diff --git "a/gag_Cyrl/fineweb-2_000001_keep.jsonl" "b/gag_Cyrl/fineweb-2_000001_keep.jsonl" new file mode 100644--- /dev/null +++ "b/gag_Cyrl/fineweb-2_000001_keep.jsonl" @@ -0,0 +1,478 @@ +{"text":"1 Таныттырэрым сизӓ бизим кызкардашы, Фивайы, ангысы диакониса Кенхрейа клисесиндӓ. 2 Кабледин ону Саабинин адына, ниӂӓ йакышэр Аллахын айоз халкына. Йардым един она нейлӓн зору олаӂэк, зерӓ о чойуна хем бана кендимӓ йардымӂы олду. 3 Селӓм Прискиллайа хем Акилайа, беним кафадарларыма Иисус Христозун ишиндӓ. 4 Оннар койдулар кенди кафаларыны, ки куртарсыннар беним йашамамы. Шӱкӱр едерим оннара, диил салт бӓн, ама хепси клиселӓр, ани курулду башка миллетлердӓ. 5 Сӧлейин селӓм клисейӓ, ани топланэр оннарын евиндӓ. Селӓм Епенетӓ, севгили кардашыма, ангысы илк инанӂы олду Христоза Асийа долайында. 6 Селӓм Марийайа, ангысы чок ишледи сизин ичин. 7 Селӓм Андроника хем Иунийайа, ани беним хысымнарым хем капанда кафадарларым. Оннар ии танынэр апостолларын арасында, оннар бендӓн ӧнӂӓ Христоза инандылар. 8 Селӓм Амплийата, беним севгили кардашыма, ани инанӂы Саабийӓ. 9 Селӓм Урбана, ани бизим кафадарымыз Христозун ишиндӓ, хем Стахисӓ, беним севгили кардашыма. 10 Селӓм Апеллисӓ, Христозун дененмиш ишчисинӓ. Селӓм Аристовулун евдекилеринӓ. 11 Селӓм Иродиона, беним хысымыма. Селӓм Наркизин евдекилеринӓ, ангылары инанӂы Саабийӓ. 12 Селӓм Трифенайа хем Трифосайа, ангылары чалышэрлар Саабинин изметчилииндӓ. Селӓм Персидайа, севгили кызкардаша, ангысы чок чалышты Саабинин изметчилииндӓ. 13 Селӓм Руфа, ани Саабинин сечилмиш изметкери, хем онун анасына, ангысы бана да ана гиби олду. 14 Селӓм Асинкритӓ, Флегона, Ермесӓ, Патроваса, Ермаса хем кардашлара, ким оннарлан барабар. 15 Селӓм Филолога хем Иулийайа, Нерейӓ хем онун кызкардашына, Олимпана хем хепсинӓ Аллахын айоз халкына, ани оннарлан бирердӓ. 16 Сӧлейин селӓм бири-биринизӓ, бир айоз ӧпушлӓн. Христозун хепси клиселери сизӓ селӓм йоллээрлар. 17 Кардашлар, йалварэрым корунун оннардан, ким айырланмак йапэр, кӧстек олэр хем каршы гидер ӱӱретмейӓ, ани каблеттиниз. Оннардан узакланын. 18 Зерӓ бусой инсаннар измет етмеерлӓр Христоза, бизим Саабийӓ, ама кенди шкембелеринӓ. Татлы сӧзлӓрлӓн хем йалпак лафларлан алдадэрлар саф ӱреклилери. 19 Сизин сеслемениз ичин хепси ишитти. Онуштан севинерим сизин ичин, ама истеерим оласыныз аариф ииликтӓ, ама билгисиз кӧтӱ ишлердӓ. 20 Аллах, услулук верӓн, тездӓ езеӂек шейтаны сизин айакларыныз алтында. Ииверги Саабимиздӓн Иисус Христоздан олсун сизиннӓн. \/Амин.\/ 21 Тимофей, беним иштӓ кафадарым, хем Луций, Иасон хем Сосипатер, беним хысымнарым, сизӓ селӓм йоллээрлар. 22 Селӓм йоллээрым Саабинин адына бӓн, Тертий, ани йазыйа гечирди бу кийады. 23 Селӓм сизӓ Гайдан, кимдӓ бӓн конакланэрым, хем бӱтӱн клиседӓн. Селӓм сизӓ Ерасттан, ани касабанын хазнатары, хем селӓм сизӓ кардаш Кварттан. \/ 24 Хайыр олсун хепсинизлӓн Саабимиздӓн, Иисус Христоздан! Амин.\/ 25 Шинди метинник олсун Аллаха, Ким вар насыл каавилесин сизи Ии Хаберӓ гӧрӓ, Иисус Христос ичин хаберӓ гӧрӓ, ани насаат едерим, чӱнкӱ бу саклылык ачылд��, ани саклы тутулуйду сонсуз асирлердӓн беери, 26 ама шинди белли олду хем пророкларын йазыларыннан, дивеч Аллахын буйурмасына гӧрӓ, билдирилди хепси миллетлерӓ, ки сеслесиннӓр хем инансыннар. 27 Аллаха, Ким бириӂик аариф, олсун метинник Иисус Христозун араӂылыыннан даймалардан даймалара! Амин. |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/16","date":"2013-05-21T16:20:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368700168711\/warc\/CC-MAIN-20130516102928-00005-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":1762,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.048,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89363.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ӧлӓ ки, оолум, каавилен хайырлан, ани Иисус Христозда. 2 Ӱӱретмеклери, не ишиттин бендӓн чок шаатлар ӧнӱндӓ, вер инанч инсаннарын елинӓ, ангылары беӂерерлӓр башкаларыны да ӱӱретмӓӓ. 3 Дайаныӂы ол зеетлердӓ, ниӂӓ Иисус Христозун бир ии аскери. 4 Хич бир аскер бааламаз кендини гӱннӱк йашаманын зааметлериннӓн, чӱнкӱ кендини бакэр беендирсин аскерлик заабидинӓ. 5 Йарышаннар, сырайа гӧрӓ йарышмарсайдылар, фенец казанамазлар. 6 Чифтчи, ким чалышып-ишлеер, лӓӓзым алсын илк пайы берекеттӓн. 7 Не сӧлеерим, ии анна; Сааби сана хербир иш ӱзерӓ акыл вереӂек. 8 Унутма Иисус Христозу, Давидин сенселесиндӓн, Ангысы ӧлӱдӓн дирилди, ниӂӓ ачыкланэр Ии Хабердӓ, ангысыны насаат едерим. 9 Онуштан зеет чекерим, артык синӂирлӓрлӓн баалайым ниӂӓ бир фена йапыӂы, ама Аллахын сӧзӱ синӂирлӓн бааланмаз. 10 Бунун ичин хепсинӓ дайанэрым сечилмишлӓр ичин, ки оннар да куртулмак еденсиннӓр, ани Иисус Христозда, дивеч метинниклӓн. 11 Аслыдыр бу сӧз: «Еер биз Онуннан ӧлдӱйсейдик, Онуннан да йашайаӂэз. 12 Еер дайанарсак, Онуннан билӓ да падишахлык едеӂез. Еер Ондан атыларсак, О да биздӓн атылаӂэк. 13 Еер биз инанч олмарсак, О инанч калэр, зерӓ йок насыл бишей йапсын Кенди табеетинӓ каршы». 14 Буннары инанӂыларын аклына гетир, Аллахын ӧнӱндӓ хаберлейерӓк, чекишмесиннӓр лафлар ичин, зерӓ бундан файда олмаз, ама кайыплаа гӧтӱрер оннары, ким сеслеер. 15 Бак, да ол Аллахын ӧнӱндӓ ниӂӓ дененмиш ишчи, ангысы йок недӓн утансын, доору ӱӱредип аслылык сӧзӱнӱ. 16 Ама узаклан бошуна лафлардан, ани йарашмээр айозлаа, зерӓ бӧлӓ лафеденнӓр таа чок зееделейеӂеклӓр сайгысызлыы Аллаха каршы. 17 Оннарын лафлары гангрена гиби даалаӂэк. Бутӱрлӱ булунэр Именей хем Филет, 18 ангылары аслылыктан саптылар, дейип, ани дирилмӓк олду. Бунуннан кимилерин инаныны бозэрлар. 19 Ама Аллахын темели каави дурэр да бӧлӓ мӱхӱрлӱ: «Сааби таныйэр Кендикилерини» хем «Узаклашсыннар кӧтӱлӱктӓн хепси, ким чаарэр Саабинин адыны». 20 Бир бӱӱк евдӓ вар хертӱрлӱ каплар, диил саде алтындан хем гӱмӱштӓн, ама вар аачтан да, топрактан да. Кимиси файдаланэр икрамны ишлӓр ичин, ама кимиси икрамсыз ишлӓр ичин. 21 Ӧлӓ ки, ким икрамсыз ишлердӓн пакланаӂэк, о айозланмыш бир кап олаӂэк, икрамны ишлерӓ уйгун хем Чорбаӂыйа файдалы, хазыр йапсын хертӱрлӱ ии ишлӓр. 22 Генчлик хавезлериндӓн кач, да излӓ доорулуу, инаны, севгийи, услулуу хепсиннӓн, ким Саабийи чаарэр пак ӱректӓн. 23 Ахмакчасына хем аннамаксыз йарышмаклардан сакын, билерӓк, ани оннардан дебрешер кавга. 24 Саабинин кулу дӱшмеер кавгаӂы олсун, ама дӱшер йалпак олсун хепсиннӓн, беӂерсин ӱӱретмӓӓ хем сабурлу олсун, ачан она каршы кӧтӱлӱк йапэрлар. 25 Йавашлыклан йола гетирсин оннары, ким каршы она дурэр. Аллах беки оннара колайлык вереӂек, ани гӱнахларындан Она дӧнсӱннӓр да аслылыы танысыннар. 26 Озаман кендилеринӓ гелип, чӧзӱлӓбилирлӓр диаволун арканындан, зерӓ диавола есир дӱшмӱштӱлӓр, ки йапсыннар онун кефини.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Tim\/2","date":"2013-05-18T15:38:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382503\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00006-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1661,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94413.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Хепси харччылар хем гӱнахкерлӓр йаклашардылар Иисусу сеслемӓӓ. 2 Фарисейлӓр хем билгичлӓр маана булардылар да дейӓрдилӓр: «Бу адам кабледер гӱнахкерлери хем ийер оннарлан». 3 Иисус сӧледи оннара бу ӧрнӓӓ: 4 «Кимин сиздӓн вар ӱз койуну, да кайбедер бирисини, бракмээр мы доксан докузу кырда да гитмеер ми, аарасын кайып койуну, ону булунӂа? 5 Булдуктан сора севинмӓклӓн алэр ону сыртына, 6 гелип евӓ, чаарэр достларыны хем комушуларыны да деер: \"Севинин бенимнӓн, зерӓ булдум кайып койунуму\". 7 Хеп ӧлӓ деерим сизӓ, гӧктӓ таа бӱӱк севинмӓк олэр бир гӱнахкер ичин, ким пишман олэр гӱнахларындан, некадар доксан докуз доору адам ичин, ангыларын йок зорлары пишманнык ичин. 8 Еки ангысы карылардан, кимдӓ вар он гӱмӱш, кайбедип оннардан бирини, тутуштурмээр шафкы хем сӱпӱрмеер ичерсини, да есап алмаклан аарамээр, ону булунӂа? 9 Ачан булэр ону, чаарэр достларыны хем комушуларыны да деер: \"Севинин бенимнӓн, зерӓ булдум гӱмӱшӱмӱ, ани кайбеттийдим\". 10 Хеп ӧлӓ сӧлеерим сизӓ, гӧктӓ олэр бӱӱк севинмӓк Аллахын ангиллериндӓ, ачан бир йалныз гӱнахкер пишман олэр гӱнахларындан». 11 Сора Иисус сӧледи: «Бир адамын варды ики оолу. 12 О таа кӱчӱк оолу деди бобасына: \"Боба, вер варлыктан, не дӱшер бана\". Бобасы пайетти оннара варлыыны. 13 Биркач гӱндӓн сора кӱчӱк оол, топлайып хепсини, гитти бир узак девлетӓ, нередӓ гезди хайырсызлыкта, даадып хепсини, не варды онда. 14 Ачан хепсини харӂады, олду бир бӱӱк аачлык девлеттӓ, да о башлады йоклук чекмӓӓ. 15 Сора гитти, йанашты о мемлекеттӓн бир адама, ангысы ону йоллады, гӱтсӱн домузлары. 16 О кайылды баарлем домузларын имеклериннӓн дойунсун, ама кимсей ону бракмарды. 17 Гелип кендинӓ, деди: \"Беним бобамын чыракларынын боллуктан вар имеелери, ама бӓн бурада ӧлерим аачлыктан! 18 Калкаӂам, гидеӂӓм б��бама да дейеӂӓм: Боба! Йанылдым сенин хем гӧкӱн ӧнӱндӓ. 19 Етмеерим адланайым сенин оолун, ал бени кендинӓ бир чырак гиби\". 20 Озаман калкып-гитти бобасына. Таа узактайкан, бобасы гӧрдӱ ону, ӂаны аӂыды, чыкты качарак она каршы, куӂаклады да ӧптӱ. 21 Оолу деди: \"Боба, йанылдым гӧкӱн хем сенин ӧнӱндӓ, диилим йакышыклы адланайым сенин оолун!\" 22 Ама боба деди чыракларына: \"Хызлы гетирин ен ии рубайы да гиидирин ону, верин бир ӱзӱк онун пармаана хем емени айакларына. 23 Гетирин бесленмиш данайы да кесин, ийелим хем шенненелим. 24 Зерӓ бу оолум ӧлдӱйдӱ да дирилди, кайыпты да булунду\". Да башладылар шенненмӓӓ. 25 Онун бӱӱк оолу кырдайды. Дӧнӱп кырдан, йаклашты евӓ, ишитти музыка хем ойун сеси. 26 Чаарды чыракларын бирисини да сорду: \"Не олэр?\" 27 Бу чырак сӧледи: \"Сенин кардашын дӧндӱ геери, бобан кести бесли данайы, чӱнкӱ кардашын саа булунду\". 28 О ӱфкеленди да гирсин ичери истӓмеди. Онун бобасы, чыкып дышары, йалварды, гирсин. 29 О ӂувап етти кенди бобасына: \"Букадар вакыт бӓн измет едерим сана да бир сыра билӓ басмадым сымарладыыны, ама сӓн бана вермедин баарлем бир олак, шенненейим беним достларымнан. 30 Ама ачан гелди бу сенин оолун, ангысы даатты сенин варлыыны маскара карыларлан, онун ичин кестин ен бесли данайы\". 31 Бобасы ӂувап етти: \"Оолум, сӓн херзаман бенимнӓнсин, хепси, не беним, оннар сенин. 32 Ама лӓӓзымды севинелим хем шенненелим, зерӓ бу сенин кардашын ӧлдӱйдӱ да дирилди, кайыпты да булунду\"».","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/15","date":"2013-05-25T05:44:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368705559639\/warc\/CC-MAIN-20130516115919-00039-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000083447,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000083446502686}","num_words":1796,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.067,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86635.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Иисус Христоздан чаарылмыш апостол олмаа Аллахын истедиинӓ гӧрӓ, хем кардаш Сосфен 2 селӓм йоллээрыз сизӓ – Аллахын клисесинӓ Коринф касабасында, ангылар айозланмыш Иисус Христоздан хем чаарылмыш айоз олмаа – хем хепсинӓ, ким анэр бизим Саабимизин Иисус Христозун адыны херердӓ. О хем оннарын, хем бизим Сааби. 3 Ииверги хем услулук сизӓ Аллахтан, бизим Бобадан, хем Сааби Иисус Христоздан. 4 Херзаман шӱкӱр едерим беним Аллахыма сизин ичин хем Аллахын иивергиси ичин, ани верилди сизӓ Иисус Христозда. 5 Зерӓ Ондан хербир ӱзерӓ зенгиннединиз, хертӱрлӱ сӧзлӓн хем билгийлӓн, 6 чӱнкӱ шаатлыымыз Христос ичин кӧк салды сизин аранызда. 7 Ӧлӓ ки, сиз геери калмээрсыныз хич бир баашышта, беклӓркӓн Иисус Христозун гелмесини. 8 О каавилейеӂек сизи биткийӓ кадар, ки чыкасыныз кабаатсыз о гӱн, незаман бизим Сааби Иисус Христос гелеӂек. 9 Аллах инанчтыр, Ангысы сизи чаарды, бирлик оласыныз Онун Оолуннан, бизим Сааби Иисус Христозлан. 10 Йалварэрым, кардашлар, бизим Сааби Иисус Христозун адыннан, хепсиниз аннашын, да олмасын айырыклык аранызда. Олун бирликтӓ, бир нееттӓ хем бир дӱшӱнмектӓ. 11 Зерӓ хабер каблеттим Клоинин адамнарындан, ани аранызда олэр кавгалар. 12 Не демӓк истеерим, сиздӓ деерлӓр: «Бӓн Павлининим!», «Бӓн Аполлосунум!», «Бӓн Кифаныным!» йада «Бӓн Христозунум!» 13 Не, Христос бӧлӱндӱ мӱ? Павли ми сизин ичин ставроза герилди? Оса Павлинин адына мы ваатиз олдунуз? 14 Шӱкӱр едерим Аллаха, ани кимсейи сиздӓн ваатиз етмедим, Крисптӓн хем Гайдан каарӓ, 15 ки кимсей дейӓмесин, ани ваатиз олдунуз беним адыма. 16 Доору, ани ваатиз еттим Стефанын да евдекилерини. Оннардан каарӓ, билмеерим, башка биркимсейи ваатиз еттим ми. 17 Христос бени йоллады диил ваатиз едейим, ама насаат едейим Ии Хабери, диил аариф лафларлан, ки Христозун ставрозу аннамасыны кайбетмесин. 18 Зерӓ насаат ставроз ичин акылсызлык сайылэр оннарда, ким булунэр кайыплык йолунда, ама бизим ичин, ким куртулмак йолунда, Аллахын куведийдир. 19 Зерӓ йазылы: «Телеф едеӂӓм аарифлерин аарифлиини хем йок едеӂӓм фикирлилерин билгичлиини». 20 Нередӓ аарифлӓр? Нередӓ билгичлӓр? Нередӓ бу дӱннейин лаф усталары? Не, Аллах гӧстермеди ми, ани бу дӱннейин аарифлии бир акылсызлыктыр? 21 Чӱнкӱ Аллахын аарифлиинӓ гӧрӓ бу дӱннӓ Аллахы кенди аарифлииннӓн танымады, Аллах кайыл олду, куртарсын инанӂылары акылсыз сайылан насаатлан. 22 Иудейлӓр истеерлӓр мераклы нышаннар, урумнар да аарээр аарифлик. 23 Ама биз насаат едериз Христозу, ани ставроза герилди. Бу иудейлӓр ичин бир кӧстектир, ама йабанӂы миллетлӓр ичин бир акылсызлык. 24 Чаарылмыш оланнар ичин сӓ, олсун иудей, олсун урум, Христос – Аллахын куведи хем аарифлии. 25 Зерӓ Аллахчасына акылсызлык таа аарифтир инсанӂасына аарифликтӓн, Аллахчасына йуфкалык таа каавийдир инсанӂасына куветтӓн. 26 Сӧзгелиши, кардашлар, дӱшӱнӱн, несой инсаннардыныз сиз, ачан Аллах чаарды сизи. Инсан аннамасына гӧрӓ чойунуз аариф диилдиниз, чойунуз каави диилдиниз, чойунуз бӱӱк бойдан диилдиниз. 27 Ама Аллах айырды, не дӱннӓ акылсызлык сайэр, ки аарифлери утандырсын. Аллах айырды, не дӱннӓ йуфка сайэр, ки каавилери утандырсын. 28 Аллах айырды, не дӱннедӓ паасыз хем сайгысыз. Оннары, кими инсан бишейӓ саймээр, ки йоклаа индирсин бӱӱк оланнары, 29 ки кимсей ӱӱнӓмесин Аллахын ӧнӱндӓ. 30 Ама Аллах йапты инанӂы оласыныз Иисус Христоза. Онда, Ким олду бизим ичин Аллахтан аарифлик, доорулук, айозлук хем куртулмак. 31 Ӧлӓ ки, ниӂӓ йазылы, «Ким ӱӱнер, ӱӱнсӱн Саабийлӓн».","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/1","date":"2013-05-18T15:18:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382503\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00048-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1947,"character_repetition_ratio":0.062,"word_repetition_ratio":0.024,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94877.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Иисус Христозун ачыкламасы, ани Аллах Она верди, гӧстерсин кенди чыракларына, не тездӓ лӓӓзым олсун. Буну хаберледи, йоллайып Кенди ангилин елиннӓн чыраана Иоана, 2 ким шаатлык етти Аллахын сӧзӱ ичин хем Иисус Христозун шаатлыыны аннатты – хепсини, не гӧрдӱ. 3 Не мутлу о, ким окуйэр хем ким сеслеер бу пророклук сӧзлерини хем коруйэр, не бурада йазылы, зерӓ вакыт йакын. 4 Бӓн, Иоан, селӓм йоллээрым еди клисейӓ, ангылары булунэр Асийа бӧлгесиндӓ. Ииверги хем услулук сизӓ Ондан, Ким вар, Ким варды хем Ким гелӓр, еди духтан, ангылары Онун чорбаӂылык скемнесинин каршысында, 5 хем Иисус Христоздан, Ким инанч шаат, илк дууан, Ким ӧлӱлердӓн дирилди хем ердеки падишахларын ӧндерӂиси. О бизи севди, Кенди каныннан бизи гӱнахларымыздан куртарды, 6 йапты бизи падишах хем попаз Аллаха, Кенди Бобасына. Она олсун метинник хем заабитлик дивечтӓн дивеӂӓ! 7 Бак, О гелер булутларлан, да хербир гӧз Ону гӧреӂек, артык оннар да, ким Ону саплады. Хепси ердеки сенселелӓр аалайаӂэк Онун бетеринӓ. Ӧлӓ, амин! 8 «Бӓним Алфа хем Омега, \/Баш хем Сон\/», – деер Сааби Аллах, Ким вар, Ким варды хем Ким гелӓр, Чоккудретли. 9 Бӓн, Иоан, сизин кардашыныз, пай алэрым сизиннӓн барабар Иисусун зеетлериндӓ, падишахлыында хем дайанмасында. Булунардым бир адада, ады Патмос, Аллахын сӧзӱ ичин хем Иисусун шаатлыы ичин. 10 Айоз Дух конду бана Саабинин гӱнӱндӓ. Аркамдан ишиттим бир бӱӱк сес, труба сеси гиби, Ангысы дейӓрди: «\/Бӓним Алфа хем Омега, Баш хем Сон.\/ 11 Не гӧрерсин, йаз бир кийада да йолла еди клисейӓ: Ефес, Смирна, Пергама, Фиатира, Сардис, Филаделфийа хем Лаодикийа касабаларына». 12 Дӧндӱм гӧрейим, ким бенимнӓн лафедер. Дӧнӱп, гӧрдӱм еди алтын шамдал. 13 Еди шамдал ортасында гӧрдӱм Бирисини, Ким адам оолуна бензӓрди. Гиийимнийди айакларына кадар узун рубайлан хем кушалыйды гӱӱсӱндӓн алтын кушаклан. 14 Башы хем сачлары ак-бийаз, ниӂӓ йапаа, каар гиби, гӧзлери атеш йалыны гиби. 15 Айаклары – фырында кыздырылмыш йалабык тунч гибийди. Сеси – бӱӱк акан сулар уултусу гибийди. 16 Саа елиндӓ тутарды еди йылдыз, аазындан чыкарды икиӱзлӱ бир кескин кылыч. Ӱзӱ гӱн гибийди, ани шафк едер бӱтӱн куветлӓн. 17 Ачан гӧрдӱм Ону, дӱштӱм айакларына ӧлӱ гиби. О койду саа елини беним ӱстӱмӓ да деди: «Коркма! Бӓним Баш хем Сон. 18 Дири оланым, ӧлӱйдӱм, ама те, дири калаӂам дивеӂӓ кадар. Беним елимдӓ ӧлӱмӱн хем ӧлӱлӓр еринин анатарлары. 19 Онуштан йаз, не гӧрдӱн, не вар хем не олаӂэк бундан сора. 20 Еди йылдызын, не гӧрдӱн Беним саа елимдӓ, хем еди алтын шамдалын саклылыы будур: еди йылдыз – еди клисенин ангиллери, хем еди шамдал – буннар еди клисӓ.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/1","date":"2013-06-19T19:06:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368709037764\/warc\/CC-MAIN-20130516125717-00060-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000070333,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000070333480835}","num_words":1428,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.03,"special_characters_ratio":0.215,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87167.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бир сыра, ачан Иисус булунарды Геннисарет гӧлӱнӱн бойунда, инсан сыкышып сокуларды Она, ишитсин Аллахын сӧзӱнӱ дейни. 2 Иисус гӧрдӱ ики кайык су ӱстӱндӓ. Балыкчылар чыкмыштылар кенара да йыкардылар сӱзмелерини. 3 Иисус пинди бу кайыклардан бирисинӓ, ани Симонунду, йалварды, бираз итирсиннӓр кайыы кенардан су ичинӓ, сора отурду да орадан ӱӱредӓрди инсаны. 4 Ачан битирди ӱӱретмӓӓ инсаны, деди Симона: «Ӱз таа деринӓ да атын сӱзмелери балык тутмаа». 5 Симон ӂувап етти Она: «Ӱӱредиӂи! Биз саваштык бӱтӱн геӂӓ да бишей тутамадык, ама Сенин лафына гӧрӓ атэрым сӱзмелери су ичинӓ». 6 Ачан аттылар сӱзмелери, оннар туттулар ӧлӓ чок балык, ани сӱзмелӓр башладыйдылар копмаа. 7 Йаптылар нышан кафадарларына, ангылары ӧбӱр кайыктайдылар, гелсиннӓр йардыма. Оннар гелдилӓр, долдурдулар икисини дӓ кайыклары ӧлӓ чок балыклан, ани кайыклар батмаа башладыйдылар. 8 Ачан гӧрдӱ буннары Симон Петри, дӱштӱ Иисусун айакларына да деди: «Сааби, гит бендӓн, зерӓ бӓн гӱнахкерим!» 9 О хем хепси, ким онуннан барабарды, шаштылар бу балык тутмасына. 10 Хеп бутӱрлӱ олду Иаковлан хем Иоаннан, Зеведейин оолларыннан, ани Симонун кафадарларыйдылар. Озаман Иисус деди Симона: «Коркма, бӱӱндӓн сора адам тутан олаӂан». 11 Чыкардылар ики кайыы кенара, брактылар хепсини да гиттилӓр Иисусун ардына. 12 Иисус булунарды касабаларын бирисиндӓ, да бир лепралы адам, гӧрӱп Иисусу, дӱштӱ ӱзӱкойну ерӓ да йалварды: «Сааби, еер истӓрсейдин, вар насыл бени паклайасын». 13 Иисус узатты елини, дииди она да деди: «Истеерим, паклан!» Хемен лепра ону бракты. 14 Иисус сымарлады она, сӧлӓмесин кимсейӓ. Иисус деди: «Гит да гӧстерил попаза. Кенди пакланман ичин гетир курбан, ниӂӓ Моисей сыралады, ки шаатлык олсун инсана». 15 Иисус ичин хабер гиттикчӓ таа чок дааларды. Инсаннар сӱрӱ-сӱрӱ гелӓрдилӓр Она, сеслесиннӓр хем хасталыкларындан алыштырылсыннар дейни. 16 Ама Иисус гидӓрди сапа ерлерӓ да орада дуа едӓрди. 17 Бир гӱнӱ, ачан Иисус ӱӱредӓрди инсаны, фарисейлӓр хем закон ӱӱредиӂилери, ани гелдийдилӓр Галилейанын хем Иудейанын хепси долай кӱӱлериндӓн хем Иерусалимдӓн, дурардылар орада. Саабинин куведи Онуннанды, инсаны алыштырмаа дейни. 18 Биркач адам гетирдилӓр пат ӱстӱндӓ бир кӧтӱрӱм хастайы да саваштылар ону сокмаа ичйанына, Иисусун ӧнӱнӓ койсуннар дейни. 19 Чӱнкӱ буламадылар, насыл соксуннар ону ев ичинӓ калабалык бетеринӓ, пиндилӓр евин ӧртӱсӱнӓ да кереметлӓр арасындан салвердилӓр хастайы дӧшек ӱстӱндӓ орта ерӓ, Иисусун ӧнӱнӓ. 20 Иисус, гӧрӱп оннарын инаныны, деди кӧтӱрӱм адама: «Гӱнахларын баашланды». 21 Билгичлӓр хем фарисейлӓр башладылар дӱшӱнмӓӓ кенди-кендилеринӓ: «Кимдир Бу, ани Аллахы кӧтӱлеер? Ким, Аллахтан каарӓ, вар насыл гӱнахлары баашласын?» 22 Иисус, Ангысы билӓрди оннарын неетлерини, ӂувап етти оннара: «Не дӱшӱнерсиниз ӱреклериниздӓ? 23 Не таа колай: демӓӓ \"Гӱнахларын баашланды\" мы оса демӓӓ \"Калк да гез\" ми? 24 Ама ки билӓсиниз, ани Адам Оолунун вар куведи ер ӱстӱндӓ гӱнахлары баашласын...», дӧнӱп кӧтӱрӱм хастайа деди: «Сана сымарлээрым: калк, ал дӧшеени да гит евӓ!» 25 Чабук бу хаста оннарын ӧнӱндӓ калкты, алды дӧшеени да евӓ гитти, Аллахы метиннейерӓк. 26 Хепси шаштылар, метиннедилӓр Аллахы бӱӱк коркуйлан да дейӓрдилӓр: «Бӱӱн гӧрдӱк шашылаӂак ишлӓр». 27 Ондан сора Иисус, чыкып дышары, гӧрдӱ бир харччы, ады Левий, ангысы отурарды ердӓ, нередӓ харч топланарды, да деди она: «Гел Беним ардыма!» 28 Левий бракты хепсини да гитти Онун ардына. 29 Сора йапты Она бир бӱӱк конуш кенди евиндӓ. Бир сӱрӱ харччы хем башка конакчылар отурдулар оннарлан софрайа. 30 Фарисейлӓр хем билгичлӓр, маана булуп, дейӓрдилӓр Онун ӱӱрениӂилеринӓ: «Нечин ийерсиниз хем ичерсиниз харччыларлан хем гӱнахкерлӓрлӓн барабар?» 31 Иисус деди оннара: «Дофтор лӓӓзым диил саа оланнара, ама хасталара. 32 Бӓн гелмедим чаарайым доорулары, ама гӱнахкерлери, Аллаха дӧнсӱннӓр». 33 Оннар дедилӓр: «Иоанын хем дӓ фарисейлерин ӱӱрениӂилери сык оруч тутэрлар хем дуа едерлӓр, ама Сенин ӱӱрениӂилерин саде ийерлӓр хем ичерлӓр». 34 Иисус ӂувап етти: «Вар мы насыл дӱӱнӂӱлӓр оруч тутсуннар, ачан гӱвӓӓ йаннарында? 35 Гелеӂек вакыт, ачан гӱвӓӓ алынаӂэк оннардан, озаман, о гӱннердӓ оннар оруч тутаӂэк». 36 Хем дӓ сӧледи оннара бир ӧрнек: «Кимсей йыртмээр ени рубадан йама, ески рубайа диксин дейни, зерӓ ени руба йыртылэр хем йама ески рубайа уймээр. 37 Кимсей коймээр ески тулумнар ичинӓ ени шарабы, зерӓ ени шарап патладэр ески тулумнары, да шарап дӧкӱлер, тулумнар да зӓн олэрлар. 38 Ама ени шарабы лӓӓзым дӧкмӓӓ ени тулумнар ичинӓ. \/Озаман корунэр икиси дӓ.\/ 39 Кимсей ески шарабы ичтиктӓн сора истӓмеер ичмӓӓ ени шараптан, зерӓ деер: \"Ески шарап таа ии\"».","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/5","date":"2013-05-24T00:36:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368704117624\/warc\/CC-MAIN-20130516113517-00074-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":2615,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96735.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Онуштан, шиндӓн сора дайанамайарак, биз кайыл олдук йалныз калалым Афина касабасында, 2 да йолладык Тимофейи, бизим кардашы хем кафадары Аллах ичин, ки Христозун Ии Хаберини насаат етсин да каавилесин хем гиргиннетсин сизи инанда, 3 ки кимсей сарсаланмасын бу зеетлердӓ. Зерӓ сиз кендиниз билерсиниз, ани бизим ӧлӓ кысметимиз. 4 Биз ачан сиздейдик, ӧнӂӓ сӧледик, ани зеет чекеӂез, ӧлӓ дӓ разгелди, ниӂӓ билерсиниз. 5 Онуштан бӓн зеедӓ дайанамайарак, йолладым Тимофейи, ки аннайым сизин инаныныз ичин. Коркардым, ани биртӱрлӱ сизи денейиӂи алдатмасын, да бизим ишимиз бошуна калмасын. 6 Ама шинди, ачан сиздӓн гелди Тимофей да гетирди бизӓ ии хабер сизин инаныныз ичин хем севгиниз ичин, хем ани сиз бизи херзаман ии лафлан а��эрсыныз да истеерсиниз гӧрмӓӓ бизи, ниӂӓ дӓ биз сизи, 7 бизим кахырымызда хем зорлуумузда иилендик сизиннӓн, кардашлар, сизин инаныныз ичин. 8 Зерӓ биз сефа йашээрыз, ачан сиз Саабидӓ каави дурэрсыныз. 9 Несой шӱкӱрлӱк вар ниӂӓ гетирелим Аллаха сизин ичин, бӱӱк севинмӓк ичин, ани каблеттик сиздӓн бизим Аллахын ӧнӱндӓ. 10 Геӂӓ-гӱндӱз бӱтӱн ӱректӓн дуа едериз, ки гӧрелим сизин ӱзӱнӱзӱ да долдуралым, не етишмеер сизин инанда. 11 Кенди бизим Аллах Боба хем Саабимиз Иисус Христос доорутсун бизим йолумузу сизӓ. 12 Сааби зееделесин хем таштырсын севгинизи бири-биринизӓ хем хепсинӓ, ниӂӓ дӓ биз сизи севериз, 13 ки каавилесин ӱреклеринизи, айозлукта оласыныз кабаатсыз бизим Аллах Бобанын ӧнӱндӓ бизим Сааби Иисусун гелмесиндӓ хепси айоз халкыннан. \/Амин.\/","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Thess\/3","date":"2013-05-20T02:50:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368698207393\/warc\/CC-MAIN-20130516095647-00097-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":847,"character_repetition_ratio":0.061,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":99353.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ихтӓры серт азарлама, ама насаат вер она, ниӂӓ бобана. Насаат вер генч адамнара, ниӂӓ кардашларына; 2 ихтӓр карылара, ниӂӓ анана; генч карылара, ниӂӓ кызкардашларына, бӱтӱн паклыклан. 3 Хатыр гӱт дул карылара, ани хакына кимсейсиз. 4 Ама еер бир дул карынын варса ушаклары еки унукалары, оннар ӱӱренсиннӓр Аллахын йолунда гитмӓӓ, илкин кенди айлесинӓ йардым етсиннӓр, иилик чевирсиннӓр ана-бобаларына, зерӓ буну Аллах беенер. 5 Дул кары, ани хакына кимсейсиз хем йалныз калмыш, умудуну Аллаха койэр хем геӂӓ-гӱндӱз дурмамайӂа Она йалварэр хем дуа едер. 6 Ама дул кары, ани кендини верер сефалык сӱрмейӓ, таа йашаркан, ӧлӱдӱр. 7 Бу ишлери оннара аннат, ки маанасыз табеетли олсуннар. 8 Еер биркимсей кенди йакыннары ичин, маасуз кенди айлеси ичин заамет гӱтмӓрсейди, о инаны инкӓр етмиш да таа бетердир, некадар бир инансыз. 9 Ки ады дуллар листасына йазылсын, дул кары лӓӓзым олсун алтмыш йашындан йукары, бир коӂайлан евленмиш, 10 ии ишлери ичин билинӓн, ушак бӱӱтмӱш, мусаафир каблетмиш, Аллахын айоз халкынын айакларыны йыкамыш, сыкынтыда оланнара йардым етмиш хем чалышканныклан хертӱрлӱ иилик йапмыш. 11 Таа генч дулларын адларыны листайа йазма. Зерӓ оннар, тенӂӓ истедиклери каавиледип Христоза каршы, енидӓн евленмӓӓ истеерлӓр. 12 Озаман кабаатлы калэрлар, зерӓ бозэрлар еминнерини, ани илкин йаптылар. 13 Ондан каарӓ, оннар ӱӱренерлӓр хайлак гезмӓӓ евдӓн евӓ, да диил саде хайлак гезмӓӓ, ама ченели олмаа хем башкаларын ишлеринӓ карышмаа, сӧлейерӓк, не дӱшмеер. 14 Онуштан истеерим, ки генч дуллар евленсиннӓр, ушак дуудурсуннар, евлерини куллансыннар да каршы дурана колайлык вермесиннӓр, ки бизи кӧтӱлесин. 15 Зерӓ кимиси оннардан шиндӓн сора саптылар да шейтанын а��дына гиттилӓр. 16 Еер бир инанӂы карынын дул йакыннары варса, лӓӓзым оннара баксын да зааметӓ коймасын клисейи, ки клисӓ йардым едӓбилсин дуллара, ани хакына кимсейсиз. 17 Пресвитерлӓр, ани ии ӧндерлеерлӓр, лӓӓзым ики катына хатырлансыннар, айырыӂа оннар, ким ишлеер насаат етмектӓ хем ӱӱретмектӓ. 18 Зерӓ Айоз Йазы деер: «Баалама ӧкӱзӱн аазыны, харман дӱӱйӓркӓн» хем «Ишчийӓ йарашэр кенди ӧдӓӓ». 19 Кабаатландырмак пресвитерӓ каршы каблетмӓ, олмайынӂа ики-ӱч шаат. 20 Ким илери доору гӱнах йапэр, оннары таказала хепсинин ӧнӱндӓ, ки каланы да корксун. 21 Аллахын, Иисус Христозун хем сечилмиш ангиллерин ӧнӱндӓ сени еминнеерим, ки пай тутмайарак хем кимсейин ӱзӱнӓ бакмайарак бу сымарламаклары таманнайасын. 22 Еллерини кимсейин ӱстӱнӓ тез койма, пай алма башкаларын гӱнахларында. Кендини пак тут. 23 Илери доору ичмӓ салт су, ама ич бираз шарап сенин катынын хем сык хасталыкларын бетеринӓ. 24 Кими инсаннарын гӱнахлары ачык, оннар ӧнӂӓ, даава олмадаан, билинер. Башкаларын гӱнахлары сора ачылэр. 25 Хеп ӧлӓ ии ишлӓр дӓ ачык, оннар да, ани диил ачык, йок насыл саклы калсын.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/5","date":"2013-06-18T08:23:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368707186142\/warc\/CC-MAIN-20130516122626-00058-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1580,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91649.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ушаӂыкларым! Буннары йазэрым сизӓ, ки гӱнах йапмайасыныз. Ама еер биркимсей йаптысайды, бизим Бобада Араӂымыз вар – Доору Олан, Иисус Христос. 2 Одур аӂыйаннык курбаны бизим гӱнахларымыз ичин, диил саде бизим ичин, ама бӱтӱн дӱннейин гӱнахлары ичин. 3 Бундан аннээрыз, ани таныдык Ону, еер таманнарсайдык Онун сымарламакларыны. 4 Ким деер: «Бӓн Ону таныдым», ама сымарламакларыны таманнамээр, о бир йаланӂы, да онда йок аслылык. 5 Ама ким таманнээр Онун сӧзӱнӱ, хакына онда Аллахын севгиси долулуктан вар. Бундан таныйэрыз, ани биз Аллахтайыз. 6 Ким деер, ани о Аллахта булунэр, о лӓӓзым йашасын да ӧлӓ, ниӂӓ Иисус йашады. 7 Севгили кардашлар! Йазэрым сизӓ диил бир ени сымарламак, ама ески сымарламайы, ани сиз баштан каблеттиниз. Ески сымарламак о сӧздӱр, ани \/таа баштан\/ ишиттиниз. 8 Ама йазэрым сизӓ хеп окадар бир ени сымарламак, ангысынын аслылыы гӧрӱлдӱ ниӂӓ Христозда, хеп ӧлӓ сиздӓ дӓ. Зерӓ караннык гечер, да хакына айдыннык шинди айдыннадэр. 9 Ким деер, ани айдынныкта булунэр, ама кенди кардашындан азетмеер, о таа каранныкта булунэр. 10 Ким кардашыны север, о айдынныкта калэр. Она йок бишей кӧстекленмӓк ичин. 11 Ама ким азетмеер кардашындан, о каранныкта булунэр, каранныкта гезер да билмеер, нерейи гидер, зерӓ караннык онун гӧзлерини кӧӧр едер. 12 Йазэрым сизӓ, ушаӂыкларым, зерӓ сизин гӱнахларыныз афедилди Онун адынын хатыры ичин. 13 Йазэрым сиз��, бобалар, зерӓ сиз таныдыныз Ону, Ким таа баштандыр. Йазэрым сизӓ, деликаннылар, зерӓ сиз кӧтӱ оланы енсединиз. Йазэрым сизӓ, ушаклар, зерӓ сиз Бобайы таныдыныз. 14 Сизӓ йаздым, бобалар, зерӓ сиз таныдыныз Ону, Ким таа баштандыр. Сизӓ йаздым, деликаннылар, зерӓ сиз каавийсиниз, Аллахын сӧзӱ сиздӓ калэр, хем кӧтӱ оланы енсединиз. 15 Севмейин дӱннейи хем не вар бу дӱннедӓ. Ким север дӱннейи, онда йок Бобанын севгиси. 16 Зерӓ хепси, не вар бу дӱннедӓ: тенин хамеллери, гӧз майыллыы хем йашамак шишкиннии, диил Бобадан, ама бу дӱннедӓн. 17 Дӱннӓ хамеллериннӓн гечер, ама ким Аллахын истедиини таманнээр, о дивеч йашар. 18 Ушакларым! Бу – битки вакыт. Ниӂӓ ишиттиниз, ани гелеӂек антихрист, тӓ шинди пейдаланды чок антихрист. Бундан аннээрыз, ани бу – битки вакыт. 19 Оннар чыктылар бизим арамыздан, ама диилдилӓр биздӓн. Олайдылар биздӓн, бизимнӓн дураӂэйдылар. Ама оннар чыктылар, ки белли олсун, ани оннар диил хепси биздӓн. 20 Сиз сӓ, йааланмышсыныз Айоз Оландан да \/хепсини\/ аннээрсыныз. 21 Бӓн сизӓ йаздым диил ани аслылыы билмеерсиниз, ама онуштан, ани билерсиниз хем аннээрсыныз, ани хич бир дӓ йалан аслылыктан гелмӓз. 22 Ким йаланӂы, еер диилсӓ о, ким инкӓр едер, ани Иисус – Христос? Одур антихрист, ангысы инкӓр едер хем Бобайы, хем Оолу. 23 Херкез, ким атылэр Оолдан, онда йок Боба. \/Ама ким ачык кабледер Оолу, онда вар Боба.\/ 24 Онуштан, не баштан ишиттиниз, о сиздӓ калсын. Еер сиздӓ каларсайды, не баштан ишиттиниз, озаман сиз калаӂэныз хем Оолда, хем Бобада. 25 Будур адамак, ани О бизӓ адады – дивеч йашамак. 26 Буннары йаздым сизӓ оннар ичин, ани бакэрлар сизи алдатмаа. 27 Ама йааланмак, ани сиз Ондан каблеттиниз, сиздӓ калэр. Онуштан сизин йок зорунуз, ки биркимсей ӱӱретсин сизи. Ама Онун йааламасы ӱӱредер сизи хепси ишлӓр ичин. О – аслылык хем диил йалан. Онуштан калын Онда, ниӂӓ О ӱӱретти сизи. 28 Ӧлӓ ки, ушаӂыкларым, йашайын Онда, ки ачан О гӧрӱнеӂек, олсун кыйышмамыз, да утанмайалым Онун ӧнӱндӓ, ачан гелеӂек. 29 Еер сиз билирсейдиниз, ани О доору, озаман билиниз, ани хепси, ким йапэр доору, Ондан дуулмуш.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/2","date":"2013-05-22T22:40:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368702452567\/warc\/CC-MAIN-20130516110732-00070-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1909,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.039,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":76953.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Симон Петри, Иисус Христозун кулу хем апостолу, селӓм йоллээрым хепсинӓ, ким бизим Аллах хем Куртарыӂы Иисус Христозун доорулууна гӧрӓ, каблетти инаны, ани бизим инан гиби паалыдыр. 2 Ииверги хем услулук зееделенсин сиздӓ, чӱнкӱ таныйэрсыныз Аллахы хем бизим Саабимизи Иисус Христозу. 3 Аллахын кувединнӓн бизӓ баашланды хепси, не лӓӓзым йашамак ичин хем Аллахын йолунда гитмӓк ичин, чӱнкӱ таныйэрыз Ону, Ким бизи чаарды Кенди метиннииннӓн хем иилииннӓн, 4 ангыларыннан билӓ бизӓ чок бӱӱк хем паалы адамаклар баашланды, ки сиз бӧлеликлӓн куртуласыныз бозуклуктан, ани бу дӱннедӓ вар шефклик бетеринӓ, да бензӓр оласыныз Аллахын табеетинӓ. 5 Бунун ичин, бӱтӱн чалышманызы койарак, еклейин инаныныза иилик, иилиинизӓ билги, 6 билгинизӓ кендинизи запламак, запламаныза дайанмак, дайанманыза аллахчылык, 7 аллахчылыыныза кардаш севгилии, кардаш севгилиинизӓ дӓ севги. 8 Еер буннар сиздӓ варса хем зееделенирсӓ, олмайаӂэныз файдасыз хем калмайаӂэныз мейвасыз танымакта бизим Саабимизи Иисус Христозу. 9 Ама кимдӓ буннар йок, о узаа гӧрӓмеер, кӧӧр булунэр хем унутту, ани ески гӱнахларындан пакланды. 10 Онуштан, кардашлар, чалышын таа чок хем таа чок каавилемӓӓ сизин чаарылманызы хем сечилменизи. Еер буну йапарсайдыныз, бир керӓ билӓ кӧстекленмейеӂениз. 11 Зерӓ бутӱрлӱ сизӓ болдан йол ачылаӂэк бизим Саабимизин хем Куртарыӂымызын Иисус Христозун дивеч падишахлыына гирмӓӓ. 12 Онуштан херзаман бакэрым, аклыныза гетирейим хепсини буннары, макар ки сиз билерсиниз хем каави дурэрсыныз аслылыкта, ани сиздӓ вар. 13 Санэрым, доору олаӂэк, ки некадар вакыт бу ердеки гӱӱдейлӓн олаӂам, сизи уйандырайым буннары аклыныза гетирмӓклӓн. 14 Билерим, ани лӓӓзым олаӂэк, тездӓ бракайым бу гӱӱдеми, ниӂӓ бизим Саабимиз Иисус Христос гӧстерди бана. 15 Шинди бакэрым, ки бӓн гечиндиктӓн сора да, сиз херзаман аклыныза гетирӓсиниз буннары. 16 Зерӓ сизӓ бизим Саабимизин Иисус Христозун куветлӓн гелмесини ачыкларкан, сӧлӓмедик сизӓ кӓӓмил дӱзӱлмӱш масаллар гиби, ама биз кенди гӧзлеримизлӓн гӧрдӱк Онун метинниини. 17 О каблетти Аллах Бобадан икрам хем шан, ачан сес ишидилди, ани гелди ӱӱсек хем метин Оландан, дейип: «Будур Беним севгили Оолум, Ангысында Беним ислеелиим». 18 Бу сеси, ани гӧктӓн гелди, биз кендимиз ишиттик, Онуннан булунаркан айоз байырда. 19 Бундан каарӓ биздӓ вар таа каави дооруламак пророк сӧзлериндӓ. Сиз ии йапэрсыныз, еер о сӧзлери есаба аларсаныз, ниӂӓ бир шафкы, ани караннык ердӓ айдыннадэр, о замана кадар, незаман гӱн дуумаа башлайаӂэк хем сабаа йылдызы ӱреклериниздӓ пейдаланаӂэк. 20 Хепсиндӓн ӧнӂӓ билиниз, ани Айоз Йазыларда хич бир пророк сӧзӱ дӓ кимсей кенди-кендиндӓн ачыклайамээр. 21 Зерӓ бир сыра билӓ пророк сӧзлери сӧленмеди инсан истемесинӓ гӧрӓ, ама оннары Аллахын \/айоз\/ инсаннары сӧледи, кулланылмыш Айоз Духтан.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Pet\/1","date":"2013-05-25T21:48:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706469149\/warc\/CC-MAIN-20130516121429-00084-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":1573,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96904.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ишиттим Айоз бина ичиндӓн бир бӱӱк сес, ани деди еди ангилӓ: «Гидин да еди чӧлмектӓн дӧкӱн ер ӱстӱнӓ Аллахын кызгынныыны!» 2 Илк ангил гитти да дӧктӱ онун чӧлмеендӓн ер ӱстӱнӓ. Пейдаланды титси хем аӂы йаралар инсаннарда, кимдӓ варды ӂанаварын дамгасы хем кимнӓр баш иилдӓрдилӓр онун идолуна. 3 Икинӂи ангил дӧктӱ чӧлмеени дениз ӱстӱнӓ, да су ӧлӱ каны гиби олду. Хепси, не йашээр дениз ичиндӓ, ӧлдӱ. 4 Ӱчӱнӂӱ ангил дӧктӱ чӧлмеени акар сулар ӱстӱнӓ хем су сызынтылары ӱстӱнӓ, оннар да кан гиби олдулар. 5 Ишиттим су ангилини, ким дейӓрди: «\/Сааби,\/ ани варсын, вардын хем айозсун, Сӓн доору йаптын, ани бӧлӓ даава кестин. 6 Зерӓ оннар дӧктӱлӓр Сенин айоз халкынын хем пророкларынын каныны, да Сӓн вердин оннара кан, ичсиннӓр. Оннара бу йарашэр». 7 Ишиттим бир сес курбанныктан, ани дейӓрди: «Ӧлӓ, Сааби Аллах, Чоккудретли, хакына хем доору Сенин дааваларын». 8 Дӧрдӱнӂӱ ангил дӧктӱ чӧлмеени гӱнӱн ӱстӱнӓ. Изин верилди гӱнӓ, йаксын инсаннары кызгынныыннан. 9 Инсаннар каурулдулар титси сыӂактан. Оннар кӧтӱлӓрдилӓр Аллахын адыны, Кимин бу белалар ӱстӱнӓ варды заабитлии, ама гӱнахларындан Аллаха дӧнмедилӓр хем Ону метиннӓмедилӓр. 10 Бешинӂи ангил дӧктӱ чӧлмеени ӂанаварын чорбаӂылык скемнеси ӱстӱнӓ, да онун падишахлыы каранныкланды. Инсаннар аӂыдан диллерини далардылар. 11 Оннар гӧктеки Аллахы кӧтӱледилӓр аӂылары хем йаралары бетеринӓ, ама кенди йаптыкларындан дӧнмедилӓр. 12 Алтынӂы ангил дӧктӱ чӧлмеени бӱӱк дерӓ Евфрат ӱстӱнӓ да онун суйу куруду, ки йол хазырлансын гӱндуусундан падишахлара. 13 Гӧрдӱм, ани драконун аазындан, ӂанаварын аазындан хем йаланӂы пророкун аазындан чыкты ӱч фена дух, курбаалара бензӓр. 14 Буннар ӂин духлары, ангылары мераклы нышаннар йапэрлар. Оннар чыкэрлар бӱтӱн дӱннӓ падишахларына, ки топласыннар оннары бирери ӂенк етмӓӓ Аллахын, Чоккудретлинин, о бӱӱк гӱнӱндӓ. 15 «Тӓ, Бӓн гелерим, бир хырсыз гиби! Не мутлу, ким уйанык дурэр хем хазыр тутэр кенди рубаларыны, ки чыплак гезмесин да айыплыы гӧрӱнмесин!» 16 О духлар падишахлары топладылар бир ерӓ, ани чыфытчасына денер Армагеддон. 17 Единӂи ангил дӧктӱ кенди чӧлмеени хавайа, да \/гӧктеки\/ Айоз бинадан \/Аллахын\/ чорбаӂылык скемнесиндӓн ишидилди бир бӱӱк сес, ани деди: «Таманнанды!» 18 Озаман чимчирик чакты, уултулар ишидилди, гӧк гӱрледи, да олду ӧлӓ бӱӱк ер тепремеси, ниӂӓ олмадыйды незамандан инсан бу ер ӱстӱндӓ. Ӧлӓ бӱӱк ер тепремеси олду! 19 Бӱӱк касаба ӱч пайа бӧлӱндӱ да миллетлерин касабалары йыкылды. Бӱӱк Вавилон анылды Аллахын ӧнӱндӓ, да она верилди филӂан, ани тутэр Аллахын кызгын ӱфкесинин шарабыны. 20 Хепси адалар качып йок олдулар хем байырлар кайбелдилӓр. 21 Гӧктӓн инсан ӱстӱнӓ толу йаады. Хербир толунун аарлыы бир талант кадарды. Толу беласы ӧлӓ коркунчту, ки инсан кӧтӱлӓрди Аллахы бу беланын бетеринӓ.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/16","date":"2013-05-19T12:17:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368697442043\/warc\/CC-MAIN-20130516094402-00014-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":1620,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.049,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.002,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97700.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ӧлӓ ки, севгили кардашларым, ангыларыны чок ӧзледим, беним севинмелиим хем фенецим, бӧлӓ каави дурасыныз Саабидӓ, севгилилӓр. 2 Йалварэрым Еводийайа, йалварэрым Синтихийӓ, Саабидӓ олун бир аннамакта. 3 Сӓн дӓ, Сизиг, хакына кафадарым, йардым ет бу карылара, ани саваштылар Ии Хабери насаат етмӓӓ бенимнӓн, Клементлӓн хем каланнарлан, ани бенимнӓн ишлеерлӓр, ангыларын адлары йазылы йашамак кийадында. 4 Севинин Саабидӓ херзаман, таа бир сыра деерим, севинин. 5 Сизин йалпаклыыныз хепси инсаннардан билинсин. Сааби йакын. 6 Кахырланмайын бишей ичин, ама хертӱрлӱ дуада хем йалвармакта ачын сизин истемеклеринизи Аллахын ӧнӱндӓ шӱкӱрлӱклӓн. 7 Озаман Аллахын селемети, ани таа ӱӱсек хербир акылдан, коруйаӂэк сизин ӱреклеринизи хем фикирлеринизи Иисус Христозда. 8 Биткидӓ, кардашларым, не вар хакына, сайгылы, доору, темиз, севимни хем майыл, не вар ии хем метинни, оннар ичин дӱшӱнӱн. 9 Не ӱӱрендиниз, каблеттиниз, ишиттиниз хем гӧрдӱнӱз бендӓ, оннары таманнайын, да селемет верӓн Аллах сизиннӓн олаӂэк. 10 Бӓн пек севиндим Саабидӓ, ани сиз енидӓн башладыныз беним ичин меракланмаа. Сиз херзаман меракланардыныз беним ичин, ама йокту колайлыыныз. 11 Деерим буну, диил ани беним зорум вар. Зерӓ бӓн ӱӱрендим шӱкӱр олайым о халда, ангысында булунэрым. 12 Билерим йашамаа, ниӂӓ йоклукта, хеп ӧлӓ боллукта да. Ӱӱрендим секрети, ани херердӓ, хербир халда, ниӂӓ ток олайым, хеп ӧлӓ аач да дурайым, ниӂӓ боллукта, хеп ӧлӓ зорлукта да булунайым. 13 Хепсини беӂерерим Христозда, ани бени каавилеер. 14 Ама сиз ии йаптыныз, ани бенимнӓн пай алдыныз беним зеетлеримдӓ. 15 Сиз дӓ, Филиплилӓр, билерсиниз, ани ачан Ии Хабер даалмаа башлады, да бӓн чыктым Македонийадан, бир дӓ клисӓ пай алмады йардым вермектӓ хем насаат каблетмектӓ, сиздӓн каарӓ. 16 Бӓн Салониктӓ булунаркан, сиз биркач сыра йардым йолладыныз бана, ачан зорум варды. 17 Сӧлеерим буну, диил ани баашыш аарээрым. Терсинӓ, аарээрым бир казанч сизин файданыз ичин. 18 Бендӓ хепси вар, боллукта йашээрым. Бӓн токум, каблеттим, нейи Епафродитин елиннӓн йолламышыныз. Бу – ниӂӓ гӧзӓл кокулу бир баашыш, бир курбан, ангысыны Аллах кабледер хем беенер. 19 Аллахым да долдураӂэк хепси сизин лӓӓзымныкларынызы Кенди зебилликтӓн зенгинниинӓ гӧрӓ Иисус Христозда. 20 Аллах Бобамыза олсун метинник дивечтӓн дивеӂӓ! Амин. 21 Селӓмнейин Иисус Христозун бӱтӱн айоз халкыны. Кардашлар, ани бенимнӓн, сизӓ селӓм йоллээрлар. 22 Аллахын бӱтӱн айоз халкы, хепсиндӓн чок – Кесарын евиндекилӓр, сизӓ селӓм йоллээрлар. 23 Сааби Иисус Христозун иивергиси олсун сизин духунузлан. \/Амин.\/ |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Phil\/4","date":"2013-05-20T04:28:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368698289937\/warc\/CC-MAIN-20130516095809-00049-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1434,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87856.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Иаков, Аллахын хем Сааби Иисус Христозун чыраа, дааныкта оники тамызлаа селӓм йоллээрым. 2 Бӱтӱн севинмеликлӓн кабледин, кардашларым, ачан гечерсиниз хертӱрлӱ денемеклердӓн, 3 билерӓк, ани денемеклӓр инанда сизи дайанмайа алыштырэр. 4 Бакын, дайанмак ишини таман йапсын, ки сиз таманнанмыш хем кусурсуз оласыныз, хем хич бир кедериниз олмасын. 5 Еер сиздӓн бирисинӓ аарифлик етишмӓрсейди, истесин Аллахтан, Ангысы ӂӧмертликлӓн херкезинӓ верер, хич маана аарамээр, да она верилеӂек. 6 Ама салт инаннан истесин, хич шӱпеленмейерӓк, зерӓ ким шӱпеленер, о бензеер дениз далгасына, ани лӱзгердӓн кооланэр хем саурулэр. 7 Бӧлӓ адам санмасын, ани Саабидӓн бишей кабледеӂек. 8 Адам, ани икилеер, карарсыздыр хепси йаптыкларында. 9 Ашаа бойдан кардаш севинсин кенди ӱӱсеклииннӓн. 10 Зенгин олан ӱӱнсӱн кенди алчаклыыннан, зерӓ о да кыр чичӓӓ гиби гечеӂек. 11 Ачан гӱн кызгын сыӂааннан дууэр, от куруйэр, отун чичӓӓ ерӓ дӱшер, гӧрӱшӱ хем гӧзеллии кайбелер. Хеп ӧлӓ зенгин олан да, кенди ишлерини йапаркан, сӧрпешер. 12 Не мутлу адам, ким дайанмаклан денемеклери гечирер, зерӓ, дененмиш олуп, йашамак фенецини кабледеӂек, ани адады Сааби хепсинӓ оннара, ким Ону север. 13 Ким дененмектӓ йанылэр, демесин: «Аллах бени йанылтты», зерӓ Аллах Кенди кӧтӱлӱклӓн йанылдылмаз хем башка биркимсейи дӓ йанылтмаз. 14 Ама херкез, ким йанылэр, кенди истемесиннӓн чекилмиш, алданэр. 15 Сора истемеси, гебӓ калып, гӱнахы дуудурэр, гӱнах да, олгуннандыйнан, ӧлӱм гетирир. 16 Севгили кардашларым, алданмайын! 17 Хер ии верги хем хер таман баашыш йукардан гелер, Бобадан, Ани йаратты гӧктеки шафклары, да Ангысында йок диишилмӓк не дӓ дӧнеклик гӧлгеси. 18 О Кенди истедиинӓ гӧрӓ йапты, ки биз дууалым аслылык сӧзӱннӓн да еденелим илк ери оннарын арасында, не О йаратты. 19 Буну ии билин, севгили кардашларым, херкези сеслемейӓ чабук олсун, лафетмейӓ йаваш хем ӱфкеленмейӓ сабур олсун. 20 Зерӓ инсан ӱфкеси Аллахын доорулууну йапамаз. 21 Онуштан бракылын хертӱрлӱ кирли ишлердӓн хем кӧтӱлӱктӓн, ани хер тарафа йайылмыш, да йавашлыклан кабледин екилмиш сӧзӱ, ани вар ниӂӓ куртарсын ӂаннарынызы. 22 Аллахын сӧзӱнӱ саде ишитмӓклӓн кендинизи алдатмайын, Аллахын сӧзӱнӱн таманнайыӂылары олун. 23 Зерӓ ким сӧзӱ ишидип таманнамээр, о адам бензӓр олэр бирисинӓ, ангысы айнада бакэр ӱзӱнӓ да гӧрер, насылдыр кендиси, 24 бактыктан сора гидер да, несой кендиси, хемен унудэр. 25 Ама ким ии бакэр о таман Закона, ани сербестлик верер, да ону илери доору таманнээр, диил ниӂӓ бир унудан сеслейиӂи, ама ниӂӓ бир чалышкан ишчи, бу адам кенди ишиндӓ мутлу олаӂэк. 26 Еер биркимсей кендини аллахчы сайарсайды, а��а кенди дилини запламарсайды, о кенди-кендини алдадэр, онун аллахчылыы да наафилӓ. 27 Аллах Бобанын ӧнӱндӓ темиз хем кусурсуз аллахчылык будур: зеет чекӓн ӱӱсӱзлери хем дуллары долашмаа хем кендини дӱннедӓн лекесиз тутмаа.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jas\/1","date":"2013-05-24T02:26:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368704132729\/warc\/CC-MAIN-20130516113532-00045-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000078678,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000078678131104}","num_words":1602,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92633.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Иисус сииредӓрди, ниӂӓ зенгин адамнар баашыш койэрлар Айоз бинанын хазнасына. 2 Гӧрдӱ бир фукаара дул карыйы, ангысы койду ики лепта. 3 Иисус деди: «Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу фукаара дул таа чок койду хепсиндӓн. 4 Хепси койду кенди боллукларындан, ама бу кары кенди йоклуундан верди хепсини, не варды онда йашамак ичин». 5 Ачан кимиси лафедӓрди Айоз бина ичин, ангысы гӧзӓл донакты кӓӓмил ташларлан хем баашышларлан, Иисус деди: 6 «Гелеӂек вакыт, бурада калмайаӂэк таш ӱстӱндӓ таш, хепси йыкылаӂэк». 7 Ӱӱрениӂилӓр Иисуса сордулар: «Ӱӱредиӂи, незаман буннар олаӂэк хем несой нышан гӧстереӂек буннарын йаклашмасыны?» 8 Иисус ӂувап етти: «Бакын, алданмайасыныз. Зерӓ чойу гелеӂек Беним адыма да дейеӂек: \"Бӓним Христос\" йада: \"Вакыт гелди\". Сиз гитмейин оннарын ардына. 9 Ачан ишидеӂениз ӂенклӓр ичин хем калкынмаклар ичин, коркмайын. Зерӓ илкин хепси буннар лӓӓзым олсун, ама биткиси тез гелмейеӂек». 10 Ондан сора Иисус деди: «Миллет миллетӓ, падишахлык падишахлаа каршы калкаӂэк. 11 Кими ерлердӓ бӱӱк ер тепремелери, аачлык, салгыннар, башка титси ишлӓр хем бӱӱк нышаннар гӧктӓ олаӂэк. 12 Хепсиндӓн ӧнӂӓ сизи тутаӂэклар хем коолайаӂэклар. Вереӂеклӓр синагогалара хем зынданнара, чыкараӂэклар сизи падишахларын хем кулланыӂыларын ӧнӱнӓ Беним адым ичин. 13 Бу ишлӓр олаӂэк, ки шаатлык едӓсиниз Беним ичин. 14 Буну ии аклынызда тутун: дӱшӱнмейин, насыл доорулуунузу чыкармаа. 15 Зерӓ сизӓ аарифлик лафыныза вереӂӓм, да душманнарыныз сизӓ каршы дурамайаӂэк хем бишей дейӓмейеӂек. 16 Оннарын еллеринӓ сизи вереӂеклӓр кенди ананыз, бобаныз, кардашларыныз, хысымнарыныз хем достларыныз. Кимисини сиздӓн ӧлдӱреӂеклӓр. 17 Беним адым ичин сиздӓн хепси азетмейеӂек, 18 ама бир дӓ сач башыныздан кайбелмейеӂек. 19 Дайанмаклан сиз кендинизи куртараӂэныз. 20 Ачан гӧреӂениз Иерусалими, долайланмыш аскерлӓрлӓн, билӓсиниз, ани онун даалмасы йаклашты. 21 Озаман, ким олаӂэк Иудейада, байырлара качсын. Ким булунаӂэк Иерусалим ичиндӓ, чыксын орадан. Ким олаӂэк кырда, гирмесин касабайа. 22 Буннар ӂеза гӱннери олаӂэк, ки таманнансын хепси, не йазылы. 23 О гӱннердӓ вай маамул хем ушак емзирӓн карылара! Зерӓ ер ӱстӱндӓ бир бӱӱк сыкынтылык олаӂэк, Аллахын ӱфкеси бу инсан ӱстӱнӓ гелеӂек. 24 Оннар кылычтан ӧлеӂек, есирлӓӓ хе��тӱрлӱ миллетлерӓ гӧтӱрӱлеӂек. Иерусалим йабанӂы миллетлӓрлӓн чииненмиш олаӂэк, озамана кадар, незаман миллетлерин вакытлары таманнанаӂэк. 25 Гӱндӓ, айда хем йылдызларда нышаннар олаӂэк. Ер ӱстӱндӓ сыкынтылык миллетлерин арасында олаӂэк. Оннар билмейеӂеклӓр, не йапсыннар денизин далгалары уултусундан. 26 Инсан байылаӂэк коркудан, белалары беклейерӓк, не дӱннӓ ӱстӱнӓ гелеӂек, зерӓ гӧкӱн куветлери сарсаланаӂэк. 27 Озаман гӧреӂеклӓр Адам Оолуну булут ичиндӓ гелӓркӓн бӱӱк куветлӓн хем метинниклӓн. 28 Ачан буннар башлайаӂэк олмаа, озаман доорулун хем калдырын бакышынызы йукары, зерӓ сизин куртулманыз йаклашты». 29 Сора бир ӧрнек сӧледи оннара: «Бакын инӂир фиданына хем калан фиданнара. 30 Ачан гӧрерсиниз оннары ешерӓркӓн, билерсиниз, ани йаз йакын. 31 Хеп ӧлӓ, сиз дӓ ачан гӧреӂениз буннары олуркан, билин, ани Аллахын Падишахлыы йаклашэр. 32 Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу бой инсан гечмейеӂек, хепси буннар таманнанмайынӂа. 33 Ер хем гӧк гечеӂек, ама Беним сӧзлерим хич гечмейеӂек. 34 Кенди-кендинизӓ есап алын, ки биртӱрлӱ аарлашмасын ӱреклериниз хобурлуктан, ичкиӂиликтӓн хем йашамак кахырларындан, да о гӱн гелмесин ап-ансыздан сизин ӱстӱнӱзӓ. 35 О гӱн аркан гиби гелеӂек бу ердӓ хепси йашайаннарын ӱстӱнӓ. 36 Херзаман олун ачыкгӧз хем дуа един, ки куртулабилӓсиниз хепси буннардан, не олаӂэк, да Адам Оолунун ӧнӱнӓ чыкабилӓсиниз». 37 Гӱндӱз Иисус ӱӱредӓрди Айоз бина ичиндӓ, ама авшамнен геӂелемӓӓ гидӓрди Зейтин байырына. 38 Инсан чин сабаалендӓн Айоз бинайа гелӓрди, ки сеслесин Ону.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/21","date":"2013-06-18T05:33:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706933615\/warc\/CC-MAIN-20130516122213-00066-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":2214,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95021.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Верилди бана бир сааз, ниӂӓ бир ӧлчӱ, да денди: «Калк да ӧлч Аллахын Айоз бинасыны, курбанныы хем орада баш иилденнери. 2 Ама айоз бинанын дышанкы аулуну ӧлчӱлмедик брак, зерӓ о верили миллетлерӓ, да оннар чиинейеӂеклӓр айоз касабайы кырк ики ай. 3 Беним ики шаадыма вереӂӓм кувет пророклук етсиннӓр бин икиӱз алтмыш гӱн, гиийимни чуваллан. 4 Оннар – ики зейтин ааӂы хем ики шамдал, ани дурэрлар ерин Саабиси ӧнӱндӓ. 5 Еер биркимсей истӓрсейди оннары кедерлемӓӓ, атеш чыкаӂэк оннарын аазларындан да йудаӂэк оннарын душманнарыны. Ким истеер оннары кедерлемӓӓ, о лӓӓзым бутакым ӧлдӱрӱлсӱн. 6 Оннарын вар заабитлии капасыннар гӧкӱ, ки йаамур йаамасын окадар вакыт, некадар пророклук едерлӓр. Оннарын вар заабитлии, сулары кана чевирсиннӓр да ери хертӱрлӱ белаларлан чарпсыннар, кач керӓ истейеӂеклӓр. 7 Оннар шаатлыкларыны таманнадыйнан, ӂанавар, ани калкэр дипсизликтӓн, оннарлан ӂенк едеӂек да, енсейип, оннары ӧлдӱреӂек. 8 Оннарын гӱӱделери бракылы олаӂэк бӱӱк касабанын ана йолу ӱстӱндӓ. О касаба духчасына адланэр \"Содом\" хем \"Мысыр\", нередӓ оннарын Саабиси дӓ ставроза герили олду. 9 Инсаннар хер халктан, миллеттӓн, тамызлыктан хем дилдӓн оннарын гӱӱделерини сииредеӂеклӓр ӱч бучук гӱн да бракмайаӂэклар, ки мезара койулсуннар. 10 Ер ӱзӱндӓ йашайаннар севинеӂеклӓр, шенненеӂеклӓр хем баашыш бири-биринӓ йоллайаӂэклар, зерӓ бу ики пророк зеетледилӓр ер ӱзӱндӓ йашайаннары. 11 Ама ӱч бучук гӱндӓн сора Аллахтан йашамак духу гирди оннара, да икиси дӓ калктылар айакча. Бӱӱк корку каплады хепсини оннары, ким сииредӓрди. 12 Бу ики пророк ишитти гӧктӓн бир бӱӱк сес, ани оннара деди: \"Пинин бурайы!\" Оннар гӧкӓ бир булут ичиндӓ калктылар, да оннарын душманнары буну гӧрдӱлӓр. 13 Осаат бир бӱӱк ер тепремеси олду, да касабанын онунӂу пайы йыкылды. Бу ер тепремесиндӓн еди бин киши ӧлдӱ, да калан инсан коркудан Гӧктеки Аллахы метиннедилӓр. 14 Икинӂи бела гечти, да тез йаклашэр ӱчӱнӂӱ бела». 15 Единӂи ангил трубайы баартты, да гӧктӓн бӱӱк сеслӓр ишидилди, ани дейӓрди: «Дӱннӓ падишахлыы гечти бизим Саабинин хем Онун Христозун елинӓ, да О падишахлык едеӂек дивечтӓн дивеӂӓ». 16 Ирми дӧрт аксакал, ани отурардылар Аллахын каршысында кенди чорбаӂылык скемнелериндӓ, дӱштӱлӓр ӱзӱкойну да баш иилттилӓр Аллаха, 17 дейерӓк: «Шӱкӱр едериз Сана, Сааби Аллах, Чоккудретли, Ким вар, Ким варды \/хем Ким гелӓр\/. Зерӓ Сӓн каблеттин бӱӱк кудредини да башладын падишахлык етмӓӓ. 18 Миллетлӓр ӱфкелендийдилӓр, ама шинди Сенин ӱфкӓн гелди. Вакыт да гелди, ки ӧлӱлерӓ даава кесӓсин, ӧдек верӓсин пророклара, Сенин чыракларына, хем айоз халкына, оннара, ким икрамнээр Сенин адыны, кӱчӱклерӓ хем бӱӱклерӓ, хем телеф едӓсин оннары, ким телеф едер ер ӱзӱнӱ». 19 Аллахын гӧктеки Айоз бинасы ачылды, да Онун Бааланты Сандыы Айоз бинасында гӧрӱндӱ. Чимчирик чакты, уултулар хем гӧк гӱрӱлтӱлери ишидилди, ер тепреди хем бӱӱк толу фуртунасы копту.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/11","date":"2013-05-24T18:00:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368704933573\/warc\/CC-MAIN-20130516114853-00009-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1677,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":99889.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Диилим ми бӓн сербест? Диилим ми апостол? Гӧрмедим ми бӓн Иисусу, бизим Саабийи? Диилсиниз ми сиз – беним изметимин мейвасы Саабидӓ? 2 Еер башкасы ичин диилсейдим апостол, сизин ичин баарлем апостолум. Беним апостоллуумун мӱхӱрӱ сизсиниз, чӱнкӱ инанӂыйсыныз Саабийӓ. 3 Бутӱрлӱ доору чыкарэрым кендими оннара каршы, ким бени мааналээр. 4 Йок му доорулуумуз, ийелим хем ичелим? 5 Йок му доорулуумуз, биз бирӓр кызкардаш алалым, ки карымыз олсун, ниӂӓ йапэр ӧбӱр апостоллар, Саабинин кардашлары хем Кифа? 6 Не, салт беним хем Варнаванын мы йок ��оорулуумуз ишлӓмейелим? 7 Ким ӂенгӓ гидер кенди харӂыннан? Ким баа койэр да емишиндӓн имеер? Ким сӱрӱйӱ отладэр да сӱрӱнӱн сӱдӱндӓн ичмеер? 8 Не, саде адамӂасына мы буннары сӧлеерим? Буну сӧлӓмеер ми Айоз Закон да? 9 Моисейин законунда йазылы: «Бааламайасын ӧкӱзӱн аазыны харман дӱӱйӓркӓн». Не, ӧкӱзлӓр ичин ми кахырланэр Аллах? 10 Оса маасуз бизим ичин ми лафедер? Елбетки, бизим ичин йазылы. Чӱнкӱ ким сӱрер, сӱрсӱн умутлан, хем ким харман дӱӱйер, дӱӱсӱн умутлан, ки пайы да олаӂэк хармандан. 11 Чӱнкӱ биз ектик сиздӓ духча тоомнар, бӱӱк иш ми олур, еер сиздӓн тенӂӓ бичӓрсӓк? 12 Еер башкаларынын доорулуу варсайды, сиздӓн йардым алсыннар, бизим таа чок доорулуумуз йок му? Ама биз бу доорулуктан файдаланмадык. Хепсини гечирдик, ки кӧстек олмайалым Христозун Ии Хаберинин насаат едилмесинӓ. 13 Билмеерсиниз ми, ани айоз изметчилик йапан Айоз бинадан дойунэр. Ким изметчи курбанныкта, пай алэр ондан, не вар курбанныкта. 14 Хеп ӧлӓ Сааби да сыралады, ким насаат едер Ии Хабери, Ии Хабердӓн йашасыннар. 15 Ама бӓн бу доорулукларымдан хич бирисиндӓн билӓ файдаланмадым. Буннары йазмээрым, ки беним ичин бишей йапылсын, зерӓ бана таа ии ӧлейим, некадар биркимсей боша чыкарсын беним лафымы. 16 Еер насаат едӓрсейдим Ии Хабери, йок нейлӓн ӱӱнейим, зерӓ бу беним борӂум. Вай бана, еер насаат етмӓрсейдим! 17 Еер буну кенди истедиимдӓн йапарсайдым, баашыш еденӓрим. Еер зоруна йапарсайдым, йапэрым саде о измети, не бана инандырылмыш. 18 Озаман не баашыш бана олур? Бу, ани насаат едерӓк Ии Хабери \/Христос ичин\/, насаат едерим ӧдексиз, файдаланмайарак, Ии Хаберин насаатчысы оларак, кенди доорулуумдан. 19 Зерӓ сербест оларак, кимсейин чыраа диилим, кендими чырак херкезинӓ йаптым, ки таа чок инсан казанабилейим. 20 Иудейлӓрлӓн бӓн иудей гиби кендими гӧтӱрдӱм, ки иудейлери казанайым. Макар ки кендим Айоз Законун запында диилим, Законун запында оланнарлан сансын Законун запында олдум, ки казанабилейим Закондан заплы оланнары. 21 Оннарлан, кимдӓ Айоз Закон йок, олдум сансын бендӓ дӓ Закон йок, ки казанабилейим оннары, кимдӓ Закон йок, макар ки бӓн диилим бир адам, кимдӓ йок Аллахын Закону, ама Христозун законун запындайым. 22 Йуфкаларлан йуфка олдум, ки йуфкалары казанабилейим. Херкезиннӓн хепси олдум, ки куртарабилейим баарлем кимисини. 23 Хепсини Ии Хабер ичин йапэрым, ки беним дӓ пайым олсун Ии Хаберин ииликлериндӓн. 24 Билмеерсиниз ми, ани ким йарышмакта йарышэр, хепси качып-йарышэр, ама салт бириси баашыш казанэр? Сиз ӧлӓ качын, ки баашыш казанабилӓсиниз! 25 Хепси, ким йарышэр атлетик ойуннарда, тутэрлар кендилерини заплы хербир ӱзерӓ. Оннар буну йапэрлар, ки бир сӧрпешӓр фенец казансыннар. Ама биз йапэрыз, ки сӧрпешмӓз фенец казаналым. 26 Онуштан бӓн качмээрым, ниӂӓ бириси, ким билмеер, нерейи доору качэр. Бошуна йумуруклан дӱӱмеерим, ниӂӓ бириси, ким лӱзгери дӱӱйер. 27 Ама кенди гӱӱдеми серт кулланэрым да запта тутэрым. Зерӓ истӓмеерим, ки насаат едип башкасына, сонда кендим бир тарафта калайым.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/9","date":"2013-05-25T08:19:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368705790741\/warc\/CC-MAIN-20130516120310-00056-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000048876,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000048875808716}","num_words":1911,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91617.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Антиохийада, орадакы клиседӓ варды кими пророклар хем ӱӱредиӂилӓр: Варнава; Симон, ангысына денилӓрди Нигер; Луций, Киринӓ касабасындан; Манаин, ангысы бӱӱдӱ Ирод бейлӓн барабар; хем Саул. 2 Ачан измет едӓрдилӓр Саабийӓ хем оруч тутардылар, Айоз Дух деди: «Айырын Бана Варнавайы хем Саулу о ишӓ, ани Бӓн чаардым оннары». 3 Оручтан хем дуадан сора койдулар еллерини оннарын ӱстӱнӓ да колвердилӓр оннары. 4 Варнава хем Саул, йолланмыш Айоз Духтан, гелдилӓр Селевкийӓ касабасына. Орадан гечтилӓр гемийлӓн Кипру адасына. 5 Етиштийнӓн Саламин касабасына, хаберледилӓр Аллахын сӧзӱнӱ иудей синагогаларында. Иоаны алмыштылар йардымӂы кендилеринӓ. 6 Бӱтӱн адайы айкырладылар Паф касабасына кадар. Орада уурадылар бир иудей бӱӱӂӱсӱ, бир йаланӂы пророк ӱстӱнӓ. Онун ады Вариисус. 7 О проконсул Сергий Павлинин, акыллы бир адамын, чевресиндейди. Проконсул чаарды Варнавайы хем Саулу, зерӓ истӓрди ишитсин Аллахын сӧзӱнӱ. 8 Ама Вариисус, ангысынын ӧбӱр ады – Елима, «бӱӱӂӱ» маанасында, каршы дурарды оннара, да бакарды саптырсын проконсулу инандан. 9 Озаман Саул, ани ады Павли, долу Айоз Духлан, бакты уз онун гӧзлеринӓ да деди: 10 «Адам, долу хертӱрлӱ шалвирликлӓн хем кӧтӱлӱклӓн, диаволун оолу, душман хербир доорулаа! Дургунмайаӂан мы сӓн йалан сӧлемӓӓ Аллахын дӱз йолу ичин? 11 Шинди Саабинин ели сана каршы. Сӓн кӧӧр олаӂан да гӧрмейеӂӓн гӱн шафкыны бир парча вакыт». Бирдӓн бир думан, бир караннык чӧктӱ Елиманын ӱстӱнӓ, да о, дӧнӱп ӧтӓӓ-буйаны, аарарды инсаннары, гӧтӱрсӱн ону елиндӓн. 12 Ачан проконсул гӧрдӱ, не олду, чок шашты Саабинин ӱӱретмесинӓ да инанды. 13 Павли хем кафадарлары йолландылар гемийлӓн Пафтан да гиттилӓр Пергӓ касабасына, ани Памфилийа ериндӓ. Иоан са айырылды оннардан да дӧндӱ геери Иерусалимӓ. 14 Оннар Пергедӓн чыктылар да, ердӓн ерӓ гезерӓк, гиттилӓр Писидийа Антиохийа касабасына. Ӂумертеси гӱнӱ гирдилӓр синагога ичинӓ да отурдулар. 15 Ачан окунурду Закон хем пророкларын йазыларындан, синагоганын ӧндерӂилери йолладылар, ки сорсуннар оннара: «Кардашлар, еер варсайды бир насаадыныз инсана, сӧлейин». 16 Павли калкты, йапты нышан елиннӓн да деди: «Израилин адамнары хем Аллахтан корканнар, сеслейин! 17 Бу халкын, Израилин, Аллахы бизим бобаларымызы айырды да бӱӱк бир миллет йапты, ачан Мысырда йашардылар. Сора Кенди каави елиннӓн орадан оннары чыкарды. 18 Кырк йыла йакын дойурду оннары чол ердӓ. 19 Еди миллет йок етти Ханаан мемлекетиндӓ, ерлерини пайетти, верип оннара. 20 Ондан сора, бир дӧртӱз елли йыл йолларды оннара изметкерлерини пророк Самуилин вакыдына кадар. 21 Сора оннар истедилӓр падишах. Аллах верди оннара Саулу, Кисин оолуну, Вениаминин тамызлыындан. О кырк йыл падишахлык етти. 22 Ондан сора Аллах калдырды оннара падишах Давиди, ангысы ичин шаатлык етти, дейип: \"Булдум бир адам кенди ӱреемӓ гӧрӓ, Иессейин оолуну, Давиди, ангысы йапаӂэк хепсини, не Бӓн истеерим\". 23 Давидин сенселесиндӓн Аллах адамасына гӧрӓ калдырды Израил инсанына бир Куртарыӂы – Иисусу. 24 Онун гелмесинин ӧнӱ сора Иоан насаат етти хепси Израил инсанына, ани лӓӓзым дӧнсӱннӓр гӱнахларындан Аллаха да ваатиз олсуннар. 25 Иоан кенди изметчилиинин биткисиндӓ деди: \"Кимим, сиз санэрсыныз бени? Бӓн диилим Христос, ама бендӓн сора гелер Бириси, Ангысынын бӓн диилим йакышыклы чӧзмӓӓ айак капларыны\". 26 Кардашлар, Авраамын сенселесиндӓн геленнӓр хем Аллахтан корканнар, бизӓ йолланылды хабер бу куртулмак ичин. 27 Зерӓ Иерусалимдӓ йашайаннар хем оннарын ӧндерӂилери Иисусу танымадылар, даава кестилӓр Она да бӧлӓ таманнадылар пророкларын сӧзлерини, ани хер ӂумертеси окунэр. 28 Буламадылар ӧлӱм ичин бир да кабаат Онда, ама хеп окадар истедилӓр, ки Пилат ӂезаласын Ону ӧлӱмнӓн. 29 Ачан таманнадылар хепсини, не йазылыйды Онун ичин, индирдилӓр Ону ставроздан да койдулар мезар ичинӓ. 30 Ама Аллах дирилтти Ону ӧлӱдӓн. 31 О чок вакыт гӧстерилди оннара, ким Онуннан барабар Галилейадан Иерусалимӓ гелдийдилӓр, ани бӱӱн Онун шаатлары инсанын ӧнӱндӓ. 32 Биз хаберлеериз сизӓ Ии Хабери, не аданмышты Аллахтан бобаларымыза. 33 О таманнады бу адамасыны бизӓ, Кенди ушакларына, ачан калдырды Иисусу. Ниӂӓ вар йазылы икинӂи Псалмада: \"Сӓн Беним Оолумсун, бӱӱн Сенин бобан олдум\". 34 Аллах дирилтти Ону ӧлӱдӓн, ӧлӓ ки Онун гӱӱдеси хич бир вакыт чӱрӱмейеӂек, да бунун ичин бӧлӓ деди: \"Бӓн бир инанч севгийлӓн давранаӂам Сана, ниӂӓ ададым Давидӓ\". 35 Онуштан башка бир Псалмада деер: \"Изин вермейеӂӓн, ки Сенин Айозунун гӱӱдеси чӱрӱсӱн\". 36 Давид, измет едип кенди вакыдында инсана Аллахын ии истедиинӓ гӧрӓ, гечинди, сора гӧмӱлдӱ кенди бобаларын йанында, да гӱӱдеси чӱрӱдӱ. 37 Ама Ону, Кими Аллах дирилтти, Онун гӱӱдеси чӱрӱмеди. 38 Ӧлӓ ки, билӓсиниз, кардашлар, ки салт Она верилерӓк сизӓ хаберленер, ани вар ниӂӓ гӱнахларыныз афедилсин, 39 да пакланасыныз хепсиндӓн, недӓн пакламады Моисейин Закону. 40 Онуштан бакын, гелмесин башыныза, не сӧленмиш пророклардан: 41 \"Бакын сиз, гӱлмӓӓ аланнар, шашын хем йок олун, зерӓ йапэрым Бӓн ӧлӓ иш сизин вакытта, ани хич инанмайаӂэйдыныз, еер биркимсей сӧлесейди сизӓ\"». 42 Оннар синагогадан чыктыйнан дышары, инсан йалварарды, ки гелӓн ӂумертесинӓ дӓ лафетсиннӓр хеп бу ишлӓр ичин. 43 Ачан топланты даалышты, чок иудей хем динни йабанӂылар, ким дӧнмӱштӱ иудей дининӓ, гиттилӓр Павлинин хем Варнаванын ардына, ангылары дурдулар ла��а оннарлан да бакардылар инандырмаа оннары, ки илери доору верилсиннӓр Аллахын иивергисинӓ. 44 Гелӓн ӂумертеси йакын бӱтӱн касаба инсаны топланды сеслемӓӓ Саабинин сӧзӱнӱ. 45 Иудейлӓр, гӧрӱп калабалыы, кыскандылар. Каршы лафеттилӓр Павлинин сӧзлеринӓ хем кӧтӱледилӓр ону. 46 Ама Павли хем Варнава гиргин дедилӓр: «Илкин сизӓ лӓӓзымды сӧленсин Аллахын сӧзӱ, ама чӱнкӱ сиз ону рет едерсиниз да истӓмеерсиниз каблетмӓӓ дивеч йашамак, онуштан биз дӧнериз башка миллетлерӓ. 47 Зерӓ бӧлӓ сымарлады бизӓ Сааби: \"Койдум сени шафк едӓсин миллетлерӓ да куртулмайы гӧтӱрӓсин ерин кенарынадан\"». 48 Иудей олмайаннар, ачан ишиттилӓр буну, севиндилӓр хем метиннедилӓр Саабинин сӧзӱнӱ, да хепси, ким сыраланмышты дивеч йашамак ичин, инандылар. 49 Саабинин сӧзӱ бӱтӱн мемлекеттӓ даалды. 50 Ама иудейлӓр дебрештирдилӓр динни карылары, анылмышлары касабада, хем касабанын ӧндерӂилерини. Башладылар кооламаа Павлийи хем Варнавайы да уураттылар оннары кенди ерлериндӓн. 51 Павли хем Варнава силктилӓр тозлары айакларындан, оннара азар гиби, да гиттилӓр Иконийа касабасына. 52 Бу вакыт ӱӱрениӂилӓр севинмеликлӓн хем Айоз Духлан долуйдулар.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/13","date":"2013-05-20T05:55:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368698411148\/warc\/CC-MAIN-20130516100011-00031-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":3605,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94062.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Умут едерим, ани дайанэрсыныз бираз беним акылсызлыыма. Не олурса, дайанын бана! 2 Зерӓ бӓн алифли сизин ичин Аллахын алифлииннӓн, чӱнкӱ йавклу еттим сизи бир коӂайлан, Христозлан, ки чыкарабилейим сизи Онун ӧнӱнӓ бир темиз кыз гиби. 3 Ама коркэрым, ки, ниӂӓ йылан шалвирлииннӓн алдатты Евайы, хеп ӧлӓ сизин фикирлериниз дӓ, бозулуп, сапар сизин пак хем хализ инандан Христоза. 4 Зерӓ, ачан гелер биркимсей да насаат едер сизӓ башка бир Иисус ичин, Ангысыны биз насаат етмедик, еки кабледерсиниз башка бир дух йада башка бир ии хабер, ани каблетмединиз, сиз буннары колай кабледерсиниз. 5 Ама бӓн санэрым, ани бу «ӱстӱн апостоллардан» бӓн таа ашаа диилим. 6 Олэр, ки беӂериксизим лафымда, ама беӂериксиз диилим билгидӓ. Хер тарафтан, хер иштӓ буну гӧстердик сизӓ. 7 Гӱнах мы йаптым бӓн, ачан алчалттым кендими, ки сиз ӱӱселӓсиниз, да сизӓ парасыз насаат еттим Аллахын Ии Хаберини? 8 Башка клиселердӓн пара алдым, кабледерӓк оннардан ӧдек, ки измет едӓбилейим сизӓ. Сиздӓ булунаркан, бакмайарак, ани йоклук чекӓрдим, бӓн кимсейӓ аарлык гетирмедим. 9 Зерӓ беним йоклууму Македонийадан гелӓн кардашлар долдурдулар. Хербир иш ӱзерӓ сакындым хем сакынаӂам да, ки бишейлӓн ӱк олмайым сизӓ. 10 Ниӂӓ Христозун аслылыы вар бендӓ, хеп ӧлӓ деерим, ани Ахайа долайында хич кимсей дургудамайаӂэк бени бӧлӓ ӱӱнмектӓн. 11 Нечин? Онуштан, ки севмеерим сизи? Аллах билер, ани сизи северим! Ама ниӂӓ йаптым, ӧлӓ йапаӂам илери доору да, 12 ки ӧн вермейим оннара, ким аарээр ӱӱнсӱн, ки ишлеер бизим гиби. 13 Бусой инсаннар – йаланӂы апостоллар, алдадыӂы ишчилӓр, ангылары йапынэрлар, ани Христозун апостоллары. 14 Бу диил шашма иш, зерӓ кендиси шейтан йапынэр, ки айдыннык ангили булунэр. 15 Диилдир бӱӱк иш, еер онун изметкерлери дӓ йапынарсайдылар, ани доорулуун изметкерлери булунэрлар. Оннарын биткиси олаӂэк оннарын йаптыкларына гӧрӓ. 16 Таа чок дейеӂӓм: биркимсей санмасын бени акылсыз. Еер сиз ӧлӓ санарсайдыныз, озаман кабледин бени ниӂӓ бир акылсызы, ки бӓн дӓ бираз ӱӱнейим. 17 Не сӧлейеӂӓм, сӧлӓмейеӂӓм Саабийӓ гӧрӓ, ама бир акылсыз гиби кыйышмаклан ӱӱнерӓк. 18 Чӱнкӱ чойу ӱӱнер тенӂесинӓ, ӱӱнеӂӓм бӓн дӓ. 19 Зерӓ сиз, акыллылар, майылсыныз дайанмаа акылсызлара! 20 Хакына сиз дайанэрсыныз, ачан биркимсей сизи чырак еринӓ кулланэр, ачан йудар хем сойар сизи, ачан кабарэр ӧнӱнӱздӓ хем ӱзӱнӱзӓ урэр. 21 Утанмаклан сӧлеерим, ани буна куведимиз етишмеди! Ама еер биркимсей кыйышарса ӱӱнсӱн, – бир акылсыз гиби лафедерим! – кыйышэрым бӓн дӓ ӱӱнмӓӓ. 22 Оннар чыфыт мы? Бӓн дӓ. Оннар израилли ми? Бӓн дӓ. Оннар Авраамын сенселесиндӓн ми? Бӓн дӓ ӧлӓйим. 23 Оннар Христозун изметкерлери ми? Дели гиби лафедерим! Бӓн оннардан таа ӱстӱн изметкерим. Бӓн таа чок чалыштым, таа чок капана дӱштӱм, сайысыз сыра дайак идим, чок сыра ӧлӱм дӧшеендӓ булундум. 24 Иудейлердӓн беш сыра лобут идим, отуз докузар урмак. 25 Ӱч керӓ дӱӱлдӱм фышканнан. Бир керӓ дӱӱлдӱм ташлан. Ӱч керӓ гечирдим геми батмасы. Бир гӱн хем бир геӂӓ калдым ачык дениздӓ. 26 Чок керӓ йолӂулук еттим, булундум титсиликтӓ акар сулардан, титсиликтӓ хайдутлардан, титсиликтӓ кенди сенселемдӓн, титсиликтӓ башка миллетлердӓн, титсиликтӓ касаба ичиндӓ, титсиликтӓ чол ердӓ, титсиликтӓ дениз ӱстӱндӓ, титсиликтӓ йаланӂы кардашлар арасында, 27 чалышмакта, савашмакта; чок керӓ уйкусузлукта, аачлыкта, сусузлукта; чок керӓ оручта, суукта, чыплаклыкта. 28 Буннардан каарӓ, бени басэр хер гӱн кахыр хепси клиселӓр ичин. 29 Ким йуфкаланды, да бӓн йуфка олмадым? Ким кӧстекленди, да бӓн онун ичин йанмадым? 30 Еер лӓӓзымса ӱӱнейим, ӱӱнеӂӓм оннарлан, не ачэр беним йуфкалыымы. 31 Сааби Иисусун Бобасы Аллах, Ким дивеч метинненмиш, билер, ани йалан сӧлӓмеерим: 32 Дамаск касабасында падишах Аретанын ӧндерӂиси коллады касабайы, ки тутсун бени, ама бени читен ичиндӓ касаба дуварында бир пенчередӓн индирдилӓр, да бутакым куртулдум онун елиндӓн.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/11","date":"2013-05-23T17:03:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368703592489\/warc\/CC-MAIN-20130516112632-00022-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":2167,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91438.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Истеерим, ки билӓсиниз, некадар чок чалышэрым сизин ичин, лаодикийалылар ичин хем хепси оннар ичин, ким гӧрмеди беним ӱзӱмӱ. 2 Истеерим, ани оннарын ӱреклери хошлансын хем севгийлӓн бирлешсиннӓр, ки таман билимин бӱтӱн зенгиниини еденсиннӓр да танысыннар Аллахын саклы курулмушуну, ани Христостур, 3 Ангысында саклы бӱтӱн аарифлиин хем билимин хазнасы. 4 Буну сӧлеерим, ки биркимсей сизи йанылтмасын кулаа назландыран лафларлан. 5 Зерӓ, макар ки гӱӱдейӂесинӓ булунмээрым аранызда, духча сизиннӓним. Гӧрӱп некадар тертиплийсиниз хем некадар каави инанэрсыныз Иисус Христоза, бӓн чок севинерим. 6 Онуштан, ниӂӓ каблеттиниз Сааби Иисус Христозу, ӧлӓ дӓ Онда йашайын. 7 Кӧклешин хем темелленин Онда, каавилешин инанда, ниӂӓ ӱӱрендиниз, херзаман шӱкӱр едерӓк Аллаха. 8 Бакын, кардашлар, ки биркимсей сизи есир алмасын философлуклан, бошуна алдангач лафларлан, инсанын адетлеринӓ гӧрӓ, бу дӱннейин башланкы ӱӱретмеклеринӓ гӧрӓ, ама диил Христоза гӧрӓ. 9 Зерӓ Онда гӱӱдейӂесинӓ булунэр Аллахын бӱтӱн таманныы. 10 Одур, Ким хербир кулланыӂылыын хем заабитлиин Башы, Онда сиз дӓ таман олдунуз. 11 Ондан кесикли олдунуз диил бир ел кесиклииннӓн, ама сойунарак тенӂӓ табеетлериниздӓн кесикликлӓн, ани Христос йапты, 12 Онуннан гӧмӱлӱп ваатизликтӓ, хеп Онуннан дирилдиниз инаннан Аллахын кувединӓ, Ангысы Ону ӧлӱдӓн дирилтти. 13 Сиз ӧлӱйдӱнӱз, зерӓ гӱнах йапардыныз хем гӱӱдейӂесинӓ диилдиниз кесикли. Ама Аллах сизӓ йашамак Христозлан верди. Зерӓ О баашлады хепси бизим гӱнахларымызы. 14 О бизим борч йазымызы силди, ани сыраларыннан бизӓ каршыйды да кабаатлы чыкарарды. Ону арадан алып, ставроза какты. 15 Гӧктеки кулланыӂыларын хем заабитлерин силӓхларыны алды, ставрозлан гездирип оннары енсемӓк парадында, херкезин гӧзӱ ӧнӱндӓ утандырды. 16 Онуштан кимсей сизи имӓк ичин, ичмӓк ичин, бир йорту ичин, ени ай ичин еки ӂумертеси ичин кабаатландырмасын. 17 Буннар гелӓр вакыдын гӧлгесидир, ама аслылык Христозда. 18 Кимсей баашышынызы капмасын, истейерӓк, оласыныз мӱнӱз хем верили ангиллерӓ. Бӧлӓ бир адам карышэр оннара, не кенди гӧрмеди, бошуна кабарэр кенди тенин фикириннӓн 19 да тутунмээр Баштан, Кимдӓн бӱтӱн гӱӱдӓ еклери хем баалантылары йардымыннан бесленер хем бирлештирилер, да башарэр, бӱӱйерӓк Аллахын йардымыннан. 20 Еер сиз, ӧлерӓк Христозлан билӓ, дӱннейин башланкы ӱӱретмеклериндӓн куртулдусайдыныз, озаман нечин сиз, сансын дӱннедӓ йашайаннар, бу сыралары тутэрсыныз: 21 «Диимӓ», «датма», «докунма». 22 Хепси бу сыралар верилди о ишлӓр ичин, ани кулланылдыкча йок олэр. Буннар – инсан емирлери хем адам ӱӱретмеклери. 23 Бу сыралар йапынар аллахчылыклан, тутаклыклан хем гӱӱдейӂӓ зеетленмӓклӓн аариф гӧрӱнӱр, ама тенин истедиклерини дургутмак ичин оннарын файдасы йок.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Col\/2","date":"2013-05-24T04:05:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368704134547\/warc\/CC-MAIN-20130516113534-00046-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1558,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97135.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Дӧнелим оннара, нечин йаздыныз бана: «Иидир, ки адам карыйа докунмасын», – деерсиниз. 2 Ама, ки ороспулуктан корунсуннар, хербир адамын кенди карысы олсун хем хербир карынын кенди коӂасы олсун. 3 Коӂа кенди борӂуну карынын ӧнӱндӓ йапсын, хеп ӧлӓ кары да кенди борӂуну коӂанын ӧнӱндӓ йапсын. 4 Кары диил чорбаӂы кенди гӱӱдесинӓ, ама коӂа. Хеп ӧлӓ коӂа да диил чорбаӂы кенди гӱӱдесинӓ, ама кары. 5 Бири-бириниздӓн атылмайын, салт кайыллыклан бир вакыда айыры калабилирсиниз, ки верилӓсиниз дуайа; ама сора енидӓн бирлешин, ки запсызлык бетеринӓ шейтан денӓмесин сизи. 6 Буну сизӓ вермеерим бир сымарламак гиби, ама бир насаат гиби. 7 Бӓн истеерим, ки хепси инсан беним гиби олсун, ама херкезин Аллахтан вар кенди баашышы. Бирисинӓ бир тӱрлӱ, башкасына башка тӱрлӱ верили. 8 О евленмемишлерӓ хем дуллара деерим, ани ии олур, ки беним гиби калсыннар. 9 Ама заплайамарсайдылар кендилерини, ко евленсиннӓр. Зерӓ таа ии, ки евленсиннӓр, некадар севдайлан йансыннар. 10 Евлилерӓ деерим диил бӓн, ама Сааби: кары айырылмасын коӂасындан. 11 Еер айырылдысайды, дурсун евленмедик, йада кенди коӂасыннан барышсын. Коӂа да бракмасын кенди карысыны. 12 Ӧбӱрлеринӓ деерим бӓн, ама диил Сааби. Еер бир кардашын карысы инансызсайды, ама кайылсайды онуннан йашамаа, айырылмасын карысындан. 13 Еер карынын коӂасы инансызсайды, ама истӓрсейди онуннан йашамаа, айырылмасын коӂасындан. 14 Зерӓ о инансыз коӂа айозланэр инанӂы карыдан, хем инансыз кары айозланэр инанӂы коӂадан. Башка тӱрлӱ ушакларыныз пак олмайаӂэйдылар, ама шинди оннар айоз. 15 Еер инансыз тараф истӓрсейди айырылмаа, ко айырылсын. Бу халда кардаш йада кызкардаш диил баалы. Аллах чаарды бизи йашайалым услулукта. 16 Зерӓ нередӓн билӓсин сӓн, кары, куртармайаӂан мы коӂаны? Еки, коӂа, нередӓн билерсин, куртармайаӂан мы карыны? 17 Херкез йашасын ӧлӓ, ниӂӓ Аллах она пайетти, хем ниӂӓ Сааби ону чаарды. Бу сырайы ерлештирдим хепси клиселердӓ. 18 Еер биркимсей кесиклийкӓн чаарылдысайды, о кесикли калсын. Еер биркимсей кесиксизкӓн чаарылдысайды, о йапмасын кесиклик. 19 Кесиклик бишей диил, кесиксизлик дӓ бишей диилдир. Аслы не лӓӓзым – таманнамаа Аллахын сымарладыкларыны. 20 Херкез не халда чаарылды, о халда да калсын. 21 Чырак мыйдын, ачан чаарылдын? Кахырланма, ама еер бошанабилирсейдин, таа ии олур, ки файдаланасын бу колайлыктан. 22 Ким чыракты, ачан Саабидӓн чаарылды, о Саабидӓ сербест. Хеп ӧлӓ ким сербесткӓн чаарылды, о Христозда чырак. 23 Сиз сатын алындыныз бир бӱӱк паайлан. Онуштан олмайын чырак инсаннара. 24 Кардашлар, херкез калсын о халда Аллахын ӧнӱндӓ, не халда чаарылды. 25 Кызлар ичин б��ндӓ Саабидӓн йок емир. Ама бӓн бир насаат верерим, чӱнкӱ едендим Саабидӓн аӂыйаннык, ки инанч олайым. 26 Ӧлӓ санэрым, ки шиндики сыкынтылара гӧрӓ, ии олур, ки хербири калсын, ниӂӓ булунэр. 27 Баалыйсын мы карыйлан? Ондан бошанмаа бакма. Бошандын мы карыдан? Аарама башка кары. 28 Ама еер евленӓрсейдин, гӱнах йапмээрсын. Кыз да, еер евленӓрсейди, гӱнах йапмээр. Салт ки оннарын бу йашамакта сыкынтылары олаӂэк, да бӓн истеерим сизи бундан куртарайым. 29 Кардашлар, тӓ не истеерим сӧлемӓӓ: вакыт кысалды. Шиндӓн сора кимин вар карысы, олсун, ниӂӓ дӓ йок. 30 Ким аалээр, олсун ааламайаннар гиби. Ким севинер, олсун севинмейеннӓр гиби. Ким сатын алэр, олсун оннар гиби, кимдӓ йок. 31 Ким файдаланэр бу дӱннейин ииликлериндӓн, олсун, ниӂӓ оннар, ким файдаланмээр, зерӓ дӱннейин шиндики халы гечӓр. 32 Ама бӓн истеерим, ки сиз оласыныз кахырсыз. Ким евленмеди, кахырланэр Саабинин ишлери ичин. Бакэр, кендини Аллаха беендирсин. 33 Ама евли кахырланэр дӱннӓ ишлери ичин. Бакэр, кендини карысына беендирсин. 34 Хеп ӧлӓ айырыклык вар евли карынын хем кызын арасында. Кыз кахырланэр Саабинин ишлери ичин. Бакэр, ниӂӓ гӱӱдесиннӓн хем духуннан айозлансын. Ама евли кары кахырланэр дӱннӓ ишлери ичин. Бакэр, кендини коӂасына беендирсин. 35 Сӧлеерим буну сизин иилииниз ичин, диил ки сизи сыкылайым, ама ки сиз йакышыклы йашайасыныз хем херзаман бӱтӱн фикиринизлӓн Саабийӓ измет едӓсиниз. 36 Еер биркимсей сайарсайды, ани диил йакышыклы, ки кызы генчлиини гечирсин, лӓӓзымса евленсин, о йапсын, ниӂӓ истеер, кызыны еверсин. 37 Ама кимин йокса зору еверсин кызыны, ким кенди ӱреендӓ каавийсӓ, да варса насыл йапсын истедиинӓ гӧрӓ хем ӱреендӓ карарладыйса, ки евермесин кызыны, о ии йапэр. 38 Ӧлӓ ки, ким еверер кызыны, ии йапэр, ама ким евермеер, таа ии йапэр. 39 Евли кары баалы законнан коӂасына окадар вакыт, некадар йашээр коӂасы. Ама еер коӂасы ӧлӓрсейди, озаман кары сербест, вар ниӂӓ евленсин, кимӓ истеер, ама салт она, ким Саабининдир. 40 Ама беним дӱшӱнмемӓ гӧрӓ, кары олур таа мутлу, еер евленмедик каларсайды. Санэрым, ани бендӓ дӓ вар Аллахын Духу.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/7","date":"2013-06-19T08:40:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368708145189\/warc\/CC-MAIN-20130516124225-00054-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2629,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.064,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":81999.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Сора гӧрдӱм, ани Кузу ачты еди мӱхӱрӱн бирисини, да ишиттим йаратыкларын бирисини, ани деди гӧк гӱрӱлтӱсӱ гиби бир сеслӓн: «Гел \/да бак\/!» 2 Ачан бактым, тӓ, гӧрдӱм бир бийаз бейгир. Бир атлы варды онун ӱстӱндӓ, елиндӓ бир йай. Верилди она бир фенец, да о йолланды ниӂӓ енсейиӂи, ки енсемӓк казансын. 3 Ачан Кузу ачты икинӂи мӱхӱрӱ, ишиттим икинӂи йаратыы, ани деди: «Гел \/да бак\/!» 4 Йолланды бир ройба бейги��. Онун ӱстӱндӓ атлы олана верилди изин ер ӱстӱндӓн услулуу алсын, да озаман инсан бири-бирини ӧлдӱрсӱн. Атлыйа бир бӱӱк кылыч да верилди. 5 Ачан Кузу ачты ӱчӱнӂӱ мӱхӱрӱ, ишиттим ӱчӱнӂӱ йаратыы, ани деди: «Гел \/да бак\/!» Ачан бактым, тӓ, гӧрдӱм бир кара бейгир. Онун ӱстӱндӓ атлы оланын елиндӓ варды бир терезӓ. 6 Дӧрт йаратыын арасындан ишиттим бир сес, ани дейӓрди: «Бир ӧлчӱ боодай бир динара, ӱч ӧлчӱ арпа бир динара, ама зейтин йаайыны хем шарабы бозма!» 7 Ачан Кузу ачты дӧрдӱнӂӱ мӱхӱрӱ, ишиттим дӧрдӱнӂӱ йаратыын сесини, ани дейӓрди: «Гел \/да бак\/!» 8 Ачан бактым, тӓ, бир шарга бейгир. Онун ӱстӱндӓ атлы оланын ады ӧлӱм, да онун ардынӂа ӧлӱлӓр ери гелӓрди. Верилди оннара изин ерин дӧрдӱнӂӱ пайы ӱстӱнӓ, ӧлдӱрсӱннӓр кылычлан, аачлыклан, чумайлан хем ӂанаварларлан. 9 Ачан Кузу ачты бешинӂи мӱхӱрӱ, курбаннык алтында гӧрдӱм инсаннарын ӂаннарыны, ангылары буазланмыштылар Аллахын сӧзӱ ичин хем шаатлык ичин, ани йапардылар. 10 Оннар баарардылар бӱӱк сеслӓн да дейӓрдилӓр: «Айоз хем доору Чорбаӂы, незаманадан даава кесмейеӂӓн да ӂезаламайаӂан ер ӱстӱндӓ инсаннары бизим канымыз ичин?» 11 Оннара хербиринӓ верилди бийаз руба да денилди, ки таа бираз динненсиннӓр, оннарын изметтӓ кафадарларын хем кардашларын сайысы таманнанынӂа, ангылары оннар гиби ӧлдӱрӱлеӂеклӓр. 12 Ачан Кузу ачты алтынӂы мӱхӱрӱ, гӧрдӱм, ани олду бир бӱӱк ер тепремеси. Гӱн карарды кечи йапаасындан бир чувал гиби, ай кан гиби олду, 13 да йылдызлар гӧктӓн ерӓ дӱштӱлӓр, ниӂӓ инӂир фиданындан дӱшер ешил мейвалары, ачан салланэр бир куветли лӱзгердӓн. 14 Гӧк бир сарылан кола гиби йок олду, да хепси байырлар хем адалар ерлериндӓн кымылдандылар. 15 Дӱннейин падишахлары, бӱӱк адамнары, аскер заабитлери, зенгиннери, кудретли инсаннары хем хепси чыраклар хем сербест оланнар сакландылар миналар ичинӓ хем канара араларына байырларда. 16 Оннар дейӓрдилӓр байырлара хем канаралара: «Дӱшӱн бизим ӱстӱмӱзӓ да саклайын бизи, чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуранын ӱзӱндӓн хем Кузунун ӱфкесиндӓн, 17 зерӓ гелди Оннарын бӱӱк ӱфкели гӱнӱ, да ким вар насыл айакча дурсун?»","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/6","date":"2013-05-18T20:40:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382851\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00065-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1436,"character_repetition_ratio":0.068,"word_repetition_ratio":0.067,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97520.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Кардашлар, еер биркимсей тутуларсайды гӱнах йапаркан, сиз, Духтан кулланыланнар, доорудун бир йалпак духлан ону. Хем кендинӓ есап ал, ки сӓн дӓ дененмиш олмайасын. 2 Ташыйын бири-биринизин аарлыкларыны, бӧлӓ йапарак, таманнайаӂэныз Христозун законуну. 3 Еер биркимсей, олмайарак бишей, сайарсайды кендини ӱстӱн, о алдадэр кенди-кендини. 4 Херкез аараштырсын кенди ишлерини, да озаман олаӂэк насыл ӱӱ��сӱн кенди ишиннӓн, ама диил башкасынын ишиннӓн. 5 Зерӓ херкез ташыйаӂэк кенди ӱкӱнӱ. 6 Ким ӱӱренмӓк кабледер Аллахын сӧзӱндӓн, о дӱшер пайетсин хепси ииликлерини онуннан, ким ону ӱӱредер. 7 Алданмайын, Аллах гӱлмӓӓ алынмаз. Не адам екер, ону да бичер. 8 Ким екер тенинӓ, ӧлӱм бичер, ама ким екер Айоз Духа, о Духтан дивеч йашамак бичер. 9 Хич быкмайалым иилик йапмаа, зерӓ бир уйгун вакытта бичеӂез, не ектик, еер йорулуп вазгечмӓрсейдик. 10 Онуштан, некадар колайлык вар, херкезӓ иилик йапалым, ен чок бизим инанӂы кардашлара. 11 Гӧрерсиниз ми, кенди елимнӓн, не бӱӱк букваларлан йаздым сизӓ. 12 Хепси, ким истеер гӱӱдесиннӓн ӱӱнерӓк кендини инсана беендирсин, сизӓ кесиклик йаптырэрлар, салт кооланмыш олмасыннар дейни Христозун ставрозунун бетеринӓ. 13 Зерӓ артык оннар да, ким кесиклик йаптылар, кендилери дӓ таманнамээрлар Айоз Закону, ама истеерлӓр сизӓ кесиклик йаптырмаа, ки ӱӱнӓбилсиннӓр сизин гӱӱделеринизлӓн. 14 Бана калса, бир сыра билӓ дӱшмеер, ки ӱӱнейим башка бишейлӓн, салт некадар бизим Сааби Иисус Христозун ставрозуннан, нейлӓн бу дӱннӓ беним ичин ставроза герили, бӓн дӓ бу дӱннӓ ичин герилийим. 15 Зерӓ \/Иисус Христозда\/ не кесикликтӓ, не дӓ кесиксизликтӓ бир дӓ ӱстӱннӱк йок, саде ени йарадылы адамда. 16 Хепси, ким бу сырайа гӧрӓ йашээр, оннара хем Аллахын Израилинӓ услулук хем аӂыйаннык олсун. 17 Илери доору кимсей бана кахыр йапмасын, зерӓ Иисусун йараларыны ташыйэрым беним гӱӱдемдӓ. 18 Кардашлар, Саабимиз Иисус Христозун иивергиси олсун сизин духунузлан. Амин. |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/6","date":"2013-05-23T17:03:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368703592489\/warc\/CC-MAIN-20130516112632-00060-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1080,"character_repetition_ratio":0.051,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89466.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ӧлӓ ки, бӓн карарладым кенди-кендимӓ, ки гелдийнӓн, сизи енидӓн гӱӂендирмейим. 2 Еер бӓн сизи гӱӂендирӓрсейдим, ким бени шеннендиреӂек, сиздӓн каарӓ, кими гӱӂендирдим? 3 Хеп буну йаздым сизӓ, ки, гелдийнӓн, бени гӱӂендирмесин, ким дӱшер севиндирсин. Зерӓ чок инанэрым, ани беним севинмӓм хепсинизи дӓ севиндирер. 4 Бӱӱк кахырлан хем ӱрек аӂысыннан йаздым сизӓ, чок йаш та дӧктӱм, диил ани гӱӂенӓсиниз, ама аннайасыныз, некадар чок северим сизи. 5 Еер биркимсей гӱӂендирдисейди, гӱӂендирмеди салт бени, ама бираз, истӓмеерим зееделемӓӓ, сизи хепсинизи. 6 Бу адама етӓр ӂеза, ани чойунуз верди. 7 Ӧлӓ ки, шинди зеедӓ ӂезаламайын ону, ама афедин хем иилендирин, ки зеедесиннӓн кахырланмасын. 8 Онуштан йалварэрым сизӓ, енидӓн гӧстерин она севги. 9 Бунун ичин йаздым, ки денейим сизи да гӧрейим, аслы мы, ани бени херзаман сеслеерсиниз? 10 Кими сиз афедерсиниз, ону бӓн дӓ афедерим. Еер афеттисейдим биркимсейи бишей ичин, афеттим сизин ичин Христозун ӧнӱндӓ, 11 ки йапмасын бир тӱрлӱ кедер бизӓ шейтан. Зерӓ биз хаберсиз диилиз онун неетлериндӓн. 12 Гелип Троада касабасына Ии Хаберлӓн Христос ичин, макар ки Саабинин измети ичин бана капу ачылды, 13 хеп окадар духча усланамадым, зерӓ буламадым орада беним кардашымы, Титы. Онуштан, дейип «кал саалыӂаклан» оннара, гиттим Македонийайа. 14 Ама шӱкӱр Аллаха, Ким херзаман гездирер бизи Христозун енсемӓк парадында хем бизимнӓн херердӓ даадэр гӧзӓл кокуйу, не гелер Ону танымактан. 15 Зерӓ биз Христозун ии кокулуу Аллах ичин, хем оннарын арасында, ким куртулмак йолунда, хем оннарын арасында ким кайыплык йолунда. 16 Кимиси ичин ӧлӱм гетирӓн ӧлӱм кокусуйуз, ама башкасы ичин йашамак гетирӓн йашамак кокусуйуз. Ким аннар буннары аӂаба? 17 Зерӓ биз чойу гиби бозмээрыз Аллахын сӧзӱнӱ, ки безиргенник йапалым, ама насаат едериз Аллахын ӧнӱндӓ бир темиз ӱректӓн, ниӂӓ оннар, ким Аллахтан йолланмыш хем Христоза инанэр.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/2","date":"2013-05-23T17:09:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368703635016\/warc\/CC-MAIN-20130516112715-00000-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1059,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91361.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Иисус Христозун чыраа, чаарылмыш апостол олмаа, сечилмиш Аллахын Ии Хаберини аннатмаа, селӓм йоллээрым. 2 Аллах ӧнӂӓ адады бу Ии Хабери пророкларын аазыннан Айоз Йазыларда. 3 Бу Ии Хабер – Кенди Оолу, Саабимиз Иисус Христос ичин, ани тенӂесинӓ дууду Давидин сенселесиндӓн, 4 ама Кенди айоз духуннан, куветлӓн белли олду, ани О Аллахын Оолу, зерӓ ӧлӱмдӓн дирилди. 5 Ондан биз каблеттик ииверги, апостол олалым Онун адыннан, ки Она инансыннар хем сеслесиннӓр хепси миллетлердӓн инсаннар, 6 ангыларын арасында сиз дӓ булунэрсыныз, ани чаарылдыныз Иисус Христоздан. 7 Хепсинизӓ, Ромада оланнара, севилмиш Аллахтан, чаарылмыш айоз олмаа – ииверги хем услулук сизӓ бизим Боба Аллахтан хем Сааби Иисус Христоздан! 8 Хепсиндӓн ӧнӂӓ шӱкӱр едерим беним Аллахыма Иисус Христос адыннан хепсиниз ичин, зерӓ хабер сизин инан ичин даалэр бӱтӱн дӱннедӓ. 9 Бана шааттыр Аллах, Ангысына измет едерим бӱтӱн ӱрӓӓмнӓн, аннадарак Ии Хабери Онун Оолу ичин, ани сизи дурмамайӂа, херзаман анэрым беним дуаларымда. 10 Йалварэрым, ки Аллахын истедии олурса, биткидӓ олсун колайлыым, гелейим сизӓ. 11 Зерӓ пек истеерим гӧрейим сизи хем сизиннӓн пайлашайым бир баашыш Духтан сизин каавиленмениз ичин, 12 доорусу, ки бӓн араныздайкан, хавезленелим бири-биримизин инаныннан – сизин инанызлан бӓн, беним инанымнан да сиз. 13 Истӓмеерим, кардашлар, ки билгисиз каласыныз. Чок сыра неетлендим гелейим сизӓ, ама шиндийӓ кадар кӧстеклӓр бана каршы чыкты. Истеерим сиздӓ дӓ файдалы бир иш йапайым, ниӂӓ башка миллетлердӓ. 14 Бӓн борчлуйум ур��мнара хем варварлара, билгичлерӓ хем билгисизлерӓ. 15 Тӓ нечин бӓн ӧлӓ бӱӱк чалышмаклан насаат едерим Ии Хабери сизӓ дӓ, ани йашээрсыныз Рома касабасында. 16 Зерӓ бӓн утанмээрым \/Христозун\/ Ии Хабериндӓн. О бир кувет Аллахтан, ки куртарсын хепсини, ким инанэр, илкин иудейлери, сора урумнары да. 17 Зерӓ Ии Хабердӓ ачылэр, ниӂӓ Аллах инсаннары доору сайэр. Доору сайылмак баштан биткийӓ кадар инаннан олэр, ниӂӓ дӓ йазылы: «Доору олан инаннан йашайаӂэк». 18 Зерӓ гӧктӓн Аллахын ӱфкеси ачылэр инсаннарын хербир аллахсызлыына хем хаксызлыына, ангылары кенди кӧтӱлӱклериннӓн аслылыы бастырэрлар. 19 Чӱнкӱ не вар ниӂӓ Аллах ичин билмӓӓ, оннара ачык, зерӓ Кенди Аллах оннара ачты. 20 Аллахын гӧрӱмсӱзлӱӱ – Онун сонсуз куведи хем аллахлыы – ачык гӧрӱнер дӱннейин курулмасындан, зерӓ буннар ачылэр Онун йарадылмыш ишлериндӓн. Ӧлӓ ки, оннар ӂувапсыз калыр. 21 Оннар Аллахы таныйэрлар, ама ниӂӓ дӱшер, метиннӓмедилӓр хем шӱкӱр етмедилӓр Ону, верилдилӓр бош дӱшӱнмеклерӓ, да онун ичин оннарын аннамаз ӱреклеринӓ караннык басты. 22 Сайарак кендилерини аариф, акылсыз олдулар. 23 Ӧлӱмсӱз Аллахы метиннемӓк еринӓ идоллара дӧндӱлӓр, ангылары бензеерлӓр ӧлӱмнӱ инсаннара, кушлара, дӧрт баӂаклы хайваннара хем сӱрӱненнерӓ. 24 Онуштан Аллах оннары бракты, ӱреклеринин хавезлериннӓн мындарлансыннар, ки бири-бирилерин гӱӱделерини ашаалатсыннар. 25 Оннар Аллахын аслылыыны йалана дииштирдилӓр. Йарадыӂынын еринӓ йарадылмыш ишлерӓ измет еттилӓр хем баш иилттилӓр. Аллаха метинник дивеӂӓ кадар! Амин. 26 Бу бетерӓ Аллах бракты оннары кенди айып хавезлеринӓ. Оннарын карылары, сырасынӂа бирлешмӓк еринӓ, диил доору истедиклеринӓ верилдилӓр. 27 Хеп ӧлӓ еркеклӓр, бракып сырасынӂа бирлешмӓӓ карыйлан, бири-биринӓ тутуштулар. Еркеклӓр еркеклӓрлӓн айыплык йаптылар хем кенди гӱӱделеринӓ ӂезайы каблеттилӓр, не дӱшер оннарын шашырыклыы ичин. 28 Чӱнкӱ Аллахы танымакта файда гӧрмедилӓр, Аллах оннары файдасыз фикирлеринӓ бракты, йапсыннар, не диил лӓӓзым. 29 Ӧлӓ ки, оннар долдулар хертӱрлӱ кӧтӱлӱклӓн, \/ороспулуклан,\/ феналыклан, тамахлыклан, кинниклӓн. Долдулар кысканчлыклан, ӧлдӱрмӓклӓн, кавгайлан, йаланнарлан, кӧтӱ неетлӓрлӓн. 30 Оннар фитлейиӂи, маанаӂы, Аллахы севмейӓн, калын ӱзлӱ, ходул, кабарык, кӧтӱ йапыӂы, анайы-бобайы сеслӓмейиӂи, 31 аннамайан, лафыны тутмайан, севгисиз, \/узлашмайан,\/ аӂыйансыз инсаннардыр. 32 Оннар билерлӓр Аллахын доору карарыны, ани бӧлӓ йапаннар лӓӓзым кайып олсуннар. Ама оннар диил саде кендилери йапсыннар, ама башка йапаннары да метедерлӓр.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/1","date":"2013-05-26T02:16:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706484194\/warc\/CC-MAIN-20130516121444-00021-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":2295,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94976.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Иисус Христозун апостолу, сыраланмыш бизим Куртарыӂы Аллахтан хем Сааби Иисус Христоздан, Ангысында бизим умудумуз, 2 селӓм йоллээрым Тимофейӓ, беним хакына ушаама инанда: ииверги, аӂыйаннык, услулук Аллах Бобадан хем Христос Иисустан, бизим Саабидӓн. 3 Ниӂӓ Македонийайа гидӓркӓн йалвардым сана, лӓӓзым каласын Ефес касабасында, ки сымарлайасын бир бойуна, ӱӱретмесиннӓр башка тӱрлӱ 4 да верилмесиннӓр масаллара хем сенселӓ лафларына, ангысынын йок биткиси. Буннар таа чок чекиш дебештирер, некадар Аллахын сырасыны дӱзер, ани инандан гелер. 5 Бу сымарламанын кеези – севги бир пак ӱректӓн, темиз нееттӓн хем диил икиӱзлӱ инандан. 6 Кимиси сапты буннардан да бошуна лафлара дакындылар. 7 Истеерлӓр Закон ӱӱредиӂилери олсуннар, ама аннамээрлар не кенди лафларыны, не о ишлери, нелӓр ичин кыйышмаклан лафедерлӓр. 8 Биз билериз, ани Закон ии, еер доору файдаланырсайды. 9 Зерӓ билериз, ани Закон диил курулу доору оланнар ичин, ама законсузлар ичин хем баш иилтмейеннӓр ичин, аллахсызлар ичин хем гӱнахкерлӓр ичин, оннар ичин, ани диил айоз хем паайа коймээрлар ону, не айоз, ана-бобаларыны дӱӱйеннӓр хем адам ӧлдӱреннӓр ичин, 10 ороспулук еденнӓр ичин, гомосексуалистлӓр ичин, чырак ӂамбазлары ичин, йаланӂылар ичин, емини тутмайаннар ичин хем башка хепси ичин, не каршы дурэр саа ӱӱренмейӓ, 11 метин Аллахын шанны Ии Хаберинӓ гӧрӓ, ани бана инандырылды. 12 Шӱкӱр едерим Иисус Христоза, бизим Саабийӓ, Ангысы бени каавилетти, зерӓ О сайды бени инанч да алды изметинӓ, 13 макар ки бӓн ӧнӂӓ бир кӧтӱлейиӂи, коолайыӂы хем зулумдум. Ама О аӂыды бени, зерӓ йапардым буннары билгисизликтӓн хем инансызлыктан. 14 Ама бизим Саабинин хайыры бана бол-бол верилди инаннан хем севгийлӓн билӓ, ани вар Иисус Христозда. 15 Аслыдыр хем йарашэр, ки херкезиндӓн кабледилсин о сӧз, ани деер: «Иисус Христос гелди бу дӱннейӓ, ки гӱнахкерлери куртарсын», ангыларындан бӓн ен кӧтӱсӱйӱм. 16 Ама Аллах бени аӂыды, ки Иисус Христос илкин бендӓ гӧстерсин кенарсыз дайанмасыны, да ӧрнек олабилейим оннара, ким Она инанаӂэк да дивеч йашамак еденеӂек. 17 Дивеч Падишаха – ӧлӱмсӱз, гӧрӱнмӓз, бириӂик Аллаха – дивечтӓн дивеӂӓ икрам хем метинник олсун. Амин. 18 Оолум Тимофей, бу сымарламайы сана верерим пророклук сӧзлеринӓ гӧрӓ, ани ӧнӂӓ сӧленди сенин ичин, ки о сӧзлӓрлӓн аскер оласын ии ӂенктӓ 19 да коруйасын инаны бир пак ӱзлӓн, недӓн бир бойу атылды да инаннарыны телеф етти, ниӂӓ бир геми, ани ташлара чарпэр. 20 Оннарын арасында булунэр Именей хем Александру, ангыларыны брактым шейтанын елинӓ, ки ӱӱренсиннӓр, ани дӱшмеер Аллахы кӧтӱлемӓӓ.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/1","date":"2013-05-26T02:29:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706484194\/warc\/CC-MAIN-20130516121444-00054-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1444,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94555.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ондан сора Павли, Афинайы бракып, гитти Коринф касабасына. 2 Орада булду бир иудей, ады Акила, ани дууду Понт долайында. О аз ӧнӂӓ Италийадан гелмишти карысыннан, Прискиллайлан, зерӓ император Клавдий сымарладыйды хепси иудейлӓр Рома касабасындан гитсиннӓр. Павли оннара гитти. 3 Чӱнкӱ оннарын занаатлары биртӱрлӱйдӱ, Павли оннарда калып, барабар ишледи. Оннарын занаатлары чадыр курмасыйды. 4 Хер ӂумертеси Павли лафедӓрди синагогада да инандырарды хем иудейлери, хем урумнары. 5 Ачан Сила хем Тимофей гелдилӓр Македонийадан, Павли хептӓн верилди шаатлык етсин иудейлерӓ, аннадып оннара, ани Иисус – Христос. 6 Чӱнкӱ иудейлӓр каршы дурарды хем кӧтӱлӓрди, Павли силкти рубаларыны азар гиби да деди: «Сиз ӂуваплыы кенди башыныза алэрсыныз, бӓн кабаатсызым. Бӱӱндӓн беери гидерим йабанӂылара». 7 Ордан чыктыктан сора гирди бир Аллахтан коркан адамын евинӓ, ады Титий Иуст. Онун еви синагоганын йанындайды. 8 Крисп, синагоганын ӧндерӂисийди, Саабийӓ бӱтӱн евиннӓн инанды. Коринфлилердӓн чок инсан Павлийи ишиттилӓр, инандылар да ваатиз олдулар. 9 Геӂӓ вакыды бир гӧрӱмдӓ Сааби деди Павлийӓ: «Коркма, илери доору лафет да хич сусма! 10 Бӓн сениннӓним, кимсей елини сана койамайаӂэк, ки кӧтӱлӱк йапсын дейни, зерӓ Беним вар чок инсаным бу касабада». 11 Павли калды орада бир бучук йыл, ӱӱредерӓк оннары Аллахын сӧзӱнӱ. 12 Ачан Галлион олду проконсул Ахайада, иудейлӓр бирликтӓ калктылар Павлийӓ каршы да гӧтӱрдӱлӓр ону даава еринӓ. 13 Оннар дедилӓр: «Бу адам инандырэр инсаны, баш иилтсиннӓр Аллаха закона каршы». 14 Ачан Павли истеди лафетмӓӓ, Галлион деди иудейлерӓ: «Иудейлӓр! Еер олайды бир хаксызлык йада бир аар кабаат, озаман бӓн сабурлуклан сеслейеӂейдим. 15 Ама чӱнкӱ кавга олэр лафлар ичин, адлар ичин хем кенди законунуз ичин, бу ишлери бакын кендиниз. Бӓн хич истӓмеерим карышмаа буннара». 16 Ууратты оннары даава скемнеси ериндӓн. 17 Озаман хепси \/урумнар\/ туттулар Сосфени, синагоганын ӧндерӂисини, да дӱӱдӱлӓр ону даава скемнеси ӧнӱндӓ, ама Галлион буну хич есап алмады. 18 Павли калды хайли вакыт кардашларлан, сора сӧледи оннара «калын саалыӂаклан» да йола чыкты гемийлӓн Сирийа ерлеринӓ доору. Онуннан билӓ гитти Прискилла хем Акила да. Ӧнӂӓ Павли кырктырды башыны Кенхрейада бир аданмак ичин, ани адамышты Аллаха. 19 Етишип Ефес касабасына, Павли бракты оннары орада, ама кендиси гирди синагогайа да лафетти иудейлӓрлӓн. 20 Оннар йалвардылар она, ки калсын орада таа чок вакыт, ама о истӓмеди. 21 «Калын саалыӂаклан» сӧледи хем деди: «\/Бӓн мутлак лӓӓзым Иерусалимдӓ гечирейим гелӓн йортуйу, сора,\/ еер олурсайды Аллахын истедии, сизӓ геери дӧнеӂӓм», да гемийлӓн гитти Ефес касабасындан. \/Акила хем Прискилла калдылар Ефестӓ.\/ 22 Гелип Кесарийа касабасына, сора Иерусалимӓ гитти долашты орадакы клисейи, сонда дӧндӱ Антиохийа касабасына. 23 Бир парча вакыттан сора орадан йола чыкты да гечти сыравардыр Галатийа хем Фригийа ерлериндӓн, каавилейерӓк хепси ӱӱрениӂилери. 24 Бир иудей, ады Аполлос, дуумасы Александрийа касабасында, бир лаф устасы, ани ии билӓрди Айоз Йазылары, гелди Ефес касабасына. 25 О ӱӱренмишти Саабинин йолуну да хашлак духлан насаат едӓрди Иисус ичин, макар ки билӓрди саде Иоанын ваатизлиини. 26 Чекетти гиргин лафетмӓӓ синагогада. Сеслейип ону, Прискилла хем Акила алдылар ону кендилериннӓн да аннаттылар она таа йакындан Аллахын йолуну. 27 Ачан Аполлос истеди гитмӓӓ Ахайа ерлеринӓ, кардашлар она ӱрек вердилӓр. Йолладылар кийат орадакы ӱӱрениӂилерӓ, ки каблетсиннӓр ону. О, етишип орайы, чок йардым етти Аллахын иивергисиннӓн инанӂылара. 28 Зерӓ о хепси инсанын ӧнӱндӓ куветлӓн енсӓрди иудейлери да ачарды Айоз Йазылардан доорулуу, ани Иисус – Христос Кендиси.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/18","date":"2013-05-21T21:13:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368700563008\/warc\/CC-MAIN-20130516103603-00036-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000072718,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000072717666626}","num_words":2063,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92727.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Сора чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуранын саа елиндӓ гӧрдӱм бир кийат коласы йазылы ики тарафындан хем еди мӱхӱрлӓн мӱхӱрлӱ. 2 Гӧрдӱм бир куветли ангили, ким баарды бӱӱк сеслӓн: «Кимӓ йарашэр, ки бу колайы ачсын да копарсын мӱхӱрлерини?» 3 Булунмады кимсей не гӧктӓ, не ердӓ, не дӓ ер алтында, ки ачабилсин бу колайы да бакабилсин онун ичинӓ. 4 Бӓн чок ааладым, зерӓ кимсей булунмады, кимӓ йарашарды ачсын \/да окусун\/ бу колайы, не дӓ артык баксын онун ичинӓ. 5 Аксакаллардан бириси деди бана: «Аалама! Тӓ, Аслан – Одур Иуданын тамызлыындан, Давидин кӧкӱндӓн – Ким енседи. О ачабилир колайы да копарабилир еди мӱхӱрӱ». 6 Чорбаӂылык скемнесинин, дӧрт йаратыын хем аксакалларын арасында бир Кузу гӧрдӱм, Ангысы айакча дурарды, сансын кесилмишти. Онун варды еди буйнузу хем еди гӧзӱ, ангылары Аллахын еди Духу, йолланылмыш бӱтӱн ер ӱстӱнӓ. 7 Кузу гелди да алды колайы чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуранын саа елиндӓн. 8 Ачан алды колайы, дӧрт йаратык хем ирми дӧрт аксакал дӱштӱлӓр ӱзӱкойну Кузунун ӧнӱндӓ. Хепсинин елиндӓ варды бирӓр арфа хем алтын чӧлмек, долу гӱннӱклӓн, недир Аллахын айоз халкынын дуалары. 9 Бир ени тӱркӱ чалардылар, дейип: «Сана йарашэр аласын колайы да ачасын онун мӱхӱрлерини, зерӓ Сӓн буазланмыш олдун да Аллах ичин Кенди каныннан сатын алдын инсаннары хер сенселедӓн, дилдӓн, халктан хем миллеттӓн. 10 Йаптын оннары падишах хем попаз бизим Аллах ичин, да падишахлык едеӂеклӓр ер ӱзӱндӓ». 11 Ачан бактым, ишиттим чорбаӂылык скемнесинин, йаратыкларын хем аксакалларын долайындан чок ангиллерин сеслерини. Оннарын сайысы биннӓн бин хем оннан бин он бин. 12 Оннар бӱӱк сеслӓн дейӓрдилӓр: «Буазланмыш Кузуйа йарашэр каблетсин кудрет, зенгинник, аарифлик, кувет, икрам, метинник хем иисӧзлемӓк!» 13 Хепсини, не йарадылы гӧктӓ, ердӓ, ер алтында хем дениздӓ, хепсини, не вар орада, ишиттим дейерӓк: «Чорбаӂылык скемнесиндӓ Отурана хем Кузуйа ии сӧз, икрам, метинник, кувет олсун дивечтӓн дивеӂӓ!» 14 Дӧрт йаратык дейӓрди: «Амин». Ирми дӧрт аксакал дӱштӱлӓр ӱзӱкойну да баш иилттилӓр Она, \/Ким дивеч йашээр\/.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/5","date":"2013-05-24T05:16:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368704218408\/warc\/CC-MAIN-20130516113658-00064-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1183,"character_repetition_ratio":0.064,"word_repetition_ratio":0.088,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":99529.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Силуан хем Тимофей селӓм йоллээрыз Салоник клисесинӓ, ангысы Аллах Бобанын хем бизим Сааби Иисус Христозун. 2 Ииверги сизӓ хем услулук бизим Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан. 3 Херзаман доорулаа гӧрӓ борчлуйуз шӱкӱр еделим Аллаха сизин ичин, кардашлар, зерӓ инаныныз пек бӱӱйер хем севгиниз бири-биринизӓ зееделенер. 4 Ӧлӓ ки, биз кендимиз ӱӱнериз сизиннӓн Аллахын клиселериндӓ, сизин дайанманызлан хем инанынызлан хепси кооламакларда хем зеетлердӓ, ани сиз гечирерсиниз. 5 Хепси буннар ачык гӧстерер Аллахын доору даавасыны, ки сиз уйгун сайыласыныз Аллахын Падишахлыы ичин, нечин шинди зеетленерсиниз. 6 Зерӓ доорудур Аллаха гӧрӓ, ки зеетлейеннерӓ чевирсин зеет, 7 ама сизӓ, зеет чекеннерӓ, раатлык бизимнӓн билӓ Сааби Иисусун гелмесиндӓ гӧктӓн, каави ангиллериннӓн барабар, 8 алифли атештӓ. О ӂезалайаӂэк оннары, ким танымээр Аллахы хем сеслӓмеер Ии Хабери бизим Сааби Иисус \/Христос\/ ичин. 9 Оннар ӂезаланаӂэк дивеч ӧлӱмнӓн, Саабинин ӱзӱндӓн хем Онун йалабыклы кудретлииндӓн йыракланылы, 10 о гӱнӱ, ачан О гелеӂек, ки метинненсин айоз халкындан хем шашмайа койсун хепси инанӂылары. Зерӓ сиз бизим шаатлыымызы инандыныз. 11 Тӓ бунун ичин херзаман дуа едериз сизин ичин, ки бизим Аллах сизи уйгун йапсын чаармасына да кувединнӓн таманнасын хербир ии неетинизи иилик йапмаа хем хербир иши, не инаннан йапэрсыныз. 12 Ӧлӓ ки метинненсин бизим Сааби Иисус \/Христозун\/ ады сиздӓ, сиз дӓ Онда, бизим Аллахын хем Сааби Иисус Христозун иивергисиннӓн.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Thess\/1","date":"2013-05-24T05:15:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368704218408\/warc\/CC-MAIN-20130516113658-00082-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000098944,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000098943710327}","num_words":854,"character_repetition_ratio":0.073,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":101334.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Мелкиседек, Салимин падишахы, Ен ӱӱсек Аллахын попазы, одур, ким каршы етти да иисӧзледи Авраамы, ачан о геери дӧнӓрди, падишахлары енсемектӓн сора. 2 Авраам она онунӂу пайыны верди хепсиндӓн. Мелкиседек илкин кенди ады аннамасына гӧрӓ «доорулук падишахы», сора «Салим падишахы» – аннамасы услулук падишахы. 3 О бобасыз-анасыздыр, кийатта гӧстерилмеер онун сенселеси. Йок не йашлар башлантысы, не дӓ йашаманын биткиси. О Аллахын Оолу гиби калэр попаз херзамана. 4 Гӧрерсиниз ми, некадар ӱстӱн о? Артык дӓдумуз Авраам да она верди онунӂу пайыны ӂенк гелириндӓн. 5 Закона гӧрӓ, Левий оолларындан оннар, ким попазлыкта измет едер, алэрлар онунӂу пайыны инсандан, башка лафлан, кенди кардашларындан, макар ки буннар да хеп Авраамдан дуума. 6 Ама Мелкиседек, ани диил Левий оолларынын сенселесиндӓн, алды Авраамдан онунӂу пайыны да иисӧзледи ону, кимӓ верилийди Аллахын адамаклары. 7 Лафсыз билинер, ани кӱчӱӱнӱ иисӧзлеер бӱӱк олан. 8 Левийли попазлык курулмасына гӧрӓ онунӂу пайыны алэр ӧлӱмнӱ инсаннар, ама Мелкиседек попазлыына гӧрӓ алэр о, кимин ичин шаатлык едилер, ани йашээр. 9 Чыкэр, еер бу лаф дооруйса, ани Авраам верип онунӂу пайыны, кенди Левий дӓ верди, ангысы шинди инсанын гелириндӓн онунӂу пайыны алэр. 10 Зерӓ Левий дедесинин гӱӱдесиндейди, ачан Мелкиседек Авраамы каршы етти. 11 Инсан каблетти Айоз Закону левийли попазлык сырасына гӧрӓ. Ама еер етишӓбилейдилӓр таманнаа о попазларлан, не лӓӓзымнык олаӂэйды енидӓн лафетмӓӓ башка бир попазын гелмеси ичин, ангысы Мелкиседек гиби, ама диил Арон гиби? 12 Попазлык сырасы диишилмесиндӓ дӱшер закон да диишилсин. 13 Аслысы О, Кимин ичин лафедилер бурада, чекилӓрди башка бир тамызлыктан, ангысындан кимсей измет етмеди курбанныкта. 14 Зерӓ белли, ани бизим Сааби дууду Иуданын тамызлыындан, ангысы ичин Моисей бишей сӧлӓмеди попазлык ичин. 15 Хем бу таа ачык олэр, ачан гӧрериз, ани Мелкиседек гиби калкты бир башка попаз, 16 Ангысы олду попаз диил бир сенселӓ законуна гӧрӓ, ама бир йашаманын кувединӓ гӧрӓ, ангысы хич бир сыра билӓ йок едилмӓз. 17 Зерӓ Онун ичин шаатлык едилер: «Сӓн дивеӂинӓ попазсын Мелкиседек гиби». 18 Ӧлӓ ки баштан верили сымарламак дииштирилди, чӱнкӱ куветсиз хем файдасыз олду. 19 Зерӓ Закон бишей йапамады таман. Онун еринӓ верилди таа ии умут, ангысыннан биз йаклашэрыз Аллаха. 20 Бу да олмады еминсиз. 21 Левийлилӓр еминсиз попаз олдулар, ама Иисус попаз олду Аллахын емининнӓн, Ангысы деди Она: «Емин етти Сааби да атылмайаӂэк: Сӓн дивеӂинӓ попазсын Мелкиседек гиби». 22 Бунуннан Иисус таа ии бир баалантынын гарантийасы олду. 23 Бундан каарӓ, попаз чок варды, зерӓ ӧлӱм бетеринӓ йокту насыл олсун салт бир попаз. 24 Ама Иисус, чӱнкӱ дивеӂинӓ йашээр, Онун попазлыы башкасына гечмӓз. 25 Онуштан О хептӓн куртарабилир оннары, ким Онун араӂылыыннан Аллаха йаклашэр, зерӓ О херзаман йашээр да араӂылык едер оннар ичин. 26 Бутӱрлӱ Баш попаз бизӓ лӓӓзым. О айоз, кабаатсыз, лекесиз, гӱнахкерлердӓн айырык хем хепси гӧклердӓн таа ӱӱсек койулу. 27 Онун йок лӓӓзымныы, ниӂӓ ӧбӱр баш попазларын, гетирсин курбан кенди гӱнахлары ичин, сора инсанын гӱнахлары ичин. О бир сыра херзаман ичин Кендини курбан гетирди. 28 Зерӓ Закон койэр баш попаз о адамнары, ангылары йуфка, ама емин, ани йапылды Закондан сора, койду Оолу, Ангысы таман олду дивеӂинӓ.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/7","date":"2013-06-19T10:54:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368708690512\/warc\/CC-MAIN-20130516125130-00036-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.00000453,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000004529953003}","num_words":1806,"character_repetition_ratio":0.053,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":99435.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ондан сора бир бӱӱк сес ишиттим гӧктӓ, ниӂӓ чок инсан калабалыы, ани дейӓрди: «Алилуйа, куртармак, метинник, икрам хем кувет бизим Аллаха! 2 Зерӓ актыр хем доорудур Онун даавалары. Чӱнкӱ О даава йапты бӱӱк ороспу карыйа, ким бӱтӱн ери ороспулууннан хайырсызлаа гӧтӱрдӱ. Она ӂеза верди кенди чыракларынын каннары ичин, ани онун елиндӓн дӧкӱлдӱ». 3 Сора икинӂи сыра дедилӓр: «Алилуйа! Ороспу карынын тӱтӱнӱ калкэр йукары дивечтӓн дивеӂӓ!» 4 Озаман ирми дӧрт аксакал хем дӧрт йаратык капандылар да баш иилттилӓр Аллаха, Ким отурурду чорбаӂылык скемнесиндӓ, дейип: «Амин! Алилуйа!» 5 Чорбаӂылык скемнесиндӓн ишидилди бир сес, ани дейӓрди: «Метиннейин бизим Аллахы сиз, хепси Онун чыраклары, кӱчӱк-бӱӱк, ани Ондан коркэрсыныз!» 6 Сансын чок инсан калабалыын сесини ишиттим, ниӂӓ чок сулар уултусу, бӱӱк гӧк гӱрӱлтӱлеринӓ бензӓр, ани дейӓрди: «Алилуйа, бизим Сааби Аллах, Чоккудретли, башлады падишахлык етмӓӓ. 7 Севинелим хем шенненелим, метинник Она верелим, зерӓ Кузунун дӱӱн вакыды гелди, да гелини кендини хазырлады. 8 Гелинӓ верилди, гиинсин, темиз, йалабык инӂӓ кетен рубалар». Инӂӓ кетен рубалар – Аллахын айоз халкынын доору ишлери. 9 Ангил деди бана: «Йаз, не мутлу теклиф едилмишлӓр Кузунун дӱӱнӱнӓ!» Сора деди бана: «Буннар хакына сӧзлӓр – Аллахын сӧзлери!» 10 Бӓн дӱштӱм онун айакларына, ки она баш иилдейим, ама о деди бана: «Сакын, буну йапма, бӓн кафадарым сана хем сенин кардашларына, ангылары шаатлык едерлӓр Иисус ичин. Аллаха баш иилт, зерӓ Иисус ичин шаатлык – пророклук духу». 11 Сора гӧрдӱм ачылмыш гӧкӱ, да тӓ, бир атлы бийаз бейгир ӱстӱндӓ. Ады Онун «Инанч» хем «Хак», Ким доору даава йапэр хем ӂенк едер. 12 Гӧзлери атеш йалыны гиби, башында вар чок корона. Бир ад Онда йазылыйды, ани кимсей билмеер, ондан кендисиндӓн каарӓ. 13 О гиийимнийди рубайлан, ани кана далдырылмыш. Онун ады – Аллахын Сӧзӱ. 14 Гӧктеки аскерлӓр Онун ардына йолландылар бийаз бейгирлӓрлӓн атлы хем темиз хем бийаз инӂӓ кетен рубаларлан гиийимни. 15 Онун аазындан бир биленик кылыч чыкэр, ки онуннан миллетлери дӱӱсӱн, да Кендиси бир демир бастоннан гӱдеӂек оннары. Кендиси дӓ чиинейеӂек шарапанайы, нередӓ йапылэр Аллахын, Чоккудретлинин, кызгын ӱфкесинин шарабы. 16 Онун рубасы хем чантысы ӱстӱндӓ бир ады вар йазылы: «Падишахларын Падишахы хем Саабилерин Саабиси». 17 Гӧрдӱм бир ангил, ани дурурду гӱндӓ да бӱӱк сеслӓн баарды хепси кушлара, ани учардылар гӧк ортасында: «Учун, топланын Аллахын бӱӱк софрасына, 18 ки ийӓсиниз ӧлӱ падишахларын, аскер заабитлеринин хем кудретли адамнарын етини, бейгирлерин хем атлыларын етини, сербест хем чырак, кӱчӱк хем бӱӱк, херкезин етини!» 19 Гӧрдӱм ӂанавары хем дӱннӓ падишахларыны хем оннарын аскерлерини, ангылары топландылар, ки ӂенк етсиннӓр Онуннан, Ким атлы бейгир ӱстӱндӓ хем Онун аскериннӓн. 20 Ӂанавар хем йаланӂы пророк, ани йапарды мераклы нышаннар ӂанаварын ӧнӱндӓ, тутулдулар. Йаланӂы пророк бу нышаннарлан алдатты оннары, ким каблеттийди ӂанаварын дамгасыны хем ким баш иилдӓрди ӂанаварын идолуна. Икиси дӓ диридӓн атылдылар атеш гӧлӱнӓ, ани кӱкӱртлӓн йанэр. 21 Ама каланы ӧлдӱрӱлдӱ кылычлан, ани бейгир ӱстӱндӓ атлынын аазындан чыкарды. Хепси кушлар оннарын етиндӓн дойундулар.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/19","date":"2013-06-20T01:38:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368710006573\/warc\/CC-MAIN-20130516131326-00017-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1794,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":98623.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Лӓӓзым ӱӱнейим, макар ки йок бундан файда. Шинди гечерим Саабидӓн гӧрмеклерӓ хем ачыкламаклара. 2 Таныйэрым бир адамы, ким инанӂы Христоза. О йакын ондӧрт йыл геери – гӱӱдейлӓн ми, гӱӱдесиз ми, билмеерим, Аллах билер – алынды ӱчӱнӂӱ гӧкӓдӓн. 3 Билерим, ани бу адам – гӱӱдейлӓн ми, гӱӱдесиз ми, билмеерим, Аллах билер – 4 алынды рай ичинӓ да ишитти ӧлӓ сӧзлӓр, ани йок ниӂӓ аннатмаа инсан дилиндӓ, ани доору олмаз, инсан сӧлесин. 5 Бутӱрлӱ адамнан ӱӱнеӂӓм, ама кендимнӓн ӱӱнмейеӂӓм, йуфкалыкларымдан каарӓ. 6 Еер истӓрсейдим ӱӱнмӓӓ, олмайаӂам акылсыз, зерӓ доору лафедерим, ама сакынэрым, ки биркимсей беним ичин таа чок санмасын, некадар гӧрер хем ишидер бендӓн. 7 Ки кабармайым бу ачыкламакларын чоклуундан, бана бир тикен батсын гӱӱдемӓ, верилди, шейтанын хаберӂиси, ки йумурукласын бени, кабармайым дейни. 8 Ӱч керӓ дуа еттим Саабийӓ, ки бундан куртулайым. 9 Ама О деди бана: «Етӓр Беним иивергим сенин ичин, зерӓ Беним куведим таманныкта гӧстерилер йуфкалыкта». Онуштан бӓн таа хавезлӓн ӱӱнеӂӓм беним йуфкалыкларымнан, ки Христозун куведи беним ӱстӱмдӓ булунсун. 10 Онуштан хошлук булэрым йуфкалыкта, ашааланмакта, зорлукта, кооламакта хем сыкынтыда Христоз ичин. Зерӓ, ачан йуфкайым, озаман бӓн каавийим. 11 Бӓн ӱӱнерӓк етиштим акылсызлаа, сиз бени буна зорладыныз. Сиз лӓӓзымды бени метедӓсиниз, зерӓ бӓн бишейлӓн таа ашаа диилим о «ӱстӱн апостоллардан», макар ки бишейӂик диилим. 12 Хакына апостолун нышаннары гӧстерилди аранызда хертӱрлӱ сабурлуклан, мераклы нышаннарлан, шашмаклы хем кудретли ишлӓрлӓн. 13 Аӂаба сизӓ не етишмеер, бакарак калан клиселерӓ, ондан каарӓ салт, ани бӓн аарлаа коймадым сизи. Афедин беним бу кабаатымы! 14 Те, ӱчӱнӂӱ керӓ бӓн хазырым гелмӓӓ сизӓ, да аарлаа коймайаӂам сизи, чӱнкӱ бӓн истеерим диил не сизин, ама сизи. Ушаклар дӱшмеер топласыннар варлык ана-бобаларына, ама ана-бобалар ушакларына. 15 Бӓн хавезлӓн малымы хем кендими харӂарым сизин ичин. Еер бӓн чок сизи севӓрсейдим, кендим сиздӓн таа аз мы севилеӂӓм? 16 Ко ӧлӓ олсун, бӓн сизӓ ӱк олмадым, ама шалвирликлӓн алдаттым сизи! 17 Сиздӓн алдым мы бӓн бишей оннар ашыры, кими сизӓ йолладым? 18 Бӓн йалвардым Тита, сизӓ гитсин, да онуннан йолладым ӧбӱр кардашы. Тит алды мы бишей сиздӓн? Бир духлан диил мийиз икимиз дӓ? Хеп бир йолу излӓмедик ми? 19 Санэрсыныз, ки биз букадар вакыт дооруклээрыз кендимизи сизин ӧнӱнӱздӓ? Лафедериз Аллахын ӧнӱндӓ, ниӂӓ оннар, ким инанӂы Христоза. Севгили кардашлар, хепси, не йапэрыз, сизин духча каавиленмениз ичин. 20 Бӓн коркэрым, ки, ачан сизӓ гелеӂӓм, беки булмайаӂам сизи, ниӂӓ истеерим, сиз дӓ булмайаӂэныз бени, ниӂӓ истеерсиниз. Коркэрым, ки сиздӓ кавга, хасеетлик, ӱфкӓ, чекиш, кӧтӱӂӱлӱк, амазчылык, шишкинник, сырасызлык олэр. 21 Коркэрым, ки ачан енидӓн гелеӂӓм сизӓ, Аллах бени утандыраӂэк сизин ӧнӱнӱздӓ, да бӓн кахырланаӂам чойу ичин, ани гӱнаха гирдилӓр хем Аллаха дӧнмедилӓр мындарлыктан, ороспулуктан хем хайырсызлыктан, ани йапардылар.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/12","date":"2013-05-18T23:53:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382989\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00023-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1676,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85594.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Севгили кардашлар! Хербир духу инанмайын, ама денейин духлары, ки гӧрӓсиниз, Аллахтан мы? Зерӓ бу дӱннедӓ чыкты чок йаланӂы пророк. 2 Аллахын Духуну бӧлӓ таныйаӂэныз. Хербир дух, ани ачык кабледер, ки Иисус Христос гӱӱдейлӓн гелди, о Аллахтандыр. 3 Ама хербир дух, ани ачык каблетмеер Иисусу, о диил Аллахтан. Бусой дух антихристин духу, кимин гелмеси ичин ишиттиниз, хем ангысы шинди дӓ булунэр бу дӱннедӓ. 4 Ушаӂыкларым! Сиз Аллахтансыныз да енсединиз йаланӂы пророклары, зерӓ О, Ким сиздӓ булунэр, таа бӱӱк ондан, ким бу дӱннедӓ. 5 Ама оннар – дӱннедӓн, онуштан лафедерлӓр дӱннейӂесинӓ, да дӱннӓ оннары сеслеер. 6 Биз – Аллахтаныз. Ким таныйэр Аллахы, о бизи сеслеер. Ама ким диил Аллахтан, о сеслӓмеер бизи. Бундан таныйэрыз аслылык духуну хем йалан духуну. 7 Севгили кардашлар! Севелим бири-биримизи, зерӓ севги – Аллахтан. Хепси, ким север, о Аллахтан дуулмуш, да Аллахы таныйэр. 8 Ама ким севмеер, о Аллахы танымады, зерӓ Аллах – севги. 9 Аллахын севгиси бизӓ бунуннан гӧстерилди: Аллах дӱннейӓ бириӂик Оолуну йоллады, ки Онун араӂылыыннан биз йашамак еденелим. 10 Бунда гӧрӱлӱр севги: диил, ани биз Аллахы севдик, ама О бизи севди да бириӂик Оолуну йоллады, ки аӂыйаннык курбаны бизим гӱнахларымыз ичин олсун. 11 Севгили кардашлар! Чӱнкӱ Аллах бизи бӧлӓ севди, биз дӓ лӓӓзым бири-биримизи севелим. 12 Аллахы бир сыра билӓ кимсей гӧрмеди. Еер севӓрсейдик бири-биримизи, Аллах биздӓ калэр, хем Онун севгиси долулуктан биздӓ олэр. 13 Бунуннан таныйэрыз, ани Аллах биздӓ, биз дӓ Онда, зерӓ О Кенди Духундан бизӓ верди. 14 Биз гӧрдӱк да шаатлык едериз, ани Боба йоллады Оолуну, ки дӱннейин Куртарыӂысы олсун. 15 Ким ачык кабледер, ани Иисус – Аллахын Оолу, онда калэр Аллах, о да Аллахта калэр. 16 Биз аннадык хем инандык севгийи, ангысы Аллахта вар бизим ичин. Аллах – севги, да ким йашээр севгидӓ, о калэр Аллахта, Аллах да онда. 17 Севги долулуктан олду биздӓ онуштан, ки даава гӱнӱндӓ кыйышмамыз олсун, зерӓ бу дӱннедӓ биз йашээрыз, ниӂӓ Христос йашээр. 18 Севгидӓ йок корку. Долулуктан севги коолээр коркуйу, зерӓ коркуда вар ӂезаланмак. Коркан адамда йок долулуктан севги. 19 Биз севериз \/Ону\/, зерӓ О бизи ӧнӂӓ севди. 20 Ким деер: «Бӓн северим Аллахы», ама кенди кардашындан азетмеер, о бир йаланӂы, зерӓ ким севмеер кардашыны, ангысыны гӧрер, несой вар ниӂӓ севсин Аллахы, ангысыны гӧрмеер? 21 Биздӓ вар бӧлӓ сымарламак Аллахтан: ким север Аллахы, севсин кенди кардашыны да.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/4","date":"2013-05-24T22:37:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368705195219\/warc\/CC-MAIN-20130516115315-00072-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1332,"character_repetition_ratio":0.051,"word_repetition_ratio":0.024,"special_characters_ratio":0.215,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88013.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Иисус буну да деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Бир зенгин адамын варды бир векили, ангысы ичин маана олду, ки даадэр чорбаӂынын варлыыны. 2 Чорбаӂы чаарды ону да деди: \"Не ишидерим бӓн сенин ичин? Есап вер сенин ӂуваплыында, зерӓ артык йок насыл векил оласын\". 3 Векил кенди-кендинӓ дӱшӱнӱрдӱ: \"Не йапайым? Чорбаӂы чыкарыр бени иштӓн. Казмаа куведим йок, диленмӓӓ утанэрым. 4 Билерим, не йапмаа, ки инсан каблетсин бени кенди евлеринӓ, ачан чыкарылаӂам иштӓн\". 5 Чаарэр чорбаӂыйа борчлу адамнары, херкезини йалныз. Илк олана сорду: \"Некадар борчлуйсун чорбаӂыма?\" 6 \"Ӱз ӧлчӱ зейтин йаайы\", – ӂувап етти о. Озаман векил деер: \"Ал борч кийадыны да хызлы йаз: елли ӧлчӱ\". 7 Сора икинӂисинӓ сорэр: \"Сӓн некадар борчлуйсун?\" О ӂувап етти: \"Ӱз ӧлчӱ боодай\". Да деер она: \"Ал борч кийадыны да йаз: сексӓн ӧлчӱ\". 8 Чорбаӂы мететти бу диил инанч векили, ани фикирлӓн ишледи. Чӱнкӱ бу дӱннейин адамнары кендикилериннӓн таа фикирли ишлеерлӓр, некадар айдынныын оланнары. 9 Бӓн сизӓ деерим: едениниз дост кендинизӓ бу диил хакына зенгинниклӓн, ки ачан зенгинник битеӂек, кабул оласыныз дивеч биналара. 10 Зерӓ ким инанч адам кӱчӱк ишлердӓ, о олаӂэк инанч адам бӱӱк ишлердӓ дӓ, ама кимӓ йок насыл инанмаа кӱчӱк ишлери, она йок насыл инанмаа бӱӱк ишлери дӓ. 11 Еер олмарсайдыныз инанч бу диил хакына зенгинниктӓ, озаман ким сизӓ инандыраӂэк хакына зенгиннии? 12 Еер башкасынын малында инанч диилсейдиниз, ким верер сизӓ бишей, сизин олсун дейни? 13 Бир дӓ изметкӓр йок насыл измет етсин ики чорбаӂыйа. Зерӓ бирисини беенӓрсейди, ӧбӱрӱнӱ беенмӓз. Йада бириси ичин чалышкан оларса, ӧбӱрӱ ичин касаветсиз олур. Йок насыл измет едӓсиниз хем Аллаха, хем зенгиннӓӓ». 14 Фарисейлӓр, ангылары севӓрдилӓр парайы, сеслейерӓк бу лафлары, башладылар гӱлмӓӓ алмаа Иисусу. 15 Иисус деди оннара: «Сиз чалышэрсыныз кендинизи инсанын ӧнӱндӓ доору чыкарасыныз, ама Аллах таныйэр ӱреенизи. Зерӓ не инсан метедер, ондан Аллах азетмеер. 16 Закон хем пророклар вардылар Иоандан. Иоандан буйаны Аллахын Падишахлыы насаат олэр, да херкези бакэр зорбалыклан орайы гирмӓӓ. 17 Таа колай ерлӓн гӧк гечеӂек, некадар бир нокта Айоз Закондан дӱшеӂек. 18 Херкез, ким айырылэр карысындан да евленер башкасына, ороспулук йапэр. Ким дӓ евленер коӂасындан айырылмыш карыйа, о да ороспулук йапэр. 19 Варды бир зенгин адам, ангысы гиинӓрди ергиван хем инӂӓ кетен рубайлан. Хергӱн йашарды шенниктӓ хем сефалыкта. 20 Онун капусунда йатарды заваллы фукаара Лазар, долу йарайлан. 21 Кайылды дойунсун кырынтыларлан, ани дӱшерлӓр зенгинин софрасындан. Артык кӧпеклӓр дӓ, гелип, йалардылар онун йараларыны. 22 Бир парча вакыттан сора фукаара ӧлдӱ, ангиллӓр гӧтӱрдӱлӓр ону Авраамын куӂаана. Сора зенгин адам ӧлдӱ да гӧмӱлдӱ. 23 Ачан зеетленӓрди ӧлӱлӓр ериндӓ, о бакты да гӧрдӱ узактан Авраамы, Лазары да онун куӂаанда. 24 Да баарды: \"Боба Авраам, аӂы бени. Йолла Лазары, йысласын пармааны су ичиндӓ да сериннетсин беним дилими, зерӓ зеетленерим бу йалын ичиндӓ\". 25 Авраам ӂувап етти: \"Оолум, аклына гетир, ани сӓн ии йашадын, ама Лазар зор йашады, шинди о бурада раатлык едер, ама сӓн зеетленерсин. 26 Бундан каарӓ бизим хем сизин арамызда вар бир титси дипсизлик, ӧлӓ ки, ким истеер бурадан сизӓ гечсин йада сиздӓн бизӓ, йок колайлыы\". 27 Озаман зенгин олан деди: \"Йалварэрым, боба, йолла Лазары бобамын евинӓ, 28 зерӓ вар беш кардашым. Аннатсын оннара буннары, ки дӱшмесиннӓр оннар да бу зеет еринӓ\". 29 Авраам ӂувап етти: \"Вар оннарда Моисей хем пророклар, оннары сеслесиннӓр\". 30 \"Олмаз, Авраам боба, – ӂувап етти зенгин олан, – салт бурадан, ӧлӱлердӓн гидӓрсейди биркимсей, озаман оннар пишман олаӂэклар гӱнахларындан\". 31 Авраам ӂувап етти: \"Еер сеслӓмӓрсейдилӓр Моисейи хем пророклары, еер ӧлӱлердӓн дӓ биркимсей дирилӓрсейди, инанмайаӂэклар\"».","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/16","date":"2013-05-25T12:56:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368705953421\/warc\/CC-MAIN-20130516120553-00040-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":2100,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95364.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ачан Иисус чыкты Айоз бинадан да йолланды гитмӓӓ, ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар Она, гӧстерсиннӓр Айоз бинанын йапыларыны. 2 Ама Иисус деди оннара: «Гӧрерсиниз ми хепсини буннары? Доору сӧлеерим сизӓ, ани калмайаӂэк бурада таш ӱстӱндӓ таш, хепси йыкылаӂэк». 3 Ачан Иисус отурду Зейтин байыры ӱстӱндӓ, ӱӱрениӂилери йалныз Она йаклаштылар да дедилӓр: «Сӧлӓ бизӓ, незаман олаӂэк буннар хем несой нышан Сенин гелмени хем заманын биткисини гӧстереӂек?» 4 Иисус ӂувап етти оннара: «Бакын, биркимсей алдатмасын сизи. 5 Зерӓ чойу гелеӂек Беним адыма да дейеӂек: \"Бӓним Христос\", да чойуну алдадаӂэклар. 6 Ишидеӂениз ӂенк уултусу хем хабер ӂенклӓр ичин. Бакын, коркмайасыныз. Зерӓ хепси буннар лӓӓзым олсун, ама бу таа диил биткиси. 7 Зерӓ миллет миллетӓ, падишахлык падишахлаа каршы калкаӂэк. Кими ерлердӓ олаӂэк аачлык, \/салгыннар\/ хем ер тепремелери. 8 Ама хепси буннар салт бӱӱк кахырларын чекетмеси. 9 Озаман зеетлейеӂеклӓр сизи хем ӧлдӱреӂеклӓр, хем Беним адым ичин хепси миллетлӓр сиздӓн азетмейеӂек. 10 Чойу инандан дӱшеӂек. Бири-бирини сатаӂэклар хем азетмейеӂеклӓр бири-бириндӓн. 11 Калкаӂэк чок йаланӂы пророклар да чойуну алдадаӂэклар. 12 Законсузлук зееделенеӂек, онуштан чойунда севги сууаӂэк. 13 Ама ким биткийӓдӓн дайанаӂэк, о куртулаӂэк. 14 Гӧк Падишахлыын Ии Хабери бӱтӱн дӱннедӓ насаат олаӂэк, шаатлык олсун хепси миллетлерӓ, да озаман биткиси гелеӂек. 15 Ӧлӓ ки, ачан гӧреӂениз дикили айоз ердӓ ииренч иши, ани бозгунӂулук йапэр, ангысы ичин лафетти пророк Даниил, – ким окуйэр, аннасын – 16 озаман ким олаӂэк Иудейада, качсын байырлара. 17 Ким булунаӂэк ев ӱстӱндӓ, инмесин алмаа бишей ичйандан. 18 Ким олаӂэк кырда, дӧнмесин геери ӱст рубасыны алмаа. 19 О гӱннердӓ вай маамул хем ушак емзирӓн карылара! 20 Дуа един, качманыз разгелмесин кышын еки ӂумертеси. 21 Зерӓ озаман бӱӱк зеет олаӂэк, ани олмады дӱннейин курулмасындан бӱӱнӓдӓн хем олмайаӂэк да. 22 Еер о вакыт кысалдылмайды, кимсей куртуламайаӂэйды, ама сечилмишлерин хатыры ичин о вакыт кысалдылды. 23 Озаман еер биркимсей дейӓрсейди сизӓ: \"Тӓ, Христос бурада!\" еки: \"Христос орада!\", инанмайын. 24 Зерӓ пейдаланаӂэк йаланӂы христослар хем йаланӂы пророклар. Йапаӂэклар бӱӱк нышаннар хем шашмаклы ишлӓр, алдатсыннар дейни, оларсайды колай, артык сечилмиш оланнары да. 25 Тӓ, Бӓн вакытча сизӓ хаберледим. 26 Ӧлӓ ки, еер дейӓрсейдилӓр сизӓ: \"Тӓ, О чол ердӓ!\", гитмейин, еки: \"Тӓ, О саклы ичердӓ!\", инанмайын. 27 Зерӓ, ниӂӓ чимчирик чакэр гӱндуусундан да гӧрӱнер гӱнбатысына кадар, ӧлӓ олаӂэк Адам Оолунун гелмеси дӓ. 28 Нередӓ олаӂэк леш, орайы топланаӂэк леш карталлары. 29 О зеет гӱннериндӓн сора хемен гӱн карараӂэк, ай вермейеӂек айдынныыны, йылдызлар гӧктӓн дӱшеӂеклӓр, ��ем гӧкӱн куветлери сарсаланаӂэк. 30 Озаман гӧктӓ Адам Оолунун нышаны гӧстерилеӂек. Озаман хепси ердеки сенселелӓр аалайаӂэк. Гӧреӂеклӓр Адам Оолуну, гелӓркӓн гӧкӱн булутлары ӱстӱндӓ бӱӱк куветлӓн хем метинниклӓн. 31 О йоллайаӂэк бӱӱк бору сесиннӓн ангиллерини. Оннар топлайаӂэклар Онун сечилмишлерини дӧрт тарафтан, гӧкӱн бир кенарындан ӧбӱр кенарынадан. 32 Инӂир фиданындан ӧрнек алын. Ачан даллары йымышээрлар, хем йапраклары ешерерлӓр, билерсиниз, ани йаз йакын. 33 Хеп ӧлӓ, сиз дӓ ачан гӧреӂениз хепси буннары, билиниз, ани бу иш йакын, артык капуда. 34 Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу бой инсан гечмейеӂек, хепси буннар таманнанмайынӂа. 35 Ер хем гӧк гечеӂек, ама Беним сӧзлерим хич гечмейеӂек. 36 О гӱнӱ хем о саады кимсей билмеер: не гӧктеки ангиллӓр, не дӓ Оол, ама салт Боба. 37 Ниӂӓ олду Нойун гӱннериндӓ, хеп ӧлӓ олаӂэк Адам Оолунун гелмесиндӓ дӓ. 38 Ниӂӓ о гӱннердӓ потоптан илери ийӓрдилӓр, ичӓрдилӓр хем евленӓрдилӓр о гӱнӓ кадар, ачан Ной гирди геми ичинӓ, 39 да бишей шӱпеленмӓрдилӓр, потоп гелмейинӂӓ да хепсини телеф етмейинӂӓ, хеп ӧлӓ олаӂэк Адам Оолунун гелмеси дӓ. 40 Озаман ики адам олаӂэк кырда. Бириси алынаӂэк, ӧбӱрӱ калаӂэк. 41 Ики кары дермендӓ ун ӱӱдеӂеклӓр. Бириси алынаӂэк, бириси калаӂэк. 42 Онуштан кушку олун, зерӓ билмеерсиниз, не гӱнӱ Саабиниз гелеӂек. 43 Билиниз, еер билейди евин чорбаӂысы, незаман хырсыз гелеӂек, кушку дураӂэйды да бракмайаӂэйды, евини сойсун. 44 Онуштан сиз дӓ олун хазыр, зерӓ Адам Оолу гелеӂек о саатта, ачан хич дӱшӱнмеерсиниз. 45 Аӂаба кимдир инанч хем аариф чырак, ангысыны чорбаӂысы койду ӂувапчы кенди евиндӓ хепси чыракларын ӱстӱнӓ, вакыдында дойурсун оннары дейни? 46 Мутлу чырак, ангысыны чорбаӂысы, гелмесиндӓ, булаӂэк бӧлӓ йапаркан. 47 Доору сӧлеерим сизӓ, ани койаӂэк ону ӂувапчы бӱтӱн кенди варлыы ӱстӱнӓ. 48 Ама чырак оларсайды фена да акылӂа дейӓрсейди: \"Чорбаӂым ойаланэр\", 49 да башларсайды дӱӱмӓӓ кафадарларыны, имӓӓ хем ичмӓӓ сарфошчуларлан, 50 чыраан чорбаӂысы гелеӂек бир гӱн, незаман хич беклӓмеер, хем о саатта, незаман хич дӱшӱнмеер, 51 чок дӱӱйеӂек, ону икиӱзлӱлӓрлӓн бир ерӓ койаӂэк. Орада олаӂэк ааламак хем диш гыӂырдатмасы.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/24","date":"2013-05-23T04:47:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368702810651\/warc\/CC-MAIN-20130516111330-00084-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":2844,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.043,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95347.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Биткидӓ, кардашлар, дуа един бизим ичин, ки Аллахын сӧзӱ чабук даалсын хем метинненсин, ниӂӓ дӓ сиздӓ, 2 да куртулалым есапсыз хем кӧтӱ адамнардан, зерӓ хепсиндӓ инан йок. 3 Инанчтыр Сааби, Ангысы каавилейеӂек сизи хем кӧтӱ оландан коруйаӂэк. 4 Биз умут койэрыз Саабийӓ сизин ичин, ани сиз таманнээрсыныз хем таманнайаӂэныз ону, не биз сиз�� сымарлээрыз. 5 Сааби доорутсун сизин ӱреклеринизи Аллахын севгисинӓ хем Христозун дайанмасына. 6 Иисус Христозун адыннан сымарлээрыз сизӓ, кардашлар, йыракланасыныз хербир кардаштан, ани хайлазлыкта йашээр, диил о ӱӱретмеклерӓ гӧрӓ, ани биздӓн каблеттиниз. 7 Сиз кендиниз билерсиниз, несой лӓӓзым бензейӓсиниз бизӓ, зерӓ биз сиздӓ диилдик хайлазлыкта. 8 Кимсейин екмеени ӂабадан имедик, ама ишледик хем саваштык, чалышарак геӂӓ-гӱндӱз, ки аарлык йапмайалым сизӓ. 9 Диил, ани йок доорулуумуз аарлык йапмаа, ама кендимизи вердик сизӓ ӧрнек, ки бизӓ бензейӓсиниз. 10 Ачан биз таа сиздӓ булунардык, сизӓ буну сымарладык: ким истӓмеер ишлесин, о дӱшмеер исин дӓ. 11 Биз ишидериз, ани кимилери сиздӓн хайлазлыкта йашээр, хич иш йапмээр, ама хербир ишӓ карышэрлар. 12 Бӧлелеринӓ сымарлээрыз хем насаат верериз бизим Сааби Иисус Христозун адыннан, ани оннар услулукта ишлесиннӓр да кенди екмеени исиннӓр. 13 Ама сиз, кардашлар, йорулмайын иилик йапмаа. 14 Еер биркимсей сеслӓмӓрсейди бизим лафларымызы бу кийаттан, ону нышаннайын да онуннан баалантыныз олмасын, ки утандырылсын. 15 Салт саймайын ону ниӂӓ бир душманы, ама акыл верин ниӂӓ бир кардаша. 16 Кенди услулук верӓн Сааби баашласын сизӓ услулук херзаман хем хербир иш ӱзерӓ! Сааби сизиннӓн хепсинизлӓн олсун. 17 Бӓн, Павли, бу селӓми йазэрым кенди елимнӓн. Бу беним нышаным хепси кийатларымда. Бӓн бӧлӓ йазэрым. 18 Бизим Сааби Иисус Христоздан ииверги олсун хепсинизлӓн. \/Амин.\/ |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Thess\/3","date":"2013-06-20T02:11:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368710006682\/warc\/CC-MAIN-20130516131326-00084-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":1034,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94145.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Аллахын истедиинӓ гӧрӓ Иисус Христозун апостолу, хем кардаш Тимофей 2 селӓм йоллээрыз айоз кардашлара Колос касабасында, ангылары инанэрлар Иисус Христоза. Ииверги хем услулук сизӓ Аллахтан, бизим Бобадан, \/хем Сааби Иисус Христоздан\/. 3 Херзаман шӱкӱр едериз Аллаха, бизим Сааби Иисус Христозун Бобасына, ачан дуа едериз сизин ичин. 4 Зерӓ ишиттик, ани сиз Иисус Христоза инанэрсыныз хем Аллахын бӱтӱн айоз халкыны северсиниз. 5 Бу инан хем севги гелер умуттан, ани гӧктӓ саклы сизин ичин. Ишиттиниз бу умут ичин хакына сӧздӓн, Ии Хабердӓн, 6 ани сизӓ етишти. Ии Хабер, ниӂӓ бӱтӱн дӱннедӓ, сизин аранызда да мейва гетирер хем гит-гидӓ илерлеер о гӱндӓн, ачан ишиттиниз онун ичин хем хакына аннадыныз Аллахын иивергисини, 7 ниӂӓ ӱӱрендиниз Епафрастан, бизим севгили кафадарымыздан, ангысы Иисус Христозун инанч изметкеридир сизин хатырыныз ичин. 8 О сӧледи бизӓ сизин севгиниз ичин, ани Айоз Духтан. 9 Онуштан биз озамандан, ачан буну ишиттик, дургунмээрыз сизин ичин дуа етмӓӓ хем йалвармаа, ки ии билӓсиниз Аллахын истедиини бӱтӱн аарифликлӓн хем бир духча аннамаклан. 10 Дуа едериз, ани йашаманыз Саабийӓ йакышсын да хербир иш ӱзерӓ беендирӓсиниз кендинизи Она, хертӱрлӱ ииликлӓрлӓн мейва гетирӓсиниз хем илерлейӓсиниз Ону танымакта, 11 каавиленӓсиниз хертӱрлӱ куветлӓн Онун метин кудрединӓ гӧрӓ, ки хепсинӓ севинчлӓн дайанасыныз хем сабурлу оласыныз, 12 шӱкӱр едерӓк Аллах Бобайа, Ангысы колайлык верди бизӓ, пай алалым онда, не саклады айоз халкы ичин айдынныкта. 13 О куртарды бизи каранныын заабитлииндӓн да гечирди Кенди севгили Оолунун падишахлыына, 14 Ангысы куртарды бизи \/Кенди каныннан\/ да баашлады гӱнахларымызы. 15 Одур гӧрӱнмейӓн Аллахын гӧрӱнмеси, илк дуулмуш. О ӱстӱндӱр хепси йарадыланнардан. 16 Зерӓ Онун араӂылыыннан йарадылды хепси, не гӧктӓ хем не ердӓ вар, хепси, не гӧрӱнер хем не гӧрӱнмеер, заплыклар, чорбаӂылыклар, кулланыӂылар хем заабит еденнӓр. Хепси Ондан хем Онун ичин йарадылы. 17 О ӧнӂӓ хепсиндӓн, хем хепси Ондан тутунэр. 18 Одур гӱӱденин, клисенин Башы. Одур – клисейи башлайан, ӧлӱлердӓн илкинкиси, ки хербир иштӓ илк ери алсын. 19 Зерӓ Аллах кайылды, бӱтӱн таманныы Онда булунсун, 20 да услулук еденерӓк Онун каныннан, ани ставрозда акыдылды, Онун араӂылыыннан барыштырсын Кендиннӓн хепсини, не гӧктӓ хем не ердӓ. 21 Сиз вакыдын бириндӓ йабанӂыйдыныз хем душмандыныз Аллаха кенди фикириниздӓ, зерӓ кӧтӱлӱк йапардыныз. Ама О шинди сизи дӓ барыштырды, 22 зерӓ Христос гӱӱдейӂесинӓ ӧлдӱ, ки гетирсин сизи Аллахын ӧнӱнӓ айоз, кусурсуз хем кабаатсыз. 23 Бу олур, еер сиз темелленмиш хем салланмадык инанда дурурсайдыныз да йыракланмарсайдыныз умуттан, ани гелер Ии Хабердӓн. Сиз ишиттиниз бу Ии Хабери, ангысы насаат олунду хепси инсаннара гӧк алтында. Бӓн, Павли, бу Ии Хаберин изметкерийим. 24 Шинди, зеетленерӓк сизин ичин, бӓн севинерим. Чӱнкӱ кенди тенимдӓ таманнээрым, не Христозун зеетлериндӓн калды чекилмедик Онун гӱӱдеси ичин, ангысы – клисӓ. 25 Бӓн клисенин изметкери олдум Аллахын сырасына гӧрӓ. Бу измет бана верилди сизин хатырыныз ичин, ки насаат едейим херердӓ Аллахын сӧзӱнӱ, 26 о саклы курулмушу, ани ачылмамыш калды евел вакытларда хем сенселелердӓ, ама шинди ачылды Онун айоз халкына. 27 Аллах истеди гӧстерсин оннара, некадар шанны хем зенгиндир миллетлӓр арасында бу саклы курулмуш. О – Христостур, метинник умуду, ани сиздӓ булунэр. 28 Биз Христозу хаберлеериз, акыл верерӓк херкезинӓ хем ӱӱредерӓк херкезини хертӱрлӱ аарифликлӓн, ки чыкаралым Аллахын ӧнӱнӓ херкезини таман Иисус Христозда. 29 Тӓ бунун ичин бӓн савашып ишлеерим, чалышарак Онун кувединнӓн, ани бендӓ.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Col\/1","date":"2013-06-19T12:48:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368708766848\/warc\/CC-MAIN-20130516125246-00045-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":2049,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93536.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Еди ангиллердӓн бириси, ангыларында варды еди чӧлмек, гелди да лафетти бенимнӓн: «Гел, – деди, – гӧстереӂӓм сана, ниӂӓ даава йапылэр бӱӱк ороспу карыйа, ани чок сулар ӱстӱндӓ отурэр». 2 Ерин падишахлары онуннан ороспулук еттилӓр. Онун ороспулук шарабыннан ердӓ йашайаннар сарфош олдулар. 3 Ангил духлан бени бир чол ерӓ гӧтӱрдӱ, да гӧрдӱм бир кары, ани отурэр кызыл ӂанавар ӱстӱндӓ. Бу ӂанавар долуйду адларлан, ангылар кӧтӱлӓрди Аллахы, да онун варды еди кафасы хем он буйнузу. 4 Бу кары ергиван хем койу кырмызы ренкли рубайлан гиийимни, алтыннан, паалы ташлан хем такым седефлӓн донаклыйды. Елиндӓ тутарды бир алтын ока, долу кенди ороспулуунун ииренч хем мындар ишлериннӓн. 5 Аннысында йазылыйды бир ад, ангысынын вар саклы аннамасы: «Бӱӱк Вавилон, ороспуларын хем ердеки ииренчликлерин анасы». 6 Гӧрдӱм, ани бу кары сарфош олмушту Аллахын айоз халкы канындан, Иисусун шаатлары канындан. Сарп шаштым, ачан ону гӧрдӱм. 7 Ангил бана сорду: «Нечин шашэрсын? Бӓн аннадаӂам сана саклы аннамайы бу кары ичин хем ӂанавар ичин, ани ону ташыйэр, хем ангысында вар еди кафа хем он буйнуз. 8 Ӂанавар, ангысыны гӧрдӱн, ӧнӂӓ варды, ама шинди йок. О дипсизликтӓн чыкаӂэк да кайыплаа гидеӂек. Ердӓ йашайаннар, кимин адлары дӱннейин курулмасындан диил йазылы йашамак кийадында, шашаӂэклар, гӧрӱп ӂанавары, ани ӧнӂӓ варды, шинди йок, ама генӓ гелеӂек. 9 Буну аннамак ичин аарифлик лӓӓзым. Еди кафа – еди байыр, ангыларын ӱстӱндӓ отурэр кары, хем еди падишах. 10 Оннардан беши дӱштӱ, бири вар, ама ӧбӱрӱ таа гелмеди. Ачан да гелеӂек о, лӓӓзым аз вакыт калсын. 11 Ӂанавар, ани ӧнӂӓ варды, ама шинди йок, о секизинӂи падишах хем едисиндӓн бири, ани кайыплаа гидер. 12 Он буйнуз, ани гӧрдӱн – он падишах, ангылары таа каблетмедилӓр падишахлыы, ама падишах заабитлиини кабледеӂеклӓр бир саада ӂанаварлан барабар. 13 Оннарда хепсиндӓ вар бир неет, да кенди кудретлерини хем заабитликлерини ӂанавара вереӂеклӓр. 14 Оннар Кузуйлан ӂенк едеӂеклӓр, ама Кузу оннары енсейеӂек, зерӓ Одур саабилерин Саабиси хем падишахларын Падишахы, хем ким Онуннан барабар, оннар чаарылмыш, сечилмиш хем инанч». 15 Сора ангил деди бана: «Сулар, ангылары сӓн гӧрдӱн, нередӓ отурэр ороспу, – халклар, топлулуклар, миллетлӓр хем диллӓр. 16 Он буйнуз хем ӂанавар, ани гӧрдӱн, оннар ороспу карыдан азетмейеӂеклӓр да ону йалныз хем чыплак бракаӂэклар. Онун етиндӓн ийеӂеклӓр да атештӓ йакаӂэклар ону. 17 Чӱнкӱ Аллах койду ӱреклеринӓ, йапсыннар Онун истедиини да бир нееттӓ кайыл олсуннар ӂанавара вермӓӓ кенди падишахлыкларыны, Аллахын сӧзӱ таманнанынӂа. 18 Кары, ани гӧрдӱн, о – бӱӱк касаба, ани ерин падишахлары ӱстӱнӓ падишахлык едер».","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/17","date":"2013-05-25T14:33:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368705956263\/warc\/CC-MAIN-20130516120556-00015-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1501,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93652.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1 О вакыт падишах Ирод туттурду клиседӓн кимисини, неетленип оннара кӧтӱлӱк йапсын. 2 О кылычлан ӧлдӱрттӱ Иакову, Иоанын кардашыны. 3 Гӧрӱп, ани иудейлӓр беенерлӓр буну, ондан сора Хамурсуз йортунун гӱннериндӓ туттурду Петрийи дӓ. 4 Арестат еттирдиктӓн сора капана капатты. Койду дӧрт бӧлӱк аскер, беклесиннӓр ону. Бӧлӱклердӓ варды дӧрдӓр аскер. Неетленӓрди Паскеллӓ йортусундан сора чыкармаа ону инсанын ӧнӱнӓ даава ичин. 5 Петри булунурду бекчилик алтында, капанда. Ама клисӓ хашлак дуа едӓрди онун ичин Аллаха. 6 О геӂӓ, незаман ертеси гӱнӱ Ирод лӓӓзымды чыкарсын ону даавайа, Петри уйуйарды ики аскер арасында баалы ики синӂирлӓн, бекчилӓр дӓ беклӓрдилӓр капанын капусунда. 7 Ансыздан Аллахтан бир ангил пейдаланды, да бир шафк айдыннатты одайы капанда. Ангил дӱрттӱ Петрийи бир йанына да, уйандырып ону, деди: «Чабук калк!». Синӂирлӓр бирдӓн дӱштӱлӓр онун еллериндӓн. 8 Ангил деди она: «Кушан хем гии айак капларыны!». О ӧлӓ дӓ йапты. Сора ангил деди: «Гии ӱст рубаны да гел беним ардыма!» 9 Петри дышары чыкты, гидип онун ардына, аннамайарак, ани, не йапэр ангил, бу хакына аслы. О санарды, ани гӧрӱнмӓк гӧрер. 10 Ачан гечтилӓр илк хем икинӂи бекчилии, етиштилӓр демир токатлара, ани чыкэр касаба ичинӓ. Токатлар кендилииндӓн ачылдылар ӧннериндӓ. Оннар чыктылар да гечтилӓр бир сокак. Сора ангил бирдӓн йок олду онун йанындан. 11 Ачан Петри гелди кендинӓ, деди: «Шинди бӓн хакына гӧрерим, ани Сааби йоллады ангилини да куртарды бени Иродун елиндӓн хем хепси белалардан, не беклӓрди иудей инсаны, ки олсун бенимнӓн». 12 Аннайып, не олду, о гитти Марийанын евинӓ, ангысы Иоанын – Марк дениленин – анасыйды, кимдӓ чойу топланмыштылар да дуа едӓрдилӓр. 13 Ачан Петри урду дышанкы токатлара, чыкты бир изметчийка, ады Рода, ки баксын, ким урэр. 14 Ачан таныды Петринин сесини, севинмеликтӓн ачмады токады, ама качарак гитти да сӧледи, ани Петри дурэр токатларда. 15 Оннар дедилӓр она: «Сӓн дели мийсин?» Ама о бакарды аннатсын, ани сӧледиклери аслы, онуштан оннар дедилӓр: «Бу олмалы онун ангили». 16 Бу вакыт Петри хеп урарды токатлара. Ачан ачтылар, гӧрӱп ону, даптур гелдилӓр. 17 Петри йапты елиннӓн нышан, ки суссуннар. Сора аннатты, ниӂӓ Сааби чыкарды ону зындандан, да деди: «Сӧлейиниз Иакова хем кардашлара бу олушлар ичин». Сора кендиси чыкты да гитти башка ерӓ. 18 Ачан айдыннанды, аскерлерин арасында бир бӱӱк качынмак олду, бакардылар аннасыннар, не олду Петрийлӓн. 19 Ирод ааратты ону херердӓ да, ачан буламады, бекчилери соруша чекти да сымарлады, ӧлдӱрӱлсӱннӓр. Сора кенди гитти Иудейадан Кесарийа касабасына да орада калды. 20 Ирод пек ӱфкелийди Тир хем ��идон касабасындан инсана. Оннар, аннашып, гелдилӓр Иродлан гӧрӱшмӓӓ. Кенди тарафына чевирдилӓр Власты, ани бакарды падишахын бинасыны. Истедилӓр барышмак йапмаа, зерӓ оннарын мемлекети бесленӓрди падишахын мемлекетиндӓн. 21 Бир койулмуш гӱндӓ Ирод гииди падишах рубаларыны да, отуруп падишах скемнесиндӓ, башлады лафетмӓӓ инсанын ӧнӱндӓ. 22 Инсан баарарды: «Бу сес диил адамын, ама Аллахын!» 23 Саабидӓн бир ангил хемен бирдӓн чарпты ону, зерӓ о йапмышты, ки метиннесиннӓр ону, ама диил Аллахы. Ону куртлар иди, да о ӧлдӱ. 24 Ама Аллахын сӧзӱ хер тарафа дааларды хем илерлӓрди. 25 Варнава хем Саул, изметлерини таманнадыктан сора, дӧндӱлӓр Иерусалимдӓн геери, алып кендилериннӓн Иоаны, ангысына денилер Марк.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/12","date":"2013-05-24T23:14:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368705284037\/warc\/CC-MAIN-20130516115444-00030-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1889,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84616.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Еллинӂи гӱнӱ йортусунда хепси бирердӓ топлуйдулар. 2 Ап-ансыздан гӧктӓн ишидилди бир сес, ниӂӓ бӱӱк бир лӱзгӓр уултусу, ани долдурду бӱтӱн еви, нередӓ оннар булунардылар. 3 Оннара гӧрӱндӱ атеш диллӓр гиби, ани бӧлӱнӱп херкезинӓ кондулар. 4 Хепси Айоз Духлан долуп, лафетмӓӓ башладылар башка диллердӓ, ниӂӓ Дух верирди, лафетсиннӓр. 5 Иерусалимдӓ булунардылар иудейлӓр, динни адамнар, топлу гӧк алтындан хертӱрлӱ миллетлердӓн. 6 Ачан ишидилди бу уулту, чок инсан орада олду бир карышыклык, зерӓ херкези ишидӓрди апостоллары лафедерӓк онун кенди дилиндӓ. 7 Хепси шашып даптур гелдилӓр да дейӓрдилӓр бири-биринӓ: «Йа бакын, буннар, ким лафедер, диил ми хепси Галилейадан? 8 Насыл хербиримиз ишидериз оннары лафедерӓк бизим кенди ана дилимиздӓ? 9 Биз – парфийалылар, мидийалылар, еламнылар, инсаннар, ани йашээрлар Месопотамийада, Иудейада, Каппадокийада, Понтта хем Асийада, 10 Фригийада, Памфилийада, Мысырда, Ливийа ерлериндӓ, ани Киринӓ тарафында, Ромадан мусаафирлӓр, иудейлӓр хем прозелитлӓр, 11 критлилӓр хем араплар, ишидериз оннары лафедерӓк бизим кенди дилимиздӓ Аллахын бӱӱк ишлери ичин!» 12 Хепси шашардылар, билмӓрдилӓр не инансыннар. Оннар сорарды бири-биринӓ: «Недир бу?» 13 Ама башкалары, гӱлмӓӓ аларак, дейӓрдилӓр: «Оннар таазӓ шараптан сарфош олмушлар!» 14 Петри калкты калан онбир апостоллан барабар да, алып лафы, бӱӱк сеслӓн деди: «Иудей адамнары хем хепси, ким йашээр Иерусалим касабасында, сеслейин беним лафларымы да билиниз! 15 Оннар диил сарфош, ниӂӓ сиз санэрсыныз, зерӓ шинди салт ӱчӱнӂу саат сабаадан. 16 Ама бу олду о, не сӧлендийди пророк Иоилдӓн: 17 \"Сон гӱннердӓ, деер Аллах, дӧкеӂӓм Беним Духумдан хербир инсан ӱстӱнӓ. Сизин оолларыныз хем кызларыныз пророклук едеӂеклӓр. Генчлериниз гӧрӱнм��к гӧреӂеклӓр, ихтӓрларыныз дӱш гӧреӂеклӓр! 18 О гӱннердӓ Беним чыракларымын ӱстӱнӓ, адамнарын хем карыларын ӱстӱнӓ, дӧкеӂӓм Беним Духумдан, да оннар пророклук едеӂеклӓр. 19 Гӧстереӂӓм шашмаклы ишлӓр йукарда, гӧклердӓ, хем нышаннар ашаада, ердӓ: кан, атеш хем булут гиби тӱтӱн. 20 Гӱн каранныкланаӂэк, ай кан ренгинӓ дӧнеӂек Саабинин бӱӱк хем шафклы гӱнӱн ӧнӱ сора. 21 Озаман ким Аллахын адыны чаараӂэк, куртулмуш олаӂэк\". 22 Израил адамнары, сеслейин бу лафлары! Назаретли Иисус бир Адамды, Ангысынын кимниини Аллах ачык гӧстерди сизӓ кудретли йаптыкларлан, шашмаклы ишлӓрлӓн хем нышаннарлан, ангыларыны Аллах йапты сизин аранызда Онуннан, ниӂӓ кендиниз билерсиниз. 23 Бу Адам верилди сизин елинизӓ ӧнӂӓ Аллахын курулмушуна хем билмесинӓ гӧрӓ. Ону сиз енсерлединиз ставроза хем ӧлдӱрдӱнӱз законсузларын еллериннӓн. 24 Ама Аллах, ӧлӱмӱн аӂыларына сон верип, Ону дирилтти. Ӧлӱм есирлӓӓ аламады Ону. 25 Зерӓ Давид Онун ичин деер: \"Гӧрдӱм херзаман Саабийи беним ӧнӱмдӓ, зерӓ О беним саа тарафымда, ки бӓн салланмайым. 26 Онун ичин ӱрӓӓм севинер хем дилим шенненер, гӱӱдӓм умутлан динненер. 27 Зерӓ Сӓн бракмайаӂан ӂанымы ӧлӱлӓр ериндӓ, изин вермейеӂӓн, Сенин Айозун гӱӱдеси чӱрӱсӱн. 28 Ачтын бана, таныйым йашамак йолуну. Сӓн севиндиреӂӓн бени Кенди ӧнӱндӓ\". 29 Кардашлар, Давид атамыз ичин, сизӓ ачык сӧлеерим, ани о ӧлдӱ хем гӧмӱлдӱ, мезары да биздӓ бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар. 30 Чӱнкӱ Давид пророкту, о билӓрди, не Аллах еминнӓн адамышты, ани онун ардындан геленнердӓн бирисини калдыраӂэк чорбаӂылык скемнесинӓ. 31 О гелеӂек вакытлары гӧрерӓк, Христозун дирилмеси ичин лафетти, ани Онун ӂаны ӧлӱлӓр ериндӓ бракылмайаӂэк хем гӱӱдеси чӱрӱмейеӂек. 32 Бу Иисусу Аллах ӧлӱдӓн дирилтти, биз хепсимиз буна шаадыз. 33 О Аллахын саа тарафына калдырылды, каблетти аданмыш Айоз Духу да Ону шинди дӧктӱ, ниӂӓ гӧрерсиниз хем ишидерсиниз. 34 Давид калкмады гӧкӓ, ама кенди деди: \"Сааби деди беним Чорбаӂыма: Отур саа тарафымда, 35 Бӓн койунӂа Сенин душманнарыны айакларын алтына\". 36 Бӱтӱн Израил халкы ии билсин, ани Аллах йапты Иисусу Чорбаӂы хем Христос. Одур, Кими ставроза гердиниз». 37 Оннар бу лафлары ишидип, ӱреклери сапланмыш калды, да дедилӓр Петрийӓ хем ӧбӱр апостоллара: «Кардашлар, не йапалым?» 38 «Дӧнӱн гӱнахларыныздан Аллаха, да херкезиниз ваатиз олсун Иисус Христозун адына гӱнахларынызын баашланмасы ичин, сора кабледеӂениз Айоз Духун баашышыны, – деди Петри. – 39 Бу адамак сизин ичин, сизин ушакларыныз ичин хем хепси узакта оланнар ичин, херкез ичин, кими бизим Сааби Аллахымыз чаараӂэк». 40 Хем чок таа башка лафларлан шаатлык етти оннара хем йалварды, дейерӓк: «Куртарыныз кендинизи бу сапык бой инсандан». 41 Хепси, ким каблетти онун насаадыны, ваатиз олдулар, да о гӱн клисейӓ еклешти бир ӱч бин киши. 42 Оннар херзаман чалышардылар апостолларын ӱӱренмеклериндӓ бир кардаш пайдашлыында. Барабар екмек ийӓрдилӓр хем дуа едӓрдилӓр. 43 Херкезини бир корку сармышты. Апостолларын елиннӓн йапыларды чок шашмаклы ишлӓр хем нышаннар. 44 Хепси инанӂылар бирердӓ топлуйдулар. Хепсини ортакламыштылар. 45 Сатардылар кенди малларыны хем мӱлклерини, сора парасыны пайедӓрдилӓр херкезинӓ, некадар лӓӓзым. 46 Хер гӱн хепси барабар топланардылар Айоз бинайа хем евлердӓ екмек пайедӓрдилӓр да севинмӓклӓн хем пак ӱреклӓн ийӓрдилӓр. 47 Аллахы метиннӓрдилӓр хем хепси инсандан беенилмиштилӓр. Сааби хер гӱн еклӓрди ени куртуланнары оннарын сайысына.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/2","date":"2013-05-19T02:30:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696383156\/warc\/CC-MAIN-20130516092623-00005-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":2955,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":100607.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Сеслейин шинди, сиз, зенгиннӓр! Аалайын хем сызлайын белалар ичин, ани башыныза гелер. 2 Зенгиннииниз чӱрӱдӱ, рубаларынызы гӱвелӓр иди. 3 Сизин алтыннар хем гӱмӱшлӓр кӱфленди. Кӱфлери сизӓ каршы шаатлык едеӂек, сизин етинизи атеш гиби кемиреӂек. Сиз не хазырладыныз кендинизӓ, битки гӱннӓр ичин топладыныз. 4 Тӓ ишчилерин ӧдеклери, ангылары бичтилӓр сизин кырларынызы, да ангыларынын ӧдеклерини сиз йаланнан дургуттунуз, шинди баарэр Бана. Оракчыларын аалайышы куветли Саабинин кулаана етишти. 5 Сиз йашадыныз бу ердӓ сефалыкта, кенди беендиинизӓ гӧрӓ. Кендинизи беслединиз, сансын бир кесилеӂек гӱн ичин. 6 Сиз кабаатландырдыныз хем ӧлдӱрдӱнӱз кабаатсыз инсаннары, ангылары сизӓ каршы дурамадылар. 7 Онуштан, кардашлар, Саабинин гелмесинӓ кадар дайанын. Тӓ бакын, чифтчи дайанмаклан беклеер ерин паалы берекедини, каблединӂӓ еркен хем геч йаамуру. 8 Сиз дӓ дайанын, ӱреклеринизи каавилейин, зерӓ Саабинин гелмеси йаклашэр. 9 Мырылданмайын бири-биринизӓ каршы, кардашлар, башка тӱрлӱ кабаатлы калэрсыныз. Тӓ, дааваӂы капу ӧнӱндӓ дурэр! 10 Кардашларым, ӧрнек алын пророклардан, ангылары зор вакытларда дайандылар да Саабинин адына лафеттилӓр. 11 Биз мутлу сайэрыз оннары, ким дайанэр. Сиз ишиттиниз Иовун дайанмасы ичин хем гӧрдӱнӱз, не биткидӓ Сааби йапты онун ичин. Сааби чок аӂыйан хем йалпак ӱрекли. 12 Хепсиндӓн ӧнӂӓ, кардашларым, емин етмейин не гӧклӓн, не ерлӓн, не дӓ бир башка еминнӓн. Лафыныз олсун: «ӧлӓ – ӧлӓ» хем «олмаз – олмаз», ки кабаатлы булунмайасыныз. 13 Сиздӓн биркимсей зеетленӓр ми? Ко дуа етсин. Бириси шен ми? Ко тӱркӱ чалсын. 14 Сиздӓн биркимсей хаста мы? Ко чаарсын клисенин пресвитерлерини, да дуа етсиннӓр онун ичин, йаалайып ону Саабинин адына зейтин йаайыннан. 15 Дуа, ани инаннан йапылы, хастайы куртараӂэк, да Сааби ону айаа калдыраӂэк. Хаста гӱнах йаптысайды, афедилеӂек. 16 Ачык сӧлейин бири-биринизӓ кабаатларынызы хем дуа един бири-бириниз ичин, ки саа оласыныз. Бир доору адамын дуасы ��ок куветли хем чок йапабилер. 17 Илийа бизим гиби бир адамды. О маасуз, йаамур йаамасын, дуа етти, да йаамур йаамады ер ӱстӱнӓ ӱч йыл хем алты ай. 18 Сора енидӓн дуа етти, да гӧк йаамур верди, хем ердӓ берекет олду. 19 Кардашлар, еер сиздӓн бириси сапарсайды хакына йолдан, да биркимсей ону геери чевирӓрсейди, 20 ко билсин, ани ким гӱнахкери шашырык йолдан чевирди, о ӧлӱмдӓн бир ӂан куртарды хем чок гӱнах ӧрттӱ. |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jas\/5","date":"2013-05-24T23:34:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368705284037\/warc\/CC-MAIN-20130516115444-00049-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1349,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91046.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Чойу башлады йазмаа аннатмак олушлар ичин, ани гечтилӓр бизим арамызда, 2 ниӂӓ етиштирдилӓр бизӓ баштан о инсаннар, ани гӧрдӱлӓр хепсини хем ангылары шинди олдулар Аллахын Сӧзӱнӱн насаатчылары. 3 Бӓн дӓ есапладым, хепсини ислӓӓ аараштырдыктан сора, хатырлы Феофил, сыравардыр йазайым сана хепсини, ниӂӓ олду, 4 ки сӓн билӓсин о ишин аслысыны, ани ӱӱрендин. 5 Иудейада, падишах Иродун вакыдында, варды бир попаз, ады Захарийа, Авийанын сырасындан. Онун карысы Аронун кызларынданды, ады Елисавета. 6 Икиси дӓ Аллахын ӧнӱндӓ доору инсаннардылар. Бир лекесиз билӓ таманнардылар хепси Аллахын сымарладыкларыны хем сыраларыны. 7 Ушак оннарда йокту, зерӓ Елисавета гебӓ калмарды, хем икиси дӓ, Захарийа хем Елисавета, йашлы инсаннарды. 8 Бир сыра, ачан Захарийа измет едӓрди Аллахын ӧнӱндӓ онун изметчилии сырасында, 9 аттылар четелӓ попазларын алышмакларына гӧрӓ, да она дӱштӱ, гӱннӱклесин Аллахын Айоз бинасы ичиндӓ. 10 Гӱннӱклемӓк вакыдында чок инсан дуа едӓрди дышарда. 11 Озаман Захарийайа гӧстерилди Аллахын бир ангили. О дурарды гӱннӱк алтарын саа тарафында. 12 Ачан Захарийа гӧрдӱ ону, ӱрктӱ. Бир бӱӱк корку басты ону. 13 Ангил деди она: «Захарийа, коркма, зерӓ сенин дуан сесленмиш олду. Сенин карын Елисавета дуудураӂэк сана бир оол, ангысынын адыны койаӂан Иоан. 14 О сана олаӂэк шенник хем севинмӓк. Чок инсан севинеӂек онун дуумасы ичин. 15 О Аллахын ӧнӱндӓ олаӂэк бир бӱӱк адам. Ичмейеӂек шарап хем башка серсем едӓн ичкилери. Таа дуумактан о долу олаӂэк Айоз Духлан. 16 Чойуну Израилдӓн о дӧндӱреӂек оннарын Сааби Аллахына. 17 О Аллахын ӧнӱндӓ гезеӂек Илийанын кувединнӓн хем духуннан, чевирсин дейни бобаларын ӱреклерини ушакларына хем о канырыклы неетлилери доорулаа. О хазырлайаӂэк инсаны Саабинин гелмеси ичин». 18 Захарийа деди ангилӓ: «Недӓн бӓн таныйаӂам буну? Зерӓ бӓн ихтӓрым, карым да йашлы». 19 Ангил ӂувап етти: «Бӓн, Гавриил, дурэрым Аллахын каршысында, йолланылмышым, ки лафедейим сениннӓн да гетирейим бу ии хабери сана. 20 Сӓн лафедӓмейеӂӓн хем дилсиз калаӂан о гӱнӓ кадар, бу олунӂа, зерӓ инанмадын ��еним сӧзлерими, ани вакыт гелдийнӓн, хепси ӧлӓ олаӂэк». 21 Инсан, ани беклӓрди Захарийайы, шашарды, нечин чок ойаланэр Айоз бина ичиндӓ. 22 Ачан чыкты дышары, лафедӓмӓрди. Оннар аннадылар, ани Айоз бина ичиндӓ о гӧрдӱ бир гӧрӱнмӓк. Захарийа оннара нышаннан гӧстерӓрди, зерӓ лафедӓмӓрди. 23 Ачан измет гӱннери таманнанды, Захарийа гелди евӓ. 24 Бу гӱннердӓ Елисавета гебӓ калды да беш ай сакланды, зерӓ дейӓрди: 25 «Сааби битки-биткийӓ есап алды да йапты, ки чыкайым инсанын аазындан хем кӧтӱ лафларындан». 26 Алтынӂы айда, ангил Гавриил йолланмыш олду Аллахтан Галилейанын бир касабасына, ады Назарет. 27 Гелди бир кыза, ангысы йавклуйду Иосифлӓн, бир адамнан, Давидин сенселесиндӓн. Бу кызын ады Марийа. 28 Ангил гелди она да деди: «Услулук сана, Аллахтан ииверги еденӓн кыз, Сааби сениннӓн. \/Иисӧзленмишсин сӓн карыларын арасында!\/» 29 Марийа бу лафлардан шашты да дӱшӱнмейӓ варды. О сорарды кенди-кендинӓ, не аннамасы вар бу селӓмин? 30 Ангил деди: «Коркма, Марийа, сӓн едендин ииверги Аллахтан. 31 Гебӓ калаӂан да дуудураӂан бир Оол, Ангысынын адыны койаӂан Иисус. 32 О олаӂэк бир бӱӱк Адам. Онун адыны койаӂэклар \"Пек ӱӱсек Аллахын Оолу\". Сааби Аллах вереӂек Она Онун Бобасынын, Давидин, чорбаӂылыыны. 33 О дивеӂинӓ падишахлык едеӂек Иаковун евиндӓ. Онун падишахлыынын сону олмайаӂэк». 34 Марийа сорду ангилӓ: «Несой бу вар насыл олсун, ачан бӓн билмеерим, недир коӂа?» 35 Ангил ӂувап етти: «Айоз Дух конаӂэк сана. Пек ӱӱсек Аллахын гӧлгеси сени гӧлгелейеӂек. О, Ким сендӓн дууаӂэк, адланаӂэк айоз, Аллахын Оолу. 36 Сенин хысымын Елисавета артык йашлы, ама гебӓ калды. О да дуудураӂэк бир оол. Она хепси дейӓрди ушаксыз, ама артык алты ай, ниӂӓ гебӓ калды. 37 Аллахын бир дӓ сӧзӱ йок насыл куветсиз калсын». 38 Озаман Марийа деди: «Сааби, бӓн сенин чыраан, олсун Сенин сӧзӱнӓ гӧрӓ!» Да ангил гитти ондан. 39 Марийа бираздана калкты да алатлан гитти байырлардакы касабайа, ани Иуданын ерлериндейди. 40 Гирди Захарийанын евинӓ да селӓмнеди Елисаветайы. 41 Ачан Елисавета ишитти Марийанын кутламасыны, онда бирдӓн тепинди ушак. Елисавета долду Айоз Духлан. 42 Елисавета баарды бӱӱк сеслӓн: «Иисӧзленмишсин сӓн карыларын арасында хем иисӧзленмиш сенин Ушаан, ангысыны сӓн ташыйэрсын! 43 Насыл бӓн казандым бӧлӓ икрам, ки бана гелсин беним Саабинин анасы? 44 Ниӂӓ ишиттим сенин сесини кутламакта, тепинди ушак севинмектӓн ичимдӓ. 45 Не мутлуйсун сӓн, ани инандын Саабинин сӧзӱнӱ, зерӓ Сааби не адээр, ону таманнээр». 46 Марийа деди: «Бӓн бӱтӱн ӱректӓн метиннеерим Саабийи. 47 Севинир духум Аллахта, беним Куртарыӂымда. 48 Зерӓ Аллах есап алды Онун чыраан ашаадан халыны. Бӱӱндӓн ӧтӓӓ хепси сенселелӓр мутлулайаӂэклар бени. 49 Чӱнкӱ Чоккудретли йапты бӱӱк ишлӓр беним ичин, Онун ады айоздур. 50 Онун аӂыйанныы каплээр бойдан-бойа Ондан коркан инсаны. 51 О гӧстерди куведини Кенди елиннӓн да бозду ходулларын дӱшӱнмеклерини. 52 Девирди о каавилери чорбаӂылык скемнелериндӓн да калдырды ашаа халдан инсаны. 53 Аач оланнары О дойурду ииликлӓн, ама зенгин оланнары салверди, гитсиннӓр бош еллӓн. 54 О Кенди изметкеринӓ, Израилӓ, йардыма гелди. О бир сыра билӓ унутмээр аӂымаа, 55 ниӂӓ адады бизим деделеримизӓ, Авраама хем онун сенселесинӓ дивеӂинӓ». 56 Марийа калды Елисаветайлан ӱч айын долайында, сора дӧндӱ геери евӓ. 57 Ачан гелди вакыды дуудурсун, Елисавета дуудурду бир оол. 58 Комушулар хем хысымнар ишиттилӓр, ани Сааби бӱӱк хайыр баашлады Елисаветайа, онуштан хепси онуннан билӓ севиндилӓр. 59 Секизинӂи гӱнӱ гелдилӓр ушаа кесиклик йапмаа. Истедилӓр адыны коймаа Захарийа, ниӂӓ бобасынын ады. 60 Ама анасы оннара деди: «Олмаз, онун ады Иоан олаӂэк». 61 «Кимсейдӓ сизин хысымнардан йок бутӱрлӱ ад», – ӂувап етти оннар. 62 Йаптылар нышан еллериннӓн бобасына, ки аннасыннар, несой ушаан адыны койсуннар. 63 Захарийа истеди бир парча тафтаӂык да йазды бӧлӓ: «Онун ады Иоан олаӂэк». Хепси шаштылар. 64 Хемен чӧзӱлдӱ онун дили, да башлады лафетмӓӓ хем Аллахы метиннемӓӓ. 65 О байырлы Иудейанын ерлериндӓ хепси комушулары бир корку басты. Долайда хепси инсан бунун ичин лафедӓрди. 66 Хепси, ким дӓ ишидӓрди буну, дӱшӱнмӓӓ варып, дейӓрди: «Аӂаба, бу ушак ким олаӂэк?» Хакына, ани Аллахын ели онун ӱстӱндейди. 67 Ушаан бобасы, Захарийа, долду Айоз Духлан да пророклук етти: 68 «Иисӧзленмиш олсун Израилин Сааби Аллахы, Ангысы гелди йардыма Кенди инсанына да куртарды оннары. 69 Калдырды бизӓ бир каави Куртарыӂы Кенди изметкерин, Давидин, евиндӓн, 70 ниӂӓ хаберледийди евел вакыттан айоз пророкларыннан. 71 Адады, ани куртараӂэк бизи душманнардан хем кинӂилерин еллериндӓн. 72 Бутакым, Аллах гӧстерер Кенди аӂыйанныыны бизим бобаларымыз ичин, унутмээр айоз баалантысыны 73 хем еминнӓн адамасыны, ани верди бизим бобамыза Авраама. 74 О адады, ани бизи куртараӂэк душманнардан да йапаӂэк, ки измет еделим Она коркусуз, 75 кабаатсызлыкта хем айозлукта бӱтӱн бизим йашамамызда. 76 Ама сӓн, евлат, адланаӂан Пек ӱӱсек Аллахтан пророк, зерӓ гидеӂӓн Саабинин ӧнӱ сора, ки Онун ичин йол хазырлайасын. 77 Сӓн инсана хаберлейеӂӓн куртулмак хем гӱнахлардан баашламак. 78 Аллахымыз, долу севгийлӓн хем аӂыйанныклан, йукардан йоллайаӂэк бизӓ куртулмак, бензӓр дан еринин шафкына, 79 ки айдыннатсын оннара, ким булунэр каранныкта хем ӧлӱм гӧлгесиндӓ, доорутсун бизи услулук йолуна». 80 Ушак бӱӱйӓрди, каавиленӓрди духлан. Йашады чол ерлериндӓ о гӱнӓ кадар, ачан чыкты Израил халкынын каршысына.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/1","date":"2013-06-19T13:08:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368708783242\/warc\/CC-MAIN-20130516125303-00070-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":4184,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91744.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Аллахын айоз халкына йардым етмӓк ичин зеедӓ олаӂэк, ки сизӓ йазайым. 2 Билерим, ани хавезсиниз йардым етмӓӓ, бунуннан ӱӱнерим македонийалыларын ӧнӱндӓ. Оннара дедим, ани сиз ахайалылар гечӓн йылдан беери хазырсыныз бу иши йапмаа. Сизин чалышканныыныз оннардан чойуну хавезлендирди. 3 Хеп окадар йолладым кардашлары, ки ӱӱнмемиз сизиннӓн бу сефер наафилӓ олмасын, да ниӂӓ сӧледим, оласыныз хазыр. 4 Ӧлӓ ки, еер Македонийадан кими адамнар бенимнӓн гелирсейдилӓр да сизи хазыр булмарсайдылар, биз – демейелим сиз! – утанмыш калмайалым, ани букадар кыйышмаклан ӱӱндӱм сизиннӓн. 5 Онун ичин сандым, ани лӓӓзым йалварайым кардашлара, оннар ӧнӂӓ гитсиннӓр сизӓ да хазырласыннар бу хайырлы баашышынызы, не сиз ададыныз, ки баашышыныз хазыр олсун ӂӧмертликтӓн, ама диил сыкылыктан. 6 Унутмайын: ким аз екер, аз бичер, ким чок екер, чок да бичер. 7 Херкези баашласын окадар, некадар ӱреендӓ неетледи, диил гӱӂенмӓклӓн хем зорлан. Зерӓ Аллах север оннары, ким гӱлӱмсейерӓк верер. 8 Аллах каавийдир, ки зенгиннетсин сизи хербир иивергийлӓн, да сиздӓ херзаман хепси етӓр олсун, хем ӂӧмертликлӓн катыласыныз хербир ии ишӓ. 9 Ниӂӓ йазылы: «Баашыш даатты, верди фукааралара, онун доорулуу дивеӂӓ кадар калэр». 10 Ким тоом верер екиӂийӓ хем екмек, исин дейни, О сизӓ дӓ тоом вереӂек, чокландыраӂэк, не екӓ- синиз хем зееделейеӂек доорулуунузун берекедини. 11 Ӧлӓ, ки хер тарафтан зенгиннейеӂениз, ки ӂӧмерт олабилӓсиниз хер иштӓ, да баашышлар, ани бизим елимизлӓн йоллээрсыныз, Аллаха шӱкӱрлӱк гетирсин. 12 Зерӓ бу йардым, бу изметчилииниз диил саде Аллахын айоз халкынын йоклукларыны долдураӂэк, ама башка тарафтан да зенгиннедеӂек, чӱнкӱ чок инсан Аллаха шӱкӱр едеӂеклӓр. 13 Чӱнкӱ сизин изметчилииниз гӧстереӂек аслылыынызы, оннар да Аллахы метиннейеӂеклӓр, гӧрӱп, ани аслы йашээрсыныз Христозун Ии Хаберинӓ гӧрӓ, ангысыны ачык каблеттиниз, хем ани ӂӧмертликлӓн пайлашэрсыныз оннарлан хем херкезиннӓн ону, не вар сиздӓ. 14 Оннар, ӧзлейерӓк сизи, сизин ичин дуа едерлӓр, чӱнкӱ Аллах ташкынныктан сизӓ ииверги верди. 15 Шӱкӱрлӱк олсун Аллаха бӱӱк баашышы ичин, ангысыны хич йок насыл аннатмаа!","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/9","date":"2013-05-20T17:12:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368699113041\/warc\/CC-MAIN-20130516101153-00007-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1198,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":98544.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ондӧрт йылдан сора, бенимнӓн алып Титы, Варнавайлан барабар генӓ гиттим Иерусалимӓ. 2 Аллахын ачыкламасына гӧрӓ гиттим да, гӧрӱшерӓк салт ӱстӱн сайыланнарлан, оннара аннаттым Ии Хабери, ангысыны насаат едерим йабанӂы миллетлерӓ, ки наафилӓ чалышмайым йада чалышмыш олмайым. 3 Тит да бенимнӓн гелдийди. Макар ки о урумнардан, зорламадылар ону, кесиклик каблетсин. 4 А��а варды йаланӂы кардашлар, ани, саклы сокулуп, сыйындылар бизим арамыза, ки гӧзлетсиннӓр сербестлии, ани едендик Иисус Христозда, бизи чыраклаа гӧтӱрсӱннӓр дейни. 5 Биз хич оннара йол вермедик хем иилмедик, ки Ии Хаберин аслылыы сиздӓ калсын. 6 Ама оннар, ким ӱстӱн сайылэрлар – оннар, не дӓ олсалар, беним ичин диил бишей, Аллах кимсейӓ пай тутмээр, – бу ӱстӱн сайыланнар бишей еклӓмедилӓр беним насаатыма. 7 Буна каршы, оннар аннадылар, ани Ии Хабер бана верилди кесиксиз оланнар ичин, ниӂӓ дӓ Петрийӓ кесикли оланнар ичин. 8 Зерӓ О, Ким койду Петрийи апостол кесикли оланнар ичин, хеп О бени дӓ койду апостол кесиксиз оланнар ичин. 9 Ачан Иаков, Кифа хем Иоан, ангылар дирек сайылэрлар клиседӓ, аннадылар, ани Аллах бана баашлады бу хайырлы иши, вердилӓр саа еллерини бана хем Варнавайа, ки иштӓ бирлиимиз олсун – биз гиделим йабанӂы миллетлерӓ, ама оннар гитсиннӓр кесикли оланнара. 10 Салт дедилӓр, фукааралара йардым вермӓӓ унутмайалым, бӓн дӓ бу иши йапмаа хавездим. 11 Ама ачан Кифа гелди Антиохийа касабасына, бӓн ӱз-бе-ӱз каршы дурдум она, зерӓ о кабаатлыйды. 12 Чӱнкӱ кими адамнар гелинӂӓ, ани Иаковдан йолланмыш, Кифа йабанӂыларлан бирердӓ ийӓрди, ама ачан оннар гелдилӓр, о башлады бир тарафа чекилмӓӓ да кендини айырмаа, зерӓ коркарды кесиклилердӓн. 13 Калан иудейлӓр дӓ онуннан барабар икиӱзлӱлӱк йапмаа башладылар. Етишилди орайыдан, ани Варнава да оннарын икиӱзлӱлӱӱнӓ катылды. 14 Ачан гӧрдӱм, ани оннар доору гӧтӱрмеер кендилерини Ии Хаберин аслылыына гӧрӓ, дедим Петрийӓ хепсинин ӧнӱндӓ: «Макар ки иудейсин, сӓн йашээрсын йабанӂылар гиби, ама диил иудейлӓр гиби. Озаман нечин йабанӂылары чалыштырэрсын иудей олсуннар? 15 Биз иудей дуумактан, диилиз \"гӱнахкер\", ниӂӓ йабанӂы миллетлӓр. 16 Хеп окадар билериз, ани инсан доору сайылмээр Айоз Закону таманнамаклан, ама инаннан Иисус Христоза. Онуштан биз дӓ инандык Христос Иисуса, ки инаннан Христоза доору сайылалым, ама диил Закону таманнамаклан. Зерӓ кимсей доору сайылмайаӂэк Закону таманнамаклан. 17 Еер биз, истейерӓк доору сайылмаа Христозун араӂылыыннан, кендимиз гӱнахкер чыкарсайдык, озаман чыкэр, ани Христос гӱнах изметкери? Бу олмаз бир сыра билӓ! 18 Еер бӓн енидӓн дӱзӓрсейдим, не йыктым, озаман чыкэр, ани кенди-кендими закон басыӂысы йапэрым. 19 Зерӓ Законун йардымыннан бӓн, Законун заплыындан куртулуп, сансын ӧлдӱм, ки Аллах ичин йашайым. 20 Бӓн ставроза герилмиш олдум Христозлан барабар. Шиндӓн сора бӓн йашамээрым, ама Христос бендӓ йашээр. Бу йашамак, ани шинди йашээрым гӱӱдейлӓн, йашээрым инаннан Аллахын Оолуна, Ангысы бени севди да Кендисини беним ичин верди. 21 Аллахын иивергисини паасызландырмээрым. Зерӓ еер олайды инсан доору сайылабилсин Законнан, озаман чыкаӂэйды, ани Христозун ӧлӱмӱ наафилӓ олду».","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/2","date":"2013-05-22T16:23:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368701943764\/warc\/CC-MAIN-20130516105903-00056-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1764,"character_repetition_ratio":0.053,"word_repetition_ratio":0.023,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88055.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Беш гӱндӓн сора гелди Ананийа, баш попаз, аксакалларлан барабар хем бир беӂерикли лаф устасыннан, ады Тертул. Оннар аалаштылар Павлидӓн кулланыӂынын ӧнӱндӓ. 2 Чаардылар Павлийи да Тертул башлады кабаатландырмаа ону бутӱрлӱ: «Чок хатырлы Феликс, Ӂанабин йапэрсын, ки биз чок вакытлар йашээрыз барышмакта. Бу миллет ичин Ӂанабинин зааметиннӓн чок ии ишлӓр йапылды. 3 Буннары биз чок шӱкӱрлӱклӓн анарыз херзаман хем херердӓ. 4 Ама, ки таа йорултмайалым Ӂанабини дейни, йалварэрыз, сабурлуклан сеслӓ бизи кысадан. 5 Биз булдук, ани бу адам – бир беладыр. О калкындырэр хепси иудейлери бӱтӱн дӱннедӓ хем бир ӧнӂӱдӱр назорейлерин сектасында. 6 О кыйышты артык мындарласын Айоз бинайы, ама биз туттук ону \/да истедик даава йапмаа бизим закона гӧрӓ, 7 ама аскер бинбашы Лисий, гелип бӱӱк куветлӓн, капты ону бизим елимиздӓн 8 да бизӓ, онун кабаатчыларына, сымарлады, гелелим Ӂанабинӓ\/. Сӓн ону соруйа чекирсейдин, вар ниӂӓ кендин дӓ аннайасын хепсини буннары, нейлӓн биз ону кабаатлээрыз». 9 Орадакы иудейлӓр, кабаатламайа катылып, дедилӓр, ани хепси буннар хакына аслы. 10 Кулланыӂы Павлийӓ нышан йапты, ки лафетсин. Павли бӧлӓ деди: «Билерим, ани Ӂанабин чок йыллар даава йапэрсын бу миллетӓ, онуштан севинчлӓн бакаӂам, чыкарайым доорулууму. 11 Ӂанабин кендин вар ниӂӓ аннайасын, ани йок оники гӱндӓн зеедӓ, незамандан бӓн гиттим Иерусалимӓ, баш иилдейим Аллаха. 12 Оннар не Айоз бина ичиндӓ, не синагогалар ичиндӓ, не да касаба ичиндӓ бени булмадылар бириннӓн лафедӓркӓн йада карышмалык инсан арасында йапаркан. 13 Оннар йок насыл сана, чыкарып, гӧстерсиннӓр бунун аслысыны, нейлӓн шинди бени кабаатландырэрлар. 14 Ама шаатлык едерим Ӂанабинӓ, ани измет едерим беним бобаларын Аллахына о йола гӧрӓ, ани оннар сайэрлар бир секта. Инанэрым хепсини, не вар йазылы Законда хем пророкларда. 15 Умут едерим Аллаха, ниӂӓ оннар да инанэрлар, ани олаӂэк ӧлӱлерин дирилмеси, ниӂӓ доорулара, хем ӧлӓ доору олмайаннара да. 16 Онуштан бӓн чалышэрым, ки херзаман пак ӱзлӓн олайым Аллахын хем инсанын ӧнӱндӓ. 17 Чок йыллардан сора гелдим, ки гетирейим йардым миллетимӓ хем курбан Аллаха. 18 Бӓн курбан гетириркӓн, Асийадан кими иудейлӓр хызландылар ӱстӱмӓ Айоз бинада. О вакыт бӓн пакландыйдым, долайымда да калабалык йада карышмалык йокту. 19 Оннар кендилери лӓӓзымды гелсиннӓр Ӂанабинин ӧнӱнӓ да кабаатландырсыннар бени, еер варса не аалашсыннар бендӓн. 20 Йада, бурада оланнар сӧлесиннӓр, не кабаат бендӓ булдулар, ачан чыкардылар бени Синедрионун ӧнӱнӓ? 21 Салт бир лафтан каарӓ, ани баардым, ки чыкарылдым оннарын ӧнӱнӓ: \"Ӧлӱлерин дирилмеси ичин бӓн бӱӱн даава олэрым ��изин ӧнӱнӱздӓ\"». 22 Феликс, ангысы ии билӓрди Иисусун йолуну, атты даавайы башка вакыда да деди: «Сизин ишинизи аараштыраӂам, ачан гелеӂек бинбашы Лисий». 23 Сора о сымарлады ӱзбашына беклесин Павлийи, ама таа сербест браксын хем дургутмасын йакын оланнарыны, ки измет етсиннӓр она. 24 Биркач гӱндӓн сора Феликс гелди кенди карысыннан, Друзиллайлан, ангысы иудейкайды, чаартты Павлийи да сеследи онун лафыны Иисус Христозун инаны ичин. 25 Ачан Павли башлады сӧлемӓӓ доорулук ичин, кендини запламак ичин хем Аллахын гелӓн даавасы ичин, Феликс титсиленди да деди: «Шиндилик гит, ачан булаӂам вакыт, енидӓн чаардаӂам сени». 26 Бунуннан барабар о умут чекӓрди, ани Павли она пара вереӂек, ки салверсин ону. Онуштан сыкча чаардарды да лафа дурарды онуннан. 27 Ики йыл гечтиктӓн сора Феликсин еринӓ гелди Порций Фест. Феликс, ани истеди беендирсин кендини иудейлерӓ, бракты Павлийи капанда.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/24","date":"2013-05-24T10:42:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368704590423\/warc\/CC-MAIN-20130516114310-00063-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1977,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90881.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ондан сора олду иудейлердӓ бир йорту, да Иисус гитти Иерусалим касабасына. 2 Иерусалимдӓ, Койун токатларында вар бир гӧл, ани чыфытчасына ады Вифезда, долайлы беш колонадайлан. 3 Бу колонадалар алтында йатардылар чок тӱрлӱ хасталар: кӧӧрлар, топаллар, кӧтӱрӱмнӓр, \/ангылары беклӓрдилӓр су ойнамасыны. 4 Аллахтан бир ангил кимӓр сыра гелӓрди гӧлӓ да чалкаларды суйу. Ким илкин гирӓрди су ойнатмасындан сора, куртулурду хертӱрлӱ хасталыктан, недӓн хастайды\/. 5 Орада варды бир адам, ани хастайды отуз секиз йыл. 6 Иисус гӧрдӱ ону йатаркан, да билерӓк, ани чок вакыттан беери хаста, сорду она: «Истеерсин ми саа олмаа?» 7 Бу хаста ӂувап етти: «Чорбаӂы, йок кимсейим, су ичинӓ салверсин бени, ачан су фокурдээр. Бӓн гиринӂӓ, гирер башкасы бендӓн илери». 8 «Калк, ал дӧшеени да гез», – деди Иисус. 9 Бирдӓн бу адам саа олду, алды дӧшеени да чекетти гезмӓӓ. Бу олду бир ӂумертеси гӱнӱ. 10 Иудейлӓр бу адама, ани саа олду, дедилӓр: «Бӱӱн, ӂумертеси гӱнӱ, дӱшмеер, ташыйасын дӧшеени». 11 О ӂувап етти оннара: «О, ким бана саалык верди, деди: \"Ал дӧшеени да гез\"». 12 Оннар сордулар: «Кимдир О, Ангысы сана деди: \"Ал дӧшеени да гез\"?» 13 Ама бу саа олмуш адам билмӓрди, кимди О, зерӓ Иисус орадан сауштуйду калабалык бетеринӓ. 14 Сора Иисус онуннан каршы гелди Айоз бинада да деди: «Тӓ, алыштын, бак, зеедӓ гӱнаха гирмӓ, ки олмасын сениннӓн бишей таа бела». 15 Бу адам гитти да сӧледи иудейлерӓ, ани Она Иисус саалык верди. 16 Бу бетерӓ иудейлӓр башладылар излемӓӓ Иисусу да истӓрдилӓр ӧлдӱрсӱннӓр Ону, зерӓ йапарды бу ишлери ӂумертеси гӱнӱ. 17 Иисус дейӓрди оннара: «Бобам Беним таа ишлеер, Бӓн дӓ ишлеерим». 18 Онуштан иудейлӓр таа чок бакардылар ӧлдӱрсӱннӓр Ону, зерӓ диил саде ани басарды ӂумертесини, ама Аллаха дейӓрди: «Беним Бобам», койарак Кендини Аллахлан бир. 19 Бунун ичин Иисус оннара деди: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани Оол йок насыл бишей йапсын Кенди-Кендиндӓн, еер гӧрмӓрсейди Бобайы йапаркан. Хепсини, не йапэр Боба, Оолу да йапэр хеп ӧлӓ. 20 Зерӓ Боба север Оолуну да гӧстерер Она хепсини, не йапэр. О гӧстереӂек Она таа бӱӱк ишлӓр дӓ, ки сиз шаш-беш каласыныз. 21 Зерӓ, ниӂӓ Боба дирилдер ӧлӱлери да верер ӧмӱр оннара, хеп ӧлӓ Оол да верер ӧмӱр, кимӓ истеер. 22 Боба даава кесмеер кимсейӓ. Бӱтӱн даавайы верди Оолуна, 23 ки хепси икрамнасыннар Оолуну, ниӂӓ икрамнээрлар Бобайы. Ким икрамнамээр Оолу, о икрамнамээр Бобайы, Ангысы йоллады Ону. 24 Доору, доору сӧлеерим: ким сеслеер Беним сӧзӱмӱ да инанэр Она, Ким Бени йоллады, онун вар дивеч йашамасы, о гелмеер даавайа, ама гечти ӧлӱмдӓн йашамайа. 25 Доору, доору сӧлеерим сизӓ, гелер вакыт, шиндӓн сора гелди, ачан ӧлӱлӓр ишидеӂеклӓр Аллахын Оолунун сесини, да ишиденнӓр дирилеӂеклӓр. 26 Ниӂӓ Бобанын вар йашамасы Кенди-Кендиндӓ, хеп ӧлӓ Оолуна да верди, йашамасы олсун Кенди-Кендиндӓ. 27 Верди заабитлик Она, даава кессин, зерӓ О – Адам Оолу. 28 Шашмайын буна, зерӓ гелер вакыт, ачан хепси, ким булунэр мезарлар ичиндӓ, ишидеӂеклӓр Адам Оолунун сесини. 29 Да чыкаӂэклар мезарлар ичиндӓн. Ким йапты иилик, дирилеӂек ӧмӱр ичин, ама ким йапты феналык, дирилеӂек даава ичин. 30 Бӓн йок насыл йапайым бишей Кендимдӓн. Бӓн даава йапэрым ӧлӓ, ниӂӓ ишидерим Бобадан. Беним даавам доору, зерӓ бакэрым йапайым диил Беним Кенди истедиими, ама Бобанын, Ангысы Бени йоллады. 31 Еер шаатлык едӓрсейдим Кендим ичин, озаман Беним шаатлыым диил аслы. 32 Вар башка шаат, ангысы Беним ичин шаатлык едер. Бӓн билерим, ани Онун шаатлыы аслы. 33 Сиз йолладыныз Иоана, да о шаатлык етти аслылык ичин. 34 Диил ани Бӓн адамын шаатлыыны кабледерим, ама буннары сӧлеерим, ки сиз куртуласыныз. 35 Иоан бир шафкты, ани йанарды хем айдыннадарды. Сиз истединиз бираз шенненӓсиниз онун айдынныында. 36 Ама Бендӓ вар Иоанын шаатлыындан таа каави бир шаатлык: ишлӓр, ани Боба верди, йапайым, хем ангыларыны Бӓн йапэрым, буннар Беним ичин шаатлык едерлӓр, ани Боба Бени йоллады. 37 Бобам, ани Бени йоллады, Кендиси шаатлык етти Беним ичин. Сиз хич ишитмединиз Онун сесини хем гӧрмединиз ӱзӱнӱ. 38 Онун сӧзӱнӱ тутмээрсыныз ӱреениздӓ, зерӓ инанмээрсыныз Ону, Кими О йоллады. 39 Сиз аараштырэрсыныз Айоз Йазылары, дӱшӱнӱп, ки оннарлан еденӓсиниз дивеч йашамак. Оннар шаатлык едерлӓр Беним ичин! 40 Сиз истӓмеерсиниз гелӓсиниз Бана, олсун йашаманыз дейни. 41 Бӓн каблетмеерим инсандан метинник. 42 Сизи билерим, сиздӓ йок севги Аллаха. 43 Бӓн гелдим Беним Бобамын адына, да каблетмеерсиниз Бени, ама гелӓрсейди башка биркимсей кенди адына, ону сиз кабледеӂениз. 44 Несой вар ниӂӓ сиз инанасыныз, ачан ��арээрсыныз метинник бири-бириниздӓн, ама аарамээрсыныз метиннии, ани гелер бир Аллахтан. 45 Санмайасыныз, ани Бӓн сизи кабаатландыраӂам Бобанын ӧнӱндӓ, вар ким сизи кабаатландырсын: Моисей, ангысына умудунузу койдунуз. 46 Еер инанайдыныз Моисейи, инанаӂэйдыныз Бени дӓ, зерӓ о йазды Беним ичин. 47 Ама чӱнкӱ инанмээрсыныз онун йазыларыны, несой вар насыл инанасыныз Беним сӧзӱмӱ?»","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/5","date":"2013-05-26T04:20:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706624988\/warc\/CC-MAIN-20130516121704-00022-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":2744,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":77979.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, диил инсаннардан сечилмиш апостол еки инсанын араӂылыыннан, ама Иисус Христоздан хем Аллах Бобадан, Ангысы Иисусу ӧлӱмдӓн дирилтти, 2 хем хепси бенимнӓн олан кардашлар селӓм йоллээрыз Галатийа клиселеринӓ. 3 Ииверги хем услулук сизӓ Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан, 4 Ангысы верди Кендини бизим гӱнахлар ичин, ки куртарсын бизи бӱӱнкӱ кӧтӱ дӱннедӓн, бизим Аллах Бобанын истедиинӓ гӧрӓ. 5 Она олсун дивечтӓн дивеӂӓ метинник! Амин. 6 Шашэрым, не тез дӧнерсиниз Ондан, Ким Христозун иивергисиннӓн чаарды сизи бир диишик ии хаберӓ. 7 Диил, ани вар башка ии хабер, ама вар кими инсаннар, ани сизи долаштырэрлар да истеерлӓр Христозун Ии Хаберини бозсуннар. 8 Артык еер биз кендимиз йада бир ангил гӧктӓн насаат едӓрсӓ бу Ии Хаберӓ каршы, ани сизӓ насаат еттик, бетвалы олсун. 9 Шинди енидӓн сӧлеерим, не баштан да сӧледим: Еер биркимсей насаат едӓрсӓ каршы бу Ии Хаберӓ, ани сиз каблеттиниз, бетвалы олсун. 10 Бӓн шинди инсанын кайыллыыны мы аарээрым оса Аллахын мы? Аӂаба инсана мы бакэрым кендими беендирейим? Еер инсана кендими беендирмӓӓ бакарсам, озаман олмарым Христозун чыраа. 11 Кардашлар, истеерим, билӓсиниз, ани Ии Хабер, ангысыны насаат еттим сизӓ, курулу диил инсандан. 12 Зерӓ бӓн каблеттим хем ӱӱрендим ону диил инсандан, ама Иисус Христозун ачыкламасындан. 13 Сиз ишиттиниз, ниӂӓ вакыдын бириндӓ йашардым иудей дининӓ гӧрӓ. Бӓн Аллахын клисесини ӂансыз коолардым да бакардым ону телеф етмӓӓ. 14 Бӓн иудей дининдӓ акраннарымын чойундан таа ӧнӂӱйдӱм беним миллетимдӓ. Бендӓ варды бир тербеесиз кыйаклык деделеримин адетлери ичин. 15 Ама Аллах бени дуумактан илери айырды да чаарды Кенди иивергисиннӓн да, ачан кайыл олду 16 бана ачсын Кенди Оолуну, ки Онун Ии Хаберини насаат едейим йабанӂы миллетлерӓ, бӓн данышмадым бир дӓ адама. 17 Гитмедим Иерусалимӓ, оннара, ким беним ӧнӱм сора апостолду, ама чабук гиттим Аравийайа да сора енидӓн Дамаск касабасына геери дӧндӱм. 18 Ӱч йылдан сора гиттим Иерусалимӓ, булушайым Кифайлан дейни, да онда калдым онбеш гӱн. 19 Башка апостоллары гӧрмедим, Иаковдан каарӓ, ангысы Саабинин кардашы. 20 Аллахын ӧнӱндӓ сӧлеерим, ани, не йазэрым сизӓ, диил йалан. 21 Ондан сора бӓн гиттим Сирийа хем Киликийа ерлеринӓ. 22 Иудейада Христозун клиселери беним ӱзӱмӱ таа гӧрмедийдилӓр. 23 Салт буну ишитмиштилӓр: «О, ким бизи бир вакыт кооларды, шинди насаат едер инан ичин, ангысыны таа илери йок етмӓӓ бакарды». 24 Да метиннӓрдилӓр Аллахы беним ичин.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/1","date":"2013-05-26T03:58:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706624988\/warc\/CC-MAIN-20130516121704-00055-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":42,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1365,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92291.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бакын, нетӱрлӱ севги бизӓ Боба верди, ки бизӓ денсин Аллахын ушаклары. Да хакына ӧлейиз. Онуштан дӱннӓ бизи танымээр, зерӓ Ону да танымады. 2 Севгили кардашлар! Биз шинди Аллахын ушакларыйыз, ама не олаӂэз, бизӓ таа ачылмады. Салт окадар билериз, ани, ачан Христос ачылаӂэк, Она бензӓр олаӂэз, зерӓ гӧреӂез Ону, ниӂӓ О хакына вар. 3 Херкез, ким бу умуду Она койэр, кендини паклээр, ниӂӓ Христос пак. 4 Ким гӱнах йапэр, о закону басэр, зерӓ гӱнах – законсузлук. 5 Да билерсиниз, ани Христос гелди, ки алсын бизим гӱнахларымызы. Онда Кендисиндӓ йок гӱнах. 6 Ким Онда калэр, о гӱнах йапмээр. Ким гӱнах йапэр, о таа гӧрмеди хем танымады Ону. 7 Ушаӂыкларым! Бакын, биркимсей алдатмасын сизи. Ким доорулук йапэр, о доору инсандыр, ниӂӓ Христос доору. 8 Ким гӱнах йапэр, о диаволдан, зерӓ диавол баштан гӱнах йапэр. Онуштан Аллахын Оолу гелди, ки бозсун диаволун ишлерини. 9 Ким Аллахтан дуулмуш, о гӱнах йапмээр, зерӓ Аллахын тоому онда калэр. О йок ниӂӓ гӱнах йапсын, зерӓ Аллахтан дуулмуш. 10 Тӓ несой белли олэр, ким Аллахын ушаклары хем ким диаволун ушаклары: херкез, ким доорулук йапмээр хем ким кенди кардашыны севмеер, о диил Аллахтан. 11 Будур хабер, ани баштан ишиттиниз: бири-биримизи севелим. 12 Олмайалым, ниӂӓ Каин, ангысы кӧтӱ оланданды да кенди кардашыны ӧлдӱрдӱ. Нечин ӧлдӱрдӱ? Зерӓ онун кенди ишлери кӧтӱйдӱ, ама онун кардашынын ишлери дооруйду. 13 Кардашларым, шашмайын, еер бу дӱннӓ сиздӓн азетмӓрсейди. 14 Биз билериз, ани ӧлӱмдӓн йашамайа гечтик, зерӓ севериз кардашларымызы. О, ким севмеер \/кардашыны\/, ӧлӱмдӓ калэр. 15 Херкез, ким азетмеер кардашындан, о бир ӧлдӱрӱӂӱ. Билерсиниз, ани бир дӓ ӧлдӱрӱӂӱнӱн кендиндӓ йок дивеч йашамасы. 16 Биз бундан аннээрыз, недир севги, зерӓ Христос верди бизим ичин Кенди ӂаныны. Биз дӓ лӓӓзым верелим ӂанымызы кардашларымыз ичин. 17 Кимдӓ вар дӱннейин варлыы да, гӧрӱп кардашыны йоклукта, китлеер кенди ӱреени, несой вар насыл олсун онда Аллахын севгиси? 18 Ушаӂыкларым! Севелим диил лафлан хем диллӓн, ама ишлӓн хем аслылыклан. 19 Тӓ бундан таныйэрыз, ани биз аслылыктаныз, да бутӱрлӱ Аллахын ӧнӱндӓ ӱреклеримиз усланэр, 20 ачан ӱреемиз бизи азарлээр. ��ерӓ Аллах таа бӱӱк ӱреемиздӓн да хепсини билер. 21 Севгили кардашлар! Еер ӱреемиз бизи азарламарсайды, озаман бизим кыйышмамыз вар Аллахын ӧнӱндӓ. 22 Да не дӓ истейеӂез Ондан, кабледеӂез, зерӓ таманнээрыз Онун сымарламакларыны хем йапэрыз, не О беенер. 23 Онун сымарламасы будур: инаналым Онун Оолуна, Иисус Христоза, хем севелим бири-биримизи, ниӂӓ О сымарлады бизӓ. 24 Ким таманнээр Аллахын сымарламакларыны, о Аллахта, Аллах да онда калэр. Да бунуннан билериз, ани Аллах биздӓ йашээр – Айоз Духлан, Ангысыны О бизӓ верди.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/3","date":"2013-05-23T09:03:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368703057881\/warc\/CC-MAIN-20130516111737-00071-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1482,"character_repetition_ratio":0.053,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84633.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бир адам, ады Ананийа, кенди карысыннан Сапфирайлан, сатты кенди топраанын бир парчасыны, 2 ама паранын бир пайыны, аннашып карысыннан, кендисинӓ бракты. Калан парайы гетирди да койду апостолларын айакларына. 3 Петри деди: «Ананийа, нечин брактын, шейтан куллансын сенин ӱреени, ки йаландырасын Айоз Духу, саклайып паранын бир пайыны сатылмыш тарладан? 4 Аӂаба тарла сатылмадаан диил мийди сенин? Хем саттыктан сора йокту му хакын парайы кулланасын, ниӂӓ истеерсин. Нечин брактын, пейдалансын бутӱрлӱ неет сенин ӱреендӓ? Сӓн йаландырмадын инсаны, ама Аллахы». 5 Ананийа, ишидип бу лафлары, дӱштӱ ерӓ да ӂан верди. Бир бӱӱк корку хепсини алды, ким буну ишитти. 6 Генчлӓр калктылар, сардылар онун гӱӱдесини да, чыкарып дышары, гӧмдӱлӓр. 7 Бир ӱч сааттан сора гирди онун карысы да, билмейерӓк, не олду. 8 Петри сорду она: «Сӧлӓ бана, бу паайлан мы саттыныз тарланызы?» «Да, бу паайлан», – ӂувап етти кары. 9 Петри деди она: «Насыл сиз аннаштыныз, ки Саабинин Духуну денейӓсиниз? Тӓ оннар, ким гӧмдӱ сенин коӂаны, капуйа етиштилӓр, оннар сени дӓ гӧмеӂеклӓр». 10 Кары хемен дӱштӱ Петринин айакларына да ӂан верди. Генчлӓр, гирип, ону ӧлӱ булдулар да, чыкарып коӂасынын йанына, гӧмдӱлӓр. 11 Бир бӱӱк корку алды бӱтӱн клисейи хем хепсини, ким ишитти бунун ичин. 12 Апостолларын еллериннӓн оларды инсан ичиндӓ чок шашмаклы ишлӓр хем нышаннар. Оннар топланардылар бирери Соломонун колонадасында. 13 Калан инсандан кимсей кыйышмарды оннара катылсын, макар ки инсан метедӓрди оннары. 14 Оннарын, ким инанарды Саабийи да катыларды клисейӓ, сайылары, адам-кары, чок зееделенӓрди. 15 Етишти орайы кадар, ани хасталары сокаклара йатак-дӧшек ӱстӱндӓ чыкарардылар, ки баарлем гӧлгеси Петринин гечсин кимисинин ӱстӱндӓн. 16 Долай касабалардан чок инсан гелӓрди Иерусалимӓ, гетирип хасталары хем фена духтан зеетленмишлери, хепси саа олурдулар. 17 Баш попаз хем хепси, ким онуннанды, садукей бӧлӱмӱндӓн, калктылар, долу кысканчлыклан, 18 туттулар апостоллары да кападылар ӂумлӓ капана. 19 Ама Саабидӓн бир ангил капанын капуларыны геӂӓ ачты да, чыкарып оннары дышары, деди: 20 «Гидин Айоз бина ичинӓ да орада дуруп, сӧлейин инсана хепси ени йашамак ичин сӧзлери». 21 Апостоллар, сеслейип бу лафлары, чин-сабаалӓн гирдилӓр Айоз бина ичинӓ да ӱӱредӓрдилӓр инсаны. Баш попаз хем онун адамнары, гелип, топладылар бӱтӱн Синедриону, хепси Израилин аксакалларыны, да йолладылар изметкерлерини капана, ки гетирсиннӓр апостоллары. 22 Ама изметкерлӓр, зындана гидип, оннары буламадылар. Дӧндӱлӓр геери да дедилӓр: 23 «Капаны булдук китли хем сыкы корунмуш, бекчилӓр дӓ дурурдулар капуларда. Ама капуйу ачып, кимсейи ичйанда буламадык». 24 Ачан бу лафлары ишитти бекчилерин заабиди хем бӱӱк попазлар, хич билмӓрдилӓр, не йапсыннар, да шаштылар, не бу олабилир. 25 Гелди биркимсей да сӧледи оннара: «Тӓ оннар, кими сиз капана кападыныз, Айоз бинанын аулу ичиндӓ дуруп, инсаны ӱӱредерлӓр». 26 Озаман бекчилерин заабиди, изметкерлериннӓн барабар гиттилӓр да гетирдилӓр апостоллары, ама диил зорлан, зерӓ коркардылар инсандан, ки ӧлдӱрмесиннӓр оннары ташлан. 27 Гетирдилӓр апостоллары Синедрионун ӧнӱнӓ да баш попаз сорду оннара: 28 «Сыкы сымарламадык мы биз сизӓ, ӱӱретмейӓсиниз бу адлан инсаны? Ама сиз бу ӱӱретменизлӓн долдурдунуз бӱтӱн Иерусалими да истеерсиниз бу Адамын каныны атмаа бизим ӱстӱмӱзӓ». 29 Петри хем ӧбӱр апостоллар ӂувап еттилӓр: «Биз Аллахы таа чок лӓӓзым сеслейелим, некадар инсаны! 30 Бизим бобаларымызын Аллахы дирилтти Иисусу, Кими сиз, асып ставроза, ӧлдӱрдӱнӱз. 31 Ону Аллах Кенди саа тарафына ӱӱселтти, ки олсун Ӧндерӂи хем Куртарыӂы да верӓбилсин колайлык Израилӓ гӱнахларындан Аллаха дӧнсӱннӓр да афетмӓк кендилеринӓ еденсиннӓр. 32 Буннара биз шаадыз хем Айоз Дух, Ангысыны Аллах верди оннара, ким сеслеер Ону». 33 Ишидерӓк буну, Синедрионун азалары чатлардылар ӱфкедӓн да койдулар неетлеринӓ ӧлдӱрсӱннӓр апостоллары. 34 Ама калкты оннарын арасындан бир фарисей, ады Гамалиил, Законун ӱӱредиӂиси, хепси инсандан сайгылы, да буйур етти чыкарсыннар апостоллары бир парча вакыда дышары. 35 Сора деди Синедрионун азаларына: «Израиллилӓр! Ии бакын, не йапаӂэныз бу адамнарлан. 36 Зерӓ диил чоктан пейда олду Февда, ангысы койарды кендини бишей. Онун ардына гитти бир дӧртӱз киши, ама ачан ону ӧлдӱрдӱлӓр, хепси, ким ону сеслӓрди, даалыштылар да йок олдулар. 37 Бундан сора, йазылмак вакыдында, пейдаланды Иуда Галилейадан, о кенди ардына чок инсан чекти. Ама о да кайбелди хем хепси, ким ону сеслӓрди дармадаан олду. 38 Шинди деерим сизӓ: бу адамнардан ел чекин да бракын оннары, зерӓ еер оннарын бу неети хем йаптыклары инсандан гелирсейди, даалаӂэк, 39 ама еер Аллахтан гелирсейди, даадамазсыныз оннары. Бундан каарӓ, Аллаха каршы гиденнӓр чыкарсыныз». 40 Оннар сеследилӓр ону, чаарып апостоллары, дӱӱдӱлӓр да сымарладылар, насаат етмесиннӓр Иисус а��ыннан. Сора салвердилӓр оннары. 41 Апостоллар гиттилӓр Синедриондан севинерӓк, чӱнкӱ пай алдылар зеетлердӓн Сааби Иисусун ады ичин. 42 Оннар хер гӱн Айоз бинада хем евлердӓ дайма ӱӱредӓрдилӓр хем Ии Хабери Иисус Христос ичин аннадардылар.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/5","date":"2013-05-18T10:57:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382261\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00008-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000075102,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000075101852417}","num_words":2813,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92201.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Иисус Христос ичин капанӂы, хем кардаш Тимофей, селӓм йоллээрыз сана, Филимона, ани бизим севгили кафадарымыз иштӓ, 2 кызкардаш Апфийайа, Архипӓ, ани бизим кафадарымыз бир дӱӱштӓ, хем сенин евдеки клисенӓ. 3 Ииверги сизӓ хем услулук бизим Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан. 4 Шӱкӱр едерим беним Аллахыма, херзаман сени анарак беним дуаларымда, 5 зерӓ ишиттим, ниӂӓ инандын Сааби Иисуса хем ниӂӓ северсин Аллахын хепси айоз халкыны. 6 Дуа едерим, ки сӓн чалышкан оласын хаберлемектӓ сенин инаныны, чӱнкӱ таныйэрсын хербир иилии, ангысыны каблеттик Иисус Христоздан. 7 Зерӓ биз пек севиндик хем ӱреклендик сенин севгин ичин, зерӓ сениннӓн, кардашым, хошланды айозларын ӱреклери. 8 Макар ки Христозда вар кыйышмаклыым, сана сымарлайым, ки йапасын, не лӓӓзым, 9 сайэрым, таа ислӓӓ йалварайым сана севгийлӓн. Зерӓ йалваран диил башкасы, ама бӓн, ихтӓр Павли, ани шинди Иисус Христос ичин капанӂы. 10 Йалварэрым сана беним ушаам ичин, Онисим ичин, ангысыны дуудурдум, булунарак баалы синӂирлӓрлӓн. 11 Бир вакыт о сана йарамарды, ама шинди йарар хем сана, хем бана. 12 Ону, ким беним ӱрӓӓм, сана геери йоллээрым. 13 Бӓн истедим ону йанымда тутайым, ки сенин еринӓ измет етсин бана бу синӂирлердӓ, нейлӓн баалыйым Ии Хабер ичин. 14 Ама изин олмайынӂа сендӓн, истӓмедим буну йапмаа. Истедим, иилик йапасын диил зорланмыш, ама ии истедииндӓн. 15 Зерӓ олабилир, ани о бир парча вакыда айырылды сендӓн, ки геери ону аласын херзамана, 16 диил ниӂӓ бир чыраа, ама таа ӱстӱн чырактан, олсун ниӂӓ бир севгили кардаш, чок беним ичин, ама таа чок сенин ичин, ниӂӓ бир инсан, хеп ӧлӓ ниӂӓ бир инанӂы Саабидӓ. 17 Еер сӓн бени пайдаш сайарсайдын, каблет ону, ниӂӓ бени. 18 Еер сени бишейлӓн гӱӂендирдийсӓ еки борчлуйса сана, кой оннары беним ӱстӱмӓ. 19 Бӓн, Павли, йаздым кенди елимнӓн: кендим ӧдейеӂӓм. Демеерим, ани сӓн кендин дӓ бана борчлуйсун. 20 Хакына, кардашым, вер бана колайлык Саабидӓ сендӓн файдаланайым, хошландыр беним ӱрееми Христозда. 21 Йаздым сана, чок инанарак, ани сӓн сеслейеӂӓн, да билерим, ани йапаӂан таа чок, некадар бӓн истеерим. 22 Хеп ӧлӓ хазырла бир ер бана, калайым сендӓ, зерӓ умутланэрым, сизин дуаларынызлан, чыкып капандан, гелейим сизӓ. 23 Селӓм йоллээр сана Епафрас, ани капанӂы бенимнӓн билӓ Иисус Христос ичин, 24 Марк, Аристарх, Димас, Лука, беним кафадарларым. 25 Бизим Сааби Иисус Христоздан ииверги сизин духунузлан олсун. \/Амин.\/ |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Phlm\/1","date":"2013-05-19T22:46:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368698104521\/warc\/CC-MAIN-20130516095504-00080-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1314,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":78653.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Билӓсин, ани битки гӱннердӓ зор вакытлар олаӂэк. 2 Зерӓ инсан олаӂэк кендини севӓн, парайы севӓн, ӱӱнӓн, ходул, кӧтӱлейиӂи, анайы-бобайы сеслӓмейӓн, шӱкӱрсӱз, 3 айозлук хем севги недир билмейӓн, узлашмайан, фитлейиӂи, запсыз, азгын, иилик душманы, 4 хайын, фикирсиз, шишкин, таа чок сефа севеннӓр, некадар Аллахы. 5 Кендилерини гӧстерерлӓр сансын Аллахын йолунда, ама йолун куведини инкӓр едерлӓр. Бутӱрлӱ инсаннардан узак дур. 6 Оннардан кимилери евлерӓ сокулэр да сансын есир алэрлар заваллы карылары, ани гӱнахлан ӱклӱ хем тӱрлӱ хавезлӓрлӓн сӱрӱкленер, 7 ани дайма ӱӱренерлӓр, ама хич бирзаман етишӓмеерлӓр танысыннар аслылыы. 8 Ниӂӓ Йаннис хем Йамбрис Моисейӓ каршы калктылар, хеп ӧлӓ буннар да аслылаа каршы дурэрлар. Оннар – бозук фикирли, инан ичин рет едилмиш инсаннар. 9 Ама оннар чок илерлӓмейеӂеклӓр, зерӓ оннарын акылсызлыыны херкези ачык гӧреӂек, ниӂӓ олду Йаннисин хем Йамбрисин акылсызлыы. 10 Ама сӓн йакындан изледин беним ӱӱретмеми, йашамамы, неетлерими, инанымы, сабурлууму, севгими, дайанмамы, 11 кооламаклары хем зеетлери, ани башыма гелди Антиохийа, Иконийа хем Листра касабаларында. Не кооламаклар гечирдим! Ама хепсиндӓн Сааби куртарды. 12 Хепси, ким истеер гитмӓӓ Аллахын йолунда, инанарак Иисус Христоза, оннар кооланмыш олаӂэклар. 13 Кӧтӱ инсаннар хем шарлатаннар кӧтӱлӱктӓ гиттикчӓ илерлейеӂеклӓр, башкаларыны алдадарак, кендилери дӓ алданарак. 14 Ама сӓн тутун о ишлердӓн, не ӱӱрендин хем не сана инандырылды, зерӓ билерсин, кимдӓн ӱӱрендин. 15 Сӓн Айоз Йазылары кӱчӱклӱӱндӓн билерсин. Оннар вар ниӂӓ аарифлетсиннӓр сени, ки куртуласын инаннан Иисус Христоза. 16 Хепси Айоз Йазылар есилмиш Аллахтан хем файдалы, ки ӱӱретсиннӓр, таказаласыннар, дӱзелтсиннӓр, сынаштырсыннар доору олмаа, 17 ки Аллахын адамы олсун таман хем хертӱрлӱ ии иш йапмаа хазыр.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Tim\/3","date":"2013-05-22T02:56:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368701233842\/warc\/CC-MAIN-20130516104713-00007-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1056,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84422.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, пресвитер, селӓм йоллээрым севгили Гайа, ангысыны бӓн хакына северим. 2 Севгили кардашым! Дуа ��дерим, ки саа оласын, хем хепси ишлерин ии гитсин, ниӂӓ сенин ӂанын да ии гидер. 3 Зерӓ бӓн пек севиндим, ачан гелди кардашлар да шаатлык еттилӓр, ани сӓн аслылыкта йашээрсын хем аслылык йолунда гезерсин. 4 Беним ичин йок таа бӱӱк севинмӓк, некадар ишидейим, ани ушакларым аслылык йолунда гезерлӓр. 5 Севгили кардашым! Сӓн ии иш йапэрсын, ачан йардым едерсин кардашлара, макар ки оннар – йабанӂы. 6 Оннар шаатлык еттилӓр клисенин ӧнӱндӓ сенин севгин ичин. Сӓн ии йапаӂан, еер оннары йола йолларсан, ниӂӓ дӱшер Аллахын ӧнӱндӓ. 7 Зерӓ оннар йола йолландылар Христозун ады ичин, алмайарак бир дӓ йардым инансызлардан. 8 Онуштан бӧлӓ инсаннары лӓӓзым кабледелим, ки барабар ишлейелим аслылык ичин. 9 Бӓн йаздым клисейӓ, ама Диотреф, ани север ӧнӂӱ олмаа, каблетмеер бизи. 10 Онуштан, ачан гелеӂӓм, онун аклына гетиреӂӓм, не о йапэр, зерӓ кӧтӱ лафларлан бизи каралээр, хем диил саде буну йапсын, ама каблетмеер кардашлары хем дӓ кӧстек койэр оннара, ким истеер каблетсин, хем оннары клиседӓн коолээр. 11 Севгили кардашым, бензӓмӓ кӧтӱлӓӓ, ама иилӓӓ. Ким йапэр иилик, о Аллахтан. Ким йапэр кӧтӱлӱк, о гӧрмеди Аллахы. 12 Димитри ичин хепси ии шаатлык едер, да хакына о ӧлӓ дӓ йашээр. Биз дӓ онун ичин шаатлык едериз, да билерсиниз, ани бизим лафымыз доору. 13 Чок ишлӓр ичин истеерим йазмаа, ама истӓмеерим чернилайлан хем саазлан сизӓ йазайым. 14 Умутланэрым, тездӓ гӧрӱшейим сениннӓн да лафедейим ӱз-бе-ӱз. 15 Селемет сана. Селӓм йоллээр сана достлар. Адынӂа селӓм сӧлӓ хепси достлара. \/Амин.\/ |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/3John\/1","date":"2013-05-23T17:01:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368703592489\/warc\/CC-MAIN-20130516112632-00083-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":901,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90579.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бендӓн ӧрнек алын, ниӂӓ бӓн Христоздан ӧрнек алэрым. 2 Метедерим сизи, кардашлар, ани хер тарафтан аклыныза гетирерсиниз бени хем ани коруйэрсыныз ӱӱретмеклери ӧлӓ, ниӂӓ ӱӱреттим сизи. 3 Ама истеерим билӓсиниз, ани хербир адамын башы – Христос, карынын башы – коӂасы, ама Христозун башы – Аллах. 4 Хербир адам, ким дуа едер йада пророклук едер узун сачлан, кенди башыны икрамсызлээр. 5 Хем хербир кары, ким дуа едер йада пророклук едер ачык башлан, икрамсызлээр кенди башыны. Бӧлӓ бир кары траш олмуш кары гиби олур. 6 Еер кары истӓмӓрсейди ӧртӱнмӓӓ, озаман кыркынсын. Ама еер утанырсайды кыркынсын йада траш олсун, озаман ӧртӱнсӱн. 7 Адам диил лӓӓзым ӧртсӱн башыны, чӱнкӱ адам – Аллахын бенземеси хем метинниидир. Ама кары – адамын метиннии. 8 Зерӓ адам алынмады карыдан, ама кары алынды адамдан. 9 Адам йарадылмады кары ичин, ама кары йарадылды адам ичин. 10 Онуштан, ангиллерин хатыры ичин, кары кенди башыны лӓӓзым тертипли тутсун. 11 Ӧлӓ ки, Саабидӓ не кары адамсыз, не адам карысыз. 12 Чӱнкӱ, ниӂӓ кары адамдан йарадылды, адам да карыдан дууэр, буннар хепси Аллахтандыр. 13 Карарлайын сиз кендиниз: йакышыклы мы, бир кары дуа етсин Аллаха ачык башлан? 14 Аӂаба сизи сыра кендиси ӱӱретмеер ми, ани утанчтыр бир адам узун сач ташысын. 15 Ама кары ичин узун сач бир ӱӱнмӓктир, зерӓ сач верили карыйа ӧртӱ еринӓ. 16 Еер биркимсей истӓрсейди чекишмӓӓ, билсин, ани не биздӓ, не дӓ Аллахын клиселериндӓ йок бӧлӓ алышмак. 17 Буннары сӧлейерӓк, мететмеерим сизи, зерӓ топланмакларыныз диил ии, ама зарар гетирер. 18 Илк, не ишидерим, ани клисӓ топланмакларында уйушмазлык олэр аранызда. Буну бираз инанэрым. 19 Зерӓ лӓӓзым олсун бӧлӱмнӓр сизин аранызда, ки ӱзӓ чыксын, ким араныздан беенилмиш. 20 Ачан топланэрсыныз бирери, бу диил, ки ийӓсиниз Саабинин софрасындан. 21 Зерӓ херкези чалышэр ӧбӱрлериндӓн илери исин кенди имеесини. Ӧлӓ ки, бириси калэр аач, ама ӧбӱрӱ сарфош олэр. 22 Не, йок му ниӂӓ евдӓ ийӓсиниз хем ичӓсиниз? Нечин ашааландырэрсыныз Аллахын клисесини да утандырэрсыныз оннары, кимдӓ йок бишей? Не дейим сизӓ? Метедейим ми сизи? Бу ӱзерӓ йок нейлӓн метедейим! 23 Не сизи ӱӱреттим, ону Саабидӓн каблеттим, ани Сааби Иисус о геӂӓ, ачан сатылмыш олду, алды бир екмек, 24 шӱкӱр едип Аллаха, кырды ону да деди: «\/Алын, ийин,\/ бу – Беним гӱӱдӓм, ани \/фаланэр\/ сизин ичин. Буну йапасыныз Беним анылмам ичин». 25 Хеп ӧлӓ, имектӓн сора, алды чӧлмӓӓ да деди: «Бу чӧлмек – ени бааланты, ани куведӓ гирер Беним канымнан. Буну херзаман йапасыныз, кач керӓ ичеӂениз, Беним анылмам ичин». 26 Зерӓ кач керӓ ийеӂениз бу екмектӓн хем ичеӂениз бу чӧлмектӓн, Саабинин ӧлӱмӱнӱ анасыныз, О гелинӂӓ. 27 Онуштан, ким йакышыксыз ийер бу екмектӓн хем ичер Саабинин чӧлмеендӓн, Саабинин гӱӱдесинӓ хем канына каршы кабаатлы калэр. 28 Херкези аараштырсын кенди-кендини да ӧлӓ исин бу екмектӓн хем ичсин бу чӧлмектӓн. 29 Зерӓ ким ийер хем ичер, танымайарак, ани бу Саабинин гӱӱдесидир, бу имӓклӓн хем ичмӓклӓн башына ӂеза гетирер. 30 Онуштан сизин аранызда вар чок йуфка хем хаста, кимиси дӓ гечинди. 31 Еер кенди-кендимизи аараштырарсайдык, Аллах бизи ӂезаламаз. 32 Сааби бизи, даава едип, ӂезайлан ӱӱредер, ки сонда дӱннейлӓн билӓ кабаатлы олмайалым. 33 Онуштан, кардашлар, ачан софрайа топланэрсыныз, бири-биринизи беклейин. 34 Еер биркимсей аачсайды, евдӓ исин, ки ачан топланэрсыныз, Аллахтан даавалы олмайасыныз. Калан ишлери сырайа койаӂам, ачан гелеӂӓм.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/11","date":"2013-06-19T16:24:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368708882773\/warc\/CC-MAIN-20130516125442-00041-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1932,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85096.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Карышмалык усланмасындан сора Павли топлады ӱӱрениӂилерини, гиргиннетти оннары, сора сӧледи оннара «калын саалыӂаклан» да йолланды йола, Македонийайа гитмӓӓ. 2 Гечип оралардан, чок лафетти инанӂыларлан да оннары ӱреклендирди. Сонда етишти Еллада ерлеринӓ. 3 Орада ӱч ай калдыктан сора Павли истеди гемийлӓн гитсин Сирийайа, ама иудейлӓр кӧтӱ неет курдулар она каршы. Онуштан карарлады дӧнсӱн геери Македонийадан. 4 Она йолдаш олдулар \/Асийайа кадар\/: верийалы Сопатер, Пирин оолу; Аристарх хем Секунд, Салоник касабасындан; дервийалы Гай; Тимофей; Тихик хем Трофим Асийадан. 5 Оннар ӧнӂӓ гиттилӓр да беклӓрдилӓр бизи Троада касабасында. 6 Хамурсуз йортуйу гечирдийнӓн, биз ӱздӱк гемийлӓн Филип касабасындан. Беш гӱндӓн сора етиштик оннары Троада касабасында, нередӓ калдык еди гӱн. 7 Хафтанын илк гӱнӱ, ачан топлуйдук екмек кырмак ичин, Павли, ангысы ертеси гӱнӱ лӓӓзымды гитсин, насаат етти ӱӱрениӂилерӓ да узатты лафыны геӂӓ йарысынадан. 8 О йукаркы одада, нередӓ биз топлуйдук, чок шафк йанарды. 9 Бир деликанны, ады Евтих, отурарды пенчередӓ. Павлинин узун насаатында Евтих уйуйар калды да, енсенмиш уйкудан, дӱштӱ ӱчӱнӂӱ каттан ерӓ. Ону калдырдылар ӧлӱ. 10 Павли ашаа инди, капанды ӱстӱнӓ, сора, алып ону куӂак, деди: «Кахырланмайын, о дири». 11 Павли енидӓн пинди геери ичери, кырды екмӓӓ да иди. О лафетти айдыннанынӂа, сора гитти кенди йолуна. 12 Бу генч оланы гетирдилӓр ичери дири да бу олуш ичин чок гиргиннендилӓр. 13 Биз Павлидӓн илери гиттик гемийӓ да ӱздӱк Ас касабасына. Орадан Павлийи алмаа дӱшӱнӱрдӱк, зерӓ о бӧлӓ сымарлады. Кендиси дӱшӱнӱрдӱ орайы кадар йайан гитмӓӓ. 14 Ачан булушту бизимнӓн Ас касабасында, алдык ону да гемийӓ да гиттик Митилини касабасына. 15 Орадан гемийлӓн ӱздӱк. Икинӂи гӱнӱ гелдик Хиос аданын каршысына. Ертеси гӱнӱ етиштик Самос адайа, \/дургундук Трогиллийа касабасында,\/ бир гӱндӓн сора гиттик Милит касабасына. 16 Павли карарламышты гечмӓӓ Ефес касабасынын йанындан, ки ойаланмасын Асийада, зерӓ о алатларды, колайа гӧрӓ булунсун Иерусалимдӓ Еллинӂи йортусунда. 17 Павли Милеттӓн йоллады хабер Ефес касабасына да чаартты клисенин пресвитерлерини. 18 Ачан йанына гелдилӓр, Павли оннара деди: «Сиз билерсиниз, ниӂӓ херзаман сизиннӓндим илк гӱндӓн, айак бастыым заман Асийайа. 19 Измет еттим Саабийӓ бӱтӱн йавашлыклан хем йашларлан, коймайарак есаба зорлуклары, ани башыма гелди иудейлерин кӧтӱ неетлери бетеринӓ. 20 Билерсиниз, ани бишей сиздӓн сакламадым, не ани сизин ичин файдалыдыр. Сакынмадым хаберлейим хем ӱӱредейим сизи инсан ӧнӱндӓ хем евлериниздӓ. 21 Чаардым хем иудейлери, хем урумнары, дӧнсӱннӓр гӱнахларындан Аллаха да инансыннар Саабимиз Иисуса. 22 Шинди бӓн, Айоз Духтан чекилмиш, гидерим Иерусалимӓ. Билмеерим, не орада бенимнӓн олаӂэк. 23 Саде хербир касабада Айоз Дух бана хаберлеер, ки орада бени синӂирлӓр хем зеетлӓр беклеер. 24 Ама бӓн бишейӓ бакмээрым, йашамамы да паайа коймээрым. Истеерим салт севинмӓклӓн йолуму хем изме��чилиими баша чыкарайым, ани каблеттим Сааби Иисустан, да шаатлык едейим Ии Хабери Аллахын иивергиси ичин. 25 Ама шинди билерим, ани артык хич бириниз билӓ беним ӱзӱмӱ гӧрмейеӂек, киминнӓн гездим хем насаат еттим Аллахын Падишахлыыны. 26 Бӱӱн шаатлык едерим сизӓ, не дӓ олурса сизин каныныздан бӓн пакым. 27 Зерӓ сакынмадым хаберлейим сизӓ Аллахын бӱтӱн истедиини. 28 Есап алын кенди-кендинизӓ хем бӱтӱн сӱрӱйӓ, кимин ӱстӱнӓ Аллах койду сизи гӱдӱӂӱ, ки гӱдӓсиниз Саабинин \/хем Аллахын\/ клисесини, ангысыны казанды Кенди каныннан. 29 Билерим, ани беним гитмемдӓн сора сизин араныза паралайыӂы йабанылар гиреӂек, ангылары аӂымайаӂэк сӱрӱйӱ. 30 Сизин дӓ араныздан калкаӂэк ӧлӓ адамнар, ангылары терсинӓ лафедеӂеклӓр, ки ӱӱрениӂилери кенди тарафына чексиннӓр. 31 Онун ичин, кушку олун хем унутмайын, ани бӓн ӱч йыл геӂӓ-гӱндӱз йашлар гӧзлеримдӓ дурмамайӂа херкезинизи ӱӱреттим. 32 Ама шинди верерим сизи, кардашлар, Аллахын елинӓ хем Онун хайырлы сӧзӱнӓ, ани вар насыл сизи каавилесин да мираслык версин бӱтӱн айоз халкыннан. 33 Тамахланмадым кимсейин гӱмӱшӱнӓ, алтынына йада рубасына. 34 Кендиниз билерсиниз, ани бу еллерим измет етти кенди лӓӓзымныкларыма хем оннара, ким бенимнӓн барабарды. 35 Хербир ӱзерӓ сизӓ гӧстердим, ани, бутӱрлӱ ишлейип, лӓӓзым йардым еделим йуфка оланнара да унутмайалым Сааби Иисусун сӧзлерини, зерӓ О Кендиси деди: \"Таа мутлу вермӓӓ, некадар алмаа\"». 36 Бӧлӓ лафеттиктӓн сора Павли диз чӧктӱ да хепсиннӓн барабар дуа етти. 37 Хепси чок аалады да, сармашып Павлинин бойнусуна, ӧптӱлӓр ону. 38 Кахырландылар таа пек лафларындан, ани деди, ки артык гӧрмейеӂеклӓр онун ӱзӱнӱ. Сора гечирдилӓр ону гемийӓ кадар.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/20","date":"2013-05-23T10:20:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368703227943\/warc\/CC-MAIN-20130516112027-00059-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":2621,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95399.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Павли бакты уз Синедриона да деди: «Кардашлар, бӓн херзаман пак ӱзлӓн йашадым Аллахын каршысында бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар». 2 Баш попаз Ананийа сымарлады она, ким дурурду Павлинин йанында, урсун онун аазына. 3 Озаман Павли деди она: «Аллах сана ураӂэк, киречли дувар! Сӓн отурэрсын, ки бана даава кесӓсин Закона гӧрӓ, ама сымарлээрсын Закона каршы, урсуннар бана». 4 Йанында дураннар дедилӓр: «Аллахын баш попазыны мы кӧтӱлеерсин?» 5 Павли ӂувап етти: «Билмедим, кардашлар, ани о баш попаз, зерӓ йазылы: \"Халкын ӧндерӂилерини кӧтӱлӓмейӓсин\"». 6 Павли аннады, ани бурада бир пайы садукей, ӧбӱр пайы да фарисей. Онуштан баарды Синедрионда: «Кардашлар, бӓн фарисейим хем фарисей оолуйум. Бени даавайа вердилӓр инаным ичин, ани ӧлӱлӓр дирилеӂек!» 7 Ачан Павли буну деди, башлады кавга фарисейлерин хем садукейлерин арасында, топланты икийӓ бӧлӱндӱ. 8 Садукейлӓр деерлӓр, ани йок дирилмӓк, йок ангил, йок дух, ама фарисейлӓр буннары хепсини инанэрлар. 9 Олду бӱӱк кавга. Биркач билгич, фарисейлерин тарафындан, калктылар айакча да ӱфкели дедилӓр: «Биз булмээрыз бир дӓ кабаат бу адамда. Беки онуннан бир дух йада бир ангил лафетти. \/Биз душман оламарыз Аллаха\/». 10 Чӱнкӱ кавга бӱӱйӓрди, бинбашы коркту, ки оннар Павлийи паралайаӂэклар, онуштан изин верди аскерлерӓ, ашаа инип, алсыннар ону оннарын арасындан да гӧтӱрсӱннӓр калейӓ. 11 Ертеси геӂӓ Сааби гӧрӱндӱ Павлийӓ да деди: «Гиргин ол, Павли, зерӓ ниӂӓ шаатлык еттин Беним ичин Иерусалимдӓ, хеп ӧлӓ лӓӓзым олаӂэк, шаатлык едӓсин Ромада да». 12 Ачан айдыннанды, бир бойу иудейлердӓн, аннашып, емин еттилӓр: «Павлийи ӧлдӱрмейинӂӓ, еер бишей ийип-ичӓрсӓк, бетвалы олалым». 13 Оннар таа зеедейди кырк кишидӓн, ангылары бу емини йаптылар. 14 Гелдилӓр бӱӱк попазлара хем аксакаллара да дедилӓр: «Биз еминнӓн бааландык, ани Павлийи ӧлдӱрмейинӂӓ, аазымыза бишей койарсак, бетваланмыш олалым. 15 Шинди сиз Синедрионнан билӓ хаберлейин бинбашына, чыкарсын Павлийи ӧнӱнӱзӓ, сансын, ани истеерсиниз таа хализини аараштырмаа онун ишлерини, ама о йаклашмадаан, биз хазырыз ону ӧлдӱрмӓӓ». 16 Павлинин кызкардашынын оолу ишитти, ани коллээрлар ӧлдӱрмӓӓ Павлийи. О гелди калейӓ да хепсини Павлийӓ сӧледи. 17 Павли чаарды бир ӱзбашыны да деди: «Гӧтӱр бу генч оланы бинбашына, зерӓ онда вар несӓ сӧлесин она». 18 Ӱзбашы, алып ону, гӧтӱрдӱ бинбашына да деди: «Капанӂы Павли чаарды бени да йалварды гетирейим бу генч оланы сана. Онда вармыш сана бишей сӧлесин». 19 Бинбашы тутту генч оланы елиндӓн, чекти бир тарафа да сорду: «Не сӧлейеӂӓн бана?» 20 О ӂувап етти: «Иудейлӓр лафландылар, ки йалварсыннар сана, ани йаарына чыкарасын Павлийи Синедрионун ӧнӱнӓ, сансын, ки оннар истеерлӓр таа хализини аараштырмаа онун ишлерини. 21 Ама сӓн сеслӓмӓ оннары, зерӓ кырк кишидӓн зеедӓ коллээрлар ону. Оннар еминнӓн бааландылар, ки имесиннӓр хем ичмесиннӓр, ӧлдӱрмейинӂӓ Павлийи. Оннар шинди хазыр, салт беклеерлӓр, ки сӓн кайыл оласын». 22 Озаман бинбашы салверди деликанныйы гитсин да сымарлады: «Кимсейӓ сӧлӓмӓ, ани буннары бана сӧледин». 23 Бинбашы чаарды ики ӱзбашыны да деди оннара: «Хазырлайын икиӱз йайан аскер, етмиш атлы аскер хем икиӱз дӓ сӱнгӱӂӱ, ки гӱн кауштуктан ӱч саат сора Кесарийа касабасына гитсиннӓр. 24 Бир хайван гетирин, ки Павлийи пиндирип саа-селӓм гӧтӱрсӱннӓр кулланыӂы Феликсӓ». 25 Да йазды Феликсӓ бутӱрлӱ бир кийат: 26 «Клавдий Лисийдӓн, чок сайгылы кулланыӂы Феликсӓ, селӓм. 27 Бу адамы туттулар иудейлӓр да истедилӓр ӧлдӱрмӓӓ. Бӓн гиттим аскерлӓрлӓн да куртардым ону оннарын еллериндӓн, аннайып, ани о – Рома ватандашы. 28 Бактым аннайым, нечин кабаатландырэрлар ону, да о бетерӓ чыкардым Синедрионун ӧнӱнӓ. 29 Булдум, ани ону кабаатландырэрлар кенди законнары ичин, ама онун йок кабааты, ки ӂ��залансын ӧлӱмнӓн йада капалы дурсун. 30 Ачан бана хабер гелди, ани иудейлӓр неетленерлӓр ону ӧлдӱрмӓӓ, хемен йолладым ону сана. Онун кабаатчыларына сымарладым, ки сӧлесиннӓр сана, нелери вар она каршы. \/Саа ол!\/» 31 Аскерлӓр, сымарламайа гӧрӓ, алдылар Павлийи да гӧтӱрдӱлӓр геӂӓ Антипатрида касабасына. 32 Икинӂи гӱнӱ йайан аскерлӓр атлы оланнары брактылар гитсиннӓр онуннан илери, ама кендилери дӧндӱлӓр геери калейӓ. 33 Етиштийнӓн Кесарийа касабасына, атлылар вердилӓр кийады кулланыӂыйа хем чыкардылар Павлийи онун ӧнӱнӓ. 34 Кулланыӂы, окуйуп кийады, сорду, нередӓн Павли, аннайып, ани Киликийадан, деди: 35 «Бӓн сеслейеӂӓм сени, ачан гелеӂеклӓр сенин кабаатчыларын». Да сымарлады, тутсуннар ону Иродун преториумунда.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/23","date":"2013-05-20T19:29:55Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368699201808\/warc\/CC-MAIN-20130516101321-00062-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":2551,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91125.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Иуда, Иисус Христозун чыраа, Иаковун кардашы, селӓм йоллээрым сизӓ, чаарылмышлара, ани Аллах Бобадан севилмиш хем Иисус Христоздан корунмуш. 2 Аӂыйаннык, селемет хем севги сиздӓ зееделенсин. 3 Севгили кардашлар! Макар ки чок хавездим йазмаа сизӓ бизим ӂӱмлӓ куртулмамыз ичин, лӓӓзым олду йазайым бир насаат чалышкан оласыныз инан ичин, ани Аллахын айоз халкына верилди бир сыра херзамана. 4 Зерӓ араныза сыйынды кими адамнар, ангылар евелдӓн ӂеза ичин сыраланмыш, аллахсызлар, ани Аллахын хайырыны чевирерлӓр тербеесизлӓӓ да атылэрлар бизим бириӂик Чорбаӂымыздан, Саабимиздӓн, Иисус Христоздан. 5 Макар ки буну билерсиниз, бӓн истеерим аклыныза гетирейим, ани Сааби Кенди халкыны Мысырдан куртардыктан сора, инансызлары телеф етти. 6 Ангиллери, ани корумадылар кенди заабитликлерини да брактылар йашамак ерлерини, Сааби тутэр оннары каранныкта чӧзӱлмӓз синӂирлериннӓн бӱӱк даава гӱнӱ ичин. 7 Содом, Гоморра хем долай касабалар да бу ангиллӓр гиби ороспулаа верилдилӓр сапыклык еттилӓр. Бу бетерӓ дивеч атешлӓн ӂезаланмыш олдулар, ки каланына да азар олсун. 8 Буна бакмайарак, бу адамнар да хеп ӧлӓ чекили кенди дӱшлериндӓн, мындарлээрлар гӱӱделерини, саймээрлар Саабинин заабитлиини хем кӧтӱлеерлӓр метин оланнары. 9 Ама архангил Михаил да, ачан, чекишип, денклешти диаволлан Моисейин ӧлӱсӱ ичин, кыйышмады кӧтӱ лафларлан ону кабаатландырсын, салт деди: «Сааби сени азарласын». 10 Буннар са кӧтӱлеерлӓр, нейи аннамээрлар, хем о, не табеетчӓ билерлӓр акылсыз хайваннар гиби, бу оннары кайбедер. 11 Вай оннара, зерӓ гидерлӓр Каинын йолундан, казанч ичин чабук алданэрлар, ниӂӓ Валаам да Корей гиби калкынмакта кайбелерлӓр. 12 Бӧлелери кара лекӓ олэрлар сизин севги софраларынызда. Сизиннӓн барабар конушэрлар, коркусуз кендилерини беслеерлӓр. Оннар, сусуз булутлар гиби, лӱзгердӓн есили. Оннар, ниӂӓ гӱзӱн фиданнар, ики керӓ ӧлмӱш – мейвасыз хем кӧктӓн чыкарылмыш. 13 Ниӂӓ титси дениз далгалары кӧпӱрерлӓр, оннар да айып йаптыкларыны долайа саурэрлар. Оннар серсем йылдызлар гиби, ангыларыны дивеч зындан каранныы беклеер. 14 Оннар ичин пророклук етти Енох, ани Адамдан единӂи евлат бойу, дейип: «Тӓ, Сааби гелер биннӓн айозларыннан барабар, 15 ки даава йапсын хепсинӓ хем оннарын араларындан оннара, ким аллахсыз, хепсини кабаатлы булсун хепси аллахсыз ишлӓр ичин, ани йаптылар аллахсыз йашамакларында, хем бӱтӱн кескин лафлар ичин, ани Она каршы лафеттилӓр аллахсыз гӱнахкерлӓр». 16 Бу мырылтыӂылар херзаман аалашэрлар да йашээрлар кенди беендиклеринӓ гӧрӓ. Аазлары шишкин лафлар сӧлеер. Кенди казанчлары ичин башкаларына йалтыкланэрлар. 17 Ама сиз, севгили кардашлар, аклыныза гетирин о сӧзлери, не илердӓн сӧледилӓр бизим Сааби Иисус Христозун апостоллары. 18 Оннар сизӓ дедилӓр, ани битки вакытта олаӂэк гӱлӱӂӱлӓр, ангылары кенди аллахсыз хамеллеринӓ гӧрӓ йашайаӂэклар. 19 Буннар инсаны бӧлерлӓр, кенди табеетлеринӓ гӧрӓ йашээрлар, оннарда йок Айоз Дух. 20 Ама сиз, севгили кардашлар, кендинизи каавилейин ен айоз инаныныз темелинин ӱстӱндӓ, дуа един Айоз Духлан, 21 кендинизи коруйун Аллахын севгисиндӓ да беклейин бизим Сааби Иисус Христозун аӂыйанныыны, ани сизи гӧтӱрӓр дивеч йашамайа. 22 Аӂыйын кимилерини, ани икилеерлӓр. 23 Башкаларыны куртарын, атештӓн чыкарып. Таа башкаларыны коркуйлан аӂыйын, ииренип артык гӧлмеендӓн дӓ, ани гӱнахлы гӱӱдедӓн улашык. 24 Она, Ким вар насыл сизи дӱшмектӓн корусун да Кенди метинниин ӧнӱнӓ кусурсуз бӱӱк севинмӓклӓн чыкарсын, 25 Салт бириӂик \/аариф\/ Аллаха, Ани куртарды бизи Саабимиз Иисус Христозун араӂылыыннан, метинник хем ӱӱсеклик, кувет хем заабитлик олсун хер вакыттан ӧнӂӓ, шинди хем дивечтӓн дивеӂӓ. Амин. |'page'","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jude\/1","date":"2013-05-22T19:20:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368702414478\/warc\/CC-MAIN-20130516110654-00031-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000007391,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000073909759521}","num_words":2079,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97100.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Онуштан бӓн, Павли, Иисус Христозун изметиндӓ капана дӱштӱм сизин ичин, ангыныз башка миллетлердӓн. 2 Санэрым, ани ишиттиниз, ки Аллах бана бу иши верди, олайым Онун иивергисинин векили сизин ичин. 3 Зерӓ бир ачыкламаклан О бана билдирди саклы курулмушуну, ангысы ичин таа ӧнӂӓ кысадан йаздым. 4 Сиз, ону окуйарак, таныйабилирсиниз, некадар ии аннээрым Христозун саклы неетини, 5 ангысы ачык диилди адам оолларына гечӓн вакытларда, ниӂӓ шинди ачыкланды Айоз Духтан Онун айоз апостолларына хем пророкларына. 6 Курулмуш будур: башка миллетлӓр иуд��йлӓрлӓн барабар мирасчы, оннарлан билӓ бир гӱӱдӓ хем Ии Хаберӓ инанмаклан пайӂы олэрлар Аллахын адамасындан, ангысыны Иисус Христос таманнады. 7 Бӓн Онун изметкери олдум, насаат едерӓк Ии Хабери. Бу измет баашланды Аллахын иивергисиннӓн, ани верили бана Онун ишлейӓн кувединнӓн. 8 Бана, Аллахын айоз халкындан ен кӱчӱӱнӓ, бу ииверги верилди, ки насаат едейим башка миллетлерӓ ии хабери Христозун акыл ермӓз зенгиннии ичин 9 хем хепсини айдыннадайым, насыл тертипленди бу саклы курулмуш, ангысыны Аллах, хепсини йарадан, дивечликтӓн саклы тутту. 10 Аллах буну йапты, ки шинди клисӓ араӂылыыннан билдирсин Кенди чоктӱрлӱ аарифлиини ӧндерӂилерӓ хем заабитлерӓ гӧклердӓ, 11 Кенди дивеч курулмушуна гӧрӓ, ани башарды Иисус Христозда, бизим Саабидӓ. 12 Христос бизӓ колайлык верди, ки биз, Она инанарак, гиргинниклӓн хем кыйышмаклан йаклашалым Аллаха. 13 Ӧлӓ ки, йалварэрым, умудунузу кайбетмейин беним зеетлерим бетеринӓ, ани чекерим сизин ичин. Буннар сизӓ метинник казандырэр. 14 Онуштан диз чӧкерим \/бизим Сааби Иисус Христозун\/ Бобасынын ӧнӱндӓ, 15 Ангысындан адланэр хертӱрлӱ бобалык гӧктӓ хем ердӓ. 16 Дуа едерим, ани Кенди метинни зенгинниинӓ гӧрӓ, Кенди Духуннан кувет версин да каавилетсин сизи ичйанкы адамынызда, 17 ки инаннан Христос сизин ӱреклериниздӓ йашасын. 18 Дуа едерим, ани сиз, севгиликтӓ кӧкленмиш хем темелленмиш оларак, аннайабилӓсиниз Аллахын бӱтӱн айоз халкыннан барабар, некадар гениш, узун, дерин хем ӱӱсектир Христозун севгилии, 19 да таныйабилӓсиниз о севгилии, ани хертӱрлӱ билгидӓн ӱстӱндӱр, ки Аллахын бӱтӱн таманныыннан доласыныз. 20 Аллах, биздӓ ишлейӓн кувединнӓн, вар насыл йапсын чок таа зеедӓ, некадар биз истеериз хем дӱшӱнериз. 21 Она метинник олсун клиседӓ хем Иисус Христозда бӱтӱн сенселелердӓ, дивечтӓн дивеӂӓ! Амин.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Eph\/3","date":"2013-06-19T17:05:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368708946676\/warc\/CC-MAIN-20130516125546-00036-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1312,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96881.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ким койуннарын аулуна гирмеер капудан, ама атлээр башка ердӓн, о хырсыз хем хайдут. 2 Ким гирер капудан, одур койуннарын гӱдӱӂӱсӱ. 3 Капуда дуран ачэр капуйу, да койуннар таныйэрлар гӱдӱӂӱнӱн сесини. О чаарэр хербир койуну адынӂа да дышары чыкарэр. 4 Ачан чыкарды хепси койуннарыны, сора гидер оннарын ӧнӱ сора, койуннар да гелерлӓр онун ардына, зерӓ таныйэрлар сесини. 5 Йабанӂынын ардына гитмеерлӓр, ондан качэрлар, зерӓ танымээрлар йабанӂынын сесини». 6 Иисус сӧледи бу ӧрнӓӓ оннара, ама оннар аннамадылар, не иш ичин о лафедӓрди. 7 Иисус енидӓн лафетти: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани Бӓним койуннарын капусу. 8 Хепси, ким гелди Бендӓн ӧнӂӓ, оннар хырсыз хем хайдут. Койуннар да оннары сеслӓмедилӓр. 9 Бӓним капу. Еер биркимсей гирирсейди Беним ашыры, олаӂэк куртулмуш, гиреӂек хем чыкаӂэк да отлайаӂак кендинӓ булаӂэк. 10 Хырсыз гелер салт чалмаа, ӧлдӱрмӓӓ хем йок етмӓӓ. Бӓн гелдим, ки койуннарын ташкынныктан йашамаклары олсун. 11 Бӓн – ии гӱдӱӂӱйӱм. Ии гӱдӱӂӱ верер йашамасыны койуннары ичин. 12 Ама йанашык адам, ким диил гӱдӱӂӱ, хем ким диил койуннарын чорбаӂысы, ачан гӧрер йабаныйы гелӓркӓн, бракэр койуннары да качэр, йабаны да, оннары капып, даадэр. 13 О адам качэр, зерӓ о йанашык, онун касавети йок койуннар ичин. 14 Бӓн – ии гӱдӱӂӱйӱм. Бӓн таныйэрым койуннарымы, оннар да таныйэрлар Бени, 15 ниӂӓ Боба таныйэр Бени, Бӓн дӓ таныйэрым Бобайы. Бӓн верерим йашамамы койуннарым ичин. 16 Бендӓ вар башка койуннар да, ани диил бу аулдан. Оннары да лӓӓзым гетирейим. Оннар сеслейеӂеклӓр Беним сесими. Озаман олаӂэк бир сӱрӱ хем бир гӱдӱӂӱ. 17 Боба север Бени, зерӓ Бӓн верерим йашамамы, енидӓн геери алайым дейни. 18 Кимсей ону зорлан алмээр Бендӓн, ама Бӓн Кенди истедиимдӓн верерим. Вар куведим верейим хем вар куведим геери алайым. Бу сымарламайы Бӓн каблеттим Беним Бобамдан». 19 Бу лафлардан сора енидӓн башлады кавга иудейлӓр арасында. 20 Чойу оннардан дейӓрдилӓр: «Онда вар фена дух, О бир дели. Нечин сеслеерсиниз Ону?» 21 Башкалары дейӓрдилӓр: «Бу лафлар диил фена духлу адамын лафлары. Вар мы насыл бир фена дух ачсын кӧӧрларын гӧзлерини?» 22 Озаман олду Иерусалимдӓ йорту Айоз бинанын ачылмасынын анылмасы ичин. Кышынды. 23 Иисус гезинӓрди Айоз бинанын аулунда, Соломонун колонадасында. 24 Иудейлӓр Ону сардылар да дедилӓр: «Незаманадан койаӂан дӱшӱнмейӓ бизи? Сӧлӓ ачык бизӓ, Сӓнсин ми Христос?» 25 Иисус ӂувап етти: «Бӓн сӧледим сизӓ, ама сиз инанмээрсыныз. О ишлери, ани йапэрым Бобамын адына, оннар шаатлык едерлӓр Беним ичин. 26 Ама сиз инанмээрсыныз, зерӓ диилсиниз Беним койуннарымдан, \/ниӂӓ сӧледим сизӓ\/. 27 Беним койуннарым сеслеерлӓр Беним сесими. Бӓн таныйэрым оннары, оннар да гелерлӓр Беним ардыма. 28 Бӓн верерим оннара дивеч йашамак, оннар хич бир вакыт кайбелмейеӂеклӓр. Кимсей капамайаӂэк оннары Беним елимдӓн. 29 Беним Бобам, ани верди оннары Бана, О хепсиндӓн таа бӱӱк. Кимсей йок ниӂӓ капсын оннары Беним Бобамын елиндӓн. 30 Бӓн хем Боба бириз». 31 Иудейлӓр енидӓн таш алдылар, ташлан урсуннар Она. 32 Иисус деди: «Чок ии ишлӓр гӧстердим сизӓ Бобамдан. Бу ишлерин ангысы ичин истеерсиниз Бени ташлан дӱӱмӓӓ?» 33 Иудейлӓр ӂувап еттилӓр: «Бакмээрыз бир ии иш ичин ташлан Сени дӱӱмӓӓ, ама Аллахы кӧтӱлемӓк ичин, зерӓ Сӓн адамсын, ама Кендини Аллах йапэрсын». 34 Иисус деди: «Диил ми йазылы сизин законунузда: \"Бӓн дедим: сиз аллахларсыныз\"? 35 Аллах оннара деди \"аллахлар\", кимӓ йоллады сӧзӱнӱ. Олмаз Айоз Йазы бозулсун. 36 Бӧлейсӓ, Бӓн, Кими Боба айозлады да йоллады дӱннейӓ, сизин лафыныза гӧрӓ чыкэр, ани кӧтӱлеерим Аллахы, салт онуштан, ани дедим: \"Аллахын Оолуйум\". 37 Еер йапмарсайдым Беним Бобанын ишлерини, озаман инанмайын Бени. 38 Ама йапарсайдым, озаман, еер инанмарсайдыныз да Бени, инанын баарлем ишлери. Озаман аннайаӂэныз хем билеӂениз, ани Боба Бендӓ, Бӓн дӓ Онда». 39 Оннар енидӓн бактылар тутсуннар Ону, ама О куртулду оннарын елиндӓн. 40 Иисус енидӓн гитти Иорданын ӧбӱр тарафына, нередӓ Иоан ӧнӂӓ ваатиз едӓрди, да калды орада. 41 Чойу гелӓрдилӓр Она да дейӓрдилӓр: «Иоан йапмады бир дӓ нышан, ама хепси, не сӧледи Иоан бу адам ичин, аслы чыкты». 42 Чойу инандылар Она орада.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/10","date":"2013-05-18T12:24:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368696382396\/warc\/CC-MAIN-20130516092622-00070-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":2299,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86356.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Озаман ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар да сордулар Иисуса: «Ким ен бӱӱк Гӧк Падишахлыында?» 2 Иисус чаарды бир ушак, койду ону ӱӱрениӂилерин ӧнӱнӓ 3 да деди: «Доору сӧлеерим сизӓ: еер дӧнмӓрсейдиниз Аллаха да олмарсайдыныз ушак гиби, биртӱрлӱ билӓ гирмейеӂениз Гӧк Падишахлыына. 4 Ким йавашланэр, ниӂӓ бу ушак, о ен бӱӱк Гӧк Падишахлыында олаӂэк. 5 Ким дӓ кабледер бӧлӓ бир ушак Беним адыма, о Бени кабледер. 6 Ама ким гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ бирини бу ен кӱчӱклердӓн, ани Бана инанэрлар, она таа ислӓӓ, бааласыннар бойнусуна бир бӱӱк дермен ташы да атсыннар денизин дибинӓ. 7 Вай дӱннейӓ гӱнах алдангачлыы ичин. Зерӓ йок насыл гелмесин алдангачлар, ама вай она, кимин бетеринӓ алдангачлык гелер. 8 Еер елин еки айаан сени гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ, кес ону да сыбыт. Таа ислӓӓ сакат еки чолак ӧмӱрӓ гирӓсин, некадар ики айаклан хем ики еллӓн дивеч атешӓ атыласын. 9 Еер гӧзӱн сени гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ, чыкар ону да сыбыт. Таа ислӓӓ бир гӧзлӓн ӧмӱрӓ гирӓсин, некадар ики гӧзлӓн ӂендем атешинӓ атыласын. 10 Бакын, ашаалатмайын бирисини билӓ бу ен кӱчӱклердӓн, зерӓ сӧлеерим сизӓ, оннарын ангиллери гӧктӓ херзаман гӧрерлӓр Беним Гӧктеки Бобанын ӱзӱнӱ. \/ 11 Адам Оолу гелди, аарасын хем куртарсын о кайып оланнары.\/ 12 Ниӂӓ сиз санэрсыныз? Варсайды бир адамын ӱз койуну, да оннарын ичиндӓн бириси кайбелӓрсейди, бракмайаӂэк мы о доксан докузу байырларда да гитмейеӂек ми, аарасын о кайып койуну? 13 Буларсайды, доору сӧлеерим сизӓ, севинеӂек онун ичин таа чок, некадар о доксан докуз ичин, ани кайбелмедилӓр. 14 Хеп ӧлӓ сизин Гӧктеки Боба да истӓмеер, ки бириси бу кӱчӱклердӓн кайбелсин. 15 Еер сенин кардашын сана каршы гӱнах йапарсайды, гит таказала ону салт сенин хем онун арасында. Еер сеслӓрсейди сени, сӓн казандын кардашыны. 16 Ама сеслӓмӓрсейди сени, ал сениннӓн таа ики йада ӱч киши, ики-ӱч шаат каавилендирсиннӓр хербир лафы. 17 Оннары да истӓмӓрсейди сеслемӓӓ, сӧлӓ клисейӓ. Еер истӓмӓрсейди клисейи сеслесин, олсун сенин ичин, ниӂӓ бир тайфӓн хем ниӂӓ бир харччы. 18 Доору сӧлеерим сизӓ: не баалайаӂэныз ердӓ, о бааланмыш олаӂэк гӧктӓ, хем не чӧзеӂениз ердӓ, о чӧзӱлмӱш олаӂэк гӧктӓ. 19 Енидӓн сизӓ сӧлеерим: еер сиздӓн ики киши кайыл оларсайды истемӓӓ бишей бу ердӓ, озаман не дӓ истӓрсейдилӓр верилеӂек Гӧктеки Бобамдан. 20 Зерӓ нередӓ вар ики-ӱч киши топлу Беним адыма, Бӓн дӓ булунэрым орада оннарын арасында». 21 Озаман Петри йаклашты Она да деди: «Сааби, кач сыра вар ниӂӓ баашлайым кардашымы, ани бана каршы гӱнах йапэр? Еди сыра мы?» 22 Иисус ӂувап етти она: «Бӓн демеерим сана еди сыра, ама баашла етмиш сыра едишӓр. 23 Онуштан Гӧк Падишахлыы бензеер бир падишаха, ани истеди ӧдешмӓӓ онун чыракларыннан. 24 Ачан башлады есап йапмаа, гетирдилӓр она бирисини, ангысы она борчлуйду он бин талант. 25 Чӱнкӱ йокту нейлӓн ӧдесин, чорбаӂы сымарлады, сатсын кендисини, карысыны, ушакларыны хем хепсини, не вар онда, ки борӂу ӧденсин. 26 Озаман чырак дӱштӱ ӱзӱкойну ерӓ, баш иилтти чорбаӂыйа да деди: \"Чорбаӂы, беклӓ бираз таа, ӧдейеӂӓм сана бӱтӱн борӂуму\". 27 Чорбаӂынын ӂаны аӂыды о чыраа, баашлады борӂуну да салверди, гитсин. 28 О чырак, ачан чыкты дышары, каршы гелди кафадарларындан бирисиннӓн, ангысы борчлуйду она ӱз динар. О чырак тутту ону, сыкты гыртланыны да деди: \"Ӧдӓ борӂуну!\" 29 Онун кафадары дӱштӱ ерӓ ӱзӱкойну да йалварарды: \"Дайан бираз да, ӧдейеӂӓм бӱтӱн борӂуму\". 30 Ама о кайыл олмады, гӧтӱрдӱ ону да капады зындана, борӂуну ӧдесин дейни. 31 Кафадарлары гӧрдӱлӓр буну да пек гӱӂендилӓр. Оннар гиттилӓр да сӧледилӓр хепсини чорбаӂыйа. 32 Озаман чорбаӂы чаарды бу кулу кендисинӓ да деди она: \"Йарамаз чырак, бӓн хепси сенин борӂуну баашладым, зерӓ сӓн йалвардын. 33 Дӱшмӓрди ми, сӓн дӓ аӂыйасын кафадарыны, ниӂӓ Бӓн сени аӂыдым?\" 34 Чорбаӂы ӱфкеленди да верди ону зеетлейиӂилерин еллеринӓ, ӧдесин бӱтӱн борӂуну дейни. 35 Хеп ӧлӓ йапаӂэк сизӓ Гӧктеки Бобам да, еер сиз бӱтӱн ӱректӓн баашламарсайдыныз сизин кардашынызы».","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/18","date":"2013-05-25T19:22:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368706121989\/warc\/CC-MAIN-20130516120841-00057-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":2254,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.044,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95377.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Баш попаз сорду: «Аслы мы бу лафлар?» 2 Стефан ӂувап етти: «Кардашлар хем бобалар, сеслейиниз! Метинни Аллах бизим бобамыза Авраама Месопотамийа ериндӓ ачылды, ачан таа о ерлешмедийди Харран касабасына. 3 Да деди: \"Чык сенин ериндӓн хем хысымнарын арасындан да гит орайы, нересини Бӓн гӧстереӂӓм\". 4 О, чыкып Халдей ериндӓн, Харрана ерлешти. Бобасынын ӧлӱмӱндӓн сора Аллах алды ону орадан да гетирди бӱӱнкӱ йашадыыныз ерӓ. 5 Аллах бурада вермеди Авраама баарлем бир карыш ер, ки чорбаӂы олсун, ама адады мираслык вермӓӓ ондан сора гелӓн онун сенселесинӓ, бакмайарак, ани хич йокту ушаа. 6 Аллах деди, ани онун сенселелери йашайаӂэк мусаафир гиби бир йабанӂы ердӓ хем есирликтӓ хем зееттӓ олаӂэклар дӧртӱз йыл. 7 \"Ама Бӓн Кендим даава кесеӂӓм о миллеттӓ, нередӓ оннар есирликтӓ олаӂэклар, – деди Аллах. – Сора чыкаӂэклар орадан да измет едеӂеклӓр Бана бу ердӓ\". 8 Сора верди Авраама кесиклик баалантысыны. Бутӱрлӱ Авраам Исаакын бобасы олду да секизинӂи гӱнӱ йапты она кесиклик. Исаактан дууду Иаков, да Иаковдан дууду бизим оники бӱӱк деделеримиз. 9 Аталарымыз, кысканмак бетеринӓ, саттылар Иосифи есир гиби Мысыра, ама Аллах онуннанды. 10 Куртарды ону хертӱрлӱ зорлуктан. Баашлады она аарифлик хем хатыр Мысыр падишахынын, фараонун ӧнӱндӓ, ангысы койду ону куллансын Мысыр падишахлыыны хем бӱтӱн фараонун евини. 11 Сора олду аачлык Мысырын хем Ханаанын хер тарафында, да бӱӱк сыкынтылык башлады. Деделеримиз буламардылар имеелик. 12 Иаков ишитти, ани Мысырда вар екин. О йоллады бизим деделери орайы илк сыра. 13 Икинӂи сыра, ачан гиттилӓр, Иосиф ачылды кенди кардашларына. Бутӱрлӱ фараон танышты Иосифин сенселесиннӓн. 14 Сора Иосиф йоллады, гетирсиннӓр кенди бобасыны хем хепси хысымнарыны: етмиш беш киши. 15 Иаков гитти Мысыра, орада да о гечинди кендиси хем хепси деделӓр. 16 Кемиклери гетирилди Сихем еринӓ, нередӓ гӧмӱлдӱлӓр о мезар ичинӓ, ани сатын алдыйды Авраам гӱмӱшлӓн Емморун оолларындан Сихемдӓ. 17 Йаклашарды вакыт, ачан лӓӓзымды таманнансын, не аданмышты Аллахтан Авраама. Инсан чок зееделенӓрди Мысырда. 18 Сонда калкты бир башка падишах, ангысы танымарды Иосифи. 19 Бу падишах шалвирликлӓн давранды бизим инсана каршы да зеетледи бизим деделери, зорлайып оннары, атсыннар кенди евлатларыны, йашамасыннар дейни. 20 Бу вакыт дууду Моисей, ангысы гӧзӓлди Аллахын ӧнӱндӓ. Бакылды ӱч ай бобасынын евиндӓ. 21 Ачан сыбыдылмыш олду, фараонун кызы алды ону да бӱӱттӱ, ниӂӓ кенди ушааны. 22 Моисей ӱӱренди хепси Мысырын билимини. Каавийди лафында хем ишиндӓ. 23 Моисей кырк йашындайды, ачан аклына фикир гелди долашсын кенди кардашларыны, Израилин оолларыны. 24 Гӧрдӱ бирисини, ангысы кабаатсыз зеет чекӓрди, да аркалады ону. Кин чыкарды, ӧлдӱрерӓк мысырлы адамы, ким ону зеетлӓрди. 25 Санарды, ани кардашлары аннайаӂэклар, ани онун елиннӓн Аллах йоллээр оннара куртулмак, ама оннар аннамадылар. 26 Ертеси гӱнӱ Моисей гӧрдӱ ики израилли адамы дӱӱшӱркӓн, да бакты аннаштырсын оннары: \"Адамнар! – деди. – Сиз кардашсыныз, нечин гӱӂендирерсиниз бири-биринизи?\" 27 Ама гӱӂендирӓн адам итирди Моисейи бир тарафа да деди: \"Ким койду сени ӧндерӂи хем дааваӂы бизим ӱстӱмӱзӓ? 28 Оса истеерсин бени дӓ ӧлдӱрмӓӓ, ниӂӓ дӱн мысырлыйы мы ӧлдӱрдӱн?\" 29 Бу лафлары ишидип, Моисей качты да йашады мусаафир гиби Мадиам ериндӓ, нередӓ ондан дууду ики оол. 30 Кырк йылдан сора гӧрӱндӱ она бир ангил, йанар гӱменин атешиндӓ, Синай байырын чоллук ериндӓ. 31 Ачан Моисей гӧрдӱ буну, шашты да, йаклашарак баксын дейни, ишитти Саабинин сесини, ани деди: 32 \"Бӓн сенин деделеринин Аллахы – Авраамын, Исаакын, хем Иаковун Аллахыйым\". Моисей титиреди да артык кыйышмады баарлем баксын. 33 Сааби деди она: \"Чыкар айак капларыны айакларындан, зерӓ бу ер, нередӓ дурэрсын, айозлудур. 34 Бӓн гӧрерим зеетлери, не Беним инсаным чекер Мысырда, ишидерим оннарын офламакларыны да гелдим, ки куртарайым оннары. Шинди гел, йоллайым сени Мысыра\". 35 Моисей, кимдӓн оннар атылдыйдылар, дейерӓк: \"Ким сени койду ӧндерӂи хем дааваӂы ӱстӱмӱзӓ?\" – ону Аллах йоллады ниӂӓ ӧндерӂи хем куртарыӂы ангилин елиннӓн, ангысы гӧрӱндӱ она йанар гӱмӓ ичиндӓ. 36 Моисей чыкарды оннары Мысырдан. Йапты шашмаклы ишлӓр хем нышаннар кырк йыл Мысырда, Кырмызы дениздӓ хем чолда. 37 Моисей одур, ким деди Израилин оолларына: \"Аллах калдыраӂэк сизӓ кардашларынызын арасындан бир пророк беним гиби; \/ону сеслейӓсиниз\/\". 38 Моисей ойду, ким йашады чолда топлу олан халкын арасында. Йанында варды ангил, ани онуннан лафетти Синай байырында, хем бизим деделӓр. Моисей каблетти йашамак гетирӓн сымарламаклары, ки версин бизӓ. 39 Ама деделеримиз истӓмедилӓр сеслесиннӓр, ондан атылдылар да хасрет олдулар дӧнмӓӓ геери Мысыра. 40 Арона дедилӓр: \"Йап бизӓ аллахлары, ангылары гидеӂеклӓр бизим ӧнӱмӱз сора, зерӓ о Моисейлӓн, ангысы чыкарды бизи Мысырдан, билмеериз, не олду\". 41 Озаман йаптылар бир идол бызаа бичиминдӓ, гетирдилӓр она курбан да севиндилӓр кенди еллеринин йаптыына. 42 Аллах ӱзӱнӱ чевирди оннардан, бракып, тапынсыннар гӧк йылдызларына, ниӂӓ бунун ичин йазылы пророк кийадында: \"Гетирдиниз ми Бана кесили хайван хем курбан кырк йыл чол ериндӓ, Израил халкы? 43 Йок! Сиз ташыдыныз Молохун чадырыны хем аллахынызын, Рефанын, йылдызыны, идоллары, ани йаптыныз, ки тапынасыныз оннара. Онуштан гӧтӱреӂӓм сизи таа ӧтӓӓ Вавилондан\". 44 Бизим деделеримизин чолда варды Шаатлык Чадыры, ниӂӓ сымарлады О, Ким деди Моисейӓ: \"Йапасын чадыры о ӧрнӓӓ гӧрӓ, ангысыны гӧрдӱн\". 45 Таа сора деделеримиз, ани алдылар чадыры кенди бобаларындан, гетирдилӓр ону кендилериннӓн, ачан Йосуанын ӧндерӂилииннӓн елӓ гечирдилӓр башка миллетлерин топракларыны. Аллах коолады о миллетлери бизим деделеримизин ӧнӱндӓн. Чадыр калды Давидин вакыдына кадар. 46 Давид кендини Аллаха беендирди да изин истеди, йапсын бина Иаковун Аллахы ичин. 47 Ама Соломон о, ким йапты ев Аллаха. 48 Ама О, Ким хепсиндӓн ӱӱсектир, йашамээр адам елиннӓн йапылмыш йапыларда, ниӂӓ сӧлеер пророк: 49 \"Гӧк – Беним чорбаӂылык скемнӓм, ер дӓ – Беним айак скемнӓм. Несой ев йапаӂэныз Бана, еки нередӓ вар ниӂӓ Бӓн динненейим? – деер Сааби. – 50 Аӂаба, хепсини буннары йаратмадым мы Бӓн Кенди елимнӓн?\" 51 Сиз, дик кафалылар, ангыларын ӱреклери хем кулаклары Аллахтан узак! Сиз херзаман дурэрсыныз Айоз Духа каршы, ниӂӓ йапты сизин деделериниз, хеп ӧлӓ сиз дӓ йапэрсыныз. 52 Деделериниз пророкларын ангысыны ��ооламадылар? Ӧлдӱрдӱлӓр оннары да, ким ӧнӂӓ хаберледи Доору Оланын гелмеси ичин, Ангысыны сиз шинди саттыныз хем ӧлдӱрдӱнӱз. 53 Сиз – оннар, ким каблетти Закону, верили ангиллердӓн, ама таманнамадыныз ону!» 54 Синедрионун азалары буну ишиттийнӓн, бу лафлар саплады оннарын ӱреклерини, да дишлерини гыӂырдадардылар Стефана каршы. 55 Ама о, долу Айоз Духлан, калдырды бакышыны гӧкӓ, гӧрдӱ Аллахын метинниини хем Иисусу дурарак Аллахын саа тарафында, 56 да деди: «Тӓ, бӓн гӧрерим ачык гӧклери хем Адам Оолуну дурарак Аллахын саа тарафында!» 57 Оннар озаман башладылар бӱтӱн сеслӓн баармаа, тыкадылар кулакларыны да хеп бирликтӓ ӱӱштӱлӓр онун ӱстӱнӓ. 58 Сӱрӱдӱлӓр касабадан дышары да башладылар ташлан ону дӱӱмӓӓ. Она каршы шаатлык еденнӓр койдулар рубаларыны бир генч оланын айакларына, ангысынын адыйды Саул. 59 Ачан ташлан ӧлдӱрӱрдӱлӓр Стефаны, кендиси дуа едӓрди да дейӓрди: «Сааби Иисус, каблет беним духуму!» 60 Сора диз чӧктӱ да бӱтӱн сеслӓн баарды: «Сааби, койма есаба оннарын бу кабаатыны!» Да бу лафларлан гечинди.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/7","date":"2013-05-22T06:05:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368701409268\/warc\/CC-MAIN-20130516105009-00010-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000058413,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000005841255188}","num_words":4135,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92628.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Силуан хем Тимофей селӓм йоллээрыз Салоник клисесинӓ, ангысы Аллах Бобанын хем Сааби Иисус Христозун. Ииверги хем услулук сизӓ \/бизим Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан\/. 2 Херзаман шӱкӱр едериз Аллаха хепсиниз ичин да анэрыз сизи бизим дуаларымызда. 3 Дайма анэрыз бизим Аллах Бобанын ӧнӱндӓ, несой инаннан ишлеерсиниз, несой севгийлӓн савашэрсыныз, да некадар дайанэрсыныз, умуду койарак бизим Сааби Иисус Христоза. 4 Аллахтан севилмиш кардашлар, билериз, несой сечилдиниз. 5 Зерӓ Ии Хабери гетирмедик сизӓ салт лафлан, ама куветлӓн, Айоз Духлан хем чок каави инаннан, ниӂӓ билерсиниз, несой гӧтӱрдӱк кендимизи сизин хатырыныз ичин, ачан сиздейдик. 6 Сиз бизӓ хем Саабийӓ бензӓр олдунуз, кабледип Аллахын сӧзӱнӱ чок зеет ичиндӓ, севинмеликлӓн, ани гелер Айоз Духтан. 7 Ӧлӓ ки, ӧрнек олдунуз хепси инанӂылара Македонийада хем Ахайада. 8 Зерӓ сиздӓн даалды Саабинин сӧзӱ. Хабер етишти сизин Аллаха инаныныз ичин, диил саде Македонийа хем Ахайа ерлеринӓ, ама херери, ӧлӓ ки йок лӓӓзымнык сизин ичин бишей сӧлейелим. 9 Зерӓ оннар кендилери сӧлеерлӓр, несой каблеттиниз бизи, ачан гелдик, да ниӂӓ идоллардан Аллаха дӧндӱнӱз, ки хакына хем дири Аллаха измет едӓсиниз, 10 да беклейӓсиниз гӧктӓн Онун Оолуну, Ангысыны О дирилтти ӧлӱмдӓн, Иисусу, Ангысы куртарэр бизи Аллахын гелӓн ӱфкесиндӓн.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Thess\/1","date":"2013-05-22T11:14:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368701614932\/warc\/CC-MAIN-20130516105334-00095-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":759,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90711.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Бӓн, Павли, Иисус Христозун апостолу Аллахын истедиинӓ гӧрӓ, хем кардаш Тимофей селӓм йоллээрыз Аллахын клисесинӓ, ани Коринф касабасында, барабар Аллахын бӱтӱн айоз халкыннан, ани булунэр Ахайа долайында. 2 Сизӓ ииверги хем услулук Аллах Бобамыздан хем Сааби Иисус Христоздан. 3 Шӱкӱр Аллаха, бизим Сааби Иисус Христозун Бобасына! Одур йалпак ӱрекли Боба хем хертӱрлӱ кахырда иилендирӓн Аллах, 4 Ангысы иилендирер бизи хербир зеетлердӓ, ки биз дӓ иилендирӓбилелим оннары, ким булунэр хертӱрлӱ зеетлердӓ хеп ӧлӓ, ниӂӓ Аллах бизи кендимизи иилендирер. 5 Зерӓ некадар чок Христос ичин аӂы чекериз, окадар таа чок иилендирмӓк кабледериз Христоздан. 6 Еер кахыр чекӓрсейдик, бу сизин ииленмениз ичин хем куртулманыз ичин. Еер иилендирилирсейдик, бу да сизин иилендирилмениз ичин, ани ачылэр дайанманызда зеетлерӓ, ангыларыны биз дӓ чекериз. 7 Бизим бӱӱк умудумуз вар сиздӓ, зерӓ билериз, ани пай алэрсыныз бизимнӓн барабар, ниӂӓ зеетлердӓ, хеп ӧлӓ ииленмектӓ дӓ. 8 Кардашлар, биз истӓмеериз, билмейӓсиниз, нелӓр гечирдик Асийада. Бир бӱӱк ӱк алтындайдык, куведимиздӓн дышары. Ӧлӓ ки, умуду алдыйдык йашамактан. 9 Кендимизи дуйдук, сансын ӧлӱм дӧшеендӓ. Бу олду, ки умутланмайалым кендимизӓ, ама Аллаха, Ани ӧлӱлери дирилдер. 10 О бизи ӧлӓ йакын ӧлӱмдӓн куртарды хем куртарэр. Инанэрыз, ани, еер бизӓ йардым едӓрсейдиниз дуанызлан, О бизи ӧнӱмӱздӓ вакытларда да куртараӂэк, 11 ки чок инсаннар Аллаха шӱкӱр етсиннӓр бизим ичин, зерӓ чойунун дуаларыннан бизӓ ииверги верилди. 