo yufala i save givhan long mi, long rod blong go long Judia. 17 Taem mi stap mekem ol plan ya, ating yufala i luk olsem we mi mi stap toktok nomo. Be taem mi stap mekem ol plan blong mi, tingting blong mi i no olsem tingting blong man. Mo mi no save talem se \"Yes\" mo \"No\" long sem taem nomo. 18 God i tru oltaem, mo mi folem fasin ya blong hem blong talem long yufala, se long promes ya blong mi we mi mekem long yufala, mi no save miksimap tufala tok ya, se \"Yes\" mo \"No\", long sem taem nomo. 19 Pikinini ya blong God, Jisas Kraes, we mi wetem Saelas mo Timoti, mitrifala i talemaot long yufala, hem i no talem \"Yes\" mo \"No\" long sem taem nomo, nogat. Oltaem nomo, tok blong hem, \"Yes\". 20 Jisas ya, hem i olsem ansa we i talem se \"Yes\" long olgeta promes we God i talem finis. Mo from we yumi joen long hem, taswe yumi save talem se \"Amen\" blong leftemap nem blong God i go antap. 21 Hemia God nomo ya we i stap mekem mifala wetem yufala, yumi savegud we yumi joen finis long Kraes. Hem nomo i mekem yumi tabu, 22 mo i putum mak blong hem long yumi, se yumi man blong hem. Mo hem nomo i putum Tabu Spirit ya long laef blong yumi, blong soemaotgud we ol promes blong hem bambae oli kamtru long yumi. 23 Be mi mi askem long God, blong hem i witnes blong mi, se mi no giaman. Mi mi no kam long Korin bifo ya, from we mi no wantem spolem yufala, mi wantem mekem i gud long yufala. 24 Mifala i no wantem mekem i strong long yufala, blong makem wanem tok i stret blong yufala i bilif long hem mo wanem i no stret, nogat. Bilif blong yufala i stanap finis. Mifala i wantem wok wetem yufala, blong mekem yufala i harem gud moa.\n1 Nao from samting ya, mi mi tingbaot finis, se mi no save kam luk yufala bakegen, blong mekem yufala i harem nogud. 2 Yufala nomo i save mekem mi mi harem gud, be sipos mi mekem yufala i harem nogud, bambae i no gat man we i save mekem mi mi harem gud. 3 Taswe mi raetem leta ya we i kam finis long yufala. Mi mi no wantem kam luk yufala, we bambae yufala i mekem mi mi harem nogud, from we yufala nomo i save mekem mi mi harem gud. Mi mi save finis, we taem mi mi harem gud, be yufala tu i stap harem gud. 4 Taem mi raetem leta ya long yufala, mi mi harem nogud tumas, tingting blong mi i trabol, mo oltaem mi stap krae. Be mi no raetem leta ya blong mekem yufala i harem nogud, mi raetem blong mekem yufala i save we mi lavem yufala evriwan. 5 Nao long man ya we yufala i tokbaot, we i mekem tingting blong sam man i kam nogud, hem i no mekem long mi, i mekem long yufala nomo. Mi no wantem tok blong mi i jajem hem tumas, be hem i mekem lelebet trabol long yufala evriwan, mo long sam long yufala, hem i mekem i moa. 6 Be panis ya we bighaf blong yufala i givim long man ya finis, hemia i naf ya. 7 Naoia i gud yufala i fogivim hem, yufala i leftemap tingting blong hem bakegen. Sipos no, bambae hem i harem nogud tumas, nao bambae tingting blong hem i foldaon olgeta. 8 Mi mi talem long yufala, se plis yufala i go mekem hem i save we yufala i lavem hem. 9 Leta ya we mi raetem finis, mi raetem from we mi wantem traem yufala, blong savegud yufala, se yufala i glad blong obei long ol tok blong mi, no yufala i no glad blong mekem olsem. 10 Ol man we yufala i fogivim olgeta, mi tu mi fogivim olgeta. Sipos man ya i mekem sam samting we mi mi mas fogivim hem from, be mi fogivim hem finis long fes blong Kraes, blong givhan long yufala. 11 Yumi savegud ol plan blong Setan, mo mi no wantem we hem bambae i winim yumi long bisnes ya. 12 Taem mi kam long Troas blong talemaot gud nius blong Kraes, mi mi faenem we Masta blong yumi i mekem rod finis, blong mi mekem wok blong hem long ples ya. 13 Be oltaem, tingting blong mi i stap trabol tumas, from we mi no save faenem brata ya blong yumi Taetas long ples ya. Ale, mi talem tata long olgeta long ples ya, nao mi aot, mi go long Masedonia. 14 Be yumi talem tangkiu tumas long God, from we Kraes i olsem wan king we i winim ol enemi blong hem finis, i stap wokbaot blong kamhom. Mo from we yumi joen long hem, oltaem God i stap mekem yumi joen long hae nem ya we Kraes i gat, mo oltaem, hem i stap yusum yumi blong mekem olgeta man long evri ples oli save Kraes. Nao ol man we oli save hem, oli stap harem gud long hem, olsem we oli harem gud long gudfala smel blong senta. 15 Yumi ya, yumi olsem smok blong insens ya we i gat gudfala smel, we Kraes i stap bonem blong presem God. Smok ya i stap goaot long ol man we God i stap sevem olgeta, mo long ol man we oli stap lus. 16 Long olgeta ya we oli stap lus, smok ya i olsem ded samting we i sting we i sting tumas, we i save kilim man i ded. Be long olgeta ya we God i stap sevem olgeta, hem i wan gudfala senta we i save mekem man i laef. Yumi man, yumi no naf blong mekem wok ya. 17 Be mifala i no olsem plante narafala man we oli stap yusum tok blong God olsem rod blong winim mane blong olgeta, nogat. God i putumap mifala, mo from samting ya, oltaem mifala i stanap long fes blong hem, mo mifala i stap talemaot ol trutok nomo, from we mifala i man blong wok blong Kraes.\n1 Ating yufala i harem olsem we mifala i stap leftemap mifala long fes blong yufala bakegen, be i no olsem. Taem ol strenja oli kam long ples blong yufala, oli mas karem leta we ol narafala fren blong yufala oli raetem, blong talemaot ol strenja ya long yufala, from we yufala i no save olgeta. Mo taem olgeta oli aot long yufala, oli mas karem leta blong yufala, blong bambae ol fren blong yufala oli save olgeta. ?Yufala i wantem mekem mifala olsem? Hemia i krangke ya. 2 Yufala nomo i olsem leta blong soemaot mifala, from we yufala i stap long tingting blong mifala, olsem wan leta we man i raetem finis. Mo olgeta man oli save luk leta ya, oli save ridim. 3 Mo i klia bakegen, we Kraes nomo i raetem leta ya, mo i putum long han blong mifala, blong mifala i pasem i go. Leta ya, Kraes i no yusum ing blong raetem, i yusum Spirit blong God ya we i laef we i no save ded. Mo i no raetem long ol bigfala ston, i raetem long tingting blong yufala. 4 Mifala i save tok olsem, from we mifala i joen long Kraes, nao mifala i stap bilif strong long God. 5 Long saed blong mifala nomo, mifala i no gat sam samting blong mekem mifala i naf blong talem se, \"Wok ya i wok blong mifala.\" Olgeta samting ya blong mekem mifala i naf blong wok, oli kamaot long God nomo, 6 from we hem nomo i mekem mifala i naf blong mekem ol wok blong niufala promes we hem i mekem wetem yumi. Promes ya i no kamaot long loa we oli raetemdaon, i kamaot long Spirit blong God. Loa ya i kilim man i ded. Be Spirit blong God i givim laef long man. 7 Loa ya we God i givim long Moses, hem i katem ol tok blong hem long tufala ston. Mo long taem ya, bigfala laet ya we i stap saenaot long God, we i saen we i saen, hem i kam kasem Moses, nao fes blong hem i saen from. Mo ol laen blong Isrel oli no save lukluk i go long fes blong hem from laet ya. Be biaen, fes blong hem i no moa saen. Loa ya i kamtru wetem bigfala laet ya blong God we i saen we i saen, be wok we Loa ya i mekem, i samting blong ded nomo. 8 Mo i klia we bigfala paoa ya blong God i stap saenaot moa long ol wok we Spirit ya i mekem. 9 Wok we Loa ya i mekem, we God i stap jajem man se hem i mas panis, bigfala paoa ya blong God i stap saenaot long hem. Be wok we Spirit ya i mekem, we God i stap mekem we man i kam stret man long fes blong hem, bigfala paoa ya blong God i stap saenaot moa long hem. 10 Yumi save talem se naoia, God i stap soemaot paoa ya blong hem moa, mo from samting ya, paoa ya blong hem we hem i soemaot bifo long laet ya we i saen we i saen, i lus finis. 11 Yes, long wok ya blong Loa we i blong smoltaem nomo, God i soemaot paoa blong hem long bigfala laet ya we i saen we i saen. Be long wok ya blong Spirit we i blong stap oltaem nomo, hem i stap soemaot paoa blong hem i bigwan moa. 12 Nao from we mifala i putum tingting blong mifala i stap strong long wok ya we Tabu Spirit i stap mekem, tingting blong mifala i strong, we mifala i no save fraet. 13 Mifala i no olsem Moses. Hem i putum wan kaliko blong kavremap fes blong hem, blong blokem ol laen blong Isrel blong oli no luk we laet we i saenaot long fes blong hem i stap lus. 14 I tru, tingting blong ol laen blong Isrel ya bifo i fas. Mo kam kasem tede, oltaem taem oli ridim ol tok blong Baebol, oli no haremsave, from we i gat samting i stap blokem tingting blong olgeta, olsem kaliko ya we i blokem fes blong Moses. Be Kraes nomo i save tekemaot samting ya long tingting blong man, long taem we man i joen long hem. 15 Kam kasem tede, be oltaem, taem olgeta oli ridim Loa blong Moses, samting ya i stap blokem tingting blong olgeta, olsem kaliko ya we i blokem fes blong Moses bifo. 16 Be taem man i tanem tingting blong hem blong kam man blong Hae God, Hae God i save tekemaot kaliko ya. 17 Nao Hae God ya we i Masta blong yumi, we tok ya i tokbaot, hem i Tabu Spirit. Mo taem Spirit ya blong Masta blong yumi i stap long man, hem i stap mekem man ya i fri. 18 Nao yumi evriwan i stap soemaot paoa blong Masta blong yumi bakegen, olsem bigfala laet we i stap saenaot long fes blong yumi, mo i no gat samting olsem kaliko, we i stap blokem. Oltaem hem i stap jenisim yumi blong mekem yumi kam olsem pija blong hem stret, mo oltaem paoa blong hem i stap saenaot moa long yumi. Hemia i wok blong Masta blong yumi, we hem i Tabu Spirit.\n1 God i gat sore long mifala, mo hem i givim wok ya long mifala blong mifala i mekem, mo from samting ya, tingting blong mifala i no save foldaon. 2 Mifala i lego finis ol fasin blong haed, mo blong sem. Mifala i no save mekem ol giaman fasin, mo mifala i no save tanem tok blong God i kam narafala. Mifala i stap talemaot trutok long klia ples. Mo long fes blong God, mifala i stap traem soemaot mifala long olgeta man, blong bambae long tingting blong olgeta, oli save glad long mifala. 3 Nao maet gud nius ya we mifala i stap talemaot, i olsem samting we i haed, be i stap haed long olgeta ya nomo we oli stap lus. 4 Oli no save bilif, from we Setan we i rabis god blong wol ya, hem i satem tingting blong olgeta finis, nao oli stap long tudak. Hem i stap blokem olgeta, blong oli no luk laet ya we i stap saenaot i go long olgeta. Laet ya i kamaot long gud nius blong Jisas Kraes, we hem i gat olgeta paoa, mo hem i stret pija blong God. 5 Taem mifala i prij, mifala i no tokbaot mifala, mifala i stap talemaot Jisas Kraes, we hem i Masta blong yumi evriwan, mo we hem i sanem mifala blong mifala i man blong wok blong yufala. 6 God ya we bifo i tok, i talem se, \"Laet i mas saenaot long tudak ya i kam,\" hemia sem God ya nomo we i mekem laet blong hem i saenaot finis, i kam kasem tingting blong mifala. Laet ya blong hem i mekem mifala i waes blong save bigfala paoa ya blong God, we mifala i luk long fes blong Kraes. 7 Be mifala ya, we mifala i stap holem ol gudgudfala samting ya we God i givim, mifala i olsem ol graonpot nomo. Nao fasin ya i stap soemaot, we paoa ya we i bigwan tumas i blong God, i no blong mifala. 8 Plante taem, mifala i gat trabol, be neva tingting blong mifala i foldaon. Sam taem, mifala i no save rod, be neva mifala i lus olgeta. 9 Nating we ol man oli stap ronem mifala, be oltaem mifala i gat ol fren we oli stap givhan long mifala. Ol man oli stap kilim mifala, be neva mifala i ded olgeta. 10 From we mifala i man blong Jisas, oltaem nomo long laef blong mifala, klosap mifala i ded. Oltaem mifala i stap soemaot ded blong hem long bodi blong mifala, blong bambae ol man oli save luk laef blong hem tu long bodi ya blong mifala we i blong ded nomo. 12 Fasin ya i min se ded blong hem i stap wok long mifala, be laef blong hem i stap wok long yufala. 13 Baebol i talem se, \"Mi mi tok from we mi bilif.\" Mo from we mifala tu i gat sem Spirit we i mekem we mifala i bilif, mifala tu i tok, from we mifala i bilif. 14 Mifala i save we God i mekem Jisas ya we i Masta blong yumi i laef bakegen. Mo mifala i save we hem bambae i mekem mifala tu i laef bakegen wetem Jisas, i tekem mifala wetem yufala, yumi stanap long fes blong hem. 15 Olgeta samting ya, oli blong givhan long yufala. Long fasin ya, oltaem God i stap givhan long plante man moa long gladhat blong hem. Nao from fasin ya, bambae i gat plante man moa blong prea blong talem tangkiu long hem, blong leftemap nem blong God i go antap moa. 16 Nao from samting ya, neva tingting blong mifala i kam nogud long ol trabol we i kasem mifala. Maet bodi blong mifala i stap kam nogud moa oltaem, be nating. Evri dei, God i stap mekem tingting blong mifala i niuwan bakegen. 17 Ol trabol ya we i kasem mifala oli smol nomo, mo oli no save stap longtaem. Be frut blong olgeta i narafala olgeta, i gud tumas long mifala, mo i stap mekem mifala i rere blong go joen long gudfala laef ya blong God long heven, we i no save finis samtaem. 18 Nao mifala i no moa tingbaot ol samting ya we yumi save luk long ae blong yumi. Mifala i stap tingbaot ol samting ya we yumi no save luk, from we ol samting ya we yumi save luk long ae blong yumi, oli blong stap smoltaem nomo. Be ol samting ya we yumi no save luk, oli blong stap oltaem, gogo i no save finis.\n1 Bodi ya we yumi gat long wol ya, hem i olsem haos tapolen we yumi stap long hem, mo bambae i finis. Be yumi savegud se sipos hem i finis, be bambae yumi gat narafala bodi blong yumi i stap long heven, we hem i olsem wan haos we God i putumrere finis blong yumi. Haos ya i no gat man i wokem, mo hem i blong stap oltaem, gogo i no save finis. 2 Naoia yumi stap harem nogud, we yumi stap pulum win blong yumi from, from we yumi wantem tumas blong go stap long niufala haos ya we i blong heven. 3 Taem yumi stap long niufala haos ya, bambae yumi no moa stap olsem we yumi neked, bambae yumi gat prapa bodi blong yumi. 4 Taem yumi stap yet long haos tapolen ya blong yumi long wol ya, yumi stap harem nogud tumas, we yumi stap pulum win blong yumi from. I no from we yumi wantem lusum bodi ya we i blong wol. Be yumi wantem blong bodi ya we i blong heven, bambae i kam kavremap yumi, blong bambae fasin blong laef blong hem i jenisim ol samting ya blong ded, we i blong bodi ya blong wol. 5 God nao i mekem yumi rere, blong hem bambae i jenisim yumi olsem. Mo hem i givim Tabu Spirit ya blong hem finis long yumi, blong soemaotgud we ol promes blong hem bambae oli kamtru long yumi. 6 Nao from samting ya, tingting blong yumi i stap strong oltaem. Yumi save se taem yumi gat bodi blong yumi yet long wol ya, yumi stap afsaed yet long ples blong Masta blong yumi. 7 Be yumi no makem laef blong yumi long ol samting we yumi luk. Yumi makem long bilif blong yumi. 8 Nao yumi no fraet nating, tingting blong yumi i strong. Mo sipos yumi save aot long bodi blong yumi, blong go mekem ples blong yumi wetem Masta blong yumi long heven, bambae yumi glad moa. 9 Be i gat wan samting we i antap bakegen. Sipos yumi stap long ples ya, no yumi go stap wetem hem, be yumi wantem blong hem i glad long yumi, 10 from we bambae yumi evriwan i mas stanap long fes blong Kraes, blong hem i jajem yumi. Nao sipos yumi mekem i gud no yumi mekem i nogud, be bambae yumi save kasem wanem i stret long ol fasin ya we yumi stap mekem long laef blong yumi long wol ya. 11 Nao from we mifala i stap ona long Masta blong yumi, we hem i gat raet blong jajem yumi, taswe mifala i stap traem pulum tingting blong ol man, blong oli bilif long tok blong mifala. God i savegud mifala, mo mi mi wantem we yufala tu i savegud mifala. 12 Long tok ya, mifala i no stap traem bakegen blong talemaot gudfala wok blong mifala long fes blong yufala. Mifala i stap talem samfala tok nomo long yufala, blong bambae yufala i save glad long mifala. Nao bambae yufala i save givim ansa long olgeta ya we oli save tok flas from man, be oli no tok from laef blong olgeta, oli tok from hae nem blong olgeta nomo. 13 Sipos yufala i ting se mifala i krangke, be hemia, mifala i stap mekem wok blong God. Mo sipos yufala i ting se mifala i waes, be hemia, mifala i stap givhan long yufala. 14 Mifala i mekem olsem, from we Kraes i lavem mifala tumas, nao fasin ya blong hem i stap holemtaet mifala. Mifala i luksave se hem wan nomo we hem i ded blong sevem olgeta man. Nao from samting ya i olsem we olgeta man oli ded finis wetem hem. 15 Hem i ded blong sevem olgeta man, blong bambae ol man we oli laef wetem hem, oli no moa laef blong mekem ol wok blong olgeta nomo. Olgeta oli laef blong mekem ol wok blong hem, we hem i ded, mo i laef bakegen, blong i sevem olgeta. 16 Be i stat naoia, mifala i no moa save makem ol man long fasin blong man nomo. Yes, bifo, long taem ya we Kraes i man, maet mifala i save makem hem long fasin blong man nomo, be naoia mifala i no moa save makem hem olsem. 17 Taem we God i joenem man long Kraes, hem i mekem man ya i kam wan niufala man. Ol fasin blong laef blong hem bifo oli finis, nao laef blong hem i kam niuwan olgeta. 18 Hemia God nomo we i stap mekem ol samting ya. Hem i mekem rod long Kraes, blong mekem we mifala i no moa enemi blong hem, mifala i fren blong hem. Mo hem i putum wok ya long han blong mifala, blong mifala i pulum ol narafala man oli kam, oli fren blong hem. 19 Tok ya we mi talem, i min se God i mekem rod long Kraes blong tekem ol man long wol oli kam, oli fren blong hem. Naoia, hem i no moa makem kaon blong ol sin blong olgeta. Mo hem i givim tok ya long mifala blong talemaot, se God i mekem rod finis, blong olgeta man oli save kam fren blong hem. 20 From samting ya, mifala i man blong karem tok blong Kraes, we God i stap yusum mifala blong singaot yufala. Long nem blong Kraes, mifala i talem long yufala se, \"Plis, yufala i letem God i tanem yufala, yufala i no moa enemi blong hem, yufala i kam fren blong hem.\" 21 Kraes i no mekem sin nating. Be blong sevem yumi, God i mekem hem i karem ol sin blong yumi, blong God i save givim stret fasin blong hem long yumi ya we yumi joen long Kraes, blong mekem yumi kam stret man long fes blong hem.\n1 From we mifala i stap joen blong wok wetem God, mifala i talem long yufala bakegen, se God i givhan long yufala finis, long gladhat blong hem. Plis yufala i no letem gudfala wok ya blong hem i go blong nating nomo. 2 I gud yufala i harem tok blong hem we i talem se, \"Long taem ya blong givhan long man, mi mi harem yufala. Long dei ya blong sevem man, mi mi givhan long yufala.\" Yufala i mas harem tok ya. Naoia i taem blong God i givhan long man. Tede i dei blong hem i sevem man. 3 Mifala i no wantem we sam man oli save faenem sam rabis poen long ol wok blong mifala. Nao mifala i stap traehad, blong mifala i no mekem sam fasin we narafala man bambae i save foldaon long hem. 4 Long olgeta samting we mifala i mekem, mifala i stap soemaot we mifala i man blong wok blong God. Mifala i gat trabol, mifala i gat hadtaem, mifala i stap harem nogud tumas, be tingting blong mifala i stap gud, i no foldaon. 5 Long sam ples ol man oli wipim mifala, long sam ples oli putum mifala long kalabus, mo long sam ples oli raon long mifala blong ronem mifala. Mifala i hadwok we i bitim mak, we mifala i no gat taem blong slip mo kakae. 6 Be long ol fasin blong mifala, mifala i stap soemaot we mifala i man blong wok blong God. Tingting blong mifala i klin, mo mifala i waes. Tingting blong mifala i longfala, mo oltaem mifala i gat sore long man. Tabu Spirit i stap long mifala, mo mifala i stap lavem ol man tumas, we fasin blong mifala i no blong giaman. 7 Mifala i stap talemaot trutok, mo paoa blong God i stap long mifala. Mifala i stap folem ol stret fasin nomo, mo hemia i olsem naef blong faet blong mifala, mo i olsem stik blong mifala blong blokem ara. 8 Sam man oli stap ona long mifala, mo sam man oli stap mekem mifala i sem. Sam man oli stap tok nogud long mifala, mo sam narafala man oli stap leftemap nem blong mifala. Plante man oli stap talem se mifala i giaman, be mifala i stap talem trutok nomo. 9 Plante man oli luk mifala olsem we oli no save mifala, be yufala i savegud mifala. Plante man oli stap talem se mifala i ded finis, be yufala i save, mifala i laef yet. Plante man oli stap givim panis long mifala, be oli no kilim mifala i ded. 10 Mifala i stap kasem trabol, be oltaem mifala i glad tumas. Mifala i puaman, be mifala i stap mekem plante man oli rij. Mifala i no gat wan samting nating, be olgeta samting oli blong mifala. 11 Ol fren long Korin. Mifala i toktok stret nomo long yufala. Mifala i talemaot olgeta tingting blong mifala long yufala. 12 Mifala i no satem tingting blong mifala long yufala. Yufala nomo i satem tingting blong yufala long mifala. 13 Mi mi toktok long yufala naoia olsem we yufala i pikinini blong mi. Plis yufala i mekem long mifala olsem we mifala i mekem long yufala. Plis yufala i talemaot olgeta tingting blong yufala long mifala. 14 Bambae yufala i no go joen wetem ol man we oli no Kristin, blong mekem wan wok, olsem we man i putum yok long tufala buluk blong mekem tufala i wok wanples. Fasin ya i no save wok. Stret fasin mo rabis fasin, tufala i no save joen nating, mo delaet mo tudak, tufala i no save stap wanples. 15 Mo long sem fasin, Kraes mo Setan, tufala i no save agri samtaem. Man we i bilif mo man we i no bilif, tufala i no save joen long wan tingting. 16 Mo haos blong God i no save gat ples blong ol narafala god insaed long hem. God i laef, i stap we i stap, mo yumi olsem haos blong hem. Hem i talem se, \"Bambae mi mi mekem ples blong mi wetem yufala, bambae mi mi stap oltaem long medel blong yufala. Mi bambae mi God blong yufala, mo yufala bambae i man blong mi.\" 17 Mo bakegen, hem i talem se, \"From samting ya, yufala i mas gowe long olgeta, yufala i mas stap yufala nomo, mo olgeta oli mas stap olgeta nomo. Yufala i no save tajem ol samting ya we oli no klin long fes blong mi, nao bambae mi mi glad blong tekem yufala. 18 Mi bambae mi Papa blong yufala, mo yufala bambae i pikinini blong mi, yufala ol boe mo gel blong mi. Mi mi Hae God, mi gat olgeta paoa, mo hemia tok blong mi.\"\n1 Ol fren. Olgeta promes ya oli blong yumi, mo from samting ya, yumi mas mekem yumi klin. Olgeta samting long bodi blong yumi mo long tingting blong yumi we oli stap mekem yumi doti long fes blong God, yumi mas sakemaot olgeta evriwan. Mo yumi mas traehad blong mekem fasin blong yumi i klin, i tabu, from we yumi stap ona gud long God, mo yumi man blong hem nomo. 2 Plis yufala i mekem ples blong mifala long tingting blong yufala. Mifala i no mekem i no stret long sam man. Mifala i no spolem sam man. Mifala i no giaman long sam man blong stil long olgeta. 3 Mi mi no talem tok ya blong jajem yufala, se yufala i mekem i no stret, nogat. Olsem we mi mi talem finis, yufala i stap oltaem long tingting blong mifala. Mo sipos yumi laef, no yumi ded, be oltaem, bambae yumi stap olsem nomo. 4 Mi mi stap bilif strong long yufala, mo oltaem mi stap glad long yufala. From samting ya, taem trabol i kasem mifala, be yufala i stap mekem tingting blong mi i strong. Mo oltaem, long tingting blong mi, mi stap harem gud tumas. 5 Taem mifala i kamtru long Masedonia, be mifala i no gat spel. Plante trabol i kasem mifala. Ol man oli wantem rao long mifala, mo mifala tu i fraet. 6 Be God i save leftemap tingting blong man we i stap harem nogud. Mo hem i leftemap tingting blong mifala, from we hem i tekem Taetas i kamtru long mifala. 7 Be i no from we Taetas i kamtru nomo, we mifala i harem gud. Mifala i harem gud bakegen, from ol toktok we Taetas i talem, we hem i talemaot we yufala i leftemap tingting blong hem. Hem i talemaot long mifala, we yufala i wantem tumas blong luk mi, mo yufala i sore tumas. Mo hem i talem we yufala i rere blong blokem olgeta we oli tok agens long mi. Nao ol samting ya oli mekem mi mi harem gud moa. 8 Maet leta ya blong mi bifo i mekem yufala i harem nogud, be mi mi glad we mi raetem. Long taem ya we mi luk we leta ya i mekem yufala i harem nogud blong smoltaem, i tru, mi mi harem nogud. 9 Be naoia mi stap harem gud tumas, mo i no from we mi mekem yufala i harem nogud, i from we taem yufala i harem nogud, yufala i tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala. Mifala i no spolem yufala, from we taem yufala i harem nogud, be yufala i luk long God. 10 Taem we man i harem nogud be i luk long God, hemia i save mekem man i tanem tingting blong hem from ol sin blong hem, mo hemia i rod blong God i sevem man. Hemia i samting blong glad, i no samting blong sore. Be taem we man i harem nogud be i luk long wol nomo, hemia i rod blong ded. 11 I gud yufala i traem tingbaot. Yufala i harem nogud mo yufala i luk long God, nao fasin ya i gat plante frut long yufala. From fasin ya, yufala i tingting gud long tok blong mi, mo yufala i strong blong soemaot we i no gat poen agens long yufala. Yufala i kros long olgeta we oli mekem trabol, mo yufala i fraet tu. Fasin ya i mekem yufala i wantem luk mi, mo i mekem yufala i strong moa blong folem Kraes. Mo bakegen, i mekem yufala i rere blong givim panis long olgeta we oli stap mekem i no stret. Oltaem long bisnes ya, yufala i soemaot we i no gat poen agens long yufala. 12 Yes, i tru, mi mi raetem leta ya bifo long yufala. Be mi no raetem from man ya we i mekem i no stret. Mo mi no raetem tu from man we man ya i mekem i no stret long hem. Mi mi raetem blong mekem i klia gud long yufala, long fes blong God, we yufala i stap lavem mifala tumas. 13 From samting ya, toktok blong Taetas i leftemap tingting blong mifala. Yes, toktok blong Taetas i leftemap tingting blong mifala, mo antap bakegen, hem i mekem mifala i harem gud tumas, from we yufala i bin leftemap tingting blong hem, nao hem i stap harem gud. 14 Bifo, mi mi talemaot long hem we mi glad tumas long yufala, mo biaen, yufala i no mekem tingting blong mi i foldaon bakegen. Oltaem, mifala i stap talem ol tok we i tru long yufala. Nao long sem fasin, tok ya we mifala i talem long Taetas, be yufala i soemaot we tok ya tu i tru nomo. 15 Taetas i stap tingbaot we yufala evriwan i glad blong obei long hem. Mo hem i stap tingbaot we yufala i fraet, yufala i stap seksek, be yufala i glad blong tekem hem i go long haos blong yufala. Nao taem hem i stap tingbaot ol samting ya, oltaem hem i stap lavem yufala moa. 16 Man. Mi stap harem gud tumas, from we oltaem mi save trastemgud yufala.\n1 Ol brata mo sista. Mifala i wantem blong yufala i save ol frut blong fasin ya we God i stap givhan gud long ol man blong jos long Masedonia, long gladhat blong hem. 2 Nating we God i letem plante trabol i kasem olgeta blong traem olgeta, be long tingting blong olgeta, oltaem oli stap harem gud tumas. Olgeta ya oli puaman tru, be long gladhat blong olgeta, oli sakem kleksen ya we i bigwan tumas. 3 Mi mi talem tru long yufala, se ol man ya oli no givim stret long mak blong mane we oli kasem, be oli bitim mak olgeta. Mo samting ya i kamaot long tingting blong olgeta nomo. 4 Olgeta oli stap askem plante taem long mifala, blong mifala i givim janis long olgeta blong oli joen blong givhan long ol Kristin man long Judia. 5 Mifala i no ting se bambae oli save mekem i bigwan olsem, be oli mekem. Fastaem, oli givim laef blong olgeta long Masta blong yumi, oli kam man blong hem. Nao biaen, from we God i wantem olsem, oli givim laef blong olgeta long mifala tu. 6 Taem yufala i statem wok ya, yufala i mekem long gladhat blong yufala nomo, mo from we Taetas i lidim yufala long hem, mifala i strong long hem blong hem i stap wok wetem yufala, gogo wok ya i finis. 7 Yufala i rij tumas long olgeta samting we yufala i gat. Long fasin blong bilif, mo long fasin blong tok, mo long saed blong save, yufala i kasem moa. Yufala i strong moa blong givhan, mo yufala i lavem mifala moa. 8 Mi mi no putum sam rul long bisnes ya. Mi stap soemaot long yufala we ol narafala man oli glad tumas blong givhan. Nao long fasin ya, mi stap traem yufala, blong faenemaot we fasin blong yufala blong lavem man, i tru no i no tru. 9 Yufala i save finis we Jisas Kraes, Masta blong yumi, hem i gat gladhat blong givhan. Hem i rij, be from yufala, hem i kam pua. Mo from we hem i kam pua, taswe yufala i save kam rij. 10 Hemia tingting blong mi long bisnes ya. I moa gud yufala i finisim wok ya blong givhan long ol puaman, we yufala i statem long las yia. Las yia, yufala nao i faswan blong tingbaot blong mekem wok ya, mo yufala i faswan tu blong mekem. 11 Ale, i moa gud yufala i gohed, yufala i finisim wok ya. I gud yufala i strong bakegen blong finisim, olsem we yufala i strong fastaem blong mekem plan blong hem. Mo i gud yufala i mekem long ol samting ya we yufala i gat. 12 Sipos yufala i glad blong givim, bambae God i glad blong tekem presen long ol samting nomo we yufala i gat. Hem i no save askem long yufala, blong yufala i givim ol samting we yufala i no gat. 13 Mi mi no wantem mekem i strong long yufala, blong mekem i isi long sam narafala man, nogat. Mi mi wantem mekem i sem mak long olgeta man. 14 Naoia, from we yufala i gat plante samting, i stret blong yufala i givhan long sam narafala man we oli sot. Nao sipos samtaem yufala i sot mo olgeta oli gat plante, bambae olgeta oli save givhan long yufala bakegen. Hemia i rod blong mekem i stret long olgeta man. 15 Baebol i talem se, \"Olgeta we oli tekem plante kakae, oli no ova long mak blong hem, mo olgeta we oli tekem smol nomo, oli no sot.\" 16 Mifala i stap talem tangkiu tumas long God from Taetas, from we God i mekem hem i wantem tumas blong givhan long yufala, stret olsem we mifala i wantem. 17 Nao Taetas i glad blong mekem ol samting ya we mifala i talem long hem, be antap moa, hem i glad tumas blong givhan long yufala. Nao from tingting blong hem nomo, hem i wantem blong go luk yufala. 18 Mo bambae mifala i sanem wan narafala brata blong yumi i go wetem hem. Man ya, ol man long olgeta jos oli stap ona long hem, from wok blong hem blong talemaot gud nius blong Kraes. 19 Hemia man ya we ol jos oli jusumaot hem, oli putum hem blong wokbaot wetem mifala blong karem presen ya we yufala i givim long gladhat blong yufala. Nao mifala i gat wok blong karem presen ya i go long olgeta longwe, blong mifala i leftemap nem blong Masta blong yumi, mo blong soemaot we mifala i wantem tumas blong givhan long ol man. 20 Mo mifala i stap traehad blong i no gat man i jajem mifala from ol fasin we mifala i mekem long bigfala presen ya. 21 Mifala i wantem we fasin blong mifala long presen ya i stret gud, i no long fes blong Masta blong yumi nomo, be long fes blong ol man tu. 22 Mo bambae mifala i sanem wan narafala brata blong yumi bakegen i go wetem tufala ya. Man ya, mifala i traem hem plante taem, mo oltaem mifala i faenem we hem i glad tumas blong givhan. Mo naoia, hem i glad moa blong givhan long tufala, from we hem i stap trastemgud yufala. 23 Yufala i save Taetas finis. Hem i stap wok wetem mi long ol wok blong givhan long yufala. Mo tu narafala brata ya blong yumi, we tufala i biaen long hem, tufala ya i kam long nem blong jos long olgeta ples, mo tufala i stap leftemap nem blong Kraes. 24 I gud yufala i soemaot long trifala ya we yufala i lavem trifala tumas, blong bambae ol man blong jos oli savegud samting ya. Nao bambae olgeta oli save we taem mifala i stap tok blong leftemap nem blong yufala, be tok blong mifala i stret nomo.\n1 Mi mi save finis we yufala i glad blong joen blong sakem kleksen blong givhan long ol Kristin man we oli trabol. Nao from samting ya, mi no save raetem leta i kam long yufala from bisnes ya. Mi mi leftemap nem blong yufala finis long fes blong ol man Masedonia from samting ya. Mi talem long olgeta se, \"!Olgeta! Ol brata blong yumi long Akaea, oli rere las yia finis blong givhan, mo oli stap rere yet.\" Mo fasin blong yufala, we yufala i glad blong givhan, hem i stikim bighaf blong olgeta finis. 3 Be naoia, mi sanem trifala brata ya blong yumi i kam long yufala, blong ol tok blong mifala blong leftemap nem blong yufala from bisnes ya, bambae i no blong nating nomo. Trifala ya i kam, blong bambae yufala i putumrere ol samting blong yufala blong givhan, olsem we mi mi talem finis. 4 Sipos no, taem mi kam wetem ol man Masedonia, nao oli faenem we yufala i no rere, hemia bambae i nogud ya. Bambae mifala i sem tumas, from we mifala i bilif strong finis long yufala. Mo bambae yufala i sem bigwan moa. 5 From samting ya, mi harem we mi mas askem long trifala brata ya blong yumi, blong trifala i go fastaem, mifala i kam biaen. Nao trifala bambae i save jekemap se presen ya we yufala i promes finis blong givim, i rere finis, no no yet. Mo oli save luk we presen ya, yufala i givim long gladhat nomo, i no gat man i fosem yufala. 6 Yufala i no fogetem samting ya. Man we i planem smol kakae nomo long garen blong hem, hem bambae i kasem smol nomo. Be man we i planem plante, hem bambae i kasem plante. 7 Nao evri man oli mas givim sam samting, olsem we olgeta wanwan oli jusumaot. I nogud man i givim samting long sore nomo, no from we hem i harem olsem we olgeta oli fosem hem, from we God i lavem man we i save givim samting long gladhat blong hem. 8 Mo oltaem bambae hem i save givim ol gudgudfala samting long yufala, we bambae i plante we plante. Nao bambae yufala i no save sot, yufala i gat i naf blong givhan long yufala long evri rod, mo antap bakegen, blong givhan long ol gudgudfala wok. 9 Baebol i talem se, \"Man olsem, hem i stap givhan gud long ol puaman long gladhat blong hem, mo gudfala fasin blong hem bambae i no save finis samtaem.\" 10 God i stap givim kakae blong planem, long man we i wokem garen, mo hem i stap givim kakae blong garen, blong man i kakae. Nao long sem fasin, hem bambae i givim plante samting long yufala, blong yufala i save givhan moa long ol narafala man. Fasin ya i olsem we yufala i kasem plante kakae from gudfala wok ya we yufala i mekem long gladhat blong yufala. 11 Long fasin ya, bambae yufala i gat plante samting, nao bambae oltaem yufala i save givim plante samting i go long ol man blong givhan long olgeta. Nao from ol wok ya blong mifala, bambae plante man oli save talem tangkiu long God from ol samting ya we yufala i stap givim. 12 Gudfala wok ya we yufala i stap mekem, bambae i no givhan nomo long ol man blong God long ol samting we oli sot long hem, be bambae i mekem plante man oli harem gud, nao bambae oli stap talem tangkiu long God from. 13 Nao from we yufala i stap mekem gudfala wok ya, yufala i stap soemaot fasin blong yufala long plante man. Mo ol man ya bambae oli leftemap nem blong God, from we yufala i holemstrong gud nius ya blong Kraes, we yufala i bilif finis long hem, mo yufala i glad blong seraot ol samting blong yufala long olgeta ya, mo long ol narafala man tu. 14 Nao ol man ya bambae oli stap prea from yufala, mo oli lavem yufala, from we oli luk we God i stap givhan bigwan long yufala long gladhat blong hem. 15 Yumi mas talem tangkiu long God from presen ya blong hem we i gud tumas, i bitim mak olgeta, yumi no save makem.\n1 Olgeta. I gat sam man oli stap talem se taem mi mi stap wetem yufala, tingting blong mi i stap daon, be taem mi aot long yufala, fasin blong mi i strong tumas. Be mi Pol, mi wantem talem wan samting long yufala. Kraes i wan man we tingting blong hem i stap daon, mo hem i gat sore long man. Mo long nem blong hem mi talem long yufala, 2 se sipos mi kamtru long yufala, plis yufala i no mekem we mi mi tok strong long yufala. Mi talem olsem, from we i gat sam man we oli stap talem se mifala i stap makem fasin blong mifala long fasin blong man nomo. Nao mi mi savegud we mi save mekem i strong tumas long olgeta ya. 3 Yes i tru, mifala i man blong wol ya. Be taem mifala i faet, mifala i no mekem long fasin blong man nomo. 4 Ol samting ya we mifala i stap yusum blong faet, oli no samting blong faet blong wol ya. Mifala i stap yusum ol samting blong faet blong God, we oli naf blong brekemdaon ol strong ples blong haed blong Setan. Nao mifala i stap brekemdaon ol giaman toktok we ol man oli stap talem blong blokem ol trutok. 5 Mo mifala i stap pulumdaon olgeta samting we ol man oli stap stanemap long flas blong olgeta, we oli blong blokem ol man blong oli no save God. Mo mifala i stap tanem olgeta rabis tingting blong man, blong mekem olgeta oli ona long Kraes. 6 Mo sipos yufala nomo i putum yufala long Kraes, blong obei long hem olwe, nao sam long yufala oli brekem tok ya bakegen, bambae mifala i rere blong givim panis long olgeta ya. 7 Yufala i stap luk long Kristin laef, be long afsaed blong hem nomo. Ating i gat sam long yufala we oli stap tingbaot olgeta se oli man blong Kraes. Be i gud olgeta ya oli tingting bakegen, from we mifala tu i olsem nomo, mifala tu i man blong Kraes. 8 Maet mi mi stap tok flas lelebet from paoa ya we Masta blong yumi i givim finis long mifala aposol, be mi no save sem from. Paoa ya blong mifala i blong mekem yufala i strong moa, yufala i hae moa. Hem i no blong pulum yufala i kamdaon bakegen. 9 Mi mi no wantem we yufala i ting se mi stap raetem ol leta ya i kam long yufala blong mekem yufala i fraet. 10 I gat sam man oli talem se, \"Ol tok blong Pol long ol leta ya blong hem oli strong tumas, mo oli hevi tumas. Be taem hem i stanap long fes blong yumi, hem i no wan strong man, mo ol tok blong hem i nating nomo.\" 11 I gud ol man ya we oli stap talem tok ya, oli save se sipos mifala i kamtru long yufala, ol fasin we bambae mifala i mekem, bambae i olsem nomo long ol tok ya we mifala i raetem long leta, long taem ya we mifala i stap longwe yet long yufala. 12 I gat sam man oli stap, we oli ting se oli haeman. Olgeta nomo oli putum mak blong makem olgeta, se hu i hae man mo hu i no haeman. Nao olgeta nomo oli stap jajem olgeta, from tingting blong olgeta. Be olgeta ya oli krangke nomo. Mifala i luk se i no stret blong mifala i go stanap wetem olgeta, blong makem se hu i hae moa. 13 Long saed blong mifala, mifala i save tok blong leftemap nem blong mifala, be mifala i no save go bitim mak we God i putum. Tok blong mifala i no save go bitim mak blong ol wok we hem i givim long mifala. Mo wok ya we mifala i mekem long yufala, hem i haf blong ol wok ya. 14 Nao from we yufala i stap insaed long mak ya, mifala i no ova long mak ya taem mifala i kam visitim yufala. Mo mifala i faswan blong tekem gud nius blong Kraes i kam long yufala. 15 From samting ya, taem mifala i stap leftemap nem blong mifala from ol wok we mifala i mekem long yufala, mifala i no ova long mak blong wok we God i givim long mifala. Mifala i no stap leftemap nem blong mifala from wok blong sam narafala man, nogat. Mifala i wantem we bilif blong yufala bambae i kam bigwan moa. Mo mifala i wantem we bambae mifala i save mekem sam moa wok yet long yufala, we i bigwan moa. Be mifala i no wantem go bitim mak we God i putum. 16 Nao biaen, bambae mifala i save go talemaot gud nius blong Kraes long ol ples narasaed long yufala i go. Long fasin ya, bambae mifala i no save wok long ples we narafala man i wok long hem, mo bambae mifala i no save tok flas from wok blong narafala man. 17 Be Baebol i talem se, \"Man we i wantem leftemap nem blong hem, hem i save tok from ol samting ya nomo we Masta blong yumi i mekem long hem.\" 18 Man we hem nomo i stap leftemap hem, hem i no man we i gat hae nem. Man we Masta blong yumi i leftemap hem, hem nao i gat hae nem tru.\n1 Plis yufala i letem mi mi tok flas lelebet. Fasin ya i krangke, be sipos yufala i save letem mi mi mekem olsem, bambae mi mi glad. 2 Mi mi stap lukaot long yufala, mo mi wantem tumas, blong yufala i man blong God nomo, stret olsem we hem i wantem. Mi stap luk yufala olsem wan gudfala yang gel, we i klin, mo we mi mi stretem bisnes blong mared blong hem finis. Mo man ya we mi stap tingbaot, we mi mi promes se bambae yufala i mared long hem, hemia Kraes nomo. 3 Be mi mi fraet se bambae tingting blong yufala i gorong, nao bambae yufala i foldaon olsem we fas woman ya Iv i foldaon fastaem, we snek i giaman long hem long ol giaman toktok blong hem. Mi fraet se bambae yufala i lego gudfala fasin ya blong yufala, we yufala i stap lavem Kraes tumas long fasin we i stret mo i klin gud. 4 Mi talem olsem, from we yufala i glad nomo blong letem ol narafala man oli kam prij long yufala. Mo sam long olgeta oli prij, oli talemaot Jisas i narafala long hemia we mifala i talemaot, be yufala i harem tok blong olgeta. Mo sam oli tekem wan spirit i kam we i narafala long Tabu Spirit ya we yufala i kasem fastaem, nao yufala i glad blong kasem. Mo sam oli talemaot gud nius, i narafala long gud nius ya we yufala i harem long mifala, be yufala i bilif long hem. 5 Ol aposol ya we yufala i stap talem se oli nambawan, be mi mi no luk nating se oli hae moa long mi. 6 Maet mi no skul gud blong tok, be mi mi savegud ol stamba blong gud nius, mi no sot nating long saed ya. Oltaem, mifala i stap soemaot samting ya long yufala, long olgeta fasin we mifala i mekem long yufala. 7 Taem mi mi stap talemaot gud nius blong God long yufala, mi no mekem yufala i pem wan samting. Mi nomo mi mekem mi mi stap daon blong leftemap yufala. ?Weswe? ?Yufala i ting se mi mekem i no stret olsem? 8 Taem mi stap wok long medel blong yufala, ol jos long ol narafala ples oli stap pem mi. I lelebet olsem we mi stap stil long olgeta, blong givhan long yufala. 9 Mo long taem ya, we mi stap wetem yufala, taem mi sot long mane, mi no askem long yufala blong givhan. Ol brata blong yumi we oli aot long Masedonia oli kam, oli karem olgeta samting we mi mi sot long hem. Mo fasin ya we mi mekem finis, bambae mi mas holem yet. Mi bambae mi no save putum hevi samting i go long yufala samtaem. 10 Mi stanap long trutok blong Kraes we i stap long mi finis, nao mi mekem promes ya. I no gat wan man nating, olbaot long Akaea, we bambae i save blokem mi samtaem, blong mi no tok flas long saed ya. 11 ?Be mi mi mekem fasin ya from wanem? ?From we mi no lavem yufala? !Nogat! God i save we mi mi lavem yufala tumas. 12 Bambae mi mi save gohed yet long fasin ya we mi stap mekem naoia, blong blokem olgeta ya we oli stap talem se oli aposol. Mi no wantem givim janis long olgeta blong oli tok flas, oli talem se oli stap wok long sem fasin ya nomo we mifala i stap wok long hem. 13 Ol man ya oli no tru aposol ya, oli giaman aposol nomo. Oli stap giaman blong talem ol wok blong olgeta, mo oli stap tanem ol fasin blong olgeta, blong mekem ol man oli luk olgeta, olsem we oli prapa aposol blong Kraes. 14 Be yumi no save sapraes long samting ya. Nating we Setan, be hem i save tanem fasin blong hem, blong mekem ol man oli luk hem olsem we hem i wan enjel blong laet. 15 From samting ya, sipos ol man blong Setan oli stap tanem fasin blong olgeta, blong mekem ol man oli luk olgeta olsem we oli man blong wokem stret fasin, bambae i no samting blong sapraes. Bambae long Lasdei oli save kasem pei we i stret nomo blong olgeta. 16 Mi mi talem bakegen. I no stret blong yufala i ting se mi mi krangke man. Be sipos yufala i stap ting olsem, ale, yufala i letem mi mi mekem fasin blong krangke man lelebet. Bambae mi tok blong leftemap nem blong mi lelebet long fes blong yufala. 17 Tok ya blong mi i no samting we Masta blong yumi i talem long mi blong mi talemaot. Long tok ya blong mi, mi stap mekem olsem krangke man nomo. 18 Be from we i gat plante man we oli stap folem fasin blong wol ya, nao oli stap tok blong leftemap nem blong olgeta, ale, mi tu bambae mi mekem olsem. 19 Yufala i ting se yufala i waes gud, nao from samting ya, yufala i letem ol krangke man oli gohed. 20 Nating we ol man ya oli kam mekem yufala olsem we yufala i slef nomo blong olgeta, mo oli stap stil long yufala, mo oli stap leftemap olgeta long fes blong yufala, mo oli stap slavem fes blong yufala, be yufala i glad nomo blong letem olgeta oli mekem olsem. 21 Mi mi sem blong talemaot we mifala i fraet blong mekem ol strong fasin olsem long yufala. Tok ya blong mi i krangke, be wanem fasin ol man ya oli wantem tok flas from, ale, mi tu mi save tok flas from. 22 ?Olsem wanem? ?Olgeta oli Hibru? Mi tu mi olsem. ?Olgeta oli laen blong Isrel? Mi tu mi olsem. ?Olgeta oli kamaot biaen long Ebraham bifo? Mi tu mi olsem. 23 ?Olgeta oli man blong wok blong Kraes? Ating mi mi tok olsem krangke man, be mi mi gudfala man blong wok blong Kraes i winim ol man ya. Mi mi hadwok moa winim olgeta. Mi mi go long kalabus plante taem moa winim olgeta. Ol man oli wipim mi i moa long olgeta, mo plante taem, klosap mi mi ded. 24 Faef taem, ol laen blong Isrel oli wipim mi toti naen taem long wan dei. 25 Tri taem, ol man Rom oli wipim mi long stik. Wan taem ol man oli stonem mi long ol bigbigfala ston. Tri taem mi mi stap long sip we i rek, mo wan taem, mi mi stap swim long solwota long wan fulnaet mo wan fuldei bakegen. 26 Oltaem mi mi stap wokbaot blong mekem wok blong mi, mo klosap mi lusum laef blong mi long ol wota we i ron bigwan, mo long ol man blong stil, mo long ol man blong ples blong mi, mo long ol man blong ol narafala kantri tu. Klosap mi lusum laef blong mi long ol bigfala taon, mo long bus, mo long medel solwota. Mo klosap mi lusum laef blong mi long han blong olgeta we oli talem se oli fren blong mi, be oli giaman nomo. 27 Mi mi hadwok tumas, we bodi blong mi i soa from. Plante taem mi stap wok long naet we mi no slip nating. Plante taem mi hanggri, mo mi tosta, mo plante taem mi no gat kakae. Plante taem mi no gat klos, mo mi no gat ples blong stap long hem. 28 Mo i gat ol narafala samting bakegen we mi no talemaot, be antap long ol samting ya, evri dei mi stap tingting tumas long ol man blong jos long olgeta ples, mo oltaem mi harem se samting ya i olsem wan hevi samting we mi stap karem. 29 Taem wan man i no strong, be mi tu mi harem we mi mi no strong. Taem wan man i foldaon long sin be mi tu mi harem nogud tumas. 30 Be sipos mi mi tok flas, bambae mi mas tok flas from ol samting ya we oli stap soemaot we mi mi no gat paoa. 31 God ya we i God mo i Papa blong Jisas, Masta blong yumi, mo we yumi stap leftemap nem blong hem oltaem, hem i save we mi mi no giaman. 32 Taem mi stap long Damaskes, hed gavman we i wok blong King Aretas, hem i wantem holem mi. Nao hem i putum ol soldia blong hem, blong oli blokem ol doa blong bigfala stonwol blong taon ya. 33 Be ol brata blong yumi oli putum mi long wan bigfala basket. Nao oli pusum mi mi gotru long wan windo long bigfala stonwol ya, mo oli slakem rop, oli letem mi mi godaon long graon. Nao mi ronwe long gavman ya.\n1 Ating fasin ya blong tok flas i no save wokem wan gudfala samting, be mi harem blong gohed long hem yet. Mi wantem talemaot ol vison we Masta blong yumi i soemaot long mi, mo ol narafala samting ya tu we hem i soemaot long mi. 2 Hemia i wan smol samting nomo, be fotin yia i pas finis, i olsem we God i tekem mi mi go antap long namba tri heven, we i antap long ol narafala ples long heven. Mi mi Kristin finis long taem ya. Mi mi no save se samting ya i tru, no i olsem we mi stap drim nomo, God nomo i save samting ya. 3 Mi talem bakegen, mi no save se samting ya i tru no i olsem wan drim nomo, God nomo i save, be mi save talem se i olsem we God i tekem mi mi go long Paradaes. 4 Nao long ples ya, mi harem ol samting we oli tabu blong tokbaot, we ol tok blong yumi tu oli no naf blong talem. 5 Mi save tok flas from samting ya we God i soemaot long mi, be mi no save tok flas from ol samting we mi mi mekem. Mi mi save tok flas from ol samting ya nomo we oli stap soemaot we mi mi no gat paoa. 6 Sipos mi wantem gohed blong leftemap nem blong mi, bambae i no gat man i save talem se mi mi krangke, from we sipos mi mekem olsem, be tok blong mi bambae i tru nomo. Be mi mi no save mekem olsem, from we mi no wantem we ol man oli tinghae tumas long mi. Mi wantem we ol man oli makem mi long ol fasin blong mi we oli save luk long mi mo oli save harem long mi. 7 Yes, God i soemaot plante gudfala samting long mi. Be blong blokem mi, blong tingting blong mi i no go antap tumas, hem i letem wan trabol i stap kam long mi oltaem. Trabol ya i olsem nil blong aranis, we i stap stikim mi, i olsem man blong karem tok blong Setan, we oltaem i stap kilim mi. Hemia i blong blokem mi, blong tingting blong mi i no go antap tumas. 8 Tri taem mi askem long Masta blong yumi, blong hem i tekemaot. 9 Be ansa blong hem, hem i talem se, \"Mi mi save givhan long yu long gladhat blong mi, mo hemia i naf blong holem yu. Taem we yu yu no gat paoa, paoa blong mi i save kam strong moa long yu.\" From samting ya, mi mi glad moa blong tok flas from ol samting we i soemaot we mi mi no gat paoa. Long fasin ya, mi save harem we Kraes i stap lukaot long mi long paoa blong hem. 10 Nao from samting ya, taem mi mi stap long trabol from we mi man blong Kraes, be tingting blong mi i save stap kwaet. Taem mi no gat paoa, no ol man oli tok nogud long mi, no mi gat hadtaem, no ol man oli mekem i nogud long mi, no mi harem we laef i strong tumas, be mi mi glad nomo, from we long taem we mi mi no gat paoa, long taem ya nao, mi mi gat paoa. 11 Ating mi stap mekem i krangke, be yufala nomo i mekem mi mi tok olsem. I stret nomo blong yufala i leftemap nem blong mi. Maet mi mi olsem nating nomo, be ol aposol ya we yufala i stap talem se oli nambawan, mi mi no luk nating se oli hae moa long mi. 12 Taem we mi stap wetem yufala, mi mekem ol saen mo ol merikel mo ol samting blong sapraes long fes blong yufala, we mi mekem tingting blong mi i longfala. Mo ol samting ya oli soemaot we mi mi wan prapa aposol. 13 ?Olsem wanem? ?Yufala i ting se fasin we mi mekem long ol Kristin man long ol narafala ples i gud moa i winim fasin we mi mekem long yufala? !Nogat! Mi mi no askem mane long yufala samtaem blong givhan long mi, be sipos yufala i ting se fasin ya i no stret, plis yufala i fogivim mi. 14 Naoia, hemia namba tri taem blong mi, we mi rere blong kam luk yufala. Bambae mi no askem mane long yufala, blong yufala i givhan long mi. Mi mi no wantem olting blong yufala, mi wantem yufala. I no wok blong smol pikinini, blong i lukaot long papa mo mama blong hem. I wok blong papa mo mama nomo, blong tufala i lukaot long smol pikinini blong tufala. 15 Mi mi glad blong lusum olgeta samting blong mi, mo laef blong mi tu, blong givhan long yufala. ?Be olsem wanem long yufala? ?Bambae yufala i lavem mi smol nomo, from we mi mi lavem yufala tumas olsem? 16 Ating yufala i save agri we mi mi no putum wan hevi samting long yufala nating. Be maet i gat sam long yufala, we oli save talem se mi mi man blong trik, nao mi stap wokem trik long yufala long ol tok blong mi. 17 ?Olsem wanem? ?Yufala i ting se mi mi yusum ol man ya blong karem tok we mi sanem olgeta i kam long yufala, blong mi stil long yufala? !Nogat! 18 Mi mi askem strong long Taetas blong hem i kam luk yufala, mo mi sanem brata ya blong yumi blong i kam wetem hem. ?Yufala i ting se Taetas i stil long yufala? Yufala i save we mitufala i gat sem tingting nomo we mitufala i stap folem, mo mitufala i stap mekem sem fasin nomo. 19 Maet yufala i ting se oltaem mifala i stap blokem ol tok blong yufala, blong leftemap mifala long fes blong yufala. Be mifala i no mekem olsem. Long fes blong God, mifala i stap toktok olsem we Kraes i wantem. Ol fren. Evri samting we mifala i stap mekem, mifala i stap mekem blong givhan long yufala. 20 Mi mi fraet se taem mi kamtru long yufala, bambae mi luk we yufala i narafala olgeta, yufala i no gat ol fasin we mi mi wantem blong yufala i gat. Mo mi fraet se bambae yufala i luk we mi tu mi narafala olgeta, mi no gat ol fasin we yufala i wantem blong mi mi gat. Mi fraet se taem mi kam, bambae mi luk we ol man oli stap rao, oli stap jalus, mo oli save kros kwik, mo oli stap tingbaot olgeta nomo. Ating bambae mi luk we ol man oli stap tok nogud long ol narafala man, oli stap talem ol bisnes blong ol narafala man, oli stap flas tumas, mo oli stap mekem ol fasin olbaot. 21 Mi fraet se nekis taem mi kam luk yufala, bambae God i mekem mi mi sem long fes blong yufala. Nao bambae mi harem nogud, mi krae from plante man we bifo oli stap mekem sin, be oli no tanem tingting blong olgeta yet from ol sin ya blong olgeta. Hemia olgeta ya we bifo oli stap mekem ol rabis fasin, mo oli stap ronem woman, mo oli stap mekem olsem we olgeta nomo oli wantem.\n1 Naoia mi mi stap kam blong luk yufala, mo hemia bambae i namba tri taem blong mi. Baebol i talem se, \"Taem we man i gat tok agens long narafala man, hem i mas gat tu witnes no tri witnes blong mekem tok ya i stanap.\" 2 Mi mi wantem talem wan tok long yufala ya we bifo, yufala i mekem i no stret, mo mi wantem talem tu long ol narafala man. Mi talem tok ya finis long yufala bifo, long seken taem ya we mi kam luk yufala. Mo naoia, taem we mi stap longwe long yufala yet, mi wantem talem bakegen. Nekis taem, taem mi mi kam luk yufala, bambae mi no save gat sore long yufala. 3 Long taem ya, bambae yufala i save luksave we Kraes i stap yusum mi blong talemaot tok blong hem. Taem hem i stretem yufala, bambae hem i no save mekem long fasin we i no gat paoa. Hem bambae i save soemaot paoa blong hem long yufala. 4 Yes, i tru, taem oli nilim hem long kros, hem i no gat paoa, be paoa blong God i mekem hem i laef bakegen long ded. Mo mifala tu we mifala i joen long hem, mifala i no gat paoa, be long fasin ya we mifala i stap joen wanples wetem yufala, paoa blong God bambae i mekem mifala i laef wetem Kraes. 5 I gud yufala nomo i traem luklukgud long laef blong yufala, yufala nomo i jajem yufala. Yufala i mas traem faenemaot se yufala i stap holem yet fasin blong bilif, no yufala i no moa holem. Mi mi savegud se sipos bilif blong yufala i no foldaon olgeta, bambae yufala i save talem se Jisas Kraes i stap long laef blong yufala. 6 Mo mi bilif se taem yufala i luk laef blong mifala, bambae yufala i save talem se bilif blong mifala tu i no foldaon. 7 Be mifala i stap prea long God from yufala, blong bilif blong yufala i no go krangke. Mifala i no prea olsem blong bambae yufala i soemaot we wok blong mifala i gud. Nating we ol man oli ting se wok blong mifala i foldaon, be mifala i wantem blong yufala i mekem i stret. 8 Mifala i no save mekem wan samting blong blokem trutok blong i no gohed, mifala i stap wok blong mekem trutok ya i stanap. 9 Mo mifala i glad, taem we mifala i no strong, be yufala i strong. Nao from samting ya, mifala i stap prea we bambae yufala i save kam stret gud olgeta. 10 Taswe, taem mi mi stap longwe yet, mi stap raetem leta ya i kam long yufala. Masta blong yumi i givim paoa finis long mi, be mi mi no wantem we taem mi kamtru long yufala, mi yusum paoa ya blong mekem i strong long yufala. Hem i givim paoa ya long mi blong mi mekem yufala i kam strong moa, i no blong mi mekem yufala i foldaon. 11 Ol brata mo sista. Naoia mi mi talem tata long yufala. Yufala i mas traehad blong kasem fasin we i stret gud olgeta. Plis yufala i harem tok blong mi. Yufala evriwan i mas gat wan tingting nomo, mo yufala i mas gat pis wetem yufala. Nao God ya we i lavem ol man tumas, mo i stap givim pis oltaem, hem bambae i kampani wetem yufala. 12 Taem yufala i talem halo long yufala, i gud yufala i kis long yufala, olsem we yufala i wan brata. 13 Ol man blong God oli sanem tok blong talem halo long yufala. 14 Prea blong mi we oltaem Jisas Kraes, Masta blong yumi, bambae i stap givhan long yufala evriwan long gladhat blong hem, mo God bambae i lavem yufala, mo Tabu Spirit bambae i stap wetem yufala evriwan.","id":"<urn:uuid:cf7b5e65-d2ea-43a5-a4d2-0d7f3cd627d5>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/2corinthians.htm","date":"2021-10-28T09:20:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588282.80\/warc\/CC-MAIN-20211028065732-20211028095732-00502.warc.gz","language":"bis","language_score":1.000009656,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000096559524536}","num_words":13396,"character_repetition_ratio":0.123,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.237,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14754.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Komuniti blong akseptem ol ex-prisiona\nKol blong komuniti i akseptem ol man we oli kamaot long kalapus blong stopem fasen blong mekem rong bakegen.\nDirector blong Correctional Services, Johnny Marango i talem long VBTC Nius se oli no ko long steij blong luk ol olgeta we oli mekem rong bakegen from stigma be ova 10 percent long olgeta we oli kamaot bae i likeli blong oli mekem rong bakegen.\n\"Stigma blong lukluk nogud long olgeta hemi olsem seken kalapus. Taem i kat nogud lukluk ol pipol ia oli no fri yet. Mo yumi stap kriatem wan laef we i mo had mo hemi no hao yumi sud opereit. Yumi sud jensem tinktink mo aplaem ol ril value, biliv long kastom, kalja mo christian biliv,\" Mr Marango i talem.\n\"Hemi wan veri expensive exercise from hemj nidim tri kakae long wan dei plas yumi mas tekem olgeta i ko long medical care, wellbeing mo welfare blong hem long prison. Kavman i mas pem tu utility cost blong wan prisina mo taem wan i mekem rong bakegen i minim se hemi mas kam sevem ful sentens blong yia we i stap. Wan low renj kost blong aroan VT1500 wan dei be wan totol kost blong wan prisina long averej bae i moa.\n\"Ol felo citizen ia i no reis long prison ; Mifala i trenem mo helpem olgeta blong kam ol gudfala persen mo hemi wok blong kavman be naoia ol komuniti jif, jej lida, Papa\/mama mo famili memba blong akseptem olgeta.\n\"Isu ia i hapen evri taem mo hemi wan jalenj.\"\nChain to Life Ministry, wan christian Non-Government Organisation long Efate we i stap ranem ol jej, health mo sports program long ol ex-prisiona mo ol prisiona long kalapus i talem se oli nidim sapot blong helpem olgeta i kat wan gud laef long fiuja.\nSpokespersen blong Chain to Life Ministry, Danken Hinge i talem se kavman i mas invest long ol program blong sapotem pipol be i no blong ko hed blong lukaotem ol risos pipol blong hem insaed long kalapus.\n\"Sapos yumi kasem enaf sapot blong mekem ol program blong sports, health, mo bible stadi bae i nogat tumas trabol blong oli kobak long kalapus,\" Mr Hinge i talem.\n\"Naoia mifala i wok plante wetem Dipatmen blong Correctional Services be wok ia hemi blong plante Non-Government Organisation blong wok tugeta.\n\"Taem yu nemem hem wan ex-prisiona kwik taem nomo i kat lukluk nogud; Yu talem se oh man ia i bin ko long kalapus ia afta lukluk hemi jenis, environmen hemi filim tu i difren; hemi ko spendem tu yia long jail, hemi kamaot, smol brata blong hem i haed, filing insaed long famili nomo i putum aot hem blong hemi save mekem semak rabis fasen,\" Mr Hinge i talem.\n\"Hemi kostem kaontri bigfala mani; Olsem sapos wan prisiona hemi ronwe, yu tinkbaot amas mani bae i spend blong kasem hem bakegen,\" Mr Hinge i talem.\n\"From long en blong dei, boy ia hemi wan citizen blong kaontri mo yumi mas helpem hem. So eim blong mifala hemi mekem ol bible stadi mo storian plante wetem olgeta we oli kamaot be oli no kasem sapot long famili memba espeseli.\"\nDirector blong Correctional Services, Johnny Marango, i talem se isu ia i hapen evri taem mo hemi wan jalenj.\n\"Ol felo citizen ia i no reis long prison ; Mifala i trenem mo helpem olgeta blong kam ol gudfala persen mo hemi wok blong kavman be naoia ol komuniti jif, jej lida, Papa\/mama mo famili memba blong akseptem olgeta,\" Mr Marango i talemaot.\n\"Stigma blong lukluk nogud long olgeta hemi olsem seken kalapus. Taem i kat nogud lukluk ol pipol ia oli no fri yet. Mo yumi stap kriatem wan laef we i mo had mo hemi no hao yumi sud opereit. Yumi sud jensem tinktink mo aplaem ol ril value, biliv long kastom, kalja mo christian biliv.\"\nMr Hinge i talem se prison haos hemi fulap evritaem taem oli ko visitim ol prisiona\n\"Mo bae i ko hed blong inkris; Yumi gro long wan kalja we yumi protektem ol love wan blong yumi blong loa i no kasem olgeta; Be sapos evri man Vanuatu oli save abaot raet blong olgeta long loa afta oli ron blong ripotem evri aktiviti ia, mi talem long yu bae i nogat man long street bae evriman i stap long kalapus. Ating yu kat wan man we oltaem i swe o slabem yu be from yu lovem hem, yu no ripotem hem from hemi pat blong kalja. Be sapos pikinini i save raet blong hem taem mama i swe long hem hemi ko ripotem hem.\"\nHigh Risk kalapus long Port Vila long ol kontena hemi 12-16 pipol insaed from oli stap muv araon. Remand hemi 60-70 pipol. Stade kalapus i kat 70-80 pipol we sam oli muv aot mo sam niu wan ko insaed.\n\"Age i no mekem jens insaed long kalapus from i kat pastor, apu we i holem walking stik, tija, jif, pikinini, i no longtaem i kat tri yang pipol i stap long kalapus from i nogat prison haos blong ,\" Mr Hinge i talem.\n\"Age i stap long 13 kasem 70.\"\nEim blong Chain to Life Ministry hemi blong brekem chain blong harem nogud mo crime tru long faith long christ blong stopem sin mo mekem ol gud choice long futja.","id":"<urn:uuid:76ee1636-5f35-4505-88fb-06e9773b6b99>","dump":"CC-MAIN-2022-40","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/komuniti-blong-akseptem-ol-ex-prisiona\/","date":"2022-09-29T16:58:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-40\/segments\/1664030335362.18\/warc\/CC-MAIN-20220929163117-20220929193117-00183.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9995205402,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9995205402374268}","num_words":1139,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.196,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":17150.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Supa kap kran final blong olketa woman bae emi tekem ples tedei long Korman Stadium bae i lukim Galaxy FC bae hemi fesem Tafea FC.\nVanuatu Daily Post Sports i toktok wetem Vaes Presiden blong Port Vila Futbol Asosiesen (PVFA), Harry Atison, mo hemi talem se olketa kem ia we hemi sud tekem ples nao long Stade Centrale hemi nomo save kohet i mekem se oli muvum i ko long Korman Stadium.\n\"Ofis blong PVFA we hemi stap insaed long Stade Central hemi aot finis mo muv i ko taon long Korman Stadium i mekem se kem i nomo save happen long wei be long korman stadium from Stade Centrale hemi nomo stap long han blong PVFA, so mekem se kem ia we PVFA hemi sposarem hemi stap long Korman stedium,\"Atison i talem.","id":"<urn:uuid:9168f335-2ea6-4070-b7a5-2ae2442ae221>","dump":"CC-MAIN-2022-40","url":"https:\/\/www.sista.com.vu\/supa-kap-kran-faenal-blong-ol-woman-tedei\/","date":"2022-10-04T06:00:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-40\/segments\/1664030337480.10\/warc\/CC-MAIN-20221004054641-20221004084641-00554.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6583257914,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6583257913589478, \"pis_Latn_score\": 0.3371135890483856}","num_words":183,"character_repetition_ratio":0.099,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.027,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.532,"perplexity_score":16906.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Jon i prij, i stap talemaot se: 'I gat wan man we i stap kam we i hae moa long mi.' Taem Jisas i gat samwe long 30 yia, hem i aot long Galili i go long Jodan Reva, long ples we Jon i stap baptaesem ol man. Jisas i wantem se Jon i baptaesem hem, be Jon i talem se: 'Bae mi mi no baptaesem yu. Yu nao yu sud baptaesem mi.' Be Jisas i talem se: 'Jehova i wantem se yu baptaesem mi.' Ale tufala i go long Jodan Reva, nao Jon i draonem Jisas fulwan long wota.\nTaem Jisas i kamaot long wota, hem i prea. Wantaem nomo, skae i open mo tabu spirit i kamdaon long hem olsem wan sotleg. Nao voes blong Jehova i kamaot long heven, i se: \"Yu yu pikinini blong mi. Mi mi lavem yu tumas, mo mi glad long yu.\"\nTaem tabu spirit i kamdaon long Jisas, hem i kam Kraes o Mesaea. Nao hem i statem wok ya we Jehova i sanem hem blong i mekem.\nAfta we Jisas i baptaes, hem i go long draeples blong 40 dei. Taem hem i kambak mo i stap wokbaot i go blong luk Jon, Jon i talem se: 'Hemia Smol Sipsip blong God, we bae i tekemaot sin blong olgeta man long wol.' Tok ya i mekem ol man oli kasem save se Jisas nao i Mesaea. ?Yu yu save samting we i hapen long Jisas taem hem i stap long draeples? Bambae yumi luk.\n\"Wan voes i kamaot long heven, i talem se: 'Yu yu Pikinini blong mi. Mi mi lavem yu tumas, mo mi glad long yu.'\"—Mak 1:11","id":"<urn:uuid:d1d03378-3473-4546-ac11-d4f15e91e8ed>","dump":"CC-MAIN-2020-50","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-buk\/ol-baebol-stori-lanem\/12\/jisas-i-kam-mesaea\/","date":"2020-11-28T05:14:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-50\/segments\/1606141195069.35\/warc\/CC-MAIN-20201128040731-20201128070731-00188.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":334,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.049,"special_characters_ratio":0.261,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12816.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"7 \"'Hemia loa blong ofring blong tekemaot fol blong man:+ Hem i wan samting we i tabu we i tabu. 2 Bambae oli kilim ofring blong tekemaot fol blong man, long ples we oli stap kilim animol blong ofring we i bon fulwan, mo bambae oli saksakem blad blong hem+ long evri saed blong olta.+ 3 Bambae hem i givim evri gris+ blong animol ya, wetem tel blong hem we i gat gris, mo gris we i kavremap ol gat blong hem, 4 mo tufala kidni wetem evri gris we oli stap klosap long tufala. Mo tu, bambae hem i tekemaot gris we i stap long leva wetem tufala kidni ya.+ 5 Mo pris bambae i bonem ol samting ya blong mekem oli smok long olta, olsem wan ofring blong givim i go long Jehova.+ Hemia wan ofring blong tekemaot fol blong man. 6 Evri boe we oli kamaot biaen long ol pris bambae oli kakae ofring ya,+ mo oli mas kakae long wan holi ples. Hemia wan samting we i tabu we i tabu.+ 7 Loa long saed blong ofring blong sin i sem mak long loa blong ofring blong tekemaot fol blong man. Pris we i yusum ofring ya blong mekem atonmen,* hem nao bambae i kakae mit blong ofring ya.+ 8 \"'Taem wan man i givim long pris, ofring we i blong bon fulwan, pris bambae i tekem skin+ blong animol ya i blong hem. 9 \"'Mo evri sid ofring we man i bekem long oven, o i kukum long sospen, o i fraenem long fraepan,+ pris we i mekem ofring ya bambae i tekem i blong hem. Bambae i blong hem.+ 10 Be evri sid ofring we i no tan mo i miks wetem oel+ o i drae nomo,+ bambae i blong evri boe blong Eron. Oli mas serem ofring ya sem mak nomo long olgeta evriwan. 11 \"'Hemia loa blong sakrefaes blong pis+ we man i givim i go long Jehova: 12 Sipos hem i givim sakrefaes ya from we hem i wantem talem tangkiu long God,+ bambae hem i givim wetem ol raon bred* we i no gat is long hem mo we oli miksim wetem oel, bred we i tintin we i no gat is long hem mo we oli putum oel long hem, mo ol raon bred we oli mekem long flaoa we i nambawan, mo we oli miksim gud wetem oel. 13 Bambae hem i givim ofring blong hem wetem ol raon bred* we i gat is long hem mo sakrefaes blong talem tangkiu long God, hemia sakrefaes blong pis. 14 Hem i mas givim wanwan long ol ofring ya i go long Jehova olsem wan samting we i tabu. Ofring ya bambae i blong pris we i saksakem blad blong sakrefaes blong pis.+ 15 Mit blong sakrefaes ya blong pis we i blong talem tangkiu, oli mas kakae long sem dei ya nomo we man ya i givim sakrefaes ya. I no mas gat haf i stap gogo kasem moning.+ 16 \"'Sipos wan man i wantem givim wan ofring from wan strong promes+ we hem i bin mekem long God, o sipos hem i glad nomo blong givim wan ofring,+ oli mas kakae mit blong sakrefaes ya long sem dei ya we man ya i givim sakrefaes. Mo sipos i gat haf i stap, oli save kakae long nekis dei. 17 Be sipos haf mit ya i stap yet long namba 3 dei, oli mas bonem long faea.+ 18 Be sipos oli kakae mit blong sakrefaes ya blong pis long namba 3 dei, God bambae i no glad long man we i givim sakrefaes ya. Mo bambae sakrefaes ya i no givhan long hem. Hemia wan samting we i nogud long fes blong God, mo man* we i kakae mit blong sakrefaes ya, bambae i kasem panis.+ 19 Sipos mit blong sakrefaes ya i tajem wan samting we i no klin long fes blong God, bambae oli no mas kakae. Oli mas bonem long faea. Evri man we i klin oli save kakae mit we i klin. 20 \"'Be sipos wan man* we i no klin long fes blong God, i kakae mit blong sakrefaes blong pis we i blong Jehova, man* ya i no mas stap wetem yufala, yufala i mas aotem hem.*+ 21 Sipos wan man* i tajem wan samting we i no klin long fes blong God, nating se i wan man+ no wan animol,+ o eni samting we i no klin long fes blong God,+ mo biaen i kakae mit blong sakrefaes blong pis we i blong Jehova, man* ya i no mas stap wetem yufala, yufala i mas aotem hem.'\"* 22 Nao Jehova i gohed, i talem long Moses se: 23 \"Yu talem long ol laen blong Isrel se: 'Yufala i no mas kakae gris+ blong bul o blong yang man sipsip o nani. 24 Mo sipos yufala i faenem wan animol we i ded, no wan animol we narafala animol i kilim hem i ded, yufala i save yusum gris blong hem long sam defren samting, be yufala i no mas kakae.+ 25 Be sipos wan man i kakae gris blong animol we hem i givim i go long Jehova olsem wan ofring blong bonem long faea, man ya i no mas stap wetem yufala, yufala i mas aotem hem.* 26 \"'Long weples we yufala i stap long hem, yufala i no mas kakae blad,+ nating se i blad blong pijin no narafala animol. 27 Sipos wan man* i kakae blad, man ya i no mas stap wetem yufala, yufala i mas aotem hem.'\"*+ 28 Nao Jehova i gohed, i talem long Moses se: 29 \"Yu talem long ol laen blong Isrel se: 'Man we i givim sakrefaes blong pis i go long Jehova, bambae hem i tekem haf blong ofring blong hem we i kamaot long sakrefaes blong pis, blong givim long Jehova.+ 30 Bambae hem i tekem gris+ mo jes blong animol long han blong hem olsem wan ofring we oli bonem long faea blong givim i go long Jehova. Mo bambae hem i muvum han blong hem i go i kam long fes blong Jehova, olsem wan ofring we oli muvum i go i kam.+ 31 Nao pris bambae i bonem gris blong animol ya long olta blong mekem i smok,+ be jes blong hem bambae i blong Eron wetem ol boe blong hem.+ 32 \"'Bambae yufala i tekemaot raet leg blong animol blong sakrefaes ya blong pis, mo yufala i givim long pris,+ olsem wan samting we i tabu. 33 Boe blong Eron we i saksakem blad blong sakrefaes ya blong pis mo i bonem gris blong animol ya, bambae i tekem raet leg ya i blong hem.+ 34 Jes blong ofring ya we yufala i muvum i go i kam long fes blong mi, mo leg blong hem we i wan samting we i tabu, mi mi tekemaot long sakrefaes blong pis we ol laen blong Isrel oli givim, mo mi givim olgeta long pris ya Eron wetem ol boe blong hem. Hemia bambae i wan rul we oltaem ol laen blong Isrel oli mas folem.+ 35 \"'Hemia nao haf blong mit we i kamaot long ol ofring we oli bonem long faea, blong givim i go long Jehova. Haf blong mit ya i blong ol pris, hemia Eron wetem ol boe blong hem, long dei we hem i makemaot olgeta blong oli mekem wok blong Jehova olsem ol pris.+ 36 Long dei ya we hem i makemaot olgeta olsem pris, Jehova i talem long ol laen blong Isrel blong oli givim haf blong mit ya long olgeta.+ Hemia wan loa we ol jeneresen we oli kamaot biaen long olgeta bambae oli mas folem oltaem.'\" 37 Hemia nao loa blong ofring we i bon fulwan,+ wetem sid ofring,+ ofring blong sin,+ ofring blong tekemaot fol blong man,+ sakrefaes blong putumap man i kam pris,+ mo sakrefaes blong pis,+ 38 we Jehova i talem long Moses long Hil Ya Sinae,+ long dei we hem i talem long ol laen blong Isrel blong oli givim ol ofring blong olgeta long Jehova, long draeples blong Sinae.+\nOl futnot\n^ Bred ya i gat hol long medel.\n^ Bred ya i gat hol long medel.","id":"<urn:uuid:d7e43d51-10d7-4583-af11-d746a8cdcf49>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/levitikas\/7\/","date":"2022-01-24T07:59:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320304515.74\/warc\/CC-MAIN-20220124054039-20220124084039-00603.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":1616,"character_repetition_ratio":0.096,"word_repetition_ratio":0.09,"special_characters_ratio":0.25,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16776.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Blong mi presem yu oltaem, God, yu tekem voes blong mi Blong leftemap nem blong yu. The Thin Red Line - Melanesian Choirs - Compilation. Blong leftemap nem blong yu. Yu nomo yu king blong mi Yu yu nomo roi blong mi Plis yu rul long laef blong yu. The source lyrics have … God, yu tekem voes blong mi Blong mi presem yu oltaem, Mo yu tekem maot blong mi Blong mi talem tok b1ong yu. God, yu tekem han blong mi Blong givhan long nara man, Mo yu tekem leg blong mi Blong mi karem tok blong yu. Yu nomo yu king blong mi Plis yu rul long laef blong yu. Listen to Gavin Greenaway God Yu Tekem Laef Blong Mi MP3 song. Translation of 'Joa (God Yu Tekem Laef Blong Mi)' by Brann from Other to English Deutsch English Español Français Hungarian Italiano Nederlands Polski Português (Brasil) Română Svenska Türkçe Ελληνικά Български Русский Српски العربية فارسی 日本語 한국어 Looks like the site is more popular than we thought! Zimmer and collaborator John Powell composed over four hours of music on this film, presumably for the director's original cut of the film. Evri samting ya blong mi Mi mi givim nao long yu. In … The source lyrics have … Blong mi Talem tok b1ong yu. Listen online and get new recommendations, only at Last.fm Blong mi talem tok b1ong yu. Yu mekem tingting blong mi I stap strong long yu oltaem. Mi mi givim nao long yu. Your browser will redirect to your requested content shortly. back mi givim evride blong leftemap nem blong yu. God, yu tekem laef blong mi Mi mi givim nao long yu Bak mi giv evride Blong leftemap nem blong yu [Ezra Koenig] Alright (*a Melanesian choral song performed by the Choir of All Saints from Honiara. back mi givim evride blong leftemap nem blong yu. Mo yu tekem leg blong mi God, mi laekem yu tumas, Mbae yu king blong mi oltaem. God, tekem laef blong mi, Mbae mi givim evri dei Blong leftemap nem blong yu. Mi mi givim nao long yu. !function(t,e,r){var n,s=t.getElementsByTagName(e)[0],i=\/^http:\/.test(t.location)? Blong leftemap nem blong yu. Mbae yu king blong mi oltaem. We've found 1 lyric, 110 artists, and 48 albums matching god yu tekkem laef blong mi by hans zimmer.. Blong givhan long nara man, Lyrics.com » Search results for 'god yu tekkem laef blong mi by hans zimmer' Yee yee! Please enable Cookies and reload the page. HOT SONG: 21 Savage x Metro Boomin - \"My Dawgâ\" - LYRICS, NEW SONG: Rod Wave - POP SMOKE - \"MOOD SWINGS\" ft. Lil Tjay - LYRICS, NEW SONG: AC\/DC - \"Shot In The Dark\" - LYRICS, NEW SONG: Shawn Mendes - \"Wonder\" - LYRICS. God, tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. God, yu tekem han blong mi God, yu tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. Blong mi karem tok blong yu. Yu nomo yu king blong mi Lyrics for Joa (God Yu Tekem Laef Blong Mi) (Radio Edit) by Brann. Joa Lyrics: God, tekem laef blong mi \/ Mi mi givim nao long yu \/ Mbae mi givim evri dei \/ Blong leftemap nem blong yu \/ God, yu tekem han blong mi \/ Blong givhan long nara man \/ Mo yu tekem God, yu tekem laef blong mi Mi mi givim nao long yu Bak mi giv evride Blong leftemap nem blong yu [Ezra Koenig] Alright (*a Melanesian choral song performed by the Choir of All Saints from Honiara. Mbae mi givim evri dei. God, yu tekem han blong mi Blong givhan long nara man, Mo yu tekem leg blong mi Blong mi karem tok blong yu. This process is automatic. Lyrics - Pidgin English: God, yu tekem laef blong mi, mi mi givim nao long yu. God, yu tekem han blong mi Blong givhan long nara man, Mo yu tekem leg blong mi Blong mi karem tok blong yu. God, yu tekem voes blong mi Blong mi presem yu oltaem, Mo yu tekem maot blong mi Blong mi talem tok b1ong yu. Listen to Joa (God Yu Tekem Laef Blong Mi) by Brann, 33,276 Shazams. God, tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. © 2021 METROLYRICS, A RED VENTURES COMPANY. How did Danielle Haim get involved with this song? Yu mekem tingting blong mi Mbae mi givim evri dei. Blong leftemap nem blong yu. God, tekem laef blong mi \/ Mi mi givim nao long yu \/ Mbae mi givim evri dei \/ Blong leftemap nem blong yu \/ God, yu tekem han blong mi \/ Blong givhan long nara man \/ Mo yu tekem Watch the video for God Yu Tekem Laef Blong Mi from Hans Zimmer's The Thin Red Line (Music from The Motion Picture - 20th Anniversary Expanded Edition) for free, and see the artwork, lyrics … God, yu tekem han blong mi Blong givhan long nara man, Mo yu tekem leg blong mi Blong mi karem tok blong yu. How did Danielle Haim get involved with this song? God, tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. [CDATA[ God, tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. I stap strong long yu oltaem. Evri samting ya blong mi Mi mi givim nao long yu. Yu mekem tingting blong mi I stap strong long yu oltaem. God, yu tekem voes blong mi Blong mi presem yu oltaem, Mo yu tekem maot blong mi Blong mi talem tok blong yu. \/\/. Blong givhan long nara man, ... Dr. Silent - Feindgebiet lyrics request. This song is sung by Gavin Greenaway. Mo yu tekem maot blong mi Lu Yu tekem MAOT blong mi Blong mi talem tok b1ong yu. Yu mekem tingting blong mi Light Lyrics: God, tekem laef blong mi \/ Mi mi givim nao long yu \/ Mbae mi givim evri dei \/ Blong leftemap nem blong yu \/ God, yu tekem han blong mi \/ Blong givhan long nara man \/ Mo yu tekem Yu mekem tingting blong mi God Yu Tekem Laef Blong Mi song from the album The Thin Red Line is released on Jan 1999 . Translation of 'God Yu Tekkem Laef Blong Mi' by Hans Zimmer (Hans Florian Zimmer) from English Creole (Bislama) to French ... God, yu tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. The song, \"God Yu Tekem Laef Blong Mi\", is a Melanesian choral song performed by the Choir of All Saints from Honiara. Mbae mi givim evri dei Blong leftemap nem blong yu. Blong leftemap nem blong yu. Request of translation of God Yu Tekkem Laef Blong Mi song from English Creole (Bislama) to English Deutsch English Español Français Hungarian Italiano Nederlands Polski Português (Brasil) Română Svenska Türkçe Ελληνικά Български Русский Српски العربية فارسی 日本語 한국어 God, mi laekem yu tumas, Translation of 'God Yu Tekkem Laef Blong Mi' by Hans Zimmer (Hans Florian Zimmer) from English Creole (Bislama) to French ... God, yu tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. Listen to God Yu Tekem Laef Blong Mi by Gavin Greenaway, 83,629 Shazams, featuring on Hans Zimmer Essentials Apple Music playlist. God, yu tekem han blong mi Blong givhan long nara man, Mo yu tekem leg blong mi Blong mi karem tok blong yu. Evri samting ya blong mi God, yu tekem han blong mi Blong givhan long nara man, Mo yu tekem le.. Follow @genius Blong leftemap nem blong yu. Mo yu tekem leg blong mi Blong mi karem tok blong yu. \"http\":\"https\";t.getElementById(r)||(n=t.createElement(e),n.id=r,n.src=i+\":\/\/platform.twitter.com\/widgets.js\",s.parentNode.insertBefore(n,s))}(document,\"script\",\"twitter-wjs\"); Hans Zimmer (Hans Florian Zimmer) Liedtext: God Yu Tekkem Laef Blong Mi: God, yu tekem laef blong mi, \/ Mi mi givim nao long yu. God, yu tekem voes blong mi Blong mi presem yu oltaem, Mo yu tekem maot blong mi Blong mi talem tok b1ong yu. Lyrics - Pidgin English: God, yu tekem laef blong mi, mi mi givim nao long yu. Yu mekem tingting blong mi Yu mekem Tingting blong mi I stap strong long yu oltaem.\nLe Son Du Désir - Podcast, Conseil General Moselle Subventions Associations, Cévennes Ardechoise Laboule, Chiot Bouvier Bernois Prix, Corriger En 5 Lettres, Divia Mon Compte, Mousse De Fraise Thermomix,","id":"<urn:uuid:33f08a27-692e-4d17-a6fd-74fb0cc6c8bd>","dump":"CC-MAIN-2022-33","url":"https:\/\/iwebconcept.com\/bed-kings-mbgdij\/notions-de-base-mots-fl%C3%A9ch%C3%A9s-6d52e0","date":"2022-08-15T01:09:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-33\/segments\/1659882572089.53\/warc\/CC-MAIN-20220814234405-20220815024405-00296.warc.gz","language":"bis","language_score":0.97018677,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9701867699623108, \"pis_Latn_score\": 0.029540574178099632}","num_words":2032,"character_repetition_ratio":0.154,"word_repetition_ratio":0.371,"special_characters_ratio":0.239,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.97,"perplexity_score":13355.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Northern Region Academy (NRA) i hostem wan kaikai las Tasde namba 19 January long VIP lounge blo NRA facility long Soccer City stadium blong pulum tugeta oli parent, pikinini mo koj i kam wan ples tokbaot futbol\nA plethora of talented cricketers will be on show in next month's ICC World Cricket League Qualifier – East Asia-Pacific, in Victoria's regional heartland.\nHuman Resource Managers from all 13 ministries were invited to meet with the Pacific Mini Games Organising Committee on Friday to inform the Human Resource Officers on the joint decision between the Public Service Commission (PSC) and Van2017.\nLong wan fes eva frenli blong sekon haf blong sisen ia, 2016\/2017 long Port Vila Stadium las wiken, i lukim South Efate League klab, Eraniau FC i plei fes divisen klab blong Port Vila Football Association (PVFA), Black Diamond mo Erakor Golden i plei Mauwia.\nWetem kik off blong jampionship i stap long nekis wiken, Port Vila Football Association Oceania Football Confederation representatif, Erakor Golden Star, hemi stap tren priperem hem wan from tunamen ia long manis March.\nThe Vanuatu Cricket Association (VCA) has selected the Men's National team for their World Cricket League East Asia-Pacific (EAP) Qualifiers to be played in Bendigo, Victoria, Australia from February 19 to 25.\nPort Vila Football Association (PVFA) has confirmed in their first meeting this week on the Tuesday 17th January 2017, that the 2017 PVFA Championship for Premier, First and Second Division will kick off\nThe International Cricket Council's East Asia-Pacific men's team finished with three wins from 10 matches at the 2017 Commonwealth Bank Australian Country Cricket Champions\nNew Zealand football fans shouldn't fear Australia returning to the Oceania confederation in the wake of Fifa's World Cup expansion plans.\nNguna\/Pele councilor Reuben Tamara has given his support to a new candidate who will be contesting under the ticket of the Reunification Movement for Change (RMC) ticket in the upcoming Provincial Election.\nFollem nius we hemi kamaot long yestede long bak peij we i lukim Amicale FC hemi kamaot blong serem konsen blong hem follem muv we samfala bigfala man blong Vanuatu Football Federation (VFF) oli mekem\nAndrew Leong hemi kamaot blong poentem finga long sam bigfala man insaed long ofis blong Vanuatu Football Federation (VFF) we oli wantem pass bihaen long Amicale FC mo askem olgeta pleia daerek\nAfter the lull of the Christmas and New Year Break, Nasi was invited to take part in the finals day of the \"Kipim Ifira i Klin\" U13 and U20 football tournament that took place on Ifira island.\nShefa Provinsol Gavman thru long Dipatmen blong Yut mo Sports Development hemi kamaot bageken blong voicem konsen mo blong karem sapot long Nasonal Gavman thru long Ministry blong Youth mo sports\nIn preparation for the OFC U-17 Championship in February, the Papua New Guinea U-17 national team will travel to New Zealand for a series of friendly matches on 19 January.\nPort Vila Football Association representatif blong go long Oceania Champions League, Erakor Golden Star FC hemi stap traem everi best blong hem blong mekem se komiuniti klab ia hemi go daon long Tahiti\nAfta long spell blong krismas mo Niu Yia, elite futbol assosiesen blong Vanuatu Football Federation, Port Vila Football Association (PVFA), hemi kik statem olgeta program blong hem bageken long wik ia.\nWith the VAN2017 Pacific Mini Games underway this year, Vanuatu Netball's (VNA) Member Association Shefa Netball (ShefNA) is delighted to announce the welcoming of its 2017 Season beginning in February.\nDivelopmen Ofisa Blong Yuth mo Spot long Shefa Provinsol Gavman, George Kalo hemi voisem konsen long bihaf blong Shefa Provinsol Gavman Kaonsel (SPGK) long wei we i lukim ofisol risal blong medal tally blong National Games i no kam aot iet.\nYestede long Au Bon Marche namba 2, President blong Amicale FC hemi kam blong handem ova tikit blong Fenedy Masauvakalo mo Kensi Tangis long bihaf blong AS Central Sport, blong tufala i flae aot i go long Tahiti.\nErakor Golden Star FC we bambae olgeta i representem Port Vila Football Association mo Vanuatu Vanuatu long Oceania Football Confederation Champions League long Tahiti\nWetem 2016 i kam long end blong hem, hemia nao samfala lokol hedlaen blong sport blong 2016 we i mekem olgeta fan oli tokbaot raon long everi kona blong Vanuatu.\nAfta long kwalifikesen blong olgeta jampion blong Port Vila Football Association (PVFA) long Oceania Football Confederation Champions League long nekis yia long Tahiti\nNaoia we olgeta futbol aktiviti raon long Vanuatu espeseli long Port Vila Football Association (PVFA) hemi spell blong Krismas mo Niu Yia, olgeta futbol pleia bambae i no longtaem oli go bak insaed long fil.\nVASANOC was able to send 6 Athletes and 2 coaches to attend a special training camp at the Griffith University as part of preparations for the GC2018 Commonwealth Games in Gold Coast in April 2018.\nYestede i lukim President blong Port Vila Football Association (PVFA), Stephen Felix i handem ova wan cheque blong Vt300,000 i go long olgeta Super League wina mo 2017 Champions League\nUniversity blong New Caledonia we plante boe mo gel Vanuatu oli graduate long hem mo naoia oli stap wok raon long kaontri tede oli tanem lukluk blong skul ia i go long sports.\n2015 Pacific Games long Papua New Guinea hemi lukim long festaem eva long histri blong Pacific Games we Papua New Guinea hemi toppem medol tally afta long end blong Games.\nAs part of Van2017's attempt at introducing the general community to the concept of a Games mascot, Nasi, our very own friendly, lovable and social bird, has been sighted participating in different activities\nWetem Erakor Golden Star hemi kwalifae las wiken blong go joenem sista klab blong hem, Malampa Revivors long Oceania Champions League nekis yia blong representem Vanuatu\nPort Vila Football new champions, Erakor Golden Star FC wrote another football story in Vanuatu after they beat Ifira Black Bird 4-0 and qualify to play in their first OFC Champions League competition in 2017.\nInogat wan taem long histri blong Port Vila Football Association (PVFA) we i lukim wan resis blong faenem wan wina blong go long Oceania Champions League hemi open i stap kam kasem las dei long wiken ia.\nFollem wan miting long yestede long konferens rum blong Port Vila Football Association (PVFA) i lukim olgeta klab oli agri nomo blong follem program olsem we i bin stap long dei 1.\nThe Pacific Games Council (PGC) has concluded a two day visit to Vanuatu to address the serious concerns which have threatened the ability of Vanuatu to organise the 10th Pacific Mini Games in December 2017.\nWetem olgeta aksen blong Port Vila Football Association (PVFA) Super League long las wiken, i lukim wan rikod namba blong kraod oli bin tenap blong witnessim tufala maj ia daon long Port Vila Stadium.","id":"<urn:uuid:28db24de-c400-436f-b728-ab43a491f386>","dump":"CC-MAIN-2017-04","url":"http:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/","date":"2017-01-23T18:48:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-04\/segments\/1484560282937.55\/warc\/CC-MAIN-20170116095122-00035-ip-10-171-10-70.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.735131979,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7351319789886475, \"pis_Latn_score\": 0.1457282453775406, \"eng_Latn_score\": 0.03668150305747986, \"pcm_Latn_score\": 0.031946104019880295, \"tpi_Latn_score\": 0.01216888427734375}","num_words":1853,"character_repetition_ratio":0.091,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.428,"perplexity_score":17050.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Details for GOVERNMENT\nGOVERNMENT OF THE REPUBLIC OF VANUATU GOUVERNEMENT DE LA REPUBLIQUE DE VANUATU MINISTRY OF EDUCATION AND TRAINING MINISTERE DE L'EDUCATION ET DE LA FORMATION MoET – Edukesen Rikavari Prokram (ERP) Kol blong Tenda from Konstraksen MoET – Edukesen Rikavari Prokram (ERP) Kol blong Tenda from Konstraksen MoET – Edukesen Rikavari Prokram (ERP) Kol blong Tenda blong Konstraksen Blong bildim gud bak 1 strong dabol klasrum wetem ofis long Votlo Praemeri Skul - Epi Aelan Blong konstraksen blong wan – 2 Klasrum block mo ripea blong two nara klasrum bilding long Analgahat Praemeri Skul – Aneityum Island. Blong konstraksen blong four (4) tri-klasrum bilding long sam Praemeri Skul long Aneityum mo Erromango Projek Manejmen Unit (PMU) insaed long Ministri blong Edukesen mo Trening (MoET) i stap kontiniuim Edukesen Rikavari Prokram (ERP) blong hem blong rikonstraktem ol praemeri skul we Tropikol Saeklon Pam i bin damejem nogud, wetem help blong Gavman blong New Zealand. Projek Manejmen Unit (PMU) insaed long Ministri blong Edukesen mo Trening (MoET) i stap kontiniuim Edukesen Rikavari Prokram (ERP) blong hem blong rekonstraktem ol praemeri skul we Tropikol Saeklon Pam i bin damejem nogud, wetem help blong Gavman blong Australia. Ministri blong Edukesen mo Trening (MoET) i kontinuim Edukesen Rikavari Prokram (ERP) blong hem blong rikonstraktem ol klasrum we Tropikol Saeklon Pam i damejem long TAFEA Provins, wetem help blong Kavman blong Ostrelia. MoET i stap singaotem ol tenda naya blong wan kontrakta we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen blong provaedem - Leba, tools, mo ekiupmen nomo - blong konstraksen blong WAN dabol klasrum wetem wan smol ofis long Votlo Praemeri Skul, Epi aelan. Konstraksen i shud stat long manis Ogis mo finish long Disemba 2017. Ol bilda we oli intres blong aplae oli save karem kopy blong Tenda Dokumen long ERP-PMU – long Facilities Unit, insaed long eria blong MoET, Port Vila, o emailem Jamila Sese long firstname.lastname@example.org. Ol pepa kopi blong tenda i mas sabmit bifo 2 PM long Tusdei 30th Mei 2017 long: Jamila Sese MoET – PMU Ministry of Education & Training PO Box 54 Port Vila, Insaed long wan envlop mo makem wetem TENDA for LOT 3 Votlo Primary School -Epi Taem PMU i risivim tender blong yu, bai hemi risitim mo putum i go long tenda box blong wait kasem taem blo openem ol tender we bai prokuamen komiti blong MoET-ERP bae hem i mekem. Blong moa infomesen, plis kontaktem Jamila Sese o John Tokataake long ERP-PMU, Facilities Unit, MoET long telefon namba 24723 o long email: email@example.com. MoET i stap singaotem ol tenda naya blong wan kontrakta we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen blong provaedem - Leba, tools, mo ekiupmen nomo – blong konstraksen blong wan dabol klasrum block mo ripea blong tu (2) nara klasrum bilding long Analgahat Praemeri Skul, long Aneityum. Konstraksen i shud stat long manis Okis 2017 mo finish long Disemba 2017. Ol bilda we oli intres oli save karem kopy blong Tenda Dokumen long ERP- PMU long Facilities Unit, insaed long eria blong MoET, Port Vila, o emailem Jamila Sese long firstname.lastname@example.org. MoET i stap wantem kontraktem AITA: • Wan bilding kontrakta we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen mo i save pem, saplaem, shippim mo delivarem ol materiel blong konstraksen MO provaedem leba blong konstraktem four (4) tri-klasrum bilding long sam Praemeri Skul long Aneityum mo Erromango; O: • Wan saplaea we i kat gudfala experiens mo kwalifikesen blong prifabriketem, saplaem, shipping mo stanemap ol four (4) triklasrum bilding long sam Praemeri Skul long Aneityum mo Erromango. Ol tenda dokumen oli aveilebol stat long 8 Mei 2017. Ol pepa kopi blong tenda i mas sabmit bifo 4:30 PM long Tusde 30 Mei 2017 go long: Ol pati we oli intres oli save karem kopi blong tenda dokumen wetem instraksen blong bid long MoET Facilities Unit insaed long eria blong MoET. Soft kopi blong ol tenda dokumen oli save karem tu thru long email i ko long Jamila Sese long email@example.com. MoET Tenda Box we i stap long reception eria mo i mas stap insaed long wan envelop we oli raetem klia: Bae i kat wan pri-tenda miting i stap long Tasdei 18 Mei 2017, long 2 PM, long eria blong MoET. Hemi impoten blong ol tendara oli attendem spos oli kat eni kwesten. RFQ No: MoET – ERP 2017 LOT 27L LABOUR only – ANALGAHAT PS - ANEITYUM. Ministry of Education and Training PMB 9028 Port Vila, Vanuatu Taem PMU i risivim tender blong yu, bai hemi risitim mo putum i go long tenda box blong wait kasem taem blo openem ol tender we bai prokuamen komiti blong MoET-ERP bae hem i mekem. . Blong moa infomesen, plis kontaktem Jamila Sese o David Robert long ERP-PMU, Facilities Unit, MoET long telefon namba 24723 o long email: firstname.lastname@example.org Ol tenda i mas sabmit bifo Wednisdei 24 Mei 2017 long 10 AM long: The Secretary Office of the Central Tender Board Ministry of Finance & Economic Management PMB 9058 Top Floor S.I.P Building Rue Pasteur Port Vila Blong moa infomesen, plis kontaktem Jamila Sese long MoET-PMU, Facilities Unit, MoET long telefon namba: +678 24723, o long email: email@example.com.","id":"<urn:uuid:d248fb02-a523-466e-8a28-95497c953d8f>","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"http:\/\/dailypost.vu\/classifieds\/job\/government\/pdfdisplayad_025f7dfa-3931-11e7-b8e2-8f39e5d4f3b3.html","date":"2017-05-24T00:26:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607726.24\/warc\/CC-MAIN-20170524001106-20170524021106-00265.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9926344752,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9926344752311707}","num_words":1432,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.37,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.991,"perplexity_score":14720.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"Presiden blong Saot Efate Shefa Futbol Asosiesen (SESFA) mo semtaem Presiden blo Fenua Temanu Baku FC (FTBFC) hemi stap talem bigfala tankiu i go lo eksekutif blong FTBFC, Ifira Trustee mo Ifira komuniti mo olketa komuniti lidas lo sapot mo sponsasip we klab hemi risivim lo kampen blong hem insaed lo Nasonal Supa Lik we bambae hemi finis tedei.\nMr Michel Kalworai hemi talem tankiu tu lo Shefa provinsel kavman mo ol representatif blong hem blo save letem FTBFC mo semtaem SESFA blo save tekpat blo representem Shefa lo NSL jampionsip ya.\nMr Kalworai hemi sendem tankiu tu i go lo olgeta hosts blo SESFA gems truaot lo yia mo i luk fowod lo gudfala patnasip ya bakeken long olgeta gems wei i stap kam.\nHemi konfemem tu se SESFA bambae hemi stap redi tu blong kik off lo olgeta nok aot maj blo hem blo pripea from 2019-2020 jampionsip we i stap kam antap.\nMr Kalworai i stap apil tu i go lo VFF blo setemap sam inisietif blong save includum ol namba tri mo namba fo standing lo NSL jampionsip blo oli savei tekpat long hem, weta hemi locali o lo rejinol level.\nSESFA hemi stab konkrajuletem tu VFF Presiden, Lambert Maltock, we hemi stap olsem Presiden blo OFC mo semtaem Vice Presiden blo FIFA.\nKalworai hemi bilif se wetem impoten posisen ya, VFF shud krietem mo kapitalisem lo ogeta programs blong hem blong impruvum futbol lo Vanuatu.\nHemi talem tankiu tu lo disentrolaesesen program blong kavman wei i lukim futbol indastri hemi stap rij aot tu igo lo olgeta eria kansel blo Shefa we i lukim FTBFC hemi kam blo rijim NSL finol blo provinsel level.\nHemi talem se wetem spirit blong spotmansip we SESFA i gat, hemi bilif se bae SESFA i save rijim tu NSL bakeken lo ol yia wei i stap kam.\nSESFA Presiden hemi konfem se afta lo Wednesdei lo wik ya, bambae SESFA hemi sitaon lo wan miting bifo oli save letem pablik lo wataem olketa nokaot gem bambae i stat mo wataem bambae jampionsip tu i save stat.\nMr Kalworai hemi stab apil tu i go lo ol bisnis haos, komuniti lida mo wan wan man mo woman blo save givhan lo sponsasip blong save sapotem SESFA lik lo olgeta programs blong hem. Eni man o woman we hemi wish blong sapot hemi savei kontaktem SESFA Program kodineta long mobael namba 7759914- o long email adres ia firstname.lastname@example.org or long mobael namba wetem email ia: 7349818\/ email@example.com.","id":"<urn:uuid:9544da0e-a64a-480d-ba0d-a6d7ef9d7d37>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"http:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/sesfa-i-aknolejem-olgeta-sponsa-blong-nsl-kampen\/article_9398f61b-aa2e-59e4-acdc-3539b59455c1.html","date":"2019-07-20T01:12:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195526401.41\/warc\/CC-MAIN-20190720004131-20190720030131-00468.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7280477881,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.728047788143158, \"pis_Latn_score\": 0.261420875787735}","num_words":620,"character_repetition_ratio":0.065,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.593,"perplexity_score":15428.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"modern long dining table modern long narrow dining table modern narrow dining table.\nmodern long dining table modern narrow dining table modern long narrow dining table uk.\nmodern long dining table modern long narrow dining table uk modern long narrow dining table.\nmodern long dining table modern narrow dining table modern long narrow dining table.\nmodern long dining table modern long narrow dining table uk modern narrow dining table.\nmodern long dining table modern long narrow dining table modern long narrow dining table uk.","id":"<urn:uuid:de052e6b-bb99-4c4b-831d-33b46681c740>","dump":"CC-MAIN-2019-39","url":"http:\/\/bmxcolombia.com.co\/modern-long-dining-table\/","date":"2019-09-16T01:02:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-39\/segments\/1568514572439.21\/warc\/CC-MAIN-20190915235555-20190916021555-00002.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6170295477,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6170295476913452, \"eng_Latn_score\": 0.19837303459644318, \"met_Latn_score\": 0.05027637258172035, \"bjn_Latn_score\": 0.03266209736466408, \"bzj_Latn_score\": 0.011234619654715061}","num_words":166,"character_repetition_ratio":0.245,"word_repetition_ratio":0.822,"special_characters_ratio":0.168,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.617,"perplexity_score":20987.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"National parliament blong Timor Leste, former Prime minister Xanana Gusmao, current prime minister Taur Matam Ruak mo president blong Timor Leste,President blong Timor Leste, Francisco Guterres Lú-Olo oli talem tankiu long Vanuatu from sapot blong hem long struggle blong olgeta from Independence blong olgeta. Toktok tankiu ia ino kam from polikol sapot nomo be long military level. Vanuatu tu i sendem 2 peace keepers blong hem ikam long United Nations long taem civil unrest long Timor Leste . Wan long tufala peace keepers hemi current commander blong VMF mo semtaem acting commissioner blong Vanuatu Police Force, Colonel Robson Iavro. Tede morning taem praem minista Charlot Salwai i visitim president blong Timor Leste, hemi talem spesel tankiu long Colonel Iavro from contribution blong hem blong peace i save kam bak long Timor Leste. Colonel Iavro i part tu blong delegesen blong PM Salwai blong tekem part long 20 anniversary blong POPULAR CONSULTATION. Hemi wan occasion tu blong Colonel Iavro i mitim ol fren soldia blong hem blong Timor Leste.","id":"<urn:uuid:a591f4b0-4922-4bfe-a587-724116aef703>","dump":"CC-MAIN-2020-05","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/960-timor-leste-i-talem-tankiu-long-colonel-iavro","date":"2020-01-22T19:22:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-05\/segments\/1579250607407.48\/warc\/CC-MAIN-20200122191620-20200122220620-00024.warc.gz","language":"bis","language_score":0.593898654,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5938986539840698, \"pis_Latn_score\": 0.40501609444618225}","num_words":271,"character_repetition_ratio":0.119,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.174,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.576,"perplexity_score":17084.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Yu-mi la-vem God mo soe-maot bi-lif,\nBe from sin yu-mi mas blo-kem sam ting-ting.\nYes, yu-mi no mas joen long wol ya.\nOl-taem yu-mi me-kem wil blong God.\n2. Ol-taem Se-tan i a-gen-sem yu-mi,\nMo yu-mi mas faet strong a-gens long sin tu.\nPa-oa blong tru-tok i bi-tim sin.\nGod bae i me-kem we yu-mi win.\n3. Ol tok blong yu-mi, ol wok blong yu-mi,\nO-li mas pre-sem nem blong God, Je-ho-va.\nLong ev-ri wok we yu-mi me-kem,\nYu-mi mas bos long ting-ting ol-taem.","id":"<urn:uuid:124c7421-55d4-4aaf-a5ae-43c3e573ccbe>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/121-yumi-mas-bos-long-tingting-blong-yumi\/","date":"2020-02-21T03:34:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145438.12\/warc\/CC-MAIN-20200221014826-20200221044826-00558.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999803305,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999803304672241}","num_words":126,"character_repetition_ratio":0.076,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.306,"stopwords_ratio":0.024,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3459.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Casual WORK OPPORTUNITY FOR SEASONAL WORKERS UNABLE TO TRAVEL IN 2020 DUE TO COVID-19\nJob Description\nYu wan seasonal woka lo Luganville o Port Vila? oli bin appruv blo yu travel be Covid-19 stopem yu? World Vision I wantem 30 man or woman lo wan prokram blong hem we oli singaotem \"cash for work\". Eni man o woman we I silip lo Luganville, Port Vila o eni eria\/ komuniti kolosap long Luganville o Port Vila (olsem Saint Michel\/ Banban\/ Pango\/ Mele) I save applae blong joinem prokram ia.\nClick long link andanit ia blong kasem moa infomesen mo fulmap form we I stap ia. Yu mas dropem form long office blong World Vision lo Port Vila o Santo, wetem wan proof se yu wan seasonal worker we I shud travel lo 2020 (visa, medical receipt o leta blo agent blo yu). Sapos yu wantem, i kat form tu i stap long office blong World Vision lo Santo o Port Vila, mo ol staf lo ofis I save helpem yu blo fulemaot form.\n1424 total views, 8 today","id":"<urn:uuid:cf1e98b2-9cdd-48ed-838e-eedeb1f0c666>","dump":"CC-MAIN-2021-04","url":"https:\/\/vanuatuwok.vu\/jobs\/work-opportunity-for-seasonal-workers-unable-to-travel-in-2020-due-to-covid-19\/","date":"2021-01-19T06:14:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-04\/segments\/1610703517966.39\/warc\/CC-MAIN-20210119042046-20210119072046-00265.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7500803471,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7500803470611572, \"pis_Latn_score\": 0.14659483730793, \"pcm_Latn_score\": 0.09409774094820023}","num_words":249,"character_repetition_ratio":0.078,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.237,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.59,"perplexity_score":16707.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"God Yu Tekem Laef Blong Mi\nTelecharger god yu tekem laef blong mi fichier online vostfr francais\nGod yu tekkem laef blong mi THE THIN RED LINE soundtrack Hans Zimmer. Frédéric Courtois. Loading . Provided to YouTube by Sony Music Entertainment God Yu Tekem Laef Blong Mi · Gavin Greenaway The Thin . SUBSCRIBE to PalmTherapy and ACTIVATE the to be sure not to miss our latest tracks : -http . Traduction de Hans Zimmer (Hans Florian Zimmer), paroles de « God Yu Tekkem Laef Blong Mi », créole anglais (bichelamar\/bislama) . God, (yu) tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. Mbae mi givim evri dei [Bak mi giv evride] Blong leftemap nem blong yu. God, yu tekem han blong mi God Yu Tekem Laef Blong Mi - Hans Zimmer . God, yu tekem laef blong mi. Mi mi givim nao long yu. Bak mi giv evride. Blong leftemap nem blong yu. God, yu tekem han blong mi. Blong givhan long nara man God Yu Tekem Laef Blong Mi by Hans Zimmer - discover this song's samples, covers and remixes on WhoSampled. Le cantique God Yu Tekem Laef Blong Mi (« Prends ma vie Seigneur ») chanté en pijin par The Choir Of All Saints, a été repris dans de nombreuses publicités .\nLogiciel de numerisation pixma. Daredevil director cut. Logiciel de karaoke avec paroles. Strange day dvdrip. Ghost adventures season 13 episode 8. Epub drm removal. Adobe pour ouvrir fichiers pdf. Brother scan controlcenter4. La chambre des murmres epub. Driver razer blackwidow rz03-0039.","id":"<urn:uuid:26b7c46f-e3fa-4e2d-bbcd-bf339a0bdc41>","dump":"CC-MAIN-2021-17","url":"https:\/\/purpe.iforline.com\/god-yu-tekem-laef-blong-mi.html","date":"2021-04-19T22:59:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-17\/segments\/1618038917413.71\/warc\/CC-MAIN-20210419204416-20210419234416-00630.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6466759443,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6466759443283081, \"pis_Latn_score\": 0.3061400055885315, \"eng_Latn_score\": 0.010806680656969547}","num_words":435,"character_repetition_ratio":0.113,"word_repetition_ratio":0.038,"special_characters_ratio":0.225,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.555,"perplexity_score":16043.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"Taem mi gat naen yia, bubuwoman blong mi we i gat waet hea mo i wan mita haf hae, i kam spenem sam wik wetem mifala long hom blong mifala. Wan aftenun, taem mi stap ia, tufala bigfala brata blong mi mo mi i disaed blong digim wan hol long wan yad narasaed long rod. Padosh ki ladki ko chat pe bulake sex ke liye pataya, free sex video. BAHAN KO SASURAAL ME CHODA, free sex video. This menu's updates are based on your activity. The data is only saved locally (on your computer) and never transferred to us.\nLagu keo veasna chob parotid gland\nGlassdoor gives you an inside look at what it's like to work at Guna Biotherapeutics, including salaries, reviews, office photos, and more. This is the Guna Biotherapeutics company profile. All content is posted anonymously by employees working at Guna Biotherapeutics.5\/5(3). Taem mi gat naen yia, bubuwoman blong mi we i gat waet hea mo i wan mita haf hae, i kam spenem sam wik wetem mifala long hom blong mifala. Wan aftenun, taem mi stap ia, tufala bigfala brata blong mi mo mi i disaed blong digim wan hol long wan yad narasaed long rod. BAHAN KO SASURAAL ME CHODA, free sex video. This menu's updates are based on your activity. The data is only saved locally (on your computer) and never transferred to us. Padosh ki ladki ko chat pe bulake sex ke liye pataya, free sex video.logo eps downloadfacebook ipod touch app downloadfree downloadable incident report templatedownload lagu keo veasna chob parotid glandfritz deelman.\nsee the video\nCan you remove your own salivary gland stones?, time: 1:33\nTags:Minus one 1 malaysia limkokwing university,Idm crack vinh vien vn-zoom,Speedy gonzales snes s,Cachola teto preto firefox","id":"<urn:uuid:21d969d8-bc98-47d2-b421-153c8fb94712>","dump":"CC-MAIN-2021-21","url":"http:\/\/draftnader2004.com\/lagu-keo-veasna-chob-parotid-gland.php","date":"2021-05-10T05:50:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-21\/segments\/1620243989030.87\/warc\/CC-MAIN-20210510033850-20210510063850-00030.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8836288452,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8836288452148438, \"pis_Latn_score\": 0.030319765210151672, \"pcm_Latn_score\": 0.025344783440232277, \"eng_Latn_score\": 0.024226520210504532, \"jam_Latn_score\": 0.01115219946950674}","num_words":510,"character_repetition_ratio":0.058,"word_repetition_ratio":0.475,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.846,"perplexity_score":11772.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"LukeLuke 1\n1 Teofilas, yu yu wan hae man tru. I gat plante man we oli bin traehad blong raetem stori blong ol samting ya we God i mekem long fes blong yumi. 2 Olgeta ya oli bin raetemdaon ol tok ya we yumi harem finis long ol man we oli savegud ol samting ya. I stat long stat blong ol samting ya, olgeta ya oli bin luk ol samting ya long ae blong olgeta, nao oli stap talemaot ol tok blong hem. 3 Nao from we mi mi stap luklukgud longtaem finis long olgeta samting ya, i stat long stat blong hem, mi mi ting se i gud mi raetem stori blong hem we evri tok blong hem oli stret, blong yu yu luk. 4 Mi mi wantem blong yu yu savegud we ol samting ya we oli tijim yu finis long hem, oli tru tumas. 5 Ol samting ya i stat long taem we Herod i king long Judia. Long taem ya i gat wan pris i stap we nem blong hem Sekaraea. Hem i blong wan grup blong ol pris we nem blong grup ya Abia we i nem blong wan pris bifo olgeta. Woman blong Sekaraea ya, nem blong hem Elisabet, mo hem tu i blong wan famle blong pris we i kamaot long laen blong Eron bifo. 6 Laef blong tufala ya i stret gud long fes blong Hae God, mo oltaem tufala i stap folemgud ol loa mo ol rul blong hem. 7 Be tufala i no gat pikinini, from we Elisabet i no save karem pikinini, mo tufala i olfala finis. 8 Nao wan taem, hem i taem blong ol pris long grup blong Sekaraea blong oli mekem wok we ol pris oli stap mekem evri dei long haos blong God. Long fasin blong ol pris, olgeta oli prea, nao oli yusum ol spesel ston blong jusumaot hu man bambae i mekem wanem wok. Nao long fasin ya, wok blong Sekaraea long dei ya i blong bonem insens long Olta, insaed long Rum we i Tabu. Nao long taem blong bonem insens, hem i stap insaed, i stap bonem insens long fes blong God, mo ol man oli stap afsaed, oli stap prea. 11 Nao wan enjel blong Hae God i kamtru long hem, i kam stanap long raet saed blong Olta ya blong Bonem Insens. 12 Mo taem hem i luk enjel ya, tingting blong hem i trabol, mo i fraet we i fraet. 13 Be enjel i talem long hem se, \"Sekaraea. Yu no fraet. Hae God i harem prea blong yu finis. Bambae woman blong yu Elisabet, i karem wan pikinini boe blong yu, mo yu mas putum nem blong hem, Jon. 14 Hem bambae i mekem yu yu glad, mo i mekem yu yu harem gud tumas. Mo taem hem i bon, plante narafala man tu bambae oli glad tumas. 15 Hem bambae i wan haeman long fes blong Hae God. Hem bambae i no save dring waen mo grog samtaem. Taem we hem i stap long bel blong mama blong hem yet, be Tabu Spirit bambae i fulap long hem. 16 Nao hem bambae i pulum plante man long ol laen blong Isrel, oli kambak long Hae God we i God blong yufala. 17 Hem bambae i kam fastaem, Hae God ya we i Masta blong yumi, hem bambae i kam biaen. Pikinini ya, tingting blong hem mo paoa blong hem bambae i olsem tingting mo paoa blong Profet Elaeja ya bifo. Hem bambae i tanem tingting blong ol papa, blong oli tingbaot ol pikinini blong olgeta bakegen. Hem bambae i tanem tingting blong ol man we oli no save obei long God, blong oli folem tingting blong ol stret man. Long fasin ya, hem bambae i mekem we ol man oli rere blong Hae God i kam long olgeta.\" 18 Nao Sekaraea i askem long enjel ya se, \"?Bambae mi mi save olsem wanem, we samting ya bambae i olsem? Mi mo woman blong mi, mitufala i olfala finis.\" 19 Be enjel ya i talem se, \"Nem blong mi, Gabriel, mo mi mi stap oltaem long fes blong God. Hem i sanem mi mi kam blong mi toktok long yu, blong talemaot gud nius ya long yu. 20 Samting ya we mi mi talem, bambae i save kamtru long stret taem blong hem. Be from we yu yu no bilif long tok ya blong mi, bambae tang blong yu i fas, yu no save toktok, gogo kasem dei ya we promes ya bambae i kamtru.\" 21 Nao long taem ya, ol man oli stap wet long Sekaraea. Mo oli sapraes lelebet from we hem i stap longtaem tumas olsem, long Rum ya we i Tabu. 22 Be taem hem i kam afsaed, hem i no save toktok long olgeta. Hem i no save talem wan samting, i stap mekem saen nomo long han blong hem. Nao oli save, se taem hem i stap insaed long Rum ya, hem i luk wan vison we God i soemaot long hem. 23 Taem Sekaraea i finisim wik ya blong hem blong mekem wok blong pris long haos blong God, hem i gohom. 24 Nao i no longtaem, woman blong hem Elisabet i gat bel. Nao oltaem long faef manis, woman ya i stap haed nomo long haos. 25 Mo hem i talem se, \"Hemia i wok blong Hae God nomo. Naoia hem i glad blong mekem mi mi no moa sem long fes blong ol man.\" 26 Nao taem Elisabet i gat sikis manis blong hem, God i sanem enjel ya blong hem, Gabriel, blong i go long wan taon long Galili, nem blong hem Nasaret. 27 Enjel ya i karem tok i go long wan yang gel, nem blong hem Meri. Gel ya, i no save man yet, mo wan man nem blong hem Josef, we hem i kamaot biaen long King Deved ya bifo, i blokem hem finis blong i mared long hem. 28 Nao enjel ya i kamtru long Meri i talem long hem se, \"Halo Meri. Hae God i mekem i gud tumas long yu, mo hem i stap wetem yu.\" 29 Nao tingting blong Meri i trabol tumas long tok ya, mo hem i stap traem tingbaot, from wanem enjel i toktok long hem olsem. 30 Nao enjel i talem long hem se, \"Meri, yu no fraet. God i mekem i gud tumas long yu. 31 Bambae yu yu gat bel, mo bambae yu save bonem wan pikinini boe blong yu, mo bambae yu putum nem blong hem, se Jisas. 32 Hem bambae i wan haeman, mo ol man bambae oli save singaot hem, se Pikinini blong God ya we i hae we i hae. Hae God bambae i mekem hem i King, olsem King Deved, olfala bubu blong hem bifo. 33 Hem bambae i King blong ol laen blong Jekob ya bifo, mo hem bambae i rul, gogo i no save finis.\" 34 Nao Meri i talem long enjel ya se, \"Mi mi no save man yet. ?Bambae samting ya i save kamtru olsem wanem?\" 35 Nao enjel i talem se, \"Tabu Spirit bambae i kam long yu, mo paoa blong God ya we i hae we i hae, bambae i kavremap yu olsem wan sado. Nao from samting ya, pikinini ya blong yu bambae i tabu, i blong God, mo ol man bambae oli save singaot hem, se Pikinini blong God. 36 Mo i gud yu save se woman ya Elisabet, we i wan famle blong yu, hem i olfala finis, be hem i gat bel. Oli stap talem se hem i no save karem pikinini, be naoia hem i gat sikis manis finis. 37 Hemia i olsem tok blong Baebol we i talem se, 'I no gat wan samting we i strong tumas, we God i no save mekem.' \" 38 Nao Meri i talem se, \"Mi mi gel blong wok nomo blong Hae God. Mi wantem blong i kamtru long mi olsem we yu yu talem.\" Nao enjel ya i gowe long hem. 39 Biaen i no longtaem, Meri i aot long ples ya, i hareap, i wokbaot i go long wan vilej long Judia, we i stap antap long hil. 40 Nao hem i go long haos blong Sekaraea, i talem halo long Elisabet. 41 Taem Elisabet harem tok ya blong Meri, pikinini ya we i stap long bel blong hem, i muf. Nao Elisabet i kam fulap long Tabu Spirit, 42 mo hem i singaot bigwan, i talem se, \"Meri. God i blesem yu moa i winim ol narafala woman, mo hem bambae i blesem pikinini ya we yu bambae yu bonem. 43 Mi mi glad tumas long bigfala samting ya we i hapen long mi, we mama blong Masta blong mi i kam luk mi. 44 Taem mi harem tok blong yu, pikinini ya we i stap long bel blong mi, i muf, from we hem i glad tumas. 45 Bambae yu yu save harem gud, from we yu yu bilif we promes blong hem bambae i kamtru.\" 46 Nao Meri i talem se, \"Long olgeta laef blong mi, mi mi stap leftemap nem blong Hae God, 47 mo long tingting blong mi, mi mi glad tumas from God ya we i sevem mi. 48 Mi mi gel blong wok nomo blong hem, we mi mi daon olgeta, be hem i stap tingbaot mi. Mo i stat naoia, bambae olgeta man oli save talemaot we God i blesem mi, 49 from we God ya we i gat olgeta paoa, hem i mekem i gud tumas long mi. Nem blong hem i tabu, 50 mo hem i save sore long olgeta we oli ona long hem, i stat long olgeta blong bifo, gogo kasem olgeta we oli no bon yet. 51 Hem i stap soemaot paoa blong hem, we i strong tumas, mo i stap ronemaot olgeta we oli stap flas long tingting blong olgeta. 52 Hem i stap daonem ol king, mo i stap leftemap olgeta we oli stap daon, blong oli kam haeman. 53 Olgeta we oli hanggri, hem i stap givim ol gudgudfala kakae long olgeta, blong oli fulap gud long hem. Be olgeta we oli rijman, hem i stap sanemaot olgeta oli gowe, we oli no karem wan samting nating. 54 Hem i stap holem promes blong hem long ol bubu blong yumi bifo, mo i stap givhan long yumi ol laen blong Isrel, we yumi man blong wok blong hem. 55 Hem i stap tingbaot Ebraham yet, blong i gat sore long hem, mo long olgeta we oli stap kamaot biaen long hem, mo bambae hem i stap mekem olsem oltaem, gogo i no save finis.\" 56 Nao Meri i stap tri manis wetem Elisabet, mo biaen hem i gobak long ples blong hem bakegen. 57 Nao taem Elisabet i kasem stret taem blong hem, blong bonem pikinini, hem i bonem wan boe blong hem. 58 Mo ol man we oli stap klosap long hem, wetem ol famle blong hem oli harem nius we Hae God i mekem i gud tumas long hem olsem, nao oli kam joen wetem hem, blong oli glad wetem hem. 59 Nao taem pikinini ya i kasem namba eit dei blong hem, olgeta oli kam blong mekem sakomsaes long hem. Mo oli wantem putum nem blong hem, se Sekaraea, blong hem i karem nem blong papa blong hem. 60 Be mama blong hem i talem se, \"No. Yumi mas putum nem blong hem, se Jon.\" 61 Nao olgeta oli talem long hem se, \"?Olsem wanem? !Yu yu no gat wan famle blong yu nating we i tekem nem ya!\" 62 Nao oli mekem saen long papa blong pikinini ya, blong askem long hem wanem nem nao hem i wantem putum long hem. 63 Nao Sekaraea i mekem saen blong oli tekem wan pepa i kam, mo taem oli givim pepa long hem, hem i raetem se, \"Nem blong hem, Jon.\" Nao olgeta evriwan oli sapraes tumas. 64 Mo i stat long taem ya, Sekaraea i save toktok bakegen, mo hem i stap presem God. 65 Nao olgeta man we oli stap olbaot klosap long ples ya, oli sapraes tumas, mo oli fraet tu. Mo nius blong pikinini ya i go olbaot, i kavremap olgeta ples olbaot long ol hil long Judia. 66 Mo olgeta man we oli harem stori ya oli stap tingbaot ol samting ya, mo oli stap askem se, \"?Pikinini ya bambae i olsem wanem?\" Oli talem olsem from we i klia gud we paoa blong Hae God i stap long hem. 67 Nao Tabu Spirit i kam fulap long Sekaraea, papa blong pikinini ya, mo hem i talemaot wan tok we God i givim long hem. Hem i talem se, 68 \"Yumi mas leftemap nem blong Hae God, we i God blong yumi ol laen blong Isrel, from we hem i kam blong givhan long yumi man blong hem, blong pemaot yumi, yumi fri. 69 Hem i putumap wan man we i gat paoa, we hem bambae i sevem yumi, wan man we i kamaot biaen long King Deved ya, man blong wok blong God bifo. 70 Hemia i olsem tok we God i talemaot finis long yumi, long tok blong ol tabu profet blong hem bifo. 71 Hem i promes finis se bambae i sevem yumi i tekemaot yumi long han blong ol enemi blong yumi, we oli no laekem yumi nating. 72 Mo hem i promes se bambae hem i gat sore yet long ol bubu blong yumi bifo, mo i no save fogetem tabu promes ya we hem i mekem wetem olgeta. 73 Hem i mekem wan strong tok long bubu blong yumi Ebraham, we i no save brekem. 74 Hem i talem se bambae hem i tekemaot yumi long han blong ol enemi blong yumi, blong bambae oltaem long laef blong yumi yumi save mekem wok blong hem we yumi no fraet, mo yumi tabu, mo we fasin blong yumi i stret oltaem long fes blong hem. 76 Mo yu, smol pikinini blong mi, ol man bambae oli save singaot yu, se profet blong God ya we i hae we i hae, we hem i Hae God, i Masta blong yumi. Yu bambae yu go fastaem blong mekemrere ol rod blong hem, mo hem bambae i kam biaen. 77 Yu bambae yu talemaot long ol man, we God bambae i sevem olgeta, from we hem bambae i tekemaot ol sin blong olgeta. 78 God blong yumi, hem i kaen tumas mo hem i gat sore long yumi, Mo bambae hem i tekem wan man i aot long heven, i kamtru long yumi, we hem bambae i givim laet long yumi, olsem san we i kam antap long moning. 79 Man ya bambae i givim laet long olgeta we oli stap long tudak, mo long olgeta ya we paoa blong ded i kam kavremap olgeta. Nao hem bambae i lidim yumi long wan rod, we bambae yumi kasem pis long hem.\" 80 Nao pikinini ya i gruap, mo tingting blong hem i kam strong long wok blong God. Mo oltaem, hem i stap long draeples, i stap wet gogo kasem taem ya we hem i statem wok blong hem long fes blong ol laen blong Isrel.\n1 Nao biaen long taem ya we Jon i bon, Sisa Ogastas, man Rom we i king long olgeta kantri long taem ya, hem i mekem wan loa, se ol man blong hem oli mas mekem wan sensas blong kaontem olgeta man we oli stap aninit long paoa blong hem. 2 Sensas ya, hem i faswan we olgeta oli mekem, mo oli mekem long taem ya we Kwaerinias i hed gavman long Siria. 3 Nao long taem ya, olgeta man oli gobak long stret ples blong olgeta, blong ol man ya oli tekem nem blong olgeta. 4 Nao from samting ya, Josef i aot long wan taon long Galili, nem blong hem Nasaret, i go long wan taon long Judia, nem blong hem Betlehem. Hemia i ples we King Deved i bon long hem bifo, mo Josef i gobak long ples ya, from we hem i wan laen blong King Deved ya. 5 Hem wetem Meri, tufala i go blong olgeta i raetemdaon nem blong tufala. Long taem ya Josef i blokem Meri finis blong i mared long hem, mo Meri i gat bel we klosap i bonem pikinini. 6 Mo taem tufala i stap yet long Betlehem, Meri i kasem stret taem blong hem blong bonem pikinini. 7 Nao hem i bonem fasbon pikinini blong hem we hem i boe. Hem i kavremapgud pikinini ya long kaliko, mo i putum hem i stap slip long wan bokis we oltaem ol man oli stap putum gras long hem, blong ol anamol oli kakae. Tufala i mekem olsem, from we long hotel, i no gat rum blong tufala i stap long hem. 8 Nao i gat sam man blong ples ya we oli stap afsaed long vilej, oli stap lukaot long ol sipsip blong olgeta, long naet. 9 Nao wan enjel blong Hae God i kamtru long olgeta, mo bigfala laet we i soemaot we Hae God i stap, hem i saen long olgeta. Nao olgeta oli fraet tumas, 10 be enjel ya i talem long olgeta se, \"Yufala i no fraet. Mi mi gat wan gud nius blong talem long yufala, we i save mekem olgeta man oli harem gud tumas. 11 Long naet ya nomo, long vilej ya blong King Deved bifo, i gat wan pikinini i jes bon, we hem bambae i sevem yufala. Hemia man ya we God i promes finis blong sanem i kam. Hem i Mesaea ya we i Masta blong yumi. 12 Mo saen blong samting ya i olsem. Bambae yufala i save faenem pikinini ya we oli kavremapgud hem long kaliko, nao oli putum hem i stap slip long wan bokis we oltaem ol man oli stap putum gras long hem, blong ol anamol oli kakae.\" 13 Nao wantaem nomo, i gat fulap enjel blong heven oli kam joen wetem enjel ya, nao olgeta oli stap presem God, oli stap singsing se, 14 \"Long heven antap we antap, olgeta oli stap leftemap nem blong God. Mo long wol ya, pis i stap wetem ol man we God i glad long olgeta.\" 15 Nao ol enjel ya oli aot long ol man ya blong lukaot long sipsip, oli gobak long heven. Nao ol man ya oli stap taltalem long olgeta se, \"Ei, i gud yumi go long Betlehem blong luk samting ya we i jes hapen, we Hae God i talemaot long yumi.\" 16 Nao olgeta oli hareap oli go, nao oli faenem Meri mo Josef, mo oli luk pikinini ya we i stap slip long bokis ya we ol man oli stap putum kakae blong ol anamol long hem. 17 Nao olgeta oli luk pikinini ya, oli talemaot nius blong pikinini ya we enjel i talemaot long olgeta. 18 Nao olgeta man we oli harem ol tok ya oli sapraes tumas long ol samting ya we olgeta oli talemaot. 19 Be Meri, hem i no fogetem olgeta samting ya, hem i stap tingbaot olgeta oltaem nomo. 20 Nao ol man ya oli gobak long ol sipsip blong olgeta bakegen. Mo oli stap leftemap nem blong God, oli stap presem hem from olgeta samting ya we oli harem, mo we oli luk, from we olgeta samting ya i stret nomo long ol tok ya we enjel i talem long olgeta. 21 Taem pikinini ya i kasem namba eit dei blong hem, we i stret dei blong mekem sakomsaes long hem, olgeta oli kam mekem sakomsaes long hem, mo oli putum nem blong hem, se Jisas. Hemia nem ya we enjel i bin talemaot fastaem, taem we Meri i no gat bel yet. 22 Nao i kam kasem stret taem blong Josef mo Meri, tufala i mekem ol samting we Loa blong Moses i talem, blong mekem tufala i kam klin bakegen long fes blong Hae God. Nao tufala i tekem pikinini ya, tufala i go long Jerusalem blong givim hem long Hae God. 23 Hemia i folem Loa blong Hae God nomo, we i talem se, \"Olgeta oli mas makemaot evri fasbon we i man, blong oli tabu, oli blong Hae God.\" 24 Mo tufala i go tu, blong tufala i kilim tu pijin blong mekem sakrefaes long Hae God, olsem we Loa blong hem i talem, we i talem se, \"Olgeta man olsem oli mas kilim tu sotleg, no tu smol nawimba blong mekem sakrefaes long Hae God.\" 25 Nao i gat wan man i stap long Jerusalem, nem blong hem Simeon. Hem i wan stret man, i wan man blong prea, mo hem i stap wet blong luk Mesaea i kam blong sevem ol laen blong Isrel. Tabu Spirit i stap long hem, 26 mo i talemaot long hem finis we bambae hem i no save ded, gogo i luk Mesaea ya, we Hae God i promes blong sanem hem i kam. 27 Nao Tabu Spirit ya i tekem hem i kam, i stap insaed long haos blong God. Nao Josef mo Meri, tufala i tekem smol pikinini ya Jisas i kam insaed long haos blong God, blong mekem olgeta samting we Loa i talem se tufala i mas mekem long hem. 28 Nao Simeon i karem pikinini ya, mo i presem God, i talem se, 29 \"Hae God, mi mi man blong wok blong yu, mo naoia yu save letem mi mi ded, we tingting blong mi i stap kwaet, from we promes blong yu i kamtru finis. 30 Long ae blong mi nomo, mi mi luk rod ya blong yu blong sevem man. 31 Long fes blong ol man blong olgeta ples, yu yu mekem rod ya i rere finis. 32 Pikinini ya i wan laet blong givim laet long ol hiten man, mo hem bambae i leftemap nem blong mifala ol laen blong Isrel, we mifala i man blong yu.\" 33 Taem papa mo mama blong pikinini ya, tufala i harem ol tok ya we Simeon i talem, we i tokbaot pikinini ya, tufala i sapraes tumas. 34 Nao Simeon i blesem tufala, mo i talem long Meri, mama blong pikinini ya se, \"!Yu luk! God i jusumaot pikinini ya, blong hem i mekem plante man long ol laen blong Isrel oli lus, mo blong i mekem plante long olgeta oli kasem laef. God i jusumaot hem blong hem i wan saen, we bambae plante man oli save tok agens long hem, 35 blong bambae plante man oli save soemaot tingting blong olgeta we i stap haed. Be ol samting ya bambae i kasem tingting blong yu olsem wan naef blong faet we i stikim yu.\" 36 Mo i gat wan woman i stap we nem blong hem Ana, we hem tu i profet. Hem i dota blong Fanuel, wan man we i kamaot long laen blong Asere bifo. Taem we Ana i yang gel nomo hem i mared, mo tufala i stap seven yia, nao man blong hem i ded. Nao woman ya i stap olsem nomo, kam kasem taem ya, mo long taem ya, hem i olfala, i gat eiti fo yia blong hem. Oltaem nomo, hem i stap long haos blong God, nao long moning mo long sapa, hem i stap joen long ol man blong oli mekem wosip, mo i stap livim kakae mo i stap prea. 38 Nao hem i pas long ples ya, stret long taem ya we Simeon i stap tokbaot pikinini ya. Nao woman ya i talem tangkiu long God from, mo i stap tokbaot pikinini ya long olgeta we oli stap wet blong Mesaea i mekem Jerusalem i fri bakegen. 39 Taem Josef mo Meri, tufala i mekem olgeta samting ya finis we Loa blong Hae God i talem, nao tufala i gobak long Galili, long taon blong tufala, Nasaret. 40 Nao pikinini ya i gruap, i kam bigwan, mo hem i kam waes we i waes. Mo oltaem God i stap mekem i gud tumas long hem. 41 Evri yia, papa mo mama blong Jisas, tufala i stap folem kastom blong ol laen blong Isrel, we oli stap go long Jerusalem blong mekem Lafet blong Pasova. Nao taem Jisas i gat twelef yia blong hem, mo long taem blong lafet ya, trifala i go. 43 Be taem ol dei blong lafet ya i finis, mo ol man oli stap gogohom, boe ya Jisas i stap long Jerusalem, we papa mo mama blong hem, tufala i no save. 44 Tufala i ting se hem i stap wokbaot wetem olgeta man ya we oli stap gohom. Olgeta oli wokbaot wan fuldei olsem, nao tufala i traem lukaot hem long ol famle mo ol fren blong tufala, 45 be tufala i no save faenem hem. Nao long nekis dei, tufala i tanemraon, tufala i gobak long Jerusalem blong lukaot hem. 46 Nao long namba tri dei blong hem, tufala i faenem hem. Hem i stap insaed long haos blong God, i stap sidaon long medel blong ol tija blong ol laen blong Isrel. Hem i stap lesin long tok blong olgeta, mo i stap askem kwestin long olgeta. 47 Mo olgeta evriwan we ol harem hem oli sapraes tumas long save blong hem, mo long ol ansa blong hem. 48 Nao taem papa mo mama blong hem, tufala i luk hem, tufala tu i sapraes tumas. Nao mama blong hem i tok long hem i talem se, \"Pikinini blong mi. ?From wanem yu mekem long mitufala olsem? Mi wetem papa blong yu, mitufala i stap lukaot yu we mitufala i stap harem nogud tumas.\" 49 Nao Jisas i talem long tufala se, \"?From wanem yutufala i stap lukaot mi? ?Yutufala i no save se mi mi mas stap long haos blong Papa blong mi?