12 Бунуннан ӱӱнериз, пак ӱзлӓн буну вар насыл сӧлейелим, ани биз дӱннедӓ хем маасуз сизин аранызда йашадык, хализликлӓн верилип Аллаха, диил инсан аарифлиинӓ гӧрӓ, ама Аллахын иивергисинӓ гӧрӓ. 13 Биз йазмээрыз сизӓ башка бишей, ондан каарӓ, не кендиниз дӓ окуйэрсыныз хем аннээрсыныз. Умутланэрым, бизи доору аннайаӂэныз, 14 ниӂӓ дӓ бираз аннээрсыныз, ани бизим Сааби Иисусун гӱнӱндӓ сиз бизимнӓн ӱӱнӓбилирсиниз, ниӂӓ дӓ биз сизиннӓн. 15 Бу ӱзерӓ, бӱӱк инаннан неетлендим илкин сизӓ гидейим, ки ики катына ииверги Аллахтан еденӓсиниз, 16 да, сиздӓн гечип, Македонийайа гидейим, сора Македонийадан геери дӧнейим сизӓ, ки сиз бени гечирӓбилӓсиниз Иудейайа. 17 Бӧлӓ дӱшӱнӱп, не карарсыз мы даврандым аӂаба? Йада дӱннейӂесинӓ ми ишлеерим, дейип хем «олур», хем «олмаз»? 18 Аллах инанчтыр; О шаат бана, ани не сӧледик сизӓ, диил хем «олур», хем «олмаз». 19 Зерӓ Аллахын Оолу Иисус Христос, Кимин ичин биз – бӓн, Силуан хем Тимофей – насаат еттик, олмады хем «олур», хем «олмаз», ама Онда салт «олур». 20 Зерӓ хепси Аллахын адамаклары Онда «олур». Онуштан биз деериз Онун адыннан «Амин», Аллах метинненсин. 21 О, Ким каавилеер бизи барабар сизиннӓн Христозда хем йаалээр бизи, О Аллахтыр, 22 Ангысы бизи мӱхӱрледи хем пей верди Айоз Духу бизим ӱреклеримизӓ. 23 Шаат алэрым бана Аллахы, ани шиндийӓ кадар гелмедим Коринф касабасына, чӱнкӱ ӂаным аӂыйэр сизӓ. 24 Диил, ани истеериз чорбаӂы олалым сизин инаныныза, ама сизиннӓн ишлеериз севинмениз ичин, чӱнкӱ сиз инанда каави дурэрсыныз.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/1","date":"2013-05-23T15:38:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368703489876\/warc\/CC-MAIN-20130516112449-00099-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1688,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94354.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Ӧлӓ ки, сана йок афетмӓк, бей адам, ким дӓ сӓн олсан, еер маана буларсайдын. Зерӓ, башкасына маана булуркан, кенди-кендини кабаатландырэрсын, зерӓ сӓн, ани маана булэрсын, кендин дӓ хеп ону йапэрсын. 2 Биз билериз, ки бӧлӓ йапаннара Аллах доору даава кесер. 3 Бей адам, сӓн, ани бӧлӓ йапаннара маана булэрсын, ама кендин дӓ хеп ӧлӓ йапэрсын, санэрсын Аллахын даавасындан куртулабилеӂӓн ми? 4 Оса пайа коймээрсын Аллахын ӂӧмерт ииликлерини, сабурлууну хем чок дайанмасыны? Билмеерсин, ани Аллах ииликлерини узадэр, ки сени гӱнахларындан Кендисинӓ дӧндӱрсӱн? 5 Ама сӓн инатлашэрсын да гӱнахларындан дӧнмӓӓ истӓмеерсин, онуштан Аллахын ӂезасыны о ӱфкели даава гӱнӱ ичин топлээрсын. Озаман Аллахын доору карары гӧрӱнеӂек. 6 О херкезинӓ кенди йаптыкларына гӧрӓ ӧдейеӂек. 7 Оннара, ким, дайма иилик йапарак, метинник, икрам хем ӧлӱмсӱзлӱк аарээр, дивеч йашамак вереӂек. 8 Ама ким кендини север, аслылыы сеслӓмеер хем хаксызлаа верилер, оннара ӱфкесини гӧстереӂек хем бела вереӂек. 9 Хепси, ким кӧтӱлӱк йапэр, ӧнӂӓ иудейлерин, сора урумнарын ӱстӱнӓ зеет хем сыкынты гелӓр. 10 Буна каршы, хепсинӓ, ким иилик йапэр, ӧнӂӓ иудейлерӓ, сора урумнара, метинник, икрам хем услулук олаӂэк. 11 Зерӓ Аллах кимсейӓ пай тутмаз. 12 Ким, Айоз Закону билмейерӓк, гӱнах йапэр, оннар, Закона бакмайарак, телеф олаӂэклар. Ама ким, Закону билерӓк, гӱнах йапэр, оннара Закона гӧрӓ дӓ даава олаӂэк. 13 Зерӓ диил Закону ишиденнӓр Аллахын ӧнӱндӓ доору, ама Закону таманнайаннар доору сайылаӂэк. 14 Зерӓ о миллетлӓр, кимдӓ йок Айоз Закон, дуйгуларындан Закона гӧрӓ йашадыкча, оннар гӧстерирлӓр, не лӓӓзым хем диил лӓӓзым йапылсын, макар ки Закону билмеерлӓр. 15 Бунуннан гӧстерерлӓр, ани не Закон истеер, оннарын ӱреклериндӓ йазылы. Оннарын ичйандан дуйгулары буну дооруклээр, фикирлери оннары йа кабаатландырэр, йа да доору чыкарэр 16 о гӱн, ачан Ии Хаберӓ гӧрӓ, ангысыны бӓн насаат едерим, Аллах даава йапаӂэк Иисус Христозлан инсаннарын саклы ишлеринӓ. 17 Сӓн, ани кендини иудей сайэрсын, умутланып Айоз Закона, Аллахлан ӱӱнерсин, 18 билерсин Онун истедиини х��м, Закондан ӱӱренмиш, аннээрсын, не таа ии, 19 инанэрсын, ани кӧӧрлары гездирӓбилирсин, каранныкта оланнара айдыннык олабилирсин, 20 акылсызлары йола гетирӓбилирсин хем ушаклары ӱӱредӓбилирсин, зерӓ Законнан етиштин билгинин хем аслылыын таманныына. 21 Ӧлейсӓ, несой сӓн, башкасыны ӱӱредерӓк, кендини ӱӱретмеерсин? Насаат едерӓк: «чалмайасын», кендин чалэрсын? 22 «Ороспулук йапма» сӧлейерӓк, кендин йапэрсын? Идоллардан азетмейерӓк, кендин айоз биналары сойэрсын? 23 Айоз Законнан ӱӱнерсин, ама Аллахы ашаалээрсын, зерӓ Закону басэрсын? 24 Ниӂӓ вар йазылы: «Сизин бетеринизӓ Аллахын ады миллетлӓр арасында кӧтӱленер». 25 Еер Айоз Закону таманнарсайдын, елбетки кесиклиин файдасы вар, ама еер Закону басарсайдын, кесиклик олэр, ниӂӓ дӓ кесиксизлик. 26 Онуштан, еер кесиксиз адам Законун сымарламакларыны таманнарса, сайылмайаӂэк мы о ниӂӓ кесикли? 27 Ким гӱӱдейӂесинӓ кесиксиз, ама Закону таманнээр, кабаатландырмайаӂэк мы сени, кимдӓ вар Айоз Йазылар хем кесиклик, ама басэрсын Закону? 28 О диил иудей, ким дышандан ӧлӓ саде, хем о диил кесиклик, не гӱӱдедӓ нышанны саде. 29 Ама хакына иудей о, ким ичйандан ӧлӓ, хем хакына кесикли о, ани духча ӱректӓ кесикли, ама диил саде кийат ӱстӱндӓ. Хакына иудей одур, ким диил инсандан, ама Кендиндӓн Аллахтан метинни.","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-20","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/2","date":"2013-06-20T00:01:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-20\/segments\/1368709906749\/warc\/CC-MAIN-20130516131146-00022-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1859,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86179.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Биткидӓ, кардашларым, севинин Саабидӓ. Бана диил аар йазмаа сизӓ хеп о ишлери, зерӓ бу сизи зарардан коруйар. 2Корунун о кӧпеклердӓн! Корунун кӧтӱлӱк йапаннардан! Корунун кесиклик касапларындан! 3Зерӓ хакына кесикли – биз, ани духча измет едериз Аллаха, ӱӱнериз Иисус Христозлан хем умудумузу коймээрыз инсан ишлеринӓ. 4Аслыда бӓн дӓ вар ниӂӓ умудуму койайым инсан ишлеринӓ. Еер биркимсей санарса, ани вар насыл умутлансын инсан ишлеринӓ, бӓн таа чок умутланабилерим. 5Секизинӂи гӱнӱ дуумактан кесиклийим, Израил миллетиндӓн, Вениамин тамызлыындан, чыфытлардан чыфыт, Айоз Закона гӧрӓ фарисей. 6Кыйаклыклан клисейи коолардым. Еер лафедӓрсӓк доорулук ичин, ани Айоз Законда темелли, бӓн кабаатсыздым. 7Ама недӓ бӓн ӱстӱндӱм, ону кайыплык сайдым Христос ичин. 8Бундан таа чок, хепсини сайэрым кайыплык, бакарак, некадар таа ӱстӱндӱр танымак Христос Иисусу, беним Саабими. Христос ичин хепсини кайбеттим хем гӱбӱр сайэрым, ки еденӓбилейим Христозу 9да булунайым Онда, диил кенди доорулуумнан, ани Закондан гелер, ама доорулуклан, ани Аллахтан гелер инаннан Христоза да инанда темелли. 10Истеерим таныйым Ону хем дирилмесинин куведини, пай алайым Онун зеетлериндӓн хем ӧлӱмӱннӓн Она бензӓр олайым, 11несой да олса, етишӓбилейим ӧлӱлерин дирилмесинӓ. 12Диил, ки демӓӓ, ани шиндӓн сора каблеттим еки таман олдум, ама чалышэрым, ки еденейим, ниӂӓ Христос бени еденди. 13Кардашлар, саймээрым, ани бӓн едендим, салт буну йапэрым: геерисини унударак да ӧнӱмдӓ ишлерӓ узанарак, 14качэрым о уура етишмӓӓ чизгийӓ, ки ӧдӓӓ казанайым – гӧктӓ йашамайы, ангысына Аллах чаарды бени Иисус Христозда. 15Онуштан хепсимиз, ким духча ергин, лӓӓзым бӧлӓ дӱшӱнелим. Еер сиздӓ варса башка бир неет бишей ичин, Аллах буну да ачаӂэк сизӓ. 16Ама нейлӓн бир аннамайа гелдик, ону ӧлӓ дӓ туталым. 17Бана бензӓр олмаа чалышын, кардашлар, да ислӓӓ бакын оннара, ким йашээр о ӧрнӓӓ гӧрӓ, ангысыны биз сизӓ вердик. 18Зерӓ чойу оннардан, кимин ичин чок сыра сӧледим сизӓ, шинди дӓ сӧлеерим аалайарак, йашээрлар ниӂӓ Христозун ставрозунун душманнары. 19Оннарын сону кайыплык олаӂэк. Оннарын аллахы – кенди шкембелери, да ӱӱнерлӓр онуннан, недӓн лӓӓзым утансыннар. Оннар дӱшӱнерлӓр ердеки ишлӓр ичин. 20Бизим ватанымыз са гӧклердӓ, нередӓн беклеериз Куртарыӂыйы, Сааби Иисус Христозу, 21Ангысы бизим бу дӱшкӱн гӱӱдемизи дииштиреӂек да йапаӂэк Кенди шанны гӱӱдесинӓ бензӓр олсун, файдалайарак о куведи, ангысыннан О вар насыл запетсин хепсини.\nФилиплилерӓ 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Phil\/3","date":"2013-12-11T13:59:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164037376\/warc\/CC-MAIN-20131204133357-00048-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1394,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94490.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Аллахын айоз халкына йардым етмӓк ичин зеедӓ олаӂэк, ки сизӓ йазайым. 2Билерим, ани хавезсиниз йардым етмӓӓ, бунуннан ӱӱнерим македонийалыларын ӧнӱндӓ. Оннара дедим, ани сиз ахайалылар гечӓн йылдан беери хазырсыныз бу иши йапмаа. Сизин чалышканныыныз оннардан чойуну хавезлендирди. 3Хеп окадар йолладым кардашлары, ки ӱӱнмемиз сизиннӓн бу сефер наафилӓ олмасын, да ниӂӓ сӧледим, оласыныз хазыр. 4Ӧлӓ ки, еер Македонийадан кими адамнар бенимнӓн гелирсейдилӓр да сизи хазыр булмарсайдылар, биз – демейелим сиз! – утанмыш калмайалым, ани букадар кыйышмаклан ӱӱндӱм сизиннӓн. 5Онун ичин сандым, ани лӓӓзым йалварайым кардашлара, оннар ӧнӂӓ гитсиннӓр сизӓ да хазырласыннар бу хайырлы баашышынызы, не сиз ададыныз, ки баашышыныз хазыр олсун ӂӧмертликтӓн, ама диил сыкылыктан. 6Унутмайын: ким аз екер, аз бичер, ким чок екер, чок да бичер. 7Херкези баашласын окадар, некадар ӱреендӓ неетледи, диил гӱӂенмӓклӓн хем зорлан. Зерӓ Аллах север оннары, ким гӱлӱмсейерӓк верер. 8Аллах каавийдир, ки зенгиннетсин сизи хербир иивергийлӓн, да сиздӓ херзаман хепси етӓр олсун, хем ӂӧмертликлӓн катыласыныз хербир ии ишӓ. 9Ниӂӓ йазылы: «Баашыш даатты, верди фукааралара, онун доорулуу дивеӂӓ кадар калэр». 10Ким тоом верер екиӂийӓ хем екмек, исин дейни, О сизӓ дӓ тоом вереӂек, чокландыраӂэк, не екӓ- синиз хем зееделейеӂек доорулуунузун берекедини. 11Ӧлӓ, ки хер тарафтан зенгиннейеӂениз, ки ӂӧмерт олабилӓсиниз хер иштӓ, да баашышлар, ани бизим елимизлӓн йоллээрсыныз, Аллаха шӱкӱрлӱк гетирсин. 12Зерӓ бу йардым, бу изметчилииниз диил саде Аллахын айоз халкынын йоклукларыны долдураӂэк, ама башка тарафтан да зенгиннедеӂек, чӱнкӱ чок инсан Аллаха шӱкӱр едеӂеклӓр. 13Чӱнкӱ сизин изметчилииниз гӧстереӂек аслылыынызы, оннар да Аллахы метиннейеӂеклӓр, гӧрӱп, ани аслы йашээрсыныз Христозун Ии Хаберинӓ гӧрӓ, ангысыны ачык каблеттиниз, хем ани ӂӧмертликлӓн пайлашэрсыныз оннарлан хем херкезиннӓн ону, не вар сиздӓ. 14Оннар, ӧзлейерӓк сизи, сизин ичин дуа едерлӓр, чӱнкӱ Аллах ташкынныктан сизӓ ииверги верди. 15Шӱкӱрлӱк олсун Аллаха бӱӱк баашышы ичин, ангысыны хич йок насыл аннатмаа!\n2 Коринфлилерӓ 9","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/9","date":"2013-12-13T15:51:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164959491\/warc\/CC-MAIN-20131204134919-00007-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":30,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1203,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97747.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Саул, таа атеш пӱскӱрерӓк, коркудурду хем ӧлдӱрӱрдӱ Саабинин ӱӱрениӂилерини. О гитти баш попаза 2да истеди ондан кийат Дамаск касабасынын синагогаларына, ки хепсини, кими булаӂэк Христозун йолунда, адамнары-карылары гетирсин баалы Иерусалимӓ. 3Йолда гидӓркӓн, йакын Дамаск касабасына, бирдӓн бир шафк гӧктӓн айдыннатты онун долайыны. 4Саул дӱштӱ ерӓ да ишитти бир сес, ани деди: «Саул, Саул, нечин Бени коолээрсын?» 5«Кимсин Сӓн, Сааби?» – сорду Саул. Сес ӂувап етти: «Бӓн Иисус, Кими сӓн коолээрсын. \/Зор сана геери доору казык ӱстӱнӓ басасын». 6Саул, коркудан титирейерӓк, сорду: «Сааби, не йапайым?» Сааби ӂувап етти она: «\/Калк да гит касаба ичинӓ, орада сана сӧленеӂек, не лӓӓзым йапасын». 7Адамнар, ани Саулун йолдашларыйды, даптур гелдилӓр. Сеси ишидӓрдилӓр, ама кимсейи гӧрмӓрдилӓр. 8Саул калкты ердӓн, ама, гӧзлерини ачтыйнан, бишей гӧрмӓрди. Туттулар ону еллериндӓн да гӧтӱрдӱлӓр Дамаск касабасына. 9О ӱч гӱн, бишей гӧрмейерӓк, не иди, не дӓ ичти. 10Дамаск касабасында варды бир ӱӱрениӂи, ады Ананийа. Сааби деди она бир гӧрӱнмектӓ: «Ананийа!» «Бурадайым, Сааби», – ӂувап етти Ананийа. 11Сааби деди она: «Калк да гит сокаа, ани ады \"Уз Сокак\", Иуданын евинӓ. Орада сор Тарс касабасындан бир адамы, ады Саул. О шинди орада дуа едер. 12Гӧрдӱ гӧрӱнмектӓ бир адам, ады Ананийа, ангысы гелди да койду еллерини онун ӱстӱнӓ, енидӓн гӧрмӓк еденсин дейни». 13«Сааби, – ӂувап етти Ананийа, – чок инсандан ишиттим бу адам ичин, некадар кӧтӱлӱк йапты Сенин айоз халкына Иерусалимдӓ. 14Она верили заабитлик бӱӱк попазлардан, ки бурада да бааласын херкезини, ким Сенин адыннан дуа едер». 15Ама Сааби ӂувап етти: «Гит, зерӓ о бир кап, ангысыны Бӓн айырдым, хаберлесин Беним адымы башка халклара, падишахлара хем Израилин оолларына. 16Бӓн гӧстереӂӓм она, некадар лӓӓзым чексин Беним адым ичин». 17Ананийа гитти, гирди ичери, койду еллерини Саулун ӱстӱнӓ да деди: «Кардаш Саул, Сааби Иисус, Ангысы гӧстерилди сана, бурайы гелиркӓн, йолда, О йоллады бени, ки сӓн енидӓн еденӓсин гӧрмӓк хем доласын Айоз Духлан». 18Чабук дӱштӱ онун гӧзлериндӓн бир сой капчык. О енидӓн башлады гӧрмӓӓ да, калкып, ваатиз олду. 19Ондан сора иди да енидӓн куветленди. Сора калды биркач гӱн ӱӱрениӂилӓрлӓн Дамаск касабасында. 20Саул хемен башлады хаберлемӓӓ синагогаларда, ани Иисус – Аллахын Оолу. 21Хепси, ким ону ишидӓрди, шашып дейӓрди: «Аӂаба диил ми о, ангысы Иерусалимдӓ телеф етти оннары, ким дуа едер бу адлан? Гелмеди ми о бурайы да, ки баалайып гӧтӱрсӱн оннары бӱӱк попазлара?» 22Ама Саул гӱн гӱндӓн каавиленӓрди, да шашырдарды иудейлери, ангылары йашардылар Дамаск касабасында, гӧстерип оннара, ки Иисус – Христос. 23Биркач вакыттан сора иудейлӓр аннаштылар, ки ӧлдӱрсӱннӓр Саулу. 24Саул ишитти оннарын бу дӱшӱнмеклери ичин. Касабанын токатларыны беклӓрдилӓр геӂӓ-гӱндӱз, ону ӧлдӱрӓбилсиннӓр дейни. 25Ама онун ӱӱрениӂилери бир геӂӓ ону алып, ашаа индирдилӓр касабанын дуварындан, саркыдарак ону бӱӱк читен ичиндӓ. 26Ачан гелди Иерусалимӓ, Саул чалышты йаннашсын ӱӱрениӂилерӓ, ама хепси ондан коркардылар хем инанамардылар, ани о ӱӱрениӂи. 27Озаман Варнава алды ону, гӧтӱрдӱ апостоллара да аннатты, ниӂӓ о йолда гӧрдӱ Саабийи, Ангысы лафетти онуннан. Сӧледи, несой Дамаск касабасында о гиргинниклӓн насаат етти Иисусун адыннан. 28Бундан сора Саул оннарлан барабар гезӓрди херери Иерусалим ичиндӓ, насаат едерӓк гиргинниклӓн Саабинин адыннан. 29Лафедӓрди хем чекишӓрди урумӂа лафедӓн иудейлӓрлӓн, ама оннар аарардылар, несой ӧлдӱрсӱннӓр ону. 30Ачан аннадылар кардашлар буну, гӧтӱрдӱлӓр Саулу Кесарийа касабасына да орадан йолладылар ону Тарс касабасына. 31Клисӓ услулук ичиндейди бӱтӱн Иудейада, Галилейада хем Самарийада, духча каавиленӓрди, да, йашайарак Саабидӓн коркуйлан, Айоз Духун йардымыннан зееделенӓрди. 32Разгелди, ачан Петри долашарды хер тарафы, етишти Аллахын айоз халкына, ким йашарды Лидда касабасында. 33Орада булду кӧтӱрӱм бир адам, ады Еней, ангысы секиз йыл йаталак калмышты. 34«Еней, – деди Петри, – Иисус Христос сени алыштырэр, калк да топла дӧшеени». Еней чабук калкты. 35Хепси, ким йашарды Лидда хем Шарон касабаларында, гӧрдӱлӓр ону да дӧндӱлӓр Саабийӓ. 36Иоппийа касабасында варды бир ӱӱрениӂи кары, ады Тавифа, ани аннамасы Серна. О херзаман иилик йапарды хем фукааралара йардым едӓрди. 37Ама о вакыт хасталанды да ӧлдӱ. Онун гӱӱдесини йыкадылар да койдулар икинӂи каттакы одайа. 38Чӱнкӱ Лидда йакын Иоппийа касабасына, ӱӱрениӂилӓр, ишидип, ани Пе��ри орада, йолладылар она ики киши, ани йалвардылар: «Ойаланма, гел бизӓ!» 39Петри калкты да гитти оннарлан барабар. Ачан гелди, ону чыкардылар икинӂи каттакы одайа, нередӓ хепси дуллар долайладылар ону, аалайарак хем гӧстерерӓк гӧлмеклери хем ӱст рубалары, ани йапарды Серна, ачан оннарлан йашарды. 40Петри чыкартты хепси инсаны дышары да, диз чӧкӱп, дуа етти. Сора дӧндӱ ӧлӱ гӱӱдейӓ доору да деди: «Тавифа, калк!» Кары ачты гӧзлерини да, ачан гӧрдӱ Петрийи, доорулуп-отурду. 41Петри узатты елини да йардым етти, калксын айакча. Сора чаарды айоз адамнары хем дуллары да чыкарды карыйы оннарын каршысына дири. 42Бу олуш ичин хабер даалды бӱтӱн Иоппийа касабасына, да чойу инанды Саабийӓ. 43Петри чок гӱн калды Иоппийада бир сепиӂидӓ, ани ады Симон.\nЙаптыклар 9","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/9","date":"2013-12-12T15:51:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164643547\/warc\/CC-MAIN-20131204134403-00012-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000078678,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000078678131104}","num_words":2957,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.029,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84199.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Иисус Христозун чыраа, чаарылмыш апостол олмаа, сечилмиш Аллахын Ии Хаберини аннатмаа, селӓм йоллээрым. 2Аллах ӧнӂӓ адады бу Ии Хабери пророкларын аазыннан Айоз Йазыларда. 3Бу Ии Хабер – Кенди Оолу, Саабимиз Иисус Христос ичин, ани тенӂесинӓ дууду Давидин сенселесиндӓн, 4ама Кенди айоз духуннан, куветлӓн белли олду, ани О Аллахын Оолу, зерӓ ӧлӱмдӓн дирилди. 5Ондан биз каблеттик ииверги, апостол олалым Онун адыннан, ки Она инансыннар хем сеслесиннӓр хепси миллетлердӓн инсаннар, 6ангыларын арасында сиз дӓ булунэрсыныз, ани чаарылдыныз Иисус Христоздан. 7Хепсинизӓ, Ромада оланнара, севилмиш Аллахтан, чаарылмыш айоз олмаа – ииверги хем услулук сизӓ бизим Боба Аллахтан хем Сааби Иисус Христоздан! 8Хепсиндӓн ӧнӂӓ шӱкӱр едерим беним Аллахыма Иисус Христос адыннан хепсиниз ичин, зерӓ хабер сизин инан ичин даалэр бӱтӱн дӱннедӓ. 9Бана шааттыр Аллах, Ангысына измет едерим бӱтӱн ӱрӓӓмнӓн, аннадарак Ии Хабери Онун Оолу ичин, ани сизи дурмамайӂа, херзаман анэрым беним дуаларымда. 10Йалварэрым, ки Аллахын истедии олурса, биткидӓ олсун колайлыым, гелейим сизӓ. 11Зерӓ пек истеерим гӧрейим сизи хем сизиннӓн пайлашайым бир баашыш Духтан сизин каавиленмениз ичин, 12доорусу, ки бӓн араныздайкан, хавезленелим бири-биримизин инаныннан – сизин инанызлан бӓн, беним инанымнан да сиз. 13Истӓмеерим, кардашлар, ки билгисиз каласыныз. Чок сыра неетлендим гелейим сизӓ, ама шиндийӓ кадар кӧстеклӓр бана каршы чыкты. Истеерим сиздӓ дӓ файдалы бир иш йапайым, ниӂӓ башка миллетлердӓ. 14Бӓн борчлуйум урумнара хем варварлара, билгичлерӓ хем билгисизлерӓ. 15Тӓ нечин бӓн ӧлӓ бӱӱк чалышмаклан насаат едерим Ии Хабери сизӓ дӓ, ани йашээрсыныз Рома касабасында. 16Зерӓ бӓ�� утанмээрым \/Христозун\/ Ии Хабериндӓн. О бир кувет Аллахтан, ки куртарсын хепсини, ким инанэр, илкин иудейлери, сора урумнары да. 17Зерӓ Ии Хабердӓ ачылэр, ниӂӓ Аллах инсаннары доору сайэр. Доору сайылмак баштан биткийӓ кадар инаннан олэр, ниӂӓ дӓ йазылы: «Доору олан инаннан йашайаӂэк». 18Зерӓ гӧктӓн Аллахын ӱфкеси ачылэр инсаннарын хербир аллахсызлыына хем хаксызлыына, ангылары кенди кӧтӱлӱклериннӓн аслылыы бастырэрлар. 19Чӱнкӱ не вар ниӂӓ Аллах ичин билмӓӓ, оннара ачык, зерӓ Кенди Аллах оннара ачты. 20Аллахын гӧрӱмсӱзлӱӱ – Онун сонсуз куведи хем аллахлыы – ачык гӧрӱнер дӱннейин курулмасындан, зерӓ буннар ачылэр Онун йарадылмыш ишлериндӓн. Ӧлӓ ки, оннар ӂувапсыз калыр. 21Оннар Аллахы таныйэрлар, ама ниӂӓ дӱшер, метиннӓмедилӓр хем шӱкӱр етмедилӓр Ону, верилдилӓр бош дӱшӱнмеклерӓ, да онун ичин оннарын аннамаз ӱреклеринӓ караннык басты. 22Сайарак кендилерини аариф, акылсыз олдулар. 23Ӧлӱмсӱз Аллахы метиннемӓк еринӓ идоллара дӧндӱлӓр, ангылары бензеерлӓр ӧлӱмнӱ инсаннара, кушлара, дӧрт баӂаклы хайваннара хем сӱрӱненнерӓ. 24Онуштан Аллах оннары бракты, ӱреклеринин хавезлериннӓн мындарлансыннар, ки бири-бирилерин гӱӱделерини ашаалатсыннар. 25Оннар Аллахын аслылыыны йалана дииштирдилӓр. Йарадыӂынын еринӓ йарадылмыш ишлерӓ измет еттилӓр хем баш иилттилӓр. Аллаха метинник дивеӂӓ кадар! Амин. 26Бу бетерӓ Аллах бракты оннары кенди айып хавезлеринӓ. Оннарын карылары, сырасынӂа бирлешмӓк еринӓ, диил доору истедиклеринӓ верилдилӓр. 27Хеп ӧлӓ еркеклӓр, бракып сырасынӂа бирлешмӓӓ карыйлан, бири-биринӓ тутуштулар. Еркеклӓр еркеклӓрлӓн айыплык йаптылар хем кенди гӱӱделеринӓ ӂезайы каблеттилӓр, не дӱшер оннарын шашырыклыы ичин. 28Чӱнкӱ Аллахы танымакта файда гӧрмедилӓр, Аллах оннары файдасыз фикирлеринӓ бракты, йапсыннар, не диил лӓӓзым. 29Ӧлӓ ки, оннар долдулар хертӱрлӱ кӧтӱлӱклӓн, \/ороспулуклан,\/ феналыклан, тамахлыклан, кинниклӓн. Долдулар кысканчлыклан, ӧлдӱрмӓклӓн, кавгайлан, йаланнарлан, кӧтӱ неетлӓрлӓн. 30Оннар фитлейиӂи, маанаӂы, Аллахы севмейӓн, калын ӱзлӱ, ходул, кабарык, кӧтӱ йапыӂы, анайы-бобайы сеслӓмейиӂи, 31аннамайан, лафыны тутмайан, севгисиз, \/узлашмайан,\/ аӂыйансыз инсаннардыр. 32Оннар билерлӓр Аллахын доору карарыны, ани бӧлӓ йапаннар лӓӓзым кайып олсуннар. Ама оннар диил саде кендилери йапсыннар, ама башка йапаннары да метедерлӓр.\nРомалылара 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/1","date":"2013-12-06T08:22:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163050122\/warc\/CC-MAIN-20131204131730-00021-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":40,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":2291,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93915.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Озаман Иисус Айоз Духлан чола гӧтӱрӱлдӱ, ки диаволдан дененилмиш олсун. 2Иисус кырк гӱн хем кырк геӂӓ оруч тутту да сонда аӂыкты. 3Денейиӂи, Она йаклашып, деди: «Еер Сӓн Аллахын Оолусайдын, сымарла бу ташлара, екмек олсуннар». 4Иисус ӂувап етти: «Йазылы, ани \"Адам йашамээр салт екмеклӓн, ама хербир сӧзлӓн, ани чыкэр Аллахын аазындан\"». 5Сора алэр Ону диавол айоз касабайа да койэр Айоз бина сачаана, 6да деер Она: «Еер Сӓн Аллахын Оолусайдын, атыл ерӓ, зерӓ йазылы: \"Аллах Кенди ангиллеринӓ сымарлайаӂэк, Сени баксыннар\" хем \"Сени куӂак алаӂэклар, урулмайасын айааннан бир таша дейни\"». 7Иисус деди: «Хеп ӧлӓ йазылы вар: \"Денӓмӓ сенин Сааби Аллахыны\"». 8Сора диавол Ону бир пек ӱӱсек байыр ӱстӱнӓ гӧтӱрдӱ. Гӧстерди Она дӱннейин хепси падишахлыкларыны хем оннарын метинниини да деди: 9«Буннары хепсини Сана вереӂӓм, еер, дӱшӱп, бана баш иилдӓрсӓн». 10Озаман Иисус ӂувап етти она: «Чекил Бендӓн, шейтан, зерӓ вар йазылы: \"Баш иилт Сенин Сааби Аллахына хем салт Она измет ет\"». 11Озаман диавол Ону бракты. Ангиллӓр, гелип, измет етмӓӓ Иисуса башладылар. 12Иисус ачан ишитти, ани Иоан капана койулду, дӧндӱ геери Галилейайа. 13Бракып Назарети, гелди да ерлешти Капернаум касабасында, гӧл бойунда, Завулон хем Неффалимин ерлериндӓ, 14ки таманнансын, не хаберленмишти пророк Исайадан, ангысы деер: 15«Завулонун хем Неффалимин ерлери гӧл бойунда, Иордан ашыры, Галилейа, нередӓ йабанӂылар йашээрлар! 16Каранныкта йашайан инсан гӧрдӱ бӱӱк шафк. Ӧлӱм гӧлгесинин мемлекетиндӓ йашайаннара шафк дууду». 17Ондан сора Иисус башлады насаат етмӓӓ хем демӓӓ: «Дӧнӱн Аллаха гӱнахларыныздан, зерӓ йаклашты Гӧк Падишахлыы». 18Ачан Иисус гечӓрди Галилейа гӧлӱн бойундан, гӧрдӱ ики кардаш: Симону, ангысына дейӓрдилӓр Петри, хем Андрейи, онун кардашыны, ангылары атарды сӱзмейи су ичинӓ, чӱнкӱ оннар балыкчыйды. 19Иисус деди оннара: «Гелин Беним ардыма, сизи инсан тутаннары йапаӂам». 20Оннар чабук бракты сӱзмелери да гитти Онун ардына. 21Гидип орадан таа илери, гӧрдӱ башка ики кардаш: Иакову, Зеведейин оолуну, хем Иоаны, онун кардашыны, ангылары кенди бобаларыннан, Зеведейлӓн, кайык ичиндӓ сӱзмелерини тертиплӓрди. Оннары да чаарды. 22Оннар чабук бракты кайыы хем бобаларыны да гитти Онун ардына. 23Иисус гезӓрди бӱтӱн Галилейада хем ӱӱредӓрди инсаны синагогаларда, насаат едерӓк Гӧк Падишахлыы ичин Ии Хабери. Алыштырарды хертӱрлӱ хасталыктан хем дерттӓн инсаны. 24Онун ичин хабер даалды бӱтӱн Сирийа ерлериндӓ. Она гетирӓрдилӓр хепсини, ким зеетленӓрди хертӱрлӱ хасталыктан, аарыдан, фена духлардан, кара хасталыктан хем паралич хасталыындан. Оннара саалык верӓрди. 25Онун ардына гидӓрди чок инсан Галилейадан, Декаполистӓн, Иерусалимдӓн, Иудейадан хем Иорданын ӧбӱр тарафындан.\nМатфей 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/4","date":"2013-12-07T11:09:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054096\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00038-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000083447,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000083446502686}","num_words":1526,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.037,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89341.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир ӂумертеси гӱнӱ Иисус гирди фарисей ӧндерӂилерин бирисинин евинӓ екмек имӓӓ. Фарисейлӓр йакындан Ону гӧзледӓрдилӓр. 2Она каршы отурду бир хаста адам, ангысынын гӱӱдеси су топламышты. 3Озаман Иисус сорду закон ӱӱредиӂилеринӓ хем фарисейлерӓ: «Дӱшер ми ӂумертеси гӱнӱ хасталыктан алыштырмаа оса дӱшмеер ми?» 4Оннар сустулар. Озаман Иисус тутту бу хаста адамы да алыштырды, сора, бракып, 5деди: «Ким сиздӓн, дӱшӱрсейди ешӓӓ йада ӧкӱзӱ бир пынар ичинӓ, да ӂумертеси гӱнӱ хызлы чыкармасын ону?» 6Бу лафлара бишей ӂувап едӓмедилӓр. 7Сора Иисус есап алды, ниӂӓ буйур едилмишлӓр софрада бакардылар ӧндеки ерлери, онуштан оннара буну сӧледи: 8«Еер сени буйур едӓрсейдилӓр бир дӱӱнӓ, чалышма отурмаа ӧндеки ерӓ, ки олмасын биркимсей таа ӱстӱн сендӓн буйурулмушлар ичиндӓн, 9да икинизи буйур едӓн, сана йаклашып, демесин: \"Ери вер бу адама\". Сӓн утанмаклан лӓӓзым олаӂэк отурасын ен гееридӓ. 10Ачан сени буйур едерлӓр бир конуша, гит да отур ен гееридӓ, да ачан гелеӂек буйур едӓн, ки теклиф етсин сени, дейип: \"Ба дост, дииш таа ӧнӱнӓ\", бу олаӂэк сана икрам хепси софрада отураннарын ӧнӱндӓ, ангылары сениннӓн барабар. 11Херкези, ким кендини ӱӱсеклендирер, о ашааланмыш олаӂэк, хем ким кендини ашааладэр, о ӱӱсекленмиш олаӂэк». 12Сора Иисус данышты буйур еденӓ да деди: «Ачан койэрсын бир софра, чаарма кенди достларыны, кардашларыны, хысымнарыны, не дӓ сенин зенгин комушуларыны, олмасын дейни, ки сора оннар да кенди сыраларында чаарсыннар сени. Бутӱрлӱ сӓн кабледерсин ӧдек сенин иилиинӓ. 13Ачан койэрсын бир софра, чаар о фукаара оланнары, сакатлары, топаллары хем кӧӧрлары. 14Да мутлу олаӂан, зерӓ оннар йок нейлӓн чевирсиннӓр сана геери. Бунун ичин сана ӧдек олаӂэк доору оланнарын дирилмесиндӓ». 15Бириси оннардан, ангылары софрада отурардылар Онуннан барабар, ишидип бу лафлары, деди: «Не мутлу оннара, ким отураӂэк софрада Аллахын Падишахлыында!» 16Иисус ӂувап етти: «Бир адам хазырлады бир бӱӱк конуш да буйур етти чойуну. 17Ачан йаклашты конуш вакыды, йоллады чырааны, десин чаарылмышлара: \"Буйурун гелин, хепси хазыр\". 18Ама оннар хепси, сансын лафланмышлар, афетмӓк истемӓӓ башладылар. Илкинкиси деди: \"Сатын алдым топрак да лӓӓзым гидейим бакайым ону, йалварэрым, афет\". 19Икинӂиси деди: \"Сатын алдым беш чифт ӧкӱз, гидерим, денейим оннары, йалварэрым, афет\". 20Таа башкасы деди: \"Шинди евлендим, онуштан йок насыл гелейим\". 21Чырак дӧндӱ геери да сӧледи хепсини буннары чорбаӂысына. Озаман евин чорбаӂысы пек гӱӂенди да деди кенди чыраана: \"Чабук чык касабанын мейданнарына хем сокакларына да гетир фукааралары, сакатлары, кӧӧрлары хем топаллары\". 22Бираздана чырак деер чорбаӂыйа: \"Йаптым, ниӂӓ сымарладын, ама таа ер вар\". 23Озаман чорбаӂы деди чыраана: \"Чык йоллара хем аул бойларына да зорла хе��сини, гелсиннӓр, ки беним евим долсун. 24Зерӓ сизӓ деерим, ани теклиф едилмишлердӓн кимсей датмайаӂэк беним софрамдан, \/зерӓ чок чаарылмыш, ама аз айырылмыш\/\"». 25Иисусун ардына гидӓрди чок инсан. О дӧндӱ оннара да деди: 26«Еер биркимсей гелирсейди Бана, ама Бендӓн таа чок севӓрсейди бобасыны, анасыны, карысыны, ушакларыны, кардашларыны, кызкардашларыны йада кенди йашамасыны, йок насыл олсун Беним ӱӱрениӂим. 27Ким ташымээр кенди ставрозуну да гелмеер Беним ардыма, о йок насыл олсун Беним ӱӱрениӂим. 28Ким сиздӓн, ачан истеер йапсын бир кӱлӓ, отурмээр илкин йапсын есап, некадар лӓӓзым харӂасын, ки баксын, баша чыкарабилеӂек ми? 29Олмасын, ки темели койдуктан сора битирӓмесин, да хепси буну гӧреннӓр гӱлмӓӓ башласын, 30дейерӓк: \"Бу адам башлады, ама баша чыкарамады\". 31Йада ангы падишах, ӂенгӓ гидеӂӓӓ заман, илкин отурмээр, аннашсын адамнарыннан, вар мы насыл он бин аскерлӓн гитсин каршы башка падишаха, ангысында вар ирми бин аскер? 32Есабы чыкмарсайды, йоллээр елчилери барышмак ичин, таа ӧбӱрӱ узактайкан. 33Хеп ӧлӓ сиз дӓ, ким атылмээр хепсиндӓн, нейи вар, йок насыл олсун Беним ӱӱрениӂим. 34Туз иидир, ама еер туз дадыны кайбедӓрсейди, насыл ону енидӓн тузлу йапабилирсин? 35О не топраа йарар, не дӓ фышкы гиби файдаланар. Калэр салт дышары атмаа. Кимин вар кулаа ишитмӓӓ дейни, ко ишитсин!»\nЛука 14","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/14","date":"2013-12-13T16:06:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164959491\/warc\/CC-MAIN-20131204134919-00038-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000047684,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000004768371582}","num_words":2288,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.031,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88382.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус Христозун, Давидин оолунун хем Авраамын оолунун сенселеси будур: 2Авраамдан дуума Исаак. Исаактан дуума Иаков. Иаковдан дуума Иуда хем онун кардашлары. 3Иудадан дуума Фарес хем Зара, ангыларын анасы Фамар. Фарестӓн дуума Есром. Есромдан дуума Арам. 4Арамдан дуума Аминадав. Аминадавдан дуума Наассон. Наассондан дуума Салмон. 5Салмондан дуума Вооз, Воозун анасы Раав. Вооздан дуума Овид, ангысынын анасы Руф. Овидтӓн дуума Иессей. 6Иессейдӓн дуума падишах Давид. Давидтӓн дуума Соломон, ангысы Урийанын дулундан дууду. 7Соломондан дуума Ровоам. Ровоамдан дуума Авийа. Авийадан дуума Аса. 8Асадан дуума Иосафат. Иосафаттан дуума Иорам. Иорамдан дуума Озийа. 9Озийадан дуума Иоафам. Иоафамдан дуума Ахаз. Ахаздан дуума Езекийа. 10Езекийадан дуума Манассийа. Манассийадан дуума Амон. Амондан дуума Иосийа. 11Иосийадан дуума Иехонийа хем онун кардашлары, таа Израил миллети гечмедийнӓн Вавилон есирлиинӓ. 12Вавилона гечтиктӓн сора: Иехонийадан дуума Салафиил. Салафиилдӓн дуума Зоровавел. 13Зоровавелдӓн дуума Авиуд. Авиудтан дуума Елиаким. Елиакимдӓн дуума Азор. 14Азордан дуума Садок. Садоктан дуума Ахим. Ахимдӓн дуума Елиуд. 15Елиудтан дуума Елеазар. Елеазардан дуума Матфан. Матфандан дуума Иаков. 16Иаковдан дуума Иосиф, Марийанын коӂасы. Марийадан дуума Иисус, Ангысына денер Христос. 17Ӧлӓ ки, Авраамдан Давидӓ кадар ондӧрт евлат бойу; Давидтӓн Вавилон есирлиинӓ кадар ондӧрт евлат бойу; Вавилон есирлииндӓн Христоза кадар хеп ондӧрт евлат бойу. 18Иисус Христозун дуумасы бӧлӓ олду: ачан Онун анасы Марийа Иосифлӓн йавклу олдуйду, ама таа йашамардылар барабар, аннашылды, ани Марийа Айоз Духтан гебӓ калды. 19Онун йавклусу Иосиф, чӱнкӱ доору бир адамды да истӓмӓрди утандырсын Марийайы аалемин ӧнӱндӓ, карарлады саклыдан ондан атылмаа. 20Буну дӱшӱнӓркӓн, Саабидӓн бир ангил дӱшӱндӓ она гӧрӱндӱ да деди: «Иосиф, Давидин оолу! Коркма Марийайы кендинӓ кары алмаа, зерӓ онун гебӓ калмасы Айоз Духтан. 21Марийа бир оол дуудураӂэк. Онун адыны Иисус койаӂан, зерӓ О Кенди инсаныны гӱнахларындан куртараӂэк». 22Буннар хепси олду, ки таманнансын, не Сааби сӧледи пророклан, ангысы деер: 23«Тӓ кыз гебӓ калаӂэк да бир оол дуудураӂэк. Онун адыны койаӂэклар \"Еммануил\", аннамасы \"Аллах бизимнӓн\"». 24Ачан Иосиф уйанды, йапты ниӂӓ Саабинин ангили сымарлады, да Марийайы кары кендинӓ каблетти. 25Ама онуннан бирлешмеди, таа Марийа дуудурмайынӂа оолуну, да дууан ушаан адыны Иисус койду.\nМатфей Array","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/","date":"2013-12-05T19:28:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163047214\/warc\/CC-MAIN-20131204131727-00006-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000036955,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":37,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000003695487976}","num_words":1339,"character_repetition_ratio":0.082,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87121.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан бӓн, Павли, Иисус Христозун изметиндӓ капана дӱштӱм сизин ичин, ангыныз башка миллетлердӓн. 2Санэрым, ани ишиттиниз, ки Аллах бана бу иши верди, олайым Онун иивергисинин векили сизин ичин. 3Зерӓ бир ачыкламаклан О бана билдирди саклы курулмушуну, ангысы ичин таа ӧнӂӓ кысадан йаздым. 4Сиз, ону окуйарак, таныйабилирсиниз, некадар ии аннээрым Христозун саклы неетини, 5ангысы ачык диилди адам оолларына гечӓн вакытларда, ниӂӓ шинди ачыкланды Айоз Духтан Онун айоз апостолларына хем пророкларына. 6Курулмуш будур: башка миллетлӓр иудейлӓрлӓн барабар мирасчы, оннарлан билӓ бир гӱӱдӓ хем Ии Хаберӓ инанмаклан пайӂы олэрлар Аллахын адамасындан, ангысыны Иисус Христос таманнады. 7Бӓн Онун изметкери олдум, насаат едерӓк Ии Хабери. Бу измет баашланды Аллахын иивергисиннӓн, ани верили бана Онун ишлейӓн кувединнӓн. 8Бана, Аллахын айоз халкындан ен кӱчӱӱнӓ, бу ииверги верилди, ки насаат едейим башка миллетлерӓ ии хабери Христозун акыл ермӓз зенгиннии ичин 9хем хепсини айдыннадайым, насыл тертипленди бу саклы курулмуш, ангысыны Аллах, хепсини йарадан, дивечликтӓн саклы тутту. 10Аллах буну йапты, ки шинди клисӓ араӂылыыннан билдирсин Кенди чоктӱрлӱ аарифлиини ӧндерӂилерӓ хем заабитлерӓ гӧклердӓ, 11Кенди дивеч курулмушуна гӧрӓ, ани башарды Иисус Христозда, бизим Саабидӓ. 12Христос бизӓ колайлык верди, ки биз, Она инанарак, гиргинниклӓн хем кыйышмаклан йаклашалым Аллаха. 13Ӧлӓ ки, йалварэрым, умудунузу кайбетмейин беним зеетлерим бетеринӓ, ани чекерим сизин ичин. Буннар сизӓ метинник казандырэр. 14Онуштан диз чӧкерим \/бизим Сааби Иисус Христозун\/ Бобасынын ӧнӱндӓ, 15Ангысындан адланэр хертӱрлӱ бобалык гӧктӓ хем ердӓ. 16Дуа едерим, ани Кенди метинни зенгинниинӓ гӧрӓ, Кенди Духуннан кувет версин да каавилетсин сизи ичйанкы адамынызда, 17ки инаннан Христос сизин ӱреклериниздӓ йашасын. 18Дуа едерим, ани сиз, севгиликтӓ кӧкленмиш хем темелленмиш оларак, аннайабилӓсиниз Аллахын бӱтӱн айоз халкыннан барабар, некадар гениш, узун, дерин хем ӱӱсектир Христозун севгилии, 19да таныйабилӓсиниз о севгилии, ани хертӱрлӱ билгидӓн ӱстӱндӱр, ки Аллахын бӱтӱн таманныыннан доласыныз. 20Аллах, биздӓ ишлейӓн кувединнӓн, вар насыл йапсын чок таа зеедӓ, некадар биз истеериз хем дӱшӱнериз. 21Она метинник олсун клиседӓ хем Иисус Христозда бӱтӱн сенселелердӓ, дивечтӓн дивеӂӓ! Амин.\nЕфеслилерӓ 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Eph\/3","date":"2013-12-11T06:59:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164032288\/warc\/CC-MAIN-20131204133352-00036-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1313,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96152.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Иисус Христозун апостолу, сыраланмыш бизим Куртарыӂы Аллахтан хем Сааби Иисус Христоздан, Ангысында бизим умудумуз, 2селӓм йоллээрым Тимофейӓ, беним хакына ушаама инанда: ииверги, аӂыйаннык, услулук Аллах Бобадан хем Христос Иисустан, бизим Саабидӓн. 3Ниӂӓ Македонийайа гидӓркӓн йалвардым сана, лӓӓзым каласын Ефес касабасында, ки сымарлайасын бир бойуна, ӱӱретмесиннӓр башка тӱрлӱ 4да верилмесиннӓр масаллара хем сенселӓ лафларына, ангысынын йок биткиси. Буннар таа чок чекиш дебештирер, некадар Аллахын сырасыны дӱзер, ани инандан гелер. 5Бу сымарламанын кеези – севги бир пак ӱректӓн, темиз нееттӓн хем диил икиӱзлӱ инандан. 6Кимиси сапты буннардан да бошуна лафлара дакындылар. 7Истеерлӓр Закон ӱӱредиӂилери олсуннар, ама аннамээрлар не кенди лафларыны, не о ишлери, нелӓр ичин кыйышмаклан лафедерлӓр. 8Биз билериз, ани Закон ии, еер доору файдаланырсайды. 9Зерӓ билериз, ани Закон диил курулу доору оланнар ичин, ама законсузлар ичин хем баш иилтмейеннӓр ичин, аллахсызлар ичин хем гӱнахкерлӓр ичин, оннар ичин, ани диил айоз хем паайа коймээрлар ону, не айоз, ана-бобаларыны дӱӱйеннӓр хем адам ӧлдӱреннӓр ичин, 10ороспулук еденнӓр ичин, гомосексуалистлӓр ичин, чырак ӂамбазлары ичин, йаланӂылар ичин, емини тутмайаннар ичин хем башка хепси ичин, не каршы дурэр саа ӱӱренмейӓ, 11метин Аллахын шанны Ии Хаберинӓ гӧрӓ, ани бана инандырылды. 12Шӱкӱр едерим Иисус Христоза, бизим Саабийӓ, Ангысы бени каавилетти, зерӓ О сайды бени инанч да алды изметинӓ, 13макар ки бӓн ӧнӂӓ бир кӧтӱлейиӂи, коолайыӂы хем зулумдум. Ама О аӂыды бени, зерӓ йапардым буннары билгисизликтӓн хем инансызлыктан. 14Ама бизим Саабинин хайыры бана бол-бол верилди инаннан хем севгийлӓн билӓ, ани вар Иисус Христозда. 15Аслыдыр хем йарашэр, ки херкезиндӓн кабледилсин о сӧз, ани деер: «Иисус Христос гелди бу дӱннейӓ, ки гӱнахкерлери куртарсын», ангыларындан бӓн ен кӧтӱсӱйӱм. 16Ама Аллах бени аӂыды, ки Иисус Христос илкин бендӓ гӧстерсин кенарсыз дайанмасыны, да ӧрнек олабилейим оннара, ким Она инанаӂэк да дивеч йашамак еденеӂек. 17Дивеч Падишаха – ӧлӱмсӱз, гӧрӱнмӓз, бириӂик Аллаха – дивечтӓн дивеӂӓ икрам хем метинник олсун. Амин. 18Оолум Тимофей, бу сымарламайы сана верерим пророклук сӧзлеринӓ гӧрӓ, ани ӧнӂӓ сӧленди сенин ичин, ки о сӧзлӓрлӓн аскер оласын ии ӂенктӓ 19да коруйасын инаны бир пак ӱзлӓн, недӓн бир бойу атылды да инаннарыны телеф етти, ниӂӓ бир геми, ани ташлара чарпэр. 20Оннарын арасында булунэр Именей хем Александру, ангыларыны брактым шейтанын елинӓ, ки ӱӱренсиннӓр, ани дӱшмеер Аллахы кӧтӱлемӓӓ.\n1 Тимофейӓ Array","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/","date":"2013-12-12T23:29:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164754111\/warc\/CC-MAIN-20131204134554-00095-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":32,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":1445,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93815.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сиз, чорбаӂылар, верин не дӱшер чыраклара, да хепсини биртӱрлӱ сайын, билерӓк, ани сизин дӓ вар Чорбаӂыныз гӧктӓ. 2Херзаман верилин дуайа. Дуа едӓркӓн, кушку олун хем шӱкӱр един. 3Дуа един бизим ичин дӓ, ки Аллах ачсын бизӓ бир капу насаат ичин, ки хаберлейелим Христозун саклылыыны, ангысы ичин капана дӱштӱм, 4ки буну ачык билдирӓбилейим, да, ниӂӓ дӱшер, лафедейим. 5Клиседӓн дышанда оланнарлан гӧтӱрӱн кендинизи аарифликлӓн, вакыды паайа койуп. 6Сизин лафыныз херзаман хайырлы олсун, тузланмыш, ки билӓсиниз, ниӂӓ дӱшер херкезинӓ ӂувап етмӓӓ. 7Сизӓ, беним ичин хепсини сӧлейеӂек Тихик, бизим севгили кардаш хем инанч йардымӂы, хем кафадар Саабинин изметиндӓ, 8ангысыны сизӓ маасуз йолладым, ки аннасын халынызы да ӱреклендирсин сизи. 9Онуннан билӓ йолладым Онисими дӓ, ангысы инанч хем севгили кардаштыр сизин араныздан. Оннар сӧлейеӂеклӓр сизӓ хепсини, не бурада олэр. 10Селӓм йоллээр сизӓ Аристарх, ани капалы бенимнӓн барабар, хем Марк, Варнаванын тейзӓ оолу, ангысы ичин сиз сымарламак алдыныз, ки гелдийнӓн кабледӓсиниз ону, 11хеп ӧлӓ Иисус, ангысына денер Иуст. Кесикли оланнардан йалныз буннар ишлеерлӓр бенимнӓн билӓ Аллахын Падишахлыы ичин. Оннар ӱрееми сериннеттилӓр. 12Селӓм йоллээр сизӓ Епафрас, Иисус Христозун чыраа, ани сиздӓн. О херзаман чалышкан сизин ичин дуада, ки оласыныз таман хем каави инанда, таныйарак хепсини, не истеер Аллах. 13Шаатлык едерим онун ичин, ани о чок чалышкан сизин ичин хем оннар ичин, ким Лаодикийа хем Иерапол касабаларында булунэр. 14Селӓм йоллээр сизӓ Лука, севгили дофтор, хем Димас. 15Селӓмнейин кардашлары Лаодикийа касабасындан, хем Нимфайы хем клисейи, ани бу карынын евиндӓ топланэр. 16Бу кийат аранызда окундуктан сора, бакын да верин, Лаодикийа клисесинӓ окусуннар. Сиз дӓ окуйун кийады, ани Лаодикийадан гелеӂек. 17Сӧлейин Архипӓ бӧлӓ: «Бак да таманна изметчилии, ани каблеттин Саабидӓн». 18Бӓн, Павли, йазэрым бу селӓми кенди елимнӓн. Унутмайын беним синӂирлерими. Сизиннӓн ииверги олсун. \/Амин.\/ |'page'\nКолослулара 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Col\/4","date":"2013-12-09T16:26:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163990831\/warc\/CC-MAIN-20131204133310-00048-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":20,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":1131,"character_repetition_ratio":0.051,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89233.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ама инсан арасында йаланӂы пророклар пейдаланды. Оннар сизин аранызда да пейдаланаӂэк, насаат едип йаланӂы ӱӱретмеклӓр. Оннар саклыдан сокаӂэклар араныза кайыплык гетирӓн бӧлӱнмеклӓр. Орайы кадар етишеӂеклӓр, ани Саабидӓн, Ангысы оннары сатын алды, атылаӂэклар. Бунуннан оннар кенди ӱстлеринӓ тез кайыплык гетиреӂеклӓр. 2Чойу гидеӂек оннарын бозук йолундан, оннарын бетеринӓ аслылык йолу кӧтӱленеӂек. 3Тамахлык бетеринӓ йалан лафларлан сизи сойаӂэклар. Даава оннар ичин чоктан хазыр хем уйукламээр О, Ким оннары йок едеӂек. 4Аллах аӂымады артык ангиллери, ангылары гӱнаха гирдилӓр. Оннары, баалайып синӂирлӓрлӓн, ӂендем дипсизлиинӓ атты. Орада каранныкта даава гӱнӱнӱ беклеерлӓр. 5Евелки дӱннейи дӓ аӂымады. Ачан аллахсыз халкын ӱстӱнӓ потоп йоллады дӱннейӓ, О коруду Нойу, ани насаат едӓрди доорулук ичин, хем сенселесини – хепси секиз киши. 6Содом хем Гоморра касабаларына да даава кести, йок едип, кӱл йапты оннары, ки ӧрнек инсана олсун, ким истеер аллахсыз йашамаа. 7Ама доору адамы, Лоту, ангысы чок гӱӂеникти, гӧрӱп законсуз адамнарын айып йашамаларыны, куртарды. 8Зерӓ бу доору адам, араларында йашаркан, хер гӱн кенди темиз ӂанында зеетленӓрди, гӧрӱп-ишидерӓк оннарын законсуз ишлерини. 9Ӧлейсӓ, Сааби билер, несой аллахчы инсаннары денемектӓн куртармаа, ама доору олмайаннары, даава гӱнӱ ичин тутуп, ӂезаламаа – 10ен чок оннары, ангылары тенӂӓ мындар истемелерӓ верилер хем Онун заабитлиини паайа коймээр. Бу арсыз хем инат адамнар метинни оланнары кӧтӱлемӓӓ сакынмээрлар. 11Ангиллӓр са, ани оннардан таа ӱстӱн хем куветли, кӧтӱлӓмеер хем маана булмээр оннара Саабинин ӧнӱндӓ. 12Ама оннар акылсыз хайваннар гиби, тен��ӓ алышмакларына гӧрӓ йашээрлар. Дуумушлар, ки, тутулуп, кесилмиш олсуннар. Кӧтӱлеерлӓр, не кендилери аннамээр, оннар да, хайваннар гиби, йок олаӂэклар. 13Оннар ӧдек кенди кӧтӱлӱклеринӓ гӧрӓ кабледеӂеклӓр, зерӓ северлӓр гӱндӱз сефалык сӱрмӓӓ. Оннар лекелеерлӓр хем утандырэрлар. Хошланэрлар алдатмактан, ачан сизиннӓн ийип-ичерлӓр. 14Оннарын гӧзлери ороспулук майыллыыннан долу. Гӱнаха доймээрлар. Оннар алдадэрлар карарсыз инсаннары. Ӱреклери сынашмыш тамахлаа. Оннар – бетвалы инсаннар. 15Саптылар уз йолдан да шашырдылар, гидерӓк Валаамын, Веор оолунун йолундан, ким законсуз казанӂы севди. 16Ама кенди законсузлуу ичин азарланды бир лафетмейӓн ешектӓн, ангысы, лафедип инсан сесиннӓн, пророкун акылсызлыыны дургутту. 17Оннар, ниӂӓ сусуз пынарлар, бензӓр борандан гӧтӱрӱлӓн булутлара. Оннары зын караннык беклеер. 18Оннар, бошуна ӱӱнерӓк, лафедерлӓр да алдадэрлар тенӂӓ хамеллӓрлӓн хем айып ишлӓрлӓн оннары, кимнӓр диил чоктан куртулду йанныш йолда гиденнердӓн. 19Оннара адээрлар сербестлик, ама кендилери бозук ишлерӓ чыраклык едерлӓр. Зерӓ херкези, недӓн енсенмиш, она да чырак олэр. 20Еер, таныйып Сааби хем Куртарыӂы Иисус Христозу, куртулдусайдылар бу дӱннейин мындар ишлериндӓн, ама сора енидӓн долашарсайдылар хем буннарлан енсенмиш олурсайдылар, оннарын сон халы таа титси олаӂэк, некадар илкинкиси. 21Таа ии олаӂэйды, еер доору йолу танымайдылар, некадар таныдыктан сора геери дӧнсӱннӓр айоз сымарламактан, ани оннара верилди. 22Оннарлан олду, ниӂӓ сӧлейиштӓ доору сӧленер: «Кӧпек геери дӧнер кенди кустууна, хем йыканмыш домуз батак ичинӓ енидӓн гирер йуварланмаа».\n2 Петринин 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Pet\/2","date":"2013-12-05T12:36:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163045140\/warc\/CC-MAIN-20131204131725-00085-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":1879,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.177,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92826.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1«Кардашлар хем бобалар! Сеслейин шинди, не дейеӂӓм сизӓ корунмак ичин». 2Ишиттилӓр, ани о лафедер чыфытча, оннар таа чок усландылар. Павли бӧлӓ лафетти: 3«Бӓн иудейим, дуудум Киликийанын Тарс касабасында, ама бӱӱдӱм бу касабада, Гамалиилин айаклары уӂунда. Ӱӱредилдим сыкы таманнайым бизим бобаларымызын законуну. Бӓн Аллахын бир кыйак изметчисийдим, ниӂӓ дӓ сиз хепсиниз бӱӱн. 4Кооладым артык ӧлӱмӓ кадар оннары, ким бу йолу излӓрди, адам-кары, баалайып, зындана капардым. 5Баш попаз хем хепси аксакаллар артык дири шаат олабилирлӓр, не сӧлеерим. Оннардан артык кийат алдым, верейим иудей кардашларыма Дамаскта. Гиттим, ки орадакылары баалы гетирейим Иерусалимӓ да ӂезалансыннар. 6Йолда гидӓркӓн, йаклашып Дамаска, ӱӱленӓ йакын, ап-ансыздан бӱӱк бир шафк гӧктӓн айдыннатты долайымы. 7Бӓн дӱштӱм ерӓ да ишиттим бир сес, ани деди бана: \"Саул, Саул! Нечин Бени коолээрсын?\" 8Озаман сордум: \"Кимсин Сӓн, Саабим?\" О деди: \"Бӓн Иисус Назареттӓн, Кими сӓн коолээрсын\". 9Беним йолдашларым шафкы гӧрдӱлӓр \/да корктулар\/, ама аннамадылар, не деди О, Ким бенимнӓн лафедӓрди. 10Енидӓн сордум: \"Сааби, не йапайым?\" Сааби ӂувап етти бана: \"Калк да гит Дамаска, орада сана сӧленеӂек хепси, не дӱшер йапасын\". 11Бӓн бишей гӧрӓмӓрдим шафкын бетеринӓ. Йолдашларым туттулар бени еллеримдӓн да гӧтӱрдӱлӓр Дамаска. 12Орада гелди бана бир адам, Аллахтан коркан, ады Ананийа, ангысы йашарды Закона гӧрӓ. Хепси иудейлӓр, ани йашардылар орада, онун ичин ии лафедӓрди. 13О, гелип, йанымда дурду да деди бана: \"Кардаш Саул, каблет енидӓн гӧрмӓк\". Хемен гӧрмӓӓ башладым да бактым она. 14Сора деди: \"Бизим бобаларымызын Аллахы сени айырды, ки таныйасын Онун истедиини хем гӧрӓсин Кабаатсызы хем ишидӓсин Онун лафларыны Кенди аазындан. 15Зерӓ сӓн Онун шаады олаӂан хепси инсанын ӧнӱндӓ буннар ичин, не гӧрдӱн хем ишиттин. 16Шинди нечин ойаланэрсын? Калк, ваатиз ол, паклан кенди гӱнахларындан, чаарып Саабинин адыны\". 17Ачан гелдим геери Иерусалимӓ да дуа едӓрдим Айоз бина ичиндӓ, гӧзлерим дӧндӱ да 18гӧрдӱм Кабаатсыз Оланы, Ангысы деди бана: \"Алатла да тез чык Иерусалимдӓн, зерӓ каблетмейеӂеклӓр шаатлыыны Беним ичин\". 19Бӓн дедим: \"Сааби, оннар билерлӓр, ани бӓн капардым зындана хем дӱӱйӓрдим синагогаларда оннары, ким Сана инанэр. 20Ачан сенин шаадынын, Стефанын, дӧкӱлдӱ каны, бӓн дӓ орадайдым. Кайыл олдум оннарлан, ким ӧлдӱрдӱ ону, оннарын рубаларыны бекледим\". 21О деди бана: \"Гит, Бӓн сени йоллайаӂам узаа, тайфӓннара\"». 22Бу лафа кадар Павлийи сеследилӓр, ама бундан сора баардылар: «Йок ет ер ӱзӱндӓн ону, дӱшмеер йашасын!» 23Баараркан, савурдардылар рубаларыны хем атардылар тоз лӱзгерӓ. 24Аскер бинбашы сымарлады, гӧтӱрсӱннӓр Павлийи калӓ ичинӓ. Сымарлады, соруша чексиннӓр ону, дӱӱйерӓк камчыйлан, ки аннасын, не бетерӓ ӧлӓ баарардылар она каршы. 25Ама, ачан бааладылар ону кайышларлан, Павли деди йанында дуран аскер ӱзбашына: «Вар мы сиздӓ хак дӱӱмӓӓ камчыйлан Рома ватандашыны, даава она йапмайынӂа?» 26Ишидип буну, ӱзбашы йаклашты да хабер верди бинбашына, дейип: «Бак, не йапаӂан? Бу адам – Рома ватандашыймыш». 27Бинбашы, йаклашып Павлийӓ, сорду: «Сӧлӓ бана, сӓн Рома ватандашы мыйсын?» Павли ӂувап етти: «Доору, ӧлӓ». 28Бинбашы деди: «Бӓн чок парайлан бу ватандашлыы едендим». Павли ӂувап етти: «Ама бӓн дуумактан Рома ватандашыйым». 29Озаман оннар, ким хазырландыйды ону соргуйа чекмӓӓ, вазгечтилӓр. Бинбашы коркту, аннайып, ани баалады бу адамы, ким Рома ватандашы. 30Икинӂи гӱнӱ бинбашы истеди ии аннасын, не бетерӓ кабаатлээрлар Павлийи иудейлӓр. Чыкартты ону зындандан да сымарлады топлансын бӱӱк попазлар хем бӱтӱн Синедрион. Сора, гетирип Павлийи, чыкарды оннарын ӧнӱнӓ.\nЙаптыклар 22","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/22","date":"2013-12-12T15:46:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164643547\/warc\/CC-MAIN-20131204134403-00061-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":2042,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":82569.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Даава кесмейин, да Аллах сизӓ даава кесмейеӂек. 2Не даавайлан даавалайаӂэныз, о даавайлан дааваланмыш олаӂэныз. Не ӧлчӱйлӓн ӧлчеӂениз, о ӧлчӱйлӓн Аллахтан ӧлчӱлмӱш олаӂэныз. 3Нечин гӧрерсин кыймыы сенин кардашынын гӧзӱндӓ, ама кенди гӧзӱндӓ казыы есап алмээрсын? 4Несой вар насыл сӓн дейӓсин кардашына: \"Брак чыкарайым кыймыы сенин гӧзӱндӓн\", ачан кенди гӧзӱндӓ казык дурэр? 5Икиӱзлӱ, илкин чыкар казыы кенди гӧзӱндӓн да сора ачык гӧреӂӓн, несой чыкармаа кыймыы кардашынын гӧзӱндӓн. 6Вермейин кӧпеклерӓ айоз ишлери. Атмайын седефлеринизи домузлар ӧнӱнӓ, ки чиинӓмесиннӓр оннары, сора дӧнӱп, сизи параламасыннар. 7Истейин, да сизӓ верилеӂек; аарайын, да булаӂэныз; урун, да ачылаӂэк. 8Зерӓ ким истеер – еденер, ким аарээр – булэр, хем ким урэр – она ачылэр. 9Ким сизин араныздан, оолу екмек истӓрсӓ, верер она таш? 10Еки балык истӓрсӓ, верер она йылан? 11Еер сиз, ани фенайсыныз, билирсениз ушакларыныза ии баашышлар вермӓӓ, некадар таа чок сизин Гӧктеки Бобаныз вереӂек ии ишлӓр оннара, ким Ондан истейеӂек! 12Несой истеерсиниз, инсан сизиннӓн гӧтӱрсӱн кендини, ӧлӓ гӧтӱрӱнӱз сиз дӓ кендинизи инсаннан. Бундан тутунэр Закон хем пророклар. 13Гирин дар токаттан, зерӓ геништир токат хем мейданныдыр йол, ани кайыплаа гӧтӱрер, да чок инсан ондан гидер. 14Ама дардыр токат хем сыкынчтыр йол, ани йашамайа гӧтӱрер, хем аз инсан ону булур. 15Корунун йаланӂы пророклардан. Оннар гелерлӓр сизӓ гиийимни койун дерисиннӓн, ама ичйандан паралайан йабанылар. 16Оннары таныйаӂэныз оннарын мейваларындан. Аӂаба топлээрлар мы ӱзӱм салкымы тикенни гӱмедӓн еки инӂир чӧкелектӓн? 17Ӧлӓ ки, хербир ии фидан йапэр ии мейва, ама йабан фиданы йапэр йабан мейвасы. 18Ии фидан йок насыл йапсын йабан мейвасы. Хеп ӧлӓ йабан фиданы да йок насыл йапсын ии мейва. 19Хербир фидан, ани йапмээр ии мейва, кесилер да атешӓ атылэр. 20Ӧлӓ ки, мейваларындан таныйаӂэныз оннары. 21Диил оннар, ким Бана деер \"Сааби, Сааби!\", гиреӂек Гӧк Падишахлыына, ама оннар, ким таманнээр Беним Гӧктеки Бобамын истедиини. 22Чойу о гӱнӱ Бана дейеӂеклӓр: \"Сааби, Сааби! Пророклук етмедик ми биз Сенин адыннан? Сенин адыннан чыкармадык мы биз фена духлары? Йапмадык мы Сенин адыннан чок кудретли ишлӓр?\" 23Озаман ачык ӂувап едеӂӓм оннара: \"Бир сыра билӓ сизи танымадым, хепсиниз Бендӓн узакланын, ким законсузлукта йашады!\" 24Онуштан херкези, ким ишидер Беним сӧзлерими дӓ таманнээр, бензедеӂӓм аариф адама, ангысы йапты евини таш ӱстӱндӓ. 25Йаады йаамур, акты селлӓр, ести лӱзгерлӓр, евин ӱстӱнӓ ӱӱштӱлӓр, ама ев йыкылмады, зерӓ темели таш ӱстӱндӓ койулуйду. 26Ама ким ишидер Беним бу сӧзлерими дӓ таманнамээр, бензӓр фикирсиз адама, ани йапты евини кум ӱстӱндӓ. 27Йаамур йаады, селлӓр акты, лӱзгӓр ести да евин ӱстӱнӓ ӱӱштӱлӓр. Ев йыкылды, да бир бӱӱк йыкынтылык олду». 28Иисус лафеттиктӓн сора, инсан шашарды Онун ӱӱретмесинӓ. 29Зерӓ Иисус ӱӱредӓрди оннары ниӂӓ бир адам, ангысында вар заабитлик, диил, ниӂӓ оннарын билгичлери \/хем фарисейлӓр\/.\nМатфей 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/7","date":"2013-12-12T06:01:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164554256\/warc\/CC-MAIN-20131204134234-00041-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1703,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.031,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91739.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Истеерим, ки билӓсиниз, некадар чок чалышэрым сизин ичин, лаодикийалылар ичин хем хепси оннар ичин, ким гӧрмеди беним ӱзӱмӱ. 2Истеерим, ани оннарын ӱреклери хошлансын хем севгийлӓн бирлешсиннӓр, ки таман билимин бӱтӱн зенгиниини еденсиннӓр да танысыннар Аллахын саклы курулмушуну, ани Христостур, 3Ангысында саклы бӱтӱн аарифлиин хем билимин хазнасы. 4Буну сӧлеерим, ки биркимсей сизи йанылтмасын кулаа назландыран лафларлан. 5Зерӓ, макар ки гӱӱдейӂесинӓ булунмээрым аранызда, духча сизиннӓним. Гӧрӱп некадар тертиплийсиниз хем некадар каави инанэрсыныз Иисус Христоза, бӓн чок севинерим. 6Онуштан, ниӂӓ каблеттиниз Сааби Иисус Христозу, ӧлӓ дӓ Онда йашайын. 7Кӧклешин хем темелленин Онда, каавилешин инанда, ниӂӓ ӱӱрендиниз, херзаман шӱкӱр едерӓк Аллаха. 8Бакын, кардашлар, ки биркимсей сизи есир алмасын философлуклан, бошуна алдангач лафларлан, инсанын адетлеринӓ гӧрӓ, бу дӱннейин башланкы ӱӱретмеклеринӓ гӧрӓ, ама диил Христоза гӧрӓ. 9Зерӓ Онда гӱӱдейӂесинӓ булунэр Аллахын бӱтӱн таманныы. 10Одур, Ким хербир кулланыӂылыын хем заабитлиин Башы, Онда сиз дӓ таман олдунуз. 11Ондан кесикли олдунуз диил бир ел кесиклииннӓн, ама сойунарак тенӂӓ табеетлериниздӓн кесикликлӓн, ани Христос йапты, 12Онуннан гӧмӱлӱп ваатизликтӓ, хеп Онуннан дирилдиниз инаннан Аллахын кувединӓ, Ангысы Ону ӧлӱдӓн дирилтти. 13Сиз ӧлӱйдӱнӱз, зерӓ гӱнах йапардыныз хем гӱӱдейӂесинӓ диилдиниз кесикли. Ама Аллах сизӓ йашамак Христозлан верди. Зерӓ О баашлады хепси бизим гӱнахларымызы. 14О бизим борч йазымызы силди, ани сыраларыннан бизӓ каршыйды да кабаатлы чыкарарды. Ону арадан алып, ставроза какты. 15Гӧктеки кулланыӂыларын хем заабитлерин силӓхларыны алды, ставрозлан гездирип оннары енсемӓк парадында, херкезин гӧзӱ ӧнӱндӓ утандырды. 16Онуштан кимсей сизи имӓк ичин, ичмӓк ичин, бир йорту ичин, ени ай ичин еки ӂумертеси ичин кабаатландырмасын. 17Буннар гелӓр вакыдын гӧлгесидир, ама аслылык Христозда. 18Кимсей баашышынызы капмасын, истейерӓк, оласыныз мӱнӱз хем верили ангиллерӓ. Бӧлӓ бир адам карышэр оннара, не кенди гӧрмеди, бошуна кабарэр кенди тенин фикириннӓн 19да тутунмээр Баштан, Кимдӓн бӱтӱн гӱӱдӓ еклери хем баалантылары йардымыннан бесленер хем бирлештирилер, да башарэр, бӱӱйерӓк Аллахын йардымыннан. 20Еер сиз, ӧлерӓк Христозлан билӓ, дӱннейин башланкы ӱӱретмеклериндӓн куртулдусайдыныз, озаман нечин сиз, сансын дӱннедӓ йашайаннар, бу сыралары тутэрсыныз: 21«Диимӓ», «датма», «докунма». 22Хепси бу сыралар верилди о ишлӓр ичин, ани кулланылдыкча йок олэр. Буннар – инсан емирлери хем адам ӱӱретмеклери. 23Бу сыралар йапынар аллахчылыклан, тутаклыклан хем гӱӱдейӂӓ зеетленмӓклӓн аариф гӧрӱнӱр, ама тенин истедиклерини дургутмак ичин оннарын файдасы йок.\nКолослулара 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Col\/2","date":"2013-12-06T09:10:55Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163050500\/warc\/CC-MAIN-20131204131730-00046-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1558,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.177,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95466.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Аллахын чыраа, Иисус Христозун апостолу, йолланылмышым, ки Аллахтан сечилмиш оланнар инансыннар хем танысыннар аслылыы, ани тутунэр аллахчылыктан 2хем темелли дивеч йашамак умуду ӱстӱндӓ, ангысыны Аллах, ани хич йалан сӧлӓмеер, адады баштан дивечликтӓн. 3О вакыдында ачты Кенди Сӧзӱнӱ насаатлан, ани бана инандырылды бизим Куртарыӂы Аллахын сымарламасына гӧрӓ. 4Селӓм йоллээрым сана, Тит, ани беним хакына оолум бенимнӓн бир инанда. Ииверги, \/аӂыйаннык\/ хем услулук Аллах Бобадан хем бизим Куртарыӂыдан, \/Сааби\/ Иисус Христоздан. 5Крит адасында брактым сени маасуз, ки тертиплейӓсин калан ишлери хем хербир касабада пресвитерлери койасын, ниӂӓ бӓн сана сымарладым. 6Пресвитер лӓӓзым олсун кабаатсыз, бир карыйлан евли, ушаклары инанӂы, ангыларыны йок насыл кабаатландырмаа запсызлыклан хем сеслӓмемӓклӓн. 7Зерӓ епископ дӱшер олсун кабаатсыз, ниӂӓ бир изметкӓр, ани кулланэр Аллахын евини. Олмасын наалет, кӱсӱӂӱ, ичкиӂи, дӱӱшчӱ, тамах. 8Олсун мусаафирӂи, ииликчи, есаплы, доору, аллахчы хем кендини кулланан. 9Тутунсун инан сӧзӱндӓн, не ӱӱренди, беӂерсин клисейи саа ӱӱретмӓклӓн гиргиннетмӓӓ хем каршы дураннары азарламаа. 10Зерӓ вар чок инсан, калкынтыӂы, бошуна лафедӓн хем йаланӂы, таа чок кесикли оланнардан. 11Буннарын лӓӓзым аазларыны капамаа. Оннар кими айлелери хептӓн бозэрлар, ӱӱредип, не дӱшмеер ӱӱретсиннӓр айыплы казанч ичин. 12Оннардан бири, кенди пророкларындан бири, бӧлӓ йазды: «Крит адасындан инсан херзаман йаланӂы, паралайыӂы ӂанаварлар, хайлаз хобурлар». 13Бу лаф доору. Онуштан кескин азарла оннары, ки инанда саа дурсуннар 14да сеслӓмесиннӓр иудей масалларыны хем инсандан курулу сыралары, ани аслылыктан атылэрлар. 15«Пак оланнар ичин хепси пак, ама кирли оланнара хем инансызлара бишей диил пак», – деерлӓр. Хализдӓн, оннарын хем акыллар��, хем ӱзлери кирли. 16Оннар деерлӓр, ани Аллахы таныйэрлар, ама кенди йаптыкларыннан Аллахы инкӓр едерлӓр, зерӓ оннар ииренч хем канырык инсаннар, бир дӓ ии ишӓ йарамаз.\nТита Array","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Titus\/","date":"2013-12-10T05:56:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164009894\/warc\/CC-MAIN-20131204133329-00027-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000007987,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":32,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000079870224}","num_words":1116,"character_repetition_ratio":0.03,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86590.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Зерӓ Гӧк Падишахлыы бензеер бир чорбаӂы адама, ани чин сабаалӓн чыкты, кенди баасына ишчи тутсун. 2Ишчилӓрлӓн аннашты, ӧдесин бирӓр динар гӱндӓ, сора йоллады оннары кенди баасына. 3Чыкып бир ӱчӱнӂӱ саатта, башка хайлак дураннары гӧрдӱ мейданда. 4Сора деди оннара: \"Сиз дӓ гидин беним баайымда ишлемӓӓ. Не дӱшер, ӧдейеӂӓм сизӓ\". Оннар гиттилӓр. 5Енидӓн чыкты бир алтынӂы хем докузунӂу саатта, хеп ӧлӓ йапты. 6Биткидӓ, онбиринӂи саада йакын, булду башка хайлак дураннары да деди оннара: \"Нечин бурада бӱтӱн гӱн хайлак дурэрсыныз?\" 7Оннар ӂувап еттилӓр: \"Чӱнкӱ бизи кимсей ишӓ алмады\". О деди: \"Сиз дӓ гидин беним баайыма \/да не дӱшер кабледеӂениз\/\". 8Авшамнен баайын чорбаӂысы деди кенди хазнатарына: \"Чаар ишчилери да ӧдӓ, чекедип биткилериндӓн илкинкилеринӓдӓн\". 9Оннар, ани гиттилӓр ишӓ онбиринӂи саатта, гелип каблеттилӓр бирӓр динар. 10Илкинкилери, гелдийнӓн, есап еттилӓр, ани кабледеӂеклӓр таа чок. Ама оннар да каблеттилӓр хеп бирӓр динар. 11Ачан каблеттилӓр парайы, башладылар баайын чорбаӂысына каршы мырылданмаа. 12Да дейӓрдилӓр: \"Сонда оланнар ишледилӓр саде бир саат, ама ӧдеклӓн сӓн йаптын оннары бизимнӓн бир. Биз са гечирдик бӱтӱн гӱнӱн кызгынныын аарлыыны\". 13Чорбаӂы оннарын бирисинӓ ӂувап етти: \"Достум, бӓн сени хич йаландырмадым. Аннашмадын мы бенимнӓн бир динара? 14Ал, не сенин, да гит. Бӓн истеерим бу сондакы инсана да ӧдейим хеп ӧлӓ, ниӂӓ сана. 15Доорулуум йок му кенди парамнан йапайым, не истеерим? Оса сӓн кысканэрсын, ани бӓн ии ӱреклийим?\" 16Ӧлӓ ки, сондакылар илк олаӂэк, илклӓр да битки олаӂэк. \/Зерӓ чок чаарылмыш, ама аз сечилмиш\/». 17Ачан гидӓрдилӓр Иерусалимӓ, Иисус йолда алды бир тарафа оники ӱӱрениӂисини да деди оннара: 18«Тӓ, биз гидериз Иерусалимӓ. Адам Оолу верилеӂек бӱӱк попазларын хем билгичлерин елинӓ. Она даава кесилеӂек ӧлӱмӓ, 19да Ону йабанӂыларын елинӓ вереӂеклӓр, ки гӱлмӓӓ алсыннар, камчыйлан дӱӱсӱннӓр да ставроза герсиннӓр, ама О ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилеӂек». 20Озаман Зеведейин оолларын аналары йаклашты Иисуса оолларыннан барабар, баш иилтти да несӓ йалварарды Она. 21Иисус сорду: «Не истеерсин?» «Сымарла, ки Сенин Падишахлыында беним бу ики оолум отурсуннар бириси Сенин саа тарафында, бириси дӓ сол тарафында», – ӂувап етти бу ана. 22Озаман Иисус деди: «Билмеерсиниз, не истеерсиниз. Вар мы ниӂӓ сиз ичӓсиниз о чӧлмектӓн, ани Бӓн ичеӂӓм \/хем ваатиз оласыныз о ваатизликлӓн, ани Бӓн олаӂам\/?» «Вар ниӂӓ», – ӂувап етти оннар. 23Иисус деди: «Хакына, ани ичеӂениз Беним чӧлмеемдӓн \/хем ваатиз олаӂэныз о ваатизликлӓн, ани Бӓн олэрым\/. Ама Бендӓн тутунмээр, изин верейим отурмаа саа еки сол тарафымда. Бу верилеӂек оннара, кимӓ хазырланмыш Бобамдан». 24Калан он ӱӱрениӂилӓр, ишидип буну, ӱфкелендилӓр бу ики кардаша. 25Иисус чаарды оннары да деди: «Билерсиниз, ани миллетлерин ӧндерӂилери чорбаӂылык едерлӓр оннарын ӱстӱнӓ хем бӱӱклери заабитлик едерлӓр. 26Ама сизин аранызда бӧлӓ олмасын. Ким сиздӓн истеер бӱӱк олсун, о изметкӓр олсун каланына. 27Ким сиздӓн истеер илк олсун, о чырак олсун ӧбӱрлерӓ. 28Зерӓ Адам Оолу гелмеди, ки Она измет етсиннӓр, ама Кенди измет етсин инсана хем версин йашамасыны чойун еринӓ, ки куртарабилсин оннары». 29Ачан чыкардылар Иерихон касабасындан, чок инсан гитти Иисусун ардына. 30Тӓ, йол бойунда отурарды ики кӧӧр адам. Оннар ачан ишиттилӓр, ани Иисус гечер орадан, башладылар баармаа: «Сааби, Давидин Оолу, аӂы бизи!» 31Инсан таказалады оннары, суссуннар дейни, ама оннар таа пек баарардылар: «Сааби, Давидин Оолу, аӂы бизи!» 32Иисус дургунду, чаарды оннары да сорду: «Не истеерсиниз йапайым сизӓ?» 33«Сааби, ачылсын гӧзлеримиз!» – деди оннар. 34Иисусун ӂаны аӂыды, да дииди оннарын гӧзлеринӓ. Кӧӧр оланнар чабук гӧрмӓк едендилӓр. Оннар гиттилӓр Онун ардына.\nМатфей 20","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/20","date":"2013-12-10T17:03:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164022328\/warc\/CC-MAIN-20131204133342-00080-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":2100,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.038,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90977.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иконийа касабасында хеп бутӱрлӱ олду. Павли хем Варнава гирдилӓр иудей синагогасына да лафеттилӓр ӧлӓ, ани инанды чок инсан иудейлердӓн хем урумнардан. 2Ама о иудейлӓр, ангылары инанмадылар, дебрештирдилӓр тайфӓннары да чевирдилӓр оннарын ӱреклерини кардашлара каршы. 3Хеп окадар чок вакыт калып орада, лафеттилӓр кыйышмаклан Сааби ичин, Ангысы инандырырды сӧзӱ Кенди иивергиси ичин да верирди кувет, оннарын еллериннӓн йапылсын мераклы нышаннар хем шашмаклы ишлӓр. 4Инсан касаба ичиндӓ бӧлӱндӱ. Кимиси иудейлерин, кимиси апостолларын тарафындайды. 5Тайфӓннар хем иудейлӓр заабитлериннӓн билӓ неетлендилӓр зеетлесиннӓр да ӧлдӱрсӱннӓр ташлан апостоллары. 6Апостоллар аннадылар буну да качтылар Ликаонийа, Листра хем Дервийа касабаларына хем долай ерлеринӓ. 7Бу ерлердӓ оннар аннаттылар Ии Хабери. 8Листра касабасында варды бир адам, сакат айакларындан. О дуумактан хич гезмемишти. 9О, отуруп ердӓ, сеслӓрди, не сӧлеер Павли. Павли бакты уз онун гӧзлеринӓ, гӧрдӱ, ани онда вар инан саа олмаа дейни, 10да бӱӱк бир сеслӓн она деди: «Сана ��еерим, Сааби Иисус Христозун адыннан, калк айакча!» О адам чабук калкты айакча да башлады гезмӓӓ. 11Инсаннар, гӧрӱп, не йапты Павли, калдырдылар бир бӱӱк сес да Ликаон дилиндӓ дедилӓр: «Аллахлар индилӓр арамыза адама бензӓр!» 12Варнавайа ад койдулар Зевс, ама Павлийӓ Ермис, зерӓ бу лафетмеклердӓ кулланыӂыйды. 13Зевсин айоз бинасы булунарды касабанын хемен дышында. Зевсин попазы гетирди айоз бина токатларына ӧкӱзлери хем фенецлери, истейип инсаннан барабар курбан гетирсин. 14Ама апостоллар, Варнава хем Павли, ишидип буну, йырттылар кенди рубаларыны коркудан, хызландылар инсан ичинӓ да баардылар: 15«Адамнар, нечин буну йапэрсыныз? Биз сизин гиби инсаныз. Биз сизӓ ии хабер гетирериз, ки дӧнӓсиниз бошуна ишлердӓн дири Аллаха, Она, Ким йаратты гӧкӱ, ери, денизи хем хепсини, не вар оннарда. 16Аллах евелки вакытларда бракты, хепси миллетлӓр гитсиннӓр кенди йолларында. 17Ама хич дургунмады шаатлык вермӓӓ кендиси ичин, зерӓ йапты иилик, верди йаамур гӧктӓн хем берекет, боллуктан имӓк верди хем севиндирди ӱреклеринизи». 18Бу лафларлан билӓ хемен-хемен дургудабилдилӓр инсаны курбан гетирмектӓн оннара. 19Антиохийа хем Иконийа касабаларындан гелди биркач иудей да, инсаны кенди тарафларына чекип, дӱӱдӱлӓр Павлийи ташлан, сора санарак, ани ӧлдӱ, сӱрӱдӱлӓр касабадан дышары. 20Ама Павлинин ӱӱрениӂилери топландылар долайына, да о, калкып, гирди касаба ичинӓ. Икинӂи гӱнӱ Варнавайлан гиттилӓр Дервийа касабасына. 21Аннаттылар Ии Хабери бу касабада да едендилӓр чок ӱӱрениӂи. Сора дӧндӱлӓр геери Листра, Иконийа хем Антиохийа касабаларына. 22Ӱӱрениӂилери духча каавиледилӓр хем ӱреклендирдилӓр, ки инанда калсыннар. Дедилӓр, ани лӓӓзым чок аӂылардан гечелим, ки Аллахын Падишахлыына гирӓбилелим. 23Хербир клиседӓ айырдылар пресвитерлери, дуа едип хем оруч тутуп, вердилӓр оннары Саабинин елинӓ, Ангысына инандылар. 24Ондан сора гечтилӓр Писидийадан да етиштилӓр Памфилийа еринӓ. 25Хаберледилӓр Саабинин сӧзӱнӱ Пергӓ касабасында, сора гиттилӓр Атталийа касабасына. 26Орадан гемийлӓн ӱздӱлӓр Антиохийа касабасына, нередӓ баштан верилмиштилӓр Аллахын иивергисинӓ о иш ичин, не шинди таманнадылар. 27Етишип орайы, топладылар клисейи да аннаттылар хепсини, не Аллах йапты оннарлан хем ниӂӓ ачты башка миллетлерӓ инан капусуну. 28Орада калдылар ӱӱрениӂилӓрлӓн чок вакыт.\nЙаптыклар 14","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/14","date":"2013-12-06T16:50:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052204\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00032-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":20,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":1915,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.177,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94449.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус ачан чыкарды Айоз бинадан, ӱӱрениӂилериндӓн бириси деди Она: «Ӱӱредиӂи! Йа бак, не гӧзӓл ташлар хем не гӧзӓл йапылар!» 2Иисус ӂувап етти она: «Гӧрерсин ми бу бӱӱк йапылары? Бурада калмайаӂэк таш ӱстӱндӓ таш, хепси йыкылаӂэк». 3Ачан отурарды Зейтин байырында, Айоз бинайа каршы, Петри, Иаков, Иоан хем Андрей, йалнызкан, Она сордулар: 4«Сӧлӓ бизӓ, незаман олаӂэк буннар, хем не нышан гӧстереӂек, ани буннар хепси таманнанаӂэк?» 5Озаман Иисус оннара аннатмаа башлады да деди: «Бакын, биркимсей алдатмасын сизи. 6Зерӓ чойу гелеӂек Беним адыма да дейеӂек: \"Бӓним Христос\", да чойуну алдадаӂэклар. 7Ачан ишидеӂениз ӂенк уултусу хем ӂенклӓр ичин хабер, коркмайасыныз. Зерӓ буннар лӓӓзым олсун, ама бу таа диил биткиси. 8Зерӓ миллет миллетӓ каршы хем падишахлык падишахлаа каршы калкаӂэк. Кими ерлердӓ олаӂэк ер тепремелери, аачлык \/хем карышмалык\/. Буннар дуума санӂыларын башлантысы. 9Ама сиз есап алын кендинизӓ, зерӓ вереӂеклӓр сизи даавалара, дӱӱйеӂеклӓр синагогаларда, Беним бетеримӓ чыкараӂэклар кулланыӂыларын хем падишахларын ӧнӱнӓ, ки шаатлык едӓсиниз оннара. 10Илкин хепси миллетлерӓ лӓӓзым насаат едилсин Ии Хабер. 11Ачан гӧтӱреӂеклӓр сизи, даавайа версиннӓр, кахырланмайын, не лафедеӂениз. Сӧлейин, не озаман верилеӂек сизӓ, зерӓ лафетмейеӂениз сиз, ама лафедеӂек Айоз Дух. 12Кардаш кардашыны хем боба ушааны ӧлӱмӓ вереӂек. Ушаклар кенди бобаларына хем аналарына каршы калкаӂэклар да оннары ӧлдӱреӂеклӓр. 13Беним адым ичин сиздӓн хепси азетмейеӂек, ама ким биткийӓдӓн дайанаӂэк, о куртулаӂэк. 14Ачан гӧреӂениз дикили, нередӓ дӱшмеер, ииренч иши, ани бозгунӂулук йапэр, \/ангысы ичин лафетти пророк Даниил,\/ – ким окуйэр, аннасын – озаман ким олаӂэк Иудейада, качсын байырлара. 15Ким булунаӂэк ев ӱстӱндӓ, инмесин хем ичери гирмесин бишей алмаа. 16Ким олаӂэк кырда, дӧнмесин геери ӱст рубасыны алмаа. 17О гӱннердӓ вай маамул хем ушак емзирӓн карылара! 18Дуа един, сизин качманыз олмасын кышын. 19Зерӓ о гӱннердӓ ӧлӓ бӱӱк зеет олаӂэк, ани о вакыттан, незамандан Аллах йаратты дӱннейи, шиндийӓ кадар олмады, ондан сора да олмайаӂэк. 20Еер Сааби кысалтмайды о вакыды, кимсей куртуламайаӂэйды. Ама сечилмишлерин хатыры ичин, ангыларыны сечти, Сааби о вакыды кысалтты. 21Озаман еер биркимсей дейӓрсейди сизӓ: \"Тӓ, Христос бурада!\" еки \"Тӓ, Христос орада!\", инанмайын. 22Зерӓ пейдаланаӂэк йаланӂы христослар хем йаланӂы пророклар. Йапаӂэклар нышаннар хем шашмаклы ишлӓр, алдатсыннар дейни, оларсайды колай, сечилмиш оланнары да. 23Сиз корунун. Тӓ, Бӓн вакытлан сизӓ хепсини хаберледим. 24О гӱннердӓ, о зеетлердӓн сора гӱн карараӂэк, ай вермейеӂек айдынныыны, 25йылдызлар гӧктӓн дӱшеӂеклӓр, хем гӧкӱн куветлери сарсаланаӂэк. 26Озаман гӧреӂеклӓр Адам Оолуну гелӓркӓн булутлар ичиндӓ бӱӱк куветлӓн хем метинниклӓн. 27Озаман О йоллайаӂэк ангиллерини да топлайаӂэк сечилмишлерини дӧрт тарафтан, ерин кенарындан гӧкӱн кенарынадан. 28Инӂир фиданындан ӧрнек алын. Ачан даллары йымышээрлар, хем йапраклары ешерерлӓр, билерсиниз, ани йаз йакын. 29Хеп ӧлӓ, сиз дӓ ачан гӧреӂениз буннары олуркан, билиниз, ани бу иш йакын, артык капуда. 30Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу бой инсан гечмейеӂек, хепси буннар таманнанмайынӂа. 31Гӧк хем ер гечеӂек, ама Беним сӧзлерим гечмейеӂек. 32О гӱнӱ хем о саады кимсей билмеер: не ангиллӓр гӧктӓ, не дӓ Оол, ама салт Боба. 33Бакын, кушку олун, \/дуа един,\/ зерӓ билмеерсиниз, незаман о вакыт гелеӂек. 34Бу – бир адам гиби, ани йола йолланэр, евини чыракларына бракэр, херкезинӓ ӂувапчылык хем иш верер, ама бекчийӓ, кушку беклесин, сымарлээр. 35Онуштан кушку олун, зерӓ билмеерсиниз, незаман гелеӂек евин чорбаӂысы, беки авшамнен, беки геӂӓ йарысы, беки хороз ӧтмесиндӓ, беки сабаалӓн. 36Бакын, ансыздан гелип, сизи уйуйар булмасын. 37Не сӧлеерим сизӓ, сӧлеерим хепсинӓ: Кушку олун».\nМарк 13","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/13","date":"2013-12-11T22:51:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164069141\/warc\/CC-MAIN-20131204133429-00091-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2192,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85470.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ушаклар, сеслейин бобанызы хем ананызы Саабидӓ, зерӓ бу доорудур. 2«Хатырла бобаны хем ананы» – бу илк сымарламак, ангысында вар бир адамак: 3«ки ишлерин ии гитсин, да бу ердӓ ӧмӱрӱнӱз узун олсун». 4Ама сиз, бобалар, дебрештирмейин ушаклары, ама бӱӱдӱн оннары, сынаштырарак Саабинин ӱӱретмесинӓ хем акыл верерӓк, ниӂӓ Сааби истеер. 5Чыраклар, ӧн верин сизин бу ердӓ чорбаӂыларыныза сайгыйлан хем коркуйлан. Ӱректӓн хатырлайын оннары, ниӂӓ Христозу. 6Измет един оннара, диил саде оннарын гӧзлери ӧнӱндӓ, кендинизи беендирӓсиниз, ама ниӂӓ Христозун куллары, хакына таманнайарак Аллахын истедиини. 7Измет един ии неетлӓн ниӂӓ Саабийӓ, ама диил ниӂӓ инсана. 8Зерӓ билерсиниз, ани херкез, олсун чырак, олсун сербест, кенди ии йаптыклары ичин Саабидӓн баашыш кабледеӂек. 9Сиз дӓ, чорбаӂылар, хеп ӧлӓ олун чыракларынызлан. Вазгечин оннары коркутмактан. Билин, ани оннарын хем сизин бир Чорбаӂыныз гӧктӓ, О да пай тутмээр кимсейӓ. 10Биткидӓ, кардашларым, кувет алын Саабидӓн. О каавилесин сизи Кенди бӱӱк кудрединнӓн. 11Кендинизи донадын Аллахын бӱтӱн силӓхларыннан, ки дурабилӓсиниз каршы диаволун фитлемелеринӓ. 12Зерӓ бизим дӱӱшмемиз диил кана хем тенӓ каршы, ама ӧндерӂилерӓ, заабитлерӓ хем бу караннык дӱннейин куветлеринӓ – фена духлара каршы, ани булунэр гӧклердӓ. 13Онуштан алын Аллахын бӱтӱн силӓхларыны, ки дайанабилӓсиниз кӧтӱ гӱндӓ да, хепсини енседиктӓн сора, айакча калабилӓсиниз. 14Озаман ериниздӓ дурун, белинизи аслылыклан кушайын, гӱӱсӱнӱзӱ доорулук зирхиннӓн сарын, 15айакларыныза айак капларыны гиийин, ки хазыр оласыныз Ии Хабери услулук ичин насаат етмӓӓ. 16Буннарын ӱстӱнӓ алын инан калканыны, нейлӓн сӱӱндӱрӓбилеӂениз йарамазын хепси кызгын окларыны. 17Кабледин ку��тулмак башлыыны хем Айоз Духун кылыӂыны, ани Аллахын сӧзӱдӱр. 18Херзаман духча дуа един хертӱрлӱ дуаларлан хем йалвармакларлан. Бунун ичин уйанык дурун бӱтӱн дайанмаклан хем йалвармаклан Аллахын хепси айоз халкы ичин. 19Дуа един беним ичин дӓ, ки, аазымы ачтыйнан, бана лаф верилсин, да кыйышмаклан ачыклайым саклылыы Ии Хабер ичин, 20ангысы ичин бӓн бир елчи гибийим, синӂирлӓрлӓн баалы. Дуа един, ани Ии Хабери кыйышмаклан билдирейим, ки, ниӂӓ дӱшер, лафедейим. 21Ама, сиз билӓсиниз дейни беним халымы хем ишлерими, хепси ичин аннадаӂэк сизӓ Тихик, бизим севгили кардаш хем Саабинин инанч изметкери, 22ангысыны маасуз йолладым, ки аннатсын бизим халымызы сизӓ да хавезлендирсин ӱреклеринизи. 23Услулук хем севгилик олсун инаннан кардашлара Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан! 24Ииверги олсун хепсиннӓн, ким север Саабимизи Иисус Христозу ӧлӱмсӱз севгийлӓн. \/Амин.\/ |'page'\nЕфеслилерӓ 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Eph\/6","date":"2013-12-06T16:51:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052204\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00039-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1491,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89312.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Еминнеерим сени Аллахын хем Сааби Иисус Христозун ӧнӱндӓ, Ангысы даава кесеӂек дирилерӓ хем ӧлӱлерӓ, зерӓ О, гелип, падишахлык едеӂек. 2Аллахын сӧзӱнӱ хаберлӓ, херзаман чалыш бу иштӓ, ии вакытта хем зор вакытта. Инандыр, таказала, ӱреклендир, ӱӱредерӓк бӱтӱн сабурлуклан. 3Зерӓ вакыт гелеӂек, ачан саа ӱӱретмеклерӓ дайанамайаӂэклар, ама йаннарына топлайаӂэклар ӱӱредиӂилери кенди истедиклеринӓ гӧрӓ, ки назландырсыннар оннары. 4Кулакларыны тыкайаӂэклар, ки сеслӓмесиннӓр аслылыы, йолдан сапарак, масаллара давранаӂэклар. 5Ама сӓн хербир иш ӱзерӓ кушку ол, зеетлерӓ дайан, Ии Хабери насаат ет, изметчилиини таманна. 6Зерӓ шиндӓн сора беним каным дӧкӱлеӂек, ниӂӓ шарап курбанын ӱстӱнӓ, беним ичин гечинмӓк вакыды йаклашты. 7Ии савашта дӱӱштӱм, йарышы битирдим, инаны корудум. 8Шиндӓн сора бана хазыр дурэр доорулук фенеци, ани Сааби, Доору Дааваӂы, о Гӱндӓ вереӂек бана, диил саде бана, ама хепсинӓ, ким ӧзлемӓклӓн беклеер Онун гелмесини. 9Некадар тез чалыш бана гелмӓӓ. 10Зерӓ Димас бени бракты, чӱнкӱ таа чок севди бу дӱннейи да гитти Салоник касабасына. Крискис гитти Галатийайа, Тит – Далматийайа. 11Салт бир Лука калды бенимнӓн. Ал Маркы да гетир сениннӓн, зерӓ о бана йардымӂы олар изметтӓ. 12Бӓн Тихики йолладым Ефес касабасына. 13Ачан гелеӂӓн, гетир йаамурлуу, ани брактым Троада касабасында Карпын евиндӓ. Гетир кийатлары, айыры, пергаментлери. 14Бакырӂы Александру чок феналык бана йапты. Сааби ӧдесин онун ишлеринӓ гӧрӓ! 15Сӓн дӓ сакын ондан, зерӓ чок каршы дурду бизим сӧзлеримизӓ. 16Илк корунмак лафымда кимсей беним тарафымда ��алмады, хепси бени бракты. Бунун ичин оннардан есап сорулмасын! 17Ама Сааби беним йанымдайды, О бени каавиледи, ки насаат иши таманнансын беним аазымнан, да хепси миллетлӓр ону ишитсиннӓр. Бӧлӓ асланын аазындан куртулдум. 18Сааби бени хертӱрлӱ кӧтӱлӱктӓн куртараӂэк да Кенди Гӧктеки Падишахлыы ичин коруйаӂэк. Она метинник дивечтӓн дивеӂӓ! Амин. 19Селӓм вер Прискиллайа хем Акилайа хем Онисифорун евдекилеринӓ. 20Ераст калды Коринф касабасында. Трофими хаста брактым Милит касабасында. 21Чалыш кыштан ӧнӂӓ бана гелмӓӓ. Селӓм сана верер Еввул, Пуденс, Лин, Клавдийа хем хепси кардашлар. 22Сааби \/Иисус Христос\/ олсун сенин духуннан. Сизиннӓн ииверги олсун. \/Амин.\/ |'page'\n2 Тимофейӓ 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Tim\/4","date":"2013-12-07T01:59:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052995\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00008-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000007987,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000079870224}","num_words":1289,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88001.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус гитти Зейтин байырына. 2Чин-сабаалӓн енидӓн гелди Айоз бинайа, да хепси инсан топланды Онун долайына. О отурду да башлады оннары ӱӱретмӓӓ. 3Озаман билгичлӓр хем фарисейлӓр гетирдилӓр бир кары, ангысы тутулду ороспулукта, да, чыкарып ону орта ерӓ, 4дедилӓр Иисуса: «Ӱӱредиӂи, бу кары тутулду таман ороспулук йапаркан. 5Моисей сымарлады бӧлелерини ташлан ӧлдӱрелим, Сӓн не деерсин?» 6Сӧледилӓр буну, ки денесиннӓр Ону да кабаатландырабилсиннӓр. Ама Иисус ашаа иилди да пармааннан ердӓ йазарды. 7Чӱнкӱ вазгечмӓрдилӓр сормактан Она, Иисус калдырды башыны да деди: «Ким сизин араныздан гӱнахсыз, о илк урсун ташлан она». 8Сора енидӓн иилди да ердӓ йазарды. 9Ачан ишиттилӓр бу лафлары, \/дуйдулар азарланмыш кендилерини кенди неетлериндӓ да\/ бири-бири арды сора гиттилӓр, башлайып ен ихтӓрдан \/ен кӱ- чӓӓдӓн\/. Иисус калды йалныз карыйлан, ангысы дурарды каршыда. 10Ачан Иисус калдырды башыны \/да бакты, гӧрмейип кимсейи, карыдан каарӓ\/, деди: «Кары, нередӓ оннар, \/ангылары сени кабаатлардылар\/? Не, кимсей кабаатламээр мы сени?» 11«Кимсей, Чорбаӂы», – ӂувап етти о. Озаман Иисус деди: «Бӓн дӓ сени кабаатламээрым, гит да бундан зеедӓ гӱнах йапма». 12Иисус енидӓн лафетти инсана. «Бӓн дӱннейин айдынныыйым, – деди. – Ким гелер Беним ардыма, гезмейеӂек каранныкта, ама онда йашамак айдынныы олаӂэк». 13Озаман фарисейлӓр дедилӓр: «Сӓн Кенди-Кендин ичин сӧлеерсин, онуштан Сенин шаатлыын диил аслы». 14Иисус ӂувап етти: «Еер Бӓн Кенди-Кендим ичин сӧлӓрсейдим, хеп окадар Беним шаатлыым доору, зерӓ Бӓн билерим, нередӓн гелдим хем нерейи гидерим, ама сиз билмеерсиниз, нередӓн Бӓн гелдим хем нерейи гидерим. 15Сиз даава кесерсиниз гӧзӓ гӧрӓ. Бӓн кимсейӓ даава кесмеерим. 16Еер кесӓрсейдим даава, даавам доору олаӂэйды, зерӓ диилим йалныз: Боба, ани Бени йоллады, О Бенимнӓн. 17Сизин законунузда вар йазылы: \"Ики адамын шаатлыы доору\". 18Беним ичин шаатлык едерим Бӓн, хем Беним ичин шаатлык едер Боба, Ангысы Бени йоллады». 19Озаман оннар сордулар: «Нередӓ Сенин Бобан?» Иисус ӂувап етти: «Сиз танымээрсыныз не Бени, не Бобамы. Еер таныйайдыныз Бени, таныйаӂэйдыныз Бобамы да». 20Иисус сӧледи бу лафлары, ачан ӱӱредӓрди инсаны Айоз бина ичиндӓ, нередӓ хазна булунарды. Кимсей Ону тутмады, зерӓ вакыды таа гелмедийди. 21Иисус лафетти илери доору: «Бӓн гидерим. Сиз аарайаӂэныз Бени, ама ӧлеӂениз гӱнахларынызда, орайы, нерейи Бӓн гидерим, сиз йок насыл гелӓсиниз». 22Озаман иудейлӓр дедилӓр: «Аӂаба йок му неетиндӓ, ӧлдӱрсӱн Кендини? Нечин бӧлӓ деер: \"Нерейи Бӓн гидерим, сиз йок насыл гелӓсиниз\"?» 23«Сиз ашаадан, Бӓн йукардан, сиз бу дӱннедӓн, Бӓн диилим бу дӱннедӓн, – ӂувап етти Иисус. – 24Онун ичин сизӓ дедим, ани ӧлеӂениз гӱнахларынызда, зерӓ еер инанмарсайдыныз, ани Бӓним, озаман гӱнахларынызда ӧлеӂениз». 25«Кимсин Сӓн?» – сорду оннар. Иисус ӂувап етти: «Баштан не дедим сизӓ, Ойум. 26Вар чок сӧлейим сизӓ хем кабаатландырайым сизи, ама Йоллайан бени хаклы, бӓн не ишиттим Ондан, ону сӧлеерим дӱннейӓ». 27Оннар аннамадылар, ани О лафедер Бобасы ичин. 28Ӧлӓ ки, Иисус оннара деди: «Ачан калдыраӂэныз йукары Адам Оолуну, озаман аннайаӂэныз, ани Бӓним, хем ани йапмээрым бишей Кенди башыма, ама лафедерим ону, не ӱӱредер Бени Бобам. 29Ким Бени йоллады, О Бенимнӓн. О бракмады Бени йалныз, зерӓ херзаман йапэрым, не беенилмиш Она». 30Ачан Иисус бутӱрлӱ лафедӓрди, чойу Она инанды. 31О деди иудейлерӓ, ангылары инандыйдылар Она: «Еер таманнарсайдыныз Беним сӧзлерими илери доору, хакына олаӂэныз Беним ӱӱрениӂилерим. 32Сиз аслылыы таныйаӂэныз, да аслылык вереӂек сизӓ сербестлик». 33Оннар ӂувап еттилӓр: «Биз Авраамын сенселесиндӓниз да бир сыра билӓ кимсейӓ чырак олмадык. Несой аннамаа Сени, ани деерсин: \"Сербест олаӂэныз\"?» 34«Доору, доору сӧлеерим сизӓ, – ӂувап етти Иисус. – Херкез, ани гӱнах йапэр, о гӱнаха чырак булунэр. 35Чырак калмээр херзаман ичердӓ, ама оол херзаман калэр. 36Онуштан, еер Оол верӓрсейди сербестлик сизӓ, озаман хакына сербест олаӂэныз. 37Билерим, ани сиз Авраамын сенселеси, ама бакэрсыныз ӧлдӱрмӓӓ Бени, зерӓ Беним сӧзӱм ерлешмеер сиздӓ. 38Бӓн сӧлеерим, не гӧрдӱм Беним Бобамдан, сиз йапэрсыныз, не ишиттиниз сизин бобаныздан». 39«Бизим бобамыз – Авраам», – ӂувап етти оннар. Иисус деди: «Олайдыныз Авраамын ушаклары, йапаӂэйдыныз Авраамын ишлерини. 40Ама шинди бакэрсыныз ӧлдӱрмӓӓ Бени, Адамы, Ангысы лафетти сизӓ аслылык ичин, ону, не ишитти Аллахтан. Авраам бӧлӓ йапмады. 41Сиз йапэрсыныз сизин бобанызын ишлерини». Оннар дедилӓр: «Биз диилиз ороспулук ушаклары. Бизим салт бир Бобамыз вар, Аллах». 42Иисус ӂувап етти оннара: «Олайды Аллах сизин Бобаныз, озаман севеӂейдиниз Бени, зерӓ Бӓн Аллахтан чыкып гелдим. Гелмедим Кенди башыма, ама О Бени йоллады. 43Нечин аннамээрсыныз, не сӧлеерим? Онуштан, зерӓ сеслӓмеерсиниз Беним сӧзӱмӱ. 44Сизин бобаныз – диавол, да истеерсиниз таманнайасыныз сизин бобанызын шефклерини. О баштан инсан ӧлдӱрӱӂӱсӱйдӱ, дурмээр аслылыкта, зерӓ онда йок аслылык. Кач сыра сӧлеер бирӓр йалан, сӧлеер кенди табеетинӓ гӧрӓ, зерӓ о йаланӂы хем йаланын бобасы. 45Ама Бӓн доору сӧлеерим, онун ичин инанмээрсыныз Бени. 46Ким сиздӓн вар ниӂӓ гӧстерсин Бана, ани гӱнах йаптым? Еер сӧлӓрсейдим доору, нечин инанмээрсыныз Бени? 47Ким – Аллахтан, о сеслеер Аллахын сӧзлерини. Сиз сеслӓмеерсиниз, зерӓ диилсиниз Аллахтан». 48Иудейлӓр буна ӂувап еттилӓр: «Доору демедик ми биз, ани Сӓн самарийалыйсын, хем ани Сендӓ вар фена дух?» 49«Йок Бендӓ фена дух, – ӂувап етти Иисус. – Бӓн икрамнээрым Бобамы, ама сиз Бени кӧтӱлеерсиниз. 50Бӓн бакмээрым Беним метинниими, вар Ким баксын хем даава кессин. 51Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ким таманнээр Беним сӧзӱмӱ, о хич ӧлмейеӂек». 52«Шинди хализ аннээрыз, ани Сендӓ вар фена дух, – деди иудейлӓр. – Авраам ӧлдӱ, пророклар ӧлдӱлӓр, ама Сӓн деерсин: \"Ким таманнээр Беним сӧзӱмӱ, о хич ӧлмейеӂек\". 53Не, Сӓн таа бӱӱксӱн мӱ бизим бобадан, Авраамдан, ангысы ӧлдӱ? Пророклар да ӧлдӱлӓр. Кимин еринӓ Сӓн Кендини койэрсын?» 54Иисус ӂувап етти: «Еер Бӓн Кендими метиннӓрсейдим, озаман Беним метинниим диил бишей. Бени метиннейӓн Беним Бобам, Ангысына сиз деерсиниз, ки О – сизин Аллахыныз. 55Ама сиз Ону танымээрсыныз. Бӓн Ону таныйэрым. Еер дейӓрсейдим, ани танымээрым, озаман йаланӂы калаӂэйдым, ниӂӓ дӓ сиз. Ама Бӓн Ону таныйэрым да таманнээрым Онун сӧзӱнӱ. 56Сизин бобаныз, Авраам, чок севинди ани гӧреӂейди Беним гӱнӱмӱ, да, гӧрӱп, шенненди». 57«Сӓн йоксун баарлем елли йашында, – деди иудейлӓр, – да Сӓн гӧрдӱн Авраамы мы?» 58Иисус деди оннара: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани ачан таа Авраам йокту, Бӓн варым». 59Озаман алдылар таш, ки ташлан урсуннар Она, ама Иисус сакланды, сора чыкты Айоз бинадан, \/гечип оннарын арасындан, гитти\/.\nИоан 8","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/8","date":"2013-12-13T08:52:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164920565\/warc\/CC-MAIN-20131204134840-00025-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":3759,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.077,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":78576.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, пресвитер, селӓм йоллээрым севгили Гайа, ангысыны бӓн хакына северим. 2Севгили кардашым! Дуа едерим, ки саа оласын, хем хепси ишлерин ии гитсин, ниӂӓ сенин ӂанын да ии гидер. 3Зерӓ бӓн пек севиндим, ачан гелди кардашлар да шаатлык еттилӓр, ани сӓн аслылыкта йашээрсын хем аслылык йолунда гезерсин. 4Беним ичин йок таа бӱӱк севинмӓк, некадар ишидейим, ани ушакларым аслылык йолунда гезерлӓр. 5Севгили кардашым! Сӓн ии иш йапэрсын, ачан йардым едерсин кардашлара, макар ки оннар – йабанӂы. 6Оннар шаатлык еттилӓ�� клисенин ӧнӱндӓ сенин севгин ичин. Сӓн ии йапаӂан, еер оннары йола йолларсан, ниӂӓ дӱшер Аллахын ӧнӱндӓ. 7Зерӓ оннар йола йолландылар Христозун ады ичин, алмайарак бир дӓ йардым инансызлардан. 8Онуштан бӧлӓ инсаннары лӓӓзым кабледелим, ки барабар ишлейелим аслылык ичин. 9Бӓн йаздым клисейӓ, ама Диотреф, ани север ӧнӂӱ олмаа, каблетмеер бизи. 10Онуштан, ачан гелеӂӓм, онун аклына гетиреӂӓм, не о йапэр, зерӓ кӧтӱ лафларлан бизи каралээр, хем диил саде буну йапсын, ама каблетмеер кардашлары хем дӓ кӧстек койэр оннара, ким истеер каблетсин, хем оннары клиседӓн коолээр. 11Севгили кардашым, бензӓмӓ кӧтӱлӓӓ, ама иилӓӓ. Ким йапэр иилик, о Аллахтан. Ким йапэр кӧтӱлӱк, о гӧрмеди Аллахы. 12Димитри ичин хепси ии шаатлык едер, да хакына о ӧлӓ дӓ йашээр. Биз дӓ онун ичин шаатлык едериз, да билерсиниз, ани бизим лафымыз доору. 13Чок ишлӓр ичин истеерим йазмаа, ама истӓмеерим чернилайлан хем саазлан сизӓ йазайым. 14Умутланэрым, тездӓ гӧрӱшейим сениннӓн да лафедейим ӱз-бе-ӱз. 15Селемет сана. Селӓм йоллээр сана достлар. Адынӂа селӓм сӧлӓ хепси достлара. \/Амин.\/ |'page'\n3 Иоанын 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/3John\/1","date":"2013-12-07T14:33:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054599\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00083-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":38,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":904,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88085.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Инан каави умуттур о ишлӓр ичин, не беклеериз, хем бир кайыллык о ишлерӓ, не шинди гӧрмеериз. 2Бунуннан евелдӓн деделеримиз Аллахын беенмесини едендилӓр. 3Инаннан аннээрыз, ани космос Аллахын сӧзӱннӓн йарадылмыш олду. Ӧлӓ ки, гӧрӱнӓр ишлӓр гӧрӱнмейӓн ишлердӓн йарадылды. 4Инаннан Авел Аллаха таа ии бир курбан гетирди, некадар Каин. Бунуннан шаатлык каблетти, ани Аллахын ӧнӱндӓ доорудур, зерӓ Аллах гӧстерди, ани каблетти онун баашышларыны. Бутакым о бӱӱн дӓ лафедер, макар ки ӧлдӱ. 5Инаннан Енох алынды бу дӱннедӓн, ки ӧлӱмӱ гӧрмесин, да буламадылар ону, зерӓ ону Аллах алды. Алынмасындан ӧнӂӓ, Енох шаатлык каблетти, ани Аллахтан беенилмиш олду. 6Инансыз йок насыл Аллахтан беенилмиш олалым, зерӓ, ким йаклашэр Аллаха, лӓӓзым инансын, ки Аллах вар хем баашыш верер оннара, ким Ону аарээр. 7Инаннан Ной Аллахтан хабер каблетти о ишлӓр ичин, не таа гӧрӱнмӓрди. Чӱнкӱ Аллахтан коркарды, йапты бир геми, ки кенди сенселесини куртарсын. Бунуннан дӱннейи азарлады да инаннан акланмак еденди. 8Инаннан Авраам, ачан чаарылды, кайыл олду гитсин орайы, нередӓ чорбаӂы лӓӓзымды олсун. Йола йолланды, хич билмейерӓк, нерейи гидер. 9Инаннан аданмыш ердӓ, ниӂӓ бир йабанӂы, ерлешти. Чадырда Исааклан хем Иаковлан йашады, ким онуннан билӓ мирасчы олаӂэйдылар хеп о аданмыш ишлерӓ. 10Зерӓ Авраам бир каави темелли касаба беклӓрди, ани курулу хем дӱзӱлӱ Кендиндӓн, Аллахтан. 11И��аннан, макар ки карысы Сарра ушаксызды хем йашлары гечмишти, кувет каблетти, ушаа олсун дейни, зерӓ инанды, ани инанчтыр О, Ким буну адады. 12Ӧлӓ ки ӧлмӓӓ йакын бир адамдан дууду бир сенселӓ ӧлӓ чок, ниӂӓ гӧк йылдызлары, ниӂӓ дениз бойунда сайысыз кум. 13Хепси буннар ӧлӱнӂӓ инанӂы калдылар, макар ки еденмедилӓр, не аданды оннара, ама узактан салт сииреттилӓр да севиндилӓр. Ачык каблеттилӓр, ани оннар йолӂу хем конакчы бу ердӓ. 14Зерӓ оннар, ким бӧлӓ лафедер, гӧстерер, ани аарээр кенди ватаныны. 15Хакына, еер ӂаннары аӂыйайды о ерӓ, нередӓн чыктыйдылар, варды колайлыклары геери дӧнсӱннӓр. 16Ама оннар ӧзенӓрдилӓр бир таа ии ерӓ, гӧктеки ерӓ. Онуштан Аллах утанмээр адлансын оннарын Аллахы, зерӓ оннар ичин бир касаба хазырлады. 17Инаннан Авраам, дененмиш олуп, Исаакы курбан гетирди. О, ким каблеттийди адамаклары, гетирӓрди курбан бириӂик оолуну, 18ангысы ичин Аллах деди: «Исаактан дууаӂэк оннар, ким сенин сенселӓн адланаӂэк». 19Чӱнкӱ Авраам есапларды, ки Аллах дирилдӓбилир ӧлӱйӱ дӓ. Онуштан, символик лафедерӓк, ӧлӱмдӓн Исаакы геери алды. 20Инаннан Исаак иисӧзледи Иакову хем Есавы да сӧледи, не олаӂэк оннара гелӓр вакытларда. 21Инаннан Иаков ӧлӱм дӧшеендӓ Иосифин оолларындан икисини иисӧзлейерӓк, баш иилтти Аллаха, абанып бастону ӱстӱнӓ. 22Инаннан Иосиф, ӧлеӂӓӓ заман, Израилин оолларынын Мысырдан чыкмасы ичин анды да кенди кемиклери ичин сымарламак оннара верди. 23Инаннан Моисейи дуумасындан сора бобалары ӱч ай сакладылар, зерӓ гӧрдӱлӓр, ани ушак гӧзӓл, да падишахын емириндӓн коркмадылар. 24Инаннан Моисей, бӱӱдӱктӓн сора, атылды сайылсын фараонун кызынын оолу. 25Таа чок истеди Аллахын инсаныннан билӓ зеетленсин, некадар бир кыса вакыт гӱнах хошлуунда сефалансын. 26Христос ичин ашааланмайы таа бӱӱк зенгинник сайды, некадар Мысыр хазналарыны, зерӓ о бакарды баашыша, ани сонда алаӂэк. 27Инаннан Мысыры бракты, падишахын ӱфкесиндӓн коркмайарак, зерӓ, дайанарак, гӧрӓрди сансын Ону, Ким гӧрӱнмеер. 28Инаннан Паскеллейи йортулады, курбан каныны дӧкӱп, ки ӧлӱм ангили Израилин илк дуумушларыны телеф етмесин. 29Инаннан израиллилӓр Кырмызы денизи, ниӂӓ курудан, гечтилӓр. Ама мысырлылар буну йапмаа денедийнӓн, буулдулар. 30Инаннан Иерихонун дуварлары дӱштӱлӓр еди гӱн доланмактан сора. 31Инаннан ороспу кары Раав инансызларлан билӓ ӧлмеди, зерӓ гӧзчӱлери ии каблетти \/да башка йолдан оннары йоллады\/. 32Хем не калэр сӧлейим? Зерӓ йок вакыдым, лафедейим Гедеон ичин, Барак ичин, Самсон ичин, Иеффай ичин, Давид ичин, Самуил ичин хем калан пророклар ичин. 33Инаннан оннар падишахлыклары енседилӓр, доорулук йаптылар, адамаклары едендилӓр, асланнарын аазларыны кападылар, 34кызгын атеши сӱӱндӱрдӱлӓр, кылыч кескиннииндӓн куртулдулар, бакмайарак куветсизликлеринӓ, кувет алдылар, ӂенктӓ каави олдулар, йабанӂы аскерлери кооладылар. 35Карылар ӧлӱлерини геери дири каблеттилӓр. Башка адамнар, зеетленип, ӧлдӱ��ӓр. Каблетмедилӓр верилмиш колайлыклары, куртулсуннар дейни, зерӓ истедилӓр, дирилип, таа ии бир йашамак еденсиннӓр. 36Башкалары гӱлмӓӓ алындылар хем лобут идилӓр, синӂир хем зындандан ӂезаландылар. 37Ташлан дӱӱлдӱлӓр, тестерейлӓн кесилдилӓр, \/денендилӓр,\/ кылычлан ӧлдӱрӱлдӱлӓр. Койун хем кечи дерисиндӓн тулумнарлан гиийимни, йоклук, зорлук хем кӧтӱлӱк чектилӓр. 38Оннар, кими бӱтӱн дӱннӓ етмӓз, чол ерлердӓ хем байырларда, миналарда хем ер чатлакларында качкын гездилӓр. 39Хепси буннар, макар ки метедилдилӓр инаннары ичин, хеп окадар каблетмедилӓр, не оннара аданды, 40зерӓ Аллах хазырладыйды бизим ичин бишей таа ии, ки оннар бизсиз етишмесиннӓр таманнаа.\nЧыфытлара 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/11","date":"2013-12-08T15:29:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163066095\/warc\/CC-MAIN-20131204131746-00079-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":2798,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84853.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Насыл кыйышэр сиздӓн бириси башкасына даава ачмаа, да даава кесмӓӓ гидер инансызлара, ама гитмеер Аллахын айоз халкына? 2Билмеерсиниз ми, ани Аллахын айоз халкы даава кесеӂек бу дӱннейӓ? Еер дӱннейӓ даава кесӓрсейдиниз, кӱчӱк ишлердӓ даава кесӓмӓрсиниз ми? 3Билмеерсиниз ми, ани биз даава кесеӂез ангиллерӓ? Некадар таа чок даава кесӓбилириз бу заманын ишлериндӓ! 4Ачан вар бир дааваныз бу йашамактакы ишлӓр ичин, сиз дааваӂы койэрсыныз оннары, ким клиседӓ бишей диил. 5Буннары сӧлеерим сизин утанманыз ичин. Не, сизин аранызда бир дӓ аариф адам йок му, ки чӧздӱрсӱн кардашлар арасында даавалары? 6Кардаш кардашыннан даавайа чыкэр, да буну инансызларын ӧнӱндӓ йапэр! 7Сиз бири-биринизи даавайа верӓрсениз, бу – сизин ичин бир ашааланмактыр. Таа ии диил ми, зарара дайанасыныз? Таа ии диил ми, кайбедӓсиниз? 8Ама сиз кендиниз зарар йапэрсыныз хем кенди кардашларынызы да сойэрсыныз. 9Билмеерсиниз ми, ани о доору олмайаннар Гӧк Падишахлыыны мирас етмейеӂеклӓр. Алданмайын, хайырсызлык йапаннар, идоллара баш иилденнӓр, ороспулук йапаннар, гомосексуалистлӓр, 10хырсызлар, тамахлар, ичкиӂилӓр, амазчылар, сойгунӂулар Гӧк Падишахлыыны мирас етмезлӓр. 11Бутӱрлӱйдӱ киминиз сиздӓн, ама йыкандыныз, айозландыныз, акландыныз Сааби Иисус Христозун адыннан хем бизим Аллахын Духуннан. 12«Хепсини дӱшер йапайым», – деерсиниз, салт диил хепси файдалы. «Хепсини дӱшер йапайым», – деерсиниз, ама бишей бракмам бени запласын. 13«Имӓк шкембӓ ичин, шкембӓ дӓ имӓк ичин», – деерсиниз. Ама Аллах телеф едеӂек икисини дӓ. Гӱӱдӓ диил ороспулук ичин, ама Сааби ичин, Сааби дӓ гӱӱдӓ ичин. 14Аллах, Ким дирилтти Саабийи, дирилдеӂек бизи дӓ Кенди кувединнӓн. 15Билмеерсиниз ми, ани сизин гӱӱделериниз – Христозун еклери? Не, Христозун еклерини алып, йапайым оннары ороспулук еклери ми? Олмаз! 16Не, билмеерсиниз ми? Ким бирлешер ороспуйлан, бир гӱӱдӓ олэр онуннан. Ниӂӓ дӓ сӧленер: «Оннар икиси бир гӱӱдӓ олэрлар». 17Ама ким бирлешер Саабийлӓн, Онуннан бир дух олэр. 18Корунун ороспулуктан. Калан гӱнахлар, ани инсаннар йапэр, гӱӱдедӓн дышары, ама ороспу кенди гӱӱдесинӓ каршы гӱнах йапэр. 19Не, билмеерсиниз ми, ани гӱӱдениз – Духун айоз бинасы, нередӓ Айоз Дух булунэр, хем Ону Аллахтан каблеттиниз? Сиз кенди-кендинизин диилсиниз. 20Зерӓ сиз сатын алынмышсыныз бир бӱӱк паайлан. Онуштан метиннейин Аллахы сизин гӱӱденизлӓн \/хем духунузлан, ани Аллахтан каблеттиниз\/.\n1 Коринфлилерӓ 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/6","date":"2013-12-09T00:34:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163837349\/warc\/CC-MAIN-20131204133037-00053-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":1351,"character_repetition_ratio":0.062,"word_repetition_ratio":0.057,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88615.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Верилди бана бир сааз, ниӂӓ бир ӧлчӱ, да денди: «Калк да ӧлч Аллахын Айоз бинасыны, курбанныы хем орада баш иилденнери. 2Ама айоз бинанын дышанкы аулуну ӧлчӱлмедик брак, зерӓ о верили миллетлерӓ, да оннар чиинейеӂеклӓр айоз касабайы кырк ики ай. 3Беним ики шаадыма вереӂӓм кувет пророклук етсиннӓр бин икиӱз алтмыш гӱн, гиийимни чуваллан. 4Оннар – ики зейтин ааӂы хем ики шамдал, ани дурэрлар ерин Саабиси ӧнӱндӓ. 5Еер биркимсей истӓрсейди оннары кедерлемӓӓ, атеш чыкаӂэк оннарын аазларындан да йудаӂэк оннарын душманнарыны. Ким истеер оннары кедерлемӓӓ, о лӓӓзым бутакым ӧлдӱрӱлсӱн. 6Оннарын вар заабитлии капасыннар гӧкӱ, ки йаамур йаамасын окадар вакыт, некадар пророклук едерлӓр. Оннарын вар заабитлии, сулары кана чевирсиннӓр да ери хертӱрлӱ белаларлан чарпсыннар, кач керӓ истейеӂеклӓр. 7Оннар шаатлыкларыны таманнадыйнан, ӂанавар, ани калкэр дипсизликтӓн, оннарлан ӂенк едеӂек да, енсейип, оннары ӧлдӱреӂек. 8Оннарын гӱӱделери бракылы олаӂэк бӱӱк касабанын ана йолу ӱстӱндӓ. О касаба духчасына адланэр \"Содом\" хем \"Мысыр\", нередӓ оннарын Саабиси дӓ ставроза герили олду. 9Инсаннар хер халктан, миллеттӓн, тамызлыктан хем дилдӓн оннарын гӱӱделерини сииредеӂеклӓр ӱч бучук гӱн да бракмайаӂэклар, ки мезара койулсуннар. 10Ер ӱзӱндӓ йашайаннар севинеӂеклӓр, шенненеӂеклӓр хем баашыш бири-биринӓ йоллайаӂэклар, зерӓ бу ики пророк зеетледилӓр ер ӱзӱндӓ йашайаннары. 11Ама ӱч бучук гӱндӓн сора Аллахтан йашамак духу гирди оннара, да икиси дӓ калктылар айакча. Бӱӱк корку каплады хепсини оннары, ким сииредӓрди. 12Бу ики пророк ишитти гӧктӓн бир бӱӱк сес, ани оннара деди: \"Пинин бурайы!\" Оннар гӧкӓ бир булут ичиндӓ калктылар, да оннарын душманнары буну гӧрдӱлӓр. 13Осаат бир бӱӱк ер тепремеси олду, да касабанын онунӂу пайы йыкылды. Бу ер тепремесиндӓн еди бин киши ӧлдӱ, да калан инсан коркудан Гӧктеки ��ллахы метиннедилӓр. 14Икинӂи бела гечти, да тез йаклашэр ӱчӱнӂӱ бела». 15Единӂи ангил трубайы баартты, да гӧктӓн бӱӱк сеслӓр ишидилди, ани дейӓрди: «Дӱннӓ падишахлыы гечти бизим Саабинин хем Онун Христозун елинӓ, да О падишахлык едеӂек дивечтӓн дивеӂӓ». 16Ирми дӧрт аксакал, ани отурардылар Аллахын каршысында кенди чорбаӂылык скемнелериндӓ, дӱштӱлӓр ӱзӱкойну да баш иилттилӓр Аллаха, 17дейерӓк: «Шӱкӱр едериз Сана, Сааби Аллах, Чоккудретли, Ким вар, Ким варды \/хем Ким гелӓр\/. Зерӓ Сӓн каблеттин бӱӱк кудредини да башладын падишахлык етмӓӓ. 18Миллетлӓр ӱфкелендийдилӓр, ама шинди Сенин ӱфкӓн гелди. Вакыт да гелди, ки ӧлӱлерӓ даава кесӓсин, ӧдек верӓсин пророклара, Сенин чыракларына, хем айоз халкына, оннара, ким икрамнээр Сенин адыны, кӱчӱклерӓ хем бӱӱклерӓ, хем телеф едӓсин оннары, ким телеф едер ер ӱзӱнӱ». 19Аллахын гӧктеки Айоз бинасы ачылды, да Онун Бааланты Сандыы Айоз бинасында гӧрӱндӱ. Чимчирик чакты, уултулар хем гӧк гӱрӱлтӱлери ишидилди, ер тепреди хем бӱӱк толу фуртунасы копту.\nАпокалипсис 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/11","date":"2013-12-10T01:23:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164003799\/warc\/CC-MAIN-20131204133323-00009-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1680,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":98004.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Саул Стефанын ӧлдӱрӱлмесинӓ кайыл олду. О гӱн чекетти бӱӱк кооламак Иерусалим клисесинӓ каршы. Апостоллардан каарӓ, хепси даалды Иудейа хем Самарийа ерлеринӓ. 2Аллахтан коркан адамнар Стефаны гӧмдӱлӓр да чок ааладылар онун ичин. 3Саул са чалышты йок етмӓӓ клисейи. Гирӓрди евлерӓ, куветлӓн аларды адамнары хем карылары да зындана капарды. 4Оннар, ким даалыштылар, ердӓн ерӓ гидӓрдилӓр да ии хабери аннадардылар Аллахын сӧзӱ ичин. 5Филип Самарийа касабасына гитти да орада Христос ичин насаат едӓрди. 6Инсан, ниӂӓ бир адам, есап алмаклан сеслӓрди, не сӧлӓрди Филип, ишидип хем гӧрӱп мераклы нышаннары, ани о йапарды. 7Чок хасталардан баарып-чыкарды фена духлар, хем чок кӧтӱрӱм хем топал инсаннар саа олардылар. 8О касабада олду бӱӱк севинмӓк. 9Орада варды бир адам, ады Симон, ангысы чоктан бӱӱӂӱлӱк йапарды да шаштырарды Самарийа халкыны. О кендини ӱстӱн бир адам сайарды. 10Хепси, кӱчӱк-бӱӱк, есап алмаклан сеслӓрдилӓр ону да дейӓрдилӓр: «Бу адам о, кимӓ деерлӓр \"Аллахын бӱӱк куведи\"». 11Сеслӓрдилӓр ону, зерӓ бӱӱӂӱлӱклӓн чок вакыт оннары шаштырарды. 12Ама, ачан инандылар Филипи, ангысы ии хабери аннадарды Аллахын Падишахлыы хем Иисус Христозун ады ичин, ваатиз олдулар адамнар хем карылар. 13Симон да артык инанды да ваатиз олду. О Филиптӓн хич айырылмарды да шашмаклан бакарды мераклы нышаннара хем кудретли ишлерӓ, ани йапыларды. 14Иерусалимдӓ апостоллар, ишидип, ани Самарийа каблетти Аллахын сӧзӱнӱ, орай�� йолладылар Петрийи хем Иоаны. 15Оннар, гелип, дуа еттилӓр, ки самарийалылар каблетсиннӓр Айоз Духу. 16Зерӓ Айоз Дух таа хич биринин ӱзеринӓ инмемишти, саде ваатиз олмуштулар Сааби Иисусун адына. 17Озаман Петри хем Иоан койдулар еллерини оннарын ӱстӱнӓ, да оннар каблеттилӓр Айоз Духу. 18Ачан Симон гӧрдӱ, ани Айоз Дух верилер апостолларын ел коймакларыннан, озаман теклиф етти версин оннара пара 19да деди: «Верин бана да бу куветтӓн, ки кимин ӱстӱнӓ еллерими койаӂам, каблетсин Айоз Дух». 20Ама Петри деди: «Сенин паран телеф олсун сениннӓн, зерӓ сӓн сандын, ки Аллахын баашышыны вар ниӂӓ казанмаа парайлан! 21Йок пайын, йок хакын бу иштӓ, зерӓ сенин ӱрӓӓн диил хализ Аллахын ӧнӱндӓ. 22Пишманнык гетир сенин бу кӧтӱлӱӱндӓн да дуа ет Саабийӓ, беки афедилир сенин бу кӧтӱ неетин. 23Зерӓ гӧрерим, ани долуйсун кин зихириннӓн хем баалыйсын законсузлук синӂирлериннӓн». 24Симон ӂувап етти: «Дуа един беним ичин Саабийӓ, ки башыма гелмесин бишей бундан, не сӧлединиз». 25Шаатлык едип, Саабинин сӧзӱнӱ насаат еттиктӓн сора Петри хем Иоан дӧндӱлӓр Иерусалимӓ, аннадарак Ии Хабери Самарийанын чок кӱӱлериндӓ. 26Саабидӓн бир ангил Филипӓ деди: «Калк да гит ӱӱленӓ доору, о йола, ани Иерусалимдӓн Газа касабасына доору инер. О йол шинди бош». 27Филип калкты да гитти. Бу арада бир ефиопийалы евнух, Кандакын, Ефиопийа падишахкасынын, бир кудретли изметкери, ани бакарды бӱтӱн онун хазнасыны, геери дӧнӓрди Иерусалимдӓн, нерейи гиттийди Аллаха баш иилтсин дейни. 28О, файтонунда отурарак, окуйарды пророк Исайанын кийадыны. 29Айоз Дух деди Филипӓ: «Гит да етиш бу файтону». 30Филип качып етишти файтону да ишитти, ниӂӓ евнух окуйэр пророк Исайанын кийадыны. Филип сорду она: «Аӂаба аннээрсын мы, не окуйэрсын?» 31Евнух ӂувап етти: «Несой вар ниӂӓ аннайым, биркимсей йол гӧстермейинӂӓ бана?» Да йалварды Филипӓ, пинсин файтона да отурсун онуннан барабар. 32Окуйарды о ери Айоз Йазыдан, нередӓ йазылы: «О гӧтӱрӱлдӱ, ниӂӓ бир койун кесилмӓӓ дейни, хем ниӂӓ бир кузу сусар кырканын ӧнӱндӓ, О ӧлӓ ачмады аазыны. 33Ону ашааладылар хем доору даава йапмадылар. Ким анаӂэк Онун сенселесини, зерӓ йашамасы алынды бу ердӓн». 34Евнух деди Филипӓ: «Йалварэрым, сӧлӓ, кимин ичин лафедер пророк? Кендиси ичин ми оса башкасы ичин мы?» 35Озаман Филип алды лафы да башлады бу Йазыдан аннатмаа ии хабери Иисус ичин. 36Оннар, йолда гидӓркӓн, етиштилӓр бир суйа. Евнух деди: «Тӓ су; не кӧстеклеер бени, ки ваатиз олайым?» \/ 37Филип деди: «Еер инанарсайдын бӱтӱн ӱрӓӓннӓн, озаман вар ниӂӓ ваатиз оласын». Евнух ӂувап етти: «Инанэрым, ани Иисус Христос Аллахын Оолу».\/ 38Сымарлады, файтону дургутсуннар. Индилӓр икиси дӓ су ичинӓ, да Филип ваатиз етти евнуху. 39Ачан чыктылар су ичиндӓн, Саабинин Духу алып гӧтӱрдӱ Филипи. Евнух башка ону гӧрмеди. О шен гитти кенди йолуна. 40Ама Филип булду кендини Азот касабасында, нередӓн гитти Кесарийа касабасынадан, аннадарак Ии Хабери хепси касабаларда.\nЙаптыклар 8","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/8","date":"2013-12-13T01:09:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164786099\/warc\/CC-MAIN-20131204134626-00011-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":2484,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88837.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Севгили кардашлар, шинди беним бу икинӂи кийадым, ани сизӓ йазэрым. Икисиндӓ дӓ буннары аклыныза гетирерим, савашып уйандырайым сизин пак фикиринизи, 2ки аклынызда тутасыныз сӧзлери, ани евелдӓн айоз пророклардан хабер едилди, хем бизим Сааби Куртарыӂынын сымарламасыны, ани сизин апостолларын аазыннан верилди. 3Хепсиндӓн ӧнӂӓ билиниз, ани битки гӱннердӓ пейдаланаӂэк гӱлмӓӓ алыӂылар, ангылары йашайаӂэклар кенди истедиклеринӓ гӧрӓ. 4Сизи гӱлмӓӓ аларак, дейеӂеклӓр: «Нередӓ Онун гелмесинин адамасы? Зерӓ незамандан деделеримиз ӧлдӱ, хепси ӧлӓ калды, ниӂӓ баштан йарадылы». 5Маасуз йапылэрлар билмейӓн, ани гӧк баштан Аллахын сӧзӱннӓн олду, хем ер йарадылды судан хем суйлан. 6Евелки дӱннӓ да хеп, суйлан буулуп, телеф олду. 7Шиндики ер хем гӧк корунэр хеп о сӧзлӓн атеш ичин, даава гӱнӱ ичин, незаман телеф олаӂэк аллахсыз инсаннар. 8Ама, севгили кардашлар, унутмайын, ани Саабидӓ бир гӱн – ниӂӓ бин йыл, хем бин йыл – ниӂӓ бир гӱн. 9Сааби ойаланмээр таманнамаа, не адады, ниӂӓ кимиси санэр, ама сизӓ дайанэр, истӓмейерӓк, ки биркимсей кайбелсин, ама хепси гӱнахларындан Аллаха дӧнсӱн. 10Саабинин гӱнӱ гелеӂек \/геӂӓ\/ хырсыз гиби. Озаман гӧклӓр бӱӱк уулдамаклан гечеӂек, гӧктеки ишлӓр бӱӱк сыӂактан ерийеӂек. Ер хем не йапылэр ер ӱстӱндӓ, хепси йанаӂэк. 11Чӱнкӱ хепси бӧлӓ йок олаӂэк, озаман нетӱрлӱ инсаннар дӱшер оласыныз сиз? Йашаманыз лӓӓзым олсун айоз хем Аллаха верили, 12беклейерӓк хем чабуклаштырарак Аллахын гӱнӱнӱн гелмесини. О гӱн гӧклӓр тутушуп-кайбелеӂек хем гӧктеки ишлӓр сыӂактан ерийеӂек. 13Ама биз, Онун адамасына гӧрӓ, бир ени гӧк хем ени ер беклеериз, нередӓ херзаман доорулук олаӂэк. 14Онуштан, севгили кардашлар, чӱнкӱ буннары беклеерсиниз, чалышын Онун ӧнӱндӓ лекесиз, кусурсуз хем услулукта оласыныз. 15Бизим Саабимизин чок дайанмасыны куртулмак гиби сайын, ниӂӓ сизӓ йазды бизим севгили кардаш Павли о аарифлӓӓ гӧрӓ, ани она верилди. 16О буннар ичин хепси кийатларында ӧлӓ сӧлеер. Онун кийатларында вар зор аннашылан ерлӓр, ангыларыны билгисиз хем карарсыз инсаннар терсинӓ аннээрлар, ниӂӓ дӓ башка Айоз Йазылары. Кендилери йол ачэрлар 17Онуштан, севгили кардашлар, ӧнӂӓ билерӓк буннары, сакынын, ки бу законсуз кишилӓр гиби йанныш йолдан гитмейӓсиниз да кенди карарыныздан сапмайасыныз. 18Ама каавиленин бизим Сааби хем Куртарыӂы Иисус Христозун иивергисиннӓн хем Ону танымаклан. Она метинник олсун шинди хем дивеӂинӓ. Амин. |'page'\n2 Петринин 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Pet\/3","date":"2013-12-09T00:26:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163837349\/warc\/CC-MAIN-20131204133037-00086-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1391,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97266.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Апостоллар хем Иудейанын хер тарафындан кардашлар ишиттилӓр, ани йабанӂылар да каблеттилӓр Аллахын сӧзӱнӱ. 2Да ачан Петри Иерусалимӓ дӧндӱ, кесиклик тарафлылары таказаладылар ону 3да дедилӓр: «Сӓн гитмишин кесиксиз оланнарын евинӓ да имӓк имишин оннарлан барабар». 4Петри, баштан башлайарак, оннара хепсини сыравардыр сӧледи да деди: 5«Булунурдум Иоппийа касабасында. Дуа вакыды гӧзлерим дӧндӱ да гӧрдӱм бир гӧрӱнмӓк. Гӧктӓн инӓрди несӓ, ани бензӓрди бӱӱк бир чаршафа, ани саркыдыларды дӧрт кӧшесиндӓн. Гелди беним йаныма кадар. 6Гӧзлерими чаршафа дикип, ислӓӓ бактым. Гӧрдӱм дӧрт баӂаклылары, ӂанаварлары, сӱрӱненнери хем гӧк кушларыны. 7Да ишиттим бир сес, ани деди бана: \"Петри, калк, кес да и!\" 8Ама бӓн ӂувап еттим: \"Олмаз, Сааби, хич бир вакыт бишей мындар хем диил пак гирмеди аазыма\". 9Ама сес гӧктӓн икинӂи сыра деди бана: \"Не Аллах паклады, ону сайма мындар\". 10Бӧлӓ олду ӱч сыра. Сора хепси енидӓн алынды гӧкӓ. 11Таман о вакыт ӱч адам, йолланылан Кесарийадан бана, дургундулар евин ӧнӱндӓ, нередейдик биз. 12Айоз Дух бана деди гидейим оннарлан, хич шӱпеленмейерӓк. Бу алты кардаш гелдилӓр бенимнӓн, билӓ гирдик о адамын евинӓ. 13О сӧледи бизӓ, ниӂӓ гӧрмӱш ангили, ангысы онун евиндӓ пейдаланмыш да демиш она: \"Йолла Иоппийа касабасына да теклиф ет Симону, ангысына денилер Петри. 14О сӧлейеӂек сана сӧзлери, нейлӓн сӓн куртулаӂан хем хепси сенин евин\". 15Ачан башладым лафетмӓӓ, оннарын ӱстӱнӓ инди Айоз Дух, ниӂӓ дӓ баштан инди бизим ӱстӱмӱзӓ. 16Озаман аклыма гетирдим Саабинин сӧзлерини: \"Иоан ваатиз етти суйлан, ама сиз ваатиз олаӂэныз Айоз Духлан\". 17Чӱнкӱ Аллах верди оннара хеп ӧлӓ баашышы, ниӂӓ дӓ бизӓ, ким инанды Сааби Иисус Христоза, бӓн кимим, ки Аллаха каршы дурайым?» 18Сеслейип бу лафлары, оннар усландылар да метиннедилӓр Аллахы, дейип: «Гӧрӱнер, ани тайфӓннара да Аллах верди колайлык, дӧнсӱннӓр Она гӱнахларындан да йашамак еденсиннӓр». 19Оннар, ани даалыштыйдылар кооламак вакыдында, Стефанын ӧлдӱрӱлмесиндӓн сора, гиттилӓр ердӓн ерӓ Финикийа, Кипру хем Антиохийайа кадар, хаберлейерӓк Аллахын сӧзӱнӱ салт иудейлерӓ. 20Ама оннардан кими адамнар варды Кипрудан хем Киринедӓн, ангылары гиттилӓр Антиохийа касабасына да лафеттилӓр урумнарлан, аннадарак ии хабери Сааби Иисус ичин. 21Саабинин ели оннарланды. Чок инсан инандылар да дӧндӱлӓр Саабийӓ. 22Оннар ичин хабер етишти Иерусалим клисесинӓ. Орадан йолладылар Варнавайы Антиохийа касабасына. 23Ачан о, гелип орайы, гӧрдӱ Аллахын иивергисини, севинди да ӱреклендирди хепсини, карар алып, верилсиннӓр Саабийӓ. 24Зерӓ Варнава ии бир адамды, долу Айоз Духлан хем инаннан. Да чок инсан еклешти Саабийӓ. 25Сора Варнава гитти Тарс касабасына, ки аарасын Саулу. 26Булуп ону, гетирди Антиохийа касабасына. Бӱтӱн йыл оннар, клисейлӓн топланып, чок инсан ӱӱреттилӓр. Ен илкин Антиохийада ӱӱрениӂилерӓ «христиан» ады верилди. 27Бу вакыт Иерусалимдӓн Антиохийайа гелдилӓр пророклар. 28Оннардан бириси, ады Агав, калкып хаберледи Айоз Духлан, ани олаӂэк бӱӱк аачлык бӱтӱн дӱннедӓ, ниӂӓ да сора олду император Клавдийин вакыдында. 29Озаман ӱӱрениӂилӓр карарлады херкези, кувединӓ гӧрӓ, йолласын йардым кардашлара, ангылары йашардылар Иудейада. 30Ӧлӓ да йаптылар. Варнаванын хем Саулун елиннӓн йолладылар бир йардым пресвитерлерӓ.\nЙаптыклар 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/11","date":"2013-12-11T08:00:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164033438\/warc\/CC-MAIN-20131204133353-00029-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1879,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89985.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашлар, истӓмеерим, хаберсиз каласыныз, ани хепси бобаларымыз булут алтында булундулар, да хепси дениз ичиндӓн гечтилӓр. 2Хепси булутта хем дениздӓ ваатиз олдулар, ки баалашсыннар Моисейлӓн. 3Хепси иди бир имектӓн, верили Айоз Духтан. 4Хепси ичти бир судан, верили Айоз Духтан, зерӓ ичтилӓр бир духча Канарадан, ани ардларындан гелӓрди, о Канара – Христос. 5Хеп окадар таа чойуну оннардан Аллах беенмеди, чӱнкӱ чолда кайбелдилӓр. 6Оннарлан буннар хепси олду, ки бизӓ ӧрнек олсуннар, ки истӓмейелим кӧтӱлӱк йапмаа, оннар гиби. 7Баш иилтмейин идоллара, оннардан кими гиби, ниӂӓ йазылы: «Инсан отурду имӓӓ хем ичмӓӓ, сора, калкып, ойнайып, сефаланмаа башлады». 8Ороспулаа дӱшмейелим, ниӂӓ оннардан кими дӱштӱ, да бир гӱндӓ ирми ӱч бини ерӓ серилди. 9Денӓмейелим Саабийи, ниӂӓ оннардан кимиси денеди да йыланнардан ӧлдӱрӱлдӱлӓр. 10Мырылдамайын, ниӂӓ оннардан кими мырылдады да телеф олдулар ӧлӱм ангилиндӓн. 11Буннар оннарлан олду, ки бизӓ ӧрнек олсун, бизим ичин йазылды, ки акыл ӱӱренелим биз, ким етишти битки вакытлара. 12Бутакым, ким санэр, ани айакча дурэр, баксын дӱшмесин. 13Сизӓ гелди денемеклӓр, хеп ӧлӓ, ниӂӓ херкезинӓ гелер. Аллах инанч да колвермӓз, ки кувединиздӓн зеедӓ дененмиш оласыныз. О денемӓк вакыды хазырлайаӂэк сизӓ бир чыкыш йолу, ки дайанабилӓсиниз. 14Онуштан, севгили кардашларым, сакынын идоллара баш иилтмектӓн. 15Лафедерим, ниӂӓ акыллы инсаннара, сиз кендиниз дӱшӱнӱн, не сӧлеерим. 16Иисӧзленмиш чӧлмек, ангысыны иисӧзлеериз, диил ми пайдашлык Христозун канындан? Екмек, ангысыны кырэрыз, диил ми пайдашлык Христозун гӱӱдесиндӓн? 17Чӱнкӱ бир екмек, биз дӓ чоклук бир гӱӱдейиз, зерӓ хепсимиз пайдашыз бир екмектӓн. 18Бакын оннара, ким тенӂесинӓ Израил сенселесиндӓн. Оннар, ким курбаннардан пай алэр, пайдаш олмээр мы курбанныктан да? 19Не истеерим сӧлемӓӓ? Курбанын, идола баашланмыш, сайгылыы вар мы? Йада идолун вар мы сайгылыы? 20Олмаз! Буну деерим: чӱнкӱ тайфӓннар курбаннарыны баашлээр фена духлара, ама диил Аллаха. Бӓн истӓмеерим, ки сиз пайдаш оласыныз фена духларлан. 21Йок насыл ичӓсиниз хем Саабинин чӧлмеендӓн, хем фена духларын чӧлмеендӓн. Йок насыл пайдаш оласыныз хем Саабинин софрасындан, хем дӓ фена духларын софрасындан. 22Нечин истеериз Саабийи гӱӂендирмӓӓ? Не, биз Саабидӓн таа каавийиз ми? 23«Хепсини дӱшер йапайым», – деерсиниз, ама хепси файдалы олмаз. «Хепсини дӱшер йапайым», – деерсиниз, ама хепси духча каавилемӓз. 24Кимсей бакмасын саде кенди файдасыны, ама херкези баксын башкасынын да файдасыны. 25Ийин хербир йааныдан, ани панайырда сатылэр, хич соруштурмайарак, ки ӱзӱнӱз пак олсун. 26Зерӓ «бӱтӱн ер хем не ер ӱстӱндӓ – хепси Саабининдир». 27Еер инансызлардан бири сизи софрайа теклиф едӓрсейди, да сиз гитмӓӓ кайыл олурсайдыныз, ийин, не ӧнӱнӱзӓ койаӂэклар, хич соруштурмайарак, ки ӱзӱнӱз пак олсун. 28Ама еер биркимсей дейӓрсейди: «Бу йааны идола баашланмыш», озаман имейин сӧлейенин хатыры ичин, ки ӱзӱнӱз пак олсун. \/Зерӓ ер хем не вар ер ӱстӱндӓ – хепси Саабининдир.\/ 29Лафедерим, диил ани сизин ӱзӱнӱз пак олсун, ама онун ӱзӱ пак олсун. Зерӓ нечин беним сербестлиим сыкылансын башкасынын ӱзӱ ичин? 30Еер бӓн, шӱкӱр едип, ийӓрсейдим, недӓн бени мааналасыннар имӓк ичин, ангысы ичин шӱкӱр едерим? 31Ӧлӓ ки, хепси, не ийерсиниз хем ичерсиниз, хем хепси, не йапэрсыныз, хепсини йапын Аллахын метиннии ичин. 32Олмайын кӧстек не иудейлерӓ, не урумнара, не дӓ Аллахын клисесинӓ. 33Бӓн бакэрым хер тарафтан беендирейим кендими херкезинӓ, зерӓ бакмээрым кенди файдамы, ама чоклуун файдасыны, ки оннар куртулсуннар.\n1 Коринфлилерӓ 10","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/10","date":"2013-12-12T17:07:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164647809\/warc\/CC-MAIN-20131204134407-00040-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":2022,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.085,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85858.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Диилим ми бӓн сербест? Диилим ми апостол? Гӧрмедим ми бӓн Иисусу, бизим Саабийи? Диилсиниз ми сиз – беним изметимин мейвасы Саабидӓ? 2Еер башкасы ичин диилсейдим апостол, сизин ичин баарлем апостолум. Беним апостоллуумун мӱхӱрӱ сизсиниз, чӱнкӱ инанӂыйсыныз Саабийӓ. 3Бутӱрлӱ доору чыкарэрым кендими оннара каршы, ким бени мааналээр. 4Йок му доорулуумуз, ийелим хем ичелим? 5Йок му доорулуумуз, биз бирӓр кызкардаш алалым, ки карымыз олсун, ниӂӓ йапэр ӧбӱр апостоллар, Саабинин кардашлары хем Кифа? 6Не, салт беним хем Варнаванын мы йок доорулуумуз ишлӓмейелим? 7Ким ӂенгӓ гидер кенди харӂыннан? Ким баа койэр да емишиндӓн имеер? Ким сӱрӱйӱ отладэр да сӱрӱнӱн сӱдӱндӓн ичмеер? 8Не, саде адамӂасына мы буннары сӧлеерим? Буну сӧлӓмеер ми Айоз Закон да? 9Моисейин законунда йазылы: «Бааламайасын ӧкӱзӱн аазыны харман дӱӱйӓркӓн». Не, ӧкӱзлӓр ичин ми кахырланэр Аллах? 10Оса маасуз бизим ичин ми лафедер? Елбетки, бизим ичин йазылы. Чӱнкӱ ким сӱрер, сӱрсӱн умутлан, хем ким харман дӱӱйер, дӱӱсӱн умутлан, ки пайы да олаӂэк хармандан. 11Чӱнкӱ биз ектик сиздӓ духча тоомнар, бӱӱк иш ми олур, еер сиздӓн тенӂӓ бичӓрсӓк? 12Еер башкаларынын доорулуу варсайды, сиздӓн йардым алсыннар, бизим таа чок доорулуумуз йок му? Ама биз бу доорулуктан файдаланмадык. Хепсини гечирдик, ки кӧстек олмайалым Христозун Ии Хаберинин насаат едилмесинӓ. 13Билмеерсиниз ми, ани айоз изметчилик йапан Айоз бинадан дойунэр. Ким изметчи курбанныкта, пай алэр ондан, не вар курбанныкта. 14Хеп ӧлӓ Сааби да сыралады, ким насаат едер Ии Хабери, Ии Хабердӓн йашасыннар. 15Ама бӓн бу доорулукларымдан хич бирисиндӓн билӓ файдаланмадым. Буннары йазмээрым, ки беним ичин бишей йапылсын, зерӓ бана таа ии ӧлейим, некадар биркимсей боша чыкарсын беним лафымы. 16Еер насаат едӓрсейдим Ии Хабери, йок нейлӓн ӱӱнейим, зерӓ бу беним борӂум. Вай бана, еер насаат етмӓрсейдим! 17Еер буну кенди истедиимдӓн йапарсайдым, баашыш еденӓрим. Еер зоруна йапарсайдым, йапэрым саде о измети, не бана инандырылмыш. 18Озаман не баашыш бана олур? Бу, ани насаат едерӓк Ии Хабери \/Христос ичин\/, насаат едерим ӧдексиз, файдаланмайарак, Ии Хаберин насаатчысы оларак, кенди доорулуумдан. 19Зерӓ сербест оларак, кимсейин чыраа диилим, кендими чырак херкезинӓ йаптым, ки таа чок инсан казанабилейим. 20Иудейлӓрлӓн бӓн иудей гиби кендими гӧтӱрдӱм, ки иудейлери казанайым. Макар ки кендим Айоз Законун запында диилим, Законун запында оланнарлан сансын Законун запында олдум, ки казанабилейим Закондан заплы оланнары. 21Оннарлан, кимдӓ Айоз Закон йок, олдум сансын бендӓ дӓ Закон йок, ки казанабилейим оннары, кимдӓ Закон йок, макар ки бӓн диилим бир адам, кимдӓ йок Аллахын Закону, ама Христозун законун запындайым. 22Йуфкаларлан йуфка олдум, ки йуфкалары казанабилейим. Херкезиннӓн хепси олдум, ки куртарабилейим баарлем кимисини. 23Хепсини Ии Хабер ичин йапэрым, ки беним дӓ пайым олсун Ии Хаберин ииликлериндӓн. 24Билмеерсиниз ми, ани ким йарышмакта йарышэр, хепси качып-йарышэр, ама салт бириси баашыш казанэр? Сиз ӧлӓ качын, ки баашыш казанабилӓсиниз! 25Хепси, ким йарышэр атлетик ойуннарда, тутэрлар кендилерини заплы хербир ӱзерӓ. Оннар буну йапэрлар, ки бир сӧрпешӓр фенец казансыннар. Ама биз йапэрыз, ки сӧрпешмӓз фенец казаналым. 26Онуштан бӓн качмээрым, ниӂӓ бириси, ким билмеер, нерейи доору качэр. Бошуна йумуруклан дӱӱмеерим, ниӂӓ бириси, ким лӱзгери дӱӱйер. 27Ама кенди гӱӱдеми серт кулланэрым да запта тутэрым. Зерӓ истӓмеерим, ки насаат едип башкасына, сонда кендим бир тарафта калайым.\n1 Коринфлилерӓ 9","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/9","date":"2013-12-11T15:34:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164038376\/warc\/CC-MAIN-20131204133358-00056-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000044107,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000044107437134}","num_words":1919,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91105.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бундан сора Сааби сечти таа етмиш ӱӱрениӂи. Йоллады оннары икишӓр-икишӓр Кенди ӧнӱ сора хепси касабалара хем ерлерӓ, нерейи О гитмӓӓ истӓрди. 2Деди оннара: «Берекет бӱӱк, ама ишчи аз! Онуштан дуа един берекедин чорбаӂысына, чыкарсын ишчи екиннерини топламаа. 3Гидин! Йоллээрым сизи, ниӂӓ кузулары йабанылар ичинӓ. 4Алмайын кендинизлӓн не кесӓ, не хийбӓ, не дӓ айак кабы. Кимсейлӓн йолда селӓмнӓшмейин. 5Хербир евдӓ, нерейи гиреӂениз, дейӓсиниз: \"Услулук олсун бу евдӓ!\" 6Еер варса орада услулук оолу, сизин селӓминиз калаӂэк онуннан, башка тӱрлӱ дӧнеӂек сизӓ геери. 7О евдӓ калын, ийин хем ичин, не вереӂеклӓр. Зерӓ ишчи кенди иши ичин баашыш каблетсин дӱшер. Евдӓн евӓ гезмейин. 8Хербир касабайа, нерейи гиреӂениз хем нередӓ кабледилеӂениз, ийин не койаӂэклар ӧнӱнӱзӓ. 9Орада алыштырын хасталары, дейип: \"Аллахын Падишахлыы йаклашты сизӓ\". 10Ама хербир касабада, нерейи гидеӂениз, да каблетмейеӂеклӓр сизи, орада сокаа чыкын да бӧлӓ дейин: 11\"Касабаныздан айакларымыза конан тозу азар гиби силкериз сизӓ каршы, ама хеп окадар билин, Аллахын Падишахлыы йаклашты сизӓ\". 12Сӧлеерим сизӓ, ани даава гӱнӱндӓ Содом касабасына таа илин олаӂэк, некадар о касабайа. 13Вай сана, Хоразин! Вай сана, Вифсаида! Зерӓ, еер бу кудретли ишлӓр, не сиздӓ йапылды, Тир хем Сидон касабаларында йапылайды, чоктан чуваллан гиийимни хем кӱл ӱстӱнӓ отуруп, гӱнахларындан Аллаха дӧнеӂейдилӓр. 14Ама даава гӱнӱндӓ таа илин олаӂэк Тир хем Сидон касабаларына, некадар сизӓ. 15Сӓн, Капернаум, гӧкӓ кадар мы ӱӱсекленеӂӓн? Диил, сӓн ӧлӱлӓр еринӓ дӱшеӂӓн. 16Ким сеслейеӂек сизи, Бени сеслейеӂек. Ким сиздӓн атылаӂэк, Бендӓн атылаӂэк. Ама ким Бендӓн атылаӂэк, о атылаӂэк Ондан, Ким Бени йоллады». 17О етмиш киши дӧндӱлӓр бӱӱк севинмӓклӓн да дедилӓр: «Сааби, артык фена духлар да сеслеерлӓр бизи Сенин адыннан». 18Иисус деди: «Гӧрдӱм шейтаны, ангысы дӱштӱ гӧктӓн, ниӂӓ бир чимчирик. 19Вердим кувет сизӓ, басасыныз йыланнар хем скорпионнар ӱстӱнӓ хем душманын бӱтӱн куведи ӱстӱнӓ. Хич бишей сизӓ зарар йапмайаӂэк. 20Сиз севинмейин, ани фена духлар сизи сеслеер, ама севинин, ани адыныз гӧклердӓ йазылы». 21О саат Иисус Айоз Духлан севинди да деди: «Шӱкӱр едерим Сана, Боба, ани сакладын буннары аариф хем фикирли оланнардан да ачтын евлатлара. Хакына, Боба, будур Сенин истедиин! 22Хепсини Бобам Беним елимӓ верди. Кимсей билмеер, кимдир Оол, Бобадан каарӓ, хем кимсей билмеер, кимдир Боба, Оолдан каарӓ, хем оннардан, кимӓ Оол истеер ачмаа». 23Сора дӧндӱ ӱӱрениӂилеринӓ да с��лт оннара деди: «Мутлу гӧзлӓр, ани гӧрерлӓр, не сиз гӧрерсиниз! 24Зерӓ сӧлеерим сизӓ, ани чойу пророклардан хем падишахлардан истедилӓр гӧрмӓӓ, не сиз гӧрерсиниз, хем ишитмӓӓ, не сиз ишидерсиниз, ама гӧрмедилӓр хем ишитмедилӓр». 25Бир закон ӱӱредиӂиси калкты денесин Иисусу да деди: «Ӱӱредиӂи, не йапайым, ки дивеч йашамак еденейим?» 26Иисус деди: «Не вар йазылы Законда? Насыл окуйэрсын?» 27О ӂувап етти: «Севӓсин Сааби Аллахыны бӱтӱн ӱрӓӓннӓн, бӱтӱн ӂаныннан, бӱтӱн кувединнӓн хем бӱтӱн аклыннан хем севӓсин йакын оланыны, ниӂӓ кендини». 28Иисус деди она: «Доору ӂувап еттин, йап ӧлӓ да йашайаӂан». 29Ама о истеди кендини доорутсун да Иисуса сорду: «Кимдир йакын оланым?» 30Иисус енидӓн лафетти да деди: «Бир адам Иерусалимдӓн Иерихона гидӓрди, хайдутларын елинӓ дӱштӱ. Оннар ону сойдулар, дӱӱйӱп, йары ӧлӱ брактылар, сора гиттилӓр. 31Разгелӓ, бир попаз о йолдан гечӓрди. Ону гӧрӱп, йолун ӧбӱр тарафына гечти. 32Хеп ӧлӓ бир левийли орадан гечӓрди. Ону гӧрӱп, йолун ӧбӱр тарафына гечти. 33Ама бир самарийалы, бу йолдан гечӓркӓн, йаклашты, ону гӧрӱп, ӂаны аӂыды. 34Йанына гелди, зейтин йаайы хем шарап дӧктӱ да йараларыны баалады. Сора пиндирди ешек ӱстӱнӓ, гӧтӱрдӱ бир конак евинӓ да заамет гӱттӱ она. 35Икинӂи гӱнӱ, ачан йолланды, чыкарды ики динар да верди конак евинин чорбаӂысына, дейип: \"Бакасын ону, не харӂайаӂан таа зеедӓ, дӧнмемдӓ ӧдейеӂӓм сана\". 36Ким буннарын ӱчӱндӓн, сайэрсын, хайдутларын елинӓ дӱшмӱшӱн йакын оланыйды?» 37О ӂувап етти: «О, ким йардым етти она». Озаман Иисус ӂувап етти: «Гит, сӓн дӓ ӧлӓ йап». 38Ачан Иисус йолда булунарды, ӱӱрениӂилериннӓн гирди бир кӱӱйӓ. Бир кары, ады Марфа, каблетти Ону кенди евинӓ. 39Онун варды кызкардашы Марийа, ангысы, отуруп Саабинин айаклары йанында, сеслӓрди Онун сӧзӱнӱ. 40Марфа чок чалышарды, ки измет етсин. Иисуса йаклашып, деди: «Сааби, сенин касаветин йок му, ани кызкардашым бени бракты, йалныз измет едейим. Десӓнӓ она, йардым етсин бана». 41Сааби ӂувап етти она: «Марфа, Марфа, чок ишлӓр ичин сӓн заамет хем кахыр гӱдерсин. 42Саде бир иш лӓӓзым сана. Марийа сечти ии тарафыны, ани хич алынмайаӂэк ондан».\nЛука 10","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/10","date":"2013-12-09T11:47:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163966854\/warc\/CC-MAIN-20131204133246-00034-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":2604,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.04,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86661.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1О вакытта Кесар Августтан верилди сымарламак, ки бӱтӱн Рома падишахлыында хепси инсан йазылсыннар. 2Бу йазылмак илк сыра олду кулланыӂы Квиринийин вакыдында, ангысы кулланарды Сирийада. 3Херкези гитти йазылсын кенди дуумак касабасында. 4Иосиф, падишах Давидин сенселесиндӓнди, йолланды Галилейадан, Назарет касабасындан, гитмӓӓ Иудейайа, Вифлеем касабасына, Давидин дуума еринӓ. 5Гитти, ки йазылсын Марийайлан, йавклу олмушуннан, ангысы маамулду. 6Ачан оннар етиштилӓр орайы, Марийанын вакыды гелди, ки дуудурсун. 7О дуудурду илк Оолуну, сарды плӓналарлан да йаттырды ахыр ичинӓ, зерӓ конаклык евиндӓ булунмады ер оннара. 8Орада йакын гӱдӱӂӱлӓр койуннарлан кырда булунардылар. Оннар геӂӓ беклӓрдилӓр сӱрӱлерини. 9Бирдӓн гӧстерилди оннара бир ангил Саабидӓн. Доз-долайа Саабинин метиннии шафк етти. Оннар пек корктулар. 10Ангил деди: «Коркмайын, бӓн гетирерим сизӓ бир ии хабер, ани бир бӱӱк севинмӓк олаӂэк хепси инсана. 11Бӱӱн сизӓ Давидин касабасында дууду Куртарыӂы, Сааби Христос. 12Тӓ нышан, ангысындан таныйаӂэныз: булаӂэныз бир Ушак сарылы плӓналарлан, Ангысы йатэр ахыр ичиндӓ». 13Бирдӓн бу ангилӓ екленди чок башка ангиллӓр. Хепси оннар метиннӓрдилӓр Аллахы бутӱрлӱ лафларлан: 14«Метинник Аллаха ӱӱсек гӧклердӓ! Ердӓ услулук Аллахы беендирӓн инсана!» 15Ачан ангиллӓр калктылар гӧкӓ, гӱдӱӂӱлӓр дедилӓр бири-биринӓ: «Гиделим Вифлеем касабасына да бакалым, не олду орада, не хаберледи бизӓ Сааби». 16Оннар хызлы йолландылар Вифлеемӓ, булдулар Марийайы Иосифлӓн хем Ушаа ахыр ичиндӓ. 17Гӧрӱп буну, гӱдӱӂӱлӓр хепсини сӧледилӓр, не ангил оннара хаберледийди Ушак ичин. 18Хепси, ким ишитти бу лафлары гӱдӱӂӱлердӓн, пек шашты. 19Марийа есаба алды хепси бу лафлары да херзаман дӱшӱнӓрди оннар ичин. 20Гӱдӱӂӱлӓр дӧндӱлӓр геери, севинерӓк хем метиннейерӓк Аллахы, зерӓ гӧрдӱлӓр хем ишиттилӓр хепсини ӧлӓ, ниӂӓ хаберлендийди оннара. 21Секиз гӱндӓн сора, ачан гелди вакыт Ушаа кесиклик йапылсын, Онун адыны койдулар Иисус, ниӂӓ ангил сӧледийди, таа Марийа гебӓ калмадыйнан. 22Ачан таманнанды вакыт пакланмак ичин Моисейин Законуна гӧрӓ, Иосиф хем Марийа гӧтӱрдӱлӓр Ушаа Иерусалимӓ, чыксын Саабинин ӧнӱнӓ дейни, 23ниӂӓ вар йазылы Саабинин Законунда: «Хербир илк дуумуш чоӂук Саабийӓ аданмыш олсун». 24Оннар лӓӓзымды гетирсиннӓр курбан ики гугуш йада ики гугуш йаврусу, ниӂӓ вар сымарланмыш Саабинин Законунда. 25Иерусалимдӓ варды бир адам, ады Симеон. О бир доору хем кабаатсыз адамды, ангысы беклӓрди Израилин куртулмасыны. Онда Айоз Дух варды. 26Айоз Духтан она верилдийди хабер, ани о ӧлмейеӂек гӧрмейинӂӓ Саабинин Христозуну. 27Симеон, кулланылмыш Айоз Духтан, гелди Айоз бинайа. Да ачан Иосиф хем Марийа гетирдилӓр Ушаа, ки таманнасыннар Законун сымарладыыны, 28Симеон алды Ону куӂак, иисӧзледи Аллахы да деди: 29«Сааби, шинди салвер услулуклан Сенин чырааны, ниӂӓ Сӓн ададын, 30зерӓ гӧрдӱ беним гӧзлерим Сенин куртулманы, 31ангысыны Сӓн хазырладын хепси миллетлерин гӧзлери ӧнӱндӓ, 32айдыннатсын миллетлерӓ дейни хем икрам йапсын Израил инсанына». 33Онун бобасы хем анасы шаштылар бу лафлара, не Ушак ичин ишиттилӓр. 34Симеон иисӧзледи оннары да деди анасына, Марийайа: «Бу Ушак сыраланмыш чойун дӱшмеси ичин хем чойун калкмасы ичин Израилдӓ. О – бир нышан Аллахтан, ани дебрештиреӂек каршылык инсан ичиндӓ, 35чок инсанын саклы неетлери ачылсын дейни, сенин ӱрӓӓн дӓ кылычлан сапланмыш олаӂэк». 36Бурада булунарды бир кары, пророк Анна, Фануелин кызы, Асирин тамызлыындан. О пек ихтӓрды. Коӂасыннан йашамышты салт еди йыл. 37Калмышты дул да шинди сексӓн дӧрт йашындайды. Анна хич айырылмарды Айоз бинадан, геӂӓ-гӱндӱз измет едӓрди Аллаха оручлан хем дуайлан. 38Бу заман Анна, гелип, башлады метиннемӓӓ Аллахы хем сӧлемӓӓ Иисус ичин хепсинӓ, ким беклӓрди Иерусалимин куртулмасыны. 39Ондан сора, ачан таманнадылар хепсини, не сыраланмышты Саабинин Законундан, Иосиф хем Марийа дӧндӱлӓр Галилейайа, кенди касабаларына, Назаретӓ. 40Ама Ушак бӱӱйӓрди, каавиленӓрди хем аарифленӓрди гӱн-гӱндӓн. Аллахтан хайыр Онун ӱстӱндейди. 41Иисусун бобасы хем анасы хер йылын Паскеллӓ йортусунда гидӓрдилӓр Иерусалимӓ. 42Ачан Иисус таманнады оники йашыны, гитти адетӓ гӧрӓ оннарлан йортуйа. 43Ачан гечти йорту гӱннери, да оннар дӧнӓрдилӓр геери евӓ, Иисус калды Иерусалимдӓ, ама бобасы хем анасы буну билмедилӓр. 44Сандылар, ани О кафадарларыннан барабар йолда. Ачан гиттилӓр бир гӱннӱк йол, чекеттилӓр аарамаа Ону хысымнарын хем кафадарларын арасында, 45ама буламадылар. Иосиф хем Марийа дӧндӱлӓр геери Иерусалимӓ, аарасыннар ону дейни. 46Ӱчӱнӂӱ гӱнӱ булдулар Ону Айоз бина ичиндӓ. О, ӱӱредиӂилерин арасында отуруп, сеслӓрди хем соруш койарды. 47Хепси, ким сеслӓрди Ону, шашарды Онун аарифлиинӓ хем ӂувапларына. 48Бобасы хем анасы, ачан гӧрдӱлӓр Ону, даптур гелдилӓр. Озаман анасы деди: «Оолум, нечин буну йаптын бизӓ? Бобан хем бӓн кахырлан аарээрыз Сени». 49О деди: «Нечин Бени аарадыныз? Не, билмеерсиниз ми, ани Бӓн лӓӓзым олайым Беним Бобамын евиндӓ?» 50Ама оннар аннамадылар Онун лафларыны. 51Сора О дӧндӱ оннарлан барабар геери Назаретӓ да сеследи оннары. Анасы хепси буннары тутту аклында. 52Иисус бойлан бӱӱйӓрди, аарифленӓрди да гиттикчӓ Кендини беендирӓрди Аллаха хем инсана.\nЛука 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/2","date":"2013-12-08T16:04:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163066152\/warc\/CC-MAIN-20131204131746-00071-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2937,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91309.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сора чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуранын саа елиндӓ гӧрдӱм бир кийат коласы йазылы ики тарафындан хем еди мӱхӱрлӓн мӱхӱрлӱ. 2Гӧрдӱм бир куветли ангили, ким баарды бӱӱк сеслӓн: «Кимӓ йарашэр, ки бу колайы ачсын да копарсын мӱхӱрлерини?» 3Булунмады кимсей не гӧктӓ, не ердӓ, не дӓ ер алтында, ки ачабилсин бу колайы да бакабилсин онун ичинӓ. 4Бӓн чок ааладым, зерӓ кимсей булунмады, кимӓ йарашарды ачсын \/да окусун\/ бу колайы, не дӓ артык баксын онун ичинӓ. 5Аксакаллардан бириси деди бана: «Аалама! Тӓ, Аслан – Одур Иуданын тамызлыындан, Давидин кӧкӱндӓн – Ким енседи. О ачабилир колайы да копарабилир еди мӱхӱрӱ». 6Чорбаӂылык скемнесинин, дӧрт йаратыын хем аксакалларын арасында бир Кузу гӧрдӱм, Ангысы айакча дурарды, сансын кесилмишти. Онун варды еди буйнузу хем еди гӧзӱ, ангылары Аллахын еди Духу, йолланылмыш бӱтӱн ер ӱстӱнӓ. 7Кузу гелди да алды колайы чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуранын саа елиндӓн. 8Ачан алды колайы, дӧрт йаратык хем ирми дӧрт аксакал дӱштӱлӓр ӱзӱкойну Кузунун ӧнӱндӓ. Хепсинин елиндӓ варды бирӓр арфа хем алтын чӧлмек, долу гӱннӱклӓн, недир Аллахын айоз халкынын дуалары. 9Бир ени тӱркӱ чалардылар, дейип: «Сана йарашэр аласын колайы да ачасын онун мӱхӱрлерини, зерӓ Сӓн буазланмыш олдун да Аллах ичин Кенди каныннан сатын алдын инсаннары хер сенселедӓн, дилдӓн, халктан хем миллеттӓн. 10Йаптын оннары падишах хем попаз бизим Аллах ичин, да падишахлык едеӂеклӓр ер ӱзӱндӓ». 11Ачан бактым, ишиттим чорбаӂылык скемнесинин, йаратыкларын хем аксакалларын долайындан чок ангиллерин сеслерини. Оннарын сайысы биннӓн бин хем оннан бин он бин. 12Оннар бӱӱк сеслӓн дейӓрдилӓр: «Буазланмыш Кузуйа йарашэр каблетсин кудрет, зенгинник, аарифлик, кувет, икрам, метинник хем иисӧзлемӓк!» 13Хепсини, не йарадылы гӧктӓ, ердӓ, ер алтында хем дениздӓ, хепсини, не вар орада, ишиттим дейерӓк: «Чорбаӂылык скемнесиндӓ Отурана хем Кузуйа ии сӧз, икрам, метинник, кувет олсун дивечтӓн дивеӂӓ!» 14Дӧрт йаратык дейӓрди: «Амин». Ирми дӧрт аксакал дӱштӱлӓр ӱзӱкойну да баш иилттилӓр Она, \/Ким дивеч йашээр\/.\nАпокалипсис 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/5","date":"2013-12-08T00:34:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163056670\/warc\/CC-MAIN-20131204131736-00064-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":1192,"character_repetition_ratio":0.064,"word_repetition_ratio":0.09,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":98013.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус гирди Иерихон касабасына да гечӓрди касаба ичиндӓн. 2Бир зенгин адам, ады Закей, харччыларын заабиди, 3истӓрди гӧрсӱн Иисусу, ама инсан бетеринӓ гӧрӓмӓрди, зерӓ кенди алчак бойлуйду. 4Онуштан качты илери, пинди бир йабан инӂир ааӂына, Иисусу гӧрсӱн, чӱнкӱ Иисус лӓӓзымды гечсин бу йолдан. 5Ачан Иисус етишти бурайы, бакты йукары, гӧрдӱ ону да деди: «Закей, хызлы ин ерӓ, бӱӱн лӓӓзым калайым сенин евиндӓ». 6Закей хызлы инди ерӓ да Иисусу севинмӓклӓн каблетти. 7Гӧрӱп буну, хепси мырылданмаа башладылар да дейӓрдилӓр: «Гирди конаклансын бир гӱнахкер адамын евиндӓ!» 8Ама Закей, калкып, Саабийӓ деди: «Сааби, беним варлыымын йарысыны веририм фукааралара. Еер биркимсейи алдаттысайдым, она чевиреӂӓм геери дӧрт катына». 9Иисус деди: «Бӱӱн бу евӓ гелди куртулмак, зерӓ бу адам да Авраамын оолудур. 10Адам Оолу гелди аарасын хем куртарсын кайып оланнары». 11Ачан Иисус сӧлӓрди бу лафлары, Иерусалимӓ йакынды. Чӱнкӱ чойу санардылар, ани тездӓ орада курулаӂэк Аллахын Падишахлыы, 12О сӧледи: «Бир адам ӱӱсек бойдан йолланды бир узак мемлекетӓ, ки алсын елӓ падишахлыы да сора дӧнсӱн геери. 13Чаарды он чырааны, верди оннара он гӱмӱш да деди: \"Бӓн геери дӧнӱнӂӓ, койун оннары алыш-веришӓ\". 14Ама ватандашлары ондан азетмӓрдилӓр, йолладылар хаберӂилери ардына, сӧлесиннӓр: \"Биз истӓмеериз, сӓн падишахлык едӓсин бизим ӱстӱмӱзӓ\". 15Ачан бу адам алды падишахлыы елӓ, дӧндӱ геери да чаарды чыракларыны, кимӓ вердийди алтыннары, ки гӧрсӱн, не казандылар алыш-веришликтӓн. 16Илкинкиси гелди да деди: \"Чорбаӂы, сенин гӱмӱшӱннӓн казандым таа он гӱмӱш\". 17Озаман чорбаӂы ӂувап етти: \"Хелал, сӓн ии чыраксын, олдун инанч адам кӱчӱк ишлердӓ, онуштан койэрым сени кулланыӂы он касабанын ӱстӱнӓ\". 18Гелди икинӂиси да деди: \"Чорбаӂы, сенин гӱмӱшӱннӓн казандым таа беш гӱмӱш\". 19Чорбаӂы ӂувап етти: \"Сӓн беш касабада кулланыӂы олаӂан\". 20Гелди ӱчӱнӂӱсӱ, дейип: \"Чорбаӂы, тӓ гетирдим сенин гӱмӱшӱнӱ. Корудум ону сарылы бир пешкир ичиндӓ, 21зерӓ корктум сендӓн. Сӓн бир кескин адамсын, алэрсын орадан, нерейи коймадын, хем бичерсин, нередӓ екмедин\". 22Озаман чорбаӂы деди: \"Йарамаз чырак! Даава кесеӂӓм сана сенин кенди лафларына гӧрӓ. Билӓрдин, ани бӓн кескин бир адамым, алэрым орадан, нерейи коймадым, хем бичерим, нередӓ екмедим. 23Нечин озаман коймадын парамы алыш-веришлӓӓ, ки беним дӧнмемдӓ кабледейим геери казанчлан?\" 24Сора дӧндӱ орада дураннара да деди: \"Алын гӱмӱшӱ ондан да верин она, кимдӓ вар он гӱмӱш\". 25\"Чорбаӂы, – ӂувап етти оннар, – онда шинди вар он гӱмӱш!\" 26Чорбаӂы деди: \"Сизӓ сӧлеерим, кимдӓ вар, она таа верилеӂек, кимдӓ йок, ондан алынаӂэк, нейи дӓ вар. 27Ама беним душманнарымы, ким истӓмеди падишахлык едейим оннарын ӱстӱнӓ, гетирин бурайы да ӧлдӱрӱн беним ӧнӱмдӓ!\"» 28Буну сӧледиктӓн сора, Иисус йолланды Иерусалимӓ доору гитмӓӓ. 29Йаклашты Виффагийа хем Вифанийа кӱӱлеринӓ, ани Зейтин байырынын йанында, йоллады ики ӱӱрениӂисини 30да деди оннара: «Гидин ӧндеки кӱӱйӓ. Гирӓркӓн орайы, булаӂэныз баалы бир ешек кодуу, ангысына таа кимсей атлы пинмеди. Чӧзӱн ону да гетирин Бана. 31Еер биркимсей сорарса: \"Нечин чӧзерсиниз?\", ӂувап един: \"О лӓӓзым Саабийӓ\"». 32Йолланмышлар гиттилӓр, хепсини ӧлӓ булдулар, ниӂӓ сӧледийди. 33Ачан чӧзӓрдилӓр ешӓӓн кодууну, чорбаӂылар сорду: «Нечин чӧзерсиниз кодуу?» 34Оннар ӂувап еттилӓр: «О лӓӓзым Саабийӓ». 35Ӱӱрениӂилӓр гетирдилӓр кодуу Иисуса, сора дӧшедилӓр рубаларыны кодуун ӱстӱнӓ да Иисусу атлы пиндирдилӓр. 36Иисус атлы гидӓркӓн, инсан дӧшӓрди йол ӱстӱнӓ Онун ӧнӱндӓ кенди рубаларыны. 37Ачан йаклашты Иерусалимӓ, йылмаланаркан Зейтин байырындан, хепси ӱӱрениӂилӓр севинмектӓн бир бӱӱк сеслӓн башладылар метиннемӓӓ Аллахы хепси кудретли ишлӓр ичин, не гӧрдӱлӓр: 38«Иисӧзленмиш олсун Саабинин адына гелӓн Падишах! Услулук гӧклердӓ хем метинник ӱӱсек ерлердӓ!» 39Фарисейлердӓн кимиси, ким инсан арасындайды, Иисуса дедилӓр: «Ӱӱредиӂи, сустур ӱӱрениӂилерини!» 40О ӂувап етти оннара: «Сӧлеерим сизӓ: еер оннар сусарсайдылар, ташлар баараӂэклар». 41Иисус, йаклашып касабайа, бакты она да башлады ааламаа онун ичин. 42О деди: «Еер сӓн баарлем бӱӱн билейдин, насыл еденӓбилирсин услулук! Ама бу саклы сендӓн. 43Гелеӂек вакытлар, незаман душман дуварларда топрак йываӂэк, долайлайаӂэк хем сыкыштыраӂэк сени хер тарафтан. 44Йапаӂэк ерлӓн бир сени хем йок едеӂек сенин ушакларыны сендӓ. Бракмайаӂэк сендӓ бир дӓ таш ӱстӱндӓ таш, зерӓ танымадын вакыды, незаман Аллах гелди сени куртарсын». 45Сора Иисус гирди Айоз бинанын аулу ичинӓ да башлады кооламаа дышары хепсини, ким алыш-вериш йапарды. 46О деди оннара: «Йазылы: \"Беним евим дуа еви олаӂэк\", ама сиз чевирдиниз ону хайдут ининӓ». 47Иисус хер гӱн ӱӱредӓрди инсаны Айоз бина ичиндӓ. Бӱӱк попазлар, билгичлӓр хем халкын аксакаллары Ону ӧлдӱрмӓӓ бакардылар. 48Ама йапамардылар бишей, зерӓ инсан хавезлӓн Иисусун лафыны сеслӓрди.\nЛука 19","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/19","date":"2013-12-09T01:02:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163837672\/warc\/CC-MAIN-20131204133037-00043-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2734,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.034,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93171.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, севгили кардашлар, чӱнкӱ биздӓ вар бӧлӓ адамаклар, пакланалым хертӱрлӱ тен хем дух мындарлыындан да айозлукта кусурсуз олалым, коркарак Аллахтан. 2Бизӓ ер верин ӱреклериниздӓ! Биз кимсейӓ зарар йапмадык, кимсейи йолдан саптырмадык, кимсейи соймадык. 3Буну сӧлӓмеерим, ки сизи кабаатландырайым, ама ниӂӓ ӧнӂӓ сӧледим, сиз бизим ӱреемиздейсиниз, ӧлӓ ки хазырыз сизиннӓн хем ӧлмӓӓ, хем йашамаа. 4Бӱӱк умудум вар сиздӓ, чок ӱӱнерим сизиннӓн хем чок хошланэрым. Бӱтӱн бизим зеетлеримиздӓ севинӂимин кенары йок. 5Зерӓ, ачан гелдик биз Македонийайа, гӱӱдемизин раатлыы олмады. Хер тарафтан зеетлендик – дышандан дӱӱшлӓр, ичйандан корку. 6Ама Аллах, Ани иилендирер мӱнӱз оланнары, бизи дӓ иилендирди Титын гелмесиннӓн, 7диил саде онун гелмесиннӓн, ама хаберлӓн, ани о сизиннӓн ииленди. О сӧледи бизӓ, некадар сиз бени ӧзлемишиниз, некадар йаш дӧкмӱшӱнӱз, некадар чалышмышыныз беним ичин. Ӧлӓ ки, бӓн таа чок севиндим. 8Еер бӓн гӱӂендирдийсӓм сизи беним кийадымнан, пишман олмээрым, макар ки ӧнӂӓ пишман олдум, зерӓ гӧрерим, ки о кийадым гӱӂендирмиш сизи аз вакыда. 9Шинди севинерим, диил ани гӱӂендиниз, ама ани гӱӂенмениз дӧндӱрдӱ сизи гӱнахтан Аллаха. Гӱӂендиниз Аллахын истедиинӓ гӧрӓ, ӧлӓ ки, бизим тарафтан сизӓ зарар олмады. 10Зерӓ гӱӂенмӓк Аллах истедиинӓ гӧрӓ, инсаны гӱнахтан Аллаха дӧндӱрер хем куртулмайа гӧтӱрер. Бундан кимсей пишман олмаз. Ама дӱннейӂесинӓ гӱӂенмӓк ӧлӱм гетирер. 11Йа бакыныз, хеп бу гӱӂенмениз Аллахын истедиинӓ гӧрӓ, не бӱӱк хавез йаратты сиздӓ, не йаныклык, ки доорулуунузу чыкарасыныз, не ӱфкӓ, не корку, не истек, не шереметлик, не чалышмак, ки ӂезалайасыныз кабаатлы оланы! Хер тарафтан бу иштӓ гӧстердиниз кендинизи темиз. 12Онуштан, макар ки бӓн йаздым сизӓ о кийады, бу диил онун бетеринӓ, ким гӱӂендирди, еки ким гӱӂендирилди, ама йаздым, ки сизӓ ачылсын кахырыныз бизим ичин Аллахын ӧнӱндӓ. 13Бунуннан иилендик. Ииленмемиздӓн каарӓ, таа чок севиндик Титын севинӂинӓ, зерӓ сиз хепсиниз онун ӱреени сериннеттиниз. 14Ӧлӓ ки, бӓн калмадым утанмакта, еер бираз сизиннӓн ӱӱндӱсейдим онун ӧнӱндӓ. Ама ниӂӓ хепси доору, не сӧледим сизӓ, ӧлӓ Титын да ӧнӱндӓ сизиннӓн ӱӱнмемиз доору чыкты. 15О сизи таа чок север, ачан аклына гетирер, ниӂӓ сиз хепсиниз сеслединиз да каблеттиниз ону сайгыйлан хем коркуйлан. 16Севинерим, ани вар насыл умутланайым сизӓ хербир иш ӱзерӓ.\n2 Коринфлилерӓ 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/7","date":"2013-12-05T04:06:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163039753\/warc\/CC-MAIN-20131204131719-00005-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":1350,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93978.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан бир йана атын хертӱрлӱ феналыы, шалвирлии, икиӱзлӱлӱӱ, кысканчлыы хем кӧтӱлемейи. 2Ниӂӓ ени дуумуш евлатлар ӧзлеер сӱт, ӧзлейин Аллахын хализ Сӧзӱнӱ, ки сиз, бунуннан бӱӱйӱп, еденӓбилӓсиниз куртулмак. 3Зерӓ даттыныз Саабинин иилиини. 4Гелиниз Саабийӓ, дири таша, ани инсандан сыбыдылмыш, ама Аллахтан сечилмиш хем паалы. 5О сизи файдаласын, ниӂӓ дири ташлары, ки ишлесин бир духча ев, нередӓ сиз, айоз попазлар оларак, гетирӓбилирсиниз Иисус Христозун араӂылыыннан духча курбаннар, не Аллахтан беенилмиш. 6Зерӓ Айоз Йазыда йазылы: «Бӓн Сионда койэрым бир кӧшӓ ташы, паалы хем сечилмиш. Ким Она инанаӂэк, о утанмыш калмайаӂэк». 7Онуштан О сизин ичин, ким инанды, бир паалы таштыр, ама инансыз оланнар ичин «бу бир таш, ангысыны усталар сыбыттылар, ама сонда кӧшӓ ташы олду», 8«бир таш, ангысына кӧстекленеӂеклӓр, хем бир канара, ангысына урулаӂэклар». Оннар кӧстекленир, чӱнкӱ Аллахын сӧзӱнӱ сеслӓмеерлӓр. Онуштан оннара сыралыдыр кӧстекленмӓк. 9Сиз сӓ бир сечилмиш сенселӓ, Падишахын попазлары, бир айоз миллет, Аллахын кенди инсаныйсыныз. Сечилдиниз, ки хаберлейӓсиниз шанны йаптыкларыны Онун, Ангысы чаарды сизи каранныктан Кенди шашылаӂак айдынныына. 10Незаманса сиз диилдиниз миллет, ама шинди Аллахын миллетийсиниз, незаманса баашланмамыш инсаннардыныз, ама шинди аӂыйаннык едендиниз. 11Севгили кардашлар, йалварэрым, корунасыныз гӱнахлы табеетинизин истемелериндӓн, ани ӂаныныза каршы ӂенк едӓр. Зерӓ бу дӱннедӓ сиз йабанӂыйсыныз хем йолӂуйсунуз. 12Кендинизи ии гӧтӱрӱн долай инсаннарын арасында, ки оннар, ким кӧтӱлеер сизи, ниӂӓ фена йапыӂылары, гӧрӱп сизин ии ишлеринизи, Аллахы мети��несиннӓр о гӱндӓ, незаман оннара йаклашаӂэк. 13Саабинин хатыры ичин ӧн верин хепси инсан заабитлеринӓ, истӓр падишаха, ани хепсинин ӱстӱнӓ, 14истӓр кулланыӂылара, ани ондан йолланмыш, ки фена йапыӂылары ӂезаласыннар хем иилик еденнери мететсиннӓр. 15Зерӓ будур Аллахын истедии, ки сиз, йапарак иилик, сустурасыныз акылсыз инсаннарын билгисиз лафларыны. 16Гӧтӱрӱн кендинизи ниӂӓ сербест инсаннар, саде йапмайын сербестлииниздӓн кӧтӱлӓӓ бир ӧртӱ. Йашайын ниӂӓ Аллахын чыраклары. 17Хепси инсаннары хатырлайын, кардашлары севин, Аллахтан коркун, падишахы икрамнайын! 18Сиз, чыраклар, чорбаӂыларыныза ӧн верин бӱтӱн сайгыйлан, диил саде ии хем йалпак оланнара, ама серт оланнара да. 19Зерӓ будур беенилмиш, ачан биркимсей, Аллахын истедиини билерӓк, зеетлерӓ дайанэр, макар ки кабаатсыз аӂы чекер. 20Нейлӓн сизи мететмӓӓ, еер сиз шамара дайанарсайдыныз кабаатлыйкан? Ама еер дайанарсайдыныз зеетлерӓ, чӱнкӱ иилик йапэрсыныз, бу Аллахын беендиидир. 21Буна сиз чаарылдыныз, чӱнкӱ Христос, сизин ичин зеетленип, ӧрнек сизӓ олду, ки сиз дӓ гидӓсиниз Онун излериндӓн. 22«О гӱнах хич йапмады, Онун аазындан йалан чыкмады». 23Ачан Ону кӧтӱледилӓр, О ӂувап етмеди кӧтӱлемӓклӓн хем, ачан зеет чекти, о кимсейи коркутмады, ама хептӓн верилди Она, Ким доору даава кесер. 24О алды бизим гӱнахларымызы Кенди гӱӱдесиндӓ ставроза, ки биз ӧлелим гӱнах ичин да йашайалым доорулук ичин. Онун йараларыннан сиз алыштыныз. 25Сиз койуннар гибийдиниз, ани йолуну шашырмыш. Шинди са сиз дӧндӱнӱз ӂаннарынызын Гӱдӱӂӱсӱнӓ хем Коруйуӂусуна.\n1 Петринин 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Pet\/2","date":"2013-12-13T17:49:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164965557\/warc\/CC-MAIN-20131204134925-00034-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":1796,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85063.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Фарисейлӓр ишиттилӓр, ани Иисус таа чок ӱӱрениӂи еденер хем ваатиз едер, некадар Иоан. 2Аслысы, Кенди Иисус ваатиз етмӓрди, ама ваатиз едӓрди Онун ӱӱрениӂилери. 3Ачан Иисус аннады буну, бракты Иудейайы да енидӓн гитти Галилейа ерлеринӓ. 4Лӓӓзымды гечсин Самарийадан. 5Тӓ, Иисус гелер Самарийада бир касабайа, ады Сихар, нереси йаннашык о кырлан, ани Иаков вердийди кенди оолуна Иосифӓ. 6Орада булунарды Иаковун пынары. Иисус, дингин йолдан, отурду пынарын йанында ӧлӓ бир алтынӂы саатта. 7Гелди бир кары Самарийадан, ки су пынардан чыкарсын. «Вер Бана, су ичейим», – деди Иисус. 8Зерӓ Онун ӱӱрениӂилери гиттийдилӓр касабайа имеелик алмаа. 9Самарийалы кары деди: «Сӓн иудейсин, несой бендӓн, самарийалы карыдан, су ичмӓӓ истеерсин?» Иудейлӓр бишей пайлашмээрлар самарийалыларлан. 10Иисус ӂувап етти она: «Еер билсӓн Аллахын баашышыны хем Ону, Ким сендӓн су истеер, сӓн кендин истӓрсин Ондан су ичмӓӓ, да О йа��амак суйу верир сана». 11Кары деер Она: «Сааби, сӓн йок нейлӓн чыкарасын су, пынар да дерин, несой вар колай олсун сендӓ йашамак суйу? 12Не сӓн таа бӱӱксӱн бизим бобадан Иаковдан мы, ангысындан бизӓ калды бу пынар, нередӓн ичти кендиси, ооллары хем хайваннары?» 13Иисус ӂувап етти: «Ким ичер бу судан, о енидӓн сусар, 14ама ким ичеӂек о судан, ани Бӓн вереӂӓм, дивеч сусуз калмайаӂэк. Ама су, ани она вереӂӓм, онда бир сызынты олаӂэк, да дивеч йашамайа гетиреӂек». 15Кары деди Она: «Чорбаӂы, вер бу судан бана, ки сусамайым да гелмейим бурадан су чыкармаа». 16«Гит, чаар коӂаны да гел бурайы», – деди Иисус. 17Кары ӂувап етти: «Йок коӂам». «Доору сӧледин, ани йок коӂан, – деди Иисус, – 18зерӓ беш коӂан олду. Бу адам, киминнӓн шинди йашээрсын, о да диил сенин коӂан. Буну доору сӧледин». 19Кары деди: «Чорбаӂы, гӧрерим, ани Сӓн бир пророксун. 20Бизим бобалар баш иилттилӓр бу байыр ӱстӱндӓ, ама сиз деерсиниз, ани ер, нередӓ лӓӓзым баш иилтмӓӓ, булунэр Иерусалимдӓ». 21Иисус ӂувап етти она: «Кары, инан Бени, гелер вакыт, ачан баш иилтмейеӂениз Бобайа не бу байыр ӱстӱндӓ, не дӓ Иерусалимдӓ. 22Сиз баш иилдерсиниз нейӓ билмеерсиниз, биз баш иилдериз нейӓ билериз, зерӓ куртулмак – иудейлердӓн. 23Ама гелер вакыт, артык шиндӓн сора гелди, ачан хакына баш ураннар баш иилдеӂеклӓр Бобайа духта хем аслылыкта, зерӓ бутӱрлӱ баш иилденнери Боба аарээр. 24Аллах – дух. Ким баш иилдер Она, лӓӓзым баш урсун духта хем аслылыкта». 25Кары ӂувап едер: «Билерим, ани гелеӂек Мессийа, Ангысына денер Христос. О, гелдийнӓн, хепсини бизӓ аннадаӂэк». 26Иисус деди: «Бӓн, ани сениннӓн лафедерим, Кендим Мессийайым». 27Бу вакыт гелди Онун ӱӱрениӂилери. Оннар шаштылар, ани О лафедер бир карыйлан. Ама бириси билӓ сормады: «Не истеерсин?» еки: «Нечин лафедерсин онуннан?» 28Кары бракты су кабыны, гитти касабайа да деди инсана: 29«Гелин дӓ гӧрӱн бир адам, ангысы сӧледи хепсини, не йаптым. Аӂаба диил ми О Христос?» 30Оннар чыктылар касабадан да гелӓрдилӓр Иисуса. 31Бу вакыт ӱӱрениӂилӓр йалварардылар Она, исин, дейип: «Ӱӱредиӂи, и бишей». 32Ама О деди: «Бендӓ вар бир имӓк, ани сиз билмеерсиниз». 33Ӱӱрениӂилӓр бири-бириннӓн лафедӓрдилӓр: «Гетирмеди ми аӂаба Она биркимсей имӓӓ?» 34Иисус деди: «Беним имӓӓм будур: йапайым Онун истедиини, Ким Бени йоллады, хем ишини Онун таманнайым. 35Демеерсиниз ми сиз, ани вар таа дӧрт ай бичмӓк вакыдынадан? Ама Бӓн сизӓ деерим: йа гӧзлеринизи ачын да бакын екиннерӓ. Оннар шиндӓн сора сарардылар бичмӓк ичин. 36Ким бичер, хак алэр, берекет дивеч йашамак ичин топлээр. Онуштан екиӂи хем бичиӂи барабар севинеӂеклӓр. 37Онун ичин доору о сӧз, ани деер: \"Бириси екер, ама башкасы бичер\". 38Бӓн йолладым сизи, бичӓсиниз, нередӓ сиз ишлӓмединиз, ама башкасы ишледи, сиз дӓ пай алэрсыныз оннарын ишлериндӓн». 39Чойу самарийалылар бу касабадан инандылар Иисуса карынын лафларындан, ангысы, шаатлык едип, деди: «О сӧледи бана хепсини, не йаптым». 40Онуштан, ачан гелдилӓр самарийалылар Она да йалвардылар, калсын оннарда, О калды орада ики гӱн. 41Сора инандылар таа чоклук Кенди Иисусун лафларындан. 42Оннар дедилӓр карыйа: «Шинди инанэрыз диил сенин лафларындан, ама кендимиз ишиттик хепсини да аннадык, ани хакына Одур дӱннейин Куртарыӂысы \/Христос\/». 43Ики гӱндӓн сора Иисус йолланды орадан да гитти Галилейайа. 44О Кендиси шаатлык етти, ани бир дӓ пророк диил хатырланмыш кенди дуума ериндӓ. 45Ачан гелди Галилейайа, орада Ону каблеттилӓр, зерӓ оннар да йортуйа гиттийдилӓр да гӧрдӱйдӱлӓр хепсини, не О йапты йорту вакыды Иерусалимдӓ. Оннар да йортуда орадайдылар. 46Иисус енидӓн дӧндӱ геери Галилейанын Кана кӱӱйӱнӓ, нередӓ суйу чевирдийди шараба. Капернаум касабасында бир падишах изметкерин оолу хастайды. 47Бу изметкӓр ишитти, ани Иисус дӧндӱ Иудейадан Галилейа ерлеринӓ. О гелди Иисуса да йалварды, гелсин да алыштырсын онун оолуну, ани ӧлӱм дӧшеендейди. 48Иисус деди: «Сиз, мераклы нышаннар хем шашмаклы ишлӓр гӧрмейинӂӓ, инанмээрсыныз!» 49Падишахын изметкери деди: «Сааби, гел, таа ӧлмедийнӓн беним ушаам». 50Иисус ӂувап етти: «Гит, сенин оолун йашайаӂэк». О инанды Иисусун сӧзӱнӱ да гитти. 51Ачан о таа йолдайды, чыраклары чыктылар она каршы да сӧледилӓр, ани чоӂук саа. 52О сорду оннара: «Не вакыт она ии олду?». Оннар ӂувап еттилӓр: «Дӱн, единӂи саатта онун йангыны дӱштӱ». 53Бобасы аннады, ани бу олду озаман, ачан Иисус деди она: «Сенин оолун йашайаӂэк». О хем онун бӱтӱн еви инандылар. 54Бу икинӂи нышан, ани йапты Иисус геери Иудейадан Галилейа ерлеринӓ дӧндӱктӓн сора.\nИоан 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/4","date":"2013-12-11T15:57:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164038538\/warc\/CC-MAIN-20131204133358-00021-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":3010,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.023,"special_characters_ratio":0.221,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":79550.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Аслысыны сӧлеерлӓр, ани аранызда ороспулук вармыш, хем ӧлӓ бир ороспулук, ани тайфӓннарда да олмээр. Орайы кадар етишти, ани сиздӓн бириси йашээр кенди бобасынын карысыннан. 2Сиз дӓ бунуннан шишкинненерсиниз! Таа ии олаӂэйды, ки аалайасыныз. О, ким бу иши йапты, дӱшер уурадылсын араныздан, ӧлӓ диил ми? 3Макар ки булунмээрым гӱӱдейлӓн аранызда, ама олуп духлан, карарладым, сансын аранызда булунэрым, ани ким йапты буну, 4топланмакта, Иисусун адына, хем беним духум да олсун сизиннӓн, Саабимиз Иисусун кувединнӓн, 5верин ону шейтанын елинӓ, ки тени телеф олсун, ама духу куртулсун Сааби Иисусун гелмесиндӓ. 6Ӱӱнмениз диил ии. Билмеерсиниз ми, ани аз майа бӱтӱн хамуру кабардэр? 7Пакланын ески майадан, ки оласыныз бир ени хамур, ниӂӓ дӓ майасызсыныз. Зерӓ Христос, бизим Паскеллӓ кузумуз, курбан олду. 8Гечирелим йортуйу диил ески хамурлан хем диил кин хем кӧтӱлӱк майасыннан, ама хализлиин хем ас��ылыын майасыз екмӓӓннӓн. 9Сизӓ йаздым беним кийадымда, кафадар олмайасыныз ороспулук йапаннарлан. 10Доорусуну, не демӓк истӓрдим, диил, ки кафадар олмайасыныз бу дӱннейин адамнарыннан, ким ороспулук йапар, тамахлык едӓр, сойгунӂулук едӓр йада идоллара баш иилдӓр. Зерӓ озаман лӓӓзым чыкасыныз бу дӱннедӓн! 11Ама йаздым, кафадар олмайасыныз бирисиннӓн, ким кендини «кардаш» сайэр, ама кенди бир ороспу, тамах, идоллара баш иилдӓн, амазчы, ичкиӂи йада бир хырсыз. Бутӱрлӱ адамнарлан дӱшмеер софрайа да отурасыныз. 12Хакына, не ишим беним, мааналайым дышанкылары? Дӱшмеер ми, даава кесӓсиниз клиседӓ оланнара? 13О дышанкы оланнары Аллах даава едеӂек. «Араныздан уурадын бу кӧтӱ адамы».\n1 Коринфлилерӓ 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/5","date":"2013-12-05T23:01:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163048447\/warc\/CC-MAIN-20131204131728-00052-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":926,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85812.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӧлӓ лафеттиктӓн сора Иисус Галилейадан гечти да гелди Иудейа ерлеринӓ, Иорданын ӧбӱр тарафына. 2Онун ардына гитти чок инсан. Орада О алыштырды хасталары. 3Фарисейлӓр гелдилӓр денесиннӓр Ону дейни, да дедилӓр: «Дӱшер ми адам айырылсын карысындан хербир себеп бетеринӓ?» 4Иисус ӂувап етти оннара: «Не, окумадыныз мы, ани Йарадыӂы баштан йаратты инсаннары, олсуннар адам хем кары. 5Да деди: \"Онуштан бракаӂэк адам бобасыны хем анасыны да бирлешеӂек карысыннан. Икиси бир гӱӱдӓ олаӂэк\". 6Бутакым олаӂэклар диил ики, ама бир гӱӱдӓ. Ӧлӓ ки, не Аллах бирлештирди, инсан ону айырмасын». 7Оннар сордулар: «Ӧлейсӓ, нечин Моисей сымарлады, коӂа версин карысына айырылмак кийады да айырылсын ондан?» 8Иисус ӂувап етти оннара: «Сизин инатлыынызын бетеринӓ изин верди Моисей, айырыласыныз карыларыныздан, ама баштан диилди ӧлӓ. 9Бӓн сизӓ деерим: хербир адам, ангысы айырылэр карысындан диил хайырсызлык бетеринӓ да евленер башкасына, ороспулук йапэр. \/Ким дӓ евленер коӂасындан айырылмыш карыйа, о да ороспулук йапэр\/». 10Онун ӱӱрениӂилери дедилӓр: «Еер бӧлӓ дурарсайды ишлӓр кары-коӂайлан, озаман таа ии хич евленмемӓӓ!» 11О ӂувап етти оннара: «Хепси кабледӓмеер буну, ама саде оннар, кимӓ верили. 12Зерӓ вар евнухлар – дуумактан евнух. Вар инсандан йапылы евнухлар. Хем вар евнухлар, ангылары кенди-кендилерини евнух йаптылар Гӧк Падишахлыы ичин. Ким кабледӓбилер буну, ко каблетсин». 13Озаман гетирдилӓр Иисуса ушаклары, О койсун еллерини оннарын ӱстӱнӓ дейни да дуа етсин оннар ичин, ама ӱӱрениӂилӓр азарладылар оннары. 14Иисус деди: «Бракын ушаклары, гелсиннӓр Бана, да дургутмайын оннары, зерӓ Гӧк Падишахлыы оннарын гибилери ичин». 15Еллерини оннарын ӱстӱнӓ койдуктан сора Иисус гитти орадан. 16Бир адам йаклашты Иисуса да сорду О��а: «Ӱӱредиӂи, не иилик йапайым, ки дивеч йашамак еденейим?» 17Иисус ӂувап етти она: «Нечин сорэрсын Бана \"не иилик\"? Салт бир Аллах ии. Еер истӓрсейдин ӧмӱрӓ гирмӓӓ, таманна сымарламаклары». 18«Ангыларыны?» – сорду о адам. Иисус ӂувап етти: «Ӧлдӱрмейӓсин, ороспулук йапмайасын, чалмайасын, йаланӂы шаат олмайасын, 19бобаны-ананы икрамнайасын хем йакын оланыны, ниӂӓ кендини, севӓсин». 20Генч олан ӂувап етти: «Хепсини буннары таманнадым \/таа генчлиимдӓн\/. Не таа бана етишмеер?» 21«Еер истӓрсейдин таман олмаа, гит да сат варлыыны, пайет фукааралара, да олаӂэк хазнан гӧктӓ. Сора гел да излӓ Бени», – деди Иисус. 22Ачан генч олан ишитти бу лафлары, гӱӂеник гитти, зерӓ чок зенгиннии варды. 23Иисус деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Доору сӧлеерим сизӓ, не зор бир зенгин адам Гӧк Падишахлыына гирсин! 24Хем да сӧлеерим сизӓ, ани таа илин бир девӓ ииненин кулаандан гечсин, некадар бир зенгин адам Аллахын Падишахлыына гирсин». 25Ӱӱрениӂилӓр, буну ишидип, чок шаштылар да дедилӓр: «Озаман ким куртулабилир?» 26Иисус бакты уз оннара да деди: «Бу инсана олмаз, ама Аллаха хепси олур». 27Озаман Петри деди: «Тӓ, биз брактык хепсини да гелдик Сенин ардына. Бизӓ не олаӂэк?» 28Иисус ӂувап етти: «Доору сӧлеерим сизӓ, ани ачан Адам Оолу отураӂэк Кенди метиннииндӓ, чорбаӂылык скемнесиндӓ, ени заманда, сиз, ани гелдиниз Беним ардыма, отураӂэныз оники чорбаӂылык скемнелериндӓ, даава кесерӓк Израилин оники тамызлыына. 29Хепси, ким бракты евини йада кардашларыны, кызкардашларыны, бобасыны, анасыны, \/карысыны,\/ ушакларыны еки мерасыны Беним адым ичин, кабледеӂек ӱз катына таа чок хем дӓ еденеӂек дивеч йашамак. 30Ама чойу илк оланнардан битки олаӂэк, чойу да биткилердӓн илк олаӂэк.\nМатфей 19","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/19","date":"2013-12-09T09:26:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163952819\/warc\/CC-MAIN-20131204133232-00058-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000069141,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":19,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000006914138794}","num_words":1909,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.037,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91007.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хамурсуз йорту, ани денер Паскеллӓ, йаклашарды. 2Бӱӱк попазлар хем билгичлӓр аарардылар колайлык Иисусу ӧлдӱрсӱннӓр, ама инсандан коркардылар. 3Шейтан гирди оникидӓн бирисинӓ, Иудайа, ангысына дейӓрдилӓр Искариот. 4Иуда гитти аннашсын бӱӱк попазларлан хем Айоз бинанын бекчилерин заабитлериннӓн, насыл верӓбилсин Иисусу оннарын елинӓ. 5Оннар севиндилӓр, кайыл олдулар она пара версиннӓр. 6Иуда буну каблетти да бакарды булсун бир уйгун вакыт, ки Иисусу оннарын елинӓ версин, незаман инсан йок. 7Гелди Хамурсуз йортунун гӱнӱ, незаман Паскелленин курбаны лӓӓзымды кесилсин. 8Иисус йоллады Петрийи хем Иоаны бутӱрлӱ сымарламаклан: «Гидин да хазырлайын бизӓ Паскеллӓ софрасыны ийелим». 9«Нередӓ истеерсин хазырлайалым?» – сордулар оннар. 10О ӂувап етти: «Ачан ��асаба ичинӓ гиреӂениз, сизӓ каршы чыкаӂэк бир адам, ани гӧтӱреӂек бир тести су. Гидин онун ардына евӓдӓн, нерейи о гиреӂек, 11да дейин евин чорбаӂысына: \"Ӱӱредиӂи сорэр: нередӓ конак одасы, нӓӓнда Паскеллейи ӱӱрениӂилеримнӓн ийеӂӓм?\" 12О гӧстереӂек сизӓ ӱст катта бир бӱӱк ода, хазыр, дӧшенмиш. Орада хазырлайын бизӓ Паскеллейи». 13Оннар гиттилӓр да булдулар ӧлӓ, ниӂӓ О сӧледийди. Орада хазырладылар Паскеллейи. 14Ачан гелди вакыт, Иисус апостолларлан барабар отурду софрайа. 15О деди оннара: «Чок истӓрдим ийейим сизиннӓн бу Паскеллейи Беним зеетлеримдӓн илери. 16Зерӓ сӧлеерим сизӓ, бундан сора имейеӂӓм Паскеллейи, олмайынӂа Аллахын Падишахлыында». 17Сора алды чӧлмӓӓ, шӱкӱр етти Аллаха да деди: «Алын буну, пайедин аранызда. 18Зерӓ сизӓ сӧлеерим, ани шиндӓн сора ичмейеӂӓм чотук мейвасындан, таа гелмейинӂӓ Аллахын Падишахлыы». 19Сора алды бир екмек, шӱкӱр етти Аллаха, кырып, ону верди ӱӱрениӂилеринӓ да деди: «Бу – Беним гӱӱдӓм, ани верилер сизин ичин. Буну йапасыныз Беним анылмам ичин». 20Хеп ӧлӓ, имектӓн сора, алды чӧлмӓӓ да деди: «Бу чӧлмек – ени бааланты, ани куведӓ гирер Беним канымнан, ани сизин ичин дӧкӱлер. 21Тӓ шинди Бени сатанын ели Бенимнӓн бу софрада. 22Адам Оолу гидер, ниӂӓ Онун ичин сыраланмыш. Ама вай о адама, кимдӓн Адам Оолу сатылэр!» 23Оннар башладылар сормаа бири-биринӓ: «Аӂаба кимдир о, ким буну йапэр?» 24Апостолларын арасында башлады бир кавга, ки билинсин, ким оннардан ен бӱӱк сайылаӂэк. 25Иисус деди: «Миллетлерин падишахлары заабитлик едерлӓр инсанын ӱстӱнӓ. Инсан адлээр заабитлерини \"ии йапан\". 26Ама сиз оннар гиби олмайын. Ким ен бӱӱк сиздӓн, олсун ниӂӓ ен кӱчӱк, хем ким кулланэр, олсун изметчи гиби. 27Зерӓ ким таа бӱӱк? О, ким софрада отурэр мы, оса ким измет едер ми? Диил ми о, ким софрада отурэр? Ама Бӓн сизин аранызда бир изметчи гибийим. 28Сизсиниз оннар, ким Бенимнӓн билӓ херзаман Беним денемеклеримдӓ олду. 29Онун ичин сизӓ падишахлык баашлээрым, ниӂӓ Боба Бана баашлады, 30ийӓсиниз хем ичӓсиниз Беним Падишахлыымын софрасында хем отурасыныз чорбаӂылык скемнелериндӓ, даава кесерӓк Израилин оники тамызлыына». 31Сааби деди Петрийӓ: «Симон, Симон, шейтан истеди сизи чалкасын, ниӂӓ боодайы, 32ама Бӓн дуа еттим сенин ичин, йуфкаланмасын сенин инанын. Да сӓн, енидӓн дӧнӱп Бана, каавилейӓсин кардашларыны инанда». 33Петри деди Она: «Сааби, бӓн хазырым гитмӓӓ Сениннӓн зынданадан хем ӧлӱмӓдӓн». 34Ама Иисус деди она: «Сӧлеерим сана, Петри: бӱӱн хороз ӧтӱнӂӓ, сӓн ӱч сыра Бендӓн атылаӂан». 35Сора деди хепсинӓ: «Ачан йолладым сизи кесесиз, хийбесиз хем айак капсыз, варды мы сизин бир сыкынтыныз?» Оннар ӂувап еттилӓр: «Хич бишейдӓ йокту». 36Иисус деди: «Ама шинди деерим сизӓ: Кимин вар кесеси, алсын йанына. Кимин вар хийбеси, йанына алсын. Кимин йок кылыӂы, сатсын ӱст рубасыны да алсын кылыч кендинӓ. 37Зерӓ лӓӓзым таманнансын Бенимнӓн бу сӧзлӓр, ани йазылы: \"О койулду законсузларлан бир с��йыйа\". Бу йазы тездӓ лӓӓзым таманнансын Бенимнӓн». 38«Сааби, – деди оннар, – тӓ, ики кылыч!» О ӂувап етти: «Етӓр!» 39Иисус, дышары чыкып, алышмасына гӧрӓ, гитти Зейтин байырына. Ӱӱрениӂилери гитти Онун ардына. 40Ачан етиштилӓр о ерӓ, деди оннара: «Дуа един, ки дӱшмейӓсиниз денемейӓ». 41Сора узаклашты оннардан бир сопа атымы, диз чӧктӱ да башлады дуа етмӓӓ: 42«Боба, еер истӓрсейдин, ашырт Бендӓн бу аӂы чӧлмӓӓ! Хеп окадар олсун диил Беним истедиим, ама Сенин». 43Озаман гӧктӓн гӧстерилди бир ангил, ангысы гелди Ону гиргиннетмӓӓ. 44Булунуп бӱӱк зеетлердӓ, Иисус башлады таа хашлак дуа етмӓӓ. Онун тери аннысындан дамнарды ерӓ бӱӱк кан дамналары гиби. 45Дуадан сора калкып, гелди ӱӱрениӂилеринӓ, ама оннар, кахырдан йорулуп, уйумуштулар. 46О деди оннара: «Нечин уйуйэрсыныз? Калкын да дуа един, ки денемейӓ дӱшмейӓсиниз». 47Иисус таа лафедӓркӓн, пейдаланды бир сӱрӱ инсан. Оннарын ӧнӱ сора гидӓрди ӱӱрениӂилерин бириси, ады Иуда. О йаклашты Иисуса, ӧпсӱн Ону дейни. 48Ама Иисус деди: «Иуда, бир ӧпӱшлӓн ми сатэрсын Адам Оолуну?» 49Оннар, ким Иисуслан барабарды, гӧрӱп, не олэр, сордулар Она: «Сааби, кылычлан уралым мы?» 50Бириси оннардан урду баш попазын чыраана да кести онун саа кулааны. 51Ама Иисус деди: «Олмаз, етӓр!» Бу адамын кулаана дииди да алыштырды. 52Сора Иисус деди бӱӱк попазлара, Айоз бинанын бекчилерин заабитлеринӓ хем аксакаллара, ангылары гелдилӓр Ону тутмаа: «Сиз чыктыныз Бени тутмаа, ниӂӓ бир хайдуду, кылычларлан хем сопаларлан. 53Хер гӱн сизиннӓн булунурдум Айоз бинада, Бени тутмадыныз. Ама шинди гелди сизин саадыныз, караннык куведин саады». 54Иисусу туттуктан сора гӧтӱрдӱлӓр баш попазын евинӓ. Петри узактан узаа излӓрди оннары. 55Тутуштурдулар бир атеш аул ичиндӓ да отурдулар онун долайында. Петри отурду оннарын арасында. 56Бир изметкӓр кыз атешин айдынныында гӧрдӱ Петрийи, уз она бакты да деди: «Бу адам да Онуннанды». 57Петри атылды, дейерӓк: «Кары, бӓн Ону хич танымээрым!» 58Бираздана башкасы деди: «Сӓн дӓ оннардансын». Ама Петри деди: «Бей адам, бӓн диилим оннардан». 59Йакын бир сааттан сора таа бириси деди: «Хич лафсыз, бу адам да Онуннанды, зерӓ о да галилейалы». 60Петри ӂувап етти: «Бей адам, хич аннамээрым, не сӧлеерсин». Ачан Петри таа лафедӓрди, хороз ӧттӱ. 61Сааби дӧндӱ да уз Петрийӓ бакты. Озаман Петри аклына гетирди лафлары, ани сӧледийди Иисус: «Бӱӱн хороз ӧтӱнӂӓ, сӓн ӱч сыра Бендӓн атылаӂан». 62Петри чыкты дышары да аӂы аалады. 63Иисусун бекчилери гӱлмӓӓ алардылар хем дӱӱйӓрдилӓр Ону. 64Бааладылар Онун гӧзлерини да сорардылар: «Пророклук ет, ким урду Сана?» 65Хем таа чок бетваларлан Ону бетвалардылар. 66Ачан айдыннанды, халкын аксакаллары, бӱӱк попазлар хем билгичлӓр топландылар. Иисусу гетирдилӓр Синедриона да сордулар: 67«Сӓнсин ми Христос? Сӧлӓ бизӓ». Иисус ӂувап етти: «Еер сӧлӓрсейдим сизӓ, инанмайаӂэныз. 68Еер сорарсайдым сизӓ, ӂувап етмейеӂениз Бана \/хем дӓ колвермейеӂениз Бени\/. 69Бӱӱндӓн сора Адам Оолу отураӂэк кудретли Аллахын саа тарафында». 70Хепси сорардылар: «Аслы мы, ани Сӓн Аллахын Оолуйсун?» О ӂувап етти: «Ниӂӓ сӧлеерсиниз, Бӓним». 71Озаман дедилӓр: «Не лӓӓзым бизӓ башка шаат? Биз кендимиз ишиттик лафы Онун аазындан».\nЛука 22","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/22","date":"2013-12-05T22:47:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163048447\/warc\/CC-MAIN-20131204131728-00067-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000069141,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000006914138794}","num_words":3795,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.037,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87985.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан, бракып Христозун башланкы ӱӱретмеклерини, таманнаа доору илерлейелим. Енидӓн темели коймайалым: дӧнмӓк ӧлӱ ишлердӓн, инанмак Аллаха, 2ӱӱренмӓк ваатизлик ичин, ел коймак ичин, ӧлӱлерин дирилмеси ичин хем дивеч даава ичин. 3Илерлейелим! Буну йапаӂэз, еер Аллах изин едӓрсӓ. 4Зерӓ ким бир сыра айдыннадылды, датты гӧктӓн гелӓн баашышлардан, олду пайӂы Айоз Духлан 5да датты Аллахын ии сӧзӱндӓн хем гелеӂек заманын куветлериндӓн, 6ама хеп окадар дӱштӱ инансызлаа, оннары йок насыл енидӓн дӧндӱрмӓӓ Аллаха гӱнахларындан, зерӓ кендилериндӓ енидӓн ставроза герерлӓр Аллахын Оолуну да гӱлмӓӓ алэрлар Ону аалемин ӧнӱндӓ. 7Зерӓ Аллахтан иисӧзленер о ер, ангысы чок сыра йысланэр йаамур суйуннан, ани йаайэр онун ӱстӱнӓ да ешиллик бӱӱдер, файда гетирерӓк оннара, ким топраа ишледи. 8Ама еер бу ер бӱӱдӓрсейди чалы хем гӱрлӱк, о бишейӓ йарамаз, йакындыр бетваланмаа. О биткидӓ йакылэр атештӓ. 9Макар ки бӧлӓ лафедериз, севгили кардашлар, хеп окадар биз чок инанэрыз, ани сиз таа ии халда булунэрсыныз да илери доору куртулмуш олаӂэныз. 10Зерӓ Аллах доорудур, О унутмээр сизин савашманызы хем севгинизи, ани гӧстердиниз Онун ады ичин. Сиз йардым еттиниз хем таа йардым едерсиниз Аллахын айоз халкына. 11Истеериз, ани херкезиниз биткийӓдӓн гӧстерсин хеп бу чалышмайы, ки бӱтӱн умудунуз олсун. 12Истӓмеериз, хайлаз оласыныз, ама истеериз бензейӓсиниз оннара, ким инаннан хем дайанмаклан еденерлӓр адамаклары. 13Аллах, Авраама адамак вериркӓн, чӱнкӱ йокту башка таа бӱӱк, киминнӓн емин етсин, емин етти Кенди-Кендиннӓн 14да деди: «Доору, ани ташкынныктан иисӧзлейеӂӓм хем зееделейеӂӓм сени». 15Биткидӓ Авраам дайанмаклан каблетти, не аданды. 16Доору, ани инсаннар, ки лафларыны инандырсыннар дейни, емин едерлӓр таа бӱӱк биркимсейлӓн, да бунуннан битирилер хербир кавга. 17Хеп ӧлӓ Аллах да, истейерӓк таа ачык гӧстерсин, ани Онун неети йок насыл диишилсин, каавиледи адамасыны еминнӓн, 18ки бу ики диишилмейӓн ишлӓн, адамаклан хем еминнӓн, нейлӓн Аллах йок насыл алдатсын, бӱӱк кыйышмак еденелим. Биз Аллахта сакландык, ки тутунабилелим ӧнӱмӱзӓ койулу умуттан. 19Бу умудумуз каави хем четин, ниӂӓ бир геми демири, ани коруйэр ӂанымызы, Айоз бинанын ичйанкы перденин ӧбӱр тарафына етишер, 20нерейи Иисус ӧнӂӓ гирди бизим ичин, оларак дивеӂинӓ Баш попаз, Мелкиседек гиби.\nЧыфытлара 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/6","date":"2013-12-06T17:43:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052275\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00035-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1327,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90770.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Аллахын истедиинӓ гӧрӓ Иисус Христозун апостолу, селӓм йоллээрым Аллахын айоз халкына Ефес касабасында, инанӂылара Иисус Христозда. 2Ииверги хем услулук сизӓ Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан. 3Аллах метинненмиш олсун, бизим Сааби Иисус Христозун Бобасы, Ани гӧклердӓ иисӧзледи бизи Христозда хертӱрлӱ духча иисӧзлемеклӓрлӓн. 4Зерӓ О бизи сечти Христозда дӱннейин курулмасындан ӧнӂӓ, ки биз Онун ӧнӱндӓ севгидӓ айоз хем кусурсуз олалым. 5О ӧнӂӓ карарлады, Кендисинӓ ааретлик алсын бизи Иисус Христозун араӂылыыннан, Кенди истемесинӓ хем ии курулмушуна гӧрӓ, 6ки метедилсин Онун шанны иивергиси, ани баашлады бизӓ Кенди севгили Оолунда. 7Христозда куртулмак едендик Христозун каныннан, гӱнахларымыз афедилди Аллахын ӂӧмерт иивергисиннӓн, 8ангысыны болдан бола верди бизӓ. Хертӱрлӱ аарифликлӓн хем акыллылыклан 9О ачты бизӓ Кенди саклы истедиини, ии неетинӓ гӧрӓ, ангысыны таа баштан курду Христозда. 10Бу неетӓ гӧрӓ, ани таманнанаӂэк, вакыт гелдийнӓн, О хепсини гӧктекилери хем ердекилери Христозда бирлештиреӂек. 11Христозда мирасчы да олдук, ниӂӓ ӧнӂӓ курулуйду бизим ичин Аллахын неетинӓ гӧрӓ, Ани хепсини йапэр Кенди истедиинӓ хем истедиинӓ гӧрӓ. 12Онуштан биз, ани таа баштан умутландык Христоза, ӧлӓ йашайалым, ки, Аллахын шаны метедилсин. 13Ачан ишиттиниз хакына сӧзӱ – Ии Хабери, ангысыннан куртулдунуз, ону инандыныз хем Христозда сиз дӓ аданмыш Айоз Духлан мӱхӱрлендиниз. 14Айоз Дух бир гарантийа гиби бизим мирасымыз ичин, о вакыдадан, ачан Аллах хептенӓ куртараӂэк, кими еденди, ки Онун шаны метедилсин. 15Онуштан, ачан ишиттим, ани инанэрсыныз Сааби Иисус Христоза хем северсиниз Аллахын бӱтӱн айоз халкыны, 16бӓн дӓ дурмадаан шӱкӱр едерим сизин ичин хем анэрым сизи дуаларымда, 17ки бизим Сааби Иисус Христозун Аллахы, метинни Боба, версин сизӓ Духу, Ани сизи аариф йапаӂэк хем ачыклайаӂэк Аллахы, ки таныйасыныз Ону. 18Истеерим, ани аклынызын гӧзлери айдынныы гӧрсӱн, ки билӓсиниз, недир умут, ангысына сизи чаарды, не зенгиндир Аллахын метинни мирасы Кенди айоз халкы ичин, 19хем некадар кенарсыз Онун бӱӱк куведи биздӓ, инанӂыларда. Бу кувет ишлеер ниӂӓ Онун бӱӱк кудретлии, 20не гӧстерди Христозда, ачан Ону дирилтти ӧлӱдӓн да отуртту гӧклердӓ Кенди саа тарафына. 21Таа ӱӱсек койду Ону хербир ӧндерӂиликтӓн, заабитликтӓн, куветликтӓн, чорбаӂылыктан хем хер адтан, ани анылэр диил саде бу заманда, ама гелӓр заманда да. 22Хепсини койду айаклары алтына да йапты Ону, ки хепсинӓ баш олсун клиседӓ, 23ангысы Онун гӱӱдесидир хем ангысы долдурэр Ону, Ким долдурэр хепсини хербир иш ӱзерӓ.\nЕфеслилерӓ Array","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Eph\/","date":"2013-12-05T12:23:50Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163045140\/warc\/CC-MAIN-20131204131725-00091-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":39,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1468,"character_repetition_ratio":0.064,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.182,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94796.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир гӱн Иисус дуа едӓрди бир ердӓ. Ачан битирди дуасыны, бириси ӱӱрениӂилердӓн деди: «Сааби, ӱӱрет бизи дӓ дуа еделим, ниӂӓ Иоан ӱӱретти кенди ӱӱрениӂилерини, дуа етсиннӓр». 2Иисус деди: «Ачан дуа едерсиниз, дейин: \"\/Ей гӧклердӓ олан\/ Боба, Ко айозлансын Сенин адын. Ко гелсин Сенин Падишахлыын. \/Ко олсун Сенин истедиин, ниӂӓ гӧктӓ, ӧлӓ ердӓ дӓ.\/ 3Хергӱнкӱ екмеемизи хер гӱн бизӓ вер. 4Баашла бизим гӱнахларымызы, Зерӓ биз дӓ баашлээрыз хепсини, ким бизӓ борчлу. Гӧтӱрмӓ бизи денемейӓ, \/Ама куртар кӧтӱ оландан\/\"». 5Сора деди: «Еер сизин биринизин варса досту, да о геӂӓ йарысы гидӓрсӓ она да дейӓрсӓ: \"Достум, вер бана ӧдӱнч ӱч екмек, 6зерӓ гелди йолдан беним бир достум, да йок не онун ӧнӱнӓ койайым\"; 7ичйандан онун досту ӂувап едӓрсӓ: \"Саваштырма бени, зерӓ капу китли, ушакларым бенимнӓн пат ӱстӱндӓ, йок насыл калкайым да екмек верейим сана\". 8Сӧлеерим сизӓ, еер калкмарсайды версин достуна гиби, хеп окадар бунун калын ӱзлӱлӱӱ бетеринӓ калкаӂэк да хепсини, не лӓӓзым, вереӂек. 9Онун ичин деерим сизӓ: истейин – да верилеӂек; аарайын – да булаӂэныз; урун – да ачылаӂэк. 10Зерӓ ким истеер – еденер, ким аарээр – булэр, хем ким урэр – она ачылэр. 11Вар мы сизин араныздан боба, ангысынын оолу екмек истӓркӓн, версин она таш? Оса балык истӓркӓн, версин йылан балык еринӓ? 12Оса йымырта истӓркӓн, версин скорпион? 13Еер сиз, ани фенайсыныз, билӓрсениз ушакларыныза ии баашышлар вермӓӓ, некадар таа чок сизин Гӧктеки Бобаныз вереӂек Айоз Духу оннара, ким Ондан истейеӂек». 14Иисус бир хастадан, ангысы лафедӓмӓрди, чыкарарды фена духу. Ачан йапты буну, о хаста олан башлады лафетмӓӓ, да инсан шашты. 15Кимиси дейӓрди: «Фена духлары чыкарэр Веелзевулун – фена духларын ӧндерӂисинин – кувединнӓн». 16Башкалары, ки денесиннӓр Иисусу, истӓрдилӓр бир нышан гӧктӓн гӧстерсин. 17Иисус аннады оннарын неетлерини, онуштан деди: «Хербир падишахлык, ани бӧлӱнер да каршы гидер кенди-кендинӓ, даалэр. Хеп ӧлӓ хербир ев, нередӓ бӧлӱнмӓк олэр, даалэр. 18Еер шейтан бӧлӱндӱсейди кенди-кендинӓ, несой вар насыл дурсун онун падишахлыы? Сиз деерсиниз, ани Бӓн уурадармышым фена духлары Веелзевулун кувединнӓн. 19Еер Бӓн чыкарарсайдым фена духлары Веелзевулун кувединнӓн, озаман сизин адамнар кимин кувединнӓн чыкарэрлар? Бунда онна�� сизӓ даава кесеӂеклӓр. 20Еер Бӓн чыкарарсайдым фена духлары Аллахын кувединнӓн, озаман Аллахын Падишахлыы сизӓдӓн етишти. 21Ачан бир адам, каави хем ислӓӓ силӓхлы, коруйэр кенди евини, онун варлыы коркусузлукта. 22Ама ачан гелер онун ӱстӱнӓ биркимсей, таа каави ондан, да енсеер ону, озаман алэр куветлӓн онун силӓхларыны, ангыларына о умутланарды, да пайедер, не ондан алды. 23Ким диил Бенимнӓн, о каршы Бана. Ким топламээр Бенимнӓн, о даадэр. 24Ачан фена дух чыкэр адамдан, о гезер сусуз ерлердӓ, раатлык аарээр, да чӱнкӱ буламээр, деер: \"Дӧнейим евимӓ, нередӓн чыктым\". 25Гелдии заман, булэр ону сӱпӱрӱлмӱш хем донак. 26Сора гидип, алэр кендисиннӓн башка еди дух, таа фена, некадар кендиси. Гирерлӓр ичйанына да орада ерлешерлӓр. Бутакым, адамын сон халы олэр таа кӧтӱ, некадар баштакы». 27Ачан Иисус сӧлӓрди бу лафлары, бир кары инсандан бӱӱк сеслӓн баарды: «Не мутлу Сенин анан, ким ташыды хем емзирди Сени!» 28Иисус ӂувап етти: «Таа не мутлу оннара, ангылары сеслеерлӓр хем таманнээрлар Аллахын сӧзӱнӱ!» 29Ачан чок инсан топланды, Иисус лафетмӓӓ башлады: «Бу сенселӓ – кӧтӱ бир сенселӓ, истеер бир нышан, ама она верилмейеӂек башка нышан, пророк Ионанын нышанындан каарӓ. 30Зерӓ, ниӂӓ Иона олду бир нышан Ниневийа касабасынын инсаны ичин, хеп ӧлӓ Адам Оолу да олаӂэк нышан бу сенселӓ ичин. 31Ӱӱлендӓн падишахка калкаӂэк даава гӱнӱндӓ бу сенселенин адамнарыннан да кабаатландыраӂэк оннары, зерӓ о гелди дӱннейин кенарындан, ки ишитсин Соломонун аарифлиини, ама бӱӱн бурада дурэр Бириси, Ангысы таа бӱӱк Соломондан. 32Ниневийа касабасындан инсаннар даава гӱнӱндӓ калкаӂэклар бу сенселенин адамнарыннан да кабаатландыраӂэклар оннары, зерӓ оннар, Ионанын насаадыны ишидип, кенди гӱнахларындан Аллаха дӧндӱлӓр, ама бӱӱн бурада дурэр Бириси, Ангысы таа бӱӱк Ионадан. 33Кимсей тутуштурмээр шафкы, ки койсун ону бир саклы ерӓ еки кӱп алтына, ама койэр ону кандиллик ӱстӱнӓ, ки ким гирер, гӧрсӱннӓр айдынныы. 34Гӧз – гӱӱденин айдынныы. Еер сенин гӧзӱн саа оларсайды, бӱтӱн гӱӱдӓн айдынныкта олаӂэк. Ама сенин гӧзӱн кӧтӱсейди, бӱтӱн гӱӱдӓн каранныкта калаӂэк. 35Онун ичин бак айдыннык, ани сендӓ, караннык олмасын. 36Еер бӱтӱн сенин гӱӱдӓн айдынныкса, да хич бир тарафы каранныклы диилсӓ, бу таман бир айдыннык олаӂэк, ӧлӓ ниӂӓ бир шафк йалабыклыыннан сени айдыннадэр». 37Ачан Иисус буннары сӧлӓрди, бир фарисей Ону буйур етти кендисинӓ конаа. Иисус гелди да софрайа отурду. 38Ачан фарисей гӧрдӱ, ани Иисус имектӓн ӧнӂӓ еллерини йыкамады, шашты. 39Ама Сааби деди: «Сиз, фарисейлӓр, йыкээрсыныз чӧлмӓӓн хем чанаан дышансыны, ама ичйансы хырсызлыклан хем феналыклан долу. 40Фикирсизлӓр! Ким йаратты дышансыны, йаратмады мы ичйансыны да? 41Йапын иилик, не вар сиздӓ, озаман сизин ичин хепси темиз олаӂэк. 42Вай сизӓ, фарисейлӓр, зерӓ сиз верерсиниз онунӂу пайыны наанедӓн, седеф отундан хем башка ешилликлердӓн, ама унудэрсыныз доорулуу хем Аллахын севгилиини. Буннары лӓӓзым йапасыныз, каланыны да бракмайасыныз! 43Вай сизӓ, фарисейлӓр! Зерӓ сиз синагогаларда северсиниз отурмаа илк скемнелерӓ, беенерсиниз, инсан селӓм версин сизӓ мейданнарда. 44Вай сизӓ, \/билгичлӓр хем икиӱзлӱ фарисейлӓр\/! Сиз нышансыз мезарлар гиби, ани гӧрӱнмеерлӓр, да инсан билмейерӓк, чиинеер оннары». 45Закон ӱӱредиӂилериндӓн бириси деди: «Ӱӱредиӂи, сӧлӓркӓн буннары, бизи дӓ гӱӂендирерсин». 46Иисус ӂувап етти: «Вай сизӓ, закон ӱӱредиӂилери! Зерӓ сиз аар ӱклӓр инсан ташысын койэрсыныз, ама кендиниз о ӱклерӓ баарлем пармаанызлан диимеерсиниз. 47Вай сизӓ, ани пророклара мезар курэрсыныз, кими ӧлдӱрдӱ сизин бобаларыныз. 48Бутакым, гӧстерерсиниз, ани бобаларынызын ишлериннӓн кайылсыныз, чӱнкӱ оннар пророклары ӧлдӱрдӱлӓр, сиз дӓ мезар дӱзерсиниз. 49Онуштан Аллахын Аарифлии деер: \"Йоллайаӂам оннара Беним пророкларымы хем апостолларымы: кимисини ӧлдӱреӂеклӓр, кимисини коолайаӂэклар!\". 50Онун ичин бу сенселедӓн есап сорулаӂэк пророкларын каннары ичин, ани дӧкӱлдӱ таа дӱннейин курулмасындан, 51Авелин канындан Захарийанын канынадан, ангысы ӧлдӱрӱлдӱ Айоз бинанын хем курбанныын арасында. Аслы сӧлеерим сизӓ: есап сорулаӂэк бу бой инсандан! 52Вай сизӓ, закон ӱӱредиӂилери, зерӓ сиз алдыныз елинизӓ билги капусунун анатарыны, ама не кендиниз гирерсиниз, не дӓ, ким истеер гирсин, бракэрсыныз!» 53Ачан Иисус чыкты орадан, билгичлӓр хем фарисейлӓр, дакылып, чок сормаклар койдулар, ки сӧлесин чок ишлӓр ичин. 54Чалыштылар, кыстырсыннар Ону бир йанныш лафлан, ки сора кабаатландырсыннар.\nЛука 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/11","date":"2013-12-08T00:46:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163056995\/warc\/CC-MAIN-20131204131736-00035-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":3803,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.052,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90020.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Биркач гӱндӓн сора Иисус енидӓн гелди Капернаум касабасына. Ишидилди, ани О евдӓ. 2Ӧлӓ чок инсан топланды, ани капунун дышанда артык дурмаа ер йокту. Иисус аннадарды оннара Аллахын сӧзӱнӱ. 3Она биркач адам гелди, гетирерӓк бир кӧтӱрӱм хаста, ангысыны дӧрт киши ташыйарды. 4Чӱнкӱ йаклашамардылар Она калабалык бетеринӓ, ачтылар евин ӧртӱсӱнӱ, нередӓ булунурду Иисус, да индирдилӓр хастайы дӧшек ӱстӱндӓ. 5Иисус, гӧрӱп оннарын инаныны, деди кӧтӱрӱм адама: «Оолум! Гӱнахларын баашланды». 6Билгичлердӓн кимиси, ангылары отурардылар орада, кенди-кендилеринӓ дӱшӱнӓрдилӓр: 7«Нечин бу адам Аллахы бӧлӓ кӧтӱлеер? Ким, Аллахтан каарӓ, вар насыл гӱнахлары баашласын?» 8Иисус бирдӓн ичйандан дуйду, ани оннар бӧлӓ дӱшӱнерлӓр, онуштан деди оннара: «Нечин ӧлӓ дӱшӱнерсиниз ӱреклериниздӓ? 9Не таа колай: кӧтӱрӱм адама демӓӓ \"Гӱнахларын баашланды мы\", оса демӓӓ \"Калк, ал дӧшеени да гез ми\"? 10Ама ки билӓсиниз, ани Адам Оолунун вар куведи ер ӱстӱндӓ гӱнахлары баашласын...», 11дӧнӱп кӧтӱрӱм адама, деди: «Сана сымарлээрым: калк, ал дӧшеени да гит евӓ!» 12Чабук бу кӧтӱрӱм адам хепсинин ӧнӱндӓ калкты, алды дӧшеени да чыкты дышары. Хепси шашардылар, Аллахы метиннейерӓк, дейӓрдилӓр: «Бӧлӓ иш хич бир сыра билӓ гӧрмедик!» 13Иисус енидӓн чыкып-гитти гӧл бойуна, хепси инсан Онун йанына топланды, да О оннары ӱӱредӓрди. 14Орадан гечӓркӓн, гӧрдӱ Левийи, Алфейин оолуну, ани отурурду ердӓ, нередӓ харч топланарды, да деди она: «Гел Беним ардыма». Левий калкты да гитти Онун ардына. 15Ачан Иисус Левийин евиндӓ конакланарды, чок харччылар хем гӱнахкерлӓр Онуннан хем ӱӱрениӂилериннӓн барабар софрада булунардылар. Бӧлӓ чок киши варды, ани Онун ардына гидӓрдилӓр. 16Кими билгичлӓр фарисейлердӓн гӧрдӱлӓр, ани харччыларлан хем гӱнахкерлӓрлӓн билӓ ийер, онун ичин дедилӓр Онун ӱӱрениӂилеринӓ: «Нечин О ийер \/хем ичер\/ харччыларлан хем гӱнахкерлӓрлӓн барабар?» 17Иисус, ишидип буну, ӂувап етти оннара: «Дофтор лӓӓзым диил саа оланнара, ама хасталара. Бӓн гелмедим, чаарайым доорулары, ама гӱнахкерлери, \/Аллаха дӧнсӱннӓр\/». 18Иоанын ӱӱрениӂилери хем фарисейлӓр оруч тутардылар. Биркач киши гелдилӓр Иисуса да сордулар: «Нечин Иоанын хем фарисейлерин ӱӱрениӂилери оруч тутэрлар, ама Сенин ӱӱрениӂилерин тутмээрлар?» 19Да деди оннара Иисус: «Вар мы насыл гӱвеенин достлары оруч тутсуннар, ачан гӱвӓӓ йаннарында? Некадар вакыт йаннарында гӱвӓӓ, оннар оруч тутмазлар. 20Гелеӂек вакыт, ачан гӱвӓӓ алынаӂэк оннардан, озаман, о гӱн, оннар оруч тутаӂэк. 21Кимсей ески рубайа ени йама йамамээр, зерӓ ени йама таа пек ески рубайы йыртэр. Сонда йыртык таа бӱӱк олэр. 22Кимсей ени шарабы ески тулумнар ичинӓ долдурмаз, зерӓ ени шарап патладэр тулумнары. Шарап дӧкӱлер, тулумнар да зӓн олэр. Ени шарабы лӓӓзым долдурмаа ени тулумнар ичинӓ». 23Олду ӧлӓ, ани бир ӂумертеси гӱнӱ Иисус екиннӓр ичиндӓн гечӓрди. Гидӓркӓн йолда, Онун ӱӱрениӂилери башак копармаа башладылар. 24Фарисейлӓр дедилӓр Иисуса: «Йа бак, нечин оннар йапэрлар, не дӱшмеер ӂумертеси гӱнӱ?» 25Иисус деди оннара: «Окумадыныз мы, не йапты Давид хем кафадарлары, ачан аӂыктылар? 26Ниӂӓ Авиафарын, баш попазын, вакыдында о гирди Аллахын евинӓ да иди екмеклердӓн, ани Аллахын ӧнӱнӓ койуларды, ангыларыны, попазлардан каарӓ, кимсей дӱшмӓрди исин. Сора верди кафадарларына да». 27Иисус деди оннара: «Ӂумертеси адам ичин курулду, ама диил адам ӂумертеси ичин. 28Ӧлӓ ки, Адам Оолу – артык ӂумертесинин дӓ Саабиси».\nМарк 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/2","date":"2013-12-09T01:26:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163839270\/warc\/CC-MAIN-20131204133039-00005-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1946,"character_repetition_ratio":0.05,"word_repetition_ratio":0.036,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89704.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ушаӂыкларым! Буннары йазэрым сизӓ, ки гӱнах йапмайасыныз. Ама еер биркимсей йаптысайды, бизим Бобада Араӂымыз вар – Доору Олан, Иисус Христос. 2Одур аӂыйаннык курбаны бизим гӱнахларымыз ичин, диил саде бизим ичин, ама бӱтӱн дӱннейин гӱнахлары ичин. 3Бундан аннээрыз, ани таныдык Ону, еер таманнарсайдык Онун сымарламакларыны. 4Ким деер: «Бӓн Ону таныдым», ама сымарламакларыны таманнамээр, о бир йаланӂы, да онда йок аслылык. 5Ама ким таманнээр Онун сӧзӱнӱ, хакына онда Аллахын севгиси долулуктан вар. Бундан таныйэрыз, ани биз Аллахтайыз. 6Ким деер, ани о Аллахта булунэр, о лӓӓзым йашасын да ӧлӓ, ниӂӓ Иисус йашады. 7Севгили кардашлар! Йазэрым сизӓ диил бир ени сымарламак, ама ески сымарламайы, ани сиз баштан каблеттиниз. Ески сымарламак о сӧздӱр, ани \/таа баштан\/ ишиттиниз. 8Ама йазэрым сизӓ хеп окадар бир ени сымарламак, ангысынын аслылыы гӧрӱлдӱ ниӂӓ Христозда, хеп ӧлӓ сиздӓ дӓ. Зерӓ караннык гечер, да хакына айдыннык шинди айдыннадэр. 9Ким деер, ани айдынныкта булунэр, ама кенди кардашындан азетмеер, о таа каранныкта булунэр. 10Ким кардашыны север, о айдынныкта калэр. Она йок бишей кӧстекленмӓк ичин. 11Ама ким азетмеер кардашындан, о каранныкта булунэр, каранныкта гезер да билмеер, нерейи гидер, зерӓ караннык онун гӧзлерини кӧӧр едер. 12Йазэрым сизӓ, ушаӂыкларым, зерӓ сизин гӱнахларыныз афедилди Онун адынын хатыры ичин. 13Йазэрым сизӓ, бобалар, зерӓ сиз таныдыныз Ону, Ким таа баштандыр. Йазэрым сизӓ, деликаннылар, зерӓ сиз кӧтӱ оланы енсединиз. Йазэрым сизӓ, ушаклар, зерӓ сиз Бобайы таныдыныз. 14Сизӓ йаздым, бобалар, зерӓ сиз таныдыныз Ону, Ким таа баштандыр. Сизӓ йаздым, деликаннылар, зерӓ сиз каавийсиниз, Аллахын сӧзӱ сиздӓ калэр, хем кӧтӱ оланы енсединиз. 15Севмейин дӱннейи хем не вар бу дӱннедӓ. Ким север дӱннейи, онда йок Бобанын севгиси. 16Зерӓ хепси, не вар бу дӱннедӓ: тенин хамеллери, гӧз майыллыы хем йашамак шишкиннии, диил Бобадан, ама бу дӱннедӓн. 17Дӱннӓ хамеллериннӓн гечер, ама ким Аллахын истедиини таманнээр, о дивеч йашар. 18Ушакларым! Бу – битки вакыт. Ниӂӓ ишиттиниз, ани гелеӂек антихрист, тӓ шинди пейдаланды чок антихрист. Бундан аннээрыз, ани бу – битки вакыт. 19Оннар чыктылар бизим арамыздан, ама диилдилӓр биздӓн. Олайдылар биздӓн, бизимнӓн дураӂэйдылар. Ама оннар чыктылар, ки белли олсун, ани оннар диил хепси биздӓн. 20Сиз сӓ, йааланмышсыныз Айоз Оландан да \/хепсини\/ аннээрсыныз. 21Бӓн сизӓ йаздым диил ани аслылыы билмеерсиниз, ама онуштан, ани билерсиниз хем аннээрсыныз, ани хич бир дӓ йалан аслылыктан гелмӓз. 22Ким йаланӂы, еер диилсӓ о, ким инкӓр едер, ани Иисус – Христос? Одур антихрист, ангысы инкӓр едер хем Бобайы, хем Оолу. 23Херкез, ким атылэр Оолдан, онда йок Боба. \/Ама ким ачык кабледер Оолу, онда вар Боба.\/ 24Онуштан, не баштан ишиттиниз, о сиздӓ калсын. Еер сиздӓ каларсайды, не баштан ишиттиниз, озаман сиз калаӂэныз хем Оолда, хем Бобада. 25Будур адамак, ани О бизӓ адады – дивеч йашамак. 26Буннары йаздым сизӓ оннар ичин, ани бакэрлар сизи алдатмаа. 27Ама йааланмак, ани сиз Ондан каблеттиниз, сиздӓ калэр. Онуштан сизин йок зорунуз, ки биркимсей ӱӱретсин сизи. Ама Онун йааламасы ӱӱредер сизи хепси ишлӓр ичин. О – аслылык хем диил йалан. Онуштан калын Онда, ниӂӓ О ӱӱретти сизи. 28Ӧлӓ ки, ушаӂыкларым, йашайын Онда, ки ачан О гӧрӱнеӂек, олсун кыйышмамыз, да утанмайалым Онун ӧнӱндӓ, ачан гелеӂек. 29Еер сиз билирсейдиниз, ани О доору, озаман билиниз, ани хепси, ким йапэр доору, Ондан дуулмуш.\n1 Иоанын 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/2","date":"2013-12-06T17:28:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052275\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00070-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1906,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.038,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":76060.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бакын, нетӱрлӱ севги бизӓ Боба верди, ки бизӓ денсин Аллахын ушаклары. Да хакына ӧлейиз. Онуштан дӱннӓ бизи танымээр, зерӓ Ону да танымады. 2Севгили кардашлар! Биз шинди Аллахын ушакларыйыз, ама не олаӂэз, бизӓ таа ачылмады. Салт окадар билериз, ани, ачан Христос ачылаӂэк, Она бензӓр олаӂэз, зерӓ гӧреӂез Ону, ниӂӓ О хакына вар. 3Херкез, ким бу умуду Она койэр, кендини паклээр, ниӂӓ Христос пак. 4Ким гӱнах йапэр, о закону басэр, зерӓ гӱнах – законсузлук. 5Да билерсиниз, ани Христос гелди, ки алсын бизим гӱнахларымызы. Онда Кендисиндӓ йок гӱнах. 6Ким Онда калэр, о гӱнах йапмээр. Ким гӱнах йапэр, о таа гӧрмеди хем танымады Ону. 7Ушаӂыкларым! Бакын, биркимсей алдатмасын сизи. Ким доорулук йапэр, о доору инсандыр, ниӂӓ Христос доору. 8Ким гӱнах йапэр, о диаволдан, зерӓ диавол баштан гӱнах йапэр. Онуштан Аллахын Оолу гелди, ки бозсун диаволун ишлерини. 9Ким Аллахтан дуулмуш, о гӱнах йапмээр, зерӓ Аллахын тоому онда калэр. О йок ниӂӓ гӱнах йапсын, зерӓ Аллахтан дуулмуш. 10Тӓ несой белли олэр, ким Аллахын ушаклары хем ким диаволун ушаклары: херкез, ким доорулук йапмээр хем ким кенди кардашыны севмеер, о диил Аллахтан. 11Будур хабер, ани баштан ишиттиниз: бири-биримизи севелим. 12Олмайалым, ниӂӓ Каин, ангысы кӧтӱ оланданды да кенди кардашыны ӧлдӱрдӱ. Нечин ӧлдӱрдӱ? Зерӓ онун кенди ишлери кӧтӱйдӱ, ама онун кардашынын ишлери дооруйду. 13Кардашларым, шашмайын, еер бу дӱннӓ сиздӓн азетмӓрсейди. 14Биз билериз, ани ӧлӱмдӓн йашамайа гечтик, зерӓ севериз кардашларымызы. О, ким севмеер \/кардашыны\/, ӧлӱмдӓ калэр. 15Херкез, ким азетмеер кардашындан, о бир ӧлдӱрӱӂӱ. Билерсиниз, ани бир дӓ ӧлдӱрӱӂӱнӱн кендиндӓ йок дивеч йашамасы. 16Биз бундан аннээрыз, недир севги, зерӓ Христос верди бизим ичин Кенди ӂаныны. Биз дӓ лӓӓзым верелим ӂанымызы кардашларымыз ичин. 17Кимдӓ вар дӱннейин варлыы да, гӧрӱп кардашыны йоклукта, китлеер кенди ӱреени, несой вар насыл олсун онда Аллахын севгиси? 18Ушаӂыкларым! Севелим диил лафлан хем диллӓн, ама ишлӓн хем аслылыклан. 19Тӓ бундан таныйэрыз, ани биз аслылыктаныз, да бутӱрлӱ Аллахын ӧнӱндӓ ӱреклеримиз усланэр, 20ачан ӱреемиз бизи азарлээр. Зерӓ Аллах таа бӱӱк ӱреемиздӓн да хепсини билер. 21Севгили кардашлар! Еер ӱреемиз бизи азарламарсайды, озаман бизим кыйышмамыз вар Аллахын ӧнӱндӓ. 22Да не дӓ истейеӂез Ондан, кабледеӂез, зерӓ таманнээрыз Онун сымарламакларыны хем йапэрыз, не О беенер. 23Онун сымарламасы будур: инаналым Онун Оолуна, Иисус Христоза, хем севелим бири-биримизи, ниӂӓ О сымарлады бизӓ. 24Ким таманнээр Аллахын сымарламакларыны, о Аллахта, Аллах да онда калэр. Да бунуннан билериз, ани Аллах биздӓ йашээр – Айоз Духлан, Ангысыны О бизӓ верди.\n1 Иоанын 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/3","date":"2013-12-10T01:41:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164004057\/warc\/CC-MAIN-20131204133324-00071-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1483,"character_repetition_ratio":0.053,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":83426.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1О вакыт падишах Ирод туттурду клиседӓн кимисини, неетленип оннара кӧтӱлӱк йапсын. 2О кылычлан ӧлдӱрттӱ Иакову, Иоанын кардашыны. 3Гӧрӱп, ани иудейлӓр беенерлӓр буну, ондан сора Хамурсуз йортунун гӱннериндӓ туттурду Петрийи дӓ. 4Арестат еттирдиктӓн сора капана капатты. Койду дӧрт бӧлӱк аскер, беклесиннӓр ону. Бӧлӱклердӓ варды дӧрдӓр аскер. Неетленӓрди Паскеллӓ йортусундан сора чыкармаа ону инсанын ӧнӱнӓ даава ичин. 5Петри булунурду бекчилик алтында, капанда. Ама клисӓ хашлак дуа едӓрди онун ичин Аллаха. 6О геӂӓ, незаман ертеси гӱнӱ Ирод лӓӓзымды чыкарсын ону даавайа, Петри уйуйарды ики аскер арасында баалы ики синӂирлӓн, бекчилӓр дӓ беклӓрдилӓр капанын капусунда. 7Ансыздан Аллахтан бир ангил пейдаланды, да бир шафк айдыннатты одайы капанда. Ангил дӱрттӱ Петрийи бир йанына да, уйандырып ону, деди: «Чабук калк!». Синӂирлӓр бирдӓн дӱштӱлӓр онун еллериндӓн. 8Ангил деди она: «Кушан хем гии айак капларыны!». О ӧлӓ дӓ йапты. Сора ангил деди: «Гии ӱст рубаны да гел беним ардыма!» 9Петри дышары чыкты, гидип онун ардына, аннамайарак, ани, не йапэр ангил, бу хакына аслы. О санарды, ани гӧрӱнмӓк гӧрер. 10Ачан гечтилӓр илк хем икинӂи бекчилии, етиштилӓр демир токатлара, ани чыкэр касаба ичинӓ. Токатлар кендилииндӓн ачылдылар ӧннериндӓ. Оннар чыктылар да гечтилӓр бир сокак. Сора ангил бирдӓн йок олду онун йанындан. 11Ачан Петри гелди кендинӓ, деди: «Шинди бӓн хакына гӧрерим, ани Сааби йоллады ангилини да куртарды бени Иродун елиндӓн хем хепси белалардан, не беклӓрди иудей инсаны, ки олсун бенимнӓн». 12Аннайып, не олду, о гитти Марийанын евинӓ, ангысы Иоанын – Марк дениленин – анасыйды, кимдӓ чойу топланмыштылар да дуа едӓрдилӓр. 13Ачан Петри урду дышанкы токатлара, чыкты бир изметчийка, ады Рода, ки баксын, ким урэр. 14Ачан таныды Петринин сесини, севинмеликтӓн ачмады токады, ама качарак гитти да сӧледи, ани Петри дурэр токатларда. 15Оннар дедилӓр она: «Сӓн дели мийсин?» Ама о бакарды аннатсын, ани сӧледиклери аслы, онуштан оннар дедилӓр: «Бу олмалы онун ангили». 16Бу вакыт Петри хеп урарды токатлара. Ачан ачтылар, гӧрӱп ону, даптур гелдилӓр. 17Петри йапты елиннӓн нышан, ки суссуннар. Сора аннатты, ниӂӓ Сааби чыкарды ону зындандан, да деди: «Сӧлейиниз Иакова хем кардашлара бу олушлар ичин». Сора кендиси чыкты да гитти башка ерӓ. 18Ачан айдыннанды, аскерлерин арасында бир бӱӱк качынмак олду, бакардылар аннасыннар, не олду Петрийлӓн. 19Ирод ааратты ону херердӓ да, ачан буламады, бекчилери соруша чекти да сымарлады, ӧлдӱрӱлсӱннӓр. Сора кенди гитти Иудейадан Кесарийа касабасына да орада калды. 20Ирод пек ӱфкелийди Тир хем Сидон касабасындан инсана. Оннар, аннашып, гелдилӓр Иродлан гӧрӱшмӓӓ. Кенди тарафына чевирдилӓр Власты, ани бакарды падишахын бинасыны. Истедилӓр барышмак йапмаа, зерӓ оннарын мемлекети бесленӓрди падишахын мемлекетиндӓн. 21Бир койулмуш гӱндӓ Ирод гииди падишах рубаларыны да, отуруп падишах скемнесиндӓ, башлады лафетмӓӓ инсанын ӧнӱндӓ. 22Инсан баарарды: «Бу сес диил адамын, ама Аллахын!» 23Саабидӓн бир ангил хемен бирдӓн чарпты ону, зерӓ о йапмышты, ки метиннесиннӓр ону, ама диил Аллахы. Ону куртлар иди, да о ӧлдӱ. 24Ама Аллахын сӧзӱ хер тарафа дааларды хем илерлӓрди. 25Варнава хем Саул, изметлерини таманнадыктан сора, дӧндӱлӓр Иерусалимдӓн геери, алып кендилериннӓн Иоаны, ангысына денилер Марк.\nЙаптыклар 12","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/12","date":"2013-12-12T09:04:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164573346\/warc\/CC-MAIN-20131204134253-00030-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000081062,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000081062316895}","num_words":1889,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":83643.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Иисус Христос ичин капанӂы, хем кардаш Тимофей, селӓм йоллээрыз сана, Филимона, ани бизим севгили кафадарымыз иштӓ, 2кызкардаш Апфийайа, Архипӓ, ани бизим кафадарымыз бир дӱӱштӓ, хем сенин евдеки клисенӓ. 3Ииверги сизӓ хем услулук бизим Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан. 4Шӱкӱр едерим беним Аллахыма, херзаман сени анарак беним дуаларымда, 5зерӓ ишиттим, ниӂӓ инандын Сааби Иисуса хем ниӂӓ северсин Аллахын хепси айоз халкыны. 6Дуа едерим, ки сӓн чалышкан оласын хаберлемектӓ сенин инаныны, чӱнкӱ таныйэрсын хербир иилии, ангысыны каблеттик Иисус Христоздан. 7Зерӓ биз пек севиндик хем ӱреклендик сенин севгин ичин, зерӓ сениннӓн, кардашым, хошланды айозларын ӱреклери. 8Макар ки Христозда вар кыйышмаклыым, сана сымарлайым, ки йапасын, не лӓӓзым, 9сайэрым, таа ислӓӓ йалварайым сана севгийлӓн. Зерӓ йалваран диил башкасы, ама бӓн, ихтӓр Павли, ани шинди Иисус Христос ичин капанӂы. 10Йалварэрым сана беним ушаам ичин, Онисим ичин, ангысыны дуудурдум, булунарак баалы синӂирлӓрлӓн. 11Бир вакыт о сана йарамарды, ама шинди йарар хем сана, хем бана. 12Ону, ким беним ӱрӓӓм, сана геери йоллээрым. 13Бӓн истедим ону йанымда тутайым, ки сенин еринӓ измет етсин бана бу синӂирлердӓ, нейлӓн баалыйым Ии Хабер ичин. 14Ама изин олмайынӂа сендӓн, истӓмедим буну йапмаа. Истедим, иилик йапасын диил зорланмыш, ама ии истедииндӓн. 15Зерӓ олабилир, ани о бир парча вакыда айырылды сендӓн, ки геери ону аласын херзамана, 16диил ниӂӓ бир чыраа, ама таа ӱстӱн чырактан, олсун ниӂӓ бир севгили кардаш, чок беним ичин, ама таа чок сенин ичин, ниӂӓ бир инсан, хеп ӧлӓ ниӂӓ бир инанӂы Саабидӓ. 17Еер сӓн бени пайдаш сайарсайдын, каблет ону, ниӂӓ бени. 18Еер сени бишейлӓн гӱӂендирдийсӓ еки борчлуйса сана, кой оннары беним ӱстӱмӓ. 19Бӓн, Павли, йаздым кенди елимнӓн: кендим ӧдейеӂӓм. Демеерим, ани сӓн кендин дӓ бана борчлуйсун. 20Хакына, кардашым, вер бана колайлык Саабидӓ сендӓн файдаланайым, хошландыр беним ӱрееми Христозда. 21Йаздым сана, чок инанарак, ани сӓн сеслейеӂӓн, да билерим, ани йапаӂан таа чок, некадар бӓн истеерим. 22Хеп ӧлӓ хазырла бир ер бана, калайым сендӓ, зерӓ умутланэрым, сизин дуаларынызлан, чыкып капандан, гелейим сизӓ. 23Селӓм йоллээр сана Епафрас, ани капанӂы бенимнӓн билӓ Иисус Христос ичин, 24Марк, Аристарх, Димас, Лука, беним кафадарларым. 25Бизим Сааби Иисус Христоздан ииверги сизин духунузлан олсун. \/Амин.\/ |'page'\nФилимона Array","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Phlm\/","date":"2013-12-11T16:09:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164038825\/warc\/CC-MAIN-20131204133358-00001-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":31,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1317,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":77271.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сӧледим хепсини буннары, ки сиз сӱрчмейӓсиниз. 2Уурадаӂэклар сизи синагогалардан. Гелеӂек артык ӧлӓ бир вакыт, ачан херкез, ким сизи ӧлдӱреӂек, санаӂэк, ани бунуннан Аллаха измет едер. 3Бӧлӓ йапаӂэклар, зерӓ танымадылар не Бобайы, не дӓ Бени. 4Сӧледим буннары сизӓ, ки ачан гелеӂек о вакыт, аклыныза гетирӓсиниз, ани Бӓн сизӓ сӧледйидим буннары. Баштан буннары сизӓ сӧлӓмедим, зерӓ сизиннӓн билӓ булунурдум. 5Шинди гидерим Она, Ким Бени йоллады, ама сиздӓн бириниз билӓ сормээр: \"Нерейи гидерсин?\" 6Ама бу лафларын бетеринӓ, ани сӧледим сизӓ, кахыр басты сизи. 7Ама Бӓн хакына сӧлеерим сизӓ, ани таа ислӓӓ олаӂэк сизин ичин, ки Бӓн гидейим, зерӓ Бӓн гитмӓрсейдим, Иилендириӂи гелмейеӂек, ама гидӓрсейдим, йоллайаӂам Ону сизӓ. 8Ачан О гелеӂек, дӱннейӓ ачаӂэк, не вар гӱнах, не вар доорулук хем недир Аллахын даавасы. 9Ачаӂэк оннарын гӱнахларыны, зерӓ инанмадылар Бана. 10Ачаӂэк доорулуу, зерӓ Бӓн гидерим Бобайа, да Бени шиндӓн сора гӧрмейеӂениз. 11Ачаӂэк даавайы, зерӓ даавайа кесилди бу дӱннейин чорбаӂысы. 12Вар чок ишлӓр, сӧлейим сизӓ, ама шинди йок насыл оннара дайанасыныз. 13Ачан гелеӂек Иилендириӂи, Аслылык Духу, О доорудаӂэк сизи бӱтӱн аслылаа, зерӓ О лафетмейеӂек Кендиндӓн, ама сӧлейеӂек, не ишидеӂек, хем билдиреӂек сизӓ гелӓр ишлери. 14О Бени метиннейеӂек, зерӓ алаӂэк ондан, не вар Бендӓ, да сизӓ ачаӂэк. 15Хепси, не вар Бобада, оннар Беним, онуштан дедим, ани алаӂэк ондан, не вар Бендӓ, да сизӓ ачаӂэк. 16Бир парча вакыттан сора артык Бени гӧрмейеӂениз, ама таа бир парча вакыттан сора енидӓн гӧреӂениз, \/зерӓ Бӓн Бобама гидерим\/». 17Ачан ишиттилӓр бу лафлары, кимиси ӱӱрениӂилериндӓн дедилӓр бири-биринӓ: «Не истеер бизӓ демӓӓ бу лафларлан, ани бир парча вакыттан сора гӧрмейеӂениз Бени, сора бир парча вакыттан сора енидӓн гӧреӂениз, зерӓ Бӓн Бобама гидерим». 18Ӧлӓ ки, оннар сордулар: «Недир бу \"бир парча вакыт\", ани О деер? Биз аннамээрыз, не лафедер». 19Иисус аннады, ани оннар истеерлӓр сорсуннар Она, онуштан деди: «Бунун ичин ми чекишерсиниз, ани дедим: \"Бир парча вакыттан сора гӧрмейеӂениз Бени, ама таа бир парча вакыттан сора енидӓн гӧреӂениз\"? 20Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани аалайаӂэныз хем сызлайаӂэныз, ама дӱннӓ севинеӂек. Сиз кахырланаӂэныз, ама кахырыныз севинмейӓ дӧнеӂек. 21Кары, ачан гелер вакыды дуудурмаа, зеетленер, ама сора, ачан дуудурэр бир евлат, зеетлерини унудэр севинмектӓн, ани бир инсан дууду бу дӱннедӓ. 22Хеп ӧлӓ сиз дӓ шинди кахырланэрсыныз, ама ачан енидӓн гӧреӂӓм сизи, севинеӂениз. Кимсей сизин севинменизи сиздӓн аламайаӂэк. 23О гӱндӓ сормайаӂэныз бишей Бана. Доору, доору сӧлеерим сизӓ, не дӓ истейеӂениз Беним адыма Бобадан, вереӂек сизӓ. 24Шиндийӓ кадар бишей истӓмединиз Беним адыма. Истейиниз, да кабледеӂениз, ки сизин севинмениз таман олсун. 25Буннары аннаттым сизӓ ӧрнеклӓрлӓн, ама гелер вакыт, ачан артык ӧрнеклӓрлӓн лафетмейеӂӓм, ама ачык лафедеӂӓм сизиннӓн Боба ичин. 26О гӱндӓ истейеӂениз Беним адыма. Демеерим, ани Бӓн йалвараӂам сизин ичин Бобайа. 27Боба Кендиси сизи север, зерӓ сиз севдиниз Бени да инандыныз, ани Аллахтан чыкып, гелдим. 28Гелдим Бобадан бу дӱннейӓ, шинди бракэрым дӱннейи да дӧнерим Бобайа». 29Ӱӱрениӂилери дедилӓр: «Тӓ, шинди лафедерсин ачык да хич лафетмеерсин ӧрнеклӓн. 30Шинди аннээрыз, ани билерсин хепсини, да диил лӓӓзым, ки сорсун Сана биркимсей бишей, онуштан инанэрыз, ани Аллахтан гелдин». 31Иисус ӂувап етти: «Шинди инанэрсыныз мы? 32Тӓ, гелер вакыт, артык гелди, ачан даалышаӂэныз херкезиниз кенди еринӓ. Бени йалныз бракаӂэныз, ама Бӓн диилим йалныз, зерӓ Боба Бенимнӓн. 33Сӧледим буннары, ки услулуунуз олсун Бендӓ. Бу дӱннедӓ зеет гечиреӂениз, ама гиргинненин, Бӓн енседим дӱннейи!»\nИоан 16","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/16","date":"2013-12-13T21:59:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164999586\/warc\/CC-MAIN-20131204134959-00076-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":2100,"character_repetition_ratio":0.064,"word_repetition_ratio":0.088,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":76296.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Иисус Христозун апостолу Аллахын истедиинӓ гӧрӓ, хем кардаш Тимофей селӓм йоллээрыз Аллахын клисесинӓ, ани Коринф касабасында, барабар Аллахын бӱтӱн айоз халкыннан, ани булунэр Ахайа долайында. 2Сизӓ ииверги хем услулук Аллах Бобамыздан хем Сааби Иисус Христоздан. 3Шӱкӱр Аллаха, бизим Сааби Иисус Христозун Бобасына! Одур йалпак ӱрекли Боба хем хертӱрлӱ кахырда иилендирӓн Аллах, 4Ангысы иилендирер бизи хербир зеетлердӓ, ки биз дӓ иилендирӓбилелим оннары, ким булунэр хертӱрлӱ зеетлердӓ хеп ӧлӓ, ниӂӓ Аллах бизи кендимизи иилендирер. 5Зерӓ некадар чок Христос ичин аӂы чекериз, окадар таа чок иилендирмӓк кабледериз Христоздан. 6Еер кахыр чекӓрсейдик, бу сизин ииленмениз ичин хем куртулманыз ичин. Еер иилендирилирсейдик, бу да сизин иилендирилмениз ичин, ани ачылэр дайанманызда зеетлерӓ, ангыларыны биз дӓ чекериз. 7Бизим бӱӱк умудумуз вар сиздӓ, зерӓ билериз, ани пай алэрсыныз бизимнӓн барабар, ниӂӓ зеетлердӓ, хеп ӧлӓ ииленмектӓ дӓ. 8Кардашлар, биз истӓмеериз, билмейӓсиниз, нелӓр гечирдик Асийада. Бир бӱӱк ӱк алтындайдык, куведимиздӓн дышары. Ӧлӓ ки, умуду алдыйдык йашамактан. 9Кендимизи дуйдук, сансын ӧлӱм дӧшеендӓ. Бу олду, ки умутланмайалым кендимизӓ, ама Аллаха, Ани ӧлӱлери дирилдер. 10О бизи ӧлӓ йакын ӧлӱмдӓн куртарды хем куртарэр. Инанэрыз, ани, еер бизӓ йардым едӓрсейдиниз дуанызлан, О бизи ӧнӱмӱздӓ вакытларда да куртараӂэк, 11ки чок инсаннар Аллаха шӱкӱр етсиннӓр бизим ичин, зерӓ чойунун дуаларыннан бизӓ ииверги верилди. 12Бунуннан ӱӱнериз, пак ӱзлӓн буну вар насыл сӧлейелим, ани биз дӱннедӓ хем маасуз сизин аранызда йашадык, хализликлӓн верилип Аллаха, диил инсан аарифлиинӓ гӧрӓ, ама Аллахын иивергисинӓ гӧрӓ. 13Биз йазмээрыз сизӓ башка бишей, ондан каарӓ, не кендиниз дӓ окуйэрсыныз хем аннээрсыныз. Умутланэрым, бизи доору аннайаӂэныз, 14ниӂӓ дӓ бираз аннээрсыныз, ани бизим Сааби Иисусун гӱнӱндӓ сиз бизимнӓн ӱӱнӓбилирсиниз, ниӂӓ дӓ биз сизиннӓн. 15Бу ӱзерӓ, бӱӱк инаннан неетлендим илкин сизӓ гидейим, ки ики катына ииверги Аллахтан еденӓсиниз, 16да, сиздӓн гечип, Македонийайа гидейим, сора Македонийадан геери дӧнейим сизӓ, ки сиз бени гечирӓбилӓсиниз Иудейайа. 17Бӧлӓ дӱшӱнӱп, не карарсыз мы даврандым аӂаба? Йада дӱннейӂесинӓ ми ишлеерим, дейип хем «олур», хем «олмаз»? 18Аллах инанчтыр; О шаат бана, ани не сӧледик сизӓ, диил хем «олур», хем «олмаз». 19Зерӓ Аллахын Оолу Иисус Христос, Кимин ичин биз – бӓн, Силуан хем Тимофей – насаат еттик, олмады хем «олур», хем «олмаз», ама Онда салт «олур». 20Зерӓ хепси Аллахын адамаклары Онда «олур». Онуштан биз деериз Онун адыннан «Амин», Аллах метинненсин. 21О, Ким каавилеер бизи барабар сизиннӓн Христозда хем йаалээр бизи, О Аллахтыр, 22Анг��сы бизи мӱхӱрледи хем пей верди Айоз Духу бизим ӱреклеримизӓ. 23Шаат алэрым бана Аллахы, ани шиндийӓ кадар гелмедим Коринф касабасына, чӱнкӱ ӂаным аӂыйэр сизӓ. 24Диил, ани истеериз чорбаӂы олалым сизин инаныныза, ама сизиннӓн ишлеериз севинмениз ичин, чӱнкӱ сиз инанда каави дурэрсыныз.\n2 Коринфлилерӓ 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/1","date":"2013-12-13T17:32:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164965557\/warc\/CC-MAIN-20131204134925-00099-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":37,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1690,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93978.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, оолум, каавилен хайырлан, ани Иисус Христозда. 2Ӱӱретмеклери, не ишиттин бендӓн чок шаатлар ӧнӱндӓ, вер инанч инсаннарын елинӓ, ангылары беӂерерлӓр башкаларыны да ӱӱретмӓӓ. 3Дайаныӂы ол зеетлердӓ, ниӂӓ Иисус Христозун бир ии аскери. 4Хич бир аскер бааламаз кендини гӱннӱк йашаманын зааметлериннӓн, чӱнкӱ кендини бакэр беендирсин аскерлик заабидинӓ. 5Йарышаннар, сырайа гӧрӓ йарышмарсайдылар, фенец казанамазлар. 6Чифтчи, ким чалышып-ишлеер, лӓӓзым алсын илк пайы берекеттӓн. 7Не сӧлеерим, ии анна; Сааби сана хербир иш ӱзерӓ акыл вереӂек. 8Унутма Иисус Христозу, Давидин сенселесиндӓн, Ангысы ӧлӱдӓн дирилди, ниӂӓ ачыкланэр Ии Хабердӓ, ангысыны насаат едерим. 9Онуштан зеет чекерим, артык синӂирлӓрлӓн баалайым ниӂӓ бир фена йапыӂы, ама Аллахын сӧзӱ синӂирлӓн бааланмаз. 10Бунун ичин хепсинӓ дайанэрым сечилмишлӓр ичин, ки оннар да куртулмак еденсиннӓр, ани Иисус Христозда, дивеч метинниклӓн. 11Аслыдыр бу сӧз: «Еер биз Онуннан ӧлдӱйсейдик, Онуннан да йашайаӂэз. 12Еер дайанарсак, Онуннан билӓ да падишахлык едеӂез. Еер Ондан атыларсак, О да биздӓн атылаӂэк. 13Еер биз инанч олмарсак, О инанч калэр, зерӓ йок насыл бишей йапсын Кенди табеетинӓ каршы». 14Буннары инанӂыларын аклына гетир, Аллахын ӧнӱндӓ хаберлейерӓк, чекишмесиннӓр лафлар ичин, зерӓ бундан файда олмаз, ама кайыплаа гӧтӱрер оннары, ким сеслеер. 15Бак, да ол Аллахын ӧнӱндӓ ниӂӓ дененмиш ишчи, ангысы йок недӓн утансын, доору ӱӱредип аслылык сӧзӱнӱ. 16Ама узаклан бошуна лафлардан, ани йарашмээр айозлаа, зерӓ бӧлӓ лафеденнӓр таа чок зееделейеӂеклӓр сайгысызлыы Аллаха каршы. 17Оннарын лафлары гангрена гиби даалаӂэк. Бутӱрлӱ булунэр Именей хем Филет, 18ангылары аслылыктан саптылар, дейип, ани дирилмӓк олду. Бунуннан кимилерин инаныны бозэрлар. 19Ама Аллахын темели каави дурэр да бӧлӓ мӱхӱрлӱ: «Сааби таныйэр Кендикилерини» хем «Узаклашсыннар кӧтӱлӱктӓн хепси, ким чаарэр Саабинин адыны». 20Бир бӱӱк евдӓ вар хертӱрлӱ каплар, диил саде алтындан хем гӱмӱштӓн, ама вар аачтан да, топрактан да. Кимиси файдаланэр икрамны ишлӓр ичин, ама кимиси икрамсыз ишлӓр ичин. 21Ӧлӓ ки, ким икрамсыз ишлердӓн пакланаӂэк, о айозланмыш бир кап олаӂэк, икрамны ишлерӓ уйгун хем Чорбаӂыйа файдалы, хазыр йапсын хертӱрлӱ ии ишлӓр. 22Генчлик хавезлериндӓн кач, да излӓ доорулуу, инаны, севгийи, услулуу хепсиннӓн, ким Саабийи чаарэр пак ӱректӓн. 23Ахмакчасына хем аннамаксыз йарышмаклардан сакын, билерӓк, ани оннардан дебрешер кавга. 24Саабинин кулу дӱшмеер кавгаӂы олсун, ама дӱшер йалпак олсун хепсиннӓн, беӂерсин ӱӱретмӓӓ хем сабурлу олсун, ачан она каршы кӧтӱлӱк йапэрлар. 25Йавашлыклан йола гетирсин оннары, ким каршы она дурэр. Аллах беки оннара колайлык вереӂек, ани гӱнахларындан Она дӧнсӱннӓр да аслылыы танысыннар. 26Озаман кендилеринӓ гелип, чӧзӱлӓбилирлӓр диаволун арканындан, зерӓ диавола есир дӱшмӱштӱлӓр, ки йапсыннар онун кефини.\n2 Тимофейӓ 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Tim\/2","date":"2013-12-06T17:57:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052286\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00006-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1660,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93477.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан Иисус инди байыр ӱстӱндӓн, Онун ардына гитти чок инсан. 2Бир лепралы хаста йаклашты Она, баш иилтти да деди: «Сааби, еер истӓрсейдин, вар насыл бени паклайасын». 3Иисус узатты елини, дииди она да деди: «Истеерим, паклан!» Хемен хаста лепрадан пакланды. 4Сора Иисус деди она: «Бак, сӧлӓмейӓсин кимсейӓ, ама гит да гӧстерил попаза. Гетир баашыш, не Моисей сыралады, ки шаатлык олсун инсана». 5Ачан Иисус гирди Капернаум касабасына, йаклашты Она аскер ӱзбашы, ангысы йалварды: 6«Сааби, беним изметкерим йатэр ичердӓ кӧтӱрӱм да пек чок зеетленер». 7Иисус деди: «Гидеӂӓм алыштырайым ону». 8«Сааби, бӓн етмеерим, ки Сӓн гирӓсин беним евимӓ. Саде де бир лаф, да беним изметкерим алышаӂэк, – деди аскер ӱзбашы. – 9Зерӓ бӓн дӓ заабитлик алтындайым, беним дӓ елим алтында вар аскерлӓр. Ачан бирисинӓ деерим: \"Гит\", о гидер. Башкасына деерим: \"Гел\", о гелер. Чыраама деерим: \"Йап бу иши\", о йапэр». 10Ачан Иисус ишитти бу лафлары, шашты да деди оннара, ким гелӓрди Онун ардына: «Доору сӧлеерим сизӓ, ани бӱтӱн Израил ичиндӓ булмадым бӧлӓ бӱӱк инан. 11Сӧлеерим сизӓ, ани гелеӂеклӓр чойу гӱндуусундан хем гӱнбатысындан да отураӂэклар софрайа Авраамнан, Исааклан хем Иаковлан Гӧк Падишахлыында. 12Ама Падишахлыын ооллары уурадылмыш олаӂэклар дышары, караннаа, нередӓ олаӂэк ааламак хем диш гыӂырдатмасы». 13Сора деди аскер ӱзбашына: «Гит, да олсун сенин инанына гӧрӓ». Аскер ӱзбашын изметкери осаат алышты. 14Сора Иисус гелди Петринин евинӓ, онун кайнанасыны патта хаста булду, сытмадан тутулмуш. 15Дииди онун елинӓ, да сытма карыйы бракты. Кары калкты да башлады измет етмӓӓ Иисуса. 16Авшамнен гетирдилӓр Она чок инсан, фена духтан зеетленмиш. О саде бир сӧзӱннӓн оннардан фена духлары чыкарарды хем хепси хасталары алыштырарды, 17ки таманнансын, не с��ленди пророк Исайадан: «О алды бизим йуфкалыкларымызы Кенди ӱстӱнӓ хем ташыды бизим дертлеримизи». 18Ачан Иисус гӧрдӱ чок инсан Кенди долайында, сымарлады ӱӱрениӂилеринӓ, кайыклан гӧлӱн ӧбӱр тарафына гечсиннӓр. 19Озаман Она йаклашты бириси билгичлердӓн да деди: «Ӱӱредиӂи, гидеӂӓм Сенин ардына, нерейи да Сӓн гитсӓн». 20Иисус ӂувап етти: «Тилкилерин иннери, кушларын йувалары вар, ама Адам Оолу йок нерейи башыны койсун». 21Башка бириси ӱӱрениӂилерин арасындан деди: «Сааби, брак, илкин гидейим, бобамы гӧмейим». 22«Гел Беним ардыма, брак, ӧлӱлӓр ӧлӱлерини гӧмсӱн», – деди Иисус. 23Иисус гирди кайык ичинӓ, ӱӱрениӂилери дӓ гирдилӓр Онун ардына. 24Бирдӓн гӧлдӓ чекетти бир бӱӱк боран, ӧлӓ пек серт, ани далгалар кайыы гӧмӓрди, ама Иисус уйуйарды. 25Ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар, уйандырдылар Ону да дедилӓр: «Сааби! Куртар бизи, кайбелериз!» 26Иисус деди оннара: «Нечин коркэрсыныз, аз инанӂылар?» Сора калкты, азарлады лӱзгери хем далгалары, да бирдӓн бир бӱӱк услулук олду. 27Инсаннар шаштылар да дедилӓр: «Кимдир Бу, Ангысыны лӱзгерлӓр дӓ, дениз дӓ сеслеерлӓр?» 28Ачан Иисус етишти гӧлӱн ӧбӱр тарафына, Гадара ерлеринӓ, каршылады Ону ики адам, фена духтан тутулу, ангылары мезар лаамнарындан чыктылар. Оннар ӧлӓ титсийдилӓр, ани кимсей гечӓмӓрди о йолдан. 29Оннар башладылар баармаа: «Нейин вар бизимнӓн, \/Иисус,\/ Аллахын Оолу? Гелдин бурайы вакытсыз зеетлемӓӓ ми бизи?» 30Оннардан узак бӱӱк бир сӱрӱ домуз отларды. 31Фена духлар йалвардылар Иисуса: «Еер уурадарсайдын бизи, йолла, гирелим домуз сӱрӱсӱ ичинӓ». 32«Гидин», – деди Иисус. Оннар чыктылар да гирдилӓр домузлар ичинӓ. Бирдӓн бӱтӱн сӱрӱ хызланды дик йамачтан, атлады гӧл ичинӓ да буулду су ичиндӓ. 33Домузчулар качтылар, да касабайа гелип, сӧледилӓр хепсинӓ, не олду фена духтан тутулу адамнарлан. 34Бӱтӱн касабадан инсан чыкты каршы Иисуса. Гӧрӱп Ону, йалвардылар, гитсин оннарын ерлериндӓн.\nМатфей 8","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/8","date":"2013-12-10T18:42:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164023632\/warc\/CC-MAIN-20131204133343-00042-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000072718,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000072717666626}","num_words":2051,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88630.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашлар, истеерим аклыныза гетирейим иивергийи, не Аллах Македонийа клиселеринӓ верди. 2Макар ки чок зеетлердӓн денендилӓр, оннарын чок севинчлери хем бӱӱк фукааралыы йапты оннары чок зенгин ӂӧмертли баашыш вермектӓ. 3Зерӓ оннар кендиликлериндӓн вердилӓр куветлеринӓ гӧрӓ, да артык куветлериндӓн дышары. Бӓн буна шаадым. 4Оннар пек йалвардылар бизӓ, истейерӓк пай алсыннар бу хайырлы иштӓ – йардым етмектӓ Аллахын айоз халкына. 5Вердилӓр диил саде, не умутланардык, ама вердилӓр кендилерини илкин Саабийӓ, сора да бизӓ, Аллахын истедиинӓ гӧрӓ. 6Онуштан биз йалвардык ��ита, ки, ниӂӓ башлады аранызда бу хайырлы иши, ӧлӓ дӓ биткийӓ кадар гӧтӱрсӱн. 7Ама ниӂӓ хер тарафтан ӱстӱннӱӱнӱз вар инанда, лафетмектӓ, билгидӓ, хертӱрлӱ чалышмакта хем севгидӓ, ани биз дебрештирдик сиздӓ, бакын бу хайырлы иштӓ дӓ ӱстӱн оласыныз. 8Сӧлеерим буну диил бир сымарламак гиби, ама башкаларынын чалышмасыннан сизин севгилиинизи денерим, ки гӧрейим, аслы мы. 9Зерӓ сиз билерсиниз бизим Сааби Иисус Христозун иивергисини. О Кендиси, оларак зенгин, фукаараланды сизин ичин, ки сиз Онун фукааралыыннан зенгиннейӓсиниз. 10Онун ичин сӧлеерим сизӓ бу дӱшӱнмеклерими, зерӓ буннар файда сизин ичин. Таа гечӓн йылдан беери диил саде илк баашышы вердиниз, ама илк истейеннӓр дӓ олдунуз. 11Шинди таманнайын бу иши, ки, ниӂӓ ону хавезликлӓн истединиз, хеп ӧлӓ таманнайасыныз онуннан, не вар сиздӓ. 12Зерӓ не верилер хавезликлӓн, о баашыш кабул олэр, диил ани версин биркимсей нейи йок, ама нейи вар. 13Истӓмеериз, ки башкаларына олсун илин, ама сизӓ зор. 14Истеериз хепсинӓ биртӱрлӱ олсун, шинди сизин ташкынныыныз оннарын йоклууну таманнасын, ки сора оннарын ташкынныы сизин йоклуунузу таманнасын, да хепси биртӱрлӱ олсун. 15Ниӂӓ йазылы: «Ким топлады чок, артыы йокту, ама ким топлады аз, кытлыы йокту». 16Шӱкӱр Аллаха, ани Титын ӱреенӓ койду бенимнӓн бир чалышканнык сизин ичин. 17Зерӓ о саде каблетмеди беним йалвармамы, ама о сизин ичин окадар чалышкан, ки кенди истедииннӓн сизӓ гидер. 18Онуннан барабар йолладык бир кардаш, кими хепси клиселердӓ метедерлӓр, зерӓ Ии Хабери насаат едер. 19Бундан каарӓ, бу кардаш клиселердӓн сечилди, йол аркадашымыз олсун бу хайырлы изметчиликтӓ, не йапэрыз Саабинин метиннии ичин, ки ачылсын бизим хавезлиимиз йардым етмӓӓ. 20Сакынэрыз, ки биркимсей мааналамасын бизи бу ӂӧмерт баашыш ичин, ани биз гӧтӱрӱрӱз. 21Зерӓ чалышэрыз иилик йапмаа диил саде Саабинин ӧнӱндӓ, ама инсанын да. 22Биз йолладык оннарлан бизим кардашы, ангысыны чок сыра хем чок ишлердӓ денедик да чалышкан булдук. О шинди таа чалышкан олду, зерӓ сизи чок инанэр. 23Лафедерӓк Тит ичин, о пай алэр беним изметчилиимдӓ, ишлейип бенимнӓн сизин аранызда. Ама не вар насыл демӓӓ бизим кардашлар ичин, оннар клиселердӓн йолланылмышлар, ангылары Христоза метинник гетирерлӓр. 24Онуштан клиселерин ӧнӱндӓ оннара гӧстерин сизин севгилиин аслысыны, ки танынсын, ани биз доору сизиннӓн ӱӱнериз.\n2 Коринфлилерӓ 8","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/8","date":"2013-12-11T08:52:55Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164033807\/warc\/CC-MAIN-20131204133353-00006-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":1638,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92921.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сора бактым да гӧрдӱм Кузуйу дураркан Сион байыры ӱстӱндӓ. Онуннан барабар варды ӱз кырк дӧрт бин киши, ангыларын анныларында йазылыйды Онун ады хем Бобасынын ады. 2Ишиттим гӧктӓн бир сес, чок сулар уултусу гиби, бензӓр бир бӱӱк гӧк гӱрӱлтӱсӱнӓ. Бу сес, ани ишиттим, сансын арфаӂылар сеси, ангылары арфаларлан чалэрлар. 3Оннар чалардылар бир ени тӱркӱ, чорбаӂылык скемненин, дӧрт йаратыын хем аксакалларын ӧнӱндӓ. Кимсей ӱӱренӓмӓрди бу тӱркӱйӱ, ӱз кырк дӧрт бин кишидӓн каарӓ, ангылары сатын алынмыш бу ердӓн. 4Буннар, ким булаштырмады кендини карыларлан, зерӓ оннар темиздир. Гидерлӓр Кузунун ардына, нерейи О гидер. Оннар сатын алынмыш инсан арасындан, ниӂӓ илк дуумушлар Аллаха хем Кузуйа. 5Оннарын аазларындан хич йалан чыкмады. Оннар кусурсуз \/Аллахын чорбаӂылык скемнесинин ӧнӱндӓ\/. 6Сора гӧрдӱм бир башка ангил, ани учарды гӧк ортасында, гетирерӓк дивеч Ии Хабери, ки хабер версин ердӓ йашайаннара – хер миллетӓ, тамызлаа, дилӓ хем халка. 7О бӱӱк сеслӓн дейӓрди: «Коркун Аллахтан да Ону метиннейин, зерӓ гелди Онун даава вакыды. Баш иилдин Она, Ким йаратты гӧкӱ, ери, денизи хем су сызынтыларыны». 8Онун ардына икинӂи бир ангил гитти, дейерӓк: «Дӱштӱ, дӱштӱ Вавилон, бӱӱк касаба, ангысы кенди ороспулуунун кызгын шарабыннан сулады хепси миллетлери!» 9Ӱчӱнӂӱ ангил гитти оннарын ардына, дейерӓк бӱӱк сеслӓн: «Ким баш иилдер ӂанавара хем онун идолуна да кабледер онун дамгасыны кенди аннысына еки елинӓ, 10о ичеӂек Аллахын кызгыннык шарабыны, дӧкӱлӱ карышылмадык Онун ӱфкӓ филӂанына, да зеетленеӂек айоз ангиллерин хем Кузунун ӧнӱндӓ атешлӓн хем кӱкӱртлӓн. 11Оннарын зеетлеринин тӱтӱнӱ дивеч калкаӂэк. Геӂӓ-гӱндӱз оннарын раады олмайаӂэк, ким ӂанавара хем онун идолуна баш иилдер хем ӂанаварын адынын дамгасыны кабледер. 12Бу халда лӓӓзым сабурлу олсун Аллахын айоз халкы – оннар, ким Аллахын сымарламакларыны таманнээрлар хем инанч калэрлар Иисуса». 13Ишиттим гӧктӓн бир сес, ани деди: «Йаз, мутлу бӱӱндӓн ӧтӓӓ ӧлӱлӓр, ким ӧлер Саабинин изметиндӓ!» «Доору, – деер Дух, – оннар динненсиннӓр савашмакларындан, зерӓ оннарын йаптыклары оннарын ардына гидер». 14Сора бактым, да тӓ, бир бийаз булут. Булут ӱстӱндӓ отурарды бириси, ким бензеер Адам Оолуна. Онун башында варды бир алтын фенец, елиндӓ дӓ бир кескин орак. 15Айоз бина ичиндӓн бир башка ангил чыкты да баарды бӱӱк сеслӓн булут ӱстӱндӓ Отурана: «Ал орааны да бич! Зерӓ гелди бичмӓк вакыды, ерин берекеди етишти». 16Булут ӱстӱндӓ Отуран атты орааны да ер бичилди. 17Бир башка ангил гӧктеки Айоз бинадан чыкты. Онун да варды бир кескин ораа. 18Сора алтардан чыкты таа бир ангил, кимин варды заабитлии атеш ӱстӱнӓ. О бир бӱӱк сеслӓн баарды Она, Кимдейди кескин орак, дейип: «Ал кескин орааны да топла салкымнары ерин баа чотуундан, зерӓ ӱзӱмнери олду». 19Ангил атты орааны ерин ӱстӱнӓ, топлады ерин баа чотуунун берекедини да атты Аллахын бӱӱк кызгыннык шарапанасына. 20Ӱзӱмнӓр чииненди шарапанада касабадан дышары. Кан акты шарапанадан, артык бейгирлерин кантырмаларынадан, да бин алты ӱз стадийа кадар даалды.\nАпокалипсис 14","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/14","date":"2013-12-06T10:33:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163051248\/warc\/CC-MAIN-20131204131731-00012-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":1717,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.03,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":100567.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашлар, бу олушлар ичин йок зорлук йазмаа сизӓ, не вакыт хем не гӱннердӓ олаӂэк, 2зерӓ кендиниз ии билерсиниз, ани Саабинин гӱнӱ гелеӂек, ниӂӓ бир хырсыз геӂӓ гелер. 3Озаман, ачан дейеӂеклӓр «услулук хем коркусузлук», озаман ап-ансыздан бела ӱстлеринӓ гелеӂек, ниӂӓ карынын дуумак санӂылары, да куртуламайаӂэклар. 4Ама сиз, кардашлар, диилсиниз каранныкта, ки о гӱн тутсун сизи хырсыз гиби. 5Зерӓ сиз хепсиниз айдыннык ооллары, гӱндӱз ооллары, диилиз не геӂӓ, не дӓ караннык ушаклары. 6Онуштан уйумайалым, ниӂӓ каланы, ама айык хем уйанык олалым. 7Чӱнкӱ уйуйаннар геӂӓ уйуйэрлар, ичкиӂилӓр дӓ геӂӓ сарфош олэрлар. 8Ама биз гӱндӱз ооллары, онуштан лӓӓзым айык олалым, гӱӱсӱмӱзӓ инан хем севги зирхини гиийелим, башымыза куртулмак умут башлыыны такалым. 9Чӱнкӱ Аллах бизи ӱфкеси ичин айырмады, ама куртулмак еденелим бизим Сааби Иисус Христос адындан, 10Ангысы ӧлдӱ бизим ичин, ки биз уйаныкыз мы, уйуйэрыз мы, йашайалым Онуннан билӓ. 11Онуштан бири-биринизи ӱреклендирин хем духча каавилейин, ниӂӓ дӓ йапэрсыныз. 12Йалварэрыз сизӓ, кардашлар, хатырлайын сиздеки ишчилери, ани сизи кулланэрлар Саабинин йолунда хем акыл верерлӓр. 13Оннара ен бӱӱк сайгы хем севги гӧстерин оннарын иши ичин. Бири-биринизлӓн барышмакта йашайын. 14Сизӓ йалварэрыз, кардашлар, акыл верин касаветсизлерӓ, ӱреклендирин коркаклары, йуфкалары аркалайын, хепсиннӓн сабурлу олун. 15Бакын, ки кимсей кӧтӱлӱк ичин кӧтӱлӱк чевирмесин, ама чалышын херзаман иилик йапмаа бири-биринизӓ хем херкезинӓ. 16Херзаман севинин. 17Дайма дуа един. 18Хербир халда шӱкӱр един, зерӓ ӧлӓдир сизин ичин Аллахын истедии Иисус Христозда. 19Айоз Духу сӱӱндӱрмейин. 20Пророклуу паасызландырмайын. 21Хепсини денейин, не ии, ондан тутунун. 22Йыракланын хертӱрлӱ кӧтӱлӱктӓн. 23Услулук верӓн Аллах бӱтӱннӓ сизи айозласын. Сизин духунуз, ӂаныныз хем гӱӱдениз бӱтӱннӓ кедерсиз корунсун бизим Сааби Иисус Христозун гелмесиндӓ. 24Сизи чааран Аллах инанчтыр, О буннары йапар. 25Кардашлар! Дуа един бизим ичин. 26Селӓмнейин хепси кардашлары айоз ӧпӱшлӓн. 27Саабинин адыннан сымарлээрым, окуйун бу кийады хепси \/айоз\/ кардашлара. 28Ииверги олсун сизиннӓн бизим Сааби Иисус Христоздан. \/Амин.\/ |'page'\n1 Салониклилерӓ 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Thess\/5","date":"2013-12-13T09:27:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164923389\/warc\/CC-MAIN-20131204134843-00099-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1243,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91255.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сеслейин шинди, сиз, зенгиннӓр! Аалайын хем сызлайын белалар ичин, ани башыныза гелер. 2Зенгиннииниз чӱрӱдӱ, рубаларынызы гӱвелӓр иди. 3Сизин алтыннар хем гӱмӱшлӓр кӱфленди. Кӱфлери сизӓ каршы шаатлык едеӂек, сизин етинизи атеш гиби кемиреӂек. Сиз не хазырладыныз кендинизӓ, битки гӱннӓр ичин топладыныз. 4Тӓ ишчилерин ӧдеклери, ангылары бичтилӓр сизин кырларынызы, да ангыларынын ӧдеклерини сиз йаланнан дургуттунуз, шинди баарэр Бана. Оракчыларын аалайышы куветли Саабинин кулаана етишти. 5Сиз йашадыныз бу ердӓ сефалыкта, кенди беендиинизӓ гӧрӓ. Кендинизи беслединиз, сансын бир кесилеӂек гӱн ичин. 6Сиз кабаатландырдыныз хем ӧлдӱрдӱнӱз кабаатсыз инсаннары, ангылары сизӓ каршы дурамадылар. 7Онуштан, кардашлар, Саабинин гелмесинӓ кадар дайанын. Тӓ бакын, чифтчи дайанмаклан беклеер ерин паалы берекедини, каблединӂӓ еркен хем геч йаамуру. 8Сиз дӓ дайанын, ӱреклеринизи каавилейин, зерӓ Саабинин гелмеси йаклашэр. 9Мырылданмайын бири-биринизӓ каршы, кардашлар, башка тӱрлӱ кабаатлы калэрсыныз. Тӓ, дааваӂы капу ӧнӱндӓ дурэр! 10Кардашларым, ӧрнек алын пророклардан, ангылары зор вакытларда дайандылар да Саабинин адына лафеттилӓр. 11Биз мутлу сайэрыз оннары, ким дайанэр. Сиз ишиттиниз Иовун дайанмасы ичин хем гӧрдӱнӱз, не биткидӓ Сааби йапты онун ичин. Сааби чок аӂыйан хем йалпак ӱрекли. 12Хепсиндӓн ӧнӂӓ, кардашларым, емин етмейин не гӧклӓн, не ерлӓн, не дӓ бир башка еминнӓн. Лафыныз олсун: «ӧлӓ – ӧлӓ» хем «олмаз – олмаз», ки кабаатлы булунмайасыныз. 13Сиздӓн биркимсей зеетленӓр ми? Ко дуа етсин. Бириси шен ми? Ко тӱркӱ чалсын. 14Сиздӓн биркимсей хаста мы? Ко чаарсын клисенин пресвитерлерини, да дуа етсиннӓр онун ичин, йаалайып ону Саабинин адына зейтин йаайыннан. 15Дуа, ани инаннан йапылы, хастайы куртараӂэк, да Сааби ону айаа калдыраӂэк. Хаста гӱнах йаптысайды, афедилеӂек. 16Ачык сӧлейин бири-биринизӓ кабаатларынызы хем дуа един бири-бириниз ичин, ки саа оласыныз. Бир доору адамын дуасы чок куветли хем чок йапабилер. 17Илийа бизим гиби бир адамды. О маасуз, йаамур йаамасын, дуа етти, да йаамур йаамады ер ӱстӱнӓ ӱч йыл хем алты ай. 18Сора енидӓн дуа етти, да гӧк йаамур верди, хем ердӓ берекет олду. 19Кардашлар, еер сиздӓн бириси сапарсайды хакына йолдан, да биркимсей ону геери чевирӓрсейди, 20ко билсин, ани ким гӱнахкери шашырык йолдан чевирди, о ӧлӱмдӓн бир ӂан куртарды хем чок гӱнах ӧрттӱ. |'page'\nИаковун 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jas\/5","date":"2013-12-10T02:12:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164004837\/warc\/CC-MAIN-20131204133324-00049-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1353,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89801.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Херкези, ким инанэр, ани Иисус – Христос, Аллахтан дуулмуш, хем херкези, ким север Бобайы, север Ону, Ангысы Ондан дуулмуш. 2Бунуннан аннээрыз, ани севериз Аллахын ушакларыны, ачан севериз Аллахы, да таманнээрыз Онун сымарламакларыны. 3Зерӓ будур Аллахы севмӓк: таманнайалым Онун сымарламакларыны. Онун сымарламаклары диил аар. 4Зерӓ ким дуулмуш Аллахтан, о бу дӱннейи енсеер. Не енсеер бу дӱннейи, бу бизим инанымыз. 5Ким енсеер дӱннейи, еер диилсейди о, ким инанэр, ани Иисус – Аллахын Оолу? 6Иисус Христос Одур, Ангысы гелди суйлан хем каннан, диил салт суйлан, ама суйлан хем каннан. Дух шаатлык едер бунун ичин, зерӓ Дух вар аслылык. 7Зерӓ ӱч шаат вар \/гӧктӓ: Боба, Сӧз хем Айоз Дух. Буннар ӱчӱ бирдир. Хем ӱч шаат ердӓ вар\/. 8Дух, су хем кан. Буннар ӱчӱ дӓ хеп бир шаатлык едерлӓр. 9Еер кабледӓрсейдик инсан шаатлыыны, Аллахын шаатлыы таа ӱстӱндӱр, зерӓ Аллахын шаатлыы будур, ани шаатлык етти Кенди Оолу ичин. 10Ким инанэр Аллахын Оолуна, онда вар Аллахын шаатлыы. Ким инанмээр Аллахы, Аллахы йаланӂы йапэр, зерӓ инанмээр Аллахын шаатлыыны, ани Аллах шаатлык етти Кенди Оолу ичин. 11Шаатлык будур: Аллах баашлады бизӓ дивеч йашамак, да бу йашамак вар Онун Оолунда. 12Кимдӓ вар Аллахын Оолу, онда вар йашамак; кимдӓ йок Аллахын Оолу, онда йок йашамак. 13Буннары йаздым сизӓ, ким инанэр Аллахын Оолунун адына, ки билӓсиниз, ани сиздӓ вар дивеч йашамак. 14Тӓ не кыйышмамыз вар Онун ӧнӱндӓ, ани не дӓ истейеӂез Онун истемесинӓ гӧрӓ, О ишидер бизи. 15Чӱнкӱ билериз, ани не Ондан истеериз, О бизи ишидер, билелим буну да, ани не истеериз Ондан, кабледеӂез. 16Еер биркимсей гӧрӓрсейди кардашыны, ани йапэр бир гӱнах, ани ӧлӱмӓ гӧтӱрмеер, онун ичин дуа етсин, да Аллах йашамак она вереӂек. Бу олэр оннар ичин, ани ӧлӱмӓ гӧтӱрмейӓн гӱнах йапэр. Вар гӱнах, ани ӧлӱмӓ гӧтӱрер, бунун ичин демеерим, дуа етсин. 17Хертӱрлӱ кӧтӱлӱк гӱнахтыр, салт ки хепси гӱнахлар ӧлӱмӓ гӧтӱрмеер. 18Биз билериз, ани ким дуулмуш Аллахтан, о гӱнах йапмээр. Ким дуулмуш Аллахтан, кендини коруйэр, да кӧтӱ олан она докунамээр. 19Билериз, ани биз Аллахтаныз, ама бӱтӱн дӱннӓ кӧтӱ оланын заплыында. 20Да билериз, ани Аллахын Оолу гелди, ки акыл бизӓ версин, таныйалым Хакына Оланы. Биз булунэрыз Хакына Оланда, Онун Оолунда, Иисус Христозда. Будур – хакына Аллах хем дивеч йашамак. 21Ушаӂыкларым! Корунун идоллардан. \/Амин.\/ |'page'\n1 Иоанын 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/5","date":"2013-12-05T20:46:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163047545\/warc\/CC-MAIN-20131204131727-00073-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":1324,"character_repetition_ratio":0.069,"word_repetition_ratio":0.065,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":81595.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Доору сӧлеерим, йалан сӧлӓмеерим, зерӓ бӓн Христоза инанэрым. Ичйанкы дуйгуларым да, Ай��з Духлан заплы, дооруклээр буну, не сӧлеерим. 2Чок кахырланэрым хем хожма ӱреемдӓ зеетленерим. 3Бӓн кендим кайылым, бетваланып, айырылайым Христоздан беним кардашларым ичин, беним сенселӓм ичин. 4Оннар – израилли. Аллах оннары оол йапты, метинниини гӧстерди, баалантылар йапты, Айоз Закону верди, гӧстерди, нетӱрлӱ Она баш иилтмӓӓ, хем оннара адамаклар верди. 5Оннардан патриархлар гелди хем оннардан гӱӱдейӂесинӓ Христос гелди, Ангысы хепсиндӓн таа ӱстӱн хем дивеӂинӓ метинненмиш Аллахтыр. Амин. 6Демеерим, ани Аллах сӧзӱнӱ тутмады, зерӓ диил оннар, ким дууду Израилдӓн, хепси хакына Израил. 7Диил хепси оннар, ким Авраамын сенселесиндӓн, онун ушаклары, ама ниӂӓ денди: «Исаактан дууаӂэк оннар, ким сайылаӂэк сенин сенселӓн». 8Бундан аннашылэр, ани Аллахын ушаклары диил оннар, ким дууэр гӱӱдейӂесинӓ Авраамдан. Ама Авраамын сенселеси сайылаӂэк оннар, ким дууэр Аллахын адамасына гӧрӓ. 9Зерӓ о адамакта денди бутӱрлӱ лафлар: «Гелӓн йыла бу вакыт, ачан дӧнеӂӓм, Саррада бир оол олаӂэк». 10Диил саде бу, ама хеп ӧлӓ олду Ревеккайлан да, ачан о гебӓ калды икиз ооллан бизим бобадан, Исаактан. 11Бу икиз оол таа дуумадыйнан да не ии, не кӧтӱ йапмадыйнан, Ревеккайа сӧленди: «Бӱӱк оолун кӱчӱк оолуна измет едеӂек», ки оннардан бирини сечӓркӓн Аллахын курулмушу оннарын йаптыкларындан тутунмасын, ама Кенди Аллахын чаармасындан, 13ниӂӓ йазылы: «Иакову севдим, ама Есавдан азетмедим». 14Шинди не дейеӂез? Аллахта йок му доорулук? Олмаз! 15Зерӓ Моисейӓ деди: «Кимӓ дӱшер аӂымаа, аӂыйаӂам; кими дӱшер кыймамаа, кыймайаӂам». 16Ӧлӓ ки, сечилмӓк тутунмээр не ондан, ким истеер, не дӓ ондан, ким чалышэр, ама Аллахтан, Ким аӂыйэр. 17Зерӓ Айоз Йазыда Аллах деер фараона: «Сени маасуз калдырдым, ки сениннӓн гӧстерейим Кенди куведими, да Беним адым бӱтӱн ер ӱстӱндӓ анылсын». 18Ӧлӓ ки, Аллах аӂыйэр, кими истеер, хем инатлаштырэр, кими истеер. 19Беки сӓн бана сораӂан: «Озаман нечин кабаатландырэр? Ким вар ниӂӓ каршы дурсун Онун истедиинӓ?» 20Ӧлӓ, ама кимсин сӓн, бей адам, ки бӧлӓ сормаклар Аллаха койасын? Аӂаба бир кап сорар мы ону йапан устайа: «Нечин бени бӧлӓ йаптын?» 21Чӧлмекчи диил ми чорбаӂы чамурун ӱстӱнӓ? Хеп о чамурдан йапэр бир кап маасуз икрам ичин, ама башка кабы йапэр сырадан ишлӓр ичин. 22Да не дейеӂез, еер Аллах, гӧстерсин дейни Кенди ӱфкесини хем билдирсин Кенди куведини, чок сабурлуклан дайанды о каплара, ангыларыны ӱфкесиннӓн хазырлады, ки йок едилсиннӓр? 23Да не дейеӂез, еер буну йаптысайды, ки билдирсин Кенди болдан метинниини о каплара, ангыларыны аӂыды хем хазырлады, ки каблетсиннӓр метинник? 24О каплар бизиз, ангыларыны Аллах чаарды диил саде иудейлердӓн, ама башка миллетлердӓн дӓ. 25Ниӂӓ Аллах деер пророк Хосеайлан: «Дейеӂӓм \"Беним инсаным\" оннара, ким диилди Беним инсаным. Дейеӂӓм \"Беним севгилим\" оннара, ким диилди севгили. 26Хем ниӂӓ орада денер: Сиз диилсиниз Беним инсаным, оннара денеӂек дири Аллахын о��ллары». 27Исайа баарып хаберлеер Израил ичин: «Еер Израил оолларынын сайысы олурсайды, ниӂӓ кум дениздӓ, анӂак азы куртулаӂэк. 28Зерӓ Сааби хич ойаланмайарак, \/доорулаа гӧрӓ\/ таманнайаӂэк Кенди карарыны бу ердӓ». 29Ниӂӓ Исайа ӧнӂӓ хаберледи: «Еер куветлерин Саабиси бракмайайды бизӓ бир сенселӓ, Содом гиби олаӂэйдык, Гоморрайа бензейеӂейдик». 30Шинди не дейеӂез? Башка миллетлӓр, ани чалышмарды доору сайылмаа Аллахын ӧнӱндӓ, едендилӓр доорулук. Бу доорулук са инаннан еденилир. 31Ама Израил, ани аарарды закону, ангысыннан доору сайылсын, бутӱрлӱ закон буламады. 32Нечин? Зерӓ бакмадылар доору сайылсыннар инаннан, ама сандылар, ки кенди йаптыкларыннан доору сайылаӂэклар. Онун ичин сӱрчтӱлӓр кӧстек ташына, 33ниӂӓ вар йазылы: «Тӓ койэрым Сионда бир кӧстек ташы хем бир сӱрчмӓк кайасы, ама ким Она инанэр, утанмыш калмаз».\nРомалылара 9","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/9","date":"2013-12-05T13:48:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163045217\/warc\/CC-MAIN-20131204131725-00029-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":2114,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87249.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан биз айырылдык оннардан, ӱзӱп гемийлӓн гиттик Кос адасына доору, икинӂи гӱнӱ Родос адасына, орадан да Патара касабасына гиттик. 2Булдук орада бир геми, ани ӱзӓрди Финикийа еринӓ, пиндик она да йола чыктык. 3Кипру адасыны гӧрӱп, ӱӱлен тарафындан гечтик, ӱздӱк Сирийайа доору да етиштик Тир касабасына, зерӓ бурада лӓӓзымды ӱкӱ гемидӓн индирсиннӓр. 4Орада ӱӱрениӂилери булдук да калдык еди гӱн оннарда. Оннар, гӱдӱлмӱш Айоз Духтан, дедилӓр Павлийӓ гитмесин Иерусалимӓ. 5Ачан орада вакыдымыз гечти, йола чыкып гиттик. Бизи хепси гечирдилӓр карыларыннан хем ушакларыннан касабанын кенарынадан. Етиштийнӓн дениз бойуна, диз чӧктӱк да дуа еттик. 6Бундан сора бири-биримиздӓн айырылдык. Биз пиндик гемийӓ, ама оннар дӧндӱлӓр геери евӓ. 7Тир касабасындан гемийлӓн илери доору гидерӓк, етиштик Птолемаида касабасына, нередӓ селӓмнедик кардашлары да оннарда калдык бир гӱн. 8Икинӂи гӱнӱ \/Павлийлӓн билӓ\/ йола йолландык да етиштик Кесарийа касабасына. Гирдик евангелистин, Филипин евинӓ, ани еди йардымӂынын бирисийди, да калдык онда. 9Онун варды дӧрт евленмемиш кызы, ангылары пророклук едӓрдилӓр. 10Орайы бир парча вакыттан Иудейадан гелди бир пророк, ады Агав. 11О гелди йанымыза, алды Павлинин кушааны, баалады кенди еллерини хем айакларыны да деди: «Тӓ, не деер Айоз Дух: \"Бӧлӓ иудейлӓр баалайаӂэклар Иерусалимдӓ бу адамы, кимин бу кушак, да вереӂеклӓр тайфӓннарын елинӓ\"». 12Буну ишидип, биз хем орадакылар йалвардык Павлийӓ, гитмесин Иерусалимӓ. 13Ама Павли деди: «Не йапэрсыныз, нечин аалээрсыныз хем беним ӱрееми кырэрсыныз? Бӓн хазырым диил саде бааланайым, ама ӧлейим да Иерусалимдӓ Сааби Иисусун ады ичин». 14Биз ону дӧндӱрӓмедик, онун ичин, усланып, дедик: «Олсун Саабинин истедии!» 15Бир парча вакыттан сора, хазырландык да йолландык Иерусалимӓ доору. 16Бизимнӓн барабар гелди биркач ӱӱрениӂи Кесарийа касабасындан. Оннар гӧтӱрдӱлӓр бизи бир ески ӱӱрениӂийӓ, Мнасона Кипрудан, ангысынын евиндӓ лӓӓзымды конакланалым. 17Ачан етиштик Иерусалимӓ, кардашлар бизи севинмеликлӓн каблеттилӓр. 18Икинӂи гӱнӱ Павли бизимнӓн гитти гӧрмӓӓ Иакову. Хепси пресвитерлӓр дӓ орада топлуйдулар. 