\" 50 Be tufala i no save mining blong tok ya we hem i talem long tufala. 51 Nao Jisas i go wetem tufala, oli gobak long Nasaret, mo oltaem hem i stap ona long tufala. Be oltaem mama blong hem i stap tingbaot ol samting ya. 52 Nao Jisas i stap gruap moa long bodi blong hem mo long waes blong hem tu. Mo oltaem God i glad tumas long hem, mo ol man tu oli glad tumas long hem.\n1 Nao long taem we man Rom ya, Taebirias Sisa i stap rulum olgeta kantri, long namba fiftin yia blong hem, sam long ol man ya we oli stap rul aninit long hem i olsem. I gat Herod, we hem i stap rul long Galili, mo brata blong hem Filip, hem i stap rul long Ituria mo Trakonaetas. Mo Lisanias, hem i stap rul long Abilin, mo Ponjes Paelat, we i man Rom, hem i stap hed gavman long Judia. 2 Hemia long semtaem ya we Anas mo Kaeafas tufala i hae pris. Long taem ya nao, Jon, pikinini blong Sekaraea i stap long draeples, mo i harem God i toktok long hem. 3 Nao hem i go long olgeta ples olbaot long Jodan Reva, i stap prij. Hem i talem se, \"!Olgeta! Yufala i mas tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, mo yufala i mas baptaes, nao God bambae i tekemaot ol sin blong yufala.\" 4 Hemia i olsem tok we Profet Aesea i raetem long buk blong hem bifo, we i talem se, \"Wan man i stap singaot long draeples, i talem se, 'Yufala i mekemrere rod blong Hae God, we hem i Masta blong yumi. Yufala i stretem ol smosmol rod blong hem. 5 Yufala i mas berem ol krik, mo ol bigbigfala hil wetem ol smosmol hil, yufala i mas flatemdaon olgeta evriwan. Olgeta rod we oli kruked, yufala i mas stretem olgeta, mo ol smosmol rod we oli no level gud, yufala i mas levelemgud olgeta. 6 Nao olgeta man oli save luk rod we God i mekem blong sevem man.' \" 7 Nao long taem ya plante man oli kam long Jon blong hem i baptaesem olgeta. Be hem i talem long olgeta se, \"Yufala i olsem snek, yufala i man blong ronwe nomo. God i kros tumas long yufala. I no longtaem bambae hem i jajem yufala. ?Hu i talem long yufala, se yufala i save ronwe long hem? 8 Sipos i tru we yufala i tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, yufala i mas soemaot samting ya long laef blong yufala. I nogud yufala i stap taltalem long yufala se, 'Yumi ya i oraet nomo, yumi ol laen blong Ebraham ya.' Mi mi talem stret long yufala. God i save tekem ol ston ya, i mekem olgeta oli kam laen blong Ebraham. 9 God i rere finis blong katemdaon ol tri, daon olgeta long rus blong olgeta. Ol tri we oli no karem ol gudfala frut, bambae hem i katemdaon, i sakem olgeta i go long faea.\" 10 Nao ol man ya oli askem long hem se, \"?Ale, be bambae mifala i mekem olsem wanem?\" 11 Mo Jon i talem se, \"Man we i gat tu klos, hem i mas givim wan long man we i no gat klos. Mo man we i gat kakae, hem i mas seraot kakae ya, haf i go long man we i no gat kakae.\" 12 Nao i gat sam man blong tekem mane blong takis oli kam blong hem i baptaesem olgeta, mo oli askem long hem se, \"?Tija, bambae mifala i mas mekem olsem wanem?\" 13 Mo hem i talem long olgeta se, \"Yufala i no mas tekem takis we i bitim mak blong loa.\" 14 Mo sam soldia tu oli askem long hem se, \"?Weswe long mifala? ?Bambae mifala i mas mekem olsem wanem?\" Nao hem i talem long olgeta se, \"Yufala i no fosem ol man, mo yufala i no giagiaman long olgeta blong oli givim mane long yufala. Yufala i mas glad blong kasem stret pei nomo blong yufala.\" 15 Nao ol man oli stat harem gud tumas long tingting blong olgeta from Jon, nao oli stap talem se, \"Ating man ya hem i Mesaea ya, we God i promes bifo finis blong sanem hem i kam blong sevem yumi.\" 16 Be Jon i talemaot long olgeta evriwan se, \"Mi mi kam fastaem, mi stap baptaesem yufala long wota. Be man ya we i stap kam, hem i hae moa long mi. Mi mi no naf nating blong tekemaot strap blong sandel blong hem. Mo hem bambae i baptaesem yufala long Tabu Spirit mo long faea. 17 Hem i stap rere blong jajem olgeta man, blong seraot ol gudfala man long ol man nogud, olsem man we i stap holem wan fok blong klinimaot ol doti blong wit blong tekem kakae blong hem. Ol man we oli olsem kakae blong wit, hem bambae i tekem olgeta i go long haos blong hem. Be olgeta we oli olsem doti blong wit, bambae hem i karemaot olgeta, i go bonem olgeta long wan faea we bambae i no save ded samtaem.\" 18 Nao Jon i talem plante narafala samting tu, blong talemaot gud nius long ol man, mo i tok strong long olgeta blong mekem olgeta oli tanem tingting blong olgeta. 19 Long taem ya, Herod ya we i stap rul long Galili i bin tekemaot Herodias, woman blong brata blong hem, i mared long hem, mo i mekem plante narafala samting tu we i nogud. Nao from ol samting ya Jon i tok strong long hem, i agensem hem. 20 Nao Herod i girap, i mekem wan narafala samting we i nogud moa. Hem i tekem Jon, i putum hem long kalabus. 21 Be long taem ya we Jon i no go long kalabus yet, hem i stap baptaesem olgeta man, nao Jisas tu i kam, mo Jon i baptaesem hem. Mo biaen, taem Jisas i stap prea, skae i open, 22 nao Tabu Spirit i kamdaon long hem we i olsem wan sotleg. Nao God i toktok long hem, i talem se, \"Yu yu Pikinini blong mi we mi lavem yu tumas. Mi mi glad tumas long yu.\" 23 Taem Jisas i statem ol wok blong hem blong tijim ol man, hem i gat samwe long toti yia blong hem. Long tingting blong ol man, Jisas hem i pikinini blong Josef. Josef ya, hem i piki-nini blong Heli. 24 Mo Heli, hem i piki-nini blong Matat, Matat, hem i piki-nini blong Livae, Livae, hem i piki-nini blong Melki, Melki, hem i piki-nini blong Janae. Janae, hem i pikinini blong Josef. 25 Mo Josef, hem i pikinini blong Matatias, Matatias, hem i piki-nini blong Amos, Amos, hem i piki-nini blong Neham, Neham, hem i piki-nini blong Esli, Esli, hem i pikinini blong Nangae. 26 Mo Nangae, hem i pikinini blong Mahat, Mahat, hem i pikinini blong Matatias, Matatias, hem i piki-nini blong Semein, Semein, hem i piki-nini blong Josek, Josek, hem i piki-nini blong Joda. 27 Mo Joda, hem i pikinini blong Joanan, Joanan, hem i pikinini blong Resa, Resa, hem i pikinini blong Serubabel, Serubabel, hem i piki-nini blong Sealtiel, Sealtiel, hem i piki-nini blong Neri. 28 Mo Neri, hem i piki-nini blong Melki, Melki, hem i pikinini blong Adi, Adi, hem i pikinini blong Kosam, Kosam, hem i piki-nini blong Elmadam, Elmadam, hem i piki-nini blong Ere. 29 Mo Ere, hem i piki-nini blong Josua, Josua, hem i piki-nini blong Eliesa, Eliesa, hem i piki-nini blong Jorim, Jorim, hem i piki-nini blong Matat, Matat, hem i piki-nini blong Livae. 30 Mo Livae, hem i piki-nini blong Simeon, Simeon, hem i piki-nini blong Juda, Juda, hem i piki-nini blong Josef, Josef, hem i piki-nini blong Jonam, Jonam, hem i piki-nini blong Eliakim. 31 Mo Eliakim, hem i piki-nini blong Melea, Melea, hem i piki-nini blong Mena, Mena, hem i piki-nini blong Matataha, Matataha, hem i piki-nini blong Natan, Natan, hem i piki-nini blong Deved. 32 Mo Deved, hem i pikinini blong Jese, Jese, hem i pikinini blong Obed, Obed, hem i piki-nini blong Boas, Boas, hem i pikinini blong Salmon, Salmon, hem i pikinini blong Nason. 33 Mo Nason, hem i pikinini blong Aminadab, Aminadab, hem i piki-nini blong Admin, Admin, hem i pikinini blong Ani, Ani, hem i pikinini blong Hesron, Hesron, hem i piki-nini blong Peres, Peres, hem i pikinini blong Juda. 34 Mo Juda, hem i pikinini blong Jekob, Jekob, hem i piki-nini blong Aesak, Aesak, hem i pikinini blong Ebraham, Ebraham, hem i piki-nini blong Teraha, Teraha, hem i pikinini blong Neho. 35 Mo Neho, hem i piki-nini blong Serug, Serug, hem i pikinini blong Rehu, Rehu, hem i piki-nini blong Peleg, Peleg, hem i pikinini blong Eba, Eba, hem i piki-nini blong Sela. 36 Mo Sela, hem i pikinini blong Kaenan, Kaenan, hem i piki-nini blong Apaksad, Apaksad, hem i piki-nini blong Sem, Sem, hem i piki-nini blong Noa, Noa, hem i piki-nini blong Lamek. 37 Mo Lamek, hem i piki-nini blong Metusela, Metusela, hem i piki-nini blong Inok, Inok, hem i piki-nini blong Jared, Jared, hem i piki-nini blong Mahalalel, Mahalalel, hem i piki-nini blong Kenan. 38 Mo Kenan, hem i piki-nini blong Enos, Enos, hem i piki-nini blong Set, Set, hem i piki-nini blong Adam, mo Adam, hem i pikinini blong God.\n1 Nao taem Jisas i aot long Jodan Reva blong gobak long ples blong hem, Tabu Spirit i fulap long hem, mo i lidim hem i pas long draeples. 2 Nao long ples ya, Setan i stap traem hem long foti dei blong mekem hem i foldaon. Long taem ya, hem i no kakae, mo taem foti dei ya i finis, hem i hanggri tumas. 3 Nao Setan i talem long hem se, \"Sipos yu yu Pikinini blong God, yu talem long ston ya blong i kam bred.\" 4 Nao Jisas i talem long hem se, \"Baebol i talem se, 'Man i no save laef long kakae nomo.' \" 5 Nao Setan i tekem Jisas i go antap long wan hae ples, nao wantaem nomo hem i soemaot long hem olgeta kantri long wol ya, 6 mo i talem long hem se, \"Bambae mi mi putum olgeta kantri ya, wetem olgeta gudgudfala samting blong olgeta, oli stap long han blong yu. Olgeta samting ya oli stap long han blong mi finis, mo mi mi save givim long hu man we mi wantem givim long hem. 7 Oraet, sipos yu nildaon, yu mekem wosip long mi, bambae olgeta samting ya i blong yu.\" 8 Mo Jisas i talem long hem se, \"Be Baebol i talem se, 'Yu mas mekem wosip long Hae God we i God blong yu, mo bambae yu mas mekem wok blong hem nomo.' \" 9 Nao Setan i tekem Jisas i go long Jerusalem, i putum hem long wan hae ples, antap long haos blong God. Nao i talem long hem se, \"Sipos yu yu Pikinini blong God, yu jam long ples ya, yu godaon long graon, 10 from we Baebol i tokbaot God, i talem se, 'Hem bambae i talem long ol enjel blong hem, blong oli stap lukaot long yu.' 11 Mo 'Bambae oli holem yu antap, blong yu no bangem leg blong yu long ston.' \" 12 Be Jisas i talem long hem se, \"Be Baebol i talem se, 'Yu no save traem Hae God we i God blong yu.' \" 13 Nao taem Setan i finisim ol rod ya blong traem Jisas, hem i gowe long Jisas blong bambae i kambak long hem samtaem. 14 Nao Jisas i kambak long Galili, mo paoa blong Tabu Spirit i stap long hem. Nao nius blong hem i stap goraon, i kavremap olgeta ples long ples ya. 15 Mo hem i stap tijim ol man insaed long ol haos blong prea blong olgeta, mo olgeta man oli stap leftemap nem blong hem. 16 Nao Jisas i kam long Nasaret, ples ya we bifo hem i bin gruap long hem. Mo long Sabat dei, hem i go insaed long haos blong prea, olsem we i stap mekem oltaem. Nao hem i stanap blong rid, 17 mo olgeta oli givim buk blong Profet Aesea long hem, blong i rid long hem. Nao hem i openem buk ya, i ridim tok ya we Profet Aesea i raetem, we i talem se, 18 \"Hae God i jusumaot mi, mo paoa blong Spirit blong hem i kam fulap long mi blong mi talemaot gud nius long ol puaman. Hem i sanem mi blong mi talemaot long ol man we oli stap long kalabus se, 'Yufala i save go fri,' mo blong mi talemaot long ol man we oli blaen se, 'Ae blong yufala i save kam gud.' Hem i sanem mi blong mi mekem ol man we oli stap harem nogud aninit long han blong narafala man, oli go fri, 19 mo blong mi talemaot se, 'Taem i kam finis we Hae God bambae i sevem ol man blong hem.' \" 20 Taem Jisas i ridim ol tok ya finis, hem i satem buk ya bakegen, mo i givimbak long man we i stap lukaot long ol buk, nao hem i sidaon blong toktok long ol man. Mo olgeta man long haos blong prea ya oli stap lukluk i kam long hem. 21 Nao hem i stat toktok long olgeta, i talem se, \"Tede, long taem ya we yufala i stap lesin long ol tok ya blong Baebol, God i stap mekem ol samting we tok ya i talem, oli kamtru.\" 22 Nao ol man oli glad tumas long ol tok blong hem, mo oli sapraes tu from we tok blong hem i gud tumas. Nao oli stap taltalem se, \"Hemia pikinini blong Josef ya. ?Be olsem wanem?\" 23 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Mi mi harem olsem we yufala i wantem talem olfala tok ya long mi we ol man oli stap talem bifo, we i talem se, 'Dokta. I gud yu mekem bodi blong yu i gud fastaem.' Mi harem olsem we yufala i wantem talem long mi se, 'Ol samting ya we oli talem se yu mekem finis long Kapaneam, i gud yu kam mekem olgeta bakegen long ples ya blong yu.' \" 24 Mo hem i talem se, \"Tru mi talem long yufala, i no gat wan profet samtaem, we ol man ples blong hem oli save ona long hem. 25 Mi mi talem tru long yufala, se long taem ya blong Profet Elaeja bifo, we i no gat ren long tri yia haf, mo ol man long olgeta ples oli gat hadtaem tumas from we oli no gat kakae, long taem ya i gat plante wido oli stap long Isrel. 26 Be God i no sanem Elaeja blong i go givhan long wan long olgeta ya. Hem i sanem hem i go blong givhan long wan wido long Saedon, long wan vilej we nem blong hem Jarefat. 27 Mo long taem blong Profet Elisa, i gat plante man we oli gat rabis sik blong skin, oli stap long Isrel. Be i no gat wan long olgeta we Elisa i mekem bodi blong hem i klin bakegen. Wan man Siria we nem blong hem Neman, man ya nomo, Elisa i mekem hem i gud bakegen.\" 28 Nao taem ol man long haos blong prea oli harem tok ya, olgeta evriwan oli kros tumas. 29 Nao oli girap, oli holem Jisas, oli pulum hem i goaot long taon, oli go long wan hae ples long hil ya we taon blong olgeta i stap long hem, blong sakem hem i godaon long klif. 30 Be Jisas i wokbaot nomo, i aot long medel blong olgeta, nao i gowe. 31 Nao Jisas i go stap long Kapaneam, wan narafala taon long Galili. Mo long Sabat dei hem i stap tijim ol man. 32 Mo olgeta we oli harem tok blong hem oli sapraes long hem, from we tok blong hem i gat paoa. 33 Nao insaed long haos ya blong prea, i gat wan man i stap, we wan devel i stap long hem. Nao hem i singaot bigwan, i talem se, 34 \"!Ei! !Jisas, yu yu man Nasaret! ?Yu kam blong mekem wanem long mifala? ?Yu kam blong spolem mifala? Mi mi save yu finis. Yu yu Tabu Man blong God ya.\" 35 Be Jisas i tok strong long devel ya, i talem se, \"!A, yu no tok! !Yu aot long man ya!\" Nao devel ya i mekem man ya i foldaon long graon long medel blong olgeta, nao hem i aot long man ya, be i no spolem hem. 36 Ol man long ples ya oli sapraes tumas, nao oli stap taltalem long olgeta se, \"!Ei! ?Wanem tok ya? Man ya i wan haeman, mo i gat paoa blong tok long ol devel. Mo taem hem i tok long olgeta, oli kamaot long man.\" 37 Nao nius blong Jisas i goraon long olgeta ples long distrik ya. 38 Nao Jisas i girap, i kamaot long haos blong prea, i go long haos blong Saemon. Long taem ya, mama blong woman blong Saemon i sik, hem i fiva we i strong tumas, mo olgeta oli kam askem long Jisas blong i mekem hem i gud bakegen. 39 Nao hem i go stanap klosap long bed blong woman ya, i tok strong long fiva ya, nao fiva blong hem i finis. Mo wantaem nomo, woman ya i girap, i givim kakae long olgeta. 40 Nao taem san i godaon, olgeta man we oli gat ol fren blong olgeta we oli gat ol defren kaen sik, oli tekem olgeta oli kam long Jisas. Nao hem i putum han blong hem long olgeta wanwan, i mekem olgeta evriwan oli gud bakegen. 41 Mo ol devel tu oli kamaot long plante man, mo oli stap singsingaot bigwan se, \"!Yu yu Pikinini blong God!\" Be Jisas i tok strong long olgeta, i stap blokem olgeta, from we olgeta oli save we hem i Mesaea. 42 Nao taem i brok delaet, Jisas i aot long ples ya, i go long wan ples we i no gat man long hem. Ol man oli stap lukaot hem, mo taem oli faenem hem, oli wantem blokem hem blong i no livim olgeta. 43 Be hem i talem long olgeta se, \"No, mi mas go long ol narafala vilej tu, mi mas talemaot gud nius ya long olgeta, se God i stap kam King blong olgeta man long wol, from we God i sanem mi blong mi mekem olsem.\" 44 Nao hem i stap prij insaed long ol haos blong prea olbaot long Judia.\n1 Nao wan taem, taem Jisas i stap stanap long sanbij long bigfala lugun ya, we nem blong hem, Lugun blong Genesaret, plante man oli stap kam hivap raon long hem blong lesin long tok blong God. 2 Mo hem i luk tu bot i stap long sanbij we ol man blong pulum fis oli livim tufala i stap, nao oli stap wasem ol net blong olgeta. 3 Nao Jisas i klaem long wan long tufala bot ya, we i blong wan man, nem blong hem Saemon, mo hem i askem long Saemon blong i pusumaot bot ya i go afsaed lelebet. Mo taem Saemon i pusumaot bot ya, Jisas i sidaon, nao i stap tijim ol man. 4 Taem Jisas i toktok long ol man finis, hem i talem long Saemon se, \"Saemon. Yufala i pul i go afsaed long dip wota, yufala i sakem net blong yufala, blong pulum sam fis.\" 5 Nao Saemon i talem se, \"Masta. Long naet, mifala i traehad tumas long samting ya kam kasem delaet, we mifala i no pulum wan fis nating. Be from we yu yu talem olsem, mi save go sakem net bakegen.\" 6 Nao taem olgeta i go mekem olsem, oli kasem fis long net blong olgeta, we i plante we plante. Mo from we i gat plante fis tumas, net blong olgeta klosap i brok. 7 Nao olgeta oli singaot long Jemes mo Jon, tufala pikinini ya blong Sebedi, long narafala bot, we tufala i stap wok wanples wetem Saemon, blong tufala i kam givhan long olgeta. Mo taem oli kam, oli fulumap tufala bot ya we klosap tufala i draon. Nao taem Saemon i luk samting ya, hem i nildaon long fes blong Jisas, i talem se, \"Masta. Plis yu gowe long mi, from we mi mi man nogud.\" Hem i tok olsem from we hem wetem ol man ya we oli stap wetem hem long bot ya, oli sapraes tumas long plante fis ya we olgeta oli kasem. Mo Jemes mo Jon, tufala tu i sapraes tumas long samting ya. Be Jisas i talem long Saemon se, \"Yu no fraet. Yu yu man blong pulum fis, be i stat naoia, bambae yu yu man blong pulum man.\" 11 Nao olgeta oli pul long tufala bot ya, oli gobak long so, nao oli livim olgeta samting blong olgeta, oli biaen long Jisas, oli kam man blong hem. 12 Nao wan taem, taem Jisas i stap long wan taon, i gat wan man i kam luk hem. Man ya, bodi blong hem i fulap long wan rabis sik blong skin, mo taem hem i luk Jisas, hem i foldaon, i slip long graon we fes blong hem i godaon blong i ona long Jisas, nao i krae long hem blong i givhan long hem. Hem i talem se, \"Masta, sipos yu yu wantem, mi mi save se yu yu gat paoa blong mekem mi mi gud bakegen.\" 13 Nao Jisas i putum han blong hem long hem, i talem se, \"Yes, mi mi wantem. !Yu klin!\" Nao wantaem nomo, sik blong man ya i finis. 14 Nao Jisas i blokem hem, blong i no talemaot samting ya long ol man, mo i talem long hem se, \"Yu go pas long pris, blong i lukluk bodi blong yu. Mo yu go mekem wosip long God, yu givim presen long hem, olsem we Loa blong Moses i talem, blong soemaot long ol man we sik blong yu i finis.\" 15 Be nius blong Jisas i stap goaot moa long olgeta ples. Mo plante man tumas oli stap kam wanples blong lesin long tok blong hem, mo blong hem i tekemaot ol sik blong olgeta, i mekem olgeta oli gud bakegen. 16 Be oltaem hem i stap go hem wan long ol ples we i no gat man, blong i prea. 17 Wan taem, taem Jisas i stap tijim ol man insaed long wan haos, i gat ol Farisi mo ol tija blong Loa oli stap, we oli aot long Jerusalem, mo long olgeta vilej long Galili mo long Judia, oli kam. Mo paoa blong Hae God i stap long Jisas, blong mekem ol sikman oli gud bakegen. 18 Nao long taem ya, sam man oli karem wan sikman i kam, we hafbodi blong hem i ded, hem i stap slip long bed nomo. Nao oli traem blong kam putum man ya stret long fes blong Jisas, 19 be oli no save go insaed, from we i gat plante man tumas oli stap. Nao olgeta oli go antap long ruf blong haos ya, oli tekemaot haf blong ruf blong hem blong mekem hol. Nao oli karem sikman ya we i stap slip long bed blong hem, oli slakem hem i godaon long medel blong olgeta man ya, stret long fes blong Jisas. 20 Nao taem Jisas i luk bilif blong olgeta, hem i talem se, \"Fren. Ol sin blong yu, mi mi tekemaot finis.\" 21 Nao ol tija blong Loa wetem ol Farisi oli stap taltalem long olgeta se, \"?Wanem man ya we i stap tok olsem? !Tok ya i nogud ya! !Hem i tok olsem we hem i God! God nomo i save tekemaot sin blong man. ?Hu moa i save tekemaot?\" 22 Be Jisas i save tingting blong olgeta, nao i talem long olgeta se, \"?From wanem yufala i stap tingting olsem? 23 ?Wanem samting i strong moa we yufala i ting se mi no save mekem? ?I strong blong mi talem se, 'Ol sin blong yu, mi mi tekemaot finis', no blong mi talem se, 'Yu stanap, yu wokbaot'? 24 Mi mi wantem soemaot long yufala we mi, mi Pikinini blong Man, mi gat paoa long wol ya blong tekemaot sin blong man.\" Nao hem i talem long sikman ya se, \"Mi mi talem long yu, yu stanap, yu karem bed blong yu, yu wokbaot, yu gohom.\" 25 Nao wantaem nomo, stret long fes blong olgeta, man ya i stanap, i karem bed ya we i stap slip long hem, nao i wokbaot i gohom, we i stap leftemap nem blong God. 26 Mo olgeta evriwan oli sapraes tumas. Nao olgeta oli stap leftemap nem blong God, mo oli fraet lelebet tu, oli stap talem se, \"Man, tede yumi luk ol samting we i narafala olgeta.\" 27 Biaen long samting ya, Jisas i aot, i wokbaot i go, nao hem i luk wan man blong tekem mane blong takis, nem blong hem Livae, we hem i stap sidaon long ofis blong hem. Nao Jisas i talem long hem se, \"Yu biaen long mi, yu kam man blong mi.\" 28 Nao hem i livim olgeta samting blong hem, i girap, i biaen long hem. 29 Nao biaen, Livae i mekem wan bigfala kakae blong Jisas long haos blong hem. Mo i gat plante man blong tekem mane blong takis, mo plante narafala man tu oli kam sidaon wetem tufala long tebol blong kakae. 30 Nao ol Farisi mo sam long olgeta we oli tija blong Loa, oli tok long ol man blong Jisas, oli talem se, \"?Olsem wanem yufala i stap kakae wanples wetem ol man ya blong tekem mane blong takis mo ol man nogud ya?\" 31 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Man we i no sik, hem i no nidim dokta, be man we i sik, yes, hem i nidim dokta. 32 Mi mi no kam blong singaot olgeta we oli stret man finis, blong oli tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta. Be mi mi kam blong singaot ol man nogud, blong oli tanem tingting blong olgeta.\" 33 Nao olgeta ya oli talem long Jisas se, \"Ol man blong Jon Baptaes, oltaem oli stap livim kakae blong oli prea. Mo ol man blong ol Farisi tu oli gat sem fasin. Be ol man blong yu oli no save livim kakae.\" 34 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?Taem man we i jes mared i stap yet long lafet wetem ol fren blong hem, yufala i ting se ol fren blong hem oli save livim kakae? !Nogat! 35 Be i gat taem i stap kam we ol man bambae oli save tekemaot man ya we i jes mared, i gowe long ol fren blong hem. Long taem ya nao, bambae ol fren blong hem oli save livim kakae.\" 36 Mo hem i talem wan parabol tu long olgeta, i talem se, \"I no gat man we i save tekem niufala klos blong hem, i teremaot wan pis blong somap long olfala klos blong hem, blong blokem hol we i stap long hem. Sipos hem i mekem olsem, bambae i spolem niufala klos blong hem, mo haf blong niufala klos ya bambae i no save joen gud long olfala klos blong hem. 37 \"Mo i no gat man we i save tekem niufala waen we oli jes wokem, i fulumap i go long olfala botel we oli wokem long skin blong nani. Sipos man i mekem olsem, bambae niufala waen ya i boel, i mekem olfala botel ya i solap, nao i bosta. Nao waen ya bambae i ronaot mo botel ya tu bambae i nogud. 38 Be niufala waen, oli mas putum long ol niufala botel olsem. 39 Mo i no gat man we i stap dring olfala waen, we biaen i wantem dring niufala waen. Man olsem i save talem se, 'Olfala waen ya i moa gud.' \"\n1 Long wan Sabat dei, Jisas wetem ol man blong hem oli wokbaot, oli pas long wan garen wit. Nao ol man blong hem oli tekem sam kakae blong wit, oli tekemaot skin blong hem, oli stap kakae. 2 Nao sam long ol Farisi oli talem se, \"Ei, long Sabat dei fasin ya i tabu, i brekem Loa. ?Weswe yufala i stap mekem olsem?\" 3 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?Ating yufala i no ridim long Baebol, ol samting ya we King Deved i mekem bifo? Hem wetem ol man blong hem oli hanggri, 4 nao hem i go insaed long haos blong God, i tekem bred ya we ol pris oli givim i go long God finis. Nao hem i kakae bred ya, mo i givim long ol man blong hem tu blong oli kakae. Be bred ya, Loa i talem se ol pris nomo oli gat raet blong kakae, ol man olbaot oli no save kakae.\" 5 Mo Jisas i talem long olgeta se, \"Mi, mi Pikinini blong Man, mi Masta blong Sabat dei.\" 6 Mo long wan narafala Sabat dei, Jisas i go insaed long wan haos blong prea blong tijim ol man. Mo long ples ya, i gat wan man i stap we raet han blong hem i ded, i no save stretem. 7 Nao ol tija blong Loa mo ol Farisi oli stap wajem Jisas blong traem faenemaot sam poen long hem. Oli wantem luk se hem i save mekem man ya i gud bakegen long Sabat dei, no nogat. 8 Be hem i save tingting blong olgeta, nao i talem long man ya se, \"Ei, yu girap, yu kam stanap long ples ya.\" Nao, man ya i girap, i go stanap long ples ya. 9 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Mi mi wantem askem wan samting long yufala. ?Long Sabat dei, wanem fasin i stret long Loa? ?I stret blong mekem ol gudfala fasin, no blong mekem ol fasin nogud? ?I stret blong mekem man i laef, no blong kilim man i ded?\" 10 Nao Jisas i stap luklukraon long olgeta evriwan, nao i talem long man ya se, \"Yu stretem han blong yu.\" Nao man ya i stretem han blong hem, mo han blong hem i kam gud bakegen. 11 Be olgeta ya oli kros tumas, nao oli stat toktok blong traem faenemaot se bambae oli save mekem olsem wanem long Jisas. 12 Nao long taem ya, Jisas i go antap long wan hil blong i prea. Mo hem i stap long ples ya wan fulnaet, i stap prea long God. 13 Nao taem i brok delaet, hem i singaot ol man blong hem oli kam long hem. Nao hem i jusumaot twelef man long olgeta, mo i givim nem long ol twelef man ya, se aposol. 14 Nem blong olgeta ya i olsem. I gat Saemon we Jisas i putum niufala nem blong hem, se Pita, mo Andru we i brata blong hem. Mo i gat Jemes, mo Jon, mo Filip, mo Batolomiu, 15 mo Matiu, mo Tomas, mo Jemes we i pikinini blong Alfeas. Mo i gat Saemon we bifo hem i joen long pati ya we i wantem sakemaot ol man Rom. Mo i gat Judas we i pikinini blong Jemes, 16 mo Judas Iskariot we biaen i letem Jisas i go long han blong ol enemi blong hem. 17 Nao Jisas wetem ol man ya blong hem oli aot long hil ya, oli kamdaon, oli stap long wan levelples. Long ples ya i gat plante man blong hem oli stap, wetem plante narafala man tu, we oli kamaot long olgeta ples long Judia, mo long Jerusalem, mo long ol ples daon long solwota, klosap long tufala taon ya Taea mo Saedon. 18 Olgeta ya oli kam blong harem tok blong Jisas, mo blong hem i tekemaot ol sik blong olgeta, i mekem olgeta oli gud bakegen. Nao Jisas i mekem olgeta we ol devel oli stap spolem olgeta, oli gud bakegen. 19 Nao olgeta man ya we oli stap hivap raon long hem oli stap traem blong tajem hem, from we paoa i stap kamaot long hem, i stap mekem olgeta evriwan oli gud bakegen. 20 Nao Jisas i lukluk i go long ol man blong hem, mo i talem long olgeta se, \"Yufala we i puaman, yufala i save harem gud, from we God i King blong yufala. 21 Yufala we i stap hanggri naoia, yufala i save harem gud, from we bambae yufala i gat plante kakae. Yufala we i stap krae naoia, yufala i save harem gud, from we bambae yufala i save laf. 22 \"Mi mi Pikinini blong Man, mo sipos ol man oli luk yufala se yufala i man blong mi, nao oli stap mekem i nogud tumas long yufala, yufala i save harem gud. Sipos oli no laekem yufala, oli stap agens long yufala, no oli stap ronemaot yufala, no oli stap spolem nem blong yufala, no oli stap talem se yufala i nogud olgeta, from we yufala i man blong mi, long taem ya nao yufala i save harem gud. 23 Sipos oli mekem olsem, be yufala i save glad, yufala i danis, from we presen we bambae God i givim long yufala long heven, hem i bigwan we i bigwan. Rabis fasin ya blong olgeta, hemia sem fasin nomo we ol olfala blong olgeta oli bin mekem long ol profet blong bifo. 24 \"Be yufala we i rijman, sore tumas long yufala, from we yufala i kasem taem blong glad blong yufala finis. 25 Yufala we i gat plante kakae naoia, sore tumas long yufala, from we bambae yufala i save hanggri. Yufala we i stap laf naoia, sore tumas long yufala, from we bambae yufala i harem nogud, yufala i krae. 26 \"Sipos ol man oli stap leftemap nem blong yufala, sore tumas long yufala. Fasin ya, i sem fasin nomo we ol olfala blong olgeta oli bin mekem long ol giaman profet blong bifo.\" 27 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Be mi mi talem long yufala ya we yufala i stap lesin long mi, se yufala i mas lavem ol enemi blong yufala, mo yufala i mas mekem i gud long olgeta we oli no laekem yufala, oli agens long yufala. 28 Yufala i mas askem long God blong hem i blesem olgeta we oli tok nogud long yufala, mo yufala i mas prea long hem blong i mekem i gud long olgeta we oli mekem i nogud long yufala. 29 Sipos wan man i slavem wansaed fes blong yu, yu mas letem hem i slavem narasaed fes blong yu bakegen. Mo sipos wan man i kam karemaot sot blong yu, yu mas letem hem i tekem singlet blong yu tu. 30 Yu mas givhan long man we i askem long yu blong yu givhan long hem. Mo yu no mas go askem olting blong yu bakegen long man we i karemaot long yu. 31 Yufala i mas mekem i gud long ol narafala man, olsem we yufala i wantem blong olgeta oli mekem long yufala. 32 \"?Sipos yufala i stap lavem olgeta ya nomo we oli stap lavem yufala, from wanem yufala i ting se God i save blesem yufala? Ol man nogud tu, oli stap lavem ol man ya we oli stap lavem olgeta. 33 ?Mo sipos yufala i stap mekem i gud long olgeta ya nomo we oli stap mekem i gud long yufala, from wanem yufala i ting se God i save blesem yufala? Ol man nogud tu, oli save mekem olsem. 34 ?Mo sipos yufala i letem kaon long ol man ya nomo we bambae oli save pem kaon blong olgeta, from wanem yufala i ting se God i save blesem yufala? Ol man nogud tu, sipos oli luk se ol narafala man nogud oli save pem kaon blong olgeta, oli save letem olgeta oli kaon long olgeta. 35 Be yufala i mas lavem ol enemi blong yufala, yufala i mas mekem i gud long ol man, mo yufala i mas letem ol man oli kaon long yufala, we yufala i no tingbaot se bambae oli pem. Nao fasin blong yufala bambae i folem fasin blong God ya we i hae we i hae, from we hem i kaen tumas long olgeta we oli no save talem tangkiu long hem, oli stap tingbaot olgeta nomo. Mo presen we hem bambae i givim long yufala, bambae i bigwan we i bigwan. 36 Yufala i mas gat sore long man, olsem we Papa blong yufala i gat sore long man.\" 37 Mo Jisas i talem se, \"Bambae yufala i no jajem narafala man, i nogud God i jajem yufala. Bambae yufala i no talem se narafala man i mas panis, i nogud God i talem se yufala i mas panis. Yufala i mas fogivim narafala man from rabis fasin blong hem, nao God bambae i fogivim yufala from rabis fasin blong yufala. 38 Yufala i mas givim ol samting i go long narafala man, nao God bambae i givim ol samting i kam long yufala. Bambae God i givim ol samting long yufala we bambae i plante we plante, olsem we man i fulumap bag, i seksekem, i ramem gogo i fulap gud, i folfoldaon. Fasin we yufala i folem blong givim samting i go long narafala man, hemia nao fasin we God bambae i folem blong givim ol samting i kam long yufala.\" 39 Mo Jisas i talem wan parabol tu long olgeta, i talem se, \"Yufala i traem tingbaot. ?Blaen man i save lidim narafala blaen man blong tufala i wokbaot? Sipos hem i mekem olsem, bambae tufala evriwan i mas foldaon long hol. 40 Man we i stap lan, hem i no hae moa long tija blong hem. Be sipos hem i tren gogo i finisim trening blong hem, bambae hem i kam sem mak wetem tija blong hem. 41 \"?Olsem wanem yu stap tokbaot smol doti ya we i stap long ae blong brata blong yu, be yu no save luk bigfala wud ya we i stap long ae blong yu? 42 ?Sipos yu no save luk bigfala wud ya we i stap long ae blong yu, olsem wanem yu save talem long brata blong yu se, 'Ei, brata. Yu kam, mi tekemaot smol doti ya we i stap long ae blong yu.'? !Fasin blong yu i krangke! Fastaem yu mas tekemaot bigfala wud ya we i stap long ae blong yu, nao bambae yu save lukluk gud blong tekemaot smol doti ya we i stap long ae blong brata blong yu.\" 43 Mo Jisas i gohed i talem se, \"I no gat wan gudfala tri we i stap karem ol rabis frut, mo i no gat wan rabis tri we i stap karem ol gudfala frut. 44 Man i save makem tri long frut blong hem. Man i no save tekem frut we i swit long rabis rop we i gat nil, mo hem i no save tekem gudfala frut long ol rabis rop olbaot. 45 Gudfala man we i fulap long ol gudfala tingting, hem i save mekem ol gudfala fasin. Mo rabis man we i fulap long rabis tingting, hem i save mekem ol rabis fasin, from we taem man i tok, hem i stap talemaot ol samting we tingting blong hem i fulap long hem.\" 46 Mo Jisas i talem se, \"?Weswe yufala i stap singaot mi se, 'Masta, Masta,' be yufala i no save mekem ol samting ya we mi talem long yufala? 47 Man we i kam long mi mo i harem ol tok blong mi, nao i stap mekem ol samting we mi mi talem, bambae mi soemaot fasin blong hem long yufala. 48 Hem i olsem wan man we i wantem wokem haos blong hem, nao hem i digim hol blong fandesen i go daon i kasem ston, we i save holem haos i strong. Mo hem i stanemap haos blong hem long ples ya. Mo biaen, taem wota i stap ron bigwan, i kam digim haos ya, be i no save muvum, from we man ya i wokem haos ya i strong gud. 49 Be man we i harem ol tok blong mi, be i no mekem ol samting we mi mi talem, hem i olsem wan man we i wokem haos blong hem long graon nomo, mo hem i no planem ol pos i godaon gud. Nao taem wota i ron bigwan, i digim haos ya, wantaem nomo i tekemaot. Mo taem haos ya foldaon, hem i nogud olgeta.\"\n1 Taem Jisas i talemaot ol tok ya finis long ol man, hem i go insaed long taon ya Kapaneam. 2 Nao long ples ya, i gat wan kapten blong ol soldia blong ol man Rom i stap, mo hem i gat wan man blong wok blong hem, we hem i laekem hem tumas. Be man ya i sik tumas, we klosap hem i ded. 3 Nao taem kapten ya i harem nius blong Jisas, hem i sanem ol elda blong ol laen blong Isrel oli go askem long Jisas, blong i kam mekem man ya i gud bakegen. 4 Mo taem ol elda ya oli kam long Jisas, oli askem strong long hem, oli talem se, \"Masta. Man ya, i stret nomo blong yu givhan long hem, 5 from we hem i wan gudfala fren blong yumi. Mo hem nao i givhan gud long mifala blong mifala i wokem haos blong prea blong mifala long ples ya.\" 6 Nao Jisas i go wetem olgeta. Mo taem olgeta oli kam klosap lelebet long haos blong kapten ya, kapten ya i sanem ol fren blong hem oli go luk Jisas, nao oli talemaot long hem we masta blong olgeta i talem se, \"Masta, yu no hadwok blong kam. Mi mi no wan gudfala man. Mi no naf blong yu kam insaed long haos blong mi, 7 taswe mi harem se i no stret blong mi mi kam luk yu. Yu jes talem wan tok nomo, nao bambae man ya blong mi i oraet bakegen. 8 Mi tu mi stap aninit long ol kapten we oli hae moa long mi, mo i gat ol soldia we oli stap aninit long mi. Sipos mi talem long wan soldia se, 'Yu go,' bambae hem i go. Mo sipos mi talem long wan narawan se, 'Yu kam,' bambae hem i kam. Mo sipos mi talem long wan man blong mi se, 'Yu mekem samting ya,' bambae hem i mekem.\" 9 Taem Jisas i harem tok ya, hem i sapraes tumas long man ya. Nao hem i tanemraon, i talem long plante man ya we oli stap biaen long hem se, \"Mi mi talem long yufala. Nating we ol laen blong Isrel, be mi mi no faenem wan long olgeta nating we bilif blong hem i strong olsem bilif blong man ya.\" 10 Nao taem ol man blong karem tok oli gobak long haos blong kapten ya, oli luk we man blong hem i gud bakegen finis. 11 Nao biaen long samting ya, i no longtaem, Jisas i go long wan taon, nem blong hem Naen, mo ol man blong hem wetem plante narafala man tu oli biaen long hem. 12 Nao taem hem i kam klosap long doa blong bigfala stonwol blong taon ya, hem i luk we ol man oli stap kamaot long taon. Olgeta oli stap karem wan dedman, oli go blong berem hem. Dedman ya i pikinini blong wan wido, wan pikinini nomo we hem i gat. Mo plante man blong ples ya oli biaen long woman ya. 13 Nao taem Masta blong yumi i luk woman ya, hem i sore tumas long hem, nao i talem long hem se, \"Yu no krae.\" 14 Nao hem i go, i holem bed ya we ol man oli stap karem dedman ya long hem, nao ol man ya oli stop. Nao Jisas i talem se, \"!Yang man! !Mi mi talem long yu, yu girap!\" 15 Nao dedman ya i girap, i sidaon, mo i stat toktok. Nao Jisas i tekem boe ya, i givim i gobak long mama blong hem. 16 Nao olgeta man oli fraet tumas, mo oli glad tu, nao oli stap leftemap nem blong God, oli talem se, \"Wan profet we i hae we i hae i kamtru finis long yumi.\" Mo bakegen, oli talem se, \"God i kam finis blong sevem ol man blong hem.\" 17 Nao nius ya blong Jisas i goaot, i kavremap olgeta ples long kantri ya Judia mo long ol narafala ples klosap long kantri ya. 18 Nao taem ol man blong Jon Baptaes oli talemaot long hem olgeta samting ya we Jisas i stap mekem, hem i singaot tu man blong hem blong tufala i kam luk hem. 19 Nao hem i sanem tufala i go long Masta blong yumi, blong tufala i askem wan kwestin long hem se, \"?Olsem wanem? ?Yu yu man ya we bifo oli bin talem se, 'Wan man bambae i kam,' no mifala i mas wet yet long wan narafala man bakegen?\" 20 Nao taem tufala ya i kamtru long Jisas, tufala i talem long hem se, \"Jon Baptaes i sanem mitufala i kam blong askem long yu se, '?Olsem wanem? ?Yu yu man ya we bifo oli bin talem se bambae hem i kam, no mifala i mas wet long wan narafala man bakegen?' \" 21 Nao stret long taem ya we tufala i kamtru, Jisas i stap mekem plante sikman oli gud bakegen. Sam long olgeta oli gat sik, mo sam oli gat ol soa, mo sam oli gat devel i stap long olgeta. Mo ol blaenman tu, hem i mekem olgeta oli save lukluk. 22 Nao Jisas i talem long tufala se, \"Yutufala i gobak, yutufala i talemaot long Jon ol samting ya we yutufala i luk, mo we yutufala i harem. Ol blaenman, naoia oli save lukluk, mo ol man we leg blong olgeta i nogud, naoia oli save wokbaot gud. Ol man we oli gat rabis sik blong skin, naoia bodi blong olgeta i klin, mo ol man we sora blong olgeta i fas, naoia sora blong olgeta i open. Ol dedman, naoia oli laef bakegen, mo ol puaman, naoia i gat man i stap talemaot gud nius long olgeta. 23 Mo man we i luk mi, mo i no gat tu tingting long mi, hem i save harem gud.\" 24 Taem tufala man ya blong karem tok blong Jon, tufala i gobak bakegen, Jisas i stat tokbaot Jon long ol man ya we oli stap wetem hem, i talem se, \"?Bifo ya, yufala i go long draeples blong luk wanem? ?Yufala i go blong luk wan man we i olsem waelken ya we win i stap saksakem i go olbaot? !Be man ya i no olsem! 25 ?No yufala i go blong luk wan man we i stap putum ol flas klos? No. Ol man blong putum flas klos mo blong folem isi laef, oli stap klosap long king nomo. 26 ?No yufala i go blong luk wanem? ?Wan profet, a? Yes i tru. Be mi talem long yufala, man ya i hae moa, i winim profet. 27 Hemia man ya we Baebol i tokbaot, we God i talem se, 'Hemia man blong karem tok blong mi. Mi mi sanem hem blong hem i go fastaem long yu, blong mekemrere rod blong yu.' 28 Mi mi talem long yufala, long olgeta man we oli bon long wol, i no gat wan we i hae moa, i winim Jon. Be long olgeta man we God i kam King blong olgeta, man we i daon moa long olgeta, hem i hae moa long Jon.\" 29 Taem ol man olbaot mo ol man blong tekem mane blong takis oli harem Jon, oli go long hem blong hem i baptaesem olgeta. Nao long fasin ya oli talem se, \"Rod we God i makemaot, i stret gud.\" 30 Be ol Farisi mo ol tija blong Loa oli no go long Jon blong hem i baptaesem olgeta. Long fasin ya, olgeta oli sakemaot plan ya we God i mekemrere se i blong olgeta. 31 Nao Jisas i gohed i talem se, \"?Bambae mi save talem wanem tok, blong makem fasin blong ol man blong tede? Ol man ya oli narafala olgeta. 32 Olgeta oli olsem ol pikinini ya we oli stap sidaon long open ples long vilej, oli stap singaot i go long ol fren blong olgeta se, 'Mifala i stap bloem bambu blong yufala i danis, be yufala i no save danis. Mifala i stap singsing long sing blong ded, be yufala i no save krae.' 33 Taem we Jon Baptaes i kam, hem i stap livim kakae blong mekem wosip, mo hem i no dring waen. Nao yufala i stap talem se, 'Man ya i gat wan devel i stap long hem.' 34 Be taem we mi, mi Pikinini blong Man, mi kam, mi stap kakae, mi stap dring. Nao yufala i stap talem se, 'Yu luk. Man ya i man blong kakae tumas, mo i man blong drong. Hem i stap fren long ol man blong tekem mane blong takis, mo ol man nogud.' 35 Be olgeta man we oli stap folem waes blong God, oli stap soemaot we waes ya i tru.\" 36 Nao wan long ol Farisi we nem blong hem Saemon, hem i singaot Jisas blong i go kakae long haos blong hem. Mo Jisas i go insaed long haos blong Farisi ya, i go sidaon blong i kakae. 37 Nao wan woman blong taon ya we i wan woman nogud, hem i harem we Jisas i stap kakae long haos blong Farisi ya, nao hem i go karem wan botel senta, i kam long ples ya. Botel ya, oli wokem long wan ston, nem blong hem alabasta. 38 Nao woman ya i kam long bak blong Jisas, i bendaon long leg long hem. Hem i stap krae, mo wota blong ae blong hem i stap folfoldaon i go long leg blong Jisas, i mekem leg blong hem i wetwet. Nao hem i waepem leg blong Jisas long hea blong hem blong mekem i drae, mo i kis long leg blong Jisas, nao i kafsaedem senta ya i go long hem. 39 Nao Farisi ya we i singaot Jisas blong i kam kakae long haos blong hem, hem i luk samting ya. Mo long tingting blong hem, hem i stap tingting se, \"Man, sipos man ya i wan profet tru, bambae hem i savegud se woman ya we i stap tajem hem, hem i wan woman nogud.\" 40 Nao Jisas i talem long hem se, \"Saemon, mi mi gat wan samting blong talem long yu.\" Hem i talem se, \"?Yes, Tija, wanem?\" 41 Jisas i talem se, \"I gat wan masta we tu man i gat kaon long hem. Wan i kaon long faef handred taosen vatu, mo narawan i kaon long fifti taosen vatu. 42 Tufala ya i no save pem kaon ya blong tufala, nao masta ya i ravemaot kaon ya i talem se, 'Bambae yutufala i no pem kaon blong yutufala. Livim.' ?Nao weswan long tufala ya bambae i save laekem masta ya moa?\" 43 Nao Saemon i talem se, \"Ating man ya we kaon blong hem i bigfala moa, nao masta ya i sore long hem.\" Mo Jisas i talem se, \"Tok blong yu i stret.\" 44 Nao hem i tanemraon, i luk long woman ya, mo i talem long Saemon se, \"Saemon, yu luk woman ya. Taem we mi mi kam long haos blong yu, yu no wasem leg blong mi. Be woman ya, hem i wasem leg blong mi long wota blong ae blong hem, mo i waepem long hea blong hem blong mekem i drae. 45 Yu yu no kis long mi, be i stat long taem ya we mi kam insaed, hem i stap kis long leg blong mi, we i no spel. 46 Yu yu no kafsaedem oel i go long hed blong mi, be hem i kafsaedem senta ya i go long leg blong mi. 47 From ol samting ya, mi mi save talem long yu, se mi mi fogivim hem finis. Ol sin blong hem we i plante tumas, be mi mi tekemaot finis. Taswe hem i lavem mi tumas. Be taem we mi fogivim man, we sin blong hem i smol nomo, bambae man ya i lavem mi smol nomo.\" 48 Nao Jisas i talem long woman ya se, \"Ol sin blong yu, mi mi tekemaot finis.\" 49 Nao ol narafala man ya we oli stap kakae wetem hem, oli stap taltalem long olgeta se, \"?Olsem wanem ya? !Hem i man nomo! !Hem i no save tekemaot sin blong man!\" 50 Be Jisas i talem long woman ya se, \"Bilif blong yu i mekem yu yu gud bakegen. Yu go, yu no moa wari bakegen.\"\n1 Biaen long ol samting ya, Jisas i stap wokbaot, i stap pas long ol taon mo long ol vilej. Hem i stap prij, mo i stap talemaot gud nius ya we God i stap kam King blong ol man blong hem. Mo long taem ya ol twelef man blong hem oli stap biaen long hem. 2 Mo i gat sam woman tu oli biaen long hem, we bifo oli gat sik, no oli gat devel i stap long olgeta, nao Jisas i bin mekem olgeta oli gud bakegen. Ol woman ya, i gat Susana, mo Meri ya we oli kolem woman Magdala, we Jisas i bin ronemaot seven devel long hem, mo Joana, woman blong man ya Jusa, we i wan haeman blong Herod, we i stap lukaot long haos blong hem. Mo i gat plante narafala woman tu oli biaen long hem. Ol woman ya oli stap yusum ol mane blong olgeta blong givhan long Jisas wetem ol man blong hem. 4 I gat plante man tumas oli aot long olgeta taon raonabaot, oli kam long Jisas. Nao taem olgeta oli kam hivap raon long hem, hem i talem wan parabol long olgeta se, 5 \"I gat wan man i go blong planem wit long garen blong hem. Taem hem i planem ol wit ya, hem i stap saksakem ol sid i go olbaot long graon, nao sam sid oli folfoldaon long rod. Nao biaen ol man oli stap purumbut long olgeta mo ol pijin oli kakae olgeta. 6 Mo sam sid oli folfoldaon long ston. Nao taem oli stat gru, oli kam drae, from we i no gat wota. 7 Mo sam narafala sid oli folfoldaon long ples we i gat ropnil long hem. Biaen, rop mo wit tufala i gru wantaem, nao rop ya i kavremap ol wit ya gogo oli ded. 8 Mo sam narafala sid bakegen oli folfoldaon long gudfala graon, nao oli gru, mo oli gat frut we olgeta wanwan oli karem handred frut blong olgeta.\" Taem Jisas i talem parabol ya finis, hem i singaot, i talem long olgeta se, \"!Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok ya!\" 9 Nao ol man blong Jisas oli askem mining blong parabol ya long hem. 10 Mo hem i talem se, \"Yufala, God i openem rod long yufala finis, blong yufala i save ol tok haed blong fasin we hem i stap kam King blong ol man blong hem. Be ol narafala man, oli stap kasem ol tok blong hem long parabol nomo. Fasin ya i mas olsem, blong bambae oli save luk, be oli no save luksave, mo oli save harem, be oli no save haremsave.\" 11 Nao Jisas i gohed i talem se, \"Mining blong parabol ya i olsem. Sid ya, hemia tok blong God. 12 Ol sid we oli folfoldaon long rod, hemia ol man we oli harem tok blong God, be Setan i kam tekemaot tok ya long tingting blong olgeta, blong oli no save bilif, nao God i no save sevem olgeta. 13 Mo ol sid we oli folfoldaon long ston, hemia olgeta we taem oli harem tok ya, oli glad long hem, be i no go insaed gud long tingting blong olgeta. Oli bilif blong smoltaem nomo, be taem ol samting oli kam blong traem olgeta, oli foldaon. 14 Mo ol sid ya we oli folfoldaon long medel blong rop we i gat nil long hem, hemia olgeta we oli harem tok ya, be oli no gat gudfala frut blong hem long laef blong olgeta. Olgeta oli stap tingting tumas long ol samting blong laef blong olgeta, no oli kam rijman, no oli gat gud taem long laef blong olgeta, nao ol samting ya oli blokem tok ya long laef blong olgeta. 15 Mo ol sid ya we oli folfoldaon long gudfala graon, hemia olgeta we oli gat gudfala tingting, nao oli harem tok ya, oli holemstrong long tingting blong olgeta, mo oli obei long hem. Olgeta ya oli mekem tingting blong olgeta i longfala, nao oli gat frut blong tok ya long laef blong olgeta.\" 16 Mo Jisas i talem se, \"I no gat man we i laetem laet, nao biaen i kavremap long baket, no i putum i stap aninit long bed. Taem man i laetem laet, i mas putum i stap long ples blong laet, nao ol man we oli kam insaed long haos oli gat laet. 17 Mo long sem fasin, i nomata wanem samting we man i haedem, be bambae God i tekem i kam long klia ples. Sipos man i kavremap, be bambae God i faenemaot, i soemaot long ol man. 18 Tok ya we yufala i stap harem, yufala i mas tingting gud long hem. Man we i kasem mining blong tok blong mi finis, hem bambae i save kasem moa bakegen. Be man we i no kasem nating, hem bambae i lusum smol save ya nomo we hem i ting se i gat.\" 19 Nao long taem ya, ol brata blong Jisas wetem mama blong hem oli kam blong luk hem, be oli no save kam klosap long hem, from we i gat tumas man oli stap. 20 Nao ol man ya oli talem long hem se, \"Mama blong yu wetem ol brata blong yu oli stap stanap afsaed, oli wantem luk yu.\" 21 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Mama blong mi mo ol brata blong mi, hemia olgeta we oli harem tok blong God, nao oli obei long hem.\" 22 Wan taem, Jisas mo ol man blong hem oli klaem long wan bot, nao hem i talem long olgeta se, \"Yumi go long narasaed bigfala lugun ya.\" Ale, oli pulum sel, 23 nao taem bot i ron, Jisas i go slip. Nao wan bigfala win i kamdaon, i kasem lugun ya, mo wota i stap kam insaed long bot blong olgeta we klosap oli draon. 24 Nao oli go wekemap Jisas, oli talem se, \"Masta, Masta, yumi lus nao.\" Nao Jisas i girap, i tok long win ya mo bigfala si ya, blong blokem tufala. Nao win mo si tufala i finis, olgeta samting i kwaet. 25 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?Olsem wanem long bilif blong yufala?\" Be olgeta oli fraet, mo oli sapraes tu, nao oli stap taltalem long olgeta se, \"!Olgeta! ?Wanem man ya? Nating we win mo wota, be taem hem i tok long tufala, tufala i obei long hem.\" 26 Nao olgeta oli gotru long ples blong ol man Gerasa, we i stap long narasaed bigfala lugun ya i go, nao oli goso. 27 Taem Jisas i goso, wantaem nomo i gat wan man blong taon ya i kam blong luk hem. Man ya i gat ol devel i stap long hem, mo longtaem finis hem i no moa putum klos, mo i no moa stap long haos blong hem, i stap long beregraon nomo. 28 Plante taem, taem devel ya i kam strong tumas long man ya, ol man oli traem lukaot long hem. Oli fasem leg blong hem long jen mo oli putum hankaf long hem, be oltaem hem i stap brekem ol samting ya. Nao devel ya i stap mekem hem i go stap long draeples. Nao taem man ya i luk Jisas, hem i singaot bigwan. Mo from we Jisas i sore long hem, hem i tok long devel ya blong i aot long hem. Nao man ya i nildaon long fes blong hem, i singaot bigwan, i talem se, \"!Jisas! !Yu yu Pikinini blong God ya we i hae we i hae! ?Yu kam blong mekem wanem long mi? Mi mi askem strong long yu, plis yu no mekem bodi blong mi i soa.\" 30 Be Jisas i askem long hem se, \"?Nem blong yu hu?\" Hem i talem se, \"Bigfala Kampani.\" Hem i talem olsem from we i gat plante devel i stap long hem. 31 Nao ol devel ya oli askem long Jisas se, \"Plis yu no sanemaot mifala i go lus long hel, long hol ya we i godaon olgeta.\" 32 Long ples ya, i gat plante pig oli stap kakae long saed blong hil. Nao ol devel ya oli krae long hem se, \"Plis yu letem mifala i go insaed long ol pig ya.\" Ale, hem i letem olgeta i go. 33 Nao ol devel ya oli aot long man ya, oli go insaed long ol pig. Nao olgeta pig ya oli resis i godaon long wan klif, mo oli folfoldaon i go long bigfala lugun ya, nao oli draon. 34 Nao taem ol man blong lukaot long ol pig ya oli luk samting ya, oli girap, oli ronwe, oli go talemaot nius blong ol samting ya long taon blong olgeta, mo long ol ples klosap long taon ya. 35 Nao ol man oli kamaot long taon blong luk ol samting ya we i hapen. Oli kam luk Jisas, mo oli luk man ya we ol devel oli aot long hem finis, hem i stap sidaon klosap long leg blong Jisas. Hem i putum klos finis, mo tingting blong hem i kam gud bakegen. Nao ol man ya oli fraet. 36 Mo olgeta we oli luk samting ya stret long ae blong olgeta, oli stap stori wetem ol man ya, oli stap talemaot olsem wanem Jisas i mekem man ya we fastaem ol devel i stap long hem, hem i gud bakegen. 37 Nao olgeta man blong ol ples klosap long Gerasa, oli askem long Jisas blong hem i aot long ples blong olgeta, from we olgeta oli fraet tumas. Nao hem i klaem long bot blong gobak long narasaed bakegen. 38 Be man ya we ol devel oli aot long hem, hem i wantem tumas blong go wetem Jisas, nao i askem long hem se, \"Plis yu letem mi mi kam wetem yu.\" Be Jisas i talem long hem se, 39 \"Yu gobak long ples blong yu, yu talemaot ol samting ya we God i mekem long yu.\" Nao man ya i aot, i go long olgeta ples olbaot long taon blong hem, i stap talemaot ol samting ya we Jisas i mekem long hem. 40 Nao taem Jisas i kambak bakegen long narasaed bigfala lugun ya, ol man oli glad tumas blong luk hem, from we oli stap wet long hem. 41 Nao i gat wan man i kam luk hem, nem blong hem Jaeras, we hem i wan lida long haos blong prea blong ol laen blong Isrel. Hem i kam nildaon long leg blong Jisas, i krae long hem blong i kam long haos blong hem, 42 from we gel blong hem klosap i ded. Gel ya, hem i wan pikinini nomo we hem i gat, mo i gat twelef yia blong hem. Nao taem Jisas i stap wokbaot i go, ol man oli stap paspas tumas raon long hem. 43 Mo i gat wan woman i kam we hem i gat sik blong woman, we sik ya i stap long hem oltaem gogo kasem twelef yia, we i no finis nating. Hem i lusum olgeta mane blong hem long ol dokta, be i no gat wan we i save mekem hem i kam gud bakegen. 44 Nao hem i kam long bak blong Jisas, i pusum han blong hem, i tajem en blong klos blong Jisas. Nao wantaem nomo, sik blong hem i finis. 45 Nao Jisas i askem se, \"?Ei, hu i tajem mi?\" Olgeta oli talem se, \"Mifala i no tajem yu.\" Nao Pita i talem se, \"Masta, plante man tumas oli stap. Yumi paspas ya.\" 46 Be Jisas i talem se, \"No, be wan man i tajem mi, from we mi mi haremsave se paoa blong mi i aot long mi i wokem wan samting.\" 47 Nao taem woman ya i luk we hem i no save haed, hem i kam we i seksek tumas, nao i nildaon, i ona long Jisas. Nao long fes blong olgeta man ya, hem i talemaot long Jisas from wanem hem i tajem hem, mo i talemaot we taem hem i tajem hem, wantaem nomo sik blong hem i finis. 48 Nao Jisas i talem long hem se, \"Dota blong mi, bilif blong yu i mekem yu yu gud bakegen. Yu go, yu no moa wari bakegen.\" 49 Taem Jisas i stap toktok yet, wan man we i aot long haos blong Jaeras, i kamtru, nao hem i talem se, \"Smol gel blong yu i lus finis. I gud yu talem long tija ya blong hem i no moa kam.\" 50 Be taem Jisas i harem tok ya, hem i talem long Jaeras se, \"Yu no harem nogud. Yu bilif long mi nomo, nao gel blong yu bambae i oraet.\" 51 Nao taem Jisas i go kasem haos blong man ya, hem i blokem olgeta man blong oli no moa biaen long hem. Be hem i tekem Pita mo Jon mo Jemes, wetem papa mo mama blong gel ya, olgeta ya nomo oli biaen long hem, oli go insaed. 52 Olgeta man long haos ya oli stap krae we oli krae bigwan from gel ya, be hem i talem long olgeta se, \"Yufala i no krae. Gel ya i no ded ya. Hem i stap slip nomo.\" 53 Nao olgeta oli stap laf long hem, from we oli savegud se hem i ded finis. 54 Be Jisas i holem han blong gel ya, nao i singaot se, \"!Smol gel! !Yu stanap!\" 55 Nao gel ya i laef bakegen, mo wantaem nomo, hem i stanap. Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala i givim sam kakae long hem.\" 56 Nao papa mo mama blong gel ya, tufala i sapraes tumas. Nao Jisas i talem long tufala se, \"Yutufala i no mas talemaot samting ya long ol man.\"\n1 Nao Jisas i singaot ol twelef man blong hem oli kam wanples. Nao hem i putumap olgeta, mo i givim paoa long olgeta blong oli save ronemaot evri devel, mo blong oli mekem ol sikman oli gud bakegen. 2 Nao hem i talem long olgeta blong oli go talemaot nius ya, se God i stap kam King blong ol man blong hem, mo blong oli mekem ol sikman oli gud bakegen. Hem i talem long olgeta se, \"Taem yufala i go, bambae yufala i no tekem sam samting blong rod blong yufala. Bambae yufala i no tekem wokingstik, no basket, no kakae, no mane. Mo bambae yufala i no tekem tu klos. Nao taem yufala i go long wan ples, mo yufala i go stap long wan haos, yufala i mas stap long haos ya nomo gogo yufala i aot long ples ya. Mo long ples we oli no wantem tekem yufala i go long haos blong olgeta, taem yufala i aot long ples olsem, yufala i mas ravemaot graon long leg blong yufala. Hemia i saen blong wonem olgeta, from we oli mekem i no stret.\" Nao Jisas i sanem olgeta oli go. 6 Nao olgeta oli aot oli go, oli stap pas long ol vilej, nao oli stap talemaot gud nius ya, mo long evri ples oli stap mekem ol sikman oli gud bakegen. 7 Nao Herod we hem i rul long distrik ya Galili, hem i harem nius blong ol samting we Jisas i stap mekem. Nao tingting blong hem i paspas, from we sam man oli stap talem se Jon Baptaes i laef bakegen. 8 Mo sam narafala man oli stap talem se Elaeja i kamtru bakegen. Mo sam narafala man bakegen oli stap talem se wan profet blong bifo i laef bakegen. 9 Nao Herod i talem se, \"Jon ya, mi mi katemaot hed blong hem finis. ?Be hu man ya we mi stap harem nius blong hem?\" Nao hem i wantem luk Jisas from. 10 Nao ol aposol blong Jisas oli kambak bakegen long hem, mo oli talemaot long hem ol samting we oli mekem. Nao Jisas i tekem olgeta oli aot long ol man, oli go long wan narafala taon, nem blong hem Betsaeda. 11 Be taem ol man oli harem nius blong samting ya, oli girap, oli biaen long olgeta, mo Jisas i glad nomo blong luk olgeta. Nao hem i stap tijim olgeta long fasin we God i stap kam King blong ol man blong hem, mo hem i mekem ol sikman blong olgeta oli gud bakegen. 12 Long aftenun, klosap long sapa, ol twelef man ya blong Jisas oli kam long hem, nao oli talem se, \"Masta. I gud yu sanemaot ol man ya, blong oli save go long ol vilej mo long ol haos klosap long ples ya, blong lukaot ples blong slip, mo blong faenem kakae blong olgeta. Ples ya we yumi stap long hem, hem i wan trabol ples ya.\" 13 Be hem i talem long olgeta se, \"I gud yufala nomo i givim kakae long olgeta.\" Nao olgeta oli talem se, \"Mifala i gat faef bred nomo wetem tu fis. ?Yu wantem blong mifala i go pem kakae blong ol man ya we oli plante we plante tumas olsem?\" 14 Oli tok olsem from we namba blong olgeta we oli stap long ples ya, ol man nomo i kasem samting olsem faef taosen. Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala i go mekem olgeta oli sidaon long ol grup, we evri grup bambae i gat samwe long fifti man i stap long hem.\" 15 Nao olgeta oli go mekem ol man ya oli sidaon, olsem we hem i talem. 16 Nao Jisas i tekem faef bred ya wetem tu fis ya, i lukluk i go antap long heven, i talem tangkiu long God from kakae ya, nao i brekem, i givim long ol man blong hem blong oli givimaot long olgeta man ya. 17 Nao olgeta man oli kakae gogo oli fulap gud. Ale, ol hafkakae we i stap, ol man blong hem oli fulumap olgeta long twelef basket. 18 Nao wan taem, Jisas nomo i stap prea, mo ol man blong hem oli stap wetem hem. Nao hem i askem long olgeta se, \"?Ol man oli stap tokbaot mi, se mi hu?\" 19 Mo oli talem se, \"Sam man oli stap talem se yu yu Jon Baptaes, be sam oli stap talem se yu yu Profet Elaeja. Mo sam narafala man oli stap talem se, 'Wan long ol profet blong bifo i laef bakegen.' \" 20 Nao hem i askem long olgeta se, \"?Be yufala, yufala i stap talem se mi hu?\" Nao Pita i talem se, \"Yu yu Mesaea ya, we God i bin promes bifo blong sanem yu yu kam.\" 21 Be Jisas i blokem olgeta, i talem strong long olgeta blong oli no talemaot tok ya long ol man. 22 Mo bakegen Jisas i talem long ol man blong hem se, \"Mi, Pikinini blong Man, bambae mi harem nogud long plante samting. Ol elda blong ol laen blong Isrel wetem ol jif pris mo ol tija blong Loa, bambae oli no wantem mi, bambae oli kilim mi mi ded. Be long namba tri dei blong hem, bambae God i mekem mi mi laef bakegen.\" 23 Nao Jisas i talem long olgeta man blong hem se, \"Man we i wantem kam biaen long mi, hem i mas blokem ol samting we hem nomo i wantem, mo evri dei hem i mas karem kros blong hem, i biaen long mi. 24 Man we i wantem sevem laef blong hem, hem bambae i lusum laef blong hem, be man we i lusum laef blong hem from mi, hem bambae i sevem laef blong hem. 25 ?Sipos wan man i kasem olgeta samting blong wol, be hem i lusum laef blong hem, hem bambae i save winim wanem? 26 Sam man blong mi oli sem blong talemaot nem blong mi mo tok blong mi long fes blong ol man. Be taem we mi, mi Pikinini blong Man, mi kam long bigfala paoa blong mi, mo long bigfala paoa blong Papa blong mi mo blong ol tabu enjel, bambae mi mi sem blong talemaot nem blong ol man ya blong mi. 27 Mi mi talem tru long yufala, i gat sam man oli stap stanap long ples ya we bambae oli no save ded, gogo oli luk we God i kam King blong ol man blong hem.\" 28 Taem Jisas i talem ol tok ya finis, samting olsem wan wik i pas, nao hem i tekem Pita mo Jon mo Jemes oli go antap long hil, blong hem i prea. 29 Nao taem hem i stap prea, fes blong hem i kam narafala, mo klos blong hem i kam waet we i saen we i saen. 30 Nao wantaem nomo, tu man i kamtru we i gat bigfala laet i saen raonabaot long tufala. Tufala ya, Moses mo Profet Elaeja. Nao tufala i stap stori wetem Jisas, tufala i stap tokbaot se taem hem i aot long Jerusalem, bambae hem i mekem ol promes blong God i kamtru. 32 Be Pita wetem tufala ya we i stap wetem hem, trifala i slip we i slip. Nao taem trifala i wekap, trifala i luk bigfala laet we i saen raonabaot long Jisas, mo tufala man ya we tufala i stap stanap wetem hem. 33 Nao taem tufala i stat blong gowe long Jisas, Pita i talem long hem se, \"Masta. I gud we mitrifala i stap long ples ya. Bambae mitrifala i wokem tri wansaed haos, wan blong yu, wan blong Moses mo wan blong Profet Elaeja.\" Be hem i stap tok olbaot nomo, i no save wanem we hem i stap talem. 34 Nao taem hem i stap toktok yet, i gat wan klaod i kam kavremap olgeta. Mo taem trifala i luk we klaod ya i kavremap olgeta, trifala i fraet we i fraet. 35 Nao oli harem wan tok i kamaot insaed long klaod ya, i talem se, \"Hemia Pikinini blong mi. Mi mi jusumaot hem. Yufala i mas lesin gud long hem.\" 36 Nao taem tok ya i finis, Jisas nomo i stap. Mo ol man blong hem oli no tokbaot samting ya. Long taem ya, oli no talemaot wan tok nating long ol man long samting ya we oli luk. 37 Long nekis dei, taem Jisas wetem trifala man ya blong hem oli aot long hil ya oli kamdaon, plante man oli kam blong luk hem. 38 Nao wan long ol man ya i singaot long Jisas i talem se, \"Tija. Plis, mi wantem tumas blong yu kam luk pikinini blong mi, from we hem i wan pikinini nomo we mi mi gat. 39 Samtaem i gat wan devel i kam strong long hem, i mekem hem i singaot bigwan, mo i mekem bodi blong hem i seksek, gogo spet blong hem i kamkamaot olsem sop. Devel ya i stap spolem hem tumas, mo taem hem i kam long hem, i no save lego hem. 40 Mi mi askem long ol man blong yu blong oli ronemaot devel ya, be oli no save mekem.\" 41 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"!Yufala ol man blong tede, yufala i no bilif, mo tingting blong yufala i no stret nating! ?Bambae mi mas stap wetem yufala gogo kasem wetaem? ?Mo bambae mi mas letem yufala i gohed olsem gogo kasem wetaem? Yu tekem pikinini blong yu i kam long ples ya.\" 42 Nao taem pikinini ya i stap kam long Jisas, devel ya i sakem hem i foldaon long graon, i mekem bodi blong hem i seksek. Be Jisas i tok strong long devel ya, i ronemaot hem, i mekem pikinini ya i gud bakegen, nao hem i givim boe ya i gobak long papa blong hem. 43 Nao olgeta man oli sapraes tumas long bigfala paoa ya blong God. Taem ol man oli stap sapraes tumas yet long olgeta samting ya we Jisas i stap mekem, hem i talem long ol man blong hem se, 44 \"Tok ya we bambae mi talem long yufala naoia, yufala i no fogetem. Mi, mi Pikinini blong Man, bambae wan man i putum mi mi go long han blong ol enemi blong mi.\" 45 Be ol man blong hem oli no save mining blong tok ya. God i haedem mining blong tok ya, blong olgeta oli no save, mo oli sem blong askem tok ya long Jisas. 46 Nao ol man blong Jisas oli stap rao se hu long olgeta i hae moa. 47 Be taem Jisas i luksave tingting blong olgeta, hem i tekem wan pikinini, i mekem hem i stanap long saed blong hem. 48 Nao hem i talem long olgeta se, \"Man we i wantem ona long mi, nao i tekem pikinini ya, i stap lukaot gud long hem, i olsem we hem i tekem mi, i stap lukaot gud long mi. Mo man we i tekem mi, i stap lukaot gud long mi, hem i mekem long man ya we i sanem mi mi kam. Long fasin ya nao, man we i daon moa long yufala evriwan, hem i hae moa long yufala.\" 49 Nao Jon i talem se, \"Masta. Mifala i luk wan man we i stap yusum nem blong yu blong ronemaot devel long ol man. Nao mifala i blokem hem, from we hem i no wan long yumi.\" 50 Be Jisas i talem long hem se, \"Yufala i no blokem hem, from we man we i no agens long yufala, hem i fren blong yufala.\" 51 Nao i kam klosap lelebet long taem we bambae God i tekem Jisas i go antap long heven. Mo Jisas i tingting strong blong go long Jerusalem, nao hem i girap i stat folem rod ya i go. 52 Nao Jisas i sanem sam man blong karem tok blong hem oli go fastaem, nao oli go insaed long wan vilej long Sameria blong mekemrere wan ples blong hem. 53 Be ol man blong ples ya oli no wantem tekem hem i kam insaed long ples blong olgeta, from we i klia long olgeta we hem i stap go long Jerusalem. 54 Nao taem tufala man ya blong hem, Jemes mo Jon, tufala i luk samting ya, tufala i talem se, \"Masta. ?Yu wantem mitufala i singaot faea i aot long heven, i kamdaon, i kakae olgeta?\" 55 Be Jisas i tanemraon, i tok strong long tufala, i blokem tufala. 56 Nao olgeta oli go long wan narafala vilej. 57 Nao taem Jisas wetem ol man blong hem oli stap wokbaot long rod, wan man i talem long hem se, \"Mi bambae mi biaen long yu, i nomata weples bambae yu yu go long hem.\" 58 Nao Jisas i talem long hem se, \"Ol wael dog oli gat ol hol blong slip blong olgeta, mo ol pijin oli gat ol bed blong olgeta. Be mi, mi Pikinini blong Man, mi no gat ples blong mi, blong go slip long hem.\" 59 Mo Jisas i talem long wan narafala man se, \"Yu biaen long mi, yu man blong mi.\" Be man ya i talem long hem se, \"Masta, plis yu letem mi mi go berem papa blong mi fastaem.\" 60 Nao Jisas i talem long hem se, \"Yu letem ol man we oli no kasem laef oli go berem ol dedman blong olgeta. Be yu yu go talemaot nius ya we God i stap kam King blong ol man blong hem.\" 61 Wan narafala man i talem se, \"Masta, bambae mi mi biaen long yu, mi man blong yu. Be plis yu letem mi mi gobak long ples blong mi fastaem, blong talem tata long ol famle blong mi.\" 62 Be Jisas i talem long hem se, \"Man we i stap holem stia blong bot, be oltaem i stap lukluk biaen, hem i no naf blong kam we God i King blong hem.\"\n1 Biaen long samting ya, Masta blong yumi i jusumaot seventi tu narafala man blong hem bakegen. Hem i wantem sanem olgeta oli go tutu, blong oli go fastaem, hem i kam biaen. Olgeta ya bambae oli go long ol vilej mo ol narafala ples we bambae i no longtaem, hem i save pas long olgeta. 2 Be taem hem i no sanemaot olgeta yet, hem i talem long olgeta se, \"Tru, i gat plante kakae tumas i stap long garen we i rere finis, be smol man nomo oli stap blong karem i kam. Yufala i mas askem strong long masta blong garen ya, blong hem i sanem sam moa man oli go karem kakae blong hem i kam. 3 Yufala i go, be yufala i mas save. Mi mi sanem yufala i go, olsem ol smol sipsip we oli go long medel blong ol wael dog. 4 Yufala i no tekem paos blong yufala, no basket, no sandel blong yufala, mo yufala i no spel long rod blong stori long ol man. 5 Taem yufala i go insaed long wan haos, fastaem yufala i mas prea from olgeta se, 'Pis blong God bambae i stap wetem yufala long haos ya.' 6 Nao sipos i gat man long ples ya we i wantem pis, prea ya blong yufala bambae i gat frut blong hem. Be sipos i no gat man olsem i stap, frut blong prea ya blong yufala bambae i kambak long yufala bakegen. 7 Mo yufala i mas stap nomo long sem haos ya, yufala i no go stap long ol narafala haos. Bambae yufala i kakae ol kakae we oli givim long yufala, mo yufala i dring wota we oli givim long yufala, from we sipos wan man i wok blong narafala man, i stret blong man ya i pem hem. 8 Taem we yufala i go insaed long wan vilej, mo olgeta oli glad long yufala, yufala i mas kakae wanem kakae we olgeta oli givim long yufala. 9 Yufala i mas mekem ol sikman long ples ya oli gud bakegen. Mo yufala i mas talemaot long olgeta se, 'Naoia, long taem blong yufala, i taem blong God i kam King blong ol man blong hem.' 10 Be sipos yufala i go long wan vilej nao olgeta oli no glad long yufala, bambae yufala i go stanap long open ples long vilej ya, 11 yufala i talem se, 'Doti blong graon blong ples blong yufala, we i stap long leg blong mifala, be mifala i ravemaot blong soemaot we yufala i mekem i no stret. Be yufala i mas save se naoia, i taem blong God i kam King blong ol man blong hem.' 12 Mi mi talem long yufala, long Lasdei, panis blong ol man blong ples ya bambae i strong moa, i winim panis we ol man nogud ya bifo, blong taon ya Sodom, bambae oli kasem.\" 13 Nao Jisas i gohed i talem se, \"!Ol man Korasin! !Sore tumas long yufala! !Ol man Betsaeda! !Sore tumas long yufala! Ol merikel ya we mi mi mekem long ples blong yufala, sipos wan man i bin mekem olsem long tufala taon ya Taea mo Saedon bifo, ol man blong tufala ples ya bambae oli save tanem tingting blong olgeta from sin blong olgeta. Bambae oli save putum rabis klos, mo oli save go sidaon long asis faea, blong soemaot we oli harem nogud tumas. 14 Be long taem ya we God bambae i jajem olgeta man, panis blong yufala bambae i strong moa, i winim panis we ol man ya bifo blong Taea mo Saedon bambae oli kasem. 15 !Ol man Kapaneam! Yufala i stap tok flas se yufala i hae we i hae, be God bambae i sakem yufala i godaon, we i daon olgeta.\" 16 Mo Jisas i talem long ol man blong hem se, \"Olgeta. Man we i lesin gud long tok blong yufala, hem i stap lesin gud long tok blong mi. Be man we i no wantem lesin long yufala, i tanem baksaed long yufala, hem i tanem baksaed long mi. Mo man we i tanem baksaed long mi, hem i tanem baksaed long man we i sanem mi.\" Nao Jisas i sanemaot ol seventi tu man ya oli go tutu long ol ples. 17 Nao ol seventi tu man ya blong Jisas oli kambak bakegen, we oli glad tumas. Olgeta oli talem se, \"!Masta! Nating we ol devel, be taem mifala i tok long olgeta long nem blong yu, olgeta oli obei long mifala.\" 18 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Mi mi luk Setan i aot long heven, i foldaon olsem we laetning i sut i kamdaon. 19 Yufala i lesin. Mi mi givim paoa finis long yufala, nao yufala i save purumbut long ol snek mo skopion we taem oli kakae man, man i mas ded from, be bambae yufala i no save ded from. Paoa ya we mi mi givim long yufala, hem i strong moa long paoa blong enemi ya blong yumi, Setan. Nao from samting ya, i no gat wan samting we bambae i save spolem yufala. 20 Be i nogud yufala i stap glad nomo, from we ol devel ya oli stap obei long yufala. I moa gud yufala i glad from we God i raetemdaon nem blong yufala, i stap long heven finis.\" 21 Nao long taem ya, Tabu Spirit i mekem Jisas i harem gud tumas, nao hem i prea, i talem se, \"Papa, yu yu Hae God yu Masta blong olgeta samting long heven mo long wol. Mi mi talem tangkiu long yu, from we yu yu haedem ol samting ya long fes blong ol man we oli waes, mo ol man we oli skul gud, be yu soemaot olgeta long ol man we oli olsem smol pikinini nomo, blong oli savegud. Yes, Papa, hemia i wan samting we yu yu wantem.\" 22 Mo Jisas i gohed i talem long ol man se, \"Olgeta. Papa blong mi i putum olgeta samting long han blong mi finis. Mi mi Pikinini blong hem, mo i no gat man we i save mi, Papa blong mi nomo i save mi. Mo i no gat man we i save Papa blong mi, mi wetem ol man we mi mi jusumaot olgeta blong soemaot hem long olgeta, mifala nomo i save hem.\" 23 Nao Jisas i tanemraon, i toktok long ol man blong hem nomo, i talem se, \"Yufala we i stap luk ol samting ya, yufala i save harem gud. 24 Mi mi talem long yufala, bifo i gat plante profet mo plante king we oli wantem tumas blong luk ol samting ya we yufala i stap luk, be neva oli luk. Mo oli wantem tumas blong harem ol tok ya we yufala i stap harem, be neva oli harem.\" 25 Nao long taem ya, wan tija blong Loa i girap, i askem wan kwestin long Jisas blong traem hem. Hem i talem se, \"Tija. ?Bambae mi mas mekem olsem wanem blong kasem laef ya we i no save finis?\" 26 Jisas i talem long hem se, \"?Baebol i talem olsem wanem? ?Taem yu ridim ol tok blong Loa ya, yu harem olsem wanem?\" 27 Nao man ya i talem se, \"Yu mas lavem Hae God ya we i God blong yu long olgeta hat blong yu, mo long olgeta laef blong yu, mo long olgeta paoa blong yu, mo long olgeta tingting blong yu. Mo yu mas lavem ol man we oli stap raonabaot long yu, yu mas mekem i gud long olgeta, olsem we yu stap mekem i gud long yu.\" 28 Nao Jisas i talem long hem se, \"Hemia nao. Sipos yu go mekem olsem, bambae yu kasem laef ya.\" 29 Be man ya i wantem soemaot we fasin blong hem i stret nomo. Nao hem i askem wan kwestin long Jisas se, \"?Be hu ol man ya we oli stap raonabaot long mi, we Loa ya i tokbaot?\" 30 Nao Jisas i talem long hem se, \"I gat wan man i aot long Jerusalem, i stap godaon long Jeriko. Nao long rod, sam man blong stil oli kam holem hem. Ol man ya oli stilim olgeta samting blong hem, mo oli kilim hem gogo i hafded, nao oli livim hem i stap long rod, mo oli girap oli ronwe long hem. 31 Nao i gat wan pris i stap folem rod ya i kam, be taem hem i luk man ya, hem i pas long narasaed rod, i wokbaot i go. 32 Mo long sem fasin i gat wan Livaet i stap kam, wan long olgeta ya we oli stap givhan long ol pris. Mo taem hem i kam kasem ples ya, hem i luk man ya, nao hem tu i pas long narasaed rod, i wokbaot i go. 33 Be i gat wan man Sameria tu we i stap folem rod ya, i kam kasem ples ya. Mo taem hem i luk man ya, hem i gat sore long hem, 34 nao i go klosap long hem, i wasem ol soa blong hem long waen mo oel, mo i fasemgud olgeta. Nao hem i putum man ya i sidaon long dongki blong hem, mo i tekem hem i go long wan hotel, nao i stap lukaot long hem long ples ya. 35 Mo long nekis dei, hem i tekem tu taosen vatu i givim long man blong hotel ya, mo i talem long hem se, 'Yu lukaot gud long man ya. Mo sipos yu yusum sam mane blong yu antap long hemia, taem mi kambak, bambae mi jenisim mane blong yu bakegen.' \" 36 Nao Jisas i askem se, \"?Long tingting blong yu, hu long trifala ya i mekem i gud long man ya we ol man blong stil oli kam kilim hem?\" 37 Nao man ya i talem se, \"Man ya we i gat sore long hem.\" Nao Jisas i talem long hem se, \"Ale, yu go, yu mekem olsem we hem i mekem.\" 38 Taem Jisas wetem ol man blong hem oli stap wokbaot long rod, oli kamtru long wan vilej, nao wan woman, nem blong hem Mata, hem i tekem Jisas i go long haos blong hem. 39 Woman ya i gat wan sista blong hem, nem blong hem Meri. Mo Meri i kam sidaon long floa klosap long leg blong Masta blong yumi, i stap lesin long ol tok blong hem. 40 Nao Mata i stap harem nogud from we i gat tumas wok blong hem, nao i kam talem long Jisas se, \"Masta. ?Olsem wanem? ?Yu ting se i gud we sista blong mi i livim ol wok ya i stap, blong mi wan nomo mi mekem? Plis yu tok long hem blong i kam givhan long mi.\" 41 Be Masta blong yumi i talem long hem se, \"Mata. Yu stap harem nogud, mo yu stap trabol long plante samting. 42 Be i gat wan samting nomo we i stret blong yufala i mekem. Mo Meri, hem i jusumaot gudfala samting ya finis, mo mi mi no save tekemaot samting ya long hem.\"\n1 Wan taem, Jisas i stap long wan ples, i stap prea. Mo taem hem i finis, wan man blong hem i talem long hem se, \"Masta. Plis yu tijim mifala, blong mifala i prea, olsem we Jon Baptaes i tijim ol man blong hem bifo.\" 2 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Taem yufala i prea, bambae yufala i talem se, 'Papa, nem blong yu i tabu. Mifala i wantem we ol man oli ona long yu, mo we yu yu kam King blong olgeta man. 3 Plis, evri dei yu givim kakae long mifala i naf blong wan dei. 4 Yu fogivim mifala from ol sin blong mifala, from we mifala i stap fogivim ol man we oli mekem i nogud long mifala. Yu no letem ol samting oli kam traem mifala tumas.' \" 5 Mo Jisas i talem long olgeta se, \"Sipos wan man i kamtru long haos blong yu long medel naet, nao yu girap, yu go askem long wan fren blong yu se, '?Fren, yu gat sam hafkakae i stap, we yu save letem long mi? Wan fren blong mi i wokbaot longwe tumas, mo i jes kamtru naoia, be mi mi no gat kakae nating blong givim long hem.' 7 Mo sipos hem i talem se, 'Aa, yu gowe. Mi mi satem doa finis. Mi wetem ol pikinini blong mi, mifala i slip finis. Mi no save girap bakegen blong givim kakae long yu.' 8 ?Bambae i olsem wanem? Mi mi talem long yufala, maet hem i no wantem girap blong givim kakae long yu from we yu yu fren blong hem. Be sipos yu askem long hem plante taem, from we yu yu no sem blong askem, bambae hem i save girap blong givim evri samting long yu we yu yu sot long hem.\" 9 Mo Jisas i gohed i talem se, \"From samting ya, mi mi talem long yufala, se sipos yufala i wantem samting, yufala i mas gohed blong askem, nao bambae yufala i save kasem, mo yufala i mas gohed blong lukaot, nao bambae yufala i save faenem, mo yufala i mas gohed blong kilkilim doa, nao bambae doa i save open long yufala. 10 Man we i stap askem samting, oltaem hem i save kasem samting ya. Mo man we i stap lukaot samting, oltaem hem i save faenem samting ya. Mo man we i stap kilkilim doa, oltaem doa i save open long hem. 11 Yufala ol papa. ?I gat wan long yufala we taem pikinini blong hem i askem fis long hem, be hem i girap i givim snek long hem? 12 ?No i gat wan long yufala we taem pikinini blong hem i askem eg long hem, be hem i girap i givim skopion long hem? !Nogat! 13 Nating we yufala i man nogud, be yufala i save givim ol gudgudfala samting long ol pikinini blong yufala. Be Papa blong yufala long heven, fasin blong hem i gud moa i winim fasin blong yufala. Mo hem i save givim Tabu Spirit long ol man we oli askem long hem.\" 14 Nao wan man i stap we i gat devel i stap long hem we i mekem man ya i no save toktok. Mo Jisas i ronemaot devel ya, nao man ya i stat toktok, mo ol man oli sapraes tumas. 15 Be sam long olgeta oli talem se, \"Bielsebal, jif blong ol devel, hem nao i givim paoa long man ya blong i ronemaot devel long man.\" 16 Mo i gat sam narafala man tu oli stap, we oli wantem traem Jisas, nao oli askem long hem blong i mekem wan saen blong soemaot we paoa blong hem i kamaot long God. 17 Be Jisas i save tingting blong olgeta, nao i talem long olgeta se, \"Sipos ol man blong wan jif oli seraot, nao haf i agens long narafala haf, ol wok blong jif ya i mas foldaon. Mo wan haos we ol man blong hem oli stap seraot, hem tu i mas kam nogud. 18 ?Mo Setan tu, sipos hem i stap agens long hem bakegen, olsem wanem bambae hem i save holem ol man blong hem? Yufala i stap talem se mi mi stap ronemaot ol devel long man long paoa blong Bielsebul. 19 ?Be sipos i olsem, olsem wanem long ol man blong yufala? ?Oli stap ronemaot devel long man long paoa blong hu? I gud olgeta nao oli jajem tok ya blong yufala. 20 Be sipos mi stap ronemaot devel long man long paoa blong God, hemia i min se God i kam King long ples blong yufala finis. 21 \"Taem we strong man i stap lukaot long haos blong hem mo i stap holem ol samting blong faet blong hem, be olting blong hem oli save stap gud nomo. 22 Be taem wan narafala man we i strong moa long hem i kam, i faetem hem gogo i winim hem, man ya i save tekemaot ol samting blong faet we strong man ya i putum tingting blong hem i stap long hem. Nao biaen, hem i save seraot ol samting we i tekemaot long strong man ya, i go long ol fren blong hem. 23 \"Man we i no biaen long mi, hem i agens long mi. Mo man we i no joen long mi blong tekem ol man oli kam wanples, hem i stap ronem ol man oli go wanwan.\" 24 Mo Jisas i talem se, \"Taem devel i kamaot long wan man, bambae hem i go wokbaot long bus blong traem lukaot wan ples we hem i save stap long hem. Be sipos hem i no save faenem, bambae hem i talem se, 'Aa, bambae mi gobak long haos blong mi bakegen, we mi aot long hem bifo.' 25 Nao taem hem i kambak, bambae hem i faenem we haos ya i klin gud, mo evri samting blong hem oli stret gud. 26 Nao bambae hem i go tekem seven narafala devel we oli nogud moa long hem, nao bambae oli go insaed bakegen, blong stap long man ya. Nao man ya, fastaem laef blong hem i nogud, be biaen laef blong hem i nogud moa.\" 27 Taem Jisas i talem tok ya, wan woman we i stap wetem olgeta, i singaot bigwan i talem se, \"Woman we i bonem yu mo i givim titi long yu, hem i save harem gud.\" 28 Be Jisas i talem se, \"Yes, be man we i harem tok blong God mo i obei long hem, hem i save harem gud moa.\" 29 Nao ol man we oli kam blong harem tok blong Jisas, oli stap kam plante moa, nao Jisas i talem se, \"Yufala ol man blong tede, yufala i man nogud. Yufala i wantem luk wan saen, be God i no save givim wan saen long yufala. Saen blong Profet Jona bifo, hemia nomo God i save givim long yufala. 30 Olsem we Profet Jona i kam olsem wan saen blong paoa blong God long ol man Nineve bifo, long sem fasin, mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi mi olsem saen long yufala man blong tede. 31 Long lasdei ya, we God bambae i jajem olgeta man long hem, bambae woman ya bifo we i kwin blong olgeta long saot, hem i save stanap blong talemaot we yufala i man nogud, from we hem i aot long narasaed wol, i wokbaot i kam blong harem waestok blong King Solomon bifo. Be yufala i luk, mi mi waes moa long King Solomon. 32 Mo long Lasdei ya, ol man Nineve bifo bambae oli stanap blong talemaot we yufala i man nogud, from we taem olgeta oli harem Profet Jona ya i prij, oli tanem tingting blong olgeta from sin blong olgeta. Be yufala i luk, mi mi hae moa long Profet Jona.\" 33 Mo Jisas i talem se, \"I no gat man we i laetem laet, nao biaen i go haedem, no i kavremap long baket. Taem man i laetem laet, hem i mas putum i stap antap, long ples blong laet, nao olgeta we oli kam insaed long haos oli save lukluk. 34 \"Ae blong yu i olsem laet blong bodi blong yu. Taem we ae blong yu i gud, i olsem we bodi blong yu i fulap olgeta long laet. Be taem we ae blong yu i nogud, i olsem we bodi blong yu i fulap olgeta long tudak. 35 Nao from samting ya, yu mas lukaot gud, blong bambae laet blong yu i no kam olsem tudak nomo. 36 Be sipos laef blong yu i fulap olgeta long laet, bambae i no gat tudak nating long yu, i olsem we wan laet i saen, nao yu yu gat laet blong wokbaot.\" 37 Nao taem Jisas, Masta blong yumi i talem ol tok ya finis, i gat wan Farisi i singaot hem blong i go kakae long haos blong hem. Nao Jisas i go insaed long haos ya, i go sidaon blong kakae. 38 Mo Farisi ya i sapraes tumas taem i luk we Jisas i no go wasem han blong hem fastaem, blong i kakae. 39 Nao Masta blong yumi i talem long hem se, \"Yufala ol Farisi. Fasin blong yufala i olsem we yufala i stap wasem afsaed blong plet mo panikin blong yufala nomo, be insaed i doti. Yufala i fulap long ol fasin ya we yufala i man blong stil, mo yufala i man nogud. 40 Yufala i krangke. ?Yufala i ting se God ya we i mekem afsaed, hem i no mekem insaed tu? 41 Be sipos yufala i tekem kakae we i stap long plet blong yufala, mo wota we i stap long panikin blong yufala, yufala i givim long ol puaman, bambae yufala i klin olgeta. 42 \"Be ol Farisi. Sore tumas long yufala. Yufala i stap mekem taet blong yufala long ol smosmol lif ya, min mo ru mo ol narafala lif olsem, we man i stap putum long kakae. Hemia i stret i folem loa, be yufala i tanem baksaed long stret fasin blong jajem man, mo fasin blong lavem God. Be ol fasin ya nao, yufala i mas mekem, mo yufala i no mas lego ol taet ya blong yufala tu. 43 \"Ol Farisi. Sore tumas long yufala. Insaed long ol haos blong prea, yufala i wantem go sidaon long ol nambawan ples, mo long maket, yufala i wantem tumas blong ol man oli leftemap han long yufala, blong ona long yufala. 44 Sore tumas long yufala. Yufala i olsem gref blong dedman we ol man oli no makemgud, nao taem man i wokbaot antap long hem we hem i no save, hem i kam doti long fes blong God.\" 45 Nao wan long ol tija blong Loa i talem long Jisas se, \"Tija. Taem yu stap talem ol tok ya, yu yu stap spolem mifala tu.\" 46 Nao Jisas i talem se, \"Ol tija blong Loa. Sore tumas long yufala. Fasin blong yufala i no stret nating. Yufala i stap putum ol hevi samting long solda blong ol man, we i had blong ol man oli karem. Be yufala i no save mekem wan samting nating blong givhan long ol man, blong oli karem ol samting ya. 47 Sore tumas long yufala. Yufala i stap flasem ol gref blong ol profet ya blong bifo, we ol bubu blong yufala bifo oli kilim olgeta i ded. 48 Long fasin ya, i olsem we yufala i stap talemaot bakegen ol samting ya we ol bubu blong yufala bifo oli mekem, mo yufala i glad long ol samting ya, from we ol bubu ya blong yufala oli kilim ol profet ya oli ded, mo yufala i stap flasem ol gref blong olgeta. 49 \"Nao from samting ya, God ya we i waes we i waes, hem i talem se, 'Mi bambae mi sanem ol profet mo ol aposol blong mi oli go tok long olgeta, mo olgeta bambae oli ronem sam long olgeta, mo bambae oli kilim sam oli ded.' 50 Hem i tok olsem blong bambae yufala blong naoia i save kasem panis from ded blong olgeta profet blong bifo, we ol bubu blong yufala oli kilim olgeta i ded, i stat long taem ya we God i jes wokem wol ya. 51 Tru mi talem long yufala. Bambae yufala i kasem panis from ded blong olgeta profet, i stat long Ebel, i kam kasem Sekaraea ya we i ded long haos blong God, long medel blong Olta blong Bonem Sakrefaes mo Rum we i Tabu. 52 \"Ol tija blong Loa. Sore tumas long yufala. I olsem we yufala i haedem ki blong doa blong haos we waes i stap insaed long hem, nao yufala i no go insaed, mo yufala i stap blokem ol narafala man tu we oli wantem go insaed.\" 53 Taem Jisas i aot long haos ya, i stap wokbaot i go, ol tija blong Loa mo ol Farisi oli stap tok nogud long hem, oli stap jajem hem, we oli kros tumas long hem. Mo oli stap askem plante kwestin long hem, 54 blong traem faenem sam rabis poen long ol ansa blong hem.\n1 Nao long taem ya, plante taosen man oli kam wanples, nao ples i smol, mo ol man oli stap purumpurumbut long leg blong olgeta. Nao Jisas i stat toktok long ol man blong hem, i talem se, \"Yufala i mas lukaot long is blong ol Farisi ya. Hemia fasin ya blong olgeta, we oli gat tu fes. 2 Olgeta samting we man i stap kavremap, bambae God i tekem i kam long klia ples. Mo olgeta samting we man i stap haedem, bambae God i tekem i kam long fes blong olgeta man. 3 Ol samting ya we yufala i talem long tudak, bambae ol man oli harem long delaet. Mo ol samting we yufala i talem insaed long haos, we yufala i tok smosmol nomo blong narafala man i no harem, bambae ol man oli talemaot bigwan long fes blong ol man.\" 4 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Ol fren. Mi mi talem long yufala. Bambae yufala i no fraet long olgeta ya we oli save kilim yufala i ded, be biaen oli no moa save mekem wan samting nogud long yufala bakegen. 5 Be mi mi talemaot man ya long yufala, we i stret blong yufala i fraet long hem. Yufala i mas fraet long God, we taem hem i kilim man i ded, biaen, hem i gat paoa blong sakem hem i go long hel. Yes, mi mi talem long yufala. Yufala i mas fraet long hem. 6 Ol smosmol pijin ya we man i stap salem olgeta, wan handred twanti vatu long faef, be i no gat wan long olgeta we God i fogetem samtaem. 7 Yufala i luk. Ol hea blong hed blong yufala, be hem i kaontem evriwan. Yufala i no fraet. Long fes blong hem, yufala i gud moa, i winim plante smosmol pijin ya.\" 8 Mo Jisas i talem se, \"Mi mi talem long yufala. Man we i talemaot nem blong mi, mi Pikinini blong Man, long fes blong ol man, bambae mi tu mi talemaot nem blong hem long fes blong ol enjel blong God. 9 Be man we i talemaot long fes blong ol man, se hem i no man blong mi, bambae mi tu mi talemaot long fes blong ol enjel blong God, se hem i no man blong mi. 10 \"Man we i tok nogud long mi, mi Pikinini blong Man, bambae God i fogivim hem. Be man we i tok nogud long Tabu Spirit, bambae God i no save fogivim hem samtaem. 11 \"Taem ol man oli tekem yufala blong yufala i pas long kot long fes blong ol lida blong haos blong prea, no long fes blong gavman, no jif blong yufala, yufala i no wari. Yufala i no tingting tumas se, '?Bambae mi mi ansa olsem wanem? ?Bambae mi mi talem wanem tok long olgeta?' 12 Tabu Spirit bambae i tijim yufala long wanem tok we bambae yufala i mas talem, stret long taem blong tok.\" 13 Nao wan long ol man ya i talem long Jisas se, \"Tija. Papa blong mi i ded finis. Plis yu talem long brata blong mi blong i seraot ol samting ya, we papa blong mitufala i putum i stap se i blong mitufala.\" 14 Be Jisas i talem long hem se, \"Maefren. Mi mi no gat raet blong jajem bisnes blong yutufala, mo blong seraot ol samting blong yutufala.\" 15 Mo hem i talem long olgeta se, \"Yufala i lukaot gud. Yufala i mas blokem olgeta fasin ya we yufala i wantem samting blong narafala man. Maet man i gat plante samting blong hem, be stamba blong prapa laef blong man i no stap long ol samting ya.\" 16 Nao Jisas i talem wan parabol long olgeta se, \"I gat wan rijman we garen blong hem i stap karem fulap kakae. 17 Nao hem i stap tingting hem wan se, '?Bambae mi mekem olsem wanem? Ol haos blong mi oli no moa naf nao blong mi save putum ol kakae ya i stap gud long hem.' 18 Nao hem i talem se, 'I gud mi mekem olsem. Bambae mi mas tekemaot ol haos ya, mo mi mas wokem sam narafala haos bakegen we oli bigwan moa. Nao mi save putum ol kakae ya i stap gud insaed, wetem ol narafala samting tu we mi mi gat. 19 Nao bambae mi save talem se, !Man! !Mi mi wan laki man! Naoia mi gat plante samting we mi save yusum long plante yia. I stat naoia, mi save spel, mi save kakae, mi save dring, we mi gat hapi taem olwe nomo.' 20 Be God i talem long hem se, 'Yu yu no gat hed. Long naet ya nomo, bambae mi tekemaot laef blong yu. ?Nao hu man bambae i tekem ol samting ya we yu yu hivimap rere i stap?' \" 21 Nao Jisas i talem se, \"Bambae i mas olsem nomo long olgeta man we oli stap hivimap plante samting we oli blong olgeta nomo, be long fes blong God oli no rijman nating.\" 22 Nao Jisas i talem long ol man blong hem se, \"From samting ya, mi mi talem long yufala, se i nogud yufala i stap tingting tumas long laef blong yufala se, '?Bambae mifala i kakae wanem?' Mo i nogud yufala i stap tingting tumas long bodi blong yufala se, '?Bambae mifala i kasem klos blong mifala olsem wanem?' 23 I nogud yufala i stap tingting olsem, from we laef blong yufala i moa long kakae, mo bodi blong yufala i moa long klos. 24 Yufala i luk ol pijin ya. Olgeta oli no planem garen, oli no karem kakae i kam, mo oli no gat haos no ples blong putumgud ol kakae blong olgeta. Be God i stap givim kakae long olgeta. Mo long fes blong hem, yufala i gud moa, i winim ol pijin. 25 ?Yufala i ting se taem man i stap tingting tumas from laef blong hem we i sotfala, bambae i save mekem laef blong hem i kam longfala moa long fasin ya? !Nogat! 26 \"?Be sipos yufala i no save wokem smol samting olsem, from wanem yufala i stap tingting tumas from ol narafala samting blong laef blong yufala? 27 Yufala i traem tingbaot ol flaoa ya we oli stap gru. Olgeta oli no wok mo oli no somap klos blong olgeta. Be mi mi talem long yufala, se King Solomon ya bifo we hem i rij we i rij, be klos blong hem oli no flas olsem ol flaoa ya. 28 Ol flaoa ya i blong wan dei nomo, tumora bambae ol man oli bonem long faea, be God i stap flasemgud olgeta. ?Yufala i ting se bambae hem i no save givim klos long yufala? Man, bilif blong yufala i smol tumas. 29 I nogud yufala i stap tingting tumas from ol samting blong laef blong yufala, nao oltaem yufala i stap lukaot kakae mo wota blong yufala. 30 Ol samting ya, oltaem ol hiten man olbaot long wol oli stap lukaot olgeta. God i Papa blong yufala, mo hem i save we yufala i mas gat ol samting ya. 31 Be yufala i mas lukaot gud blong obei long God we hem i King blong yufala, nao bambae hem i save givim olgeta narafala samting ya tu long yufala. 32 Yufala ol sipsip blong mi, yufala i no plante, be yufala i no fraet. Papa blong yufala i glad tumas blong tekem yufala i kam man blong hem, we hem i King blong yufala.\" 33 Nao Jisas i talem se, \"Yufala i mas salemaot olting blong yufala, yufala i givim mane blong hem long ol puaman. Yufala i mas gat wankaen bokis we i no save kam nogud samtaem. Yufala i mas putum ol gudgudfala samting blong yufala i stap long heven. Long ples ya, ol samting oli no save kam nogud samtaem, mo i no gat man blong stil i stap, mo i no gat kakros tu i stap spolem ol samting. 34 Mi mi talem olsem, from we long weples we ol gudgudfala samting blong yufala i stap long hem, be oltaem tingting blong yufala tu i stap long ples ya.\" 35 Nao Jisas i talem se, \"Oltaem, yufala i mas rere blong wok, olsem man we i putum klos blong hem, i taetem strap blong hem, mo i laetem laet blong hem finis, i stap rere. 36 Yufala i mas olsem ol man blong wok we oli stap wet long masta blong olgeta we i jes mared, blong i aot long kakae blong mared, i kamhom. Taem hem i kam kilkilim doa, wantaem nomo oli save openem doa long hem. 37 Nao sipos masta i kam, mo i luk we ol man blong hem oli no slip, oli stap rere long hem olsem, ol man ya oli save harem gud. Tru mi talem long yufala. Masta ya i save putum klos blong wok blong hem, i save singaot olgeta oli kam kakae, nao hem i save lukaot long olgeta blong givim kakae long olgeta. 38 Mo sipos hem i kamtru long medel naet, no long taem we faol i singaot, be ol man ya oli stap rere olsem, bambae oli save harem gud. 39 Mo yufala i mas save se sipos man i save wanem taem man blong stil bambae i kam long haos blong hem blong i stil, bambae hem i no save slip. Bambae hem i stap gad long haos blong hem, blong man ya i no save brekem haos blong hem blong i stil. 40 Oltaem yufala i mas rere, from we mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi kamtru long taem we yufala i no tingbaot.\" 41 Nao Pita i askem long hem se, \"Masta. ?Yu yu talem parabol ya blong mifala nomo, no blong olgeta man?\" 42 Nao Masta blong yumi i talem se, \"Man blong wok we i gat hed, we i save lukaot gud long ol wok blong masta blong hem, masta blong hem i save putumap hem i bos blong ol narafala man blong hem, blong i seraot kakae long olgeta long stret taem blong hem. 43 Mo sipos masta blong man olsem i kamtru, nao i faenem we hem i stap mekem ol wok olsem, man ya bambae i save harem gud. 44 Tru mi talem long yufala, masta ya i save putumap hem blong i lukaot long olgeta samting blong hem. 45 Be sipos man ya i ting se masta blong hem i tektaem tumas, i no save kam kwik, nao hem i stat kilim ol narafala man mo woman blong wok, mo i stap go kakae mo i stap dring we i stap drong, bambae masta blong hem i no save glad long hem. 46 Bambae masta blong man olsem i kamtru long hem long wan dei we hem i no rere long hem, mo long wan taem we hem i no save. Nao masta ya bambae i givim bigfala panis long man ya blong hem. Bambae hem i putum hem i go stap wetem ol man we oli no bilif long tok blong hem. 47 \"Man blong wok we i save finis ol samting we masta blong hem i wantem, be hem i no rere blong statem ol wok ya, mo i no mekem olsem we masta blong hem i wantem, bambae ol man oli save wipim hem we oli meksave hem. 48 Be man blong wok we i no save ol samting we masta blong hem i wantem, nao i mekem ol fasin we i stret blong oli wipim hem from, bambae oli wipim hem, be oli no save mekem i strong tumas long hem. Man we God i givim plante samting long hem, God i wantem blong man ya i mekem plante samting. Mo man we ol man oli putum plante samting long han blong hem, bambae oli save askem plante samting moa long hem bakegen.\" 49 Nao Jisas i talem se, \"Mi mi kam blong putum faea long wol. Sipos faea ya i stap laet naoia, bambae mi mi glad tumas, be i no taem blong hem yet. 50 Bambae mi gotru long wan hadtaem we mi mi mas harem nogud tumas long bodi blong mi. Mo naoia, mi mi stap harem nogud tumas gogo hadtaem ya bambae i kamtru, i finis. 51 \"?Yufala i ting se mi mi kam blong mekem olgeta man long wol oli stap kwaet? Mi mi talem long yufala, mi mi no kam blong mekem hemia nomo, be blong mekem ol man oli seraot tu. 52 I stat naoia, sipos long wan famle i gat faef man oli stap, be bambae oli seraot, we tri i agens long tu, mo tu i agens long tri. 53 Bambae papa i agens long pikinini blong hem, mo pikinini i agens long papa blong hem. Bambae mama i agens long gel blong hem, mo gel i agens long mama blong hem. Mo bambae woman i agens long woman blong pikinini blong hem, mo woman ya i agens long mama blong man blong hem.\" 54 Mo Jisas i toktok long ol man bakegen, i talem se, \"Taem yufala i luk we ol klaod oli stap hivap long wes, wantaem nomo yufala i save talem se, 'Bambae i ren ya,' mo bambae i olsem. 55 Mo taem yufala i harem we saot win i stap blu, yufala i save talem se, 'Ei, bambae i hot tumas ya,' mo bambae i olsem. 56 !Man! !Yufala i man blong giaman tru! Yufala i save luk long graon mo long skae blong talemaot we bambae taem i olsem wanem. ?Be weswe yufala i no save luksave ol saen blong taem ya blong mi?\" 57 Nao Jisas i talem se, \"?From wanem yufala i no save jusumaot rod blong yufala, we i stret blong yufala i folem? 58 Sipos wan man i tekem yu yu go long kot, taem yutufala i stap wokbaot i go, i gud yu toktok wetem hem fastaem blong stretem trabol blong yutufala. Sipos no, bambae hem i tekem yu yu go long kot, nao maet jaj i putum yu long han blong polis, mo polis ya bambae i putum yu long kalabus. 59 Mi mi talem long yu, sipos i olsem, bambae yu yu no save kamaot long kalabus ya bakegen, gogo yu pem olgeta faen blong yu fastaem.\"\n1 Nao long taem ya, i gat sam man oli kam talemaot long Jisas we sam man Galili oli stap kilim anamol blong mekem wosip long God, nao semtaem nomo ol soldia blong Paelat oli kam, oli kilim olgeta i ded. 2 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?Olsem wanem? ?Yufala i ting se fasin blong ded blong ol man Galili ya i soemaot we olgeta oli nogud moa, i winim ol narafala man Galili? 3 Mi mi talem long yufala, i no olsem. Be sipos yufala i no tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, bambae yufala tu i mas lus, olsem olgeta ya. 4 ?Olsem wanem long ol eitin man ya long Saeloam, we haos ya we i hae i foldaon long olgeta, i kilim olgeta i ded? ?Yufala i ting se samting ya i soemaot we olgeta ya oli nogud moa, i winim ol narafala man long Jerusalem? 5 Mi mi talem long yufala, i no olsem. Be sipos yufala i no tanem tingting blong yufala from ol sin blong yufala, bambae yufala tu i mas lus, olsem olgeta ya.\" 6 Nao Jisas i talem wan parabol long olgeta se, \"I gat wan man we hem i gat wan figtri i stap long garen blong hem. Nao man ya i go blong lukaot frut blong tri ya, be hem i no faenem, from we tri ya i no karem frut. 7 Nao hem i talem long man we i stap lukaot long garen blong hem se, 'Yu luk. Hemia i mekem tri yia nao we mi stap kam long figtri ya blong lukaot frut blong hem, be i no gat. Yu go katemaot, i nogud i stap westem gudfala graon long ples ya olsem.' 8 Be man blong lukaot long garen blong hem i talem se, 'Masta. I gud yu livim i stap wan yia bakegen, blong mi save digimraon long stamba blong hem, mo mi putum sitsit blong buluk raon long hem blong mekem i gru gud. 9 Nao long nekis yia, sipos i karem frut, hemia i gud. Be sipos no, yu save katemaot.' \" 10 Nao long wan Sabat dei, Jisas i stap tijim ol man insaed long haos blong prea. 11 Mo i gat wan woman i stap we wan devel i stap long hem, we oltaem long eitin yia, devel ya i stap mekem woman ya i sik we baksaed blong hem i kruked, i no save stanap stret nating. 12 Nao taem Jisas i luk hem, hem i singaot hem i kam, mo i talem long hem se, \"Woman. Mi mi mekem yu yu fri. Sik ya i no moa holem yu nao.\" 13 Nao Jisas i putum han blong hem long woman ya, mo wantaem nomo, woman ya i stanap stret, nao hem i presem God. 14 Be lida blong haos blong prea ya, hem i kros from we Jisas i mekem woman ya i gud bakegen long Sabat dei. Nao hem i tok long ol man, i talem se, \"I gat sikis dei blong yufala i mekem ol wok blong yufala. Yufala i save kam long ol dei ya, blong hem i mekem bodi blong yufala i gud bakegen. Be long Sabat dei, yufala i no kam.\" 15 Nao Masta blong yumi i talem long hem se, \"!Man, yufala i man blong giaman! ?Hu long yufala we long Sabat dei i no save tekemaot rop blong buluk no dongki blong hem long ples blong kakae blong hem, blong lidim hem i go blong i dring wota? !Yufala evriwan i stap mekem samting ya! 16 Be woman ya i wan laen blong Ebraham, we Setan i fasemgud hem long eitin yia. ?Olsem wanem mi mi no save mekem hem i fri long Sabat dei?\" 17 Nao tok ya blong Jisas i mekem ol enemi blong hem oli sem. Mo olgeta man oli glad tumas long olgeta gudgudfala wok we hem i stap mekem long paoa blong heven. 18 Nao Jisas i talem se, \"?Rod we God i stap kam King blong ol man blong hem, i olsem wanem? ?Bambae mi makem long wanem samting, blong soemaot? 19 Rod blong samting ya i olsem sid blong nambangga we i foldaon long wan tri. Nao sid ya i gru, i kam wan tri, nao ol pijin oli kam mekem nes blong olgeta long ol han blong hem.\" 20 Nao bakegen Jisas i talem se, \"?Bambae mi mi makem rod we God i stap kam King blong ol man blong hem long wanem samting, blong soemaot? 21 Rod ya i olsem is we woman i putum long wan bigfala dis flaoa. Nao is ya, man i no moa save luk, be i mekem olgeta flaoa ya i solap.\" 22 Nao Jisas i stap wokbaot, i stap pas long ol taon mo ol vilej, i stap tijim ol man, mo i stap folem rod blong hem blong go long Jerusalem. 23 Nao wan man i askem long hem se, \"?Masta, ol man we God bambae i sevem olgeta, bambae oli plante, no oli no plante?\" Nao Jisas i talem long olgeta se, 24 \"Mi mi talem long yufala, yufala i mas traehad blong pas long doa ya we i smol nomo, blong go insaed, from we i gat plante man we bambae oli traem go insaed, be oli no save go. 25 Bambae masta blong haos ya i girap, i satem doa blong haos ya. Nao bambae yufala i stap stanap afsaed, we yufala i stap kilkilim doa, yufala i stap talem se, 'Masta. Plis yu openem doa long mifala.' Be hem bambae i talem long yufala se, 'Mi mi no save yufala.' 26 Nao bambae yufala i stat talem se, 'Masta. Mifala i kakae wetem yu, mo yu yu tij long ples blong mifala.' 27 Be hem bambae i talem se, 'Mi mi talem long yufala. Mi no save yufala nating. Yufala evriwan i man nogud, yufala i gowe long mi.' 28 Long taem ya we bambae yufala i luk Ebraham, mo Aesak, mo Jekob, mo ol profet blong bifo, oli stap go insaed long niufala wol ya we God i king long hem, be yufala i stap nomo afsaed, bambae yufala i krae, yufala i harem nogud tumas, we yufala i stap kakae tut blong yufala from. 29 Bambae i gat ol man oli aot long is, mo long wes, mo long not, mo long saot, blong oli kam sidaon blong kakae long niufala wol ya we God i king long hem. 30 Mo i gud yufala i save. I gat sam man oli stap long las ples, we bambae oli mas kam tekem nambawan ples, mo i gat sam oli stap long nambawan ples we bambae oli mas godaon long las ples.\" 31 Nao stret long taem ya, ol Farisi oli kam talem long Jisas se, \"I gud yu aot long ples ya, yu go, from we Herod i wantem kilim yu yu ded.\" 32 Nao hem i talem long olgeta se, \"Herod ya, hem i man blong trik, olsem wael dog. Yufala i go talemaot long hem we mi mi talem se, 'Yu luk. Long smoltaem ya we i stap yet, bambae mi stap ronemaot devel long man, mo mi stap mekem ol sikman oli gud bakegen, mo biaen bambae mi finisim ol wok blong mi.' 33 Be long smol taem ya we mi gat, mi mas gohed long rod blong mi, from we i no stret blong oli kilim profet i ded long sam narafala ples, oli mas kilim hem long Jerusalem nomo.\" 34 Mo Jisas i gohed i talem se, \"!Oo, ol man Jerusalem, ol man Jerusalem! !Sore tumas long yufala! Yufala i stap kilim ol profet oli ded, mo yufala i stap stonem ol man blong karem tok blong God oli ded. Plante taem, mi mi wantem putum han blong mi i goraon long yufala, olsem we faol i pulum ol pikinini blong hem oli kam haed aninit long wing blong hem, be yufala i no glad. 35 Yufala i luk. God i lego yufala finis. Mo mi mi talem long yufala, se bambae yufala i no save luk mi, gogo yufala i save talem se, 'Hae God, yu blesem man ya we i kam long nem blong yu.' \"\n1 Long wan Sabat dei, Jisas i go blong kakae long haos blong wan lida blong ol Farisi. Nao olgeta long haos ya oli stap lukluk Jisas se bambae i mekem wanem. 2 Nao stret long fes blong Jisas i gat wan sikman i stap we bodi blong hem i sosolap. 3 Nao Jisas i askem long ol tija blong Loa mo ol Farisi se, \"?Olsem wanem? ?Long Sabat dei, Loa blong yumi i letem blong yumi mekem sikman i gud bakegen, no nogat?\" 4 Be olgeta oli no talem wan samting. Nao Jisas i tekem man ya, i mekem bodi blong hem i gud bakegen, mo i letem hem i gohom. 5 Nao hem i talem long olgeta se, \"?Hu long yufala we pikinini blong hem no buluk blong hem i foldaon long wel long Sabat dei, be hem i no go wantaem nomo blong pulumaot?\" 6 Mo oli no save givim ansa long tok ya. 7 Nao Jisas i luk we sam man we masta blong haos ya i singaot olgeta blong oli kam kakae, oli stap jusumaot ol nambawan ples long kakae ya. Nao hem i talem long olgeta se, 8 \"Sipos man i singaot yu blong yu go joen long wan kakae blong mared, bambae yu no go sidaon long nambawan ples. Maet man ya we i singaot yu, i singaot wan narafala man we i hae moa long yu, blong hem tu i joen. 9 Nao bambae hem i kam talem long yu se, 'Yu kamaot. Man ya, bambae i sidaon long ples ya.' Nao yu bambae yu sem, from we yu mas go sidaon long floa. 10 Be sipos man i singaot yu blong yu go joen long wan kakae, i gud yu go sidaon long floa. Nao man ya we i singaot yu bambae i kam luk yu, i talem se, 'Fren, yu kam sidaon long ples ya we i moa gud.' Long fasin ya, hem bambae i leftemap yu long fes blong olgeta ya we oli stap kakae wetem yu. 11 Man we hem i stap leftemap hem blong i kam haeman, bambae God i putum hem i stap daon. Be man we tingting blong hem i stap daon, bambae God i leftemap hem i kam haeman tru.\" 12 Nao Jisas i toktok long man ya we i singaot hem blong i kam kakae long haos blong hem, i talem se, \"Sipos yu mekem bigfala kakae long medel dei no long sapa, i nogud yu singaot ol fren blong yu, no ol brata blong yu, no ol famle blong yu, no ol rijman we oli stap raonabaot long yu, blong oli kam joen. Sipos yu mekem olsem, bambae olgeta oli save singaot yu bakegen blong yu go kakae wetem olgeta. Long fasin ya, bambae oli givimbak samting ya we yu mekem long olgeta. 13 Be sipos yu mekem bigfala kakae, yu mas singaot ol puaman, mo ol blaenman, mo ol man we bodi blong olgeta i nogud, mo ol man we leg blong olgeta i nogud, blong oli kam kakae. 14 Nao God bambae i mekem i gud long yu, from we olgeta ya oli no save givimbak samting ya we yu yu mekem long olgeta. Bambae long Lasdei, taem we ol stret man oli laef bakegen, God bambae i givim pei long yu from samting ya.\" 15 Nao wan long olgeta we oli stap long kakae ya i harem tok ya, nao i talem long Jisas se, \"Man we bambae i sidaon blong kakae long niufala wol ya we God i king long hem, hem i save harem gud.\" 16 Be Jisas i talem long hem se, \"I gat wan man we i mekem wan bigfala kakae, mo i singaot plante man blong oli kam joen long hem. 17 Nao long taem blong kakae ya, hem i sanem man blong hem blong i go talemaot long olgeta ya we hem i singaot olgeta finis se, 'Yufala i kam, kakae ya i rere finis.' 18 Be olgeta evriwan oli talem se oli no save kam. Faswan long olgeta i talem se, 'O, sore. Mi mi no save kam, from we mi jes pem wan pis graon, mo mi mas go luk fastaem.' 19 Mo narafala man i talem se, 'O, sore. Mi mi no save kam, from we mi jes pem ten buluk blong pulum kat, mo mi mas go blong traem olgeta.' 20 Mo narafala man bakegen i talem se, 'O, mi mi jes mared ya, mi no save kam.' 21 \"Nao man ya i gobak long masta blong hem, i talemaot ol tok ya long hem. Nao masta ya i kros tumas long ol man ya, nao i talem long hem se, 'Yu hareap, yu go long ol rod mo ol ples olbaot long taon ya, yu faenem ol puaman, mo ol blaenman, mo ol man we bodi blong olgeta i nogud, mo ol man we leg blong olgeta i nogud, yu tekem olgeta oli kam.' 22 Nao man ya i go mekem olsem we masta blong hem i talem. Mo taem hem i kambak, hem i talem se, 'Masta, ol samting ya we yu yu talem, mifala i mekem finis, be i gat rum i stap yet.' 23 Nao masta ya i talem long man blong hem se, 'Ale, yu go long ol rod mo ol ples raonabaot afsaed long taon, yu toktok gud long ol man, blong pulum olgeta oli kam insaed, blong haos ya blong mi bambae i fulap gud. 24 Be mi mi talem long yu, i no gat wan long olgeta ya we mi singaot olgeta fastaem, we bambae i save kakae wan samting, long kakae ya blong mi.' \" 25 Ol man we oli stap biaen long Jisas long rod, oli plante we plante. Nao hem i tanemraon, i talem long olgeta se, 26 \"Sipos wan man i wantem kam biaen long mi, hem i mas putum mi, mi nambawan long laef blong hem, i moa long papa mo mama blong hem, mo woman blong hem, mo ol pikinini blong hem, mo ol brata mo sista blong hem. Mo hem i mas tanem baksaed long olfala laef blong hem tu. Sipos no, hem i no save kam man blong mi. 27 Man we i no karem kros blong hem, blong i biaen long mi, hem i no save kam man blong mi. 28 \"?Hu long yufala we i wantem wokem wan bigfala haos we i hae, be i no sidaon fastaem blong wokemaot praes blong olgeta samting blong hem, blong luk se mane blong hem bambae i naf no i no naf? 29 Sipos man i no wokemaotgud praes blong hem fastaem, bambae hem i save putum fandesen, be i no save finisim haos ya. Nao olgeta we oli luk hem bambae oli laf long hem, 30 oli talem se, 'Yu luk. Man ya i statem wan haos, be hem i no naf blong finisim.' 31 \"Mo sipos wan king we i gat ten taosen soldia nomo i harem nius se wan narafala king we i gat twanti taosen soldia i stap kam blong mekem faet agens long hem, hem i no save hareap blong go faet. Fastaem hem i mas sidaon blong lukluk gud se bambae hem i save win, no nogat. 32 Sipos hem i luk se i no save win, hem i mas sanem sam man blong hem oli go luk enemi ya blong hem, taem enemi ya i stap longwe yet, blong mekem pis wetem hem. 33 \"Nao long sem fasin sipos wan long yufala i no rere blong lego olgeta samting blong hem, blong i kam biaen long mi, bambae hem i no save kam man blong mi.\" 34 Nao Jisas i talem se, \"Sol i wan gudfala samting, be sipos i no moa konkon, bambae i no moa gat samting blong mekem i konkon bakegen. Mo bambae i no moa gud blong mekem wan samting long hem. 35 Nating we man i sakem i go long garen, be i no save givhan long garen tu. Mo sipos man i tanem wetem sitsit blong buluk, blong yusum long garen, be bambae i no save givhan yet long garen. I gud blong sakem nomo. Man we i gat sora, hem i mas lesin gud long tok ya.\"\n1 Long taem ya, i gat plante man blong tekem mane blong takis, mo plante man nogud oli kam blong lesin long Jisas. 2 Nao ol Farisi mo ol tija blong Loa oli stat tok agens long Jisas, oli talem se, \"Man ya, hem i glad blong luk ol man nogud, mo blong go kakae wetem olgeta.\" 3 Nao Jisas i talem wan parabol long olgeta se, 4 \"?Hu long yufala we i gat handred sipsip blong hem mo wan long olgeta i lus, be hem i no tingbaot? Sipos wan long yufala i lusum sipsip blong hem olsem, bambae hem i mas livim ol naenti naen sipsip blong hem oli stap kakae long open ples, nao hem i mas go lukaot sipsip ya we i lus, gogo i faenem. 5 Mo taem hem i faenem sipsip ya, bambae hem i glad tumas, i mas leftemap sipsip ya blong karem long solda blong hem. 6 Mo taem hem i kamhom, bambae hem i mas singaot ol fren blong hem wetem olgeta we oli stap raonabaot long hem, blong talem long olgeta se, 'Yufala i kam joen wetem mi, yufala i glad wetem mi, from we mi mi faenem sipsip ya blong mi we i lus.' 7 Mo mi mi talem long yufala. Bambae long heven i olsem nomo. Bambae oli glad moa long wan man nomo we i man nogud, be i tanem tingting blong hem from sin blong hem, i winim we oli glad long naenti naen stret man, we oli no mekem samting we oli mas tanem tingting blong olgeta from.\" 8 Mo Jisas i gohed i talem se, \"?Sipos wan woman i gat ten silva mane, nao wan i lus, be bambae hem i mekem olsem wanem? Bambae hem i mas laetem laet, mo i mas brum long haos blong hem, blong lukaot mane ya gogo i faenem. 9 Mo taem hem i faenem mane ya, bambae hem i mas singaot ol fren blong hem wetem olgeta we oli stap raonabaot long hem, blong talem long olgeta se, 'Yufala i kam joen wetem mi, yufala i glad wetem mi, from we mi mi faenem smol mane ya blong mi we i lus.' 10 Mo mi mi talem long yufala. Long sem fasin, ol enjel blong God oli glad tumas long wan man nomo we i man nogud, be i tanem tingting blong hem from sin blong hem.\" 11 Mo Jisas i talem se, \"I gat wan man we i gat tu pikinini blong hem. 12 Nao sekenbon long tufala i talem long papa blong hem se, 'Papa. Plis yu seraot olting blong yu we bambae oli blong mitufala, blong mi mi save tekem haf blong mi naoia.' Nao papa blong tufala, hem i seraot olting blong hem long tufala pikinini ya blong hem. 13 Biaen i no longtaem, sekenbon ya i tekem ol samting ya we oli blong hem, i salemaot olgeta, nao i holem mane blong ol samting ya, i aot long ples blong hem, i go long wan narafala kantri we i longwe. Nao long ples ya, hem i stap spolem mane ya blong hem long ol rabis fasin, 14 gogo mane blong hem i finis. \"Nao long taem ya, olgeta man long kantri ya oli gat hadtaem blong kasem kakae, we i nogud olgeta, mo man ya i trabol tumas. 15 Nao hem i go wok blong wan man blong kantri ya, mo man ya i sanem hem i go blong lukaot long ol pig blong hem. Mo taem hem i stap fidim ol pig ya, 16 hem i hanggri tumas, be i no gat man i givim kakae long hem. Nao long tingting blong hem, hem i talem se, 'Man, sipos mi save kakae ol kakae blong ol pig ya, bambae mi harem gud tumas.' 17 Nao gudfala tingting i kambak long hem, mo hem i talem se, 'Man, naoia ol man blong wok blong papa blong mi oli gat kakae we oli no naf long hem. Be mi mi stap long ples ya, mi hanggri we klosap mi ded from. 18 Bambae mi aot long ples ya, mi gobak long papa blong mi, mi talem long hem se, \"Papa. Mi mi mekem i nogud long God, mo i nogud long yu tu. 19 Naoia i no moa stret blong yu singaot mi, se mi mi pikinini blong yu. Plis yu mekem long mi olsem we mi mi man blong wok nomo blong yu.' \" 20 Nao hem i girap, i stat wokbaot blong gobak long papa blong hem. \"Be taem hem i stap longwe yet, papa blong hem i luk hem, mo i sore tumas long hem. Nao papa blong hem i resis, i go mitim hem, i putum han blong hem i goraon long hem, i kis long hem. 21 Be boe ya i talem long hem se, 'Papa. Mi mi mekem i nogud long fes blong God, mo long fes blong yu tu. Naoia i no moa stret blong yu singaot mi, se mi mi pikinini blong yu.' 22 Be papa blong hem i singaot long ol man blong hem, i talem se, 'Ei, yufala i go kwik, yufala i tekem kot ya we i beswan, yufala i kam putum long hem. Yufala i kam putum ring long fingga blong hem, mo yufala i putum but long leg blong hem. 23 Mo yufala i go tekem yang buluk ya we yufala i stap fidim i fatfat gud, yufala i kilim blong yumi kakae. Bambae yumi mekem wan lafet, 24 from we pikinini ya blong mi, i olsem we hem i ded finis, be naoia, hem i laef bakegen. Hem i lus, be naoia mi faenem hem bakegen.' Nao olgeta oli gohed blong mekem lafet. 25 \"Nao long taem ya, fasbon pikinini blong man ya, hem i stap long garen. Mo taem hem i kamhom, mo i kam klosap long haos, hem i harem noes ya we ol man oli stap singsing, oli stap danis. 26 Nao hem i singaot long wan man blong wok, i askem long hem se, '?Ei, wanem ya?' 27 Man ya i talem long hem se, '!O, brata blong yu i kamhom bakegen we hem i oraet nomo! Mo from samting ya, papa blong yutufala i kilim yang buluk ya we i fatfat gud, blong yumi mekem lafet.' 28 Nao fasbon pikinini ya, hem i kros tumas, i no save go insaed long haos. Nao papa blong hem i kam afsaed i askem long hem blong hem i go insaed. 29 Be hem i talem long papa blong hem se, '!Yu luk! Plante yia finis mi mi stap wok long ples ya, we mi olsem man blong wok nomo blong yu, mo neva mi brekem tok blong yu. ?Be weswe? ?Yu yu givim wanem samting long mi? !I no gat! Nating we wan smol nani nomo, be neva yu givim long mi, blong mi save mekem wan smol lafet wetem ol fren blong mi. 30 Be pikinini ya blong yu we i bin spolem olting blong yu blong ronem ol woman blong rod, taem hem i kamhom, yu girap yu go kilim yang buluk ya we i fatfat gud, blong mekem lafet blong hem.' 31 Nao papa blong hem i talem long hem se, 'Pikinini blong mi. Oltaem yu yu stap klosap long mi, mo olgeta samting blong mi oli blong yu. 32 Be i stret nomo blong yumi mekem lafet ya, yumi glad, from we brata ya blong yu we i olsem we hem i ded finis, naoia hem i laef bakegen. Hem i lus, be naoia yumi faenem hem bakegen.' \"\n1 Nao Jisas i talem long ol man blong hem se, \"I gat wan rijman we hem i gat wan man we i bos long olgeta wok blong hem. Nao ol man oli kam ripotem bos ya long hem, oli talem se, 'Ei, man ya i stap spolem olting blong yu ya.' 2 Nao rijman ya i singaot bos ya i kam stanap long fes blong hem, nao i askem long hem se, '!Ei! ?Wanem ol tok ya we mi mi stap harem? Yu mas mekem wan ripot long olgeta wok blong yu, from we naoia bambae yu yu finis, yu no moa save holem wok ya bakegen.' 3 Nao bos ya i stap tingting se, 'Oo, naoia masta blong mi i wantem sakemaot mi long wok blong mi, be mi mi no naf blong go digim graon blong kasem mane, mo mi sem blong go asaskem mane long ol man. ?Olsem wanem nao? 4 Aa, naoia mi save wanem bambae mi mekem. Mi mas mekem ol man we oli gat kaon long masta blong mi oli glad. Sipos mi mekem olsem, taem masta blong mi i sakem mi, bambae oli save tekem mi mi go long haos blong olgeta.' \"Nao hem i singaot ol man ya we oli gat kaon long masta blong hem, oli kam wanwan long hem. Nao long faswan, hem i askem se, '?Yu yu kaon long masta blong mi long wanem samting?' 6 Man ya i talem se, 'Mi mi kaon long wan handred dram oel blong kuk.' Nao bos ya i talem long hem se, 'Hemia pepa blong kaon blong yu. Yu sidaon, yu jenisim tok blong hem, yu raetem se fifti dram nomo.' 7 Mo long narawan, bos ya i talem se, '?Yu yu kaon long wanem samting?' Mo man ya i talem se, 'Mi mi kaon long wan taosen bag wit.' Nao bos ya i talem long hem se, 'Hemia pepa blong kaon blong yu. Yu jenisim tok blong hem, yu raetem se eit handred bag nomo.' 8 Nao biaen, masta blong bos ya we i mekem i no stret, i presem hem, from we hem i gat hed. Samting ya i soemaot we ol man blong wol ya oli gat hed moa blong mekem bisnes wetem ol man blong olgeta, i winim ol man blong delaet.\" 9 Nao Jisas i gohed i talem se, \"Mo mi mi talem long yufala. Yufala i mas yusum ol gudgudfala samting blong yufala long wol ya blong mekem i gud long ol man, blong oli fren long yufala. Nao taem ol samting ya oli finis, be bambae God i save tekem yufala i go insaed long haos ya we i no save lus samtaem. 10 Man we i save lukaot gud long smol samting nomo, hem i save lukaot gud long bigfala samting tu. Be man we i no save lukaot gud long smol samting nomo, hem i no save lukaot gud long bigfala samting tu. 11 ?Sipos yufala i no save lukaot gud long ol samting blong wol ya blong mekem yufala i rijman long wol ya, hu bambae i save letem yufala i lukaot long ol samting ya we oli blong mekem yufala i rijman tru? 12 Mo sipos yufala i no save lukaot gud long ol samting blong narafala man, bambae God i no save givim ol samting long yufala, blong yufala nomo i gat raet long hem.\" 13 Mo Jisas i talem se, \"I no gat slef we i save wok blong tu masta wantaem. Sipos man i mekem olsem, bambae hem i laekem wan, be i no laekem narawan, i agens long hem. No bambae hem i save ona long wan masta, be i stap lukluk nogud long narawan. Yufala i no save mekem we God i bos blong yufala, be long semtaem nomo, mane tu i bos blong yufala.\" 14 Taem ol Farisi oli harem tok ya, olgeta oli laf long Jisas, from we oli laekem mane tumas. 15 Be Jisas i talem long olgeta se, \"Yufala ya nao, yufala i stap mekem se ol man oli luk yufala se yufala i stret man, be God i save tingting blong yufala. Mo ol fasin we ol man oli stap luk se i nambawan, be long fes blong God i nogud we i nogud olgeta.\" 16 Nao Jisas i gohed i talem se, \"I kam kasem taem blong Jon Baptaes, i gat ol Loa blong Moses wetem ol tok blong ol profet i stap. Be biaen long Jon, i gat gud nius ya i stap, se God i stap kam King blong ol man blong hem. Mo olgeta man oli stap traehad tumas blong kam we God i King blong olgeta.\" 17 Mo Jisas i talem se, \"I strong blong skae mo graon, tufala bambae i lus. Be i strong moa blong wan smol leta nomo blong Loa blong God bambae i lus.\" 18 Mo bakegen Jisas i talem se, \"Man we i mekem divos long woman blong hem, nao i mared bakegen long narafala woman, hem i mekem sin. Mo man we i mared long woman we man blong hem i mekem divos long hem, hem tu i mekem sin.\" 19 Nao Jisas i talem se, \"I gat wan rijman we hem i stap putum ol flas klos blong hem we oli wokem long linen we i beswan, mo klos we i pepol olsem klos blong king. Mo evri dei, hem i stap kakae ol gudgudfala kakae. 20 Mo long doa blong haos blong hem, i gat wan puaman i stap, nem blong hem Lasaros, we bodi blong hem i fulap long ol soa. 21 Man ya, oltaem hem i wantem tumas blong kakae ol hafkakae ya we i stap foldaon aninit long tebol blong rijman ya. Mo oltaem ol dog oli stap kam likim ol soa blong hem. 22 Nao taem puaman ya i ded, ol enjel oli kam karem hem i go stap klosap long saed blong Ebraham, long heven. \"Nao rijman ya tu i ded, mo ol man oli berem hem, 23 mo hem i stap harem nogud tumas long bodi blong hem, long Hom blong ol Dedman. Nao hem i lukluk i go antap, i luk Ebraham we i stap longwe, mo Lasaros we i stap long saed blong hem. 24 Nao hem i singaot i talem se, '!Papa Ebraham! Plis yu sore long mi, yu sanem Lasaros i go pusum fingga blong hem long kolwota, mo i kam putum long tang blong mi, blong mekem tang blong mi i kolkol, from we mi stap harem nogud tumas long faea ya.' 25 Be Ebraham i talem se, 'Pikinini blong mi. Yu traem tingbaot laef blong yu bifo. Bifo, yu yu stap long gudfala laef, be Lasaros i stap trabol tumas long laef blong hem. Be naoia, long ples ya, hem i stap harem gud, mo yu yu stap harem nogud. 26 Mo bakegen, long medel blong yumi i gat wan bigfala hol i stap, blong blokem yumi. Nao sipos wan long mifala i wantem kam long yu, hem i no save kam. Mo i no gat wan long saed blong yu i save kam long mifala.' 27 \"Nao rijman ya i talem se, 'Be papa, plis yu sanem Lasaros i go long haos blong papa blong mi, 28 from we mi gat faef brata blong mi i stap. I gud hem i go toktok long olgeta blong wonem olgeta, blong bambae olgeta oli no kam long ples ya we mi stap harem nogud tumas long hem.' 29 Be Ebraham i talem se, 'No, be i gat tok blong Moses, mo tok blong ol profet i stap, blong wonem ol man. I gud ol brata ya blong yu oli harem ol tok blong olgeta ya.' 30 Be rijman i talem se, 'Papa Ebraham, hemia i no naf ya. Sipos wan man i laef bakegen long ded, i go luk olgeta, yes, bambae oli save tanem tingting blong olgeta from sin blong olgeta.' 31 Nao Ebraham i talem long hem se, 'Sipos olgeta oli no save lesin long tok blong Moses mo ol profet, be nating we man i laef bakegen long ded, bambae oli no save bilif long tok blong hem tu.' \"\n1 Nao Jisas i talem long ol man blong hem se, \"Yes, ol samting we oli save mekem man i foldaon long sin, bambae oli kam, be sore tumas long man we bambae i tekem ol samting ya i kamtru. 2 Sipos oli fasem wan bigfala ston long nek blong man olsem, nao oli sakem hem long solwota, hemia i moa gud long hem, i winim we hem i mekem wan long olgeta ya we oli no gat paoa, i foldaon long sin. 3 Evri man i mas lukaot gud long laef blong hem.\" Mo Jisas i gohed i talem se, \"Sipos brata blong yu i stap mekem i no stret long yu, yu mas tok long hem blong blokem hem. Mo sipos hem i tanem tingting blong hem from rabis fasin blong hem, yu mas fogivim hem. 4 Mo sipos long wan dei nomo, hem i mekem i no stret long yu seven taem, nao seven taem hem i kambak bakegen long yu, i talem long yu se, 'Mi mi tanem tingting blong mi finis from samting ya,' yu yu mas fogivim hem.\" 5 Nao ol aposol oli askem long Masta blong yumi se, \"Plis yu mekem bilif blong mifala i kam strong moa.\" 6 Be Masta blong yumi i talem se, \"Sipos bilif blong yufala i smol nomo, be bambae yufala i save talem long wan bigfala tri se, 'Yu aot long ples ya, yu go stap long medel solwota,' nao bambae tri ya i obei long yufala.\" 7 Nao Jisas i talem se, \"Yufala i save finis fasin blong masta we man blong wok blong hem i stap wok long garen, no i stap lukaot long sipsip. Taem hem i luk we man blong wok blong hem, i kambak long haos long naet, hem i no save talem long hem se, 'Ale, yu kam kwik, yu sidaon, yu kakae.' 8 Fasin blong masta olsem, oltaem hem i talem se, 'Ale, yu go mekem kakae blong mi i rere. Biaen yu go putum klos blong yu, mo yu tekem kakae mo wota i kam, blong mi kakae. Nao biaen, yu yu save kakae.' 9 Mo taem man olsem i mekem ol samting we masta blong hem i talem, yufala i ting se masta ya i mas talem tangkiu long hem from? Nogat. 10 Nao yufala i olsem ol man blong wok blong God. Taem yufala i mekem olgeta samting we hem i talem long yufala blong yufala i mekem, yufala i mas talem se, 'Be yumi ya, yumi man blong wok nomo blong hem. I stret nomo blong yumi mekem olsem.' \" 11 Nao taem Jisas i stap wokbaot blong go long Jerusalem, hem i pas long mak blong graon blong ol man Sameria wetem graon blong ol man Galili. 12 Nao taem hem i kam klosap long wan vilej, ten man we oli gat rabis sik blong skin oli kam blong mitim hem. Oli no kam klosap long hem, oli stap longwe, 13 nao oli singaot long hem se, \"!Jisas, Masta! !Plis, yu sore long mifala!\" 14 Taem Jisas i luk olgeta, hem i talem long olgeta se, \"Yufala i go pas long pris blong hem i luk bodi blong yufala.\" Nao taem olgeta oli stap wokbaot i go long rod, bodi blong olgeta i kam klin. 15 Nao taem wan long olgeta i luk we bodi blong hem i gud finis, hem i kambak bakegen, i stap singaot bigwan blong presem God. 16 Hem i kam, i nildaon long graon long leg blong Jisas, i talem tangkiu long hem. Be man ya, hem i wan man Sameria. 17 Nao Jisas i talem se, \"?Olsem wanem? Mi mi ting se i gat ten man we bodi blong olgeta i kam klin. ?Wehem ol narafala naen man ya? 18 Man ya i wan strenja ya. ?From wanem hem nomo i kambak blong leftemap nem blong God?\" 19 Nao Jisas i talem long man ya se, \"Ale, yu stanap, yu wokbaot, yu gohom. Bilif blong yu i mekem yu yu gud finis.\" 20 Nao ol Farisi oli askem long Jisas se, \"?Bambae God i kam King blong ol man blong hem long wetaem?\" Mo hem i talem long olgeta se, \"Fasin we God i stap kam King blong ol man blong hem, hem i no wan samting we ol man oli save luk long ae blong olgeta. 21 I no gat man we bambae i save talem se, 'Yu luk, hem i stap long ples ya,' no 'Yu luk, hemia longwe,' from we fasin we God i stap kam King blong ol man blong hem, hem i stap finis long medel blong yufala.\" 22 Nao Jisas i talem long ol man blong hem se, \"I gat taem i stap kam we bambae yufala i wantem tumas blong luk mi, mi Pikinini blong Man, nating we blong wan dei nomo, be bambae yufala i no save luk. 23 Mo bambae ol man oli save talem long yufala se, 'Yufala i luk, hem ya longwe,' no 'Yufala i luk, hem i stap long ples ya.' Be bambae yufala i no biaen long olgeta. 24 Taem laetning i laet, i finisim skae, i stat long wan saed, i go finis long narasaed. Mo long dei blong mi, mi Pikinini blong Man, bambae i olsem. 25 Be fastaem bambae mi mi harem nogud long plante samting. Ol man we oli laef naoia bambae oli agens long mi. 26 Long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man mi kamtru, bambae i olsem taem blong Noa bifo, we ol man oli no rere. 27 Long taem ya, ol man oli stap kakae, mo oli stap dring, mo oli stap mekem mared, go kasem taem we Noa i go insaed long bigfala sip blong hem, nao wota i ron bigwan, i tekemaot olgeta oli lus. 28 Mo long taem blong Lot i olsem tu. Ol man oli stap kakae, mo oli stap dring, mo oli stap pem ol samting, mo oli stap salem ol samting, mo oli stap wokem garen, mo oli stap wokem haos. 29 Be long dei ya we Lot i aot long Sodom, faea mo salfa i kamaot long skae, i foldaon long ol man ya, i bonem olgeta evriwan i lus. 30 Mo long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man mi kamtru, nao ol man oli luksave mi, bambae i sem mak nomo. 31 \"Long taem ya, man we i kamaot long haos blong hem i stap spel afsaed, be bambae hem i no mas go insaed long haos, blong tekem olting blong hem. Mo long sem fasin, man we i stap long garen blong hem, be bambae hem i no mas gobak long haos. 32 Yufala i mas tingbaot woman blong Lot. 33 Man we i wantem sevem laef blong hem, hem bambae i lusum laef blong hem. Be man we i lusum laef blong hem, hem bambae i sevem laef blong hem. 34 Mi mi talem long yufala, long naet ya bambae i gat man mo woman, tufala i stap slip long wan bed, be bambae mi tekemaot wan, wan i stap. 35 Bambae i gat tu woman i stap wokem kakae wanples, be bambae mi tekemaot wan, wan i stap. 37 Nao ol man blong Jisas oli askem long hem se, \"Masta.?Ol samting ya bambae i hapen long weples?\" Nao hem i talem long olgeta se, \"Bambae i olsem fasin blong pijin ya valja we taem i gat dedbodi i stap, oli kam hivap long hem blong kakae.\"\n1 Nao Jisas i talem wan parabol long olgeta blong tijim olgeta, se oli mas prea oltaem, we oli no letem tingting blong olgeta i foldaon. 