19Павли селӓмнеди оннары, сора хепсини аннатты, не йапты Аллах тайфӓннарын арасында онун изметчилииннӓн. 20Оннар сеследилӓр, метиннедилӓр Аллахы да дедилӓр: «Гӧрерсин ми, кардаш, кач бин инсан инанды иудейлердӓн, оннар да хепси чалышкан Закон ичин. 21Оннар сенин ичин ишиттилӓр, ани сӓн хепси иудейлери, ким тайфӓннарда йашээрлар, ӱӱредерсин, ки Моисейдӓн атылсыннар, хем деерсин, кесиклик ушаклара йапмасыннар хем адетлеримизӓ гӧрӓ йашамасыннар. 22Шинди не йапалым? \/Инсан топланаӂэк, зерӓ\/ оннар мутлак ишидеӂеклӓр, ани сӓн гелдин. 23Онуштан йап, ниӂӓ сана дейеӂез. Биздӓ вар дӧрт адам, ангылары адамак ададылар Аллаха. 24Ал оннары сениннӓн, паклан оннарлан барабар, сӓн харӂан оннар ичин, ки оннар кырктырсыннар башларыны, да херкези аннайаӂэк, ани не ишиттилӓр сенин ичин, диил аслы, ама сӓн дӓ кендин Закону тутарак йашээрсын. 25Ама тайфӓннар ичин, ани инана гелдилӓр, биз карарладык хем йаздык, ки корунсуннар имеклердӓн, ани баашланмыш идоллара, кандан, буулмуш хайван етиндӓн хем ороспулуктан». 26Озаман Павли алды бу адамнары да ертеси гӱнӱ пакланды оннарлан билӓ. Сора гирди Айоз бинайа, ки хаберлесин, незаман пакланмак гӱннери битер хем незаман лӓӓзым херкези кендиси ичин курбан гетирсин. 27Еди гӱн битӓркӓн, Асийадан иудейлӓр гӧрдӱлӓр Павлийи Айоз бинанын аулунда. Дебрештирдилӓр хепси инсаны да туттулар ону. 28Оннар баарардылар: «Израилин адамнары, йардым един! Бу адам хепсини херердӓ ӱӱредер халкымыза, Закона хем бу ерӓ каршы. Бундан каарӓ, урумнары да сокту Айоз бина ичинӓ да мындарлады айоз ери». 29Оннар гӧрмӱштӱлӓр Ефестӓн Трофими касаба ичиндӓ Павлийлӓн барабар да санмыштылар, ани Павли ону да сокту Айоз бина ичинӓ. 30Бӱтӱн касаба есирди, топланды инсан хер тарафтан, туттулар Павлийи да сӱрӱдӱлӓр Айоз бинадан дышары. Осаат Айоз бинанын капулары капанды. 31Ачан бакардылар ону ӧлдӱрмӓӓ, ромалы полкун бинбашына етишти хабер, ани бӱтӱн Иерусалим калкынды. 32Аскер бинбашы ойаланмайарак алды аскерлери хем аскер ӱзбашларыны, да алатладылар калабалаа доору. Инсан, гӧрӱп аскер бинбашыны хем аскерлери, дургунду Павлийи дӱӱмектӓн. 33Аскер бинбашы, йаклашып, тутту ону да сымарлады, бааласыннар ики синӂирлӓн. Сора сорду: «Кимдир о хем не йапты?» 34Инсан баарарды, кимиси бир тӱрлӱ, башкасы башка тӱрлӱ. Чӱнкӱ бинбашы аннайамады ишин аслысыны гӱрӱлтӱ бетеринӓ, сымарлады, гӧтӱрсӱннӓр ону калей��. 35Ачан Павли етишти мердивенӓ, аскерлӓр лӓӓзымды ташысыннар ону калабалыын сыкышмалыындан. 36Чок инсан гидӓрди онун ардына да баарарды: «Ӧлӱмӓ ону!» 37Гиреӂейкӓн калейӓ, Павли сорду аскер бинбашына: «Вар мы ниӂӓ сӧлейим сана бишей?» Бинбашы сорду: «Не, урумӂӓ мы билерсин? 38Диилсин ми сӓн о мысырлы, ким бир парча вакыт таа илери калкынты йапты да гӧтӱрдӱ чол ерӓ дӧрт бин хайдут?» 39Павли деди: «Бӓн иудейлердӓним, Киликийанын Тарс касабасындан, ани билинир бир касаба. Йалварэрым сана, салвер лафедейим инсаннан». 40Ачан о изин етти, Павли дурарды айакча мердивендӓ, елиннӓн йапты нышан инсана. Дерин бир сусунту олду. Павли башлады чыфыт дилиндӓ бӧлӓ лафетмӓӓ:\nЙаптыклар 21","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/21","date":"2013-12-11T16:21:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164038825\/warc\/CC-MAIN-20131204133358-00060-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":2954,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86990.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан лӓӓзым таа чок есап алалым сӧзлери, не ишидериз, ки буннардан биртӱрлӱ сӱрӱкленип, йыракланмайалым. 2Зерӓ ангиллӓрлӓн сӧленмиш хепси сӧзлӓр аслы чыкты, да херкези, кач керӓ сырайы басып, законсузлук етти, уйгун ӂеза каблетти. 3Озаман несой олур биз ӂезадан куртулалым, еер касаветсиз оларсайдык букадар шанны куртулмайа, ангысыны баштан Сааби аннатты, да ишиденнӓр гӧстердилӓр бизӓ, ани аслы. 4Аллах да дооруклады оннарын сӧзлерини мераклы нышаннарлан хем шашмаклы ишлӓрлӓн, хертӱрлӱ кудретли йаптыкларлан хем баашышларлан, не пайетти Айоз Дух Кенди истедиинӓ гӧрӓ. 5Ангиллерин запына верилмеди гелеӂек дӱннӓ, ангысы ичин шинди лафедериз. 6Ама биркимсей незаманса, буну дооруклайып, деди: «Недир адам, ани Сӓн аклында тутэрсын ону, хем кимдир инсан оолу, ани Сӓн ону долашэрсын? 7Сӓн ону ангиллердӓн бираз таа ашаа койдун. Метинниклӓн хем икрамнан донаттын ону \/да Кенди еллеринин ишлери ӱстӱнӓ койдун\/. 8Хепсини, онун запына верип, айаклары алтына койдун». Хепсини онун запына верип, Аллах бракмады бишей верилмедик онун запына. Ама шинди таа гӧрмеериз, ани хепси верили онун запына. 9Ама гӧрериз Ону, Ким ангиллердӓн бираз таа ашаа койулду – Иисусу, Ангысы, ӧлӱм зеетлерини чекерӓк, метинниклӓн хем икрамнан донадылды, ки Аллахын хайырыннан ӧлӱмдӓн датсын херкез ичин. 10Зерӓ дӱшӓрди, ки О, Кимин ичин хепси олду хем Кимин кувединнӓн хепси вар, гетирип чок оол метиннӓӓ, зеетлӓрлӓн таман йапсын оннарын куртулмак Ӧнӂӱсӱнӱ. 11Зерӓ айозлайан Иисус хем айозланмак йолунда оланнар – хепси бир Бобадандыр. Онуштан Иисус утанмээр оннара десин «кардаш», 12зерӓ деер: «Хаберлейеӂӓм Сенин адыны Беним кардашларыма, халкын арасында метинник Сана чалаӂам». 13Хеп ӧлӓ деер: «Умудуму Она койаӂам» хем таа: «Тӓ, Бӓн хем ушакларым, ангыларыны верди Аллах бана». 14Ӧлӓ ки, ниӂӓ ушаклар пай алэрлар кандан хем еттӓн, хеп ӧлӓ О да пай алды кандан хем еттӓн, ки ӧлӱмнӓн телеф етсин ону, кимдӓ вар ӧлӱмӱн куведи, ангысы диавол, 15да бошандырсын оннары, ким ӧлӱм коркусундан бӱтӱн йашамакларында чыраклыкта булунду. 16Шӱпесиз, О гелмеер ангиллерӓ йардыма, ама Авраамын сенселесинӓ. 17Онуштан О лӓӓзымды хербир иш ӱзерӓ бензесин кардашларына, ки олабилсин Аллахын изметиндӓ бир инанч хем аӂыйан Баш попаз да усландырсын Аллахын ӱфкесини инсанын гӱнахлары ичин. 18Зерӓ Кенди аӂы чекти дененмектӓ, онуштан О йардым едӓбилир дененмектӓ оланнара.\nЧыфытлара 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/2","date":"2013-12-07T14:07:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054576\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00031-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1359,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.034,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97024.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Биз, ани Аллахлан билӓ ишлеериз, йалварэрыз: бакын, ки Аллахын иивергисини бошуна каблетмейӓсиниз. 2Зерӓ Аллах деер: «Уйгун вакытта сени ишиттим, куртулмак гӱнӱндӓ сана йардым еттим». Тӓ, шинди о уйгун вакыт, шинди о куртулмак гӱнӱ. 3Биз бишей йапмээрыз, ани башкасына кӧстек олсун, зерӓ истӓмеериз, ки изметчилиимиз кӧтӱленсин. 4Ама хербир иш ӱзерӓ кендимизи ӧрнек гӧстерериз ниӂӓ Аллахын изметкерлери: чок дайанэрыз зеетлердӓ, зор хем сыкы вакытларда, 5лобутлар алтында, капанда, каршы калкышмакларда, аар иштӓ, уйкусузлукта, аачлыкта; 6измет едериз темизликлӓн, билгийлӓн, сабурлуклан, ииликлӓн, Айоз Духлан, хализ севгийлӓн, 7аслылыы хаберлейерӓк, Аллахын кувединнӓн, доорулук силӓхларыны ташыйарак саа хем сол елимиздӓ. 8Пай алэрыз метинниктӓ хем икрамсызлыкта, кӧтӱленмектӓ хем метедилмектӓ. Бизи йаланӂы сайэрлар, ама биз доорулуу сӧлеериз. 9Сансын танынмайан кишилӓриз, ама бизи ии таныйэрлар. Бизи ӧлӱ сайэрлар, ама биз йашээрыз. Бизи дӱӱйерлӓр, ама биз ӧлӱмӓ верилмеериз. 10Бизи гӱӂендирерлӓр, ама биз херзаман севинериз. Биз фукаарайыз, ама чойуну зенгиннедериз. Биздӓ бишей йок, ама хепсинин чорбаӂыларыйыз. 11Биз ачык лафедериз сизӓ, Коринфлилерӓ, бизим ӱреемиз сизин ичин геништӓн ачык. 12Биз сиздӓн севгимизи чекмедик, ама сиз биздӓн севгинизи чектиниз. 13Бизӓ хеп о дуйгулары гӧстерӓсиниз дейни, – лафедерим сизӓ, ниӂӓ ушакларыма, – сиз дӓ ӱреенизи ачын. 14Инансызларлан бир бойундураа гирмейин. Зерӓ не пайдашлык олэр доорулуун хем законсузлуун арасында? Не ортаклык олэр айдынныын хем каранныын арасында? 15Не аннашмак олэр Христозун хем Велиарын арасында? Еки не бааланты вар насыл олсун инанӂынын хем инансызын арасында? 16Не кайыллык олэр Аллахын айоз бинасынын хем идолларын арасында? Чӱнкӱ сиз дири Аллахын айоз бинасыйсыныз, ниӂӓ деди Аллах: «Бӓн йашайаӂам хем гезеӂӓм оннарын арасында. Оннарын Аллахы олаӂам, оннар да Беним инсаным олаӂэк». 17Онун ичин: «Чыкын инансызларын арасындан да айырылын оннардан, – деер Сааби, – диимейин она, не мындар, да Бӓн сизи кабледеӂӓм». 18«Бӓн Боба сизӓ олаӂам, сиз да ооллар хем кызлар Бана олаӂэныз», – деер Сааби, Чоккудретли.\n2 Коринфлилерӓ 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/6","date":"2013-12-11T09:25:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164033950\/warc\/CC-MAIN-20131204133353-00004-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000071526,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000007152557373}","num_words":1231,"character_repetition_ratio":0.053,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87245.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Шинди сорэрым: Аӂаба Аллах Кенди инсанындан атылды мы? Олмаз! Бӓн кендим израиллийим, Авраамын сенселесиндӓн, Вениаминин тамызлыындан. 2Аллах ӱзӱнӱ чевирмеди Кенди инсанындан, ангысыны баштан билирди. Не, билмеерсиниз ми, не денер Айоз Йазыда пророк Илийа ичин, ниӂӓ о аалашэр Аллаха Израилдӓн? О деер: 3«Сааби, Сенин пророкларыны ӧлдӱрдӱлӓр, курбанныкларыны йыктылар, калдым салт бӓн йалныз, беним дӓ йашамамы бакэрлар алсыннар». 4Ама не ӂувап едер Аллах? «Корудум еди бин адам, ангылары диз чӧкмедилӓр Ваалын ӧнӱндӓ». 5Хеп ӧлӓ бӱӱнкӱ вакытта да калды аз киши, ани сечилмиш Аллахын иивергисиннӓн. 6Ама еер бу Онун иивергисиннӓн олмушсайды, артык оннарын йаптыкларыннан диил. Башка тӱрлӱ ииверги артык ииверги диил. 7Не дейеӂез? Израил еденмеди, не аарарды, ама сечиленнӓр едендилӓр. Каланнар инатлаштылар, 8ниӂӓ йазылы: «Аллах верди бир уйвашыклык духу оннара, ки гӧзлериннӓн гӧрмесиннӓр, кулакларыннан ишитмесиннӓр бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар». 9Давид деер: «Оннарын софралары аркан хем тузак гиби олсун, йада ниӂӓ бир капкан ӂезалык ичин оннара. 10Гӧзлери карарсын, гӧрмесиннӓр дейни, хем аркалары херзаман камбурлансын». 11Шинди сорэрым: иудейлӓр кӧстеклендилӓр, хептӓн дӱшсӱннӓр дейни ми? Олмаз! Ама оннарын сӱрчмеклери куртулмак гетирди башка миллетлерӓ, ки бутакым иудейлердӓ дебрешсин кысканчлык. 12Еер оннарын сӱрчмеклери дӱннейӓ зенгинниксейди, хем кӱчӱлмеклери башка миллетлери зенгиннеттисейди, бӱтӱннӱклери некадар таа бӱӱк бир зенгинник гетиреӂек! 13Данышэрым сизӓ, башка миллетлерӓ: ниӂӓ апостол, ани башка миллетлерӓ йолланмыш, бӓн кенди изметчилиими метинни сайэрым, 14ки дебрештирейим кысканчлык беним сенселемдӓ да куртарабилейим баарлем кимисини. 15Еер оннарын атылмаларыннан дӱннӓ Аллахлан барыштыйса, кабледилмелери, ӧлӱмдӓн йашамаа гечмектӓн башка, не олур? 16Еер айозсайды хамурун илк парчасы, озаман бӱтӱн хамур айоз. Еер кӧкӱ айозсайды, даллары да айоз. 17Зейтин фиданындан кими даллар кесилди, да сӓн, йабан зейтин фиданындан филиз, хашландын оннарын еринӓ. Аслы зейтин фиданын семиз кӧкӱндӓн суйу чекерсин. 18Ӧлейсӓ, ӱӱнмӓ кесилмиш далларын ӧнӱндӓ. Еер ӱӱнӓрсейдин, унутма, ани тутмээрсын сӓн кӧкӱ, ама кӧк тутэр сени. 19Сӓн деерсин: «Даллар кесилдилӓр, ки бӓн хашланайым». 20Доору. Оннар кесилдилӓр инансызлык бетеринӓ, ама сӓн инаннан айакча дурэрсын. Онуштан шишкинненмӓ, ама корк! 21Зерӓ Аллах кыйды хакына фиданын далларыны, онуштан кыйар сени дӓ. 22Есап ал Аллахын иилиини хем кыйаклыыны: кыйаклык оннар ичин, ким дӱштӱ, иилик сенин ичин, саде тутунарсайдын Аллахын иилииндӓн, башка тӱрлӱ сӓн дӓ кесилирсин. 23Еер оннар да калмарсайдылар инансызлыкта, енидӓн хакына фидана хашланаӂэклар, зерӓ Аллахын вар куведи енидӓн геери оннары хашласын. 24Еер сӓн кесилмишсейдин йабан фидандан да, олмайарак хакына, хашланмышсайдын ии зейтин фиданына, некадар таа колай олур, хашланылсын кенди даллары зейтин фиданына! 25Кардашлар, истӓмеерим, ани бу саклы иши билмейӓсиниз. Бу сизи коруйаӂэк, кендинизи аариф сайасыныз. Израил бир парча вакыда инатлашты, башка миллетлердӓн инанӂыларын сайысы таманнанынӂа. 26Биткидӓ бӱтӱн Израил куртулаӂэк, ниӂӓ йазылы: «Куртарыӂы Сиондан гелеӂек, Иаковун сойундан аллахсызлыы узаклаштыраӂэк. 27Будур баалантым, ани оннарлан йапаӂам, ачан оннарын гӱнахларыны силеӂӓм». 28Ии Хаберӓ каршы дуруп, оннар Аллаха душман олдулар, да бу ии олду сизин ичин. Ама чӱнкӱ Аллах оннары сечти, оннар Аллахын севилмишлери оннарын бобаларын хатыры ичин. 29Зерӓ Аллах карарыны дииштирмӓз оннар ичин, кими чаарэр хем кимӓ баашышларыны верӓр. 30Ниӂӓ сиз вакыдын бириндӓ сеслӓмӓрдиниз Аллахы, ама оннарын сеслӓмемеклерин бетеринӓ аӂыйаннык едендиниз Аллахтан, 31хеп ӧлӓ, ниӂӓ сизӓ аӂыйаннык гӧстерилди, оннар да шинди сеслӓмеерлӓр, ки оннар да аӂыйаннык еденсиннӓр. 32Зерӓ Аллах йапты хепси инсаны ниӂӓ капана дӱшмӱш сеслӓмемеклери бетеринӓ, ки хепсини аӂысын. 33Бакын, не дериндир Аллахын зенгиннии, аарифлии хем билгичлии! Некадар кенарсыз Онун карарлары хем танынмадык Онун йоллары! 34«Аӂаба ким таныйабилир Аллахын фикирини, хем ким вар насыл Онун насаатчысы олсун? 35Ким Аллаха бишей верди, ки сора ӧдек геери истесин?» 36Хепси Ондан курулду, Онун кувединнӓн корунэр хем Онун ичин вар. Она метинник даймалардан даймалара! Амин.\nРомалылара 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/11","date":"2013-12-13T02:07:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164805405\/warc\/CC-MAIN-20131204134645-00000-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000070333,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":19,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000070333480835}","num_words":2393,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92164.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Айоз Дух ачык сӧлеер, ани битки заманнарда кимиси инандан атылаӂэк, сеслейерӓк алдадыӂы духлары хем фена духларын ӱӱретмеклерини, 2йаланӂыларын икиӱзлӱлӱӱ бетеринӓ, ангыларын ӱзлери сансын дамгаланмыш кызгын демирлӓн. 3Оннар евленмейи дургудэрлар да деерлӓр, ки сакынмаа имеклердӓн, ангыларыны Аллах йаратты, ки инанӂылар хем аслылыы таныйаннар, шӱкӱр едип, исиннӓр. 4Хепси, не Ал��ах йаратты, иидир хем хич бири олмаз атылсын, еер шӱкӱрлӱклӓн кабледилирсейди. 5Зерӓ айозланэр Аллахын сӧзӱннӓн хем дуайлан. 6Еер буннары кардашлара аннадырсайдын, Иисус Христозун бир ии изметкери олаӂан, бесленмиш инан сӧзлериннӓн хем ии ӱӱретмӓклӓн, не изледин шиндийӓ кадар. 7Сакын бабу масалларындан, не йарашмээр айозлаа, ама сынаштыр кендини Аллахын йолунда гитмӓӓ. 8Зерӓ гӱӱдейи сынаштырмаа аз файдалы, ама гитмӓк Аллахын йолунда хер тарафтан файдалы, чӱнкӱ онда аданмак вар шиндики ӧмӱр ичин хем гелеӂек ӧмӱр ичин. 9Аслыдыр бу сӧз, да йарашэр, ки херкезиндӓн кабледилсин. 10Онуштан биз савашып-чалышэрыз, зерӓ дири Аллаха умутланэрыз, Ангысы Куртарыӂыдыр хепси инсаннара, ама ен чок инанӂылара. 11Буннары насаат ет хем ӱӱрет. 12Кимсей паасызландырмасын сенин генчлиини, ама ӧрнек ол инанӂылара лафлан, йашамаклан, севгийлӓн, \/духлан,\/ инаннан, паклыклан. 13Бӓн гелинӂӓ, верил окумаа Айоз Йазылары клиседӓ, насаат етмӓӓ хем ӱӱретмӓӓ. 14Касаветсиз олма духча баашыша, ани сендӓ, не сана верилди пророклук сӧзӱннӓн, ачан пресвитерлӓр ел койдулар ӱстӱнӓ. 15Бу ишлерӓ верил хем оннарда кал, ки сенин башарын херкезинӓ гӧрӱнсӱн. 16Есап ал кендини хем ӱӱретмени да херзаман бу ӱзерӓ чалыш. Бӧлӓ йапарак, хем кендини куртараӂан, хем оннары, ким сени сеслеер.\n1 Тимофейӓ 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/4","date":"2013-12-09T18:06:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163994706\/warc\/CC-MAIN-20131204133314-00057-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000078678,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000078678131104}","num_words":970,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89513.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ондан сора Павли, Афинайы бракып, гитти Коринф касабасына. 2Орада булду бир иудей, ады Акила, ани дууду Понт долайында. О аз ӧнӂӓ Италийадан гелмишти карысыннан, Прискиллайлан, зерӓ император Клавдий сымарладыйды хепси иудейлӓр Рома касабасындан гитсиннӓр. Павли оннара гитти. 3Чӱнкӱ оннарын занаатлары биртӱрлӱйдӱ, Павли оннарда калып, барабар ишледи. Оннарын занаатлары чадыр курмасыйды. 4Хер ӂумертеси Павли лафедӓрди синагогада да инандырарды хем иудейлери, хем урумнары. 5Ачан Сила хем Тимофей гелдилӓр Македонийадан, Павли хептӓн верилди шаатлык етсин иудейлерӓ, аннадып оннара, ани Иисус – Христос. 6Чӱнкӱ иудейлӓр каршы дурарды хем кӧтӱлӓрди, Павли силкти рубаларыны азар гиби да деди: «Сиз ӂуваплыы кенди башыныза алэрсыныз, бӓн кабаатсызым. Бӱӱндӓн беери гидерим йабанӂылара». 7Ордан чыктыктан сора гирди бир Аллахтан коркан адамын евинӓ, ады Титий Иуст. Онун еви синагоганын йанындайды. 8Крисп, синагоганын ӧндерӂисийди, Саабийӓ бӱтӱн евиннӓн инанды. Коринфлилердӓн чок инсан Павлийи ишиттилӓр, инандылар да ваатиз олдулар. 9Геӂӓ вакыды бир гӧрӱмдӓ Сааби деди Павлийӓ: «Коркма, илери доору лафет да хич сусма! 10Бӓн сениннӓним, кимсей елини сана койамайаӂэк, ки кӧтӱлӱк йапсын дейни, зерӓ Беним вар чок инсаным бу касабада». 11Павли калды орада бир бучук йыл, ӱӱредерӓк оннары Аллахын сӧзӱнӱ. 12Ачан Галлион олду проконсул Ахайада, иудейлӓр бирликтӓ калктылар Павлийӓ каршы да гӧтӱрдӱлӓр ону даава еринӓ. 13Оннар дедилӓр: «Бу адам инандырэр инсаны, баш иилтсиннӓр Аллаха закона каршы». 14Ачан Павли истеди лафетмӓӓ, Галлион деди иудейлерӓ: «Иудейлӓр! Еер олайды бир хаксызлык йада бир аар кабаат, озаман бӓн сабурлуклан сеслейеӂейдим. 15Ама чӱнкӱ кавга олэр лафлар ичин, адлар ичин хем кенди законунуз ичин, бу ишлери бакын кендиниз. Бӓн хич истӓмеерим карышмаа буннара». 16Ууратты оннары даава скемнеси ериндӓн. 17Озаман хепси \/урумнар\/ туттулар Сосфени, синагоганын ӧндерӂисини, да дӱӱдӱлӓр ону даава скемнеси ӧнӱндӓ, ама Галлион буну хич есап алмады. 18Павли калды хайли вакыт кардашларлан, сора сӧледи оннара «калын саалыӂаклан» да йола чыкты гемийлӓн Сирийа ерлеринӓ доору. Онуннан билӓ гитти Прискилла хем Акила да. Ӧнӂӓ Павли кырктырды башыны Кенхрейада бир аданмак ичин, ани адамышты Аллаха. 19Етишип Ефес касабасына, Павли бракты оннары орада, ама кендиси гирди синагогайа да лафетти иудейлӓрлӓн. 20Оннар йалвардылар она, ки калсын орада таа чок вакыт, ама о истӓмеди. 21«Калын саалыӂаклан» сӧледи хем деди: «\/Бӓн мутлак лӓӓзым Иерусалимдӓ гечирейим гелӓн йортуйу, сора,\/ еер олурсайды Аллахын истедии, сизӓ геери дӧнеӂӓм», да гемийлӓн гитти Ефес касабасындан. \/Акила хем Прискилла калдылар Ефестӓ.\/ 22Гелип Кесарийа касабасына, сора Иерусалимӓ гитти долашты орадакы клисейи, сонда дӧндӱ Антиохийа касабасына. 23Бир парча вакыттан сора орадан йола чыкты да гечти сыравардыр Галатийа хем Фригийа ерлериндӓн, каавилейерӓк хепси ӱӱрениӂилери. 24Бир иудей, ады Аполлос, дуумасы Александрийа касабасында, бир лаф устасы, ани ии билӓрди Айоз Йазылары, гелди Ефес касабасына. 25О ӱӱренмишти Саабинин йолуну да хашлак духлан насаат едӓрди Иисус ичин, макар ки билӓрди саде Иоанын ваатизлиини. 26Чекетти гиргин лафетмӓӓ синагогада. Сеслейип ону, Прискилла хем Акила алдылар ону кендилериннӓн да аннаттылар она таа йакындан Аллахын йолуну. 27Ачан Аполлос истеди гитмӓӓ Ахайа ерлеринӓ, кардашлар она ӱрек вердилӓр. Йолладылар кийат орадакы ӱӱрениӂилерӓ, ки каблетсиннӓр ону. О, етишип орайы, чок йардым етти Аллахын иивергисиннӓн инанӂылара. 28Зерӓ о хепси инсанын ӧнӱндӓ куветлӓн енсӓрди иудейлери да ачарды Айоз Йазылардан доорулуу, ани Иисус – Христос Кендиси.\nЙаптыклар 18","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/18","date":"2013-12-05T04:59:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163040002\/warc\/CC-MAIN-20131204131720-00036-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000066757,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000066757202148}","num_words":2066,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91119.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сора гӧрдӱм, ани Кузу ачты еди мӱхӱрӱн бирисини, да ишиттим йаратыкларын бирисини, ани деди гӧк гӱрӱлтӱсӱ гиби бир сеслӓн: «Гел \/да бак\/!» 2Ачан бактым, тӓ, гӧрдӱм бир бийаз бейгир. Бир атлы варды онун ӱстӱндӓ, елиндӓ бир йай. Верилди она бир фенец, да о йолланды ниӂӓ енсейиӂи, ки енсемӓк казансын. 3Ачан Кузу ачты икинӂи мӱхӱрӱ, ишиттим икинӂи йаратыы, ани деди: «Гел \/да бак\/!» 4Йолланды бир ройба бейгир. Онун ӱстӱндӓ атлы олана верилди изин ер ӱстӱндӓн услулуу алсын, да озаман инсан бири-бирини ӧлдӱрсӱн. Атлыйа бир бӱӱк кылыч да верилди. 5Ачан Кузу ачты ӱчӱнӂӱ мӱхӱрӱ, ишиттим ӱчӱнӂӱ йаратыы, ани деди: «Гел \/да бак\/!» Ачан бактым, тӓ, гӧрдӱм бир кара бейгир. Онун ӱстӱндӓ атлы оланын елиндӓ варды бир терезӓ. 6Дӧрт йаратыын арасындан ишиттим бир сес, ани дейӓрди: «Бир ӧлчӱ боодай бир динара, ӱч ӧлчӱ арпа бир динара, ама зейтин йаайыны хем шарабы бозма!» 7Ачан Кузу ачты дӧрдӱнӂӱ мӱхӱрӱ, ишиттим дӧрдӱнӂӱ йаратыын сесини, ани дейӓрди: «Гел \/да бак\/!» 8Ачан бактым, тӓ, бир шарга бейгир. Онун ӱстӱндӓ атлы оланын ады ӧлӱм, да онун ардынӂа ӧлӱлӓр ери гелӓрди. Верилди оннара изин ерин дӧрдӱнӂӱ пайы ӱстӱнӓ, ӧлдӱрсӱннӓр кылычлан, аачлыклан, чумайлан хем ӂанаварларлан. 9Ачан Кузу ачты бешинӂи мӱхӱрӱ, курбаннык алтында гӧрдӱм инсаннарын ӂаннарыны, ангылары буазланмыштылар Аллахын сӧзӱ ичин хем шаатлык ичин, ани йапардылар. 10Оннар баарардылар бӱӱк сеслӓн да дейӓрдилӓр: «Айоз хем доору Чорбаӂы, незаманадан даава кесмейеӂӓн да ӂезаламайаӂан ер ӱстӱндӓ инсаннары бизим канымыз ичин?» 11Оннара хербиринӓ верилди бийаз руба да денилди, ки таа бираз динненсиннӓр, оннарын изметтӓ кафадарларын хем кардашларын сайысы таманнанынӂа, ангылары оннар гиби ӧлдӱрӱлеӂеклӓр. 12Ачан Кузу ачты алтынӂы мӱхӱрӱ, гӧрдӱм, ани олду бир бӱӱк ер тепремеси. Гӱн карарды кечи йапаасындан бир чувал гиби, ай кан гиби олду, 13да йылдызлар гӧктӓн ерӓ дӱштӱлӓр, ниӂӓ инӂир фиданындан дӱшер ешил мейвалары, ачан салланэр бир куветли лӱзгердӓн. 14Гӧк бир сарылан кола гиби йок олду, да хепси байырлар хем адалар ерлериндӓн кымылдандылар. 15Дӱннейин падишахлары, бӱӱк адамнары, аскер заабитлери, зенгиннери, кудретли инсаннары хем хепси чыраклар хем сербест оланнар сакландылар миналар ичинӓ хем канара араларына байырларда. 16Оннар дейӓрдилӓр байырлара хем канаралара: «Дӱшӱн бизим ӱстӱмӱзӓ да саклайын бизи, чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуранын ӱзӱндӓн хем Кузунун ӱфкесиндӓн, 17зерӓ гелди Оннарын бӱӱк ӱфкели гӱнӱ, да ким вар насыл айакча дурсун?»\nАпокалипсис 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/6","date":"2013-12-06T10:56:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163051474\/warc\/CC-MAIN-20131204131731-00065-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":1443,"character_repetition_ratio":0.068,"word_repetition_ratio":0.065,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96335.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Алты гӱн Паскелледӓн илери Иисус гелди Вифанийа кӱӱйӱнӓ, нередӓ йашарды Лазар, ангысыны дирилтти ӧлӱдӓн. 2Орада хазырланды конуш Онун ичин. Марфа измет едӓрди, Лазар да оннардан бирисийди, ким Иисуслан билӓ софрадайды. 3Марийа алды бир фунт пек паалы йаа, темиз нард кокулуу, йаалады Иисусун айакларыны да сачларыннан силӓрди. Бӱтӱн ичерси долду гӧзӓл нард кокусундан. 4Ӱӱрениӂилердӓн бириси, Иуда Искариот, \/Симонун оолу,\/ ангысы сора сатты Иисусу, деди: 5«Нечин сатылмады бу йаа ӱчӱз динара, да пара верилсин фукааралара?» 6Бӧлӓ лафетти, диил ани ӂаны аӂыйарды фукааралар ичин, ама ани хырсызды. О тутарды кесейи да чаларды о гӱмӱшлердӓн, ани топланарды. 7Иисус ӂувап етти: «Гӱӂендирмӓ карыйы, о буну \/лӓӓзымды\/ корусун Беним гӧмӱлмӓм ичин. 8Фукааралар херзаман сизиннӓн олаӂэклар, ама Бӓн херзаман олмайаӂам». 9Чойу иудейлердӓн аннадылар, ани Иисус Вифанийа кӱӱйӱндӓ, да гелдилӓр орайы, диил саде Иисусу гӧрмӓӓ, ама Лазары да, ангысыны ӧлӱдӓн дирилтти. 10Бӱӱк попазлар неетлендилӓр, Лазары да ӧлдӱрсӱннӓр. 11Зерӓ чойу иудейлердӓн, онун бетеринӓ, гидип, Иисуса инанардылар. 12Икинӂи гӱнӱ бир сӱрӱ инсан, ани гелдийдилӓр йортуйа, ачан ишиттилӓр, ани Иисус гелер Иерусалимӓ, 13алдылар палма даллары да чыктылар Иисуса каршы, баарарак: «Осанна, иисӧзленмиш олсун Аллахын адына Гелӓн, Израилин Падишахы!» 14Иисус булду бир ешек, пинди она атлы, ниӂӓ вар йазылы: 15«Коркма Сионун кызы, сенин Падишахын сана гелеӂек атлы бир ешек кодуу ӱстӱндӓ». 16Ӱӱрениӂилӓр баштан буннары аннамадылар, ама ондан сора, ачан Иисус метинненди, аклына гетирдилӓр, ани бӧлӓ Онун ичин йазылы, да онуштан инсан Она буну йапты. 17О инсан, ани Иисусланды, ачан О Лазары дирилтти ӧлӱдӓн, шаатлык едӓрди бунун ичин. 18Инсан онуштан чыкты Иисуса каршы, зерӓ ишитти, ани йапты бу нышаны. 19Фарисейлӓр лафедӓрдилӓр бири-бириннӓн: «Гӧрерсиниз ми, ниӂӓ бишей етиштирмеерсиниз? Бак, бӱтӱн дӱннӓ Онун ардына гидер!» 20Оннарын, ким гелдийди Иерусалимдӓ баш иилтмӓӓ, варды биркач урум араларында. 21Оннар йаклаштылар Филипӓ, ангысы Галилейанын Вифсаида касабасынданды, да дедилӓр она: «Чорбаӂы, истеериз гӧрелим Иисусу». 22Филип гитти да сӧледи Андрейӓ. Оннар икиси гелдилӓр да сӧледилӓр Иисуса. 23Иисус ӂувап етти оннара: «Гелди саат, ки Адам Оолу метинненсин. 24Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани боодай тоому, ани, дӱшӱп ерӓ, ӧлмӓрсейди, йалныз калэр. Ама ӧлӓрсейди, чок берекет гетирер. 25Ким север кенди ӂаныны, о кайбедер ону. Ама ким паа коймээр кенди ӂанына бу дӱннедӓ, ону коруйуп, дивеч йашамак еденер. 26Еер биркимсей истӓрсейди измет етмӓӓ Бана, гелсин ардыма. Нередӓ Бӓн олаӂам, орада олаӂэк Беним изметкерим дӓ. Еер биркимсей измет едӓрсейди Бана, Боба она сайгы сӱреӂек. 27Шинди Бени кахыр басты. Не дейим Бӓн? Дейим: \"Боба, куртар Бени бу аӂы замандан\"? Ама Бӓн бунун ичин гелдим! 28Боба, метиннӓ Сӓн Кенди адыны!» Озаман гӧктӓн ишидилди бир сес, ани деди: «Метиннедим хем метиннейеӂӓм дӓ!» 29Инсаннар, ани орада дурарды, ишиттилӓр бу сеси да дедилӓр: «Гӧк гӱрӱлдеди!» Башкалары дедилӓр: «Бир ангил Онуннан лафетти!» 30Иисус ӂувап етти: «Бу сес ишидилди диил Беним ичин, ама сизин ичин. 31Шинди даава олэр бу дӱннейӓ, шинди бу дӱннейин чорбаӂысы уурадылды дышары. 32Ачан калдырылаӂам йукары бу ердӓн, чекеӂӓм хепси инсаны Кендимӓ. 33Бу лафларлан гӧстерди, несой ӧлӱмнӓн лӓӓзымды ӧлсӱн». 34Инсан ӂувап етти: «Биз ишиттик Закондан, ани Христос йашайаӂэк дивеч. Насыл вар ниӂӓ дейӓсин, ани Адам Оолу калдырылаӂэк, хем ким бу Адам Оолу?» 35Иисус деди оннара: «Айдыннык таа бир парча вакыт сизиннӓн олаӂэк. Гезин, некадар айдыннык сизиннӓн, сизи караннык капламасын дейни. Ким гезер каранныкта, билмеер, нерейи гидер. 36Некадар вакыт айдыннык сизиннӓн, инанын айдынныы, айдынныын ооллары оласыныз дейни». Иисус сӧледи бу лафлары, сора гитти да сакланды оннардан. 37Иисус йапты чок нышаннар оннарын ӧнӱндӓ, ама оннар хеп окадар инанмардылар Она, 38таманнансын дейни пророк Исайанын сӧзӱ, ани деди: «Сааби, ким инанды бизим насаатымызы? Кимӓ ачылды Аллахын куведи?» 39Онуштан инанамадылар, зерӓ Исайа таа деди: 40«Аллах оннарын гӧзлерини кӧӧр етти, ӱреклерини четиннетти, ки гӧрмесиннӓр гӧзлериннӓн, аннамасыннар ӱреклериннӓн да дӧнмесиннӓр Бана, ки алыштырайым оннары». 41Исайа сӧледи бу ишлери, зерӓ гӧрдӱ Иисусун метинниини да лафетти Онун ичин. 42Бакмайарак буна, чойу артык заабитлердӓн да Иисуса инандылар, ама фарисейлӓр бетеринӓ ачык сӧлӓмедилӓр, ки ууратмасыннар оннары синагогадан. 43Зерӓ таа чок севдилӓр инсандан метиннии, некадар Аллахтан метиннии. 44Иисус бӱӱк сеслӓн деди: «Ким инанэр Бана, о инанмээр Бана, ама инанэр Она, Ким Бени йоллады. 45Ким гӧрер Бени, гӧрер Ону, Ким Бени йоллады. 46Бӓн гелдим олмаа айдыннык бу дӱннедӓ, ким инанаӂэк Бана, калмасын каранныкта дейни. 47Еер биркимсей ишидӓрсейди Беним сӧзлерими да таманнамарсайды, она Бӓн даава кесмеерим, зерӓ Бӓн гелмедим даава кесмӓӓ дӱннейӓ, ама куртармаа. 48Ким атылэр Бендӓн хем каблетмеер Беним сӧзлерими, она вар ким даава кессин. О сӧз, ани сӧледим, даава кесеӂек она битки гӱндӓ. 49Нечинки Бӓн лафетмедим Бендӓн Кендимдӓн, ама Боба, ани йоллады Бени, Кендиси сымарлады, не сӧлейим хем не лафедейим. 50Билерим, ани Онун сымарламасы – дивеч йашамак. Онун ичин, не лафедерим, лафедерим ниӂӓ Бана Боба сымарлады».\nИоан 12","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/12","date":"2013-12-09T19:06:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163995757\/warc\/CC-MAIN-20131204133315-00072-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":19,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":2957,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":82199.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир гӱн Петри хем Иоан, дуа саадында, докузунӂу саатта, Айоз бинайа гидӓрдилӓр. 2Орайы б��р адам, дуумадан сакат, гӧтӱрӱрдӱлӓр. Айоз бинанын Гӧзӓл Токатларында ерлештирӓрдилӓр, ки пара диленсин оннардан, ким гирер Айоз бинанын аулу ичинӓ. 3Бу адам, гӧрӱп Петрийи хем Иоаны, ангылары Айоз бинанын аулу ичинӓ гирмӓӓ бакэрлар, диленди иилик етсиннӓр она бишей. 4Петри хем Иоан, бакып уз она, дедилӓр: «Бак бизӓ». 5О гӧзлерини оннара дикти, умутланарак каблетсин бишей оннардан. 6Озаман Петри деди: «Гӱмӱшӱм хем алтыным йок, ама нейим вар, ону верерим: Назаретли Иисус Христозун адына деерим сана: калк да гез!» 7Сора, тутуп ону саа елиндӓн, калдырды. Чабук каавиленди табаннары хем балдырлары. 8О, фырлайып, айаа калкты да гезмӓӓ башлады. Барабар оннарлан гирди Айоз бина ичинӓ. Гезип атларды хем Аллахы метиннӓрди. 9Хепси инсан гӧрдӱ ону гезӓркӓн хем Аллахы метиннӓркӓн. 10Таныдылар, ани одур о сакат адам, ани отурурду Гӧзӓл Токатларда да диленӓрди. Хепси шаштылар хем даптур гелдилӓр, гӧрӱп не олду. 11Адам Петридӓн хем Иоандан тутунаркан Соломонун колонадасы денӓн ердӓ, хепси инсан, шаш-беш калып, качыштылар оннара доору. 12Петри, буну гӧрӱп, инсана лафедип деди: «Израиллилӓр, нечин шашэрсыныз буна? Нечин узун-узун бакэрсыныз бизӓ, сансын биз кенди куведимизлӓн йада диннилиимизлӓн буну йаптык, ки бу адам гезсин. 13Авраамын, Исаакын хем Иаковун Аллахы, бизим бобаларын Аллахы метиннеди Кенди Оолуну, Иисусу, Ангысындан сиз, сатып, атылдыныз Пилатын ӧнӱндӓ, ангысы артык карарламышты Иисусу салверсин. 14Сиз атылдыныз Ондан, Ким Айоз хем Кабаатсыз, да истединиз бир ӧлдӱрӱӂӱйӱ сизӓ салверсин. 15Йашамак Ӧндерӂисини ӧлдӱрдӱнӱз, ама Аллах Ону ӧлӱдӓн дирилтти. Биз буна шаадыз. 16Инаннан Онун адына бу адам каавилештирилди, ангысыны гӧрерсиниз хем таныйэрсыныз. Инан Иисуса бу адама саалык верди, ниӂӓ хепсиниз гӧрерсиниз. 17Шинди, кардашлар, билерим, ки буну йаптыныз билмемезликтӓ, ниӂӓ дӓ сизин заабитлӓр. 18Аллах таманнады хепсини, не ӧнӂӓ сӧледийди пророкларынын аазындан, ани Онун Христозу зеетленеӂек. 19Онун ичин пишман олун гӱнахларыныздан да Аллаха дӧнӱн, ки силинсин гӱнахларыныз, 20Аллахтан ениленмӓк вакытлары гелсин, да О йолласын Христозу, Ангысыны баштан сизӓ сыралады – Иисусу, 21Ангысыны гӧклӓр лӓӓзым каблетсин о замана кадар, незаман хепси енидӓн сырайа койулаӂэк, ниӂӓ Аллах евелдӓн Кенди айоз пророкларынын аазындан лафетти. 22Моисей деди \/бизим бобалара\/: \"Сааби Аллахыныз калдыраӂэк сизин кардашлар арасындан бир пророк беним гиби. Ону сеслейин да хепсини, не дейеӂек сизӓ, йапын. 23Херкези, ким сеслӓмейеӂек ону, телеф олаӂэк инсанын арасындан\". 24Бутакым Самуил хем хепси пророклар, ани ондан сора лафеттилӓр, бу вакыт ичин хаберледилӓр. 25Сиз – пророкларын хем баалантынын ооллары, ангысыны Аллах сизин бобаларлан йапты, ачан деди Авраама: \"Хепси миллетлӓр ер ӱстӱндӓ иисӧзленмиш олаӂэк сенин сенселендӓн\". 26Аллах, калдырып Кенди Оолуну, Иисусу, илкин сизӓ йоллады, ки сизи иисӧзлесин чевирерӓк хепсини кӧтӱлӱклериниздӓн».\nЙаптыклар 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/3","date":"2013-12-12T09:36:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164575861\/warc\/CC-MAIN-20131204134255-00006-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":1710,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87417.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир гӱнӱ, ачан генӓ топланды чок инсан, да йокту не исиннӓр, Иисус чаарды ӱӱрениӂилери да деди оннара: 2«Ӂаным аӂыйэр бу инсана, зерӓ ӱч гӱн дурэрлар йанымда, да йок не исиннӓр. 3Еер бракарсам, аач гитсиннӓр евӓ, йолда байылаӂэклар, зерӓ кимилери узактан гелди». 4Ӱӱрениӂилери Она ӂувап еттилӓр: «Нередӓн вар ниӂӓ алмаа бу чол ердӓ окадар екмек, ки дойурмаа оннары?» 5«Кач екмеениз вар?» – сорду Иисус. «Еди», – ӂувап етти оннар. 6Озаман Иисус сымарлады инсана, отурсуннар ерӓ. Алды еди екмӓӓ, шӱкӱр етти Аллаха да, кырып, верди ӱӱрениӂилеринӓ, пайетсиннӓр. Оннар пайеттилӓр инсана. 7Варды оннарда биркач балыӂак да. Иисус, иисӧзлейип, сымарлады, пайетсиннӓр оннары да инсана. 8Идилӓр да дойундулар. Сора топладылар еди сепет, долу имӓк парчасыннан. 9Варды йакын дӧрт бин киши. Бундан сора Иисус оннары бракты гитсиннӓр. 10Иисус гирди ӱӱрениӂилериннӓн барабар кайык ичинӓ да гитти Далмануфа ерлеринӓ. 11Хемен гелди фарисейлӓр да башладылар чекишмӓӓ Иисуса, ки денесиннӓр Ону. Истӓрдилӓр Ондан бир нышан гӧктӓн. 12Иисус дериндӓн солуду да деди оннара: «Нечин бу бой инсан истеер бир нышан? Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу инсана нышан верилмейеӂек». 13Сора бракты оннары да енидӓн гирди кайык ичинӓ, гечсин дейни гӧлӱн ӧбӱр тарафына. 14Озаман ӱӱрениӂилӓр екмек алмаа унутмуштулар. Кайык ичиндӓ оннарда варды саде бир екмек. 15Иисус хаберледи оннары, дейип: «Бакын, корунун фарисейлерин хем Иродун майасындан!» 16Ӱӱрениӂилӓр бири-бириннӓн лафедӓрдилӓр: «Онуштан деер, зерӓ йок екмеемиз». 17Иисус, буну билерӓк, деди оннара: «Нечин лафедерсиниз, ани йок екмеениз? Хеп таа аклыныз ермеер ми, аннамээрсыныз мы? Хеп таа уйвашык ӱреклериниз? 18Вар гӧзлериниз, да гӧрмеерсиниз ми? Вар кулакларыныз, да ишитмеерсиниз ми? Не, хич ми аклыныза гетирмеерсиниз, 19ачан беш екмӓӓ пайеттим беш бин кишийӓ, кач сепет, долу имӓк парчасыннан, топладыныз?» «Оники», – ӂувап етти оннар. 20«Хем ачан пайеттим еди екмӓӓ дӧрт бин кишийӓ, кач сепет, долу имӓк парчасыннан, топладыныз?» «Еди», – ӂувап етти оннар. 21Сора сорду оннара: «Хеп таа аннамээрсыныз мы?» 22Ачан гелдилӓр Вифсаида касабасына, гетирдилӓр Иисуса бир кӧӧр, да йалвардылар диисин она. 23Иисус алды кӧӧр адамы елиндӓн да чыкарды ону оннарын кӱӱйӱндӓн бир тарафа. Сора тӱкӱрдӱ онун гӧзлеринӓ, койду еллерини онун ӱстӱнӓ да сорду: «Гӧрерсин ми бишей?» 24О бакты йукары да деди: «Гӧрерим инсаны гезерӓк, оннар гӧрӱнер аачлар гиби». 25Иисус енидӓн койду еллерини онун гӧзлеринӓ. Адам гӧзлерини ачты да бакты. Гӧзлери алышмышты, хепсини ачык гӧрӓрди. 26Сора Иисус йоллады ону евӓ да деди: «Гирмӓ кӱӱ ичинӓ \/хем кимсейӓ бишей сӧлӓмӓ кӱӱдӓ\/». 27Иисус гитти ӱӱрениӂилериннӓн барабар Филип Кесарийасынын кӱӱлеринӓ. Йолда Иисус койду оннара бир соруш: «Не деер инсан, Кимим Бӓн?» 28Оннар ӂувап еттилӓр: «Кимиси деер, ани Сӓн – Иоан Ваатизедиӂи, башкасы – пророк Илийа, таа башкасы – пророклардан бириси». 29«Ама сиз не деерсиниз, кимим Бӓн?» – сорду Иисус. «Сӓнсин Христос», – ӂувап етти Петри. 30Иисус сыкыдан сымарлады, Онун ичин кимсейӓ сӧлӓмесиннӓр. 31Сора башлады оннара сӧлемӓӓ, ани Адам Оолу лӓӓзым чок зеетленсин, сыбыдылмыш олсун аксакаллардан, бӱӱк попазлардан, билгичлердӓн, ӧлдӱрӱлсӱн да ӱч гӱндӓн сора дирилсин. 32Буннары ачык сӧледи. Петри алды Ону бир тарафа да башлады таказаламаа. 33Иисус дӧндӱ, бакарак ӱӱрениӂилеринӓ, азарлады Петрийи да деди: «Узаклан Бендӓн, шейтан! Зерӓ сенин неетлерин диил Аллахтан, ама адамдан». 34Сора Иисус топлады инсаны хем ӱӱрениӂилерини да деди: «Ким истеер гелсин Беним ардыма, атылсын кенди-кендиндӓн, алсын ставрозуну да Бени излесин. 35Зерӓ ким истеер куртармаа кенди йашамасыны, кайбедеӂек ону. Ама ким кайбедеӂек йашамасыны Беним ичин хем Ии Хабер ичин, о йашамасыны куртараӂэк. 36Зерӓ не файда олаӂэк адама, казансын бӱтӱн дӱннейи, ама кенди йашамасыны кайбетсин? 37Нейлӓн вар насыл адам дииштирсин кенди йашамасыны? 38Еер биркимсей утанарса Бендӓн хем Беним сӧзлеримдӓн бу ороспу хем гӱнахкер бой инсанын ӧнӱндӓ, ондан утанаӂэк Адам Оолу да, ачан гелеӂек Бобасынын метиннииндӓ айоз ангиллериннӓн барабар».\nМарк 8","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/8","date":"2013-12-07T14:33:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054599\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00011-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":2299,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.056,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89190.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Павли бакты уз Синедриона да деди: «Кардашлар, бӓн херзаман пак ӱзлӓн йашадым Аллахын каршысында бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар». 2Баш попаз Ананийа сымарлады она, ким дурурду Павлинин йанында, урсун онун аазына. 3Озаман Павли деди она: «Аллах сана ураӂэк, киречли дувар! Сӓн отурэрсын, ки бана даава кесӓсин Закона гӧрӓ, ама сымарлээрсын Закона каршы, урсуннар бана». 4Йанында дураннар дедилӓр: «Аллахын баш попазыны мы кӧтӱлеерсин?» 5Павли ӂувап етти: «Билмедим, кардашлар, ани о баш попаз, зерӓ йазылы: \"Халкын ӧндерӂилерини кӧтӱлӓмейӓсин\"». 6Павли аннады, ани бурада бир пайы садукей, ӧбӱр пайы да фарисей. Онуштан баарды Синедрионда: «Кардашлар, бӓн фарисейим хем фарисей оолуйум. Бени даавайа вердилӓр инаным ичин, ани ӧлӱлӓр дирилеӂек!» 7Ачан Павли буну деди, башлады кавга фарисейлерин хем садукейлерин арасында, топланты и��ийӓ бӧлӱндӱ. 8Садукейлӓр деерлӓр, ани йок дирилмӓк, йок ангил, йок дух, ама фарисейлӓр буннары хепсини инанэрлар. 9Олду бӱӱк кавга. Биркач билгич, фарисейлерин тарафындан, калктылар айакча да ӱфкели дедилӓр: «Биз булмээрыз бир дӓ кабаат бу адамда. Беки онуннан бир дух йада бир ангил лафетти. \/Биз душман оламарыз Аллаха\/». 10Чӱнкӱ кавга бӱӱйӓрди, бинбашы коркту, ки оннар Павлийи паралайаӂэклар, онуштан изин верди аскерлерӓ, ашаа инип, алсыннар ону оннарын арасындан да гӧтӱрсӱннӓр калейӓ. 11Ертеси геӂӓ Сааби гӧрӱндӱ Павлийӓ да деди: «Гиргин ол, Павли, зерӓ ниӂӓ шаатлык еттин Беним ичин Иерусалимдӓ, хеп ӧлӓ лӓӓзым олаӂэк, шаатлык едӓсин Ромада да». 12Ачан айдыннанды, бир бойу иудейлердӓн, аннашып, емин еттилӓр: «Павлийи ӧлдӱрмейинӂӓ, еер бишей ийип-ичӓрсӓк, бетвалы олалым». 13Оннар таа зеедейди кырк кишидӓн, ангылары бу емини йаптылар. 14Гелдилӓр бӱӱк попазлара хем аксакаллара да дедилӓр: «Биз еминнӓн бааландык, ани Павлийи ӧлдӱрмейинӂӓ, аазымыза бишей койарсак, бетваланмыш олалым. 15Шинди сиз Синедрионнан билӓ хаберлейин бинбашына, чыкарсын Павлийи ӧнӱнӱзӓ, сансын, ани истеерсиниз таа хализини аараштырмаа онун ишлерини, ама о йаклашмадаан, биз хазырыз ону ӧлдӱрмӓӓ». 16Павлинин кызкардашынын оолу ишитти, ани коллээрлар ӧлдӱрмӓӓ Павлийи. О гелди калейӓ да хепсини Павлийӓ сӧледи. 17Павли чаарды бир ӱзбашыны да деди: «Гӧтӱр бу генч оланы бинбашына, зерӓ онда вар несӓ сӧлесин она». 18Ӱзбашы, алып ону, гӧтӱрдӱ бинбашына да деди: «Капанӂы Павли чаарды бени да йалварды гетирейим бу генч оланы сана. Онда вармыш сана бишей сӧлесин». 19Бинбашы тутту генч оланы елиндӓн, чекти бир тарафа да сорду: «Не сӧлейеӂӓн бана?» 20О ӂувап етти: «Иудейлӓр лафландылар, ки йалварсыннар сана, ани йаарына чыкарасын Павлийи Синедрионун ӧнӱнӓ, сансын, ки оннар истеерлӓр таа хализини аараштырмаа онун ишлерини. 21Ама сӓн сеслӓмӓ оннары, зерӓ кырк кишидӓн зеедӓ коллээрлар ону. Оннар еминнӓн бааландылар, ки имесиннӓр хем ичмесиннӓр, ӧлдӱрмейинӂӓ Павлийи. Оннар шинди хазыр, салт беклеерлӓр, ки сӓн кайыл оласын». 22Озаман бинбашы салверди деликанныйы гитсин да сымарлады: «Кимсейӓ сӧлӓмӓ, ани буннары бана сӧледин». 23Бинбашы чаарды ики ӱзбашыны да деди оннара: «Хазырлайын икиӱз йайан аскер, етмиш атлы аскер хем икиӱз дӓ сӱнгӱӂӱ, ки гӱн кауштуктан ӱч саат сора Кесарийа касабасына гитсиннӓр. 24Бир хайван гетирин, ки Павлийи пиндирип саа-селӓм гӧтӱрсӱннӓр кулланыӂы Феликсӓ». 25Да йазды Феликсӓ бутӱрлӱ бир кийат: 26«Клавдий Лисийдӓн, чок сайгылы кулланыӂы Феликсӓ, селӓм. 27Бу адамы туттулар иудейлӓр да истедилӓр ӧлдӱрмӓӓ. Бӓн гиттим аскерлӓрлӓн да куртардым ону оннарын еллериндӓн, аннайып, ани о – Рома ватандашы. 28Бактым аннайым, нечин кабаатландырэрлар ону, да о бетерӓ чыкардым Синедрионун ӧнӱнӓ. 29Булдум, ани ону кабаатландырэрлар кенди законнары ичин, ама онун йок кабааты, ки ӂезалансын ӧлӱмнӓн йада капалы дурсун. 30Ачан бана хабер гелди, ани иудейлӓр неетленерлӓр ону ӧлдӱрмӓӓ, хемен йолладым ону сана. Онун кабаатчыларына сымарладым, ки сӧлесиннӓр сана, нелери вар она каршы. \/Саа ол!\/» 31Аскерлӓр, сымарламайа гӧрӓ, алдылар Павлийи да гӧтӱрдӱлӓр геӂӓ Антипатрида касабасына. 32Икинӂи гӱнӱ йайан аскерлӓр атлы оланнары брактылар гитсиннӓр онуннан илери, ама кендилери дӧндӱлӓр геери калейӓ. 33Етиштийнӓн Кесарийа касабасына, атлылар вердилӓр кийады кулланыӂыйа хем чыкардылар Павлийи онун ӧнӱнӓ. 34Кулланыӂы, окуйуп кийады, сорду, нередӓн Павли, аннайып, ани Киликийадан, деди: 35«Бӓн сеслейеӂӓм сени, ачан гелеӂеклӓр сенин кабаатчыларын». Да сымарлады, тутсуннар ону Иродун преториумунда.\nЙаптыклар 23","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/23","date":"2013-12-13T02:15:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164805405\/warc\/CC-MAIN-20131204134645-00062-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":2547,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89634.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, сана йок афетмӓк, бей адам, ким дӓ сӓн олсан, еер маана буларсайдын. Зерӓ, башкасына маана булуркан, кенди-кендини кабаатландырэрсын, зерӓ сӓн, ани маана булэрсын, кендин дӓ хеп ону йапэрсын. 2Биз билериз, ки бӧлӓ йапаннара Аллах доору даава кесер. 3Бей адам, сӓн, ани бӧлӓ йапаннара маана булэрсын, ама кендин дӓ хеп ӧлӓ йапэрсын, санэрсын Аллахын даавасындан куртулабилеӂӓн ми? 4Оса пайа коймээрсын Аллахын ӂӧмерт ииликлерини, сабурлууну хем чок дайанмасыны? Билмеерсин, ани Аллах ииликлерини узадэр, ки сени гӱнахларындан Кендисинӓ дӧндӱрсӱн? 5Ама сӓн инатлашэрсын да гӱнахларындан дӧнмӓӓ истӓмеерсин, онуштан Аллахын ӂезасыны о ӱфкели даава гӱнӱ ичин топлээрсын. Озаман Аллахын доору карары гӧрӱнеӂек. 6О херкезинӓ кенди йаптыкларына гӧрӓ ӧдейеӂек. 7Оннара, ким, дайма иилик йапарак, метинник, икрам хем ӧлӱмсӱзлӱк аарээр, дивеч йашамак вереӂек. 8Ама ким кендини север, аслылыы сеслӓмеер хем хаксызлаа верилер, оннара ӱфкесини гӧстереӂек хем бела вереӂек. 9Хепси, ким кӧтӱлӱк йапэр, ӧнӂӓ иудейлерин, сора урумнарын ӱстӱнӓ зеет хем сыкынты гелӓр. 10Буна каршы, хепсинӓ, ким иилик йапэр, ӧнӂӓ иудейлерӓ, сора урумнара, метинник, икрам хем услулук олаӂэк. 11Зерӓ Аллах кимсейӓ пай тутмаз. 12Ким, Айоз Закону билмейерӓк, гӱнах йапэр, оннар, Закона бакмайарак, телеф олаӂэклар. Ама ким, Закону билерӓк, гӱнах йапэр, оннара Закона гӧрӓ дӓ даава олаӂэк. 13Зерӓ диил Закону ишиденнӓр Аллахын ӧнӱндӓ доору, ама Закону таманнайаннар доору сайылаӂэк. 14Зерӓ о миллетлӓр, кимдӓ йок Айоз Закон, дуйгуларындан Закона гӧрӓ йашадыкча, оннар гӧстерирлӓр, не лӓӓзым хем диил лӓӓзым йапылсын, макар ки Закону билмеерлӓр. 15Бунуннан гӧстерерлӓр, ани не Закон истеер, оннарын ӱреклериндӓ йазылы. Оннарын ичйандан дуйгулары буну дооруклээр, фикирлери оннары йа кабаатландырэр, йа да доору чыкарэр 16о гӱн, ачан Ии Хаберӓ гӧрӓ, ангысыны бӓн насаат едерим, Аллах даава йапаӂэк Иисус Христозлан инсаннарын саклы ишлеринӓ. 17Сӓн, ани кендини иудей сайэрсын, умутланып Айоз Закона, Аллахлан ӱӱнерсин, 18билерсин Онун истедиини хем, Закондан ӱӱренмиш, аннээрсын, не таа ии, 19инанэрсын, ани кӧӧрлары гездирӓбилирсин, каранныкта оланнара айдыннык олабилирсин, 20акылсызлары йола гетирӓбилирсин хем ушаклары ӱӱредӓбилирсин, зерӓ Законнан етиштин билгинин хем аслылыын таманныына. 21Ӧлейсӓ, несой сӓн, башкасыны ӱӱредерӓк, кендини ӱӱретмеерсин? Насаат едерӓк: «чалмайасын», кендин чалэрсын? 22«Ороспулук йапма» сӧлейерӓк, кендин йапэрсын? Идоллардан азетмейерӓк, кендин айоз биналары сойэрсын? 23Айоз Законнан ӱӱнерсин, ама Аллахы ашаалээрсын, зерӓ Закону басэрсын? 24Ниӂӓ вар йазылы: «Сизин бетеринизӓ Аллахын ады миллетлӓр арасында кӧтӱленер». 25Еер Айоз Закону таманнарсайдын, елбетки кесиклиин файдасы вар, ама еер Закону басарсайдын, кесиклик олэр, ниӂӓ дӓ кесиксизлик. 26Онуштан, еер кесиксиз адам Законун сымарламакларыны таманнарса, сайылмайаӂэк мы о ниӂӓ кесикли? 27Ким гӱӱдейӂесинӓ кесиксиз, ама Закону таманнээр, кабаатландырмайаӂэк мы сени, кимдӓ вар Айоз Йазылар хем кесиклик, ама басэрсын Закону? 28О диил иудей, ким дышандан ӧлӓ саде, хем о диил кесиклик, не гӱӱдедӓ нышанны саде. 29Ама хакына иудей о, ким ичйандан ӧлӓ, хем хакына кесикли о, ани духча ӱректӓ кесикли, ама диил саде кийат ӱстӱндӓ. Хакына иудей одур, ким диил инсандан, ама Кендиндӓн Аллахтан метинни.\nРомалылара 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/2","date":"2013-12-11T18:24:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164041513\/warc\/CC-MAIN-20131204133401-00022-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":20,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1853,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84771.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Озаман фарисейлӓр хем билгичлӓр Иерусалимдӓн гелдилӓр Иисуса да дедилӓр: 2«Нечин Сенин ӱӱрениӂилерин чиинерлӓр ихтӓрларын адетлерини? Зерӓ имектӓн илери йыкамээрлар еллерини». 3Иисус ӂувап етти оннара: «Сиз нечин чиинерсиниз Аллахын сымарладыыны сизин адетлеринизин бетеринӓ? 4Зерӓ Аллах деди: \"Икрамна бобаны хем ананы\" хем \"Ким бобасыны йада анасыны кӧтӱлейеӂек, ӧлӱмнӓн ӂезалы олсун\". 5Ама сиз деерсиниз: \"Ким деер анасына йада бобасына: Не лӓӓзымды сана верейим, баашыш Аллаха вердим, 6о вар ниӂӓ икрамнамасын бобасыны \/хем анасыны\/\". Бутӱрлӱ паасызландырдыныз Аллахын сӧзӱнӱ кенди адетинизлӓн. 7Икиӱзлӱлӓр! Доору пророклук етти сизин ичин Исайа, ачан деди: 8\"Бу инсан Бени икрамнээр саде аазыннан, ама ӱреклериннӓн узак Бендӓн дурэр. 9Наафилӓ Бана баш иилдерлӓр, зерӓ адам сымарламакларыны ӱӱредерлӓр, сансыннар ани Аллахын ӱӱретмеклери\"». 10Иисус чаарды инсаны да деди: «Се��лейин да аннайын Бени. 11Мындарлээр адамы диил о, не ичинӓ гирер, ама не аазындан чыкэр, о мындарлээр адамы». 12Озаман ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар Иисуса да дедилӓр: «Билерсин ми, ани бу лафлары ишидип, фарисейлӓр гӱӂендилӓр?» 13Иисус ӂувап етти оннара: «Хербир расат, ани диил койулу Беним Гӧктеки Бобамдан, кӧктӓн йолунаӂэк. 14Бракын оннары, оннар кӧӧрларын кӧӧр гӱдӱӂӱлери. Ачан бир кӧӧр гӱдер башка кӧӧру, оннар икиси дӓ чукур ичинӓ дӱшерлӓр». 15Петри лафетти да Она деди: «Ачыкла бизӓ бу ӧрнӓӓ». 16Иисус деди: «Не, сиз дӓ ми ӧлӓ зор аннээрсыныз? 17Аннамээрсыныз мы, ани не гирер адамын аазындан, гирер шкембесинӓ, сора дышары уурадылэр? 18Ама не адамын аазындан чыкэр, о ӱректӓн гелер. Те бу мындарлээр адамы. 19Зерӓ ӱректӓн чыкэр фена неетлӓр, ӧлдӱрмӓк, ороспулук, хайырсызлык, хырсызлык, йаланӂылык, кӧтӱлемӓк. 20Тӓ не адамы мындарлээр, ама йыканмадык еллӓн имӓӓ адамы мындарламаз». 21Иисус гитти орадан, узакланды Тир хем Сидон ерлеринӓ. 22Тӓ бир кары ханаанныйка гелди Она да башлады баармаа: «Аӂы бени, Сааби, Давидин Оолу! Беним кызым титси зеетленер бир фена духтан». 23Иисус ӂувап етмеди бир дӓ лаф. Озаман Онун ӱӱрениӂилери йаклаштылар Она да йалвардылар: «Салвер ону, зерӓ баарэр бизим ардымыза». 24Иисус ӂувап етти: «Бӓн йолланмышым салт Израил миллетин кайып койуннарына». 25Ама бу кары гелди, баш иилтти да деди: «Сааби, йардым ет бана!» 26Иисус она ӂувап етти: «Диил ислӓӓ алмаа екмӓӓ ушаклардан да атмаа кӧпеклерӓ». 27«Ӧлӓ, Сааби, ама кӧпеклӓр дӓ ийерлӓр кырынтылары, ани дӱшер чорбаӂыларынын софрасындан», – деди бу кары. 28Озаман Иисус ӂувап етти: «О, кары, бӱӱктӱр сенин инанын. Олсун, ниӂӓ сӓн истеерсин». Бирдӓн онун кызы алышты. 29Иисус айырылды орадан да гитти Галилейайа, гӧлӱн йанына. Пинди бир байыр ӱстӱнӓ да отурду орада. 30Чок инсан гелди Она орайы. Гетирдилӓр кендилериннӓн топаллары, кӧӧрлары, мутулары, сакатлары хем чок башка хасталары, койдулар оннары Онун айакларына, да О оннары алыштырды. 31Инсан шашарды, гӧрӱп ани мутулар лафедерлӓр, сакатлар алышэрлар, топаллар гезерлӓр, кӧӧрлар гӧрерлӓр. Онуштан метиннӓрдилӓр Израилин Аллахыны. 32Иисус топлады ӱӱрениӂилерини да деди: «Ӂаным аӂыйэр бу инсана, зерӓ ӱч гӱн дурэрлар йанымда да йок не исиннӓр. Истӓмеерим оннары салверейим аач, аники байылмасыннар йолда». 33Ӱӱрениӂилери дедилӓр: «Нередӓн алалым букадар екмек бу чол ердӓ да дойуралым букадар инсан?» 34«Кач екмеениз вар?» – сорду Иисус. «Еди екмек хем биркач балык», – ӂувап еттилӓр оннар. 35Озаман Иисус сымарлады инсана, отурсуннар ерӓ. 36Алды еди екмӓӓ хем балыклары, шӱкӱр етти Аллаха, сора кырып верди ӱӱрениӂилеринӓ. Оннар да пайеттилӓр инсана. 37Хепси идилӓр да дойундулар. Сора топладылар имӓк парчаларыны, еди сепет долу. 38Оннар, ани идилӓр, варды бир дӧрт бин адам, карылардан хем ушаклардан каарӓ. 39Сонда Иисус бракты инсаны гитсиннӓр, Кендиси гирди кайык ичинӓ да гечти Магдала ерлеринӓ.\nМатфей 15","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/15","date":"2013-12-07T04:53:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163053380\/warc\/CC-MAIN-20131204131733-00054-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":2141,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90751.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Не варды баштан, не биз ишиттик, не кенди гӧзлеримизлӓн гӧрдӱк, не сииреттик хем не кенди еллеримизлӓн йокладык – йашамак верӓн Сӧзӱ сизӓ хаберлеериз. 2Зерӓ Йашамак бизӓ ачылды, да биз Ону гӧрдӱк, Онун ичин шаатлык едериз. Сизӓ хаберлеериз дивеч Йашамайы, ани Бобадайды, да бизӓ гӧстерилди. 3Не биз гӧрдӱк хем не ишиттик, ону сизӓ хаберлеериз, ки бизимнӓн сизин дӓ пайдашлыыныз олсун, ниӂӓ бизим вар пайдашлыымыз Бобайлан хем Онун Оолуннан, Иисус Христозлан. 4Сизӓ буннары йазэрыз, ки бизим севинмемиз долулуктан олсун. 5Хабер, ани Ондан ишиттик да сизӓ хаберлеериз, будур: Аллах – айдыннык, Онда йок караннык. 6Еер биз дейӓрсейдик, ани вар пайдашлыымыз Онуннан, ама каранныкта йашарсайдык, биз йалан сӧлеериз да аслылаа гӧрӓ йашамээрыз. 7Еер айдынныкта йашарсайдык, ниӂӓ О Кендиси айдынныкта, озаман бири-биримизлӓн пайдашлыымыз вар, да Онун Оолунун, Иисус Христозун, каны паклээр бизи хербир гӱнахтан. 8Еер дейӓрсейдик: йок гӱнахымыз, озаман кенди-кендимизи алдадэрыз, да биздӓ йок аслылык. 9Еер гӱнахларымызы шаатлык едӓрсейдик, О, инанч хем доору, гӱнахларымызы афедир хем бизи хербир кӧтӱлӱктӓн паклар. 10Еер дейӓрсейдик: йок гӱнахымыз, озаман Ону йаланӂы йапэрыз, да Онун сӧзӱ йок биздӓ.\n1 Иоанын 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/1","date":"2013-12-13T10:24:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164928424\/warc\/CC-MAIN-20131204134848-00069-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000081062,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":36,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000081062316895}","num_words":701,"character_repetition_ratio":0.073,"word_repetition_ratio":0.061,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88650.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус сииредӓрди, ниӂӓ зенгин адамнар баашыш койэрлар Айоз бинанын хазнасына. 2Гӧрдӱ бир фукаара дул карыйы, ангысы койду ики лепта. 3Иисус деди: «Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу фукаара дул таа чок койду хепсиндӓн. 4Хепси койду кенди боллукларындан, ама бу кары кенди йоклуундан верди хепсини, не варды онда йашамак ичин». 5Ачан кимиси лафедӓрди Айоз бина ичин, ангысы гӧзӓл донакты кӓӓмил ташларлан хем баашышларлан, Иисус деди: 6«Гелеӂек вакыт, бурада калмайаӂэк таш ӱстӱндӓ таш, хепси йыкылаӂэк». 7Ӱӱрениӂилӓр Иисуса сордулар: «Ӱӱредиӂи, незаман буннар олаӂэк хем несой нышан гӧстереӂек буннарын йаклашмасыны?» 8Иисус ӂувап етти: «Бакын, алданмайасыныз. Зерӓ чойу гелеӂек Беним адыма да дейеӂек: \"Бӓним Христос\" йада: \"Вакыт гелди\". Сиз гитмейин оннарын ардына. 9Ачан ишидеӂениз ӂенклӓр ичин хем калкынмаклар ичин, коркмайын. Зерӓ илкин хепси буннар лӓӓзым олсун, ама биткиси тез гелмейеӂек». 10Ондан сора Иисус деди: «Миллет миллетӓ, падишахлык падишахлаа каршы калкаӂэк. 11Кими ерлердӓ бӱӱк ер тепремелери, аачлык, салгыннар, башка титси ишлӓр хем бӱӱк нышаннар гӧктӓ олаӂэк. 12Хепсиндӓн ӧнӂӓ сизи тутаӂэклар хем коолайаӂэклар. Вереӂеклӓр синагогалара хем зынданнара, чыкараӂэклар сизи падишахларын хем кулланыӂыларын ӧнӱнӓ Беним адым ичин. 13Бу ишлӓр олаӂэк, ки шаатлык едӓсиниз Беним ичин. 14Буну ии аклынызда тутун: дӱшӱнмейин, насыл доорулуунузу чыкармаа. 15Зерӓ сизӓ аарифлик лафыныза вереӂӓм, да душманнарыныз сизӓ каршы дурамайаӂэк хем бишей дейӓмейеӂек. 16Оннарын еллеринӓ сизи вереӂеклӓр кенди ананыз, бобаныз, кардашларыныз, хысымнарыныз хем достларыныз. Кимисини сиздӓн ӧлдӱреӂеклӓр. 17Беним адым ичин сиздӓн хепси азетмейеӂек, 18ама бир дӓ сач башыныздан кайбелмейеӂек. 19Дайанмаклан сиз кендинизи куртараӂэныз. 20Ачан гӧреӂениз Иерусалими, долайланмыш аскерлӓрлӓн, билӓсиниз, ани онун даалмасы йаклашты. 21Озаман, ким олаӂэк Иудейада, байырлара качсын. Ким булунаӂэк Иерусалим ичиндӓ, чыксын орадан. Ким олаӂэк кырда, гирмесин касабайа. 22Буннар ӂеза гӱннери олаӂэк, ки таманнансын хепси, не йазылы. 23О гӱннердӓ вай маамул хем ушак емзирӓн карылара! Зерӓ ер ӱстӱндӓ бир бӱӱк сыкынтылык олаӂэк, Аллахын ӱфкеси бу инсан ӱстӱнӓ гелеӂек. 24Оннар кылычтан ӧлеӂек, есирлӓӓ хертӱрлӱ миллетлерӓ гӧтӱрӱлеӂек. Иерусалим йабанӂы миллетлӓрлӓн чииненмиш олаӂэк, озамана кадар, незаман миллетлерин вакытлары таманнанаӂэк. 25Гӱндӓ, айда хем йылдызларда нышаннар олаӂэк. Ер ӱстӱндӓ сыкынтылык миллетлерин арасында олаӂэк. Оннар билмейеӂеклӓр, не йапсыннар денизин далгалары уултусундан. 26Инсан байылаӂэк коркудан, белалары беклейерӓк, не дӱннӓ ӱстӱнӓ гелеӂек, зерӓ гӧкӱн куветлери сарсаланаӂэк. 27Озаман гӧреӂеклӓр Адам Оолуну булут ичиндӓ гелӓркӓн бӱӱк куветлӓн хем метинниклӓн. 28Ачан буннар башлайаӂэк олмаа, озаман доорулун хем калдырын бакышынызы йукары, зерӓ сизин куртулманыз йаклашты». 29Сора бир ӧрнек сӧледи оннара: «Бакын инӂир фиданына хем калан фиданнара. 30Ачан гӧрерсиниз оннары ешерӓркӓн, билерсиниз, ани йаз йакын. 31Хеп ӧлӓ, сиз дӓ ачан гӧреӂениз буннары олуркан, билин, ани Аллахын Падишахлыы йаклашэр. 32Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу бой инсан гечмейеӂек, хепси буннар таманнанмайынӂа. 33Ер хем гӧк гечеӂек, ама Беним сӧзлерим хич гечмейеӂек. 34Кенди-кендинизӓ есап алын, ки биртӱрлӱ аарлашмасын ӱреклериниз хобурлуктан, ичкиӂиликтӓн хем йашамак кахырларындан, да о гӱн гелмесин ап-ансыздан сизин ӱстӱнӱзӓ. 35О гӱн аркан гиби гелеӂек бу ердӓ хепси йашайаннарын ӱстӱнӓ. 36Херзаман олун ачыкгӧз хем дуа един, ки куртулабилӓсиниз хепси буннардан, не олаӂэк, да Адам Оолунун ӧнӱнӓ чыкабилӓсиниз». 37Гӱндӱз Иисус ӱӱредӓрди Айоз бина ичиндӓ, ама авшамнен геӂелемӓӓ гидӓрди Зейтин байырына. 38Инсан чин сабаалендӓн Айоз бинайа гелӓрди, ки сеслесин Ону.\nЛука 21","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/21","date":"2013-12-07T14:30:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054599\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00066-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":2209,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92768.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Битирдиктӓн сора насаат етмӓӓ инсана, ани сеслӓрди Ону, Иисус гирди Капернаум касабасына. 2Бир аскер ӱзбашы, кимин чыраа хастайды ӧлӱм дӧшеендӓ, ангысыны о пек беенӓрди, 3ишитти Иисус ичин да йоллады Иисуса иудейлерин аксакалларыны, ки йалварсыннар, гелсин да алыштырсын онун чырааны. 4Оннар гелдилӓр Иисуса да пек йалвардылар, дейип: «Дӱшер она йапасын бу иилии, 5зерӓ о север бизим инсаны, бизим ичин бир синагога йапты». 6Иисус гитти оннарлан, ама ачан йаклашты йакын онун евинӓ, аскер ӱзбашы йоллады достларыны, десиннӓр: «Сааби, койма зааметини, зерӓ бӓн етмеерим, ки Сӓн гирӓсин беним евимӓ. 7Бӓн есапладым, ки бӓн дӓ етмеерим, ки гидейим кендим Сана. Саде де бир лаф, да беним изметкерим алышаӂэк. 8Зерӓ бӓн дӓ заабитлик алтындайым, беним дӓ елим алтында вар аскерлӓр. Ачан бирисинӓ деерим: \"Гит\", о гидер. Башкасына деерим: \"Гел\", о гелер. Чыраама деерим: \"Йап бу иши\", о йапэр». 9Ачан Иисус ишитти бу лафлары, шашты, дӧндӱ инсана, ани гелӓрди Онун ардына, да деди: «Сӧлеерим сизӓ, ани артык Израил ичиндӓ булмадым бӧлӓ бир бӱӱк инан». 10Ачан дӧндӱлӓр геери бу йолланмышлар, булдулар о хаста чыраа саа. 11Ертеси гӱнӱ Иисус гидӓрди бир касабайа, ады Наин. Онуннан барабар гидӓрди Онун ӱӱрениӂилери хем чок инсан. 12Ачан Иисус йаклашты касабанын токатларына, мезара гӧтӱрӓрдилӓр бир ӧлӱ, бир дул ананын йалныз оолуну. Бу карыйлан гидӓрди чок инсан. 13Ачан Сааби гӧрдӱ карыйы, ӂаны аӂыды она да деди: «Аалама!» 14Сора йаклашты, дииди тезгерейӓ. Оннар, ким гӧтӱрӓрдилӓр, дурдулар. О деди: «Сана, деликанны, деерим: калк!» 15Ӧлӱ отурду да башлады лафетмӓӓ. Иисус верди ону анасына. 16Хепси корктулар да Аллахы метиннедилӓр, дейип: «Бӱӱк пророк калкты арамызда!» хем: «Аллах Кенди гелди Онун инсанына!» 17Хабер Иисус ичин даалды бӱтӱн Иудейада хем долайда. 18Иоан Ваатизедиӂинин ӱӱрениӂилери хепсини буннары сӧледилӓр Иоана. 19Иоан чаарды ӱӱрениӂилерин икисини да йоллады Иисуса, ки сорсуннар Она: «Сӓнсин ми О, Ким лӓӓзым гелсин, оса башкасыны мы беклейелим?» 20Ӱӱрениӂилӓр гелдилӓр Иисуса да дедилӓр: «Иоан Ваатизедиӂи йоллады бизи Сана соралым: \"Сӓнсин ми О, Ким лӓӓзым гелсин, оса башкасыны мы беклейелим?\"» 21О вакыт Иисус алыштырарды чок хасталары тӱрлӱ дертлердӓн, хасталыклардан хем фена духлардан, чок кӧӧрларын ачарды гӧзлерини. 22О ӂувап етти оннара, дейерӓк: «Гидин сӧлейин Иоана, не гӧрерсиниз хем не ишидерсиниз: кӧӧрлар гӧрер, топаллар гезер, лепралылар пакланэр, саарлар ишидер, ӧлӱлӓр ��ирилер, фукааралара ии хабер насаат олэр. 23Мутлу о, кимин ичин Бӓн кӧстек олмайаӂам». 24Ачан гиттилӓр Иоанын йолланмышлары, Иисус башлады сӧлемӓӓ инсана Иоан ичин: «Не чыктыныз гӧрмӓӓ чолда? Бир сааз мы, ани лӱзгердӓн салланэр? 25Не чыктыныз гӧрмӓӓ? Бир адамы мы, йымышак рубайлан гиийимни? Ким гиийимни донак рубайлан хем сефалыкта йашээр, оннар падишах биналарында. 26Е не чыктыныз гӧрмӓӓ? Бир пророк му? Аслы, хем деерим сизӓ, ани о таа бӱӱк, некадар бир пророк. 27Одур, кимин ичин йазылы: \"Тӓ, Бӓн йоллээрым хаберӂими Сенин ӧнӱн сора, ангысы хазырлайаӂэк йол Сана\". 28Сӧлеерим сизӓ, ани оннардан, ким карыдан дууду, йок башка биркимсей таа бӱӱк Иоан Ваатизедиӂидӓн. Хеп окадар ен кӱчӱӱ Гӧк Падишахлыында таа бӱӱк ондан». 29Хепси инсан, ким ишитти, артык харччылар да, аннадылар Аллахын доорулууну, чӱнкӱ каблеттийдилӓр Иоанын ваатизлиини. 30Ама фарисейлӓр хем закон ӱӱредиӂилери бастылар Аллахын истедиини оннар ичин, зерӓ ваатиз олмадылар ондан. 31Иисус деди: «Кимӓ бензедейим бу бой инсаны, кимӓ бензеер оннар? 32Оннар бензеерлӓр ушаклара, ангылары отурэрлар мейданда да баарэрлар бири-биринӓ: \"Чалдык сизӓ каваллан, ойнамадыныз; чалдык сизӓ гамны тӱркӱ, ааламадыныз\". 33Гелди Иоан Ваатизедиӂи, не екмек ийӓрди, не шарап ичӓрди, деерсиниз: \"Онда вар фена дух\". 34Гелди Адам Оолу, ийер хем ичер, деерсиниз: \"Хобур хем ичкиӂи, харччыларын хем гӱнахкерлерин досту!\" 35Ама ким аарифлиин ушаа, о буну доорудур». 36Бир фарисей теклиф етти Иисусу, софрайа гелсин онун евинӓ. Иисус гирди фарисейин евинӓ да отурду софрайа. 37Бир гӱнахкер кары касабадан аннады, ани О конакланэр фарисейин евиндӓ, да гетирди бир ак мермер кап ичиндӓ паалы кокулуу. 38О дурарды Иисусун ардында, айакларында, да ааларды, йыслайып Иисусун айакларыны кенди йашларыннан хем силип сачларыннан, ӧпӓрди хем кокуларды. 39Ачан буну гӧрдӱ фарисей, ангысы буйур еттийди Иисусу, деди кенди-кендинӓ: «Еер бу Адам пророк олайды, озаман билеӂейди, нетӱрлӱ кары бу, ким шинди Она диийер, зерӓ о – бир гӱнахкер». 40Иисус, лафы алып, деди: «Симон, сӧлейеӂӓм сана бишей». «Сӧлӓ, Ӱӱредиӂи», – деди фарисей. 41Иисус деди: «Бир зенгин адама борчлуйду ики киши, бириси бешӱз динар, ӧбӱрӱ дӓ елли. 42Чӱнкӱ йокту нейлӓн ӧдесиннӓр, зенгин олан афетти икисини дӓ. Шинди сӧлӓ, ангысы ону таа чок севеӂек?» 43Симон ӂувап етти: «Санэрым о, кимӓ таа чок афетти». «Доору ӂувап еттин», – деди Иисус. 44Сора дӧндӱ бу карыйа да деди Симона: «Гӧрерсин ми бу карыйы? Гелдим сенин евинӓ, да сӓн дӧкмедин бана су, айакларымы йыкамаа, ама о йыслады айакларымы йашларыннан хем силди башындан сачларыннан. 45Сӓн ӧпӱш вермедин Бана, ама о, незамандан гирдим, дургунмээр ӧпмӓӓ айакларымы. 46Башымы йааламадын зейтин йаайыннан, ама о йаалады айакларымы кокулу йаалан. 47Онун ичин сӧлеерим сана: чӱнкӱ онун чок гӱнахлары афедилди, онуштан чок севди. Зерӓ кимӓ аз афедилер, о аз да север». 48Сора деди бу карыйа: «Афедилди сенин гӱнахларын!» 49Оннар, ким отурдулар Онуннан софрада, башладылар лафетмӓӓ бири-бириннӓн: «Кимдир Бу, Ангысы афедер гӱнахлары?» 50Иисус деди карыйа: «Сенин инанын сени куртарды, гит услулуклан евӓ».\nЛука 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/7","date":"2013-12-09T02:14:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163846391\/warc\/CC-MAIN-20131204133046-00076-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":3086,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.034,"special_characters_ratio":0.215,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89422.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ангил гӧстерди бана йашамак суйунун дересини, ани кристал гиби йалабык. О сызэр Аллахын хем Кузунун чорбаӂылык скемнесиндӓн. 2Касабанын ана йолунун ортасында, деренин ики тарафында булунэр йашамак фиданы, ани оники тӱрлӱ мейва йапэр, хер ай кенди мейвасыны верер. Бу фиданын йапраклары миллетлерин алышмасы ичин. 3Хем хич бишей бетвалы орада олмайаӂэк. Ама Аллахын хем Кузунун чорбаӂылык скемнеси орада олаӂэк, хем Онун чыраклары Она измет едеӂеклӓр. 4Онун ӱзӱнӱ гӧреӂеклӓр, адыны анныларында ташыйаӂэклар. 5Артык геӂӓ олмайаӂэк, хем шафк диил лӓӓзым оннара, не дӓ гӱн айдынныы, зерӓ Сааби Аллах айдыннадаӂэк оннары. Оннар дивечтӓн дивеӂӓ падишахлык едеӂеклӓр. 6Сора ангил деди бана: «Бу сӧзлӓр хакына хем доору. Сааби, пророкларын духларынын Аллахы, ангилини йоллады, ки гӧстерсин Кенди чыракларына, не тездӓ лӓӓзым олсун». 7«Тӓ, тез гелерим. Мутлу, ким таманнээр пророклук сӧзлерини, ани вар бу кийатта!» – деер Иисус. 8Бӓн, Иоан, о, ким буннары гӧрдӱ хем ишитти. Ачан ишиттим хем гӧрдӱм, ангилин айакларына дӱштӱм, ким бана буннары гӧстерӓрди, ки баш иилдейим она. 9Ама о деди бана: «Сакын, буну йапма, зерӓ бӓн саде изметкерим, ниӂӓ сӓн хем сенин кардашларын пророклар хем оннар, ким бу кийадын сӧзлерини таманнээр. Бир Аллаха баш иилт». 10Сора деди бана: «Бу кийадын пророклук сӧзлерини мӱхӱрлӓмейӓсин, зерӓ вакыт йакын. 11Ким кӧтӱлӱк йапэр, таа йапсын кӧтӱлӱк. Ким кирли, кирли калсын. Ким доору, таа йапсын доорулук. Ким айоз, таа айозлансын». 12Иисус деер: «Бӓн тездӓ гелерим, ӧдӓӓм бенимнӓн, ки херкезӓ йаптыкларына гӧрӓ верейим. 13Бӓним Алфа хем Омега, Биринӂи хем Битки, Баш хем Сон. 14Мутлу оннар, ким рубаларыны йыкээр, ки доорулуклары олсун, имӓӓ дейни йашамак фиданындан хем, токатлардан гечип, касаба ичинӓ гирмӓӓ! 15Дышанда кӧпеклӓр, бӱӱӂӱлӓр, ороспулук еденнӓр, ӧлдӱрӱӂӱлӓр, идоллара баш иилденнӓр, оннар, ким север йалан сӧлемӓӓ хем алдадэр. 16Бӓн, Иисус, йолладым беним ангилими, ки сизӓ бӧлӓ шаатлык етсин клиселӓр ичин. Бӓн – Давидин кӧкӱ хем сенселеси, йалабык сабаа йылдызы. 17Дух хем гелин деер: \"Гел!\" Ким ишидер, десин: \"Гел!\" Сусуз олан гелсин хем ким истеер, йашамак суйу парасыз алсын!» 18Херкезинӓ шаатлык едерим, ким бу кийадын пророклук сӧзлерини ишидер: еер биркимсей бишей бу сӧзлерӓ еклӓр��ейди, Аллах она белалары, ани бу кийатта йазылы, еклейеӂек. 19Хем, еер биркимсей бишей бу пророклук кийадын сӧзлериндӓн чыкарарсайды, Аллах онун пайыны йашамак фиданындан хем айоз касабадан, ани бу кийатта йазылы, чыкараӂэк. 20О, ким шаатлык едер бу ишлӓр ичин, деер: «Хакына, тездӓ гелерим!» Амин! Ей, гелсӓнӓ, Сааби Иисус! 21Сааби Иисусун иивергиси олсун херкезлӓн! Амин.\nАпокалипсис 22","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/22","date":"2013-12-08T17:46:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163728657\/warc\/CC-MAIN-20131204132848-00041-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1495,"character_repetition_ratio":0.05,"word_repetition_ratio":0.058,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91408.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус енидӓн башлады ӱӱретмӓӓ инсаны гӧл бойунда. Йанына топландыйды ӧлӓ чок инсан, ани Иисус, пинип, отурду бир кайык ичинӓ су бойунда, ама хепси инсаннар калдылар кенарда. 2Иисус башлады оннары ӱӱретмӓӓ ӧрнеклӓрлӓн чок ишлӓр ичин. Ӱӱредерӓк оннары, Иисус сӧледи бу ӧрнӓӓ: 3«Сеслейин. Тӓ екиӂи чыкты тоом екмӓӓ. 4Ачан екӓрди, разгелди, ани тоомнардан биразы дӱштӱ йол бойуна. Кушлар кондулар да идилӓр оннары. 5Башка тоомнар ташлык ерӓ дӱштӱлӓр, нередӓ аз топрак варды. Тоомнар тез филизленди, зерӓ топрак диилди дерин. 6Ама ачан гӱнеш чыкты, оннар сӧрпештилӓр да курудулар, зерӓ кӧклери сувадайды. 7Таа башка тоомнар чалылар ичинӓ дӱштӱлӓр. Чалылар бӱӱдӱлӓр да буулттулар филизлери, оннар верӓмедилӓр берекет. 8Ама калан тоомнар ии топраа дӱштӱлӓр. Бӱӱдӱлӓр, башак вердилӓр да берекет гетирдилӓр: бириси отуз, ӧбӱрӱ алтмыш, таа ӧбӱрӱ ӱз катына». 9Сора деди оннара: «Кимин вар кулаа ишитмӓӓ дейни, ко ишитсин!» 10Ачан Иисус инсандан айырыкты, оники ӱӱрениӂиси хем калан излейиӂилери сордулар Она бу ӧрнек ичин. 11О ӂувап етти оннара: «Сизӓ верилди, аннайасыныз Аллахын Падишахлыынын саклылыыны, ама калан инсана хепси сӧленер ӧрнеклӓрлӓн. 12Ӧлӓ ки, \"оннар гӧзлериннӓн бакэрлар, ама гӧрмеерлӓр; кулакларыннан ишидерлӓр, ама аннамээрлар, ки биртӱрлӱ дӧнмесиннӓр Аллаха, да баашлансын гӱнахлары\"». 13Сора сорду оннара: «Аннамээрсыныз бу ӧрнӓӓ ми? Озаман несой аннайаӂэныз калан ӧрнеклери? 14Екиӂи екер Аллахын сӧзӱнӱ. 15Кими инсаннар бензеер тоомнара, ани дӱшер йол бойуна, нередӓ о сӧз екилер. Оннар сӧзӱ ишиттийнӓн, тез гелер шейтан да чалэр сӧзӱ, ани екилийди ӱреклериндӓ. 16Тоомнар, екилмиш ташлык ерӓ, оннардыр, ангылары, сӧзӱ ишидип, чабук кабледерлӓр севинмӓклӓн, 17ама йок кӧклери хем аз вакыт тутунэрлар. Ачан гелер зорлук еки кооламак Аллахын сӧзӱ ичин, оннар тез атылэрлар. 18Башка тоомнар, екилмиш чалылар ичинӓ, оннардыр, ким ишидер сӧзӱ, 19ама бу заманын кахырлары, зенгинниин алдангачлыы хем башка хамеллӓр, гирип оннара, буулдэрлар сӧзӱ, да оннар берекет гетирӓмеерлӓр. 20Тоомнар, екилмиш ии топраа, оннардыр, ким, ишидип сӧзӱ, кабледе��лӓр да берекет гетирерлӓр: бириси отуз, ӧбӱрӱ алтмыш, таа ӧбӱрӱ ӱз катына». 21Сора Иисус деди оннара: «Шафкы гетирерлӓр, ки койсуннар кӱп алтына оса пат алтына мы? Диил ми койсуннар дейни кандиллик ӱстӱнӓ? 22Йок бишей ӧртӱлӱ, ани ачылмасын, хем йок бишей саклы, ани ӱзӓ чыкмасын. 23Кимин вар кулаа, ишитмӓӓ дейни, ко ишитсин». 24Хем деди оннара: «Бакын, не ишидерсиниз. Не ӧлчӱйлӓн ӧлчеӂениз, о ӧлчӱйлӓн Аллахтан ӧлчӱлмӱш олаӂэныз, салт таа зееделенмиш. 25Зерӓ кимдӓ вар, она таа чок верилеӂек, ама кимдӓ йок, ондан алынаӂэк, нейи дӓ вар». 26Сора деди: «Аллахын Падишахлыы бензеер она, ниӂӓ бир адам екер тоом тарласына. 27Геӂӓ уйуйэр, гӱндӱз уйанык дурэр, ама тоом филиз салверер, бӱӱмӓӓ башлээр. Нетӱрлӱ бу олэр, адам хич билмеер. 28Топрак кендилииндӓн берекет верер: илкин бир ешил филиз, сора башак, биткидӓ башак долу тенейлӓн. 29Ачан берекет олгун олэр, ишӓ хич ойаланмайарак, ораа койэр, зерӓ гелди бичмӓк вакыды». 30Сора деди: «Нейлӓн бензеделим Аллахын Падишахлыыны, не ӧрнеклӓн ачыклайалым ону? 31О бензеер хардал тоомуна, ани, екилдийнӓн топрак ичинӓ, таа кӱчӱк хепси тоомнардан ер ӱстӱндӓ. 32Ама екилдиктӓн сора бӱӱйер да олэр таа бӱӱк хепси ешилликлердӓн. Онун даллары бӱӱйер ӧлӓ, ки гӧк кушлары вар ниӂӓ йуваларыны йапсыннар онун гӧлгесиндӓ». 33Иисус бунун гиби чок ӧрнеклӓрлӓн насаат етти Аллахын сӧзӱнӱ оннара, некадар оннар аннайабилдилӓр. 34Лафетмӓрди ӧрнексиз. Сора, ачан каларды йалныз ӱӱрениӂилериннӓн, хепсини ачыкларды. 35О гӱнӱ авшамнен Иисус деди оннара: «Гечелим гӧлӱн ӧбӱр тарафына». 36Ӱӱрениӂилӓр, салверип инсаны, гӧтӱрдӱлӓр Ону кайыклан, ангысында О булунурду. Онуннан билӓ варды башка кайыклар да. 37Башлады есмӓӓ бир бӱӱк боран, далгалар фырладарды су кайык ичинӓ, да кайык доларды суйлан. 38Ама Иисус кайыын геерисиндӓ уйуйарды, йастык башы алтында. Ӱӱрениӂилӓр уйандырдылар Ону да дедилӓр: «Ӱӱредиӂи, не Сенин йок касаветин, ани биз кайбелериз?» 39О калкты, азарлады лӱзгери да гӧлӓ деди: «Сус, да ишидилмесин сесин!» Лӱзгӓр дурду да бӱӱк услулук олду. 40Сора деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Нечин ӧлӓ коркаксыныз? Не, сиздӓ таа йок му инан?» 41Оннары басты бир бӱӱк корку. Бири-бириннӓн лафедӓрдилӓр: «Кимдир Бу, Ангысыны лӱзгӓр хем далгалар сеслеерлӓр?»\nМарк 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/4","date":"2013-12-07T14:45:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054610\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00007-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":2504,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.047,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90246.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӱчӱнӂӱ керӓ гелерим сизӓ. Хербир лаф лӓӓзым дооруклансын ики-ӱч шаадын аазындан. 2Ниӂӓ ӧнӂӓ хаберледим сизӓ, ачан икинӂи керӓ аранызда булунардым, шинди дӓ, аранызда булунмайарак, енидӓн хаберлеерим оннара, ким гечмиштӓ гӱнаха гирди, хем каланына да, ани, ача�� генӓ гелеӂӓм сизӓ, аӂымайаӂам кимсейи. 3Сиз истеерсиниз бишей, ани гӧстерер, ки Христос беним аазымнан лафедер. О диил йуфка сизӓ каршы, ама каави ишлеер сиздӓ. 4Доору, ани О ставроза герилди йуфкалыктан, ама шинди йашээр Аллахын кувединнӓн. Хеп ӧлӓ биз дӓ йуфкайыз Онда, ама Аллахын кувединнӓн йашайаӂэз Онуннан барабар сизин файданыз ичин. 5Кендинизи денейин да бакын, булунэрсыныз мы инанда? Кендинизи аараштырын. Оса танымээрсыныз мы, ани Иисус Христос сиздӓ? Башка тӱрлӱ сиз денемектӓн гечмемишиниз. 6Умут едерим, ки билерсиниз, ани биз диилиз оннардан, ким денемектӓн гечмеди. 7Дуа едериз Аллаха, ки йапмайасыныз кӧтӱлӱк, диил ки биз гӧрӱнелим денемектӓн гечмиш, ама сиз йапасыныз иилик, артык биз гӧрӱнӓрсейдик дӓ ӧлӓ, ани денемектӓн гечмемиш. 8Зерӓ йок куведимиз бишей йапмаа аслылаа каршы, анӂак аслылык ичин бишей йапмаа. 9Севинериз, ачан биз йуфка, ама сиз каавийсиниз. Бунун ичин биз дуа едериз, ки сиз таман оласыныз. 10Буннары онуштан йазэрым, таа булунмаркан сизиннӓн, ки ачан булунаӂам, сертликлӓн кулланмайым сизӓ каршы заабитлии, ани Сааби верди бана, сизи духча каавилемӓӓ дейни, ама диил йыкмаа. 11Биткидӓ, кардашлар, хошча калын. Олгун олун, насаатымы сеслейин, бир нееттӓ олун, услулукта йашайын. Озаман Аллах, севги хем услулук сызынтысы, сизиннӓн олаӂэк. 12Селӓмнейин бири-биринизи айоз ӧпушлӓн. Аллахын хепси айоз халкы сизи селӓмнеер. 13Бизим Сааби Иисус Христозун иивергиси, Аллахын севгиси хем Айоз Духун бирликлии олсун хербиринизлӓн. Амин.\n2 Коринфлилерӓ 13","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/13","date":"2013-12-09T02:38:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163848048\/warc\/CC-MAIN-20131204133048-00024-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":1021,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84093.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Мелкиседек, Салимин падишахы, Ен ӱӱсек Аллахын попазы, одур, ким каршы етти да иисӧзледи Авраамы, ачан о геери дӧнӓрди, падишахлары енсемектӓн сора. 2Авраам она онунӂу пайыны верди хепсиндӓн. Мелкиседек илкин кенди ады аннамасына гӧрӓ «доорулук падишахы», сора «Салим падишахы» – аннамасы услулук падишахы. 3О бобасыз-анасыздыр, кийатта гӧстерилмеер онун сенселеси. Йок не йашлар башлантысы, не дӓ йашаманын биткиси. О Аллахын Оолу гиби калэр попаз херзамана. 4Гӧрерсиниз ми, некадар ӱстӱн о? Артык дӓдумуз Авраам да она верди онунӂу пайыны ӂенк гелириндӓн. 5Закона гӧрӓ, Левий оолларындан оннар, ким попазлыкта измет едер, алэрлар онунӂу пайыны инсандан, башка лафлан, кенди кардашларындан, макар ки буннар да хеп Авраамдан дуума. 6Ама Мелкиседек, ани диил Левий оолларынын сенселесиндӓн, алды Авраамдан онунӂу пайыны да иисӧзледи ону, кимӓ верилийди Аллахын адамаклары. 7Лафсыз билинер, ани кӱчӱӱнӱ иисӧзлеер бӱӱк олан. 8Левийли попаз��ык курулмасына гӧрӓ онунӂу пайыны алэр ӧлӱмнӱ инсаннар, ама Мелкиседек попазлыына гӧрӓ алэр о, кимин ичин шаатлык едилер, ани йашээр. 9Чыкэр, еер бу лаф дооруйса, ани Авраам верип онунӂу пайыны, кенди Левий дӓ верди, ангысы шинди инсанын гелириндӓн онунӂу пайыны алэр. 10Зерӓ Левий дедесинин гӱӱдесиндейди, ачан Мелкиседек Авраамы каршы етти. 11Инсан каблетти Айоз Закону левийли попазлык сырасына гӧрӓ. Ама еер етишӓбилейдилӓр таманнаа о попазларлан, не лӓӓзымнык олаӂэйды енидӓн лафетмӓӓ башка бир попазын гелмеси ичин, ангысы Мелкиседек гиби, ама диил Арон гиби? 12Попазлык сырасы диишилмесиндӓ дӱшер закон да диишилсин. 13Аслысы О, Кимин ичин лафедилер бурада, чекилӓрди башка бир тамызлыктан, ангысындан кимсей измет етмеди курбанныкта. 14Зерӓ белли, ани бизим Сааби дууду Иуданын тамызлыындан, ангысы ичин Моисей бишей сӧлӓмеди попазлык ичин. 15Хем бу таа ачык олэр, ачан гӧрериз, ани Мелкиседек гиби калкты бир башка попаз, 16Ангысы олду попаз диил бир сенселӓ законуна гӧрӓ, ама бир йашаманын кувединӓ гӧрӓ, ангысы хич бир сыра билӓ йок едилмӓз. 17Зерӓ Онун ичин шаатлык едилер: «Сӓн дивеӂинӓ попазсын Мелкиседек гиби». 18Ӧлӓ ки баштан верили сымарламак дииштирилди, чӱнкӱ куветсиз хем файдасыз олду. 19Зерӓ Закон бишей йапамады таман. Онун еринӓ верилди таа ии умут, ангысыннан биз йаклашэрыз Аллаха. 20Бу да олмады еминсиз. 21Левийлилӓр еминсиз попаз олдулар, ама Иисус попаз олду Аллахын емининнӓн, Ангысы деди Она: «Емин етти Сааби да атылмайаӂэк: Сӓн дивеӂинӓ попазсын Мелкиседек гиби». 22Бунуннан Иисус таа ии бир баалантынын гарантийасы олду. 23Бундан каарӓ, попаз чок варды, зерӓ ӧлӱм бетеринӓ йокту насыл олсун салт бир попаз. 24Ама Иисус, чӱнкӱ дивеӂинӓ йашээр, Онун попазлыы башкасына гечмӓз. 25Онуштан О хептӓн куртарабилир оннары, ким Онун араӂылыыннан Аллаха йаклашэр, зерӓ О херзаман йашээр да араӂылык едер оннар ичин. 26Бутӱрлӱ Баш попаз бизӓ лӓӓзым. О айоз, кабаатсыз, лекесиз, гӱнахкерлердӓн айырык хем хепси гӧклердӓн таа ӱӱсек койулу. 27Онун йок лӓӓзымныы, ниӂӓ ӧбӱр баш попазларын, гетирсин курбан кенди гӱнахлары ичин, сора инсанын гӱнахлары ичин. О бир сыра херзаман ичин Кендини курбан гетирди. 28Зерӓ Закон койэр баш попаз о адамнары, ангылары йуфка, ама емин, ани йапылды Закондан сора, койду Оолу, Ангысы таман олду дивеӂинӓ.\nЧыфытлара 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/7","date":"2013-12-07T14:52:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054610\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00036-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000042915,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000042915344238}","num_words":1805,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.023,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97636.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сора Иисус чаарды оники ӱӱрениӂисини, верди оннара заабитлик, чыкарсыннар фена духлары, алыштырсыннар хертӱрлӱ хасталыклары хем дертлери. 2Оники апостолун ад��ары буннардыр: илкинкиси Симон, ангысына дейӓрдилӓр Петри, хем кардашы Андрей; Иаков, Зеведейин оолу, хем кардашы Иоан; 3Филип хем Варфоломей; Фома хем Матфей, харччы; Иаков, Алфейин оолу, хем \/Леввей, ангысына деерлӓр\/ Фаддей; 4Симон Кананит хем Иуда Искариот, ангысы сатты Иисусу. 5Буннар оникиси, ангыларыны Иисус йоллады, сымарлайып: «Гитмейин йабанӂыларын йолларындан, гирмейин Самарийалыларын касабаларына, 6Илкин гидин Израил миллетин кайып койуннарына. 7Йолда насаат един: \"Йаклашты Гӧк Падишахлыы!\" 8Алыштырын хасталары, дирилдин ӧлӱлери, паклайын лепралы оланнары, чыкарын фена духлары. Парасыз каблеттиниз, парасыз верин. 9Алмайын кушааныза алтын, гӱмӱш, бакыр, 10хийбӓ йол ичин, ики кат руба, айак кабы йада сопа. Зерӓ ишчи йарашэр дойурулсун. 11Хер касабайа хем кӱӱйӓ, нерейи гиреӂениз, бакын, ким орада уйгун адам, да орадан гидинӂӓ, онда калын. 12Гирип ев ичинӓ, дейин: \"Услулук бу евӓ!\" 13Еер о ев хак едӓрсейди селӓминизи, услулук калсын о евдӓ, ама хак етмӓрсейди, услулук дӧнсӱн сизӓ. 14Еер сизи каблетмӓрсейдилӓр хем сеслӓмӓрсейдилӓр лафларынызы, чыкып о евдӓн еки касабадан, артык тозлары да айакларыныздан силкин. 15Доору сӧлеерим сизӓ, ани даава гӱнӱндӓ таа илин олаӂэк Содом хем Гоморра касабаларына, некадар о касабайа. 16Тӓ, йоллээрым сизи ниӂӓ кузулары йабанылар ичинӓ. Олун аариф йылан гиби, ама кабаатсыз гугуш гиби. 17Корунун инсандан, зерӓ вереӂеклӓр сизи дааваӂылара, дӱӱйеӂеклӓр синагогаларда, 18Беним бетеримӓ чыкараӂэклар кулланыӂыларын хем падишахларын ӧнӱнӓ, ки шаатлык едӓсиниз оннара хем тайфӓннара. 19Ачан вереӂеклӓр сизи даавайа, кахырланмайын, не хем несой лафедеӂениз, зерӓ озаман верилеӂек сизӓ, не лафедӓсиниз. 20Зерӓ лафетмейеӂениз сиз, ама лафедеӂек Бобанызын Духу сизин ичиниздӓн. 21Кардаш кардашыны хем боба ушааны ӧлӱмӓ вереӂек. Ушаклар кенди бобаларына хем аналарына каршы калкаӂэклар, да оннары ӧлдӱрдеӂеклӓр. 22Беним адым ичин сиздӓн хепси азетмейеӂек, ама ким биткийӓдӓн дайанаӂэк, о куртулаӂэк. 23Ачан сизи коолайаӂэклар бир касабадан, качын башка касабайа, зерӓ доору сӧлеерим сизӓ, ани Адам Оолу гелинӂӓ, сиз Израилин касабаларыны долайламаа етиштирмейеӂениз. 24Ӱӱрениӂи диил таа бӱӱк ӱӱредиӂисиндӓн, хеп ӧлӓ чырак диил таа бӱӱк чорбаӂысындан. 25Етӓр, ки ӱӱрениӂи ӱӱредиӂиси гиби олсун, хем чырак олсун чорбаӂысы гиби. Еер ев чорбаӂысына Веелзевул дедийседилӓр, некадар таа чок евдекилеринӓ дейеӂеклӓр! 26Онуштан коркмайын оннардан, зерӓ йок бишей ӧртӱлӱ, ани ачылмасын, хем йок бишей саклы, ани аннашылмасын. 27Не Бӓн сизӓ сӧлеерим каранныкта, ону сиз билдирин айдынныкта. Не фисирденилди кулааныза, ону хаберлейин евлерин ӧртӱлери ӱстӱндӓн. 28Коркмайын оннардан, ким гӱӱдейи ӧлдӱрер, ама ӂаны ӧлдӱрӓмеер. Таа пек коркун Аллахтан, Ангысы вар насыл кайбетсин гӱӱдейи, хеп ӧлӓ ӂаны да ӂендемдӓ. 29Сатылмээр мы ики сачак кушу бир ассарийӓ? Оннарын бириси билӓ дӱшмеер ��рӓ, олмайынӂа изин Бобаныздан. 30Сизин артык сачларыныз да башынызда сайылы. 31Онуштан коркмайын. Сиз таа паалыйсыныз сачак кушларынын чойундан. 32Ӧлӓ ки, ким шаатлык едеӂек Бени инсанын ӧнӱндӓ, ону Бӓн дӓ шаатлык едеӂӓм Беним Гӧктеки Бобамын ӧнӱндӓ. 33Ама ким атылаӂэк Бендӓн инсанын ӧнӱндӓ, ондан Бӓн дӓ атылаӂам Беним Гӧктеки Бобамын ӧнӱндӓ. 34Санмайын, ани гелдим, гетирейим услулук бу ерӓ. Гелдим, гетирейим диил услулук, ама кылыч. 35Зерӓ Бӓн гелдим айырайым оолу бобадан, кызы анадан хем гелини кайнанасындан. 36Адамын душманнары онун евдекилери. 37Ким север бобасыны хем анасыны Бендӓн таа чок, о Бана йакышык диилдир. Ким север оолуну еки кызыны Бендӓн таа чок, Бана йакышык диилдир. 38Ким алмээр ставрозуну да гелмеер Беним ардыма, Бана йакышык диилдир. 39Ким коруйаӂэк йашамасыны, о кайбедеӂек ону. Ама ким кайбедеӂек йашамасыны Беним ичин, о йашамак еденеӂек. 40Ким кабледер сизи, о кабледер Бени. Ким кабледер Бени, о кабледер Ону, Ким Бени йоллады. 41Ким кабледер бир пророку, ки пророк дейни, о кабледеӂек пророк ӧдӓӓ. Ким кабледер бир доору адамы, ки доору дейни, о кабледеӂек доору адам ӧдӓӓ. 42Еер биркимсей верӓрсейди салт бир чӧлмек суук су бу кӱчӱклерин бирисинӓ, ки ӱӱрениӂийим дейни, доору сӧлеерим сизӓ, ани о ӧдексиз калмайаӂэк».\nМатфей 10","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/10","date":"2013-12-10T20:50:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164025146\/warc\/CC-MAIN-20131204133345-00049-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":20,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2453,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.04,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86836.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Нередӓн сиздӓ дӱӱшлӓр хем кавгалар? Диил ми сизин истемелериниздӓн, не сизин гӱӱделеринизин еклериндӓ ӂенклешер? 2Истейип, еденӓмеерсиниз, онуштан ӧлдӱрерсиниз. Хасеетленерсиниз, ама не истеерсиниз, етишӓмеерсиниз. Кавга едерсиниз хем дӱӱшерсиниз, ама еденӓмеерсиниз, зерӓ Аллахтан истӓмеерсиниз. 3Истейип, каблетмеерсиниз, зерӓ истеерсиниз кӧтӱ неетлӓн, ки файдаланасыныз салт кенди сефалыыныз ичин. 4Сиз ороспулар! Билмеерсиниз ми, ани дӱннейлӓн достлук – Аллаха душманнык! Ӧлӓ ки, ким истеер дӱннейлӓн дост олмаа, о душман олэр Аллаха. 5Оса санэрсыныз, бошуна мы Айоз Йазыда денер: «Аллах кызгынныклан истеер духу, ангысыны койду ичимизӓ». 6Ама О бизӓ таа бӱӱк бир хайыр баашлээр, онуштан деер: «Аллах шишкиннерӓ каршы дурэр, ама йалпаклара хайыр баашлээр». 7Аллахын запына верилин, диавола каршы дурун, да о сиздӓн качаӂэк. 8Еер сиз Аллаха йаклашарсайдыныз, О да сизӓ йаклашаӂэк. Еллеринизи паклайын, ей, гӱнахкерлӓр! Ӱреклеринизи темизлейин, ей, карарсызлар! 9Кахырланын, аалайын хем сызлайын. Сизин гӱлӱшӱнӱз аалайыша хем севинмениз гӱчлӓӓ дӧнсӱн. 10Йаваш олун Саабинин ӧнӱндӓ, да О ӱӱсеклендиреӂек сизи. 11Бири-бириниз ичин фена лафетмейин, кардашлар. Ким фена лафедер йада даава кесер кардашына, о фена лафедер хем даава кесер Айоз Закона. Ама еер сӓн даава кесӓрсейдин Закона, озаман сӓн диилсин закону таманнайан, ама закона дааваӂы. 12Аллах, закон куран хем даава кесӓн – бирдир. О куртарэр, О да йок едер. Ама сӓн кимсин, ани башкасына даава кесерсин? 13Шинди сеслейин сиз, ани деерсиниз: «Бӱӱн йада йаарына филан касабайа гидеӂез, орада бир йыл йашайаӂэз, алыш-вериш йапаӂэз да пара казанаӂэз». 14Сиз билмеерсиниз, не йаарына сизиннӓн олаӂэк! Зерӓ недир сизин йашаманыз? Йашамак бир буу гибидир, аз вакыт гӧрӱнер, сонда йок олэр. 15Сиз башка тӱрлӱ дейин: «Еер Аллах истӓрсейди, да биз йашарсайдык, буну еки ӧбӱрӱнӱ йапарыз». 16Ама шинди ӱӱнерсиниз хем шишкинниклӓн лафедерсиниз. Бутӱрлӱ ӱӱнмеклӓр херзаман кӧтӱ. 17Ӧлӓ ки, ким билер ниӂӓ йапмаа иилик да йапмээр, о гӱнах йапэр.\nИаковун 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jas\/4","date":"2013-12-06T14:14:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163051789\/warc\/CC-MAIN-20131204131731-00048-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000007391,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000073909759521}","num_words":1144,"character_repetition_ratio":0.05,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90974.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашлар, истӓмеерим, хаберсиз каласыныз Духун баашышларындан. 2Билерсиниз, ачан сиз таа тайфӓндыныз, йолу шашырып, баш иилдӓрдиниз дилсиз идоллара. 3Онуштан истеерим, аннайасыныз, ани кимсей, ким Аллахын Духуннан лафедер, йок насыл бетваласын Иисусу, хем кимсей дейӓмӓз Она «Сааби Иисус», салт Айоз Дух. 4Вар чок тӱрлӱ баашышлар, ама хепси бир Духтан. 5Вар чок тӱрлӱ изметлӓр, ама салт бир Сааби. 6Вар чок тӱрлӱ ишлемеклӓр, ама Аллах бир, Ким херкездӓ хепсини йапэр. 7Херкезӓ верилер баашыш, ангысындан Айоз Дух ачылэр, ки файда гетирсин. 8Бирисинӓ Духлан верилер, аарифчесинӓ лафетсин, башкасына верилер, билгили лафетсин хеп о Духлан. 9Хеп о Духтан бирисинӓ верилер инан, башкасына хеп о Духтан беӂериклик хасталары алыштырмаа. 10Таа башкасына верилер кувет, ки йапсын кудретли ишлӓр, башкасына – пророклук етсин, башкасына – духлары танысын, башкасына хертӱрлӱ диллӓр верилер, башкасына беӂериклик, диллери чевирсин. 11Хепси буннары йапэр бир Дух, Ангысы херкезинӓ пайедер, ниӂӓ Кенди истеер. 12Ниӂӓ гӱӱдӓ бир, ама еклери чок, да чок еклердӓн бир гӱӱдӓ курулу, хеп ӧлӓ Христозда да. 13Хепсимиз ваатиз олдук бир Духлан, ки бир гӱӱдӓ олалым, олсун иудей, олсун урум, олсун чырак, олсун сербест, хепсимиз бир Духтан суланмышыз. 14Зерӓ гӱӱдӓ диил бир ектӓн, ама топлу чок ектӓн. 15Еер айак дейӓрсейди: «Чӱнкӱ диилим ел, диилим гӱӱдедӓн», не, бу бетерӓ олмаз мы гӱӱдедӓн? 16Еер кулак дейӓрсейди: «Чӱнкӱ диилим гӧз, диилим гӱӱдедӓн», не, бу бетерӓ олмаз мы гӱӱдедӓн? 17Еер бӱтӱн гӱӱдӓ олайды саде гӧз, не олаӂэйды ишитмӓклӓн? Еер бӱтӱн гӱӱдӓ олайды салт кулак, не олаӂэйды коку дуйгусуннан? 18Ама Аллах ерлештирди хербир еки гӱӱдедӓ ӧлӓ, ниӂӓ Кенди истеди. 19Еер хепси бир ек олайды, озаман не олаӂэйды гӱӱдейлӓн? 20Доору, ани ек чок, ама гӱӱдӓ бир. 21Гӧз йок насыл десин елӓ: «Сӓн диил лӓӓзымсын бана». Хеп ӧлӓ баш йок насыл десин айаклара: «Йок лӓӓзымныым сизин ичин». 22Буна каршы, гӱӱденин еклери, ани гӧрӱнер таа йуфка, мутлак бизӓ лӓӓзым. 23Хем гӱӱденин еклеринӓ, ангыларыны таа айып сайэрыз, таа чок икрам верериз, да еклеримизӓ, ани диил гӧзӓл, маасуз кахыр гӱдериз. 24Гӧзӓл еклерин йок лӓӓзымныклары донаклык ичин. Ама Аллах ӧлӓ гӱӱдейи йапты, ки таа чок хатыр верилсин о еклерӓ, ангылары таа аз икрамда, 25ки гӱӱдедӓ айырыклык олмасын, ама еклӓр биртӱрлӱ заамет гӱтсӱннӓр бири-бирилери ичин. 26Еер зеетленӓрсейди бир ек, хепси еклӓр онуннан барабар зеетленерлӓр. Еер бир ек икрамнанарсайды, хепси еклӓр онуннан барабар севинерлӓр. 27Сиз Христозун гӱӱдеси, хем айыры-айыры бу гӱӱденин еклерийсиниз. 28Аллах ерлештирди клиседӓ илкин апостоллары, икинӂи – пророклары, ӱчӱнӂӱ – ӱӱредиӂилери, сора оннары, ким кудретли ишлӓр йапэр; сора оннары, кимин баашышы вар хасталары алыштырмаа; оннары, ким йардым едер; оннары, ким кулланэр; оннары, ким лафедер хертӱрлӱ диллердӓ. 29Не, хепси ми апостол? Хепси ми пророк? Хепси ми ӱӱредиӂи? Хепси ми йапабилер кудретли ишлӓр? 30Хепси ми хасталары алыштырабилер? Хепси ми лафедӓбилер башка диллердӓ? Хепси ми диллери чевирӓбилер? 31Чалышын таа ӱстӱн баашышлары каблетмӓӓ. Да бӓн гӧстереӂӓм сизӓ ен ии йолу.\n1 Коринфлилерӓ 12","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/12","date":"2013-12-13T10:37:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164929439\/warc\/CC-MAIN-20131204134849-00042-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000075102,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000075101852417}","num_words":1774,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.06,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90132.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Куртулдуктан сора аннадык, ани аданын ады Малта. 2Ерлилӓр даврандылар бизӓ гӧрӱлмемиш бир конакчылыклан. Чӱнкӱ хава йаамурлуйду хем суукту, йактылар бир атеш да ии каблеттилӓр хепсимизи. 3Павли топлады бир йывын чалы-чырпы да атты атешӓ. Бу вакыт бир зихирли йылан чыкты сыӂактан да Павлинин елинӓ йапышты. 4Ачан ерлилӓр гӧрдӱлӓр йыланы Павлинин елиндӓ асылы, дедилӓр бири-биринӓ: «Мутлак бу адам бир ӧлдӱрӱӂӱ, зерӓ дениздӓн куртулмушкан, доорулук аллахкасы хеп окадар ону бракмады, йашасын». 5Ама Павли силкти йыланы атеш ичинӓ да хич бир дӓ зарар чекмеди. 6Ерлилӓр беклӓрдилӓр, гӧрсӱннӓр, ниӂӓ онун гӱӱдеси шишеӂек, йада о ап-ансыздан дӱшеӂек ӧлӱ. Ама узун вакыт беклейип да, гӧрӱп, ани она олмады бир дӓ зарар, дииштирдилӓр фикирлерини да дедилӓр, ани о – бир аллах. 7О ерин йакынында варды аданын ӧндерӂисинин мералары. Онун адыйды Публий. О каблетти бизи да ӱч гӱн хавезлӓн конаклады. 8Публийин бобасы дизентерийа йангынныындан йатарды. Павли гитти онун йанына, дуа етти, койуп еллерин�� ӱстӱнӓ, да алыштырды ону. 9Бу олдуктан сора адада калан хасталар да гелдилӓр да алыштырылдылар. 10Ачан орадан йолланардык гемийлӓн, бизӓ йаптылар бӱӱк икрам, вердилӓр хепсини, не лӓӓзым йола. 11Ӱч айдан сора биз йола чыктык бир Александрийа гемисиннӓн, ани кышламышты бу адада. Бу геминин ады Диоскури, кимин сураты ойулуйду геминин ӧн тарафында. 12Етиштик Сиракуза касабасына, нередӓ калдык ӱч гӱн. 13Орадан йолланып, Ригийа касабасына вардык. Бир гӱндӓн сора башлады ӱӱлен тарафындан лӱзгӓр есмӓӓ. Икинӂи гӱнӱ етиштик Путеоли касабасына. 14Орада булдук кардашлары, ани йалвардылар, калалым еди гӱн оннарда. Сонда етиштик Рома касабасына. 15Орадакы кардашлар, хабер алып бизим ичин, чыктылар Аппий Чаршысына хем Ӱч Конак евинӓ кадар бизи каршыламаа. Павли, гӧрӱп оннары, шӱкӱр етти Аллаха да ӱрекленди. 16Биз етиштик Рома касабасына, \/аскер ӱзбашы верди капанӂылары бекчилерин заабидинӓ, ама\/ Павлийӓ изин верилди, айыры йашасын бир аскерлӓн, ангысы беклӓрди ону. 17Ӱч гӱндӓн сора Павли теклиф етти иудей ӧндерӂилерини. Оннар топландыйнан, деди оннара: «Кардашлар! Бӓн бишей халкымыза каршы йада бобаларымызын адетлеринӓ каршы йапмадым. Хеп окадар бӓн Иерусалимдӓ тутулдум хем верилдим ромалыларын елинӓ. 18Ромалылар соруша чектиктӓн сора истӓрдилӓр колверсиннӓр бени, зерӓ йок бендӓ бир дӓ кабаат ӧлӱм ичин. 19Ама, чӱнкӱ иудейлӓр буна каршы дурдулар, лӓӓзым олду, ки истейим Кесарын даавасыны. Буна бакмайарак истӓмеерим амазламаа кенди инсанымы. 20Ама йа бакын нечин сизи чаарттым: ки сизиннӓн гӧрӱшейим хем лафедейим, зерӓ Израилин умуду ичин бӓн баалыйым бу синӂирлӓн». 21Оннар дедилӓр она: «Биз каблетмедик бир да кийат сенин ичин иудейлердӓн. Бурайы да гелӓн кардашлардан кимсей сенин ичин кӧтӱ бишей сӧлӓмеди. 22Ама биз истеериз сендӓн ишитмӓӓ, ки аннайалым, ниӂӓ сӓн дӱшӱнерсин, зерӓ билериз, ани бу сектайа херердӓ каршы чыкылэр». 23Белли еттилӓр бир гӱн, да таа чоклук топланып евдӓ, нередӓ Павли каларды, Павли аннатты хем шаатлык етти оннара Аллахын Падишахлыы ичин. Моисейин Законундан хем пророклардан бакты оннары инандырсын Иисуса, лафедерӓк сабаадан авшамадан. 24Кимиси инанды онун лафларыны, ама кимиси инанмарды. 25Оннар евӓ йолландылар бири-бириннӓн чекишерӓк. Оннара таа гитмедӓӓн, Павли деди: «Ии сӧледи Айоз Дух сизин бобаларыныза пророк Исайанын аазындан, ачан деди: 26\"Гит бу халка да сӧлӓ: ишидип ишидеӂениз, ама аннамайаӂэныз, бакып бакаӂэныз, ама гӧрмейеӂениз. 27Зерӓ бу халкын ӱреклери уйвашык олду, кулакларындан зор ишидерлӓр, гӧзлерини кападылар, ки гӧзлериннӓн гӧрмесиннӓр, кулакларыннан ишитмесиннӓр, ӱреклериннӓн аннамасыннар, да дӧнмесиннӓр Бана, алыштырайым оннары\". 28Онуштан билӓсиниз, ани Аллахтан бу куртулмак ичин хабер йолланылды тайфӓннара, оннар буну сеслейеӂек». \/ 29Ачан бу лафлары деди, иудейлӓр гиттилӓр, ӱфкели чекишерӓк бири-бириннӓн.\/ 30Павли йашады таман ики й��л бир евдӓ, ангысыны кендиси кирайлан тутту. Бурада кабледӓрди хепсини, ким она гелӓрди, 31Аллахын Падишахлыы ичин хаберледи хем ӱӱретти Сааби Иисус Христос ичин бӱӱк гиргинниклӓн хем хич бир кӧстексиз.\nЙаптыклар 28","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/28","date":"2013-12-07T14:58:50Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054610\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00067-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2324,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91424.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Дӧнелим оннара, нечин йаздыныз бана: «Иидир, ки адам карыйа докунмасын», – деерсиниз. 2Ама, ки ороспулуктан корунсуннар, хербир адамын кенди карысы олсун хем хербир карынын кенди коӂасы олсун. 3Коӂа кенди борӂуну карынын ӧнӱндӓ йапсын, хеп ӧлӓ кары да кенди борӂуну коӂанын ӧнӱндӓ йапсын. 4Кары диил чорбаӂы кенди гӱӱдесинӓ, ама коӂа. Хеп ӧлӓ коӂа да диил чорбаӂы кенди гӱӱдесинӓ, ама кары. 5Бири-бириниздӓн атылмайын, салт кайыллыклан бир вакыда айыры калабилирсиниз, ки верилӓсиниз дуайа; ама сора енидӓн бирлешин, ки запсызлык бетеринӓ шейтан денӓмесин сизи. 6Буну сизӓ вермеерим бир сымарламак гиби, ама бир насаат гиби. 7Бӓн истеерим, ки хепси инсан беним гиби олсун, ама херкезин Аллахтан вар кенди баашышы. Бирисинӓ бир тӱрлӱ, башкасына башка тӱрлӱ верили. 8О евленмемишлерӓ хем дуллара деерим, ани ии олур, ки беним гиби калсыннар. 9Ама заплайамарсайдылар кендилерини, ко евленсиннӓр. Зерӓ таа ии, ки евленсиннӓр, некадар севдайлан йансыннар. 10Евлилерӓ деерим диил бӓн, ама Сааби: кары айырылмасын коӂасындан. 11Еер айырылдысайды, дурсун евленмедик, йада кенди коӂасыннан барышсын. Коӂа да бракмасын кенди карысыны. 12Ӧбӱрлеринӓ деерим бӓн, ама диил Сааби. Еер бир кардашын карысы инансызсайды, ама кайылсайды онуннан йашамаа, айырылмасын карысындан. 13Еер карынын коӂасы инансызсайды, ама истӓрсейди онуннан йашамаа, айырылмасын коӂасындан. 14Зерӓ о инансыз коӂа айозланэр инанӂы карыдан, хем инансыз кары айозланэр инанӂы коӂадан. Башка тӱрлӱ ушакларыныз пак олмайаӂэйдылар, ама шинди оннар айоз. 15Еер инансыз тараф истӓрсейди айырылмаа, ко айырылсын. Бу халда кардаш йада кызкардаш диил баалы. Аллах чаарды бизи йашайалым услулукта. 16Зерӓ нередӓн билӓсин сӓн, кары, куртармайаӂан мы коӂаны? Еки, коӂа, нередӓн билерсин, куртармайаӂан мы карыны? 17Херкез йашасын ӧлӓ, ниӂӓ Аллах она пайетти, хем ниӂӓ Сааби ону чаарды. Бу сырайы ерлештирдим хепси клиселердӓ. 18Еер биркимсей кесиклийкӓн чаарылдысайды, о кесикли калсын. Еер биркимсей кесиксизкӓн чаарылдысайды, о йапмасын кесиклик. 19Кесиклик бишей диил, кесиксизлик дӓ бишей диилдир. Аслы не лӓӓзым – таманнамаа Аллахын сымарладыкларыны. 20Херкез не халда чаарылды, о халда да калсын. 21Чырак мыйдын, ачан чаарылдын? Кахырланма, ама еер бошанабил��рсейдин, таа ии олур, ки файдаланасын бу колайлыктан. 22Ким чыракты, ачан Саабидӓн чаарылды, о Саабидӓ сербест. Хеп ӧлӓ ким сербесткӓн чаарылды, о Христозда чырак. 23Сиз сатын алындыныз бир бӱӱк паайлан. Онуштан олмайын чырак инсаннара. 24Кардашлар, херкез калсын о халда Аллахын ӧнӱндӓ, не халда чаарылды. 25Кызлар ичин бендӓ Саабидӓн йок емир. Ама бӓн бир насаат верерим, чӱнкӱ едендим Саабидӓн аӂыйаннык, ки инанч олайым. 26Ӧлӓ санэрым, ки шиндики сыкынтылара гӧрӓ, ии олур, ки хербири калсын, ниӂӓ булунэр. 27Баалыйсын мы карыйлан? Ондан бошанмаа бакма. Бошандын мы карыдан? Аарама башка кары. 28Ама еер евленӓрсейдин, гӱнах йапмээрсын. Кыз да, еер евленӓрсейди, гӱнах йапмээр. Салт ки оннарын бу йашамакта сыкынтылары олаӂэк, да бӓн истеерим сизи бундан куртарайым. 29Кардашлар, тӓ не истеерим сӧлемӓӓ: вакыт кысалды. Шиндӓн сора кимин вар карысы, олсун, ниӂӓ дӓ йок. 30Ким аалээр, олсун ааламайаннар гиби. Ким севинер, олсун севинмейеннӓр гиби. Ким сатын алэр, олсун оннар гиби, кимдӓ йок. 31Ким файдаланэр бу дӱннейин ииликлериндӓн, олсун, ниӂӓ оннар, ким файдаланмээр, зерӓ дӱннейин шиндики халы гечӓр. 32Ама бӓн истеерим, ки сиз оласыныз кахырсыз. Ким евленмеди, кахырланэр Саабинин ишлери ичин. Бакэр, кендини Аллаха беендирсин. 33Ама евли кахырланэр дӱннӓ ишлери ичин. Бакэр, кендини карысына беендирсин. 34Хеп ӧлӓ айырыклык вар евли карынын хем кызын арасында. Кыз кахырланэр Саабинин ишлери ичин. Бакэр, ниӂӓ гӱӱдесиннӓн хем духуннан айозлансын. Ама евли кары кахырланэр дӱннӓ ишлери ичин. Бакэр, кендини коӂасына беендирсин. 35Сӧлеерим буну сизин иилииниз ичин, диил ки сизи сыкылайым, ама ки сиз йакышыклы йашайасыныз хем херзаман бӱтӱн фикиринизлӓн Саабийӓ измет едӓсиниз. 36Еер биркимсей сайарсайды, ани диил йакышыклы, ки кызы генчлиини гечирсин, лӓӓзымса евленсин, о йапсын, ниӂӓ истеер, кызыны еверсин. 37Ама кимин йокса зору еверсин кызыны, ким кенди ӱреендӓ каавийсӓ, да варса насыл йапсын истедиинӓ гӧрӓ хем ӱреендӓ карарладыйса, ки евермесин кызыны, о ии йапэр. 38Ӧлӓ ки, ким еверер кызыны, ии йапэр, ама ким евермеер, таа ии йапэр. 39Евли кары баалы законнан коӂасына окадар вакыт, некадар йашээр коӂасы. Ама еер коӂасы ӧлӓрсейди, озаман кары сербест, вар ниӂӓ евленсин, кимӓ истеер, ама салт она, ким Саабининдир. 40Ама беним дӱшӱнмемӓ гӧрӓ, кары олур таа мутлу, еер евленмедик каларсайды. Санэрым, ани бендӓ дӓ вар Аллахын Духу.\n1 Коринфлилерӓ 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/7","date":"2013-12-12T01:25:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164330352\/warc\/CC-MAIN-20131204133850-00054-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":2624,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.062,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":80982.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Таныттырэрым сизӓ бизим кызкардашы, Фивайы, ангысы диакониса Кенхрейа клисесиндӓ. 2Кабледин ону Саабинин адына, ниӂӓ йакышэр Аллахын айоз халкына. Йардым един она нейлӓн зору олаӂэк, зерӓ о чойуна хем бана кендимӓ йардымӂы олду. 3Селӓм Прискиллайа хем Акилайа, беним кафадарларыма Иисус Христозун ишиндӓ. 4Оннар койдулар кенди кафаларыны, ки куртарсыннар беним йашамамы. Шӱкӱр едерим оннара, диил салт бӓн, ама хепси клиселӓр, ани курулду башка миллетлердӓ. 5Сӧлейин селӓм клисейӓ, ани топланэр оннарын евиндӓ. Селӓм Епенетӓ, севгили кардашыма, ангысы илк инанӂы олду Христоза Асийа долайында. 6Селӓм Марийайа, ангысы чок ишледи сизин ичин. 7Селӓм Андроника хем Иунийайа, ани беним хысымнарым хем капанда кафадарларым. Оннар ии танынэр апостолларын арасында, оннар бендӓн ӧнӂӓ Христоза инандылар. 8Селӓм Амплийата, беним севгили кардашыма, ани инанӂы Саабийӓ. 9Селӓм Урбана, ани бизим кафадарымыз Христозун ишиндӓ, хем Стахисӓ, беним севгили кардашыма. 10Селӓм Апеллисӓ, Христозун дененмиш ишчисинӓ. Селӓм Аристовулун евдекилеринӓ. 11Селӓм Иродиона, беним хысымыма. Селӓм Наркизин евдекилеринӓ, ангылары инанӂы Саабийӓ. 12Селӓм Трифенайа хем Трифосайа, ангылары чалышэрлар Саабинин изметчилииндӓ. Селӓм Персидайа, севгили кызкардаша, ангысы чок чалышты Саабинин изметчилииндӓ. 13Селӓм Руфа, ани Саабинин сечилмиш изметкери, хем онун анасына, ангысы бана да ана гиби олду. 14Селӓм Асинкритӓ, Флегона, Ермесӓ, Патроваса, Ермаса хем кардашлара, ким оннарлан барабар. 15Селӓм Филолога хем Иулийайа, Нерейӓ хем онун кызкардашына, Олимпана хем хепсинӓ Аллахын айоз халкына, ани оннарлан бирердӓ. 16Сӧлейин селӓм бири-биринизӓ, бир айоз ӧпушлӓн. Христозун хепси клиселери сизӓ селӓм йоллээрлар. 17Кардашлар, йалварэрым корунун оннардан, ким айырланмак йапэр, кӧстек олэр хем каршы гидер ӱӱретмейӓ, ани каблеттиниз. Оннардан узакланын. 18Зерӓ бусой инсаннар измет етмеерлӓр Христоза, бизим Саабийӓ, ама кенди шкембелеринӓ. Татлы сӧзлӓрлӓн хем йалпак лафларлан алдадэрлар саф ӱреклилери. 19Сизин сеслемениз ичин хепси ишитти. Онуштан севинерим сизин ичин, ама истеерим оласыныз аариф ииликтӓ, ама билгисиз кӧтӱ ишлердӓ. 20Аллах, услулук верӓн, тездӓ езеӂек шейтаны сизин айакларыныз алтында. Ииверги Саабимиздӓн Иисус Христоздан олсун сизиннӓн. \/Амин.\/ 21Тимофей, беним иштӓ кафадарым, хем Луций, Иасон хем Сосипатер, беним хысымнарым, сизӓ селӓм йоллээрлар. 22Селӓм йоллээрым Саабинин адына бӓн, Тертий, ани йазыйа гечирди бу кийады. 23Селӓм сизӓ Гайдан, кимдӓ бӓн конакланэрым, хем бӱтӱн клиседӓн. Селӓм сизӓ Ерасттан, ани касабанын хазнатары, хем селӓм сизӓ кардаш Кварттан. \/ 24Хайыр олсун хепсинизлӓн Саабимиздӓн, Иисус Христоздан! Амин.\/ 25Шинди метинник олсун Аллаха, Ким вар насыл каавилесин сизи Ии Хаберӓ гӧрӓ, Иисус Христос ичин хаберӓ гӧрӓ, ани насаат едерим, чӱнкӱ бу саклылык ачылды, ани саклы тутулуйду сонсуз асирлердӓн беери, 26ама шинди белли олду хем пророкларын йазыларыннан, дивеч Аллахын буйурмасына гӧрӓ, билдирилди хепси миллетлерӓ, ки сеслесиннӓр хем инансыннар. 27Аллаха, Ким бириӂик аариф, олсун метинник Иисус Христозун араӂылыыннан даймалардан даймалара! Амин. |'page'\nРомалылара 16","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/16","date":"2013-12-12T19:03:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164677368\/warc\/CC-MAIN-20131204134437-00005-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1764,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.048,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88095.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ама сӓн ӱӱрет, не саа ӱӱретмеклерӓ йарашэр. 2Сӧлӓ йашлы адамнара айык, кендини доору гӧтӱрӓн, есаплы, саа инанда, севгидӓ хем дайанмакта олсуннар. 3Хеп ӧлӓ сӧлӓ йашлы карылара гӧтӱрсӱннӓр кендилерини, ниӂӓ йарашэр Аллахын айоз халкына. Олмасыннар фитлейиӂи еки дӱшкӱн шараба, ама ӱӱретсиннӓр иилик йапмаа. 4Ӱӱретсиннӓр генч карылары коӂаларыны хем ушакларыны севмӓӓ, 5олсуннар есаплы, пак, евӂиман. Ӧн версиннӓр коӂаларына, ки Аллахын сӧзӱ кӧтӱлӓнмесин. 6Хеп ӧлӓ генч адамнары ӱӱрет, есаплы олсуннар. 7Хербир иш ӱзерӓ гӧстер кендини ӧрнек ии ишлӓр йапарак. Ӱӱретмендӓ пак ол, кендини доору гӧтӱр, есаплы ол. 8Сӧлӓ саа лафлар, ангыларына кимсей маана буламар, ки бизӓ каршы денклешеннӓр бишей фена сӧлейӓмесиннӓр да утанмыш калсыннар. 9Чыраклары ӱӱрет, чорбаӂыларына ӧн версиннӓр, хербир иш ӱзерӓ кендилерини беендирсиннӓр да лаф чевирмесиннӓр. 10Хырсызлык йапмасыннар, ама херзаман инанч адамнар олсуннар хем хербир иш ӱзерӓ Аллахын, бизим Куртарыӂынын, ӱӱретмеклерини майыл йапсыннар. 11Зерӓ гӧстерилди Аллахын иивергиси, ани гетирер куртулмак хепси инсана, 12ӱӱредер бизи, аллахсызлыктан хем дӱннӓ хамеллериндӓн бракылалым, да есаплы, доору хем аллахчы йашайалым бу шиндики вакытта. 13Шинди беклеериз бизим мутлулук умуду, бизим бӱӱк Аллах хем Куртарыӂы Иисус Христос шанныкта пейдалансын. 14О верди Кендини бизим ичин курбан олсун, ки куртарсын бизи хертӱрлӱ законсузлуктан да, паклайып, бир айыры инсан Кендинӓ йапсын, чалышкан ии ишлӓр йапмаа. 15Буннары аннат, насаат ет хем азарла хербир заабитликлӓн. Кимсей сени ашаалатмасын.\nТита 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Titus\/2","date":"2013-12-05T14:27:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163046151\/warc\/CC-MAIN-20131204131726-00059-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":19,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":923,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92660.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Агриппа деди Павлийӓ: «Верилер изин, лафедӓсин кендин ичин». Озаман Павли, узадып елини, башлады доорулууну чыкармаа: 2«Падишах Агриппа! Сайэрым кендими мутлу, ани бӱӱн вар колайлыым доорулууму чыкарайым сенин ӧнӱндӓ хепсиндӓн, нейлӓн иудейлӓр бени кабаатландырэр. 3Ен чок севинерим, чӱнкӱ Ӂанабин билерсин иудейлерин хепси адетлерини хем сорушларыны. Онуштан йалварэрым, сеслӓ бени сабурлу. 4Хепси иудейлӓр билерлӓр, насыл йашадым баштан, генчлиимдӓн кенди халкымын арасында хем Иерусалимдӓ. 5Бени чоктан таныйэрлар хем еер кайыл олурсайдылар, шаатлык едӓбилирлӓр, ани йашадым ниӂӓ бир фарисей, бизим динин ен сыкы бӧлӱмӱнӓ гӧрӓ. 6Да шинди дурэрым даава ӧнӱндӓ умудум ичин она, не Аллах адады бизим бобалара. 7Хепси бизим оники сенселӓ умутлан беклеер, бу адамак таманнансын, измет едерӓк Аллаха шереметликлӓн геӂӓ-гӱндӱз. Тӓ бу умут ичин, падишахым, кабаатландырэрлар бени иудейлӓр. 8Нечин сизӓ инанылмаз гӧрӱнӱр, ани Аллах ӧлӱлери дирилдер? 9Доору, ани бӓн дӓ санардым, ки лӓӓзым куветлӓн каршы гидейим Назаретли Иисуса. 10Ӧлӓ да йаптым Иерусалимдӓ. Бӱӱк попазлардан заабитлик кабледип, чойуну Аллахын айоз халкындан кападым зындана. Ачан оннар ӧлӱмӓ верилдилӓр, бӓн дӓ сес вердим оннара каршы. 11Хепси синагогалары гезерӓк, чок сыра оннары ӂезалардым хем зорлардым, кӧтӱлесиннӓр Иисусу. Бӓн ӧлӓ кудурмуштум, ки артык йабанӂы миллетлерин касабаларына да гидӓрдим оннары кооламак ичин. 12Бу неетлӓн йолландым Дамаск касабасына заабитликлӓн хем бир маасуз сымарламаклан, не алдыйдым бӱӱк попазлардан. 13Ӱӱлендӓ, падишахым, йолда гӧрдӱм бир шафк гӧктӓн, таа кескин гӱнӱн айдынныындан, ани айдыннатты беним хем йолдашларымын долайыны. 14Хепсимиз ерӓ дӱштӱк. Бӓн ишиттим бир сес, ани деди бана чыфыт дилиндӓ: \"Саул! Саул! Нечин Бени коолээрсын? Зор сана гитмӓӓ казаа каршы\". 15Озаман сордум: \"Саабим, Кимсин Сӓн?\" Сааби деди: \"Бӓним – Иисус, Кими сӓн коолээрсын. 16Хайди шинди калк айакча да дик дур, зерӓ Бӓн гӧрӱндӱм сана, ки койайым сени изметкӓр хем шаат, ниӂӓ оннар ичин, не гӧрдӱн хем не дӓ ачаӂам сана. 17Сени куртараӂам кенди халкындан хем башка миллетлердӓн, кимӓ Бӓн сени йоллээрым, 18ки ачасын оннарын гӧзлерини, да дӧнсӱннӓр каранныктан айдыннаа хем шейтанын кувединдӓн Аллаха, еденсиннӓр афетмӓк гӱнахларындан хем бир пай оннарлан, ким айозланэр инаннан Бана\". 19Онуштан, падишах Агриппа, бӓн каршы дурмадым гӧктӓн гӧрӱнмейӓ. 20Насаат еттим илкин Дамаск касабасында, сора Иерусалимдӓ инсана, сора бӱтӱн Иудейа ериндӓ хем йабанӂы миллетлерӓ, ки пишман олсуннар гӱнахларындан, дӧнсӱннӓр геери Аллаха да йапсыннар, не йарашыр бу пишманныкта. 21Тӓ бунун ичин туттулар бени иудейлӓр Айоз бина ичиндӓ да бактылар параламаа. 22Ама йардым каблеттим Аллахтан да бӱӱнӓдӓн йашамакта булунэрым хем шаатлык едерим кӱчӱӱнӓ-бӱӱнӓ. Бишей зеедӓ сӧлӓмеерим ондан каарӓ, не пророклар хем Моисей сӧледи, ки лӓӓзым таманнансын. 23Оннар сӧледи, ани Христос лӓӓзымды зеетленсин да олсун ӧлӱлердӓн илк дирилӓн, хаберлесин айдынныы Кенди халкына хем йабанӂы миллетлерӓ». 24Ачан Павли бутӱрлӱ доорулууну чыкарарды, Фест бӱӱк сеслӓн деди: «Павли, сӓн делийсин! Сенин чок ӱӱренмишлиин сени акылдан чыкарэ��!» 25«Диилим дели, чок хатырлы Фест! – ӂувап етти Павли. – Ама бӓн сӧлеерим аслы хем акыллы лафлар. 26Буннары билер падишах. Онун ичин гиргин лафедерим онун ӧнӱндӓ хем санмээрым, ани падишаха буннардан калды саклы бишей, зерӓ буннар олмадылар бир кӧшедӓ. 27Инанэрсын мы, падишах Агриппа, пророклары? Билерим, ани инанэрсын!» 28Агриппа деди Павлийӓ: «Бени йакын инандырдын христиан олайым!» 29Павли деди: «Аллах версин, таа тез йада таа геч, диил салт Ӂанабин, ама хепси, ким сеслеер бӱӱн бени, беним гиби олсуннар, бу синӂирлердӓн каарӓ». 30\/Ачан Павли деди буну,\/ падишах, кулланыӂы хем Вереника, хем хепси орада отураннар калктылар. 31Топланып бир тарафта, лафеттилӓр бири-бириннӓн, ани бу адам йапмээр бир дӓ кӧтӱлӱк, ани лӓӓзым олсун ӂезалансын ӧлӱмнӓн еки капаннан. 32Агриппа деди Фестӓ: «Варды ниӂӓ салвермӓӓ ону, еер о истӓмейди Кесарын даавасыны».\nЙаптыклар 26","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/26","date":"2013-12-05T06:36:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163040712\/warc\/CC-MAIN-20131204131720-00065-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2304,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92510.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бундан сора Иисус гитти Галилейа (Тивериада) гӧлӱнӱн ӧбӱр тарафына. 2Чок инсан гидӓрди Онун ардына, зерӓ гӧрӓрдилӓр нышаннары, не йапарды хасталарлан. 3Иисус пинди байыр ӱстӱнӓ да отурурду орада ӱӱрениӂилериннӓн барабар. 4Паскеллӓ, иудейлерин йортусу, йаклашарды. 5Иисус бакты да гӧрдӱ чок инсан, ани гелӓрди Она. Озаман деди Филипӓ: «Нӓӓндан сатын алаӂэз окадар екмек, ки бу инсаны дойуралым?» 6Сӧледи бӧлӓ, ки денесин ону, зерӓ Кендиси билӓрди, не йапаӂэк. 7Филип ӂувап етти: «Икиӱз динарлык екмек дӓ етишмӓз оннара, ки херкези бирӓр парча алабилсин». 8Ӧбӱр ӱӱрениӂи, Андрей, Симон Петринин кардашы, деди: 9«Бурада вар бир чоӂук, ангысында вар беш екмек арпадан хем ики балык, ама недир оннар букадар инсана?» 10Иисус деди: «Сӧлейин, инсан отурсун». Орада варды чок чимен. Инсан отурду ерӓ. Хепси вардылар бир беш бин адамын долайында. 11Иисус алды екмеклери, шӱкӱр етти Аллаха, сора пайетти \/ӱӱрениӂилеринӓ, ӱӱрениӂилери да пайеттилӓр\/ инсана. Хеп ӧлӓ пайетти балыклары, херкезинӓ, ким некадар истеди. 12Оннар дойундуктан сора, Иисус деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Топлайын имӓк парчаларыны, ки бишей зӓн олмасын». 13Топладылар да долдурдулар оники сепет екмек парчасыннан, ани калдыйды о инилмиш беш арпа екмеендӓн. 14Инсан, ачан гӧрдӱ бу нышаны, ани йапты Иисус, деди: «Будур хакына пророк, ангысы лӓӓзым гелсин дӱннейӓ». 15Иисус билӓрди, ани неетленӓрдилӓр гелсиннӓр да зорлайып йапсыннар Ону падишах. Онуштан О саушту орадан да йалныз генӓ пинди бир байыр ӱстӱнӓ. 16Ачан авшам олду, Онун ӱӱрениӂилери гиттилӓр гӧл бойуна. 17Гирдилӓр кайык ичинӓ да гидӓрдилӓр гӧлӱн ӧбӱр тара��ына, Капернаум касабасына. Караннык олдуйду, ама Иисус хеп окадар гелмӓрди оннара. 18Бир серт лӱзгӓр есӓрди, гӧл дӓ далгалыйды. 19Ачан ӱздӱлӓр бир ирми беш-отуз стади, гӧрдӱлӓр ани Иисус гезер су ӱстӱндӓ да кайаа йаклашэр. Оннар корктулар. 20«Бу Бӓним, коркмайын!» – деди Иисус. 21Озаман оннар истӓрдилӓр алсыннар Ону кайык ичинӓ. Бундан сора бирдӓн кайык етишти о ерӓ, нерейи оннар гидӓрдилӓр. 22Ертеси гӱнӱ инсаннар, ани калдылар гӧлӱн ӧбӱр тарафында, гӧрдӱлӓр, ани орада варды салт бир кайык. Аннадылар, ани Иисус гирмеди ӱӱрениӂилериннӓн кайык ичинӓ, ама ӱӱрениӂилӓр Онсуз гиттилӓр. 23Гелди башка биркач кайык Тивериада касабасындан йакын о ерӓ, нередӓ идийдилӓр екмек Саабинин иисӧзлемесиндӓн сора. 24Ӧлӓ ки, инсан, гӧрӱп, ани орада йок не Иисус, не дӓ ӱӱрениӂилӓр, пинди кайыклара да гитти Капернаум касабасына Иисусу аарамаа. 25Ачан булдулар Ону гӧлӱн ӧбӱр тарафында, дедилӓр Она: «Ӱӱредиӂи, незаман Сӓн бурайы гелдин?» 26Иисус ӂувап етти оннара: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ: аарээрсыныз Бени, диил ани гӧрдӱнӱз нышаннары, ама ани идиниз екмек да дойундунуз. 27Чалышын диил гечӓр имӓк ичин, ама гечмӓз имӓк ичин, ани дивеч йашамайа гӧтӱрер. Буну сизӓ Адам Оолу вереӂек. Зерӓ Адам Оолуну Аллах Боба нышаннады Кенди мӱхӱрӱннӓн». 28Оннар дедилӓр: «Не лӓӓзым йапалым, Аллахын ишини дейни таманнайалым?» 29Иисус ӂувап етти: «Будур Аллахын иши, ки инанасыныз Она, Кими О йоллады». 30Буна оннар ӂувап еттилӓр: «Не нышан гӧстерӓбилирсин бизӓ, ки гӧрелим да инаналым Сени? Не иш Сӓн йапэрсын? 31Бизим бобалар идилӓр манна чолда, ниӂӓ вар йазылы: \"Верди оннара екмек гӧктӓн\"». 32Иисус деди: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани Моисей вермеди екмек гӧктӓн сизӓ, ама Беним Бобам верер хакына екмек гӧктӓн. 33Зерӓ Аллахын екмӓӓ Одур, Ким гӧктӓн инер да йашамак дӱннейӓ верер». 34«Сааби, вер бизӓ херзаман бу екмектӓн», – дедилӓр оннар. 35Иисус деди оннара: «Бӓним йашамак екмӓӓ. Ким Бана гелер, хич аӂыкмаз, ким Бана инанэр, бир сыра билӓ сусуз калмаз. 36Ниӂӓ сӧледим сизӓ, гӧрдӱнӱз Бени да хеп окадар инанмадыныз. 37Хепси, не Боба Бана верер, Бана гелер. Ким дӓ Бана гелер, ону хич бирзаман ууратмайаӂам дышары. 38Зерӓ гӧктӓн индим, диил ани Кенди истедиими йапайым, ама Бени йоллайан Бобанын истедиини таманнайым. 39Бени Йоллайанын истедии будур: бирини билӓ оннардан, ани Бана верди, кайбетмейим, ама битки гӱндӓ хепсинӓ йашамак верейим. 40Будур Бобанын истедии: херкезин дивеч йашамасы олсун, ким гӧрер Оолу да инанэр, битки гӱндӓ ону дирилдеӂӓм». 41Иудейлӓр мырылданардылар Она каршы, зерӓ деди: «Бӓним гӧктӓн инмӓ екмек». 42Дейӓрдилӓр: «Диил ми О – Иисус, Иосифин оолу, Ангысынын бобасыны хем анасыны биз таныйэрыз? Шинди нечин О деер: \"Бӓн гӧктӓн индим?\"» 43Иисус ӂувап етти: «Мырылданмайын бири-биринизин аранызда. 44Кимсей йок насыл Бана гелсин, еер Бени йоллайан Боба ону чекмӓрсейди. Она битки гӱндӓ Бӓн ӧмӱр вереӂӓм. 45Пророкларын кийатларында йазылы: \"Хепси Аллахтан ӱӱредилмиш олаӂэклар\". Хепси, ким Бобадан ишитти хем ӱӱренди, о Бана гелер. 46Зерӓ кимсей Бобайы гӧрмеди, Ондан каарӓ, Ким Аллахтан гелди. О Бобайы гӧрдӱ. 47Доору, доору сӧлеерим сизӓ: ким инанэр \/Бана\/, онун вар дивеч йашамасы. 48Бӓним йашамак екмӓӓ. 49Сизин бобаларыныз идилӓр манна чолда да ӧлдӱлӓр. 50Гӧктӓн инӓн ӧлӓдир бир екмек, ани ким ону ийер, хич ӧлмеер. 51Бӓним йашамак екмӓӓ гӧктӓн инмӓ. Ким бу екмектӓн ийер, дивеч йашайаӂэк. Екмек, ани Бӓн верерим дӱннейин йашамасы ичин, Кенди гӱӱдӓм». 52Ачан иудейлӓр бу лафлары ишиттилӓр, башладылар чекишмӓӓ бири-бириннӓн. Оннар дейӓрдилӓр: «Несой вар насыл бу Адам версин гӱӱдесини, ийелим?» 53Иисус деди: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани еер имӓрсейдиниз Адам Оолунун гӱӱдесини хем ичмӓрсейдиниз Онун каныны, сиз йашамак еденмейеӂениз. 54Ким ийер Беним гӱӱдеми хем ичер беним канымы, онун вар дивеч йашамасы. Ону дирилдеӂӓм битки гӱндӓ. 55Зерӓ Беним гӱӱдӓм – хакына имӓк хем Беним каным – хакына ичмӓк. 56Ким ийер Беним гӱӱдеми хем ичер Беним канымы, о калэр Бендӓ, Бӓн дӓ онда. 57Ниӂӓ дири Боба йоллады Бени, да йашээрым Бобанын кувединнӓн, хеп ӧлӓ Бени дӓ ийӓн йашайаӂэк Беним куведимнӓн. 58Будур гӧктӓн инмӓ екмек, диил ниӂӓ манна, ани бобаларыныз идилӓр да ӧлдӱлӓр. Ким ийер бу екмӓӓ, дивеч йашайаӂэк». 59Иисус сӧледи буннары синагога ичиндӓ, ачан ӱӱредӓрди инсаны Капернаум касабасында. 60Бу лафлардан сора чойу ӱӱрениӂилериндӓн дедилӓр: «Не фасыл лафлар, ким вар насыл каблетсин бу лафлары?» 61Ама Иисус билӓрди, ани Онун ӱӱрениӂилери мырылданэрлар, онуштан деди: «Бу лафлар сизӓ кӧстек ми? 62Не дейеӂениз, ачан гӧреӂениз Адам Оолуну калкарак енидӓн орайы, нередӓ О баштан булунарды? 63Йашамак верӓн духтур. Гӱӱдӓ бишейӓ йардым етмеер. Бу лафлар, ани сизӓ сӧледим, духтур хем ӧмӱрдӱр. 64Ама вар сиздӓн кимиси инансыз». Иисус баштан билӓрди, ким инанмээр хем ким Ону сатаӂэк. 65Да деди: «Бунун ичин сӧледим, ани кимсей йок насыл гелсин Бана, еер бу она диилсейди верилмиш Бобамдан». 66Бу бетерӓ чойу Онун ӱӱрениӂилериндӓн дӧндӱлӓр геери да ондан сора Онуннан гезмедилӓр. 67Озаман Иисус, данышып оникисинӓ, деди: «Беки сиз дӓ истеерсиниз гитмӓӓ?» 68«Сааби, кимӓ гиделим? – деди Симон Петри. – Сендӓ дивеч йашамак сӧзлери. 69Биз инандык да таныдык, ани Сӓнсин Аллахын Айозу». 70Иисус ӂувап етти: «Айырмадым мы Бӓн сизи оникинизи? Ама сиздӓн бириси диавол». 71Буну деди оникисиндӓн бириси ичин, Симон Искариотун оолу Иуда ичин, ангысы сонда сатты Ону.\nИоан 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/6","date":"2013-12-13T04:14:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164848402\/warc\/CC-MAIN-20131204134728-00023-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":3987,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.058,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85990.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Фарисейлерин а��асында варды бир адам, ады Никодим, бир иудей ӧндерӂиси. 2О гелди Иисуса геӂӓ вакыды да деди: «Ӱӱредиӂи, биз билериз, ани Сӓнсин Ӱӱредиӂи, Аллахтан гелмӓ, зерӓ кимсей йапамээр о нышаннары, ани йапэрсын Сӓн, еер олмарсайды Аллах онуннан». 3Иисус деди она: «Доору, доору сӧлеерим сана, ани хербир адам, дуумарсайды енидӓн, йок насыл гӧрсӱн Аллахын Падишахлыыны». 4Никодим деди: «Несой вар колай дуусун енидӓн бир ихтӓр адам? Аӂаба вар мы ниӂӓ о енидӓн дуусун кенди анасындан?» 5Иисус ӂувап етти: «Доору, доору сӧлеерим сана, ани еер дуумарсайды биркимсей судан хем Духтан, йок насыл гирсин Аллахын Падишахлыына. 6Не дуулмуш еттӓн, о ет, ама не дуулмуш Духтан, о дух. 7Шашма буна, ани деерим: \"Лӓӓзым дууасыныз енидӓн\". 8Лӱзгӓр есер, нерейи истеер. Ишидерсин онун уултусуну, ама билмеерсин, нередӓн гелер хем нерейи гидер. Хеп ӧлӓ олэр херкезиннӓн, ким Духтан дуулмуш». 9Никодим деди: «Несой вар насыл бу олсун?» 10Иисус ӂувап етти она: «Сӓн, Израилин ӱӱредиӂиси, буну му билмеерсин? 11Доору, доору сӧлеерим, ани биз лафедериз, не билериз, хем шаатлык едериз, не гӧрдӱк, ама сиз каблетмеерсиниз бизим шаатлыымызы. 12Лафедерим ердеки ишлӓр ичин, да инанмээрсыныз, несой инанабилеӂениз, еер лафедӓрсейдим гӧктеки ишлӓр ичин? 13Кимсей гӧкӓ калкмады, Ондан каарӓ, Ким гӧктӓн инди. Будур Адам Оолу, \/ани гӧктӓ\/. 14Ниӂӓ Моисей калдырды йыланы чол ердӓ, хеп ӧлӓ лӓӓзым калдырылсын Адам Оолу да, 15ки ким инанаӂэк Она \/кайбелмесин, ама\/ дивеч йашасын. 16Зерӓ Аллах ӧлӓ пек севди бу дӱннейи, ани верди бириӂик Оолуну, ки херкези, ким инанаӂэк Она, кайбелмесин, ама дивеч йашасын. 17Хакына, ани Аллах йолламады Оолуну бу дӱннейӓ, ки даава кессин дӱннейӓ, ама Онун ашыры дӱннӓ куртарылсын. 18Ким инанэр Она, даава олмайаӂэк, ама ким инанмээр, о даава олду шиндӓн сора, зерӓ инанмады Аллахын бириӂик Оолуна. 19Даава тутунэр бундан, ани айдыннык гелди бу дӱннейӓ, ама инсан таа пек севди каранныы, некадар айдынныы, зерӓ оннарын ишлери кӧтӱдӱр. 20Зерӓ херкез, ким фена йапэр, азетмеер айдынныктан хем гитмеер айдыннаа, ки ачылмасын фена йаптыклары. 21Ама ким йашээр аслылаа гӧрӓ, о гелер айдыннаа, гӧрӱнсӱн дейни йаптыклары, ани Аллахын кувединнӓн йапылы». 22Бундан сора Иисус ӱӱрениӂилериннӓн барабар гелди Иудейа ерлеринӓ. Орада оннарлан бир парча вакыт йашарды да ваатиз едӓрди. 23Ама Иоан ваатиз едӓрди Енонда, йакын Салимӓ, зерӓ орада чок су варды. Орайы гелӓрдилӓр да ваатиз олардылар. 24Чӱнкӱ Иоан зындана таа дӱшмедийди. 25Бу вакыт Иоанын ӱӱрениӂилерин хем иудейлерин арасында кавга пейдаланды динӂесинӓ пакланмак ичин. 26Гелдилӓр Иоана да дедилӓр: «Ӱӱредиӂи, О, Ким сениннӓнди Иорданын ӧбӱр тарафында, Ангысы ичин сӓн шаатлык еттин, шинди О ваатиз едер, да хепси Она гидер». 27Иоан ӂувап етти: «Адам йок насыл каблетсин бишей, еер бу верилмӓрсейди она гӧктӓн. 28Сиз кендиниз шаатсыныз беним лафларыма. Бӓн сӧледим, ани диилим Христос, ама йолланылмыш олдум Онун ӧнӱ сора. 29Кимин вар гелини, одур гӱвӓӓ. Гӱвеенин йанында досту дурэр, сеслеер ону, севинер хем шенненер, ишидип гӱвеенин сесини. Бу севинмелиим шинди таманнанды. 30О лӓӓзым бӱӱсӱн, ама бӓн кӱчӱлейим». 31Гӧктӓн гелӓн – хепсиндӓн ӱстӱн. Ердӓн адам топрактандыр, ерӂесинӓ ишлӓр ичин лафедер. Гӧктӓн гелӓн хепсиндӓн ӱстӱн. 32О шаатлык едер, не гӧрдӱ хем не ишитти, ама кимсей каблетмеер Онун шаатлыыны. 33Ким кабледер Онун шаатлыыны, бунуннан каавилеер Аллахын аслылыыны. 34Кими Аллах йоллады, О Аллахын сӧзлерини сӧлеер, зерӓ Аллах Кенди Духуну ӧлчӱйлӓн вермеер. 35Боба север Оолуну, онун ичин верди хепсини Онун елинӓ. 36Ким Аллахын Оолуна инанэр, дивеч йашамасы олаӂэк, ама ким инанмээр, йашамайы гӧрмейеӂек. Аллахын ӱфкеси онун ӱстӱнӓ калэр.\nИоан 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/3","date":"2013-12-10T21:45:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164026161\/warc\/CC-MAIN-20131204133346-00020-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":2099,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.045,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":82792.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Йок ниӂӓ гӱнаха сокан денемеклӓр гелмесин, ама вай она, кимдӓн гелер! 2Таа ии олур, онун бойнусуна бир дермен ташы ассыннар да ону дениз ичинӓ атсыннар, некадар бирисини бу ен кӱчӱклердӓн гӱнаха соксун. 3Есап алын кенди-кендинизӓ! Еер сенин кардашын сана каршы гӱнах йапарсайды, гит да азарла ону. Еер пишман оларсайды, афет ону. 4Еер о гӱнаха гирӓрсейди сана каршы еди сыра гӱндӓ да еди сыра гелӓрсейди, дейип: \"Пишман олэрым\", афедӓсин ону». 5Озаман апостоллар дедилӓр Саабийӓ: «Зееделӓ бизим инанымызы!» 6Сааби деди: «Еер сиздӓ олурса инан бир хардал тоому гиби, да дейӓрсейдиниз бу дут фиданына: \"Бурадан чык кӧклӓн да дениз ичинӓ дииш!\" – о сеслейеӂек. 7Ким сиздӓн, чыраа кырдан гелдии заман сӱрмектӓн йада койуннары отлатмактан, деер она: \"Хызлы гел, отур софрайа!\" 8Демеер мисиниз таа тез: \"Хазырла имӓӓ, кушан да измет ет бана, бӓн ийинӂӓ хем ичинӂӓ, сора сӓн дӓ ийеӂӓн хем ичеӂӓн\". 9Шӱкӱр едерсин ми сӓн чыраана, ани йапты, не сымарладын она? \/Инанмээрым!\/ 10Хеп ӧлӓ сиз дӓ, ачан йапаӂэныз хепсини, не сымарланмыш, дейиниз: \"Биз йарамаз чыраклар, йаптык, не лӓӓзымды йапалым\"». 11Гидӓркӓн Иерусалимӓ, Иисус гечти Самарийадан хем Галилейадан. 12Гирӓркӓн бир кӱӱ ичинӓ, Она каршы чыктылар он лепралы адам. Оннар узакта дурдулар. 13Сора бӱӱк сеслӓн баардылар: «Иисус, Ӱӱредиӂи, аӂы бизи!» 14Ачан Иисус гӧрдӱ оннары, деди: «Гидин, гӧстерилин попазлара!» Оннар, йолда гидӓркӓн, пакландылар. 15Оннардан бириси, ачан гӧрдӱ саа олмуш кендини, бӱӱк сеслӓн Аллахы метиннейерӓк, геери дӧндӱ. 16О дӱштӱ ӱзӱкойну Иисусун айакларына да шӱкӱр етти. О бир самарийалыйды. 17Иисус деди: «Пакланмады мы он киши? Нередӓ докузу? 18Булунмады мы кимсей, бу йабанӂыдан каарӓ, геери дӧнсӱн да Аллахы метиннесин?» 19Сора деди бу адама: «Калк да гит, сенин инанын сени куртарды». 20Фарисейлӓр сордулар Иисуса: «Незаман гелеӂек Аллахын Падишахлыы?» Иисус ӂувап етти оннара: «Аллахын Падишахлыы гелмейеӂек ӧлӓ, ани гӧзӓ урсун. 21Демейеӂеклӓр сизӓ: \"Тӓ орада!\" йада: \"Тӓ бурада!\". Зерӓ Аллахын Падишахлыы сиздӓ». 22Сора деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Гелеӂек вакыт, ачан пек истейеӂениз гӧрӓсиниз Адам Оолунун гӱннериндӓн бирини, ама гӧрӓмейеӂениз. 23Дейеӂеклӓр сизӓ: \"Тӓ орада, тӓ бурада!\" Йола чыкмайын, оннарын ардына гитмейин. 24Зерӓ, ниӂӓ чимчирик чакэр да айдыннадэр гӧкӱ бир кенарындан ӧбӱр кенарынадан, ӧлӓ олаӂэк Адам Оолу да Кенди гӱнӱндӓ. 25Ама бундан ӧнӂӓ лӓӓзым чок зеет чексин хем кабул олмасын бу бой инсандан. 26Ниӂӓ олду Нойун гӱннериндӓ, хеп ӧлӓ олаӂэк Адам Оолунун гӱннериндӓ дӓ. 27Ийӓрдилӓр, ичӓрдилӓр, евленӓрдилӓр о гӱнӓ кадар, незаман Ной гирди геми ичинӓ. Гелди потоп да кайбетти хепсини. 28Енидӓн олаӂэк, ниӂӓ олду Лотун гӱннериндӓ, незаман инсан ийӓрди, ичӓрди, сатын аларды, сатарды, екӓрди хем ев йапарды. 29Ама о гӱнӱ, ачан чыкты Лот Содомдан, гӧктӓн атеш хем кӱкӱрт йаады да хепсини кайбетти. 30Хеп ӧлӓ олаӂэк о гӱнӱ дӓ, незаман Адам Оолу пейдаланаӂэк. 31Ким о гӱндӓ булунаӂэк ев ӱстӱндӓ, инмесин алмаа ев ишлерини ичйандан. Ким олаӂэк кырда, дӧнмесин геери евӓ. 32Аклыныза гетирин Лотун карысыны. 33Ким чалышаӂэк куртарсын йашамасыны, кайбедеӂек ону, ама ким кайбедеӂек йашамасыны, йашамак еденеӂек. 34Сӧлеерим, о геӂӓ ики киши барабар бир патта олаӂэк. Бириси алынаӂэк, ӧбӱрӱ калаӂэк. 35Ики кары барабар ун ӱӱдеӂеклӓр. Бириси алынаӂэк, ӧбӱрӱ калаӂэк. \/ 36Ики адам олаӂэк кырда. Бириси алынаӂэк, ӧбӱрӱ калаӂэк.\/» 37Ӱӱрениӂилӓр сордулар: «Нередӓ, Сааби?» О ӂувап етти: «Нередӓ леш олаӂэк, орайы леш карталлары топланаӂэк».\nЛука 17","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/17","date":"2013-12-10T21:54:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164026161\/warc\/CC-MAIN-20131204133346-00041-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1992,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.047,"special_characters_ratio":0.219,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89442.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашлар, истеерим аклыныза гетирейим Ии Хабери, ангысыны насаат еттим сизӓ, ангысыны сиз каблеттиниз хем ангысына баалы калдыныз. 2Ии Хаберлӓн куртулэрсыныз, еер сыкы тутунарсайдыныз ондан, не сизӓ насаат еттим. Башка тӱрлӱ наафилӓ инандыныз. 3Сизи ӱӱреттим о ен бӱӱк ишлери, не кендим дӓ каблеттим, ани Христос ӧлдӱ бизим гӱнахлар ичин, ниӂӓ йазылы Айоз Йазыларда. 4О гӧмӱлдӱктӓн сора ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилди, ниӂӓ йазылы Айоз Йазыларда. 5Илкин Кифайа гӧстерилди, сора оникисинӓ дӓ. 6Ондан сора гӧстерилди бир заманда бешӱз кардаштан зеедесинӓ. Оннардан чойу таа йашээр, ама бир бойу гечинди. 7Сора гӧстерилди Иакова хем хепси апостоллара. 8Хепсиндӓн сора гӧстерилди бана да, ��иӂӓ бир вакытсыз дуулмуша. 9Зерӓ бӓн ен кӱчӱкӱм апостоллардан, ким хич етмеер сайылсын апостол, зерӓ кооладым Аллахын клисесини. 10Ама шинди нейсӓм, Аллахын иивергисиннӓн ӧлейим. Онун иивергиси беним ичин наафилӓ олмады. Бӓн ишледим таа чок хепси апостоллардан – доорусу, диил бӓн, ама Аллахын иивергиси, ани бенимнӓн ишлеер. 11Ӧлӓ ки, бӓн ми, оннар мы, биз бӧлӓ насаат едериз, сиз дӓ ӧлӓ инандыныз. 12Чӱнкӱ насаат едилер, ани Христос дирилди ӧлӱдӓн, озаман не ичин сизин араныздан кимиси деер, ани ӧлӱлӓр дирилмейеӂек? 13Еер ӧлӱлӓр дирилмӓрсейдилӓр, Христос да дирилмеди. 14Еер дирилмедисейди Христос, озаман бизим насаат наафилӓ, инаныныз да бошуна. 15Чыкэр, ки биз Аллахын йаланӂы шаатларыйыз, зерӓ шаатлык еттик, ани Аллах дирилтти Христозу. Ама чыкэр, ани Ону дирилтмеди, еер ӧлӱлӓр хакына дирилмӓрсейдилӓр. 16Зерӓ, еер ӧлӱлӓр дирилмӓрсейдилӓр, озаман Христос да йокту насыл дирилсин. 17Еер Христос дирилмедисейди, сизин инан наафилӓ, сиз калэрсыныз гӱнахларынызлан. 18Чыкэр, ани ким гечинди, инанарак Христоза, оннар кайбелдилӓр. 19Еер салт бу ӧмӱрдӓ умутланарсайдык Христоза, озаман биз хепсиндӓн ен кысметсиз. 20Ама доорусу, Христос ӧлӱдӓн дирилди, ӧленнердӓн илк. 21Чӱнкӱ ӧлӱм гелди бир адамнан, хеп ӧлӓ бир адамнан ӧлӱдӓн дирилмӓк гелди. 22Ниӂӓ хепси Адамда ӧлер, ӧлӓ дӓ хепси Христозда ӧмӱр булаӂэк. 23Салт ки херкези сырасынӂа дирилеӂек. Илкинки Христос, сора оннар, ким Христозун, Онун гелмесиндӓ. 24Сора заманын биткиси олаӂэк, незаман Христос Падишахлыы Аллах Бобанын елинӓ вереӂек, незаман йок едеӂек хертӱрлӱ чорбаӂылыы, хертӱрлӱ заабитлии хем куведи. 25Зерӓ О лӓӓзым падишахлык етсин, ки биткидӓ Аллах койсун хепси душманнарыны Онун айаклары алтына. 26Ен биткинӂи душман, ани йок едилеӂек, – ӧлӱмдӱр. 27Доору, ани Аллах «койду хепсини Онун айаклары алтына». Ама ачан денер «хепсини койду», белли, ки Аллахтан каарӓ, Ким хепсини верди Онун заплыына. 28Ачан хепси верилди Онун заплыына, озаман Кенди Оол да верилеӂек Аллахын заплыына, Ким ӧнӂӓ вердийди хепсини Онун заплыына, ки Аллах олсун хепсиндӓн ен ӱстӱн. 29Башка тӱрлӱ, еер ӧлӱлӓр дирилмӓзсейдилӓр, не йапаӂэк оннар, ким ваатиз олэр ӧлӱлӓр ичин? Озаман нечин ваатиз олмаа ӧлӱлӓр ичин? 30Нечин дайма титсиликтӓ булуналым? 31Кардашлар, бӓн хер гӱн ӧлерим. Буну деерим, чӱнкӱ ӱӱнерим сизин ичин Саабимиз Иисус Христозда. 32Еер бӓн инсан дӱшӱнмелеринӓ гӧрӓ дӱӱштӱмсӓ ӂанаварларлан Ефес касабасында, озаман бана не файда? Еер ӧлӱлӓр дирилмӓрсӓ, озаман «ийелим хем ичелим, зерӓ йаарына ӧлеӂез». 33Алданмайыныз, «кӧтӱ кафадарлык бозэр ии карактери». 34Ниӂӓ дӱшер, гелин кендинизӓ, гӱнаха гирмейин. Зерӓ кимиси сиздӓн Аллахы танымээр. Буну сӧлеерим, ки утандырайым сизи. 35Беки биркимсей сораӂэк: «Ӧлӱлӓр несой дирилер? Дӱннейӓ несой гӱӱдейлӓн дӧнеӂеклӓр?» 36Сӓн, фикирсиз! Не екерсин, еер ӧнӂӓ ӧлмӓзсейди, йашамайа гелмӓз. 37Ачан екерсин, екмеерсин гӱӱдейи, не сора чыкаӂэк, ама сӧзгелиши бир тоом, бир боодай тоому йада бир башка тоом. 38Сора Аллах бу тоома гӱӱдӓ верер, ниӂӓ истеер, – хербир тоома кенди гӱӱдесини. 39Хербир тен диилдир биртӱрлӱ. Инсан тени бир, хайван тени башка, куш тени дӓ таа башка, балык тени дӓ башка. 40Хеп ӧлӓ, вар гӧктеки гӱӱделӓр, хем вар ердеки гӱӱделӓр дӓ. Ама гӧктекилерин йалабыклыы башка, ердекилерин дӓ башка. 41Гӱнӱн йалабыклыы бир тӱрлӱ, айын йалабыклыы башка тӱрлӱ, йылдызларын йалабыклыы таа да башка тӱрлӱ. Йылдызларын йалабыклыклары айыры-айыры. 42Хеп ӧлӓ ӧлӱлерин дирилмеси олаӂэк. Гӱӱдӓ, гӧмӱлӱп, чӱрӱйер, ама, дирилип, чӱрӱксӱз олаӂэк. 43Гӧмӱлӓн гӱӱдӓ сайгысыздыр, дирилӓн гӱӱдӓ метинни олаӂэк; гӧмӱлӓн йуфкадыр, дирилӓн куветли олаӂэк. 44Гӧмӱлер бир тен гӱӱдӓ, дирилер духча гӱӱдӓ. Ниӂӓ вар тен гӱӱдӓ, ӧлӓ вар духча гӱӱдӓ дӓ. 45Ниӂӓ йазылы: «Илк Адам бир йашайан ӂан олду». Сон Адам са ӧмӱр верӓн бир дух олду. 46Илкинкиси диил духча, ама тен. Духча олан сора гелер. 47Илк инсан ердӓн, топрактан олду. Икинӂи инсан – \/Сааби\/ гӧктӓн. 48Насыл топрактан инсан, ӧлӓ топрактан оланнар да. Насыл гӧктеки Инсан, ӧлӓ гӧктӓ оланнар да. 49Ниӂӓ бензеериз топрактан инсана, хеп ӧлӓ бензейеӂез гӧктеки Инсана да. 50Не истеерим сӧлемӓӓ, кардашлар, ани тен хем кан йок насыл мирасчы олсун Аллахын Падишахлыында. Йок насыл чӱрӱйӓн гӱӱдӓ мирасчылык алсын чӱрӱксӱзлӓӓ. 51Сӧлеерим сизӓ бир саклы иш. Хепсимиз ӧлмейеӂез, ама хепсимиз диишеӂез 52бирдӓн, бир гӧз кыпымында, ачан сонда труба баардылаӂэк. Зерӓ труба баардылаӂэк, ӧлӱлӓр дирилеӂек, ки ӧлмесиннӓр, биз дӓ диишеӂез. 53Зерӓ бу чӱрӱйӓн гӱӱдӓ лӓӓзым каплансын чӱрӱксӱзлӱклӓн, хем бу ӧлӱмнӱ гӱӱдӓ донансын ӧлӱмсӱзлӱклӓн. 54Ачан бу чӱрӱйӓн гӱӱдӓ капланаӂэк чӱрӱксӱзлӱклӓн, хем бу ӧлӱмнӱ гӱӱдӓ донанаӂэк ӧлӱмсӱзлӱклӓн, озаман таманнанаӂэк, не йазылы: «Ӧлӱм енсенмиш олду да йок едилди». 55Ӧлӱм, нередӓ сенин енсемӓн? Нередӓ сенин зихирли иинӓн? 56Ӧлӱмӱн зихирли иинеси – гӱнахтыр, ама гӱнах алэр куведини Айоз Закондан. 57Шӱкӱр Аллаха, ани верер бизӓ енсемӓк бизим Сааби Иисус Христозун араӂылыыннан! 58Онуштан, севгили кардашларым, олун каави, сенделлӓмейин, херзаман чалышын Саабинин ишиндӓ, зерӓ билерсиниз, ани сизин чалышманыз Саабидӓ наафилӓ олмайаӂэк.\n1 Коринфлилерӓ 15","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/15","date":"2013-12-13T19:36:55Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164987957\/warc\/CC-MAIN-20131204134947-00045-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":3424,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.052,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90445.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кесарийа касабасында йашарды бир адам, ады Корнилий. О ӱзбашы аскер бӧлӱмӱндӓ, ани ады Италийа бӧлӱмӱ. 2Динни хем Аллахтан коркан бир адамды, ниӂӓ херкез онун евиндӓ. Чок йардым едӓрди инсана хем херзаман Аллаха дуа едӓрди. 3Гӱндӱз, бир докузунӂу саатта, бир гӧрӱмдӓ о ачык гӧрдӱ Аллахтан бир ангил, ангысы гелди она да деди: «Корнилий!» 4О бакты уз она да, ӱркӱп, деди: «Не вар, Саабим?» Ангил ӂувап етти: «Сенин дуаларын хем ииликлерин етиштилӓр Аллаха, да О аклына гетирди оннары. 5Шинди йолла биркач адам Иоппийа касабасына да теклиф ет Симону, ангысына денер Петри. 6О конакланэр бир сепиӂидӓ, ангысынын ады Симон, кимин еви дениз бойунда. \/О сӧлейеӂек сана о сӧзлери, нейлӓн сӓн куртулаӂан хем хепси сенин евин\/». 7Онуннан лафедӓн ангил гиттиктӓ сора Корнилий чаарды ики киши кенди изметкерлериндӓн хем динни бир аскер, ангысы херзаман измет едӓрди онун йанында. 8Хепсини сӧледиктӓн сора йоллады оннары Иоппийайа. 9Ертеси гӱнӱ, ачан оннар йолдайдылар хем йаклашардылар о касабайа, Петри пинди евин ӱстӱнӓ бир алтынӂы саатта, ки дуа етсин. 10О аӂыкты да истеди исин. Ачан хазырланарды имӓк, Петринин гӧзлери дӧндӱ. 11Гӧрдӱ ачык гӧкӱ хем несӓ, ани бензӓрди бӱӱк бир чаршафа, ани саркыдыларды дӧрт кӧшесиндӓн да индирилӓрди ерӓ. 12Чаршаф ичиндӓ варды хертӱрлӱ дӧрт баӂаклылар, ер ӱстӱндӓ сӱрӱненнӓр, \/ӂанаварлар\/ хем гӧк кушлары. 13Бир сес деди она: «Петри, калк, кес да и». 14«Олмаз, Сааби, бӓн хич бир вакыт имедим бишей мындар хем диил пак», – ӂувап етти Петри. 15О сес икинӂи сыра деди: «Не Аллах паклады, ону сӓн сайма мындар». 16Бу олду ӱч сыра. Сора хемен о несӓ енидӓн гӧкӓ калдырылды. 17Петри шаш калмышты. Ачан дӱшӱнӓрди, не аннамасы вар бу гӧрӱмӱн, о адамнар, ани йолланмыш Корнилийдӓн, ӱӱренмиштилӓр, нередейди Симонун еви, да дургундулар дышанкы токатларын ӧнӱндӓ. 18Оннар баарып-сордулар: «Бурада мы конакланэр Симон, ангысына деерлӓр Петри?» 19О вакыт, ачан Петри дӱшӱнӓрди бу гӧрӱм ичин, Айоз Дух деди она: «Тӓ, ӱч адам сени аарээрлар. 20Калк, ин ашаа да гит оннарлан, хич шӱпейӓ коймайарак, зерӓ Бӓн йолладым оннары». 21Петри инди о адамнара да деди: «Бӓним о, кими сиз аарээрсыныз. Не иш ичин гелдиниз аӂаба?» 22Оннар дедилӓр: «Корнилий, аскер ӱзбашы, Аллахтан коркан доору бир адам, беенилмиш хепси иудей инсанындан, алды сымарламак бир айоз ангилдӓн, ки теклиф етсин сени кенди евинӓ да сеслесин, не сӓн сӧлейеӂӓн». 23Петри теклиф етти оннары ичйанына да конаклады. Икинӂи гӱнӱ Петри калкты да йола чыкты оннарлан. Онуннан барабар гитти биркач кардаш Иоппийадан. 24Ертеси гӱнӱ етиштилӓр оннар Кесарийа касабасына. Корнилий беклӓрди оннары кенди хысымнарыннан хем йакын достларыннан, ангыларыны теклиф еттийди. 25Ачан Петри гирди токатлардан, Корнилий каршы чыкты она да баш иилтти, дӱшӱп онун айакларына. 26Ама Петри калдырды ону да деди: «Калк, бӓн дӓ инсаным». 27Таа лафедерӓк онуннан, гирди ичери, нередӓ гӧрдӱ чок инсан топлу. 28О деди оннара: «Сиз билерсиниз, ани иудей адетлеринӓ каршы, ки оннар йаннашсыннар йабанӂылара еки долашсыннар оннара. Ама Аллах бана ачты, ки бӓн саймайым кимсейи мындар йада диил пак. 29Онуштан, ачан теклиф еттиниз, бӓн гелдим хич бир лафсыз. Шинди сорэрым: нечин чаарттыныз бени?» 30Озаман Корнилий ӂувап етти: «Дӧрт гӱн геери бу саада доору \/бӓн оруч тутардым, да\/ докузунӂу саатта дуа едӓрдим кенди евимдӓ. Ансыздан пейдаланды беним ӧнӱмдӓ бир адам йалабык рубайлан. 31О деди: \"Корнилий, сенин дуан ишидилди, да Аллах аклына гетирди сенин ииликлерини. 32Шинди йолла Иоппийа касабасына да чаар Симону, ангысына денилер Петри. О конакланэр сепиӂи Симонун евиндӓ, дениз йанында. \/О гелеӂек да аннадаӂэк сана\/\". 33Осаат йолладым сенин ардына, да ислӓӓ йаптын, ани гелдин. Шинди биз хепсимиз дурэрыз Аллахын ӧнӱндӓ, ки сеслейелим хепсини, не Сааби сымарлады сана». 34Петри алды лафы да деди: «Хакына гӧрерим, ани Аллах кимсейӓ пай тутмээр, 35ама хербир миллеттӓн инсаннар, ани Ондан коркэрлар хем йапэрлар дооруйа гӧрӓ, беенилмиш Ондан. 36Сиз билерсиниз сӧзӱ, ангысыны О йоллады Израил оолларына, аннадарак ии хабер услулук ичин Иисус Христозлан, Ангысы хепсинӓ Сааби. 37Билерсиниз ишлери, ани олду бӱтӱн Иудейада, башлайарак Галилейадан ваатизликтӓн сора, ангысы ичин Иоан насаат етти, 38ниӂӓ Аллах Айоз Духлан хем кудретлӓн йаалады Иисусу Назареттӓн, Ангысы гезӓрди ердӓн ерӓ, иилик йапарак хем алыштырарак хепсини, ким диаволун баскысы алтындайды, зерӓ Аллах Онуннанды. 39Биз шаадыз хепсинӓ буннара, нелӓр йапты О иудейлерин ериндӓ хем Иерусалимдӓ. Сонда Ону ӧлдӱрдӱлӓр, асып бир ставроза. 40Ӱчӱнӂӱ гӱнӱ Аллах дирилтти хем йапты, ани О ачык гӧстерилсин 41диил хепси инсана, ама салт бизӓ, шаатлара, ани Аллахтан сечилмиш олдук, ани идик хем ичтик Онуннан барабар Онун ӧлӱдӓн дирилмесиндӓн сора. 42О сымарлады, насаат хем шаатлык еделим инсана, ани О сыраланмыш Аллахтан, дааваӂы дирилерӓ хем ӧлӱлерӓ олсун. 43Хепси пророклар Онун ичин шаатлык едерлӓр, ани херкезин, ким Она инанэр, гӱнахлары афедилир Онун адыннан». 44Ачан Петри бутӱрлӱ лафедӓрди, Айоз Дух инди хепсинин ӱстӱнӓ, ким сеслӓрди бу лафлары. 45Хепси инанӂылар, кесиклилӓр, ани гелдилӓр Петрийлӓн, шаштылар, ани Айоз Духун баашышы йабанӂы инсаннар ӱстӱнӓ дӓ дӧкӱлер. 46Зерӓ ишидӓрдилӓр оннары, тӱрлӱ диллердӓ лафедерӓк хем Аллахын бӱӱклӱӱнӱ метиннейерӓк. Озаман Петри деди: 47«Вар мы ниӂӓ шинди дургутмаа буннары суйлан ваатизликтӓн, ангылары каблеттилӓр Айоз Духу, ниӂӓ дӓ биз?» 48Ондан сора сымарлады, ваатиз олсуннар Иисус Христозун адына. Сора йалвардылар, ки калсын биркач гӱн оннарлан.\nЙаптыклар 10","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/10","date":"2013-12-07T05:27:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163053578\/warc\/CC-MAIN-20131204131733-00028-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":3127,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92848.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Фарисейлӓр хем садукейлӓр йаклаштылар Иисуса, ки денесиннӓр Ону, да истедилӓр, гӧстерсин бир нышан гӧктӓн. 2Иисус ӂ��вап етти оннара: «Ачан авшам олэр, сиз деерсиниз: \"Ислӓӓ хава олаӂэк, зерӓ гӧк кырмызы\". 3Сабаалӓн деерсиниз: \"Бӱӱн боран олаӂэк, зерӓ гӧк кырмызы хем булутлу\". Икиӱзлӱлӓр, гӧк ӱзӱнӱ танымаа билерсиниз, ама вакытларын нышаннарыны танымээрсыныз? 4Кӧтӱ хем ороспу сенселӓ истеер бир нышан, ама она верилмейеӂек башка нышан, Ионанын нышанындан каарӓ». Сора, бракып оннары, гитти. 5Ӱӱрениӂилӓр, гечӓркӓн гӧлӱн ӧбӱр тарафына, екмек алмаа унутмуштулар. 6Иисус деди оннара: «Бакын, корунун фарисейлерин хем садукейлерин майасындан». 7Ӱӱрениӂилӓр бири-бирилериннӓн лафедирдилӓр: «Онуштан деер, чӱнкӱ екмек алмадык!» 8Иисус аннарды оннарын дӱшӱнмеклерини да деди: «Аз инанӂылар, нечин лафедерсиниз бири-биринизлӓн, ани йок екмеениз? 9Хеп таа аннамээрсыныз мы? Аклыныза гетирмеерсиниз ми, ниӂӓ беш екмеклӓн дойурулду беш бин киши? Кач сепет имӓк парчалары топладыныз? 10Хем ниӂӓ еди екмеклӓн дойурулду дӧрт бин киши. Биткидӓ кач сепет имӓк парчалары топладыныз? 11Несой аннамээрсыныз, ани сӧлӓмедим екмек ичин? Ама сӧледим, корунасыныз фарисейлерин хем садукейлерин майасындан». 12Озаман аннадылар, ани деди, корунсуннар диил хамур майасындан, ама фарисейлерин хем садукейлерин ӱӱретмесиндӓн. 13Иисус гелди Филип Кесарийасы ерлеринӓ, орада сорду ӱӱрениӂилеринӓ: «Инсан ниӂӓ сайэр Бени, Адам Оолуну? Кимим Бӓн, деерлӓр?» 14Оннар ӂувап еттилӓр: «Кимиси деер, ани Сӓн – Иоан Ваатизедиӂи, башкасы – Илийа, таа башкасы – Иеремийа еки бир башка пророк». 15«Ама сиз не деерсиниз, кимим Бӓн?» – сорду оннара Иисус. 16Симон Петри ӂувап етти: «Сӓнсин Христос, дири Аллахын Оолу!» 17Иисус деди: «Хелал сана, Симон, Ионанын оолу, зерӓ буну ачты сана диил тен хем кан, ама Беним Гӧктеки Бобам. 18Бӓн деерим: сӓн Петрийсин. Бу таш ӱстӱндӓ Бӓн ерлештиреӂӓм Беним клисеми. Ӧлӱм еринин куведи ону енсейӓмейеӂек. 19Сана вереӂӓм Гӧк Падишахлыын анатарларыны, да не баалайаӂан ердӓ, о бааланмыш олаӂэк гӧктӓ, хем не чӧзеӂӓн ердӓ, о чӧзӱлмӱш олаӂэк гӧктӓ». 20Озаман сыкыдан сымарлады ӱӱрениӂилеринӓ сӧлӓмесиннӓр кимсейӓ, ани О \/Иисус\/ Христос. 21Бундан сора Иисус башлады ачыкламаа ӱӱрениӂилеринӓ, ани О лӓӓзым гитсин Иерусалимӓ, чок зеетленсин аксакаллардан, бӱӱк попазлардан хем билгичлердӓн, ӧлдӱрӱлсӱн да ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилсин. 22Петри алды Ону бир тарафа да башлады таказаламаа: «Аллах корусун Сени, Сааби, бӧлӓ бишей разгелмесин Сениннӓн!» 23Ама Иисус дӧндӱ да деди Петрийӓ: «Узаклан Бендӓн, шейтан! Сӓн Бана бир кӧстексин. Зерӓ сенин неетлерин диил Аллахтан, ама адамдан». 24Озаман Иисус деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Ким истеер гелсин Беним ардыма, атылсын кенди-кендиндӓн, алсын ставрозуну да Бени излесин. 25Зерӓ ким истеер куртармаа йашамасыны, кайбедеӂек. Ама ким кайбедеӂек йашамасыны Беним ичин, о йашамак еденеӂек. 26Не файда олаӂэк адама, казансын бӱтӱн дӱннейи, ама кенди йашамасыны кайбетсин? Нейӓ вар насыл адам дииштирсин кенди йашамасыны? 27З��рӓ Адам Оолу гелеӂек Гӧктеки Бобасынын метиннииндӓ Кенди ангиллериннӓн барабар да херкезинӓ ишлеринӓ гӧрӓ ӧдейеӂек. 28Доору сӧлеерим сизӓ, ани кимиси бурада дураннардан ӧлмейеӂеклӓр, гӧрмейинӂӓ Адам Оолуну, гелиркӓн Кенди Падишахлыында».\nМатфей 16","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/16","date":"2013-12-07T15:09:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054867\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00055-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000069141,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000006914138794}","num_words":1861,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.056,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91259.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус Христозун ачыкламасы, ани Аллах Она верди, гӧстерсин кенди чыракларына, не тездӓ лӓӓзым олсун. Буну хаберледи, йоллайып Кенди ангилин елиннӓн чыраана Иоана, 2ким шаатлык етти Аллахын сӧзӱ ичин хем Иисус Христозун шаатлыыны аннатты – хепсини, не гӧрдӱ. 3Не мутлу о, ким окуйэр хем ким сеслеер бу пророклук сӧзлерини хем коруйэр, не бурада йазылы, зерӓ вакыт йакын. 4Бӓн, Иоан, селӓм йоллээрым еди клисейӓ, ангылары булунэр Асийа бӧлгесиндӓ. Ииверги хем услулук сизӓ Ондан, Ким вар, Ким варды хем Ким гелӓр, еди духтан, ангылары Онун чорбаӂылык скемнесинин каршысында, 5хем Иисус Христоздан, Ким инанч шаат, илк дууан, Ким ӧлӱлердӓн дирилди хем ердеки падишахларын ӧндерӂиси. О бизи севди, Кенди каныннан бизи гӱнахларымыздан куртарды, 6йапты бизи падишах хем попаз Аллаха, Кенди Бобасына. Она олсун метинник хем заабитлик дивечтӓн дивеӂӓ! 7Бак, О гелер булутларлан, да хербир гӧз Ону гӧреӂек, артык оннар да, ким Ону саплады. Хепси ердеки сенселелӓр аалайаӂэк Онун бетеринӓ. Ӧлӓ, амин! 8«Бӓним Алфа хем Омега, \/Баш хем Сон\/», – деер Сааби Аллах, Ким вар, Ким варды хем Ким гелӓр, Чоккудретли. 9Бӓн, Иоан, сизин кардашыныз, пай алэрым сизиннӓн барабар Иисусун зеетлериндӓ, падишахлыында хем дайанмасында. Булунардым бир адада, ады Патмос, Аллахын сӧзӱ ичин хем Иисусун шаатлыы ичин. 10Айоз Дух конду бана Саабинин гӱнӱндӓ. Аркамдан ишиттим бир бӱӱк сес, труба сеси гиби, Ангысы дейӓрди: «\/Бӓним Алфа хем Омега, Баш хем Сон.\/ 11Не гӧрерсин, йаз бир кийада да йолла еди клисейӓ: Ефес, Смирна, Пергама, Фиатира, Сардис, Филаделфийа хем Лаодикийа касабаларына». 12Дӧндӱм гӧрейим, ким бенимнӓн лафедер. Дӧнӱп, гӧрдӱм еди алтын шамдал. 13Еди шамдал ортасында гӧрдӱм Бирисини, Ким адам оолуна бензӓрди. Гиийимнийди айакларына кадар узун рубайлан хем кушалыйды гӱӱсӱндӓн алтын кушаклан. 14Башы хем сачлары ак-бийаз, ниӂӓ йапаа, каар гиби, гӧзлери атеш йалыны гиби. 15Айаклары – фырында кыздырылмыш йалабык тунч гибийди. Сеси – бӱӱк акан сулар уултусу гибийди. 16Саа елиндӓ тутарды еди йылдыз, аазындан чыкарды икиӱзлӱ бир кескин кылыч. Ӱзӱ гӱн гибийди, ани шафк едер бӱтӱн куветлӓн. 17Ачан гӧрдӱм Ону, дӱштӱм айакларына ӧлӱ гиби. О койду саа елини беним ӱстӱмӓ да деди: «Коркма! Бӓним Баш хем Сон. 18Дири оланым, ӧлӱйдӱм, ама те, дири калаӂам дивеӂӓ кадар. Беним елимдӓ ӧлӱмӱн хем ӧлӱлӓр еринин анатарлары. 19Онуштан йаз, не гӧрдӱн, не вар хем не олаӂэк бундан сора. 20Еди йылдызын, не гӧрдӱн Беним саа елимдӓ, хем еди алтын шамдалын саклылыы будур: еди йылдыз – еди клисенин ангиллери, хем еди шамдал – буннар еди клисӓ.\nАпокалипсис Array","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/","date":"2013-12-10T11:37:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164017049\/warc\/CC-MAIN-20131204133337-00037-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000059605,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":39,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000059604644775}","num_words":1436,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.028,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85508.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир адам, ады Ананийа, кенди карысыннан Сапфирайлан, сатты кенди топраанын бир парчасыны, 2ама паранын бир пайыны, аннашып карысыннан, кендисинӓ бракты. Калан парайы гетирди да койду апостолларын айакларына. 3Петри деди: «Ананийа, нечин брактын, шейтан куллансын сенин ӱреени, ки йаландырасын Айоз Духу, саклайып паранын бир пайыны сатылмыш тарладан? 4Аӂаба тарла сатылмадаан диил мийди сенин? Хем саттыктан сора йокту му хакын парайы кулланасын, ниӂӓ истеерсин. Нечин брактын, пейдалансын бутӱрлӱ неет сенин ӱреендӓ? Сӓн йаландырмадын инсаны, ама Аллахы». 5Ананийа, ишидип бу лафлары, дӱштӱ ерӓ да ӂан верди. Бир бӱӱк корку хепсини алды, ким буну ишитти. 6Генчлӓр калктылар, сардылар онун гӱӱдесини да, чыкарып дышары, гӧмдӱлӓр. 7Бир ӱч сааттан сора гирди онун карысы да, билмейерӓк, не олду. 8Петри сорду она: «Сӧлӓ бана, бу паайлан мы саттыныз тарланызы?» «Да, бу паайлан», – ӂувап етти кары. 9Петри деди она: «Насыл сиз аннаштыныз, ки Саабинин Духуну денейӓсиниз? Тӓ оннар, ким гӧмдӱ сенин коӂаны, капуйа етиштилӓр, оннар сени дӓ гӧмеӂеклӓр». 10Кары хемен дӱштӱ Петринин айакларына да ӂан верди. Генчлӓр, гирип, ону ӧлӱ булдулар да, чыкарып коӂасынын йанына, гӧмдӱлӓр. 11Бир бӱӱк корку алды бӱтӱн клисейи хем хепсини, ким ишитти бунун ичин. 12Апостолларын еллериннӓн оларды инсан ичиндӓ чок шашмаклы ишлӓр хем нышаннар. Оннар топланардылар бирери Соломонун колонадасында. 13Калан инсандан кимсей кыйышмарды оннара катылсын, макар ки инсан метедӓрди оннары. 14Оннарын, ким инанарды Саабийи да катыларды клисейӓ, сайылары, адам-кары, чок зееделенӓрди. 15Етишти орайы кадар, ани хасталары сокаклара йатак-дӧшек ӱстӱндӓ чыкарардылар, ки баарлем гӧлгеси Петринин гечсин кимисинин ӱстӱндӓн. 16Долай касабалардан чок инсан гелӓрди Иерусалимӓ, гетирип хасталары хем фена духтан зеетленмишлери, хепси саа олурдулар. 17Баш попаз хем хепси, ким онуннанды, садукей бӧлӱмӱндӓн, калктылар, долу кысканчлыклан, 18туттулар апостоллары да кападылар ӂумлӓ капана. 19Ама Саабидӓн бир ангил капанын капуларыны геӂӓ ачты да, чыкарып оннары дышары, деди: 20«Гидин Айоз бина ичинӓ да орада дуруп, сӧлейин инсана хепси ени йашамак ичин сӧзлери». 21Апостоллар, сеслейип бу лафлары, чин-сабаалӓн гирдилӓр Айоз бина ичинӓ да ӱӱредӓрдилӓр инсаны. Баш попаз хем онун адамнары, гелип, топладылар бӱтӱн Синедриону, хепси Израилин аксакалларыны, да йолладылар изметкерлерини капана, ки гетирсиннӓр апостоллары. 22Ама изметкерлӓр, зындана гидип, оннары буламадылар. Дӧндӱлӓр геери да дедилӓр: 23«Капаны булдук китли хем сыкы корунмуш, бекчилӓр дӓ дурурдулар капуларда. Ама капуйу ачып, кимсейи ичйанда буламадык». 24Ачан бу лафлары ишитти бекчилерин заабиди хем бӱӱк попазлар, хич билмӓрдилӓр, не йапсыннар, да шаштылар, не бу олабилир. 25Гелди биркимсей да сӧледи оннара: «Тӓ оннар, кими сиз капана кападыныз, Айоз бинанын аулу ичиндӓ дуруп, инсаны ӱӱредерлӓр». 26Озаман бекчилерин заабиди, изметкерлериннӓн барабар гиттилӓр да гетирдилӓр апостоллары, ама диил зорлан, зерӓ коркардылар инсандан, ки ӧлдӱрмесиннӓр оннары ташлан. 27Гетирдилӓр апостоллары Синедрионун ӧнӱнӓ да баш попаз сорду оннара: 28«Сыкы сымарламадык мы биз сизӓ, ӱӱретмейӓсиниз бу адлан инсаны? Ама сиз бу ӱӱретменизлӓн долдурдунуз бӱтӱн Иерусалими да истеерсиниз бу Адамын каныны атмаа бизим ӱстӱмӱзӓ». 29Петри хем ӧбӱр апостоллар ӂувап еттилӓр: «Биз Аллахы таа чок лӓӓзым сеслейелим, некадар инсаны! 30Бизим бобаларымызын Аллахы дирилтти Иисусу, Кими сиз, асып ставроза, ӧлдӱрдӱнӱз. 31Ону Аллах Кенди саа тарафына ӱӱселтти, ки олсун Ӧндерӂи хем Куртарыӂы да верӓбилсин колайлык Израилӓ гӱнахларындан Аллаха дӧнсӱннӓр да афетмӓк кендилеринӓ еденсиннӓр. 32Буннара биз шаадыз хем Айоз Дух, Ангысыны Аллах верди оннара, ким сеслеер Ону». 33Ишидерӓк буну, Синедрионун азалары чатлардылар ӱфкедӓн да койдулар неетлеринӓ ӧлдӱрсӱннӓр апостоллары. 34Ама калкты оннарын арасындан бир фарисей, ады Гамалиил, Законун ӱӱредиӂиси, хепси инсандан сайгылы, да буйур етти чыкарсыннар апостоллары бир парча вакыда дышары. 35Сора деди Синедрионун азаларына: «Израиллилӓр! Ии бакын, не йапаӂэныз бу адамнарлан. 36Зерӓ диил чоктан пейда олду Февда, ангысы койарды кендини бишей. Онун ардына гитти бир дӧртӱз киши, ама ачан ону ӧлдӱрдӱлӓр, хепси, ким ону сеслӓрди, даалыштылар да йок олдулар. 37Бундан сора, йазылмак вакыдында, пейдаланды Иуда Галилейадан, о кенди ардына чок инсан чекти. Ама о да кайбелди хем хепси, ким ону сеслӓрди дармадаан олду. 38Шинди деерим сизӓ: бу адамнардан ел чекин да бракын оннары, зерӓ еер оннарын бу неети хем йаптыклары инсандан гелирсейди, даалаӂэк, 39ама еер Аллахтан гелирсейди, даадамазсыныз оннары. Бундан каарӓ, Аллаха каршы гиденнӓр чыкарсыныз». 40Оннар сеследилӓр ону, чаарып апостоллары, дӱӱдӱлӓр да сымарладылар, насаат етмесиннӓр Иисус адыннан. Сора салвердилӓр оннары. 41Апостоллар гиттилӓр Синедриондан севинерӓк, чӱнкӱ пай алдылар зеетлердӓн Сааби Иисусун ады ичин. 42Оннар хер гӱн Айоз бинада хем евлердӓ дайма ӱӱредӓрдилӓр хем Ии Хабер�� Иисус Христос ичин аннадардылар.\nЙаптыклар 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/5","date":"2013-12-04T18:24:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163036037\/warc\/CC-MAIN-20131204131716-00008-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000070333,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000070333480835}","num_words":2811,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90369.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир гӱнӱ, незаман Иисус инсаны Айоз бина аулунда ӱӱредӓрди хем насаат едӓрди Ии Хабери, Она гелдилӓр бӱӱк попазлар, билгичлӓр хем аксакаллар. 2Да дедилӓр: «Сӧлӓ, не заабитликлӓн йапэрсын буннары, хем ким верди Сана заабитлии?» 3Иисус ӂувап етти оннара: «Койаӂам Бӓн дӓ сизӓ бир соруш, ӂувап единиз Бана. 4Иоанын ваатизлии гӧктӓн ми, оса инсандан мы?» 5Оннар бири-бириннӓн лафедӓрди: «Еер дейӓрсейдик: \"Гӧктӓн\", О дейеӂек: \"Ӧлейсӓ, нечин ону инанмадыныз?\" 6Ама дейӓрсейдик: \"Инсандан\", озаман инсан бизи ӧлдӱреӂек ташлан, зерӓ хепси инанэр, ани Иоан бир пророк». 7Онуштан ӂувап еттилӓр: «Билмеериз, нередӓн гелер Иоанын ваатизлии». 8Озаман Иисус ӂувап етти: «Бӓн дӓ сӧлӓмейеӂӓм сизӓ, не заабитликлӓн йапэрым буннары». 9Сора сӧледи инсана бу ӧрнӓӓ: «Бир адам койду бир баа, верди ону бааӂылара, сора узун бир вакыда гитти башка мемлекетӓ. 10Ӱзӱм вакыдында йоллады бир чырак бааӂылара, алсын пайыны баа берекединдӓн, ама бааӂылар дӱӱдӱлӓр ону да бош еллӓн геери йолладылар. 11Сора йоллады башка бир чырааны. Оннар ону да дӱӱдӱлӓр, гӱлмӓӓ алдылар да бош еллӓн геери йолладылар. 12Йоллады ӱчӱнӂӱ чырааны. Оннар ону да йараладылар хем баадан дышары уураттылар. 13Баайын чорбаӂысы дӱшӱндӱ: \"Не йапайым? Йоллайаӂам беним севгили оолуму. Беки ону икрамнан кабледирлӓр!\" 14Ама бааӂылар, гӧрӱп ону, аннаштылар бири-бириннӓн, дейип: \"Тӓ чорбаӂынын оолу, ӧлдӱрелим ону, да баа бизӓ калаӂэк\". 15Чыкарып ону баадан бир тарафа, ӧлдӱрдӱлӓр. Шинди не йапаӂэк баа чорбаӂысы бу бааӂыларлан? 16Гелип, телеф едеӂек оннары, ама баайы башка адамнара вереӂек». Бу лафлары ишидип, инсан деди: «Олмаз бу олсун!» 17Иисус, бакып уз оннарын гӧзлеринӓ, деди: «Озаман насыл аннамаа бу сӧзлери, ани йазылы: \"Таш, ани усталар сыбытты, сонда етишти кӧшӓ ташы олсун\"? 18Ким дӱшеӂек бу таш ӱстӱнӓ, езилеӂек. Ама кимин ӱстӱнӓ таш дӱшеӂек, ону туз-буз йапаӂэк». 19Бӱӱк попазлар хем билгичлӓр бактылар хемен Ону тутсуннар, ама инсандан коркардылар. Зерӓ аннадылар, ани оннар ичин Иисус бу ӧрнӓӓ сӧледи. 20Онуштан башладылар Иисусу колламаа. Йолладылар ардына гӧзчӱлери, ангылары йапындылар кабаатсыз, бакарак тутсуннар Ону бир лафлан, ки кулланыӂынын даавасына хем заабитлиинӓ версиннӓр. 21Она сордулар: «Ӱӱредиӂи, билериз, ани доору лафедерсин хем ӱӱредерсин, адамын ӱзӱнӓ бакмайарак, хакына Аллахын йолуну ӱӱредерсин. 22Дӱшер ми, ӧдейелим харч Кесара оса дӱшмеер ми?» 23Иисус аннады оннарын шалвирликлерини, да деди: «\/Нечин Бени ��енеерсиниз?\/ 24Гӧстерин Бана бир динар. Кимин ресими хем ады йазылы бурада?» «Кесарын», – ӂувап еттилӓр оннар. 25Озаман Иисус деди: «Верин Кесара, не Кесарын, ама Аллаха, не Аллахын». 26Тутамадылар Ону лафлан инсанын ӧнӱндӓ да, шашып Онун ӂувабына, сустулар. 27Кимиси садукейлердӓн, ким деер, ани йок дирилмӓк, йаклашып Иисуса, сордулар: 28«Ӱӱредиӂи, Моисей йазыларында деди бизӓ: \"Еер биркимсей ӧлӓрсейди ушаксыз, да карысы саа каларсайды, онун кардашы евленсин бу карыйа да калдырсын ушак ӧлмӱш кардашына тамызлык ичин\". 29Варды еди кардаш. Илкинкиси евленди да ушаксыз ӧлдӱ. 30Онун карысына евленди икинӂи кардашы, \/о да ӧлдӱ таа олмадыйнан ушаа\/. 31Сора бу карыйы алды ӱчӱнӂӱ кардашы. Ӧлӓ йапты еди кардаш да ушаксыз ӧлдӱлӓр. 32Хепсиндӓн сора ӧлдӱ кары да. 33Дирилмектӓ ангысынын карысы олаӂэк бу кары? Зерӓ хепси еди кардаш она евлийди». 34Иисус ӂувап етти: «Бу йашаманын ооллары хем кызлары евленерлӓр. 35Ама ким етишеӂек, пай алсын гелӓр ӧмӱрдӓн хем ӧлӱлерин дирилмесиндӓн, евленмейеӂек. 36Артык йок насыл ӧлсӱннӓр, чӱнкӱ ангиллерӓ бензеерлӓр. Оннар Аллахын ооллары, зерӓ ӧлӱмдӓн дирилеӂеклӓр. 37Ама, ани ӧлӱлӓр дирилеӂек, буну гӧстерди кенди Моисей орада, нередӓ лаф гидер йанар гӱмӓ ичин. Орада Сааби ичин деер: \"Авраамын Аллахы, Исаакын Аллахы хем Иаковун Аллахы\". 38Аллах – ӧлӱлерин Аллахы диил, ама дирилерин, зерӓ Аллаха хепси инсан диридир». 39Билгичлердӓн кимиси ӂувап етти: «Ии сӧледин, Ӱӱредиӂи!» 40Бундан сора кимсей кыйышамарды сорсун Она бир дӓ лаф. 41Иисус сорду оннара: «Нечин деерлӓр, ани Христос – Давидин Оолу? 42Кенди Давид Псалма кийадында деер: \"Сааби деди беним Чорбаӂыма: Отур саа тарафымда, 43Бӓн койунӂа Сенин душманнарыны айакларын алтына\". 44Давид адлээр Ону \"Чорбаӂы\", озаман насыл О олабилир Давидин оолу?» 45Хепси ишиттилӓр, ниӂӓ Иисус ӱӱрениӂилеринӓ деди: 46«Корунун билгичлердӓн, ангылар северлӓр гезмӓӓ узун рубайлан хем беенерлӓр инсан селӓмнесин оннары мейданнарда. Северлӓр отурмаа илк скемнелерӓ синагогаларда хем ӧндеки ерлерӓ конак софраларында. 47Оннар кемирерлӓр дулларын евлерини, ама гӧстермӓк ичин узун дуалар йапэрлар. Оннарын ӂезасы чок аар олаӂэк».\nЛука 20","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/20","date":"2013-12-12T01:40:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164333763\/warc\/CC-MAIN-20131204133853-00065-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":2602,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.024,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92524.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Илк кийадымда йаздым, Феофил, не йапты хем не ӱӱретти Иисус баштан, 2о гӱнӓ кадар, ачан калкты гӧкӓ. Калкмадаан илери Айоз Духлан верди сымарламаклар апостоллара, ангыларыны Кендиси айырды. 3Зеет чектиктӓн сора чок инандырыӂы ишлӓрлӓн гӧстерди оннара Кендини дири. Оннара кырк гӱн пейдаланарды хем лафедӓрди Аллахын Падишахлыы ичин. 4Бир сыра, ачан оннарлан барабарды, сымарлады, узакланмасыннар Иерусалимдӓн, ама орада беклесиннӓр, не Боба адамышты. «Буну Бендӓн ишиттиниз, – деди Иисус, – 5зерӓ Иоан ваатиз етти инсаны суйлан, ама биркач гӱндӓн сора сиз ваатиз олаӂэныз Айоз Духлан». 6Ачан хепси бирердӓ топлуйдулар, сордулар Она: «Сааби, аӂаба гелмеди ми вакыт, ки енидӓн ерлештирӓсин Сӓн Израилин Падишахлыыны?» 7О ӂувап етти: «Вакытлары хем сӱрелери, ани Боба ерлештирди Кенди заабитлииннӓн, диил сизин ишиниз, билӓсиниз. 8Ама сиз кабледеӂениз кувет, ачан Айоз Дух инеӂек сизин ӱстӱнӱзӓ да олаӂэныз Беним шаатларым Иерусалимдӓ, Иудейада, Самарийада хем ерин кенарларынадан». 9Буннары сӧледиктӓн сора оннарын гӧзлери ӧнӱндӓ башлады калкмаа йукары, да бир булут саклады Ону оннарын гӧзлериндӓн. 10Ачан гӧкӓ бакардылар, О калкаркан, хемен ики адам, гиийимни бийаз рубайлан, пейдаландылар оннарын ӧнӱндӓ 11да дедилӓр: «Галилейалылар, нечин дуруп гӧкӓ бакэрсыныз? Бу Иисус, ани алынды араныздан гӧкӓ, хеп ӧлӓ гелеӂек геери, ниӂӓ гӧрдӱнӱз Ону калкаркан гӧкӓ». 12Сора апостоллар Зейтин байырындан Иерусалимӓ дӧндӱлӓр. Бу байыр булунэр йакын Иерусалимӓ, бир ӂумертеси йолу кадар узак. 13Гелип, гирдилӓр евӓ, нередӓ калардылар, да чыктылар ӱст каттакы одайа. Петри, Иаков, Иоан, Андрей, Филип, Фома, Варфоломей, Матфей, Иаков, Алфейин оолу, Симон Зилот хем Иуда, Иаковун оолу. 14Хепси барабар, ниӂӓ бир ӂан, дурмадаан дуа едӓрдилӓр, Марийайлан, Иисусун анасыннан, ӧбӱр карыларлан хем Иисусун кардашларыннан. 15О вакыт топлуйду бир ӱз ирми кишинин долайында. Петри калкты бу кардашларын арасында да деди: 16«Кардашлар, лӓӓзымды таманнансын Айоз Йазынын сӧзлери, ани Айоз Дух сӧледийди Давидин аазыннан Иуда ичин, ангысы йол гӧстерди оннара, ани туттулар Иисусу. 17Иуда бизим арамызданды хем пай аларды хеп бу изметчиликтӓн. 18Бу адам сатын алды бир тарла парайлан, ангысыны каблеттийди хайынныы ичин. Орада дӱштӱ башашаа, гӱӱдеси патлады, да хепси барсаклары дышары чыкты. 19Хепси Иерусалимдӓ йашайаннар ишиттилӓр бу олуш ичин. Тарланын адыны Акелдама койдулар. Оннарын дилиндӓ бунун аннамасы \"Кан Тарласы\"». 20Петри деди: «Псалмалар кийадында йазылы: \"Еви онун бош калсын, кимсей орада йашамасын\" хем \"Онун изметчилиини башкасы алсын\". 21Шинди о адамнардан, ани гезди бизимнӓн херзаман, ачан Сааби Иисус йашарды арамызда, 22башлайарак Иоан Ваатизедиӂинин ваатизлииндӓн о гӱнӓдӓн, незаман Иисус йукары алынды арамыздан, лӓӓзым биркимсей шаат олсун бизимнӓн Иисусун дирилмеси ичин». 23Айырдылар ики киши: Иосифи, ангысына деерлӓр Варсава, еки Иуст, хем Матфийи. 24Сора дуа еттилӓр бутӱрлӱ: «Сӓн, Сааби, ани таныйэрсын херкезин ӱреени, гӧстер бизӓ, ангысыны бу ики кишидӓн Сӓн айырэрсын, 25ки ер алсын изметчиликтӓ хем апостоллукта, нейи бракты Иуда, ангысы кенди еринӓ гитти». 26Сора аттылар четелӓ. Четелӓ дӱштӱ Матфийа, ангысы гирди онбир апостолун ��айысына.\nЙаптыклар 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/1","date":"2013-12-10T22:37:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164026971\/warc\/CC-MAIN-20131204133346-00004-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":31,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":1799,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85502.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Биткидӓ, кардашлар, дуа един бизим ичин, ки Аллахын сӧзӱ чабук даалсын хем метинненсин, ниӂӓ дӓ сиздӓ, 2да куртулалым есапсыз хем кӧтӱ адамнардан, зерӓ хепсиндӓ инан йок. 3Инанчтыр Сааби, Ангысы каавилейеӂек сизи хем кӧтӱ оландан коруйаӂэк. 4Биз умут койэрыз Саабийӓ сизин ичин, ани сиз таманнээрсыныз хем таманнайаӂэныз ону, не биз сизӓ сымарлээрыз. 5Сааби доорутсун сизин ӱреклеринизи Аллахын севгисинӓ хем Христозун дайанмасына. 6Иисус Христозун адыннан сымарлээрыз сизӓ, кардашлар, йыракланасыныз хербир кардаштан, ани хайлазлыкта йашээр, диил о ӱӱретмеклерӓ гӧрӓ, ани биздӓн каблеттиниз. 7Сиз кендиниз билерсиниз, несой лӓӓзым бензейӓсиниз бизӓ, зерӓ биз сиздӓ диилдик хайлазлыкта. 8Кимсейин екмеени ӂабадан имедик, ама ишледик хем саваштык, чалышарак геӂӓ-гӱндӱз, ки аарлык йапмайалым сизӓ. 9Диил, ани йок доорулуумуз аарлык йапмаа, ама кендимизи вердик сизӓ ӧрнек, ки бизӓ бензейӓсиниз. 10Ачан биз таа сиздӓ булунардык, сизӓ буну сымарладык: ким истӓмеер ишлесин, о дӱшмеер исин дӓ. 11Биз ишидериз, ани кимилери сиздӓн хайлазлыкта йашээр, хич иш йапмээр, ама хербир ишӓ карышэрлар. 12Бӧлелеринӓ сымарлээрыз хем насаат верериз бизим Сааби Иисус Христозун адыннан, ани оннар услулукта ишлесиннӓр да кенди екмеени исиннӓр. 13Ама сиз, кардашлар, йорулмайын иилик йапмаа. 14Еер биркимсей сеслӓмӓрсейди бизим лафларымызы бу кийаттан, ону нышаннайын да онуннан баалантыныз олмасын, ки утандырылсын. 15Салт саймайын ону ниӂӓ бир душманы, ама акыл верин ниӂӓ бир кардаша. 16Кенди услулук верӓн Сааби баашласын сизӓ услулук херзаман хем хербир иш ӱзерӓ! Сааби сизиннӓн хепсинизлӓн олсун. 17Бӓн, Павли, бу селӓми йазэрым кенди елимнӓн. Бу беним нышаным хепси кийатларымда. Бӓн бӧлӓ йазэрым. 18Бизим Сааби Иисус Христоздан ииверги олсун хепсинизлӓн. \/Амин.\/ |'page'\n2 Салониклилерӓ 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Thess\/3","date":"2013-12-12T01:49:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164333763\/warc\/CC-MAIN-20131204133853-00084-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":1040,"character_repetition_ratio":0.055,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92472.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сардис клисесинин ангилинӓ йаз: \"Бӧлӓ деер О, Кимдӓ вар Аллахын еди Духу хем еди йылдызы. Билерим сенин йаптыкларыны. Сӓн ад казандын, сансын дирийсин, ама ӧлӱйсӱн. 2Кушку ол, ӧлӱмӓ йакын ишлери каавилӓ, зерӓ сенин йаптыкларыны таман ��улмадым Беним Аллахымын ӧнӱндӓ. 3Аклына гетир, не каблеттин хем не ишиттин, кору хем дӧн бана гӱнахларындан. Кушку олмарсайдын, гелеӂӓм хырсыз гиби, да хич дуймайаӂан, не саатта гелеӂӓм сенин ӱстӱнӓ. 4Хеп окадар сендӓ, Сардистӓ, вар биркач инсан, ани лекелӓмедилӓр кенди рубаларыны. Оннар гезеӂеклӓр Бенимнӓн, гиийимни бийаз рубаларлан, зерӓ бу йарашэр оннара. 5Ким енсейеӂек, о бийаз руба гиинеӂек. Онун адыны хич силмейеӂӓм йашамак кийадындан да ачыктан анаӂам онун адыны Бобамын хем ангиллерин ӧнӱндӓ. 6Кимин вар кулаа, сеслесин, не Айоз Дух сӧлеер клиселерӓ\". 7Филаделфийа клисесинин ангилинӓ йаз: \"Бӧлӓ деер Айоз хем Доору Олан, Кимдӓ вар Давидин анатары, Ким ачэр, да кимсей капайамээр, капээр, да кимсей ачамээр. 8Билерим сенин йаптыкларыны. Бӓн сенин ӧнӱнӓ ачык бир капу койдум, кимсей ону капайамаз. Аз куведин вар, ама корудун Беним сӧзӱмӱ да инкӓр етмедин Беним адымы. 9Бак, Бӓн верерим оннары, ким шейтанын топлушундан, оннары, ким сайэр кендилерини иудей, ама диил доору, йалан сӧлеерлӓр, йапаӂам, гелсиннӓр да баш иилтсиннӓр сенин айакларынын ӧнӱндӓ. Озаман таныйаӂэклар, ани Бӓн сени севдим. 10Чӱнкӱ таманнадын Беним сымарламамы дайанмак ичин, Бӓн дӓ коруйаӂам сени денемӓк вакыдындан, ани гелеӂек бӱтӱн дӱннейин ӱстӱнӓ, ки денесин оннары, ким ер ӱстӱндӓ йашээр. 11Бӓн тез гелерим! Сыкы тут, не вар сендӓ, ки кимсей капмасын сенин фенецини. 12Ким енсейеӂек, ону йапаӂам дирек Беним Аллахымын Айоз бинасында, да о артык чыкмайаӂэк дышары. Йазаӂам онун ӱстӱнӓ беним Аллахымын адыны хем Аллахымын касабасынын, ени Иерусалимин адыны, ани гӧктӓн Беним Аллахымдан инер, хем Беним ени адымы. 13Кимин вар кулаа, ишитсин, не Айоз Дух сӧлеер клиселерӓ\". 14Лаодикийа клисесинин ангилинӓ йаз: \"Бӧлӓ лафедер Амин, инанч хем доору шаат, башлайан Аллахын йаратмасыны. 15Билерим сенин йаптыкларыны, сӓн диилсин не суук, не дӓ хашлак. Еер олайдын суук йада хашлак! 16Ама чӱнкӱ сӓн ылыӂасын – не сууксун, не дӓ хашлаксын, фырладаӂам сени аазымдан. 17Зерӓ сӓн деерсин: зенгиним, зенгиннендим да бишей ичин зорум йоктур; ама билмеерсин, ани сӓн зайыф, заваллы, фукаара, кӧӧр хем чыплаксын. 18Сана насаат едерим, ани сатын аласын Бендӓн алтын, атештӓн пакланмыш, ки зенгинненӓсин, бийаз рубалар, ки гиинӓсин, да гӧрӱнмесин сенин айып чыплаклыын, хем илач, ки гӧзлерини йаалайасын да гӧрӓсин. 19Бӓн азарлээрым хем сырайа койэрым хепсини, кими северим. Ол чалышкан да дӧн Бана гӱнахларындан. 20Тӓ, дурэрым капуда да урэрым. Еер биркимсей ишидӓрсейди Беним сесими да ачарсайды капуйу, гиреӂӓм да софрайа отураӂам онуннан, о да Бенимнӓн. 21Ким енсейеӂек, она изин вереӂӓм Бенимнӓн отурсун Беним чорбаӂылык скемнемдӓ, ниӂӓ дӓ Бӓн енседим да отурдум Беним Бобамнан Онун чорбаӂылык скемнесиндӓ. 22Кимин вар кулаа, ишитсин, не Айоз Дух сӧлеер клиселерӓ\"».\nАпокалипсис 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/3","date":"2013-12-12T10:48:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164580801\/warc\/CC-MAIN-20131204134300-00062-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1723,"character_repetition_ratio":0.058,"word_repetition_ratio":0.083,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88901.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Дӧнелим йардыма, не топланаӂэк Аллахын айоз инсаны ичин. Сиз йапын ӧлӓ, ниӂӓ сыраладым Галатийа клиселериндӓ. 2Херкезиниз хафтанын илк гӱнӱ койсун бир тарафа кенди гелириндӓн, некадар колайлыы вар, да корусун, ки бӓн гелдийнӓн, олмасын йардым топланмасы. 3Ачан гелеӂӓм, кими сечеӂениз, оннары кийатларлан йоллайаӂам, гӧтӱрсӱннӓр сизин баашышларынызы Иерусалимӓ. 4Еер уйгун олурса, ки бӓн дӓ гидейим, озаман бенимнӓн гелирлӓр. 5Сизӓ гелеӂӓм, ачан Македонийадан гечеӂӓм, зерӓ бӓн гечерим Македонийадан. 6Беки сиздӓ бир вакыт калаӂам, беки дӓ кышлайаӂам, еер сиз бени гечирӓрсениз, нерейи гидеӂӓм. 7Зерӓ бӓн истӓмеерим гӧрӱшейим сизиннӓн салт гечерӓк, ама умутланэрым сиздӓ калайым бир парча вакыт, еер Сааби изин верирсӓ. 8Ефес касабасында дураӂам Еллинӂи гӱнӱ йортусунадан, 9зерӓ бана ачылды бир гениш капу бӱӱк ишлӓр ичин, ама каршы дураннар да чок. 10Еер гелӓрсейди сизӓ Тимофей, бакын, о коркусуз олсун аранызда. Зерӓ о йапэр Саабинин ишини, ниӂӓ дӓ бӓн. 11Онуштан кимсей ону паасызландырмасын, ама гечирин ону услулуклан, ки гелсин бана, зерӓ бӓн беклеерим ону кардашларлан. 12Кардаш Аполлоса чок йалвардым, ки гитсин кардашларлан сизӓ, ама о хич истӓмеди шинди гитсин. О гидеӂек, незаман вакыды уйаӂэк. 13Кушку олун, инанда каави дурун, гиргин хем куветли олун. 14Хепсини севгийлӓн йапын. 15Йалварэрым сизӓ, кардашлар, – сиз билерсиниз Стефанын евдекилерини, оннар Ахайада илк инанӂылар да верилдилӓр, ки Аллахын айоз халкына измет етсиннӓр – 16бутӱрлӱ инсаннары сеслейин хем хепсини, ким оннарлан ишлеер хем чалышэр. 17Бӓн севиндим, ачан Стефан, Фортунат хем Ахаик гелдилӓр. Оннар бана унуттурдулар сизиннӓн олмамазлыымы, 18зерӓ оннар бени дӓ, сизи дӓ духча сериннеттилӓр. Онуштан бусой инсаннары паайа койун. 19Селӓмнеерлӓр сизи Асийа долайында клиселӓр. Сизӓ чок селӓм йоллээрлар Акилла хем Прискилла клисейлӓн билӓ, ани оннарын евиндӓ. 20Хепси кардашлар селӓм сизӓ йоллээрлар. Селӓмнейин бири-биринизи айоз ӧпӱшлӓн. 21Бӓн, Павли, бу селӓмнери йазэрым кенди елимнӓн. 22Еер биркимсей севмӓрсейди Сааби Иисус Христозу, олсун бетвалы. Марана фа! 23Сааби Иисусун иивергиси олсун сизиннӓн. 24Беним севгилиим Иисус Христозда сизиннӓн хепсинизлӓн. \/Амин.\/ |'page'\n1 Коринфлилерӓ 16","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/16","date":"2013-12-11T09:24:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164033950\/warc\/CC-MAIN-20131204133353-00046-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":18,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":1255,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87314.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Озаман ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар да сордулар Иисуса: «Ким ен бӱӱк Гӧк Падишахлыында?» 2Иисус чаарды бир ушак, койду ону ӱӱрениӂилерин ӧнӱнӓ 3да деди: «Доору сӧлеерим сизӓ: еер дӧнмӓрсейдиниз Аллаха да олмарсайдыныз ушак гиби, биртӱрлӱ билӓ гирмейеӂениз Гӧк Падишахлыына. 4Ким йавашланэр, ниӂӓ бу ушак, о ен бӱӱк Гӧк Падишахлыында олаӂэк. 5Ким дӓ кабледер бӧлӓ бир ушак Беним адыма, о Бени кабледер. 6Ама ким гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ бирини бу ен кӱчӱклердӓн, ани Бана инанэрлар, она таа ислӓӓ, бааласыннар бойнусуна бир бӱӱк дермен ташы да атсыннар денизин дибинӓ. 7Вай дӱннейӓ гӱнах алдангачлыы ичин. Зерӓ йок насыл гелмесин алдангачлар, ама вай она, кимин бетеринӓ алдангачлык гелер. 8Еер елин еки айаан сени гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ, кес ону да сыбыт. Таа ислӓӓ сакат еки чолак ӧмӱрӓ гирӓсин, некадар ики айаклан хем ики еллӓн дивеч атешӓ атыласын. 9Еер гӧзӱн сени гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ, чыкар ону да сыбыт. Таа ислӓӓ бир гӧзлӓн ӧмӱрӓ гирӓсин, некадар ики гӧзлӓн ӂендем атешинӓ атыласын. 10Бакын, ашаалатмайын бирисини билӓ бу ен кӱчӱклердӓн, зерӓ сӧлеерим сизӓ, оннарын ангиллери гӧктӓ херзаман гӧрерлӓр Беним Гӧктеки Бобанын ӱзӱнӱ. \/ 11Адам Оолу гелди, аарасын хем куртарсын о кайып оланнары.\/ 12Ниӂӓ сиз санэрсыныз? Варсайды бир адамын ӱз койуну, да оннарын ичиндӓн бириси кайбелӓрсейди, бракмайаӂэк мы о доксан докузу байырларда да гитмейеӂек ми, аарасын о кайып койуну? 13Буларсайды, доору сӧлеерим сизӓ, севинеӂек онун ичин таа чок, некадар о доксан докуз ичин, ани кайбелмедилӓр. 14Хеп ӧлӓ сизин Гӧктеки Боба да истӓмеер, ки бириси бу кӱчӱклердӓн кайбелсин. 15Еер сенин кардашын сана каршы гӱнах йапарсайды, гит таказала ону салт сенин хем онун арасында. Еер сеслӓрсейди сени, сӓн казандын кардашыны. 16Ама сеслӓмӓрсейди сени, ал сениннӓн таа ики йада ӱч киши, ики-ӱч шаат каавилендирсиннӓр хербир лафы. 17Оннары да истӓмӓрсейди сеслемӓӓ, сӧлӓ клисейӓ. Еер истӓмӓрсейди клисейи сеслесин, олсун сенин ичин, ниӂӓ бир тайфӓн хем ниӂӓ бир харччы. 18Доору сӧлеерим сизӓ: не баалайаӂэныз ердӓ, о бааланмыш олаӂэк гӧктӓ, хем не чӧзеӂениз ердӓ, о чӧзӱлмӱш олаӂэк гӧктӓ. 19Енидӓн сизӓ сӧлеерим: еер сиздӓн ики киши кайыл оларсайды истемӓӓ бишей бу ердӓ, озаман не дӓ истӓрсейдилӓр верилеӂек Гӧктеки Бобамдан. 20Зерӓ нередӓ вар ики-ӱч киши топлу Беним адыма, Бӓн дӓ булунэрым орада оннарын арасында». 21Озаман Петри йаклашты Она да деди: «Сааби, кач сыра вар ниӂӓ баашлайым кардашымы, ани бана каршы гӱнах йапэр? Еди сыра мы?» 22Иисус ӂувап етти она: «Бӓн демеерим сана еди сыра, ама баашла етмиш сыра едишӓр. 23Онуштан Гӧк Падишахлыы бензеер бир падишаха, ани истеди ӧдешмӓӓ онун чыракларыннан. 24Ачан башлады есап йапмаа, гетирдилӓр она бирисини, ангысы она борчлуйду он бин талант. 25Чӱнкӱ йокту нейлӓн ӧдесин, чорбаӂы сымарлады, сатсын кендисини, карысыны, ушакларыны хем хепсини, не вар онда, ки борӂу ӧденсин. 26Озаман чырак дӱштӱ ӱзӱкойну ерӓ, баш иилтти чорбаӂыйа да деди: \"Чорбаӂы, беклӓ бираз таа, ӧдейеӂӓм сана бӱтӱн борӂуму\". 27Чорбаӂынын ӂаны аӂыды о чыраа, баашлады борӂуну да салверди, гитсин. 28О чырак, ачан чыкты дышары, каршы гелди кафадарларындан бирисиннӓн, ангысы борчлуйду она ӱз динар. О чырак тутту ону, сыкты гыртланыны да деди: \"Ӧдӓ борӂуну!\" 29Онун кафадары дӱштӱ ерӓ ӱзӱкойну да йалварарды: \"Дайан бираз да, ӧдейеӂӓм бӱтӱн борӂуму\". 30Ама о кайыл олмады, гӧтӱрдӱ ону да капады зындана, борӂуну ӧдесин дейни. 31Кафадарлары гӧрдӱлӓр буну да пек гӱӂендилӓр. Оннар гиттилӓр да сӧледилӓр хепсини чорбаӂыйа. 32Озаман чорбаӂы чаарды бу кулу кендисинӓ да деди она: \"Йарамаз чырак, бӓн хепси сенин борӂуну баашладым, зерӓ сӓн йалвардын. 33Дӱшмӓрди ми, сӓн дӓ аӂыйасын кафадарыны, ниӂӓ Бӓн сени аӂыдым?\" 34Чорбаӂы ӱфкеленди да верди ону зеетлейиӂилерин еллеринӓ, ӧдесин бӱтӱн борӂуну дейни. 35Хеп ӧлӓ йапаӂэк сизӓ Гӧктеки Бобам да, еер сиз бӱтӱн ӱректӓн баашламарсайдыныз сизин кардашынызы».\nМатфей 18","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/18","date":"2013-12-10T11:50:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164018116\/warc\/CC-MAIN-20131204133338-00057-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":2247,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.045,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93695.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Оннар етиштилӓр гӧлӱн ӧбӱр тарафына, Гадара ерлеринӓ. 2Ачан Иисус инди кайык ичиндӓн, мезар лаамнарындан Она каршы чыкты бир адам, тутулу фена духтан. 3Бу адам йашарды мезар лаамнары ичиндӓ. Кимсей артык ону синӂирлӓрлӓн дӓ баалайамарды. 4Чок сыра баалардылар ону синӂирлӓрлӓн хем букааларлан, ама синӂирлери копарарды, букаалары кырарды. Кимсей ону усландырамарды. 5Херзаман, геӂӓ-гӱндӱз, мезар лаамнарында хем байырлар ӱстӱндӓ, баарарды хем ташларлан кенди-кендини йараларды. 6О узактан гӧрдӱ Иисусу, качарак гелди да баш иилтти Онун ӧнӱндӓ, 7баарарак кескин сеслӓн: «Нейин вар Сенин бенимнӓн, Иисус, Пек ӱӱсек Аллахын Оолу? Йалварэрым Сана Аллахын адыннан: зеетлӓмӓ бени!» 8Бӧлӓ деди, зерӓ Иисус сымарлады: «Фена дух, чык дышары бу адамдан!» 9Сора сорду: «Несой сенин адын?» О ӂувап етти: «Беним адым Легион, зерӓ биз чоклукуз». 10Пек йалвармаа башлады Иисуса, кооламасын оннары орадан. 11Байыр йамаӂында бир бӱӱк сӱрӱ домуз отларды. 12Фена духлар йалвардылар: «Брак бизи, гирелим домузлар ичинӓ». 13Иисус бракты, гирсиннӓр. Фена духлар чыктылар бу адамдан да гирдилӓр домузлар ичинӓ. Бӱтӱн сӱрӱ хызланды дик йамачтан да атлады гӧл ичинӓ. Йакын ики бин домуз буулду гӧл ичиндӓ. 14Домузчулар качтылар да хаберледилӓр касабада хем долай кӱӱлердӓ. Инсан чыкты гӧрсӱн, не олду. 15Гелдилӓр Иисуса да гӧрдӱлӓр фена духтан тутулу адамы, ангысынын ичиндӓ варды бир легион фена дух, отурарак гиийимни хем аклы башынд��. Хепсини бир корку алды. 16Оннар, ким бу олушу гӧрдӱлӓр, сӧледилӓр инсана хепсини, не олду фена духтан тутулу адамнан хем домузларлан. 17Озаман инсан башлады йалвармаа, ки Иисус гитсин оннарын ерлериндӓн. 18Ачан Иисус гирӓрди кайык ичинӓ, адам, ани ӧнӂӓ фена духтан тутулуйду, йалварды Иисуса, алсын ону Кендисиннӓн. 19Ама Иисус кайыл олмады да деди: «Гит евӓ да сӧлӓ кендикилеринӓ хепсини, не Сааби йапты сана хем несой аӂыды сени». 20О гитти да башлады Декаполистӓ сӧлемӓӓ хепсини, не йапты Иисус она. Хепси шашардылар. 21Ачан Иисус кайыклан каршы тарафа дӧндӱ, гӧл бойунда чок инсан топланды Онун долайына. 22Гелди Она синагогадан бир ӧндерӂи, ады Иаир. Гӧрӱп Иисусу, дӱштӱ Онун айакларына 23да пек йалварды: «Беним кызым ӧлӱм дӧшеендӓ. Йалварэрым, гел да кой еллерини онун ӱстӱнӓ, ки саа олсун да йашасын». 24Иисус гитти онуннан. Онун ардына гидӓрди чок инсан да хер тарафтан сыкышардылар. 25Орада варды бир кары, ани оники йылдан беери зеетленӓрди кан акмасындан. 26О чок савашмышты чок дофторларын елиндӓн, харӂамышты хепсини варлыыны, ама хич файда олмады, буна каршы, хасталыы олмушту таа зор. 27О, ишидип Иисус ичин, йаклашты гееридӓн, инсан ичиндӓн, да дииди рубасына. 28Зерӓ дӱшӱнӓрди: «Саде диисӓм Онун рубаларына, алышаӂам». 29Ачан дииди, бирдӓн кан акмасы дурду. О дуйду, ани гӱӱдеси алышты хасталыктан. 30Иисус дуйду, ани бир кувет Ондан чыкты, дӧндӱ инсана доору да сорду: «Ким дииди Беним рубама?» 31Ӱӱрениӂилери ӂувап еттилӓр: «Гӧрмеерсин ми, ниӂӓ инсан хер тарафтан сыкыштырэр? Сӓн дӓ сорэрсын: \"Ким дииди Бана?\"» 32Ама О бакынарды долайа, гӧрсӱн дейни, ким дииди Она. 33Бу кары коркудан титирӓрди, зерӓ билӓрди, не олду онуннан. О йаклашты да дӱштӱ Онун айакларына, сора аннатты ишин аслысыны. 34Иисус деди она: «Кызым! Сенин инанын сени алыштырды, гит услулуклан да саа ол сенин хасталыындан». 35Иисус таа лафедӓркӓн, евдӓн гелдилӓр да синагога ӧндерӂисинӓ дедилӓр: «Кызын ӧлдӱ, наафилӓ саваштырма Ӱӱредиӂийи». 36Иисус, есаба коймайарак бу лафлары, деди синагога ӧндерӂисинӓ: «Коркма, саде инан». 37О бракмады, кимсей гитсин Онун ардына, салт Петрийи, Иакову хем Иоаны, Иаковун кардашыны. 38Гелип синагога ӧндерӂисинин евинӓ, гӧрдӱ орада калабалык, бӱӱк сеслӓн ааламак хем сыраламак. 39Гирип орайы, деди оннара: «Нечин шамата йапэрсыныз хем аалээрсыныз? Кыз ӧлмеди, ама уйуйэр». 40Оннар гӱлмӓӓ алдылар Ону. Ама О ууратты хепсини дышары, алды кызын бобасыны, анасыны хем оннары, ким Онуннанды, да гирди орайы, нередӓ кыз йатарды. 41Иисус тутту кызы елиндӓн да деди она: «Талифа@ куми@», аннамасы: «Кыз, деерим сана, калк». 42Кыз чабук калкты да башлады гезинмӓӓ. О оники йашындайды. Хепси гӧреннӓр шаш-беш калды. 43Иисус сыкыдан сымарлады оннара, кимсейӓ буну сӧлӓмесиннӓр, сора деди, версиннӓр кыза имӓӓ.\nМарк 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/5","date":"2013-12-13T20:28:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164989714\/warc\/CC-MAIN-20131204134949-00008-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2370,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":81126.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Еди ангиллердӓн бириси, ангыларында варды еди чӧлмек, гелди да лафетти бенимнӓн: «Гел, – деди, – гӧстереӂӓм сана, ниӂӓ даава йапылэр бӱӱк ороспу карыйа, ани чок сулар ӱстӱндӓ отурэр». 2Ерин падишахлары онуннан ороспулук еттилӓр. Онун ороспулук шарабыннан ердӓ йашайаннар сарфош олдулар. 3Ангил духлан бени бир чол ерӓ гӧтӱрдӱ, да гӧрдӱм бир кары, ани отурэр кызыл ӂанавар ӱстӱндӓ. Бу ӂанавар долуйду адларлан, ангылар кӧтӱлӓрди Аллахы, да онун варды еди кафасы хем он буйнузу. 4Бу кары ергиван хем койу кырмызы ренкли рубайлан гиийимни, алтыннан, паалы ташлан хем такым седефлӓн донаклыйды. Елиндӓ тутарды бир алтын ока, долу кенди ороспулуунун ииренч хем мындар ишлериннӓн. 5Аннысында йазылыйды бир ад, ангысынын вар саклы аннамасы: «Бӱӱк Вавилон, ороспуларын хем ердеки ииренчликлерин анасы». 6Гӧрдӱм, ани бу кары сарфош олмушту Аллахын айоз халкы канындан, Иисусун шаатлары канындан. Сарп шаштым, ачан ону гӧрдӱм. 7Ангил бана сорду: «Нечин шашэрсын? Бӓн аннадаӂам сана саклы аннамайы бу кары ичин хем ӂанавар ичин, ани ону ташыйэр, хем ангысында вар еди кафа хем он буйнуз. 8Ӂанавар, ангысыны гӧрдӱн, ӧнӂӓ варды, ама шинди йок. О дипсизликтӓн чыкаӂэк да кайыплаа гидеӂек. Ердӓ йашайаннар, кимин адлары дӱннейин курулмасындан диил йазылы йашамак кийадында, шашаӂэклар, гӧрӱп ӂанавары, ани ӧнӂӓ варды, шинди йок, ама генӓ гелеӂек. 9Буну аннамак ичин аарифлик лӓӓзым. Еди кафа – еди байыр, ангыларын ӱстӱндӓ отурэр кары, хем еди падишах. 10Оннардан беши дӱштӱ, бири вар, ама ӧбӱрӱ таа гелмеди. Ачан да гелеӂек о, лӓӓзым аз вакыт калсын. 11Ӂанавар, ани ӧнӂӓ варды, ама шинди йок, о секизинӂи падишах хем едисиндӓн бири, ани кайыплаа гидер. 12Он буйнуз, ани гӧрдӱн – он падишах, ангылары таа каблетмедилӓр падишахлыы, ама падишах заабитлиини кабледеӂеклӓр бир саада ӂанаварлан барабар. 13Оннарда хепсиндӓ вар бир неет, да кенди кудретлерини хем заабитликлерини ӂанавара вереӂеклӓр. 14Оннар Кузуйлан ӂенк едеӂеклӓр, ама Кузу оннары енсейеӂек, зерӓ Одур саабилерин Саабиси хем падишахларын Падишахы, хем ким Онуннан барабар, оннар чаарылмыш, сечилмиш хем инанч». 15Сора ангил деди бана: «Сулар, ангылары сӓн гӧрдӱн, нередӓ отурэр ороспу, – халклар, топлулуклар, миллетлӓр хем диллӓр. 16Он буйнуз хем ӂанавар, ани гӧрдӱн, оннар ороспу карыдан азетмейеӂеклӓр да ону йалныз хем чыплак бракаӂэклар. Онун етиндӓн ийеӂеклӓр да атештӓ йакаӂэклар ону. 17Чӱнкӱ Аллах койду ӱреклеринӓ, йапсыннар Онун истедиини да бир нееттӓ кайыл олсуннар ӂанавара вермӓӓ кенди падишахлыкларыны, Аллахын сӧзӱ таманнанынӂа. 18Кары, ани гӧрдӱн, о – бӱӱк касаба, ани ерин падишахлары ӱстӱнӓ падишахлык едер».\nАпокалипсис 17","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/17","date":"2013-12-13T20:26:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164989714\/warc\/CC-MAIN-20131204134949-00015-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1504,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92255.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сора ени гӧкӱ хем ени ери гӧрдӱм. Зерӓ евелки гӧк хем евелки ер гечмиштилӓр, дениз дӓ йокту артык. 2Бӓн, \/Иоан\/, гӧрдӱм айоз касабайы, Ени Иерусалими, ани гӧктӓн, Аллахтан инӓрди, хазыр гелин гиби, ангысы донаклы кенди коӂасы ичин. 3Чорбаӂылык скемнесиндӓн бир бӱӱк сес ишиттим, ани дейӓрди: «Будур, Аллахын чадыры инсаннар арасында! О йашайаӂэк оннарлан. Оннар Онун инсаны олаӂэк, хем Кенди Аллах оннарын арасында оннарын Аллахы олаӂэк. 4Аллах хер йашы оннарын гӧзлериндӓн силеӂек. Артык ӧлӱм олмайаӂэк. Артык ааламак, сызламак хем аӂы олмайаӂэк. Зерӓ евелки ишлӓр гечти». 5Чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуран деди: «Тӓ, хепсини ени йапэрым». Сора деди: «Йаз, зерӓ бу сӧзлӓр хакына хем доору». 6Сора деди бана: «Таманнанды! Бӓним Алфа хем Омега, Баш хем Сон. Ким сусады, Бӓн она йашамак суйунун сызынтысындан вереӂӓм, парасыз ичсин. 7Ким енсейеӂек, о буннары еденеӂек. Бӓн она Аллах олаӂам, о да бана оол олаӂэк. 8Ама коркаклар, инансызлар, ииренч оланнар, ӧлдӱрӱӂӱлӓр, ороспулук еденнӓр, бӱӱӂӱлӓр, идоллара баш иилденнӓр хем хепси йаланӂылар, оннарын пайлары гӧлдӓ, ани атеш хем кӱкӱртлӓн йанэр. Бу – икинӂи ӧлӱм». 9Еди ангилдӓн бириси, ангыларында варды еди чӧлмек, долу еди битки белаларлан, гелип, лафетти бенимнӓн: «Гел, – деди, – гӧстереӂӓм сана Кузунун гелинини, карысыны!» 10Духлан гӧтӱрдӱ бени бир бӱӱк хем ӱӱсек байыра да гӧстерди айоз касабайы, Иерусалими, ани гӧктӓн, Аллахтан инӓрди. 11Орада варды Аллахын метиннии, да онун шафкы бензӓрди бир чок паалы таша, йаспис ташына, ани йалабыр, кристал гиби. 12Долайлыйды бир бӱӱк хем ӱӱсек дуварлан. Дуварда варды оники токат, да оники ангил беклӓрди токатларда, ангыларын ӱстӱндӓ Израилин оники тамызлыы адлары йазылыйды: 13Гӱндуусуна доору ӱч токат, пойраза доору ӱч токат, ӱӱленӓ доору ӱч токат, гӱнбатысына доору ӱч токат. 14Касаба дуварынын варды оники темел ташы, нередӓ йазылыйды Кузунун оники апостолларын адлары. 15Ангил, ани бенимнӓн лафедӓрди, тутарды алтындан бир сааз, ки касабайы хем онун токатлары хем дуварларыны ӧлчсӱн. 16Касаба ерлешикти дӧрт кӧшели. Онун узуннуу хем генишлии биртӱрлӱ. Ангил касабайы саазлан ӧлчтӱ да булду оники бин стади; узуннуу, генишлии хем ӱӱсеклии биртӱрлӱ. 17Ӧлчтӱ онун дуварыны да булду ӱз кырк дӧрт ендезӓ адам ӧлчӱсӱннӓн, ангил ӧлчӱсӱ дӓ хеп ӧлӓ. 18Дувар йапылыйды йаспис ташындан, ама касаба – темиз алтындан, пак шишӓ гиби. 19Касаба дуварынын темеллери донаклыйды хертӱрлӱ паалы ташларлан: илк те��ели – йаспис, икинӂиси – сапфир, ӱчӱнӂӱсӱ – халкидон, дӧрдӱнӂӱсӱ – зӱмрӱт, 20бешинӂиси – дамарлы акик, алтынӂысы – кырмызымсы акик, единӂиси – сары йакут, секизинӂиси – берил, докузунӂусу – топаз, онунӂусу – сары зӱмрӱт, онбиринӂиси – гиацинт, оникинӂиси – аметист. 21Оники токат – оники седефтӓн, хербир токат бирӓр седефтӓн йапылы. Касабанын ана йолу йапылы темиз алтындан, дурук шишӓ гиби. 22Айоз бина орада гӧрмедим, зерӓ Сааби Аллах, Чоккудретли, хем Кузу айоз бина орада. 23Касабанын йок лӓӓзымныы гӱн ичин еки ай ичин, орада шафк етсиннӓр дейни, зерӓ Аллахын метиннии айдыннадэр касабайы, хем Кузу – шафк орада. 24Миллетлӓр касабанын айдынныында гезеӂеклӓр. Дӱннӓ падишахлары орайы кенди шанныкларыны гетиреӂеклӓр. 25Касабанын токатлары гӱндӱз хич капанмайаӂэк, зерӓ геӂӓ орада олмайаӂэк. 26Миллетлерин метиннии хем икрамы хем паалы ишлери орайы гетирилеӂек. 27Бишей мындар орайы гирмейеӂек хем кимсей, ким йапэр ииренч ишлӓр хем йалан сӧлеер, ама саде оннар, ангыларын адлары йазылы Кузунун йашамак кийадында.\nАпокалипсис 21","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/21","date":"2013-12-05T06:38:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163040712\/warc\/CC-MAIN-20131204131720-00040-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000005722,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000057220458984}","num_words":2001,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87945.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Билериз, ани ачан бу ердеки евимиз, бу чадыр йыкылаӂэк, Аллахтан бир дивеч бинамыз вар – гӧктӓ бир ев, йапылы диил адам елиннӓн. 2Шинди биз офлээрыз, чок истейерӓк, гиинелим гӧктеки евимизӓ. 3Она гиинӓрсӓк, чыплак олмарыз. 4Зерӓ бу чадырда офлээрыз ӱк алтында, диил ани сойунмаа истеериз, ама гиинмӓӓ, ки биздӓ, не ӧлӱмнӱ вар, йашамаклан йудулсун. 5Онуштан Аллах бизи хазырлады да Айоз Духу пей бизӓ верди. 6Онун ичин херзаман кыйышмамыз вар, да билериз, ани бу гӱӱдедӓ оларак, Саабидӓн узак дурэрыз. 7Зерӓ биз инаннан йашээрыз, ама диил гӧрмӓклӓн. 8Кыйышэрыз хем таа чок истеериз, гӱӱдедӓн узак олуп, Саабийлӓн барабар олалым. 9Бу бетерӓ чалышэрыз Она кендимизи беендирелим, истӓр бу гӱӱдедӓ йашайарак, истӓр гӱӱдедӓн узак оларак. 10Зерӓ хепсимиз лӓӓзым чыкалым даавайа Христозун ӧнӱнӓ, ки хербиримиз каблетсин ӧдек ии еки кӧтӱ ишлӓр ичин, ангыларыны йаптык, гӱӱдедӓ йашаркан. 11Ӧлӓ ки, билерӓк недир Аллахтан корку, чалышэрыз инсаны инана гетирмӓӓ. Аллах билер, несой адамнарыз, умут едерим, ки сиз дӓ ӱреениздӓ буну билерсиниз. 12Енидӓн кендимизи мететмӓӓ сизин ӧнӱнӱздӓ бакмээрыз, ама верериз сизӓ колайлык ӱӱнӓсиниз бизимнӓн, ки олсун ӂувабыныз оннара, ким ӱӱнер дышандан ишлӓрлӓн, ама диил ӱректӓн ишлӓрлӓн. 13Ӧлӓ ки, еер биз акылдан чыктысайдык, бу олду Аллах ичин, ама еер бӱтӱн акыллансайдык, бу сизин ичин. 14Зерӓ Христозун севгиси бизи дӱртӓр, да биз дӱшӱнериз, ани еер бириси хепси ич��н ӧлдӱсейди, озаман хепси ӧлдӱ. 15Христос хепси ичин ӧлдӱ, ки йашайаннар артык йашамасыннар кендилери ичин, ама Онун ичин, Ким оннар ичин ӧлдӱ хем дирилди. 16Онуштан шиндӓн сора биз танымээрыз кимсейи салт инсанын аннамасына гӧрӓ. Еер вакытча таныдыйсак Христозу салт инсанын аннамасына гӧрӓ, шинди бӧлӓ танымээрыз. 17Ӧлӓ ки, ким Христозда, о бир ени адам. Ески ишлӓр гечти, шинди хепси ени олду. 18Хепси Аллахтан, Ким Иисус Христозун араӂылыыннан барыштырды бизи Кендисиннӓн, верип бизӓ барыштырмак изметчилиини. 19Зерӓ Аллах Христозун араӂылыыннан барыштырды дӱннейи Кендисиннӓн, коймайарак есаба инсаннарын гӱнахларыны, да верди бизӓ барышмак хаберини. 20Ӧлӓ ки, биз Христозун хаберӂилерийиз, ниӂӓ ачан Аллах Кендиси бизим аазымызлан чаарэр инсаны. Христозун адына йалварэрыз, барышын Аллахлан. 21Христозу, Ким билмӓрди, недир гӱнах, Ону Аллах курбан верди бизим гӱнахларымыз ичин, ки Онун араӂылыыннан биз Аллахын ӧнӱндӓ доору олалым.\n2 Коринфлилерӓ 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/5","date":"2013-12-12T02:42:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164351837\/warc\/CC-MAIN-20131204133911-00003-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1398,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.04,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85794.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Не, билмеерсиниз ми, кардашлар – лафедерим оннара, ким билер Айоз Закону – Законун вар куведи адамын ӱстӱнӓ окадар вакыт, некадар адам йашээр. 2Сӧзгелиши: Закона гӧрӓ евли кары баалы коӂасыннан, некадар вакыт коӂасы йашээр, ама еер коӂасы ӧлӱрсейди, кары бошанэр стеонозлук законундан. 3Ама окадар вакыт, некадар коӂасы йашээр, еер башка бир адамнан йашарсайды, ороспу сайылэр. Ама еер коӂасы ӧлӱрсейди, кары Закондан бошанэр, да озаман, еер башка адама евленӓрсейди, ороспулук йапмээр. 4Хеп ӧлӓ сиз дӓ, кардашлар, чӱнкӱ пай алэрсыныз Христозун гӱӱдесиндӓн, ӧлдӱнӱз Закон ичин, ки бааланасыныз башкасына – Она, Ким ӧлӱдӓн дирилди. Бу олду, ки файдалы олалым Аллахын изметиндӓ. 5Зерӓ, йашаркан тенимизӓ гӧрӓ, гӱнахкер хавезлери, Закондан дебрештирилмиш, ишлӓрдилӓр бизим гӱӱдемизин еклериндӓ, да йаптыкларымызын мейвасы ӧлӱмдӱ. 6Ама шинди, ӧлӱп, бошандык о закондан, ангысыннан баалыйдык, ки измет еделим Аллаха Духун енилииннӓн, диил букванын ескилииннӓн. 7Не дейеӂез? Айоз Закон гӱнахкер ми? Олмаз! Буна каршы, о Закон олмасайды, биз гӱнахы танымайаӂэйдык. Сӧзгелиши, бӓн билмейеӂейдим, недир тамахлык, еер Закон демейейди: «Тамахланмайасын». 8Ама гӱнах, файдаланарак сымарламаклан, бендӓ ӱзӓ чыкарды хертӱрлӱ тамахлык. Зерӓ нередӓ йок Закон, орада гӱнах ӧлӱ. 9Бӓн вакыдын бириндӓ дирийдим, ачан билмӓрдим Закону. Ама ачан пейдаланды сымарламак, гӱнах дирилди, бӓн дӓ ӧлдӱм. 10Сымарламак, ани лӓӓзымды йашамак версин, бени ӧлӱмӓ гӧтӱрдӱ. 11Зерӓ гӱнах, сымарламаклан ф��йдаланарак, алдатты бени да бунуннан ӧлдӱрдӱ. 12Ӧлӓ ки, хич лафсыз, Закон – айоз, сымарламак да айоз, доору хем ии. 13Озаман ии бишей, чыкэр, бана ӧлӱм гетирди? Олмаз! Ама гӱнах, файдаланарак ии бишейлӓн, бана ӧлӱм гетирӓрди, ки сымарламаклан ачылсын гӱнах некадар гӱнахлы. 14Хакына билериз, ани Закон духча бишей, ама бӓн тендӓн бир инсаным, сатылы гӱнаха чырак гиби. 15Билмеерим, не йапэрым, зерӓ йапмээрым, не истеерим, ама йапэрым ону, недӓн азетмеерим. 16Не йапэрым, бунуннан кайыл диилсейдим, бундан гӧрӱнер, ки кабледерим, ани Закон ии. 17Бундан танынэр, ани артык буну йапмээрым бӓн, ама гӱнах йапэр, ани бендӓ йашээр. 18Билерим, ани бендӓ, доорусу, беним тенимдӓ, йок иилик. Бендӓ вар ии истемеклӓр, ама йок кувет, йапайым не ии. 19Зерӓ иилик, ани истеерим йапмаа, йапмээрым, ама кӧтӱлӱк, ани истӓмеерим йапмаа, ону йапэрым. 20Чӱнкӱ йапэрым, не истӓмеерим, буну йапан артык диил бӓн, ама гӱнах, ани бендӓ йашээр. 21Ӧлӓ ки, кендимдӓ булэрым бир закон, ани истӓркӓн иилик йапмаа, кӧтӱлӱк бендӓ хазыр дурэр. 22Ичйанкы адамдан хошлук алэрым Аллахын Законундан. 23Ама гӧрерим беним гӱӱдемин еклериндӓ бир башка закон, ани дӱӱшер закона каршы, ангысыны кабледерим фикиримнӓн, хем бени есир едер гӱнах законуннан, ани ишлеер беним гӱӱдемдӓ. 24Заваллыйым бӓн! Ким куртарабилир бени бу гӱӱдедӓн, ани ӧлӱмӓ гӧтӱрер? 25Шӱкӱр едерим Аллаха, Саабимиз Иисус Христос куртарэр бени. Ӧлӓ ки, бӓн кендим фикиримнӓн измет едерим Аллахын Законуна, ама тенимнӓн измет едерим гӱнах законуна.\nРомалылара 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/7","date":"2013-12-06T12:20:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163051516\/warc\/CC-MAIN-20131204131731-00027-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000007391,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000073909759521}","num_words":1670,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.034,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":75954.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Иаков, Аллахын хем Сааби Иисус Христозун чыраа, дааныкта оники тамызлаа селӓм йоллээрым. 2Бӱтӱн севинмеликлӓн кабледин, кардашларым, ачан гечерсиниз хертӱрлӱ денемеклердӓн, 3билерӓк, ани денемеклӓр инанда сизи дайанмайа алыштырэр. 4Бакын, дайанмак ишини таман йапсын, ки сиз таманнанмыш хем кусурсуз оласыныз, хем хич бир кедериниз олмасын. 5Еер сиздӓн бирисинӓ аарифлик етишмӓрсейди, истесин Аллахтан, Ангысы ӂӧмертликлӓн херкезинӓ верер, хич маана аарамээр, да она верилеӂек. 6Ама салт инаннан истесин, хич шӱпеленмейерӓк, зерӓ ким шӱпеленер, о бензеер дениз далгасына, ани лӱзгердӓн кооланэр хем саурулэр. 7Бӧлӓ адам санмасын, ани Саабидӓн бишей кабледеӂек. 8Адам, ани икилеер, карарсыздыр хепси йаптыкларында. 9Ашаа бойдан кардаш севинсин кенди ӱӱсеклииннӓн. 10Зенгин олан ӱӱнсӱн кенди алчаклыыннан, зерӓ о да кыр чичӓӓ гиби гечеӂек. 11Ачан гӱн кызгын сыӂааннан дууэр, от куруйэр, отун чичӓӓ ерӓ дӱшер, гӧрӱшӱ хем гӧзеллии кайбелер. Хеп ӧлӓ зенгин олан да, кенди ишлерини йапаркан, сӧрпешер. 12Не мутлу адам, ким дайанмаклан денемеклери гечирер, зерӓ, дененмиш олуп, йашамак фенецини кабледеӂек, ани адады Сааби хепсинӓ оннара, ким Ону север. 13Ким дененмектӓ йанылэр, демесин: «Аллах бени йанылтты», зерӓ Аллах Кенди кӧтӱлӱклӓн йанылдылмаз хем башка биркимсейи дӓ йанылтмаз. 14Ама херкез, ким йанылэр, кенди истемесиннӓн чекилмиш, алданэр. 15Сора истемеси, гебӓ калып, гӱнахы дуудурэр, гӱнах да, олгуннандыйнан, ӧлӱм гетирир. 16Севгили кардашларым, алданмайын! 17Хер ии верги хем хер таман баашыш йукардан гелер, Бобадан, Ани йаратты гӧктеки шафклары, да Ангысында йок диишилмӓк не дӓ дӧнеклик гӧлгеси. 18О Кенди истедиинӓ гӧрӓ йапты, ки биз дууалым аслылык сӧзӱннӓн да еденелим илк ери оннарын арасында, не О йаратты. 19Буну ии билин, севгили кардашларым, херкези сеслемейӓ чабук олсун, лафетмейӓ йаваш хем ӱфкеленмейӓ сабур олсун. 20Зерӓ инсан ӱфкеси Аллахын доорулууну йапамаз. 21Онуштан бракылын хертӱрлӱ кирли ишлердӓн хем кӧтӱлӱктӓн, ани хер тарафа йайылмыш, да йавашлыклан кабледин екилмиш сӧзӱ, ани вар ниӂӓ куртарсын ӂаннарынызы. 22Аллахын сӧзӱнӱ саде ишитмӓклӓн кендинизи алдатмайын, Аллахын сӧзӱнӱн таманнайыӂылары олун. 23Зерӓ ким сӧзӱ ишидип таманнамээр, о адам бензӓр олэр бирисинӓ, ангысы айнада бакэр ӱзӱнӓ да гӧрер, насылдыр кендиси, 24бактыктан сора гидер да, несой кендиси, хемен унудэр. 25Ама ким ии бакэр о таман Закона, ани сербестлик верер, да ону илери доору таманнээр, диил ниӂӓ бир унудан сеслейиӂи, ама ниӂӓ бир чалышкан ишчи, бу адам кенди ишиндӓ мутлу олаӂэк. 26Еер биркимсей кендини аллахчы сайарсайды, ама кенди дилини запламарсайды, о кенди-кендини алдадэр, онун аллахчылыы да наафилӓ. 27Аллах Бобанын ӧнӱндӓ темиз хем кусурсуз аллахчылык будур: зеет чекӓн ӱӱсӱзлери хем дуллары долашмаа хем кендини дӱннедӓн лекесиз тутмаа.\nИаковун 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jas\/1","date":"2013-12-04T19:53:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163037167\/warc\/CC-MAIN-20131204131717-00045-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000075102,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":33,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000075101852417}","num_words":1603,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91095.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Карышмалык усланмасындан сора Павли топлады ӱӱрениӂилерини, гиргиннетти оннары, сора сӧледи оннара «калын саалыӂаклан» да йолланды йола, Македонийайа гитмӓӓ. 2Гечип оралардан, чок лафетти инанӂыларлан да оннары ӱреклендирди. Сонда етишти Еллада ерлеринӓ. 3Орада ӱч ай калдыктан сора Павли истеди гемийлӓн гитсин Сирийайа, ама иудейлӓр кӧтӱ неет курдулар она каршы. Онуштан карарлады дӧнсӱн геери Македонийадан. 4Она йолдаш олдулар \/Асийайа кадар\/: верийалы Сопатер, Пирин оолу; Аристарх хем Секунд, Салоник касабасындан; дервийалы Гай; Тимофей; Тихик хем Трофим Асийадан. 5Оннар ӧнӂӓ гиттилӓр да беклӓрдил��р бизи Троада касабасында. 6Хамурсуз йортуйу гечирдийнӓн, биз ӱздӱк гемийлӓн Филип касабасындан. Беш гӱндӓн сора етиштик оннары Троада касабасында, нередӓ калдык еди гӱн. 7Хафтанын илк гӱнӱ, ачан топлуйдук екмек кырмак ичин, Павли, ангысы ертеси гӱнӱ лӓӓзымды гитсин, насаат етти ӱӱрениӂилерӓ да узатты лафыны геӂӓ йарысынадан. 8О йукаркы одада, нередӓ биз топлуйдук, чок шафк йанарды. 9Бир деликанны, ады Евтих, отурарды пенчередӓ. Павлинин узун насаатында Евтих уйуйар калды да, енсенмиш уйкудан, дӱштӱ ӱчӱнӂӱ каттан ерӓ. Ону калдырдылар ӧлӱ. 10Павли ашаа инди, капанды ӱстӱнӓ, сора, алып ону куӂак, деди: «Кахырланмайын, о дири». 11Павли енидӓн пинди геери ичери, кырды екмӓӓ да иди. О лафетти айдыннанынӂа, сора гитти кенди йолуна. 12Бу генч оланы гетирдилӓр ичери дири да бу олуш ичин чок гиргиннендилӓр. 13Биз Павлидӓн илери гиттик гемийӓ да ӱздӱк Ас касабасына. Орадан Павлийи алмаа дӱшӱнӱрдӱк, зерӓ о бӧлӓ сымарлады. Кендиси дӱшӱнӱрдӱ орайы кадар йайан гитмӓӓ. 14Ачан булушту бизимнӓн Ас касабасында, алдык ону да гемийӓ да гиттик Митилини касабасына. 15Орадан гемийлӓн ӱздӱк. Икинӂи гӱнӱ гелдик Хиос аданын каршысына. Ертеси гӱнӱ етиштик Самос адайа, \/дургундук Трогиллийа касабасында,\/ бир гӱндӓн сора гиттик Милит касабасына. 16Павли карарламышты гечмӓӓ Ефес касабасынын йанындан, ки ойаланмасын Асийада, зерӓ о алатларды, колайа гӧрӓ булунсун Иерусалимдӓ Еллинӂи йортусунда. 17Павли Милеттӓн йоллады хабер Ефес касабасына да чаартты клисенин пресвитерлерини. 18Ачан йанына гелдилӓр, Павли оннара деди: «Сиз билерсиниз, ниӂӓ херзаман сизиннӓндим илк гӱндӓн, айак бастыым заман Асийайа. 19Измет еттим Саабийӓ бӱтӱн йавашлыклан хем йашларлан, коймайарак есаба зорлуклары, ани башыма гелди иудейлерин кӧтӱ неетлери бетеринӓ. 20Билерсиниз, ани бишей сиздӓн сакламадым, не ани сизин ичин файдалыдыр. Сакынмадым хаберлейим хем ӱӱредейим сизи инсан ӧнӱндӓ хем евлериниздӓ. 21Чаардым хем иудейлери, хем урумнары, дӧнсӱннӓр гӱнахларындан Аллаха да инансыннар Саабимиз Иисуса. 22Шинди бӓн, Айоз Духтан чекилмиш, гидерим Иерусалимӓ. Билмеерим, не орада бенимнӓн олаӂэк. 23Саде хербир касабада Айоз Дух бана хаберлеер, ки орада бени синӂирлӓр хем зеетлӓр беклеер. 24Ама бӓн бишейӓ бакмээрым, йашамамы да паайа коймээрым. Истеерим салт севинмӓклӓн йолуму хем изметчилиими баша чыкарайым, ани каблеттим Сааби Иисустан, да шаатлык едейим Ии Хабери Аллахын иивергиси ичин. 25Ама шинди билерим, ани артык хич бириниз билӓ беним ӱзӱмӱ гӧрмейеӂек, киминнӓн гездим хем насаат еттим Аллахын Падишахлыыны. 26Бӱӱн шаатлык едерим сизӓ, не дӓ олурса сизин каныныздан бӓн пакым. 27Зерӓ сакынмадым хаберлейим сизӓ Аллахын бӱтӱн истедиини. 28Есап алын кенди-кендинизӓ хем бӱтӱн сӱрӱйӓ, кимин ӱстӱнӓ Аллах койду сизи гӱдӱӂӱ, ки гӱдӓсиниз Саабинин \/хем Аллахын\/ клисесини, ангысыны казанды Кенди каныннан. 29Билерим, ани беним гитмемдӓн сора сизин араныза паралайыӂы йабанылар гиреӂек, ангылары аӂымайаӂэк сӱрӱйӱ. 30Сизин дӓ араныздан калкаӂэк ӧлӓ адамнар, ангылары терсинӓ лафедеӂеклӓр, ки ӱӱрениӂилери кенди тарафына чексиннӓр. 31Онун ичин, кушку олун хем унутмайын, ани бӓн ӱч йыл геӂӓ-гӱндӱз йашлар гӧзлеримдӓ дурмамайӂа херкезинизи ӱӱреттим. 32Ама шинди верерим сизи, кардашлар, Аллахын елинӓ хем Онун хайырлы сӧзӱнӓ, ани вар насыл сизи каавилесин да мираслык версин бӱтӱн айоз халкыннан. 33Тамахланмадым кимсейин гӱмӱшӱнӓ, алтынына йада рубасына. 34Кендиниз билерсиниз, ани бу еллерим измет етти кенди лӓӓзымныкларыма хем оннара, ким бенимнӓн барабарды. 35Хербир ӱзерӓ сизӓ гӧстердим, ани, бутӱрлӱ ишлейип, лӓӓзым йардым еделим йуфка оланнара да унутмайалым Сааби Иисусун сӧзлерини, зерӓ О Кендиси деди: \"Таа мутлу вермӓӓ, некадар алмаа\"». 36Бӧлӓ лафеттиктӓн сора Павли диз чӧктӱ да хепсиннӓн барабар дуа етти. 37Хепси чок аалады да, сармашып Павлинин бойнусуна, ӧптӱлӓр ону. 38Кахырландылар таа пек лафларындан, ани деди, ки артык гӧрмейеӂеклӓр онун ӱзӱнӱ. Сора гечирдилӓр ону гемийӓ кадар.\nЙаптыклар 20","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/20","date":"2013-12-10T23:27:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164027110\/warc\/CC-MAIN-20131204133347-00059-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":2623,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93999.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус топлады оники ӱӱрениӂисини, верди оннара кувет хем заабитлик фена духларын ӱстӱнӓ, алыштырсыннар дейни хепси хасталыклардан. 2Сора йоллады оннары, насаат етсиннӓр Аллахын Падишахлыыны хем алыштырсыннар хаста-лары. 3«Бишей алмайын йола: не сопа, не хийбӓ, не екмек, не пара, не дӓ ики кат руба, – деди Иисус. – 4Ангы евӓ гиреӂениз, о евдӓ калын, орадан гидинӂӓ. 5Еер сизи инсан каблетмӓрсейди, чыкаркан о касабадан, артык тозлары да айакларыныздан силкин, азар гиби оннара каршы». 6Оннар йолландылар да гиттилӓр кӱӱдӓн кӱӱйӓ, насаат едерӓк Ии Хабери хем хасталары херердӓ алыштырарак. 7Ирод бей, ишидип хепси бу олушлары, шаш калды, зерӓ инсандан кимиси дейӓрдилӓр, ани Иоан дирилди ӧлӱдӓн. 8Башкалары дейӓрдилӓр, ани ӱзӓ чыкты Илийа, таа башкалары да дейӓрдилӓр, ани дирилди бириси евелки пророклардан. 9Ама Ирод деди: «Иоанын кафасыны алдым. Бу Ким олур, Кимин ичин ишидерим, ани йапэр бутӱрлӱ ишлӓр?» Онун ичин аарарды колайлык, ки гӧрсӱн Ону. 10Ачан апостоллар дӧндӱлӓр геери, сӧледилӓр Иисуса хепсини, не йаптылар. Иисус алды оннары да гитти бир тарафа, бир касаба йанына, ани ады Вифсаида. 11Инсан ишитти буну да гитти Онун ардына. Иисус ислӓӓ каблетти оннары. Насаат етти Аллахын Падишахлыы ичин хем, кимин варды зору, алыштырды хасталыклардан. 12Авшамнарды. Оники апостол йаклаштылар Иисуса да дедилӓр: «Колвер инсаны, гитсиннӓр долай кӱӱле��ӓ хем кырдакы евлерӓ, геӂелесиннӓр дейни хем баксыннар кендилеринӓ имеелик, зерӓ бурасы, нередӓ биз булунэрыз, бир чол ер». 13Иисус деди оннара: «Сиз верин оннара имӓӓ!» Оннар ӂувап еттилӓр: «Биздӓ йок бишей, беш екмектӓн хем ики балыктан каарӓ. Калэр саде, биз гиделим да сатын алалым имӓӓ хепси бу инсана». 14Орада саде адам тарафы варды бир беш бин киши. Иисус деди Кенди ӱӱрениӂилеринӓ: «Ерлештирин оннары, ки отурсуннар еллишӓр киши бӧлӱмдӓ». 15Ӧлӓ дӓ йаптылар, хепси инсаны отурттулар. 16Иисус алды беш екмӓӓ хем ики балыы, калдырды бакышыны гӧкӓ да иисӧзледи оннары. Сора, кырып, верди ӱӱрениӂилерӓ, ки пайетсиннӓр инсана. 17Ачан хепси идилӓр да дойундулар, ондан сора топладылар оники сепет имӓк парчалары. 18Бир гӱн, ачан Иисус дуа едӓрди бир тарафта ӱӱрениӂилериннӓн барабар, О койду оннара бутӱрлӱ бир сормак: «Не деер инсан, Кимим Бӓн?» 19Оннар ӂувап еттилӓр: «Кимиси деер, ани Сӓн – Иоан Ваатизедиӂи, башкасы – пророк Илийа, таа башкасы деер, ани дирилди бир евелки пророк». 20О сорду оннара: «Ама сиз не деерсиниз, кимим Бӓн?» «Сӓн Христоссун Аллахтан!» – ӂувап етти Петри. 21Иисус сыкыдан сымарлады, буну кимсейӓ сӧлӓмесиннӓр. 22Сора аннатты оннара, ани Адам Оолу лӓӓзым чок зеетленсин, рет едилсин аксакаллардан, бӱӱк попазлардан хем билгичлердӓн, ӧлдӱрӱлсӱн да ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилсин. 23Сора данышты хепсинӓ: «Ким истеер гелсин Беним ардыма, атылсын кенди-кендиндӓн, алсын ставрозуну да Бени излесин. 24Зерӓ ким истеер йашамасыны куртармаа, ону кайбедеӂек. Ама ким йашамасыны кайбедеӂек Беним ичин, ону куртараӂэк. 25Не файда олаӂэк бир адама, казансын бӱтӱн дӱннейи, ама кенди-кендини кайбетсин еки ӂезалансын? 26Ким утанаӂэк Бендӓн хем Беним сӧзлеримдӓн, ондан утанаӂэк Адам Оолу да, ачан гелеӂек Кендинин, Бобасынын хем айоз ангиллерин метиннииндӓ. 27Доору сӧлеерим сизӓ, ани кимиси бурада дураннардан, ӧлмейеӂеклӓр гӧрмейинӂӓ Аллахын Падишахлыыны». 28Бу лафлардан сора, гечти йакын секиз гӱн, Иисус алды Петрийи, Иоаны хем Иакову да пинди бир байыр ӱстӱнӓ дуа етсин. 29Ачан дуа едӓрди, Онун ӱзӱ гӧрӱнӱшӱ диишти, рубалары йалабык, ак-бийаз олду. 30Онун йанында пейдаланды ики адам, ани лафа дурардылар Онуннан: Моисей хем Илийа. 31Оннар гӧстерилдилӓр метинниктӓ, лафедӓрдилӓр Иисусун айырылмасы ичин, не гечиреӂейди Иерусалимдӓ. 32Петрийи хем онун кафадарларыны уйку бастыйды. Ачан уйандылар, ачык гӧрдӱлӓр Иисусун метинниини хем бу ики адамы, ани Онуннан дурардылар. 33Ачан оннар Иисустан айырылдылар, Петри деди Иисуса: «Чорбаӂы, ии, ки бурадайыз. Йапалым ӱч бордей: бир Сенин ичин, бир Моисей ичин, бир дӓ Илийа ичин». Билмӓрди, не лафедӓрди. 34Бӧлӓ лафедӓркӓн, гелди бир булут да гӧлгесиннӓн каплады оннары. Ӱӱрениӂилӓр корктулар, гӧрӱп, ани калдылар булут ичиндӓ. 35Булут ичиндӓн ишидилди бир сес, ани деди: «Будур Беним сечилмиш Оолум, Ону сеслейин!» 36Бу сес ишидилдиктӓн сора Иисус калды йалныз. Ӱӱрениӂилӓр сустулар, о гӱннердӓ кимсейӓ сӧлӓмедилӓр, не гӧрдӱлӓр. 37Икинӂи гӱнӱ, ачан индилӓр байыр ӱстӱндӓн, бир сӱрӱ инсан чыкты Иисуса каршы. 38Бир адам инсан ичиндӓн баарды: «Ӱӱредиӂи, йалварэрым, гел да бак беним оолуму, зерӓ бендӓ о бир йалныз. 39Ону фена дух тутэр да бирдӓн баарэр хем ону ӧлӓ силкер, ани кӧпӱк аазындан салверер. Чок зеетлеер, сора зор бракэр ону. 40Йалвардым Сенин ӱӱрениӂилеринӓ, чыкарсыннар бу духу, да чыкарамадылар». 41«Бозук хем инансыз сенселӓ! Незаманадан олаӂам сизиннӓн да дайанаӂам сизӓ? – деди Иисус. – Гетирин ону бурайы». 42Оолу гелӓркӓн, фена дух куветлӓн урду ону ерӓ да сарсалады. Иисус азарлады фена духу, алыштырды чоӂуу да верди геери бобасына. 43Хепси шаштылар Аллахын бӱӱклӱӱнӓ. Ачан хепси шашардылар Иисусун ишлеринӓ, озаман О деди ӱӱрениӂилеринӓ: 44«Есап алын, не сӧлеерим сизӓ: Адам Оолу верилмиш олаӂэк инсанын елинӓ!» 45Ама ӱӱрениӂилери бу лафлары аннамардылар, зерӓ оннар ичин бу лафларын маанасы саклыйды, ки аннамасыннар, сормаа да коркардылар. 46Оннарда пейдаланды бир чекиш, ки билсиннӓр, ким ен бӱӱк олаӂэк. 47Иисус аннады оннарын неетлерини, онуштан алды йанына бир кӱчӱк ушак 48да деди оннара: «Ким кабледер бу ушаа Беним адыма, о Бени кабледер. Ким кабледер Бени, о кабледер Ону, Ким Бени йоллады. Зерӓ ким ен кӱчӱк аранызда, о ен бӱӱктӱр». 49Иоан, лафа катылып, деди: «Ӱӱредиӂи, биз гӧрдӱк бир адам, ангысы чыкарарды фена духлары Сенин адыннан, да дургуттук ону, зерӓ гезмеер бизимнӓн». 50«Дургутмайын, – ӂувап етти Иисус, – зерӓ ким гитмеер сизӓ каршы, о сизиннӓн». 51Йаклашты заман, гӧкӓ калксын, Иисус карарлады Иерусалимӓ гитсин. 52Кендиндӓн ӧнӂӓ хаберӂилери йоллады. Оннар Самарийалыларын бир кӱӱйӱнӓ гиттилӓр, ки хазырласыннар конак ери геӂелемӓк ичин. 53Иисусу каблетмедилӓр, чӱнкӱ Иерусалимӓ гидӓрди. 54Ачан Онун ӱӱрениӂилери Иаков хем Иоан гӧрдӱлӓр буну, дедилӓр: «Сааби, кайыл мыйсын, сымарлайалым, йаасын гӧктӓн атеш оннарын ӱстӱнӓ да йаксын оннары, \/ниӂӓ Илийа йапты\/?» 55Иисус, дӧнӱп, таказалады оннары \/да деди: «Билмеерсиниз, не духтан кулланмышсыныз! 56Адам Оолу гелмеди кайбетсин инсаны, ама куртарсын»\/. Сора гиттилӓр башка бир кӱӱйӓ. 57Ачан оннар гидӓрдилӓр йолда, бир адам Иисуса деди: «Сааби, гидеӂӓм Сенин ардына, нерейи да Сӓн гитсӓн». 58Иисус ӂувап етти: «Тилкилерин иннери, кушларын йувалары вар, ама Адам Оолу йок нерейи башыны койсун». 59Башка бирисинӓ деди: «Гел ардыма». О ӂувап етти: «Сааби, брак, илкин гидейим бобамы гӧмейим». 60Ама Иисус ӂувап етти: «Брак, ӧлӱлӓр ӧлӱлерини гӧмсӱн, ама сӓн гит да хаберлӓ Аллахын Падишахлыыны». 61Таа башкасы деди: «Сааби, гидеӂӓм Сенин ардына, ама илкин брак, гидейим евдекилеримӓ \"кал саалыӂаклан\" сӧлейим». 62Иисус ӂувап етти: «Хербири, ким койэр елини пулаа да геери бакэр, йарашмаз Аллахын Падишахлыына гирсин».\nЛука 9","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/9","date":"2013-12-06T20:28:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052469\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00078-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":3951,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85301.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Чойу башлады йазмаа аннатмак олушлар ичин, ани гечтилӓр бизим арамызда, 2ниӂӓ етиштирдилӓр бизӓ баштан о инсаннар, ани гӧрдӱлӓр хепсини хем ангылары шинди олдулар Аллахын Сӧзӱнӱн насаатчылары. 3Бӓн дӓ есапладым, хепсини ислӓӓ аараштырдыктан сора, хатырлы Феофил, сыравардыр йазайым сана хепсини, ниӂӓ олду, 4ки сӓн билӓсин о ишин аслысыны, ани ӱӱрендин. 5Иудейада, падишах Иродун вакыдында, варды бир попаз, ады Захарийа, Авийанын сырасындан. Онун карысы Аронун кызларынданды, ады Елисавета. 6Икиси дӓ Аллахын ӧнӱндӓ доору инсаннардылар. Бир лекесиз билӓ таманнардылар хепси Аллахын сымарладыкларыны хем сыраларыны. 7Ушак оннарда йокту, зерӓ Елисавета гебӓ калмарды, хем икиси дӓ, Захарийа хем Елисавета, йашлы инсаннарды. 8Бир сыра, ачан Захарийа измет едӓрди Аллахын ӧнӱндӓ онун изметчилии сырасында, 9аттылар четелӓ попазларын алышмакларына гӧрӓ, да она дӱштӱ, гӱннӱклесин Аллахын Айоз бинасы ичиндӓ. 10Гӱннӱклемӓк вакыдында чок инсан дуа едӓрди дышарда. 11Озаман Захарийайа гӧстерилди Аллахын бир ангили. О дурарды гӱннӱк алтарын саа тарафында. 12Ачан Захарийа гӧрдӱ ону, ӱрктӱ. Бир бӱӱк корку басты ону. 13Ангил деди она: «Захарийа, коркма, зерӓ сенин дуан сесленмиш олду. Сенин карын Елисавета дуудураӂэк сана бир оол, ангысынын адыны койаӂан Иоан. 14О сана олаӂэк шенник хем севинмӓк. Чок инсан севинеӂек онун дуумасы ичин. 15О Аллахын ӧнӱндӓ олаӂэк бир бӱӱк адам. Ичмейеӂек шарап хем башка серсем едӓн ичкилери. Таа дуумактан о долу олаӂэк Айоз Духлан. 16Чойуну Израилдӓн о дӧндӱреӂек оннарын Сааби Аллахына. 17О Аллахын ӧнӱндӓ гезеӂек Илийанын кувединнӓн хем духуннан, чевирсин дейни бобаларын ӱреклерини ушакларына хем о канырыклы неетлилери доорулаа. О хазырлайаӂэк инсаны Саабинин гелмеси ичин». 18Захарийа деди ангилӓ: «Недӓн бӓн таныйаӂам буну? Зерӓ бӓн ихтӓрым, карым да йашлы». 19Ангил ӂувап етти: «Бӓн, Гавриил, дурэрым Аллахын каршысында, йолланылмышым, ки лафедейим сениннӓн да гетирейим бу ии хабери сана. 20Сӓн лафедӓмейеӂӓн хем дилсиз калаӂан о гӱнӓ кадар, бу олунӂа, зерӓ инанмадын беним сӧзлерими, ани вакыт гелдийнӓн, хепси ӧлӓ олаӂэк». 21Инсан, ани беклӓрди Захарийайы, шашарды, нечин чок ойаланэр Айоз бина ичиндӓ. 22Ачан чыкты дышары, лафедӓмӓрди. Оннар аннадылар, ани Айоз бина ичиндӓ о гӧрдӱ бир гӧрӱнмӓк. Захарийа оннара нышаннан гӧстерӓрди, зерӓ лафедӓмӓрди. 23Ачан измет гӱннери таманнанды, Захарийа гелди евӓ. 24Бу гӱннердӓ Елисавета гебӓ калды да беш ай сакланды, зерӓ дейӓрди: 25«Сааби битки-биткийӓ есап алды да йапты, ки чыкайым инсанын аазындан хем кӧтӱ лафларындан». 26Алтынӂы айда, ангил Гавриил ��олланмыш олду Аллахтан Галилейанын бир касабасына, ады Назарет. 27Гелди бир кыза, ангысы йавклуйду Иосифлӓн, бир адамнан, Давидин сенселесиндӓн. Бу кызын ады Марийа. 28Ангил гелди она да деди: «Услулук сана, Аллахтан ииверги еденӓн кыз, Сааби сениннӓн. \/Иисӧзленмишсин сӓн карыларын арасында!\/» 29Марийа бу лафлардан шашты да дӱшӱнмейӓ варды. О сорарды кенди-кендинӓ, не аннамасы вар бу селӓмин? 30Ангил деди: «Коркма, Марийа, сӓн едендин ииверги Аллахтан. 31Гебӓ калаӂан да дуудураӂан бир Оол, Ангысынын адыны койаӂан Иисус. 32О олаӂэк бир бӱӱк Адам. Онун адыны койаӂэклар \"Пек ӱӱсек Аллахын Оолу\". Сааби Аллах вереӂек Она Онун Бобасынын, Давидин, чорбаӂылыыны. 33О дивеӂинӓ падишахлык едеӂек Иаковун евиндӓ. Онун падишахлыынын сону олмайаӂэк». 34Марийа сорду ангилӓ: «Несой бу вар насыл олсун, ачан бӓн билмеерим, недир коӂа?» 35Ангил ӂувап етти: «Айоз Дух конаӂэк сана. Пек ӱӱсек Аллахын гӧлгеси сени гӧлгелейеӂек. О, Ким сендӓн дууаӂэк, адланаӂэк айоз, Аллахын Оолу. 36Сенин хысымын Елисавета артык йашлы, ама гебӓ калды. О да дуудураӂэк бир оол. Она хепси дейӓрди ушаксыз, ама артык алты ай, ниӂӓ гебӓ калды. 37Аллахын бир дӓ сӧзӱ йок насыл куветсиз калсын». 38Озаман Марийа деди: «Сааби, бӓн сенин чыраан, олсун Сенин сӧзӱнӓ гӧрӓ!» Да ангил гитти ондан. 39Марийа бираздана калкты да алатлан гитти байырлардакы касабайа, ани Иуданын ерлериндейди. 40Гирди Захарийанын евинӓ да селӓмнеди Елисаветайы. 41Ачан Елисавета ишитти Марийанын кутламасыны, онда бирдӓн тепинди ушак. Елисавета долду Айоз Духлан. 42Елисавета баарды бӱӱк сеслӓн: «Иисӧзленмишсин сӓн карыларын арасында хем иисӧзленмиш сенин Ушаан, ангысыны сӓн ташыйэрсын! 43Насыл бӓн казандым бӧлӓ икрам, ки бана гелсин беним Саабинин анасы? 44Ниӂӓ ишиттим сенин сесини кутламакта, тепинди ушак севинмектӓн ичимдӓ. 45Не мутлуйсун сӓн, ани инандын Саабинин сӧзӱнӱ, зерӓ Сааби не адээр, ону таманнээр». 46Марийа деди: «Бӓн бӱтӱн ӱректӓн метиннеерим Саабийи. 47Севинир духум Аллахта, беним Куртарыӂымда. 48Зерӓ Аллах есап алды Онун чыраан ашаадан халыны. Бӱӱндӓн ӧтӓӓ хепси сенселелӓр мутлулайаӂэклар бени. 49Чӱнкӱ Чоккудретли йапты бӱӱк ишлӓр беним ичин, Онун ады айоздур. 50Онун аӂыйанныы каплээр бойдан-бойа Ондан коркан инсаны. 51О гӧстерди куведини Кенди елиннӓн да бозду ходулларын дӱшӱнмеклерини. 52Девирди о каавилери чорбаӂылык скемнелериндӓн да калдырды ашаа халдан инсаны. 53Аач оланнары О дойурду ииликлӓн, ама зенгин оланнары салверди, гитсиннӓр бош еллӓн. 54О Кенди изметкеринӓ, Израилӓ, йардыма гелди. О бир сыра билӓ унутмээр аӂымаа, 55ниӂӓ адады бизим деделеримизӓ, Авраама хем онун сенселесинӓ дивеӂинӓ». 56Марийа калды Елисаветайлан ӱч айын долайында, сора дӧндӱ геери евӓ. 57Ачан гелди вакыды дуудурсун, Елисавета дуудурду бир оол. 58Комушулар хем хысымнар ишиттилӓр, ани Сааби бӱӱк хайыр баашлады Елисаветайа, онуштан хепси онуннан билӓ севиндилӓр. 59Секизин��и гӱнӱ гелдилӓр ушаа кесиклик йапмаа. Истедилӓр адыны коймаа Захарийа, ниӂӓ бобасынын ады. 60Ама анасы оннара деди: «Олмаз, онун ады Иоан олаӂэк». 61«Кимсейдӓ сизин хысымнардан йок бутӱрлӱ ад», – ӂувап етти оннар. 62Йаптылар нышан еллериннӓн бобасына, ки аннасыннар, несой ушаан адыны койсуннар. 63Захарийа истеди бир парча тафтаӂык да йазды бӧлӓ: «Онун ады Иоан олаӂэк». Хепси шаштылар. 64Хемен чӧзӱлдӱ онун дили, да башлады лафетмӓӓ хем Аллахы метиннемӓӓ. 65О байырлы Иудейанын ерлериндӓ хепси комушулары бир корку басты. Долайда хепси инсан бунун ичин лафедӓрди. 66Хепси, ким дӓ ишидӓрди буну, дӱшӱнмӓӓ варып, дейӓрди: «Аӂаба, бу ушак ким олаӂэк?» Хакына, ани Аллахын ели онун ӱстӱндейди. 67Ушаан бобасы, Захарийа, долду Айоз Духлан да пророклук етти: 68«Иисӧзленмиш олсун Израилин Сааби Аллахы, Ангысы гелди йардыма Кенди инсанына да куртарды оннары. 69Калдырды бизӓ бир каави Куртарыӂы Кенди изметкерин, Давидин, евиндӓн, 70ниӂӓ хаберледийди евел вакыттан айоз пророкларыннан. 71Адады, ани куртараӂэк бизи душманнардан хем кинӂилерин еллериндӓн. 72Бутакым, Аллах гӧстерер Кенди аӂыйанныыны бизим бобаларымыз ичин, унутмээр айоз баалантысыны 73хем еминнӓн адамасыны, ани верди бизим бобамыза Авраама. 74О адады, ани бизи куртараӂэк душманнардан да йапаӂэк, ки измет еделим Она коркусуз, 75кабаатсызлыкта хем айозлукта бӱтӱн бизим йашамамызда. 76Ама сӓн, евлат, адланаӂан Пек ӱӱсек Аллахтан пророк, зерӓ гидеӂӓн Саабинин ӧнӱ сора, ки Онун ичин йол хазырлайасын. 77Сӓн инсана хаберлейеӂӓн куртулмак хем гӱнахлардан баашламак. 78Аллахымыз, долу севгийлӓн хем аӂыйанныклан, йукардан йоллайаӂэк бизӓ куртулмак, бензӓр дан еринин шафкына, 79ки айдыннатсын оннара, ким булунэр каранныкта хем ӧлӱм гӧлгесиндӓ, доорутсун бизи услулук йолуна». 80Ушак бӱӱйӓрди, каавиленӓрди духлан. Йашады чол ерлериндӓ о гӱнӓ кадар, ачан чыкты Израил халкынын каршысына.\nЛука 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/1","date":"2013-12-12T11:27:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164580976\/warc\/CC-MAIN-20131204134300-00070-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":32,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":4166,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89754.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1О вакыт гелер Иоан Ваатизедиӂи Иудейанын чолуна да насаат едер, 2дейип: «Дӧнӱн Аллаха гӱнахларыныздан, зерӓ йаклашты Гӧк Падишахлыы!» 3Иоан одур, кимин ичин хаберледийди пророк Исайа: «Бааранын сеси чол ердӓ ишидилер: \"Саабийӓ йолу хазырлайын, йолӂаазлары узладын\"». 4Иоан гиийимнийди девӓ йапаасындан рубайлан хем кушаныкты деридӓн кайышлан. Онун имееси – чекиргелӓр хем кыр ары балы. 5Инсаннар Иерусалимдӓн, бӱтӱн Иудейадан хем Иорданын долайларындан чыкардылар она. 6Ваатиз олардылар ондан Иордан дересиндӓ, ачыклайарак кенди гӱнахларыны. 7Ачан Иоан гӧрдӱ чок фарис��й хем садукей, ани она гелӓрдилӓр, ваатиз олсуннар дейни, о деди оннара: «Йылан йаврулары, ким ӱӱретти сизи, качасыныз Аллахын гелӓр ӱфкесиндӓн? 8Йапын йакышыклы мейва, гӧрӱнсӱн, ани дӧндӱнӱз Аллаха гӱнахларыныздан. 9Бошуна дӱшӱнмейин, дейип: \"Бизим бобамыз – Авраам\", зерӓ сӧлеерим сизӓ, ани Аллах бу ташлардан вар насыл йапсын ушак Авраама. 10Артык наӂак фиданнарын кӧкӱндӓ саплы дурэр. Хербир фидан, ани гетирмеер ии мейва, кесилеӂек да атешӓ атылаӂэк. 11Бӓн сизи суйлан ваатиз едерим, гӧстерилсин, ани дӧндӱнӱз Аллаха гӱнахларыныздан, ама бендӓн сора гелӓн – бендӓн таа каави. Бӓн диилим йакышыклы ташымаа Онун айак капларыны. О сизи Айоз Духлан хем атешлӓн ваатиз едеӂек. 12Онун елиндӓ кӱрек, О паклайаӂэк тыназыны. Боодайы топлайаӂэк амбара, ама плӓвайы йакаӂэк сӱӱнмӓз атештӓ». 13О вакыт Иисус гелди Галилейадан Иордан дересинӓ Иоана, ваатиз олсун ондан дейни. 14Иоан дургударды Ону, дейип: «Бӓн лӓӓзым Сендӓн ваатиз олайым, Сӓн са бана гелерсин?» 15Ама Иисус она ӂувап етти: «Брак шинди, зерӓ бӧлӓ дӱшер, таманнайалым хепсини, не доору». Озаман Иоан бракты Ону, ваатиз олсун. 16Ачан Иисус ваатиз олду да чыкты су ичиндӓн, гӧк ачылды да Иоан гӧрдӱ Аллахын Духуну, Ангысы инӓрди бир гугуш гиби хем конарды Иисусун ӱстӱнӓ. 17Гӧктӓн ишидилди бир сес, ани деди: «Будур Беним севгили Оолум, Онда Беним ислеелиим».\nМатфей 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/3","date":"2013-12-12T02:26:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164351837\/warc\/CC-MAIN-20131204133911-00037-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1089,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90741.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1О вакыт Иисус гечӓрди бир ӂумертеси гӱнӱ екиннӓр ичиндӓн. Онун ӱӱрениӂилери аӂыктыйдылар, йолардылар башаклары да тенелери ийӓрдилӓр. 2Ачан фарисейлӓр гӧрдӱлӓр буну, дедилӓр Она: «Бак, Сенин ӱӱрениӂилерин йапэрлар не дӱшмеер ӂумертеси гӱнӱ». 3Иисус ӂувап етти оннара: «Окумадыныз мы, не йапты Давид хем кафадарлары, ачан аӂыктылар? 4Ниӂӓ о гирди Аллахын евинӓ да иди о екмеклердӓн, ани Аллахын ӧнӱнӓ койуларды, ангыларыны дӱшмӓрди исин не о, не дӓ онун кафадарлары, ама саде попазлар. 5Оса окумадыныз мы Законда, ани попазлар ӂумертесини басэрлар Айоз бина ичиндӓ, ама кабаатсыз калэрлар? 6Ама Бӓн сизӓ сӧлеерим, ани бурада булунэр О, Ким таа бӱӱк Айоз бинадан. 7Олайды билӓсиниз, не аннамасы вар: \"Аӂыйаннык истеерим, ама диил курбан\", озаман маана булмайаӂэйдыныз кабаатсыз инсаннара. 8Зерӓ Адам Оолу – артык ӂумертесинин дӓ Саабиси». 9Иисус орадан гитти да оннарын синагогаларына гирди. 10Орада булунарды бир адам куру еллӓн. Фарисейлӓр, ки кабаатландырсыннар Иисусу, сордулар: «Дӱшер ми ӂумертеси гӱнӱ алыштырмаа?» 11О ӂувап етти: «Ким вар сизин аранызда, ангысынын бир койуну ӂумертеси гӱнӱ куйу ичинӓ дӱшер, да тутуп чыкармээр ону? 12Некадар таа паалы адам бир койундан! Онуштан ӂумертеси гӱнӱ дӱшер иилик йапмаа». 13Сора деди бу адама: «Узат елини!» О узатты, да ели енидӓн саа олду, ниӂӓ ӧбӱр ели. 14Фарисейлӓр чыктылар дышары да аннаштылар, несой ӧлдӱрӓбилсиннӓр Иисусу. 15Ама Иисус, буну билерӓк, гитти орадан. Онун ардына чок инсан изледи. О саалык верӓрди хепси хасталара. 16О серт сымарлады оннара, ачыкламасыннар Ону башкаларына, 17ки таманнансын, не хаберлендийди пророк Исайадан: 18«Тӓ, Беним изметкерим, Ангысыны Бӓн айырдым, Беним севдиим, Ангысыны пек беенерим! Беним Духуму койаӂам Онун ӱстӱнӓ, да О доорулуу хаберлейеӂек миллетлерӓ. 19О кавга йапмайаӂэк хем баармайаӂэк. Кимсей Онун сесини сокакта ишитмейеӂек. 20Кырык саазы йолмайаӂэк, хем тӱтӓн фитили сӱӱндӱрмейеӂек, сонда доорулаа енсемӓк вереӂек. 21Миллетлӓр Онун адына умутланаӂэклар». 22Сора гетирдилӓр бир кӧӧр хем муту адам, фена духтан тутулу. Иисус алыштырды ону ӧлӓ, ани адам башлады гӧрмӓӓ хем лафетмӓӓ. 23Хепси инсан шашты да деди: «Диил ми аӂаба бу \/Христос\/, Давидин оолу?» 24Фарисейлӓр, ишидип буну, дедилӓр: «О чыкарэр фена духлары Веелзевулун – фена духларын ӧндерӂисинин – кувединнӓн!» 25Иисус, ани билӓрди оннарын неетлерини, деди: «Хербир падишахлык, нередӓ бӧлӱнмӓк олэр, даалэр. Хеп ӧлӓ хербир касаба йада ев, нередӓ бӧлӱнмӓк олэр, айакча дурамээр. 26Еер шейтан чыкарарсайды шейтаны, озаман онда бӧлӱнмӓк олэр. Несой вар насыл дурсун онун падишахлыы? 27Еер Бӓн чыкарарсайдым фена духлары Веелзевулун кувединнӓн, озаман сизин адамнар кимин кувединнӓн чыкарэрлар? Бу иштӓ оннар сизӓ даава кесеӂеклӓр. 28Еер Бӓн чыкарарсайдым фена духлары Аллахын Духуннан, елбетки, озаман Аллахын Падишахлыы етишти сизӓдӓн. 29Несой вар насыл биркимсей гирсин каави оланын евинӓ да чалсын онун варлыыны, еер илкин бааламарсайды ону? Салт ондан сора вар насыл сойсун онун евини. 30Ким диил Бенимнӓн, о каршы Бана. Ким топламээр Бенимнӓн, о даадэр. 31Онуштан сӧлеерим сизӓ, ани хер гӱнах хем хер кӧтӱлемӓк баашланаӂэк инсана, ама кӧтӱлемӓк Айоз Духу баашланмайаӂэк. 32Ким лафедеӂек Адам Оолуна каршы, баашланаӂэк. Ама ким лафедеӂек Айоз Духа каршы, о баашланмайаӂэк не бу заманда, не гелӓн заманда. 33Кайыл олун, ани ии фидан йапэр ии мейва, ама йабан фиданы йапэр йабан мейвасы, зерӓ фидан танынэр мейвасындан. 34Йылан йаврулары, несой вар ниӂӓ сиз сӧлейӓсиниз ии лафлар, ачан кендиниз кӧтӱйсӱнӱз? Зерӓ адамын аазы лафедер ӱрӓӓн ташкынныындан. 35Ии адам чыкарэр ии ишлӓр ии ӱрӓӓн хазнасындан. Кӧтӱ адам чыкарэр кӧтӱ ишлӓр кӧтӱ ӱрӓӓн хазнасындан. 36Сӧлеерим сизӓ, ани даава гӱнӱндӓ инсан ӂувап едеӂек хербир бошуна лаф ичин, ани сӧледи. 37Зерӓ сенин лафларындан доору чыкаӂан хем сенин лафларындан кабаатлы калаӂан». 38Бундан сора билгичлердӓн хем фарисейлердӓн кимиси дедилӓр: «Ӱӱредиӂи, истеериз гӧстерӓсин бир нышан!» 39О ӂувап етти оннара: «Кӧтӱ хем ороспу сенселӓ истеер бир нышан, ама она верилмейеӂек башка нышан, пророк Ионанын нышанындан каарӓ. 40Зерӓ ниӂӓ Иона дурду ӱч гӱн хем ӱч геӂӓ коӂа балыын шкембесиндӓ, хеп ӧлӓ Адам Оолу да дураӂэк ӱч гӱн хем ӱч геӂӓ ерин койнусунда. 41Ниневийа касабасындан инсаннар даава гӱнӱндӓ калкаӂэклар бу сенселенин адамнарыннан да кабаатландыраӂэклар оннары, зерӓ оннар, Ионанын насаадыны ишидип, кенди гӱнахларындан Аллаха дӧндӱлӓр, ама бӱӱн бурада дурэр Бириси, Ангысы таа бӱӱк Ионадан. 42Ӱӱлендӓн падишахка калкаӂэк даава гӱнӱндӓ бу сенселенин адамнарыннан да кабаатландыраӂэк оннары, зерӓ о гелди дӱннейин кенарындан, ки ишитсин Соломонун аарифлиини, ама бӱӱн бурада дурэр Бириси, Ангысы таа бӱӱк Соломондан. 43Ачан фена дух чыкэр адамдан, о гезер сусуз ерлердӓ да раатлык аарээр, ама буламээр. 44Озаман деер: \"Дӧнейим евимӓ, нередӓн чыктым\". Гелдии заман, булэр ону бош, сӱпӱрӱлмуш хем донаклы. 45Сора гидип, алэр кендисиннӓн башка еди дух, таа фена, некадар кендиси. Гирерлӓр ичйанына да орада ерлешерлӓр. Бутакым, адамын сон халы олэр таа кӧтӱ, некадар баштакы. Бутӱрлӱ олаӂэк бу фена сенселейлӓн дӓ». 46Ачан Иисус насаат едӓрди инсана, Онун анасы хем кардашлары, дышарда дуруп, бакардылар Онуннан лафетмӓӓ. 47Биркимсей деди Она: «Бак, Сенин анан хем кардашларын, дышарда дуруп, истеерлӓр Сениннӓн лафетсиннӓр». 48Иисус ӂувап етти хабер веренӓ: «Ким Беним анам хем ким Беним кардашларым?» 49Сора, гӧстерип елиннӓн ӱӱрениӂилеринӓ, деди: «Тӓ Беним анам хем кардашларым! 50Ким таманнээр Гӧктеки Бобамын истедиини, оннар Бана кардаш, кызкардаш хем ана».\nМатфей 12","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/12","date":"2013-12-10T12:29:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164018354\/warc\/CC-MAIN-20131204133338-00051-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":3181,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.056,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95612.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кимин гиби инсаннар бизи лӓӓзым сайсын: Христозун изметкерлери хем Аллахын саклы ишлеринин векиллери. 2Бундан каарӓ, не истенир бир векилдӓн? Ки кенди ишиндӓ инанч олсун. 3Бӓн аз касаветленерим, еер сиздӓн йада башка инсандан мааналанарсайдым. Бӓн кенди-кендими дӓ мааналамээрым. 4Макар ки бӓн кендимдӓ бир кусур билӓ гӧрмеерим, хеп окадар бунуннан доору чыкмээрым. Бени даава чыкаран – Саабидир. 5Онуштан хич мааналамайын таа вакыт гелмедийнӓн. Беклейин Саабинин гелмесини, Ангысы ачаӂэк хепсини, не саклы каранныкта, да ӱзӓ чыкараӂэк инсан ӱреклеринин неетлерини. Озаман херкез метинник Аллахтан еденеӂек. 6Кардашлар, буннары сӧледим кендим ичин хем Аполлос ичин, сизӓ файдалы олсун дейни, ки ӱӱренӓсиниз биздӓн да чыкмайасыныз ондан, не йазылы, хем хич кимсей башкасынын ӧнӱндӓ ӱӱнмесин. 7Ким башкасындан сени таа ӱстӱн йапэр? Не вар сендӓ, ани Аллахтан каблетмедин? Чӱнкӱ Ондан ��аблеттин, нечин ӱӱнерсин сансын каблетмедин? 8Сиз шиндидӓн дойундунуз, шиндидӓн зенгиннединиз! Бизсиз падишахлык едерсиниз! Олайды баарлем хакына падишахлык едӓсиниз, биз дӓ сизиннӓн падишахлык едӓрдик! 9Санэрым, ани Аллах бизи, апостоллары, ортайа чыкарды ен сонда, сансын оннары, ким ӧлӱмӓ даава едилмиш. Зерӓ олдук ниӂӓ бир серги бӱтӱн дӱннейӓ – хем ангиллерӓ, хем инсаннара. 10Биз акылсызыз Христос ичин, ама Христос сизи аариф йапты! Биз йуфкайыз, сиз са каавийсиниз! Сиз метиннийсиниз, биз икрамсыз! 11Шиндийӓ кадар чекериз аачлык, сусузлук, чыплаклык хем дӱӱлериз, ердӓн ерӓ гезериз, 12чалышарак ишлеериз кенди еллеримизлӓн. Ачан кӧтӱлеерлӓр бизи, биз иисӧзлеериз. Ачан коолээрлар, дайанэрыз. 13Ачан бизӓ фена лаф сӧлеерлӓр, биз йалпак ӂувап едериз. Биз бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар гӱбӱр гибийиз бу дӱннедӓ, хепсиндӓн сыбыдылмыш. 14Йазмээрым буннары, ки утандырайым сизи, ама насаатлайым, ниӂӓ севгили ушакларымы. 15Зерӓ, олса да биннӓн адамыныз, ким сизи Христоза гӧтӱрер, ниӂӓ чырак ушаа окула гӧтӱрӱр, хеп окадар саде бир бобаныз. Бӓн Ии Хабери сизӓ хаберледиимдӓн сизин бобаныз олдум, инандырарак сизи Иисус Христоза. 16Ӧлӓ ки, йалварэрым, бана бензейин. 17Бунун ичин йолладым сизӓ Тимофейи, ангысы беним севгили ушаам, О Саабийӓ инанчтыр. О аклыныза гетиреӂек, насыл бӓн Христозун йолунда гидерим хем несой херердӓ хербир клисейи ӱӱредерим. 18Сиздӓн кимилери шишкинненди да сандылар, ани сизӓ гелмейеӂӓм. 19Ама Сааби истӓрсейди, тездӓ гелеӂӓм. Озаман денейеӂӓм бу шишкиннерин диил лафларыны, ама куветлерини. 20Зерӓ Гӧк Падишахлыы тутунмээр лафлардан, ама куветтӓн. 21Не истеерсиниз, сизӓ фышканнан мы гелейим оса севгийлӓн хем йаваш духлан мы?\n1 Коринфлилерӓ 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/4","date":"2013-12-13T11:48:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164937476\/warc\/CC-MAIN-20131204134857-00051-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1473,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87353.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кимиси, Иудейадан геленнӓр, ӱӱредӓрдилӓр кардашлары, ани, еер кесиклик йапмарсайдылар Моисейин сырасына гӧрӓ, йок насыл куртулсуннар. 2Оннарын хем Павлийлӓн Варнаванын арасында олду бӱӱк кавга хем дартышмак. Кардашлар онун ичин карарладылар, ани Павлийлӓн Варнава хем таа биркач адам оннардан, гитсиннӓр апостоллара хем пресвитерлерӓ Иерусалимӓ да сорсуннар бунун ичин. 3Клисӓ оннары йола гечирдиктӓн сора оннар гечти Финикийадан хем Самарийадан, сӧлейерӓк, ниӂӓ тайфӓннар Аллаха дӧндӱлӓр. Бунуннан чок севиндирдилӓр хепси кардашлары. 4Етиштилӓр Иерусалимӓ, кабул олдулар клиседӓн, апостоллардан хем пресвитерлердӓн. Аннаттылар хепсини, не Аллах йапты оннарлан, \/хем ниӂӓ тайфӓннара ачылды инан капусу\/. 5Озаман кимиси инанӂылардан, фарисейлерин бӧлӱм��ндӓн, калктылар да дедилӓр: «Тайфӓннар, ким инанды, лӓӓзым каблетсиннӓр кесиклик хем тутсуннар Моисейин Законуну». 6Апостоллар хем пресвитерлӓр топландылар, ки баксыннар бу сорушу. 7Чок лафтан сора Петри, калкып, деди: «Кардашлар, билерсиниз, ани Аллах бир парча вакыт геери сизин араныздан бени айырды, ки беним аазымдан тайфӓннар Аллахын сӧзӱнӱ ишитсиннӓр да Ии Хабери инансыннар. 8Аллах, Ангысы билер херкезин ӱреени, гӧстерди, ани кабледер оннары, баашлайып оннара Айоз Духу, ниӂӓ дӓ бизӓ. 9Оннарын хем бизим арамызда хич бир айырмак йапмады. Инаннан паклады оннарын ӱреклерини. 10Шинди нечин сиз денеерсиниз Аллахы да истеерсиниз коймаа ӱӱрениӂилерин бойнусуна бир бойундурук, ангысыны ташыйамады не бизим бобаларымыз, не дӓ биз? 11Биз инанэрыз, ани ниӂӓ биз, хеп ӧлӓ оннар да, куртулэрыз Сааби Иисус Христозун иивергисиннӓн». 12Хепси инсан сусту да сеследилӓр Варнавайы хем Павлийи. Буннар аннаттылар хепси нышаннар ичин хем шашмаклы ишлӓр ичин, ани Аллах оннарын йардымыннан тайфӓннарын арасында йапты. 13Оннарын лафындан сора Иаков алды лафы да деди: «Кардашлар, сеслейиниз бени! 14Симон аннатты, ниӂӓ Аллах да баштан бакышыны тайфӓннара чевирди, ки оннарын арасындан топласын Кенди адына бир халк. 15Ниӂӓ пророкларын сӧзлери дӓ йазылы: 16\"Ондан сора дӧнеӂӓм да енидӓн калдыраӂам Давидин евини, енидӓн йапаӂам йыкынтыларыны да еринӓ ерлештиреӂӓм, 17ки аарасыннар Саабийи калан инсаннар хем хепси миллетлӓр, ангыларыны чаардым, Беним олсуннар дейни, 18деер Сааби\", ани баштан билдирди буннары. 19Онуштан бӓн сайэрым, ки дӱшмеер йапалым зорлук тайфӓннара, ким дӧнер Аллаха. 20Ама йазалым оннара, корунсуннар имеклердӓн, ани мындарланмыш идолларлан, буулмуш хайван етиндӓн, кандан, хем ороспулуктан, \/йапмасыннар башкасына ону, не истӓмеерлӓр кендилеринӓ\/. 21Чӱнкӱ таа евел вакытлардан хербир касабада вар адамнар, ангылары насаат едерлӓр Моисейин Законуну, ани окунэр хер ӂумертеси синагогаларда». 22Озаман апостоллар хем пресвитерлӓр хем бӱтӱн клисӓ кайыл олдулар, айырсыннар кенди араларындан биркач киши да йолласыннар оннары геери Антиохийайа Павлийлӓн хем Варнавайлан барабар. Айырдылар Иудайы, ангысына деерлӓр Варсава, хем Силайы – сайгылы адамнары кардашларын арасында. 23Йазып, йолладылар оннарлан бӧлӓ бир кийат: «Биз, апостоллар хем пресвитерлӓр хем кардашлар, селӓм йоллээрыз сизӓ, тайфӓннардан кардашлара, Антиохийада, Сирийада хем Киликийада йашайаннара. 24Биз ишиттик, ани кими инсаннар, ким бизим арамыздан чыкты, ама биздӓн йолланмадылар, сизи раатсыз едерлӓр ӧлӓ лафларлан да долаштырэрлар сизи, \/ӱӱредерӓк сизи кесиклик кабледӓсиниз хем тутасыныз Моисейин законуну\/. 25Онуштан биз хепсимиз аннаштык айыралым биркач адам да йоллайалым сизӓ бизим севгили Варнавайлан хем Павлийлӓн барабар, 26оннарлан, ким койду орталаа кенди йашамасыны бизим Сааби Иисус Христозун ады ичин. 27Ӧл��, ки йоллээрыз Иудайы хем Силайы сизӓ, ангылары аннадаӂэклар хеп бу сорулар ичин ааздан. 28Зерӓ Айоз Дух хем биз ии сайдык, ки коймайалым сизӓ башка бир аарлык, лӓӓзымны ишлердӓн каарӓ: 29корунасыныз имеклердӓн, ани баашланмыш идоллара, кандан, буулмуш хайван етиндӓн, хем ороспулуктан, \/да йапмайасыныз башкасына, не истӓмеерсиниз кендинизӓ\/. Буннардан корунарсайдыныз, ии йапаӂэныз». 30Оннар, йола чыкып, Антиохийа касабасына гиттилӓр, нередӓ топлайып инсаны, кийады вердилӓр. 31Оннар, окуйуп, севиндилӓр бу ӱреклендириӂи насаат ичин. 32Иуда хем Сила, ангылар кендилери дӓ пророктулар, гиргиннеттилӓр кардашлары, каавилендирип тӱрлӱ лафлан. 33Бир парча вакыттан сора кардашлары услулуклан колвердилӓр, ки геери дӧнсӱннӓр оннара, кимдӓн йолланмыштылар. \/ 34Ама Сила са орада калсын таа ии. Иуда йалныз Иерусалимӓ геери дӧндӱ.