2 Hem i talem se, \"Long wan vilej, i gat wan jif i stap we i no save fraet long God, mo i no save tingbaot ol man tu. 3 Mo long sem vilej ya, i gat wan wido i stap, we oltaem hem i stap kam luk jif ya, i stap talem long hem se, 'Plis yu stretem problem blong mi wetem enemi blong mi.' 4 Be jif ya i stap longtaem, we hem i no wantem stretem problem ya, gogo hem i tingbaot se, 'Nating we mi no save fraet long God mo mi no save tingbaot ol man, 5 be from we woman ya i stap mekem tumas trabol long mi olsem, mi mi mas stretem problem blong hem. Sipos no, bambae hem i stap kam luk mi gogo, hem i mekem mi mi slak olgeta.' \" 6 Nao Masta blong yumi i talem se, \"Yufala i traem tingbaot tok ya we rabis jif ya i talem. 7 ?Be olsem wanem long God? ?Yufala i ting se ol man blong hem we hem i jusumaot olgeta, oli save krae long hem long dei mo long naet, be hem i no save stretem problem blong olgeta? ?Yufala i ting se hem i no save mekem kwik? !Si, hem i mas! 8 Mi mi talem long yufala. God bambae i kwik blong givhan long ol man blong hem blong stretem ol problem blong olgeta. ?Be taem mi, mi Pikinini blong Man, mi kambak long wol ya bakegen, bambae mi save faenem plante man we oli bilif long mi, no nogat?\" 9 Nao Jisas i talem wan parabol long sam man we oli bilif strong se fasin blong olgeta i stret gud, mo oli stap lukluk rabis long ol narafala man. 10 Hem i talem se, \"I gat tu man, we tufala i go long haos blong God, blong tufala i prea. Wan long tufala ya, hem i Farisi, mo narawan, hem i man blong tekem mane blong takis. 11 Nao Farisi ya i stanap hem wan, i prea. Hem i talem se, 'God. Mi mi talem tangkiu tumas long yu, from we mi mi no olsem ol narafala man we oli wantem holem evri samting i blong olgeta, mo oli stap mekem i no stret, mo oli stap stilim woman blong narafala man. Mo mi talem tangkiu long yu from we mi no olsem man ya blong tekem mane blong takis. 12 Tu taem long wan wik, mi mi livim kakae, blong mekem wosip. Mo mi stap givim taet, we mi tekemaot long olgeta samting we mi mi kasem.' 13 Be man ya blong tekem mane blong takis, hem i stap stanap longwe, mo i no save luk antap long heven. Hem i harem nogud, i stap kilim jes blong hem from, nao i stap talem se, 'God, mi mi man nogud. Plis, yu sore long mi.' \" 14 Mo Jisas i talem se, \"Mi mi talem long yufala. Taem tufala ya i gohom, seken man ya i stret man long fes blong God, be fas man ya i no olsem, from we man we hem nomo i stap leftemap hem, God bambae i mekem hem i stap daon, be man we hem nomo i mekem hem i stap daon, God bambae i leftemap hem.\" 15 Nao i gat sam man oli tekem ol smol pikinini blong olgeta oli kam long Jisas, blong hem i putum han blong hem long olgeta, i blesem olgeta. Be taem ol man blong hem oli luk samting ya, oli blokem olgeta. 16 Be Jisas i singaot ol pikinini ya blong oli kam long hem, nao i talem long ol man blong hem se, \"Yufala i no blokem ol pikinini ya. Yufala i letem olgeta oli kam long mi, from we ol pikinini tu oli gat raet wetem ol man we God i King blong olgeta. 17 Tru mi talem long yufala. Man we i no glad blong mekem tingting blong hem i stap daon olsem pikinini, bambae hem i no save kam samtaem we God i King blong hem.\" 18 Nao wan lida blong ol laen blong Isrel i askem long Jisas se, \"Tija. Yu yu wan gudfala man. ?Bambae mi mas mekem olsem wanem blong kasem laef ya we i no save finis?\" 19 Nao Jisas i talem long hem se, \"?From wanem yu talem se mi mi wan gudfala man? I no gat man we i gud. God nomo, hem i gud. 20 Yu yu save ol loa blong God we i talem se, 'Bambae yu no mas go slip wetem narafala woman. Bambae yu no mas kilim man i ded. Bambae yu no mas stil. Bambae yu no mas giaman. Oltaem bambae yu mas ona long papa mo mama blong yu.' \" 21 Nao man ya i talem se, \"Olgeta loa ya, mi mi stap obei long olgeta, i stat long taem ya we mi mi pikinini yet, i kam kasem tede.\" 22 Nao taem Jisas i harem tok ya, hem i talem long hem se, \"Wan samting nomo i stap we yu yu no mekem yet. Yu go, yu salemaot olgeta samting blong yu, yu tekem mane blong hem, yu go givim long ol puaman, nao bambae yu yu gat ol gudgudfala samting blong yu long heven. Mo yu kam, yu biaen long mi, yu man blong mi.\" 23 Be taem man ya i harem tok ya, tingting blong hem i kam nogud olgeta, from we hem i rij tumas. 24 Nao Jisas i luk we man ya i harem nogud, nao hem i talem se, \"!Man! Bambae i strong long ol rijman blong oli go insaed long niufala wol ya we God i king long hem. 25 I strong blong kamel i gotru long ae blong nidel, be i strong moa blong rijman i kam we God i King blong hem.\" 26 Olgeta we oli harem tok ya, oli talem se, \"?Be hu nao bambae i save kasem laef?\" 27 Nao Jisas i talem se, \"Samting we i strong tumas blong man i mekem, be God i save mekem.\" 28 Nao Pita i talem se, \"?Be olsem wanem long mifala? Mifala i bin lego evri samting blong mifala, blong kam biaen long yu.\" 29 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Man we i lego haos blong hem, no woman blong hem, no ol brata blong hem, no papa no mama blong hem, no ol pikinini blong hem, from we God i King blong hem, hem bambae i no save sot long ol samting ya. Tru mi talem long yufala. Long wol ya, bambae hem i save kasem plante samting moa, i winim olgeta ya, mo long niufala wol ya we bambae i kam, hem bambae i gat laef we i no save finis.\" 31 Nao Jisas i tekem ol twelef man blong hem oli kam wanples, mo i talem long olgeta se, \"Yufala i lesin. Naoia yumi stap go antap long Jerusalem. Mo olgeta samting ya we ol profet oli bin raetem bifo blong talemaot mi, mi Pikinini blong Man, bambae oli kamtru. 32 Bambae ol man oli putum mi long han blong ol man we oli no laen blong Isrel. Nao olgeta ya bambae oli mekem plei long mi, mo oli mekem i nogud long mi, mo oli spet long mi, 33 mo oli wipim mi, mo bambae oli kilim mi mi ded. Be long namba tri dei, bambae mi mi laef bakegen.\" 34 Be ol man blong hem oli no haremsave ol tok ya. Hem i olsem wan tokhaed long olgeta, we oli no kasem mining blong hem nating. 35 Nao taem Jisas i kam klosap long taon ya Jeriko, i gat wan blaenman i stap sidaon long saed blong rod, we oltaem hem i stap askem mane long ol man. 36 Mo taem blaenman ya i harem we plante man i stap pas long rod, hem i askem se, \"?Wanem samting ya?\" 37 Ol man oli talem long hem se, \"Man Nasaret ya Jisas, hem i stap wokbaot long rod.\" 38 Nao hem i singaot, i talem se, \"!Jisas! !Laen blong King Deved! !Plis yu sore long mi!\" 39 Nao olgeta we oli stap wokbaot fastaem long Jisas, oli kros long hem, oli talem se, \"!Yu stap kwaet!\" Be hem i gohed, i singaot bigwan moa, i talem se, \"!Laen blong King Deved! !Plis yu sore long mi!\" 40 Nao Jisas i stanap long rod, i talem long olgeta blong oli tekem man ya i kam long hem. Nao taem man ya i kam klosap, Jisas i askem long hem se, 41 \"?Yu wantem blong mi mekem wanem long yu?\" Hem i talem se, \"Masta. Plis yu mekem ae blong mi i open.\" 42 Nao Jisas i talem long hem se, \"!Ale, yu openem ae blong yu, yu lukluk! Bilif blong yu i mekem yu yu gud finis.\" 43 Nao wantaem nomo, ae blong hem i open, mo hem i lukluk. Nao hem i biaen long Jisas, i stap leftemap nem blong God. Mo taem olgeta man oli luk samting ya, olgeta evriwan oli stap presem God.\n1 Nao Jisas i wokbaot i go insaed long taon ya Jeriko, mo i stap wokbaot blong i gotru long narasaed. 2 Nao long taon ya i gat wan man i stap we nem blong hem Sakias. Hem i wan bos blong ol man blong tekem mane blong takis, mo hem i rij we i rij. 3 Hem i wantem tumas blong faenemaot se Jisas i hu man. Be hem i no save luk hem, from we hem i wan sotfala man, mo i gat plante man tumas we oli stap wokbaot wetem Jisas. 4 Nao hem i resis, i go fastaem, i klaem long wan tri we nem blong hem sikamo, blong i save luk Jisas taem hem i pas long rod ya. 5 Nao taem Jisas i kam long ples ya, hem i lukluk i go antap, nao i talem long Sakias se, \"!Sakias! Yu kamdaon kwik, from we tede bambae mi go stap long haos blong yu.\" 6 Nao Sakias i hareap i kamdaon, mo i tekem Jisas i go long haos blong hem, we hem i glad tumas. 7 Be taem olgeta man oli luk samting ya, oli stap tok smosmol agens long Jisas, oli stap talem se, \"Man ya i go stap long haos blong wan man nogud ya.\" 8 Nao taem oli stap long haos, Sakias i stanap, i talem long Masta blong yumi se, \"Masta, yu lesin. Bambae mi seraot olgeta samting blong mi long tu haf, wan haf i blong mi, mo nara haf i blong ol puaman. Mo sipos i gat man we mi bin stilim samting long hem, bambae mi givimbak fo samting long hem bakegen.\" 9 Nao Jisas i talem long hem se, \"Tede God i sevem ol man blong haos ya, from we man ya tu i wan laen blong Ebraham, mo hem i gat sem fasin we Ebraham i gat. 10 Mi, mi Pikinini blong Man, mi kam blong lukaot ol man we oli lus, mo blong sevem olgeta.\" 11 Taem ol man oli stap lesin long Jisas, hem i gohed, i talem wan parabol long olgeta, from we hem i stap klosap long Jerusalem, mo olgeta oli stap tingbaot se naoia nomo, niufala wol ya we God i king long hem bambae i kamtru. 12 Nao from samting ya hem i talem se, \"I gat wan haeman we i wantem go long wan narafala kantri, blong oli putumap hem i kam king, nao bambae i kambak i king long ples blong hem. 13 Nao hem i singaot ten man blong wok blong hem oli kam luk hem, nao i givim gol mane long olgeta wanwan, we wan gol mane i olsem wan handred taosen vatu. Mo hem i talem long olgeta se, 'Yufala i mas yusum mane ya blong wokem bisnes blong winim mane, gogo kasem taem we bambae mi kambak bakegen.' Nao hem i aot i go long narafala kantri. 14 Be ol man ples blong hem oli no laekem hem. Nao oli sanem ol man blong karem tok blong olgeta, oli go biaen, blong talem long olgeta longwe se, 'Mifala i no wantem we man ya bambae i king blong mifala.' 15 \"Be olgeta longwe oli mekem hem i kam king. Nao taem hem i kambak, hem i singaot ol man ya we hem i givim mane long olgeta, blong oli kam luk hem. Hem i wantem faenemaot hamas mane we oli winim long mane ya. 16 Nao faswan i kam stanap long fes blong hem, i talem se, 'Masta, long wan gol mane ya we yu givim long mi, mi mi winim ten gol mane antap long hem bakegen.' 17 Nao masta blong hem i talem long hem se, '!Ei, wan gudfala wok ya! !Yu yu wan gudfala man! From we yu bin lukaot gud long smol bisnes ya nomo we mi mi putum long han blong yu, bambae mi putumap yu blong yu lukaot long ten taon.' 18 Nao sekenwan i kam, i talem se, 'Masta, long wan gol mane ya we yu givim long mi, mi mi winim faef gol mane antap long hem bakegen.' 19 Mo masta ya i talem long hem se, 'Mo yu, bambae mi putumap yu blong yu lukaot long faef taon.' 20 \"Nao wan narafala man blong wok i kam, i talem se, 'Masta, hemia mane blong yu. Mi mi kavremap long wan kaliko, mi putum i stap gud. 21 Mi mi fraet long yu, from we yu yu wan had man. Yu yu stap pikimap ol samting we narafala man i putum i stap, mo yu stap tekem kakae long garen we yu no wokem.' 22 Be masta ya i talem se, '!Ah! !Yu yu rabis man! Tok blong yu nomo i jajem yu. Yu save finis we mi mi stap pikimap ol samting we narafala man i putum i stap, mo mi stap tekem kakae long garen we mi no wokem. 23 ?From wanem yu no go putum mane blong mi long bang? Sipos yu bin mekem olsem, taem we mi mi kambak, bambae mi save tekem mane blong mi wetem intres blong hem.' 24 Nao hem i talem long ol man we oli stap stanap long ples ya se, 'Yufala i tekemaot mane ya long hem, yufala i go givim long man ya we i gat ten gol mane.' 25 Nao olgeta oli talem se, '!Masta! !Be hem i gat ten gol mane finis!' 26 Be hem i talem se, 'Man we i gat samting finis, bambae hem i save kasem sam moa samting bakegen. Be man we i no gat samting, wanem smol samting nomo we hem i gat, be bambae hem i mas lusum. 27 Be ol enemi ya blong mi, we oli no wantem we bambae mi mi king blong olgeta, yufala i go tekem olgeta i kam, yufala i kilim olgeta oli ded naoia, long fes blong mi.' \" 28 Nao taem Jisas i talem tok ya finis, hem i gohed, i wokbaot fastaem blong go long Jerusalem, mo olgeta oli biaen long hem. 29 Nao taem hem i kam klosap long tufala smol vilej ya, Betfas mo Betani, long hil ya we nem blong hem \"Hil blong Tri ya Olif\", hem i talem long tu man blong hem se, 30 \"Yutufala i go long vilej ya we yumi stap lukluk i go long hem. Long ples ya, bambae yutufala i save luk wan yangfala dongki we i no gat man i sidaon long hem yet. Bambae yutufala i tekemaot rop blong hem, yutufala i tekem dongki ya i kam long ples ya. 31 Mo sipos wan man i askem long yutufala se, '?From wanem yutufala i stap tekemaot rop blong dongki ya?' bambae yutufala i mas talem se, 'Masta blong yumi i wantem yusum fastaem.' \" 32 Nao Jisas i sanem tufala i go, mo tufala i luk we olgeta samting ya i stret nomo olsem we hem i talem. 33 Nao taem tufala i stap tekemaot rop blong dongki ya, ol man blong hem oli talem long tufala se, \"!Ei! ?From wanem yutufala i stap tekemaot rop blong dongki ya?\" 34 Nao tufala i talem se, \"No, Masta blong yumi i wantem yusum dongki ya fastaem.\" 35 Nao tufala i tekem dongki ya i kam long Jisas. Nao tufala i putum kot blong tufala long bak blong dongki ya, mo tufala i givhan long Jisas blong i sidaon long hem. 36 Nao taem hem i stap raed long hem i go, ol man oli stap putum kot blong olgeta long rod. 37 Nao taem Jisas i kam klosap long Jerusalem, long ples ya we rod i godaon long Hil blong Tri ya Olif, olgeta man blong hem we oli plante tumas, oli stap harem gud, nao oli stat presem God. Olgeta oli stap singaot bigwan, oli stap presem hem from ol merikel we oli bin luk. 38 Olgeta oli talem se, \"Hae God, yu blesem King ya we i kam long nem blong yu. Long heven, i gat pis. Long heven antap we antap, olgeta oli stap leftemap nem blong yu.\" 39 Nao sam long ol Farisi we oli stap wetem olgeta man ya, oli tok long Jisas, oli talem se, \"Tija. I gud yu blokem ol man ya blong yu blong oli stap kwaet.\" 40 Be hem i talem se, \"Mi mi talem long yufala. Sipos olgeta ya oli stap kwaet, bambae ol ston ya nomo oli save singsingaot.\" 41 Nao Jisas i kam klosap long Jerusalem, mo taem hem i luk taon ya, hem i krae from ol man blong ples ya. 42 Hem i talem se, \"Ei, nating we i let finis, be sipos tede yufala i save ol samting ya we i save mekem yufala i gat pis, bambae mi mi glad tumas, be yufala i no save. Naoia, ol samting ya oli stap haed, yufala i no save luk. 43 Be i gat taem i stap kam we yufala i no save, mo long taem ya, bambae ol enemi blong yufala oli kam hivap raon long yufala. Bambae ol soldia blong olgeta oli digim hol i goraon long taon blong yufala, blong oli blokem yufala, nao yufala i no save aot. 44 Nao bambae olgeta ya oli brebrekemdaon ol haos blong yufala, mo bambae oli smasem yufala evriwan blong ples ya. Long ples blong yufala, bambae olgeta ya oli no save livim wan ston blong haos i stap stanap long ples blong hem, from we yufala i no luksave taem ya we God i kamtru long yufala blong sevem yufala.\" 45 Nao Jisas i go long haos blong God, mo i stat ronemaot ol man we oli stap mekem maket long yad blong haos ya. 46 Nao hem i talem long olgeta se, \"Oli raetem long Baebol we God i talem se, 'Haos blong mi bambae i wan haos blong prea.' Be yufala i mekem i kam ples blong haed blong ol man blong stil.\" 47 Nao evri dei, Jisas i stap tijim ol man long yad ya blong haos blong God. Mo ol jif pris mo ol tija blong Loa mo ol haeman blong ol laen blong Isrel oli stap traem lukaot rod blong kilim hem i ded. 48 Be oli no save faenem wan samting we oli save mekem long hem, from we olgeta man oli wantem tumas blong harem ol tok blong hem.\n1 Wan taem, Jisas i stap tijim ol man long yad blong haos blong God, i stap talemaot gud nius long olgeta. Nao ol jif pris, wetem ol tija blong Loa mo ol elda oli kam luk hem. 2 Nao olgeta oli askem long hem se, \"Yu talemaot long mifala. ?Olsem wanem yu stap mekem ol samting ya? ?Hu i givim raet long yu blong mekem olsem?\" 3 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Oraet, mi tu mi wantem askem wan kwestin long yufala. Yufala i talem long mi. 4 ?Hu i givim raet long Jon blong i baptaesem ol man? ?God, no man?\" 5 Nao olgeta oli stap tokbaot kwes-tin ya, oli talem se, \"?Bambae yumi talem long hem olsem wanem? Sipos yumi talem se, 'God i givim raet long hem blong i mekem olsem,' bambae hem i talem se, '?Be from wanem yufala i no bilif long Jon?' 6 Be sipos yumi talem se, 'Ol man nomo oli givim raet long hem blong i mekem olsem,' olgeta man ya bambae oli stonem yumi, from we olgeta ya oli bilif finis, se Jon i wan profet.\" 7 Nao oli talem se, \"Mifala i no save talem se hu i givim raet long hem.\" 8 Nao Jisas i talem se, \"Ale, be mi tu mi no save talem long yufala, se hu i givim raet long mi blong mekem ol samting ya.\" 9 Nao Jisas i talem wan parabol long ol man se, \"I gat wan masta we i mekem wan plantesen blong rop ya grep. Nao hem i putum plantesen ya long han blong sam man, blong oli lisim, mo long taem we ol grep ya oli raep, bambae oli mas givim haf blong ol frut ya long hem, olsem lis blong olgeta. Nao hem i aot long ples ya, i go long wan narafala kantri, mo i stap longtaem long kantri ya. 10 Mo long taem we ol frut ya i raep, masta ya i sanem wan man blong hem i kam luk ol man ya we oli stap lukaot long plantesen ya, blong oli givim long hem, haf blong ol frut ya we i blong hem. Be olgeta oli girap, oli wipim man ya, nao oli sanem hem i gobak we oli no givim wan samting long hem nating. 11 Nao masta ya i sanem wan narafala man blong hem i kam, be hem tu, olgeta ya oli wipim hem, oli mekem i nogud tumas long hem, mo oli sanem hem i gobak we oli no givim wan samting long hem nating. 12 Ale, masta ya i sanem wan narafala man blong hem bakegen i kam, mo olgeta ya oli kilim hem gogo hem i karekil, nao oli ronemaot hem. 13 \"Nao masta blong plantesen ya i talem se, '?Bambae mi mekem olsem wanem nao? I gud mi sanem pikinini ya blong mi, we mi lavem hem tumas. Maet olgeta oli save ona long hem.' Nao hem i sanem hem i go. 14 Be taem ol man ya oli luk hem, oli stap taltalem long olgeta se, 'Hemia pikinini blong masta ya. Yumi go kilim hem i ded, blong yumi save holem plantesen ya i blong yumi.' 15 Ale, oli holem hem, oli pulum hem i go afsaed long plantesen, oli kilim hem i ded.\" Nao Jisas i talem se, \"?Bambae masta ya i mekem olsem wanem long olgeta ya? 16 Bambae hem i kam kilim ol man ya oli ded, nao i putum plantesen ya i go long han blong ol narafala man.\" Taem olgeta oli harem tok ya, oli talem se, \"!Ei! !Hem i no save mekem olsem ya!\" 17 Be Jisas i lukluk stret long olgeta, nao i talem se, \"Baebol i talem se, 'Pos ya we ol man blong wokem haos oli sakem finis, naoia hem i kam nambawan pos blong haos. Samting ya, Hae God i mekem, mo yumi luk we i gud tumas.' ?Be mining blong tok ya i olsem wanem? 18 Sipos wan man i foldaon, i kasem pos ya, ol bun blong hem bambae oli brobrok. Mo sipos pos ya i foldaon, i kasem wan man, bambae i flatem man ya, we i spolemgud hem.\" 19 Nao ol tija blong Loa mo ol jif pris oli haremsave se parabol ya blong hem i agens long olgeta, nao stret long taem ya, oli wantem holem hem, be oli fraet long ol man. 20 Nao ol tija blong Loa mo ol jif pris ya oli stap lukaot rod blong kasem Jisas. Oli wantem faenem sam poen long hem, blong oli save putum hem long han blong man Rom we i hed gavman long ples ya, blong i jajem hem. Nao oli pem sam man, mo oli sanem olgeta blong oli go trikim Jisas, se oli fren blong hem, blong oli save kasem hem long ol tok blong hem. 21 Nao ol man ya oli go, oli askem long hem se, \"Tija. Mifala i save we ol samting ya we yu stap talem, mo yu stap tijim ol man long hem, oli stret gud. Mo yu no save tingbaot we man i haeman no i no haeman. Yu yu tok tru nomo, yu stap tijim ol man long fasin we God i wantem. 22 Mifala i wantem save. ?I stret long Loa blong yumi, blong yumi pem takis long Sisa we i man Rom, mo i king long olgeta kantri, no i no stret olsem?\" 23 Be Jisas i luksave we olgeta oli stap mekem trik, nao hem i talem long olgeta se, 24 \"Yufala i soem wan mane long mi. ?Fes ya i fes blong hu? ?Mo nem ya i nem blong hu?\" Olgeta oli talem se, \"Fes blong Sisa ya, mo nem blong hem tu.\" 25 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Oraet, samting we i blong Sisa, yufala i givimbak long Sisa. Mo samting we i blong God, yufala i givimbak long God.\" 26 Olgeta oli sapraes tumas long ansa blong hem, nao oli no moa tok. Long ol tok ya blong hem, oli no naf blong mekem hem i foldaon long fes blong ol man. 27 Nao i gat sam Sadusi oli kam luk Jisas. Ol Sadusi oli stap talem se man we i ded i no save laef bakegen. 28 Nao olgeta oli askem wan kwestin long hem se, \"Tija. Moses i raetem long Loa blong yumi se sipos wan man i ded, nao woman blong hem i stap be man ya i no gat pikinini blong hem, ale, brata blong hem bambae i mas mared long wido ya blong hem. Long fasin ya, bambae tufala i gat pikinini blong holem nem blong man ya we i ded. 29 Oraet, i gat seven brata we fasbon i mared, nao biaen i ded we i no gat pikinini blong hem. 30 Mo seken brata i tekem wido ya, 31 mo biaen namba tri brata i tekem, gogo ol seven brata ya oli tekem, mo oli ded we oli no gat pikinini blong olgeta. 32 Nao biaen, woman ya tu i ded. 33 ?Nao from we ol seven brata ya evriwan oli bin mared long hem, long Lasdei, taem ol man oli laef bakegen, woman ya bambae i woman blong hu?\" 34 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Long wol ya, ol man mo woman oli save mared. 35 Be long niufala wol ya we bambae i kam, olgeta ya we God i glad blong mekem olgeta oli laef bakegen, mo blong tekem olgeta oli go insaed long niufala wol ya, olgeta ya bambae oli no moa save mared. 36 Olgeta oli no save ded bakegen, bambae oli sem mak nomo wetem ol enjel. Oli pikinini blong God, from we hem i mekem olgeta oli laef bakegen. 37 Mo buk blong Moses tu i soemaot we ol dedman bambae oli save laef bakegen, long stori ya blong wan smol tri we faea i stap laet olbaot long hem. Long taem ya, Moses i singaot Hae God, i talem nem blong hem se, 'Yu yu God blong Ebraham, mo yu God blong Aesak, mo yu God blong Jekob.' 38 God ya i God blong man we i laef, hem i no God blong man we i ded. Mo hem i stap luk olgeta man se oli no ded, oli stap laef.\" 39 Nao sam long ol tija blong Loa oli talem se, \"Tija. Hemia wan gudfala ansa ya.\" 40 Olgeta oli talem olsem, from we ol Sadusi oli sem, oli no moa save askem kwestin long hem bakegen. 41 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"?Olsem wanem ol man oli stap talem se Mesaea i wan laen nomo blong King Deved? 42 Long buk blong Ol Sam, King Deved nomo i talem se, 'Hae God i talem long Masta blong mi se, \"Yu sidaon long raet saed blong mi, yu wet. 43 Bambae mi mekem ol enemi blong yu oli stap aninit long paoa blong yu, oli slef blong yu.' \" 44 King Deved i talemaot we man ya i Masta blong hem. ?Nao olsem wanem we man ya i save kamaot long laen blong hem?\" 45 Taem olgeta man oli stap lesin, Jisas i talem long ol man blong hem se, 46 \"Yufala i mas lukaot gud long ol tija blong Loa. Olgeta oli glad blong putum ol longlongfala klos, mo long maket oli wantem blong ol man oli leftemap han, blong ona long olgeta. Mo insaed long ol haos blong prea, oli wantem go sidaon long ol nambawan ples, mo long taem blong lafet, oli wantem go sidaon long ples blong ol haeman. 47 Mo oli save ravem ol wido blong oli stil long olgeta, mo long semtaem nomo oli save mekem ol longlongfala prea blong mekem se ol man oli ona long olgeta. Panis blong olgeta ya bambae i strong moa.\"\n1 Nao taem Jisas i luklukraon, hem i luk we ol rijman oli stap sakem kleksen blong olgeta, long ples blong sakem kleksen, long haos blong God. 2 Mo hem i luk wan wido woman we i pua, i kam sakem tu smol mane we i olsem twanti vatu nomo. 3 Nao Jisas i talem se, \"Tru mi talem long yufala. Kleksen we wido ya i sakem i moa long ol mane we olgeta narafala man ya oli sakem. 4 Ol narafala man ya, taem oli sakem kleksen blong olgeta, oli stap sakem haf mane blong olgeta we i stap nating nomo. Be woman ya we i pua, hem i sakem olgeta mane we hem i gat, we i blong pem kakae blong hem long hem.\" 5 Nao sam long ol man blong hem oli stap tokbaot haos ya blong God, we i gat ol bigbigfala ston blong hem we oli flas gud, mo plante samting we ol man oli bin givim long God. Nao Jisas i talem se, 6 \"Yufala i stap luk ol samting ya, be i gat taem i stap kam we bambae ol man oli brebrekemdaon olgeta ston blong haos ya. Bambae i no gat wan ston i save stap long ples blong hem.\" 7 Nao olgeta oli askem long hem se, \"Tija. ?Bambae ol samting ya oli kamtru wetaem? ?Mo wanem saen blong soemaot we bambae i no longtaem oli kamtru?\" 8 Nao hem i talem se, \"Yufala i mas lukaot gud blong bambae i no gat man i giaman long yufala, from we plante man bambae oli save tekem nem blong mi, nao bambae oli kam talem se, 'Mi mi Mesaea ya', mo sam bambae oli talem se, 'Taem blong samting ya i klosap nao.' Be bambae yufala i no biaen long olgeta. 9 Mo taem yufala i harem nius we ol man oli stap mekem faet, mo we oli stap girap agens long gavman, yufala i no fraet. Ol samting ya oli mas kamtru fastaem, be Lasdei i no save kam semtaem.\" 10 Nao hem i talem long olgeta se, \"Ol man bambae oli mekem faet long ol narafala man. Mo ol kantri bambae oli mekem faet long ol narafala kantri. 11 Bambae graon i seksek bigwan. Mo olbaot long wol ol man bambae oli gat hadtaem blong kasem kakae, mo bambae i gat ol strong sik oli kam spolem olgeta. Mo long skae, bambae i gat ol samting blong mekem man i fraet, mo ol bigbigfala saen. 12 \"Be taem olgeta samting ya oli no kamtru yet, bambae ol man oli save holem yufala, oli save mekem i strong long yufala. Oli save putum yufala long han blong ol lida blong haos blong prea, mo oli save putum yufala long kalabus. Mo bambae oli save mekem yufala i stanap long fes blong ol king, mo long fes blong ol haeman blong gavman, from we nem blong mi i stap long yufala. 13 Hemia bambae i taem blong yufala i talemaot gud nius long fes blong olgeta. 14 From samting ya, bambae yufala i no tingting tumas se wanem tok bambae yufala i mas talem long olgeta, 15 from we mi bambae mi givim tok long yufala, mo bambae mi mekem yufala i waes. Nao bambae i no gat wan long ol enemi blong yufala we i save tok agens long yufala, blong brekemdaon tok blong yufala. 16 Ol papa mo mama blong yufala, mo ol brata blong yufala, mo ol laen blong yufala, mo ol fren blong yufala, be bambae oli save putum yufala long han blong ol enemi blong yufala. Mo olgeta ya bambae oli kilim sam long yufala i ded. 17 Bambae ol man oli no laekem yufala nating, oli agens long yufala, from we yufala i holem nem blong mi. 18 Be i no gat wan hea blong hed blong yufala we bambae i lus. 19 Bambae yufala i save sevem laef blong yufala, from we yufala i stap stanap strong.\" 20 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Be taem we yufala i luk ol soldia oli stap kam plante raonabaot long taon ya Jerusalem, blong oli blokem ol man oli stap insaed, yufala i mas save we bambae i no longtaem oli save spolemgud ples ya. 21 Taem yufala i luk samting ya, yufala we i stap long Judia, yufala i mas ronwe blong go haed long ol hil. Mo yufala we i stap insaed long taon ya, yufala i mas aot. Mo yufala we i stap long ol ples raonabaot long taon ya, yufala i no mas go insaed long taon ya bakegen, 22 from we taem ya i taem we God bambae i panisim olgeta man nogud long hem, blong mekem tok blong hem we oli raetem long Baebol i kamtru. 23 Mo sore tumas long ol woman we oli gat bel mo olgeta we oli stap givim titi long pikinini long taem ya, from we bambae oli harem nogud tumas. Bambae God i kros tumas long ol man blong ples ya. Nao bambae ol man oli harem nogud tumas, from we bambae i gat bigfala trabol i kasem wol ya. 24 Bambae ol man oli save ded long faet, mo oli save go kalabus long ol narafala kantri. Mo bambae ol man we oli no laen blong Isrel oli save rul long Jerusalem, gogo kasem we taem blong olgeta bambae i finis.\" 25 Mo Jisas i gohed i talem se, \"Bambae i gat saen long san, mo long mun, mo long ol sta. Mo long wol ya, ol man blong plante kantri bambae oli harem nogud, oli fraet long bigfala noes blong solwota we i brok long rif, mo long ol wef blong hem. 26 Bambae ol man oli save ded from fraet, mo from we oli stap harem nogud long ol samting we bambae oli save kam kasem wol ya, from we ol samting blong skae we oli strong we i strong, God bambae i muvum olgeta. 27 Nao biaen, ol man bambae oli save luk mi, mi Pikinini blong Man, mi kamaot long klaod, wetem olgeta paoa we mi mi gat, mo long bigfala laet we bambae i saenaot raonabaot long mi. 28 Nao taem ol samting ya oli stat kamtru, yufala i mas stanap stret, yufala i leftemap hed blong yufala, from we bambae i no longtaem, mi bambae mi kam blong sevem yufala, mi mekem yufala i fri.\" 29 Nao Jisas i talem parabol ya long olgeta se, \"Yufala i traem tingbaot figtri, mo ol narafala tri. 30 Stret long taem ya we han blong olgeta i stat gru bakegen, mo ol niufala lif oli stat kamkamaot, yufala i save we i taem blong wokem garen blong yufala. 31 Nao long sem fasin, taem yufala i luk we ol samting ya oli kamaot, bambae yufala i save se niufala wol ya we God i king long hem, bambae i no longtaem hem i kamtru. 32 Tru mi talem long yufala, ol man we oli stap laef naoia bambae oli no save ded evriwan, gogo olgeta samting ya bambae oli kamtru. 33 Bambae skae mo graon tufala i lus, be tok blong mi bambae i no save lus samtaem.\" 34 Mo Jisas i talem se, \"Yufala i mas lukaot gud. Yufala i no mas westem taem blong yufala long fasin ya we yufala i stap ronem lafet, mo yufala i stap drong, mo yufala i stap tingting tumas long laef blong wol ya. I nogud Dei ya blong mi i kam kasem yufala wantaem nomo, we yufala i no tingbaot nating, olsem we yufala i fas long wan trap, 35 from we dei ya bambae i kasem olgeta man long wol. 36 Be oltaem, yufala i mas rere, mo yufala i mas prea. Sipos yufala i mekem olsem, bambae yufala i gat paoa blong ronwe long olgeta trabol ya, mo bambae yufala i save stanap long fes blong mi, mi Pikinini blong Man we yufala i no sem.\" 37 Nao evri dei, Jisas i stap tijim ol man insaed long haos blong God. Be long naet, hem i aot long taon ya, i stap go long Hil blong Tri ya Olif, i stap slip long ples ya. 38 Mo evri dei, i stat long eli moning, olgeta man oli stap kam blong lesin long tok blong hem insaed long haos blong God.\n1 Nao taem blong Lafet ya blong Kakae Bred we i No Gat Is long hem, hem i kam klosap. Lafet ya, nem blong hem Pasova. 2 Nao ol jif pris mo ol tija blong Loa oli traem lukaot wan rod blong holem Jisas, long fasin blong haed, blong kilim hem i ded, from we oli fraet tumas long ol man. 3 Nao Setan i go insaed long Judas ya we narafala nem blong hem Iskariot, we i wan long ol twelef man blong Jisas. 4 Nao Judas ya i gowe long olgeta, i go toktok wetem ol jif pris mo ol kapten blong ol soldia blong haos blong God, blong mekem rod blong letem Jisas i go long han blong olgeta. 5 Nao olgeta ya oli glad tumas, mo oli mekem promes blong givim mane long hem. 6 Ale, Judas i agri, mo hem i stap lukaot rod blong letem Jisas i go long han blong olgeta, long taem we olgeta man oli no stap. 7 Nao i kam kasem fas dei ya blong Lafet blong Kakae Bred we i No Gat Is long hem. Long dei ya, ol man oli stap kilim ol smol sipsip, blong mekem Lafet blong Pasova long hem. 8 Nao Jisas i singaot Pita mo Jon, i talem long tufala se, \"Yutufala i go, yutufala i mekemrere kakae blong Lafet blong Pasova, blong yumi kakae.\" 9 Nao tufala i askem long hem se, \"?Yu wantem mitufala i go long weples blong mekemrere kakae ya?\" 10 Hem i talem long tufala se, \"Yutufala i lesin gud. Taem yutufala i go insaed long taon, bambae yutufala i mitim wan man we i stap karem wan bigfala botel wota. Nao yutufala i biaen long hem, yutufala i go insaed long haos we hem bambae i go insaed long hem. 11 Nao bambae yutufala i talem long masta blong haos ya se, '?Tija i sanem mitufala i kam blong askem long yu, se rum ya we hem wetem ol man blong hem bambae oli mekem Lafet blong Pasova long hem, i stap wea?' 12 Nao hem bambae i tekem yutufala i go long wan bigfala rum antap, we ol samting blong hem oli stap finis. Long ples ya nao, bambae yutufala i save mekemrere kakae blong yumi blong lafet ya.\" Nao hem i sanem tufala i go. 13 Nao tufala i go, tufala i faenem evri samting stret olsem we Jisas i talem. Mo tufala i mekemrere kakae blong Lafet blong Pasova. 14 Nao long taem blong kakae, Jisas i go sidaon long ples blong hem long tebol, mo ol aposol oli sidaon wetem hem. 15 Nao hem i talem long olgeta se, \"Long tingting blong mi, mi mi wantem tumas blong yumi kakae kakae ya blong Pasova fastaem, nao biaen bambae olgeta oli mekem mi mi harem nogud long bodi blong mi. 16 Mi mi talem long yufala, bambae mi mi no moa save kakae kakae ya blong Pasova bakegen, gogo hem i kasem ful mining blong hem, long taem ya we niufala wol ya we God i king long hem, bambae i kamtru.\" 17 Nao Jisas i tekem kap waen, i talem tangkiu long God from, mo i talem se, \"Yufala i tekem, yufala evriwan i dring long hem. 18 Mi mi talem long yufala, i stat naoia bambae mi mi no moa save dring waen bakegen, gogo niufala wol ya we God i king long hem bambae i kamtru.\" 19 Nao hem i tekem bred, i talem tangkiu long God from. Nao hem i brekem, i givim long ol man blong hem, mo i talem se, \"Hemia bodi blong mi, we bambae mi givim from yufala. Oltaem yufala i mas mekem samting ya blong tingbaot mi bakegen.\" 20 Mo long sem fasin, taem olgeta oli kakae finis, hem i tekem kap, nao i talem se, \"Kap ya i saen blong niufala promes blong God, mo blad blong mi, we bambae i ron from yufala, hem bambae i mekem promes ya i stanap. 21 \"Be yufala i lesin. I gat wan man i stap tekem kakae wetem mi long tebol ya, we bambae hem i letem mi mi go long han blong ol enemi blong mi. 22 Mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi mas ded olsem we God i bin makemaot. Be sore tumas long man ya we bambae i letem mi mi go long han blong olgeta.\" 23 Nao olgeta oli stat asaskem long olgeta se, \"?Man, hu long yumi i save mekem olsem?\" 24 Nao ol man blong Jisas oli rao from tingting ya se hu nao i hae moa long olgeta. 25 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Ol king blong ol hiten man oli gat paoa long ol man blong olgeta. Mo ol haeman blong olgeta oli wantem kasem nem ya se, 'Fren blong ol man'. 26 Be fasin blong yufala bambae i no olsem. Sipos wan long yufala i hae moa, hem i mas kam olsem man we i yangfala moa long yufala. Mo man we i lida blong yufala, hem i mas kam olsem man blong wok nomo blong yufala. 27 ?Hu man we i hae moa? ?Man we i stap kakae long tebol, no man we i stap karem kakae i kam? Yufala i save se man we i stap kakae long tebol, hem nao i hae moa. Be mi mi stap long medel blong yufala olsem man blong karem kakae nomo.\" 28 Nao Jisas i talem long ol man blong hem se, \"Yufala ya nao, oltaem yufala i stap wetem mi long olgeta hadtaem we mi mi gotru long hem. 29 Nao olsem we Papa blong mi i putumap mi blong bambae mi mi King, mi tu mi putumap yufala, 30 blong bambae yufala i save sidaon wetem mi blong kakae wetem mi long taem ya we mi bambae mi King. Mo long taem ya, bambae yufala tu i gat ol gudfala jea blong yufala, olsem jea blong king. Nao bambae yufala i hed blong ol twelef laen blong Isrel, blong rul long olgeta.\" 31 Mo Jisas i talem long Saemon se, \"Saemon, Saemon, yu lesin gud. Setan i askem finis long God, blong i letem hem i kam traem bilif blong yufala blong seraot yufala, olsem we man i sevem sanbij blong sakemaot korel, mo God i letem long hem finis. Bambae hem i traem pulumaot sam long yufala i kam man blong hem. 32 Be mi mi prea finis from yu, blong bilif blong yu bambae i no save foldaon. Mo taem yu tanem tingting blong yu, yu kambak long mi bakegen, yu mas mekem tingting blong ol brata blong yu i strong.\" 33 Nao Pita i talem long hem se, \"Masta, mi mi rere blong go long kalabus wetem yu, mo mi rere blong ded wetem yu.\" 34 Be Jisas i talem long hem se, \"Pita, mi mi talem long yu. Long naet ya nomo, taem faol i no singaot yet, be bambae yu yu talem tri taem, se yu no save mi.\" 35 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Bifo ya, taem we mi mi sanem yufala i go blong prij, yufala i mekem olsem we mi talem, yufala i no tekem paos mo basket mo sandel. ?Be olsem wanem? ?Yufala i sot long sam samting?\" Olgeta oli talem se, \"No.\" 36 Nao hem i talem long olgeta se, \"Be naoia, man we i gat paos no basket, hem i mas karem. Mo man we i no gat naef blong faet, i gud hem i salem kot blong hem, blong go pem wan. 37 Mi mi talem long yufala. Tok ya blong Baebol we i talem se, 'Olgeta oli kaontem hem wetem ol man blong brekem loa,' bambae i kamtru long mi, from we olgeta tok we oli bin raetem long Baebol blong tokbaot mi, oli stap kamtru nao.\" 38 Nao olgeta oli talem se, \"Masta, yu luk. I gat tu naef blong faet i stap.\" Nao hem i talem se, \"Oraet, i naf ya.\" 39 Nao Jisas i kamaot long taon, i go long hil ya, we nem blong hem \"Hil blong Tri ya Olif\", olsem we hem i stap mekem evri naet. Mo ol man blong hem oli go wetem hem. 40 Nao taem hem i kasem ples ya, hem i talem long olgeta se, \"Yufala i mas prea, blong bambae i no gat wan samting i save traem yufala blong mekem yufala i foldaon.\" 41 Nao hem i go longwe lelebet long olgeta, mo hem i nildaon, i prea 42 i talem se, \"Papa, sipos i stret long tingting blong yu, plis yu tekemaot ol samting ya we i stap mekem mi mi harem nogud. Be yu no mekem olsem we mi mi wantem, yu mekem olsem we yu nomo yu wantem.\" 43 Nao wan enjel i aot long heven i kam, nao i kamtru long Jisas, i mekem hem i strong bakegen. 44 Mo from we tingting blong hem i trabol tumas, hem i stap prea i strong moa, mo swet blong hem i stap folfoldaon long graon olsem blad nomo. 45 Nao taem hem i prea finis, hem i stanap, i go luk ol man blong hem, mo hem i luk we olgeta oli slip finis, from we oli harem nogud tumas. 46 Nao hem i talem long olgeta se, \"?Weswe yufala i stap slip? Yufala i wekap, yufala i mas prea, blong bambae i no gat wan samting i save traem yufala blong mekem yufala i foldaon.\" 47 Taem Jisas i stap toktok yet, plante man oli kamtru long ples ya, mo man ya we nem blong hem Judas, we i wan long ol twelef man blong Jisas, hem i stap lidim olgeta. Nao hem i kam klosap long Jisas, blong i kis long hem. 48 Be Jisas i talem long hem se, \"Judas. ?Mi mi Pikinini blong Man, be yu yu kam blong kis long mi, blong letem mi mi go long han blong ol enemi blong mi?\" 49 Nao taem ol man blong Jisas oli luksave wanem samting bambae i kamaot, oli talem se, \"?Masta, olsem wanem? ?Mifala i yusum ol naef blong faet blong mifala?\" 50 Nao wan long olgeta i girap, i katemaot raetsaed sora blong slef blong hae pris. 51 Be Jisas i talem se, \"!Ei! !I naf ya!\" Nao hem i putum han blong hem long sora blong man ya, i mekem hem i gud bakegen. 52 Nao Jisas i tok long ol jif pris mo ol kapten blong ol gad blong haos blong God, mo ol elda we oli kam blong holem hem. Hem i talem se, \"?Olsem wanem? ?Yufala i ting se mi mi man blong stil mo blong kilim man? ?From wanem yufala i stap holem naef blong faet mo nalnal blong yufala, blong kam holem mi? 53 Evri dei, taem mi stap wetem yufala insaed long haos blong God, be yufala i no holem mi. Be naoia i taem blong yufala, mo i taem blong paoa blong tudak i rulum yufala.\" 54 Nao ol man ya oli holemtaet Jisas, oli tekem hem i go long haos blong hae pris. Mo Pita i biaen long hem, be i no go klosap long hem. 55 Ol man ya oli mekem wan faea insaed long yad blong haos ya, nao oli sidaon raon long hem. Mo biaen, Pita i kam sidaon wetem olgeta. 56 Nao wan haosgel i luk hem we i stap sidaon klosap long faea, mo i luklukgud long hem, nao i talem se, \"!Olgeta! !Man ya tu i stap biaen long Jisas!\" 57 Be Pita i talem long woman ya se, \"Sore, mi mi no save man ya.\" 58 Nao biaen i no longtaem, wan narafala man i luk hem, i talem se, \"!Ei! !Yu tu yu wan long olgeta!\" Be Pita i talem se, \"!Maefren! !Mi mi no wan long olgeta!\" 59 Biaen, samting olsem wan aoa i pas, nao wan narafala man bakegen i tok strong, i talem se, \"!Olgeta! !I tru ya! !Man ya tu i stap biaen long hem, from we hem i wan man Galili ya!\" 60 Be Pita i talem se, \"!Maefren! !Mi mi no save samting ya we yu stap talem!\" Nao taem Pita i stap tok yet, stret long taem ya, faol i singaot. 61 Mo Masta blong yumi i tanemraon, i lukluk stret i kam long Pita. Nao Pita i tingbaot tok ya blong Masta blong yumi, we hem i bin talem long hem se, \"Long naet ya nomo, taem faol i no singaot yet, be yu bambae yu talem tri taem, se yu no save mi.\" 62 Nao Pita i go afsaed, mo i krae we i krae. 63 Nao long taem ya, ol man we oli stap gad long Jisas, oli stap mekem plei long hem, oli stap faetem hem. 64 Oli kavremap ae blong hem, nao oli askem long hem se, \"!Ei, profet! Yu traem talem! ?Hu nao i faetem yu?\" 65 Mo oli stap sakem plante narafala tok long hem blong spolem hem. 66 Taem i brok delaet, ol elda blong ol laen blong Isrel, wetem ol jif pris mo ol tija blong Loa oli kam wanples blong mekem miting blong Kaonsel blong olgeta. Nao ol man oli tekem Jisas i go stanap long fes blong Kaonsel ya. 67 Nao ol memba blong Kaonsel ya oli talem se, \"Sipos yu yu Mesaea, yu talemaot long mifala.\" Be Jisas i talem long olgeta se, \"Sipos mi mi talemaot long yufala, bambae yufala i no save bilif long mi. 68 Mo sipos mi askem kwestin long yufala, bambae yufala i no save ansa. 69 Mi mi Pikinini blong Man, be i stat naoia, bambae mi save go sidaon long raet saed blong God ya we i gat olgeta paoa.\" 70 Nao olgeta evriwan oli askem long hem se, \"?Olsem wanem? ?Yu yu Pikinini blong God?\" Nao hem i talem se, \"Yufala i talem finis. Mi ya nao.\" 71 Nao oli talem se, \"?From wanem yumi stap lukaot tok blong narafala witnes bakegen? Yumi harem tok ya long maot blong hem stret.\"\n1 Nao olgeta memba blong Kaonsel ya oli girap, oli tekem Jisas i go long Paelat, we i man Rom mo i hed gavman long ples ya, blong i jajem hem. 2 Nao olgeta oli stat talemaot ol poen agens long hem se, \"Mifala i faenem we man ya i stap pulum ol man ples blong mifala oli go krangke, oli agens long gavman. Hem i stap blokem mifala, se mifala i no pem takis long Sisa, we i stap rulum olgeta kantri. Mo hem i stap talemaot se hem i Mesaea, we i wan King.\" 3 Nao Paelat i askem long hem se, \"?Olsem wanem? ?Yu yu King blong ol laen blong Isrel?\" Be Jisas i talem long hem se, \"Yu nao yu talem olsem.\" 4 Nao Paelat i talem long ol jif pris mo olgeta man se, \"Mi mi no faenem se man ya i brekem loa.\" 5 Be olgeta oli talem strong long hem se, \"No, be man ya i stap go olbaot, i stap tijim ol man long olgeta ples long Judia, i stat long Galili kam kasem ples ya. Mo hem i stap mekem tingting blong olgeta man i go olbaot.\" 6 Nao taem Paelat i harem tok ya, hem i askem se, \"?Olsem wanem? ?Man ya i man Galili?\" 7 Mo taem hem i harem we Jisas i kamaot long ples ya we Herod i stap rul long hem, hem i sanem Jisas i go long hem, from we long taem ya, Herod tu i stap long Jerusalem. 8 Nao taem Herod i luk Jisas, hem i glad tumas, from we longtaem finis hem i wantem luk hem. Hem i stap harem ol nius blong hem mo in wantem tumas blong luk we hem i mekem wan saen blong soemaot paoa blong God. 9 Nao from samting ya, hem i askem plante kwestin long Jisas. Be Jisas i no talem wan samting nating long hem. 10 Nao ol jif pris, wetem ol tija blong Loa oli stanap, mo oli stap tok strong, oli talemaot ol poen agens long Jisas. 11 Nao Herod wetem ol soldia blong hem oli stap lukluk nogud long Jisas, mo oli stap mekem plei long hem. Nao Herod i talem long olgeta blong oli putum wan flas kot long hem, oli tekem hem i gobak long Paelat. 12 Fastaem, Herod mo Paelat tufala i badfren. Be long dei ya, tufala i kam fren gud bakegen. 13 Nao Paelat i singaot ol jif pris mo ol lida blong ol laen blong Isrel, wetem olgeta man, olgeta evriwan oli kam wanples. 14 Mo hem i talem long olgeta se, \"Man ya we yufala i tekem hem i kam stanap long fes blong mi, yufala i stap talem se hem i stap pulum ol man ples blong yufala oli go krangke. Be mi mi luklukgud long ol bisnes blong hem finis long fes blong yufala, mo mi no faenem se hem i brekem loa. Ol poen ya we yufala i talem agens long hem, oli no tru. 15 Mo Herod tu i no faenem sam rabis poen long hem, taswe hem i sanem hem i kambak long yumi. Nao i klia gud we man ya i no mekem wan samting we i stret blong hem i ded from. 16 Nao from samting ya, ol man blong mi bambae oli wipim hem, mo biaen bambae oli letem hem i go fri.\" 18 Nao olgeta man ya oli stap singaot bigwan se, \"Tekemaot man ya. !Kilim hem i ded! !Mifala i wantem Barabas! !Yu letem hem i go fri!\" 19 Man ya Barabas, oli putum hem long kalabus, from we hem i mekem ol man long taon ya oli girap, oli faet agens long gavman, mo hem i kilim man i ded tu. 20 Be Paelat i wantem letem Jisas i go fri, nao i toktok long olgeta bakegen. 21 Be olgeta oli stap singaot bigwan se, \"!Nilim hem long kros! !Nilim hem long kros!\" 22 Be Paelat i toktok long olgeta bakegen, we i mekem namba tri taem blong hem, i talem se, \"?From wanem? ?Wanem samting nogud we hem i mekem? Mi mi no faenem wan samting we hem i mekem, we i stret blong hem i ded from. Be bambae ol man blong mi oli wipim hem, mo biaen bambae oli letem hem i go fri.\" 23 Be olgeta oli stap gohed strong, oli stap singaot bigwan long Paelat blong hem i nilim Jisas long kros. Mo oli stap singaot gogo, oli win. 24 Nao Paelat i jajem Jisas, se hem i mas ded, olsem we olgeta oli wantem. 25 Hem i tekemaot Barabas ya we bifo oli putum hem long kalabus from we hem i mekem ol man oli girap, oli faet agens long gavman, mo i kilim man i ded, nao i letem hem i go fri, olsem we ol lida blong ol laen blong Isrel oli askem. Be hem i letem Jisas i go long han blong ol soldia blong hem, blong oli mekem long hem olsem we ol lida ya blong ol laen blong Isrel oli wantem. 26 Nao taem ol soldia oli lidim Jisas i goaot long taon, oli luk wan man Saerin, nem blong hem Saemon. Hem i stap wokbaot blong kam long taon. Nao oli holem hem, oli putum kros blong Jisas long solda blong hem, nao oli fosem hem blong i biaen long Jisas, i karem kros ya i go. 27 Nao i gat plante man oli stap biaen long Jisas long rod. Mo wetem olgeta ya, i gat plante woman tu, we oli stap krae long hem olsem we hem i ded finis. 28 Be Jisas i tanemraon, i talem long olgeta se, \"Ol woman Jerusalem. Yufala i no krae from mi. I moa gud yufala i krae from yufala, mo from ol pikinini blong yufala. 29 Yufala i lesin. I gat taem i stap kam we bambae oli save talem se, 'Yufala we i no save karem pikinini, mo yufala we i no bonem pikinini samtaem, mo yufala we i no givim titi long pikinini samtaem, yufala i save harem gud.' 30 Long taem ya, ol man bambae oli save talem long ol bigbigfala hil se, 'Plis yufala i foldaon long mifala.' Mo bambae oli save talem long ol hil se, 'Plis yufala i kam kavremap mifala.' 31 ?Ol man oli stap mekem olsem long taem ya we wud i grin yet, be sipos wud i drae, bambae olgeta oli mekem olsem wanem long hem?\" 32 Nao ol soldia ya oli tekem tu narafala man, we tufala i bin brekem loa, blong oli kilim tufala i ded semtaem wetem Jisas. 33 Nao olgeta oli kam long wan ples we nem blong hem \"Ples we i olsem Bun blong Hed blong Man\", nao long ples ya, olgeta oli nilim Jisas long kros. Mo oli nilim tufala man ya blong brekem loa long kros tu, nao oli putum wan long raet saed blong hem, narawan long lef saed blong hem. 34 Nao Jisas i talem se, \"Papa, plis yu fogivim olgeta ya, from we oli no save samting ya we oli stap mekem.\" Nao olgeta oli sakem daes blong seraot ol klos blong hem i go long olgeta. 35 Nao olgeta we oli stap stanap long ples ya, oli stap lukluk ol samting ya. Be ol lida blong ol laen blong Isrel oli stap laf long Jisas, oli stap talem se, \"Hem i sevem plante narafala man finis. Sipos hem i Mesaea we God i jusumaot hem, i gud hem nomo i sevem hem.\" 36 Ol soldia tu oli stap laf long hem, mo oli kam klosap long hem, oli traem givim waen long hem, we i konkon. 37 Mo oli talem se, \"Sipos i tru we yu yu King blong ol laen blong Isrel, i gud yu sevem laef blong yu naoia.\" 38 Mo i gat wan tok we oli raetem, nao oli putum long kros antap long Jisas, we i talem se, \"Hemia King blong ol laen blong Isrel.\" 39 Nao wan long tufala man ya blong brekem loa, we tufala i stap hang long kros long ples ya, hem i tok nogud long Jisas. Hem i talem se, \"!Ei! ?Yu yu Mesaea no nogat? Sipos i olsem, oraet, yu sevem yu, mo yu sevem mitufala tu.\" 40 Be narawan long tufala i tok long man ya, i blokem hem, i talem se, \"?Weswe? !Ating yu yu no fraet long God! Yumitrifala i gat sem panis ya. 41 Be yumitufala, i stret nomo blong yumitufala i kasem panis ya from ol samting nogud ya we yumitufala i mekem. Be man ya i no mekem wan samting nating we i rong.\" 42 Nao hem i talem long Jisas se, \"Jisas. Taem we yu yu kam King, nao yu kam long paoa blong yu, plis yu tingbaot mi bakegen.\" 43 Nao Jisas i talem long hem se, \"Tru mi mi talem long yu. Tede, yu bambae yu stap wetem mi long Paradaes.\" 44 Nao i stat samwe long twelef klok, san i no moa saen, tudak i kam kavremap olgeta ples, mo i stap olsem gogo kasem samwe long tri klok long aftenun. Mo kaliko ya we i blokem Rum ya we i Tabu we i Tabu, insaed long haos blong God, hem i brok long tu haf. 46 Nao Jisas i singaot bigwan, i talem se, \"!Papa! !Mi mi putum laef blong mi long han blong yu!\" Hem i talem tok ya, nao hem i ded. 47 Nao taem kapten blong ol soldia blong ol man Rom i luk ol samting ya we i kamaot, hem i presem God, i talem se, \"Tru, man ya i stret nomo ya.\" 48 Mo olgeta man we oli kam long ples ya blong lukluk, taem olgeta oli luk ol samting ya, oli gohom we oli harem i nogud tumas, oli stap kilkilim jes blong olgeta from. 49 Mo olgeta fren blong Jisas wetem ol woman ya we oli aot long Galili, oli biaen long hem oli kam, olgeta oli stap stanap longwe lelebet, mo oli stap lukluk ol samting ya. 50 Nao i gat wan man Aramatia i stap, nem blong hem Josef. Aramatia i wan taon long Isrel, mo man ya i wan memba blong Kaonsel blong ol laen blong Isrel. Hem i wan gudfala man we laef blong hem i stret gud, mo hem i no agri long plan we Kaonsel ya i mekem, mo long ol samting ya we oli wokem. Hem i wan man we i stap wet blong luk we God i kam King blong ol man blong hem. 52 Nao man ya i go luk Paelat, i askem long hem blong i letem hem i tekem bodi blong Jisas. 53 Nao Josef i go tekemaot bodi blong Jisas long kros, mo i kavremap long gudfala kaliko ya linen, nao i go putum long wan hol long ston we oli bin katemrere finis. Hol ya, oli no putum man long hem yet. 54 Hemia long dei ya we ol laen blong Isrel oli stap mekemrere ol samting blong Sabat dei. Mo long taem ya klosap Sabat dei i stat. 55 Ol woman ya we oli aot long Galili, oli biaen long Jisas oli kam, olgeta ya oli biaen long man ya. Mo oli luk hol ya long ston, mo oli luk olsem wanem Josef i putum bodi blong Jisas i stap. 56 Nao biaen, ol woman ya oli gobak long haos, nao oli stap mekemrere ol lif we i gat gudfala smel, mo ol pomad, blong bambae oli go putum long bodi blong Jisas. Nao long Sabat dei, olgeta oli spel, olsem we Loa i talem.\n1 Nao long fas dei blong wik, long eli moning, ol woman ya oli go long hol ya long ston. Oli karem ol lif ya we i gat gudfala smel, we oli mekemrere finis. 2 Nao oli luk we bigfala ston blong blokem maot blong hol ya i no moa stap, sam man oli rolemaot finis. 3 Be taem oli go insaed long hol ya, oli no luk bodi blong Jisas, Masta blong yumi. 4 Olgeta oli no save se bodi blong Jisas i go wea, mo oli stap tingting tumas from samting ya, nao wantaem nomo, tu man i kamtru, tufala i stanap wetem olgeta, we klos blong tufala i saen we i saen. 5 Nao olgeta oli fraet tumas, oli bodaon, oli lukluk i go long graon. Nao tufala man ya i talem long olgeta se, \"?From wanem yufala i stap lukaot man we i laef long ples blong ol dedman? 6 Hem i no stap long ples ya. Hem i laef bakegen. Yufala i mas tingbaot tok ya we hem i talem long yufala, taem hem i stap long Galili yet. 7 Hem i talem se, 'Mi mi Pikinini blong Man, bambae olgeta oli putum mi long han blong ol man nogud, mo bambae ol man nogud ya oli nilim mi long kros blong kilim mi mi ded. Be long namba tri dei, bambae mi mi laef bakegen.' \" 8 Nao ol woman ya oli tingbaot tok ya blong Jisas bakegen, 9 nao oli aot long beregraon ya, oli go talemaot ol samting ya long ol leven man blong Jisas wetem ol narafala man tu. 10 Nao long ol woman ya we oli talemaot ol samting ya long ol aposol, i gat Meri woman Magdala, mo Joana, mo Meri mama blong Jemes, mo sam narafala woman tu. 11 Be ol aposol oli harem tok ya olsem tok olbaot nomo, nao oli no bilif long olgeta. 12 Be Pita i girap, i resis i go long hol ya long ston, i bendaon, i lukluk i go insaed. Nao hem i luk kaliko ya blong kavremap bodi, be i no gat narafala samting i stap. Nao hem i wokbaot blong gobak long haos, mo i stap tingbaot ol samting ya we i hapen, mo i sapraes tumas long hem. 13 Long sem dei ya nomo, tu man blong Jisas, tufala i stap wokbaot blong go long wan vilej, nem blong hem Emeas. I stat long vilej ya go kasem Jerusalem, i samting olsem leven kilometa. 14 Mo taem tufala i stap wokbaot, tufala i stap stori long olgeta samting ya we i hapen. 15 Nao taem tufala i stap storian olsem, Jisas i kam klosap long tufala, nao i stap wokbaot i go wetem tufala. 16 Be i gat samting i blokem tingting blong tufala, we i mekem se tufala i no save luksave se Jisas. 17 Nao Jisas i askem long tufala se, \"Tufala. ?Wanem samting ya we yutufala i stap storian long hem i kam?\" Wantaem nomo, tufala i stanap we fes blong tufala i nogud. 18 Nao wan long tufala, nem blong hem Kleopas, hem i talem long hem se, \"Ating yu nomo yu wan strenja long Jerusalem, we yu no save ol samting ya we i hapen long ol dei ya we i jes pas.\" 19 Mo Jisas i askem long tufala se, \"?Wanem ol samting ya?\" Nao tufala i talem long hem se, \"Ol samting ya we i hapen long man Nasaret ya, Jisas. Hem i wan profet, mo long fes blong God, mo long fes blong ol man, ol wok blong hem mo ol tok blong hem oli gud tumas. 20 Be ol jif pris mo ol lida blong yumi oli putum hem long han blong ol man Rom blong oli jajem hem, se hem i mas ded. Mo olgeta ya oli nilim hem long kros blong kilim hem i ded. 21 Be mifala i bin putum tingting blong mifala i stap strong long hem se hem bambae i save mekem yumi ol laen blong Isrel yumi fri. Be antap long ol samting ya, tede i namba tri dei blong hem. 22 Mo sam woman blong kampani blong mifala oli mekem mifala i sapraes tumas. Taem i brok delaet, olgeta ya oli go long hol ya long ston we ol man oli berem hem long hem, 23 be oli no save faenem bodi blong hem. Oli kambak oli talem se, 'Mifala i luk wan vison we God i soemaot long mifala, we tu enjel i talemaot long mifala, se hem i laef.' 24 Nao sam long mifala oli go long hol ya long ston, mo oli faenem evri samting i stret olsem we ol woman ya oli talem, be oli no luk Jisas.\" 25 Nao Jisas i talem long tufala se, \"Man. Yutufala i no gat hed nating. Yutufala i tektaem tumas blong bilif long ol tok blong ol profet. 26 I stret nomo blong Mesaea i harem nogud long bodi blong hem blong biaen bambae hem i save go tekem hae nem blong hem long heven.\" 27 Nao Jisas i stat long buk blong Moses, mo i gotru long ol tok blong ol profet, i talemaotgud long tufala, olgeta tok blong Baebol we oli bin raetem blong tokbaot hem. 28 Nao trifala i kam klosap long vilej ya we tufala i stap go long hem. Mo Jisas i mekem olsem we bambae hem i lego tufala, i wokbaot i go. 29 Be tufala i talem long hem se, \"Ei, i gud yu stap wetem mitufala fastaem. Naoia i let finis ya. Bambae i no longtaem san i godaon.\" Nao hem i go insaed, i stap wetem tufala. 30 Hem i sidaon blong kakae wetem tufala, nao i tekem bred, i talem tangkiu long God from, mo i brekem, i givim long tufala. 31 Nao ae blong tufala i open, mo tufala i luksave hem, se Jisas. Be hem i lus long fes blong tufala, tufala i no moa luk hem. 32 Nao tufala i stap taltalem long tufala se, \"Man. Taem hem i stap toktok long yumitufala long rod, i stap talemaot ol tok ya blong Baebol, tok blong hem i nambawan, i mekem yumi harem gud tumas.\" 33 Nao wantaem nomo, tufala i girap, tufala i aot long ples ya, tufala i gobak long Jerusalem. Nao long ples ya, tufala i luk we ol leven man blong Jisas wetem ol narafala man blong hem oli stap wanples finis, 34 oli stap talem se, \"I tru ya. Masta blong yumi i laef bakegen. Saemon i luk hem finis.\" 35 Nao tufala ya i talemaot long olgeta ol samting ya we i hapen long rod, mo we tufala i luksave Masta ya blong yumi taem hem i brekem bred. 36 Taem tufala i stap talemaot ol samting ya, Jisas i kam stanap long medel blong olgeta, i talem long olgeta se, \"Pis i stap wetem yufala.\" 37 Be olgeta oli sek long hem, nao oli fraet long hem, oli ting se oli stap luk wan devel. 38 Be hem i talem long olgeta se, \"?From wanem tingting blong yufala i kam nogud olsem? ?From wanem yufala i gat tu tingting long mi? 39 Yufala i luk han blong mi mo leg blong mi. Mi nomo ya. Yufala i pusum han blong yufala, yufala i tajem mi, nao bambae yufala i haremsave. Devel blong man i no gat mit mo bun blong hem, olsem we yufala i save luk we mi mi gat.\" 40 Hem i talem tok ya, nao i soemaot han blong hem mo leg blong hem long olgeta. 41 Mo from we olgeta oli glad tumas, mo oli sapraes tumas, samting ya i mekem se olgeta oli no save bilif gud yet. Nao hem i talem long olgeta se, \"?Yufala i gat sam kakae i stap long ples ya?\" 42 Nao olgeta oli tekem fis we i tan finis, oli givim wan pis long hem, 43 nao long fes blong olgeta hem i tekem, i kakae. 44 Nao Jisas i talem long olgeta se, \"Ol samting ya oli soemaot mining blong ol tok ya we mi stap talem long yufala, long taem ya we mi stap wetem yufala yet. Bifo, mi mi stap talem se olgeta samting we oli bin raetem long buk blong Moses, mo long ol tok blong ol profet, mo long Ol Sam, blong tokbaot mi, bambae oli mas kamtru.\" 45 Nao hem i openem tingting blong olgeta blong oli savegud ol tok blong Baebol. 46 Mo hem i talem long olgeta se, \"Tok we i stap long Baebol i talem se bambae ol man oli mekem Mesaea i harem nogud long bodi blong hem, gogo i ded. Mo long namba tri dei blong hem, bambae hem i laef bakegen. 47 Mo long nem blong Mesaea ya, bambae ol man oli mas talemaot tok ya, se man i mas tanem tingting blong hem from sin blong hem, nao bambae God i fogivim hem. Tok ya i mas go long olgeta man, i stat long Jerusalem ya, gogo i finisim wol. 48 Yufala i luk ol samting ya, mo yufala i save talemaot stret tok blong hem. 49 Mo mi bambae mi sanem Tabu Spirit i kam long yufala, we Papa blong mi i promes blong givim long yufala. Be yufala i mas wet long taon ya gogo paoa ya blong God i aot long heven i kamdaon, i mekem yufala i strong.\" 50 Nao Jisas i tekem olgeta oli goaot long taon ya, oli go kasem vilej ya Betani. Nao hem i leftemap han blong hem, i blesem olgeta. 51 Mo taem hem i stap blesem olgeta, hem i aot long olgeta, nao God i tekem hem i go antap long heven bakegen. 52 Olgeta oli bodaon, oli wosip long hem, nao oli gobak long Jerusalem we oli glad tumas. 53 Nao oltaem olgeta oli stap go long haos blong God, oli stap presem hem.","id":"<urn:uuid:795ded54-b39f-4912-bbe1-cad0102d6cc8>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/luke.htm","date":"2021-10-28T08:30:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588282.80\/warc\/CC-MAIN-20211028065732-20211028095732-00575.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":49076,"character_repetition_ratio":0.131,"word_repetition_ratio":0.031,"special_characters_ratio":0.254,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14379.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"GalatiansGalatians 1\n1 Mi Pol, mi raetem leta ya i go long yufala long ol jos long provins ya Galesia. Mi mi aposol be i no man we i singaot mi blong mekem wok ya, i no man we i putumap mi. Jisas Kraes wetem God Papa blong yumi we i mekem Jisas i laef bakegen long ded, tufala ya nomo i putumap mi. Ol brata blong yumi long ples ya, oli joen wetem mi blong talem halo long yufala. 3 Prea blong mi, we God, Papa blong yumi, wetem Jisas Kraes, Masta blong yumi, tufala bambae i stap givhan long yufala long gladhat blong tufala, tufala i putum pis i stap wetem yufala. 4 Jisas Kraes, hem i letem hem i ded from ol sin blong yumi, blong i save tekemaot yumi long fasin blong wol ya we i nogud olgeta. Hem i ded, stret olsem we God Papa blong yumi i wantem. 5 Bambae yumi stap leftemap nem blong God i go antap oltaem, gogo i no save finis. Amen. 6 Mi mi sapraes tumas long yufala. God i singaot yufala, mo Kraes i givhan long yufala long gladhat blong hem, be i no longtaem, yufala i girap, yufala i ronwe long God. Nao yufala i stap holem wan tok we i olsem wan narafala gud nius. 7 Be i no save gat narafala gud nius, i gat wan gud nius nomo i stap. Mi mi talem olsem, from we i gat sam man we oli stap mekem trabol long yufala, we oli wantem tanem gud nius blong Kraes i kam narafala tok. 8 Mi mi talem long yufala, se sipos mifala, no wan enjel blong heven, no wanem man, bambae i talemaot wan gud nius long yufala, we i narafala long hemia we mifala i talemaot finis long yufala bifo, be man ya i mas go long hel. 9 Mifala i talemaot finis long yufala bifo, nao mi talem long yufala bakegen. Sipos wan man i talemaot wan gud nius long yufala, we i narafala long gud nius ya we yufala i kasem finis, be man ya i mas go long hel. 10 ?Yufala i ting se mi wantem ol man oli glad long mi? !Nogat! Mi wantem we God i glad long mi. ?Yufala i ting se mi wantem mekem ol man oli glad long wok blong mi? Sipos mi wantem mekem olsem, hemia i min se mi mi no prapa man blong wok blong Kraes. 11 Ol brata mo sista. I gud mi mi talem i klia long yufala. Gud nius ya we mi mi stap talemaot, hem i no wan tok we ol man oli statem. 12 Mi no kasem gud nius ya long wan man, mo i no gat man we i tijim mi long hem. Jisas Kraes nomo, hem i soemaot gud nius ya long mi. 13 Yufala i harem finis stori blong ol fasin blong mi bifo, long taem ya we mi stap skul wetem ol laen blong Isrel. Oltaem mi stap ronem jos blong God, we mi no gat sore nating. Oltaem mi stap traehad blong mekem jos ya i kam nogud. 14 Long taem ya, mi mi stap strong moa long ol fasin blong skul blong ol laen blong Isrel, mo mi holemstrong ol kastom blong ol bubu blong mifala bifo, we mi bitim plante man we mifala i gruap wantaem. 15 Be God i bin jusumaot mi fastaem, taem we mi stap yet long bel blong mama blong mi. Nao long gladhat blong hem, hem i singaot mi blong mi man blong hem. Mo long gudfala tingting blong hem, 16 hem i soemaot Pikinini blong hem long mi, blong bambae mi save talemaot gud nius blong hem long ol man we oli no laen blong Isrel. Nao long taem ya, mi mi no go luk ol man, blong kasem save long olgeta. 17 Mo mi no go long Jerusalem tu, blong luk olgeta ya we oli aposol fastaem long mi. Wantaem nomo, mi aot, mi go long Arebia. Nao biaen, mi kambak bakegen, stret long Damaskes. 18 Nao i gat tri yia i pas, ale, mi go long Jerusalem blong luk Pita. Be long taem ya tu, mi stap tu wik nomo wetem hem. 19 Mo mi no luk ol narafala aposol tu, mi luk Jemes ya nomo we i brata blong Masta blong yumi. 20 God i save, mi mi talem tru long yufala. Ol tok ya we mi jes raetem, i no blong giaman. 21 Biaen long taem ya, mi go long ol ples long Siria mo long Silisia. 22 Long taem ya, ol man blong ol jos blong Kraes long Judia, oli no save mi yet. 23 Oli harem nius nomo we ol man oli stap talem se, \"Man ya we bifo i stap ronem yumi tumas, i stap traem spolem bilif blong yumi, be naoia hem i stap prij, i stap talemaot bilif ya.\" 24 Nao oli stap leftemap nem blong God from mi.\n1 Taem fotin yia i pas, ale, mi mo Banabas, mitufala i go antap bakegen long Jerusalem, mo mi tekem Taetas tu i kam wetem mitufala. 2 Mi mi go from we God i soemaot long mi finis se mi mas go. Nao long wan smol miting wetem ol lida blong jos, mi stori gud long ol tok we mi stap talem blong talemaot gud nius ya long ol man we oli no laen blong Isrel. Mi mekem olsem, from we mi no wantem we bambae olgeta ya oli spolem ol wok ya blong mi we mi mekem finis, mo wok we mi stap mekem yet. 3 Long taem ya, nating we fren ya blong mi, Taetas, hem i wan man Gris, be oli no fosem hem blong i sakomsaes. 4 Tok blong sakomsaes ya i kamaot long sam man we oli giaman se oli brata blong yumi. Olgeta ya oli kam joen long mifala, be oli jes kam blong lukluk mifala nomo. Oli wantem faenemaot se Jisas Kraes i mekem mifala i fri olsem wanem, from we oli wantem fasem mifala bakegen long ol fasin blong olgeta. 