\/ 35Павли хем Варнава калдылар Антиохийада, ӱӱреттилӓр инсаны да башка чок кишилӓрлӓн билӓ аннаттылар ии хабери Саабинин сӧзӱ ичин. 36Биркач гӱндӓн сора Павли деди Варнавайа: «Хайди, гиделим енидӓн да долашалым кардашларымызы хербир касабада, нередӓ насаат еттик Саабинин сӧзӱнӱ. Бакалым, оннар насыл йашээрлар». 37Варнава истӓрди, алсыннар оннарлан Иоаны, ангысына денилер Марк, 38ама Павли сайарды, ки ии олмайаӂэк алсыннар ону, ким атылды оннардан Памфилийада да ишӓ гитмеди. 39Олду ӧлӓ бӱӱк бир кавга, ани сонда айырылдылар бири-бириндӓн. Варнава алды Маркы, да гемийлӓн ӱздӱлӓр Кипру адасына. 40Ама Павли айырды Силайы, да кардашлар, верип оннары Саабинин иивергисинӓ, йола гиттилӓр. 41Гечип Сирийадан хем Киликийадан, каавиледилӓр клиселери.\nЙаптыклар 15","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/15","date":"2013-12-11T18:49:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164043130\/warc\/CC-MAIN-20131204133403-00033-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2932,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92631.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1О гӱннердӓ, ачан ӱӱрениӂилӓр зееделенӓрди, урумӂа лафедӓн иудейлӓр башладылар мырылданмаа чыфытча лафедӓн иудейлерӓ каршы, зерӓ оннарын дуллары есаба алынмарды хергӱнкӱ йардым пайлашмасында. 2Озаман оники апостол топладылар хепси ӱӱрениӂилери да дедилӓр: «Диил йакышыклы, ки биз бракалым Аллахын сӧзӱнӱ да зааметленелим софраларда. 3Онуштан, кардашлар, айырын араныздан еди адам, кимин ичин ии лафедилер, ким долу Айоз Духлан хем аарифликлӓн, ки оннары койалым бу лӓӓзымны ишӓ. 4Ама биз кендимизи дуайа хем Аллахын сӧзӱнӱн насаадына вереӂез». 5Бу теклифи беенди бӱтӱн топлулук. Айырдылар Стефаны, бир адамы, ким долуйду Айоз Духлан хем аарифликлӓн, Филипи, Прохору, Никанору, Тимону, Парменаны хем Антиохийадан Николайы, ангысы ӧнӂӓ иудей динини каблетмишти. 6Оннары чыкардылар апостолларын ӧнӱнӓ, да буннар, койуп еллерини оннары�� ӱстӱнӓ, дуа еттилӓр. 7Аллахын сӧзӱ чок дааларды, ӱӱрениӂилӓр дӓ гиттикчӓ зееделенӓрди Иерусалим касабасында, попазлардан да чойу инана гӧрӓ йашарды. 8Стефан, долу Аллахын иивергисиннӓн хем куветлӓн, йапарды шашмаклы ишлӓр хем бӱӱк нышаннар инсан арасында. 9Ама кимиси синагогадан, ангысына денер Азатлыларын Синагогасы, хем кимиси иудейлердӓн Киринедӓн, Александрийадан, Киликийадан хем Асийадан башладылар Стефаннан чекишмӓӓ, 10ама аарифлӓӓ хем Айоз Духа, ангысыннан Стефан лафедӓрди, каршы дурамадылар. 11Озаман саклыдан ӱӱреттилӓр кими адамнары, десиннӓр: «Биз ишиттик, ниӂӓ о кӧтӱлӓрди Моисейи хем Аллахы». 12Сора дебрештирдилӓр инсаны, аксакаллары хем билгичлери. Ӱӱштӱлӓр онун ӱстӱнӓ, тутуп, гӧтӱрдӱлӓр Синедриона. 13Чыкардылар йаланӂы шаатлар, ангылары дедилӓр: «Бу адам дургунмээр лафетмӓӓ бу айоз ерӓ хем Закона каршы. 14Биз ишиттик ону лафедӓркӓн, ани Назаретли Иисус йыкаӂэк бу ери да дииштиреӂек бизим адетлери, ани курулу Моисейдӓн». 15Хепси, ким отурурду Синедрионда, ачан бактылар Стефана, онун ӱзӱ гӧрӱндӱ бир ангил ӱзӱ гиби.\nЙаптыклар 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/6","date":"2013-12-09T03:57:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163870408\/warc\/CC-MAIN-20131204133110-00009-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":1112,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.027,"special_characters_ratio":0.176,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93135.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Евелдӓн Аллах чок сыра хем чок тӱрлӱ сӧледи пророкларын аазыннан бизим деделерӓ. 2Ама бу битки гӱннердӓ лафетти бизӓ Кенди Оолуннан, Ангысыны койду мирасчы хепсинӓ хем Ангысыннан дӱннейи йаратты. 3Оол Аллахын метинниин айдынныы хем Онун варлыын гӧрӱмӱ да хепсини тутэр Кенди кудретли сӧзӱннӓн. О, паклайып бизим гӱнахлары, отурду ӱӱсеклердӓ, бӱӱк Оланын саа тарафында. 4О олду окадар таа ӱстӱн ангиллердӓн, некадар оннардан таа кӓӓмил ад кендинӓ еденди. 5Зерӓ незаманса Аллах ангиллерин бирисинӓ деди: «Сӓн Беним Оолумсун, бӱӱн Сенин Бобан олдум», еки: «Бӓн Боба Она олаӂам, О да Оол Бана олаӂэк»? 6Хеп ӧлӓ, Кенди илк дуумушуну дӱннейӓ гетириркӓн, деер: «Аллахын хепси ангиллери Она баш иилтсиннӓр». 7Ангиллӓр ичин деер: «Бӓним О, Ким дӧндӱрер ангиллерини лӱзгерӓ хем изметкерлерини атеш йалынына». 8Ама Оолу ичин деер: «Ей, Аллах, Сенин чорбаӂылык скемнӓн дивечтир хем падишахлык бастонун доорулук бастонудур. 9Доорулуу севдин, ама законсузлуктан азетмедин, онуштан Аллах, Сенин Аллахын, Сени йаалады севинч йаайыннан таа чок Сенин достларындан». 10Да деер: «Ей, Сааби, Сӓн баштан ери курдун, гӧклӓр дӓ Сенин еллеринин йаптыклары. 11Оннар кайбелеӂеклӓр, салт Сӓн калэрсын. Хепси руба гиби ескийеӂек. 12Оннары кыврадаӂан, ниӂӓ бир йаамурлук, да руба гиби дииштирилеӂеклӓр. Ама Сӓн калэрсын хеп ӧлӓ, Сенин йылларын – биткисиз». 13Незаман хем ангы ангилӓ Аллах деди: «Отур саа тарафымда, Бӓн койунӂа Сенин душманнарыны айакларын алтына». 14Диил ми оннар хепси изметкӓр духлары, йолланмыш йардым етсиннӓр оннара, ким куртулмак еденеӂек?\nЧыфытлара 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/1","date":"2013-12-09T04:11:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163870408\/warc\/CC-MAIN-20131204133110-00030-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":36,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":890,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97236.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Озаман Пилат алды Иисусу да изин верди, дӱӱсӱннӓр Ону. 2Аскерлӓр ӧрдӱлӓр тикенни чалыдан фенец да койдулар Иисусун башына. Гиидирдилӓр Ону ергиван рубайлан, 3сора, йаклашып Она, дейӓрдилӓр: «Селӓм Сана, Иудейлерин Падишахы!» да шамарлардылар Онун йанакларыны. 4Пилат генӓ чыкты да деди инсана: «Тӓ, бӓн чыкарэрым Ону сизӓ, ки билӓсиниз, ани бӓн булмээрым Онда бир дӓ кабаат». 5Чыкты Иисус, чалыдан фенецлӓн башында хем ергиван рубайлан гиийимни. Пилат озаман деди инсана: «Будур Адам!» 6Ачан гӧрдӱлӓр Ону бӱӱк попазлар хем бекчилӓр, озаман башладылар баармаа: «Гер ону! Гер ону ставроза!» Пилат деди: «Алын да герин сиз, зерӓ бӓн булмадым Онда бир дӓ кабаат». 7Иудейлӓр ӂувап еттилӓр она: «Биздӓ вар Закон, да бу Закона гӧрӓ О лӓӓзым ӧлдӱрӱлсӱн, зерӓ йапты кендини Аллахын Оолу». 8Пилат, ишидип бу лафлары, таа пек коркту. 9Гирди енидӓн Преториума да деди Иисуса: «Нередӓнсин Сӓн?» Ама Иисус вермеди бир дӓ ӂувап. 10Пилат деди Она: «Бана мы ӂувап етмеерсин? Билмеерсин ми, ани вар куведим колверейим Сени хем вар куведим герейим Сени ставроза!» 11«Олмайаӂэйды бир дӓ куведин Беним ӱстӱмӓ, еер верилмейейди сана гӧктӓн. Онуштан, ким верди Бени сенин елинӓ, онун гӱнахы таа бӱӱк», – ӂувап етти Иисус. 12Бундан сора Пилат аарарды колайлык, колверсин Ону. Ама иудейлӓр баарырдылар: «Еер колверӓрсейдин бу Адамы, диилсин дост Кесарлан. Хербир адам, ким кендини йапэр падишах, о Кесара каршы гидер». 13Ачан Пилат ишитти бу лафлары, чыкарды Иисусу дышары, отурду даава скемнесинӓ о ердӓ, ани ады «Таш Дӧшемӓ», чыфытчасына «Гаввафа». 14О гӱн хазырланмак гӱнӱйдӱ Паскеллӓ йортусуна, алтынӂы саадын долайындайды. Пилат деди иудейлерӓ: «Тӓ, бу сизин Падишахыныз!» 15Ама оннар баардылар: «Ӧлдӱр, ӧлдӱр, гер Ону ставроза!» «Герейим сизин Падишахынызы мы?» – сорду Пилат оннара. Бӱӱк попазлар дедилӓр: «Биздӓ йок башка падишах, Кесардан каарӓ». 16Озаман Пилат верди Иисусу оннарын еллеринӓ, ки герилсин ставроза. Аскерлӓр алдылар Иисусу да гӧтӱрдӱлӓр гермӓӓ. 17Иисус Кенди гӧтӱрӓрди ставрозу омузунда да чыкты о ерӓ, ани денер «Баш кемии ери», чыфытчасына «Голгофа». 18Орада гердилӓр ставроза Ону хем таа ики кишийи, бирисини саа тарафына, ӧбӱрӱнӱ дӓ сол тарафына, Иисусу да гердилӓр ортада. 19Пилат сымарлады, йазсыннар да ставрозун йукарсына бӧлӓ бир йазы койсуннар: «Н��заретли Иисус, Иудейлерин Падишахы». 20Иудейлердӓн чойу окудулар бу йазыйы, зерӓ нерейи гердилӓр Иисусу, йакынды касабайа. Йазылыйды чыфыт, латин хем урум диллериндӓ. 21Иудейлерин бӱӱк попазлары дедилӓр Пилата: «Йазма \"Иудейлерин Падишахы\", ама йаз, ани \"О Кендини сайарды Иудейлерин Падишахы\"». 22«Не йаздым, о йазылмыш», – ӂувап етти Пилат. 23Аскерлӓр Иисусу гердиктӓн сора алдылар Онун рубаларыны да йаптылар дӧрт пай, хербир аскерӓ бирӓр пай. Сора алдылар гӧлмеени. Гӧлмеендӓ йокту бир дӓ дикиш, ӧрӱлӱйдӱ бойдан-бойа. 24Аскерлӓр дедилӓр бири-биринӓ: «Йыртмайалым гӧлмӓӓ, ама аталым четелӓ, гӧрелим, кимӓ дӱшеӂек». Бу олду таманнансын дейни Айоз Йазы, ани деер: «Пай еттилӓр рубаларымы, гиийимим ичин четелӓ аттылар». Бӧлӓ дӓ йапты аскерлӓр. 25Ставроз йанында, нередӓ герилийди Иисус, дурардылар: анасы, анасынын кызкардашы, Марийа, Клеопанын карысы, хем Марийа Магдалина. 26Ачан Иисус гӧрдӱ анасыны хем, дурарак онун йанында, ӱӱрениӂийи, ангысыны севӓрди, деди Кенди анасына: «О, кары! Тӓ, бу сенин оолун!» 27Сора деди ӱӱрениӂисинӓ: «Тӓ, бу сенин анан!» Ондан сора бу ӱӱрениӂи алды Иисусун анасыны кенди евинӓ. 28Бундан сора Иисус, билерӓк ани шинди хепси таманнанды, таманнансын дейни Айоз Йазы, деди: «Сусадым». 29Орада варды бир кап, долу шарап сиркесиннӓн. Аскерлӓр, бир сӱнкери бандырып сиркейӓ, иссоп сопасына тактылар да узаттылар Онун дудакларына. 30Ачан Иисус сиркейи датты, деди: «Таманнанды!» Сора иилтти башыны да салверди Духуну. 31Ӂумаа гӱнӱйдӱ. Иудейлӓр истемӓрдилӓр, ки гӱӱделӓр, ставрозда герили, калсыннар ӂумертеси гӱнӱ, зерӓ о ӂумертеси бир бӱӱк гӱндӱ. Онуштан йалвардылар Пилата, ки изин версин, кырсыннар герилмиш оланнарын балдырларыны да калдырсыннар гӱӱделери. 32Аскерлӓр гелдилӓр да кырдылар илкинкисинин балдырларыны, сора икинӂисинин, ани Иисуслан билӓ герилийдилӓр. 33Ама ачан йаклаштылар Иисуса, гӧрдӱлӓр ани О ӧлӱ, онун ичин оннар кырмадылар Онун балдырларыны. 34Ама аскерлердӓн бириси саплады Онун ийесини сӱнгӱйлӓн, да бирдӓн кан хем су акты. 35Буну гӧрӓн шаатлык едер, да онун шаатлыы аслы. О билер, ани доору сӧлеер. Сӧлеер, ки сиз инанасыныз. 36Бу бӧлӓ олду, ки таманнансын Айоз Йазы: «Онун кемиклериндӓн бири билӓ фаланмайаӂэк». 37Башка ердӓ Айоз Йазы деер: «Бакаӂэклар Она, Кими сапладылар». 38Бундан сора Аримафейа касабасындан Иосиф, ангысы Иисусун бир ӱӱрениӂисийди, ама буну саклы тутту, зерӓ коркарды иудейлердӓн, истеди изин Пилаттан, ки индирсин Иисусун гӱӱдесини ставроздан. Пилат кайыл олду. Иосиф гитти да алды Иисусун гӱӱдесини. 39Гелди Никодим дӓ, ангысы геӂӓ гелдийди Иисуса, гетирди йакын ӱз фунт смирна, карышык алойа йаайыннан. 40Оннар алдылар Иисусун гӱӱдесини да сардылар кетендӓн безлӓрлӓн, ии кокуларлан, иудейлерин гӧммӓк адетлеринӓ гӧрӓ. 41Орада, нередӓ Иисусу гердилӓр, варды бир башчӓ. О башчӓ ичиндӓ варды бир ени мезар лаамы, нерейи таа кимсейи коймадыйдылар. 42О��ада койдулар Иисусу, зерӓ иудейлерин хазырланмак гӱнӱйдӱ, да бу мезар орайы йакынды.\nИоан 19","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/19","date":"2013-12-12T20:16:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164701395\/warc\/CC-MAIN-20131204134501-00079-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000007987,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000079870224}","num_words":2931,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90801.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус Христозун, Аллахын Оолунун, Ии Хабери башлантысы. 2Ниӂӓ йазылы пророк Исайанын кийадында: «Тӓ, Бӓн йоллээрым хаберӂими Сенин ӧнӱн сора, ангысы хазырлайаӂэк йол Сана». 3«Бааранын сеси чол ердӓ ишидилер: \"Саабийӓ йолу хазырлайын, йолӂаазлары узладын\"». 4Иоан гелди, чол ердӓ ваатиз едерӓк хем насаат едерӓк, ани инсан лӓӓзым дӧнсӱн гӱнахларындан Аллаха хем ваатиз олсун, ки баашламак еденсиннӓр. 5Бӱтӱн Иудейа ерлериндӓн, Иерусалим касабасындан гелӓрдилӓр да хепси ваатиз олардылар ондан Иордан дересиндӓ, кенди гӱнахларыны ачыклайарак. 6Иоан гиийимнийди девӓ йапаасындан рубайлан, кушаныкты деридӓн кайышлан, ийӓрди чекиргӓ хем кыр ары балы. 7Иоан насаат едӓрди: «Беним ардыма гелер О, Ким таа каави бендӓн. Бӓн диилим йакышыклы иилип чӧзмӓӓ Онун айак капларынын тасмаларыны. 8Бӓн сизи суйлан ваатиз еттим, ама О сизи Айоз Духлан ваатиз едеӂек». 9О вакыт Галилейадан, Назарет касабасындан, гелди Иисус, да Иоан ваатиз етти Ону Иордан дересиндӓ. 10Су ичиндӓн чыкарак, О хемен гӧрдӱ, ниӂӓ гӧк ачылды, да Айоз Дух, бир гугуш гиби, Онун ӱстӱнӓ конду. 11Гӧклердӓн бир сес ишидилди: «Сӓнсин Беним севгили Оолум, Сендӓ Беним ислеелиим». 12Бундан сора Дух Иисусу чол ерӓ чабук гӧтӱрдӱ. 13Чолда О кырк гӱн булунду, нередӓ шейтандан дененмиш олду. Ӂанаварлар арасында булунурду, да ангиллӓр Она измет едӓрдилӓр. 14Ачан Иоаны кападылар, Иисус гелди Галилейайа, насаат едерӓк Ии Хабери Аллахын Падишахлыы ичин. 15Да дейӓрди: «Вакыт таманнанды, Аллахын Падишахлыы йаклашты. Гӱнахларыныздан Аллаха дӧнӱн хем Ии Хабери инанын». 16Гечип Галилейа гӧлӱн бойундан, Иисус гӧрдӱ Симону хем Андрейи, онун кардашыны. Оннар су ичинӓ сӱзмелери атардылар, зерӓ балыкчыйдылар. 17Иисус оннара деди: «Гелин Беним ардыма, сизи инсан тутан йапаӂам». 18Оннар чабук сӱзмелерини брактылар да Онун ардына йолландылар. 19Гидип бираз илери, Иисус гӧрдӱ Зеведейин оолуну, Иакову, хем кардашыны Иоаны, ангылары кайык ичиндӓ сӱзмелерини тертиплӓрдилӓр. 20Иисус хемен чаарды оннары. Оннар бобаларыны, Зеведейи, кайыкта ишчилӓрлӓн брактылар да кендилери Иисусун ардына гиттилӓр. 21Капернаум касабасына гелдилӓр. Тездӓ, ӂумертеси гӱнӱ, Иисус синагога ичинӓ гирди, ӱӱретмӓӓ инсаны башлады. 22Онун ӱӱретмесинӓ шашардылар, зерӓ ӱӱредӓрди оннары ниӂӓ бир адам, ангысында вар заабитлик, диил ниӂӓ билгичлӓр. 23Таман о вакыт оннарын синагогасынын ичиндӓ булунарды бир адам, анг��сы фена духлан тутулмуш. О башлады баармаа: 24«Не истеерсин биздӓн, Назаретли Иисус? Гелдин бизи кайбетмӓӓ ми? Билерим, кимсин Сӓн, Сӓн Аллахын Айозуйсун!» 25Ама Иисус таказалады ону да деди: «Сус да чык бу адамдан!» 26Озаман фена дух адамы сарсалады да сора, бир кескин сеслӓн баарып, ондан чыкты. 27Хепси шаш калдылар да бири-биринӓ сорардылар: «Недир бу? Несой ени ӱӱретмӓктир бу? О артык фена духлара заабитликлӓн сымарлээр, да оннар Ону сеслеер!» 28Галилейанын бӱтӱн долайында Иисус ичин херери хабер чабук даалды. 29Иисус Иаковлан хем Иоаннан синагогадан чыкты, Симонун хем Андрейин евинӓ гитти. 30Симонун кайнанасы патта сытмадан хаста йатарды. Бунун ичин Иисуса чабук хабер верилди. 31Иисус, йаклашып, тутту ону елиндӓн да йардым етти, калксын. Сытма ону бракты, да кары измет етмӓӓ оннара башлады. 32Авшамнен, гӱн каушмасында, хепси хасталары хем фена духтан тутулмушлары Иисуса гетирӓрдилӓр. 33Капу ӧнӱндӓ инсан бӱтӱн касабадан топланды. 34Хертӱрлӱ хасталыклардан О чок инсан алыштырарды. Чыкарарды чок фена духлары да бракмарды сӧлесиннӓр, зерӓ оннар билирдилӓр, ани О Христос. 35Ертеси гӱнӱ чин-сабаалӓн Иисус калкты да, чыкып евдӓн, бир сапа ерӓ гитти, нередӓ дуа едӓрди. 36Симон хем ким онуннанды, гиттилӓр Иисусу аарамаа. 37Ачан булдулар, дедилӓр Она: «Хепси Сени аарээр». 38О ӂувап етти оннара: «Гиделим долай кӱӱлерӓ \/хем касабалара\/, ки орада да насаат едейим, зерӓ бунун ичин чыкып-гелдим». 39Гитти, насаат етсин бӱтӱн Галилейанын синагогаларында да фена духлары чыкарсын. 40Иисуса гелди бир лепралы адам, диз чӧктӱ Онун ӧнӱндӓ да йалварды: «Еер истӓрсейдин, вар насыл бени паклайасын». 41Иисусун ӂаны аӂыды да, узадып елини, дииди она да деди: «Истеерим, паклан!» 42Бирдӓн лепра ону бракты, да бу адам пакланды. 43Иисус тез йолландырды ону да сыкыдан сымарлады: 44«Бак, сӧлӓмейӓсин кимсейӓ, ама гит да гӧстерил попаза. Кенди пакланман ичин гетир не Моисей сыралады, ки шаатлык олсун инсана». 45Бу адам са, чыкып орадан, башлады сӧлемӓӓ хем хабер вермӓӓ бунун ичин херердӓ. Ӧлӓ, ани сора Иисус хич бир касабайа ачыкта гирӓмӓрди. О дышанда, сапа ерлердӓ дурарды, да инсан хер тарафтан Она гелӓрди.\nМарк Array","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/","date":"2013-12-05T07:09:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163041301\/warc\/CC-MAIN-20131204131721-00005-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":35,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":2517,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87502.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Умут едерим, ани дайанэрсыныз бираз беним акылсызлыыма. Не олурса, дайанын бана! 2Зерӓ бӓн алифли сизин ичин Аллахын алифлииннӓн, чӱнкӱ йавклу еттим сизи бир коӂайлан, Христозлан, ки чыкарабилейим сизи Онун ӧнӱнӓ бир темиз кыз гиби. 3Ама коркэрым, ки, ниӂӓ йылан шалвирлииннӓн алдатты Евайы, хеп ӧлӓ сизин фикирлериниз дӓ, ��озулуп, сапар сизин пак хем хализ инандан Христоза. 4Зерӓ, ачан гелер биркимсей да насаат едер сизӓ башка бир Иисус ичин, Ангысыны биз насаат етмедик, еки кабледерсиниз башка бир дух йада башка бир ии хабер, ани каблетмединиз, сиз буннары колай кабледерсиниз. 5Ама бӓн санэрым, ани бу «ӱстӱн апостоллардан» бӓн таа ашаа диилим. 6Олэр, ки беӂериксизим лафымда, ама беӂериксиз диилим билгидӓ. Хер тарафтан, хер иштӓ буну гӧстердик сизӓ. 7Гӱнах мы йаптым бӓн, ачан алчалттым кендими, ки сиз ӱӱселӓсиниз, да сизӓ парасыз насаат еттим Аллахын Ии Хаберини? 8Башка клиселердӓн пара алдым, кабледерӓк оннардан ӧдек, ки измет едӓбилейим сизӓ. Сиздӓ булунаркан, бакмайарак, ани йоклук чекӓрдим, бӓн кимсейӓ аарлык гетирмедим. 9Зерӓ беним йоклууму Македонийадан гелӓн кардашлар долдурдулар. Хербир иш ӱзерӓ сакындым хем сакынаӂам да, ки бишейлӓн ӱк олмайым сизӓ. 10Ниӂӓ Христозун аслылыы вар бендӓ, хеп ӧлӓ деерим, ани Ахайа долайында хич кимсей дургудамайаӂэк бени бӧлӓ ӱӱнмектӓн. 11Нечин? Онуштан, ки севмеерим сизи? Аллах билер, ани сизи северим! Ама ниӂӓ йаптым, ӧлӓ йапаӂам илери доору да, 12ки ӧн вермейим оннара, ким аарээр ӱӱнсӱн, ки ишлеер бизим гиби. 13Бусой инсаннар – йаланӂы апостоллар, алдадыӂы ишчилӓр, ангылары йапынэрлар, ани Христозун апостоллары. 14Бу диил шашма иш, зерӓ кендиси шейтан йапынэр, ки айдыннык ангили булунэр. 15Диилдир бӱӱк иш, еер онун изметкерлери дӓ йапынарсайдылар, ани доорулуун изметкерлери булунэрлар. Оннарын биткиси олаӂэк оннарын йаптыкларына гӧрӓ. 16Таа чок дейеӂӓм: биркимсей санмасын бени акылсыз. Еер сиз ӧлӓ санарсайдыныз, озаман кабледин бени ниӂӓ бир акылсызы, ки бӓн дӓ бираз ӱӱнейим. 17Не сӧлейеӂӓм, сӧлӓмейеӂӓм Саабийӓ гӧрӓ, ама бир акылсыз гиби кыйышмаклан ӱӱнерӓк. 18Чӱнкӱ чойу ӱӱнер тенӂесинӓ, ӱӱнеӂӓм бӓн дӓ. 19Зерӓ сиз, акыллылар, майылсыныз дайанмаа акылсызлара! 20Хакына сиз дайанэрсыныз, ачан биркимсей сизи чырак еринӓ кулланэр, ачан йудар хем сойар сизи, ачан кабарэр ӧнӱнӱздӓ хем ӱзӱнӱзӓ урэр. 21Утанмаклан сӧлеерим, ани буна куведимиз етишмеди! Ама еер биркимсей кыйышарса ӱӱнсӱн, – бир акылсыз гиби лафедерим! – кыйышэрым бӓн дӓ ӱӱнмӓӓ. 22Оннар чыфыт мы? Бӓн дӓ. Оннар израилли ми? Бӓн дӓ. Оннар Авраамын сенселесиндӓн ми? Бӓн дӓ ӧлӓйим. 23Оннар Христозун изметкерлери ми? Дели гиби лафедерим! Бӓн оннардан таа ӱстӱн изметкерим. Бӓн таа чок чалыштым, таа чок капана дӱштӱм, сайысыз сыра дайак идим, чок сыра ӧлӱм дӧшеендӓ булундум. 24Иудейлердӓн беш сыра лобут идим, отуз докузар урмак. 25Ӱч керӓ дӱӱлдӱм фышканнан. Бир керӓ дӱӱлдӱм ташлан. Ӱч керӓ гечирдим геми батмасы. Бир гӱн хем бир геӂӓ калдым ачык дениздӓ. 26Чок керӓ йолӂулук еттим, булундум титсиликтӓ акар сулардан, титсиликтӓ хайдутлардан, титсиликтӓ кенди сенселемдӓн, титсиликтӓ башка миллетлердӓн, титсиликтӓ касаба ичиндӓ, титсиликтӓ чол ердӓ, титсиликтӓ дениз ӱстӱндӓ, титсиликтӓ йаланӂы кардашлар арасында, 27чалышмакта, савашмакта; чок керӓ уйкусузлукта, аачлыкта, сусузлукта; чок керӓ оручта, суукта, чыплаклыкта. 28Буннардан каарӓ, бени басэр хер гӱн кахыр хепси клиселӓр ичин. 29Ким йуфкаланды, да бӓн йуфка олмадым? Ким кӧстекленди, да бӓн онун ичин йанмадым? 30Еер лӓӓзымса ӱӱнейим, ӱӱнеӂӓм оннарлан, не ачэр беним йуфкалыымы. 31Сааби Иисусун Бобасы Аллах, Ким дивеч метинненмиш, билер, ани йалан сӧлӓмеерим: 32Дамаск касабасында падишах Аретанын ӧндерӂиси коллады касабайы, ки тутсун бени, ама бени читен ичиндӓ касаба дуварында бир пенчередӓн индирдилӓр, да бутакым куртулдум онун елиндӓн.\n2 Коринфлилерӓ 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/11","date":"2013-12-10T04:51:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164009403\/warc\/CC-MAIN-20131204133329-00022-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":17,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":2168,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90655.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Еллинӂи гӱнӱ йортусунда хепси бирердӓ топлуйдулар. 2Ап-ансыздан гӧктӓн ишидилди бир сес, ниӂӓ бӱӱк бир лӱзгӓр уултусу, ани долдурду бӱтӱн еви, нередӓ оннар булунардылар. 3Оннара гӧрӱндӱ атеш диллӓр гиби, ани бӧлӱнӱп херкезинӓ кондулар. 4Хепси Айоз Духлан долуп, лафетмӓӓ башладылар башка диллердӓ, ниӂӓ Дух верирди, лафетсиннӓр. 5Иерусалимдӓ булунардылар иудейлӓр, динни адамнар, топлу гӧк алтындан хертӱрлӱ миллетлердӓн. 6Ачан ишидилди бу уулту, чок инсан орада олду бир карышыклык, зерӓ херкези ишидӓрди апостоллары лафедерӓк онун кенди дилиндӓ. 7Хепси шашып даптур гелдилӓр да дейӓрдилӓр бири-биринӓ: «Йа бакын, буннар, ким лафедер, диил ми хепси Галилейадан? 8Насыл хербиримиз ишидериз оннары лафедерӓк бизим кенди ана дилимиздӓ? 9Биз – парфийалылар, мидийалылар, еламнылар, инсаннар, ани йашээрлар Месопотамийада, Иудейада, Каппадокийада, Понтта хем Асийада, 10Фригийада, Памфилийада, Мысырда, Ливийа ерлериндӓ, ани Киринӓ тарафында, Ромадан мусаафирлӓр, иудейлӓр хем прозелитлӓр, 11критлилӓр хем араплар, ишидериз оннары лафедерӓк бизим кенди дилимиздӓ Аллахын бӱӱк ишлери ичин!» 12Хепси шашардылар, билмӓрдилӓр не инансыннар. Оннар сорарды бири-биринӓ: «Недир бу?» 13Ама башкалары, гӱлмӓӓ аларак, дейӓрдилӓр: «Оннар таазӓ шараптан сарфош олмушлар!» 14Петри калкты калан онбир апостоллан барабар да, алып лафы, бӱӱк сеслӓн деди: «Иудей адамнары хем хепси, ким йашээр Иерусалим касабасында, сеслейин беним лафларымы да билиниз! 15Оннар диил сарфош, ниӂӓ сиз санэрсыныз, зерӓ шинди салт ӱчӱнӂу саат сабаадан. 16Ама бу олду о, не сӧлендийди пророк Иоилдӓн: 17\"Сон гӱннердӓ, деер Аллах, дӧкеӂӓм Беним Духумдан хербир инсан ӱстӱнӓ. Сизин оолларыныз хем кызларыныз пророклук едеӂеклӓр. Генчлериниз гӧрӱнмӓк гӧреӂеклӓр, ихтӓрларыныз дӱш гӧреӂеклӓр! 18О гӱннердӓ Беним чыракларымын ӱстӱнӓ, адамнарын хем карыларын ӱстӱ��ӓ, дӧкеӂӓм Беним Духумдан, да оннар пророклук едеӂеклӓр. 19Гӧстереӂӓм шашмаклы ишлӓр йукарда, гӧклердӓ, хем нышаннар ашаада, ердӓ: кан, атеш хем булут гиби тӱтӱн. 20Гӱн каранныкланаӂэк, ай кан ренгинӓ дӧнеӂек Саабинин бӱӱк хем шафклы гӱнӱн ӧнӱ сора. 21Озаман ким Аллахын адыны чаараӂэк, куртулмуш олаӂэк\". 22Израил адамнары, сеслейин бу лафлары! Назаретли Иисус бир Адамды, Ангысынын кимниини Аллах ачык гӧстерди сизӓ кудретли йаптыкларлан, шашмаклы ишлӓрлӓн хем нышаннарлан, ангыларыны Аллах йапты сизин аранызда Онуннан, ниӂӓ кендиниз билерсиниз. 23Бу Адам верилди сизин елинизӓ ӧнӂӓ Аллахын курулмушуна хем билмесинӓ гӧрӓ. Ону сиз енсерлединиз ставроза хем ӧлдӱрдӱнӱз законсузларын еллериннӓн. 24Ама Аллах, ӧлӱмӱн аӂыларына сон верип, Ону дирилтти. Ӧлӱм есирлӓӓ аламады Ону. 25Зерӓ Давид Онун ичин деер: \"Гӧрдӱм херзаман Саабийи беним ӧнӱмдӓ, зерӓ О беним саа тарафымда, ки бӓн салланмайым. 26Онун ичин ӱрӓӓм севинер хем дилим шенненер, гӱӱдӓм умутлан динненер. 27Зерӓ Сӓн бракмайаӂан ӂанымы ӧлӱлӓр ериндӓ, изин вермейеӂӓн, Сенин Айозун гӱӱдеси чӱрӱсӱн. 28Ачтын бана, таныйым йашамак йолуну. Сӓн севиндиреӂӓн бени Кенди ӧнӱндӓ\". 29Кардашлар, Давид атамыз ичин, сизӓ ачык сӧлеерим, ани о ӧлдӱ хем гӧмӱлдӱ, мезары да биздӓ бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар. 30Чӱнкӱ Давид пророкту, о билӓрди, не Аллах еминнӓн адамышты, ани онун ардындан геленнердӓн бирисини калдыраӂэк чорбаӂылык скемнесинӓ. 31О гелеӂек вакытлары гӧрерӓк, Христозун дирилмеси ичин лафетти, ани Онун ӂаны ӧлӱлӓр ериндӓ бракылмайаӂэк хем гӱӱдеси чӱрӱмейеӂек. 32Бу Иисусу Аллах ӧлӱдӓн дирилтти, биз хепсимиз буна шаадыз. 33О Аллахын саа тарафына калдырылды, каблетти аданмыш Айоз Духу да Ону шинди дӧктӱ, ниӂӓ гӧрерсиниз хем ишидерсиниз. 34Давид калкмады гӧкӓ, ама кенди деди: \"Сааби деди беним Чорбаӂыма: Отур саа тарафымда, 35Бӓн койунӂа Сенин душманнарыны айакларын алтына\". 36Бӱтӱн Израил халкы ии билсин, ани Аллах йапты Иисусу Чорбаӂы хем Христос. Одур, Кими ставроза гердиниз». 37Оннар бу лафлары ишидип, ӱреклери сапланмыш калды, да дедилӓр Петрийӓ хем ӧбӱр апостоллара: «Кардашлар, не йапалым?» 38«Дӧнӱн гӱнахларыныздан Аллаха, да херкезиниз ваатиз олсун Иисус Христозун адына гӱнахларынызын баашланмасы ичин, сора кабледеӂениз Айоз Духун баашышыны, – деди Петри. – 39Бу адамак сизин ичин, сизин ушакларыныз ичин хем хепси узакта оланнар ичин, херкез ичин, кими бизим Сааби Аллахымыз чаараӂэк». 40Хем чок таа башка лафларлан шаатлык етти оннара хем йалварды, дейерӓк: «Куртарыныз кендинизи бу сапык бой инсандан». 41Хепси, ким каблетти онун насаадыны, ваатиз олдулар, да о гӱн клисейӓ еклешти бир ӱч бин киши. 42Оннар херзаман чалышардылар апостолларын ӱӱренмеклериндӓ бир кардаш пайдашлыында. Барабар екмек ийӓрдилӓр хем дуа едӓрдилӓр. 43Херкезини бир корку сармышты. Апостолларын елиннӓн йапыларды чок шашмаклы ишлӓр хем нышаннар. 44Хепси инанӂылар бирердӓ топ��уйдулар. Хепсини ортакламыштылар. 45Сатардылар кенди малларыны хем мӱлклерини, сора парасыны пайедӓрдилӓр херкезинӓ, некадар лӓӓзым. 46Хер гӱн хепси барабар топланардылар Айоз бинайа хем евлердӓ екмек пайедӓрдилӓр да севинмӓклӓн хем пак ӱреклӓн ийӓрдилӓр. 47Аллахы метиннӓрдилӓр хем хепси инсандан беенилмиштилӓр. Сааби хер гӱн еклӓрди ени куртуланнары оннарын сайысына.\nЙаптыклар 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/2","date":"2013-12-13T21:40:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164997874\/warc\/CC-MAIN-20131204134957-00005-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":2952,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":98870.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан гечти ӂумертеси, Марийа Магдалина, Марийа, Иаковун анасы, хем Саломе сатын алдылар кокулук, ки гитсиннӓр да йааласыннар Иисусун гӱӱдесини. 2Чин сабаалӓн, хафтанын илк гӱнӱ, ачан гӱн дууарды, оннар гелдилӓр мезара. 3Бири-бириннӓн лафедӓрдилӓр: «Ким аӂаба актараӂэк бизӓ мезарын аазындан ташы?» 4Ачан калдырдылар бакышларыны, гӧрдӱлӓр, ани таш актарылы бир тарафа. О пек бӱӱк ташты. 5Ачан гирдилӓр мезар ичинӓ, гӧрдӱлӓр бир генч оланы, ангысы отурурду саа тарафта, гиийимни бийаз рубайлан. Карылар коркудан даптур гелдилӓр. 6О деди оннара: «Коркмайын! Сиз аарээрсыныз Назаретли Иисусу, Ангысыны ставроза гердилӓр. О дирилди да йок бурада. Тӓ ери, нередӓ койулуйду. 7Гидин да сӧлейин Онун ӱӱрениӂилеринӓ хем Петрийӓ, ани О гидер сиздӓн ӧнӂӓ Галилейайа. Орада гӧреӂениз Ону, ниӂӓ сӧледийди сизӓ». 8Карылар, мезардан чыкып, качтылар, зерӓ титирӓрдилӓр хем шашмаклан долуйдулар, да коркудан кимсейӓ бишей сӧлӓмедилӓр. \/ 9Иисус, дирилдиктӓн сора, хафтанын илк гӱнӱ сабаалӓн, илкин гӧстерилди Марийа Магдалинайа, ангысындан чыкардыйды еди фена дух. 10Марийа гитти да сӧледи оннара, ким Онуннан барабарды, ангылары аалардылар хем сызлардылар. 11Ама оннар, ачан ишиттилӓр, ани Иисус дирилди, да Марийа Ону гӧрдӱ, инанмадылар. 12Бундан сора Иисус оннардан башка икисинӓ гӧстерилди башка тӱрлӱ, ачан гидӓрдилӓр бир кӱӱйӓ доору. 13Оннар дӧндӱлӓр геери да сӧледилӓр каланына, ама оннары да инанмадылар. 14Сонда, ачан софрада ийӓрдилӓр, Иисус онбир ӱӱрениӂисинӓ гӧстерилди. Оннары инансызлык хем инатлык бетеринӓ азарлады, зерӓ инанмадылар оннары, ким гӧрдӱ Ону дирилмесиндӓн сора. 15Иисус оннара деди: «Гидин бӱтӱн дӱннейӓ да насаат един Ии Хабери хепси инсана. 16Ким инанаӂэк да ваатиз олаӂэк, о куртулаӂэк, ама ким инанмайаӂэк, кабаатлы калаӂэк. 17Бутӱрлӱ нышаннар инанӂылары гечиреӂек: фена духлары Беним адымнан уурадаӂэклар, ени диллердӓ лафедеӂеклӓр, 18йылан еллеринӓ алаӂэклар. Зихирли бишей ичӓрсейдилӓр, оннара зарар олмайаӂэк. Койаӂэклар еллерини хасталарын ӱстӱнӓ, да хасталар саа олаӂэклар». 19Буннары сӧледиктӓн сора Сааби Иисус гӧкӓ алынды да Аллахын саа тарафында отурду. 20Ама оннар гиттилӓр да херердӓ насаат еттилӓр. Сааби оннара йардым едӓрди хем лафларыны каавилӓрди нышаннарлан, ани сора йапыларды. Амин.\/\nМарк 16","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/16","date":"2013-12-07T06:58:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163053669\/warc\/CC-MAIN-20131204131733-00094-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1296,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93428.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Не дейеӂез, гӱнахта мы калалым, ки Аллахын иивергиси зееделенсин? 2Олмаз! Биз гӱнах ичин ӧлдӱк, несой йашайабилириз гӱнахта? 3Билмеерсиниз ми, ани хепсимиз, ким ваатиз олду Иисус Христозда, ваатиз олдук Онун ӧлӱмӱнӓ? 4Биз ваатиз олмаклан ӧлӱмӓ гӧмӱлдӱк Онуннан барабар, ки ниӂӓ Христос Бобанын метиннииннӓн ӧлӱдӓн дирилди, хеп ӧлӓ биз дӓ бир ени ӧмӱрдӓ йашайалым. 5Чӱнкӱ, Онун гиби ӧлерӓк, Онуннан бирлештик, хеп ӧлӓ, Онун гиби дирилерӓк, Онуннан бирлешеӂез. 6Буну билериз, ани бизим ески адам Онуннан билӓ ставроза герилди, ки гӱӱдемизин гӱнахкерлии куветсиз калсын, да биз шиндӓн сора гӱнаха чырак олмайалым. 7Ким ӧлдӱ, о гӱнахтан куртулду. 8Еер Христозлан билӓ ӧлдӱсейдик, озаман инанэрыз, ани Онуннан билӓ дӓ йашайаӂэз. 9Билериз, ани Христос ӧлӱдӓн дирилди да шиндӓн сора ӧлмейеӂек. Ӧлӱмӱн шиндӓн сора Онун ӱстӱнӓ йок куведи. 10Зерӓ О ӧлдӱйнӓн, ӧлдӱ гӱнах ичин бир сыра херзаман ичин, ама шинди йашээр, хем Онун йашамасы Аллах ичин. 11Сиз дӓ сайын кендинизи ӧлӱ гӱнах ичин, ама дири Аллах ичин \/Саабимиздӓ,\/ Иисус Христозда. 12Онуштан гӱнах заплык етмесин сизин ӧлӱмнӱ гӱӱдениздӓ, да кайыл олмайын гӱӱденин хамеллериннӓн. 13Сизин гӱӱденизин еклерини гӱнах заплыына вермейин, ки кулланасыныз оннары кӧтӱлӱк ичин. Аллахын елинӓ верилин, ниӂӓ оннар, ким ӧлӱдӓн дирилди. Гӱӱденизин еклерини Аллаха верин, ки кулланасыныз оннары доорулук ичин. 14Гӱнах сизӓ чорбаӂылык етмесин, зерӓ сиз заплы диилсиниз Айоз Законнан, ама Аллахын иивергисиннӓн. 15Шинди не дейеӂез? Чӱнкӱ заплы диилиз Законнан, ама Аллахын иивергисиннӓн, гӱнах мы йапалым? Олмаз! 16Не, билмеерсиниз ми, ани кимӓ чырак гиби верилерсиниз, ки ону сеслейӓсиниз, она чырак олэрсыныз: йа гӱнаха чырак, ӧлӱмӓ гӧтӱрӓн, йа да бир чырак, ани сеслеер Аллахы да онуштан доору сайылэр. 17Шӱкӱр Аллаха, ани сиз чырактыныз гӱнаха, ама бӱтӱн ӱректӓн сеслединиз ӱӱретменин ӧзӱнӱ, ангысына верилдиниз. 18Гӱнахтан бошандыныз, доорулаа чырак олдунуз. 19Лафедерим адамӂасына, сизин тенинизин зайыфлыы бетеринӓ. Ниӂӓ вердиниз гӱӱденизин еклерини, чырак олсун мындарлаа хем законсузлаа, ки хертӱрлӱ законсузлук йапасыныз, хеп ӧлӓ шинди верин еклеринизи, чырак олсун доорулаа, ки айоз оласыныз. 20Зерӓ, ачан сиз гӱнаха чырактыныз, доорулуктан бошанмыштыныз. 21Озаман не файданыз олду о ишлердӓн, ангы��ардан шинди утанэрсыныз? Бутӱрлӱ ишлерин биткиси – ӧлӱм. 22Ама шинди, ачан гӱнахтан бошанмышсыныз хем Аллаха чырак олдунуз, бундан файданыз вар: айозлукта йашээрсыныз, хем бунун сону – дивеч йашамак. 23Зерӓ гӱнахын ӧдӓӓ ӧлӱмдӱр, ама Аллахтан баашыш – дивеч йашамак Саабимиздӓ Иисус Христозда.\nРомалылара 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/6","date":"2013-12-09T21:05:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163998145\/warc\/CC-MAIN-20131204133318-00026-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1510,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.045,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91657.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сӧледиклеримизин ӧзӱ будур: биздӓ вар ӧлӓ бир Баш попаз, Ангысы гӧклердӓ отурду бӱӱк Аллахын чорбаӂылык скемнесинин саа тарафында. 2О изметчидир Айоз ердӓ, хакына Булушмак Чадырында, ани курулу Кендиндӓн Саабидӓн, ама диил инсандан. 3Хербир баш попаз сыралы, ки гетирсин баашыш хем курбан. Онуштан лӓӓзым олду, ки бу Баш попаз да гетирсин курбан. 4Еер О калайды бу ердӓ, олмайаӂэйды попаз, зерӓ вар башка попазлар, ани Закона гӧрӓ баашыш гетирерлӓр. 5Оннар измет едерлӓр гӧктекилерин бенземесинӓ хем гӧлгесинӓ, ниӂӓ Аллах сӧледи Моисейӓ, ачан йапаӂэйды Булушмак Чадырыны: «Бак да йап хепсини ӧрнӓӓ гӧрӓ, не гӧстерилди сана байыр ӱстӱндӓ». 6Ама шинди Христос еденди окадар таа ӱстӱн изметчилик, некадар таа ӱстӱн баалантынын араӂысы олду, зерӓ бу бааланты курулу таа ии адамакларлан. 7Еер илк бааланты кусурсуз олайды, лӓӓзымнык дуйулмайаӂэйды башка баалантыйа. 8Ама Аллах, илк баалантыда, маана буларак оннара, деер: «Тӓ, гелер гӱннӓр, деер Сааби, ачан бир ени бааланты йапаӂам Израилин хем Иуданын миллетиннӓн. 9Диил ӧлӓ бир бааланты, ниӂӓ йаптым оннарын бобаларыннан, ачан, еллериндӓн тутуп, чыкардым оннары Мысырдан, зерӓ оннар Беним баалантыма инанч калмадылар, онуштан Бӓн дӓ касаветсиз олдум оннар ичин, деер Сааби. 10Тӓ, будур бааланты, не Израил миллетиннӓн йапэрым о гӱннердӓн сора, деер Сааби: Беним законнарымы оннарын фикирлеринӓ койаӂам хем ӱреклеринӓ йазаӂам. Бӓн оннарын Аллахы олаӂам, оннар да Беним халкым олаӂэклар. 11Кимсей ӱӱретмейеӂек йакын оланыны хем кенди кардашыны, дейип: \"Саабийи таны\", зерӓ кӱчӱк-бӱӱк, хепси Бени таныйаӂэк. 12Зерӓ оннарын законсузлукларыны афедеӂӓм хем гӱнахларыны таа аклыма гетирмейеӂӓм». 13Дейип «ени», гӧстерди, ани илкинкиси ескийди, ама не ески хем чоктанкы, о йакын сонуна.\nЧыфытлара 8","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/8","date":"2013-12-06T21:25:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163052593\/warc\/CC-MAIN-20131204131732-00037-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":994,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92200.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан Петри хем Иоан лафедӓрдилӓр инсана, ап-ансыздан гелди попазлар, Айоз бинанын бекчилерин заабиди хем садукейлӓр. 2Дарсыктылар оннара, зерӓ ӱӱредерлӓр инсаны, ки хепси ӧлӱлӓр дирилеӂек, чӱнкӱ Иисус дирилди. 3Тутуп оннары, кападылар капана ертеси гӱнӓ кадар, зерӓ авшамды. 4Чойу оннардан, ани сеследилӓр насааты, инандылар, да инанӂыларын сайысы йаклашты беш бинӓ. 5Икинӂи гӱнӱ иудей ӧндерӂилери, аксакаллар хем билгичлӓр топландылар Иерусалимӓ. 6Баш попаз Аннан, Кайафа, Иоан, Александру, хем ӧбӱрлери дӓ, ким чекилер баш попазын сенселесиндӓн, орадайдылар. 7Алдылар Петрийи хем Иоаны арайа да сордулар оннара: «Не куветлӓн хем кимин адына сиз буну йаптыныз?» 8Озаман Петри, долу Айоз Духлан, деди оннара: «Халкын ӧндерӂилери хем \/Израилин\/ аксакаллары! 9Чӱнкӱ бу гӱн чаарылдык ӂуваба, ки йаптык иилик бир хастайа, да сорулэр, насыл о алышты, 10билиниз сиз хем бӱтӱн Израил миллети! Бу адам, хептӓн саа дурэр сизин ӧнӱнӱздӓ Назаретли Иисус Христозун адындан, Ангысыны сиз ставроза гердиниз, ама Аллах дирилтти Ону ӧлӱдӓн. 11Одур таш, Ким сиздӓн, усталардан сыбыдылмыш, ама шинди етишти кӧшӓ ташы олсун. 12Йок башка кимсейдӓ куртармак, зерӓ йок гӧк алтында башка бир ад, баашланмыш инсана, ангысыннан куртулабилелим». 13Гӧрӱп Петринин хем Иоанын кыйышыклыыны, шаштылар, зерӓ аннадылар, ани оннар диил ӱӱренмиш хем сырадан инсаннар, да таныдылар, ани Иисуслан гезмишлӓр. 14Ама гӧрӱп саа олмуш адамы дураркан оннарын йанында, бишей каршы лафедӓмӓрдилӓр. 15Сымарладылар оннара, Синедриондан чыксыннар, сора дартышмаа башладылар: 16«Не вар насыл йапалым? – дедилӓр. – Хепси Иерусалимдӓ йашайан инсан билер, ани оннардан йапылды бу мераклы нышан. Биз йок ниӂӓ дейелим, ани бу олмады. 17Ама ки илери доору даалмасын бу хабер инсан арасында, коркудалым оннары да сымарлайалым, кимсейӓ насаат етмесиннӓр бу Адамын адыннан». 18Сора чаардылар да сымарладылар оннара, хич бир заман Иисусун адыны анмасыннар хем ӱӱретмесиннӓр инсаны Онун адыннан. 19Ама Петрийлӓн Иоан бӧлӓ ӂувап еттилӓр да дедилӓр: «Сиз кендиниз дӱшӱнӱн, доору му Аллахын ӧнӱндӓ олаӂэк, ки таа чок сеслейелим сизи, некадар Аллахы? 20Биз йок ниӂӓ сӧлӓмейелим, не гӧрдӱк хем не ишиттик». 21Енидӓн оннары коркуттуктан сора брактылар, гитсиннӓр. Хич бир маана буламардылар ӂезаламаа оннары, зерӓ хепси инсан Аллахы бу олуш ичин метиннӓрди. 22Зерӓ бу адам, ани мераклы нышаннан алыштырылмышты, кырк йашыны гечмишти. 23Петри хем Иоан салверилдиктӓн сора дӧндӱлӓр кафадарларына да аннаттылар, не деди оннара бӱӱк попазлар хем аксакаллар. 24Кафадарлары, буну сеслейип, дуада бирликтӓ олдулар, сеслерини Аллаха калдырып, дедилӓр: «Чорбаӂы, Сӓнсин, Ким гӧкӱ хем ери, денизлери хем хепсини, не вар оннар ичиндӓ, йаратты! 25Сӓн Айоз Духуннан, сенин изметкерин, бизим бобанын, Давидин аазындан дедин: \"Нечин дебрешер миллетлӓр, нечин инсаннар бош ишлӓр дӱшӱнерлӓр? 26Ерин падишахлары калктылар, хем заабитлӓр бирлешти Саабийӓ хем Онун Христозуна каршы\". 27Доору, ани бирлештилӓр бу касабада Ирод хем Понтий Пилат, тайфӓннарлан хем Израил миллетиннӓн билӓ, Сенин айоз Оолуна, Иисуса каршы, Кими Сӓн йааладын, 28ки йапсыннар, не ӧнӂӓ Кенди кувединнӓн хем ии истедииннӓн карарладын олсун дейни. 29Шинди, Сааби, есап ал оннарын коркутмакларыны да вер кувет сенин чыракларына гиргинниклӓн Сенин сӧзӱнӱ хаберлесиннӓр. 30Сӓн дӓ узат елини, ки инсаннар алыштырылсын, да шашмаклы ишлӓр хем нышаннар йапылсын Сенин айоз Оолунун Иисусун адыннан». 31Оннарын дуаларындан сора ер сарсаланды, нередӓ оннар топлуйдулар. Хепси долду Айоз Духлан да башладылар гиргинниклӓн насаат етмӓӓ Аллахын сӧзӱнӱ. 32Хепси инанӂылар бир ӱрек хем бир ӂан гибийдилӓр. Бириси билӓ демӓрди, ки варлыы салт кендисинин. Хепси ишлерини бири-бириннӓн пайлашардылар. 33Апостоллар бӱӱк куветлӓн шаатлык едӓрдилӓр Сааби Иисус \/Христозун\/ дирилмеси ичин, да инсан оннары хепсини чок беенӓрди. 34Оннарын арасында йокту бириси билӓ, ани йоклук гӧтӱрсӱн, зерӓ херкезин, кимин варды тарласы еки еви, сатып, парасыны гетирӓрдилӓр 35апостолларын айакларына, сора пара пай оларды херкезинӓ лӓӓзымныына гӧрӓ. 36Кипруда дуумуш бир левийли, Иосиф, ангысына апостоллар дейӓрдилӓр Варнава, аннамасы «иилендириӂи», 37сатты кенди тарласыны да парайы апостолларын айакларына гетирди.\nЙаптыклар 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/4","date":"2013-12-07T07:30:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163053831\/warc\/CC-MAIN-20131204131733-00007-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2405,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90423.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус ачан гӧрдӱ инсаны, пинди байыр ӱстӱнӓ да, отурдуктан сора, Она йаклаштылар Онун ӱӱрениӂилери. 2О сора башлады лафетмӓӓ да бутӱрлӱ ӱӱретмӓӓ: 3«Мутлу духлан фукаара оланнара, зерӓ Аллахын Падишахлыы оннарын олаӂэк! 4Мутлу аалайаннара, зерӓ оннар иилендирилеӂек! 5Мутлу йаваш оланнара, зерӓ оннар ерин мирасчылары олаӂэк! 6Мутлу аач хем сусуз оланнара доорулук ичин, зерӓ оннар дойунаӂэк! 7Мутлу аӂыйаннара, зерӓ оннар аӂыйанылмыш олаӂэк! 8Мутлу темиз ӱреклилерӓ, зерӓ оннар Аллахы гӧреӂек! 9Мутлу барыштырыӂылара, зерӓ оннара денеӂек Аллахын ооллары! 10Мутлу доорулук ичин кооланмыш оланнара, зерӓ Гӧк Падишахлыы оннарын олаӂэк! 11Мутлу сизӓ, ачан сизи инсан фена лафедер хем коолээр хем хертӱрлӱ йалан лафларлан Беним ичин кӧтӱлеер! 12Севинин хем шенненин, зерӓ бӱӱктӱр сизин ӧдеениз гӧклердӓ. Хеп ӧлӓ коолардылар пророклары, сиздӓн илери. 13Сизсиниз ерин тузу. Ама еер туз кайбедӓрсейди дадыны, несой вар насыл ону енидӓн тузлу йапмаа? Озаман бишей ичин йарамаз. Калэр саде атылсын дышары, ки инсан ону айаклан чиинесин. 14Сизсиниз – дӱннейи�� айдынныы. Касаба, ани дурэр байыр ӱстӱндӓ, йок насыл саклансын. 15Инсан тутуштурмээр шафкы, ки койсун ону бир кап алтына, ама койэрлар кандиллик ӱстӱнӓ, ки айдыннык етсин хепсинӓ, ким ичердӓ. 16Хеп ӧлӓ шафк етсин сизин дӓ айдынныыныз инсанын ӧнӱндӓ, ки оннар, гӧрӱп ии ишлеринизи, метиннесиннӓр сизин Гӧктеки Бобанызы. 17Санмайасыныз, ани Бӓн гелдим йок етмӓӓ Айоз Закону еки пророклары. Гелмедим йок едейим, ама таманнайым. 18Зерӓ доору сӧлеерим сизӓ: окадар вакыт, некадар гӧк хем ер гечмейеӂек, гечмейеӂек бир дӓ нокта, бир дӓ чизги Закондан, хепси таманнанмайынӂа. 19Ӧлӓ ки, ким буннардан ен кӱчӱк сымарламайы басаӂэк да ӧлӓ башкасыны да ӱӱредеӂек, она денеӂек ен кӱчӱк Гӧк Падишахлыында. Ама хепси, ким таманнайаӂэк хем башкасыны да ӧлӓ ӱӱредеӂек, она ен бӱӱк Гӧк Падишахлыында денеӂек. 20Зерӓ сизӓ сӧлеерим: еер сизин доорулуунуз гечмӓрсейди билгичлерин хем фарисейлерин доорулукларыны, озаман хич биртӱрлӱ билӓ гирмейеӂениз Гӧк Падишахлыына. 21Ишиттиниз, ани евел вакыттан инсаннара сӧленди: \"Ӧлдӱрмейӓсин. Херкез, ким ӧлдӱреӂек, дааваланмыш олаӂэк\". 22Ама Бӓн деерим сизӓ, ани херкез, ким ӱфкеленер кардашына, даавалы олаӂэк. Ким деер кардашына: \"Рака\", Синедриондан дааваланаӂэк, ама ким деер: \"Ахмак\", дааваланаӂэк атештӓ йанмаа ӂендемдӓ. 23Ӧлӓ ки, ачан сӓн курбаннаа гетирерсин баашышыны да орада аклына гетирӓрсейдин, ани сенин кардашын кӱсӱлӱ сана, 24брак курбанныын ӧнӱндӓ баашышыны, илкин гит да барыш кардашыннан, сора гел да гетир баашышыны. 25Аннаш сенин каршы дураныннан некадар тез, онуннан таа йолда булунаркан, ки каршы дуранын вермесин сени дааваӂынын елинӓ, дааваӂы да зынданӂыйа, да капамасыннар сени биртӱрлӱ зындана. 26Доору сӧлеерим сана, ани чыкамайаӂан орадан, ӧдӓмейинӂӓ битки кодранты. 27Ишиттиниз, не сӧленди \/евел вакыттан инсаннара\/: \"Ороспулук йапмайасын\". 28Ама Бӓн деерим сизӓ: ким бакэр бир карыйа майыллыклан, артык ӱреендӓ ороспулук йапэр онуннан. 29Еер саа гӧзӱн гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ сени, чыкар ону да сыбыт. Таа ислӓӓ кайбедӓсин бир ек гӱӱдендӓн, некадар бӱтӱн гӱӱдӓннӓн ӂендемӓ атыласын. 30Еер саа елин гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ сени, кес ону да сыбыт. Таа ислӓӓ кайбедӓсин бир ек гӱӱдендӓн, некадар бӱтӱн гӱӱдӓннӓн ӂендемӓ гидӓсин. 31Хеп ӧлӓ сӧленмиш: \"Херкез, ким айырылэр карысындан, она айырылмак кийады версин\". 32Ама Бӓн деерим: херкез, ким айырылэр карысындан хайырсызлыктан башка бетерӓ, верер колайлык она ороспулук йапсын. Хем херкез, ким евленер коӂасындан айырылмыш карыйа, ороспулук йапэр. 33Хеп ӧлӓ ишиттиниз, не сӧленди евел вакыттан инсаннара: \"Йалан емин етмейӓсин, ама таманнайасын Аллахын ӧнӱндӓ, не емин еттин\". 34Ама Бӓн сизӓ деерим: хич емин етмейин, не гӧклӓн, зерӓ о Аллахын чорбаӂылык скемнеси, 35не ерлӓн, зерӓ о Аллахын айак скемнеси, не дӓ Иерусалимнӓн, зерӓ о бӱӱк Падишахын касабасы. 36Емин етмӓ кенди башына, зерӓ йапамээрсын бир дӓ сачыны кара йада бийаз. 37Ко олсун сизин лафыныз: \"Еер ӧлӓйсӓ – ӧлӓ. Еер олмазса – олмаз\". Не буннардан зеедӓ, о йарамаздан гелер. 38Ишиттиниз, не сӧленди: \"Гӧз – гӧз ичин, диш – диш ичин\". 39Ама Бӓн сизӓ деерим: дурмайын каршы фена йапаннара, ама ким урэр сенин саа йанаана, чевир она сол йанааны да. 40Ким сениннӓн даавалашмаа истеер, ки алсын гӧлмеени, вер она ӱст рубаны да. 41Зорларсайды биркимсей сени, гидӓсин онуннан бин адым, гит ики бин. 42Ким истеер сендӓн, вер она. Дӧнмӓ арканы она, ким истеер ӧдӱнч сендӓн. 43Ишиттиниз, не сӧленди: \"Севӓсин йакын оланыны, ама душманындан азетмейӓсин\". 44Ама Бӓн сизӓ деерим: душманнарынызы севин, \/бетва еденнери иисӧзлейин. Йапын иилик оннара, ким азетмеер сиздӓн,\/ дуа един оннар ичин, ким \/гӱӂендирер хем\/ коолээр сизи, 45Гӧктеки Бобанын ооллары оласыныз дейни. Зерӓ О йапэр, ки гӱн дуусун ниӂӓ ии оланнара, хеп ӧлӓ фена оланнара да. Верер йаамур доору оланнара, хеп ӧлӓ кӧтӱ оланнара да. 46Еер севӓрсейдиниз салт оннары, ким сизи север, не ӧдек беклеерсиниз? Йапмээр мы буну харччылар да? 47Еер селӓм верӓрсейдиниз саде кенди кардашларыныза, не ӱстӱн иш йапэрсыныз? Аӂаба тайфӓннар да хеп бӧлӓ йапмээрлар мы? 48Онуштан, олун таман, ниӂӓ сизин Гӧктеки Бобаныз таман.\nМатфей 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/5","date":"2013-12-06T04:41:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163049486\/warc\/CC-MAIN-20131204131729-00039-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":2950,"character_repetition_ratio":0.05,"word_repetition_ratio":0.084,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90068.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Аллахын истедиинӓ гӧрӓ Иисус Христозун апостолу, хем кардаш Тимофей 2селӓм йоллээрыз айоз кардашлара Колос касабасында, ангылары инанэрлар Иисус Христоза. Ииверги хем услулук сизӓ Аллахтан, бизим Бобадан, \/хем Сааби Иисус Христоздан\/. 3Херзаман шӱкӱр едериз Аллаха, бизим Сааби Иисус Христозун Бобасына, ачан дуа едериз сизин ичин. 4Зерӓ ишиттик, ани сиз Иисус Христоза инанэрсыныз хем Аллахын бӱтӱн айоз халкыны северсиниз. 5Бу инан хем севги гелер умуттан, ани гӧктӓ саклы сизин ичин. Ишиттиниз бу умут ичин хакына сӧздӓн, Ии Хабердӓн, 6ани сизӓ етишти. Ии Хабер, ниӂӓ бӱтӱн дӱннедӓ, сизин аранызда да мейва гетирер хем гит-гидӓ илерлеер о гӱндӓн, ачан ишиттиниз онун ичин хем хакына аннадыныз Аллахын иивергисини, 7ниӂӓ ӱӱрендиниз Епафрастан, бизим севгили кафадарымыздан, ангысы Иисус Христозун инанч изметкеридир сизин хатырыныз ичин. 8О сӧледи бизӓ сизин севгиниз ичин, ани Айоз Духтан. 9Онуштан биз озамандан, ачан буну ишиттик, дургунмээрыз сизин ичин дуа етмӓӓ хем йалвармаа, ки ии билӓсиниз Аллахын истедиини бӱтӱн аарифликлӓн хем бир духча аннамаклан. 10Дуа едериз, ани йашаманыз Саабийӓ йакышсын да хербир иш ӱзерӓ беендирӓсиниз кендинизи Она, хертӱрлӱ ииликлӓрлӓн мейва гетирӓсиниз хем илерлейӓсиниз Ону танымакта, 11каа��иленӓсиниз хертӱрлӱ куветлӓн Онун метин кудрединӓ гӧрӓ, ки хепсинӓ севинчлӓн дайанасыныз хем сабурлу оласыныз, 12шӱкӱр едерӓк Аллах Бобайа, Ангысы колайлык верди бизӓ, пай алалым онда, не саклады айоз халкы ичин айдынныкта. 13О куртарды бизи каранныын заабитлииндӓн да гечирди Кенди севгили Оолунун падишахлыына, 14Ангысы куртарды бизи \/Кенди каныннан\/ да баашлады гӱнахларымызы. 15Одур гӧрӱнмейӓн Аллахын гӧрӱнмеси, илк дуулмуш. О ӱстӱндӱр хепси йарадыланнардан. 16Зерӓ Онун араӂылыыннан йарадылды хепси, не гӧктӓ хем не ердӓ вар, хепси, не гӧрӱнер хем не гӧрӱнмеер, заплыклар, чорбаӂылыклар, кулланыӂылар хем заабит еденнӓр. Хепси Ондан хем Онун ичин йарадылы. 17О ӧнӂӓ хепсиндӓн, хем хепси Ондан тутунэр. 18Одур гӱӱденин, клисенин Башы. Одур – клисейи башлайан, ӧлӱлердӓн илкинкиси, ки хербир иштӓ илк ери алсын. 19Зерӓ Аллах кайылды, бӱтӱн таманныы Онда булунсун, 20да услулук еденерӓк Онун каныннан, ани ставрозда акыдылды, Онун араӂылыыннан барыштырсын Кендиннӓн хепсини, не гӧктӓ хем не ердӓ. 21Сиз вакыдын бириндӓ йабанӂыйдыныз хем душмандыныз Аллаха кенди фикириниздӓ, зерӓ кӧтӱлӱк йапардыныз. Ама О шинди сизи дӓ барыштырды, 22зерӓ Христос гӱӱдейӂесинӓ ӧлдӱ, ки гетирсин сизи Аллахын ӧнӱнӓ айоз, кусурсуз хем кабаатсыз. 23Бу олур, еер сиз темелленмиш хем салланмадык инанда дурурсайдыныз да йыракланмарсайдыныз умуттан, ани гелер Ии Хабердӓн. Сиз ишиттиниз бу Ии Хабери, ангысы насаат олунду хепси инсаннара гӧк алтында. Бӓн, Павли, бу Ии Хаберин изметкерийим. 24Шинди, зеетленерӓк сизин ичин, бӓн севинерим. Чӱнкӱ кенди тенимдӓ таманнээрым, не Христозун зеетлериндӓн калды чекилмедик Онун гӱӱдеси ичин, ангысы – клисӓ. 25Бӓн клисенин изметкери олдум Аллахын сырасына гӧрӓ. Бу измет бана верилди сизин хатырыныз ичин, ки насаат едейим херердӓ Аллахын сӧзӱнӱ, 26о саклы курулмушу, ани ачылмамыш калды евел вакытларда хем сенселелердӓ, ама шинди ачылды Онун айоз халкына. 27Аллах истеди гӧстерсин оннара, некадар шанны хем зенгиндир миллетлӓр арасында бу саклы курулмуш. О – Христостур, метинник умуду, ани сиздӓ булунэр. 28Биз Христозу хаберлеериз, акыл верерӓк херкезинӓ хем ӱӱредерӓк херкезини хертӱрлӱ аарифликлӓн, ки чыкаралым Аллахын ӧнӱнӓ херкезини таман Иисус Христозда. 29Тӓ бунун ичин бӓн савашып ишлеерим, чалышарак Онун кувединнӓн, ани бендӓ.\nКолослулара 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Col\/1","date":"2013-12-06T12:52:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163051590\/warc\/CC-MAIN-20131204131731-00045-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":37,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":2045,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92374.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус, енидӓн лафедип, оннара ӧрнеклӓрлӓн сӧледи: 2«Гӧк Падишахлыы бензӓр бир падишаха, ангысы йапты дӱӱн кенди оолуна. 3Йоллады чыракларыны, чаа��ылмышлары дӱӱнӓ теклиф етсиннӓр, ама оннар истӓмедилӓр гелмӓӓ. 4Сора енидӓн йоллады башка чыракларыны, дейип: \"Сӧлейин чаарылмышлара: Софра хазыр, курулу, ӧкӱзлерим хем бесли хайваннарым кесили, хепси хазыр, гелин дӱӱнӓ!\" 5Ама оннар есаба алмадылар. Бириси гитти тарласыны бакмаа, башкасы гитти алыш-вериш йапмаа. 6Таа башкалары туттулар чыраклары, гӱлмӓӓ алып, ӧлдӱрдӱлӓр оннары. 7Ачан ишитти буну падишах, ӱфкеленди, йоллады аскерлерини да телеф етти бу ӧлдӱрӱӂӱлери, йакты оннарын касабаларыны. 8Сора деди чыракларына: \"Дӱӱн хазыр, ама чаарылмышлар диил йакышык гелмӓӓ. 9Гидин йол чатырыкларына, чаарыныз дӱӱнӓ хепсини, кими булаӂэныз\". 10Куллар гиттилӓр сокаклара, топладылар хепсини, кими булдулар: иилери хем кӧтӱлери. Дӱӱн ери долду конакчыларлан. 11Падишах гирди, гӧрсӱн конакчылары, да гӧрдӱ орада бир адам, ани диилди дӱӱн рубасыннан гиийимни. 12\"Ба дост, – деди она чорбаӂы, – несой сӓн дӱӱн рубасыз бурайы гирӓбилдин?\" О адам сусарды. 13Озаман падишах деди кенди изметкерлеринӓ: \"Баалайын онун еллерини хем айакларыны да атын ону дышанкы караннаа. Орада олаӂэк ааламак хем диш гыӂырдатмасы\". 14Зерӓ чок чаарылмыш, ама аз сечилмиш». 15Озаман фарисейлӓр гидип аннаштылар, несой тутсуннар Иисусу лафлан. 16Йолладылар Она кенди ӱӱрениӂилерини, Иродун адамнарыннан барабар, десиннӓр: «Ӱӱредиӂи, биз билериз, ани доору адамсын, Аллахын йолуну хакына ӱӱредерсин, кимсейӓ пай тутмээрсын, зерӓ адам ӱзӱнӓ бакмээрсын. 17Ӧлӓ ки, сӧлӓ бизӓ, несой сайэрсын, дӱшер ми ӧдемӓӓ харч Кесара оса дӱшмеер ми?» 18Ама Иисус, билерӓк оннарын кӧтӱ неетлерини, деди: «Нечин Бени денеерсиниз, икиӱзлӱлӓр? 19Гӧстерин Бана парайы, нейлӓн ӧденер харч!» Оннар гетирдилӓр Она бир динар. 20Иисус сорду оннара: «Кимин ресими хем ады йазылы бурада?» 21«Кесарын», – ӂувап етти оннар. Озаман Иисус деди: «Верин Кесара не Кесарын, ама Аллаха не Аллахын». 22Шаштылар бу лафлара да, Ону бракып, гиттилӓр. 23Хеп о гӱнӱ Иисуса гелди садукейлӓр, ангылары деерлӓр, ани йок дирилмӓк, да сордулар: 24«Ӱӱредиӂи, Моисей деди: \"Еер биркимсей ӧлӓрсейди таа ушаа олмадыйнан, онун кардашы лӓӓзым евленсин бу карыйа да калдырсын ушак ӧлмӱш кардашына тамызлык ичин\". 25Варды биздӓ еди кардаш. Илкинкиси евленди да ӧлдӱ. Чӱнкӱ йокту ушаа, кенди карысыны бракты кардашына. 26Хеп ӧлӓ олду икинӂисиннӓн дӓ, ӱчӱнӂӱсӱннӓн дӓ, единӂисинӓдӓн. 27Хепсиндӓн сора ӧлдӱ кары да. 28Дирилмектӓ ангысынын бу едисиндӓн карысы о олаӂэк? Зерӓ хепси йашады онуннан». 29Иисус ӂувап етти оннара: «Йанылэрсыныз, зерӓ билмеерсиниз не Айоз Йазылары, не да Аллахын куведини. 30Зерӓ ӧлӱлӓр дирилдийнӓн евленмейеӂеклӓр, ама олаӂэклар, ниӂӓ Аллахын ангиллери гӧктӓ. 31Ӧлӱлерин дирилмеси ичин окумадыныз мы, не Аллах сизӓ деер: 32\"Бӓн Авраамын Аллахы, Исаакын Аллахы хем Иаковун Аллахыйым\". Аллах – диил ӧлӱлерин Аллахы, ама дирилерин». 33Инсаннар, ани сеслӓрдилӓр, шаштылар Иисусун ӱӱретмесинӓ. 34Фарисейлӓр, ачан ишиттилӓр, ани Иисус сустурду садукейлери, топландылар бирери. 35Оннардан бир закон ӱӱредиӂиси, Иисусу денесин дейни, койду она бӧлӓ бир соруш: 36«Ӱӱредиӂи, ангы сымарламак ен бӱӱк Законда?» 37Иисус ӂувап етти: «\"Севӓсин Сааби Аллахыны бӱтӱн ӱрӓӓннӓн, бӱтӱн ӂаныннан хем бӱтӱн аклыннан\". 38Будур илк хем ен бӱӱк сымарламак. 39Икинӂиси буна бензӓр: \"Севӓсин йакын оланыны, ниӂӓ кендини\". 40Бу ики сымарламакта тутунэр бӱтӱн Закон хем пророклар». 41Ачан топлуйдулар фарисейлӓр бирердӓ, Иисус сорду оннара: 42«Не дӱшӱнерсиниз сиз Христос ичин? Кимин оолу О?» «Давидин», – ӂувап етти оннар. 43Иисус деер оннара: «Ӧлейсӓ, нечин Давид, Аллахын Духундан кулланылмыш, адлээр Ону \"Чорбаӂы\", дейип: 44\"Сааби деди беним Чорбаӂыма: Отур саа тарафымда, Бӓн койунӂа Сенин душманнарыны айакларын алтына\". 45Чӱнкӱ Давид адлээр Ону \"Чорбаӂы\", несой О олабилир Давидин оолу?» 46Кимсей ӂувап едӓмеди Она бир дӓ лаф. О гӱндӓн сора артык кимсей кыйышмады бишей сорсун Она.\nМатфей 22","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/22","date":"2013-12-05T07:26:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163041301\/warc\/CC-MAIN-20131204131721-00082-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":2271,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90373.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан, шиндӓн сора дайанамайарак, биз кайыл олдук йалныз калалым Афина касабасында, 2да йолладык Тимофейи, бизим кардашы хем кафадары Аллах ичин, ки Христозун Ии Хаберини насаат етсин да каавилесин хем гиргиннетсин сизи инанда, 3ки кимсей сарсаланмасын бу зеетлердӓ. Зерӓ сиз кендиниз билерсиниз, ани бизим ӧлӓ кысметимиз. 4Биз ачан сиздейдик, ӧнӂӓ сӧледик, ани зеет чекеӂез, ӧлӓ дӓ разгелди, ниӂӓ билерсиниз. 5Онуштан бӓн зеедӓ дайанамайарак, йолладым Тимофейи, ки аннайым сизин инаныныз ичин. Коркардым, ани биртӱрлӱ сизи денейиӂи алдатмасын, да бизим ишимиз бошуна калмасын. 6Ама шинди, ачан сиздӓн гелди Тимофей да гетирди бизӓ ии хабер сизин инаныныз ичин хем севгиниз ичин, хем ани сиз бизи херзаман ии лафлан анэрсыныз да истеерсиниз гӧрмӓӓ бизи, ниӂӓ дӓ биз сизи, 7бизим кахырымызда хем зорлуумузда иилендик сизиннӓн, кардашлар, сизин инаныныз ичин. 8Зерӓ биз сефа йашээрыз, ачан сиз Саабидӓ каави дурэрсыныз. 9Несой шӱкӱрлӱк вар ниӂӓ гетирелим Аллаха сизин ичин, бӱӱк севинмӓк ичин, ани каблеттик сиздӓн бизим Аллахын ӧнӱндӓ. 10Геӂӓ-гӱндӱз бӱтӱн ӱректӓн дуа едериз, ки гӧрелим сизин ӱзӱнӱзӱ да долдуралым, не етишмеер сизин инанда. 11Кенди бизим Аллах Боба хем Саабимиз Иисус Христос доорутсун бизим йолумузу сизӓ. 12Сааби зееделесин хем таштырсын севгинизи бири-биринизӓ хем хепсинӓ, ниӂӓ дӓ биз сизи севериз, 13ки каавилесин ӱреклеринизи, айозлукта оласыныз кабаатсыз бизим Аллах Бобанын ӧнӱндӓ бизим Сааби Иисусун гелмесиндӓ хепси айоз халкын��ан. \/Амин.\/\n1 Салониклилерӓ 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Thess\/3","date":"2013-12-06T04:40:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163049486\/warc\/CC-MAIN-20131204131729-00097-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":851,"character_repetition_ratio":0.061,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":98716.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, бӓн карарладым кенди-кендимӓ, ки гелдийнӓн, сизи енидӓн гӱӂендирмейим. 2Еер бӓн сизи гӱӂендирӓрсейдим, ким бени шеннендиреӂек, сиздӓн каарӓ, кими гӱӂендирдим? 3Хеп буну йаздым сизӓ, ки, гелдийнӓн, бени гӱӂендирмесин, ким дӱшер севиндирсин. Зерӓ чок инанэрым, ани беним севинмӓм хепсинизи дӓ севиндирер. 4Бӱӱк кахырлан хем ӱрек аӂысыннан йаздым сизӓ, чок йаш та дӧктӱм, диил ани гӱӂенӓсиниз, ама аннайасыныз, некадар чок северим сизи. 5Еер биркимсей гӱӂендирдисейди, гӱӂендирмеди салт бени, ама бираз, истӓмеерим зееделемӓӓ, сизи хепсинизи. 6Бу адама етӓр ӂеза, ани чойунуз верди. 7Ӧлӓ ки, шинди зеедӓ ӂезаламайын ону, ама афедин хем иилендирин, ки зеедесиннӓн кахырланмасын. 8Онуштан йалварэрым сизӓ, енидӓн гӧстерин она севги. 9Бунун ичин йаздым, ки денейим сизи да гӧрейим, аслы мы, ани бени херзаман сеслеерсиниз? 10Кими сиз афедерсиниз, ону бӓн дӓ афедерим. Еер афеттисейдим биркимсейи бишей ичин, афеттим сизин ичин Христозун ӧнӱндӓ, 11ки йапмасын бир тӱрлӱ кедер бизӓ шейтан. Зерӓ биз хаберсиз диилиз онун неетлериндӓн. 12Гелип Троада касабасына Ии Хаберлӓн Христос ичин, макар ки Саабинин измети ичин бана капу ачылды, 13хеп окадар духча усланамадым, зерӓ буламадым орада беним кардашымы, Титы. Онуштан, дейип «кал саалыӂаклан» оннара, гиттим Македонийайа. 14Ама шӱкӱр Аллаха, Ким херзаман гездирер бизи Христозун енсемӓк парадында хем бизимнӓн херердӓ даадэр гӧзӓл кокуйу, не гелер Ону танымактан. 15Зерӓ биз Христозун ии кокулуу Аллах ичин, хем оннарын арасында, ким куртулмак йолунда, хем оннарын арасында ким кайыплык йолунда. 16Кимиси ичин ӧлӱм гетирӓн ӧлӱм кокусуйуз, ама башкасы ичин йашамак гетирӓн йашамак кокусуйуз. Ким аннар буннары аӂаба? 17Зерӓ биз чойу гиби бозмээрыз Аллахын сӧзӱнӱ, ки безиргенник йапалым, ама насаат едериз Аллахын ӧнӱндӓ бир темиз ӱректӓн, ниӂӓ оннар, ким Аллахтан йолланмыш хем Христоза инанэр.\n2 Коринфлилерӓ 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/2","date":"2013-12-12T12:40:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164583115\/warc\/CC-MAIN-20131204134303-00000-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1062,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91220.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ондан сора олду иудейлердӓ бир йорту, да Иисус гитти Иерусалим касабасына. 2Иерусалимдӓ, Койун токатларында вар бир гӧл, ани чыфытчасына ады Вифезда, долайлы беш колонадайлан. 3Бу колонадалар алтында йатардылар чок тӱрлӱ хасталар: кӧӧрлар, топаллар, кӧтӱрӱмнӓр, \/ангылары беклӓрдилӓр су ойнамасыны. 4Аллахтан бир ангил кимӓр сыра гелӓрди гӧлӓ да чалкаларды суйу. Ким илкин гирӓрди су ойнатмасындан сора, куртулурду хертӱрлӱ хасталыктан, недӓн хастайды\/. 5Орада варды бир адам, ани хастайды отуз секиз йыл. 6Иисус гӧрдӱ ону йатаркан, да билерӓк, ани чок вакыттан беери хаста, сорду она: «Истеерсин ми саа олмаа?» 7Бу хаста ӂувап етти: «Чорбаӂы, йок кимсейим, су ичинӓ салверсин бени, ачан су фокурдээр. Бӓн гиринӂӓ, гирер башкасы бендӓн илери». 8«Калк, ал дӧшеени да гез», – деди Иисус. 9Бирдӓн бу адам саа олду, алды дӧшеени да чекетти гезмӓӓ. Бу олду бир ӂумертеси гӱнӱ. 10Иудейлӓр бу адама, ани саа олду, дедилӓр: «Бӱӱн, ӂумертеси гӱнӱ, дӱшмеер, ташыйасын дӧшеени». 11О ӂувап етти оннара: «О, ким бана саалык верди, деди: \"Ал дӧшеени да гез\"». 12Оннар сордулар: «Кимдир О, Ангысы сана деди: \"Ал дӧшеени да гез\"?» 13Ама бу саа олмуш адам билмӓрди, кимди О, зерӓ Иисус орадан сауштуйду калабалык бетеринӓ. 14Сора Иисус онуннан каршы гелди Айоз бинада да деди: «Тӓ, алыштын, бак, зеедӓ гӱнаха гирмӓ, ки олмасын сениннӓн бишей таа бела». 15Бу адам гитти да сӧледи иудейлерӓ, ани Она Иисус саалык верди. 16Бу бетерӓ иудейлӓр башладылар излемӓӓ Иисусу да истӓрдилӓр ӧлдӱрсӱннӓр Ону, зерӓ йапарды бу ишлери ӂумертеси гӱнӱ. 17Иисус дейӓрди оннара: «Бобам Беним таа ишлеер, Бӓн дӓ ишлеерим». 18Онуштан иудейлӓр таа чок бакардылар ӧлдӱрсӱннӓр Ону, зерӓ диил саде ани басарды ӂумертесини, ама Аллаха дейӓрди: «Беним Бобам», койарак Кендини Аллахлан бир. 19Бунун ичин Иисус оннара деди: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани Оол йок насыл бишей йапсын Кенди-Кендиндӓн, еер гӧрмӓрсейди Бобайы йапаркан. Хепсини, не йапэр Боба, Оолу да йапэр хеп ӧлӓ. 20Зерӓ Боба север Оолуну да гӧстерер Она хепсини, не йапэр. О гӧстереӂек Она таа бӱӱк ишлӓр дӓ, ки сиз шаш-беш каласыныз. 21Зерӓ, ниӂӓ Боба дирилдер ӧлӱлери да верер ӧмӱр оннара, хеп ӧлӓ Оол да верер ӧмӱр, кимӓ истеер. 22Боба даава кесмеер кимсейӓ. Бӱтӱн даавайы верди Оолуна, 23ки хепси икрамнасыннар Оолуну, ниӂӓ икрамнээрлар Бобайы. Ким икрамнамээр Оолу, о икрамнамээр Бобайы, Ангысы йоллады Ону. 24Доору, доору сӧлеерим: ким сеслеер Беним сӧзӱмӱ да инанэр Она, Ким Бени йоллады, онун вар дивеч йашамасы, о гелмеер даавайа, ама гечти ӧлӱмдӓн йашамайа. 25Доору, доору сӧлеерим сизӓ, гелер вакыт, шиндӓн сора гелди, ачан ӧлӱлӓр ишидеӂеклӓр Аллахын Оолунун сесини, да ишиденнӓр дирилеӂеклӓр. 26Ниӂӓ Бобанын вар йашамасы Кенди-Кендиндӓ, хеп ӧлӓ Оолуна да верди, йашамасы олсун Кенди-Кендиндӓ. 27Верди заабитлик Она, даава кессин, зерӓ О – Адам Оолу. 28Шашмайын буна, зерӓ гелер вакыт, ачан хепси, ким булунэр мезарлар ичиндӓ, ишидеӂеклӓр Адам Оолунун сесини. 29Да чыкаӂэклар мезарлар ичиндӓн. Ким йапты иилик, дирилеӂек ӧмӱр ичин, ама ким йапты феналык, дирилеӂек даава ичин. 30Бӓн йок насыл йапайым бишей Кендимдӓн. Бӓн даава йапэрым ӧлӓ, ниӂӓ ишидерим Бобадан. Беним даавам доору, зерӓ бакэрым йапайым диил Беним Кенди истедиими, ама Бобанын, Ангысы Бени йоллады. 31Еер шаатлык едӓрсейдим Кендим ичин, озаман Беним шаатлыым диил аслы. 32Вар башка шаат, ангысы Беним ичин шаатлык едер. Бӓн билерим, ани Онун шаатлыы аслы. 33Сиз йолладыныз Иоана, да о шаатлык етти аслылык ичин. 34Диил ани Бӓн адамын шаатлыыны кабледерим, ама буннары сӧлеерим, ки сиз куртуласыныз. 35Иоан бир шафкты, ани йанарды хем айдыннадарды. Сиз истединиз бираз шенненӓсиниз онун айдынныында. 36Ама Бендӓ вар Иоанын шаатлыындан таа каави бир шаатлык: ишлӓр, ани Боба верди, йапайым, хем ангыларыны Бӓн йапэрым, буннар Беним ичин шаатлык едерлӓр, ани Боба Бени йоллады. 37Бобам, ани Бени йоллады, Кендиси шаатлык етти Беним ичин. Сиз хич ишитмединиз Онун сесини хем гӧрмединиз ӱзӱнӱ. 38Онун сӧзӱнӱ тутмээрсыныз ӱреениздӓ, зерӓ инанмээрсыныз Ону, Кими О йоллады. 39Сиз аараштырэрсыныз Айоз Йазылары, дӱшӱнӱп, ки оннарлан еденӓсиниз дивеч йашамак. Оннар шаатлык едерлӓр Беним ичин! 40Сиз истӓмеерсиниз гелӓсиниз Бана, олсун йашаманыз дейни. 41Бӓн каблетмеерим инсандан метинник. 42Сизи билерим, сиздӓ йок севги Аллаха. 43Бӓн гелдим Беним Бобамын адына, да каблетмеерсиниз Бени, ама гелӓрсейди башка биркимсей кенди адына, ону сиз кабледеӂениз. 44Несой вар ниӂӓ сиз инанасыныз, ачан аарээрсыныз метинник бири-бириниздӓн, ама аарамээрсыныз метиннии, ани гелер бир Аллахтан. 45Санмайасыныз, ани Бӓн сизи кабаатландыраӂам Бобанын ӧнӱндӓ, вар ким сизи кабаатландырсын: Моисей, ангысына умудунузу койдунуз. 46Еер инанайдыныз Моисейи, инанаӂэйдыныз Бени дӓ, зерӓ о йазды Беним ичин. 47Ама чӱнкӱ инанмээрсыныз онун йазыларыны, несой вар насыл инанасыныз Беним сӧзӱмӱ?»\nИоан 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/5","date":"2013-12-06T05:07:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163049570\/warc\/CC-MAIN-20131204131729-00022-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2741,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":76392.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Лӓӓзым ӱӱнейим, макар ки йок бундан файда. Шинди гечерим Саабидӓн гӧрмеклерӓ хем ачыкламаклара. 2Таныйэрым бир адамы, ким инанӂы Христоза. О йакын ондӧрт йыл геери – гӱӱдейлӓн ми, гӱӱдесиз ми, билмеерим, Аллах билер – алынды ӱчӱнӂӱ гӧкӓдӓн. 3Билерим, ани бу адам – гӱӱдейлӓн ми, гӱӱдесиз ми, билмеерим, Аллах билер – 4алынды рай ичинӓ да ишитти ӧлӓ сӧзлӓр, ани йок ниӂӓ аннатмаа инсан дилиндӓ, ани доору олмаз, инсан сӧлесин. 5Бутӱрлӱ адамнан ӱӱнеӂӓм, ама кендимнӓн ӱӱнмейеӂӓм, йуфкалыкларымдан каарӓ. 6Еер истӓрсейдим ӱӱнмӓӓ, олмайаӂам акылсыз, зерӓ доору лафедерим, ама сакынэрым, ки биркимсей беним ичин таа чок санмасын, некадар гӧрер хем ишидер бендӓн. 7Ки кабар��айым бу ачыкламакларын чоклуундан, бана бир тикен батсын гӱӱдемӓ, верилди, шейтанын хаберӂиси, ки йумурукласын бени, кабармайым дейни. 8Ӱч керӓ дуа еттим Саабийӓ, ки бундан куртулайым. 9Ама О деди бана: «Етӓр Беним иивергим сенин ичин, зерӓ Беним куведим таманныкта гӧстерилер йуфкалыкта». Онуштан бӓн таа хавезлӓн ӱӱнеӂӓм беним йуфкалыкларымнан, ки Христозун куведи беним ӱстӱмдӓ булунсун. 10Онуштан хошлук булэрым йуфкалыкта, ашааланмакта, зорлукта, кооламакта хем сыкынтыда Христоз ичин. Зерӓ, ачан йуфкайым, озаман бӓн каавийим. 11Бӓн ӱӱнерӓк етиштим акылсызлаа, сиз бени буна зорладыныз. Сиз лӓӓзымды бени метедӓсиниз, зерӓ бӓн бишейлӓн таа ашаа диилим о «ӱстӱн апостоллардан», макар ки бишейӂик диилим. 12Хакына апостолун нышаннары гӧстерилди аранызда хертӱрлӱ сабурлуклан, мераклы нышаннарлан, шашмаклы хем кудретли ишлӓрлӓн. 13Аӂаба сизӓ не етишмеер, бакарак калан клиселерӓ, ондан каарӓ салт, ани бӓн аарлаа коймадым сизи. Афедин беним бу кабаатымы! 14Те, ӱчӱнӂӱ керӓ бӓн хазырым гелмӓӓ сизӓ, да аарлаа коймайаӂам сизи, чӱнкӱ бӓн истеерим диил не сизин, ама сизи. Ушаклар дӱшмеер топласыннар варлык ана-бобаларына, ама ана-бобалар ушакларына. 15Бӓн хавезлӓн малымы хем кендими харӂарым сизин ичин. Еер бӓн чок сизи севӓрсейдим, кендим сиздӓн таа аз мы севилеӂӓм? 16Ко ӧлӓ олсун, бӓн сизӓ ӱк олмадым, ама шалвирликлӓн алдаттым сизи! 17Сиздӓн алдым мы бӓн бишей оннар ашыры, кими сизӓ йолладым? 18Бӓн йалвардым Тита, сизӓ гитсин, да онуннан йолладым ӧбӱр кардашы. Тит алды мы бишей сиздӓн? Бир духлан диил мийиз икимиз дӓ? Хеп бир йолу излӓмедик ми? 19Санэрсыныз, ки биз букадар вакыт дооруклээрыз кендимизи сизин ӧнӱнӱздӓ? Лафедериз Аллахын ӧнӱндӓ, ниӂӓ оннар, ким инанӂы Христоза. Севгили кардашлар, хепси, не йапэрыз, сизин духча каавиленмениз ичин. 20Бӓн коркэрым, ки, ачан сизӓ гелеӂӓм, беки булмайаӂам сизи, ниӂӓ истеерим, сиз дӓ булмайаӂэныз бени, ниӂӓ истеерсиниз. Коркэрым, ки сиздӓ кавга, хасеетлик, ӱфкӓ, чекиш, кӧтӱӂӱлӱк, амазчылык, шишкинник, сырасызлык олэр. 21Коркэрым, ки ачан енидӓн гелеӂӓм сизӓ, Аллах бени утандыраӂэк сизин ӧнӱнӱздӓ, да бӓн кахырланаӂам чойу ичин, ани гӱнаха гирдилӓр хем Аллаха дӧнмедилӓр мындарлыктан, ороспулуктан хем хайырсызлыктан, ани йапардылар.\n2 Коринфлилерӓ 12","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/12","date":"2013-12-11T02:17:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164029048\/warc\/CC-MAIN-20131204133349-00023-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1680,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84941.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ондан сора хепси калктылар да Иисусу Пилата гӧтӱрдӱлӓр. 2Башладылар Ону кабаатландырмаа бӧлӓ лафларлан: «Биз булдук бу Адамы, бизим инсаны кызыштыраркан калкынмаа хем дургударкан, харч ӧдӓмесиннӓр Кесара. О кендини сайэр Христос – Падишах». 3Пилат сорду: «Сӓнсин ми Иудейлерин Падишахы?» «Ӧлӓ, ниӂӓ сӧлеерсин», – ӂувап етти Иисус. 4Пилат деди бӱӱк попазлара: «Бӓн булмээрым бир дӓ кабаат бу адамда». 5Оннар чок чалыштылар, дейип: «О калдырэр инсаны, ӱӱредер бӱтӱн Иудейада, башлайып Галилейадан бурайы кадар». 6Пилат, ишидип буну, сорду: «Бу адам Галилейадан мы?» 7Ачан аннады, ани Иисус Иродун кулланмасындан, Ону Ирода йоллады, ангысы о гӱннердӓ Иерусалимдейди. 8Ирод, гӧрӱп Иисусу, пек севинди, зерӓ чоктан истӓрди Ону гӧрсӱн, чӱнкӱ Онун ичин ишиттийди да умутланарды гӧрсӱн Ону йапаркан бир мераклы нышан. 9Койду Она чок сорушлар, ама Иисус хич ӂувап вермеди. 10Бӱӱк попазлар хем билгичлӓр орада дурардылар да бӱӱк ӱфкейлӓн амазлардылар Ону. 11Ирод кенди аскерлериннӓн ашаалатты хем гӱлмӓӓ алды Иисусу, гиидирди Ону йалабык рубайлан, сора геери йоллады Пилата. 12О гӱндӓн сора Ирод хем Пилат достлаштылар бири-бириннӓн, ама бу гӱнӓ кадар душманнык едӓрдилӓр. 13Пилат топлады бӱӱк попазлары, ӧндерӂилери хем инсаны 14да деди оннара: «Гетирдиниз бана бу Адамы, ниӂӓ бирисини, ангысы кызыштырэр инсаны калкынмаа. Ама аараштырып хепсини сизин ӧнӱнӱздӓ, булмадым бу Адамда бир дӓ кабаат, не сиз сӧлединиз. 15Ирод да булмады, онуштан Ону геери бизӓ йоллады. Гӧрерсиниз, бу Адам бишей йапмады, ки ӧлӱмӓ кабаатлы олсун. 16Онуштан дӱӱдӱрдӱктӓн сора колвереӂӓм Ону». \/ 17Хер Паскеллӓ йортусунда Пилат лӓӓзымды колверсин капанмышлардан бирисини.\/ 18Ама хепси оннар баардылар бир сеслӓн: «Ӧлӱмӓ Ону, колвер бизӓ Вараввайы!» 19Вараввайы зындана кападыйдылар калкынмак хем адам ӧлдӱрмӓк бетеринӓ, не о йапмышты касаба ичиндӓ. 20Пилат енидӓн данышты оннара, умутланарак, колверсин Иисусу, 21ама оннар баардылар: «Гер, гер Ону ставроза!» 22Пилат ӱчӱнӂӱ сыра сорду: «Не кӧтӱлӱк О йапты? Бӓн булмадым бир дӓ кабаат Онда ӧлӱм ичин. Ӧлӓ ки, дӱӱдӱрдӱктӓн сора колвереӂӓм Ону». 23Оннар бӱӱк сеслӓн баардылар хем зорладылар, ки Иисус герилсин ставроза. Оннарын \/хем бӱӱк попазларын\/ баармаклары енседилӓр. 24Пилат карарлады оннарын истедиклерини таманнасын. 25Колверди ону, ким капана капалыйды калкынмак хем адам ӧлдӱрмӓк ичин, ону, кими истедилӓр, ама Иисусу бракты оннарын истедиинӓ. 26Ачан гӧтӱрӓрдилӓр Ону ставроза гермӓӓ, йолда дургуттулар бир адамы, ады Киринели Симон, ангысы кырдан гелӓрди. Койдулар онун омузларына ставрозу, ки Иисусун ардына гӧтӱрсӱн. 27Иисусун ардына гидӓрди бир сӱрӱ инсан хем карылар, ангылары аалардылар хем гӱӱслеринӓ дӱӱйӓрдилӓр. 28Иисус, дӧнӱп оннара, деди: «Иерусалимин кызлары, ааламайын Беним ичин, ама аалайын кендиниз ичин хем ушакларыныз ичин. 29Зерӓ йаклашэр вакыт, ачан инсан дейеӂек: \"Не мутлу ушаксыз карылара, ангылары хич дуудурмадылар хем хич емзирмедилӓр!\" 30Озаман дейеӂеклӓр байыр канараларына: \"Дӱшӱн бизим ӱстӱмӱзӓ!\" хем байырлара: \"Ӧртӱн бизи!\" 31Еер бу йапыларсайды ешил фиданнан, не олаӂэк озаман, ачан ку��уйаӂэк?» 32Иисуслан барабар гӧтӱрӱрдӱлӓр ики хайдут, ангыларыны лӓӓзымды ӧлдӱрсӱннӓр Онуннан барабар. 33Етишип ерӓ, нересинӓ денилер «Баш Кемии», орада ставроза гердилӓр Ону хем ики хайдуду: бирисини саа, ӧбӱрӱнӱ сол тарафына. 34Иисус дейӓрди: «Боба, афет оннары, зерӓ билмеерлӓр, не йапэрлар!» Аттылар четелӓ, пайедип рубаларыны бири-биринин арасында. 35Инсан дурарды орада да сииредӓрди. Ӧндерӂилӓр гӱлмӓӓ алардылар Иисусу хем дейӓрдилӓр: «О башкаларыны куртарды; еер О Христоссайды, Аллахын Сечилмиши, ко Кендини куртарсын!» 36Аскерлӓр гӱлмӓӓ алдылар Ону. Йаклаштылар да вердилӓр ииши шарап, 37дейип: «Еер Сӓнсейдин Иудейлерин Падишахы, куртар Кендини!» 38Онун башы ӱстӱндӓ йазылыйды \/латин, урум хем чыфыт дилиндӓ\/: «Иудейлерин Падишахы». 39Ставрозда герили хайдутлардан бириси кӧтӱлӓрди Ону, дейип: «Еер сӓн Христоссайдын, куртар Кендини хем бизи дӓ!» 40Ама ӧбӱрӱ азарлады ону, дейерӓк: «Коркмээрсын мы Аллахтан, ачан кендин дӓ булунэрсын хеп бу ӂеза алтында? 41Бизим ичин доору кабледелим йарашыр ӂезайы кабаатымыз ичин, ама бу Адам йапмады бир дӓ кӧтӱлӱк». 42Сора данышты Иисуса: «Сааби, аклына гетир бени, ачан гелеӂӓн Сенин падишахлыына». 43Иисус ӂувап етти: «Доору сӧлеерим сана, бӱӱн олаӂан Бенимнӓн райда». 44Алтынӂы саадын долайындайды. Олду бӱӱк караннык бӱтӱн мемлекеттӓ, ани тутту ӱч саат, докузунӂу саада кадар. 45Гӱн карарды, Айоз бинанын ичйанкы пердеси йыртылды ортадан. 46Иисус бӱӱк сеслӓн баарды: «Боба, Сенин елинӓ верерим духуму!» Дейип бу лафлары, салверди духуну. 47Аскер ӱзбашы, гӧрӱп, не олду, метиннеди Аллахы, дейип: «Хакына, ани бу Адам кабаатсызды!» 48Ачан хепси инсан, ким гелдийдилӓр сииретмӓӓ, гӧрдӱлӓр, не олду, даалыштылар, херкези дӱӱйерӓк кенди гӱӱсӱнӱ. 49Хепси, ким Иисусу таныйарды, хем карылар, ангылары Галилейадан гелдийдилӓр, дурурдулар узакта да бакардылар, не олэр. 50Орада варды Синедрион азаларындан бир ии хем доору адам, ады Иосиф, 51ангысы пай алмадыйды оннарын неетлериндӓ хем йаптыкларында. Бу адам иудейлерин Аримафейа касабасынданды, Аллахын Падишахлыыны беклӓрди. 52Бу адам гитти Пилата, Иисусун гӱӱдесини истеди. 53Индирди Ону ставроздан, сарды бир кетен чаршафлан да койду бир ени, ойулмуш канара ичиндӓ мезара, нередӓ таа гӧмӱлмедийди кимсей. 54Бир ӂумаа гӱнӱйдӱ, йаклашарды ӂумертеси. 55Карылар, ангылары гелдийдилӓр Иисуслан Галилейадан, гиттилӓр Иосифин ардына, гӧрдӱлӓр мезары хем насыл ерлештирилди Иисусун гӱӱдеси мезар ичинӓ. 56Сора дӧндӱлӓр геери, хазырладылар кокулары хем паалы йаалары, да ӂумертеси гӱнӱ диннендилӓр Закона гӧрӓ.\nЛука 23","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/23","date":"2013-12-07T18:25:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163055516\/warc\/CC-MAIN-20131204131735-00068-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000071526,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000007152557373}","num_words":3164,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89641.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1О гӱнӱ Иисус чыкты евдӓн да гидип отурурду гӧл бойунда. 2Чок инсан топланды Она, ӧлӓ ани лӓӓзым олду гирсин да отурсун бир кайык ичиндӓ, ама инсан калды кенарда. 3О лафетти оннара ӧрнеклӓрлӓн чок ишлӓр ичин да деди: «Тӓ екиӂи чыкты тоом екмӓӓ. 4Ачан екӓрди, тоомнардан биразы дӱштӱ йол бойуна. Кушлар кондулар да идилӓр оннары. 5Башка тоомнар ташлык ерлерӓ дӱштӱлӓр, нередӓ аз топрак варды. Тоомнар тез филизлендилӓр, зерӓ топрак диилди дерин. 6Ама ачан гӱнеш чыкты, оннар сӧрпештилӓр да курудулар, зерӓ кӧклери сувадайды. 7Таа башка тоомнар чалылар ичинӓ дӱштӱлӓр. Чалылар бӱӱдӱлӓр да буулттулар филизлери. 8Ама калан тоомнар ии топраа дӱштӱлӓр да берекет гетирдилӓр: бириси ӱз, башкасы алтмыш, таа башкасы отуз катына. 9Кимин вар кулаа \/ишитмӓӓ дейни\/, ко ишитсин». 10Ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар да дедилӓр Она: «Нечин лафедерсин оннара ӧрнеклӓн?» 11Иисус ӂувап етти: «Чӱнкӱ сизӓ верилди, аннайасыныз Гӧк Падишахлыын саклылыкларыны, ама оннара верилмеди. 12Зерӓ кимдӓ вар, она таа чок верилеӂек хем зееделенеӂек, ама кимдӓ йок, ондан алынаӂэк, нейи дӓ вар. 13Онун ичин оннара лафедерим ӧрнеклӓрлӓн. Зерӓ, оннар бакаркан, гӧрмеерлӓр, сеслӓркӓн, ишитмеерлӓр хем аннамээрлар. 14Оннарлан таманнанэр пророк Исайанын сӧзлери, ангысы деди: \"Ишидеӂениз кулакларынызлан, ама аннамайаӂэныз. Бакаӂэныз гӧзлеринизлӓн, ама гӧрӓмейеӂениз. 15Зерӓ бу халкын ӱреклери уйвашык олду. Кулакларындан аар ишидерлӓр, гӧзлерини кападылар, ки гӧзлери гӧрмесин, кулаклары ишитмесин хем ӱреклери аннамасын. Башка тӱрлӱ Бана дӧнеӂейдилӓр, да Бӓн оннары алыштыраӂэйдым\". 16Мутлу сизин гӧзлериниз, ани гӧрерлӓр, хем кулакларыныз, ани ишидерлӓр! 17Доору сӧлеерим сизӓ, ани чойу пророклардан хем доору адамнардан истедилӓр гӧрмӓӓ, не сиз гӧрерсиниз, хем ишитмӓӓ, не сиз ишидерсиниз, ама гӧрмедилӓр хем ишитмедилӓр. 18Сеслейин да аннайын, не аннамасы вар бу ӧрнӓӓн екиӂи ичин. 19Ким Гӧк Падишахлыы ичин сӧзӱ ишидер да аннамээр, она шейтан гелер да тоому онун ӱреендӓн чалэр. Буннар о тоомнар, ани дӱштӱлӓр йол бойуна. 20Тоомнар, екилмиш ташлык ерлерӓ, оннардыр, ким, ишидип сӧзӱ, кабледер севинмӓклӓн, 21ама кӧклешӓмеерлӓр хем аз вакыт тутунэрлар. Ачан гелер зорлук еки кооламак Аллахын сӧзӱ ичин, оннар тез атылэрлар. 22Тоомнар, екилмиш чалылар ичинӓ, оннардыр, ким ишидер сӧзӱ, ама бу заманын кахырлары хем зенгинник алдангачлыы буулдэрлар, да оннар берекет гетирӓмеерлӓр. 23Тоомнар, екилмиш ии топраа, оннардыр, ким, ишидип сӧзӱ, аннээр да берекет гетирер: бир тоом ӱз, башкасы алтмыш, таа башкасы отуз катына». 24Иисус сӧледи таа бир ӧрнек да деди: «Гӧк Падишахлыы бензеер бир адама, ангысы екти ии тоомнары кенди тарласына. 25Ама ачан инсан уйуйарды, гелди онун душманы да екти айырык тоому боодайлар ичинӓ, сора гитти. 26Ачан пейдаланды боодай филизлери да башак салверди, ӱзӓ чыкты а��ырык отлары да. 27Ев чорбаӂысынын чыраклары гелдилӓр да дедилӓр: \"Чорбаӂы, екмедин ми сӓн ислӓӓ тоомнары сенин тарлана? Нередӓн чыкты бу айырык отлары?\" 28О деди оннара: \"Буну бир душман йапты\". Озаман чыраклар дедилӓр: \"Истӓрсейдин, гиделим да оннары йолалым?\" 29\"Олмаз, зерӓ йоларкан айырык отларыны, йолмайасыныз бирердӓ боодайлары да. 30Бракын, барабар бӱӱсӱннӓр бичмӓк вакыдына кадар. Бичмӓк вакыды дейеӂӓм оракчылара: илкин йолун айырык отларыны да демет оннары баалайын, атешӓ йакмаа дейни. Ама боодайы топлайын беним амбарыма\"». 31Иисус сӧледи бир башка ӧрнек: «Гӧк Падишахлыы бензеер хардал тоомуна, ани адам екер кенди тарласына. 32Бу тоом, макар, ани таа кӱчӱк хепси тоомнардан, ама ачан бӱӱйер, ешилликлердӓн таа ӱӱсек, бир аач гиби, олэр ӧлӓ, ки кушлар конэрлар онун далларына да йува йапэрлар». 33Башка бир ӧрнек сӧледи: «Гӧк Падишахлыы бензеер бир парча хамур майасына, ани алэр бир кары да карыштырэр ӱч ӧлчӱ уннан, бӱтӱн хамуру кабартсын». 34Иисус хепсини буннары инсана ӧрнеклӓн сӧлӓрди. Бишей ӧрнексиз оннара сӧлӓмӓрди, 35таманнансын дейни, не сӧледийди пророк: «Лафедеӂӓм ӧрнеклӓрлӓн, дӱннӓ курулмасындан саклы ишлери аннадаӂам». 36Ондан сора Иисус салверди инсаны да гирди бир ев ичинӓ. Онун ӱӱрениӂилери йаклаштылар Она да дедилӓр: «Ачыкла бизӓ бу ӧрнӓӓ айырык тоому ичин». 37О деди оннара: «Екиӂи ии тоому – Адам Оолу. 38Тарла – дӱннӓ. Ии тоом – Гӧк Падишахлыын ооллары. Айырык тоомнар – йарамазын ооллары. 39Душман, айырык тоомуну екӓн – диавол. Бичмӓк вакыды – заман биткиси. Оракчылар – ангиллӓр. 40Ниӂӓ айырык оту йолунэр да атылэр атешӓ, ӧлӓ олаӂэк заман биткисиндӓ дӓ. 41Адам Оолу йоллайаӂэк Кенди ангиллерини да топлайаӂэклар Онун Падишахлыындан хепсини, не гӱнаха дӱшӱрер хем ким законсузлук йапэр, 42да кызгын фырына атылаӂэклар, нередӓ ааламак хем диш гыӂырдатмасы. 43Озаман доору оланнар шафк едеӂеклӓр, гӱн гиби, Бобанын Падишахлыында. Кимин вар кулаа \/ишитмӓӓ дейни\/, ко ишитсин! 44Гӧк Падишахлыы бензеер бир хазнайа, ани гӧмӱлӱ бир тарлада. Бир адам, ани булэр ону, енидӓн саклээр да севинмектӓн гидип сатэр бӱтӱн варлыыны да о тарлайы сатын алэр. 45Хем да Гӧк Падишахлыы бензеер бир безиргенӓ, ани аарээр гӧзӓл седеф. 46Ачан пек паалы седеф булэр, гидер да сатэр, нейи вар, да сатын алэр седефи. 47Хем да Гӧк Падишахлыы бензеер бир сӱзмейӓ, ани салверерлӓр су ичинӓ балык тутмаа дейни, ани тутэр хертӱрлӱ балык. 48Ачан долэр сӱзмӓ балыклан, балыкчылар чыкарэрлар кенара да отуруп айырэрлар каплар ичинӓ ии балыклары, ама инмӓз балыклары сыбыдэрлар. 49Хеп ӧлӓ олаӂэк дӱннейин биткисиндӓ дӓ. Ангиллӓр чыкаӂэклар да айыраӂэклар кӧтӱлери дооруларын ичиндӓн. 50Кӧтӱлери атаӂэклар йанар фырына, нередӓ олаӂэк ааламак хем диш гыӂырдатмасы». 51«Шинди аннадыныз мы хепси бу ишлери?» – сорду Иисус. «Аннадык», – ӂувап етти оннар. 52О деди оннара: «Онуштан хербир билгич, ангысы ӱӱренди, не лӓӓзым Гӧк Падишахлыы ичин, бензеер бир ев чорбаӂысына, ангысы чыкарэр хазнасындан хем ени, хем ески ишлӓр». 53Иисус, ачан дургунду лафетмӓӓ ӧрнеклӓн, гитти орадан. 54Гелди Кенди мемлекетинӓ да башлады ӱӱретмӓӓ инсаны синагогада. Инсан шашарды да дейӓрди: «Нередӓн Онда вар бу аарифлик хем кудретли ишлӓр? 55Диил ми О дӱлгерин оолу? Марийа диил ми Онун анасы? Иаков, Иосиф, Симон хем Иуда диил ми Онун кардашлары? 56Хем диил ми Онун хепси кызкардашлары бизим арамызда? Нередӓн хепси бу ишлӓр вар Онда?» 57Бу бетерӓ Иисус ичин шӱпейӓ дӱштӱлӓр. Иисус деди оннара: «Бир дӓ пророк диил паасызландырылмыш ӧлӓ, ниӂӓ кенди мемлекетиндӓ хем кенди евиндӓ». 58Иисус орада йапмады чок кудретли ишлӓр, оннарын инансызлыы бетеринӓ.\nМатфей 13","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/13","date":"2013-12-13T04:58:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164884560\/warc\/CC-MAIN-20131204134804-00052-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":3687,"character_repetition_ratio":0.051,"word_repetition_ratio":0.049,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94188.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, чӱнкӱ дирилдиниз Христозлан билӓ, верилин гӧктеки ишлерӓ, нередӓ Христос Аллахын саа тарафында отурэр. 2Дӱшӱнӱн гӧктеки ишлӓр ичин, ама диил ердеки ишлӓр ичин. 3Зерӓ сиз ӧлдӱнӱз, йашаманыз Христозлан саклы Аллахта. 4Ачан Христос, сизин йашаманыз, гӧстерилеӂек, озаман сиз дӓ метинниктӓ Онуннан барабар гӧрӱнеӂениз. 5Онуштан ӧлдӱрӱн, не вар сиздӓ ердӓн: ороспулуу, диилпаклыы, дӱшкӱннӱӱ, кӧтӱ хавезлии хем тамахлыы, ани хеп ӧлӓ, ниӂӓ дӓ баш иилтмӓк идоллара. 6Буннарын бетеринӓ Аллахын ӱфкеси гелер сеслӓмейӓн инсаннарын ӱстӱнӓ. 7Вакыдын бириндӓ сиз дӓ бу йолларда гездиниз, ачан о инсаннарын арасында йашардыныз. 8Ама шинди хепсиндӓн бракылын: ӱфкедӓн, кызгынныктан, кӧтӱ нееттӓн. Кӧтӱ лафлар, айып сӧзлӓр чыкмасын аазыныздан. 9Бири-биринизӓ йалан сӧлӓмейин, зерӓ сойундунуз ески адамдан кӧтӱ йаптыкларыннан билӓ, 10да гииндиниз ени адамы, ангысы таазеленер, ӧлӓ ки ии танысын Аллахы, Йарадыӂысыны, да Она бензесин. 11Бурада йоктур айырмак урум, иудей, кесикли, кесиксиз, варвар, скиф, чырак хем сербест арасында. Христос – хепсидир хем хепсиндӓ. 12Онуштан гиинин, ниӂӓ Аллахын сечилмишлери, айоз хем севгили, аӂыйанныы, иилии, йавашлыы, йалпаклыы, сабурлуу. 13Бири-биринизӓ дайанын, еер биркимсей кӱстӱйсӓ башкасына, сиз дӓ бири-биринизи афедин, ниӂӓ Сааби сизи афетти. 14Хепсинин ӱстӱнӓ гиинин севгийи, ангысы бир синӂирдир, не тутар хепсини бирлик ичиндӓ. 15Христозун услулуу чорбаӂылык етсин сизин ӱреклериниздӓ. Бу услулаа сиз чаарылмышсыныз, ниӂӓ бир гӱӱденин еклери. Шӱкӱр олун. 16Христозун Сӧзӱ сиздӓ ерлешсин ташкынныктан. Ӱӱредин хем акыл верин бири-биринизӓ псалмаларлан, метинник лафларыннан хем духча тӱркӱлӓрлӓн, шӱкӱрлӱклӓн метедерӓк Саабийи ӱректӓн. 17Не дӓ йапарсаныз – лафлан мы, ишлӓн ми ��� хепсини Сааби Иисусун адына йапын, да шӱкӱрлӱк гетирин Аллах Бобайа Иисусун йаптыклары ичин. 18Сиз, карылар, ӧн верин коӂаларыныза, ниӂӓ Саабийӓ йакышэр. 19Сиз, коӂалар, севин карыларынызы да оннарлан серт олмайын. 20Сиз, ушаклар, аналарынызы-бобаларынызы сеслейин хербир иш ӱзерӓ, зерӓ буну Сааби беенер. 21Сиз, бобалар, дебештирмейин ушаклары, ки умуду кайбетмесиннӓр. 22Сиз, чыраклар, ердеки чорбаӂыларынызы хербир иш ӱзерӓ сеслейин да измет един диил саде оннарын гӧзлери ӧнӱндӓ, кендинизи беендирӓсиниз, ама пак ӱректӓн, Саабидӓн коркарак. 23Не дӓ йапарсаныз, йапын бӱтӱн ӱректӓн, ниӂӓ Саабийӓ, ама диил ниӂӓ инсана. 24Унутмайын, ани Саабидӓн мирас алаӂэныз баашыш гиби, зерӓ измет едерсиниз Сааби Христоза. 25Ама ким доору ишлӓмейеӂек, кенди ишинӓ гӧрӓ кабледеӂек, зерӓ Христозда хич йок ӱзӱнӓ бакмак.\nКолослулара 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Col\/3","date":"2013-12-09T21:21:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163998951\/warc\/CC-MAIN-20131204133318-00047-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1496,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85580.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Чин-сабаалӓн бӱӱк попазлар, аксакаллар, билгичлӓр хем бӱтӱн Синедрион топланып-аннаштылар, баалайып Иисусу, гӧтӱрдӱлӓр да вердилӓр Пилата. 2Пилат сорду Она: «Сӓнсин ми Иудейлерин Падишахы?» Иисус ӂувап етти: «Ӧлӓ, ниӂӓ сӧлеерсин». 3Бӱӱк попазлар чок тӱрлӱ кабаатлардылар Ону. 4Пилат енидӓн сорду: «Нечин ӂувап етмеерсин? Бак, некадар чок кабаатландырэрлар Сени». 5Ама Иисус артык хич ӂувап етмеди, бу бетерӓ Пилат пек шашты. 6Хер Паскеллӓ йортусунда Пилат колверӓрди бир капанӂыйы капандан, кими инсан истӓрди. 7Озаман капанда бириси капалыйды, ады Варавва, ӧбӱр калкынтыӂыларлан, ани барабар калкынтыда адам ӧлдӱрдӱйдӱлӓр. 8Инсан калкты да башлады йалвармаа Пилата, йапсын, ниӂӓ херзаман йапарды Паскеллӓ йортусунда. 9Пилат сорду оннара: «Истеерсиниз ми, колверейим сизӓ Иудейлерин Падишахыны?» 10Зерӓ билӓрди, ани бӱӱк попазлар Ону хасеетликтӓн даавайа вердийдилӓр. 11Ама бӱӱк попазлар дебештирӓрдилӓр инсаны, истесиннӓр, ки колверсин Вараввайы, ама диил Иисусу. 12Пилат енидӓн сорду оннара: «Ӧлейсӓ, не йапайым Онуннан, Кимӓ деерсиниз Иудейлерин Падишахы?» 13Оннар енидӓн баардылар: «Гер Ону ставроза!» 14«Е не кӧтӱлӱк йапты?» – сорду Пилат. Ама оннар чекеттилӓр таа пек баармаа: «Гер Ону ставроза!» 15Пилат, бакарак беендирсин кендини инсана, колверди Вараввайы, ама Иисусу камчылайып, верди, ставроза герсиннӓр. 16Аскерлӓр гӧтӱрдӱлӓр Иисусу кулланыӂынын бинасына, башка лафлан, Преториума, да орайы топладылар бӱтӱн полку. 17Гиидирдилӓр Ону ергиван рубайлан, ӧрдӱлӓр тикенни чалыдан бир фенец да койдулар Онун башына. 18Сора башладылар селӓмнемӓӓ Ону да демӓӓ: «Селӓм Сана, Иудейлерин Падишахы!» 19Дӱӱдӱлӓр сопайлан башына, тӱкӱрдӱлӓр да, диз чӧкӱп, баш иилдӓрдилӓр Она. 20Гӱлмӓӓ алдыктан сора, сойундурдулар ергиван рубайы, гиидирдилӓр Кенди рубаларыны да гӧтӱрдӱлӓр Ону, ставроза герсиннӓр. 21Орадан гечӓн бирисини, ады Киринели Симон, Александрунун хем Руфун бобасы, ангысы гелӓрди кырдан, зорладылар, гӧтӱрсӱн Иисусун ставрозуну. 22Гӧтӱрдӱлӓр Иисусу о ерӓ, ани ады Голгофа, аннамасы «баш кемии ери». 23Вердилӓр, ичсин шарап, карышык смирнайлан, ама О истӓмеди. 24Сора Ону ставроза гердилӓр да пайеттилӓр рубаларыны, атып четелӓ, ки билсиннӓр, кимӓ не дӱшеӂек. 25Ачан гердилӓр Ону, докузунӂу саатты. 26Башы ӱстӱндӓ йазылыйды Онун кабааты: «Иудейлерин Падишахы». 27Онуннан барабар ставроза гердилӓр ики хайдут: бирисини саа, ӧбӱрӱнӱ сол тарафына. \/ 28Бутакым таманнанды Айоз Йазы, ани деер: «Койдулар Ону законсузларын сайысына».\/ 29Орадан геченнӓр кӧтӱлӓрдилӓр Ону да, башларыны саллайарак, дейӓрдилӓр: «Сӓн, ани йыкэрсын Айоз бинайы да ӱч гӱндӓ енидӓн йапэрсын, 30куртар Кендини, ин ерӓ ставроздан!» 31Хеп ӧлӓ бӱӱк попазлар хем билгичлӓр гӱлмӓӓ алардылар Ону, дейип бири-биринӓ: «О башкаларыны куртарды, ама Кендини куртарамээр! 32Христос, Израилин Падишахы, инсин ерӓ ставроздан, гӧрелим да инаналым». Иисуслан ставроза герили оланнар да кӧтӱлӓрдилӓр Ону. 33Бӱтӱн мемлекеттӓ алтынӂы сааттан докузунӂу саада кадар олду караннык. 34Докузунӂу саатта Иисус бӱӱк сеслӓн баарды: «Элохи! Элохи! Лема шевактани?» Аннамасы: «Аллахым! Аллахым! Нечин Бени брактын?» 35Кимиси орада оланнардан, ишидип бу лафлары, дедилӓр: «Тӓ, О Илийайы чаарэр». 36Бириси гитти качарак, бандырды бир сӱнкер ииши шараба да, такып бир сопайа, верди ичсин, дейип: «Дурун, бакалым, гелеӂек ми Илийа, индирсин Ону». 37Иисус пек баарды да верди духуну. 38Айоз бинанын ичиндӓ пердӓ йыртылды ики парчайа, йукардан ашаа кадар. 39Аскер ӱзбашы, ангысы Иисусун ӧнӱндӓ дурарды, ачан гӧрдӱ, ани бӧлӓ \/баарып\/ духуну верди, деди: «Хакына, бу Адам Аллахын Оолуйду!» 40Оннардан башка орада варды карылар, ани узактан-узаа сииредӓрдилӓр: Марийа Магдалина, Марийа, кӱчӱк Иаковун хем Иосифин анасы, хем Саломе, 41ангылары гидӓрдилӓр Иисусун ардына, ачан Галилейадайды, да измет едӓрдилӓр Она, хем чок башка карылар да, ангылары гелдийдилӓр Онуннан барабар Иерусалимӓ. 42О гӱн ӂумаа гӱнӱйдӱ, ачан лӓӓзымды хазырлансыннар ӂумертеси ичин. Артык авшам олурду. 43Онуштан гелди Иосиф, Аримафейа касабасындан, Синедрионун гечимни бир еки, ангысы беклӓрди Аллахын Падишахлыыны. О кыйышып гитти Пилата да истеди Иисусун гӱӱдесини. 44Пилат шашты, ани Иисус букадар тез ӧлдӱ. О чаарды аскер ӱзбашыны да сорду: «Чоктан мы ӧлдӱ?» 45Ачан аннады ӱзбашындан ишин аслысыны, изин етти, Иосиф алсын Иисусун гӱӱдесини. 46Иосиф сатын алды кетендӓн бир чаршаф, индирди ерӓ гӱӱдейи, сарды кетен чаршафлан да койду мезар ичинӓ, ани ойулуйду канарада, сора йуварлады бир таш мезарын аазына. 47Марийа Магдалина хем Марийа, Иосифин анасы, гӧрдӱлӓр, нерейи гӱӱдӓ койулду.\nМарк 15","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/15","date":"2013-12-12T12:39:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164583115\/warc\/CC-MAIN-20131204134303-00093-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000042915,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000042915344238}","num_words":2595,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.028,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":83035.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир сыра, ачан Иисус булунарды Геннисарет гӧлӱнӱн бойунда, инсан сыкышып сокуларды Она, ишитсин Аллахын сӧзӱнӱ дейни. 2Иисус гӧрдӱ ики кайык су ӱстӱндӓ. Балыкчылар чыкмыштылар кенара да йыкардылар сӱзмелерини. 3Иисус пинди бу кайыклардан бирисинӓ, ани Симонунду, йалварды, бираз итирсиннӓр кайыы кенардан су ичинӓ, сора отурду да орадан ӱӱредӓрди инсаны. 4Ачан битирди ӱӱретмӓӓ инсаны, деди Симона: «Ӱз таа деринӓ да атын сӱзмелери балык тутмаа». 5Симон ӂувап етти Она: «Ӱӱредиӂи! Биз саваштык бӱтӱн геӂӓ да бишей тутамадык, ама Сенин лафына гӧрӓ атэрым сӱзмелери су ичинӓ». 6Ачан аттылар сӱзмелери, оннар туттулар ӧлӓ чок балык, ани сӱзмелӓр башладыйдылар копмаа. 7Йаптылар нышан кафадарларына, ангылары ӧбӱр кайыктайдылар, гелсиннӓр йардыма. Оннар гелдилӓр, долдурдулар икисини дӓ кайыклары ӧлӓ чок балыклан, ани кайыклар батмаа башладыйдылар. 8Ачан гӧрдӱ буннары Симон Петри, дӱштӱ Иисусун айакларына да деди: «Сааби, гит бендӓн, зерӓ бӓн гӱнахкерим!» 9О хем хепси, ким онуннан барабарды, шаштылар бу балык тутмасына. 10Хеп бутӱрлӱ олду Иаковлан хем Иоаннан, Зеведейин оолларыннан, ани Симонун кафадарларыйдылар. Озаман Иисус деди Симона: «Коркма, бӱӱндӓн сора адам тутан олаӂан». 11Чыкардылар ики кайыы кенара, брактылар хепсини да гиттилӓр Иисусун ардына. 12Иисус булунарды касабаларын бирисиндӓ, да бир лепралы адам, гӧрӱп Иисусу, дӱштӱ ӱзӱкойну ерӓ да йалварды: «Сааби, еер истӓрсейдин, вар насыл бени паклайасын». 13Иисус узатты елини, дииди она да деди: «Истеерим, паклан!» Хемен лепра ону бракты. 14Иисус сымарлады она, сӧлӓмесин кимсейӓ. Иисус деди: «Гит да гӧстерил попаза. Кенди пакланман ичин гетир курбан, ниӂӓ Моисей сыралады, ки шаатлык олсун инсана». 15Иисус ичин хабер гиттикчӓ таа чок дааларды. Инсаннар сӱрӱ-сӱрӱ гелӓрдилӓр Она, сеслесиннӓр хем хасталыкларындан алыштырылсыннар дейни. 16Ама Иисус гидӓрди сапа ерлерӓ да орада дуа едӓрди. 17Бир гӱнӱ, ачан Иисус ӱӱредӓрди инсаны, фарисейлӓр хем закон ӱӱредиӂилери, ани гелдийдилӓр Галилейанын хем Иудейанын хепси долай кӱӱлериндӓн хем Иерусалимдӓн, дурардылар орада. Саабинин куведи Онуннанды, инсаны алыштырмаа дейни. 18Биркач адам гетирдилӓр пат ӱстӱндӓ бир кӧтӱрӱм хастайы да саваштылар ону сокмаа ичйанына, Иисусун ӧнӱнӓ койсуннар дейни. 19Чӱнкӱ буламадылар, насыл соксуннар ону ев ичинӓ калабалык бетеринӓ, пиндилӓр евин ӧртӱсӱнӓ да кереметлӓр арасындан салвердилӓр хастайы д��шек ӱстӱндӓ орта ерӓ, Иисусун ӧнӱнӓ. 20Иисус, гӧрӱп оннарын инаныны, деди кӧтӱрӱм адама: «Гӱнахларын баашланды». 21Билгичлӓр хем фарисейлӓр башладылар дӱшӱнмӓӓ кенди-кендилеринӓ: «Кимдир Бу, ани Аллахы кӧтӱлеер? Ким, Аллахтан каарӓ, вар насыл гӱнахлары баашласын?» 22Иисус, Ангысы билӓрди оннарын неетлерини, ӂувап етти оннара: «Не дӱшӱнерсиниз ӱреклериниздӓ? 23Не таа колай: демӓӓ \"Гӱнахларын баашланды\" мы оса демӓӓ \"Калк да гез\" ми? 24Ама ки билӓсиниз, ани Адам Оолунун вар куведи ер ӱстӱндӓ гӱнахлары баашласын...», дӧнӱп кӧтӱрӱм хастайа деди: «Сана сымарлээрым: калк, ал дӧшеени да гит евӓ!» 25Чабук бу хаста оннарын ӧнӱндӓ калкты, алды дӧшеени да евӓ гитти, Аллахы метиннейерӓк. 26Хепси шаштылар, метиннедилӓр Аллахы бӱӱк коркуйлан да дейӓрдилӓр: «Бӱӱн гӧрдӱк шашылаӂак ишлӓр». 27Ондан сора Иисус, чыкып дышары, гӧрдӱ бир харччы, ады Левий, ангысы отурарды ердӓ, нередӓ харч топланарды, да деди она: «Гел Беним ардыма!» 28Левий бракты хепсини да гитти Онун ардына. 29Сора йапты Она бир бӱӱк конуш кенди евиндӓ. Бир сӱрӱ харччы хем башка конакчылар отурдулар оннарлан софрайа. 30Фарисейлӓр хем билгичлӓр, маана булуп, дейӓрдилӓр Онун ӱӱрениӂилеринӓ: «Нечин ийерсиниз хем ичерсиниз харччыларлан хем гӱнахкерлӓрлӓн барабар?» 31Иисус деди оннара: «Дофтор лӓӓзым диил саа оланнара, ама хасталара. 32Бӓн гелмедим чаарайым доорулары, ама гӱнахкерлери, Аллаха дӧнсӱннӓр». 33Оннар дедилӓр: «Иоанын хем дӓ фарисейлерин ӱӱрениӂилери сык оруч тутэрлар хем дуа едерлӓр, ама Сенин ӱӱрениӂилерин саде ийерлӓр хем ичерлӓр». 34Иисус ӂувап етти: «Вар мы насыл дӱӱнӂӱлӓр оруч тутсуннар, ачан гӱвӓӓ йаннарында? 35Гелеӂек вакыт, ачан гӱвӓӓ алынаӂэк оннардан, озаман, о гӱннердӓ оннар оруч тутаӂэк». 36Хем дӓ сӧледи оннара бир ӧрнек: «Кимсей йыртмээр ени рубадан йама, ески рубайа диксин дейни, зерӓ ени руба йыртылэр хем йама ески рубайа уймээр. 37Кимсей коймээр ески тулумнар ичинӓ ени шарабы, зерӓ ени шарап патладэр ески тулумнары, да шарап дӧкӱлер, тулумнар да зӓн олэрлар. 38Ама ени шарабы лӓӓзым дӧкмӓӓ ени тулумнар ичинӓ. \/Озаман корунэр икиси дӓ.\/ 39Кимсей ески шарабы ичтиктӓн сора истӓмеер ичмӓӓ ени шараптан, зерӓ деер: \"Ески шарап таа ии\"».\nЛука 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/5","date":"2013-12-13T04:59:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164884560\/warc\/CC-MAIN-20131204134804-00074-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000083447,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000083446502686}","num_words":2620,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95167.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Айоз Закон, ангысында вар салт гелӓр ииликлерин гӧлгеси, ама диил хакына ишлерин аслысы, хеп о курбаннарлан, ани йылдан йыла дурмамайӂа гетирилер, йок ниӂӓ таман йапсын оннары, ким Аллаха йаклашэр. 2Башка тӱрлӱ дургунаӂэйдылар курбаннары гетирмӓӓ, зерӓ оннар, ким измет едер Аллаха, бир керӓ пакландыктан сора дуймаздылар ӱреклериндӓ кендилерини гӱнахкер. 3Ама бу курбаннар йыл йылдан инсанын аклына гетирер гӱнахларыны. 4Зерӓ йок насыл буалар хем текелӓр каны гӱнахы йок етсин. 5Онуштан Христос, гелип бу дӱннейӓ, деди Аллаха: «Сӓн курбан хем баашыш истӓмедин, ама бир гӱӱдӓ Бана хазырладын. 6Хептӓн йакылан хайваннары хем гӱнах ичин курбаннары Сӓн беенмедин. 7Озаман дедим: \"Тӓ, гелерим, ниӂӓ Закон кийадында йазылы Беним ичин, ей, Аллах, ки Сенин истедиини йапайым!\"» 8Христос баштан деди: «Не курбаннары, не баашышлары, не хептӓн йакылан хайваннары, не гӱнах ичин курбаннары Сӓн истӓмедин хем беенмедин, макар ки буннар Закона гӧрӓ гетирилер». 9Сора екледи: «Тӓ, гелерим, \/ей, Аллах,\/ ки Сенин истедиини йапайым». Илкинкисини ортадан калдырыр, ки еринӓ икинӂисини койсун. 10Аллахын бу истемесинӓ гӧрӓ, биз айозландык бир сыра херзамана, ачан Иисус Христос курбан гетирди Кенди гӱӱдесини. 11Хербир попаз, гӱн гӱндӓн изметчилик йапарак, чок сыра гетирер хеп о курбаннары, ангылары бир сыра билӓ йок едӓмӓз гӱнахы. 12Ама О, Кендини гетирип салт бир сыра курбан гӱнахлар ичин, отурду херзамана Аллахын саа тарафына. 13Шиндӓн сора беклеер, душманнары койулсун Онун айаклары алтына. 14Зерӓ О бир курбаннан таман йапты херзамана оннары, ким айозланмак йолунда. 15Бунун ичин бизӓ шаатлык едер Айоз Дух да, дейип: 16«Тӓ, будур бааланты, ани о гӱннердӓн сора оннарлан йапаӂам, деер Сааби: Беним законнарымы оннарын ӱреклеринӓ койаӂам хем оннарын фикирлеринӓ йазаӂам. 17Артык оннарын гӱнахларыны хем законсузлукларыны аклыма гетирмейеӂӓм». 18Ама нередӓ гӱнах афедилмиш, орада йок лӓӓзымнык гӱнах ичин курбан гетирмӓӓ. 19Ӧлӓ ки, кардашлар, Иисус Христозун каныннан вар насыл кыйышмаклан Ен айоз ерӓ ени хем дири йолдан гирелим. 20Бу йолу О ачты бизӓ ичйанкы пердейлӓн, ангысы Онун гӱӱдесидир. 21Бир бӱӱк Попазымыз да вар койулу Аллахын евинин ӱстӱнӓ. 22Онуштан йаклашалым Аллаха пак ӱреклӓн хем каави инаннан, серпип ӱзлеримизи, кӧтӱ неетлердӓн паклайалым хем гӱӱдемизи темиз суйлан йыкайалым. 23Салланмадык о умуттан тутуналым, ангысы ичин шаатлык едериз, зерӓ адамак верӓн инанчтыр. 24Чалышалым бири-биримизи хавезлендирмӓӓ, ки севгийлӓн иилик йапалым. 25Топлантыларымыздан бракылмайалым, ниӂӓ кимилери алышты, ама окадар таа чок бири-биримизи ӱреклендирелим, некадар таа чок гӧрерсиниз, ани о Гӱн йаклашты. 26Зерӓ еер биз, ким аслылыы ӱӱренди хем каблетти, истейерӓк гӱнах йапарсак, озаман башка бир курбан гӱнахларымыз ичин калмаз. 27Калэр, салт коркуйлан бекленилсин даава вакыды хем кызгын атеш, ани йок едеӂек душманнары. 28Еер оннар, ангылары Моисейин законуну басарды, ики-ӱч кишинин шаатлыыннан аӂыйанныксыз ӧлдӱрӱлӱрсӓ, 29сиз не деерсиниз? Некадар таа бӱӱк ӂеза кабледеӂек о, ким Аллахын Оолуну чиинемиш, бааланты каныны ашааламыш, нейлӓн айозландыйды, да бутакым Аллахын хайырлы Духуну гӱӂендирмиш. 30Биз таныйэ��ыз Ону, Ким деди: «Кин чыкармак Беним ишим, кӧтӱлӱклӓр ичин Бӓн ӧдейеӂӓм, деер Сааби» хем «Сааби Кенди даава кесеӂек инсанына». 31Титсидир, дӱшӓсин дири Аллахын елинӓ! 32Аклына гетирин баштан вакытлары, ачан айдынныы гӧрдӱктӓн сора, чок савашып, аӂы чектиниз. 33Кими керӓ таказаланып хем зеетленип, аалемин гӱлӱнтӱсӱ олдунуз. Кими керӓ пай алдыныз оннарлан, ангылары хеп бу денемеклердӓн гечирдилӓр. 34Сиз аӂыдыныз оннары, ким капанда булунду; варлыынызын кайыплыыны севинмӓклӓн каблеттиниз, чӱнкӱ билерсиниз, ани \/гӧктӓ\/ таа ии хем гечмӓз бир варлык еденеӂениз. 35Ӧлӓ ки бракмайын гиргинниинизи, ангысы ичин бир бӱӱк баашыш олаӂэк. 36Сизӓ дайанмак лӓӓзымдыр, ки, таманнайып Аллахын истедиини, кабледӓсиниз, не аданмыш сизӓ. 37Зерӓ, ниӂӓ Аллах деер Айоз Йазыда, «аз, пек аз калды да Гелӓн гелеӂек, хич ойаланмайаӂэк. 38Беним доору оланнарым инаннан йашайаӂэклар, ама ким геери чекилер, оннары беенмӓм». 39Биз диилиз оннардан, ким геери чекилер да кайбелер, ама оннардан, ким инанэр да ӂаныны коруйэр.\nЧыфытлара 10","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/10","date":"2013-12-09T21:15:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163998951\/warc\/CC-MAIN-20131204133318-00078-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":2326,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86256.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ихтӓры серт азарлама, ама насаат вер она, ниӂӓ бобана. Насаат вер генч адамнара, ниӂӓ кардашларына; 2ихтӓр карылара, ниӂӓ анана; генч карылара, ниӂӓ кызкардашларына, бӱтӱн паклыклан. 3Хатыр гӱт дул карылара, ани хакына кимсейсиз. 4Ама еер бир дул карынын варса ушаклары еки унукалары, оннар ӱӱренсиннӓр Аллахын йолунда гитмӓӓ, илкин кенди айлесинӓ йардым етсиннӓр, иилик чевирсиннӓр ана-бобаларына, зерӓ буну Аллах беенер. 5Дул кары, ани хакына кимсейсиз хем йалныз калмыш, умудуну Аллаха койэр хем геӂӓ-гӱндӱз дурмамайӂа Она йалварэр хем дуа едер. 6Ама дул кары, ани кендини верер сефалык сӱрмейӓ, таа йашаркан, ӧлӱдӱр. 7Бу ишлери оннара аннат, ки маанасыз табеетли олсуннар. 8Еер биркимсей кенди йакыннары ичин, маасуз кенди айлеси ичин заамет гӱтмӓрсейди, о инаны инкӓр етмиш да таа бетердир, некадар бир инансыз. 9Ки ады дуллар листасына йазылсын, дул кары лӓӓзым олсун алтмыш йашындан йукары, бир коӂайлан евленмиш, 10ии ишлери ичин билинӓн, ушак бӱӱтмӱш, мусаафир каблетмиш, Аллахын айоз халкынын айакларыны йыкамыш, сыкынтыда оланнара йардым етмиш хем чалышканныклан хертӱрлӱ иилик йапмыш. 11Таа генч дулларын адларыны листайа йазма. Зерӓ оннар, тенӂӓ истедиклери каавиледип Христоза каршы, енидӓн евленмӓӓ истеерлӓр. 12Озаман кабаатлы калэрлар, зерӓ бозэрлар еминнерини, ани илкин йаптылар. 13Ондан каарӓ, оннар ӱӱренерлӓр хайлак гезмӓӓ евдӓн евӓ, да диил саде хайлак гезмӓӓ, ама ченели олмаа хем башкаларын и��леринӓ карышмаа, сӧлейерӓк, не дӱшмеер. 14Онуштан истеерим, ки генч дуллар евленсиннӓр, ушак дуудурсуннар, евлерини куллансыннар да каршы дурана колайлык вермесиннӓр, ки бизи кӧтӱлесин. 15Зерӓ кимиси оннардан шиндӓн сора саптылар да шейтанын ардына гиттилӓр. 16Еер бир инанӂы карынын дул йакыннары варса, лӓӓзым оннара баксын да зааметӓ коймасын клисейи, ки клисӓ йардым едӓбилсин дуллара, ани хакына кимсейсиз. 17Пресвитерлӓр, ани ии ӧндерлеерлӓр, лӓӓзым ики катына хатырлансыннар, айырыӂа оннар, ким ишлеер насаат етмектӓ хем ӱӱретмектӓ. 18Зерӓ Айоз Йазы деер: «Баалама ӧкӱзӱн аазыны, харман дӱӱйӓркӓн» хем «Ишчийӓ йарашэр кенди ӧдӓӓ». 19Кабаатландырмак пресвитерӓ каршы каблетмӓ, олмайынӂа ики-ӱч шаат. 20Ким илери доору гӱнах йапэр, оннары таказала хепсинин ӧнӱндӓ, ки каланы да корксун. 21Аллахын, Иисус Христозун хем сечилмиш ангиллерин ӧнӱндӓ сени еминнеерим, ки пай тутмайарак хем кимсейин ӱзӱнӓ бакмайарак бу сымарламаклары таманнайасын. 22Еллерини кимсейин ӱстӱнӓ тез койма, пай алма башкаларын гӱнахларында. Кендини пак тут. 23Илери доору ичмӓ салт су, ама ич бираз шарап сенин катынын хем сык хасталыкларын бетеринӓ. 24Кими инсаннарын гӱнахлары ачык, оннар ӧнӂӓ, даава олмадаан, билинер. Башкаларын гӱнахлары сора ачылэр. 25Хеп ӧлӓ ии ишлӓр дӓ ачык, оннар да, ани диил ачык, йок насыл саклы калсын.\n1 Тимофейӓ 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/5","date":"2013-12-12T19:38:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164692455\/warc\/CC-MAIN-20131204134452-00058-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1579,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90745.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кахырланмайын. Инанын Аллаха хем инанын Бана. 2Беним Бобамын евиндӓ вар чок ода. Еер ӧлӓ олмайайды, сӧлейеӂейдим сизӓ. Бӓн гидерим хазырлайым сизӓ ер. 3Ачан гидеӂӓм да хазырлайаӂам ер, сора гелеӂӓм дӓ алаӂам сизи йаныма, ки оласыныз сиз дӓ орада, нередейим Бӓн. 4Ама нерейи гидерим, орайы йолу билерсиниз». 5«Сааби, билмеериз, нерейи гидерсин, хем насыл вар ниӂӓ билелим йолу орайы?» – деди Фома. 6Иисус ӂувап етти: «Бӓним йол, аслылык хем йашамак. Бенсиз кимсей Бобайа гелмеер. 7Еер таныйайдыныз Бени, озаман таныйаӂэйдыныз Беним Бобамы да. Бӱӱндӓн ӧтӓӓ сиз таныйэрсыныз хем гӧрерсиниз Ону». 8«Сааби, гӧстер бизӓ Бобайы, да бу бизӓ етӓр», – деди Филип. 9Иисус деди она: «Бунӂа вакыт Бӓн сизиннӓним, да сӓн, Филип, танымээрсын мы Бени? Ким гӧрдӱ Бени, о гӧрдӱ Бобайы. Несой деерсин сӓн: \"Гӧстер бизӓ Бобайы\"? 10Инанмээрсын мы, ани Бӓн Бобадайым, Боба да Бендӓ. Бу сӧзлери, ани сӧлеерим Бӓн сизӓ, сӧлӓмеерим Бендӓн Кендимдӓн, ама Боба, ани булунэр Бендӓ, йапэр Кенди ишлерини. 11Инанын Бени, ани Бӓн Бобадайым, Боба да Бендӓ. Еер инанмарсайдыныз Бени, инанын баарлем о ишлери. 12Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани ким инанэ�� Бана, йапаӂэк хеп бу ишлери, ани йапэрым Бӓн. Йапаӂэк таа бӱӱк ишлӓр дӓ, некадар буннар, зерӓ Бӓн гидерим Бобайа. 13Не дӓ истейеӂениз Беним адыма, йапаӂам, ки Боба метинненмиш олсун Оолунда. 14Еер истӓрсейдиниз бишей Беним адыма, Бӓн йапаӂам. 15Еер севӓрсейдиниз Бени, озаман таманнайын Беним сымарладыкларымы. 16Бӓн йалвараӂам Бобайа, да вереӂек сизӓ башка Иилендириӂи, Ангысы калаӂэк сизиннӓн дивеӂинӓ, 17Аслылык Духуну, Ангысыны дӱннӓ кабледӓмеер, зерӓ гӧрмеер хем танымээр Ону, ама сиз таныйэрсыныз, зерӓ О сизиннӓн булунэр хем сиздӓ олаӂэк. 18Бракмайаӂам сизи ӱӱсӱз, гелеӂӓм сизӓ. 19Таа бираз калды, да дӱннӓ артык Бени гӧрмейеӂек, ама сиз гӧреӂениз, чӱнкӱ Бӓн йашээрым, сиз дӓ йашайаӂэныз. 20О гӱнӱ таныйаӂэныз, ани Бӓн Бобадайым, сиз дӓ Бендӓйсиниз, Бӓн дӓ сиздейим. 21Ким кабледер Беним сымарламакларымы хем таманнээр, о Бени север. Ким север Бени, севилмиш олаӂэк Беним Бобамдан. Бӓн дӓ ону севеӂӓм, да Кендим она гӧстерилеӂӓм». 22Иуда, диил Искариот, деди: «Сааби, насыл вар ниӂӓ Сӓн бизӓ гӧстерилӓсин да дӱннейӓ гӧстерилмейӓсин?» 23Доору ӂувап етти Иисус: «Ким север Бени, о таманнээр Беним сӧзӱмӱ. Бобам да ону север, биз она гелеӂез да барабар йашайаӂэз. 24Ким севмеер Бени, о таманнамээр Беним сӧзлерими. Бу сӧз, ани ишидерсиниз, диил Беним, ама Бобанын, ани Бени йоллады. 25Сӧледим сизӓ бу ишлери, некадар вакыт булунэрым сизиннӓн. 26Иилендириӂи, Айоз Дух, ангысыны йоллайаӂэк Боба Беним адыма, ӱӱредеӂек сизи хем аклыныза гетиреӂек хепсини, не Бӓн сӧледим. 27Сизӓ услулук бракэрым, Беним услулууму сизӓ верерим. Вермеерим, ниӂӓ верер услулук бу дӱннӓ. Кахырланмайын хем коркмайын. 28Ишиттиниз, не сӧледим сизӓ: \"Гидерим да сора гелеӂӓм сизӓ\". Еер севӓйдиниз Бени, озаман севинеӂейдиниз, ани Бӓн гидерим Бобайа, зерӓ Боба таа бӱӱк Бендӓн. 29Сӧледим буннары шинди, таа олмадыйнан, ки ачан олаӂэк, сиз инанасыныз. 30Артык чок лафетмейеӂӓм сизиннӓн, зерӓ гелер бу дӱннейин чорбаӂысы. Онун йок куведи Беним ӱстӱмӓ. 31Ама дӱннӓ лӓӓзым билсин, ани Бӓн северим Бобайы, онуштан хепсини йапэрым, ниӂӓ Бана сымарлады Боба. Калкын, гиделим бурадан.\nИоан 14","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/14","date":"2013-12-10T10:16:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164014919\/warc\/CC-MAIN-20131204133334-00074-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1854,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":72592.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сонда Павли етишти Дервийа хем Листра касабаларына. Орада варды бир ӱӱрениӂи, ады Тимофей. Онун анасы бир инанӂы кары иудейлердӓн, ама бобасы урумнарданды. 2Кардашлар Листра хем Иконийа касабаларындан Тимофейи мететтилӓр. 3Павли, чӱнкӱ истӓрди ону алсын кендисиннӓн, йаптырды она кесиклик, иудейлерин бетеринӓ, ангылары йашардылар орада, зерӓ хепси билӓрди, ани онун бобасы урум. 4Г��черӓк касабалардан, оннар ӱӱреттилӓр кардашлары кайыл олсуннар карара, не алмыштылар апостоллар хем пресвитерлӓр Иерусалимдӓ. 5Бутакым клиселӓр каавиленӓрдилӓр инанда, да гӱн гӱндӓн зееделенӓрди сайысы. 6Айоз Дух бракмады оннары, насаат етсиннӓр Аллахын сӧзӱнӱ Асийада, онуштан гечтилӓр Фригийа хем Галатийа ерлериндӓн. 7Етиштийнӓн Мисийа сынырына, истедилӓр гитмӓӓ Вифинийайа, ама Иисусун Духу изин вермеди. 8Гечтилӓр Мисийадан да гиттилӓр Троада касабасына. 9Павли геӂӓ гӧрдӱ бир гӧрӱм. Бир адам Македонийадан, ӧнӱндӓ дуруп, йалварарды: «Геч Македонийайа да йардым ет бизӓ». 10Павлинин гӧрӱмӱндӓн сора биз хемен бактык гиделим Македонийайа, зерӓ аннадык, ани Аллах чаарэр бизи, ки орада аннадалым Ии Хабери. 11Йолланып Троада касабасындан, биз ӱздӱк гемийлӓн уз Самофракийа адасына, икинӂи гӱнӱ етиштик Неаполис касабасына. 12Ордан гиттик Филип касабасына, ангысы Рома колонийасы Македонийанын илк бӧлӱмӱндӓ. Бу касабада дурдук биркач гӱн. 13Ӂумертеси гӱнӱ чыктык касаба токатларындан дышары бир акарсу бойуна, нередӓ дӱшӱндӱк, бир дуа ери вар. Отуруп орада, башладык лафетмӓӓ карыларлан, ани гелдилӓр. 14Аллахтан коркан бир кары, ады Лидийа, кып-кырмызы без сатыӂысыйды Фийатира касабасындан, сеслӓрди бизи. Сааби ачты онун ӱреени, ки есап алсын Павлинин лафларыны. 15О хем евдекилери ваатиз олдуктан сора йалварып деди бизӓ: «Еер бени инанӂы Саабийӓ кабледирсениз, гелин евимӓ да калын бендӓ». Да чевирди бизи. 16Бир сыра олду, ачан гидӓрдик дуа еринӓ, каршы чыкты бизӓ бир изметкӓр-кыз, ангысында варды фалӂылык духу. О фалӂылыыннан бӱӱк казанч гетирӓрди чорбаӂыларына. 17Такышып Павлинин хем бизим ардымыза, бу изметкӓр-кыз баарарды: «Бу инсаннар Пек ӱӱсек Аллахын чыраклары, ангылары хаберлеерлӓр сизӓ куртулмак йолуну». 18Буну чок сыра йапты. Павли, быкып, ӱфкеленди, дӧндӱ да деди фена духа: «Иисус Христозун адыннан деерим, чык ондан!» Фена дух чыкты о кыпымда. 19Чорбаӂылары, гӧрӱп, ани кайбелди казанчтан умутлары, туттулар Павлийи хем Силайы да сӱрӱдӱлӓр меркез мейдана, касабанын заабитлеринӓ, 20Верип оннарын елинӓ, дедилӓр: «Бу адамнар, иудейлӓр, дебрештирерлӓр инсаны бизим касабада. 21Оннар ӱӱредерлӓр адетлери, не биз, ромалылар, дӱшмеер кабледелим хем дӓ таманнайалым». 22Инсан калкты Павлийӓ хем Силайа каршы. Заабитлӓр, йырттырып оннарын рубаларыны, сымарладылар дӱӱсӱннӓр оннары фышканнан. 23Пек кӧтӱ дӱӱйӱп, аттылар сора оннары капана. Сымарладылар зындан бекчисинӓ, ки баксын, ии корусун оннары. 24Кабледип бу емири, бекчи капады оннары зынданын ичйандакы бӧлмесинӓ да айакларыны букааларлан китледи. 25Йакын геӂӓ йарысы Павли хем Сила дуа едӓрдилӓр хем Аллахы метедӓрдилӓр, капанӂылар да оннары сеслӓрдилӓр. 26Ап-ансыздан олду ӧлӓ бир бӱӱк ер тепремеси, ани зындан салланды темелӓдӓн. Бирдӓн хепси капулар ачылды, хепси букаалар чӧзӱлдӱ. 27Зындан бекчиси уйанды, гӧрӱп зынданын капуларыны ачык, чыкарды кылыӂыны кенди-кендини ӧлдӱрсӱн, чӱнкӱ санды, ани капанӂылар качты. 28Павли пек баарды: «Йапма кендинӓ зарар, зерӓ биз хепсимиз бурадайыз!» 29Бекчи истеди шафк, качарак гирди ичйанына, да титирейерӓк дӱштӱ Павлинин хем Силанын айакларына. 30Чыкарып оннары дышары, деди: «Чорбаӂыларым, не дӱшер йапайым, ки куртулайым?» 31Оннар дедилӓр: «Инан Сааби Иисус Христоза да куртулаӂан сӓн хем бӱтӱн сенин евин». 32Насаат еттилӓр Саабинин сӧзӱнӱ она хем хепсинӓ, ким онун евиндӓйди. 33О геӂӓ бекчи алып-йыкады оннарын йараларыны, да осаат ваатиз олду кендиси хем хепси онун евдекилери. 34Павлийи хем Силайы кенди евинӓ буйур етти, софра оннара койду да севинди бӱтӱн евиннӓн, ани Аллаха инанды. 35Ачан айдыннанды, заабитлӓр йолладылар изметчилерини, ани фышкан ташыйарды, десиннӓр: «Салвер о адамнары». 36Зындан бекчиси сӧледи буну Павлийӓ да деди: «Заабитлӓр хабер йолладылар, ки колверейим сизи. Онуштан чыкын шинди да гидин услулукта». 37Ама Павли деди оннара: «Бизи, Рома ватандашларыны, даавасыз хепсинин ӧнӱндӓ дӱӱдӱлӓр фышканнан, сора кападылар зындана, ама шинди бакэрлар, саклы салверсиннӓр ми? Олмаз бӧлӓ, ко кендилери гелип-чыкарсыннар бизи». 38Изметчилӓр сӧледилӓр бу лафлары заабитлерӓ. Заабитлӓр корктулар, ишидип, ани оннар Рома ватандашларыймыш. 39Гелдилӓр, афетмӓк истедилӓр, чыкардылар капандан да, йалварып оннара, дедилӓр гитсиннӓр касабадан. 40Павли хем Сила, чыкып зындандан, гиттилӓр Лидийанын евинӓ. Орада гӧрӱштӱлӓр кардашларлан, гиргиннеттилӓр оннары, сора йола гиттилӓр.\nЙаптыклар 16","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/16","date":"2013-12-12T13:04:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164583265\/warc\/CC-MAIN-20131204134303-00034-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":2695,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85349.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан Иисус дууду Иудейанын Вифлеем касабасында, падишах Иродун вакыдында, гелдилӓр гӱндуусундан Иерусалимӓ йылдыз билгичлери да дедилӓр: 2«Нередӓ Иудейлерин Падишахы, ани дууду? Зерӓ биз гӧрдӱк гӱндуусунда Онун йылдызыны да гелдик Она баш иилтмӓӓ». 3Ачан падишах Ирод буну ишитти, о касаветленди. Онуннан билӓ бӱтӱн Иерусалими кахыр басты. 4Ирод топлады бӱӱк попазлары хем билгичлери да сорду оннара: «Нередӓ лӓӓзым дуусун Христос?» 5«Иудейанын Вифлеем касабасында, зерӓ бӧлӓ пророктан йазылы», – ӂувап еттилӓр оннар: 6«Сӓн, Вифлеем, Иуданын ери, хич диилсин ен кӱчӱк Иуданын ӧндерӂилерин ӧнӱндӓ, зерӓ сендӓн чыкаӂэк Ӧндерӂи, Ангысы гӱдеӂек Беним инсанымы – Израили». 7Озаман Ирод йылдыз билгичлерини саклыдан чаарды да, аннайып вакыды, незаман йылдыз пейдаланды, 8йоллады оннары Вифлеемӓ, дейип: «Гидин да ислӓӓ аарайын Ушаа. Ачан булаӂэныз, хабер верин бана, ки бӓн дӓ гидейим да Она баш иилдейим». 9Он��ар, падишахы сеслейип, гиттилӓр. Йылдыз, ани гӧрдӱйдӱлӓр гӱндуусунда, йолу гӧстерӓрди оннара. Ачан етишти орайы, нередӓ Ушак булунурду, дургунду. 10Гӧрӱп йылдызы, оннар пек севиндилӓр. 11Ачан оннар гирдилӓр ичйанына, гӧрдӱлӓр Ушаа анасыннан, Марийайлан. Йылдыз билгичлери диз чӧктӱлӓр да баш иилттилӓр Она. Ачып хазналарыны, баашладылар Она алтын, гӱннӱк хем смирна йаайы. 12Чӱнкӱ Аллах дӱшлериндӓ хаберледи, геери Ирода дӧнмесиннӓр, оннар кенди мемлекетлеринӓ гиттилӓр башка йолдан. 13Ачан йылдыз билгичлери гиттилӓр, Саабидӓн бир ангил Иосифӓ дӱшӱндӓ гӧрӱндӱ да деди: «Калк, ал Ушаа хем Онун анасыны да кач Мысыра. Орада дурасын, бӓн сана сӧлейинӂӓ, зерӓ Ирод аарайаӂэк ӧлдӱрсӱн Ушаа». 14Иосиф калкты геӂӓ, алды Ушаа хем анасыны да гитти Мысыра. 15Орада дурду Иродун ӧлӱмӱнӓ кадар, ки таманнансын, не пророклан Сааби сӧледийди: «Мысырдан Бӓн чаардым Оолуму». 16Ирод аннады, ани йылдыз билгичлери ону алдаттылар. О пек ӱфкеленди да йоллады аскерлери Вифлеемӓ, ӧлдӱрсӱннӓр дейни хепси ушаклары ики йашындан ашаа, таман о вакыда гӧрӓ, ниӂӓ аннадыйды йылдыз билгичлериндӓн. 17Озаман таманнанды, не сӧлендийди пророк Иеремийадан, ангысы деер: 18«Бир сес ишидилер Рамада, аалайыш хем аӂы баарыш. Рахилӓ аалээр кенди ушакларыны да истӓмеер хошланмаа, зерӓ оннар йок». 19Ачан Ирод ӧлдӱ, Саабидӓн бир ангил Мысырда Иосифӓ дӱшӱндӓ гӧрӱндӱ 20да деди: «Калк, ал Ушаа хем анасыны да гит Израил мемлекетинӓ, зерӓ ӧлдӱлӓр оннар, ангылары аарардылар Ушаан йашамасыны алмаа». 21Иосиф калкты, алды Ушаа хем Онун анасыны да гитти Израил мемлекетинӓ. 22Ама ишидип, ани Иудейада Архелай падишахлык едер кенди бобасынын, Иродун, еринӓ, коркту орайы гитмӓӓ. Дӱшӱндӓ хабер каблетти да Галилейа ерлеринӓ гитти. 23Гелди, ерлешти Назарет касабасында, ки таманнансын, не сӧленмишти пророклардан, ани Она Назаретли денеӂек.\nМатфей 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/2","date":"2013-12-12T12:50:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164583265\/warc\/CC-MAIN-20131204134303-00036-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000072718,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":30,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000072717666626}","num_words":1595,"character_repetition_ratio":0.058,"word_repetition_ratio":0.057,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87367.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Баш попаз сорду: «Аслы мы бу лафлар?» 2Стефан ӂувап етти: «Кардашлар хем бобалар, сеслейиниз! Метинни Аллах бизим бобамыза Авраама Месопотамийа ериндӓ ачылды, ачан таа о ерлешмедийди Харран касабасына. 3Да деди: \"Чык сенин ериндӓн хем хысымнарын арасындан да гит орайы, нересини Бӓн гӧстереӂӓм\". 4О, чыкып Халдей ериндӓн, Харрана ерлешти. Бобасынын ӧлӱмӱндӓн сора Аллах алды ону орадан да гетирди бӱӱнкӱ йашадыыныз ерӓ. 5Аллах бурада вермеди Авраама баарлем бир карыш ер, ки чорбаӂы олсун, ама адады мираслык вермӓӓ ондан сора гелӓн онун сенселесинӓ, бакмайарак, ани хич йокту ушаа. 6Аллах деди, ани онун сенселелери йашайа��эк мусаафир гиби бир йабанӂы ердӓ хем есирликтӓ хем зееттӓ олаӂэклар дӧртӱз йыл. 7\"Ама Бӓн Кендим даава кесеӂӓм о миллеттӓ, нередӓ оннар есирликтӓ олаӂэклар, – деди Аллах. – Сора чыкаӂэклар орадан да измет едеӂеклӓр Бана бу ердӓ\". 8Сора верди Авраама кесиклик баалантысыны. Бутӱрлӱ Авраам Исаакын бобасы олду да секизинӂи гӱнӱ йапты она кесиклик. Исаактан дууду Иаков, да Иаковдан дууду бизим оники бӱӱк деделеримиз. 9Аталарымыз, кысканмак бетеринӓ, саттылар Иосифи есир гиби Мысыра, ама Аллах онуннанды. 10Куртарды ону хертӱрлӱ зорлуктан. Баашлады она аарифлик хем хатыр Мысыр падишахынын, фараонун ӧнӱндӓ, ангысы койду ону куллансын Мысыр падишахлыыны хем бӱтӱн фараонун евини. 11Сора олду аачлык Мысырын хем Ханаанын хер тарафында, да бӱӱк сыкынтылык башлады. Деделеримиз буламардылар имеелик. 12Иаков ишитти, ани Мысырда вар екин. О йоллады бизим деделери орайы илк сыра. 13Икинӂи сыра, ачан гиттилӓр, Иосиф ачылды кенди кардашларына. Бутӱрлӱ фараон танышты Иосифин сенселесиннӓн. 14Сора Иосиф йоллады, гетирсиннӓр кенди бобасыны хем хепси хысымнарыны: етмиш беш киши. 15Иаков гитти Мысыра, орада да о гечинди кендиси хем хепси деделӓр. 16Кемиклери гетирилди Сихем еринӓ, нередӓ гӧмӱлдӱлӓр о мезар ичинӓ, ани сатын алдыйды Авраам гӱмӱшлӓн Емморун оолларындан Сихемдӓ. 17Йаклашарды вакыт, ачан лӓӓзымды таманнансын, не аданмышты Аллахтан Авраама. Инсан чок зееделенӓрди Мысырда. 18Сонда калкты бир башка падишах, ангысы танымарды Иосифи. 19Бу падишах шалвирликлӓн давранды бизим инсана каршы да зеетледи бизим деделери, зорлайып оннары, атсыннар кенди евлатларыны, йашамасыннар дейни. 20Бу вакыт дууду Моисей, ангысы гӧзӓлди Аллахын ӧнӱндӓ. Бакылды ӱч ай бобасынын евиндӓ. 21Ачан сыбыдылмыш олду, фараонун кызы алды ону да бӱӱттӱ, ниӂӓ кенди ушааны. 22Моисей ӱӱренди хепси Мысырын билимини. Каавийди лафында хем ишиндӓ. 23Моисей кырк йашындайды, ачан аклына фикир гелди долашсын кенди кардашларыны, Израилин оолларыны. 24Гӧрдӱ бирисини, ангысы кабаатсыз зеет чекӓрди, да аркалады ону. Кин чыкарды, ӧлдӱрерӓк мысырлы адамы, ким ону зеетлӓрди. 25Санарды, ани кардашлары аннайаӂэклар, ани онун елиннӓн Аллах йоллээр оннара куртулмак, ама оннар аннамадылар. 26Ертеси гӱнӱ Моисей гӧрдӱ ики израилли адамы дӱӱшӱркӓн, да бакты аннаштырсын оннары: \"Адамнар! – деди. – Сиз кардашсыныз, нечин гӱӂендирерсиниз бири-биринизи?\" 27Ама гӱӂендирӓн адам итирди Моисейи бир тарафа да деди: \"Ким койду сени ӧндерӂи хем дааваӂы бизим ӱстӱмӱзӓ? 28Оса истеерсин бени дӓ ӧлдӱрмӓӓ, ниӂӓ дӱн мысырлыйы мы ӧлдӱрдӱн?\" 29Бу лафлары ишидип, Моисей качты да йашады мусаафир гиби Мадиам ериндӓ, нередӓ ондан дууду ики оол. 30Кырк йылдан сора гӧрӱндӱ она бир ангил, йанар гӱменин атешиндӓ, Синай байырын чоллук ериндӓ. 31Ачан Моисей гӧрдӱ буну, шашты да, йаклашарак баксын дейни, ишитти Саабинин сесини, ани деди: 32\"Бӓн сенин деделеринин Аллахы – Авраамын, Исаакын, хем Иаковун Аллахыйым\". Моисей титиреди да артык кыйышмады баарлем баксын. 33Сааби деди она: \"Чыкар айак капларыны айакларындан, зерӓ бу ер, нередӓ дурэрсын, айозлудур. 34Бӓн гӧрерим зеетлери, не Беним инсаным чекер Мысырда, ишидерим оннарын офламакларыны да гелдим, ки куртарайым оннары. Шинди гел, йоллайым сени Мысыра\". 35Моисей, кимдӓн оннар атылдыйдылар, дейерӓк: \"Ким сени койду ӧндерӂи хем дааваӂы ӱстӱмӱзӓ?\" – ону Аллах йоллады ниӂӓ ӧндерӂи хем куртарыӂы ангилин елиннӓн, ангысы гӧрӱндӱ она йанар гӱмӓ ичиндӓ. 36Моисей чыкарды оннары Мысырдан. Йапты шашмаклы ишлӓр хем нышаннар кырк йыл Мысырда, Кырмызы дениздӓ хем чолда. 37Моисей одур, ким деди Израилин оолларына: \"Аллах калдыраӂэк сизӓ кардашларынызын арасындан бир пророк беним гиби; \/ону сеслейӓсиниз\/\". 38Моисей ойду, ким йашады чолда топлу олан халкын арасында. Йанында варды ангил, ани онуннан лафетти Синай байырында, хем бизим деделӓр. Моисей каблетти йашамак гетирӓн сымарламаклары, ки версин бизӓ. 39Ама деделеримиз истӓмедилӓр сеслесиннӓр, ондан атылдылар да хасрет олдулар дӧнмӓӓ геери Мысыра. 40Арона дедилӓр: \"Йап бизӓ аллахлары, ангылары гидеӂеклӓр бизим ӧнӱмӱз сора, зерӓ о Моисейлӓн, ангысы чыкарды бизи Мысырдан, билмеериз, не олду\". 41Озаман йаптылар бир идол бызаа бичиминдӓ, гетирдилӓр она курбан да севиндилӓр кенди еллеринин йаптыына. 42Аллах ӱзӱнӱ чевирди оннардан, бракып, тапынсыннар гӧк йылдызларына, ниӂӓ бунун ичин йазылы пророк кийадында: \"Гетирдиниз ми Бана кесили хайван хем курбан кырк йыл чол ериндӓ, Израил халкы? 43Йок! Сиз ташыдыныз Молохун чадырыны хем аллахынызын, Рефанын, йылдызыны, идоллары, ани йаптыныз, ки тапынасыныз оннара. Онуштан гӧтӱреӂӓм сизи таа ӧтӓӓ Вавилондан\". 44Бизим деделеримизин чолда варды Шаатлык Чадыры, ниӂӓ сымарлады О, Ким деди Моисейӓ: \"Йапасын чадыры о ӧрнӓӓ гӧрӓ, ангысыны гӧрдӱн\". 45Таа сора деделеримиз, ани алдылар чадыры кенди бобаларындан, гетирдилӓр ону кендилериннӓн, ачан Йосуанын ӧндерӂилииннӓн елӓ гечирдилӓр башка миллетлерин топракларыны. Аллах коолады о миллетлери бизим деделеримизин ӧнӱндӓн. Чадыр калды Давидин вакыдына кадар. 46Давид кендини Аллаха беендирди да изин истеди, йапсын бина Иаковун Аллахы ичин. 47Ама Соломон о, ким йапты ев Аллаха. 48Ама О, Ким хепсиндӓн ӱӱсектир, йашамээр адам елиннӓн йапылмыш йапыларда, ниӂӓ сӧлеер пророк: 49\"Гӧк – Беним чорбаӂылык скемнӓм, ер дӓ – Беним айак скемнӓм. Несой ев йапаӂэныз Бана, еки нередӓ вар ниӂӓ Бӓн динненейим? – деер Сааби. – 50Аӂаба, хепсини буннары йаратмадым мы Бӓн Кенди елимнӓн?\" 51Сиз, дик кафалылар, ангыларын ӱреклери хем кулаклары Аллахтан узак! Сиз херзаман дурэрсыныз Айоз Духа каршы, ниӂӓ йапты сизин деделериниз, хеп ӧлӓ сиз дӓ йапэрсыныз. 52Деделериниз пророкларын ангысыны кооламадылар? Ӧлдӱрдӱлӓр оннары да, ким ӧнӂӓ хаберледи Доору Оланын гелмеси ичин, Ангысыны сиз шинди саттыныз хем ӧлдӱрдӱнӱз. 53Сиз – оннар, ким каблетти Закону, верили ангиллердӓн, ама таманнамадыныз ону!» 54Синедрионун азалары буну ишиттийнӓн, бу лафлар саплады оннарын ӱреклерини, да дишлерини гыӂырдадардылар Стефана каршы. 55Ама о, долу Айоз Духлан, калдырды бакышыны гӧкӓ, гӧрдӱ Аллахын метинниини хем Иисусу дурарак Аллахын саа тарафында, 56да деди: «Тӓ, бӓн гӧрерим ачык гӧклери хем Адам Оолуну дурарак Аллахын саа тарафында!» 57Оннар озаман башладылар бӱтӱн сеслӓн баармаа, тыкадылар кулакларыны да хеп бирликтӓ ӱӱштӱлӓр онун ӱстӱнӓ. 58Сӱрӱдӱлӓр касабадан дышары да башладылар ташлан ону дӱӱмӓӓ. Она каршы шаатлык еденнӓр койдулар рубаларыны бир генч оланын айакларына, ангысынын адыйды Саул. 59Ачан ташлан ӧлдӱрӱрдӱлӓр Стефаны, кендиси дуа едӓрди да дейӓрди: «Сааби Иисус, каблет беним духуму!» 60Сора диз чӧктӱ да бӱтӱн сеслӓн баарды: «Сааби, койма есаба оннарын бу кабаатыны!» Да бу лафларлан гечинди.\nЙаптыклар 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/7","date":"2013-12-10T05:56:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164009894\/warc\/CC-MAIN-20131204133329-00010-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000005126,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000051259994507}","num_words":4138,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91124.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан гелдим сизӓ, кардашлар, гелмедим, ки ачайым сизӓ бир саклы хабер Аллахтан лаф усталыыннан хем ӱстӱн аарифликлӓн. 2Зерӓ карарладым, сиздӓ унудайым хепсини, Иисус Христоздан каарӓ, Ангысы герилди ставроза. 3Бӓн кендим сизин аранызда йуфкайдым, коркардым хем чок титирӓрдим! 4Не сӧледим хем насаат еттим, диилди инсанын аарифлииндӓ, инандырыӂы лафларында, ама куветтӓ, не Айоз Дух ачыклээр, 5ки сизин инаныныз темелленсин диил инсан аарифлиинӓ, ама Аллахын кувединӓ. 6Хеп окадар биз насаат едериз аарифлик олгун инанӂылар арасында, ама бу аарифлик диил шиндики заманын йада шиндики кулланыӂыларын аарифлии, ангылары гелип-гидерлӓр. 7Ама насаат едериз Аллахын аарифлиини – гизли, саклы тутулмуш аарифлии, ани Аллах дӱннейин курулмасындан ӧнӂӓ сыралады бизим метинниимиз ичин. 8О аарифлии кимсей танымады шиндики заманын кулланыӂыларындан. Еер таныйайдылар, ставроза гермейеӂейдилӓр метинни Саабийи. 9Ама ниӂӓ йазылы: «Не инсан гӧзӱ гӧрмеди, не инсан кулаа ишитмеди, хем не инсан ӱреенӓ дамнамады, ӧлӓ о ишлӓр, не Аллах хазырлады оннар ичин, ким Ону север». 10Бизӓ Аллах Кенди Духуннан ачыклады буну. Аллахын Духу хепсини аараштырэр, артык Аллахын деринниклерини дӓ. 11Хакына, ким таныйабилир инсанын неетлерини, кенди духундан каарӓ, ани инсанда? Хеп ӧлӓ кимсей таныйамээр Аллахын неетлерини дӓ, Аллахын Духундан каарӓ. 12Биз каблетмедик дӱннӓ духуну, ама Духу, ани Аллахтан гелир, ки таныйалым о баашышлары, не Аллах верди бизӓ. 13Бунун ичин лафедериз диил сӧзлӓрлӓн ӱӱредилмӓ инсан аарифлииндӓн, ама ӱӱр��дилмӓ Духтан, ачыклайып духча ишлери оннара, кимдӓ Дух вар. 14Инсан, ани тендӓн кулланылмыш, каблетмеер Аллахын Духунун ишлерини, зерӓ буннар гӧрӱнер она бир акылсызлык гиби, да йок насыл аннасын, зерӓ буннары лӓӓзым аннамаа духча. 15Духтан кулланылмыш инсан са хепсини аннар, ама кендиси кимсейдӓн аннанылмамыш калэр. 16Зерӓ «ким вар насыл аннасын Саабинин дӱшӱнмесини да Она акыл верӓбилсин?» Ама биздӓ вар Христозун дӱшӱнмеси.\n1 Коринфлилерӓ 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/2","date":"2013-12-13T22:12:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386165000886\/warc\/CC-MAIN-20131204135000-00049-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1144,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89774.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан карар алынды, ки Италийайа ӱзелим гемийлӓн, Павлийи хем таа биркач капанӂыйы вердилӓр бир ӱзбашынын елинӓ, Августун полкундан, ады Иулий. 2Биз пиндик бир гемийӓ Адрамит касабасындан, ангысы лӓӓзымды ӱзсӱн Асийанын йанындан, да йола чыктык. Бизимнӓн гелди Аристарх Македонийадан, Салоник касабасындан. 3Икинӂи гӱнӱ етиштик Сидон касабасына. Иулий ии гӧтӱрӓрди кендини Павлийлӓн. О кайыл олду, ки Павли долашсын кенди достларыны, ки оннар йардым етсиннӓр она. 4Орадан йолландыктан сора Кипрунун лӱзгердӓн корунмуш йанындан гечтик, зерӓ каршы лӱзгӓр есӓрди. 5Гечтийнӓн денизи Киликийа хем Памфилийа бойундан, етиштик Ликийанын Мира касабасына. 6Орада ӱзбашы булду Александрийа касабасындан бир геми, ани ӱзӓрди Италийайа, да пиндирди бизи она. 7Чок гӱннӓр йаваш ӱздӱк, да зор-зоруна анӂак етиштик Книд касабасынын ачыклыына. Лӱзгӓр бизи дургудурду, Салмон бурнусуну долайлайып, гечтик Крит аданын лӱзгердӓн корунмуш йанындан. 8Зар-зор гечтик аданын бойундан, да етиштик бир ерӓ, ады Гӧзӓл Лиманнар, ани йакын Ласейа касабасына. 9Гечти чок вакыт, да йолӂулук су ӱстӱндӓ артык олду коркунч, зерӓ оруч гӱнӱ гечтийди. Павли, данышып хепсинӓ, деди: 10«Адамнар! Бӓн гӧрерим, ани ӱзмемиз белалы олаӂэк хем зарар гетиреӂек диил саде гемийӓ хем ӱклӱ мала, ама бизим кенди йашамамыза да». 11Ама аскер ӱзбашы таа чок сеследи капитаны хем геминин чорбаӂысыны, некадар Павлийи. 12Чӱнкӱ о лиман диилди ии кышламак ичин, чойу карарлады, ки гиделим орадан да денейелим, еер олурса колай, етишмӓӓ Финиксӓ, Крит аданын бир лиманына, кышламак ичин. Орасы ӱӱлен-гӱнбатысына хем пойраз-гӱнбатысына доору бакэр. 13Башлады ӱӱлендӓн бир илин лӱзгӓр есмӓӓ, да оннар, санып, ки истедии олду, ченгели алдылар да башладылар ӱзмӓӓ Крит аданын бойундан. 14Ама гечмеди чок вакыт, аданын ӱстӱндӓн копту бир фуртуналы лӱзгӓр, ады Евракилон. 15Геми фуртунадан тутулду, ангысына каршы гидӓмеди, онуштан гемийи брактык, сӱрӱкленсин. 16Сыйынып кӱчӱк бир аданын, ады Кавда, лӱзгердӓн корунмуш йанына, анӂак запедӓбилдик геминин кайыыны. 17Кайыы калдырдыктан сора, чатыларын йардымыннан, гемийи кушаттылар. Коркарак, геми конмасын Сирт кӧрфезинин кумнукларына, салвердилӓр елкеннери да брактылар лӱзгердӓн сӱрӱкленсиннӓр. 18Ертеси гӱнӱ боран бизим гемийӓ ӧлӓ чарпарды, ани башладылар атмаа ӱкленмиш маллары дениз ичинӓ. 19Ӱчӱнӂӱ гӱнӱ кенди еллеримизлӓн аттык геминин такымнарыны. 20Чӱнкӱ чок гӱн гӧрӱнмеди не гӱнеш, не да йылдызлар, боран да пек каавиленди, сонда хептӓн кайбеттик умуду куртулмак ичин. 21Чок вакыт имедилӓр, онуштан Павли, ортайа чыкып, оннара деди: «Адамнар! Лӓӓзымды сеслейӓсиниз бени да айырылмайасыныз Крит адасындан. Озаман биз чекмейеӂейдик бу белалары хем зарарлары. 22Шинди сизӓ данышэрым: Ӱрекленин! Зерӓ кимсей кайбелмейеӂек, саде геми йок олаӂэк. 23Бу геӂӓ гӧстерилди бана бир ангил Аллахтан, Кимӓ баалыйым хем измет едерим, да деди: 24\"Коркма, Павли! Сӓн лӓӓзым чыкасын Кесарын ӧнӱнӓ. Да тӓ, Аллах сенин хатырын ичин куртарэр хепсини, ким сениннӓн барабар ӱзерлӓр\". 25Онуштан ӱрекленин, адамнар! Бӓн инанэрым Аллахы, хепси ӧлӓ олаӂэк, ниӂӓ сӧленди. 26Ама бизим геми лӓӓзым уурасын бир ада ӱстӱнӓ». 27Ондӧрдӱнӂӱ геӂӓ сӱрӱкленӓрдик Адриатика денизиндӓ. Йакын геӂӓ йарысына гемиӂилӓр шӱпеленмӓӓ башладылар, ани йаклашэрыз куруйа. 28Ӧлчтӱлӓр денизин деринниини да булдулар, ани ирми стынӂин, сора, таа бираз гидип, енидӓн ӧлчтӱлӓр да булдулар онбеш стынӂин. 29Сакынарак, ки гемимиз урулмасын бир ташлы ерӓ, аттылар арка тарафтан дӧрт демир ченгел да бакардылар тез айдыннансын. 30Бу вакыт гемиӂилӓр качмаа денедилӓр гемидӓн. Йапынарак сансын истеерлӓр салвермӓӓ ченгеллери геминин ӧнӱндӓн, индирдилӓр кайыы денизӓ. 31Озаман Павли деди аскер ӱзбашына хем аскерлерӓ: «Еер буннар калмарсайдылар гемидӓ, олмайаӂэк насыл куртуласыныз». 32Аскерлӓр озаман кестилӓр кайыктан чатылары да брактылар кайык дӱшсӱн. 33Гӱн дууаӂэйкан, Павли йалварды хепсинӓ, исиннӓр. О деди: «Бӱӱн ондӧрт гӱн, ниӂӓ кушку дурэрсыныз. Хич бишей имейип, ач дурдунуз. 34Онуштан, йалварэрым сизӓ, ийин. Бу лӓӓзым сизин куртулманыз ичин, зерӓ кайбелмейеӂек сиздӓн бир дӓ сач билӓ башыныздан». 35Бу лафлары сӧледиктӓн сора алды екмӓӓ, хепсинин ӧнӱндӓ шӱкӱр етти Аллаха да, кырып екмӓӓ, башлады имӓӓ. 36Озаман хепси ӱреклендилӓр да екмек идилӓр. 37Гемидӓ хепсимиз икиӱз етмиш алты кишийдик. 38Дойундуктан сора башладылар илиннетмӓӓ гемийи, атып боодайы дениз ичинӓ. 39Ачан айдыннанды, гемиӂилӓр танымадылар о ери, ама гӧрдӱлӓр бир кӧрфез, нередӓ варды кумсаллык. Орайы истедилӓр, еер олурса колай, кондурсуннар гемийи куруйа. 40Чатылары кесип, ченгеллери денизӓ брактылар. Хеп о заманда дӱменин чатыларыны чӧздӱлӓр да, ӧн елкени лӱзгерӓ верерӓк, гемийи кумсаллаа доору дооруттулар. 41Геми бир кум ӱӱсеклиинӓ чарпты да орайы конду. Ӧнӱ кума сапланды да кымылдамаз олду, геерисини са далгалар, урарак, башладылар парчаламаа. 42Аскерлӓр неетленди ӧлд��рсӱннӓр капанӂылары, ки ӱзӱп кенара качмасыннар. 43Ама ӱзбашы, ангысы истӓрди Павлийи куртармаа, дургутту бу нееттӓн оннары да сымарлады, ким билер ӱзмӓӓ, илкин атласын да ӱзсӱн кенара, 44сора ӧбӱрлӓр, кимиси тафталарлан, башкалары геминин парчаларындан тутунуп, кенара чыксыннар. Бутӱрлӱ хепси саа-селӓм кенара чыктылар.\nЙаптыклар 27","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/27","date":"2013-12-09T13:39:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163976781\/warc\/CC-MAIN-20131204133256-00066-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000032187,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000032186508179}","num_words":3003,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91403.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Амфиполис хем Аполлонийа касабаларындан гечтиктӓн сора Павли хем Сила гелдилӓр Салоник касабасына, нередӓ варды иудейлерин синагогасы. 2Павли, алышмасына гӧрӓ, гирди синагога ичинӓ да ӱч ӂумертеси оннарлан лафетти, окуйарак Айоз Йазылардан. 3Ачыклады да гӧстерди оннара, ани Христос лӓӓзымды зеетленсин да ӧлдӱктӓн сора дирилсин. «Бу Иисус, Ангысы ичин сизӓ хаберлеерим, О Христос», – дейӓрди о. 4Кимиси оннардан, бӱӱк бир сӱрӱ урум, ани коркардылар Аллахтан, хем анылмыш карылардан биркачы, инандылар да гечтилӓр Павлинин хем Силанын тарафына. 5Ама иудейлӓр, ким инанмады, кысканмактан алдылар сокаклардан кими йарамаз инсаннардан, олду бӱӱк калабалык, да дебрештирдилӓр касабайы. Ӱӱштӱлӓр Иасонун евинӓ, бактылар Павлийи хем Силайы чыкармаа инсанын ӧнӱнӓ. 6Ама буламадылар да сӱрӱдӱлӓр Иасону хем таа биркач кардашы касабанын заабитлери ӧнӱнӓ, баарып: «Буннар буландырэрлар бӱтӱн дӱннейи, шинди гелдилӓр бурайы да. 7Иасон конаклаа каблетти оннары. Хепси каршы дурэрлар Кесарын сымарламасына. Деерлӓр, ани вармыш бир башка падишах – Иисус». 8Бӧлӓ лафларлан иудейлӓр дебрештирӓрдилӓр инсаны хем касабанын заабитлерини. 9Заабитлӓр салвердилӓр Иасону хем ӧбӱрлерини салт ондан сора, ачан пара алдылар. 10Геӂӓ кардашлар алатлан йолладылар Павлийи хем Силайы Верийа касабасына. Ачан етиштилӓр орайы, гирдилӓр иудейлерин синагогаларына. 11Буннар таа ачык фикирлийдилӓр, некадар иудейлӓр Салониктӓ. Оннар каблеттилӓр Аллахын сӧзӱнӱ бӱӱк хавезлӓн. Хер гӱн, аараштырып Айоз Йазылары, бакардылар аннасыннар, ӧлӓ ми, ниӂӓ сӧленер. 12Оннардан чойу инандылар хем бир сӱрӱ урум кары-адам ии инсаннардан. 13Ама иудейлӓр Салоник касабасындан, ачан аннадылар, ани Павли насаат едер Аллахын сӧзӱнӱ Верийа касабасында да, гелдилӓр орайы карышмалык йапсыннар хем инсаны дебрештирсиннӓр. 14Кардашлар алатлан йолладылар Павлийи дениз кенарына, ама Сила хем Тимофей калдылар Верийада. 15Павлийлӓн гиденнӓр ону гечирдилӓр Афина касабасынадан. Сора дӧндӱлӓр геери бир сымарламаклан, ки Сила хем Тимофей гитсиннӓр Павлийӓ некадар таа тез. 16Павли, беклӓркӓн оннары Афина касабасында, духунда дерин бир аӂы дуйду, гӧрӱп касабайы, долу идоллан. 17Синагога ичиндӓ лафедӓрди иудейлӓрлӓн хем Аллахтан коркан инсаннан. Мейданда лафедӓрди хер гӱн, киминнӓн каршы гелӓрди. 18Кимиси Эпикур хем Стоик философларындан онуннан атышмаа башладылар. Кимиси дейӓрди: «Не истеер сӧлесин бу бошуна лафедӓн?» Башкалары, ишидип, ани о аннадэр хабери Иисус ичин хем Онун дирилмеси ичин, дедилӓр: «Аллелем, о насаат едер йабанӂы аллахлар ичин». 19Алып гӧтӱрдӱлӓр ону Ареопага да дедилӓр: «Вар мы ниӂӓ ӱӱренелим, насыл ени ӱӱретмӓк сӓн насаат едерсин? 20Сӓн сӧлеерсин кими фасыл ишлӓр ичин. Истеериз билмӓӓ, буннарын аннамасы недир?» 21Зерӓ хепси Афиналылар хем ким орада йабанӂылардан бӱтӱн хайлак вакыды гечирип сӧлӓрдилӓр хем сеслӓрдилӓр сон ени хаберлери. 22Павли дурду Ареопагын ортасында да деди: «Афиналылар! Бӓн гӧрерим, ани хер тарафтан пек инанӂыйсыныз. 23Гезинип, бактым, нейӓ баш иилдерсиниз, уурадым бир курбаннык ӱстӱнӓ, нередӓ йазылы: \"Билинмейӓн бир Аллаха\". Бу Аллахы, кими сиз билмейерӓк икрамнээрсыныз, Ону сизӓ хаберлеерим. 24Бу Аллах, Ким йаратты дӱннейи хем хепсини, не вар, Одур, гӧкӱн хем ерин Саабиси. О йашамээр адам елиннӓн йапылы йапыларда. 25Она измет етмӓӓ йоктур ниӂӓ адам елиннӓн, ниӂӓ ачан Онун олур лӓӓзымныы бишей ичин. О Кендиси хепси инсана йашамак, солук хем хепсини, не лӓӓзым, верер. 26О бир инсандан йаратты хепси миллетлери, йашасыннар бӱтӱн ер ӱстӱндӓ. Сыралады белли вакытлары хем сынырлары, нередӓ лӓӓзым йашасыннар, 27ки аарасыннар Аллахы да, еллериннӓн йоклайарак булсуннар, макар ки Аллах диил узак биздӓн. 28Биз Онда йашээрыз, гезериз, булунэрыз, ниӂӓ сизин пеетчилердӓн бириси деди: \"Биз дӓ Ондан чекилериз\". 29Ӧлейсӓ, ки Аллахтан чекилериз, дӱшмеер саналым, ани Аллах бензеер алтына, гӱмӱшӓ еки таша, ани йапылмыш адам фикириннӓн хем беӂермесиннӓн. 30Аллах коймээр есаба билмезлик вакыды гечмиштӓн, ама бӱӱн хепси инсана херердӓ сымарлээр, дӧнсӱннӓр Она гӱнахларындан. 31Зерӓ О белли етти бир гӱн, незаман даава кесеӂек дӱннейӓ доорулаа гӧрӓ бир Адамын араӂылыыннан, Кими О Кенди айырды. Ки инандырабилсин хепси инсаны, Ону дирилтти ӧлӱдӓн». 32Ӧлӱдӓн дирилмӓк ичин ишидип, оннарын кимиси башлады гӱлмӓӓ алмаа, ама башкалары дедилӓр: «Бунун ичин сеслӓриз сени башка керӓ». 33Бутакым, Павли чыкты оннарын арасындан. 34Ама хеп окадар кимиси, гечип онун тарафына, инандылар. Буннарын арасында Дионисий, Ареопагын азасы, бир кары, ады Дамар, хем оннарлан башкалары да.\nЙаптыклар 17","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/17","date":"2013-12-09T21:55:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163999838\/warc\/CC-MAIN-20131204133319-00035-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2583,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91957.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ии кабледин оннары, ким инанда зайыф, ама санмаклар бетеринӓ чекишмейин. 2Бириси инанэр, ани вар насыл имӓӓ хепсиндӓн, ама зайыф олан ийер саде ешиллик. 3Ким ийер хепсиндӓн, ашаалатмасын ону, ким имеер. Ким имеер, мааналамасын ону, ким ийер хепсиндӓн, зерӓ Аллах каблетмиш ону. 4Кимсин сӓн, ани башкасынын изметкеринӓ маана булэрсын? О изметкери доору чыкармаа еки кабаатландырмаа – онун чорбаӂысынын иши. О доору чыкаӂэк, зерӓ Аллахын куведи вар, ону доору чыкарсын. 5Бириси сайэр бир гӱнӱ таа ӱстӱн ӧбӱр гӱндӓн. Таа башкасы сайэр хепси гӱннери биртӱрлӱ. Херкези карар версин, нейи инанэр. 6Ким гӱнӱ гӱндӓн сечер, Сааби ичин ӧлӓ йапэр. \/Ким гӱнӱ гӱндӓн сечмеер, Сааби ичин сечмеер.\/ Ким ийер, Аллах ичин ийер, зерӓ Аллаха шӱкӱр едер. Ким имеер, Аллах ичин имеер, о да Аллаха шӱкӱр едер. 7Кимсей биздӓн йашамээр кендиси ичин, хем кимсей ӧлмеер кендиси ичин. 8Йашарсак, Сааби ичин йашээрыз. Ӧлӱрсӓк, Сааби ичин ӧлериз. Онуштан, йашарыз мы, ӧлӓриз ми, биз варыз Саабинин. 9Зерӓ Христос онуштан ӧлдӱ хем дирилди, ки чорбаӂылык етсин ӧлӱлерин хем дирилерин ӱстӱнӓ. 10Нечин сӓн маана булэрсын кардашына? Нечин ашаалээрсын кардашыны? Биз хепсимиз чыкаӂэз Аллахын даава скемнесинин ӧнӱнӓ. 11Зерӓ йазылы: «Бӓн варым, деер Сааби, хербири диз чӧкеӂек Беним ӧнӱмдӓ, хем хербир дил ачык шаатлык едеӂек, ани Бӓним Аллах». 12Ӧлӓ ки, хепсимиз ӂувап вереӂек кенди ичин Аллахын ӧнӱндӓ. 13Онуштан маана булмайалым бири-биримизӓ, ама таа ии, карарлайын йапмайасыныз бишей, ани кӧстек олэр кардашыныза еки ону гӱнаха дӱшӱрӱр. 14Бӓн билерим хем чок инанэрым, ниӂӓ бир инанӂы Сааби Иисуса, ани йок бишей диил пак кенди-кендинӓ. О иш диил пак саде оннара, ким сайэр ону диил пак. 15Ама еер сӓн гӱӂендирӓрсейдин кардашыны имӓклӓн, озаман гезмеерсин артык севгилик йолунда. Йок етмӓ имӓклӓн биркимсейи, кимин ичин Христос ӧлдӱ. 16Кӧтӱленмесин о, не сӓн ии сайэрсын. 17Зерӓ Гӧк Падишахлыы диил имӓк хем ичмӓк, ама доорулук, услулук хем севинмӓк Айоз Духта. 18Ким бутӱрлӱ измет едер Христоза, беенилмиш Аллахтан хем сайгы казанэр инсандан. 19Ӧлӓ ки, бакалым йапмаа, не гетирер услулук хем духча каавилендирир бири-биримизи. 20Бир имӓк ичин йыкма Аллахын ишини. Доору сӧлемӓӓ, хер имӓк темиз, ама о адам кӧтӱлӱк йапэр, ангысы имӓклӓн кӧстек олэр башкасына. 21Иидир имейӓсин йааны, ичмейӓсин шарап хем корунасын хепсиндӓн, не кӧстек олэр сенин кардашына, \/еки недӓн о гӱнаха дӱшер еки йуфкаланэр\/. 22Вар мы инанын? Кору ону кендин ичин Аллахын ӧнӱндӓ. Не мутлу она, ким кендини кабаатламээр, ачан йапэр, не сайэр доору! 23Ама ким шӱпейлӓн ийер, кабаатлы олэр, зерӓ имеер инаннан. Не инансыз йапылэр, о гӱнах.\nРомалылара 14","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/14","date":"2013-12-07T19:10:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163055701\/warc\/CC-MAIN-20131204131735-00003-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":1538,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.026,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":83327.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Севгинин ардына гидин, ама чалышын духча баашышлары еденмӓӓ, ен чок пророклук етмӓӓ. 2Ким лафедер башка дилдӓ, лафетмеер инсана, ама Аллаха, зерӓ кимсей ону аннамээр. О духлан саклы ишлӓр лафедер. 3Ама ким пророклук едер, о лафедер, ки инсаны каавилесин, хавезлендирсин хем хошландырсын. 4Ким лафедер башка дилдӓ, кендини каавилеер, ама ким пророклук едер, каавилеер клисейи. 5Истеерим, хепсиниз лафедӓсиниз башка диллердӓ, ама таа чок истеерим, пророклук едӓсиниз. Ким пророклук едер, о таа бӱӱк, некадар бири, ким лафедер башка дилдӓ, еер бу дили чевирмӓрсейди, клисейи каавилендирсин дейни. 6Шинди, кардашлар, еер, гелип сизӓ, башларсайдым лафетмӓӓ башка дилдӓ, ама лафым йапмарсайды, ки еденӓсиниз Аллахтан ачыкламак, билги, пророклук йада бир ӱӱретмӓк, не файда сизӓ гетиреӂӓм? 7ӂансыз ишлӓр дӓ, ангылары сес верерлӓр, чыртма йада арфа, еер вермӓрсейди айыры сеслӓр, ким таныйабилир, не хава чалынэр бу чыртмайлан йада арфайлан? 8Еер труба беллисиз бир сес верӓрсӓ, ким ӂенк ичин хазырланар? 9Хеп ӧлӓ сиз дӓ, еер дилинизлӓн аннашылмаз лафлар сӧлӓрсейдиниз, насыл аннашылар, не сӧлеерсиниз? Сиз озаман сансын лӱзгерӓ лафедерсиниз! 10Доору, ани дӱннедӓ чок тӱрлӱ дил вар. Хич бир дил аннамасыз диилдир. 11Ама еер билмӓрсейдим лафларын аннамасыны, бӓн йабанӂыйым лафеденӓ, лафедӓн дӓ бана йабанӂы. 12Хеп ӧлӓ сиз дӓ, чӱнкӱ чалышкансыныз еденмӓӓ Духун баашышларыны, чалышын зееделенмӓӓ баашышларлан, ани клисейи каавилеер. 13Онуштан, ким лафедер башка дилдӓ, дуа етсин, ки чевирӓбилсин, не лафедер. 14Зерӓ, ачан дуа едерим башка дилдӓ, беним духум дуа едер, ама фикирим файда еденмеер. 15Озаман не йапайым? Дуа едейим духлан, дуа едейим аклымнан да; тӱркӱ чалайым духлан, тӱркӱ чалайым аклымнан да. 16Еер сӓн шӱкӱр едӓрсейдин саде духлан, сырадан адам, орада булунан, насыл «Амин» дейӓбилир сенин шӱкӱр етменӓ? Зерӓ о аннамады, не сӧледин. 17Беки сӓн ии шӱкӱр едерсин, ама бу шӱкӱр о адама йардым етмеер. 18Шӱкӱр едерим Аллаха, ани бӓн таа чок лафедерим башка диллердӓ, некадар сиз хепсиниз. 19Ама клиседӓ таа чок истеерим сӧлейим беш лаф беним аклымнан, ки башкаларыны да ӱӱредӓбилейим, некадар сӧлейим он бин лаф башка дилдӓ. 20Кардашлар, фикирлӓн ушак гиби олмайын, кӧтӱлӓӓ кӱчӱк евлат гиби олун, ама фикирлӓн олун олгун адам. 21Айоз Законда йазылы: «\"Лафедеӂӓм бу халка йабанӂы диллӓрлӓн хем йабанӂыларын аазындан, ама хеп окадар Бени сеслӓмейеӂеклӓр\", – деер Сааби». 22Белли, ки башка дилдӓ лафетмӓӓ диил нышан инанӂылар ичин, ама инансызлар ичин. Пророклук са нышан инанӂылар ичин, ама диил инансызлар ичин. 23Еер топланарсайды бӱтӱн клисӓ бирери, да херкези башларсайды башка диллердӓ лафетмӓӓ, ама бир сырадан инсан йада инансыз адам гелирсейди топлантыныза, демейеӂеклӓр ми, ани сиз делийсиниз? 24Ама про��оклук едӓрсейди хепси, да гелӓрсейди бир инансыз, йада сырадан бир инсан, о хепсиндӓн азарланыр хем хепсиндӓн даавалы олур. 25Ӧлӓ ки, онун ӱреендеки саклы ишлери белли олэр, о, дӱшӱп ӱзӱкойну, баш иилдеӂек Аллаха хем дейеӂек, ани хакына Аллах араныздадыр. 26Озаман не йапалым, кардашлар? Ачан бирери топланэрсыныз, херкезиниздӓ вар бир псалма, бир ӱӱретмӓк, бир ачыкламак, башка дилдӓ лафетмӓк еки диллери чевирмӓк. Хепси буннар олсун клисенин каавиленмеси ичин. 27Еер биркимсей лафедӓрсӓ башка дилдӓ, лафетсиннӓр сыравардыр ики-ӱч киши, бириси дӓ чевирсин, не сӧленер. 28Еер йоксайды ким чевирсин, башка дилдӓ лафедӓн суссун клиседӓ, кенди-кендинӓ хем Аллаха лафетсин. 29Пророклардан лафетсин ики-ӱч киши, каланы да аараштырсын, не сӧленер. 30Еер Аллахтан бир ачыкламак гелӓрсейди отураннардан ӧбӱрӱнӓ, илкинкиси суссун. 31Хепсиниз вар насыл бири-биринин ардына пророклук едӓсиниз, ки хепси ӱӱренип, хепси ӱрекленсиннӓр. 32Пророкларын духлары пророкларын запындадыр. 33Зерӓ Аллах диил сырасызлык Аллахы, ама услулук Аллахы. Бу сыра кулланылэр Аллахын айоз халкынын хербир клисесиндӓ. 34\/Сизин\/ карылар клисӓ топлантыларында суссуннар, зерӓ оннара изин верилмӓр, лафетсиннӓр, ама ниӂӓ йазылы законда, сеслейиӂи олсуннар. 35Еер ӱӱренмӓӓ истӓрсейдилӓр бишей, евдӓ кенди коӂаларына сорсуннар, зерӓ утанчтыр, ки кары лафетсин клисӓ топлантысында. 36Не, Аллахын сӧзӱ илк сиздӓн, коринфлилердӓн ми чыкты йада салт сизӓ ми етишти? 37Еер биркимсей сайарсайды кендини пророк, Духтан кулланылы, озаман лӓӓзым аннасын, ани не йазэрым сизӓ, Саабинин сымарламасы. 38Ама еер биркимсей буну есап алмарсайды, ону да есаба алмайын! 39Ӧлӓ ки, кардашлар, чалышын пророклук етмӓӓ, ама оннары, ким башка диллердӓ лафедер, дургутмайын. 40Салт ки хепси йакышыклы хем сырайа гӧрӓ уйгун йапылсын.\n1 Коринфлилерӓ 14","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/14","date":"2013-12-07T19:22:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163055701\/warc\/CC-MAIN-20131204131735-00044-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000005126,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000051259994507}","num_words":2619,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.039,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89148.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан Иисус верди бу насаатлары оники ӱӱрениӂисинӓ, гитти орадан, ки ӱӱретсин инсаны хем насаат етсин оннарын касабаларында. 2Иоан Ваатизедиӂи капандайкан ишитти Христозун ишлери ичин. 3Йоллады кенди ӱӱрениӂилерини сорсуннар Она: «Сӓнсин ми О, Ким лӓӓзым гелсин, оса башкасыны мы беклейелим?» 4Иисус ӂувап етти оннара: «Гидин да сӧлейин Иоана, не ишидерсиниз хем не гӧрерсиниз: 5кӧӧрлар гӧрерлӓр, топаллар гезерлӓр, лепралылар пакланэрлар, саарлар ишидерлӓр, ӧлӱлӓр дирилерлӓр, фукааралара ии хабер насаат олэр. 6Мутлу о, кимин ичин Бӓн кӧстек олмайаӂам». 7Ачан оннар гиттилӓр, Иисус башлады сӧлемӓӓ инсана Иоан ичин: «Не чыктыныз гӧрмӓӓ чолда? Бир сааз мы, ани лӱзгердӓн салланар? 8Не чыктыныз гӧрмӓӓ? Бир адам мы, йымышак рубайлан гиийимни? Оннар, ким гиийимни йымышак рубайлан, падишах биналарында йашээрлар. 9Озаман нечин чыктыныз? Бир пророк му гӧрмӓӓ? Аслы, хем деерим сизӓ, ани о таа бӱӱк, некадар бир пророк. 10Одур, кимин ичин йазылы: \"Тӓ Бӓн йоллээрым Сенин ӧнӱн сора хаберӂими, ангысы хазырлайаӂэк йол Сана\". 11Доору сӧлеерим сизӓ, ани оннардан, ким карыдан дууду, йок башка биркимсей таа бӱӱк Иоан Ваатизедиӂидӓн. Хеп окадар ен кӱчӱӱ Гӧк Падишахлыында таа бӱӱк ондан. 12Иоан Ваатизедиӂинин вакыдындан бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар Гӧк Падишахлыы ичин кувет койулур. Бир бойу куветлӓн бакэр она ел коймаа. 13Хепси пророклар хем Закон Иоана кадар ӧнӂӓ сӧледилӓр, не олаӂэк. 14Истӓрсейдиниз буну каблетмӓӓ, одур Илийа, ангысы лӓӓзымды гелсин. 15Кимин вар кулаа \/ишитсин дейни\/, ко ишитсин. 16Кимӓ бензедейим бу бой инсаны? Оннар бензеерлӓр ушаклара, ангылары отурэрлар мейданнарда да баарэрлар кафадарларына: 17\"Чалдык сизӓ каваллан, ойнамадыныз; чалдык сизӓ гамны тӱркӱ, ааламадыныз\". 18Гелди Иоан, не ийӓрди, не ичӓрди, деерлӓр: \"Онда вар фена дух\". 19Гелди Адам Оолу, хем ийер хем ичер, деерлӓр: \"Хобур хем ичкиӂи, харччыларын хем гӱнахкерлерин досту!\" Хеп окадар аарифлик гӧстерер ишлериндӓн, ани о доорудур». 20Озаман Иисус башлады азарламаа касабалары, нередӓ ен чок кудретли ишлӓр йапты, зерӓ гӱнахларындан Аллаха дӧнмедилӓр: 21«Вай сана, Хоразин! Вай сана, Вифсаида! Зерӓ, еер бу кудретли ишлӓр, ани сиздӓ йапылды, Тир хем Сидон касабаларында йапылайды, чоктан чуваллан гиийимни хем кӱл ӱстӱндӓ отуруп, гӱнахларындан Аллаха дӧнеӂейдилӓр. 22Ама сизӓ сӧлеерим, ани даава гӱнӱндӓ таа илин олаӂэк Тир хем Сидон касабаларына, некадар сизӓ. 23Сӓн, Капернаум, гӧкӓ кадар мы ӱӱсекленеӂӓн? Диил, сӓн ӧлӱлӓр еринӓ дӱшеӂӓн. Зерӓ, еер бу кудретли ишлӓр, ани сендӓ йапылды, Содом касабасында йапылайды, о айакча дураӂэйды бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар. 24Ама сизӓ сӧлеерим, ани даава гӱнӱндӓ таа илин олаӂэк Содом касабасына, некадар сана». 25Озаман Иисус деди: «Шӱкӱр едерим Сана, Боба, гӧкӱн хем ерин Саабиси, ани сакладын буннары аариф хем фикирли оланнардан да ачтын евлатлара. 26Хакына, Боба, будур Сенин истедиин! 27Хепсини Бобам Беним елимӓ верди. Кимсей хептӓн аннамээр Оолу, Бобадан каарӓ, хем кимсей хептӓн аннамээр Бобайы, Оолдан каарӓ, хем оннардан, кимӓ Оол истеер ачмаа. 28Гелин Бана, хепси йоргуннар хем ӱклӱ оланнар! Бӓн сизӓ раатлык веририм. 29Алын ӱстӱнӱзӓ Беним бойундурууму, Бендӓн ӱӱренин, зерӓ Бӓн йавашым хем услуйум ӱреемдӓн, да сиз ӂаныныза раатлык булаӂэныз. 30Бойундуруум Беним иидир, хем ӱкӱм Беним илин».\nМатфей 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/11","date":"2013-12-11T04:00:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164030159\/warc\/CC-MAIN-20131204133350-00050-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1830,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.071,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88406.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бу лафлардан сора Иисус чыкты дышары ӱӱрениӂилериннӓн да гечти Кедрон дересинин ӧбӱр тарафына, нередӓ варды бир башчӓ. Иисус хем ӱӱрениӂилери гирдилӓр бу башчейӓ. 2Иуда да, ангысы сатты Иисусу, билӓрди о ери, зерӓ Иисус чок сыра топланарды ӱӱрениӂилериннӓн орайы. 3Иуда алды бир бӧлӱк аскер хем бекчилери бӱӱк попазлардан хем фарисейлердӓн, да гелдилӓр бурайы шафкларлан, фенерлӓрлӓн хем силӓхларлан. 4Иисус, ани билӓрди хепсини, не гелеӂек башына, чыкты оннара каршы да деди: «Кими аарээрсыныз?» 5Оннар ӂувап еттилӓр: «Назаретли Иисусу!» Иисус деди: «Бӓним». Иуда, сатыӂы, оннарлан барабарды. 6Ачан Иисус деди: «Бӓним», оннар чекилдилӓр геери да дӱштӱлӓр ерӓ. 7Иисус енидӓн сорду: «Кими аарээрсыныз?» «Назаретли Иисусу», – ӂувап еттилӓр оннар. 8Иисус деди: «Сӧледим сизӓ, ани Бӓним. Чӱнкӱ аарээрсыныз Бени, буннары бракын, гитсиннӓр». 9Буну деди, ки таманнансын сӧз, ани сӧледийди: «Кайбетмедим кимсейи оннардан, ани Сӓн вердин Бана». 10Симон Петри чыкарды кылыӂы, ани ташыйарды йанында, урду баш попазын чыраана да кести онун саа кулааны. Онун адыйды Малх. 11Иисус деди Петрийӓ: «Кой кылыӂы кылыф ичинӓ. Не, ичмейеӂӓм ми Бӓн о филӂаны, ани Боба верди, ичейим?» 12Бинбашы, аскер бӧлӱӱ хем иудейлерин бекчилери туттулар да бааладылар Иисусу. 13Илкин гӧтӱрдӱлӓр Аннана, зерӓ о Кайафанын кайнатасыйды, ангысы о йыл баш попазды. 14Кайафа одур, ким акыл вердийди иудейлерӓ: «Таа ислӓӓ, ӧлсӱн бир адам хепси инсан ичин». 15Ама Симон Петри гидӓрди Иисусун ардына, хем ӧбӱр ӱӱрениӂи да. Ӧбӱр ӱӱрениӂи танышарды баш попазлан. О гирди Иисуслан барабар баш попазын аулу ичинӓ. 16Петри калды дышанда, токатлар йанында. Ӧбӱр ӱӱрениӂи, ани танышарды баш попазлан, чыкты дышары, лафетти токатларда бекчи карыйлан да гечирди Петрийи ичйанына. 17Токатларда бекчи кары деди Петрийӓ: «Диилсин ми сӓн дӓ бу Адамын ӱӱрениӂилериндӓн?» «Диилим», – ӂувап етти Петри. 18Озаман чыраклар хем бекчилӓр йакардылар бир атеш да йысынардылар долайында, чӱнкӱ суукту. Петри дурарды оннарлан барабар да йысынарды о да атештӓн. 19Баш попаз сорду Иисуса ӱӱрениӂилери ичин хем ӱӱретмеси ичин. 20Иисус ӂувап етти: «Бӓн не сӧледим, ачык сӧледим инсана. Херзаман ӱӱреттим синагогалар ичиндӓ хем Айоз бинада, нерейи топланэр хепси иудейлӓр. Саклы бишей сӧлӓмедим. 21Нечин сорэрсын Бана? Сор оннара, ким сеследи сӧзӱмӱ. Тӓ, оннар билерлӓр, не лафеттим». 22Ачан бу лафлары ишитти бекчилердӓн бириси, ани дурарды орада, урду Иисуса бир шамар да деди: «Ӧлӓ ми Сӓн ӂувап едерсин баш попаза?» 23Иисус деди: «Еер лафеттисейдим кӧтӱ бишей, гӧстер, не кӧтӱлӱк сӧледим. Ама лафеттисейдим ии, нечин урэрсын Бана?» 24Озаман Аннан йоллады Ону баалы баш попаза, Кайафайа. 25Симон Петри дурарды да атештӓ йысынарды. Озаман сордулар она: «Аӂаба диилсин ми сӓн дӓ Онун ӱӱрениӂилериндӓн?» О атылды да деди: «Диилим». 26Баш попазын чыракларындан бириси, ани хысымды о адамнан, ангысынын Петри кестийди кулааны, деди: «Бӓн сени гӧрмедим ми башчедӓ Онуннан барабар?» 27Петри енидӓн атылды, да таман о вакыт хороз ӧттӱ. 28Сора Иисусу Кайафадан алып, гӧтӱрдӱлӓр Преториума. Сабаады. Оннар кендилери Преториума гирмедилӓр, ки мындарланмасыннар да ийӓбилсиннӓр Паскеллейи. 29Пилат чыкты оннара да сорду: «Нейлӓн сиз кабаатландырэрсыныз бу Адамы?» 30Оннар ӂувап еттилӓр: «Еер О олмайайды бир фена йапыӂы, биз гетирмейеӂейдик Ону сана». 31Озаман Пилат деди: «Алын ону да даава кесин кендиниз сизин законунуза гӧрӓ». Ама иудейлӓр дедилӓр: «Бизим йок доорулуумуз ӧлдӱрмӓӓ кимсейи». 32Бу олду, ки таманнансын о сӧз, ани сӧледийди Иисус, ачан ачты, не ӧлӱмнӓн ӧлеӂек. 33Пилат енидӓн гирди Преториума, чаарды Иисусу да сорду Она: «Сӓнсин ми Иудейлерин Падишахы?» 34Иисус ӂувап етти: «Сӓн кендилииндӓн деерсин буну оса башкалары мы сана сӧледилӓр Беним ичин?» 35Пилат деди: «Не, бӓн иудейим ми? Кенди инсанын хем бӱӱк попазлар вердилӓр Сени беним елимӓ. Сӧлӓ, не йаптын?» 36Иисус деди: «Беним Падишыхлыым диил бу дӱннедӓн. Еер Беним Падишахлыым олайды бу дӱннедӓн, озаман Беним изметчилерим дӱӱшеӂейдилӓр, ки Бӓн дӱшмейим иудейлерин еллеринӓ, ама Беним Падишахлыым диил бу дӱннедӓн». 37Озаман Пилат деди Иисуса: «Демӓк, Сӓн Падишахсын, диил ми ӧлӓ?» Иисус ӂувап етти: «Сӓн сӧлеерсин, ани Падишахым. Онуштан Бӓн дуудум хем бу дӱннейӓ гелдим, ки шаатлык едейим аслылык ичин. Хепси, ким аслылык тарафында, сеслеерлӓр Беним сесими». 38Пилат сорду Она: «Недир аслылык?» Буну сӧледиктӓн сора енидӓн чыкты иудейлерӓ да деди: «Бӓн булмээрым бир дӓ кабаат бу Адамда. 39Сиздӓ вар бир адет, ки Паскеллӓ йортусунда колверейим сизӓ капандан бирисини. Истеерсиниз ми, колверейим сизӓ Иудейлерин Падишахыны?» 40Озаман хепси таа бир сыра баардылар: «Диил Ону, колвер Вараввайы!» Варавва са бир хайдутту.\nИоан 18","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/18","date":"2013-12-07T19:23:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163055701\/warc\/CC-MAIN-20131204131735-00078-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000075102,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000075101852417}","num_words":2681,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.042,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88596.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хепси харччылар хем гӱнахкерлӓр йаклашардылар Иисусу сеслемӓӓ. 2Фарисейлӓр хем билгичлӓр маана булардылар да дейӓрдилӓр: «Бу адам кабледер гӱнахкерлери хем ийер оннарлан». 3Иисус сӧледи оннара бу ӧрнӓӓ: 4«Кимин сиздӓн вар ӱз койуну, да кайбедер бирисини, бракмээр мы доксан докузу кырда да гитмеер ми, аарасын кайып койуну, ону булунӂа? 5Булдуктан сора севинмӓклӓн алэр ону сыртына, 6гелип евӓ, чаарэр достларыны хем комушуларыны да деер: \"Севинин бенимнӓн, зерӓ булдум кайып койунуму\". 7Хеп ӧлӓ деерим сизӓ, гӧктӓ таа бӱӱк севинмӓк олэр бир гӱнахкер ичин, ким пишман олэр гӱнахларындан, некадар доксан докуз доору адам ичин, ангыларын йок зорлары пишманнык ичин. 8Еки ангысы карылардан, кимдӓ вар он гӱмӱш, кайбедип оннардан бирини, тутуштурмээр шафкы хем сӱпӱрмеер ичерсини, да есап алмаклан аарамээр, ону булунӂа? 9Ачан булэр ону, чаарэр достларыны хем комушуларыны да деер: \"Севинин бенимнӓн, зерӓ булдум гӱмӱшӱмӱ, ани кайбеттийдим\". 10Хеп ӧлӓ сӧлеерим сизӓ, гӧктӓ олэр бӱӱк севинмӓк Аллахын ангиллериндӓ, ачан бир йалныз гӱнахкер пишман олэр гӱнахларындан». 11Сора Иисус сӧледи: «Бир адамын варды ики оолу. 12О таа кӱчӱк оолу деди бобасына: \"Боба, вер варлыктан, не дӱшер бана\". Бобасы пайетти оннара варлыыны. 13Биркач гӱндӓн сора кӱчӱк оол, топлайып хепсини, гитти бир узак девлетӓ, нередӓ гезди хайырсызлыкта, даадып хепсини, не варды онда. 14Ачан хепсини харӂады, олду бир бӱӱк аачлык девлеттӓ, да о башлады йоклук чекмӓӓ. 15Сора гитти, йанашты о мемлекеттӓн бир адама, ангысы ону йоллады, гӱтсӱн домузлары. 16О кайылды баарлем домузларын имеклериннӓн дойунсун, ама кимсей ону бракмарды. 17Гелип кендинӓ, деди: \"Беним бобамын чыракларынын боллуктан вар имеелери, ама бӓн бурада ӧлерим аачлыктан! 18Калкаӂам, гидеӂӓм бобама да дейеӂӓм: Боба! Йанылдым сенин хем гӧкӱн ӧнӱндӓ. 19Етмеерим адланайым сенин оолун, ал бени кендинӓ бир чырак гиби\". 20Озаман калкып-гитти бобасына. Таа узактайкан, бобасы гӧрдӱ ону, ӂаны аӂыды, чыкты качарак она каршы, куӂаклады да ӧптӱ. 21Оолу деди: \"Боба, йанылдым гӧкӱн хем сенин ӧнӱндӓ, диилим йакышыклы адланайым сенин оолун!\" 22Ама боба деди чыракларына: \"Хызлы гетирин ен ии рубайы да гиидирин ону, верин бир ӱзӱк онун пармаана хем емени айакларына. 23Гетирин бесленмиш данайы да кесин, ийелим хем шенненелим. 24Зерӓ бу оолум ӧлдӱйдӱ да дирилди, кайыпты да булунду\". Да башладылар шенненмӓӓ. 25Онун бӱӱк оолу кырдайды. Дӧнӱп кырдан, йаклашты евӓ, ишитти музыка хем ойун сеси. 26Чаарды чыракларын бирисини да сорду: \"Не олэр?\" 27Бу чырак сӧледи: \"Сенин кардашын дӧндӱ геери, бобан кести бесли данайы, чӱнкӱ кардашын саа булунду\". 28О ӱфкеленди да гирсин ичери истӓмеди. Онун бобасы, чыкып дышары, йалварды, гирсин. 29О ӂувап етти кенди бобасына: \"Букадар вакыт бӓн измет едерим сана да бир сыра билӓ басмадым сымарладыыны, ама сӓн бана вермедин баарлем бир олак, шенненейим беним достларымнан. 30Ама ачан гелди бу сенин оолун, ангысы даатты сенин варлыыны маскара карыларлан, онун ичин кестин ен бесли данайы\". 31Бобасы ӂувап етти: \"Оолум, сӓн херзаман бенимнӓнсин, хепси, не беним, оннар сенин. 32Ама лӓӓзымды севинелим хем шенненелим, зерӓ бу сенин кардашын ӧлдӱйдӱ да дирилди, кайыпты да булунду\"».\nЛука 15","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/15","date":"2013-12-08T13:04:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163065688\/warc\/CC-MAIN-20131204131745-00039-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000078678,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000078678131104}","num_words":1794,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.067,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84747.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1О вакытларда Ирод кулланыӂы ишитти Иисус ичин. 2Да деди кенди изметкерлеринӓ: «Бу Иоан Ваатизедиӂи! О дирилди ӧлӱдӓн, онуштан йапабилер кудретли ишлӓр». 3Ирод, тутуп Иоаны, бааладыйды да аттыйды зындана, Иродиаданын бетеринӓ, ани Иродун кардашынын, Филипин, карысыйды. 4Зерӓ Иоан таказаладыйды Ироду, дейерӓк: «Дӱшмеер йашайасын онуннан». 5Ирод истеди ӧлдӱрсӱн ону, ама коркарды инсандан, зерӓ инсан сайарды Иоаны пророк. 6Иродун дуума гӱнӱ йортусунда Иродиаданын кызы ойнады конакларын ӧнӱндӓ, да Ирод пек беенди. 7Онуштан Ирод адады еминнӓн, ани вереӂек она хепсини, не о истейеӂек. 8Ӱӱредилмиш анасындан кыз деди: «Вер бана бир чини ичиндӓ Иоан Ваатизедиӂинин кафасыны!» 9Падишах гӱчленди, ама чӱнкӱ емин еттийди конакларын ӧнӱндӓ, сымарлады верилсин, не кыз истеди. 10Йоллады, алсыннар Иоанын кафасыны зынданда, 11сора гетирдилӓр кафасыны бир чини ичиндӓ да вердилӓр кыза, кыз да верди анасына. 12Иоанын ӱӱрениӂилери гелдилӓр, алдылар онун гӱӱдесини да гӧмдӱлӓр. Сора гиттилӓр да хаберледилӓр Иисуса. 13Иисус, буну ишидип, гирди бир кайык ичинӓ да йалныз гитти орадан бир сапа ерӓ. Инсан буну ишитти да, чыкып касабалардан, Онун ардына йайан гитти. 14Ачан чыкты кайык ичиндӓн, Иисус гӧрдӱ чок инсан. Ӂаны аӂыды оннара, да алыштырды хасталары. 15Ачан авшам олду, Онун ӱӱрениӂилери йаклаштылар да дедилӓр Она: «Бурасы чол ер, вакыт артык геч олду. Колвер инсаны, гитсиннӓр кӱӱлерӓ да сатын алсыннар кендилеринӓ имӓӓ». 16«Диил лӓӓзым гитсиннӓр, сиз верин оннара имӓӓ», – ӂувап етти Иисус. 17Оннар дедилӓр Она: «Бурада биздӓ вар салт беш екмек хем ики балык». 18«Гетирин оннары бурайы Бана», – деди Иисус. 19Сора сымарлады инсан отурсун чимен ӱстӱнӓ. Алды беш екмӓӓ хем ики балыы, калдырды бакышыны гӧкӓ, иисӧзледи да, кырып екмеклери, верди ӱӱрениӂилеринӓ. Ӱӱрениӂилӓр пайеттилӓр инсана. 20Хепси идилӓр да дойундулар, сора топладылар имӓк парчаларыны, оники сепет долу. 21Хепси, ким иди, карылардан хем ушаклардан каарӓ, варды беш бин адам. 22Ондан сора Иисус чалыштырды ӱӱрениӂилерини тез гирсиннӓр кайык ичинӓ да ӧнӱ сора гечсиннӓр гӧлӱн ӧбӱр тарафына. Бу вакытта Кендиси лӓӓзымды салверсин инсаны. 23Ачан салверди инсаны, пинди бир байыр ӱстӱнӓ, ки йалныз дуа етсин. Ачан авшам олду, йалныз орада булунурду. 24Бу вакыт кайык кенардан чок узакты да буушарды далгаларлан, зерӓ лӱзгӓр каршы есӓрди. 25Сабаа каршы, айдыннанаӂэйкан, Иисус гелди оннара гезерӓк су ӱстӱндӓ. 26Ачан ӱӱрениӂилӓр гӧрдӱлӓр Ону гезерӓк су ӱстӱндӓ, корктулар да дедилӓр: «Бу бир тылсым!» – да коркудан баардылар. 27Ама Иисус деди оннара: «Усланын, бу Бӓним, коркмайын!» 28«Сааби, еер Сӓнсейдин, изин ет, гидейим Сана су ӱстӱндӓ», – деди Петри. 29«Гел!» – деди Иисус. Петри инди кайык ичиндӓн да башлады гитмӓӓ су ӱстӱндӓ Иисуса доору. 30Ама ачан гӧрдӱ, ани лӱзгӓр серт, коркту да башлады батмаа, озаман баарды: «Сааби, куртар бени!» 31Чабук Иисус узатты елини, тутту ону да деди: «Аз инанӂы, нечин икиледин?» 32Ачан гирдилӓр кайык ичинӓ, лӱзгӓр дургунду. 33Оннар, ким кайык ичиндейди, баш иилттилӓр Она да дедилӓр: «Хакына, ани Сӓн Аллахын Оолуйсун». 34Ачан гечтилӓр гӧлӱ, чыктылар кенара Геннисарет ерлеринӓ. 35О ерлердӓн инсаннар таныдылар Иисусу да йолладылар хабер доз-долайа, да инсаннар хепси хасталары Она гетирӓрдилӓр. 36Хасталар йалварардылар, браксын, диисиннӓр баарлем Онун рубасынын етеенӓ. Хепси, ким диийӓрди, саалык еденӓрди.\nМатфей 14","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/14","date":"2013-12-05T18:06:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163047052\/warc\/CC-MAIN-20131204131727-00053-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000081062,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000081062316895}","num_words":1918,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85702.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашлар, бӓн йокту ниӂӓ лафедейим сизиннӓн ниӂӓ Духтан кулланылмышларлан. Лӓӓзым олду лафедейим ниӂӓ тендӓн кулланылмышларлан, ниӂӓ инсаннарлан, ангылары кӱчӱк евлат гиби Христозда. 2Дойурдум сизи сӱтлӓн. Вермедим сизӓ четин имӓк, зерӓ чиинейӓмейеӂейдиниз, шинди дӓ чиинейӓмеерсиниз, 3чӱнкӱ сиз таа тендӓн кулланылмышсыныз. Еер сизин аранызда варса кысканчлык хем кавга, \/хем айырыклык\/, бу гӧстермеер ми, ани тендӓн кулланылмышсыныз хем йашээрсыныз калан инсаннар гиби? 4Еер сиздӓн биркимсей дейӓрсӓ: «Бӓн Павлининим», башкасы да дейӓрсӓ: «Бӓн Аполлосунум», диилсиниз ми сиз дӱннӓ инсаннары гиби? 5Ким Павли? Ким Аполлос? Оннар изметкерлӓр, кимин йардымыннан сиз инандыныз. Сааби херкезинӓ кенди ишини верди. 6Бӓн ектим тоому, Аполлос йыслады, ама Аллах бӱӱттӱ. 7Ӧлӓ ки, ким екти хем ким дӓ йыслады – оннар бишей диил, ама Аллах, Ани бӱӱттӱ, О – ӂӱмнӓ. 8Ким екер хем ким йыслээр, оннарын бир сайгылары. Херкези кенди зааметинӓ гӧрӓ ӧдек кабледеӂек. 9Зерӓ биз – Аллахын ишчилери, ама сиз – Аллахын тарласы, Аллахын йапысы. 10Аллахын иивергисинӓ гӧрӓ, не бана верили, бӓн, ниӂӓ бир аариф уста, темели койдум, башкалары да бу темел ӱстӱнӓ йывды. Херкез лӓӓзым баксын, нетӱрлӱ йывэр. 11Зерӓ кимсей йок насыл койсун башка бир темел, ондан каарӓ, не койулу, ангысы вар – Иисус Христос. 12Еер биркимсей йыварсайды бу темелин ӱстӱнӓ алтын, гӱмӱш, паалы таш, аач, саман, сааз, – 13херкезин иши белли олаӂэк, зерӓ даава гӱнӱндӓ ӱзӓ чыкаӂэк, чӱнкӱ атешлӓн ачыкланаӂэк. Атеш херкезин ишини денейеӂек, ким недӓн йывды, гӧстереӂек. 14Еер йапы, ани йывылы биркимсейдӓн темел ӱстӱнӓ, айакча каларсайды, о баашыш еденеӂек. 15Еер биркимсейин йапысы йанарсайды, о зарар гӧтӱреӂек. Кендиси куртулаӂэк, ама олаӂэк, сансын атеш ичиндӓн гечмиш. 16Билмеерсиниз ми, ани сиз Аллахы�� айоз бинасы, хем ани Аллахын Духу сиздӓ йашээр? 17Еер биркимсей йыкарса Аллахын айоз бинасыны, она Аллах бела вереӂек, зерӓ Аллахын бинасы айоздур. Сиз – о айоз бина. 18Кимсей кендини алдатмасын. Еер сиздӓн биркимсей сайарсайды кендини аариф бу заманда, о лӓӓзым «акылсыз» олсун, ки етишсин хакына аарифлӓӓ. 19Зерӓ бу дӱннейин аарифлии, Аллахын ӧнӱндӓ бир акылсызлык гиби. Ниӂӓ дӓ йазылы: «Аллах тутэр аарифлери оннарын шалвирликлериннӓн». 20Хем таа: «Аллах билер, ани аарифлерин дӱшӱнмеклери бошунадыр». 21Онуштан кимсей ӱӱнмесин инсаннан, зерӓ хепси сизин. 22Олсун Павли, олсун Аполлос, олсун Кифа, олсун дӱннӓ, олсун йашамак, олсун ӧлӱм, олсун шиндики ишлӓр йада гелӓн ишлӓр, хепси сизиндир. 23Ама сиз Христозун, Христос да Аллахын.\n1 Коринфлилерӓ 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/3","date":"2013-12-11T14:12:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164037376\/warc\/CC-MAIN-20131204133357-00050-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1468,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.026,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84609.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Аслыдыр о сӧз, ани ким ӧзенер епископ олсун, хавез ии ишӓ. 2Онуштан епископ лӓӓзым олсун мааналанмаз табеетли, бир карыйлан евли, айык, саа фикирли, есаплы, мусаафирӂи, беӂерик ӱӱретмӓӓ. 3Олмасын сарфошчу, дӱӱшчӱ, \/тамах,\/ ама йалпак олсун, кавга етмесин, пара севмесин. 4Ии куллансын кенди евини, ӧлӓ ки ушаклары бӱтӱн сайгыйлан ӧн версиннӓр. 5Зерӓ ким кенди евини кулланмаа беӂермеер, несой вар насыл гӱдӓбилсин Аллахын клисесини? 6Олмасын инана ени дӧнмӱшлердӓн, ки ходулланмасын да диавол гиби кабаатлы калмасын. 7Лӓӓзым, ки клиседӓн дышанда оланнардан бир ии инсан гиби танынсын, башка тӱрлӱ оннардан мааналанар хем дӱшӓр диаволун капканына. 8Хеп ӧлӓ диаконнар да дӱшер, сайгылы олсуннар, лафыны басан олмасыннар, ичкиӂилӓӓ верилмесиннӓр, тамах олмасыннар, 9инанын саклылыыны пак ӱзлӓн корусуннар. 10Буннар да ӧнӂӓ лӓӓзым дененсиннӓр, сора измет етсиннӓр, еер оннарда кусур олмарса. 11Хеп ӧлӓ карылар сайгылы олсуннар, фитлейиӂи олмасыннар, айык олсуннар, инанч хербир иш ӱзерӓ. 12Диаконнар олсун бир карыйлан евли, ии куллансыннар ушакларыны хем кенди евлерини. 13Зерӓ диаконнар, ким ии измет едер, кендилеринӓ икрам еденер хем чок кыйышмак еденерлӓр инаннарында Иисус Христоза. 14Умутланэрым тездӓ гелейим сана. Ама сана буннары йазэрым, 15ки, еер биртӱрлӱ ойаланарсам, сӓн билӓсин, ниӂӓ дӱшер гӧтӱрмӓӓ кендини Аллахын евиндӓ, ани вар дири Аллахын клисеси, аслылыын дирӓӓ хем темели. 16Хич лафсыз, Аллахын йолунун саклылыы бӱӱктӱр: Аллах тенӂӓ гӧстерилди, Духлан Кендини доорулады, ангиллерӓ гӧрӱндӱ, миллетлердӓ насаат едилди, дӱннедӓ инаннан кабледилди, метинниклӓн йукары алынды.\n1 Тимофейӓ 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/3","date":"2013-12-13T22:50:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386165002851\/warc\/CC-MAIN-20131204135002-00056-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000065565,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000065565109253}","num_words":931,"character_repetition_ratio":0.053,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91023.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хепси чыраклар, ани бойундурук алтында булунэрлар, кенди чорбаӂыларына дӱшер хербир иш ӱзерӓ икрам версиннӓр, ки Аллахын ады хем ӱӱретмеси кӧтӱленмесин. 2Чыраклар, кимин чорбаӂылары инанӂы, ашааламасыннар оннары, чӱнкӱ кардаш дейни, ама таа чок баксыннар измет етмӓӓ оннара, чӱнкӱ ким файдаланэр бу ии изметчиликтӓн, оннар – севгили инанӂылар. Буннары ӱӱрет хем насаат ет. 3Ким башка тӱрлӱ ӱӱредер да кайыл олмээр бизим Сааби Иисус Христозун саа сӧзлеринӓ хем Аллахын йакышыклы, уйгун ӱӱретмесинӓ, 4О бир шишкиндир да бишей билмеер, ама дӱшкӱндӱр йарышмаа хем лаф кавгаларына, нередӓн башлээр хасеетлик, чекиш, фена лафлар хем кӧтӱ шӱпелӓр, 5Бошуна дартышмаклар бозук фикирли инсаннарда, ангылары кайбеттилӓр аслылыы, санарак ани Аллахын йолу казанч йолудур. \/Бусой инсаннардан узаклаш.\/ 6Аслыда бӱӱк казанчтыр Аллахын йолунда гитмӓӓ, шӱкӱр каларак онуннан, нейимиз вар. 7Зерӓ биз бишей гетирмедик бу дӱннейӓ, \/белли, ани\/ йок насыл бишей бурадан алалым да. 8Еер варса, не ийелим хем не гиийелим, буннарлан канаат калэрыз. 9Ама ким зенгин олмаа ӧзенер, о денемейӓ дӱшер, бир арканнан тутулэр хем чок ахмакчасына хем зарарлы хавезлерӓ капылэр, ани инсаны телеф едер хем кайыплаа баттырэр. 10Чӱнкӱ хербир кӧтӱлӱӱн кӧкӱ – пара севгисидир. Ким буна верилди, оннар инандан саптылар да кендилеринӓ чок зеет йаптылар. 11Ама сӓн, Аллах адамы, кач буннардан да излӓ доорулуу, Аллахын йолуну, инаны, севгилии, дайанмайы, йалпаклыы. 12Инанда ии савашлан саваш, бак еденмӓӓ дивеч йашамайы, ангысына сӓн чаарылдын, ачан ии инаны чок шаатларын ӧнӱндӓ ачык каблеттин. 13Аллахын, Ани хепсинӓ йашамак верер, хем Иисус Христозун ӧнӱндӓ, Ангысы Понтий Пилатын ӧнӱндӓ шаатлык етти ии инан ичин, сымарлээрым сана, 14бу сымарламайы лекесиз хем кусурсуз, бизим Сааби Иисус Христозун гелмесинӓдӓн коруйасын, 15ангысыны вакыдында ачаӂэк мутлу хем бириӂик Чорбаӂымыз, падишахларын Падишахы хем саабилерин Саабиси. 16Салт Ондадыр ӧлӱмсӱзлӱк, Ангысы йашээр бир йаклашмаз шафк ичиндӓ, кими хич кимсей гӧрмеди хем йок насыл да гӧрсӱн. Она икрам хем заабитлик дивеӂинӓ! Амин. 17Зенгиннерӓ бу ӧмӱрдӓ сымарла, ани ходулланмасыннар, умутларыны коймасыннар зенгиннӓӓ, ани гелип-гечер, ама \/дири\/ Аллаха, Ангысы верер бизӓ хепсини ташкынныктан, ки сефаланалым, 18иилик йапсыннар, ии ишлӓрлӓн зенгинненсиннӓр, ӂӧмерт хем башкаларлан пайлашмаа хазыр олсуннар. 19Топласыннар хазна кендилеринӓ, ани саа бир темел олаӂэк гелеӂек вакыт ичин, ки еденӓбилсиннӓр хакына йашамак. 20Ей, Тимофей, кору, не сана верили, узаклаш аллахсыз бошуна лафлардан хем «билги» ичин дартышмаклардан, не йанныш адланэр. 21Кимилери, дейип, ани етишти бу билгийӓ, саптылар инандан. Ииверги олсун сизиннӓн. \/Амин.\/ |'page'\n1 Тимофейӓ 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/6","date":"2013-12-13T22:37:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386165002851\/warc\/CC-MAIN-20131204135002-00059-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000044107,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000044107437134}","num_words":1535,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89303.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бу лафлардан сора Иисус калдырды бакышыны гӧкӓ да деди: «Боба, гелди вакыт, метиннейӓсин Оолуну, ки Оолун да метиннесин Сени. 2Сӓн вердин Она заабитлик хепси инсан ӱстӱнӓ, ки версин дивеч йашамак хепсинӓ, кими Сӓн вердин Она. 3Дивеч йашамак будур, ки танысыннар Сени, хакына бир Аллахы хем Иисус Христозу, Ангысыны Сӓн йолладын. 4Бӓн метиннедим Сени ердӓ, битирдим ишими, не Сӓн вердин йапайым. 5Шинди Сӓн метиннӓ Бени, Боба. Вер метиннии, ани варды Бендӓ дӱннейин курулмасындан илери. 6Ачтым Сенин адыны инсаннара, ангыларыны вердин Бана бу дӱннедӓн. Оннар Сенинди, Сӓн Бана оннары вердин, да оннар таманнадылар Сенин сӧзӱнӱ. 7Шинди таныдылар, ани хепси, не вердин Бана, Сендӓн гелер. 8Сӧзлери, ани вердин Бана, Бӓн оннара вердим. Оннар каблеттилӓр да хакына таныдылар, ани Сендӓн чыкып, гелдим, да инандылар, ани Сӓн Бени йолладын. 9Оннар ичин дуа едерим. Дуа етмеерим дӱннӓ ичин, ама оннар ичин, ангыларыны Сӓн Бана вердин, зерӓ оннар Сенин. 10Хепси, ким Беним, оннар Сенин дӓ, хем ким Сенин, оннар Беним дӓ. Бӓн дӓ оннарлан метинненмиш олдум. 11Бӓн шиндӓн сора диилим дӱннедӓ, ама оннар дӱннедӓ калэрлар, Бӓн дӓ Сана гелерим. Айоз Боба, кору оннары кенди адыннан, ангысыны Сӓн вердин Бана, ки олсуннар бирликтӓ, ниӂӓ Биз. 12Ачан Бӓн оннарландым, корудум оннары Сенин адыннан, ангысыны вердин Бана, гӧз-кулак олдум, да оннардан бириси билӓ кайбелмеди, ондан каарӓ, ани лӓӓзым кайбелсин, ки таманнансын Айоз Йазы. 13Ама шинди Бӓн Сана гелерим. Буннары сӧлеерим таа дӱннедӓ булунуркан, ки Беним севинмелиим оннарда таманнансын. 14Вердим Сенин сӧзӱнӱ оннара, ама дӱннӓ азетмеди оннардан, зерӓ оннар диил бу дӱннедӓн, ниӂӓ Бӓн дӓ диилим бу дӱннедӓн. 15Йалвармээрым, ки аласын оннары дӱннедӓн, ама коруйасын кӧтӱдӓн. 16Оннар диил дӱннедӓн, ниӂӓ Бӓн дӓ диилим дӱннедӓн. 17Айозла оннары аслылыклан. Сенин сӧзӱн аслылык. 18Ниӂӓ йолладын Бени дӱннейӓ, ӧлӓ Бӓн дӓ йолладым оннары дӱннейӓ. 19Бӓн оннар ичин Кендими верерим Сана, ки оннар да кендилерини версиннӓр Сана аслылыкта. 20Дуа едерим диил саде оннар ичин, ама каланы ичин да, ангылары оннарын лафларындан инанаӂэклар Бана. 21Дуа едерим, ки хепси олсуннар бирликтӓ, ниӂӓ Сӓн, Боба, Бендӓ, Бӓн дӓ Сендӓ, оннар да олсуннар Биздӓ, ки дӱннӓ инанабилсин, ани Сӓн Бени йолладын. 22Бӓн вердим оннара о метиннии, ани Сӓн вердин Бана олсуннар ��ирликтӓ, ниӂӓ дӓ Биз, 23Бӓн оннарда, Сӓн дӓ Бендӓ, ки оннар таман бирликтӓ олсуннар, да дӱннӓ танысын, ани Сӓн Бени йолладын хем севдин оннары, ниӂӓ дӓ Бени севдин. 24Боба, истеерим, ки орада, нередӓ Бӓн олаӂам, олсуннар Бенимнӓн барабар оннар да, кими Сӓн вердин Бана, ки гӧрсӱннӓр Беним метинниими, ани вердин Бана, зерӓ Сӓн Бени севдин дӱннейин курулмасындан илери. 25Боба, Сӓн дооруйсун. Дӱннӓ Сени танымады, ама Бӓн Сени таныдым. Оннар да аннадылар, ани Сӓн Бени йолладын. 26Бӓн Сенин адыны ачтым хем таа ачаӂам да, ки о севги, ангысыннан Сӓн Бени севдин, олсун оннарда, хем Бӓн дӓ олайым оннарлан».\nИоан 17","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/17","date":"2013-12-09T05:34:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163906438\/warc\/CC-MAIN-20131204133146-00077-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000098944,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000098943710327}","num_words":1665,"character_repetition_ratio":0.07,"word_repetition_ratio":0.065,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":76953.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус башлады оннара сӧлемӓӓ ӧрнеклӓрлӓн: «Бир адам койду бир баа, долайлады ауллан, казды ер ӱзӱм тӓскасы ичин, йывды бир бекчи кӱлеси, сора, баайы верип бааӂылара, гитти башка мемлекетӓ. 2Ӱзӱм вакыдында йоллады бир чырак бааӂылара, алсын кенди пайыны баа берекединдӓн. 3Ама бааӂылар туттулар ону, дӱӱдӱлӓр да йолладылар геери бош еллӓн. 4Сора йоллады башка бир чырак, онун йараладылар кафасыны хем ашааладылар. 5Йоллады таа башкасыны. Бааӂылар ону ӧлдӱрдӱлӓр. Йоллады таа чойуну, кимисини дӱӱдӱлӓр, башкаларыны ӧлдӱрдӱлӓр. 6Онун йанында калды саде бир оолу, ангысыны севӓрди. Биткидӓ йоллады ону бааӂылара, дейип: \"Беки оолуму кабледирлӓр икрамнан\". 7Ама бааӂылар дедилӓр бири-биринӓ: \"Тӓ чорбаӂынын оолу, хайди ӧлдӱрелим ону, да баа бизӓ калаӂэк\". 8Туттулар ону, ӧлдӱрдӱлӓр да аттылар баадан дышары. 9Шинди не йапаӂэк баа чорбаӂысы? Гелеӂек да телеф едеӂек бу бааӂылары, ама баайы вереӂек башкасына. 10Не, окумадыныз мы буну Айоз Йазыларда: \"Таш, ани усталар сыбытты, сонда етишти кӧшӓ ташы олсун. 11Бу – Саабидӓн, хем пек шашмаклы иш бизим ичин!\"» 12Оннар бакардылар тутсуннар Иисусу, ама коркардылар инсандан. Зерӓ аннадылар, ани Иисус оннар ичин сӧледи бу ӧрнӓӓ. Сора брактылар Ону да гиттилӓр. 13Сора йолладылар Иисуса кимисини фарисейлердӓн хем Иродун адамнарындан, ки баксыннар Ону бир лафлан тутмаа. 14Гелип, оннар сордулар Иисуса: «Ӱӱредиӂи, биз билериз, ани Сӓн доору адамсын, кимсейӓ пай тутмээрсын, зерӓ адамын ӱзӱнӓ бакмээрсын, Аллахын йолуну хакына ӱӱредерсин. Дӱшер ми ӧдемӓӓ харч Кесара оса дӱшмеер ми? Харч ӧдейелим ми оса ӧдӓмейелим ми?» 15Иисус таныды оннарын икиӱзлӱлӱклерини да деди оннара: «Нечин Бени денеерсиниз? Гетирин бир динар, ки гӧрейим ону». 16Оннар гетирдилӓр. Иисус сорду оннара: «Кимин ресими хем ады йазылы бурада?» Оннар ӂувап еттилӓр: «Кесарын». 17Озаман Иисус деди: «Верин Кесара не Кесарын, ама Аллаха не Аллахын». Бу ӂувабына чок шаштылар. 18Сора гелдилӓр Она садукейлӓр, ангылары деерлӓр, ани йок дирилмӓк, да сордулар: 19«Ӱӱредиӂи, Моисей йазыларында деди бизӓ: \"Еер биркимсей, кимин йок ушаа, ӧлӓрсейди, да карысы саа каларсайды, онун кардашы лӓӓзым евленсин бу карыйа да калдырсын ушак ӧлмӱш кардашына тамызлык ичин\". 20Варды еди кардаш. Илкинкиси евленди, таа ушаа йоккан, ӧлдӱ. 21Икинӂиси евленди она, о да ушаксыз ӧлдӱ. Хеп ӧлӓ ӱчӱнӂӱсӱ йапты. 22Едиси дӓ ушаксыз ӧлдӱлӓр. Хепсиндӓн сора ӧлдӱ кары да. 23Дирилмӓк вакыдында, ачан дирилеӂеклӓр, ангысынын карысы о олаӂэк? Зерӓ хепси еди кардаш она евлийди». 24Иисус ӂувап етти оннара: «Йанылэрсыныз, зерӓ билмеерсиниз не Айоз Йазылары, не дӓ Аллахын куведини. 25Ӧлӱлӓр дирилдийнӓн евленмейеӂеклӓр, ама олаӂэклар, ниӂӓ ангиллӓр гӧклердӓ. 26Ӧлӱлерин дирилмеси ичин окумадыныз мы Моисейин кийадында, нередӓ лаф гидер йанар гӱмӓ ичин, не деди Аллах она: \"Бӓн Авраамын Аллахы, Исаакын Аллахы хем Иаковун Аллахыйым\". 27Аллах – диил ӧлӱлерин Аллахы, ама дирилерин. Ӧлӓ ки сиз сарп йанылэрсыныз». 28Билгичлердӓн бириси, ишидип оннарын дартышмакларыны да гӧрӱп, ани Иисус ислӓӓ ӂувап етти, йаклашты Она да сорду: «Ангы сымарламак ен бӱӱк?» 29Иисус ӂувап етти: «Илк сымарламак вар бу: \"Сеслӓ, Израил, Сааби Аллах – бизим бир Саабимиз! 30Севӓсин Сааби Аллахыны бӱтӱн ӱрӓӓннӓн, бӱтӱн ӂаныннан, бӱтӱн аклыннан хем бӱтӱн кувединнӓн\". Тӓ будур илк сымарламак! 31Икинӂиси бу: \"Севӓсин йакын оланыны, ниӂӓ кендини\". Буннардан таа бӱӱк сымарламак йок». 32Билгич деди Она: «Ислӓӓ, Ӱӱредиӂи, доору сӧледин, ани вар бир Аллах, хем йок башка аллах, Ондан каарӓ. 33Ону севмӓӓ бӱтӱн ӱреклӓн, бӱтӱн фикирлӓн, бӱтӱн ӂаныннан, бӱтӱн кувединнӓн, хем йакын оланыны севмӓӓ, ниӂӓ кендини, бу – таа паалы, некадар хепси хептӓн йакылан хайваннар хем курбаннар». 34Иисус, гӧрӱп, ани о аарифчесинӓ ӂувап етти, она деди: «Диилсин сӓн узак Аллахын Падишахлыындан». Бундан сора кимсей башка кыйышмады сорсун Она бишей. 35Узалдып ӱӱретмесини Айоз бина ичиндӓ, Иисус деди: «Нечин билгичлӓр деерлӓр, ани Христос – Давидин оолу? 36Кенди Давид, Айоз Духтан кулланылмыш, деер: \"Сааби деди беним Чорбаӂыма: Отур саа тарафымда, Бӓн койунӂа Сенин душманнарыны айакларынын алтына\". 37Кенди Давид адлээр Ону \"Чорбаӂы\", озаман насыл О олабилир Давидин оолу?» Чок инсан сеслӓрди Иисусу майыллыклан. 38Ӱӱредерӓк оннары, О деди: «Корунун билгичлердӓн, ангылар северлӓр гезмӓӓ узун рубайлан хем беенерлӓр, инсан селӓмнесин оннары мейданнарда. 39Северлӓр отурмаа илк скемнелерӓ синагогаларда хем ӧн ерлерӓ конак софраларында. 40Оннар кемирерлӓр дулларын евлерини, ама гӧстермӓк ичин узун дуалар йапэрлар. Оннарын ӂезасы чок аар олаӂэк». 41Иисус, Айоз бина хазнасы каршысында отуруп, бакарды, ниӂӓ инсан пара хазнайа койарды. Чойу зенгиннердӓн чок койардылар. 42Гелди бир дул кары да ики лептон койду, ани йапэр бир кодрант. 43Иисус топлады ӱӱрениӂилерини да оннара деди: «Доору сӧлеерим сизӓ, бу дул кары хепсиндӓн таа чок койду хазнайа. 44Хепси койду кенди зееделиклериндӓн, ама бу кары кенди йоклуундан верди хепсини, не варды йашамасы ичин».\nМарк 12","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/12","date":"2013-12-09T05:47:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163906438\/warc\/CC-MAIN-20131204133146-00090-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":19,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":2809,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90526.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сора Иисус данышты инсана хем Кенди ӱӱрениӂилеринӓ 2да деди: «Билгичлӓр хем фарисейлӓр отурэрлар Моисейин ериндӓ. 3Онуштан хепсини, не сӧлеерлӓр сизӓ, коруйун хем йапын. Ама не йапэрлар, сиз йапмайын. Зерӓ оннар сӧлеерлӓр, ама йапмээрлар. 4Баалээрлар аар ӱклӓр, ани зор гӧтӱрмӓӓ. Койэрлар инсанын сыртына, ама кендилери баарлем пармааннан кымылдатмээрлар. 5Хепсини инсана гӧстермӓк ичин йапэрлар. Дуа пачкаларыны бӱӱлдеерлӓр, руба етеклерини узун пӱскӱллӓрлӓн йапэрлар. 6Северлӓр отурмаа ӧндеки ерӓ конак софраларында хем илк скемнелерӓ синагогаларда. 7Беенерлӓр, инсан селӓм версин оннара мейданнарда да десиннӓр: \"Ӱӱредиӂи!\" 8Ама сиз кендинизӓ \"Ӱӱредиӂи\" сӧлеттирмейин, зерӓ сиздӓ бир ӱӱредиӂи – Христос, ама сиз хепсиниз кардашсыныз. 9Бу ердӓ кимсейӓ демейин \"Боба\", зерӓ сизин бирдир Бобаныз, ани гӧктӓ булунэр. 10Кимсейӓ демейин \"Ӧндерӂи\", зерӓ бирдир сиздӓ Ӧндерӂи – Христос. 11Сизин аранызда ен бӱӱйӱ сизӓ изметкӓр олсун. 12Ким кендини ӱӱсеклендирер, о ашааландырылаӂэк, ким кендини ашааландырэр, о ӱӱсеклендирилеӂек. 13Вай сизӓ, билгичлӓр хем фарисейлӓр, икиӱзлӱлӓр! Зерӓ сиз капээрсыныз инсана Гӧк Падишахлыыны. Кендиниз гирмеерсиниз, ким дӓ гирмӓӓ истеер, бракмээрсыныз. \/ 14Вай сизӓ, билгичлӓр хем фарисейлӓр, икиӱзлӱлӓр! Сиз кемирерсиниз дулларын евлерини, ама гӧстермӓк ичин узун дуалар йапэрсыныз. Онуштан ӂезаныз чок аар олаӂэк.\/ 15Вай сизӓ, билгичлӓр хем фарисейлӓр, икиӱзлӱлӓр! Зерӓ сиз доланэрсыныз ери хем денизи, ки чевирӓсиниз баарлем бирисини дининизӓ, да чевирип, йапэрсыныз ону бир ӂендем адамы, ики кат таа фена сиздӓн. 16Вай сизӓ кӧӧр ӧндерӂилӓр, ани деерсиниз: \"Еер емин едӓрсейди биркимсей Айоз бинайлан, диил бишей. Ама емин едӓрсейди Айоз бинанын алтыныннан, о баалы емининнӓн\". 17Фикирсизлӓр хем кӧӧрлар, не таа бӱӱк? Алтын мы оса Айоз бина мы, ани айозлээр алтыны? 18Хем деерсиниз: \"Еер биркимсей емин едирсейди курбанныклан, диил бишей, ама емин едирсейди курбаннан, ани курбаннык ӱстӱндӓ, о баалы емининнӓн\". 19\/Фикирсизлӓр хем\/ кӧӧрлар! Не таа бӱӱк, курбан мы, оса курбаннык мы, ани курбаны айозлээр? 20Ӧлӓ ки, ким емин едер курбанныклан, о емин едер хепсиннӓн, не вар онун ӱстӱндӓ. 21Ким емин едер Айоз бинайлан, о емин едер Айоз бинайлан хем Онуннан, Ким орада йашээр. 22Хем ким емин едер гӧклӓн, емин едер Аллахын чорбаӂылык скемнесиннӓн хем скемнедӓ Отураннан. 23Вай сизӓ, билгичлӓр хем фарисейлӓр, икиӱзлӱлӓр! Зерӓ сиз верерсиниз онунӂу пайыны наанедӓн, марардан хем кимйондан, ама бракэрсыныз таманнанмадык Закондан ен паалы ишлери: доорулуу, аӂыйанныы хем инаны. Буннары лӓӓзым йапасыныз, каланыны да бракмайасыныз! 24Кӧӧр ӧндерӂилӓр, ани сиври синӓӓ сӱзерсиниз, ама девейи йудэрсыныз! 25Вай сизӓ, билгичлӓр хем фарисейлӓр, икиӱзлӱлӓр! Сиз йыкээрсыныз чӧлмӓӓн хем чанаан дышансыны, ама ичйансы долу хырсызлыклан хем тамахлыклан. 26Кӧӧр фарисей! Илкин пакла чӧлмӓӓн \/хем чанаан\/ ичйансыны, сора пак олаӂэк дышансы да. 27Вай сизӓ, фарисейлӓр хем билгичлӓр, икиӱзлӱлӓр! Зерӓ сиз ниӂӓ киречли мезарлар, ани дышандан гӧрӱнерлӓр гӧзӓл, ама ичйандан долу ӧлӱлерин кемиклериннӓн хем хертӱрлӱ мындарлыклан. 28Хеп ӧлӓ сиз дӓ дышандан гӧстерилерсиниз инсанын ӧнӱндӓ доору, ама ичйандан долуйсунуз икиӱзлӱлӱклӓн хем законсузлуклан. 29Вай сизӓ, билгичлӓр хем фарисейлӓр, икиӱзлӱлӓр! Зерӓ сиз дӱзерсиниз пророкларын мезарларыны хем донадэрсыныз доору адамнарын анылмак ташларыны. 30Сиз деерсиниз: \"Еер биз йашайайдык бизим деделерин вакыдында, кайыл олмайаӂэйдык пророкларын каныны дӧкмӓӓ\". 31Бутакым сиз кенди-кендинизӓ каршы шаатлык едерсиниз, ани сиз пророк ӧлдӱрӱӂӱлерин оолларыйсыныз. 32Хайди, битирин, не бобаларыныз чекеттирди. 33Йыланнар, зихирли йылан йаврулары! Несой куртулаӂэныз ӂендемин ӂезасындан? 34Онун ичин, тӓ, йоллээрым сизӓ пророклары, аарифлери хем билгичлери. Кимисини ӧлдӱреӂениз да ставроза гереӂениз, башкаларыны дӱӱйеӂениз сизин синагогаларда хем коолайаӂэныз оннары касабадан касабайа. 35Ӧлӓ ки, сиз ӂувап едеӂениз хепси доору оланнарын каннары ичин, ани дӧкӱлдӱ бу ердӓ, кабаатсыз Авелин канындан, Варахийанын оолунун, Захарийанын канынадан, ангысыны ӧлдӱрдӱнӱз Айоз бина хем курбаннык арасында. 36Доору сӧлеерим сизӓ, ани хепси буннар ичин бу бой инсан ӂувап едеӂек. 37Иерусалим, Иерусалим, ани ӧлдӱрерсин пророклары хем ташлан дӱӱйерсин сана йолланылмышлары! Кач сыра истедим топлайым сенин ушакларыны, ниӂӓ клочка топлээр пиличлерини канатлары алтына, ама сиз истӓмединиз! 38Тӓ, евиниз сизӓ бош бракылэр. 39Сӧлеерим сизӓ, ани бӱӱндӓн ӧтӓӓ гӧрмейеӂениз Бени, демейинӂӓ: \"Иисӧзленмиш олсун, Ким гелер Саабинин адына!\"»\nМатфей 23","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/23","date":"2013-12-09T22:04:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164000828\/warc\/CC-MAIN-20131204133320-00083-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2638,"character_repetition_ratio":0.081,"word_repetition_ratio":0.105,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90241.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан, чӱнкӱ Аллахын аӂыйанныыннан бизим бӧлӓ изметчилиимиз вар, биз умуду кайбетмеериз. 2Ама бракылдык саклы айып ишлердӓн, бакмээрыз шалвирленмӓӓ хем Аллахын сӧзӱнӓ бишей катмээрыз, ама аслылыы ачыклайарак, кендимизи хепси инсанын ӱзӱндӓ хем Аллахын ӧнӱндӓ темиз гӧстерериз. 3Еер бизим Ии Хабер ӧртӱлӱсейди, ӧртӱлӱ кайып оланнар ичин, 4инансызлар ичин, кимин фикирлерини бу заманын аллахы кӧӧр етти, ки оннары айдыннатмасын Ии Хаберин шафкы Христозун метиннии ичин, Ким гӧрӱнмӓз Аллахын гӧрӱнмесидир. 5Зерӓ насаат етмеериз кендимизи, насаат едериз Иисус Христозу ниӂӓ Саабийи, ама кендимизи ниӂӓ чырак сизӓ Иисус ичин. 6Зерӓ Аллах, Ким деди: «Айдыннык шафк етсин каранныктан», О айдыннатты ӱреклеримизи, ки таныйалым Аллахын метинниини, ани шафк едер Иисус Христозун ӱзӱндӓн. 7Бу хазнайы ташыйэрыз топрак каплар ичиндӓ, ки билинсин, ани ӱстӱнкӱ кувет гелер Аллахтан, ама диил биздӓн. 8Биз хер тарафтан сыкыштырылмышыз, ама диилиз езилмиш. Биз кахырланэрыз, ама умутсуз диилиз. 9Кооланмышыз, ама бракылмыш диилиз. Ерӓ урулмуш, ама ӧлдӱрӱлмӱш диилиз. 10Херзаман гӱӱдемиздӓ Сааби Иисусун ӧлӱмӱнӱ ташыйэрыз, ки Иисусун йашамасы да бизим гӱӱдемиздӓ ачылсын. 11Зерӓ биз йашайаннар херзаман ӧлӱмӓ верилийиз Иисус ичин, ки Иисусун йашамасы ачылсын бизим ӧлӱмнӱ гӱӱдемиздӓ. 12Ӧлӓ ки, ӧлӱм ишлеер биздӓ, ама йашамак – сиздӓ. 13Чӱнкӱ биздӓ вар хеп о инан духу, ниӂӓ йазылы: «Инандым, онуштан лафеттим», биз дӓ инанэрыз, онуштан лафедериз, 14билерӓк, ани Ким дирилтти Сааби Иисусу, О Иисуслан билӓ бизи дӓ дирилдеӂек да сизиннӓн билӓ Кенди каршысына чыкараӂэк. 15Зерӓ хепси буннар сизин файданыз ичин олэр, ки Аллахын иивергиси, зееделенип, таа чок инсана етишсин, да шӱкӱр зееделенсин Аллахын метиннии ичин. 16Онуштан умуду кайбетмеериз. Еер бизим дышандакы адам чӱрӱрсейди, бизим ичйанкы адам гӱн-гӱндӓн ениленер. 17Зерӓ бизим илин гӱчлӱклӓр тез гечер, ама казандырэр бизӓ дивеч метинник, ани аарлыкта хепсини ашар. 18Биз бакмээрыз гӧрӱнӓр, ама гӧрӱнмӓз ишлерӓ, зерӓ гӧрӱнӓр ишлӓр бир вакыда кадар, ама гӧрӱнмӓз ишлӓр дивечтир.\n2 Коринфлилерӓ 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/4","date":"2013-12-07T20:17:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163055782\/warc\/CC-MAIN-20131204131735-00002-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1242,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.001,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87473.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Иисус Христоздан чаарылмыш апостол олмаа Аллахын истедиинӓ гӧрӓ, хем кардаш Сосфен 2селӓм йоллээрыз сизӓ – Аллахын клисесинӓ Коринф касабасында, ангылар айозланмыш Иисус Христоздан хем чаарылмыш айоз олмаа – хем хепсинӓ, ким анэр бизим Саабимизин Иисус Христозун адыны херердӓ. О хем оннарын, хем бизим Сааби. 3Ииверги хем услулук сизӓ Аллахтан, бизим Бобадан, хем Сааби Иисус Христоздан. 4Херзаман шӱкӱр едерим беним Аллахыма сизин ичин хем Аллахын иивергиси ичин, ани верилди сизӓ Иисус Христозда. 5Зерӓ Ондан хербир ӱзерӓ зенгиннединиз, хертӱрлӱ сӧзлӓн хем билгийлӓн, 6чӱнкӱ шаатлыымыз Христос ичин кӧк салды сизин аранызда. 7Ӧлӓ ки, сиз геери калмээрсыныз хич бир баашышта, беклӓркӓн Иисус Христозун гелмесини. 8О каавилейеӂек сизи биткийӓ кадар, ки чыкасыныз кабаатсыз о гӱн, незаман бизим Сааби Иисус Христос гелеӂек. 9Аллах инанчтыр, Ангысы сизи чаарды, бирлик оласыныз Онун Оолуннан, бизим Сааби Иисус Христозлан. 10Йалварэрым, кардашлар, бизим Сааби Иисус Христозун адыннан, хепсиниз аннашын, да олмасын айырыклык аранызда. Олун бирликтӓ, бир нееттӓ хем бир дӱшӱнмектӓ. 11Зерӓ хабер каблеттим Клоинин адамнарындан, ани аранызда олэр кавгалар. 12Не демӓк истеерим, сиздӓ деерлӓр: «Бӓн Павлининим!», «Бӓн Аполлосунум!», «Бӓн Кифаныным!» йада «Бӓн Христозунум!» 13Не, Христос бӧлӱндӱ мӱ? Павли ми сизин ичин ставроза герилди? Оса Павлинин адына мы ваатиз олдунуз? 14Шӱкӱр едерим Аллаха, ани кимсейи сиздӓн ваатиз етмедим, Крисптӓн хем Гайдан каарӓ, 15ки кимсей дейӓмесин, ани ваатиз олдунуз беним адыма. 16Доору, ани ваатиз еттим Стефанын да евдекилерини. Оннардан каарӓ, билмеерим, башка биркимсейи ваатиз еттим ми. 17Христос бени йоллады диил ваатиз едейим, ама насаат едейим Ии Хабери, диил аариф лафларлан, ки Христозун ставрозу аннамасыны кайбетмесин. 18Зерӓ насаат ставроз ичин акылсызлык сайылэр оннарда, ким булунэр кайыплык йолунда, ама бизим ичин, ким куртулмак йолунда, Аллахын куведийдир. 19Зерӓ йазылы: «Телеф едеӂӓм аарифлерин аарифлиини хем йок едеӂӓм фикирлилерин билгичлиини». 20Нередӓ аарифлӓр? Нередӓ билгичлӓр? Нередӓ бу дӱннейин лаф усталары? Не, Аллах гӧстермеди ми, ани бу дӱннейин аарифлии бир акылсызлыктыр? 21Чӱнкӱ Аллахын аарифлиинӓ гӧрӓ бу дӱннӓ Аллахы кенди аарифлииннӓн танымады, Аллах кайыл олду, куртарсын инанӂылары акылсыз сайылан насаатлан. 22Иудейлӓр истеерлӓр мераклы нышаннар, урумнар да аарээр аарифлик. 23Ама биз насаат едериз Христозу, ани ставроза герилди. Бу иудейлӓр ичин бир кӧстектир, ама йабанӂы миллетлӓр ичин бир акылсызлык. 24Чаарылмыш оланнар ичин сӓ, олсун иудей, олсун урум, Христос – Аллахын куведи хем аарифлии. 25Зерӓ Аллахчасына акылсызлык таа аарифтир инсанӂасына аарифликтӓн, Аллахчасына йуфкалык таа каавийдир инсанӂасына куветтӓн. 26Сӧзгелиши, кардашлар, дӱшӱнӱн, несой инсаннардыныз сиз, ачан Аллах чаарды сизи. Инсан аннамасына гӧрӓ чойунуз аариф диилдиниз, чойунуз каави диилдиниз, чойунуз бӱӱк бойдан диилдиниз. 27Ама Аллах айырды, не дӱннӓ акылсызлык сайэр, ки аарифлери утандырсын. Аллах айырды, не дӱннӓ йуфка сайэр, ки каавилери утандырсын. 28Аллах айырды, не дӱннедӓ паасыз хем сайгысыз. Оннары, кими инсан бишейӓ саймээр, ки йоклаа индирсин бӱӱк оланнары, 29ки кимсей ӱӱнӓмесин Аллахын ӧнӱндӓ. 30Ама Аллах йапты инанӂы оласыныз Иисус Христоза. Онда, Ким олду бизим ичин Аллахтан аарифлик, доорулук, айозлук хем куртулмак. 31Ӧлӓ ки, ниӂӓ йазылы, «Ким ӱӱнер, ӱӱнсӱн Саабийлӓн».\n1 Коринфлилерӓ 1","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/1","date":"2013-12-08T21:21:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163816314\/warc\/CC-MAIN-20131204133016-00048-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":39,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1946,"character_repetition_ratio":0.062,"word_repetition_ratio":0.023,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93924.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Шинди инаннан доору сайылмыш, биз Аллахлан услулук едендик. Буну йапты Саабимиз Иисус Христос, 2ани бизӓ йол ачты, еденелим бу иивергийи, ангысыннан йашээрыз хем ӱӱнериз умутлан, пай алалым Аллахын метиннииндӓ. 3Диил саде бунуннан, ама зеетлӓрлӓн дӓ ӱӱнериз, билерӓк, ани зеетлӓр дайанмак верер, 4дайанмак дененмейи дӱзер, хем дененмӓк умут верер. 5Умут да утандырмээр, зерӓ Аллахын севгилии бизим ӱреклеримизӓ дӧкӱлдӱ Айоз Духлан, Ангысы бизӓ верилди. 6Зерӓ биз куветсизкӓн, Христос уйгун вакытта аллахсызлар ичин ӧлдӱ. 7Зор булунур, ки бириси ӧлсӱн бир доору адам ичин, беки дӓ бир ии адам ичин биркимсей кыйышар ӧлмӓӓ. 8Ама Аллах бунуннан бизӓ Кенди севгилиини гӧстерди, ани биз гӱнахкеркӓн, Христос бизим ичин ӧлдӱ. 9Некадар таа чок шинди, незаман Онун каныннан доору сайылдык, Аллахын ӱфкесиндӓн Онун йардымыннан куртулаӂэз. 10Зерӓ биз, ани Аллахын душманнарыйдык, Онуннан барыштык, чӱнкӱ Онун Оолу ӧлдӱ бизим ичин. Ӧлейсӓ, биз, барышмыш оларак, некадар таа колай куртулаӂэз Онун йашамасыннан. 11Диил саде бу, ама биз Аллахлан да ӱӱнериз, чӱнкӱ Саабимиз Иисус Христос шинди бизи Аллахлан барыштырды. 12Ниӂӓ бир адамнан гӱнах бу дӱннейӓ гирди, гӱнахлан да ӧлӱм гирди, бутӱрлӱ ӧлӱм хепси инсана гечти, зерӓ хепси гӱнаха дӱштӱ. 13Айоз Закондан ӧнӂӓ дӓ гӱнах варды дӱннедӓ, ама гӱнах есаба койулмээр, ачан йок закон. 14Хеп окадар гӱнах заплады хепси инсаны Адамдан Моисейӓ кадар. Заплады оннары, ангылары гӱнаха гирмедилӓр Адам гиби, ангысы ӧрнек олду гелеӂек вакытлар ичин. 15Ама Аллахын баашышы диил ниӂӓ Адамын гӱнахы. Зерӓ ниӂӓ бир адамын гӱнахы бетеринӓ чойу ӧлдӱ, окадар таа чок Аллахын иивергиси хем баашышы бир Адамын – Иисус Христозун – иивергисиннӓн ташкынныктан чойуна верилер. 16Бу баашыш бенземӓз она, не олду бир адамын гӱнахындан сора. Зерӓ бир адам, гӱнах йаптыктан сора кабаатлы булунду. Ама баашыш, ани чок гӱнахлардан сора верилир, инсаны доору сайэр. 17Ниӂӓ бир адамын гӱнахыннан ӧлӱм падишах гиби заплык алды бир адам бетеринӓ, окадар таа чок оннар, ким алэр Аллахын бол иивергисини хем доорулук баашышыны, бир Адамнан – Иисус Христозлан – йашамак булаӂэклар хем падишахлык едеӂеклӓр. 18Ӧлӓ ки, ниӂӓ бир адамын гӱнахыннан хепси кабаатлы сайылды, хеп ӧлӓ бир Адамын доору йаптыыннан хепси доорулук хем йашамак булур. 19Зерӓ, ниӂӓ бир адамын сеслемезлииннӓн чойу кабаатлы сайылды, хеп ӧлӓ бир адамын сеслемесиннӓн чойу доору сайылаӂэк. 20Айоз Закон сора верилди, ки кабаатлар зееделенсин, ама нередӓ гӱнах чоклашты, орада Аллахын иивергиси таа чок зееделенди, 21ки ниӂӓ гӱнах ӧлӱмдӓн заплык алды, хеп ӧлӓ Аллахын иивергиси да инсаны доору саймасындан заплык алсын хем дивеч йашамак гетирсин Саабимиз Иисус Христозун араӂылыыннан.\nРомалылара 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/5","date":"2013-12-11T12:58:55Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164036407\/warc\/CC-MAIN-20131204133356-00025-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":1565,"character_repetition_ratio":0.07,"word_repetition_ratio":0.053,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95323.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашларым! Инанӂы оларак Иисус Христоза, бизим метин Саабийӓ, кимсейӓ пай тутмайын. 2Сӧзгелиши, еер сизин топлантыныза гелӓрсейди бир адам, алтын ӱзӱклӓн хем зариф рубайлан гиийимни, хем бир фукаара, кирли рубайлан гиийимни, 3еер зариф гиийимни адама дейӓрсейдиниз: «Буйурун, отурун бу ии ердӓ», ама фукаарайа дейӓрсейдиниз: «Сӓн дур орада», еки: «Отур бу ерӓ, айакларымын уӂунда», 4озаман айырмак йапмээрсыныз мы хем кӧтӱ неетли маанаӂылар олмээрсыныз мы? 5Севгили кардашларым, сеслейин. Сечмеди ми Аллах бу дӱннедӓ фукаара оланнары, ки инанда зенгин олсуннар хем мирасчы падишахлыкта, ангысы аданды оннара, ким Аллахы север? 6Ама сиз фукааралары ашааландырэрсыныз. Зенгиннӓр диил ми оннар, ким сизи езер хем даава ӧнӱнӓ сӱрӱклеер? 7Диил ми оннар, ким кӧтӱлеер гӧзӓл ады, ани сизӓ верилди? 8Еер Падишахын Законуну таманнарсайдыныз Айоз Йазыйа гӧрӓ: «Севӓсин йакын оланыны, ниӂӓ кендини», ии йапэрсыныз. 9Ама еер биркимсейӓ пай тутарсайдыныз, озаман гӱнах йапэрсыныз, хем Айоз Закон сизи кабаатлы булэр ниӂӓ закон басыӂыларыны. 10Зерӓ ким бӱтӱн Закону таманнарсайды, ама салт бир сымарламайы басарсайды, кабаатлы хепсинӓ каршы олэр. 11Зерӓ Ким деди: «Ороспулук йапмайасын», хеп О деди: «Ӧлдӱрмейӓсин» дӓ. Еер ороспулук йапмарсайдын, ама ӧлдӱрӱрсейдин, хеп бир сӓн закон басыӂысы олэрсын. 12Ӧлӓ лафедин хем ӧлӓ ишлейин, ниӂӓ оннар, ким даавалы олаӂэк Айоз Закона гӧрӓ, ани сербестлик верир. 13Зерӓ аӂыйанныксыз даава олаӂэк оннара, ким башкаларыны аӂымээр. Аӂыйаннык даавадан таа ӱстӱндӱр. 14Кардашларым, не файда олаӂэк еер биркимсей дейӓрсейди, ани онун инаны вар, ама ишлери йок? Вар мы ниӂӓ бусой инан ону куртарсын? 15Еер кардаш йада кызкардаш рубасызсайды хем оннарын хергӱнкӱ имеелии йоксайды, 16да сиздӓн бириси дейӓрсейди: «Гидин услулукта, йысынын хем дойунун», ама вермӓрсейди оннара, не гӱӱдӓ ичин лӓӓзым, не файда олур? 17Хеп ӧлӓ инанын да ишлери олмарсайды, инан ӧлӱ олэр. 18Беки дӓ биркимсей дейеӂек: «Сендӓ вар инан, бендӓ вар ишлӓр». Гӧстер бана сенин ишсиз инаныны, бӓн дӓ сана беним инанымы ишлеримнӓн гӧстереӂӓм. 19Сӓн инанэрсын, ани Аллах бирдир. Ии йапэрсын. Фена духлар да инанэрлар хем титирерлӓр. 20Истеерсин ми сӓн, адам, бо�� кафалы, билӓсин ани инан, ишлери йоксайды, файдасыздыр? 21Бизим боба Авраам ишлериннӓн доору сайылмады мы, гетирип кенди оолуну Исаакы курбан оларак курбаннык ӱстӱндӓ? 22Гӧрерсин ми, ани онун инаны ишлериннӓн барабар ишлӓрди да инаны ишлериннӓн таман олду? 23Бутӱрлӱ таманнанды Айоз Йазынын сӧзлери: «Авраам инанды Аллахы да бунуннан доору сайылды». Онуштан Авраама Аллахын досту денилди. 24Есап алэрсын мы, ани инсан кенди ишлериннӓн доору сайылэр, ама диил салт инаныннан? 25Хеп ӧлӓ маскара Раав да ишлериннӓн доору сайылмады мы, ачан конаклады гӧзчӱлери да чыкарды оннары касабадан, ки геери башка йолдан гитсиннӓр? 26Ниӂӓ духсуз гӱӱдӓ ӧлӱ, хеп ӧлӓ ишсиз инан да ӧлӱ.\nИаковун 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jas\/2","date":"2013-12-09T06:10:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163915534\/warc\/CC-MAIN-20131204133155-00046-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1654,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.026,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88918.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, айоз кардашларым, сиз, ани бизимнӓн билӓ гӧкӓ чаарылдыныз, чевирин бакышынызы Апостола хем Баш попаза, Ангысыны шаатлык едериз инанда, Иисуса. 2Иисус, ниӂӓ дӓ Моисей, бӱтӱн Аллахын евиндӓ инанчты Аллаха, Ким койду Ону бу изметчилӓӓ. 3Онуштан Аллах уйгун булду, ани Иисуса таа бӱӱк метинник верилсин, некадар Моисейӓ, ӧлӓ ниӂӓ еви йапан таа чок хатырланэр, некадар ев. 4Зерӓ хербир ев йапылы биркимсейдӓн, ама хепсини йапан – Аллахтыр. 5Хакына, ани Моисей «инанчты бӱтӱн Аллахын евиндӓ», ниӂӓ изметкӓр, шаатлык етсин дейни о ишлӓр ичин, не сора хаберленеӂейди. 6Ама Христос, ниӂӓ Оол, инанчты Аллаха Кенди евиндӓ. Онун еви – биз, еер кыйышмаклан \/биткийӓдӓн\/ коруйарсак умуду, нейлӓн ӱӱнериз. 7Онуштан, ниӂӓ Айоз Дух деер: «Бӱӱн, еер ишидирсениз Аллахын сесини, 8инатлаштырмайын ӱреклеринизи, бензӓмейин деделеринизӓ, ангылары, баш калдырып, денедилӓр Ону чол ердӓ. 9Орада денедилӓр Бени, бактылар аннамаа аслысыны Беним ичин, макар ки гӧрдӱлӓр Беним йаптыкларымы кырк йыл. 10Онуштан о бой инсан дарсытты Бени, да бу бетерӓ дедим: \"Оннар херзаман шашык ӱрекли адамнар, Беним йолларымы танымадылар. 11Онуштан Бӓн ӱфкейлӓн емин еттим, ани оннар гирмейеӂеклӓр Беним раатлыыма\"». 12Кардашлар, бакын, олмасын сиздӓн бирисиндӓ фена хем инансыз бир ӱрек, ангысы атылэр дири Аллахтан. 13Ӱреклендирин бири-биринизи хер гӱн, окадар вакыт, некадар денер «Бӱӱн», ки бириниз билӓ инатлаштырмасын ӱреени, алданарак гӱнахлан. 14Чӱнкӱ олэрыз пайӂы Христозлан билӓ, еер баштан биткийӓдӓн умудун темелини каави тутарсак. 15Ниӂӓ ӧнӂӓ дедик: «Бӱӱн, еер ишидирсениз Аллахын сесини, инатлаштырмайын ӱреклеринизи деделериниз гиби, ачан баш калдырдылар». 16Зерӓ кимдир оннар, ким ишиттиктӓн сора баш калдырды? Диил ми хепси оннар, ким Моисейин йардымыннан Мысырдан чыктылар? 17Кимди оннар, ким Ону кырк йыл дарсытты? Диил ми оннар, ани гӱнаха гирдилӓр да ӧлӱп-дӱштӱлӓр чол ердӓ? 18Кимин ичин О емин етти, ани гирмейеӂеклӓр Онун раатлыына? Диил ми оннар ичин, ангылары сеслӓмедилӓр? 19Ӧлӓ ки, гӧрериз, ани оннар гирӓмедилӓр инансызлык бетеринӓ.\nЧыфытлара 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/3","date":"2013-12-11T05:14:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164031727\/warc\/CC-MAIN-20131204133351-00032-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1170,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.055,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91851.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан Кузу ачты единӂи мӱхӱрӱ, гӧктӓ сансын йарым саат кадар сус олду. 2Гӧрдӱм еди ангили, ани дурардылар Аллахын ӧнӱндӓ. Оннара верилди еди труба. 3Сора гелди башка бир ангил да дургунду алтар ӧнӱндӓ, бир алтын кадилница елиндӓ. Верилди она чок гӱннӱк, ки Аллахын бӱтӱн айоз халкынын дуаларыннан койсун алтын алтар ӱстӱнӓ, ани булунэр чорбаӂылык скемнесинин ӧнӱндӓ. 4Ангилин елиндӓн гӱннӱк тӱтӱнӱ калкты Аллахын ӧнӱндӓ айоз халкынын дуаларыннан. 5Сора ангил алды кадилницайы да долдурду алтардан атештӓн коорлан да ерӓ атты. Озаман гӧк гӱрӱлтӱлери хем уултулар ишидилди, чимчирик чакты хем ер тепреди. 6Еди ангил, тутарак еди трубайы, хазырландылар трубалары баартмаа. 7Илк ангил трубайы баартты, да толу хем атеш каннан карышык ер ӱстӱнӓ йаады. Ерин ӱчӱнӂӱ пайы йанды, фиданнарын ӱчӱнӂӱ пайы хем хепси ешил отлар да йанды. 8Икинӂи ангил трубайы баартты, да сансын бир бӱӱк йанар байыр тутушту да дениз ичинӓ атылды. Денизин ӱчӱнӂӱ пайы кан гиби олду. 9Ӱчӱнӂӱ пайы оннардан, ани дениз ичиндӓ йашээрлар, ӧлдӱлӓр. Ӱчӱнӂӱ пайы гемилердӓн телеф олду. 10Ӱчӱнӂӱ ангил трубайы баартты, да гӧктӓн бир бӱӱк йылдыз, ани йанарды, ниӂӓ бир шафк, дӱштӱ акар суларын ӱчӱнӂӱ пайы ӱстӱнӓ хем су сызынтылары ӱстӱнӓ. 11Йылдызын ады «Пелин». Суларын ӱчӱнӂӱ пайы аӂы олду пелин гиби, да чок инсан ӧлдӱ, зерӓ сулар пек аӂы олмушту. 12Дӧрдӱнӂӱ ангил трубайы баартты, да ӱчӱнӂӱ пайы гӱнӱн, ӱчӱнӂӱ пайы айын хем ӱчӱнӂӱ пайы йылдызларын тутулду, да шафкларынын ӱчӱнӂӱ пайы сӱӱндӱ. Гӱнӱн дӓ, геӂенин дӓ ӱчӱнӂӱ пайы шафксыз калды. 13Бактым да ишиттим бир картал, ани учарды гӧкӱн ортасында да баарарды бир бӱӱк сеслӓн: «Бела, бела, бела ердӓ йашайаннара калан труба сеслеринин бетеринӓ, ангыларыны ӱч ангил баардаӂэк».\nАпокалипсис 8","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/8","date":"2013-12-09T05:57:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163915534\/warc\/CC-MAIN-20131204133155-00067-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":1042,"character_repetition_ratio":0.094,"word_repetition_ratio":0.066,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96217.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Биткидӓ, кардашлар, истеериз хем йалварэрыз сизӓ Иисус Христозун адыннан, ниӂӓ каблеттиниз биздӓн, ташыйын хем беендирин кендинизи Аллаха, ниӂӓ дӱшер, ниӂӓ дӓ йапэрсыныз, бунда таа илерлейиниз. 2Зерӓ сиз билерсиниз, не сымарламаклар вердик сизӓ Сааби Иисустан. 3Чӱнкӱ Аллахын истедии будур: айоз оласыныз хем запедӓсиниз кендинизи ороспулуктан. 4Херкезиниз билсин корумаа кенди гӱӱдесини айозлукта хем сайгылыкта, 5ама диил дӱшкӱн истемеклердӓ тайфӓннар гиби, ани Аллахы билмеерлӓр. 6Бу ӱзерӓ кимсей, сырайы басып, кардашыны гӱӂендирмесин, зерӓ Сааби хепси бу гӱнахлар ичин ӂезалээр, ниӂӓ биз баштан сизӓ сӧледик хем аннаттык. 7Чӱнкӱ Аллах чаармады бизи диилпаклаа, ама чаарды айозлаа. 8Онуштан, ким паайа коймээр бу сырайы, паасызландырэр диил инсаны, ама Аллахы, Ангысы верди бизӓ Айоз Духу. 9Кардаш севгилии ичин хич йок зорум йазмаа сизӓ, зерӓ сиз кендиниз Аллахтан ӱӱредилмиш олдунуз севмӓӓ бири-биринизи. 10Аслы, ани северсиниз хепси кардашлары, ким булунэр Македонийада, ама сизӓ йалварэрыз, кардашлар, бу ӱзерӓ таа илерлейин. 11Чалышын услулукта йашамаа, кенди ишинизӓ бакмаа хем кенди еллеринизлӓн ишлемӓӓ, ниӂӓ биз сизӓ сымарладык, 12ки гӧтӱрӓсиниз кендинизи йакышыклы дышанкыларын ӧнӱндӓ да, кимсейӓ зорунуз олмасын. 13Кардашлар, истӓмеерим сизи билмезликтӓ бракмаа ӧлӱлӓр ичин, ки кахырланмайасыныз, ниӂӓ калан умутсуз инсаннар. 14Еер биз инанарсак, ани Иисус ӧлдӱ да дирилди, хеп ӧлӓ инаналым, ани Аллах Иисуслан геери гетиреӂек оннары, ким Иисуса инанарак ӧлдӱ. 15Зерӓ буну сизӓ Саабинин сӧзӱннӓн сӧлеериз, ани биз, дирилӓр, еер йашамакта каларсак Саабинин гелмесиндӓ, ӧлӱлерин ӧнӱнӱ гечмейеӂез. 16Зерӓ Сааби Кенди гӧктӓн инеӂек, сеседерӓк бир архангил сесиннӓн хем Аллахын борусуннан, да оннар, ким ӧлдӱ Христоза инанарак, илкин калкаӂэклар. 17Сора биз, дири оланнар, еер йашамакта каларсак о вакытта, оннарлан билӓ алынаӂэз Саабийи каршыламаа гӧкӱн алтында да бутӱрлӱ Онуннан хожма бирердӓ олаӂэз. 18Ӧлӓ ки, бу лафларлан ӱреклендирин бири-биринизи.\n1 Салониклилерӓ 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Thess\/4","date":"2013-12-10T14:38:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164020864\/warc\/CC-MAIN-20131204133340-00098-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":26,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":1159,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92202.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ниӂӓ Христос зеетленди гӱӱдейлӓн, хеп ӧлӓ сиз дӓ фикирлеринизи зеет ичин хазырлайын, зерӓ ким гӱӱдейлӓн зеетленер, о гӱнах йапмактан дургунэр. 2Ӧлӓ ки, калмыш вакыды бу гӱӱдейлӓн йашайын диил инсанын хамеллеринӓ гӧрӓ, ама Аллахын истедиинӓ гӧрӓ. 3Зерӓ етӓр некадар гечмиш вакытларда тайфӓннарын истедиклерини йаптыныз, йашайарак айыплыкта, шефкликтӓ, сарфошлукта, хайырсызлык конаклыында, ичкиӂиликтӓ хем ииренч идоллара баш иилтмектӓ. 4Шинди оннар шашэрлар, чӱнкӱ сиз оннарлан барабар далмээрсыныз о ташкын хайырсызлык селлеринӓ, да онуштан кӧтӱлеерлӓр сизи. 5Оннар ӂувап вереӂеклӓр Аллахын каршысында, Ангысы хазыр даава кесмӓӓ хем дирилерӓ, хем ӧлӱлерӓ. 6Онун ичин Ии Хабер насаат едилди оннара да, ким ӧлдӱ, ки оннара ӧбӱр инсаннар гиби гӱӱдейӂесинӓ даава кесилсин, ама духчасына Аллах гиби йашасыннар. 7Хербир ишин биткиси йакындыр, онуштан акыллы олун, дуайлан кушкулукта беклейин. 8Хепсиндӓн таа чок сиздӓ бири-биринизӓ хашлак севги олсун, зерӓ севги чок гӱнахлары ӧртер. 9Мырылданмайарак бири-биринизӓ, конакчы олун. 10Херкез измет етсин бири-биринӓ о айыры баашышлан, не Аллахтан каблетти, ниӂӓ оннар, ким ии кулланэр Аллахын хертӱрлӱ иивергисини. 11Лафедӓрсейди бириси, ко Аллахын сӧзӱнӱ сӧлӓр гиби лафетсин. Измет едӓрсейди бириси, измет етсин о куветлӓн, не Аллахтан верили, ки хепсиндӓн метинненсин Аллах Иисус Христос араӂылыыннан. Христоза дӱшер метинник хем кувет дивечтӓн дивеӂӓ. Амин. 12Севгили кардашларым! Атешли денемеклерӓ шашмайын, ани башыныза гелер сизи денемӓк ичин, ниӂӓ бир шашылаӂак иш. 13Буна каршы, севинин, чӱнкӱ пай алэрсыныз Иисус Христозун зеетлериндӓ, ки Онун метиннии ачылмасында да севинӓсиниз хем шенненӓсиниз. 14Еер сизи азарларсайдылар Христозун ады ичин, не мутлу сизӓ, зерӓ Аллахын шанны Духу булунэр ӱстӱнӱздӓ. \/Оннардан О кӧтӱленер, ама сиздӓн метинненер.\/ 15Саде олмасын, ки биркимсей сиздӓн зеетленер, чӱнкӱ ӧлдӱрӱӂӱ, хырсыз, фена йапыӂы, еки карышэр башкаларынын ишинӓ. 16Ама еер сӓн зеетленӓрсейдин христиан гиби, утанма, ама метиннӓ Аллахы, чӱнкӱ Христозун адыны ташыйэрсын. 17Зерӓ вакыт гелди, даава башлансын Аллахын евиндӓн. Еер даава биздӓн башланарсайды, несой олаӂэк оннарын биткиси, ким Аллахын Ии Хаберини сеслӓмеер? 18«Еер доору инсаннар гӱӂӱлӓ куртуларсайды, озаман аллахсызларлан хем гӱнахкерлӓрлӓн не олур?» 19Ӧлӓ ки, оннар, ким Аллахын истедиинӓ гӧрӓ зеетленер, кенди ӂаннарыны инанч Йарадыӂыйа иилик йапмаклан инандырсыннар.\n1 Петринин 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Pet\/4","date":"2013-12-10T06:57:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164011870\/warc\/CC-MAIN-20131204133331-00036-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1404,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94429.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Фарисейлӓр хем биркач билгич, гелмӓ Иерусалимдӓн, топландылар Иисусун долайына. 2Оннар гӧрдӱлӓр ӱӱрениӂилери ийӓркӓн диил пак, башка лафлан, йыканмадык еллӓн. 3Фарисейлӓр хем хепси иудейлӓр, ихтӓрларын адетлеринӓ гӧрӓ, имеерлӓр, ислӓӓ йыкамайынӂа еллерини. 4Гелип панайырдан, имеерлӓр, йыкамайынӂа еллерини. Хем чок башка адетлӓр таманнээрлар, ниӂӓ: чӧлмек, кӱп, бакыр хем пат йыкамаклары. 5Фарисейлӓр хем билгичлӓр сордулар Иисуса: «Нечин сенин ӱӱрениӂилерин тутмээрлар ихтӓрларын адетлерини да ийерлӓр йыканмадык еллӓн?» 6Иисус ӂувап етти оннара: «Икиӱзлӱлӓр! Доору пророклук етти сизин ичин Исайа, ниӂӓ вар йазылы: \"Бу инсан икрамнээр Бени саде аазыннан, ама ӱреклериннӓн узак Бендӓн дурэр. 7Наафилӓ Бана баш иилдерлӓр, зерӓ адам сымарламакларыны ӱӱредерлӓр, сансыннар ани Аллахын ӱӱретмеклери\". 8Сиз брактыныз Аллахын сымарламасыны да тутэрсыныз адетлери, ани ерлештирилди инсандан, \/ниӂӓ кӱп хем чӧлмек йыкамаклары, хем йапэрсыныз чок башка ишлӓр буннара бензӓр\/». 9Сора деди оннара: «Не колай атылэрсыныз Аллахын сымарламасындан, ки ерлештирӓсиниз кенди адетлеринизи! 10Моисей деди: \"Икрамна бобаны хем ананы\" хем: \"Ким бобасыны еки анасыны кӧтӱлейеӂек, ӧлӱмнӓн ӂезалы олсун\". 11Ама сиз деерсиниз: \"Ким деер бобасына еки анасына: Не лӓӓзымды сана верейим, шинди корван (аннамасы баашыш Аллаха)\", 12ону бракмээрсыныз, йардым етсин кенди бобасына йада анасына. 13Бутӱрлӱ паасызландырдыныз Аллахын сӧзӱнӱ кенди адетинизлӓн. Хем йапэрсыныз чок таа башка ишлӓр буна бензӓр!» 14Сонда енидӓн топлады инсаны долайына да деди: «Хепсиниз сеслейин да аннайын Бени. 15Не гирер адам ичинӓ дышандан, йок насыл мындарласын ону, ама не чыкэр адамдан, о мындарлээр адамы. \/ 16Кимин вар кулаа ишитмӓӓ дейни, ко ишитсин!\/» 17Бракып инсаны, ачан гирди бир ев ичинӓ, ӱӱрениӂилери йалвардылар, аннатсын бу ӧрнӓӓ. 18О деди: «Не, сиз дӓ ми ӧлӓ аар кафалыйсыныз? Аннамээрсыныз мы, ани не гирер адам ичинӓ, йок насыл мындарласын ону? 19Зерӓ о гирмеер ӱреенӓ, ама карнына, сора дышары уурадылэр». 20Сора деди: «Не чыкэр адамдан, о мындарлээр адамы. 21Зерӓ адамын ичиндӓн, ӱреендӓн, чыкэр фена неетлӓр, ороспулук, хайырсызлык, ӧлдӱрмӓк, 22хырсызлык, тамахлык, феналык, шалвирлик, утанч ишлӓр, кысканчлык, кӧтӱлемӓк, шишкинник, акылсызлык. 23Хепси бу фена ишлӓр чыкэрлар ичйандан да мындарлээрлар адамы». 24Иисус гитти орадан Тир \/хем Сидон\/ касабасынын тарафына. Гирди бир евӓ да истӓмӓрди, кимсей билсин буну. Ама сакланамады. 25Чок гечмеди, бир кары, ангысынын кызы фена духтан тутулмушту, ишитти Иисус ичин да, гелип Она, дӱштӱ Онун айакларына. 26Бу кары урумӂа лафедӓрди, ама кендиси Сирийа-финикийалыйды. О йалварарды, чыкарсын фена духу онун кызындан. 27Иисус деди: «Брак, илкин дойунсун ушаклар, зерӓ диил ислӓӓ алмаа екмӓӓ ушаклардан да атмаа кӧпеклерӓ». 28«Ӧлӓ, Сааби, – ӂувап етти бу кары. – Ама кӧпеклӓр дӓ ийерлӓр кырынтылары, ани дӱшер ушакларын софрасындан». 29Озаман Иисус деди: «Чӱнкӱ бӧлӓ ӂувап еттин, шинди гит, фена дух чыкты сенин кызындан». 30Кары, ачан етишти евӓ, булду ушаа патта йатаркан. Фена дух чыкмышты ондан. 31Иисус айырылды Тир ерлериндӓн, енидӓн гитти Сидон ашыры Декаполис ерлерин ортасындан Галилейа гӧлӱнӓ. 32Гетирдилӓр Она бир саар, ангысы зор лафедӓрди, да йалвардылар, койсун елини онун ӱстӱнӓ. 33Иисус алды ону бир тарафа инсандан, койду пармакларыны адамын кулакларына да, тӱкӱрӱп, дииди онун дилинӓ. 34Калдырды бакышыны гӧкӓ, дериндӓн солуду да деди: «Еффата», аннамасы «Ачыл». 35Бирдӓн ачылды кулаклары хем чӧзӱлдӱ дилин дӱӱнӱклери, да о лафетти ачык. 36Иисус сымарлады оннара, кимсейӓ сӧлӓмесиннӓр, ама некадар сыкы сымарларды, окадар таа чок дандана едӓрдилӓр. 37Оннар пек чок шашардылар да дейӓрдилӓр: «Хепси, не йапэр, – ислӓӓ. Артык саарлара да ишитмӓк верер, мутуларын да диллерини чӧзер».\nМарк 7","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/7","date":"2013-12-11T05:32:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164031957\/warc\/CC-MAIN-20131204133351-00010-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000070333,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000070333480835}","num_words":2168,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.038,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86458.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Аллаха бензейин, ниӂӓ севгили ушаклар. 2Севгиликтӓ йашайын, ниӂӓ Христос бизи севди да Кендини бизим ичин верди Аллаха гӧзӓл кокулу бир баашыш хем курбан гиби. 3Ама ороспулук хем хертӱрлӱ диилпаклык еки тамахлык хич анылмасын билӓ сизин аранызда, чӱнкӱ бу йакышмаз Аллахын айоз халкына. 4Айып сӧзлӓр, бош лафлар хем каскаты шакалар да олмасын. Буннар йарашмээр. Таа ислӓӓ шӱкӱр един. 5Зерӓ билерсиниз, ани хич бир ороспу, диилпак, еки тамах олан, ангысы идоллара баш иилдӓн гиби, мирасчы олмайаӂэк Христозун хем Аллахын падишахлыында. 6Кимсей алдатмасын сизи бош лафларлан, зерӓ бу ишлӓр бетеринӓ Аллахын ӱфкеси гелер сеслӓмейӓн инсаннар ӱстӱнӓ. 7Оннарлан пайдаш олмайын. 8Вакыдын бириндӓ сиз каранныктыныз, ама шинди Саабидӓ айдынныксыныз. Гӧтӱрӱн кендинизи, ниӂӓ айдыннык евлатлары. 9Зерӓ айдынныын мейвасы хертӱрлӱ иилик, доорулук хем аслылык. 10Бакын ӱӱренмӓӓ, не Сааби беенер. 11Каранныын кысыр ишлериндӓ пай алмайын. Ама таказалайын оннары. 12Зерӓ айыптыр сӧлемӓӓ о ишлери, не оннар саклы йапэрлар. 13Ама айдыннык хепсини белли едер, ӱзӓ чыкарып, зерӓ хепси, не белли олэр, айдынныктыр. 14Онуштан денер: «Сӓн, ани уйуйэрсын, уйан уйкудан, ӧлӱдӓн дирил! Христос сана шафк едер». 15Ӧлӓ ки, ии бакын, ниӂӓ йашээрсыныз. Олмайын фикирсиз, ама аариф олун. 16Вакыды паайа койун, зерӓ бу гӱннӓр кӧтӱ гӱннӓр. 17Онуштан олмайын акылсыз, ама аннайын, недир Аллахын истедии. 18Сарфош олмайын шараплан, зерӓ сарфошлук сизи запсызлаа гӧтӱрӱр, ама долушун Айоз Духлан. 19Бири-биринизӓ псалмалар, метинник лафлары хем духча тӱркӱлӓр чалып-сӧлейин. Бӱтӱн ӱректӓн Саабийӓ тӱркӱ хем хава чалын. 20Шӱкӱрлук гетирин хепси ичин херзаман Аллах Бобайа бизим Сааби Иисус Христозун адыннан. 21Бири-биринизӓ ӧн верин, Христоздан коркарак. 22Карылар ӧн версиннӓр кенди коӂаларына, ниӂӓ Саабийӓ. 23Зерӓ коӂа баштыр карыйа, ниӂӓ Христос да баштыр клисейӓ хем Кендиси гӱӱденин Куртарыӂысы. 24Ниӂӓ клисӓ ӧн верер Христоза, хеп ӧлӓ карылар да хербир иш ӱзерӓ ӧн версиннӓр коӂаларына. 25Коӂалар, севин кенди карыларынызы, ниӂӓ Христос да севди клисейи да онун ичин кендини курбан верди, 26ки ону, суйлан йыкайып, Аллахын сӧзӱннӓн пакладыктан сора айозласын, 27да ону Кенди ӧнӱнӓ чыкарсын бир метинни клисӓ гиби, лекесиз, бурушуксуз хем башка кедерсиз, ки айоз хем кусурсуз олсун. 28Коӂалар да дӱшер кенди карыларыны хеп ӧлӓ севсиннӓр, ниӂӓ кенди гӱӱделерини. Ким север кенди карысыны, о север кендисини. 29Зерӓ кимсей бир сыра билӓ кенди гӱӱдесинӓ кин гӱтмеди, ама ону беслеер хем йысыдэр, ниӂӓ Христос клисейи. 30Зерӓ биз Онун гӱӱдесинин еклери, \/Онун етиндӓн хем Онун кемиклериндӓн\/. 31«Онуштан адам бракаӂэк кенди бобасыны хем анасыны, карысына бааланаӂэк, да икиси бир гӱӱдӓ олаӂэклар». 32Бу – бир бӱӱк саклылык. Бӓн лафедерим Христос ичин хем клисӓ ичин. 33Ама сиздӓн херкези кенди карысыны севсин, ниӂӓ кендини; кары да хатыр гӱтсӱн коӂасына.\nЕфеслилерӓ 5","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Eph\/5","date":"2013-12-07T09:53:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163053921\/warc\/CC-MAIN-20131204131733-00038-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1661,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89115.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бендӓн ӧрнек алын, ниӂӓ бӓн Христоздан ӧрнек алэрым. 2Метедерим сизи, кардашлар, ани хер тарафтан аклыныза гетирерсиниз бени хем ани коруйэрсыныз ӱӱретмеклери ӧлӓ, ниӂӓ ӱӱреттим сизи. 3Ама истеерим билӓсиниз, ани хербир адамын башы – Христос, карынын башы – коӂасы, ама Христозун башы – Аллах. 4Хербир адам, ким дуа едер йада пророклук едер узун сачлан, кенди башыны икрамсызлээр. 5Хем хербир кары, ким дуа едер йада пророклук едер ачык башлан, икрамсызлээр кенди башыны. Бӧлӓ бир кары траш олмуш кары гиби олур. 6Еер кары истӓмӓрсейди ӧртӱнмӓӓ, озаман кыркынсын. Ама еер утанырсайды кыркынсын йада траш олсун, озаман ӧртӱнсӱн. 7Адам диил лӓӓзым ӧртсӱн башыны, чӱнкӱ адам – Аллахын бенземеси хем метинниидир. Ама кары – адамын метиннии. 8Зерӓ адам алынмады карыдан, ама кары алынды адамдан. 9Адам йарадылмады кары ичин, ама кары йарадылды адам ичин. 10Онуштан, ангиллерин хатыры ичин, кары кенди башыны лӓӓзым тертипли тутсун. 11Ӧлӓ ки, Саабидӓ не кары адамсыз, не адам карысыз. 12Чӱнкӱ, ниӂӓ кары адамдан йарадылды, адам да карыдан дууэр, буннар хепси Аллахтандыр. 13Карарлайын сиз кендиниз: йакышыклы мы, бир кары дуа етсин Аллаха ачык башлан? 14Аӂаба сизи сыра кендиси ӱӱретмеер ми, ани утанчтыр бир адам узун сач ташысын. 15Ама кары ичин узун сач бир ӱӱнмӓктир, зерӓ сач верили карыйа ӧртӱ еринӓ. 16Еер биркимсей истӓрсейди чекишмӓӓ, билсин, ани не биздӓ, не дӓ Аллахын клиселериндӓ йок бӧлӓ алышмак. 17Буннары сӧлейерӓк, мететмеерим сизи, зерӓ топланмакларыныз диил ии, ама зарар гетирер. 18Илк, не ишидерим, ани клисӓ топланмакларында уйушмазлык олэр аранызда. Буну бираз инанэрым. 19Зерӓ лӓӓзым олсун бӧлӱмнӓр сизин аранызда, ки ӱзӓ чыксын, к��м араныздан беенилмиш. 20Ачан топланэрсыныз бирери, бу диил, ки ийӓсиниз Саабинин софрасындан. 21Зерӓ херкези чалышэр ӧбӱрлериндӓн илери исин кенди имеесини. Ӧлӓ ки, бириси калэр аач, ама ӧбӱрӱ сарфош олэр. 22Не, йок му ниӂӓ евдӓ ийӓсиниз хем ичӓсиниз? Нечин ашааландырэрсыныз Аллахын клисесини да утандырэрсыныз оннары, кимдӓ йок бишей? Не дейим сизӓ? Метедейим ми сизи? Бу ӱзерӓ йок нейлӓн метедейим! 23Не сизи ӱӱреттим, ону Саабидӓн каблеттим, ани Сааби Иисус о геӂӓ, ачан сатылмыш олду, алды бир екмек, 24шӱкӱр едип Аллаха, кырды ону да деди: «\/Алын, ийин,\/ бу – Беним гӱӱдӓм, ани \/фаланэр\/ сизин ичин. Буну йапасыныз Беним анылмам ичин». 25Хеп ӧлӓ, имектӓн сора, алды чӧлмӓӓ да деди: «Бу чӧлмек – ени бааланты, ани куведӓ гирер Беним канымнан. Буну херзаман йапасыныз, кач керӓ ичеӂениз, Беним анылмам ичин». 26Зерӓ кач керӓ ийеӂениз бу екмектӓн хем ичеӂениз бу чӧлмектӓн, Саабинин ӧлӱмӱнӱ анасыныз, О гелинӂӓ. 27Онуштан, ким йакышыксыз ийер бу екмектӓн хем ичер Саабинин чӧлмеендӓн, Саабинин гӱӱдесинӓ хем канына каршы кабаатлы калэр. 28Херкези аараштырсын кенди-кендини да ӧлӓ исин бу екмектӓн хем ичсин бу чӧлмектӓн. 29Зерӓ ким ийер хем ичер, танымайарак, ани бу Саабинин гӱӱдесидир, бу имӓклӓн хем ичмӓклӓн башына ӂеза гетирер. 30Онуштан сизин аранызда вар чок йуфка хем хаста, кимиси дӓ гечинди. 31Еер кенди-кендимизи аараштырарсайдык, Аллах бизи ӂезаламаз. 32Сааби бизи, даава едип, ӂезайлан ӱӱредер, ки сонда дӱннейлӓн билӓ кабаатлы олмайалым. 33Онуштан, кардашлар, ачан софрайа топланэрсыныз, бири-биринизи беклейин. 34Еер биркимсей аачсайды, евдӓ исин, ки ачан топланэрсыныз, Аллахтан даавалы олмайасыныз. Калан ишлери сырайа койаӂам, ачан гелеӂӓм.\n1 Коринфлилерӓ 11","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/11","date":"2013-12-05T18:50:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163047212\/warc\/CC-MAIN-20131204131727-00041-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000078678,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000078678131104}","num_words":1932,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":83975.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус гирди бир кайык ичинӓ, гечти гӧлӱ да гелди Кенди касабасына. 2Гетирдилӓр Она бир кӧтӱрӱм хаста, ангысы йатарды дӧшек ӱстӱндӓ. Иисус, гӧрӱп оннарын инаныны, деди кӧтӱрӱм адама: «Гиргиннӓн, оолум! Гӱнахларын баашланды». 3Билгичлердӓн кимиси кенди-кендинӓ дейӓрдилӓр: «Бу адам Аллахы кӧтӱлеер!» 4Иисус таныйарды оннарын неетлерини, онуштан деди: «Нечин кӧтӱ неетлӓр пейдаланэр сиздӓ? 5Не таа колай: демӓӓ \"Гӱнахларын баашланды\" мы оса демӓӓ \"Калк, да гез\" ми? 6Ама ки билӓсиниз, ани Адам Оолунун вар куведи ер ӱстӱндӓ гӱнахлары баашласын...», – сора кӧтӱрӱм адама деди: «Калк, ал дӧшеени да гит евӓ!» 7Кӧтӱрӱм адам калкты да евӓ гитти. 8Инсан, ачан буну гӧрдӱ, коркту да Аллахы метиннеди, ани адамнара бӧлӓ кувет верер. 9Гечерӓк орадан, Иисус гӧрдӱ бир адам, ани отурарды ердӓ, нередӓ харч топланарды, ады Матфей. Иисус деди она: «Гел ардыма». Матфей калкты да Онун ардына гитти. 10Ачан Иисус Матфейин евиндӓ софрада булунарды, гелди чок харччылар хем гӱнахкерлӓр, софрайа ерлештилӓр Иисуслан хем ӱӱрениӂилериннӓн барабар. 11Фарисейлӓр, гӧрӱп буну, ӱӱрениӂилерӓ дедилӓр: «Нечин сизин Ӱӱредиӂи ийер харччыларлан хем гӱнахкерлӓрлӓн барабар?» 12Иисус ишитти бу лафлары да деди: «Дофтор лӓӓзым диил саа оланнара, ама хасталара. 13Гидин да ӱӱренин, не аннамасы вар бу сӧзлерин: \"Аӂыйаннык истеерим, диил курбан\". Бӓн гелмедим, чаарайым доорулары, ама гӱнахкерлери, \/Аллаха дӧнсӱннӓр\/». 14Озаман гелерлӓр Она Иоанын ӱӱрениӂилери да деерлӓр: «Нечин биз хем фарисейлӓр сык оруч тутэрыз, ама Сенин ӱӱрениӂилерин оруч тутмээрлар?» 15Иисус деди оннара: «Вар мы насыл дӱӱнӂӱлӓр ааласыннар окадар вакыт, некадар гӱвӓӓ йаннарында? Гелеӂек вакыт, ачан гӱвӓӓ алынаӂэк оннардан, озаман оннар оруч тутаӂэк. 16Кимсей ески рубайа ени йама йамамээр, зерӓ о йама таа пек йыртэр рубайы. Сонда йыртык таа бӱӱк олэр. 17Хеп ӧлӓ инсан ени шарабы ески тулумнар ичинӓ долдурмаз, зерӓ тулумнар патлээр. Шарап дӧкӱлер, тулумнар да зӓн олэр. Ени шарабы ени тулумнар ичинӓ долдурэрлар, бутӱрлӱ икиси дӓ корунэр». 18Ачан Иисус сӧлӓрди бу сӧзлери, бир синагога ӧндерӂиси гелди, Она баш иилтти да деди: «Беним кызым шинди ӧлдӱ. Гел да кой еллерини онун ӱстӱнӓ, да о йашасын». 19Иисус калкты да ӱӱрениӂилериннӓн онун ардына гитти. 20Бир кары, оники йылдан беери хаста кан акмасындан, йаклашты Иисуса ардындан да дииди Онун рубасынын етеенӓ. 21О аклынӂа дейӓрди: «Саде диисӓм Онун рубасына, алышаӂам». 22Иисус дӧндӱ геери, гӧрдӱ ону да деди: «Гиргиннӓн, кызым! Сенин инанын сени алыштырды». О кары хемен саа олду. 23Ачан Иисус етишти ӧндерӂинин евинӓ, гӧрдӱ кавалларлан чаланнары хем инсан баарышыны. 24Озаман деди оннара: «Олун бир тарафа, зерӓ кыз ӧлмеди, саде уйуйэр!» Оннар гӱлмӓӓ алдылар Ону. 25Ачан инсан чыкарылды дышары, Иисус гирди ичйанына, тутту кызы елиндӓн, да кыз калкты. 26Бу олушун хабери даалды бӱтӱн о ерӓ. 27Ачан Иисус йолланды орадан, Онун ардына такышты ики кӧӧр адам. Оннар баарардылар: «\/Иисус,\/ Давидин оолу, аӂы бизи!» 28Ачан гирди ичери, бу кӧӧр адамнар йаклаштылар Она. Иисус сорду оннара: «Инанэрсыныз мы, ани вар ниӂӓ йапайым буну?» «Вар ниӂӓ, Сааби», – ӂувап еттилӓр оннар. 29Озаман дииди оннарын гӧзлеринӓ да деди: «Олсун инаныныза гӧрӓ!» 30Да ачылды оннарын гӧзлери. Иисус сыкыдан сымарлады оннара: «Бакын, билмесин кимсей!» 31Ама оннар, чыкып дышары, бӱтӱн о ерӓ дааттылар хабери Иисус ичин. 32Ачан гиттилӓр бу кӧӧр адамнар, Иисуса гетирдилӓр бир муту, тутулмуш фена духтан. 33Ачан фена дух чыкарылды ондан, муту башлады лафетмӓӓ. Инсан шашты да деди: «Хич бир сыра бӧлӓ иш гӧрӱнмеди Израилдӓ». 34Ама фарисейлӓр дейӓрдилӓр: «О фена духлары чыкарэр фена духларын ӧндерӂисинин кувединнӓн!» 35Иисус гезӓрди кӱӱдӓ�� кӱӱйӓ хем касабадан касабайа. Ӱӱредӓрди инсаны синагогалар ичиндӓ. Насаат едӓрди Ии Хабери Гӧк Падишахлыы ичин. Алыштырарды хертӱрлӱ хасталыклары хем дертлери. 36Гӧрӱп алай-алай инсан, ӂаны аӂыды оннара, зерӓ оннар зеетленмишти хем даалмышты, ниӂӓ гӱдӱӂӱсӱз койуннар. 37Озаман ӱӱрениӂилеринӓ деди: «Берекет бӱӱк, ама ишчи аз! 38Онуштан дуа един берекет Чорбаӂысына, чыкарсын ишчи екиннерини топламаа».\nМатфей 9","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/9","date":"2013-12-12T05:28:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164540183\/warc\/CC-MAIN-20131204134220-00043-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2307,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88069.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, иудейлердӓ не ӱстӱннӱк вар? Не файда кесикликтӓн? 2Хер тарафтан чок файда вар. Илкин, иудейлерин елинӓ Аллахын сӧзлери верилди. 3Не дейеӂез, еер оннардан кимиси инанчсыз олдуйса, оннарын инанчсызлыы вар мы ниӂӓ йок етсин Аллахын инанчлыыны? 4Олмаз! Еер хепси инсаннар йаланӂы да олса, Аллах доору калэр, ниӂӓ йазылы: «Сӧзӱндӓ доору чыкэрсын хем даавада даавайы казанэрсын». 5Еер бизим хаксызлык таа ачык Аллахын доорулууну йапарсайды, не дейеӂез? Аллах доору йапмээр мы, ачан бизи ӂезалээр? Дӱшӱнерим адамӂасына. 6Олмаз! Ӧлӓ олурса, ниӂӓ Аллах бу дӱннейи даава едӓбилир? 7Еер Аллахын аслылыы беним йаланымнан Онун метинниини таа ии ачарсайды, озаман нечин бӓн гӱнахкер гиби даава олайым? 8Нечин демейелим «Кӧтӱлӱк йапалым, ки бундан иилик чыксын»? Кимиси бизи кӧтӱлеер хем сӧлеер, ани биз ӧлӓ деериз. Оннар, ниӂӓ дӱшер, даавалы олаӂэклар. 9Ӧлейсӓ, не дейеӂез? Биз иудейлӓр таа ӱстӱнӱз башка миллетлердӓн ми? Елбетки диилиз. Зерӓ биз ӧнӂӓ гӧстердик, ки хепси – иудейлӓр дӓ, урумнар да – гӱнахын запында. 10Ниӂӓ йазылы: «Доору кимсей йок, бир киши билӓ йоктур. 11Аннайан кимсей йок, Аллахы аарайан кимсей йок. 12Хепси йолдан саптылар, хепси файдасыз олдулар. Иилик йапан йок, бир киши билӓ йоктур». 13«Аазлары – ачык мезардыр, диллери йалан сӧлеер». «Дудакларынын алтында йылан зихири вар». 14«Аазлары бетвайлан хем аӂы лафларлан долу». 15«Айаклары кан дӧкмӓӓ алатлээр, 16кайыплык хем зеет йолларында. 17Селемет йолуну оннар билмеерлӓр». 18«Аклыларына Аллахтан корку гелмеер». 19Ама биз билериз, не сӧленер Айоз Законда, сӧленер оннара, ким Законун запында, ӧлӓ ки хербир ааз капансын, да бӱтӱн дӱннӓ Аллахын ӧнӱндӓ кабаатлы калсын. 20Зерӓ Закону таманнамаклан Аллахын ӧнӱндӓ кимсей доору чыкмайаӂэк, зерӓ Закондан белли олэр, ани инсан гӱнахкер. 21Шинди ачылды, ани Аллах, бакмайарак Закона, инсаны доору сайэр. Бунун ичин Закон хем пророклар шаатлык еттилӓр. 22Аллах хепсини инанӂылары доору сайэр инаннарыннан Иисус Христоза. Чӱнкӱ айырмак йоктур. 23Хепси гӱнаха дӱштӱлӓр, Аллахын метинниинӓ етишӓмедилӓр. 24Хепси ӧдексиз доору сайылэрлар Аллахын иивергисиннӓн, зерӓ оннары Иисус Христос куртарды. 25Аллах Христозу курбан йапты, ани инаннан кабледилир, ки гӱнахлар Онун каныннан афедилсин. Бунуннан Аллах гӧстерди, ниӂӓ инсаны доору сайэр, зерӓ ӧнӂӓ йапылмыш гӱнахлары ӂезасыз бракты. 26Аллах дайанды, о бетерӓ, ки гӧстерсин, ниӂӓ доору сайэр бӱӱнкӱ вакытта инсаны. Бутӱрлӱ О хем Кенди доорулууну коруйэр, хем хепсини доору сайэр, ким Иисуса инанэр. 27Шинди бизӓ не калды, ӱӱнелим? Йок нейлӓн ӱӱнелим. Бунун себеби недир? Закону таманнамаклан мы доору сайылэрыз? Диил, ама салт инаннан. 28Зерӓ биз инанэрыз, ани инсан доору сайылэр инаннан, ама диил Закону таманнамаклан. 29Аллах не, салт иудейлерин Аллахы мы, диил ми башка миллетлерин дӓ? Елбетки, башка миллетлерин дӓ. 30Чӱнкӱ Аллах бирдир, Ангысы кесикли оланнары да, кесиксиз оланнары да инаннан доору сайэр. 31Ӧлейсӓ, не, инаннан Айоз Закону куветсиз ми йапэрыз? Олмаз! Ама инаннан Закону каавилеериз.\nРомалылара 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/3","date":"2013-12-12T22:43:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164740723\/warc\/CC-MAIN-20131204134540-00023-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":28,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":1709,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.024,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89928.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус, долу Айоз Духлан, дӧндӱ Иордандан, да Дух гӧтӱрдӱ Ону чол ерӓ. 2Орада дененмиш олду диаволдан кырк гӱн. Бишей имеди о гӱннердӓ. Сонда аӂыкты. 3Диавол деди: «Еер Сӓн Аллахын Оолусайдын, сымарла бу таша, екмек олсун». 4Иисус ӂувап етти: «Йазылы, ани \"Адам йашамээр салт екмеклӓн, \/ама Аллахын хербир сӧзӱннӓн\/\"». 5Диавол пиндирди Ону бир ӱӱсек байыр ӱстӱнӓ да бир гӧз кыпымда гӧстерди хепси ерин падишахлыкларыны. 6О деди Она: «Сана вереӂӓм заабитлик хепси бу метинни падишахлыкларын ӱстӱнӓ, зерӓ оннар бана верили. Бӓн дӓ верерим, кимӓ истеерим. 7Еер баш иилдирсейдин бана, хепси олаӂэк Сенин». 8Иисус ӂувап етти: «\/Чекил Бендӓн, шейтан, зерӓ\/ вар йазылы: \"Баш иилт сенин Сааби Аллахына хем салт Она измет ет\"». 9Ондан сора диавол гӧтӱрдӱ Ону Иерусалимӓ, койду Айоз бинанын сачаана да деди: «Еер Сӓн Аллахын Оолусайдын, атыл бурадан ерӓ, 10зерӓ йазылы: \"Аллах Кенди ангиллеринӓ сымарлайаӂэк, Сени корусуннар\" 11хем: \"Сени куӂак алаӂэклар, урулмайасын айааннан бир таша дейни\"». 12Иисус ӂувап етти: «Сӧленди: \"Денӓмӓ сенин Сааби Аллахыны\"». 13Ачан диавол Ону хертӱрлӱ денеди, сора гитти Ондан бир парча вакыда. 14Иисус Айоз Духун кувединнӓн дӧндӱ Галилейайа. Хабер Онун ичин даалды хепси долай ерлерӓ. 15О ӱӱредӓрди инсаны оннарын синагогаларында. Хепси Ону метиннӓрди. 16Иисус гелди Назарет касабасына, нередӓ бӱӱдӱйдӱ, Кенди алышмасына гӧрӓ, ӂумертеси гӱнӱ гирди синагога ичинӓ да калкты, окусун. 17Она вердилӓр пророк Исайанын кийадыны. О ачты кийады да булду о ери, нередӓ ва�� йазылы: 18«Саабинин Духу Беним ӱстӱмдӓ, О йаалады Бени, ии хабер гӧтӱрейим фукааралара. Йоллады Бени, \/алыштырайым о фаланык ӱреклилери,\/ насаат едейим есирликтӓ оланнара сербестлик, кӧӧрлара гӧрмӓк, зеетленмишлери колверейим сербестлӓӓ, 19хаберлейим аӂыйаннык йылыны Саабидӓн». 20Сора капады кийады да верди изметчийӓ, Кендиси отурду еринӓ. Хепси, ким булунурду синагога ичиндӓ, бактылар Она. 21Озаман башлады оннара сӧлемӓӓ: «Бӱӱн таманнанды бу сӧзлӓр Айоз Йазыдан, ани шинди ишиттиниз». 22Хепси ии лафедӓрдилӓр Онун ичин хем шашардылар, не кӓӓмил лафлар Онун аазындан чыкарды. «Диил ми О Иосифин оолу?» – сорардылар оннар бири-биринӓ. 23Иисус оннара деди: «Шинди сиз сӧлейеӂениз Бана о сӧлейишин лафларыны: \"Дофтор! Алыштыр илкин кенди-кендини\", йап бурада да, кенди ватанында, не ишиттик, йапмышын Капернаум касабасында». 24Сора екледи: «Доору сӧлеерим сизӓ: бир дӓ пророк кабледилмеер ислӓӓ кенди ериндӓ. 25Хакына сӧлеерим сизӓ, ани пророк Илийанын вакыдында, ачан китлендийди гӧк, йаамур йаамасын дейни ӱч йыл хем алты ай, незаман олду бӱӱк аачлык бӱтӱн мемлекеттӓ, о вакыт варды чок дул кары Израилдӓ. 26Ама пророк Илийа йолланылмады бирисинӓ билӓ, ама салт дул карыйа Сарепта касабасындан, ани йакын Сидон касабасына. 27Чок лепралы хаста варды Израилдӓ, ама пророк Елисейин вакыдында бириси билӓ пакланмады, саде Нааман Сирийадан». 28Хепси, ким синагога ичиндейди, ишидип буну, пек ӱфкелендилӓр. 29Калктылар да чектилӓр Ону касабадан дышары, гӧтӱрдӱлӓр байырда канаранын кенарына, нередӓ оннарын касабасы ерлешикти, ки атсыннар Ону дипсизлӓӓ. 30Ама Иисус гечти оннарын арасындан да гитти. 31Бундан сора Иисус гитти Капернаум касабасына, Галилейа тарафына. Орада инсаны ӱӱредӓрди ӂумертеси гӱнӱ. 32Оннар шашардылар Онун ӱӱретмесинӓ, зерӓ О лафедӓрди бӱӱк заабитликлӓн. 33Синагога ичиндӓ варды бир адам, ангысында варды фена дух. Бу адам баарды бӱӱк сеслӓн: 34«Брак бизи, не истеерсин биздӓн, Назаретли Иисус? Гелдин бизи телеф етмӓӓ? Билерим, кимсин Сӓн, Сӓн Аллах Айозуйсун!» 35Ама Иисус таказалады ону да деди: «Сус да чык бу адамдан дышары!» Фена дух урду адамы ерӓ инсан арасында да сора чыкты дышары ондан. Йапмады бир дӓ зарар билӓ она. 36Хепси шаштылар да лафедӓрдилӓр бири-бириннӓн: «Недир бу? О фена духлара заабитликлӓн хем куветлӓн сымарлээр, да оннар Ону сеслеер!» 37Иисус ичин хабер даалды хепси долай ерлерӓ. 38Чыкып синагогадан, Иисус гелди Симонун евинӓ. Симонун кайнанасы хастайды сытмадан, онуштан Иисуса йалвардылар, йардым етсин. 