5 Be mifala i no letem olgeta oli winim mifala nating, from we mifala i wantem tumas blong holemtaet trutok blong gud nius ya, blong bambae yufala i save kasem stret. 6 Nao i gat sam long olgeta oli stap we ol man oli luk olgeta se oli lida blong jos. Be long lukluk blong mi, man we i gat hae nem mo man we i no gat, be tufala i sem mak nomo. God i no save makem man from hae nem blong hem. Ol lida ya, oli no tijim mi long sam niufala samting nating. 7 Olgeta oli luksave we God i putum wok ya long mi finis, blong mi talemaot gud nius ya long ol man we oli no laen blong Isrel, olsem we hem i putum wok long Pita, blong hem i talemaot gud nius long ol laen blong Isrel. 8 God i putumap mi long paoa blong hem, blong mi mi aposol blong ol man ya, olsem we hem i putumap Pita blong hem i aposol blong ol laen blong Isrel. 9 Nao Jemes, mo Pita, mo Jon, we trifala i gat nem se trifala i hae lida blong olgeta, trifala i luk we God i givhan long mi long gladhat blong hem. Nao trifala i kam sekhan long mi mo Banabas, blong soemaot we mitufala i sem mak nomo wetem olgeta. Nao mifala evriwan i agri blong seraot ol wok, we mitufala bambae i go prij long ol man we oli no laen blong Isrel, mo olgeta bambae oli go prij long ol laen blong Isrel. 10 Mo olgeta ya oli givim wan tok nomo long mitufala, se mitufala i mas tingbaot ol puaman blong olgeta, blong givhan long olgeta. Be hemia, mi mi luk finis olsem wan wok blong mi. 11 Taem Pita i kam long Antiok, mi mi stanap long fes blong hem, mi tok strong blong blokem hem, from we i klia gud we hem i rong. 12 Fastaem, Pita i stap kakae wetem ol brata blong yumi we oli no laen blong Isrel. Be biaen, Jemes i sanem sam man blong hem oli kam, mo taem olgeta ya oli kamtru, Pita i finis, i no moa save kakae bakegen wetem ol brata ya, from we hem i fraet long kampani ya we oli stap talem se ol man oli mas sakomsaes. 13 Mo ol narafala brata blong yumi we oli laen blong Isrel, olgeta tu oli fraet, nao oli biaen long hem long fasin ya. Mo fasin ya i pulum Banabas, nao hem tu i fraet, i mekem sem fasin. 14 Be taem mi luk we olgeta oli no stap wokbaot long stret rod, we i folem ol trutok blong gud nius ya, mi tok strong long Pita long fes blong olgeta. Mi talem se, \"Yu yu wan laen blong Isrel, be yu tekem fasin blong ol narafala man finis. Yu yu no moa holem fasin blong ol laen blong Isrel. ?From wanem yu traem fosem ol narafala man ya blong oli kam tekem fasin ya blong laen blong Isrel?\" 15 Bakegen, mi mi talemgud long Pita, we i tru, mitufala i laen blong Isrel stret, mitufala i no narafala laen we ol laen blong Isrel oli luk olsem rabis nomo. 16 Be mitufala i save finis we man i no save kam stret man long fes blong God samtaem, long fasin ya we hem i stap folem Loa blong ol laen blong Isrel. Man we i bilif long Jisas Kraes, hem nomo God i save talem se hem i wan stret man. Mifala ol laen blong Isrel, mifala tu i bilif long hem, nao mifala i kam stret man long fes blong God. Be i no from we mifala i stap folem Loa blong God, be from we mifala i stap bilif long Kraes nomo. I no gat man nating we i save kam stret man long fes blong God, long fasin ya we hem i stap folem Loa ya. 17 Mifala i joen long Kraes finis blong kam stret man long fes blong God. ?Be sipos mifala i faenemaot se mifala i man nogud olsem ol man we oli no laen blong Isrel, olsem wanem? ?Kraes i mekem we mifala i kam man nogud? !Nogat! 18 Sipos mi stanemap ol fasin blong Loa ya bakegen, we bifo mi stap brekemdaon, bambae mi soemaot from Loa ya, we mi mi man blong brekem loa. 19 Long saed blong Loa, mi mi ded finis, Loa ya i kilim mi mi ded. Nao from we mi mi ded long saed blong Loa, mi save laef long saed blong God. I olsem we oli nilim mi long kros wetem Kraes, mi ded wetem hem. 20 Naoia, i no moa mi ya we mi stap laef, be Kraes nomo i stap laef long mi. Mo laef ya we mi stap long hem naoia, mi mi gat from we mi bilif long hem, we hem i Pikinini blong God. Hem i lavem mi, nao i givim laef blong hem, i ded blong sevem mi. 21 Mi mi no save sakemaot fasin ya we God i givhan long mi long gladhat blong hem. Sipos wan man i save kam stret man long fes blong God from we i stap folem Loa, hemia i min se Kraes i ded blong nating nomo.\n1 !Ol man Galesia! !Yufala i krangke! Mifala i talemaot gud nius long yufala, olsem we yufala i luk Jisas Kraes stret long ae blong yufala, we hem i ded long kros. ?Be olsem wanem? ?Sam man oli mekem majik long yufala, blong pulum yufala i go krangke olsem? 2 Mi mi wantem askem wan kwestin long yufala. ?Olsem wanem? ?Yufala i kasem Tabu Spirit fastaem from we yufala i stap folem Loa, no from we yufala i harem gud nius ya, nao yufala i bilif long hem? 3 ?Weswe yufala i go krangke olsem? Yufala i bin statem Kristin laef blong yufala fastaem long paoa blong Spirit blong God. ?Be yufala i ting se bambae yufala i save finisim long paoa blong yufala nomo? !Nogat! 4 ?Weswe long ol samting ya we oli kamtru long laef blong yufala? ?Yufala i no lanem wan samting nating long hem? Mi mi no ting olsem. 5 ?God i stap givim Spirit blong hem long yufala, mo hem i stap mekem ol merikel long fes blong yufala, be from wanem? ?From we yufala i stap folem Loa, no from we yufala i harem gud nius ya, nao yufala i stap bilif long hem? 6 Yufala i traem tingbaot Ebraham ya bifo. Baebol i talem se, \"Hem i bilif long God, mo from we hem i bilif olsem, God i luk hem se hem i wan stret man long fes blong hem.\" 7 Oraet, yufala i mas savegud we ol man we oli bilif long God olsem, olgeta ya oli prapa laen blong Ebraham. 8 Taem fasin ya i no kamtru yet, be Baebol i talem finis we bambae God i save mekem ol man we oli no laen blong Isrel oli kam stret man long fes blong hem, from we oli bilif long hem. Mo taem fasin ya i no kamtru yet, Baebol i talemaot gud nius ya long Ebraham we God i talem se, \"Mi bambae mi yusum yu blong blesem olgeta man long wol.\" 9 Ebraham ya i bilif long God, mo God i blesem hem from, mo long sem fasin, hem i stap blesem olgeta we oli stap bilif long hem. 10 Olgeta we oli ting se bambae oli save kasem laef from we oli stap folem Loa ya, God bambae i panisim olgeta. Baebol i talem se, \"Ol man we oli no gohed blong obei long evri samting we oli raetem finis long buk blong Loa, God bambae i givim panis long olgeta.\" 11 Nao i klia gud we man i no save kam stret man long fes blong God long fasin ya we hem i stap folem Loa ya. Hemia i klia from we Baebol i talem se, \"Man we i kam stret man long fes blong God from we i bilif, hem i save kasem laef.\" 12 Be fasin blong holem Loa, hem i no stanap long fasin blong bilif, from we Baebol i talem se, \"Man we i mekem evri samting we Loa i talem, hem i save kasem laef long hem.\" 13 Be Kraes, hem i pemaot yumi finis, i tekemaot yumi long panis ya we yumi save kasem long fasin ya blong folem Loa, from we hem i kam olsem man we God i panisim hem, mo God i mekem samting ya long hem from yumi. Hemia i olsem tok blong Baebol we i talem se, \"Man we ol man oli kilim hem i ded, nao oli hangem bodi blong hem long wan wud, fasin ya i soemaot we Hae God nao i panisim hem.\" 14 Be naoia, from we Jisas Kraes i ded olsem, ol man we oli no laen blong Isrel oli save kasem ol gudfala samting we God i givim long Ebraham bifo. Mo from we yumi bilif long Kraes, yumi save kasem Spirit ya we God i promes finis blong givim. 15 Ol brata mo sista. Mi wantem talem wan fasin blong yumi blong soemaot samting ya. Sipos man i mekem promes se taem hem i ded, bambae olting blong hem oli mas olsem olsem, nao i raetemdaon promes ya long wan pepa, bambae tok ya blong hem i no save jenis. Narafala man i no save tekemaot tok blong hem, mo i no save joenem narafala tok long hem bakegen tu. 16 Nao God i mekem promes blong hem long Ebraham, mo long man ya we i kamaot biaen long hem. Tok ya i no talem se \"mo long olgeta we oli kamaot biaen long hem\", we i min se plante man. Hem i talem se \"mo long wan man we i kamaot biaen long hem\", we i min se wan man nomo, we man ya, Kraes. 17 Mining blong tok blong mi i olsem. Fastaem, God i mekem wan promes blong hem, mo i talem se tok blong hem i no save jenis. Mo biaen, fo handred toti yia i pas, nao Loa i kamtru. Be Loa ya i no save brekem promes ya. Hem i no save tekemaot tok blong God. 18 Sipos yumi stap kasem ol samting we God i givim, from we yumi stap folem Loa, hemia i min se promes ya blong God i finis nao, yumi no moa save kasem ol samting ya long promes ya. Be Ebraham i kasem ol samting we God i givim long hem, from we God i promes blong mekem olsem. 19 ?Oraet, sipos i olsem, be God i givim Loa blong wanem? Hem i joenem Loa ya long promes blong hem, blong soemaot ol fasin we i nogud, mo i putum Loa blong i stanap, gogo kasem taem we man ya we i laen blong Ebraham, we promes ya i tokbaot bifo, hem i kamtru. Taem Loa i kam, i gat ol enjel oli kam givim long Moses, blong hem i karem i kam givim long olgeta man. 20 I gat wan God nomo i stap, be Loa blong hem i kamtru long mifala long plante man. 21 Hemia i no min se Loa ya i agensem promes blong God, nogat. Sipos God i givim wan loa we i gat paoa blong mekem yumi laef, bambae yumi save kam olsem we yumi stret man finis, from we yumi folem Loa ya. 22 Be i no olsem, from we Baebol i talem se yumi evriwan i stap aninit long paoa blong sin. Nao ol samting we God i promes blong givim, yumi save kasem, from we yumi bilif long Jisas Kraes. 23 Bifo ya, taem we fasin blong bilif ya i no kamtru yet, Loa ya i stap holem mifala evriwan, olsem we mifala i kalabus finis. Mifala i stap olsem, kam kasem taem we God i soemaot fasin ya blong bilif. 24 Mo mifala i stap aninit long Loa ya olsem we pikinini i stap aninit long man we i lukaot long hem blong mekem hem i folemgud ol rul blong masta blong hem, mo Loa ya i stap mekem long mifala olsem, kam kasem taem we Kraes i kamtru. Loa ya i mekem olsem, blong mifala i save kam stret man long fes blong God from we mifala i bilif long Kraes. 25 Naoia, we taem blong fasin blong bilif i kamtru finis, mifala i no moa stap aninit long Loa ya. 26 Yufala evriwan i pikinini blong God, from we yufala i bilif long Jisas Kraes. 27 Yufala evriwan we i baptaes finis blong joen long Kraes, yufala i tekem Kraes finis, olsem we yufala i putum klos long yufala. 28 Nao i no moa gat ol samting blong mekem yufala i seraot. I no moa gat we sam long yufala oli laen blong Isrel, sam oli no laen blong Isrel, sam oli slef, sam oli friman, sam oli man, sam oli woman, nogat. Yufala evriwan i joen long Jisas Kraes, nao from samting ya, yufala i kam wan nomo. 29 Mo sipos yufala i blong Kraes, ale, yufala i olsem ol laen ya blong Ebraham. Mo bambae yufala i save kasem ol samting ya we God i promes finis blong givim long ol laen ya blong hem.\n1 Mining blong tok blong mi i olsem. Taem we man i ded, pikinini blong hem i save tekem olting blong hem. Be sipos pikinini ya i smol yet, bambae hem i no save bos long olting ya, hem i olsem slef nomo. 2 Hem i mas gat ol narafala papa blong hem mo ol angkel blong hem, blong oli lukaot long olting ya blong hem, gogo kasem stret taem we papa blong hem i makem. 3 Be long mifala tu i olsem. Fastaem, mifala i olsem pikinini, mifala i olsem slef nomo long ol fas samting blong fasin blong God we hem i tijim mifala long hem. 4 Be long stret taem we God i makem, hem i sanem stret Pikinini blong hem i kam. Pikinini ya i bon long wan woman, mo i gruap aninit long Loa blong mifala ol laen blong Isrel, 5 blong pemaot mifala ya we mifala i stap aninit long Loa ya, blong mifala i save kam pikinini blong God. 6 Mo blong God i soemaot we yufala i pikinini blong hem, hem i sanem Spirit blong Pikinini blong hem i kam, blong i stap long laef blong yumi. Hemia Spirit ya we i stap singaot se, \"Papa, Papa.\" 7 From samting ya, yufala i no moa olsem slef nomo, yufala i pikinini blong God. Mo from we yufala i pikinini blong God, hem bambae i save givim long yufala, olgeta samting ya we hem i promes blong givim long ol pikinini blong hem. 8 Bifo, yufala i no save God, mo from samting ya, yufala i olsem slef nomo blong ol devel ya we oli no god nating. 9 Be naoia, yufala i save God finis. Ating i moa gud mi talem se naoia, God i save yufala finis. ?Be from wanem yufala i wantem gobak bakegen long ol devel ya we oli masta blong yufala bifo? Olgeta oli no gat paoa nating, mo oli no save givim wan samting nating long yufala. ?From wanem yufala i wantem kam olsem slef blong olgeta ya bakegen? 10 ?From wanem yufala i stap tingbaot tabu dei blong olgeta ya, mo tabu manis, mo tabu taem, mo tabu yia olsem? 11 !Man! Yufala i mekem mi mi fraet tumas. !Ating mi hadwok long yufala blong nating nomo! 12 Ol brata mo sista. Mi mi askem strong long yufala, se plis yufala i tekem fasin blong mi. Yufala i luk. Mi mi tekem fasin blong yufala finis. Yufala i save se bifo, mi mi kam stap wetem yufala from we mi mi sik, nao mi gat janis blong talemaot gud nius ya long yufala. Be long taem ya yufala i no mekem wan trabol long mi. 14 Mo sik ya blong mi i mekem plante trabol long yufala, be yufala i no harem nogud long mi, yufala i no ting rabis long mi nating. Yufala i tekem mi mi go long haos blong yufala, olsem we mi wan enjel blong God, no mi Jisas Kraes nomo. 15 Long taem ya, yufala i glad tumas. ?Be naoia olsem wanem? Mi mi save talemaot se bifo, sipos yufala i save mekem olsem, yufala i glad blong pulumaot ae blong yufala, blong jenisim ae blong mi, from we ae blong mi i nogud. 16 ?Be olsem wanem? ?Naoia, from we mi mi stap tok tru long yufala, ating mi kam olsem badfren blong yufala? 17 Ol narafala man ya oli stap raon long yufala blong fren gud long yufala, be tingting blong olgeta i no stret. Oli wantem nomo blong pulumaot yufala i gowe long mi, blong bambae yufala i stap fren gud long olgeta. 18 Yes, fasin ya blong fren gud long narafala man, sipos i blong mekem wan gudfala samting, hemia i gud tumas. Tok ya i tru oltaem, i nating we mi mi stap wetem yufala, no mi no stap wetem yufala. 19 Ol pikinini blong mi. Mi mi stap harem nogud bakegen from yufala, olsem we wan woman i stap harem nogud blong bambae i bonem pikinini. Mo bambae mi save harem nogud bakegen yet from yufala, gogo yufala i kasem stret fasin blong Kraes long laef blong yufala. 20 Sipos mi mi stap wetem yufala naoia, hemia bambae i mekem mi mi harem gud tumas. Sipos i olsem, bambae mi save tanem tok blong mi lelebet, blong mekem i stret gud long yufala, from we naoia, mi mi no save se bambae mi givhan long yufala olsem wanem. 21 Yufala we i wantem mekem ol samting we Loa i talem, yufala i givim ansa long mi. ?Yufala i harem finis wanem we Loa ya i talem, no yufala i no harem? 22 Hem i tokbaot Ebraham, we hem i gat tu pikinini boe blong hem, wan we i bon long woman we i slef, we i woman blong wok nomo blong hem, mo wan we i bon long stret woman blong hem, we i no slef, i fri. 23 Pikinini ya we i bon long woman we i slef, hem i bon olsem ol narafala pikinini nomo. Be pikinini ya we i bon long woman we i fri, hem i bon from we God i mekem promes olsem long woman ya. 24 Nao yumi save tekem stori ya olsem parabol. Tufala woman ya i soemaot tufala promes we God i mekem wetem ol man. Fas woman ya Hega, ol pikinini blong hem oli slef, oli no fri nating. Hega ya, hem i pija blong promes ya we God i mekem wetem ol man blong hem long bigfala hil ya Sinae. 25 Mo hem i pija blong bigfala hil ya Sinae, long Arebia, we bifo, God i givim Loa long Moses long hem. Mo hem i pija blong taon ya Jerusalem tu we i stap naoia, we hem wetem ol man blong hem oli olsem slef nomo. 26 Be narafala Jerusalem ya long heven, hem i pija blong woman we i fri, mo hem i olsem mama blong yumi. 27 Hemia i olsem tok blong Baebol we i talem se, \"Yu ya we fastaem yu no save karem pikinini, i gud yu glad. Yu ya we bifo yu no bin harem nogud blong bonem pikinini, i gud yu stap singsingaot from we yu yu glad. Yu yu no bin karem pikinini samtaem, be naoia ol pikinini blong yu oli kam plante moa, i winim ol pikinini blong woman we man blong hem i no lego hem.\" 28 Ol brata mo sista. Yufala i pikinini blong God from we hem i promes blong mekem olsem. Yufala i olsem Aesak ya bifo. 29 Bifo, pikinini ya Ismael we i bon olsem ol narafala pikinini nomo, hem i stap ronem pikinini ya Aesak we i bon long wok blong Spirit blong God. Mo naoia, fasin ya i stap gohed yet. 30 ?Be Baebol i talem olsem wanem? Hem i talem se, \"Yu mas sanemaot woman ya we i slef, wetem pikinini blong hem, tufala i gowe long ples ya, from we pikinini blong woman ya we i slef, hem i no gat raet blong kasem wan samting long olting blong papa blong hem. Olting ya evriwan i mas go long pikinini blong woman ya we i fri.\" 31 Be yumi ya, yumi no pikinini blong woman ya we i slef, yumi pikinini blong woman ya we i fri.\n1 Taem Kraes i mekem yumi fri, hem i mekem blong yumi stap fri oltaem. From samting ya, yufala i mas stanap strong. Bambae yufala i no letem Loa ya i fasem yufala, olsem we yufala i kam slef bakegen. 2 Yufala i lesin. Mi Pol, mi talem tok ya long yufala. Sipos yufala i letem olgeta oli mekem sakomsaes long yufala from Loa ya, bambae Kraes i no save givhan long yufala nating. 3 Mi wantem talem strong long yufala bakegen. Sipos wan man i letem olgeta oli mekem sakomsaes long hem from Loa ya, hem bambae i mas mekem olgeta samting we Loa ya i talem. 4 Sipos yufala i stap folem Loa ya blong kam stret man long fes blong God, hemia i olsem we yufala nomo i katemaot yufala long Kraes, nao God bambae i no save givhan long yufala. 5 Be yumi ya, yumi putum tingting blong yumi long God se hem bambae i mekem yumi stret man long fes blong hem, from we yumi bilif long Kraes. Nao Tabu Spirit i stap mekem yumi strong blong wet, gogo samting ya i kamtru. 6 Taem yumi joen long Jisas Kraes, i nomata we yumi sakomsaes finis no yumi no sakomsaes. Stamba blong hem, yumi bilif long Jisas Kraes, mo yumi lavem God wetem ol man tu. 7 Bifo ya, i olsem we yufala i stap resis blong win. ?Be hu ya i blokem yufala, nao yufala i no moa save folem trutok? 8 Hemia i no wok blong God ya, we i singaot yufala fastaem. 9 I gat wan tok we i talem se, \"Smol is nomo, be i naf blong mekem flaoa blong bred i solap.\" 10 Be mi mi bilif se tingting blong yufala i no kam narafala long tingting blong mi. Tingting blong mi i stap strong yet long yufala, from we yumi stap joen long Masta blong yumi. Mo mi bilif se wanem man we i stap spolem yufala, be bambae God i save givim panis long hem. 11 Ol brata mo sista. Yufala i traem tingbaot. Sipos mi mi stap prij se ol man oli mas sakomsaes, bambae olgeta oli no save ronem mi. Sipos i olsem, tok ya blong mi long ded blong Kraes long kros bambae i no save mekem trabol long olgeta. ?Be from wanem oli stap ronem mi yet, blong spolem mi? 12 Ol man ya we oli stap ronem yufala blong mekem sakomsaes long yufala, i moa gud oli gohed oli mekem natamap long olgeta bakegen. 13 Ol brata mo sista. God i singaot yufala finis blong yufala i fri man. Be bambae yufala i no mekem eskius se, \"O, mi mi fri finis. Loa ya i no moa holem mi nao. Mi mi save mekem evri samting we tingting blong mi i wantem.\" Be i no olsem. Oltaem yufala i givgivhan long yufala from we yufala i lavlavem yufala. 14 I gat wan tok blong Loa we i kavremap olgeta samting we Loa i talem. Hemia tok ya we i talem se, \"Yu mas lavem ol man we oli stap raonabaot long yu, yu mas mekem i gud long olgeta, olsem we yu stap mekem i gud long yu nomo.\" 15 Be sipos yufala i stap raorao long yufala, hemia, yufala i olsem anamol nomo we oli stap kakae olgeta. Nao bambae laef blong yufala i kam nogud olgeta. 16 Mi mi talem long yufala, sipos Tabu Spirit i stap lidim yufala, bambae yufala i no save mekem ol samting ya we tingting blong yufala nomo i wantem, 17 from we ol rabis samting we tingting blong yumi i wantem i agensem ol samting we Tabu Spirit i wantem. Mo ol samting we Tabu Spirit i wantem i agensem ol rabis samting we tingting blong yumi i wantem. Tufala samting ya i olsem we tufala i enemi long tufala. From samting ya, yufala i no save mekem ol gudgudfala samting we yufala i wantem mekem. 18 Be sipos Tabu Spirit i stap lidim yufala, Loa ya i no moa save holem yufala. 19 Fasin blong ol man we oli stap mekem ol rabis samting we tingting blong olgeta i wantem, hem i klia. Olgeta oli stap mekem nogud wetem woman, mo oli stap mekem ol samting blong sem, mo oli stap mekem ol samting we oli nogud olgeta. 20 Olgeta oli stap mekem prea long ol narafala god, mo oli stap mekem ol bisnes blong posen mo kleva. Oli kam enemi, nao oli stap faet, mo oli stap jalus, mo oli stap kros, mo oli stap leftemap olgeta nomo. Olgeta oli stap rao oltaem, nao oli stap seraot from. 21 Oli wantem kasem mak blong narafala man, mo oli stap dring we oli lusum hed, mo oli stap mekem lafet blong mekem nogud nomo, mo oli stap mekem ol narafala samting olsem. Mi mi talemaot stret long yufala naoia, olsem we mi talem finis long yufala bifo. Ol man we oli stap mekem ol fasin ya, bambae oli no save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem. 22 Be Tabu Spirit, hem i stap mekem ol man oli gat narafala fasin. Hem i stap mekem we oltaem olgeta oli stap lavem ol man, mo oli stap glad, mo oli gat pis long tingting blong olgeta. Hem i stap mekem we tingting blong olgeta i longfala, mo oli gat sore long man, mo we fasin blong olgeta i gud nomo, mo i stret oltaem we i no save jenis. 23 Hem i stap mekem we olgeta oli kwaet man, mo oli save blokem ol samting we olgeta nomo oli wantem. I no gat loa blong blokem yufala long ol samting ya. 24 Olgeta we oli man blong Jisas Kraes, oli lego finis ol rabis fasin ya we i kamaot long tingting blong olgeta nomo. I olsem we olgeta oli nilim ol samting ya long kros finis. 25 Yufala i luk. Tabu Spirit ya, hem i givim laef long yumi finis. From samting ya, yumi mas letem Spirit ya i lidim yumi long laef blong yumi. 26 I nogud yumi stap praod, no yumi stap mekem yumi nomo i stap kros long yumi, no yumi nomo i stap jalus long yumi.\n1 Ol brata mo sista. Sipos wan long yufala i foldaon, yufala we Spirit blong God i stap long yufala, yufala i mas givhan long hem blong stretem hem. Be yufala i mas mekem long kwaet fasin. Mo yufala tu i mas lukaot gud long yufala, blong sam samting bambae i no kam traem yufala. 2 Yufala i mas stap givgivhan long yufala long ol trabol blong yufala. Long fasin ya, bambae yufala i save mekem ol samting we loa blong Kraes i talem. 3 Sipos wan man i stap ting se, \"Mi mi wan man ya,\" be hem i man nating nomo, hem i stap giaman nomo long hem. 4 Olgeta man wanwan oli mas traem ol wok we olgeta nomo oli mekem. Nao oli save makem we oli kam man olsem wanem from ol wok blong olgeta nomo, i no from wok blong sam narafala man, 5 from we evri man i gat wok blong hem. 6 Ol man we oli stap lan yet long fasin blong Kristin laef, taem oli kasem sam gudfala samting, i gud oli givim haf i go long ol tija blong olgeta. 7 Yufala i no mastik long samting ya. I no gat man i save giaman long God. Wanem sid we man i planem fastaem long garen blong hem, be frut blong hem nomo, man ya bambae i mas kakae. 8 Sipos man i planem rabis fasin we tingting blong hem i wantem, rabis fasin ya blong hem bambae i givim kakae long hem, we ded nomo. Be sipos hem i planem fasin we Tabu Spirit i wantem, Tabu Spirit bambae i givim kakae long hem, we hemia laef ya we i no save finis. 9 Bambae yumi no kam slak blong mekem ol gudfala fasin, from we sipos yumi mekem olsem, bambae long stret taem blong hem, yumi save kasem kakae from ol hadwok ya blong yumi. 10 From samting ya, oltaem, sipos yumi gat janis, yumi mas mekem i gud long olgeta man. Antap moa, yumi mas mekem olsem long olgeta ya we oli brata mo sista blong yumi from we olgeta tu oli bilif long Kraes. 11 Yufala i luk. Mi nomo mi raetem tok ya long ol bigbigfala leta. 12 Olgeta ya we oli wantem fosem yufala, blong yufala i sakomsaes, hemia olgeta ya nomo we oli wantem flas from ol samting ya we i blong bodi blong man nomo. Be oli wantem mekem olsem from wan samting nomo, blong bambae i no gat man i ronem olgeta from we oli stap prij long ded blong Kraes long kros. 13 Olgeta ya we oli sakomsaes finis oli no stap mekem ol samting we Loa i talem. Be oli wantem fosem yufala blong yufala i sakomsaes, blong bambae oli save tok flas from yufala, we oli mekem yufala i biaen long olgeta from samting ya. 14 Be long mi, mi mi save tok flas from wan samting nomo, from ded blong Jisas Kraes ya, Masta blong yumi, we hem i ded long kros. Long ded blong Kraes long kros, God i brekem paoa blong ol fasin blong wol ya long mi, mo i mekem mi mi fri long ol fasin ya. 15 Long Kristin laef, i nomata we man i sakomsaes no i no sakomsaes. Stamba blong laef ya, hemia we God i mekem laef blong man i kam niuwan olgeta. 16 Prea blong mi we pis bambae i stap wetem olgeta we oli stap folem rul ya, mo we God bambae i gat sore long olgeta. Mo prea ya i blong ol narafala man blong God tu we oli prapa laen blong Isrel. Olgeta we oli stap folem rul ya oli man blong God, mo oli olsem ol prapa laen blong Isrel. Mo prea blong mi we pis bambae i stap wetem olgeta, mo we God bambae i gat sore long olgeta. 17 Mi mi no wantem we bambae man i mekem trabol long mi bakegen. Mi mi gat ol trak blong ston mo wip i stap long bodi blong mi finis, from we mi mi man blong Jisas. 18 Ol brata mo sista. Prea blong mi, we Jisas Kraes, Masta blong yumi, hem bambae i stap givhan long yufala evriwan, long gladhat blong hem. Amen.","id":"<urn:uuid:6d15bf37-d28d-408e-ba07-aef426e34490>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"http:\/\/amazinggracebibleinstitute.com\/bislama\/galatians.htm","date":"2021-10-28T07:15:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323588282.80\/warc\/CC-MAIN-20211028065732-20211028095732-00108.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000097752,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000097751617432}","num_words":7033,"character_repetition_ratio":0.089,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.242,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15087.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"3 Hemia ol famle laen* blong Eron mo Moses long dei we Jehova i toktok wetem Moses long Hil Ya Sinae.+ 2 Hemia nem blong ol boe blong Eron: Nadab we i fasbon, Abihu,+ Eleasara,+ mo Itamara.+ 3 Hemia nao nem blong ol boe blong Eron, we oli makemaot olgeta mo oli putumap olgeta blong oli mekem wok blong pris.+ 4 Be Nadab mo Abihu tufala i no gat ol boe mo tufala i ded long fes blong Jehova long draeples blong Sinae, taem tufala i givim faea long Jehova we tufala i no gat raet blong mekem.+ Be Eleasara+ mo Itamara+ tufala i gohed blong mekem wok blong pris wetem papa blong tufala Eron. 5 Nao Jehova i talem long Moses se: 6 \"Yu tekem traeb blong Livae+ i kam stanap long fored blong Eron we i pris, mo olgeta bambae oli mekem minista wok+ blong givhan long hem. 7 Olgeta ya oli mas kam long fored blong tent blong miting* blong mekem wok blong olgeta long tabenakel,* blong givhan long Eron mo ful asembli. 8 Oli mas lukaot long olgeta samting+ blong tent blong miting, mo oli mas mekem wok blong olgeta long tabenakel blong givhan long ol laen blong Isrel.+ 9 Bambae yu givim ol Livaet long Eron mo ol boe blong hem. Ol laen blong Livae ya, oli tekemaot olgeta long laen blong Isrel blong givim long Eron olsem presen.+ 10 Yu mas putumap Eron wetem ol boe blong hem, mo olgeta oli mas mekem wok blong olgeta olsem pris.+ Sipos man we i no gat raet* i kam klosap long ples we i tabu, hem i mas ded.\"+ 11 Nao Jehova i gohed, i talem long Moses se: 12 \"!Yu luk! Mi mi tekemaot ol Livaet blong oli tekem ples blong olgeta fasbon* blong ol laen blong Isrel,+ mo ol Livaet bambae oli blong mi. 13 Hemia from we evri fasbon oli blong mi.+ Long dei we mi kilim evri fasbon long Ijip oli ded,+ mi mekem evri fasbon long Isrel oli tabu, hemia ol man mo ol animol.+ Olgeta ya bambae oli blong mi. Mi mi Jehova.\" 14 Nao Jehova i gohed, i talem long Moses long draeples blong Sinae+ se: 15 \"Yu rejistarem ol boe blong Livae folem haos blong papa blong olgeta mo folem famle blong olgeta. Yu mas rejistarem evri boe, stat long olgeta we oli gat wan manis i go antap.\"+ 16 Nao Moses i folem oda blong Jehova blong rejistarem olgeta, hem i mekem stret olsem we God i talem. 17 Hemia nem blong ol boe blong Livae: Geson, Kohat, mo Merari.+ 18 Hemia nem blong ol boe blong Geson, folem famle blong olgeta: Libni mo Simei.+ 19 Ol boe blong Kohat, folem famle blong olgeta, i gat Amram, Isa, Hebron, mo Usiel.+ 20 Ol boe blong Merari, folem famle blong olgeta, i gat Mali+ mo Musi.+ Hemia nao ol famle blong ol Livaet folem ol haos blong papa blong olgeta. 21 Ol famle long laen blong Libni+ mo ol famle long laen blong Simei oli kamaot long Geson. Hemia nao ol famle long laen blong Geson. 22 Namba blong olgeta boe blong olgeta we oli gat wan manis i go antap mo we oli rejista, hem i 7,500.+ 23 Ol famle long laen blong Geson oli kamp biaen long tabenakel,+ long saed i go long wes. 24 Man we i jif long haos blong papa blong hem long laen blong Geson, hem i Eliasaf we i boe blong Lael. 25 Wok blong ol boe blong Geson+ long tent blong miting, hemia blong lukaot long tabenakel mo tent,+ ol bigfala kaliko,+ skrin+ blong doa blong tent blong miting, 26 ol bigfala kaliko+ blong yad, skrin+ blong doa blong yad we i goraon long tabenakel mo olta, ol rop blong tent, mo evri wok we i joen wetem ol samting ya. 27 Ol famle long laen blong Amram, ol famle long laen blong Isa, ol famle long laen blong Hebron, mo ol famle long laen blong Usiel oli kamaot long Kohat. Hemia nao ol famle long laen blong Kohat.+ 28 Namba blong olgeta boe blong olgeta we oli gat wan manis i go antap mo we oli rejista, hem i 8,600. Wok blong olgeta i blong lukaot gud long holi ples.+ 29 Ol famle blong ol boe blong Kohat, oli kamp long saed blong tabenakel,+ long saed i go long saot. 30 Man we i jif long haos blong papa blong hem long laen blong Kohat, hem i Elijafan we i boe blong Usiel.+ 31 Wok blong olgeta i blong lukaot long Bokis,+ tebol,+ ples blong putum laet,+ ol olta,+ ol samting olsem kap mo plet+ blong yusum long minista wok long holi ples, skrin,+ mo evri wok we i joen wetem ol samting ya.+ 32 Eleasara+ we i boe blong pris ya Eron, hem nao i hed blong ol jif blong ol Livaet, mo hem nao i lukaot long ol narafala we wok blong olgeta i blong lukaot long holi ples. 33 Ol famle long laen blong Mali mo ol famle long laen blong Musi, oli kamaot long Merari. Hemia nao ol famle blong Merari.+ 34 Namba blong evri boe blong olgeta we oli gat wan manis i go antap mo we oli rejista, hem i 6,200.+ 35 Man we i jif long haos blong papa blong hem long laen blong Merari, hem i Juriel we i boe blong Abihael. Olgeta oli kamp long saed blong tabenakel,+ long saed i go long not. 36 Wok blong ol boe blong Merari i blong lukaot long ol frem+ blong tabenakel, ol stik blong hem,+ ol bigfala pos blong hem,+ ol stamba ples blong ol bigfala pos ya, olgeta samting blong yusum long tabenakel,+ mo evri wok we oli joen wetem ol samting ya,+ 37 mo ol bigfala pos we oli stap raon long yad wetem ol stamba ples blong olgeta,+ ol rop blong tent, mo ol aean blong holemtaet ol rop ya. 38 Olgeta we oli kamp long fored blong tabenakel, long fored blong tent blong miting, long saed i go long is, long saed we san i girap long hem, hemia Moses, mo Eron wetem ol boe blong hem. Wok blong olgeta i blong lukaot long tabu ples mo oli wok long bihaf blong ol laen blong Isrel. Sipos man we i no gat raet* i kam klosap long tabu ples, hem i mas ded.+ 39 Evri boe long laen blong Livae we oli gat wan manis i go antap, oli 22,000. Olgeta ya, Moses mo Eron i rejistarem olgeta folem famle blong olgeta, folem oda we Jehova i talem. 40 Biaen Jehova i talem long Moses se: \"Yu rejistarem evri fasbon boe blong ol laen blong Isrel we oli gat wan manis i go antap,+ yu kaontem olgeta, mo yu mekem wan lis blong nem blong olgeta. 41 Yu mas tekemaot ol Livaet blong oli blong mi, blong oli tekem ples blong olgeta fasbon blong ol laen blong Isrel.+ Mo ol animol blong ol Livaet, bambae yu tekemaot olgeta blong oli tekem ples blong ol fasbon animol blong ol laen blong Isrel.+ Mi mi Jehova.\" 42 Nao Moses i rejistarem evri fasbon long ol laen blong Isrel, stret olsem we Jehova i talem long hem. 43 Namba blong evri fasbon boe we oli gat wan manis i go antap mo we oli rejista folem nem blong olgeta, hem i 22,273. 44 Nao Jehova i gohed, i talem long Moses se: 45 \"Yu tekemaot ol Livaet blong oli tekem ples blong olgeta fasbon blong ol laen blong Isrel. Mo ol animol blong ol Livaet, bambae yu tekemaot olgeta blong oli tekem ples blong ol animol long ol laen blong Isrel. Mo ol Livaet bambae oli blong mi. Mi mi Jehova. 46 Namba blong ol fasbon blong ol laen blong Isrel i bitim namba blong ol Livaet long 273.+ Taswe, blong pem wan ransom*+ blong olgeta ya, 47 bambae yu tekem faef sekel* blong wan man,+ folem sekel we oli yusum long holi ples.* Wan sekel hem i 20 gera.*+ 48 Mo yu mas givim mane blong hem long Eron wetem ol boe blong hem, olsem ransom blong olgeta ya we namba blong olgeta i antap.\" 49 Nao Moses i tekem mane we i blong pembak olgeta ya we namba blong olgeta i bitim ol Livaet. 50 Hem i tekem 1,365 sekel long ol fasbon blong ol laen blong Isrel, folem sekel we oli yusum long holi ples. 51 Nao Moses i givim mane blong ransom ya long Eron wetem ol boe blong hem, olsem we Jehova i talem long hem. Moses i mekem stret olsem we Jehova i bin talem long hem.\nOl futnot\n^ PT: \"ol jeneresen.\"\n^ PT: \"eni strenja.\" Hemia i minim man we i no famle blong Eron.\n^ PT: \"faswan pikinini we mama i bonem we i boe.\"\n^ PT: \"eni strenja.\" Hemia i minim man we i no wan Livaet.\n^ NT: \"folem tabu sekel.\"","id":"<urn:uuid:88698bc8-2026-4daf-87f3-a3f6872c73f9>","dump":"CC-MAIN-2022-05","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/namba\/3\/","date":"2022-01-28T12:52:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-05\/segments\/1642320305494.6\/warc\/CC-MAIN-20220128104113-20220128134113-00018.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":1820,"character_repetition_ratio":0.119,"word_repetition_ratio":0.105,"special_characters_ratio":0.251,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16129.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Helt mo sefti infomesen blong ol sisenol wokman.\nTaem blong havest i wan bisi taem long ol fam. Hem i impoten se ol sisenol wokman oli andastanem ol raet mo risponsibiliti taem oli stap long wok, mo olsem wanem blong stap sef taem oli wok long Viktoria.\nInfomesen blong ol sisenol wokman blong lukaotem gud helt blong olgeta long saed blong bodi, tingting mo spirijel laef taem oli stap long ples blong wok.\nYusum posta ia blong givim infomesen long hao blong stap sef taem yu leftemap mo yusum ol hevi lod long ples blong wok.\nYusum posta ia blong givim infomesen abaot olsem wanem blong stap sef taem yusum ol trak we oli pulum ol nara masin.","id":"<urn:uuid:dd911846-e92f-410e-b487-aa90a02c3593>","dump":"CC-MAIN-2023-06","url":"https:\/\/www.worksafe.vic.gov.au\/seasonal-workers-bislama","date":"2023-02-05T17:23:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-06\/segments\/1674764500273.30\/warc\/CC-MAIN-20230205161658-20230205191658-00194.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000094175,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000094175338745}","num_words":141,"character_repetition_ratio":0.104,"word_repetition_ratio":0.045,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.05,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14030.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"\"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) OL DEFREN WEI BLONG DAONLODEM \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) Video Ol option blong daonlodem video \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) Serem Serem \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) LESIN LONG BAEBOL RIDING \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) Bislama \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) https:\/\/assetsnffrgf-a.akamaihd.net\/assets\/a\/ciw\/LM\/wpub\/ciw_LM_lg.jpg Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET™ Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET™ Serem Serem \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) LESIN LONG BAEBOL RIDING \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) Bislama \"Mi Bon i Kam Long Wol Ya Blong Wan Samting Nomo\" (Matiu 21:23-46; 22:15-46) https:\/\/assetsnffrgf-a.akamaihd.net\/assets\/a\/ciw\/LM\/wpub\/ciw_LM_lg.jpg Maet Yu Laekem Hemia Tu OL VIDEO 'God i Mekem Hem i Masta Mo Mesaea' (Haf 1) ?Wanem i pulum yu blong bilif se God i mekem Jisas i Masta mo Mesaea? OL VIDEO 'God i Mekem Hem i Masta Mo Mesaea' (Haf 2) Yu traem luk samting we i save givhan long yu blong bilif strong long Jisas.","id":"<urn:uuid:010aa179-f49d-4b96-b0eb-1f392f758325>","dump":"CC-MAIN-2024-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol-riding\/Mi-Bon-i-Kam-Long-Wol-Ya-Blong-Wan-Samting-Nomo-Matiu-2123-46-2215-46\/","date":"2024-02-22T04:23:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-10\/segments\/1707947473690.28\/warc\/CC-MAIN-20240222030017-20240222060017-00112.warc.gz","language":"bis","language_score":0.995490551,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.995490550994873}","num_words":346,"character_repetition_ratio":0.157,"word_repetition_ratio":0.605,"special_characters_ratio":0.341,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12656.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"WAJTAOA—BLONG STADI Februari 2024\nLong magasin ya i gat ol stadi blong 8 Eprel–5 Mei 2024.\nSTADI 5\nLong magasin ya i gat ol stadi blong 8-14 Eprel 2024.\nSTADI 6\nLong magasin ya i gat ol stadi blong 15-21 Eprel 2024.\nSTADI 7\nLong magasin ya i gat ol stadi blong 22-28 Eprel 2024.\nSTADI 8\nLong magasin ya i gat ol stadi blong 29 Eprel–5 Mei 2024.\nPlante man oli harem nogud long rabis wol ya taem oli stap wet blong Jehova i tekem aksen long stret taem. ?Yumi save mekem wanem blong stap glad taem yumi stap wet?\nLong Wenesde 18 Jenuware 2023, oli talemaot se Hed Kampani i putumap Brata Gage Fleegle mo Jeffrey Winder blong wok olsem ol memba blong Hed Kampani Blong Ol Witnes Blong Jehova.\n?Baebol i talem wanem long fasin blong Jehova blong talemaot fiuja?\nMakem tri risen from wanem ol man we oli raetem Baebol oli ripitim sam toktok.\nADVAES BLONG STADI","id":"<urn:uuid:e4fd5cbd-c81d-467b-96ef-9492a3e8dae3>","dump":"CC-MAIN-2024-18","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/wajtaoa-stadi-februari-2024\/","date":"2024-04-17T23:48:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-18\/segments\/1712296817181.55\/warc\/CC-MAIN-20240417204934-20240417234934-00452.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999991655,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999991655349731}","num_words":213,"character_repetition_ratio":0.154,"word_repetition_ratio":0.299,"special_characters_ratio":0.268,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":19185.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Samwan wantem rabemaot pej ia! Reason: All Link FA\/GA\/FL bagdes are not stored in Wikidata. These templates have been deleted from Engish, German, Arabic, etc. Wikipedias\nSapos yu no wantem rabemaot pej ia, tok go long pej long toktok mo tingting blong atikel ia. Sapos bae yu fixemap atikel, rabemaot notis hia.\nAdministrators, remember to check if anything links here and the page history (last edit) before deletion.","id":"<urn:uuid:bd1071ca-3257-492c-bbd9-cab16b737b16>","dump":"CC-MAIN-2015-14","url":"https:\/\/bi.wikipedia.org\/wiki\/Template:Link_GA","date":"2015-03-26T22:26:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-14\/segments\/1427131292683.3\/warc\/CC-MAIN-20150323172132-00061-ip-10-168-14-71.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7600281835,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7600281834602356, \"pis_Latn_score\": 0.1631711721420288, \"eng_Latn_score\": 0.028122350573539734}","num_words":116,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.709,"perplexity_score":10246.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"歌詞\nNo Rock No Lifeに関連があるかもしれない動画(YouTube)\n|地上最強新娘 [ED1]「NO ROCK NO LIFE」Honey Bee [MX 720x720 x264]|\n|No Rock No life Honey Bee|\nよければ見てください.\n|No Rock no Life [ Sumomo Mo momomo ]|\nfirst ending.\n|Sumomo mo momomo Ending-song|\nsound only. Sumomo mo momo endling song (No Rock no Life) from Yuria\/Honey Bee.\n|Sumomo mo Momo mo ~ No Rock, No Life.|\nNo Rock, No Life. The first ending to Sumomo mo Momo mo :).","id":"<urn:uuid:e8e7c110-e70d-4c08-8a5b-9dc2acef1e74>","dump":"CC-MAIN-2017-43","url":"http:\/\/www.kasi-time.com\/item-8214.html","date":"2017-10-19T09:29:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-43\/segments\/1508187823260.52\/warc\/CC-MAIN-20171019084246-20171019104246-00612.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5519331098,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5519331097602844, \"pcm_Latn_score\": 0.08923117071390152, \"hwc_Latn_score\": 0.03249943628907204, \"kwn_Latn_score\": 0.031239861622452736, \"mui_Latn_score\": 0.031017664819955826, \"glg_Latn_score\": 0.029390603303909302, \"wes_Latn_score\": 0.013567863963544369, \"spa_Latn_score\": 0.011616370640695095, \"kua_Latn_score\": 0.010753047652542591, \"rop_Latn_score\": 0.010295058600604534, \"vol_Latn_score\": 0.010240941308438778}","num_words":116,"character_repetition_ratio":0.096,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.292,"stopwords_ratio":0.0,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.29,"perplexity_score":11612.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"long narrow planter long narrow flower pots long narrow plastic planter boxes.\nlong narrow planter long narrow planter ideas long narrow garden pots.\nlong narrow planter long narrow planter box long narrow indoor planter.\nlong narrow planter long narrow planters uk long narrow indoor planter.\nlong narrow planter es long narrow planters uk long narrow flower pots.\nlong narrow planter long narrow metal planters long narrow planter box.\nlong narrow planter long narrow planter table long narrow plant pots.\nlong narrow planter long narrow planter pots long narrow flower pots.\nlong narrow planter long narrow planter table long narrow planter ideas.\nlong narrow planter long narrow planter ideas long narrow indoor planter.\nlong narrow planter es es long narrow planter ideas long narrow indoor planter.\nlong narrow planter es es long narrow planter box long narrow indoor planter.\nlong narrow planter long narrow planter box long narrow plant pots.\nlong narrow planter long narrow planter table long narrow metal planters.\nlong narrow planter long narrow outdoor planters long narrow planter box.\nlong narrow planter long narrow outdoor planters long narrow plastic planter boxes.\nlong narrow planter long narrow outdoor planters long narrow indoor planter.\nlong narrow planter nrrow spce long narrow metal planters long narrow flower pots.\nlong narrow planter long narrow garden pots long narrow flower pots.\nlong narrow planter long narrow planter box long narrow planters uk.\nlong narrow planter trpezoidl tper mde cedr 0 4 nd lso brrier e long narrow outdoor planters long narrow planter table.\nlong narrow planter nd long narrow metal planters long narrow flower pots.\nlong narrow planter long narrow planter table long narrow planter box.\nlong narrow planter lke relatvely sknny long narrow flower pots long narrow planters uk.\nlong narrow planter long narrow planter ideas long narrow planter box.\nlong narrow planter long narrow indoor planter long narrow plant pots.\nlong narrow planter long narrow planter pots long narrow planter ideas.","id":"<urn:uuid:b4360afb-a272-45dd-9db9-924d28fcb973>","dump":"CC-MAIN-2018-13","url":"http:\/\/www.hotelfranksf.info\/long-narrow-planter\/","date":"2018-03-18T19:40:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2018-13\/segments\/1521257645943.23\/warc\/CC-MAIN-20180318184945-20180318204945-00708.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5854269266,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.585426926612854, \"pis_Latn_score\": 0.33064979314804077, \"eng_Latn_score\": 0.05875064805150032, \"tpi_Latn_score\": 0.013705605641007423}","num_words":645,"character_repetition_ratio":0.435,"word_repetition_ratio":0.626,"special_characters_ratio":0.17,"stopwords_ratio":0.04,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.585,"perplexity_score":15016.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Dipatmen blong Education mo trening, i konfirmem se everi skul long South West, South East, Central mo North East Malekula oli openem doa blong olketa finis afta long cyclone Hola.\nPrime Minister blong Vanuatu, Charlot Salwai Tabimasmas mo Acting Minister blong Agriculture, forestry, fisheri, livestok mo Biosecurity mo sametime Minister blong Public Utilities mo Infrastructure Jotham Napat i bin join tugeta wetem ol diffrent department blong celebratem International Day blong Forest long office blong Prime Minister long tosdei namba 22 march 2018.\nPrime Minister blong Vanuatu, Charlot Salwai Tabimasmas mo Acting Minister blong Agricultur, forestry, fisheri, livestok mo Biosecurity mo sametime Minister blong Public Utilities mo Infrastructure Jotham Napat i bin join togeta wetem ol diffrent department blong celebratem International Day blong Forest long office blong Prime Minister Yestete long afternun.\nWan sinia health ofisa talem se health blong ol bebi hemi rili important.\nDr Willie Tokon, Director blong six provincial hospitals\/healthcenters mo Curative services hemi talem se ol parents oli must save how blong lukaotem gud ol bebe blong olgeta.\nPresident blong Ripablik blong France, Emmanuel MACRON i askem ol memba kantri blong International Solar Alliance we oli bin stap tugeta long New Dheli long India blong oli adentifaem ol nid mo ol projek blong oli save kat mobalaesesen blong Finance blong hem.","id":"<urn:uuid:31341994-f1d0-4e1f-ad4e-16e73e1482e5>","dump":"CC-MAIN-2019-13","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/bi\/letes-nius?start=2484","date":"2019-03-20T16:51:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-13\/segments\/1552912202433.77\/warc\/CC-MAIN-20190320150106-20190320172106-00183.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9949292541,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9949292540550232}","num_words":345,"character_repetition_ratio":0.083,"word_repetition_ratio":0.298,"special_characters_ratio":0.168,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.979,"perplexity_score":17384.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Minista blo Yut mo Sports development, Seule Simeon hemi launchem ol programs blo Emau Boxing klab las Friday lo X-FOL.\nMinista Simeon emi talem bigfala tankiu lo Emau boxing klab blo save kam blo save kodinatem ol program bageken afta we i bin stab quiet blo hamas yia we i pas. Emi se ol inisitif olsem oli save pulum bak interes blo ol yut blo oli save kam involve moa lo sports indastri. Emi talem tankiu tu lo papa God blo save mekem launching ya i posibol tedei.\nPresiden blo Emau Boxing Klab, Samuel Jeffrey emi talem se launching blong Klab tedei emi ko in line wetem Shefa sports developmen program wei mein tingting blo statem program ya emi blong priperem ol yang boxers blong yumi lo Efate tuwods 2022.\nMr Jeffrey i talem se program ia i includum tu ol narafala sports disiplin. Emi konfemem se Emau boxing klab we emi jes revive, bambae emi kodinatem ol boxing program.\nPresiden Jeffrey emi talem se wan lo ol eria we oli wantem ajivim emi blong karem tugeta ol talented boxers blong yumi lo Shefa we fulap taem, oli no save kam lo olgeta trial blo boxing seleksen from nomo lo ol venues blo trening mo tu, jalenj blo transpot. Emi talem se i gat fulap lo jampion boxers blo umi we oli stab haed raon lo Efate, Shefa mo Vanuatu mo program ya emi kam blo pulum bak ol interes blo olketa blo oli save kam mo traem aot ol talent blo olketa.\nMr Jeffery emi talem se launching blo tedei emi savei tekem ples nomo tru lo olketa partners we i save tekem time blo save mekem launching ia i posibol. Emi komendem Nasonal Sports Kaonsel blo savei provaedem venue blo launching ia tedei mo karemaot ol trenings lo em, Shefa provinsel kavman blo save draevem inisitif ya, tru lo sports ofisa blo olketa, blo save allowem Emau boxing klab blo save kodinatem program ya, tu lo kavman blo yumi blo save sapotem tingting ya mo tu ol donas we oli save rispons lo time blo yumi save witnessem programs ya tedei.\nPresiden blo Shefa provinsel kavman, Katawa Vatoko emi talem se emi hapi bigwan lo launching blong program tedei. Emi se ol inisitif olsem emi save promotem boxing ino lo Efate nomo beh lo Vanuatu tu. Mr Vatoko emi konfemem se ofis blo em emi komitim em blo sapotem ol program olsem we emi save faetem daon tu crime lo Vanuatu. Emi talem tok tankiu lo Emau boxing klab komiti lo gudfala preperesen we i stap.\nAkting directa blo yut mo sports development, Johnson Toa emi hapi tumas lo tingting bihaen lo launching ya we pa i save helpem ol yut blo yumi blo oli savei involve mo lo ol programs olsem blo save helpem olketa.","id":"<urn:uuid:130e94ea-a3d4-4e4b-b93a-bb51e2ed2b7f>","dump":"CC-MAIN-2019-26","url":"http:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/emau-boxing-klab-hemi-statem-bak-ol-programs-blo-hem\/article_94aba052-4acf-5f52-a90b-4d35e461318b.html","date":"2019-06-26T02:36:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-26\/segments\/1560628000044.37\/warc\/CC-MAIN-20190626013357-20190626035357-00286.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7326770425,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7326770424842834, \"pis_Latn_score\": 0.16118444502353668, \"tcs_Latn_score\": 0.09392275661230087}","num_words":664,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.593,"perplexity_score":18342.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Long Nose Plier\nlong nose plier harbor freight long nose locking pliers long nose pliers set.\nlong nose plier pro serrated needle nose s made in long chain nose long nose pliers definition tagalog snap on long needle nose pliers set.\nlong nose plier long needle nose pliers set long nose pliers bunnings.\nlong nose plier extra long needle nose pliers long nose pliers uses and function long nose pliers harbor freight.\nlong nose plier extra long nose pliers wide serrated jaws long nose pliers bunnings long nose pliers definition tool.\nlong nose plier long nose pliers grips zoom long nose pliers definition tool long nose pliers bunnings.\nlong nose plier ultra grip long nose pliers 6 long nose pliers price long nose pliers uses.\nlong nose plier 6 multi function long nose pliers high hardness stainless steel needle nose pliers from long nose pliers harbor freight snap on long needle nose pliers set.\nlong nose plier performance tool 8 inch long nose precision machined jaws gripping snap on long needle nose pliers set long nose pliers definition tool.\nlong nose plier snap on long needle nose pliers set long nose pliers for fishing.\nlong nose plier no image available long nose pliers home depot long nose pliers price.\nlong nose plier beta tools long nose pliers harbor freight long nose pliers definition tool.\nlong nose plier long nose pliers harbor freight long nose pliers uses.\nlong nose plier bender gs multi function long nose long nose pliers definition tool harbor freight long nose locking pliers.\nlong nose plier harbor freight long nose locking pliers snap on long needle nose pliers set.\nlong nose plier 8 long nose pliers long nose pliers definition tool long nose pliers drawing.\nlong nose plier long nose pliers round jaws long nose pliers harbor freight long nose locking pliers.\nlong nose plier long nose pliers snap on long needle nose pliers set long needle nose pliers set.\nlong nose plier style handle multipurpose long nose pliers network tool long nose pliers definition tagalog long nose pliers bunnings.\nlong nose plier soft grip bent long nose pliers long nose pliers uses harbor freight long nose locking pliers.\nlong nose plier long nose pliers amazon long nose pliers uses and function.\nlong nose plier standard long nose pliers side cutting with long nose pliers amazon long nose pliers for fishing.\nlong nose plier long nose pliers home depot long nose pliers set.\nlong nose plier long nose pliers harbor freight long nose locking pliers long nose pliers harbor freight.","id":"<urn:uuid:ab82e54f-0625-471d-b66c-9f552d9fa565>","dump":"CC-MAIN-2019-26","url":"http:\/\/ebooks4dev.info\/long-nose-plier\/","date":"2019-06-16T13:19:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-26\/segments\/1560627998238.28\/warc\/CC-MAIN-20190616122738-20190616144738-00168.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6544659138,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.654465913772583, \"pis_Latn_score\": 0.12951572239398956, \"kha_Latn_score\": 0.10466892272233963, \"eng_Latn_score\": 0.033736828714609146, \"tpi_Latn_score\": 0.019857188686728477, \"pcm_Latn_score\": 0.014155523851513863}","num_words":826,"character_repetition_ratio":0.345,"word_repetition_ratio":0.397,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.029,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.665,"perplexity_score":16529.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Tufala para-athlete blong Vanuatu, Ken Kahu wetem Ellie Enock tufala I winim Silver medal blong Vanuatu blong mekem namba blong medal I go antap moa.\nKahu hemi bin sakem javlin long saed blong ol man mo Enock hemi bin sakem javlin too long saed blong ol woman.\nVanuatu Paralympic Committee hemi talem se para-athlete blong Vanuatu long saed blong ol man hemi bin sakem javlin long wan distens blong 46.61 mita.\nHemi jas mestem blong tekem Gold medal nomo lo para-athlete blong New Caledonia, Thierry Washetine.\nKahu nao hemi bin holem flag blong Vanuatu long fored long taem blong opening blong Pacific Games long Samoa.\nLong saed blong ol woman, Enock hemi bin sakem javlin long wan distens blong 13.56 mita.\nNara para-athlete blong Vanuatu, Marceline Moli, hemi bin miss aot long wan Bronze medal mo kam namba 5.\nLong saed blong resis long 100 mita blong ol man, Mathias Nakat wetem Ken I bin ron mo tufala I kasem faenal yestede.\nOl medal we para-athlete blong Vanuatu olsem Enock i tekem hemi makem histri too blong Vanuatu wetem ol nara Pacific kaontri blong sendem ol para-athlete long Pacific Games mo winim medal.","id":"<urn:uuid:0a1d40be-15a7-4e5d-b9a3-b109409e6c4a>","dump":"CC-MAIN-2019-35","url":"https:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/tufala-para-athlete-i-winim-medal\/article_30cea5cd-ee75-517e-8eee-b58b02c8cf64.html","date":"2019-08-20T10:28:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-35\/segments\/1566027315321.52\/warc\/CC-MAIN-20190820092326-20190820114326-00058.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8584473133,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8584473133087158, \"pis_Latn_score\": 0.14132490754127502}","num_words":269,"character_repetition_ratio":0.141,"word_repetition_ratio":0.038,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.026,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.876,"perplexity_score":13924.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"God Yu Tekem Laef Blong Mi\nTelecharger god yu tekem laef blong mi fichier online vostfr francais\nGod yu tekkem laef blong mi THE THIN RED LINE soundtrack Hans Zimmer. Frédéric Courtois. Loading . Provided to YouTube by Sony Music Entertainment God Yu Tekem Laef Blong Mi · Gavin Greenaway The Thin . SUBSCRIBE to PalmTherapy and ACTIVATE the to be sure not to miss our latest tracks : -http . Traduction de Hans Zimmer (Hans Florian Zimmer), paroles de « God Yu Tekkem Laef Blong Mi », créole anglais (bichelamar\/bislama) . God, (yu) tekem laef blong mi, Mi mi givim nao long yu. Mbae mi givim evri dei [Bak mi giv evride] Blong leftemap nem blong yu. God, yu tekem han blong mi God Yu Tekem Laef Blong Mi - Hans Zimmer . God, yu tekem laef blong mi. Mi mi givim nao long yu. Bak mi giv evride. Blong leftemap nem blong yu. God, yu tekem han blong mi. Blong givhan long nara man God Yu Tekem Laef Blong Mi by Hans Zimmer - discover this song's samples, covers and remixes on WhoSampled. Le cantique God Yu Tekem Laef Blong Mi (« Prends ma vie Seigneur ») chanté en pijin par The Choir Of All Saints, a été repris dans de nombreuses publicités .\nLogiciel pour simplfier windows 10. Hdb interface huawei driver. Image moustache a. Linux peut on alloue une taille au dossier de. Film dvdrip french simetierre pet semeterie. Histoire de gangster saison 4. Les cartes gps pour clio. Boku no hero academia vostfr anime ddl. Test vistesse. La roumaine qui chante jul mp4.","id":"<urn:uuid:01aeb370-986d-4bbc-a8ac-90cd6af5c102>","dump":"CC-MAIN-2021-17","url":"https:\/\/elsi.edongho.com\/god-yu-tekem-laef-blong-mi.html","date":"2021-04-13T23:41:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-17\/segments\/1618038075074.29\/warc\/CC-MAIN-20210413213655-20210414003655-00021.warc.gz","language":"bis","language_score":0.6725075841,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6725075840950012, \"pis_Latn_score\": 0.2767528295516968}","num_words":441,"character_repetition_ratio":0.113,"word_repetition_ratio":0.037,"special_characters_ratio":0.223,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.56,"perplexity_score":15632.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"God Yu Takem Laef Blong Mi Lyrics\nby Hans Zimmer\nGod, tekem laef blong mi,\nMi mi givim nao long yu.\nMbae mi givim evri dei\nBlong leftemap nem blong yu.\nGod, yu tekem han blong mi\nBlong givhan long nara man,\nMo yu tekem leg blong mi\nBlong mi karem tok blong yu.\nGod, yu tekem voes blong mi\nBlong mi presem yu oltaem,\nMo yu tekem maot blong mi\nBlong mi talem tok b1ong yu.\nYu mekem tingting blong mi\nI stap strong long yu oltaem.\nYu nomo yu king blong mi\nPlis yu rul long laef blong yu.\nGod, mi laekem yu tumas,\nMbae yu king blong mi oltaem.\nEvri samting ya blong mi\nMi mi givim nao long yu.","id":"<urn:uuid:c4b85bd8-0403-4651-958c-fcedbfa19886>","dump":"CC-MAIN-2014-35","url":"http:\/\/www.metrolyrics.com\/printlyric\/god-yu-takem-laef-blong-mi-lyrics-hans-zimmer.html","date":"2014-08-27T15:28:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-35\/segments\/1408500829421.59\/warc\/CC-MAIN-20140820021349-00087-ip-10-180-136-8.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9989456534,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":17,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9989456534385681}","num_words":145,"character_repetition_ratio":0.134,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.236,"stopwords_ratio":0.055,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":9885.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"10785_852_21uchtdorf\nHem i propos blong yumi sastenem Tomas Spensa Monson olsem profet, sia, mo reveleta mo Presiden blong Jos blong Jisas Kraes blong Ol Lata-dei Sent; Henri Benion Aering olsem Fas Kaonsela long Fas Presidensi; mo Dita Fredrik Ukdof olsem Seken Kaonsela long Fas Presidensi.\nOlgeta we oli agri oli leftemap han.\nOlgeta we oli no agri, sapos i gat, oli save soem long sem saen.\nHem i propos blong yumi sastenem Boed Kenet Peka olsem Presiden blong Kworom blong Olgeta Twelef Aposol, mo ol memba ia olsem ol memba blong kworom ia: Boed K. Peka, L. Tom Peri, Rasel M. Nelson, Dalin H. Oks, M. Rasel Balad, Rijad G. Skot, Robet D. Hels, Jefri R. Holan, Deved A. Bedna, Kwentin L. Kuk, D. Tod Kristofeson, mo Nil L. Andesen.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nOlgeta we oli no agri, oli save soem long sem saen.\nHem i propos blong yumi sastenem ol Kaonsela long Fas Presidensi mo Olgeta Twelef Aposol olsem ol profet, sia, mo reveleta.\nEvriwan we i agri, plis leftemap han.\nOlgeta we oli no agri, sapos i gat, soem long sem saen.\nElda Wolta F. Gonsales i bin rilis olsem wan memba blong Presidensi blong Kworom blong Olgeta Seventi.\nOlgeta we oli wantem joenem mifala blong talem tangkyu, plis leftemap han.\nHem i propos blong yumi sastenem Elda Yulises Soares olsem wan memba blong Presidensi blong Ol Kworom blong Olgeta Seventi.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nOlgeta we oli no agri, sapos i gat.\nHem i propos blong yumi rilisim olgeta ia olsem Ol Eria Seventi stat long namba 1 Mei 2013: Ruben V. Aliod, Serjio M. Anaya, Nolan D. Ajibol, Kalos L. Astoga, Hekto Avila, M. Antoni Bens, Deved Kabrera, Milton Kamargo, Robet E. Jembas, Vikto Ka Keng Jen, Kuo Jiang Jung, Nelson D. Kordova, Geri L. Kritenden, Edwod Dube, Matiu J. Aering, Sione M. Fineanganofo, Alfredo L. Gesati, Jemes B. Gibson, Jovensio A. Guanson, Mario E. Gera, Luis S. Hernandes, Hernan I. Herera, Javie Ibanes, Paulo H. Itinose, Dagles W. Jesop, Stifen K. Ker, Joni L. Koj, Fostino Lopes, Rijad K. Melsin, Fribodi A. Mensa, Benson E. Misaluka, Abelardo Morales, W.T. Deved Marei, K. Bret Natres, S. Gifod Nilsen, Satosi Nisihara, Maekel D. Piked, Wiliam F. Renolds, Maekel A. Robets, Fernando A. R. Da Roja, Manfred Sutsi, Terens K. Smit, Ruben L. Spital, Josua Subandrio, Frank V. Tritol, Migel R. Valdez, Arnulfo Valensuela, Karlos A. K. Vilanova, Terens M. Vinson, Luis Widman, mo Rijad K. Sambrano.\nOlgeta we oli wantem joenem mifala blong talem tangkyu long ol gudfala seves blong olgeta, plis leftemap han.\nHem i propos blong yumi rilisim wetem wan vot blong talem tangkyu long ol Sista ia, Ilein S. Dalton, Meri N. Kuk, mo An M. Dib olsem Yang Woman jeneral presidensi.\nSemmak olsem, yumi rilisim tu evri memba blong Yang Woman jeneral bod.\nEvriwan we i wantem joenem mifala blong talem tangkyu long ol sista ia from gudfala seves mo taem blong olgeta, plis leftemap han.\nHem i propos se yumi sastenem olsem Ol niu memba blong Fas Kworom blong Olgeta Seventi: Edwod Tube, S. Jifod Nilsen, Arnulfo Valensuela; mo olsem ol niu memba blong Seken Kworom blong Olgeta Seventi: Timoti J. Dijes, Randi D. Fank, Kevin S. Hamilton, Adrian Okoa, Terens M. Vinson.\nEvriwan we oli agri, plis soem.\nOlgeta we oli no agri, soem long sem saen.\nFrom koling blong hem olsem memba blong Seken Kworom blong Olgeta Seventi, yumi rilisim tu Brata Adrian Okoa olsem Seken Kaonsela long Yang Man jeneral presidensi.\nOlgeta we oli wantem blong talem tangkyu, plis leftemap han.\nHem i propos se yumi sastenem olgeta ia olsem ol niu Eria Seventi: Ruben Akosta, Frederik O. Akinbo, Omar A. Alvares, Benedito Antunes, Alan K. Bat, Grant K. Benet, Fernando E. Kalderon, Wilson B. Kalderon, H. Marselo Kardus, Yok Sang (Fredi) Jan, Kristofa Jals, Valeri V. Kordon, Pol R. Kawod, M. T. Ben Devis, Masimo De Feo, Marion B. De Antunano, Fransisko J. Ruis de Mendosa, Robet A. Draeden, Robet J. Dadfild, Daniel F. Danigan, Jefri D. Erikson, E. Savie Espinosa, Meliula M. Fata, Sam M. Galves, Klod R. Gamiet, Mevin K. Gidi, Joao R. Gral, Deved P. Homa, Daniel W. Jons. Ko, Jon A. Koranteng, Stiven O. Laing, Aksel H. Leima, Gustavo Lopes, Jose E. Maravila, Alfredo Miron, Hugo Montoia, Joakim J. Morera, Katsuyuki Otahara, Jose K. Pineda, Geri S. Praes, Migel A. Reies, Geri B. Sabin, Alfredo L. Salas, Netsahualkoyotel Salinas, Siro Sjmel, D. Sakari Smit, Maekel L. Saotwod, G. Lorens Spakman, Ven P. Stanfil, Wiliam H. Stodad, Stifen E. Tompson, Joj J. Tobias, 'Aisake K. Tukuafu, Jak A. Van Rinen, Raul Visensio, Raul S. Vilanueva, Alan R. Woka, Kit P. Woka, mo Hoi Seng Leonad Wu.\nEvriwan we oli agri, plis soem.\nOlgeta we oli no agri, sapos i gat.\nHem i propos se yumi sastenem Boni Li Grin Oskason olsem jeneral presiden blong Yang Woman, wetem Karol Luis Foli MaKonki olsem fas kaonsela mo Evlin Nil Fut Mariot olsem seken kaonsela.\nOlgeta we oli agri, oli save soem.\nEniwan we i no agri, i save soem.