39Иисус, иилип она, азарлады хасталыы, да сытма карыйы бракты. Кары чабук калкты да башлады измет етмӓӓ оннара. 40Гӱн каушмасындан сора хепси, кимдӓ варды хаста оланнар хертӱрлӱ аарыларлан, гетирӓрдилӓр Иисуса, да О, койуп еллерини хербир хаста ӱстӱнӓ, алыштырарды оннары. 41Чойундан чыкарды фена духлар, ангылары баарардылар: «Сӓнсин Христос – Аллахын Оолу!» Ама О азарларды оннары да бракмарды сӧлесиннӓр, зерӓ оннар билӓрдилӓр, ани О Христос. 42Ачан айдыннанмаа башлады, Иисус чыкты да гитти бир сапа ерӓ. Инсан аарарды Ону, да, булуп, тутардылар, гитмесин дейни оннардан. 43Ама Иисус деди оннара: «Лӓӓзым башка касабаларда да насаат едейим Аллахын Падишахлыынын Ии Хаберини, зерӓ бунун ичин Аллах йоллады Бени». 44О насаат едӓрди Иудейанын синагогаларында.\nЛука 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/4","date":"2013-12-11T21:05:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164047228\/warc\/CC-MAIN-20131204133407-00073-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":22,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":2664,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.029,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89485.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Фест, бу долайа гелдиктӓн ӱч гӱн сора, Кесарийа касабасындан гитти Иерусалимӓ. 2Бӱӱк попазлар хем иудейлерин ӧндерӂилери аалаштылар она Павлидӓн да йалвардылар, 3ки оннара бир хатыр йапсын да гетиртсин Павлийи Иерусалимӓ. Оннар неетленӓрдилӓр колламаа ону йолда хем ӧлдӱрмӓӓ. 4Ама Фест ӂувап етти, ани Павли дурэр бекчилик алтында Кесарийа касабасында, хем ани о кендиси тездӓ орайы гидеӂек. 5Сора деди: «Сизин араныздан заабитлердӓн гелсиннӓр бенимнӓн барабар, да варса бир йаннышлык бу адамда, ону кабаатласыннар». 6Фест калмады оннарын арасында секиз-он гӱндӓн зеедӓ. Сора йолланды Кесарийа касабасына. Икинӂи гӱнӱ отурду даава скемнесинӓ да сымарлады, гетирсиннӓр Павлийи. 7Ачан ичйанына гирди Павли, иудейлӓр, ани гелдийдилӓр Иерусалимдӓн, сардылар ону доз-долай, кабаатламаа башладылар чок аар лафларлан, нейин аслысыны гӧстерӓмӓрдилӓр. 8Павли доорулууну бӧлӓ чыкарды: «Беним йок кабаатым иудейлерин законуна каршы, не да Айоз бинайа каршы, не да Кесара каршы». 9Фест, ангысы иудейлерӓ истеди хатыр йапмаа, сорду Павлийӓ: «Истеерсин ми гидӓсин Иерусалимӓ, ки сана орада даава йапайым буннар ичин?» 10Павли ӂувап етти: «Бӓн дурэрым Кесарын даава скемнесинин ӧнӱндӓ, нередӓ бана даава лӓӓзым олсун. Иудейлери бӓн бишейлӓн гӱӂендирмедим, ниӂӓ сӓн дӓ ии билерсин. 11Еер кабаатлысайдым хем йаптысайдым бишей, ки ӧлӱмнӓн ӂезаланайым, ӧлмектӓн чекинмеерим. Ама еер йоксайды бишей аслы, нейлӓн бени кабаатландырэрлар, озаман йок насыл кимсей бени версин оннарын елинӓ. Истеерим Кесарын даавасыны!» 12Фест, лафедип кенди йардымӂыларыннан, ӂувап етти: «Сӓн истедин Кесарын даавасыны, Кесара гидеӂӓн». 13Биркач гӱндӓн сора падишах Агриппа хем Вереника гелдилӓр Кесарийа касабасына Фести селӓмнемӓӓ. 14Чӱнкӱ чок гӱн орада булундулар, Фест аннатты падишаха, ниӂӓ дурэр Павлинин иши, да деди: «Бурада калма Феликстӓн вар бир капанӂы. 15Бӓн Иерусалимдейкӓн, ондан аалаштылар бӱӱк попазлар хем иудейлерин аксакаллары да истедилӓр, кабаатлы булайым ону. 16Бӓн ӂувап еттим оннара, ани ромалыларда йок алышмак вермӓӓ адамы ӧлӱмӓ, ��аа ӱзлештирмедийнӓн ону кабаатчыларлан хем вермедийнӓн она колайлык, доорулууну чыкарсын онда, нейлӓн ону кабаатландырэрлар. 17Ачан оннар гелдилӓр бурайы, бӓн хич ойаланмадым да икинӂи гӱнӱ, отуруп даава скемнесинӓ, емир еттим, гетирсиннӓр ону. 18Ама онун кабаатчылары, айакча калкып, бир дӓ кӧтӱ ишин аслысыны гӧстерӓмедилӓр, нейлӓн бӓн санардым, ани кабаатландыраӂэклар ону. 19Саде онуннан чекишлери варды кенди диннери ичин хем бир Адам ичин, ады Иисус, Ангысы ӧлдӱ, ама Павли сӧлеер, ки йашээр. 20Бӓн билмӓрдим, насыл бу ишлери аараштырайым, онуштан сордум: \"Истеерсин ми гитмӓӓ Иерусалимӓ, ки орада даава йапылсын сана буннар ичин?\" 21Ама Павли истеди, ки бекчилик алтында тутулсун императорун карары ичин. Онуштан бӓн сымарладым, ки тутсуннар ону бӓн Кесара йоллайынӂа». 22Агриппа деди Фестӓ: «Истеерим сеслейим бӓн дӓ бу адамы». «Йаарына сеслейеӂӓн», – ӂувап етти Фест. 23Ертеси гӱнӱ Агриппа хем Вереника бӱӱк донаклыклан гелдилӓр да гирдилӓр аудиторийайа аскер бинбашларыннан хем касабанын анылмыш адамнарыннан барабар. Фестин сымарламасына гӧрӓ ичери гетирдилӓр Павлийи. 24Фест деди: «Падишах Агриппа хем хепси, ким бурада бизимнӓн! Сиз гӧрерсиниз о адамы, кимин ичин бӱтӱн иудей халкы, хем Иерусалимдӓ, хем бурада бана йалварды, баарып, ани о диил лӓӓзым йашасын. 25Ама бӓн булдум, ани о бишей йапмады, ки ӂезалансын ӧлӱмнӓн. Чӱнкӱ кендиси истеди даава кессин она император, бӓн карарладым ону императора йолламаа. 26Бендӓ йок аслы ачыкланмыш бишей, ки йазайым беним чорбаӂыма. Онун ичин чыкарттым ону сизин ӧнӱнӱзӓ, хем айырыӂа сенин ӧнӱнӓ, падишах Агриппа, ки аараштырдыктан сора олсун не йазайым. 27Зерӓ санэрым, ки уйгун олмаз йоллайым бир капанӂыйы, ачыкламадаан нейлӓн кабаатлы».\nЙаптыклар 25","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/25","date":"2013-12-08T14:06:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163065834\/warc\/CC-MAIN-20131204131745-00064-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000081062,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000081062316895}","num_words":2142,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94504.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ишиттим Айоз бина ичиндӓн бир бӱӱк сес, ани деди еди ангилӓ: «Гидин да еди чӧлмектӓн дӧкӱн ер ӱстӱнӓ Аллахын кызгынныыны!» 2Илк ангил гитти да дӧктӱ онун чӧлмеендӓн ер ӱстӱнӓ. Пейдаланды титси хем аӂы йаралар инсаннарда, кимдӓ варды ӂанаварын дамгасы хем кимнӓр баш иилдӓрдилӓр онун идолуна. 3Икинӂи ангил дӧктӱ чӧлмеени дениз ӱстӱнӓ, да су ӧлӱ каны гиби олду. Хепси, не йашээр дениз ичиндӓ, ӧлдӱ. 4Ӱчӱнӂӱ ангил дӧктӱ чӧлмеени акар сулар ӱстӱнӓ хем су сызынтылары ӱстӱнӓ, оннар да кан гиби олдулар. 5Ишиттим су ангилини, ким дейӓрди: «\/Сааби,\/ ани варсын, вардын хем айозсун, Сӓн доору йаптын, ани бӧлӓ даава кестин. 6Зерӓ оннар дӧктӱлӓр Сенин айоз халкынын хем пророкларынын каныны, да Сӓн вердин оннара кан, ичсиннӓр. Оннара бу йарашэр». 7Ишиттим бир сес курбанныктан, ани дейӓрди: «Ӧлӓ, Сааби Аллах, Чоккудретли, хакына хем доору Сенин дааваларын». 8Дӧрдӱнӂӱ ангил дӧктӱ чӧлмеени гӱнӱн ӱстӱнӓ. Изин верилди гӱнӓ, йаксын инсаннары кызгынныыннан. 9Инсаннар каурулдулар титси сыӂактан. Оннар кӧтӱлӓрдилӓр Аллахын адыны, Кимин бу белалар ӱстӱнӓ варды заабитлии, ама гӱнахларындан Аллаха дӧнмедилӓр хем Ону метиннӓмедилӓр. 10Бешинӂи ангил дӧктӱ чӧлмеени ӂанаварын чорбаӂылык скемнеси ӱстӱнӓ, да онун падишахлыы каранныкланды. Инсаннар аӂыдан диллерини далардылар. 11Оннар гӧктеки Аллахы кӧтӱледилӓр аӂылары хем йаралары бетеринӓ, ама кенди йаптыкларындан дӧнмедилӓр. 12Алтынӂы ангил дӧктӱ чӧлмеени бӱӱк дерӓ Евфрат ӱстӱнӓ да онун суйу куруду, ки йол хазырлансын гӱндуусундан падишахлара. 13Гӧрдӱм, ани драконун аазындан, ӂанаварын аазындан хем йаланӂы пророкун аазындан чыкты ӱч фена дух, курбаалара бензӓр. 14Буннар ӂин духлары, ангылары мераклы нышаннар йапэрлар. Оннар чыкэрлар бӱтӱн дӱннӓ падишахларына, ки топласыннар оннары бирери ӂенк етмӓӓ Аллахын, Чоккудретлинин, о бӱӱк гӱнӱндӓ. 15«Тӓ, Бӓн гелерим, бир хырсыз гиби! Не мутлу, ким уйанык дурэр хем хазыр тутэр кенди рубаларыны, ки чыплак гезмесин да айыплыы гӧрӱнмесин!» 16О духлар падишахлары топладылар бир ерӓ, ани чыфытчасына денер Армагеддон. 17Единӂи ангил дӧктӱ кенди чӧлмеени хавайа, да \/гӧктеки\/ Айоз бинадан \/Аллахын\/ чорбаӂылык скемнесиндӓн ишидилди бир бӱӱк сес, ани деди: «Таманнанды!» 18Озаман чимчирик чакты, уултулар ишидилди, гӧк гӱрледи, да олду ӧлӓ бӱӱк ер тепремеси, ниӂӓ олмадыйды незамандан инсан бу ер ӱстӱндӓ. Ӧлӓ бӱӱк ер тепремеси олду! 19Бӱӱк касаба ӱч пайа бӧлӱндӱ да миллетлерин касабалары йыкылды. Бӱӱк Вавилон анылды Аллахын ӧнӱндӓ, да она верилди филӂан, ани тутэр Аллахын кызгын ӱфкесинин шарабыны. 20Хепси адалар качып йок олдулар хем байырлар кайбелдилӓр. 21Гӧктӓн инсан ӱстӱнӓ толу йаады. Хербир толунун аарлыы бир талант кадарды. Толу беласы ӧлӓ коркунчту, ки инсан кӧтӱлӓрди Аллахы бу беланын бетеринӓ.\nАпокалипсис 16","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/16","date":"2013-12-11T21:52:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164048127\/warc\/CC-MAIN-20131204133408-00014-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1622,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.05,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95925.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сиз ӧлӱйдӱнӱз кабаатларыныз хем гӱнахларыныз бетеринӓ, 2ангыларда вакыдын бириндӓ йашардыныз бу дӱннейин адетинӓ гӧрӓ, излейерӓк ӧндерӂийи, ани заабитлик едер гӧкӱн алтында, о духу, ани ишлеер сеслӓмейӓн инсаннарда. 3Оннарын арасында биз хепсимиз дӓ вакыдын бириндӓ йашардык тенимизин хавезлеринӓ гӧрӓ. Таманнардык тенимизин хем аклымызын истедиклерини. Хализ халымызда биз даавалы олмуштук Аллахын ӱфкесинӓ, ниӂӓ дӓ калан инсаннар. 4Ама Аллах, ӂӧмерт аӂыйанныыннан, бизи чок севди. 5Макар ки биз ӧлӱйдӱк кабаатларымыз бетеринӓ, О севгийлӓн йашамак верди бизӓ Христозлан барабар. Сиз Онун иивергисиннӓн куртулдунуз. 6Аллах дирилтти бизи Иисус Христозда да отуртту Онуннан барабар гӧклердӓ, 7ки гелӓр заманнарда гӧстерсин иивергисинин кенарсыз зенгинниини ииликлӓн, ани йапты бизим ичин Иисус Христозда. 8Зерӓ сиз Онун иивергисиннӓн, инаннан куртулдунуз. Бу диил сиздӓн, ама баашыш Аллахтан, 9диил йаптыкларыныздан, кимсей ӱӱнмесин дейни. 10Зерӓ биз – Аллахын усталыы, Иисус Христозда йарадылы, ки йапалым ииликлери, не Аллах ӧнӂӓ хазырлады, ки йашаркан таманнайалым. 11Онуштан унутмайын, не вардыныз бир вакытлар. Сиз тенӂесинӓ тайфӓндыныз. Оннар, кимин ады «кесикли», сизӓ «кесиксиз» деерлӓр, макар ки кесиклик инсан елиннӓн гӱӱдедӓ йапылэр. 12Унутмайын, ани сиздӓ озаман Христос йокту, Израил ватандашлыындан кесилмиштиниз, йабанӂыйдыныз баалантылара, ани темелленмиш Аллахын адамакларына, умутсуз хем Аллахсыздыныз бу дӱннедӓ. 13Шинди сӓ Иисус Христозда сиз, ани вакыдын бириндӓ Аллахтан узактыныз, йакын олдунуз Христозун каныннан. 14Зерӓ Одур бизим услулук, Ангысы икидӓн бир йапты, да Кенди гӱӱдесиннӓн дувары йыкты, ани арамызда дурарды, да душманнык йарадарды. 15О Айоз Закону сымарламакларыннан хем сыраларыннан куветсиз йапты, ки, услулук гетирип, икисиндӓн бир ени адам йапсын Кендисиндӓ, 16ки ставрозда ӧлмӓклӓн икисини дӓ бир гӱӱдедӓ Аллахлан барыштырсын. Бунуннан душманныы йок етти. 17О, гелип, гетирди услулуун ии хаберини сизӓ, узак оланнара хем йакын оланнара. 18Зерӓ О колайлык верди, ки биз икимиз дӓ бир Духун йардымыннан Бобайа йаклашалым. 19Бутакым сиз шиндӓн сора не йабанӂы, не дӓ мусаафирсиниз, ама ватандаш Аллахын айоз халкыннан хем Онун айлесинин еклери. 20Сиз апостолларын хем пророкларын темели ӱстӱнӓ йывылдыныз, нередӓ Кенди Иисус Христос – кӧшӓ ташы. 21Онда бӱтӱн йапы, уйгун бирликтӓ топлу, ӱӱселип, олсун бир айоз бина Саабинин изметиндӓ. 22Сиз йапынэрсыныз о бинада, ки олсун ер, нередӓ Аллах Духлан йашасын.\nЕфеслилерӓ 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Eph\/2","date":"2013-12-11T13:36:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164036943\/warc\/CC-MAIN-20131204133356-00035-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":1395,"character_repetition_ratio":0.051,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.18,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94738.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хепсини буннары аннаттыктан сора Иисус деди Кенди ӱӱрениӂилеринӓ: 2«Билерсиниз, ани ики гӱндӓн сора Паскеллӓ йортусу олаӂэк? Озаман Адам Оолу даавайа верилеӂек, ставроза герилмиш олсун». 3Озаман топландылар бӱӱк попазлар, билгичлӓр хем халк аксакаллары Кайафанын, баш попазын, аулу ичинӓ. 4Да аннаштылар, несой шалвирликлӓн тутсуннар Иисусу да ӧлдӱрсӱннӓр. 5Ама дедилӓр: «Салт олмаз буну йапмаа йортуда, ки инсан дебрешмесин». 6Ачан Иисус булунарды Вифанийа кӱӱйӱндӓ, лепралы Симонун евиндӓ, 7Она йаклашты бир кары ак мермер кап ичиндӓ пек паалы кокулуклан, да Иисус софрада булунуркан, кокулуу дӧктӱ Иисусун башына. 8Ӱӱрениӂилӓр, ачан гӧрдӱлӓр буну, ӱфкеленип, дедилӓр: «Не лӓӓзымды йапылсын бу зӓннык? 9Бу кокулуу варды насыл сатмаа чок парайа да буну фукааралара вермӓӓ». 10Иисус билӓрди, не лафедӓрдилӓр, да деди оннара: «Нечин гӱӂендирерсиниз карыйы? О бир йакышыклы иш йапты Беним ичин. 11Фукааралар херзаман сизиннӓн, ама Бӓн херзаман олмайаӂам. 12Дӧкӱп бу кокулуу гӱӱдемин ӱстӱнӓ, хазырлады Бени гӧмӱлмӓк ичин. 13Доору сӧлеерим сизӓ, ани бӱтӱн дӱннедӓ, нередӓ Ии Хабер насаат олаӂэк, бу карынын йаптыы сӧленеӂек да она анылмак олаӂэк». 14Озаман оники ӱӱрениӂидӓн бириси, Иуда Искариот, гитти бӱӱк попазлара 15да деди: «Не вереӂениз бана, еер верирсейдим Иисусу сизин елинизӓ?» Оннар ададылар, вермӓӓ она отуз гӱмӱш. 16Бундан сора Иуда аарарды уйгун вакыт, ки версин Иисусу оннарын еллеринӓ. 17Хамурсуз йортунун илк гӱнӱндӓ ӱӱрениӂилӓр гелдилӓр Иисуса да дедилӓр Она: «Нередӓ истеерсин хазырлайалым Сана Паскеллӓ имеени?» 18О деди: «Гидин касаба ичинӓ, те о филан адама да дейин она: \"Ӱӱредиӂи деер: Беним вакыдым йаклашты, сендӓ йортулайаӂам Паскеллейи ӱӱрениӂилеримнӓн\"». 19Ӱӱрениӂилӓр йаптылар ӧлӓ, ниӂӓ Иисус сымарлады, да хазырладылар Паскеллейи. 20Авшамнен Иисус оники ӱӱрениӂисиннӓн ерлешти софрайа. 21Оннар ийӓркӓн, Иисус деди: «Доору сӧлеерим сизӓ, ани сиздӓн бириси Бени сатаӂэк». 22Оннар пек кахырландылар да башладылар бири-бири арды сора Она сормаа: «Аӂаба, диилим ми Бӓн, Сааби?» 23Иисус ӂувап етти: «Ким узатты елини Бенимнӓн чини ичинӓ, о Бени сатаӂэк. 24Хакына, ани Адам Оолу гидер, ниӂӓ Онун ичин йазылы. Ама вай о адама, кимдӓн Адам Оолу сатылэр! Она таа ии олаӂэйды, хич дуумасын!» 25Иуда, ани сатты Ону, деди: «Ӱӱредиӂи, аӂаба диилим ми бӓн?» «Ӧлӓ, ниӂӓ сӧледин», – ӂувап етти Иисус. 26Ачан оннар ийӓрдилӓр, Иисус алды бир екмек, иисӧзледи, кырды да верди ӱӱрениӂилеринӓ, дейип: «Алын да ийин, бу – Беним гӱӱдӓм». 27Сора алды бир чӧлмек, шӱкӱр етти Аллаха, верди оннара, дейип: «Ичин хепсиниз ондан, 28зерӓ бу – Беним каным, ени баалантынын каны, ани дӧкӱлер чойу ичин, ки гӱнахлары баашлансын. 29Сӧлеерим сизӓ, ани бӱӱндӓн ӧтӓӓ ичмейеӂӓм бу чотук мейвасындан о гӱнӓ кадар, ачан ичеӂӓм таазесини сизиннӓн Бобамын Падишахлыында». 30Бир псалма чалдыктан сора, оннар гиттилӓр Зейтин байырына. 31Иисус деди оннара: «Хепсиниз бу геӂӓ Беним бетеримӓ сӱрчеӂениз, зерӓ вар йазылы: \"Ураӂам Гӱдӱӂӱйӱ, да койуннар даалаӂэк\". 32Ама дирилдиктӓн сора сиздӓн ӧнӂӓ Галилейайа гидеӂӓм». 33Петри ӂувап етти Она: «Хепси сӱрчӓрсейди Сенин бетеринӓ, бӓн бир сыра билӓ сӱрчмейеӂӓм». 34Иисус она деди: «Доору сӧлеерим сана, ани бу геӂӓ, хороз ӧтӱнӂӓ, сӓн ӱч сыра атылаӂан Бендӓн». 35Петри деди: «Еер лӓӓзым оларсайды ӧлейим дӓ Сениннӓн, хеп окадар атылмарым Сендӓн». Калан ӱӱрениӂилӓр дӓ хеп ӧлӓ лафеттилӓр. 36Сора Иисус оннарлан гитти бир ерӓ, ады Гефсимани. Да деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Отурун бурада. Бӓн гидеӂӓм орайы, дуа едейим дейни». 37Алды Петрийи хем Зеведейин ики оолуну да башлады кахырланмаа хем зеетленмӓӓ. 38Иисус деди оннара: «Ӂаным кахырлы ӧлӱмӓдӓн. Калын бурада Бенимнӓн да кушку олун!» 39Сора гитти бираз таа илери, дӱштӱ ӱзӱкойну ерӓ да башлады дуа етмӓӓ: «Бобам, еер варсайды ниӂӓ, ко ашсын бу аӂы чӧлмек Бендӓн. Хеп окадар олсун диил ӧлӓ, ниӂӓ Бӓн истеерим, ама ниӂӓ Сӓн». 40Сора гелди ӱӱрениӂилеринӓ, булду оннары уйуйаркан да деди Петрийӓ: «Не бир саат баарлем кушку дурамадыныз Бенимнӓн? 41Кушку олун хем дуа един, ки денемейӓ дӱшмейӓсиниз. Дух хавез, ама тен куветсиз». 42Гитти енидӓн икинӂи сыра дуа етмӓӓ да деди: «Бобам, еер йоксайды ниӂӓ ашсын бу чӧлмек Бендӓн, ки ичмейим ону, ко олсун Сенин истедиин». 43Сора Иисус енидӓн дӧндӱ геери ӱӱрениӂилеринӓ да булду оннары уйуйаркан, зерӓ уйкудан аарлашмышты гӧзлери. 44Енидӓн бракып оннары, узаклашты да дуа етти ӱчӱнӂӱ сыра, дейип хеп о лафлары. 45Сора гелди ӱӱрениӂилеринӓ да деди оннара: «Сиз хеп таа уйуйэрсыныз хем динненерсиниз ми? Тӓ гелди саат, ачан Адам Оолу верилер гӱнахкерлерин елинӓ. 46Калкын, гиделим! Тӓ, Беним сатыӂым йаклашты». 47Иисус таа лафедӓркӓн, гелди Иуда, оникидӓн бириси, хем онуннан барабар чок инсан кылычларлан хем мочугаларлан, йолланылмыш бӱӱк попазлардан хем халк аксакалларындан. 48Сатыӂы вердийди оннара бутӱрлӱ нышан: «Кими ӧпеӂӓм, Одур Иисус, Ону тутун!» 49Бирдӓн йаклашты Иисуса да деди: «Селӓм, Ӱӱредиӂи!», сора ӧптӱ Ону. 50Иисус деди она: «Достум, не гелдин йапмаа, йап!» Озаман инсаннар йаклаштылар Иисуса да, узадып еллерини, туттулар Ону. 51Бириси, ани Иисуслан барабарды, узатты елини да чыкарды кылыӂыны, урду баш попазын кулуна да кести онун кулааны. 52Озаман Иисус деди: «Кой кылыӂыны еринӓ, зерӓ херкези, ким кылыч чыкарэр, кылычтан ӧлдӱрӱлер. 53Оса санэрсын, йок насыл йалварайым Бобама, ки йолласын Бана йардыма ангиллери, оники легиондан зеедӓ ми? 54Ама озаман несой таманнанаӂэк Айоз Йазылар, ангылары деер, ани хепси бӧлӓ лӓӓзым олсун?» 55Озаман Иисус деди инсана: «Сиз чыктыныз Бени тутмаа, ниӂӓ бир хайдуду, кылычларлан хем мочугаларлан. Хер гӱн отурурдум Айоз бинада, ӱӱредерӓк инсаны, да тутмадыныз Бени. 56Ама хепси буннар олду, ки таманнансын пророкларын йазылары». Бундан сора хепси ӱӱрениӂилӓр брактылар Ону да качтылар. 57Иисусу тутаннар гӧтӱрдӱлӓр Ону баш попаза, Кайафайа, кимин евиндӓ топланмышты билгичлӓр хем аксакаллар. 58Петри гидӓрди Онун ардына узактан-узаа, баш попазын аулуна кадар. Сора гирди аул ичинӓ, отурду бекчилӓрлӓн барабар, ки гӧрсӱн нейлӓн бу иш битеӂек. 59Бӱӱк попазлар, аксакаллар хем бӱтӱн Синедрион Иисуса каршы аарардылар йаланӂы шаатлык, ки ӧлдӱрсӱннӓр Ону, 60ама буламадылар, макар ки чок йаланӂы шаа�� чыкты ортайа. Сонда гелди таа ики шаат. 61Оннар дедилӓр: «О деди: \"Бӓн вар ниӂӓ йыкайым Аллахын Айоз бинасыны да ӱч гӱнӓ кадар енидӓн йываӂам ону\"». 62Баш попаз калкты айакча да сорду: «Хич ӂувап етмейеӂӓн ми? Не сӧлеерлӓр шаатлар Сана каршы?» 63Иисус сусарды. Баш попаз деди она: «Емин еттирерим Сана дири Аллахлан, сӧлӓ бизӓ, Сӓнсин ми Христос, Аллахын Оолу?» 64«Ӧлӓ, ниӂӓ сӧледин, – ӂувап етти Иисус. – Бундан таа зеедӓ сӧлеерим сизӓ: бӱӱндӓн ӧтӓӓ гӧреӂениз Адам Оолуну отураркан Кудретлинин саа тарафында хем гелӓркӓн гӧк булутлары ӱстӱндӓ». 65Озаман баш попаз йыртты рубаларыны да баарды: «Кӧтӱледи Аллахы! Не лӓӓзым бизӓ башка шаат? Демин кендиниз ишиттиниз, ниӂӓ кӧтӱледи Аллахы! 66Не дейеӂениз?» Оннар ӂувап еттилӓр: «Кабаатлы, ӂезалансын ӧлӱмнӓн!» 67Озаман тӱкӱрдӱлӓр ӱзӱнӓ, дӱӱдӱлӓр шамарлан. 68Да дейӓрдилӓр: «Пророклук ет бизӓ, Христос, ким урду Сана?» 69Петри дурарды дышарда, аул ичиндӓ. Бир изметчийка йаклашты она да деди: «Сӓн дӓ Галилейалы Иисуслан булунардын!» 70Петри атылды хепсинин ӧнӱндӓ да деди: «Хич аннамээрым, не сӧлеерсин». 71Ачан чыкты токатлар йанына, бир башка изметчийка гӧрдӱ ону да деди оннара, ким орадайды: «Бу адам да Назаретли Иисусланды». 72Петри енидӓн атылды да емин етти: «Хич танымээрым бу Адамы!» 73Бираздана орада дураннар йаклаштылар Петрийӓ да дедилӓр: «Аслы, сӓн дӓ оннардансын, зерӓ сенин лафын таныдэр сени». 74Петри башлады бетвайлан емин етмӓӓ: «Хич танымээрым бу Адамы!» Таман о вакыт хороз ӧттӱ. 75Петринин аклына гелди, не сӧледийди Иисус: «Хороз ӧтӱнӂӓ, сӓн ӱч сыра Бендӓн атылаӂан». Петри чыкты дышары да аӂы аалады.\nМатфей 26","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/26","date":"2013-12-10T07:31:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164012753\/warc\/CC-MAIN-20131204133332-00086-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":4431,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.04,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89511.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Христос сизи гиргиннедер, севгисиннӓн иилендирер, Айоз Духтан пай алэрсыныз, ӱреениздӓ севги хем аӂыйаннык вар. 2Онуштан беним севинмеми долдурун: олун бир нееттӓ хем бир севгиликтӓ, ниӂӓ бир ӂанда хем фикирликтӓ. 3Бишей йапмайын кендинизи калдырмак ичин еки бошуна ӱӱнмӓк ичин, ама йавашлыклан хатырлайын бири-биринизи, ӱӱсеклендирерӓк башкасыны таа чок, некадар кендини. 4Дӱшӱнмейин салт кендиниз ичин, ама башкасы ичин дӓ дӱшӱнӱн. 5Сиздӓ олсун хеп о дӱшӱнмӓк, не варды Иисус Христозда. 6Макар ки О Аллахын симасыйды, саймады, ани дӱшер кендини коймаа Аллахлан бир, 7ама метиннииндӓн сойунуп, алды чырак симасыны да олду инсан гиби. 8Оларак инсан гӧрӱмӱндӓ, О ашаалатты Кендини да сеследи Аллахы ӧлӱмӓ кадар, артык ӧлӱмӓ кадар ставрозда. 9Онуштан Аллах Ону пек чок ӱӱсеклетти да баашлады Она хепси адлардан таа ӱстӱн бир ад, 10ки Иисусун адыны икрамнайарак хепси гӧктекилӓр, ердекилӓр хем ер алтындакылар диз чӧксӱннӓр, 11хем хербир дил ачык сӧлесин, ани Иисус Христос – Сааби, да бунуннан Аллах Боба метинненсин. 12Ӧлӓ ки, севгили кардашларым, ниӂӓ херзаман сеслединиз, диил саде ачан беним йанымдайдыныз, ама таа чок шинди, ачан бӓн йокум аранызда, сайгыйлан хем коркуйлан чыкарын баша куртулманызы. 13Зерӓ Аллах О, Ким ишлеер сиздӓ, ки хем истейӓсиниз хем йапасыныз, не О беенер. 14Хепсини йапын, мырылданмайарак хем чекишмейерӓк, 15ки оласыныз кусурсуз хем темиз, Аллахын лекесиз ушаклары бу бозук хем сапык сенселенин ортасында. Оннарын арасында сиз, сыкы тутарак йашамак верӓн сӧзӱ, шафк едерсиниз, ниӂӓ йылдызлар гӧктӓ. 16Ӧлӓ ки олаӂэк нейлӓн ӱӱнейим Христозун гӱнӱндӓ, ани бошуна чалышмадым хем бошуна ишлӓмедим. 17Ниӂӓ шарап дӧкӱлер курбанын ӱстӱнӓ, хеп ӧлӓ беним каным да лӓӓзым дӧкӱлсӱн, ки таманнансын сизин инанынызын изметчилии. Ама хеп окадар севинерим хем хепсинизин севинмелииниздӓн пай алэрым. 18Хеп ӧлӓ сиз дӓ севинин хем беним севинмелиимдӓн пай алын. 19Сааби Иисуса умутланэрым, ани тездӓ йоллайаӂам сизӓ Тимофейи, ки беним дӓ, хабер сиздӓн кабледип, ӱрӓӓм услансын. 20Зерӓ башка кимсейим йок, ки онун гиби дӱшӱнсӱн хем сизин ичин бӱтӱн ӱректӓн чалышсын. 21Зерӓ хепси аарээр кендинӓ файда, диил Иисус Христоза. 22Ама билерсиниз, некадар дененмиш адам Тимофей, зерӓ Ии Хабери насаат едерӓк бенимнӓн барабар измет етти, ниӂӓ бир оол бобасыннан. 23Умутланэрым, ону чабук йоллайым сизӓ, гӧрдӱйнӓн, не олаӂэк бенимнӓн. 24Чок инанэрым Саабийӓ, ани тездӓ кендим дӓ гелеӂӓм. 25Ама есапладым, ки лӓӓзым сизӓ геери йоллайым кардашымы Епафродити, ангысы бенимнӓн барабар ишлеер хем савашэр, да ангысыны сиз йолладыныз, ки йардым етсин бана зорлукларымда. 26Зерӓ о пек ӧзлемиш сизи хепсинизи, да чок гӱчленди, чӱнкӱ онун хасталыы ичин ишиттиниз. 27Хакына, о хасталандыйды да ӧлӱм дӧшеендейди, ама Аллах аӂыды ону, да диил саде ону, ама бени дӓ, ки олмасын бана кахыр ӱстӱнӓ кахыр. 28Онуштан ону таа бӱӱк хавезлӓн йоллээрым, ки сиз, ону енидӓн гӧрӱп, севинӓсиниз, бӓн дӓ таа аз кахырланайым. 29Кабледин ону Саабидӓ бӱтӱн севинмеликлӓн да бутӱрлӱ инсаннары хатырлайын. 30Зерӓ о Христозун иши ичин йакынды ӧлӱмӓ да йашамасыны орталаа койду, ки таманнасын изметчилии, не етишмӓрди сиздӓ бана дейни.\nФилиплилерӓ 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Phil\/2","date":"2013-12-08T14:22:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163065880\/warc\/CC-MAIN-20131204131745-00047-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":23,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1818,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88427.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Аллахын адамасы таа узанэр, ки гирӓбилелим Онун раатлыына. Онуштан, сакыналым, ки биркимсей сиздӓн биртӱрлӱ бу раатлаа етишмесин. 2Зерӓ бизӓ дӓ верилди ии хабер, ниӂӓ дӓ онн��ра, ама оннара файда олмады сӧзлердӓн, ани ишиттилӓр, зерӓ каблетмедилӓр инаннан. 3Ама биз инанӂылар бу раатлаа гирериз, ниӂӓ О деди: «Бӓн ӱфкейлӓн емин еттим, ани оннар гирмейеӂеклӓр Беним раатлыыма», макар ки Онун ишлери таманнанмышты дӱннӓ курулмасындан. 4Зерӓ бир ердӓ единӂи гӱн ичин бӧлӓ деди: «Динненди Аллах единӂи гӱнӱ хепси Кенди ишлериндӓн». 5Да бунун ичин генӓ деер: «Оннар гирмейеӂеклӓр Беним раатлыыма». 6Ӧлӓ ки кимиси калды, гирсиннӓр бу раатлаа, ама кимӓ ӧнӂӓ ии хабер верилдийди, оннар гирмедилӓр сеслӓмемӓк бетеринӓ. 7Онуштан О енидӓн курэр бир гӱн, ангысы «бӱӱн», ачан Давидин аазыннан лафедер чок вакыттан сора, ниӂӓ ӧнӂӓ денди: «Бӱӱн, еер ишидӓрсениз Аллахын сесини, инатлаштырмайын ӱреклеринизи». 8Еер Йосуа верейди оннара раатлык, Аллах таа сора лафетмейеӂейди бир башка гӱн ичин. 9Онуштан калэр таа бир вакыт, ачан Аллахын инсаны динненеӂек. 10Зерӓ о, ким гирер Аллахын раатлыына, о кенди дӓ динненер кенди ишлериндӓн, ниӂӓ Аллах та динненди Кенди ишлериндӓн. 11Онуштан чалышалым бу раатлаа гирмӓӓ, да кимсей олмасын сеслӓмейиӂи оннар гиби. 12Зерӓ Аллахын сӧзӱ дири, ишлейӓн хем икиӱзлӱ кылычтан таа кескин. О етишер орайы, нередӓ ӂан хем дух, еклӓр хем имик бири-бириндӓн айырылэр, да даава едер ӱрӓӓн дӱшӱнмеклерини хем неетлерини. 13Йарадылмышлардан хич кимсей Аллахтан сакланамаз. Онун гӧзлеринин ӧнӱндӓ хепси айын-ачык. Она биз ӂувап вереӂез. 14Ӧлӓ ки, чӱнкӱ биздӓ вар бир шанны Баш попаз, ани гечти гӧклердӓн, Иисус, Аллахын Оолу, каави тутуналым инандан, ангысыны шаатлык едериз. 15Биздӓ вар ӧлӓ бир Баш попаз, Ангысы йок насыл аӂымасын бизи зайыфлыкларымызда, зерӓ О дененмиш олду хербир иш ӱзерӓ бизим гиби, салт гӱнах йапмады. 16Онуштан кыйышмаклан Аллахын хайырлы чорбаӂылык скемнесинӓ йаклашалым, ки кабледелим аӂыйаннык хем хайыр, йардым булалым лӓӓзымныклы вакытта.\nЧыфытлара 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/4","date":"2013-12-10T07:57:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164013027\/warc\/CC-MAIN-20131204133333-00033-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000098944,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000098943710327}","num_words":1160,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.03,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":98677.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус енидӓн гирди синагога ичинӓ. Орада варды бир адам куру еллӓн. 2Фарисейлӓр гӧзледӓрдилӓр Иисусун ардына, гӧрсӱннӓр дейни, алыштыраӂэк мы бу адамы ӂумертеси гӱнӱ, ки сора кабаатландырсыннар Ону. 3Иисус деди куру еллӓн адама: «Калк да чык каршыйа». 4Сора сорду оннара: «Не дӱшер ӂумертеси гӱнӱ йапмаа: иилик ми оса кӧтӱлӱк мӱ? Йашамайы куртармаа мы оса ӧлдӱрмӓӓ ми?» Оннар сусардылар. 5Ӱфкели бакты долайында оланнара, гӱчленерӓк оннарын ӱреклерин уйвашыклыы бетеринӓ, сора деди о адама: «Узат елини!» О узатты, да ели алышты, енидӓн саа олду, ниӂӓ ӧбӱр ели. 6Фарисейлӓр чыктылар дышары да чабук Иродун адамнарыннан аннаштылар, несой ӧлдӱрӓбилсиннӓр Иисусу. 7Иисус ӱӱрениӂилериннӓн барабар йолланды гӧл бойуна. Онун ардына гитти чок инсан Галилейадан, Иудейадан, 8Иерусалимдӓн, Идумейадан хем Иорданын ӧбӱр тарафындан. Инсаннар Тир хем Сидон касабаларын тарафындан, ишидип, не О йапэр, сӱрӱ-сӱрӱ гелӓрдилӓр Она. 9Иисус сымарлады ӱӱрениӂилеринӓ хазырласыннар Она бир кайык, ки инсан сыкыштырмасын Ону. 10Чӱнкӱ чок инсан алыштырдыйды, онуштан хасталар итириширдилӓр, баарлем диисиннӓр Она. 11Фена духлар, ачан гӧрӓрдилӓр Ону, дӱшӓрдилӓр ерӓ Онун ӧнӱндӓ да баарардылар: «Сӓн Аллахын Оолуйсун!» 12Ама О серт сымарларды оннара, ачыкламасыннар Ону башкаларына. 13Сора Иисус пинди байыр ӱстӱнӓ да чаарды, кими истеди. Оннар топландылар Она. 14Оннарын ичиндӓн айырды оникисини, ангыларына апостол деди, ки олсуннар Онуннан, да йолласын оннары насаат етмӓӓ, 15хем куветлери олсун \/алыштырмаа хасталары хем\/ кооламаа фена духлары. 16Буннар, кими Иисус айырды, оники киши: Симон, ангысынын адыны койду Петри; 17Иаков хем Иоан, Зеведейин ооллары, ангыларын адларыны койду Воанергес, аннамасы «Гӧк гӱрӱлтӱ ооллары»; 18Андрей; Филип; Варфоломей; Матфей; Фома; Иаков, Алфейин оолу; Фаддей; Симон Кананит 19хем Иуда Искариот, ангысы Иисусу сатты. 20Иисус бундан сора евӓ гитти. Енидӓн топланды инсан ӧлӓ чоклук, ани Иисуслан ӱӱрениӂилерин йокту колайы екмек исиннӓр. 21Хысымнары ишиттилӓр буну да гелдилӓр, алсыннар Ону, зерӓ оннар дейӓрдилӓр, ани О акылдан чыкты. 22Билгичлӓр, ани гелдилӓр Иерусалимдӓн, дейӓрдилӓр, ани О Веелзевулдан тутулу, хем ани фена духлары чыкарэр фена духларын ӧндерӂисинин кувединнӓн. 23Иисус топлады оннары да лафетти ӧрнеклӓрлӓн: «Несой шейтан вар насыл шейтаны чыкарсын? 24Хербир падишахлык, нередӓ бӧлӱнмӓк олэр, йок насыл айакча дурсун. 25Хербир ев, нередӓ бӧлӱнмӓк олэр, йок насыл айакча дурсун. 26Хеп ӧлӓ шейтан да, кенди-кендинӓ каршы гидӓрсӓ хем бӧлӱнмӓк йапарса, дурамаз айакча, ама биткиси гелир. 27Кимсей йок насыл гирсин каави оланын евинӓ, ки чалсын онун варлыыны, еер илкин бааламарсайды ону. Салт ондан сора вар насыл сойсун онун евини. 28Доору сӧлеерим сизӓ, хер гӱнах, ани инсан йапэр, хем хер кӧтӱ лаф, ани сӧлеер, баашланэр. 29Ама ким кӧтӱлеер Айоз Духу, хич бир сыра билӓ баашланмайаӂэк. О кабаатлы бир гӱнахлан, ани дивеӂинӓ калаӂэк». 30Буну сӧледи, зерӓ оннар дейӓрдилӓр: «Онда вар фена дух». 31О вакыт гелдилӓр Иисусун анасы хем кардашлары да, дуруп дышарда, йолладылар чаарсыннар Ону. 32Чоклук отурарды Онун долайында, ачан Она сӧледилӓр: «Бак, Сенин анан хем кардашларын дышарда, сени аарээрлар». 33«Ким Беним анам хем ким Беним кардашларым?» – ӂувап етти О. 34Сора бакты Онун долайында отураннара да деди: «Тӓ, Беним анам хем кардашларым! 35Ким таманнээр Аллахын истедиини, оннар Бана кардаш, кызкардаш хем ана».\nМарк 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/3","date":"2013-12-11T13:55:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386164037376\/warc\/CC-MAIN-20131204133357-00006-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":27,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1922,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.035,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89086.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Херзаман кардаш севгилии аранызда олсун. 2Унутмайын мусаафирӂи олмаа, зерӓ кимиси бутакым, хич билмейерӓк, конаклады ангиллери. 3Унутмайын капанӂылары, олун сансын сиз дӓ оннарлан капанда булунэрсыныз. Унутмайын зеет чекеннери, аклынызда тутарак, ани сизин дӓ гӱӱдениз вар. 4Херкезиниз стеонозлуунузу сайгылы тутун, хем йатааныз гӱнахлан лекелӓнмесин. Зерӓ ороспулук хем маскаралык еденнерӓ Аллах даава кесер. 5Олмайын пара севӓн, шӱкӱр олун онуннан, не вар сиздӓ, зерӓ Кенди деди: «Хич бракмайаӂам сени хем хич атылмайаӂам сендӓн». 6Ӧлӓ ки, биз кыйышмаклан деериз: «Сааби беним йардымӂым, коркмээрым, не вар колай йапсын бана инсан?» 7Аклыныза гетирин сизин ӧндерӂилери, ангылары насаат еттилӓр сизӓ Аллахын сӧзӱнӱ. Бакарак оннарын йашамакларын сонуна, оннар гиби инанӂы олун. 8Иисус Христос дӱн, бӱӱн хем дивеӂинӓ хеп Одур. 9Хертӱрлӱ фасыл ӱӱренмеклерин ардына такылмайын, зерӓ иидир ӱреенизи каавилейӓсиниз Аллахын хайырыннан, диил айыры имеклӓрлӓн, ани кимсейӓ файда олмады, ким оннара верилди. 10Бизим вар ӧлӓ бир курбанныымыз, ангысындан изин йок, ки оннар исин, ким измет едер Булушмак Чадырында. 11Зерӓ баш попаз хайваннарын каныны гетирер Айоз ерӓ, ки курбан олсун гӱнах ичин, ама о хайваннарын гӱӱделери йакылэр аулун дышанында. 12Онуштан Иисус, ки айозласын инсаны Кенди каныннан, зеет чекти касабанын токатларынын дышанында. 13Ӧлӓ ки, аулун дышанына Она чыкалым да Онун ичин ашааланмайа дайаналым. 14Зерӓ бизим йок бурада даймалы касабамыз, ама аарээрыз бир касаба, ангысы лӓӓзым гелсин. 15Онуштан Иисусун адыннан Аллаха дайма шӱкӱрлӱк курбаны гетирелим, башка лафларлан демӓк, аазымыздан чыкан сӧзлӓр, ани Онун адыны метиннеер. 16Унутмайын иилик йапмаа хем не вар сиздӓ пайетмӓӓ, зерӓ бутӱрлӱ курбаннары Аллах беенер. 17Сеслейин сизин ӧндерӂилери да ӧн верин оннара, зерӓ оннар кахыр гӱдерлӓр сизин ӂаннарыныз ичин, ниӂӓ ӂувапчылар. Бакын, ки буну севинмӓклӓн йапсыннар, ама диил офлайарак, зерӓ бу диилдир сизин файданыз ичин. 18Дуа един бизим ичин, чӱнкӱ биз чок инанэрыз, ани бизим ӱзӱмӱз пак, зерӓ бӱтӱнӱнӓ бакэрыз, гӧтӱрелим кендимизи, ниӂӓ дӱшер. 19Маасуз йалварэрым, чалышын буну йапмаа, ки таа тез геери дӧнӓбилейим сизӓ. 20Услулук верӓн Аллах, Ангысы дивеч баалантынын каныннан ӧлӱдӓн дирилтти койуннарын бӱӱк гӱдӱӂӱсӱнӱ, бизим Сааби Иисус Христозу, 21сизи таман йапсын хербир иилик йапмаа, ки таманнайасыныз Онун истедиини, да биздӓ йапсын, не беенер Иисус Христос ашыры. Она метинник дивечтӓн дивеӂӓ! Амин. 22Йалварэрым, кардашлар, хош гӧрӱн бу насаадын лафларыны. Доору, ани кыса бир кийат йаздым сизӓ. 23Билерсиниз ми, ани бизим кардаш Тимофей чыкты капандан. Еер о тез гелӓрсӓ, гелеӂӓм онуннан барабар, ки гӧрейим сизи. 24Селӓмнейин сизин ӧндерӂилери хем Аллахын бӱтӱн айоз халкыны. Италийадан оланнар селӓм йоллээрлар сизӓ. 25Ииверги олсун хепсинизлӓн. \/Амин.\/\nЧыфытлара 13","id":"","dump":"CC-MAIN-2013-48","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/13","date":"2013-12-07T10:54:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2013-48\/segments\/1386163054000\/warc\/CC-MAIN-20131204131734-00081-ip-10-33-133-15.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1620,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88603.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Билӓсин, ани битки гӱннердӓ зор вакытлар олаӂэк. 2Зерӓ инсан олаӂэк кендини севӓн, парайы севӓн, ӱӱнӓн, ходул, кӧтӱлейиӂи, анайы-бобайы сеслӓмейӓн, шӱкӱрсӱз, 3айозлук хем севги недир билмейӓн, узлашмайан, фитлейиӂи, запсыз, азгын, иилик душманы, 4хайын, фикирсиз, шишкин, таа чок сефа севеннӓр, некадар Аллахы. 5Кендилерини гӧстерерлӓр сансын Аллахын йолунда, ама йолун куведини инкӓр едерлӓр. Бутӱрлӱ инсаннардан узак дур. 6Оннардан кимилери евлерӓ сокулэр да сансын есир алэрлар заваллы карылары, ани гӱнахлан ӱклӱ хем тӱрлӱ хавезлӓрлӓн сӱрӱкленер, 7ани дайма ӱӱренерлӓр, ама хич бирзаман етишӓмеерлӓр танысыннар аслылыы. 8Ниӂӓ Йаннис хем Йамбрис Моисейӓ каршы калктылар, хеп ӧлӓ буннар да аслылаа каршы дурэрлар. Оннар – бозук фикирли, инан ичин рет едилмиш инсаннар. 9Ама оннар чок илерлӓмейеӂеклӓр, зерӓ оннарын акылсызлыыны херкези ачык гӧреӂек, ниӂӓ олду Йаннисин хем Йамбрисин акылсызлыы. 10Ама сӓн йакындан изледин беним ӱӱретмеми, йашамамы, неетлерими, инанымы, сабурлууму, севгими, дайанмамы, 11кооламаклары хем зеетлери, ани башыма гелди Антиохийа, Иконийа хем Листра касабаларында. Не кооламаклар гечирдим! Ама хепсиндӓн Сааби куртарды. 12Хепси, ким истеер гитмӓӓ Аллахын йолунда, инанарак Иисус Христоза, оннар кооланмыш олаӂэклар. 13Кӧтӱ инсаннар хем шарлатаннар кӧтӱлӱктӓ гиттикчӓ илерлейеӂеклӓр, башкаларыны алдадарак, кендилери дӓ алданарак. 14Ама сӓн тутун о ишлердӓн, не ӱӱрендин хем не сана инандырылды, зерӓ билерсин, кимдӓн ӱӱрендин. 15Сӓн Айоз Йазылары кӱчӱклӱӱндӓн билерсин. Оннар вар ниӂӓ аарифлетсиннӓр сени, ки куртуласын инаннан Иисус Христоза. 16Хепси Айоз Йазылар есилмиш Аллахтан хем файдалы, ки ӱӱретсиннӓр, таказаласыннар, дӱзелтсиннӓр, сынаштырсыннар доору олмаа, 17ки Аллахын адамы олсун таман хем хертӱрлӱ ии иш йапмаа хазыр.\n2 Тимофейӓ 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Tim\/3","date":"2014-03-12T13:45:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1394021791079\/warc\/CC-MAIN-20140305121631-00007-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1055,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84395.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн – хакына баа чотуу, Беним Бобам – бааӂы. 2Хербир чыбык, ани ӱзӱм йапмээр Бендӓ, ону кесер, ама хербир чыбык, ани ӱзӱм йапэр, ону паклээр, ки йапсын таа чок ӱзӱм. 3Шинди сиз пакландыныз о сӧзлӓн, ани Бӓн сизӓ сӧледим. 4Калын Бендӓ, Бӓн дӓ калаӂам сиздӓ. Ниӂӓ баа чыбыы йок насыл кендилииндӓн гетирсин ӱзӱм, еер калмарсайды чотукта, хеп ӧлӓ сиз дӓ, еер калмарсайдыныз Бендӓ. 5Бӓн – баа чотууйум, сиз – чыбыкларсыныз. Ким калэр Бендӓ, хем кимдӓ калэрым Бӓн, о йапэр чок ӱзӱм. Бенсиз бишей йапамээрсыныз. 6Еер биркимсей калмарсайды Бендӓ, о уурадылэр дышары да, ниӂӓ бир баа чыбыы, куруйэр. Бу чыбыклары топлээрлар да, атешӓ атып, йакэрлар. 7Еер каларсайдыныз Бендӓ, Беним сӧзлерим дӓ каларсайдылар сиздӓ, озаман не истӓрсейдиниз, истейин, да верилеӂек сизӓ. 8Еер йапарсайдыныз чок ӱзӱм, бунуннан Беним Бобам олаӂэк метинненмиш, да бутӱрлӱ олаӂэныз Беним ӱӱрениӂилерим. 9Ниӂӓ Бени севди Бобам, ӧлӓ севдим Бӓн дӓ сизи. Калын Беним севгилиимдӓ. 10Еер таманнарсайдыныз Беним сымарламакларымы, каларсыныз Беним севгилиимдӓ, ниӂӓ Бӓн таманнадым Бобамын сымарламакларыны да калдым Онун севгилииндӓ. 11Сӧледим буннары, ки Беним севинмелиим сиздӓ калсын да сизин севинмениз таман олсун. 12Будур Беним сымарламам сизӓ: севӓсиниз бири-биринизи, ниӂӓ Бӓн сизи севдим. 13Йок кимсейдӓ таа бӱӱк севги, некадар о, ачан биркимсей верер ӂаныны кенди достлары ичин. 14Еер йапарсайдыныз, не Бӓн сизӓ сымарлээрым, озаман сиз Беним достларымсыныз. 15Артык демеерим сизӓ чырак, зерӓ чырак билмеер, не йапэр чорбаӂысы, ама деерим сизӓ дост, зерӓ сӧледим сизӓ хепсини, не Бобамдан ишиттим. 16Сиз Бени сечмединиз, ама Бӓн сизи сечтим. Сыраладым, гидип, мейва гетирӓсиниз, да хожма олсун мейваныз, ки не дӓ истейеӂениз Бобадан Беним адыма, сизӓ версин. 17Буну сымарлээрым сизӓ: севӓсиниз бири-биринизи. 18Еер дӱннӓ сиздӓн азетмӓрсейди, билин, ани сиздӓн илери Бендӓн азетмеди. 19Дӱннедӓн олайдыныз, дӱннӓ севеӂейди кендикилерини. Ама чӱнкӱ диилсиниз дӱннедӓн хем чӱнкӱ Бӓн сизи сечтим дӱннӓ ичиндӓн, онун ичин дӱннӓ сиздӓн азетмеер. 20Гетирин аклыныза сӧзӱ, ани сӧледим сизӓ: \"Чырак диил таа бӱӱк, некадар чорбаӂысы\". Чӱнкӱ Бени кооладылар, сизи дӓ коолайаӂэклар, чӱнкӱ Беним сӧзӱмӱ таманнадылар, сизин сӧзлеринизи дӓ таманнайаӂэклар. 21Хепсини буннары йапаӂэклар сизӓ Беним адымын бетеринӓ, зерӓ оннар танымээрлар Ону, Ким Бени йоллады. 22Еер гелмейдим да сӧлӓмейдим оннара, гӱнахлары олмайаӂэйды, ама шинди оннара йок афетмӓк гӱнахларына. 23Ким азетмеер Бендӓн, азетмеер Беним Бобамдан. 24Еер йапмайайдым оннарын арасында ӧлӓ ишлӓр, ани башка кимсей йапмады, олмайаӂэйды гӱнахлары. Ама шинди хем гӧрдӱлӓр, хем азетмедилӓр Бендӓн хем Беним Бобамдан, 25таманнансын дейни, не вар йазылы оннарын законунда: \"Хич бир бишейсиз карезлендилӓр Бана\". 26Ачан гелеӂек Иилендириӂи, Ангысыны Бӓн Бобамдан сизӓ йоллайаӂам, Аслылык Духу, Ангысы Бобадан гелер, О шаатлык едеӂек Беним ичин. 27Сиз дӓ шаатлык едеӂениз, нечинки сиз баштан Бенимнӓнсиниз.\nИоан 15","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/15","date":"2014-03-09T18:20:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1394010076008\/warc\/CC-MAIN-20140305090116-00075-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":1699,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":81415.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус орадан гитти да гелди Кенди мемлекетинӓ. Ӱӱрениӂилӓр гиттилӓр Онун ардына. 2Ӂумертеси гӱнӱ Иисус башлады ӱӱретмӓӓ синагогада. Чойу, ани сеслӓрдилӓр Ону, шашмаклан сорардылар: «Нередӓн хепси буннар вар Онда? Несой аарифлик верили Она? Несой Онун еллериндӓн олэр бу кудретли ишлӓр? 3Диил ми О дӱлгер, Марийанын оолу, Иаковун, Иосифин, Иуданын хем Симонун кардашы? Диил ми Онун кызкардашлары бизим арамызда?» Бу бетерӓ Иисус ичин шӱпейӓ дӱштӱлӓр. 4Иисус деди оннара: «Бир дӓ пророк диил паасызландырылмыш ӧлӓ, ниӂӓ кенди мемлекетиндӓ, кенди хысымнарында хем кенди евиндӓ». 5Йапамады орада бир дӓ кудретли иш, саде некадар биркач хастайы, койуп еллерини, алыштырды. 6О шашарды оннарын инансызлыына. Сора гитти долай кӱӱлерӓ да орада ӱӱредӓрди. 7Чаарды Кендинӓ оники ӱӱрениӂисини да башлады йолламаа икишӓр-икишӓр. Верди оннара заабитлик фена духларын ӱстӱнӓ 8да сымарлады оннара: «Бишей алмайын йол ичин, сопадан каарӓ. Алмайын не екмек, не хийбӓ, не дӓ пара. 9Айакларыныза гиийин сандали, сыртыныза гиимейин ики кат руба». 10Сора деди: «Ангы евӓ гиреӂениз, о евдӓ калын, орадан гидинӂӓ. 11Еер бир ердӓ инсан сизи каблетмӓрсейди еки сеслӓмӓрсейди, чыкып орадан, артык тозлары да айакларыныздан силкин, азар гиби оннара каршы. Доору сӧлеерим сизӓ: даава гӱнӱндӓ Содома хем Гоморрайа олаӂэк таа илин, некадар о касабайа». 12Оннар гиттилӓр да насаат еттилӓр, ани инсан дӧнсӱн гӱнахларындан Аллаха. 13Чок фена духлары уураттылар хем чок хасталары алыштырардылар, йаалайып зейтин йаайыннан. 14Падишах Ирод ишитти Иисус ичин, зерӓ Онун ады херердӓ аныларды. Кимиси дейӓрди: «Иоан Ваатизедиӂи ӧлӱдӓн дирилди, онуштан йапабилер кудретли ишлӓр». 15Башкалары дейӓрдилӓр: «О Илийа», таа башкасы дейӓрди: «О бир пророк, евел вакыттан пророклардан бири гиби». 16Буну сеслейип, Ирод деди: «Бу – Иоан, ангысынын кафасыны алдым. О дирилди ӧлӱдӓн». 17Зерӓ Ирод кендиси йолладыйды, тутсуннар да капасыннар Иоаны зындана, Иродиаданын бетеринӓ, ангысы Филипин, Иродун кардашынын, карысыйды, ама Ирод она евленмишти. 18Иоан дейӓрди она: «Дӱшмеер йашайасын сенин кардашынын карысыннан». 19Онуштан Иродиада кин гӱдӓрди Иоана да бакарды ӧлдӱртмӓӓ ону, ама йокту колайлыы. 20Ирод коркарды Иоандан, ама коруйарды ону, зерӓ билӓрди, ани о доору хем айоз бир адам. Ону сеслӓркӓн, хич билмӓрди, не йапсын, ама хеп окадар майыллыклан се��лӓрди ону. 21Бир уйгун гӱн олду, ачан Ирод кенди дуумак гӱнӱн йортусунда йапты конуш ӧндерӂилеринӓ, аскер заабитлеринӓ хем Галилейадан бӱӱклерӓ. 22Иродиаданын кызы гирди да ойнады. Беендирди кендини Ирода хем конаклара. Озаман падишах деди кыза: «Истӓ бендӓн, не истӓрсейдин, да бӓн вереӂӓм сана». 23Бааланды еминнӓн: «Не дӓ истӓрсейдин бендӓн, вереӂӓм сана, артык истӓрсейдин падишахлыымын йарысыны да». 24Кыз чыкты дышары да сорду кенди анасына: «Не истейим?» О ӂувап етти: «Истӓ Иоан Ваатизедиӂинин кафасыны». 25Кыз чабук гитти падишаха да деди: «Истеерим, шинди верӓсин бана бир чини ичиндӓ Иоан Ваатизедиӂинин кафасыны!» 26Падишах чок гӱчленди, ама атылмаа истӓмеди, зерӓ емин еттийди конакларын ӧнӱндӓ. 27Йоллады бир ӂеллат аскер да сымарлады, гетирсин Иоанын кафасыны. 28Аскер гитти да алды Иоанын кафасыны, гетирди бир чини ичиндӓ да верди кыза, кыз да верди кенди анасына. 29Ачан Иоанын ӱӱрениӂилери ишиттилӓр буну, гелип, алдылар онун гӱӱдесини да мезар ичинӓ койдулар. 30Апостоллар дӧндӱлӓр геери Иисуса да аннаттылар Она хепсини, не йаптылар хем ниӂӓ ӱӱреттилӓр инсаны. 31Иисус деди: «Гелин Бенимнӓн бир сапа ерӓ йалныз да динненин бираз». Зерӓ варды чоклук, ани гелӓрдилӓр хем гидӓрдилӓр, да оннарын йокту колайлыклары артык екмек исиннӓр. 32Гиттилӓр кайыклан бир сапа ерӓ, ки олсуннар йалныз. 33Инсан гӧрдӱ оннары гидӓркӓн да таныды. Хербир касабадан качтылар орайы йайан да етиштилӓр оннарын ӧннери сора. 34Ачан чыкты кайык ичиндӓн, Иисус гӧрдӱ чок инсан. Ӂаны аӂыды оннара, зерӓ оннар ниӂӓ гӱдӱӂӱсӱз койуннарды. Башлады оннары ӱӱретмӓӓ хертӱрлӱ ишлӓр. 35Чӱнкӱ вакыт хайли гечмишти, ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар Иисуса да дедилӓр: «Бурасы чол ер, вакыт шиндӓн сора геч. 36Колвер инсаны, гитсиннӓр долай кӱӱлерӓ хем кырдакы евлерӓ да сатын алсыннар кендилеринӓ бишей имӓӓ, \/зерӓ йок не исиннӓр\/». 37«Сиз верин оннара имӓӓ», – деди Иисус. Ама ӱӱрениӂилӓр ӂувап еттилӓр: «Вар мы ниӂӓ икиӱз динарлан гиделим да сатын алалым екмек, ки дойурабилелим оннары?» 38Иисус сорду оннара: «Йа гидин да бакын, кач екмек сиздӓ вар?» Аннадыктан сора ӂувап еттилӓр: «Вар беш екмек хем ики балык». 39Озаман сымарлады, отуртсуннар хепсини бӧлӱк-бӧлӱк ешил чимен ӱстӱнӓ. 40Инсан отурду ерӓ сыра-сыра еллишӓр хем ӱзӓр киши бир сырада. 41Иисус алды беш екмӓӓ хем ики балыы, калдырды бакышыны гӧкӓ, иисӧзледи да кырып екмеклери, верди ӱӱрениӂилеринӓ, ки оннар пайетсиннӓр инсана. Ики балыы да бӧлдӱ хепсинӓ. 42Хепси иди да дойунду. 43Топладылар оники сепет, долу екмек парчасыннан хем не балыклардан калдыйды. 44Хепси, ким иди, варды беш бин адам. 45Иисус чалыштырды ӱӱрениӂилерини, тез гирсиннӓр кайык ичинӓ да ӧнӱ сора гечсиннӓр гӧлӱн ӧбӱр тарафына, Вифсаида касабасына. Бу вакыт Кендиси лӓӓзымды салверсин инсаны. 46Ачан сӧледи инсана «кал саалыӂаклан», гитти бир байыр ӱстӱнӓ, ки дуа етсин. 47Ачан авшам олду, кайык гӧлӱн ортасындайды, ама Иису�� йалныз булунарды кенарда. 48Гӧрдӱ, ани оннар савашэрлар кӱрек чекерӓк, зерӓ лӱзгӓр каршы есӓрди. Онуштан геӂенин дӧрдӱнӂӱ бекчилииндӓ Иисус гелди оннара, гидерӓк су ӱстӱндӓ, да гечмӓӓ истеди оннарын йанындан. 49Оннар, гӧрӱп Ону гидерӓк су ӱстӱндӓ, Ону бир тылсым сандылар да кескин сеслӓн баардылар. 50Зерӓ хепси, гӧрӱп Ону, корктулар. Озаман Иисус деди оннара: «Усланын, бу Бӓним, коркмайын!» 51Сора, гелип оннара, пинди кайык ичинӓ, да лӱзгӓр дургунду. Оннар сарп чок шаштылар. 52Чӱнкӱ ӱреклери уйвашыкты, оннар аннамадыйдылар екмеклӓрлӓн мераклы иши. 53Суйу гечтийнӓн, оннар етиштилӓр кенара, Геннисарет еринӓ. 54Ачан чыктылар кайык ичиндӓн, кенарда инсан хемен таныды Иисусу. 55Качтылар хепси долай ерлерӓ да херердӓ, нередӓ ишиттилӓр Онун ичин, башладылар гетирмӓӓ йатаклар ӱстӱндӓ хасталары орайы, нередӓ О булунурду. 56Ангы касабалара, кӱӱлерӓ хем кырдакы евлерӓ гирӓрди Иисус, херердӓ чыкарырдылар мейданнара хасталары да йалварардылар, браксын, ки диисиннӓр баарлем Онун рубасына. Хепси, ким Она диийӓрди, алышарды.\nМарк 6","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/6","date":"2014-03-14T15:45:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1394678693548\/warc\/CC-MAIN-20140313024453-00009-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":3567,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90481.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашларым, чойунуз ӱӱредиӂи олмайын, зерӓ билерсиниз, ани бизӓ бир таа кескин даава олаӂэк. 2Зерӓ хепсимиз чок сыра йанылэрыз. Ким лафлан йанылмээр, о таман адам, ангысы вар ниӂӓ тутсун чылбырда бӱтӱн гӱӱдесини. 3Биз бейгирлерин аазларына кантырма койэрыз, ки тербеелейелим оннары. Бутӱрлӱ оннарын бӱтӱн гӱӱделерини кулланэрыз. 4Йа бакын, не бӱӱк гемилӓр серт лӱзгерлердӓн гӧтӱрӱлер, ама не кӱчӱк дӱменнӓн кулланылы, оннар гидерлӓр орайы, нерейи гемиӂи истеер. 5Хеп ӧлӓ дил дӓ, гӱӱдедӓ кӱчӱк бир ек, ама бӱӱк ишлӓрлӓн ӱӱнӓр. Бакын, бир кӱчӱк атеш не бӱӱк бир даа тутуштуруп-йакэр. 6Дил дӓ атеш гибидир, гӱӱдемизин еклери арасында бир кӧтӱлӱк дӱннеси. Дил бӱтӱн гӱӱдемизи кирледер хем йашамамызын текерлеени кыздырэр, зерӓ кенди дӓ ӂендем атешиндӓн кыздырылан. 7Хербир сой ӂанаварлар, кушлар, сӱрӱненнӓр хем дениздӓ йашайаннар адамдан запланды. 8Ама дили кимсей заплайамээр. О бир феналык, долу ӧлӱм зихириннӓн, ангысыны кимсей дургудамээр. 9Дилимизлӓн Аллах Бобайы метиннеериз, хеп о дилимизлӓн инсаннары бетвалээрыз, ангылары Аллаха тыпкы йарадылды. 10Хеп бир ааздан чыкэр хем метинник, хем бетва! Олмаз бӧлӓ олсун, кардашларым. 11Олур му насыл бир сызынтыдан аксын хем татлы, хем аӂы су? 12Кардашларым, йок насыл инӂир фиданы йапсын зейтин, йада баа чотуу йапсын инӂир. Хеп ӧлӓ, йок насыл бир сызынтыдан аксын хем тузлу, хем татлы су. 13Ким сизин аранызда аариф хем акыллы? Кенди йаптыкларыны гӧстерсин ии ташымасыннан хем мӱнӱзлӱклӓн, ани аарифликтӓн гелер. 14Ама еер сизин ӱреениздӓ варсайды кин, кысканчлык хем кендини севмӓк, йок нечин ӱӱнӓсиниз хем аслылыы йаландырасыныз. 15Бусой аарифлик йукардан инмӓз, ама гелер ердӓн, инсан табеетиндӓн, фена духлардан. 16Зерӓ нередӓ кысканчлык хем кӓрӂылык, орада сырасызлык хем хертӱрлӱ фена ишлӓр. 17Ама йукардан инӓн аарифлик хепсиндӓн ӧнӂӓ темиз, сора услу, йалпак, сеслейиӂи, долу аӂыйанныклан хем ии ишлӓрлӓн, ӱзӓ бакмаз, икиӱзлӱ олмаз. 18Доорулуун мейвасы екилир услулукта оннардан, ким услулук ичин чалышэр.\nИаковун 3","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jas\/3","date":"2014-03-17T09:06:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1394678705051\/warc\/CC-MAIN-20140313024505-00047-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1169,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93599.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан сабаа олду, бӱӱк попазлар хем халк аксакаллары аннаштылар Иисусу ӧлдӱрсӱннӓр. 2Баалайып Ону, гӧтӱрдӱлӓр да вердилӓр кулланыӂы Понтий Пилата. 3Ачан Иуда, ани сатты Иисусу, аннады, ани Иисусу даавайа вердилӓр, пишман олду. Гетирди геери отуз гӱмӱшӱ да верди бӱӱк попазлара хем аксакаллара. 4О деди: «Гӱнаха гирдим, зерӓ кабаатсыз адам каны саттым». «Бизӓ не? Сӓн кендин бак», – ӂувап етти оннар. 5Иуда атты гӱмӱшлери Айоз бина ичинӓ, сора гитти да асылды. 6Бӱӱк попазлар топладылар гӱмӱшлери да дедилӓр: «Дӱшмӓр коймаа бу парайы Айоз бинанын хазнасына, зерӓ бу кан парасы». 7Аннаштылар бу парайлан чӧлмекчинин тарласыны сатын алсыннар, мезар ери олсун, йабанӂылары гӧммӓӓ дейни. 8Онуштан бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар бу тарланын ады: «Кан тарласы». 9Озаман таманнанды, не хаберледийди пророк Иеремийа, ангысы деер: «Алдылар отуз гӱмӱшӱ, паа курушуну, ани Израил ооллары курду Онун ичин, 10да вердилӓр чӧлмекчинин тарласы ичин, ниӂӓ бана Сааби сӧледи». 11Иисус чыкты кулланыӂынын ӧнӱнӓ, ангысы сорду Она: «Сӓнсин ми Иудейлерин Падишахы?» «Ӧлӓ, ниӂӓ сӧлеерсин», – ӂувап етти Иисус. 12Ама бӱӱк попазларын хем аксакалларын амазларына хич ӂувап етмеди. 13Озаман Пилат деди Она: «Не, ишитмеерсин ми, некадар чок кабаатландырэрлар Сени?» 14Иисус она хич бир дӓ лаф ӂувап етмеди. Кулланыӂы буна пек шашты. 15Хер Паскеллӓ йортусунда кулланыӂы, адетинӓ гӧрӓ, колверӓрди капанӂылардан бирисини, кими инсан истӓрди. 16О вакыт капалыйды бир анылмыш адам, ады Варавва. 17Ачан хепси топлуйдулар, Пилат сорду оннара: «Кими истеерсиниз колверейим? Вараввайы мы оса Иисусу му, Ангысына денер Христос?» 18Зерӓ билӓрди, ани хасеетлик бетеринӓ вердилӓр Иисусу онун елинӓ. 19Ачан Пилат таа отурарды даава скемнесиндӓ, онун карысы йоллады она, сӧлесиннӓр: «Бак йапмайасын бишей бу доору адама. Бу геӂӓ чок зеет чектим, ачан Ону дӱшӱмдӓ гӧрдӱм». 20Бӱӱк попазлар хем аксакаллар кызыштырдылар ��нсаны истесиннӓр Вараввайы, ама Иисусу ӧлдӱрсӱннӓр. 21Кулланыӂы сорду оннара: «Ангысыны оннарын икисиндӓн колверейим?» «Вараввайы!» – баардылар оннар. 22Пилат деди оннара: «Не йапайым Иисуслан, Ангысына денер Христос?» «Герилмиш олсун ставроза!» – баардылар оннар. 23Кулланыӂы деди: «Е не кӧтӱлӱк йапты?» Ама оннар чекеттилӓр таа пек баармаа: «Герилмиш олсун ставроза!» 24Ачан Пилат гӧрдӱ, ани бишей йапамээр, буна каршы, калабалык дебрешер, алды су, йыкады еллерини инсанын ӧнӱндӓ да деди: «Бӓн диилим кабаатлы бу доору Адамын каны ичин. Бакын кендиниз!» 25Хепси инсан ӂувап етти: «Онун каны дӱшсӱн бизим ӱстӱмӱзӓ хем бизим ушакларымызын ӱстӱнӓ». 26Озаман Пилат колверди Вараввайы, ама Иисусу камчылайып, верди, ки герсиннӓр ставроза. 27Сора кулланыӂынын аскерлери гӧтӱрдӱлӓр Иисусу Преториума. Онун долайына топландылар хепси аскерлӓр. 28Сойундурдулар Онун рубаларыны да гиидирдилӓр кырмызы ӱст руба. 29Ӧрдӱлӓр тикенни чалыдан бир фенец да койдулар Онун башына, сора вердилӓр бир сопа саа елинӓ. Диз чӧкӱрдӱлӓр ӧнӱндӓ да, гӱлмӓӓ алып, дейӓрдилӓр: «Селӓм Сана, Иудейлерин Падишахы!» 30Тӱкӱрӱрдӱлӓр Онун ӱстӱнӓ, сора алып сопайы, кафасына урурдулар. 31Гӱлмӓӓ алдыктан сора сойундурдулар кырмызы ӱст рубайы, гиидирдилӓр Кенди рубаларыны да гӧтӱрдӱлӓр Ону, ставроза гермӓӓ. 32Касабадан чыкаркан, каршы гелдилӓр киринели бир адамнан, ады Симон. Ону зорладылар, гӧтӱрсӱн Иисусун ставрозуну. 33Ачан етиштилӓр о ерӓ, ани ады Голгофа, аннамасы «баш кемии ери», 34вердилӓр ичсин шарап, карышык аӂы бишейлӓн, ама Иисус, дадып, истӓмеди ичсин. 35Гердиктӓн сора, аттылар четелӓ да пайеттилӓр Онун рубаларыны. 36Сора отурдулар да йанында бекчилик едӓрдилӓр. 37Башы ӱстӱндӓ тактылар кабаатыны, йазылы: «Иисус – Иудейлерин Падишахы». 38Онуннан барабар ставроза гердилӓр ики хайдут: бирисини саа, ӧбӱрӱнӱ дӓ сол тарафына. 39Орадан геченнӓр кӧтӱлӓрдилӓр Ону да, башларыны саллайарак, дейӓрдилӓр: 40«Сӓн, ани йыкэрсын Айоз бинайы да ӱч гӱндӓ енидӓн йапэрсын, еер Сӓн Аллахын Оолусайдын, куртар Кендини да ин ерӓ ставроздан!» 41Хеп ӧлӓ бӱӱк попазлар, билгичлӓр хем аксакаллар \/фарисейлӓрлӓн барабар\/ гӱлмӓӓ алардылар Ону да дейӓрдилӓр: 42«О башкаларыны куртарды, ама Кендини куртарамээр! Еер О Израилин падишахыйса, инсин ерӓ ставроздан, да биз инанаӂэз Она! 43Умутланарды Аллаха, ко шинди куртарсын Ону Аллах, еер Ону севӓрсӓ. Зерӓ О Кенди дейӓрди: \"Бӓн Аллахын Оолуйум!\"» 44Хайдутлар, ани герилийдилӓр Онуннан, хеп ӧлӓ кӧтӱлӓрдилӓр Ону. 45Алтынӂы сааттан докузунӂу саада кадар олду караннык бӱтӱн мемлекеттӓ. 46Докузунӂу саадын долайында Иисус баарды бӱӱк сеслӓн: «Ели! Ели! Лема шевактани?» Аннамасы: «Аллахым! Аллахым! Нечин Бени брактын?» 47Орада дураннардан кимиси, ишидип бу лафлары, дедилӓр: «О чаарэр Илийайы!» 48Бириси качты, чабук алды бир сӱнкер, бандырды ону ииши шарап ичинӓ да, такып бир сопайа, верди, ичсин. 49Ама каланы дейӓрдилӓ��: «Дурун, бакалым, гелеӂек ми Илийа, куртарсын Ону?» 50Иисус енидӓн баарды бӱӱк сеслӓн да верди духуну. 51Бирдӓн Айоз бинанын ичиндӓ пердӓ йыртылды ики парчайа, йукардан ашаа кадар. Ер тепреди, ташлар чатладылар, 52мезарлар ачылдылар. Чок айозларын гӱӱделери, ани ӧлдӱйдӱлӓр, дирилдилӓр 53да, мезарлар ичиндӓн чыкып, Онун дирилмесиндӓн сора гирдилӓр айоз касабайа да чойуна гӧстерилдилӓр. 54Аскер ӱзбашы хем аскерлӓр, ани бекчилик едӓрдилӓр Иисусун йанында, ачан гӧрдӱлӓр ер тепремесини хем хепсини, не олду, пек корктулар да дедилӓр: «Хакына, О Аллахын Оолуйду!» 55Орада варды чок кары, ангылары узактан сииредӓрдилӓр, хем ангылары Галилейадан гиттийдилӓр Иисусун ардына, измет едерӓк Она. 56Оннарын арасында Марийа Магдалина хем Марийа, Иаковун хем Иосифин аналары, хем Зеведейин оолларын аналары. 57Авшамнен гелди бир зенгин адам, ады Иосиф, Аримафейа касабасындан, хеп Иисусун ӱӱрениӂилериндӓн. 58Гитти Пилата да истеди Иисусун гӱӱдесини. Пилат изин етти, версиннӓр она. 59Иосиф алды гӱӱдейи да сарды бийаз кетен чаршафлан, 60ерлештирди Ону кенди мезары ичинӓ, ангысыны оймушту канарада. Сора девирди бир бӱӱк таш мезарын капусуна да гитти. 61Орадайды Марийа Магдалина хем ӧбӱр Марийа. Оннар отурурдулар мезара каршы. 62Ертеси гӱнӱ, ӂумаа гӱнӱндӓн сора, бӱӱк попазлар хем фарисейлӓр топландылар Пилатын ӧнӱнӓ да дедилӓр: 63«Чорбаӂы, биз аклымыза гетирдик, ани о алдадыӂы, таа йашаркан, деди: \"Ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилеӂӓм\". 64Онуштан сымарла, бекленилсин мезар ӱчӱнӂӱ гӱнӓ кадар, ки биртӱрлӱ гелмесиннӓр Онун ӱӱрениӂилери геӂӓ да чалмасыннар гӱӱдесини, сора демесиннӓр инсана, ани дирилди ӧлӱдӓн. Бу сон йалан олаӂэк таа кӧтӱ илкинкисиндӓн». 65Пилат деди: «Вар бир бӧлӱк бекчиниз, гидин да коруйун мезары, ниӂӓ билерсиниз». 66Оннар гиттилӓр да корудулар мезары бекчилӓрлӓн, мӱхӱрлейип ташы.\nМатфей 27","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/27","date":"2014-03-11T08:59:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1394011161070\/warc\/CC-MAIN-20140305091921-00087-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000066757,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000066757202148}","num_words":3740,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.029,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89869.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ондӧрт йылдан сора, бенимнӓн алып Титы, Варнавайлан барабар генӓ гиттим Иерусалимӓ. 2Аллахын ачыкламасына гӧрӓ гиттим да, гӧрӱшерӓк салт ӱстӱн сайыланнарлан, оннара аннаттым Ии Хабери, ангысыны насаат едерим йабанӂы миллетлерӓ, ки наафилӓ чалышмайым йада чалышмыш олмайым. 3Тит да бенимнӓн гелдийди. Макар ки о урумнардан, зорламадылар ону, кесиклик каблетсин. 4Ама варды йаланӂы кардашлар, ани, саклы сокулуп, сыйындылар бизим арамыза, ки гӧзлетсиннӓр сербестлии, ани едендик Иисус Христозда, бизи чыраклаа гӧтӱрсӱннӓр дейни. 5Биз хич оннара йол вермедик хем иилмедик, ки Ии Хаберин аслылыы сиздӓ калсын. 6Ама оннар, ким ӱстӱн сайылэрлар – оннар, не дӓ олсалар, беним ичин диил бишей, Аллах кимсейӓ пай тутмээр, – бу ӱстӱн сайыланнар бишей еклӓмедилӓр беним насаатыма. 7Буна каршы, оннар аннадылар, ани Ии Хабер бана верилди кесиксиз оланнар ичин, ниӂӓ дӓ Петрийӓ кесикли оланнар ичин. 8Зерӓ О, Ким койду Петрийи апостол кесикли оланнар ичин, хеп О бени дӓ койду апостол кесиксиз оланнар ичин. 9Ачан Иаков, Кифа хем Иоан, ангылар дирек сайылэрлар клиседӓ, аннадылар, ани Аллах бана баашлады бу хайырлы иши, вердилӓр саа еллерини бана хем Варнавайа, ки иштӓ бирлиимиз олсун – биз гиделим йабанӂы миллетлерӓ, ама оннар гитсиннӓр кесикли оланнара. 10Салт дедилӓр, фукааралара йардым вермӓӓ унутмайалым, бӓн дӓ бу иши йапмаа хавездим. 11Ама ачан Кифа гелди Антиохийа касабасына, бӓн ӱз-бе-ӱз каршы дурдум она, зерӓ о кабаатлыйды. 12Чӱнкӱ кими адамнар гелинӂӓ, ани Иаковдан йолланмыш, Кифа йабанӂыларлан бирердӓ ийӓрди, ама ачан оннар гелдилӓр, о башлады бир тарафа чекилмӓӓ да кендини айырмаа, зерӓ коркарды кесиклилердӓн. 13Калан иудейлӓр дӓ онуннан барабар икиӱзлӱлӱк йапмаа башладылар. Етишилди орайыдан, ани Варнава да оннарын икиӱзлӱлӱӱнӓ катылды. 14Ачан гӧрдӱм, ани оннар доору гӧтӱрмеер кендилерини Ии Хаберин аслылыына гӧрӓ, дедим Петрийӓ хепсинин ӧнӱндӓ: «Макар ки иудейсин, сӓн йашээрсын йабанӂылар гиби, ама диил иудейлӓр гиби. Озаман нечин йабанӂылары чалыштырэрсын иудей олсуннар? 15Биз иудей дуумактан, диилиз \"гӱнахкер\", ниӂӓ йабанӂы миллетлӓр. 16Хеп окадар билериз, ани инсан доору сайылмээр Айоз Закону таманнамаклан, ама инаннан Иисус Христоза. Онуштан биз дӓ инандык Христос Иисуса, ки инаннан Христоза доору сайылалым, ама диил Закону таманнамаклан. Зерӓ кимсей доору сайылмайаӂэк Закону таманнамаклан. 17Еер биз, истейерӓк доору сайылмаа Христозун араӂылыыннан, кендимиз гӱнахкер чыкарсайдык, озаман чыкэр, ани Христос гӱнах изметкери? Бу олмаз бир сыра билӓ! 18Еер бӓн енидӓн дӱзӓрсейдим, не йыктым, озаман чыкэр, ани кенди-кендими закон басыӂысы йапэрым. 19Зерӓ Законун йардымыннан бӓн, Законун заплыындан куртулуп, сансын ӧлдӱм, ки Аллах ичин йашайым. 20Бӓн ставроза герилмиш олдум Христозлан барабар. Шиндӓн сора бӓн йашамээрым, ама Христос бендӓ йашээр. Бу йашамак, ани шинди йашээрым гӱӱдейлӓн, йашээрым инаннан Аллахын Оолуна, Ангысы бени севди да Кендисини беним ичин верди. 21Аллахын иивергисини паасызландырмээрым. Зерӓ еер олайды инсан доору сайылабилсин Законнан, озаман чыкаӂэйды, ани Христозун ӧлӱмӱ наафилӓ олду».\nГалатийалылара 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/2","date":"2014-03-09T13:11:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1393999678556\/warc\/CC-MAIN-20140305060758-00056-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000083447,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":29,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000083446502686}","num_words":1767,"character_repetition_ratio":0.053,"word_repetition_ratio":0.023,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87118.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сиз кендиниз билерсиниз, кардашлар, ани бизим гелмемиз сизӓ олмады наафилӓ. 2Ачан таа илери зеетлендик хем гӱӂендирилмиш олдук, ниӂӓ билерсиниз, Филип касабасында, Аллахымыз бизи гиргиннетти, ки насаат еделим сизӓ Аллахын Ии Хаберини, бакмайарак чок каршылаа инсандан. 3Зерӓ ачан чаардык сизи инана, биздӓ йокту йалан еки диилпак неетлӓр, йада шалвирлик. 4Ама чӱнкӱ Аллах сайды бизи уйгун, ки инандырсын бизӓ Ии Хабери, бакэрыз, ӧлӓ лафеделим, ки беендирелим кендимизи диил инсана, ама Аллаха, ани адамын ӱреени денеер. 5Ниӂӓ ии билерсиниз, бир сыра билӓ сизӓ сӧлӓмедик йалтыклы лафлар, не дӓ пердӓ чектик, ки саклайалым тамахлыы. Аллах бизӓ шаат. 6Инсаннардан метинник аарамадык, не сиздӓн, не дӓ башкасындан. 7Биз, Христозун апостоллары, варды насыл аарлык койалым сизин ӱстӱнӱзӓ. Ама биз кендимизи йалпак гӧтӱрдӱк сизиннӓн, ниӂӓ бир ана кенди ушакларыны дойуран. 8Зерӓ биз сизӓ ӧлӓ ӱректӓн бааландык, ани кайыл олдук пайетмӓӓ сизиннӓн диил саде Ии Хабери Аллах ичин, ама бизим кенди ӂаннарымызы да, зерӓ окадар пек севдик сизи. 9Сиз аклыныза гетирин, кардашлар, бизим аар ишимизи хем савашмамызы, ниӂӓ геӂӓ-гӱндӱз ишледик, ки сиздӓн кимсейӓ аарлык йапмайалым, да насаат еттик сизӓ Ии Хабери Аллах ичин. 10Сиз дири шаатларсыныз, хеп ӧлӓ Аллах да, некадар айоз, доору хем лекесиз гӧтӱрдӱк кендимизи сизин, инанӂыларын, ӧнӱндӓ. 11Ниӂӓ билерсиниз, херкезинизлӓн олдук, ниӂӓ бир боба кенди ушакларыннан, сизи гиргиннеттик, иилендирдик 12хем ӧзендирдик, ки гӧтӱрӓсиниз кендинизи йакышыклы Аллаха, Ангысы чаарды сизи Кенди падишахлыына хем Кенди метинниинӓ. 13Онуштан биз херзаман шӱкӱр едериз Аллаха, ки кабледип Аллахын сӧзӱнӱ, ани ишиттиниз биздӓн, каблеттиниз диил ниӂӓ адам сӧзӱнӱ, ама ниӂӓ Аллахын сӧзӱнӱ, ниӂӓ дӓ хакына вар хем ангысы сиздӓ, инанӂыларда, ишлеер. 14Зерӓ сиз, кардашлар, олдунуз бензӓр Аллахын клиселеринӓ Иудейада, ангылары Иисус Христоза баалы, зерӓ сиз дӓ чектиниз кенди ватандашларыныздан, не оннар чектилӓр иудейлердӓн, 15ани ӧлдӱрдӱлӓр Сааби Иисусу хем Аллахын пророкларыны, бизи дӓ кооладылар. Аллахы гӱӂендирерлӓр хем хепси инсана каршы дурэрлар, 16зерӓ кӧстек койэрлар бизӓ, насаат еделим башка миллетлерӓ, куртулсуннар дейни. Бунуннан дайма долдурэрлар 17Кардашлар, биз айырылдык сиздӓн бир вакыда ӱзлӓн, ама диил ӱреклӓн. Онуштан окадар таа бӱӱк хавезлӓн чалыштык гӧрелим сизин ӱзӱнӱзӱ. 18Хакына, ани истедик сизӓ гелмӓӓ. Бӓн, Павли, бир-ики сыра истедим гелейим, ама шейтан бизӓ кӧстек койду. 19Зерӓ ким бизим умудумуз еки севинмемиз, ким о фенец, нейлӓн биз ӱӱнеӂез Саабимизин Иисус Христозун каршысында Онун гелмесиндӓ? Диил ми сиз? 20Доору, ани сизсиниз – оннар, киминнӓн биз ӱӱнериз хем севинериз.\n1 Салониклилерӓ 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Thess\/2","date":"2014-03-11T10:20:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1394011173115\/warc\/CC-MAIN-20140305091933-00096-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":1513,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88171.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӱчӱнӂӱ гӱнӱ Галилейанын Кана кӱӱйӱндӓ дӱӱн варды. Иисусун анасы орадайды. 2Дӱӱнӓ чаардылар Иисусу да ӱӱрениӂилериннӓн. 3Чӱнкӱ шарап битмишти, Иисусун анасы деди Она: «Оннарда йок шарап». 4Иисус ӂувап етти: «О, кары! Бана хем сана не? Беним саадым таа гелмеди». 5Анасы изметкерлерӓ деди: «Йапасыныз ону, не дейеӂек». 6Орада варды алты кап таштан. Иудейлерин адетлеринӓ гӧрӓ, бу каплардан суйу файдалардылар йыканмак адетлериндӓ. Херкези бу каплардан аларды ики-ӱч ӧлчӱ су. 7Иисус деди оннара: «Долдурун каплары суйлан». Оннар долдурдулар оннары аазларынадан. 8«Шинди алын да гӧтӱрӱн дӱӱн ӂувапчысына», – деди Иисус. Ӧлӓ дӓ йаптылар. 9Дӱӱн ӂувапчысы датты судан олмуш шарабы. О билмӓрди, нередӓн бу шарап, билӓрдилӓр изметкерлӓр, ани долдурдулар каплары. Дӱӱн ӂувапчысы чаарды гӱвеейи 10да деди она: «Инсан илкин койэр софрайа ии шарабы, да конаклар сарфош олдуктан сора, прост шарабы. Ама сӓн ии шарабы бракмышын шиндийӓ кадар». 11Иисус йапты бу илк нышаны Галилейанын Кана кӱӱйӱндӓ. Бунуннан ачты Кенди метинниини, да ӱӱрениӂилери инандылар Она. 12Ондан сора, анасыннан, кардашларыннан хем ӱӱрениӂилериннӓн барабар гитти Капернаума. Орада калдылар биркач гӱн. 13Иудейлерин Паскеллеси йаклашарды. Иисус гелди Иерусалим касабасына. 14Булду Айоз бинанын аулунда ӧкӱз, койун, гугуш сатаннары хем отурукча пара дииштиреннери. 15Тасмадан йапты бир камчы да коолады хепсини дышары Айоз бинанын аулундан койуннарлан хем ӧкӱзлӓрлӓн, даатты пара дииштиреннерин гӱмӱшлерини, актарды масаларыны. 16Деди гугуш сатаннара: «Алын буннары бурадан да Беним Бобамын евини панайыра чевирмейин!» 17Ӱӱрениӂилери аклына гетирдилӓр, ани вар йазылы: «Хавезлик Сенин евин ичин Бени кемирер». 18Иудейлӓр бунун ичин дедилӓр Она: «Не нышаннан бизӓ гӧстереӂӓн, ани вар доорулуун буну йапасын?» 19Иисус деди: «Йыкын бу Айоз бинайы да Бӓн ӱч гӱнӓдӓн енидӓн калдыраӂам». 20Иудейлӓр дедилӓр: «Лӓӓзым олду кырк алты йыл йапылсын бу Айоз бина, да Сӓн йапаӂан ону ӱч гӱндӓ ми?» 21Ама О, дейерӓк Айоз бина, Кенди гӱӱдеси ичин лафедӓрди. 22Ачан дирилди ӧлӱдӓн, ӱӱрениӂилери аклына гетирдилӓр, ани о сӧледийди бу лафлары, да инандылар Айоз Йазылары хем Иисусун сӧзӱнӱ. 23Ачан Иисус Паскеллӓ йортусунда Иерусалим касабасындайды, чок инсан инанды Она, зерӓ гӧрӓрдилӓр мераклы нышаннары, ани йапарды. 24Ама Кендиси Иисус умудуну оннара коймарды, зерӓ таныйарды хепсини. 25Онун йокту лӓӓзымныклыы, ки биркимсей аннатсын инсан ичин, зерӓ О Кендиси билӓрди, не вар инсанын ӱреендӓ.\nИоан 2","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-10","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/2","date":"2014-03-15T00:46:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-10\/segments\/1394678695509\/warc\/CC-MAIN-20140313024455-00019-ip-10-183-142-35.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":1390,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.047,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":95899.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Не дейеӂез бизим гӱӱдейӂесинӓ дедемизин Авраамын дуруму ичин? 2Еер Авраам доору сайылайды кенди ишлериннӓн, озаман вардыр нейлӓн ӱӱнсӱн инсанын, ама диил Аллахын ӧнӱндӓ. 3Зерӓ Айоз Йазы не деер? «Авраам инанды Аллахы, да бу она доорулук сайылды». 4Ким ишлеер, ӧдеени саймаз баашыш, ама сайэр хак. 5Ким кенди ишлеринӓ умутланмээр, ама инанэр Она, Ким аллахсызы доору сайэр, инаннан она доорулук сайылэр. 6Давид дӓ мутлу сайэр ону, кими Аллах, бакмайарак йаптыкларына, доору сайэр. О деди: 7«Одур мутлу, кимин законсузлуу афедилди хем гӱнахлары ӧртӱлдӱ! 8Не мутлудур о адам, кимин гӱнахларыны Аллах есаба коймайаӂэк!» 9Бу мутлулук саде кесикли оланнар ичин ми оса кесиксиз оланнар ичин дӓ ми? Биз деериз: «Авраам кенди инаныннан доору сайылды». 10Незаман доору сайылды? Кесикликтӓн ӧнӂӓ ми оса кесикликтӓн сора мы? Диил кесикликтӓн сора, ама кесикликтӓн ӧнӂӓ. 11Кесиклик нышаныны каблетти ниӂӓ доорулук мӱхӱрӱ. Доорулуу инаннан еденди, таа кесикли олмадыйнан. Ӧлӓ ки, о олду хепси кесиксиз инанӂыларын бобасы, ки оннар да доору сайылсыннар дейни. 12Хем кесикли оланнарын да бобасы олду, ким диил саде кесикли, ама бобамызын Авраамын излериндӓн гидерлӓр, ангысы инанарды, таа кесикли олмадаан. 13Зерӓ Законнан верилмеди адамак Авраама хем онун ушакларына, ки дӱннейи елӓ алсыннар, ама доорулуклан, ани еденилер инаннан. 14Еер мирасчылык олайды салт оннара, ким Закону тутэр, озаман инан бошуна калаӂэйды, адамак да файдасыз олаӂэйды. 15Зерӓ Закон Аллахын ӱфкесини гетирер, ама нередӓ йок закон, орада йок закон басмасы да. 16Онуштан адамак инана гӧрӓ еденилир, ки Аллахын иивергисиндӓн тутунсун да бутӱрлӱ каавиленсин Авраамын хепси ушакларына, диил саде оннара, ким Закону тутэр, ама хепсинӓ дӓ, ким инанэр Авраам гиби, ангысы хепсимизин бобасы. 17Ниӂӓ вар йазылы: «Сени, боба оласын чок миллетлерӓ, йаптым». О Аллахын ӧнӱндӓ, Кими инанды, хепсимизӓ боба олду. Аллах Одур, Ким дирилдер ӧлӱлери хем варлаа чаарэр оннары, не йок. 18Умут йоккан, Авраам умутланды хем инанды. Бутӱрлӱ олду чок миллетлерин бобасы, ниӂӓ Аллах она адамышты: «Сенин сенселӓн окадар чок олаӂэк, йылдызлар гиби». 19Чӱнкӱ онун инаны йуфкаланмады, о бакмады ӧлӱ гиби гӱӱдесинӓ, ани йакын ӱз йашындайды, хем Сарранын ушаксызлыына. 20О Аллахын адамасында икилӓмеди хем инансыз олмады, ама инаны каавиленди да Аллахы метиннеди. 21Бӱтӱн ӱректӓн инанды, ани Аллах не адады, хепсини таманнайабилир. 22Онуштан о инаныннан доору сайылды. 23Диил салт Авраам ичин йазылы, ани «она доорулук сайылды», 24ама бизим ичин дӓ, ани доору сайылаӂэз, зерӓ инанэрыз Она, Ким дирилтти Саабимизи Иисусу ӧлӱдӓн. 25Иисус бизим гӱнахла��ымыз ичин ӧлӱмӓ верилди хем бизим доору сайылмамыз ичин дирилдилди.\nРомалылара 4","id":"","dump":"CC-MAIN-2014-23","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/4","date":"2014-07-25T10:19:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2014-23\/segments\/1405997894151.32\/warc\/CC-MAIN-20140722025814-00036-ip-10-33-131-23.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000078678,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":25,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000078678131104}","num_words":1533,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.03,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":80427.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бундан сора Иисус гезӓрди Галилейада. Истӓмӓрди гезсин Иудейада, зерӓ иудейлӓр аарардылар ӧлдӱрсӱннӓр Ону. 2Йаклашарды иудейлерин Бордей йортусу. 3Иисусун кардашлары дедилӓр Она: «Чык бурадан да гит Иудейайа, Сенин ӱӱрениӂилерин дӓ гӧрсӱннӓр, не ишлӓр йапэрсын. 4Зерӓ кимсей йаптыкларыны сакламээр, ачан истеер ачылсын инсана. Чӱнкӱ Сӓн йапэрсын бу ишлери, гӧстер Кендини дӱннейӓ». 5Онун кардашлары буну дедилӓр, зерӓ инанмардылар Она. 6Иисус ӂувап етти оннара: «Беним вакыдым таа гелмеди, ама сизин ичин херзаман вакыт уйгун. 7Сиздӓн дӱннӓ йок насыл азетмесин, ама Бендӓн азетмеер, зерӓ Бӓн ачыклээрым, ани онун ишлери кӧтӱ. 8Сиз гидин йортуйа. Бӓн таа гитмейеӂӓм бу йортуйа, зерӓ Беним вакыдым таа гелмеди». 9Буннары сӧледиктӓн сора О калды Галилейада. 10Ачан кардашлары гиттилӓр йортуйа, сора О да ардларындан гитти, ама диил ачыкта, саклы гитти. 11Иудейлӓр аарардылар Ону йорту вакыды да сорардылар: «О нередӓ?» 12Инсан арасында чок тӱрлӱ Онун ичин фисирдемӓк олурду. Кимиси дейӓрди: «О бир ислӓӓ адам», башкасы дейӓрди: «Диил ислӓӓ, О инсаны алдадэр». 13Ама кимсей Онун ичин лафетмӓрди ачык, зерӓ коркардылар иудейлердӓн. 14Йортунун йарысында Иисус гирди Айоз бина ичинӓ да башлады ӱӱретмӓӓ. 15Иудейлӓр шашардылар, дейип: «Нӓӓндан О билер, ӱӱренмедийнӓн, Айоз Йазылары?» 16Иисус ӂувап етти: «Беним ӱӱренмишлиим диил Бендӓн, ама Ондан, Ким Бени йоллады. 17Еер биркимсей истӓрсейди йапсын Онун истедиини, о аннайаӂэк бу ӱӱретмӓк Аллахтан мы, оса Бӓн Кендимдӓн ми сӧлеерим. 18Ким лафедер кендиндӓн, о кендинӓ метинник бакэр, ама ким онун йоллайанын метинниини бакэр, о доору сӧлеер, онда йок йаннышлык. 19Вермеди ми Моисей сизӓ Закону? Хеп окадар кимсей сиздӓн тутмээр Закону, озаман нечин Бени ӧлдӱрмӓӓ бакэрсыныз?» 20Инсан ӂувап етти: «Диил ми фена дух Сендӓ? Ким бакэр Сени ӧлдӱрмӓӓ?» 21Иисус ӂувап етти оннара: «Бӓн бир иш йаптым, да хепсиниз шаштыныз. 22Моисей верди сымарламак кесиклик ичин сизӓ, макар ки бу диил Моисейдӓн, ама деделердӓн, да сиз онуштан кесиклик йапэрсыныз ушаа ӂумертеси гӱнӱ. 23Еер ушаа кесиклик йапыларсайды ӂумертеси гӱнӱ, ки басылмасын Моисейин Закону, нечин Бана окадар ӱфкеленерсиниз, ани ӂумертеси гӱнӱ бир адамы хептӓн саа йаптым? 24Даава кесмейин дышанкы дуруша гӧрӓ, ама даава кесин доорулаа гӧрӓ». 25Кими адамнар Иерусалимдӓн сорардылар: «Диил ми бу О, кими ӧлдӱрмӓӓ аарээрлар? 26Тӓ, О лафедер ачыклыкта, да кимсей бишей Она демеер! Аӂаба кайыл олмады мы ӧндерӂилӓр дӓ, ани О Христос? 27Биз билериз, нередӓн О, ама ачан Христос гелеӂек, кимсей билмейеӂек нередӓн». 28Иисус, Айоз бина аулунда ӱӱредерӓк инсаны, бӧлӓ баарды: «Сиз Бени таныйэрсыныз хем билерсиниз нередӓним, ама Бӓн Кенди башыма гелмедим. Бени Йоллайан – хаклы, ама сиз Ону танымээрсыныз. 29Бӓн таныйэрым Ону, зерӓ гелдим Ондан. О Бени йоллады». 30Оннар бакардылар тутсуннар Ону, ама кимсей ел койамады Она, зерӓ гелмедийди вакыды. 31Чойу инсандан инандылар Она. Оннар дейӓрдилӓр: «Ачан Христос гелеӂек, не таа чок нышан йапаӂэк мы, некадар бу Адам йапэр?» 32Фарисейлӓр ишиттилӓр инсаны бӧлӓ фысырдашарак Иисус ичин. Бӱӱк попазлар хем фарисейлӓр йолладылар бекчилери, ки тутсуннар Иисусу. 33Ама Иисус деди: «Бӓн бир парча вакыт таа олаӂам сизиннӓн да сора гидеӂӓм Она, Ким йоллады Бени. 34Сиз аарайаӂэныз Бени да буламайаӂэныз. Нередӓ Бӓн олаӂам, сиз орайы йок ниӂӓ гелӓсиниз». 35Иудейлӓр лафедӓрдилӓр бири-бириннӓн: «Нерейи бу адам истеер гитсин, да биз Ону буламайалым? Дӱшӱнмеер ми гитсин бизим инсана, ани даанык урум касабаларына, да урумнары ӱӱретсин? 36Башка тӱрлӱ несой аннамаа бу лафлары, ани сӧледи: \"Аарайаӂэныз да буламайаӂэныз Бени\" хем \"Нередӓ Бӓн олаӂам, сиз орайы гелӓмейеӂениз?\"» 37Йортунун битки бӱӱк гӱнӱндӓ Иисус калкты айакча да баарды: «Ким сусады, гелсин Бана да ичсин. 38Ким инанэр Бана, ондан бир дерӓ йашамак суйу акаӂэк, ниӂӓ йазылы Айоз Йазыда». 39Сӧлӓрди бу лафлары Айоз Дух ичин, Ангысыны лӓӓзымды каблетсиннӓр оннар, ким Она инанэр. Зерӓ Айоз Дух таа верилмедийди, хем Иисус таа диилди метинникли. 40Кимиси инсандан, ачан ишиттилӓр бу лафлары, дедилӓр: «Бу адам хакына бекленӓн пророк». 41Башкасы дейӓрди: «О Христос», ама таа башкасы дейӓрди: «Олур му Христос Галилейадан гелсин? 42Йок му йазылы Айоз Йазыда, ани Христос гелеӂек Давидин сенселесиндӓн, Вифлеем касабасындан, нередӓ Давид йашарды?» 43Ӧлӓ ки, олурду чекиш инсан арасында Иисус ичин. 44Кимиси бактылар тутсуннар Ону, ама кимсей ел койамады Она. 45Бекчилӓр дӧндӱлӓр геери бӱӱк попазлара хем фарисейлерӓ. Буннар сордулар оннара: «Нечин гетирмединиз Ону?» 46Бекчилӓр ӂувап еттилӓр: «Кимсей бир сыра билӓ лафетмеди бу адам гиби». 47Фарисейлӓр дедилӓр: «Не, сиз дӓ ми алдандыныз? 48Инанды мы аӂаба бир ӧндерӂи еки бир фарисей Она? 49Бу инсан билмеер Закону, о бетвалы!» 50Оннардан бири, Никодим, ангысы ӧнӂӓ гелдийди Иисуса, деди оннара: 51«Бизим Закон кабаатландырэр мы биркимсейи, таа сеслӓмедийнӓн ону хем аннамадыйнан, не йапты?» 52Оннар ӂувап еттилӓр: «Беки сӓн дӓ Галилейадансын? Аараштыр ислӓӓ да бак, Галилейадан вар мы насыл чыксын пророк?» 53Сора хепси даалыштылар евлеринӓ.\nCopyright","id":"","dump":"CC-MAIN-2016-18","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/7","date":"2016-05-01T09:56:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-18\/segments\/1461860115672.72\/warc\/CC-MAIN-20160428161515-00100-ip-10-239-7-51.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":24,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":2832,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.04,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88236.1,"cluster_detection":1} +{"text":"GAGAUZI: Bible NT 2006 – Cyrillic\nEphesians (Ефеслилерӓ) 6:10-18\n10 Биткидӓ, кардашларым, кувет алын Саабидӓн. О каавилесин сизи Кенди бӱӱк кудрединнӓн.\n11 Кендинизи донадын Аллахын бӱтӱн силӓхларыннан, ки дурабилӓсиниз каршы диаволун фитлемелеринӓ.\n12 Зерӓ бизим дӱӱшмемиз диил кана хем тенӓ каршы, ама ӧндерӂилерӓ, заабитлерӓ хем бу караннык дӱннейин куветлеринӓ – фена духлара каршы, ани булунэр гӧклердӓ.\n13 Онуштан алын Аллахын бӱтӱн силӓхларыны, ки дайанабилӓсиниз кӧтӱ гӱндӓ да, хепсини енседиктӓн сора, айакча калабилӓсиниз.\n14 Озаман ериниздӓ дурун, белинизи аслылыклан кушайын, гӱӱсӱнӱзӱ доорулук зирхиннӓн сарын,\n15 айакларыныза айак капларыны гиийин, ки хазыр оласыныз Ии Хабери услулук ичин насаат етмӓӓ.\n16 Буннарын ӱстӱнӓ алын инан калканыны, нейлӓн сӱӱндӱрӓбилеӂениз йарамазын хепси кызгын окларыны.\n17 Кабледин куртулмак башлыыны хем Айоз Духун кылыӂыны, ани Аллахын сӧзӱдӱр.","id":"","dump":"CC-MAIN-2016-18","url":"https:\/\/en.wordpress.com\/tag\/cyrillic\/","date":"2016-05-03T14:36:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-18\/segments\/1461860121561.0\/warc\/CC-MAIN-20160428161521-00071-ip-10-239-7-51.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":507,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.036,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":89781.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус гитти орадан да гелди Иудейа ерлеринӓ, Иорданын ӧбӱр тарафына. Инсан генӓ топланды Онун долайына. О алышмасына гӧрӓ башлады енидӓн ӱӱретмӓӓ оннары. 2Гелдилӓр фарисейлӓр да, денейип Ону, сордулар: «Дӱшер ми, адам айырылсын кенди карысындан?» 3Иисус сорду оннара: «Не сизӓ Моисей сымарлады?» 4Оннар дедилӓр: «Моисей бракты, коӂа йазсын айырылмак кийады да айырылсын карысындан». 5Иисус ӂувап етти оннара: «Сизин инатлыыныз бетеринӓ Моисей йазыларында верди сизӓ бу сымарламайы. 6Ама дӱннейин курулмасындан \"Аллах йаратты инсаннары, олсуннар адам хем кары. 7Онуштан бракаӂэк адам бобасыны хем анасыны 8да бирлешеӂек карысыннан. Икиси бир гӱӱдӓ олаӂэк\". Бутакым олаӂэклар диил ики, ама бир гӱӱдӓ. 9Ӧлӓ ки, не Аллах бирлештирди, инсан ону айырмасын». 10Ичердӓ ӱӱрениӂилӓр енидӓн сордулар Она хеп бунун ичин. 11О деди оннара: «Ким айырылэр карысындан да евленер башкасына, ороспулук йапэр. 12Хем хер кары, ани бракэр коӂасыны да евленер башка адама, ороспулук йапэр». 13Гетирӓрдилӓр Иисуса ушаклары, ки диисин оннара, ама ӱӱрениӂилӓр азарладылар оннары. 14Иисус, гӧрӱп буну, ӱфкеленди да деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Бракын ушаклары, гелсиннӓр Бана, да дургутмайын оннары, зерӓ Аллахын Падишахлыы оннарын гибилери ичин. 15Доору сӧлеерим сизӓ: ким каблетмейеӂек Аллахын Падишахлыыны бир ушак гиби, о орайы хич гирӓмейеӂек». 16Сора куӂаклады ушаклары, койду еллерини оннарын ӱстӱнӓ да иисӧзледи. 17Ачан Иисус йолланды йола гитмӓӓ, хызлы гелди бир адам, диз чӧктӱ Онун ӧнӱндӓ да сорду: «Ии Ӱӱредиӂи, не йапайым, ки дивеч йашамак еденейим?» 18«Нечин деерсин Бана \"ии\"? Кимсей диил ии, салт бир Аллах, – ӂувап етти Иисус. – 19Билерсин сымарламаклары: \"Ороспулук йапмайасын, ӧлдӱрмейӓсин, чалмайасын, йаланӂы шаат олмайасын, алдатмайасын, бобаны-ананы икрамнайасын\"». 20О ӂувап етти: «Ӱӱредиӂи, хепси буннары таманнадым таа генчлиимдӓн». 21Иисус бакты уз онун гӧзлеринӓ, севди ону да деди: «Сана етишмеер салт бир иш. Гит да сат, нейин вар, пайет фукааралара, да олаӂэк хазнан гӧктӓ. Сора гел, \/ал ставрозуну\/ да излӓ Бени». 22О, ишидип бу лафлары, гӱӂеник гитти, зерӓ чок зенгиннии варды. 23Иисус бакты долайа да деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Некадар зор Аллахын Падишахлыына гирсин оннар, кимин вар зенгиннии!» 24Ӱӱрениӂилӓр шаш-беш калдылар Онун сӧзлериндӓн. Иисус енидӓн лафетти да деди: «Ушаклар, некадар зор Аллахын Падишахлыына гирсин \/оннар, ким умудуну койэр зенгиннӓӓ\/! 25Таа илин бир девӓ ииненин кулаандан гечсин, некадар бир зенгин адам Аллахын Падишахлыына гирсин». 26Ӱӱрениӂилӓр пек чок шаштылар да бири-биринӓ дедилӓр: «Озаман ким куртулабилир?» 27Иисус бакты уз оннарын гӧзлеринӓ да деди: «Бу инсана олмаз, ама диил Аллаха, зерӓ Аллаха хепси олур». 28Петри лафетмӓӓ башлады да Она деди: «Тӓ, биз брактык хепсини да гелдик Сенин ардына». 29Иисус ӂувап етти: «Доору сӧлеерим сизӓ: хепси, ким бракты евини, кардашларыны, кызкардашларыны, анасыны, бобасыны, \/карысыны,\/ ушакларыны еки мерасыны Беним ичин хем Ии Хабер ичин, 30о кабледеӂек шинди, бу ӧмӱрдӓ, ӱз катына таа чок ев, кардаш, кызкардаш, ана, ушак, тарла, кооламакларлан билӓ, ама гелӓн ӧмӱрдӓ кабледеӂек дивеч йашамак. 31Ама чойу илк оланнардан битки олаӂэк, чойу да биткилердӓн илк олаӂэк». 32Ачан оннар йолда Иерусалимӓ доору гидӓрдилӓр, Иисус оннарын ӧнӱ сора гидӓрди. Ӱӱрениӂилӓр титсинӓрдилӓр, Онун ардына гиденнӓр коркардылар. Иисус, енидӓн алып бир тарафа оники ӱӱрениӂисини, башлады оннара сӧлемӓӓ, не олаӂэк Онуннан: 33«Тӓ, биз гидериз Иерусалимӓ. Адам Оолу верилеӂек бӱӱк попазларын хем билгичлерин елинӓ. Ону ӧлӱмӓ даава едеӂеклӓр да йабанӂыларын елинӓ вереӂеклӓр. 34Ону гӱлмӓӓ алаӂэклар, камчыйлан дӱӱйеӂеклӓр, тӱкӱреӂеклӓр ӱзӱнӓ да ӧлдӱреӂеклӓр, ама О ӱч гӱндӓн сора дирилеӂек». 35Йаклашэр Зеведейин ооллары Иаков хем Иоан да деерлӓр Она: «Ӱӱредиӂи, биз истеериз, йапасын, не биз Сана йалвараӂэз». 36О сорду оннара: «Не истеерсиниз, йапайым сизин ичин?» 37Оннар дедилӓр: «Изин вер, ани отуралым Сениннӓн, биримиз саа тарафында, биримиз дӓ сол тарафында, ачан Сӓн метинниктӓ олаӂан». 38Иисус ӂувап етти оннара: «Билмеерсиниз, не истеерсиниз. Вар мы ниӂӓ сиз ичӓсиниз о чӧлмектӓн, ани Бӓн ичерим, еки ваатиз оласыныз о ваатизликлӓн, ани Бӓн олэрым?» 39Оннар ӂувап еттилӓр: «Вар ниӂӓ». Иисус деди оннара: «Ичеӂениз о чӧлмектӓн, ани Бӓн ичер��м, хем ваатиз олаӂэныз о ваатизликлӓн, ани Бӓн олэрым. 40Ама Бендӓн тутунмээр, изин верейим отурмаа саа еки сол тарафымда. Бу верилеӂек оннара, кимӓ хазырланмыш». 41Калан он ӱӱрениӂи, ишидип буну, ӱфкелендилӓр Иакова хем Иоана. 42Иисус чаарды оннары да деди: «Билерсиниз, ани ким сайылэр миллетлерин ӧндерӂилери, оннар чорбаӂылык едерлӓр инсан ӱстӱнӓ хем бӱӱклери заабитлик едерлӓр. 43Ама сизин аранызда бӧлӓ олмасын. Ким сиздӓн истеер бӱӱк олсун, о изметкӓр олсун каланына. 44Ким сиздӓн истеер илк олсун, о чырак олсун хепсинӓ. 45Зерӓ Адам Оолу гелмеди, ки Она измет етсиннӓр, ама Кенди измет етсин инсана хем версин йашамасыны чойун еринӓ, ки куртарабилсин оннары». 46Гелдилӓр Иерихон касабасына. Ачан Иисус чыкарды Иерихон касабасындан ӱӱрениӂилериннӓн хем чок инсаннан, Тимейин оолу, Вартимей, кӧӧр диленӂи, отурарды йол бойунда. 47О ишитти, ани Назаретли Иисус орадан гечер, да башлады баармаа: «Иисус, Давидин Оолу, аӂы бени!» 48Чойу таказаларды ону, суссун дейни, ама о таа пек баарарды: «Давидин Оолу, аӂы бени!» 49Иисус дургунду да деди: «Чаарын ону». Чаардылар кӧӧр адамы да дедилӓр: «Калк да гиргин ол, О сени чаарэр». 50О сыбытты ӱстӱнкӱ рубасыны, калкып-атлады да гелди Иисуса. 51Иисус сорду: «Не истеерсин, йапайым сана?» «Раввуни, гӧрмӓк еденейим», – ӂувап етти бу кӧӧр адам. 52Озаман Иисус деди она: «Вар насыл гидӓсин, сенин инанын сени куртарды». Чабук кӧӧр адам башлады гӧрмӓӓ да гитти йол бойунӂа Иисусун ардына.\nCopyright","id":"","dump":"CC-MAIN-2016-26","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/10","date":"2016-06-27T20:29:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-26\/segments\/1466783396106.71\/warc\/CC-MAIN-20160624154956-00036-ip-10-164-35-72.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":21,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":3189,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.047,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88710.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Бели бу сирри урейимде гелбимин лап деринликлеринде сахламаг истейирдим,ама не етсинки меним бедбехт талехим меним кедеримле дост олацаг\nАхы не гунах етдим,я ребб я худа ахы менде севмейе борцлу идим,ахы менде севги дады дуймаг арзусу дилемишдим.\nБир зама хеятда умудле бахдым,инди исе ацы нифретле бахырам,инди исе данышацагам:.\nДуз ай ярым еввел бир гызы севдим,бу илк севгим иди..и артыг нишанлыйыг,ама о исе болницада цан верир,я ребб нийе ахы?нийе? нийе?инанын яза яза гозлеримден яш ахыр, даха олурем,хеким она 1 ай вахт вериб..ахы ниййет етдик,ахы гелинлик палтарыда сечдик,и мене хемише дейирди истейирем тоюм =Романтик=олсун.Дейирдим езизим,сене гурбан олацаг,менде романтиканы севирем.\nАма бахын,горун неце ацылар яшайырам,горун нелер чекирем,дейесен ценаб езраил билмир севги недир,и фелек биз сайдыгымызы саймыр..даха яза билмирем.\nОну болницадан чыхартмаг истейирик,дейир йох,демели олурем онун учун чыхарырсыз,Артыг сачыда токулуб,хер ан сачымы истейирем дейир..\nБу не езабдыр,анд ичирем ярадана илк дефедир беле севги горурем,ялныз килиплерде,ревайетлерде гормушдум,ама хеятда хеятымда олду...аллахым щефа вер,гурбан олум.. я реббим\nРазыям омур бою хесте олсун,ятагында олсун ама менимле олсун,и даима гуллугунда озум даяным,ама хеятдан кочмесин,мени тек бурахмасын...язаммырам артыг..\nTarix: 19.11.2013 \/ 04:08 Müəllif: Akhundoff Baxılıb: 62 Bölmə: Sevgi varmı?","id":"","dump":"CC-MAIN-2016-44","url":"http:\/\/haqqinda.az\/Sevgi+varm%C4%B1\/26241-%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%BC+%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B1%D0%B5+%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%BD+%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B3%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%88%D1%82%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B82.html","date":"2016-10-27T16:48:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-44\/segments\/1476988721355.10\/warc\/CC-MAIN-20161020183841-00549-ip-10-171-6-4.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4805592895,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":17,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4805592894554138, \"tuk_Cyrl_score\": 0.30824100971221924, \"crh_Cyrl_score\": 0.12703359127044678, \"kum_Cyrl_score\": 0.029949672520160675}","num_words":770,"character_repetition_ratio":0.023,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.52,"perplexity_score":73410.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Цитата:\n\n\nСообщение от Scarlett\nЭльчилийе гедирлер, амма бейин атасы яман соющь сойенди. Ондан хаищь едирлер ки, ельчилискде агзын ачмасын. Гызын атасы ширин чайын гетирилмесин теклиф еденде бейин атасы....( эту часть можно пропустить), ве ельчилери говурлар.\nМулайим меселеси? А Скарлет бажы, сизин терефин анекдотлары эле бизим кендин анекдотларына охшуюрлар. Йегин бир ирайоннных. Сиздеми айрымсыныз, агрын алейм?","id":"","dump":"CC-MAIN-2016-44","url":"http:\/\/www.atc.az\/forum\/showpost.php?p=360073&postcount=570","date":"2016-10-22T03:39:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2016-44\/segments\/1476988718423.65\/warc\/CC-MAIN-20161020183838-00397-ip-10-171-6-4.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.479826957,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.479826956987381, \"tuk_Cyrl_score\": 0.2880598306655884, \"crh_Cyrl_score\": 0.09530891478061676, \"kum_Cyrl_score\": 0.08789411187171936, \"nog_Cyrl_score\": 0.014999041333794594, \"kir_Cyrl_score\": 0.011832843534648418}","num_words":225,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.449,"perplexity_score":90276.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 2, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ + * OKTJABP юи-ми ил. ♦ но т\nБашымыз CHJ&C0T8 еле г&рышыб кн. этрафымызын ¿охсуллашм&сыкы, еколожн фел&кэтин бизя Ьагладыгыны Ьисс еламнрнк Балке да езумузу 0 JeP® rojMypyr. Амма на har, чуккн чеЬэннэмдэ азадлыг Ьеч кэса лазым де)нл...\nБакынын )ашыллыгьгндан,\n!ашылсызлыгындан чох де-илиб, чох ]азыдыб. Сон !0 илдв бунунла элагэдар ССРИ во республика Ьвку-мэтлэринин беш гэрары гэ-бул олунуб. Амма бу ]азы-ланлар вэ гэбул олунан сэ-недлэр, нема де]эрлэр, Kejop-moJh6, елача назирликлэр ва баш идаралар арасында «1ол елчуб». Этан иллерда шэпэ-римизда бу саЬеда керулан ишлэрнн песабатына назер салсаг, мухтэлиф имочилик-лар бареда ме'луматлары охусаг, бела бир мензарэнин шаЬиди оларыг: hep ил Бакы эразисиндэ 300 Ьектара ]ахын саЬада ]ашыллащдыр-ма иши апарылыб. 70-чи ил-ден бери шаЬардаки ]ашыл-лыг cahacH уч мин Ьектардан 14 мин heicrapa чатыб. Еле бу заман да шеЬеримизин кетдикчэ кечэлпашзн кучэлэ-ри, бир вахтлар ахарлы-бахар-лы, инди исе сусузлугдан ja-нан haJeTnapn, бомбоз ]ени Jamajbuu с ah эл ери калиб ду-рур адамын квзунун габагын-да ва истэр-истемэз душу-нурсэн: Hnja белэдир? hep ил екилан jy3 минлерле Mej-вэ ве безек агачы, кул колу hapa rej6 олду? Бу ишла м%ш-гул олан, она чавабдеЬ олан вармы?\nВар, Нам да чох 6eJyK бир тэшкилат. Бакы LLIehep Ич-panjja Комитесинин Лашыл-лашдырма Муассиселари Баш ИстеИсалат Идареси еле бу ишлв мэшгулдур. Баш ида-рэ уч трести бирлашдирир. Беш мина ]ахын фэЬлэ, баг-бан, airpoHOM ве муЬендис Ja-шыллыглар салыр, онлара гуллуг едир. hep ил коллек-тивнн кучу иле 200 heKTap саИэде агач ве кул колу эки-лир. Бу нлин ]азында 66 мин агач, 95 мин кул колу басдырылыб. Бундан баш-га. 25 Ьектар чеменлик са-hecu те'мир олунуб, 18 су ryjycy газылыб. ЗаЬирэн hep rnej гajдacындaдыp. Су да вар, агач да, она гуллуг едэн-лер де. Баш идарэде бил-дирдилэр ки, сон ики онил-ликдэ коллективин гуввеси иле Бакыда техминен 4 мил-Joh агач, 6 mi^Joh кул колу экилмишдир.\n0злу1умузде hecaблajы-\nрыг, теза екиленлэри, кв1шэ-дан галанлары hap адамба-шына белурук ва аз галы-рыг севинек. Амма дeJилэн башга, корунэн бир башга. Наны о мешэлэр, кулустан-лар вэ чеменликлэр? Балке, аталар демиш. газанчымыз гудуруб ма)аны да Jejnó?\nдефэларла Бакы ШаЬэр Со-ветина мурачивт олунмасына 6ax\\iajapar JeHa да торпаглар нечэ квлди белушдурулур. Бакынын чэтнн иглим шара-итиндэ иллэрлэ, Ьэм дэ ззи]-)етлэ ]етищдирилэн агачлар касилир.\n,1ашыллыг вэ абадлыг учун пул лазымдыр, Ьэм дэ чох-лу пул. Баш идара бу пулу агач ]етишднриб сатдыгына вэ бу агачлара гуллуг етди-jHH3 кара ajpw-ajpw ташки-\nHapahar мввзу\nБаг акирик, барын кермурук\nСОН БИР'ИКИ ИЛДЭ БАКЫДА 22 МИН АГАЧ\nве кул колу меьв едилиб\nЧаваб алдыг. Мэ'лум олду ки, идарэнин имканлары hen де онун везифэлари вэ rapmbija чыхан чгтинликлэ-ри иле yjryn келмир. Ишчи гуввеси аздыр. Месэлан, hap бир феЬле HopMaja кера ики Ьектара гуллуг етмэлидир. Бурда исе норма аз гала ики дефэ чохдур — 4,5 Ьектар-дыр.\nБакыда hep кун haaaja, су-ja мин тонларла чиркаб, зэ-Ьэрли газ бурахылыр. Ь&лэ cenaje вэ меишет тулланты-ларыны демирик. Башга бир чэпинлик сон заманлар MeJ-дана чыхыб. Pajoнлapын халг депутатлары Советлери баш идарэ иле разылашмадан идарвнин балансында олан ]ашыллыг саЬзлэрини ajpbi-ajpw тошкилатлара, вэтен-дашлара вэ тичарет об]ектлэ-рнне па]ла]ырлар. Бу ]ахын-ларда кечирилмиш ^хлама кестэриб ки, сон бир-ики ил-де бу ]олла швЬерин 70 Ьек-тар ]ашыллыг cahecH зебт олунуб, heMHH jepдe 22 мин едэддэн чох агач вэ кул колу мэЬв едилиб. Биналарын гаршысындакы агачларын ]еринде теревЕЗ екилиб. Бу чур BE3HjJeT Сураханы, Хе-таи, Киров ве Нэсими pajoH-лары учун даЬа характерик-дир. Баш идаре терефинден\nлатлардан алыр. Ьэмин тэш-килатларын эн ириси олан Бакы Баш Тикинтш Идареси сон иллэрэ гэдер бу caheje лазым олан raJrbiHbi квсте-риб. Мисал учун, бирче 1987-чи илде бу мегсэдлэ 550 мин манат вэсаит херчлениб. Jla-кин сонралар динар назир-ликлер вэ тешкилатлар мими иншаатчылар да бу пулу ша-hapa чох керуб. Эввалче си-фаришлер аэалыб, сонра ка-чурмэ эмэли]]атлары 1убады-лыб. «Бакыбаштикинти» биналарын етрафында }ашыл-льгг салмагы ез аЬдасина ка-туруб. Белеликла, атен нл\nсифаришин he4Mjf 426 мин\nманата, бу ил нее 187 мин\nманата ендирилиб.\nШаЬерин ]ашыллыгына беле лаге]длин кестерэн, ез ишиндеки кем-кесири Ьакы-нын heca6biHa ерт-басдыр ет-мэ]э чалышан тешкилатла-рын са]ы бир де]нл, онларча-дыр. Ьемин тешкилатлар^ тапмаг учун чох да четинлик чекмэдик. ССРИ Ьекумети-нин «1986—1990-чы иллэр-дэ Бакы iuehep тэсэрруфаты-ны инкишаф етдирмэк тсд-бирлери Ьаггында» #герары-\nнын JepaiHa ]етирилмесини сур'этлендирмек мэгседи ила\nШ блика Ьекумэтинин\nчы илин апрелиндэ гэбул етди]и тарарда бу унван-лар, усталик онларын узэ-ринэ душан веаифэлар дэ кэстерилиб. Месэлан, гарара кере 5 «л муддатинда республика Arpap-CeHaje Коми-таен (индики Каид Тэсэрру-фаты вэ Эрзаг Назирли]и) Бакы шейериндэ 500 Ьектар-да. Азерба]чан Дамир Лолу Идареси 50 Ьектарда, «Лол-те'миртикинти» идареси 510 Кектарда. Лашыллашдырма Муассиселери Баш Идарэси 1.374 Ьектарда 1ашыллыг са.1малы идилар. Ахырда адыны чекди]имиз вэ 6ojHy-муза алаг ки, Ьзмишэ тэнгид олунан тешкилатдан башга галан Ьеч б*|ри ез ввзифэси-шш еЬдеснндэн калма]иб.\nБу мо с ел & ила1 элагедар Ьемин тэшкилатларын ики-синда олдуг. Республика Кенд Тэсарруфаты вэ Эрзаг Назирли]инде ]ашыллыг са-Ьелеринин салынмасы ила машгул олан ме]вэч<илик вэ багчылыг идарэсивда Ч5ирча нефери да тала билмэдик. Дедилар ки, Ьамысы ра]он-дадыр. Аэарба|чан Демир Лолу ropyjyny Мешэ Экини ДисТанси]асынын ранен Низами Те]мурзаденин иса hen бу герардан хабари jox имиш. Лакин бир аз сеЬбэт еден-дан сонра думанлы шакнлда Ьансы мектубуса хатырлады. Дема, Бакы ШаЬар Совети Ичраи^э Комитеси 1989-чу ил апрелин 12-дэ бу идарэ-je рэсми мектубла герары хатырладыбмыш. 7 aj кечен-дан сонра чаваб верилнб ни, 111 немр&ли ма'лум герара yjFyH олараг демир ]олу кэ-нарында 10 йектар caheje агач акилиб. Амма 1гарда еки-либ, инди BaaHjJaTH нечадир, Бакы етрафында ншлэ]ан електрик гатарларынын ]ол-лары не вахт чансыхычы мэн-зереден, зир-эибилден, гур-тарачаг ме'лум олмур. Ьеч Н. Те]мурзадэ дэ бу баредэ дегиг бир саз де]е билмэди.\nДаЬа о бири тешкнлатлара ajar дб]мэдик. На фа]дасы? Билирдик ки, бундан jaxuibi-сыны керма]ача]ик. Амма ичимиздэн бир агры кечди. Фикирдешдик кер на куне галмышыг ки, езумуз езу-музе гэбир газырыг, heM дэ hen не олма]ыбмыш кими...\nЧавид ХАСПОЛАД,\n«Халг гэзети»ннн мухбири.\nБакыдакы 4 намрали нхтисаслашдырылмыш тикинти-та'ммр мдарасм мчтимаи биналарын а» |аша)ыш еаларннин дамларыны jaHM тахнолоки^а ила, матал лавИаларла та'мир едир. Ела такча бу ил ла]тахтын 7 ра{онунда дамларын асаслы та'мнрн учун 2 mhajoh манатлыг мугаанла ммзаланыб,\nАмма каНна Бакы, до вар.м\nJbctm дамлы ааларм ону башга шаЬарла^дан фаргландиран догмалы-гынын рамзидир. Бир да jaerw дамлары даммага го)ма]ан гырчылар. КаЬиа шаНарии каНна иучалариида тустулана-тустулаиа бир каНиа паша ]аша]ыр.\n-Ф Гырчылар •••\nJbhm дамлары ]араданлар — демирчи Jypa Стапа��оа, баш муЬаи-дис Аббас Вали)аа ва дамирчи Камал Калбали|аа.\nФото Рафмг Салмаиовуидур.\nканчлвр нлк талавалэрн '\nОнларын cajbi Ьэлалик чох де]илдир: республиканын hap ]ериндэн келмиш 120 нэфэр кэнч оглан вэ гыз канчлэр институтунун кундуз «а ах-шам ше'беларинин илк тала-б&лэри олмущдур. Сент]аб-рын 30-да онлара талабэ билет лари тегдим едилмищдир. Институтун ректору h. Ба-гыров бу мэрасимде чыхыш едэркен демишдир: Сизи нн-дики али мэктэб ме']арлары-на кера беш иллик ге]ри-ади тэЬснл кезле]ир, ахы илк дэ-фэ олараг республика учун ]ени ихтисаслар са]ылан ме-нечмент, сосиолоки]а, ciija-сэтшунаслыг, маркетинг вэ реклам узре тэдрнс тешкил едилир. (Азэрннформ).\nВЕТЕРАНЛАР БУ KYH ДЭ СЫРАДАДЫР\nЬазырда елкгмизин бутун ватандашлары агыр девр ке-чирирлэр. Ветеранларын вэ-3HJJöth иса хусусилэ агыр-дыр: бу ]ахынларадак дузкун са]ылан Ьадисэлэрэ, угрунда онларын ишла]иб Ьэ]атлары-ны гурбан вердиклери иде-аллара бир нев ]енидан thJ-мэт верилир. Лакин чэтин-ликлардэ барнимиш бу адам-лар Kaaa4aja -даЬа никбин\nкезлв бахырлар, руЬдан душ-мурлэр. haJ-Kyja у]мурлар. Бакы lllahap МуЬарибэ, Эмак вэ СилаЬлы Гуввалэр Вете-\nранлары Шурасынын учунчу конфрансында бу барэда да-нышылмышдыр. Тешкилатын сэдри исте'фада олан полковник С. Сэлимовун ме'рузэ-синдэ, башга нума]эндзлернн чыхышларында ветеранларын сосиал мудафиеси барэ-дэ сон иллэрдэ гебул олун-муш ганунверичилик актла-лары хусусилэ ге]д едил-мишдир. МуЬарибэ вэ эмэк ветеранларынын емек тэ'ми-наты проблеминэ тохунул-мушдур. Чыхыш едэнлер ве-теранлары милли езунумуда-\nфнэ гуввелэринин ]арадылма-сына имкан дахилинде ке-мэк кестэрма]э чагырмыш-\nлар.\nБакы МуЬариба, Эмак вэ Сила*1лы Гуввалэр Ветеран-лары Шурасынын JeHH тэр-киби сечилмишдир. С. Салимов JeHa дэ шуранын сэдри олмушдур. Конфрансын ишиидэ республика МуЬарибэ, Эмэк ве СилаЬлы Гуввалэр Ветеранлары Шурасынын сэдрн исте'фада олан кене-рал-Majop М. Насиров «Шти-рак етмищдир.\n(Азэрннформ).\nХЭЛБЭЧ8Р PAJ0H СОВЕТИНИН СЕССЮДСЫНДА\nКалбэчар PajOH Халг Депутатлары Советинин нввбе-дэнкенар ceccHjacH олмуш-дур. Депутатлар PajOH Халг •Депутатлары Советинин сэдрн, гефлэтэн вэфат етмиш ЗаЬид Исма]ыловун хатнрэ-сини бир д&гигелин сукутла jaA етмишлэр.\nТэшкилат месэлэсинэ ба-хылмышдыр. Бундан аввал Калбэчар Pajón Советн Ич-paHjja Комитзсинин сэдри\nвэзифаа1нде ншлэмиш Са-Ьиб Экбэров узун суре« му-закиреден сонра кнзли (га-палы) сэсверма Joлy иле Кел-бечэр PajOH Халг Депутатлары Советинин сэдри сечил-мншдир. PajOH Советинин депутаты Вндади Meheppe-мов ачыг сесвермэ joay нлэ pajón Совети- H4paiijja комн-тэеннин сэдри сечилмишдир.\nБир сыра депутатлар аз чыхышларында pajonyH ва-\nчиб проблемлэриндэн, эн эв-вел сакннларин тэЬлукэсиз-ли}ини горумаг проолемлэ-риндэн данышмышлар. На-тиглэрин фнкринча. бу масэ-лэлэрин Ьеллинэ даЬа чох диггэт JeTHpMeK лазымдыр.\nАзерба]чан Республикасы Али Совети садринин бирин-чн муавинн Телман Оручов сесси]анын ишинде иштирак етмиш ва бурада чыхьпп ет-мишдир. (Азэрннформ).\nh А Д И С Э Л Э Р. ШЭРЫ1ЭР\nКэшфи||ат рэиеи тбилисидэ\nJeeueHfii Примаков\nССРИ Президентн М. С. Горбачовун фэрманы иле Девкени Максимович Примаков ССРИ Девлэт ТэЬлукэ-сизли]н Комитаси садринин биринчи муавини — 1-чи баш идарвнин рэиси tb'Jhh едилмишдир.\nЛевкеии Примаков ССРИ ДТК седринин биринчи муавини — 1-чи баш идарэнин рэиси Te'jHH едилэн ними СИТА-нын мухбирлэри иле мусаЬибэсинде демишдир: Бу чох муЬум хидмэт ндареси-дир вэ онун вэзифеси hep Ьансы cHjacH структур учун. MyeJjeH inexcHjjeTaep учун ишлэмек дeJил, девлетин мэ-нафелэрини мудафие етмэк-дир. Онун фикринчэ, кэш-(¡»ijJaT елинден кэлени етмэ-лидир ки, «cojyr MyhapH6e»je rajbiTMar м\\тмкун олмасын. Kem4>HjjaT елкэдэ игтисади]-JaTbiH инкишафы, елми-тех-ннки тэрегги учун элвериш-ли шэраит ]аратмалы, мум-кун гэдер демократиклешди-рилмелидир. Кешфи]]ат ачыг олмалы, аналитик материал-лар вермэлидир вэ бунлар бутун дун ja ja чатдырылмалы-дыр.\nО демишдир: Биринчи баш идарэ he.MHiiie JyKca.K пешэ-карлыгы иле фэргланмишдир, орада ишлэ]энлэрин 6ejyK эк-cepujjeTii тэмиз адамлардыр, осл пешэкарлардыр.\nСовет кэшфи^атынын je-ни рсиси ез сэлэфи Леонид Шебаршинин агибэтиндэн да-нышаркэн демишдир ки, онун барэсиндэ jyKcsK фикирдэ-дир ,ве она чох 1термэтлэ Ja-нашыр. Левкени Примаковун деди]инэ керэ, тэлэсмэден hep ше]и а]дынлашдырмаг лазымдыр.\nЛевкени Примаковун фик-риь?чЭ, суверен республика-лар игтисади]]ат, си]асэт са-Ьэсиндэ лазыми мэсэлэлэри мэркэзи кешфи]]ат васитеси-ло Ьг.лл еде билзрлзр. Кем дэ онларын ез структурлары олачаг вэ бу структурларла сых эмэкдашлыг ]арадыла-чагдыр.\nЧ. БУШУН ЧЫХЫШЫ\nВАШИНГТОН. АБШ Пре-зиденти Чорч Буш демишдир: Бнрлэшмиш Штатлар\n«демократи]анын, азад саЬиб-карлыгын вэ фэрди азад-лыгларын инкишафына ]ар-дым кестэрэнлэрэ кемак ет-мэк» ни]]этиндэдир. О, базар ертэси ахшам Лени Орлеанда Луизиана штатынын валиси Чарлз Роумерин сечкигаба-гы фонду учун вэсаит топла-маг тэдбирлэрнндэ чыхыш етмишдир.\nЬекумэт башчысы хатыр-латмышдыр ки, август а]ын-да «Совет Иттифагында де-мократи]а иши учун гэсд тэЬлукэси ]арананда Бирлэш-миш Штатларын бутун са-кинлэрн азадлыгын мудафи-эсинэ гэтн тэрэфдар чых-мышдылар^. Ч. Буш демишдир: «Чеврилиш боша чых-\nдыгдан сонра Борис Лелтсин вэ Михаил Горбачов мэнэ зэнк вуруб Америка халгы-нын кеме]инин онлар учун нэ гэдер эhэмиjjэтли олдугу-ну се]лэдилэр. Бу совет рэЬ-бэрлэри, бир вахтлар Лин-колньш деди]и кими, «jeни тэрздэ душунмэ]э чэсарэт етмишлэр».\nЬекумэт башчысынын де-AHjHHa керэ, Совет Иттифагында демократи]анын гэлэ-беси вэ бир чох башга елко-лэрдэ мусбэт дэ]ишикликлэр са!эсиндэ «инди биз нуве си-лапларыны ихтисар етмэк, даЬа азад вэ тэЬлукэснз дун-ja japaTMar ]олунда сон дэ-рэчэ муЬум аддымлар ата билорик». Бунунла элагэдар олараг Ч. Буш силаЬларын ихтисары саЬэсиндэ АБШ-ын сон тешэббусунун бутун дуи-jaAa мусбэт гаршыландыгы-ны ге]д етмишдир.\nЧ. Буш БМТ Тэплукзсиз-лик Шурасы гэтнамэлэринин муддеаларынын Ираг ��эрэ-финдэн ]еринэ jeтиpилмэcи проблеминдэн данышаркэн демишдир ки, Бирлэшмиш Штатлар Ирагын силаЬ чэб-бэханаларынын мэЬв едил-мэси мэсэлэси барэсиндэ 6ej-нэлхалг биpлиjин гзрарлары-нын тамамилэ haJaTa кечи-рилмэсинэ гзмлэ наил олмаг hhJ}этнндэдир. АБШ Прези-дентинин деди]инэ керэ, о roTUjjaTao чалышачагдыр ки, «БМТ ТэЬлукЕСИзлик Шурасынын Ьеч бир гэтна-мэси JepHHa ]етирилмэмиш галмасын».\nБИР НЕЧЭ СЭТИРДЭ\n4- Тачикистан парламенты Тачикистан Коммунист Парти]асынын вэ онун 1)угуги варисинин тале]ини февгэл'а-дэ сесси]анын сэЬэр ичласында Ьэлл едэ билмэ]иб гыса фасилэ е'лан етмишдир. Лери кэлмишкэн, бутун парламент узвлэринин 94 фаизи коммунистлэрдэн ибарэтдир.\n4 Хорвати]ада республика 11эрбилэшдирилмиш бир-лэшмэлэрн вэ Лугослави]а Халг Ордусунун Ьиссэлэри арасында де]уш эмэли]]атлары да]анмамышдыр.\n4 Америка тэJJapэчилэpи узун ахтарышлардан сонра адамларын тэрк етди]и «Северны пол]ус-31» Совет Арктика станси]асынын галыгларыны ашкар едэ билмиш-лэр.\nвэзилат\nТБИЛИСИ. CeHTjaOpbiH 30-да Тбилисидэ гаршыдур-ма ]енидэн тэЬлукэл» Ьэддэ ]ахынлашмышдыр. Курчус-тан Президенти Звиад Гамсахурдиа Ьекумэт еви гаршысындакы митингдэ ез тэрэф-дарларыны мухалифэт гуввэ-лэринин гэраркаЬ-мэнзилинэ догру ]олланмага, орада динч нума]иш кечирмэ]э чагыр-дыгдан сонра B93HjjeT xejaH кэскинлэшмишдир.\nМухалифэт гуввэлэри иеэ бу заман девлэт телерадио департаментинин бинасы гар-шысында чохминли митинг кечирнрдилар. Бурада чыхыш едэн натиглэр Президент тэрэфдарларынын эсл ни]]этлэри барэсиндэ дэрин вэ эсаслы нараЬатлыг Ьисси кечирдиклэрини билдирирди-лэр. Сент]абрын 2-дэ Кино евинин гаршысында мухали-фэтин митингинин, уч Ьэфтэ сонра нее Руставели проспек-тиндэ пикетлэрин вэ тэ'тил-чилэрин амансызчасына го-вулуб дагыдылмасы мухали-фэтин Ьэлэ ]адындан чыхма-мышдыр.\nПрезидентин мэтбуат хид-мэтинден бир журналиста телефон л а хебэр вермиш.лэр ки, нума]ишчилэр ]алныз Тбилиси Девлэт Универоитетинин эсас корпусуна гэдер кетмэк вэ сонра Ьекумэт евинин Ja-нына га]ытмаг фикриндэ иди-лер.\nДин хаднмлеринин васитэ-HHfliHjw вэ hop ики тарэфин ДЕрракэли Meerejn са)эсиндэ нумв]ишчилгр эввэлки ни]-]этлгриндэн эл чэкмиш ва ГеЬрЕманлар ме]данындан Руставели проспектинэ — ЬекумЕТ евинин габагына га-]ытмышлар. (СИТА).\n1 oKTjaöp. Курчустан ма-тем ичиндэдир. Республиканын рэЬбэрли]и ceHTjaöpHH 26-да Тбилисидэ силаЬлы тог-гушма заманы Ьэлак оланла-рын вэ бундан бир нечэ кун эввэл шэЬэрин мэркэзиндэ езуну ]андырмыш Iiskhm Ки-Ja Абесадзенин (бу hopa кот и ила о, бир-биринэ гаршы ду-ран курчулари барышдырмаг истэ]ирдн) хатирэсини )ад етмак учун 0KTja6pbiH 1-ни матам куну е'лан етмишдир\nБу кун Сакинформ Акент-лн}п билдирмишдир ки, Тбилисидэ B93HjjaT jeH8 дэ кэр-киндир, мурэккэб шэраит ja-ранмышдыр. Иш о jépe чат-мышдыр ки, шэЬзрдэ партла-jbuu.4ap едилир, топ атэши сэси ешидилир. Али мэктэб-лэрин ^рлэидоНи ра)онлар-да Ba3Hjj9T хусусилэ кэркин-дир.\nБунунла элагэдар олараг Маариф Назир��и)и билдирмишдир ки, Курчустан naj-тахтынын бутун тадрис муэс-сисаларинда мэшгэлэлэр шэ-Ьэрда Ja.iHbi3 там га]да ja-радылдыгдан сонра башла-начагдыр.\nстль шрамы ила\nблкэнин CHjacH парти]аларынын вэ Ьэрэкатларынын Марказчи Блоку нум a J эндэ л эринии бир трупу Азэрба]-чаида олмушдур. Група А. Д. Сахаров адына Демократии Гуввалэр Иттнфагы ичраи]]э комитэсинин сэдри В. В. Воронин башчылыг еднрдн. Нума]эндэ hej'aTHHHH узвлэ-ри Азэрба]чан Республикасы Али Советинин милли си-JacoT вэ мнллэтлэрарасы мунасибэтлэр масалэлари даими комисси]асында гэбул олунмушлар.\nСеЬбэт заманы гонаглар ге]д етмишлэр ки, рекиоиа сэфэрдэн эсас мэгсэд )ерлэрдэ вэзи])этла таныш олмаг вэ инсанлыг ме')арына дайр бу нлнн сеит]абрында Москвада кечирилмиш конфрансын иштнракчылары учун вазяЛм Ьаггыада мэ'рузэ Ьазырламагдыр.\nНума)эндэ hej'BTHHHH узвлэри Азэрба)чан Халг Чэб-ЬэсинВн идарэ Ье]'этнндэ сеЬбэт етмишлэр. Гонаглар Даглыг Гарабагда да олмушлар. (Азэрннформ). ____\nШИ РОЛ И САЛХЫПЛА.Р\nБакы—Минчиван автомо-бил ]олунун hap ики кэнары 6oJyH4a jaxmbi гуллуг едил-миш узум баглары узаныр. Ларпагларын арасындан «Мускат», «Ьэмэшарв», «Ба-jaHiiiHpa». «Ркасители»,\n«Мадрасе» сортларындан ширэли салхы.млар квзэ дэ->ир. Бутун бу узумлуклэр Фузули ра)онундакы ихтисас-лашдырЫлмыш тэсарруфат-лара мэхсусдур. PajOH Ьазырда республиканын эн бе-JyK узум истеЬсалчысыдыр. Бурада узумлуклэрин caha-си 82 мин Ьектардан артыг-Дыр.\n...Узумлэ долу )ешиклэр\n]уклэнмиш гошгулу трактор-лар гэбул мэнтэгэлэринэ тэ-лэсир. Онлар «1 Maj» колхо-зунда топланан мэЬсулу да-шь^ыр. «Тэбризи» суфрэ узумунун, техники сортла-рын мэЬсулдарлыгы хусуои-лэ ]уксэкдир. Инди ичарэ подратында ишлэ]ен узумчу-лэр багларын hep Ьектарын-дан 100 сеитнердэн артыг меЬсул кетурурлвр.\nБу илки мевсум Фузули pajOHynyH узумчулери учун асан олмамышдыр — Ja3biH Jar-мурлу кечмэси биткилэрин инкишафыны xejnn лзнкит-мишди. Бу сэбэбдэн дэ агротехника ишлэрн Ьэмишэ-\nкнндэн кеч апарылмышды. Узумчулэр сезун Ьэгиги ма'-насында пар бир танэ]а а]-рыча гуллуг едир, плантаси-]алара дэфэлэрла кубрэ ве-рир, чэркэ араларыны шум-.1а)ырдылар. Онларын заЬмэ-ти Ьэдэр кетмэмишдир: сана-]е мэркэзлэринэ вэ е'мал му-вссисэлэряна 90 мин тон узум кендэрилмишдир. Баг-банлар бу ил 120 мин тон-дан артьп1 мэЬсул кетурмак фикриндедирлар, бу иса му-гавнлэ эЬдэликлэринден 15 мин тон чохдур.\nМ. КЭРИМОВ, Азарииформун мухбири.\nАЗЭРБАЛАН ХАЛГ БИРЖАСЫ СЭЬМДАРЛАР\nЧЭМШЛЭТИ\nБНЛДНРНР КИ, 1991-чи НК 0КТ1АБРЫН 8ц БРОКЕР JEPKSPKKHK САТЫШЫ Y3P0 БИРИНЧИ АУКСИОИ КЕЧИРИЛ8Ч9КДИР.\nТэдэсин! YHymMajbiHl\nБРОКЕР JEPH АЛМАГ КАПИТАЛДАН ЭН СЭРФЭЛИ ШЭКИЛДЭ ИСТИФАДЭ ЕТМЭК ДЕМЭКДИР.\nЭКЭР СИЗ БРОКЕР JEPHH9 САЬИБ ОЛСАНЫЗ, АЗЭР-BAJMAH ХАЛГ БИРЖАСЫНДА САТЫЛАЧАГ BYTYH МАЛЛАРЫ АЛМАГ ИМКАНЫ ЭЛДЭ ЕДЭРСИНИЗ.\nСИЗ 63 МАЛЛАРЫНЫЗЫ ЛАЛНЫЗ АЗЭРБАЛЧАН ХАЛГ БИРЖАСЫ ВАСИТЭСИЛЭ СЭРБЭСТ\nБАЗАР ГММЭТИНЭ CATA БИЛЭРСИНИЗ\nАУКСИОНДА A39PBAJ4AH ХАЛГ БИР-ЖАСЫНЫН СЭЬМДАРЫ О Л М A J АНЛ АР А МЭЬДУД МИГДАРДА БРОКЕР ЗЕРЛОРИ САТЫЛАЧАГДЫР.\nСТАРТ rHJMOTH 150 МИН МАНАТДЫР.\nБрокер ^ерлэринин алынмасыиа дайр енфа-ришлор 1991-ми ил окт]абрын 7-дек jaeunu ше-килдэ бу унванда гебул олунур: 370603, Бакы, Москва проспекта, 81\/6.\nТелефонлар: 66-32-91; 67-84-95.\nсиз нала «лзаРБАШАн халг биржасы» саьмдАР чэмилатикэ\nОРТАГ ОЛМАМЫСЫНЫЗ!\nсизин нала шансыныз bapi\nОкт|абрын 5 да биржа сэНмлормнин моНдуд са)да сатышы узре ауксион кечмрилемекдир.\n(АКИБКАЖРЫН 18 НШКУЗАР ДАИРЭЛЭРИН Н038РИНЭ1\nАЗЭРБАJ4AH ХАЛГ БИРЖАСЫ СЭЬМДАРЛАР чэмаглэти ИЛК ТИЧАРЭТИ ltWl-w ил НОЛАБРЫН 5-дэ КЕЧИРЭЧЭВДИР.\nСкфаркшде аукскояда ямра о луна маг еевденнн Ьесабынын едеяилмеекмэ земанет верилмели, е'тибарнамэ иле иштирак едемек шехеин ады кее-терилмелиднр.\nБИРЖАДА БРОКЕР КОНТОРУ\nачмаг истаденлэрин назэрина:\nАуксион да АХБ-иин сэЬмлэринн елде едэрек брокер {ериин аларкен гэнает етмели оламагсыныз— сеНмдарлар учун онун да)ери чемн 100 мин манат-Дыр.\nАуксиоида иштирак етмек учун еризелер бу унванда гебул олунур: Москва проспекта, 81.\nТелефонлар: 66-32-91, 67-84 95.\nарнзеде аукснонда нчра олунмуш еевденнн Не-сабынын еденмесине земанет верилеме|и ге|д олунмалы, ауксион иштиракчысынын менафе|ини е'тибариаме узре теменл еден шехс кестернлмелн-дмр.\nИдаре Hej'eTM\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-02-1991-p-3\/","date":"2017-03-25T17:30:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00052-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4049887955,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4049887955188751, \"kum_Cyrl_score\": 0.09941089153289795, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06107974797487259, \"sah_Cyrl_score\": 0.05715709179639816, \"crh_Cyrl_score\": 0.05503232032060623, \"tat_Cyrl_score\": 0.02936713770031929, \"eve_Cyrl_score\": 0.02786533534526825, \"alt_Cyrl_score\": 0.026334531605243683, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02398214116692543, \"udm_Cyrl_score\": 0.022760478779673576, \"nog_Cyrl_score\": 0.022627495229244232, \"krc_Cyrl_score\": 0.016833128407597542, \"kir_Cyrl_score\": 0.01664871536195278}","num_words":10945,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.476,"perplexity_score":69910.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - April 21, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТН АПРЕЛ\nJ&HH рарнларымыз\nMt 7«\nХЫЗЫ \"83YH8 К8ЛИР\"\nХызы paJoHy ид JtpnMAbip барда олунуб. Инди бу-рада иДирми колхоз, еллидэн чох кооператив, киник му* 9ССИС8 »9 кэндлн тэсарруфаты яардыр. Ра]оя или та-сарруфат ядим »eia баша иуруб, ягтасвди беЬрандав чыхмаг учун на иш керулур, еЬали Ьаисы гаДгыларла JaniaJup? Мухбнрнмиз Варна ЭСЭДОВ бу суаддара на-ваб талмага чалышыр. __\nСАФВУЛАГ АДЫНЫ ГАЛАРДЫ\n— Чисты KлJyчдa олмусу-нуз? Олмамысынызса, чох таэссуф, кезал }ердир, кэ-рак кедиб незунузлэ караси* низ.\nБир ил эввэл Хызьвда ет-мишдилэр бу тэклифи. О }ерин тОэ бела адландырыл-дыгыны сорушанда е'тираф еламишдилар:\n— Виз да баша душмурук бу на аддыр вериблэр кэн-да. Дузу, Ьеч марагланмамы-шыг да.\nИнди, будур, Ьамин канд-дэ}эм. Дурна кезлу булагла-ры вар, архасы даглара с^-кэниб, этрафы зумруд мешэ* лэрдир. Чичэкли 1астандан кечиб Кулду дэрэ]э енир, Лемшэнли дэрэдвн чыхыб Сары куне]э галхыр, Булат* лы куне^дэн Гурудата адла-Jыpыг. Колхозун сэдр�� Узе* ]ир Ба]рамов фэхрлэ диллэ* нир:\n— Бах, бела фусункардыр бизим Сафбулаг. Лашы эср-ларлэ влчудур, бунвврэсинин не вахт улдутуну дагиг билан Joxдyp. Лакин XVIII эсрин ахырларында бура1а чохлу рус качурулуб вэ о Чисты ВДуч адч илэ хэрига-лэрэ душуб. Бу }ахынларда езунэ ^тармышыг эсл ады-ны.\nОтуз илдэн бэри саЬибсиз галан кэнд да езунэ тандыр. сенмуш очаглар }анды-рылыр, таза hэjэтлэp салы-ныр, ^ни евлэр учалдылыр. Ермэнистандан говулмуш и,]ирми аила бурада мэскун-лашмышдыр. Ата 1урдуна денэнлэр да аз де!ил. Кэн-да таз кэмэри, електрик хат* ти чэкилиб, Алтыатачдан ^л салыныр. Иншаатчылар сак* киэиллик мэктэб бинасыны истифадэ^ вериблэр, мэишат хидм8ти евинин, рабитэ ше'-бэсинин тикинтисини давам етдирирлэр.\nСафбулагда колхоз тэшкил олунуб. Онун дерд мин баш-дан артыг ^ун-гузусу. ики }уз ары аилэси вар. Илк тэ-сэрруфат илиндэпэр го}ун* дан 2,7 килограм \/ун гыр-хылмыш, этл^э верилэн го-^ларын дири чэкиси 36 ки-лограма чатдырылмыш, эт вэ суд сатышы узрэ дев-лэт сифариши артыгламасы ила ^ринэ Jeтиpилмиш, 85 тон тахыл истеЬсал олун-мущдур. Ьазырда 250 Нектар саЬэдэ Ьаяып 1етишдири-лир, экинчилэр замилэрдэн >уксэк мэЬсул кетурмак учун индидэн эллэриндан кэлэни едирлэр.\nгэдим кэндин тэзэ\nН0ВРАРЫ\nI\nAзэpбaJчaн Республикасы Елмлэр АНадеми]асынын Эн-килан аграр-сэна]е комплек-\nси бир илдир ]арадылыб. Комплекса канч алим Фузу* ли Аббасов башчылыг едир.\n— Энкилая гэдим кэнд* дир, — баш директор бил-дирир. — Буну кеЬнэ тикин-тилэрин галыглары да субут елэ]ир. Эллинчи илларэ га* дар Jaxшы инкишаф едиб. Ра1он лагв олунандан сонра бошалыб, аЬалиси Бакы]а, CyмгaJытa нечуб. Инди вау* нун икиичи Иветина баш-ла]ыб. Кеденлар га1ыдыр, догма кэндлэрини абад едирлэр. Он аила ^ни ев-ешик дузэлдиб, даЬа 17 евин бу-неврэси го1улуб. Jeтмиш муасир ^ша|ыш бинцсынын лaJиhв смета сэнэдлари Ьа-зырдыр, онлар академичный васаити Ьесабына инша еди-лачэк. Кандда мэишат хидма-ти еви истифадэЧ зерилиб, мактаб бинасы тикнлир. Ла-рымча булагларынын су]уну кандэ катирмэ]э Ьазырлыг керулур. Бураны ири туризм мэркэзина чевирмэк олар. Илк эчнэби гонагларымыз— Туркмении вэ Иранын ишку* з$р адамлары да бу фикир-дадирлэр. Онларла бирка турист базасы Чратмаг Ьапгын* да тэрара калмишик.\nГУШЧУЛУГА ГАЛГЫ АРТЫР\nВу ил Нилэзи гушчулуг фабрикинин отуз 1ашы тамам олур. Сон иллар онун инки шафына хусуси диггэт Jeти рилир. КеЬнэ аваданлыг je нилэри ила аваз едилмиш тэзэ сех вэ саЬэлэр тикил мишдир. Алты милJoн мана та баша кэлмиш анач то^ лар сехинда илдэ ики мил Чн )едди JYЗ дамазлыг чу чэ Чтишдирмак мумкун ола чаг, индиЧдэк исэ онлар ди кар рекионлардан кэтирилир ди.\n— Бизим муэссисэ 1умур-та истеЬсалы узрэ ихтисас-лашыб, — фабрикин директору Ьикмэт Агаларов де* )Ир. * ИЛЙ^ ТНГрибан 58 милJoн адэд }умурта истеЬ-сал етмэлиЧк. . Анчаг сон ики илдэ бу Нэдди кечмиш, билдир давлатэ 63 милJoн адэдэ гадэр 1умурта саТмы-шыг. Эт тадаруку сифариши-нэ да артыгламасилэ эмэл етмишн��.\nИнди ра]онда даИа бир гушчулуг муассисэси Шу-рабад брокер фабрики фэ-aлиJJэт квстэрир. Онун Ьэлэ бир ]ашы joxдyp. Бурада ики милЧи уч >уз мин гуш сах-ламаг нэзэрдэ тутулур. Фабрика Гиатигорскдан эн муасир аваданлыг кэтирилиб. Уч сехдэ гурашдырма ишлэ-ри апарылмалы, инкубатор сехи гaJдaJa салынмалыдыр.\nЛакин иншаатчылар ¿убаныр-лар. республика гушчулуг бирл^инин тикинти-гураш-дырма идараси ва тикилмак-да олан муассисалар муднри]-jaTH онларын аНэнкдар ишла* мэсини те'мин еда бил мир.\n— Ьазырда алты мина Ja-хын гуш басла^рик, — фабрик директорунун муавияи Эсэд Мэммадов изаН едир: — Илк беш а]да гырх тона гадар эт истеЬсал етмн-шик. Фабрик там кучу яла ишладикда истеЬлакчылара бундан гатчгат чох маЬсул кендэрэч9]ик.\nК6РУЛ9СИ ИШ ЬЭЛЭ\nЧОХДУР\nPaJonyH HTTHcaAHjJaTHHHH эсасыны канд тасарруфаты ташкил едир. Бурада экин-чил^и ва hejвa«дapлыгы инкишаф етдирмак учун hap чур шараит вардыр. PaJOH бэрпа олуидугдан сонра Лени Лашма гасэбэси са* лыныб. Рэнчбар гасаба-синин тикинтисинэ баш-ланылыб. Халэнч, Фын-дыган, Тыхлы кандлэринин симасы Aaj№iuuiH6. КеЬна Хызы канди муасир гасаба* Ja чеврилир. Бутун бунлар канди атыб кеданлари кери rajrapnp, адамлары ^нидэн торпага 6araajHp. Ерманис-тандан вэ бэбакистандан ди-даркин душмуш coJдaшлapы-мыз да лызыда меЬкэм гэ-рар тутублар.\n— Биздэ дагылмыш, иг-THcaAHjJaTu зэифламиш. за-рэрлэ HumajaH, ашагы рента-белли тэсэрруфатлар чох-дур. — pajQH ичра haKHMHj-\nЙтинин башчысы Максим\nycajee. шэрЬ едир. — Он-лары индики шараитда истэ-нилэн caBHjjaja )уксалтмэк мумкун AejHA. Торпаг кэнд* ли)э верилмэлидир, калачэк фермер тэсэрруфатларынын-дыр. Буна керэ да Ьамин колхозларын базасында, Ьэт-та кэлирлэ ишлэ]ан колхозларын истифадэсиз торпаг-ларында кэндли тэсэрруфат-лары ]арадырыг. Инди Ранч-бэрдэ. Лени Лашмада, Шура-бадда, Тур1<обада Ьэрасинин 20—30, Ьатта 100—150 Ьек-тар экин саЬэси олан фер* мерлэр вар. Гытлыгын вэ баЬалыгын баш алыб кетди-Jh бир вахтда меЬрини торпага салан бу адамлара Ьа-мы кемэк кестэрмэлидир.\nPaJoHAa Ьэллини xe3najaH мэсэлэлэр да чохдур. 10.688 Ьектар акина ]арарлы торпа-гын чэми 2.027 Ьектары су-варылыр. Тез бир заманда галан саЬэлэрэ су чыхармаг, вэ Ьамысындан сэмэрэли ис-тифадэ етмэк мэгсэдила Эн-килaнчaJ вэ Xэлднччaj су анбарларынын иншасында ти-кинти-гуращдырма ишлари чанландырылмалы, торпаг-ларьш кениш мелиораси]асы апарылмалы, Mejea вэ кила-Mejea е'малы заводунун тикинтисинэ башланмалы, республика Гачгынлар Комитэ-синин сифариши ила тики-лэн кэрпич заводунун jaxbm вахтларда истифадэ]э верил-маси та*мин едилмэли, учун-чу асфалт заводу ишэ салынмалыдыр.\nНе]к9лг9рашын е'ында\nхош кет тофиг bajpami\nВу е'малатхана]а hap кэланде бир аф-сана ила гаршылащмышам. Короглу, Гая* ди, Ни]ази, Саттар Ваплулзадэ... Инсанда ефсане]а чеврилма1инэ на вар ки... Эф-сана козла гаш арасындадыр.\nТаяынмыш тише устасы Чумшуд Иб-раЬимовун е'малатхаяасына бу келишим-да севимли шаяримиз Тофиг Ба^мла кврушдум.\n— Тофигла лап чохдан таныш идик, — Aeja Ч. ИбраЬимов cehöaTa башлады, — тез-тез е'малатханама кэларди. XeJnH сеЬбатлашар. дардлэшэрдик. «Бура ка-ланда HCTaflHjHM дун1алара душурам» де-japflH.\nЧумшуд pyhaH вэ галбан езунэ JaxbiH олан л ары. сенат адамларыны дэрЬал_ ду Jyp. Еле о керушлердэн бириндэ Тофиг Ба!рамын портретини ишла1иб. Бу эсэр серкнларда нума]иш етдирилмиш, pacioi каталоглара душмушдур.\nТофиг BaJpaM еэунун Ье1калтарашлыг образыны кермуш чох надир сенаткарла-рымыздандыр.\nСон ше'рлариндан биринда «Мани... ах тарачагсан» демишди. Чунки ахтары-лачагына, хатырланачагына галбан ина-нырды. hep hanfla hejKaaTapam досту Чумшуд ИбраЬимов баредэ JaHbWMaJu6.\nИсте'дадлы тишэ устасы сон ишлариндан бирини марЬум шаирин илденумуна hacp\nеДИБу сэнат асари Ьарда гэрар тутачаг? Бакыда. Эмирчандамы? Башлычасы бу аеШ. Бир шайр афсаналардан га]ыдыб. Даш бахышлары ила бизэ, калэчэ]э оа-\nхыр- з. РУФ'ЭТОГЛУ.\nУнутсаг унудуларыг\nБИР ИЛ AJДЫНСЫ3\nДуэ бир илдир АЗдынсыз JaшaJыpыг, онун мэ'налы свЬбатларине. 3HjaflH свзу-на тамарзы галмышыг. Пар-ламентимизда, ефирда, мэт-буат алеминда JepH квру-нур. Мудрикл^ин гвлабэси ]ашындан габаг верилмиш-ди AJflbiHa.\nКим билир, экэр о гал-caJflH, белка да rapa кунлэ-римизин caju бир гадар аза-ларды. Парламент ичлас-ларында гаршыдуранлары, инчи]енлэри, кусенлари барышдырмагда. фикяр aj-рылыглары заманы орта мэхрэч тапмагда МаЬир иди. 0з ментигли ннтги ила ha-мыны инандырарды. Гувве-лэрия парчаланмасына им-кан BepMaMaJa чалышарды. Парламентда сулЬ чырагы иди.\nО ез дун1&сыны бизсиз, биздан хабэрсиз flajHmca да. биз езум^зу онсуз Ьисс ет-мирик. бу дун]ада. ез ара-\nмызда ахтарырыг AjAbnui. Галбимизда \/ашадырыг ону, даим да аначагыг.\nБудур. ону душуне-ду-шунэ догу луб бо ja-баша чат-дыгы Киш кандина кэлиб чыхырыг. О бурада торпага тапшырылыб. * О вахт мар-Ьумун атасына дедилэр ки, изн вер оглуну Бакыдакы Фэхри xHja6aHfla басдыраг. Разы олмады. Деди маним оглум кезумун ганшариида карак. Инсаныи Óejymiyjy фэхри JepAa басдырылмасы ила елчулмур, халгью ис-tbähJh, фэхр етди]и оглу ha-рада басдырылыр басды-рылсын. ела бе]ук олараг га-лыр. ф\nОнун мазарыиын устуядэ öeJyKHyJyHe aajHT буст го-Jyay6. AejHpaap haMjepflM-си, hejKaATapam Эскэр Каримов ону araaja-arxaja Jo-нуб дузэлдиб. Вур-тут 47 ила JaxbiH бир емур Jama-ды А]дын. Анчаг чохлары-\nнын керэ билмади1и. бачар-мадыгы ишлари керду.\nАпреляи 20-си А)дынын вафатынын клденуму . иди. Гэбри енунда митинг ташкил едялмяшди. Онун илияа республикамызын hap Je-\nВдаи адамлар калмишди. тлары, талебалери AJ-дын Маммадовун мубариза долу haJiT ¿олуидан сез ачдылар, хатирелар даныш-дылар. Сонра марЬумун Ье]кали енуна тер чичак-лар дузулду.\nЭт комбинатынын коллектив« исэ муассисанин кире-чэ1индэ онун хатярасина булаг чэкдириб. Адыны да А]дыябулаг roJy6. Су haJaT-дыр. днриликдир, ая непа-J8T. а1дынлыгдыр. AJwohuh езу ними о да бнэн ajAbra-лыга, дурулмага. сафлыга\nС ЭСЛ в j Ир. т .Сче ¿СОА* г^|.\nПмриМЭММЭДОВ, «Хадг rasen* во мухбяря.\nТЭБИБЛЭР НЭМВЭТЭНЛЭРИ ЧАРЫРЫР\n©тая чума ахшамы Азэр-6aj4aH Республикасы Са-hajje Назирли]инда Алма-ни]ад�� JamaJaH Ьэким Ьам-]ерлиларимизла керуш ке-чирилмншдир.\nКерушдэ Азэрба)чаи ha-кимларииин бутун харичи Ьамватэнлэрэ мурачиети габул едилмяшдир. Мура-чиэтдэ де)влв|г ки, «Hjnp-минчи эерки сов ояилли]ин-дэ, башаря)]атяи бе)ук каи-\nлиИэтлар газандыгы бир вахтда, инсанлар такча хас-тэликлерден, тебин фала-кэтлэрдан де]ил, Ьэм да Ьад-сиз зоракылыгдан Ьэлак олурлар. Буна бир кечаде 1200 адамын гатла ]етирил-AhJh Хочалы шэЬари бариз нумунэдир...\n...Дун]ада эн Ьуманист пешэнин саЬиблэринэ— биз Ьэкимлэрэ. hap саат. hap кун халгымызын агры ве\nачыларыяы хермак чох четиндир...*.\nМурачиэт харичдеки coj-дашларымызы миллатин ва мамлакатин бу агыр кунле-рянда KOMaJa чагырыр.\nМурачнэти A3ap6aj4aH Республикасы cahMjJa нази-ри P. hycejHOB ва Алмани-Ja — Азэрба)чан 4eMHjJa-тинин президента, профессор Ван Лессен имзаламыш-лар.\nМустэгиллик: проблемлатэклифлар\nЧэтини кедиб, чэтини галыр\nHapahar маазу\nБалыг эвэзинэ\nдидишмэ\n• ••\nОхучуларымыз, едэтан, бир да бундан киле]ланир-лар ки, гэзетяишдэ дэрч олуиаи елми-нэзари мэгалэ-лэрдэ республикамызын хусусиЦвтлери нэзэрэ алый-мыр, эмали, тезлнклэ самэрэ верэчэк конкрет тэклиф-лэр Joxflyp, мулаЬизэлэр реал вэзиНатэ, меИчуд ша-раитэ эсасланмыр. Онларын кнле]няи назара алыб бу дафэ нгтасаднНатын Ьэм HaaapHjJacH, Ьэм да тачруба-си ила мэшгул олан муэллнфэ мурачиэт етмишнк.\nМустэгиллик Ьэр бир халг учун езунутэсдиг амилидир. Лакин\" бу арзу елэ-бела, Jэ,-ни тэкчэ шуарлар, гэрарлар ва ганунларла реаллашмыр. О, езу ила чох чэтин, му-рэккэо проблемлар, элавэ гaJгылap да кэтирир. Девлэт мулкиНэтинин, торпагьш коллектив вэ шэхси ичарэ]э ве-рилмэси, девлэтсизлэшдирмэ вэ езлэшдирмэ, база тэшки-латларынын республика та-бел^ина кечирилмаси. кон-сернлэрин, муштэрэк муэс-сисэлэрин, ассосиас^ала-рын ]арадылмасы. демократии идарэетмэ системинин баргэрар едилмаси бу оросе-син ajpы•ajpы Ьэлгэлэридир. Базар игтисадиДатына ке-чиддэ халг тасэрруфатынын чевик идарэсинэ, истеЬсалат-да. тэдавулдэ вэ хидмет са-Ьэлэриндэ бир чох мэсалэ-лэрин дузкуя, Ьэм да сэмэрэли шэкнлдэ Ьэллинэ кемэк едэн милли банкларын фэалн^эти да бела марЬэла-лэрдэн биридир.\nТоталитар режимдэ банкларын мэрказлэшдирилмэси чэтинликлэр терэдирди. Пул дeвpиJJacиflИн, кредит еЬти-Jaтлapынын кечмиш ССРИ Девлэт Баикында чамлэшмэ-си, емэлиЛатларын онун саранчами ила апарылмасы, маната н аза ратин нэЬэнк бир елкада eJни шэкилдэ Ьэ]ата кечирилмаси муттэфиг рес-публикаларыи бу саЬэдэ да\nЬугугуну мэЬдудлашдырыр-ды. Лерли банклар ^лныз ич-раедичи орган вазифэсини ¿е-ринэ Jeтиpиpди, игтисад^-¡ата ]арадычы шэкилдэ jaнa-ша билмирди. Республнка-ларын будчэлэрини мэркэз тэнзим eтдиJи кими кредит лимитини да ¿алныз Иттифаг банкы верирди. Ресцублика-лардан биринэ кузашт еди-либ кредит учун даЬа чох лимит а]рылырды, биринэ аз. Устунлук верилэн рес-публикаларда кредит едэн-мадикдэ борч Иттифаг буд-чэси Ьесабына силинирди вэ белэликла кредит ез ма!иО-Jэтини, мэгсадини итирирди. Кечмиш ССРИ Девлэт Бан-кынын кредитлэшма га]да-сында олан чидди негсанлар истеЬсалын артымына вэ хид-матин cэвиjjэcии8 манечилик терэдирди. Лахшы ишлэjэн муассисалар вэ хидмэт таш-кялатлары ез мэЬсулунун вэ ]а хидмэтин лулуну алычы-дан, сифарншчидан ала билмирди. устэлик кредит верил-мэси да дaJaндЫpылыpды. Белэликла, Jaxшы ишлэ]эн муэссисэ Ьеч бир кунаЬы ол-мадая кредитлэшма механнэ-миндэки у]гунсузлуга кера мал алая тэшкилатын тэг-сири учбатынд^н беЬрана ду-шурду. Ьатта Jaxшы ишлэJэн тэсэрруфатларда эмэк Ьаггы-ныв верилмаси бела кечик-днрилирди. Банк ше'баларинэ нее эмэк Ьаггына кредит aJ-\nрылмасына Hxrajap верил-мирди.\nЭввэлки кредитлэшма rajAa-ларына керэ кредитдэн му-aJJaH мэгсэд учун истифадэ едилмэдикда о. тэ'чили сурэт-да га]тарылыр ва Jchhchhhh верилмаси да]андырылырды. Бела Ьалда керулмуш ишин вэ сатылан малый пулу вах-тында rajTapbMMbip, hap ики тэраф удузурду. JarHH ки, jeHH ]арадылмыш A3ap6ajxaH Милли Банкы бела негсанла-ра ]ол' ,BepMaJa48K, республика игтисади]]атыньш ин-кишафы, истеЬсалын мадди-техники базасынын меЬкэм-лэндирилмэси учуй байк кре-дитиндэн даЬа сэмэрэли истифадэ едилмэсинэ имкан ]арадачаг. Мэнчэ, бундан ет-ру hap meJflaH эввэл, республикамызын ез шэраитинэ у]гун JeHH кредитлэшма raj-дасы roJyaMaaHAHp. Ьамин га4дада JepaH банк ше'бэла-ринэ вэтэндашлардан аманата габул етди]и пулу кредит мэгсэди учуй истифаде ет-Maja Hxrajap верилмэлидир. Бунунла haM да вэтандаш-лардан аманата даЬа чох пул чэлб олунмасына банк ше'-бэлэринин марагы артар. Эя башлычасы иса, истеЬсалын вэ хидмэтин мухталиф фор-маларында истифадэ едилэи кредита кера алынан фанз артыб-азала билэр. Мэсэлэн, фактлар квстэрир ки, кечнд деврунда кэнд тэсэрруфатын-да рентабеллик caBHjJecH ашагы олур. Кредитдаи истифадэ фаизи да буна yJryH низамлаималыдыр. Кэнд тэ-сарруфатынын мэЬсуллары-ны е'мал едэн муассясалар-дэ иса, эксииэ. а мак мэЪсул-дарлыгьшын вэ рентабеллик caBHjJacHHHH Jyiccax олмасы-\nны назара алыб кредитдаи истифадэ учун алынан фаиз артырылм&лыдыр.\nМилли банкын гаршысын-да дуран муЬум вазифалэр* дан бири да ]еничэ ajar ачан фермер тасерруфатларыныя инкишафына кемэк местарэн му тарахти кредитлэшма 'raj-дасыны тэтоиг етмэк, башга сезлэ, фермер тэсарруфаты-ныи мадди-техники базасынын меЬкамландирилмэсииэ. онларын техники тэчЬизаты-яа, Ьабелэ торпагын муибит-anjHHHH артырылмасына та-лаб олуиаи месарифларин едэнилмэсинэ кузэштли кредит вермакдир.\nКечид деврунун rycycHj-JaTa эрина yJryH олараг истеЬсал, .та дав у л ва хидмет cahaaapH ила JaHauibi, ассо-cHacHjanapbra, фирма ларьш, кичик муассисаларин, коопе-ратИвлэрин да инкишафы банк кредита ила баглыдыр. Онлара верилэн кредитдаи дузкун истифаде едилмаси, вахтьида адаяидмаси уму ми ишин xeJpiraaAHp. Кечэн ил ра]оиумуздакы памш муэс-сисэл&рдэ 8,6 mhaJoh манат-лыг мэЬсул истеЬсал едилиб. МэЬсулларын сатышындан банкын кассасыиа 6,8 мил-Joh манат, банкдан иса эмэк паггы учун 1,6 mhaJoh манат пул верялнб. JeHH JapanaH муассисаларин HrracajpiJJa-тыньга pymejM Ьалыяда ол-масы, гытлыг, тэчЬизатдакы фасилэлэрла элагэдар пул калиря азалса да floepHjJa вэсаитинэ тэлэбат тагрибан дерд дэфе, fleepajja весаити-нин тэркябинда кредитив ху-суси чэкиси ики-уч дафэ, кредите телабат иса 6—7 дафэ артмышдыр. Кредитдаи сэ-мэрали истифадэ нэтичэсин-\nдэ тэсарпуфатларын вахты кечмиш борчу галмамышдыр. Демэли, милли банкын кредит ehTHjaiaapbiHa мутана-сиб олараг онун тедабаты да а^тыр. Эввэллар кредитдаи HCTH*aflaJa кера ССРИ Дев-лат Банкы 12 фаиз алырды. Такча етан бир илде Шам-кир ва Товуз ше'баларн мар-казэ 43,9 mhaJoh манат «harr* вермишлэр. Инди Ьар рубда Jy3 MRaJoH манатлар-ла вэсаит республикамызда галачаг ва гыса вахт арзин-да республика Милли Банкы-нын фондларьшда васаит ар-тачагдыр. Кредит ehraJaTJU-рынын топланмасыида Japa-нан 48ThhahJ3 калинча онун MyaJJaH Ьиссэсини JepAH банк шв'бэлэри ев еЬдасииа ке-турмалидяр.\nТвчруба квстэрир ки. дав-лат муэссисаларина aJ рыдая кредитин сэмараси ашагы душмуш. еданилмаси чатни-лашмишдир. Чунки муасси-са рэЬбарлэри езлэрини за-зифэ башында муваггати Ьесаб едлр, кредитдаи семе-ради истифаде олунмасына ва онун вахтьяда rajTtpaw-масыяа мараг иестармирлар. Ьалбуки, кредит Ьесабына JeHH истеЬсал саЬалари Ja-ратмаг, мэЬсул боллугуяа наил олмаг мумкун дур. Бир мисал. PaJoüAi байк кредита Ьесабына ялдо 145 мил-Joh маиатлыг мэЬсул истеЬсал еден сэккнз шэраб заводу, Говлар ичии сузма комбинаты, илде 27 muJoh маиатлыг меЬсул вереи Бакы ве Кэнча трикотаж фаб-риклэркнкн филяаллары, Ьа-бела консерв заводу, kohJbk спирте чэкэя беш сех таии-либ исгнфадэ1а верил мишдир Бу об1ектлэрде истеЬсал олу-\nнан маЬсулларын сатышын-даи ва манфеатяндаи такча етаи ил республика будчэси-на 36,5 MHflJoH манат пул\nкечирил мишдир.\nJepH калмишкая яареЬат-лыг догу ран башга бир маса-ла баредэ. Е'мал еднлмак учун пар ял Азарбб|чандаи башга республякалара кредитин KeMajH ила истеЬсал олуиаи хаммал кеидарнлнр. Биз, аслиядэ ез-езумузу заре рэ салырыг. Днггэт един: такча 1990-чы илде AaapöaJ-чаядаи Pyenjaja 8.768 мил-JOH маиатлыг мэЬсул кеида-рялмиш, ааазиидэ исэ 4.823 MBuijoH маиатлыг маЬсул ка-тирилмишдир. Ja*ни ресцгб-«и ка мыз дан кендэрилэн маЬсул PycHjáAEH . алдыгымыз маЬсулдая 3.944 mhaJoh маиатлыг чох олмущдур. Ьэм да беле BeaaJJenm натичэси-дар ки, реопубликада аЬали-яин нетеплая малларына та-лэбаты еданялмир. пул дав-pHjJecHHAa сун н чэтинлнк-дар JapBHbip. ДаЬа )ахшы олар ки. кредит е'маледичи муассисаларин тикинтисинэ серф едилсин. Бунунла Ьем республика да ншсизли]ин гаршысы алынар. Ьем де мепсуд боллугу JapMbiaap.\nЧэтинликлэр чох олса да, бизн Неле JeHH-JeH« проблем-лер кмлесе да ишин агыры керулуб, Ja'HH милли баякы-мыз ]арадылыб. Инди галыр бу имкан дая. мустагидля1ия бу вачиб амилиядея саряштэ ве бечарыгла истифаде ет-мак\nЧ9Ф9РОВ,\nКом-\nБаака балыг комбинаты гы-зыл пОмэтли rapa куруцун асас истеЬсалчысыдыр. Комбината кедэркан JoACoJy ду-шунурдум ки, Jar«« - flywja\nЛ*!^рыяда JyKCaK rejM8TA8H-дирилэн бу кезал яе'матдан газамыдан lOUjOBJiap Ьеса-бьша комб��нат эн муасир TexHOAOKHja иле тачЬиэ едилиб. Ьеч олмаса бурда кеэ охша>ая яе иса вар. Ьеч де беле де1илмиш. * Муессисе* ши истеЬсал саЬалари наин-ки компутерлашдирилиб, ора-да Ьеч автоматлашдырма ва мехаиихлашдирма да лвзым олан caBHjJafla flejiw. Эл 8M8JH Ьала да устунлук ташкил едир. Бас ЬЬны мил}он-лар?\n...5—6 кун кучлу кулак-лар балыгчыларьш ова чых-масьиа имкан вермирмиш. Гасабада ¿узлэрлэ аила Ьава-ларын ¿ахшылашмасыны сэ-бирсизлнкла кезла1ирмиш. Алы ob oAMaJaHAa сехларда да яшлар санх|Иир, истеЬсал-чыларын эмэк Ьаггы азалыр. Тэсадуфэн биз raca6aja кален кун кулак касмишди. ку* наш оулудларын архасындан бо)ланырды. Амма балыг-чылар даниза Jox, комбина-тын naJaiHHa чыхмышдылар. 0J ран дик ки, Ьеч кас иша KeTMajMÖ...\nБалыгчыларын муассиса раЬбарлэри ила керущу бир гадар асаби кечди. Га ра барда кы фачиэлар. игтисади чэ-танликлар. гытлыг да буна xeJaH тэ'сир етмишди. Ьеч ким бир-биринэ кузашта кет-мак истамирди. Нами коман-дири Элакбар Талибов оез алды:\n— Лешин вермэсаниз ова KeTMaj848jUK. Кисэлардэ балыг дашымаг азабдыр, — деди ва сонра эмэк паггы-нын лэнкимасииэ сон го]ул-масыны, иш устунда верила» пулсуз JeMdjKH 35 ма-натлыгдан 40 манатлыга чат-дырылмасыны, иш шараити-нин Ьаштэрхан балыгчыла-рыиын иш шаоаити кими ташкилини тэлао етди.\nИбраЬим ИбраЬимовун де-AHjHHa кера. балыгчылар 2 илдир балыг тору алмырлар, камилар impaja верилмир. Гадынлар суал вердилар ки. района Jar, шакар кэлмиреэ алверчнлардэ пардандыр? КунаЬын Ьамысы pajón не-теплак чэмиПати садриидэ-\nД Директор муавияи Закир Манафов да чыхыш етди:\n— Маи даинзда auiaaMeJa да paawJaM. — деди — диплому му да кезларинИзин гаршысында атарам даниза. Амма ким JeuiHK ва башга материаллар тапа билачэксэ кэлсин отурсун JepHMfla.\nЭмак ветеранларындан hej-дэрага Элакбэровун, «Кундо-гар* pajón гэзетинин редактору Вагиф Эл^евин чыхыш-ларыядан сонра муяасибат-лэрдаки эсабилнк, каркин-лик хе}лн азалды.\nЬ. 3. Tapujes адына Банка Балыг Комбинаты чидди чэтинликлар гаршысында* дыр. Комбинат балыг дая\nбашга hap niejH канардан, эсасэн Рус и Ja дан алыр. 1991-чи иладэк консерв банкала-ры Ьазырламаг учун алуми-ниум Ьиссэлэрин тону 196 маната алынырдыса. инди опуи rajмэти 70 мин маната, чаллэЬш ntJmэти 51 манат-дан 159 маната галхыб. Эд-BHjJaT 20 гат баЬалашыб. Бутун бу чатинликлэра бахма-Japar маашлар артырылмыш-дыр. Мэсалан. кэми коман-диринин маашы комбинат директорунун м&ашындан 2—2,5 гат JyKcaKAHp. Устэлик, камида чалышанлара 2.76 маиатлыг авазина 35 маиатлыг пулсуз JeMax ве-\nbTcejH\nАаарбе)чам\nиыТепуа pajea\nрилир.\nТээссуф ки, бунлар чох аддыр вэ истеЬсалатда ез мусбат тэ'сирини лазымын-ча кестармир. 0тан ил план* лар артыгламасилэ Jepmia ]етирилибсэ да 1992-чи ид угурсуз башланыб. Гара куру истеЬсалы азалыб. Нэрэ чинсли ва ахчалы балыглар ову да урэкачан flej^. 0тэн aj чами 300 килограм нэрэ, 800 килограм ахчалы балыг овланмышдыр. BeJyK бир коллективин aj арзиндэ бу гадар маЬсул алда етмаси эс-линдэ кулмэлидир.\nКомбинат умидини килкэ овуна багла1ыб. Амма бу са-Ьада да HpaaMajHm Jox дур. Ики aj эрзиндэ назэрда ту-тулдугундая 530 тон аз килкэ овланмышдыр. Нечэ-нечэ енфарншчинин вэ алычы тэшкил атьгн к езу JoHfla галыб. Муэссисэда килкэдэн бир не-ча адда мэЬсул Ьазырланыр. Эрзаг TaMaJyAaycy да вар. гарышыг JeM caHaJecu учуй компонент да. Бунларын муштариси Азэрба|чанда аз-дыр, PycHjafla исэ чохдур. Ьам да республикадан кэнар-да онлары JyKcan rajMawaH-дирир, эвэзиндэ комбината зарури маллары та к лиф едирлэр. Лакин Aaap6aj4aH Балыг CaHaJecH BapflHjH бу иши ,)олуна roja билмир. Уму ми J-]этлэ, баш идаранин KeMajH лазымынча Ьисс олунмур. Балыгчылар материал, еЬти-JaT Ьиссэлэр учун JeHa башга республякалара меЬтач-дырлар.\nКомбинатын JeHHflaH гу-рулмасыиа лазымынча диггэт ¿етирилмир. Тикинтиси бер ил бундан габаг башла-мыш тэзэ истеЬсалат саЬэси-нин JaxbiH вахтларда тэЬвил верилмэсинэ умид jox дур. Лохламалар да ки ара вер-мир. Биз комбинатда оланда уч KOMHccHja ишлэ]ирди.\nРекиондакы балыгартыр-ма ва бaлыгJeтишдиpмэ за-водларынын да фэaлиJJэти гэнаетбахш flejwi. Истэр да-низдэ, истарсэ да Курда овун муитэзэм угурсузлугу кес-тэрир ки, балыгартырма вэ бальп^етишдирмэ муэссисэ-лэринин ишиндэ чидди негсанлар мевчуддур. Элбэттэ, балыгын азалмасында бра-кoнJepлэplfit эл-гол ачмасы, су ларын чиркландирилмэси, е ко лож и Bd3HjJaTHH агырлаш-масы да аз рол ojHaMup. Лакин бутун,, 0унлар дарили ja асас вермир.\nМутэхэссислэр, ajpu-ajpu тачрубэли балыгчылар шика-Ja^aHHpAap ки. килка овунда да Joлвepилмэз усуллардан истифадэ олунур. Бела давам етеэ чох кечмэз Хазар килкэдэн мэЬрум олар. Бу «керпэ*лэр азалдыгча дэниз-дэ олан-галан ири балыгла-рын JeMH тукэнир. Ba3«JJaT тэлэб едир ки, килка овунда rajfla-гануна нэзарэт куч-лэндирилсин.\nБунлар нэтичэ е'тибарилэ Ь. 3. ТагьПев адына Банка Балыг Комбинатынын ишини позур, муассисанин овлагла-рынын саЬэси азалыр. овун сэмараси ашагы душур, балыг гытлашыр. Вахтилэ илдэ он тонларла нэрэ бальзы oMaJaH. бол rapa куру истеЬсал едэн, нечэ-нечэ елкэ-}э бир нечэ адда мэЬсул кен-дэран, ССРИ адлы девлатэ этэк-этэк вaлJyтa газандыран муэссисэ инди дилэнмэ1э мэчбурдур. На 1ухарыдан. на да комбинатын езуядэн кемэк Joxflyp. РаЬбарликлэ коллектив арасында баш ве-\nСмунагишэ исэ b83hJJ9TH\n,> аз да кэркинлэшдирир...\nРафнг ЬЭСЭНОВ,\n«Халг газета* нин мухбжря.\n* НЕФТЧАЛА РАЛОНУ.\nуздг алкалэрдан tejiebnsnjä вернлншлэри\n• Балакай paJoHynyH сакин-лари миди TypKHjeflaH, Франса дан. Итали]адан,\nАВШ-даи ва дикар елка* лэрдан TeA6BH3Mja верилиш-ларина баха билэрлэр. Онлара бу чур нмкаиы бурада JaptAUAMbun «Кросна* кичик муэссисесн вермишдир. Ьамин муассиса Рус^адая ва A3ep6aj4aH Рабитэ На-\n3HpAHjHHA9H кэлмиш мута-\nхассислэрии KeMajH ила шэ-Ьэрин эразисиндэ узаг мэ~ сафалэрдэн рэнкли вери-\nлишлэрин габулу учун кучлу антенна гурашдырмыш-\nдыр.\nТезлнклэ JepAH телевиэЗДа да HiiuiaMaja башла]ачаг-дыр. (Азаринформ).\nБаш редактордан\n«7 кун* газе танин 18 ал* рел немрееннда редактор Емян EMHHÒeJaHHHH чыхы* шы яла алагэдар билдири-рем ки. геэетимнзда Азэр-6aj43H Республикасы Алн Совета матбуат мэрказинии ресмя канал ларла алый-шли «Ьаре ез аршыны яле елчур* серлевЬэли материалы дарч олунмушду. Ja-зыда Е. ЕмяяОДшняи 1ахын гоЬумуиа — шахсаи Ьермэт öacaaflHjHM napraja вэ елм хаднкннэ тохунан нфадэлэр яшладялмишдн. Материалын Ьазырлая масында баш ре-дакторун ва редакс^а эмак-д>т«урцмуи Ьеч бирниин нштнракы олмаса да 1*зыда «партократ* ады яле таг-днм едилан Ьамин шэхее еа , терефимдан узрхаЬлы-гымы билгашпшам ве 6vHV\nохучуларын да назарииэ чат-дырырам. .\n«7 кун*ун сэЬифалэрин-дэ гэзетимизэ гаршы мун-тэзэм олараг таблиг едилан гаты нифрэтин невбэтн те-заЬурунэ — «Халг газета* ады ила чыхаи «Коммунист* газета, дырнагарасы ве-рилмиш «халг депутаты*, «профессор» ифадэлэрииэ калинча бунлары «демок-ратик» орган учун нормал полемика методу песаб едир вэ бела «хырда гусурлара* керэ узр HCT9HMAa4ajHHH кезлэмирэм.\nТофиг PYCT9MOB.\nР. S. JepH келмишкэн rejA едирик ки, сезу кедэн материал «Халг газета *ндэ Е. EMKHÓajAHHMH кестардн-Jm тарихдэ. Ja'HH апрелин 14-дэ ^е]ил, 'апрелин 11-де nao« олунмушлуо.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-apr-21-1992-p-3\/","date":"2017-03-30T18:36:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218199514.53\/warc\/CC-MAIN-20170322212959-00606-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3943525851,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.39435258507728577, \"sah_Cyrl_score\": 0.07516832649707794, \"kum_Cyrl_score\": 0.06222023069858551, \"crh_Cyrl_score\": 0.05674101784825325, \"tuk_Cyrl_score\": 0.049556929618120193, \"tat_Cyrl_score\": 0.03987371176481247, \"udm_Cyrl_score\": 0.033478014171123505, \"nog_Cyrl_score\": 0.024624912068247795, \"alt_Cyrl_score\": 0.023568039759993553, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02181103266775608, \"eve_Cyrl_score\": 0.0211325716227293, \"krc_Cyrl_score\": 0.018681006506085396, \"kir_Cyrl_score\": 0.01535487174987793, \"lez_Cyrl_score\": 0.010881907306611538}","num_words":14351,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.416,"perplexity_score":64144.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 14, 1991, Baku, Azerbaijan\nTYPKHJ0 ДИПЛОМАТЫ ГОБУЛ ЕДИЛМИШДНР\n1919-чу ИЛИН АВГУСТУНДАН 1991-ян ИЛ АВГУСТУН 24-Д*и\nКОММУНИСТ\nады иле ЧЫХМЫШДЫР.\nКУНДЭЛИК И Ч Т ИМ А И-CHJ АСИ ГЭЗЕТ ЕЖЕДНЕВНАЯ ОБЩЕСТВЕННО-ПОЛИТИЧЕСКАЯ ГАЗЕТА\nNt 181 (21148)\nШвнбв, 14 еоит|абр 1991-чи ил.\nГи)м»ти 10 remue (лбуно учуй М тми).\nСеит]вбрьш 13-де Азар-б&Зчан Республинасынын президенти А. Н. Мутэлли-боа ТуркиЗв Харичи Ншлер НазирлиЗн сизаси департа-менткнин баш директору Билал Шимшнри гобул етмиш-дир. Этрафлы сеЬбет заманы республикаларымыз арасында сиЗаси, игтисади во медани алагелерин меЬкамландирил-мэси нла баглы олан кениш даирада масэлалара тоху* нулмушдур. Гонаг демишдир ки, Азарба^нын девлат истиглалиЗЗатинин Серпа едилмаси онуи влкасинда разылыг Ьисси ила гаршы-ланмышдыр, Туркизэ тэрэ-фи амакдашлыгы инкишаф етдирмак учун Зени Joллap ахтарышыиа Ьазырдыр.\nПрезидент А. Н. Мутал-\nлибов Ьаире']лик ва гар-дашлыг Ьиссларняин таза-Ьуруна кора ТуркиЗэ хал-гыка ва Ьекуматнна тешэк-кур етмишдир. Самимиллк вэ гаршылыглы анлашжа. шэраитинда кечмиш сеЬбат-да музакира олунан бутун мэсалалрр барасинда разылыг влде олунмушдур. АзарбаЗчая Республикасы Презцдопошя матбуат хи��мати.\n• • •\nЬамин кун Внлал Шим-шири АзврбаЗчан Реслуб-ликасынын баш налири Ь. Ьасанов габул етмишдир. СеЬбат заманы ики республика арасында гаршылыглы фаЗдалы игтисади амакдаш-лыг масалалэрина тохунул-мушдур. (Азаринформ).\nj ...Кучлу cnjacH рагиблэрсиэ демократии чам\nмутлэг ифрата\n♦ сеьиФв 2\nI Халг Президента сэс верэркаи\nj ондан умачаты иэ олмушдур?\nI Президент халга на вэ'д етмишдир?\nI ♦ С9НИФ0 2.\nCwjacM мевгеде сурушканлик hep бир Ьэракаты адамларын квзундэн салыр\n•f СвКИФв 3.\n• « Халггазети»\nо\nАзаринформ\nСИТА\nЧЧ' ШШМ1\n«К0ММУНИСТЛ9Р, ИКИ ШЫМ ИР9ЛИ!\n»\nПублисистик\nп\n44 м 45-мц иллердэ бу сазлврин архасыида на да)андыгыны Немы билирди. Фашмстлар асир алдыглары коммунистлари (ариидэча куллала(ирдилар. Ииди, арадан 50 ил качандан сонра Ьемин команда бир гадар башга формада, (еиидан ешидилир. Хорасан бу дафа коммунист лари на казла^р!..\nдэми кечмишин дэЬшэтли сэЬвлэри тэкрар олуначаг? HhJo езумузу карлыга вураг? MeMHjJaTH бу Зола суруклэЗэнлэрин, пар-THjaHbiH занкин, мисилсиз интеллект потен-сиалындан имтина етмэЗэ сэслэЗэнлэрин чыгыр-багыры кетдикчэ бэркдэн ешидилир. HhJb езумузу корлуга вураг? Бу кун сой дэрэчэ горхунч cHjacH о]унлар кедир. Дунэнки гаты партократ узвлук билетини атараг демократа чеврилир. Ьэла инди-j8H040H чибиндэ h8M гырмызы, Ьэм аг\n«пагон» кездирэнлэр вар. Бу кун езумузу белплариндан горумаль^ыг. Онлардан эгидэсиз, мэслэксиз адамлардав.\n— А.РТША учун Jac сахламага да]-маз. Балка да бела бир агибата ла-)игдир. Чаванларын вахть^вар, ha-\n1аты тэзэдэн гура билэрлэр. Амма hap дэфэ бу мевзу Ьаггында душунэндэ нэдэн-са cyмгaJытлы Зэби Äбдyллajeв кэлиб ду* рур кезумун габагында. 0з касыбЗана кер-кэм^лэ, нимдаш ке)ими]лэ. Киши 9ЛЛИ илин коммунистиди, узун иллэр рапбар napTHja ишинда олуб. Гуруча чанындан сава!ы Иеч HajH JoxAy. Ики aj аввэл, Сум-rajbu ча)ханаЛарынын бириндэ керушмуш-дук. OapTHjaHbi нечэ урэкла мудафиэ едир-дн. Лана-Зана данышырды. ПартиЗадан Ьеч на умма1ыб, napTHja Иеч на вермэЗиб она. «Зэманэ адамларынын» нэзэриндэ балка да фанатикди Зэби киши. Мэн исэ она гибтэ едирам — эгидэсинэ, мэслэкинэ, са-диглиЗинэ керэ. Лахшы бас бутун емр\\н\\ napTHjaJa hacp етмиш Зэби киши нечэ ол-сун инди? Нечэ Зашасын Зэби кишилэр?.\nЛадымдан чыхмыр. 90-чы илин о агыр, мэш'ум Заквар куилэринин бириндэ, кеча ваеты Олжас Суле)менов «Коммунист* нэшриЗЗатына кэлиб чыхды. Ланында да\nмэрЬум ТЭНГИДЧИМИЗ А^ЫН\nБу кеча калиши тэсадуфи деЗилди. Мат баз фэИлэлэри нечэ кун иди ки, «Коммунист» гэзетини бурахмагдан имтина едир-дилзр. Адына керэ. Ьамы квзлэнилмэз го-нагын башына Зыгышды.\n— Сов.ИКП узву бир башга шеЗди коммунист бир башга. — Олжас буну узуну рэЬмэтлик АЗдына тутду.\nЗерлинизи чохдан TaHbijbipaM, достуг. AJ-дын Сов.ИКП узву деЗил, амма эсл ком-\nмунистдир.\nКОММУНИСТ ПартиЗасынын узунэ сон иттиЬам августда, девлат чев-\"рилиши чэИдиндан сонра охунду: napTHjanbiH pahöapaHjn гиЗамчылары му-дафнэ етмишдир. Лахшы, бунун Зэби киши]э, зэби кишилэрэ нэ дэхли? О, Ьардан билсин ки 2.500 километр узагда, Кремлдэ ким девлат чеврилиши едир, ким гиЗамчыларын тэрафини сахлаЗыр?\nТэбиэтик амансыз, гачылмаз ганунлары вар: гурунун одуна jaiu да Заныр. Тээссуф ки, инсан чэмиЗ)©тиндэ дэ бэ зэн бела олур. Лохса бу дафэдэми, Олжасын сезу ила де-сак, Сов.ИКП узвлэринин одуна бутун ком-мунистлэр заначаг? Ахы тэбиатдан фаргли олараг, чэмиЗЗэт гуруну Зашдан сечмаЗи бачарыр.\n«Коммунистлэр, ики аддым Онда, бу эмри ЗеРИнв ЗетирмэЗин елумэ бэрабэр олдугу вахтларда чэсаратлэ габа га аддымлаЗанлар тапылырды. Инди п кэси елум горхусу Ьадэлэмир. Бас керэсан бу ики аддымы чохму адам атар?..\nАЗЭРБАЛЧАН коммунистлари ез-лэрииин отуз учунчу, февгал'адэ ва чох куман, сонунчу гурултаЗла-рына Зыгышыблар. Бела сеИбэт кэзир ки, респ>блика Коммунист ПартиЗасы бурахы-лачаг, Захуд адыны дэЗишэрэк там Зени napTHja кими фэалиЗЗэтини давам етдирэ-чэк. Ce3*ceh6aT ез Зериндо. hap Ьалда би-зим таныдыгымыз napTHja тарих cahna-синдэн чэкилиб кедир.\nЬалэ 5 — 6 ил эввэлэдэк МК-сьшын, буросунун заЬми Jep-кеЗ титрэдан, мутлаг Ьекмран олан партиЗанын агибэти HHja бе-( лэ ачыначеглы олду? Низа Ьамы партиЗанын «черэЗинк» ЗеЗёнлэр, онун Ьесабына шан-шеПрэтэ Зетэнлэр, партократлар, Ьэтта сырави коммунистлэр — ондан бела асан лыгла, бирдэн-бира уз дендэрди? Вэ Ьеч нас «батан кэмини» хилас етмэЗа чэЬд кестэр-\nмэди. HHja?..\nПарти|анын сугутундан сонра бу «ни-Иэларин}» чавабыны араЗыб»-ахтармага ча-лышан матбуат ортаЗа xejan далил-субут rojyp. Бэ'зи партиЗа лидерлэри ез мула-Ьизэларини дэрч етдирир, ба'зилэри зэ-иф дэ олса е'тиразыны билдирир, бэ зилэ-ри инадла сусур. Нарчэнд бир чох ]ерлэр-дэ — хусусан мэркэзда Коммунист ПартиЗасы ила олдугча амансыз рэфтар етмиш. бир фэрманла hap шеЗэ сон гоЗмушлар: на пленум чагырылмасына имкан верил-мишдир, на гурултаЗ. ПартиЗанын бинала-ры меЬурлэнмиш, варидаты элиндэн алыв-мышдыр.\nБела сонлугу да Ьеч нас кезлэмирди. Ьэтта КП-нин гаты элеЗИдарларыньИ* бела аглына кэлмэзди ки, бу нэЬэнк, мин jepa шахэлэнмиш организм уч-дерд кунун ичин-дэ Зерла-Зексан ола билэр. Нэ баш вермиш-дир? Ингилаб? Чеврилиш? ИнтнИар?.. Нэ ад гоЗурсан roj, партизаны елумэ онун Мэрказдэки башчылары мэИкум едир. Ашагыдакылары, сырави лэри олса-олса | мутиликдэ гынамаг олар, чунки башчыла-* ра е'тираз етмэЗэ часарэтлэри чатмаЗыб.\nII Ф Л АС ЫН сэбэблери барэдэ чох И данышылыб. ПартиЗанын енина дэ чэкиблэр, уз^нуна да. Инди бу, Зы-хылана балта чалмаг кими асан ишдир. Yc-i талин оду сендуруб, кулу ила oJnaMar кими мэ'насыз ишдир. Нэ олуб, нечэ олуб? — Ьамы билир. Ьэр шеЗ индики нэслин не-зу гаршысында баш вериб.\nИнди вачиб олан башга шеЗдир. Этрафа боЗланмаг, jaH-JepaHH сечмак, кэлэчэЗэ кеда н дуз Золу тапмаг. Мэсэло Догруданмы бир адын башындадыр? Олмасын коммунистлэр, олсун республикачылар, демок-ратлар, олсун хадгчылар, мусаватчылар... Ьар шеЗдэн аввэл кэрэк бкз езумузу дэЗи-шак. взумуза кендэн бахмагы еЗрэнэк. Ьеч бирими�� — вэзифэлидэн тутмуш, вэзифэсизэдэк, савадлыдан тутмуш, савадсызадзк Ьеч биримиз езумузу Иеч надо тэгсиркар * саЗмырыг: Ja'mi кунаЬ манда деЗил, кунаИ сэндэдир, кунаД онда-дыр.\n«Маним кими душунмурсэнсэ, демэли душмэнимсэн» кими зэрэрли болшевик принсипи зенидэн л\\,чэРмэ39 башлаЗыр. Jетмиш дл аввэл надир сэнэт инчилэри, тарихи абиделэр кечмишин — мэнфур ка-питализмин галыг« кими учурулуб дагы-дылырды. Халгын керэн квзу, душунэн беЗни олан зиЗалылара. муИандислэрэ, алим-лэрэ «буржуз нвкэри» дамгасы вуруб чис-мани вэ ма'нэви диван тутурдулар. Лена-\nI i V\/ t и\nк:\nЕлман ГЭДИРОВ.\n-f четин сеььет\nФото Ч. Ибадеаумур-\nНЗ ЧАТМЫР? ИНТИЗАИ, БИР ДЭ ТЭЛЭБКЙРЛЫГ\nПамбыгчылыг pajoHnapu рэНбарларинин зона мушавирасиндан rej\/vtap\nМ. 9. МУРАДОВ ЮЛДАШЫН АЗОРБАЗЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ\nдевлат телевизиза ва радио верилишлори ширкатинин садри те'зин Едилмаси\nЬАГГЫНДА\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕ ЭИ Д ЕНТИНИН ФЭРМАНЫ\n. Мэммэд Элакбэр оглу Мурадов Зоодаш АзэрбаЗчан Республикасы Девлат Телеви-3Hja на Радио Верилишлари Ширкатинин садри Ta'jHH едилсин.\nАзарбаЗчан Республнкасыыын президента А. МУТЭЛЛИБОВ.\nБакы шаЬари, 13 сентЗабр 1991-чи ил.\nАЗеРБА1ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ\nдевлат теьлукесизлим комитесинин сэдри ьаггында\nАЗЭРБА1ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФЭРМАНЫ\n1. Вагиф Элевсэт оглу bycejHoa 30лдаш АзэрбаЗчан Республикасы Девлат ТаЬлу-касизлиЗи Комитэ<;инин сэдри вазифэснид^н азад едилсин.\n2. АзарбаЗчан Республикасы Девлат ТаИлукасизлиЗи Комитесинин садри вази-фэсинин ичрасы ИлЬусеЗн nHphycejH оглу bycejHOB Золдаша тапшырылсын.\nАзэрбаЗчан Ресиублнкасыныи президенти А. МУТЭЛЛИВОВ.\nБакы шаИари, 13 сентЗабр 1991-чи ил.\nРеспублика узрэ памбыг истепсалы планыны сентзаб-рын ахырыиадэк Зерннэ Зе-\nшрмэли. Зона мушаавнрэсин-дан чыхарылан умуми нати-ча бела олду. Бу, леч дэ тэ-лэсиклиЗин, нечэ деЗерлэр, душ у,н уо-даш ынмадан гарар чыхармагын иэтичаси деЗилди. ГеЗд едилдиЗи кими, чарт илдэ республикамызын памбыгчылыг раЗоиларьшда кезлаиилдиЗиндэн Захшы мэп-сул Зетишдирилмишдир. 0тэн илле мугаЗисаде Зыгыма да 6и|р «ечэ кун тез башланмыш-дыр. Ун башлычасы исэ одур ни, «лк кундэн Зыгымьш сур'эти Зуксэкдцр.\nМушавирэдэ республика-мызьш 21 памбыгчылыг ра-Зонунун халг депутатлары Советлериннн садрлери, «ич-раиЗЗа комитэлеривин сэДР* лари, агрокомбинатларын\nРаш директорлары, тэсэрру-фатларын раббэрлэри во мутэхзссислэр, республика Назирлэр Кабияетинин, иа-зирликлэрин, баш идарэларин мае ул ишчилэри вэ алимлер иштирак едирдилэр. Назирлэр кабинет« сэдринин би-,риичи муавини Мустафа-1ев памбыг Зыгымынын вазиЗ-Зеги, умуман кэнд тэсэрруфа-ты »ишларинин кедиши барэдэ данышды. Агдам, Ьэрдэ,\nА эртэр, Сабирабад ра)ои Со-®етлэрииин сэдрлари с. вер-диЗевлн, 5. АллаЬвецЛиЗевнн, М. РэфиЗевин, М. Ьамидо-вун во башгаларынын мэ лу-маты дин л эн илди. Бела бир чэЪагг хусусияа двггэт мэркЭ-зиндэ ДУРДУ ки, сон иллэр республииада памбыгчылы-гын перспективлари ба^че мухталиф фикирлэр сеЗле* нилмиш, Ьаггта Ъеми« гиЗмэт-ли биггкини кездэн салмаг та* шаббуслэри олмушдур. ьу лее кэдадин да. кэндлинин де а лини ишдан соЗзггмушдур. Ьалбуки бела иттиЬамлар та-мамила Зерсиздир. .республикамызын игтисадиз-Зэты учу« памбыгчылыгьш »ачиблиЗи барэдэ гага фи«»Р\nформалашмышдыр. иида\nпамбыг и°теЬсалы иле 498 тэсарруфат, 160 минэ Захы колхозчу, фэЬла ва мутэхас-сис мешгул олур. Тзкчэ ке-\nчен ил cahaiHWH YJ^ÏMH сулунун Ьачми 437 милЗои манат. law* биткичилик Mah сулл арындан келен кели' рин 25 фавзини ташкил етмишдир. Паэ^ытчылыг бун-\nдан сонра да кэнд тэоэрру-фатында апарычы caha олараг галачагдыр. Лакин бир чэЬэти унутмаг олмаз кн, онун кнкишафы мевчуд ре-аллыглара эсасланмалы, ра-гемлэрин ижшнрдилмэси, кездэн пэрдз асьилмасы ha.T-ларына гэтИЗЗзт.тэ сон rojyn-малыдыр. Ьу ма'нада JaxwH иллэр учуя памбыг истеЪса лы оптимал ceBHjJaAa — 530 — 550 мин тон печминдэ са-битлэшэчекдир. Демэли, нев-бэли екинэ, дикэр саЬалэрин, хусусилэ тахылчылыгын нн-кишафына имкан ЗаРаначаг-Чидди телабкарлыг руьун-да кечон мушавнрадэ геЗД едилдиЗи кими, трибунадаи данышмаг, сез вермэк нала hap inej демак деЗил. Бела бир мараглы мугаЗ**сэ апа-рылды ки, «ген илин техми-нен бу вахтларында да пам-быгчьшыг уэра зона муша-вирэси кечирилмиш, paj^H-ларьш рэИбарлэри чыхыш етмиш, конкрет фикирлэр сеЗлэмишлэр. Лакия теассуф ки, мевсумун соиуяда Д^ЗИ' лен сезлария, верилмиш вэ Д-лэрин бир гисми Ьавада гал-•мышдыр. засален, тегриби, hecaóламалара кера, етан ил Зетишдирялмиш умуми мэп-сулу.н ей азы 70 мин тону Зыгылмамышдыр. Лалныз « pajoH памбыг таПвили шш»ь1-,на эмэл етмишдир. Сабирабад раЗонунда 15 мин тон, Kopa«6ojAa 11 мин тон, Лев лах, Имишли, Авдаш раЗ®«-ларынын hap бириндэ 6 мин тон памбыг саЬаларцэ гал\" мышдыр. Курдамир, Учар, СалЗан ва КеЗчаз раЗонла-рынын памбыг тарлаларьшда да бу сабебдаи хеЗлк маЬсул\nит нрилмишдир.\nМарк илдэ бела негсанла-ш есла Зол вермэк олмаз Она каре да республика Кэнд Тасэрруфаты ва Врзаг иа-зцрлиЗнннн, о чумдадэн.^ра-Зонларьш, тасарруфат ларьш раЬбэрлариндан, мутаоассис-лэрдан чидди мэс'улиЗЗат талаб едипди. Ишларин атрафлы тайлшш кесгарир к», дефалерл» Д«*\nйтег»»\n^йсувар ва башга раЗ<жлардд чидди деяуш Ларанмамыш-дыр. Памбыг Зыгымынын сур'эти да ашагыдыр.\nМушавирадэ свЬбат габаг-чыл тэчрубэдэи, ишин Захшы ташкилиидэи кедаркаи тез-\nтез Агдам раЗрнунун ады ча килирди. Бу, печ да тэсадуфи AejH.i. lu тэсарруфат, i* кеид билаваситэ даглыг 1 а-раоагла сароодда jepjiamc« дэ, демак олар пар кун оас-г ын ва атышма олса да, аг* дамлылар сон иллэр кэнд тэ-сэрруфатынын мухталиф са-пэ.1ариндв Зуксак вэ сабт маИсулдарлыга наил олур-лар. Памбыг ва узум тэп-вили план лары сентЗабрьш ахырыиадэк зерннэ Зетирилэ чэкдир. О Зердэ ки адамлар да талшырь^шыш иц» учу** чидди «нтизам ва талэбкар-лыг лисси тарбиЗэ едилнр, о рада угурларын cajN дала чох олур.\n«Ьалаллыг ан 6eJyK ие мэтднр». Бу сезлэри муша-вирадэ чыхыш еданларнн де мак олар ки, Памысынын ди* лнндан ешитдик. Ьагигатен, инди «Влава еЬделнЗншю на гэдэрдир?», «Галаоа рапор-туну бириичн имваламалысы-ныз» кими тэлаблэрии вахты де>нл. Динар терефдан. кээара алмаг лазымдыр ки, иллэрла адат €тди|имиз бу чур темтареглы сезлар, верила« курултулу ва'длар сон-ралар сахтакарлыга. рагам-ларин шшпирдилмасинэ апа-рыб чыхарааышдыр. Натичэ да памбыг бир чох Калларда адам лара хошбехтлик деЗил, баДбахтлик каггирмишднр. Ела она керэ да мушавирадэ «ка гадар Зетишдирмисинизсэ, он> да иткиоиз толламага чалы-шын» чагырышы ила ачыг ва самими cehoaor кетой.\nМуШавиреиин ишкузар РУ* Нуну акс етдчран даЬа бир факТ: резон ва тэсарруфат\nбашчыларынын чыхышла-рында де)нлан Иар в«ф Фи кмр. таклнф в» р» J нэзара алыныр, ела орвдача мувафиг нази^у аа Фш идарэларин раббарла|жив кестеришлер «ерилирди. Бир сазла, маоале мусбат Нелл едялирди. Масалан, ламбы-гын сур'атла дашыимасы учуя Сабирабад ва Саатлы раЗокларына алава лафет тории верилмэскнх уэлгы ики куна Налл етмак «фара альгн-ды. Генд, 4aj ва башга ароаг\nмэЬсулларынъш баэи Jap-торда чатышмамасы барада шикаЗатлар да ез мусбат пал-линн тацды.\nСУЛТАН «ХГэ-ШШ -\nАГДАМ\nКРЕМНИИ КОМЕНДАНТЫ: ЛЕНИН МАВЗОЛЕМ\nмуьАФиэа олунур\nМОСКВА. Москва Крем линии коменданты Г. Д. Башкин СИТА-нын мухбиринэ демишдир: В. И. Лекивин ча-наэесини Мавэоле>дэн хелвати чыхармага ку]а Ьазырлыг керулдуЗу барада паЗтахтда )аЗылмыш шаЗиалар асассыз-дьго.\nКремлин коменданты билдирмишдир ки, Совет дов-лати баниоинин чаназасини торпага басдырмаг масэласи бараснадэ hen бир саранчам алынмамыш. али Иттифаг рэЬбэрЛ'иЗинин Иеч бир тарары олмамьпддыр. О, haM4H-нин билдирмишдир ки. МавзолеЗин муЬафиза хидмати са-кит вэ hdMHinaKtt режим да кеч и р.\nКремлин коменданты да!'а сонра демшддир. Сон кун-лар МавэолеЗэ инсан ахыны чохалмышдыр.\nДАГЛЫГ rAPABAf AYJYHY ДИГГвТ МвРКвЗИНДв\nМОСКВА. Даглыг Гарабаг фааиаси нлз баглы проб-лемлао iviYHY Авропадв тэЬлукасизляв ва амакдашлыг ■»млмараи» даир ннсаклыг ме Ч.ры кояфрансы Москва мэчлнснияи умуми нчлас4арындв ики кум хусуси мвв-зу олмушдур.\nАзэрбаЗчаньш харичи ишлар иазири мушавиракнн тонбунасындан чыхыш едмб демишдир кн. мунагишэ «му-aljax муртаче гуааэлара, вщллвтчиларэ карэкднр, чунки Oiwüp ftriÜUH сн J а си магсадлар кудурлэр*. Дипломатлар ва ексиертлар мугабнл тарафнм — Ермэнистан тэрэфнннн нвгтеЗи-мааврини диилвЗв оилмамишлар, чунки JepeBaH Ьэсми совет нума|анда ЬеЗ'этнннн тэркибинэ ез иума-1эидасшш кендармамишдир, Ьэрчанд бутун муттэфиг рес-публнхалар кими Ермамистана да бу барада таклнф ве-рнлммшди.\nБир чох натиглар таассуф етднкларини бнлдир-мншлар ки, онлар Ерманмстаиын мавгеЗи ила iwh май балэрдаи таныш ола бнлмэмншлэр. Амма, ^\n■•сала Ьалд едилачак. Ву кун ^\nпаем билдирмишдир им, калан базар ертаси умуми пч ласа Ермапшстан парламсктииин инсан вэ миллатларин Ь^глары «асалалар. яла машгул олая яоиитасмяяя pah-\nбаря Дагды�� Гарабаг яроблемннни\nмузакирасикэ гаЗыдачагдыр.\nКЕЧМИШ БИРИНЧИ КАТИВ ПРЕЗИДЕНТЛИАв НАМИЗвДДИР\nДУШЭНБЭ. Ресяубликада Тачлкистан президенти ; вазифесинэ намизадлар квстэри^эЗэ баштонмыадыр. ГХре-зидент оечкилэри oKTjaópbm 27-нэ та Зин ед Алты ил буядан аввэл «cahharifHa керэ пенейjajа Дых* масы ила алагадар олараг» Тачикистан Коммунист Нар-THiacbi Маркэои Комитэсишж биринни катиби вбзифэ-оиндэн азад едилмиш вэ сон иллардэ ичтнмаи ташкилат-лаодан 6и,ринин раЛбэри ними сада вэзифэдэ чалышан 61 Зашлы РэИман Haónjee президент мандатына биршгчи на-мизэд олмушдур.\nАЭАДЛЫГ ГЫШЫ Ф9ЛАКЭТа чЕВРИлмамалидир\nВАШИНГТОН. Амернкапыи керкэмлн копгресменн, нумаЗэидалар палатасынын силаЬлы гуввэлэрин ишлэрк узра комитэеннин садри Лес Еспип демишдир: «Бнрлэш-миш Штатлар 70 нллик коммуннэмдэн сонра нлк азад-лыг гышынын фалакэта чеврилмамасн, Совет Иттифагын-да демократнЗа ва взад базар нслаЬатлары хаттиннн кенара атылмамасы учуй тэдбнрлэр кера билэр вэ кермэда-дир». О, Вашингтон Харичи СиЗасэт Инстнтутунда чыхыш едаркан демишдир: «Бу гышда май Совет Иттиф*-гыяа Ьумяиитар 1«рдымы он плана чаямая вэсаят фоядлары совет адамларынын гаршыда квзлани-л1я apsiT дарман. 1аяачаг ва маизил чатышмамыгыиы арадан галдыриасына яеиак настэрардн. Виз Гарбян баш-Г1 елкэлариннн дэ KOMaJa калачэЗннэ умнд етмали ве бу-нв архаланмалызыг».\nХОРВАТЖАДА ВвЗИИвГ КвРКИНДИР\nБЕЛГРАД ХорватиЗанын боЬранлы раЗонларында атышма сэслэри ешидилир. Сон куилэр Jy roc tobhJ ан ын бу республикасыньш демак олар ки. бутун «одлу ¡нвгтэ-ларинда» атышма олмушдур.\nХорвати}анын Дунаму зонасында, эн авдзл Оси-1ек «а Вуковар шэЬарлэри; ра)ону«да ^хынлыгданы канд-лзолэ вэ гасэбэлэрдэ вэяиЛэт кэрикн олараг галыр. Бу-вада атычылыг снлаИындам башга мнном^отла^дан, JyH-кул артиллери)адаи оэ гумбараатанлардан истифадэ олу-\nНУР' Jvrocлавина Телеграф Акентлн^* хабар верир ки, «V*.» ахишмы ]ерлн серб двстэлэри Уна ча]ынын сол са-Рилиндэ )ерлэтэн Коста>ннтса шэНарчи)ннн эле кечнр-\nМКШТсФР-нн халг мудафиэси узрэ яггифаг катибиннн\nuvaBHHu кенерал-падполковннк Марко Негованович бура-ла ммнршадши мэтбуат конфрансынад демншдир к». topKWHla раЬбэрлЩи «муИарибэт Лугослави^нын баш-га ^знлэринэ JajMar W\" элиндэн кэлени едир*.\n«МАДИБА» ЬЭГИГвТИ ДАНЫШАЧАГ\nБАКЫ. Франсвиыи сэнэдлн кино ишчилэри ГРУ*У АзаобвЗчвк Ьаггшда ввдеофилм чакмэк учуй республн-Ì ^Е^^твхтши кэлмишлар. Гоивглары «»ртланды^ мГбашлыча мевзу АзарбаЗчви гвдынларыдыр. Будила В била отуз дагагалпк сэнадлн лепта ан мухталиф епнзод-I лав керушлэр, реснубликапым Ьа1атыидакы Ьадисэлэр, 3 о чумдадам Аза^Цчвн президенти сечкплари, мкт^лэр L ¿рммветввдан олан гачгыилврл» кучаларда сеЬбатлар, I Ьэкям журвмлнет. екодог гвдыиларла мXf*Ьиб*\/ **\nÏÏÏSÎ; Зародычы зиЗвлылврлз мухталиф «шлДатлардап\n! тагил стнгвддм ыцеоккяо иыяД ^\nИ сыалав чакилнвдап ва моштаждап сомрв филми В пыл агухталиф телевмзмЗ* шмркетларвиэ тэгднм ет эк\nH ввЗЗатяндаднрлэр.\nВ араз ycto нертпвр\nСЭДЭРЭК. 6,5 километр узуилугупда олэчаг СЗДЭ-рэк—ТуркиЗэ Золуну« артыг бириичи 2.5 километр» ас-\nI Ьамин кврпуяун тики^и-\nI — Дщ|анылыб. Бириичи кечид корпусу Д0^ир|олхэт-устундан салыныр. Бурада ншин 80 Дир архы» чаЗыиьш узериндан кечаи тикинтисинд© исэ СОН гурашдырма «шлори кору\n«Я1ММ1И\nлур\nАхырынчы керпулор А раз чаЗынын .узериндэнд нр.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-14-1991-p-1\/","date":"2017-03-28T06:17:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00224-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3931854665,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.39318546652793884, \"sah_Cyrl_score\": 0.06853953003883362, \"kum_Cyrl_score\": 0.06820768117904663, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05889171361923218, \"tyv_Cyrl_score\": 0.037766631692647934, \"tat_Cyrl_score\": 0.03678056597709656, \"udm_Cyrl_score\": 0.03611743450164795, \"crh_Cyrl_score\": 0.030080193653702736, \"eve_Cyrl_score\": 0.02541596256196499, \"kir_Cyrl_score\": 0.020307345315814018, \"alt_Cyrl_score\": 0.01648211106657982, \"nog_Cyrl_score\": 0.015520017594099045, \"krc_Cyrl_score\": 0.0140256742015481, \"lez_Cyrl_score\": 0.011907920241355896, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01112888939678669, \"bxr_Cyrl_score\": 0.010754129849374294}","num_words":10578,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.443,"perplexity_score":71137.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - January 18, 1992, Baku, Azerbaijan\n1990-мы ял Занварын lfî* АзарбаЗчан К\nS 20*88 мечен кеча ССРИ лэриндэн Э. ~ Советн PaJacar hej'a- Заничко, Э. тияин М. С. Го|рбачов тара* финдан имзаланмыш фэрма-нына эсасэн, АзарбаЗчанын паЗтахты Бакы шапарина го*\nреЬбэр-в, В. Пол-амиров, Ь. Ьэсэнов, Р, 3ejHanoB, кеч* миш ше'ба мудири Р. 0JiHjeB, A38p6aj4aH ССР Али Советн Ра)асат heJ'oTmiHH садри Е.\nшунлар |еридялмиш ва ша- Гафарова, АзарбаЗчан ССР\nларыны горумаг саЬэсиндэ Зыш мантэгалэринда гадаган ез коиститусиЗа еЬдэликлэ- сааты гоЗсун. рини Зеринэ Зетчрмэкдэ га* Ланварын 16-да Бакы ша* THjJar, азмкарлыг ва арды-чыллыг кестэрмамиш. Дат* лыг Гарабарда сепаратчыла-ры вахтында Зеринда отуртма-мыш ва Ермэнистанын эрази\nЬэриннн кирэчэклэриндэ Бакы гарнизону Ьнсселарн-ним этрафында аатэндашлар Зук ва миник автомашынла-рыны Зан-Зана rojapar пикет-лер ташкил етдилер (билава\nЯя^йпляп советинин сэлои иддиаларыны радд етмамиш- лер тешкил етдилвр (оилава*\nЬэрда Лайман А Муталлибов кечмиш Азар- дилер. Бутун бунлар ССР сите шэЬардэ 60 гошун Ьис-\nе'лан олунмушдур, Ферман а. мутелотоов,_нечмиш^лзер- м «р jг 54-hvh ionv кесил-\nолунмушдур. Ферман ССРИ КонститусиЗасы, Азер* баЗчан ССР-ин КоиститусиЗа* сы ва беЗнэлхалг hyryr нор* малары позулмагла, февгал'* ада вазиЗЗатин Ьугуги режи* мини танзимлэЗэн ганунвери* чилик актынын олмадыры бир шараитдэ гэбул едилмищдир.\nБакыЗа гошунлар Зериди-лэркэн Ьэрбчилэр тэрэфин* дэн кутлэви зоракылыг эмэл* лари терадилмиш, натичадэ\nбаЗчан ССР дахили ишлер назири А. Мэммэдов, Дев* лет ТэЬлукэсизлиЗи Комитэ-синин кечмиш садри В.\nhycejHOB, Бакы ШаЬар ИчраиЗЗэ Комнтэси Дахили Ишлэр^ Идарэси-\nнин кечмиш раиси Н. Каримов, АзарбаЗчан Халг Чэб- мышды h ас инин садри Э. ЭлиЗев, АзарбаЗчан Халг ЧэбЬэси ло��и торади^иш. п»хЯ,омо идара ЬеЗ'этинин Узвларин-Зузлэрлэ динч ватэндаш ha* Дэн h. Ьачызадэ, С. Багы-\nлак олмуш, Зараланмыш, га* Р°в* И. ^Гэмбэров,^ Н^Нэчэ*\nИттифагынын рэЬбэр орган-лары на ва республиканын су* веренлиЗинин, арази бутевлу-Зунун мудафиаси ила баглы проблемлари Ьэлл етмэкдэ\nсэсиядан 34-нун Золу касил-мишди). Бу пикетлердэ га-нунла ичазэ верилмаЗэн Jox* лама Ьаллары олмушду. Пи-кетлар БакыЗа калан гошун-\nачизлик нестарей АзарбаЗчан ларын гаршысыны кэсмак ва\nрэИбэрлиЗинэ АзарбаЗчан хал- Бакы гарнизону Ьиссэлэри-\nгынын е'тимадыны сарсыт- нин ез Зерлариндан чыхмасы*\nща Зол вермамак -мэгсадилэ\nларГ1\"»ПЖа \"Лри9илвШтГ^\nсепаратчылыг ЬарэкатЫ-\nчи илдэ республиканын эра- рафында даим шэпэр сакин\nнунсуз тутулмуш, девлэт аМлакына, ичтимаи ва шах-си эмлака чох беЗук зэрар вурулмушдур.\n1989-чу илин апрелинда Тбилисидэ ва 1991-чи илин Занварында Вилнусда гощун-ларын Ьарэкэтлэрини ез гад-дарлыгына кера керида го-Зан бу чинаЗэткарлыг эмали совет тарихинин 1956-чы ил-да Мачарыстана, 1968-чи илдэ ЧехословакиЗаЗа муда-хилэ кими русваЗчы сэЬифэ-лэриндэн биридир.\nАзарбаЗчан Республикасы Али Советинин 1990-чы ил 22 Занвар тарихли февгэл'-дэ сессиЗасында гэбул олун-муш гэрарда ССРИ Али Со-вети РэЗасэт ЬеЗ'этинин 1990-чы ил 19 Занвар тарихли фэрманы ганунсуз са]ыл* мыш, онун эсасында ЬэЗата кечирилэн Ьврби-сфаси тад-бир суверен АзарбаЗчан Рес-публикасына гаршы тэчавуз кими. Бакы шеЬаринин Зуз* ларлэ сакининин Ьэлакына вэ Зараланмасына сэбэб олмуш Ьарби гуллугчуларын Ьарэкэтлэри иса АзарбаЗчан халгына гаршы чинаЗэт кими гиЗматлэндирилмишдир. Республика Али Советинин Ьамин сессиЗасында Занвар фачиэсинин тэЬгиги узра депутат истинтаг комиссиЗасы Зарадылмыш, комиссиЗанын тэркибинэ АзарбаЗчан Халг ЧэбЬэсинин нумаЗэндалари да дахил едилмишди. М. Т. Абасов комиссиЗанын садри, Т. Л. ГараЗев сэдрин муави-ни тэсдиг едилмишди.\nКомиссиЗа Занында мутэ-хэссис-експертлардэн — Азэр-баЗчан Республикасы Дахили Ишлэр НазирлиЗи истинтаг органларьшын, республика ЭдлиЗЗэ НазирлиЗи вакилли-Зинин, АзарбаЗчан Елми Тад-гцгат МэЬкамэ Експертизасы Институтунун, АзарбаЗчан Двспубликасынын СэЬиЗЗэ * НазирлиЗи Занында МэЬкэ-ма-Тибб Експертизасы вэ Па-толожи АяатомиЗа Елм-Ис-теЬсал вэ Тадрис БирлиЗи-нин, М. Э. Рэсулзадэ адына Бакы Девлэт Университетй Ьугуг факултэсинин, АзэрбаЗ-чан Республикасы Елмлар АкадемиЗасынын эмакдашла-рындан ибарэт эмали груп-лар ]арадылмышды. 3. Ьу-сеЗнов, д. ЕЗлазова, А. Расулов, Л. БабаЗева, С. НэЬ-мэтов, И. Мэммэдов, Т. ЗеЗ-налов вэ Ч. ЭлиЗевдэн ибарэт гэраркаЬ эмали групла-рын фэалиЗЗэтини элагэлэн-дирирди. ГэраркаЬа комис-сиЗа сэдринин муавини Т. Л.\nфов, Т. Гасымов, С. Рустэм-ханлы, Ф. Сэмэндаров соргу* суал едилмишлар. ССРИ-нин кечмиш мудафиэ назири Д. Лазов ила Бакы шэЬэриндэ вэ АзарбаЗчан Халг ЧэбЬэ-си идара ЬеЗ'этинин узвлэри Е. Маммадов ва Р. ГазыЗев ила Москва шэЬэриндэ С��РИ Девлэт ТэЬлукэсизлиЗи Ко-митэсинин истинтаг изолЗа-торунда сеЬбэтлар апарыл-мышдыр.\nТопланмыш материаллар эсасында комисснЗа ез иши-нин илкин Зекунлары har-гында бэЗанат йазырламыш, hoMHH бэЗ,анат 1990-чы ил февралын 11-да АзарбаЗчан Республикасы Аля Советн PaJacaT ЬеЗ'этинин ичласын-да бэЗэнилмишдир. BaJaHaT-да ССРИ КонститусиЗасынын\nзи бутевлуЗунун мудафнасй уррунда кутлэви халг hapa-катынын Заранмасына кати-риб чыхарды. Республика да милли манлик шуурунун да-ha да кучлэнмасн ва демок-ратик просесларин инкишафы 1989-чу илин сентЗабрында\nларин ни беЗук\nолурду. КомиссиЗада олан материаллара кера, Ьарби гуллугчулар барасинда Ьеч бир тачавузкарлыг Ьаракати-на Зол вернлмирди.\nЛанварын 18-да Бакыда ва АзарбаЗчанын он бир башга\nларын кемаЗя иле ахтары-лыб тапылыр ва Зенидан ате-шэ тутулурду.\nЬарочнлар тарефиндэн За* ралыларьш елдурулмэси, те* садуфея Золдан кеченлерян, Заша]ыш евларянян, магаза* ларын, тнбб муесснселеря* ннн ве башга муеесяселе* рнн атеше тутулдугу Ьаллар геЗде алынмышдыр. IUaha* рнн кучалериндан кечэн танклар ва башга деЗуш тех* яякасы Занларындан кечэн ва Золун кенарында даЗанан автомобнл нэглиЗЗаты васита-ларини атеше тутур ве басыб эзирдилар. «Та'чили Зардым» автомашынлары Заралыла* рын Занына бурахылмыр ва атеша ту ту лурду.\nШеЬарин кучелари ила ке* дан гошунларын ЗашаЗыш ев* дастелари ладзини, Золдан кечанлери,\n2 Ьалда дешячя-кэсичя еш|а дайр дагяг MyaJJaH еднлмиш\nяле вурулмуш. бир адам бо* фактларла баглаЗыр. Гошун\nгулуб елдурулмушдур. бвлмэлеринна,,. Ьерекетлеря-\nБэденин сетЪянде кулле яян узлашдыянлмамасы нэ-\nдаляклериння. Зорине есасен тнчесинде бет верен бу\nд^апбя1чан Али Советинин реЗонунда кечирилэн изди* Азэрбазчан али ьоветии. Ьамлы митинглэрда умуми\n«АзарбаЗчан ССР*ин суверен-лиЗи Ьаггында* КоиститусиЗа гануну гэбул етмаси ила эламатдар олмушдур. Ела Ьэмин вахт республика На-зи)рлэр Совети АзарбаЗчан Халг 4a6hacHHH rejfla алды. Лакин А. Волскинин баш-\nтэ'тилин башландыгы е'лан олунду. Тэлэб едилцрди ки. гоншу республиканын эрази иддиаларына сон гоЗулсун,\nhe ракет еден ве даЗаямыш автомашынлары. ез еадеря* нин ва гапыларынын габагы* на чыхан шэхслери атеша тутдугу Ьаллар олмушдур. Бир чох ветендашлар мен* зяллерде, евлерин алагапы-ларында, автобусларда ве нш Зерларинда куллэЗэ туш калмишлар.\nЬарби гуллугчулар ба'зи тябб муэссисаларини Ьарби\nnyeJJeH едилмншдир ки, 82 одлу снлаЬ зедэсинден 44-у архадан аташ ачылмагла, 38-и нее габагдан атеш ачылмагла вурулмушдур.\nБеденин салелеряне кера одлу силаЬ задал ери аша-гыдакы Зерлерда олмушдур: башдан Зараланма — 29 Ьал, бадандан Зараланма — 39 Ьал, аЗагдан Зараланма—че ми 4 Ьал, 10 Ьалда беданин мухтелнф саЬелери еЗнн вахт* да Зараланмышдыр.\nКут ашЗаларла эедэленме* нин бутун 9 палында адам ларын Ьарбн техниканын тыртыллары алтында галды* гы муэЗЗан едилмншдир. На* тичеда скелет сумуклари чох Зердан гы рыл м��ш, ал-аЗаг бадандан гопмуш. баш ва дахили органлар эзклмишдир. Масалан, бир Ьалда Ьарби техниканын тыртьцлары-нын адамын устундан кеч* меси нетичесинде онун бутун бедени азилмиш ва Зоре\n]ЯПЫ111МЬ1Ц1Дыр.\nБунун нетичесинде комис* си]а меЗндлери танынмаз Ьала душмуш 2 нефэрин шэхсиЗЗэтини нндиЗадак му-\nГU-NV SsTCÎÿ^бэн\" ёдилмвси, республиканын си-\nРэЗасэт heJ'aTH {,тэрэфиндан кобудчасына прзулмасы — АзарбаЗчан Али п Советинин разылыгы олмадан Бакы шэ-Ьэриндэ февгэл'аДа вэзиЗЗэт е'лан едчлмэси пислэнир. бу геЗри-Ьугуги гарара ичазэ вермиш вэ Бакы шаЬэринэ гошунларын Зоридилмэсинэ билаваситэ рэЬбэрлик етмиш, бу заман фачиэли нэтичэлэр терэдэн гаддар, амансыз ме-тодлардан истифадэ олунма-сына Зол вермиш адамларын шахеи мэс'улиЗЗати мэсэлэ* си го]улур. 1990-чы ил Зан-варын 19—20-да Бакы шэ-Ьэринда олмуш Ьадисэлэрин чидди тэЬгиги у^ун ССРИ Али Советинин депутат ко-MHCCHjacbiHbi JapaTMar, Ьабе-Л9 республикаЗа вэ эЬалиЗэ вурулмуш зарэрин едэнил-мэсини тэ'мин етмэк .тэлэб олунурду.\nBajaHaT ССРИ Али Советинин III сессиЗасында охун-муш, лакин ССРИ Али Совети ССРИ КонститусиЗасынын ССРИ Али Совети PaJacaT bej'ent тэрэфиндэн кобудчасына позулмасы, Бакы-Ja гошун Зеридилмэсинэ ича-за вермиш вэ буна билаваситэ рэЬбэрлик етмиш адамларын шэхеи мэс'улиЗЗэти мэсэлэсини хусуси музакирэ етмэкдэн эслинда 6oJyH га-чырмышдыр.\nССРИ Али Совети 1990-чы ил Занварын 19—20-дэ Бакыда олмуш Ьадисэлэрэ си-JacH гиЗмэт вермэдан «Азэр-6aj4aH ССР-дэ вэ Ерманис-тан ССР-дэ Ba3Hjj0T вэ ша-раити нормаллашдырмаг тэд-бирлэри Ьаггында» 1990-чы ил 5 март тарихли гэрары ила ССРИ Прокурорлугунгг, ССРИ Девлэт ТэЬлукэсизли-\nтехника ила девраЗа алараг Бакы атрафыНда чэмлашан зэрар чекмиш Ьэрбчилара\nгошунлар чэкилиб апарылсын или невбада тибби Зардым аЗЗен еда билмэмишдир. вэ Даглыг Гарабара, Ерма- кестарилмасняи тэлэб едир, Ьалак оланларын 124 на-\n. ПТл«яо у,, нистанла сарЬадЗаны раЗон- Зараланмыш мулки шэхела- фари киши, 7 нафари гадын-чылыг етдиЗи Д1 мь-ни лу- лара кендэрилсин. Хэбардар- рян бу муэссисаларе кати*\nсуси Идара комитэсинин лыг едилИрДИ. ки> гадаган рилмасга<а ве тибо ЬеЗ'атя*\nАзарбаЗчан элезьинэ МЭГ^Д' саатынын гоЗулмасы агыр на- яин Заралыларын ардынча\nЗенлу фэалиЗЗэти, респуоли- ТИЧ0Лэр верЭ бил ар. Митинг- кетмасина мане олурду лар.\nЧилар АзарбаЗчан КП МК- Ветендашлар, о чумладэн нын бинасыны муЬасирвЗэ хидмэтдв олан милис ишчи*\nалмышдылар. лари соргу-суалсыз тутулур*\n1990-чы ил Занварын 19- ду. Ифадалэринэ кара, он-\nда ОСРИ Али Советинин Рэ- лары деЗур. таЬгир едир вэ\nЗасэт ЬеЗ'ати «Бакы шэЬэ- алчалдыр, соЗур, елумла Ьэриндэ февгэл'ада вазиЗЗэт далаЗирдилар. Зоракылыг за-\nтатбиг едилмвси Ьаггында» маны сеЗуш сеЗулур вэ Азар*\nка да баш верен Ьадисэлэрин мэркэзи кутлэви информаси-ja васиталэриндэ тэЬриф\nидара heJ'эти арасында эмали диалогун олмамасы вэ идара ЬеЗ'этинин узвлари арасында ихтилафлар халг Ьарэкатынын радикалларма-сына шэраит Зар��тды.\nЕрмэнистандан ва Азар-\nфэрман гэбул етди. Ьам да гошунлардан истифадэ етмек ни J ¿эти вэ февгал'ада вэзиЬ Зет режиминин гувваЗа мин-\n6aj4aH ССР-ин Даглыг Га- flHjH вахт барасинда шаЬарин рабаг Мухтар ВилаЗэтиндэн эЬалисина габагчадан малу\nзоракылыгла говулмуш чох-лу азэрбаЗчанлы гачгынын Бакы шэЬэриндэ чэмлэшмэ-си шэраити хеЗли мураккэб-лэшдирирди.\nКомиссиЗада олан материаллара кера, 1989-чу илин ноЗабр-декабрында вэ 1990-чы ил Занварын биринчи За-рысында Бакыда бир сыра геЗри-формал тэшкилатларын лидерлари, Ьабелэ АХЧ идара ЬеЗ'этинин аЗры-аЗры узв-лари мутэмади олараг мух-тэлиф шуарлар алтында ича-зэсиз митинглэр, нумаЗиш-лер кечирчр, идарэларин гар-шысында пикетлар дузэлдир-дилэр. НоЗабрын орталарын-дан бу митинглэр кетдикча даЬа идарэолунмаз характер адьщды. О нахтлар Э. Вазн-ров вэ В. ПолЗаничко башда олмагла АзарбаЗчан КП МК-нын оЗунчаг рэЬбэрлиЗинин симасында ,республиканын ЬакимиЗЗэт органлары эпа-линн вэ бутун гуввэлэри милли мэнафелэрин муда-фиэсинэ сафэрбэр еда бил-мэдилэр вэ етмэк истэмэди-лэр, мухалифэт сыраларын-дан радикал вэ екстремист унсурлэрин меЗл кестэрдиЗи зоракылыгын вэ девлэт струк-турлгфынын дагылмасынын гаршысыны ала билмадилэр,\nмат верилмамишди. Ьалбуки фэрмана yJryH олараг фев-гэл'ада BaeHjJaT режими, де* мэк олар, дадЛал, За'ни 1990-чы ил Занварын 20-дэ саат 00-дан татбиг едилмишди. Ланварын 19-да саат 19.27 дэгигада иса АзарбаЗчан те-левизиЗасы сырадан чыха-\nрылмышды. лугчулаюын а нл эле рнн и, рус-\nУсталик, бутун эввалйН дилли еЬалинян башга нума* кунлэр эрзинде Бакыда олан Зендаларинн ССРИ-нин мух иттифаг раЬбэрлиЗинин ну\nдыр, онларын 70 нафари аи-лэлиди р (159 нафэр JeTHM галмышдыр). Ьалак оланларын 7 нафари Зеткинлик Ja* шына чатмамышдыр.\nЬалак оланларын 78 нэ-фэри фаЬлэ, 24 нафари гул* лугчу, 12 нафари тэлабе. 2 нафари техники пешэ мак-табинин шакцрди, 4 нафари орта мектэб шакирди, 3 на-фэри пенсиЗачы, 6 нафари мувэггэти ишлэмэЗандир.\nМиллиЗата керэ 117 на* фар аз8{й5аЗчанлы, 6 нафэр рус, 3 нафэр ЗаЬуди, 3 нафэр татардыр.\n7 адам. о чумладэн 5 нафэр дахили ишлэр органла-рынын ишчиси, 2 нафэр\n...______ ________ «Тэ'чили тибби Зардым» иш-\nЗанварын 20-дэ cahap саат чиси Занварын 19-дан 20-нэ в кечан кеча хидмэт вэзифалэ-\nринин ичрасы заманы Ьалак олмушдур. .\nМэЬкема-тибб експертла-ри, Ьабелэ 4appahHjja эмэ-лиЗЗатлары апаран Ьакимлар\nатышмалар Ьарби гуллугчуларын Ьелак олмасына ва Зараланмасына кати риб чы-хармышдыр.\n«Террорчу» адландыры-ланлар тарефиндэн Ьарби гуллугчуларын аташэ тутул-масы ва елдурулмэси ..Ьаг-гында иддналара кэлинчэ, комисснЗа керулэн тэдбирла-ра бахмаЗараг. бу фактларын дузкунлуЗуну , MyeJJaH еда билмэмишдир.\nКомиссиЗа чЬэрби гуллугчулар тарефиндэн тэгрибэн 200 евин ва донзилин, Ьабелэ ватендашдарын шахеи мулкиЗЗэтинде олан 88 авто-машынын мэЬв едилдиЗини ва лэдэландиЗинн геЗда ал-мышдыр. Ьам да 5 мэнзил-да эмлак Зандырычы кулле-лэрин тератдиЗи Зангын нэ-т��часнида маЬв олмуш, ими Ьалда мэнзнлларин гапылары партладьщшшдыр. Мэн-зиллардэ олан эмлак, Ьабелэ автомашындар гумбара* атанларла. аТапылыг силаЬы-нын башга невлэри ила аташэ тутма нэтичасинда, Ьабелэ деЗуш техннкасы ила аз-мэк Золу ила маЬв еднлмиш вэ задаланмншдир.\n1990-чы илин Занвар—ап-релнндэ Бакы шеЬаринде ва республиканын раЗонларыи-да Ьарбн ЬакнмиЗЗат органла-ры вэтандашлары кутлэви су-ратда 30 кунадак муддэта ин-\nлэри, шаЬидлэрян изаЬатла-ры. мутэхэссяслэрин ре*3ла-\nЙвэ н. а. дахнлднр; и шин нстягамети узра а\/ры-аЗры епиаоддарьш таЬгнгн Мате-рналларындая ибарэт 60-дан чох уялд дэ 6ypaja дахил-днр. Материалларын арасында мухтелнф девлэт тэш-килатларыва ве ичтимаи таш-кнлатлара кендэрилмиш 2000-дэн чох сорту в^ бу соргулара чаваблар, Незифэ-ли шэхеларин вэ ичтимаи хадимларин соргу-суалы; 30-дан чох видео ва аудио ка-сет; совет вэ харичи елка метбуатынын системлэшди-рилмиш материалы вардыр.\n«Ьарби гуллугчуЛарын ва онларын аила узвларинин со-сиал мудафиаси иттифагынын» (Шит) ре'Зи истинтаг KOMHCCHjacbiHbiH материал-\nларындан истифадэ едилмек-ла Ьазырланмышдыр. Бу ре'З\n1990-чы илдэ ССРК-нин вэ республиканын кутлэви ин-\nСрмасиЗа васиталари тара-ндан ЗаЗылмыш. о чумлэ-ден харичи дилларда ЗаЗыл-мышдыр.\nАБШ-ын «Америка Ьел-синкя Иттнфагы» адлы маш-Ьур Ьугуг мудафиэ ташкила-ты Москванын «Мемориал» Ьугуг мудафиа ташкилаты ила бирликдэ мустагил тэЬ-гигат апараркэн комиссиЗанын материалларындан истифадэ етмишдир. «Америка Ьелсинки . Иттифагы»\n1991-чи илдэ «Совет Итти-\nЙ1гында мунагиша: «Азэр-Зчанда rapa Занвар» адлы мэ'руза ЬазырлаЗыб АБШ-да\nзибати гаЗдада. тутмушлар. -\n1990-мы ил щЦлн 1-двк 841\nбаЗчан элеЗЬинэ тэЬгирамиз ифадэлар ишладилнрди.\nЬарби ЬакнмиЗЗат органла-ры Занварын 20-да саат 22-дэн е'тибарэн Бакы шаЬа* ринда февгал'ада вазиЗЗат татбиг едилднЗини вэ гада* ран сааты гоЗулдугуну республика радиосу ила Залныз\n7-да е'лан етдилер.\n- Ьала гошунларын Зери Дилмесина бир нечэ кун гал мыш Ьарби команданлыг Ба кы шаЬариндэн Ьарби гул\nмеЗндларда одлу силаЬ зэ* дэларнни тэдгиг едэркан\nталиф рекнонларына кечур- куллаларнн хусуси дагыды-ма)а башламышды. Бу, он- чылыг те'сирина диггати ларын шахеи таЬлукасизли- чалб етмишлар.\nЗи баЬанаси алтында, Kyja • АзарбаЗчан Елмн Тэдги-«екстремистлар» тарефин-, гат МэЬкамэ Експертизасы дан оасгынлар Ьазырланды- Институтунда апарылан тад-гына кера едилирди. Эслнн- гигатлар нэтичасинда MyaJJaH да Бакыда на фачяали Jan- едилмншдир ки. Бакыда-w вао кунлэринда, не да сон- шунлар тэрэфиндэн тэтбш; ракы деврдэ русдилли еЬаля олуйМуш МЖВ-13{ к^ялеЛэ* учун Ьеч бир тоЬлука Зох ринин агырлыг мэркези да-\nмаЗэндэлари (ОСРИ Али Совети Иттифаг Советинин сэд-ри J. ПрЯмакой, (Сой-ИКП МК катиби А. Киренко,\nСов.ИКП МК-нын ше'бэ му-диринин муавини В. Mnxaj* лов) шаЬарни сакинлари вэ ичтимаиЗЗэт нумаЗэндалари ила керушлэрда, Ьабелэ кут*\nлэви HHcbopMacHja васитэла- ,г л\nринда онла��ы Бакы шэЬэ* иди. Кечуруланлэрта беЗук >ишдирилмишдир, бу иса ма\nнафэр тутулмушдур. Сон ракы кунлардэг Да адамлар тутулмушдур. Лазымынча рас-милэшдирмадан чохлу вэ-тендашын тутулдугу геЗда алынмышдыр^\nАзарбаЗчанын февгал'ада B83Hjj8T е'лан олунмамыш раЗонларында да ватандаш-лар 1990-чы ил 15 Занвар тархилн фэрмана эсасэн ин* зибати гаЗдада тутулмушлар.\nТутуланларын 127 -нафари республиканын Ьудудларын-дан кенара апарылмышдыр.\nТутуланларын асас Ьис-сэси Ьэбсханаларда вэ не* тинтаг изолЗаторунда, чина-J8T тератмакда тэгсирлэнди-рилан шахсларлэ бирликдэ сахланмышдыр.\nТутуланлар истинтаг изол-Заторуна кечяряланадак Ja-рарсыз Зерлэрдэ вэ зирзами* ларда Земэксиз, бэ'зэн да су* суз сахланмыш, шахеи кики-Зена учун онлара ади шэраит Зарадылмамышдыр.\nБир чох Ьалларда ватан-\nдириш кендэрилмэмишдир. Февгэл'ада вэзиЗЗэт татбиг\nринда февгэл'адэ B83HjJaT е'лан етмэк вэ гадаган сааты rojMar HHjJaTHHHH олма-дыгына амин едирдилэр. АзарбаЗчан КП Бакы ШаЬар Комитэсинин биринчи катиби М. Мэммэдов вэ АзарбаЗчан КП МК-нын- ше'бэ мудири Э. Дашдэмнров онларын де-диклэринэ эсасланараг ва тапшырыры Зеринэ \/етирарвк ачыг бэЗанат вердилар кця гадаган сааты гоЗулмаЗачаг-\nэксэриЗЗэтинин кутлэви су- неаЗе тохунаркэн куллаларин ретда гаЗытмасы буна aJaHH учуш истигаматинин дэЗиш-\nмасина ямкан верир. Инсан баданинэ тохунаркэн кулла ертуЗунун дагылмасы ва езэк-дэн аДрылмасы онун дагыды-\n\"ЛI »,«*.\nлжзнняя, Дахнлж Ишлэр На* анрляЗншш ва Демет ТаЬлу* вэсяадяЗи Комятесняяя Бв-кыда ве АзарбаЗчанын башга раЗонларында гануясу* Ьэрекетлеряпш яетнчелеря Февгел'аде везнЗЗетин тет-Дяси еЬаляЗе е'лан\nедилдикдэн сонракы илк кун-лердэ тутулан ветэндашлар де!улмуш вэ ишкенчелерэ мэ'руэ гал мыш, чисмэн ве сезле таЬгир едилмиш, соЗул-\n___ _ муш ве олумле Ьэдалэнмиш-\nчы гуввеенни хе]ли артырыр. дир. Нки Ьалда ветендашлар курорлугун истинтаг групу-\nБакы шеЬэрина вэ респуб- тутулдугдан сонра елдурул- кун реЬбэри В. С. Me две де-\nляканын раЗонларына го- мушдур. Онларын бирини ВНн гэрары ила 104 немрэ-\nшунларын Зеридилмэси нэти- богмуш, икинчисини иса ела- ли 4HHaJer ишинэ Ьарби гул-\nчэенндэ 744 адам Заралан- нэдэк деЗмушлэр. лугчуларын Ьэракатлариндэ\nмыш. онларын 460 нафари MyaJJaH едклмэмиш хусу- чаиаЗат тэркиби олмадыгы\nКомиссиЗанын материалла-ры эсасында комиссиЗанын узвлари 1991-чи илдэ НЗу-Лорк, Москва вэ Алма-Ата шэЬарлэринда Ьугуг мудафиэ тэшкилатларынын ке-чирдиклэри конфрансларда ма рузэлэр етмишлэр.\n«Тара Занвар» китабы, чох-саЗлы китабчалар Ьазырла-наркэн, гэзетлэрдэ мэгалэлэр верилэркэн комиссиЗанын материалларындан истифадэ едилмншдир.\nТам бир сыра сэбэблэрэ керэ Истинтаг комиссиЗасы республиканын мулки эЬа-лисинэ гаршы ЬэЗата кечи-рилмиш ганлы Ьарби тэдби-рин бутун бирбаша тэшки-латчыларыны вэ иштиракчы* ларыны муэЗЗан еда билма-мишдир. Сов.ИКП МК-да, ССРИ Мудафиа НазирлиЗин-да, ССРИ Дахили Ишлэр НазирлиЗинда ва ��СРИ Девлэт ТэЬлукэсизлиЗи Комитэ-синдэ гэрар гэбул етмиш вэ чннаЗэткар эмэлиЗЗата рэЬ-бэрлик етмиш Зуксэк вэзи-фали шэхелэр комиссиЗанын ха'сир даирасиндан кэнарда галмышлар. ССРИ Прокурор-лугу ишин апарылмасыны Ьарби прокурорлуга тапшыр-магла АзарбаЗчан халгына гаршы терадилмиш чинаЗэ-тин азачыг да олса обЗектив тэЬгигини геЗри-мумкун етмишдир. 1990-чы ил декаб-рын 20-дэ Баш Ьарби Про-\nаналак Ьарби гуллугчулар 82 Бакы шеЬэриндэ мэЬкама- си Ьербнлешдирилмиш бел* билдирилмэкла хитам верил-\nаламы елдурмуш, 20 нафари тибб експертлари тарефиндэн мелар тарафиндан ватэндаш-л мишдир. Бу. Бакыда^ Занвар\nьогты\/*аттапп Ьяписалапин сонракы ке»* елумчул Зараламышдылар MyaJmia едилмиш. о чумла- ларын тутулмасы Ьаллары гыргынынын бирбаша\nитипилмэси пиши кестэрди ¿и Бакыда ÆISLh Ьамысы Ьамин кун дэн 375 нафари ССРИ Про- олмушдур. Телерадио марка- чыларына вэ тэшкилатчыла-\nитирилмз д вазиЗЗатин е'лан вэ сонракы кунлерде хастаха- курорлугу истинтаг групу- зинин енержи блокуиун иш- рЬдаа ЬеЗасызчасына Ьагг га-\nI К * Д Ф ________ ...... ........ ..niTtiuMtiiii niin\\ (ЬйВ- »»и «ananuuo влагай гялян- ииляпи мяЬз бела груп та- аанлырмаг идя ва Ьэр Ьан-\nЬакимиЗЗэт беЬраны вэ дыр. республикадакы Ьадисэларе Ьадисэлэрин сонракы ке-нэза ратин там ит— бунда тэзаЬур етди . . лыг Гарабагда вэ Ермэнис- олунмасы вэ гадаган сааты-\nFapìJ^ JH Комитэсинэ, ССРИ Да- а* сгаЬеддв ермэни Ja- нын гоЗулмасы вахты халг- гэл'ада\nnSïîÎÎ,JL хили Ишлэр НазирлиЗинэ паглыларынын ганлы эмэл- дан кизлэдилнр ва бу тэдби- днкдан v\nтапшырды ки, АзарбаЗчан Кпинин ардынча Чэлилабад рнн бакылылары гэфЛетэн ва сонракы кунлэр да ^ рачиатлар нэтичасинда му\nССР Али Совети komhcchJh* вэ лэнкэран (раЗонларында Захаламасы учун hap mej шаЬаринде даЬа 21^ адошЬа* ajHHa едилмншдир. _______\nонларын аила узвларинин сосиал мудафиаси» (Шит) ичтимаи ташкилатынын нума-Зэндэлэри мустагил Ьарби експертлар кими комиссиЗанын ишина чалб едилмиш-дилэр. Бакы шэЬэриния сакинлари, ичтимаи ташкилат* ларын, кутлэви ннформасиЗа васитэлэринин. Ьабелэ ба'зи девлэт идарэлеринин нума-Зэндэлари ма'лумат топламаг-да комиссиЗаЗа беЗук кемэк кестэрмишлар.\nКомиссиЗаЗа вэтэндашла-рын ики миндэн чох |азылы эризэ вэ шикаЗапги, Зузларлэ шифаЬи ма'луматы дахил олмушдур. Бунларын Зохлан-масы учун тэгрибэн 2,5 мин адам соргу-суал едилмиш.\nсынын чыхардыгы нэтичэлэ* ри нэзэрэ алар0*, 1990-чы илин Занвар аЗьщда баш вер« миш бутун чинаЗэт вэ ганун-сузлуг фактларынын АзэрбаЗ* чанын пугуг муЬафизэ ор-ганлары ила бирликдэ эн гыса муддатлэрдэ тэЬгиг олунмасыны тэ'мин етсинлэр. ССРИ баш прокуроруна вэ ССРИ Девлэт ТэЬлукэсизлиЗи Комитэсинэ иса тапшы-рылды ки, ССРИ Али Сове-тинэ ики aj муддэтиндэ му-вафиг мэ'лумат версинлэр.\nсовет вэ napTHja органлары деврилди, Иранла сэрЬэддэ-кн истеЬкамлар дагыдылды\nедилирди. Гошунларын Зери- лак олмушдур. Февгал ада дилмэси эмалиЗЗаты JâHBa- вазиЗЗатин е'лан олунмадыгы рын 19-да тэгрнбан саат 21 Нефтчала шаЬариада ва^Лан-\nЛаралылара дайр кестари-лэн ма'лумат там деЗилдир, бела ки, комиссиЗада олан\nвил верил миш, сонра «ça енержи блоку партладыл-мышдыр. Ланварын 26-да буна банзар би^ груп A3ap6aJ-чанын Москвадакы даими нума]эндэли]|Ш басгын етмиш, АХЧ Hfoiie heJ'eTHHHH\nЯШ - I Г---- у\nтын такрар едилмасина Зол\nачырды.\nКомиссиЗа Бакы шаЬэрин-да 1990-чы ил Занвар фачи-эси фактларынын, Ьаллары-нын вэ сэбэблэрииин тэдги-гиндэ кифаЗат гэдэр долгун-\nАзЗаный си]аси рэ1>: _22 адасыида Туркай .а кв^нд. oAapji м.'лумата керэ, бир сыра зв-\n«»nriHiumiH там чашгьгалы- Гала гвеэбэлври арасында го- 1990-мы ил JamapuH 25-да рарчвкэнлвр зэдэ алдыгдаи ------—7м- —. ,.. .....пЛ1ркти»\nЙ-Й5- ялягзеини итир. ШУИ Ьиссэлвринин ерлвшди- ва 2в-да) Ьврби гуллугчулар соира Бакы швЬариндаки му- узау Е. Майкову тутуб лугун олмадыгыны облекли\nгы, халгла здагмини итир вди писсэлар елдурмушлар. Бе- али!^ муэссисалврииэ мура- ССРИ ДввлаУ ТаЬлукесизлн- ги)мэтлэндирэрэк ашагыда\n^ ' мевгелэшнин олмама- ^шунларын Ьэрэкэти исти- лаликла, гошунларын гвнун- ,И9Т втмэмИш. Ja да респуб- Зи Комитэсгат с^ганлары- ш ттада^ келмоЗн м\nдэгиг мевгелэринин сы онун ифласыны вэ Ьаки-миЗЗэтсизлиЗи лабуд етмиш* ди Бу чэЬэт 1990-чы ил Занварын 13—15-да Бакыда кутлэви игтишашлар заманы хусусэн парлаг сурэтдэ таза\nw_________________^ Ьур етмишди. Эсасэн ермэни\nБ у1 кестэриш илк кундэн са- миллиЗЗэтли сакинлар аР^* — rvv\nботаж едилди вэ Зеринэ je- сында талэфата кэтириб чы- тэндашы AY Р*\nтипылмяпи £ * хапмыш бу Ьадисэлэр ерма- шунларын шаЬэрэ кутлэви çy-\n.'ошунларын _ . __\nгамэтиндэ тэсадуфэн Золдан суз Зеридилмэси кечэн адамлар вэ автомобил дэ Бакыда ва республиканын нэглиЗЗаты васиталари атэша раЗонларында чами 131 адам тутулурду. Ланварын 20-да елдурулмушдур. ,\nсаат 00-дэк, Зэ'ни 1990-чы Февгал'ада JwaHjJaT е лан ил 19 Занвар тарихли фер\nмам ryBBaJa минэнедэк Ьврби гуллугчулар артыг 9 ва*\nедилэнэдэк Бакыда Ьалак оланларын Залныз 42 нефа* ри пикетлерин билаваситэ иштиракчылары идилар, Ьамин кече Ьарби гуллугчула-\nТИЖ8чи ил (йевралын 8- STSÄSESTMb ^дГ&далмк'и^мухтвлиф ¿ЫН «лдурду^у о бкри .8Т8И-\n250-дэи чох Ьадисв JepH вэ дэ A38p6aj4aH ^сп^бликасы эмэлиЛатларынын чвдди су- нстигамэтлэрдэн ^шлднда!, jPjwy яда\nобЗект муаЗина едилмиш, 286 дли Советинин сессиЗасында ратда кучлэнмасн ила бир Бакы гарниэонуну^ _____.. Р9- - —\nна тэЬвил вермишдир. Бу Ьадисэ Ьамин белмэлэрин ССРИ Девлэт ТэЬлукэсизлиЗи Комитэсинэ мэхсус олду-гуну билдирмэЗэ кифаЗат гэдэр асас верир.\nШаЬидлэрЯй дедикларинэ _____ .\nкера, Бакы 1иЬЬэриндэ Jan- Ьугуги эсасы олмадан Бакы\nвар таланлары деврундэ дэ, да февгэл'адэ вэзиЗЗэт е лан\nмисси jaja тэгдим етдиЗи ма'- гошунларын * ЗеридилдиЗи едилмэси вэ СилаЬлы Гтввэ-\nлумата кера, Ьарби гуллуг- деврдэ дэ $MJYP груплар л арии гэадарчасына шэЬэрэ\nчу ларын Ьэрэкэтлари нэти- фэалиЗЗат кестэрмишлар.. сохулуб Ьеч бир\nлнканын раЗонларындакы Ja шаЗыш Зерлэрина кетмиш-лар. Ларалананларын чохуи-да одлу силаЬ Заралары в��рдыр.\nАзарбаЗчан ССР Сосиал Та'минат НазирлиЗинин ва АзарбаЗчан Ьамкарлар Ит-тифаглары Шурасынын ко-\nтэклифлэри ирэли сурмэЗи мумкун саЗыр.\n3. Нетячалар ва тэкляфлар\nКечмиш . ССР Иттифагы KoHCTHTycHjacbiHa вэ Азэр-6aj4aH Республикасы Конс-THTycHjacbiHa зидд олараг\nбаллистик, автотехники, эм тэашунаслыг, муЬэндис-тех-ники енспертиза кечирил-миш, меЗитлэрин мэЬкэмэ-тибби муаЗинаси Ьаггында 94 акт, Ьабелэ Ьарби мутахэе-сисларин pa'jH алынмышдыр. Бе|ук мигдарда аудио вэ ви-деоматериаллар топланмыш вэ еЗранилмищдир.\nКечмиш ССРИ-нин вэ республиканын мухтэлиф девлэт, тэсарруфат вэ Ьугуг му-Ьафизэ органларына, Ьабелэ ичтимаи тэшкилатларына вэ Ьарби идарэлэринэ 2.517 сор-\nистинтаг комисс iijacbi о вахта- вахта душмушду. Онлары Ьиссэлэри\nвэ кэтирилмШР-^взГДа 9 нафэр муЬаснрвнин\nдэк KepwyJy иш Ьаггында эт- дэф етмэк учун бэшлыча ола-рафлы мэ'лумат верди. Ma'- par АХЧ идара\nлуматда БакыЗа гошунлар Зеридилэркэн, Ьабелэ ганунсуз е'лан едилмиш февгэл'-адэ вазиЗЗэт гуввэдэ оларкан Ьэрбчилэрин гэддарлыг Ьа-ракэтлэри этрафлы таЬлил\nру кендэрилмишднр. Бу сор- дэ комисснЗа ашагыдакыла гуларын Залныз учдэ бир ры MyaJJaH етмишдир\nба'зи узвларинин тэшэббусу ила «Милли Мудафиа Шу-расы» деЗилэн шура ja(pa-дылмышды.\nБакыда зоракыльп' Ьара-\nкатлэрннин ha3b,PJ\"LM\"\" едилмишди. Кврулан бв1ук барэда республик hyryr му\nиш нэтичасинда гошун Зери- Ьафизэ органларьшын__\nдилмэсинин фачиэли натичэ-лэринэ аид дэгиглешдирил-миш мэ'лумат MyaJJaH едилмишди. N\nКерулмуш иш нэтичэсин-\nАХЧ идара ЬеЗ'этинин хэ-бэрдарлыг етмэсинэ бахма-\nЬиссэлэр вз мувэггэти Зерлв-рнндэн чыхдылар, Ьабелэ Ьарби кэмилэрдэн десант чыхарылды.\nТопланмыш материаллара кера, БакыЗа гошунлар Зеридилэркэн Ьарби гуллуг* чvлap тарафиндан зоракылыг вмэллэри терэдил мишдир. ШаЬндлэрин дедикларинэ ке*\nгошунлар тврефнндвн Зара* дылмасындан сонра пикет {еолмжяв кал миш ве Заралы-\nра «Абшерон» йеЬманханасын- лэ узлэшмэдэн агыр техника ]ы да Зерлэшдирялмиш хусуси вэ маЬведичи силаЬлар тэт-\n^reì^Ffn,--\nГ!ssrs&urzrsR\nвднлар тарафнндаи пикетл»-\nлар онларын aRcapHjJaTH та-пылмышдыр. Ма'лум олмушдур кн. бу шэхеларин чоху\nчэсяндэ зараланмага кера\nSir \"етмаклэ\nнафари гадындыр, 4 нафари дашлары барасинда 150 кар- арасында чохлу i ел\nl^yn алнл, 81, нэфари Н\ncHja онларын шэхсиЗЗэтини муэЗЗан етмек вэ конкрет факт лары Зохла|аркан бу мэ -луматдан истифадэ етмэк им-манындан маЬрум едилмиш-\nтам аса ела АзарбаЗчан халгына гаршы чинаЗат кими гнЗмэтлэндирилир. By тэд-бнрдэн эввэлки ва сонракы Ьадисэлэрин мэнтнги буну билднрмаЗэ асас верир ки, чэза тэдбири шуурлу сурэт-\nfisws SSÄKj ______________\nгын^ршысыны алмады. Ге)д даЬа 6eJyK гэддарлыг ei- hap \"Р™\"^^ГЛи^яч»:ин. Ьарби ЬаммиЙат оргавлары\nетмэк лаэымдыр ки, о вахт мИШлар. . _ »теша тутмюи иатэта^ тарафилдаи тутулмуш. ]ахуд\nшаЬардэ ССРИ Дахили Иш- Манеэларии (седлали) т- да Ьалак J£8.^ аз мигавилариндви кэнарда\nНиссасинв чавао альжмыш- 1. 1990-чы ил 19—20 Jam- лар Назирли)и Д^ли^ ДОН ак®т'^™^у^1асита- даир^Ьеч бир ма'луматы ол- кяаланмишди. Индики му\nдьф. Кечмиш ССРИ-нин дав- ир Ьадисалэри эрэфэенндэ ларынын ири лыча олараг хусуси васита- даю ткч — -------\nлэт органларына как дарил- АзэрбаНанд. aaaHjJai Итти- вар иди вэ бу контткентдэн лардан ист^а аиавдаюа. ^мбуадамлф»\nорганларына миш соргуларын чохуна башдансовду чаваб верил-мишдир, ССРИ Али Совети PaJacaT heJ'aTHHa вэ Сов.ИКП MK-Ja кендэрилмиш соргулар иса надир истисна ила чаваб-сыз галмышдыр.\nРеспублика Али Советннэ комиссиЗанын статусу Ьаггында лаЗиЬэ тэгдим едилеэ\nмата кора. Занвар Ьадисэла-ря заманы иткин душанлэ-рин cajbi 4 нэфардир.\nИстянтагын обЗектив. дол-\nЛухарыда садаланан факт* да планлашдырылмыш вэ Ьа-\nлар тэсдиг едир кн. гошун- засызчасьша ЬэЗата кечирил-\nларын Зеридилмэси заманы мишдир ва бундан мэгсэд\nва сонракы кунлардэ Ьарби АзэрбаЗчанда ва кечмиш Со-\nкоманданлыг ва шахеи hej'- вет Иттифагынын дикэр рес-\nат. хусусэн чагырылмыш Ьар- публикаларындакы истагла-\nби вазифалилар сырасындан лиЗЗэт Ьаракатларына эЗани\nолан шахеи hefaT нэинки ел- даре вермэк вэ онлары горка дахилиндэ ичтимаи гаЗда хутмаг олмушдур. EJhh за-\nJa рады л масы вэ гаЗданын го* манда тоталнтар коммунист\nрун масы саЬэсКндэ гошунла-рыи ва органларын Ьаракэт-ларя Ьаггында гаяунверичя-ляк актларьгаы ва идара та -\nимпе-\nсистеминин ва совет рнЗасынын ифласынан гаршысыны ал маг учун ордуЗа ва тэЬлукэсизлик органлары-\nпубликанын\nГ.ПЗГ» ЖЩП? =2РНИГОЖЛа^ ДЫЙН.. алдурулмушдур. сабаби кечмиш Даглыг Тара- ла(э™нДв Лвг^Гма юзяИат2лк лэтигад^да%»А»н гая- ШаКарда бип иереи Ьадиса-*• Мухтар билаЗэтини рес- ] пан ^угинмасы Ьаггында» пыпмышлмляР- лардан хабе{Ж олмаЗаи бу\nдэ. музакирэ олунмамыш- публикамызын тэркибиндэн е дан олунмасы Леоилилэн гошунларын куч- адамлар атэш саслэринэ ку-\nдыр. КомиссиЗанын статусу* чыхармаг мэгс^илэ Даглыг фэрман габул еда]чазГЗвшышдылвр. • нун олмамасы сонраларонун Гарабагда вэ Ермэнистанын манда. д ^ Советинин РаЗа- кизлэнмасина шараит Зарат- КомисснЗа гошунларьш Зе-ишинн мурэккэблашдирмиш* езунда ермэни миллэтчилэ- баЗчан ^и С мпцп магсадила бир сыра Зер- рндвядяЗн кеча б нефэрин\nринин фаалилатииия кучлан. ^^Га« муас?и- елеитр-к Салак олмасынын.ь*ллары-\nмэси иди. ^ ______ —... тотпапин на тэш- станси]аларынын ншчял^я\nкуча фэнэрлэрини евндур-\nдир. КомисснЗа Ьугуг муЬа-физа органларыны эвэз едиб онлара аид олан сэлаЬиЗЗет-лэрдан истифадэ еда билмээ-\nди.\nКомисснЗа депутат ларын иштиракы ила соргулар ке\nезунда ермэни ;миллатчилэ- баЗчан Али\nринин фаалиЗЗэтинин кучлан- сэт hej эти\nмэси идя. лирди ки, а\nМуттафиг республиканын сэларин. ида\nсуверенлиЗинин тэ'минатчь1- килатларын б\" ^\nсы олан кечмиш ССР Итти- Зини та\nвы MyaJJaH еда бюшэмиш-\nаЗдынлашдырмаг . . бирлар кермуш. лакин Ьарбн ЬакимиЗЗэт оргавлары нла алага Заратмаг учун кестэри-лэн чэЬдларнн Ьамысы бопя чыхмышдыр.\nКомиссиЗанын нума{эндэ-лэринн Зараланмыш Ьарбн гуллугчуларын Заяына бу-\nчасына ----. .\nРа'Здэ квЙэЬялан бутун фактлар вэ дезилаялар тда-гигат материалларына асас-ланыр. Бу м^ериалдар Ьалак олмуш 131 нафэр Ьаггында, Ьабелэ Заралананлар . Ыптмда. девлат ташкнлат-Ларалыдар та-- ларына ва ичТимая тэшки-\nбирдэи билаваситэ мэгсэд АзэрбаЗчанда мевчуд олан режнмин дагылмасына JM вермамак вэ истнглалиЗЗэт угрунда мубарнза апаран\nгувваларин haKHMHjJaTa кэа-маси имканылын гаршысыны ал маг олмушдур.\n1. Совет гошун ларынын\nгЬягмнын али девлэт Ьаки- лазыми тэдбирлэрн керсун, Азарбе]- оч£тт\nиштиракы ила соргулар ке- mhjjbtk Ьат«апиияэ вэ башга jama\n*чирмиш, и иди бурахылмыш чан халгынын суверен Ьугуг- рл р\nмушдулэр. Лакин гачыб мухтэлиф сыгыначагларда кнэ-лэнэн вэтандашлар деЗуш техиикасындакы щхшектор-\nДНР*\nМуаЗина едилмиш 94 ме|я-дин 82-дэ одлу снлаЬ задэаэ* ря муэЗЗан едилмишди. 9 Ьалда зедэлар кут agija илэ.\nSïïüïïSTfcjUTJiaf«. ватэндаииирм шах- А^Тчяндакы чкяа^р MDMH гачурулиушДТР- ся вжГакыва зэрар вурулиа- эмэллари учун М Го^чоа.\nБу Ьаракатларв коииссЩа сы ф,ктлары В\nЬвпби гуллугчула рыв азлэри ча - ищлэрден ибаратдир. by Jaaoa. В. hpjyyroa. ьа арасында гшшма олдууум ра1а^дарэрчакЛларни эрнаа- (Арам 4-чу\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-jan-18-1992-p-2\/","date":"2017-03-29T21:03:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00186-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5356345177,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5356345176696777, \"sah_Cyrl_score\": 0.05891158804297447, \"kum_Cyrl_score\": 0.054516926407814026, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04469586908817291, \"tat_Cyrl_score\": 0.030784480273723602, \"udm_Cyrl_score\": 0.02932286448776722, \"eve_Cyrl_score\": 0.022395577281713486, \"crh_Cyrl_score\": 0.015599621459841728, \"kir_Cyrl_score\": 0.01538181770592928, \"nog_Cyrl_score\": 0.0151946060359478, \"tyv_Cyrl_score\": 0.014154767617583275, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013097063638269901, \"krc_Cyrl_score\": 0.01086119282990694}","num_words":17417,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.544,"perplexity_score":77313.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 2, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ^ i декаьр ил\nГ ЭР AP JI0fi ЕДИЛДИ\nЧулфа PajoH Халг Депутетлары Совет« Ичрамя» Коммте-синнн с г дри Теяман Худаеерди}ввим амифеснидвн маА\nедилмвси har г ын да бу Совет«« ре*асет Ьв| ej*i«w t992-4» ил 6 Hoje6j» тарнхли герары Нахчыван Мухтар Рвспублмквсы ны н гвнунлаоыив эидд ояан гарар кими гафлетлвидирилмишдир. Р^ону н^хелг двпутатпарыиын етен базар «уну качнрилмиш ceccHiAcw бу аур гарар чыхврмыиадыр«\nНахчыван Мухтар Распубликасы Али Мочлисинин гаиуноа-омчилик а» Нугуг масалаларк комисс*|ОСЫнын садри Фа*-радднн Шкрвадо» сасс^ада чыхыш адарак дамишднр кк, ■EST халг дапутатлары Со.атинин pajacar haj'ar« еа сала-ЬиНэтини ашмышдыр. СесоЦанын гарары ила Т. Худааарди-¡•I «эзифасинэ барпо адилмишд>ф.\nНахчыван Мухтар Распубликасы Али М вал ней ни н садрм h*i*.p ennj« c.cck¡.«. чыкыш «mhu.jjPK _ Днршформ\nЭРЗАГ KOPnyfy чекмеючвжк\nВоли, «ahi opxojatH ола биларпвр, чунии республика naj-тахты учун Полшадан алынмыш картоф аа сота» иалан ияим алрелннадэк бас в дача к. Буну журналистлар�� Бакы ичра Какими^втинин башчысы Рауф Кулмаммадов матбуат кон-франсыкда бнлдирмишдир.\nР Кулмаммадоа Бакынын ерваг та'минаты барада мух-бирлэрин суалларына чаваб варарак дамишднр ки, шаЬар-да сатыша ун ва дикар эрзаг маллары да кифе|»т гадар оу-рахылачагдыр. ШаЬарнн Накимийат органларынын бутун кичин муассисалара Бакы)а манаасиэ олараг ва истадикла-он гадар ерваг »cempMaja ичаэа вармаси уммд |врадмр ки, комм арен ja г^матларина олса да, бакылылар бутун гышы аэугв сарыдан корлуг чекм^ачаклар.\nСавимли шаЬаримизии даЬа тамиэ, домели, даЬа кааал олмосы учуй АО соч «есторилир. Буидон отру 450 муосир зи6илдоши|Он машин олынжыш, «били тикиити материалы олач керамзита чавиран завод да тикилачакдир.\nМензилин азлашдирилмасина калинча, Бакы ичра ha-ним njjaTH башчысынын фикрмнче, менвил адамлара мулки$-jet к ими пулсуз варнлмалидир. д,»р*нформ.\nБЭСТЭКАРА хош арзулар\nкАзарба|чам - Исраил» чамийети каркемли Азарба|чаи бастакарц, распубликанын халг артист* Тофиг Гули|ааин анадаи олмасынын 75 иллн|и шарефина габул ташкил отмиш-днр. Jy6nnjap бу чамнлатин идара haj атинин узаудур. Ча-¡иПетин садри Арон Насмс бастекарын Азарба|Чвн «а Исраил халглары арасында достлугун маЬквмлендирилмаски-А0 6ajyK ролу олдутуну, чамнйатин ишинда онун »ахынд&н\nиштирак etAnjHHH кастармишдир.\nГебу лун ташкил адилд^и «Интурист» маЬменхаяасындакы ресторанын салонунда бутун иача Т. Гули^ааин ачазкер му-сигнси сесленмишдир. Тантаналн стол архасындвкы наруш 6ypaia юплашвнлврын ша'нина хош сазлвр ва самими ар-вулар деднклери бестекарын {арадычылыг «\"»сии» чаа-рилмишдир. дзариифор\nJAHfbtH СЭНДУРУЛДУ\nДекабрей 1-де cahap саат 9 ределеринда Н. Рафи^еа кучасинде $ан*ын баш аермишдир. Республике ДИН-мн jan гындан муНафиэе ндарееннда Азеринформун мухбирнне бнлдирмишлер ки, jaHfbiH Азарнефт|аг заводунун сахлерин-дан биринин Ьамин кучаден качан борусунун Ьаддммдан ар-тыг ¡уклэимаси узунден азтомобил jonyHa дагылмыш чефт меЬсулунун аловланмасы нетичаеннда башланмышдыр. Бу* на иса кучэдэн качен бир аетомобилин сасбоган гур-гусуидан тесадуфен гыгылчым душмеси себеб олмушдур^\n100 квадратметра jaxeiH саЬада $олун есфалт- орту|у joh-мышдыр. Карулмуш опаратив тадбирлар са^асинда ^ангынын гаршысы гыса муддатда алынмышдыр. Jbhtынмн натнчала-рн арадан галдырылыр» Азарниформ,\nнтон в а виз\nБилл Клинтон АВШ-Да 13 ил эрзинде баринчй, 24 «я эрэиндо иеэ икннчя деыокрбТ-президент олду. Мухтэлиф архив материал ларьма м атылмасы да (кэ^а о, В}ет* нам муНарибэсинэ порои ча-гырышдан имтина етмишдир, Инхилтэредэ тэлэбэ оларкэн муЬарибэ эле^инэ нYмaJиш-лэрин шитиракчысы олмуш-дур, кэнч вахтларында турист кими Mocквaja кэлмии ва ДТК ила элагэ]э кирмшп-дир ва с.) онун гэлэбэеинэ мане ола билмэди. Америка-нын ез ичмалчылары бела бу сечкн кампани1асыны влка-нин тарихинда эн ччиркинз кампанца адландырмышлар. Ела иса нечэ олду ки, Клинтон президент сечкилэриндэ гэлэбэ чалды? Бу суала дуз-кун чаваб вермэ,11Ш Jaлныз Америка халгы учун де^, бизим учун да бв]ук эhaмиJ-]этн вардыр.\nПрезидент сечкилэриндэ Б. Клинтонун галэбэсинин ва эк-синэ, Ч. Бушуй мэPлyбиJJa-тинин сэбэблэри арашдырыл-малы ва ондан ибрэтамиз нэ-тичэлэр чыхарылмалыдыр. Догрудан да бу, Ьам мараг-лы, Иэм тээччублу, Ьам да сенсаси]алы сечки кампан^а-ларындан бири иди. Клинто-нун#гэлэбэсинин тээччублу ва сенсаси]алы cэчиJJэ алмасы бир сыра сэбэблэрлэ барлы-дыр: онринчвен бу, «со1уг\nмупарибэнин» арадан галхма-сында, ССРИ-нин дарылма-сында Бушуй бвjYк хидмэти ила элагэдардыр. Буш маЬз Иамин хидмэтлэринэ кувэнир, ез оппонентлари ила тутарлы диалога кирэ билмирди.\nИкянчнси, о ез рэгибинин кучуну — игтисади консеп-с^асыны лазыми дэрэчэдэ ги]мэтландирмирди.\nУчунчусу, Клинтон рэгиби илэ гаршылыглы тэЬгирлэрэ ал атмырды.\nДердунчусу, Клинтон сада адамларын сосиал вэзиМэти-ни JYHKYллэшдиpмaк учун тадбирлар кврэчэ]инэ саз ве-рирди. Буш иса аИалини, се-чичилэри сакитлэшдирмэк мэгсэдилэ елкэдэ вэзи]]этин чох да пис олмадыгыны бил-дирир ва бунунла да онларда элавэ гычыгланма, эсэбилик ]арадырды. Клинтон кветэ-рирди ки, Бушуй фаалиМэти-нин ахырынчы илинда эввэл-\nми иллара нисбэтаи орта Америка айлаларйнин aKcaj»Jja-тинин мадди Та'МийаТы пйс-лашмишдир. Ьалбуки дерд ил эввал оела аилэлар ч&ми 17 фаиз тэшкил едирди.\nБешиичнси ва эи башлы-часы, Бушуй игтисади enja-сэтинин Ja, сэр-бэст базар игтисад^]аты кон-сепс^асына эсасланмасыдььр. Лери калмишкан де}эк ки. PycHja, A3ap6aj4aH ва кеч-миш ССРИ-нин дикар рес-публикалары да бу консепси-1аны есас кетурмушлэр. Клинтон иса президент Рузвелт деврундэн башла]ан базарын девлэт тэнзимлэнмэси кон-cencHjacbiHH мудафиэ едиб.\nКлинтонун консепси]асы садачэ олараг мухалифэт, рэ-гиблик canHjJacH дашьшыр. о, haM да ва эсасан базар игтисадиМатынын танзим едилмэси заруратиндан ира-ли кэлир. Фактлара мурачи-эт едэк. Сэрбэст базар, apej-ганомика» Америка ja на\nверди? Американын федерал будчэсинин кэсири 1970-чи илдэ чэми 2.8 MiinJanA доллар олдугу ha л да, 1986-чы илдэ 240 мил]ард доллара галхды. Ьэмин довода АБШ-ын дахили девлэт борчу 382 милТард доллар олдугу Ьал-да, 1988-чи илдэ 2,3 трил]он доллар тэшкил етмишдир. Ьазырда Ьэмин рэгэм 4 трил-JOHAan чохдур. Бу борч ил-дв 400 мил1ард доллар ар-тыр. Артыг Америка кими нэЬэнк елка бела бир позучу игтисади консепси]анын нэ-тичэлэринэ деза билмир. Биз-дэ иса АХЧ ва дикар демон-ратик гуввэлэрэ керэ, Азэр-ба^санын hap mejH вардыр ва бела KOHcencHja ону милли дирчэлишэ дотру апарыр.\nrejfl етмэк лазымдыр ки, АБШ-ын умуми милли кал»-ринин 50 фаизэ гэдэри транс-ми лл и корпораси^алар raj-дасында харичдэ ^рлэшан истеЬсал муэссисэлэри heca-бына элдэ едилир. Виз бела имканлардан чох узагыг. Она керэ да АБШ-ын Jemi прези-денти аз диггэтини ашагыда-кы актуал игтисади мэсэлэлэ-рин Ьэллинэ Jeнaлтмишдиp: а) будчэ кэсиринин лагви ва Ja хе]ли азалдылмасы; б) дев-лэт борчунун мahдудлашдыры лм асы; в) игтисади тэнэз-зулун гаршысынын алынмасы\nпрограмы.\nЛухарыда кестарилан уч актуал игтисади проблем Клинтон cnJacaTH учуй би* риичи дарэчали ahaMBjJat кэсб едир. Лакин Бушуй нг-THcaflHjJaT узрэ мэслэЬаТчи-Аари узун муддэт ону инан-дырмага чалышырдылар ки, Америкада игтисади тэнэз-зул мувэггэти Ьалдыр ва тез-ликлэ rajflaja душэчакдир. Бела мэслэЬэтлэр биздэ да верилир. Лакин орада да. бурада да cahe едирлар. Чун-ки саЬвин KOHcencHja мэнбэ-\nчак. EJHH за манда, милли кэ-лирин артымы 30—35 фаиз аэалса онда асл игтисади фа-чио баш sèpo билэр. Буну садачэ олараг дарк етмэк лазымдыр.\nБазара кечид деврунун ез o6JeKTKB ганунау]гунлуглары вардыр. Девлэт бу деврун игтисади haJaTHHHH адекват тэнзимлэмэ методларыны ишэ салмалыдыр. Лакин индики девлэт органлары планлы тан-зиметмэ авазинэ базар му-насибэтларинин пассив му-шаЬидэчилэри ролунда чы-\nМаним фи\n¡л е]нищир. Фарг ондадыр ки, монетарист, сарбаст базар иг-тисади]]аты кoнceпcиJacы АБШ-да игтиcaдиJJaтын тэ-наззулунэ, биздэ ва Руси)а-да иса онун дагылмасына са-бэб олур. Биздэ базар игти-. сад^1атынын индики вариан-тынын Ьеч бир елми-нэзэри эсасы ¿охдур. Анчаг ва'длар верилир: ]ахшы олачаг. имка-иымыз кенншдир ва с. Ьалбуки бела кетеэ Ьэлэ бвJYк беЬранлар, Ьиперинфл]аси]а, муассисэлэрин тэ'д^а гв-билиjjэтинин сон дэрачэ азал-масы, эЬалииин муфлислаш-мэси габагдадыр. Монетарист игтисадчылар дeJиpдилэp ки. г^мэтлэр галхеа зэрэрлв иш-лэЗэн муэссисэлэр рентабелли олачаг, эмак Ьагты фонду чохалачаг, она кара да иш-чилэр Jaxшы доланачаг. Бу фикир да езуну дотрултмады. И иди муассисэлэрин чоху эл-да етд^и кэлири (мэнфээти) эмэк Ьаггына верир. дикар фондлара вэсаит галмыр. Бела бир сэч^]эви мисал кэ-тирмэк истэрдим. Волжск ав-томобил заводу (ВАЗ) мэ)1-сулунун 40 фаиздэн .чохуну сарбаст денэрли вал)ута илэ сатса да бу заводун она мал кендарэн (еЬти]ат Ьиссэлари) муассисалара 17 мил)ард рубл борчу вар. Умуми))эт-лэ, Руси)а сэна)е муассисалэ-ринин 90 фаиэи тэ'д^э га-били^этинэ малик де1илд!Ч). Биздэ да вэзи])эт тэхминэн белэдир. Бела кетеэ истеЬ-лак фонду милли калирин 80 —90 фаизини тэшкил еда-\nхыш едирлар. Нэтичадэ муэс-сиеэлэрин, аЬалинии пул кэ-лнрларн. макроигтисади про-сеслар узэринда назаратсиз-лик ме)ллари артмышдыр. си)асэт игтисади))аты габаг-ламышдыр.\nИнди мадди истеЬсалын таразлы. мутэнасиб инкиша-фы, фэал структур, инвестн-си)а, верки ва пул-кредит си-)асэтинин )еридш1мэси аввэл-киндэн да вачибднр. Назара алмаг лазымдыр ки, сезун кениш мэ'насында «базар» модели Jaлныз мубадилэ ва тэдавулу де^л, истеЬсал са-Ьэсини да эЬатэ етмэлидир. Эслиндэ базар игтисади))аты-нын таразлыты истеЬсал ва истеЬлак маллары амиллэри-ни аЬатэ едир. Базар нгтиса-дииатынын сэмэрэли фэ-ал^этинин башлыча шэрти бу амиллэрин стимуллашды-рылмасы, оптимал Ьдлда ала* гэлэндирилмэси вэ идара олунмасы илэ баглыдыр. Проблемны бела го)улушу Jaл-ныз комблок игтисадчы-алим-лэрлэ батлы де)илдир. План-ла базарын вэЬдэтинин зэру-рили)и О. Ланке. Ч. Чел-бре)т, Ч. KeJнc, М. Парето. Л. Валрас кими Гэрб игти-садчылары тэрэфиндэн да ирали сурулмушдур. Базар вэ планын аз мустагил функ-си!асы вардыр, маЬз она керэ да бунлар бир бирини эвэз еда билмэз. Бунлары бир-биринэ гаршы го)маг игтиса-ди^атын ге)ри-тараз инкиша-фыны гэбул етмэк демэкдир. Инди артыг биздэ базар иг-\nтисади]]атыиын идорволу** маз дуру му формалашмьпп-дыр. Эн депшатлн чвЬат о дур ки, бела идараолунмазлыг Ьэтта базар игтисадиЛатыньш атрибуту кими ги^матланди-рилир.\nКлинтонун гэлэбэ чалма-с ын да Бушуй дерд ил эавел веркилэри азалтмаг Ьаггында ва дина эмал етмамес» бв)ук рол о)намышдыр. Гондарма элавэ дэ)ар веркисн, аксиз-лэр вэ с.- эЬалидэ, бизнес-менлэрдэ чндди наразылыг )аратмышдыр. Е)ни вэзи))эт бизим республика да да мев-чуддур. Бу ]ахынларда Милли Мэчлисдэ тэсдиг едилмиш будчэнин кэлир мэнба)инин структуру да буну субут едир.\nКлинтона кера Америка Ирезидекти харичи си)асэтэ алуда олараг ез Америка евини )аддая чыхармышдыр. Бунунла алагэдар олараг, о им-кансыз адамлара сосиал ¿ар-дым програмыны. милли тиб-би сыгорта системини кениш-лэндирм0)и, алава иш 1ерлэ-ри )аратмаг ва буна бэнзэр дикар тэдбирлэра устунлук вермэ)и ез фэал^)ати учун эсас кетурмушдур. Эслин-да инди Америкада вэ бир сыра башга инкишаф етмиш алкэлэрда «вэЬши базар», «вэЬши капитализм» )охдур. Натта АБШ-да да «фаолэ капиталы» адланан нэзэри)]э езуна )ол тапа билмишдир. Инди орада 11 мин фврма-нын саЬибкары эмэк коллек-тивлэридир. Бу муэссисэлэр-дэ эмэк Ьаггы АБШ-ын капиталист мулкиЛетинэ эсасла-нан корпораси)аларындакын-дан ]уксэкдир. Биздэ иса ез-лэшдирмэ програмы Ьам хал-га, Ьам да игтисади дирчэля-шэ зидд истигамэтда апары-лыр, «кизли бизнесин» ал-голуну ачмага имкан верир, тоталитар деврун мухталиф ге)ри-легал «кратларыны» летал. реал бизнеслэрэ чевирир.\nКлинтонун сечкигабаты платформасында кадр мэсэ-лэси да кениш 1ер тутурду. О. гэлэбэ чалдытынын саба* Ьы куну Арканзасын Литл-Рок кучэсиндэ он минлэрлэ адамын габагында демишдир: «Америка халгы )ени башлан-тыча сэс вермишдир», «пешэ-карлыг. ихтисас бачарыты кадр си}асэтиндэ эсас ола-чагдыр». Бир иеча кун эввэл\nиса о ез комаидасына мухали-фэт гувваларияин да Да^ ¿^•СНИИ на^рдэ тущ ну 6eJan етмишдир. бизим демократлар иса болшевиз-мин «ингялаба садагэт прян-сипи» эсасында кадрлар се* чирлар. устэлнк да партокра-THjaHbiH бурократик иш ус-лубу чэбЬэкрати]а иш услу-бу илэ авэз едилир.\nKepyHAYJy кими, Америка, PycHja ва Азарба)чан демократ и Jacú ва демократлары арасында хе]ли фэрглэр вардыр. Бизим вэ Руси)анын демократлары консерватив игтисади модели гэбул едирлар. Клинтонса)аты демократлар буну ннкар едирлар. Бнзим моделиммз сосиал кэркинли-Jh артырыр. ондарынкы а зал-дыр. бизим модели ми з идарэ-етмэ структурунда ваЬид раЬбарлв}» кучландирир, он-ларынкы коллекналлыты артырыр вэ с.\nЛери калмишкан. Клинтонун «ермэнипараст» cHjacaTH Ьаггында. АБШ демократлары ��емократии конвейера-нын, инсая Ьугугларынын по-зулмасына чох Ьессаслыгла 1анашырлар. Америкадакы ермэни лотоисн Лухары Гара-бат Ьадисэлэрини инсан hyry-гунун лозулмасы кими гэламэ\nверир. ,\nБу )ахынларда БМТ-Ja ке дан Л. Тер-Петрос1ан да фур сэтдэн истифадэ едиб кэлэ-чэк президент Клинтонла ке-рушмуш, B83HjJaTH таЬриф едилмиш Ьалда она чат дыр-мышдыр. Бизим тэрэф иса тээссуф кн. бела Ьэракэт етмамишдир. Нума1аддэмиз тезликлэ Клинтонла керуш-маля вэ реал Ba3HjJaT барада она o6JeKTHB ма'лумат вер-мэлиднр. Инанмырам к». XX аернн эн 6eJyK ва ан дэЬшэт-ли фачиэси олан Хочалы ha дисэси Клинтонда дэрин из бурахмасын, нифрат Ьисси о)атмасын. Лаланчы. сахта информаси1алар Клинтонун\nбе]ннаш заЬэрламамэлидир. Дипломатии кадрлар буна имкан вермамэлидярлэр. Елэ етмэк лазымдыр ки. игтисади беЪрана вэ кадр беЬраны на дипломатка беЪраны да\nэлавэ олунмасын. ___\nТофнг ГУЛИ1ЕВ, игти сад елмлэри доктору, ирофессор, эмэкдар елм ха дмми.\nИГТИСАДИ ЭМЭКДАШЛЫГ ТЭШКИЛАТЫНЫН СЕССШАСЫНДА\nАзэрба)чанын харичи иш-лзр назири Тофиг Гасымов башда олмагла республика-мызын HYMajaHaa heJ'aTH Игтисади Эмэкдашлыг Ташки-латынын (ИЭТ) невбэдэн-канар февгал'ада ceccnJacbiH-да иштирак етмэк учун Исламабада кэлмишдир.\nПакистанын харичи ишлэр узрэ девлэт назири МэЬэммэд Сиддиги Канчу нума)эндэ hej этимизин башчысыны гэбул етмишдир. Керуш сэми-милик вэ гаршылыглы анлаш-м.а шэраитиндэ кечмишдир. Девлэт назири ез елкэсинин Азэрба]чана 6ejy*K рэгбэт бэс-лэди)ини, гаршылыглы элагэ-лэрин инкишаф етдирилмэси-\nнин ahaMHjjaTHHH ге)д етмиш-, дир. » .\nПакистан Ислам Республи-касынын баш назири вэ харичи ишлэр назири Нэваз Шэриф ceccHjaAa иштирак едэн елкэлэрин харичи ишлэр назирлэрини гэбул етмишдир.\nИЭТ-ин ceccHjacbiHbi ки-риш сезу илэ Нэваз Шэриф ачмышдыр. Тэшкилатын баш катиби Шэмшэд ЭЬмэд сесси-Ja иштиракчыларыны салам-ламышдыр. БМТ вэ Ислам Конфрансы Тэшкилаты (ИКТ) рэЬбэрлэринин тэбрик мэк-тублары охунмушдур. Бун-дан сонра Азэрба1чан, Газа-хыстан, Гыргызыстан, Турк-\nмэнистан, взбэкистан вэ Эф-ганыстан харичи ишлэр на-зирлэри ез елкэлэринин\nИЭТ-э дахил олдугларыны тэсдиг едэн сэнэди имзала-мышлар.\nТофиг Гасымов ез чыхы-шында бу тэшкилатын мустэ-гиллик 1олуна JeHHMa гэдэм rojMyiu елкэлэр, о чумлэдэн Азэрба1чан учун умидверичи • бир гурум олдугуну rejA етмишдир.\nМэЬэммэд Сиддиги Канчу вэ TypKHjdHHH харичи ишлэр назири Ьикмэт Четин Ермэ-нистанын Азэрба)чана гаршы апардыгы муЬарибэни пислэмишлэр.\nАзэрба)чан нума)эндэ hej'-\nэтинэ бурада хусуси ehTHpaM кестэрилир. Лерли гээетлэрдэ ceccHjaHbiH иши кениш ишыг-ландырылыр, Азэрба]чана аид материаллар верилир.\nCeccHja баша чатдыгдан сонра Тофиг Гасымов башда олмагла Азэрба)чан нума)эн-дэ heJ'BTH Ислам Конфрансы Тэшкилатынын ишиндэ иштирак етмэк учун Чиддэ1э Jona дущмушдур.\nИсламабадда рекионал проблемлэрэ haep едилмиш ОДнэлхалг елми конфранс ке-чирклмишдир. Азэрба)чан HY-ма5эндэси Jlejfla Луну сова\nконфрансда мэ'рузэ етмиш дир.\nАзарниформ.\nЕлмимизин уфугпэри\nАли мэктэб: \"гызыл орта л ы г\" ола билмэз\nРеспубликамызын али мэк-тэблэриндэ чалышан ÖeJyK муэллимлэр ордусунун 60 фаиздэн чоху алимлик дэрэ-чэси вэ елми ады оланлар-дыр Онларын эмэк шэраити-нин вэ jepHHa )етирдиклэри тэдрнс )укунун агырлыгына диггэт ]етирилмэмэси етэн иллэрдэ олдугу кими, )енэ дэ аз фа)да верэн нэтичэлэрэ кэтириб чыхара билэр. Ади бир мисал. ТэЬсил Ьаггында ганунда умумтэЬсил вэ орта ихтисас мэктэблэриндэ муэл-лимин тэдрис )укунун сон Иэдди (Ьэфтэдэ 12 саат) му-ajJaH едилди]и Ъалда, али мэктэб муэллимлэри учун 6 саатлыг иш вахты, тэдрис jy-ку иеэ али мэктэбин эсасна-мэсинэ yJryH олараг ректорлу-гун «öyjypyry» илэ Ьэфтэдэ 16—22 саат Ьэчминдэ нэзэр-дэ тутулур. Устэлик, онлар «Елми вэ елми-техники фэ-aлиJJэт саЬэсиндэ девлэт си-)асэтинин эсаслары Ьаггында» гануна эсасэн елми-тэд-гигат ишлэри дэ апармалы-дырлар.\nЕлэ инди дэ али мэктэб-лэрдэ елми-тэдгигат ишлэри ен плана чэкилмишдир. Му-эллимлэрдэн тэлэб олунур ки, тэдрис ишлэри илэ JaHa-шы, йекмэн девлэтбудчэли, тэсэрруфат мугавилэли вэ с. елми ишлэр jepHH9 jempcHH-лэр. Лазышма сурундурмэ-чйли]и дэ мэЬз Ьэмин тэлэб-лэрлэ баглы баш верир: рек-горлуг деканлыглара, кафед-ралара рэсми кестэришлэр верир. онлар да ез невбэсин-дэ кафедранын бутун муэл-лимлэрини эЬатэ етмжлэ ел-* ми мевзулары, ]арыммевзу-лары (белмэлэри, )арымбел-мэлэри), кезлэнилэн нэтичэ-лэри, манат Ьесабы илэ сэмэ-рэни вэ с. экс етдирэн рэс-ми тапшырыглар, планлар Ьазырла,|*ырлар. Бунлар ка-федрада, факултэ вэ мэктэбин елми шураларында муза-кирэ едилир, дэгиглэшдири-лнр. Муэллимлэр кафедра гаршысында, кафедрал^р иеэ ичрачы-муэллимлэрин ишти-ракы илэ Ьэр уч а)дан бщ> елми Ьиссэ, даЬа сонра елми шуралар гаршысында ишлэ-} рин )еринэ )етирилмэсинин кеднши Ьаггында Ьесабат ве-\nрирлэр. Ьэм дэ бутун бунлар )азылы шэкилдэ haJaTa кечирилди)» учун Ьэдэр ]ерэ xeJ.iH вахт кедир.\nАли мэктэблэрин, елэчэ дэ орада чалышан алим-муэл-лимлэрин биринчи вэзифэси елмин вэ тэсэрруфатын бутун саЬэлэри учун JyncaK их-тксаслы мутэхэссислэр Ьа-зырламагдыр. Ону да нэзэрэ алаг ки, бутун бу ке)фи))эт-лэрлэ ]анашы кэнчлэрдэ дун-]акерушу, елми вэ cHjacn тэфэккур, мэ'нэви ке]фи])эт-лэр дэ мэЬз али мэктэбдэ ашыланыр. Бунлар иеэ )ал-ныз сон дэрэчэ чохчэЬэтли тэдрис ишинэ )енэлдилан чан-лы эмэк сэрфи илэ JepHH9 Je-тирилэ билэр.\nОну да де)эк ки, али мэк-тэблэрдэ муэллимлэрин Ьеч бири елми-тэдгигат ишлэри-нин эле}Ьинэ де)ил, эксинэ, Ьамымыз jaxmbi билирик ки, елми арашдырмаларла арды-чыл мэшгул олмадан муэл-лим вэ тэлэбэ коллективиндэ ла)игли Jep тутмаг, елмин эн JeHH наили)1этлэринэ Jaj^an-мэк олмаз. Чохиллю« тэчру-бэдэн о да мэ'лумдур ки, бу масэлэдэ орталыг али мак-тэблэрдэ Ьэм тэдрисин, Ьэм дэ елми-тэдгигат ишларинин ке]фи])этинэ Ьэмишэ мэнфи тэ'сир кестэриб вэ кестэрир.\nСез Jox ки, елми-тэдгигат ишлэри али мэктэб фэали1-]этинин муЬум тэркиб Ьиссэ-си олмалыдыр. Бакы Девлэт Университета, Азэрба]чан\nНефт Академи)асы кими али мэктэблэр артыг таиынмыш елми фикир мэркэзлэринэ чеврилмишдир. Онларын\nпроблем вэ саЬэ лаборатори-jaлapындa елмин мухталиф саЬэлэриндэ 6eJyK кэшфлэр вэ ихтиралар олунуб. Тээссуф ки, бу фикри бутун али мэктэблэр Ьаггында cejflaja билмирик.\nОна керэ дэ али мэктэб-лэрдэ елми-тэдгигат ишлэри-нин апарылмасынын ела JeHH формалары вэ методлары ах-тарылыб тапылмалыдыр ки, онлар тэдрисин ке)фв))этинэ энкэл олмасын.\nЗэвнимизчэ, бу саЬэдэ эсас jep Ьамы учун мэчбури са-)ылан девлэтбудчэли елми-тэдгигат ишинэ де)ил. кенул-\nлулук эсасында ичтимаи вэ тэсэрруфатЬесаблы саЬэ вэ саЬэлэрарасы лаборатори)а-лар васитэсилэ апарылан елми-тэдгигат ишлэринэ верил-мэлидир. Али мэктэбдэ чалышан алим-муэллимэ кэл-дикдэ иса зкэр о эсл алим-диреэ, онун елми тэдгигат ишлэринэ ме]лини Ьеч чур сендурмак мумкун де1ил. Бу чур алим елми ишинн езу-нун асудэ вахты Ьесабына да керэ билэр вэ керэчэкдир.\nВиз билэрэкдэн «алим-му-эллим» терминини ишлэтдик. Терминоложи сезлукда бу )охдур. Бунунла бела биз фэ-али)1эт об1ектинэ керэ алим-муэллими алимдэн фэрглэн-дирмэл^ик. ЭслиНэ бахеаг. «алим» пешэси да 1охдурл «елми ишчи» пешэси вар. Бу пешэни сечэн шахе, эсасэн елми-тэдгигат ва ла-]иЬэ институтларында, за-водларын, фабриклэрик вэ дикэр ири муассисэлэрин нэз-диндэки лаборатори|аларда такчэ нэзари проблемлар узрэ де)ил, е)ни заманда, практика дан, халг тэсэрруфаты-нын }ени тэлэблэриндэн ирэ-ли калан тэтбиги вэ амэли мэсэлэлэр узэринда ишлэ)ир.\nБас алим-муэллимин эсас функси)асы надэи нбарэтднр? Чаваб бирмэ'налыдыр: 1ук-\nсак ихтнсаслы кадрлар Ьа-зырламагдан. Бунунла эла-гэдар олараг чох тез-тез еши-дярик ки, елми-тэдгигат ишлэри апарма1аи шахе ]ахшы муэллим ола билмэз. Эюэда, республикамызын али мэктэблэриндэ алимлик дэрэчэ-си вэ елми ады олма)ак чох-лу муэллим вар ки, Ьэмин титуллары олан бир сыра муэллим л эра ннсбэтэн мупа-зирэ вэ практик машгалэлэ-рн даЬа 1уксэк сэвииэдэ апарыр, дэренн тэшкилинин га]-дасыны а'ла билирлэр. На-тиглик мэЬарэтлэрн дэ пж де)нл. Бела муэллимлэр тэЬ-силин прогрдмлашдырылма-сында вэ тэдрис просесиндэ техники васитэлэрин тэтбиг едилмэсиндэ да кифа]эт гэ-дэр тэчрубэ тоцла)ыблар. Ес-тетиканы вэ рнторнкаяы, пе-дагокнканын эсасларыны, даре демэ]ин умуми вэ хусуси методикасыны чох 1ах-\nшы билирлэр. эн вачиби иса\nонларын кениш тэдрис-елмн информас»)а топламаг им-канлары олур. Икинчиси, мэ-кэр даре демэк 1арадычы иш де)илми? Бунур учун JyxapU-да садаладыгымыз педагожи просесии унсурлари си)апы-сына нэзар салмаг кифа)эт-\nдир.\nЬазырда алим-муэллимин елми нишаяэлэриня чохлары али мэктэб проолемлэриндэн, Ьэтта «халис елмдэн» узаг олан диссертаси)аларын 1з-зылмасында керурлэр. Бу, кекундэн )анлышдыр. Ьэтта roj диссертаси]а JaeMar он лар учун бир немрэли ми ки ми гэбул еднлеин. Онда дэрс-лик вэ тэдрис ввеиталэринин )азылмасы, тэлэбэларин елми вэ диплом ишлэринэ рэЬ-бгрлик, елми конфранс вэ симпозиумларда иштирак, ас-пирайтлара рэЬбэрлик, тэд-рис просесикин бир чох са-Ьэлэринэ дайр елми-методик ишлэмэлар ва бу кйми бир чох ишлэр нечэ п^мэтлэн-дирилмэлидир? Ахы бунлар да алим-муаллимин мустагил елми арашдырмалары гэби линдэдир.\nHahaJaT, али мэктэбдэ би ринчилик Ja елм илэ узлаш дырылан тэдрис ишинэ, Ja да елми-тэдгигат ишинэ верил-мэлидир. Бу кун Ьэмин проблемки дузкун Ьэлли девлэт ahaMHjJaTflH чох муЬум мэсэ-лэдир. «На шиш JaHCbiH. иэ кабаб», JaxyA «гызыл ги|мэт ли орталыг» MeerejHHAa дур маг Ьэм ихтисаслы мутахэе сислэрин Ьазырланмасыиа. Ьэм дэ елми-тэдгигат ишлари-нэ чидди зарэр вура билэр. Биз бирннчиля1и тэдрис ишинэ веририк. Али мэктэбдэ елми-тэдгигат ишлэри кафедра муэллимларя тэрэфиндэн де-jHfl, Ьэмин кафедраларын нэздиндэ ¿арадылан проблем лаборатор^алар. саЬэ вэ саЬэлэрарасы лаборатор^алар, flaJ«faaAamAHpMa ше'бэлэрн ва с. васитэсилэ hajaTa кечи рилмэлидир.\nИенами ФЕДЗУЛЛАБЗДЛИ, Азэрба1чая Девлэт Игти-сад Имстигутуну ирофес-сору, жгтясад елмлэрн доктору»\nМузэффэр МЭММЭДОВ> баш муэллим.\nASSPBAJMAH—БЕЛАРУС: ЭМвКДАШЛЫГЫН УФУГЛвРИ\nК.л.н ня Белврус А1.рв»г «ан* ')*, «YA А»\nкар врваг маллары «•на*Рип*' масини артыра«аг,. Ьвбвее млч дафа олараг 6ypaja ат *хре« адачамдир. бУ. берОД» л - - ***■ дав патин Нвкумвтлври вра-сында раэыпашма алда аднл-мишдир. Онлар атан шанб* муку Минск да 1993-чу *<лда тмчарвт-мгтисади амакдашлыг Ьаггында савнш багламышлар Саэишм Аэарба^чанын Ьаку-мэт мума^вндв haj'aTHHHH башчысы, республика баш на-амриннн муваннн ВаЬмд 9Ь-мадов аа Баларус Распуб лмсасы Навирлар Соаати садринии муааинн Иван Кв-НМК нмваламышлар\nАв«рбв)чвн аа Баларус Ьа-куматларн калвн и яда мвЬсул кандармшм Ьвчммнн 1992-чн ил сввидвсиндэ сахламага муааффаг олмушлар. Баларус дан AaepöejaeHa, ааааллар олду* у к ими, jana да машын-гв)ырмв маЬсуллары, метал прокаты, канд тасарруфаты тахниаасы, халг истаЬлвкы маллары кандарнлачакднр Азврбв|чендвн Баларуса иса KHMja аа нефт ким|асы мвЬсул лары, алаан метал лар, |ун-кул сенате ма'мулаты квтнр*-явчекднр.\nHoja6p»(H 29-да А*арба|чанын нума)анда Ьв^'вти Мннскдан Рнга|а |Олв душмушдур.\nА ЗЭРБ А J Ч АН—Л ATBHJ А —ЛИТВА:\nИГТИСАДИ ЭЛАГ0П0Р САХЛАНЫЛЫР\nАэврба{чан Распубликасы баш навиринин муаамнн Ва-Кнд ЭКмвдоаун башчылыг ат-д»Ци Авврба^чанын Ьакумат «ума}анда Ье*'ети«нн Латан-Алн Соаатн садрмннн муа-■ини Вал дне Биркам иле но ¡абрын 30-да Риг ада качнрнл-мнш нарушу ааманы Ааар-бшчан ила Лггаи}а драсында Ьартарафли амакдашлыг ма-салалари муаакмра олунмуш дур. Керуш д» дв|нлмишдир ки, ими два лат арасында нки-тврвфлн enjaen савиш багла-маг парламантяарарасы ала-гвлерм инкишаф атдирмвк\nЯЫЫМДЫ9.\nТсрсфгвр гаршылыглы иг тисади фвал»ч|в« масаяалари-ни музакира адарак, бир сыра муЬум проблемлар», о иумладан да милли вагуута-ларын татбиги ила аяагадар ики дав лат арасында гаршылыглы ЬасабяашмаларА *•*' лидат аяагалармннн сахлан-масына аид пробяамлара то хуммушлар.\nБу аа дикар масалалар ав •алки ики Ьафта араинда Азарба^чанын ва Лата*чаны1Д Ьабела Литаанын акспарт груплары тарафиидан Ьазыр-лаимышдыр. Литва нумаранда haj* вт и А»арба*чан алчираои ила карушмак учун гига|а келмишдияер. Ела Ьамин кун 1993-чу илде АзврбаНвнын Летайте ва Литва ила тичарат игтисади вмакдашяыгы har гыиде икитарафлм Ьакумат ларарасы сазишлар кмэалаи-мышдыр.\nЬамин кунун ахшамы Авар ба^чанын Ьакумат нума^анда haj'arn Бакы{а jona душмуш\n^ А. БАУЛА»\nАваримформуи хусусм муябмрм. МИНСК — РИГА — БАКЫ.\nh9 J\nI.Iwlil.-i'J i Ы' (ЭЛИЬ^г! \/\nbi*, i 4.\nМ^АЛЫНЫН ТИМСАЯИНДА бутун ^РАЛЫЛАРЫН Агрысыны Бвлушмак УЧУН\nдЕтилвы саз (1\/Г|уТйЦ\n; I . • | j * щ J Г ' * ;-♦? i 1 ,,,\nBapTonjoT Агдара шаЬаркиии устунда давра вуранда Мав-риф вввэл тааччубланди ки, о Hnja бала алчагдаи учур, бир да ахы бивим eapTonjoy аз алимиада олан шаЬарим устунда на учун фырпаиыр?\nСонра карду ки, кундувун бу вахт ын да вертолет наданса ншыгларыны бир-ики дафа ¡аидырыб-сандурду. Мааркф саатына навар салды: дерд» он аяты дагига ишламмшдм.\nBapronjoT уааглашыб «авдак итан кими биринчи град мар-миси шаЬара душду.\nПолис капитаны Мааркф Эл^аа уч кунду Агд»рада{ди.\n1асамал ра)Онунун полнеларин-дан ибарат даста ила каЬ ан истаЬкамларда иеебе ча-кир, каЬ мина бесдырыр, иаЬ да мухталиф {уксакликлардан армани гулдурларын Ьаракат-лармни ивла^ирди. И^улун вхырлары — августун аавалла-риндв А* дара тарафда душман ¡вне ташаббусу ала ал-мыш, нача-нача канди кари катурмуш, шаЬарин Ьен\/рее-рина чатмышды. Инди есас магсад ону ирали бурахмамаг-ды.\nАвгусту и 1-и кди. Мае риф-кил «Вышка» да^илан )уксак-AHja xajnn мина дашымыш, истаЬиамчыларла бирка ои-лары басдырмышдылар. Кун-орта дан сонра даста Тартар аа Ат дам ¡оллерыныи говуш-дугу japa самт олан макта-бин Ьа{атинда истираЬат а дир дм. Капитан Маариф Элм)©» иса Агдарада тавача ташкил олунмуш полис идара-сина иатмишди* В#ртол|отун шубЬвли Ьарланмасини, сонра иса илк грады* парт лам»-сыны Маариф полис идара-синин h»j«TH4A» cajp адирди.\nИкинчи град А* дам jo луна тараф душду. Учунчусу иса бир гадар да мактаба ¡ахын парт лады.\nМаариф вар куч^ла мактаба сары гамма*« баш лады.\nНаданса ба|егкы вартол)Отла индики град |а*Ашы арасында влага корурду. (балка да бала да]нлди), самки душмана мактабми На^атинда истираЬат адан даста барада ма'яумат аарилмишди ва марми аташ-л»ри иат-када opa |ахычла-шырды.\n1всамал групумдакы полис смэкдашлвры биринчи дафа A»jnnAM ки, ан хетта иалир-дилар. Гулаг лары «т»ш саси-на, марми партла^ышына aj-р?ич*ли}ди. Сон уч иунда да\nармани тара фи Агд»р*|» •* варб* андирмамишдм ОДУР ки, ба'вилари чаавнлы*ына салыб партяа)ыш саслари-ме маЬал го^мур. сыгмна-чага чвкилмирдилер. Каьк-таи Маариф Öirnjaen горку-дан да ала бу *ди: акар\nу шаг л ар аахтында далдаяан-масалар, наабати мармияар-дан бири маитабим Ьа)атина душуб таяафат аара бияар-\nдн\nДард кундан сонра Маа-рмфин 43 |ашы темам олачвг-Ды. JacBMBA дастасииин ан jauiHbicM, ей таирубалисищи.\nБу дафа да ваннинда |акыяма-мышды: дардунчу град 6*Ф гадар да мактаба самт душду . Маариф гышгыре-гышгы-ра ан «аса jonnepne гачыр-\nДорд-баш аддымлыгында град мврмиемммн диварын дибина санчыядыгыны ва ора-дан галхан банааша|и ишыгы as кавяври1яа карду, банаа-Ш9\\* ишыгын далынча ¿адында галан икимартабали евин дамы олду; оресыны да душуи-M#ja мачал тапды ки, ону бура Ьансы гуава геядыр-\nММШДЫ?\nБир да о ¡елмидедыр ки, авуну биртаЬар мактабии Ьа-¡втииа чатдырыб, диаар тараф. даки ири тут агачыныи алтын-да истираЬат адан пагои ¡олдешларына гышгмрыб:\n— 8ааааввв1..\n1олдашларынын Ьамысыиы ¡вхшы таны)ырды, лакин дар мачалда ан )ахыи доступу сас-яаммшди.\nТут агачынын )#шыл чатири-иин елтыидеи чыкыб она тараф гачен дрстлерымы нереида дивяарииин тагати ка-смлди. Наабати марми дув Камни тут агамыиин днбинда парт лады. Атак ченлы писан кими икм-уч метр иа{а гаяк-ды, сонра иса 6ejpy уста japa\n«МДМ. Ел. бил Ммрщ» бу-\nра, ¡олдашларынын |вмыйа\nаллаЬын Ьакму ила гамырды,. авуну |атириб начасинин Ьа^а-тыны хил ас атмак»4миши.\nОрдумуа инди-ииди japa ныр. Командирлар авлыг а дир. Стратами, такпаш caha-ларимив да аа )ериидо. Устелил, Ьарби cahpa тнбб хнд-матм )#хшы ташкил ояунма-)ыб. Маариф 1араяанан кун о 6oj да А* дара да бирча те -чили japAMM машины бала\njox иди.\nАхыр к и, бир jy* машыны тал ды лар. Тартара самт натурам машын йралыны атыбг тутур, ишканчасини бира^баш «ртырырды. Маарнфин Кушу башындфды, гарныиы ккнал-ли гучагламышды. Илк jap-дымдви сайра а|дым олду км, баданиндаки |араларын cajM-ha с абы jox имиш. Фн ири гал-па иса гарныиы |ыртвв ича-ри ишяемишди.\nТартар да ому опораск»а ат-Maja куч лари чогмада*. Маа риф авуиа калан да Ьиес атди ки, аавалкима нисбатан jap* xajnM раЬатды. Ону санитар аатобусуида осма xapaja у ват мышдмлар.\nБир гадар сонра А*ддмда чарраЬ ИбраЬмм Фли^аа му\nраккаб амвлййата бошлады.\nАллаЬ адамы сакла^амда сах-ла}ырмыш!... Галла башынын архасымы |аяа|ы6 качмишди. Сея чи|нммми устундам сан-чылмыш галла синае ними о р-тасында ики баяуиуб суму|а илишмишди. Капитоны* то-бол силаЬы о лом топомчосы соя голу ну н алтымдакы гобур-до) ды. Y paja унаоиламмыш гая-па тапомчауе да^мммичари мча билмамишдм ЮЛрит гуту су бо|да бир галпа нее бо|нундан асылмыш автоааа-тын гучдегына санчылмыш-ды. А^агяарындакы, бадами-нми мухталиф ja ряари ни даки. голларымдакы japa лар Ьасаб-дои да^мл.\nГарын наЬ*часмнм датыт-мыш галпалар чи|арииии фуиисмуасыны дв|вмдырмыш, ма' дасимин арко диаарыны вадаламншди. Нала онун jo-шамасы учун мубариза ал ар-\nСонра Маарифи aapToajor на Бак»4а Ьарби госпитале чат дыр ды лар...\nJapaoM да|ушчуларимив Ьам да кишияик имтаЬаны аарир-лар. Капитан Маариф ЭлиЦв Ьамин имтаЬандан а'ло . nej-матла чыкыб. Онун bajar аш-ги, (ашамаг авми бутун маЬ-румийатлара устун калиб. Бу кун о jene аа пегоч )оядеш-ларыныч сырасындодыр.\nЭоМуяЮ AfAJBB.\nБАЗАР KYHY МЭКТЭБИ АЧЫЛМЫШДЫР\nМОСКВА, 1 декабр (Ааар-ннфорн). PycHja najTaxTHHAa Азэрба^ан Республикасы-нын cэлahиJJэтли HynaJaHAa-ли]и нэздиндэ ушаг базар куну мэктэби ачылмышдыр.\nМэктэбин JapaflbMiiacbiHbiH тэшэббусчусу БаЬар Ьачыза-дэ Aejnp:\n— Планларымыз кениш-дир. Башлыча мэгсэдимиз иса ос л эн Азэрба1чандан оланла-рын аз тарихн Ватэни илэ\nэлагэлэриии меЬкэмлэтмэк. Москва да jamajan a3ap6aj4aa-лыларын ушагларына аяа дилнни eJpaTM9K, халгын та* рих вэ мэдэняЛэти ила та-иыш етмакдяр. Мэктэбдэ 7 1ашындан 12 ]ашынадэк олан у шаг лар оху^ачаглар. JepK\nкалмишкан Aejm ки. башга миллэтлэрин дэ иувмОэндэ-лэри биздэ охумаг истадикла-рини билдирмишлэр. Мэктаб-\nдэ дэрслэри пешэкарлар, ез ншияи уракдан севэн адам-лар. исте'дадлы муэллимлэр кечэчэклэр. Онлара шкал олараг тарихчя Аида Гули JeaaMM, мактабии дяремгору филолог лар А1дыи Чэбра]ы лову, куларэ Чавадовалы Кулнара Эли)еааны> мусиги чялэр Елнарэ . BaóaJesaHM PeJhaH AraJeMHM кестэрэ бн ларам.\nз w\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-02-1992-p-2\/","date":"2017-03-28T06:20:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00233-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4495595098,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4495595097541809, \"sah_Cyrl_score\": 0.11452660709619522, \"kum_Cyrl_score\": 0.04369927570223808, \"eve_Cyrl_score\": 0.03998546674847603, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03500167652964592, \"tat_Cyrl_score\": 0.03319186717271805, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02235470898449421, \"udm_Cyrl_score\": 0.02230757288634777, \"alt_Cyrl_score\": 0.01889815181493759, \"crh_Cyrl_score\": 0.01757073402404785, \"kir_Cyrl_score\": 0.015311318449676037, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01519265677779913, \"nog_Cyrl_score\": 0.014415738172829151, \"dng_Cyrl_score\": 0.012680546380579472, \"bxr_Cyrl_score\": 0.011966931633651257, \"kbd_Cyrl_score\": 0.011792912147939205}","num_words":17416,"character_repetition_ratio":0.023,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.492,"perplexity_score":70222.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 23, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГОЗКТИ 23 OKTJABP 1992-чи ИЛ. -*-> Н* 19».\nГарабага ничат кэяир\n«Ничат» хе]ри^э чзмиуэ-ти ¡урдундан дидэркин душ* муш Гарабаг кечкунлэринэ, Вэтэнимизин торпаглары уг; рунда мубаризэ а па ран эс-кэрлэримизэ, ордумуза ке-мэк етмэ)и гаршысына маг* сад го]мушдур. ЧэмиJJэтин тэшкил етди] и невбэти марафон Сумп^ытда башлан-мышды... Республиканын та-нынмыш елм хадимлари, ин-чэсэнэт уста лары, шайр вэ ¡азычылары ким]ачылар шэ-Ьэринэ к ал миш, сакинлэрлэ керуш кечирмиш, • мугэнни-лэр, сазэндэлэр тамашачы-лар гаршысында чыхыш ет-мишлэр.\nСонра ¡олумуз KэнчэJэ душду. МэдэниНэт сара}ын-да Низами вэтэнииин сакин-лэри ила керушумуз чох ма-раглы кечди. Дерли ¡арады-чы гуввэлэр да ез исте'дад-ларыны HYмaJиш етдирдилар. Кэнчэ халг чалгы алэтлэри ансамблынын солисти Эсмэ-рин, Кэнчэ филармони^сы камера ансамблынын чыхышы ¡ахшы тэ'сир багышлады. Шаирлэр ез ше'рлэрини оху-дулар.\nО кунлардэ Агдам чэбЬэ-синдэ гызгын дejYшлap ке-дирди. ШэЬэр кун эрзиндэ бир нечэ дэфэ топ атэшинэ мэ'руз галырды... Ьэрбчилэр «Ничат» хе]риПэ чэми^эти-нин сэдри Фа мил МеЬд^э мэслэЬэт кермушдулэр ни, А г дам аразисинэ дахил ол-ма]аг... Бизи инандырмага, истигамэти дэjишдиpмajэ ча-лышсалар да, марафон иш-тиракчыларынын энсэри^э-ти Агдама кeтмэjи тэ'кид етди. М. Ф. Ахундов адына Азэрба]чан Девлэт Опера вэ Балет Театрынын солисти\nГэндаб Гуляева де)и��ди.\n— Бакыдан чыханда гэра-ра кэлмишдик ки, марафону Агдамда давам етдирэчэк, орада чэбЬэчилэрлэ керушэ-чэк, онларын гаршысында чыхыш едэчаЗик... AejHpcH-низ агыр шэраитдир. Jaxnibi шэраитдэ ким кетмэз, биз кэрэк бела кундэ кедэк Аг-дама.\nЛолумуз KopaH6oj ра)ону-нун мэркэзиндэн кечди. Ора-дакы Ьэрби гэраркаЬдан Аг-дамдакы Ьэрби B33HjJaT ба-рэдэ элавэ мэ'лумат элдэ ет-мэк учуй да^анмалы олдуг. Коранбо)дакы Ьэрби госпи-талда ¡аралыларла кврушуб сеЬбэт етдик. Хэстэлэрин ичарисиндэ даЬа кумраЬ ола-ны Шамо Садыгов иди. Ша-мо эскэрли)э кетмамишдэн аввэл Бакы маргарин заво-дунда фэЬлэ ишлэJиpди. Дет ¡ирди ки, KopaH6oJ хэстэха-насында ¡атдыгы муддэтдэ joлдaшлapы, о чумлэдэн, за-водун директору xacT^xaHaJa кэлмиш, Ьалыны хабар ал-мышлар.\nЛаралыларын ]анына го-Ьумлары, эскэр достлары да кэлирлэр. Онлардан ики нэ-фэри нэзэримизи чэлб етди. Шамо фикримизи баша ду* шуб диллэнди:\n— Лэзки достларымыз-дыр. Нурэддин Ш^асов, Ев-зимар Гасымов, hap икиси Гусардандыр. Мэнимлэ бир-ликдэ Лагуб P3ajeBHH Ьиссэ-синдэ вурушурлар. Бир нечэ муЪум мэнтэганин ермэни гулдурлардан алынмасьшда иштирак етмишик. Ахырын-чы дэфэ Чэбра)ыл pajoHyHyH Сур кэнди угрунда вуруш-мушуг. Бу вурушда Лагуб P3ajee вэ haccaMH3HH бутун\nэскэрлэри бе)ук рэшадэт кес-тэрмишлер. Елхан Оручов, Алта1 Мейди^в кими икид гардашларымын адыны чэк-мэ)э билмэрэм.\nШамодан хэбэр алдым:\n— Шамо, урэ)индэ на ар-зун вар?\n— Арзум будур ки, сага-лым, тез чэбЬэ^ гaJыдым, ермэни гулдурлары догма торпагымыздан говум. Гэлэ-бэмизи эскэр достларымла, бутун халгымызла бирликдэ ба]рам едэк.\nБэхт^ар ИбраЬимов, Фэр-ман ЭЬмэдов, Исахан Исма-Jылoв сагалдыгдан сонра Ьэр-би Ьиссэлэринэ гajыдыpлap. Онлар Ьамысы вахтилэ Ер-мэнистандан зорла кечурул-муш гачгын аилэлэриндэн-дир. Ьазырда Фузули ра!о-нунда хидмэт едирлэр. Бэх-тиJap Гачар кэнди чамааты-нын мунасибэтиндэн бэЬс едэрэк деди:\n— Догрусу, биз бура кэ-лэндэ кэнд чамааты нэ^ ке-рэсэ бир гэдэр нараЬат ол-ду... Эввэл бунун сэбэбини баша душа билмэдик. Сонра дедилэр ки, бэ'зилэринин фикринчэ, эохэрлэрвмйзин кэлди]ини ешидэн ермэнилэр бура)а Ьучум едэчэклэр, Ьэт-та бэ'зилэри кэнддэн чыхыб кетмэ)имизи мэслэЬэт керур-ду. Биз бу сеЬбэтлэрэ гулаг асмадыг. Ахы тэкчэ бир кэнди мудафиэ етмэк учуй кэлмэмишдик бура... Бутун этраф кэндлэрин, мэнтэгэлэ-рин мудафиэси бизэ тапшы-рылмышды. Ьэгигэтэн гул-дурларын Ьучуму заманы биз cэphэдбojy башга мэнтэ-\nгэлэри дэ,, Гачар кэндини дэ ropyjy6 эЬалинин рапатлы-гыны, динчлиJини тэ'мин елэ-¡э билдик.\nКурдэмирда ¡емэкхананын габагында бир дэста Ьэрбчи ила растлашдыг. Онларын командири тарзэн Рамиз Гу-nnjeea Jaxынлaшыб хаЬиш ет-ди:\n— На олар, бир чалын, гулаг асаг. щ\nРамиз бир анлыга езуну итирди. Ахы о Ьеч вахт je-мэкханада тар чалмамышды.\n— Чалмагына чаларам, амма бура ¡ери дeJил. Ин-шаллаЬ, дава гуртарар, то-¡унузда чалыб oxyjapbir.\nСаЬиб тэ кидлэ се]лэди:\n— Биз инди вуруш Mejfla-•нына кедирик. Балка Ьеч га-]ытмадыг, балка hen ToJyMy3 олмады...\nБу сезлэрдэн сонра Рамиз jepHHAa раЬат дура билмэди. Рамизин далынча Шэфигэ ханым каманчасында Ьэзин маЬнылар чалды. Керушун ахырында Гэндаб ханым «Га-\nRi6ar шикэстэси»ни охуду. улхар ханым, Елза ханым, Сэ'ди да сэсларини онун сэ-синэ гошдулар.\nБизим бу чыхышымыз эскэрлэри неча да руЬландыр-ды. Онлар «Гарабаг шикэстэ-си»нин тэранэлэри ал-тында машынлара миниб чэб-haja ]ола душдулэр. Икид огулларымызын архасынча бахыб душундум: на ¿ахшы ки, Гарабаг «Ничат» мара-фонунун иштиракчылары бу эскэрлэрлэ кврушду. Бела икидлэрин. мэрдлэрин Ьуна-ри ила Гарабага ничат кэ-лир.