\nHem i propos se yumi sastenem Ol nara Jeneral Atoriti, Ol Eria Seventi, mo Ol jeneral okseleri presidensi olsem we oli stap.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nEniwan we i no agri i save soem.\nTangkyu, ol brata mo sista, long sastening vot blong yufala, fet blong yufala, strong tingting, mo prea blong yufala long bihaf blong mifala.\nYumi invaetem ol niu Jeneral Atoriti mo ol Yang Woman jeneral presidensi blong kam long fored mo tekem ples blong olgeta long stan.","id":"<urn:uuid:13d0e48d-fb49-46ff-9831-0ad474f6c2bf>","dump":"CC-MAIN-2015-27","url":"https:\/\/www.lds.org\/general-conference\/2013\/04\/the-sustaining-of-church-officers?lang=bis","date":"2015-07-06T06:52:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2015-27\/segments\/1435375098059.60\/warc\/CC-MAIN-20150627031818-00208-ip-10-179-60-89.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9986284971,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":17,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9986284971237183}","num_words":1533,"character_repetition_ratio":0.095,"word_repetition_ratio":0.075,"special_characters_ratio":0.237,"stopwords_ratio":0.034,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":6801.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Strengthening National Security, Access to Education for All, Priority to Local Employment and Creation of a Health Insurance Plan and good environment\n***\nRenforcer la Sécurité Nationale, Accès à l'Education pour Tous, Priorité à l'Emploi Locale et Création d'un Régime d'Assurance Maladie et d'un bon environement\n***\nStrentenem Nasonal Sekuriti, Akses long Edukesen long evriwan, Praeoriti long Lokol Emploemen mo Kriesen blong wan Plan blong Helt Insurens mo gud environment\n2017 Celebration Theme:\nStrengthening National Security, Access to Education for All, Priority to Local Employment and Creation of a Health Insurance Plan and good environment\n***\nRenforcer la Sécurité Nationale, Accès à l'Education pour Tous, Priorité à l'Emploi Locale et Création d'un Régime d'Assurance Maladie et d'un bon environement\n***\nStrentenem Nasonal Sekuriti, Akses long Edukesen long evriwan, Praeoriti long Lokol Emploemen mo Kriesen blong wan Plan blong Helt Insurens mo gud environment\nWelkam mo acknoledjmen\nWelkam lo yumi everiwan we yumi stap tedei mo everiwan we oli listen lo radio or TV tru aot lo kantri, mo olgeta we oli stap joenem yumi lo celebrasen ia around lo region mo lo narafala part long wol. Tankio lo presence blong evriwan.\nBifo mi kivim aot toktok blo mi, mi askem lo yumi evriwan i stanap mo tekem wan minit saelens, blo tingbaot mo honorem ol founding fathers bloNesen blo yumi from stragol blo indipendens mo tu evri Ni-Vanuatu we oli contribute lo ol development blo Kaontri be oli nomo stap wetem yumi tedei, olsem leit reveren Womtelo Baldwin Lonsdale, Forma President blo Republic blo Vanuatuwetem olketa we oli lusum laef blo olketa lo RSE lo Australia mo New Zealand.[Thank you]\nLo behalf blo Kavman mo pipol blo Vanuatu, mi congratuletem His Excellency, Pastor Obed Moses Tallis, lo eleksen bloyu olsem niufala President blo Ripablik blo Vanuatu.\n« Celui qui réfléchit sur les choses trouve le bonheur, Et celui qui se confie en l'Éternel est heureux ».« Whoever gives heed to instruction prospers,and blessed is the one who trusts in the Lord\".\nTedei 30th July 2017, yumi praod blo selebretem 37thAnniversary bloRipablik blong Vanuatu.Yumi selebretem uniti mofridom blo yumi. Tru lo stragol mo vision blo ol founding lidas, yumi save stap tedei olsem wan fri mo independent Nesen.\nTedei, yumi gat spesol tingting lo olgeta citizens blong yumi we oli sick, ol olfala blo yumi mo ol man mo ol woman we, from sam reason, oli no save sherem dei ia wetem yumi.\nLo selebresen ia tu, yumi tingbaot ol brata mo sista blong yumi long Kanaki, Tahiti mo West Papua we oli still struggle blo kasem politikol fridom blo olgeta.\nMi acknolejem presens blo olgeta skul pikinini mo ol narafala pikinini we oli save kam tekempat lo seremoni ia tudei. Tankyu blo lanem blo observem Nasonal dei blo Vanuatu.\nMi talem tank yu tu igo lo olgeta VMF Band mo ol memba's blo force long Parade blo yufala. Performance blo yufala hemi demonstratem pride wei yumi kat olsem wan sovereign independent state.\nMi rekoknaisem tu Wok we Independens komiti i mekem blo redi long ol pogram blo selebrasen lo yia ia. Hemi stap oltaem olsem wan jalenj folem ol limited risos blo yumi. Wanem we I important, se yumi save stap tugeta blo celebratemnasonal dei blo yumi.\nMi tekem opotunitiia blo welkamem olketa special guests blo yumi mo olketa we oli travel I kam blo selebretem dei ia tudei wetem yumi.\n30 July lo evri yia hemi wan dei we yumi luk forwod long hem oltaem blo riflek lo prokress mo development jalenjes blo yumi lo ol pas yia. Dei ia tu emi wan gudfala taem blo yumi riviuem daereksens we yumi olsem wan Nesen i bin tekem mo hao yumi save setem ap wan wei forward i ko lo fuija.\nTheme blo selebresen\nLo yia ia, theme blo selebresen hemi \"Strentenem Nasonal Sekuriti, Akses lo Edukesen lo evriwan, Praeoriti loLokol Emploemen mo Kriesen blo wan Plan blo Helt Insurens mo gud Environment\". Olketa stampa toktok iaoli riflektem vision blo Nasional Sustainable Development Plan 2030 we hemi Stable, sustainable, mo prosperous(Stable, durable et prospère).Ol toktok ia, oli representem wanem yumi olsem Nesen mo citizens i wantem ajivem lo ol yias wei istap kam.\nSekuriti, Pis, mo stabiliti emi faondesen blo nesen bilding so hemi impoten sei yumi wok tugeta oltaem blo respectem law mo order lo kaontri ia.\nBlo Vanuatu I kontinu blo stap olsem wan happiest ples blo liv mo wan ples blong visit mo invest emi important blo gat wan strong sekuriti system.\nSekuriti blo Kaontri hemi wan impoten praeoriti blong Kavman. From every citizen I nid blo liv long peace.Numba blo force we yumi kat tedei hemi very smol komperem lo inkris blong populesenmo tu oli no save stap lo everi aelan blo yumi. Member blo force oli olfala. Yumi kat ol niu challenges too olsem hemia blokorapsen, anti-money laundering mo terrorist financing, mo drug trafficking.\nKavman Emi nid blo:\n· Inkrisim numba blo force;\n· Impruvum working culture mo environment, mo Training Skills;\n· Inkrisim security seves I ko long citizens, residents mo olketa private properties.\nSekuriti hemi wan important pillars blo wan Nesen from hemi help blo krietem wan environment we pipol I feel fri lo muv around, kivim konfidens lo olketa bisnis haos, kivim konfidens loinvestors mo visitors we oli visitim blo kam lo Kaontri.\nLond saed blong Justice:Kavman I wandem luk se akses long Justice I open long evri citizens olsem wan servis bat ino mas stap olsem wan luxury item. From reason ia, Kavman blo yumi tedei hemi commitim hem fulwan blo imas gat wan proper Court Haos.\nYumi mas gat strong tinktink blo upholdem prinsipol blo rule of law, independens blo judiciary we i fomem strong faundesen blo Konstitusen blo yumi. Mo I mekem se I mas gat balens lo interest blong wan wan man wetem social welfea blo yumi evriwan olsem ol citizen blo kaontri ia.\nNasonal Sastenabol Developmen Plan 2030, I setem daereksen blo yumi wok togeta wetem evri grup lo populesen blo yumi blong yumi repectem human deknety blo evriwan includem ol women, pikinini, pipol wetem spesol nid, olfala mo yut grup blogat akses lo Kavman sevis mo proteksen.\nNeed blo ol citizens I mas stap olsem priority blo kavman mo ol besesblool development policy blo Kavman;kivim equal opportunity lo every citizens ;akses lo edukesen,employment opportunity, Health seves mo business opportunity.\nKavman lo yia ia I disaed blo expandem free akses loeducation lo yia 7 I ko kasem yia 10 mo stat blo supotem Early Child Care blo no livim eni pikinini behind.\nLo saed blo skolasip, Kavman i kat 720 students we I sponsorem olketa naoia.\nMi tekem opportunity blo talem tankio lo ol development partnters blo sapotem Kavman lo program blo skolasip.\nKavman mbae i kontinue blo sapotem skolaship but imas kat wan transparen, akountable mo responsive system i stap blo orientem ol students lo ol priorty human resos wen Kaontrii nidim.\nKavman I mas setemap wan infomesen sytem blo rikodemor registrem ol students we oli karem skolasip mo too oli graduate lo wanem field. Information system ia bae I help loproper planning mo direction blo ol students igo lo ol eria blong ol study.\nYumi nid blo lukluk bak lo olketa teknikel institusens blo yumi blo strentenemolgeta I kam ol higher tertiary institutions blo ofrem ol skills we Kaontri I nidim.\nKavman investmen lo education hemi 25% blonasonal budget mo hemi stap lo berem fruit from evri yia ova 100 students oli gradutate.\nKavman I wandem openemap more akses lo university level localy blo reduisim cost. Mi stap kol lo USP, olsem wan founding memba mo financial contributor, blo openemap more university studies lo Emalus Campus from Vanuatu hemi no nidim ol lawyers nomo, bat emi nidim ol narafala skills too.\nMi tekem oportuniti blong talem tankio long Universti blong New Caledonia (UNC) mo Universiti blong Toulouse 1 blong kam establish localy blong ofrem Degree mo Masters blong Economy, Masters blong geography mo Degree blong Tourism long nekis year.\nPraeoriti long Lokol Emploemen\nKavmanI mas kivim praeoriti lo ol Ni-Vanuatu blo akses lo ol work lo public mo praevet sekta, folem ol conditions we oli stap lo law, mo yumi mas reguletem more strictly foreign emploemen than hemia we istap naoia.\nKavman I wandem krietem too wan Unit blo Emploemen within lo Department blo Labour, blo recordem evri request mo all offer blong work blo mekem se evri recruitmen oli made folem merit. Kavman I wandem luk fairness, justice mo equity lo recruitmen process mo opportunity.\nImas kat amendment long ol Laws blong Labor blo strenten ofis ia mo enforsem compliance. Evri Ni-Vanuatu graduates lo university mo ol technikol institutes oli mas gat fair chance blo save kasem wok.\nKavman I notisim wan inkris blo ol foreign workers lo praevet mo public sekta we oli kam wok lo Vanuatu mo pem tax igo bak lo Kaontri blo olgeta from Kavman ino introdiusum iet eni tax regime lo eria ia.\nRetirement package we Kavman istap undertekem I should provaedem ova 300 jobs lo public sekta. Public Sevis Commission imas spidimap process blo advertisemen blo ol vacant posisens blo kivim opportunitylo ol young graduates oli save apply.\nWhile kavman I acknowledjem kontribusen blo praevet sekta blokrietem employment opportunities, Kavman baei continue blo work wetem olketa blocreatem more job opportunity lo ol difren sectors blo economi.\nTaem yumi tokbaot development I ko, yumi nidim wan populesen we hemi healthy mo kat sound mind blo mekem gud decisions lo home, village,society mo Nesen blo yumi.\nKavman I recognaesem se Health hemi wan key social sevis we I mas kasem grass-root mo rijim evri isolated pat blo kantri. Kavman I wantem se evri citizen blo Kaontri I mas kasem gud quality helt tru privensen mo kuretiv sevises.\nOlsem wan priority sekta blo Kavman, Ministry blo Helt mo Public Sevis Comisen oli mas kamap immediately wetem wan efficient mo effective structure blo ensure se health service blo health emi responsive mo ikasem evi pipol blo kaontri.\nKavman bae i kontinu blo addresem ol sik olsem TB, HIV\/AIDS mo ol Environmental helt diseases.\nBat ikat wan alarming desease naoia we hemi Non Communicable Desease's (NCDs) from inogat age boundri mo economical status boundry mo hemi nidim ful attention blo Kavman blo kamap wetem wan effective polisi mo effective plan of action blo adressem:\n· Imposem levy lo ol imported goodsugary food mo drink\n· Education –blo inkludim impotence blo gud helt insaed lo ol curriculum blo school\n· Nid blo increasim level blo aweanes through lo ol media outlets\n· reinforsem community outreach\n· Food Sekurity:Kavman I putum priority lo productive sekta blo produsem inaf helti kakai blo ol pipol blo Vanuatu – prodiusum inaf bloconsumem bifo eni tingting blo trading.\nHemi ol reasons why Kavman I kamap wetem wan polisi blosetemap wan Helt Insurance blo ol wokers blo Kaontri wetem partnership blo VNPF, ol insurens kampani, ol employer mo ol employees.\nKavman bae I kontiniu wetem training blo ol Vilij Helt Workers mo ipem olgeta, mobai I kontiniu blo sapotem specialist blool helt professionals, wok blo helth blong ol mama mo ol pikinini.\nTaem yumi tokbaot helt, yumi tokbaot too se pipol wetem fiuja generation oli mas liv lo wan gud environmen.\nSolwora, ocean mo kraon oli mas be protected mo safe from oli garden blo yumi.\nAfta we Kavman hemi feswan blo kat wan Ocean polisi, emi mas continiu lo direction ia blo advocate lo protection blo environment. Lo recent miting lo South Pacific Community (SPC), mi mekem wan announcement se Kavman imas putum wan polisi blo banem importesen mo use blo bottles mo plastic bags we ino save roten from ol product ia oli afektem solwora, river mo kraon blo yumi mo isave pasem sik.\nMi wandem tekem smol taem blong ko through lo olketa polisi prioritis blo Kavman mo too kivim yumi wan update lo wanem we kavman I ajivim since Julae 2016.\nGovernment Priorities\na) Economic peformance blong Vanuatu\nEconomic growth blo Vanuatu hemi droap lo wan rate blo 2.3% lo 2014 igo lo1.8% lo 2015. Droap iaibin fromnatural mo man made disasta we Kaontri hemi bin fesem.\nLo February 2016, karen Kavman i lukluk bak lo ol plans blo hao isave reddressem bak ekonomi mo impruvum. Wetem plante efforts mo komitmenwe Kavman I mekem lo wan yia ia, ekonomy hemi stat blo grow bakeken lo wan rate blo 4.6%mo kavman bae I mekem sua se gudfala performance ya i kontinue lo yia 2017 .\nGrowth ia I folem ol efforts lo saed blong TC Pam recovery, increase lo budget i go lo productive sector mo inkris lo price blo copra mo kava,ongoing projects blong infrastructure olsem rod, wharf, airport mo construction, mo too ol riforms we Kavman i stap unda tekem.\nb) Ongoing fiscal reforms mo Political Reforms\nPolitical Reforms hemi still stap wan lo ol priority blo Kafman olsem reviu blo Consitution blo adressem politikol stabiliti.\nWork blo expandem revenue base I stap kohed gud. Olketa riforms ia inkludim ridaksen kost blo mekem business, modernaesem tax administration blo ensurim effective compliance mo koleksen blo revenue, mo daonem kost blo living mo buildimap capital blo sapotem investment mo ekonomik growth.\nWetem inkris blo populesen, demand blong sevesis loskuls, health seves, road, airport, wharfs, I kam undap.\nSo Kavman wei yumi lidim bae I mas kontinue lo ol fiskol riforms blo mekem se isave stap lo wan beta posisisen blo sevesem nids mo mitim ol obligations blo hem olsem pem ol loans wei oli due naoia mo situesens afta long graduasen lo LDC.\nKavman ikat finis wan polisi blong reformem Kavman machinery blo mekem sua se ol workman blo Kavman oli forcast lo core function blong olgeta mo oli accountable lo ol actions blo olgeta. Semtaem hemi blo adressem disentralisation polisi blo empowerem mo resorssem ol Area Kaonsels wetem ol Provinsol Kaonsels blo draevem sevis igo kasem pipol.\nOl reformsia wetem Pipol's Plan 2030 bae oli nidim wan strong politikol will blong save fulfilim.\nThank you long olketa political lidas mo Membas blong Parlemen from solitarity blo olgeta mo too sapot blong olketa Provincial presidents blo yumi.\nc) Retirement Package.\nHemi legal obligation blo Kavman blo pemaot ol severance entitlement blo ol wokman blo hem.Kavman I pemaot finis ova 300 pablik servants we oli retire folem dead, medikol kraon mo retirement age blong olketa.Yumi kat narafala 300. Kavman i nid blo pemaot evri wan, mo emi mekem provision blo severance lo annual budget blo hem.\nd) LDC graduation mo work we Kavman hemi undertaken to date\nLong 4th December 2020, Vanuatu bae hemi graduate aot long LDC. Hemi minim se bae ikam wan Develop Kaontri unda lo klasifikesen blo United Nations. Emia bae I afektem ol development assistance we oli kam lo ol developmen partners.\nKavman istap preperem hem blo manajem situesen mo emi appointem finis wan Kodineted Kommittee blowork lo transisen.\nNational Sustainable Development Plan blo yumi hemi outlaenem how yumi manajem yumi afta lo graduation ia.\ne) FATF – Antimoney Laundering mo Financing blo Terrorist Activities\nLo 2016, FATF hemi putum Vanuatu lo 'Grey List'from I considerem se Vanuatu hemi launderem money we tru lo hem isave financem terrorist activiti from inokat transparency lo ol financial transaction mo hemi requirem lo Vanuatu blo imas amendem ol respective legislation we igat 30 evriwan.\nKavman I tekem evri necessary step blo remuvum Vanuatu long 'Grey List'mo ino go lo \"Black List\".\nFolem hemia, hemi passem 13 priority bills finis mo 17 istap iet we Kavman imas mekem bifo end blong yia ia\nNo mata lo ol developmen ia, yumi still kat plante wok istap lo foret blo yumi bifo oli save remuvum yumi lo 'Grey List'.\nWok ia bae I dipen plande lo capacity mo hability ol key law enforcement mo ol supervisory agencies blo implementem ol laws ia.\nf) TCPAM Recovery\nNaoia recovri istap gohed gud mo mi proud long wok we ol ministries oli stap mekem blo mekem se pipol oli save kasem ol services bakeken.\nYumi witnisim komplisen bloplante lo olketa project unda long rikoveri program mo mi wandem talem thank you long TCPAM Rekovri Komiti, wanwan ministry mo sapot blo ol development partners.\nDespite olgeta progress ia, jalenj istap iet blong save kasem ol normal services bakeken.\ng) Productive sector\nKavman I kontinue blo sapotem prodaktiv sekta, from se Agrikalja hemi bakbun blo ekonomi blo Vanuatu.Araon 70% blool man Vanuatu oli stap wok lo rural ekonomi.\nJalenj we istap naoia, Kavman I wandem inkrisim prodaksen blo livestock, food crops wetem mecanisation process.Lo saed blong fisheries, Kavman iwandem diversifaem sekta ia mo export.\nKavman I stap wok too wetem ol Developmen Partners bloacceptem blong invest long rural ekonomi momi talem tankio lo olgeta.\nKavman hemi continue blo sapotem \"agri-tourism\"polisi blo linkim work blo agrikaltja wetem inkris demand blo ol tourist.\nNiu Kavman polisi I wandem we imas gat sufficient helti kakai blong fidim population bifo yumi tingting blong export.\nh) Infrastructure Development – yumi mas maintenem sapot\nInfrastrakja hemi pleiem wan very impotant role lo developmentmo economic growth bloNesen blong yumi. Fomesen blool islands blong yumi hemi re-inforsem nid blo Kavman i kontiniu blo buildim infrastrakja lo olketa islands. Hemi wan jalenj from Kaontri blong yumi hemi no wan island bat hemi wan archipelago mo Kavman imas considerem criteria iataem we emi stap plan blobuildim ol infrastructure lo evri island.\nKavman blong tedeiemi komitim hem blo mekem sua se olketa ongoing project ia I komplit folem plan we I stap. Hemia hemi wan update lo ol Infrastrakja projekt we oli stap gohed:\n· Port Vila Urban Development Project; Road, Drainage mo Sanitation around loPort Vila – hemi stap lo progress\n· Port Vila Tourism Infrastructure Project – mbae yumi openem nekis manis\n· Roads For Development (R4D) Program – hemi continue blo improvum sam main rods lo sam islands blo yumi.\n· Tanna Road Phase 1 – hemi stap progress gud\n· Malekula Road Phase 1– hemi stap lo progress\n· Lapetasi Wharf Upgrade – hemi stap progress gud mo stap within timeframe blo completion\n· Luganville International Wharf Repairs mo Extension– handing ova nekis manis.\n· Vanuatu Inter Island Shipping Program (six provincial wharves). Hemi still kohed gud.\n· Bauerfield runway – next month. PekoaWhitegrass runway – next month.\n· Korman Stadium – hand ova September 2017\n· Malapoa College Reconstruction. Progress good.\n· Office blo Prime Minister -Hand ova nekis manis.\n· Hydrographic Charts (Mistery island, Waisisi, Port-Vila, Champagne Beach, Luganville, WallaRano, Pangi) - complete\n· Efate Ringroad maintenance -on progress.\nOl coming projects we oli wait lo signing agreement: 2nd phase Tanna road mo Malekula road\nOl coming projets we oli stap lo pipeline: State Haos, niu Ministry of Finance, Ministry of Foreign Affairs, Airport projects blo oli kam all weather use (Pekoa code E\/ Extension Norsup\/ Extension Lonorore mo Longana\/ Extension Motalava\/ north Ambrym airport)\nOl roads mo ol bridges lo ol main productive islands: Erromango\/ Pentecost\/ Ambrym\/ Maewo\/ South Santo\/ Big Bay Santo, wetem samfala more.\nHydrographic survey: Kavman I wandem mekem Hydrographic survey lo evri bases lo ol aeland.\nMi wantem tekem opportuniti ia blo acknowledjem work we previous kavman I mekem mo talem tankio lo ol development partners blo yumi.\ni) Mekemkraon i available blong development\/investment\nOl amendmens lo ol law blong Kraon we oli pass lo last Palemen, hemi blo spidimap process blo development mo investment ikam lo Vanuatu. Semtaem, hemi setemap wan transparent way blo negotiatem ol land leases wetem ol land owners wetem ol claimants, includim ol local authorities, blo oli save kat say. Hemi allowem too loKavman isave gat akses lo land blo iusum for public interest blo extendem ol servis blohem mo givim more security blo ol divelopmen igo lo ol Provinces. Semtaem too hemi inkrisim ol benefits blo ol land owners mo krietem more opportunies blo ol leasehold.\nj) Foreign Policy\nKavman blo tudei bae I kontinue blo strengthenem olketa diplomatic relations mo posisen blo hem long rejional mo international organizationswetem politikol mo ekonomik ajenda.Mo Kavman i reinforsem diplomatic presence blo hem long world.\nKavman I continiue blong mentenem posisen blo hem lo decolonisation mo human rights (olsem security moacess lo better helt seves mo education blo evri wan mo gender equality\nKavman I continiue blo sapotem tingting blo better management blo ol oceanwetem Paris Agreement long climate change mo bae I tok strong lo special considerasen blo vulnerability issues especially olsem wan small island development state post LDC graduasen\nLo saed lo trade relations, Kavman I continiu blo maintenem mo strentenem relations wetem ol current partners blo yumi mo yumi lukluk lo ol narafala avenues.\nKavman istap lukluk iet blomekem final decision lo MSG Trade Agreement, PACER Plus, Post Cotonou or fiuja blo EU-ACP.\nKavman I wandem luk se trough lo ol trade agreements ia, imas gat fair trade, protection mo sapot igo lo ol local industries blo krietem job opportunities.\nProgram blo ol workers blo yumi lo New Zealand mo Australiaistap gohed gud, mi tekem opportunity blo talem tankio lo Kavman blo New Zealand mo Australia wetem ol narafala Kavman we oligat similar program olsem ia.\nWetem uniti mo solidarity insaed lo Region mo Vanuatu olsem strongadvocatorblo regional integration trough lo ol regional organizations\"blo no livim eniwan behind\", mi wandem asurem evri Pacific countries se Vanuatu bae I ready blo hostem Pacific Mini Gem lo Decemba lo yia ia.\nWan spesol tank yu I ko loChinese Kavman lo bigfala sapot long facility mo training we oli givim long Vanuatu.\nKonklusion\nBlo konkludem toktok blo mi, mi wandem rimaenem yumi se ol selebrations blo Independence hemi ol unique moment blo unitem yumi everywan nomata wanem Political Parties, wanem jioj, wanem Province or island yumi kam aot lo hem.Hemi wan special occasion blo yumi selebret tugeta olsem wan pipol, wan Nesem se Istap selebretem ol ajivmens we kaontri blo yumi hemi mekem since yumi kasem Independence.\nYumi mas stanap tugeta mo unite oltaem blo buildem wan better Kaontri lo fiuja generations, ol pikinini blo tumoro.\nMi wandem rimaenem yumi evriwan loChristian prinsipol mo traditional values blo yumi olsem wei moto blo yumi italem: \"Lo God Yumi Standap\".\nDespite ol Jalensis, yumi mas gat confidence mo hope se \"Wetem God nothing is impossible\"\"Avec Dieu rien est impossible\"\nYumi mas strenghtenem determination mo unity blo yumi so that together yumi save ajivim peace, progress and prosperity blo Nesen blo yumi.\nFellow Citizens, \"Feel proud of yourself… Soyez fier de vous-même »\nHappy 37thanniversary selebresen \/ Bonne fete du 37eme anniversaire\nGod Papa bae emi kontinue blo blessem yumi everiwan!\nLONG LIVE REPUBLIC BLONGVANUATUMO PIPOL BLO HEM\nVIVE LA REPUBLIQUE ET LE PEUPLE DE VANUATU\nThank you \/ Je vous remercie \/ Tankio Tumas","id":"<urn:uuid:570d01d9-caf6-4892-a8b8-ec4f6369c7f4>","dump":"CC-MAIN-2019-09","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/249-toktok-blong-37th-aniversari-blong-independens-blong-ripablik-blong-vanuatu","date":"2019-02-18T17:05:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-09\/segments\/1550247487595.4\/warc\/CC-MAIN-20190218155520-20190218181520-00578.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5808844566,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":11,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5808844566345215, \"pis_Latn_score\": 0.37928488850593567, \"tcs_Latn_score\": 0.01775459013879299, \"pcm_Latn_score\": 0.014031768776476383}","num_words":6010,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.042,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.565,"perplexity_score":16317.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"GJP i Winim 6 MP\nOfisal Risal blong 2016 Snap Jenerol Eleksen we i jas kamaot tede i soem se GJP i winim 6 MP.\nI minim se GJP i winim sem namba blong ol MP olsem VP mo UMP - trifala pati ia i winim hae-est namba blong MP long eleksen ia, 6 each.\nLong 2012 eleksen, GJP i bin winim 4 MP, so hemi wan 50% inkris long las eleksen.\nLong 2012 eleksen, GJP i bin winim 4 MP, so hemi wan 50% inkris long las eleksen.\nOl 6 MP blong yumi i gat:\n1. Andrew Napuat long Tanna\n2. Ralph Regenvanu long Port Vila\n3. William Fred Tasso long Paama\n4. Albert Williams long Ambrym\n5. John Sala long Malekula\n6. Alfred Maoh long Santo.\nLong Efate, Epi, Malakula mo Malo, GJP kandidet i bin \"runner up\" long las jea blong konstituensi - long Efate Gillion William i kam namba 5, long Epi Mackin Valia i kam namba 3, long Malekula Daniel Nalet i kam namba 8 mo long Malo Uri Warawara i kam namba 2.\nTankyu tumas long yufala evriwan we yufala i bin vot from wan blong olgeta kandidet ia, mo tankyu tu long yufala evriwan we i bin vot long wan narafala GJP kandidet long eleksen ia.\n- Created on .","id":"<urn:uuid:6dfcb5b5-4599-4141-94f8-5d49668dc4f6>","dump":"CC-MAIN-2019-47","url":"https:\/\/graonmojastis.org\/nius-articles\/290-gjp-i-winim-6-mp","date":"2019-11-20T11:22:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-47\/segments\/1573496670558.91\/warc\/CC-MAIN-20191120111249-20191120135249-00429.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9601499438,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":13,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9601499438285828, \"tpi_Latn_score\": 0.037941377609968185}","num_words":302,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.075,"special_characters_ratio":0.263,"stopwords_ratio":0.023,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.987,"perplexity_score":14250.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Minister of Foreign Affairs and External Trade, Hon. Ralph Regenvanu shares a few words to stand in solidarity with women and girls during 16 Days of Activism.\nLong wik ia we I jas pas\nLong evri aelan blong Vanuatu, long evri vilij long Vanuatu, long evri quartier blong evri taon long Vanuatu\nOl woman mo ol gel I fesem ol rabis toktok we ol man mo ol boe I sakem long olgeta\nOl woman mo ol gel I fesem ol rabis saen we ol man mo ol boe I mekem long olgeta\nOl woman mo ol gel I fesem ol vaelans we ol man mo ol boe I mekem long olgeta\nOl woman mo ol gel I karem ol rabis kil we ol man mo ol boe I givim long olgeta\nSam woman mo gel i ded folem ol kil we oli karem long han blong ol man mo ol boe.\nHemia I no stret\nHemia I no fasen\nHemia I no laef\nHemia I no mas bi Vanuatu.\nVaelens agensem ol woman mo gel hemi biggest human rights isiu lo Vanuatu tede.\nAbyus blong ol woman mo gel, mo abyus blong raets blong olgeta, hemi biggest crime we I stap happen long Vanuatu tede.\nFasen blong disrispekt blong ol man mo ol boe towods ol woman mo ol gel hemi olsem wan bigfala blokej long rod blong Vanuatu I go long wan gudfala fiuja.\nDisrespect hemi no honorable\nDisrespect hemi no stret\nDisrespect hemi no fasen\nDisrespect hemi no laef\nHemia I no mas bi Vanuatu.\nYumi ol man nao yumi stampa blong problem.\nOl boe, bae yumi stopem fasen blong disrespect long ol woman mo ol gel\nOl man, bae yumi stopem fasen blong disrespect long ol woman mo ol gel\nOl brata, bae yumi stopem fasen blong disrespect long ol woman mo ol gel\nOl Squad, bae yumi stopem fasen blong disrespect long ol woman mo ol gel\nOl man mo ol boe, yumi nao stampa blong problem.\nOl man mo ol boe, yumi nao yumi mas jenjem fasen blong yumi.\nOl man mo ol boe, yumi nao stampa blong problem, be yumi yet bae yumi save stopem problem ia long Vanuatu.\nHemia nao bae i honourable\nHemia nao bae i stret\nHemia nao fasen\nHemia nao laef\nHemia nao i mas bi Vanuatu.\nCredit: Facebook","id":"<urn:uuid:759f3c05-4e43-4bed-b590-62afd3a96226>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.sista.com.vu\/hon-ralph-regenvanu-shares-writing-in-solidarity-with-16-days-of-activism\/","date":"2020-02-24T10:45:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875145941.55\/warc\/CC-MAIN-20200224102135-20200224132135-00017.warc.gz","language":"bis","language_score":0.999992609,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":9,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999926090240479}","num_words":492,"character_repetition_ratio":0.133,"word_repetition_ratio":0.116,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.041,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":15364.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"10491_852_21eyring\nHem i propos blong yumi sastenem Tomas Spensa Monson olsem profet, sia, mo reveleta mo Presiden blong Jos blong Jisas Kraes blong Ol Lata-dei Sent; Henri Benion Aering, olsem Fas Kaonsela long Fas Presidensi; mo Dita Fredrik Ukdof, olsem Seken Kaonsela long Fas Presidensi.\nOlgeta we oli agri, oli save leftemap han.\nOlgeta we oli agens, sapos i gat, oli save soem.\nHem i propos blong yumi sastenem Boed Kenet Peka, olsem Presiden blong Kworom blong Olgeta Twelef Aposol, mo olgeta ia, olsem ol memba blong kworom ia: Boed K. Peka, L. Tom Peri, Rasel M. Nelson, Dalin H. Oks, M. Rasel Balad, Rijad G. Skot, Robet D. Hels, Jefri R. Holan, Deved A. Bedna, Kwentin L. Kuk, D. Tod Kristofeson, mo Nil L. Andesen.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nEniwan we i agens i save soem tu.\nHem i propos blong yumi sastenem Ol Kaonsela long Fas Presidensi, mo Olgeta Twelef Aposol olsem ol profet, sia mo reveleta.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nAgens, sapos i gat, oli save soem long sem saen.\nElda Jei E. Jensen i bin rilis olsem memba blong Presidensi blong Ol Kworom blong Olgeta Seventi.\nOlgeta we oli wantem joenem mifala blong talemaot tangkyu, plis leftemap han.\nH em i propos blong yumi sastenem Elda Kreg K. Kristensen olsem memba blong Presidensi blong Ol Kworom blong Olgeta Seventi.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nOlgeta we oli agens, sapos i gat.\nHem i propos blong yumi rilisim wetem tangkyu from ol gudfala wok we hem i bin mekem, Elda Malin K. Jensen olsem man blong raetem Jos Histri mo Rikoda.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nH em i propos blong yumi sastenem Elda Stiven E. Sno olsem Man blong raetem Jos Histri mo Rikoda.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nEniwan we i agens.\nHem i propos blong yumi rilisim Ol Elda ia, Kit K. Hilbig, Jei E. Jensen, Malin K. Jensen mo Oktaviano Tenorio olsem ol memba blong Fas Kworom blong Olgeta Seventi mo bae oli gohed blong stap jeneral atoriti nomata oli nomo wok.\nHem i propos blong yumi rilisim Ol Elda ia, Kit R. Edwods mo Lari W. Gibons olsem ol memba blong Seken Kworom blong Olgeta Seventi.\nOlgeta we oli wantem joenem mifala blong talemaot tangkyu long ol brata ia from gudfala seves, plis leftemap han.\nH em i propos blong yumi sastenem ol narafala Jeneral Atoriti, Eria Seventi, mo jeneral okseleri presidensi olsem we oli stap naoia.\nOlgeta we oli agri, plis leftemap han.\nEniwan we i agens i save leftemap han.\nTangkyu, ol brata mo sista, long sastening vot blong yufala, long fet, divosen mo prea blong yufala.","id":"<urn:uuid:6205d6c6-6925-4d4b-9e57-c096729e9fa8>","dump":"CC-MAIN-2016-44","url":"https:\/\/www.lds.org\/general-conference\/2012\/10\/the-sustaining-of-church-officers?lang=bis&_r=1","date":"2016-10-24T09:31:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-44\/segments\/1476988719547.73\/warc\/CC-MAIN-20161020183839-00536-ip-10-171-6-4.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999805689,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":41,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999805688858032}","num_words":663,"character_repetition_ratio":0.145,"word_repetition_ratio":0.194,"special_characters_ratio":0.221,"stopwords_ratio":0.048,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":8254.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Vanuatu's own bank\nsince 1989\nInternet Banking\nWELCOME TO NATIONAL BANK OF VANUATU\nAt National Bank of Vanuatu, we offer a wide range of banking services for all our customers across Vanuatu. Our services are accessible 24\/7 through our network and electronic banking system.\nBuild your home with IsiHaos\nIsiHaos is our premium microfinancing program that allows communities to build their own house in rural areas. IsiHaos-built homes are resistant to category 5 cyclones, earthquakes and volcanic ash falls.\nRural banking services\nTru long Nasonal Bank blong Vanuatu, mifala i ofarem plante opotuniti blong ol banking seveses blong ol kastoma blong mifala truaot long Vanuatu. Ol seveses blong mifala oli aksesabol tru long branj netwok mo elektronik banking sistem blong mifala.\nJEK AKAON\nWetem IsiAkaon, yu save kipim mani blong yu I seif mo yu save manejem mani blong yu long eni ples truaot long Vanuatu.\nSEVINGS AKAON\nWetem wan Mekem Gro Sevings Akaon, yu save stat sevem mani blong wan projek or yu save sevem mani blong fuja blong yu.\nDEBIT MASTERCARD®\nYu save mekem pejes long eni ples truaot long Vanuatu, onlaen mo ovasi tru long kontakles Debit Mastercard®.\nGet a Debit Mastercard®\nOur Debit Mastercard® allows customers to make purchases everywhere in Vanuatu, online and overseas on Mastercard®'s international network. The card is shipped with the Tap & Pay™ technology allowing clients to make secure contactless payments.\nStay connected\nMifala i provaedem wan komplit dijitel banking solusen blong ol kastoma blong mifala blong oli save aksesem ol banking seveses long eni ples truaot long Vanuatu mo long ovasi.\nINTENET BANKING\nIsiNet i alaoem ol kastoma blong oli save aksesem ol akaon blong olgeta mo mekem ol transaksen we oli save yusum komputa blong olgeta tru long Intenet.\nMOBAEL BANKING\nWetem IsiMobile, yu save aksesem ol akaon blong yu mo sanem mani long eni ples we yu stap long hem.\nHemia i avelebol tru long ol Android divaeses.\nSMS APDEITS\nSabskraeb long IsiMS blong save risivim ol regula akaon apdeits tru long ol text mesej long mobael fon blong yu.\n20\nATMs\n30\nBRANCHES\n16\nISLANDS\n350+\nAGENTS\nOnline banking at your fingertip\nManage your finances with our free NBV IsiMobile app available on the Google Play store. A secure and convenient way to manage your money on the go.\nOnline banking at your fingertip\nManage your finances with our free NBV IsiMobile app available on the Google Play store. A secure and convenient way to manage your money on the go.","id":"<urn:uuid:e13d50b8-d10b-4412-9188-2def9dbc670c>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/nbv.com.vu\/hom\/","date":"2023-03-23T07:08:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296945030.59\/warc\/CC-MAIN-20230323065609-20230323095609-00624.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9377863407,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.937786340713501, \"pis_Latn_score\": 0.03014192543923855, \"eng_Latn_score\": 0.01387948077172041}","num_words":692,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.135,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.934,"perplexity_score":14622.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Růžencové modlitby v bislamštině\nProspívajíci jazyk (85) Ohrožený jazyk (5) Umírající \/ mrtvý jazyk (1)[Zpět na seznam modliteb]\nLíbí se vám tento projekt? Podpořte jej darem přes PayPal!\nBislámština\nMluvčí (muž): Bertrand\nPůvod: Vanuatu, Efate, Port Vila [mapa]\nNahráno: 2015-09-01\nInformace o jazyku: Ethnologue: bis | Wikipedia: Bislámština\nStav jazyka podle EGIDS: 1\nPůvod: Vanuatu, Efate, Port Vila [mapa]\nNahráno: 2015-09-01\nInformace o jazyku: Ethnologue: bis | Wikipedia: Bislámština\nStav jazyka podle EGIDS: 1\nZnamení kříže v bislamštině:Long nem blong Papa, mo Pikinini, mo Holy Spirit. Amen.\nOtče náš v bislamštině:Papa blong mifala, we yu stap long heven,\nnem blong yu i tabu.\nMifala i wantem we olgeta man oli ona long yu,\nmo we olgeta man long wol oli mekem olsem we yu yu wantem,\nolsem we olgeta long heven oli stap mekem.\nPlis yu givim kakae long mifala, i naf blong tede.\nYu fogivim mifala from ol sin blong mifala,\nolsem we mifala i stap fogivim ol man\nwe oli mekem i nogud long mifala.\nYu no letem ol samting oli kam traem mifala tumas,\nyu blokem Setan i no kam spolem mifala.\nFrom we yu nomo yu King,\nyu nomo yu gat olgeta paoa,\nmo ol gudgudfala samting oli blong yu nomo,\ngogo i no save finis. Amen.\nZdrávas Maria v bislamštině:Meri, i gud yu glad,\nGod i mekem i gud tumas long yu.\nHem i stap wetem yu.\nHem i blesem yu moa long olgeta woman.\nHem i blesem Jisas tu, Pikinini blong yu.\nHoli Meri, Mama blong God,\nplis yu pre blong helpem mifala man blong sin,\nnaoia mo long taem blong ded blong mifala. Amen.\nApoštolské vyznání víry v bislamštině:Mi bilif long God,\nPapa we i gat olgeta paoa,\nhem i mekem heven mo wol.\nMi bilif long Jisas Kraes,\nwe hem wan i stret Pikinini blong God,\nHem i gudfala Masta blong yumi.\nHem i bon long paoa blong Holy Spirit,\ni bon long wan gel Mere,\nwe neva man i bin go long hem.\nHem i harem nogud tumas\nlong han blong Ponce Pilate.\nOli nilim hem long kros,\nhem i ded mo oli berem hem.\nHem i godaon long ples blong dedman.\nTri dei i pas, nao hem i girap, hem i laef bakegen.\nHem i go antap long heven.\nnao i sidaon long raet saet blong God.\nPapa we i gat olgeta paoa.\nBambae hem i kambak long wol ia bakegen\nblong mekem kot long olgeta man,\nolgeta we oli laef wetem olgeta we oli ded finis.\nMi bilif long Holy Spirit.\nMi bilif we Jyos blong God i tabu, i wan nomo\nmo i blong olgeta man.\nMi bilif we olgeta Kristin man long heven mo long wol oli wan famili nomo.\nMi bilif we God i save tekemaot ol sin,\nmo we bambae hem i mekem bodi blong ol dedman\noli laef bakegen.\nMo mi bilif long laef we i no save finis. Amen.\nDoporučené video | Více na mém kanálu YouTube\n2013-07-26 Tradiční svatba v Ituga - Přehled | Customary marraige in the nakamal of Ituga\n2013-05-04 Cesta jeepem z Lamlu 2 | Middle-bush road near Lamlu, Tanna","id":"<urn:uuid:352f3108-4d78-4f29-ac3a-de66ca43f1b9>","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"http:\/\/dominicweb.eu\/dictionaries\/rosary-prayers\/?language=bis","date":"2017-06-27T20:56:50Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321553.70\/warc\/CC-MAIN-20170627203405-20170627223405-00558.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999834299,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999834299087524}","num_words":765,"character_repetition_ratio":0.062,"word_repetition_ratio":0.101,"special_characters_ratio":0.244,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":11329.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"DISKRIMINESEN hemi wan serius problem long fulap kantri. Long ol wik we i pass yumi luk olgeta impoten diuti mo stampa raet blong wanwan man olsem we i stap long Konstitusen. Tede bae yumi tokbaot moa wanem ia diskriminesen.\nDISCRIMINATIONis a serious problem in many countries. Over the last few weeks we have looked at all your most important or Fundamental Rights under our Constitution. Today we will focus more closely on discrimination.\nLong lasfala 5 wik yumi tokbaot ol Raet blong wanwan man olsem we i stap long Konstitusen mo hemia hemi laswan long olgeta.\nOver the last 5 weeks we have been examining your Rights under the Constitution. This is the last in this series.\nRaet blong gat wan praevet laef long hom mo proteksen long propeti mo blong man i no blokem narafala man blong enjoyem propeti we hemi gat raet long hem\nThe right toProtection for the Privacy of the Home and other Property\nThis fundamental right is essential to the happy existence of every citizen in a country. It provides the independence and human dignity which every person is entitled to.\nThis fundamental right is essential to the happy existence of every citizen in a country. It provides the independence and human dignity which every person is entitled to.\nLas wik yumi tokbaot 2 long olgeta 11 Raet blong wan man olsem we i stap long Konstitusen blong Vanuatu. Long wiki ia bae yumi tokbaot 2 long ol Raet ia blong save moa long olgeta.\nLast week we looked at 2 more of your 11 Rights under the Constitution of Vanuatu. This week we will briefly look at 2 more of these rights and what they mean.\nLas wik yumi tokbaot 5 long olgeta 11 Raet blong wan man olsem we i stap long Konstitusen blong Vanuatu. Long wik ia bae yumi tokbaot 2 long olgeta Raet ia blong save moa long olgeta.\n1 2","id":"<urn:uuid:46a73a83-680c-4c3e-aec1-f2da3eb939ce>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"http:\/\/pawthelaw.info\/en\/category\/know-your-rights\/","date":"2019-07-19T18:55:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195526337.45\/warc\/CC-MAIN-20190719182214-20190719204214-00396.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9690250158,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":12,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9690250158309937, \"pis_Latn_score\": 0.013246482238173485}","num_words":449,"character_repetition_ratio":0.089,"word_repetition_ratio":0.25,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.975,"perplexity_score":19273.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Mi wantem highlightem spirit blong partnership long plante diferent level we emi mekem se yumi fortunate blong yumi save stap tugeta tede long spesel occasion ia.\nOl project activities long aelan blong Epi oli kam tru long wan project we nem blong em emi Vanuatu Coastal Adaptation Project. Spirit blong partnership emi start long level blong ol donors wetem ol Implementing Agencies we oli putum tugeta olgeta different funds blong olgeta blong mekem project emi kam wan reality. Funding blong project emi kam tru long Global Environment Facility (GEF) and United Nations Development Programme (UNDP) nao emi accessem funding ia blong supportem Government blong Vanuatu blong implementem project.\nAt this juncture, I wish to express the sincere gratitude of the Government and the people of Vanuatu for the spirit of partnership from UNDP and all the able support from UNDP to make the VCAP project not only a reality but a success in Vanuatu. May I also affirm to you our commitment to continue partnering with you in our future resilience building efforts to explore the possibilities of up-scaling many of the successful climate change initiatives in Vanuatu.\nOlgeta Gudfala people blong Epi,\nBlong yumi implementem project ia, long level blong Government, I gat partnership between ol different Ministries, different Government Departments and also partnership wetem Provincial Governments.\nSo tede olsem Prime Minister blong Vanuatu, mi wantem acknowledgem spirit blong partnership blong Ministry of Infrastructure, Ministry of Internal Affairs, Ministry blong Agriculture and also Shefa Provincial Government blong oli work in partnership wetem Ministry blong Climate Change mo Department blong Meteorology and Geo-hazards blong progressem project ia kasem stage we yumi stap long em tedei.\nMi mas talem tu se without partnership blong ol Chiefs, ol community leaders and yufala olgeta gudfala people blong Epi, bae project ia emi no save kam wan reality. Mi talem thank you long positive engagement mo spirit blong partnership blong yufala.\nHonorable Ministers\nChairman blong Epi Council of Chiefs\nOlgeta chiefs long Epi\nOl man mo woman\nOl youths mo olgeta pikinini\nClimate Change bae emi continue blong stap olsem wan challenge long environment mo livelihood blong yumi ol man Vanuatu. Climate Change bae emi continue blong affectem ol key sectors we yumi depend long olgeta long laef blong yumi. However yumi mas recognisem se tru long partnership, taem yumi putum plante hands together, burden blong challenge bae emi no heavy.\nGovernment blong Vanuatu emi recognisem importance blong challenge we I kam wetem climate change and blong showem commitment blong yumi long national, regional and international level – Government emi establishim finis wan dedicated Ministry blong Climate Change. Government tru long Council of Ministers this year I agree finis se long 2018 bae Government emi establishim wan Department of Climate Change olsem wan further commitment not only blong continue wetem ol national efforts blong yumi but also blong mekem sure se yumi fulfilim olgeta obligations blong yumi through long Paris Agreement blong Climate Change.\nHonorable Ministers\nChairman blong Epi Council of Chiefs\nOlgeta chiefs long Epi\nOl man mo woman\nOl youths mo olgeta pikinini\nLong behalf blong Government mi wantem bakeken talem thank you tumas long valuable contribution blong each and every stakeholder blong VCAP Project and olsem Prime Minister mi stap nao officially launchem ol completed project activities long island blong Epi.\nTankyu tumas\".","id":"<urn:uuid:dc242ac0-7175-4f27-9b87-62cd624e50d8>","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"https:\/\/www.gov.vu\/bi\/pablik-infomesen\/413-pm-salwai-i-tokbaut-partnership-long-epi-aelan","date":"2019-07-21T06:33:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195526931.25\/warc\/CC-MAIN-20190721061720-20190721083720-00110.warc.gz","language":"bis","language_score":0.7858564854,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":10,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.7858564853668213, \"pis_Latn_score\": 0.16753233969211578, \"eng_Latn_score\": 0.018203703686594963, \"pcm_Latn_score\": 0.013801255263388157}","num_words":901,"character_repetition_ratio":0.076,"word_repetition_ratio":0.054,"special_characters_ratio":0.167,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.776,"perplexity_score":18295.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Shitokai Vanuatu Karatedo Federation (SVKF) we hemi ripresentant blong style Shito-Ryu long Vanuatu I stap prepare blong risivim Sensei Con Kassis, Vice-President blong Asia Pacific Shito-Ryu Karatedo Federation (APSKF) mo World Shito-Ryu Karatedo Federation (WSKF), we hemi one long olgeta karateka student blong Grand Master Soke Kenei Mabuni.\nMr. Peato Petelo we hem I Chief Instructor blong (SVKF) I talem se coming blong Sensei Kassis, we oli plan se bae I happen long Novemba 2019 hemi folem rod blong evri federation blong style Shito-Ryu long Pacific we oli memba blong APSKF mo WSKF, blong save upgradem olgeta instraktas blong style Shito-Ryu.\nOlgeta diploma we olgeta black belt blong style Shito-Ryu bae oli risivim bae emi signed mo officialised by Grand Master Soke Kenyu Mabuni we hemi son blong late Grand Master Soke Kenei Mabuni mo grandson blong late Grand Master Soke Kenwa Mabuni.\nHemia bae hemi one long olgeta bigfala history blong style Shito-Ryu long Vanuatu afta long year 2004 taem tufala karateka blong SVKF, Mr. Manaruru Stephen Tarip mo Mr. Peato Petelo I bin go tekem part long Asia Pacific Shito-Ryu Karatedo Championship long Kota Kinabalu long Malaysia mo passem Black Belt Shodan blong tufala long event ia.\nClub Fetuu Aho SHEFA Shitokai Karatedo I stap anda long umbrella blong stael Shito-Ryu long Vanuatu, Shitokai Vanuatu Karatedo Federation, affiliated long Asia Pacific Shito-Ryu Karatedo Federation, memba blong World Shito-Ryu Karatedo Federation.\nSVKF hemi affiliated long Vanuatu Karatedo Federation (VKF), affiliated long Oceania Karatedo Federation, memba blong World Karatedo Federation.\nMo VKF hemi memba blong VASANOC. Chief Instrakta blong stael ia long Vanuatu hemi Sensei Peato Petelo Perkon Tavue Surarani. Olgeta narafala instrakta blong style Shito-Ryu I gat:\n- Sensei Iauko Paul-Henry\n- Sensei Manaruru Stephen Tarip\n- Sensei Yawiko Marcellino\n- Sempai Breton Stephane\n- Sempai Peato Arnold Lasalo\n- Sempai Peato Marie-Chanelle Tahi Aliki I Tona Fenua\n- Sempai Manaruru Willie\n- Sempai Olul Charles\n- Sempai Bule Emile\n- Sempai Pakoa Robert Gely\n- Sempai Tebeim Esron\nInsaed long SVKFI gat 5 National Referee, we oli save officiatem olgeta local tournaments especially National Games long Vanuatu mo oli stap anda long Oceania Referee blong VKF, Mr. Kausiama Kevin Namhat.\nOlgeta ia I gat:\n- Sensei Peato Petelo Perkon Tavue Surarani\n- Sempai Peato Marie-Chanelle Tahi Aliki I Tona Fenua\n- Sempai Breton Stephane\n- Sempai Manaruru Willie\n- Information Officer Blong SVKF, Jack Manuel Willie\nMr. Peato Vincent we hemi President blong style Shito-Ryu long Vanuatu (SVKF) I stap welkamem any pikinini mo adults blong kam long olgeta trening sessions we I stap tekem ples long hall blong Lycee Louis Antoine de Bougainville folem olgeta hours ia:\n- Training sessions blong olgeta Beginners karatekas children mo adults, I stat long 5.30PM kasem 6.30PM evri Mande, Wednesde mo Fraede.\n- Training sessions blong olgeta Advanced karatekas, children mo adults, I stat long 7.00PM kasem 8.00PM evri Mande, Wednesde mo Fraede.\nFee blong olgeta pikinini emi Vt100 per training session mo fee blong olgeta adults emi Vt200 per training session.","id":"<urn:uuid:9f8fa4b9-974a-45e3-a916-8fef706f6c3b>","dump":"CC-MAIN-2019-35","url":"https:\/\/dailypost.vu\/vanuatu_sports\/vice-president-blong-world-shito-ryu-karatedo-federation-bae-i\/article_b128ce38-8fce-5fcc-b93b-fe22b8790549.html","date":"2019-08-20T10:42:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-35\/segments\/1566027315321.52\/warc\/CC-MAIN-20190820092326-20190820114326-00375.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8772318363,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8772318363189697, \"pis_Latn_score\": 0.07922513782978058}","num_words":885,"character_repetition_ratio":0.11,"word_repetition_ratio":0.099,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.88,"perplexity_score":12757.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Ji-sas i ta-lem se:\n'Laet i mas saen-aot.\nOl-sem san i gi-rap\nLong ol-ge-ta man.'\nOl waes-tok blong Bae-bol\nO-li ol-sem laet.\nMo te-de laet ya i saen,\nTaem yu ti-jim man.\n2. Man i ka-sem laet from\nTru-tok blong King-dom.\nMaet bam-bae i ka-sem\nHat blong ol-ge-ta.\nTaem yu fo-lem Bae-bol,\nLaet i li-dim yu.\nYu mas ta-le-maot tru-tok\nLong ol-ge-ta man.\n3. Ol gud-fa-la wok tu,\nO-li ol-sem laet.\nO-li sa-ve pu-lum,\nMan i kam long God.\nTaem yu fo-lem tru-tok,\nLaet blong yu i saen.\nMo ol-taem bae God i glad,\nLong ol wok blong yu.","id":"<urn:uuid:c2d4412d-313d-446f-a7a5-919a85fbe66b>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/82-yu-letem-laet-blong-yu-i-saenaot\/","date":"2020-02-26T17:35:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875146414.42\/warc\/CC-MAIN-20200226150200-20200226180200-00056.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9998928308,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9998928308486938}","num_words":145,"character_repetition_ratio":0.091,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.311,"stopwords_ratio":0.055,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3327.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"Long foto galeri ya, bambae yu luk olsem wanem oli finisim wok blong bildim hedkwota blong ol Witnes blong Jehova, mo olsem wanem ol volontia oli yusum ol bilding ya long Septemba 2016 kasem Februari 2017.\n8 Septemba 2016—Warwick\nNaoia oli stap yusum ol bilding long Warwick. Long stat blong Septemba, i gat samwe long 500 brata mo sista oli stap long Warwick. Hemia ol konstraksen volontia, mo samfala we oli bin stap wok fultaem long Brooklyn Betel.\n20 Septemba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan man blong dro i stap jekem ol tael long wol blong go insaed long sorum we nem blong hem, \"Ol Man We Oli Karem Nem Blong Jehova.\" Oli bin mekem sam spesel samting long ol tael ya, blong mekem oli luk olsem we oli blong bifo. Hemia i laenap gud wetem ol histri we i stap insaed long sorum ya.\n28 Septemba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nBrata Stephen Lett we i wan memba blong hed kampani blong ol Witnes blong Jehova, hem i jeaman blong fas Moning Wosip we oli rikodem long Warwick. Mo hem i ridim wan leta blong talem tangkiu long bitim 27,000 volontia we oli givhan blong bildim niufala hedkwota ya, mo plante narafala tu we oli sapotem wok ya long ol defdefren rod.\n3 Oktoba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan kapenta i putum ol leta long saen blong sorum ya, \"Ol Man We Oli Karem Nem Blong Jehova,\" we i soemaot histri blong ol Witnes blong Jehova, stat long yia 1870 kam kasem naoia. I gat tri defren sorum long hedkwota ya.\n5 Oktoba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nRaeting Komiti i mekem miting wetem ol helpa blong hem, mo wetem olgeta long Raeting Dipatmen. Ol bigfala skrin oli soemaot ol pija we oli save yusum long ol buk, mo oli mekem se ol brata mo sista long ol narafala dipatmen oli save toktok i kam long komiti long miting ya. Tebel ya oli kasem olsem presen plante yia finis, mo oli muvumaot long Brooklyn i kam long Warwick.\n20 Oktoba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan helpa blong Kodineta Komiti, wetem samfala we oli wok blong dipatmen ya, oli tokbaot ol rod blong givhan long olgeta we oli kasem trabol from bigfala hariken ya Haima (Lawin), we i bin kilim Filipin wan dei bifo. Teknoloji i givhan long ol dipatmen long wol hedkwota blong oli save tekem aksen kwiktaem from ol impoten samting olsem, mo tu oli save toktok i go long ol branj ofis raon long wol.\n28 Oktoba 2016—Bilding Blong Mentenens \/Residen Paking\nWan smol lek i stap long medel blong Bilding Blong Mentenens mo bigfala rod blong kam insaed. Long lek ya mo long sam narafala lek long Warwick, oli yusum sam gudfala rod blong kasem mo klinim ol ren wota. Hemia i sevem 50 pesen blong mane we bambae oli spenem, sipos oli putum ol drenej. Mo tu, ren wota we oli klinim mo i ron i go long ol krik raonabaot, hem i gud long ol plant mo ol animol long ol krik ya.\n4 Novemba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan grup i tekemaot ol bokis we ol trak oli karem i kam. Samwe long 80 wokman oli givhan long olgeta we oli bin laef long hedkwota long Brooklyn, blong oli muv i kam long niufala hom blong olgeta long Warwick.\n14 Disemba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nOl man blong wokem bred oli kafsaedem wan bigfala besin flaoa we oli miksim finis, i go long tebol. From we hem i hevi bitim 45 kilo, oli yusum wan winis blong mekem i isi mo i sef blong leftemap besin ya. Mo tu, long Warwick i gat wan masin we oli save kontrolem hot blong hem, blong mekem bred i solap kwik o sloem daon wok ya. Masin ya i givhan bigwan long wok blong kukum plante handred bred evri wik.\n14 Disemba 2016—Bilding Blong Mentenens\/Residen Paking\nOl wokman blong Bilding Sevis oli tekemaot doti long Bilding Blong Mentenens. Bighaf blong ol bilding long Warwick oli joen, mekem se i no nidim plante man mo trak blong tekemaot ol doti. Hemia i defren long Brooklyn Betel bifo.\n14 Disemba 2016—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan brata i spre wota long ol klos mo i yusum wan masin blong aeanem olgeta. Londri Dipatmen i wasem bitim 5,000 kilo klos mo bedsit evri wik. Oli putum stika long ol klos ya, blong oli save skanem mo meksua se oli lukaot gud long olgeta, mo putum olgeta oli gobak long ol stret dipatmen o rum.\n20 Disemba 2016—Bilding Blong Mentenens\/Residen Paking\nWan mekanik i jekem mo fiksimap wan bigfala masin we oli yusum long haos blong ol jenereta blong leftemap ol samting. Wok ya i mekem se ol masin oli stap gud longtaem mo oli sef blong yusum.\n10 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan man we i save gud teknoloji i jekem wan app long kompiuta, we i soemaot sam haf blong sorum ya \"Bilif We i Wok.\"\n11 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nOl kapenta oli rerem wan baskel we oli bin wokem long 1903, blong putum long sorum ya \"Ol Man We Oli Karem Nem Blong Jehova.\" Ol wokman long Warwick oli wokem gud bakegen baskel ya we sam brata oli givim, mo oli yusum blong soemaot hadwok mo sakrefaes blong ol Baebol Studen (biaen oli tekem nem ya Ol Witnes Blong Jehova), taem oli stap talemaot ol tok blong Baebol.\n12 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nOl kapenta oli putum glas blong blokem sam samting we oli joen wetem \"Photo-Drama of Creation,\" hemia ol slaed mo ol pija we oli muvmuv. Samwe long 9 milian man oli wajem ol pija ya long yia 1914, taem oli kamaot.\n12 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan man mo wan woman we tufala i wokem gud bakegen ol olfala samting mo wan woman blong dro, oli rerem Zurich Latin Bible we oli wokem long 1544, blong putum long sorum ya \"Baebol Mo Nem Blong God.\" Red ara ya we yumi save luk long fas Baebol, i soemaot nem blong God, Jehova. Ol man we oli wokem ol olfala Baebol ya oli lukaot gud blong protektem olgeta. Eksampol: Oli yusum ol pis blong riben blong holem ol pej oli stap long stret ples blong olgeta, oli kontrolem tempraja blong galeri, mo oli meksua se laet i no strong tumas mo i no spolem ol tintin pepa ya.\n16 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nOl visita oli save lukluk gud ol bilding long Warwick, taem oli stap antap long taoa ya we i hae olsem 23 meta. Long 3 Eprel 2017, oli statem ol tua blong ol sorum mo ol bilding long Warwick. Olgeta we oli wantem mekem wan tua, oli mas bukum tua long websaet ya long haf ya MIFALA > OFIS MO TUA.\n19 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan man blong wokem gud bakegen ol olfala samting, i putum wan King James Version blong 1611, i go long wan bokis blong displei long hem. I had blong faenem wan kopi blong ol olfala Baebol olsem. Sam wokman long Warwick oli wokem ol bokis ya i stret long ol Baebol we oli wantem soemaot.\n19 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan woman blong dro i putum wan hat blong bifo long wan bokis blong displei long hem. Hemia hat blong Joseph F. Rutherford, we hem i lidim ol Witnes blong Jehova long 100 yia bifo. Galeri we i stap blong sorum ya \"Ol Man We Oli Karem Nem Blong Jehova,\" i soemaot wok blong ol Witnes blong talemaot gud nius blong Kingdom long taem bifo.\n20 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nOdio tim i rikodem wan brata we ol man oli lesin long hem, taem oli stap lukluk ol samting long sorum ya \"Baebol Mo Nem Blong God.\" Oli stat blong rikodem ol samting long Warwick, wan wik nomo afta we oli muvum studio mo ol masin blong hem oli aot long Brooklyn oli kam long Warwick. Oli yusum studio ya tu (we i joen wetem men rikoding studio long Wajtaoa Edukesen Senta long Patterson), blong rikodem riding blong Baebol Long Niu Wol Translesen, wetem Wajtaoa mo Wekap! mo sam narafala buk long jw.org.\n27 Jenuware 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan sista we i givhan long ol kapenta, i pentem en blong ol wud we oli putum ol foto long hem. Ol wud ya oli stap long sorum ya \"Ol Man We Oli Karem Nem Blong Jehova,\" mo oli soemaot ol foto blong ol Baebol Studen klosap long yia 1900.\n15 Februari 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan woman blong dro i pentem wan pija blong Keleb, we i stap long ol katun ya Kam Fren Blong Jehova. Pija ya bambae i stap long galeri blong ol program mo ol narafala samting we ol Witnes blong Jehova oli wokem blong ol pikinini.\n15 Februari 2017—Bilding Blong Ol Wok Mo Ol Ofis\nWan kapenta i katem ol foto mo ol saen blong sorum ya, \"Ol Man We Oli Karem Nem Blong Jehova.\" Bitim 250 man mo woman oli wok long trifala sorum ya, go kasem we oli finisim olgeta. I gat olgeta we oli wokem ol kabod, ol program blong kompiuta, droem ol plan, lektrik, putum ol tael, rikodem ol video, mo raetem ol stori.","id":"<urn:uuid:5b6c9894-95e5-4014-82e4-f1986a2aa15d>","dump":"CC-MAIN-2021-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/jehova-witnes\/ol-wok\/konstraksen\/warwick-foto-galeri-sep-2016-feb-2017\/","date":"2021-02-25T06:12:24Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-10\/segments\/1614178350717.8\/warc\/CC-MAIN-20210225041034-20210225071034-00323.warc.gz","language":"bis","language_score":1.000009656,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000096559524536}","num_words":2033,"character_repetition_ratio":0.12,"word_repetition_ratio":0.069,"special_characters_ratio":0.236,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":18816.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"long before和long long ago的区别是什么?\n来源:学生作业帮助网 编辑:作业帮 时间:2021\/05\/13 11:01:01\nlong before和long long ago的区别是什么?\n没有区别啊,但是long long ago一般少用吧,毕竟它有点口语化了\n希望采纳\nlong before和before long before 和before long before和before before long 和 long before 怎么分辨? before long 和long before的区别 before long和long before区别 before long和 long before的意思. long before和before long解释 举例 before long 和long before怎么区别? long before和long since 区别 long before 和long ago的区别 long before和long long ago有什么区别 long before和long long ago的区别是什么? before long和long before的区别速度.举例说明啊~~~~~~ long before和before long的区别有句子吗? long before和before long 老弄混,怎么区分 before long和long before的区别希望能举个例子 long before 和 before long 怎么运用,如何区分?","id":"<urn:uuid:c3dbaacb-a002-48d6-b097-d153c2554c07>","dump":"CC-MAIN-2021-21","url":"https:\/\/www.uyuyao.com\/zuoye\/10635016","date":"2021-05-13T03:01:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-21\/segments\/1620243992721.31\/warc\/CC-MAIN-20210513014954-20210513044954-00138.warc.gz","language":"bis","language_score":0.547066927,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5470669269561768, \"tpi_Latn_score\": 0.21835215389728546, \"pis_Latn_score\": 0.21649643778800964}","num_words":161,"character_repetition_ratio":0.246,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.087,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.557,"perplexity_score":11027.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Hemia hemi fes ofisiol visit blong wan Prime Minista i ko long Australia sins 2018.\nAustralia blong welkamem Prime Minista Kalsakau\nAustralia blong welkamem Prime Minista blong Vanuatu, Honoroble Alaloi Ismael Kalsakau mo Mrs Kalsakau long Wednesday mo Thursday wik ia.\nPrime Minista blong Australia, Anthony Albanese i talem se \"Mi glad blong welkamem Mr mo Mrs Kalsakau long Australia.\"\n\"Australia mo Vanuatu i kat wan strong relationship mo share komitmen blong wok wetem ol Pacific family blong faenem ol best outcome long region.\n\"Visit blong Prime Minista bae hemi wan opotuniti blong listen long ol prioriti mo dikasem ol wei blong strengthenem koperesen long ol eria blong trade, security, pipol-to pipol link mo climate.\"\nHemia hemi fes ofisiol visit blong wan Prime Minista i ko long Australia sins 2018.\nPrime Minista Kalsakau i bin talem se visit ia hemi folem invite blong Australian kavman.