\nРамиз ЬЕДДЭР.\nБАКЫ — КЭНЧЭ —\nKOPAHBOJ.ганремднлыгUIY4A9T СИМФОНШАСЫ\nАзарб«|ч«иыи халг артист Агшин Элиза да догма торпаг-ларымызыи мудафиасина гая-хан милли ордумуаум apjyui-чуларинии кастардиклари rah-раманлыгдан аа шучаатдаи руНлаиараг |аии «ГаЬрамаи-лыг» симфони)асы бастала-мишдир. Марш-баллада фор-масында )азылан бу мусиги «сари солист, хор во симфонии оркастр учун иазарда тутул-мушдур. Симфони\/ада баста-карын )арадычылыга баш лады? ы или кунлардаи саади)и гаЬраманлыг-ватанлара а р Л и и мавзусуна садиг галдыгы а)-дын Нисс олунур. А. Элиза-данин бир чох асарлари, о чумладан «Бабак» балати, «Чании», «Ширван лааНалари» асарлари, «Ка нора л Нази Асланов», «Мен га|ыдачагам», «Тутак саси» кииофилмларима 1«зды?ы мусиги да бу габил-дандир.\nАгшин Элизаданин бу ¡ахыи-ларда баша чатдырдыгы «Хореографии симфони|а»да бас-такарын монуманталлыга, сарт стиле ма^ли хусусила ;ахшы акс олунмушдур. Азарба{ча-нын гаНраманлыг симфонизми руЬуида басталанмиш бу асар, бастакарын азунун дади|ина кара, ватенимизин гаЬрамаи огулпарынын тарихи-роман-тик образлары, онларын азад-лыг ва догма халгыи хош-бахтли)и угрунда ики длим лори вэсф адир.\nПартитуранын титул саЬифа-синдаки «Хореографии» сазу Нач да тасадуфан |ааылма-мышдыр. Чунки симфон^анын мусигиси pare мусигисидир. Эсер, муаллифин фикирлаш-AHjHHa кара, таича консорт-ларда ифа олунмаг учуй ja-зылмамышдыр. Ону асанлыг-ла гаЬраманлыга дайр асл хореографии тамаша[а да ча-вирмак мумкундур. Тозликла, |аии симфони)в или дафа ифа олуначагдыр.\nА 1»рмифОрм.\nШЭНЙДПЭРИМИЗ\nДапарда изи галыб«мир »1»«— республик« Прмндмтииии ферммш им А**рб«Н*ныи Милям Г*Нр«м«иы «ды мриямишдир.\n— Атам бир ахшам «аа ганы тара кеяди. Ела билдик ja на да ишда иаса олуб. Диниб-да-иышмырды. Ьаидаи-Ьана бил-дирди ки, То дан да аази)}«т агыр дыр. Колхоз садрини аа суручусуиу ормаиияор aah-шичасииа алдурублар, иоча аа )аидырыбларм.\nБу хабори кимдеи, Нарадаи •шитмишди, билмирдим, — да-ja Но'мат атасымыи Бозмани шаЬариида милис eaha мушак . кили ишла^еркеи качирди^и Ь«)ааамлы аилардаи данышар-Ды.\n— Ушаг да олсаг ашидир дик ки, атамыз Туркманис-тамда са)ылыб сачилаи милис ишчилариндамдир. Мухта-лиф KHHajarларии ачылмасын-да хидмати аа олмамышды.\nШаЬарии марказинда биаа маиаил зармишдилар. Атам ишла)а-ишла|а Дашкаид Али Милис Мактабиии о'ла гм|-матларла битирмишди, рутба-сини Ä|ÖT IM |Э ДА IMIAJ цД Л *. •\nН#'м#т данышдыгщ тм-тоз бабасы С«))ад киши ja ба-хыр, санки зш}и дуз, на)и caha дад^ини а]ранм#и иста]ирди.\nБабасыиыи иозлари иса Каракаса бир иогта)а зилланмишди.\nХа)алдаи ому су алым а]ырды.\n— Бас иоча олду ки, ja ни дам Кораибо)а га)ытды?\n— Эааалча Камча]* калди.\nДаммр10лу милис болмаемнда рейс муаамни ишлади. Амма ала haj дЫирди км, ммкам ол-са Коранбо{а . ка лер дим. Ермаки лер аа-«ши]имизи даты дыр, май иса Камчада илишиб галмышам. Туркменистан дам ra\/ытмышам ки, Камчада иш ла)им?\nHahajar, иачаи ил *чуиуи 17-да Эиаар арзусуиа чатды. Тедам милис балмаси тешкил олумаи ними ому opaja роис иоидардилор. Ело бир аахт иди ки, Тодан канди муНаси-рада галмышды. JaparAMaa-рым jyaa салдыглары Буалуг, Еркач, Манашид камдлариндаи арды-арасы касилма)аи тол, пулом|от атошлори Тоданда ааларми бир чохуиу japna-jaK-саи аламишди. Таладан дыр-нагадак смлаЬланмыш гулдур-ларыи гафил Нучумларыиыи гаршысыны каид чамааты ча-тииликла алырды.\nМилис болмаси ¿арадылаи ними оиуи таркибииа канддам ха)ли каиуллу дахил олду. Чох кочмоди ки, Энаар Фара-човуи раЬбарлик атди|и бал-ма мухталиф угурлу амалиj -1«тлар качирди.\nМил иски аа ААмлли Орду ну и бириа тешкил етдм|и иача-мача амали^ат армамиларм\nамалли-башлы горхутмушду. Бир чоху даглара-мошолоро чакилммшдм. Онлар Энаар Каггында да «шитмиш дилер.\nО гакбашына 47 «рмаии гул-дуру маЬа атммшди. Хусусила Буалуг истигаматиида апар-дыгы амалиЦат гулдурлары ¡амаича газабландирмишди. Ьатта болма рам си им и башы-иа бир ммл|ои манат ги)м«т да касмишдмлар. Арамсыз Нучумларыи мкисимда да|уш-\nчуларимиз Myhacnpaja душ-\nмушдулар. Нар мкмеинда да\nЭиаарми шахсм шучаати аа га-бмлиЦатм бизимкиларм оду-му и леичесимдем гуртармыш-ды. Амма сомт]абрым 17 да...\nХабар калди ки, ушаглар-дай {ома Myhacnpaja душен-лар вар. Нам да тодаилылар ма'лумат алмышдылар ки,\nбу дафа армаммлар кучлу си-лаНланыблар. Ну чума K#4Maja л Нааырлашырлар. Энаар* бу ха-бари аоранда кулумсЦиб да-миш дм:\n— Онлар биздан горхур, биз да онлардаи? Ушаглары таз хилас атмали)ик.\nБузлуг кандимии ¡ахыилы-гында Залм иолумуи атра-фыида Энаарин сои до]ушу олду. О, rojpM-борабор до-]ушдо гаНрамаичасыма Налам олду.\nЧасур милис ма]ору Энаар Фарачоа чами 40 ил амур сурду. Догулуб eoja-баша чат-дыгы Сароа, ушаглыгында гарыш-гарыш казди)и То дам, Бузлуг, Еркач каидлариида, бир сазла, бута« Корамбо) торпагында инди атеш сасла-ри а ши дм л мир. Ерманиларин а]а?ы бу }арлардам уч а|даи чохдур км, кесилмб.\nНа млат ГАСЫМОБ, «Халг газатиаиии мухбири.Г93ЕТ КОШКУ\n91-чи ИЛ БУ ДУШАДАН НЭ АПАРДЫ...\n1991-чм ил баш аармиш табии фалакат ва гаэаларым са^ына кара муасир тарихин ан агыр иллариидандир. Нар Иалда информатика аа санадлашдирма узра ба]налхалг сы-горта марказинин фикри баладир. Этан илин 12 а]ы арэин-да 100-дан чох дашгын, 52 даЬшатли ]ангын, чохлу нисан та-лафатына сабаб олмуш 49 дамир]ол тоггушмасы баш «армии!, 44 камн батмыш, сарни��нн аа пилотлары Налам олмуш 28 мулки та]]ара газа|а уграмышдыр.\nНа гадар гариба олса да, бутун бу фачиалари сыгорта аданчларинин маблаги ила ги]м«тландирсак, елада ан б«]ук эарарн ]апони]ада баш аармиш «Мира]» та]фуну — 5,2 мил-]ард доллар аурмушдур. Jaн•apын 5-да Ба]ук Британка вэ - Ирлаиди]аны бурумуш гасырганын аур дуг у зарар иса 480 мил]он долларла Ьасабланыр.\n1992-чи мл да таассуф ки, кортабии фалакатлар бахымын-дан маНсулдар олмушдур. Jaкyн рэгагмлари Нала ма'лум ол-маса да, такча свнт]абрда Франсадакы дашгын 42 нафарин алумуиа сабаб олмушдур. Артыг «данилмиш сыгорта аасаит-ларинин маблаги 144 мил]он доллара ]ахынлашыр. .\n«Комсомолска]а правда»\nБАНДАДА МЛНЫЗ УШАГЛАРДЫР\nНмжнм Такил шаНаринда бир банда ]ахаланмышдыр. Банда узаларинин «н ба]у]унум 12 ]ашы аар. Бунунла бела ушаг багчасынын ва Синагорск гасэбэсиндаки ба]тар муаличэха-насыиын гарати онларын ишидир. Эсас меселе ондадыр ки, со{гумчулар арасында бир га]да олараг ¡арымчыгр угурсуз аилалардан чыхмыш ушаглар ¿охдур. Энсина, со{гуичуларыи Ьамысы фирааан аилалардан чыхмыш Ьарын ушаглардыр. Онларын валиде]илери ааладларынын даалат муассисалэри-на аурдугу маддм зарари адэмак учун амалли-башлы пул харчламали олачаглар.\n«Труд»\nБУ КУЗЭРАН ИТЛЭРИ ДЭ ВЭЬШИЛЭШДИРЭР\nКосмод*м|анск сакинларинин сосиал бэлаларына бири да алааа олунмушдур. Эрзагын ги]матинин артмасы ила са]ы мутенасиб шакилда артан ¡^есиз итлэр чамаата раНатлыг ■армир.\nЕада сахланмаг аа га]гы ила аНата олунмаг «сэадатиндан» маЬрум олан д«рда]аглылар сурусу шэЬэр аЬалиси учун рвал таНлука тарадир. ^рли гаэвтин ¿аздыгына кара, бу ¡вхым-ларда ачындан гудузлашмыш итлар 14 нафври гапмышдыр. Зарврчаканлар хвстахана)а мурачиэт етмвли олмушлар. Шэ-Нвр санитари]а-«пидвми]в нэзаратинин верд^и ма'лумата кара, такча сон 9 а] арзинда инсанларын кечмиш «достлары» 60 иафара хата ]атирмишлар. ШаЬар Накумати .1ошкар-Ола]а мурачиат атмишдир. Лакин орада ¡^асиз итларла мубаризэ учун агласыгмаз меблаг истэмишлар. ШаНарин аэундэ иса кануллу атычылар тапылмамышдыр.\n«Труд»\nчумэ евьвэти\nО, 0JIY ДИГИЛДИБ\nТарихин )аддашы ало бир ¡азыдыр ни, ону сил-мэ|э чалышдыгча даНа а|дын охунур. Куба блокада-сы — Совет — Америка гаршыдурмасы да не гэдэр ©рту л у галса тарихин {аддашындан силинмэ|э-чэк. Амма бу Надисэни тэдгиг едэнлэр ¡эгин ки, Куба блокадасынын гурбанларыны адбаад садала-ма|ачаглар. Садэчэ олараг са|ыны костэрэчэклэр. (Ону да дэгиглэшднрэ билеэлэр). Вэ {эгин кн, гэза-^а уграмыш нэЬэн* «тоАьсуалты «амисиндэиздо |а--пV вэеарларкл!\n.рп.^(962^чи -млдо1 Кубадаи^ч'го4! -'илогвиамри^и учун * либ кими га)ыдан Совет атом шаНаринда jewn тешкил суалты камней raaaja уграды,\nKaMaja каланлар камн hej'aTM-нин ¡алныз кичик бир гисминм — 20 иафарн хилас ада бил-дилар. Онларын арасында 22 ¡ашлы бир азарба]чанлы канч да аарды. Намин о канч ha дм се дан дуз 20 ил сонра Бакыда бир даиизчини олумун панчасиндан хилас етди. «Ф��-лан Неким «лмуш адамы ди-рилдиб». — Бу сансаочалы хабар бакылыларын бир «¡лыг саз-саНбати олду ва тез да унудулду. Намин Надисанин сорагы ила ону — М. Гадирли адына мэркази Нааэа клиник хэстаханасы наздинда полик-линиканын Некими, дари-з«Н-рааи хасталиклари ша'басинин мудирм, республиканын амак-дар Некими Рамиз Вали}еви ахтарыб тапдыг.\nО, орта мактаби 1954-чу ил-да Агстафада битириб, hep-би пилот олмаг магсадилэ Пенза шеНериндеки Tajjapa чилик мактабина дахил олуб.\nМактаби фаргланма диплому\nЖн\nI-\nмуш гырычы та)]арачилик мактабина кондерилиб. Бураны да 1960-чы ил да фаргланма диплому ила битириб. Ела Намин ил Ленинград Атом Суалты Камичилик Акадами-¡асына дахил олуб. Икн ил сонра иса... Нарби ишла бир-дэфелик видалашыб.\n— Организмимда кучлу шуа-лаима кетмишди. Бир ил муа-лича олундум. Мана «мурлук ланси]а каеднлар. Мудафиа назири Малиноаскинин имзасы ила алдыгым санад истади-]им али мактаба имтаНансыз габул олунмаг Иугугу варир-ди. Тараддудсуз тибб инсти-т У ту ну секднм. Оху{а-оху]а ики-уч |ерда ишлэ]ирдим. Она кара чох кечмеден пен-си^адан нмтина етдим. Сонра чндди Ьэким муа]инэсиндэн кечиб там саглам олмагым Каггында санад алдым.\nО Нала телебе икен та'чили тибби 1ардым станси^асында ишлэ)ирди. Бу кун да алааа иш ¡ери кими орада чалышыр.\n— Наабада идим. Чагыры-ша кат дим. Галыда бнзи бир гадын гаршылады. Деди км, гардашы Намамда дам газы ила эаНарланиб, алуб. Муа)ииа аладим. Догрудан да HajaT аламати jox иди. Артыг са-баНкы дафи учуй Назырлыг карурдулар. Ела бил кммса мана та'кид адирди ки, ома\nс-комэкгадим. Эмаэаотн'и ка-нн фас аардим. Бироаз сонра« кузку тутмагла Нисс отдим апкиимйомда нафас аарЛ-,,ыДуЗ 6 саат чалышдым. * Чоху мана • ирад тутду, HHMMjaH да олду ки, «марНума» взмоет варме-¡им. Анчаг и на дым дан данма-дим. О, ¡аиидаи HajaT* rajwr-ды. Инди да саг-саламатдыр.\nЭааалки кими даиизда ишла-\n• _ •%\nI «Р-\nЕла олуб ки, «мрунум сои аи-ларыны ¡аша)аи хает* учуй «алум акты» ¡азмага чаты-рылмышам. Амма ону сагалт-мышам. Карак Каким narajA олмасын.\n— С«Ни))аммзми проб лам-лари чохдур. Ба'змлари чыхыш )олуиу пуллу хидматда корур-лар. Бу масел*)« сизин муиа-сибатиииз иачадмр)\n— С*Ни)|«да пуллу хидмата jon ачмаг лаэымдыр. Амма бу, кутлааи Нал олмамалыдыр. ehanMja пулсуз тибби хидмат Ьаммша олмалыдыр. Эйс Нал-да * ела даНшатли апидеми}«-ларла гаршылашарыг ки, алии-да ачиэ галарыг.\n—Ьакммларимизмм caanj-jacM неча, сизи та'мии едирми!\n— Таассуф ки, jox. Эааеяа,\nкизли да|ил ки, «анч мута-хассисларимизии ба'змлари сааадсыз олур, соирадаи иса аз билик аа бачарыгларыиы артырмаг гарысыиа галмыр-лар. Бир гиемм Накимлар иса аз саматларик* или но*б*да газами м*нб*|и кими бахырлар.\n— Буиуи бир сабаби да узуи иллар Накимяара д©м«т raj-гысыиыи шш олмасыидадыр.\n— Ела бу куи да rajrw аздыр. Эмак Ьаггы чох ашагыдыр. Она кара да допанмаг учуй башга ааситалара ал атырлар. Еласи аар ¡алиы» ¡ашамаг ха-тирниа хастании в«рди)и «naj»-дан имтииа аламир. Кач-таз бу да адат шаклиим алыр.\nВабид ИМАНОб.\n«Хаит газетиаиии мухбири.\nАВИАТОРЛАР ЭМЭКДАШЛЫГ ЬАГГЫНДА РАЗЫ ЛЫГ А КЗЛМИШЛЭР\nБАКЫ, 22 оит|а6р (Азарии-форм). Бир куи аааал распуб. ликаиын п«{тахтында 1993-чу\nил учуй Газахыстаиын, Та-\nчикметаным, Азарба}чаныи, Ру-cHjaMWH ааиаси]« ишчилари Намкарлар иттифагларымыи аа онларын «рази комиталери-мии ама к да ш лыг ы •* гаршы-лыглы фаали]]ати Наггымда са-зиш имзалаимышдыр. Сазиш-да caha ишчмлеримин сосиал г мудафиаси с«Наснн** бирка фаали^ат кастармлмаси назар-да тутулур\nБакыда тсечирилмиш каруш-да ааиаси)« ишчилари ба)н«л-халг Намкарлар иттифаглары бирли]имин раНбарлари да иш-гирак атАишлар. Карушуи качирилмасииин ташаббусчусу ааиаси)« ишчилари Намкарлар иттифагыиыи Азарба|чаи республика комитеси олмушдур.\nИлк дафа олараг тариф са-зишларина вид меселелер иа-зардаи качирилммш, коллектив мугааилаларин )*ии сметами Назырлаимыш, саНада MajABHa чыхаи пробламларии Неллин* ваНид мумасибат му-ajj*H адилмишдир.\nЬамчинин боНраилы аази|-¡•тлерда гаршылыглы ]ардым саНасиида бирка тадбирлар тактикасы б«|амилмиш, им-ф«рмаси|«-матодика мубади-лаем Наггымда мугааил« баг-лаимыш, иума]аида На]'атлари caaajjacMHA* мунтазам аяага-лар иазарда тутулмушдур. Ааиаси|а ишчиларимии Нугуг-ларымыи за манафаларинии мудафиаси м да а* горуима-сыида Намкарлар иттифаг-ларыиыи Н*мр*')ли]ииии - аа-чибли^и хусуси Г*|Д олунмушдур-\nТЕАТР ХАРИЧИ СЭФЭРДЭН ГАМДЫБ\nAJiMaHHjaAa гастрол еэфэ-риндэ олан Азэрба)чан Милли Драм Театрынын артист-лэри Вэтэнэ rajbiTMbiuuiap. Театрын директору, республиканын халг артисти Ьэсэн-ага Тураблы Азэринформун мухбиринэ еэфэр тээссураты-ны данышараг демишдир:\n— Биз Берлина Алмани-' Ja—Азэрба)чан Култур Чэ-MHjJaTHHHH дэ'вэти ила кет-мишдик. Эзумузлэ халг Ja-зычысы Ил]ас Эфэнди!евин «Севкилилэрин чэНэннэмдэ вусалы» эсэринин тамашасы-ны. Набелэ «Гачаг Нэби» вэ\n«О дун ¡ада н калан сэс* бэ-дии филмлэрнии апармыш-дыг.\nAyHja мэдэни)]эт мэркэзи-нин эн 6ejyK салонлары бизим ихти]арымыэа верилмиш-ди. Тамашамыза вэ филмлэ-римизэ 6eJyK мараг кестэ-рир. онлары алгышларла гар-шыла]ырдылар. Ахырынчы кун тамашачыларыи хаИнши илэ Y3ejKp ЬачыбэЗовун, Сэ-ид Рустэмовун вэ Емин Са-битоглунун оперетталарын-дан сэНнэлэр дэ кестэрдик.\nАзэринформ.\nФУТБОЛ\nХэзэр тэкчэ еколожи мубаризэ ме]даны де]ил\nТеНрамда Хазар]аиы блкелерии Эмакдашлыгы Ташкила-тыиыи (ХОЭТ) та сисии* дайр конфраис качирилммш, Азар-ба)чаи Распубликасынын иума}аида haj'am да оиуи мшиида иштирак атмишдир. Нума]анда haj'am Ирандаи га|ытдыг-даи сонра Азарииформуи мухбири оиуи раНбари, республика Даалат Еколоии)* аа Табиатдаи Истифаде Комитасииии садри Ариф МАНСУРОВЛА карушмушдур\n— Ариф 6dj, етэн ил ке-чирилэн ва чохлу рэ'1 догу-рая Хэзэр дэнизи проблемлэ-ринэ дайр илк бе1нэлхалг конфрансы Ьамымыз ¡ахшы хатырла]ырыг. ТеЬрандакы керушу онун Давамы Ьесаб етмэк олармы, Joxca Х0ЭТ-ян тэ'снс едилмэсн Иран тэ-рэфняяя тэшэббусу ез элинэ ��лмасыдыр?\n— Хэзэр дэнизи проблем-лэринин hэллина дайр дев-лэтлэрарасы тэ'сисат ¡арат-маг иде]асынын азуну бнз ирэли сурмушдук вэ Бакы конфрансынын бутун иштиракчылары буну oaj9HMHm-дилэр. Х0ЭТ-э дайр Иран тэрэфинин Ъазырладыгы ма териаллар вэ муддэалар Дов-лэт Еколок^а вэ Тэбиэтдэн Истифадэ Комитэсинин ha-зырладыгы сэнэдлэрлэ xejли дэрэчэдэ сэслэшир вэ буна корэ дэ чэсарэтлэ fleja билэ-рик ки, ТеИран корушу Бакы конфрансы иде^арынын ардычыл инкишафыдыр. Бунунла ¡анашы, Иран тэшэббусу ез узэринэ котурмуш-дур демэкдэ сэЬв етмирси-низ вэ мэн бурада бизэ то-хунан елэ бир mej кормурэм. Башлычасы одур ки, бу. ишин xeJpHHa олсун.\nИран рэНбэрл^инин уму-мэн eROAOKHjaja вэ этраф му-Ьитин муЬафизэсинэ. о чумлэдэн Хэзэр дэнизинин проб-лемлэринэ нечэ 6eJyK aha-mhJJ^t вермэсиндэн гысача\nданышмаг истэрдим. Тэкчэ ону демэк ^^¡этдир ки, Довлэт Еколок^а Комитэсинин сэдри aFaJи Нади Мана'-феи Иран Ислам Республи-касынын витсе-президенти-дир, конфрансы иеэ Ираньш харичи ишлэр назири ага^ Эли Экбэр BилaJэти ачды. Иранын Хэзэр дэнизи проб-лемлэринэ сон дэрэчэ б©JYK мараг кестэрмэси бела бир фактдан да мэ'лум олур ки. чэнуб гоншумузун тэшэббусу ¡арадылан тэшкилата сан-баллы малина кемэ1инэ эсас-ланыр. Конкрет эмэли ишэ лэнкимэдэн вэ вэсаит ахтар-мадан башланмасы учун Иран Х0ЭТ-ИН фэaлиJJэти-нин илк 3 илини малиВэлэш-диpмэjэ Ьазыр олдугуну бил-дирмишдир.\nТеИран конфрансында би-лаваситэ Хэзэр саИилиндэ ¡ерлэшэн беш елкэнин — Иранын, Aзэp6ajчaнын, Ру-с^а Федерас^асынын, Га захыстанын вэ Туркмэниста-нын нYмajэндэ hej,этлэpи иштирак едирдилэр.\n— Нума)эвдэ Ье|'этлэряяэ нэ кими сэлаЬи^этлэр верил-мишдн?\n— Aзэpбajчaн HYмa¡эндэ he¡,эти ТеЬрана президент Эбулфэз Eлчибэjин тапшы-рыгы илэ кетмишди. Бун-дан элавэ, Х0ЭТ-ин тэ'сиси Xэзэp¡aны девлэтлэрин сэ-лаЬи^этли нYмaJэндэлэpинин бу илии февралында имзала-\nдыглары биркэ протоколда разылашдырылмышды. Башга С0злэ, конфранса Иазырлыга вэ онун кечирилмэсинэ дайр бутун ишлэр девлэт сэ-виВэсиндэ апарылмышдыр.\n— ...Демэлн, гэрарларын гэбул едилмэсн дэ девлэт-лэрарасы разылашмалар ха-рактерн дашымаяы идя?\n— Бэли. Лакин бэ'зи ну-мaJэндэ hej'этлэpи буна бу вэ ¡а башга дэрэчэдэ мане олмага чалышырды. Мэн Ру* cиjaнын HYмajэндэлэpини вэ онлара гошулан Газахыстан елчилэрини нэзэрдэ тутурам. Pycиja Фeдepacиjacы нума-¡эндэ hej'этинин рэЬбэри, еко-лoкиja вэ тэбиэтдэн истифадэ нази ринин муавини чэнаб О. С. Колбасов ©зунун елэ биринчи чыхышында баша салмышдыр ки, о, индики керушун кедишицдэ Иэр Иан-сы конкрет сэнэдлэр гэбул eтмэ¡э вэкил едилмэмишдир.\n— Сизин фякрнннзчэ, бу чур мевге]ян сэбэби нэдяр?\n— Ьэр шe¡ чох садэ-дир. Ахы бу кун Хэзэр дэнизи кечмиш ССРИ-нин га-нунлары вэ норматив актла-ры эсасында истисмар олунур. Бунларын нечэ ганун-лар вэ актлар олдугуну биз ]ахшы билирик: Ьэр ¡ал-ныз «Мэркэзин» мэнaфejи учун едилирди. Хэзэрин еЪ-ти¡aтлapындaн истифадэ олун-масынын онилликлэр эрзиндэ ¡арадылмыш системиндэ нэJи иеэ эсаслы сурэтдэ дэ-¡ишмэк, керунур, езуну Итти-фагын Ъугуги вариси е'лан етмиш Pycи¡aja сэрфэли де-¡илдир.\n— шугав нм этн арадан гал-дырмаг нэ дэрэчэдэ мумкуи олмушдур?\n— Илк чыхышлардан сонра, тэрэфлэрин мевгелэри aj-дын олдугу вахт биз гe¡pи-рэемн мэслэЬэтлэшмэлэр учун фасилэ е'лан eтмэJи вэ кузэштли гэрарлара кэлмэJэ чалышмагы тэклиф етдик. Азэрба^анын нYмa¡эндэ heJ,-эти бир нечэ бу чур вариант Ьазырламышды, лакин бурада да руси)алылар му-закирэни умуми сурэкли вэ гejpи-кoнкpeт диcкyccиjaлap мэчрасына кечирмэ^ чалы-шырдылар. Амма Aзэpбaj-чан нума!эндэ ИеТэтинин иш-тиракчыларын эксэриНэти тэрэфиндэн мудафиэ олунан гэти чыхышы конфрансы ез мэчрасындан узаглашдырмаг чэЬдинин гаршысыны алды вэ Руси]анын нYмa¡эндэ heJ'-этини Хэзэр дэнизинин ста-тусуну вэ пугуги режимини гэбул етмэк учун Иугуги эсас Назырла^н хусуси комитэ ¡а-радылмасыньш зэрурил^и илэ разылашмага мэчбур етди.\nБундан элавэ Хэзэр дэни-зиндэ cyjyн cэвиjjэcиндэки дэjишикликлэpин сэбэблэри-ни ©¡рэнмэ вэ онлара нэзарэт комитэси, этраф муИити му-Иафизэ комитэси, еЬти^тла-ры гopy¡yб сахлама комитэси, кэмичилик вэ лиманлар-дан истифадэ комитэси, ел-ми тэдгигатлар комитэси тэшкил етмэк дэ гэрара алын-\nмышдыр^ф сиз АзэрбаД-\nчая нума|эндэ he¡'этиннн нрэ-ля сурду)у бир сыра тэклнф-лэрдэн данышдыныз. Бунлар Нансы тэклифлэрднр вэ коя-франсын иштиракчылары Нэ-мия тэклнфлэрэ нечэ ¡аяаш-мышлар?\n— Дерд принсипиал тэк-\nлифимиз варды. Биринчи тэклиф тэшкилатын структу-руну ¡ени органла — харичи ишлэр назирлэринин вэ Двв-лэт eкoлoкиja комитэлэри рэИбэрлэринин башчылыг ет-диклэри Хэзэр Шурасы илэ тамамламагдан ибарэтдир. Икинчиси — Хэзэр Шурасы-ны ¡уксэк cэвиJJэдэ конфранс-дан уч aJ эввэл чагырмаг. бурада кундэл^и вэ тэгдим олунан материалларын мэТй-лэрини разыЛашдырмаг вэ тэсдиг етмэк. Учунчусу — сэсвермэ заманы консенсус принсипиндэн (вето Ъугугун-дан) истифадэ етмэк. НэЬа-¡эт, дердунчусу — катиблик ¡аратмаг; она баш катнб вэ Иэр девлэтдэн бир нэФэр олмаг ла дерд муавин (баш ка-тиблэ тэйсил едилэн девлэти чыхмагла) рэНбэрлик едэчэк-дир.\nГэбул едилмиш рэсми мэ -луматда тэклифлэрин дерду дэ эксини тапмыщдыр.\n— Конфраясыя ¡екуяла-рыны нечэ характерязэ еда билэрдяняз?\n— Умумэн, мусбэт. Онун ¡екунлары кестэрмишдир ки. XэЗэp¡aны беш девлэтдэн Иран, Азэрба^ан вэ Турк-мэнистан эмэкдашлыга там Иазырдырлар. онларын мевгелэри хе^и дэрэчэдэ охшар-дыр. Руси^ ертулу мугави-мэт кестэрир, Хэзэрин еНти-¡атларындан истифадэ олун-масында вэ бунларын горуи-масында ез устуш^уну сах-ламага вэ мудафиэ етмэ^ чалышыр. Газахыстаиын иеэ езунун ^¡дын мевге]н ¡охдур вэ русн^лыларын рэ^инэ гулаг асыр. Бу кун гуввэлэр нисбэти белэдяр.\nБелэ мурэккэб шэраитдэ\nбутун Хэзэр^ны елкэлэрин сэ^лэрини биpлэшдиpмэJэ ¡енэлдилмиш инчэ во чевик си]асэт ¡урутмэк дазымдыр.\n£(евлэтимиз учун бу чох му-ум мэсэлэдэ Asop6aj4aHHH ваИид cHjacdTM дэ кэрэкдир. Тэоссуф ки, A3op6aj4aHbiH мухтэлнф ндарэлэри вэ довлэт органлары Неч дэ Ьэми-шэ разылащдырылмыш raj-дада фэалиБэт яестэрмирлэр. Республика Девлэт Игтиса-AHjJaT вэ Планлашдырма Комитэси нума]эвдэларяннн им-заладыглары «Хэзэр дэиизи-нин биоложи еЬти^атларын-дан истифадэ Иагтында сазиш» буиа мисал ола билэр. Ьалбуки республика Харичи Ишлэр Назирл^и во Девлэт Еколоки^ вэ Тэбиэтдэн Истифадэ Комитэси сазяшэ мэн* фи po'J вермиш, езуну Ьеч бир шэкилдэ ÄOFpyflTMaJaH бу аддымын ¡олвернлмээ олдугуну кестэрмяшдялэр.\nКонфрансын ¡екунларыны Ьэлэ кетур-roj етмэк вэ дуз-кун нэтичэ чыхармаг лаэымдыр. Лакин артыг бу кун Aeja билэрэм ки, X93apJaHH девлэтлэрин гаршылыглы су* рэтдэ ф^далы сых эмэкдаш-лыгыныя Хэзэр дэиязя проб-лемлэринэ дайр Бакыда ке-чирилэн биринчи бе^элхалг конфрансда roJyaMym бунев-рэси меНкэм олмушдур. Буз сынмыщдыр вэ бу умид I рир кн. нисан вэ тэбяатин Ьеч дэ Иэмишэ мэгсэдэу)гун вэ эдалэтля curaajBH гаршы дурмасынын зиддинэ олараг, гоча Хэзэр Ьэр Ьалда гору-начаг ва кэлэчэк иэсиЛлэр учун сахланачагдыр.\nСеЬбэтя ¡аады:\nX. ИМАНОВ.\nАзэринформун мухбяря.\nAзэpбajчaнын футбол чемпионаты баша чатмаг узрэ-дир. Ики турдан сонра илк милли чемпнонатын галиби вэ мукафатчылары ашкар олуначаг. Невбэти турун нэ-тичэлэри илэ сизи таныш едирик: «Туран» (Товуз) — «Хэзэр» (Сумгаит) — 3:2. «Курмук» (Гах) — «Инша-атчы» (Бакы) — 1:1. «Тэ-рагги» (Бакы) — «Кур» (Минкэчевир) — 1:1, «Инша-атчы» (Сабирабад) — «ШаЬ-даг» (Гусар) — 2:0. «Кэпэз» (Кэнчэ) — «Умид» (Чэлил-абад) — 13:1. Турун мэркэ-зи о)уну Агдамда кечирил-мишдир. Ме)дан саЬиби — «Гарабаг» командасы чемпи-онатын лидерлэри — «Нефт-чи» клубунун футболчулары-ны гэбул етмишдир. Керуш-дэн эввэл идманчылар вэ футбол мутэхэссислэри Шэ-Ьидлэр х и ¡аба н ын да олмуш. Азэр<»)чанын фэдакар де-¡ушчусу, «Гарабаг» команда-сынын кечмиш о)унчусу Ал-лаЬверди Багыровун мэзары устунэ чичэк дэстэлэри гоЬ мушлар.\nАгдам'Ьэр кун «Град* атэшинэ мэ'руз галмасына бах-ма^раг стадион тамашачы-ларла долу иди. Агдам фут-болчулары сон ики а) ¡арым эрзиндэ 13 о)ун кечирмиш. бунларын 11-дэ галиб кэлмиш. ики керушу иеэ Ьеч-Ье-\nчэ баша вурмушлар. 13 oJyH-да агдамлылар рэгиблэрин гапысына 34 топ вурмуш, ез гапыларындан иеэ чэми сэк-киз топ бурахмышлар.\nКеруш MejAan сапиблэри-нин Нучуму илэ башланмыш-дыр. МаЬир Эли1ев вэ Тэб-риз Ьэсэновуи Ьесабы ачмаг учун кезэл имканлары олмушдур. Лакин Дмитри Кра-маренконун э'ла о!уну ноти-чэсиндэ «Гарабаг» футболчу-лары гол вура билмэмишлэр. 24-чу дэгигэдэ «Нефтчн»нин мудафнэчилэри кобудлуга ¡ол вермишлэр. Ьаким Рустэм Рустэмов чэрнмэ зэрбэ-си to'Jhh етмишдир. Бакы футболчулары «чанлы ди-вар» гуранадэк Елшад ЭЬмэ-дов топу сол чииаЬда да)ан-мыш МаЬир Эли1евэ етур-мушдур. Онун зэрбэсиндон сонра Ьесаб ачылмышдыр. Фасилэ)э бир дэгигэ галмыш Эранн BeJflHjee башы илэ топу Агдам футболчулары* нын гапысындан кечирмиш-дир — 1:1.\nФасилэдэн сонра да гара-баглылар тэшэббусу элдэ сахламышлар. Уч дэгигэ кечмэмиш онлар ¡енкдэн Ье-сабда ирэли чыхмышлар. Нэ-рушун сон дэгигэлэриндэ Д. Крамаренко бир нечэ дэфэ ез уоталыгыны нума^ш етдир-мишднр. Мараглы oJvh 2:1 Ьесабы илэ «Гарабаг »ын xej-ринэ гуртармышдыр.\njAPbuu чедвэлиндэ вазииет:\n1. «Нефтчя* 34\n2. «Хэзэр» 34\n3. «Турм* 34\n4. «Кэпэз» 34\n3. «Гарабаг» 34\nв. «Ияшаатчы» Б. 34 7. «Кур» \" 34\nа «Ияшаатчы» С. 34 9. «Тэрэггя» 34\n10. «Hyp«!«» 33\n11. «Умщд» 34\n12. «Шакдаг» 33\n29\n1\n4\n101—21\n59\n26\n3\n5\n92—23\n55\n25\n3\nв\n56—22\n53\n22\n8\n4\n83-27\n52\n22\n7\n5\n70-24\n51\n20\nв\n7\n48-23\n46\n17\n3\n14\n51—38\n37\n14\n5\n15\n30-38\n33\n13\n6\n15\n38-44\n32\nИ\n7\n15\n55—72\n29\n12\n4\n18\n44-70\n28\n10\n8\n15\n35-45\n28\nА. ЭЗИМОВ\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-23-1992-p-3\/","date":"2017-03-28T06:19:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00240-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3961072862,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3961072862148285, \"sah_Cyrl_score\": 0.10793952643871307, \"kum_Cyrl_score\": 0.0559859536588192, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05459097400307655, \"eve_Cyrl_score\": 0.037973031401634216, \"tat_Cyrl_score\": 0.03401394933462143, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03285834565758705, \"bxr_Cyrl_score\": 0.025413624942302704, \"udm_Cyrl_score\": 0.023162152618169785, \"crh_Cyrl_score\": 0.019660234451293945, \"kbd_Cyrl_score\": 0.015747060999274254, \"alt_Cyrl_score\": 0.015433569438755512, \"kir_Cyrl_score\": 0.015258652158081532, \"krc_Cyrl_score\": 0.014170516282320023, \"rmy_Cyrl_score\": 0.013221871107816696, \"nog_Cyrl_score\": 0.011961054988205433, \"dng_Cyrl_score\": 0.010226735845208168}","num_words":15517,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.411,"perplexity_score":68002.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 15, 1992, Baku, Azerbaijan\ni\\4 í-H'\nMY\n27 OCT W\n15 OKTJAM 1992-ЧМ ИЛ. 4VM» АХШАМЫ, M 1*4\n|фИГ*Я>Р\nК YH ДЭЛИ К ИЧТИМАИ-СШАСИ ГЭЗЕТ\nhap шахтым\nxmjMpI\nКеч-тез бутун муЬарибэлэр баша чатыр. Бнзкм суру1^19\" ди1нмнз *Гарабаг мупарибэси да прпрн^' Coma дрнч гу-ручулуг девру башла|ачаг, бутуи ишлэр гаЗдасына душэ-чэк, haJaT |енэ вз ахары ялэ кедачак, Вэтэн Золунда гур-бан верди клэримнз шэЬидлэ-рин ады авд ]еримиз олачаг. Бирча. сэрЬбд болкэлэримиз-дэ, дв]уш зоналарыида 6ejy-)эн балаларыиызын гисиэти-яэ душен ннскнлли, сэксэкэ-лн ушаглыг иллэрннин ачы хатирэлэрн ]аддашлардан ск-лннмэ]ачэк. Агыр да олса е'тнраф едак, мэрии Загышы-на, той иурултусуна алыш-мыш Зурд ¿ерлэриндэ 6oj атан «сабаЬэларымыз кэмса-•ад беЗуЗурлэр.\nБас на етмэли? Ьэр иши сабаЬа, муЬарибэнин гуртара-чагы куна сахламаг олмаз ахы. Сарпадда мэчбуран кут-лэви сурэтдэ мэктэбдэн Jajbi-нан ушагларын, гапысы гы-фыллы кэнд мэктэблэрииин, кез керэ-кэрэ квврэк исте'-дадлары чэик ча]иагында бо-гулан калэчэ]имизнн талеЗн тэкчэ ата-аналары душун дурмэмзлидир.\nРеспублнкамызда партиЗа лар, чэииЛатлар артыр. Иш о Jepa чатыб ки, аз-чох рэг-бэт газанмыш узда олан шэхс лэрин, Ьехумэт адамларынын парэстншкарлары онларын Ьугугларыиы мудафиэ коми-тэлэри да ]арадырлар^ нэ едак, roj олсун. Демократия чэягаЗЗэтлэрэ, снвилизасиЗа-лы давлэтлара бу чур эмэл-лэр 1ад де1ил. Бас аЗларла мэктэб узу кермэЗэн балала-рымызын тэЬсил hyryryHy кии» горумалыдыр? Мнллэтин савадсыз кэнчли]инэ Ьеч бир муЬарибэ, Ьеч бир сосиал ка-таклизмлэ бэраэт газандыр-маг мумкун де]ил.\nчэвьа хвттиндэ\nБАКЫ, U акфбр 1Аюрин-♦44 ет.и *»r<4 g\n¡онуиун каидлари, пабам Гу ежа Ьарбм мушаЬидечмлери-меагеяерм Ерманистаи\nНИИ\nтерефдеи иучяу атеше туту*.-мушдур. Аааринформуи муж-бирииии рок публика Мудафие Нааирли}ииии аналитик ии-формаси|а меркезиндеи алды-гы ма'аумата каре, Намни кече Эанкилаи, Гаааж pajonna-рыиыи аа Нахчыван Мухтар\nч\nБу па|ы* маНсуп Зыгымы качикди. Амма чакдиклари ээЬметин барыиа каз дикан-лар Затишдирдиклариии Зарде го)ма|ачагдылар ки... Хачмаа ра|оиундакы Н. 3. Тагы|аа едына совхозуи узумчулари ни\nми. Назырда тасарруфатыи плаитаси|аларыида |уксак иш аНаики вар. Нар иуи а мал муассисаларина, тичарат таш-килатларыиа тоиларла узум кандарилир.\nСабина ЭНмадоваиыи аа\nСалима Ризваиоааиыи уза оя-дуглары бригада бу ил Зав той маНсул таНаил вармали-дир. ' Мугаёила аНдали|и бу куи-сабаН Зарине 1атирияачаи.\nФото Рафиг Салмаиовуидур.\nРаспубликасыныи • сарНадоны каидларииа Ерманистаи тореф-дай аташ ачылмышдыр. Газа* ра]оиунуи lamajaay маитэгэяа-рииа аа Kapnyja бомба «тыл-мышдыр. Душман Нарби тах: ника аа чаилы гуава чемяеш-дирарак Фузули раЗонуида Нучуму наиишландирма{а чаПд кастарир.\nAr дара ра)онуида Сырха-аанд кандинии азад олуимеем угрунда даЗушлар иадир.\nа • •\n0тан кеча ермани бирлэшмалари Агдам paJ0»^ нун нандларини ва Агдам\nже. Ä\nраТонларынын вэ Нахчыван Мухтар Республикасы-нын сарйээдаиы кайдлэрини «Града гургуларындан аташа тутмушлар. Тэлэфат вэ д^-гынты вардыр.\nАзэрба[чан Мудафиэ На-\nзирли;инмн аналитик иифор-MacHja марказинда Азерин-формун мухбирина хабар вермишлар ни, ермэни силап-лы гуввэлэри кечадан xej-ли кечэнэдэк Губадлы pajo-нунун Башарат кэндинэ пу-чуму давам етдирмишлар. A38p6aj4aH Милли Ордусу-нун до]ушчулари душмэни дэф едир. Фузули ра]онунда дв]ушлэр кедир.\n* * »\nНАХЧЫВАН. 14 OkT'AW. |.Рмл. - Awpwi»op»K И««\nрвспублнканын Ьокумот ну-MdiaHAo Haj'oTAopH арасында кадан данышыгларда Азар-6aj4#H ила Брманнстан арасында гатарлармн Ьаракати-нин барпасы барада млк да-фо олараг прмненпнал разы-лыг алда аднлмншдир. Ну-ма}аида Kaj'arnapHHHH иорушу бу кунларда Нахчыаанын сар-Над мантогаяорнндвн бнрнн-дв качирилмишдир.\nИки довлатнн акспортлари-иа аа мутажассисларнна Бакы — JapaaaH аа Бакы — Ичоаан дамир joa хатлорнннн ачыл-масы учун тадбирлар пазыр-ламаг тапшырылмышдыр. Ерманистаи аразненнда локомотив брнгадаларынын аа ho-ракатнн таЬлукаснзлн|нннн та -мни адилмасн шорти ила гатар-\nларын Ьаракатинин окт|а6рын\n16 — 17- да ачыпачагы каз-ланилир.\nТарафлар ики роспубяика иы бирлашдираи газ квмвр\nларииии ачыямасы масоласин д« д» разылыга иолмишлар Бу, уауи муддат дааам^ адан\nблокада иатичасинда )аиачаг •• анаржидаи гытяыг чакан Нахчыван Мухтар Роспубяи-касыма да Ерманистаи васн таенла газ аарилмасина имкан |арадачагдыр.\nАзарба|чанын Ьокумат hv-ма}аида На1*атн ]анында rai-дв влыимыш Азарннформуи мухбнри Нахчыаандвн хабар вармишдир ки, Ерманистаи тарафи даиышыгларыи аавал* ки, марНаласииии позулмасы\nна кора расми га|дада узр\nистам��шдир.\nСЭФЭР БАША Ч А Т Д Ы\nБАКЫ, 13 OKTjaÖp. Азэр-а]чан президенти Эбул-эз Блчиба1 бу кун Москва-LH Бакы Ja га]ыдан прези íht тэ^арэсиндэ AsapöajHaH >левизи]асынын мухбирлэ-IH8 мусаИнба верэрэк де-ишдир: Дунай Москвада зэрбаЗчан ила Pyenja арв-*1нда багланмыш. достлуг. яэкдашлыг вэ гаршылыглы )Ьлукасизлик Ьаггында му-шилэ ики демократик дев-эт арасында мунасибэтлэрин нкишаф етдирилмэси y4Yh BjyK имканлар ачыр. О. эла-э едиб демишдир: Бу вус -гли девлэтлэрарасы мугави-энин имзаланмась^ AsapóaJ-анын ва Руси]анын бутун труктурларына кэлэчак бир-э сэмэрали иш учуй элве-•ишли шэраит JapaAup.\nПрезидент Эбулфэз Елчи-aj Москвадан Зола душмэз-эн эввэл PycHja ФедерасиЗа-ынын витсе-президенти\nАлександр Рутско] илэ кв-►ушмушдур. АзэрбаЗчанын аш назиринин биринчи муа-ини ВаЪид ЭЬмэдов иеэ Ру-Hja 11екумвтинин сэдри вэ-ифасини ичра едэн Jerop 'ajflap илэ кврушмушдур.\nАзэринформун мухбирина •илдирмишлэр ки. A3ap6aJ-\nчан нума]андэ Ье]'этинин тар-кибинэ дахил олан республика харичи ишлар. мудафив вэ милли тэЬлукэсизлик на-зирликлэри нума] эн дал эри\nнии еэфэр чэрчивэсиндэ вз русиЗалы Ьамкарлары илэ эмэли кврушлэри олмушдур.\nМоскваЗа еэфэр заманы АзэрбаЗчан президентини девлэт катиби ПэнаЬ ЬусеЗ* нов. девлэт мушавирлари Ва-Ьид Ахундов. ИхтиЗар Ши-ринов, баш назирин биринчи муавинлэри Аббас Аббасов, ВаЬид ЭИмэдов, мудафиэ на-зири РэИим ГазыЗев. баш назирин муавини, республи-канын Москвадакы сэлаЬиЗ-Зэтли нумаЗэндэси Ьикмэт Ьачызадэ, харичи ишлэр на-зири Тофиг Гасымов, прези-дентин мэтбуат хидмэтинин рэЬбэри НиЗази ИбраЬимов. дикэр расми шэхелэр мушаЗи-эт етмишлэр.\nБакынын Бинэ аеропортун-да республика президентини АзэрбаЗчан Али Советинин сэдри Иса Гэмбэров, респуб-ликанын баш назири РэЬим ЬусеЗнов, дикэр рэсми шэхелэр гаршыламышлар.\nАзэринформун хусусн мух-\nбирн.\nКунун тэзадлары\nАчы najbi гарышдьфмагла ширин олмаз\nИиди аналар карпаларииии башыны гатмаг учуй ачы ча-¡ы гашыгла гарышдырырлар. Коруиур, стакаида гашыгыи чинкилтиси карпаларии ja-дында галыб. КоНна хатирэ балка да ширин дадыр, ушаг ани тэскинлик тапыр. Даалат катибимиз талваизн|а акра-иындаи билдирир: биэда до-\nланачаг сабмг муггафчглари-мизда олдугуидаи |ахшыдыр, Немы баэарлыг ад» билир. Базарда, тичаратда rajAa ja-ратмагса сосиализма махсус аахты качмиш аила|ышдыр. Тамашачылар журиалист-\nларла диалогдан ма'лум олур ки, ah-зар иаЬагдыр, hap uiej jonyna душуб. Надаи-са чамаат даалат катибииин дедиклариии кармур.\nУчар pajoM ичра Накими!-¡атинин башчысы Б. Абдулла-jaaHH кабинетина кираида талефоила данышырды:\n— Шекер, 4aj HCtajnpnap, са-бун, галош, лал-палтар талаб едирлар, гардаш.\nСеНбет памбыг |ыгымыидан кадирди аа башчы )ыгымыи кадишииа билааасита та сир костерей алигабаряы каид амакчиларииии арэуларынм марказа чатдырырды. Эмак-чиларии ел-солу бошалыО, инамлары итиб. Нарчаид 1«-гым Наггыиы таз #дама|в са | кастарилир, 6 мил)ои рубя еа-саит кояхозчулара ла|ланыо.\nБума бахмфраг, куида пла-иыи тегрмбем 1 фаизи годар маНсул )ыгылыр. Иш бу га|да ила катса ллаилашдырылаи 8,2 мни той ламбыгын )ы-гылмасыиа Нала ики а|дан да чох аахт лазымдыр. Масала бурасындадыр ки, тохумлуг олдугуиа кора Учарда памбыг алла топлаиыр. «Азерба)чаи», колхозу, Зардаби а дыма, Вагиф адыма, Ьази Асланов ады-иа колхозлар иралидадирлар. Колхозчулары гыиамаг олмаз.\nонлары барк сынага ]азда а]ры-аЗры саНа-ИКИ, ба'заи уч дефе качирмали елуо*\nНааалар чакиб.\nлар. ИЗулуи ааваллариидо 716 Нактар саЬоми сал ала-рыб. Саит|абр Зегмшлары исо оисуз да суаар олаи ламбы-гыи ачыяышыиы дала да л емки-диб, иши бир Нофта да)аиды-\nрыб, л\nУмумиЦатла, Шираамыи бу болкосиидо торлагяарыи лам-быгчылыг учуй олаоришли олмадыгы Намы|а ма'лум дур. Экима Зараряы саНоиии 22А мим Нактармидаи чами 1500 Нактары сафдмр, галаи caha-лар мухталиф дарачада ию-рамлашмышдыр аа аз мопсул-дардыр. Бура да ламбыгын акк-либ бачарилмасмиа масраф* лар дикар кри ра|оилара иис-батам ики дафа чох олур, лок-тарыи маЬсулдаряыгы исо ики дафа дай да аздыр. Беж-тила даалат бу чатииликла-ри иазара алараг ра|оилаш-дырма татбиг атмиш — бала агыр торлагда маНсул учуй даЬа )уксак ги}матлер муа|-¡аилашдирмишди. Артыг па-мии кузашт лага олуимуш-\nдур. Она кара да ламбыгчы лыг яа)ли зи}аилы бир cahaja\nчмрилмишдир. им олдуг-да памбыг акиб бачарма^а\nи.А-91-A.i. ичра башчысы диляеиди. —* Памбыг амактутумлу битки-Дир, машгуллуга шоракт |а-оадыр, чох ишчи гуааоск то-лоб аДир, «Масалан, тахыл-чылыга качмлеа, аЬалииии ВО фаизи ишеиз галачаг. rajpn-мстаЬсал саЬалари — муасси-салар, сахлар Заратмагла маш-гуллуг лробламкии Myajjan\nдарачада Налл атмяк мум* кумдур. Лакки буиуи учуй кулли мигдарда аосаит, мадди база лазымдыр.\nЧыхылмез, гапалы дайра бала амала кялир. Paio и да 67 мии иефер оЬали вар, буиуи 50 мии иофоро г»Аари\nкаидларда Заша{ыр. 0Нали\nсыхлыгы Зуксакдир. Усталик,\n•ехтиле раЗоиуи торпагяары-иыи 10 мии Ноктарындаи чоху гышлаг кмми кyja мувог-\nРрсмм ма'пумат* кар», Мисмрии »«рихиня» •*< кукяу 1»лз»п»икн гурбаимрыныи е»(ы 400 и»ф«Р' дам чоадгР-\nЗараламамларыи са|ы, аНтимала Кара, он дафаларла чо* олачаг дыр. Хиласатма ишлерм давам атдирилир.\nЬакуматии хусуси ма'рузаскида А*,млмржГаРоалы\"аар-хастахаиаларда ва гослиталларда 1,5 ммн* г J *Калнсы\nдыр. «Эл-Вафд» газатмиин (аздыгыиа кара, м8Р-ии бИалиси\nаи чох сы* олаи аЗалатккда - ГаЬкрада .а WAa U баи. тамамила учуб дагылмышдыр. Эи азы 750 тикили .гисмаи\nучмушдур. аш-Шариф 4^я-ЭН\nМЭР-ии ииформаси^ ь^#Синда билдирмишдир\nР-м* r***T7.T.6nI\" •т*бн» фЫ1»с«ин *УРЮГ\/\n«О мияЮн рун,. г.д.рд.Р-\nТатаоыстм РкпуОлккасыиын\nц»рм»иб» мша мы Истаибупда шм» лДрюН» игумен мунаскбат-Л£т* мднрипммкн. ЫрмрМ»«** «•**•» и»ст»рм»|а Ьааырыг». .....\nо А«мии.>ир ^ и». Р с*м|ки, .»мнгЦырмА к»нд cwpa \"«¡иЬ.л.р учуи\nМ.МАМНЯЫГ 6и олдугуиу бмлдирмишднр.\nßßMVt ,.;млн«ш..рм« И дар. haT«»\nлубликасына ¡ардым «<т.р««ДнР.\nИван праэмдантк 9ли вкбар Кашими-Рафс»«' Ирен пра»\"Я Мвкма nVHÍBAB •* МЭ«ГЭ-\nш билдирмишдир ки. Ирана дун) д м)ым\nплпмии roovlv6 евхлвмаг учун кумлу ZPaST м^аллн пробламлари дмышыг«^\nЗолу мл» hPiui втмаЗи устуи ту тур.\nРаЗтар АкаитлиЗи ТаЬраи радиосуно , * »^таб лар дан\nаарир ки, президент атмишдир. Прази-\nбиримии забитлари rap ДуН]ада ЗашаЗырыг ки, орал*\nдаит дамишдир: Ли. ■вм бнлма», чуики Утр\n!:::с:ИМбир*»лгП'му«фи.РгИилиЛ.т.нд.н мЫ.рум олдуг да о иуи Ьугуглары талдалаиа билар».\nм,ш ^ wwhe,»wa ии-\nмсгиси|а^го|маг Setaди|иии билдирмишдир.\nистаЬсал ад^ак 6лр» му«««^р*^ u мЫ,еулуиу Дуи|о\nÄt»p*:Pc..ii^iH. ,«дырмыа, ¿ну бфмаа-г бамр.\nчыяармага имкан зарачакдир..семсаним Зарадылмасы ила Су* бундан\nедины 1МОДУ п#М Д® •*¥ У _ 170 мин\nуг аа аааданлыг бурахылышыны нлда 1М \"ии •* —\nчатдыра билачанднр. .\".\".ны (рааылыга асасан. мак-\nШ*ЛР\"КЛ*.РсДс? .«ннд. сатылачагдыр) |оры\n®С?..У«У\" .-.Р\"\"*- Ьыммрмр« H«. «лай ИЛД.И\nиша башламага Назырдыр.\nРИТА — СвТА-иыи мух-бирм «НуррИН*» ^ тинв рсаспвибраг Анна-радон х#бэр вврнр ^ бу (ахынмрда ТуркиН Ерманистана 100 мни той тахыл моидара^»** дир.\nЭтаи Нафта Ермаиистаиыи Ьакумат иумаЗаида ЬаЗ'ати та-хыл каидарилмасииии шарт-лариии музакира атмак учуй АикаоаЗа калммш аа Турки-ja Каид ТасарруФаты Нажор-лиЗииии иумаЗаидалари ила даиышыглар апармышдыр. Ерманистаи игтисадм чатии-ликлар качирдиЗиидаи Тур-киЗа Распубликасыиа мура-чиат атмаЗа мачбур олмушдур. РИТА — СЭТА-иыи мух* бири Зазыр ки, Даглыг Гарабаг пробламииа кора Тараааила мумасибатларии каркиилиЗииО бахма|араг, Анкара хош мерам иумаЗиш атдирарак гейту республика . камак кас-тармаЗи гарара алмышдыр.\n(Матариаллар СЭТА — РИТА за Азарииформуи ме'яу мат-лары асасыида Ьазырвакмыш-ДИ>1\nгати истифада уиуи Габала, Огуз, ИсмзЗыллы раЗоилары-иа варилиб. Дранаж, коллектор шебокеси чакиларкои ис-тифадеЗе Зарарлы торлаглар каиарда галыб. Нам да мелио-расиЗа кшларииии доалет та-рафиидаи малиЗ)алашдмрил-маск даЗандырылдыгыиа кара торлаглар Зу|улуб сафлашды-рылмыр. Т асарруфат ларыи\nкулли мигдарда васаит талаб ад«и бу иша кучу чатмыр. Бала бир шараитдд тесерру-фатыи Ьач олмаса горуиуб сахлаимасыма гаЗгы кастармл-малидир. Хиласадичи кими га-лама аарилаи базар муиасибат-лари, фармарчилик да Ьа-иши лробламларла гаршы-лашачагдыр. Распубликадз 69 чур белкелер аз доЗмл- Ои-ларыи иллердеи бари ¡ыгы лыб гелмыш пробламлари аи-чаг даалат ааситасила Иалли-ии тала билар.\nОшраф НАЧЬиВВ.\n«Ханг гозатк» кик мухбири.\nМИЛЛИ мэчлиедэ\nАзарбаЗчаи Раслубликасы билли Мачлисииии октЗабрым 3-да качирмлам ичласында идара раЗомуиуи лага олуи-хасы барада Закдилликла га-мр габул адилди. Герарда шзерде тутулур ки, бу раЗона аахсус 135 мии Нектар тор-lar саЬаси гомшу Калбачар, кг дам аа Тартар раЗоиларыиа »арилсии.\nМузакира заманы гщд олуи-1У ки, ишгалчылардаи азад |дилмиш каидларда, гасаба-|#рда аа башга ЗашаЗыш май-агалариида барла иш л ери ка (ашламаг, opa да гачгынлары оаскуилашдырмаг та'хираса-1ыимаз везифелердир. Ад-юры чакилан раЗоиларыи Зерно НакимиЗЗот оргаилары аахт (тирмеден бу ишии ичрасыиа (ашламалыдырлар. .\nМилли Мачлис качмиш Аг-|ере раЗоиуиуи адыиы АзарбаЗ* оан Распубликасыныи Коисти-усиЗасыидви чыхармаг база да генуи габул етди.\nКуидалм)# дахил едилмеси гаклиф олуиаи масалаларии\nмузакираси xajflM аахт апар-ды. АзарбаЗчаи Распублика-сыныи качмиш Даалат ТаН-лукасизлиЗи Комитасииин сои ¡едди ила аид архиаларинин ачылмасы, амиистиЗа Наггыи-да гаиуиа даЗишикликлар ва алааалар адилмаси аа башга меселалер Милли Мачлисин кундели]ине дахил адилди.\n«АзарбаЗчаи Раслубликасы халг дапутатлары сачкилари Ьаггында» АзарбаЗчаи Распуб-ликасы гаиуиуиуи 55-чи мад-дасинии гуааасинии даЗанды-рылмасы барада» генуи aajn-Наси кифаЗат гадар сас тол-ламадыгыиа кара куидаликдаи чыхарылды.\nМилли Мачлис «Ичтимаи бирликлар Ьаггында» АзарбаЗчаи Раслубликасы гаиуиуиуи лаЗиЬасмии биринчи охунушда габул етди. Муаафиг комис-CMjaja талшырылды ки, таклиф ва алааалари иазара алыб ла-jnha узариида Закидан ишла-сии.\nАзарииформ.\nБАШЛЫЧА МЭГСЭД СУЛЬЭ НАИЛ ОЛМАГДЫР БМТ Баш катибииин Кипр проблеми узра иумаЗандаси, Рома конфраисыида АБШ иу-маЗанде ЬаЗ'атинии башчысы Чек Мараска РусиЗаЗа ва Ерманистана сафариим баша чат-дырдыгдан соира октЗабрым 14-да Бакь^а калмишдир. Са-фардаи асас магсад Jyxapы Гарабагда муЬарибаиии да-]андырылмасыиа наил олмаг учуй АТЭМ черчивесинде апа-рылан даиышыглары Заиидам фааллашдырмагдыр.\nНамин куи АзарбаЗчаи Рас-лубликасыиын прези даити\nЭбулфаз ЕлчибаЗ Чек Марас-каиы габул атмишдир.\nЧек Мараска самими габул учуй ташаккуруиу билдиререк АТЭМ-ии мушаЬидачилар гру-луиуи муЬарибэ белкесине калмасииа мака олаи сабаб-лардаи даиышмышдыр.\nПрезидент Эбулфаз Елчибе) демишдир: Биз дафаларла\nг«3д етмишик ки, сулЬа иаил олмаг учун АТЭМ черчиае-сиида даиышыглары дааам атдирмаЗа Ьазырыг. Дикар девлетлер да сулЬ марамы ила бу иша гошулараг аташи да-)андырмага камак атмак кс-тасалар, биз буиа шад оларыг.\nКарушда АзарбаЗчаи Рас-лубликасыиыи харичи ишлар иазири Тофиг Гасымов, АБШ-ыи Бакыдакы сафири Ричард МаЗлс аа дикар расми шехс-лар иштирак етмишлер.\n* а *\nНамни куи АзарбаЗчаи Рас-лубликасыиыи харичи ишлар иазири Тофиг Гасымов Чек Маресканы габул атмишдир.\nАзарииформ.\nИГШДИЛАТ СИЗАС9ТИН 9СИРИДИРС9...\n™ . ишлак Ьугуги механизм Зара- талиф алкалардо\n. .MMI шел ОМОМ Н1РГЫ- ишлеи угт идараатма\nДаапатни ги|м»т^яарн. иы артыр маг пв р^пуоликаиы\nчыхармаг чаЬди * e*í* harna «пвааяар\nЫматяар маара» м»тодуна, »мак паггы\nиисбатина» асаспаныр. ay cafaca ар _____\nхарчлормни танхим-\nНаЗат шараитиии амак Наггыиы артыр -laoar\n«саЬрлм дайра» И»«»»«. Гм<М\"ТГГпТп1 |Г\" дыгы» маифаат а» кшчиаарин нанл едиумары амаа\nЬа\"да^т^бЖ»МиМ,''^ м «•\nбитп^дирм^уигн бу\nмалыдыр. Экс тег дир Д» ах-ахуну.^м^». чираари раакеи)»(арадаиии»л)аси|анын.\nМвИИМ фякрюпа\nрир: маачуд си)аси рааллыгы чааам аЛМаМЭГ — МИЛЛИ ТО-\nишлак Ьугуги механизм За��адылмасы дыр.\nРеслубликада игтисади баЬ-раиыи дериилешмесииде А*** латки аа мас'улиЗЗат ла)ы аар-дыр. Нар шаЗдаи аааал, дааяа-тии игтисади фуииси|аларыи-ш Зарытмаз истифада олу-\nиур. Башлыча сабаб амбиси-\n}аларыи профассмоиаплыгы,\n)еим формаЗа буруимуш инзи-бати амиряиЗии саришталили-}и усталамаси, игтисади||ат«»* си{асатии «асирииа» чаарил-масидир.\nСтратажи ляеида ики сала ачыг-ашкар азуиу бурую ве-\nБас бу ксаЬрли даире»даи иеча чыхмалы? Эзу таизим-ленеи, динамик аа балаисла-шан тасарруфатчылыг маха-ииэмини меча {аратмалыГ Ба-sap игтисадиЗЗатыиын оиу автоматик Зарадачегыиы «•зла-мак садвлоаЬлук олардм. Намин дайра дан чыхмагыи вча-ры мстеЬсал дедыр, малсул-дарлыгы, игтисади артым«-Зуксалтмакдадир. Илии бкрии-чи ¡арысында бу аазифалари Зарина Затирмак мумкуи оя-мады. Бутуи иав маЬсул ис-таЬсалы, о чумладаи, вграр ceneja комллексииде 47 наедай 42-си, маталлуркиЗа ком* плаксиида 14 наедай ,3*Т* ким)а комллаксиида 31 -дан\n«0 ^ JLMaaaa.aa ..-.»»аа »еКГУИВа\n13-дай 11-И, Зуикул саиаЗада 27-дай 25-и узра буражыяыш азалды. Эмек Ьаггы иса 3 да-фа дай чох артды. Бу, толаб-ла таклиф арасында тараалы-гы даЬа да оозду. ГиЗматяар Закидан «сычраЗышла» Зу«* с»лди.\nМни Наиимийатии мусбат ишлермии кармаман машада даЗаиыб агач ахтармаг олар-ды. Реслубликада Звраимыш кримииокеи • аазийатии Назарет алтына алыимасы, сиЗаси сабитянк Зарадылмасы иез габагыидадыр, Ленин сабитлик сунну ила те'мии адилир. Унут-мамальЦыг ки, сунну ••• \"*0 maj атмак о лар, онуи устуида отурмагдаи башга. Бешяы»\nсарруфВтчылыг ан'вивларила Ьасабяашмамаг. Игтидер сува-раилиЗимиз, истнглалиЗЗаткмн*. намина раслубликанын башлыча chJbch гувааяарн ила консассуса каямалн ва ндар* етма гурумларыны коаянси-je асасыида Заратмалы иди. Бу, роал ллурализма, баЬс-лашмаЗа, саг лам рагабата ма}-даи ачар, идарачилиида про-фассиоиаллыгыи рояуиу ар-тырар, гуааалари квадрата Зуксалдар, сосиал-игтисади иикишафа те'сир адарди Милли тасарруфатчылыг аи'аиаларина маЬал гоЗмадаи\nталиф алкаларда ЬазырНаи мыш идараатма модвялери-ии раслубликаЗа кечурмек Ьач да иоааторлуг даЗиядир. Эксиие, тачрубв аа cabe ма-тодуиа асаслаиви бала Ьио-рмд эксперимент лер сосиал-игтисади сиЗаси керкми-лик jape дай амиллардаи ол-ду. Дав латки стратажи enja-сатмии .муаЗЗаи вдаилар ому иазара влмалыдырлар.\nДаалат гкЗметяери вахтыи-даи габаг либараллашдыр-магла, халгымызы иидиЗа гадар керуимемиш ги|мат зар-басииии кучлу та'смрииама-РУ» roiay. 9яй*п», 6.».р\nпгтисдиЦетынм ™|м.тл.р» сарбасглашдирмак зарури-дмр. Лакии гиЗматии сарбасг-лашмаси ииЬисарчылыг арадей гаядмрылдыгда, рагабат мубаризасииа Mai дан ачыл-дыгда, малмЗЗа си)асатм ии-флЗасиЗа Заратмадыгда даалат будчесииии касири луякасан дазиаЬлар Ьасабына, амисси-1виы артырмагла адаиияма-дикде игтисадиЗЗатыи динамик кикишафыиа та'сир а дир. Реслубликада буиларыи Ьач бири адилмадаи * гиЗматлар сарбастлашдирилди. Ги|мет ларии Зуксалдиямасиидаи алда адилаи малир истаЬсалын иикишафыиа • да}ил, артаи жарчлара сарф адилди. «Ба-шы бурахылмыш» ги{матла-рии елликле Зуксалишиии да-Заидырмаг мумкуи оямады. Онуи на аахтадак дааам еде-\nКагыз пул аЬалиЗа дав летим бори еЬдалиЗидир. Онуи са-6мтЛм)ими горумаг дав летим фуиксиЗасыдыр. Рубя зоиасыи-да бу фуиксиЗа Зары™** !•' рииа Затирилир.\nАлычылыг габилиЗЗати ке-миЗЗатииа таре мутаиасиб олаи пулу даалат Ьеддимдеи чох бурвхмагла . гиЗматлари |ук-салдир, тасарруфат деери|)е-сиидаки мадди ма'матлари ааази едеиилмеден мамимса-¡ир. ИифлЗасиЗа маЬийатча\nдаалатии аЬалидаи тутдугу\nалааа авркидир. Бу cnjacaT\nраспубликамызда да такрар-ланыр. 1992-чи илми такча и)ун аЗыида тадавула 3,2 мия-j0H рубя аа ]• качан клин муаафиг дввруиа иисбетеи\n3,4 дафа чох пул бурахыя-масы даЗилаилара субутдур.\nЭлааа пул бурахылмасындаи ибарат «камак» иифлЗасиЗаиы дариилашдирир, Зохсуллашма-иы сур'етлеидирир. О, гуааалари истаЬсалы артырмагв\nда j мл, алаарчмлиЗа чаяв в дир. Бу, Зв«и маЬсул, Заии даЗар\n*----- балку\n\/\nЗаратмыр, Залиыз -, -\nсибат ларии^ та'сир а дир, гиЗматлари артырыр, пулу поЗ-матдаи салыр. Бу куи амиссиЗа-иы маЬдудлашдырмадаи мана-тыи алычылыг свбилиЗЗатини сабитлашдмрмак, игтм^ддиЗЗа-тыи долларлашмасыным гаршы-сыиы алмаг, истоЬсалда таиаз* зулу даЗаидырмаг мумкуи даЗил.\nа\n(Арды 2-чи саЬмфада)\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-15-1992-p-1\/","date":"2017-03-28T06:23:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00242-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4112887681,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4112887680530548, \"tuk_Cyrl_score\": 0.1110396534204483, \"tyv_Cyrl_score\": 0.07017698138952255, \"tat_Cyrl_score\": 0.05144934356212616, \"sah_Cyrl_score\": 0.039325613528490067, \"kum_Cyrl_score\": 0.03699241578578949, \"kir_Cyrl_score\": 0.03147223964333534, \"tgk_Cyrl_score\": 0.02542131394147873, \"abk_Cyrl_score\": 0.017407597973942757, \"oss_Cyrl_score\": 0.0156991146504879, \"krc_Cyrl_score\": 0.013257844373583794, \"inh_Cyrl_score\": 0.011112143285572529, \"udm_Cyrl_score\": 0.010239627212285995}","num_words":11205,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.462,"perplexity_score":65244.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 28, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ♦ *• cfHTJABP ип. + m m\nАТЛАРЫ 63YMY3 САТАГ\ni\nАзербаЗчанын ат заводла-ры бир чох ониллнклэр ер- | знндэ илк дэфэдир ки, харн-чи фирмаларла бирбаша тн- * чарэт мугавилэлэри баглама- ? га башламышлар.\n«Азерчинсатлар» Елм-Ис-> теЬсал Бирди Зинин баш ди-ректору, АзэрбаЗчан Респуо-ликасы Али Советинин депу-1 таты Эшрэф Мэммэдов «Ас-са-Ирада» акентлиЗинин мух-бири ил® сейбэтинде демиш-дир ки, бизим атлара, хусу-сэн дэ Гарабаг атларына дун-]а базарында беЗук тэлабат вар. Такчэ сон он илдэ Мос-к ван ын 1 немрели ат за воду на 94 аЗгыр сатылыб Атын орта пЦмэти 1109 Америка долларыдыр. Онла-ры ауксионда Ьоллавди^а, Алманза, Итали]а, Исвечрэ, Канада во бир сыра дикар елкэ фирмалары алыр. Инди исэ бела гсрара кэлмишик ки, бу ауксионлар АзэрбаЗ* чанда кечирилсин. Марагы оланларын йамысына чатдыр-маг истарфэм ки, республи-када бутун чинслардан олан 40 мина Захын ат вар. Онла-1 рын 900-у ]ахшылашдырыл-мыш чннслэр. 300-у тэмиз чине атлардыр. Гарабаг ат-ларындан хусуси данышмаг истэ]ирзм. — деЗэ Мэммадов сезунэ давам етди. — Онлар дезумлулуЗу, кезэлли-' |и, сур'эти вэ пластик йэра-кэтлэри ила сечилир. Бу кеЗфиЗЗэтлэри санки басландиклври Гарабаг тор-иагынын фусункар кезаллик-лзрини тэчассум етдирир. Бejнaлxaлг мусабига лэрда\nдафаларла биринчи Зери тутмуш атларымыз патта эрэб атларыны да устэлэ-мишлэр. 1956-чы нлдэ Совет Иттнфагы Инкилтерэ крали-часына «Заман» аЗгырыны йэдиЗЗэ вермишдир. 160 ид бундан эввал исэ инкилис ко-мисси]ону Гарабагын сон йа-кимлариндэн бири Мейдигу-лу хана махсус заводдан «Ьолланд червону» ила 60 ajFыp алмышдыр.\nаАССА ИРАДЭ».\nемру кеделдэн ТАРА КУН ДЕЛ4Л...\nАзэрбаЗчан ЕА Физи- , олокиЗа Институту эмэк-дашларынын Рус^а вэ амернкалы Ьэмкарлары илэ биркэ кечирдиклэрн експедиси]анын нэтичэлэ-ри бир даИа ган гоЬумла- ; ры арасындакы никаЬын ! зэрэрли олдугуну субут | етмишдир.\nТэдгигатлар АзэрбаЗчаньш ' Чэлнлабад вэ ИсмаЗыллы ра-[ ]онларында азэрбаЗчанлы ва рус аЬалиси Заша}ан кэнд-лордэ паралел олараг апа-рыл.мышдыр. ФизиолокиЗа и н ст иту ту ну н « узу немур лзрин физиолок^Засы» лабо-ратосиЗасынын раЬбари Чин-киз Гасымовун дедиЗи кнми, алимлэр чох мараглы мэнзз-ра ила гаршылашмышлар. Исма^ыллынын Ивановка ва Гушенча кэндлери тэхминэн еЗни Зуксэкликдэ Зерлэшэн, табнэти, аб-Ьавасы бир олан гоншу ЗашаЗыш мантагэлэрн-дир. Лакин 1юЗат шараити даЬа Захшы олан Ивановка-да чами 2 узунемурлу (геЗд едак ки. «узунемурлу» ста' тусу Зашы 90-ы етмушларэ верилир) олдуру Ьалда, Гуш-энчада 58 нзфзр олмушдур. ЕЗни заманда гушанчэлилар кумраЬлыгларына керэ да гоншуларындан хеЗли фэрг-ланирлэр. Чэлллабадда Ьа-расинин 10—20 узунемурлу сакини олан АзэрбаЗчан кзвд-лсринин аЬатэсиндэки рус кандиндэ чами бирчэ нэфэр— 82 Зашлы гоча геЗдэ алыныб.\nБу гарибелиЗин сабэблари арашдырыларкан мэ'лум о луб ки, 200 ила Захын та-рихи олан рус кэндларинин сакинлери Зерли аЬалиЗэ чох да гаЗнаЗыб-гарышмаЗыблар. ГоЬумлар арасында багланан никаИларын нэтичасинда исэ хэстзликлэр чохалмышдыр. Бела олан сурзтдэ, элбатта, у зуи о.м у рл у л у кд ан сеИбат кеда билмаз.\nС. ИСМАШЛОВ.\nМАСАЛЛЫДАН ИКИ ХЭБЭР\nШатыроба кэндиидэ За-радылмыш «Авангард» ко-оперативи резин аЗаггабы нстеЬсал етмэк учун Зенн дззкаЬлар алмышдыр. Дэз-каИларда ишламаЗи еЗранмак учун кооператив узвлари мухталиф муассисэларэ е'зам олунмушдулар.\nАртыг учунчу аЗдыр ки, «Авангард»ын истейсал ет-диЗи киши вэ гадын ¿аЗ-гыш аЗаггабылары магазаларын пиштахталарында сатылыр. Гыса муддатдэ Масаллы вэ Лзнкзран раЗонларынын ти-чарет ташкнлатларына 50 мин манатлыгдан артыг маИ-сул кендэрилмишдир.\n* * *\nМасаллы шэЬэриндаки «Рамкул» фирмасы Тбилиси-Зе, Вил нуса* Зени турист маршрутлары ачмышдыр. Невбэти мэ'зуниЗЗэтини ха-ричда кечирм��к нстаЗанлари Самсун — Истанбул вэ Сам-сун — Трабзон истигамэтлэ-риндэ саЗаИатлар кезлэЗ-ир. Аз вахтда фирманын хид-мзтлариндан 200-а гадэр эМэкчи истифадэ етмишдир.\nЛахын калэчэкдэ Алмани-1аЗа, ПолшаЗа, Ирана саЗа-пэтлэр ташкил етмэк назар-дэ тутулмушдур. Фирманын хидмэтлэриндэн чалилабад-лылар вэ ланкаранлылар да истифадэ е дир л ар.\n«Рамкул» туризм мубади-лэсини кенишлэндирмак учун Масаллыда отел тикдирмэк н^]8тиндадир.т_ ЭЛШЕВ_\nНЗМИН М9ШНУР КЕМБРИЧДв\nАзэрбаЗчая Педагожн Харичн Дндлер Институту иле Кембрии Университетн арасында барданмыш муга-внлеЗе еоасэв ш теЬсил очарынын муеллим ве теле-бе Ье)'етлерн мунтевем твирубе мубадилесинэ башламышлар. ИнйгЯтутун 2 немреди лексика кафе драенный баш муаллими Солмаз РЗАЛЕВА бу Захывларда Инкилтереден гаЗытиышдыр.\n— Бу ил августун 9-да гоншуларымызын фандкир-35 нефэрлик бир Ле^'етла лиЗини, онларын харичдэ-Кембричэ Зола дущдук. Труп- Чи (Ьавадарларыным чохлу* да Зекане азэрба]чанлы руну инди Иамымыз билирик, ид им. Бир аз муддатшадэ Ермани лсвбисянив Азэр-Кембрич Университегинде баЗчан Даттында ЗаЗдыры уЗ-инкилис дилинин методоло- дурмадар , тебиидир. Бес кидасы, поетикасЫ баредэ ССРИ-нин езунден харичэ, муЬазирэлэре г&ШГ' ' асдыг. о чумладэн ИнкилтераЗе Ьэашн фэнлэрй университе- гонаг кедан геЗри-миллетлэ-тин керкэмли алимлери оху- рин орада ерменилери теб-Зурдулар. Тэчруба заманы лир етмеенна неча бахыр-ШунЬол, Итон коллечларин- сьшыз?! Май Инкилтэрэдэ\nдв. Мис, Ла]м Ьвст. Лаф- бунун виЬиди олдум вэ хе1ли *икоин-\nбара мэктаблэриндв тадрис таэссуфлэндим. Г. CIapoвoJ- кэлмэк фикрин\nыетодикасьиы вJpэндик. това «имя емиссарлар Ав- дэдир.^р\n— Неча яллэрднр твд- ропада да бе}инлври заЬэр- конкрет\nрис етднлишз двлнн вимш ла]ирлэр. Бир масала да вар. эйамвд^я иадир;\n•сиза нвче те'енр !бнгышла- Нэдансэ Инкилтерадэ беле . ^ани ввс«ит-\nды7 бир Занльип фикир за^ылыб Кембрич Университетн\n— Иниилтэрэ Д^ратамиз ки, ССРИ-дэ анчаг руслар ^аггында кяносужет кв™Р-елкэдир. Бир эрзиндэ 1аша1ыр. Буна кара да ка- мишаи. Бу лентдв Инкилта-\nЧембоичи амолли-башлы рушлэримизда вахташыры РЭД® тапсил системи, те казэ билдик. Шекели- чыхыш едиб хатырладыр- лабаларин асудэ вахт проб-рин анадан олдугу ша- дым ки, мустегил Азэрба]- леминин иелл олун-\nИардэ — Статфордда онун чан Республикасыньш вэ- .....\nев музеЗини зи]арэт етдик. тендашызам. 0з торпарымыз,\nШекспир театрында «Ро- дилимив, медениЗЗатимир мео вэ Чул3етта»3а бахдыг. вар. бзумлэ Дарлыг Тара- маЬны кассетлери вар. Бун-\nдурундан сеЬбет ачылыр. Кэтирдизим вэсаитлер арасында инкилисче чохлу\nларын Ьамысьшдан тэчру-би шекилде дерслерде ис-тифаде олуначаг.\nСолмаз ханым аз сеЬбе-тинде бир меселеЗе де тохун-\n8н Заддагалан керушумуз бар барэдэ хеЗли материал, шэйэрин бэлэдиЗЗэ рэиси, сэнэдлар, фотолар апармыш-мсшЬур Зазычы Фитсчералд дым. Инкилислар санедла-Пеналонла олду. ра. адамлардан чох инаныр-\nИнкилислер олдутча дин- лар. _ \"^1С\nдар халгдьф вэ демак олар — Ойдашларымыздан раст ДУ* Двдн ки Кембричэ ке-\nйэр мэЬэллэдэ зарашыглы, келдиЗйннз олдуму? Д«н heJ'eTe АзербаЗчан ве\nгэдим ме'марлыг услубунда — Чох те'сирли бир ке- Орта AcHja ресиублнкала-\nкилезлэри вар. ШаЬэрдэки руш олду. МуЬазиреде идим. рынын пересинден чеми бир мусалман мэсчидинин има- Дэйлизде бир гадынын ме- нума^энде дахнл едилдизи мы (эслэн бангладешлидир) ни кезлэдизини хабар вер- палда, тенче Мостаа шэпэ-нлэ да керушдук. О, Азар- дилер, взуну тегдим етди: ри ве онун етрафы 10 —\nбаЗчанын башьшын устуну Луиза ханым. Деме о, би- 12 яэфэрле темсил олун-алмыш бэладан тезликлэ зим Зазычььалим Эзизэ ха- мушду. Ваьид нгтисадн ме-гуртармасы учун дуа етди. ным Чеферзаденин гоЬуму кандан, суверен девлетлерин\n— Сон яллерин эн'ей ев н Аббас Ьешиминин heJaT бирлиЗинден данышырыгса, суалыны веречеЗем. Ин- Золдашы имиш. Аббас 20 разы олмамалыЗыг ки, иннеи килислер Дарлыг Гарабаг илдир ки, Кембричде jaioa- беле бизе еЗалет кнми бах-мунагишаей барэдэ на би- зыр. Кембрич Университетн- сыядар.\nлирлэр? ни битириб, компутер му-\n— Элбаттэ, умуми рэ'З тэхэссисидир. ЬаЗат Золда-хеЗримизэ деЗил. Заннйм- шы Луиза ханым исэ Зазычы-чэ, таблират мэсэлэсиндэ публисистдир. Бу Захынлар-\nСеЬбети Зазды: ВаЬнд ЭЗИЗОВ, «ХГ»-нин мухбири.\nV ' ;' f:\n^ Кембрич Университетн.\nMYACHP ЭДЭБИЛЛАТЫН ПРОБЛЕМЛЭРИ МУЗАКИРЭ ОЛУНУР\nканын суверенлнзини ыэ ера-зи бутввлу]уиу гору маг ма-\nЬазырда муасир Азорба]- дан бе зэн Коле керн галыр. чан адебкЗЗатынын инкшна- АзербаЗчан Елмлер Акаде фында Ьансы просеслер не- миЗасынын едэбиЗЗат. дил ва селелери дураркэн гелем ус зэре чарпыр? Эдебн просе- инчэсенет шв'бэсинин акаде талары Ьэлалик халгын raj-\nмнк катиби Б. НебиЗев, ja\nгыларыны вэ умидлэринн, онун ме'неви ве ехлагн проблем ларини екс етднрен Jyn-сак бэдни даЗарли парлаг\nсин проблемлеринин оЗреннл- . . _\nмасивде тан гадин ролу не- зычы Э. БабаЗева, Азерба] дан ибарэтднр? Бу суаллар чанын халг Зазычылары Ьеч де текче Зазычылары на- Мирзе ИбраЬимов. Исма-райат етмвр. Бу ве динар 1ыл Шыхлы. республика ЕА эсерлер Запада билмэмиш меселелер АзербаЗчан Лазы- низами адына Эдебиззат Инс- лер. чылар Бирлизиюгн ве респуб- титутунун директору J. Галина Елмлер АкадемиЗасы pajee, тангидчилэр Н. Чаб Низами адына ЭдебиЗЗат Инс- баров, П. Халилов, шайр Га\nЧыхыш ед^нлар ачыг де-мяшлар ки, A3epoajчанын гелем усталары кеч мишин бас\nтитутунун ташкил етдиклери бил ве башгалары конфранс- магэлнблариндан чесарэтлэ конфрансда музакира олун- да чыхыш едарэк муасир хнлас олмалы. кунун актуал мущдур. Конфрансы кириш АзарбаЗчан едэбнЗЗатынын мевзуларына мурачиэт ет-сеоу илэ АзербаЗчан Лазычы- проблем л ариндан, веоифеле- макдэн чекннмемели, керчак-\nлар БирлиЗинин сэдри Анар ринден ве хусусиЗЗетлерин- лиЗн олдугу кнми экс етдкр-\nачмышдыр. ден данышмыш, диггети илк мелиднрлэр. АзербаЗчан аде-\nЛазычы Елчин «Эдэбк про- бахышда геЗри-ади олан бе- би31атынын тарихн ве ннки-\nсес. Олум За олум?» мевзуг ле бир факта челб етмишлер шафынын Зенн консепсиЗа-\nсунда ме'руза етмишдир. О ки, Ьетта зетмшпинчи иллэ- сыны пазырлаЗаркен кечми-\nдемншдир ки, едебиЧюдни рин ее сонракы они л л »Зин шин ан Захшы ен'эналарино,\nпросес Ьамише умумхалг he- еввэлинде—«дуррунлуг дев- милли ме нави ирсе, о чум-\nракатынын а>рылмаз hHCce- рунда» АзарбаЗчанда едеби лэден харичдэ 1арадылмыш си олмушдур. Лакин керме- просес нндикина нисбетен АзербаЗчан моденнЗЗетине да мак мумкун деЗилдир ки, хал- дайа мутареггн ве феал ол- архаланмаг лазымдыр. Кон-гын ме'неви инкншафында мущдур. франсда геЗд едилмишдир\nмуЬум рол оЗнамалы олан Инди, АзербаЗчан мусте- ки, Залныз бу заман едабиз муасир АзербаЗчан едеб»33а- гнллик ве мнлли дирчеляш Зат ез Зуксек вэзифесини je-\nты hejaTABH, Иазырда онун Золу иле иралиледнЗн бир ринэ Зетнре билер.\nгаршысында дуран телеблар- вахтда, куцделикдо республи-\n(Азеринформ).\nАЗЭРИНФОРМУН МЭ'ЛУМАТЫ\n1991-чи ил августун 26- ликасы Президент» Апара- мэгсадлэр кудмур, онун эсас да АзербаЗчан Республика- тыньш девлат-hyryr ше'беси- вазифелери исэ кэнчлэрин сынын Президенти терефин- нин мудири С. К. ЬачыЗев hyryr ва аэадлыгларынын му-дан «АзербаЗчан Республика- Золдаша мурачиэт едиб бе- дафиэси, онларын фэаллыры-сынын девлет органларында, ле бнр изапат алмышдыр. рын цнкишаф етдирилмэсн, муассисалеринде, идареле- 1991-чи ил сентЗабрын 14-дэ кэнчлэрин интеллектуал вэ ринде вэ тзшкилатларында АзербаЗчанын Тереггиси Уг- мэ'нави инкншафы, кэнчлэ-cHjacH партиЗаларын ве си]а- рунда ККИ-нин республика рин саЬибкарлыг се'Злеринин си мегседлер куден кутлеви конфрансы кечирилмиш, теш- мудафиэ едилмэси, кэнчлэр ичтимаи Ьарэкатларын теш- килатын адында вэ низамна- туризми вэ кэнчлэрин 6eJ-килат структурларьшын фа- мэсиндэ дэЗишикликлер ет- нэлхалг эмэкдашлыгыдыр. алиЗЗетинэ хитам верилмесн мак месэлэсинэ бахылмыш- Белэликле, АзэрбаЗчан Рес-Ьаггында» фэрман верилма- дыр. Конфрансын гэбул ет- публикасы Президентинин си илэ алагадар вэтандашлар диЗи гэрарлара у]гун олараг 1991-чи нл 26 август тарих-кутлеви инфорЗнасиЗа васита- Азерба1чанын Тереггиси Ур- ли мэ'лум ферманьшын гув-ларине мурачиэт едиб сору- рунда ККИ-нин есасында Je- веси АзербаЗчан Кенчлэр шурлар: бу фарманын гув- ни ичтимаи бирлик — «Азер- Иттифагына вэ онун струк-вэси комсомол ве пионер баЗчан Кенчлер Иттифагы» тур пиллэлэрине шамнл ташкилатларынын фэалиЗЗе- З^арадылмjjtaji ^^«Рд^ЬеЗата^ке^ тине шамил едилирми?\nКенчлер Иттифагынын Ни- вэзифэлэрин характерина козам намэсинде нэзэрдэ тутул- рэ пионер ташкилатына да\nАзэринформун мухбири бу мущдур ни, бу нчтимаи бир- бу ферм&нын гуввэси шамил\nсуалла АзербаЗчан Реслуб- лик ез феалиЗЗетинде сиЗаси едилмир.\nмитинг\nКЕЧИРИЛМИШДИР\nАзербаЗчан Халг ЧэбЬэ-синнн тэшеббусу нлэ сентЗабрын 27-де Азадлыг меЗданында кечирилмиш ми-тингде республиканын Ьэ-Затында баш* вермиш сон Ьадиселерэ аид коскин меселелер галдырылмышдыр.\nБу кунлэрдэ Железно-водекда дерд республиканын рейберлеринин имзала-\nдыглары ресми мэ луматын шэртлери Ерменистана нисбетен Азерба31чан учун даЬа элверишлидир. АзербаЗчан Халг ЧебЬеси мачлисинин узву, АзербаЗчанын халг депутаты И. Гемберов Ьемин сенедэ Халг ЧабЬесинин мунасибетини тэхминэн беле ифадэ етмишдир. Бунун-ла бирликде митинг ишти-ракчыларынын геЗд етдик-лерине коре, бела бир факт е'тираз дорурур ки, сенэддэ деЗилмемишдир ки, Дарлыг Гарабар АзербаЗчанын аЗ-рылмаз Ьиссэсидир. Онларын рэ'Зинче, бунунла да разылашмаг олмаз ки, Зуксек сэвиЗЗадэ керуш эрэфэ-синдэ Ерменистан тарэфи ДГМВ барэсиндэ езунун бутун ганунсуз гэрарларыны лэрв етмэмишдир.\nНатнглэр демишлэр:\n— Терэфлэр арасында ра-зылашдырылмыш рэсми мэ'-луматын мэтнинин мурэк-каби Иэлэ гурумамыщ Дарлыг Гарабарда вэзиЗЗэт даЬа да арырлашмышдыр. Ьеч шубИэсиз, бу, ДГМВ-дэ гыр-рынын давам етдирилмеси-ни истэЗэнлэрин хеЗринэдир. Белэ шэраитдэ АзэрбаЗчан халгыны ез торпарында го-руЗа билэн езуну.мудафиэ гуввэлэри Заратмаг олдугча зэруридир. (Азэринформ).\n9МЭКДАШЛЫЕЫ КЕНИШЛ9НДИРМ9ЛИ\nСон вахтлар АзербаЗча- нин конкрет Золларыны му- булда точрубе кечэчэклэр. ми тэдгигат иши апармаг,\nнын ве Туркмении али мэк- еЗЗенлешдирмэк учун Банька тэблери арасында кетдикче келмишдир. НумаЗенде he}' Aaha сых элагэ Зарадылыр. этинэ университетин про\nСентЗабрын 25-дэ Азэр- республикамызда Зерлэшэн баЗчан Республикасыньш тарих вэ мэдэниЗЗэт абидэ-халг тэЬсили назнри про- лэринин бэрпасында, Иабелэ\nОнларын бир чоху эмок- ректорлары, профессорлар фессор Р. Б. ФеЗзуллазев Бакыда знЗалы еви тикин-\nдашлыг барэсиндэ мугави- CeHaJ Салтоглу ве Кункер турк гонаглары гэбул ет- тисиндэ hap ики али мэк-\nлэ барламышдыр. Инди Еврен дэ дахилдирлэр.\n500 нэфэрдэн артыг тэлэбэ, Бир нечэ кун эрзиндэ го-аспирант вэ мэктебли гон- наглар Иншаат МуЬендис-шу елкенин коллечлариндэ лери Институтунун елми\nмишдир.\nтэбин сэ'Злэрнни бирлэш-дирмэк дэ нэзэрдэ тутул-\nО, гонаглары сала.млаЗар- МуШдур Иншаатчы ихтисас-кен демишдир ки, ики хал- .^pbIJKY3pa б\"ркэ дэрс план\nсл.ип Лио-Липина «ахынляш- ^ 1------Г\nали мэктэблеринде теЬ- иши вэ тедрис просеси илэ масында АзэрбаЗчан вэ лары вэ пР°гРамлаРы Jla:\nвэ\nсил алыр ве ез ихтисасыны таныш олмуш, гаршыдакы Яг,и\"^яет^Ала0иннн зырланачагдыр вэ пэм\nартырыр. Азарба]яан Ин- бирка иш планыны Ьвмкар- \"¿\",пыры\"ьш «alvPK on. Истанбулда. Ьэм да Бакы-шаат\nтутунун w.r . _____\n\"ка Университетиннн рецтор- , шшйрефли сазише кере ез\nМуЬендислэри Инсти- лары илэ бирлиадэ музаки- ,^кдн^ЬтЫНЫН 68jYK Р°' да Т0ДРИС бУ сенедлэр эса-н вэ Истанбул Техни-. рэ. етмишлер. Барланмыш 'у р р' сын да .кёчэчэкдир.\nTejfl едилмишдир ки. Азэр- Азэрба]чанда\nгалдыгла-\nлары арасында Турнире ихтисасыны артырмаг вэ баЗчан Республикасыньш заман турк гонаглар Гу-Зени мугавилэ имзаланмыш- ТуркиЗе университетиннн Халг Тамили НазирлиЗи вэ гусар раЗонларындг дыр. Университетин ректору дипломуну алмаг учуй Азэр- бир-биринэ телэбэлэр, тэч- олмуш Гобустан гору гущ\nпрофессор Илхан ГаЗана баЗчан али мэктэби мэ'зун- рубэчилэр, аспи^шгтлар вэ кетмиш республика паЗтах\nбашля опмагля оэсми ну- лаРынын биР ГРУПУ К9ЛЭН ил муеллимлар кендэрилмэсинэ кермэли Зерлэрн ил;\nи'!\"?!! х ТуркИЗэ}э квндэрилэчэкднр. дайр хусуси програм ма- таныш олмушлар.\nмаЗэндэ hej'0TH бу мугави- Бундан' башга, институтун зырламышдыр. Ьугуг бэра-лэнин hajaTa кечирилмэси- кэнч муэллимлэри Истан- бэрлиЗи эсасында биркэ ел-\n[Азэримформ)\nНизами—850\nШАИРИН ДУШУНЧЭ ТЭРЗИ\nНизамкнн халгьгн, ннсан-ларын тале}и чох мараглан-дырыр вэ нараИат едирди. Онун фикринчэ, инсаны син-фи мэнсубиЗЗэти дэ меЬдуд-лашдыра билмез. Ади бир чобан Искандер вэ ja Beh-ipaM кимн 6ejyK фатеЬэ, h0KM-дара чох асыдлы кьэслаЬат-.лэр вериб ону чэтинликдэн чыхара билер. Инсанлар ез миллиЗЗати, девлэти ила деЗил. бачарыры, аглы, инсан-лыга хидмэти илэ бирЧ^нрин-дан фарглэнир вэ ги]матлан-дирллир.\nНизами ез эсер л грин дэ\nузагда душунмушдур.\nНизами Нэнчавянин езу эн xejHpxah, эн аличэнаб бир инсан олмушдур. Шайр ез шахсиЗЗатиндэ чэмлэшдирди-Jh хусусиЗЗэтлэри эсэрлэрин-да и фа да. етмеЗи бачармыш, xejHpxah л ыры езу учун Зук-сэк идеала чевирмишдир. Низами АзэрбаЗчан халгы-нын беЗнэлмилэлчилик. мард-лик, мэррурлуг, вэтэнпэрвэр-лик, гаНрамаилыг. сэдагэт. ишкузарлыг, догручулуг кнми нэчиб кеЗфиЗЗатлэрини тзраннум етмишдир. Шаирин фикринчэ. инсан даим xejwp-\nмухтэлиф халглардан 6ahc. xah.ibir, Захшылыг етмалн. едиб, лакин hen вахт бир сабрли, дезумлу. сэбатлы. халгы о бирисина гаршы roj- сэхавэтли олмалыдыр. ма]ыб. О, бутун халглара Низами Канчзви иргиндэн. бнр кезла, беЗук мутэфэккир. милли13атиндан, кичик вэ бо\nИПП'А linariDrvn L- П1 \\' Ti ПО ЛаУКТП , i _ Г______ -............\nинсанпарвэр кезу ила бахыб ИнсаниЗЗэтин, эдалэтин вэ harnraTHH душмэнлэри Низа-минин дэ душмэни олуб. Эсарлгриндэ халгы гаебкар-лара, мустабидлэрэ, зулм едэнларэ гаршы амансыз ол-мага чагырыб. Низамннин беЗуклуЗу ондадыр ки, о ез деврунун мэЬдудиЗЗэти ичэ\nЗуклуЗунден, дининдэн, е ти-гадындан асылы олмаЗараг дунЗада ЗашаЗан бутун халглара еЗни мунасибэт баслэ-мишдир.\nНизами беЗнзлмилэлчн шайр кими чыхыш етмиш, Азар-баЗчан, Зунан, эрэб, курчу,. рус. Чин, 1шнд, турк, лазки, фарс, зэнчи халгларынын\nТ^ини .Тед\nнын гудрагинэ вэ хошбэхт кэ лечэЗине умид баслэ^р. Ин-санларын бэхтевер ЬэЗата чата бнлэчэЗинэ инаныр.\nНизами кэнч чагларын-дан Захщььлыгы, хеЗирхаИлы-ры езунэ идеал сечмиш, бу начиб кеЗфиЗЗэтлэр онун бутун варлыгына Ьопмушдур. Буна керэ дэ сараЗдан бир-дэфэлик эл чэкмишднр. Шаирин гудрэтли гэлэми илэ хеЗирхаИ кеЗфиЗЗэтлэр онун мэ'нави алэминдэн кагыза кочуруларэк гаЬрэманлары-нын эмаллэриндэ ез эксини тапмышдыр.\nНизами инсаны адэб нор маларындан аЗрылыгда ду-шунэ билмамишдир. ДунЗа-нын бутун инсанларынын бе-рабэр олмасыны, дост кими Зашамасыны истэЗэн, эдалэт сезуну )арадычылыгы »■ боЗу Зуксэк тутан Низами материалист шайр кими дунЗа эдэ-биЗЗатында инди дэ Заша-магдадыр. О. инсани рэфтар вэ мунасибзт нормаларыны емрунун сонуна гэдэр тэблир етмишдир. Низами всл инсаны икиузлулук, пахыляыг. хэЗанэт. Ьэрислин. ачкезлук, ИиЗла, шеЬрэгпэрэстлик, пис-лик. зулм. эЗрилик. 1тгсыз-лыг кими «Зрэнч сифэтлэрдэн\nди кезэл» вэ «Искэндэрна мэ» есэрлэриндо зэнчилэрдон даЬа чох ceh6eT ачмыш. онларын сэчиЗЗэви хусусиЗЗэт-ларини JepH кэлдикчэ тэсвир етмишдир.\nНизами Кенчэви hap ше-Зии инсанлара xejHp верэн чайатлорини ахтармышдыр. Шайр 11этта е«сэр сурэтлэри-ни Зарадаркэи онларын Залныз мусбэт кеЗфиЗЗэтлэринн кер.мушдур. О, нэчиб иисани сифзтлери илэ сечилэн шэхе-лэри эсарлэринг гэЬрэман етмиш, халгынын, Вэтэниннн кезэл адэт-эн'анэлэрини кз-лачак насиллэрэ чатдырма-ры ветэндашлыг борчу бил-мишдир.\nНизами гэИраманларынын демэк олар, Ьамысы мусбат xycycHjJaTa малик инсанлар-дыр. Низаминин поемаларын-да хэбислэр, бэд ниЗ Jot л эр. бедхаЬлар. мэрдимэзарлар, гатиллар. алчаглар да вар-дыр. Бу кемакчи сурэтлерин зулм. пислик. пахыллыг. эЗрилик. Ьагсызлыг кими nj-рэнч енфэтлэривин тасвирн дэ инсанлары дузкун Зола чагырмаг учу>ндур.\nЭскэр СЭРКАРОГЛУ.\nАЗЭРБАТЧАН ХАЛГ БИРЖАСЫ СЭЬМДАРЛАР ЧЭМИЛЭТИ\nБНЛДНРНР КИ, I99tw ИЯ OKTJASWH l»s БРОКЕР JEPilOPHHHH САТЫШЫ Y3P3 БИРИНЧИ АУКСМОИ КЕЧНРИЛЭЧ8КДКР.\nТЭЛЭСИН2 У НУ ТМАД ЫН!\nАУКСИОНДА A39PBAJ4AH ХАЛГ ВЮ*-УДГЫНЫН СЭЬМДАРЫ ОЛ MAJАНЛАРА МЭЬДУД МИГДАРДА БРОКЕР ДОЛОРИ\nСАТЫЛАЧАГДЫР. _______\nСТАРТ ПЫМЭТИ 160 МИН МАНАТДЫР.\nБРОКЕР JEPH АЛМАГ КАПИТАЛДАН ЭН СЭРФЭЛИ 1ЛЭКЯЛДЭ ИСТИФАДЭ ЕТМЭК ДЕМЭКДИР.\n9К9Р СИЗ БРОКЕР 0ЕРИН9 САЬИБ ОЛСАНЫЗ, АЗЭР* BAJ4AH ХАЛГ БИРЖАСЫВДА САТЫЛАЧАГ BYTYH МАЛЛАРЫ АЛМАГ ИМКАИЫ ЭЛДЭ ЕДЭРСИНИЗ.\nСИЗ 03 МАЛЛАРЫНЫЗЫ 1АЛНЫЗ A39PBAJ4AH ХАЛГ БИРЖАСЫ ВАСИТЭСИЛЭ СЭРБЭСТ\nБАЗАР ПиМЭТИНЭ CATA БИЛЭРСИНИЗ\nБрокер дерлэрняжн алынмжсы— дикр сифи^ рншлэр 1991*41 нл окпабрын 7*дек jtaiuw ше* к нлдэ бу уннаида гэбул олунур: 870608, Вами, Москва проспекта, 81\/в.\nСкфарншде ауксионда нчра олуначаг соадеянн\nЬесабыяыя едеднлмэотам\nафманэт аернлмэли,\nе'тнбаряамэ яла нштнрак едэчэк шэхеяи ады кес-\nТелефонлар: 66-32-91 ; 67*84*95.\nтерялмелндяр.\nИдар» hej'«TM\nтиШЩРЫИ М ИШИУЦР ДЯИМЯИИН Н038РИН91\nA39PBAJ4AH ХАЛГ ВИРЖАСЫ СЭЬМДАР ЛАР ЧЭМШДЭГИ ИЛК ТИЧАР9ТИ 1001« ИЛ\nНОЯАВРЫИ V» КЕЧИРЭЧ9КДИР.\nИ даре hej'»TH\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-28-1991-p-3\/","date":"2017-03-30T18:31:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218199514.53\/warc\/CC-MAIN-20170322212959-00638-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3472520709,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3472520709037781, \"sah_Cyrl_score\": 0.09418056160211563, \"kum_Cyrl_score\": 0.07134229689836502, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06112058088183403, \"udm_Cyrl_score\": 0.0536043755710125, \"crh_Cyrl_score\": 0.048535823822021484, \"tat_Cyrl_score\": 0.03473670408129692, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02771463431417942, \"eve_Cyrl_score\": 0.02647346630692482, \"nog_Cyrl_score\": 0.018294943496584892, \"alt_Cyrl_score\": 0.0168510302901268, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015530352480709553, \"kbd_Cyrl_score\": 0.014418646693229675, \"ron_Cyrl_score\": 0.014227721840143204, \"kir_Cyrl_score\": 0.014212383888661861, \"krc_Cyrl_score\": 0.013512165285646915}","num_words":11356,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.433,"perplexity_score":75523.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 25, 1991, Baku, Azerbaijan\nXÀJir Г03ЕТИ ДЖАВР 1W1-4H ил.\npyCHJA СЕНТРОСОШУНУН ГАНтУЗ ГЭРАРЫ\nPycHja 0cAeptCHjACUHira Ьвкуматя гэрар шхарараг муаивялашдармшпдяр ш, нечивш ССРИ-шш Сентросо]уз т^пи^лйтыиыи РСФ^Р-мн аэ Ьазырда суварен дввлэтлэ-пй чеврнлврип кечмнш республякаларын эраавларявдахн муассясаларв ав ташквлатлары, ояуя иуасснса, адара, ас-сбС1шса)а, саЬмдарлар «amjjani аа барка му^смаларн-нйя аилак аэ пул васатэларнцдакн па]ы Pycaja Федера-св1асыяын Cearpocojya ташквлатынын ихтн]арына кечир. Гарарда дejвлднJн каин, суаереа деалатлэран ташкалат-ларыаыа аа астеЬлак коопераса]аларынын »»лак вэ шгл аэсаата пajлapalвдaa астафадэ га1дасы онларла РСФСР Cearpocojyay арасында разылашдырылма асасыада ayaJ'\n1аалащда1шлар. . .\nАзарааформун мухбара ресш^лака ИстеЬлак Коопе-\npacaJacHHbiB садра Т. Ш. МЕЬДИДЕВДЭН\nры шэрЬ етмасаан хаЬаш етиншдар:\n— PycиJa Ьекуматинин Сентросо]узун ' суверен дев-лэтлэрин эразилэриндэ ]ер-лэшан эмлакынын РСФСР Сентросо]узунун иxтиJapынa кечмэси барэдэ гэрары, эс-линда. коллектив амлакы му-садирэ етмак демакдир, ис-теЬлак коопераси]асынын ру-Ьуна ва принсипларина ча-ваб вермир. онун узвларинин Ьугугларыны тапдала1ыр.\nБела паракатлар суверен девлатлардаки сосиал-игтиса-ди вaзиJJaти даЬа да кэскин-лашдирир ва Ьеч вахт истеЬ-лак базарындакы вaзиJJaтин сабитлашмасина кемак етма-Jaчaкдиp., Манча, суверен девлатларин истеЬлак коопе-раси]аларынын раЬбарлари Руси]а ФeдepacиJacынын бeJнaлxaлг коопераси]а Ьугу-гуну позмасы барада та'чили олараг БeJнaлxaлг Кооператив ЧaмиJJaтлapи Иттифагы-на ма'лумат вермалидирлар.\n— Тофнг иуаллнм, ]ахын вахтларда Ьаясы тэдбвр |фр-мак яя11ат1шдэсяниз?\n—- Азариттифагын идара\nhaMHH rapa-\nheJ'aTH ]аранмыш бу вази]* ]атла элагадар олараг хусу-си KOMHCCHja Japaтмышдыp. Кечмнш CeHTpocoJyayH рес-публикамызын аразисинда муассисалари аз де]илдир. Онларын рзЬбарларина Japan* мыш масэлал^ аЗдынлашды-рылана гадар оутун банк амэ-ли)3атларыны да]андырмаг тапшырылмышдыр. Та хира салмадан суверен довлэтла-рин истеЬлак иттифаглары-нын салаЬи]]атли нyмajвндa• ларинин мушавирасини ке-4HpMajH ва Ьэмин мушави-рада CeHTpocoJyayH амлакын-дан онун узвларина душан па^лар барада гарар габул едилмасини, Ьамин амлакын аиди^атинин ва ондан исти-фада олунмасы механизми-нин Ьазырланмасыны зарда Ьесаб едирик. Бу саЬада Ук-pajHaHbiH ва Беларусун истеЬлак кooпepacиjaлapыньш идара Ье]'атлари да биза та-рафдардырлар. Виз бу барада ]азылы мактублар да ал-мышыг. _\nМ. КЭРИМОВ, Азэринформун мухбнри.\nИЛИН ЭН JAXmbI БАНКЫ\nAзapдaмиpjoлбaнк Комме pcHja Банкы 1991-чи илин эн jaxuibi банкыдыр. Азэр-ба]чан KOMMepcHja ва кооператив банклары ассосиаси-jacH мушавирэсинин ишти-ракчылары ила JenyH вурар-кэн мэЬз бела гэнаэтэ кэл-мишлэр. Галиби мyэjJэнлэш-дирэркэн бан��ын езунун то-шэккулу ва инкишафы саЬэ-синдэ газандыгы муваффэ-гиjJэтлэp нэзэрэ алынмыш-дыр. Эн муЬум Me'jap исэ компутерлэшдирмэ олмуш-дур.\nЬазьфда AзэpбaJчaндa 38\nKOMMepcHja ва кооператив банкы фэaлиjJэт костэрир. Онларын cajbi сур'этлэ ар-тыр. Тэкчэ бу ил тэгрибэн 20 банк ге^дэ алынмышдыр. Онлар артыг реал гуввэЗэ чеврилмишлэр: чари илдэ\nкредитвермэнин Ьэчми 605 милjoн маната чатмышдыр. Бу банкларын е'тибарлыгы-на инанмыш муштэрилари JyKcaK фаизлэр ва хидмэт Ьаггы горхутмур. Ахы JyK-сэк cэвиjjэдэ хидмэт кестэ-рилир, демэк олар ки, истэ-нилэн ан кредит алмаг мум-кундур. (Азэринформ).\nэкэр сиз\nчох ВАРЛЫ МУШТдРИ\nдыилсинизса. онда бу\nИНФОРМАША ИЛЭ МАРАГЛАНМАЗА БИЛЭРСИНИЗ!\nАмврикмми cTURTLE BEY> umpmrN (H|y-JopK ию1мри| сим Ivncmi Н-фиЦитяи «CADILLAC» мариасыидан еяаи ашмыдаиы модмтрл» мтомобиямри тмслмф эдир:\nCADILLAC - SEDAN DE VILLE\n— ELDORADO\n— FLEETWOOD\n— SEVILLE\nГ- CIMARRON\nИстэ|иии1чэ IWM ГШШ9, IWM ДЭ 1985—1990-ЧЫ нллэрдэ бурпылмыш шт м#ш-hyp Америка фирма аа ширкатлеринии иума|аидаликларинда аааиыг ишладил-А4ИШ автомобиллари сача биларсиэ. Автомобилларии Ьамысы а'ла вазйНатдадира\nБутуи модаллар 6 ва 8 сур'атли автомат атуручу счетами ила, компутар-ла^ кондисионарлвр DAV CRUSER сур'ат сабитлашдираи систамла\/ гапы шушаларини галдырыб-аидираи, Ьабала суручунуи краслосуиуи вааиЦатиии суиаи колонкасыиыи да(ишма бучагыиа мувафиг олараг да|ишаи автомат систамлар-ла, гапыларын ачылыб-артулмаси учун чохпултлу систамла, |уксаи истилик гору-|учу хассали икигат (о чумладаи дари| таванла, той варилмиш шушаларла\/ стерео ва квадроакустик систамла тачЬиэ адилмишдир. МуЬарриклар 250—350 ат кучундадир.\nАмерика фирмаларынын бурахды^ы бутун маркалардан автомобиллэр сифариш\nеда билэрсиниз\nАвтомобиллар сарбаст конварси|а олуиан вал|ута|а сатылыр |соаат пулуиа са;|ылмасы масаласи Ьаэырда иазардаи качирилир|.\nПулу адаиилдикдан 3 а| |арым сонра автомобий сифаришчи|а чатдырылыр.\nБу телафонла Рига|а заик вуруб алава ма'лумат ала биларсиз: 62-74-21.\nЛитва Республикасы, Рига шаЬари, реклам буросу.\n«ИНТИБАН» фирмасы.\nБИР МУБАНИСЭ НАГГЫНДА\nBMT-ja Y3B ОЛА ВИЛ9РИКМИ?\nСон заманлар Азэрба1ча-нын БМТ-Ja узв олмасынын имканлары ва шартлэри barba эн мухталиф caBHjJaaap-дэ мубаЬисэлар кедир. бтан базар A3ap6a)í^« телевизи-)асынын <7 кун» програмын-да мухалифэтин ики лиде-ри — Е'тибар Мэммэдовла Араз Элизадэнин бу мэсэлэ барэдэ диалогунун шаЬиди олдуг. AзэpбaJчaнын БМТ-Ja гэбулу учун республика-ны 22 Д0ВЛЭТИН танымасы-» нын кифа1эт олдугуну cej-лэjэн Е'тибар Мэммэдовун\nэксинэ олараг сосиал-демок-рат лидери иддиа едирди ки. бунун учун бизи 70-ДЭН чох елка танымалыдыр. Мэсэлэ-ни aJдынлaшдыpмaг учун Азэрба]чан Респубдикасы Ха-ричи Ишлэр Haзйpлиjинин\nинфopмacиJa шв'бэсинэ му-\nрачиэт етдик.\nАлдыгымыз мэ'луматдан ajдblн олду ки, мубаЬисэ едэнлэрин Ьэр икиси ]аны-лырмыш. hap Ьансы девлэ-тин БМТ-ja узв олмасы учун онун нечэ Д0ВЛЭТ , тэрафин-\nдэн танынмасы принсипиал магам дeJил.. Башлыча д0в-лэтлэр тэрэфиндан расми ' гаМада танынмаг кифaJэт-дир. Башлыча довлэтлэр де-дикда исэ, асасэн БМТ-нин ТэЬлукэсизлик Шурасыйый даими узву одан дэвлэтлэр — АБШ, Инкилтэрэ, <1^ан-са. Чин ва кечмнш ССРИ нэзэрдэ тутулур. hap Ьансы девлэтин BMT-ja узв олма-сы учун Баш Мэчлис тевси-JaHH мэЬз ТэЬлукасизлик Шурасына тэгдим едир.\nРеплика\nйзэрба]чанын... «PyccKaja водка»сы\nАзарба1чанын бир нечэ заводунда нлдэ 40 милjoн шушэ apar истеЬсал олу-нур. Амма орул она fleja-ром ки, республикамызда истеЬсал олунан бу маЬсул-ларын етикетиндэ Азэрба]-чанла баглы бирчэ сез, бир-чэ ишарэ кестарэ. TanMaJa-чаг.\nБакыдакы 1 ва 2 немрэли шараб заводларыцда нечэ иллэрдир ки, «MocKOBCKaJa водка», «Cтoличнaja водка» ва «FS^ccKaJa водка» адлы apar бурахылыр. МаЬсулун бир Ьиссаси республикада сатылыр, галаны кечмнш Иттифагын башга рекион-ларына ва харичэ кендэри-лир. Илк бахышда тээччублу Ьеч на JoxAyp. Лакин иш он да дыр ки, республикамызда Ьасила калан бу мэЬ-\nсуллар езкэнкн адына чы-хылыр.\nКврэсэн HHja белэдир?\nСуала бу ишлэ мэшгул олан дикэр муассисэнин — Ба-. кы шампан шэраблары .за-' водунун баш муЬэндиси Са-Ьиб РэЬимов бела чаваб верди:\n—Apar мэЬсулларынын\nресептини Москва верир.\nАды да онлар rojyp.\nРесепти дэJишмэк рес\nпублика Кэнд Тэсэрруфаты\nETOLICHNAYA\nHüSSiÁN VODKA\nв.э Эрзаг Назирли]и. онун\nелми-тэдгигат институтлары учун догруданмы' чэтин-дир? Haзиpлиjин е'мал со-HaJecH баш идарэсинин ранен Аббас Мэммэдов на чаваб верса Jaxшыдыp; Биз онда карэк сЬолланДи]а\nпендири»ни да ез адымызла бурахаг.\nСорушдуг ки, арат бутул-каларынын устунда flVHja-нын милJoнлapлa адамына A3ap6aj4aHbffl адыны, заЬ-мэтини нишан верэн бирча эламат алава етмак учун чэЬд кестармисинизми? Ол-MajM6, — деди, — анчаг ин-ди тапшырарыг, Ьазырла-JapAap, бир да ахы на дахли вар ки, Ьансы адла бурахылыр, apar ела арагдыр.\nПолшадан турист сафа-риндэн rajuTMHm бир.таяы-шымыз осэби Ьалда редак-CHjaja кэлиб шэкилдэ кер-дуЗунуз бу емблеми кестар-маса]ди биз да чoxjaJылaн ва чохишлаиан малый Ьансы адла унванлаядыгынын фэр-гинэ BapMaja4arAbn'. Дос-тумузун flCAHjHHa кврэ пол-JaK танышларына чох ча-лышса да субут еда билма-Jk6 ки. бу. Азэрба^чанын истеЬсалыдыр, Москванын jox.\nЭлагадар ]олдашларла керушуб сеЬбэт едандэн сонра фикирлэшдик ки. aj рэЬ-мэхли]ин нэвэси. биз ез азарба]чанлымызы 'баша сала билмирикса, сан орда пoлjaкы нечэ инандырачаг-дын?\nАсвф МЭММЭДОВ.\nтэлэБ да ВАР, тэклиФ да\nCyMraJbTT еУзви Синтез» ИстеЬсалат Бирли]инин ки-чик тэчрубэ-сынаг сехи илдэ 100 мил]он манатлыг халг истеЬлакы маллары ЬaзыpлaJaчaг завода чев-рилмишдир. Базырда за-водда антфрнз, синка, по-лиетилен киса, гапаг, ja-рым литрлик, он литрлик хусуси габлар, полиетилен пл]онка ва дикэр мэишэт мэ'мулаты истеЬсал олунур.\nМуассисэнин имканлары\nбунунла битмир. Мэсэлен, рэнкли полиетилен кисэ-лэр бурахан 1ени сех тики-лир ки, бу мэЬсула да б0jyк eЬтиjaч вар. Инди хэттин гурашдырылмасы ила Москва пластик мэ'мулат заво-дунун мутэхэссислэри мэш-тулдур. Лахын aJлapдa рэнкли киса истеЬсалына баш-л&н&н&г*\nБу ку�� полиетиленйн Ьэтта тозу бела вaлjvтa-дыр. Буна кврэ истеЬсал\nеее\nпросеслэриндэ* алынан тул-лантыларын JeHHAaH е'ма-лы учун аваданлыг алын-масы масаласи тезчэ Ьалл едилиб. MyгaвилэJэ керэ. заводун 03 «Агабаба» коо-пе^тиви туллантыны сон мэЬсула ^вирачэк. Инди муэссисэдэ минимум эмэк Ьаггы ^ин манатдыр.\nВаЬмвн АБУШОВ, еСинтаз» . газетявня ре-дапюру.\n»\n■Хусуси мухбиримиз Ф. Рмулм х»6»р мрир:\nЧЭБР^Ш ЭТРАФЫНДА ДШУШЛЭР КЕДИР\nДунэн саат 11-дэ ермэни ]араглылар кечмнш Бадрут ра]онунун Дашбашы кэн-диндэн Чэбpajыл paJoнyнyн Jyxapы Мазрэ кандини ан мухтв(1иф силаЬлардан интенсив атэшэ тутмушлар. Ч8бpajыл милисинин эмэк-дашы Закир Залов ва ра-JoндaIШ МИЛЛИ мудафиэ ба-талТонЛнун двJYШчycy Чин-квз Гасымов лэлак олмуш-лар. БaтaлJoяyн дикэр де-Jyшчycy Шамил Ага]ев агыр Зараланмышдыр.\nЧэбpaJыл paJoнy Дахили Ишлар Ше'басинин ранен,\nмилис полковники Рашид Маммадовун вepдиJи мэ'-\nлумата керэ басгынчылар-дан сэккизи елдурулмуш-дур. Бир пyлeмjoт, купли мигдарда nyaeMjor кулласи, Р-105 маркалы Ьава телефону ала кечирилмишдир.\nСрагакун Фузули pajo-нунун Арыш, Чэмилли, Га]^-баглы кэндлэри ермэни си-лаЬлы дастэлэри тэрэфиндан интенсив ва шиддатли атэшэ тутулмушду. Арышда бир неча ев дагыдылмыш-дыр.\nБу мэ'луматы телефонла peAaKCHjaJa дикта етди]им дэгигэлэрдэ Ьэмин кэндлар-да атышма Ьэлэ ара верма-мишди.\nБИР СААТДАН СОНРА МУХБИРИМИЗ ФУЗУ-\nлиден заик чалды:\nДекабрын 24-дэ paJoHyH кечмнш ДГМВ ила пэмсар-Ьэд сэккиз кэнди ермэни си-лаЬлы гулдурларын интенсив Ьучуй1уна мэ'руз галмыш-дыр. Ермэнилар ан муасир силаЬлардан истифадэ едир-лер.\nГарадаглы кэнди тэрк едилмишдир. Бу кэндин му-дафиэси уррунда дв]ушлэр-дэ милис капитаны Мухтар Ьэдисов Ьалак олмушдур. Милис эмэкдашла^^ы Jycиф Солтанов ва Набил Чэфаров агыр japaлaнмышлap. Набил Чэфэрову Ьэлэлик де1уш ме1данындан чыхармаг мум-кун олмамышдыр.\nЧуварлы кэнди муЬасирэ-Ja алынмышдыр. KeMaja ке-дан милис ишчилэрини апа-ран машынын суручусу ел-дурулмушдур.\nКечмнш Бадрут pajoHyHyH азэрба1чанлылар JaшaJaн\nАхуллу кэнди Ьазырда кул-лэ jaFышы алтындадыр. 18 ев Jaндыpылмышдыp.^\nМилис ишчилари МаЬэм-мэдэли Атакиши]ев ва Муба-риз Баширов Ахуллунун му-дафиэсиндэ Japaлaнмышлap.\nЕрмэни Japaглылapдaн Jy-ра XanaTypJaH адлы бириси эсир алынмышдыр.\nКечмиш ССРИ-нин эскэр вэ забитларинин бу эразини тарк етмалэриндэн дэрЬал сонра ермэнилэрин Ьучумла-рынын шиддэтлэнмэси чох-дан мевчуд олан бела бир еЬтималы тэcдиглвJиp ки, Ьэрбчилэр ез силаЬларыны вэ техниканы гулдурлара ве-рарэк чыхыб * кетмишлар. Бэ'зи мэ'луматлара керэ Ьэрбчилэр кетмэздэн енчэ истеЬкамларын мепкэмлэнди-рилмэсиндэ ермэнилэрэ ке-мэк етмишлэр.\nМВДАНДА ПАРТЛАЗЫШ\nСУМГАТЫТ, 24 декабр (Азерняфори). Декабрын 23-дэ кедиш-кэлиШин кур вахтында — jyзлэpлэ сум-гajытлынын иш кунуну баша чатдырыб мэркэзи колхоз базарына тэласди]и бир вахтда онларын гаршысын-дакы MeJflaHAa партла]ыш\nолмушдур. Бир нефар Ьалак олмушдур. Тэгрибэн ^ адам мухталиф дэрачади japanap-ла шэЬэр хэстэханасына апар��лмышдыр.\n4HHajaTHH терэдилмасин-дэ эли олдугу куман «ди-лэн бир нафар Jaxaлaнмыш-дыр. ТэЬгигат апарылыр.\nИРАН КИНО ХАДИМЛ8РИ ИЛ8 КОРУШ\n]чаныи\nбир сыра башга шапарларин-да Иран Ислам Республи-\nБакыда ва Аза^]' аЪа]^ спу(\nкасы филмлари Ьэфтаси MYвaффaгиjjaтлa кечмиш-дир. Aэapбa^laнын кино Ьаваскарлары Ьафтанин ре-пертуарына дахнл олан ал-ты бадии ва мултипликаси-Ja филмлэрииин Ьамысы ила мдрагла таныш ол-мушлар. Ахы сон вахтла-радэк Иран кинематографы биза о гэдэр да таныш де]илди. Кянофестнвал\nAзэpбaJчaн кино сана-ти нYмaJaндaлapянин. республика журналнстларинин Иран кино хадимлари яла керушу ила баша чатмышдыр. Керуш «Азаркинови-део» ИстеЬсал Бирли1инда олмушдур. Дери калмишкан гejд едак ки, бирлик Ьаф-танин ташкилатчыларындан-дыр.\n«Аэаркиновндео» ИстеЬсал БиpлиJинин баш директору Ф. ГyлиJeв керушу ача-раг умяд eтдиjинн билдир-мишдир ки. чэнуб гоншу-музун инчасанати. о чумла-дан онун кинематографы ила танышлыг давам етдири-лачакдир.\nГояаглар Иран Ислам Республикасында кино иши-ния бир чох чаЬатларина даяр квруш нштяракчы-ларынын суалларыяа ча-ваблар вермишлар.\nИслам .таблигаты бирли-Jи бeJнaлxaлг алагалар ше'басинин ранен Экбар Ке-шаварз ва нYмajaндa heJ'-' атинин узву МеЬсун Мас'-удшаЬи керушда чыхыш едзсвк нума]анда Ье]'ати |узвларинин онлары халг-ларымыз арасында умуми чапатларин чохлугуна инан-дыран бир сыра АзарбаБ чан филмлэринэ бахмала-рындан разы галдыгларыны билдармишлар. «Калин» фнлмивия (кино Ьэфтаси Ьамня филм ила баш-ланмышды]\nкинорежиссор БаЬруз Ьами дост Азэрйа^чанла, илк невбада ояларда кеэал таассурат бурахан Бакы нла. гонагпартар ев саЬнб-лари яла таныш олмаг нм-каны' ]аратдьв*ларыва кора ез Ьэмкарлары адындан — буяларыв чоху. БaкыJa илк\nдафа халмишднр — кино-фестивалын ташкялатчы-ларына ташеккур етмиш-дир.* (Азэринформ).\nА1«рба|м1и ^•спубямсасыиым МядяимЦят Ия1мр1м|м\nАзеРБА5ЧАн девиат\nАКАДЕМИК ОПЕВА ВФ ВАЛЕТ ТЕАТРЫ\nелкеде илк деее!\nДБяабрым 29-да\nНммд КОДАЛЛЫ\n«ВАН-ГОГа\n(3 Ьиссяли опера)\nМусмги реЬберм дирижор — KasàiM ЭЛИВЕРДИВеЮВ, Азорба{чаи Республикасьь ныи емекдар инчесенет хадими.\n^)ГРулушчу-режиссор — Фирудим СвФе* РОВ, взбекистан Республикасыньт халг ар-тмсти, республика Девлет муиафаты лауреаты,\nГурулушчу рессам — Виктор ВОЛСКИ, Азерба1чан Ресоубликасынын емекдар инче-сенот хадими.\nXopMejcrep — Бибметта ВЭКИЛОВА, Азерба1чан Республикасынын емекдар инче-сенет хадими.\nБалетме)ствр — Тамилла ШИРЭЛИ5ЕВА, Азерба1чан Республикасынын халг артисти, ССРИ Девлет мукафаты лауреата!, республика Деалет мукафаты лауреаты.\nТАМАША АХШАМ СААТ 19-да БАШЛАНЫР.\nТалафеилар: 93-71-76 ве 93-31-88.\nБилетлер саат 10.00-дан 19.00-дек теат-\nрын кассасында сатылыр.\nАварба|чак Распублккасы Халг ТаЬсили Назирли|и\n22 НеМРЭЛИ ТЕХНИКИ ПЕШЭ МЭКТЭБИ 1991—1992-чм даре или учуй ШАКИРД ГЭБУЛУ Е'ЛАН ЕДИР:\nОРТА МЭКТЭБИН 11-чи СИНФИНИ БИ-ТИРМИШ КЭНЧЛЭР АШАРЫДАКЫ ИХТИСАС-ЛАРА 1И10ЛеН0 БИЛ0РЛ0Р:\n1. Харрат |иишаатчы)-дулкар.\n2. Реиксаз-суаагчы.\n3. Автомобил те'мири увре чилиикер.\n4. Аатомобил алактрик чилмикари.\n5. Елактрик газ га|иагчысы-таиакачи.\nТаЬсил муддати 1 илдир. Шакирдлере aj-\nда 80—110 манат тегауд верилир.\nОРДУ СЫРАЛАРЫНДАН БУРАХЫЛАН К0НЧЛ0Р АШАРЫДАКЫ ИХТИ^АСЛАРА JM-10Л0Н0 БИЛ0РЛ0Р:\n1. Гурашдырычы чилиииар.\n2. Елактрик газ га|иагчысы.\n3. Бору чилиииари, батончу галибчи.\nТеЬсил муддети 7,5 а!дыр. Шакирдларе\nа)да 120—160 манат тегауд верилир.\nМектебе Бакы шеЬеринде даими ласпорт ге1ди1)атында олан л ар ве елече де республи-камызын ра1онларындан кендеришле келмиш кенчлер гебул олунурлар. Шакирдлере ис-теНсалат течрубеси эамаиы гаэанчын 50 фаиэи верилир. ТеЬсил муддети иш стажына дахил едилир. Кенчлер мектеби гуртардыгдан сонра база муессисеси олан Гафгазенержигураш-дырма идареси терефинден елкенин мухтелиф шепер ве ра1онларына даими ише кендери-лирлер. ЕЬти]ачы оланлара )атагханада ]ер верилир.\nМ0КТ0Б0 ДАХИЛ ОЛМАГ ИСТ010НЛ0Р АШАГЫДАКЫ С0Н0ДЛ0РИ Т0ГДИМ ЕТМ0-ЛИДИРЛ0Р:\n1. Директорун адына еризе.\n2. ТеЬсил Ьаггында соиад.\n3. 086-У немрели формада тибб ара|ышы.\n4. 3X4 см. елчуде 6 едед фотошекил.\n5. Паспорт ве ja Ьерби билет.\n6. 1аша|ыш'|ерииден ара|ыш.\nДерслер Азерба|чаи ве рус диллерииде кечилир.\nА^ктебии уибаиы: Бакы—370149, 0Ьмедли |]вша|ыш саЬеси, Неапол кучеси. 43.\nТелефон: 76-68-31.\nМектебе метроиун «Нефтчилер» стаиси-|асындан 12, 113, 220 немрели автобусларла ве 200, 236 немрели маршрут таксилерле кел-мек олар. __\nмудирилет.\nАЛЛАЬ РЭЬМЭТ ЕЛЭСИН\n2^пер метбеесмнин. кол-лактиам иш |олдаишары Ас-яаи ГуамИеа^ аамам 1|иаяы ЗаИаеоаум\nвафаты мунасибатила дарим'Ьузмла башсаглыгы аа-рмр.\n26 Бакы комиссары paje-ну Даалат Банкы ша'басм-НИИ коллактмаи иш {олдаш-лары Ааад Маммауюаа, анасы\nСешаи Абдушм гызымам\nаафаты ила алагадар дарим Ьуаила башсаглыгы аарир.\nБаш. редактор\nТ. Т. руаэмовТв'СИСЧИЛЭР:. . .\nО н «АЗеРБА1ИАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИ АПАРАТЫ ВЭ «ХАЛГ ГЭЗЕТИаНИН-ЖУРНАЛИСТ КОЛЛЕКТИВИЕмсадимнаб общастяеино-пояитическая газата Азербайджамской Распублики. Уч|мдитали: Аппарат Празидаита Азарбай джаискоб Распублики и журналистский коллактиа «Халг газатин.\nРадамеЦаит упааш; 378158, ВАКЫ ШЭЬЭРИ,\nКИРОВ ПИКПВСТИ, 1В. .\nМЭ'ЛУМАТ Y4YH ТВЛВФОНЛАР: 91.64.92, 93.62.37, ЗВ.51.6В.\nНавбатчя редактор\nЕ. ГЭДИРОВ.\nЧапа нмаадаямадыдыр: 23.00. Чала няаалаямыщдыр: 24.00.\nИндекс 66814\nЧ 1 2 3 4 5 в 7 8 9 10.11 12 13 14 Бакы, «Азарба|чая» нэшрк)|атыяыв матбаасн.\nБаку, тяюграфяк надателстм аАаарбаВджак».\nТиражы 254893\nСифариш 8377.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-25-1991-p-4\/","date":"2017-03-28T06:19:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00309-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3023183048,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3023183047771454, \"kum_Cyrl_score\": 0.073857881128788, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07124608755111694, \"sah_Cyrl_score\": 0.06777145713567734, \"tat_Cyrl_score\": 0.06255532056093216, \"kir_Cyrl_score\": 0.05049438029527664, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03715367242693901, \"udm_Cyrl_score\": 0.031015800312161446, \"crh_Cyrl_score\": 0.02687026560306549, \"krc_Cyrl_score\": 0.02439444325864315, \"alt_Cyrl_score\": 0.019954128190875053, \"nog_Cyrl_score\": 0.017242835834622383, \"eve_Cyrl_score\": 0.015376633033156395, \"bxr_Cyrl_score\": 0.010817714035511017}","num_words":9388,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.408,"perplexity_score":61505.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 12, 1991, Baku, Azerbaijan\n•л.....Ч Ì7DECI99i'W>aílPRt.|iHHMH ШЫНМИСЫ ХДЛГЫН ИРШСИНИН ифщсищ\nтурки]д ьёкумдтинин\nг Э Р А Р Ы\nАНКАРА, И ие|абр (СИТА|. TYPкиj•иин харичи ишлар назири Сафа Кара) базар »суиу дамишдир: Азарба)аанын иcтиrлaлиjjfтини танымаг Наггында Турки]а Накуматинии гарары турк халгыньж ирада-сини ифада адир. О дамишдир ки, Соаат Иттифагы-иыи асаслы да]ишикликлар ¡олуна гадам го)масы булгн дун]а просаси ними, Турки)а—Соаат мунаси-батларина да мусбат та'сир кастармишдир.\nНазир дамишдир ки, Турки]а аз ба)ук гоншусу ила достлуга за самарали амакдашлыга Намиша ба)ук аНамиЦат аермишдир, онунла мунасибат-лари гаршылыглы Ьармат асасында гурур. Сафа Кара) дамишдир: Турки)ада Соаат Иттифагында кедан демократиклашдирма ва )анидангурманыИ Ьа)атили)ина инаныр ва самим-галбдан арэула)ыр-лар ки, мусбат да)ишикликлар сабитлик аа сулН шараитинда дааам атдирилсии.\nАЗЭРБиОАНЫН ИСТИГАААИЯвТННИН ТАИЫНМАСЫ НАГГЫНДА Б81АНАТ тагдим ЕДИАИНШДИР\nШакмлд*: 6о1'ан«тыи тагдим «дилмаси эамамы.\nФото М. Чиаиуроауидур. (Азаринформ).\nНо]абрын 11-дэ Турки)э Республикасыцын Бакыда-кы баш консулу Алтай Га-раманоглу АзэрбаУнан Рес-публикасыньгн иcти¡глaлчJ-J8тинин танынмасы Ьаггын-да TYpкиJ0 харичи ишлэр назири Сефа KэpaJын б9Ja-натыны TYpкиJ0 Республи-касынын Ьекумэти адыНдан Азэрба]чан Республикасы-нын Президенти А. Н. Му-тэллибова Т8ГДИМ етмиш-дир.\nА. Н. Мутэллибов С9НЭДИ гэ^л едэрэк Турки]э РеС1-публикасынын пенумэтина Аз9рба]чанын истиглали]-j9тини танымаг Ьаггында гэрар гэбул eтдиJин9 кера Миннатдарлыгьшы билдир-мнш ва демишдир ки. дост девлатин бу аддымы Азар» бaJчaн халгынын тарихин-да керкамли Ьадисэдир. ^спублика Президенти демишдир: ШубЬасиз ки, бу\nтадбир суверен Aз0pбaJ-чанын дун]а бирли]инэ да-хил олмасына кемэк едэ-чак, Ьабелэ TYpкиJa ила\nAзapбajчaнын меЬкамлан* макда олан • М¥насибатла* рини Jeни c8BиJJa|ev\/Paлды-рачагдыр.\nАлтай Гараманоглу А. Н. Муталлибова, AзapбaJчaн Республикасынын парламен-тина ва Ьвкуматина, Ьабе-ла бутун Азарба]чан хал-гына тypкиJ0 Республика-сы pahaapлиJииин табрйк-ларини ]етирмишдир.\nСанадин тагдим олунма-сы мерасиминда Азарба!-чанын баш назири Ь. Э. Касанов, Аз;арба)^аиын дев*-лат катнби Т. К. Исма]ы-лов, Aз9pбaJчaн Республикасынын Ьугуг си]асати уз-ра девлат мушавири С. К. Ьачы]ев. республиканьга харичи ишлар назири К. М. Садыгов, TypкиJa тарафин-дан Турки]8нин Бакыдакы баш консуллугунун витсе-консулу МаЬмадали Бajap ва баш консуллурун атта-шеси ЗиJa Эндер иштирак етмишлар.\n(Азаринформ).\nАЗЭРБАЛТАН ВЭ TYPKHJd ПРБЗИДЕНТЛ8РИНИН ТЕЛЕФОН СеЬБЭТИ\n' Но)абрын 11-дэ Азэрба)-чан Республикасынын президенти А. Н. Мутэллибов телефонла Турки)э президенти Тургут 0залла свпбэт ет-мишдир. А. Н. Мутэллибов Азэрба)чанын истиглали))а-тинии рэсмэн танынмасы учун Т. 0зала ва Турки)э he-кумэтинэ миннэтдарлыгы-ны билдирмишдир. Азэрба]-чан ВЭ TypKHja президентлэ-ри )екдилликлэ оилдирмиш-\nлар ки, бу гарар бир чох ил-лар эрзинда ики девлати, Азэрба)чан ва Турки)а халг-ларыны бирлэшднрэн меЬри-бан мунасибатларин даЬа бир субутудур, калачэк нэ-силлэр учун бв)ук ahdMHjja-тэ маликдир. А. Н. Мутал-либов ВЭ Т. 0зал бир-бирини 63 елкэлэринэ да'вэт етмишлар. Тэрафлар да'вати мин-натдарлыгла габул етмишлар. (Азаринформ).\nАЗдРБА1ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИ1АСИ ГдЗЕТИ\nф «смы IVUMgr шти» ю- 1 iymfWftfP- •\nHI 2» 121589)\n0 Чаршвнба ахшамы, 12 ио|авр 1991'чн мп.\n•\nГи|м»11118 гммм (абут учуй М гают).\n—--s—--- ■\nИши ганун эсасында гурмалы\nБакы шэЬэринда ичра Ьа-кими])этинин башчысы ваэи-фасина Руф'ат Агабаба оглу Ага}€вин та')ин едилмаси муяасибатя ила но)абрын 11-да Бакы ШаЬар Халг Депу-татлары Советинда Азарбаь чан Республикасыныи Президенти А)аз Муталлибовун шаЬар фааллары ила керу-шу олмушдур.\nА. Н. Муталлибов керу-шун иштиракчыларыны ез фарманынын мазмуну ила та-ныш етдикдан сонра Р. А. Ага)еви бу масул возите)а та')ян олунмасы мунасибати ила самими табрик етмиш-дир. 1990-чы илин фачиали Танвар Ьадисалэриндан сонра Бакыда вази)]этин сабит-лэшдирилмасинда, па)тахт Ьа)атынын нормал мачраза гаЗтарылмасында Бакы Шэ-Ьар Советинин мисилсиз рол оЗнадыгына кера она ташак-кур ва миннатдарлыгыны билдирмишдир.\nСонра Президент Азарба)-чан халг тасарруфатында республика паЗтахтынын штиса-диЗЗаты^узэрина душан вази-фадан данышыб Бакынын\nбир чох мураккаб проблем-лариндан атрафлы бэЬс ет-миш ва демишдир ки, бунла-ры шаЬэрин саЬиблари шэ-hap фаалларына. шаЬар ичра ПакимиЗЗатинин бутун струк-турларына асасланмаг Золу ила Ьалл етмалидирлар. Бун-лар 380Ш1Ы мa'JWMДyp: ман-зил. шаЬерия абадлыгы. са-нитариЗа вазиЗЗэти. наглиЗЗат. тичарат, тибби хидмат проб-лемлари ва башга проблем-лар. Дургунлуг деврундан биэа мирас галмыш бу агыр ирсин еЬдасиндан бир анда калмак албат ки, асан де-Зилдир. Лакин шаЬар эЬали-си билмалидир ки. шаЬар ЬакимиЗЗат органлары бу мэ-салаларла машрул олурлар. ШаЬар аЬалиси ила сых ала-га Зарадылмасы, онларын eh-тиЗач ва гаЗгыларына Зорул-мадая диггат Зетирилмаси, шаЬар тасарруфатынын бу ва За башга сапасинда, сосиал ЬаЗатын бутун саЬалариндэ гаЗда Заратмаг учун конкрет олараг керулмуш ва За ке-рулан тадбирлар Ьаггында даим ма'лумат верилмэси, шаЬар проблемлэринин Ьал-\nЬАГГЫНДА\nАЗЭРБАЗЧ1АН РЕСПУБЛИКА СЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФЭРМАНЫ\nРуфат Агабаба оглу Arajes Золдаш Бакы ШаЬари Ичра КакимиЗЗэтинин башчысы та'Зин едилсин.\nР. А. Аг^ев Золдаша ташпырылсьш ки, Бакы шэпо-' jAiHHH статусу Ьаггында ики аЗ арзинда таклифлер Ьа-шрласын ВЭ тагдим етсин.\nA3*pe.J,« Респувлшссыиь« ПР«^л\"воВ.\nБакы шэЬэри, 11 ноЗабр 1991-чи ил.\nбашыналыры,^*# гсишмБВс^ерсиЗа тичарат структурла-Ьаллары. «xaHI^i игтясадир*' рында вазиЗЗвт оарэсиндэ Затын» Ьарч-мэрчлиЗи. ма- ирадларыны билдирмиш, фиози пакимиЗ)от органыньга\nмеЗдаиа кэлмаси ва корруп- эЬали ила ®пардыры ишин\nлиндэ иштирак етмэЗэ эЬа-лини чэлб етмаЗин Зеки фор-маларынын ахтарылмасы, ша-Ьэрэ рэЬбэрлиЗин чохиллик тэчрубаси саЗэсиндэ газа-нылмыш гиЗмэтлн на варса Ьамысындан бачарыгла исти-\nреспубликаны Ьэгиги истиг-лалиЗЗэтэ катириб чыхарма-лы олан бутун ислаЬат да-Зишикликлэринин угурла ЬэЗата кечирилмасинин раЬ-нидир.\nБу барада данышаркан\nснЗа — бутун бунлар ичра ЬакимиЗЗати механизминин хеЗлн дарачода фаалиЗЗетсиз-лиЗинии нэтичэсидир. Одур ки. гануни ЬакимиЗЗвтин бер-гарар олмасында Зорля со-ветлар сон дарэча беЗук рол оЗнамалыдырлар, чуяки инди мэЬэ онлар ЬакимиЗЗатин асл атрибутларыны тамсил едяр-лар. республика раЬбарлиЗи-нин сиЗасатинии еридичила-ри кнми ячтиманЗЗатии козу мэЬз онлардадыр. бутун идарэетмэ васиталари оила-\nмэзмунунун дэЗишдирилма-си барада фики]^эрини сеЗ-ламяшднр.\nАхырда президент шаЬэр ЬакймиЗЗэт органларына, бутун шэЬар фаалларына иш-дэ угурлар арзуламышдыр.\nКерушда Бакы шаЬари нч-ра ЬакимиЗЗэтинин башчысы Р. А. АгаЗев чыхыш етмиш-днр. О, кестарялан е'тимад учун миннатдарлыгыны бил-дириб амин етмишдир кн. Президент фуиксиЗалары-ЬэЗата кечирилмаси\nидар«»стл1« oavnii>«t«^B WB«- najaia кечирилмаси\nрын элиядадяр. By ма нада шэЬарда алверишли ша-\nхалг арасында взбашьшалы- заратмаг Золунда алии-\nгын ва ганунсузлугун тимса- ^ калэни асиркамаЗачак-лы олмуш манзил-истисмар jj_ президентин иралн сур-\nидаралариния. шапар ва ра- д j фи^ир ва таклифлер\nгла исти- Бу барада данышаркан Joh дахили ишлар органла- дштэтла вЗранилачак ва фадэ едилмаси ~ Зенилаш- президент инсан Ьугуглары Рьшьга, саЬа М1Шисионерл«и р^ьбарлиЗинин Захын\n^ ^ • ЬакимиЗЗат мэсалэларина хусуси диггат ринин фэалиЗЗатина чох^ вахтларда бакылылара так-\nуслубу бела 1етириб демишдир ки. бу 3vk детгат Зетирилмал^ д\"ф фякриндэ олдугу\n1и бу Ьэм дэ Ьугугларын позулмасы baja- А. Н. Муталлибов шэпар- ф^алиЗЗвт програмында ез\n' яя гяля ПО 1яшя1ян МИЛЛИ ззлыгла- 1.______: ......и..«.,.»\nдирилэн шэЬэр\nСо» вахтлаз> Мернезин MyeüiJo« да»ра*ле-p« Азарба(3|Чана гаршы чыхьшширы куч-JiesiAHpepieiK А<ээ1р1ба|Зча{Цдв олан Ьар|би <гул-лугчулар во онларын аидалари арасында чаоонашма салмага чалышырлар. Республи-KaHbái сила(Ьлы туввелери Ьаххъщда шну-нуи едил1М!а10И буна баЬаиэ олмуш\nдур. Тамасиийа аОдьтдыр ми, бутум букла-ры» архасьщда ребнублннада йа|эи£|в(тяя сабитлизнн» позмага чалышая, Азарбаучаны» агусггатил сиЗасагг Зерцтмаси ала ба-рьшвмаг адеи^З«» гуивелар дурур; бу сиЦа-сетимиз АзаорбаЗЧая Реопубликасымьвд дев-лет мусгагиллизи Ьагггьпада 1901-чи ил ок-тЗабрын 1в-да гэ|бул едилмиш •нойститусиЗа актыцда во а>мсини тапмыщдыр. Вунунла алагодар олараг реопублцкаяын Али Сове-ти гапги ^рэгвда б1адч?вр:\nреспубликамын ез сйлаЛлы гуввалариния зарадылмасы мечбури аддымдыр ва буадая асас 1мегсад Вр^^истанла ЬемсерЬэд ра-3:о!11Ларда BoaHUJiaTH сабитлемэдирмоЕк, Ерма-ниоган тарафиидэн кениш мигЗаолы теча-вузув гаршы|сы«ы ал^маг, респуб!лиманын теЬлукасиэлиЗини ва сувере»лиЗ«ни та'шш етмекдир. Гаяуцда силаЬлы гуоналарда бу-\nТурки]э Азэрба]чанын истиглали]]этини танымышдыр\nНоЗабрын 9-да ТуркиЗа-Мэс'уд\nНИН баш назири Мэс'уд Лылмаз ва харичи ишлар назири Сафа КэраЗ АзарбаЗча-нын баш назири Ьэсан Касанова телефонла зэнк ву-рараг билдирмишлар ки, ТуркиЗэ hèi^M9TH yirfyMK ичласында АзарбаЗчан Республикасынын истиглалиЗЗо-хини геЗдс11з-шэртсцз рас-ми олараг танымаг барада гэрар габул етмишдир. Мэсуд Лылмаз демишдир ки, тУркиЗэ Ьекумати Asaj^ баЗчан ва ТуркиЗа халг-ларынын ва девлэтларинин манафеЗини идракла ду-шунэрак бу гарара кал-мишдир. ТуркиЗэнин баш назири бунунла алагадар олараг республикам14зыя Президенти А. Муталлибова,\nбутун АзарбаЗчан халгына, парламентина ва Ьекуматина ез самими табрикларини Зе-тирмишдир.\nК. Касанов Золдаш Мэс'уд Лылмаза беЗук миннатдар-лкгыны билдирарек демишдир ки, бу гарар ики елка халгларынын ва девлатла-ринин мин илларла давам едан меЬрибан муяасибэт-лоринин Зени тазаЬурудур ва калэчак насиллар учун дэ беЗук аЬамиЗЗата маликдир. АзербаЗчаныя баш назири ТуркиЗа президенти Тургут 0зала ва турк халгына АзарбаЗчан халгынын самими тешаккуруну Зетир-маЗи Мас*уд Лылмаздан.ха-Ьиш етмишдир.\n(Азэршформ).\nA3t№AJ*iAH РЕСЛУМИКАШ ААИ СОВЕТИНМИ\nвалдцАты\nтуя милЕлэхларин нумаЗеидэлэритшн гуллуг етм1эси йэаердэ туггулмуоддур.\nСилаЬлы гунвэлБрин зарадылмасы Ьаггында гэрар елгКБнин Мудафиэ НазирлиЗи-ния ВЭ Дахили Ишлар НазирлиЗия«« Азэр-баЗ-чан Республикасы араэисннда Зерлэшая пошун Ьиосэларина ва бирлэшмэ'лэршэ гарщы ЗеналдилмБ'Мишдир. Кэрби гуллуг-чуларьвд ВЭ ояларьш аила уэвлэринин Ьугуг ВЭ манафеларини маЬдудлашдырмаг учун кестаркЛБН Ьар чур чЕЬдлэрия гаршысы рехщубликавьЕн ганунлары ила чцдди оу-раэтда алыначатдыр.\nАли Сюоет диггэти она чэЛб едкр -ки. деалет мустэгиллизи Ьапгында монститусиЗа акгында АзарбаЗчан Республикасынын бу-.тун миллатлэрдан олан вэгггадашларыньш Ьугуг бэрабарлиЗи хусуси гвЗд еднлмишднр.\n(Виз мустагиллик Золуна гэдес« гоЗараг шттк <ки. АзарбаЗча-н аатэидашларына Ьамзшла хас олан дост-луг ва (гаршылыглы Ьермэт Ьисои индюки мураммаб шараитда да бизим сых бирлсшмаЗимиээ ва респ^-лика1мызыя ватгнпэрварлари кими ibap чур гэсдлери дэф «ггмэзнмизэ кемак едачакдир.\nСУВЕРЕН ДеВМТЛВРНН ПАРЛАМЕНТЛ8РНН1 ABBPBAJHAH РЕСЛУБАЙКАСЫ АЛИ СОВЕТИНИН\nмтРАчиати\nАзарбаЗчан Республинасынын Али Coir» ресшбшканын Даглыг PaipaóaiF Мух-ж«р Вилазэтиида ва сэр|Ь!9дЗ|аны ра!Зонла-рыцда каомин ед>атдв писл!эш-\nиаси ила елаяодар сиза мурачиат едир.\nБуну бшадцрмези еоуму^ борч Ьесаб едирик ки. дер|д «лдан артыг бир муддат-да ЛэербаЗчаи т^рпавында тередилен е'ла» олунмамыш (МуЬарибедв ермани гулдур деюгелери ЗУо^ларла азерба(1чанлы»ы. русу. умрйзиальшш. бело|русу. диюар миллет ва халплврын нумаЗаяделарини гаггла Зетир-МИШ, ЗарВ'Ламыш вэ шикает етмшилер. Не-ченеча кяцд 3^и1!дыр1ылмыш ва тадан едил-мишдир. гурбанларын cajbi оавтбаеаат да1Ь-ш»гли сурепща арцмагдадыр. Эслннда Азер-6a!Ji4a« Респ^лимасьша гаршы Брмэнисгга-нын расми hBKHM4ljiaT оргаялядры терафин-дэн идара олуиан ва олагалацдкрялаи ке-яиш мягЗаолы с«ла|Ь|Лы .течавуз сдилир.\nБиз там MSc'yjnfJiJiaTtna биддиририк ки. Аэерба>ча« Рес1^ликдсыныя истиглал»]>]э-ти е'ла» олу*вдурдая ва о, иггисаяи «мусяв-гиллик Золунда илк аддымларьшы аддыгдая сайре Марооэо «Ьар чур raaiJHr чэйщлери кес-\nTapoieje батдамыщдыр. ^\nМеркази кутлаеи ннфсрмасиЗа васитэла-ри да кярниплиЗни артырылмасы васитэси-иэ чеврилмшцднр. Онлар елмаяин аЬйяи-сшш ве ДУ1^ ичтима1^3)атняв Залая хе^р-лэр верриэнле АзарбвнЗчая Ьвггьнада мздфи фимир Здрашмага чалышырлвр.\nБу ИЛИИ сентЗвбрыяда ЖеЕлезясрода^ РСФСР. Газах'ысгган, Азерба|3чвя аа ^мэ-нястан нреэвдентларинин раоми «мв'лммаггын шартларииин Ермея«с-тан торафиндэн З^мие звгцрилмэ(маси дэ\nв?айшэтя Э|рырлашдьфь1р.\nМ($К90ИН «» jcai««! Дв»якч>у« eroaje ее ревач верами ермави террориз-•лаэшшча верилмадиЗяидан\nо, куяу-нуадви аэгьюлашыр ае гвядарли-\n™*5jein6eil4EtfibrH Даг^идр Гарабат Мухтар\n4)эмсар(Ьад\nра^онларыцда ваэйЗ|Звтя аормздлащдырмаг саЗюсицда АзарбаЗчан Ресоубликасы pati-'\nбарлцЗиния керду3 у тсД&*рлар истэр ДГМВ-нии ермЕни Ейаляси а)ра1сычда, »QXEipca да Брмэяистан Б^еспубликасынью езундэ мил-лаггчи ;руЬлу грудлашмаларын каски« муга-вимэггиш ра(ст калир.'\nБутуи бунлар зоракылыгь#! -иигЗасы-яын аргрмасьина, мунагишЕош-н бе»3у3уб Ьэр-би хоггушмаЗа чеорилмэсина са(баб олур.\nЕрмавиаганын арази иддиалары нэтичэ-синде дерд илдэ« бэри давам едан гаршы-дурма квстерми!шдИ|р ки, СОРИ ра(Ьбарля-Зяиия рввачверма •менгеЗ'И, Моснвадакы вэ харичдаки ермЕни лю<Юисина кузаштлари, Kyja сул|Ь Заратмаг хатирина тачавузкар тэрэфле тэчавузэ мэ'руз галая тарефи бэ-рабарл1Э11цдирмэк чаЬдлэри, Азэ1^б1аЗчан Рес-пубдшасьюъйн гануни манафеЗ-ина е',тина-СЫЗЛЫ.ГЫ ла!буд олараг Даглыг Гара|баг <му-нагшиэшнин, ермаии м-иллэтчилйзи вэ пю-в1ЖИз>мИ|Н1Ш харчЕнк шдш'Инин ел:кэяин бир чох рекиоиларЫ'Няа метасггаз вермасина катириб чыксирмышдыр.\nСиэе мурачнзт едэрэк умидварьвг ки hap бир суверен денлЕтин сЭ|рЬ|ЗДлеринин Тахунулма|з1лыры вэ эразя бутотлуЗу тми пюИисипиал мэсэлэдэ бизимлэ haMi»J ола-чалсьиыз. Чуики Ермэяистая тэрэфизаде« Modi» бу дринсипин позулмасы гаялы мука-гшпания асл сабебидцр.\nСизи е'тираз сэсинизи учЗ|Лгмага ва би-30 иемек етмеЗа чатырырыг ки. ермэни lavp дэогалорииин, ва онларын Ьавадарла рьшыв аэгынлыгьша вэ чимазэтлорина сон гозулсун.\n* АзэрбаЗчан Республикасыталн Али Со-вегги АээрбаЗ'ЧЭнын суоеренлИЗнни. шс|р0ф во лоЗагэтини мудафна егмак эзмивда ол-дугуну билдирнр. Халгымызъш нрадэсини ифада едарея биз реопубликанын дахили вщларяш гэ;р|ьш1маг чаКдлэрини (ГЭтвЗЗат^ю рэдд едирш^ Брмгни миллотчи екстремист-лар бела бир кулзаза уЗмаилальадырлар кн. онлар гадим торпагьшыэы — Даглыг Га-раба|гы АзэрбаЗ'Ч^ая гопара.билачэклзр.\nАзарбаЗчан халгы буна <Ьеч вахгг Зол вер-моЗочаедир!\nРеспублика Президенти\nгабул етмишдир\nНоЗабрын 11-да АзарбаЗчан Республикасынын Президенти А. Н. Мутэллибов Американын «Амоко про-дакшн компани» нефт кор-порасиЗасынын БакыЗа амали сафэра кэлмиш рэЬбврларн-ни гэбул етмишдир. Онлара корпорасиЗанын президенти чанаб Патрик Ч. Ерли башчылыг едир.\nА. Н. Мутэллибов гонаг-лары саламлаЗараг демишдир ки. корпорасиЗа «Аэа-ри» нефт Затагынын и»1ла-\nнилмасина дайр бирка лаЗи-Ьанин ЬэЗата кечирилмасини сур'атландирмэк учуй чох иш кермушдур. Корп<^сиг Занык сон мэгсади бизим валЗута еЬтиЗатлары топла-маг. сонра иса ону АзарбаЗ-чанын игтисадиЗЗатына Зе-налтмак са'Зларимиза уЗгун калир.\nЧанаб Патрик Ч. Ерли самими габул учун АзарбаЗчан Пре(зидентинэ ташэккур ел-МИШ ва бу кунлэрдэ Бакыда кечирилан данышыгла-\nрын кедишиндэн разы гал-дыгыны билдирмишдир. Ка-зырда баглашмаиын сон та-фэрруаты дэгиглэшдирилир ва инамла демак олар ки. тез-ликла тарафлар лаЗиЬаня Ьа-4ата кечирмэЗа башдаЗачег-лар.\nСеЬбатда АзэрбаЗчаиын баш назири Ь. Э. Ьасанов. Хазарнефтгаэ ИстеЬсал Бир-лиЗинии баш директору Г. А. Абасов иштирак етмишлар.\n(Азаринформ).\nХП ЧАГЫРЫШ АЗЭРБАЛ1АЯ РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ СОВЕТИНИН ИЮШЧИ СЕССЮАСЫ\nТОРПЛГ МЭЧЛЛЛЗСИ ГЗБУЛ ОЛУНДУ\nНоЗабрын 9-да АзарбаЗчан Али Советинин икиичи сес-сиЗасы ишини давам етдир-ди. Ичласы республика Али Совети сэдринин биринчи му-авини 3. 9, Саиадзада апа-рырды. О. сон кунлэр ДГМВ-дэ вэ АзэрбаЗчаиын Ерма-нистанла ЬамсарЬэд раЗонла-рында Заранмыш вэзиЗЗат Ьаггында депутатлара гыса мэ'лумат верди. Парламен-тин бир сыра узвлэри да чыхышларында вачиб масэ-лэлэр галдырдылар. Маса-лэн. депутат Ч. Г. НуриЗев билдирди ки. совет ордусу вэ ССРИ Дахили Ишлар НазирлиЗи гошунларыныи АзарбаЗчан эразисинда Зерлэ-шрн Ьиссаларини инвентар-лашдырмаг учун республика-нын Али Совети тарэфиндан депутат комиссиЗасы Зар®-дылмасы-илэ алагадар муэЗ-Зэн гуввалэр Ьэрбн гул;угчр аилэлэри вэ русдилли аЬали арасында чахнашма салмага чалышырлар. Депутатлар-дан Р. Ь. Газы1е», J. Н. Мм-иадов. Л. Ш. Эсхвром, Т. М.-Гасымов ва башгалары Зв-ранмыш вэзиЗЗэтдэн нараЬат олдугларыны билдирдилэр ва Ьэрби гуллугчу аилэларинэ вэ республиканын русдилли эЬалисияэ Али Советин мурачиат габул етмэси барада Ч. Г. НурнЗевин таклифини бэЗандилэр. Гыса фикир му-бадиласиидэн сонра саяадин мэтнини Ьазырламаг учун комиссиЗа Зарадылды.\nСонра парламент сессиЗа-нын кундэлиЗиндэ дурБн ма-салэлэрин музакирасинэ га-Зытды. Али Советин канд тасарруфаты даимя комисси-Засынын садри депутат А. Г. РаЬинаада АзарбаЗчан Республикасынын бундан эввал биринчи охунушда габул олуямуш Торпаг Мэчэлласн Ьаггында ма'лумат верди.\nМузакирэл^да депутат-лардан Ф. п. Вахшмш]ев, М. С. Маммадов. Ш. С. Элм-1ев, М. А. PijW«. Ф; в. ТагыЗев, Т. Ч. камвлов, К. 9. ЬасаяалвЗ«ва, F. Э. Ьу^Звов, М. Э. Маммадов. Э. Т. Маммадов, Э. е. емаров, J. Ч. Ахущдэадв. X. Э. Ммшэ;^. А. Р. Ьасамов, В. С. ЗаЬв-дов, К. Э. ФаталвЗев ва башгалары чыхыш етдилар. Дис-куссиЗа ипшфакчыларыиын чохунун фикрияча. республи-када торпага саЬяб олмаг Ьу-гугу торпагда ишлв1внларв верилмэлидир. Бела бир мэ-С8Л9 мубаЬиса догурду ки. торпаг мулкиЗЗата авэзсиз верилсянми. Зохса сатылсын. Торпагын мулкиЗЗата пулсуз верилмэсияэ тарафдар чы-хан депутатларын нвгтеЗи-н^ зари устун калди. Бас бу иши Ьансы оргаялар корма-лндирлэр? Бу масаланин му-закиреся депутатларын хеЗлн вахтыны апарды. Ба'зилэри бу Ьугугу Зврли халг депу-татлары советлэртша. дикэр-лэри Зерли ичра ЬакямяЗЗэтя органларына. учунчулори бир чох елкэларда олдугу\nкими. Зарадылмалы олан торпаг назирлиЗинэ вермаЗи тэк-лиф едирдилар. Натичада депутатлар кузаштли вариант узэриндэ даЗаидылар: торпагы паЗламаг Ьугугу Jep-ли советлара верилмэлидир, лакин бу масаланин Ьэллия-дэ онларын салаЬиЗЗатлэр!»' НИИ бир писсэсини ичра ор-ганларьша вермак лазымдыр.\nМачаллонин дикэр муддаа-лары да атрафлы музакира олупду, бундан сонра сессиЗа Азэр^Зчаи Республикасц-нын Торпаг Мачалласияи габул етди.\nСонра депутатлар «Ьугу-ги шахсларин мэнфээтиндэя ва калирлэринин дикор иевг лэриндэн веркилор Ьаггында > АзарбаЗчан Республика-сы ганунуяуи лаЗиЬаси ма-салэсн барасинда республика малиЗЗа назири В. Ч. Гара-Зевав ма'луматьшы дянлади-лар.\nБиринчи охунушда парламент тарэфиндан габул олунмуш санэд даими комис-сиЗаларыя ва Али Советин ичдасларыида Ьартврэфли мГузакира едилдиЗянэ кера гэрара алынды ки. бу маса-Л8 барасинда дискуссиЗа ачылмасын. «Ьугуги шахс-лария манфаэтиндон вэ ка-лирлариИин дикар невлория-дав веркилар Ьаггында» АзарбаЗчан Республикасы-яын гануяу сессиЗада мадда-мадда caca гоЗулдугдан сонра гэбул еднлди.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-12-1991-p-1\/","date":"2017-03-28T06:18:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00335-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3531665206,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.35316652059555054, \"tuk_Cyrl_score\": 0.14304718375205994, \"kum_Cyrl_score\": 0.10365717858076096, \"tat_Cyrl_score\": 0.040800560265779495, \"kir_Cyrl_score\": 0.0359392911195755, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03222912922501564, \"sah_Cyrl_score\": 0.02836061455309391, \"uzn_Cyrl_score\": 0.019777193665504456, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015690740197896957, \"udm_Cyrl_score\": 0.014576447196304798, \"lez_Cyrl_score\": 0.01248966809362173, \"krc_Cyrl_score\": 0.01203915011137724, \"eve_Cyrl_score\": 0.011435108259320259, \"crh_Cyrl_score\": 0.010799783281981945, \"nog_Cyrl_score\": 0.01032641064375639}","num_words":10383,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.382,"perplexity_score":70535.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - January 22, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ ■+- и ,AHBAP i991\"* ил\nm и\nДашкэсэн rajfbwapbi\nДДШДЯН\nЧЫХАН\nЧ8Р8К\nВп вахтлар Дашкэсэии фэхрлэ <АзэрбвДивын Ура- дыр« (Кэад тэсэрруфаты са-лы» адлаядырыр, онун гиДмэтли сэрвэтлариння су raj- Ьэс��нда чалышаа!^^К! -J2\" мэтшю веадпда яттяфагын башга рекноюирыва ™ р?Г*ан«дыр) Бу\nныб апарылмэеына о гэдэр да эЬэмиДДэт вермир дик. тут 40 89 манад^Ь У\nИлкян е'иалдан сонра Ьамин сэраатдэр гат.гат 6aha raj. да адамларьш ^4aF\" иатэ езумузэ сатылырды. Нэтичэда, нечэ деДэрлэр, ишден соДу^ñ \"р инлНоичу торпагын дялэнчн евладларыва чеврилнрднк. ки, Дахшы газанмаДан J -\nс.. uh пн вазиНат нечэнио? ИВЫ Да ИШЛЭМИр,\nБас нндн вэзиддэт нечэдир, раДонларынын сосиал-\nОтвн илин }екунлары квс- зыми мигдарда реактивлвр игтисадк шкишафы , har-тэрир ии, Ьэлэлик эсаслы ала билмэйн бирлик коллек- гындамэ лум гсрарьи hen денушдан данышмаг тез- тави иетеЬсалын Ьэчмини 30 Ф\"юи *р !0^S?SL,9 дир. PaJOH игтисади^атынын хе)ли азалтмыш, буиа мува- J«6. Ра^онук 10 квндюад ур&и ссылай Аээрба]чан фиг олараг Дащкэсэндан да cehHjja. 39 Дар.Мэ'дэн Филизсафлаш- аз алунит апарылмышдыр. ал, 18 кавдикде иса мадэ-дырма Комбинаты сон ил. Идарэнин халг истеЬлакы «KJM £S2S\nпэр зэрэрлэ ишлэДир. Бу- маллары истеЬсал едэн сехи Мэнзила еЬтиДачы оланла-\nнуи да башлыча сабаби ком- да PycttjaKbw мухталиф рын cajú ДУР\"*»»неЗГш' бкнатын эсас маЬсулунун шэЬврлэриндаи лазьгми миг. PajoH ££\n- дэмир консентратынын дарда алуминиум табагэлэр ларднр_кн. 700дан.чохаь чох учуз ги]мэта сатылмасы. ала бшшмя]« учун ифлич лэ мэчзил х<*лэ()ир. Тэбин дыр. Рустави металлуркцДа заводу JenaHa алычы олду-гу учун комбинаты озундан асылы вэзиДДэтдэ сахлаДыр.\nКечэн илдан консентратыя тону 25,88 маяата сатылыр.\nКомбиндтын рентабелли ишлэмэси учун хаммалын гиДмэти эн азы 50 фанз да Дуксэлдилмэлидир. Айчаг Рустави металлурглары бунунла hen чур разылаш-маг истэмирлэр, Онлар иш. лэтдиклэри консентратыя Дарысыны УкраДнадан алыр-лар. Комбината гати шэ-килдэ билдириблэр ки, акар гиДмэти артырмаг фикринэ душсэниз сизин мэпсулдан тамам имтина едэчак в» га-лан хаммалы да УкраДнадан алачагыг.\nЭлбапгтэ, б(у, вахтьш'да. башга сифаришчилэр тап- ВЭзиДДэтинэ душмушдур. Хам- шэраит вэ рельеф чэтинлиДи маг гaJFыcынa галмамагын мал олмадыгына кара фэИ- бурада фарди евлэр тикмэ-ачы нэтичэсидир. ВэзиДДот- трэдэрин чоху мэчбури мэ'- Ja имкан вермир. Чохмэр-дэн чыхмаг учун раДсиун зуНИ11ЭтЭ бурахылыб. ha- тэбэли >ашаДыш биналары рэЬбэрлиДи Ьэлэлик JexaHa 3blpAa идарэнин 650 нэфар иса лэнк тикилир. Ьазырда партнЗорун HHhHcapHbi мев- эмэкчйси ишсиздир. 3 нвмрзли Канчэ Тикинти\nrejH илэ разылашмага мач- Дашкасан мэрмар кар. Трестинин коллективи ра-\nбурдур. Joxca комбинаты ханасынын чох 6eJyK е1тти- Joh морказиндэ 196 мэн-бaFлaJыб 1500 нафэри ишсиз ]аты ва Бурада hap ил зилли дерд бина инша едир. rojMiaivia hen Haja наил ол- j ^ — 2 милJoн манат кэлир Тикннти материаллары ча-маг мумкун дeJил. Анчаг 0^1Д0 едилИр. Эмирвар caha- тышмадыгы учун биналарын бурахылан сэЬвлэрдэн чвд- СИНдЭ д0 икинчи ма'дэн ачы- иcтифaдaJa верилмэси aj-ди натичэ чыхармалы, лэн- лы^ мЭрмэр истеЬсалыны эн ларла ланкидилир. кимадан муштэрилэр тапыл- азы яки д^фд артырмаг мум- Дашкэсэяин дардлэрин-малыды��. Экэр харнчн оа. кундур. Амма «AeapcaHaJe- ден данышанда онун бу-зара чыхылса к°всентра- тикинтиматериалы» Девлэт кунку еколожи b8QhJJ©th тын тонуну 15 — ^9 дол- поверни бу калирли са- барадэ сусмаг эн азы инсаф-лара сатмаг олар. коллек- ладыми га}гы нестар- сызлыгдыр. 50 илдир ки,\nтна АБШ вэ Jyrocлавина Кархша дашкасан бурада метал филизи ачыг\nфнрмалары нлэ апарылан мишарЛарла вэ дикэр техни- усулла чыхарылыр, JypÄy-дакышыглардан чох mej ки ^и-грл^рле пис та'мин музун бу кезэл кушэсинин кезлэ]ир. олунур. тэкрарсьгз тэбиатина са-\n•Лери иэлшпика« ону да Дашкасан Ьам да дат галмаз Japaaap вурулур. Ма-flejoH НИ, Рустави мигга- ,он Лап гадИМдан бу- раглыдыр кн, Ьэлэ интилаб.\nлурки|а лаводу такчэ фи. Р эЬалинин башлыка МЭш. дан аввел алман нчарадарла.\nлнзсафлашдырма комоина. ^эти ЬеЛвандарлыг олуб. ры Дашкасания кобалт la-\nтыны де^ил. СУШ-аЛыт ^6g>y- ¿H caHaJe об)ектЛа. тагларыны шахта усулу ила\nпрокат заводуну да \"í-1\" РИнии инкишафы адамлары истисмар едяр, атраф му. вэзцЩэтда дад™баба вадйшнндан Ни» 3BJ«h вурмурдулар.\nгаЛытлылар ^тал'цюмь- гла ыб Paj0H pah- Ивди иса мин Ьектарларла ны эсасэн бу заводдан алыр- 6aDJlaDHHií¡, суб!ектив му- caha эсл чаЬоннэмэ чеврил-лар. Русуви «еталлу^лары ЩЦ« L мишдир. YoyjMa олматы.\nДашкасэн дамнр консентра- о^а^ыб. учу дв\"мэ. мыздан истифадэ едэн мар.\nтынын Ьэр тонундаш орта сурулари. тара- каз совуруб апардыгы мил-\nЬесабла Ь00 — 800 кило, j jaaam.Jaeam ]онларын мугабнлиндэ ha.\nграм прокат алыр вэ сиун Сон 30 илдэ hej- мин эразилэрин рекулти.\nтонуну сужа]ытлылара 280 зи^нла ишлэЛан васн]асы учун бир манат\n-\"pf10 *h»dhh- cahaja чеврилиб. Ьазырда вэсаит аЛырмамыщдыр. Ьеч\nМутэхмснсл, р ф Р pajoHyn ичтимаи тэсарру. олмаса мустагиллик Jo.\nчэ. да и,?\" яеомэк фатларьшда 6800 баш мал. луна гадам е>Ацугумуэ бу\nбирбаша СумгаЛыта в<*р- - 6700 баш -нсэ roJyH куилерда ез сарватларимн-\nл» рентабелли^! эаi азы ^ Ье]ваялары сахла. зии гэдрини билэк, ана тэ-\n\"^Rmm vTO филиз- ма?! экинчилнвлв маштул биэтэ евлад rajrucbi кеста-дур уч1млХтын олан тэсэрруфатлары ма. рек. Бунун учун мэдаила.\nсафлашдырма комбинатын- алашдррМ8К ра]он буд- рин шахта усулу илэ истяс.\nда окатыш истеЬсал едэн лада а ^ г f«j g марына лазымдыр.\nНМha:!w\\-лн) фаб. Joh манат 3HjaH вурур. Башга даг ра}онлары ки.\nпик тикилмэли, Сумга)ытда PaJOHyH pahftap.iHjH ва. ми Дашкасэидэ да эЬали-\nиса окатышдаи метал алмаг 3Hjj®TflaH чыхыш ¿олуну hej- нин ишлэ та мин олУн^аЯ\" учун соба гурашдырылмалы- ванларын ва экин саЬэлэри. башлыча га]гылардан бири-LI ШубЬэсиз. бу, тнкия. нин шэхси тэсэрруфатлара дир. Ьазырда бурада 4 мин тнншлэрию! кермэк учуц верилмасинда кору р. Экин© нэфэрдан чох ишсиз вар. leljiH вэсаит лазымдыр. Ah. JapapnN 42 амин 300 Ьектар Ра Joh да 6 мин нэфар ranear республика мы зын ме- саИэнин Ьамысы кэнддэ Ja- гынын jepлэIцдиpилмэcи вэ галлупкн!а сэна1есини ни. ша]ан вэ торпаг алмаг иста- сон вахтлар caHaJe муэсси-пнсардан гуртармаг вэ ону JaH аЬали арасында белу- сэлэриндэ Japa«Mbim Ba3Hj-1элиЪли тэсэрруфат caha. нэчэк. Кэнддэ ]аша)анлар JaT онларын caJbiHHH даЬа »нна чевирмэк учун бу ад- торпаг саЬэлэриндэн имти- да артачагыны кестэрир. 1ым мутлаг атылмалыдыр. на етсэлэр, haMHH саЬэлэр Чыхыш Joлy иса JeHH иш Ч»1лик ааунит мэ'дан pajón мэркезиндэ jamaJeiH- Jepлэp№^ин ^арадылмасыдыр.\nhaMHma кэлирлэ лара пaJлaнaчaг. Нэтнчэдэ Инсафэн, бу cahaAa аз иш ишлЫиб Лакин етэн ил кеч- pajoH будчасина илдэ 5 керулм^иб. Ба>ан кэндиндэ ниш иттифагда тэсэрруфат мшфн манат вэсаит (вер- Мэнчэ халча комбинаты-угугавилэларинин позулма- кнлэрия топланмасы heca. нын филиалы, Дэстэфур кэн-^ бу коллективин HCTeh- бына) дахил олачаг ва ha. диндэ тикиш сехи вэ ра.\n-ат аЬпнкинэ да ез тэ'си- мин вэсаит сосиал.игтнсадн Joh мэркэзиндэ «Канчэ*\nрини кестэриб. hap ил Кэн- проблемларин Ьэллннэ Je. ИстеЬсал БиршиЛшин фи чэ Ккл-Торпаг ИстеИсалат налднлачэк. лвалы ачылыб. Бир сы-\nБирли1инэ 1 мил Joh тондан Экэр бела демэк мум- ра муэссисэ вэ тэсэрру-\nчох филиз кендэрэн Дашка- кундурсэ. Дашкэсэн Ьазырда фатларын наздиидэ JapaAbi-сэ£ а л унитчи лэри етан ил бу проблсмлэр дэннзиндэ лан истеЬсал кооперативла-истеЬсалы гатд'ат азалтма- богулур. ЭЬалинин мадди ри да аЬалинин ишлэ тз -га мэчбур олмушлар. Maca- рифаЬ Ьалы дикэр рекион- мин олунмасына хе|ли ке.\nле бурасындадыр ки. ла- лара нисбэтэн чох ашагы- мак едиб. Анчаг проблема\nкомплекс шакилда 4аиаш-маг, рекнонун перспектив иикишафыны габагчедан не-ээрэ алмаг чох вачибдир.\nДешкэсэшш тэбнк ям. какларыиыи тэЬлжли кеств* рир ки, бурада чох ^уз'н эсаслы васаят rojitfM со. сиад-вгтисади ЬеДаты чаи. лаидырмаг, эЬалшшн газаи-чыиы гат-гат артырмаг, кэнд вэ гэсабалария снма-сыны кекундэи дэДяшмек мум кундур. Садэчэ, зэнкин тэбии сарветлэрдэн тэсар-(руфатчылыгла истифадэ олунмасы иши rajAaJa са-лынмалыдыр. Бир неча ми-сал. .\nФклизсафлашдырма ком. бинатында дэмир консен-траты истеЬсалы заманы hap ил тулланты кими 1 милJ он тондаН чох Дуксэк нejфиJJэтли чыигыл алы-ныр. Бу, Дол тикинтиси учун гчДматли хаммалдыр. Рес-публикамыза бела хаммал Мари валиДэтиидэн кэтири-лир. Чынгылы дашымаг ва Дол тикинтиси муассисалэри-нэ сатмаг мэгсадилэ Гушчу стансиДасына 7< километр-лик канат Дол да чакилиб. Амма неча илдир ки, Азэр. баДчан Дэмир Лолу Идарэ-си ha мин хаммалы дашы. маг учун вагон аДырмыр. Бу иш Долуна гоДулса комбинат hap ил 13 милДон манат халис кэлир кетура билэр.\nСементнн неча вачиб ти-|кинти материалы олдугу вэ она тэлэбатын кунбэ-кун артдыгы барадэ данышмаг артыгдыр. Алунит тул-лаитысындан иса Дуксэк мар-калы семент алмаг мумкун-дур. Бунун учуя кичик сех гурашдырмаг кифаДатдир. РаДонда эЬэнк истеЬсалы учун да зэнкин хаммал eh-тиДаты вар. Мараглыдыр ки, 60-чы. иллэрэ гэдер бурада эЬанк Дандырылыб. Сонра-лар даЬа асан Долу — кэ-нардан кэтирмэДи устун ту-тублар. Инди эЬэнк заводу тикмаклэ Ьэм pajoH эЬали-сини бу вачиб тикинти материалы илэ тэ'мин етмэк, Ьэм да кэнара сатмаг олар.\nЧовдар Датагында гиДмат-ли кил чыхарылыр. Бурада сахсы габлар истеЬсалыны гаДдаДа салмаг раДон игти-садиДДатынын дирчэлишинэ Дахшы кемэк едэрди.\nХошбулаг ДаДлагынын Да_ Ды да, гышы да Ьэгигэтен тамашадыр. Тэбиатимизин бу меняет кушэсиндэ беДнал-халг истираЬат зонасы Да-радылса вэ лазыми ава-данлыгла тэ'мин олунса ин-дн чох беДук ейтиДач 1шсс етдиДимнз вал Дута да газа на биларик. Хошбулагьгн ДаДы Ъаггында чохунун тэсавву-ру вар. Бурада илин алты а^Ды hap тэрэф агаппаг гар-ла ертулу олур. Бу иса онун гышыны да истира-har зонасына чевирмэк ям. каны верир.\nБутун бу дедикларимиз Даш касании тэбии имкан. ларынын Ьеч онда бири де. дил. Имканлы идарэ вэ му* ессисэлэр, республикамы-зын ишкузар адамлары даг-лар диДарына уз тутуб онун тукэнмэз сарвэтлэриндэн истифадэ гаДгысына галса-лар Ьэм бурада ДашаДан Ьэмвэтэнлэримиза кемэк едэрлэр, Ьэм да езлэри Дахшы (газанарлар.\nДашкасания игтисадиДДа-ты илэ танышлыгдан сонра истар-истэмэз бела гэнаэтэ кэлирсан: бурада чалышан.\nларын чераДи Ьэгигэтэя дашдан чыхыр. Ьамин че-рэДнн нисбэтэн асан газа, нылмасы вэ бол олмасы учун бутун сэ'Длэр бирлэшди-рилмэлидир. Республика Ьекумэти, элагэдар ташки латлар вэ ишкузар адам. лар лэнкимэдэн сарт тэби. этли бу раДонун сосиал-иг-тисади проблемлэринин Ьел-линэ кемэк етмалидирлэр.\nВалеЬ ШЫХЛЫ, ЭляпаваЬ BAJPAMOB,\n«Халг газете* нин мух\nбярлэря.\nИчмалчыиин rejto\/fsptf\nНифрэтдэн кор олан л ар\nТээссуф кн. «ОгонДок* журналынын Дени ил немре* си Ьеч да бутун охучулары севиндирмади. Журналы» баш редактору Л. Гушшинин баш мэгалада чурбачур сн-Дасэтбазлары «гаршыдакы дэЬшэтлэри тэсвяр едэркэн бир-бириня усталамаДа* ча-лышмагда мазаммат етмаси* на вэ адамлары «аз горхут-мага вэ аз горхмага» чагыр* масына бахмаДараг, Ьамин немрада, ела бил бу Дахшы сезлэри гасдэн тэкзиб етмэк учун Григори Померантсын эсл ма'яада инсана нифрат руЬлу «Саглам душунча радд олуб кедир...» сзрлевполи магаласи дарч олунмушдур. Бу мэгалани охуДаркэн ЬеД-рэтлэнмамэк мумкун деДил-дир: муэллиф ачыгдан-ачыга нифрэтэ чагырыр. Бу нифрэ-тин обДекти иса Ьалэ XII аср-дэ дунДа сивилизасиДасына Низами кими даЬнни бахш етмиш АзарбаДчан халгыдыр.\nБела магалани анчаг хастэ тэхаДДуллу адам Даза билар-ди. Муаллиф езунун интеллектуал савиДДэсини кезэ сохмаг учун абес Дера каЬ Сахарова, каЬ ДостоДевскиДэ, Кертсенэ ва ОгарДова, наЬа-Дэт. каЬ да Ленина ва Ьэт-та... Сталина истинад едир. Керунур. Померантс (есл фа-милиДасыны деДэ билмэрик). онунла бирликдэ иса жур-налын редаксиДасы халгымы-зы мумкун гадар барк санч* маг Ьавэсинэ душублэр. Ела буна керэ да бу сиДаси чыз-ма-гараны мэЬз Данвар нам-рэсинда дэрч едиблэр: ахы, онлар билмэмиш деДиллэр ки, динч сакинлэрин маЬв едилмэси саЬэсиндэ фашизм-дан сонра эн гэддар тадбнрэ ики ил бундам эввэл маЬз Данвар аДында Бакыда Дол верилмишдир. Бу тадбир баш редакторун даЬшэтлэри ши-ширтмэмэк чагырышына ма-Ьэл гоДмаДан Г. Померантсын тэсвир етдиДи таланлар де-Дил, десантчыларын, зиреЬли техниканын ва Ьатта «Алфа* башда о��магла баднам ад чыхармыш хусуси тэ'Динат-лы дэстэннн кемэДн илэ ики милДонлуг шаЬэрин габагча-дан душунулмуш план узрэ ишгалы иди. Бутун бу гувва-ларо Ьамин кун на февгал-адэ вэзиДДэт. на да гадаган сааты е'лан едилэ билэчэДин-дан хэбарн олмаДан Вакыиын\nпроспектлэриндэ вэ кучала-риыдэ шаЬэрин кечмиш са* кинлэри — ермэни «суса-нин»лари бэлэдчилик едирди-лар. Онлар гасдэн АзарбаДчан паДтахтынын эЬалиси эн сых олан раДонларыны сечир* дилер.\nНатта ма'лумдур — беД-нэлхалг нонаенсНДа ила га-даган олунан агырлыг мар. казн двДишдирилмиш кул. леларла 131 адам. о чум. ладан Деткинлик Дашына чатмамыш Дедди нэфар ел-дурулмушдур. Адамлар кучалэрда. гапыларда. аа. томашынларда, Ьатта ео манзиллэриндэ Ьэлак олмушлар. 700-дэн чох адам Дараланмышдыр. 160 у шаг нее Детим галмышдыр... Магаланин муэллифи абыр. ЬаДа еламадан билдирир ки. о. БакыДа гошун Дери, дилмаеинин «Москва три.\nбунасы* кдубунун Дыгын-чагында музакирасиндан Ьирслаимишдир. Ачыг-аш-кар варлы-Ьаллы ермани. ларин сифариши ила Даз. дыры «Дэриси соДулмуш адамлар» сарлевЬэли беЬ-танчы магаласи саДэсиндэ ♦машЬурлашмыш* Викто-риДа Малиновая ын Ьамин Дыгыичагда такланмасиндан гуссаландиДини да кИзлэт-мир.\nГ. Померантсын магаласи Дэгин ки, орта аср романла. р|ыцдан ахз едилмиш тэс-вирларла долудур. Баднам муэллиф Дазыр: «Лакин\nгэддарчасына. тадричи иш-иаичалар иатИчэсиидэ чан вера« адам елуму мисилсиз бир сэадат кими гэбул едир*. О Дазыр ки. эри ермэни ол-муш бир азарбаДчанлы гадын эрини неча алдурдукларини, чэсэдини иса дограм-дограм етднклэрини сеДлэмишдир. Померантс ЬеДасызлыг еда-рак Дазыр ки, «Адамлары бутун елкэлэрдэ еддурурлэр, анчаг Ьеч да Ьар Дердэ пар-чалаДыб дограмырлар. Зо-ракылыг едирлэр... Бали,\nЖкылыг едирлар. амма с» кдеДа намина ^х. СиДаси душмана тазДиг ва. ситаси кими Дох. Гызы тн>э илэ Дараламаг. шаЬэрин ку-чэлэри ила говмаг, сонра да тонгалда Дандырмаг Оу;«гаДытда олмуш Ьадиса-дир. Бела Ьадиса Олстердэ ола билмазди*.\nРедаисиДаиын да. бу\nмурдар cea Дыгыны муал. ляфинин да Даддашн няДа бела ♦заифдирй* Макар онлар унудубдармы. кн, АэербаДчаным Газах раДо. Иундакы Ваганнс АДрым кэндннэ сохулаи ермани 17лдурлары Дадаш Эс ли Девин беш нафардан ибарет аилэснии (аилэнин эн баДук узву олан бабаяын 75 Дашы вар иди, эн кичиДи олан на. ва .иса ики аДлыг иди) ha. Дэтдэки анбара салapar ди. ри-дяри Дандырыблар? По. мераятсын ме'Дарлары ила буна иэ ад вермак олар: сиДаси тазДиг. Дохса орта аср вэЬшилиДи?\nМуаллиф Сахарова ис* тинад едарэк (инди ан сэр. оэм идеДалары бела марЬум академикин аДагына Дазмаг дэб душуб: ахы, буилары\nтакзиб етмэДа онун имканы Дохдур) Дазыр к», куДа Са. харов ' конститусиДаДа бела бир мадда элава етмаДи тэклиф едиб ки. онун аса. сында республиканы «си. вилиэасиДасыз» Ьэракэтэ керэ кечмиш Иттифагда» чыхармаг мумкун олсуи. КуДа Дена да «Сахаров пла-ны»на эсасан СумгаДыта умумхалг боДкоту е'лан етмэк, «До луну азмыш» халг езуно кэланадак онунла дилломатик элагалэри касмэк лазым иди. Бу ре-се пт л эра эмэл олунсаДды, аразисиндэки азарбаДчанлы эпалиДа гаршы соДгырым (ке-носид) терэтдиДинэ ва 200 мин нафэри дада-баба оча. гындан говдугуна керэ ан эввэл Ерманист&ны И гг и.\n*агдан говмаг лазым иди. мма Дох, свя дема, бутун бу ганунлар ва академикдэн игтибаслар Далныз АзарбаДчан учун уДдурулур.\nЕДни заманда муаллиф Мухталиф халг ларын. о чу мл э дан УкраДна, рус халг. ларынын шуурундакы Даи-лыш тэсэввурлар барадэ муЬакнмэ Дурударэк ва бун-лара аз гала harr газан дыра par ЬэДасызчасына иддиа едир: «АэербаДчанлыларын\nшуурунда Ьансы Данлыш тэсэввурлар Дараныб «— бнлмирам. анчаг бир Ьалда ки, онлар СумтаДыт Ьадисе-сина кара нормал даЬшат Ьиссини итириблар. кару* нур, бело тэсэввурлар вар*. Дапа сонра: «Инди моя Сум.\nгаДыт Ьадисэсинин илда-нумларкяи умумхалг мата, ми ва теабэ кунлэри е'лан етмаидан башга чыхыш Долу кермурэм*.\nМагаледэ бу габилдан олан «ваЬшилик», «Дырты. чылыг* кими беЬтаячы ифа. далар, таЬгирлар, намэ'лум оппонентин — аДдын керунур ки, бу ела муаллифин эзудур — «Турклэрин дир. чал иши ила гаршылашан рус сакинлар учун* ЬаДачан Ьиссини билдиран сезлэр сон дарече чохдур.\nБела бир масала тааччуб догурур. «ОгонДок* журна. лыньж республикамызда 8 миндаи чох абунэуиси вардыр. Куман етмирам «и. онларын хеДли Ьисоаси бу манфур метала илэ ала. гадар редаксиДаДа е'тираз телег рамлары нондармиш олсун. Ьалбуки бива дагиг ма'лумдур ки. кечмиш мар-кэзнн Ьар Ьансы газетивда, Дахуд журналында ермэ. яилар барасинде буна бэн-Зар Дазы дарч олуная кими ЬамИЯ редаксЩа ^'тираз ва Ьатта Ьадэ мактублары во те лег рамлары ила ата. ша тутулур, телефон зэнк. лари ара вермир. Хатырлат-маг истэДирэм ки, P. hy-сеДнов «ИэвестиДа* газе, тияин саЬифалэринда баднам НуДкине чаваб верен куну ермэнилэр редаксиДа-нЫн гаршысында пикет ДУ-оалтдилар, газетин Ьамин \/иемрасини нумаДишкаранэ суратда Даидырдылар, рэс-ш? органлар иса газета е'тнраз баДенатлары кан-дордилар. Виз нсэ адэтен сусуруг. Ьатта НуДкини беЬ. танчы магаласина кара маЬкамаДа вермаднк. Она кара да НуДкин кимилари-нин аДагы Дер алды...\nТамамила аДдындыр ки. Г. * Померантсын «ОгонДок* журналынын 1992-чи нлда чыхмыш биринчи немресин. да дарч олунмуш магаласи АзарбаДчан халгьдаа чир-кин бавтандыр. ифтирадыр, онун магсади таЬрикчилик ва милли адавэти гыэыш. дырмагдыр. Она кара да. эаннимязче. республиканын Лип прокурору магаланин муаллифина гаршы чина Дат\nиши ™«\"Р-ЙЙЙГфоВ>\nАаар—форм.\nШЭЬИДЛдРИН\nХАТИРЭСИНЭ\nУмумхалг Ьузя куяу, Дои* варыи 20-дэ Бакыдакы Са-мэд Вургун адыяа Рус Драм Театрыяда хеДриДДэ тамаша-сы кестэрнлмншдир. «Ела билнрешшз, шэЬждлар су-суб?..* — о дэЬшэтли кеча-дэ догма республиканын азадлыгы вэ истиглвлиДДэти Долуида шэЬид оланларын хатнрэсииэ Ьэср едилмиш та-маша бела адланыр. Тама-шада Анна Ахматова нын вэ Сэмэд Вургунуи, БэхтяДар ВаЬабзадэиив, Нариман Ьа-сэнзадэиин ше'рлэрж сэслан-мишдир. Ше'рлэрн бакылы-ларыи севимлн театр санэт-карлары — АзэрбаДчаиыи халг артистлари Вера 1Нир-Де ва ЛДудмнла ДуховнаДа, Ьачымурад Дакизаров вэ Фуад Поладов сеДлэмишлэр.\nТамаша бакылылар тара-фяидаи Ьарарэтла гаршылан-мышдыр.\n(Азэрияформ).\nДУША; ИАД(*СЩ?ШР,;ШЭГ>М1дР\n-л.,:.;\n- Ili . ,¿4\n— —\nЛ. КРАВЧУКУН АБШ СЕНАТОРЛАРЫ ИЛЭ КвРУШУ\nМЗХФИ МАТЕРИАЛЛАРЫН ЕКРАН h9JATbl\n(анварын 20одэ УкраДна езиденти Леонид Крав-сун АБШ сенаторлары Г сеЬбэтиндэ Тара дэ-I донанмасынын вэ страхи силаЬларын агибэти > элагэдар бир сыра мэ-[элэр галдырылмышдыр.\nЛеонид Кравчук геДд ет-ц|днр ки, кечмиш Итти. гьш дввлатларинин баш-лары Пара даниз донан-;ы эсасында ез донанма-ны Даратмаг барэсиндэ раДнанын модгеДи иле )ылашмышлар. Инди ко. ссиДа Дарадылмышдыр вэ комиссиДа донанманы\nстратежи ве геДри.стратежи Ьиссэлэрэ белэчак, бундан сонра онун ади силаЬы олан Ьиссэси УкраДнанын ихти-Дарына верилачэк. Ьэмчи-нин гэрара алынмышдыр ки, бу илин иДулунадэк тактики нувэ силаЬы, 1994-чу илэдак нсэ стратежи си-лаЬ маЬв едилсин. МуэД-Дан сэбэблэрэ керэ бу иши вахтында кермэк мумкун олмаса, Ьэмин силаЬ деДуш невбэсиндан чыхарылачаг.\nТэркснлаЬ узарнндэ на-зарат барэсиндэ сенаторла-рын суалларына чаваб ве. раркэн УкраДна Президента\nдемишдир: Назарэт УкраД\nна вэ РусиДа тэрэфиндан едиляр.\nПрезидент АБ(Ш сеяа-торларыны амин етмиш-дир ки, УкраДна мустэгил, демократии вэ геДри-нува девлэти олачаг. Бунунла бирликдэ УкраДна Ьазырда кечмиш Иттифагын дикар девлэтлари илэ элагэ сахла. мадан доланмагы тэсаввур етмир вэ бу элагалэри, о, бэрабэр эмэкдашлыг вэ меЬ. рибан гокшулуг асасывда инкишаф етдирмак ниДДэ-тиндэдир.\nЬолливудун эн варлы кияо вэ вЦдеостудиДалары саЬиблэриндэн олан Роберт Ьелми вэ Марвин Девис билдирмишлэр ки. онлар ДТК-нын тамамила махфи архив материаллары аса. сында Дарадылачаг бир не. ча силсилэ телевизиДа филм-лэрини Америка телеввзи. Дасы илэ кестармак. учун ил кин Ьугуг элдэ еда бнл-мишлэр. Ьэмин чохсериДалы телевизиДа филмлэриндэн бири 60-чы иллэрин эввал-лэриндэ дунДаны нувэ му-Ьарибэси таЬлукаси гар\nшысында гоДан Кариб беЬ-ранына Ьэср олунмушдур.\nЬало кечэн ил «Ар-ЕДч. АД ентертеДнмент* ширка-тнннн саЬиби Роберт Ьелми 1953-чу илдэ АБШи>ш ну. вэ сирлэрини Совет Итти-фагьжа вермакда иттиЬам олунараг е'дам едилмиш Чулиус вэ Етел Розенберг-ларин бир вахтлар ЬаД-куД Даратмыш маЬкама иши ба. рада телевизиДа филмииин ча кил мае и ва кестарилмэси. на дайр ДТК нумаДендэлэри илэ мувафиг сазиш баглаДа билмишдир.\n«ТЭКАН»\nтибб-бэрпа мэркэзн\nСИЭ8 АШАГЫДАКЫ МУТвХвССИСЛвРИН ХИДМ8ТИНИ\nТЭКЛИФ ЕДИР:\nСтоматолог лвр\nДормвтологлвр\nФмзмоторвпввтлвр\nНввропатологлар\nКинвкологлвр\nИДно тераповтлорм\nПсмхолог-окстрасонслор (нввролкиДа, остоохондроэ, бвшвгрысы, Двоили узвлврин хостоликлорЬ)\nХ9СТ9ЛИКЛЭР БИОСАЬе, РЕФЛЕКТОШРАПН1А ЕАСИТвСИЛЭ ВО ЧУ НА НЫН МУАЛИЧв- УСУЛЛАРЫ НЛО МУАЛИЧв ЕДИНИЛ\nУиван: МоЬсоти кучоси, 1 а, (мотронуи «Нвфтчилвр» ствнси|всы). Телефон: 21-08-95.\nИш рентами: Cehep сеет 9-дан 16-дек.\nЧОХС АН9ЛИ «ТвКАН» 8И0ЛИ1И,\nССРИ ЛОХДУР, БОРЧЛАРЫ ИСЭ ЬЭЛЭ ГАЛЫР\nБУШУН ШбЬРЗТИ АЗАЛЫБ\nНувэ силаЬы авэзкнэ ^стэгил Девлэтлэр Бир. Динэ кечмиш Совет Ит. Дзагындан мирас галмыш ричи борчлары азалтмаг— ¡pona реконструксиДа вэ кишаф банкынын прези-яти Жак Аттали бела бир ри-адн тэклиф нрэли сур-шдур. Ж. Аттали Ьэмин чкын нэшр етдиДи «И-r-Ep-Дк уотч* буллете-нин мухбири илэ мусаЬи. :индэ билдирмишдир ки, «борчларын муэДДэн дэ-<эда азалдылмасы муга-линдэ нувэ деДуш башлыг-рынын тагдим олунма.\nндан ибарет мубадила сев-пэшмэси» апармагы так.\nлиф едир ки, бу да ез нев. бэсиндэ «кечмиш ССРИшин республикаларында нувэ силапынын ДаДылмасы тэЬ-лукэсинин арадан галды-рылмасына кемэк еда билэр*.\nАвропа реконструксиДа вэ инкишаф банкы прези. дентинин фикринчэ, кечмиш ССРИ-нин 60 — 70 милДард доллардая ибарэт харичи борчларыньш тэдри-н азалдылмасынын рес-публикалардакы нувэ чаб. бэханаларынын мэрЬэлэ-(марЬэла секулмэси илэ алагэлэндирилмэси иши Гэрб учун кифаДэт гэдэр эн_ кэлсиз ЬаДата нечирилэ би-\nлар. Онун дедцДинэ керэ, бу лаДиЬанин малнДДалаш-дирилмэси учун «Деддилэр групуна* -дахил олан елкэ-лэрин уЧуми иллик Ьэрби харчлэринин бир фаизиндэн азы сэрф олуначагдыр.\nАвропа реконструксиДа вэ инкишаф банкынын пре. зиденти е'тираф етмишдир ки, Гэрб нувэ деДуш баш. лыгларынын саДынын а зал. дылмасы ишинин харичи борчларын азалдылмасы илэ элагалэндирилмэси ба. рэдэ Совет Итгифагынын кечмиш республика л а ры илэ «агыр данышыглар* а пар. мага мэчбур олачагдыр.\n«Президент Чорч Буш бу Дахынларда билдирмишдир ки, Бнрлашмиш Штат, ларын игтиеаднДДаты сэр. бает сурэтдэ тэнэззул едир. Лени сортунун нэтичалэри кестэрир ки, президентны амери калы лар арасындакы шэхси нуфузу да «бу вэ-зиДДатдэдир». Си-Би.Ес те. левизиДа шярнэти .* етэн Ьэфтэ АБШ-да кечирил-мЛш умуммилли ичтимаи рэ'д соргусунуя базар ертэ. си е'лан олунмуш Декун. ларыны белэ шарЬ етмишдир.\nСоргунуя нэтичалэри кестэрир ки, тедгигатда ишти-рак едэн 3 мин адаыын\nДалныз 45 фаызи Ьекумат баШчысынын фэалиДДатанн бэДанмишдир. Си-Ба-Ес те. левизиДа ширкатияин геДд етдиДина керэ. чохдаи бэ-рядир ки, Ар евин саЬиби. нии вэтэндашлар арасындакы нуфузунун савиДДэси АБШ президента сечкила. рияин нечнрилтэДи илин оввэлларинда бу даречедэ ашагы еимэмншдир. Чорч Буш дан эввэл ирезидентлик етмИш Рсиадд РеОгаи ва Чнмми Картер ЬаюшиДДэт. да олдуглары вахтыи бела бир деврунда бу саЬэда да. ha Дуксэк ывегармиларе малик олмушдулар.\nБИРЖАЛА РАРАСЫ (РОКЕР НПИФАГЫ\nХИДМЭТИН ТЭЗЭ H0BYHY ТЭКЛИФ ЕДИР\nЕв, бег, гараж алмаг, сатмаг во ja ичаро|о аормок мствДирсиммзсв — БИ9ЖА\/1АР АРАСЫ БРОКЕР ИТТИФАГЫ Сиза jap дым atMaja Назырдыр!\nСиз аз иста)иииэа ан гыса муддатда чата биларсиниз. harr сарбаст кон-■apenja олунан вал\/ута ила да адаиила билар.\n8У ИШЛвРДО ББИ-дам ДАХШЫ ПАРТИЮР ТАЛА WÜlMtlCMHNJ. УНВАНЫМЫЗ: бакы, Лармоитов иучасм, 11t.\nТЕЛЕФОН: 92-77-66.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-jan-22-1992-p-3\/","date":"2017-03-29T20:58:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00035-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3406350017,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3406350016593933, \"sah_Cyrl_score\": 0.11869505047798157, \"kum_Cyrl_score\": 0.06763257831335068, \"udm_Cyrl_score\": 0.05438410863280296, \"tat_Cyrl_score\": 0.05058804526925087, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03372088447213173, \"eve_Cyrl_score\": 0.030597537755966187, \"tyv_Cyrl_score\": 0.024028029292821884, \"bxr_Cyrl_score\": 0.021017074584960938, \"crh_Cyrl_score\": 0.020701903849840164, \"rmy_Cyrl_score\": 0.016265057027339935, \"alt_Cyrl_score\": 0.016053631901741028, \"nog_Cyrl_score\": 0.014049738645553589, \"kir_Cyrl_score\": 0.013631701469421387, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01343394722789526, \"krc_Cyrl_score\": 0.011533910408616066, \"lez_Cyrl_score\": 0.010596801526844501}","num_words":13072,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.44,"perplexity_score":75717.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 8, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ -*■ « АЕКАН>\nИ»\nТЕЛЕФОН «ЮПИ» КОСИОСДЯН КЕЧИР19И1Г1 1-еи сеЬифеде)\nдли Сомтми седрк ftej* рвбм. тлей ил» Туржйедекм Азвр-б«]чен сефнряЦи ил« даныш-ды. Сонра Африка мл« ре-бит« влагаем {арадылды. Бу* мун учун дегженин дерм« бир пнссесм кмфа]ет «дирди.\nРабит» иееири С А 66 вебе*-лмдеи Аэврб«i««« рабмтесм-нии ]ахыи мелочей бар«я» де-иышмесыны каПиш «гдик. О деди:\n— Бутун бумлар туркм|вли Ь*мкарл«рммм«ын бмрбаше кв-май мл« hejar* лечирияир. Аааденлыгы да омпардан алы-рыг. Бумлар республикамыэа чох 6е]ук хермлор Песабыма баша копир. Она к«р» Д» ja-нм jo\/гл ар ахтарыб тапмальфиг. Клк н«аб«д« муасир т»лвб-лара чаааб варан* ааадаипыг истаПсалы бародо душумме-ли)мк. «УТЕЛ» мстаКсалаТ бир-лм)мнмн феелидети бмам рааы салдьк Бурада мстаЬоал опу-иан тел«фон «ларетлары Kaj-\nфм Мотли а» #укс«к телаба» чаааб верир. Инди мс« «Аа-т«лаком» ИстеЬсалапг Бмрл*-¡инде сыхяешдырылмыш телефон етаиобаларыйын мстаН-салмна башламаг нфотнндо-|мк. Бу, «сас«м К«ид ¡арлари учуй н«аордо тутулур. Ело кемдяерммиз вар «и, ору j ал ныл бир канал аерилиб. i« нм стенси|«л«рын камеди ил« Намин хот да и 10 — 15 «бумами бирдофф истифаде ад« билочок. JaxwH колонок-до п«)к ребмтвеннмм хидмв-тиндвм pajortnapAaKM вбуно-чнл«рмммв д« мстнфад» в дачек л ар. Бу ¡ахынларде Туркм-{оли тамашачылар Аа#рбфвн гел«емэи]есына бахв билочок-п«р. Бакы телефон шебек е-синда иса о бмри АТС-яарнн {аниден гурулмасы девам едир. СОЗАРДЫ Эслмида jaaá^a ала бура-дача кагто го>маг оларды. Амма бир-бмринин дааамы олан бу тедбмрлврд» мушаНн-да атдмръмиа бе'зи масололарм\nдо ЧИДДК се|дыгымыа учун охучуларымыэв чатдырмаг иста] крик.\nРабите аамндо квчнрнлан к«* рушда А»«рбв)чанын в» Туркмении дао лот Нмммлорм сос-лвиди. Мускги содалары елтын-да бутун турфали гонаглар «в Нимилерини оху}урдулар. Бив кса сусдуг. Чумки чоху-муз ев Ьимнимизмн сеэлернми озбор билмирдик.\nАхшам пай ребитесинич ачылышы му нас и бот нло «Ку-лустан» сарфнда качнрнлон зм]«фатд» Нор икн торофдон чохлу иуме|онд» иштнрак е дирди. Вар]атадо чыхвки адом гыэ-ларымыэ анлашылмаэ муемги содал ары алтын да даридон-га-быгдан чыхырдылар. Биэим-ло бир суфро ерхасм.чда aj-лошмнш турки)'*пн гонаглар да-но-дана сорушурдулар ки, но учун бале мочлислордо милли рвгелармниз, маНныларыныз сослвнмнр? Дотру дан да, hmjo? Наны «Терек вмв»м из, «Jannai»-мыз, «Гфагы»мыз?.. Гонаг\nгаршысына Назвфлыгоы му-енгичилар ни]а чыхарылмыр? Буилар Наггмнда да душунмак ■ахты чохдаи чатыб.\nДаЬа бир масала бароДо: Гыз лары н чыхышындан conia мачлисдакмлоф У**УМ Р*гс ев ел еры чалычды. Бир оглан мрели чыхыб муемгкчиларин башына пул салмф башла-Ды. Бу да гонагларымызы haj-ратламдирди: парены да ja\npe солорлорми? — сорушду-лар. Камин от лай ало-бело, теседуфеи о рта jo чыхмемыш-Ды. Мочлнс сома |атана кимм «дирижоряуг» атдм. Ojyn m«j-данчасына пул хаз on имми ja-гырды. Домели, сом вахтлар то]лерымыэда ¿«¡ыпмыш бу ¡ебанчы ам'аиа артыг |уксак coBHjjoAM мочлислармммз» да ajar ачыб. Бизи ммлли кеклв-римиздон гопаран бу «н'ана-лоро готи сон го^улмалыдыр.\nВаНмд ИМАНОВ,, Рафмг САЛМАНОВ • фота,\n«Халг гавати»кмн мухбиряари.ШАР Y4YH 8ЛИФБА\nАзэрба]чанын корлар элиф* басыны да латын графикасы-на кечирмэк учун Ьазырлыг ишлэри кврулур. By мэтсэд-лэ республика Корлар мв-MHjJaTHHHH дэ'вэти илэ Ба-KHja кэлэн Typiwja Корлар BHpaHjHHKH нума]эндоси Эзиз бэ] Куркчу нвггали рел-]ефин латын элифбасына ке-чирнлмэсина квмэк едэчэк-дир. Бундам башга, онун иш-тиракы илэ Ба«ыда Газахью-тан. вэбэкнетан, Туркмэнис-тан вэ Гыргызыстан девлэт-лэринин мувафиг чэмиДОэтлэ-ринин нума]эндэлэри «лэ кв* руш кечирилэчэцдир.\nАзэривформ.\nна дан и эмэкдашлыг наггында kohbehchja назырланыр\nДагомысда експертлэрин— Тара дэниз Иевзеси влкэлэрн н ума J эндэлэринин мушави-рэси баша чатмышдыр. Му* шавнрэдэн мэтсэд белкэ двв-латлэриннн мэдэни, елми вэ информаси]а эмэкдашлыгы Наггында «онвенсиЗанын ла-jnhacHHH ишлэ]иб Иазырла-маг иди.\nЬэмин мушавирэ Тара дэниз влкэлэрн рэИбэрлэринин бу илин и1унунда Истанбулда кечирилэн кврушунун мэн-тиги давамы олмушдур. HJyn кврушунун фэал иштирак-чыларындан олан Азэрба]чан Дагомыс мушавирэсиндэ иштнрак етмак барэдэ дэ'вэтэ чаваб eepMoja билмэзди. Ал-\n__, PycHiJa, PyMbiHHja.\nKHja вэ YKpajHa да харичи ишлэр, мэдэни] jaT, туризм назирликлэриндэн вз екс-пертлэрини квндэрмишдилэр.\nАзэрба]чан тэрэфи сэнэ-дин уч кун чэкэн Ьэртэрэф-ли музакирэси заманы кон-eeHCHja ла]иНэсинэ дайр бир сыра тэклифлэр вермишдир. Мушавирэдэ иштнрак едэн республика МэдэниБэт На-зирл^инин идарэ рэиси Рз-фиг Эли]евин деди]инэ керэ, Ьэмин тэклифлэр мушавирэ иштиракчылары тэрэфиндэн диггэтлэ гаршыланмышдыр.\nЕкспертлэр сэнэдин элавэ олараг назирликлэр вэ баш идарэлэр сэви]]эсиндэ, Je-кун вариантынын иеэ мушавирэдэ иштнрак едэн влкэлэ-рин Ьвкумэтлэрн casHjjacHH-дэ нэзэрдэн кечирилмэсинин зэрури олмасы барэдэ нэти-чз]э кэлмишлэр.\nМушавирэ иштиракчыла-рынын фикринчэ, конвейера белкэдэ чохтэрэ��ли эсасда ваЬид мэдэни мэкан japaT-магын бунвврэсини rojMara имкан верэчэкдир. Ла]ипэ-нин гэти музакирэси кэлэн илин эввэлиндэ Анкара^а олачагдыр.\nАзэринформ.\n«сТУРАН»\nУЛТИАААТУМ\nВЕРИР\n«Туран» Азэрба]чан Азад Эмэкчи Бирлийияин лидери Не'мэт ПэнаНов тэшкилатын декабрын 4-дэ кечирилмиш митингиндэ, онун фикринчэ, ганунсуз олан парламентнн дэрЬал бурахылмасыны тэлэб етмишдир. О билдирмишдир ки, ]алныз умумхалг сечки-лэри кечи рил дик дан вэ рес* публикада йакими^этэ йэр Нансы cHjacH гуввэ кэлдик-дан сонра бу ЬакшыШэтин га-нунили]индэн данышмаг олар, умумхалг сечкилэри Ьаггын-да гануну иеэ мувэггэти тэш-кил* едилмиш парламент гэ-бул етмэлидир. A3op6aj4a-нын раНбэрли]инэ верилмиш ултиматумуи муддэти декабрын 31-дэ баша чатыр. «Ту-ранонын лидери демишдир: «Тэлэблэримиз JepHHe JeT»* рилмэсэ, биз Нэр чур муба-ризэ методларына, Нэтта вэ-тэндаш итаэтсизли]инэ эл атмага Назыр олачагыг».\nМитинг иштиракчылары республика презвдентянэ АХЧ-нин сэдри вэзифэеяндэн KeTMajH тэклиф етмишлэр Бу, онларын фикринчэ, кэр кинли]и арадан котурмэ]э вэ 43MKjj9THH саг лам гувбэлэри ни дввлэтин башчысы этра-фында сых бирлэщдирмэ]э кемэк едэр. Президента демократии дэ]ишиклар }олун дан двнмэмэк Наггында му рачиэт дэ гэбул ол^шмущдур Азэринформ.\nИБРАЬИМ МУСА ОГЛУ ГУРБАНОВ\nИбраНим Гурбановун влум хэбэрн ону таны]анларын На-мысыны гэлбэн сарсытды. Ьвмашэ никбин, де]нб-кулэн бир адамын ¿охлугуна Неч биримиз инана билмирик.\nИбраЬим муэллимин 67 ил лик вмрунун 50 или хал-гына хидмэтдэ кечмишди. Ьэ-JaTMH бутун чэтинликлэринэ мард-мэрданэ синэ кэрмиш ди. Колхоз муНасибли]индэн pajoH napTRja комитэсинин биринчи катиби вэзифэсинэ-дэк чэтин, лакин ш эр эф л и бир Joa кечмишди.\nОну Намы севирди. Чунки ]ыхылана Aajar дурарды, ка-сыб-кусуба эл узадарды, чв-рэк эерэрдн. Ьеч вахт xejHp-дэн, шэрдэн галмазды. Ер мэнястандан республикамы за гачгынларын ахыны баш-ла]анда евиндэ черэк биширт-дириб Имишли]9 вагон габа-гына кендэрирди. Онун нечэ xejHpxaH адам олдуруну че-pajHH гэНэтэ чыхдыры о чэтин яллэрдэ директор ишлэ-дн]н 1 вэ в нвмрэли памбыг-чылыг совхозларында да Jax-шы билирлэр.\nИбраЬим Гурбановун эсл тэшкнлатчылыг исте'дады Нефтчала вэ Чэлилабад ра-jOH napTHja комитэлэринин биринчи катиби вэзифэлэрнн-дэ ишлэ^эндэ узэ чыхды. Jo-рул маг нэ олдуруну билмэДЭН чалышыр, тикмэк, гурмаг арзусу илэ jaiuajbipAbi. О вахт Чэлилабад узумчулэри-\nнин швНрэти бутун flyHjaja ]а]ылмышды. . Нэтта узумчу-nyJyH вэтэни cajbwan Фран-садан 6ypaja тэчрубэ муба-днлэсинэ кэлэрдилэв. Эмэк ГэНрэманы адыны ИбраНим Гурбанов мэНз Чэлилабадда узумчулу]ун инкишафына вердиJh 6eJyK твНфэ]э керэ алмышды.\nвмрунун сон иллэриндэ Сал]ан ра]онундакы гушчу-луг фабрикиндэ директор кш-лэ]ирдн. Лашынын втмэсинэ\n6axMaJapar сусузлугдаа ча-дар-чадар олмуш ]овшанлы торпары лалэзара чевнрдн. Кэнчлэрэ те»*теэ де1эрд>: «Торпарын гэдринн билли. О Ьеч кэси наумид го]ма]ыб. Она се]кэниб ajara галхая-лар Нэмишэ учалыблар».\nСинэснни «Гызыл У��дуаа нншаны илэ бэрабэр, эн JyK-сэк орден вэ медаллар бэзэ-]эн, нечэ-нечэ гурулта^ларыя, али мэчлислэрин нума]эндэ-си, бир нечэ дэфэ республика Али Советники депутаты се-чилмиш ИбраЬим Гурбанову шеЬрэтлэнднрэн инсаяи xej-фи]]этлэри иди. О, к эн дин вэ кэндлиннн пскхолоки]асы-ны чох Jaxuibi билнрди. Ьэрэ-ни вз дили илэ данышдыр-магы бачарырды.\nФввгэл'адэ гэНрэманлыг кестэрмек, влмэз эсэрлэр Ja-ратмаг Нэр адама нэсиб ол-му р. Лакин намусла, внч* данла кечэн HaJaT ]олунун езу дэ бир гэНрэманлыгдыр. Белэ адамлар унудулмур. Бизэ эзиз олан ИбраНим Гурбановун да хатиреси гэлби-миздэ эбэди jamajanar. Гэ-дирбилэн халгымыз ону Ьеч вахт унутма]ачагдыр.\nВЭТ9Н yHYTMAJbiP ИКИД ОЕЛУНУ\nДекабрын 7-дэ даНа бир икнд дв]ушчу — полис баш ле]тенанты MahJaAflHH Ьум-мэтов ШэНидлэр хи]абанын-да торпага тапшырылды.\n...Де]уш уолдашлары илэ бирликдэ Дромбон кэнди Ja-хынлыгындакы кешикчи пос-тундан raJbwapKaH онлары кэ-тирэн автобус ]олун кэнарын-\nдакы мешэлнкдэн гэфлэтэн кучлу атэшэ тутулду. МэН* ]эддин а]агындан )араланса да взуну итирмэди, тез ]ерэ сычрады. Лолдашлары да ав-тобусун JaH-JepacHHAa взлэ* рннэ мбвге сечдилэр. Атыш-ма чох чэкмэди. Ла]игли чаваб алан ермэни гулдурлары гачмага башладылар. Лакин\nMahJawMH даНа бир куллэ ja расы алараг гэНрэманчасы-на Нэлак олду.\nАрыр flejyuwa онунла бир-ликдо даНа дерд ]олдашы дуя]асыны дэ]ишмишдир.\nАллаН бутун шэЬидлэри-мнзэ рэНмэт елэсин.Азэринформ.\nДмимнзнн инкишаф едзча ¡нна шуб1)зм jouyp\nАММА IiAHCbl ЛОЛЛА?.\n— Кир мм кимм диячилм-[им гаршысыкда Ьаисы ирво-яамлар ДУРУР •• бумлар дан смай даНа чох мараНат «дай Ьамсылардмр!\n—. Бутун алм саНалармндаки «ими, дмлчклмк алминин гвр-иысында дурам пробламлвр** да фундамвнтал аа татбиги о л маг уэрв ими трупа аумрмаг мумкундур. Фундамантал дил-чнлми пробламлариндан ики-сини аурыча г «уд втмвк иСтор-дим. Бунлврдан бири тадги-гат усулунв аиддир. Эсрлвр-дир ки, бутун дун]а диппари-мин грамматик гурулушу каН-не араиын с ону, уаннаранын башпангычында фавлиЛат кас-тврвн «Искандер^]« грамма-тик асы» мактобннин то'л ими асасында гурулмуш ан'анави грамматика галмбннда тасаир •дилир Ьалбуки дилл ар и и аз морфоложи тилина кара мух-талмф груплара балунмаси (мвеэпон, аморф, аглутинвтна, флвктив, иикорпарлашан) бир даЬа субут адир им, касиич форс по на и дилларнн грамматик гурулушуну вфни модвл осасында такакр втмак мум-кун да] ил. Ону да дартм ки, дилин гуру л ушу на у]сун иза-Ьат усулу Црвтмаг твшвббус-лври чохдаи аар. М»салом, тохмннан мин ил вааал Сиба-■ара« араб днпи учун а]рыиа грамматик модал дузалтмиш-ди. «Искандарило граммати-касы» та'лимнндан узвгпаш-ма, тадгмгат о6|акти олан дил-ларин азунамвхсуспугуну аш-карлама твшаббуспарн асри-мизим аааалларнндо да олмушдур. Хусусан инн. ]апон диллври саНвсинд».\nТурк диллори саЬасннд» бу воэмфани ¡арина |атнрмак, карунур, Азарба(иан дилчила-ринин узор нна душур. Чунки иазари дмпчнпик са-Ьоснмда туркопошчада ан анда кадан��арк онлардыр. Бу иши усурла |арина ]»тнр-мак учун турк диппарнмни маитигн тмпиник гурулмасы, башга сазла, Ьамнн дня лар» вид хусуси||ам*арин акснома-тнк снстамини ¡«ратмаг талвб олунур.\nАзарб«|а«н днлчнлЦкнни фундамантал пробпамларин-дан бири да дилнмизни тврихииии алии тадгигидир. Азорба]чан Соавт Енсиклопа-ди]асында «Азарба]иан дили» лугат мага лас и башлысынын гаршысында «ааррфлы ма'лумат учун бак: хусуси чилд Азар-ба]чан Совет Сосиалист Рвс-публикасы» ]взыпмасымын, са-бави да м«Ьз Азарба]чаи дилинии манш«|и барасинда ин-дм}адак Намы тарафиндан га-бул олунмуш ваЬид фкмрин олмамасы ила баглыдыр.\n— Дпячмлнк саЬасчида бу гад ар мутахассяс оидуру Ьал-и» мама олур км, дилимивми\n\"\"Л\"!\"*11 ----\nI\nНазырлыгы барада иа да^арди-\nKNSt\n— Дилин чамл^атла, сазун ка ниш ма'насын да кнелнла\nбилааасита баглылыгы онунла машгул олан алм дон чох ба]ук чааиклнк, Нар бир Кади, caja фаал му насибот, даи-\n750.000 Амарина доллары мэб-лосиндодир). Бу ишин Аззрба)-чан дилине аид Ьнссоси биздэ ос ас в к, Назыр о л дугу идеи\nамокдашлыса разылыг аерми-шик. Тооссуф ки, бу иши Тур-KMjo торофи лонкнднр\nСосиолннганстика саЬосниэ\n«у мшара лори, грамматик\ncohanop до баш алыб кадмр. Ел» гезетлор вар ки, Нар са-Нифаснндо баш-он имла cah-■и тапмаг олар. Неч асрими-зим ах вол и идо алм-с ах ад нн* диким дан чох ашагы олдугу вахтларда да мотбуат, китаб-\nМУСАНИБИМИЗ A3eWAJ4AH ЕЛМЛЭР АКАДЕМШАСЫ НЭСИМИ АДЫНА ДИЛЧИЛИК ИНСТИТУТУНУН ДИРЕКТОРУ, ФИЛОЛОКША ЕЛМЛвРИ ДОКТОРУ, ПРОФЕССОР Af АМУСА АХУНДОВДУГ\n- Бу, халгымызын в» дили-ih н тарихинии азунамм-лугу ила алагадардыр, ни-нача дарфлер, иямшкнли->. Тала бала катирмб ни, > чох «лкаиарда баш аа-i Ьадисолар Азарбцчанда о луб. 1а'ии хантык аз тари-\njon-\n>ы уст-уст# душмафиб. ма-к масала мла алагадар май »•póajaaH камчларм» газа-|да, «Ана сазу» журиалыи-дари адилмиш мусаЬибала-\nДил*й1лмкда jaxn саНалар\nмм ]анилашма талаб адир. Инди тотбигн дилчилнк, сосиолннганстика ними нис-батан jann дилчилнк саНоло-\nркиа 6ajyK еНти]ач аар. ha зырда Аэарба]чан ЕА-нын На-симм адына Дилчилнк Кисти-тутунда а]рыча татбиги дилчи-лик ша'басм фаашедат кастз-рмр. Сосиолннганстика гтроб-ламлорм иса умумн дилчилнк •а дня елагалари ша'боенндэ »¿рвнклир. Татбиги дилчилнк узри лап чекам мутохоссис В. Султаноа бу jaxынларда усурла намизадлик диссартаси^асы мудафиа втдк Сосиолкитаистика у эра докторвнтурада о па и конч »макдаш ларымыз дач Э. Гули)ва докторпуг диссерта-си]асы мудафивси орафасин-додир.\n— Бу саНалар барада бир га-дар каииш даиышсаиыз, jax-шы оларды.\n— Татбиги днлчили] иг-i со < вахтлар машын масалоларйнэ даНа чох диггот варилир. «Ки-таби Да А« Горгудаун компу-тер тадгиги баша чатыб. Jo'-ни дастандакы сазларин лу-гати Назырлоныб, статистик таНлкли апарылыб. Инди Фу-эулннин дкли узорнмдо бала бир нш кедир.\nШа'банин амакдашлары рус дм лини бмланлар учун Азар-ба]чан дмлини мустагил ajpon-ма диски Наэырлафыблар, о, компут^рин кама]и ила Аээр-ба^чан. дмлини а]ранма]а имкан вармр.\nШа'банин ншчиларн «Аэар-ба]чам» иашриНаты мла муга-вила асасында матняарин автоматик риылмвсы мла алагадар сазларин сатирдан-сатра кв-чнрилмаси rajдапарыны муараи-лашдмрммшлар. Намин caho-нин распублмкамыэда иаркам-лм нума]андоси АА МаНмудо-аун «Лексик-морфоложи са-• и])ада турк диллари матн-ларинми автоматик ишлонмаси сметала«» китабы рус дипиидо чал дан чыхыб.\nMai aja ж да Туркмении Бога* змчм униаарситатмндан НАТО-нук собитлашдмрма програ-мына тот дим в дня мак учун турк, Аэар&ччан, а^бак а» газах диллари арасында машын тарчумаси сметами {«ратмаг yapa тадгмгат лар«Насм ha зырламаг таклифли мактуб алмышыг (мшми умуми д«|ари\nкв линча, двмзл^ам ки, о, Аэврба|чан эдзби дклииин нор-малвшдырылмасы. довлэт ди-пи кнми фоалимоти, умумзн дилин нчтиман мосэлолэрч-ни зЬата едир Азса}лы халт-лерын диллари иле Аззрб^иан дмлинин »лагзлзри до бу саЬо-¡а аиддир. «Аззрба|чач Рес-публикасында |аша|ан ммлли аэлыг, азса]лы халт во етчмк групларым Ьугуг во азадлыг-ларыиым горунмасы, дил вэ мадани}]атинин инкишафы\nучун давлот |^>дымы Кат-гыида» республика презмдем-тннин 1 У92-чм нл 16 со^а^р тарихлм гэрары сосиопнчгвис-тиканын даЬа |«чн саЬалзри-нин ¡аранмасына ао мчкчша-фына роаач верочэк. Бу |енм саЬолзр узр» кадр Ьазььрлы-гына квлинчо, карунур, мапн}-)э чаЬотдзи бизкм учун проблем олма|ачаг. Белэ ки, республика презмдектинин фврма-ныида а^дын шокнлд» касто-рилир к«, Шумер, Елем, Манна, Миди] в, Албанн}*, Сакаис-\nкит, Ьун, Хозер во башга годим етносларын тармхм а» мо до ни нреи ни арашдырмата г адир олан мутахосснслар Ьа-эырлемаг магсади нло харич-дан мутохассислар дэ'ваг\nолунмасы а» харича, ду^а аЬами]>атлм алм во тэдрис\nочагларына талобо, аспирант\nаа елми ишчиларин е'зам едил-м ос и нин бутун хзрчлэри дав-лат будчаси Ьесабыча адэнм-лечэкдир. Бизим аЬдомизэ Ьа-мин л»]агатпи адам леры тал маг воэифаси душур.\n— Агамуса муэллим, дили-мизии тамизлм|к масаласч да чохларыиы иараЬат едир. Бу саЬада дилчияэрмм аЬдаси-иа дуа*аи ишлор барада биржа« келм».\n— Эн чох нараНлт олан л ар ела дилчилордир. Сон эама:«-лар дипимизнн ТЭМИЗЛИфИ, дузкунлу|у, Натта эдзби дня нормалары б«|ук таЬлука гар-шысында г алыб. Истер ефмр-да мухталиф студи]« аа прог-рамларын, ««старее да кунба-кун артыб чохалан гэзетлзрин, чаши дли реклам во лавНала-рмн дилинд» адабн дияа сан-*ч бутун «чабЬа бо]у» Ьучум башдемыС. Эдаби дил норма-ларына мухталиф эаагдаи ]а нашма Наллары бир |ака гал-сын, «и ада« орфографик, дур-\nжурнал саКифэлзринда бу га-дар Ьорч-марчли|а раст кал-мэк олмазды.\nБилнрсиниз ки, днпчилар бу Ьагда Намиша ¡азьблар аа инди да (езырлар. Hjyn а}ыи-да гэзатиниэин ики намра-синда маним «Матбуат днли-нин rejfkinapw» адлы )аэым дэрч олунмушду. • О вахт дан качен муддотда газатлори-миэим дилиндаки ногсанлар-даЬа да «ртыб. Сазуи асл мз'иасында одаби дил инфл|а-си)асы кедир.\nБу ¡ахынларда матбуат ди-пино hacp олунаи дил муша-•ирзеи кевирмвфи планлаш-дырмькиыг. Экер ]азанлары* мыз да ДИЛ» ВИЧ данла, rejpoT-лэ ¡анашмат Киссн олмаса, му-шавкрэнин мусбэт нэтичэ ва-panejHHO умидим |охдур.\n— Балка иизибати тадбир-лара ал атмаг лазымдыр!\n— Бу деЬе дилчнларин иши де|мл, Мена галса, hap намра-синдэ |еддм coha бурахан га-зетлари 6атла|ардым. Н«ч« олур, jajMCMHAa ]едди cahae jon верен абитурЦенти али мзктзбдан кэиарда rojypnap, Камы ja даре вермок иддиалы гэзетлер иса икн-уч rat артыг дил сэЬам ила халгын ма'на-ок сарвоти мвфданында гы* лынч о[надь«>Т\n— Азарба)чам днлкннм д«в-лат дням савийасика галды-рылмасы проблвминик конкрет масалалори да оху4уяервшы-зы мох марагяаидырыр.\n— Там амиле табиидмр. Конс-титуси]ада техминон 60 мл ав-вал ¡азылмасыиа бахма{арог, бу куиэ «ими Начата кеч-M»j«H био мадданмн — |«'ни «Азвр6а]чан Рвспубликасыныи дат лат дили Азврба]чан дилк-дир» маддасинин талв{и оху-чулары мараглеидырма]а бия-маз.\nБу бараде д« оввалдв ады ЧЗКИЛ8Н мусаЬибелерммда де-нышмышам. J«H« бу фикир-AajaM ки, днлнмиэин дввлат дили савийаснма галха билмв-моемнин осас собаби Азврба]-чвмда аилы дили Наггында а]рыча ганунун олмвмвсыди*-\nТахминен ики ня табаг бел« бир ганун Назырланмми*ды, Назирлер Соввтннден да (На-аирлор Кабинет» о вахт бака адлаиырдм) кечмишди. Не-\nдансо Т ос диг мне ташаббус а дан олмады. Инди о ганун jaHH р«дакси]ада тазаланиб, {ашадыгымыз кунлвра yjryn-лашдырылыб. Умид вар к», бу ¡ахынларде Милли ААачлисмн тоеднгнн» аармл«ч«к.\nJorHH ли, охучулар учун ма-раглыдыр: деалат дили, дав-\nлат дили Наггында ганун .н», олан ujajAMpr АллаН rojea, па-мин ганунуи najnhacM бу )«ХЫн-л ар да м«тбуйтда д«р* нар, охучулар да ми*вар«ж«ы-лытдан гуртарарлар.\n— влифба масалвсмник, ху* сус«и «•• ва «i» Н«рфл«рм ба-рзечндв Милям Мвчлисда кедом даиышыгларыи но ила мо-тич«л«иди|и • Негде комирет мо'лумат в«рилм«м»си Д« м-раНатлыг догурур.\nБилирсиниз ки, турк дилле-риндо аз ишлеммасин« бах* Majapar, Азарбдачан дилинд« чох кениш ¡а§ылмыш дилану, ачыг, додатланмв]ан сангин\nишараси латын графикалы элифбеным илк ла|иН«сиид« инди гвбул олунмуш Норф-лв, jo'ни «о» ил« аврилмиш-ди. Мв'лум дилиилик вн'анвеи н взоре алындытдам сонр«\nМнллм Мвчлисд« тведиг олунмуш ла>нН»д» Н«мин Норф «з ганунн ишараси олан а ила оазэ «дилди. Бу «ими ч«Н«гдеи дотру иди •• бутун турк халг-леры учун гвбул олунмуш латам графнкалы мумунвви •лифбщл да тамамнлв у ¡тун калирди. Ленин ишин квдиши к«стврдм кн. елми бахымдан не г в дар дотру олсе да, бу вмели})ат точрубеда «зуну дотру лтмур. «Э» Нврфи чох нш-лзнди]индвн истер ¡азылыш, истер кврунуш ч«Нотдан не-раНатлыг ¡арадмР- Ьуна кар» да «е» Нврфи адифбамыэда ¡енидан бврпа в дилди. Ленин нараНатлыг Нала г«лыр. Ахы латын алифбесыне Нала бу куна кимм бир дана да елсун ¡ени Нарф алееа »najan хал г олма)ыб. взуну мадани cejan миллатлар учун бала алифбе амалмЦаты апармег магбул са)ылмыр. Балке бума кередир кн, Нале до ]ени-]енн теклмф-лвр ��рели сурупур. Меселеи «е» Нврфи вознивтД«н выжмет учун диггети челб едир.\n«X» Нерфи да белее».\nТведиг едилмиш алифбе я* ¡иНвсимдв дилммиздеки дилер-хасы, дня ииплешен, чинкил-тили самитин, )«'ни кмрияде «г» Нврфи иле кестердафвммз фонамин q Нерфи иле мшлвм-меси даНв чох нараНатлыг до-турур. НараНвтлыта себеб олан иедмр?\nМв'лумдур км, Нвмии Норф-ден муасир Авропе дилл ври нин Намысында, ¡влив» тари-хм~ен*емеви принемпе есеслв-нан латын меншвли ез миг-дар да сезун ¡еэылышымде лс-гнфада едирлвр. Инкилислер Нвмии Нерфи «и]у», фраисые-лар «ку», «ко», «лменлар «ку» адяендырыряар. Безифесм ики мухталиф макречли самити мшар» етмекдир: бмр дмлор-тасы сортд«маг, лер «ж» се-мит ими, меселеи, бмддеки «кенд» сезун деки илк сесм,\nбир да ки, дилархасы — ¡ум-шагдамаг, кар самити, |»\/«м бизим дпяимиздеик «акт» се-эундеки самити. Керунду)у ними, «г» Нврфинмн ифиде еда даун с ас Намин семмелерми Нер ииисмнден ферглеиир.\nЛатын алифбесында «г» се-митин» уутун олен g семигим дан серф-незер едиямесинш« себаби Немки Нерфдеи 6ада* га мегсед учун феМыленмаг,\nje'HM ому «к» самити нин овэ-зинде и шлет мак олуб. Нал буки Намин самити утурле Нврфи иле ишаре етмек мумкун иди, Дмлимиэии саитлврле са-ммтлврмн аНенки га ну куна коре, «к» в» «г» семитлери ej-ни фонетик меагедв ишлвне билмедиклерине каре, Намин ..Неоф инче сеитлерим еЬааии f 'emJ¡a «к» семитннк, галет сайг-» А'арин вЬатвси н д» ( ис» »г» со --г.снЛл ифада .«лифбамым . дил*гнъдебптомл»? гурулушуие у]тун олмасы та-лабк бехымындам, je'ни елми бахымдан да утурлу оларды. Тези-кечи вар: бу шишиклии\nелифбамызда мутлег вдилечвк. Инди мумкун олмаса, калечзк носил буиу Некмен едечак. Зоррвче шубНвм jo»дур.\nКарунур, бу да бизде бир •и'еиедир. 1930-чу иллерд» д» латын алифбесында вахташы-ры дузелмшлвр апармышдыг. К крип да ис» дузелкш просеси лап узуи чвкмишди. Эввва ц Нарф ими ижтисара сапмыш-дыг, 195Б-ЧИ и л д» я, ю э Нерф-леринм 195?-чу ил й Нерфичн j иле ееез етмишдик. Бу вн -•недвн вл чвкмвк лазымдыр. .Мен Нел» ону демирем кн, q Нерфи керумушчв да ej-зчврдмр.\n— Дням мм зим квлоч»]и баре^» ма де|ердмкиз!\n» Дилимиэ 700 иллик терихи олен кезел, муемгили едеби дмлднр ее ифада аесмтелври-нин зенкинли)ине кар», муе-сир едеби диллер сееиНесинд» дурур. Онун вн мурвкквб фи* кмрлври дв ифадо етмвк учун муквммвл чеемк услублары вар.\nИндичв деджим кнми, дил чвми^атле чох гырылмаз тал-лврла баглыдыр. Душдугу ич-тммаи муНит онун инкишаф jo-луму те'}ин едир. Дилин те-реггмеи д» Намин ичтимем муНит деи, земмнден есылы олур. Шимели Азврба]чанда ее Ма-иуби Азврба]чанд« истифаде-дв олен вдвби диллори мугв-¡ис» одни, В)ни умумхалг ди-лина всесланан, »¡ни бир дня асасында -нормапашдырылан едеби диллврин ввзияетние диггот ]етирин.\nХаричи сосиологлар кечмчш ССРИ-д» jewajan ммллвтлврмн диллари нин, о чумледен, Аэвр-бмфми дмлинин сур'етли инки-шефыны деелетим марксист-ленмнчи доктриивиы желтый шуурума д��На те» ¡еритмок си)«сети ил» б«тлв)ырдыпар.\nМустегмллик, езедлыг, то-регги ¡олуна гадим го»муш хел-гыммзым ди линии даЬа да и,ч-кишеф едиб земминлвшачв]нна шубНем (охдур. Лакни Пенсы ¡олларла? Бу, шексиэ Намин дилии х мдм от каст ердк) и чо-миуотдам, Немин дилдан ис тифа до вдан инсанлардан асы-лв>дыр Дилкмизин инкишаф лароммсткелериме м»шидпи ме]ллвр олдуту артыг коз емумдедчр: едеби дили аркаик сезлерл», халт денвкиыг дили сезлери ее ифадо тарзи иле, TypHHf» туркчесиннн дам» ма-териеплеры иле беземек исте-)еня«р чох дур. Бу ¡оллерын мусбвт терефи да вар, мв н-фи таре фи да. Xejp* дв чох-Aypv зерери до. Ьвр Наяде бу бараде етрефлы в» конкрет данышмаг ын вахты чатыб.\nними, турк халг-леры учук ортаг ¡азы дияк ¡«ратмаг маселеси дв артыг чеши дли гуру arai ее мушавкра-лерии музекире м вазу су олуб.\nАтегуяу НИФТОМШ\nЕЛМ ВЭ ТЕХНИКА JEHИЛИKЛЭPИГАРАЖЛАР ПРОБЛЕМИНДО «ЧЕВРИЛИШ»\nОлат биле и н, швНврлврдв взвлн гараж проблемимин Нал-линдв кичик «чеарилиш» вдвчвк бмр Надис» баш аермиш-дмр: СофЦада rejpM-ади механик л вшдирилмиш гараж ечыл-мышдыр. О, «cejp твкври» типинда ¡арадылмыш галдырычм механизмдвн иберетдир. вз Нерметинк caxnajan Неч бир ма даниНет парны онсуз квчинмир А мчат ичермсимде адамлар олан кабииелар еаеэиие аатомобкллер олан хусуси г вфос лор ¡ухары галдырылыр.\nБолгар Атанес Сватков аа онун атасы терефиндем japa-дылмыш гурту патемтлвшдирилмишдир. «24 сеет» гезети rejA едир кн, тез ли к ла Немин гурту му н кутлеем истеНселы беш-лаималыдыр. Гуртуну Бвлчика капителынын иштмрвкы мл» муштарои ширкот истеНсал «дачокднр. Ири ]аша]ыш мен-тетеНеринин шаЬар Некими ¡¡от ортанлерыны, фмрмалерын в» идарелермн мудириуотлорини марегландыре бнлвн орижинал гаражлары ихрач отмок да иазардв тутулур. Гаражын тут-дугу с mb» 30 каадратметрдир. ^..,-\n\/к • it ьяАНТАРКТИДА УЗЭРИНДе jehm озон «чухуру»\nАркантина во Чилинмм ченуб ре]онлары .уэоркнд» озон тобогоси сыхлытынот азалмесы беНранлы cetKjjejo чатмышдыр. Бу барвда Аркантина Ммлли Метеоролокм]« Идареси ма'лумет вермишдир. Башлыча олараг «тмосфорим ¡ухары г ат л ар ын да чемлешон озон лланетм ултрабенеашеум шуале-рын а» радмасм|аныи меНведмчи те'смрмнден ropyjyp. Спак-трофотометри]аиыи кемаум ила Аркентмне елммлермнмн елердыглеры тедгнгатлер субут едмр км, бу ил озон тебегесм 5 фанз аэалмышдыр. Сон илларда Антармтиденын бе'зм саНе-лори узориндо «л» «чухурлар» п»)да олмушдур км, Неммм «чухурларда» оэоиум сыхлыты ¡ол вермлем еаецЦеден ммм дафа ашагы олмушдур. Нетичед» Аркантиненын в» Чмлмним чонуб ра]онл«ры кучлу ултрабемевше)и бомбардмане м»'-руз галмышдыр км, мутехессмслер буму »треф муНит учун твНлуиели Несеб едмрлар.\nТЭРЭВЭЗЧИ КОМПУТЕР\nJanoHHjeHom «Кусу демриоку» алектроанаркотика шмрке-тмнин мутохоссис лори тарафиндан j ера дылмыш компутвр-лвшдкрилмиш систем ил бо]у иитратлары ае Mypyjy олма]ан тез» тореаоз «лд» етм»)» те'ммнет аерир. Темаммл» автомат-лашдырылАиыш бу фебрикии бехтевер саНмблери маЫ|]»тчо ¡влныз вдогон чох зеНметлм просеем изложен пассив мушеНм-дочилор ролуну о]ив|в билечвклер, чунки систем еавелдем ехырадек тереаезм езу ¡етмшдмрмр, меНсулу ¡ытыр во Нетто Назыр меНсулу габлашдырыр.\nСвТА мухбмриним верди)и хебере кар», бу чур фабрик-до ¡«у мшдмрмл он терееез не шехтаден, не долу дан, мо гурет-лыгдан, не д» паразит Нешератдаи горхур, чунки бутун кемд тесерруфаты просеем бмнада чере]ен едмр.гвзбт кешкт\nМУНАРИБЭ Д0ВРУНУН ГАНУНУ ила\nТула шоНер ммлмем муНармб» два руну и гануну мл» нш-лом»)» башламаш\/дыр; дахмли ишлор идареемнмн бутун хмд-мет реислерим» декабр а]ымда мстираЬет кунлериим, ме'эу-HHjjeT» то'жиро салмег телшырылмышдыр. Мв'зунмНетде о лай емекдашлар кори четырылыр. дахилм мшлер мдареси в» ми-лис ишчмпармммм Намысы учун 12 саагпш «ми куму му в] ¡в и едилмншдир, ввтендашларыи шмка|етлерим» дерНал чаваб вереи олератио груплар ¡аредылыр. Дахмли мшлер мдареси речей кенерел Н. Паиериним шерН етдм]нне мере, бу тадбир мурок к об мриммнокен везмНетле баглыдыр. Темче он ej ерзмнд» 238 гетл баш вермиш, девлет •• шехеи емлак отур-луту уч-д»рд дефв артмышдыр. «Правда»СУСМАГ ГЫЗЫЛДЫР, ДАНЫШМАГ ДОЛЛАР\nТурки]» Гыргызыстан учун «дум£а|» пенчере ачмышдыр» — р»спублнкадв или 6ejH»nxe7ir АТС mué баш лам ыш дыр.\nСтанс и ¡a nejn васмтесмле 2500 мефередек хошбехт або-менти бмр-ик и дог иго ерзммде племетин мстенмлеи негтесм ил» чал аш дыре бмлир. Дотру дур, еяег» ТурмЦе васмтесмле баш тут очаг. Лакин хал г «хошбехт олмата» телесмир. Собаби? Даиышыг Ьаггы вал|ута мла вдвимлмелидмр. Дотру дам да, сусмаг гыэылмыш... *»Т суд»МЭДЭНИЛЭТ ХАДИМЛЭРИН9 МАДДИ 1АРДЫМ\nРусЦа мвденЦ]втинин дерд к аркам ли сммесыие — Иван Коэловскмje, Борис Покровски]«, Cejar ос лев Ркктере во Галине ynjanoeaje ветви в» дун)в сенетмн» вердмилерм 6е]уц теН-фе мугабиочнде Pycnje президент мним фермены мла ом минимум емок Неггы мобпвгннд» емуряук медди те'мимег ■«-рилммшдир.\nФерман Руси»« Накуметмиа Pycnja гаршысында хусуси хидматлери олан ветендашлераж »лам медди геминат леры Паггымда ганун najohecMiMi да Пазырламеты теесЦе етммш-\n«rHseecTMja»СПИД-mi JEHM Г УРБАНЫ КОРЛЭДИР\nТатармстаи Реслубликасында СПИД-мм мак гурбены 4 ¡«юлы ушат олмушдур. О, бу деЬшетли хестелЦмм вирусу мне Волгоград** xejm* ушате ««старинен тибби jepA»»** кор-меларыныи поэулмесы замены тутуямушдур. Бу «уК му«|м-медем кечммш Тегарыстем семммяерм арасында уе 1«ефер ¡олухмуш адам аар.\n»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-08-1992-p-3\/","date":"2017-03-26T22:50:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00015-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4003020227,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4003020226955414, \"tuk_Cyrl_score\": 0.1237906664609909, \"kum_Cyrl_score\": 0.04794374853372574, \"tat_Cyrl_score\": 0.037451401352882385, \"sah_Cyrl_score\": 0.036956626921892166, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03498799353837967, \"crh_Cyrl_score\": 0.030476832762360573, \"udm_Cyrl_score\": 0.022182868793606758, \"alt_Cyrl_score\": 0.022140366956591606, \"kir_Cyrl_score\": 0.015050222165882587, \"krc_Cyrl_score\": 0.014602194540202618, \"eve_Cyrl_score\": 0.013473105616867542, \"lez_Cyrl_score\": 0.012430747039616108, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01215584110468626, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010265910066664219}","num_words":15554,"character_repetition_ratio":0.015,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.464,"perplexity_score":67204.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - June 20, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ 20 им« ил-^н* по\nДеялат~Саяа|е\nAnxcnJaeuH)\nЛаЬыч гэсэбасня-шдп олуб. 1937-11 нлда Амрб^^\nта даре деми учун д»*ват олуяуб\nГ 19§7.ШЯЯШ\n(ннджкя АзарбаЗчан ^шетрш Ьэмяя —ежу-¡¡¡Я 1942-<^^^^^Н\n-и ид» днссер-\nncHja мудафяэ едараж жеояоетЗа-ыняералоиба «\"*£■ намаза да ««■\"■ дарэчаса аяыб. Баш ал соара ала бадав асарв — «Jepaa сярри» романы чапдан «хыб. Иадв^адаа 130 чая варэга Ьачмнндэ бадан асарларвв на 20 чан вараш Ъачманда елма асарларвв муаялнфидар. .\n— У aya нллардвр от, Ja-радычылыгла машгулсувуа. Авчаг «Ешнтдиклэрим, еду-дугхарым, вердукларам» аса-ряннз охучу ларын хтсусж марагаяа сабаб одду. Снача, бунун башлыча сабабв аа-дир7\n— Ге j ри-тэвазакарлыг о flea да AejHM ки, «Лерин сир-ри>- романындан бащл * маним бутун есэрлэрим мцдш марагла гаршыланыб. Ьамин роман чапдан чыхан-дан сонЬа Низами Кэнчэви-нин jyokflejH иле алагадар АзарбаЗчана кэлмиш А. А. ФадеЗев онун Ьаггында дэфэ-лерлэ хош сезлар сеЗладя. О вахт эсер Ьэлэ рус дилине тзрчуме олунмамышды ва А. А. ФадеЗев бу фикри мэс-лэЬатчилеринин pajHHa есас-ланараг демншди. Вир ил сонра роман Москвада китаб шаклинда чап олунду ва о, мэнимла керушунда аз фик-ринда галдыгыны билдирдн.\n«Ешитдиклернм, охудугла-рым, кердукларимь асарина калинче. hap шеЗдан аввал, онун гэламэ альгадыгы жан-рын взу твзвдир. Бу, на роман ними романды, на тарих кнми тарихди, на да хатирв ними хатирвди. Бу ела бир жанрды ки, Зазычы Ьадисэ-лэри, олмуш аЬвалатлары та-рихи ардычыллыгла карыз узэрина квчурур.\nЭслиндэ бу асэр 1850-чи илдэн 1920-чн ила гвдэр олан двврдэ АзарбаЗчан хал-гынын тарихидир. Ьэм да узун нллэр reJpH-o6j€KTHB тадгиг олунан ва чох матлаб-лэри халгдан кизладилан та-рихдир. Эсэр гисмэн да ол-са о деврун падиселари, шах-снЗЗэтлэри Ьаггында тасаввур Зарадыр, сосналист тэблига-тындан фэргли олараг ча-маата эсл Ьэгигэти чатды-рыр. Манчэ. эсэрин кениш охучу кутлэсинин рэрбэтини га зан мае ынын башлыча сэ-бэбн да ела будур.\n— ШаЬидн олдурунуз 30—40-чы ва 50-чи нллэр Ьадисэларинэ муивсибатиииз. Бу Ьадисэлэри галэиэ алмаг фнкрнннз Зохдур ни?\n— АзэрбаЗчанд* Совет Ьа-KHMHjjaTHHHH или аддымла-ры мутэрэгги иди. О вахт адамлар чох 83HjJaf чэкир-дилар. БэЗ ва хан ларын, ка-питалнетлэрин амансыз ис-тисмары. харнчи ишгалчы-ларын зулму, ерманиларин терэтдиклэри гыррынлар, да-хнли чэкишмалар адамлары лап алдэн салмышды. Канд-ли MyaJJaH бир маевфа кет-мэк учун уч-дерд Зердэ «тор-пагбасды» пулу вермалн иди. Мулкадардан ичазе алмамыш\nО да вар ки. халг Зека да истисмар олуиурду. Болше-виклар ЬакимиЗЗата калан-дан сонра Бакыда талан Ьэф-таси кечирилдц. Бир h афта адамлары кучалэра бурах-м��дылар. Зырдан тутмуш Баг Зыла гадар керпуларда, ка-мяларда, дукан-базарда, ан-бДрларда, девлатлиларин ев-■ ларинда на вар идиса Зыгыб\najapar квндердилар PycHjaia. Се-ш .2\" ребровски 40 кунда АзарбаЗ-чандаи 5 mhaJoh тон нефт ва нефт меЬсулуну дашытдыр-ды. By хидматииа кера она хусуси орден вердилэр. Намин орденин ады Захшы Ja-дымда деЗил. Анчаг о орден-дан чами ики нафардэ вар иди. Бири БлЗухердэ, о бири\nСеребровскида. Колхс\nсозлашма\nдеврунда\nДавуд НусеЗнов, Набиб Ча-би|ев ва башгалары да мнл-лэтчиликда хунаЬландырыр-дылар. Онлар Наримановдан МоскваЗа шикаЗатэ да кет-мщндилэр. Ленин дердлуЗуи узвларини динлаЗандан сонра деЗиб ки, «Дахшы, докто* рун Зерина ними гоЗмаг ис-твЗирсиниз? Р. Ахундову кес-тэрарак сору шуб: «Бу мал-чишкажымы? Не дин, доктора мандан Валам деЗин». Буиунла да сепбат гуртарыб.\nНамин болшевиклария бэд-бахтлцЗн иди ки. ондар На-рямановун беЗуклуЗуну га-бул еднб этрафына Зыгыша билмирдилар. Мэнэм-мэнэм* лик ва шахеи манафе онла-ры бирлашмэЗэ гоЗмурду.\nДери кэлмишкэн, бир та-рихи Ьадисэни З&дыныза са-\nтуруб. Ьэмин чамадднда бир даст костЗуму, бнр квЗнэЗи. бир дана дз галстуку олуб. Бундан башга. Курдустанда она багышланан ипэк халча-ны взу ила апарыб. Анчаг ннди вазифэдан чыханлар бнлмирлэр ки, Зыгдыглары милЗонлары. даш-гашы неча апарсынлар. Багыровун о чур гэддарлыгы ила Занашы\nбела тэмизлиЗв да вар иди.\nМир Чэфэр олмасаЗды Ал-лаЬ билир, балка да инди\nЬамымыз Газахыстанда, Си-бирдэЗдик. Ермэни мэ'дз-миэда Ьэзм одунан лохма-«ия! дартыб чыхарыр кн. бу мэнцмднр. Бас бизи сур-кун еднб, онлары АзэрбаЗ-чанда ЗерлэшдирсэЗдилэр на едэрдик? Икинчи дунЗа му-Ьарибэсиндэ ТуркиЗэннн\nMaj 1938-чи\nЬа\/атым аа\nьагигатин бир узу вар\nМЗЫЧЫ МАНАФ CYJIEJMAHOBJIA МУХБИРИМИЗИН СвЬБвТИ\nэкди]и саИэнин тахылыны Зы-га билмэздн. Совет haKH JaTHHHH нлк нллэринда оу гадагалар кетурулду, халг дндишмэлардан, муЬарибэ-дан чан ыны гуртара бнлди. Эн эсасы иеэ маданнЗЗат са-Ьэсинда АзарбаЗчан беЗук Зуксэлишэ наил олду. Кучлу техники зиЗалылар ордусу тэрбиЗэ олунду. Индии нн\nезундэ Ьеч бир мусалман елкэсинда бу гадар техники зиЗалы Зохдур.\nадалэтсизлик ва истисмар хеЗ-ли артды. КунаЬсыз адамлар тутулду. Сталин 27-чи За 28-чи илдаки бир чыхышын-да деЗирди ки, ела елкалар вар биз онлардан 150 ил, ела елка да вар 80 ил керида-Зик. Экэр 10—15 ила Намин елкалара чатмасаг оилар бизи азцб маНв едачэклар. Нансы васиталарла олур-олсун чох гыса муддатда бу Золу кечмэлиЗик. Кечилди да. Керн галмыш РусиЗа атом си-лаНы истеНсал едан, космоса инсан кендэрэи гудрэтли бир девлата чеврилди.\nМаи о илларда баш верен Надисэлэрин чанлы шаЬиди-Зэм. Халг комиссарларынын бир нечэсини шахсэн таны-Зырдым. Саглыг олсун, 1920-чи илдэн та Сталин елана гадар шаЬиди олдугум Ьади-сэлари гэламэ алмаг фик-риндэЗвм.\nНеч Задымдан чыхмаз. Ис-маили^эни дагыдыб бунев-рэецндаки дафинани кетур-мэк истаЗирдилэр. Н. Нариманов ва Д. БунЗадзада бу вэИшилиЗин гаршысыны ал-дылар. Оилар Начы ЗеЗиал-абдинии маслаЬети ва феал кемаЗи ила АзарбаЗчан ме'-марлыгынын оу инчисиии, сонра да ТагыЗев театрыиы та*мир етдирдцлэр.\n— Манаф муаллям, сон вахтлар Нариман Нарижано-вуи уяваиыиа де]илаи танги-ди фнхирларэ неча бахырсы-яыа?\n— Нариман Нариманова истэр саглыгында, истэрсэ да елумундан сонра чох эда-латсизликлэр олуб. Таассуф ки, Ьамин гэразли иттиЪам-\n«ар бу кун да ешидилнр. Ада-[ын урэ.)ини агрыдан о дур ки. н. Нариманову мико-\nГС\nЗанлар, нашы, ЭлиЬеЗдар\nсаркисЗанларла За* нашы, РуЬулла Ахундов, ГараЗев, Мирза\nлым... Набс олунан дан сонра Р. Ахундов хаЪиш едир ки, Багыров ону гэбул еднб динласин. Гэбулда де]ир ки, ахы биз Золдаш олмушуг, манн HHje инчидирсиниз? Бары ров чаваб верир ки, вах-тила сан Н. Нариманову мил-лэтчиликда кунаЬланды-рырдын. Инди езун о батаг-лыга Зуварланмысан. Р. Ахундов деЗир ки, каш Нариман cap олаЗды. мен онун аЗагларына душэрдим, аЗары-ны Зох, аЗаггабысынын алтыны епэрдим ки, онун де-диклэринин Ьамысы дуз имиш.\nH. Нариманов беЗук шэх-сиЗЗэт иди. 20-чн илларда АзарбаЗчан халгынын тале-JH, АзарбаЗчан девлэтчилиЗи чидди таЬлукэ гаршысында иди. Mah3 Н. Наримановун ЗеритднЗи мудрик сиЗасэт нэ-тичесиндэ бу тэплукэдэн узаглаша билдик. АзэрбаЗ-чан Республикасы онун hy-нари ила Japaдылды. Тарихн Иагигэти уяудуб ону сахта-лашдырмаг эн азы нанкор-лугдур.\n— Бу Захывдарда телевн-зиЗа ила чыхыпмиыадв М. Ч. Вагарова рэрбэтиниз ачыг-чв Ьясс олуиурду...\n— Билирсиниз, тарих амансыздыр. Эсл Ьэгигэти бнр неча ил ерт-басдыр jeT-мэк олар, анчаг ону пэми-шэлнк кизлэтмэк олмаз. Батыров гэддар иди, чэллад иди — эсасэн иатамиз адамлар учун. Бир да Багыровун ва Сталинин гырдыгдары эсасэн ез Золдашлары — бол-шевиклэр иди. Инди биз бол-шевиклэрин келкаенни гы-лынчламырыг? Он да кэрэк биз Сталина да. Батырова да ЬеЗкэл гоЗаг ки...\n1953-чу илдэ Батыров Ба-кыдан КуЗбышева хедэндэ езу ила бирчэ чамадан ке-\nЙ\nССРИ-Зэ Ьучум горхусу ила бутун сэрЛэд раЗонларындан турк халгларынын кечурул-мэси Ъаггында гэрар чыха-рылмышды. 1942-чи илдэ бутун азарбаЗчанлылар да дэдэ-баба торпагларындан ке-чурулмэли иди. Мир Чэфэр Сталинин Занына кедиб Tah-лукани совушдурду. 1948-чи илдэ ТуркиЗэ сэрЬэдинэ 60 дивизиЗа совет гошунунун ырылмасы ва ТуркиЗэннн АТО-За кирмэси МикоЗана имкан верди ки, азэрбаЗчан-лылары кечурмэк Ьаггында Зенидэн гэрар чыхарылмасы-на наил олсун. Багыровун тэшэббусу ипэ Ьэмик гэрар да дондурулду. Бутун оун-лар аз иш деЗнл.\nМ. Ч. Батыров аилэсинэ, ушагларына гаршы да тэлэб-кар иди. О, орлу ЧаЬанкири пис охудуруна, дэчэллик ет-диЗинэ керэ эскэрлиЗэ кен-дэрмишди. СалЗан казарма-сында онун учун хусуси шэ-раит Зарадырлар. Бундан хэ-бэр тутан ними, Багыров Ъэр-би ЬиссэЗэ кэлир, командир-лэри чэзаландырыр вэ оглу-ну УкраЗнаЗа, тэЗЗарэчилик мэктэбинэ охумага кендэрир ки, орада Багырову таны-мырлар. ЧаИанкир БеЗук Вэ-тэн мупарибэсиндэ алман тэЗ-Зарэсини таран едир вэ езу дэ Ьэлак. олур. Инди бела кишилэр Наны?\nТелевизиЗада чыхышымда да демишэм, бизим бармаг-ла саЗылесы девлэт хадим-лэримиз олуб. Лахын кечми-шэ нэзэр салсаг Нэриман На. римановун, Мир Чэфэр Багыровун, бир дэ ЬеЗдэр Эли-Зевин адыны чэкэ билэрик. Девлэт хадимк кеЗфиЗЗэтлэри дэ шаирлик ними анаданкэл-мэ илапи веркидир. ЬеЗдэр ЭлиЗевдэ дэ халгы идарэ елэ-мэк исте'дады вар. Ьэгигэти демэк лазымдыр, о, ИакимиЗ-\nЗэтдэ олан да АзарбаЗчан учун аз иш кермэЗиб. Аи-чаг ону «мэ'нэви атаМыз*. «деврумуэун чэнкавэри» ад-ландыран Зазычы вэ шаирлэр арадан бир муддэт кечэндан сонра дедиклэрини Заддан чыхартдылар. ЬеЗдэр ЭлиЗе-вин мэнэ бир гырыг да Зах-шылыгы дэЗмэЗиб. Анчаг адам Ьаггына данышар.\n— 1985-чн ил дан бари баш верэн Ьаднсэлари иеча гиЗмэтлэндирирсин»з7 Дени> дэигурманыи халглара кэтир* днЗи фэлакэт бе]укдур, Jox-са хошбэхтлик?\n— Бир эИвалат данышым. MyhapH6a башланана Захын бир китини дагэтэЗи ра]он-да ЬеЗвандарлыг тэсэрруфа-тына рэЬбэр гоЗурлар. Ела Зердэ ки, нэ арана душман лазым кэлир, нэ дэ галхмаг. Бу малдарлыг тэ-сэрруфатында Ьамин киши хеЗли муддэт ишлэЗир. Кез габагында олмадыгы учун итириб ахтаран да олмур. 1945-чи илдэ ону чагырыр-лар paJoHa ки, бас кал. тэдбир вар. Киши кэлир pajona. Ке. рур ки, чамаат элиндэ баЗраг. плакат меЗдандан кечир, шу-арлар гышгырыр. Киши сору шур ки, бу нэ эЬвалатдыр. кэ олуб ахы? ДеЗирлэр ки, бэс, билмиреэн, Ьитлер Зы-хылыб.* Киши сорушур ки, Ьитлер кимдир, онлардан-дыр, ja бизимкилэрдэн? ДеЗирлэр АллаЬ евинн Зыхма-сын, беш илдир Ьитлери се-Зурлэр, карикатурасыиы ве-рирлэр, сэи дэ сорушурсан ки, о кимдир? Киши деЗир ки, валлаЬ, мэн Ьеч елэ эв-вэлиндэн Ьекумэт ишинэ га-рышмамышам.\nИнди Ьэмин кишинии се-зу олмасын, мэним дэ CHja-сэтлэ Ьеч эввэлдэн арам Jo*-дур. Амма бир иш вар ки.\n70 илдэ на Заратмышдыгса Ьамысыны Зыхыб датытдыг.\nБунун да бутуи кунаЬы Гор-Ф- Кврунур аввалдэн АБш-а сатылыб-\nбачовдадыр.\nо лап\nмыш. Милли мунагяшаиии, миллэтлэрарасы гыргынын да баискары о дур. Лахшы-пис чамаат доланырды. * Совет девлэти 16 мин километр масафэдан — Куба дан гаНд катириб кнлосуну бир маната сатырды. Инди 1б0 мана-. та тапа бил мирик. Канада-дан ун кэтирирди, 3 кило че. paja 1 манат пул верирдяк. Монголустандан эт катириб 1 манатла 3 манат арасын-да сатырды. Инди чамаат беЗук сыхынты ичэрисиндэ ЗашаЗыр. ВаллаЬ. бир аадан ела хастэликлэр opTaja чы-хачаг ки. ону печ бир дар-манла муаличэ етмэк мум-кун олмаЗачаг.\nАнчаг бу ислаЬатлар му-лаЗим релслэ апарылсаЗды бир неча ила арзу олунан мэгсэдэ чатмаг оларды. Ьэм дэ гансыз-гадасыз. агрысыз-ачмсыз.\nО ки галды республикала-рын мустэгиллиЗинэ ва суве-ренлиЗинэ, бунлар Ьвмысы чох Захшыдыр. Анчаг бир шэртлэ ки, мустэгиллиЗн вэ суверенлиЗи ropyJy6 сахлаЗа билэсэн. Амма вазифэЗа. пула Ьэрислик )еяэ да асас мэгсэдэ мане олачаг. Бутун бу дедикларимэ бахмаЗараг je-нэ эввэлки фикримдэ галы-рам ки. сиЗасэтлэ ишим jox-ДУР-\n— АзарбаЗчаида бае ве-м сом Ь��дисалэр Ьаггыида бидмав да иараг-\nхармаг учуй бирка фаалиЗЗдт кестарсинлар. Чох вахт теле визи ja вормлншлэряидэ\nаЗдын Ьясс олуиур ки. бир груп башга бир група гаршы эоракылыг едир. Буну кучада, меЗданда еламэк олар. 7 милЗонун козу гар-шысыида jox. Май Захшы\nШки. деднкларимин фаЗдасы олмаЗачаг. He4Bjn, гозу атырсан дива-1>а. да]ир. душур jepa. Анчаг hep Ьалда, халгын бу атыр кунунда атсаггал с взу ешиднлмалндир.\n— Си юдо» я* 1*радн-\nш 11ШШШ1, иш }«ра-на оагзЗдыиыз мужу за Ьаясы су алы верордпвз?\n— Бела суад верердям ки, элиндэ имканы оланлар бу •л канн jejKó дагыдыблар, сэи HHja Ьеч на еламэмиеэн? Инди 30 квадратметрлнк ки-ЧНК М8НЗИЛД8 2 — 3 jYK Ml-шыны элЗазманы, китаблары, раем асэрлэрини Зырмага jep тапмырам. Маним Зерима башгасы олсаЗды 4 отаглы мэнзкл аларды. Анчаг ала бурократ вар ки. адам еЬти-Зач нчиндэ богулса да она арыз ачмаг нстамир. Уч ил-днр мэним сечялмнш асэрлэ-\nиыттп\nГарабаг paJacBT яла i\nНи.\nhej*.\nатсаггал Заэычыларыи да эсэрлэринии чап ыны ланки-дир. мин чур баЬаиа кэтн-рирлар. бсюакистанда базар муиасиботлэринэ кечи-дин дотурдуру чэтинлкклар-ла алагадар Зазычыларын, журнал истлэрин. алимлэрин асэрлэрини Зыгыб чап еламэк учун 100 милЗон манат вэсаит аЗрылыб. Бела бир вддым биздэ ияЗа атылма-сын?\n— «bajan« ва муЬтн» гэзетимязия ]ш рубриквсы-дыр. Бу рубрика алтыида ja-\nБурда мэним анчаг ар-зум ола билэр. Арзу едар-дим ки. CHjacH партиЗаларын, чэмиЗЗатлэрин. h эрэ кат ларын лидерлэри умуми дил талыб АзэрбаЗчаны беЬрандан чы-\nнстардяжнз?\n— Гулам Маммэдли, Элиш Лэмбарански, Аббас Зама-нов. пснхиатор-Ьэким ЭЬмэд АббасгудиЗев, ИсмаЗыл Шых-лы. чаванлардан Чумшуд НуриЗев ва башгалары ила сеЬбэт етеэниз так мэним jox, бутун охучуларыяызын урэЗничэ олар.\nМусакибамя аларды: BAJPAMOB.\nРеспублика 4omjjon гарары\n6oj4BB торпаглврыяын е мыш гулдур дасталариндан \"удафтешю »Ргямпдт даЗушчулара во командира ларе — Аснф МаЬаррбмовв. АллаЬверда Батырова (алу.\nssu-blSs\nдуллаЗева, ШвЬияТагыЗева, ФэрЬад Эскарова, Талиб Ьэ. сэнова (елумундан сонра), Эля ХаикяшяЗев* М чабпа. нин тачЬизатыида ватанпар* варлик кастарашш шахе, ларе чамиЗЗапш «Кенерал МэЬаммад Эсадов адыиа му-\nШты» верилмишдяр, му. тыя пулуну едвмази АзарбаЗчан \/авычылар Вир-ляЗи ез вЬдасина котурнуШ-ДУР-\nАРТИСТДОР С0РМД1А1Ш Бваквлврда\nАзарбаЗчан инчаевнвт устал а рынын бир групу твча-■уэкарларла шиддэтлн де-\n»кедан бвлкэлэра -шкамыаын Ермаиис-танла сарЬэд ра]окларыиа ¡оля душмтшд№ Артисмар билаваситэ чэбЬэ хатткндэ догма торпарын мудафиачи-лари гаршысында чыхыш едачэклар. Оилар вурушма-лар сэнкиЗаидэ доЗушчулэри-мизэ инчэсэнат л а тэмасда олмаг севинчи бахш едэчак-\nЛЭ Мутам ва тэеннф ифачысы Суле\/ман АбдуллаЗев башда олмагла АзарбаЗчан Девлэт Консерт БирлиЗинин бнр груду Занкнлан роЗонуна Зола душмушдур. АзарбаЗчан Дев-лат Опера вэ Балет Театры-нын солистлэри, республнна-нын эмакдар артистн Гэндаб ГулиЗовв ва АзарбаЗчанын халг артисте Баба ��нрзэЗев КоранбоЗа кетмишлар. Азар-боЗчан Девлэт ФнлармоннЗа-сынын маЬны ва роге ансамбль* КэдабаЗ раЗонуна кетмаЗв Ьазырлашыр Вокалчылар-дан, бэдин сез усталарындан ва дикар сенат адаяйшрындан ибарат олан «Короглу» кэнч-лэр ансамблы езунун шоу-програмы яла Тартар pajo-нунда Милли Ордунум ва езу-нумудафиэ гуввэлэринин де-Зушчулерн гаршысында чыхыш едэчэкдир.\nАзармяформ.\nИДМАН\nШАЬМАТ. Филип пни нн\nпаJтахты Манклада кечярн. лая умумдуиЗа олимпиада-сы сона Захьтлашыр. Или. ha Гадямова. Фируза Ва. ляханлы ва Фэнарэ БабаЗева. дан ибарат АзарбаЗчанын мнлли командасы 9 о|ун-дая 17 хвлла 4.чу Зерн ту.\n?ФУТВОЛ. Исичд» Да.\nСчемпионатынын груп шларына Зекун вурул-муШдур. Исвеч. Данимарка. ЬолландиЗа ва АлманнЗ« футбол чулары Зарымфинала в ас ига газаимышлар. Hjy. нун 21-да Исвеч — Алма. ниЗв, бир кун сонра Ьоллая-диЗа — Данимарка матчла. ры кечярялачэк. Финал ojy-• ну иЗунуи 28.да олачаг.\nУнудулмуш хастэликлэр гфдыр\nчунки эн ади пе)вондн унутмушуг\nБу Захынларда Москва га-зетлэриндэ тэбкбларнн haja-чанлы мэ'луматы дарч едил-мишдир: Инфексион хаста-лнклэрин саЗы дурмадан ар-тыр. Бу ил днфтериЗаЗа 904 адам Золухмушдур. Онлардан 227-си ва елан 16 нафэрден 6-сы ушаглардыр. Ьалбукн Ьэлэ бир неча ил аввал бу хэстэлиЗин аз гала Jox олду-гундан данышырдылар. Ьа-кнмлэр вэздЗЗвтин бела ачы-н а наглы Ьал алма сыны nej-вэндлэмэнин Зарытмазлыгы ила нзаЬ едирдилэр...\nЭЬалинин сагламлыгынын горуимасы ва она тиббк jap-дым мэсалаларнндэ, Золуху-чу хэстэликлара гаршы му-барнзада профилактнк тэд-бирлэр муЬум Jep тутур. Ьа-лэ гадим деволэрда hap 5 — 10 илдан табци чичак, ваба, таун, гызылча. дифтериЗа, полиомиелит, верам хастэ-ликлари епидеми]а ва Ьаттв пандемиЗа шаклинда ЗаЗылыб минлэрлэ инсанын елумуна сабаб олурду. Лакин профи-лактик пеЗвандларин тэтоиг олунмага башладыгы вахт-дан Золухучу хэстэликларин бир гясми тамамнлэ лота еди-либ, дикэрлэри сон дарача азалыб.\nЛолухучу хэстэликлара гаршы профклактнк тадбир-лэрин апэмиЗЗэти, хусусен ушаглар учун аваэсиздяр. ИнфексиЗалар — полиомиелит, дифтериЗа, гызылчв ва дикэр хастэликлэр у шаг елу-мунун фаизинин артмасыиа, даимн шикэстлцЗе. reJpH-нор-мал ин киша фа катириб чыхарыр.\nДифтериЗа агар Золухучу хестэлик олуб чох вахт елум-ла нэтичэланир. ЕЗнн заман-да, Золухмуш хоста няфокси-За манбаЗи ними узун муддэт атрафа микроб jajapar бу хасталяЗин кеиишлоима-сина сабаб олур. ДифтериЗа у шаг иифексиЗасы Ьесаб олунса да соя нллар Зашлы-ларда да бу хесталикдан елум Ьал лары геЗда алыныб.\n— блкамизда Золухучу хэстэликлара гаршы щ>офм-лактик пеЗвандлар олаялы шакНлда апарылыр. — даЗа\nреспублика КикиЗена вэ Епи-демиолокиЗа Марказинии епи-демиоложи ше'бэсинин муди-рн Емин БабаЗев ма'лумат верди. — МаЬз бунун нати-чэсиндэ Золухучу ушаг хэе-тэликлэри — полиомиелит, дифтериЗа, гызылча демэк олар ки, геЗда алынмырды. Полиомнелитин соя вахтлар артмасыны назарэ алараг ушагл��р арасында пеЗвэид тур шаклинда аларылды ва мусбет нэтичэсинн верди. Лакин сон илларда респуб-ликамыза гаршы апарылан муЬарибэ ила алагадар aha-линин * бёЗук групларла даимн Заша)ыш Зерларини тэрк еднб кечмэлэри профилак-тик тэдбирларин нормал аЬанкини позмуш, хеЗли уша-рын пеЗвэид тадбирлэриндэн канарда галмасына сабаб ол-мушдур. Дикар сабаб ба'зи валидеЗнлэрин ез ушаглары-нын пеЗвэид олунмасына rej-рн-чидди мунасибэтадир. Бунун нэтичэсинда 1990 — 1991-чи илларда республи-канын бир иеча раЗонунда полиомнелитин вэ дифтериЗа-ныи бирдан-бира артыб ja-Зылмасы мушапида олунмуш-ДУР-\nЕмин муэллимин дедиЗн проблемин Заранмасында мат-буатын да «хидмати» аз деЗил. Лолухучу хэстэликлара гаршы истифадэ олунан вак-син препаратларын кеЗфиЗ-ЗатсизлиЗиидан, тэркнбин дани зарарли маддэдардэн ва бунларын агыр реаксиЗалар вэ фасадлар терэтмасиндан чох Зазылыб. Дикар тараф-дан, тибб ишчаларинии ва-лидеЗнлара те'сир етмак учуй Ьеч бир гануни эсасы Зохдур. Ьалбуки кечмиш Итти-фагыи республикаларынын бир чохунда беда гаиуя вар-дыр.\nАвропада полиомиелита ва днфтериЗаЗа гаршы ушагла-рыи 90—95 фаязи пеЗванд-ланир. Ьаттв Авропвиын 26 елиосяидэ бу хэсталик ар-тыг чохдандыр геЗда алын-маЗыб. Ьалбуки наднкн МДБ-да бу Зояухма^арын фаязи чох Зуксакдяр.\nДуздур, Ьэкимлэр е'тираф едирлэр ки. профилактик nej-вэиддэн сонра ушагларда му-аЗЗэн агырлашма Ьаллары олур. Амма матбуатын ши-шнртднЗн гадар jox. УмумдЗ-Зэтлэ, тэмиз, зн]ансыз вай-синлэр Зохдур. Биздэки вак-синлар иеэ дунЗа стандартла-рына уЗгундур. 0тэн ил кечмиш ССРИ эразисинда 446 агырлашдырычы Ьал геЗда алыныб. блум Ьаллары ол-маЗыб. Буну епндемиоложи урур Ьесаб етмэк олар. Тэ-\nсадуфи деЗнл ки, УмумдунЗа СаЬи]Зэ Тэшкилаты имму-низасиЗа узрэ беЗук програм гэбул еднб.\nИстэр валядеЗнлэр, истэрсэ да девлэт саглам нэслин беЗумэси гаЗгысына галмалы-дыр, — деЗэ Е. БабаЗев сеЬ-бэтннэ да вам едир. — Буна керэ дэ яэзэрда тутулмуш профилактик пеЗвандлэр вах-тында вэ дэгиг едилмэлидир. Бутун валидеЗнлэр Золухучу хэстэликларин профилактика ганунларыны, пеЗвэид тэг-виминн аз да олса билмэли-дирлэр.\nБиринчн пеЗвэид ушагын догулдугу 4—7 кун муддэ-тнндэ вэрэмэ гаршы апарылыр. Сонра бу пеЗванд 7;\n11 — 12; 16—17; 22—23 вэ 27—30 Зашларында тэкрар олунур.\nУшаг уч аЗлыгында полиомиелита гаршы биринчи дэ-\nШ, сонра тэкраран 2—3; -8; 15—16 Зашларында\nиммунлашдырылыр. Гызыл. чаЗа гаршы пеЗванд ушагын\n12 аЗлыгында вэ мэктабэ га. бул олуиаркэн, паротита гаршы иеэ 15—18 аЗлыгында апа рыл малы дыр.\nУшата 3 аЗлыгындая кеЗ-ескурак, дифтериЗа вэ тетануса гаршы гарышыг вак-синлэ 1,5 а) фаенлэлерла 3 пеЗванд едшшешцрф. Тб-2\nилдан сонра тэкрар иммун-лашдырылма апарылмалы-дыр. ДифтериЗа элеЗЬинэ сонракы пеЗвандлэр 9—16 вэ даЬа беЗук Зашларда Ьэр он илдан бир апарылыр.\nВакКД ЭЗИЗОВ,\nчХвяг газете»!\nJ А Н Г Ь1 Н\nИЗунуя 19^а cahan сват\nlap\nНатэвая ктчэсиндэкн 4 «НовбаЬар»\n9\nгмшэлаонидэ . немрэли бшд| Заягаи баш вер-мжшдир, «новбавар» рестораны ва она битешяк бириеча бяиа, о чумлэдан, эсаслы тикинте ядвраси ва en зарар чаяшпидир. Тотяоя мин квадратметр сакмя акжтэ едай lamra саат 12.34 дэпмэда епдуртлмуядур. Ииеая тэлэфаты Зохдур. _____\nЗшнвв тафэрруаты Ьаггында мэ'луматы иухбири-мвзэ АзарбаЗчан Республикасы Дахжли Иллар H«?«-)и Занумидм» муЬафиза ядвраси ранен— муамши 9. ну*\nрц|еи вершпндяр. ^ Pm^ САЛМАНОВУНДУР.\nгэзет кошку\nТАТАРЛАР ДА ЛАТЫН ДЛИМАСУНА МЖЧ9ЧЧЮ9\nИки куидур ки. Симферополда Крым татарларыяыи Зазысыны кярял графика-сын дан латын графякасына кечирмэк проб, леми узрэ беЗналхалг ел ми конфранс мши. ни давам етдирнр. Конфрансы Крым татар, лары вэ УкраЗяа Шэргшунаслыг Институту тэшкил етмишдир.\nМа'лумат учун деЗак ки. Крым татар, лары да бутун мусалман халг лары кямм\nузун муддэт араб гоафикасындан истифа. да етмяшлар. 1928-чн илдэ оилар учуй расми олараг латын эляфбасы татбиг еднлмяшдир. 1938-чм илдэ Крым татар,\nла рынын та'гиби деврунда онлары кярнл графнкасындан не тифа дэ ja мачбур ет-мишлар ки. бу алифба да араб элнфбасы ними бнр чох татар кэлмалэриияи Зазы, лышыны хеЗли таЬриф едир.\nКАЛИФ09НМ1АНУ ВФЛМФК КИМИИ ХКФИИФДИУГ\nБу Ьэфтэнян эввэляндэ КаляфоряиJаяык ганунвернчилик Зыгыячагында Вирлашмиш Штатлар учун дедикча козланилмаз олан бнр Ьадиса баш вермишдяр: Шималя Ка. лифорниЗаныи Чануби КалифорниЗадан aj-рылмасы мэсэлэси барэда ганун лаЗиЬэсн.\nна бахылмышдыр. Экер КалифорннЗа га. иунверичнларн бу лаЗиЬанм таг дир етсалар. ону АБШ конгресянда музакярэ едэчак. лар. Вела чыхыр ки, тезликлэ Американын 51 штаты олачагына кумам вар.\nГ09КАЧ09 ШАНИДЛФ9И АРАДАН K#TYPYPI\nРигада Степан Палоракын тэмтарагсыз дэфя мэрасими олмушдур. Лахын кечмиш. да о. ЛатвиЗа Коммунист ПартаЗасы Мар-казн Комитаснидэ иуфузлу шахслардэн иди Сон вахтлар нса Куба да ишлаЗирдя. Ела орада да автомобил газасыиа душду.\nЭкэр бир чаЬат олмасаЗды. Загин ки. мэрЬумун дог мала рына башеаглыгы вер. макла кифаЗатлаяардяк. Степан Палора ЛатвиЗа Коммунист :ПартеЗасьшьш сабиг биринчи катиби. сонра лар иса ССРИ да. хнли ишлар назярн олмуш Борис Пуго. нун эн Захын достдарыядан иди. Таныш-\nларын дедиЗииа кора, достларын сирри. с езу бир имиш. Экэр Б. Пугомуи интнЬа. ры барэда форзнЗЗаЗа чидди Занашсаг елэдэ С. Палоранын Ьалак олдугу аатога. заяын тэсадуфилнЗннэ кнанмаг чэтинднр.\nОнун елуму этан клин август Ьадисала-ри. бу Ьадисаларда кечмиш президент за баш катеб Михаил Горбачоаун рояу Ьаг. гында сирли ва фачиэла Ьаднсэлар зан. чирнндэ пагигати езу ила габра а парам невбате Ьалга деЗилмн?\n«Незааме—Ja ВалтеЗеиаЗа газета»даа.\nA39MAJ4AH ОРДУСУНДА ПС ВАУ. УУСН1А AOJYUWYCY JOX\nтариш алмамышлар ва тэбии ки. алма-дыглары кестэриши Зерннэ Зетермамяшлар.\nБуиуила Занашы, РусиЗа силаЬлы гувва. лэринин раЬбарлнЗиндэ АзарбаЗчан орду, су балмаларюпш таркябиядэ Даглыг Га. раба? деЗушлариида русла рын иштаракы-иы такзиб ��тмкрлар. Ma*лум ш\nЕрмэнястакын кутлавя информасяЗа ситэларнндэ Кэнчеда Зерлашдярялмиш 23 чу мотоатычы дивизиЗасынын аскер вэ забитлариня АзарбаЗчан тарофяяда Дат. лыг Гарабагда кедэн деЗуш эмэляЗЗатла. рында иштерак етднкларннэ. нкитэрэфлн муиагишэЗэ гарышдыгларына коре Ру-сиЗаяыи уиванына иттепамлар ешидилнр. Оилар АзарбаЗчан гуввэлэринин сон куи-лар га зан дыглары угуру маЬз буиунла иоаЬ еднрлар.\nРусиЗа Мудафна НазнрлнЗн матбуат мар. кэзинил рэиси подполковник НяколвЗ Мед. ведев бу хэбарлэри гвгаЗЗатла родд етдн. Деди кн. PycHja ордусунун бирчэ яэфэр эскар ва забита Даглыг Гарабагдакы да. Зуш эмэляЗЗатларында Ьеч касте тара-фнндэ кштерак етмир.\nБиз 23-чу мотоатычы дявнзиЗанын ко. мандЯри кенерах^каЗор JypM Лахомоала телефон ла ал ага сахладыг. О, матбуат мэркэзи ронешпш сазларинн тэсдиг еда рак деди ки. дивизиЗа Гарабаг мунагишэ. синдэ там бнтэрефлиЗияи сахлаЗыр, онун бутун деЗуш техникасы, силаЬы. даЗуш сурсаты. елача да шахся hej'ara даямя ЗерлашдиЗи мевгедадир. На о. нэ да онун муавиилэри дайре комаядаялыгыядая. ja-худ Москавадакы деЗуш техинкасыяыя АзарбаЗчан ордусуиа вермак Ьаггыида нас-\nГ\nI\nI\nГ\nиы такзиб етмкрлар. Ма'лум олдугу теми. АзарбаЗчан да 450 мим руеднлли эЬалн ЗашаЗыр. Бундан башга. оарбчялармя да. дикларина кора. 7-чи Бакы ордусунун 300 яафордая чох забмтя АзарбаЗчан да\nгалмагы уступ тутмушдур. Онларын акса. риЗЗэти АзарбаЗчанын силаЬлы гуввэлартеа дахял олмушдур. Ьарбя експертлар бела Ьесаб еднрлар кн. ез девлаттеин тарофяяда деЗушда кштерак едиб-етмамак Ьар касте суверен ЬугугуДУР-\nБуиунла Занашы. «ИзаестаЗааныя мух. барина бялднрмишлэр ки, ермаяя силаЬлы гувваларняда да слмЗаи мяллатларяюи ну. маЗэндаларн вар.\n* Даглыг Гарабагдакы д#3уш амвляЗЗЯт. ла рында 23-чу мотоатычы дявязяЗаяыи кечмиш Э66.ЧЫ Степанакерт полкундаи ермаяя забитлории ала кечирдяЗи даЗуш техникасы ва сялаЬы иштерак едир. РусиЗа Ьокуматларарасы раэылашмаЗа терэ Ермаиястаяа ва АвармЗчаяа в Jot мягдар-да сялаЬ ва да|7» сурсаты ворияяияр\nI\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-jun-20-1992-p-3\/","date":"2017-03-28T06:25:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00380-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4358849823,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4358849823474884, \"kum_Cyrl_score\": 0.10104945302009583, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06593436747789383, \"sah_Cyrl_score\": 0.05636783316731453, \"tat_Cyrl_score\": 0.04554492607712746, \"tyv_Cyrl_score\": 0.026659976691007614, \"crh_Cyrl_score\": 0.020636077970266342, \"kir_Cyrl_score\": 0.01890278421342373, \"udm_Cyrl_score\": 0.018580686300992966, \"eve_Cyrl_score\": 0.016818061470985413, \"bxr_Cyrl_score\": 0.014539940282702446, \"nog_Cyrl_score\": 0.012958620674908161, \"krc_Cyrl_score\": 0.01168294157832861}","num_words":13817,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.481,"perplexity_score":74760.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 3, 1992, Baku, Azerbaijan\nСЕРТИФИКАТЛАР, ИСТИГРАЗЛАР, ЧЕКЛЭР\n«•руну* пулмрм «миот 6«нкынд» «хмму да»' 1>Иц|у ^ ^ммя1|\nКВТДИКЧ* ф§)Д«ЛЫ Ofiyp. htp ПБЛДа, €#ртНЦИ��СОТ удушлу истмгрм ••|ИГ»Л*рИ\nшеклинд,aSwMir усуяу Ai®**«* *•*■« «И- ^\nсында ыльжи ДОылмбм башламышдыр: |*ни «•ртм-фнкатларыи сатылдыгы мяк баш куй араинда аНали тагрибан 2 ммл)он манатлыг гм|матли нал» ал-\nадоорли»** иди» хусусад Я»\nАзарба1*ан Распублмкасы вманат Бакыиын президент» Маммад М0ММ0ДОВ Аааринформун мур-бири ила саНбатинда |ани ги)матли кагызларым ус-тунлуклариндан данышмышдыр:\nмигдврыида htrr алмныр.\n- Кечммш CCKI »манат В шттт\n— Аз»рба)чан Республика* сы Эманат Банкынын 1, 5 аа 10 мин манат <10, 50 аа 100 мин рубл) да]аринда бура-хылмыш сартификатлары ив-тар манатла, истарса да рубл-ла сатылыр. Намин сартификат-лара илда 10 фаиа калир на-аарда тутулмушдур, лакин,\n— Вали, бу кум чаклар да* На эаруридир, бала ки, ииди автомобил, мабал дасти, ja-худ ааркарлик ма'мулаты аларкан пул киеаси кифа)ат атмир, чанта каракдир. Буна кара да ааааллар даври^ада олаи 10 мин рубл де(еринде чакларла ]анашы, бив 100 мин рубл да|ариида чаклар да сифариш етмиш аа Ьааырла-тиграа yapa пар ил 8 тираж мышыг. Эманат банкынын кечирилечекдир. 1 мин манат- ша'баларина 17 ммл)врд рубл\nКааырланммш аа ааспублика|а катирилмишдир. М мил|врд манат, (JaxyA 25 мил)ард рубл) Ьачминда алан бу рагалар 250, 500 аа 1000\nнаг (муаафиг елараг 2500, 5000 аа 10 мин рубл) да|арин-да бурахылмышдыр. Эавал-ларда олдугу кими, 1993-чу илдан башла]араг Намин не\nбашла]араг yapa Нар\nсартифммтяары гуавасинда галырмы!\n— НараНат елмаг лааым да\nдан 200 мин манатадак (муаафиг олараг 10 мин рублдаи 2 мил^он рубладак) удушлар нааарда тутулмушдур. Ону да\n— пар«п*т Q га]д адим ки, качмиш Итти-\n¡илдир: Ааар^чан Эманат башгА впубликала-\nБанкынын ша Оал*Р Ф оынын ai ни истиграалары ила\nлиалларыиын дыгы каНна\nааааллар сат сартификатлар\nннфл]аси|анын сур'атини иааа- 1992-чи ил дакабрын 1-дек\nра алараг, ¡акын аахтларда бу- )аниларила д»}ишдирилир, ja-\nну 25 — 30 фаиаа галдырмаг худ онларын да)ари аманата\nHHjjaTHHAajHK. Сартификатла- качурулур. Башга рлепублика-\nры аманат банкынын иста-нилан ша'басинда, {»худ фи-\nларыи аманат баикларынын варди]и сартификатларын да-лиалымда асанлыгла алмаг )аринин аданилмаси муаагга-мумкундур, буидан атру пас* ти- олараг да)андырылмышдыр порт талаб олуимур. Онлары белача асанлыгла сатмаг аа ja башга шехсе вармак да олар. Сартификатлары raj-тардыгда иса аманат банкы, иста)иниздан асылы олараг, оиун да|ерини сива манатла, jaxyA рублла ада)ачакдир.\nСартификатларыа саНиблари бунлары аманат банкы ша\nрынын ajHH истиграалары муга]исада ан ба]ук удуш биада олачагдыр, Ииди ис-тиграв варагаларинин вех-тындаи аввал еатылмесы ма-саласини Ьаля адирик.\n1982-чи илда бурахылмыш каНна истиграа варагаларн-на калдикда иса, нааарда ту ту л дугу кими, калан нл Лакин фурсетден истифада* ]анварын 1-дан бунлар 1993-адарак бала сартификатлары ил дахили удушлу нстиг-\nоланларын иезериие чатдырмаг рва аарагаларина да)ишди-HcrajHpaM ки, биа ииди башга рилечакдир. КаНна истиграв распубликаларын аманат банк- верегелериии сартнфикатлара лары ила алага с*хла)ырыг ва да|ишмак аа ja аманата качир-адамларын аарар чакмамаси мак да олар. Намин истиг-учун тадбирлари карача}ик. рав варагаларинин саНибла-Бу маНдуAHjjar Ерманистан- рина 1992-чи ил {анварыи 1-дан олан гачгыилара вид да- дам таНаил кунуйадак олан\nбаларинда caxnaja ва истенилен {илдир ва онларын аксариЭДвти давр учун онларын да|арин*\nвахт талаб ада биларлар: Намин хидмат учун сертификат-ларын де{еринин 0,1 фаиаи\nаа г-амаиатиии алмышдыр.\n— Виаим истиграаларымыаын сатышы на вахт башяаначаг-\nнин 9 фаиаи мигдарыида калир аданилачакдир.\n— Насабяашма чаклари чох\nНачминда чаклар катирил\nмишдир.\n— «Аргументы и факты» га-аотмимм сом иомресииде качмиш СС8И-мии 1990 мы им мегседли фамасиа истмграаы\nНаггыида масаи» галдырыл-\nмышдыр. Доалот о аахтым\nгм)мамари ила аНалидам xaj-ли борч пул алараг бунлары маллар — мимик автомобияла-ри, ааталылан маишат тохиика-сы, шаклимда га|тармагы ва'д отмишди. Ииди иса бола чы-хыр им, адамлары алдатмыш-яар!\n— Магсадли фаиасиа истиграа варагаларинин тала{и барада биаа да чох мурачиат адирлар. Биа бу проблемин Налли масаласини |ахын\nаахтларда республика Накума-ти гаршысыида галдырмага Нааырлашырыг. Адамларын ва'д олунан маллары, {ахуд ла]игли компансаси{а алма-\nлары учун Нар ша{и ад»ча|ик.^\nСоНботи |аады:\nЧ. ГУ ЛИ J ЕВА, Ааарииформуи мухбири.\nКОИД МИПШИМ» MYPA4H9T\nA3op6aj4&H Кэндлн Пар-THjacw республиканын конд эмокчилорвнэ мурачиат еда-рок онлары маЬсул {ыгымын-да во дикор мевсуми ишлор да готи денут JapaTMara ча-рырмышдыр. Азоринформа дахил олмуш мурачиатдо де-Jiump ки. муЬарибо, гытлыг во m^JacHja шораитиндо BQOHjlOTAOH чыхыш Jojiy anotar фэдакар амакло баглы-дыр, мэЬсул истеЬсалыны артырмагла халгымызын ку-зэранынын {ахшылашмасы-на комок кестормакдэн иба-ротдир. Бу саЬода кэнд зоЬ-моткешлори ез сезлэрини де-молидирлар.\nМурачиатдо кесторилир ки, бу ил Jaxuibi мэЪсул )етиш-дирилмншдир. Лакин пам-быг ва узум {ырымында чох арыр boshJJot JapaHMbiuiAbip. Инди бутун гуввэлэри ¿ЫРЫ-ма софорбэр едиб сур'эти ар-тырмаг, моЬсулу хилас ет-мэк лазымдыр. Ье]ваидар-лыгда, тутуячулукдэ. па{ыз экининдо, JeM тзда^укунда до чидди денуш {арадылма-лыдыр. Буну мустогил дев-латиниэин ва халгымызын ма* нафе)и талаб едир.\nАзаринформ.\nБизим учун так чети иди р?!\n(Опия 1-е сэПфодэ) Küjjman bum куг.бялня- лепи жяажпу» ИВД» 1 да калнрдан дивиденд (муа)- малыдыр. Лакин биада лазы-\nаатаидашларыиын мухталиф |аи фанз) алачаг. Бу ону да- \" ^^%T^ypa»Siíc'\nisfssapebss\nвтин Ьансы ме ]арл»в «»- гаршысы альивчвг. торпаг швклиндв «ил(ард \"ммлар-Ж.^-ГнГнР.сГы саЬасиндви узуи «УДДТ с»- л. борчу ип ши' «У олна]араг бу Ьеч вахт адалат- марали истифадэ едалмвен сеси сур i\nучун мадди стимул {араначаг. ки гадды манатьш денарли Эзлашдярмаюш тахднф олмасына. уч а)лыг, беш aj-\nли оелку олма)ачагдыр.\nл\" мал. мувИвн метдарда\nay*яда тооланмасыяы ва онун MyaJJaH мыпЦаздар ао'д едяр. вал)ута еНти)аты илэ мана Ьвсумэтян г��рары и» Ааар- Вас гоаалыга мра тагауда wj \"™уняеар\nбапаяыя тарэггас* учун харе- итяаария. талабалар— аа- мак *Ч\"«УН де^млl ьунлар лзямосннн таклнф едшр. Бу sHjJam неча олачаг? мувоггатн тадбирлардир. ма\nвэсаитлан башга могсадлар. — Азэрба{чанда аз аила натын денарли олмасы учун\nмэсалэн. езлэшдирилэн муас- тапылар ки. уавлериндан Ьеч истеЬсалын. хусуснла халг гигалапйн 1еолашли<н инзи- олмаса бнри ичтямаи истеЬ- истеЬлакы маллары истеЬса-бати аразинин инкншафы. салда чальшшасью. Буна кв-\nги1мэтлврии сэрбастлашди- рэ да аила «унун HmaaJaH аз^?5йШу*и^\nрилмэси илэ влагвдар олараг узву Ьеслбын» давлат мул- рыл**\"\". »\"Я азта'минатлы аилаларии. та- киИэтиидан муаЦан naj ала- Х^м^ыл^ Шн1тын гаудчулэрии минимум Jama- чат. О ки галды mmiaMejeH- ^^Х^ ^^тлаш!имл ]ыш савиласинии та мин едил- л эра. онларын та минаты ез- к^уиун сар^лашдарал меси учун харчланмэсини да лашдирмадан 1ыгылачаг ва- \"»«\nистисна етмирик. сайт Ьесабына олачаг. «УРСУ т*\"л ке^^в ™J\nТорпагын хусуси мулкиЛа- - Сяачэ, «у ими , гадер •««»»' J*™*\nта чеврилмэсини нэзарда ту- вам» ки, проблемла- ^ ^мчиинн башга хДричи\nтаи ислаЬат кечирилмалидир. ри бшрдэфэ)е Ьелл еда билакТ ^ Y\nБу заман торпагын хусуси - Таоссуф ки, республи- едилмел>^дир.\nмулкиЛете кечдикдвн сонра када эсас фондларын двврлер -'\nMyaJJaH муддат. масалав. Го Yapa галыг Дв ери Ьаггында ^\nнл эрзиида сатылмасыны га- там малумат Joxayp. Бази ^»У\"У^*л^1\"Р'21*► даган еден актлар гвбул саЬвлар узрв олаи мв'лумат- «Р» яс»я едилмэлидир. Бу муддатдвн лар иса дагиг де)ил, чунки УР-_.У,\"_\"? ^ìvWeahoS-сонра то(Тпаг сайвси сэрбэст бу и шла Ьеч кве машгул ол- Азэ1юа)чаим кучуиэ овпраи\nИЛК ГЭЛЭБЭ РАПОРТУ\nТЭРТЭР (мухбярийнздан). ди. Буна бахма)араг бир сы-Сон кунлэр бир а{агы чабНа- ра гаоагчыл коллективлвр му* да. бир а)агы тарлаларда гавила еЬдаликлоринин {е-олан ра]он памбыгчылары ]ы- рина ]етирилмаси барада га-гымын сур'атини хе)ли ар- лоба рапорту имзаламышлар. тырмышлар. Де{уш хэттин- Ра{он узрэ плана бирннчи дэн калан Ьа,]эчанлы хабар- олараг Н. Нариманов адына лэр кэнд эмэкчилэринин эли- колхозда Вагиф Маммэдовун ни ишдэн со{утмур. башчылыг етди)и бригаданын\nЛыгымын башланмасындан узвлэри эмал етмишлар. Оной р Ьэфтэдэн чох кечсэ да, лар гыса муддэтдэ 130 тон-{алныз окт{абрын 2-дэ пам- дан чох памбыг топламышлар.\nра^ыхармТ'мумк?\" ^лмуш- Ьэлэ таРлал*РД* \"^сул чох-дур. Ле)сан )агышлар ишин ДУР- Лыгымын сурати азал-кедишини хе^и зэифлэтмиш- мыр.\nУзум \/ыгылыр\nЭЛИНИЗЭ БЭРЭКЭТ, САМУХЛУЛАР!\nИнди ра]онда Ьамы бутун )эри езумузэ 7 рубла баша умидини узумэ багла)ыб. Та- калир. Бас газанчымыз? сэрруфатларда бунун чанлы Раунда маЬсул {ыгымына шаИиди олдуг. муассисэ ва ташкилатларын\nРа{он аграр-сэна{е бирли- коллективлэри да чалб олу-{индэ^ Низами адына, Сэн'ан нуб. ОДонун баш Ьэкими Ага]ев адына, Камал Казы- Ариф Ьэсановла «Азарба}-мов адына совхозларда ва чан» совхозунун узум багла-«Сарыгамыш» колхозунда рында керушдук. Деди* ки, оларкэн Ьисс етдик ки, адам- так совхоз эмэкчилэри бу гэ-лар догрудан да Иэр килэнин дэр мэЬсулу 1ыгыб-]ыгышды-Ьагг-Ьёсабыны апарырлар. С. ра билмэзлэр.\nАга1ев адына совхозУн бри- _ а\nгадирн Гасым Гасымов тана- Ра{он мэишэт хидмэти ида-\n{ин дибинэ душэн балача бир Рэсинин, мадди-техники тэч-салхымы элинэ алы© о та- \"изат базасынын, 16 немрэ-рэф-бу тэрэфэ бо1 ланды, «ку- ли техники пешэ мактэбиния наИкары» тапа билмэ1.шда 1а- вэ 0НЛаРча дикэр тэшкила-нындан кечэн гызлардан би- 1ЫН нума)эндэлари дэ 1ыгым-\nнындан кечэн гызлардан ринин ведрэсина»го)ду.\n— Бирча кила бела ¿ерда керэндэ э)илиб квтурурэм. Ье)ифим калир. Ил 6ojy са-haja чыхан гыз-кэлинлэрими*\nДа JaxbWAaH иштирак едир-\nлэр.\nhap ахшам arpap-canaje бирли)инда керулэн ишлэрэ JeKyH вурулур. Лыгым девру учун тэшкил олунмуш гэрар-\nлар иса дагиг де)ил, чунки tunFn WFU«I бу ишлэ Ьеч кос мэшрул ол- m - -\nалыныб-сатылмалыдыр. ЕЦш мур. Эсас фондларын галыг ЛОгпулуо\nзаманда хусуси мулкн))ата Дэ\/эринин эксэр Ьиссасинин и2Жаоы\nкечмиш торпагдан 2 ил эр- взлэшдирмэ апарылачагы тэг- Азэ^чаиын ез нмканлары\nзиндв истифада едилмадикдэ Дирда индики ?и)мэтлэрлв Je- пес«\nо. девлэт тэрафиндан саЪи-биндэн кери алынмалы Не сэ-мэрэли истифада едэне ве-илмэлидир. Хусуси мулки{-эта верилэчэк торпаг caha-лэринин мигдары а{ры-а{ры гаг сапа-\nнидэн ги{мэтлэндирилмэси Учун узун муддат лазымдыр. Ьаггында тэклнфнмиз бу мэб- О*1® кеРэ Дв ез дахили им-лэри муэ{]энлэшднрмэ]э им- канларымызы харичи игтиса-кан вермир. Лакин бу aJдын- Д* элагэларии {аратдыры нм-дыр кн. езлэшдирмэнин так- канларла самэрали шакялдэ лиф етди1имиз га1дада ала- бирлэшдирмал^ик. ^Саричи ______ _____ ___ рылмасы девлэтэ элавэ ола- инвестиси]аларын республи-\nсиндэн вэ эЬалинин са]ындан Раг мил{ардларла манат ва-\nсайт элдэ етмэ1а имкан ве- лэ лазыми ганунлар гэбул рэчэк едилмали, елми техники тэ-\n— ВДиэтдария еарбост- рэггинин {ени наили{{0тлври-лашднрмлмасяхнн (Ьа1дасыны на эсасланан бирка муасси-кермушук. Сиз иса ¡ж так- сэлэрин во {а харичи капнта-лнфлэ «щмщ еднрешшз. Бу ла мэхсус олан муэссисэлэ-\nАзэоба]чанын тэрэггиси — *лзмы7 Р»к едэн харичц ци*аипн вэ\nсэна)енин муасир техника ва — Сарбастлэшдирилмвни Ьугуги ш®хслэрэ ганунверичи-\nра]онлар узрэ торпаг синдэн ва эЬалинин ci асылы олараг дифференсиал лашдырыл малыдыр.\n— Тэклвфларяннз тараф-л эра — девлэтэ ве аЬллн]э вэ ва'д едир?\n— езлэшдирмэнин тэклиф\nетди|имиз {олла апарылмасы хллгы дялэнчн BasHjJara елл- рин {арадылмасында mi АмрбаЗчанын тэрэггиси - млзмы? рак едан харичн физики\ncaHaJeHHH муасир техника вэ — Сарбастлэшдирилмани Ьугуги шэхелэрэ ган> технолоки{а узрэ {енидэн гу- ги{мэтлэрин галдырылмасы лик {олу илэ' пмпап\nрулмасы, кэнд тэсэрруфатын- илэ гарышдырма^ын. Бизда лар ,\"рилм®ли^р' да структур до{ишикликлэри ги]мэтлэрин инзибати rajAa- Азэрба^чанда элдэ етди апарылмасы, елмин, мэдани]- Да галдырылмасы просеси ри кэлирлари сэ^ст сур^-{этин, cahH'JJaHHH. халг Teh- кедир. Игтисади ислаЬат��н да республика дан ^ чы хжрмаг силинин инкишафы. мудафи- тэклиф етди{имиз беш прин- hyryryHa малик олмалыдыр-энин кучлэндирилмэси учун сип узрэ ардычыл, мэрНэлэ- лар. Харичи физики ва пу-девлэтэ кулли мигдарда зла- мэрИэлэ апарылмасы rnjMaT- П^ги шэхеларин Р^с^®лика вэ вэсаит элдэ eTMaJa имкан лэрин сэрбэстлашдирилмаси банкларына вэсаит верир. Бу Ьэмчинин аЬали- заманы эЬалинин JamajMm лари учун онлара ^жат сайт» азта'минатлы тэбэгэлари- caeHjJacHHHH ашагы душмэ- BHjJacHHfla лазыми та мтат нин сосиал мудафиасинин синин гаршысыны алмаг учун верилмэлидир. мулки^эт\nкифа^т гэдар вэсаит олда ет- формасындан асылы олма}а-Maja имкан верэчак. par бутун Ьугуги шахслара\n— Инди иидлн пул лаЬн- сэрбаст суратда харичла ти-дямна барада чох саз-сеЬбат чарэт eTMaJa нчаэа верилма-аседяр. Прогяозлар да мухтэ- лидир. Элбетта. дахили база-ляфднр. СНзча, маяатын де- ры горумаг шэрти илэ. i нэрлн олмасы учун биада с^бэт* ]азды\nЬаясы имкаялар вар? Чалнд ХАСПОЛАД.\n^ «Халг газетная» иухбир*\nкучлэндирилмэсинэ дэ - MyaJ JaH шэраит ]арадыр.\nезлэшдирмэнин J ухарь* да rejA едилэн пр(б*сиплар эса-сында апарылмасы нэтнча-синдэ hap кэс ]ашадыгы ман-зилии, ишлэди{и муэссисаиин ЬэмсаЬнби олачаг вэ буна ке-рэ да муэссисодаки еэ мул-\nhap бир мустагил дев-\nНабм Чааадоау Хазар даимз иафт-га* к»мм та'мири ааводуиуи корпус сехииии га-багчыл фаНласи кими таиы-|ырллр. О, бу завода лап ча-ваи {ашыидаи келиб. Гыса муддатда мураккаб корпусчу пашаемка )и)ал»иарак мш |ол-\nдашларыиын Норматини газа- улмЦатлм мшлар ома\nмыб. адклкр. И. Чааадов аз\nИиди Набм сахмм |укс»к мх- кии мстаНеалат тачрубасмим\nтмсаслы мшчмлармидандмр. чаавнлвр* а|р»дир. са*д»\nИрм тоииамслы даимз мамм-лармими морпусларыиыи та'-\nммриида ан мураккаб а» мае'- Фото Ч. Ибадоаумдур.\nоиум ардычыл лары аа шаммрд-ларм аз да)мл.\nТАЛЛИННДЭ МЭТБУАТ КОНФРАНСЫ\nЕстони]ада 1аша!ан Ьамвэ- Кутлави информаси]а ва- маны еаяэринин ва гоЬумла-тэнларимизи бирлашдиран сятэлари ила керушда Хоча- рынын башына налор *®лмэ-«ЕстониJa—Азэрба{чан» ча- лынын, MaлыбвJлинин, Хоча- си барада муФасс^ мэ лУ MHjJaTH мэтбуат конфрансы вэндин ермэни репресси{ала- вермиш, Ьабелэ Ес то Hija ич-кечирмишдир. Конфрансы рына мэ'руз галмыш вэ ha- THMaaJJawwa ва онлара тэ-Азарба{чанын Естони{адакы зырда njapHy шэЬэриндэ му- мэннасыз олараг JyiccaK и:х-caлahи'JJэтли нума]андэси аличэ олунан 15 сакини дэ тисаслы терапи{а -{ардымы ФэрЬад Ье{дэрли ачараг бу- нштирай етмишдир. Он лар кестэрмиш тибб ишчиларинэ paja тонлашанлара A3ap6aJ- журналистлэрин суалларына дэрин миннэтда1>лыгларыны\n^оиларында^Гвми^^ «9rw чаваб \"Р9!*« еР\"8НИ билдирмишлвр. рада ма лумат вермишдир. {араглыларынын басгыны за-\nАзэрянформ.\nзин зэЬмэти кэлиб да{аныр капда ил эрзиида керулэн кезумун габагында Бизда ишлэрин Ьесабаты апарылыр.\n\"\"\"\" о >1 Ме{дана чыхан проблемларин лэ вар ки. кундэ 3 4 тон арадан галдырылмасы учун\nмэ*1сул ]ыгыб тэЬвил верир. тэдбирлэр керулур.\nЬэр кун евина 2 мин рубл _ 0^-™ Гэоаока11-\n��ул апарыр. Тэкчэ бир а{- ларын тэшкил олунмасыны. да {ыгымда 50 —60 мин рубл тэсэрруфат рэЬбэрлэринин газанан нечэ-нечэ аила ола- Ьар ахшам {ыгышмасыны дур-\"аг рунлуг илариндэн бизэ галан\n' мирас кими ги{мэтландирир-\nЬэр килэнин, ез зэИмэти- лэр — де{а бирл^ин баш\nнин гэдрини билмэ{ин нати- директору Ьэмзэ Ьэмза{ев чэендир ки; Г. Гасымовун гэраркапын ишиндэн даны-башчылыг етд^и бригада кун- Шыр. — Амма тэчрубэ кес-дэ 50—60 тон узум тэИвил тэрир ки, низам-инти зам ол-верир. пэмнн совхозда Вила- ма{ан ]ердэ Ьеч бир наили]-{эт Эскэров. Низами адына {этдэн сеЬбет кеда билмэз. совхозда Над]а Лусубова ки- Экэр корсак ки, бутун тэсэр-ми бригадир вэ узумчулар руфатларда ишлэр Низами, олмаса{ды. ким билир {етиш- Сэн'ан Ага{ев, Камал Казы-днрилэн мэпсулун тале{и не- мов адына совхозларда олду-чэ олачагды. ✓ гу кими гурулуб, о заман тез-\nСовхозун директору Мам- тез {ыгышмага да еЬти{ач мэд Элэкбэров: олмаз.\nРа{онуи тэсэрруфатла- Бу кунлэр Самух узумчу-рында бол узум {етишдири- лари Бакыиын, Кзнчэнин вэ либ. Чох севинирик. Амма дикэр шэ)1эрларин эЬалисини бу {ахынларда Кэнд Тэсэрру- дэ унутма{ыблар. Инди}эдак фаты вэ Эрзаг Назирли{индэн Ьэмин шэЬэрлара * 500 тона гэрибэ бир мэктуб кэлиб. {ахын суфрэ узуму кендэрн-Мэктубда кестэрилир ки, Ьэр либ. •• килограм суфрэ узуму учун Самухлулар бу ил 62 мни ашагы ги{мэт 7 рубл 20 га- 600 тон мэЬсул {ыгмагы на-пик тэ {ин етмэк олар. Ела зэрдэ тутублар Амма {агнн бу да узум е'малы заводла- ки. бу сон Ьэдд 6лма{ачаг рынын элиндэ амэлли-башлы гжгимпв\nбэЬанэ олуб. Ахы узумун памлет ГАСЫМОВ,\nЬэр килограмынын ма{а дэ- «Халг гэзетнаняя мухбирн.\n«МЕРСЕДЕС» МАШЫНЛАРЫНДА К. Э 3 Э 1 9 J 1 К\nТезликлэ Бакы{а 300-дан алынмасы ва дикар хидмат-чох «Мерседес» автомашыны лэр учун вэсаит а{ырмыш-кэтирилэчэкдир. Онлардан дыр.\nЬамы истифадэ едэ билэчэк- Бакы{а «Мерседес»лэрлэ дир. Чункй Ьэмин «Мерсе- бэрабэр 50 раЬат «Икарус»'\nдес.лэрдэн такси ними истя-\nфада етмэк нэзврдэ тутул- ве1Я£Л9 едилвя ав-\nмушдур. тобуслар учун еЬти{ат Ьиссэ-\nОнлара Ьа зырда Бакы да лэри дэ алыначагдыр. Чунки {арадылан алтернатив такси «садз еЬти{ат Ьиссэлэрин ча-паркынын суручулэри хид- тышмазлыгы узундэн автобус мэт едэчэклэр. Республика паркларындакы машынларын Назирлэр ¡Саоинети па{тах- аз гала {арысындан истифада тын ичра Ьакими1{эти орта- олуимур. _\nнынаг такси*. «Мерседес»лер Ааэринформ.\n«КУН9ШЛИ»\nЭМЭКДАШЛЫГ\nШЕКТИДИР\nАзерба)чам Распублчкасы-иыи Накумати аа даалат иафт шмркати ила АБШ-ын hjycroH-дакы яГ1аинзо)л аксплора)шн анд продакшн компани», «Пан-нзо{л Каспиан корпорв|Шн» аа Шотландм{аиын Абердин ша-Нариндакм «Рамко анарджи ЛТД» иафт ширкатлари ара сын да бирка амакдашлыг Ьаггында сазиш алд» адил-мишдир. «Панизо{л» ширкати саэишин харичи иштиракчы-ларыиыи Бакыдакы nyMajaH-дасм кими тамсил олуимуш-дур. вмакдашлыг «Куиашли» {атагыиыи гаршылыглы суратда фajдaлы истисмарыиы ташкил атмак магсади дашы-jbip. «Паннзо)л�� ширкатииин празидаитм Мори Нелсон Азармнформун мухбириив бил-дирмишдир ки, бу амакдашлы-гы {укевк гмjM*Tлаидирир.\nСазиши республика баш на-зиринми биринии муавини В. ЭЬмадоз, Даалат Нафт Шир-катииии празидаитм С Батыров аа уч харичи ширкетми раЬбарлари имзаламышлар.\nГЭЧРУБв МУБАДИЛ8СИ ЕДНРЛЭР\nБАКЫ, I окфбр (Ааермн ферм). Азарба{иаиым апары чы саЬе Ьамкарлар итткфаг-ларыныи раЬбарлари мш таи рубаем мубадиласима дайр окт{абрыи 5-да башлаиаиаг семмнарда иштирак адаиаклар Семинары Самсум шаЬармнд» Турки}» ишчи Ьамкарлар итти-фаг лары ^ коифадараси*асы\n(Турк-мш) ташкил етмишдир. Оилар баш кум арзммдЯ Муасир Ьамкарлар иттифагы Ьа-ракатымда баш аараи просес лари музакира адаиаклар.\nТаряхимязин ачылмаашшсакифмари\nMajop Илински кимдир?\nИлински{э {азырдй: «Сизи нин еэбашыналыгы Ьаггында лай адамларын ме{идлари уза верди Талыш тврихииэ даир\nТалыша кендэрмэкдэ магса- А. П. Лермолова iuHK&JaT ет- чыхыр. Majop вэ онун чфю- «Эхбарнамэ»нин ^\"Пгяллплфж дим вар: бурада идара ищи- ди. лакин кенералдан чаваб {эткар дэстэсинин емаллэри Мирза а^ »5^0\nни ала кечирмэк. Мир Ьэсэн алмады. Илински ханын аила- *аш олурду. Бутун бунлар «Нэллад* ^иР^Нн иэ хан узэриндэ нэзарэти ар- синдэ да наразылыг JapaT- Илинскини еЬтн{атлы олмага ешитмэди, Ьаэта оку ез гэ-тырмаг. ону арадан чыхармаг мышды. гардашлары ва ана- мэчбур етди. О, 1828-чи нл реркаЬ^да де^дуруб у учун бэЬанэлэр Ьазырламаг». сы OaxpnJJaHHca ханым да HjynyH 25-дэ Левандинэ Ja- чул вэзиЛата саадьг Али баш командан бунун она гаршы чыхырды. Мир ha- зырды: «Сары адасында тэт- В€лэлаклэ#* ha\nучун {ол да кестэрирди: «Мир сан хан дафалэрлэ ИлинcкиJэ биг етд^имиз метод flajHLWW- ханын бир Ьэсэн хана имкки ^аратмаг мурдар эмЗллэриндэн ал чэк- мэлидир. Бунун учун бела кими{{атдан ал чэкмак. 1826 лазымдыр ки, арабир Ирана мак барада ултиматум верса бир Joa даЬа сэрфэлидир: изи чы илин iн|УяУ^а кетсин. О, Иранла влага сах- дэ Majop ону ешитмэмишди. итирмэк учун влумэ мэЬкум бир Д®стэила Ирма кетди.\nламагда тэгсиркар билинсин. Илиискинин эмэллвриндэн \"5¡¡pü ки3 кеЬна ка- дирди. Саре? дврЬал муЬасн-\nмра кэлэн Мир Ьэсэн хан ал и бириидэ квми ила ре олунду. Эмвли{{ата Majop\nбаш команданын Ьузуруиа бирликдэ 1андырасыиыз>. Карсов башчылыг етдя. Ора-HvwijBHflB hejBTH квндврди Мйкэмэдв поручик Алхаэов да «питан Перкин, поручик (бундан Илиискинин хвбври \". .1§28-чк нл де- Смолин. Ериваиов да вар\nетвнппи Мио Ьэсэн хан j0X нди> экс тагдирдэ она Mj)iop Илински идя. Бундан сонра Твлыш\n«млам» Ь cíiahHlbT ?мкан \"Р\"33»*)- HyMaJeH» \"бир кветэриш верди: дя1ары бутевлукдэ Majop\nлар- вермишди. Илински бун- \"р^лою таг»им\"ет- лэнкэранлы тачир Ьачы^Мэм- Илиискинин HXTHjapbma неч-\n5\" ш?килдаУ истиДЭдэСЭед^ Ке\"1Ел\"\" Je5® STIílfoD SSnjS\" »\"» (ич^1аЛетма{э ^Зувандда Majop Илински-\n22 Aa\"2£r a^Sfna o ^vt й?Ьэл го^||ады- 4YHKH Mai°P кендэрди. Ьачы еадндэ Ьэбс нин Ьэрэк ^ыш« ханларш™ бэ]л.р|ж ^тэТечиГоли^иС^- Сон^р баллк ол- иараз.\nЖыадГ\"теЖ «этнм\"э ларинин нэтячасиз галдыты- «MJ£ tolyaMjTOOT». от��ла 6aJ бвшчьишг едарди.\nж«® гжждгггг: £г«г=аа \"х\nлэЬатлашмэ{э адам тапа бил- ^¿ИНД9 поруЧИК Алхазов та- верди. О иса ycJaHKap 6aJ мэди. Артыг аила да она гар- Ьэбс едилди. Majop Ьаггында чэза фикирлошди.\nчеврилмишди. Бу барада илиискинин ал дыгы мэ'лума- Hahajat, Нурулла 6ajHH Тиф-\nБундан башга ханын аилэ-синдэ наразылыг {аратмаг чох вачибдир».\nMajop Илински фэали{{э-тини бу истигамэтда давам\nгаршы\nЬэрэкэтларинэ ыг далгасы Ьэмин Ьэрэката Ну-\nXIX асрин аввэллэриндэки истилачы муЬарибэлвр чариз-мин Азэрба{чан эразисинэ са-Ьиблэнмэк арзусуну реаллаш-дырды. Кулустан вэ Турк-мэнча) мугавилэлэри илэ догма да^арымызын белунмэси баша чатды. Азарба{чанын шималы чар Рус^асынын пэнчасинэ кечди. Бунунла да ханлыгларын {аранмасы илэ башланан дирчалишимизэ хитам верилди. Азэрба{чанын мирвариси Талыш да о вахт-дан сэрбэстли{ини итирди.\nБурадакы талан вэ гарэт-лэрдэ, эЬали{а диван тутулма-сында Majop Васили Иванович Илински мустэсна рол oj-на{ырды. Онун Талыша кэ-лиши тэсадуфи олмамышды.\nГафгазын али баш команда-ны кенерал А. П. Лермолов Илиискинин HMnepHjaJa Ьэд-сиз садагэтинэ амин иди. Буна керэ да\" Тальппы идара ет-Msje ма мур сечэркэн ону мэслэЬэт билмишди.\nMajop Илински Талыша калана гэдар Курчустан а{алэт-леринин биринда полис ранен ишламишди ва аЬалидан руш-ват алмаг да хусуси мэЬарат кестэрмишди. Чох чэкмэди ки, рушвэтхорлугун усту ачылды. Лакин али баш командан достунун иш JepHHH Талыша да{ишди ва Курчустан эЬалисинэ буну чэза тад-бири кими тэгдим етди.\nТалыша Хазар дэнизи Ьэр* би ала{ларындан биринии башчысы кими кэлэн Majop Илински езу илэ 660 Ьэрб-чи де кэтирмишди. О, Лэнкэ-ран шэЬэринда левбэр салды.\nБурада таланлары Ьэ{ата кечирмэк учун имкан даЬа чох\nар^адГ^н^ал^Пп в?\"т2 м^Гми^Ь^эн'wHwiiVa'? лун 2-йэ'Йлгаскн Левандоша ханы чаш-Лшсаады.3.}^' лата^Ьиб'идиТ-Чо^у Ба-MMOBVK ИЛЭ »Г, pi пашы демншди: «Majop 1*зырды: «Сары адасында дан Majop_Илннскн]а мурачя- ш комендантынын унваяына\nнэд муЯафнзэ олунур. Илиискв Лэнкаранда Ьеч кэс- маЬбуслара куаашт ола бил- ет етди. \"Ч^и Худааерди кендарди. Талыш сарвэтлэрн\nралла MaJopyH мунасибэтла- да Ьесаблашмыр. Ьатта Мир маа. Дэннздэ ба тырмаг яя- онларын т орадая Петербурга )ола\nрияи eJpaHMBK бахымындан Ьасан ханын озунэ махсус зымдыр.^Бэ'зэн гэтллэр ua W. :Мярза X^а^Дн Та^ ЛЫИДЫ.\nж «вЕЖ\"1'гг&дажг «s нугуллав^лн.\nчы нл И{улун 2-дэ Majop Мир Ьэсэн хан Илински- мумкуя олмурду. Дояязе аты- тапылмазды. (Мирза Худа\nбашлады. Мир Ьэсэн хан са-paj шанликлэрини онсуз ке-чирмирди.\nЬэр ишлэ марагланан ма-Jop 1824-чу ид августун 6-да Талыш вэ онун агсаггаллары Ьаггыйда А. П. Лермолова рэсми ма'лумат тэгдим етди. Ма'луматда эсас JepH Мир\nшы\nТалыш ханынын вэрэсэси Се- ^ кере ^ачы Моммод Ьэсэн лиедэ хидмат еден оглу, ке-jHfl Эли Ka3b*M6»j оглу «Ча- иран дан бе{ук тичарат Jyicy нерал Ага чан 6oJ ал^ рулду. ваЬирнаме{и-Лэнкэран» аса- Лэнкэмна хэлмишди. Онун чаяазося Тифлисдон\nриндэ кениш ме'лчмат ве- оиун ' гя]моти 1500 туман догма кэндн Чонкамираяв к^ рир. Мирза ЭЬмэд Мирза Ху- \/дооо ove kvmyui пулу) иди. тирилдиР. Кадар 6ejyn олса\nии\nЬэсэн хан вэ оиун гарда шла- дааердн оглу иса «Эхбарна- Тачир ^бела^ачы Мир Ьа- да. Нурулла ба{ин гэддинн ры, анасы Фахри^анисо. бир мэ»синдо кестэряр ки, деди- сэя Ханын оглу Казым 6oJhh aja бил мэди. О. тутдугу {олда Зуванд-Дырыг пакими Ну- году илэ хан аилэсини пар- да яох u^j котяр- дан денмэди. Эксииа, импе-\nрулла 6aJ тутурду.\nчаламага наял олан Илински ¡^шди^Ьэмнн' эылж. ¿Ьиб pHjaJa нифрэти бир аз да\nАршг Мнрм Ькш иным 2\" — — — «fi W\nгуруча ады галмышды. Ьаки-MHjJar бутунлукдо Илински-нин ихти]арына кечмишди. О, шика{отчиларн дяило{ир. ис-тэдоОи шэкилдэ Ьекмлор ве-рирди. Характерик бир факты {ада салаг. Илинскй учти тэшкил олунмуш сахта мэЬ-комадэ шаЬид кими\nолунду во Сары адасында ба- Талыш ханлыгы сугут ет-О. севмэди{и адамлары ис- тырылды». Лэнкэран тачир- ди Лернндэ комендаитлыг Ja-тинтагсыэ елдурурду. Сара{ лори Гурбан Эля Мирза, Са- ранды. Мир Ьасан ханын кешнкч илариндэн иствди{ини дыг, Е{ваз. Ье{дор оо{. Чин Ирана а пара билмадй{и аила Сары адасыяа {олла{ыб суда Чэфэр. Кэрбэла{и Эли. Мир- узвлэри Ьэбс олунуб Сары богДУРУРДУ- Ву чияа{отюр за, Мустафа. Рзалы вэ бир адасына кен^Ьрилдилар. эмаллэри Сары адасындакы чох башгалары да бу чур ел- Бундан сонра Илински ку-2-чи ала{ын ранен Леван дин дурулмушдулор. ^ ж нуну хана мэхсус сара{да ке-\nифадэ ичра еднрди. 1826-чы ил н{у- Бутун бунлар Мир Ьэсэн чирирди. • Артыг о\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-03-1992-p-2\/","date":"2017-03-28T06:21:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00406-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4176375568,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.41763755679130554, \"sah_Cyrl_score\": 0.1140374168753624, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05034441873431206, \"kum_Cyrl_score\": 0.04378753527998924, \"tat_Cyrl_score\": 0.04320083186030388, \"tyv_Cyrl_score\": 0.029733775183558464, \"udm_Cyrl_score\": 0.022836724296212196, \"eve_Cyrl_score\": 0.02223016321659088, \"kir_Cyrl_score\": 0.02216038666665554, \"bxr_Cyrl_score\": 0.017878727987408638, \"krc_Cyrl_score\": 0.015799596905708313, \"nog_Cyrl_score\": 0.014569533057510853, \"alt_Cyrl_score\": 0.014562795870006084, \"crh_Cyrl_score\": 0.012999479658901691}","num_words":13784,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.22,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.462,"perplexity_score":68802.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 21, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ 21НОМБР пл\nJEHH В© 525-ми Г03ЕТ\nJftXMH качммшедак мустегил газет лари аглымЫза бела\n«атирмаздик. \/yjpw-ajpw адамларын газет та сис атмасиндам цса саНбат кеда билмезди. Артыг чохлу беле газат-журнал чыхыр. Бу кун л ар да газет кешкларииа чыхмыш «525-чи* газета адлы ¿они нешрмн та'сисчиси журналист Решед Мачи-довдур.\nГазет иешрларине аллы-иуллу, темтареглы ад вермв)е алу-да оленларын jony ила катмамиш, башлыг |ерина садача Ола-par rajAnjjaT намрасини ¡азмышдыр. Гадим огузларда таза догулан ушата 6ajyjy6 Нунер кастарандаи сонра ад rojynap-ды. Арзу едардик км, Намкарларыммз «биринчи газет олмаг» истэкларина чатсмнлар. Газетин Ивгиги адымы нее охучуяар азлари варснилар.\n«Халг гезати»\nAfДЭРЭ1Э мэьсу�� кетирин '\nАгдарадэ бу кунларда колхоз базарынын фаалидати баров едилмишдир. Агыр Aajytunap бураны барбад вазината салмышдыр. Республика колхоз базарлары бирли^инмн Каманина ehtttjea вар.\n1ани ¿арвнмыш коллактивии узвлари чуз'и мааш алмалв-рына бахмаНараг ха|ри^ачилнк Наракатындан кари галмырлар. Базар ын директору Элам дар Ьусе>новун ташаббусу ила иш-чилар аз амак Нагларымдан hap aj 2 мин рубл «¡ырыб шо-Нид аилаларина ва муНарибада шикает оланлара верма}и гарара алмышлар.\n«Халг газати»\nCTAHCHJAJA И. ИСЛАМЗАДЭНИН АДЫ ВЕРИЛМИШДИР\nШаНэр Халг Дапутатлары Мечлисинин гарары ила Миниа-'чавир су елехтрик стенсидасыиа Ислам Исламзеданин ады варнлмишдир.\nМинкачеаир СЕС тикимтисинин илк ранен олмуш Ислам Исламзаданин бу сганси)вмын (арадылмасында, республика* нын4 игтисадиыаты учуй 6ajyK аЬами||ата малик Jyxapa* Гаг рабаг ва Jyxapw Шираан каналларынын чакилмасинда заН-чати унудулмур. ШаНарин илк муассисесм ва рамэи олан Минкачавир СЕС-э онун ¡арадычысынын ады верилмасини сакинлар разылыг Ьисси ила гаршыламышлер.\njysMUEj шэнликлэри эрэфэсиндэ\nBajyK Низаминин 850 иллиИина Ьаср олунмуш бадоамы качиран гараркаЬ ишина je кун аурур. Сон Назырлыг мшлери карулур. Республика сара)ында тентамали качании программ ишланиб Назырланмышдыр. Кечэда аерилечек консартда Азарба)чан1»1н инчасанат усталары иштирак адачаклар. Рустам MycTa0ajaa ады на Инчасзнат музажнда шаирин bajar ва ¡арадычылыгындан саЬбат ачан 6ajyK рассамлыг саркиси ташкил олунур. Республиканын пацтахтында башланмыш шан-лнкларнн да вам едач^и Канчада иса «Низами мегбареси» комплаксинин реклам материаллары, да'аатнемалар, афиша-лар Назырланмыш, саНна ма)данчаларынын тартибаты душу-нулмушдур. Бир сазла, Нар иш деНм Намаатанимизмн ады на najnr карулур.\n*Jy6Hnaj шанпикларина Аэарба)чач Елмлар Академи}асы, Республика J аз ычы л ар Бирли|и аа Мадани|{ат Назирли[и та-рафиндан узаг харичи алкалардан аа ААДБ алкалариндан чохлу гонаг да'аат олуимушдур. Бунлар керкемли адеби^ат ва инчасанат хадимларидир. Онларын ара сын да Низами ja-редычылыгынын тадгигатчылары да аардыр.\nМЭСЧИД Мв'МИНЛЭРЭ Г А ЛАРЫЛМЫШ ДЫР\nДаПа бир ибадаткаН Канчв ма'минлариив гарарылмыш-дыр. Бу, атак эерда шаНарин каНна Нмссвсннде тмкилмиш ШаНсввэнлвр масчидидир.\nСаксаиинчи илларии еееаллеринде бу архитектура абида-<и бнрпа олунмуш, сонра орада китабхена ¡арлешдирил-мишди. Ела о вахт масчидин дахили отаглеры ¿аниден гурул-мушдур. CnjahbijaanMa замены масчид шаНарин надир ти-шлмлврм читабына дахил вдилмишдир. Индн китабхана |вни (>ина|а качурулмуш аа мвечиддэн бирбаше те^инатьмэ кара мстифада олуначагдыр.\nИнди Канчада 11 масчид вардыр, он лар дан убу мо'мун-г.ара г^тарылмышдыр. Масчидларда Ьелепмк мухталиф ида-ралар, о чумладан мадани-маариф ва мактабагадар ушат муессиселери ¡арлешдирмлмишдир.\nкэнчэ.\nДАРАДйЧЫЛЫГ ИТТИФАГЫНЫН\nшэкидэ шеъэси\nШэки — Загатала эонасында Аэарба^чан Архитакторлар Иттифагынын jepnw тешкилаты ¡арадылмышдыр. Бурада ка-чнрмлмиш та'снс ¡ыгмнчагында rajA олуимушдур ки, бала бир ташкилатыи ¡ерадылмасы учуй Шаки тэсадуфэт сечил-мамишдир. Загалгала, Балакай, Гах, Оуз ва Габала pajonna-рынын дахил олдугу бу зонанын мадани ва игтисади мар-кази олви За чографи бахымдан даНа мунасиб аразида jep-лашан Шэки Нам да Азерб^чан Распубликасымын бутун шаНарларн арасында декана шаНардир ки, онун бир сыра ефитектура абиделери дун)амын керкемли архитектура асэр-г.ари- сырасында па\\нгпн jap тутур.\nИсте'дадлы бэрпачы архитектор Cajpan Маммадоа республика Архитакторлар Иттифагынын ja ни зона тешкилаты и дар a haj'eTMHHH садри сечилмишдир.\nАрхитакторлар Иттифагынын навбати зона ташкилатыны Гарабагда ачмаг назарда тутулмушдур.\nБанк Т8'минатлары\nК 8 р 8 К Д Н Р\nакс тегдирде устунлук паритетл© «MYHAfHuej©» кирэчакдир\nJemi китаблар\nАзарба^чанын Мадди ЕЬти-}атлар Назирли]инин (МЕН) мухталиф тэшкилатлары тэрв-финдан PycHjaJa нечурулмуш тахмииен 5 мнл)ард рубл Ру-cHja Мэркэзи Банкьшун елек-трон ,)аддашында ики aj «ja-тыба, нэзэрдэ тутулан унван-лара чатдырылмадан хери га]тарылмышдыр. Бакы илэ Москва арасында мунасибэт-лэрда амтзв-иул париТетинИй КвЗЛЗНЙЛМвСИЙЙ йзлэмэли олан pycHja Федераси)асы Банкынын баш Иесаблама мврквзи, flahajeT, бу мэблэ-Fii гэти шэкилдэ керй исти-гамэрглэндирмишдир, чунки о, онсуз да чох зоиф тараз-,лыгы оирдвфэлйк позмаг тэН-л у коси ]арадырды.\nДемак лазымдыр ки, бу чур га^данын Азэрба)чан — PycHja тэсэрруфат мунаси-бэтлэринэ дахил' етдирилмэ-синэ бир вахтлар Азэрба)ча-нын езу тэ'кид едэрэк, буну * Ьаглы олараг онунла эсаслан-дырырды ки, суверенлик шэ-раитийдэ Руси]а илэ эмтээ мубадилэсиндэ эн'энэви мус-бэт салдомуз даЬа езуну дог-рулда билмэз, Бу салдо исэ. мэ'лум олдугу ними, Ьэлэ о вахткы, ислаЬатдан эввэлки гн]метлэрэ керэ, тэхминэн ики милjapд манат тэшкил едирди.\nЛакин, Ьэ)атын кестэрди)и кими, паритет PycHja учун даНа аз зэрэрли олмущдур. hop Ьалда, па^ахтда \nсо-\nХаричи\nэлагэлэ\nигтисади\nримиз\n(Эввали 1-чи саНифада)\nНаэыр маНсул базасында фор-малашмасына имкан верачак-дир. ¿а'ни инди Азарба^чан ихрачатынын асасыны аааал-км кими хаммал-матариал |ОХ, инкишаф атмиш елкеларда олдугу кими дун]д стандар-\nтына у)гун калан Назыр маН-суллер ташкил едечекдмр.\nИгтисади структурун асас-лы шакилда текммллешди-рилмаси аа а мал сене|еси са-Налармнин кучлу инкишафы б#1ук капитал го|улушу ва вахт талаб адир. . Бу нее истер давили, истерев да харичи имкан-лардан максимум мстифада етмек за рурати ¡арадыр. Бу бахымдан харичи капиталы« распубликамыэа чалб адилма сч саЬасинда мутарагги . ин-аестисиуа си)асатина б#|ук аНти^ач аардыр.\nЗаинммче, инаастиси^а си|а-сати хармчи капиталын распуб-ликамыза ахыб калмаси учуй кениш стммуллашдырычы характера малик олан игтисади потаисиалымыздан милли ма-нафа бахымындан даНа сама-рали аа даНа кениш ,миг]аслы истифедеми та'мин едай шакилда гурулмапыдыр. Чалб а дилен капитал асасэн истаН-сал' тэ')инатлы олмалы, рес-публикемызда онун кениш амег-¡аслы фэалийати учун алва-ришли игтисади шераит )ара-дылмалыдыр. Игтисади струк. турумуэу )а нидан гурмаг ха-тирино она Натта ба'зи кузашт-лара да кетмек олар.\nИкинчи терэфдан, респуб-ликамыза капитал идхалынын тахника-тахнолоки)а форм асы шубНасиз, устунлук ташкил атмалмдир.- Бу, габагчып дум-|а технолоки)асындан истифе-да, бе|налхалг стандарт л ара у]гун калан истаНсал маданм{-)атина наил олмаг аа распуб-лмкамызым игтисади потаисиа-лынын актив Ниссасинин даНа да кучлечмаси демек олерды.\nОдур ки* Инкиптаренин «Бритиш петролеум», Нораачин «Стато|а», АБШ-ын «АМОКО» в» «Апачи» нефт инНисар-лары ила распубликамызын багладыгы мугавилалари ал-гышламаг лазымдыр. Намин мугавилалерин hajara качирип-мэси, шубНасиз, Азарба^чан нафт caHajecHHMH инкишафына ва нефт машынга{ырмасыны бутавлукда flyHje стандартла-рына yjryH калан техника аа технолоки)а асасында гурмага имкан верачекдир.\nМанча республике халг те-ссрруфатымыи бутун саНеле-риндэ бела 6ej нал халг муга-аилаларин багланмасына 6ajyK аНти)ач аардыр. Чунки нгтн-^ седи структурда Незирда меа--чуд олан диспропорсионаллы-ры ара дан галдырмаг, дун-ja стандартына yjryn калач истаНсал саНалари. japarMar, сон дарача кеНнелмиш асас истаНсал фондларыны муасмр техника аа тахнолоки{а ила аааз етмек учун Азарба{чанын бу кун на лазым олан техники, на да малине имканлары аар-дыр.\nХаричи капиталын респуб-лиКамыэа даНа кениш миг|ас-да. чалб адилмаси аа сон дарача замкин jepoM eHrnjaT манбаларини Нараката кь тм��мек магсадила распублика-мызын MyajjaH болкалари:-1Нн ачыг игтисади зона а'пан е дил мае и мессе Aeyjryn олерды.\nХарич^ игтисади елегелерм-миэин формалашмасынде асас шартлардан бири да онун ас асан доллар эонасында фор-малашмасы олмалыдыр. Буму нл а биз Нагнгн ма'нада дун)а орбмтина чыхарыг. Тач-руба каста рмр ки, на гадар таз каНна км пари ja, jaxyA индики МДБ чарчибасиндан чы-хыб дун)а базарынде мус-тагил бир два лет кими кечиш темсил олунсаг игтисади аа со-\nбир о г »-\nсиел инкишафымыз дар сур'атлаиар.\nНазырда хармчи игтисади алагаларимив асасач кечмиш ССРИ-иин вариси олан индики МДБ алквларм иладир. Бу ал-калер иса бизим кими импе-pHja всаратиндан тазача чых-мыш аа игтисади инкишаф чаНатдан заиф елкелердир. Онларын азлариммн харичи капитала ва бирмнчи навбадз муасир техника аа технолокм-jaja 6ajyK еНти)ачы аардыр. Лакин бу о демак де^илдир ми, Намин елкаларла хармчи игтисади алагалар заифламалидир, эксине, Намин елкаларла интег-pecMja просеем милли манафе бахымындан кетдикча даНа. да дариилашмалидир. СаНбат муасир шераитде доллар ю-насы алкалари ил» игтисади амакдашлыгын даНа да фа)де-лы олмесындан кадир. Чунки бу эонаде сон дарача муасир техника-техно л оки ja, |уксак ихтисаслы кадр ве кечиш ма-flMjja имканлары аардыр. Буна ис» биз б»)ук еНти|ач Нмсс едирик. .\nБир меселанм да rejA етмак истэрдим. Харичи игтисади алагалар асасач девлат са-вм^асинда олмалы ва маркеэ-лашдирилмиш формада ала-рылмалыдыр. Дуздур, базар игтисади])*атына кечид а» чох-укладлы игтмсадийатла алага-дар* харичи игтисади алагалар хусуси формада да ола би-лар. Лакин бунлар узаринда кучлу девлат нвэарати лазымдыр. Нам да хусуси формада стратежи маНсуллар ихрачы-на jon верилмамалиднр. Стра-тежи маНсуллар узрэ мкрач аа кдхал бутавлукда дав лети ч саранчамындв олмалыдыр. Бунун учун меЬкам гачунчулуг аа кучлу камрук сметами ja-радылмалыдыр.\nИ. ГАРА1ЕВ,\nигтисад еямдари доктору,\nпрофессор.\nМИ-8-ин ГЭЗАСЫ: Т8НГНГАТ ДАВАМ ЕТДИРНЛИР\n1991-чи ил но)абрын 20-дэ гэза)а уграмьш! МИ-8 вер-\nтол)отунун партламасы сэб лэрини тэЬгиг едэн девлэт комисси)асынын сэдри, Азэр-ба)чан Али Совети сэдринин биринчи муавини Тамерлан Tapajee мэтбуат конфрансын-да демишдир: чБиз гаршымы-за го)улмуш эсас мэсэлэ)э бирмэ'налы чаваб вермишик: гэза Ьэрби МИ-8 вертол)оту-на гэсдэн ачылмыш атэш нэ-тичэсиндэ баш вермишдир. Бундан сонра вертол)оту ида-рэ етмэк мумкун олмамыш вэ о, )ерэ душэрэк партла-мышдыр».\nБир ил бундан эввэл баш вермиш бу фачиэ нэтичэсин-дэ hej'aT узвлэри вэ сэрни-шинлэр (чэмиси 22 нэфэр) Иэлак олмушлар. Онларын арасында PycHja. Газахыстан вэ Азэрба1чанын девлэт ха-димлэри вэ )уксэк рутбэли Ьэрби рэислэри вар иди. Кечмиш президент Мутэлли-бовун эЬатэсиндэкилэрин эс-линцэ Иамысы -- республика девлэт рэНбэрли^нин эсас Ьиссэси Ьэлак олмущдур Девлэт KOMHccHjacbi сэдринин деди)инэ керэ, бу гэдэр JyH* сэк вэзнфэлн рэИбэр ишчи-нин ади тэИлунэсизлик raj-даларынын хнлаф��на олараг бир вертол)ота отурмала-ры инд^эдэк бир сирр олараг галыр.\nПарламент сэдринин биринчи муавини журналистлэрэ демишдир ки. давам едэн тэЬгигат бир чох jeHH факт-лар ашкара чыхармышдыр. Лакин онлары мэ'лум сэ-бэблэрэ керэ, Иэлэлик ачыг ламаг олмаз. Онун фикрин-чэ, экэр Азэрба)чанын hyryr му ha фи зэ органларына онларын руси)алы Ьамкарлары кемак етсэ)дилэр, тэЬгигат даЬа да ирэлйлэ)э билэрди. Ахы Ьэлак оланларын ара сында Моснвадан уч кенерал вэ PycHja депутатлары да вардыр. Азэрннформ\nишыг узу кара билди. ЭНмад 6aj китабын узуи аа тутум-лу адыиын анчаг биринчи Нмс-сбсини сахламыш ва «Милли Аэерба]чан Наракаты» ады илэ чап атдирмишдир. Эслич-да ала бу да «Мусааат»ын тв-рихи дамакдир.\nАзарба]чан Журнапистлар Бирли]и »зунун маНдуд имкаи-лдрыне 6exMajaper муНечирэт адвби^етынын нешрм свНесии-да чох фа!далы ишлер кор-мушдур 1ылмаз Илдырым, Уммулбвну, ЭНмад Чавад аа башгвлерыиын занкин ирсинин муасир охучулара чатдырыл-масында онун хмдматлври твгдирв ла|игдир.\nБирли{ин 6ajyK ее фа1Двлы ишлвриндвн бири да бу ил М. Б. Маммадзаданин Намин всаринин взврба]чанлашды-рылмыш авриантыны чап вт-масидир (дилимиза у|гуилвш-дыран Рамиз Эсквр, редактору Ьачы Начьцввдир). О да ЭНмад 6ej Гарача кими, асари ajHM адла, а]ни форматда, aj-ни тартибда охучулара чат-дырмышдыр. Амма бир фарг-ла. Эсэрдан ЭНмад 6ej Га-рачанын кениш мугеддимаси (50 саНифада гадар) аа caanyjy чыхарылмыш, анчаг . аахтила китаб муаллифинин галамин-дан чыхан илк мети сахлаиыл-мыш ва Азарба{чан алими Маасум Эли|ваии «Мирза Бала Маммадзада кимд»ф?» адлы кичнк биографик ма лу-маты алава едилмишдир.\nКитаб муаллифин илк наш-рв ан сазундан, кириш, 12 фвеил аа сон саздан ибарет-дир. Бала бир каниш мунда-рачали аезрда качан асрин ахырлары ва индики асрим аа-веллериндэн а'тибаран Руси ja ва Турки^едв баш галдыра н туркчулук ида^аларынын {аранмасы аа инкишафы ила баглы олар вг Аз»рба|чвнда милли Наракат, онун Нуммат-чиликдан миллетчили^е гадар квчди]и Maphananap, изладили начиб магсад аа амал-лар атрафлы шарН а дилир.\nМ. Б. Маммадзада Aaap6ej-чан милли Нерекатынын илк манбаларини Наглы олараг качан асрин орталарына — М. Ф. Ахундов аа Насаиба) Зар дебита апарыб чыхерыр аа бу давру «милли 0)аныш даару, мадани ааиллэтчилик Наракаты» адландырыр, 1905-чи ил ингилабындаи сонракы oja-нышы иса милли * Наракатын «дна еддымлары» кими сачила леидирир. Муаллифин фик. ринча, Намин даарун мутарагги эи)алылеры, «к»зал билир-дилер ки, милли меденииети ва милли х усу си jjar л арини\nгору маг а муааффаг олма^ан миллзт алума маНкумдур». Ону да бнлирдилар ки, «милли мадани||втин темэлларии-дан а»имуНуму дил аа адаби)-)*атдыр». Онун компонент ла\nри ва атрибутяары иса (мак таб, метбуат, театр, сенат •а с.) милли шуурун, милли азуну даркин инкишафында Налледичи рол о)на|ыр. Бу чаНатдан китаб муеялифк ту.рк-чулу|ун формалашмасында Крым дан Исма*ылбв1 Гаспыра-лынын, Шарт дан Чемаледдин Эфганиннн, Турки|#дан 3*ч* KajannwH аа Маммад Эмин Турксчулун, Азарба|чамдан ЭНмад Агаоглунуи аа Элиб#| hy-\nнуичулар мавчуд ичтимаи гу-рулушу давирмак талаби ила чыхыш адирдилар. «Мусават» асасан бу ики CHjacn %apaja-иыи гуаввлариндан jаренды ва Азарба|чанда илк дафа олараг сарбаст аа Авропа тиллч фиргвja чаерилди, «умматчи-ликла» «миляетчил^и» идеал шакилда бир-бириндан фарг-лаидирервк «истиглалчы, халг-чы ва чумНури^атчи» бир пар-т»йв олду.\n«Мусааат» ида^асы 1911-чи мл да асасан уч нефернн (Маммад Эмин Ресулзаде, Мем-мадали Ресулзаде ва Аббас-гулу Казымзада) ташаббусу ила ма]даив чыхаркан онун кениш гурума чаарилмасинда «Дифаи»нин да ролу аз олмамыш дыр.\nБизим мавчуд тарих адаби]. ¡атымызда «Дифам» ташкила-тыиыи japaHMB аа феелиДОетине хусуси диггат ]атирилмамиш-дир, Наггында сатНи саНбат каданда иса о, муртача таш-килат кими ги|матландирилмиш-дир. Налбуки милли аарлыг учун чох 6ojyK тарихи иш каран ва асасан армани тер-роруну, фитиа-фасадыны даф атмак учуй ¡арадылан бу пар-ти)а аз ба^аннамасиида )азыр-ды; «Дашнак» фиргаси амин олсун ки, Нач бир аахт биз аз миллатимизин харабазарлыгы ва кулу узаринда »рмани мил-латииии свадат ва хошкузаран-лыг гурмасына jon варма-рик». 1908-чи илда ЭНмад Агаоглу Бакыдан сыхышдыры-лыб чыхарылаидан сонра «Ди-фаи» тешкилаты феелийетини да)ачдырды, «Мусааат» иса асасан он^н и да ja базасы\nасасында ¡ередылды.\n«\n«Мусааат» ]арадыландан 6 ил сонра, 1917-чи илда биринчи гурулта|ы чагырылды ва бир аз аааал Канчада Насибба] 1усифба1лииии japaT-дыгы «Эдами-марказийат» пврти)всы ила бирлешиб «Турк вдами-мврказиЦат Мусават халг фиргаси» адыны алды ва садача «Мусааат» ады ила танынды. Бу даардан а'тиба-раи о, а|дын, душунулмуш идаолоки)а силаЬына, дамок-ратик програма малик о луб Азарба|чан хелгынын истек ва арзуларыиын тамсилчисина чаарилди. Бу napTnja Pycnja дахилиндаки мусалманларым cKjacH топлангыларычда, гу-рулта^ларында, Загафгази^а CajMHHHH )арадылмасы аа ф»ал»4|атиида нуфузлу гурум-л ар дан бири оНмушдур. Биринчи гурулта} М. Э. Расулзаданин башчылыгы ила езунун Меркезм Комитасини сечди ва тасдиг олунмуш лрогрем узра фае ли| jara баш лады.\nМ. Б. Маммадзада 10-чу иллсрин бутун cnjacH инкишаф просаскчдэ «Мусамт»ын фаа-ли^атини, * cnjacH Кадисалара, хусусаи муНармба)а Мунаснба-тини, фаарал мнгмлабындан сонра Руси{адакы турк хаяг-ларынын калачам тал»]и, су-варан Азарба)чан )аратмаг Наггында муддааларыны фактик материаллар асасында шарН адир. Азарба|чанын суаараилЦинин а'лаи олуимеем ва онун. hajara качирил-маси угрунда каркнн мубари-saja hacp onfнмуш саНифа-лари На|ачаисыз охумаг мумкун д»)ил. Ела Бакыда март Надисалери да, чидди си|асн чахчашмалар да, бопшваик\nтвхрибатлвры ва фитиакарлыгы да халгыи бу игтисади ашги-ни гырмаг магсади кудурду.\nМ. Э. Ресулзаде 1919-чу ил да-кабрын 2-да «Мусааат» партм-jacwiHWH 2-чи гурулта|ыиы ачар-каи дамишди: «Эзмз арка-дашлар, биз Намымыз чох\nба]ук чатинликларла гаршь#-лашдыг. Амм�� бир турк кими\nишыглы калечв^е олан ина-\nмымызы мтирмадик. Биз ина-\nиырдыг ки, Harr ишимнз талиб калачак аа бизи хилас адан бу инам олдув.\nМ. Э. Расулзада парти]анын Маркази Комитесикин аа пар-ламантин мусааат фракси1асы-нын иши Наггында Насабат ма'рузасинда да март Нади-.евлерине тохунур аа да)ирди ки, азадлыг угрунда илк ше-Нидларимиз март гыр*ымымА* олду. Бу Надисаларда «Муса-ват»ы кунаНлаидырырлар. Ба'-зилари AajHp ки* «Мусават» Совета муНариба а'лан впади. Элбетте, бу темам есес-сыз иттиНам иди, чунки муНариба а'даи атмак учун Нач о л мае в Myajjan гадар физики гуааа олмалыдыр; Налбуки бизда бала гуава jox иди. Баш-галеры «Мусааат»ы она кара иттиНам адир ки, о, Asapöaj-чаныи истиглелынм аНтирасла мудафиа атдичина «»ра март Наднселвриме имкаи japar-мышды Бурада муа^ан Нагигат вардыр. Экар биз душманла-римиз гаршысында бо^мумузу букуб д^аис^дыг, балка да бу Не дисел ар баш аермезди. Амма биз бала бир иш тута билмаздик.\nКит абы и мухталиф фесия-лариида парти^анын качд^и мубариза )оллары изланир ва о, халгыи истек аа ерзуле-рыиы ифада адаи, тут дугу jo-лум harr |Ояу о л дугу на инаиан вв бу ¡олдан чакинма<ан бир гурум кими тагдим адилир. О да кастарилир к* «Муса-ват»ыи дагиг душунулмуш прог-рвмынын бутун маддепери мврНала-марНала hajara качи-рилирди. 1918-чи илд» илк парламент ачыларкан М. Э. Расулзада да^ирди ки, бюим ви 1вхын мвгеадимиз Aaapoej-чан мухтарийатини мудафиа атмак иди. Она кара би** сагдан да д»|урдулар, солдан да. «Сагдан биза д^нрдил»? к и, азерба^чанчыльк* шуары ила биз муселменлары пар-чала)ырыг аа азарба}чанчыяыг ба|рагы {уксалтмакла биз — аллаН кастармасин — исла-мийзтин тема ли ни позуруг. Солдан иса да]ирдилар ки, A3ap6aj4BH MyxTapnjjaTH ис-тамэкла биз бирлашмиш да-мократик чабНани позуруг».\n«Эсрин Си^ааушу» бала му-баризвлардан ¡аренды ва тари-ха ¡азылды. Онун асас идеологу М. 9. Ресулзаде jene Намин ил AejnpAH: «Бизим си)вси програмымызын аксар Нисса* си артыг карчаклашмишдир... Азарба^чаи фикри миллетин шууруиа ]арлашмишдир. «Буна к»ра да инди асас вазифа «Азарба^чан ид^асыны» таб-лиг jox, «мавчуд факты и снесете и, Нугуган аа харичен му-дафиаси ила» машгул олмаг-дан ибаратдир. Бу агыр ва ш» рвфли ишин бутуи 1укуну «Мусааат» дашымышдыр.\nМ. Б. Маммадзада бутун бун-лары такие мавчуд аа маН-дуд факт лар асасында jox, Нам да шаЬиди ва иштирак-чысы олдугу тарихи Надисе кими галама алмышдыр. Чумки «Мусааат»ын ¡аранма а» инкишаф тарихи онун казла-рииии габагында аа азунун фаал иштмракы ила баш аар-мишдир. Биз парти1анын Бакы дакы архив санадяарини излесек бунун а)ани шаЬиди ола билврик. Такча napTnja-нын икинчи rypynrajbiHAB китаб муаллифинин чох фаал иштирекына мазер салмаг км-фа|атдир. О, гурулта|ы «Баси-рат» ады идеи тебрик атмиш, М. Э. Расулзаданин ма'рузаем етрефындакы музакиралар. да митг ежламиш, ишкузар таклифлар мрал» сурмушдур. Аграр масала ила алагадар ма'рузачи)а в арилам суалым чааабы ону гена атмамнш а» ала��а чыхыша мачбур олмуш-дур. Парламантин узву Мам-медали Расулзадаиии )вма бу масала ила баг ли чыхышыне ■ j арии дан ики. дафа реплика атыб онлары каЬиа матодла ишламакда иттиНам атмиш-\nЗФактлар настарир ки* \/сааат»ын асас гуаааларим-1 дан бири меНз о иди.\n1920-чи мл апралин 29-дай а'тибаран партийный дизли фввлм^ати да* 1922-чи илда и башла^араг харичдаки муНа-чмрат даару да, хусусаи бу иллврда оиуи болшааикларла апардыгы чидди мубариза да асарда кениш аксмии тапмыш-дыр.\nАА. Б. Маммадзада «Мусават» ыи фаалийатмни 1936-чы ил конфрансына гадар нале-' jnp, чунки асар 1937-чи илда\n(ёаылмвнмдыр. ПартЦаиыи сонракы фаалийати да албатта, ишыг ландырылачаг дыр. Инди бума шераит ]аранмышдыр.\n70 иллик муНачиратдаи сонра •атанина га)ыдем «Мусааатвын 3-чу (барпа) гурулт^ынын бу мл но|абрын 6-да Бакыда чагырылмасы да ому и «инсаи-лара Нурри))ет, миллатлара истмглал» принсипимин Kaja тилм]иии субут адир. 1а'ма «Мусааат», Маммадзаданин деди|М кими, «фардин фард узаринда Накмуну радд атди-)и кими ммллатин да , миллат узаринда НакимиЦатина гаршы ycjaH атмиш дир». «Мусават» ы ¡ашадан да, саадиран да* бутун гадагалара, фитнаявра, тахрибатлара 6axMajapar онун сасинин ¡амидам дум)а|а jajun-масына сабаб алан да бу 6а-jy к Нагигат иди.\nАА. Б. Маммадзада асари муНачиратд» ¡азмышдыр. Эл ларимин алтыида материал боллугу jox иди* бири тапы-ланда, бири тапылмырды. взу да а'тираф адир ки* «МуНа чират Начатым да, маНдуд ма'хаз аа саиадлара асаслана-par майдана катирилмиш олан б у всарин гусуряу олачагыны дарк едирик». Эсер да маним да незериме черпан ба'зи аилары ачыгламаг лазым »шлир. Масалан, Элиба] Нусвцнзада-нин всаринин ады «1азымыз, дил им из, биринчи илммрз» jox, «1азымыз, дилимиз, икинчи млммизвдир. «Икии-чи мл» дарслик ады идц азу ДВ китаб муаллифинин дед»»\n)и кими, Намни асар «Н^ат»-дз jox, «Тарагги»да дарч олу-нуб, 1905-чи илда jox, 1909-чу илда.\nБир масалаиин да уступлен шарНсиз качмак олмаз. О да дил меселесмдир. Муллатин варлыгы учун асас арил Насаб олуман дмл XX аср Аз арба ¡чан мутарагги зи}влылары-иын фаал Mjjar инии чыхыш нагтаси иди. Бу саНада асас ики черпан в.арды: османчы-лыг аа Аавр6в)чан туркчу-лу]у. Эксар зи{алылар ииим-чиним терефдары идмлар. Илк милли два лат ¡араманда бу масала бир да галхды. Мус-тагил Азарба^чан вардыса, онун расми девлат дмлм да олмалы аа а'яам ад**лмали иди. Хуеуеен дав лат дилин та'лим в а и дара тункс^асы-на расми муиасибатинн 6мл-дмрмали иди: Азарба^чан турк часиммм даалат дил и функ-cnjacMHM мчра адеча}* Наггында саНбат аар иди. Амма АДЧ-ин фаал nijar кастарди-jM даврда ишлер рус дилин да еларылмышдьф. han» «Мусааат»ын 2-чи гурупта|мн-да ЭНмад Чааад бума аз а'ти-разыны билдириб даалати тан-гид аданда АА. 9. Расула* да дамишди: «Даалат ида\nраларимда бутун ишларин турк дилинде ап ары лм асы\nфикриии орт aja атан ¡олдеш-ларын арзусу мани сааинди-рир, амма таассуф ки бун* Нала имкан ¡охдур».\nТа'лима каланда иса, «Ачыг саз» гезетмчии «Та'лим дмл»*- # ммз мутлаг A3ep6aj4aM турк-чамиз олмалыдыр» (28 март 1916) дамасниа бахма|араг «Мусааат» nepTnjecu аз npof-рамында Нам е'дади, Нам да •ли мактабларда «Осмамлы шивасиинн лисан олараг тад-риси»ни мачбури Насаб ат-мишдмр.\n«Мусааат» лидарлармнмн бу фмкринм аа Наракатинм баша душмак олар, чунки о замай A3ap6ej4BH турк час им да на фа{далы дарслик аар иди л» да кучлу кадр. Илк иллар дарсликлар да, кадрлар да Турки|адан катирилирди. Aj-дын ^»евлвднр ки, омяар да тадрмси аа лаНчалари ила алер-. малы мдилар.\nМ. Б. Маммадзада таассуф Нивеи ила билдмрир ки «Милли Накумат даарун до (1919 — 1920) му«аффвги#*тле тат-биг адилан бу дил бирл^и CMjacaTM. совет истиласы деерунда лага олунмуш, )орин» азари адаби дмлм да}ил, куча дилин дан ибарот бир «про лат вр жаргону» татбиг олуимушдур» (cab. 62).\nМарНум АА. Б. Маммадзада бурада бир гадар саНаа jon варир. Муасир Азарб^чаи туркчаси «куча дмлм» да)ип-ди, «про лат ар жаргону» да олмамыш дыр. О, 6»ф иача му* Нум диалактин асасында фор-малашмыш, мухталиф ceba пари ¡аранмыш, такммллашмиш ва бутун турк диллари ичари-сиида ан чох тадгиг ояунан, afpaмилан, сабитлашам, ширин аа казал бир дилдир. Бала бир казал, ширин дил олараг да г алан er дыр. Инди бутун турк Дугасы умуми-муш-тарак, Камы учун аилашыглы адаби дил Наггында фикир ÍYPYAYP* бу, таза масала ол-маса да, индики ТуркЦа турк и ас и мин душду1У • ачы начаты •ази]}агдан хиласы учун |ака-ча ¡олдур. ААанча Азарба^чан туркчаси ру ишда асас рол ojHajaaar, апарычы дил Азар-бв)чаи туркчаси о лечат дыр.\nМирза Бала Маммадзада-ими «Милли Азарба)чаи Наракаты» китабы сырф «Мусааат» партм{асымым таривидир. Оиуи Азарб^чаи дилин да ¡они иа<цри алгышламмалыдыр, чумки орта ва ели мактабларда Азар-бфчан тарихи ни тадрис адаи мув л лим ларин алларммда ту-тдалы, об)актив материал аз-дыр. Бу онлар учуй чох пЦ-матли васамтдир.\nШамил ГУРБАНОв,\nАА. О. Радгязада адаша БДУ-иуи Шорт cnaejaH ятгтры шлшбтЦты\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-21-1992-p-2\/","date":"2017-03-25T17:39:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00022-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.6412791014,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.6412791013717651, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08296952396631241, \"kum_Cyrl_score\": 0.04043668508529663, \"kir_Cyrl_score\": 0.02478574402630329, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02230839803814888, \"tat_Cyrl_score\": 0.01874854601919651, \"crh_Cyrl_score\": 0.01378811988979578, \"sah_Cyrl_score\": 0.013357793912291527, \"krc_Cyrl_score\": 0.012003261595964432, \"alt_Cyrl_score\": 0.010287201963365078}","num_words":17446,"character_repetition_ratio":0.023,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.673,"perplexity_score":69205.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 21, 1991, Baku, Azerbaijan\nхал г газЕТИ • « атм♦н* '** ~\n%\nИГТИСАДИ hdJAT\n\"ЧИНАР\": ДУНВН, БУ ИУН, САБАН\n* \/ _-г............ \"п пшап яая-\nС\nБакыелектрикмоишэтчнЬаз\nИстеЬсал Бирл^и coJyAyny* лар заводунун базасында Ja-раныб. О, 30—32 ил буидан эввал республикада Jetcana\nХИв чох чэгпшликло бир ил-лик меЬлэт алды.\nБах «Ч«нар»ын сэлафлэ-ринин дунани бела иди. Заводу« коллектив» буиу ге]-\nroivüVMVJi&p заводу иди. Mah- ратина сыгыщдырмырды. Бо cvSJ вд^Каспи* JYK ce'J, «дад ^арадьтсылыг\nсуллары _____\nады ила бурахылырды. Ба-кылылар магазалара кирэнда ез заводларынын мэЬсулла-рындан чох башга рекион-лардан «ендарилэн «Зил»лэ-ра, «Днепр»лэрэ, «B«pjyca»-лара, «Минск»лэрэ, «Орск»-лара ва башга маркалы cojy-дучулара мараг квстэрирди-\nлар. _\nБир муддэт сонра «Бакы» вэ «Каспи»нин эвэзинэ за-водда Jen« модел Ьазырлан-ды. Адыны да «Абшерон» го!дулар. « Абшерон:», «А6-шерон-2», «Абшерон-2-E» магазалара ajar ачды. Амма бу aJaraHMa о гэдар да угур-лу олмады. Республикадан канарда да тичарэт шэбэко-лари Бакьшьгн истеЬсалы алан «^удучуларла агзына гэдар долу иди. Она кора Jox ки, Бакы Ьэддиидэн ар-тыг со J уд у чу бурахырды, бир napTiHja сатылмамыш о бири онун устуну алыр-ды. Xejp. квндэрилэн со!уду-чулар алычыларыи у.ра]ина ]атмырды. Тэлабаты едэмир-ди. На кврунушу бир кору-нуш иди, на туту му бир ту-тум. Kej... Ьазырда « Чинар» ла-рын саси океанын о та]ындан —Кубадан, куидогар елко-лэрдан, Ьабелэ, Африкадан, Авропадан, Австралийадан\nкалир. Алычылар «Чннар»ла-ра бе]ук мараг кестэрирлэр. Инди «Чинар» дун^а базар-ларында габагчыл капиталист елкэларинин мэЬсуллары ила рагабэт апарыр. Онун зариф харичи кврунушу, агрегат-ларынын е'тибарлылыгы, ту-тумунун кeнишлиJи алычы-лары чэлб едир.\nХаричи елкалардан республикам ыза калан ишкузар даираларии HYмaJэндaлapи, ширкат саЬиблари, бизнесмен лар бир га!да олараг, «Чинар»ын истеЬсал едилди-\nмуассиса]о баш чакир, бир-ли]ин раЬбарлари ила даны-шыг апарырлар. Чох вахт бу даньпныглар харичи елка ну-маЗэндэларинин бирликдэ со-J уду чу а л маг 6а рада мугави-ла багламасы ила натичала-нир.\nTYPкнjэнин «Халич-маки-на» фирмасьшын президенти Расим Чинисли заводун мап-суллары ила таныш олдугдан сонра ез елкосиндэ бирли]ин маЬсулларыныя сатышыны\nташкил етмок HHjJaTHHA» ол-дугуну билдирмишдир.\nTeh ран ын «Заринчу ком-мерсиал идхал ихрачат шир-кэти»нии саЬиби ханым За-ринчи Мотаб бирликла мал мубадилэси барэда сазнш им-заламышдыр. О, алачагы\n«Чинар»ларьш авазина муга* бил тарафа кашы (кафел) вэ JanoHHjaHbiH истеЬсалы олан мэтбэх аваданлыглары верэ-чэкдир. Сазишдан сонра Teh-рана 2000-дэн чох «Чинар» joлa салынмышдыр.\nЛери калмишкан AejaK ки, илин ©тан aJлapындa Эфга-ныстана 16 мин, Мачарыс-тана 17 мин, rkwiuiaja 10\nмин, Куба Ja 2500 эдад cojy-дучу сатылмышдыр. YMyMHj-j^a, бу ил бирликдан харичи елкэларэ 50 мин эдэддэн чох «Чинар» кендарнлмиш-\nдир.\nBnpnHjHH харичи влкалар-ла элагэси тэкчэ онлара Mah-сул сатмаг, евэзинда наса бир mej алмагла гуртармыр. Ьазырда бирлик бир неча харичи влкэнин ширкат л эрн ила бирка муэссисалар JapaT-маг барада данышыглар апарыр. Мачарыстанын «Фиорд» фирмасы, Ламэн Эрзб Республикасынын фирмала-ры ила бирка муэссисалар ташкил етмэк нэзэрда туту-луб. Ьиндистанын, Бирлаш-миш Эрэб Эмирликларинин, Франсанын, Aлмaниjaнын, Итали1анын бэ'зи фирмала-\nБы Бакыелектрикмаишэтчи-\nаз ИстеЬсал Бирл^и ила амакдашлыг eTMaJa Ьазыр ол-дугларыны билдириблар.\nМуассисада эм эк вэ план интизамы бир немрэли вези-фэдир. Бу, мэЬсул Hcrehca-лыида сабитлик JapaHMacbi-на мусбэт та'сир кестарир. Бурада диггэти чэлб едэн асас чэЬэт одур ки, заводун pahóapnHjR бир cahaja фикир вериб, дикарини «кин-чи дарачали иш Иесаб ет-мир. ltej4>Hjjara да, KaMHjjaTa да, эмэк маЬсулдарлыгьшын JYкcaлдилмэcинэ да, Maja д©-japMHH'H ашагы салынмасына да... ejHH квзлэ бахылыр. Баш директорун игтисади мэсэлэлар узра муавини Сур-xaj ATaKHmHjee бизэ бирли-jH'H jeдди ajAaKbi фэaлlиjjэти барэда бир чэдвэл тагдим етди. Fia бир квстаричи jox иди ки, 110—150 фаиз ара-сында jepH«a ¿етирилмесин. Элбаттэ, бу фаизларин арха-сында фаЬла ва гуллугчула-рын алый тари илэ газандыг-лары мил!онлар дурур.\nСо1удучуларын, електрик\nсобаларынын вэ дикар ава-данлыгын сатышындан му-эссиса бу ил 16 MHijOH манат калир элдэ едиб. Хари-чэ сатылан hap «Чинар» бкр-AHja 60 доллар манфезт кэ-тириб.\nЬазырда бирл^ин -hap бир фаЬлэ вэ гуллугчусунун эмэк harrbi орта hecaó.ia 400 ма-натдыр. Лакин ajAa 700— 800 манат вэ даЬа чох ма-аш аланЛар да аз де|ил. JJe-мэкханаларда rHjMaT 50 фа из ашагы салыныб. Ушаг му-ассисэлэрина чакилэн харч-ларин xejли Ьиссэсини бир-лнк ез у зарина кетуруб. Сон дард ajAa ушаглы гадынла-ра саккиз jy3 мин манатдан чох KOMneHcacHja верилиб.\nБурада адамларын арзаг вэ сана Je маллары ила та -мин едилмэси да диггат мар-кэзиндэдир. Бартер сввдалаш-мэсинин кенишлэидирилмэси нэтичэсиндэ Иттифагын дикар рекионларына вэ харичи елкэларэ со}удучулар ва динар canaje мэЬсуллары вери-лир. онлардан биткнчилик, heJвaндapлыг мэЬсуллары, ha6e.no палтар вэ динар са-Haje маллары алыныб фаЬла вэ гуллугчулара сатылыр.\nВиз «Чинар»ын дунзнин-дан, бу кунундан данышдыг. Вас онун сабаЬы? BnpaHjHH мухтассислари алычылар учун сэрфэли, онларын зев* гуну oxuiajaH coJyдyчyлap japaTMar ахтарышындадыр-лар. Онларьш бу са')яэри угурла нэтичалэниб. Тезлик* ла икикамералы «Чинар-Ш»-ин бурахьшышына башланы-лачаг. Учкамералы «Чинар-113»-ун, икикамералы «Чинар-131»^« илк нумунэлари Ьазырдыр.\nKejфиjjэти Aaha Jykcok олан «Чинар-427» маркалы cojyдyчyлap haM елкэдаки, haM да харичдаки алычыла-рын хошуна кэлачак. Бунла-рын Ьачми кениш, камерала-ры 6©jyK, керунушу кезэл-дир. Бир ycTy^yjy да електрик енержисини башга со-1удучулара нисбэтэн 20 фаиз аз ишлэтмэсидир.\nКонструктор буросунда каркин иш кедир. МуЬзндис-лэрин столу устунда «Чинар» -ын jeHH моделларинин ♦ лajи-hocH вар. Онлар да бу кун-caóah лаборатори1алара, сех-ларэ ajar ачачаг.\nЭнвар ЭМИРЭЛШЕВ,\n«Халг гэзети»нии мухбири, Шабан ШАБАНОВ,\n«Чинар» гэзетннин редактору.\n-■— Унутсяг, уиудумрыг -\nБУЛЛУР БУЛАГ\nКИАЛИ\nЬазырлашыр.\nНазлы ханым 50 иллик пе- Лусиф ону Joлa кэтириб оху-дагожи фэaлиjJ0тинин 20 ил- иагыма разылыг алды. пэн чохуну мэктэбимизла баг- Ш08-чи илдр Ьачы 0ej-Коллективими- налабдин TarbiJeBHH Бакыда гызлар учун ачдыгы мактоби битнриб догма Нахчывана га1ытдым. Лакин о ман ишламэк мена н» сиб олмады. JeHa да умвд Joлyмy Тифлисдв JamaJaH гардашым Лусифдэ кердум. О, Элигулу Гвмкусарьш Ja-нында ишла]ирди.\nТифлисдв Дусиф мэктвби гуртармагым шврвфинэ бе-\nÍyк з^афвт ташкил етди. 1нди да фохр едирвм ки, haMHH зиJaфoтдa халгыыызын\nдан чохуну ланмьпцдыр зин тэчрубэли узвлэри кэнч нэслин Ta^HM-Tap6HjacHHfle онун эвэзсиз хндмэтлэрини инди дэ унутмурлар.\n30 ил эввал Назлы ханым-ла керушлэри xaтыpлaJыpaм. О, кэнчлэр учун ернэк олан hajai 1олундан мараглы епи-зодлар данышарды. Намин сеЬбатлэр ела бу кундэ ог-лан вэ гызлара дузкун Joa-да бэладчилик еда билэр. Назлы муаллимэ дeJapДи:\n—Вахтилэ атам мани оху-мага rojMypfly. Фикри белэ]-ди ки, гыз нэди, Бакыда охуду нэди? Лакин гардашым\nкеркамли маарифчи Jaзычы-лары Чалил Моммедгулуза\nда, Мирза Элакбар Сабир,\nбаш л ад ым. 1912-чи илдан\nсонра исэ педагожи фаали]-j этими догма Нахчыванда\nдавам етдирдим. Бурада иш-лэмэ}нма о деврун керкамли зиjaлылapындaн Гурбанали Шарнфов, Насрулла Ше]хов, за- Эсадага Канкэрли вэ башга-лары кемак етдилар.\nвмур ]олум о гэдар дэ равен oлмaJыб. Дафеларлэ чэ-тинликларла уз-уза flaJaHMa-лы олмушам. haJaT Joflfla-шым Нэчафгулу Начафова «халг душмани* ады вери-ландан сонра бизи да Газа-хыстана суркун етдилар. Лал-ныз 1954-чу илда бараэт ал-дыг. Ондан сонра узун муд-дат Нахчыван шаЬариндаки 2 немрэли орта мэктэбдэ\nкэнч наслин та'^им-тарби]аси илэ мэшгул олмушам.\nМо'налы емруну кэнч нас-лин савадланмасына hacp едэн Назлы ханым мухтар республиканын ан габагчыл, лaJaгaтли муаллимлариндан бири олмушдур. Рус дилинин тэдриси ила алагэдар бир чох ]ениликлар мэЬз онун ады ила баглыдыр. Мэктэб-лэримиздэ фанн дэрнэклари-нин вэ кабинетлэринин Japa-дылмасынын, тэдрис просе-синдэ aJaHunHK саЬасиндэ ко зэчарпан JeHJUHwiapHH дэ илк ташаббусчусу Назлы Та-Иирова—Начафова олмуш-\nДУР' Эбулфоз 9СКЭРОВ,\nНахчыван шаЬарнндэки Ч. Мэммадгулузада адына 2 немрэли орта мактабнн директору, мухтар республика нын эмэкдар муалли-мн.\nТАЛЕЛПКИЗИ 63YMY3 Н0ЛЛ ЕТМЭЛИЛИН\nСуверен девлат ол^н Азар-6aj4aH буту« дахили мэса-лаларини мустагил ha.nn ет-'малидир — бу фикир сент-]абрын 20^да Азадлыг Mej-дан ын да АХЧчНИн кечир-издиЬамлы митинг иштиракчыларынын чыхыш-ларынын асасыны ташкил ет-мищдир.\nНатиглэ)р — республика Али Оовети сэдринин муа-вини Т. rapaje®, Азарба^ча-нын хал-г депутат лары С. Рустамханлы, Е. Маммэдов, И. Ь^мадов, И. Гамбаров, J.\nСамэдоглу ва башга лары де-мишлар ки, Русина вэ Газа-хыстая лрезидентлэри Б. Лелтсинин ва Н. Ha3ap6aje-вин A3ap6aj4a«a сафари ja-n-ныз Даглыг Гарабагда вэ онун этрафында баш верен Ьадисалэрла танышлыга хнд-мэт ет мал ид ир Aaap6aj4a« халгынын хебари олмадаи онун тал^ини Ьалл * етмак учун чэЬд KecTapMaJa hen ка-сня «хтиТары JoWP, .республиканын гаршысында Дуран бутун чатинликлари нсэ ]алиыз милли ÓMpjmja «аил алмагла арадан галдььрмаг\nмумкундур. Чыхыш едэнлэр (бу истигамэтда конкрет ад-дым л ар кими A3ap6aj4an Али Советинин февгэл'адэ ceccHjacbiHbi чагырмагы, инди фэали^эт костэрэн пар-ламенти бурахмагы вэ милли Шура }аратмагы тэклнф етмишлар. ДГМВ-да, Коран-6oJ pajOHyHAa ва A3ap6aj4a-нын Ерманистанла сэрКадин-дэ japan мы ш вэзи^этэ xvcy-си диггат j€THрил мишди р. Митинтдэ Ьэмчинин бела бир талаб и.ра.ли сурулмуш-(ду,р ки, динч аЬалини гору-ма.г учун республикада езу-\nнумудафиа гуввалэри japaT-маг мэгсэдилэ уму ми Иэрби сзфэрбэрлик кечирилсин ва haмин гуввэлар республика ны,н «одлу» ногтэ лэрина кондэрилсин.\nТ. rapajee топлашанлары иясанлыг Me'japbi узра бу кунле.рдэ Москвада баша чатмыш бejнaлxaлг конфран-сын jeкyнлapы ила таныш етмиш, АХЧ-нин ва «Мустэ-гил A3ap6aj4aH» депутат блокунун нYмajэндэ hej'arn-нин конфрансын ишиндэ иш тираны Ьаггында мэ'лумат в-ермишдир. (Азэринформ).\nИОРВЕЧ\nДИПЛОМАТЫ\nБАКЫДА\nНорвеч Харичи Ишлэр На зирл^и баш директорунун муавини чэнаб Р. Балтзерсен сен^абрын 18— Ю-да Бакыда олмушдур. Азарба]чан Реслубликасы Харичи Ишлэр Назирл^индэ сеЬбэт заманы гонаг Aз9pбajчaнын дахили вэ харичи с^асэти-нин асас истигамэтлэри илэ таныш едилмиш, ДГМВ-да-ки мунагиц^э мунасибэтдэ республиканьш мввгeJи она изаЬ олунмушдур. Чэнаб Р. Балтзерсенэ AзэpбaJчaн Рес-публикасы президенти сечки-лэринин нэтичэлэри барада мэ'лумат верилмишдир.\nСетг^абрын 19-да Азэрба] чан Республикасы Али Со вети сэдринин биринчи муавини Т. X. Оручов норвечли гонагы гэбул етмишдир. Ке-р^ш -заманы ре^публиквда-кы ичтимaи-cиJacи вэзиJJвтлв вэ сон Ъадисаларла, Aзвp6aj чанын девлат истиглаля]]эти-нин бэрпасы, Азэрба1чан Республикасы президенти сечки лари, Даглыг Тарабагда республикань|н Ермэнистан-ла сэрЬэд)аны paJoнлapындa вэзиJjэтлэ баглы мэсэлэлэра\nтохунулмушдур.\nНорвеч дипломаты Бакыда\nолдугу кунлэрдэ Ьабелэ Ха-зэрнефтгаз Биpлиjинин баш директору Г. А. Аббасовла, Азэрба чан Халг ЧэбЬаси-нин вэ AзэpбaJчaи Сосиал-Демократ Групунун лидерлари ила кврушмушдур.\n(Азэринформ).\nМусабигэ баша чагды\n«ИЛИН АШИ АЗЫ —91» МЭ'ЛУМДУР\nКэнч ашйаз. гэннадычы ва офисиантларын «Илин ашпа-зы—91» XIV республика му-сабигэсинэ jeкyн вурулмуш-ДУР. Мусабигэнин нэтичэлэ-ринэ керэ ашпазлар арасын да биринКи jepи «Aзэpбaj-чан» ресторанынын ашпазы И. Гэмбэров, гэннадычылар учун тэ'сис едилмиш икн биринчи 1ерн «Кулустан* сара-1ынын гэннадычысы Р. Ис-кэндэрова вэ Бакы ШэЬэр Ичтимаи Наша Идарэсинин ишчиси Ч. Маммэдова, офи-сиантлар учун а1рылмыш ики биринчи jepи <иса «Кулустан» ресторанынын офи-сианты А. ЭЬмэдов вэ «Интурист» ресторанынын офи-сианты В.. Элизада тутмуш-лар. Мунсифлэр heJ,этинiин гэрары ила «Илин ашпазы— 91» адына Насими pajoн ичтимаи наша трести 1 нем-роли Jeмэкxaнacынын 6-чы дарачали кэнч- ашпазы Е. Агамэммадов лaJиг корул-мушдур. Кэнчэ шэЬэр ичтимаи наша трестинин нума!эн-даси С. Маммэдов гэннадычылар арасында икинчи. Сум-гaJыт шэЬэр ичтимаи наша трестинин HYмajэндэcи С. Муста^ева исэ учунчу ол-мушлар.\nЬавасландиричи мукафат-лара «Москва* ресторанынын дердунчу дарачали ашпазы 21 }ашлы Р. Ьусе]но-ва, «Кулустан» ресто^чы-нын дердунчу дарачали гв надычысы 19 1ашлы И. Эли-]ева саЬиб олмушлар. Уму-миJJэтлэ, пaJтaxтдa кечирил-миш бу мусабигадэн гонагла-рын Ьеч бири евэ элибош гaJытмaмышдыp. Онлара ху-суси хатирэ hэдиJJэлapи ве-рилмишднр.\nМусабигэнин галиблеринэ мукафатлары республика тичарэт назири А. Багыров тагдим етмишдир.\nИ. РУСТЭМОВ.\n^сАшпаэлыг уэР® мунсифлар Ьв|'втииин сэдри hycejNO« мусвбига иштиракчып ары арасында.\nАгаммраа\n^{сГалиблар...\nИчмалчынын душунчалари\nJEJITCHH НЭ ИЛЭ КЭЛИР?\n«Б. Н. Лелтсин Даглыг Га-рабага медир!». Сент]абрын 17-дэ Мэркэзи телевизи]анын ахшам информаси)а прогоа-мында верилаи бу хэбэр Ьамыны нараЬат етди. Тэш-вишэ душэн бакылылар кеча 1арысынадэк бу хабари ке-тур-roj етдилар. Чэршанбэ куну cahap тездан исэ газет, радио, телевиэ^а редакси)а\nмнллэтлэрарасы проблемлэ-ри Ьэлл eTcajAri, биз онун тачрубасини oJpaHMaJa шад олардыг. Бизи нараЪат едэн будур ош, ез ермэнипарэст мергелфнни ки|латма]ан бэднам Г. dapoBojTOBa Руси-ja президеитинин девлат му-шавиридир. Кеча JyxycyHfla да Гарабагдан ал чакмэ]эн J. Боннер-Элиха^ан «Jyxapu\nларыйда ва элбатта. Азарин- даиралардэ» hanuja даре вер-«лпим мпмЬлк юнклаои макла мэшгулдур. Тэоиидир\nки, биз онларын hap нкиси-\nара вермирди. Адамлары PycHja президеитинин Даглыг Гарабага кезлэнилмаз еэфэринин мэгсэдларн мараг-ландырырды. На учун Азэр-6aj4aHa де)нл, Гарабага? Республика раЬбарлвринин буидан хабари вармы? Лелт-син Ьансы магсэдла ва са-AahHjjaTAapAa калир? PycHja президенти ! Степанакерта Ьансы маршрутла—Бакы дан, joxca Леревандан кетмэк фик-риндэдир? Охучулар бутун дикэр проблемлари бир кэ-нара rojapar бу ва бир чох башга суаллары верирдилэр.\nСонра Азэрба|чан прези-дентинин матбуат хидмати бела бир мэ'лумат верарак ичтимаииэти сакитлэшдир-ди ки, Б. Лелтсини. Ьэм да тэкликда де1ил, Газахыстан президенти Н. Наэарба^влэ бирликдэ реслублика1а Азар-6aj4aHbm pah6apnHjH да'ват етмишдир. Бу барада девлат шурасынын ичласы кечири-лэркэн разылыг элда олунмушдур. Азэрба)чан тэрэфи умид етди!ини билдирмиш-дир ки, PycHja вэ Газахыстан рэЬбэрлэринин сафари Даглыг Гарабагда B93HjJaT Ьаггында елкэда ва харичдэ o6jeKTHB ичтимаи pa'jHH фор-малашмасына, рекионда чох-дан кезлэнилэн сулЬун бэр-пасыиа кемак едэчэкдир. Керунур бу мэ'лумат мэса-лэнин а]дынлашмасына им-кан верди.\nПринсипчэ биз елкэнин ики нуфузлу cHjacH хадимн-нин—Борис HHKoaaJeBH4 Лелтсинин вэ Нурсултан Аби-шевич Назарба!евин A3ap6aJ* чана кэлишинэ шадыг. Лакин на сэбэбэ телевизи!а вэ матбуат Лелтсинин еэфэринн онун Азэрба)чана Aejiui. инадла мэпз Гарабага кэли-ши кими гэлэма верир вэ буиу хусуси олараг rejfl едир? Гануни суал ме)дана чыхыр. Калин, ачыг даны-шаг— PycnJaHHH езуиун Ьэлл олунмамыш мнллэтлэрарасы проблемлари юиОДэт гэдэр-дир: Чечем-Ингушети1а, Ес-TOHHjaHHH эраэи иддиалары. Молдовада. Бал тираны рес-публикаларда русдилли aha-линии мугэддэраты (орада бу аЬалинин с&}ы 2,5 мил1он нэфэрдир) мэсэлэлэри. Лат-BHjaAa русдилли аЬалинин вэтэндашлыг Ьугугуну ни кар едирлэр. Руси)» бу ва дикар\nна е'тимад оаслэмирик. Г Шахназаров ССРИ президен тинин мушавири кими JeHH-дан nejAa олмушдур вэ с. Лери калмишкан. элими^дэ олан ме'лумата керэ, 3. Ба-ла)ан ва Г. CTapoeoJioea ha-зырда Степанакертдэдирлэр. Инди еэунуз фикирлэшин, Га раба г узра бу «мутэхассис-лэр» PycHja президентинэ на мэслэЬэт вера билэрлэр? Бурада !еканэ умид елкэда AeMOKpanijaHbm мудафиэчи-лэриндэн бири олан Б. Лелтсинин реализмннэ вэ кениш девлат тафэкнурунэ галыр. Ьазырда республикаларарасы\n«Аг ев»индэ дэ ешитмишдир. Kyja сэнэд елка ва PycHja президентларн апаратлары-нын мутэхэссислэри тэрэфин-дэн Ьаэырланмышдыр. Бела куман eTMaJa мэна he4 кас гадаган еда билмаз ки, М. С. Горбачовун эбатэсиндэки муэммалы манбэ Г. Шабна-заров, «Аг ев*дэки «мутэ-хэссис»лэрдэн бири исэ Г. Старово!товадыр. СИТА-нын «вахтындан эввал ачыб се]лэмэк», «инча мэтлэб» вэ с. кими ифадалэрлэ долу олан хэбэриндэ иддиа еди-лир ки, Даглыг Гарабаг Азэр-ба]чан эразисиндэ ермани анклавыдыр (бу да «мута-хассис »лэрии JeHH кэшфидир —А. Ш.) керунур. СИТА-да бу хабари пазырла!аркэн тэнбэллик едиб енсиклопеди-Ja лугэтииэ нэзэр салма!ыб лар. Орада дэгиг де)илир ки, анклав «бир девлэтин hap тэрэфдэн башга девлэтин эра-зиси илэ эЬатэ олунмуш ара-зисидир». Лакин Даглыг Га-*рабаг Хеч вахт «дикэр девла-тин» эразисн олмамышдыр, гэдимдэн бэри A3ap6aj4aHbiH\n«а «да,л»аз Ънссасидир. СИТА\"\nларин дэ1ишдирилмэси Ру-си]а президеитинин мэнафе-1инэ чэтин ни, у^ун олсун. Макар Гарабаг барэсиндэ бэр Ьансы позучу тэклиф РСФСР-ин федератнв гурулушуна да тэ'сир кестэрмазми? Ахы, орада бела проблемлэр ' аз де1илдир. Наба!эт, ахырынчы суал: бар бир мухтар гурум «езуиун кечмиш» эразиси барада иддиа галдырса, Ру-си!анын Ьалы неча олар?\nДаглыг Гарабаг проблеми бэ'эилартши иттифаг нчти-маи])этина вэ гэрбэ гэлэма вермэ)э чалышдыглары кими мнллэтлэрарасы, хусусэн дэ етник проблем де!илдир. Гарабаг мунагишаси Ермэнис-танын Азэрба)чана гаршы сырф эрази иддиалары нэти-чэсинда ¿аранмышдыр. Одур ки. бу мунагишэ!э мунаси-бат проблем йн езунэ у1гун олмалыдыр: 0лкэ дахили\nсэрбэдларн дэ!ишдирмэк ними тэЬлукэли ]ола гадам го-]уб нэтичэда девлэти тама-милэ дагыдачагмы. ¡охеа бирдафэлик ва гати сурэтдэ билдирэчак ки, Ьазырда мев-чуд олан сэрЬэдлар дэ!иш-мэздир.\nИки кун буидан эввал «М. С. Горбачовун этрафын-дакы мэноалэрэ» истинад едэн СИТА-нын муэммалы бир мэ'луматы бизи Ье!рэтэ кэтирди. Хэбэрдэ де]нлирди ки, елка. президеитинин на исэ !ени бир фэрманы Ьазыр-ланыр вэ бурада Даглыг Гарабагда вази!!эти нормал Ьа-ла салмаг «тэдбирлэри» нэ-зэрдэ тутулур. СИТА мухби-рнннн 1аздыгына керэ. бу мэ'луматы о. Руси!анын\nмухбирлэринин мантнгинэ эмэл етеэк, керунур, Руси!а-да—мэсэлэн, Краснодар ди!а-рында, !ахуд ермэни террор-чуларынын кунун кунортача-гы совет забитлэрини атэшо тутуб елдурдуклэри Ростовда бу чур «ермэни анклавлары»-нын мовчуд олдугуну е'тираф етмэк лазымдыр.\nОдур ки, Азэрба!чан Али Советинин мевге!и тамамилэ догрудур. О, Даглыг Гара-багын Азэрба!чан эразисиндэ ку1а ермэни анклавы олмасы барэдэ нддианы Ьаглы олараг «Азэрба!чан Республикасынын эрази бутевлу)унэ гаршы бэдхаЬ кобудлуг» кими г^мэтлэндирмишдир. -Республика Али Советинин бэja-натында Ьэмчинин де!илир ки. бела сэнэдин Ьазырлан-масы вэ имзаланмасы суверен мустагил девлэтин дахили ишлэринэ уарышмаг демак олар. онун мэнафелэ-ринэ тохунарды. Хусусэн\nона керэ ки, республиканын езунэ бу барэда нэдэнсэ сон мэгамда мэ'лумат верилир. Лакин СИТА мухбирлэри\nнин бизэ вэ'д етдиклэри кн-ми, ола билсин ки, РСФСР президенти Б. Н. Лелтсин Даглыг Гарабага гаршыдакы сафари кедишиндэ «Ьазыр-ланмагда олан фэрманын мэомунуну гаршы-гаршы1а дуран тэрэфлэрлэ муэЛэн\nбир формада музакирэ ет-син».\nБалка Б. Н. Лелтсин ела бу магсэдла калир?\nСуаллар, суаллар, суал-лар... _\nА. ШЭРИФОВ,\nАзаринформуи мухбирш.\nгахыб\n[Xejupxакяыгбабалардан\nСАВАБ ГАЗАНМАГ ЧЭТИН ДБ ИЛ\n^сОфмсиент А. ЭНммо*-\n5|сГ»ннадычы N. Меммедем ^Торт Ьаэыр олачаг... (Азэринформ).,\nА лар кэнд сакини, эли Ьэр !ердэн узулмуш С. адлы бир тэгаудчу редакси!амыздан имдад дилэ!ирди. Бу гадынын аилэси керунмамиш фачнэ)э дучар олмушдур. Бадбахт Ьа-диеэ нэтичэсиндэ газанч кэ-тиренларини бир-биртшн ар. дынча итирмишдир. Уч нерпа и авося бу кммсосиз гадынын умидина галмьподыр. Онун исэ аллери тагатдан душмушдур. A miaja неча ке. мак етмэли? Чэлилабадын бир неча тэшкилатына, о чумла-дэн «XejpHjJa» чамиЛатмнэ м��рачиэт етдик. Такча сонун-чу haj верди. Арадан ики кун етмамиш чамиИатин сэдри Ханлар bycejHOB Ьэмнн аила-ja ]ардым етди. Ооярадан мэ -лум олду ки, онун бу xejup-\nxah эмали, нисан» ^фиН®™ но биринчидир. на да сонун-чу\nX. hycejHoa ичтимаииэтчи адамдыр. Буна кера да «XeJ-pHjja* чэмиЛатмнэ садр ла-\nзым эланда 5у иши Ьамынын мунасиб билди!и X. hycejHO-ва Ьавала едиблэр.\nО бэ'зан ез дардияи да унудараг, адамларын rajrbi сы ила jamajup. Гапы-гапы, кэндбакэнд казир. Кимсасиз-лоро, хосталоро баш чаунр. Ев» !аиана, ryjy газдырана, алиллоре -ианалардан naj верир. «Гарабаг xeJpHjJa мара-фоку»яун Ьесабына да хе!л« пул кечурулмушдур. Xejnp-xah амоллэри ячариоинда бир Ьадиса онун ¿аддашында ху-сусилэ меЬкэм галыб.\nО, элмцда naj-пуш Приши-бо, икн уиудулмуш гарынын — Мари Ja Шанинаньш вэ Mapnja Сытникованын керу-агуяо калааада гадынлар се оинчдан ушаг хкми кевролиб-лор. Она кера к», 6eJyAy6 парвазландырдыглары, инди елкэнин мухталиф кушэлэ-риндэ jama jan догма евлад-ларындан да бела сэмимиДОэт керма)иблар.\n— Сарф етдибнниз аэса-\nнт Ьансы манбалардэндир? — суалына чаваб олараг X. Ьу-cejHoe деди:\n— PajoH тэшкнлагглары ва а!ры-а}ры вагандашлар ке-нуллу олараг Ьесабымыза пул кечурурлар. Педагож» кол-лективлар хусусила фэалдыр. Онларьш гуввэси ила Ьало-лик 10 мин манат топлан-мышдыр. 6 вэ 4 немрэли шэ-раб заводлары. дамир-бетсхн дпроклари заводу, Гырмызы Партизан, «1 MaJ», «Вар-лы hajaT» совхоз лары да Ьесабымыза мин манатларла пул кечурмушлэр. Онларын хэрчлэнмаеннин, сахланмасы-нын дэгиг Ьесабы аларылыр.\nХанлар bycejHC» сезлари-ня бела !екунлатдырды — хе^ряаЬлыг саваб ишдир. Мадди васаитя олма]анлар да саваб гаоаиа билэрлэр. Самими рефтарла, хош унс»!!егглэ, нэзакаггл» Ьаракэтлорла...\nРафиг ЬЭСЭНОВ.\n«Халг гаэетн»яии мухбири.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-21-1991-p-2\/","date":"2017-03-25T17:29:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00042-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4717511833,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4717511832714081, \"sah_Cyrl_score\": 0.07752271741628647, \"kum_Cyrl_score\": 0.062021177262067795, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04171430692076683, \"tat_Cyrl_score\": 0.0270116925239563, \"eve_Cyrl_score\": 0.026441926136612892, \"udm_Cyrl_score\": 0.024452317506074905, \"crh_Cyrl_score\": 0.02398182637989521, \"alt_Cyrl_score\": 0.023225685581564903, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02259915880858898, \"krc_Cyrl_score\": 0.02058548852801323, \"kir_Cyrl_score\": 0.017781972885131836, \"nog_Cyrl_score\": 0.015363031066954136, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012786900624632835}","num_words":12460,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.495,"perplexity_score":62193.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 13, 1991, Baku, Azerbaijan\nИЛИИ АШГеТУНДАН mi-4N ил А1ГУСТУН 24-ЛМ\nКОММУНИСТ\nАДЫ ил» ЧЫХМЫШДЫУ.\nКУНДОЛИК MHTMMAM-CMJACH ГЭЗЕТ ЕЖЕДНЕВНАЯ ОБЩЕСТВЕННаПОЛИТИЧЕСКАЯ ГАЗЕТА\nNt 1М (2IS47I\nЧум*. О смфбр ил.\nГ|фм1м It гмил latym учт** М гммм|.\nТЭБРИК ЕМГИ1, МУВЭФФапиЛТ АРЗУЛМЫРЫГ\nЧох Ьормвтли AJaa Н«)ази орлу!\nПреэидаит оечк21ле|рш1Дэ шацдьфычы голабвит му-наонбопилэ Сизи галбек таб^ етрш. Виз, Москвада jaauajBH азарба]чанлылш малкам ешшик ки, догма мус-тетил ре��публнкамыз Сиэин раЬ(бв11Хли>шшз алтында та-.рагги Ъ9 чичакланма Jахшы арзуларла\nф: махарадзе,\nКурчустаныя омакдар журяалнетн\nЬерматли А]аз Ни]аз1и орлу!\nИзц ве|Р<И1н Дарыстанда ]8|Ша]ан 100 мин азарба]чан лы адындан Сизи президент сечкиларицдо инамлы галэ-баниз мунаоибэткла табрик едак. Башга чур ола да бил мазди: .реопубликаньш бутун сакинлэри ресяублинада те зииагги саботлашдирмак, мустапил Азарба]чаны дирчалт мак саЬаоиндэ атдырыныз гати аддымлары тамамила му-дафиа едирлор.\nДарин Ьарматла\nС. ГУРБАНОВ, Н. ЭЬМЭДОВ,\nГ. ЬУСЕДНОВ.\nДЭРВЭНД.\nЬермадли президент!\n<Лзд(ри» чами]]а1инни «дара Ье]'аггв Аэарба]чан пре-аиденти сечилма]ш«з мунасибеггнла. Сиэи у|ракдеи табр«к едцр. Ресяублимамыэьш тереггиси ва р^1оиоццаиы башга деюлагларло меЬрибан «шшулуг мунасибэтларинин инми* ишинда муваффаги]]9прлвр врэула]ы-\nИчаоа вешн, (месхети турклери адындаи Сизи. бутун халг терафиидан лрезиденг вооифасина сечилма]1Ш1Из (мунасибзпила тобрии едим. Сиза те Сиэин шахсинизда тепин кунлорда бизе ]ардым хестарвшш бутун гардаш Аа9рба|]чан халгына моЬкам чансарлыры те калачак та-рагги арзула]ьгм.\n«Ваган» чамн]]вП1Ш1н садря J. СЭРВЭРОВ.\nМОСКВА.\nСанкт-Петербургдакы Азарба]чан модэ«и]]аш марка-зи Сизи оечкилардэ ларлаг талоба едир.\nмунашбатила табрик\nхалгымшьш те догма ди]^ымызьш рифаЬы на* ivmiìa бутун ташоббуслэрикизда сиз^\nsa •мува^^ас1и]]отлар\nарзула]ыр.\nМарказян\nН.\nеятн\nЫГОРЛУ.\nшаф етдирилмос» рыг.\nИД.Р.\nЕ.\nМОСКВА.\nЬерматли А]аз HiHjaan оглу!\nСбчилма)шсиз мунасибетшло Сизи самим-галбдан таб^ рик еднрик. Виз, Дашканд .вила]этинин Ашыбулаг гаса-башин оаккнлари олан азарба1]манлылар Ьамваганлсри-» мизин ]екана дуэкун гарарьшы тамамила ба]а»ирик. Си-\/ за муваффа11и]]вгглор ва хошбахгглик арзула]ьфыг.\nГ. Р9Ч9БОВ.\n|Ьерм«гли А]аз Ня]аэ» оглу!\nСент]абрын 8-да мил]онларла заЬмагнеш Сиза, умум-халг терафшадэн оеч1Илм)Иш илк преэвдента оас в^рмиш-дир. Намиз0(дли1!имиз1ин бела фаал мудафиа еднлмэс» кестарир ки, халг оуверен 'довлатнмиэин та^ггисииэ бас-лади]и умидлэри ва ароулары Сиэш е'лан €тди>нниз хатла алагаландирир.\nАЬИШ-ня Pajacar bej'oTM.\nЬерматли президент!\nАзарба]чан Реслубликаоыньш гфезидент» «ими ]ук-сак 1вээифа]э ]енидан сечнл1ма]|инизла алалодар олараг па-раратли те самими табрикларимиви габул един. Сент]а-брын 8-дэ республиканьщ дикар ватандашлары ними, Jya минлерлэ бакылы да ео ярадалариии азад сураггда б^-дирарак Сиза оас вермишдир. Чунни Ламымыз хош ла-<1ата, ¡мнллн нстиглали]|]вта, Азерба]чаньш тар^ггисинэ бэслбди|]11«миз умидлари Сизин адынызла багла]ьфыг.\n.с Вами ШоЬар Сомтяяян Р»|асат Ье[*отн.\nИаи ю^жн, Загаталада ]аша]ан буггун вварлар адьш-дан Сиэи лреэвдент вазифасина |енидан оечилма]инив му-иасибатила таб®»« едак во ресцубяикада ввои]]влян оа-битлашмаои угрунда мубариааннзда Саза дезум ороула-\nX. АВДУЛЛА7ВВ, Р. CYABJMAHOB.\nМ. с. ШАЧОВ: «СОВЕТ ЭСКЭРЛ9РИ КУБАДАН ЧЫХАРЫЛАЧАГ»\nМОСКВА, И сеп)абр (СИТ^. ССРИ ipMi liKra М. С. Горбачов АВШ дввавт мтвбв Ч. B«Jmpm бврашздв 1^ буат конфрансыяда чыхыш еда рвам бнддцмопцднр кя, Совет Иттяфагы Кубадан совет та'лян брпшеюаш чыха-рылмасы Ьаггыяда jtxim кадачакдв\njy ^»»» яда даяы-шыглара башламаг яя]]а1ЯЯДаД1Ф> О деяяшдяр яя, бт масала барасяяда Куба раМарт\/я яда даяашшгдар «aj-дарда давая етма]ачакд1ф».\nБе]налхалг масалелар уэ-СИТА-иын ичмалчькы ^еннади Петров ]азьф:\nСовет президентинин бу ма'луматы харичдэ сенсаси-1а кими гаршылаямышдьф, Ьэрченд ССРИ во РСФСР лрезидентлэрияин ишпфа-кы ила бу ]ахынларда Совет*—Америка телекорпусу кеч'ирнлдикдан соцра е'лан едилмиш бу тадбир мантиги бир аддымдьф, чунни Ьамнн телекерпу эамаиы Борис Делтсия илк даФе билдор* миаодир ки, Кубадан совет Ьорби Ьиссэлэри чыхарыла-чагдьф.\nИш бурасындадыр «и, адада совет Ьарби моитин-кентннин олмасы Совет Ит-тифагы иле Бирлаш.мйш Штатлар арасында мунаои-батлорин даЬа да кенишлэн-М.0СИ ]олунда дуран чидди анкаллэрда« биридир. Ма'-лумдур ки, об]ектнв олараг бутун олкалар бу мунасиоат-лэри« даЬа да кенишланмэг сини иста]ирлар. Бундан башга, Вашюшгон дэфэлэр-ла Ьамин масалэни биээ му* Ьум игтисади ]ардым костэ-рилмеси ила елагэландир-мишдир.\nКу^ Ьакими]]ат арганла-рьшьш рэ']ин9 кора »со совет бригадасынын адада гал-масы АБШ тарефиндан еЬти-\nмал олунам омлаЬлы тача-вуз мугабнлицда муЬум че* кивдирич» амилдир. латыр-ладым ки, 30 ил оввол КО-чинос керфозиндо бел» те-чавуз олмушду. Америка ас-картери Пана.ма]а кирдик* дан ва Иран керфазинда hap-би емоли])ат одИ^двун сонра Кубада бела нарапвтлыг куч-ланмшцд|ф.\n.Бу яараЬатлыг на дара-чэда осаслыдьф? Занннмча, чох luoj ондан асыльщцр ни. ]ух»рыда кестарилан гарар нечэ hajaxa кечирнлачакд|ф. Бела б^ суал орталыга чы-хыр: пентарсзя Гуантанамо-\nдакы ез Ьарби данпэ баоасы-ны, кубалыларьш чохдяи та-лаб етдиклари кими, сахла-магдан ал чакочаюш ва Аг ев гаршы 1мрби ама-\nли]]ат анарылма)ачагы ба-рада та'минат верачакми?\nhap Ьалда наэарда тутул-дугу ними, К��риб данизин-Д0КИ узаг адада« совет ас-карларинкн чыхарылмасы ва бунуяла ]амашы Бирлвшмиш Штатлорьж хош мшм кес-тармаси Шарг ил» Гарб ара-сьшда гаршыдурмадвн ал чанмак ,ремноиал муиагнша-ларм даньжиыглар васитаси ила арадан галдырмаг ]олуи-да вахтында атылан аддым-дьф.\nМЭЧЛИС ИШИНИ ДАВАМ ЕТДИРИР\nМОСКВА. Авролада тэЬ-лукасизлик те амакдашлыг масалалерина данр Москва мечлисинин тантанали ачы-лышындан сонра ики кун ерзинде харичи ишлер назир-лари чыхыш етмишлар. Дунай мушавиренин иши адн амоли мачра]а душмушдур.\nИттифаглар евинин сутун-лу салонунда харичи cHja-сат идарелари башчылары-i нын JepHHH онларын муа-\nвинлари ва експертлвр тут-мушлар. Совет Харичи Иш-лар Наэврли]яшш иума]»н-даси мачлнсин емали Ьисс»-сини ачыб демишдир ки, на-зирларнн ба]анатлары мус-бот гарарлар. ]ехуи санади Ьаэырланмасы учун санбал-лы эомии ]аратмышдыр.\nДипломатлары уэун те керкин иш кезла]ир. Плана кера иса бу нш окт]абрын 4-да баша чатаишьщнр.\nктшш РЕСПУБЛИШЫНДА БИРЖА Ф9ААИ!!БТИ ЬАГГЫНДА\nA3»P6AJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФвРМАНЫ\nВазар игтисади]]атьшьш ан муЬум мехвнизмлариндан бири халг тасарруфатыньш бутун комплекси узра ]ени тасарруфат алагаларишш ]аранмасына кемак сдан бир* жа фаали]]етидир.\nАзарбе]чан Республика-сьшын эразисинда биржа фаали]]етинин ташкили та-(тебатла теклиф арасында мунасибатлари танзим едан мухтолиф васиталарин тет-\"бигина шараит ]арадар.\nАзарба]чан Республика-сында биржаларьш ]арадыл-масы ва фаалиЛат кестер-маси га]дасыны танзимла* ]ан ганунверичилик акты-нын олмамасы бу фаали]*\n]атин инкишафьшы ланки-дир.\nДе]ил8нларле алагедар олараг гярара алырам:\n1. Азароа]чан Республик касыида биржа фаали]]ати Ьаггында алава олунан муваг-гати есаснаме тасдиг едилсин.\n2. Азарба]чан Республн-касынын Назирлер Кабире-ти, Нахчыван Мухтар Рес-публикасынын Назирлар Кабияети, 1ерли халг депу,-татлары Советларинин ич-peHjja комителари, ]ерли идареетма органлары бцржа фаали]]втинин инкишафына, онун мадди базасынын меЬ-камланмасино кемак етсин-лар.\nОУВЕРЕНЛИЗИМИЗ\nДУНЭНИ, БУ KYHY\nАзюбаАчаи ¿^еспублякасыиыв преэнденти\nА. М¥Т9ЛЛИВ0В.\nБакы шэЬэри, 12 сент]абр 1991-чи ил.\nПРЕЗИДЕНТИЯ «реРМАНЫНА ДАНР\nАзарба]чан Республикасы президентянин фарманы ила тасдиг олунмуш «Азар* ба]чая Республикасында биржа ф8али]]эти Ьаггында мутеггати асаснама»да рес* публика эразисинда бир« жаларыи ]арадылмасы ва фаали]]эти га]дасы муэ|]]ан едилмишдир.\nЭсаснамадв ге]д едилир ки биржалар Ъгдлар багланма* сы, тоддансатыш тичара-тинин га]да]а салынмасы\nсаЬасиндэ васитачклик хид-матлари кестармак. биржа ги]матларй ва Ьамия ги]мат* Ларин динамикасына та'-\nсир кестаран базар амил-лари Наггыеда: ма'луматы\nтопламег, умумилашдирмак ва е'лан етмак магсадил» ]а-радылыр.\nБиржалары муэссисалэр, ташкилатлар, а]ры-а]ры вэ-тэндашлар. Набела респуб-лнканын девлат идареетма органлары та'сис еде билар-лар. Биржаньш ]драдылма-с��яа марагы оланлар па]-чы Ьаггы вермак те бнржа-нын фаалн]]а1кнда нштирак етмак асасында кенуллулук\nга]дасында бирлаширлар.\nБу асаснамэ]» у]гун ола*\npar муэссисалара, ташки-латлара, брокер фирмалары-на ва дикар сапибкарлара ичаза верилир ки, девлат сифаришиндан ва республи-каларарасы еЬдаликлари тэ'-мин етмак учун маЬсул кен-дарилмаси Ьачминден »лава истеЬсал едилмиш мал-лары биржада сарбаст ги]-матларла сатсынлар. Нам да кестарилмишдир ки, биржада ге]дэ алынмыш агдлар узра рентабелли]ин ]ол ве-рилан сови]]асиндан артыг алда едилмиш мэнфаэт буд-49ja кечирилмир.\nMyaJJaH едилмишдир ки, республика аразисинд» биржа ф8али]]8тини hajaia хе-чиряак учун - Азарба]чан Республикасы Девлат Игти-сади]]ат ва Планлашдырма Комитасиндан мувафиг ли-с№зи]а алиаг лазымдыр; лисензи]алар гуввада олан ганунвернчили]нн талэбл»-рина у]гун олмедыгда хоми-та онлары вермемак те Ja онларын гувтесини да|ан-дырмаг Ьугугуиа маликдир. EJHH заманда рри9вчи]а им-кан верилир ки, бу герардан Азарба]чан Республикасы-ньш девлат арбитражына шика]8т етсин.\nХалгларын там мустагиллик ва реал суверенлик угрунда мубариза ва Ьаракаты умумдун]а просесидир. Та-бии-тарихи, ганунау]гун ва бука кера да натича е'тибарила денмаз ва гаршысыалынмаз просесдир. Дун]а-нын аксар халглары бу ]олу чохдан кечмишлар.\nРуси]а импери]асынын мазлум халглары, о чумладан Аэарба]чан хал-гы мустагиллик ]олуна Окт1абр инти-лабы ила гадам го]дулар. Бу, 1918-чи ил ма]ын 28-да Азарба]чан Рес-публикасынын ]арадылмасы ила нети-чаланди. Азарба]чан Республикасы мухталиф харичи ва дахили сабаблара кера кедакемурлу олса да, сезун асл ма'насында тарихн Ьадисадир. Азар-ба]чан Республикасыиын ]арадыл-масы ила Шимали Азарба]чанын таг-рибан ]уз иллик мустамлэка 1вази]]а-тинэ сон го]улду. Луз ила ]ахьш милли девлатдан мэЬрум едилмиш Азарба]чанын девлат гуруму дирчал-дилди. Илк дафа Шимали Азарба]чан-да Бакы па]тахт е'лан едилмакла ва-Ьид ва марказлашмиш милли демократии девлат ]аранды, онун арази-си, девлат сарЬадларн, девлат рэмз-лари муо]]9НЛэшди. Халг бир ба]раг алтында бирлашди. Азарба]чанын мустагилли]и ва суверенли!и ]олунда илк реал аддым атылды. Илк дафа Азар№]чанда республика гурулушу ]арадылды, илк, Ьам да чохпарти]а-лы парламент тэшкил едилди. Узун иллар бо]у <Азарба]чан> сезу бир нев гадаган алтында иди. М. Э. Ра-сулзада Ьаглыдыр; «АН Азарба]чан! Биз сакин 'Ьаггыны тэлаб етмак де-]ил. ]алныз адыны €в]лэмак учун... на гадэр теЬмотлэрэ ма'руз талдыг». Девлат та'сисчиларн ону «Азэрба]чан Республикасы» адландырмагла тари-хи адымызы дирилтдилар, Азэрба]-чан сезуну дун]аньш сн]аси лексико-нунда этедилашдирдилэр. Милли дярчелиш башланды, милли шуур, милли ифтихар о]анды...\nБир сезла, Азарба]чан Республи-касынын ]аредылмасы ва окун и]ир-ми уч а]лыг фаали]]ати ила Азарба]-чан халгынын бир сыра тале]уклу проблемлари Ьэдл едилди, дикарлэ-ринии тамоли го]улду.\n1920-чи ил апрелии 2��-да Азэрба]-чацдл Икннчи Республика Азар-баЗчан Совет Сосиалист Республика* сы |арадылды. Бу. ^эарба]чаида илк\nфеЬла во кендли девлотн иди. Милли тарихимизда илк дафа Ьакими]]от амекчи халгын алино кечди. Хан, ба], буржуа истисмары Л9ГВ едилди. Илк дафа сосиал адалат Ч0ми]]ати гурмаг уфуглери, ачылды.\nАзарба]чан ССР дарЬал бе]ук ин-гилаби да]ишиклнклара башлады. Ханларын, баХларин, мулкадарларын бутун торпаглары чанлы ва чансыз инвентарла бирликда авазсиз олараг амакчи халга верилди. Мешалар, сулар ва ]ералты сарватлар халг мулки]]ати е'лан едилди. Нефт сэна-]еси, башга ири сана]е саЬалари, банк-лар миллилашдирилди. Илк дэфэ силки имти]азлар ва силки титуллар (ба], хан, мущвд&р ва с.) лэгв олун-ду. Инсанларьш Ьугуг бэрабарли]и е'лан едилди. Мактаб масчиддан ва килсадан а]рылды. ТаЬсил, тибби хидяфт пулсуз олду. Халг маарифи-нин ва милли мадэни]]атин чошгун инкишафы башлады. Азарба]чанын илк Конституси]асы гэбул олунду...\nБунлар ]ени Ьа]ат гуручулугу ]о-лунда муЬум аддымлар иди. Там эсасла демэк олар ки. Совет Ьакими]-]эти деврундэ Азарба]чан халгы ич* тимаи-ягтисади те мадани гуручулуг саЬалэриндэ бе]уг наили]]атлар га-занмышдыр. Совет девру. Ьэдэр ]а-шанылан -девр олмамышдыр.\nБу да Ьагигатдир ки, РК(б)П МК-нын миллу си]ас9Т саЬэсиндэ е'лан ет-ди]и принсиллор, умуми]]атлэ, сосиа-лизм приксиплэри кобуд тэЬриф едил-мэса]ди ва республикаларын суверен-ли]инэ равач верилсе]ди. Азэрба]ча-нын, елэча да башга республикаларын ва бутевлуядэ Иттифагын наили]. ]атлари даЬа бе]ук ола билэрди.\nНамин принсиплэр иса Совет Ьа-кими]]0тинин лап илк кунлариндэн позулмага башламышды. Совет Руси-]асы Совет Азарба]чаны»ын мустэ-гнлли]ини расмэн танымышды. Ла-кин Надисэларин кедиши кестэрди ки, бу таныма формал характер дашы-]ыр. Баллидир ки, Азарба]чанда Совет Ьакими]]эти, демэк олар. кулла сэси ешидилмэдэн. гаи текулмэдан. дикч ]олла е'лан едилмишди.\nБу ишда Азарба]ч^н парламенти* «ИЯ 1920-чи ил апрелин 27-да габул етди]н гарар бе]ук рол о]намышды. Парламент Ьакими]]атин Азарба]чан Коммунист Парти]асына верилмаси Ьаггында ултиматуму музакиро еда-\nрак, ]аранмыш реал 8аэи]]атла Ье-саблашыб халгы мугавимат нестар-М9]8 чагырма]араг. ону гыргындан горумаг умиди ила мудриклик ва ба-]ук ватандашлыг ]еткинли]и кестара-рак Ьакимн]]атдан кенуллу имтнна етди, Бу аддымы атаркан парламент комиуннстлорин «Азорба]чанын там муст8гнлли]и сахланылыр». «Аэарба]-чанын мустагилли]ини моЬа етмак могсади кудан бутуи харичи гуваа-лерла» мубариза апарылачагдыр. «Ьвкумот идараларинин бутун ишчи-лэри ез ]ерларинда галачаглар, ]ал-ныз мэс'ул вазифа тута» шахслар д8]ишилачакдил>», «Ьекумат ва пв]^ ламент узвларинин Ьа]атынын ва эмлакынын тохунулмазлыгыва та'минат верилир» те с. росми м'длари-ни назаре алмьппды.\nПарламентин гарары ]ерларда да ЬакимиЛотин мугавиматсиз те динч ]олла муваггати иягилаб комиталари-на кечмосини та'мин етди. Масалан, Канча губернатору X. Рофиба]лияяя ики бандлик сон амри бела иди: парламентин гарары асасында Ьакими]-]эт Канча ингнлаб момитасниа верилир. Ва нкинчиси: губернатор би|^а иш учун бутун амакдашларына та-шэккуруну билдирир. ГВбагларда, 1955-чи илда Канча шаЬар архивин-да бу сонодла таныш оланда 1|еЛ>ат маии бурумушду. Бела бир гафил те чэтин айда, дар мачалда инсан ла-]агатини, начибли]ини сахла]ыб дев-рилан идаранин ншчилэрина ташаккур етма]и унутмамаг надир Ьадисадяр. Бир чох бахымдан ибратамиэдир.\nЛакин ела парламент гатер габул едан андан Азарба)чан КП раЬбар-ли]и ресми ва'дларнна хилаф чых-ды. Азарба]чан Ингилаб Кшаитасн езунун биринчи ба]анатыцда «Му-сават Ьекуматини халг хаини ва ол-канин мустагилли]инин душманн» е'лан етди. Ьам да Москвада». Ле-ииндан хаЬиш етди ки, «Гызыл Орду дастэларини кендармакла дарЬал реал кемак костарнлсин». Белаликла, XI Гызыл Ордуяун асас Ьиссалари-нин Бакы]а дахил олмасы учун фЬр-мал Ьугуги асас ]арадыдды. Ма'яуя олду ки,. Гызыл Ордуяун Туркн]а]8 кема]а кедэча]и Ьаггында ма'лумат диггатн .]а]ы))дырмаг учуй бурвхьй лан ша]иадир.\nБашга асас те'длар да ]алан чыхды.\n(Ардм З-чу сакяфада)\n• СИТА\n• Аз9римформ \\\n• «Халг гааеги»\n4АВЛИНСКИНИН ИПИСАДИ ИТТИФАГ КОНСЕПСЖАСЫ\nNTMMUI\nЖУЭНАЛМСТЛвР\nАХТАМЛЬ»\nССРИ Халг Тасарруфатм-вы Ояарвтяв Идарааяа Ко-янтасн садряяня муаншн\nГ. ДВВЛНЯСЯЯЮШ фЯАфНЯЧВ, ВВВВЛаЯ. ИПЯС8ДИ нпяфвг ¡мггыщцв нугввнлаянюд1 теа-\nояуя асасында бирка фавляЦат нрогравш Бмэыр* лаямвгм ягтнсадн ислвВаты муваффапиаула яачярям учун аевс шартлардир. О га|д отявшднр ИИ, яустагял дввлатлар бу мугамлаюш тем ва JB чалб едилмиш суб-|авуяаря олвчвглвр.\nMyrauuaja гошулвя су-варея давлатлар рвамлвшды-рвшшя япяевдн ся)всат Jt* рщдядяася Бмтщдв гвршы-лыглы а1|даливлар ватурма-лщднрлар. ВеЬраядая чаоыш JoHy буядвдыр.\nhej94AH ДОГУРАН\nрэгэмлер\nССРИ Дввлат Ствтнстявв Конятаснння сеит]вбрыи 9-на олвя ма'лунвтыяв вара 81.9 явлАоя 1митвр свЬада ■я 81\nфвяая) даядя ва\nдаяля-яахлвлы бяпшдар бя* чядмяш, 77.8 яял]оя вситар свкадая натурудмуш маЬсул (77 фвяа) Д®Лг«ПГИДУР. . \" влжада умумя]|атла 136.8 мял|оя тоя твхыд да]удяуш-дур. 1990-чы ялда рагам 171 яяд]ов тоя идя.\nДавдат сЬтя|втлврыяв та*\nСВЯ Atjl\nIlia еатывшяыя сур'атя 1уи-|нлдяр. Чаш W.7 яил-1оя тон ва |а давдат сяфарн*\nшавш 40 фаван гадар та-хыд сатвш алыяяышдыр.\nЧеНУБИ СКЕТИ1АДА\n. ВЭЗИЛЭТ\nвтан вун араянда Чануби Осетя|ая1ш ароаясияда нч-тяяаи-св|ася вааяиатяя са-битлагадцрндяасява мс]л навара чаряммшдыр. Схянва-дннни кащдавювяда ва фав-гва'вда ваая]1ат ревошнюш гуввада оддугу Чавв рв]о-нуядв. Ьвбеда Схнвввли ва Зваур рв|овтрыяын ваядла-1ИЗДД9 мр-бнрняа гвршы ду-рвя т^афдаряя сядаМы тог-■Тшявлвры муваггати дв]ин-\n-у«*р\n■вла}атда вазвПат Ьалалнн мармяя оаврвг гваыр. Смш-ввдяннн кандаварияда. Знв-ур рв|ояуядв чохлу мнгдар-да сялвклы гу^Р МРД^Р* Овлвр фбвгал'вдв вавн]]ат рв]ояуяв ведан бутун д<^-яв Товлврв иваврат сдир. Владягвфгвадая пуяаиятв�� ]увдарня иатнрялмасяжа яачяляв тарвдяр.\nАМЕРИКАДА\nХЕ1РИЛ0 КОНСЕРТИ\n«Вяаям достумуа, бурв|в имая маоЛур соват няшючу-бу Чняяяа Свдыгов ва вя-одоячедяст Ноолвс\/^ар-еоя Чаряобам фалвяатмядая мрвр чаяая соват ушврлв-яа*фняа Х8|ри11с коп-К^варачаяДар». Варяля шакаряяяя Апгчаяарнндавн бу яавяпгяду вфяшвлвр вмарн-яшпишршТйр^Гшуя ^ гатяяя Йа-\n1В1ада яоясартда ]ытмдик ва бявям яа'Гвршшачв жв яаблаг оляв|вя мян доллв-\nкГдчдагА\nтрыаы говул «Д»« Аи«|**» амм.рпп мрмяшдвр.\n1УНАНЫСТАНДА\nхеэдР АКЕНтли1и\nХамр Дмоп Кмапмя1м\nкниг Сарвясяв» фнрмвсы врвсыядв сввяш бвгдвяяыш-\n1»«|дпп-» А»-ровада двяяа явгля)]аты во-яе]фяиатт та • иярчяся янмн мапшурдур. Фшрмаяын явдд»техняив чох веяяшдяр. Иядя мугавнла1а яора тш-вер ва тенвоходлврымыз 1у-вошстаныи Пи^] лняаиыи-да та'яяра дв]аяачвгдвр.\nВакыда бвгдвияыш иугв-шив]а асасан Дярныставда Хааар Данна Каяичидн1я Ндврасяяяв ввеятли]я вчш-■1Ш1ДНР. Туряя|ада да беда бир авеятлв|ви вчылмв-сн иааарда тутулуб.\nУмумиттифаг Девлат Теле-радио Вернлишлари Шнрка-ти ицформаси]а програмла-ры студи]асынын директору Бсфнс Непом«)ашши СИТА-нын мухбиринэ демишдир: «Лугослави]ада нткин душ-муш Ьамкарларымызы ахта-рыб тапмаг чаЬдлэри Ьэл»> лик бир натича вермамиш-дир».\nО билдирмишдир ки. Jy^ гослави]а иле даим алага сахланылыр. Ахтарышлара кемак етмак магсади ила те-левизн]анын бе]налхалг ре-дакси1асыньш баш редактору Александр Антсиферов базар ертаси ора]а ]оллан-мышдыр. Луго€лави]адан олан Ьамкарлар. о чумладан Ьам серблер, Ьам да хорват-лар ахтарышлара кемак едирлэр.\nГАЧГЫНЛАФЫН СА1ЫНА маю\nвнринтлик\nФедерал Ьакими]]ат ор-ганларынын нума]андал»ри билдирмишлар ки, Америка Бирлэшмнш Штатлары етэн ил харичдэн рекорд мигдар-да -— 122 мин гачгын габул етмишдир ки, бу да 1989-чу илдвкиндан 15 мин нэ-\nчохдур. Ьесабламала-ра кера Совет Иттифадын-дан даЬа чох, — 49.802 на^р гачгьш кэлмишдир. Совракы ]ерлари В]етнам (41 мин нэфордвн чох). Лаос (тЗгрибан 9 мин нэфэр). Куба (5 мин нофарадак), Ру-мьши]а (4 мин нафардэн чох), Ефиопи]а ва Иран (Ьар бирин-двн 3 мин нафардан чох) ту-турлар.\nНАФМ КАСПАРОВУН ФИКРИ\nШаЬмат узра дун]а чемпиону Ьарри Каспаровун фикринчо. Герб ССРИ-]9 ва ]а онун а]ры-а]ры рес-публикаларына мали]]а ]ар-дымы кестэрмамалидир.\nБу кун о, Страсбургда Ав-ропа парламентинин Хрис-тиан-Демократ Фракси]асы га{хиысында чыхыш едиб демишдир ки, бела ]ардым Совет раЬбарлвринин «ид-диаларыны анчаг кучлан-дирар» ва елкэнин Ьазырда 70 мил]ард доллар олан харичи борчуну артырарды.\nДун]а чемпиону ез чыхы-шында Михаил Горбачеву «Коммунизм спохасынын XVI Лудовики» адландыр-мышдыр. О Ьамчимин ид-диа етмишдир ки, Борис Лелтеин «Нала демократи-!аны тамсил етмир», Ьар-чанд ]^си]ада демократик инкишафын «]акенэ та'ми-натчысыдыр».\nЭ. ГАМСАХУУДЙА: ГОУВАЧОВ ДТК-иыи МИЕФАЛЫДЫФ\n«Вашингтон пост» газе-тинин мухбнри Девид Рем-ннк Тбилисидан хабар вернр: «Курчустан президенти Звиад Гамсахурдиа Вирлашмиш Штатлары «Молотов — Виббетроп пактына банзар» киэли совдалашмада иштирак етманда кунаЬландырмыш-дыр, чунки о, бу республи-каиын муст0гилли]ини та-нымагдан бо]ун гачырыр». Гамсахурдиа демишдир кн. • совет президенти Михаил П)р()ачов ДТК-нын кенера-лыдыр, 03 си]8си рагибла рини иса «]аланчылар» те «чанилар» вдландырмышдыр.\nМ. БЕЖЕРМН ФИКУИ\nАБШ девлат катиби Ч. Бе]-кер базар ертаси Мехнкода матбуат конфрансында журнал истл эра демишдир: «Фи-\nдел Кастро демократик дэ-]ишикликлар етма]инча Вашингтон Кубанын игтисади блокадасыны латв етма]а-чакдир. Шарги Авролада ва Совет Иттифагында баш вереи Ьадисэлар контекстин-да Кубада мовчуд гурулуш ела Д0]ишдирилмалиднр ки. бу. азадлыга, демократи]а]а ва сарбаст базара катириб чыхарсын».\nИСТИГЛАЛИ11ЭТИМИЗИН ваРПАСЫ МУНАСИБвТИЛв\nBy кунлар Аз9рба]чанын харичи елкалврлэ достлуг ва мадани элагалар чами]]ати-нин унванына чохлу телеграи ва мактуб калир. Онларын муаллифлари — дчн]анын бир сыра олкала-ринда Азарба]чан мадани]-Jat марказлари те чамиПат-ларннин нума]9ндаларн би-зи. езларннин Ьамватэнла-рини республикамызын дев-лат истиглали]]атинин бар-пасы мунасибатила табрик едирлар.\nАлмани]адан Дусселдррф-дакы Азарба1чан мэданн]-jar марказинин раЬбарла-ряцдан бнри олан Шамси Суле]манлы ]азыр: «JeniwaH истяглалиПат гаэанан ^ танн, онун халгыны те раЬ-барлариии уракдан т^рик едирам. Го] мустагил Азар-ба]иан чичакланснн!».\nМадридда фаалн]]вт кос-таран «Азарба]чанын дост-лары» Испани]а чами]]ати-НИЦ адындаи Ьамин чэми]-]атии преэнденти Чалал ва онун ханымы До\nлорес бутун азарба]чанлы-лары саламла]ыр ва истиг-лали]]8т алда етма]ин хош-бахт куну мунасибатила уракдан табрик едирлар. Онлар Азарба]чан халгына 03 суверенли]ини моЬкэм-латмэк ишинда кэлэчак угур-лар арзула]ырлар.\nИра« шаири, «Варлыг» газети редакси]а Ье]'етинин узву Саваланын республн-камызда олмасы Азарба]-чанын ' oayHt» девлат истиг-лали]]атииин барпа олун-дугуиу е'лан етдн]и тарихи кунлэрло бир вахтда душмушдур. Савалан Какчэда оларкаи Азарба]чан достлуг Ч8ми]]этинэ ашагыдакы маз-мунда табрик телеграмы кен-дермяшднр: «Эзиз Гузе]ли\nгардаш те бачылар, догма Азарба]чан халгы. милли ис-тиглали]]атин барпасы му-наснбатила Ьамынызы урак-дан табрик едирам. Бо]ук аллаЬдан Ьамыныза гувте ва хошбахтлик дилэ]ирам».\n«Азэринформ».\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-13-1991-p-1\/","date":"2017-03-26T22:52:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00075-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3018992245,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3018992245197296, \"tuk_Cyrl_score\": 0.17346863448619843, \"kum_Cyrl_score\": 0.09300681948661804, \"tat_Cyrl_score\": 0.03941463679075241, \"uzn_Cyrl_score\": 0.032906875014305115, \"kir_Cyrl_score\": 0.02964886836707592, \"lez_Cyrl_score\": 0.028724955394864082, \"tyv_Cyrl_score\": 0.027507297694683075, \"krc_Cyrl_score\": 0.015740131959319115, \"tgk_Cyrl_score\": 0.015347340144217014, \"crh_Cyrl_score\": 0.014084216207265854, \"sgh_Cyrl_score\": 0.011371245607733727, \"sah_Cyrl_score\": 0.01116668339818716, \"xal_Cyrl_score\": 0.011127695441246033, \"qve_Latn_score\": 0.010684747248888016}","num_words":12570,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.337,"perplexity_score":68901.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Kommunist (Newspaper) - September 9, 1956, Baku, Azerbaijan\nовет танкчыларына эшг олсун!\nСУЛЬУ ГОРУЯНЛАР\nТанкчылар куну мунасибэтилэ Вакы Советинин тэнтэнэли\nичласы\nЧала-чухурлу чдлдй сур'этлэ кедэн танкын йолунда дик йохуш дур-мушду. Шлад машын учурумун гырагы илэ дашлыг йолла галхыр-ды. Суручу'Механик су-кан голларыны мвЬк.^м тутараг машыны идарэ адирди. Неча «лурса-олсун, бу чатин маниэ-ви кечмак лазым иди.\nДейуш иашыны маниа гаршысында даяна бил-мэзди. Суручу педалла-ры кетдикчэ даЬа чох басараг, гызмыш си-линдрларз яначаг вэ Ьава в^рирди.\nБурада оиун лнында, виреЬлй гуллада дур-муш командир беле эмр эдирди:\n— Прэли, анчаг ирэ*\n¿1и!\nКомандирин амри иса Вэтэнин амридир, хал-гын Ьокмудур, аскэрин галбиндэн калан сас-дир.\nАдама эла калирди ки, Пудур, malia галх-мыш танк пуксэклийин башына чата билмайиб даяначагдыр. Танк сур-мак устасы баш сержант Костылев бадани-ни габага верно чанлы бир шена мурачиат :'дирмиш кими танка денирди: «Габага, эзизим, габага кет».\nДуняда эн яхшы танк олан гуввэтли совет танкы чох чатин маниэни кечди. Суручу-мсханикин Ьис басмыш узу ссвин-чйндэн кулурду.\nЧатин иурушу гуртардыгдаи сонра танкчылар динчалирлор. Бу вахт онлардан hap бпри Коммуншсг иарлшясынын раИбэрлийи mnia бу коэал мапплнлары яратмыш олан 000(4' адамларынглн мардлийи Ьаггында ду-шунур. Б у мапилнларда элм ва техниканын ан ени наилиййатлари, алим, муЬандис, техник, ениликчи фаЬлэлэрин ярадычы-лыг са'йлари точассум этдирилмишдир. Одур ки, букун—эн'анови Танкчы Ку* нунда бутун совет халгы агыр сэнаеин инкишафына даим устунлук вермэк har-гында Бейук Ленинин васиййэтларинэ донмэдэн ЭМ9Л адан мудрик Коммунист иартиясына во Совет Ьекумэтина бир да-ha урэкдан ташок-кур эдир.\nБэла Бойук Ватэн муЬарибасинин эввэл-ларинда зирс11ли-танк на мсханиклашди-рилмпш гошунларымыз э'ла техникая малик олуб. Совет Ордусунун зарба гувваси иди. Бу гудратли машынлары тачрубали команднрларин раЬбарлипи алтында эн габагчыл совет hapó элмина йиналанмиш матин экипажлар идара эдирдилар.\nМуЬарибанин биринчи агыр апларында танкчыларымызын ке(:тдрдиклдри дейуш\nССРП Али Сювети Рэ-ясат Ьей'атинин Ферманы илэ Валдемар Ша-ландинэ Совет Пттифа-гы ГаЬраманы ады ве-рилмишдир. Хусуеи амр-лэ онун ады чабЬайа кетмаздан аввал гуртар-МЫП1 олдугу танк мак-табиннн сияЬысына Ьлмишалик олараг са-лынмышдыр.\nАна Ватанэ фадакар-часына хидмат этмаиа дайр бела мисаллардан чох катирмак олар. Бойук Ватан муЬа1»ибаси илларинда он минлэрлэ совет танкчысы орден ва мрдалларла талтиф олунмушдур. 1.142 нэ-Фар танкчыя Совет Пттифагы ГаЬраманы кими йуксак ад верил-мишдир. 1Г) нафар ан часур ва мард танкчы бу ада ики дафа лаЛиг корулмушдур.\nЬитлррчиларэ гаршы мубаризэ апаранларын сыраларында совет танк-гайыран.тары да ша-рафли ер ту ту рл ар. <»н-лардан 9 мин нафардон чоху Ьокумэт мукафа-\nлар\nжант\nН Ьиссасиннн танкчылары ез банрамларыны дейуш вэ сияси Назырлыгда яхшы нэтичэлэр газанмагла гаршылаиыр- J ' «.апг чмпп . Шэкилдв (солдан): дэрс э'лачыларындан кичик сержант А. Ступников, сырави эскэр С. Кондратюк, кичик сер- тына лаииг к«р\\Л\"^ш-1Т И. Полонски, сырави эскэр Г. Годованетс вэ П. Казаков. Фото Н. Голвочесовундур. дур. Танк санаеи pah-\nмаЬаратини ва кутлэви гэЬрэманлыгыны. начиб совет халгы Ьеч вахт унутмаячаг-дыр. Ватэнимизин паитахты Москва яхын-лыгында—Калинин ва Волколамск, Мо-лсайск ва Малоярославл, Орйол вэ Тула алтында вуруигмаларда танк бирлэшмэлэ-римизин иштирак этмэсинин бейук эЬэ-миййати олмушдур.\nАнчаг о вахт бизим танкымыз Ьитлер-чила1)да олдугуидан аз иди. Алман-фашист ордусунун муваггати устунлуйунун сэбоб-лариндан бири да бу иди. Коммунист пар-тиясы санаеимиз гаршысында душмэнин зиреЬли танк техникасындакы устунлу-йуну пуча чыхармаг вазифосини гойду. Санаеимиз бу вазифэнин оЬдасиндэн му-ваффагиййотла Кала биЛди.\nМуЬарибанин сон уч или эрзиндэ танк санаеимиз илдэ орта Ьссабла 30 микдан чох танк, маторлу топ вэ зиреЬли машын верирди.\nДойуш техникасынын артмасы Совет Ордусунун вазиййэтини эсаслы су-ратда яхшылашдырды. Партиянын кес-таришларини роЬбар тутараг али баш ко-манданлыгымыз ири танк ва мехапиклаш-дирилмиш гошун бирлашмалари ташкил атди. Бу бирлаигмалар Сталинград вуруш-маларында чидди имтаЬандан чыхыб, Ьитлерчилэрин 300 минлик ордусуну му-Ьасирайа алды. Эла бу вахт бир чох Ьис-\nсэлэрэ гвардия фэхри ады верилди.\nСуручу-механиклэр, тушлайычылар, топ долдуранлар, Ьабелэ онларын маЬир вэ мард командирлэри тарих саЬифэлэрйн-дэн силинмайачэк сайсыз-Ьесабсыз икид-ликлэр костэрмишлар. Азарбайчан халгы-нын садагатли оглу Совет Пттифагы ГэЬ-романы кенерал Бэзи Аслановун елмэз икидлийи халгымызын хатиринда эбади яшаячагдыр.\n18 яшлы лейтенант Валдемар Шалан-дйнин на гадар кениш галбли олдугу ин-ди бир чохларына эфсана кими кэлир. Роталарымыздан бири Курск шэЬэринин яхынлыгында иди. СоЬар тездэн душман Ьучума кечди, вурушма сэккиз саат да-вам этдй.\nКамин саКэдэ Китлерчиларин чохлу танкы дурмушду. Бомба койдан ягыш кими текулурду. .1акин совет дейушчулэри кери чэкилмадилар. Шаландинин яхын досту лейтенант Соколовун танкы бомба чаласына душмушду. Валдемар душмана атэш ача-ача доступа кемайэ колди. Бу вурушмада о, душмэнин бир неча тан-кыны маКв этди. Анчаг онун да танкы од тутуб алыпгды. Буна бахмаяраг, совет вэтэнпэрвари сон нафасинадак атэш ачмагда давам этди. Шаландин Калак ол-ду. Анчаг рота командиринин амрини еринэ етирди.\nбарлариндан вэ конс* трукторларындан чоху на Сосялист Омайи ГэКрэманы ады верилмишдир.\nБукун танкчыларын ени наели дейуш Ьазырлыгында ва сияси Казырлыгда иер-кэмли наилиППатлар алда эдарак, де��уш техникасындан истифада атм.*к усуллары-ны такмиллашдир.»рак ез бниук 1ар1ашла-рынын шанлы эн'ан.шарини азиз тутур вэ бунлары чохалиарлар.\nБу яхынлар1а м.>с*ул т.Глимлардан би-ринда кичик сержант Маммадов фарглан-дн. О, енича имтаКан вериб икиичи д» рачали суручу-моханик адыны алмышдыр 9сл дейуша максимум яхынлашдырылмыш шараитда кечирилан бу машгалада М.»мма-див ез за]1Мли машытаны маКарагла ила-ра эдиб нияда учун йол ачды ва буна ке-ра да команди1»дан ташаккур алды. Бу маш-галадэ топчу ефрейтор СалеКов ва башга-лары да фэрглэндилар.\nСовет танкчылары полад машынларда ез мураккао эскари пешаларинин устала-ры олмага чалышырлар. Онлар халгымызын ярадычы амаййии ити кезла гору-маг учун габагчыл совет Каро элмина йи-йэланирлар. Совет танкчысы сулЬу гору-ян эскар олуб, бутун дуняда сулЬ угрун-да мубаризанин ен сыраларында кедир.\nКапитан М. МАИАРОГ\nТанкчылар Куну мунасибэтилэ сентяб-рыя 9-да Бакы данра эабитлэр эви пар-кында Бакы шэЬар зэЬмэткеш депутат-лары Советинин партия, совет ташкилат-дарынын, ичтнман твшкнлвтларын вв Бакы гарнизону Ьиссаларинин нумайэндэ-лври млв бирлякда тантаяэлв ммласы ол-ду. Свнае иуэссисалдринин габагчылла-ры, алимлар, адэбийят вэ янчэсэнэт ха-димларя, Бакы гарнизонунун вэ Гырмы-зыбайраглы Хазар донанмасынын эскор-лэри, партия, совет, Ьэмкарлар иттяфа* гы ва комсомол ишчилэри наркын яй эстрадасынын тамаша салонуна топлаш-мышдылар.\nСаЬнадэ Коммунист партиясынын вэ Совет девлатинин баниси В. П. Ленинин бейук портрети гоюлмушду. Транспа-рантлар узариндэ бу сезлар язылмышды; «Лшасын совет халгы вэ онун рэшадэтли СилаЬлы Гуввалэри!», «Совет танкчыларына эшг олсун!».\nТэнтанали ич.1асы Бакы шаЬэр Сове-\nти ичраийнэ комитэси сэдринин муавн-ни А. Д. Ахундов ачды.\nСовет Пттвфагы ГаЬраманы А. П. Дмитриев танкчы.1ар куну Ьаггында мэ*-рузэ этди.\nБакы партия комитэспнин катиби А. А. Карамкн Азарбайчан Коммунист партия* сынын Бакы Комитаси ва Бакы зэЬмат-кеш депутатлары Советинин ичраийнэ комитэси адындан рашадэтли совет танк-чыларыны табрик этди.\nБакы комсомол комитэсинин катиби Л. М. Трофимова Азарбайчан ЛККП МК ва БК адындан вэ Артномнефт нефт мэ*-дэнлари идараси 4-чу мэ'дэнинин муди-ри А. Г. Фатэлиев республиканын нефт-чилари адындан танкчы эскарлари Ьара-ратла табрик этди, дейуш Ьазырлыгында ва сияси Ьазырлыгда онлара ени мувэф-фагиййэтлар арзудадылар.\nАхырда бейук консерт верилди.\n(Азэр.ТА).\nЧ-б Э. Форум Бакыда олмасы\nв Э Т д Н Н А м и Н д\nИаятда гаЬраманлыглар олур^ ба'зэн иса бойук ва инсаны Ьайачанландыран гаЬра-манлыга банзайан Ьаят да олур. ЗиреЬли танк гошунларына бир неча танк экнпа-жы вермиш козал совет ватанпэрварларп олан Михеевлар аиласинин Ьаяты буна банзанпр.\nУЗАГ Ш9РГЭ\nБала ноябрдыр, лакин Волгабою чох га-лын гарла ертулМушдур. Гыш хенли тез башламышды вэ сорт иди. Яхшыдыр ки, колхозларда бутун пайыз ишлари корулуб гурта��мышды: тахыл амбарлара дашын-\nмыш, мал-гара исти товлолара чакилмиш-ди. Осоавнахимчй комсомолчулар о заман Москвадз ичлас эдан Фовгал'ада ДЧП Со-ветлар гурултаны шарафпнэ догма канд-лэриндан чыхараг архайын суратда, бйр Бафтадййа хизакда узаг ташвнгат нуру-пгунэ кртмишдилар.\nУзаг Шаргда хидмат эдан икп танкчы-нын гардашы Фйодор Михос.в колхозчу канчлорла коруш заМаны езуну хусусила яхшы танытды.\nЛакнн Фйодор хизакла аддымлаяркан радионун на чур агыр хабар кэтйрдийини Ьалэ билмирди. Бу хэбэрй она Тэшвйгат йурушу иштиракчыларынын кечзлэдик.1э-ри канддэ чаТДырдылар.\n— Япон самураЙлары Си^ин Ьамерлй-низ олан Семйон Лароданы елдурмушлэр!\nСемйон Лагода... О, кечэн нл Узаг Шaflг сарЬйддинден эва мз'зуниййата кэлМйшДй. Фйодор догма сэрЬадди ити козла горуян сарЬадчйлар Баггында онун нагылыны ха-тырлаиырды. Пнди иса о, Болак олмушдур. Агрыдан Фнодорун галби сыхылырды, агламаг истэйирди, анчаг газабДан вэ кин-дан кезлариндан яш чыхмады.\nФйодор звда атасы илэ корушэркан сар-Бадчннйн гаЬроманлыгынын Тафсйлатыйы ейранди.\nФйодор Мйхеев бYtYн бунлйры сакитчэ динлади, сонра янынДА дуран атв(^ын1 бахды во санки чохдан башланмыш олан сеЬбэтини давам этдирэрак сакит саслэ деди:\n— Пнди невба маинмдир.\nДмитри Фйодорович оглуну багрына ба* сыб галбини буруйан Ьэйачана кв-\nлорак уча сас.и деди:\n— ДогрудУР. кстмалисэн!\nБомип куп Москвая, халг комиссары Ворошиловун адына моктуб кендарилди.\nМосквадан чаваб чох тез калди. Климент Ефремович бу ватанпарвардик Ьарэ-\nкати учун Михеева ташаккур этди ва онун учунчу оглунун орду сыраларына хидмата дахил олмасына йчазэ верДи.\nКолхозчулар Семйон Лагоданын гарда-шы комбайнчы Иваны да тезликла Узаг Шаргэ пола салдылар. Онун ардынча ФГю-дор Михеев да кетдп. Дмитри Фйодорович хидмат ерина гадар оглу ила бирликдо кстди.\nТанкчылар 11иссасинда Дмитри Фйодоро-вичи наинки онун огуллары Павел ва Виктор, Бамчинин башда командир олмаг-ла полкун бутун шахси Ьей'ати гаршыла-ды. Коруш самиминиат вэ достлуг шараи-тинда кечди. Командир Дмитри ФГюдорови-чи танка до'ват эдиб ону мешадэ каздир-ди, машынын маниалари неча даф этдийи-ни, галын агачлары неча кокундэн чыха-рыб ера салдыгыны она кестарди.\n— Бейук гуввадир!—дейа гоча ЬеГфян галды.—Бас экипалбда неча адам вардыр?\nДмитри Фйодорович чаваб алараг бир гадар фикрэ кетди, сонра командира мура-чйат эдарак сорушду:\n— ЭКйпажы такчо Михсевлордан ду-за.ггмак олармы?\n— Атачан, сйзинки.Дэр бас олармы?\nТанкчылар кулушдулар. Гоча да ку.1Ду:\n— Бас олар, Ьэм да бир неча танка ча-tap!\nМосйвая икййчй мактуб кендарнлдн, тезлйклэ Мйхеевйн дердунчу бглу Владн-мйр Да пб.1ка КА1ДИ, вэтанпэрвэр гардаш-лара дейуш машыны верйлди.\nСовет Ордусунда бир аиланин узвлэрин-дан ибарэт илк танк .^кипажы—Михеев гардашларынын экипажы бело ярздылды.\nМихеевлорин тошобПусуно бир чох совет адамлары да гошулду.\nГа11раманчасы��а Болак олан С^йон Лагоданын сринй йузларла ени вэтанпэрвор ^утду.\nвейук сынАГ\nЬитлерчиларйй йлк бомбалары (^()вет шэ-Ьэрлэри вэ кайдлэрй узарйнэ твку.1дукда Мйхевв гардашлары Узаг Шэрг сэрЬэдлэ-рйнДэн чох узагларда идилэр: онЛарын\nхидмат этдийй танк полку гарб сэрЬэд-дйндэ, Лвовун яхынлыгында иди. Виктор бу полкда танк ротасынын команДири, Павел иса онун муавини иди. Фйодор во Иван взвод командири пдилор.\n1941-чи ил июнун 22-до ахшам танкчылар деиушо кирдилор. БитлерчИлор зор-ла иралилэййрдилар. Михеевлэрин хидмот этдиклари полкун узарина алман Дивизия-\nсы Ьучум эдирди. Лакин совет дойушчу-лори ерлариндан тарпанмодилер.\nМихеев гардашлары анда садиг чыхды-лар вэ 63 эскари борчларыны фэдакарлыг вэ гаЬрэманлыгла еринэ етирдилар.\nКашфийят хабар катирди ки, Ьитлерчи-лар Бамлайа кечмак учун яхынлыгда танклар ва пияданы топламышлар. Фпо-дор Михеев танк Ьучуму козланилон исти-гаматдэ пусгуда дурмаг Ьаггында омр алды. Владимир ва Иванын танклары лап яхынлыгда, мешэйэ бир годор яхын ердо кизлэнди.\nФашистлор гофлатон чыхдылар. Фашист танклары бир-биринин ардынча кедирди. Фйодор беш танк сайды.\nПусгуда дуран депушчулэримизлэ душ-ианин машынлары арзсындакы масафэ аза-лыб, уч нуз метра чатдыгда Битлерчила-рин дастаси. Бар ики тарэфдэн батаглыгла ahaia олунмуш йол боюнча занчир khmj! Дузулду.\nБу заман маторларын кур соси даЬа кучлу coca гарышды. Бу, Михеевлэрин танкларындан биринин топ саси иди. Фа-шистларин габагда кедэн машыны ларзайэ калди, икинчи аташдан сонра иса алов тутуб янды.\nБэмин бу вахт Михеев гардашларынын башга бир экипажы далда кеДэн танкы атэша туТду. Душман Чалд Тэриэнмак ис-тэйир, маневр эдэрэк атэшин а.1Тындан чыхмага чэЬд эдирдн, .Такин этраф батаг-лыг иди вэ гачыб гуртармаг мумкун де-йилди. Фйодор фашист танныны диггэтлэ излайирди. Вудур, таикын яны бир анлы-га нишапкаЬда корунду. ДорЬал аташ ачылды... Бу танкын агипати да габагда кедан машынын агиботи кими олду.\nБу гыса вурушмада Фйодор Михеевин взводу фашистларин беш машыныны вуруб хараб этди. Мйхеев гардашларынын хид-мэт этдийи рота иса душмзнин сэккиз Танкыны яндырды вэ эллидзн артыг ав-томатчысыны маЬв этди.\nЛакнн илк фарэЬли галэбэдан сонра гарДашлардан биринин—Пванын Ьэлак ол-масынын кедарлн хабарн ка.1ди.\nДмитрй Фйодорович бу агыр хэбари эшйтдикда о, узун заман башыны ашагы салыб кэдарли Ьалда сукута далды. Оглу Семйон онун япында дурмушду. О, атасы-нып сукута далмагыпа мане олмаяраг, баша душурду ки, атасы кодор ичорисипдо-дир. Ата бу сукуту позараг, явашчадан:\n— На этмоли, муЬарибада ган Току-лэр,—^дейарэк, оглуна бахды.—Бэс сан\nинди на душунурсан, Семйон?\nСемйон дофолорло душунмушдур ки, онун да чобЬойо кстмаси вахты чатмыш-дыр, буна к«ро да атасынын суалы онун учун козланилмоз деиилди.\n— Ата, ЗОИН эдирэм ки, мон да ордуя, чабЬойо кетм.шиГюм...\n— Воли, СГшма, СОНИН до пахтын чат-мышдыр. Г(*П ло'ното к.»лмиш 11итлерчнлор билсиилор ки, бизим Михеевчйл.»1»ин сы-расында бош ер олмаячагдыр. Сон дузкун ropai»a колмишсон, оглум!\nБелоликло Михеевл.|р аилосинин бир уз-ву да эскор олду... .Михеевлар намус во шорафлэ вурушдулар.\nЛАЙИГЛИ МУКАФАТ\nБамйн кунлор Дмитри Фподоровичин эвиндэ гапы даим ачыг иди: гонагларын бири кедир, о бири колирди. Мактяблнлор енича кетмишдилор ки, инди до астанада эллориндо чичок д.к'т.и'и во Ьодиййалор олан орДуя, авилсияя, донанмая кенуллу ярдым чэмимй.пимин узвлори керундулар.\nПолдан енйчо колон гоча йору.тмутду, лакин ата ез огуллары илэ бир ерда отур-дугу кими, о Да езунун канч достлары ила отуруб, она неча орден верилдийи, Хабаровскда ону нечэ сэМнмиййатлэ табрик этдиклари Ьаггында тэлэсмэдэн Даны-шырды. Сонра о, бнр мактуб квстэрдя. Мэктуб эЬмалча олараг елдэн-эдэ кэзир-ди.\nБу мактуб Н. А. Булганин йолдашдан иди.\nУзун, гызгыи сеЬбот башланды. Конч-лори hop шей марагландырырды. Дмитри Фйодорович до нзу Ьаггында, огуллары Ьаггында, колонок плаилары Ьаггында да-нышырды.\nО, с^зундэ давам эдарак, деди:\n— Беш оглум танк Ьиссолорннда хид-мэт эдир. Полковник Виктор Михеев Ьиссэ командириднр, подполковник Владимир Михеев зиреЬли-танк вэ механнклешди-рилмиш гошунлар академияСыны гуртармаг узрэдир, забитлардан Семйон, Пйотр вэ Михаил танк болмолэринин команднрлари-дир. Пкй нафар—Павел вэ Фйодор эЬтият забитлариднр.\nСонра Дмитри Фйодорович гонаглара даЬа бир фото Шокли косторорак деди:\n— Вуилар новолорим Валентин во Ал-бертдир, пгулларымдаи Виктор во Папелии ушагларыдыр. Онлар да аталары , кими, танк мактэбиндо охуюрлар.\nПодполковник А. СКИБНЕВ.\nС^нтябрын 7 ва 8-да Франса парламен-тинин депутаты, Франсаиын кечмиш баш назири М'б Эдгар Фор ва онун арвлды Азарбайчан пантахтынын керкамли ерла-рн, санае муассисэлори во модониййат очаглары ила таныш олдулар.\nГонаглар шаЬари кэздилор, С. М. Киров адына маркэзи маданийнэт ва исти-раЬат паркында, республика стадионун-да, Бекумат эви янмндакы мейдандя олдулар, шэЬарин даглыг Биссэсиндэ ени тикинтиларэ бахдыляр, кеЬнэ Бакыямн архитектура абидэлари ила таныш олдулар.\nСонра онлар шэЬэрин ан коЬнэ муас-сисолориндан бирина—лейтенант Шмидт адына машынгайырма заводуна кетдилар. Ву заман заводун мэдэниййат сараЙын-да сэмаролэшдиримилэрин ва ихтирачы-ларыи умумн йыгынчагы кечирилирди. Пмгынчаглакылар ч-б Ф(М)у екдилликло роясэт Ьей'отинэ сечдилор.\nЗаводун баш .м\\Ьэндиси, йыгынчагда мэ'рузэ эдан А. .М. Годиров ч-б Э. Фору атэшин саламлады вэ франсыз халгына АзорбаПчан фэЬ.юлэриндон самими салам етирмэПи хаЬиш этди.\nЧ*б Фор рус дилиндэ чаваб нитгн сей-лойэрэк деди:\n— Самими, достмясына габул учун май сизэ ташаккур этмэк истэрдим.\n.Ман ма'руяаии марагла динладим вэ ейрэндям ки, сиз—фэБлэлэр сомэрэлаш-дирмэ ва ихтирачылыгла нечэ машгул олурсунуз.\nМэн Франсада сизин саламыкызы мут-лаг ерина чат��ырачагам. Вз тэрафимдэн ман франсыз халгынын Совет Пттифагы халгларына достлуг Бисси баслэдииини билдирмак истайирам,\nЧ-б Форун сон сезлари йыгынчагда-кыларын курултулу алгышлары илэ гар-шыланды. Салонда «ура» саси, «Ишасын Франса—Совет достлугу!» сэслори учал* ды.\nГонаглар муэссисэнин эразисиндэ олдулар, механизм вэ гурашдырма сехло-ринэ бахдылар, заводда бурахылан газма аваданлыгы илэ таныш олдулар.\nЗаводун Байэтиндэ бир дэстэ фаЬлэ ва муЬандис ч-б Фора яхынЛвшды. Гызгын снЬбэт башланды, Заводун фаЬла ва му-Ьэндислариндан ба'зиларн ч-б Форла франсыз дилинда данышырдылар. ФэЬлалэр Франсыз классиклэринии ва муасир тэ-ропнпорвор язычыларынын осорлэрино яхшы бэлод олдугларындан, онлары нечо севдиклэриндон данышдылар. Ч-б Фор гейд .этди ки, о да рус эд.дбийятыны гызгын севир.\nФранса—Совет мунаснбэтлэриндэн баЬс эдарак ч-б Фор деди: М^н Ьэмишэ халг-ларымыз а!»асында досг.1)г ва гаршылыг-\nШэкилдэ: Э. Фор Л. Шмидт адына ДЭН бириндэ. Фото\nлы анлашманы меЬкэмлэндирмэйэ чаЬд здачайам. Маним Совет Пттнфагына сэфэ-римдан магсэдим да будур.\nЗавода калмасиндэн хатирэ олараг ч-б Фора фырлангычын—газма агрегаты-нын Биссалариндэн биринин макети таг-дим эдилди.\nЧ-б Фор Бадиййани габул эдэркэн деди:\n— Мэн бу орижинал Ьадиййэ учун сиза чох ташаккур эдирам. Мэн ону Бакыда олмагымызын хатирасн кими сахлаяча-гам.\nАхшам ч-б Фор вэ ханым Фор Низами музеиинэ кетдилар. Бурада Азэрбайчанын архитектура абидалэринин макетлэри онларын дигготини чэлб этди.\nДунан саЬардон гонаглар Артномнефт нефт мэ'дэнлари идарасинин дэниз ма'-дэнлэрина бахдылар. Бурада онлар бир сыра ишлэйэн гуюларда, йыгма мэнта-гасиндэ вэ болушдуручу будкада олдулар, компрессор гуюларына сыхылмыш Бава вррилмэсини автоматик суратда тэнзим элэн чиЬазларын иши илэ таныш олдулар.\nАзарбайчан Нефт Санаеи Назирлининин дэнизда нсфтчыхарма идарасинин баш му-Ьандиси А. Э. Билэндэрли вэ Артномнефт нефт мэ'данлэри идарасинин рэиси И. А. Рустамов'гонаглары дэниз шэраитиндэ гаэманын вэ нефтчыхарманын тсхноло-киясы илэ, эс-Гакадалар тикилиши ила таныщ этдилэр.\nСонра ч-б Фор Бакы нефтайырма заводуна кетдй. Азэ1)байчан нефт заводла-ры бирлийинин баш муЬэндиси Р. Б. Пс-маПылов нефтдэн ан чох файдалы мэБсул кетурмайэ имкан верен каталитик крекинг васитасилэ нефтайырманын муэсси-сада татбйг олуиан технолокиясы илэ гона гл ары таныш этди.\n2-чи сехин онераторлар отагында ч-б Фор бир дастэ фаЬлэиэ раст калди. СеЬ-Оот заманы ч-б Фор деди:\n— Ман Бэмйша амин идим ки, ха.тгла-рымыз арасында там гаршылыглы анлаш-ма олмалыдыр. Русларын ва франсызла-рын МИЛЛИ характерлэри бир-бирина чох яхындыр: Бэр ики халг сулЬсевар, зэЬ-мэт Севан халгдыр, зарафат этмайи бача-рыр вэ севйрлэр.\nМэн Ьэмишэ елкалэримиз арасында яхынлыг олмасына чаЬд этмишам вэ ка-лэчэкдэ да чаЬд эдачайам. Хусусила маним КЭЛИП1ИМ совет халгына достлуг му-иаеибэтлари басладииимй субут эдир.\nМэн к(»ммунист дейилэм вэ биз Беч да Ьэмиша ва Ьар шеидэ бир-биримизлэ ра-зылашмырыг, шейлара ва Ьадисаларэ Ьеч да Бэмиш.) эйни нэзарлэ бахмырыг. Лакин МЭН бела Бесаб эдирам ки, бутун му-баЬисали масалалэри биз данышыглар иолу ила Балл этмэлийик вэ Ьэлл эдэ би-ларик. Буна керэ да биз тез-тез корушмалииик.\nМэн демэлииом ки, сиз ез игтисадиПят ва м ..д ан и и и ат и н и зи и п к и -шаф этдирмэк саЬасинда чидди мувэффагиииотлар элда этмишсипиз. Мэн йэгин этмишам ки, динч ярышмаг учун бизим Ь'^р бир имканымыз вардыр.\nЗаводдан кетмэмпш-дан габаг ч-б Фор завода каланларин ра'й кп-табында ашагыдакы гсйди этди:\n«Ман Бакыда ени пефта П ы рма за воду н а\nкалмакда хошбахтам ва Франсада бойук э11.*мий-пат вррилан санае саЬа-скнин техники инкиша-фм Ьаггында мамнунин-натлэ хабар тутдум. Ман рэЬбарлийин ва заЬ-маткешларин нумайан-далари илэ бурада ке-рушдуиум учун чох хошбахтам».\nАзарбайчан ССР Али Советинин садри А. С. Байрамов ч-б Э. Форун ва арвадынын шарафшм наЬар верди. ПаЬар са-мимиййат ва достлуг ш •раитинд.) кечди.\n(Азар.ТА).\nзаводун сехлэрин-Ю. Каплуиундур.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-kommunist-sep-09-1956-p-2\/","date":"2017-03-26T22:54:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00078-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4831150174,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.483115017414093, \"tuk_Cyrl_score\": 0.18062548339366913, \"kum_Cyrl_score\": 0.08022522926330566, \"sah_Cyrl_score\": 0.026466436684131622, \"crh_Cyrl_score\": 0.024057315662503242, \"tat_Cyrl_score\": 0.020597873255610466, \"kir_Cyrl_score\": 0.020397935062646866, \"nog_Cyrl_score\": 0.02017994225025177, \"tyv_Cyrl_score\": 0.019660688936710358, \"eve_Cyrl_score\": 0.01488824374973774, \"lez_Cyrl_score\": 0.011107301339507103, \"krc_Cyrl_score\": 0.010634690523147583}","num_words":11577,"character_repetition_ratio":0.023,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.485,"perplexity_score":83548.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 6, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТИ • HOIAW irn-m ия ^тн»\nАлим Г9клиф едир\nДашрда фермер тасерркфашры\nЗЭРЭРЛЭ ишлэаэн колхоз ВЭ СОВХОЗЛАРЫ HHJO эвэз шмэсин?\nБазар му^ис11бвтлар1Ш8 ке-чидлд алападар Jchh таоар* руфатчылыг формалары: мэЬсул истеНсал едан коопе-ративлер, |{внщлл фермер та* сарруфатлары, ичара ме]да«а чьгхыб, Сез JOX ки, бу мул-KRjjer формал|фы арасында рвгабэт кучландаж^ узу« иллар зарарла ишла]ан со]зхозларын сарт базар шти-сад«}]аты шараитияде нор* мал фaaли}Jaт кестармаси артыг мумкун олма]ачаг.\nИстеЬсалы артырмагьш. ягтисад»|^атда сабятлик Ja* ратмагын за вЬалиннн во-зЩ}огит 1ахшылащцьфма-гын ш реал васитеси олан кэндли тасарруфатларынын узаринда дaJaнмaг истардик. sHa наинки Зарарлы саЬалардан, harra мураккеб даглыг шараитин* да устунлук ташкил еда« Ja* мачларда«. дераларда« са* марели истифада едорак кацц тасарруфаты маЬсуллары ис* теЬсалыны xejAH артырыр. Колхоз ВЭ совхозлар анчаг Japapлы. тракторларын иш* Л9]е билдиJи ири торпаг са* Ьалэриндан истифада едир. Даглыг эразидэ яса бела са-Ьэлер мапдуядур. Кэлбачэр, Лачын, Дашкэсан, Кадабе^, ШаЬбуз, Ордубад. Хызы, сабиг Гонагканд ва башга даглыг .ра]онларда тахыл, MejBa, картЪф, таровээ, эт, суд вэ башга маЬсулларын 5—6 азалмасынын, он-ларча К0ИДИН сьфадан чых-масььнын, эЬали ахыныньш, japapnbi торпаг саЬаларинин epooHjaJa уграмасьшын эсас сабэби «чтима« тэсорруфат-ларын тортаглардан Самара-ли истифадэ еде <^лшмоси-дщр.\nИкинчиси, кандли тэсарру* фатларьмада то(рпарьш hap гарышындан максимум сЭма* ре иле истифада едилир. Республикамызда кавд те* серру<Й1Тына ]ара1рлы торпаг-ларын hep Jya пектарында 62 мин манатлыг маЬсул ис-теЬсал едилди]и Ьалда, шех* си }ардымчы теса14>уфатлар-да бу кестеричи 21,3 дафэ чохдур. Даглыг аразидаки тэсерруфатларда бу рагем\nлама псе 80,6 дафа]а чатыр.\nY41\nЬетта 49 дафе]е, JyKcaK даг-\nГчуичусу, кео|Дли тасарру-фатларьшын янкяшафы учун чохлу асаслы «есаит го|1улу* шу талаб олутт. Эмсина, ичтимаи тасарруфатларын ин* кяшафы учун пар ил эсас за Дюр^Ш» фоцдлары арты* рыльф. Торпагларыя лащдырылмасына, мелиора* cиJa ишларине, техника алын-масына, истеЬсал ва сосиал биналарын тикиямвснна мил* }ондарла вэсаит талаб о;^-нур. Натичеде аЬалинин ер* загла та'мииаты идден-ила пвслеопф, торпагларда ерозм* ]а просеси кучлеиир, еколо-жи таразлыгын позулмасы даЬа да сур'агланир.\nДердуичусу, ичтимаи та* серруфатларда чар» «стеЬсал харчлари артдыгча маЬсулун ма)а дaJapи 1уксалир. Кандли тасэрруфатларьщда »ее маЬсул истеЬсалы «андли <ва онун аиле уэвлар!1яия ама]« ила JapaндыFЫliдaн харч аэ олур. Бела тасарру^тлард^ кандли даЬа чох мапсул »с* теЬсал eтмвJa чалышараг, анчаг тохум алыр ва хырда алаглвр учун чуз'и маблагда пул серф едир. Ичтимаи та* серруфатларда ишлaJe« кавд* ли нее сарбаст истеЬсалчы }ох, колхоз ве совхоз раЬбар-лизинин чари кастаршплари* яи ¿ерина ]етиран муздлу феЬладир. Она кара да ичтимаи тасарруфатда кандли-НИН марагы истеЬсалда )ох, амек Ьаггьшын вртырылма* сьшдадыр.\nБешинчиси, кандли тесар-руфатларынын устунлукла* рвдадэн бири да ушагларын ва тегауд алан аиле узвла-ринин фaJдaлы ама]в челб едилмасидир.\nАлтынчысы, бвJyк колхоз ве совхозларда зиJaнвepичи-лар ва хесталиклар чох сур'* атла JaJылдыFЫвдaн хеЗли мкгдарда ©кин, узум ва ме|-ва баглары, мал-гара талаф олур, гиJмaтли мэЬсул итнр. Бу иткилара гаршы мубари-за учун М)ухталиф кимJaви маддалардан истифада олу* нур. Кандли тасарруфатла-рыцда }олухучу хасталикла-рин JaJылмa даираси маЬдуд олур, зи1авверичилара гаршы мубаризада кандлилер асасан биоложи усуллара устунлук верирлер.\nДвJйлaнл0pдaн а)дын олзф\nки, даглыг аразидаки тошг* лардзн самарали истяфада етмвк, арзаг маЬсуллары ис* теЬсалыны артырмаг, базар HrtncaflKjjaTH шараигивда рагабата давам катирма« магсадйла камли тасарруфатларынын ]арадылмасы за* чибдир. Бу бир да она ив-ра заруридир ки, Ьазырда дат paJoнлapьtмыздa онларча ичтимаи тасарруфат зиJaнлa ишла]ир.' Девлета борч клба* ил артыр, кандли да голу* баглы галыр. Даглыг арази-да каядди тасарруфатларынын икн формада JapMbui* масы маслаЬатдир: меечуд\nшахси JapAbiM4H тасарруфат* лары инкишаф етдирзздк, Je-ни аила гуран ве шаЬэрлар-дан канд jepflopHHa кечен аЬали учун торпаг саЬелари\nа]ырмаг, онлара мал-гара ал* магда japflbiM егмак, шахси тасарруфатларьт инки-шафы бареда B(IahдyдиJJeírи кетурмак jojiy ила.\nКандли тасарруфаты да* ими ол>^, насйлден-насла кеч* мелидир. Кандли фермер та* сарруфаты анчаг кануллулук принсипи асасында гурулма-лыдыр. Давлат баякы даг* лыг аразида кавдли тэоарру-фаты japaTMbuu шахслара 30 ил муддатина фаизсиз кредит вермелидир.\nДаглыг аразидаки фермер тесарруфатлары аз тасарруфат фeaлиJJaтини оарбаст гу* рур. Онун учу« h€4 бир план вэ тапшырыг MyaJJaH едил-.мир. Кандли тасарруфатыны гуранлар истеЬсальш истига-мати вэ Ьачми бареда Ьеч касе Ьесабат верме|)а борч-лу де]иллар. Онлар истеЬсал eтдиJи бутун маЬсуллары мустагил олараг истанила« ташкилата ва базарда сарбаст rHjMaTae сатыр, истади-j« ташкилат ва шахсларла мугавиле багла)ырлар. Даглыг аразидаки кандли та* сарруфатлары биринчи беш-иллик муддэтиида Ьар чур веркиден азад олунмалы, фа-aAHjjeTHHHH алтынчы илинин башлангычындан таЬким едил-миш умуми торпаг фоидунун Ьар Ьектары учун орта Ье-сабла 152 манат маблэгин-да (1991-чи ил гиЗматлери oaBHjJacHHaa ва Ьесаблама манфаатинин 20 фаизи Ьеч-минда) Ьар ил будча1а вер\nки вермелидир. ИстеЬсал ис* тягвмат1ЕИД8н всылы схлараг Ьар Ьектар торпаг саЬасиядан алыяан верки фэрглаядярил-мели за ашагыдакы меблег-да MyaJjBH едилмалидир:\n— Этлик, картофлуг исти-гамэтли кандли тасарруфат-лары учун 90 манат. го]унчу* луг-агчил1ж астйгаматли тэ-барруфатлар учун 30 манат, тутуичулукч:удчулук тасер-руфатлары учун 280—400 манат.\nКендли тасарруфатларынын квлирларина мудахила гадагая едилмалвдир. Кандли фермер таоарруфатларыны ташкил едиб ф8aлиJJeтини та'мнн етмиш ватавдашлар учуй кузаштли пенси|а Ьугу-гу та'мвн олунмальедьф. Кандли тасе1рруфатларына K0tM6ajH, шум трактору ва бир чох дикар ири Ьэчмли, баЬалы техники васиталарин алыимасьшьш сэрфоли ол-мадыгыны назарэ ала-раг, тэчЬязат базала-рьшын саранчамыида тесар-руфатЬесаблы хусуси белмэ )арадылмалыдыр.* Давлат тэ-дарук ташкилатлары кендли тесарруфатьщдан маЬсуллары давлет сатыналма гиJмвтлe-ри но Ja мугавиле г^матле-ри ила алмальщыр. Пул ва-саитини сахламаг ве мухте-лиф мaлиJje alмeли|JJaтлapы епармаг учун pajOH банкьш-да хусуси Ьесаб олмальщыр.\nКавдли таоарруфатларьша биткичилик ва Ьejвa»дapлbIг маЛюуллары е'мал еден, тэЬ-ким едилмиш торпаг саЬэсин-даки башга тэбии сарвотлар-дая Ьазыр маЬсул алан, аЬа-ли1э хидмат кестаран е'ма-латханалар, кооперативлар JapaTMar Ьугугу верилма-лидир. Кандли тасарруфатла-рына агротехники, зоотехники, ба}тарлыг, игтисади ва тешкилати хидмат бачардыг-ча, езларини дирчалдане гэ-дар пулсуз JepHHa jeтИ1pилмв-лидир. Элбатте, бу дeJилaн-лар ]алныз елми мулаЬиза* лар, TaBCHjaflepflHp. Амма ела билирик Ьа]ата кечирил-се, Ьамымыз учун фaJдaлbI олар.\nЬ. МЭММ9Д0В, нгтисад елмларн яамнзэди, Б. TAPAJEB, кзвд тасарруфаты елмларн наянзадн.\nБазар олсун, АХБ!\nДунан Идман oJyнлapы са-pajbfflfla Азэрба]чан Хал г Биржасы илк тичарэта баш-ламышдыр. Сатыша 700 мил-JOH манатль1г мал го]улмуш-дур. Илк сбвдэ;;ашмэлер аЬали арасында биржа]а ма* рагын хе1^ли артмасыны кес-гарир. Бурада 40-дан чох\nб];юкер вар. Онлардан бири. КНК фирмасынын брокери Натиг Гули|ев ма'лумат ве-\nрир:\n— Иттифаг фондунун да-гь1лдыгы бнр шараитда маг-седимиз муэооисалери, тэш-килатлары зэрури малларла тачЬиз етмавдир. Масалэн, 4 нбмрали тикинти трести учун дренаж бо^лары Во-ррнежден алыныб. Ьазырда сбвдалашма кедир...\nАХБ-Je наинки PycHjanbiH, Ьэтта харичи елкаларин ну-MaJenaenapH да мараг квсте-рирлер.\nВиктор Надиров Канада* нын «Ленин» фнр.масьшын нума]9ндэсидир.\n— Фирманын президенти\nМико Акс.мановла Рига бир-жасында таныш олмушуг, — дeJиp, — «иди бура^ онун тэк;ик})и ила «Ленни» фирма-сыны тамсил едирам. Сатыш учун муасир техноложи ава* данлыг ва кичик завод тэклиф ет.мишам. Республика ташки* латларынын вaлJyтacы • ол-мадыгына кере малларьш ]а* ры ги]мавдни совет манаты иле вдoJa биларлар. Бартер мубадиласи да мумкундур. Садача, бизе таклиф олунен мэЬсулун чешиди харичи фирма иле разылашдырыл* мальщыр.\n— тасаввур един ки. АХБ-нин уч де'ватнамасиии, бири 500 манатдан ауксион-дан алмышыг, — дeJa Москва Тахта-Шалбан Бирясасы-нын нyмaJaндocи Владимир Лур]ев саЬбвте гошулур. — Pycкjaдa бу кун haмыJa а]-дындыр ки, Aзepбajчaн ен девлатли республикалардан биридир. Биржамызын нефт, нефт мэЬсулларына ehтиJaчы чохдур. Илк алгы-сатгы Jax*\nшы кечса, АХБ-нин бир не-ча акси]асыны алачагьи*.\nИлк тичаратде ачнабилар коза яajмиp. Сабэбини АХБ-нин Ьамсадри К. Рэсулов-дан сорушуруг;\n— Виза Иран, TypкиJa, Ис* вечра, Алмани]адан мурачи-ат еданлар аз де^ил, — де* Ja чаваб верир. — Месалэ бурасындадыр ки, Ьалалик биржа идареси брокер ]ерла-ринин вaлJyтa ги]матларини Ьазырла.ма]ь1б. Инди вaлjyтa фоио^муз ачыль1б. Дагин ки. навбати алгычлтгыда харичи елкаларин нума]андалари-ни да керачаксиниз.\n...Савдалэшмэ давам едир. Виз биржаны тарк едандэ 4 иамрели тикинти трестиш|Н нума]андаси 104 немрели брокердан 11 мин манат да* jepицдa тичарэт пaвилjoнy алмышды.\n■ Базар олсун, АХБ!..\nВа^ ЭЗИЗОВ, ЧаЬагаснр ИВАДОВ (фото), «Халг Г8зетн»нин мухбнр-дарн.\n--\nХЕЛИРХАКЛЫГБИР АИЛЭНИН СЕВИНЧИ\nА) )арым буидан эввал ^Эакы—Инвест» оглана кв-мак едир» мэгаласиида Азар* информ анаданкалма надир, агыр хвст9Л1^в — Ьемофи-ли)а)а (ганьш лахталанмаима-сы) тутулмуш 0« )ашлы Зе)-нал ЛаЬ)а)ев Ьаггында сеЬ-бэт ачмьпиды. Еле о вахт ме'лумат верилмишди ки. «Бакы—Инвест» бирке Совет—Алмани)а муессисэси-нин )ардь1мы са)есинде Зе)-нал Алмани^ада, Боннда, профессор Бракманьш клияи-касында узун суран муалича курсу кечмек имканы алда етмишдир.\nА) )арьшлыг каркин, интенсив муалича архада гал-мьшхдыр. Зе)нал анасы ила БакьОа, догма евине га]ыт-\nМЬИПДЬф.\nТэкча Зе)налын )ахын адамлары ва гоЬумлары де-)ил. Ьам да вз иштиракы. га)гысы, хе)ирхаЬлыгы иле бу ^рэЬли Ьадисани мумкун еден адамлар да онунла кер\\'ша келмишдилер.\nБу аиле учун Ьэгигатэн хе)ирхаЬ мелеклере чеврил-миш «Бакы—Инвест» муес-сисзсинин емекдашлары, елэ-40 дэ Алмани)а терэфдэн «Бакы—Инвест» муассисеси-нин витсе-президенти, Ьем-вэтэнимиз чэнаб Садыг Са-ре.ми-На.мини JэhJaJeвлep аилэсинин гонагы о.лл1ушдур.\nУч а|дан сонра нее профессор Бракман ону тэкрар .муалича учун квзлэ)ир. Бу дафе муаличэ пулсуз ола-чагдыр. Лаша)ыш хэрчлернни исэ )енэ «Бакы—Инвест» ез узерине кетурур.\nС. КРАСНОВА,\nАзэрияформун мухбирн.ХЕ1РИМЛИДЭ ФАЧИЭ\nHojaöpbm 5-да Ерманиста-нын Но)ембер)ан paJOHy те-рефдэн Газах ра)онунун Xej* римли канди атэше тутул-мушдур. Азарба)чан Респуб-ликасынын Дахили Ишлэр Назирли)иида Азаринформун мухбирина верилэн мэ'лума-та кера. Хе)римлиде олан гоншу Лухары Эскипара кэн-динин сакини Ислам Насибов Ьелак олмуш, )ерлц ми лис амекдашы агыр )араланмыш-дыр. (Азеринфо^).\n• ••\nЗулм 9ршэ дирзнэндэ\nЧемиПетин )азылмамыш гавунлары ]азылы гануяла-рывдав чохдзгр. хн, алверчнлар, тича-\nрэтчнлер орган шпчялерявдав, адн мшпю нафэрввдэя беле Ьамяше чахянвбдар, ehmJaT еднбдэр.\nЧамаат да арабир «чызыгыядан чыхан» алверчиии милясле горхудуб. Aim явдн доцран дэ)вшнб. Инсафы, мурветЕ уйудан бнр пара тпчаратчпвпк кезларм ajarjm-рыиын алтыны кермур. «Гара базар» девлат иагазадары-нын 1аньшда TOja кетмалнднр.\nБу кундардэ бнр икляс забитявдон алдыгымыз иен-туб бу масэланин чяддилц|инн бир аз да габарыг вне ет-дирнр. Ьэмнн мэнтубу азачыг яхтнсарда охучуларыныаа тэгдим едирик.\nг\\ • •• -Iv d.\nБЕРЛИНЛНЛ8Р ЛЕНИНИН АБИДдСИНИН СеКУЛМ8СИН8 ГАРШЫ ЧЫХЫРЛАР\nСалам, Ьерматли редакси-\nподполковники Н. Салимов, милис Majopy, педагожи елм* лар намизади С. МеЬдч)|ев, милис Majopy Ч. Ьасавов, милис капитаны С. ИcмaJылoв, милис ле]тенанты Н. Фара-чов, милис, сержанты Р. Arajes да вардыг.\nЕртаси кун, ja'HH авгус-тун 29-да ады чакияан ал-ты милис ишчисинин имза-ладыгы 1азылы шикА)этла аг халатлы €0jryH4yAapbiH иш JepHHim Jy3 аддьшлыгьш-да JepAemaH Ээизба]\nJal\nИнди Ьамыньш билдиJи бир Ьэгигет вар. Республикада тичарэт ва хидмат саЬаоинде езбашыналыг баш алыб кедир. Чамаат билмир ки, Ьан-сы мал HenaJaAHp. Девлат ма-газаларьшда ejHH мал бир нечэ rHjMora сатыльф. FhJ-мэтлэр магазанын Ьарада Jepлэшмэcинa ва Ьугуг му-Ьафизэ органлары амакдаш-ларыньш тичарет ишчилари ила 0лбиpлиjинин дарачасияа керэ дaJишIф.\nТичарэт ишчилари алычы-лара Ьамиша калек калиблар, амма сон бир ил-ил Japымдa онлар сезун Ьагнги ма'насын-да халгы инсафсызчасыяа coJypлap. Бутун бунлар Ьугуг муЬафиза органлары амак-дашларынын, хусусан да Ьа-мин органларын бу шла ча-вабдеЬ олан раЬбэрлариния бир^аша вазифе борчларына саЬланкар мунасибэти иатнча-синда баш верир.\nБирча мнсал чакачаГам. Бу ил августун 28-да шувалан гэсабасиндакк «Тичарет еви»-нин арэаг магазасывда ку-нуя кунортачагы acnima coJгyнчyлy�� едирдилар. Ха-ричда истеЬсал олунмуш 18 литрлик дамир банкалардакы кун^ахан Jarbmu 170 маната сатырдылар. Алычылардан Ьеч кэс бу 1агын асл rHjMar тини билмирди ва «иди да билмир. Ьамин кун магаза ишчиларинин калек хелдикла-ри xeJflH алычьшын арасында биз алты милис ишчиси, республика Дахили Ишлар Haзи.pлиlJи тедрис маркязи-нин амакдашлары: милис\nРЕДАКСШАДАН: Махтубу чапа Ьазь1рда]а|яган шн-ка]8тчн нла кврушдун. СеЬбат заманы бкодфдн хн, Президента ]аздыгы нахтубда олагадар oxrja6pkra 22-да Ленин PaJOH npoxypopj^ryxyx мустантиш бнзн тапыб jexx-дэн нзаЬат нствдн. Втсх кун нсо Раина адды бнр oi^ лай калнб дедн хн, панвн нагааавын нтднрявдхр. 1Шшш етдн XX, да^ шнха]атчн одш1|аг. Сонра Ьарвинза — иона, С. Ме1|дн1евэ, С. Исиа|1ЛД0ва ва Н. Фврачова 105 ма-нат пул га1тарды. С^ушдуи хн, ахы бу 1агых дитрнхин гн]матн нечэ]адир7 Чаваб вердя: 4 иаяата. Ьесабдадыи, деднм ин, сиз бизе артыг иуд га|тарнысьшв18. чВнр аз га-пнх-гурушу да вар» — дадх. кунабахая |арвгаыя ду-\nруст rHjMarxHH ejpaxa бинодих. _\nН. Садяиов еонра хаЬяш етдн хн, Ватеняя; жвлпт агыр кувдаряцда беда аваахдяэра пцрош бнрха нубаряза-\nJa галхаг, чунхн тан аддаи еас чыхиаз.__\nВяз да узунуву алападар ташхндатда^ тичаратчнда-рэ, бу нша яазарот сдав рргавдт тутуруг; Нд|а аз coj-дашларвшыза Jim хасялнмсншга? Макар бядынрсяихз xi^ зтл- ч«п.\nше'вэси.\n>JOB PaJoH Прокзфорлугуяа мурачиат ет-дик. ¡^курорун олмадыгы-ны баЬаяе катирарак mHKaJa-тимизи габул «гмвкден бо-JyH гачырдылар. Лалнь1з прокурору« муавини Р. РаЬи-мов кенулсуз, Ьам да прокурора вермак шартн ила ши-Kajar аризамязи алды. Ла-KRH Ьар Ьансы тэдбир кер-макдан имтина етдн. Р. Pahi^ MOB бизим mHKaj8THM»3e ела peaxcHja верди ки. Kyja бу 1яцда канар адамдыр.\nОнлардан алимиз узулэн-дв« сонра — 1991-чи ил ceitTjaOpbtH 9-да A3aptej4aH Республякасы Преэцдентина вэ (республикаиын баш лро-куроруна мурачиат етдик. Нала кезла^и^к.\nСиздан хаЬнш едирик ки, Ьеч олмаса М1^аза ишчилэ-ринин биэдан гануисуз ал-дыглары пулу гaJтapмaлapы-на JapAbiM едасиниз...\nЬехяиатлэ: Цуроддях С9ЛИМ0В, Аварба]чан Респубдвхасы ДИН тадряс иорхазнння иуаддння, ихднс подход-\nОСЛОДА СЕМИНАР\nНорвечнн najTaxTbiHAa Ав-ро!пада таЬлукасизлик вэ амакдашлыг масалаларина дайр мушавиранин bHMaJacn ила дамократик тэ'сисатла-рын инкишаф масалаларина дайр семинар ачылмышдыр.\nСеминарын ишинде ¥мум-авропа просесинин ^штирак-чысы олан 38 елканин нума-JaHAa heJ'aтлapи иштирак едирлар. Онларын таркибнн-де тачрубали Ьугугчулар, дипломатлар ве експертлар вардьф. Совет HyMaJeHAa Ье]'етин0 ССРИ Конституся-Ja Незарети Комвтасинин седри С. С. Aл€KceJfiв баш-чылыг едир. HyiMaJeHAe hej'-етинин теркибине A3ep6aJ-чавдан^ Ерменистандан, Ве-ларусдан, Молдовадан,\nРСФСР-ден ва еобакиставдан нyмaJaндaлap дахилдирлар.^ Семинарын иштиракчылары Ьугуги чaмиJJвтдэ асас ганун-ларын фaaлиJJэти, CHjacH пapтиJaлapын ва ичтимаи ташкнлатларын Japaдылмacbl вэ инсан Ьутугларынын, асас азадлыгларын горунмасы ма-салаларини музакира едвр-лар.\nНорвечин баш назирв Г. |1арлем Бруидтйланд нума-1авдалар гаршью��нда нитг coJaaMimiAHp. О демишдир ки. Авропаш таЬлукасизлик ва амакдашлыг масалаларина дайр мушавиранин JexyH ак-тынын Ьелсинкида им-заландыгы вахтдая бери Авропада дорин дэ-]ишякликлар баш вермиш-дир. Бу fl€jjHnn№aHiüiep на-тичасиндэ Шарг ила Горб ара-сьфда гаршыдурма арадан галдырылмыш. Абропада таЬлукасизлик вэ амекдаш-лыг !масалалариЯ9 дайр му-шавюра диалог учун бир меч-ляс ними ташэккул тапмыш-дьф. Онун фикринча, Авро-па ва Шимали Америка одаса-ларини бирл^диран Авропада таЬлуКэсизлик во амакдашлыг масалаларина даир мушавира бир чох проблем-ла1жн бирка Ьалли )оллары-ны талмага гад1ф олан бир ташкилатдыр. О, Ьам да си-лаЬлар узаринда ноэарат мэ-салал^рини ва боЬранлы ва-aRjJoTAapH музакира егмак учун неруш JepHAHp.\nAeJacaH, базар ертасинден чаршанба ахшамы кунуне кечан кеча Ьала 1970-чи йлдэ Шэрги Берлинин Фридрихс-hajH paJOHyHWa учалды.лмь1ш Ленинин абидаси учун сон кече олачагдьф. Абидэнин бурадан кетурулмеси все ду-нене Te'jHH едилмищдир. Шэ-Ьер сенаты онун секулмэси бараде гарар чыхармьиидыр.\nВерлинлиларин naJiaxTbm haicHMHjJeT органларынын гарарына гаршы е'тиразла-ры арты^ бир нечэ куидур ки, давам едир. Ленинин абидасинин сахланмасьшын тарэфдарлары «кечмиш АДР-ин модэни вэ тарихи ир-си ила reJpH-AeMOKpaTHK Joл-ла рафтар едилмасинден» '\nимтина eтмaJe чагырырлар. Лени федерал вилajaтлв•pдaки сосиалист абиделаринин сах-ланмасына тэрэфдар чыхан тэшаббус групунун мэ'лу.ма-тына керэ, Берлиндэки аби-денин .м^^лифи совет архитектору HикoлaJ Томскинин гоЬумлары сенатын чыхарды-гы гэрарын лэгв олунмасы учун Берлин вилaJэт маЬка-месинэ мурачиэт етмишлэр. Kвзлaнилдиjинэ керэ, бу маЬ-кэмэ органыныи гарары гэ-бул олунмалыдыр.\nАртьш уч кундур ки, heJкалин Jaнындa асасан канчлор невбэ чакирлэр. Гэрби Ал^ мaниJaдaн Берлина кал-миш канч бир архитектор Н. Томскинин Japaтдыгы\nабидэни ез Jepиндэ сах-ланмалы олан асл сэ-\n!'»<♦!\nЛ'...\nМосква. ССРИ Двалат Банкы окт1абрын 30-дак jaHw, 1991-чи ил нумунали 200 манатлыг пуллары тадааула бурах-мышдыр*\n5|с Банкнотун у* тврафи. СИТА-нын фотехреимсасы. ХАРИЧИ JYMOP\nк-1 л?\n^ Ма'рузачи динло]ичилардаи сорушур: «Балка, би-\nримиа да]асиниэ, биз бура]а на учун 1ыгышмышыг7»\nСИТА-мыя фетехронмкасы.\nКИЗЛИ МАТЕРИАЛЛАР САТЫЛЫР\n«HJy-JopK TajMC» газети АБШ Ьекуматинин мэ'лу-матлы »YмaJaндэлapи»э есасланараг хабар вермишдип. «Совет Иттифагы ез космик програмьшын кекиш чешьд-дэ кнзли материалларыны сатыр. Cojyr муЬариба • дев-рунда Ьеч бир часус, JaxyA кэшфиJJaт nejKH бу бареда ие'лумат ала билмирди. АБШ Ьамин материаллара о го-дар мараг кестэрир ки, бу малы е)рэнмак учун opaja алычы груплары кендарир».\nГазет 1азыр кя. сатыша верилан маллар арасында нува реакторлары, пeJклэp, ракет муЬэрриклэри, космик cтaнcиJaлap, Jbir4aM енержи манбалэри учун плутониум ва космик сынаглар, експериментлар Ьаггында мухталиф елми санадлар вардыр.\nнэт эсари Ьесаб едир. Муса-Ьибим шаЬарин haKHMHjJar органларынын бу амалини пиcлэjиp. О де>ир: «ЬeJкaл-терашлыг эсешнвн сокулма-си она керэ тэЬлукэлид1ф кя, бу илк аддымдан сонра ки-таблзрын Jaндbфылмacы ки-ми икинчи аддым да атыла билар».\nБурада чэкилон невбанин иштиракчылары Ленин hejKo-линин секулмасине Jon вер-MOMoJa чагыран мурачиэт учун и.мза тoплaJbфлap. Ча* гырыша беш миндан чох адам и.мза атыб ез фамили-Jaлapblны вэ ев унванларыны да квстэр.миш.дзр. Бу имзалар ФpидpиxchaJн paJOH шурасы-на квндерилэчакдир.\nБИР ИГСАЬИБ8 Y4YH 250 ДОЛЛАР\nИнкилтарода чыхан «Гардиан» газетинян мухбири Чо-натан Стал Москвалы «да-гылмагда олан елканин дол-ларла алагадар башыны итир-миш najTaxTH» адлацдырыр. Онун дeдиJинa керэ. Ьэр Ьансы хидмэт учун ечнабилэрдэн доллар тэлаб еданларин ен сыраларында «Ьекумэт ме'мурлары ва рас-ми шахслар дурур».\nМухбир Зазыр: «Совет Дахили Ишлар Назирли1инин идараларицдэн бври, ГУЛАГ-ын зариси е'лан етмишдар ки. харичи елка мухбири Ьар дефо ho6cxaHaJa баш чакан-дг ондан 1500 доллар алына-чагдыр. TeлeвизиJa ширкот-лэрннин (Г^орбин — СИТА-нын rejAH) HYMaJdHAanapH хсбэр верирлер ки, Мудафиа НазирлиЗи Ьа^и базалардан чэкилиш Ьугугу учуй 500 доллар талаб едаф. Лакия PycHjaHbffl баш прокурору Валентин Степанковла элага-дар даЬа биабырчы Ьадиса баш вермишдир. Би-Би-Си она мусаЬибо учуй мурачиат етдивда о разылыг вермгап* дир, амма бир шартлэ ки. она 250 доллар ве{жлсия».\nЧонатан Стил дчЬа сонра Jaзыp: «Рус .мухбирлари бечэ практикадап Герб' мухбврла-ри гсдор газэбланврлар. Чун ки, бу практика онларын ]уксэк вэзифэли шахсларла vHchjJaTA© олмасына гати им-кан вермир. Онлар бу маса* лани мухталвф Ьекумэт вда-реларинин матбуат ше'бола-ри гаршысында галдырмыш-лар. Чанаб Степа1Ш0вун ке-мэкчиларивдэн биринин ба-janaTU есл haJ-KyJa сэбеб ол-мущдур. О, 03 рансина Ьагг газандырараг демишдир ки, мусаЬиба «1арадычы ишдир», онун Ьа1тыны едамак лазьм* - дыр».\nАДМИРАЛ ЧЕРНАВИН HNJ8 К8ЛМИШДИ?\nТахминэн ики Ьэфтэ эв-вэл ССРИ Ьэрби Дэниз Донанмасынын баш коман-даны, донанма адмиралы В. Чернавин AзepбaJчaнa калмишди.\nЭслинда AзэpбaJчaндaн (Лэнкэран сечки даирэсин-дон) ССРИ халг депута-тынын pecпyбликaJa кэли-шиндэ ела бир гeJpи-aдилик Joxдyp.\nЬам дэ инсафан демэк лазымдыр ки, кеЬнэ гaJдa-да. дэбдэбали дыэкилда Азорба1чандан депутат се-чилсэ да, Москвада Jaшaca да. адмирал Чернавин дикар «депутат»ларымь(здан, масалэн. И. Гореловскидэн, А. Волскидан форгли олараг арабир ез сечичилари-ни Jaдa салыр, имкан да-хилиядэ онлара кемэ1и да Дв)ир.\nЛакин В. Чернавинин сон мяccиJacыяbш мэгсэди башга ИДЯ вэ буну Москванын кутлавя ян(^pмacяJa васи-талэри дэ кизлэтмирди. «Из-вести]а» Ьала сэфэрдан бир кун эввал Jaзыpды ки, адмирал БaкыJa Хазар Барби Дэниз Донанмасынын кaлэчэJи. тaбeчилиJи ба-рэсинда республика рэЬ-бapлиJи ила • данышыглар учун кедир.\nЭлгараз, ССРИ Ьорби Даниз Донанмасынын баш команданы ХЭ1зэр саЬил-ларина ниJo калмишди?..\nИраличодан гeJд едак ки, баш командан Aз9pбaJ-чан пaJтaxтьшдa чох моЬ-дуд даярадэ адамларла ке-рушмуш, асасан гапалы сеЬбэтлор апармышдыр. Юдур ки, элимизда олан ма'луматын асасыны ме'-тэбэр Ьэрби даиралардая вJpaндиклэpимиз ташкил\n*^афорин илк куну донанма адмиралы Гырмызы BaJpaглы Хазар Ьэрби Да-няз Донанмасынын баш хомандаялыгы ила керуш-1^ш, Хазар данизчилари-нин калочок тaлeJи масэ-ласняи музакира етмишдир. О. сез вермишдир ки, ез садит матрос, мичман вэ забит heJ*этиня Ьеч вахт дарда гoJмaJaчaг. Адмирал билднрмишдир ки. Аздрб^ичан ез мустагилли-]хяк е'лан етса да. милли мудафиа назярли1и Japaтca да, теХД авваллар олдугу кнмк Jeнэ ССРИ Ьарби Доняв Донаямасыиьш а]рыл-маз Ьяссасидир. Тэбии ки. шахси heJ'этя вэ Ьэрби тех-вякасы ила бирликда... Чер-иавин Хазар дэнизчилэрияа\nез Ьэрби тэ'лим програм-ларыны эввэлки га]дада Jepинэ JeтиpмэJи т0вcиJ0 етмишдир.\nГБХД-нин JaxbIH вахт-ларда бутунлукла Азэрба]-чан Республикасынын табе-лиJинэ кeчэчaJи еЬтималы ила алагадар Чернавин билднрмишдир ки, рэсми данышыглар oлмaJынчa бу Ьагда музакирэлэр ачмага Д8]мэз.\nСонракы кунлардэ ССРИ халг депутаты В. Чернавин ез сечичилэри ила керуш-мушдур. Сечичилар Азэр-бaJчaн халгынын бу агыр кунлэриндэ адлы-санлы. jYKCЭк рутбэли Ьарбчи ки-МИ ИHДИJЭДЭK 03 Сбзуну демэмасини она ирад тут-му шлар.\nДепутат зонанын бир сыра муэссисэлэрини кэзмиш, сечичиларине песабат\nвер-\nмиш, онлары динлэмишдир.\nБунлар 03 JepHHAa. Лакин Азэрба1чан Республикасынын ССРИ-нин Али Мэчлисиндэ мушаЬидэчи HYMaJeHAa heJ'aiH ила тэм-сил олундугу бир вахтда ССРИ халг депутатынын республикамыза кэлиши башга «эламатдар» Ьадисэ-лэрлэ уст-уста душмушдур.\nАдмимлын BaкыJa сафари эрэфосинда вэ сонракы кунларде A3ap6aj4aH орази-синдан Ьарби техниканын та'-чили га]дада чыхарылма-сы давам етмишдир.\nЬамин Ьэрби Ьиссэларин 6eJyK бир гисми В. Черна-вияин депутат олдугу эрази-Ja душур- Бу, биринчи .нев-бэдэ Лерик paJoHy арази-синда JepnamaH Ьава Ьучу-мундан мудафиа комплекс-лорина аиддир. Узун иллар фасилэсиз вэ гусурсуз иш-лэJaн Ьамин системлэрин сон вахтлар керунур. Ьамы-сы бирдан-бирэ «хараб» олуб вэ онлары башга шэ-Ьорлара «то'мирэ» кенде-\n^\"^^элк'а до бутун бунлары адмиралын сафари ила багламаг лазым дeJилди. Лакин Ьэгигэт беладир ки, тэшкилинэ Ьала jeHH4a баш-ламаг HCT0AHjHMH3 взуну-мудафиа гуввалэриник Japa-дылмасы, таза мудафиа нaзиpлиJимизин ajar ачма-сы учун кимдэн кемэк кез-ламасэк дэ,\" али сзркэрдэ-лардэн бири, 03 депутаты-мыз В. Чернавиндэн ^уну KesnaMaJa Ьаггымыз вар.\nYaejxp Ч9Ф9РОВ.\nЬэрбн журвхяяст.\n(Хусуси ..олараг а^шяг гэастя» учуя). .\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-06-1991-p-3\/","date":"2017-03-26T22:49:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00094-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3858502507,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3858502507209778, \"tuk_Cyrl_score\": 0.11377160996198654, \"kum_Cyrl_score\": 0.08130903542041779, \"tat_Cyrl_score\": 0.04390612617135048, \"kir_Cyrl_score\": 0.03362581133842468, \"crh_Cyrl_score\": 0.030016353353857994, \"tyv_Cyrl_score\": 0.026434658095240593, \"sah_Cyrl_score\": 0.021548155695199966, \"krc_Cyrl_score\": 0.020666249096393585, \"lez_Cyrl_score\": 0.018442226573824883, \"uzn_Cyrl_score\": 0.017441987991333008, \"udm_Cyrl_score\": 0.014245541766285896, \"alt_Cyrl_score\": 0.014051111415028572, \"nog_Cyrl_score\": 0.013202391564846039}","num_words":13364,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.43,"perplexity_score":61787.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 21, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ • аниА» mi-чи ил. • м imБУ ГЙЛЯ БИЗИМ ГИЛИ■ НСАН москен САЛЫР\n...Ачыг пан«0{юдш исчари С01РИН дат haeacbi. бир де гэ-даш ел маЬнысы долду. Суру^ олияи узадыб ду)мани басды еа дартал да свндур-ду: ккмсе хьфылтылы овсла мусаЬиба иерирди. Bajancbi СЭС жэ сусмаг бнлмнрд». Му-саЬибим суручунун дэ, «ю-1жм дэ чашыб галдыгымы кэруб алини габага узатды, га]а«ьш башыцда да!)анмыш ушары кестотйб кулэ-кулас\n— Бура гарабарды, гар-даш, — Д€«и.\nЬа1мымыз ОЭС калан Taj»* фа бо^ла«дыг. 12—13 Jam-ллрьшда орлан ушары ир» палыд арачына ce>ica№i6 оху-1УРДУ- Ела бил нэ JaHbiHAaH егруб кечанлэр» керур. «э де бир кимсэни ешцдирд». Ьа-мия арыг. rapajaHbD орлая бу AyHjaAa hap mcsjn унуда-раг го]яувда Aajaiiubipbi бу дарларын, дузлэрин, мешэ-Ларин маНнысьшы оху}урду.\nСанки алышыб >аная урэ-1иимшэ су чилавд«. Ахы бир aj де^ил, бир ил дeJил, дуз дврд ил иди ми, бу сас сус-мушду. Кэзларимиз дэ дин-чэлди, манлумуз да. Дорру-дан да, бура Гарабардьф. hep дашы. Ьэр rajacbi, hap члча-jn нармэ ила нэфэс алаи Га-рабар.\nКерлуиу «ечан кими дала-ма Доллар башлаяды. Бу да Галадараси. Бир аз JyxapH-да керунан иса БeJlyк Гала-дарэси' мандидир. Адамы га-рибэ Ьисслор 6ypyjyp. Лады-ма маШ'Ьур бaJaтыньш таныи м'исралары душур: <Бу гала бизим гала...» Анчаг чами бир неч» 3(J аввэл бу Jepлвp гачаг-гулдур Jyaacbi иди. Ьа-миша дар чешмалерииин ha-зин нагмаси ил» yjyjan а«а тэбиот куллэ сасиндан дяк-синирди. JaJ а>лары каяан-дэ 4aJ канарында, булат ба-шында. KOj тарлаларда ала-чыг алачыра сврсанирди. Ии-ди Jyw Jepлaipини да. or узаяан чырырлары да от сыб.\nЭэвэлчэ «вpтoлJoт ме]дан-часына чыхдыг. Дузу, оэба-бини Ьеч озум дэ билмадмм. Кврунур, так бирчэ она кора ки, соя дорд илда гулдур-ларьш ан ^уасир силаЬларда, де]уш сурсаты ила долу вер-тол]отларьшьш П€|]да одцуру базалардан бири> да бура иди. Кандин JyxapbKbiH^a, тепа-нин устундэ кениш меЗданча дузалдилиб. EjHH «вахтда уч-\nартол№ pahar мр. Козлвряиин\nрына бизим Mr ^ояларын-да, о чумладен Келбемдр еа Лашнда дуэвддвяишп nej-данчалар каеди. Вир еортол-JOT аячаг енэ бшшр. Ела бу сабабдш меча дафэ газа баш ве|рнб. Кораоэн, гаяьшьюа, сумуЗумуза ишламяш тен-баллик ев вгалвпдеи. «меи-Д0Н ощду. гардатыма да^» фелсафосийдаи т еахт ел чакаие^?\nГачгынларла чох Kopiym-муиюм. ТалеЗйимм, твбиетин-ми амансыз бурулраньана душен, дорма Зурд-ЗУ»ась1ндан ап чамви бу адамларьж чеЬ-рэлв|риндев«и «искиля, япка-ранчьшыры сеэла ифада ет-мж Ьагиютаи челинднр.' Ва Ьэмиша да надэнса мана ела кэлир ки, онлерын талелэри кими, хусуочЗЗатл^ да. да-нышыглары да оирЧЗйрия» охшаЗыр. Галадаресицдэ дэ беледир. hen «эЗш! ферпша вармаЗан тэкча ушаглардыр. Чохдан торпаг, эюншшшк, булаг. меша Ьесрети ила За-шаЗан ушаглар гарры «атла-рын» белиядо Зарыша чых-мышдылар. Kaìg^ кирэча-Зюздаки тапэния устуидв гэл-Заныяы тустуледая ихти13ар гочаларла, твзача кечуб душ-дуЗУ евин, ЛаЗегг-бачасынын оалигэоаЬманы, аЗ»р-еониЗи яла мэ1шул олая сакинлардз таиыш олдуг, ишлври, гаЗгы-лары ила мараглаидыг. Таза очаг, твоа гояшу, Зени баш-ланан hajaT муиасибагила ha-мьюыны табрик етдик, «га-даминиз урурлу, торпарьшыз барэкэтли олсун* — дедик,\n<28 Ма}> колхозу, иеча деЗарлар. гуру Зердв ташкил олунуб: «а Ь^бында бчр га-пик пулу варды, на амалли-башлы техникасы, малы, го-Зуну. Мвшын-техюпса садача олараг дарылмыш, тэсэрру-фатьш ихтиЗарывда олая мал-девлат иса талая едилмиш-днр. Бирча мисал: БаЗ<ух Га-ладарэои ва Галадараси кавд-ларинда чэнш ими ил е(В8ал 700 башдая чох гарамал олуб. hap ял довлата 100 тона Захын ат сатьшыб. Ин-ди »оэ тэсэрруфатда чами 200 баша Захын гарамал вар. Бас неча, Ермеяистандая ча-рырылмамыш гонаглары аЗ-ларла, «лларла ЗапиР'гмэи, ичяртмеи лазьш «да. Биз Нала кечЬамеч аЗарыада на-мэрдлар тарафиядви 3®ВДЬ1-\nрылмыш -мактаби. дарыдыл-мыш су, електрик хэтларини дем1ф11К. Она кара да колхоз еа иедц СоеетлиЗ» теш-мил адалдикдан сонра тасер-•руфатын малцЗЗ» васаипинии асасьжы еоЗмаг. дарьщыл* мыш машын ва механишала-рв бцр З^ра чам егмэи, 3^-ниларвни алмаг, адамлары тасерруфатьш мухталиф са-Ьаларицда мувафиг тарзда Зерлашдармэк лазым иди. Вела да етдилар. Канч му-тахассис Елбрус Русгамовун колхоза седр сечилмаси Ьа-мьшын урв|3ивдан ол;^. Ону чохдан таяыЗырам. Фераса-тинэ. адамларла дил таимаг, онлары 03 ардынча апара билмак бачарырына Захшы баладэм. Б. Рустемов бир гэ-дар гаЗтылы керунса да инам-ла даяышыр:\n— Ииди асас га^рьшыз адамларын иш иэ сослал шараитшш Захшылашдырмаг-дыр. Бунун учуя иса ялк «ов-бедэ тесарруфаты дирчалт-М9к, моЬнэм буноврэ 3*^^рат-маг теяаб олунур. Ела бу мет-седла дэ хеЗли е|Лава торпаг саЬеои а}рьытыш, мал-тара ва техника альшмышдьф. Эл-беггт». чатииликларимиз чох-дур, лакин биэи руЬлаядььрая одур «и, адамларьшьо илк кундан торпага моНкам баг-лаяыблар, геЗрэтла чальияьф-лар.\nЕв тикмак, Зурд-Зува саЬи^ би олмаг иноан рун боЗук хошбахтликдир. Анчаг ону назерэ алаг кя, бу инсаила-рьш чоху артыг учунчу, балка да дордунчу дефэдир ки, кеч едирлар. Дорд илда на гэдар ¡0ваб^эзи(33ета ма'руз галыблар. Ними гарлы-шахта-лы даг Золларьшда догма ба-ласьшы, ними яхтиЗар З^ш-лы анасыны. «ими да севки-лисиии итириб. Бир аиленин сорагы бэ'зан дврд-беш ра-Зондан калиб. НаЬаЗет, он.пар бир очагын башына чам ол-дулар, дидэрминлиЗа, гариб-лиЗа сон гоЗулду. Пирхан БеидэляЗевлэ ооЬбэт едири«;\n— Кеч .Золлары бу гадар узанмаЗа да биларди, — де-Зир. — Бизим чохумуз ела илк к'уядан Даглыг Гарабаг-да Зишамаг ястадиЗимизи билдирмишдик. Бураньш та-биэти, суЗу, Ьавасы бизим Зерларэ чох охшаЗьхр. Лакин бизи ешиден, дардимяза алач едан олмады. Эксин», та-кидла талаб етдилар ки, керн гаЗь1даг. Ерманистанда\nсиза hap чу.р шераит Зарады-лачаг, цаЬлукаоизлиЗямз та'-мкн едллетк. Бнз да ана-ныб гаЗытдыг. Таассуф ни. бела олмады. Tahiti^ еа hy-чум, басгын еа атьшша вермеди. аенццен Aoe|}6aj4a-на уз тувдуг. Ким hapa кал-ди. opa панаЬ апарды: Ба-кыЗа, КеичаЗа, СумтаЗыта... Ииди шукурл^ олсуи ки, бяз да даям» ЗашаЗыш Зери-мизи тацдь1г. Бурадан Ьеч Зана кочан деЗилик.\nБеЗук Галадараси кандин-дан ашагы, кениш дузенка-ha енирик. Бшинчиларла бу-рада — иш усгуида кору-\n1хшели>3ев Кррус ш. Ев-еши13ин-\nдан дидармин душвндвя сонра бир муддот Шушада шаЗыб. Галадерэсина «лк ко-чанлердан бири да онун аилэоидир.\n— Бу Зерлар бизим дагла->а чох охша13ыр. Намардлер 1еч дуз амалли пал-палтары-мьюы да К0тур1а3а мачал вермадилар. ьиз иса бурадан кочанлер учуй машын аЗырдыг, аларыб саг-саламат Зола салдыг. На иса, аталар демиш, Злманлыга Захшылыг ар кишиния ишидир.\nВиз кэнд адамыЗыг. Бутун ЬаЗатьшьо чол^Зь*Рда ***\" чиб. ШаЬарда, дард днвар арасында, асфалт устунда яэ еда бйлэрик? Инди емири^ бечаририк, гыша Ьазырлыг\nМазаКир МеЬди-Зев да гошулур. 6|3рандик ки, узун иллар Эскарая раЗону-нун Шушуканд кандиндэ 3®* шаЗыб. Галадараси кэнди, ояун ганироиз козаллиЗи ела илк кундан кеилуна Зать1б:\n— Чэтинликлар чохдур. Лакин бу биаи горхутмур. Эсас масалэ одзф ки, догма торпагымьюьш бир парчасы гулдурлардан тэмизланмиш, сакитлик, амян-амаяльи* бер-па олунмушдур. Сонрасы бизим озумуздан асылыдыр. Кэрэк кеча-куадуз аЗаг уста олаг. Дагыдылмыш, талан едалмиш колхозу, кэндлари бэрпа едак.\nБакьщая Елмира ва Азад Аббасовларла, Ерманиста-ньш Корус .раЗонуидая Аслан АлыЗевла, Абшерон .раЗонун-дан калмяш ЗеЬраб Хали-ловла ва башгалары ила да соЬбэт етдик. Бамысьшьш арзусу, ме(РО0Ди бирдир: алела (вериб чалышмалыЗь1г.\nАнчаг карак алатадар ташми-латлар да komsJhhh асярка-масия. аЗагл^ыны бурадая кесмасинлер.\nГаладараси кацд Советинин садри Фахредт МаЬмудов алиндани санедларн еарапла-За-варагло^а:\n— ИвдцЗэ кими вО-дам чох аяло келиб, — дед». — Бвлармн демек олар ми, ha-мысы тутулуб. Анчаг калан-лерин бир чоху Зени ЬаЗет Зери кетурмак, ев тикдафмак фикриидаднр. Виз бела аила-лар учуя hap чур шараит 3^-ратмага, узуимуддетли ссуда, тининти материаллары аЗьф-мага Ьазырыг.\nГаладарасина комак «лазым-дыр. Тибб. тичарэт ва мада-ниЗЗат обЗвктларинян муита-зам яшламаоннден тутмуш, Зенн иш Зерлеринин ачылма-сьша. а1рылмьш1 мувафиг фоидларын верилмэоива, машын ва мехаиизмлшн ха-тнрилмаскнэ гедар. Буну так-чэ раЗон ташнилатларынын еЬдаоина бурахмаг инсафсыз-лыг олгрды. Республнкамы-зь1н алападар нааирлик ва баш ндарадэринин .раЬбэрла-рн, Hahajer, создан амали иша кечмали, вачиб игтисади аэ оосиал .зваоэдалэрин han-лит сур'атландирмалидир-лар.\nЛоллар Салатьшкэнда уза-ныр... Салатын Эскарова ва ону мушаЗият едан Ьарбчи-лар бах бурада, Лачын—Шуша ¿олунун устувда, корпуЗа чатЬачатда ормани гулд№ лар тарэфиндэн гатла ¡етя-шшлар. Истар^исггамаз 1тынла ШушаЗ^, Лачына. УмудлуЗа, Сырхавенда... бирка сэфарларимя хатырла-Зырам. hap дафа Агдама калан ними занк едарди. Кеда-чаЗимиз маршруту аввалчадан муаЗЗаялащдирардик. Бас ha-мия кун яеча олду ии, кет-мадим? О (вахтдан хеЗли ке-чиб. Лакин hap кун бу суал-ла уз-уээ даЗ^ьфам. На ет-мэли, к€|рунур догрудан да талеЗин Ьакмуидан гачмаг чэтицдир-\nЛахшы кя, бу карпуЗа да, Ьамии канда дэ Салатыныя (ав1ва.ллар epMeiniaap jama-Зан бу канд Jexcahor адла-нь1рды) адыны вегмблар. hap кун бу Золдан. оу кори на гадер адам кечир. Салатьт коврак хатиралэри-мяздэ Jama3Hp. hep бнримя-зи догма торпагымыз угрун-да, онун бутовлуЗу ва суве-\nревлиЗи угруЦДа горхмаз ва часур олмага сеслаЗир.\nСалатынмацд инсан «афаси ила «снюф. Каад чамааты елликла иш устундаЗдп: ми-ми от чалыр. кими иахыры вруша чыхарыр, ними да бах-тина душмуш евин та'мнри ила машгуддур. Joh» Заш-дылмыш «олхозуи седри Рафаил ЭлвЗев Зени куи-куза-,пандан данышыр:\n— Кочуб калан авлалернн hapacM бир ;раЗондая. бир каиддан олса да, тез мсиниш-дик. Ахы Ьамымызын дэр-ди. гаЗгьюы бирдир. Баша дуощук ки. торпага -имаи ка-* хирмакдан, сых бнрлошмэк-дан. аниббечармаидан баш-га Золумуз Зохдур.\nСалатынкаидин илк евла-ды дунЗаЗа калиб. Адьшы Илкин гоЗублар. Агсаггал^ рын, агбирчэклерим маслаЬа-ти беледнр: догулан гыз ба-ламызын адыныса Салатын гоЗачагыг. hep Ьалдв. бу да бир тасаллцд|ф.\nГаладарасш1да. Салатын-лсеидда кордуЗуз!, мушаЬида етдаЗим даЬа бир вачиб ма-сала б^^едо: Бура ночмуш\nаилаларин Ьамысы вахтила hojaT-бачасыцда мал-гара, го-ун, тоЗуг-чуча сахлаЗырды. 1нда нса чохунун ЬаЗети бомбошдур. Бир Ьиссасини ерманидэр талан едиб апа-рыб, бир Ьиссасини иоа кеч Золларыцда даЗар-ДОЗмвэина сатмага мачбур олублар. Ия-ди алмага «мкан Зохдур. ha-мин аилалара довлат тэро-фицдан мал-гара сатышыны ташнил етмак оддугча вачиб дир.\n...Агдама гаЗытмалыЗдыг. Сафиш дат иулв|3и асдикчэ Зо* лун гьфагындакы Залчын га-Залар хаман кими еЗпязаза кал1ф. Кимса нараЬатлыгла ал НИИ габага узатды:\n— Эввэллар Лачын-—Шуша Золу чох торхулу иди. — деди. Аз гала пар нолун ар-хасында бир саггаллы кизл»-нирди. Инд» Ьеч бир lajwiy-ка^лан Зо*ДУР- Бирча Ш^ ша—Агдам арасы галыб. О Зол да гудяурлардан тамиз-ленсаЗди...\nМурсал мили галЗаныны тустулада-тусгуледа:\n— ДарыхмаЗын. а бала, — деди. — ИншаллаЬ о да ду-зелар...\nЗвЗаддш СУЛТАНОВ,\n«Хаяг гааешанш нухбире\nШУША раЗону.\nАзэрба\/чан дили\nИШИН ФОРМАЛ Т Э Р Э Ф И\nМ. Э. Рэсулэада адына БДУ-да чАзарбаЗчая диди-нш» тачрубн масэлала!» ва оноиастняа» лабораторнjасы J upaдмJrlwышдыp. МусаЬнбяняз лабораториЗанын апары-чы елми ишчнси, фнлолокяЗа елмл^ яамвзадн Чяякяз Ь¥СЕ1НЗАДЭДИР. __\nЛабораториЗамыз бнр илдир ки, фэалиЗЗета башла-Зыб. Елми-тадгигат ишлари эсасан «ки истигаматда апа-рылыр. Биринчиси, АзарбаЗ-чан дилияин тачрубн мэсэ-лэлари ила баглыдыр. Азар-баЗчан дилиядан довлат ди-лн кими даЬа кениш истифа-д» едилмаси илк ивебэдэ мух-таляф довлат муассисэларин-да, идара ва тэшкилатларда ндарэетманин, дафтархана, муЬасибат ва с. ишларин АзэрбаЗчан дилинда апарыл-масыны незарда тутур. Азар-баЗЧан днлишю Ьагнги дов-лат дили савиЗЗэсина гадды-рьишасы учун муаснр ЬаЗа-тымызын ей вачиб ва аваз-едилмаз атргй5утларындан би-ринэ чеврилан .реклам, афиша .ва дикэр информатик матнларин догма дилямиздэ тартиби, сон ояилликлардэ АзэрбаЗчан дилин» кечмяш, лакин бу дила Зад олая, онун\nдеврде -\nолараг ишлэдилмаси мэпдуд-лашдырылмыш соз ва тер-мииларкн барпасы, бе|нэл-халг элагаларин коиишланмо-сила алагадар АзэрбаЗчан дилинда мугавилэ, контракт, сазиш. бэЗаи21Т рян дил ва композисиЗа ча-Ьатдан тартиби ва башга бу кими яиьлар корулмалидир. Бутуи бунлары ЬаЗата ке-чирмэк учун чидди елми-тад-гигат ишл10ри апарылмалы, бир сыра назари мэсалалар Ьэлл едилмалидвр.\nЛабораториЗамызын елми-тэдгигат яшларинин якзшчи ястигамати ономастик проб-лемларла багльадыр. Ономастик тадгигатлар истар тарн-химязла. истарс» да муаоир ЬэЗатымызла сых алагадар-дыр. Бу куя шахе адлары-иызда ва ({шмилиЗаларымыз-да, шебар. paJoH, канд, куча, меЗдан, идара адларын-\nда олан .таЬрнфлар, нагислик-лэр елми шэкилда вЗранил-дашдаи сонра арадан галды-рыла билар. Буна кора да адверма ва аддаЗишма про-сеоларинин елма^яээар» асас-лары, бир ней мехат1зми ha-зырланмалыдыр.\n— Коякрет олараг лабо-раторяЗа бу куя ва вшла машгулдур?\n— Эсас гуввамязи Азар-баЗчан ди линии тачрубн ма- ларьп салаларинин Ьеллина Зеиелт- ]алар мишик. Бакы Довлат Уиивер- ма^: ситетиида. АзарбаЗчая Халг ТаЬсили Назирл1^«вда кар-кузарлыгьш АзарбаЗчан ди-ливдэ апарылмасы ила баг-лы мухталиф конкрет тап-шырыглар алыр ва Зерияа Зетиририк. Чохлары респуб-ликада ва хусусан Бакыда АзарбаЗчая дилинин асл вла'-нада довлет дили кими иш-ледилмаои мэсалэсина чох басят Занашырлар. Бм чох Ьалларда маЬз аээрбаЗчан-лылар догма дилларивдэ 3®* зыб-охумага, harra вки кал-м» данышмага бела четки-лик чакярлар. Онлара: «ду-нэн русча Зазырдын. бу кун\nМЭЧЛИС ТЭЛЭБЛЭР ИРЭЛИ CYPYP\nрб^чанча 3®з> демак ол-маз. Онлар буна Ьазыр де-Зиллар. Маи Ьэлэ ге1р»-аэд>' баЗчанлылары демирам. Он-ларьш Ьеч бирмнин кунаЬы Зохдур. Днлимиэ!Ш1 да. хал-\nгымыэьш да башына калан бутун мусибетларин кеку «3* нидир ва ону Ьамымыз би-лирик. Одур ки, бирвнчи нвв-бада бу чаткнликлари арадая галдырмаг лазьмдыр.\nБ1ез таоарруфат мугавнла-лэри yapa да муаЗЗая яшл^ керурук. Ьазырда лаборато-риЗа «Гяфгаэеяеряягга'мир» ИстеЬсалат БирлиЗинда АзарбаЗчая диляннн довлат дили савиЗЗасквда яшледил-масини та'мкн етмак учт^ комплекс тадбнрлар планы ЬазырлаЗыр.\n— Чняява муеяяям, ба-\nJar фаиялиЗалардан даныш-дыныз. Мумкунса, бу бара-да шэхсв мулаЬнзаларннязя бяр аз конкрет сеЗлаЗин.\n— hap шеЗдан ««вал биз фамялиЗа анлаЗьпиыньт на олдугуну аЗдьшлашдырма-лыЗыг. Елми адэбиЗЗатда бу Ьагда м.ухтэлиф фнкирлэр вардыр. Ман «иди онлары арашдырмаг фикриндэ деЗи-лэм. Лак-ин бир мэсалани геЗд етмак истэрдим: -ов, -Зев формантларынын дили-миэа дахил олмасыны XIX эсрэ гадар азэрбаЗчанльша-рын умумиЗЗетла фамилиЗа-ларьшын олмамасы ила баг-лаЦырлар. Бела чыхыр ки. арабларин, туркла-рин, фарсларын, barra Авропаньш бир сыра халг-ларыньш бу кун дэ фамнли-Залары Зохдур. ФамилиЗа ма^уму созун тэркнбинда ч)в, -Зев, -зада, -)Ли, -швили, -дэе ва Зузлэрла бу «ими ша-килчяларин иштиракы ила муаЗЗан олунмур. hap Ьансы шакилчиля ва 3® шакилЧисш лексик ваЬид фамилиЗа функ-\nсиЗасыны дашыЗа\n— Ма'лумдур кя, БВАГ\nше'бэдаряяда аЗлэшэклэр дилчя дсЗяллар. Одур кя, бу-ряда чох вахт валндеЗялэра Ьеч бир маслэЬат верилмир. Сязча, бу масалэ |олуяа го-Зула бнларин?\n— ВВАГ шо'бэларинда бу саЬэдэ чохлу ногсана 3<>л ве-рилир. Бунлар илк нввбэдэ орфографиЗа ва транслитера-сиЗа «ла багльадыр. Ман бир чыхыш Золу керурэм. Теч-рубэ костарир ки, методик васаитлэр. тэ'лиматлар бир о гадар да сэмарэ вермир. Керуяур, ВВАГ шо'баларин-да геЗдиЗЗатла мешгул олан амакдашлар учун 2—3 аЗ*лыг хусуси ичбари курслар таш-кил олунмальадыр. Завним-ча. рэсми оргаилар бу так-лифла мараглаиар. Мадди ча-Ьатден та'минат верилорсэ. лабораториЗамыз Ьэмин курс-ларьш тэшкялинн оз узери-яа котура билар.\nМусаЗшбаян аяарды: Чянкяа 9ЛЭСКЭР.\nНахчыван, 20 сентЗабр (Азарняформуя иухбнрн).\nМухтар ¡республикада сон Ьа-дисэлэрлэ алагэдар олан кэркиялик зэифлэмир. Дамир Золунда Ьэраквт индиЗадак бэрпа олукмамышдыр, мух-тэлиф материаллар ва Зана-чаг чатышмадыгына кора сэ-наЗе муэссисалеринда, тики нти ташкилатларында ва тэсарруфатларда иш тезлик-лэ даЗана билар. ЭЬалинин эрзаг мэЬсуллары ила тачЬи-заты проблемя даЬа да кэс-кинлашмишдир. Балбуки эрзаг маллары ила долу олан вагонлар ]олларда даЗаныб галмышдыр, чунки АзарбаЗчан дамир Золу МеЬри саЬэ-синин Ермэнистан тарафян-дэн блокадасы давам едир. Вагон лардакы мэЬсуллары\nисэ мухтар республикада, Ьа-белэ Ерманистанда ва Иран-да кезлаЗирлар.\nНахчыван Алн Мачлиси-нин садри Б. ЭлиЗевин имза-сы ила Ермэнистан А.ли Советинин садри Л. Тер-ПетросЗаяын адына телеграм кендарилмишдир. Телеграм-да талаб едилир ки, Ордубад\nраЗонундан ики чобанын ел-дурулмасиндэ иттиЬам олу-нан шэхслар барвсинда ис-тинтаг иши мухтар респуб-ликанын Ьугуг муЬафиза ор-ганларына верилсин, МеЬри раЗояуяун ^зазисиндон кечан гатарларын локомотив брига* даларыньш ва сэрняшинла-ринин тэЬлукасизлизини тэ'-мин етмак, сурулуб апарыл-мыш <мал-гараны' кери тЗ-тармаг учун та'чили тадбир-лар корулсук. Ордубадда кн-ров тутулмуш ермэнилери ДГМВ-дэ ва КоранбоЗ раЗо-нунда ермэннларин тутд^-лары азэрбаЗчанлылара да-Зишмак да тэклиф олунур.\nТелеграмда деЗилир ки, бу тэлэблэр ермани Зараглыла-рын ваЬшичэсияа олдурдук-лэри Ордубад раЗонуяун са-нинлэри, чобанлар Халил Хэ-лиловун аа Эшрэф Аббасовун дэфни куну 1юмии раЗоида кечирилмиш матам митинги-НИН иштиракчылары тара-фияден ирали сурулмущдур. Бутун бу талаблар Нахчыван Мухтар Республякасынын Али Мачлиси тарафицдон мудафиэ олунмушдур.\nРУША ПАРЛАИЕЙТИНИИ\nузшри ила кбруш\nСИТА\"Нын шарЬи\nJEHH nAPTHJA JAPATMAF ПЛАНЛАРЫ\nГиЗам 4 мувюффагиззатсиз-лизэ уградыгдан сонра Сов.ИК��-нин фаализзэтинин даЗандырылмасы ила элагэ-дар партиЗанын сиЗасэт саЬ-насицдан аслицдэ кетмасияэ бахмаЗараг. коммунистларин бир пнссаси «сосиализм Золу» угрунда мубаризоии да-Зандырмаг фикриндэ деЗил> дир ва бу мэгсэдлэ Зени пар-тиЗа Заратмагы планлашды-)ыр.\nИл Зарымдан артыг мевчуд олан платформанын — Сов. ИКП-да марксист платформа-сынын элагалэндиричи коми-таси Зени партиза—Коммунистларин Эмали Иттифагы-ны Заратмаг Ьаггьшда гэрар гэбул етмишдир. СИТА мух-бирине бу иэ'луматы ташки-лат комитэсинин садри ВЗа-чеслав Терехов вермишдир.\nОнун дедиЗинэ керэ. Сов. ИКП-ннн фэализзати деврун-да марксист платформа Сов. ИКП-нин рэЬбэр органлары-на гаршы эслинда мухали-фатдэ иди во онлары геЗри-демократик органлар Ьесаб еднрди. Инди Зени сиЗаси ташкилат галмагда олан ва чмуэЗЗвн бир фаЗда котур-мэк деЗил, 03 агидэлэрини мудафиа етмак истэЗан е'ти-гадлы коммунист лари» бир-лашдирмэк фикриндадир. О. элавэ етмишдир ки, биз тэкча Москвада деЗял, Ьам да марксист платформанын езэк-лэри олан Зерлэрдэ—УкраЗ-када, Уралда, Сибирда, За-гафгазиЗа республнкаларын-да фаалиЗЗэта башламаг Ьаг-гында гарар гэбул етмишик.\nМарксист платформа илк марЬэлада ичтимаи Ьарэкат кими геЗда альшмаг, ики-.уч аЗдан сонра исэ онун эсасын-да партиЗа Заратмаг истаЗир. ВЗачеслав Терехов ташкилат комитасиндэ Сов.ИКП МК-нын Зеканэ узву олан, эввэл-лэр Русиза КП МК Заньвада сиЗаси таБлил ва прогноз-лашдырма иэрказина башчы-лыг етмиш АлексеЗ Пригари-ни формалашмагда олан таш-килатын баш идеологу ,ад-ландырмышдыр. Ташкилат комитэси узвунун дедиишэ кара, Коммунистларин »мели Иттифагы евуну Сов.ИКП-нин Ьугуги варисм е'лан етмак ва онуи амлакынын бир Ьиссэсини кери алмаг фик-ричдаднр.\nВЗачеслав Терехов демиш-\nдир ки. Зени партизанын таш-килатчылары «партиЗа фаа-лиззэтинда сиЗаси ифратчы-лыгы» гэбул етмирлар—оя-лар нэ «Нина АвдреЗева ки-АШ необолшевнк ортодокс-ларла», нэ дэ Александр Рут-скоЗуи «азад саЬибкарлыг партнЗасы» ила амэкдашлыг етмэк фикриндэ деЗилдирлар. Коммунистларин Эмали Ит-тифагынын ташаббусчуларн езлэркни «классик термино-локиза ила сол мэрказэ» аяд едирлар.\nТашкилат комитэоиния бу Захынларда кечирилмиш ич-ласында гэбул олунан гэтна-мадэ гизамьга муваффагиЗЗат-сизлнЗэ уграмасьшдан сонра баш вера и Ьадисалар «аноин-гилаби чеврилиш» адлаяды-рылыр ва деЗилир ки, бу чев-.рилнш натичэсинда «демо-кратик гуввэлар деЗилэн гув-вэлэр гануясуз тадбирларла Сов.ИКП-яи снЗасат сэЬна-синдэн эслинда кэнар етмэЗэ наил олмушлар».\nСэнаддэ деЗилир ни, марксист платфор.ма «чамиЗЗэтим»-ЗИН сосиалистчэсина инкишаф етмэсинэ», «тичарэт ва хид-мэтлэр саЬэсиядэ мухталиф муЛкиЗЗэт формаларындан истифадэакш мумкуилуЗу ша-раитиндэ эсас истеЬсал ва-ситэлэри узэриндэ и||тимаи мулкиЗЗэтин апарычы ролу-на», «тэнзнмлэнэн базар му-иасибэтлэринин инкишафы-иа», «ваЬид федератив двв-латэ», «зэЬмэт��ешлэрии со-сиал наилиззэтларинин—пул-суз тэЬсилин, сэЬиЗЗвяин сах.занылмасына ва инк1!шаф етдирилмасияа» тэрэфдар-дыр.\nВЗачеслав Терехов де Баша д^шурук «и, Сов.ИК кими милЗонлуг партиза За-рада билмаЗэчэЗик. Биэа он минлэрлэ, 3\\'з минларла ада-мы бирлэшдира билэн саг-лам взэк лазымдыр, Па.рти-За ЬакимиЗЗэт угрунда Зал-ныз сиЗаси методларла му-бариза апарачагдыр.\nО, ЭИ Захын тедбирлар кн-ми Владимир Ленин музеЗи-нин сахланылмасы ва ноЗаб-рын 7-дэ митинг кечирялма-си угрунда мубаризания давам етдирилэчаЗини билдир-мишдир.\nЛ. АЛЕКСАНДРОВА,\nСИТА-яыя мухбяря.\nМОСКВА.\nЗаняядая, 20 сеятЗабр (Азаряяформ). СентЗабрын 19-да Русязаньш халг депу-татлары В. А. Попов ва А. J. Шабад Ермэнистан эрази-синдаки ахырынчы аэарбаЗ-чанлы канди Нувадцдэн олан гачгынларын да'вати ила ои-ларын сыгыначаг тапдыгла-ры Зэнкилан раЗонундакы Вежнали кэндицдэ олмушлар. Сон Ьадисалар Ьаггьшда ачыг сеЬбат кетмишдир. СеЬбэтдэ Нахчыван Мухтар Республн-касы Али Мэчлисинин де-путатлары да иштирак ет-мишлар, Керуша да'вэт олун-муш Ермэнистан халг депу-татлары сеЬбатда иштирак-дан имтина етмишлар.\nСоцра РуоиЗа парламеити-иин узвлэри Нахчывана кет-миш. Нахчыван Мухтар Рес-публикасынын Али Мачли-синда мухтар республиканы» халг депутатлары ила керуш-мушлар.\nИсвачрада чобаилар да двмократм)вным иампчиатяа-риидан мстифада адмряар. Олкамми Jyp •)алатммда hap ил ка-чирилаи чобанлар гурулта|ы бума субутдур.\n^Ьар mai сасварма joay ила Ьалл едилир.\nФото KajcTOM—СИТА-ныидыр.\nДЭНИЗ СИРР ШЛАМАДЫ\nшшш\nИстинтаг баша чатыб\nФеяралыя 23-да даяяадэ баш верняш фачяа Ьажа да Заддашдардая сядяямаЗяб. Газетямязяя 28 феярад наи-рэсяяда республяка Табнатя МуЬафяза Коиятасяяяя уч эмакдашыныя гаддаряыгда суда батырылдыгы кагтшща Зекаяа шаЬндяя — хош тасадуф уэукдая са? гадныш но-торчу РаЬяб ЭдяЗевяя саЗладяхд^н асасыцда «Даяяз сярр\nсахдаиыр» адды хабар дарч одуннушду. _\nЗ&гдырыдиыш чяяаЗат яшя узра ястяятаг бу яуя-ларда баша чапшшдыр. МухбярАШ Хазар^Су-Ьато Прояурордугуяуя баш мустаятягя ВЗачесдо Тсряоясяя яда кврушуб ястяятагыя яедядш барада ма дума» яар-масяяв хаЬнш етняпадяр. О демяшдц»:\n— Истинтагы Чаиуби Хазар Су-Бевза Прокурорлугу-нун баш мустэнтиги Назим Аббасов аларырды. Апрелин 28-дан иш мана дерилиб. Илк танышлыгдаи со1фа уч шубЬали шахсня — Чянкиз Эокаровун. Зумруддин Ибра-Ьимовун ва Александр Боч-ковуя изаЬатларыцдакы геЗ~ ринобЗектиадиЗ» сездим. Иши «лкин марЬаляДэн башлама-гы лазым билдим. Истянта-гьш натичалари беладаф: Февралын 23-да куцдуз саат 4-е япламиш Ч. Эсха-ров, 3. ИбраЬимов i>a А. Бочков Эскэровун идара етдаЗя (суручулук аасягжи олмадан) «Прогресс-2» (моторлу гаЗыга миниб гуш овламаг ва бнр гадар аввал кулэЗ«н апарды-гы гаЗыгы кери гаЗтармаг магоаднла даяяз» чыхырлар. л Бамии куи саат 19-да кери\nгаЗыдаркаи. саЬнлэ 1,5—2 километр галмыш иккмотор-лу «Крым» гаЗыгыньш сур'-атл» онлара тараф калдвЗЙАШ ва ��чиндакиларин «шара «ла даЗшшгы талаб етдикларнни керурлар. Ч. Эскароя овлая-мыш гушлара ва гаЗыгдакы оила1ш кара двЗа»п»г мир.. Даирави маневр узаглашмага чалышьф. Лакни муфаттншлар Сааадд^ ВаЗрамовуя, Сулейман Лноа-ровун ва Нвриман -Ьастновун РаЬиб ЭлиЗев тарафивдая «дара олуиая Ажююторлу га-Зьи'ла онлара чатдыгьюы кв-руб чалд гаЗыгы 3***® Л®** дарир. Сур'алла иалан «1^ым» бра^Зерларин Зыгынын СОЛ тарафина д^ИО ашыр, дарЬал да суЗун дм-бйнэ кедир. Дард «афвроа со-Зуг суда чабаламага башла-Зыр. Эн даЬшаглис» да буи-.\nдан С01Ш баш вериб. Ч. Эс-каров. 3. ИбраЬимов. А. Бочков батанларын Залварышла-рына маЬал гоЗмадаи саЗшла тораф узурлар...\nЧвнаЗат мас'улиЗЗатнна челб олунмуш бу уч канч (Чннкизла Аленсаидрын 23. Зумруддинин 18 Зашы вар) вердиклэри изаЬатларда кес* тарирлар ки, батанлары х»-лас етмак испаЗяблар, амма гаЗыгларыньш лила отурма-сы во муЬаррикии винтинин душмаси буна нмкан везша-Зиб. Озлоря чох чатинликла саЬила чыхыблар.\n...Истшггагса субут едвр к», бунлар аг Заландыр. Иэи д.^дирмпг учуя саЬила rajbir-дыгдаш сонра гаЗыгы кнзла-МИШ. MyhappmcHH винтини ачыб даияоа атмышлар. Батанлары моа 1ахшы таныЗыр-мышлар. С. BaJ^Moa уч aja Захын муддетда 3. ИбраЬимо-ва махсус «Прогресс-2» га-Зыгыны «зла|ирмиш.\nЧина>атдврин» ертЧ5асдыр етмак учун онлар «стинта-гын «едишнна Ьар ваоита ила майе олмага чалышмыш-лар. Масалан августун 27-да 3. ИбраЬнмовла танышы А. ХвалЗов арасында дама ду-шуб. XmmJqb ИбраЫмову бычагла ЗяралаЗыб. А. Боч-\nковуя ванили иса бундан ис-тж)мда едарак'алн hyryr таш-килатларына рэсми телеграм-лар кендориб, баш мустэнтиг В. Териовсккни истинтагы дуэкун апармамагда куиаЬ-ландырыб -вэ дава-далашда суда богуланларын гоЬумла-рынын али олдугуну иддиа еда1б. Лакни истинтаг кеста-ряр ни. бу бела деЗил. Иб-ргшимов вэ ХвалЗов арасын-дакы дава гыз усг'^э ямиш... Багг-адалэт тарафда-ры кими чыхьш! етмали олан вакнлин уч инсанын ЬаЗаты-на гасд едиб. аилаларики козу Зашлы гоЗмуш чннаЗэткар-ларын иффираларына harr га-эмадырмасы таассуф догу-\nрур.\nБутун бунлара бахмаЗараг Ьугуги негтеЗи-назардан ис* тинтаг мувэФсЬегиЗЗатла баша\nТ<ППТ«и ^ --\nчатдырылыб. Ч. Эскаров гас-дэн адам елдурмакда кунаЬ-лацдырылыр (АзарбаЗчда\nЧМлНИн 94-чу маддэои). 3. ИбраЬимов ва А. Бочков исэ чияаЗэти hyryr муЬафиза ор-ганларындан кязлатдиклври-нэ кора 187-чи мадданин би-{шичи Ьиосаоина ^асасая чи-Hajer мас'улиЗЗатннв чалб олуимушлар...\nСон саз мэЬиамэниндир.\nС. ИСМАДЫЛОВ.\nШЭБдР АБАДЛАШЫР\nЬачыгабул (мухбяримкз-\nдэн). РаЗонун маркази—Га-зымэммэд шаЬаринда таза ичтимаи биналар. 3®и>®3ь®\" евлэри унван тапыр. Доллара. кучэлэрэ, сакиларэ, меЗ-данчалара асфалт дешанир.\nГадим шэЬарин абадлаш-масында бурадакы 89 нем-рали механиклашднрилмиш сэЗЗар даста хусусила фарг-лэннр. Маркази кучаларин биринда учалдылмыш 3®Р®-шыглы аптек, бу кунларде ИЛК сакинларини гэбул едан 16 манзилли ЗашаЗыш еви да Ьэмин коллектявин ку^ ила баша калиб. Инди гув-ва��ар маркази шаЬар хастэ-ханасынын тикинтисияа Je-нэлдилиб. 20 манзилли 3®* шаЗыш еви ва МеЗнэмаи кж-диядаки орта мактаб бина-ларында тикинтн гурашдыр-ма ишлари аввалчадан нв-зэрдэ тутулмуш чадвала уЗ-гундур.\nИншаатчылар Гарабагда— Хочалы шаЬаринда тиадик-лери ЗашаЗыш евияи дэ 3®* хын куяларда истифадаЗа ве-рачаклар.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-21-1991-p-3\/","date":"2017-03-25T17:37:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00073-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3726882935,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.37268829345703125, \"tuk_Cyrl_score\": 0.13989117741584778, \"kum_Cyrl_score\": 0.11571916192770004, \"tat_Cyrl_score\": 0.046361926943063736, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03370072692632675, \"crh_Cyrl_score\": 0.022575518116354942, \"sah_Cyrl_score\": 0.020047519356012344, \"kir_Cyrl_score\": 0.019432682543992996, \"lez_Cyrl_score\": 0.018613269552588463, \"uzn_Cyrl_score\": 0.018156137317419052, \"nog_Cyrl_score\": 0.014082939364016056, \"krc_Cyrl_score\": 0.012487297877669334, \"udm_Cyrl_score\": 0.01019664853811264}","num_words":14602,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.386,"perplexity_score":68825.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 9, 1992, Baku, Azerbaijan\n•aUtKSIIT líifiíAKÍ, ÜUÜHA'á\n4 JAN 1993\nhep шахтыxejtip\n1мр шт де]ирдик A»ep8aJ-чаи Русм)амыи иммм мвиае-1идир. Сарввтлериммзи да|ер-\nцфимм <»|уб апврдыгыл» кара имлари)мы о «и мр се|-мушук. Имдм мс» свраетяври-MMSNN Г»СДММ» »»уму» АУР-муиуг. Дурсумлуг д»»румд»м галаилары сатыб пула чаам-ририк. Пулум да)»рм ис» кум-бекуи авалыр. Стратамж »he-мм1|»глм хаммалыи хармча им-мы ала бмр савм||а)а чатыб мм, мамрум кшчияври тамба-шыма бу mumm аНдасммдам мала бмяммрлар. Koppynenjaja гуршаимыш ба'ам ааамфапм адамлар да хаммалыи хармча атурулмасммда аасмтачмлмм адмр. •* гархулусу будур.\nНам алмаса турист *д* *я* башабала ишбахларыи ги|матлм матал туяламтыларымы хармча апармасымым гаршысымы ал-маг аямахмы! вябатта опар. Дааяат Наммм туяламтыларым АхарбаНаида тадарум адил-масммм, сатым аяыммасымы мм|а ташкмл атммр! Маддм мараг олса, Ьач кмм ахуи» ахмЦат яармб муЬвррмм сарты-ларымы, тарммбмида мис, алу-ммммум ва дммар ал вам ма-таллар олаи «хырда-хурушу» ааума |ум адмб хармча апар-мах. вхма каллар да бумум иммм.\nАчлыг муч маяамда, |ахсул-луг ав-аши|а «упурм» чеквмда, )а да багам «дара душаида гых-иалммлар зммат |ма)лари-ми, Натта имшам уау{уиу да асирмам»)иблар. Душумублар им, тамм душмана маНтач ол-маjar. бахт олуб мм, ммшм га|-ратлм амаларымых аи чатим магамда да душмам габагым-да сымма|ыб, «ига агарам, |ада сатмарам» да|иб\nбу мум сатдыгларымыхы сайра гахаммаг чах чатим «начат. Бмр мум калачам, алмммх-я» варди^мммхм а|агымыхла arrapear да, тала бмлма|ача-|ии.\nЭрдал Инену Бакыда\nДадабрын 7-да Турки]» Распублмкасы баш мазирииин муаамнм, Турни]»нин дааяат назмрм Эр дал Инану амалм сафврла Азарба]чен пфахты-иа калмишдмр. Сафарда о ну гоншу впквиии наэирларн, мил лат аакмллари муша\/мат едирдилер. Баш казирмн муа-вмни аа ону мушфвт адан шехслер ШаЬидлар XMja6anw-на матмиш аа Ьалак опаняа* рын габирларм узармна мул дасталарм го]мушлар.\nКунортадан сонра Азар6а|-чан празмдамтм ©булфвз Ел-чиба) 9. ИианУну аа ону муше-]и»т адан шахслари габул вт-ммшдмр.\n9. Елчиба^ саЬбат эаманы дамишдир: «Занннмч», апка-парим кз арасында ишиузар амакдашлыты даЬа да каниш-ландирмак ишинда башлыка чатмнпик икитарафлм разы-лашмаларын Ьа]атв качирилмв-см маханмзминнн ]арадылма-сы ила баглыдыр». Онун фик-ринча, разылыта иалмак ва jyK. сак севнивда дааяатларарасы ва Ьвкумвтлврарасы санадлар имзаламагла иш бмтмир, иарак бунлар конкрат ичра струк-\nтурлары аасктаси ила HajaTa кечирилсин.\n9. Инану raifl етмишдир ки, Турки]» ила Азерба]чам арасында гаршылыгпы сурат да фа] да л ы влагвлврин дарин-лашмаемндэ сЪч аахтлар ма-зара черпан мусбат крали ла-|иш тарвфларин кеииш имкан-ларыны там шакияда экс ет-дирмир. О, хусусилэ гв*д ет-мишдир ки, ики апка арасында ]вни амакдашльм* саЬэлэ-риндэ сур'атлн иралила]иш па-зымдыр\n*СаНбатда Аз»рба]чан Рас-лубликасынын даалат муша-аири Вафа Гулузада, Аэер-б^чаным баш назмринкн би-ринчи муааини ВаЬид ЭЬмэ-доа, Туркмении Азер6а]чам-дакы сафири Алтай Кареман-оглу иштирак атмишлер.\n•а*\nНамин мун A3ep6aj4«H Али Соаатинин садри Иса Гамба-ро« ]уксак гонаглары габул етмишдир. О, хусуси олараг rejA атмишдир ки, Туркмении Азарба]чаида баш варан де\nмократии да]ииткликлв^а хе-¡ирхаЬ, достчасына му нес «ба» тини, онун бу д»]ишикликп - аи hap васита ил» мудафиа ет-ма]а Ьазыр олмасыны реснуб-ликада |уксак ги)метлэндирир-лер. Парламентин башчысы Ьемчинин Ермекнстам — Азер-бе|чан мунагишесинде Турки-]анин сфсетине ее мавга]ина тохунмуш, Ьамин мунагишенин арадан галдырылмасында гоншу алкэкин 6ejH»nxanr ролуну га]д атмишдир.\nКеииш фикир мубадилеси эаманы тврэфпер мухталиф севи^елардэ гаршылыглы су-ргтда фа]далы алагалари ин* кишаф етдирм»]ин еачибли-jHHM кастэрмиш пар.\n«*е\nАхшам А за p6aj чан Распуб-ликасынын баш наэмри РэИим bycajHOB ТуркЦа баш назн-ринин муавмии Эрдал Ииануну габул атмишдир. Габул эаманы тарафлар учун гаршылыглы мараг дотуран игтиса-ди амэкдашлькгы кечишла.и-дирм»]нн зерурилн}индэн да-нышылмышдыр. Аэерба|чам-\nдакы индиии чатинликлари сур'втла арадан г ал дыр мета камак адан баглеммыш муга-вилалари даЬа там шакнлда На]ата качирмак учун потанси-ал имканларден истифада ат-мэ)ин вачнбли]и да кастарил-мишдир.\nБирка муассисаларии гаршылыглы алагаларнни низамв салмаг, онларын феалиуети-на назарати кучландирмек учуй бирка- комиссиуалер ]а-ратмаг масалалерина да тоху-нулмушдур.\nГонагын хаЬиши ила Р»Ьим Нус а] нов чабЬадаки веэии»* барэд» ма'лумат вармиш, азу-ну дун]а]а башга шакилда та-нытмага чалышан Ерманнста-нын даньииыглар столу арха-сында а]лашмак истамадиуин-дэм данышмышдыр.\n♦а*\n9. Инану Азарба*чан Милли Истиглал Парти]асежын садри Е'тибар Маммэдоала да карушмушдур.\nАхарииформ.Милли Мэмлисдэ■ДГШИГ W\nчакда еэфорда олан Турки]» Рссоублмммсы баш назирниин чуааимм. дввлэт назири Эр-Li Имену бу куя Милли . .9ЧЛМСМИ уэхлэрн гаршысын-да чыхыш етмищдир. Чыхы-шьш ас ас hnccacH яки девлэт арасынддкы гаршылыглы му-насябэтларэ песр олунмуш-дур. Масалэн, Э. Инеиу reja етмишдир ки, TypKHja базар мунасябетлэрина кечидин му рэккэб мэрНэлэсиндэ Азэрба] чанла тэчрубэсини бвлуш aypMaJa Ьазырдыр. О, Иабелэ Турки] эшш Гафгазда баш верэн просаслэри диггатуло и-> .iüohJhhh биддирмпш вэ эмин етмишдир ки. онун Ьекумэти Азэрб^чана зэрэр вура би лэчагк Ьеч бир аддым атма ]ачагдыр.\nСонра депутатлар ичлаеы« кундэли]инин музакирэсине башламышлар. Гька дискус си)адаи сонра кундэли}э аша-гыдакы мэсэлэлэр дахил едилмишдир: Азэрба]чанын\nhdMKapjiap итт^агларынын фэали^этинин вэ Нугуглары-нын тэ минаты Ьаггында га нун барэдэ; кэндли (фермер) тэсэрруфаты вэ ичарэ har гында Азэрба]чан Республи касынын ганунларында дэ.)и-шикликлэр барэдэ; Ä3op6aJ чан Республикасы Али 'Со ветинин парламентлэрарасы иттифага дахил олмасы har-гында; Азэрба)чанын сачгын-\nларын статусу Ьаггында кон* BeHCKjaJa вэ ВМТ-нин протокопуна гошулмасы барадэ девлэт дили Ьаггында Азэр 6aJnaH Республикасынын Га нуну барэдэ; Милли Мэчли син узву Мэтлэб Мутэллимо вун ишдэн ганунсуз олараг азад едилмэси барэдэ эризэ ннн нэзэрдэн кечирилмаси барэдэ парламентин етика вэ мандат даими комисси]ала рынын po'Jh Ьаггында.\nИнсан Ьугугларынын\nгорунмасы\nали принсипдир\nДбкабрым 10-ну дуи|анын бутун д#мократик дхмхтлхри ва нчтимам гуаваларм умумдуи|а инсан Нугуглары нуну кнмн га|д аднрлар. Бу мунасибаг ла Азарба)чам Республикасы празидаитн Эбулфаз ЕЛЧИБЭЖН мурачиати |а|ылмышдыр.\n\\урачиетде д^'илир: Азар-«аи халгы ез тармхинд» или • >е олараг бу еламетдар у азадлыг мустАгиллик эаитинд* гаршыла]ыр. Ааар* чан Халг ЧумЬуриЬешнин мхи, Нугуги ее мв'иеаи ■«-:и олан Аэврба]чан Рвс-»ДЬкасы инсан Нугуглары ва длыгларынын мудафиеси 1ИСИПМНИ еаунун девлет ве уг смстаминин всас баш-1тычы кими габул едир ►рбе^чан Республикасынын 1лет мустагиллм^м Ьаггында ♦ституои\/а А к гында девла-1ИХИИ инсан Ьугугларына ip Ьамылыгла габул олун-и бе]нелхапг Ьугуг сенед->иие гошулдуту ге^д едил-д, бу сенедлерд» незерда улан бутун Ьугуг ае азад--лара ветендашларын чин-\nдан,' нргиндан В9 ммлли\nнсуб»эдетмндан, дини е'тига-ндан, сослал менше]иидан, аси аг идее и идеи ае башга ртлердеи асылы олма]араг вл едилмеси, бу Ьугуг в» »длыгларыи манеесив hejara шрмлмеоииин те'мии олун-сы бе)#н едилмишдир.\n1акмн Ьугуг а» ааадлыглары аи етмек, он лары гену и л ар-екс етдирмак Ьеч де ки-jtT д»(илдир. всас мегсед ам едилммш Ьугуг а» азад-гларын те'мии едилмеси, мрыи реал суретде Ь»|ата Офмлмеси учуй аерури метам, мадди а» ташмилати Аиилар систами (аратмагдыр. Аурачивтде даЬа сонра дайр: Иисаным AYHjaja иаз ач-ты андаи'елде етдм|и бир гаддас Ьугугу вардыр ~ «амаг Ьугугу. Бу мугаддас :ан Ьугугун» гаршы ¿»мал-вмиш hep Ьансы чаЬд her-олараг ан гаты чи на] ат ылыр. Распубликамыхыи >би мунагиш» кеден бал-таринд» аланлерин, japana-«ларыи, кироа матуруланла-м ва гачгынларын cajbt ар-г мииларладир. Бу, Ерма-стаи дааяатинин Азерба^чан жагларыиа тачааухумуи атыр гичаларидир. Ааарба|чан влаги ах аатандашларынын ммаг Ьугугу и# гаршы {а-вдилмиш Нар бир силеЬлы юаузун гаршысымы апмаг f«« бутун ммканларкдаи истина едир, еуни хаманда бу абламии диич васиталарла пя олунмасына ба]ук умиД\nДемократии даалатм сачи]-¿елендиран ан башлыча амил-лердан бири инсанларын enja-си Ьугуг в» аэадлыгларычын те'мии адилмасидир. Мустагил Аэарб»]чан Республикасынын дун]»аи демократии даалат гуручулугу марЬаласинд» сах азедлыгы, инсанларын cnjacM парти]а аа ичтмаи бирливс* лврд» бирлашмак имканы артыг реаллашмышдыр. Ии-ди Азарба]чанда 500-дан чох газет нешр олунур, 1в яар-ти]а рарми га*диИатдан кеч-миш, 4 50-дан артыг ичтимаи бир лик аа чеми]]»т ]арадыл-мышдыр. НекимиjjeTHM jaxem калачекда ам аачиб магсадм Ьач бир маЬдудиУат» jon аар-маjаи, дамократик, мутарегги сачки гануяуиун гебул адил-мвеине ней л опмаг дыр.\nАхерба)чан Республикасы аатандашларынын сон иплер-де инсан Нугуглары саЬасинда елде атдиди наилийетпардвк бири онларын харичн алем-дан течридине сон го]улмасы-дьф. Ухун иллерим Ьасратин-ден сонра и иди Ахерба}чан ветандашлары Иран, Турки]» аа дикар даалаглврда ]еша|аи бачы в» гардашлары ила сар-баст карушмак имканы вода атмишлер. Ичтимаи-cnje-си шарвит имкан вардикча Азербцчен Ьакумати шаффаф серЬедлар прннсипмнв устун-лук аарачакдир. Бу «*ун иса биэим ввтандашларымых бир чох деелетлер» емэасых кедиб-калмак Ьугугуиа маликдиряар.\nБиэ инсан Нугуглары ва азадлыгларына дайр ба]нал-халг мугааилаларда а» дикар санадларда незерда туту лам иормаларыи мил пи гамунвари-чиликдан уступуnyjyHy парламент сави]]всинда тасдиг ат-мели]мк.\nМурачкет Азерба«чаи Рас-публмкасынын инсан Ьугугла-рыным умуми ба^аннамасинин магсадлари ее принсипларина седагетини ифад» адан бу сазлерла тамамланыр:\nВиз инсан Нугуглары ва асас азадлыгларыч горунмасы ма-саласимин банная» алг мунаси-бет лврд» муЬум еЬами|]ег» малик олдугуку гебул адир, бу истигаметяерде бутун дав-латларла емакдашлыг arMaja, ба]налхалг назарат маханизм-леринд» шитирак атма]» Ьазыр олдугумузу бмлдиририк.\nХАЛГЛАРЫМЫЗЫН МЭ'НЭВИ БИРЛЮИ НАИИНЭ\nДекабрын 7-дэ Азерба]чан Республикасы президентимим миллетлерарасы мумасибетлер узре мушааири Иид^эт Ору-чов Дагыстанда фзалиЬет кестврен Кумь»к ве Horaj халг Ьерекатларынын бир труп узвуну гебул етмишдир. Ке-рушде Дагмстанда ¿ашазан турк халгларынын — кумыкла-рын, нога]лЪрын вэ aaapöaj-чачпыларым вэзиЛати, сосиал-си]аси проблемлери, игтисади ва мадани га]гылвры музаки-ра олунмуш дур.\nРуси]а Федераси]асы раки-онларарасы «Бирлик* чеми]-\n¿атичин сэдрн Балбек Келда-сов Шимали Гафгаэ турклэ-ринич проблемлеринки Ьел-личда Аэарба]чаныч бе]ук умид ве кувечч ]ери олдугу-ну бипдиомишдир.\n«Течкликн кумык халг Ьэ-ракатынын лидери Салаа Эли-]ев «Бирлик» чами]]зтичич тале�� ае теклифлерм ила разы олдугуну бипднререк ге]д етмишдир ки, «Темклик» хапг-ларын милли мухтариПет Ьу-гугуиу сахламагла Двгыста-нын бирли]и иде]асына та-рефдардыр. «Темклик» Ьерэ-катыным фаалларындан 9мин ИбраЬимов, Ше)итханым Али-\nмоаа, Ибаду л ла Исма]ылов,\nКамил 9пи]еа ае «Б»^лик* че-\nми]]етинин узву Jehja Кудар-6epA»tjea да Гафгаэ туркла-ринии ме'ивви бирли]инин ээ-рурили]ииден данв»шмыш ае ха-Ьиш етмишлер ки, noraj ва кумык кемчлеринмн Азарба]-чам али мектеблвринде твЬсил алмалары учун шераит ]ара-дылсыи.\nН. Оручоа гомаглары милли аэлыгларын Ьугугунун го рунмасы саЬвсимде Азврб«]-чам девлатмчмм карду]у иш-лерле таныш адерек, Aaepóaj-чан Республикасынын Шима\nли Гафгазда, о чумлвда^ Да-гыстаида ]аша]еи туэк халг* лары иле Ьер чур мед^ «и, игтисади алагелериме тараф-дар олдугуну се]лемишдир.\nНемии кун Н. Оручоа «Бмр-лик» ©эбакистам халг Ье-рвкатыныи садри ©бдурреЬим Пулатоау да гебул етмишдир. Азерба]чанын бзбекистанла, умумвм Туркустан республи-келары иле мчтимаи-стаси аа мадени алагеперимим бу куму •в перспективларм барэд» Ьвртврефли фикир мубадилеси олмушдур.\nАхарчмфарм.\nРусмИмым лрбзлдмтм Борис ¿олтсии росман хирлор Сооотииии садрм вохифосиио Jorop Г»|дорм тоилиф отмишдир.\nОму и наммзедли)итж халг депутат лары гурулта]ыида му. замираем чарам мба куну не те']мм едилмишдир.\nПразидамт депутат ларе мурачиатииде J. Гайдары сачме-смии бала асасламдырараг кастармншдир чч, «влла]а |уквак Некими|]ет дайралерммде }ами гаршыдурма алоау давил, паку мет и и ие деречеде сабит ишледЦиии те']ин еден с вбит лик лазымдыр». О дамишдир: «Мам празидамт кими бутун мае -у ли Йети узермме кетуререк билдирирам ки, Руси|еиы и hoja* тмиыи бу мураккаб аиларымда Jarop Тимурович Гайдары Ру-си]а ЬекуметЛиим садри вазифасиида карурам».\nРусм|а лрохйдоитнмми мотвуат хмдматмнмм вор* дм]м хабара мара, думам Русм]а лрахмдамтм Барм« jajtrcNM халг далутатлары гурулта|ыиыи «ahap мала-<ы башлаимаздан аааал Pycnja Фадарасм|асы А ям Соаатмммм ларламамт фраксм|аларымым алагалаи-дмрмммлари мла карушмушдур.\nПразидаит дапутатлара мурачкет л в диггети гурулта|да гвршыдурмаиыи теЬлукали севи)]е]е чатдыгыиа чалб едерек, парламаитми узалариии президеитлв бирлик де елиеде сабит-пщтн сахлакетмасы учун зерури олаи гаршылыглы кузешт есасыида агыллы ]оя тапмага чагырмышдыр\nТачмимстамда ватамдаш муЬармбавмма мара памбысым ва дммар биткмларни маЬсулумуи ха|лм Нмссаси тарлаларда {ыгылмамыш галмышдыр.\nМилли статистика идаресимин Ьасабламаларына кере, иткилвр бу мл 30 MHnjapA рублдам артыг ела билер. ВеЫд ввдисииде хусусиле агыр вези]]ет ]араммышдыр. Адетен Та-ч ии метан ламбыгыиын, дамак олар, ]арысы бу вади чин па]ыма душур. Бу кунедек тедарук ментегелерине незерда тутулмуш памбыгын Ьеч ]арысы да кетирилмемишдир.\nкИурриЦат» газатмммм (аздырыма мара, базар •ртасм Турки|аимм Аралыг даммзм саНмлммда ¡ар* пашой Аитал|а шаНармнда ими п��лис автобусуна смлаЬлы басгын едилмишдир.\nУч нефер Нелак олмуш ве 25 а дам ¡араланмышдыр. Ма> шынлар 8 — 10 неферден иберет иаме лум ]араглылер дес* теси терефинден атеше тутулмуш дур. Полис ларле басгынчы-лар арасында атышма олмушдур. Террорчулер Аралыг де-низ и униеерситетинин телабелер шеЬерчир* истигаметинда гачыб кизлене билмишлар.\nТуркм|9 Нокум9тмими турк гошунларымы Бос* нм|а ва Ьерс«говмма|а мондормок Наггымда тамлм* финн Jyrocnaanja Иттмфаг Роспублммасымыи Коку* М9ТИ Босим|ада силаНлы муиагмшоимм мумломдмрмл-М9СИН9 бмрбаша комок кммм гм|м9ТЛ9ндмрммшдкр*\nJyrocnaenja Иттифаг Республикасы Ьакуметинин ба]анвтын-да да]илир: Бу чур герар качмиш Jyrocneenja]» дайр Лондон конфрансыиын ¿акунларына зиддир За Чанаерада данышыг просесмиэ аа БМТ-нин сулЬпервер <а']ларине <алныз зи]ан аура билер. Немии герар экстремист ислам амилинмн мунв-гмше]е чвлб олукмвсына да квмвк едир а» муиагишвиин дини маЬилвтини деринлвшдирир.\nВашингтон да кочирмлом Эроб—Мерами дамы* шыгларыида иштирак одам Фолостим мума|оиД9 hoj'OTM АБШ Ьокумотмим мр9лмл9|ми>9 иамл олмаг учуй данышыглар прососино мудахмло атма]» чагыр* мыщдыр.\nФэлестинлилерии рэсми нумв)»идвси хаиым Нвнан Эш-рааи бмлдирмишдир км, АБШ-ыи президент и Чорч Syiu да-нышыгпарын Ьазыркы 8-чи марНелеси декабрын 17-де баша чатдыгдан сонра оиум иштиракчыяары ила карушме)и ппан-лашдырмышдыр. Н. ©шрааи дамишдир: «Балке да бе'зм есас маиаелери арадаи гапдырмаг мегседиле учтарефлн дискус-ыцалар качирилмеси бвреде резылыг елде етмек мумкун олечегдыр».\nДакми бундам сайра Исрамяин нума^енде he* етинин рее-ми нума]еидеси Joe си Г ал журиалмстлере сеЬбет замены дамишдир ки, беле бир иде]а бизим учун мегбул дерлдир. Виз бир-биримизле авситечи олмадан денышмагы бвчармаяы]ыг.\nКами|ада бу Шоргм Африка олкоскиим таршим* да он б#]ук аатомобил гозасы баш вормишдмр.\nИчарисинде Ьеддмнден артыг чох «дам олаи бир автобус На]робиден твгрибан S0 килдметр чамуб-шаргдв ]арлашвн Масси швЬври )ахыилыгындакы Мику]уим ча*ына ¡уаарламыб душмеси нетичесииде W а дам, о чумяеден 12 ушат Ьелаи оя-мушдур.\n(Авармофароуп ва WA - СБТА-вып автаришври всасыада Навырлвммышдыр).Гаршыдурманы да]андырмага чашрыш\nАкадемик Низами Сула]ма-иовум Аэери н форма дахил олмуш бв]анатында да]илир: 1992-чм илин окт]абр а|ында май си}»см фаали]]етими дон-дурдугум баре да бе]анат авр-мишдим. Бун» себеб елкэдэ муЬарибе катд^н бир замам, да пвр Ьансы си]аси гачэшы-дурманы-« |0лаарилм9зли]и иди. О аахт мен диквр ичти-мам хадимларэ д» мурачиэт адмб гуввелери бирлешдиререк халгы игтисади, Ьврби •» си-еси баЬрандач гуртармага чагырмышдым.\nБе]анатда rajA олунур ки. атви ««си aj врзимда муЬарибе алову ¿вне нвчв-нвче ввтви авладыиы Ье]атдан апармыш-дыр. Игтисадиратдакы rajpn-сабитлик еЬалинин Ьв]ат шв-раитимин даЬа да агырпашма-сына кетириб чыхармышдыр. Муеллифин фкчри нче, рес-публикада enjee» каркинлик да вэапмыр, халгыч гуавэлэ-римин парчаланмасы, адамла-рыи бир-бмрин» гаршы го-]улмасы просеси дав ам едир. Сон два рда бир нече парти)а ез та'смс гурулта]ы в» ком-фраисларыны кечмрмиш, фва-лмдвтмни кеиишлемдирммшдир. Игтидарла мухапифет арасында чекишмепер даЬа кескин характер влыр. Бутун бунлар таассуф Ьисси догурур, Азар-бд)чан халгынын талере учун ачы Ьисслвр оуадыр.\nН. Сулейманов распубпика-нын бутун ичтимен-си]аси гу-румларыиа, танынмыш кадим-лвримиза мураиивт адврвк он-лары халгын х«р«асы, дав-л»тчили}иммзии квлэч»]и намина см]вси гаршыдурманы да]андырмага, ввтенм муЬари-бв алову мдан гуртармат намина гувввлври 6ирл»шдирмэ)э чагырмышдыр.\nАзврииформ.\nМАНАТ ЬАГГЫНДА НИКБИН СвЬБЭТ\nАзэрба]чан Республикасынын игтисади CMjacar узре девлет мушавири де]ир: <«A3ep6aj40H манаты ела бу кун база мвзвннвеиндвн ]уксвк ги]матлвндирилир»\n«Рублуи Азербе]чана «му-дахилвси» онун керунмемиш сур'етле да миф л ¡ас и] асы на свбзб олачаг. Республикадв индики игтисади вез»ч1»тим му-рэккэб олмасына 6ахма]араг. бу кун Азврба]чач мусбет те'дира ве тмчврат балансы* на, квсирсиз консилидасЦа будчэсинв (республика будчв-сииии ве ]ерли будчелерим мвблеги дамекдир) мапикдир. Санки беле швраитде имфлр-си]а олв бмлмез. Буиунла беле, Русм]адакы инфл]аси*а, сур'етле олмаса да, Ьер Нвлда баш аерир*.\nРеслубликамызыи керкемли кгтисадчыларындан бири, елм* лер доктору, Азерб^чан Республикасынын игтисади спасет узре даалет мушааири ВаЬид Ахундов Азармнформун мужбири ил» мусаЬибесинда бу барвд» фикрини са)л»миш-днр.\nВаЬнд Ахундов иифлроч» мавзусуну девам атдиререк бал» бир миевл чакир: Габаг-лар бир том нефти н ги]м»ти твхминен 30 — 40 рубл иди ми, бу да евеелки мезенн»]» нарв, демвк олар, 6 — 7 доллар ташкил едирдм Ииди ис» мефтин ги]мвтлбрини дуи]а ги]мэтлерин» |]ахынлашдырмагв чалышараг, онун д»]»рини галдырмышыг: Назырда Азар.\nба]чанда бмр тон нафтин гмф-мати твхминен 2.200 рублдур. Аммв 1 долларам мезаннасн 400 — 450 рубле барабардир. Белвликлв ма'лум олур км, нефтиммэмч дв]»ри вваалкм-тек 5 — 6 доллар олараг га-лыр.\nВ. Ахундов сазуна дааем адир: Башга сазла дасак,\nги^матлармн сарбастлашди-рилмаси cnjacetM ]аридвр»к, ]в'ни б»|И»лхалг с»виfja^a >а-хынл ашмага чалышараг бмз вели ид» бир jap*^ e)ar Aajy-рук. Биз Ьвзырда Рус^да Tyrjan аде и инфл]аси]аныи меикенеемнд» чапала] ырыг.\nНетичеде аз аел|утамызы та-давуле бурах маг дам в в оиум дахилм данврлм)ини та'лмш вт-макдам, мазаниасмии муарач-лешдирмекдем саваны а)ры чарамиэ галмыр. Бундам« мэгсед игтисади cnjacar caha-сикда г ала.« бутун д^ишик-лмклари bajtTa качирмак учуй эаммн ]аратмагдыр.\nГе|д едим к и, ала иидииии взуидв, Нала бутун лазывш швртлвр ¡арадыланадек, ии-дики аахт да да манат рубя ила бнрликдв тадавулдадир, манат база м»заниасиндан техмимви бир дафа )арым jyK-сак гЦматламдирмлир: Ьазыр-да о, далдабаэарда. дамэк олар, 15 — 20 рубле гифмвт-ландирмлир. Иарчанд, влбат-тв, букунку е»зи]]»т манаты и Ьвгмги мвзвниас��ии реал сурэтдв ги]матлвндирмэ]в имкан вармир: бизим Ьесабла-\nмал« ра кара, милям ввл]ута]в там амиле квчдикдвн сонра маиатыч да]ари азы 45 — 50 рубя ол малы дыр.\n— «41 — М рубл — тааа-чувлудур, «хм ииди Нар |ар-да истаЬсалыи севиЦесм «ве\nбу чур Ьгксак мвзаиивстши ва тв'мии ада 6иавр1\n— Дадирсм кими, малина са-битлифгим та'мми атма« учуй башлыча шартлара маликик. Бунлар мусбат та'ди]# ва тм-чарвт балансыдыр, квсирсиз будчвдир. Назырда сабитлаш-дирма фонду (мвнетым мв-зеимаенми сабитлешдирмак на-зердв тутулур) ]аратмаг учун феал иш карулур. ©злешдмр-ма да бу вазифалер мечрасын-да bajera иачирилачвк. Онун шартлариидан бири даалет вмявкыиы милли BaAfyraja сатмагдыр. Бу иса манатын амте» ила, двКа догрусу, ам-ламла те'мии едилмэси усулу дамекдир.\n— ХаЬиш адирам в|дымлаш-дырасымыз: свбмтлашдирма идв]асы мадам мбаратдмр!\n— Бу фонд республик ан ын •аЬид ввл)ут# фандучуи таркиб Ьиссасмдир вв маиа-тын мазаннвемиии сабит ол-мас ыны те'мии етмалмдир. Да]ек ки, маиатыи му»«ан мазей меси а'лаи едилмишдир (]ери калмишкаи, буку и нача олдугу а гадвр да еамиб да ]илдмр; баи*яычасы будур кц, манатын мавамнаси сабит оя-сун), амма бир муддвтдан сонра истаЬсалыи азалмесы ив-тичвеиндв онум мвзаниасм да ашагы душма]» башла-]ыр (ма'лум олдугу кими, пулум ва ja мазаинанм« Aajapn телебетле тек лиф и к иисбатима есвсви мувраинл ашдирия ир, ¡»'ни мал ив гадвр аз оларсв, тадааулдвкм пулун мазвнивси да бир о гадар ашагы дыр). Ба. на олмесым дв]е, муа]]ам га-\nдир ки, она je мел алыб буиунла да амтаа кутлеси ил» пул кутласииин иисбатини бв-рабврявшдирвеви, ]а да вЬа-лидаки пул артыгыны зласам, jb'hh aanjyra базарыиа «мудв-хмлв» »десен.\nЭгбаттв мм, манатын двивр-ли]и ваввлче гисмен олачаг, лаким будчемиз ва шшщугш фонду маЬиамлендикч» биз маиатыи там денерлм вая|у-та]а чеврилмесм истигвмвтин-де аддымлар атвчагыг.\n— Сабит паш дир м» фонду\n— Биэ ону бу г а] деда iapar-мышыг: бир чох саЬаларда\nЬазыр меЬсул — илек, нефт меЬсуллары, елеен металлер еЬтЦатларымыз вар иди. 100 мил]ои доллар дан артыг олаи бу еЬтгчатлармм свбитлвшдир-м» фонду и« качирилмеси Наггыиде лрезидентии муав-фиг фврманы аармямишдир. Она всасан да муввфиг прог-рам Ьазырлеммышдыр. Прог-рам да бу малы кимин, кмм», Ьансы муддвтлард» а» Ьансы гм]м»те ихрач втмаси мвевлв-лери а]дыи швшмдв мастерил-миш дир). 9 л да олунмуш еал-¿утанын Камысы сабитяашдир-ма фонду-»« аарилмали иди.\nГе]д етмек исте]ирам км, бу еКти]атлерыи Ьамысы муесси-свяар учуй еслиида Ьач бир зи]аи опмелан иатурупмуш-дур. Чу ики, таирар едирам, бунлар Ьазыр маЬсуя аЬтЦат-лары иди. 1а' ни бив чох де дв-рии» кетмвргб, хе]ли еЬпфиг-\nмилли вал]утаивж хидмвтчи» ]ачвлтмв]в муввфиг олдуг. Маи Ьвлв ону дамирам ки, Азврба]чан енернетии» бехы-мыидам мусгвгил раслубли-кадыр в» звнкмн твбии-иглим потвнсиалына малик дир. Бу ики амилмн иса милли aanjyr»-нын сабит мвзвннаси;«« му-е]]анлвшдирмвм учун муасир шераит да Капле «ши аЬа��м]]». ти аар (бир сыра качмиш совет раслубликаларымда, мвселен, Умрв]ивд» ]ани вал]ута-ларын мвзвинвемиим ашагы душмеси онларын Рус^адаи м»Ьз внеркетика чеЬетдем асылылыгыиым ивтичвемдир: емтее кутлеси ихрач вдияиб ее• зиндв »маржи еЬти]атла-ры алымыр вв буиун нвтича-сиидв да дахили базарда ка-сир амелв калир).\nУмумипетле, дахили амтаа базарыиы г ору маг нагта]и* нвзариидаи милли аал]утаиыи вЬамицати оядугча бапгчдуР-О, вал]ута мвзаниаси Ьасабы-на малларын республика*** кенара дашынмасымым гаршы-сыны алмага ими«* аарир им, бу да рублуи Азер6а]чеил мудахилесими да]аидырмагда ей а'тмбарлы васитедир. 9» иеебесинде, манатын двнаряи-¡иив нвил алсаг бу, харммм инаасторларын манфаашмик ¿аниден реслублммамыэв raj-тары л маем нмкеиыиы га'мин адвчек ае буиуима да *лрч-чи инааспки]вяарыи Aaapaaj-чаиа даКа фаая чалб олуимеем учун шераит 10fDMÍ АГ Д -Ьеф*\nIАрдм l-m* ciHíH\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-09-1992-p-1\/","date":"2017-03-26T22:50:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00102-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.389762342,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.38976234197616577, \"tuk_Cyrl_score\": 0.30634117126464844, \"kum_Cyrl_score\": 0.05248679593205452, \"tyv_Cyrl_score\": 0.028057262301445007, \"tat_Cyrl_score\": 0.02542407251894474, \"kir_Cyrl_score\": 0.021311959251761436, \"crh_Cyrl_score\": 0.016866231337189674, \"lez_Cyrl_score\": 0.010821294039487839, \"azj_Cyrl_score\": 0.010194499045610428, \"sah_Cyrl_score\": 0.010030750185251236}","num_words":12893,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.402,"perplexity_score":71117.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 6, 1991, Baku, Azerbaijan\nbnUjm vmm мшщ првтищ\nМУШАЬИДвЧИЛОР ДвШ ОЛУНУР\nАээр6а]чаа Ресдублянасы Алв Сопетиинн сад» Б. М. Гафарове муттафиг респуб-лнкаларын алн советларина телеграф кендермишдир. Те-легрвмда кяэлм сасаермэ jo-\nрилдоуя Ьагг верил«р. S. '\nмэ'лумэт\nлу «л©хжуыа. бирбвша Алр-\nРесяуйдакасы----\nСа)чаН\nдемтв\nцреэи-\nкечя-\n_ вфарова ха-\nЬиш етшшшср кк, л »мин рес-публикаларын алн совет л» рн сечниларда мушаЬидечи он-фаги нла «штмрак етмак учун ыума)андел»рнни> кандарсия-лэр.\n1919-чу ИЛИН АВГУСТУ НДАН 1991ч» ИЛ АБГУСТУН 24-*»к\nКОММУНИСТ\nады иле ЧЫХМЫШДЫР.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИМСИ ГЭЗЕТ ЕЖЕДНЕВНАЯ ОБЩЕСТВЕННО-ПОЛИТИЧЕСКАЯ ГАЗЕТА\nсечннларвякн\nШКАЛЫ РЕСПУБЛИКАСЫ ВРШДЕИИ СЕЧКИЛвРН YIN MPKNN СЕЧКИ КФМИССИМСЫНЫН МАКАТИ\nМ 175 (215421 •\nЧум», 4 с»нт)абр 1991-чи им\nГи|м»тм 10 г»л»к |авун» учун 4,5 гмшм).\nНбМРЭИ ТЕЛЕГРАММЕ\nТа'чнли. Бакы. Азврба!-чая Реслублнкасыяын президента А. Н. Мутадлабова.\nБакы шаЬарияда феагад'-ада ваэв^втнн лагв едилма-си Ьаггында гарары дарин разылыг Ьюсси ила гаршыла* дыг. Виз Ьабела ондан да разы галмышыг ки, чох муЬум с^аси парарлар габул едилан заман Елмлар Академи^асы алимларинин соси ешидил-мншднр, бу иса респуб лика-иьгн «чтимаи-о^аси Ьа^атын-да ]ени марЬалэни кэсторир. Елмлар Академи}асьшын Ра* )асвт г^'вт» гати амин ол-дугуну билдирир ки, республиканын раЬбарли^н AзэpбaJ-чан халгынын нрадэсини <иф��-да едарак бутун ичтимак-си-}аси гуввэлари бирлэшдир-мак эсасында су верен лиь\n}ин, арази бутевлуЗунун му-дафиэсина, демократи}анын инкишафына вэ АзэрОДча-нын сосиал-игтисади тэрагги-сина Jвнaлдилэ« хэтти кэла-чвкда да ардычыл шанилдэ Jepидвчэкдиip.\nВ. Сала)ев, Н. Гуляев, 3. Бу^адов, А. Надиров, Ф. Магсудов, Т. ШаЬтах-тннски, А. Элнзада, Ш. Та* гы!ев, А. Асланов, Б. На* би]ев.\nХэбардарлыгла. Телеграф* ла. Бакы. Азэрба}чан Респуб-лнкасынын презнденти А]аз Нн]азв оглу Муталлнбов )ол-даша.\nЬермэтли AJa3 Н*^ази орлу. Президент сечкилэринин ÒoJkot едилмеси Ьаггында\nреспубликаньш елми ичтима-Hjjarr« адьшдан чыхыш еден бир сыра шахсларнн Ьаракат-лариндан Ьцддэтланмишяк. Азэрба]чан Елмлар Академи-]асынын Ф«зиолои»]а Институту кун коллектива бу ба-Оанаты газабла писл»!ир вэ чари маг&мда сент]аорын 8-да президент сечкиларияии кечиридмасини вачиб ва за* рури cajwp, Ьабела сизин намизад ли j«hiH3h: мудафиа едир ва ез сасларини AJa3 Ни¿ази оглу, Сиза веречакдир. Инс* титутун коллектив« адындан.\nИнстятутун директору академик п. Ь. Ьасанов, мух-бнр узв P. J. Гасымов.\n» * •\nЬермэтли AJa3 HiKja3H орлу! Мэн вэ аилэмин бутун узвлэри сент}абрын 3-да се-чичнлэрлэ кврушда Сизин ачыг, чесарэтлн, елм-э асас-ланан чыхышынызы динла-дик. Сиэин чыхышыныз ин-ди, бутун азарба^анлылар учун бу чотнн кунларда мил-ли шарафи вэ л^агэти аз»ш тутан пар кэсин гелбинэ Jo л тапмыш tea умядини мв1жам-лэтмишдир. А рам ыз да фит-накарлара Jep олмамалыдыр. Инанырам ки, мудрик халгы-мыз ез орлуна. узаг коран cHjaceT4Hj9 сас верэчак ва Сиза моЬкэм арха олачагдыр. Сиза моЫшм чансарлыры вэ 6oJyk угурлар арзу^ырыг.\nШаЬбаз МУРАДОВ, республика ЕА Игтисади]-]ат Инстнтутунун амакда-шы, игтнсад елмлэрн доктору.\nИНТЕЛЛЕКТУАЛ ПОТЕНСИАЛЫ ХАЛГЬШ ХИДМЭТИНЭ ВЕРМЭЛИ\nАвгустун 5-да J. Ь. Мам- дан чох елмлар намизэди моделиJeB адына Нефт KHMja- HmflajHp. Институтун струк-сы Просесларн Ииститутуи- туруна реакентлор узра худа иш куну reJpH-ади олду. суси конструктор-технолок Кунортадан сонра A3ap6aJ- Ja буросу вэ тачруба-сона\nРеспубликасынын пре-\nА. Н. \" -----\nч&н . _____________\nзиденти À. Н. Муталлнбов 6ypaja калди. Институтун коллективи Aja3 НиЕази оглу Муталлибовук À3ap6aJ-чан Республикасы прези\nHi\nзаводу да дахилдир.\n_ Институтун асас вэзифаси нефт KHMjacbi ва е'мал са-Ьасннда, нефтин дарин е'ма-лы. учун катализаторлар\nва технолок^алар Japa-\nденти вазифасина намизад- дылмасы саЬасинда фунда-\nл^ини биринчилер сырасын- ментал тадгигатлар апар-\nда иралн сурмушдур. институт J«- ... fc\nКоллективин HyMaJaHfla- шы натичалар газанмыш- игтисади бопрандан\nлари А. Н. Муталлибову дыр коллективин бир чох бчлмэрик.\nf бинасынын асас га- арашдырмалары Со- ----------------\nбир фикнр ceJлвди ки, республика президенти JaHbm-да даими KOMHccnja Japaдыл-сын вэ A3ap6aj4aHUH елми даирелэринин ан Jaxmu ну-мaJэнД9Лэpи бу KOMHccnJaJa дахил еднлсинлар. О деди: Бизе фундаментал елмин инкишафына дайр кениш милли програм кэрекдир. Бела програм олмаса, игти-caAHjJaTAa реал иpэлилaJиш мумкун ��е]илдир. Виз ан JvKcaK ceвиJJвли елми араш-;,офмалара есасланмасаг, ' ' чыха\nИнститут бинасынын асас га пысынын агзында гаршыла-дылар. Табрик свзлэри еши-дилди. Илк гыса свЬбэт ди-ректорун кабинетинда институтун рэЬбэрлври, респуб-ликанын апарычы елми ида-ресинин каркамли алимла* ри вэ мутахассислари ила олду. Сонра ичлас салонун-да сечичиларла каруш кечи рилди.\nЬ. Маммодал^ев адына Нефт KимJacы Просес-лари Институту такча рес-публиканын Jox, алканин да танынмыш елм марказла-\nJYк вмали эhвмиJJaтa малик-дир ва республика халг та-сарруфатынын бир чох муЬум саЬаларинин, о чумла-дан нефт м^асы вэ нефт-aJыpмa саЬаларинин инки-шафында Ьалледичи рол о}-нaJa биларди. Лакин тадги-гатларын натичалари истеИ-салда асассыз олараг за-иф сур'атла татбиг едилир. Бир чох нефт caнaJecи му-ассисалари институт алим-ларинин вэ мутахассислари-нин Jeни технолок^алары-ТанынмоЕШ СЛД1 на О ГсДЭр ДЭ Ьэвэс\nРИНД0Н биридир. Бурада бу- термир ва 1алныз гарбин ]е-тун сави]]алэрдэн олан 700 нилинларина даЬа чох фикир\nнафарадак елми ишчи чалы шыр. Институтда A3ap6aj4aH Республикасы Елмлар Ака-AeMHjacbiHUH 3 академики, 2 мухбир узву, 24 нафар елмлар доктору, 200 нафар-\nверирлар. Натичада чохлу харч чакилир вэ Иеч да Ьамишэ кезлэнилен сэмаро кетурулмур.\nА. Н. Муталлнбов сечичи-лорлэ cohéaT заманы бела\nСечичилер тарафиндэн ве-рилан бир чох суаллардан бири да бела иди: вэсаитэ чох б0JYк еИти]ач олдугу индики шэраитда елми ида-рэлэр нечэ ишлaJa биларлар? Ахы, довлэт тэрэфиндан ве-рилэн дотас^алар 50 фаиз азалдылмышдыр? Бу суала чаваб верэркэн президент фундаментал елмин ва онун истеЬсалатла алагэсинин перс пектив инкишафы консеп-с^асыны нрэли сурду.\nА. Н. Муталлнбов деди:\n— Бунун Joлy сададир. MaлиJJэлэшдиpмэ Jepли буд-чэнин узэринэ душуб. Лер-ли ^удчэнин узэринэ иса. билд^иниз ними, ннди чох агыр JYк гoJyлyб. Чыхыш )олу бирдир: мутарагги араш дырмалар истеИсалатда тот-биг едилсин, реал самара\nкетурулсун. Бу joллa алда едиАан кэлир 6yfl4aje такан верар. Будча иса фундаментал елми двЬа долгун ма-лиJJaлaшдиpвp. Велаликла, даиро гапанмыш олар. Лакин бундам атру коркин чалышмаг лазымдыр. Баш-га Joл JoxAyp. езумуздан башга, биза Ьеч ким камак eTMOJaMOK. Лалныз бу Jon би-зи асл игтисади мустагил-nnja чатдырар.\nА. Н. Муталлнбов ахырда деди: Сечичилэр A3ap6ajMaH Республикасы президентли-]ина намизэдли}ими и рал и сураркан мена чох 6eJVK е'тимад кастармишлар. О, керуша топлашанлары амин етди ки, бу Jykcok вазифа-ja сечилса, ез халгыньш ри фаЬы ва тараггиси намина елиндэн калани acHpnaMaJa-чак, Ьамнша вэ hap ишда онун манафеларини мудафиа еда-чак.\n• • •\nАзэрба)чан Республикасы нын президенти А. Н. Му» таллибовла бирликда республика Али Совети Paja-сэт heJ aTHHHH узвч Ф. Г. MypaAanHjee, Бакы ШаИар Халг Депутатлары Совети-нин сэдри P. A. AraJeB, республика Елмлар Акаде-MHjacbiHWH президенти Е. J. Сала Job да «Г h. Маммад-anHjee адына Нефт KHMjacbi Просесларн Институтунда о л му ш л ар. (Азоринформ).\nАли «а орта ихтисас мак* нобларинда ]екк даре ялкйни башланмасынын та хяра са-лынмасы «ла ва АээрОа)чан Республикасы президенти сечкиларицда талвбаларкн «штиракы rajjjacu Ьаггында сечичилардан алыиаи сорту-ларла алагадар Марказн сеч-ми KOMHcoHjacbi изаЬ едир\nМц;\n— Оасверма куну — чи ил ceHTja6pbw 8-да wtv сил ¿еринда олма^н талаба-лар оддуглары jepAoeoc сечки мантагасинда сас вера би-\n*р. Бела Ьалларда му-мантага сечки комис-си)алары (Ьамин шахслэрн элааа еечичи ок]аЬыгьарьша\nдахил едирлар.\n— Талабаларнн таЬсил Je-ринда олан мантага сечки ко-MHccHjanapu сечичи cHjahbi-л&рына дахил едилмиш, ла-иин таЬсил JepHwa гарытма* мыш талабалэри сент!абрын 7-дак сечичи с^аЬыларьш-д&н чыхарырлар.\nEJhh заманда Маркази сечки KOMHccKjacbi мантага сечки komhcokJ аларына хатырла-дыр ки, сасверманин кечирм-лача>и Jep барэдэ вэгвндаш-лара вахтында ма'лумат верна« лазымдыр.\nAtap6aj4BH Республикасы превядеятя сечкнлари yapa Маркам сечки komkcchJb-сы.\nДАШКЭСЭНЛИЛЭР ПРЕЗИДЕНТИ МУДАФИЭ ЕДИРЛЭР\nДАШКБСБН, б ceHTjaOp. (Азарииформ). Бу кунлар республиманын бутун сакин-лари кини, даг pajOHynyrt запмагкешлари да гаршыда-кы Aaap6aj4aH президенти сечниларина фаал Ьазырла-шырлар. Эслинда бутун сечки мэнтагалари бу муЬум ич-ти маи-си Ja си KaMnamrJaаси эарба вурмушдур. Ле-рандыгы куидан Сов.ИКП-нин тэркиб Ьиссэси олан ва онун раЬбэр органларынын ^умлуру ила фaaлиJJaт кес-таран AзapбaJчaн Коммунист Парвн^асыньш нуфузунда да бу падасалэр бутунлукла ез аксини тапмышдыр. Сов.ИКП-да мевчуд баЬран в0виJJш« Aэop6aJчaн Коммунист Пар-ти]асынын да тaлeJи маоала-енни кундали>а дахил етмишдир.\nАл» Совет ге^д едир ки, реопублнканын суаеренли-]нна ва ерези бyтввЛYJYHo часа чеЬдлери нмшки арадви\nгалдырылмамыш, сон кунлэр-да бу тэЬлука даЬа да арт-мьицдыр. Даглыг Га раб аг да на Ермэнистанла сэрЬэд олан зоналарда ермэни Japawibwia-рынын силаплы басгынлары кучланмишдир. Республика-нын суверенли)иии ва арази 6yTeBnyJyHY гору маг caha-синдэ ез таэЬЬудларини Ит-тифагын JepHHa JerHpMOMacH республиканы лринензшал ва гэги аддымяар атмага вадар едир. Республика ез суверен-nHjsiHH ®а эЬалисинин тэЬ-лукэсизли]ини мудафиа ет-мэк учун асаслы тадбирлар кермолидир.\nA30p6aj4aH Республикасынын Али Совети Á3op6aj4aH халгыньш али мэнафе}мн>и асас кетурэрак ва JapaHMbuu боЬранлы ia03Hjj0THH арадан галдырылмасы зэрурэгини\nназара алараг гарара алыр:\n1. Бела боЬранлы деврда республика конститусн|)асына ва ганунларьюа бутунлукла puajar олунмасыны там та'-мин етмак, республиканьш довлэт мустагиллийини бар-гарар етмак cyeepeHnMj« ва эрази 6yTeeAyjYHY горумаг, бу вазифэлэрин На]ата кечи-рилмаси угрунда бутун ваган-дашларын Ьамрэ^л^инэ на-ял олмаг асас raJPH Ьесаб едилсин. KoHCTHTycHjaJa yj-гун олараг республика пре-зндентиидан, бутун девает ичра органларындан талаб едилсин ки, республиканын cHjacn шарактиндекн каскин зиддиJJarлapи арадан галдыр-маг, Ьугуг rajAanapbmw меп-камлэндирмак учун то'сирли тадбирлар керсунлар.\n2. Азврба()чан Республикасынын лреэидендана девала едилсин ки, Назирлер Каб«-нетинин, навирликларЕШ ва баш идареларин, Jepnn Совет-лэрин ва оЬларын «wpaajje комитвлэрииин бутун фее^-jэтики республиканьш игти-caflHjJaTbjHbi, хусусвн онун ан муЬум саЬаларини беЬрандан чыхармаг вазифасина табе етсин, дев лат интизамьшын позулмасына, беЬран Ьалла-рыньш даринлашмэсина Jon вермамад учун canahaijjerra дахилиндэ бутун васиталэр* дан логи] Jema истифада етсин.\nБазар HrTHcaA»JJатына ке-чидлэ ал а гада р олараг мул-ниимин бутун невлариннн ва саЬ^бкардыг фэaлиJJвrги формаларынькн оарбэст иккн-шафына хусуси диггот JeTHp-мЭкле инэ ва Девлат ТаЬлука-оизли}« Комитосииа тапшы-рылсьш ки, табеликларинда олан белмаларин гувваси ила республиканын Ермонистан-ла довлэт сарЬадинин мупа-. физэоики кучландироинлэр.\nA3ap6aj4aH Республикасынын Назирлэр Кабинетино тапшырылсын ни, Ьамин бел-маларии мадда^гехник» тач-Ьизатьшы эсаоды суратда ыхшылашдырмаг учун бир aj арзинда алава тадбирлар керсун. •\n5. Jepow haHBMMjJar оргаи-ларына тапшырылсын ки, hap чур енстремизм ва Ьарч-марч^ик тэзаЬурларинин гар-шысыны алмагла, бутун ев* jacH Ьаракат ва 4apaJaHnapMH фвалиИатн учун иормал ва барабар шэраит Japaflapar демократи^анын реал сурат-\nде кеиишлэндирнлмэсини та *\nмин етсинлар. Инди башлы-ча дигтэт респуб ли мада вв-■ тэндашлыг baa*pa'JnHj»iHe, си-]аси Ьаракат во KapaJaHnapa мансубиJ¿атиндон асылы ол-Majapar халгьш али милли , манафелар угрунда мубаризэ учун 6npjiHjH0HKH алда едил-масина ЗеналдилмалндЕФ-\nСумгаЫт уст трмкотвж фабрмкинд®, онун Чорат м Tarej®* г®в®б®смнА®км фмлмаляа-рында иш «волки аЬ®икм мл® дааам ®дмр. Н®миь фмлмалларым h®p бмринд® тохуму ишя®)йр. Фабрмкмм моделям р®ссамлары Н®р ид 250-j® ]ахыи ¡®ми мод®л Ьвзыр-\nла)ыб мст®Ьсалдта т®гдим ®дмрл®р. Ммавм в>»вмлм\nБедми ®'малатхама с®хммим комструкторлары Аид® Исааад® а® »®«тм Ф®р®«ова\n}®ни мод®лл®рм мума|мш ®тдмрмрл®р. . . в\n% Мо7мчГ%«,ЛГп.У>*1»Г.и Ифтнпр Jyurt«» ••\nмод«пп»р y*»P»y6 оглу Баршад-(ды Jonnam Азарба1чан Республикасынын мудафиа на-эири Ta'jHH едилсин.\nБу фарман Аэорба}чан Республикасы Али Совет и-кин муэакирасина верилсин.\nА эарба J чан Республикас ынын милли езуну мудафиа гувваларинин )арадылмасы Ьаггында Aaap6ej4aH Реслуб-ликасынык Ал» Совети та-рэфиндэн гарар габул едил-масн ила алагадар олараг Asep6aj4aH Республикасынын Мудафиа HaaKpjwJuHH JapftT\nАа»р«дш Р*с»У«и*.сы Ап\nБакы шоЬарн, 30 август 1991-чи шг.\nН. А. Низap\n«Ьэ]ат» гаэегииин баш редактору Эфган Эокаров ССР И халг депутатларынын неябэ-данканар бешинчи гурулта-1ында Газахыстан Республикасынын президенти Нурсултан Абшиевич Назад^ев ила керушмушдур. СеЬбэт заманы Н. А. HaзapбaJeв де-мишдир:\n— А)аз Ни^ази оглуну чох-дан тань^ырам, биз ©ввад-лар — о, AзвpбaJчaн Назнр-лар Советинин сэдри. май яс© Газахыстан Наэирлар Сове-тинин садрк оланда да бчр-ликда ишламишик. Инда да тез^гез керушурук. Маи ону ез халгынын мoнaфeJини чох чошгун ва оарт бир шакилде гору]ан а дам ним» таиы|ы-\n, Бирка Ьалл етдафшиз\nбутун пробдемлэ�� барасинда Ьамиша разылашдырылмыш мевгелар тутмушуг. Маи онун асл «нсани ^¿фйиатинэ, Joл-дашлыга ва достлуга седа-гэтина баладам. Инди да онун чох чввик, чох дузкун мевге-\n)и са^сшм ГазахыствнлА\nAзapбaJчaи арасында меЬри-бан мунааибэтлвр Japaныp. Биз АзедОДчанла Ерманис-тан арасындакы мунагишада да онун неча мевге тутдугу-ну, бутун бу проблемлэри\nЬэлл етм^э ¿внелдалан cиJa-\nсэт JepитднJинв карурук.\nБнлнром ки, сиздэ республика президент» оечкила-ри кечкрилечэкдир Элбэттэ.\nЕДИРЭМ\nГ 1 •\nан башлычасы Азэр0в)чан халгынын фнкридир, аичаг AзapбaJчaн халгы езунун Je-тишдирди]» бела бир лндери мудафиа етеэ. шахеан май шад олардым. Бу чаткн деврда бизи тагоирландирмак чох асаядыр. внчаг бутун бу иллар арзинда Мэркээин Ьеч бир час аланин Ьаллинда\nреспубликалара Ьеч бир азад-лыг, Ьеч бнр имкан вермади-бир вахт да бизим на ша-раитдэ ишламали олдутуму-зу баша душ мак лазымдыр. Газах халгынын самим» дост-луг вэ гардашлыг Ьнослари баслади1н AзэpбaJчaн халгы-ны саламла]ыр ва она ею хот арауларымы }етирнр0М.\nAMpttaJn. Расцгвптеш» ^^\"вов\nВакы шэЬари, 5 оеит]а6р 1991^4» ил.\nВалеЬ 9jjy6 оглу БЭРШАДЛЫ\nВ. Э. Боршадлы 1927-чи алда анадав олмушдур, али Ьарбн таЬсил «лмышдыр, ке-нерал-ле)текантдыр.\nKHjee 03yJep«}aH Аршл-лерн]а Мактебинм битирдик-даы сонра Ьааа-десаят гошун-ларьшда мухтааиф командир вазифэлеринда хидмат етмишдир. 195в-чы шда з»-реЬлм машьш ва танк го-шунлары Ьарби академв^а-сыны битирмиш. BeAC4>yc»ja ва ЗагафгаэЩа Ьарби да^фа-лари враэисивда танк батал-}онуиа, полна командирлик етмишдир. ^\n19в9-чу млдэ ССРИ Сиг лаЬлы Гуввелари баш гарар-каЬынын Ьарби вкадени]а* сыны битирмиш. Одесса hap-би Даятесяш» дипная1а »©■\nмацдара олмушдур. 1973-чу илдон АлманиЛада совет га шунлары грулу орду коман даныньш биринчн муавинь вазифасинда ишламншдир.\n1977-чи нлда A3ap6aJ ч«ш Аля Совети адата Бакы Ал« Умумгошун Командирлари Мввстабинин раиси toJhh еднлмншдир. 1989-чу »лдан М. Нахчьюански адына республика лхтиоаслашдырыл-мыш интернат мвктвбинин дарекюрудур.\n«Гьфмызы Эмак Bajparw», «Гьгомызы Улдагз». III дар©\" мели «Вагона яндмэта каре» орденлэри. ССРИ медвлла-ры ила талтиф едилмишдир. X ва XI чагырьвалар республика Ааи Советяяни депута-\nгм сачялмяяимр.\n9\n\\\nк\n\\\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-06-1991-p-1\/","date":"2017-03-28T06:22:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00475-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4188404083,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4188404083251953, \"kum_Cyrl_score\": 0.07254818081855774, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03907138481736183, \"sah_Cyrl_score\": 0.03670838847756386, \"tat_Cyrl_score\": 0.03622729703783989, \"kir_Cyrl_score\": 0.03084731288254261, \"uzn_Cyrl_score\": 0.029237717390060425, \"udm_Cyrl_score\": 0.022907117381691933, \"crh_Cyrl_score\": 0.021695377305150032, \"tyv_Cyrl_score\": 0.019344542175531387, \"lez_Cyrl_score\": 0.015478371642529964, \"krc_Cyrl_score\": 0.013924065977334976, \"alt_Cyrl_score\": 0.013615142554044724, \"nog_Cyrl_score\": 0.013452986255288124, \"eve_Cyrl_score\": 0.01210029423236847, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01146714948117733, \"xal_Cyrl_score\": 0.010650797747075558}","num_words":11703,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.458,"perplexity_score":58790.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - February 25, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ\n2S ФЕВРЖЛ 1992-чи ИЛ.\n«Гусар »ын jубиле j и\nA38P6AJ4AH Вв ЛвЗКИ ХАЛГЛАРЫНЫН ДОСТЛУРУ BAJPAMMHA ЧЕВРИЛДИ\nБир кун эввэл гезетимиз-дэ он уч jaшындaн злил, М. Рэсулзадэ адына Бакы Дев-лагг Университета журналистика факултэси гиДОи ше'-бэсннин тэлабэси Нэби Рза)ев Ьаггында Jaзым чых. мышды. Индн онунла ра^н мэ|дэни})эт евИнин салонун-да керушурдук.\n— Тале^ими }ахшы инсан. ларла. бир да «Гусар» газета ила багламышам, — деди. — Маним ма'нави да-Загымдыр бу газет. Онун васитасилэ бутун paJoн ча-мааты ила унси^т сахла-}ырам.\n«Гусар»ын JyбилeJинэ Да. гыстандан, Бакыдан, Губа ва Хачмаз ра)онларындаи да гонаглар калмишдилар. Газе тин памин кун чыхан немрэсинда Ханлар pajoн ва чШэки фэЬлеси» гаэетлэри коллективларинин тэбрик-лари да дарч едилмишди. JyбилeJa Ьаср олунмуш }ы-гынчагы ра]он ичра Ьаки. миЛатинин баи\/чысы Низа, ми Суле>манов ачды. Газетам редактору, республика-нын эмэкдар журналиста БаЬадур Гачаба]ов чыхыш етди.\nРедакторуи деднклэрнн-\nдан: И«дики «Гусар» 1932-чи илдэ «Сосиализм темпи» ады илэ ишыг узу керуб. 1946-чы илдэ адыны «Гы. зыл Гусар» го1ублар вэ 1991-чи иладэк бу адла нэшр едилиб. Эвваллэр ики сэЬи-фэдан ибарэт иди. эллэ Зы. гылыб чап олунурду. Сонра. лар форматы бвЗудулмуш. мадди техники базасы хеЗ-ли мвЬкэмлэндирилмишдир. Газет Азэрба)чан Али Советники фэхри фарманына ла^г карулуб. Ьазырда алты мина Захын, кечэн ил-дэкиндэн 1100 нусха чох тиражла лазки вэ Азэрба^ чан диллэриндэ бурахылыр.\nГэзетин Лбиле^ АзэрбаЗ-чан вэ лазки халгларынын\nбиpлиJи, достлугу, гардаш-лыры 6aJpaMbiHa чеврилди. Чыхыш едэнлэрин Ьамысы — Азэрба]чан Дввлэт Мат-буат Комитэсйнйн сэдри\nСабир Рустэмханлы, Азэр* 6aj4aH Журналистлэр Бир-лиЗинин йатиби, «Халг га-зети»нин баш редактору Тофиг Рустэмов, МедэшШэт Ишчилари Ьэмкарлар Итти-фаты Республика Комитэси. нин сэдри Ьамид Аббасов, Дагыстанын Ахты paJoHy\n«ChJh дун Ja» гэзеТинин редактору Абдул рэшид Рашидов, МэЬаррамкэнд ра-JoHy «Самурдин СЕС» газе-тияин редактору Чамил Му-радэл^ев, Хачмаз pajoHy\n«Достлуг» гэоетинин редактору Фикрэт Оручов, «Губа» гээетинин редактору Надир Халилов, «Ä3ap6aJ-чан манчлари» газетинин мухбири Зе]наддин Мэммад-каримов, шэЬэр 1 немрэли орта мактабинин муаллими Ьумбат 3aKHjee ва башгала. ры халгларымызын Захынлы-гындан сепбэт ачдылар, га-эетин бу мевзуну ишыг-ландьгрмаг саЬэсиндэ фэа-ли31этини хусуси reJA ет-дилар, она халглар арасын-да достлугун меЬкэмлан-дирилмэси Золунда бундан сонра да вар гуввэ илэ ча. лышмагы, paJoH ичтимаиЗ-JaTHHHH эсл трибунасына чeвpилмэJи арзуладылар.\nиыгьмчагда редакс^а коллективинэ, гэзетин ajpbi-ajpbi ишчиларинэ республика Девлэт Мэтбуат Комитэ-синин, A3ap6aj4aH Журналистлэр Бирли]инин, Мэдэ-hhJJot Ишчилари Ьэмкарлар Иттифагы Республика Ко-митасинин фахри фэрман-лары вэ пул мукафатлары тагдим едилди. Ахырда ра-Joh eзф0aлиJJэт коллектив-лэринин иштиракы илэ бе. JyK консерт олцу.\nБарнз ЭС9ДОВ,\n«Халг газета»нин мухбири\nИчмалчынын ге'щлэри\nИМПЕРША МвРЭЗИНЭ УМНДА\nГарабагын даглыг Ьиссэ-сини Ермэнистана бирлэш-дирмэ1и дврд илдэн бэри ачыгча тэлаб едан ермэни си]асотинин муаллифлэри невбэти тактики кедиша эл атмышлар. Масалэ бура-сыидадыр ки. дикэр суверен девлэтин эразиси барасинда ачыг-ашкар нддиалары инди эн сэдагатли достлар вэ муттэфиглэр дэ мудафиа ет. мирлар. Она кара дэ дев-лэтэ махсус бутун эламэт-лари — Али Совета, Ьвку-мати олан (элбаттэ, чырт-дана yJryH шэкилдэ} «Даг-лыг Гарабаг Республикасы» е'лан едилмэси кими бир horra чыхарылмышдыр.\nИнди бутун «Гарабар ко. мандасы»: пэм CTapoBojTOBa, haM БалаЗан, Нам Боннер, haM Кокс, Ьэм да «башыбэла-лы» ермэни халгынын hyryr. ларынын дикэр мудафиачи-лэри бе1нэлхалг сеЬналэрдэ JeHH програмла, талэм-та-лэсик Ьазырланмыш JeHH ^иэтнлэрлэ чыхыш етмэкда-дирлар. Москвада вэ харич. да Jaxuibi саЬманланмыш тэб-лират системи дэ JeHH программ узрэ ишлэмэЗэ башлв. мышдыр. Магсад Гарабар ^уиг^гишасииа беЗнэл|калг характер вермак, белкэ!э мухталиф бeJнэлxaлг тэш-килатлардан хусуси олараг сечилмиш мушападачилар вэ експертлэр кэтириб дол. дурмагдыр.\nPycHja президентинин мушавири Г. CTapoBojTOBa\nдаЬа чох фэаллыг косторир (сэбэблэри а}дындыр). О,\nГарабагын даглыг Ьиссэ-\nсинин АзэрбаЗчандан зорла гопарылмасына наил олмаг учун гызгын фаали^эт кес-тэрир, flyHja HMTHMaHjJaTH-ни икандырмага чалышыр ки. бел^э БМТ-нин мави дабилгэли эскарлэрини да-хил етмак лазымдыр.\nБутун cэвиJjэлэpдэ ермэни eиJacaтчилэpи Ермэ-нистаныи Азэрба]чана гар-шы эрази иддиаларыны арт-басдыр etMaja инадла ca'J кастэрир, инсан Ьуг>т-ларынын позулмасы проб-лемини фэал суратдэ ен cbipaja чакирлар (диггэт Je-тирин ки, MyHarnmaJa дини характер вермэк чэЬдлэри бир кэнара атылмышдыр).,\nБаронесса Кокс Боннда ке-чирилэн мэтбуат конфран-' сьшда «Даглыг Гарабар парламенти»нин депутаты BanaJaR илэ бирликда чыхыи едарэк Ханкэндидэки ва* 3HjJara журналистлэра дэЬ. шэтли ифадэларлэ тэсвир етмишдир. О. иддиа ет-мишдир ки, орада черак вэ суд JoxAyp (nyja ки, Москвада суд вардыр — А. Ш.), истилик ва су да Joxflyp. Надэнсэ ханым буну алавэ eiMajH унутмушдур ки, авэ: зиндэ орада чохлу танк вэ зиреЬли TpaHcnoprJop, да-Jym сурсаты ва Ермэнистан. дан, CypHjaAaH вэ Ли-вандан кэлмиш xeJли муздлу вардыр. MyhacHpaJa алын-мыш, hap кун ракет вэ топ аташина тутулаи Хочалы вэ Шуша шэЬэрлариндэки вэ-3HjJaT Ьаггында исэ мэтбуат конфраисында бир кэлмэ дэ дeJилмэмишди■p. LUahap-лэркмизин атэшэ тутулма-сында Ханкэндидэки 366. чы полк да иштирак еддр. Маршал Шапошников «Известна» гэзетин дэ наЬаг Jep9 инандырмара чалышыр ки. ку)а о, бу фактла-ры Joxлaмыш вэ бунлар тэсдиг олу'нмамышдыр. Jax. шы олар ки, аз эскэрлэри-ни, садэ рус кэнчлэрини динлзсин. Онлар маршала cejлэJэpлэp ки, бу полкун агыр техникасы Ьэр кечэ био нечэ саатлыга кизли шэкилдэ Joxa чыхыр вэ ермэни г>глдур бирлэшмэлери-нин a39p6aj4aHnH кэнд-лэрини вэ шэЬэрлэрнни атэшэ тутдугу Jepлэpдэ пе!да-\nолур.\nЕ)ни заманда мухтэлиф бе]нэлхалг «мудафиэчилэ-рин» дили илэ ермэни cHja-сатчилари' гондарма «Даг-тыг Гаоабаг Республикасы*-ны МДБ-Ja гэбул етмак барэдэ тэлаблар ирэли су-рурлэр. Tep-IleTpocJaH исэ\nЛереван тeлeвизиJacы илэ\nчыхышында десчишдир ки,\n«дуИа биpлиJи Даглыг Гарабар Республикасынын мус-тэгиллиJини танымалы, бе-лаликла дэ ону бeJнэлxaлг Ьугуглар васитасилэ мудафиа етмэлидир». Нэдэнсэ Ер\nмэнистан езу бу yjAypMa республиканы танымага тэ-лэсмир. HHja? Она керэ ки.\nбелэ олса, Гарабагы Ермэнистана бирлашдирмэк пат. гында Ермэнистан Али Со. ветннин гэрарыны лэгв ет-мэк лазым кэлар. Буна исэ «ДашнаксуИун» пapтаJacы )ол вермаз.\nЕрмэни халгынын садят досту сенатор Доул ва сена-тын харичи алагэлар комис-cиJacынын сэдри Кле,)борн Телл бу Jaxынлapдa Лелтси-нэ вэ HaзapбaJeвэ мактуб кендэрэрэк i^зapбaJчaнa гаршы игтисади вэ вэ сНа-си чэза тадбирлэри керма-Jи тэлэб етмишлар. Гарабар мэсэлэсини БМТ баш мач-лисинин невбэти ceccиJa-сында музакирэ етмак тала, би кетдикчэ даЪа бвJYк та*. кидлэ саслвнир. Бу, ермэни-лэрин невбэти фитнэсидир, .мэгсод вэзи^этдэн истифа-дэ етмэк вэ февралын 28 да AзэpбaJчaнын БМГ узвлу>уна гэбул едилмэси. нин гаршысыны алмага чэ11д кестэрмэкдкр. Элбэтта, иэ-зэра ал маг лазымдыр ки, муасир ермэни диаспору дуИада ЗСО-а Jaxын газета назарэт едир. Америкада исэ капиталын 17 фаизу ермэнилэра махсусдур. *\nБелэликлэ, ермэни сНа. сэтчилари долама Joллa ке-дирлэр: Гарабагы Ермэнис\nтана бирлэшдирмэк ниJJэ-тиндэ олдугларыны инкар едарэк, «Даглыг Гарабаг Республикасы»нын МДБ тэркибиндэ бутун имтНаз* лары олан мустэгил гурум кими танынмасы тэлэбини ен сыра]а чэкирлэр. EJни заманда Jaшa)ыш мэнтэгэлэри-мнзи дагыдыб Jaндыpмaг .Joлy илэ aзэpбaJчaнлы эЬа-лини Гарабагын даглыг Ьиссэсиндэн говуб чыхар. маг учун максимум сэ^ кестэрилир. Соиракы ниJJэт исэ чох садэдир: Ла!ын\npaJoнyндa сэрЬэди Japыб кечмэк вэ Корус — Хан-кэнди «дэЬлизи» ачмаг ис-тэjиpлэp.\nКерунур, мэЬз бу мэгсэд-лэ ермэни силаЬлы бирлэш-мэлэри Ермэнистан—Азэр-бaJчaн сэрйэди бoJyнчa ке-нишмиг1аслы эмэлиJJaтлap апарырлар. Муасир силаЬ. ларын кемэ1и илэ Губадлы ра!онунун вэ AзэpбaJчaньгн дикэр cэph9дJaны paJoнлapы-\nнын кэндларинэ сохулур, дкнч кэндлилэри елдурур. онларын евларини 1андырыр, мал-гараны говуб апарырлар..\nБутун бунлар Ермэнистан президентинин Pycnja Президента Б. Лелтсин илэ Москвада мэхфи кэрушу илэ «тэсадуфэн» бир вахта душ-мушдур. Нам да бу керуш-дэ маршал Шапошниковун да иштирак етдаОини хабар BepMaJa хэчалат чакирлар. Истэр-истэмаз бела бир суал MejAaHa чыхыр: бэлкэ Азэр-6aj4aHbiH девлэт сэрЬэдииин нума1ишкаранэ 1арылмасы A3ap6aj4aH Президентини данышыглар столу архасына\nKe4MeJa, эзу да ганунсуз Ja-\nЙылмыш «Даглыг Гарабар публикасы» HyMaJaHflacH-\nнин иштиракы илэ данышыглар апармага дипломатии да -вэтдэн узаг олан гэриба <да'-ват» усулудур?\nСон ики кун арзинда Ру* сн]анын «Веста» телевизи]а програмы бутун ДYнJaJa чар чэкир ки, Шуша илэ Ханкенди арасында гаршылыг-лы топ атэши заманы 366* чы полкун эразисинэ бир нечэ мэрми душмушдур дэ Ьэр-би гуллугчулар араСында Ja-ралананлар вардыр. Респуб-ликамызын pэhбэpлиJинин вэ ичтимаииэтинин бу полку Ханкэндидэн чыхармагы маршал Шапошииковдан вэ кенерал Поповдан нечэ дэфэ тэлэб eтдиJини Jaдынызa са-лын. Лакин онлар бу тэлэ-би Jepинэ 1етирмэкдэн инадла имтина етмишлар.\nБазар куну маршал Шапошников телевизи1а илэ вер-д^и мусаЬибэдэ кула-кулэ демишднр: «Мэн Аз^бижа-нын (маршал республикамы-зын адыны бела тэлаффуз едир — А. Ш.) ез милли ор-дусуну Japaтмacынын гати элeJhияэJэм». KepYHДYJY кими. бэ'зи хадимлэрин чанын-да импер^а мэрэзи Ьэлэ да Jaшaмaгдaдыp. Анчаг масалэ бурасындадыр ки, биз бу мэр-Ьэлэни 1990-чы илин Jaнвap аJында кечмишик. Инди баш-га замандыр — тэгвимдэ 1992-чи илин феврал aJы-\nДЫР' А. ШЭРИФОВ.\n(Азэринформ).\nСон иллэрин\nК8НДИМИ38 ПиЫТМАГ ИСТ8Л1Р81И\n— Нэ данышырсан, а? Мая нндн дурум ермэяннии габагыядан гачым?\nТашкнлат элнидэ туфэнк ичэри кириб ермэняларин кэлдя}яня билдярэндэ Дэдэкяшн Эсля]ев курэкэняяэ бу сезларн деди. Киши янаяа билмнрдн: кэяднн ячяндэн\nкечэн 1узлэрлэ ермэни она гонаг олмушду. Ьэндэвэрдэ ела ермани тапмаг олмазды ки, онун гапысындан кириб черэ]инн кэсмэсин. Ачдыгы суфрэ кэзунун габагы-на кэлди: «Мена дэ1мэзлэр, кер нэ гэдэр дуз-черэк кэс-мншнк». (Бир Ьэфтэ кечэндэн сонра гоча ермэннлэр бела де1ачэнлэр: «Догруданмы Дадэкишинн олдурублэр?*).\nГоча чаш-баш галмышды: догма очагыны го1уб Ьара кетснн? Детмнш беш нл онун истисннэ гызынмышды. Кэн-днн кэнарында тикди]н касыб евн онун дун!асы иди, емру-куну онунла багланмышды. Анчаг нэ олсун? Чох мудЬнш бир кечэ идя, чи1ниндэ елум кэтнрнрди. Ермэннлэр эмэл-лнчэ снлаЬланыб Баганыс ча!ы бо!унча гудуз кими кэн-днн устунэ кэлирднлэр.\nИлк зэрбэни гочанын еви алды. Куллэлэр диварлара Aajnp, гапы-панчэрэнин га-багында ojHamHpAH. Гоча ела билирди ки, дун}анын оону кэлиб, чунки онун че-ра]и гу-вдурларын кеЬуну тутмурду. Эввэлчэ Дадэки-шинин гызы AлJa ики а!лыг оглуну гучагына алыб евдэн чыхды. Лакин о саат да куллэ KYpajHHAaH 1 кечди. Ушаг гучагындан душду, езуну JeTHpaH ермэни ав. томатын гундагы илэ керпэ-нин башыны эзди. Ьаваха. ным да бачысынын агибэти-ни белушдурду, ермани кул-лэсинэ гурбан кетди. Диз-лэри букулэндэ аглына калан фикир бу олду: . «Нэ Jaxuibi ушаглары кэтирмэ-мишамв. О. ушагын учуну кэндин ашарысьшдакы евин-дэ эри Фэрмузун JaHbiHAa rojMyuwy, елум aJaPHHfla онлары KBTHpMaAHjHHa ce. винирди. Керпэлэр исэ ана. нын бу мугэддэс севинчин-дэн хабар тутмадылар: чунки бир даЬа онун узуну кер. мадилэр. Уч гатл ермэнилэра бас -еламэда Ичэри кириб эввэлчэ Дэдэкншинин арва* ды Бакизэри, сонра нса езуну вурдулар. Чэседлэри ha-]этдэки мал дамына суру-Jy6 JaHAHPflbLíiap. Гоншу евэ кечиб Алмаммэд Mahap-рэмову олдуруб чэсэдини от та!асынын алтына сохдулар вэ од вурдулар. Дар чусса-ли кишидэн бир овуч кул галды.1.\nКамни мудЬиш кечада биз такчо JeAAH нафэри (сакни-зинчи итки Ьаггында aJpH. ча сеЬбэтим олачаг) итир-мэдик. Би�� haM дэ бутев кэнди итирдик. 1990-чы ил мартын 24-де. Кечэдэн xej-ли кечмиш. СэЬэрин алато-ранында дагылан тнфаглар аловланырды. Баганыс AJ-рым кандинин фачнэси беле башлады.\nИки ил кечиб Намин муд-Ьиш кеча дан. Ва мая ики\nилдэ Баганыс А1рым кэнди-ним фачиэсини дэФэлэрлэ тэламэ алмышам. Чунки Japaлap caгaлмaJыб. Са-галма!ачаг да. вмрундэ бир дэфэ YpэJи сызылдамамыш ^угганлы адамлар Иэтта мэнэ ирад тутублар: бир\nсезу нэ гэдэр демэк олар? Мэн онлары нечэ баша сала билэрдим ки, Баганыс АЗрым ^¿сатсыз 1ара олуб вэ бизим нэсил бэлкэ дэ онун сагалмасыны кepмэjэ-чэк. Гышла баИарын керуш-дYjy бир кечэдэ (новруз ке-чэсинда) бутун кэнд бошал. ды. Дугасы бинэ оландан бари ¿алныз езунун сэрт гaJгылapы илэ Jaшajaн кэн дин Нэ1аты башга сэмтэ }е. нэлди. 455 нэфэр, 160 аилэ, бутев кэнд исти очагындан двдэркин душду. Нечэ ев дагылды. Нечэси ¿анды. 33 аилэ Газах макистрал газ кэмэрлэри идарэсинин беш-мэртэбэли бинасына, 30 аилэ Агстафа газ истисмары идарэсинин бинасына (он. лары инди башга Jepлэpэ кечурублэр), 7 аилэ Агста-фа пaмбыгэJиpичи фабри, кинин Jaтaгxaнacынa. гала. ны исэ Газахда ва кэидлэрдэ тоЬум.таныш евлэринэ пэ-наИ кэтардилэр. Ьара бир сырыначаг тапыб. Лакин бу аилэлари Ьеч нэ исидэ билмир. Тэсалли Jaлныз . она галыб ки, урэкларин башы cызлaJaндa бир ма-шын тапыб ики.уч саатлыга дадэ-баба очагына, баш чэк. синлэр, елу душандэ ону кэнд габиристакына тап-шырсынлар. Ким дезарди белэ дардэ? Лакин кэнд дез-ду ва Jaндыpылaн сакинларин чэЬаннэм азабларыны да езу ила апарды.\nЬемин эзаб кэндин инди-ки Ьесрэтиндэ JaшaJыp. Газах милис ше'бэсинин гаршысында дaJaныб сеЬбэт едирдик. Бир нефэр Jaшлы гадын бизэ Jaxынлaшыб деди:\n— BoJyHy3a гурбан олум, кэнднмизи тез тикин, кери rajHflar. Нэ иш иди биз душдук? JeTHM галмыш еви-ми hap кун 1охла1ыб rajbi-дырам. Барханам Уркмэзли кэндиндэ галыб. TohyM евин. дэ. Ону да сичан J«Jh6. Озум «СУ-15»-да KHpaJaAa олурам.\nЧаваб eepMaJa сез тап. мадыг. Буну гадын да hncc елади вэ д\\дфнын пис адам. ларынын унванына даныша. даныша узаглашды. OjpaH-дим: Чэмилэ арвад иди. Баранью A j рым дан. 0мр\\иу-кунуну кечирмиш бу гадын на KyHah саЬиби иди ки, HXTHjap чагында белэ зил-лат чэкирди?!\nГадыны зиллэт чакэн бир елка, бир халг хошбэхт ола билмэз. Киши чeлдэ-бajыp-да Jamaja билэр, анчаг гадын jox. Гадын белэ hajaT учун JapaHMaJbi6. Ац;чаг кэндин JYЗЛэpлэ гадыны ез догма очагындан дидэркин душду, нечэ.нечэ enej очага пэнаЬ кэтирди. Лакин Ьамысы ез очагынын Ьэсрэ-тини чэкир.\nБаганыс AJpbiM кэндинин гадынлары о мудЬнш кечэдэн эввэл дэ Jar-бал ичиндэ уз. М&^цблэр. Ушаглары очаг башьтна jbirbi6 адКчэ бир к?\\1зэран кечириблэр, бир гисмэт черэк кэсиблэр вэ алла!1а шукур eлэjиблэp. Мал-hejBaH, Tojyr-чучэ сах-лa.Jыблap. ахшамлар евин чырагыны ]андырыблар, ha-JaT-бачанын сэлкгэ-cahMa-ныны кeзлэjиблэp. Ьэрдэн узум 6e4apMaJa кедэн олсз да кэнддэ мааш алан, hap-дзнса газанч кэтирэн гадын oлмaJыб. Ону Ja.iHbi3 ез очарына баглылыг jama-дыб.\nАилэни бир. очаг башына JbiraH гадынлар идисэ, ки-шилэр кэнди Jaшaдыpды• лао. кэнди caxлaJыpдылap. Инди Ьэрэси ��ир сэмтэ уз тутуб. Дард-элам алиндэн узаглара кечублэр. Анчаг ким езу езундэн гача билэр? Дэдэкиши ЭслиЗевин курэкэни Тэшкилат Гафаров ики куллэси галана гэдэр атышса да кэндини гору Ja билмэмишди. Чунки бу истэк такча онун элиндэ fleJnnflH. Она керэ дэ баш кетуруб Banuja кетди. Фэр-муз Эскэрову кэнддэ cajbi. лан кулашчи кнми таны-Jbipflbwap. Лакин нэ гэдэр кучлу олса да элисилаЬлы гулзур габагында неча да-]анмаг оларды? Инди о да Газахда чамаата raj«ajbi6* гарышыб вэ танынмаз олуб.\nМэн ики нэфарин адыны\n^экдим. Анчаг кэндин сезу-етэн, ишбачаран JYзлэpлэ кишиси кедиб. Ьамысы о мудЬиш кечэдэн габаг тэк-чэ аилэсини Jox, кэндини дэ caxлajыpды. Инди тэкчэ аилэ ^гысы галыб. Елэси вар ки, Сабир адына совхозда галыб суручу шш^ир, Ьэр ахшам ез кэндиндэн Газа-ха кeчэлэмэJa кэлир. Елэси дэ вар Газахда тикинти ида-рэлэриндэ чалышыр. Aлдь^ гына галса нечэ jaшaJap? Анчаг аллаЬ узлэринэ ба-хыб: Ьэлэ таландан чох-чох габаг Ьэр ил JaJ кэлэн-дэ узаг-узаг шэЬэрлэрэ кедиб Ьеч олмаса бэнналы-гы. дулкэрли]и. гajнaг ет-мэ]и ejpэниблэp. Инди Ьан-сы кандэ уз тутсаг, Ьансы тикилэн евин jaньгндaн ет. сэк багакыслы уста керэ-рик. Эввэллэр дэ белэ олуб: кимэ уста кэрэк олубса орадан кэтириблэр. Ду^а-нын кэрдишинэ бах: дог\nма евлэрн дагылыб, инди ез-кэлэрэ ев-очаг тикирлэр. Ке-рэсэн Ьэр даты галдырыб го}дугча, Ьэр гапы-чэрчи. вэни. дуздукчэ онларын YpэJиндэн нэлэр кечир? Ахы кэндин дидэркинл^и тэзэ дeJил. ермэннлэр ону 1918-чи илдэ дэ ики дэфэ Jaндыpыб та лан етмишди-лэр. Биз бу таланы унут. мacaJдыг. башымызын ча. рэсини гылардыг, усталары узаглара бурахмаздыг вэ онлар даглар ¡х^нунда алын-маз бир гала тикэрдилэр; Демэли. талан 1990-чы илдэ ики дэфэ тэкрар олун-мазды: мартын 24-дэ вэ августу н 19-да. Биз исэ инди о эЯамдан узу бэри калан Ьэмин гэфлат Jyxycyнyн эзабыны чэкирик, доланма «cэJahэтл0pинин» иткисини ахтарырыг.\nУзбэуз дуран дагларын эJилиб су ичд^и Баганыс чajынын пэр ики саЬили ]ашы билинмэз бир aJJaмдaн бэри кандэ «торпаг вериб». Евлвр о уз-бу узда сырала-ныб бнр-биринэ бахырлар. Кечмиш Совет Ордусуиун мaJopy Валери ИзJypoв етэн ил манэ белэ демишдн:\n— Маи Исвечрэда чох олмушам. Лакин бу дагларын Ьавасыны opaJa дэJиш-мэрам.\nЛакин бизи мэчбур елэ-дилэр вэ дагларын мэгрур. лугуну, аб-Ьавасыны дэ1иш-дик. КурсаЬили кандлэрде мeJ•вэ Jeтишэндэ Баганыс-дакы багларын чаныиа тэ-зэ.тазэ исти кечирди. Ьэлэ кандэ ]арашыг олан гоз агач. лары?! Кэнд дагыланда агач-ларын да зи]аны Ьесаба\nалынды. Анчаг 3HjaH вар 3HjaHa бэнзэмэз. Дагларын дешундэки кул-чичэклэрин этри дэ. ширэси дэ арыла-рын зэЬмэтинэ hony6 бала денарди. Инэкламышларьйн суду дэ, го^н-гузунун эти дэ пендири да бу торпагын чанындан там аларды. Ьамысы дки ил эввэл о дагларын говушдугу балача вэ кев-рэк саЬилдэ галды.\nМарт aJbFHAa кэнд дагыланда чамаат талана ермэни гудурганлыгы кими ба-хырды. v Инанмырды бир дэ олсун. Ьэр кун. кунашыры евинэ баш чэкирд». Лакин август а.)ында талан бир дэ олан да ha мы горхду, ке-диш-кэлиш се1рэклэшди. ��унки кэндэ арха дуран олмады, онун фачиэсн етэри бир haAHC0jg денуб 1аддан чыхды. Бир-биримизэ арха дурмадыг. Эслиндэ ез гы. прфымыза кириб )ашама-гымыз кимэсэ сэрф enajH6 вэ инди нэ гэдэр торпаг итирмишик. (Ахы Баганыс AJpbiM так дejил. Барху-дарлы, Софулу, Хе1римли Мэзэм, Jyxapbi вэ Ашагы Эскипара кандлэри дэ белэ-чэ кемэксизлик учбатын-дан дагылыб кедир). Ким-сэсиз евлэрин дарвазалары-ны. гапы-пэнчэрэлэрини се-куб апарырлар. Тэзэ ти. килмиш мэктэби эскэрлэр хараба ^дулар. Олан-гала-ны да гоншу кэндлэрин ча-мааты. Кэндин емру 6aJ>' торпаг устэ }ашамыш ев-ладлары учунчу. бешиичи. доггузунчу мзртэбэдэ Ьэмин очагын хиффэтини чакир-лэр. Ьаны уч евлады илэ бешинчи мэртэбэдэ ики отаглы мэнзилэ сыгынмыш hoMaJa арвадын даглар roj-н>'нда кечэн ayhJbch? Эри. иин JaHbiÖ кулэ двиду|у haJaTa бир дэ ajar баса билэ-чакми?\nБир1 дэфэ м'агазадан черэк алмага кетмишдим. Он-он ики Jauwbi гыз ушагы ичэри кириб элиндэки уч-. nyjy (черэк Ьэлэ баЬаланма-мышды) шэстлэ пиштахта-нын устунэ атыб черак ис-тэди. Ьеч кимэ бахмадан xeJли кезлэди, сонра черэ-Jh кетуруб голтугуна вур-ду, пулун хырдасыны да ов-чуна Jufh6 неча кэлмишди-сз елача да гапыдан чыхды. Гызын Ьиккесинэ бахдыгымы керэн сатычы гадын дил-лэиди:\n— Ким flejep ки, Баганыс. дан кэлиб? влмуш ела бил шэЬэрдэ 6©JyJy6 IM\nУшаглар бэлкэ Ьамишэ бела олублар: rajfbicbi3 вэ\nЬиккэли. Joxca дагылан ти-\nфагын JY38 JaxHH мэктэб-лиси aJpH-aJpH мэктэблар-дэ охумага нечэ кетди? Кетдилар ва билинмэдэн онларын YHCHjJaTH дэ позул-ду. Ким зэманэт верэр ки, дунэн бир haJaTfla 6e)yJaH, бир чыгырда аддымла1ан бу ушаглар Ьэрэси бир то-\nрэфэ кедэндэн сонра да бир-бирини тань^ачаглар вэ эл. лэриндан хэта чыxмajaчaг?! Ким зэманэт верэр ки, канд. да евдэкинэ гане олан ушаг шэЬэрдэ KepAYjyHa эли чат-MaJaHaa ону алмага имканы олMajan ата-ананьш узукэ flvpMaJaHar?\nМэн Баганыс A J рым да\nвмур-кун кечирмиш кэнд муаллими АллаЬверан Пола зовла бешиичи мэртэбэ-дэки гачгын евиндэ ке-оушдум. Ьэр кун Ашагы dcKHnapaJa дэрс ne4MaJa кедир (Багарыс AJphm ушаг. ларынын бир hHccacH орада oxyjyp). ахшам Газаха га-]ыдыр. О белэ деди:\n— Кэндимизэ rajHTMar\nHCTajHpaM. Анчаг так hapa\nкедим? Кэрэк Ьамы кеч-сун. Чамааты кери rajTap-маг олар. Кэндин ичин-\nдэн кечэн )ол багланса.\nИки ил эввэл ермэни эли. нэ силаЬ кетуруб кэнди\nдагытды, инди дэ онун ичин дан кечир. Ким буна дезэр? Галан ишлэри дэ сонра кера-рик...\n. Галан ишлэри исэ caj. магла гуртаран дeJил. Экар кэнддэ мал-roJyH сахлама. га торпаг Joxca. кэмдли hapa Ja га]ытсын? 1985-чи ил. дэ 150 Ьектар (санэдлэрдэ 50 Ьектар кестэрилиб) еруш вэ экин }ерини ермэнилэра вериблэр. Кэндин гэншэрии. дэ, Баганыс ча1ынын о узун-дэки торпагы исэ «кезумузу ачандан алыблар». Да. гылмыш евлар бэрпа едил. мэсэ чамаат Ьарада ja билар? Иш олмаса адамлар нечэ доланар? Сабир адына совхозун нэ кучу вар? 6з чамаатына Ьеч мааш вера билмир. Бир дэ тэЬлу кэсизл^э та минат верил, мэсэ елум.итими»* ахыры o.iMaja*4ar ArpujaH JepuMH. зи ]ахшы билирик, кэнд\nисэ дагылыр, инсан элинин Ьараратина Ьэсрат галыб\nчэнкалликдэ итиб-батыр, евлердэн-евл��рэ узанан чы. гырлары от басыр....\nБаганыс AJpuv каидк\nила баглы бир итнндаи мая билэ.бнлэ сэвбэт ачмадыя О барэда JaaHM олачаг.\nВалеЬ ШЫХЛЫ,\n«Халг газета*им мухбири\nГАЗАХ PAJOHY.\nBAKI\nQÍYMÁTLÍ KAGIZLAR BiRJASI\nБГКБ\nмартын б-да саат 14-дв Кенч Тамашачылар\nТеатрынын бинасында илк дефе Иеррачлар кечирилач8]ини\nЕ'ЛАН ЕДИР.\nЬеррача го]улачагдыр:\n\"Нермес\" Елми-техники Мэрк&зи, Умумрусиш Биржа банкы, РИНА КО НИПЕК, Инкомбанк, АвтоВАЗбанк, Умумpycnja Дашынмаз Омлак Биржасы, Аз9рба]'чан Халг Биржасы, Канна саЬмдарлар чамиИатинин\nКЪлининфаД емтаё-Фо\nБиржасынын\nбир се Ими ва уч брокер^ери\n' Сан кг- Па rap бург Фонд Биржасынын Биржасынын\n■к срИмлери вэ брокер .ЩШ\n|ерлери*к; '\n5 MHPjoH манат меблегондэ ШИШДит весаитлери^\nАчыг Иэррачлар -бизнес AYHjacbiHa ачыг гапылар демэкдир!\nЭлаоэ мэ'луматлары бу телефонларла 38-66-43, 38-70-96,\n¡ахуд бу унвандан: иншаатчылар проспекти 1, ала билэрсиниз.\n0*88 888# 8888 8 #8•••••в#в«8«##в\nТттттттТП I тттттгт111\nМ. е»мэ6о|оа адына Гырмыаы Омам Ба|рагы ор даням\nA30PBAJ4AH C9HAJE УНИВЕРСИТЕТИ\n1992—1993-чу даре илмида бу али мактаба габуя\nолунмаг мста|амлар учуй 4 а|лыг Нааырлыг курсларыма\nдинлшичилер гавулу г лан едир.\nКурсларл орта таНсмлли аа орта мактабларми, тахникумларын на техники паша мактабларинии 6у-рахылыш синифларинда oxyjan шакирдлар гэбул адмлирлар.\nОрду сьцзаларындан бурахылаи шахслар Назыр* лыг курсларыма умуми raj да узрэ габул олуиурлар.\nКурсларда дарслар кундуз за ахшам качилир. Дэрс пар Азорба^ан аа рус диллариида Ьафтада уч дафа p«4ja3MjjaT, физика за адаби})ат фанлари узра аларылыр.\nЬазырлыг курсларыма дахил олмаг учуй кур-сум раЬбарлм)иио ашагыдакы саиадлар тагдим олунмалыдыр:\nЭриза, орта мактаби гуртармаг Ьаггында сана-дин сурати (бурахылыш сииифларинми мудааимла-ри о худ угу |ардан ара)ыш тагдим адирлар), 3X4 см. алчуда ики адад фотошакил, иш ¡ариидан ара)ыш (ишла{анлар учун), ¡аша)ыш ]ариндаи ара|ыш.\nСаиадлар hap кун (истираЬат куилариидан башга) саат 10-дан 16-дек ашагыдакы унзанда габул адилир:\nБакы, 370010, Ленин проспакти, 20, отег 128, Азарба)чаи Сона]# Униаарситатинии филиалы.\nДарслар март а|ыиыи 12*да башланыр.\nA30PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ РАБИТ9 НАЗИРЛИ1И\nКЕНЕРАЛ-ЛЕПЕНАНТ К. Ч. Р0СУЛВ0ЮВ АДЫНА ВАКЫ РАБИТ0 КОЛЛЕЧИ\n1992\/1993-чу даре илмида иоллача дахнл олмаг исте(аилере камак маг сади ила 3 а|лыг (луллу)\nЬАЗЫРЛЫГ КУРСУ АЧЫР.\nДарслар Аэарба]чаи ва рус диллариида качи-рилир.\nЬазырлыг курсуна халг тасарруфатыиын мухталиф саЬалариида чалышан затаидашлар, орду сы-раларындаи бурахылаи шахслар, орта мектебин XI симфииин, Ьамчинии тахимки паша мактаблери-иии сон курсунда оху]аилар габул олуиурлар.\nКурса дахил олмаг иста)аилар ашагыдакы сама дл ори тагдим атмалидирлар:\nдиракторун адына ваЬид формада армза; аттастатын сурати, ¡ахуд XI еммифда за тахии* ки паша мактабинин сон курсунда охумаг пег да ара)ыш;\n3X4 см. алчуда 1 адад фотошакил.\nСаиадлар истираЬат кунуидан башга Ьар кун саат 10-дан 17-дек габул олумур. Дарслар мартын\n15-дай башланыр. _\nУиван: 370103, Бакы, А. М. Шарифзада кучаси,\n131. Телефон- 31-40-41.\nКоллача республика хастахаиасыныи гаршысы-мадак 39, 5, 96, 93 иамрали аатобусларла ва мет-роиуи «XI Гызыл Орду» стансм|асынадек калмак\nОЛвРв МудирЩат.\nаллаь реьмот ЖЛ9СИН\n«Халг газета» редаксиЛсыиын эмэкдашлары иачмяш\nвэфатьждаи кадарланир во мэрЬумуи аилэсиио даря* Ьузнлэ башеаглыгы верирлэр.\nБаш редактор Т. Т. PYCT3M0B\nТ9СИСЧИЛ09:\nA30WSAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕИТИ АПАРАТЫ В9 «ХАЛГ ГеЗЕТИвНИН ЖУРНАЛИСТ КОЛЛЕКТИВИ\nОб4 .астзаиио-политичаскал газета Азербайджанской Республики.\nУчредители: Аппарат Президента Азарбай-джаиской Республики и журналистский коллектив «Халг газати».\nРадакси|аиыи умааиы: 376116, ВАКЫ Ш6Н6РИ, E6JYK ДЭНИЗ ПРОСПЕКТИ, 16.\nМЭ ЛУМАТ Y4YH ТЕЛЕФОНЛАРи П-Н-П, 93-62-37, 36-S1-66.\nНаабатчя редактор\nч. алшЕВ.\nикяою 66814 Ч 1 В 8 4 8 в 7 8 9 10 II 13 13 I Бакы.. «Ааэрб«)чая» иэифиЦаппыи мэтбэвеи.\nБаку, типография яздательстав «Ааербабажаи*.\nТиражы 1Т3064.\nв 33.00. 33.30.\nСифариш 1340\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-feb-25-1992-p-4\/","date":"2017-03-26T22:49:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00146-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3464097381,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.34640973806381226, \"sah_Cyrl_score\": 0.12943197786808014, \"eve_Cyrl_score\": 0.05826200172305107, \"udm_Cyrl_score\": 0.049144621938467026, \"tat_Cyrl_score\": 0.040921829640865326, \"kum_Cyrl_score\": 0.036251410841941833, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02878110110759735, \"alt_Cyrl_score\": 0.027810750529170036, \"kbd_Cyrl_score\": 0.022859804332256317, \"tyv_Cyrl_score\": 0.022201381623744965, \"tuk_Cyrl_score\": 0.021631142124533653, \"crh_Cyrl_score\": 0.02034558169543743, \"nog_Cyrl_score\": 0.0172884464263916, \"rmy_Cyrl_score\": 0.016797471791505814, \"kir_Cyrl_score\": 0.01353204995393753, \"dng_Cyrl_score\": 0.013036943040788174, \"ron_Cyrl_score\": 0.012683412060141563, \"krc_Cyrl_score\": 0.012546194717288017}","num_words":13794,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.395,"perplexity_score":62399.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 20, 1992, Baku, Azerbaijan\nаяишат LIBRARY, DURHAM\nt. -SPEC 199^\nhap вахтыныз xejnp!\nвшимм <«»ммМатммммя там Нугугжу узвлеридир. Омяара rajrwr днггат башгаларындви гат-гат нож оямаяыдыр В«м-лармими НеЦт етпти, чашф {ата ха)мр ир* билмем мм-мамы артырмала*|ыг. «кар Парад аса аЬтиЦч ухундаи камаса ал ачаи алия варе а, бу, аамиЦатми. давлатаи куиаНы-мырг Намымыжааи куивЬыдыр. Раслублмкамыада таиче шр-«мр аа корлар ааммЦатлара-иии 14 миидем лож уму аар. hap кум торпагымммм азад-ламгы угрумда омларла кииди-MNs шикает ояур, ыаНидяик адыиы гаааиыр. Дамам аллил-ларимимм са|ы артыр. Ycra-лшц ^увларяа аила башсыа галыр.\nДа)ирлар |ара исти-исти а»-рымаа. Бмаим да Цраларымы» Пала истидир. (Ашлш кеч-таз муПариба галабамиала бита-чакОида {.раларымыаым ка|-\n»■■numi ДИИЙ1МШ1Г Ц|||||§С1*\nМрТКСМ мвшявии щш •\nпарии, |атим ушагларыи Налы Цмдырвчаг биаи. Вуияар Наг* гнида имдидаи иидди д ушуи-мелмЦк, ардычыл тадбиряар НеЦта жечирмелиЦк.\nРаслублмкамыада *уаяарл% балка да микларяа шахеи муессмса, кооператив, комис-сЦи магааа, чемиЩт, б яр лив Цраиыр. Омларык имкамсыа «талере, Цраяымра, гачгм��-лара, шаНид аилаларииа jap-дымы Наггыида лох ашиди-рик. By Наракатлар аягыша ла-)иг олса да паракаидадир. 1ахшы оларды им, бала Црдым бир маркаада топлаиаЦы, орадам иса еНтЦчы еяаилара\nНВМИ ХИДМ9Т8 ЧАГЫТЫША меняет ВЕРИЛМеСИ НАГГЫИДА\nA30P6AJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФвРМАНЫ\nАаарба|лаи Распублмиасы прааидамтииии «Ааарба{иаи Республикасы СилаНяы Гув-■ ал арии ын комплактлашдирил-маем Наггыида» 1992-чи ил 19 фаарал тармхли 578 намраг ли фармаиы ила а'яан олун-муш гисмаи сафарбаряик, «МДБ-иии биряашмиш силаП-. лы гуавал арии дан тар лыс оку-иараг аНтм}ата бурахылмыш Нарби мукаялафийатларии ha-гиги Нарби хидмата чагьфыл-масы Наггыида» 1992-ми ил 25 н}уя тармхли 77 иамрали ва «Ааарба)ман Распубликасы вагам дашларыиыи 1992-им мл мм октЦбр — дакабр а|л* рым да Нагиги Нарби хидмата чагырылмасы Наггыида» 1992-чи ил 21 сентЦбр тармхли 219 мамрали фармаилары уа-ра Нарби хидмата магырааны ниаама салмаг учуй тар ара\n«ли тадрмс Нейл алам-\nе чу мл а-\nчэбьэ хаттиндэ\n%\nБАКЫ, 19 иоЦбр (Ааарии-формуи мухбири). Бу кун Ер-манистаи «раз ней и дай Заики-лаи аа Лачыи ра}оиларыиыи Цша)ыш маитагалари шиддат-\nли аташа тутулмушдур* Рас-публика Мудафиа Нааирли-jMMMH аналитик информаси{а маркааинии ма'луматына кара, чаааб аташиндам соира\nдушман тарафин атешлерм да-¡андырылмышдыр. •\nОтан кун арамида Бухары Га-рабаг ра)онуида мае га да$уш-ларй дааам атмишдир.\nМУХТАР РЕСПУБЛИКАНЫН СЭРН8ДЯ8РИ Н83АР9Т АЛТМНДАЦМР\nСам.вахтлар Нахчыван Мухтар РаспубяиКасыныи Иранла аа Турнира ила сарНадлариида човлу гачаг м«л тутулмушдур. Нахчыван сарНед дастасинда\nварилан ма'лумата кара, клали суратда ватуна гвцытмата чаНд кастаран поаучу |арли сак ин лар дай аал{ута, аатапы-лай маллар аа силаН мусадира\nедилммшдир. Тутулмуш мал л а-рын аа мусадира адилммш вал-¡утаныи деЦрини теш кил адаи маблаг Нахчыван Милли Баи-кыма кечмрилммшДир.\n1. Ашагыдакы чагырышчы-ларыи аа Нарби •еамфелмле-рик гисмаи сафарбаряик у ара чагырышына хусуси еараычам оланадак маНлат аарилсии.\n— Нима)есииде 3 {ашынадак ушат; 2 аа даЬа чох ушаты олан чатырышчылара;\n— НимаЦсииде 4 аа даНа чох ушаты олан Нарби аааифали пара;\n— Амланин ики отуя аалады варев аа онлардан бмри Нарби хидматдадирса, о бмри чагы-\nБакы шаНари, 14 но^абр 1992-чи ил.\nМЭ'ЛУМАТ\nАээрб^чан Республикасы президентинин фэрманы ила Ширзад ШаНбаз оглу ЕЦубок Шамахы paJOHy ичра паки-миЛатинин башчысы to'Jhh\nрышчы ва Нарби ваамфалмла;\n— гардашлары аа аталары Нарби жидмат качаркаи Налам олмуш аа Ц аафат атмиш чаг тырышчы ва Нарби аааифали лара;\n— куидуа (аЦии) алм муассисалариида таНсмл лара;\n« аспиранту рада, дан гиЦби аепмрамтурада таЬсил аланларм\n2. АэербеЦен Респубяииосы-ими Мудафиа НааирлЦииа тапшырылсым ки, айпада jana-ма отуя аламларын Ааарба|чан Республикасымыи СилаПлы Гуа-валари сырасыида арка чабНв да амдмат качималариии ташки л етсии.\n3. Бу фарманын гувааси Ааарбфам Распубликасы про-аидаитимин «Ааарба)чан Распубликасы Силапяы Гуа в ала-рммии компяактлашдириямаси Наггыида», «МДБ-иии бмрлаш-ммш силаПлы гувалариидан тархис елуиараг аИтЦата бурахылмыш Нарби мумвяявфи|-|атлиларми Нагиги Нарби хидмата чагырылмасы Наггыида» аа «Амрбцш Раслуб •атаидашларыиыи 1992-чи\nMtJIMtH АМСТ1бИЙИЭ •■■■» бМ $Htfr\nрЫида Нагиги Нарби хидмата чагырылмасы Наггыида» фар мамлары уара аааал Нарб*\nхидмата чатырашмыш шахе\nлара да шаммл адилсин.\nФбулфаа КЛЧИБФ!.\nедилмшцдир.\nЭля Шапбаз оглу Mommo-дов байта ишэ нечмоси иле алагодар Нэмнн вэзифодои а зад олунмушдур.\nАзррбфныи бмдрммтмма мишмтчымры Ирен. ДБ Ирм сум'м МФБ |аратмБРй башламышмар. By МБГ-сфдлб НбНбмд гаршысы 24 '¿тр Нундуряу*\n)умдф ТОрЛБГ бФИДЛБ ИБСМЛФМФКДМР.\nИраидам )оиича гфыгмыш Ааароиарыитииинти Тикинти Бир лН инин ранен Расул Нами до» Ааоринформун му бмри «о\n— Тикинти ишпарник Ираныи Шара Ааарба|чан а^алати-иии су тасарруфаты саПмдар чвми#вти ила батладыгымма мугввила асвсыидв карурук. Даст алиода банды*.« |ататы ила, яа}иНа аа онуи тахиики шартлари ила таныш оядуг. Japa-«a-чаг кал дам Табриа шаНарииа 50 киломатр уаунлутуида техники су камари чакмлачакдир. Иран тарафн каречаИмиа ишии Наггыиы Нам Banjyra ила. Нам да сенате мал лары аа ар-ааг маНсуллары ила ада|ачаидир. Иншаатчыларымыаын 6ajy бир дастаси тикинтида ише башламышдыр-\nф\nАВШ-ым прБзмдеитм евчилмиш Вмял Клинтон ЧБрШБИбф куну Аг «МИН прБЭМДБИТ КБбиНФТМНДБ Ч. By шло тфнботок соНбот БТДММДБИ соира доммшдмр: кВммм морушумуз БламФтдар олмушдур. Првзи-дант мана бо|ук комам иФстардм. Виз дун|а харнта-емндакм чохлу таЬлукалм потннсмал иогталар борода данышдыг. ^.СаЬбат ос ос он, оЬтммоло кар» маним растлашачагым ба|малхолг пробламлардан катди».\nБ. Клинтон журналистяарин бир сват дан чох дааам атмиш саНбат ааманы галдырылмыш даНа вачиб масалалари кас-тармак хаНишина чаааб аарарак демишдир к«^ саНбат асасан Руфдакы, Босиму аа Нарсагоаииадакы, 1ааыи Шаргдаки аа аи^атдаи катмишдир.\nрусм|а прозмдонтм Вормс 1олтсмн 1ИИ илми санфбрылда Чаиубм КороЦнын «Бонит-747» то||о-роенннн фанмаемни rojAO алмыш агара гутучну »• магнит кассатларним бу кун Чанубн Кора|а тара-\nалка президент лари Pyenja —\nKopaia сеиедяериии имааладыгдви соира олмушдур. Чаиуби Ком}. пр.эмд.нтм Po До У домншлир юц бу *1.рм*т «оояот .росынд. Ì4MHOH .'тшидын ром*и«ир.\nФ !\n1юм UHpr yipo Бо)иояхопг Cynh Квифрмкы-мм Вапмнгтоида конирмпон |«ддинчи доороснидо Сурм|а м Иерамл иумфид* М'*тя^иими трт*»Т оршеДр куму нрмрд* тутулдурумдм «мр емт мэ\nСабаби ива тарафлврин аа мавгалариндаи аарра га дар мари чакилмамасидир. Cypnja иума)аида На|'атииин рыбари Муваффаг ал-вллаф журналист лара демишдир: «Тел-ввиаин аа гошунлврыны иштал олуммуш торпаглардан чыхармагдан имтина атмаси иатичасинда даиышыгларда Нач бир «феяияе-|иш ал да атмак мумкуи олмамышдыр.\nвфгаиыстри Ислам Д#в летними ««им Ь#ку-магм чари нлин алролмндо аа .ааиф^и тори атмиш ион ммш прмида��т Наиивулланыи талв|мнии\nЬрллиида сои горары говул вдвиакдир. _\nРе!тер Анантлм|мнин Исламабаддан аарди|и хабара перо, чаршаиба ахшамы куну Эфгаиыстаи Накуматинин харичи ишлар иааири аееифеемни имра адаи МуНа««дис вНмад ШаН бу барада Ассошив^тад Пресс оф Пакистан АкантяЦмна ма'лумат ■армишдир.\nПолшаиын харичи мшлор иоэнрн Кшиштоф Скубмшааскм билдирмишдир: Полшодои шоргдаки довлатларла мунасибатл^эи иормал Нала солмог аа бу муиасмбатлар учуй моНкам осаслор (аратмаг харичи см|асатмммзии башлыча оозмфолориидои\nПРЕЗИДЕНТ ГЭБУЛ ЕТМИШДИР\nНо^абрын 18-да Ааарба^чан Распубликасынын прааидамти фбулфаа Елчмба} Турки^а, Ааар-бфчан ва Орта Аси|а распуб-ликаларында бааар игтисади)-¡атына качид ва дамократик 48MM)jarHH ташаккулу проб-ламларииа дайр Бакыда ка-чирмлаи ба}налхалг симпоаи-умун тешкилетчыларындвн би< ри профессор AJamh Jел-чын баш да оямагла мачлисин иштиракчыларашдам бир труп алим, игтисадчы аа иш ада-\nмыны гебул атмишдир;\nСамимилик аа достлуг ша-раитинда качан саНбатм \/И* ¡илмкшдир ки, симпозиуму и Бакыда качирилмаси бааар муиаскбетлерине качид дав-рунда республикамын игтиса-диЦатыны {анидрн гурмаг учуй чох фа^далы ола билар, бу прососи имкан дахмлинда ат-рысыа аа емкелсиз качирма-¡ф кемек ада билар. Буна сим-поамумда тамсил олунмуш Туркиja аа Герб алиалармиин\nалим ва иш адамларынын бу саЬада аа бмлик ва тачруба-сини балушм*а)а Нааыр олдуг-лары есас аарир.\nСаНбат да Ааарба{чан Распубликасынын стратажи прог-рамлар уара дав лат мушааири Сабит Батыров, Ааарба|чан баш нааирмнин биринчи муа-•ини ВаНид ЭКмадов, баш на-аирин муааиии вскар Мамма«* дов иштирак атмишлар.\nАаарииформ.\nЭБУЛФЭЗ ЕЛЧИБ9): «ЧвТКНЛНКЛдРИ БИРЛНКДЭ АРАДАН ГАЛДЫРМАГ АСАНДЫР»\nНо|абрын 18-да Ааарбд|чам 'аспубликасыиын прааидамти Фбулфаа Елчиба) Курчустаи аспубликасынын харичи иш-юр иааири Александра Чмкаа-кдзени габул атмишдир. Он-iapыи такбатак саНбатиндан онрв праандакт Курччстаи |ума|анда 1\\а|*атинин бутуи аалари ила карушмуш ва ои-1«ры семами саяамяамышдыр.\nСамимилик ва гаршылыглы «нлашма шарамтннда качай :аНбат ааманы алкаларимиа расында амакдашлытын, он-«арым арасында бир баша ала-аларин даринл аш дирилмаси, мфтарафли мунаембатпарии •нкмшаф атдирилмаси парс-шктиаларина аид масалалара охунулмушдур. 9. Елчиба| а{д атмишдир к», качмиш\nИттифагын бутуи республика-ларымым ма'руа галдыглары км дики качид деарунуи ча-тиилижлармии биае, Звгафгааи-(в давлат лармна бирликда арадан галдырмаг гат-гат асан оларды. Лакмн Балтмца-ны алкал ар дан фарт ли оларег, Загафгааи)ада бала бирлик )охду|Х .....\nКерушде Ааарбагчан Распубликасы ила Курчустаи Распубликасы - арасында тикарет-игтисадм амакдашлытын им-каняарыиа дайр масала да му-закмре олунмушдур.\nГобулда Ааарба^чан харичи мцАлар иааири Тофиг Гасымов да иштирак атмиш днр.\nКурчустаиыи харичи ишлар иааири Александра Чикваидзв Азарин формуй мухб��ри ила\nмусаНибасиида га)д атмишдир ки, о, с афер ни |екунлврын-дам разы дыр. О даммшдир: Биа бала бир инамла кади-рик км, распубликаларымыа арасында Нертерефлм влага лар муваффаги|)атла инкишаф атдирилачакдир. Ахы Ааар-ба)чан ила Курчустаи арасында дипломатии мунасибатлар ja-радылмасы Наггыида протокол аа jiap ики алканки харичи ишлар иезкрлери арасында емакдашлыг Наггыида саакш имааланмышдыр. Кур-чустан харичи си)асат идара-емнин реНберм Насаб адир ки, бу, шубНесиэ, мунасибатлари-миаин инкишаф ын да ¡они\nмерНеле опааагдыр.\nЧумэ ки\/iejH\nПУЛ AJAMAP АЛТЫНДА?\nAyHjaAa саКыз-йесабсыз мораелмлор олур, шэнлик мэчлислэри гурулур. Бунла-рын эн мутэддэси, унудул-мазы toJ шэнлнклоридяр. Ьэ-мин кун инсан емрунун шад-лыг зирвэсидир. Йутун дост-таныша. гоЪум-гардаша . бу мэчлнедэн севинч па]ы ду-шур.\nАта-бабадан то^арын шэн. тэнтэнэли кечмэси учун моч-лиеэ мэшЪур мугэннилэр, ус-тад ашыглар, jaxmu сазэн-дэлэр, сечилэн сэнэткарлар чагырыблар. онЛара 1унсэк Нврмэт кестэриблэр. Чалгы-чылара еЬтирам эламэти ола-par пул да вериблэр.\nИнди иеэ чох вахт ToJ.iap-да ojHaJaHAapuH башына дэе-тэ-дэстэ пул сэпир, соира да jUFbi6 Toj саИнбинэ во ja чал-\nгычылара верирлэр. Бу. лов-галыгдан, кврмомящлнкдэн башга бир niej де]ил. Абыр-лы. мэ'рифэтлн адамларын бела Ьоггабазлыгдан ганы гаралыр. кефи позулур. Унутмушупму ки. баша чев-рилэн пул адэтэн H03Hp-HHja3 верилир. Ьэм да тапданмыш пуллар элдэн-элэ кэзир, ajar-лар алтындан квтурулуб чиб-лэрэ fOjyAyp.\nБир дэ кн. пул шэхеи ЭШ-Ja дeJил ки, онунла кефнн нстэди)и кимн давранасан. Пулун взу Jox. JaAHH3 дэ-JapH бизнмдир. Онун узэрин-дэ девлэт рэмзлэри олур. Пулу чырмаг. тапдаламаг Йсэ Иугугн бахымдан чина-jBTMp.\nЬермэтли peAancHja! Ьеч дэ кимлэринсэ хэтринэ A9J-\nмэк фнкрнм )охдур. Бир аг-саггал кши Jexano орзум бу-дур ки, кезол адот-он'энэло-рнмиэн гору Jar, ата-бабала-рын елэмади1н эмоллордэя узаг о лаг. Кэлин гондарма Ьэрскэхлэрлэ то^рымызьш мэ нэви AdJapHHH азалтма]аг. онларын квзэлл^ини оэ пак-лыгыны ropyjar. Toj елэмж учун пул да лазымдыр, мал да. Л а кин шигляк waJa-enB-1э opraja пул саамок Ном за-Иирэн. Ьэм до мээмунчо toj-ларымызы ба}агылашдырыр. Бабаларса то]ларда Aojaror. алнчэнабльг hymsJhu етди-риблэр.\nДолчу ЭЛИЗАДЭ, Aaop6aj4tH Даолот Игтиео-AHJJbt Имститутуяуи тн.\nНазир бурада Полша парламамтинин баш комисси^асыиык ка пиигиндт мыттьп1' атмишдир. Ичлас алка ни и «Шарг [асатмеиа Неср олунмушдур.\nбирка\nси}аса\nДумом Аороло поряомонтмимм депутат лоры Авром бмрли|м олкомриимн муЬотшрот см|всотимин ооЬмдлошдмрмлмосмио, сыгымомг вормлмосм мосо-лфсммо ом лор торофммдом у му мм муиосмботмм мш-ломиб Ьозырлоимосыио торофдор чыхмышлор.\nДалутатлар Аарола парлвмантмими Страсбургда качири-яан сассИасмида бу проблвмлере Наср олунмуш габул атмишлар.\nгатчама\n«РусиЦ Ф«д«раси|аеыиын »• вфгаиыст«« Пеням Дммтмиии! 1М2-ЧИ ил 14 ма| тармхли бирма ба|аиаты асасыида hap ним тарафдам Нарбм асиряар аа хабар-атарсих мткмн душам пар Ьаггммда пума* ммтор мосоломм Нолл отмок могсодмло донышыг-лоро 00 мослоЬотлошмолоро бошломолы».\nРусина ва ффгамактаи Накуматларкиа мурачиатла бу чур пт«вфганыстанда муНариба иатичасинда Нарби есмр-лор ва хабар-атарсма мткин душен шежелер» масаласи ба-расинда чаршаиба куну caca го{мадаи БМТ Баш Мечлиси 47-чи сассн^асынын учунчу комитаси (сослал аа Нуманитар ма-салалар ва маданииат масалалари) тарафн идеи габул олунмуш гарар яЦиНесииде аксини таямышдыр.\n(Ааариифермуи аа РИТА - СОТА-кыи матариаллары\nАаарииформ.\nЕ'ТНМАДНАМвЛЭР Т9ГДНИ ЕДИЯМИШДИР\nНо}*6рын 18-да Даиимар-виын Ааарба^чаидакы фаа-»л'вда аа салвНийвтли сафи-и Нмалс Тиллиш а'тимадиа-аларини республика праам-анти вбулфез Елчкба|а таг-им атмишдир. О, Данммар-в краличасындан Ааарба^чан алгыио самими сулН ва емин-манлыг арауларыны )атир* !иш аа га)д атмишдир ки, нун алкасинда Гарабаг Нади-аларини нараНатлыгла иале-«рлар. Данимарка сафири рМишдир: Уфидварам ки, бу «сала ба)»шлхалг Нугуг пор-иларм чарчивасинда, nahajar, алл адилачакдир.\nЭбулфаа Елчиба| санади\nгабул едарек демишдир ки,\nАаарба^чана Данимарка са-\nфирм мни tb'Jhh олуимасы ики\nалка арасында мунаскбатларин\nинкншафына )ани такай аара-\nчакдир. Праамдаит умидаар\nо л дугу ну билдирмишдир ки,\n|ахын вахт лар да Нартарафяи\nемакдашлыг Наггыида саиад\nимааланамагдыр.\nа • а\nЕла Намин кун Ноллемдм|а-мын фаагал'ада аа селаЫ#*~ ли сафири Jan Вармонхоаан Ааербе)чеи Распубликасы пра-аидантима а'тимаднамаларини таг дим атмишдир. О, Ааар-ба|чаи халгыиа аи }ахшы ар-ауларМиы )етиререи, умидаар\nолдутуну билдирмишдир ки, ики алка арасында гаршылыглы мунасибатлар кенжиле-начакдир.\nЭбулфаа Елчибв| сафири са-ламла)араг, Ьоллонди)а тала-аиаНасыиын алкада jamajan ааарба|чаиламар учун Азер-ба|чан дилин да аарилишлар апармасы факты ны мусбат факт кимн г^матландлрмнш-\nАа«рба|ч*нын харичи ишлар иааири Тофиг Гасымов о'ти-маднамалармм таг дим олуимасы мврасиминде иштирак атмишдир.\nмели ИИШУИ 1ЕКУНЯАРЫ ЬАГГЫНДА\nМоскаада Ааарба^чан ва РусиЦ Накуматлари бешчылары-ным амалн нарушу олмушдур. Корушда ики доалат арасында игтисади амакдашлытын ак-туая масалалари, хусусан да ирадмт-лул мунасибатяарина дайр пробламлар иееердам качирилмишдир. Нааыр да РусиЦ ААаркаам Банкында ва-Нид Насаблашма Несабы Jape-дылмасы иатичасинда Ааар-баЦаи аа РусиЦ муассисала-ри арасында гаршылыглы На-саблашмалар хаЦи чатинлаш-мишдир. Гаршылыглы .бор* чун маблаг лари дагигяашди рмлаиадак РусиЦ Ааарба|* чана 10 мил)ард рубя мабла тин да феиасиа тахиики кре\nдит вармеЦ Нааыр дыр.\nРусина Накуматинин башчысы аааифасииии ичрачысы Jarop Taj дар АзербаЦаие а'ма* учун Цпидан Нар ил уч мкл-Цн той хам нефт намдария-меси барада АаарбаДчаиыи баш иааири РаНим Куса|иоауи жаЬишии» ратбатяа Циашммш-дыр. АаарбаЦано бу гадар хам нафт иаидарилмаси рас-гтублихаиын илда 20 мия}ои тон нефт о'мелы учуй иа-аарда туту лай нофтаЦрма аа-аодяарыиыи кучуидаи даЬа са* марали истифада отмаЦ имкан аарар.\nРаНим hyca j нов аа баш нвэм-рин биринчи муааиии А. Аб\nбасов «Росконтрактвын (качмиш Два лат ААадди-Тахники ТечНизет Комитаси) баш директору С Анисимов ла. доалат Эмакдашлыг Комитасинии садри В. Машитсла, Мбсква Некумети баш нааирииин би-ринчи муааиии Е. Банкрота •а Русланы и динар дав лаг структурларатын раЬбарлари ила да иарушмушлар.\nНааыр да АаарбаЦаным аа РусиЦкыи салаЬийатли акс-лартлар групу Москаада ал-Дв адилмиш рааылашмаларын НаЦта качирилмасиним ион-ирот механизмлариии Нааыр-ла|ыряар\nМилли\nМэчлисдэ\nМидли Мачлисин ноЦбрын 18-дэ кечнрилан. cahap ичла-сынын эсас Ьиссаси кун дали-Ja таклнф «дилен мэсалэлэр этрафында AHCityccHjaJa сарф олунду. Депутатлар Азэр-ба}чанын баш прокурору Их-THjap Шириновун тагдима-тьша эсасан республиканын халг депутатлары — «Гар-дашлыг» xaMHjjaTKHHH садри Ага Ахундовун ва Бакы Ша-hap Баш Полис Идарасинин сабиг ранен, Ьазырда Муда-фиэ Ha3HpjiHjHHHH Экс-кош-ahJJot Идарасинин роаси barrajap Эля]евян KHHaJat мас'улиЯатина чэлб олунма-сына разылыг вердилар.\nФасилэден сонра Милли Мэчляс игтисади жлаЬатлар системиндэ эсас . санадлэр олачаг <Ги|мэтли кагызлар вэ фонд биржалары Ьаггын-да> ва «A3ap6aj4aH Респуб-ликасынын будча системи Ьаггында» ганун xajHhaaaoH-нв биринчи охунушда габул етди.\nA3op6aj4an Республикасы-нын президента тарэфиндан тагдим олунмуш ганун abJh Ьэлэринин мувафиг комисси-JaAa нозордэн кечирнлмэси, «Азэрба]чан Республикасы-нын конд тэсэрр^фатында игтисади нслаЬатЛйрын нечи-рилиэси Ьагтында* mocoboJo иса Милли МВДяснн новбэ-ти ичласларынын биринда музакнре едндачок торпаг ислаЬаты Ьаггывда ганун нло бирка бахылмасы горара алынды.\nАзаряиформ\nКуиум саНбати\nИНГИЛАБЫ «БАШЛАР», аБАШЛАРЫ» ИС9 ЭДЭБИНАТ НАЗЫРЛМЫР...\nМусаЬивммнх АажрбЧчм Еяммр Диммм|км Низами адыиа Эд*виЦ»т Ииститутуиуи фи поломи)« «лмлори доктору, профессор ГАТАИВДИТ:\n— 9mfc||mi«nw ha-зырш моиэоросиии веча ка рурсуиуа? Сиза ало иолмир-кя ки, ощул ■■мпоофиу\nбар дурцгиАуг ]аражыб. Экао беладцреа, бужу и» шла явоо еджренииз? Сизча, бу вулуо 6#Jys адабиЩш вЦа Jopo*-ныр?\n— Méiuhyp калам вар: им-гилабы башлар hasupnajbip. фанагиклэр hajara иечирир, даладузлар оцдан фа)дала нырлар. Фанагиклэр ва даладузлар барада Ьеч на Jiejo билмарэм. амма зи)алыла-рын — адэбиЛЦтын бу про-сесдэ нштиракы Намни мэр-Ьалэлардан бнрянчисина — «ингил а б ва башлар» девруно тосадуф едир. Ингилоб — маданииат мунасибатлари-нин клаосик тиположи модели дртОаныя банта ел кал э-риндэки ними бязям Jixua миллн тарнхн кечмншнмнздэ да олуб. 1905—1907-чи, 1918 вэ 1930-чн нлларда XX эернн эввэлннин 6eJyK ннги-лабы адаб^Патда во матбу-атда, 6eJyK адабоЛаты иса милли ва ингялабя мубаризэ-лерлн санкэринда )арвнды. «Молла Насрэддин» «а «Фу-¿узвт», «Ачыг сов» ва «Je* ни факир». «Игбал», «ha-\nСт» во «Иршад» » аа гола 1роси бир парта Ja гадар бодни оэ HseJo-cHjocM иш кор-\nду.\nВа эслиндэ. ннгнлобын фале эфа вэ ндеол<жи]асы эдоби матбуатда JapaHAW. JaJbU^d. талиб кадди. Милли гуртулушун KOHcencHja-сы, азедлыг во cy»epeiu«jHH фелсофаси вэ цдеолокиЦсы Мирза Чал клин оа Собнрии. Эли 6aJ h усеJh задании ва ЭЬмад 6oJ Агаоглунун, Узе-Jap 6ajHH оа МаЬаммщ Эмин Рэсулзоданнн елми, эдэбя оа ташкялвти фаал^]ата ила Ьозырлоцды оа керчаклэшди.\nХусусан, 191о—1920-чи иллэрнн 4YMhypMjj0T hope* каты аовздки «ндсЦ Ьарока-ты» кимн формолощды. Ma • нави бирлик аа Ьамра'Цш ахтарышларындж абади-ичти-маи фикнр бир веча иарЬэ-ладан кечди, милли идеЦ бэгтанн исламчылыгдо, ту* раичылыгда сынадыгдаа соира. Hahojar. ввуну oaapóoj-чанчылыгдо тадды.\n«Башлары нити даба Базы рламаг» к шин да эермн ав-вэлинни Ьэмин адэби хидма-тини. бу ва Jo динар дарача-дэ. эсрии оргасынын (алтмы-шынчы иллар) аа собуиуи (сэксэнинчи ояяллнк) эдабм). JaTbi да ичро ела дм. Буну е'тяраф етмамак сома». Ферт Цлиыз кару дао впг Ja-\nсын да. Ьачмияда ва camjja-сянда олду.\nмарЬа\nтакча интиб&Ьн 1умсалиш ма-гомларынын мазмуну ила )ох, таааззулэ ва дургунлуга кечид raHyHoyJryHxyrxapH иле да бвр-бярш» бонзадм: иигялабдан эввалки ва соя-рвкы «Молла Нэсраддин»-лэр. Мирза Чалнллэр (Ьог-BepAHjeuap. Вазмоолор. Су-леГман Санилар...) ингнлаби ooÌoT ритм, драматизм ба-тымИ\"Д*м haJaruH ejHH кос-кянляклэ шарЬкнин. ташрн-Ьинин ифадася олмадыгы ними. и мое рн Jan ын маЬвиндан\n■ за сонрокы наср. ше'р. драматурниЦ да бодни еЬтярас, кэрхиялнк, с афер*\nбэрлнк бахымындан ejHH мазну нлу баднн Надисэлэр де-мск де]ил.\nТаассуф ки. MyrajHca ет-jhJhm эдаби двврлэр арасында охшарлыгла Цнашы. негатив сэпкядэ чидди фарт-лар. тэзадлар вар. Чар ре-жимяни на «ФYJyзaт»чылap, на да «Молла Насроддин»чн-лар габул етмишдилэр. Марксист тотал режимнни иса соска л ист реализмя санати ва «сосяалнст реалистчилэр* габул етдилэр. Одур кн. 1937-чи илда маЬз милли шуур ва сэнэт afleJhHHa чез-рилэн идеоложи кеносид биз-дэ баш тутду: кмпери)аны\nелми шуур наээри швкялдэ габул етди. баднн тачруба иса она реемн ратификаси]а верди. Ела она кара да Намин нлларда Црвяам ва инди «сандыгдан чыхан» Óojyx сайт шедеврлари ила. биэим адэби муЬмгда растлаша бил-дсирик. Музснр рус 3Ao6hJ-j&TUHAo иса 6oJyk сонат асар-ларинин Цраямосындая яра-ля калан инднки бошлугу маЬз 30-чу иллардэ Jopon-мыш ва инди «JocarjiaH чых-мыш» эсэрлар долдурур вэ иигилабн бэдин iuejaja эн ]ени, музснр еЬтиЦчын нас-кинли)ини азалдыр.\nДедикларим сон идларде чидди сонат асэрларишн аз JapaHMacMKHH тарихлэ шарт-лэнэн сабабидир. Буиуя би-лаваситэ муасирликлэ шарт-• лопан сабаби иса одур ки.\n(Арды 2-чм саЬмфо»)\n'г\nI\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-20-1992-p-1\/","date":"2017-03-28T06:14:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00507-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4208829701,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4208829700946808, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05263921245932579, \"sah_Cyrl_score\": 0.052027348428964615, \"tat_Cyrl_score\": 0.0436820350587368, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04333023726940155, \"kir_Cyrl_score\": 0.04243266582489014, \"kum_Cyrl_score\": 0.03867187723517418, \"tgk_Cyrl_score\": 0.024898650124669075, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015343454666435719, \"oss_Cyrl_score\": 0.014806882478296757, \"abk_Cyrl_score\": 0.014354853890836239, \"uzn_Cyrl_score\": 0.01286244299262762, \"krc_Cyrl_score\": 0.011101815849542618, \"khk_Cyrl_score\": 0.010742413811385632, \"lez_Cyrl_score\": 0.010721534490585327, \"eve_Cyrl_score\": 0.010324835777282715, \"sgh_Cyrl_score\": 0.010196867398917675}","num_words":11698,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.505,"perplexity_score":69288.