\nMinista blong Trade, Tourism\/ Industry, Commerce mo Ni-Vanuatu Business, Matai Seremaiah mo Minista blong Agriculture, Forestry, Fisheries, Biosecurity mo Livestock, Nakou Natuman.\n(Visited 469 times, 1 visits today)","id":"<urn:uuid:6949e896-7345-4cc5-a16b-b59ccbbaa21f>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/australia-blong-welkamem-prime-minista-kalsakau\/","date":"2023-04-01T04:11:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296949701.0\/warc\/CC-MAIN-20230401032604-20230401062604-00790.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9917755723,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9917755722999573}","num_words":291,"character_repetition_ratio":0.117,"word_repetition_ratio":0.078,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.024,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.974,"perplexity_score":13464.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"National Airline isu i mas impruv-Foma Tourism ofisa\nWan Foma tourism ofisa i kol long ol lida blong lukluk serious long isu blong National Airline.\nHemia folem konsen se ol touris bai oli nomo kam afta plante mani we hemi spend blong atraktem olgeta i kambak long Vanuatu.\nRichard Kaltonga i talem se hemi soem wan rabis pikja long tourism industry.\n\"Airline we i stap hemi stap olsem spirit blong yumi, we i givim seves raon long Vanuatu mbe sapos i kat problem olsem ia bae ol nara airline i tekem adventej nao,\" Mr Kaltonga i talem.\n\"Pipol blong nation ia mo kavman i bin investem ol bigfala amaon blong mani tumas long airline ia. Nara wan yumi spend mani long saed blong tourism operesen ovasi. Naoia we COVID i stap mo isu blong national airline hemi bigfala problem from yumi kat wan plen nomo we i tekem ol pipol i kam long kaopntri mo ko aot. Hemi soem wan rabis pikja.\n\"Sik blong COVID ia hemi spoilem yumi bigwan; Ol tourism kampani olsem ol hotel ia oli mas klos daon from turis i nomo kam, mo mi biliv se oli bin karem ol bigfala loan ia blong developem seves blong olgeta; Mr Kaltonga i talemaot.\n\"Naoia Air Vanuatu isu i kam bakegen i afektem yumi ol lokol.\"\nWan tri haoa flaet i kam long Australia i no longtaem, Air Vanuatu hemi talem sori long ol pasenja from we hemi no save givim kakae long olgeta.\nRichard Kaltonga i talem se isu blong Air Vanuatu bae i afektem bigwan tourism.\nMr Kaltonga i talem se wetem ol isu ia tete plante bisnis bae i lusum ol kastoma mo bae COVID rikavari bae i mo hard.\n\"Sik blong COVID ia hemi spoilem yumi bigwan; Ol tourism kampani olsem ol hotel ia oli mas klos daon from turis i nomo kam, mo mi biliv se oli bin karem ol bigfala loan ia blong developem seves blong olgeta,\" Mr Kaltonga i talemaot.\n\"Naoia Air Vanuatu isu i kam bakegen i afektem yumi ol lokol.\n\"Airline we i stap hemi stap olsem spirit blong yumi, we i givim seves raon long Vanuatu mbe sapos i kat problem olsem ia bae ol nara airline i tekem adventej nao,\" Mr Kaltonga i talem.\n\"Pipol blong nation ia mo kavman i bin investem ol bigfala amaon blong mani tumas long airline ia. Nara wan yumi spend mani long saed blong tourism operesen ovasi. Naoia we COVID i stap mo isu blong national airline hemi bigfala problem from yumi kat wan plen nomo mo i soem wan rabis pikja.\"\nWan economist we i no wantem talemaot nem i talem se isu ia bae i afektem investmen.\n\"Fes hemi isu blong konfidens long kaontri ia; Taem yu tokbaot investa konfidens, yu nidim wan stable environment,\" Hemi talem.\n\"Turis hemi oraet lelbet hemi kam visit nomo afta i kobak. Mbe Investa hemi nid blong save se bae hemi kam invest long kaontri hemi sef o no.\"\nHemi ko hed blong talem se politik hemi kos long ol problem ia.\n\"Ol jalenj yumi fesem i kam long national airline from i kat politikol i involv long hem; so kwesten i stap se yumi long Vanuatu bae yumi learn wetaem? Yumi learn blong mekem samting professionali.\n\"Yumi wokem koko naoia bae i bak faea long yumi nao. Yumi luk bae oli tekem aot ol plen. Bae ol kaontri kolosap bae oli luk yumi se wan smol kaontri i nosave hao blong manejem ol commercial mo afea blong national airline blong hem. Mo impoten nao hemi Father Walter Lini hemi bin kriatem airline ia long Independens, mo yumi yet yumi kam yumi spoilem from rabis manejmen mo korapsen blong yumi.\"\nChief Executive Ofisa blong Air Vanuatu Atu Finau i talem se i kat ol recovery plan we oli stap wok long hem.","id":"<urn:uuid:400a7545-d9a5-413c-9654-20c7bd0d5db4>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/national-airline-isu-i-mas-adres-foma-tourism-ofisa\/","date":"2023-03-21T07:58:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296943637.3\/warc\/CC-MAIN-20230321064400-20230321094400-00759.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9990039468,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9990039467811584}","num_words":840,"character_repetition_ratio":0.07,"word_repetition_ratio":0.385,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":18255.7,"cluster_detection":-1} +{"text":"VBTC Niusrum\nVBTC niusrum\nNiusrum\nVBTC niusrum hem i tekem tugeta sam long ol eksperiens mo top jenelis blong Vanuatu.\nVeteran Vanuatu jenolist Stevension Liu nao i hedem VBTC Niusrum. Gabriel Vusi Lai Senior jenolist, hemi Chief blong Staff blong VBTC Niusrum. Niusrum blong mifala i kivim long yu nius we i mata, seven dei long wan wik; 52 wik long wan yia.\nKontaktem mifala\nSerem media rilis, nius stori, ol video, ol foto mo nius wetem mifala.\nPhone: 23614 | Email: email@example.com\nMitim tim blong niusrum\nStevenson Liu\nStevenson hem i wan Nius Editor mo wan hae eksperiens mo top nius mo karent afea jenelis. Hem i gud tumas long video editing mo camera wok. Wan foma eksekutif TV Produsa blong VBTC, mo hem i blong Ambae Aelan, Penama Provins.\nGabriel Vusi Lai\nGabriel hem i Chief Of Staff wetem strong eksperiens long nasonal isiu, kot, politik mo faenens ripot. Gabriel hem i wan popula host blong Insaed Long Nius tok-bak show. Hem i wan top video edita mo cameraman mo hem i blong Ambae Aelan, Penama Provins.\nPremilla Hinge\nPremilla hem i lukluk long everi nasonal isiu inkludim edukesen, palemen mo polis. Premilla hem i hostem tu TBV naet nius long 7pm. Hem i blong aelan blong Pentecost, Penama Provins.\nLeah Lowonbu\nLeah hem i laekem blong wok long ol bikfala nasonal stori mo hem i stap ripot tu long isiu blong ol woman. Hem i lukluk tu long isiu blong envaeromen, leba mo emploemen. Hem i popula host blong Insaed Long Nius tok-bak show mo hemi pat Ifira mo Ambrym aelan.\nKeith Hinge\nVBTC Sports Journalist with a vast knowledge and experience in and about all things \"Sports\", around Port Vila and the outer island. Keith is from the islands of Malekula and Pentecost.\nEssen Jack\nEssen Jack is a journalist who reports specifically on Trade and Business stories. He gives daily updates on developments within the major sectors of the economy, mainly the agricultural sector.\nEssen originates from the island of Efate and Ambae.\nEssen originates from the island of Efate and Ambae.\nTiffany Baldwin\nTiffany focuses on national issues based on Climate Change, and environmental justice. She believes good climate journalism rides a path to a sustainable future. Tiffany also has a keen interest on documenting the divine custom and culture of Vanuatu, and the Pacific. She comes from Efate Island, the centre island of Vanuatu.\nPatience Mawa\nPatience is in the heart of Tourism Journalism in Vanuatu. She is also interested in sports reviews in the country because she plays Netball. She reigns from the beautiful shepherd's group.\nJamie Brown\nYoung Jamie, is our Art and Entertainment journalist, reporting and promoting local art and entertainment in Vanuatu. To expose the vast talents our indigenous people, possess. He's from Pentecost.\nBrenda Daniel\nBrenda Daniel hemi Multimedia Editor. Hem stap rewritem mo postem ol nius long VBTC website mo fesbuk pej. Hemi lukaot eria blong Meteo mo Labour. Ms Daniel i blong Efate aelan.\n(Visited 898 times, 1 visits today)","id":"<urn:uuid:b63d06ab-cf33-4449-837a-b8307e0b0779>","dump":"CC-MAIN-2023-23","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/vbtc-niusrum\/","date":"2023-06-08T11:47:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-23\/segments\/1685224654871.97\/warc\/CC-MAIN-20230608103815-20230608133815-00620.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8365883827,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.8365883827209473, \"pis_Latn_score\": 0.062027063220739365, \"eng_Latn_score\": 0.05172703042626381, \"pcm_Latn_score\": 0.01235898956656456}","num_words":805,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.717,"perplexity_score":14510.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Song info\n\"Vanuatu Native Anthem Text\" Videos\nLyrics\nYumi, Yumi, Yumi i glat blong talem se,\nYumi, Yumi, Yumi i man blong Vanuatu!\n1.\nGod i givim ples ia long yumi,\nYumi glat tumas long hem,\nYumi strong moyumi fri long hem,\nYumi brata evriwan!\nYumi, Yumi, Yumi, Yumi i glat blong talem se,\nYumi, Yumi, Yumi i man blong Vanuatu!\n2.\nPlante fasin blong bifo i stap,\nPlante fasin blong tedei,\nBe yumi i ols\nYeuTiengAnh.com: Chúng tôi phát hiện truy cập không hợp lệ.\nBạn cần đợi 0 minutes 20 seconds nữa mới có thể xem đầy đủ.","id":"<urn:uuid:b84215d3-445b-4dc2-a13d-b179089cf0f6>","dump":"CC-MAIN-2019-09","url":"https:\/\/yeutienganh.com\/music\/song\/vanuatu-native-anthem-text-388879","date":"2019-02-17T11:25:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-09\/segments\/1550247481992.39\/warc\/CC-MAIN-20190217111746-20190217133746-00253.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9972791076,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9972791075706482}","num_words":151,"character_repetition_ratio":0.136,"word_repetition_ratio":0.07,"special_characters_ratio":0.251,"stopwords_ratio":0.026,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.997,"perplexity_score":7498.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Yu-mi plan-te bra-ta sis-ta,\nPlan-te mi-lian long wol.\nYu-mi wan-wan i Wit-nes,\nYu-mi fren gud long God.\nYu-mi plan-te we plan-te,\nWan big-fa-la fam-le\nLong ev-ri ne-son, lan-wis mo laen,\nYu-mi stap pre-sem God.\n2. Yu-mi plan-te man blong go prij.\nYu-mi stap ta-le-maot\nGud nius blong God long ol man.\nNius blong wan gud fiu-ja.\nSam-taem ting-ting i fol-daon,\nMo yu-mi stap wa-ri.\nBe ol-taem Kraes i hal-pem yu-mi,\nMo hem i gi-vim pis.\n3. Yu-mi plan-te man blong Hae God,\nHem i luk-luk yu-mi,\nLong dei mo naet, yu-mi wok,\nLong yad blong haos tem-pol.\nYu-mi plan-te we plan-te,\nYu-mi ka-rem gud nius.\nYu-mi stap wok we-tem Je-ho-va\nBlong me-kem wil blong hem.","id":"<urn:uuid:e920ad37-e9fe-45cd-8c0f-3b7ee18dca09>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/99-yumi-plante-brata-sista\/","date":"2020-02-20T08:35:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875144708.87\/warc\/CC-MAIN-20200220070221-20200220100221-00492.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9999608994,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9999608993530273}","num_words":176,"character_repetition_ratio":0.106,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.297,"stopwords_ratio":0.051,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":2967.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"before long 和long before怎么区别?\n来源:学生作业帮助网 编辑:作业帮 时间:2021\/05\/13 10:54:19\nbefore long 和long before怎么区别?\n1.意思不同 before long 不久以后 long before 很久以前 2.用法不同 before long 相当于副词,位于句首或句末.long before 其中,before可以为连词,因此可以引导时间状语从句\nlong before和before long before 和before long before和before before long 和 long before 怎么分辨? before long 和long before的区别 before long和long before区别 before long和 long before的意思. long before和before long解释 举例 before long 和long before怎么区别? It will not be long before 和It will be long before有什么区别? It will be before long that和It is before long that有什么区别 not long before 和 before long有什么区别呢?It won't be long before we meet again.We will meet again befor long.这两句有区别吗? long before和long since 区别 long before 和long ago的区别 long before和long long ago有什么区别 long before和long long ago的区别是什么? It will not be long before 和It will be not long before 有什么区别?not的位置不一样 before long和long before的区别速度.举例说明啊~~~~~~","id":"<urn:uuid:d8b30562-fa66-4d97-952d-7cbe0ae5fd39>","dump":"CC-MAIN-2021-21","url":"https:\/\/www.uyuyao.com\/zuoye\/11100337","date":"2021-05-13T02:54:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-21\/segments\/1620243992721.31\/warc\/CC-MAIN-20210513014954-20210513044954-00212.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5420143604,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5420143604278564, \"tpi_Latn_score\": 0.22115914523601532, \"eng_Latn_score\": 0.10542518645524979, \"pis_Latn_score\": 0.06464245170354843, \"nso_Latn_score\": 0.018459202721714973}","num_words":228,"character_repetition_ratio":0.224,"word_repetition_ratio":0.037,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.057,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.58,"perplexity_score":13843.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"150 !Presem Jah!*+ Yufala i presem God long holi ples blong hem.+ Yufala i presem hem long spes antap, we i soemaot paoa blong hem.*+ 2 Yufala i presem hem from ol wok we i soemaot paoa blong hem.+ Yufala i presem hem from nem ya blong hem we i hae we i hae.+ 3 Yufala i blo long ol hon blong presem hem.+ Yufala i presem hem long instramen we i gat string mo long hap.+ 4 Yufala i kilkilim tamborin+ mo yufala i danis i goraon blong presem hem. Yufala i presem hem long ol string instramen+ mo long flut.*+ 5 Yufala i mekem noes long ol simbol blong presem hem. Yufala i bangbangem strong ol simbol, blong presem hem.+ 6 I gud evri samting we oli pulum win, oli presem Jah. !Presem Jah!*+\nOl futnot\n^ NT: \"!Halelujah!\" \"Jah\" hem i sot nem blong Jehova.\n^ NT: \"long skae ya we i stap talemaot hem.\"\n^ NT: \"paep.\"\n^ NT: \"!Halelujah!\" \"Jah\" hem i sot nem blong Jehova.","id":"<urn:uuid:89b7f3da-eb2b-4019-a768-109d775dec0e>","dump":"CC-MAIN-2021-43","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/baebol\/nwt\/ol-buk\/ol-sam\/150\/","date":"2021-10-19T21:50:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-43\/segments\/1634323585281.35\/warc\/CC-MAIN-20211019202148-20211019232148-00035.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000095367,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000009536743164}","num_words":231,"character_repetition_ratio":0.149,"word_repetition_ratio":0.099,"special_characters_ratio":0.277,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14523.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Hemi konfemesen we Director blong Foreign Affairs Dipatmen, Yvon Basil i kivim.\nRepatriation flaet i stat long February\nRepatriation flaet bai hemi stat bagegen long fes wik blong February.\nHemi konfemesen we Director blong Foreign Affairs Dipatmen, Yvon Basil i kivim.\nMr Basil i talem se National Disaster Comiti i bin agri blong repatriation i stat long taem ia long en blong Decemba.\nHemia folem sam ripea we i stap ko hed long International terminal we Airports Vanuatu Limited, Customs mo Biosecurity oli stap wok long hem naoia.\nDirector Basil i talem se oli stap wok blong extendem spes mo fixim ventilation system blong airport.\nHemi talem tu se ol frantlin wokman plante oli jes karem leave long en blong Decemba folem sam dilei repatriation flaet blong olgeta stranded citizen.\nMr Basil i talem se ol risen ia nao i mekem repatriation bai hemi stat long February.\n(Visited 1152 times, 1 visits today)","id":"<urn:uuid:5965b70c-ba52-404f-9b45-0223727013de>","dump":"CC-MAIN-2023-23","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/repatriation-flaet-i-stat-long-february\/","date":"2023-06-10T12:11:50Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-23\/segments\/1685224657169.98\/warc\/CC-MAIN-20230610095459-20230610125459-00403.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9989215136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9989215135574341}","num_words":251,"character_repetition_ratio":0.093,"word_repetition_ratio":0.149,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.997,"perplexity_score":15334.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"Vanuatu Police Force officer's oli stap ko tru long Close protection Course naoia long Police College.\nTraining ia, Australian High Commission nao hemi openem training ia long Yesterday 25th September 2017 tugeta wetem Police Commissioner we hemi witnessim official opening ia.\nAustralian High Commission , hemi pointem aot se hemia hemi wan very important training we afta long 4 years oli save ranem training ia bakeken long Vanuatu . Long semak time hemi talem se Training ia hemi kam long wan right time blong trainem ol police officers ready blong pacific Mini Games we bae I tekem place long end blong year ia.\nI gat 24 police officers we bae oli ko tru long training ia blong two wiks . Training ia hemi involvem ol officers long Santo mo Port Vila wetem 7 trainers. I gat 4 trainers we oli ol AFP mo 3 narafala oli ol local trainers blong yumi long Vanuatu Police Force.\nAim blong training ia hemi, blong equipem ol VPF officers blong oli save how blong wok wetem ol Local mo incoming , VIP( Very Important People) long any situations long time we I stap kam .\nTraining ia bae hemi stap long two parts, we hemi theory mo practical side blong hem\nClose Protection Training\nVanuatu Police Force officer's oli stap ko tru long Close protection Course naoia long Police College.","id":"<urn:uuid:07c70483-061e-4493-a9b0-d789f0653b62>","dump":"CC-MAIN-2023-40","url":"https:\/\/police.gov.vu\/media-news\/news\/151-close-protection-training","date":"2023-10-03T11:45:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-40\/segments\/1695233511075.63\/warc\/CC-MAIN-20231003092549-20231003122549-00096.warc.gz","language":"bis","language_score":0.8854529262,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.885452926158905, \"pis_Latn_score\": 0.1121508926153183}","num_words":321,"character_repetition_ratio":0.087,"word_repetition_ratio":0.103,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.852,"perplexity_score":18117.6,"cluster_detection":-1} +{"text":"We need you to answer this question!\nIf you know the answer to this question, please register to join our limited beta program and start the conversation right now!\nRelated Questions\nHave Salem MO schools ever been closed due to Swine Flu?\nNo the schools in Salem Mo have not been closed due to Swine Flu. There were no cases of Swine Flu at all in Salem Mo in 2010. ...\nRead More\nAsked in Real Estate\nI am interested in obtaining Real Estate License online in the area of Salem & Rolla, MO, where can I look?\nThe info here can help guide you www.realestateexpress.com\/prelicense\/MO\/prelicense_info.asp ...\nRead More\nAsked in Pablo Picasso\nWhat was the last painting pablo Picasso did when he died?\nmini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo mo mini mo mo mini mini mo...\nRead More\nAsked in Economics\nWhat is unreasonable precautionary demand?\ntang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang on mo!tang...\nRead More\nWhere is Lutheran North High School in St. Louis MO?\n5401 Lucas and Hunt Road, Saint Louis, MO 63121, the school is about 1\/2 mile north of Interstate 70 on Lucas and Hunt Road.5401 Lucas and Hunt Rd Saint Louis, MO 63121-1503 ...\nRead More\nLoad More","id":"<urn:uuid:2c07e8e5-236c-47e5-a83e-bfa925dc9223>","dump":"CC-MAIN-2019-47","url":"https:\/\/www.answers.com\/Q\/What_is_the_fartherest_culinary_school_from_Salem_mo","date":"2019-11-17T12:26:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-47\/segments\/1573496668954.85\/warc\/CC-MAIN-20191117115233-20191117143233-00254.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5506598949,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5506598949432373, \"niu_Latn_score\": 0.08786611258983612, \"fuf_Latn_score\": 0.05431724339723587, \"ton_Latn_score\": 0.045670125633478165, \"mri_Latn_score\": 0.028733257204294205, \"agn_Latn_score\": 0.02271539717912674, \"wls_Latn_score\": 0.0191251952201128, \"udu_Latn_score\": 0.01706698164343834, \"atd_Latn_score\": 0.010979855433106422}","num_words":550,"character_repetition_ratio":0.427,"word_repetition_ratio":0.427,"special_characters_ratio":0.255,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.438,"perplexity_score":19675.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"1.3 percent intres-VNPF memba\nVanuatu National Provident Fund bae hemi pem 1.3 % interest long ol akaon blong olgeta memba.\nHemi wan total blong ova VT280 Million.\nMinista blong Finance mo Economic Management riponsibol long Vanuatu National Provident Fund, Johnny Koanapo i talem se assets blong fand hemi inkris long 6.3%.\nMinista Koanapo i talem se hemia i wan inkris long yia 2019 kasem 2020.\n\"Total memba fund long ol akaon memba hemi soem wan inkris blong 4.8 % long 2020, from VT21.3 billion kasem VT22.4. Olsem memba blong VNPF, mi sua se bai yu interest, blong yu save trend blong ol members interest payment long ol las six yias, provident fund hemi kontinu blong kivim long yumi. Mo hemia i ol gud mo bad taem.\" Minista Koanapo i talem.\n\"Wetem 1.3 % ia, hemi total amaon blong VT280,750, 724. Hemia hemi wan very positive ripot akensem wan taem we hemi hard, we yumi bin gat lokdown blong 2 yia be yumi stil abol blong mekem progres.\nHemi adem se long 2015, i nokat eni interest we Vanuatu National Provident Fund i bin pem long ol memba, we i semak long 2016.\nMinister Koanapo i talem se mbe long 2017 nao, i bin gat 2% interest we oli pem i ko long ol memba, 2018 hemi 1.0 mo 1.2 long 2019.\nMinista Koanapo i talem se hemia i wan inkris long yia 2019 kasem 2020.\n\"Total memba fund long ol akaon memba hemi soem wan inkris blong 4.8 percent long 2020, from VT21.3 billion kasem VT22.4. Olsem memba blong VNPF, mi sua se bai yu interest, blong yu save trend blong ol members interest payment long ol las six yias, provident fund hemi kontinu blong hem kivim long yumi. Mo hemia i combinem ol gud mo bad taem.\"\nMinista Koanapo i adem se long 2015, i nokat eni interest we Vanuatu National Provident Fund i bin pem long ol memba, we i semak long 2016.\nHemi talem se mbe long 2017 nao, i bin gat 2% interest we oli pem i ko long ol memba, 2018 hemi 1.0 mo 1.2 percent long 2019.\"\nMinista Koanapo i talem se wetem helti financial posisen we Vanuatu National Provident Fund i gat, kavman hemi enkarejem informal sekta blong kam insaed blong sefem mani blong olgeta.","id":"<urn:uuid:955324dc-eee3-4678-9592-f0001725ab5c>","dump":"CC-MAIN-2022-21","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/1-3-percent-intres-vnpf-memba\/","date":"2022-05-16T11:19:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-21\/segments\/1652662510117.12\/warc\/CC-MAIN-20220516104933-20220516134933-00608.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9944032431,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9944032430648804}","num_words":511,"character_repetition_ratio":0.095,"word_repetition_ratio":0.436,"special_characters_ratio":0.27,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.99,"perplexity_score":18163.2,"cluster_detection":-1} +{"text":"Lirieke (Bislama)[wysig | wysig bron]\n(Chorus:)\nYumi, Yumi, Yumi i glat blong talem se,\nYumi, Yumi, Yumi i man blong Vanuatu!\nGod i givim ples ya long yumi,\nYumi glat tumas long hem,\nYumi strong mo yumi fri long hem,\nYumi brata evriwan!\n(Chorus)\nPlante fasin blong bifo i stap,\nPlante fasin blong tedei,\nBe yumi i olsem wan nomo,\nHemia fasin blong yumi!\n(Chorus)\nYumi save plante wok i stap,\nLong ol aelan blong yumi,\nGod i helpem yumi evriwan,\nHem i papa blong yumi,\n(Chorus)\nLirieke (Afrikaans)[wysig | wysig bron]\n(Refrein:)\nOns, ons, ons is blij u te verkondigen,\nOns, ons, ons is die mense van Vanuatu!\nGod het ons die land gegee.\nOns is erg blij en verheugd.\nOns is sterk en lê in 'n vrye land.\nOns is almal broeders!\n(Refrein)\nBaie tradisies hê ons.\nBaie nieu weë word gevind.\nGewys tezamen een persoon.\nGebind sal ons vir altyd wees!\n(Refrein)\nOns het nog baie werk te doen.\nOp al ons eilande.\nGod help ons allen.\nHy is die Vader van ons!\n(Refrein)","id":"<urn:uuid:95e22ce1-f4fc-43d6-8b4d-b60b6b7d4b76>","dump":"CC-MAIN-2023-40","url":"https:\/\/af.wikipedia.org\/wiki\/Yumi,_Yumi,_Yumi","date":"2023-10-01T15:24:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-40\/segments\/1695233510903.85\/warc\/CC-MAIN-20231001141548-20231001171548-00118.warc.gz","language":"bis","language_score":0.69342345,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.6934234499931335, \"afr_Latn_score\": 0.26256731152534485, \"tpi_Latn_score\": 0.018875116482377052, \"srn_Latn_score\": 0.012220741249620914}","num_words":285,"character_repetition_ratio":0.076,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.252,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.714,"perplexity_score":8101.9,"cluster_detection":-1} +{"text":"?Jisas Hem i God?\n\"I no gat man we i luk God samtaem.\"—Jon 1:18.\n?OL MAN OLI TALEM WANEM?\nPlante man oli bilif se Jisas hem i no God. Be samfala oli talem se sam vas long Baebol oli soemaot se Jisas i sem mak nomo long God.\n?BAEBOL I TALEM WANEM?\nBaebol i no tokbaot Jisas se hem nao i God ya we i Gat Olgeta Paoa, mo se Jisas i sem mak long God. Be Baebol i talem klia nomo se Jisas i daon moa long God. Yu traem tingbaot tok ya we Jisas hem wan i talem, se: \"Papa blong mi . . . i hae moa long mi.\" (Jon 14:28) Mo tu, Baebol i talem se: \"I no gat man we i luk God samtaem.\" (Jon 1:18) Jisas hem i no God, from we plante man long taem blong Jisas oli luk hem.\nOl man blong Jisas bifo, oli no talem se Jisas hem i God. Jon we i raetem Gospel blong Jon, i tokbaot ol samting we hem i bin raetemdaon, se: \"Mi mi raetem ol tok ya blong yufala i save bilif we Jisas ya, hem i Mesaea, hem i Pikinini blong God.\"—Jon 20:31. *\n?Wetaem Jisas i bon?\n\"I gat sam man . . . oli stap afsaed long vilej, oli stap lukaot long ol sipsip blong olgeta, long naet.\"—Luk 2:8.\n?OL MAN OLI TALEM WANEM?\nSam man oli selebretem Krismas long 25 Disemba, from we oli ting se hemia dei we Jisas i bon. Sam narafala oli mekem lafet ya long stat blong manis Jenuware.\n?BAEBOL I TALEM WANEM?\nBaebol i no talem wanem dei mo manis stret, we Jisas i bon long hem. Be Baebol i talem se taem Jisas i bon, \"i gat sam man . . . oli stap afsaed long vilej, oli stap lukaot long ol sipsip blong olgeta, long naet.\" (Luk 2:8) Ating ol man ya blong lukaot long sipsip oli no save stap afsaed long naet wetem ol sipsip blong olgeta, long manis Disemba mo Jenuware. ?From wanem?\nLong ples we Jisas i bon long hem, tufala manis ya Disemba mo Jenuware, hemia manis we ples i kolkol we i kolkol. Baebol i tokbaot tufala manis ya se,\"i gat bigfala ren, mo ol man oli stap seksek from ren ya.\" (Esra 10:9, 13; Jeremaea 36:22) Hemia i wan taem long yia we ol man blong lukaot long sipsip bambae oli no \"stap afsaed long vilej\" wetem ol sipsip blong olgeta.\n?I tru se Jisas i laef bakegen long ded?\n\"God i mekem hem [Jisas] i laef bakegen.\"—Ol Wok 3:15.\n?OL MAN OLI TALEM WANEM?\nSam man oli no bilif se Jisas no wan narafala man i save laef bakegen long ded.\n?BAEBOL I TALEM WANEM?\nJisas i talem long ol disaepol blong hem se bambae 'hem i harem nogud long plante samting. Bambae oli kilim hem i ded, mo long namba tri dei, bambae God i mekem hem i laef bakegen.' (Matiu 16:21) Baebol i talem se, afta we Jisas i ded mo i laef bakegen, hem i kamtru long moa long 500 man. (1 Korin 15:6) Olgeta ya we oli luk Jisas, oli bilif fulwan se Jisas ya we i ded finis, hem i laef bakegen long ded. !Mo tu, oli rere blong lusum laef blong olgeta from bilif ya!—Ol Wok 7:51-60; 12:1, 2.\n?FROM WANEM SAVE YA I IMPOTEN?\nBaebol i talem se taem Jisas i ded mo i laef bakegen, hem i openem rod blong ol man oli kasem laef long Paradaes long wol. (Ol Sam 37:11, 29; Revelesen 21:3, 4) Yes, yumi gat janis blong laef olwe long paradaes long wol ya. Yumi talem tangkiu long Jisas mo Papa blong hem Jehova, we i gat olgeta paoa, from we tufala i lavem yumi tumas.—Jon 3:16; Rom 6:23.\n^ par. 7 Baebol i no talem se God i gat wan woman blong hem, we i bonem ol pikinini blong hem. Be Baebol i singaot Jisas se \"Pikinini blong God,\" from we God hem wan i wokem Jisas. Taswe Jisas i gat ol fasin we oli sem mak long papa blong hem.","id":"<urn:uuid:f8215673-832c-4adb-b27b-7e6f43792291>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/g201401\/jisas\/","date":"2020-02-19T12:05:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875144111.17\/warc\/CC-MAIN-20200219092153-20200219122153-00209.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":838,"character_repetition_ratio":0.079,"word_repetition_ratio":0.051,"special_characters_ratio":0.279,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":13766.0,"cluster_detection":-1} +{"text":"OL SAMTING WE MIFALA I WOKEM\n?Olsem wanem ol transleta oli save tanem Baebol i go long wan lanwis we ol man long ol defren ples blong wol oli save ridim, taem wan wod long lanwis ya i save gat moa long wan mining?\nOL SAMTING WE MIFALA I WOKEM\n?Olsem wanem ol transleta oli save tanem Baebol i go long wan lanwis we ol man long ol defren ples blong wol oli save ridim, taem wan wod long lanwis ya i save gat moa long wan mining?\nBuk blong Matiu i kamaot long Saen Lanwis blong Japan. Luk olsem wanem i nambawan tumas blong gat Baebol long lanwis blong hat.\nOl man blong Peru we oli toktok lanwis Kwejua oli kam klosap long Jehova taem oli ridim ol buk mo Niu Wol Translesen long prapa lanwis blong olgeta.\nOl Witnes blong Jehova oli tanem ol buk we oli tokbaot Baebol i go long video, long 90 defdefren kaen saen lanwis. ?From wanem oli traehad olsem?\n?Ol video we ol Witnes blong Jehova oli wokem i mekem wanem long ol man we oli kam long asembli? ?Olsem wanem oli wokem ol video ya long ol defdefren lanwis?\n?From wanem wok ya blong transletem ol video mo buk i go long saen lanwis i impoten tumas?\n?Olsem wanem ol man blong tekem foto oli tekem foto we i laenap wetem ol toktok?\nOl Witnes blong Jehova oli traehad blong kasem ol man we oli ridim mo toktok lanwis Scottish Gaelic, Iris, mo Wels. ?wanem frut i kamaot from?\nVideo ya ?Wanem i Stap Hapen Insaed Long Haos Kingdom? i stap long samwe 400 lanwis mo ?From Wanem Yu Mas Stadi Baebol? long bitim 550 lanwis. Wajem long lanwis blong yu.\nJW Library i wan fri app blong mobaelfon, we i gat plante samting long hem blong givhan long yu blong yu stadi Baebol.\n?Olsem wanem ol Witnes blong Jehova oli yusum miusik mo singsing long wosip blong olgeta?\nOl Witnes blong Jehova oli wokem ol video we i tijim ol pikinini blong mekem ol gufafa fasin mo blong kasemsave ol tijing blong Baebol. Wanem i kamaot from?\n?Ol Witnes blong Jeova oli tanem ol save blong Baebol long plante lanwis Olsem wanem? ?Olsem wanem blong skelem samting ya wetem ol narafala websaet we man i savegud?\nBlong bitim foti yia, ol man raon long fulwol we oli save plei miusik oli joenem wan grup blong miusik.\nBuklet ya Listen to God i givhan long plante man raon long wol blong save God mo save Baebol. Traem luk samting we sam man oli talem long saed blong ol naesfala pija long buklet ya.\n?From wanem ol Witnes blong Jehova long Meksiko mo Sentrol Amerika oli transletem ol buk i go long bitim 60 lanwis, wetem lanwis Maya, Nahuatl, mo Low German?","id":"<urn:uuid:39e391aa-b84b-4ce5-8d2b-dffd3a8b0e78>","dump":"CC-MAIN-2021-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/jehova-witnes\/ol-wok\/wokem\/","date":"2021-02-25T05:09:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-10\/segments\/1614178350717.8\/warc\/CC-MAIN-20210225041034-20210225071034-00104.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":571,"character_repetition_ratio":0.093,"word_repetition_ratio":0.135,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":17836.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"long before 和long ago的区别\n来源:学生作业帮助网 编辑:作业帮 时间:2021\/05\/13 10:41:40\nlong before 和long ago的区别\nbefore主要指在具体事件之前,ago指在具体时间之前.\nlong ago可翻译为很久以前,而long before翻译为在什么事之前很久.\nlong before和before long before 和before long before和before before long 和 long before 怎么分辨? before long 和long before的区别 before long和long before区别 before long和 long before的意思. long before和before long解释 举例 before long 和long before怎么区别? long before和long since 区别 long before 和long ago的区别 long before和long long ago有什么区别 long before和long long ago的区别是什么? before long和long before的区别速度.举例说明啊~~~~~~ long before和before long的区别有句子吗? long before和before long 老弄混,怎么区分 before long和long before的区别希望能举个例子 long before 和 before long 怎么运用,如何区分?","id":"<urn:uuid:9badd1c6-62a6-4ebc-aa4c-20475217a296>","dump":"CC-MAIN-2021-21","url":"https:\/\/www.uyuyao.com\/zuoye\/9157460","date":"2021-05-13T02:41:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-21\/segments\/1620243992721.31\/warc\/CC-MAIN-20210513014954-20210513044954-00582.warc.gz","language":"bis","language_score":0.5358436704,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.5358436703681946, \"pis_Latn_score\": 0.21982574462890625, \"tpi_Latn_score\": 0.20489709079265594}","num_words":165,"character_repetition_ratio":0.247,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.091,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.543,"perplexity_score":10199.3,"cluster_detection":-1} +{"text":"Moa dilei long flaet-Air Vanuatu\nBoeing 737 i kat mechanikol problem yet mo no klia long wanem taem bae hemi save flae bageken.\nNomata long sakses jata flaet blong tekem ol spea pat long Brisbane long Satete aftanun, Air Vanuatu i no fixim fulwan mechnikol situasen mo ol flaet i stil saspen long tete moning ia, Sunday.\nChief Executive Ofisa blong Air Vanuatu, Atu Finau i toktok wetem Prime Minista, Ismael Kalsakau tete moning mo brifim ol stakeholda blong airline long situasen ia.\nNomata long sakses jata flaet blong tekem ol spea pat long Brisbane long Satete aftanun, Air Vanuatu i no fixim fulwan mechnikol situasen mo ol flaet i stil saspen long tete moning ia, Sunday.\n\"Mifala i andastanem hao critikol situasen blong ol guest mo senior tim blong mifala i stap wok blong faenem ol wei raon long klok; Mifala i kasem ol patna airline blong mifala, mbe long taem naoia, evri airline i stap opereit long capasiti mo i nogat wan i save putum wan extra flaet blong mifala,\" Chief Executive Ofisa blong Air Vanuatu, Atu Finau i talemaot.\nAir Vanuatu Tim i stap depen naoia long patnasip wetem Qantas blong kwitaem tekem ol extra pat blong plen long Australia. Wan nara jet i standby long Brisbane blong flae i kam long Vanuatu tete.\nOli talem se sefti hemi paramont mo from i kat wan international boeing 737 nomo, oli mas tekem taem blong vinisim ol engineering wok bifo flaet i kobak nomol.\nAir Vanuatu i talem se sapos ol pat ia i kasem Vanuatu tetem, ol flaet i save kobak nomol long Monday.\nAirline i talem se ol provaedem ol ples blong slip mo kakae long ol guest we oli stak ovasi naoia.\nOli talem tu se kastoma seves staff i stap kolem ol klient long ol namba we oli rijistarem long buking long tete moning blong letem olgeta i save long ol jenis ia.\nOl kastoma blong Airline oli stap komplen yet long komunikesen blong Airline. Oli stil talem se airline i sud infomem olgeta in advans blong oli no ko stap wet kranke lo airport. Plante oli kros tete moning bakeken from flaet i kansel.","id":"<urn:uuid:223b1468-7741-4cfc-9396-f7eb976871db>","dump":"CC-MAIN-2023-14","url":"https:\/\/www.vbtc.vu\/moa-dilei-long-flaet-air-vanuatu\/","date":"2023-04-01T05:06:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-14\/segments\/1679296949701.0\/warc\/CC-MAIN-20230401032604-20230401062604-00610.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9997979999,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9997979998588562}","num_words":521,"character_repetition_ratio":0.071,"word_repetition_ratio":0.199,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":16158.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Mak 3:7-4:34\nYumi luk finis se fulap man oli glad long Jisas, oli biaen long hem. Be ol Farisi mo ol tija blong Loa oli agensem hem. Nao bae yumi luk sam narafala rispons blong ol man i go long Jisas.\n4.1 Ol rispons blong ol man long Jisas\nMak 3:7-34\nOl man oli gat difdifren kaen tingting taem olgeta oli luk Jisas. Sam oli ting se hem i wan gudfala man, sam oli ting se hem i mekem ol samting we oli no stret, sam oli ting se ol wok we hem i mekem hem i kamaot long God, sam oli ting se ol wok we hem i mekem hem i kamaot long Setan. ?Wanem nao tingting blong yu? Bambae yumi luk long pasej ya long Mak 3:7-34.\n- Ol man oli wantem Jisas i mekem olgeta oli gud bakegen (3:7-12, 20). Plante man oli luk se Jisas i mekem ol sikman oli gud bakegen. Oli glad long hem mo oli folem hem. Be i gat wan kwestin i stap se ?Olsem wanem, bambae oli glad blong folem tok blong Jisas, sipos tok blong hem i strong?\n- Ol devel oli fraet long hem, oli obei long hem, oli talem 'yu yu Pikinini blong God' (3:11-12). Hemia hem i wan strenj samting. From ol man oli no save gud se huia man ya Jisas, be ol devel ya, oli save finis. Mo oli fraet long hem, from oli savegud se hem i gat paoa blong jajem mo panisim olgeta, from hem i King ya we God i putumap hem blong hem i gat olgeta paoa.\n- Ol twelef aposol oli biaen long hem (3:13-19). Jisas i singaotem twelf man blong oli biaen long hem. Ol man ya oli obei long hem mo oli folem hem. Olgeta oli no savegud yet huia man ya Jisas, be bambae oli jes save, mo bambae olgeta oli tekem gud nius blong hem i go long olgeta ples. Bae olgeta oli kasem hadtaem, be bae oli stanap strong. Be yumi luksave se, Mak i bin talem long yumi finis se wan long olgeta bambae i letem Jisas i go long han blong ol enemi blong hem (3:19).\n- Sam oli talem se Jisas i gat wan devel i stap long hem (3:22-30). Sam tija blong Loa oli bin kam long Galili mo oli talem se Jisas i save ronemaot ol devel from hem i wok long paoa blong Setan. Olgeta oli ting se Jisas i gat paoa blong Setan, se wok blong Tabu Spirit hem i wok blong Setan. Hemia wan tok nogud we i nogud tumas. Be Jisas i stap soemaot se hem i winim Setan mo wok blong Setan bambae i finis.\n- Ol man oli talem se hed blong hem i krangke (3:20-21). I gat sam man we oli talem se hed blong Jisas i krangke. Sam man oli harem tok blong Jisas, oli luk ol wok we hem i bin mekem mo oli ting se hed blong hem i krangke. Olgeta oli no glad long hem mo oli no agensem hem. Oli ting nomo se hed blong hem i krangke.\n- Ol man we oli mekem ol samting we God i wantem (3:31-34). Stret mama blong Jisas mo ol stret brata blong hem oli stap afsaed long haos ya we Jisas i stap insaed long hem mo oli kam blong tekemaot Jisas. Be Jisas i talem se olgeta we oli mekem ol samting we God i wantem, olgeta nao famle blong hem. Olgeta nao brata blong hem, mama blong hem mo sista blong hem. Hem i wan bigfala samting blong talem! ?Olsem wanem? ?Yu yu sista no brata blong Jisas?\n4.2 Jisas i talemaot wan parabol blong tokbaot ol rispons long hem\nMak 4:1-20\nNao long 4:1-20 Jisas i talem wan parabol blong tokbaot hao nao ol man bambae oli tingbaot hem o rispon long hem. Hemia parabol long man we i planem sid.\nRidim Mak 4:1-9 mo 4:13-20 mo fulumap ol spes insaed long tebol ya.\n|ol ves||Wanem kaen graon||Taem sid i folfoldaon long hem, wanem i stap kamtru?||Hemia wan pija tok blong wanem?|\n|4, 14-15||Blong ol man we oli harem tok ya be oli no bilif long hem. Setan i kam i tekem tok ya.|\n|5-6, 16-17||Ol sid oli gru kwik i kam antap be rus blong olgeta oli no godaon gud mo taem san i saen, oli drae oli ded.|\n|7, 18-19||Graon we hem i ples blong ropnil|\n|8, 20|\n?Tingbaot bakegen ol rispon blong ol man long Jisas long 3:7-34. ?Olgeta oli olsem wanem kaen graon?4.3 Ol narafala parabol we oli tokbaot rod blong ol man oli luksave se Jisas hem i King\n?Be olsem wanem long yu? ?Yu yu harem tok ya? ?Yu yu bilif long Jisas, se hem i King ya we God i sanem i kam?\n?Wanem nao ol samting long laef blong yu we i olsem graon we i gat ston? O ?Wanem nao ol samting blong mekem yu yu gat hadtaem?\n?Olsem wanem nao bae yu mekem rere yu wan blong yu no foldaon long ol taem ya we hadtaem i kam kasem yu?\n?Wanem nao ol samting long laef blong yu we i olsem ples blong ropnil? O ?Wanem nao bae i mekem yu tingting tumas long laef ya, yu fogetem se Jisas hem i King blong yu?\n?Bae yu mekem rere yu wan blong yu no foldaon long ol samting ya olsem wanem?\n?Hao nao bae yu wok blong yu karem frut oltaem long laef blong yu?\n?Be olsem wanem long yu? ?Yu yu harem tok ya? ?Yu yu bilif long Jisas, se hem i King ya we God i sanem i kam?\n?Wanem nao ol samting long laef blong yu we i olsem graon we i gat ston? O ?Wanem nao ol samting blong mekem yu yu gat hadtaem?\n?Olsem wanem nao bae yu mekem rere yu wan blong yu no foldaon long ol taem ya we hadtaem i kam kasem yu?\n?Wanem nao ol samting long laef blong yu we i olsem ples blong ropnil? O ?Wanem nao bae i mekem yu tingting tumas long laef ya, yu fogetem se Jisas hem i King blong yu?\n?Bae yu mekem rere yu wan blong yu no foldaon long ol samting ya olsem wanem?\n?Hao nao bae yu wok blong yu karem frut oltaem long laef blong yu?\nMak 4:21-34\nOl parabol ya oli talemaot se Bambae King ya i winim evrisamting, nomata we naoia i luk olsem King ya i no strong tumas.\n- Laet we oli kavremap long baket (Mak 4:21-25). Sapos man i tekem laet i kam insaed long wan haos, bambae hem i kavremap hem? Nogat! Bambae hem i putum long stret ples blong hem! Jisas i talem se evrisamting we man i haedem, God bambae i tekem, i putum long stret ples blong hem. Wanem nao mining blong parabol ya? Jisas i kam long wol ya. Be ol man oli no luksave se hem i King we God i sanem i kam. Hem i kam olsem wan man nomo mo plante man oli agensem hem, mo bambae oli kilim hem i ded. I olsem we King ya i haed, oli kavremap hem long baket. Be bambae God i tekem hem i putum hem long stret ples blong hem, long stret ples blong King, mo bambae yumi evriwan i save luk hem.\n- Sid ya we i stap gru (Mak 4:26-29). Wan man i planem sid long garen blong hem. Nao sid ya i stap gru, oltaem nomo, nomata we man ya i gowe. Bambae plan ya i kam antap, mo i gat plante frut, mo man ya bae i kam tekemaot frut. Jisas i talem parabol ya from naoia, taem hem i stap long wol, i olsem we hem i planem sid. Mo hem i nomo stap long wol ya. Be sid ya i stap gru yet, nomata we hem i nomo stap. Mo bambae plante man oli luksave se hem i King blong olgeta. Mo taem hem i kambak bambae hem i karem ol frut, ol man we oli luksave se hem i King.\n- Sid we i smol tumas (Mak 4:30-34). Sid ya i smol we i smol be taem hem i kam antap hem i bigwan hem i winim ol narafala tri mo olgeta pijin ol stap long hem, oli sef long taem ya. Ol man blong Jisas, oli no plante tumas. Be bambae i gat plante man oli luksave se hem i King, oli kam long hem, oli sef long jajmen we bambae i kam.","id":"<urn:uuid:66e190b5-b174-4553-a9e5-53ded90c3da1>","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/storiansmol.blogspot.com.au\/2012\/02\/yumi-stadi-long-buk-ya-mak-4.html","date":"2013-05-25T19:41:50Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706153698\/warc\/CC-MAIN-20130516120913-00016-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":1585,"character_repetition_ratio":0.072,"word_repetition_ratio":0.197,"special_characters_ratio":0.265,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":17836.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Full-Time OLGETA NOTIS BLONG VEKENSI\nJob Description\nStratejik Visen blong Ofis blong Odita-Jenerol hemi blong givim wan gudfala model blong wok mo niu tingting long olgeta seves blong odit long Rijen blong Pasifik. Misen blong hem i blong provaedem seves blong odit we bae i promotem gudfala gavanens mo divelopem transperensi mo akaontabiliti long pablik sekta.\nBlong givhan blong ajivim stratejik visen ia, ofis blong Odita-Jenerol i wantem rikrutum olgeta man blong tekemap olgeta posisen andanit ia.\nOlgeta infomesen blong Posisen\n1. Odita\nOdita hemi responsibol blong mekem plan, oganaesem, rikodem mo supavaesem wok blong tim blong odit long evri dei blong mekem faenansol odit blong VNAO.\nPosisen: Odita\nNamba blong Post: 3057\nGred: PS 8.1\nSalari long wan Yia: VT 2,693,000 moa olgeta narafala alaoens\nKraeteria we oli wantem:\nKwalifikesen\nYunivesiti Digri long Bisnis Faenans, Akaonting o Komes we i kamaot long wan institusen we oli luk save.\nSpesel Bisnis Edukesen\nFaenans, Akaonting o Komes.\nEksperiens\nBambae i gud tumas sapos man ia i gat 5 yia experiens long akaonting o eksperiens long oditing blong Pablik sekta.\nSpesel Skil\nGat bigfala save long ISSAI, IPSAS, IFRS.\nGat save mo andastanem gud olgeta Akt mo Regulesen blong Pablik Faenans;\nSave wok long komputa, inkludum ful MYOB akaonting.\nStael blong tingting\nSave analaesem samting, save solvem problem, save wok hem wan, gat niu tingting oltaem.\nKomunikesen\/Intapesonol Skil\nGat hae level blong komuniket long raeting mo long toktok.\nFasin\nHae standed blong morol, hemi oganaesem gud hem, man i save dipen long hem, hemi hones.\nLangwis\nSave toktok gud Bislama mo English o French.\nOlgeta infomesen blong Posisen\n2. 2 Asisten Odita\nPosisen blong Asisten Odita hemi blong asistim olgeta odita blong mekem odit blong komplaens, faenansol mo investigesen blong VNAO.\nPosisen : Olgeta Asisten Odita\nNamba blong post: 3062 & 3063\nGred : PS 5.4\nSalari long wan yia : VT 1,694,700 moa ol narafala alaoens\nKraiteria blong seleksen:\nKwalifikesen\nYunivesiti Digri long Bisnis Faenans, Akaonting or Komes we I kamaot long wan institusen we oli luk save.\nSpesel Bisnis Edukesen\nLong Faenans, Akaonting or Komes.\nEksperiens\nMan ia i gat 2 o 3 yia eksperiens long akaonting o oditing; Bambae i gud tumas sapos man ia bin wok intensip long VNAO.\nSpesel Skil\nGat save long ISSAI, IPSAS, IFRS;\nAndastanem olgeta Akt mo Regulesen blong Pablik Faenans;\nSave wok long komputa, includum ful MYOB akaonting.\nStael blong tingting\nSave analaesem samting, save solvem problem, save wok hem wan, gat niu tingting oltaem\nKomunikesen\/Intapesonol Skil\nGat hae level blong komuniket long raeting mo long toktok.\nFasin\nHae standed blong morol, hemi oganaesem gud hem, man I save dipen long hem, hemi hones.\nLangwis\nSave toktok gud Bislama mo English o French.\n1712 total views, 1 today","id":"<urn:uuid:97ddacbb-ec7f-4fcc-991e-d785d279cd03>","dump":"CC-MAIN-2020-40","url":"https:\/\/vanuatuwok.vu\/jobs\/olgeta-notis-blong-vekensi\/","date":"2020-09-28T05:35:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-40\/segments\/1600401585213.82\/warc\/CC-MAIN-20200928041630-20200928071630-00788.warc.gz","language":"bis","language_score":0.998904407,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9989044070243835}","num_words":659,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.274,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.999,"perplexity_score":12599.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"GIVHAN LONG OL NARAFALA\nOl Witnes blong Jehova oli givim hop mo oli leftemap tingting, taem oli putum ol troli long ol ples we ol man oli hivap long hem blong wajem Tour de France.\nGIVHAN LONG OL NARAFALA\nOl Witnes blong Jehova oli givim hop mo oli leftemap tingting, taem oli putum ol troli long ol ples we ol man oli hivap long hem blong wajem Tour de France.\nTaon blong Rostov-on-Don, Rasia, i raetem wan leta i go long ol Witnes blong Jehova from wok we oli mekem blong klinim taon long taem blong ol tri oli putum lif mo flaoa.\nOl refuji oli nidim moa help i bitim ol samting long bodi nomo. Ol Witnes oli volontia blong givhan long olgeta wetem ol tok blong Baebol.\nOlgeta we oli laef oli tokbaot samting we i hapen taem Strong Hariken Haiyan i kilim olgeta.\n?Olsem wanem ol Witnes blong Jehova oli soemaot lav long ol narafala Witnes we oli fesem problem wetem helt blong olgeta?\n?Bitim 1,000 tija mo ol narafala wok man long skul oli lanem wanem long saed blong websaet blong yumi?\nKasem save tingting blong ol man we oli stap raonabaot long Haos Kingdom.\n?Oli nidim wanem kaen help? ?Olsem wanem ol Witnes oli givhan?\n?From wanem oli folem rod ya blong givhan long komuniti?\nLong ostrelia i gat ol Witnes we oli stap go mekem visit long ol ples we ol olfala oli stap long hem.\n?From wanem ol Witnes blong Jehova oli mekem spesel Wok ya long Tabasco wan taon blong Meksiko? ?Wanem gudfala samting we i kamaot from?\nDonald, we bifo i wan presina, i talem olsem wanem stadi long Baebol i givhan blong hem i save God, mekem jenis long laef blong hem, mo kam wan nambawan hasban.\n?Ol Witnes blong Jehova oli mekem wanem blong givhan long olgeta we oli kasem trabol taem bigfala wota i ron long Alberta, Kanada?\nHugo, we i gat 10 yia, i kasem wan praes we oli kolem Diana Award. ?Wanem i pulum yangfala ya blong halpem ol narafala blong winim ol stronghed?\nOli Talem Gudfala Toktok Long Ol Witnes Blong Jehova Long Hangari From Wok We Oli Mekem Long Taem Blong Disasta\nOl Witnes blong Jehova oli joen wetem sam grup blong ol man blong blokem bigfala wota we i ron long Hangari.\nBuk Blong Ol Baebol Stori i givhan long plante pikinini blong Filipin we oli toktok lanwis ya Pangasinan.\nOl Witnes blong Jehova long Taelan, oli mekem wan spesel wok blong givhan long ol studen long skul. ?Ol tija long skul mo ol papa mo mama oli talem wanem?\nSerge Gerardin i wan faeaman, mo hem i wan Witnes blong Jehova long Franis. Hem i kwik blong sevem laef blong ol man we oli aksiden long trak.\nOl Witnes Blong Jehova Oli Tijim Ol Papa Mama Mo Pikinini, Blong Oli Blokem Ol Rabis Man We Oli Wantem Mekem Seks Wetem Olgeta\nPlante yia finis ol Witnes blong Jehova oli wokem mo seremaot plante buk we oli pulum ol famle blong oli joen gud.\n?Wanem gudfala wok we naen Witnes blong Jehova oli mekem long ol presina long bigfala kalabus long Ostrelia?\nOl defren kaen man oli talemaot olsem wanem advaes blong Baebol long jw.org i givhan blong mekem laef blong olgeta i kamgud moa.","id":"<urn:uuid:e22e0b77-aca6-4109-8ef6-9b5815392bd5>","dump":"CC-MAIN-2021-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/jehova-witnes\/ol-wok\/givhan-long-narafala\/","date":"2021-02-25T05:43:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-10\/segments\/1614178350717.8\/warc\/CC-MAIN-20210225041034-20210225071034-00516.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000098944,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000098943710327}","num_words":696,"character_repetition_ratio":0.105,"word_repetition_ratio":0.099,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.024,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":17000.1,"cluster_detection":-1} +{"text":"Rod Blong Stadi\nYu daonlodem ol haf ya blong stadi, mo yu yusum olgeta wetem buk ya ?Wanem Samting We Baebol i Rili Tijim? Yu traem faenemaot bilif blong yu, yu luk samting we Baebol i tijim, mo yu lanem blong ansa long man we i askem kwestin long saed blong bilif blong yu.\nJAPTA 1\n?Wanem Trutok Long saed Blong God? (Haf 1)\n?Bambae yu talem wanem sipos wan man i talem se \"God i stap mekem ol rabis man oli safa blong panisim olgeta\"?\nJAPTA 1\n?Wanem Trutok Long Saed Blong God?—Haf 2\n?Yumi save kam fren blong God?\nJAPTA 2\nBaebol—Wan Buk We God i Givim (Haf 1)\n?Olsem wanem Baebol i 'wan buk we i kam long God' we ol man nomo oli raetem?\nJAPTA 2\nBaebol—Wan Buk We God i Givim (Haf 2)\nWan long ol haf blong hem, i pulum ol man blong bilif se Baebol i kamaot long God.\nJAPTA 13\nTingting Blong God Long Saed Blong Laef (Haf 1)\nLaef i wan presen we i kam long God. ?Olsem wanem blong soemaot se yumi gat respek long laef blong yumi wan mo laef blong ol narafala?\nJAPTA 18\nBaptaes Mo Fasin Fren Blong Yu Wetem God (Haf 1)\n?From wanem ol Kristin oli mas baptaes? ?Wanem i mas pulum ol Kristin blong oli baptaes?\nJAPTA 18\nBaptaes Mo Fasin Fren Blong Yu Wetem God (Haf 2)\n?Wanem ol samting we wan Kristin i mas mekem bifo we i givim laef blong hem i go long Jehova? ?Olsem wanem baptaes i gat paoa long evri desisen we hem i mekem afta long baptaes?\nJAPTA 18\nBaptaes Mo Fasin Fren Blong Yu Wetem God (Haf 3)\n?God i wantem se wan Kristin we i baptaes i mas mekem wanem? ?From wanem wan Kristin we i rili lavem God i sua fulwan se hem i save holem promes blong baptaes blong hem?\nJAPTA 19\nStap Long Laef Ya We Oltaem God i Lavem Yu (Haf 1)\n?Olsem wanem blong mekem se yu fren gud wetem Jehova oltaem? Rod blong stadi ya i save givhan long yu blong jekem bilif blong yu mo save tokbaot wetem ol narafala.","id":"<urn:uuid:5d38db62-acda-4a06-a585-cbd98c40ec91>","dump":"CC-MAIN-2023-23","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/ol-baebol-tijing\/ol-yangfala\/rod-blong-stadi\/","date":"2023-05-30T17:47:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-23\/segments\/1685224646076.50\/warc\/CC-MAIN-20230530163210-20230530193210-00680.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000095367,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.000009536743164}","num_words":452,"character_repetition_ratio":0.068,"word_repetition_ratio":0.108,"special_characters_ratio":0.247,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":18787.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"?I stret blong traem toktok wetem ol dedman?\n'Yufala i no mas go luk ol man we oli stap toktok wetem ol dedman. Sipos yufala i mekem fasin ya, bambae yufala i kam doti long fes blong mi.'—Levitikas 19:31.\n?OL MAN OLI TALEM WANEM?\nOl man oli wantem se famle blong olgeta we i ded, i no stap harem nogud. Ale oli talem se: \"I gud yumi go luk wan kleva, blong i traem toktok wetem famle ya. Maet kleva ya i save mekem se yumi no moa wari.\"\n?BAEBOL I TALEM WANEM?\nLong taem blong ol man Isrel bifo, ol man oli traem toktok wetem ol dedman, taswe Baebol i toktok klia long saed blong fasin ya. Jehova i givim Loa long neson blong Isrel, i se: 'Bambae yufala i no mas go luk ol kleva, mo singaot long ol dedman blong oli givhan long yufala. Ol fasin ya i nogud we i nogud, mi mi no laekem nating ol man we oli stap mekem olsem, mi agens long olgeta.' (Dutronome 18:10-12) Mo tu, Baebol i talem se ol man we oli stap mekem wok blong rabis spirit, bambae oli \"no save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem.\" —Galesia 5:19-21.\n?Ol dedman oli save givhan long man we i laef?\n\"Ol man we oli laef yet oli save se bambae oli ded, be ol man we oli ded finis oli no moa save wan samting.\"—Prija 9:5.\n?OL MAN OLI TALEM WANEM?\nPlante man oli talem se ol dedman oli stap laef yet samples, taswe oli traem blong toktok wetem olgeta. Maet oli wantem save sam samting, no maet oli fraet se ol dedman ya bambae oli mekem trabol long olgeta, ale oli wantem mekem wan samting blong ol dedman ya oli glad.\n?BAEBOL I TALEM WANEM?\n\"Ol man we oli laef yet oli save se bambae oli ded, be ol man we oli ded finis oli no moa save wan samting. Oli no moa save kasem pei blong ol samting we oli stap mekem, mo ol man oli fogetem olgeta finis. Ol fasin blong olgeta we oli laekem tumas ol man, no oli no laekem olgeta nating oli agens long olgeta, no oli jalus tumas long olgeta, be taem oli ded, ol samting ya oli lus wetem olgeta.\" (Prija 9:5, 6) !Yes, Baebol i tijim se ol dedman oli ded! Oli no save tingting, oli no save mekem samting, mo oli no save wosipim God tu. Ol Sam 115:17 (NW) i talem se: \"Taem man i ded mo i go long ples we i no moa gat toktok nating, hem i no moa save presem God.\"\n?I tru se samtaem ol kleva oli talem samting we i stret?\n'?Man we i laef i save kasem waes long ol dedman?' —Aesea 8:19.\n?OL MAN OLI TALEM WANEM?\nSam man oli talem se ol kleva oli save talemaot samting we ol dedman nomo wetem ol famle mo fren blong olgeta, oli save.\n?BAEBOL I TALEM WANEM?\nLong 1 Samuel japta 28, Baebol i tokbaot stori blong wan king we nem blong hem Sol. God i talem se ol man blong hem oli no mas go luk ol kleva. Be king ya i brekem loa ya, nao hem i go luk wan kleva woman. I luk olsem se woman ya i stap toktok wetem wan man blong God we i ded finis, nem blong hem Samuel. ?Be i tru se woman ya i toktok wetem Samuel? !Nogat! Hem i stap toktok wetem wan rabis enjel we i giaman nomo se hem i Samuel.\nRabis enjel ya i wan man blong wok blong Setan, \"we i stamba blong ol giaman tok.\" (Jon 8:44) ?From wanem ol rabis enjel oli givim tingting ya se ol dedman oli stap laef samples? Oli wantem spolem gudnem blong God, mo oli wantem pulum ol man blong oli no moa trastem Tok blong God, Baebol.—2 Timoti 3:16.\n?Olsem wanem? ?Ol samting we yumi tokbaot finis, oli min se ol dedman oli no moa gat hop? !Nogat! Baebol i promes se olgeta we oli stap \"slip\" long beregraon, bambae oli laef bakegen. * (Jon 11:11-13; Ol Wok 24:15) Be bifo we taem ya i kamtru, yumi save se ol famle blong yumi we oli ded, oli no stap harem nogud samples.\n^ par. 16 Japta 7 blong buk ya ?Wanem Samting We Baebol i Rili Tijim?, hemia: \"Wan Trufala Hop Blong Ol Fren Mo Famle We Oli Ded.\" Yu save ridim japta ya tu long Websaet ya www.jw.org\/bi.","id":"<urn:uuid:aeaa99a7-8468-4586-9a1b-6ab9dfb11b9b>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/ol-magasin\/g201404\/wok-blong-rabis-spirit\/","date":"2020-02-19T17:39:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875144165.4\/warc\/CC-MAIN-20200219153707-20200219183707-00352.warc.gz","language":"bis","language_score":1.0000100136,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000100135803223}","num_words":877,"character_repetition_ratio":0.082,"word_repetition_ratio":0.037,"special_characters_ratio":0.262,"stopwords_ratio":0.039,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":14296.8,"cluster_detection":-1} +{"text":"1. Prea long Je-ho-va bae hem i le-sin,\nYu man blong hem, yu ho-lem nem blong hem.\nYu sa-ve ta-le-maot ting-ting blong yu.\nHem i wan fren we yu sa-ve tras-tem.\nPrea long Je-ho-va ol-taem.\n2. Prea long Je-ho-va mo ta-lem tang-kiu.\nYu mas ta-le-maot ol mas-tik blong yu,\nMo yu as-kem hem blong fo-gi-vim yu.\nHem i sa-ve se yu yu graon no-mo.\nPrea long Je-ho-va ol-taem.\n3. Prea long Je-ho-va long taem blong tra-bol.\nPa-pa blong yu i stap klo-sap long yu.\nYu no mas fraet blong yu sing-aot long hem\nHem i giv-han taem yu ha-rem no-gud.\nPrea long Je-ho-va ol-taem.","id":"<urn:uuid:6a243bb1-7ac3-4138-8ffe-696b881aff6f>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/singsing-jehova-glad\/47-yu-mas-prea-long-jehova-oltaem\/","date":"2020-02-28T10:07:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875147116.85\/warc\/CC-MAIN-20200228073640-20200228103640-00391.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9994167089,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.999416708946228}","num_words":150,"character_repetition_ratio":0.168,"word_repetition_ratio":0.057,"special_characters_ratio":0.292,"stopwords_ratio":0.033,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":3555.4,"cluster_detection":-1} +{"text":"Daonlodem:\n1.Yu harem pijin i singsing,\nMo yu wajem klaod i muv.\nYu wokbaot long saed blong reva\nMo yu luk san i saen long blu skae.\nYu welkamem ol famle\nWe oli laef bakegen.\nParadaes hemia nomo,\nKlosap bambae i kamtru.\n2.I gat haos klosap long reva,\nI gat haos antap long hil.\nYu harem ol man i singsing\nMo noes blong wota we i stap ron.\nOl kakae oli rere,\nYumi go blong tekemaot.\nParadaes hemia nomo,\nKlosap bambae i kamtru.\n(JOENEM)\nLongtaem i kam, yumi stap wet\nBlong harem gud long samting ya.\nNaoia i no gat man i krae.\nNiufala wol, niufala laef.\n3.Evriwan i glad blong storian\nMo smelem ol naes flaoa.\nYumi singaotem ol famle.\nI wan nambawan dei bakegen.\n\"Tangkiu tumas Jehova God\nFrom yu lavem mifala.\"\nOl nambawan blesing ya\nKlosap bambae i kamtru.\n(JOENEM)\nMo evri dei mi talem se,\n\"I naes blong luk we yu yu glad!\"\nFrom plante yia mi mi stap drim\nBlong holemtaet yu bakegen.\n4.Hop we mi mi wet from\nKlosap nao bae i kamtru.\nHemia promes blong Jehova.\nMi mi save trastem promes ya.\nBambae tingting i no foldaon\nSipos mi tingbaot fiuja.\nDei ya nao mi mi wet from.\nYes, klosap bambae i kamtru.","id":"<urn:uuid:88c80134-0e54-44c6-8348-f7d5db06a1af>","dump":"CC-MAIN-2020-10","url":"https:\/\/www.jw.org\/bi\/laebri\/miusik-singsing\/ol-original-singsing\/klosap-bambae-i-kamtru\/","date":"2020-02-17T22:26:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-10\/segments\/1581875143373.18\/warc\/CC-MAIN-20200217205657-20200217235657-00349.warc.gz","language":"bis","language_score":1.000007391,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 1.0000073909759521}","num_words":250,"character_repetition_ratio":0.089,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.235,"stopwords_ratio":0.068,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":9091.5,"cluster_detection":-1} +{"text":"Ol narafala taep blong apdeit oli korektem ol era we oli enhansem wei we sofwe i wok o fungsen insaed long Windos, mo oli no rili rilet long sekuriti. Oli save ditektem wijwan Maekrosof prodak yu stap ranem long kompiuta blong yu mo provaedem ol apdeit long olgeta tu. Hem i save inkludum Maekrosoft Ofis (Wod, Eksel, PaoaPoint est) mo Intenet Eksplora (Maekrosoft braosa blong yu)\nOl risk\nTaem yu no kipim Windos i apdeit, i save kosem serios isu we i save afektem kompiuta mo pesonal sekuriti blong yu yu wan. Olgeta oli inkludum:\n- Ol vaeres, spaewe, mo ol narafala malwe.\n- Ol Saeba-kriminal atak\n- Krashing, frising mo generali pua pefomans\nMo tu olsem oli stap risolvem ol sekuriti isu, sofwe apdeit we oltaem i kontenem ol impruvmen long opereting sistem mo ol niufala fija.\nProtektem kompiuta blong yu\nBlong mekem sua se letest Windos apdeit oli daonlodem mo instolem, yu sud jekem se kompiuta blong yu oli setemap olsem:\n- Windos XP\nLong Stat menu, klikim 'Kontrol Panel'. Selektem 'Ol Otomatik Apdeit' afta yu mekem sua se 'Otomatik (rkomended)' oli selektem.\n- Windos XP\nLong Stat menu, klikim 'Kontrol Panel'. Selek 'Sekuriti', afta klikim 'Tanem otomatik apdeiting on o off' (long Windos apdeit). Mekem sua yu 'instolem ol apdeit otomatikol (rekomended)' oli selektem.\n- Windos XP\nLong Stat menu, klikim 'Kontrol Panel'. Selek 'Sekuriti mo Sekuriti', afta klikim 'Tanem otomatik apdeiting on o of' (long Windos apdeit). Mekem sua yu 'instolem ol apdeit otomatikol (rekomended)' oli selektem.\n- Windos XP\nLong Stat menu, klikim 'Kontrol Panel'. Selektem 'Windos Updeit', afta klikim 'Instol opsenal apdeit'. Long left ping, 'klikim jens seting'. Anda long ol Impoten apdeit, jusum opsen we yu wantem. Anda long 'Rekomended apdeit', selektem 'Givim mi rekomended apdeit long semak wei we mi risivim wan impoten apdeit' jekem boks, ma afta klikim 'OK.' Oli save askem yu from wan admin paswod o blong konfemem jois blong yu.\nBae yu risivim wan not long softwe manufaktura long fom blong wan alert long skrin blong yu, we i talem se ol apdeit oli avelebol. Long ol nomal we, ol apdeit ia bae oli daonlodem otomatikali mo bae oli mekem yu ri-statem kompiuta blong yu blong oli instolem.\nDaonlodem letest Windos apdeit hem i no nid blong ranem latest vesen of antivaeres, antispaewe mo faeawol sofwe.","id":"<urn:uuid:4e195179-1671-4745-af0e-a3c5d3ccea63>","dump":"CC-MAIN-2022-33","url":"https:\/\/www.getsafeonline.org.vu\/pesonal\/atikols\/windows-updates1\/","date":"2022-08-19T18:04:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-33\/segments\/1659882573744.90\/warc\/CC-MAIN-20220819161440-20220819191440-00610.warc.gz","language":"bis","language_score":0.9990618825,"language_script":"Latn","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"bis_Latn_score\": 0.9990618824958801}","num_words":679,"character_repetition_ratio":0.075,"word_repetition_ratio":0.179,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.041,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":12741.4,"cluster_detection":-1}