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 2, 1992, Baku, Azerbaijan\nUÜHl^'u\"'\n%» I\n\\m\nIHMf ММ» <ф«*ГИ»р\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИМСИ ГЭЗЕТ\nНар «шшмя\nxajapl\nОятДОрыя l-ни да Юдв салдыг. Джау, тэгюшда м-зшклвшаб арыгламыш sansa si баша чатмамыш таза а]ыи биряяян хофу адамы басыр. Хов хэбарлардан, дуц]авыв дузалачэ]яядеи умндмнн sac-пш адаидар башланан hap таза а]да sajssca sa аз, sa чох, jya фанз баЬалашачагы-яы сахсаха яла ковда]ир. Ьар-чэяд лоЬиа-тааа Ьекумэтлер с ос нал «маневр» едарэк ба-камвани]аларынын\nкуяуму Aajsms6, sah а|ын 2-на, sah 6-на, 1в-на яечирса. лер да, а]ын барн газандыты «бедная статусу» ятврмяр и, нтярмяр. -\nЕшятднвларнмнза sepa, ду-нандав бир сыра а] еуллары ва casaje jesa баЬадашыб. Дузу, доплат сааяДасвцда расмв ма'-луматымыз олмадыгындан гу-лаяшыза чатадларын яа дэ-рачада догру-дузиуи олдугу-яу да]а бнляеряк Догруса, Janas олсун.\nАмма сов вахтлар «маЬэл-лн» баЬалашмалар ]амав даб душуб. Casaje муассяса-ларя, овларыв табе олдугу ташяялатларыя ну*1а)эндэ-ларв нстеЬсал, иэгди[]ат харч-ларянвв артмасыяы баЬава едарах оз маЬсулларыва ело гн]мат де|врдар яц, маляр, чыхарывы аз-чох аяла]ая hap бяр васяя Ьамин маЬсудув бу гяГмата сатылараг маяфаат яетурэчэ]я яадяр, Ьеч харчв-яв чыхарачашяа да яяавма ш кадмяр.\nЬар ше] баЬалашыр, хуза-рая чатнялашяр, ал няня sah-матя яла додавав адамларыя озларява гнсмат олма]ан фи раваялытыя Ьеч олмаса ез ладларыяыв па|ыяа дтшача-1ява умядя гырылыр... Чуням бу баЬалыг бурулгаяында учу златая бврча ше] варев о да яясан ама]цдир...\nЧабНа хаттинда\n1 ОКТЛАБР\nМАГДАМ\nАташин да]андырылмасы Ьаггында разылыга бахма]а-раг Ерманистан експедися]а корпусунун Ьиссалари psJoh марказяяа ва Jyxapu Гарабаг-ла гоншу каядлера Ьучумла-рыны давая етдирирлэр. Эи кармин Ba3HjJeT 9 л наг алы, Элимададли. Хачыядарбанд. Моллалар ва Курдлар канд-лэриндэ ¿аранмышды. Даш-башы ]уксэкликларинда азу-ив влверишли мевге тутан ер-мани гулдурлар бу*каидлари Град гургуларындан мунта-зэм аташэ тутурлар.\nЛалныз бундан соира орду-музун мувафиг белмаларя ча-ваб тадбирларя кармой мач-бури]]атинда галмышдыр. душман кери отурдулмуш, онун атэш негталари мапв едилмишдир.\nAfA\nМялля ордумуэун ТВ] ih пяссалар\nартар\nбалмасяяин Ьиссалари ваим ва Сырхаванд канди JaxbiH-лыгындакы ]уксэкликларда мевгеларинн меЬкамлэнди-рирлар. Соя яки куя арзии-да бязям тарафямяздон бяр кулла да атшшлсышдыр. Ву. аташин да]андырылмасы har-гында разыдыгла влага дар дыр.\nЕрманилар иса сон яки кун эрзянда мезге л эримизи мунтазам аташэ тутурлар. Чаваб тадбнрлари натичасин-да Ьазырда Колбачар ва Ar-дара ястягаматлариндэ иисбя сакитликдир.\n3. СУЛТАНОВ, «Халг газетя»яяя хусуси яухбирм.\nАээринформдан\n-ф- Товуз рв)онунун Ермемистанла ЬемсврЬвд кандлерм-ним мудвфиочилеринден бнрн — Мубармз МеЬаррамоа.\nФото А. Мвммвдовуидур.\n©тан кун врзиндо ермонм енлвЬлы бмрлошмолеринмн до-\nЙш амели))атяврыиыи кучлоимесими Ааерба)чам Мудафие ззирлм]мнд» Ермоннстаныи муе)]ом данрвлерммим Загафге-эи)анын нки республикам аресыидв мумагишаимм вредан галдырылмасы просесини поамаг чеЬди кнмн гЦметлеидмр-мишлер. Республика Мудафие Н«зирли|миин ма'луматыма коре, дунан ахшам ве бу кун кеча Ерманистан еразисинден Азарба|чвнын Зеикилаи ае Губадлы ра|онларынын jauiajbiui ментегеларн топлардаи аа «Град» гургуларындан атеше туту лмушдур. BejyK дагынтылар вар дыр. ЬамсерЬед ераэиден Кедеба) ра]оиунуи*серЬад|аны КаЬие Гышлег кендиие басгын едилмишдир. Инн нефер пелек о лмушдур, )арал»манлар вар*\nДУР.\nJyxapai Гарабаг рфнунда армани експедиси)« корпусу наэарачарпачаг дарачада фааллашмышдыр. Мудафие На-эирлшинии аналмтик-миформасм)# маркааииии мелуматына кара, бу кун Милли Ордумуи балмалари ормаии силаКлы бирлашмаларинии Геребегын дамыг Ьиссесмиии шимапыи-да аа чаиубунда Кучум амалиЦатлары апармаг, Кабала «Ла-чын даКлиэиии» кенишлеидирмек чаКдлариии поамушлар. Душман техника аа чанлы гуваа серы дан талафата угра-\nмышдыр.\nЬвРБН\nМУШАЬИДвЧИЛвР ИШ9 БАШЛАИЫШЛАР\nВАКЫ, 1 oKTjaóp (Азаркя-форы). Аэарба]чаидакы му-шаЬядачилар групунун баш-чысы, Мус тэг ил Девлэтлар Бирля]я бирлешмиш сил&Ьлы гуввалари баш гэраркаЬыиыя • HyMajaHÄBCH кенерал-Majop 'Витали Глушшук демншдяр: Aaap6aj4aH тарефи Сочя ра-зылашмаларына у]гуя одарят ез узарина кетурду]у видели клари вичданла ]ерина Je-тяряр ва мушапидачиларни нормал иши учуй лааым олан бутун шараити ]аратмышдыр. О. памчянии билдирмишдир ки, Азарба]чаяын мудафие назири PahHM Газы]ев raj> шы]а чыхан масэлалерии опе-ратив Ъаллияда она шахсан кемак еднр.\nКенерал демншдяр ки, hap-би мушаЬядачялар аташин да-]аидырылмасы Ьаггында Сочи сазншларинин ва Москвада имзаланмыш протоколун je-рина JerapMBMacMHa, мунагя-ша зонасында flejym авиася-JacbmuH учушларына ]ол верили эм эсин а назарет едачак, силаЬлы бирлэшмэлэрин, зи-реЬля техниканын, артиллери-}анын чыхарылмасыида те-рафларэ кемак кестарачак лер. в. Глушшук билдирмиш дир ки, бу вазифаларин JepH-иа ¿еткрилмэси Ерманистан— Азарба]чан мунагишасинин арадан галдырылмасында илк аддым олачаг, соира иса галан масалалэр Налл едкла-чакдир. О демишдир: Бу ку-надак АзэрОДчана Руси]адан 25 мушаЬидэчи кэлмишдир, Мустэгил Девлэтлар Бирлн]и-нин башга елкэлэриндан да нума]андаларнн калэчэ]и кез-лэнилир.\nÄ39p6aj4aH президентинин J. Г a j дар илэ керушу\nСент]абрын 30-да Азэрба]-чан Республикасынын президенте Эбулфаз ЕлчибэГ ез игаматкаЬында Pycnja Феде-pacHjacbi Ьекуматинин сэдри вазифасини ичра едэн Jerop Га]дар ила керушмушдур. Гаршылыглы анлашма pyhyH-да кечан сеЬбат заманы Азэр* 6aj4aH президенте Руси]ада баш верен Ьадисэлэрин кеч-мяш ССРЙ-нин бутун эрази-синде демократии просеслэ-рин янкншафына 6ejyx уэ'оир кестар��нjини 'rejfl етмншдир. Мусапиблар беЛа бир умуми фнкра кэлмишлар ки, Ерманистан илэ Азарба]чанын мев-чуд гаршылыглы мунасибэт-лэрн ва Гарабагын даглыг\nки, PycHja Аэарба]чанда ке-дэн демократии да]ишиклик-лари 6ejyK рагбетла изла]ир ва PycHja—A3ap6aj4aH гаршылыглы мунасибэтларинин инкишаф етмэсинэ чох севи-няр. Сон вахтлар бу мунаси-бэтларда тарегги Ьисс олун-магдадыо. Рус^анын баш назири билдирмишдир ки, Азарба]чаны МДБ-ja дахял олйага вадар етмек магсади ила hap Ьансы игтисади саик-сн]алар тэтбиг олунмасы ¿ол-верилмэздир. О демишдир: «Бу, Азарба]чанын дахили ишидир».\nЧэнаб raj дар Ерманистан — Азэрба]чан мунагишаси-галдырылмасы\nлиры хир А арочлы вмп\nнин арадан ------------\nНиссасиндаки мунагиша такча мевзусуна тохунараг демиш-Азарба]чанда ва Ерманистан- дир: «Виз Азэрба]чанын сулЬ да де]ил, yMyMHjJawa • Гаф- ташаббусларини алгышла]ы-\n------------------ _ рыг вв pyc«ja Ерманистан —\nАзарба]чан данышыглары просесинда ЕрМаинстанын даЬа реалист мевге тутмасы-на ез имканы дахилиида та'-сир кестарачакдир».\nМусаЬиблэр разылыга кэлмишлар ки, елм ва мэдани]-Jot сапэсинда PycHja—Азэр-ба]чан сазиши имзаламаг ла-зымдыр.\nJ. Га J дар куллаланма1а маЬкум олунмуш ле]теиант Лукинин афв едилмэси Ьаггында Руси]а рэЬбарли]инин хаЬишини Азарба]чан прези-дентинэ чатдырмышдыр. Э. Елчиба] бунун чавабында демишдир ки. шахсан о, елум чазасынын принсипчэ эле]-Ьинэдир ва ле]теиант Лукинин мугэддараты мэсэлэси Ьазырда назардан кечириляр.\nКерушда АээрОДчанын баш назири РэЬим hycejHOB, республика баш назиринкн муавнни, Азэрба]чанын Москвада кы салапн]]атли нума-JaHflacH Ьикмат Ьачызадэ, Руси]анын Азэрба]чандакы сафири Балтер шони тирак етмишлэр.\nгазда демократиклэшдирмэ ва сосиал-игтисади B93Hjjai« са-битлашдирма просесларииэ 6eJyK анкал терадир. Президент бела бир факты ге]д ет-мишдир ки. о, мунагишанин бе]налхалг нормалар чарчи-васинда динч Jojíaa а радам галдырылмасына Jena да та-рафдардыр. Э. Елчиба] демишдир: «Ьар ики торафэ\nчнддн зк]ан вуран муЬарибо-нин да]андырылмасыны чох куман ки, Тер-Петрос]ан да исто]ир. Лакин Дашнаксут-]ун парти]асы кими ело си-]аси гуввэлор вар ки. hop васито ила ]ени-]ени Ьорби тоггушмалара тэЬрик еднр лор; hap ики торефдо ела гуввалар вар ки, муЬариба онлар учуй калир манбо]ина чеврилмишдир; Москвада олан ермаии лоббиси белка-да баш верен Ьадисалэрин ма-Ьи]]атина вармадая, нткилэ-рин кунден-кунэ артмасы ила Ьесабдашмадан данышыглар просесина манечилик терэ-дир».\nЧанаб J. Га]дар гэбул учуй тэшэккур едарак демишдир\nMaheyn—92\nФвВГЭЛ'АДЭ ВЭЗИЛЭТ\nчатмышдыр ки, илин лариндэ мин Ьектара памбыг акини саИалэ\nаввал-\nоус-\nЕерде ра)омуида кеид тесерруфаты мшлермимм кедммш-им, хусусиле памбыг {ытымымы сур'етшвдкрмак магседмяе фовгоя аде мамЦет о'ааи едилмишдир. Ву тодбиро он ат-маг Ьаисы зеруротдои иршм иоямишдир! Мак МДМмиар мдои ибаретдир, ишии иодишииде домуш |араиыбмы1\nРа]оида киминла сеЬбат ет-дикса е]ни чавабы алдыг. февгал'а��э вази]]этин тат-оиги кунун талэбидир. BeeHj-]эти сагламлашдырмаг, инти-замы, га]да-гануну меЬкам-лондирмэк, сафэроарли]и куч-лондирмак учун башга Jon ]ох иди. Сон вахтлар ела бил адамларын али ишдон cojy-Jy6. Лери калди-калмэди ha-мы cHjacaraa машрул олур,\n]етишдирилмиш мэпсул иса тарлаларда галыр, ги]матли кунлар итир. Дикар тараф-дан, ахы торпагымызда муЬариба кедир. Эн чебЬеде елум-дирим муЬарибаси апа-ран аскар арха]ын олмалы-дыр ки, арха чабЬада hap ше] га]дасындадыр, онун аилэси-нин ]ема]э nepajH. харчлама-]а пулу вар. Бунун учуй иса торпагдан мвЬкэм ]апышмаг, экин-бичин тэдбирларини вах-тында ва ке]фи]]атла апармаг телаб олунур.\nБэрдэлилэрин нараЬатлы-рыны баша душмак четен де-]ил. О. республикамызын эн бе]ук кэнд тасэрруфаты ра-]онларындан биридир. Лакин таассуф ки. hé4 бир об]ек-\nда 8М8К адамлары сабаЬа инаасла бахыр. аллершя яш-дэн coJyTMypaap.\nМэ'лум пагигатдир: кадр-\nларла иш эвваллар да, ела ннди да мувоФФагиПатяв асас\nка]аткарлыг Ьалларынын rap-шысыны ал маг учун бир сыра та'сирли тадбирлар корул-мушдур. Натичаси иса кез габагындддыр. Экер авваллар\nбахымсызлыг узундан ра]он -------,w- - .\nтив сэбаб »пм.л.н бурада та- \\зрв bap aj орта Ьесабла 100 амиладир. ДаЬа догрусу. Ьа-\n1ыл памбыг »т суТи?теЬ- ваш п>|ун. 48 баш «ра-ал ««шш\nсалы хе]лн ашагы душиуш- влурдт«». *1 бУ Р®™\"\nдур. Иш haría о Jepa квлаб мувафиг суратда 38 аа в баш\nм,к ------------ тэшкнл етмншдир. Бу аур\nмисалларын са]ыиы артырмаг да олар. Демак иствди]имиз о дур ки, артыг узуи *муддэт pajoHAB баш алыо кедвн Ьврч-мэрчли]э, Н8заратсяэля]8 сон го]улур. талабкарлыг ва мас -\nбутун унудулмуш, бечарма тадоирлари апарылмадыгын-дан тамамила сырадая чых-мышдыр. Натичада на гадар гариба керуиса да Ьамин са-Ьэлэри шумламаг лазым кэлмишдир.\nЛалныз сон ики-уч а] ар* зинда ра]онда бу керили]ин гаршысыны ал маг мумкуи ол-муш, бир сыра саЬэларда Ьат-\nиралила]иш алда едилмишдир. Масалаи, барама ва та-хыл узра мув]]ан олунмуш лланлар артыгламасы ила ]е-ринэ ]етирилмишдир. Экар чари илин 6 а]ы арзинда ра-JOH узра 3.301 тон суд са-гылмышдырса, сон яки а]да бу рагам 1.521 той ташкял етмншдир. Индя]э кими 35.448 тон габа ]ем тэдарук едилмишдир. 3.543 Ьектарда тэкрар гаргыдалы экилмнш-дир. Тасэрруфатсызлыг, чи-\nхидматлариндая ва тутдугу вазяфадэн асылы ол Maja par нидики деврун тэлаби ила а]аглашма]ая, чалышдыгы коллективы ез ардынча апара бнлма]ан реЬбер ишчялардан гати]]атла ал чакмали] Бяр-ча мисал. ШаЬри]ар адына колхоз кениш имкаилара малик олан тасэрруфатлардан-\nули]]ат артырыльгр. дыр, Анчаг бурада ела бир\nДуздур. билаваситэ Барда caha ]ох иди ки. ишлар га]-торпагында муЬариба кетмнр. дасыида олсун, планлара амал\nанчаг 486ha хатти километрликдэн кечяр. Ьатта бир дафа ра]он меркэзи «Град» типли ракетдэн наше тутулмуш, 20-дан чох ев дврылмыш. елевлер аа ]яра-лананлар олмушдур. МуЬариба башланандан чэбЬа]а ]узлэрла бэрдели кенч }ола душмуш. Батан гаршысында сон борчларыны вермишднр. Ьар кун чаоЬа хсттиндан. ��р-мани гулдурларын Ьучумла-рыидан Ьа]ачанлы хабарлэр калир. Бу. албатта. ра]ояда тесарруфат яшларияян кеди-шняэ ез маифн та'сирини кестарир. Бунунла бела, св\nеди лсин. Устэлик, наразылыг кунден-кунэ кучленирди, ]а-зышма, деди-году кэсилмак билмирди. Бу B83Hjj8T8. 8Л-батта. даЬа дезмэк мумкуи де]ялди. Она кера да кэндин арсаггаллары ила. мутахас-сисларла маслаЬатлашдикдая соира бела бир ]екдял фи* кир ке]даиа чыхды ки, тесер-руфаТын роЬбарля]и меЬкам-ландирнлмалидир. Саришта-лн тасарруфатчы, дургунлуг илларянин гурбаиы олмуш Эсхар Наби]ев ]екдялликла колхоза сэдр сечилди.\n(Арды 3-чу саЬяфеда)\nKYHYH\nPycNja Ьиумвткимм смрм ■•амфвсти •ям ГЦмр Мшу »*\nКиФмч или тшмфм еиЬбитммди муЦ Русфиш «а рувлуиу титвиг атмаи имЦитмиди оляуауиу <ац»\nБо'зм путями информаси)а еоситоиерииии имф ву *е-бери Руси)# Ьоиуметинин мотбуат хидмнинде Ьесигете уЬ рун калм*]еи хабар адиаидырмышаар, СФТА-иыи мувбири-не иааЬ отмиииер ки, бу даиаиипгда осаимдо соЬбот Уира|-наивт ев мими ваи)ута0вт1 тотбиг одвоф мяо Руси)аиын во боиарусум мовгоиерииии равыпашдыр! дан иотмишдир.\nКбЧММШ ССРИ-ммн алты рысяубямыбоицм ямь\ni бир груп ияыы дипломат пано мписашиы ар-\nшрмага дайр ДаНлида ачылмыш жусуси курсларыи дииларпмси олачаг дыр.\nАаерба]чаи, Гааахыстаи, Гыргыаыстаи, Оабвиисши, Тачи-кистам во Туримоиистаиыи мума)емдмери хами си)асет хид-метимин аоаифеяери, характер« аа хусусиЦетлери Ьаггында силсииа ме'руаелер диила|ачаклар. Ьинднстаиыи кариамли дипломат лары, Ьугуг аа отииа саЬасиида мутахасскслар, са-натшунаслар иаичларяо оз таирубоворшш боиушдураиавдар.\nГудаутадаи алынмыш мо'лумата морОу Гагры аа Кожида ра|оиуида шиддотяи атышма олмушдур.\nКурчулар тарафиидаи «Град» гургуларындан, абхаалар тарафмндаи иса «Алаааи» рекетяериидем истифада адиямнш-дир. Калек оланлар аа ]араланаилар барада ииди)одак Ьеч бир ме'лумат алыимамышдыр.\nГагры шаЬар командентлыгыныи наабатчи хабитм бил* днр^шдмр км, абхаа смлаЬлы бирлашмалари муиаг аааалиидаи барм илк дафа олараг шаЬаро «Алозой» долу даты дан топлардан 12 ракет атмышлар.\nТуряи|оиим баш иавири Суло|маи Домирол чар-шайба ажшамы Анкарада Pajtap Авсаитяироми муж-бириио билдирмишдир киу Typioijo ояфбрып ажыр-ларымда Истаибуяда Ааорба|чаМу Гиажывтеи, Гыр-гызыстаи, Туркмаиистан аа вабаяисти рапбарларм-(уисок сааиЦада корушуиу яашумап\nТачмкистане калдмкда иса, С Демиреяии дом«)ииа «Экар Тачикмстаида »азмЦат иормаллашарса», ву к совет республикасынын преаидемти да Ьамин иаруша да * ает олуначагдыр.\nТуркм]аинн баш иааири демишдир: «Биа ву доалатлари и дара втмек фмкринда да|илмк, онлар бнаим гардашларамша-дыр аа биа онларе ajara галхмагда камак настармак алнмиадан калан и адача)ик».\nДумой Ираидам Нахчывана мотирилмиш дормаи мужтар рослубликаиыи июНор во ра|ои жо«-тохаиалары учуй иоэордо туту лмушдур.\nЬамин дермаиларыи бур«)« иатириямеси Нахчыавнын «Горгуд» «ссоснвси)«��ы ила Иранын «Ааар-лаб» шириати ара-сындв нмааланмыш саамша асасан Ьа)ата иачирилир. Сааиша асасан гоншу елкедеи 50 ммл)он АБШ доллары маблагиида даав-дарман аа тибб аааданлыгы алмаг иааарда тутулмуш-\nдур.\nУкра|маиыи баш назири Вито ид Фомин исто'фа\nЬаггында призе варммшдир.\nБуну саит)абрыи 30-да Укра)иа прааиданти Леонид Кравчук республика Али Советники сасси)асыидаиы чыхы-шында ба)вн атмишдир. О, Ьамчинин билдирмишдир кн. Китолд Фокиидам хеЬмш етмншдир ки, |еми баш иааир те|ии олунаиа гадар оа аааифасинии нчрасыны дааам атдефсин.\n. (Ааарииформуи во ПИТА - СОТА-иыи мо'яуматвары ota-\n«ХАЛГ ГЭЗЕТИ.НЭ АБУНЭ JA3bIJQJHl\nКунун оппратиа хабпрлпрм аа ропортаяа* лары\nК«ри*мли хадиммрм, *•-\nраглы адамларла карушлар\n«Халг гамимч»\nСи]ас.т, игтисади Цат, мадаииЦмла баглы акту ал спЬботлор, аналитик ао публививтмя материал лар\n«Халг гоаотивидо\nИдман (пниликлпрн, пи мухтпяиф роялям «п п'ланлар\n{ааылмагла Абуио Jo-\nБутун бунлары {алныв абумп муитпзпм охумаг имкамымыз зьиЫшы дааам пдир.\nАбуяа гфютдаря (рабвтв харчдара\n):\n1 а]дыг — 46 рубя бб 3 а]лыг — 136 рубя 77 гвяяв. в а]дыг — 373 рубя 54 гвяяв.\n1они]а нш-\nРУСИ1А ФЕДЕРАСШАСЫ ЬвКУМвТИНИН СвДРИ •еЗИФвСИНИ ИЧРА ЕДЭН J. Т. ГА1ДАРЫН A39PEAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ИЛ» ДАНЫШЫГЛАР Y4YH НТМАЮНД» ЬЕГвТИНИН БАШЧЫСЫ КИМИ БАКЫ1А С8Ф9РИ ЬАГГЫНДА\nРЭСМИ МЭ'ЛУМАТ\nАзэрба]чан Республикасы Некуметинин дэ'вэтн илэ Ру-си]а Федераси]асы Ьекумати-нин сэдри вазифасини ичра едэн J. Т. Га]дар 1992-чи ил сент]абрын 30-да Азэрба]чан Республикасы ила данышыглар учун нума]эндэ hej'em-нин башчысы кими Бакыда олмушдур. Нума]аядэ Ье]*-этинян тэркибина Русн]аяын харичя. ишлар, харичи игти-садя элагалэр. мудафие, иг-тясади]]ат. нэглн]]ат. ]аиачаг ва енеркетяка назирликлери-нкн, Девлат Эмэкдашлыг Ко-митэсяянн, федерал миграси-]а хидматннин ва дикэр влаге дар баш ядарэлэрн ва таш-\nкилатларынын мэс'ул нума-]эндэлэри дахил идилэр.\nJ. Т. Га]дар Азарба]чан Республикасынын президен-ти Э. Елчиба] тарафиидаи гэбул олунмуш, Азарба]чан Республикасынын баш. назири Р. Э. bycejHOB илэ кору-шуб сеЬбат етмншдир.\nJ. Т. Га]дар башда олмагла PycHja Федераси]асынын ну-иа]анда Ье)'ати ила Р. 9. Ьу-cejHOBVH башчылыг етди]и ва тэркибина Азэрба)чанын мувафиг назнрликлэрн, баш нда-ралэрн ва ташкилатларынын\n(Арды 2-ч= сэЬифэда)\nМЭ'ЛУМАТ\nАэ»рб«|ч»н Республикасы праамдамтмнми ферма илары\nI»:\nДурЬасаи !олчу огяу Имаио-Лачын р«)онунун прокурору »в«нфесимд»н ааад олунмасы тасднг едилмишдир.\nОаиаага Салим огяу Наса-иоаун ишинда чнддн иагсам-лара кара -Месаллы ра)онуиун прокурору «ааифосиидан ааад олунмасы тасднг едилмишдир.\nДОИАНМА мустегиллик СТАТУСУ АЛМЫШДЫР\nХааар Данна Нафт Донам-масына мустагнллнк статусу аарилммшдир. Бу, хармчи ала-галари кемишл«ндирма]е им-кам |аратмышдыр. Ьазырда донанмаиым каммларм Хааар-да гааылам буруглара ааадан-лыг дашымагла ]амашы, муга-амла асасында бир сыра ол-калармн фмрмаларынын смфа-рншлормни да |«рина |атмрир. Имкилтара саЬмллормндаи Ба-кьча кондармлмнш радио-грамда де)илир ки, донаима-нын «Нафт-газ-62» ва «Рио-им» ]адак каммларм мухта-лмф фмрмаларыи об)октло-рмма аааданлыг байтам ыш дыр.\nOjHaMajaHbi Сибир кезл^ирди\nООО\nГебелеими Тмканлы канди ШаЬ дагын ата)ина сыгыиыр. Бу каидии мудрим гочалары Кардан онун маркааина топ-лашыб дардлоширлор. Рамам Маммадчаиоала Атаманы 1у-сифов Нам ]ашыддырлар, Кем да гоншу. Гыа вориб огул аа-ландириблар. Си на лари coa хааиноли ол агсаггаллары ширин соЬботлорм идо адамы оасуила)ырлар. Ешитдикларии-дан, кордуклериидеи Ьааасла данышырлар:\n— Нашукурлук на АллаКа хош кадар, на бонде)#, — до-ja Рамам киши соЬботе бош* л«|ыр: — Кими димдирирсем институт битириб, техникум гуртарыб, .паша мактабмнда oxyjy6> Ьеромим бир сопати аар, башыиы долей дырыр...\nП«нсм)«мызы да оаимиаде алы-рыг. Сна узуиу бмза тутуб Кетсмм о кунлар. Еаммиада ра-Ьат jara билмаадик. Тоалонии галысындаи ала мефтмл чакиб занк асмышдыг ки, отру Герата каланда замкни сасина oja-наг. Коаумуауи габегыида вдр-доалатмммзи, мал-гарамыаы чалыб талд)ырдылар. Касыб иачо-иуидуа бир лохма черви\nборода\nлуг\nяа,\nдушуиорди. Оху мага аарлы белесы надар-Соира тутЬатут, дургунлуг кал дм. Бу А* бир тарих иди. Амма Ьаггы даимаг олмаа. Jax-шы даараи да сурмушук. Камы ишле)крди, Ьар ша) да бол иди. Замена да)мшдм. Инди да бол {аратмог олар. Y рак дан\nчаи Цидыреи олса^. вши, димми шлма, таЬси* Ьокумата на дехлм аар-I Бу да см]асот, огурлуг, рушаат да)мл км, Ьокумата, а дам лара ам)аны дЫсмм. бус-лар таа-таа «ради бога», «ах господи» дедиклери Кал да, биа аллаЬ дама)» горхурдуг, — до-ja Атамалы киши арам-арам даиышыр. Ела о вахтлар дай во*-\nкостармирдилар. бир олса)ды, вгыляы втрафында топ-Ьвч бир гуааа ира-дтмнзн гырмаады. Кимса Macia галдыра бил-Дффр\nвмлар бир К«]а банд к дилер. — Атаманы киши кокс 3TVPv6 Онкв# натай. Ьандаи-Ъниа диннаиди.\n»урД^ЛИАр___\nРаман киши башы мне тас-дмглади. Ьар икиси сусду. Санки, о меиаере коанарн гаршысында чанланырды^. Тмканлы кандмнда гадим масчнд »арды. Ел агсаггаллары таа-таа opa толлашардылар. Гур'анн-Кармммн Ьмкматлариндаи, дин-\nЧума саЬбатм\nшариат д ай саЬбог ачар-\nчатдырырлар км, мусалмаилар Ьокумат ала)Ьина мшла)ир, христианлары каадан салыр-лар. Габаланин (Гутгашанмн) о вахткы «раЬбарлари» да бнр ншара)а бонд ммишлар«.\nКанд сакиилори бир кун ашмтдилер ки, масчиддаи аур-на-балабан саси калир. Чамаат caca толлашды. Кордулор ревнуй раЬборлори бир даста* адына армаии ашыгыиы мосчида ка- табханаларда тмрмблар. Бурада зурна-балабан, тар-камаи чалдырыб гам-чы кучуна монланары, дммдар-\nбаларм гоадурмагла )мрдм. Унмаорситатд» ларын бнрн каичларии ндаЦ-см)асм тарби)асино (атомам тарбм)асима) Ьоср онуимушду. hopo »а таклифиин да)ирдм. Профессор Мурту а внасиароа данышанлары дигготна диняа-)иб дади:\nСабир\n_MNB КИ-\nЬар куц ормоим\n'рифата, рардылар.\nа даб аркана чагы-ЕНти)ачы оланлар\nПГР. ому\nмац масчидимнадп но о)��и чы- лиф\nбарадо маслаЬатяашардилар.\nЭО-чу млларми соЬботидир Нмсбетем касыбчыныг иди.\nМухталиф ра)онлардаи унаг-лы ерманилар каниб пан-пал- Бу саЬботи\nтар, пач ва с )ама)ыб шаба-лыд, гоа-фындыг, тахыл )ыгыб апарырдылар. Ьарадаиса шмрлари бу гадим ка адат-ан'амасммдам хабар ту-Бурадакы амии-амамлыг реЬат бурммыр. Мухт^-«НКЯДлЧа\nал-голуму багла)ыб Сибира кандармрдилар. Бир молла бу таЬгира доама)иб оауиу ас-ды. Надиса чохларыиы cap-сытды. Нечаем ваЬимодем хае-тали)# туту яду. Ьола #бу аз-мыш, масчиди )орла )оксаи ало-Инди анчаг бупаараси\nларса, биа оилара ипао . ада биларик км, дни ¡окдрр. Ахы aapl Ни jo мелом дмии лис олур, христиан диии |ш-шы? Диинара форт го(мо)аг Олур Ьамысы онсуи, онмур\nучгар бир каид-О доаруи ааЬи-\nке- дай, кортабим\nгариба иаруи-\nБас анми-тохиики ии-гиноб дааруида. Ф —; .\nилнарда меча! 1ахшы )адым- )охдур. дадыр. атомам мувлиими\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-02-1992-p-1\/","date":"2017-03-29T21:08:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00226-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4365310371,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.43653103709220886, \"tuk_Cyrl_score\": 0.13040129840373993, \"kum_Cyrl_score\": 0.06603226810693741, \"tat_Cyrl_score\": 0.0355648435652256, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03114292584359646, \"kir_Cyrl_score\": 0.03016766346991062, \"sah_Cyrl_score\": 0.02213912084698677, \"crh_Cyrl_score\": 0.019093280658125877, \"tgk_Cyrl_score\": 0.01432783529162407, \"uzn_Cyrl_score\": 0.013709906488656998, \"lez_Cyrl_score\": 0.012802861630916595}","num_words":11741,"character_repetition_ratio":0.024,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.022,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.463,"perplexity_score":65302.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 11, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г83ЕТИ п ном» ил.\nи* ж\nА ха, Ллчы\nк вр ушвржлс\n99\n€€\nСеЗму.р Ширинов лачын* лыдыр. ©зунун, гардашынын аилэси вэ 102 1ашлы анасы Мэстан нэнэ Лэнкэран шэЛэ* ринэ пэнаЪ кэтириолэр. Полис ишчиси Лахшэли Ьусе1* новун евинэ сыгыныблар. ©зу иеэ Лэнкэран aлajындa Ла* чыиын азад едилмэси У г рун-да дв]ушур. Бу ¿ахынларда Лэнкэрана — аилэсинэ баш чэкмэ)э кэ.гмищди. Керушуб соЬбэт етдик:\n— Ьадисэлэр бащланан* дан оглум Ьабиллэ чи)ин-чи-¿инэ ермэнилэрлэ вурушмУ' шуг, — де]ир. — Эскэрлик-дэ хусуси п^ада ротасынын комавдири олмушам. Ьэрби ншдз аз-чох сэриштам вар. Лачыны тэрк едэвдэн сонра Лэнкэран бата-^онунун ко-мандири Эл акр эм hYceJнoв-дан хаЬиш етдим ки, мэни чэФ1Э)э кендэрсин. ГeJpэтли огуллары да башыма ]ыгыб Лэнкэрандан Лачьша 1ола душдук. Лачын эразисиндэ бизи ермэнилэрин артилергйа* сы вэ nиjaдa гошунлары гар* шылады. Ьеч бир итки вер-мэдэи мевгелэриамизи меп-кэмлэтдик. Ьамымыз бир эгидэдэ1ик: Вэтэн торпагыны ]агы душмэнден тэмизламэк!\nСвЬбэт Лэнкэран ала1ыньш апардыпя угурлу дeJYШ амэ-ли))атларындан, гэйраман огулларымыздан душду.\n— Икнд дв)ушчулэримиз чохдур, — деди. — Пирча-Нан кэндинэ дэ биринчи бизим рота дахил олуб. Тгик кэндиндэ ермэнилэрин алты посту вар иди. Лэнкэран ала-]ы дэгнг вэ чеви« эмэлиЛаты илэ Иэмин постлары душмэн-лэрдэн тэмизлэди. Бакынын Рамана гэсэбэсиндэн Ел-ш��н МаИэррэмов тэк езу алты ермэни гулдуруну мэЬв етди во мина^ душуб Ьэлак\nолду. Лачыный 3—4 километр ли Jhhb гэдэЬ кедиб чых-дыг. Тээссуф ки, архадан кв-\nмэк кэлмэдщиндэн кери чэ килмэ)э мэчбур олдуг. ла-чыкын Горчу, Эрикли-Курта* чы, Бичэниз, Ардушлу*Вага-зин, Эрдэшэбил, Тэзакэнд, Билдуз, Tfhk кэндлэринин душманлэрдэн тэмизлэнмэ-синде роггамызын хидмэтлэри 8ВЭЗСИЗ олуб.\n— Сизин телевизи]адакы чыхышынызы лачынлы Ьэм-¿рлилэриниз мухтэлиф чур )озурлар.\n— Бутун flejyiu кедэн rajHap негтэлэрдэ чесур. Вэ тэн тээссубу чэкэн до, лэр чохдур. Элсиз-aJ лар, ушаглар, гочалар тэрки-вэтэн олублар. Ел-обасыны атыб орда-бурда сыгыныб кизлэнэнлэр дэ аз де^л. Ин-ди бизэ гачгын Aeji^ap, бутун варымыз, дввлэтимиз, ев-euiHjHMH3, валиде)нлэрими-зин, ачдадларымызын гэбир-лэри душмэн элиндэдир. Эк эр бир лачынлы бунлары унудуб башга шэЬэрдэ мэн-зил, иш ахтарырса, онун нэ-инки Лачын, hen АзэрВДчан вэтэндашы олмага мэ'нэви harrbi 1охдур. ШубЛэсиз ки, белэлэри чагырышымы истеЬ-за илэ гаршыла]ыр. Гарда-шым А1дын бу дэфэ Лачын-да Вэтэн ^олунда Ьэлак олду. Оглум Ьабил институтда э]ани oxvjyp. Ону да ала)ы-мыза дахил едэчэ]ик.\nCejMyp )ола душэндэ 11 ]ашлы оглу Рамилин деди№ еезлэр ypajHMH3H фэрэИ Ьис-си илэ доддурду: «Бизи кез-лэ, колиб Лачында керушо-чэйш!»\nТелман ЭЛШЕВ,\n«Халг гэзети»нин мухбири.\nЭлисэфа ЬЭСЭНОВ.\nЛЭНКЭРАН.\nШТАНГЧЫНЫН TAJIEJH\nБир муддат аввел Азарба]-чан турку — штанг узра дун-]а чемпиону Нафиз Сула]мани оглу Турнира дан сыгыначаг ис-тамишди.\nИнди онун Турк^а^а иали-шиндан уч ил качир. Болга-рыстандан калмиш Наим Су-ле^маноглу «мил|ардерлар мил-]ардари» олдугу Ьалда, Иафи? Сула^маноглу мали]{а сыхым. тысы ичарисиндадир.\nО бунун сабабини бела изаИ •дир:\n— Хатасыэ инсан олмаз. Ку-наИ азумдадир. Аилам кала-надак душкун На^ат качирдим. Пааил|онлар, казинолар, саЬа-\nрвдэк ички мвчлиелври... Yc-тЗлик, мвшгда зада алд»|1м. Охудугум твНсил очагыны вт-дым. «Допинг» габул атдим. 9мак Ьаггым квеилди. Талафо-нуму да касдилар. Мане мах-сус олан евин пулуну Эмлак Банкыма качурмвди{им учун ондан да истифадв ада билми-рам. Машынымы евтмагдан башга чарам галма)ыб.\nИнди Ьафиз аа Ьв|ат )олда-шы агыр иунларини jawajwp-лар.\nЧамал АНАДОЛг «Халг гааатмаиии мухбири.\nИСТАНБУЛ.\nтумоиеден\nДАВА-ДвРМАН\nкандарилир\nНо|абрмн 9-да Туркмении !ук T*jiap*cH ркепубяикшмы»* гуманитар ¡ар дым — h ар 6и-ринин да|ари «0 мкн Доллар-дан артыг олан уч адад та-чили ¿ардым машыны ва бнр тондаи чох дааа-дарман ка-тирмишдир. Республика се-hHjia назири РаЬим hycajHO» Азаринформун мухбирина да-мишдир:\n— Аэарбе|чан празиданти ©булфаз Елчиба)ин Туркн|а|а расми сафари замены ним елка саНнЦа ншчиларинин да нарушу олду. Намкарларымыз раслубликамызын аНти)ачыны назере алараг *1ын 5-да Ба-Kwja Ьуманмтар |ардым ними ики тон дарман |ола салдылар. Нам да даНа чох талабат олан дарманлар кандармлди, 1ахын кунларда Турки|адан дап* 4 тон дааа-дарман joña салына-чагдыр.\nJapM иалмишкан ону да г#|д атмак иста|нрам ки, ��|ын со-нунадак 20 Ьакимимиз аз их-тисасларыны артырмаг учун TypKHjaja joña душачак, уч а)дан алты aja гадар муддат-да алканин мухтелиф клини-каларында чалышачагдыр. Бутун харчлари Турине Саг лам-лыг Назир ли j и аз еЬ даем на катурмушдур.\nСафар замены турки|али Ьамкарым 1ылдырым Аксу на ила бирликда Ааропада ан муаскр cahHjja муассисаси олан «SajaHAyp» клиникасы-на катдим. Разылыга кал-дик ки, jaxbiH вахтларда Тур-ки)э крадити Касабына рас-публикамыэда да .бала клнни ка тикмлеин.\nАзерииформ. САВА6А Т9Л0СИН!..\n14 )ашлы Самир Гафаров на. ча муддэтдир агыр хастадир. Москва да академик Бурденко адына Синир-ЧарраЬнНа Инс тнтутунда мадулобластома ди агнозу ила aeppahHjje амали|-)атындан сонра Самир карма габилиМатини там нтирнб. Ьергкатларинин коордмнаси. ¡асы — саррастлыгы позулуб, камаксиэ кеза билмир. Му-техассмсларин ва Ьаккмларин ратина кара онун муаличэси ¡алныэ харичи »лкаларда мум-кундур. Буну назвра алараг Самирин адына ашагыдакы Насаблар ачылмышдыр: 1.\nAaap6ai4aH Распубликасынын Ба]нелхалг Банкы. Насаб «Б» № 001070505. 2. Нариманов ра joH caHaje-тикинти банкы, ha саб 164001, код 501800, ©ма-Н8Т банкы 6962\/263. Шехси Насаб 9289.\nГафаров Самир Сабит оглу Бакы — 370072, Ленинград проспакти, еа 110, мензил 90. Телефон 64-09.88.\nМешэнин ш a h ы\nхэстэдир\nКим да]ибса козел да|иб: «Агачлар ajar уста алур». Сас-сиз-саммрсиз. Бир агачын алу-му Нала орменын алуму да-\\нп. ©кар мешанин шаНы алур-са онде нача?\nБу najbis Балакании маша-ларннда бала алумуи нишана-ларинм кардук. )ох, бу Нар па-)ыз сералан |арпагларын ка-тир дм j и маКаун суку наг да-]илди. Га)ри.табии бир бозар-ты варды машаларда.\nСуручу тааччубумузу иозу-муздан oxyqy:\n— Хзсталик душуб палыда, — дадм\n— На хасталикди ала?\n— Ними да]ир Чернобыл-даидыр, ними да да]»«р Гут-гашандаки станси)адан.\nБизи Балакай маша тесер-руфаты идарасина катиран да бу мешанин адамы ушу дан карками иди.\nРауф Гара|еа идара^а |анииа раис те>н олунуб. Ишина да-риндан балад олан, башлычасы табиати саван адамдыр.\n— Балаканда дада-бабадан одун ¡андырырлар, — Aajnp.— Фикир варин, о {арларда ки, маша аар, оралара газ хет-ти чакма|и ан ахыра сахла)ыб-лар. Санки гасдан машаларин маНзииа фитва аарирлар.\nР. Гара;ааи баша душмак четки да|ил.\nИнди Балакана газ хетти чакилиб. ДаНа догрусу, ба'зи маНаллалара. Л амин гышын ас. танасында Налалик газ плита-ларинмн фитилларимда маем алоа керунмур. Хатт чакилиб, амма газ зарилма}иб.\nАдамлар 1уклу)унда газ бело ну карунан машыны алусту сахла|ырлар. Чох вахт да су-ручудан а)ни сазларн вши-дирлвр: «Балонлар бошдур». Инди бир балон газын ги)ма-ти аз гала 300 маната чатыб.\nУста лик да ша)ие ]а)ылыб км, гышда газ, умуми||атла,\n■армлмв|вчак. Одур км, маша тасарруфаты идарвеинда\nНемишв бир издиНам вар.\n—Агач мши бу гыш чох четки олачаг, — да]а Р. Гаража* саНбата дааам а дир. — Фонд галабаты адамир. Бу кунлер-да Бакы{а катммшдмм. На\nгадар уз зурдум, фонду ар-тырмадылар. РеН6ерлн|и ба-\nша душмурам, маша серае��-дир, ону ала-балача ]анды-рыб TycTyja чаанрмак олмаз. Amami ушаг багчаларыны, мак. табларк, лап ала аалари гар-да-сазагда истнликеиз го)ма> да адама агыр калмр.\nБала шарамтда маша тасарруфаты мдареси аНалнни аа-зи)]атдан чыхармага чалышыр. Илк наабада ушаг терби]е, та'лим муассисалари одунчаг. ла таиЬиз олунур. ЧабНадакн аскарларии, шапидларнн аила-лармма кузашт адилир.\nБалаканда 40 мин Иактар маша вар. Бир агач техмииеи 4 кубметр одунчаг аарнр. Бу мннвалла аНалмнмн иллик та-лабатыны адамак учун, «санитар гырымы» кими 22 мим агач кесилмелидир,\nБу регемлердеи аз Насаб* ламамыз учун да фа)деландыг. 22 мин агач уст-уста 50 Нектар маша демекдир.\nТакча Белакеидеки маша са-Несмни 50 Нектара балсак бу ра]онун темами ла машасиз галмасы учун на гадар вахт лазым келд^и балли олар: 800 ил. Илк бахышдаи аз муд-дат д*)нл. Лакни )ашы ми и иллари атан гочаман ормаи-лар учун 800 ил бир каз гыр-пымыдыр.\nНар ил 60 Нектарда апарылан мешеселмамыи )ашыл сарае, ти хилас едече)ине умид аз-дыр. Ахы аки лен акасм)алар, • хурма агачлары на палыддыр, на да валас. 30 Нектар арази. да екилмиш газ ва шабалыд агачлары машаларин )ари-ни веречакми? Ахы сом ил-лер roa агачлары кутлееи шекилде маНв олмага башла-)ыб...\nБас еколокм)амын корланма, сы, машалара душен хаете* ликлер? Маша тасарруфаты мдарасинин ранен да нараНат-дыр:\n— Бир вахтлар машалэрин' база)и олан гараагач хаста-ланди. Кимин аглына калардн км, онун коку икича-учча ила касилачак. ©кди)имиз гараагач тинкларм паНраланма* миш rypyjypw..\n...Инди исе налыд АллаНын гааабина келмб.\nЗулфугар РУФ'ФТОГЛУ, «Халг газатиаими мухбири.\nМутэхэссис сазу\nШа! сагашаг!..\nБалакэн—Загатала pajouupuua эрдзн-сяндэкя иешэлэрдэ палыд агачларына бнр-рэнкля кувэ душуб. Зи)анвершчн адэтэн чэнуб вэ чэяуб-шэрг даг 1амачларында дэ-няз сэвн))эснвдэв 700—900 метр Ьукдур-лукдэ )а]ылмыш иешэлэрдэ ннкяшаф едир, палыд-вэлэс мешэлэриядэ 56—60 )ашлы палыд агачлврыны зэдэлэ)нр.\nКувэннн кэпэнэклэрп в]улун нкиичн Ja-рысыяда пэрвазлаяыр. Пувлардая чыхмыш кэпэнэклэр 2—3 куя )аряагларын алт та* рэфнндэ отурур, сонра чутлэпшр вэ )умур-та rojMara башлаjup. Внр дяпш 100—250 JyMypTa rojyp. Jуму рта л ар JapnaniH алт сэтНияэ ]ерлэшдярнлнр. Думуртадая чыхан тыртыллар JapnaniH ячэря гатына кечяр вэ бурада паренхима илэ гадаланыр, еян-дермясэ всэ тохунмурлар. Гндаланма нэтя-чэсиядэ ]арпагларда ачыг-сары рэнкли, ея-лн, ортасында даярэвя лэкэ олан (пуплаш-ма JepH) бяр нечэ лагам эмэлэ хэлнр.\nТыртыллар 10—25 кун гндалаяыр вэ ннкяшаф едир, сонра гядалаядыглары )ердэ-чэ пуплашырлар. Пупун яякншвфы 10—13 куя чэкир. ДаЬа сонра икннчн яэслня кэ-пэнэклэря учур. Бу яэенл дэ JyMypra rojyp. Думурталардан чыхмыш тыртылларын\nбяр Ьнссэся еэ някишафыны баша вурур, дякэр гясмя всэ 3-чу Jam дан е'тябврэн гя-далаидыга 1ерлэрн тэрк еднб торяага дУ* шур вэ бурада мешэ двшэнэ]я алтында AHBnayaaJa кечнрлэр. Днапауза кэлэя ял гуртарыр. Инхишафыяы баша вурмуш Тыртыллар пуплашырлар. Пувлардая чыхан кэ-пэяэклэр мешэ AemaHaJs алтында, агачла-рыв габыг чатларында, JaxyA башга хэлвэт ]ерлэрдэ ranuiajMpaap. Белэляжлэ Aaap6aJ-чав шэрантиндэ кувэ нкя там, JaxyA вата-\nмжм магия веряр.\n1992-чя ялдэ кувэяня тыртылларыныв\n40—70 фамзя мухтэляф туфе!ля Ьэшарат-ларла бирлнкдэ мэЬа олуб. Бу ону востэ-рвр кв, кэдэчэкдэ кувэявя JajHAMt вэ яя-кншаф еЬтямалы чох ашагадыр.\nКувэяяя хутлэвн някишафы (епизооти)а-сы) Ьэр 5—7 нлдэя бяр баш веряр.\nТэсэрруфат dh9MuJj3TAH зн1аяаерячя са-]ылмыр. Онун зэдэлэря анчаг агачларын яллнх артымыны бир гэдэр а зал дыр, аячаг бу артым сонракы яллэр бэрпа олунур, агачлар норМал ннкяшаф еднр.\nE. bYCEJHOB, «Азэрмешэ» ИстеЬсал BhpahJhbhh аиа-рычы муЬэядяся, биолога елмлэря доктору.\nМилли мэнафелэрин кеш^индэ\nМусаЬнбнмиэ А*ч,6М™ Р«пу6пик.«ы Мнппн н»иринин мУ..нни, н.,ир«.|кн р^ю, Н.миг АИАСОВДУР.\nлен гонагларын cajM aj6aa) )ох, \" * \"\" \"\"\"\nИ\n— Намиг ба). даалатм гору-маг ому гурмагдан даНа агыр •а масулм))атлм ишдмр. Бутун алиаларда бу иш хусуси жмдмет арганларыиыи аНдаси-иа душду)у ними, мустагия А »арбе) чей давлетииии таН. лукасизли)иии тамии атмак, а'ни бутаелукде Азарба)ча. ныи башлыка милли мамафа-иии горумаг да сизин иазир-ли)ии узарииа душур. Кашфи)-атла аис-кашфм))ат иса иача да)арлар, назирли)ии иараи казу, ешмдеи гулагыдыр Бу хидмат саНалари олаидли май. че, Ааерба)чаиыи милли таН. лукасизли)ииии там та'мииаты Неггыида саНбат бала кеда билмаз. Амма иидикм шараит-де Азарба)чаида аис-кашфи)-атын хидметине, )уксак про-фессиомаллыгыне даНа чох ah. ти|ач «ар, ианикм харичи каш. фм))ата. Билмам мстардик им, бу иун Азарбе)чам акс-каш-фмЦатымыи асас диггети иа)а )амалмб)\n— Меселенин бала roj\/лушу иле раэылашмаг олмаз км, бу кун Азарбазчаньш милли теН-лукесизлн)инин та'мин олунма-сынде екс-кешфн))ат хусуси хидметин даНа вечиб саНесн-дир. Ьэм екс-кашфи^ат, Нем да кешфм||ат е)ни дере «еде еНаммяетлмдир ее бу ики хид-мет бмр-биринм лааымынча тамамламырса, нетичэ там ге-наатлендириии ола билмез. Конкрет екс-кешфийатдан сеН* бет кедиреэ, rejA етмели]ем ки, бу кун онун еНдесине Иегигетен чох мес'ул еезифе-лер душур. Бунун, hep ша|ден евеел, бир еаеиб себебинден данышмаг истэрдим. Аээрба)-чан тарихин Нач бир мерНеле-синде индини кими Aynja дав-латлеринин мераг маркезинде олмемышдыр. Хусусиле да ИемсерНед деелетлерин. Нем игтисади, Нем да «ографи-си-jacM HerTejM-незерден Азер-ба]чан« марагы олан деалет-лерин Иамысы бурада кедеи просеслерм )ехындан ее арды-чыл MSAejnpnep. Бу да тебии. дир.\nАчыг демек лезымдыр ки, Азерба)чаиын Ачустагилл^и, суеерен девлет кими дун|е си)всетм ме|даныне чыхмасы неинкм бе'зи гоншу, Нетто бир сыра узаг елкелерм беле гене етмир. Она каре да истер кешфи^ат, истер екс-кешфн|-jaT бу куи бутун диггетини Азарбаучане кенар дан мара-гын «[ренилмесина, муаафиг кашфи)|ат аа техрибат характер ли емелларин, план аа ни^атларин аахтыида ашкар-ланмасы аа гаршысынын алын. масына )аналтмишдир.\n— ьазырда Ааарбармм акс-кашфяЦетыиыи вазмфаси надир аа ому раслублмкаиым Ьам-сы даалет гуруму муа))аилаш-Дкрир!\n— Умуми))атла МТН-нкн, о чумледен, акс-кашфи))атын фзали^ет черчиеескни аа башлыка вазифаларини республика празиданти муе^ен-лешдирир. Табии кил бу ве-зифелер распублкканын дахи-ли ве харичи си]'асвтиннн ма. нафалариидан ирели калир. Экс-кешфиЛат аз кундалик ишини Азарба(чан Распуб-ликасы Конституси^асынын, республика ели НакиААи))ат ор-ганларынын ганунааричилмк актларынын талаблари асасыи-да гурур. Эсас ма'>ар гену-нун алили|идир. Эсас Иадаф. леримиз харичи даалатларин хусуси хидмат органларыныи Азерба|чана гаршы кэшфиЦат-техрибат сачй)|али емеллери, республика дахилинда ajpw-ajp»i груп аа фардларин милли теНлукасизлик бахымын-дан зарерли феали))етидир. Мараг даиремизии меркезин-де реслубликанын суаеренли. )и, ерази бутаалу)у ае мусте-гилли)и, игтисади, елмитек-ники ее мудафие потенсиалы-нын муНафизесн иле баглы проблемлер дурур.\n— МТН назиринии муавиии ма) а)ымда газатиммза аарди-)м мусаЬибада бмлдмрмишдм кч «бмзда чох а'тибарлы мам. белер юр км, хармчдаки му. aJ)aM си)асм дамралар бмр сыра качмиш мутуафмг распуб-лм кал ар да, Намчиими Азарба)-чаида неоколониализм ре~ жимииии )арадылмасыиа |а. и а лд и л ей стратами ллаилар ишла)мб Назырламыш аа Начата качмрмямаемма башламыш-лар. ©кс-кашфм!)ат харичи алкаларии Азароа)чамда На)а-та качмрмак мстедм)м бала плаиларыи ачылыб ифша олуимасыма иамл олурму!\n— Бу фикирла ААвн да разы-]вм. Иидикм швраитда Азар. ба)чаныи дахили аа харичи си-jaceTHHe, дахмлдакм cnjacM ■аэи^ата, онун игтисади по-тамемалыидаи тутмуш enjaen ларт^аларына, ичтммаи таш-кмлатлара, онлар арасыидакы му нес и боте га дер мараг, ба-jar дади]им кими, чох 6ajyK-дур. Бмзда бала п^Зн аа ни]]етлер барада дагиг мв-луматлар, тахминлар, Натта кифа)ат гадар а'тибарлы факт, лар да юр. Швхси Hej'oT ои-ларын даНа дариндан е>ренил-месм ва Азарба^чама Aaja 6и-лачек з^анын гаршысынын вахтында алынмасы истигаме-тинде ишла|ир.\n— Реслуоликамызыи дуи)а даалатларм мла алагаяарм ка. имшламдмкча, малом гомагю. рым са)ы да артыр. hач шуб-Насмз бу гомаглар арасымда жарким кашфмЦатчылар, часу слар да аа да)мл. 8кс каш-фм)|ат хармчдам малом гомаг-лара маюрат ада бмяармм!\n— Инди распубликамыза ка.\nкуибакун артыр. Иранла сер-Недлеримиз дагыдылаидан сонра бу гоншу даалетдеи распубликамыза га)ри-ганунм ха)-ли «дам каллшшди. Сон аахт. лар республика pah6apnHjH-ннн керду)у бнр сыра тад-бирлар иетмчесинде бу ахы-нын гаршысы незеречерпечвг дерачада алыныб. Амма инди-нин азунда да Азарба)чанда Ирандам калмаларин (Нам га-иунн, Нам да ганунсуз) са]ы чохдур. Дмкар алкалардон келенлорми са)ы да xajnn ар. тыб.\nАзарба|чаныи мгтисади.см)а-сн алагалори сур'атла каниш-ленир. Бакыда jaHM-jemc са-фирликлар аа димер расми иума}ендаликлер ачылыр, Азер. 6ej45H харичи алкаларда аз нума]енделиклериии ¡ерадыр. Башга сазла, дун]а ма{даиыма \/аниче атылаи мустагия Азер-бвдчан Нар кун аз аарлыгыны харичи олкалара 6ejaH едир. Она каре келенимиз да, кеда, ним из да чох олачаг. ШубЬо-сиз, мухтолиф довлетлерин хусуси ямдметлерииин мокрли ниЦетлерими HejaTB кечкрмек исте|енлер да аз OAMajaear аа инди да аз да]ил. Бала «го-иегларын» ха|Ли Ниссеси екс-кешфм^ата ме'лумдур аа му. вафиг тадбирлер \"корулур.\n— Нача бмлмрснимз, Азар-ба)чаида ааваласм илларда ха. рмчи кашфи))атчылар аа амаит-лар чех иди, )охса инди!\n— Инди даНа чох олмалы-дыр. Менче, бунун сабаблари ни ачмага аНти]еч joxAyp. Jana де]мром. Дун)аде чох аз дев лат олар ки, Аэорба|чаи онун диггетини чекмесин...\n— ©кс.кешфмЦатыл 9усм|а-иыи амелоисм хидмат мдэраяа. рм мла елегалари юрмы, юр-са Нансы сюм))адедмр!\n— Азерба^чан там мустагмл-лик ¡олума гадам rojAyry кунден Руси}енын аналожи\nхидмат ндеролери иле бутун\nелагелер кесилмишдмр. Республика преэидентинин Мос-Kieaje сеферннден ва икита. рафлм мугеамле багландыг.\nдан сонра ]аиидан Намни ала-гелерин муеЦен чарчмваларда\nбар ne олунмасы меселеси е{-ранилмакдадмр. ч\n— |агмм ки, бу алагалар артыг ими мустагмл деелетми ху-суси хидмат идарамари «а. •иЦасиида олачаг.\n— ©лбетте. -Башга чур ола да билмаз. Бале елагелерсиз да атушмек га)рирмумкундур. Дун]а тачрубаси юр. Бир сыра чмна^аткарлыг нааларинии, месален, иаркобизнеемн, га-чагмалчылыгын, таррорнзммн гаршысыны алм аг учун мараг-лы даалатларин хусуси хидмат органлары ал-еле варма. салар Нач не)а нам л ола бия. мазлар. Бу черчмюде елбетте,\nРуси]анын хусуси хидмат ида-ралари ила да алагаларимнз берпа олуначаг. ©миник км, бу, бутеалукде распублмка-мызын милли менефе^иие хидмат адачекдир.\n— Срмеиистам кашфм|)ат. чыларыиыи, часусларымыи рас-публииада техрибат ОаЬдлари олубму! УмумиЦатла, Азар-ба)чаида армами чаСуслары, кашфи))атчылары феми^ет кастарирми!\n— Умуми)]атла, 1988-чи ил-дан бери ерменилерин 70*а )ахын таррар ва техрибат чеН-ди га|да алынмышдыр. Бунла. рын чоху вахтлы-вахтыида ашкарлаимыш аа зарарсиз-лешдирилмишдир. Лакин зи-¡ен да аз олмемышдыр. 1989-чу илин саифбрында Тбилиси — Бакы автобусу нда, 1990-чы илин ма{ында Москва — Бакы гатарыида, аагустунда «са Тбилиси — Агдам аатобусунда партла|ышлар иетмчесинде он-ларла адам Налак олмуш ае ]а-раленмышдыр. Бу техрибат-ларыи Japaaaи терафиндан тешкил едилди]и субтта ]атм-рилмиш, бир нача армаии чм. нв|ет мес'ули||етина чалб олун-мушдур. Черн илин авеалинде Харкоадан Бакы]а учан та)]м-реии партлатмаг чейди позул-мушдур. Бу аа дикор Недиса-лерин теНлили кестерир ки, екер чамаатымыз азча са|ыг олса)ды, иткилернмизин са)ы инди км Надда чатмазды. Ба*-зек ала арха]ынчылыг, бима. налик факт лары мла гаршы. лашырсан ки, дун)аныи Нале лап о дургуилуг вахтлары учун да багышланмаз са]ылмалы. ды. Гулагымызын дмбинда |а-гы душман, етфафымызда бу гадар гам-гада, техрибат олду гу вахт да иса...\nО км, галды Ерменистаи кашфи^атынын Азарба)чаида. кы фюлм|)атина, бмзда беле феали{]етин тезаНурлармне дайр фактлар аз де|ллдир, онлар арашдырылыр за лазыми тадбирлер керулур. Ермамилар Назырда раслубликамызын си)асм аа игтисади аазм|)ати, Нарби пота немалы аа пламлары барада ма'лумат топламагла 1анашы, асас диггати бурада миллатлар арасымда гаршы-дурманы Нар ааемта мла гы-зышдырмага ¡онелтммшлер: азарба)чанлылар*ж адындан лазкилармн, курдларин, та-лышларын ва акемна. Намин миллетлерин нума)андаяармнмн моачуд олан аа олма)ан таш-килатлары аа «лкдарларн» адындан турклармн милли Ьа]си))атине, асас манафала-рина тохумаы ннтмбаНмамалар аа мектублар Назырла)ыб ]а-]ыр, дмкар фитна-фасадл ара ал атырлар. Бала «гасидлерден» бирм — миллмЦатча рус олан Волков ерме ми лерин алчет ниЛетларм барада распублм-\nканын ва дук]анын мутлааи ни формаси]а еасителерина ки-фа)ат гадар атрафлы ма'лумат варди ва еи^и-делмл кастер-ДН-.\n— ©кс-кашфиЦата Азарба)-чанда фаали||ат кастарам Руси)! кешфи))аты барада ла ма -лумдур!\n—. Распубликамыз ССР И-ни и таркибиида оланда ДТК, ССРИ Мудафие Назирлм)инин Баш Кешфи))ат Идареси Азарба)-чаиын аразисинда Нам азар-ба)чаилылардан, Нам да дикар миллетлерин иума)андала^>ини> дан акемтлер чалб адирди. Бу ишдаи Азарба)чаи ДТК-\nсынын да хабари елурду ва Натта онларе камак да кесте-рилмрди. Чунки бу адамлар Азарба)чаиын менафе\/ииин зиддима да] и л, ССРИ.иин 1а-хын Шарг алкаларииа олан\nмарагына хидмат адирдилар. ССРИ дагылаидан, Азарба]чан мустагмл олаидаи аа Руси|виыи хусуси хидмат органларыныи реслубликамызда фаали]]ати гадагаи олунаидан сонра биз-да бир сыра ма'лумэтлар, фактлар ва субутлар вар ки, Руси]анын хусуси хидмат органлары бурадакы акант Ларин бмр гмеммнден артыг Азер6а]чана гаршы, онун ма-нафа]инин змддмна истифаде атме]а чаЬд костерилир. Тобин кн, бу фаалм]]атин гаршысы елынЬчаг.\n—. 9кс-кашфм|)атдам Азар. ба)чаи аатаидашларымы изюма« учуй исЫфада алуиурму!\n— Башар тармхмнин бутун дюрлармнда бутун* даалатла-рин еис-кешфи{)аты Ватами и мн4ли манафалорима зидд фаа-ли)}ат кастора н ватандашла-рыны изле]мб, нзлв|ир, изяа-]ечек да. Мустагия Азарба). чанын акс-кашфийаты да бу б ах ым дан истисна ола бил-мез. Амма распубликаныи ном ики бутун ■атандашлары-ны, Нач онларын )узда, минда бириим бала излама)а физики имканымыз )ахдур. 8атан гар-шысында еичданы пак, ама-ли тамизлер бу барада гати мараНат олма)а бмларлар. Биз )алныз о ветендашлеры а]рвни-рмк ки, онларын Азарба]ча-нын милли манафа)миа зи)ам •ара билочак амаллари ба-радо ма'лумат алырыг. Экер •)рамма просасйиде ме'лума-тын )анлышлыгы ашкар олу-нарса, а адам чох вахт бизим ерашдырмаларымыздем Нач хабар да тутмур. Ватанина, хая-гына гаршы макрли ии))атла-ри оланларын гаршысыны алмаг учун иса маачуд ганунлар чар-чизасиида на лазымса атми-шик, адирик за адача)мк.\n— Намиг 6Ц ичтимаиЦатми •кснкашфм))ата к#ма|и да)ир«и!\n— Да)мр. Истанилаи бмр доалат анчаг о вахт таНлука-сизли)ини та'мин ада бияар км.\nонун азадлыгы, мустагнляи]и, сув��ранли)и такча бмр груп раНбар мшчи •• ja хусуси хмд мат органларыныи амакдаш* лары учун да)мл, бутун халг учун )ахын ва догма олсун. Биз Азарба)чанын милли ма-иафа]иии мудафие адир, дав-летимнзии таНлуиасизли)« намине чалышырыг. ИчтимаиЦе-тин каме)и олмаса МТН.мин бир иача )уз амакдашы ила давлвтии таНлукасизли)ини бу гадер душман аНатасимда нача гарумаг олар?\nJaxbiM вахтларда ака нту ра ила алагадвр ичтиман))атн-мизи душундурам бутун проб, лам л ере Наср олунмуш хусуси матбуат коифрансы качир-мак фмкри«да)ам. Opa бутун мараглы журнаямстлари, о чумладаи, емзи да да'аат адм. рам.\n— 9кс-кашфи))атым матбуат* ла аюгасию иача бахырсымыз! Jape каямишиаи, сиз азунуз да хусуси хидмата журиз. листмкадам иаямисиимз\n— Май бума чох ба)ук аНа-MMjjeT аерирем. Бу да бизим халг гаршысында Насабаты-мызын бир формасыдыр. Амма таассуф ки, фюлм))атимизин нети ча лари барада дикар им. зибати органлар кими кутла-аи информасм)а ааситалари ила таз-таз ма'лумат вара бмлмирик. Бу да хидматин ху. суси))атлари иле баглыдыр: апардыгымыз ишлерин аисари Наггыида )алныз о ишлар баша четаидан да бир нача ил сонра даиышмаг олар.\nГалды метбуатла маним ала-тема, амак фаали))атимии уч-дан бири журналистикада ка. чиб. Бизим ишлади)иммз ша* раит башга иди, матбуата им-дики кими ианиш ма)дан ве-рнлмемишди. Инди журналистки халгына фа)далы олмаг имканы Нудудсуадур. Лакми гелем саНиблармним мас'ули)-¡ети да Нач юхт индики гадар олмемышдыр. Распубликанын индики агыр иунлариида хал. гын душмана гаршы мубаризе je сефербарли{е алыима-сыида, елка дахилинда са. битл^ии баргарар олунмасым-да, игтисадийатыи дирчелдил-мссинде, бир созле, ичтимаи. cnjacH Не]атымызын бутун са-Нелериида олтимал аариаит-ларын ишланиб Казырланмасы учун ичтимаи ра*)ии форма, лашмасыида к угле ей информа-си]а васителеримии ролу ми-силсиздир.\nАрзу адердим ки, бутун лсур-налистлеримиз аз иста'дадла-рыиы, гувва за бачармглары-чы халгымызым башлыча ма. нафалериие ю)игиича хидме. та jenanTCH члер.\nСеЬбати |азды: Илгар РУСТЭМОВ» «Халг газатиелии мухбири.\nгезкт кепку\nJUFMA СЕХИ нда ЕЛДОРАДО\nМи лис органлары аз гала лап Казаны и маркезмнда гызыл ахан дамар ашкар етмишлер. Бурада гн]матли маталы дама-дана ]ох, уч литрлик баикалерла алда адирлар.\nБунун учуй «Е лаком в бнрл^иннн 8-чи сехмне дахил олмвг ■а «хусуси ]ыгмав лавНели саНеде азуиу гызыл ва иумуш тар-кибли тоза булашдырмаг кифа]ат адир. Сонра ав шереитинде асан кмм]ааи раакси)а апармагла алден ]уксак а>рпы гызыл тозу ]ыгмаг мумкунду|Х Масалан, чилннкар И. Ствростич аз досту ила бир качада ан банка гызыл ¡ыгыб. «Труд»\nХОШ КУЗЭРАН АРДЫНЧА\nБу ил Чита Нугуг муНафизачиларинин сырасынын са{рал* масииа иара, чох куман ракорд или ояачагдыр.\nМасале о нда дыр им, Назырда гуваеде алан «Милис паг* гында гаиун» бу иши ха]ли аевнлашдырмышдыр за орган иш-чилари хош кузорам ахтарышыны чина]аткарлыгла мубори-\nзадаи даНа уступ тутмушлвр.\nБас качмиш ортам ишчмлери Нара кедирлерг пар ша|. дам аавал, бизим Ьагигатии гараилыг тарафини jaxmw билак адамларын ]уксак ги)матлаидирди{и коммарсНа структур-ларыиа. Масалаи, дахили ишлар идарасинин нгтисади)1ат са-Насиида чина)аткарлыглв мубермзе ша'басиида узун иллар аз мемзил пробламииин Ьаллини умидсизлмкла иазламиш теч-рубали амакдаш ишдаи чыхмышдыр. Оиун иша дузаЛди|и фирма ги)матли «кадр» учун манзили ала Намин иун ал-мышдыр.\nМилисин ики качмиш амакдашы иса дукаичыдыр. Чита* ныи маркази кучалариндан бириндали кашкда онлар спирт, ли ички сатырлар. Доланышыгларыидаи дв наразы да)ил.\nЯ*Р' «Набата 1Чята|.\n1ЕДДИ11АШЛЫ АТИНАНЫН МИЛ1АРДЛАРЫ УГРУНДА МУБАРИЗЭ\nАтина дун)аиыи ан аарлы карпасидир. Амарикада чыхаи ■а планотин бутун аарлылары Наггыида hap uiej* билан «Фор-чуиг журналы 7 ¡ашлы Атиманын мирасыиын мил)ард »арым доллар ал дугу ну Aajnp. Лакин гыэчыгазын Нач аглына да нал-мир ки, о, ]аткиилик ]ашыиа чатаиадак атасы ила гызын ка-питалыны и дара адамлар арасында агыр «да}уш»лар ка дир.\nАтинанын мил|ардларыиын чех драматик тарихи олуб. Оиун бабасы, афсанюи )унан камн саНиби Аристотал Онасмс •3 са)акалмаз сараатини гызы Кристи*aja •• ааиаси|а газасыи* да Налак олмуш оглу иун хатирасина ]аратдыгы xajpaija фо«' дума aacMjjaT атмишдир. Лакин Кристина да, 1988-чи илде 3\/ jaшыидa аафат атмишдир. Балаликла, онун мирасы аалаче ATMHoja чатмышдыр. Гызын атасы олан франсыз бизмаеманн Тарри Руссалдан, азунуи сонунчу аа дордумчу а риндан Кристина алумуиа бир аз галмыш е]рылмышды. Инди Атина Ис-вачрадо маскам салмыш атасы •• онун таза оршады, ним ушаты ила бирликда jatuajaep. Руссал Атинанын Нмм^адарм кими, 1,5 ммл]ои доллерлыг иллчк калирдаи истифада адир. Ламии о, гызыиын бутун вар-давлатина назарати аз алииа вг.маг фикрмндадир. «Труд»\nHATBHJA HHJ9 «С01УНУР»1\n«Ригас мануфактура» бмрлн|инии баш дирактару бала бир амр аариб км, нО|абрын 2-дан а'те^аран бу машЬур бирли]ии мухтелиф маа памбыг парча бурахан 7 фабрики иши да)андирыр Мрли газатлар бу хабари «Латви»анын бир аз дан сонра чылюг галачагы». кими гецматландирирлар.\nСабаб алоктрик аноржиси Наггыны адамак учун пул талылмамасыдыр. Республика сана]а •• анариетикв мазири-нин амрина кора, но)абрыи 1-дан анаржинин да»ари доиар-ли аал)ута им одан*влмаянд«р, Амма на муассисанин, на да назмрли)ми аал)утасы а ар. Буна мара да «Ригас манфаитура*. мыи 2500 ишчясииии Намысы «Наггы аданияма}ан муддатенз\nм..Пн«В«.. -««-e fptlhat,\nКИЧИК АВТОВУС BOJAA НвЬвНК БАЛЫГ\nЧмида маем ча) адла«уцырылан »аитезы ча)ыиым суларымда мини-автобус бо)уилу)умда балыг тутулмушдур. Алимларие дадмииа пора, »алиыз Ja»«rсзы ча)ындв ]вша)ам аг баяыгын бу иоеуиуи масли косиямалдадир* Чинли ал им лерин тут дуг лаю* дмшм баяыгын чекмеи 500 килограм, узуилугу иса 5 метр 20 сантиметр дир. Кумам адилир ки, балка дв бу белыг тарих 6oiy ширим суда }аша)аи аи 6ajyK балыг дыр.\nЧин аг балыгы орта Ьосаблв 60 ил jauiajwp. Лакин чох яу-\nв^'ыи hr*i\"\" \"Р-\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-11-1992-p-3\/","date":"2017-03-26T01:44:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189090.69\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00484-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5415120125,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5415120124816895, \"tuk_Cyrl_score\": 0.10737121105194092, \"kum_Cyrl_score\": 0.0532592236995697, \"tat_Cyrl_score\": 0.04368455335497856, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02796982042491436, \"kir_Cyrl_score\": 0.023571129888296127, \"sah_Cyrl_score\": 0.020006204023957253, \"crh_Cyrl_score\": 0.015331270173192024, \"lez_Cyrl_score\": 0.011923471465706825, \"krc_Cyrl_score\": 0.010109600611031055}","num_words":15228,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.6,"perplexity_score":66509.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 20, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ20 ОКТ1АБР 1992-кн ИЛ. М197\nI\nГАНУНЧУЛУГУН вз 9ДАЛ9ТИН КЕШШИНДЗ\nОкт)абрын 16-да Азэрба!-чан Республикасы Али Мэп-К0М9СИНИН пленуму олмуш-дур. Али МэЬкэмэнин сэдри Тапир Кэримли «МэЬкамэлэ-рин мустэгилл^и Ьаггында > ме'рузэ етмишдир. О, респуб-ликамыада с^аси вэ игтиса*\n6и дэJишикликлэpлэ }анашы, угуг ислаЬаты кечирилмэси-нин дэ эЬэмиЛэтиндэн да* нышмыш вэ демишдир ни, 'бу саЬэдэ эсас ролу ганунчулу-рун вэ эдалэтин тэ'минатчы-сы олан мустэгил мэЬкэмэ-лэр о}намалыдырлар. Ьугуги девлэтин мэЬкэмэ системи о вахт эзуну доррулда билэр ни, инсана хидмэт кестэрсин, онун Ьугуг вэ азадлыглары-ны мудафиэ етсин. Экс тэг-\nкэмэ Ьакимлэри Ьекмэн се* чилмэлидирлэр. Онлар ез фэ» алиЛэтиндэ мустэгил олмалы вэ ]алныз гануна хидмэт ет-мэлидирлэр.\nA39p6aj4aH Республикасы-нын президенти Эбулфэз Ел-чибэ] пленумда чыхыш етмишдир. О демишдир ки, Ьу-гуги девлэт JapaTMar хэтти квтурмуш республикамызда мэЬкэмэ системинин узэринэ 6ejyK мэс'ули^эт душур-МэЬквмэлэрин ислаЬатыны кечирмэк учун исэ илк нвв-бэдэ ганунверйлили)ямизи беТнэлхалг мугавилелэрэ, 6eJ-нэлхалг инсан h угуг лары бэ-)аннамэсинэ yJpyнлaшдыpмaг лазымдыр. MeMHjJeTH Jaxшы тезликлэ\nпш cAwnn. мдаое етмэк учун тезликлэ\nдирдэ эдалэт муЬакимэси ез гаНуН беЬраныны арадан гал-маЬиЛэтини вэ мвзмунуяу дырУмалы ^ ганунларй.мы3ьш\nалил^ини бэргэрар етмэли-Jhk. Ьансы чэмиjJaw ганун али caJbuiMbipca, Ьэмин чэ-\nитирэр.\nАли МэЬкэмэнин сэдри ге1д етмишдир ки, мустэгил мапкэмэлэрин }арадылмасын-да биринчи дэрэчэли тэдбир-лэр Ьакимлэрин эмэк Ьаггы* нын оЬэмиЛэтли дэрэчэдэ ар-тырылмасы, онла,ра кузэшт-\nлэр мYэJJэн едилмэси, Ьугуги вэ сосиал мудафиэ меха-ниэминин ишэ салынмасы-дыр. Мэ'рузадэ чина]эт-про-сессуал ганунверичили]инин, мэЬкэмэ просесинин вэ мэЬкэмэ ичраатынын сэмэрэлэш-дирилмэсинэ дайр тэклифлэр ирэли сурулмушдур. НатЙг демишдир ки, мэЬкэмэ ислаЬаты Ьаггында консепси1а, мадди вэ просессуал ганун-ларын тэкмиллэшдирилмэси-нэ }енэлдилмиш норматив актларын вэ дикэр сэнэдлэ-рин лajиhэл0pи Милли Мэч-лисэ тэгдим олунмушдур. Ьэ-мин сэнэдлэрэ }ахын вахтлар-да бахылмасы мэЬкэмэ исла-Ьаты кечирилмэсини сур'эт-лэндирэ билэр\/ Бунунла бела, эдалэт муЬакимэси иши-нэ зэрэр кэтирэ билэчэк тэ-лэсик, Ьэртэрэфли душу-ну��мэмиш гэрарлара ]ол вер-мэк олмаз.\nАзэрба]чан Али Совети сэдринин биринчи муавини Тамерлан Га{^ев, республи-канын баш прокурору Ихти-Jap Ширинов, дахили ишлэр назири Искэндэр Ьэмидов, эдли^э назири Ил}ас Исма-]ылов, Али Советин Ьугуг тэ'минаты вэ нэзарэти ше'-бэсинин мудири Сэфа Мир-зэJeв вэ башгалары ез чы-хышларында ге]д етмишлэр ки, мэЬкэмэ системинин мустэгил олмасы учун республи-канын муасир нчтимаи-си)а-си hэJaтыны экс етдирэн га-вунлар гэбул олунмалыдыр. КеЬнэ конституси]а республи-када 1арадылан Ьугуги девлэтин тэлэблэринэ чаваб вер-мир. Бир сыра муЬум ганун-веричилик актларынын гэбул едилмэси дэ лэнкидилир. Натиглэр .демишлэр ки, мэЬ-\nмиJJэтин инкишафындан сеЬ-бэт кедэ билмэз. пэр бир демократии девлэтин эсасыны ганунверичилик вэ ичра Ьаки-мийэтлэри илэ бэрабэр, мустэгил мэпкэмэ Ьакиаифэти дэ тэшкил едир. Она керэ дэ Ьа-мымыз чaлышмaлыjыг ки, Aзэpбajчaндa мэЬкэмэ састе-ми сезун эсл мэ'насында мустэгил олсун. Президент геЗд етмишдир ки, чинаЗэт-карлыга гаршы мубаризэ са-Ьэсиндэ дахили ишлэр, про-курорлуг органлары илэ ¿а-нашы, мэЬкэмэлэрин дэ гар-шысында муЬум вэзифэлэр\nДУРУР-\nПрезидент ахырда демишдир ки, Ьаким инсан л ара ру-Ьан вэ мэ'нэн тэ'сир етмэли-дир, нумунэ олмалыдыр. Ьаким вэ мэЬкэмэ системи дев-лэтин кузкусудур. Ьаким эдалэт рэмзинэ чеврилмэлиднр. Биздэ мустэгил мэЬкэмэ Ьа-кимиJJэти кими кучлу тэ'си-сат олмаса нэ игтисади, нэ дэ ск}аси ислаЬатлар hэjaтa кечирилэ билмэз. Азэрба]чан мэЬкэмэлэри ез фэaлgJJэтини низама салан республика га-нyнвepичилиJи илэ бэрабэр, БМТ Баш Мэчлиси тэрэфин-дэн танынан «МэЬкэмэлэрин MYCтэгиллиJинин эсас прин-сиплэри» Ьаггында гэтнамэни дэ рэЬбэр тутмалыдырлар.\nПленумда республика мэЬкэмэлэри тэрэфиндэн мэнзил ганунверичили]инин тэтбиги тэчрубэси Ьаггында, Али МэЬкэмэнин структурунда дэ-1ишикликлэр вэ элавэлэр ба-рэдэ мэсэлэлэр дэ музакирэ олунмуш, конкрет мулки вэ чш^эт ишлэри узрэ протест-лэрэ бахылмышдыр.\nАли МэЬкэмэнин пленуму «АзэрОДчан Республикасы мэЬкэмэлэринин мустэгилл^и барэдэ» вэ музакирэ олунмуш дикэр мэсэлэлэр узрэ гэрар-лар гэбул етмишдир.\nАзэртаформ.\nМЭ'ЛУМАТ\nАаврба|т\nирр^идииития\nилэ:\nРесяубликасы\nсэрэичдмы\nЭЬмэд Абдулманаф оглу Зе]валов Азэрба]чан Республикасы Девлэт Нефт Шир-кэти президентинин эсаслы тикинти узрэ муавини, СеЬ-раб МэЬэммэд оглу Салманов мадди-техники тэчЬизат узрэ муавини, Рэсул BajpaM оглу ryaHjei нефт вэ газын е'ма-лы узрэ муавини тэ^ин едил-мишлэр.\nJEHH KOHCEdCHJA ЛАЗЫМДЫР\nАзэрба>№н Прейаеденти Агиара тын да рдспубдийаньщ али мэктэблэриндэ Ьумани-тар елмлэрин тодриси мэсэ-лэлэринэ Ьэср олунмуш му-шавирэ кечирилмишдир. Мушавирэни Ьуманйгар син JacoT узрэ девлэт мушавири Рафиг ИcмaJылoв апармыш-дыр. Мушавирэдэ Ьуманитар елмлэрин тэдрисиндэ эсаслы дэ]ишикликлэр апармаг лузу му rejA едилмишдир.\nМиллэтин интеллектуал потенсиалыны артырмаг вэ-зифэси хусуси эЬэми^этэ малик олдугу индики шэра-��тдэ али мэктэблэрдэ Ьуманитар елмлэрин тэдриси ке]-фи^этчэ ]ени C9BHjj9j9 гал-дырылмалыдыр. Мушавирэдэ чыхыш едэнлэр — респуб-ликанын али мэктэблэриндэ Ьуманитар фэнлэрдэн дэрс flej9H муэллимлэр rejfl етмишлэр ки, бу вэзифэ AYHja стандартларына yJryH кэлэн милли Ьуманитар тэЬсил (KOHcencKjacbi Ьаоырламагьг тэлэб едир.\nМушавирэ иштиракчыла-ры милли Ьуманитар тэЬсил KOHcencHjacbi Ьазырламаг учун республика Халг ТэЬ-сили Назирли]и jaнындa хусуси KOMHccHja ¿арадылма-сы Ьаггында гэрар гэбул етмишлэр.\nАзэрннформ.\nCnjacH парти}а ша Ьаракат\n\"Бизда вотандаш муЬарибаси казюниамир\"\nМусаЪнбнмнз Азэрба|чан Соснал-Деможрат Партн|асы\nМэрхэзн Комятэснннн\nредактору Зэрдупгт ЭЛИЗАДЭДИР.\nузву, «Истнгдал* гээетшаи\n— Нэ вахтдая сн]асэтлэ мэшгул олурсунуз?\n— 22 ил Коммунист Пар-THjacbiHbiH узву олмушам. Лакии о деврде мэн си]асэт-лэ мэшгул олмадым. 1988-чи ил февралын 19-дан — «Лурд* тэлэбэ тэшкилаты Мэркэзи Комитэ бинасынын гаршысында нума]иш кечир-ди]и кундэн езуму фэал cnja-сэтдэ са1ырам.\n— Биздэ демократии Ьэ-катын coBHjjacH AyHja ме'-\nарлары нлэ узлашырмы?\n— Инкишаф C9BHjj3CHH9 керэ биэдэки Ьэрэкат эн му-асцр дун Ja елчулэри илэ ajar-лаша билэрди. Беле Ьесаб едирэм ки, бу Ьэрэкат сун'и сурэтдэ ез тэбии JYKCэлиш Ьаддиндэн xeJли ашагы сэ-Bujjeje ендирилди. Ьэрэкат кутлэ психолоки)асына yJryH бнр девлэт гурулушуна кэти-рилди.\n— Ьэр Ьалда мустэгил Азэрба1чан девлэти тарихи реаллыгдыр. Ьансыса харнчи ■э ja дахили амиллэр 1енидэн\nмустэгилли\/имизин\nсэбэб ола бн-\nдевлэт\nитирялмэсяиэ лэрми?\n— Ьеч вахт. ЗаЬири, Ьугуги чэЬэтдэн Азэрба}чанын мустэгил девлэти оир даЬа сугут едэ билмэз. Лакин биз артыг JeHH мустэмлэкэчилик cHjacaTHHHH гурбаны олму-шуг. Она керэ дэ даЬа аз асылылыг ¿олуна flymaHajHK.\n— ChJbch Ьэ1атымызда иэ-зэр^1эбаэлыг, гондарма кон-cencHjaaap баш алыб кедир. Ьамы да керчэкли!н ез гэли-Оинэ салмаг иддиасындадыр. Бела Ьалда кимэ иианасан?\n— Me'Jap A3ap6aj4aH дев-лэтинин, халгымызын мэна-фeJи ола билэр. Истэр cHja-сэтдэ, истэр игтисадиМатда, истэрсэ дэ M3'H8BHjJaTAa.\n— Сосиал-демократлар Ьансы cHjacH гуввэ]э, перспектн-вэ архаланырлар?\n— Виз инди мэЬдуд 3Hja-лы даирэсинэ ceJ кэнмишик. Калечэкдэ 49MHjJeTAa гутб-лэшме кетдикчэ ез ичтимаи-cHjacH мэнaфeJини дэрк ет-миш муздлу эмэкчилерэ. хырда бизнесменлэрэ, а зад саЬиб карла ра KyBeHayejHK. Бу мэ'нада ypejHMH3 буз кими сакитднр ки, лабуд нуфуз-лу cHjacH napTHjaJa чевриле-43JHK.\n— Бу класснк сосяал-де-мокраthJb олма]ачаг кя?\n— Классик сосиал-демок-рат^анын яэ)и писдир ки? Ифрат болшевик тэчрубэсини кэнара rojear, Авропадакы муасир чичеклэнмэнин бунев-ресини rojMym CHjacH гуввэ-лэр сосиал-демократлар де-Jhhahmh? Авропада вэтэндаш 43MHjjaTA0pHHHH ¿арадылма-сында башга cnJacH гуввелэр-лэ Jaяaшы сосиал-демократлар да 6eJyK рол ojHaJb^ap.\n— Марксист HasapHjjeHH рэдд едэнлэрнн бнр чоху, та-эссуф кя, оцдая там амила хэ-бэрсизднр.\n— He3apHjJa китабларда jaзылыб. Савадланмаг пэр бир вэтэндашын борчудур. Марксист методолоки1а кучлу ичтьшаи силаЬдыр. Биз он-даН|Ьеч вахт имтина едэ бил-мэрик.\n— Биздэ бэ'зялэрн ��он нл-лэр баш верэнлэрэ, х ус у с эн 20 jaHBBpa керэ уздэ Горбачеву cejyp, далда нсэ онун атасына рэЬмэт oxyjypaap.\n— Ьадисэлэрдэн узаглаш-дыгча чох mej Je н ид эн thJ-мэтлэндирилир. СеЬбэт 20 JaHeapAaH кедиреэ, орада иш-тирак етмиш CHjacH гуввэлэ-\n?ин агибэти м^^энлэшдикчэ, орбачовун тэгсири Ьадисэ-дэн сонра мэним куман ет-AhJhm 90 фаиздэн 50 фаизэ енир. JepAd галан 10 фаизин тэгсири исэ 50 фаизэ ¿уксэ-лир. 20 JaHBapAa Коммунист Парт^асынын вэ Халг Чэб-\nЬэсинин Mac'yaHjjBTH ejHH дэ-рэчэдэдир.\n— Снзчэ, Гарабаг мунагн-шэсинэ нечэ вэ нэ вахт сон го)удачаг. Кэнар ваентэчялэ-рэ ehTHjax олачагмы?\n— Мустэгил девлэтиксэ, гаршымызда душмэн варса eacHT34Hje ehTHja4 JoxAyp. Мэн билаваситэ A3ap6aj4aH — Ермэнистан данышыгла-рынын тapэфдapыJaм. Бу да-нышыглар заманы о бнри тэ-рэфи дэ анламаг ra6H.iHjj9TH-ни HyMajHm етдирмэк, орада-кы CHjacH гуввэлэрин нисбэ-тини бил мэк лазымдыр. Бил-Ms.iHjHK ки, бундан нечэ истифадэ етмэк олар: Индики угурун сабаЬкы угур-сузлуга, букунку угурсузлу-гун сабаЬкы гэлэбэ]э нечэ чеврилэчэ1и еЬтималыны кер-MdjH бачармаг лазымдыр. A3ap6aj4aH инди сулЬ Joлyн-да гэти аддымлар атмалы-дыр. Август aJbWAa Jaзмы-шам ки, Азэрба]чан Даглыг Гарабагын эввэлки статусуну берпа eTMaJa Ьазыр олдугуну Оилдирсэ биз ударыг. Б>*нун-ла биз думании кезу гаршысында ермэнилэри чыхылмаз B93Hjj3Ta саларыг.\n— Бэ'зялэрн нгтндарла му-халяфэтин AeJytnyHy 6ejyK марагла нзлэ!ир. Ьэтта вэтэв-даш муЬарнбэси кезлэ]энлэр\nДЭ \"Р А . i\n— Вахтилэ. Ja'HH A3apoaJ-чан Халг ЧэбЬэсинин гурул-\nта1ындан сонра сизин газет-дэ РэЬим Эл^ев 1аэмышды ки. чэбЬэдэки ради каллар вэ либераллар бир медалын ики узу дур. Индики игтидарла му-халифэт лидерлэринин муба* ризэси онларын нисби бнрли-\n]и илэ НЭТИЧЭЛ9Н9ЧЭК. ФВКТИ-\nки олараг онлар е!ни ичтимаи гуввэнин ИYMaJэндэлэpидиp. Бу г\\*ввэлэр eJни мэгсэдэ хидмэт едирлэр. садэчэ, арала-рында муэ.]]эн тактики фэрг-лар вар. Вэтэндаш мупари-бэсиии уз-узэ да]акмыш ики барышмаз гувве, халгы ики )ерэ белая оахышлар терэ-дир. Мэн AзэpбaJчaндa нкн белэ барышмаз идeja керму-рэм. Она керэ дэ вэтэндаш муЬарибэсини тамамилэ не-тисна едирэм. Мэнафелэр му-эЛэн ме'нада Ьачаланса да, ЬaкимиJJэтдэ тамаЬы оланла-ра пaJ чатачаг.\n— Сиз Ьэм дэ газет ре* дакторусунуэ. Азад мэтоу-атыя сабаЬьшы нечэ керурсу-нуз?\n— Ара-сыра баш верен хо-шакэлмэз Ьаллары нэзэрэ ал-масаг, журналистларэ ез фи-кирлэрини азад ифадэ етмэк имканы верилиб. Буну индики игтидарын хидмэти Ьесаб етмэк дузкун олмазды. Фик-рини мэтбуатда азад се1лэ-мэк совет системинин ахыр деврлэриндэ дэ мумкун ол-мушд>'. Бу, демократик ин-кишафын тэзаЬуру иди. Сез демэк азадлыгынын гор>^у-чусу нэ AJaз Мутэллибов иди, нэ дэ Эбулфэз Эл^ев. Мэтбуат азадлыгыны тэ'мин едэн халгын езу, онун тэмсил элундугу ичтимаи тэшкилат-лар вэ журналистлэрдир. Биз бу тарихи на^'^эти кез бэб^и кими горумаль^ыг. Лакин мевчуд ичтимаи шэ-раит елэдир ки. инди кучлу спонсорсуз гэзетлэрин бир чоху сырадан чыхачаг.\n— Сосинтернин конгреенн-дэн 1еничэ га]ытмысыныз, тэ-эссуратыныз?\n— Бир чох ше1лэр бизэ aJдын олду. Хусусэн Гэрбин\nкечмиш совет республнкала-рьша мунасибэти. Демокра-ти]а )олу сечэн республика-лара бир аз е^ мунасибэт вар. Гэрибэ олса да Гэрбдэ бу девлэтлэрин кетдикчэ даЬа зэиф душмэсини нст^ир-лэр. У му ми с^аси вэ иисани мунасибэтдэнсэ мэмнун гад-дыг. Бир чох Ьэмфикирлери-миэлэ керушдук. Онлара рес-публнкамыз барэдэ бир чох мэтлэби чатдырдыг. Прибалтика республнкаларынык кечмиш YЗвЛYJY бэрпа олунду, Jepд0 галан республикаларын сосиал-демократларьша гонаг статусу верилди. Бу статус-ла биз* Сосна лист Интернасио-налынын бутун ишчи груп. кoмиccиJa вэ конгреслэрнндэ иштирак еда, тэклиф верэ, сез дeJэ бнлэрик. Бирчэ сэс вер-мэк Ьугугумуз Joxдyp. Кэлэн конгресэдэк биз эмали фэaлиJJэтимизлэ субут етмэ-л^ик ки. бeJнэлxaлг сэЬнэ1э чыхмара гадир пapтиJaJыг.\n— Азэрба]чанда юшлэря кучлу сн]асэтчн са1ырсыныз?\n— Уздэ оланларын эксэ-иJJэтй белэ си!асэтчилэрдир. элкэ Ьарадаса кучлу мэн-\nтиги, чазибэли идeJacы олан-лар вар, мэним онлардан хэ-бэрим joxдyp.\n— Инди Ьансы эсэрн му-таляэ едяренняз? Буна вах-тыяыз олурму?\n— Бэли, олур. «Паркинсо-нун ганунлары* кнтабыиы oxyJypaм. ДаЬа догрусу, бу-рократик апараты мэзэли шэ-килдэ тэсвир едэн бу эсэ-ри тэкрар-тэкрар oxyJypaм. •\n— Азэрба1чан мустэгнлляк ]олуяда нэ газаныо?\n— ИмпepиJaдaн чыхмыш девлэт формасы элдэ едилиб. Бу бвJyк нaилиJJэтдиp. Девлэтин мустэгилл^ини меЬ-кэмлэндирмэк, вэтэндашла-рын азадлыг сэвиЛэсини гал-дырмагса Ьэлэ бизи кезлэ-]ир. Лени мустэмлэкэчил^ин формаларына гаршы агыллы мубаризэ aпapмaлыJыг.\nСеЬбэтн ]аэды: ТаЬнр АЛДЫНОГЛУ.\nН. CYAEJMAHOB: «CHJACH ФШИШТНМН ТАМ ДА1АНДЫРЫРАМ»\nАкадемик Низами CyneJ-мановун Азэринформа дахил блмуш 6eJaHaTHHfla Aejn.iHp ки, бэднам Гарабаг муЬари-бэси артыг AyHja ehaMHjjBT-ли бир MyhapH60je чеврил-мишдир. CHjacH рекионда езу-нэ кениш Jep едэн бу мэсэлэ бутун Ьэмвэтэнлэрим кими. мэни дэ душундурмэ}э билмэз. Беш илэ JaxbiH давам еден бу наЬаг муЬарибэдэ евладларымыз гырылыр, тор-пагларымыз элдэи кедир, иг-тиcaдиJJaтымыз бэрбад Ьала душур. MYCT9ГИЛЛИJИMИЗ вэ дeвлэтчилиJимиз реал тэЬлу-кэ алтындадыр.\nБэ1анатда даЬа сонра flejH-\nлир:\nсабитли]имиз\nСи1аси\nпозулур, Ьэрч-мэрчлик баш алыб кедир. Агыр муЬарибэ шэраитиндэ JaшaJaн халгы-мыз чох чэтинликлэрэ^ мэ'руа галыр. Академик билдирир ки, бутун бунлары нэзэрэ алараг республиканын Ьазыр-кы кэркин вэзиJJэтиндэ, дев-лэтчилик структурунун по-зулмасы учун реал т,эЬлукэ-ни квpдYJyмэ керэ, халгымын тээссубуну чэкэн бир з^алы кими, Гарабагда кедэн муЬарибэ там гэлэбэмизлэ баша чатанадэк, елэчэ дэ ичтнмаи-с^аси вэзиJJэт сабитлэшэнэ гэдэр си!аси фэaлиJJэтями там да]аядырырам.\nВетеран сазу\n\"hap mej муЬариба учун\"\nде)ирин, амма...\nТорпаг саИибини тапды\nБЭС САКИБИ НЭ ГАЗАНДЫ?\n(Этт 1-чм свЬифеде)\nперл» идар» етмак олмаз. Конд-ли но «TMojH, нона •• но ООХТ OTMOJH мустогил Myoj-}онлошдирмолидир. Уфуги то-сорруфот в лого лари томомила позулуб, нстоЬсалын casngja-си ошогы душуб, инфл}асн)0 соснол саЬанин дирчалмасн-на «з та'енрини кастарир. И��тимам мулки^ат низамсыз шв-килда, Нам да ал алтындаи •злашдирилир, бу прососа иоэорат адилмир. Ги|матго}-мадо го)да-гомун ¡аратмог ааазина гм]матлар либерал-лошдырылыр. Республика буд-часиндаи Нор ил колхоз за соохозлардо сосиал об|акт-ларми малийелешдирилмесине 84,9 мил)он рубл адрылдыгы Ьалда ги]матларин 20 — 30 дафо артдыгы индики вахтда бу магсадла нами 98,6 мил-joM рубл а\/рылмышдыр.\n— Камдли (фермер) тесер-руфатларыиа уммдле бахы-рыг, лакии де]есем, бу дафа ре талесдик. Фикмрлер, ре )-яер Началеиыб, ге)рм-муеЦем муиасибетлер, низамсыз тед-бир-бмрммм\n— АСК-да ^амидангурма-иыи ей аачиб ве ем асас тар-киб Ниссеси фермер тесерру-фетлерыиым ^ерадылмесыдыр. Аперылмыш таЬлилден «мдын олур км, мормея фермер тесер-руфаты \/аратмаг учуй азы 2 — 3 ил аахт, уч-дерд мил\/он рубл лазымдыр. Б мзде нее беле аесамт ]охдур. Тесерру-фетым бир «рормесымдеи дм-кериие кечмд учуй муе]|еи\nигтисади усуллар, Me'japAap комплексм ишлеимб Ьазыр л ан-малыдыр. Кеидли тесерруфаты-иыи игтисади мехаимзмм (охдур. Бура мсе тесерруфат Ьесабы, байк, малмЬе-кредит, ги)мет, аерки, ичтимаи сыгорта, ема|ии ае мстеЬсалым стммуллашдырыя-масы yape комплекс меселе-лер дахмлдир. Кеидли тесер-руфеты ез фееямУетиии, истеЬ-сал структуру му, истеЬсал ет-ANjM меЬсулуи е'малы — саты-шы иле е лаге дар меселелери сербест Ьелл етдиди кими те-серруфетын игтисади мехаммз-мииии формелешдырылмесым-да да сербест олмалыдыр.\nКеидли тесерруфетыне ДО-\n-а .\nки го|улмасы га\/дасы ае шорти ганунвермчиликле муа^ен едилмелидир. Бу замай те-бми еЬт^атлардам истифаде, су, фа]далы газынтылар ае дикар амиллар мазера алынма-лы дыр.\nТехииканын гм^мати каскин сурэтдэ баЬаланыр. Респуб-ликаларарасы игтисади елаге-лар позулуб. Бизда бела техника истеЬсал едилмир. Тех-никамыз нса емруну баша вур-маг уэредир. Тасарруфатлары, хусусила сарЬад ра|онларыи-дакы тасарруфатлары техника ае техники хидметле те'ммн етмэк учун* тадбирлар керул-малидмр. Фармер тесерру-фаты колхоз зе совхозларла ejwM Ьугугда АСК-ныи мадди-техники течЬизат баш идара-лери ила мугааиле багла{ыб лазым олан аЬт^атлары разы-лашдырылмыш ги)матлерла сотый олмалыдыр. Бир сезла, фармарлера ве умумм^етле, канд тасарруфатына есаслы деалат кем aja талаб олуиур. Девлэтин иса кисаси бошдур, аразисимда муЬариба кедир, бир систем дан башга система качир.\n— Алдыгымыз малумата кора, распублмкамызыи 337 каид тесерруфаты муессисаси отел или зерерла баша вуруб. Зерермм Ьечми 104*8 мил}ои рублдур. hOMMN тасерруфатла-рыи деалета 437,2 ммл)ом рубл гыса ла узуимуддатли берчу вардыр. Омлар артыг феаяи)-joT иестермек игтидарыида де)ил. ИслаЬаты еилардам баш-ламальЦдыг, амма мадаиса бу саЬеда еле бир Нереиет Нмсс олуимур.\n— Кеидли (фермер) тесерруфаты Ьаггында гамумуи 16-чы маддасимде гв|д олуиур ки, зерерле ишле}ен тесерру-фатларын си)аЬысы hep мл На-зирлер Кабииети терефиидеи теедмг едилдикдем соире pajón (шаЬар) халг депута�� лары со-аети онларын феалмЦетмие хитам аермелидмр. Ики aja }ахыидыр км, смдаЬы теедмг едилиб, лакии Ьач бир pajón соаати ез сезуиу демек мстемир. Ьалбуки ииди)е ге-дер Ьеммм тесерруфетларда ииаеитарлашдырма апарылыб KOMMjjere ае ке{ф*Лете иере параметрлер узре rejpM-рен-табелли}им себеблери теЬлил\nолунмалы]ды. Натичаларе аса-саи деалат торпага саЬиблик Ьугугу аараи сартификатлар бурахмалы, бу сартификатлар баиклар васитесиле торпаг ис-та]аи, торпагда ишлемек ар-зусунда олам шехслара сатыл-малы иди. Бундам елаае, фермер- тасарруфатлары {аратмаг учун ojpы'ajpы параметрлер узре комитет имкаилоры Myaj-|аилашдирилмали, техники хидмет муессиселери jape-дылмалы, онлар течЬиз олуи-малы, гебул, а'мал, меЬсул-ларын ист#Ьсалчы|а иатды-рылмасы ' имкаилоры Myej-]анлешдирилмели|ди. Лакии биз hop ша]и бир дeфeja Ьалл атмак McrejMpMK. Распублика-мыэым индики шараитииде фермер тесерруфатчылыгына {алиыз мерЬелелерле, сеЬелер узре кечмек лазымдыр.\n— Каид тасарруфатыида helara кечирмлем ислаЬат, дедм-)мииз км мм, вахт телеб едмр. Элмммз го)иумуада да да|лиа бмлмерик. Нече едок км, кем-дмм беЬраидаи чыжмасы ае длрчелмесм просеем да)ляма-сым!\n— Arpep-ceMoje сеЬесииин малиЛелешдирилмеси бороде гети repepa келмек лазымдыр. Бунуила алагадар игтисадиЛа-тыи аграр белмеси учун ии-•acTMCMja си|асетимизе jenn-деи незер салмалы}ыг. Аграр-coHaje комплексиме капитал челб етме)им стимуллары ае кузештлери смете али jopa-дылмалыдыр. Буиум учуй мяк невбеде сивилмзаси{алы деа-латларда езуиу дотрултмуш-бир аддым атылмалыдыр — саЬелерии бечерилмесими, меЬсулуи {ыгымымы, мал-гара-мым caj артымыиы те'ммн отмок учуй келечек меЬсулуи 5 феизииим Ьаггы истеЬсалчы-ja бери беш дай едеммелидир. Торпаг ае erpoceneje исла-Ноты черчмаесмида ааЬид та-AMjja фонду |аратААалы)ыг. Намни фоидум кемеклм{ила дахили ве харичи капиталы, олене де гмемом дошлет будчеси аесаитлеринм, байк еЬти|ат-ларыиы челб еднб онлардан семерели игтифаде етмек ва-чмбдмр. Буисуз дмрчелиши-миз мумкун де{ил.\nСеЬбетм {лады: Чазид ХАСПОЛАА\n\" «Халг газатмалии\nА\nJEHM БИРЛИК\n«ташв» ЮЛА ЧЫХЫР\nНалаллыгсааан, ишкузар, адаб-арканлы адамлары ила ад чыхармыш Чалилабад инди агыр кунларини )аша]ыр. Ра-дондакы игтисади таиаззул, алварчили]им кутлази шакич алмасы, гвчагмалчылыга ифрат тамвЬ бир чох адамы мугад-дас да jap л ар да и узвглашды-рыб нагислик кирдабына су-рукламишдир. YMyMHjjerne, ра-joMyM ма'иааи-си{аси Начаты, игтисади Ауруму таныимаз кека душмушдур. Груплаш-малар, интригалар, CHjacH пар-TMja аа фракс^аларын )ерли ташкилатлары арасыида чвкиш-малар дурмадаи дермнле-шир. ИствЬсалатда чалышан-лар иса кунбвкуы азалыр.\nJapoMMbiui aasMjjaT Чалил-абадда мимларлв адамын гал-биии губарлаидырыр. Агыр шараит учун дарин таассуф Ьисси кечи рай ра)оиун бир груп таассубкаши — онлар реслубликаиым матбуат оргам-лары ила сых алвгада олаи адвмлардыр — «Теессуб» бир-лиди этрафыкда квмлашмиш-лар. Johm pajón бирли}и Ьаки-MMjjaT структурларында jyK-сак мэисаблера саЬиб олмаг, чабЬалашмек, интригалара го-шулмаг кими фикирлердаи узагдыр. О, демократик гуаав-ларии влагаландиричиси ве-зифасини ез узарине кетурур. Нар Ьансы мураккеб шераитда мухталиф партм|аларла| игги-дарда олан гуавалерла pojo-иун мамафе{и намина диалога KMpMaje, чатинликлардам чыхыш jony тапмага hep чур ce'j KecrepMoje Ьазыр дыр.\nБирли]ии узалери ез аезифе-лериии митинг лерда алоалу чыхыш етмакда де}ил, едам-ларыи ypajHHM дидеи сезлерм ишыга чыхарыб Ьамы|а бе|ам етмакда, сезун гудретиле дахили еЬти|атлары Ьерекете кетмрмекде, гуааелери умуми иша сефербер етмакда керур-лер.\nБирли]ии та'си с конфраисы-на ра}омдакы раемм ае rejpn-реемм тешкилатлерым дамок олер ки, Ьамысыиыи мума|еи-делери де'аат едмлмишдилер. Комфремсда сез елей гоиегяер е'тмраф ет дилер ки, ра^омда-кы си]есм гуаеелерии беле ке-имш иума)емдели|и мяк дефе-дмр бир меч лисе топлашмыш-дыр. Омлар бмр-бирлерини диилемек, фмкир мубадилеей етмек имкеиы геземмышлер.\n«Халг гмеллнн мухбмрм.\ni\nДаглыг Гарабагда бешиичи иядиф'Лйгч*вн текулур, кемд аа шаЬерлар {ерла^аксан ад^лир. Нар кун меча-нача икмд ша-Ьид олур, аила дагылыр, аа jaндыpылыp. Лакии а'тираф етмали]ам ки, алчаг гоишула-рымызла апардыгымыз елум-дирим муЬарибасинии акс-садасы чабЬа хаттиидаи чеми 200 г- 250 километр аралы олаи Бакыда лазымымча ду* 1улмур. Ни)а?\nБуиуи сабаблари чохдур. 9и башлычосы иса бмзим Ьамы-мызыи бу фалакета лаге]д му-иасибатимиздир. Биз Пеле да муЬарибамии на демек олдугуну, ермеии дашиеклерыным хабис ииЬетлериии тем беше душмемиш, бутун халг да есл муЬариба еЬаал-руЬиЦеси ja рада билмамишик.\n1941 — 1945-ни иллермм муЬа-рибаси Азорба|чаи еразисии-дан чох-чох узагларда баш-лаимышды. Буна бахмадараг республика чами бир йена саат ерзиида сефербер aaanj-jara катирилмиш, бутун ишлэр муЬариба релсииа у)гум-лашдырылмышды.\n1941-ни ил иЬгиун 21-да 6а-кымыи Дагусту паркында орта мактаб ма'зумларыныи умумшаЬер казимтиси качири-лирди. Шайба куну олдугуи-даи санки бутуи шаЬар аЬа-писи opa толлашАШшды. Jya мииларла бакылы естрадалар-да, мв)данчаларда машЬур артистлорим чыхышларына, кииофилмлера бахыр, мухталиф а]ланчаларда иштирак едир, чалыб-о|ме}ырды. Бу-тунлукле електрик ишыгыне гарг олмуш парный ашагы кириш галысыидаи тутмуш ей jyKCOK зираесииедек кениш еразинин Ьер аддымыида та-раглы тадбирлар кечирилир-ди. Мектебли достум Хос-роала кече {ерыдаи ха]ли ото-кодек Ьамим шемликде иштирак етди|им хош хатире кими и и дм да {адымдедыр...\nЕртаси кун саЬер Меркази лиомерлар еаима котдиал. Ааиа-моделчилерии Укре|меда ко-чирилачак Умумиттифаг ja-рышларыиа Ьазыр ла дыг ым мо-дал узаримда ишяама]# 6ayj-ламышдым ки, }аЬуди милла-тиидаи олаи дермок реЬбе-рмм ранки гечмыш Ьалда ичв-ри кирди:\n— Ушаглар, алманлар усту-муза Ьучум едмблер! *\nОнун Ьа)ечамыин иараЬат-лыгыиы оида биз лазымымча дарк етмедмк, аерди)и rapa хабари flarejA гаршыладыг. Бир нача саатдаи сонра исе^.\nАхшам Азарба|чаи По даго-жи Ииетитутуида орта мектеб ма'зунлары учуй ташкил а дилен бал-карнавала де'аегиаме-ммз аарды. Хосроааа ахшам-усту кучере чыхамда тесеааура кетмре билАладиршиз мамзере иле гаршылашдыг. Ьербм ко* миссарлыга толевой Toj-туш-ларымызым, шеЬерии мерке-зи кучелери иле саЬиле те-реф ееростет опорам керларми, гаршымыэа чы. кмшмларии аа гадыияарыи Ьа-)ачамлы чеЬресиии нереиде муЬарибеимм не демек олдугу-му AyjMora беш ла дыг.\nИнститута |ахыилашанда га-раилыг душмек yape иди. Би-Maja киреиде ив керсек )ехшы-дыр? Пеичере«\nлер аурулмуш, алактрик лам-пааары еаезиие шамлар ]ам-\nдырылмышды. Шенли{е кв-ланларии cajki да чох аз иди. Чеми бир кум аавал сабирсиз-ликла казлади)иммз карна-\nаалын чамсыхычы олдугуну\nкеруб гарамлыг куча|а чых-\nдыг. BajyK шаЬара ше'ла са-чаи алактрик лампаларыидан есар-еламат гапмамыш, jaiua-)ыш аа иизибати биналарда санки hajar да)аммышды. 9с-лиида иса Ьемим кундан а'ти-бараи бутуи елка кими Бакы да муЬариба ролсииа кечмиш, муЬарибемим га]да-гамунлары иле {ешемега башламышды.\nИки-уч куидеи соире ме.«и Умумиттифаг (арышлары еаа-зима 3yryfl6aja, )аиЦатмала-рии Ьарбмлешдмрилмиш ду-шеркесима кем дар дилер. Ча-дырлардаи ибарет душаркада мектеби joHMea битирмиш ва {ухары симифларда oxyjtH 150-ja jaxMM, от лай ве гыз Ьам диичелир, Ьем де течрубелм мутехессислерии реЬберли]и иле ибтидаи де|уш Ьезырлы-гы кечирдм. Душаркада Ьамы хусуск формада казир, мизам-иитизама чидди pMajar адилирдм. Народа ва ма ила мэшгул олдугумузу аалмда^н-ларимиз бела билмирдилар. Кичик командир олдугумдаи маии душаркада икиичм иав-6sja сахладылар. Орада ики aj арзинда а]реидмкларим сои-ралар чабЬаде чех керыма келдм. Макар инди беле ду-шаркалер ташкил атмак ол-\n»лере гер^ертук-\nМуЬариба бешлемем кундан е'тмберан Бакыда комендант сваты а'лаи олунмушду. Ку-чаларда кача-куидуз Ьарбчи-лар латруллуг адмр, кутяа-аи ]арларда аахташыры «об-ласа»лар качнрилирди. Бу jox-ламалар замены Ьарби хидмет ¿ашыиа четмыш, лакии му-вафиг кузешт учуй сенади ол-ма]анлар Ьарби комиссарлыг-лара апарылыр ае орду]а кеи-дерилирдилер.\nБутуи буилеры хатырлатмаг-да магсадим одур ки, |арым аср бундам аааал чабЬа хаттиидаи мин лар л а километр аралы олаи Бакыда муЬармбаимн башламмасы хабери бела гар-шылаидыгы Ьалда, бас MMja башимчи ил догма торпагла-рымызде кедом гаилы Aejyei-лере биз narejAflHK кестери-рик?! Ниje hep куи меча-нече икиди гурбеи еерди|иммзм, берекетли торпагларымызын алчаг гоишулерымызыи тапда-гы алтыне душду]уну кер-ду)умуз Ьалда чамаатымызыи SejyK ексериЬети Неле де геф-лет jyxycyндаи ojoMAAer мсте-ммр?1\nБекыиыи кучелерииде, Mej-даилерыида, перклерымда бы-гыбурма кемчлерии, архалы еаладларыи ее£мллемдиклерм-мм, харичи ААашымларла шуту дуклериии, «Гарабаг», «Аг-дам», «Батабат», «Лечым», «Истину» ае сайр адлар алтыи-тячарет ае ичти-об}ектлеримда пул гаааидаглерылы, саггыздеи, кибритдеи, папмросдам тутмуш та гадым елт паятарларыиа-мухталиф мал лар сот дыг-нереиде уре)им егры-jeip.\nА4^^Ьар!н«^Бе ^м»ед»еи д^»а\nг*лР * ЩрШ QMfilow JO' Г»ИIЩ*\nаерилмеси гебеЬетдир. 1941\n— 1945-чи иллерии муЬариба-симда олдугу кими инди да «Нар uiej чабЬа учуй, Ьар ше] ,-алаба учуй» — до|ирик, лакии, иадаиса чох аахт сезу-музле ишимиз у]гун калмир. Муассисаларимизии, тасарру-фатлзрымызыи xajnw Ьиссаси бе|ук касирла ишла|мр. Ба'-зилари буиу алагаларии позул-масы ила асасландырырлар. Бас башга шеЬерлерле Ьеч бир елагеси елма]ам муессиселер-да, колхоз тарлаларыида плаилерын еденилмеди|иие бол меЬсулуи ]ыгылмадыгы-иа на ад аермак оларП Ла-ге|длик1 Бикаиалик! Мас'ули)-|атсизлкк1\n1ерлерде амак интизамы чох заифдир. Иш вахты кафа ка-даиларии, jyxyja «галаилар»ыи «халтура» ила мэшгул олаи-ларым cajw кундан-куна ар-тыр. Налбуки муЬариба илле-риида иша 15 — 20 дегиге ка-чикмак устунде адамы маЬка-ма|а варирдилар.\nМуЬариба адан давлатин ан учгар ра)Оиларыида бала аЬа-ли Ьарбим rajAa-гаиуилары ила {ашамалы, тезликлэ галаба газаиылмасы учуй Ьач uiajM асиркамамалидир. ИстаЬса-латда, тарлада ишим кача-куидуз га^иамасы, чабЬа]а даЬа чох ¡аиечаг, Ьарби сур-сат, палтар, а|аггабы, арзаг маЬсуллары кеидарилмаси учуй Ьамымыи ca'j кестармаси лазымдыр. 9кар биз торпаг-ларымызы арманилардаи та-мизламек исте)ирикса езуму-за гаршы талебкарлыгы артыр-малы, умуми иша даЬа чох raj-гы ила |аиашмалы)ыг.\nОрдумуз каичдир, езунуи илк угурлу аддыАшарыиы агыр. Амма бу бизи арха|ын-лашдырмамалыдыр. Онун даЬа гудрчтли, иитмзамлы ол-масыиа кемак етмали|ик. Фа-\nСрили}# гаршы мубаризада мыиын, илк иеабада вали-AOjHAepMH ]ахындаи иштирак атмасм чох вачибдир. Ара-сыра радио ва телеемаи)а иле фарарилик барада хаберяари ашидаида чох тааччублани-рам. Ахы атаи муЬарибада бала Ьаллара ]ол вермлмез-ди. Экар кимса фарарилик BTcejAM тезликлэ {ахаланыб лазымымча чазаламдырылар-\nЕ'тираф етмели)ик ки, Ьале ордумузда иитизам левыми сааиЛада д^илдир. Буиу истер чебЬедеи нестерилен кедр-лар дан, истерев да шеЬерии кучелерииде реет келд^иишз ес-карлерии уст-башларымдан кормам олур. Бе'зи кадрлар-да белалерымызыи сербест Ьерекетлеримм нереиде догрусу, YpejMMMB агры)ыр. Ахы чебЬе кеф мечлмси jox, да jym, елум-дирим ме|даны-\nдыр. Буме коре де кемч-яерммиз алчет душмаила уз-беуз дурдуглерыиы бирча аи беле уиутмамалы, са^ыглыгла-рымы итирмамалидирлер. Ко-маидирлерммизе иса ерзумуз одур ки, оилер де|ушчулер арасыида низам-ккгизамыи меЬкемлеидирилмесмие даЬа чох диггет {етмрсмияер.\nКутлеам тфммасф веси-\nв\nлеримдеи е|реидик ки, де|уш-\njap да лазыаыимча едеиилммр. Б^аен Ь^»1»^Би техника,\nсурсаты, арзаг, сигарет ча-тышмыр. Беле Ьаллара им-каи дахилиида, албетта, |©л за-рилмамалидир. Лакин муЬа-рибании аз гамунлары олдугу учун MyajjaM чатииликлар да opTaja чыхыр. вскерлеримиз бу чатииликлардаи дарыхма-малы, даЬа тамкинли аа да-зумлу олмалыдырлар.\nВахтила артиллари|аны му-\nЬарибаиии аллаЬы адламдыр-\nмышлар. Бу силаЬ иеаумуи да]уш ма)даиларыида ролу Ьагигатаи авазеиздир. Гара\nбагда топчуларымызын икид* л^иидем, душман мевгала-\nриии дармадагын етмелерии-дай аахташыры хош хабар л ар ашидирик. Лакии топчуларыи да чатииликлари, проблемле-ри аз олмур. 0таи муЬарибада бала четинликлерле вах-ташыры гаршылашдыгымдаи каич Ьамкарларымы де)уш ме^даиында тамкинли олмага чагырырам. Агаш учуй мое-га)ии дузкуи сачилмаси, агыр тахииканыи дагларда дашын-масы, мармимии чатышмама-сы топчуларыи ишиии ха)ли ланки дир.\nБа'заи бала да олур. Аташ вахты топун луяасм гыза-рыр. Маачуд га]далара асасаи бу •esHjjeTAe аташ да)амды-рылмалы, лула да^мшдирил-малидир. Ма'лум масаладир ки, чабЬа шараитииде бума имкаи олмур. Бела Нал лар да биз 300 — 400 метр Алесафе-дем телесик су кетирер, им-маллари исладыб топун яуяе-сиии со)удар аа аташи девам етдирэрдик.\nЭрзаг сарыдаи да четки ликларимиз аз олмазды. Ба'заи мухталиф сабеблере мера 150 — 200 гром су хоры ае коме ералаш дирилААмш Америка мохуд шор басы иле доле-мердыг. МуЬариба иллеримде тутуиумуз, махоркамыз де аз-лыг адарди. Оилары ашмек учуй Ьатта адм газет перчасы тапмаздыг. Чех вахт голым журнал ворог леримдеи мсти-фада едердмк. Ба'заи бир махорка ашмесм 12 — 1S нефа-рии алиидаи кечерди.\nДаЬа бир Macareja тохум-маг истардиАА. Каич Азарба}-чаи ордусуиуи комплектлаш-дирилмасииде pajon Ьарби комиссарлыгларыиыи хидмати шаксиздир. Буиумле {аиашы, Ьамии ташкилатларыи ишми-даи шика|етленеилар да аз да{илдир. Омлар {ерлерде ча-гырыш месалесмиа даЬа мае*-yflHjjarna, {уксак талабкарлыгт ла, ejMM замаида, бе)ук raj-гы ила )аиаишагы. Набело Ьамим органлары бе'зи ели-ejpHnapAOH тезликле темизле-ма\/и арзуяа}ырлар. МуЬариба иллерииде иазмрии, ака-демикмн, ААВгаза Адудиримим, фаЬлемии ае колхозчумуи ушат лары ajMM сеаи^аде орду-ja чагырылыр, чебЬа)е кем до-рилирдм. Кересем миди ии{е беле едилмир?\nЕрмемм дашнак лары иле еу* руштаг букунку терм, мамус-яу, кеичлериммзим па]ыма душуб. Ге) омлерым догаао тор-пегларымыз угруида аларды-гы мубаризе угурлу елсуи, езиз еаладларымызыи Heja-\nтьшв шум Лфаау г дЬпд у aywbif\na W9W1W 1ЧР щ\nсаЬифаиари {азылсыи. *\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-20-1992-p-2\/","date":"2017-03-29T21:06:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00240-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3482466936,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.348246693611145, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08728647232055664, \"kum_Cyrl_score\": 0.06516867876052856, \"crh_Cyrl_score\": 0.059082869440317154, \"sah_Cyrl_score\": 0.04790809750556946, \"tat_Cyrl_score\": 0.0391651913523674, \"udm_Cyrl_score\": 0.036186352372169495, \"tyv_Cyrl_score\": 0.033017996698617935, \"krc_Cyrl_score\": 0.022109592333436012, \"alt_Cyrl_score\": 0.01912745274603367, \"kbd_Cyrl_score\": 0.016760675236582756, \"kir_Cyrl_score\": 0.015385948121547699, \"eve_Cyrl_score\": 0.01430402509868145, \"nog_Cyrl_score\": 0.012997453100979328, \"ron_Cyrl_score\": 0.01107366755604744, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01034573558717966, \"dng_Cyrl_score\": 0.01009046658873558, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01003187894821167}","num_words":17330,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.37,"perplexity_score":64522.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 9, 1992, Baku, Azerbaijan\nXAJIГ ГЭЗЕТИ • -*-■9 oktjast iwî-««n ил.\nМ191\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН СИЛАНЛЫ ГУВВ9ЛЭРИ KYHY\nВ. ИбраЬиёлов:\n«...0JIK9J3 САГГЫЗ JOX, ДАВА-ДЭРМАН ЛАЗЫМДЫР»\nМУСАЬИвИМИЗ БАКЫДАКЫ МЭРКЭЗИ ГОСПИТАЛЫН V9HCK ПОЛКОВНИК ВАГИФ ИБРАНИМОВДУР\nВ. ИбраИммов У чар да анадам ©луб, Н. Норима-иоа адыиа Азарба|чан Тмбб Униаарситатиии битмр-дмидаи вонра 1964-чу илда Нарби хидмата чадары-лыб. Бунуила да Нарби Наким ними HajaT |олу му-аИаилашиб. Или иш |ари Ханкандй олуб. Ики ил сонра Нахчывана, Чехословаков ги|амы замены Прага)«, орадан да Полша|а кандарилиб. 20 ила-дак Тбилиси шаНариндэ, ЗагафгазОв Нарби даире-синда аввалча уролог-чарраН, сонра иса баш уролог ишла|иб. Азарба|чанын амакдар Некими, тиоо алмлари намизедидир.\n«я®**, »агка ввчочяфе\n— Доктор, а)дыи меееледмр им, оразисиидо муНарибе кодон олконин хоетовм, ¡аралысы да чох олачаг. |аралыларын муа-лмчосиидо асас агырлыг роп-борлик «тди|мни* гоелиталыи уаормио душур Гоелиталыи моачуд бааасы бу )укун агыр-лыгыиа таб котмрирми!\n— Ади шераитд» таб кэ-тирорди. Анчаг дади)иниэ ними, торпагымызда гаилы му-Ьарибо кодир, ¡аралылар чох-дур. Ела кун олур ни, 80 хоста габул адирик. Намысы-мы бир госпиталда ¡арлэшди-риб муалича атмак, шубНасиз, мумкуи a«j'ma. Республика CahHjja Наэирли)инин раЬбарли)и ила разылига кал-мишик ки, бутун ¡аралылар габагчадаи 6ypaja катирилсин, агыр хасталэр госпиталда сахлансын, нисбэтан ¡ункул-лари шаЬарин дикар хаста-ханаларына па)лансын.\n— Бу сочмо омали^аты ала-•о вахт иткиси до)илми! Ела )оралылар вар ки, оиларыи тало)мии саатлар ¡ох, даги-галар Нолл одир...\n— Елалари Нач ¡ерда лан-кидилмадан бирбаша палата-лара, 4appahHjja столлары узарина апарылыр. Сечма-najnaHMa амэли^аты иса нис-батан ]ункул ¡аралылар учун-дур. Онларын да хестахана-лара чатдырылмасыны опа-ратиа ¡арина ¡атирма]з чалы-шырыг. Мудафиа »a cahH¡-ja назирликларинин саранча-мындакы §вртол{отлар бу иша чалб олунур. СарЬад радон-ларына, flejyuj ¡врларина ба'-заи кундэ 3 — 4 paje адилир. Гоелиталыи ¡анында 30 — 40 «та'чили ¡ардым» машыны Наэыр flajaHkip, вартол]отлар анан ними хасталари чатды-рырлар госпитале. Адатан ¡аралыларын ¡арыдан чохуну госпиталда сахла)ырыг. Бир да ки, масала cajfla дв]ил, агыр хастанин муаличаси гат-гат заЬматлидир. Бунуила бала, хесталерии 96 фаизи сагалыр, бир чоху ¡аниден 4a6haja га-¡ыдыр.\n— Кодрларыныз иоча, бас\nодирми! Ахы госпиталда оса-сан башга миллотлорни нума* ¡аидалорм ишла|ирдилор, чоху да чыхыб коднбм.\n— Бу, ан агрылы пробле-мимиз иди. Распубликада^баш варан да{ишикликларла ала-гэдар башга миллатлордан олан Нарби Накимларин во орта тибб ишчиларинин кутле-ви шакилдэ ишдан чыхыб катмаси бизи гафил ¡ахалады. Бу масала ила чидди машгул олдуг. Распубликада ва кеч* миш Иттифагын башга ¡ер-ларинда хидмат одан aaap6aj-чанлы Нарби Накимлари, Небела тибб ишчиларини иша дэ'ват етдик.\nСон дард ajfla кадрларын тагрибан 90 фаизини да)иш-мишик. Онларын бир чоху Эфганыстан сынагындан чыхыб, Нарби-саНра aappahMjjo-сина ¡ахшы баладдир. ha-кимларимиз ба'зан кунларла ав-ашик узу кармурлар. Мудафиа Наэирлм{мнин баш чар-раНы, полковник Сехаеет Ал-лаНаерди)еа, госпиталын. баш черраНы, полковник Чумшуд ^сифоа, травматолога ше'-басинин мудири, Majop Мачид Максимов, Намин шв>бемин баш ординатору ©лакбар\nНамидов, подполковник Jary6 PtojOB аа онларча бвшгвлары барада хасталврдви анчаг разылыг вв миннвтдарлыг ашидарсан. Квзырда госпиталда ¡уадаи чох Наким таг рибвн 600 хастанин сеглам лыгы квши{индв сарвахт да ¡аныб.\n— BoOMjjOT каркннлашонда течруболи мулкм Накимларин комо|иидои до мстмфвдо от мак\n— Букв еН^мдач галмыр. Эк сина, биз сарНад|виы балка ларин аа Aajyui кодан ра|он ларын Накимларина камак ади рик. Бу ¡ахынларда онлар учун ики кунлук семинар кечирми-шик. Бундан башга Некимле-римиз таз-таз чабНа ра)он ларына а'зам олунурлар, opa дакы хастаханаларда ва roc-литаллорда Намкарларына ка мак одирлар.\n— Пробломлорнииз, чатим ликлормииз иачОм.\n— Проблемен* иш олар? ©сас чатинли]имиз дарман ва пролвротлар сарыдандыр. ЕНти]атымыз туконмак узра-дир. Бирдефелик шприслар, ма|а качурма систамлари, ка-ииш та!сирли антибиотиклар... Умуми^атла, ¡узларла дарма-на ahTKjaa ду]уруг. Ахы дава дармаисыз хаста саг алмаз, ©аваллар бунлары башга ол калардаи аа шаНарлардан алырдыг. Игтисади алагалар позулдугундан инди Нач на кондармирлар.\n— Бос но отмок фикрииде синиз!\n— Мосоло дав л от сааи])а-синда Налл олунмалыдыр. Им кайлы ташкилатлар, ири шир-катлар, фирмалар ва ассо-сиаси)*алар да бу масалада ка мак ада биларлар. Aaep6aj чанын гидметли сараатлари\nни апарыб башга алкаларда саггыз, пива, араг-чахыра да\n¡ишиб катирирлар. ©рази\nсинда муНариба ка дан ал\nке)е саггыз ¡ох, дава-дарман лазымдыр.\nДикар пробламимиз госпи тал биналарынын те'миридмр Сон дард илда бурада Нач бир та'мир иши апарылма ¡ыб. ©слинда госпитал асас лы та'мир олунмалыдыр. Анчаг хасталари н чох лугу буна имкаи вармир. hap Налда, ¡ункулвари да олса иша баш ламаг истедирмк. Амма аз\nкучумузла чатин ки, еНдесмн-дан калек. Керек тикинти-та'-мир ташкилатлары алкадаки aaanjjaTH назара алыб биза камак адалар.\n- - МусаНибоми апарды: Гудрот ПИРИЛВ\n,< àïjçjfc .'►''■'OS\nГ АРАБAF ЫН \"KY3KYCY\nU>M ---\nИЛК МИЛЛИ ГЭЬРаМАНЛАРЫМЫЗ\nТахмииан ики Нафта аввал газатимизда «Ишыг» нашрЦ ¡атында чапдан чыхмыш Азарба{чанын Милли ГаНраманлары мавзусуида плакат барада ма'лумат вармишдик. Ьамин плакат республика Дахили Ишлар Назирли^иии тамсил адан илк\nмилли геНреманлара Наср олуимушду. ____p*rnwK\nJaHH40 чапдан чыхмыш бу плакат иса Азарба|чан гаспуо ликасы Мудафиа HaanpflHjMHHH гаНраман да^шчуларинин хатирасини абадилашдирмак учун иашри)]атын карду)У ишлардан биридир. Азарба)чвн РасПубликасынын суваранли}и-нин ва арази 6yTaeflyjYHYH горунмасымда, динч аНалинин таНлукасизли{инин та'мин адилмасинда кастардиклари шах-си икидлик ва шучаата кара Азарба)чан Распубликасынын Милли ГаИраманы фахри адына лади�� карулан Ватанин мард огуллары hap биримизин гелбинде азуна абади jap тапмыш-дыр. Торпагларымыза каз дикмиш ааНшилар бу канчларин ¡анича паНраланан тала|ина сон го)мушдур. Ела Намин ан* дан а'тибаран гаНраманларымызын икинчи — Нач вахт сан-м^ачак амру башланмышдыр. Онларын хатирасини ¡ашат-маг калачак насиллара чатдырмаг hap касин мугаддас бор-чудур ва бу бахымдан «Ишыг» нашриЯатынын гыса муддатда карду{у ишлар тагдирвлв|игдир.\nПлакатын муаллиф-тартибчиси «Ватан саси» газатинин мухбири Билал Энсардир. Haшpиj¡aтын директору, тарих алмлари намизади Гылман Иcмa¡ылoв мухбиримизла саНба\nА Биз бу плакаты окт|абрын 9-да Аэарбо)чан СилаНлы\nГуавелеринии шэрафина качирилачак ба)рам тантаналарина унванламышыг. Ьазырда нашри!1атымыз билавасита чабНа-ларда Нелек олмуш галам достларымыз — журналист шапид-ларимиз Негде плакаты чапа Назырла1ыр. бурада Осман Мирза)авин, Салатын Эскарованын, Чинкиз МустафВ|оаин,.в Алы Мустафа|авин ва башгаларынын портратлари вврилвчек._ Заикилан шаНидларина Наср адилмиш даНа бир пла**т ринда иш кадир. ©н 6ajyK арзумуз будур ки, ¡ахмн аОхУларда н\nгалаба плакатыны бурахаг. ^ АСЛАНОВ.\nДун)анын гариба ишлари аар. Бир аахтлар 8 сват г\/р-шагыны аКета адан наНаик бир алкада «Агдам» шара-бына кара распубликамызын бу балиасини Азарбв|чанын азундаи чох таиьцырдылар. Инди дун)ада Азарба)чан ад-лы давлатин варлыгындан хабари олма|анлар бала Га* работ адлы одлу ногте бара-рада Нар кун опаратив ма -лумат «caaflajHpnap.\nГарабагын 4 — 5 пледе« республика талавизи^асына душма)ан манзаралари сан илларда дунганыи аксар та-лаширкатларинда нума]иш от- # дирилир. Гарабог дун)аныи диггат марказиндадир. На га-дар ачы олса да, Ливан ними, Олстер кими, Никарагуа ними, ©фганыстан ними.«\nБу кунадак Гарабогда дун-¡анын бир чох талерепор^ор-лары камарасыны иша салыб. Балка да Гарабагын бутун ¡ол ва чыгырларындаи узун таласужатлар чакилиб. Бу вурчатласында Tanapanoprjop-ларын, талаопараторларын Нансы бир аламатласа фарг-ланмаси чатиндир. РаЬматлик Чинкиз Мустафа1ое Гарабаг-дан, оиун дардлариндан чох чакди. Бу мунагишанин тари-хина ва толерепорфрлуг са-натииин ¡аддашына иса Хо-чалы хроникасы ила душду.\nБизим кифа)ат гадар таны-мадыгымыз, балка да таны-мага мачалымыз олмадыгы даНабир Гарабог твлефедаиси вор — Азорба)чаи талавмзи{а-сыиыи Гарабог болкоси узро талоопоратору ТаНир Гара)ав. Гарабог талахроиикасыны бир аахтлар тадгиг аданлар, Нач шубНасиз, ТаНирин да адыны гадирбиланликла чакачаклар. 1988-чи илин фавралында ар-мани миллатчиларинин Хан* капдиндаки илк сапаратчы ну-ма)ишини лента алаи ТаИир Га* радаа олуб. Сонрадан арма-ниларин нача-нача бедном чыхышларыиы, намард амал-ларини республика, елка, ба'зан да ayh¡o тамашачы-ларына ТаНирин камарасы чатдырыб.\nТаНир вартол{отдан да ча-киб, даша басылаи машындан да, иуллалар ¡аган танкын ус-тундан да. Баш аддымда хабарсиз ол дугу муз Гара��а-гы аЛаллар да, агрылы кун-ларимизда да биза Намыдан чох ТоНир «кастариб».\n1988-чи илин фавралында Гарабог далиганлылары 9с-кераида Kyflna¡a тутуланда, раНматлик Эли ва Бахтиер шаНид оланда ТаНир напанк издиНамын анунда олуб. Кал-бачаЙйи, г , Лачынын, ' Губодлы-ныи, Шушанын ан агыр кун* i л^риДДе-^аНирикаме^ы^ле гаНрамай ЪгулларМмызяа бир сырада да)ушуб. Чох олуб ки, намараны ¡apa rojy6 автоматы иетуруб, автоматы го-\n¡уб намараны ««¡иина гал-\nдырыб. Оиун чакди клари\nуч-уча чалансв, шубНасиз, есл толосориал алыиар.\nТаны]аилар ТаНирин часа-ратиндаи, рапорт1орлара мах-сус човикли{индан аа rajHBp-лыгыидан адрыча саз ачыр. Азарба{чан талавизи{асы «Ку-нуи хабарлари» ¡арадычылыг бирлм|ииин раНбари Акиф Чаббарлы:\n— ТаНирин Гарабагдакы фаали{)ати ас л гаНрамаилыг-дыр. Оиун Ьунари ан ¡уксак толтифа aa¡nrAHp. ТаНир Га-рабагдакы мухбир ментеге-миэин редактору АллаНварди Эсадоала бирликде од ус-тунда, кулла ¡агышы алтында ала бир бучаг олма^б ки, ajar басмасын. Ела тапшырыг-лар аар ки, ТаНир чанын дан горхма)ыб да}уш зонасына, Натта душмаиин алинда олан мантагалара такбашына кадир. JarHH тамашачылар атан aj онуи Лачын ва Калбачар де;ушлериндеи баНс адан варилишдаки бир чох кадр-лары 6ejyK рискла чакди{и-ни хатырла{ырлар. О Нагига-тан Гарабагын кузкусудур. ТаНир ишла баглы Бакы]а ка-ланда да бекар дфимыр. Нарби госпиталлардан, арха чабНа На^тындан сужатлар Назырла]ыр. Инанмаг истар-дим ки, иши ила уракдан хабар варан, Гарабаг ¡олунда чаныны асиркама{ан ¡олдашы-мызын хидмети ла{игинча rnj-матландирилачак.\nБакы)а нввбети а'замииат-ларинии биринда ТаИири рв-дакси)амыза да'ват атдик. СаНбатимиздан гыса бир апи-\nзод:\n— ©кар Агдамда ¡ашама-са)дыи, Гарабогда ишяомо-со|дии журиалистлории Гарабаг «AOiyuiyKO» гошуяардын-\nмы1'*.,с7*о *\n№ Башга саНбат ола билмаз. Гартоагы даНа чох башга балиалерден каланлар гору-¡ур. Май да Гарабагда ]вша-маса}дым бала, бу кун оиун мудафиачилари ила бир jap-\nНаракотиии «¡матлакдмрнр-саи!\n— Маи иш ¡арима аа Вотане ади борчуму ¡арииа ¡ати-рирам. Евим армани ракат-ларинин Надаф марказинда олса да, аилами Агдам дан чы-хартмамышам. бах бунуила «¡уиурам.\n- ©и ¡аддагалаи чокклиж-\n— Хочалы фечиасинин гур-бенларыны лента алеида ура-¡им да{анмадв*св домали Нала ¡ашамаг лвзымдыр. Казла-рими ¡умаида да о мензере-лар ¡адымдан чыхмыр. Нан-сыны до)им... Гарокаидда га-за]а уграмыш Нарби вар-тол]от... Маниклини армани-лар тутмушду. Танкчыны мач-бур адиб дуз кандин орта-сыиа сурдурдум. Насарын дибинда мелфн кочи белесы санки мандан имдад ди-ла)ирди. Душуб бу камаксиз махлугу гучагыма алмышдым ки, куллелер бешымын ус-тундан Насера дв{иб чилик-ланди. Качи балесыиы Агда-ма ава катирднм. Ушагла-рым ону алма)а годмадылар. Кандда арманиларин тарат-диклари веНшиликлара иса ахшам тамашачылар бехды-лар. БМТ-нии нума^ндаси С. Ваис иле Хеикенди)е кот-мишдим. Чохлары деди, кет-ме, Неч косе гулаг асмадым. Ханкендида ¡алтаг ермани Вансин а}аггабысынын кан-дирини багла{анда фурсати алдан aepMejn6 камероны галдырдым. *\nТаНири кичик бир ¡азыда охучулара танытмаг о гедар да асан дфл. Лахшы ки Нач вахт кадр да карунма|ан ¡урд-дашымызын ка ракли, мустес-на ама)и тамашачыларымыза субтитринда «оператор Т. Га-pajae»* ¡азылмыш с©сыз-Не-сабеыз таласужатдан бал-лидир. Ата лар ¡ахшы де*б: карунан дата беледчи лазым\nTstmp А1ДЙНОГПУ.\n«Хал г газетки ник мухбири.\nПрезидентин мзтбуат хидматинин мурачиати\nA3opôaj4ai^H ичтимаи-си-¡аси hajaTbiHfla демократик-лэшмэ просеси кедир, сез. мэтбуат азадлыгы бэргэрар ОЛур. фИКИр MYXT0ЛИфЛИjИ-нин кенишлэнмэси учун чур шэраит ¡арадылыр. Рэ J-лэрин тоггушмасы, тэнгидин кенишлэнмэси чэмифтин ин-кишафында Иэрэнэтверичи гуввэлэрдэн биринэ чеврилир. Президентин мэтбуат хидмэ-ти республикада бурахылан бутун гэзетлэрин чыхышла-рыны диггэтлэ излэjиp: тэк-лифлэри. тэнгиди ге)длэри вэ мулаИизэлэри тэЬлил едиб умумилэшдирир. ajpbi-ajpbi идарэ вэ тэшкилатлар гар-шысында мэсэлэлэр галды-рыр. Умуми))этлэ, Президент Апаратынын фэали^э-тинэ мэтбуатын мусбэт тэ -сири данылмаздыр.\nОзлэринин кэскин дэ олса дэ]эрли ]азылары илэ рес-публиканын CHjacH вэ игтисади hajaTbiHbiH сагламлаш-масына кемэк едэн гэлэм са-Ьиблэринин Ьамысына дэ-рин миннэтдарлыгымызы бил-диририк.\nБунуила ]анашы. тээссуф-лэ демэк лазымдыр ки. бир сыра мэтбуат органлары вэ журналистлэр мунтэзэм су-рэтдэ ади етика га)даларыны кобудчасына позараг ajpH-а)ры шэхелэри, хусусилэ рэпбэр ишчилэри. о чумлэ-\nдэн республика нрезиденти-ни эсассыз тэнгид атэшинэ тутур, онлара олмазын бвН-танлар ¡агдырырлар. Гэзет-лэрдэ нэинки си]аси вэ ичти-маи мэсэлэлэр. Ьэтта хырда мэишэт мэсэлэлэри, шэхеи ишлэр барэдэ «президентэ ачыг мэктуб*ларын дэрч едилмэси ади Иал олмуш-дур. Бэ'зи мэктуб муэллиф-лэри чох вахт ади нэзакэт га.)даларына мэЬэл го]мур-лар. ^¡агы карикатурала-рын экcэpиJjэти Ьеч бир демократка га)даларына сыг-мajaн Ьермэтсизлик нумунэ-сидир. взлэрини си]аси ха-дим адландыранларын бир нечэсинин е)ни популист бэ-¡анатларла денэ-денэ чы-хыш етмэси. кобуд вэ эдэб-сиз ифадэлэр ишлэтмэси, га-нун гаршысында мэс'ули])эт дашыдыгыны унутмасы на раЬатлыг.догурур.\nКонкрет гэзетлэрин, онла рын тэ'сисчилэринин, муэл-лифлэринин адларыны чэк мэдэн ¡алныз ону хатырлат-маг истэрдик ки. ганунда ин-сан лэ]агэтини вэ шэрэфини алчалтмаг устундэ чэза мад-дэлэри вардыр. Бир даЬа гэ-тиjjэтлэ Чэкрар едирик: тэн гидин тэЬгирэ, ифтира)а чев рилмэси журналистин башы-ны учалтмыр, она Иермэт кэ-тирмир.\nКэлин буну унутма)аг.\nМЭ'ЛУ М АТ\nТе л май Элиш ому Танры-\nвердЧев Лачын ра)онунун прокурору, ИлЬам Гурбан от-лу Аббасов Масаллы ра)ону-нун прокурору. Нн^амн \"э* енмалы оглу Ага)ев Губад-лы ра)онунун прокурору. Султан Экбэр оглу Ба]рамов Исма|ыллы ра]онунун прокурору, Азадабахд Рэшид оглу Эля]ев Бакы шэИэри Сабун-чу ра)онунун прокурору тэс-диг едилмишлэр.\nТэл'эт Балакиши оглу Гэн-бэровун Ке)ча] pajoнyнyн прокурору вэ Закир МэИи оглу Шири)евин Агсу ра]о-нунун\" прокурору вэзифэсин-дэн азад олунмасы тэсдиг едилйишдир.\nНизами АллаН]ар оглу АлыкиппОев ишиндэ чидди негсанлара керэ Лардымлы\npajoHyHyH прокурору вэзи фэсиндэн азад олунмасы тэс диг едилмишдир.\n♦ * *\nАзэрба]чан Республикасы президентин ни фэрманы илэ:\nРеспубликамызын эрази бутовлу]унун горунмасында, динч эЬалинин тэЪлукэсиз-ли)инин тэ'мин едилмэсиндэ кестэрди клэри шэхеи икид-ли)э керэ 002 номрэли пэр-би Ьиссэнин командири Ьу-cejHOB Сурэт Давуд оглу, 70 немрэли Ъэрби Ьиссэнин командири полковник PsajeB Задир Рза оглу, 706 немрэли Ьэрби Ьиссэнин командири полковник Paajea Балага Бэ]эдн оглу Азэрба1чан Рес-публикасынын фэхри фэрманы илэ тэлтиф олунмушлар.\nХезерин ÔajpaM зЬвал-руНи^эои\nШдЬИДПЭРИМИЗ\n6ВЛАД БОРЧУ Н9ДИР?\n—Сан гоиасан, иетме, май асиарликдаи таэа га{ытмы шам кетмфм, .тамын башга иши аар, иетмесин, кимса горхаглыг ала}иб гачсын. Бас торпагымыэы ким гору су и?\nЭледдии ата бабасы ©ли кишииии иитиаарыиа 6a","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-09-1992-p-2\/","date":"2017-03-25T17:38:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00157-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5263197422,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5263197422027588, \"tuk_Cyrl_score\": 0.12317406386137009, \"kum_Cyrl_score\": 0.06406176090240479, \"tat_Cyrl_score\": 0.038407888263463974, \"kir_Cyrl_score\": 0.03439624235033989, \"tyv_Cyrl_score\": 0.021067027002573013, \"sah_Cyrl_score\": 0.01763082668185234, \"krc_Cyrl_score\": 0.01754358410835266, \"uzn_Cyrl_score\": 0.013410164974629879, \"crh_Cyrl_score\": 0.013245996087789536, \"azj_Cyrl_score\": 0.012594914995133877}","num_words":10026,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.603,"perplexity_score":67826.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 24, 1992, Baku, Azerbaijan\nXALQ Q0ZETI 24 ДЕКАБР 1992-чм ИЛ. H* 228\nШдЬИДЛЭРИМИЗ\n«...ГЗЬРЭМАН КИМИ Г A Jbl ДАЧАРАМ»\nПолис капитаны Эли Мэм-мэдову халгына, Вэтэнинэ баглы бир адам кнми таны-]ырдым. Иш елэ кэтирди ки. Бакы IHahap Баш Полис Ида рэсинин сэрхошлары ма мэнтэгэснндэ бир )ерд;»\nИШЛЗМЭЛИ ОЛДУГ. ho.Miilil^\n4a6haja чан атырды. Догу луб 6oja-6ama чатдьны Си дэрэк гэсэбэеи Ьаггында hop хэборн h0joчaнлa гаршыла-¿ырды. Де№ди ки, биз ha лэ дэ душманин гол-будагы-ны гылынчлаЗырыг, о да га-ратикан кнми ]енидэн 6oj верир.\nСент]абрын 22-дэ она ча-гырыш вэрэгэси кэлди. ha-мин кун Элинин уз-кезундэ-ки севинчи керэнлэр бир да-ha инандылар ки, онун Вэ-тэн, халг Ьаггында сепбэтлэ-ри елэ-белэ сез де]ил, ypajH-яи ^ндыран арзулары, истэ-jHflHp. Бир кун сонра ДИН-ин забитлэрдэн ибарэт би-ринчи батал]онунун тэрки-биндэ Лачына joлa душду.\nПолис ле}тенанты Телман Мэммэдов: — Сент]абрын\n24-дэ cahapa Jaxbm иш ]ери-нэ кэлди. Ьамы ила керуш-ду. Деди ки. гисмэт олса ке-рушэрик, гисмэт олмаса rah-\nЕэман кими га]ыдачагам Ша-идлор xHja6aHbiHa... Елэ бил ypajHHa дамыбмыш. ШаЬид олду, rahpaMaH ними rajbiT-ды BaKbiJa.\nДв1уш 1олдашлары даны-шыр ки, Лачын дэЬлизинин этрафында Дыр кэнди сэмт-\nдэн мевге тутуб двjYшo Ьа-зырлашдыг. Лолдашларымы-зын чоху чаван, Ьэм дэ тэч-рубэсиз иди. Эли кэшф^а-та кетмэк истэ]энлэрин чоху-ну га^арды ки, Ьалэ чаван-сыныз. мэн кедэчэ]эм.\nЛэгин ЬамьПа а}дын олар ки, душман Лачын даЬлизини нечэ гopyjyp. Бу joлyн бэр гарышына нззарэт едир. Она керэ дэ кашфиДата чыхма-рын озу тэЬлукэл^ди. Буна бaxмaJapaJ' Эликил душманин гуввасини, 1ерлэшдиклэри мэнтэгэлэри, техникасынын cajыны е]рэнэ билдилэр. Ин-ди бу хэбэри батальна чат-дырмаг лазым иди. Онлар та-лэсирдилэр. Бэлкэ дэ ела бу-на керэ дэ ахырынчы мэнтэ-гэни кечэндэ душман ду1уг душду.\nЬэмин дejYШY керэнлэр данышырлар ки. душманин\nчох кучлу гуввэси бир нечэ истигамэтдэн Эликилин ки-чик дэстэсини атэшэ тутду. Куллэлэр онларын устунэ jarbiiu кими japbipflbi. Ьиз KeMaja тэлэсдик. Душманин ehTHjaT гуввэлэри гаршымы-\nЗЫ К8СДИ.\nБуна 6ax.Majapar икид де-¿ушчулэримиз MyhacupaHH japbi6 Эликилин тутдуру мев-reja чыхдылар. Амма артыг кеч иди. Онлар сон куллэлэ-ринэ гадэр вурушуб шаЬид олмушдулар. Амма душмэнэ haeajbi чан веран де^лди-лэр бу икидлэр. Душман чэ-садлэри этрафа сэпэлэнмиш-ди.\nКенерал-Majop Абдулла Ал-лаЬверди]ев (Бакы ШэЬэр Баш Полис Идарэсинин рэ-иси): — Эли кими икидлэр Одлар jypдyнyн сэмэндэр гушларыдыр. Вэтэн }олунда шаЬид олмагы езлэринэ шэ-рэф билирлэр. Бела икидла-рин hap бири бизэ ернэк ол-малыдыр. Онларын евладла-ры, аилэлэри hen бир rajpbi-дан, диггэтдэн кэнарда гал-д!aJaчaглap.\nЭликили 0KTja6pbin 2-дэ ШэЬидлэр xHja6aHbiHa тап-шырдыг. Бир муддат сонра республика президентинин фэрманы ила гэЬрэман огул-ларымызын сырасында Эли Мэммэдова да елумундэн сонра Милли ГэЬрэман ады ве-рилди.\n.Гусиф TAFblJEB,\nполис Majopy.\nдагдаганлы дерада\nГЕ2Ба ЧЫХАНЛАР\nВала 1966-чы ил иди. Ер манилэр Баш Куне^э тез-тез кэлир, азэрба]чанлыла-рын гылыгына кирирдилар ки. экэр Ермэнистана бир-лэшсэниз суд келундэ уза-чэксиниз. Бу ]ерлэр чэннэтэ че ври лачок Кэндин агсаг-галларынын изни ила ермэ-нилар конддэн говулду.\nНизами MycaJeв Ьэмин ил дYнjaja кэлди. Бе]уду, пешэ тэЬсили алды, анчаг догма кэндиндэ она иш танылма-ды. Бир чох кэнчлэримиз кими уз тутду Рус^анын шэЬэрлэринэ. Эввэл Куз нетск шэЬэринэ. ордан да Алта} диjapынa. Елэ бу вахт та]-тушлары ]аздылар ки, гурбэт елдэ нэ кэзирсэн, Вэтэн элдэн кедир.\nНизами дэрЬал кэндлэри-нэ га^ытды. Артыг ермэни-лэр фэаллашмышдылар. Тез-тез кэндлэрэ, фермалара басгын елэ}иб мал-гараны, го]ун-гузуну апарырдылар. Низами этраф кэндлэрин чиванлнрыны башына топла-\njbió гулду рларла harr-hecaó qoKMaja башлады. Ермэни Ьучумларынын бириндэ Ни замикил сэккиз нафари маЬв елади. Душман онларын к^чуну керэндэн сонра ал ajara душду, сулЬ japaTMa-га чалышды. Амма hap ан кирава ахтарырдылар ки. Ниламини арадан кетурсун-лар.\nБу илин февралында баш кYнèjлилэp езунумудафиэ дасталари шэклиида }енидэн бирлэшдилар. Чунки артыг душами азэрба]чйнлылар Ja-ша;ан кэндлэрэ планлы шэ-кнлдэ, Ьэрби техниканын кучу ила басгын едирди. Баш KyHeja ахырынчы басгын за-маны кэндин м��дафиачилэри чох аз иди. Низами Mycajee де]ушчу 1олдашлары ила Дагдаганлы дэрэ]э чэкилди. Душманин эсас зэрбэсини ез узэринэ кетурду. Низами бу Aejymfla агыр ¡араланса да сэнкэрдэн чэкилмэди. Сон нэфэсинэ гадэр fleJyuiaMajHHa анд ичди.\nБаш KyHej алдан чыхды, евлар виран галды, тэлэфат олду. Дагдаганлы дара дан пса Кала дэ хабар Jox иди. Бурада де]ушэн икидлэри-мнаин тале]и ила марагла-нан аскорларимиз haMHH Je-ра кедиб Ьеч олмаса шэЬид-ларин MejHAfiapHHH кэтирмэк истадилэр. Лакин чохлу душман чэсэдиндэн башга Ьеч на гапмадылар.\nИнди 7 ajAup ки, Дагда ганлы дарэда вурушан икид-лэримизин тале]индэн хабар JoxAyp Эсирми душду-лэр. íuahHAMH олдулар, бн-линмир. О икидлэрин ]олу-ну кезлэ}энлэр исэ чохдур. Ахтарышлар да бир нэтичэ вермнр. Низаминин уч ajын кэлини олан haJaT ]олдашы. догмалары, бутун 6amKYHej-лилор Дагдаганлы дэрэнин сирринин ачылмасыны кез-лэJиpлэp.\nСардар МЕЬДШЕВ, «Хочалынын саси* газетн-нин редактору.\nЭЧНЗБИ КбЩЭ БАЛОНЛАРДА КЭЗИР...\nJADOHHJA мектаблеринин учда икисинда ФЭРДИ номпутер вар\nJanoHHjaHbiH hap уч мэк-тэбиндэн икисинин ¡HXTHja-рьгнда тадрис просесинда ис* тифадэ олунан фэрди компу-тер вар. Бу барэдэ Маариф Назирл^и мэ'лумат вермиш-дир. Мэктаблэрин фэрди EhM-лэ тэчЬизатында нэзэрэ чарпан np^iHviajHm етэн ма-лиjjэ илиндэ баш вермишдир. Компутерларин cajú 250 миндэн 340 мина чатмыш-дыр.\nНала дерд ил аввэл Токи-онун Cn6yja paJoHyHjiaKbi иб-тидаи мэктэблэрдэн биринин директору РИТА—C0TA\nV I I\nмухбиринин мэктэбдэ ком-путер ол у 6- олмамас ы ба-рэда суалына ачы истеЬза ила чаваб вермишди. Индисэ hap ики ибтидаи мактэбдэн биряндэ, орта мэктаблэрин (7—9-чу тадрис или) 86 фа-изиндэ, али пиллэ мэктэблэ-ринин (10 — 11 -чи тадрис\nили) 99,4 фаизиндэ «омпутер вар. Элил ушагларын таЬсил алдыгы hap беш хусуси мак-тэбин дерду компутерлэ тэч-hR3 едилмишдир.\nАрашдырмалардан ajAbw олмушдур ки, JanoHHja мэк-тэб муэллимлэринин hap 4\nнзфэриндэн бири номпутер лэ давранмагы бачарыр, Ьал-буки бир ил аввэл муэллим-лэрин )алныз Ьэр беш нэфэ-риндэн бири бу иши бача-рырды. Бунунла бела, компу-тер сабэсиндэ биликлэрини шакирдлэрэ ejpэтмэjэ габил ихтисаслы муэллим кадрла-рына эввэлки ними кэскин еЬти)ач вар. Информатика узрэ тэ'лиматчьшарын cajы бир ил эрзиндэ 6,8 фаиздэн чэми 8,7 фаизэдэк )уксэлиб. Владимир СОЛНТСЕВ, РИТА —СеТА-нын Лапо ни)а мухбири.\nНАЕДСЫЗ РУБЛЛАРЫ\nРУ СИ ЛАД АН A30PBAJ4AHA\nИКИ БАНК KYHY MYДДЭТИНДЭ K04YP0\nБИЛЭРИК!\nИШИМИЗИН Е'ТИБАРЛЫ ВЭ СУР'ЭТЛИ\nОЛДУБУНУ ДАИМИ МУШТЭРИЛЭРИМИЗ СИЗО ТЭСДИГ ЕДЭР.\nТЕЛЕФОНЛАРЫМЫЗ:\n95-83-60, 95-78-74.\nИ\nК Y Л ТИКИН\nКул тикинин атасы элли иллик Чин эсаратинэ гаршы агыр мубаризэ апарыб турк-ларэ азадлыг кэтирэн, турк дe®лэтчилиjини бэрпа едэн Илтерис хаган олмушдур. Кул тикин Ьэлэ ушаг олар-кэн 693-чу илда Илтэрис хаган вэфат едир; бу заман Кул тикинин JeAAH Jauib! варды. Кул тикин Ьэлэ кичик )аш-ларында икиддиклэр кестэр-миш, елин-обаньш эран огЛу кнми ад газанмышды. Турк елин«и Ьекмдары Билкэ хаган кичик гардашы Кул тикинин шэрафинэ го!дурдугу абидэда Ja3bip: «Атам хаган вэфат етдикдэ Кул тикинин 1едди |ашы варды. Он 1ашын-да hyMaj тэк анам хатунун хошбэхтлиJиидэн кичик гар-дашым Кул тикин икид ады газанды». Турк елинин гану-нуна керэ, огул душман бас-маса иди, баш кэсмэсэ иди, она икид ады вермэздилэр. Кул тикин он алты jauibiHAa артыг турк елинин танын-мыш икидлэриндэн, исте'дад-лы вэ басылмаз сэркэрдэлэ-риндэн иди. онун ады душ-мэнлэри лэрзэ)э салырды. 701-чи илда Кул тикин 6ejyn гардашы Билкэ хаганла бирликдэ нис-батэи мичик бир Иэрби дэс-тэсинин башында Орта Аси-]ада }ерлашэн согда гэбила-лэринин (Согда девлэтинин) узэринэ Ь\\*чум едир Ьеч ким турклэрии гэлэбгюина инан-мырды. Анчаг Кул тикинин гылынчы caJacHHaa турклэр Чу ча!ы 6о1унда JamajaH бутун габил ал эрн турк хаган-лыгына табе едир. Кул тики н ез дэстэси ила даЬа крали кедиб 6а1ырку габилэла-рини да итаэт алтына алыр ва согда габилэларинэ кема-Ja калан Чин гошунларыны мэfлy6иjJэтa уградыр. Чин ордусунун команданы Онг тутуку асир алыр. Бу заман турк ордусунун ен дасталари Орта AcHjaja hynyM едэн араб ордуларынын он дэстэ-лэри ила гард]ылашыр. Кул тикин кичик бир дэстэ-нин башында дурараг эрэблэрлэ чэсарэтлэ ву-рушур , вэ турк ордусунун интизамлы шэкилдэ керн чэкидмэсини тэ'мин едир; Кул тикинин «он алты 1ашыяда эмим хаганын елтш. ганунуну елэчэ газан-дыг. Алты баглы (Ьиссэли, гэбилэлн, вила)этлн) Согда ja гаршы гошун чакдик, онла-ры табе етдик. Чин сэркэр-\nДЭСИ ОНГ ТУТУК ЭЛЛИ 1МИНЛИК\nгошунла кэлди... де]ушдук. Кул тикин nHjafla Ьучум ет-ди. Онг тутуку japarnbi-jacar-лы эли ила тутду Оэ'ни, езу шэхсэн тутду), japaobi да хагана тэслим етди. Ьэмин\nБаш редактор Т. Т. РУСТЭМОВ\nгошуну орада маЬв етдик*,\nAeja Билкэ хаган Ja3bip.\n706-чы илдэ тур« ороУ^У Чимин шимал э)алэтларинэ Ьучум едир. Турклэр Чин сэркэрдзси Шача Чжунуэд (гэдим турк абидэлэриядэ: Чача сэнун) рэйбэрлик ет-AhJh низами ордуну дармада-гын едир, Чин ордусу учун Ьазырланмыш атлары суруб апарыр. Минша этрафында баш верэн бу де)ушдэ турк hap6« дэстэлэрнндэн бири-нэ Кул тикин сэркэрдэлик едирди. О бу де)ушдэ мисил-сиз гэЬ рэ м ан л ы гла р кестарир, 6ejyK mehpaT газаныр. Бу заман онун njHpMK бир ja-шы варды. Билкэ хаган кичик гардашыньш шучаэтини бела тэсвир едир: Кул тикинин «HjnpMH бир jauibi олан да Чача саиунлэ до]ушдук. О, эн или дэфэ Тадььнын чо-рьш боз атыны миниб Ьучум етди. Ьэмин ат орада елду, Икинчи дэфэ Ышбара JaMTa-рын боз атыны миниб Ьучум етди. ЬэиМин ат орада олду. Учунчу дэфэ Jokhh Сялик 6ajHH JahapnH каЬар атыны миниб Ьучум етди. Ьэмин ат орада елду. Кул тикинин ja-par ына, зир(е11ли палтарына jY3AaH артыг ох дэ]мишди; узунэ, башына бири дэ AojMa-мищди. ...Ьэмин гошуну орада мэЬв етдик». Бу AejyuiAa Чин ордуоу, Чин rajHarAapbi-яын езунун ja3Abirbma кора, он мин эскэр итирмиш-ди.\n709-чу илда Билкэ хаганын саркэрдэли]и ила турк орд>'су шимала — гыргыз габилалэри, даЬа догрусу, гудрэтли гыргыз хагаялыгы-на гаршы Jypyiii© чыхыр. Ьарби сэфардэ hJhpmh алты ]ашлы Кул тикин дэ ишти-рак едирди, турк ордусу Je-m*cej najMHbi сур'атлэ кечир вэ 0рпэн адланан ]ер��э эв-валча чик, сонра исэ аз гэ-билаларини маглуб едир. Лакин гыш олдугу, барк гар |агыб бутун кечидлэри тут-дугу учун CaJaH дагларыны ашыб шимала ¿уруш етмак мумкун олмур, чунки гыргыз гэбилэлэринин Jamaflbi-гы шимал торпагларына Са-]ан дагларыны ашараг кеч-мак мумкун олан JeKaHa jjw — Кокмэн ашырымы гыртызлар тэрэфиндэн MOh-кэм горунурду. Ba3HjjaTH ду* залтмэк учун гоча вэ тэчру-бэли вэзир ToHjyKyK opAY'ja ко.vtaндан, Билкэ хаган ва Кул тикин она квмакчи тэ'-]ин едилир.\nГьгргыз сафари 709-чу илин сонунда башланыб 710-чу илин эввэлиндэ битир. Куман ки, турк ордусу исти-раЬэт етмак учун орда ja га-]ытмадан 710-чу илдэ гэр-\nбэ - туркишлара гаршы jy-руша чыхыр. rajna^apbiH ja3flbiFbiHa керэ бу ]урушдэ турк ордусуна Билкэ хаган ва Капаган хаганын икинчи оглу Инал хаган сэркэрдэлик едирди, мудрик ToHjyKyK исэ баш мэслэЬэтчи иди. Бу де-j\\^A8 дэ Кул тикин rahpa-манлыг кестарир. Кул тикинин турхиш сэфэриндэ кес-TapAHjH Ьунэр паггында гардашы Вилка хаган де}ир: «Ьэмин или туркишлара гаршы Алтун орманы (ja'mf Ал-Taj даглары) y3yjyxapbi гал-хараг, Иртыш ча}ыны кеча-рэкОУРУДУ«- Туркиш халгы-ны jyxyAa икан басдыг, Туркиш хаганынын гошуну Бол-\n(гадим турклэр эрэблэро те зик дejнpдилэp) устунэ кен-дармишдилэр. Кул тикин бу AejyuuiapA3 мисилсиз rah-рэманлыг кестэрмиш, онун башчылыг eTAHjH дэстэ агыр тэлэфат версэ дэ туркларин эсас гуввэлэринин эрэблэр-дэн араланмасыны, интизамлы шэкилдэ нери чэкилмэш-ни тэ'мин едэ билмишди Кул тикинин бу шучаатлэри о вахт нэинки турк елиндэ, Ьэм да Орта AcHja. Тибет ва Чиндэ 6ejyK сез-сеЬбата сэ-бэб олмушду. Кул тикинин apjeprapA дэстэси тэкча эрэб-лэрин Ьучумунун гаршысы-ны алмагла кифajэтлaнмэ-миш, ejHH заманда, чануба\nэсрлэрэ CdJAhdT\nчуда од кими, шэраб кими гы-зараг калди. До]ушдук. Кул тикин Башгу боз аты миниб Ьучум етди. Башгу боз ат... тутдурду. Ики д^ушчуну езу эоир алды. Сснра jeHa гошуна сохулуб туркиш ха-ганынын a'JaHbi Аз тутуку эли ила тутду. Хаганыны орада елдурдук, елини ал-дыг. Гара туркиш халгы та-мамилэ табе олду».\nТуркиш гэбилэлэрини маглуб етдикдэн вэ онларын тор-пагларьшы турк хаганлыгы-на гатдыгдан сонра турк девлэтинин гэрб сарЛадлари, аз гала, Арал дэнизинэ ча-тыр. Билкэ хаган туркишлар-лэ муЬарибэни тасвир етдикдэн сонра ]азыр: «Инчи ча-jbiHbi кечарак Дамир ranbija таки гошун чакдик». МэЬз бурада, Иарадаса Самаргэнд этрафында турк ордулары артьиг Орта AcHjaja кэлиб чатмыш араб ордулары ила гаршылашыр. Кул тикин шэ-рэфинэ абндэдэ Билкэ хаган туркишлэрлэ вурушу тэсвир етдикдэн вэ «Инчи ча-jbiHbi «ечэрэк Дэмир гапbija таки гошун чакдик» cej-лэдикдэн сонра Ja3bip: «Икид Aejyiu4\\^ap бизэ Иучум ет-мишди. Бела бир вахтда пеш-ман олуб Кул тихини азачьи де]ушчу ила ajupbió кендэр-дик. Улу дeJYШ де]ушмуш». Билкэ хаганын бу сезлэриня rajHar3ap бела изаЬ едир; турк гошунлары туркишлари маглуб етдикдэн сонра шарг тэрэфден Дамир гапы кечи--дина чатмыш. араблэр исэ чэнубдан Сэмэрганда jaxbiH-лашмышдылар. Корунур. турклэр эрэблэрлэ ДвjYШMЭK истэмамиш. эсас гуввалэри-ни кери чэкмиш. ��ул тикинин башчылыгы ила кичик бир дэстэни исэ эреблорин\nдотру чэкилан туркшплэрлэ дэ дej,Yшэ кирмиш, Ьабела Орта Ассада сон Нушиби бэJлapиндэн бири олан Кушу Тутукун ордусуну там мэг-луб етмншди. Билкэ хаган гардашынын бу шучаэти Ьаггында jaзыp: Кул тикин\n«Алп Шалчынын аг атыны миниб Ьучум етмиш, гара туркиш халгыны орада олдур муш, алмыш. Лена jYPYjYб... Кушу Тутук ила дejYШMYШ. эскарлэрини бутунлуклэ ол-дурмуш, евини. девлэтини... кэтирди*. О вахт наинки бутун турк ду^асында, Ьэтта Чиндэ, Тибетда, Орта Acнja-да, Kopejадa (вэ ола билсин ки, шэрга Ьучум едэн эрэб ордусунда) ^ирмн бир jaш-лы Кул тикинэ гаршы чьгхан эрэн тапылмырды.\n712-чи илдэ турк ордулары Чинян шималына Ьучум едэркэн Кул тикин бу дeJYШ-лардэ иштирак еда бил мир. чунки о, 711-чи ил дан кар-лук гэбилэлэри ила дoJYШYp-ду. Карлуклар Кул тикинин ордусуна чидди мугавимэт кестарир. МуЬарибэ 715-чи иладэк давам едир. Бу му-Ьарибэ Ьаггында Кул тикин шэрафинэ го]улмуш абидадэ оху]УРУг' «Кул тикинин ^ир-ми jeдди 1ашында карлу к халгы азад. сэрбэст икан. душман олду. Мугаддэс Та маг башында де]ушдук. Кул тикин Ьэмин двjYшдa отуэ Jaшындa иди. Алп Шалчынын аг атыны миниб Ьучум етди. Ики двjYuтчYHY тэ'гиб едэрэк гылынчдан кечирди. Карлуку елдурдук. алдыг*. 1Х)нагларын jaздыгынa керэ. карлук гэбилэлэри «лэ муЬа-рибэ 716-чы илдэ битир. карлуклар хаганлыга табе олур. Карлукларда муЬарибадэн орда]а га]ыданда Кул тикин\nаз халгы илэ дв]ушмдлн олур. чунки Кул тикин аби-даснндэ ]азылдыгы кими де-сэк, «аз халгы душман ол ду. Гара келдэ (Монголуста-нын гарбинда Тотохаранор келу) дeJYШДYK. Кул тикин отуз бир jauibiHAa иди (716-чы ил). Алп Шалчынын аг атыны миниб Ьучум етди. Аз елтэбэрини (аз халгынын Ьекмдары елтэбэр адланыр-ды) тутду. Аз халгы орада jox олду».\n716-чы илдэ Кул тикин ор-AaJa га1ытдыгда турк дввла-ти беЬранлы кунлэр ¿аша!ыр-ды: Капаган хаганын Ьакн-MnjjaT тэрзиндэн наразы олан гэбилэлзр бир-биринин ар* дынча ги}ам галды рырды. хагаитыгы вэтэндаш муЬари-бэси бурумушду. Бу ги|ам-ларын 1атырылмасында Кул тикинин KecTopwjH икидли-Jm Вилка хаган бела тэсвир едир: «Эмим хагай елинда\nгарышыглыг олдугда. халгын ели амимэ аси олдугда из-кил халгы илэ де]ушдук. Кул ■ тчкин Алп Шалчынын аг атыны миниб Ьучум етди. Ьэмин ат орада олду. Изкил халгы елду. Доггуз огуз халгы ез халгым иди. Jep. Kej гарышдыгы учун душман олду. Бир илдэ беш дэфэ де-1ушдук. Эн ил к дэфэ Тогу шэ-Ьариидэ дв1ушдук. Кул ти-кин Аэманын аг атыны миниб Ьучум етди. алты Aejyiu-чуну гылынчдан кечирди. Гошун тоггушмасында ]ед-дничи AeJymMyHy гылынчла-ды. Икинчи дафэ Кушлагак-да едиз ила де!ушдук. Кул тикин Аз кэЬарини миниб. Ьучум едиб бир доЛушч^шу гылынчдан кечирди. доггуз де]ушчуну муЬасирэда низэ-дэн кечирди. Едиз халгы орада маЬв олд>'. Учунчу дэфэ Бол...нда огуз ила aejyuuyK. Кул тикин Азманын аг атыны миниб Ьучум етди. санч-ды. Гошунуну гырдыг. евини алдыг. Дердунчу дэфэ Чуш башында де!ушдук. Турк халгы aJafыны гачараг rojfly, хаин оласы иди. вида калан гошунуну Кул тикин говуб Тонралардан бир гэбилэ. алпагулардан он де-1ушчуну Тона тикинин дафнии да муЬасирэ едиб елдурдук. Бешинчи дэфэ Ээкэнти Кадазда огуз илэ двКшдук. Кул тикин Аз кэЬарини миниб Ьучум етди. ШэЬэрэ кир-мэди. Ьэмин гошуну чрада влдурдум. Магы курган да гышла1ыб ]азда огузлара гаршы гошунла сэрЬади кечдик. Кул тикини еви мудафиа ет-MaJa Ta jHH етдик. душман огузлар ордан ы басды. Кул тикин Летим аг аты миниб доггуз де]ушчуну гылынчдан кечирпи. орданы вермэди*.\nмвркези консегг САЛОНУ «РЕСПУБЛИКА САРААЬ\nАЗЭРБАЛКАН МИЛЛИ ДРАМ ТЕАТРЫНЫН ТАМАШАСЫ 29 декабр И|Цас ЭФЭИДИЛЕВ\n«ДЭЛИЛЭР ВЭ АРЫЛЛЫЛАР»\n]мкм Ьмссалм драматик комадм|а) Гурулушчу\nрежиссор МараНим Фарзэли6а|ов\nБастакар Васжр Адыказалов\nРассам Рафмг Абдулла|ав\nЭСАС РОЛЛАРДА:\nСи)авуш АСЛАН Бастм ЧЭФЭРОВА\nЗенфира НЭРИМАНОВА Елданиз ЗЕЛНАЛОВ Ку6раба|мм ЭЛИЛЕВА Тсатрын бадим раНбари Насан ТУРАБЛЫ Тамаша сват 19-да башлаиыр.\nБилетлар сара|ыи кассаларыида сват 11-дай 19-дек сатылыр.\nБНЛДНРИШ\nАзарба^ман «Улдуз» Елм-ИстаНсалат Бир-лм|и нездинда фавлиЦат кастаран «Измир», «Микрон», «Инам», «Тараггн», «Вулкан», «Штамп», «Механика» кичик муессисаларк бир-лашдирилмиш ва онларын базасыида |аии метал пластик ларчалар Ьазырла|ан завод |ара-дылмышдыр.\nБирлик, муассиса раНбарлариидаи ва еле-гадар ташкилатлардан хаНиш олуиур ки, Намин кичик муассисалар узра лаэыми Насаблашма-лары 1993-му ил )анварын 1-дан башла|араг бир aj муддатинда Налл атсиилар.\nA39PBAJ4AH «УЛДУЗ» ЕИБ\nВилка хаганын тасвир егди-Jh сонунчу ики Ьадиса 716-чы илдэ баш вермишдир. ho-мин илин ^зында доггуз огуз гэбилэлэри rerjaiM гал-дырыр. Гардашы оглу Кул тикинин шоЬрэтиндэн гыс-ганчлыг Ьисоинэ душан Капаган хаган бу дэфэ opAyJa езу сэркэрдэлик етмак гара-рынз калир, Кул тикини исэ кичик бир дэстэ ила ордада арвад-ушагы горумаг учун rojyp. Туркларин эсас гуввэ-лэриния узагларда — шарг-да доггуз огузларла вуруш-дугуну ешидан карлуклар (Билкэ хаган онлары садэча огуз адландырыр; rajHawap-да исэ онларын ады уч огуз кими Ja3binbip ки, бу да кдр-лук демэкдир) гисас вахты-нын чатдыгыны фикирлэшиб турклэрии ордасына Ьучум едирлэр. Лакин Кул тикин мисилсиз икидлик костэрир, барабэр олма]ан де1ушдэ шэхсэн езу доггуз душман аскарини елдурур, орданы ropyjyp. Бу гэлэбэнин aha-MHjjaTH Ьаггында Бнлка хаган бела Aejup: «Анам ха-\nтун, башга аналарым, 6ejyK бачыларым. кэлинлэрим, ха-нымларым — бунча диркла-риниз кэниз оласы идиннз. елулэриниз 1урдда. Joлдa Ja-тараг галасы идиниз. Кул тикин олмаса иди, Ьамыныз ел аси идиниз*.\nКул тикин орданы горудугу вахт Капаган хаган да доггуз огузлары маглуб едир Сонра о. rHja.M галдырмыш ба1ырку гэбилэлэрини да Тола чaJы саЬилнндаки де1уш-дэ мэглуб едир. лакин кери-Js — opAaJa r^JbiaapKOH пус-ryja душуб елдурулур.\nКул тикин 47 jauibiHAa Ьан-сыса бир де}ушдэ алдыгы ja-радан 731-чи ил февралын 27-дэ вэфат етмишдир. Вилка хаган ез кичик гардашы учун меЬтэшэм бир мэгбэрэ тикдирмиш. абидэ учалтмыш-дыр Тарнхдэ Ьеч бир хаган 1ашча вэ вэзифэчэ кичик гардашы Ьаггында бело тэ'сиртн сезлэр демэмишдир;\n«Кичик гардашы»! Кул тикин Ьэлак олду, езу* гэ»1лэн-дям. Керэр хезу* кермэз олду, езу* гэмлэндкм. Вурар бнлэ1им вурмаз олду, езу* гэялэндим. Бнлэр бялн1им билиэз олду, езу* Таиланда*. Тале] и танры ]азыр, нисан оглунун Ьамысы олум-лу терэмиш. Б елэчэ душун-дум. Кезлэрнмдэн jaor кэ-лэр, ура J нм дэн кучлу сатгы кэлэр, janapar гэмлэндкм. меНкэмчэ гэилэнднм».\nЭбулфэз РЭЧЭБОВ,\nпрофессор.\n1 АЗЭРБА}ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ ХАЛГ ТЭНСИЛИ\nНАЗИР ЛЖИ\n25 НвМРвЛИ ТЕХНИКИ ПЕШ9 МвКТвБИ\n«АэГУР» Бирлм|н, Кешлэ машынг«)ырма, Квшла механики гаэан аа 7 намрвли (астыг хааодлары ии* бир лик да 1992—1993-чу д*рс или учун ашагыдаиы лешалэр узра\nШАКИРД ГЭБУЛУ Е'ЛАН ЕДИР.\n11-чи сиифи битиранлвр а* орду сыраларыидаи бурахыланлар учуй:\n1. Електрик гвз гв]нвгчысы.\n2. Електрик ]ук гвлдырычылвры (лифтлар) у** ра гурашдырычы.\n3. Торначы.\nОрду сыраларыидаи бурахыланлар учун теЬ-сил муддати 6 а], 11-чи сиифи битиранлвр учун 10 а]дыр.\nОрду сыраларыидаи бурахыланлар а]да 1600 маната гедер тагауд за иствЬсалат тачрубаси замены газанчыи 50 фаизиии алырлар.\nТеЬсил муддати фасилесиз иш стажына двхил олур. Мектэби гуртараилара ихтисас дарачаси ва диплом верилир. Онлар ¡ухарыда адлары чакилан база муессиселаринде ишла та'мии олунурлар.\nМектебе дахил олмаг учуй ашагыдакы санад-лари тэгдим етмак лазымдыр.\nТаЬсил Ьаггында саиад.\nЬэрби билет (ге]ди]|ат билети).\n1аша|ыш |ерииден ара^гш.\nТибби ара]ыш.\n6 эдэд фотошекил (3х 4).\nЭриээ.\nДэрслер груплар комплектлешдирилеидаи сонра ачылыр.\nМэктэбин унваны: Бакы шаЬэри, Леонов куче-си, ев 1 (метроиуи «Гара Гара]ев» стаиси)всыныи ¡анында)*\nМектабэ 1, 62, 125 немрели автобусларла ва 13 немрэли тролле)бусла калмак олар\nТалафонлвр: 21-69-92; 21-76-55\nМУДИРИЛЭТ.\n1987-ми илдэ 03H36ajoB ра]онунун 1 немрэли интернат мэктаби тэрэфиндэн Banajee Тэвэккул Икрам оглу на ве-рилмиш сэккизиллик тэЬсил Ьаггында шэИадэтнамэ вэ гэ-сэбэ совети тэрэфиндэн верилмиш догум Ьаггында шэЬа-дэтнамэ htahJh учун Ьэр икиси е'тибарсыз са]ылыр.\n1990-чы илда A3ap6aj4aH Тибб Университети тара финдан Чэфэров Рэшад Рэфаел оглуна верилмиш 1287\nнемрэли rHjMdT китабчасы нтдир! учуй е'тибарсыз са]ылыр.\n1991-чи илдэ AaapóajsaH Девлэт KoHcepeaTopHjacu в fifth а* Агалус\nги]мат китабчасы итд^н учун е'тибарсыз са]ылыр.\nтэрэфиндэн Ьусе)нов\nусеJh оглуна верилмиш\n«Халг Г9зети»нмн реклём мэги\n93-79-81\nТЭХИСЧИ; «Халг геэетм»*** журналист коллектив*.\nУЧРЕДИТЕЛЬ:\nгазет*».\nЖурналистский коллектив «Халг\nРЕДАКСИМНЫН УНВАНЫ: 37C1J8, Бакы шеЬери,Бе|ук деииз кучеси, 11. ТЕЛЕФОНЛАР: ме лумат учуй — 93-61*02, ииформаси)а — 93*62-37, реклам хидмети муНасиблик — 93-34-23, ; невбвтчи редактор — 38-51*68.\nч* родмтор: Г. ГЭРИ ВО В.\n93*79-81,\nЦши кмидбмммыдио 23,00 Имаалвнмышдьар 23.00\nМЫДЕМС^ Ши ц, 1 2 3 4 5 6 7 0 9 Ml 11 12 13 14. М. 1 2 3 4 5 6 7 О. Бвкы, ъАпрЫрп** Баку, типография издательства «Азербайджан»\nТираж*« 25869 Сифариш 8443.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-24-1992-p-4\/","date":"2017-03-24T00:10:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218187227.84\/warc\/CC-MAIN-20170322212947-00396-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3551484346,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.35514843463897705, \"sah_Cyrl_score\": 0.13056832551956177, \"eve_Cyrl_score\": 0.07649807631969452, \"kum_Cyrl_score\": 0.054548442363739014, \"alt_Cyrl_score\": 0.035509634763002396, \"udm_Cyrl_score\": 0.03222726285457611, \"tat_Cyrl_score\": 0.030229603871703148, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02438819222152233, \"nog_Cyrl_score\": 0.024178534746170044, \"krc_Cyrl_score\": 0.020756861194968224, \"tuk_Cyrl_score\": 0.02064996212720871, \"tyv_Cyrl_score\": 0.019630154594779015, \"kir_Cyrl_score\": 0.01855916902422905, \"crh_Cyrl_score\": 0.013386519625782967, \"dng_Cyrl_score\": 0.010960454121232033}","num_words":12035,"character_repetition_ratio":0.038,"word_repetition_ratio":0.026,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.407,"perplexity_score":68303.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 2, 1992, Baku, Azerbaijan\nOiYMdfl 3 RUBL\nGÜND3ÜK iCTÍMAÍ-SIYASI Q9ZET\n8sasi 1919-cu llda qoyulmu§dur\n2 ДЕКАБР 1992 4M ИЛ, ЧЭРШЭН6Э, Mt 223 (29847)\nДоя\nЬэр вахтыныз xejnp!\nИ mi иуияарнин, саферяери демирии» 6а|рам, базар «уи-яориида дм *М* гер*Р тутмур, кезма*е. дукаибазара чыжы-рыг. ИмшиЦмтсма 1ашадыгыи маЬелладем, камддам кеивра чип биямаэсеи. Алову с, такси. тромаа|-тро1Цю|вув, метро, гагар, тоЦарОг «вмм... Са|м чождур. Хошбвжтпмкдви, he мысы Ааарва^анда, Баиыдв аар Дм мая ми ажыр Наш* пар иегямЦатяа иад^-иалиш томам четиилешиб. Пвмвтяе-рмм ом дафояоряа галхмасм вир |ама, «мдмотмм севн#есч да |арытмаадыр.\nCahop тоадон да|амечаге ма-дмрсаи. Дошгоявр квчир, ив автобус иалмр, мо трояяе}бус, иа да трамаа|. Тамсм|а мии-мам да Нор огуяун мши дЦмл. Ажы мо гадор ааряы олсам да Нар кум мша тамсм ияа модиб-кала бмямаасои. ШоНор ало-бус маршрутяарындвмы ма-шыияар сыиыг-салхагдыр, бмр да иорурсам |ары )ояда гаяды. Эааеялер саат мажаииэмм ними ишлЦеи метро да рдамяа-ры таэ-таа асабмяошдмрмр.\nШаНорларарасы автобус маршрутяарммда да машыи-ларыи са)ы со|ралиб. *• ааи ysar ра|омяара медесм вгввус-пар pajea чыхмыр, сармишмм-лар аатааяяарда галыр. Г«тар-ларда везиЦет лая дооуямаа-дмр. Елемтрим гатаряарымда матаммалмкдмр, отурачаглар во яаммаралар чож аажт сымыг олур.\nКутум буилар бороде, вам» ожучуяарг смамм момтубяары-имаы, аамклармимам, емгмая-ларыиыаы бо|ум мараНатлыг ла гаршыла]ырыг. Ела оау-муа да Нор мум мша кадиб-иалаида, сафарлара чыжаида, е'эамийетде оланда иа гадор ааи||ат чаммрим. Г©| республи-мамыада иаглмЦат жмдматм-ммм раНборлорм аоамЦота а|ыг мааарла бажсыилар.\nНазирлэрин керушу\nТуркдилпн алкэлернн м»дэ-HMjjaT неэмрлэриннн Бакыда башланмыш икинчм нарушу республикамызын Не|втында 6ojyK HaAMcaja чеармлмиш-дир, Коруш мерасимини вчан Азарба}чанын мвденийет иа* аири Полад Булбулоглу, сон-ра иса республика 1еэычы-лар Бирли]'инин садри Анар гоиаглары — Турков» Газахыс-тан,, взбекистан, Туркменмс-таи, Шимали Кипр Турк Рас-публикасы аа Татарыствнын мадаии^ат нааирлармии самими саламламыш аа онлара угурлу мш арзуламышлар.\nAaap5aj«iaH Распубликвсы-иын празиденти Эбулфаз\nЕлчибэ| марушда чыхмш еда-рак миллииеткнден аа дмми е'тигадындан асылы onMajapar, халглары ¡ахыкл��шдырмаг, бирлвшдирмак ишинде мада* изатин ба|ук »Ьами^ати ол-дугуну са}ламишдир. Ахы, бу-тун гапфлары маНз медени)-jaT ачыр. О, мадани^атн халг-ларын 6ajpafbi вдлвндырмыш* дыр.\nПрезидент дамишдир: Биз чохдан HcrajMpAHK кц турк дун]есы алкаларинин медеии)* jaT назирлари бмр jape топла-шадог, вмамдашлыг jo л пары-ны, иш течрубаенним аа иаи-ли^атлврин гаршылыглы му-\nбадиласи учун имквилары му-закира атсинлар. Бу иса, шуб-Насиз, инсан Не)»тыньж меде-ни}}ет кимм муНум саЬасмнии даНа да инкишаф талмасына камак адарди. Мвдвнн]^ти сыхма-ботма|а салмаг олмаз, бутуи заманаларда, Натта совет имперц[есыныи зулмат-ли илларинда да мадани|[ат Намиша Aynjaja чыхмага jo л талмыш аа онуи сараатина чаарилмиш, ле|игинча ги}мат-лакдирилмишдир. 9. Елчибе} вер ларин даркилмклармндан башлайн турк меданийатмии, о чумледеи да Азарба|чан хал-гынын мадвмм^атини — онун\nмусиги аа тесаири сенетимм, поеэи|есыны а|рыче rejA вт-мишдир.\nТуркдилли елкаларии моде-HMjjar назирлармимм иорушу-\nнум М. MaroMajaa адымо Азар-ба;чан Даалат Филармоний\n)сында качмрилмиш ачылыш\nмь оа$ ими распубликамыаын\nинчасанат усталарымын мараг-лы коисарти ила баша чат-мышдыр.\nКачода даалат мушааири Рафиг Исма|ылоа, Туркми\nРаспубликасыньу« АзерОДчаи-дамы сафирм Алтай Карамаи-отлу да иштмрак атмишлар.\nШ и л л ш Мэч Л И С Д9\nДекабрын 1*дэ Милли Мэм-. ,лис ишини давам етдирди. Ичласын кундэл^инэ гыса музакирэдэн сонра ашагыда-кы масэлэлэр дахил едилди: Будчэ принсиплэри Наггында A3op6aj4aH Республикасынын Гануну барэсиндэ, минимум эмок Ьаггынын артырылмасы\nЬаггында ганун барэсиндэ, 9M9jHH муЬафизэси Иапында ганун барэсиндэ, Азэрба]чан Милли Банкыкын нвзамна-\nмэси барэсиндэ 1992-чи ил-дэ республиканын пул^кредит cHjac9THHHH эсас истигамэт-лэри барэдэ, Курчустанда\nJaiuajaH азэрба)чанлыларын B93»JJdtH барэдэ.\nКундэл^ин биринчи мэсэ-лэси — будчэ принсиплэри Иаггьшда ганун барэсиндэ парламент комнсси]асынын сэдри Чумшуд Нуриев чы-хыш етди.\nГыса музакирэдэн сонра\nМилли Мэчлис будчэнин принсиплэри Ьаггында гануну тэсдиг етди.\nПарламент Азэрба]чаи Милли Банкынын низамна-мэсини гыса музакирэдэн\nсонра тэсдиг етди.\nАзэрннфорк.\nЧэбЬэ\nХ0ТТИНДЭ\nНо]абрын 30-да Азэрба]чан Республикасы Али Сооетннии сэдри Иса Гэмбэроо. Тэртэр* дэ, Агдэрэдэ вэ Кэлбэчэрдэ олмуш. бу ра]онларын poh-бэрлэри, эЬалинин нYмajэндэ• лэри N Ä6jyui9H орду музу и эскэрлэри илэ керушмушдур.\nАгдэрэдэ забитлэрлэ кв-руш заманы Ьэрбчилэр Гара-баг уррунда де]ушл»рдэ ор-думузун урурлары. эскэрлэ-римизин m9TkhahJh барэдэ мэ'лумат вермиш, чэтинлик-лэрдэн, проблемлэрдэя да-нышмышлар. Ьэмин кун бел-кэдэ Ьэрби эмэлнЦатлар давам едирдн. Эскэрлэрлэ ко-рушлэр заманы онларын кун* дэляк rojpbwiapbi. шика)этлэ-ри дэ дигтэтдэн кэнарда галмамышдыр. TejA олунмуш-дур ки, республиканын poh-6apnHjH гэлэбэ намина бир сыра тэ'хкрэсалынмаз тэдбир-лэр haJaTa кечирир.\nКэлбэчэрдэ ра)онун pah-бэрлн]и вэ ичтимаиНэтнн иу-ма]эндэлэри илэ керушдэ дэ муЬум мэсэлэлэрэ тоху��ул мушдур. СвЬбэт заманы ра JOHyH проблемлэри арашды-рылмыш, муЬарибэнин гэлэ бэ илэ баша чатдырылмасы учун конкрет таклифлэр ирэ-ли сурулмушдур.\nСэфЬрдэ баш назирин му-авини Эскэр Мэммэдов да иштирак етмишдир.\nА зорки форм.\nАМЕРИКА ЬУГУГШУНАСЛАРЫ 8М8КДАШЛЫГА НАЗЫРДЫР\nН]у-Лоркдан хэбэр верил-ди2и «ими, Азэрба]чан Республикасы Али МэИкэмэси-нин сэдри ТаНир Кэримли бу-рада олмушд>*р. О, БМТ баш катибинин баш Ьугуг мэслэ-Нэтчиси — онун пугуг мэсэ-лэлэри узрэ муавини А. Фле-шауер илэ керушмушдур. Свпбэт заманы Азэрба1чанда демократии дэ]яш»кликлэр, о чумлэдэн мэЬкэмэ саЬэсин-дэ ислаЬат мэсэлэяэринэ то-хунулмушдур. Т. Кэримли демишдир ки, Азэрба]чан 6е]-нэлхалг ганунверичили^н мнллн ганунверичилккдэн ус-TYHЛYjYHY гэбул етмишдир. Бу, республикада Али Мэп-кэмэнин oктjaбpдa кечирил-\nмиш ceccHjacbiHAa е'лан олун-мушдур. О rejfl етмишдир ки; Бирлэшмиш Миллэтлэр Тэш-килаты pecпyбликaja мэЬкэ-мэ саЬэсиндэ ислаЬатлар ке-чирилмэсинэ техники JapAbiM вэ експерт ]ардымы кветэрэ билэр. А. Флешауер вз тэрэ-\nÍ)HHA9H эмин етмишдир ки, у чур квмэк квстэрмэЬ о чумлэдэн дэ бе]нэлхалг пугуг саЬэсиндэ мутэхэссислэр Назырланмасына, Азэрба]ча-на хусуси эдэбиПат, БМТ експертлэри . квндэрилмэси-ни тэ'мин eTMaJa Назырдыр.\nТ. Кэримли HJy-JopK ча-Иалынын федерал мэЬкэмэси-нин сэдри илэ свИбэт етмиш-\nдир. Ьаким Р. Цатерсон вэ Т. Кэримли ез елкэлэринин маЬкэмэ систем^эри барэсиндэ бир-биринэ мэ'лумат вермишлэр.\nРеспублика Али МэЬкамэ-синин сэдри Бирлэшмиш Штатларын эн ири Иугуг шир-кэтлэриндэн бири олан вэ ду^анын бир чох елкэлэрин-дэ шв'бэлэри фэaлиjJэт кес-тэрэн «Cйднej вид аустина ширкэтинин нума)эндэлэри илэ дэ керушмушдур. О, Н]у-Jopк Полис Академ»]асында олмуш вэ академ^анын команда heJ,эти илэ керушмуш-ДУР-\nАзэркнформ.\nOPTA J1Д TF ТИБ\nГЫРАГДА КЭЗЭНЛЭР ОЛМАСА\nШампан не y4Yh нендэрилирди?\nБу |ахынларда Азорба)чои талаайз^асынын «Кунун ха-барпери» и н форм ас »4» бура-хылышыида бала бир ма'лу-мат верил ди к и, комруи ко-митасииии амакдашлары Ба-кыдан Балти^аны реслубли-калара кандармлан шампан {умлу дард вагону сехлагмыш-лар. Бакы шампан шарабы заводунун директору И. Сафа-роала алага сахла{ыб Намин факты ачыгламасымы хаЬиш атдик. Исм^ыл бе) дади:\n— Ма'лумдур ки, зееоду-муз республика Канд Тасар-руфаты аа Эрааг Незирли)и-нин муессисесидир. Назирлик Балтик{аны раслубликалардан 15 мин тон кертоф алмышдыр. Картоф кандаран тэшкклат л ар бунун мугабилинда на-змрлнкдаи шампан шарабы ис-те]мблар. Назир муааининии\nбу ил сент^ебрын 31-да имза-ладыты мактуба асасан зааод-дан 4 вагон шампан шарабы бурахылмышдыр. Комруи иш-чилари Намин вагоилердом шубНаланиб сахла^ыблар. Сои-ра иса ишии маЬЩатииа а армадам дарНал та пав мам jaja\nаа гвэетлере ма'лумат вориб-пар. Биз талаб атдик км, таг-сиримизи десинлер. Вагомлар га{тарылыб завода катирмлди. Дамир joay полиемкмн амакдашлары Бакы Кемрум Ида-раси нума{андаяарииии ишти-ракы ила аагонлары ачыб joxnaMò апардыл��р. Ьач бир ганун пожумтусу ашкар адил-мади. Сонра Ьамии аагонлары {аниден jyKnajwö иезерде ту-тулмуш унаана jone салдыг.\nJapM калмишмаи га{д адмм ки, коллактмаимиз мудафиа, марНамат аа хо$ирхаНлыг тад-\nбирлариида {ахындаи иштирак адир. Бу кумларда распубли-' ка мудафиа фонду иа 5 мия-)ом рубя аасаит качирми-шик. Коллектив уза лари то'-чили |ардым хастахаиасыида муалича олунаи )аралы да-{ушчулара баш чакмиш, 50 чабНачииии Нар бири на 1000 рубя, Лечымдам дидаркии ду-шарак Бакыиыи Нариманов ра)онумда сыты начат талмыш 115 шакирдим Нарасима 1.500 рубл аармишлар. Бундам башга, онлар 30 литр гаи аармишлар.\nЗааод раНбарли)и моачуд имкаилары незере алараг да* кабрыи 1-дам ишчиларми маашыны 50 фаиз артырмыш* дыр. Ииди муассмсада орта а^лыг амак Натты 15 мни рубя-дам чохдур.\nаХАЛГ ГФЗСТМв\nМосква бвиммрвркы ммЦута мрыи биржа мвввиивсииии бирджгбирв душмосм ге|дв влыммышдыр.\nДунам качнрняеи ноабати саадаларда доллараги мажач-наси 417 рубл олмушдур ии, бу да атак соадеяордекиидем 30 рубл ашагыдыр.\nРуси|виын прозмдоити Б. Н, JenTCHH «Руси|а Ф9* дврвсм|всымда кмчмк и орта бмзиесин ннкишаф от-дмрклмосино дамр тошкмлвти тэдбир лор Ыитыидал фэрмвиы имзаламышдыр.\nФермам аНалмнин кеимш табаталармнин саНмбкарлыт фаалмНатиида фаал иштиракы аа харичм имаастиси)аларын чалб едилмасм асасында игтмсади програмын даНа да ка-ммш ланди рил мае и на {амалдилмишдир.\nГышын илк куну Ставролол ди)врымдв шиддот* ли rap jar маем илэ эламэтдар олмушдур.\nSejyn заКматл» бачарилммш маНсулун чож Ниссаси rap алтында г алмышдыр. ¿ыгылмамыш маНсул в рас ын да тараааз, шакар чугуидуру, данлик гаргыдалы, куиабахан, картоф. уэум. кач^атишаи алма сортлары аардыр.\nБазар эртэси Бразили)амыи «Глобул талээизи|а ширкэти хэбар вэрмишдир ки. Пэру Ьэкумати бу куиларда баш вэрмиш даалат чээрилиши чэНдиндо иштирак этмиш Вэиэсуала Нэрбчиларииии бир гру; пума си|аси сыгыиачаг вэрмишдир.\n©там кума куну ги)ам угурсузлутла натнчапондикдан сонра 93 аскар аа забит Ваиасуало Нарби Нава гуааоларинин наг я и#ат таБарасинда Hopyja иотмишдир. Воносуаламыи Н4ки-MNfjaT органлары Пару нун си)аси саоыначаг аармак Наггында гарар чыхармаг ■ Нугу г у на малик олдугуну а'тираф атсалар да таассуфла билдирмишлар км, бу елка «гатиллара сыгыиачаг аармишдир». Бу ими елка арасындакы дипломатии муиосиботлар Нала чари клин апрели и да — Пору президенты Алберто Фухимори ордунун кома|ила ко играем бураждыгдам аа маНкамо оргамларыиыи фаал^атмни да)ам-дырдыгдаи сонра касипмишдир.\nУкра|на сарНад гошунлары идарэсииии матбуат хидмати билдирмишдир ки, Молдоаанын Милли ТэБлукасизлик Назирли1и Молдова празидэнти Мирча Сиэгурун «Молдова Республикасынын д ахи ли базарыны мудафиэ yapa та'хирасалынмаз тэдбир* лэр Ьаггында» фэрмаиыиа у|оун олараг Укра|на илэ сэрНэддэ сэрЬэд полисииии стасиоиар постларыны го|мага башламышдыр.\nЬамии постларда Украина — Молдова сарНадини качан шехслер аа -иаглиЙат ааемталари joхланылачагдыр. СарНад лостларыне ба|иалхалг статус варилммшдмр.\nБу тадбир Укра^ианын рубл зонасымдан чыхмасыма чаааб олараг корулмушдур.\n▲лман полней бир иечэ кун бундам ээаэл Мали шэЬэриидэ турк фэЬлэлэрии аилэлэрииии (ашадыг-лары и км ааи элалтысы илэ бирликдэ {аидырмыш иоофашист груллашмаиын узауиу тутмушдур.\n1аигым зомана! уч адам, о чумладан он |ашлы гыз Налак олмушдур.\nЛаре С «длы 19 ¡ашлы наоиасист 1992-чи или* мартын-дам фаалxjjат иастараи груллашмонын таркмбина дахилдир. Михаал Потере им башчылыг атдм{м бу груплашма олкании асасан шшмалымда jamajan омларча хулиганы бирлешдиркр. Неофашист груллашмаиын магсади ачнабилара басгыч ат-макдир.\nJanoNMja Харичи Ишлэр Назирлм)ииии амэкда* шы РИТА — СОТА мухбирина билдирмишдир ки, JanoHMja Нэкумэти МДБ роспубликаларынын вэ Кур* чустаиыи вэтэидашяары учуй элка|э кэлма|э виза ■арилмэси га)даларыиы садалэшдирмак Ьаггында гарар гэбул этмишдир.\nИндм кундогар алка)а гыса сафара кетмек нста|анлар аизамы JanoHüja сафирл^ииа лазымм санадлар аардикдан сонра саккизинчи кун ала билечеклерь Визаларын раемм-лешдирмлмеси га{даларыиы садалашдирмак Наггында Jano-ими Накуматинии гарары декабрын 1-дам ryaaaja минммш-Дкр.\n(Ааарииформуи аа РИТА — СОТА-иыи материаллары асасында Нааырламмыащир).\n«Кэнчэ тохучулуг иомбина-тына ишэ гэбул мувэггэти да-jaHflHpHHbiöa. — Муэссисэ-нин кириш гапысына вурул-муш бу е'лан диггэтими чэлб етди. Гэннады фабрики вэ ja эт комбинаты oncajAH буна\nо гэдэр дэ 8h3MHjj9T вермэз-дим.\nЛЭРД1\nнэпэнк муэссисэси ншчи гув-\nэдэр\nдим. Билирдим ки, иечэ ил-лэрдир шэпэрин бу гэдим вэ\nвэси сарыдан корлуг чэкир. Ьэтта этраф ра]онлардан — Шэмкирдэн, Ханлардан. То-вуздан, Кэдэбэ1дэн Ьэр кун автобусла комбината адам дашыныр. Озу дэ бвJyк мин-нэт-хаЬишл;). Тэкчэ буна ке-рэ муэссисэ нэгл^1ата ajдa 3 мил)он рубл пул верир. Бэс ииди нечэ олмушду ки, комбшата ишэ гэбул дajaн• дырылыб?\nАгыр бир дашы ики адам асанлыгла галдырар. ]охса ^ирми адам? ДeJэчэкcиниз и}ирми. Мэя дг сизинлэ разы. Амма кэлин керэк эсас агырлыг кииии узэринэ ду-шур? Ьеч шубНэсиз, даша ]ахын оланын, ондан икиэл* ли ]апышанын. Башгалары бир бархагыны даша анчаг тохундура билир. Чунки она jaxынлaшмaFa садэчэ )ер ]ох-дур. Бах бу комбинатын да сех вэ саЬэлэриндэ - вээиНэт иллэр бо]у бела олуб. Ортада }е1и6 гырагда кэзэнлэрин Не-сабына муэссисэ белэ бир ачыначаглы вэзцПэтэ душуб. Ге)бэт кимн чыхмасын, эв-вэлки директорлары динди-рэндэ де]эблэо ки, ишчи гув-вэси чятьшшыр. Сорушан ол-маЗьрб ки, Ьара, нэдэн отру лазымдыр?\nЬэмсаЬбэтим Рамиз Гоча-Зев тохучулуг иомбинатына чэми уч ^дыр кэлиб. Он илэ jaxын шэНэрдэки халча ком бинатында ишлэ]иб, онун ла-Jиh9 кучунэ чатдырылмасын-да хусуси хидмэтлэри олуб. СэрНэд кэндлэриндэ, бир СЫ-* ра дат ра]онларында иш )ер-лэринин ачылмасы учун алии-дэн кэяэин эсиркэмэ1}иб. Ахы-рынчы иш )ери- халча комби-\nнатынын Товуздакы филиалы олуб...\n— Дузу, мэнэ AejoHAa ки. ��охучулуг комбинатында вэ-3HjjaT агырдыр. opa сэни мэслэЬэт билирик, разылаш-дым. Билмэздим ки, комби-натда бу гэдэр ла^длик, тэ-сэрруфатсызлыг, телу чан-лара» кениш ме}дан баш алыб кедир — fleja Р. TOMaJe» ба-jarKbi соЬбэтинин устунэ га-}ыдыр. — Уч мин нэфэрэ ja-хын адамын ишлэдщи бир .коллектива бела л are Ja муна-сибэт мэнэ Ьэм агыр, Ъэм дэ гэрибэ кэлди.\n- OJitpHMH, дара]ычы сехлэр-дэ эли чибиндэ кэзиб ajAaH-aja мааш алан онларча ада-мы ишдэн кэнарлашдырдыг. Ахы кунэмузд ишлэ]эн тэ-мизлэjичинин нэ вечинэдир ки, aJupHMH нормада нэзэр-дэ тутулан сапы версии, ja вермэсин. Онсуз да ajbiH ахы-рында маашыны алачаг. Сап-capHjH4H сехдэн 65 нэфэр. тохучу сехиндэн 55 нэфэр адам да ишдэн кэнарлашды-рылды. Онлар бурада ]алныз кунэмуздла ишлэJиpдилэp. Ьамысы да саатларла тозун ичэрисиндэ, дэзкаИын арха-сында да]анан тохучунун, dju-ричинин зэНмэт Наггы илэ доланырды. Ахы бу. инсаф* сызлыгдыр. Дикэр тэрэфдэн, лeнтcapыjычы машынлары тэ'чнли тэ мир етдирдик, онларын cajыны 8-дэн 15-э чат-дырдыг ки, бу да нэзэрдэ тутулан сап нормасыньш ре-рвлМэсинэ имкан ]аратды.\nДиректор данышдыгча адам инана билмир ки, ннд^эдэк чох сада олан бу мэсэлэлэр <унудулуб». Мэкэр «комбината hap aj 2—3 KwijOH рубл 3Bj&R вуран мэнзил-истисмар вдарэсини тэсэрруфат heca-бына кечирмэк оелэ чэтин и миш? Лахуд муэссисэвия ]атагханасында кэнар адам-лар )ашадыгы ha л да Hdja ке-ро онларын газ, ишыг, су, истилик хэрчлэрини онсуз да «дилэнчи» кекунэ душмуш комбинат едэмэ^и иди? Jap-\nдымчы тэсэрруфатдан индн-]эдэк бир рубллуг фajдa ке-TypyflMaflHjH Иалда она вэ-саит ajHpMar нэ гэдэр гануна-yJryH иди? Кэнчэнин взундэ 40 мин нэфэрэ jaxbiH ишеиз олдугу Налда этраф paJoнлap-дан адам кэтирмэк вэ нэг-.THjjaTa ajдa 3 MHflJoH рубл хэрч чэкмэк керэн кнмэ лазы м имиш?\nJaxuibi ки, бутун бунлар архада галыб. Лени директор кэлэн кундэн ]алныз бурада чалышан jYзлэpлэ эмэкчини душунуб. Датагхана, japflHM-чы тэсэрруфат езхэрчини едэмэ принсипинэ кечиб. Этраф pajoHAapAaH кэлэн мар-шрутларын чоху flajaHAHpH-лыб. Нэтичэ коз габагында-дыр.\nБир вахтлар тохучулуг комбинатынын ады кэлэндэ додаг бузэнлэр инди opa иша дузэлмэк арзусундадырлар. Чувки гыса вахт эрзиндэ му-эссисэдэ чалышанларын орта а]лыг эмэк Иаггы 3 мин рубл-дан 8 мин рубла чатыб. Ииди-нин взундэ комбинатда 12 — 18 мин рубл эмэк Ьаггы алан ишчилэр вар. Комбинатын тарихиндэ керунмэмиш иш-дир.\nБу кун дэзкаН архасында ишлэJэн. ha л ал зэЬмэтлэ до-ланан адамларын cajH кет-дикчэ азалыр. Белэ олан Налда онларын rajFbicbiHa кнм галмалыдыр? Элбэттэ, илк нсвбэдэ Ьэмин коллектив ни рэЬбэри. HahajaT, елэ чыхмасын ки, директор уч а]да дагы дат устунэ rojy6. Бу мумкун де]ил. Кэнчэ тохучу-ларынын о гэдэр проблеме juFbuibtó галыб ки, онлары пэлл етмэк учуй иллэр лазымдыр. Садэчэ олараг, бир муэссисэнин тимсалында де-мэк истэдик ки, кетурулэн ]ол дуз олан да вэ бир дэ сада зэпмэт ада мы ои планда да]ананда мэгсэдэ дотру апа-ран Jofl даНа ]ахын олур. •\nЬамлет ГАСЫМОВ,\n«Халг гэзетмьшга мухбирн.\nКЭНЧЭ.\nБир бэ|анат Ьаггында\nБАКЫ, 1 дакабр (Ааар��н*\nформ). Кураустан Нарбм мда-раемнмм бала бир ба|анаты распубликамызым Мудафиа Наэмрли^нда тааиаубла гар* шылвнммшдыр ки, «Ажарбат* чамыи кутлааи ииформаси)а ■аситалари Куриустанын Му* дафиа Не»ирли(и тарвфиндан Ермаиистама силаНлар сатыл-дыгы барада Наг иг ага у^ун олмв{аи хабар ^а^мышдыр».\nАэарба^аанын Нарби идвр*-сиида Ьасаб адирлар ки, бу кур хабар |а)маг учу» Нвч бир ас ас олмамышдыр, Кур* чустан тарафиидаи Ермвнис-тана силаНлар сатылмасы бара да бурада ма'лумат алынма-мышдыр аа дамвли, имфор-масм{а органларыиын канал* лары ила ¡аЬ*ле билмаэди.\nБу куи *Мщт» радиостан* си^асыиын программ ила ва* рилмиш бмр хабарм да Нарби експертлар Ааарииформуи мухбири ила саЬбатда муа^еи позу чу гуава ларии амалларч-мии нетичеси кимн гир*»т-лапдирмишлар. Камин хабар-да дауилирди ии, ку)а Ааэр-багчан лрааиданти Эбулфаз Еячиб«4 Курчустаны Надела* мишдир ки, акор Ерм^ииста-ны силаЬла тачЬиз атма^и давам етфрерсе, бу рослуб-лмс^а мал камда^иамавм да-)андырылечвгдыр. Нарби вкс-лортлармн фикрмича, бу чур уМурмалар АдорбаНаи ила Курчустан арасында муиаси* батларии позулмасыиа )оиал* дилммшдир.\nСэЬнэмизин jeira «Короглу»су\nАзарба^чам Даалат Опара •а Балет Теетрыиым мешг са-лонунда jane да «аиленмадыр. Y. Ьачыбауоауи «Короглу»су-нун Намммыз учун догма са* далары атрафа нНылыр, Баш режиссер — взбакистанын халг артисти Ф иру дин Софороа Koporayja костаришларнии во* ркр. Бу Короглу биэа тамыш калмади. Адыны сорушдуг. Дирижор Казым Элмаардиба* joe доди: На'мат Сим Ьаби-\nбидир. вабакистан Опара аа Балет Теетрымыи солисти. Jai-и и ки, опара Наааскарлары ому турк бастакары Навит Кодалычыи «Ван Гог» опара-сында» твны|ырлар.\nМешг да фесиле j ара мам ки-ми олерамызыи jam« «Корог-яу»суна (ахынлашыб сорушдуг:\n— Озуиуз барада гыса ма'лумат алмаг мстардик.\n— 1956-чи илда Дашкаидда амадам олмушам. Атом азар-ба|чанлыдыр. Аварба|чои му-сигисимки 6ojyK ларостиижар-ларымдан иди. Халг маЬиы-ларыиы жусусняа сааор» вум-зумв адарди. Эм бо}ук «раусу мани мугеини кармак иди. Атамы 11 ¡ешында ияои игир-мишам. Онун арзусуку bajara качирмак магсади иле Эз-бакистам Даалат Консараато рЦасыиа дахил олдум. 19ВВ-чи илда таНсилими бигирдикдаи соира Дашкамд оларасыныи\nсеНнесикде солист ними фоо-flHjjara баш ла дым. Ииди)одо« дуиЦныи бмр чож бестежер-ларыиыи — Гуионун, Верди-ни» машЬур олораяорыида «с ас ролл ар да чыхами атми-\nщам. AaopBajaaHM» мусиги\nмадани^атм ила илк дафо 1980-чк илда Дашкаидда мусиги дока дагы нуилариддо\n;ь*ндаи таиыш олмушам. Да-Ни ja»« ж да или дафо о вахт кордум. М. МагомЫавии. 3. Хаилароааиыи, П. Булб^лог-\nfr\n•луну и сонатина ауру яду м.\nНола талиба икаи « Корог лу »ja Бу лбу лун, Лутфи|ар Имамов ум мфасыида саатларла гулаг асардым. Ела о вахтлар да бу боЬгк сойот осориидо баш чыжыш втмо)м врзула-Чож uta дам ки, миди враум japón« \\mmmtr додир,\n— Эзунуз да га^д атдимиз ки, бу рояда дуи|а мусиги мада-\nмиЦетинии иориамли мума^ак-двлори чыхыш атмишлар. То-бим ки, омлардаи соира « Корог лу» ги|вфв спида cahMoja\nчыхмаг о гадар да «сам иш' ла)ия\n— Элбатта, «Корог лу»нуи\n* — - — - AAikiaa «та их «а в Л аа iш im р«лм\nJOHM сапна птрлты оа|ук па*\n¡мрем. Дмма дЦмм ЯМ| ало машглор до «сан да}ил. Даш-иоид олорасымда «Короглу»\nролуида сыиаг-машглар мама чох шаГ вермиш дм р. Орада мама ССРИ-Нии халг артистк, темыимыш дирижор Дилбар ЭбдурраНмаиоаа чох камак* лик каст ар дм. Вахтила Дилбар ханымын атасы MajacTpo Гулам ЭбдурреНменоа да «Короглу» ролу м да чыхыш\nетмишдир. Азарба}чам саЬма-смида иса мама Фирудим Сафаров чох камак адир. Бу {вхынларда Намымыз ому Азар 6ej40M Республикасы мы» халг артисти адыиа najnr корул-маси муиесибетиле табрик атдик. Опараным дирижору Казым Элиаардиба^оа да зам-кин тачрубасиим мама ajpa-дир. «Короглу»да тараф му-габмлим Фаазида ИбраЬммоаа илк дефедир ки, Нииар ролук да чыхыш адир. УмумиНетле, бурада езуму догма ааимдани кимм Нмсс адирам.\nСоира опара мы м. баш ра-жмссору Фирудии Софароала cab бет атдик.\n— Ааарба)чам профессионал мусигисмммм шаЬ асарм олач * «Короглу» а^дындыр ки, саНмамкзда» душмамели-дмр. Узум илларии аи'амасм-ма кора Намиша моасуму бу «серпе ачафыг. Лаимм бир чох солмстлеримиз, о чумяа да», таиыммыш «Короглу»муз Лутфирр Имамов харича кат дик дам соира онлар* ла*иглк аааз твпмаг чатим иди. Чох шадыг ки, сеНнеммзии даНа бир азарб#|чаилы «Короглу »суму\nтала биадик. Ьазырда сом машглар кадир. Истардик ки, Назыряадыгымы» «Корог ку»-\nмуи ja им гурулушука, аяача да асас ролл ара ж мфамылары-и, kau тама<ио»ыпап Нам м мутахассисяар ги^мат аара|ди-лср. НамМНЫ1Ы декабрын б-да «Короглу »»ум ja мм гуруаушда тамашасыма да*ват адирим.\n»---\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-02-1992-p-1\/","date":"2017-03-26T22:52:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00202-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4079381227,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4079381227493286, \"sah_Cyrl_score\": 0.12081914395093918, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04089685156941414, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04049070179462433, \"kum_Cyrl_score\": 0.04005318135023117, \"tat_Cyrl_score\": 0.037043604999780655, \"kir_Cyrl_score\": 0.024078231304883957, \"udm_Cyrl_score\": 0.023384185507893562, \"eve_Cyrl_score\": 0.022593997418880463, \"rmy_Cyrl_score\": 0.02124714106321335, \"bxr_Cyrl_score\": 0.019440120086073875, \"alt_Cyrl_score\": 0.017605094239115715, \"kbd_Cyrl_score\": 0.015379698015749454, \"crh_Cyrl_score\": 0.013456893153488636, \"krc_Cyrl_score\": 0.013137456960976124}","num_words":11946,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.454,"perplexity_score":68203.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 20, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93КТИ » оким» ««ч* ил •♦**«\nJepH керунэн алим\nАзарОДчанын суверенли-jHHa oeJyK инам бэслаЗан зи-]алыларымыздан бнри до тарах елмлари доктору, профессор, эмэкдвр елм хадими МеЬдихан Лусиф оглу Вэки-лов иди.\nМ. Вэкилов AYHjaja каз ачанда талатумлу XX эср ики ¿ашында иди. Jap-Зарашыгы. баг-бос таны, аб-Ьавасы . илэ Азэрба^аиын дикар кушала-риндан бир о гэдар да фэрг-,iaHM9j9H газахын СалаЬлы кэнди дунЗаиын чоррафи хэ-ритэсина душмамишдан чох-чох эввал мэЬэ сиЗаси фнкир хэритасиядэ Вэкиловлар нас-линии шеЬрэти ила езунэ Jep тапмышды.\nАна нэвазишиндан чох ер-кэн мэЬрум олан МеЬдихан ]екана гардашы Самэдла ана нэнаси AJnma ханымын Ьи-маЗэсинда бе)умущду. AjHuia нэнэ гызынын ¿адикарлары-ны 6ejyTM9K, haJaTa Ьазырла-маг учун ha,p чур аэаб-эзиЗ-jara гатлашырды.\nМеЬдихан дердсинифли кэнд ибтидаи мэктэбинда тэЬ-снлини мувэффэгиЗЗэтлэ давай етдирди. О. 16 Зашында оланда Гори муаллимлэр се-минариЗасынын турк ше'бэ-сини Газаха кочурдулэр. ha-мин ceuMHHapKjaHbm илк мэ'-зунларындан бири М. Баки-лов олду. О, семинари]а му-эллимларини, Золдашларыны, ан башлычасы исэ орадакы тэ'лим-тэрбиЗэ методуну, )ук-сэк низам-интизамы Ьэмишэ 6ejyK миннатдарлыг Ьисси илэ хатырла1ь)рды. Бир дэфэ сеЬбэт эснасында деди:\n— Валл ah, элимдэ Hxntjap олса бу институту (ректору олдуру педагожи институту нэзэрде тутурду) багла]ыб авазиндэ бир семинарцЗа ачардым. СеминариЗа бу инс-титутдан гат-гат кучлу мутэ-хэссислэр Jетишдирирди. Ин-динин ушаглары он ил орта мэктэбдэ, 4—5 ил да бура-да охуЗурлар, гуртаранда Jena Зарысындан чоху савадсыз галыр.\nМеЬдихан муэллим бутун шуурлу ЬэЗатыны хал-гын ма-арифланмэсинэ, кэнч нэслин тэ'лим-тэрб^асинэ, респуб-ликанын умумтаЬсил мэктэб-лэринин ихтисаслы кадрлар-ла тэ'мин едилмэси кими шэ-рэфли бир иша Ьэср едиб. Муэллимлнк сэнатинэ садит галдыгы учун тэлэбалари, достлары она муаллимлэр му-аллими деЗирдилэр. Семина-pHjaHN гуртарандан сонра МеЬдихан муэллим эввэлчэ Кэнчэ гэзасы мактэблари уз-рэ инспектор. Губа гэзасы маариф ше'басинин мудири вэ Шуша муаллимлэр курсу-\nнун мудири вэзифаларинда чалышмыш, 1920-чи илларда АзэрбаЗчан кандлэриндэ мак-тэблэрнн ачылмасында За-хындан иштирак етмишдир.\nАли тэЬсил алмаг арзусу илэ Бакь^а калан М. Вэкилов 1926-чы илда АзэрбаЗчан Педагожи Институтунун тарих факултэсина гэбул олунуб. 1926—1931-чи нлларда о. тэлэбэ ayдитopиJaлapындa елмлэрин асасына ^алэнмэк-лэ Занашы, Ьэм да муаллимэ чидди еЬти}ач олдугундан Ба-лаханыда вэ Сураханыда фабрик-завод мсктэолэринда яу-эллимлик едирди. Ьэм ¿аш-лы. Ьэм да ЗениЗетмэ групла-ры арасында савадсызлыгын лэрв едилмасинда эляндан калан квмaJи асиркамирди.\nМ. Вэкилов али таЬсил ал-дыгдан сонра Kэнчajэ кендэ-рилмишдир. Бир муддат Aзэpбajчaн Канд тэсэрруфа-ты Институтунда муэллим ишлэдикдан сонра БакыЗа дэ'-ват едилмиш, республика халг маариф комиссарлырынын инспектору, Азэрба]чан ХКС нэздинда Инчэсанэт Ишлэри Идарэсинин вэ кечмиш ССРИ Елмлэр Академи^сы АзэрбаЗчан филиалы Тарих Институтунун гадим вэ орта эсрлэр тарихи ше'бэсинин мудири вэзифэлэриндэ ча-лышмышдыр.\n1941-чи илин августунда М. Вэкилов Тэбрнзэ кенда-рилир вэ орада нашр едилэн «Батан Золунда» гэзети ре-дакси^сында чалышыр. 1947-чи илда «Ана диллэр» эсэрини ]азыр. Бу эсэрдэ МеЬдихан муэллимин дэрин мушаЬидэ гaбилиJjэти, часа-рати, зиЗалы узагкерэнли]и вэ мубаризл^и aJдын Ьисс олу-нур.\nМуЬарибэдэн сонра М.-Вэ-килов Бакы Девлэт ��нивер-ситетиндэ, сонра исэ Азар-бaJчaн Девлэт Педагожи Инс-\nтитутунда педагожи кадрла-\nрын }етищдирилмэсивда фа-ал иштирак етмнш, 1958 — 1962-чн илларда АПИ-нин (Н. Тусн адына АзэрбаЗчан Девлэт Педагожи Уииверси-тетинин) ректору ишлэмиш-дир. Камин илларда инсти-тувда бир сыре Зени нхти-саслар ачылмыш. кафедра ва лабораториЗалар ¿арадылмыш. бир сыра нхтисаслар узра му,-дафиа шуралары тэшкил едилмищдир.\nТарих елмлэри доктору, профессор, эмакдар муэллим Новруз hycejHOB МеЬдихан муэллимк Захындан таныЗан-лардандыр. 20 илдан аютыг еЗни кафедрада чалышыблар. Новруз муаллим деЗир:\n— МеЬдиханла 1948-чи илда таныш о л дуг. Овда май napTHja органларында ишла-]ирдим. Тале ела катирди ки, сонра бир Зердэ ишлэма-ли олдуг. ион дэрача самими ва меЬрибан иди. Адам-лара ал тутмагдан, кемак ет-макдэн Ьазз алырды. Узун иллар мудир олдугу кафедрада ела оир ишкузар ша-раит Заратмышды ки, Ьамы бир-биринэ чан деЗиб, чан ешидирди.\nМеЬдихан муаллим бош вахтларыны муэллимлерин, тэлэбэлэрин, аспирантларын эЬатэсиндэ кечирарди, Адам онун ширин, чазибали свЬба-тиндэн, инчэ Зуморундан Jo-рулмазды. Кардэн сеЬбвт вн чох севдиЗи Сэмед Вургунлу кунлариндан душарди, С. Вуррун Ьаггында хатиралари бутунлуклэ «0мур дедиклари бир нарван Золу» китабында топланыб.\nМеЬдихан муэллимин на-мизэдлик ва докторлуг дис-сертасиЗаларынын елми тэЬ-лили кестэрир ки, о, мэдэни тэрэгги уррунда АзэрбаЗчан халгынын мубаризэ тарихини дэриндэн вэ Ьэртерафли тэд-гиг етмэЗэ сэ'З кестарэн илк азэрбаЗчанлы алимлэримиз-дэндир. Онун «ЗагафгазиЗа халгларынын тарихи», «Азэр-баЗчанда дипломатиЗа тари-хиндэн», «АзарбаЗчан мэдэ-ниЗЗетинин инкишафы», «АзэрбаЗчан али педагожи тэЬсил тарихиндан», «АзэрбаЗчан университет тэЬсили тарихиндан» кими эсэрлэри Ьагг верир деЗэк ки, МеЬдихан муэллим республикамыз-да халг маарифинин тэкчэ тэшкилатчыларындан деЗил, ЬэиМ да онун илк тэдгнгатчы-ларындандыр.\nЗакир С ЭР ДАРОВ,\nН. Тусн адына АДПУ-нун\ncHjacH тарих кафедрасы-\nиын досенти.\nМИЛЛИ СИ1АСЭТ ХЭТТИ БЭТЭННЛИР\nАзэрбаЗчан Республикасы К. Оручов аэсаЗлы халгда-презндентюадн миллатлар- рыя ва етник групларын ну-арасы мунасибатлар узра му- маЗэндалари илэ, агсаггаллар шавири Ь. Оручов Балакай, ва зиЗалыларла да керушуо Загатила, Гах, Огуз, Габэлэ сеЬбэтлэр етмиш. онларын раЗоиларына сафари ааманы мвдани Ьугугларыны горумаг оелханин эЬалиси илэ керуш- саЬасияде девлэтин bajara муш Зерли ячра haKmraJJara кечирдиЗи демократии тад-органларынын, ичтимая-сиЗа- бирлардэн данышмышдыр. си тэшквлатларын, чамиЗЗэт Керушлардэ «АзэрбаЗчан ва бирликлари^ишя ила Ja* Республикасында Jama Jäh\nхыидан таныш олмушдур. Ко- милли азлыг, аэсаЗлы халг рушларда бир чох сослал, си« ва етник групларын Ьугут ва Заси, нгтисади проблемлар азадлыгларынын горуимасы, Ьэртарафли музакирэ едил- дил вэ мадэннЗЗэтишш ин-миш, демократии, Ьугуги чэ- кишафы учуй девлэт Зарды-mhJJöt гуручулугунд�� девлэ- мы Ьаггында» республика тин кердуЗу ишлардаи, перс, президеитинии форманы та-пектив фэалиЗЗат истигамат- рихи аЬэмиЗЗатли бир сэн*д лариндэн, Ьабело Ьэр бир вэ- кими гиЗматландирилмиш. тэндашын бу гуручулугда фа- девлэтин милли сиЗвсэт хэт-ал иштиракынын зэрурили- ти тэгдир едилмншдир. ГеЗд Зиндан данышылмышдыр. олунмушдур ки, Залныз мил-ЗэЬмэткешлэр Гарабаг му- ли бирлик асасында вэ де-Ьарибэсияин тезликлэ гур- мократик ЬакимиЗЗат атра-тармасы учун мудрик, саЗыг фында сых бирлашмаклэ бу-сиЗасвт ЗеридиддиЗийи, бу са- тун проблемлэрин еЬдэсиндэн Ьэдв угурлу аддымлар атыл- квлмэк олар. дыг ыны геЗд етмишлвр. А зарин форм.\nВалеИ Шыхлы (Mycajes)\nАмаясыз хабар Ьвмымызы сарсытды. Иш Золд&шымыз.\nП1\nгэлам дос ту муз ВалеЬ Шыхлы октЗабрын 18-да хидмэти вэзифэскнн Зерннэ Зетирэркэн Зол-газа Ьадисаси нэтичэсин-дэ Ьэлак олмушдур. Онунла редвисц]ада тэзачэ керуш-мушдук, }еня тапшырыглар-ла одлу яегтаЗа Зола салмыш-дыг...\nВалеЬ Сэ'ди оглу МусаЗев 1940-чы *илдэ Газах pajoey-нун II Шыхлы кандияда ана* дай олмушдур. АзвроаЗчаи Педагожи Институтунун та* рих-филолокяЗа факултасини битирмищдир. Дарадычылыга-сонсуз меЗли ону тезликлэ канд муэллимлиЗиндэн жур-налистнхаЗа чакиб катирмнш» ди. 1969-чу илдан талеЗини редаксиЗамыэла баг лам ыш-\nды. Тез-тез деЗирди; «Халг гээетя»ядэн канарда маним\nШЬаЗат, мубаризэ Зрхдур». ишн, Зарадычылыгы бу сезлэри Ьэмишэ тэсдиглаЗир-ди.\nВалеЬ исте'дадлы вэ прин-сипиал гэлами ила редаксиЗа-нын саЗылан-сечилэн мухбир-лэриндэн иди. «Гызыл гэлам»\nмукафатыны алмышды. АЗ-ры-аЗры илларда гэзетимизин Ширван белкэси узра хусУ\" си мухбири ншламиш. унсиЗ-Зэтда олдугу адамларын Дарин Ьерматини. охучуларыя рагбатини газанмышды. Аналитик. хеЗирхаЬ яиЗЗатли За-зылары Ьамкарлары арасында Зуксак гиЗмэглэндирилмиш, кениш экс-сада догурмушду.\nБир неча ил иди ки, ВалеЬ гэзетимизин Газах белкэси узра хусуси мухбири ки\nми одлу негтэда фэалйЗЗэт кестэрирдя. СарЬэдлэримизда баш верой фачиэли Ьадисэлэ-рин бир гисмини биза вэ оху-чуларымыза ВалеЬ чатдыркр-ды. Ерманилерин теретдиЗи ганлы Ьадисэлари бириичвлвр сырасында кермушду. Онун кеврак гэлби бутун бунлар-дан сарсылыр, лакни баш ве-рэнлари Ьамымыза вахтыяда чатдырырды. •\nОнун мевзу даиреси сои дарэча кеииш иди. Лап бу Захынларда Газахдакы кем-рукханадан Зазмыш, сарвати* мизин амансызчасьша талан едилмэси баред» ЬараЗ гопар-мышды. Камин чыхыш сон деврун ан Захшы материалы кими редаксиЗа мукафатына лаЗиг керулмушду.\nВалеЬ пэм да бадии эда-биЗЗатда гэлэмини сынаЗыр-ды. Бир неча китабы чых-мышды.\nИнсан иткисннин авази Зохдур. Бу кун Зекана тасэл-лимиз ВалеЬин Задикарлары — Улфэт, Анар, АЗиур вэ онун унудулмаз хатирэсиднр.\n«Халг\n■ХАЛГ Г«ЭЕТИ»Н9 4ABAS ВЕРИРЛ9Р\nТвхгяд во явтлвся\nJ асам ал pajón ячра ha-\nшЗЗэтянии башчысы С.\nМЭММ0ДОВ:\n— «Мэнзили хш бошалт-\nвврнлмэси ила paJOH дахили ишлер ше'бвси мвшгул олур. Кемрук мвнтэ��асиндаки мви-фи Ьаллары арадан галдыр-\nмалыдыр?» сарлевЬэли Зазы маг учун тадбирлар керулур (19 феврал 1992-чи ил) ила БеЗлегая раЗоя нчра Ьам\nэлагадар олараг билдиририк ки, 7-чи Саллагхана кучаси, 7 немрэли енин 43-чу мэнзи-лини еэбашына тутмуш А. Гурбанов Ьамин манзилдан чыхарылмыш, мэнзилин саЬи-би М. КанифеЗев opa кечурул-мушдур. А. Гурбанов бу Ьэ-ракэтина кора мэЬкэма гаЗда-сында чэзаландырылмыш-дыр. . _\nАстара раЗон ячра ЬакнмнЗ-Затянин башчысы Ф. ЧЭФ9-РОВ:\n— «Имкан Зараяды, ам-\nма..> Зазысында (23 иЗул 1992-чи ил) кестэрилдиЗи кими, Ьагигэтан сэрпэд гошун-ларйнын забит ва эскерлэри-нин мудахилэси, виза буросу-нун сэЬлэнкарлыгы натича-синдэ Астара кемрукханасын-да бир сыра ганун позунтула-ры олмушдур. Виза буросу лэгв едилмищдир, визаларын\nмиЗЗати башчысыныи муавн-ни Т. АББАСОВ:\n— «Дад Зарымчыг алнн-дэи» сэрлевЬэли Зазы (1 Hjy.i 1992-чи ил) ила алагадар jox-ламадан мэлум олмушдур ки, Ьагигэтан ье)лаган шэЬэ-\n1992-чи ил) кестарилан факт-лар Зохланылмышдыр. ьил-диририк ки, раЗонун арази-синдэн мал-гаранын кенара апарылмасынын гаршысыны алмаг учун тадбирлар керулур. Ланкаран—Масаллы— Лардымлы раЗоиларына бити-шик эразилэрдэ назарэт пост-лары тэшкил едилмншдир. СэрЬад постларына paJOH полис идарэсинин нэзарэти куч-лэндирилмишдир.\nЭЬалиЗэ кэнд тэсэрруфатц\nКУЛЛЭ СОНУНЧУ НвГТЭНИ rOJAMAfMH?\nри, Р. Рза кучаси, 30 номра- н^уллары, о чумлэдэн мал-ли мэнзилдэ та мир. ишлари га сатЫ1иы, тэдаруку учун Зарымчыг сахланылмышдыр. лазЬ|МИ шэраит Зарадылмыш-Евин та'мирини баша чатдыр- эЬалинин сосиал-игти-\nмаг учун шэЬэр манзид та- ^ вазиЗЗэтини Захшылаш-сэрруфатынын та мир^ истис* ДЫрМаг а3тэ'минатлы аила-\nмар ва истеЬсалат саЬасинин мудириЗЗатинэ кестэриш ве-рилмишдир. Казырда евин тэ'мири да вам етдирилир ва Захын вахтларда гуртарачаг-дыр.\nЛерик раЗон ячра Ьакнмн!-Заэя башчысыныи муавннн Н. НОВРУЗОВ:\n— «Эти саггыза дэЗишмэ-Зэк» Зазысында (17 иЗул\nларе, кимсэсиз гочалара, де-]ушчу аилэлэринэ Ьар чур Зардым кестэрмэк, эрзаг мэЬ-сулларынын белушдурулмэ-синдэ сосиал эдалэти кезлэ-мэк даим диггэт маркэзин-дэ сахланылыр.\nРаЗонун фэЬлэ вэ гуллуг-чуларына эмак Ьагларынын вёрилмэси гаЗдаЗа душмуш-ДУР-\n3. \"Ar ев\" Нала аг кун демэк де]ил\nБАКЫ ДАН MOCKBAJA СШЬЭТ\nРЕКВТЧИЛЭР\nМосквада газ вуруб, газан долдуран тэкчэ бизнесменлэр деЗил. Бурократин девлэт мэ'мурларыадан. сэлэмчи банкирлэрдэн да горхулу олан рекетчилар Ьэр дэгига ада-мын башынын устуну кэсди-рэ билар. Хусусилэ чечен ма-\n0асы паггында чох горхунч шатлар данышырлар. «Во газындан касиб» силаЬлы uiaxcH муЬафизэчилзр сахла-Зан чохдур. ьэс нечэ, милЗон газанад ону горумагын raj-гысына да галмалыдыр. Че-ченлэр Москваны даим гор-ху ичиндэ сахламагла кулли мигдарда пул гопарырлар. ШэЬэрдэки харичи машын-ларын эксэриЗЗэти онларын-дыр. Кэр Ьалда адама белэ к эли р. Анчаг онларын «яатэ-миз Золла» пул газананлар-даи. мэсэлан, наркотик мад-дэ алверчилэриндэн хошу кал-мир!\nКэр кун Зуздан чох машын гачырылыр. ЭксэриЗЗэти та-пылмыр. Москва милиси чох вахт от таЗасында Hjna ахтар-магла мэшгул олур.\nМИЛДОНЛАР ЬАРАДА ХЭРЧЛЭНИР\nКорунур, белэ дэ олмалы-дыр, кундуз газанылан мил-Зонлар кечэ харчлэнир. Казино, кечэ клублары, валюта ила ншлэЗан дискотекала-рын саЗына керэ Москва дун-}анын казино паЗтахтлары Лас-Вегас, Монте-Карло, Лондон вэ Ja Амстердама чатма-са да бир шеЗ галмаЗыб. Ин-ди Москвада гумар оЗунлары хадимлэринин ассосиасиЗасы да вар.\nКазннолар валЗута ила иш-лэЗир. Кэлирин 90 фаизи вер-khJb тутулур. Буна бахмаЗа-раг, казино бкзнеси кундан-кунэ чичэклэнир. Гэзетлэрин Заздыгына керэ, машЬур «Ро-Зал» казниосунда Ьэр кун гумара 25—30 мин доллар пул гоЗулур. Бу казиноЗа ким рэЬбэрлик етсэ Захшыдыр? МэшЬур офталмолог, профессор Св|атослав ФЗодоров.\nБелэ Зерлардэ анчаг мил-Зончулар «динчэлэ» билэр. Варлылары чох меЬкэм гору-Зурлар (киадэн?). Кириш га-пыларында вэ ичэрцдэ аса-Зиш кешикчилэри Ьэмишэ сэр-вахтдыр.\nКермэтли хаяымлары вэ меЬтэрэм чэнаблары вахтларыны хош кечнрмэк учун бир аз учуз днскотекаларда эр лэимэЗэ дэ'вэт едэн даЬа чохдур. Ортабаб дискотекаЗа кириш Ьаггы 10 доллардыр .(3 мин рублдаи чох). Демэк-ячмэк исэ Ьэвэсдон. иштаЬ-дан ва чибиияэдэя асылыдыр. Бэо нэ Земэк. яэ ичмэн олар?\nдэ асан деЗил. Рабита хидмэ-тина соз ола билмаз. КоЬна биналар, киле ал эр бэрпа еди-либ, rajFH илэ горунур. Yct-устэ Зыгылан проблемлэра бахма)арат шэЬэрин ЬакимиЗ-Зэт органлары «Маркэз»\nпрограмыны bajara кечирмаЗэ башлаЗыблар. РусиЗанын би-ринчи шэхеи езу бу иша хе-Зир-дуа вериб.\nГадим Москванын Садово-Je даирэсиндэки эразиси 1900\nЬектардыр, 47 микрораЗона ______\nбелуиуб. Бурада 609 миндэн рода дэрдяии картон лввЬэлэ-\nMypKy.iaJeH РусиЗаиы аг ку-нэ чыхара билэчокми?\n...Ваган ков габярнствилы* гына cajahare да вэт «дви турист бэлвдчясшшк гулвгов-тыран сэси кадэрлк душумчэ-лара сон rojyp. «Аг ев» му* дафиэчилоринки гебрн орада-дыр.\n03КЭ К9Д9РИ\nКОЗ ДАШЬ! ДОГУРМУР\nКуча вэ меЗданлАрдв. мет-\nШампан 500—1000 рубл. «Пепси» вэ За «Кока-кола» 250. бутерброд 200—300 рубл, Дереван конЗакы 2000 рубл. Бакы шампаны да пне кетмир. 300 рубла тапмаг олар.\nСент]абрда Москванын ба-зар-дуканларында бэ'зи мал-ларын гиЗмэти бела цди: колбаса 700—1000 рубл, TOjyr 300, сосиска — 1 дэнэси 40 рубл. узум 120, помидор 80, алма 50, картоф 20—25, «Аг-дам» чахыры 150—180, «Астра» сигарета 30—35, гэрэн-фил 50, гызылкул 80 руол.\nкекнэ АРБАТ\nЧох да беЗук олмаЗаи бу кучэдэ адам элинден тарпэн-мэк олмур. ШэЬэр сакинлэри Москва мери Д. Лужковдан бир да она керэ разыдырлар ки, бу кучадэ машынларын Ьэрэкэтини гадаган едиб. Бура эн чох халг сэнэткарлары топлашыр. Онлар Ьэр чур эн-таг мал сатырлар. Эскэр па-пагы, кенерал кителя (гиЗмэти 4 мин рубл), гадим само-варлар, хал чал ар. сиккэ вэ эскянаслар, ДТК эмэкдашы-нын васигэси, napraja билета. орден вэ медаллар, совет баЗрагдары, надир элЗазмалар вэ китаблар, иконалар совет рэЬбэрлэринин вэ НиколаЗын фигу��ларындан ибарэт мат-рЗошкалар, чэрчивэси взун-дэн баЬа реем эсэрлэри вэ сатылмасы бизим аглымыза\nкэлмэЗэн мин чур хырдават. ГиЗмэтлэр олдугча Зуксэкдар. Н. Кэичэвинин 850 шшф! илэ элагадар бурахылмыш ЗубилеЗ манатыны 100 рубла аадым. КеЬнэ Арбатда Ьамы-нын узундэ гэрибэ бир hej-ранлыг вэ ЬеЗрэт ифадэси вар. Бура'баш чэкэвдэн сонра адам даЬа чох пул газан-маг Ьэвэсинэ дущр. Амма нечэ? Тээссуф ки, Ьэлэлик бунун бирчэ Золуну билирик: учуз алыб, баЬа сатмаг. Нэ вахтачаи?\nШЭЬЭР ГАД1ЫЛАРЫ\n«Москва бирдэн бирэ гу-рулмаЗыб» кэламы чохдан диллэр ээбэри олуб. Бали. империЗа najтахты нечэ ил-лэрдяр ки, республикаларын Ьесабына тикилэрэк топда-гытмаз галаЗа чеврилиб. Вах-тилэ Бакы милЗончусу К. 3. ТагыЗевин дэ бурада мулку вар имиш.\nКечмиш ССРИ-нин паJтахты империЗа дагыландан сонра ез нуфузуну бир гэдэр ити-риб. ГаЗгылары бащдан ашыр. амма Москва Зенэ дэ Москва дыр. Ьэр евдэ кечэ-куядуэ иста су вар. БаЬа ой-са да боллуг адамлары узун яевбэлэрин чаясыхычы эза-бындан хилас едир. НэглиЗЗа-тыи, хусусилэ метронун ишиядаи шнкаЗэтлэнмэк ни-сафсызлыг оларды. 7—8 мил» }ов адамы Задириб ичирмэк. щраш тэ'мнн етмэк о гэдэр\nчох адам Защ^Зыр. Кундуз-лэр иша. кэзмэЗэ дэ бир о гэдэр адам кэлир. Мэркэзде коммунал евлэрда ЗашаЗанла-ры кечурмаЗэ, бэрпа вэ Зени-дэнгурма ишларина эн азы 100—120 милЗард рубл вэ-саит лазымдыр. Ишкузар ада мл ар бу ишэ пул харчла-мэЗэ Ьазырдьфлар, авазиндэ офис алмаг учун саЬа алыр-лар. Кезэкэлнмли бинала-рын муштэрйси чохдур. Ха-ричи инвесторла р да хусуси мараг кестэрирлэр.\nКекумэт програмында ишкузар маркэз Заратмаг учун нэЬэкк биналар тикмэк нэ-зэрдэ тутулур. Кансы бииа-нын бэладиЗЗэ, Захуд федерал мулюШат олдугу Ьэлэ дэ бэлли деЗил. 0злэщдирмэдан еЬт^ат едэн РусиЗа президента хусуси фэрмаяла БеЗук Театрын бинасыны девлэт мулкиЗЗэтв е'лан етмишдир. ТретЗаков галереЗасына, зоопарка да кез диканлар вар.\nСои вахтлар евсиз-ешиксиз-лар учуй хусуси далдаданачаг Зерлэри Зарадылмасы вахтилэ умумхалг мулкиЗЗэтиндан фаЗ-д ал ана билмаЗэилари соЗугдан елмэк горхусундан хилас етмишдир.\nМосквада ев алмаг асаи-дцрмы? Эзлэшдирилмиш бир-отаглы мэнзил 1,5 милЗон рубла сатылыр. Элнниз чи-биаяздэ олсун, чанаблар.\nКезэкэлнмли Зерлврдакя кеЬна биналар тэ'мир едилэр» кан дерд бир Звиы тоз кечир-мэЗэн торла эЬатэ олунур. Бу бурунчвк шэЬэри чирклэимэ-деи горуЗур. Аг дапздан ти-килмиш бутун биналар 70 илии чиркабындан тэмизлэ-ниб агардылыр. Бу, шаЬэрии каркэмини хеЗли кезэллеш-дирир. Аг биналар ичиндэ «Аг ев»ин хусуси Зерв вэ Ьермэти вар. МДБ узву олан елкаларин милли баЗраглары инди дв узу Москва чаЗына бахая «Аг ев»ин гаршысьшда далгалаиыр. Бир вахт Гызыл МеЗдандан, гызылы кэрпич-дэн тикялмяш Кремлдан вери-лэи фэрмаялар руслары (твк-чэ русларымы?) 'гыэыла бэ-ламэди. Керасэн, «Аг ев» тукэямэз пфватлар ус^идэ\nрэ Зазыб синэсиндэн асанлара санки Ьеч ким мэЬэл rojMyp. Мунагишэ эоналарында влду-рулэн оглунун интигамьгаы талаб едэн бир ананын гуссэ-ли чеЬрэси Ьэлэ дэ кеэумуи енундэднр. Уран елэЗиб Ьеч на с^уша билмадим. ToJ хончасы ШаЬидлэр xHja6a-ныида тутулан икидлэрими-зин габрини ал гырмыэы гэ-рэнфилларлэ бэзэмэкдэн Jo-рулмаЗан аналарымыз Зады-ма душду.\nБу шэЬэр топ-туфэнк сэ-синдэн, барыт гохусундан. елум хэбэриндэн чох узаг-дыр. Балка она керэ дэ ээ-кэ кэдэринэ ачыЗан Зохдур. Огуллары рус силаЬы ила эл-дурулэн аналарын аЬ-налэси анчаг мави екранлардая еиш-дилнр. Буна да е1рэшиблэр. Шукур едирлэр ки, дава онларын торпагында кетмиур, елей онлардан деЗил. Амма дахили бир нараЬйтлыг дуЗу лур. РусяЗаны Ьэр тарэфдэв буруЗэн мунагишэ рыв дай мупарибе аловуиуи гыгылчымы бура да Зетяшэ билэр. Вах овда...\nКалэлик исэ кечмиш ямое-рнЗаныи чалхаИтылы белка-лэриндэи верилэн гэрэзли-гэрээсиз хэбэрлэр дун Ja Ja Москва дан jajtump. РусиЗада ЗашаЗаи Ьамвэтэнлэрямнз Га рабагдая хабар тутмаг учун «Вести» программный бнри-ни да етурмурлэр. Орада нэ верилдиЗи исэ ма'лумдур.\nМеЬманхаиада 12 каналла верилиш кестарилир. ТуркяЗэ-нин «Интерстар» вэ «Шоу ТВ» програмлары кечэ-кун дуз траислЗасиЗа едилир. Де-Зирдкк балка Гарабаг Ьадиса--лари баредэ турк гардашлар оператнв ма'луматлар верэр ахы информасиЗа блокадасы ны о тарэфдан JapMara jax шы имкан вар. Амма Ьар кос ез хеЗирнни кудур. «Кеча ке-фи» вэ «Мерседес» удушла ры, корунур, даЬа мараглы дыр.\n\" ' ГЭРИБОВ,\n«Халг гметя»0ш мухбири. (АрДы вар) -\nИКИ РЕПЛИКА\nБАЛЫГ ТОРДАН JAH КЕЧИР-\nГаЗдадыр, газан гарышды->анын cajM артанда хервк дадсыз олар. ЬачыгЕбул кел балыгчылыгыньш да талеЗи беладир. Ьэлэ икинчи ДУН3® мтЬарибэси иллэрияде бура-даи чэбЬэЗэ вагоиларла ба* лыг кендэрклирдн. Соира-лар Эля БаЗрамлы шэЬэринда ре балыгартырма заводу тикилдв. Балыгчылыгла мэшгул олаи дикар ики муэсся-сэ Japaдылды. СаЬэиин инки шафы илэ элагадар чохлу гэрарлар гэбул едилди. Инди Эли БаЗрамлыда она гэлао балыгчы кооперативи, и чаре коллективи фэалйЗЗэт кестэрир. Качыгабул келу-нун овлыгы исэ артмаг эвэ-эина илдан-илэ азалыр.\nБу ил ичарэ тэсэрруфаты тячарэт ташкилатларына 100 тон сатлыг балыг кендармэ-лиЗди. Анчаг иидиЗэдэк Ьэ-мин балыгыи Ьеч учда бири да верилмэЗиб. Тэсэрруфа-тын Ьислама вэ дузлама сех-лэри бош даЗаныб.\nБалыг Joxca да. бэЬанэ ки\nШгг гэдэрдир. KyJa этраф нтин чирклэнмаси. рес-публикадакы BaraJJar. игти сади гармагарашыглыг саЬэ-нин ишини позуб. Балка да буна инанмаг оларДы. Анчаг Зол кэварларыида. ичтимаи наша муэссисэлэринда. ба зарда сатылан балыг лары кэ-рэидэ адам чаш-баш галыр Керунур. балыглар дв бячлэ-шиб: девлэт торундан Jäh I чир. баЬа гиЗматэ сатыдмаг ястаднклариндэн брвкоиЗер гармагыяа чая атырлар...\nЧЫРМАНЫРЫГ КЕЧМШ.\nБеш ил аааэл Саатлы шэ-Ьаринин кэпа рында, кичик мэнзэрали келуи саЬилиидэ\n240 Зерлмк сагламлыг эос сы вэ пионер душэркэси сал-маг гэрэра алыяды. Буиу Ьамы алгышлады. Амма дедя-лэр. кэрэк захынлыгдакы Му-гаи—СалЗан ирригасяЗа меш�� тэсэрруфаты идарэсинин би пасы секулсуи. Идаре кол лектяви, назирляЗин ишчилэ-ри нэ гэдэр Залвар-Jaxap ела-дилэр. Бинаны секмэЗэ еЬта-Зач олмадыгыва асаслы дал ил лэр кэтирдилар, мумкун ол мады. Бинаны да секдулэр устэлик етоафа сэринлик Ja Зан голлу-оудаглы нечэ ага-чы кекундэн гопардылар.\nМешэчилэр езлэри учуй бина тикдилэр. Сагламлыг очагынын тикинтисина 725 мня рубл харчлаяди. Соноа бирдэн-бирэ иш даЗанды. Инди тикинтИ меЗдаячасына уза-ная Зол-ризи от басыб. Ара Зерда кул кими бина ЬеЗиф олду. РэЬмэтлик Сабир де-мишкэн, чырманырыг кечмэ-ja ча] кэлмэмиш...\nТаЬир МУХТАРОГЛУ,\n«Халг гэзети»яин мухбири.\nЧамлы aA«MÍ9j9H9 сонунчу Д9ф» бахмагдам «тру Росте« м«Ьк9м«синин салонуна журиалистл«рд«м ■« Ьелак оланларын геНумларыидач башга х«}ли адам, «н чох да чааанлар, гоншулугдакы кис-титутда таНсмл алан т«лаб9-л«р толлашмышды. Накнмнн агаындан «елум «еаасына м«Ь* кум едмлммшдир» келмеле-рн чыханда Ьамыдан бери «ура» гышгыраи да, омлерла кмнокамеранын габегында «с-меч« тутмуш ЧнкатнлеЗа та-\nШа 9ТМ9КД9Н «тру скем|в-\nлара дырмашан да енлер иди.\nМан санкн ««puja*« гошул-муш салонун гаршылыглы гаддарлыг Ьнсси иле «Зуклеи-м«смии» чисмеи ДУПГРДУЫ Тмк«-тмиа едилмиш ушегыи анисы артыг иечеичи д«ф«1ди ки, «ону биае аерии» де)е чыгырараг гефесе серы чей «тырды. Ку гадыны аиламаг мумкун дур. Амма еиуи гатияле че р«фтар едече)иии душу-иеид« адамыи «аиына ушутме душур. Неле бир-бир^^риии кт«л«}«р«к урэ}и кечмиш аиа-лары лейте алмеге чумам on«-раторлары демирем — филеры да баша душмек олар, иш-лермиии хусусмЦети беледир, салоидакы Недиселерии дра-матиэмиии тамашачы|а чет* дырмаг лааымдыр. Нотта еда-лат мучессемеси елей Неким А» журнал ист л«р«, гетле je-тирилмишлории г oh у а«л ары на\nачыгча чымхырыр, чамаатла ел« терад« данышырды ки, чох адам галысындакы игмии бол« бу чур диидкрмир. Je-гии буиу имН етмек мумкун* дур — raj да-ганун кеалеиил* малмдир, «с«бл«р не« демир-Д«и д«|ил.\nНер ииЦм аялемег да, мух-телиф чур иееН «тамж де олар. Амане бир фнкир шымдан Ьеч чыХАмкр:\nЬ«|етымыаде иесе Кеч г сымде де)ил...\nЧмкатмло т ее чииеЗеткее фееянЦетм-ним Ьемсысе сеКрли аяыи je-эысы олдугу на ншаре аур-\nмушду. Онун ем керякк аехт-леры муитахем елерег елты мл дои бмр бош геядырыр, Кет-\nгуаДдм м Л fllfMil*\ntoi * У I# ГГ f\nими феммлиЗесм де — Кости-\n. 11лмАтме1е Т MllHHÉMBfl\nЩф, i е\nКоростннк — еиуи ее феми-лмЗесыме смрлм шекилдо беи-а«;мрди.\nXojp, Зогии ки, соЬрми буме Кеч бир еидмЗЗоти Зохдур ее Ростов гулЗвбеимсы биее repe гуоелерии кеидерди)и чеее деЗил. О, бу олкеде боЗуЗуб, бу елкемии де геддерлыгыиы в« луч лугу ну чвиымв чокмб.\nЧикетиломуи в'тирафлеры-иы, ому Зехшы теиы}еи едем-лерыи сеЬботими Зеедыгче де-he еЗдыи дерк едирдим км, еди коид ушегыиыи ео|уггеилы, серКесеб ее емеисыа имеем оачусуиа чеврилмеси Ьеч де геЗри-тобии деЗил, чох еди бир uiejAMp. Эаеелчо анасы егеыидем гечыртды ки, онун гердешыны ечлыг илмнде jep-ли кеииибеллер Зе)иблор, — бу, Чикетиломуи лсмхмкесыи-дам дерми чалыг кими омур-лум силиммеди. Сонра исе Зешыдлерымыи омуи еркеклии гебилиЗЗетиие истеЬеалерм, бирдеи-биро техники пошо моктобиидеии hep чеКетдеи сет лам таЗ-тушлерыие гаршы оида баш г ал дырам аоЬши па* хыллыг, поегуилуг {уаесы олем ииториат Зетапсемеларыиде 1772* чм ил дои бори «Гае погибли педагог во торбиЗочиимм\nае^ашлы ушаглорыЗла сыелыг отмоем, оеу бородо Зуксок фииирде ео токоббур* лу оле-оло оеуидои кучлу лор во иуфуеяулер геремжыида ачмалик дуЗмееы «иотаааемлыг компломсиио» чоарнпорок ем-да летоложм сексуеллыга со-боб олду. Илк елум Ьеднсо-си вехты, ааеКа 177б-чи меде 9 Зашлы Лема ЗоиетиеЗемаш\n»егаамАв П пШып\nмыш готяииде ое гуееесиидеи гурбамы уеорми-\nДО мутлег б#рл#шммш\nТ*Чмиетиле ееуие ие. ла* эым ол^гуиу дегиглошдмр-ди ее буиу ила де иефес ал-Накнм Акуб-AOAHjHM« коре е, 12 ее Ьеесеслмгде им-еелеЗыб. Чмиетмло маршрут леры деЗитерои мухто-\nгерлере — Урал Tejf есыидеи тутмуш Укра|иеими лея иче-рмпорнн«д«к Ммекми, леик адеммстемое гоча домирдеи елей бу мех луг гувеетлм, сеЗуггеиЛы, кхтире* чы. сеЗыг оечу(е чеермлир-дм. О, чииеЗоти Зехыилеш-дырмага, плеилешдмрАаеге aj-лерле вахт итирмеЗи бачерыр-ды — еле Петрос\/аи феммли-,алы таныш гедииы «утлое гыеы иле ееуиуи олмаЗан ба* гыме гоиаг колме|е те Ьеааии бедбехтлер раеылыг вороночек дня« тутмагдан усвима-мышды. О, саатлерла ее гур-баиымы иелеЗмр, ему Ьеесело •е Ьогмгото чох охшеЗаи сеЬботлери иле ееуие мемммш-сомро исе еввеячодеи\nшичесиио елдуро бмлирди. О, бирче самм|«дв Ьоашо одо-рои мое гырпымыида бутун •ариамтлеры иетур-rej одиб ушаты секидои гырете чокмр ее кур иедиш-иелмшли jo лун уч мотрлм)индоки келлугда гмко-тмко до#ра)ырды.\nS2 готлми Ьоч бириидо бмр-чо доио до не, бмрчо домо до уиудулмуш бмр wej, ио ДО су-бут талылма|ыб. Чикатило ое мудКиш ошуиу сои доги гоj«-де« девам «тдиркб. Кебе\nолуидуту куи, jo'ии 1970-чы ил Moia6ptm 20-Д« о, «ад«и чыхераг лиае учуй гоишулуг-кафе)« кетмишди, ем-Ь«р еЬтимеле гаршы ичми-де бычег, ил, веаолии иоедир-* дм}и портфели до влияв вл-мышды.\nМоЬкомо Чииетилоиу атлы башыида олаи адем Ьосеб вт-мишди. Амме она нормал имеем дома)# адамыи дили дои-мур. Be еемиимче, Неким Л Акубчемое Чикетилвиуи мшии-до . психиатр Бухвмовскиним ролуиу иеЬег jopo шичилтме* je чоЬд едирди, е, Сербски иистмтутумда «бир )ытым ели-мин» Чииетилоиу гоЗулмуш •ехтдам бир е) де вртыг oj-ронмоси ее Нотте оку мяв беглы мотбуат комфренсы кечир-м«сиии иаНаг Jepo есебилиило хатырлеЗырды. МемЗекыи тв-рихчеси Нем Неииаалор, Ком криминалист лор, Ком сесио-логлер, Ком до одобиЗЗетчы-лер учуй тоНяилдои,\nЛ«ШМОКДОМ отру Ч4М а« акту ал даеториелдыр. МоКе бу чур тоКлил миди, ааоКкома просос мндом сонра чрифт\nyuwu МАОАГПЫ |ЫЯ\n, !|м|» а мам\n«Леесамомавр\n17\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-20-1992-p-3\/","date":"2017-03-29T21:09:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00271-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3675815761,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3675815761089325, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08319639414548874, \"sah_Cyrl_score\": 0.08236802369356155, \"kum_Cyrl_score\": 0.07092397660017014, \"tyv_Cyrl_score\": 0.05145851895213127, \"tat_Cyrl_score\": 0.042479876428842545, \"udm_Cyrl_score\": 0.03903324156999588, \"crh_Cyrl_score\": 0.02789255976676941, \"eve_Cyrl_score\": 0.020085357129573822, \"kir_Cyrl_score\": 0.01639382913708687, \"alt_Cyrl_score\": 0.015608408488333225, \"krc_Cyrl_score\": 0.015402060002088547, \"bxr_Cyrl_score\": 0.014587245881557465, \"nog_Cyrl_score\": 0.01337851770222187, \"kbd_Cyrl_score\": 0.012650101445615292}","num_words":14764,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.418,"perplexity_score":73156.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 25, 1991, Baku, Azerbaijan\n^an 1992 f\nАЗЭРБАХЧАНЫН ИCTИГЛAЛИJJдTИHИ ТАНЫМЫШЛАР\nA39o6tJmuH Xaprer Иш-лар Назарля]я дяшюматнк кавалларла беле бнр мэ'-лумат алмышдыр кя. Мон-голустан Халг Республюса-сы Кичик Девлат луралы-нын невбедэнканар сесся-Jacbi Á38p(tej4aHHH ва МДБ-нян дяхэо Ъамтэ'сисчиларя-НИН. haoena КуряустаныН ястнглаля^атяннн Монго-лустан тэрэфиндан танынды-\nрыяы. Ьабела ондарла дяпдо-матяя мунасибатдар japa-дылмасывы гарара алшшь ДЬф. •\nЬамян каналларла Азар> ба]чан Республикасыяын истиглалн]]атннин таиынды-гы Ьапында Литва Ресщгб-лякасы Аля Советияян 1991-чн ил 20 декабр тарихля гарары да алынмышдыр.\nA3aPEAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫИЫН КУНДдЛИК ИЧТИМАИ-СЖАСИ ГЭЗЕТИ\n• эемы т^чг.идв го- I М( 253 (21620) |улнущкур. 1\nЧ*ршмв», 25 декабр 1991-чи ил.\nГи)мети 20 гелии (абуие учум 6,5 гелии).\nиммати дли мандФЕлэииии радаар шиллы\nМятбуатда яябяр ■•рилди|м ними, дакаб-\nрыя 2Э>да АзарбаНаи Распубликасыиыи прази-\nдаити А. Н. Муталлибов ичтимаи||атин иума|анда-лари ила карушмушдур. О, мустагил давлатларнн— качмнш ССР Иттифагы распубликаларыиын баш-\nчыларыиыи дакабрыи 21-да Алма-Атада качирил-миш карушунуи |акуилары Наггында ма'лумат вар-мишдир.\nтан .р£11тбе1рла;ри«и« Ашга-бадда '.чашвэ'рзп« к€«»рИл}ди. Виз бу просеслйр« дипгз!т!ла »элajи¡p(ди^{. Мувафи1г сэиэ|Д-.тэри .те1Ь'лил адчр, ресз1уб-лиианьш' баш(чы!ла.ры ила М€1слаЬ©пла1ш!И1рдик аэ шги И0тича]э К8)лдик: Д|Л1мйчАта каруигундан имтина етмак бизим 1ся4аси вэ идтисвди тэчРНДИ'чизэ «сзбаб склар, .республинаньш • '6ejнв|Лixaлlr а;иам|дэ танынма1сьрны чаггии-лащдир81р вэ ООН нэти|че|дэ\nМИЛЛИ ТЭ-Ь|ТуК5!СИЗ(ЛИ]ИмИ39 чцэди 2И^]ан вуращы. Гыса-сы, иаадики Ьа-лда Т51чри|дчи-лик, 63 гьгаына гашныб >гал-'М1а1г бизич м.ил1Я|И ч^афе-ЛЕ|римиз8 а1чыг-а»шкар зи^дД иди. Бир сезона, бу |«л чус-тгlГИiЛ'ЛíиJИl^^иlзи ну мазиш ег-днplмэJ^^н пис «у|ИуЛ8|СИ 0|Ла|р-ды.\nАзарба^чан щрезидевтв А^тма-Ата|да карушуи 1цечэ кeч^диjИlнlД8H. орада на «илпи разылашцуиалаю алдэ ■^дил-диjиlнlд^эн данышарвдн квс-тэр-мшидир: Дчырыны де,]й|м ик, бизи !Ьеч КИ.М бу Кбрушэ чаты-рмырды. Уоталик, Азе|р-ба]'чая Рбсп1уб1ти1касы -п(ре-З1^двн!тиния кв)лиши, даньь шыглар|да иштрира-кы бэ'г!И-лэри тм кез!Л0ни'Л|.\\ьэ13, бааигасгары учуй ксз хоша-К8(лмеэ 0|Л|ду. Э>лб8ттэ, Азар-бaj;чa^нlдa'кы бэ'зи д»1цвалпру-Ьи^блардэн. ^tДB-Jэ бир чур мунасибэт K6cт^lpилмадиjин-деи Ал1ма-Атада хаю^рдар 'И[диЛ8)р, бирхирдилар ки, Аз^р-ба>ча« игт»са1ди €)чак1да1шлы1г 'Ьаггында юазИ1ш н|Асэал1шма-JыIб. Бутун бушар ан азы Азарба^чаиа м{уа|]ш дб,рэь ч-с^да мшфи муиа^ибегг ]0|ра-дьрмасыеа имман верир|ди.\n|Му.шав1И|р.т1эри1н и-ткин ке-руш\\тн'дэ сэнедлар еисре,рт-дарин И|щти|р1а1кы ила наз£(р-дгн кечирила!ркгн инсаи Ьу-тупларъшьш позу1Л1дугу вэ етникара|сы м'^тхацдателэрин баш вepдиjи ,реапу|б|ли(кала-рын бирли.^э гг'бул е|ди!л1м€|си-нин М51гсадэу}рушугу«а шу1б-Ь€)Лб(р ифада ол^тхурду. Гэ-ра|ра а(ЛЫ1Н|ДЫ ки, бу чэсэла дав, зет башчь^лары тарефин^ дан .музакира €(д»л1с1И1н. Jaл-нъцэ бу1Н)да« сонра Азарба^-Ч8.Н Решубшикасьшъш гцды бутун санадлара са|лы!Н[цы ва бизим ну|ма]е1н(далар керу-шун санадцри узарих^а та1м Ьугуглуо »yмlaJsiнjдaлaJp ними ишlЛ¡slмaJa баш лад ыл ар.\nВиза а]дындыр кй, муэ]* Jaн даирэлер Азэрба)чанын бирликдэн канарда галма-сыны чох иста]ирдилэр. Бу Ьалда Азарба]чанын даны-шыгларда олмамасы онла-рын в03иJJэтини jyнкyл-лэшдирэрди. Девлэт баш-чыларынын керушунда да вэзиJJ0т тэкрар олунду. Ла-кин ахырда Ьамы бела га-рара калди ки, Алма-Ата ба-Заннамасинин габул олун-масы бирлик иштиракчыла-рынын узэрина инсан Ьугуг-ларына амал етмак барада еЬдаликлар гoJyp.\nА. Н. Муталлибов кечмиш Иттифагыи дикар респуб-ликаларынын Алма-Ата са-зишлэринэ гошулмасы перс-пективлариндан данышараг демишдир ки, керушда Кур-чустаны республика Али Совети садринин биринчи муавини ва баш назирин муавини тамсил едирдилар.\nА. Н. Мугэдлибов демиш-дцр: ВилдиЗийИз кими, де^ набрын 21^да май Aэ)Э|pбlaJ• чан Реопубликасыньш президент» свла|к»ивтлЧчон кс-тчй|)ад9 еда|ре1к АЛма-Атада бир тв|рихи 1М»р1Ьа1ле«« та-мамла'.'-ыб АаЭ|рба]ча1иынде1в-л<эт кими инкишафьв^ ;ени девр ачан, нечэдиш Ит-тифалын .рвопубли1кар1!а!рь1 Э|ра1сья4да' мунасиб9тла.р1Ин ке>|з<цив1ТЧа Jeни сачи|>аси-нин аюасыны 1x>Ja.н бир сыра санадларэ имза аггмыша.м.\nвз аЙ18!миИвтина керэ бу Ьаднсаляри БританиЗа и.м-пepиJaiCЫны!н дарылма)сы, Аврала Игтисади БíфлиJи. шя ]а(раш1а)сы, |а'ни 'ДУ«]а-нын харитасияи дajíИiшaн ке-оси]а!си дajишик|Л^инлap|Л6 му-гaJJfcд етмеж о[ла(р. Алма-Атадакы cиJacи •Ьаднсанин •ма'накгы тарих« «поханын дэJИ)ШMl0(Cвдяp. Мураискаб. зид|диЛ1атли тюталахтгаризм епахасы гytprгajpíды. \/Уяигвр девлат сисггвминин датыр-.ма.сы баша чатщы. Муста-ГИЛ дбвлэтрерий реал гуру-чуду гу балшпанды. Бу л,рк>-сеса онлар гаршылыглы разылыг, нбнулдулук, рады-лашмала{р асасъпнда башла-.дьвлар ва бунуила му,рэ*икаб пз>ас1есэ чи|дди !Ь.угуги бу-■неора )ара^1|л|ды.\nССРИ^нин мвв(чу|длугунуя гурпармасыиа чаггия ки, чид-дн шубЬалгр ва Ja е''ги|раз-лар ол1сун. Си]а|си просесин буту« об^ктив ке|ди1ши бизи Аувма-АтаДа бела бир гврар габул €т.ма]а кагтириб чыха|р ды ва. бунун гаршЫльгглы су-мав^-л ола« кугуги ргрмйлзяидириинмеси баш вврди. Си;рр д€ijил «и, дев-лат гуруму кими Оо®ет Иттифагы дагылыб ащдеи душ-ду. Вазсты «ечлвдш с,о®ет систамини оаоола^маг (у»^ун бутун таигэббуолвр а>б©1с и1ди. Усталяте, бу ташаббуолэр ке-ниш сойиал башыпозуглуг горху(Су дaшь^Jы|p. |1вни Ja-ра��ан республикалар вэ дун-)а1дакы уму^ми сабитлик учгун та'Ьлука^а чеариладди. Бу дYJyнYH мвдани шал^илдэ ач1>|л|.ма|сьшы бутун кечмиш Итггифвгын халллары, яYнJa\nдввл!0ТЛ0|ри Кб31ЛЭ(Зи1р!ди!.Лб1р.\nЛупаслави^анъш деИшеггли иу-мунаои Ьгймымызын козу .та-багьвддадыр. Бунун нейхаяк нува Д6ВЛ10ТИ лй|г}асьи|да те.к!ра,р олуймасы -мушлига-сиз, сч]аси учуруш чеври. л© бкларди.\nА. Н. Мугг81Л1либ!01В да1Ьа со«|ра демищд^ир: Мо'Лумдур ки, Азарба^чайда Ьеч да Йа-мы Алма-Ата квр|ушун|а тО-рефдар де:«1дди. Ьэтга керушу иннар етман, бирди-Jэ пошудмамат чсм'ыръпшлары ешидилиф, 11еггта 'мусггашл деялатлернн баш|чы;л1%>ыны« кврушун» кетмамак тшлиф рлунурду. Ин1дики .вЭlaиJJaт-да мl0»c0Л8!Jв йу чур Jaнaдu-магын JalHЛЫlщлыFы кун ними aJiдьgвдыip. Бел;© >мигJalC-лы ка^^анин биза а*Цд ол-.ма{дыгыны нуман етман, би> ЗИ.М да та<ле]имизия Зг.е'лл олу»ду?у 614Р (гурумда иш-тирак етшмвк са)дэча си]а|си сйЬв -о'лмаэды. Бу, 1ма'на1сыз бир та|р1слик оларды.\nХатцрладым ми, Алма-Дта керущунда« вввал Минск то-шебК^су олриущцу. Сонра' чсэ Оргта A)cиJa вэ Лазахьвс-\nГамсахурдианын иштирак етмамэси Тбилисидэки вэ-зиJJaтл0 изаЬ олунду. Бал-тикjaны девлатлара кэл-дикдэ, а]дын олду ки, бу республикалар .езлэринин бирликдэ иштиракы фор-масыны назэрдэн кечирир-лэр. Бундан бащга, Румы-ниЗа в» Болгарыстан да бир-ли]э Jaxындaн мараг кес-тэрирлвр.\nСонра Aзэpбajчaн прези-денти Алма-Атада габул олунмуш гэрарлардан да-нышмышдыр. О демишдир ки, алты сэнэд арасында Минск сазишинэ элавэ кими протокол да имзалан-мышдыр. Бу сэнэд биpлиJэ дахил олан ' республикала-\n?ын мустагил девлэтлэр ирли]инин Ьугуц бэрабэр-ли}и асасында Japaнaн девлэтлэр ОЛДУГУНУ MYЭjjЭH едир. Бу о демэкдир ки, бирли]ин дикэр иштиракчы-лары кими, AзэpбaJчaн да онун тэ'сисчилариндэн би-ридир. Бари башдан нэзэрэ а л маг лазымдыр ки, девлэтлэр сазиши тэсдиг едэн-дэ ез гejдлэpини вера би-лэрлэр. Бирли]ин дахилин-дэ эмэкдашлыгы тэнзим едэн еонракы санэдлэр бу ге]д-лэр нэзэрэ алынмагла Ьа-зырланачагдыр. Бизим да дузэлишлэримиз вэ гeJдлэ-римиз вардыр. AJдындыp ки, парламент дэ бу мэсэ-ла барэсиндэ ез фикрини ceJлэja билар.\nБэ'зэн бела нараЬатлыг-лар вэ Ьэтта гэнаатлэр ифа-Д9 олунур ки, ]арадылан бирлик Jeни маркэзэ чеври-лэчэк, МИЛЛИ девлэтларин -узэриндэ гурум кими фор-малашачаг, бир сезлэ, мэр-казлэшдирилмиш структур-лары олан кечмиш Итти-фаг девлэтина oxшaJaчaг. Лакин бу барада сеЬбэт бела кеда билмаз. Усталик, икимэ'налылыгын. бу ба-рэдэ мухтэлиф ]озумларын вэ сез-сеЬбатин габагыны алмаг учун керушун иш-тиракчылары ху^си олараг разылашдылар ки, бу бирлик девлэт, 1ахуд девлэтлэр узэринда дуран гурум де]илдир. Хусуси гeJд ет-мэJэ дэJ0p' ки, бэJaннaмэj0 гол чэкан девлатлар бир-биринин эрази бYтeвлYjYHY вэ мевчуд сэрЬэдлэрин то-хунулмазлыгыны танымаг вэ буна Ьермэт етмак барада разылыга .кэлдилэр.\nА. Н. Муталлибов демишдир: СилаЬлы Гуввалар Ьаг-гында мэсэлэлэр кениш му-закирэ едилди. Бела Ьесаб едирэм ки, бу мэсэлэдэ Алма-Ата керушунун башлы-ча с��надинин — бэЗаннамэ-нин мэтнинэ вэ руЬуна асас-ланмаг даЬа догру оларды. Вурада деЗилир ки. бир-лашмиш команданлыг ан-чаг Ьэрби-стратежи гуввалар узэринда галачаг ва нува силаЬына ваЬид нэзарэт сахланылачагдыр. Ади си-лаЬларла элагэдар мэсалё-лэр дэ тэнзим олунур. Ук-раЗна вэ АзэрбаЗчан пре-зидентлэри тэсдиг етдилэр ки, стратежи силаЬлардан башга бутун силаЬлы гуввалар онларын сэлаЬиЗЗэтинэ ке-чир. ^\nГарара алынды ки. бир-лиЗин девлэт башчылары кечмиш Иттифагын СилаЬлы Гуввалэринин ислаЬаты-на дайр сон тэклифгэри Ьазырламаг учун декабрын 30-да Минскдэ топлашсын-лар. Белэликла, ез силаЬлы гуввэлэримизин Зарадылма-сы учун чидди асас, Зени кучлу такан Зараныр.\nСонра республика пре-зиденти игтисади сиЗасэт\nмэсэлэлариндэн данышмыш-дыр. Алма-Атада бу мэсэлэлэр дэ музакира олун-мушдур. Президент демишдир ки, керуш мустагил\nдевлэтларин ез валЗутасыны бурахмаг Ьугугуну . тэсдиг\nетди. Анчаг гарара кэлдик ки, Зени пулларын тэтбиг\nедилмэси МДБ узвлэри ила разылашдырылмалыдыр ки, бир-биринэ зэрар вурмасын.\nБиз бу стратежи сиЗаси хэттин контекстиндэ Гэрб ила игтисади эмэкдашлыга догру, игтисадй планлары-мыз учун Ьалледичи эЬэмиЗ-Зэти олан иредитлэрэ догру Золумузу асанлашдырырыг.\nАзэрбаЗчан президенти да-Ьа сонра демишдир: ГеЗд едим ки, биз ез мэнафелэрими!з-дэн, суверенлиЗимиздэн, мус-тэгиллиЗимиздэн бир аддым да кери чэкилмэдик. АзэрбаЗчан Республикасы бирли-Зэ дахил оларкэн миллэтин али мэнафелэрини раЬбэр тутур. О, Зени Авропа—Аси-За БхфлиЗинин Зарадылма-сында иштирак едэрэк мус-тэгил девлэтин бутун асас принсиплэрини вэ эламэтлэ-рини горуЗуб сахлаЗыр: ез\n..ордумуз ва пулумуз, АзэрбаЗчан вэтэндашлыгы. гору-нан сэрЬэдлэримиз, кемрук-ханамыз, Ьэр шеЗимиз ола-чагдыр.\nБуну да Задда сахлаЗаг ки, бирлиЗин гапыларыны Ьеч КИМ багламамышдыр. Бу га-пыла\/р ачыг галыр. Лазым кэлсэ, ЬэЗат мэчбур етсэ, бирлиЗи Ьэмишэ тэрк етмак олар. Лакин инди бизим гэ-рарымыз, Ьеч шубЬэсиз, МДр-нин бутун узвлэри * тэ-рэфиндэн Ьермэт вэ рэгбат-лэ гаршыланмыш. харичдэ баЗэнилмишдир. Одур ки, бу мэ'нада Мустагил Девлэтлэр БирлиЗи боЗундуруг деЗил, индики мэрЬэлэдэ бизи дун-За бйрлиЗинэ говушдуран чидди сиЗаси аддымдыр.'\n• А. Н. Муталлибов Алма-Ата керушунун Jeкyнлapын-дан данышараг демишдир: Республикаларын там истиг-лалиЗЗэт элда етмэси Золун-да манеэ олан ССРИ лэгв едилмишдир. Нам дэ бу, ела бир формада едилмишдир ки. империЗа структурларынын галыглары учун Ьеч бир им-кан галмыр. Мэсэлэн, бир вахтлз|р чох гудрэтли олан Ьэрби сэнаЗе комплексинин тэшэббусу Зенэ ала кечириб кеЬнэ гаЗдалары бэрпа етмэси учун имкан галмамыш-дыр. ДунЗа девлэтлэри тэрэ-финдэн мустагил республикаларын беЗнэлхалг мигЗас-да танынмасы, онларын БМТ-Зэ вэ дикар беЗнэлхалг тэш-килатлара габул едилмаси 30-лунда манеэлэр арадан гал-дырылыр. ССРИ-нин парча-ланмасынын гаршылыглы Е)рази иддиалары учбатындан лабуд сурэтдэ мубаЬисэлэрэ вэ тоггушмалара кэтириб чы-хара билмэси тэЬлукэси со-вушур. * БирлиЗин тэшкили онун иштиракчысы олан девлэтларин Ьэр бириндэ де-мок)Г)атик просеслэрин арды-чыл инкишафы учун даЬа элверишли шэраит Зарадьф. Милли азлыгларын мудафиэ-си кечмиш Иттифаг девлэт-лэринин эразилариндэ Заша-Зан бир милЗондан чох азар-баЗчанлынын талеЗи учун тэшвиш Ьиссини арадан кету-рур. Стратежи тэ'Зинатлы об-Зектлэр системинэ дахил олан обЗектлэр истисна олмагла, кечмиш ССРИ-нин СилаЬлы Гуввалэринин эмлакыны вэ структуруну (республика Ьа-кимиЗЗэт органларынын сэ-рэнчамына низамлы шэкил-дэ. мубаЬисэсиз ва мунаги-шэсиз кечирмэк имканы 1а-ранмышдыр.\nИгтисади ислаЬатларын\nразылашдырылиыш шэкил-дэ ЬэЗата кечирилмаси да биртэрэфли тадоирлэр нэти-чэсиндэ мумкун олан зэра(р-дэн республиканы горуЗа би-лэр. БирлиЗэ дахил олмагы-мыз турк республикалары вэ халглары ила ан'энэви дост-луг вэ Захынлыг мунасибэт-лэрини горумага вэ кэлэчэк-дэ меЬкэмлэтмэЗэ кемэк едэ-чэкдир. УкраЗна ила гаршы-льп'лы фэалиЗЗэт девлэтлэр узэриндэ даЗанан структур-ла|ры бирлик пэрдэси алтын-да барпа етмак учун Ьэр чур чэЬдлэри вэ мустагил республикалар арасындакы мунаси-бэтлэрдэ Ьэр Ьансы амирли-Зи дэф етмэЗа имкан верэчэк-дир. Лери калмишкэн. керуш заманы АзэрбаЗчанын ва Ук-раЗнанын мевгелэринин 3^* хынлыгы ез ифадэсини тап-ды. Онларын мевгеЗи би|рли-Зин узву олан мустагил дев-лэтлэрин мустэсна Ьугугла-рыны Ьэр Ьансы шэкилдэ мэЬдудлашдырмага Зол Bfp-мир. Намин мевге сазишин бу ва За дикэр муддэалары-нын Зозулмасына еЗни мунасибэт кестэрилмэсиндэ дэ ифада олунду.\nА. Н. Муталлибов даЬа сонра демишдир: Нам АзэрбаЗчанын, Ьэм да Брмэнис-танын сазиши имзаламасы вэ бирлиЗэ дахил . олмасы бизим! арамызда мввИуд\nолан мунагишэнин дуЗуну-ну ачмага имкан верир. Брмэнистанын Даглыг Га-рабаг иддиаларьшдан ал\nчэкмаси вэ дахили ишлари-мизэ гарышмамагы еЬдаси-1нэ кетурмэси, Азэрба^а-нын азсаЗлы ермэни эЬа-лисинин Ьугугл^ына Ьвр-ìja вэ оу\nмат етмэЗэ\nуу Ьугуглар\nучун реал тэ'минатлар вер-мэЗэ пазыр олмасы бела бир гэрар учун асас ола билар.\nДунЗа муЬарибэдэн без-мишдир. О, чэбЬэлашма . ру-Ьуну габул етмяр. Зор мевгеЗиндэн сиЗасет, маса-лэлэрин зор ишлэтмакла Ьэллинин бу чур тазаЬур-лэри вэ 3& бела чэЬдлэр беЗнэлхалг ичтимаиЗЗэти бе-зикдирир. УмумиЗЗэтлэ, гаршылыглы асылылыгын вэ гаршылыглы баглылыгын баша душулмэси, кэркинли-Зи арадан кетурмэк, сиЗаси Золлар тапмаг сэ'Зи инди дунЗа сиЗасэтиндэ устун меЗлэ чеврилир. Биэ сулЬ тэшэббуслари деврунэ гадам гоЗмушуг. Этраф алэм ила мунасибатларимизи гуран-да да буну назарэ алмалы-ЗыЬ.\nАзэрбаЗчанлылар Ьэр ка-син чавабыны вера бикэр-лар. Лакин биз . сулЬсевэр миллэтик, Зенилэшэн дунЗа бирлиЗи гаршьгсында езу-музу мэЬз оу чур кестар-мэлиЗик. Бунун учун исэ, Гарабагы мудафиэ етмаклэ, Ьэддини ашмыш миллатчи-сепаратчыларын тэзЗигини даф етмаклэ биз илк нев-бэда Брмэнистан ила мунагишэнин Ьэлли Золларыны инадла ахтармалыЗыг. Мух-тэлиф сэвиЗЗэлэрдэ кечири-лэн бутун керушлэр, даны-шыглар кестэрир ки, Ер-мэнистанда да зиддиЗЗатлэ-рин бу сых дуЗунуну ачмага. касиб атмаг деЗил. маЬз ачмага сэ'З кестэрэн гуввэ-лэр, адамлар вардыр. Бу чур аЬвал-руЬиЗЗэнин эЬэ-миЗЗэтини шиширт^эк лазым деЗил. Лакин бунла-ры нэзэрэ алмамаг да ол-маз. Л. Тер-ПетросЗанла сеЬбэтлэр вэ Ьэр ики прези-дентин мушавирлэри арасында кечирилэн эмали сеЬбэтлэр биздэ аз да ол-са никбинлйк Зарадыр. Умид едирик ки, рэсми нумаЗэн-\nдэ ЬеЗ'атларянин вертол-Зотун гэзаЗа уграмасы ила элагэдар Зарымчыг гал-мыш данышыглары Захын вахтларда давам етдирн-лэчак. Истэрдим кн. Ьамы буну билсин: сявилизасяЗалы дунЗа бирлиЗин сулЬ даны-шыгларындан вэ гаршылыглы мэгбул сааишлэр элда едил-мэсиндан башга Ьэр Ьансы дикэр гарары тэсэввур ет-мир ва буна Зол вермяр.\nПрезндент Ьар касий халг гаршысында, евлад гар-шьюында вэтэндаш мэс'-улиЗЗэхиндэн данышаркэн демишдир: Биз бу аддымы\nатаркэн гати амин идик ки, Бирлик онун Ьэр Ьансы бир узвунун мустагиллнЗини зе^ь рэ гэдэр дэ маЬдудлашдыр-мыр. Эксинэ. чох зиддиЗ-Зэтли олан индики кечид мэрЬэлэсиндэ олдугча чидди, агрылы проблемлэрин арадан галдырылмасына. мэсэлэн. АзэрбаЗчан девлэ-тинин эрази бутевлуЗунун горунмасына хидмат едир.\nО демишдир: Биз инди\nела бир заманда ЗашаЗырыг ки. ачыг деЗим: Ьеч кимин шахси иддиала^Зк, сиЗаси платформалары раЬбор тут-мага бир вэтандаш кими Ьаг-гы Зохдур. БирлиЗэ гошул-магымыза калдикда иса ман адамларын умуми ра'Зина диггэтлэ гулаг асырдым, Залныз бир шеЗи — про-сеслэрин^ динч инкишафы-ны. чэбЬэлэш.мэнин истисна олунмасыны, чэмиЗЗэтдэ кэркинлиЗин ва зиддиЗЗэтла-рин арадан галдырылмасы-ны арзулаЗан адамларын эЬвал-руЬиЗЗэсини. умуми меЗллари эсас кетурурдум. Эминам ки. Ьэр Ьансы пар-тиЗа ка 3& Ьарэката мансуб олдугуна бахмаЗараг Аэар-баЗчанын Ьэр бир вичдан-лы ватандашы Алма-Ата разылашмаларына Зуксак шахси мас'улиЗЗат Ьисси ила Занашачаг. Чох умид едя-рам ки, республика парла меитинян музакярасинэ ве-рилачэк бу мугавила мудафиа олуначаг. Бунунла бела парламент аЗры-аЗры груп-ларын, фраксиЗаларын ва Ьэрэкатларын мэнафелари-ни деЗил. умуммилли мэ-нафелэри эсас тутмалыдыр. Она да умид едирэм кн. парламент сазиши ejpaHanaiT вэ ез эмали таклифларини ва дралишларини верачэк-дир. Парламентин дузэлиш-лари бу санади зэнкинлаш-дирэчэк.\nСонра республика президенти индики мэрЬэдэдэ дахили сиЗасэтин эн муЬум истигамэтлэриндэн Данышаркэн геЗд етмишдир ки. Ьар шеЗдэн эввэл, бу. базар му-насибэтлэринин формалаш-дырылмасы саЬэсинда ла-зыми ганунверичилик акт-ларынын Ьазырланмасыдыр. О демишдир: Бела актлар\nолмаса, биз дунЗа игтисади мэканына дахил ола билма-рик вэ Ьэмиша кери гала-рыг. Биэ халгын талеЗини муэЗЗэн едэн бу ганун ла-ЗиЬэларинЯн габул едилма-сини бундам сонра да ке-чикдирсак. ела гуввалар та-пылар ки. имкан душам кими бизи АзэрбаЗчан халгы-нын фираванлыга чыхмасы учун Ьеч бир иш кермамак-дэ кунаЬландырарлар.\nА. Н. Муталлибов ахырда демишдир: За ман бизи\nчэтин бир Зол аЗрычында гоЗмушдур. Эминам ки. *та-рихин ан чатин саатларын-да олдуру кими, АзэрбаЗчан халгы бу дафэ дэ мудриклик, тэмкин кестэрачак ва ез тале Золуну дузкуи муаЗ-Зэн едачак. (Азаринформ).\nКЭНДЛ8РЭ ЛЕНИ БАСГЫНЛАР\nДаглыг Гарабагда ва рес-публнканын сэрЬэдЗаны ра-Зонларында вазиЗЗэти сабит-лэшдирмэк ва сулЬ Заретмаг саЬэсинда АзэрбаЗчан тэрэ-финин кердуЗу тэдбирлэрэ бахмаЗараг, бурада вазиЗЗат каркин олараг галмагдадыр. Брмэни Зараглылары Зени-дэн кэндлэрин дннч сакинлэ-ринэ, АзэрбаЗчанын Ьугуг муЬафизэ органларынын ну-маЗандэлэрина. Ьабела Ьэрби гуллугчулара басгынлар едирлэр. АзэрбаЗчан Дахили Ишлэр НазирлиЗинин мэ'-луматына керэ, онлар декабрын 23-дэ зиреЬли техника-нын кемэЗи ила Эскэран ра-Зонунун азэрбаЗ[чанлылар ЗашаЗан Мешали кэндини шиддэтли атэшэ тутмуш, сонра иса кэндэ Ьучум ет-мишлэр. блдурулэн вэ Зере-лананлар вар. Онларын арасында гадынлар. гочалар вэ ушаглар, Ьабела АзэрбаЗчан Дахнлн Ишлар НазирлиЗинин эмэкдашлары. республи-\n>)с Мухбнряннзнн гв|ва мэ*думатлар 4-чу са'\nка Мудафиа НазирлиЗинин эскэрлари вар. Керулан тэд-бирлэр натичэсиндэ Ьучум даф едилмишдир. Дараглылар беЗук итки вермишдир, он-лардан тэгрибэн Зуз нафэри мэпв едилмишдир.\nЕла Ьэмин кун Шуша ра-Зонунун МалыбэЗли канди Хан КЭНДИ тэрафдэн ракет вэ артиллериЗа атэшинэ тутул-мушдур. Лерли милис ше'бэ-синин эмэкдашы Ьэлак ол-мушдур. Ермэни гулдурла-ры Ьадрут раЗонунун Даш-башы ВЭ Баназур кэндлэри-нэ да атэш ачмышлар. Ил-кин мэ'лумата керэ, азэрбаЗ-чанлылар ЗашаЗан мэнтэгэлэ-рин ики мудафиэчиси Ьэлак олмушдур. Республика Дахили Ишлэр НазирлиЗинин емэкдашлары вэ АзэрбаЗчан Мудафиэ НазирлиЗинин эс-карлэри Зараглылары дэф ет-мишлэр. Кери чэкилэн раглылар чанлы гувва вэ техника сарыдан беЗук итки ве-рирлэр. (Азаринформ).\nнегталэрдэн верднЗн сон да дарч ояуяур.\n29 ДЕКАБР УМУМХАЛГ РЕФЕРЕНДУМУДУР\nЪАЗЫРЛЫГ ишлари баша чатыб\nВяш Ва]рамлы шэЬар ич-ра ЬакимиЗЗэти апараты-ныи акт салонунда АзэрбаЗчан Республикасы рефе-рендумунун кечирилмаси ила элагэдар мушавирэ олду. Мушавирадэ шэЬ^ин идарэ ва -муэссисэ рэЬбэр-лари, референдум мэнтэгэ-лэринин сэдрлэри вэ узв\nлэри, ичтимаи тэшкилат-ларын ' нумаЗэндэлэри иштирак едирдилар.\nМушавирэни шэЬэр ичра ЬакимиЗЗэтинин башчысы Р. МеЬдиЗев ачды. Даирэ референдум комиссиЗасынын сэдри Э. БабаЗев референдума Ьазырлыг ишлэриндэн бэЬс етди. Топлашанлара\nмэ'лумат верэрэк билдир-ди ки, артыг референ;огм-да СЭС верачэк tuahap са-кинлэрииин сиЗаЬысы тар-тиб едилиб. . мэнтагэлэрэ кендэрилиб. 18 мэнтэгэнин, Ьамысында, Зэ*ни шэЬарин бутун сечки мэнтэгэлэриндэ Ьазырлыг ишлари там баша чатыб.\nШэЬарин наглиЗЗат. ра-бита ва хидмат саЬаларннин рэЬбарларина рефе]^иду-мун Зуксак с��внЗЗада кечи-рилмаси ила алагадар бир сыра тапшырыглар вернлди.\nВашф АВБАГОВ, 9дя BaJpaMAi гаакар нч-ра luuaÍMjJaTM аяараш-яыя шя*ба ЫТДЦР\"«\nМИЛЛИ И€TИГЛAЛИJJaTИ Б9РПА ЕТМЭЛИ\nАзэрбаЗчан Республика-сынын девлат истиглалиЗЗэ-ти масалэси барэсиндэ ре^-рендум арэфэсиндэ АзароаЗ-чан Республйкачылар Пар-тиЗасынын Мэркази Ичра-иЗЗэ Комитэси АзэрбаЗчан халгыны декабрын 29-да умумхалг сэсвермэсиндэ фэ-ал иштирак етмэЗэ чагыр-мышдыр. Мурачиэтда деЗи-лир: Ики эсрэ Захын муд-\nдэтдэ келэлик боЗундуругуну чиЗинларнндэ дашымага мэч\nбур едилмиш халгымыз Ьа-мин кун ез азадлыгына. мил-ли истиглалиЗЗатинэ вэ суве-ренлиЗинэ СЭС верачэк. Рес-публиканын .ичтимаи-сиЗаСи ЬэЗатында чох муЬум Ьади-сэЗэ чеврилэчэк референду-мун Зекунларынын хусуси эЬэмиЗЗэти олачаг. АзэрбаЗчан халгы ез милли истигла-лиЗЗэтинэ сэс вермакла ил-лэрдэн бэри давам етмиш ке-лэлиЗинэ сон гоЗачаг. умум-бэшэри дэЗэрлэрэ. беЗнэлхалг\nЬугуга баглы олдугуну, зулм ва асарэтлэ барышмазлыгы-ны нумаЗиш етдигачэк.\nМурачиэтда дапа сонра де-Зилир: Референдумда фаал иштирак етмак вэ республи-канын девлэт истиглалиЯ»-тинэ сэс вермэк ез квкуму-зэ вэ зэнкин милли ирсими-зэ гаЗыдыш демэк олачаг. мэ-ДэниЗЗэтнмизин чичэклэнма-си учун кениш уфуглэр ача-чаг. ИстиглалиЗЗатин бэр-гэрар едилмэси игтисадиЗЗат сапэсинда итирдиЗимиз Ьу-\nгуглврын. мулкиЯат ва оз тэбнн сарватлэримизин саЬн-би олмаг Ьугугларынын бт-пасы демэкдир. иалныз бу Золла биз керилнЗин дашы-ны атар. республиканы дуяЗа-нын янкишаф етмиш елкэла-ри чэркэсина чыхара бяла-рик. Анчаг бу Золла биз Ва-тэнимизин е'тибарлы муда-фиэсини тэ'мин едар. Аза{й баЗчана динчлиЗини вэ амин-аманлыгыны г^З'гара била*, рнк.\n• Аз9римформ\n• СИТА\n-6- БАКЫ:\n0»ДУ ДАГЛЫГ ГАРАБАГЫ Т9РК ЕДИР\nАзэрбаЗчан тарэфи Даглыг Гарабагдан планлы шэкилдэ чыхарылан hai^JH дэсталэрин Ьаракэтняа мане ол-мур. АзэрбаЗчан дахили ишлэр назиринин биринчи му-авнни Рамиз '-Мэммадов Азаринформун мухбиринэ бил-дирмишдир ки. Ьэрби дэсталэрин Ьэракэтинэ Залныз ермэни Зараглылары мугавимэт кестэрирлэр. Мэсэлан. онлар силаЬ ишлатмэклэ ЬэдэлвЗэрак дахили гошунлар бел-масини тэрксилаЬ етмиш. онун силаЬыны вэ Ьэрби тех-никасыны ала кечирмишлэр.\nМОСКВА:\nчершенБЭ кунунедек кезле1вк\nССРИ президенти Михаил Горбачев чэршанбэ куну мэркази телевизиЗаиын ахшам информасиЗа програмы ила чыхыш едачак (Москва вахты ила саат 21-дэ) вэ ССР Иттифагыиын Зериндэ Мустагил Девлэтлэр БирлиЗинин Зарадылмасы ила алагадар ез гэрарыны е'лан едачак.\nПрезидентин мэтбуат хидмэтиндэ СИТА-нын мухбиринэ верилэн мэ'лумата керэ, буну о, ез апаратынын хидмат раЬбэрлэри ила дунэнки мушавирэсиндэ билдир-мишдир.\nССРИ АЛИ СОВЕТИ JEKVH ИЧЛАСЫ КЕЧИРЭЧ8К\nССРИ Али Совети бутун И мустагил девлэтин парламентлэри тэрафиндэн Алма-Ата разылашмалары тэсдиг едилдикдэн вэ Ьэмин девлэтларин башчыларынын Минск керушундэн сонра Зекун ичласы кечирэчак. Дунай Иттифаг парламентинин ЗУ*ары палатасы олан Рес-публикалйр Шурасынын сессиЗасында бела гэрар габул едилмишдир. Белэликла, куман едилдиЗи кими, бу, ахы-рынчы ичлас олмушдур.\n-Ф- АШГАБАД: •\nДЕПУТАТЛАРЫН ФЭАЛИлатина ХИТАМ ВЕРИЛМИШДИР\nТуркмэнистан президенти мэтбуат хидмэтинин республика гэзетлэринда дарч олунмуш мэ луматында де-Зилир: кечмиш Иттифагын парламентиндэ республика\nны тамсил етмиш халг депутатлары групу ила Туркмэнистан президенти Сапармурад ИиЗазовун керушунда Ьэмин депутат групунун Москвада фэалиЗЗэтинэ хитам вермэк гарара алынмышдыр. Бу гэрар декабрын 26-да республика Али Совети сессиЗасынын тэсдигинэ верилачэк.\nТБИЛИСИ:\nьекумет еви 1Ениден лташе\nТУТУЛМУШДУР\nДекабрын 24-дэ саЬар тездэн Ьекумат еви гаубиса-дардая ва зиреЬля траяспо0т1отрдан Зеимдаи атеша тутулмушдур. Бу барада СИТА-иын мухбирина Кур-чустан баш назиринин биринчи муавини, харнчи «шлар назири Мурман Оманидзе телефонла ма'лумат вермишдир. О демишдир ки, сэЬэр саат б-дэк тэгрибэн 30 нафар влдурулмуш, 150 нафар Зараланмышдыр. ДаЬа дагиг мэ'лумат вермак Ьэлэлик мумкун деЗилдир. Гамсахурдиа-нын автоматларла силаЬланмыш тэрэфдарлары мудафиа-ни давам етдирирлэр.\nОманидзенин дедиЗинэ керэ. «Президент Гамсахур-дианын сэЬЬэти нормалдыр. О, Али Советин бннасын-дадыр ва ону тэрк етмак фивринда деЗилдир».\n5с Тэфоиат 3-чу саЬнфэда.\nАЛМА-АТА:\nГАЗАХЫСТАН ПАМАМЕНТИ МДВ-nnn\n1АРАДЫЛМАСЫ ЬАПЫНДА САЗИШИ ТЭСДИГ ЕТМИШДИР\nДекабрын 23-дэ Газахыстан парламенти Мустагил Девлэтлэр БирлиЗи Зарадылмасы Ьаггында сазиши тэсдиг етмишдир. парламент уэвлири нУ»» ^ симЬы\nбирка тадбирлэр Ьапында дерд республиканын сазишиии\nтэсдиг етмак Ьаггында да гэрар гэбу та..,«™\nСессиЗадв АзаЫ5аЗчан . Республикасынын, Беларус\nРеспубликасынын. гыргызыстан Ер-\n}ул етмишла\n'le;\nиЛППа^0ВП01Пв а ал^» ^ .г ж —•••••I»\nманистан Республикасынын. ЕстониЗа Республикасынын, ЛатвиЗа Республикасынын, Литва Республикасынын, Молдова Республикасынын. взбакистан Республикасынын, РСФСР-ин. Тачикистан Республикасынын, Туркмэииста-нын вэ УкраЗнанын девлэт истиглалиЗЗатини'танымаг Ьаггында гарар габул едилмишдир.\nМИНСК:\nЖИРИНОВСКИНИН БЭ1АИАТЫ\nВладимир Жириновски Беларус девлат телевизиЗасы ила чыхышында демишдир: «Калан илии апР®лийда Ьа-кимиЗЗэт башына калсэм, буна исэ Ьеч бир шубЬам зохдур. Алма-Атада МДБ Ьаггында сазиши имзаланЗанла-рын Ьамысы девлат чеврилиши тератмиш адамлар кими маЗда зиндана салыначаг».\nО демишдир: «Анчаг так ман билирэм ки. гаЗда-га-нуну нечэ Заратмаг лазымдыр. Президент олан кими го-шунлары даЬа ДвЗТШ Ьазырлыгы вэзиЯэтина ка-\nтирачаЗам. Милли силаЬлы бирлэшмэлэрин 72 саат ар-зиндэ силаЬы тэЬвил вермэЗон гулдурлары мэЬв едилэ-чэклар».Амге\/иш ИШИ КОНФРАНСи Т1ШКИЛАТЫНЫИ «пн YSBYflYP\nНуфу» дамр*см Гсрби Афримадаи Шарга Аси.. )а)адаи, Иидои«аи)адаи Саиагаяадаи ианмш араэиии аЬата адаи, мусаямаи хаяпмрыиыи CM)l|fM, игтиса-ди аа мадаии дурумуиу аяагаяаидиран Бу таш* иияат распубяииамыаа аа истмг11аяи))атинм ма1мам. паидирмаи ¡ояларыида на км мм имианяар ачыр!\n* СдЬИФО 2,-Ч(иКвНД УМРИНД! K6ANMIIP\nБу торлаг угруида шаНмд олаи Вятан огуллары мазарларцнда раЬат yjyja бмлирларммТ JoKca 4aJ-кандо инди да тшуЛуш ганмм к^илмишикТ\nэ)с Хусуси мухвяришн* Ьаяает Гасюювуя геЗдларяя-да ЧвЗяаяд верыларыядая се1|бат вчылыр.*\n♦ СЭЬИФЭ Зе\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-25-1991-p-1\/","date":"2017-03-26T22:52:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00216-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.418268621,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.418268620967865, \"sah_Cyrl_score\": 0.07255061715841293, \"kum_Cyrl_score\": 0.06961029022932053, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06892254203557968, \"eve_Cyrl_score\": 0.0510355606675148, \"tyv_Cyrl_score\": 0.030097804963588715, \"tat_Cyrl_score\": 0.02528471313416958, \"crh_Cyrl_score\": 0.023736603558063507, \"udm_Cyrl_score\": 0.02341875433921814, \"nog_Cyrl_score\": 0.016022643074393272, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015338663011789322, \"kir_Cyrl_score\": 0.014176206663250923, \"dng_Cyrl_score\": 0.012017842382192612, \"kbd_Cyrl_score\": 0.011917082592844963, \"alt_Cyrl_score\": 0.011486019007861614}","num_words":14324,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.462,"perplexity_score":69632.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 17, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТИ ♦ ctHTÌAW ил. -f w «м\nKOPAHbOJAAH hdJdMAH\/lbl ХвБдР\nелэнлэр, иткин душэнлэр вар-\nСент]абрын 14-дэ сэЬэр 6.15 радэлэринде Коранбо] ра]онунун Бузлуг ва Баш Гышлаг кэндлэри ракет вэ топлардан атошэ тутулмуш* дур. Брмэни гулдурларын иевбэти тачавузу нэтичэ-СИНД0 АзэрбаЗчан ДИН-ии милис эмэкдашлары — мн-лис капитаны С. Бэдэлов, милис сержанты Н. Ьэм* зэ]ев, милис мaJopy В. Фэ-рэчов, милис капитаны Н. Эли]ев вэ ики ]ерли сакии Ьэлак олмушлар. Бунда н\nэлавэ уч милис ишчиси вэ кэнд Совети сэдринин муа-вини Ф. Зе]налов ]аралан* мыш, уч милис ишчиси иткин душмушдур. Ep»Ì0HH 1араглылвр 50-ja гэдэр ма-шын вэ 6 БТР-лэ Ьучума кечмишлор. Тоггушма зама-ны ермэни тэрэфи хе]ли ит-«и вермишдцр. Азэрба^чан ДИН органлары b93HJJ0to нэзарэт едирлар. • Вази]]эт кэркин олараг галыр.\nА. ЗEJHAЛOB.\nФЕСТИШ АЧЫЙДЫ\nОтан чума республика стаднонунда ндман еЬтнрас-лаоыны муснги садалары аваз етиншднр. Ьавши куи бу-рада нвя Ьафта давам сдачак поп иуснгнсн шоу-фестава-ш ачылмытиф. Бакы ШаЬар Ичра1д|а Комятаси сад-ршош муавннн Ф. Хасполадов ^Jyк мусигя ба|рам11Ш1 тотдашаилары саламламышдыр. Совра фестнвалыв таш-хилат комнтасюшн садрн ва спонсору «Интеркео-т^с» бе1яалхалг елмя-техннкн комплексняяи президеяти Б. Халилов чыхыш етмяшдир.\nКИРОВЛАР еЛДУРУЛМУШДУР\nХэбор вердщ)а®1Из «ими. ермэ(ни гудяурлар Ордубад ра>о(н.унун еразисиндэ ики «юбаны мфов К0ту1рмуш, 1250 баш впо}уну суруб апар-мьнпдылар. Онун чавабыцца ИС0 Ороубад сакинлэ!ри, Ле-реван—Лафан оэршишад га-тарыны сахламышдылар. Сен-тJaбpьш 14-дэ Нахчыван Мухтар Республикасы Али Мэчлисинин С0ДРИ Ь. Эли->евл0 Ерманистан Республикасы Али Совегшшн сэдри Л. Tep-IIefгpocJaнын телефон свЬ(^пиндэ элдэ едиглмиш ра-зылына ке|рэ огурланмыш го]уш1��рын бир 11исс0си га]-тарылмьшцдыр.\nЕрмвнистанын рэйбери чо-банларын ахтарылдыгыны\nбиддирмиш »0 СЭР«»*ШИ44 ГН-\nтарьшым бурахыямасьшы ха-Ьиш етмишдир. JepeeajH—Га-н гагары разылыга эсасон\n'афан cTancKjacb*ia )ола са-лыимыш, Нахчьшаи эраэи-СИЦД0 гагарларьш ЬэрекэгИ' бэрпа едилмишдар.\nЪэмин кун ifKH 1респу6ли»-ка рэйберимш телефон даны-шыгьшда биядирилмишдар ки, ордубадлы чобанлар ер-гулду!рлар тэрефиндэи вддурулмущдур. Хэлил Халилову« вэ Эшреф Чэфаровун м€Jидлэpи Ордубад—Гафан сэрЬэдиндэ тапылмышдыр.\nСердар ЭЛШЕВ, «ХГ»-нин мухбири.\nНАХЧЫВАН.\nАЗЭРБАЛЧАНЫН МИЛЛИ ОЛИМПИЗА КОМИТЭСИ ОЛАЧАГМЫ?\n«1. Мэ'нави тэкамул наминэ бе!н0лхалг конгрес В9 ajpu-aJpM ОЛК0Л0Р onHMOHja о]унларыны гадим ан'она-лара pHaJar етмаклэ муаснр формада дирчалтма]и зару-\nри Песаб едир.\n2. 01унлара бутун влкаларии ндман бнрлнкларнни да'ват етмэк лаэымдыр. hap бир олка ]алныз ез ватан-дашлары ила тэмсил олуна оилар».\nБу сэтирлар Бе]нэлхалг Oлимпиja Комитэсинин\n(БОК) 1894-чу илдэ Парис конгресинда гэбул едилмиш харти)асындан — эсас сана диндэн кетурулмушдур. Ьэ-мин санэда эсасэн Азарба)-чан Республикасы да БОК-ун узву ола билэрди. Ла-кир на 1918-чи илдэ АДР-дэ, на да сонралар Совет Азар-ба)чанында бела олмады. Сэбэби а)дындыр; эсрин оввалларинда кэнч демократии республикада на Ьавэс-кар идманчы (xapTHjaja ке-рэ олимпи)а о)унларында jaлныз Ьавэскар идманчылар иштирак еда билэр), на дэ цдманла мэшгул олмаг. учун шараит вар иди. Бас инди, XXI асрин астанасында вэ; 3HJJ0T нечадир? Лузлэрлэ олимпи)а. дун)а. Авропа чемпионумуз, елачэ дэ бе)нэл халг стандартлара чаваб верэн ндман гургуларымыз вар, Девлэт мустэгилли)и-миз. суверенли)имиз Jox иди, ону да бу )ахынларда алдыг. Амма Пала дэ идма-нымыза азадлыг, мустэгил-лик BepMaJa талэсмирик. Прибалтика республикалары, Курчустан, Укра)на, Бело-pycHja Нала дерд-беш ил эв-вэл ез мустагил милли олим-пи)а комитэлэрини JapaT-*мышлар. Нэтичэдэ Литва, Латви)а вэ Естони)а артыг БОК-а дахил олмагдадыр. Азэрба)чанда иса ез милли олимпи)а комитамиз )охдур. Идман рэЬбэрларимиз садиг\nвэ мути тэбээлар кими Ьэлэ дэ )ухарыдан эмр, кестариш кезла)ирлэр.\nВиз республикамызын та-нынмыш мутэхэссислэрин-дэн Азарба)чан олимпи)ачы ларынын дунэни, бу куну ва сабаЬы барадэ ра')лэрини бил-дирмэсини хаЬиш етмишик. Бу кун сез ССРИ Олимпи)а Комитэси paJacaT Ье)'этинин, ССРИ Идманчылар Иттифа-гы идарэ hej'aTHHHH узву, ССРИ-нин эмэкдар мэшгчи-си Лашар Мэммадовундур.\n— hap ишдэ олдугу кими олимпи)а комитэмизин )арадылмасында да сез jox ки, кечикмишик. Мараглы бурасыдыр ки, A3ap6aj4aH-\nда Милли Олимпи]а Комитэси ]арадылмасыны Ьэлэ беш-алты ил эввэл Москва езу бизэ тэклиф етмишди. Лакин о вахт бу ишэ республикада башга мунасибэт варды. РэЬбэрлик белэ фи-кирдэ иди ки, девлэт мус-тэгилли]и олма]ан бир республикада Милли Олимпи-Ja Комитэси JapaTMar перс-пективсиз вэ мэ'насыздыр. Лэ'ни милли комитэ ]арадыл-cajAbi белэ Азарба]чан ид-манчылары ]алиыз ССРИ-нин сечмэ коллективи hej'a-тиндэ чыхыш едэчакдилэр. Виз бу фикрин сэЬв олдугуну инди анла]ырыг, A3ap>6aj-чанын девлат му.стагилли-JH бэрпа олундугдан сонра. На гэдэр кечиксэк дэ инди A3ap6aj4aHbiH Милли Олим-nnja Комитэсинин japaдыл-масы кунун вачиб тэлэби кими гаршымызда ДУРУР-Бунун учун идманчылары-мыз да вар, идман гургуларымыз да. Мухталиф 6ej-нэлхалг федерасиЗаларла эла-гэлэримиз кифajэт гэдэр-дир. Тэбиидир ки, кэнч мустэгил девлатин идманчы-лары учун белэ ме'тэбэр ja-рышларда мутлэг галиб кал-мак вачиб шарт олмамалы-дыр. Эсас мэсэлэ бе]нэл-халг ]арышларда мустэгил тамсил олунмагдыр. ШубЬэ етмирэм ки, белэ олдугда мэшгчиларин, мутэхэссислэ-рин вэ идманчыларын да ез ишлэринэ мунасибэти кекун-дэн дэ]ишэчэк, мэc'yлиjjэти артачаг. Лакин бутун бунлар сонранын ишидир. Инди эсас вэзифэ тэ'чили олараг Милли ОлимяиЗа Комита-сини japaTMar вэ БОК-а да-хнл олмагдыр. Елэ билирэм ки, республика Идман Комитэсинин рэЬбэрлэри 6v вачиб иши тэ'хирэ салмадан ]ахын кунлэрдэ Ьэлл едэчэк-лэр. Истэрдим ки, Азэрба)-чаиын бутун танынмыш мэшг чи вэ мутэхэссислэри, ид.ман-чылары Азэрба)чанын Милли Oли.мnиja Комитэсинин 1арадылмасы барэдэ кечик-мэдэн рэ'Злэрини билдирсии-лэр.\nСалар АСЛАНОВ, «ХГ»-ннн мухбнри.\nРЕДАКСИ^АДАН: Ьерматлн охучулар, сизи дэ ич-тнмая Ьэ]атымызыя муЬум саЬалэрнядвя бяря олая бу масэла яла элагадар музакяра1э дэ'ват едирнк. Pa'j вэ, тэялнфларннязн кезлэ1нрнк.\n...Ба|рам башланыр. СаЬнег «Сталкер» групу да'вэг олунур. Онун (рэЬбари Ан дpej Державин де]ир;\n— Бaкb^ja калан куи Мэр-кэаи телевиаи^аньш «За!ман» пр€>гра1МЬ1нда ресяубликаньгз-да вг»ИlJlJarIMн олдугча агыр олдугуну хебер вердияер. Амма будур, бир неча куадгр кезал 'шаЬориниадэОин. Ба-кь^а вэ онун сакинлэринэ Ье1ран олмушуг. Aзэpбajчaн-дан алдь1гым хеш тоессура-ты узу« муддагг Xaтыpлajaчa-гам. Арзум будур ки, белэ мусига баОрамлацры тез-тео кечиршюин. Бej\\'к си]асатчи-лэрин едэ билмэдиjини муси ги едэ билэр ва етмалидир.\nФестявалда ССРИ-1НИн та-ньшмыш поп-улдузлары нла ]анашы республикамызын Ьу-дудларындан кэнарларда се-вилэн lгэмJepлилiaíмшиo да чь1хыш едачэклар, Бунлар-дан бири «Аси^анын саси» мушги мусабигэси|шн дипломанты Сввил haчыjeвa ила ела фестивальш ачыльииьшда сеНбат етдик:\n— Бело фестивалларьш кечи.рилдн1и башга шаЬа.рла-рэ — Лал1^а, Jyp.мaлaja, Со-ч»jo Ьэмиша гибта едирдим-\nАхы Бакы кeзэллiHj^и ила бу шэйзрдэрин Ьеч бириндэн ке-,ри галмыр. Усггэлик халгы-нын аличэнаблыгы, ^ сакинлэ-ринин мусиги AyjyMy, мадэг MHjjOTH ила даЬа устундур. Закнимча, ил к фестивальш ajarbi caJaлы олачаг. Бела тадбирлар бизим учу« ан'эна-ja чев.рилачвк.\nСевилин арзусу табиидлр. Фестивальш тэшкилатчььлары да бела душунурлэр. Лахын вахтларда Бакы бeJнoлxaлг мусиги фестивалларьшЫ1Н па. -тахтларындан биринэ чеври* лачак.\nBajpa.M давам едир...\nВ. эзизов,\n«ХГ»-ннн мухбнри.\nАзФрбаН** Рвспубятсвсы Хмг ТэНсиям Няэмртф«\nВ. И. ItoNNN адуиа\nАзекАМАН девлет педагожи университети\n1991—19Ф2-ЧИ д*рс или у\"»»* ш#'в*<нн»\n|»|аии таЬсил, нствЬсмлтдаи «¡рм��магла!\nдинлайичилэр гавулу е'лан едир.\n1. Ибтидаи твНсмя пвдвгокикасы ва матодикасы\n2. Падагокика, психопоки1а (мактабагадар)\n3. Умуми техники фаилар ва амак\n4. pHjasMjjaT\n5. Ким)а, алааа биолоки|а\n6. Чографи]а, алава биолоки)а\n7. Ибтидаи Ьарби Наэырлыг ва физики Tap6nje Наэырлыг ша'басииа canaja муассисаларииии,\nтикиити, нагли)|ат ва рабита ташкилатларыиын, совхоз ва колхозларыи коидаришм ила там орта таЬ-силли ва ахырыимы иш ¡ариидаи аи азы ики ил фа-силасиэ иш стажы олаи габагмыл фаЬлалар ва кол-хозчулар, Ьамчинии Совет Ордусу сыраларындан бурахылаилар, Ьабала мактабда азы ики ил фаси-ласиэ иш стажы олаи пионер баш дастэ раНбар-\nлари габул едилирлар.\nCanaja муассисаларииии, тикиити, иагли|]ат ва рабита ташкилатларыиыи, совхоз ва колхозларыи штатлы парти|а. комсомол ташкилаты катиблари, Намчииии Ьамкарлар иттифагы комиталари садрла-ри Намии ваэифалара сачилаиадак ан азы 2 ил фаН-ла ва ja колхозчу кими ишламишларса, онлар ha-зырлыг ша'басииа габул олуиа биларлар..\nCanaja муассисалари, тариф дарачаси узра амак Наггы алаи лаборант ва иазаратчилари до ha-эырлыг ша'басииа каидармак Нугугуиа маликдир-лар (амак китабчасыида бу кими ишчиларии фаЬлэ KaTaropnjacbiHa дахил олмасы хусуси гв|дла тасдмг\nедилмалидир).\nССРИ Давлат Нафт МаНсуллары ила ТэчНизат Комитасииии тaбaлиjиидaки ташкилатлар там орта таЬсилли фаЬлалариии (иафт базасы опараторла-рыны, нафт базасыида иасос гургулары ва танзим-чи машинистлари, алактрик чилиикарлериии, та'-мирчи чилиикарлари) Ьазырлыг ша'басина кандара биларлар.\nАхшам ва rMja6M умумтаЬсил мактабларини 6и-тиранлар талаб адилана гадар иш стажына малик-дйрларса, Ьамии ил Наэырлыг ша'басииа габул\nолуиа биларлар.\nКолхозчуиуи иш стажы онуи колхозда Нар таг-вим или учун Myajjan адилмиш минимум амак-кун (адам-кун) иормасыиы japMna jвтмpдикдa дузкум Набаб олуиур. Минимум амак-куи (адам-кум) иор-масы колхозчу китабчасыида кастарилмали, колхо-зуи садри ва баш муНасиби тарафиндаи тасдиг\nедилмалидир.\nОрта ихтисас ва орта техники паша мактаола-риии ajann битиранлар Намни мактаби битирдик-даи, 2 ва ja 1 ил ишладикдан соира Наэырлыг ' ша'басина каидарила биларлар. Бу шартла'кй,'ой-лар каидаришдан габаг ики илдаи аз oлмajapaг фаНла ва ja колхозчу кими ишламиш олсунлар.\nТехники паша мактабиида таНсил муддати На-зырлыг ша'басииа габул замаиы иш стажы са-\njbmMbip.\nНаэырлыг ша'басина кондарияамларин нами-зaдлиjи муассисаларии, колхоз ва совхозларын умуми jыfыичaглapыидa каииш музакира едилма-лидир. Динлвjичилapии сечилиб каидарилмаси иши, Намкарлар иттифагы ва комсомол ташкилатлары-нын замаиати ва фаал иштиракы ила качирилмэ-лидир.\nСовет Ордусу сыраларындан бурахылан шахс-лар хидмат атдиклари Нарби Нисса команданлы-гындан ракторун адыиа кандариш ва тасдиг олун-муш xacHjjaTnaMO тагдим атмалидирлар.\nОрдудаи бурахылыб Нарби Нисса комаидаилы-гындан кандариш катираи ва габул муддати гур-тардыгына кара Наэыр��ыг ша'басима дахил ола билмajaн шахслар бурахылдыгдан соира Наисы\n-4- Азэрбв|чанын 9н сеаим-ли поп-групларыидам бири — «Караан».\n4- Стадионун гамыш чыЕыр лары pare ме)данынв чеарил-мишди.\n4- «Сталкер» групу «а Дер-жавинм ила бакылыларын пмш-вазына чыхыб.\n4- Канк естрада улдузу Се-вил Начы{вва.\nФото Ч. Ибвдовуидур.\nAHviaHHH СБВИНЧИ\nАзэрба)чан Дахили Иш-лэр Haзиpлиjинин 1-чи мустэгил Нэрбилэшдирилмиш jaHFHHceHAypMa Ниссэсинин кичик сержанты Афиг Сэмэ-довун кезунэ Jyxy кетмир. Ахы, неча дэ кетсин; инди онун евиндэ уч аглаган кер-пэ вар. Тибб ишчилэри онун арвадына — илк дэфа ана олмага Ьазырлашан К. Сэ-M0AOBaja екиз ушаг догачагы-ны габагчадан десалэр дэ о, бу пе]гэмбарли]и тэбэссум-лэ гаршыламыщды. Керунду-Jy кими, шубЬалэр абэс де]ил-миш. Амма Ьамы jaныл-мышды: Ьэм кэнч ана, Ьэм\nмутэхэссислэр. Кэмалэ-уч керпэси догулмуш-ики оглан ва бир гыз. КерпэЛарин Ьамысы лап сечмэ ушаглардыр, учэм учун чэкилэри дэ ]ахшыдыр; 2 килограм, 1 кг. 600 г. вэ 1 кг. 200 г. Ана да, ушаг-лар да езлэрини ]ахшы Ьисс едирлар.\nБелэликлэ, бу аила дэр-Ьал чохушаглы аила олмуш-дур. Кэнч ана да JanrbiHAaH муЬафизэ идарасиндэ ишлэ-jHp.\nБэла такчэ бурасындадыр ки. учэмэ вэ онларын анасы-кезэл гуллугун тэ'мин\nдэ\nНИН\nдур\nедилди]и догум евлндэн чы-хан кими аилэ га]ыната еви-нэ га]ьлмышдыр. Бурада исэ, нечэ де]эрлэр, HjHa атсан je-рэ душмэз.\nМувафиг ташкилатлар чохушаглы Сэмэдовлар аила-синэ тез ев верилмэси барэдэ тэ'чили га]дада душунмэ-лидирлэр. Ахы, аилэ башчы-сы ]ангынсендурма кими муЬум вэ мзс'ул бир ишдэ чалышыр. Ьэм ушагларын, Ьэм дэ 6eJyKjiap«iH bojaTbi ва истираЬэти учун нормал шэ-раит олмалыдыр.\n(Азэринформ).\n¥.ЪШ\n17 CEHTJABP\nШэрг ра]онларынын бэ'-зи ]ерлэриндэ сэЬэр гыса-муддэтли Jarbim ]агачаг, даглыг pajoнлapдa думай олачаг. CaHHjaAO 3—8 метр сур'этлэ шэрг кулэ]и эсачэк. Аран ра]онлавр1нда 25 — 30 дэрэчэ, дагларда 15 — 29 дэрэчэ исти олачаг.\nБакыда вэ Абшерон ja-рымадасында сани]адэ 9-14 метр сур'этла шимал-шэрг вэ шэрг кулэ[и эсэчэк. Температур 26 дэрэчэ олачаг.\nАзарба|ааи Республикасы Халг ТаЬсмпн На*ирлм|ч 14 НеМРвЛИ ТЕХНИКИ ПЕШв мактвБинии\nФИЛИАЛЫ\nбаза муассисаси — Бакы нами та'ммрй зааоду ила бирликда 1991—1992-ии даре или учун ашагыдакы ихтисаслар узра\nШАКИРД ГаБУЛУ Е'ЛАН ЕДИР.\n1. Електрик га|иагчысы.\n2. Ками та'мири чилинкари.\n3. Ками алактрик чиНазлары гурашдырв1иысы.\n4. Ками гаэаичысы.\n5. Caиитapиja тахникасы чилинкари; газ га|наг-чысы.\n6. Радиоалактрон апаратларыиыи ва чйЬазг.ары-нын гурашдырычысы.\n7. Електрик авадаилыглары узра апачтрик.\n8. Дулкар.\n9. Торначы.\n10. Раиксаэ-сувагчы.\n11. Карпулу край машииисти.\nМактаба 9, 10, 11-чи синифлари битирмиш 30 jaшынaдaк оглаи ва гызлар габул олуиурлар. Дарс-лар Азарба]чаи аа рус диллариида качирилир. ТаНсил муддати 10 ajдыp. Совет Ордусу сырала-рындан бурахылаилар учун гыса муддатлмдир (6 аа 1,5 а)дыр).\nМактаба дахил олунаилара а|да 80 манат тага-уд варилир.\nОрду сыраларындан бурахылаилара алава олараг муассиса тарафиндаи ихтисасларыиа yjfyи ajдa 243 маиатдаи 261 маиатадак тагауд варилир. ИстаНсалат тачрубаси замены шакирдларо наНар jaмajи муассиса тарафиндаи 70 фаиз куэашгла ва-\nташиилатларда мшламалармидаи асылы олма|араг иавбати даре илинда Наэырлыг ша'басииа дахил\nола биларлар.\nОрду сыраларындан бурахылаилар Соа.ИКП МК-иыи ва ССРИ Назмрлар Соватмнии 1983-чу ил 17 janaap тарихли гарарыиа асасаи «Имтмjaзлы Ну-гуглар Наггында шаНадатнама» ва ССРИ Назирлар Соватмнии EajyK Ватаи муНарибаси алиллари ва ои-лара барабар тутулаи алиллар барада 1981-чм мл 23 фаврал тарихли 209 намрали гарарыиа асасаи «сВатаи муНарибаси алили васигасм» ва ja «МуНа-риба алмлииии имти|азлы Нугугяары аасмгасм» са-надларинии суратими (если шахсан тагдим олуиур) ■армакла Назырлыг ша'басииа габул олуиурлар. Ьарби Ниссадаи кандариш ала билмajaи канчлар да #3 саиадлариии али мактабии Наэырлыг ша'басина тагдим еда биларлар. Бу шартла ки, тархис олум-дугдаи соира 3 aj муддатимда caMaja муассисала-ринда, колхозларда, совхоэларда, тикиити, Harflnj-|ат ва рабита ташкилатларыида ишласиилар ва ора-даи кандариш тагдим атсинлар. ^\nОрду сыраларындам бурахылмыш шахслар хидмат атдиклари Нарби Нисса комамдамлыгы тара-фиидаи варилмиш кеидариша Наисы али мактабии адыиын jaзылмacымa 6axMajapar, истадиклари али мактабларин Назырлыг ша'басииа тагдим атмак Нугугуиа маликдирлар.\nЬарби Нисса команданлыгыидам варилаи каи-дариш Совет Ордусу сыраларындан бурахылдыгдан сонра бир ил муддатина а'тибарлыдыр.\nЬазырлыг ша'басина кеидарилаилар бу саиад-лари тагдим атмалидирлар:\n1. Хусуси формада ракторун адыиа jaэылмыш ариза.\n2. Ьазырлыг ша'басина кандариш (форма №-1)\n(форма №-2).\n3. Орта таНсил Наггында саиад (если).\n4. 3X4 см. алчуда башачыг чакилмиш 6 адад\nфотошакил.\n5. Эмак (колхозчу) китабчасыидаи чыхарыш.\n6. 086\/У намрали формада тибби вpajыш.\nПаспорт ва Нарби билет шахсаи тагдим ади-\nлир.\nГабул комисси|всына тагдим едилаи бутуи са-надлар |ухарыда кocтapилдиjи кими Назырлаима-лы, тарихлари таза олмалы, саиадлари имзала|аи шахсларии со|адлары, влача да маНур ва штамп\nа|дын охунмалыдыр. ^\nЬазырлыг ша'басииа динлajмчилвp али макта-бин ректоруиун Ta'jMH атди|и хусуси KOMMCcnja та-рафиндан кечирилан мусаНиба joлy ила габул едилир.\nМусаНиба мувафиг факулталарда габул имта-Наиларына душен фаилар узра апарылыр. Ики ил-лик иш стажы габул учуй минимум шарт oiiAyfy учун габул замены a6MTypMjaMTMH билик савиласи, сачди]и ихтисаса Наваси, иш стажы чох олаи, ci^'bcm чаНатдан сааадлы, ичтимаи HajaTAa ва амак чабНа-синда Фааллыг кастараи каичлара мусаНибада да-\n. На чох устУилук аарилир.\nЬазирлыг ша'басииии диилйjичилapи даре или-нии ахырыида бурахылыш имтаНаилары варирлар. Бурахылыш имтаНаиларыиы мyвaффaгиjjaтлa вар-миш диила]ичилар униварситатии ajanH ша басинда имтаНан варан aбитypиjвитлapлв бирликда мусаби-гадаи качирлар. Мусабигадаи муваффагилатла ка-чанлар уииверситатин ajanH ша'басииии биринчи\nкурсуиа габул олуиурлар.\nГЕ)Д: Саиад��ар 9\\аии шa'бaja окт|а6рыи 1-двн Moja6pbiH 10 дек (истираНат куилариидаи башга) Нар куи саат 10-даи 16-дак габул едилир. Шайба куиу исэ 10-даи 14*дак габул едилир. (Фасила 13-дэн 14-дакдир). Ьазырлыг ша'басиида диила|ичилар сырасыиа габул олуимаг учуй мусаНиба HOja6p ajbiHbiH .15-даи 25-надакдир.\nДарслар дакабрыи 1-да башланыр.\nЭлава ма'лумат алмаг учун бу уиваиа мурачиат етм»к лаэымдыр: 370000, Бакы, Y. Ьакы6»|оа куча-СИ, 34 (институтун асас бинасы), 130-чу отаг.\nРекторлуг.\nрилир. База муассисаси мэ'зуилары каич мутахас-сис кими иша габул едиб, ranynayjfynflyrna аа нов-\nбасина катурурлар.\nБаза муассисасинда иша габул олуиаи фапла-ларин ихтисасларьжа yjryn олараг орта амак Наггы 500 маиатдаи — 1200 маната гадардир.\nМуассиса Нар илин jaKynyna • кара ишчилара 13-чу амак Наггы, пул мумафаты ва узуи муддат нш-лэмаларина кара да мукафат аарир.\nТаНсил муддати 6 aj олаи групларда саиадла-рии габулу бутуи ил 6ojy апарылыр. Дарслар груп-лар комплактлашдирилдикдаи соира башланыр.\nЭ'лачы шакирдларии тагауду 25 фаиз артырылыр. ИстаНсалат тачрубаси замаиы шакирдлар газаи-\nчыньж 50 фаизиии алырлар.\nМактаби фарглаима диплому ила битиранлар педагожи шураиыи гарарыиа асасаи али ва орта ихтисас мактабларииа каидарилирлар. ТаНсил муддати фасиласиз иш стажы cajbmbip.\nЕНти}ачы олаилара ]атагхаиада jap варилир. Мактаба дахил олмаг учун ашагыдакы саиадлари тагдим атмак лаэымдыр:\n1. Диракторун адыиа ариза.\n2. ТаНсил Наггында саиад (если).\n3. Паспорт ва 1вхуд |аш кагыэы.\n4. )аша|ыш |ариндвн apajыш.\n5. Тиб^и ара}ыш.\n6. 3X4 см. алчуда фотошакил.\nСаиадлар Нар кун саат 8.30-дан 16.30-дак га\nбул едилир.\nМактабии уивамы: Баны-21, Бадамдар гасаоаси,\nJyxapbi Бадамдар кучаси, 8. Ь«««\n. водунун |атагхаиасы. Талафои: 39-26-15, 91-56-9 ,\nалаав; 91-22-10, коммутатор 3-29-а эанк атм^ опар.\nМактабо шаЬардан 3, 34 намрали аатобуелар-ла, 19 намрали тролла|буспарла калмак олар.\nмудирииат.\nБаш радамтор Т. Т. РУСТЭМОВ.\nТа'сисчилар:\nАЗаРБАМАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЭИДЕНТИ АПАРЛТЫ\nва «ХАЛГ геЗЕТИ»НИН журналист коллективи\nЕжедиааиая общастаатю-попмтмчасиаа гамта Амрбайджаисиой Распубпими.\nУчрадмтаяи: Аппарат Прааидаита Аэарбай-\nджаисиой Распублмм и журиаяистсимй иоллаитиа «Халг гаэати..\nРадами|аиыи унааиы; 3701S8, ВАКЫ ШвКвРИ, КИРОВ ПРОСПЕКТИ, 1В.\nМв'ЛУМАТ УЧУН ТЕЛБФОНЛАР: 9J.64-92.\n9Э-62-37, 38-51-бВ.\nНевбэтчя редактор\nЕ. ГЭДИРОВ.\nЧапа яиэвлвямалыдыр: 23.00. Имзалвимышдьф: 24.00.\nИялаяс 00814 Ч 1 3 8 4 О О 7 8 9 1Ó 11 12 18 14\n\/\nБакы, ♦Азэрба)мвн» нэшрм))аты1гын мэтбээси.\nБаку, типография издательства «Азербайджан*,\nТиражм 22.214.171.124\nС(*фар1тш 6194.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-17-1991-p-4\/","date":"2017-03-29T21:07:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00286-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3515509069,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3515509068965912, \"kum_Cyrl_score\": 0.0675847977399826, \"tat_Cyrl_score\": 0.06194264814257622, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05778273940086365, \"sah_Cyrl_score\": 0.05667627975344658, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03079519048333168, \"kir_Cyrl_score\": 0.026766305789351463, \"tgk_Cyrl_score\": 0.02377808839082718, \"uzn_Cyrl_score\": 0.022369973361492157, \"bxr_Cyrl_score\": 0.020275849848985672, \"udm_Cyrl_score\": 0.019298505038022995, \"krc_Cyrl_score\": 0.015280036255717278, \"eve_Cyrl_score\": 0.014887690544128418, \"crh_Cyrl_score\": 0.012518944218754768, \"lez_Cyrl_score\": 0.012504649348556995, \"tab_Cyrl_score\": 0.010515735484659672, \"alt_Cyrl_score\": 0.010440495796501637}","num_words":10384,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.035,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.422,"perplexity_score":64158.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 17, 1992, Baku, Azerbaijan\n_&i)£\nмилли днрчалиап\nhap вахты\nxejnp!\ni\nАаеуиум четкими* истее ли «кучу*»?! Имвамым ли Я Нги лмлаилари ааяадыиыи Ба-\nhr« дкллкллри\n)умасм* Ь*|*тд* |«риш» ТИ1МКЫ мл* баглыдыр. *мр чохумув И» вахт дыр к*. нииараилыг ичври-смидвсииив. Огяумув, гывылыв •рта м*«т*бя*рм бмтмрмС мк-тислс таЬскям алмаг учун га* рул имтаЬдаларылы к*вла|ир-\nНоЦбрыи И-д*. Pasap куну расяубликамыэыи алм в» орта ихтисас мактабларин* |аим га!да ил* или габуя «ачирил-ДМ. h*p бмр )аиилкк «ими т*сг уеулу ил* ммтаНам габулу л* мужтмиф р*'|я*р* вабаб Киммси сои оииллик-таЬсил систомиии бу-румуш *)б*ч*р Ьаяяарыи гарфысымы алмагла бу усу-яуи •маолуимаалм'ыны с*|-л*)ир, киммси д* оиуи кам-м*сирл*риим шиширтм*)* ча-лышыр. Рир башгасыиа ка-рас* *сас ш*рт Рмлмкдир: h*ч Рир усул оиуи габагымы и*с* Рилмаа.\nК*р Налра *т*м Рааар муку *битурм|*итл*рими* Рилмм-л*риии т*ст усуяу ил* сыиаг-даи качирдилер Т**ли«л* ги|-м*тл*р м*'яум оламат. Го) *и риликлй маааиларымы* тала-б* адыиа яа)иг и*рулсуил*р. Мустагил Аварба^шмын или т*л*Р*л*ри адыим шарафл* да-шмсыилар.\nИ иди ис* Руилии гаРулла беглы спадам *шнтдм)ммма мила) в* араулар Рар*д*. •«€*-ри))*тмима имтаНаиларыи Ру г*д*р л*имим*сиид*и иарааы-сыиыа. ИаглиДат ж*рчл*рииии гат-гат баЬалашдыгы шараит-д* Ралкалардаки таНсил очаг-ларыиым имтаНаиларыи ым\nкамыДа иаиирилмаси да ура-(иииадаи олма|ыР. Гарабагда ■а сарНад балмалариид* даре-лари позуямуш, иифа|ат га-дар Ьавырлаша Рилмамиш ша-мирдларми **1И|)*тммми иааара елыимамасы, дЦушчу маич-ларммиаа «узаштяар иааарда тутулмамасы Рази аалида)м-лари Ma'jyc адиР. Рир чоху-иуа налам млдаи тает усуяу-иуи орта мамтаРларда татбиг адилмасиим» шамирдларии левыми аардишлара габагчадаи )и)аламмасиим арзула)ырсы-Нач шубКасиз, )ада ду ва душма)ам иам-масиряар ил «иааара алымачаг\n» . *...4\n♦ Ч • *\nV. * V\n- « V ФЖ'Ш\n,* ■ а . '.Tí\nгГЭДС4*•- t* V..;- ; Q.чч; -\nfrSf .Л» *Aè ' V4 к > • ' >\nга.'W .Jl?a (М. * . »\nл\n*ч\n'•р'те* ^\n* % »Д.*\n'Йч''*\n) lè ^ \\\n(UU, АМД^ЫГ М«|«мы. 1Ж-те теми и*|«6ры.\nVI i\nФото ч. Ибадаауидур.\nМе1дан-баИар nejcaHbi\nя.1___ *-«.___- ma KABVI\nКерэсан, инсанларын )ы-гышдыры, ]ерлэ кв) арасына сыгма]ан гэзэб вэ фэр)адла-рыкы дилэ кэтирди)и илк эразини тапмаг мумкундур* му? Ме)дан адланан о эзэ-ли-эбэди макан ела илк баш-'ланрычдан инсанларын сэбр •касасы дашанда мугэддэе кв)лэрдэн )ера енир. наИэнк бир трибуна^ чеврилир, Иек* муну верэндэн сонра ]ени-дэн кезэкврунмэзли)ин (балка да Ьагг-эдалэтин) пэрдэси архисына чакнДир.\nЭкэр ме)дан Хазарин са-Нилиндэки, Ьвкумэт евинин гаршысындакы о асфалтлан-мыш бе)ук эрази идиеэ. о эввэл да вар иди. Л��кин о бу кун бизим аныб-анлады-гымыз ма'нада бв]ук Ъарфлэ ¡азылан ме)дан де)илди. Ме)-даны ме)дан елэ]эн заман, онун кечикмиш суаллары ол-\nду'\nМе]дан бу халгын заман-заман чисмэн гэфэслэрдб сахланылан, руИан сэмалар-да долашыб вэЬдэтэ чан атан вусал маканы олду. Бу хал-Ты езунэ танытмаг учун. о мугэддас макана JbiFMar учун 'ону эзмэк да, влдурмэк да, дири-дири cojMar да аз имиш. Бу халгы ме)дана JbiFMar учун сан демэ онун rejpaTH-нэ ал узатмаг бас имиш. На имиш бу rejpat нвгтэси? — Танрынын бизэ naj в€рди]и, улуларын аманат rojAyry <Торпаг!» Варлыгымыза Ана. Иамымыза Ватэн, Ана Вэтэн олан торпаг!\nБу Вэтэнин истекли бала-сы Гарабага Jarbí элинин уза-дылмасы халгы бир андача а]ылтды. Башлар авазыды, эсэблэр кзрилди. К'мруглар сыхылды. AJwr оахышлар бир-биринэ дикилдк. Квзлэ-рнмизин а]насьшда илк дэ-\nфэ езумузу кврдук. Ге|рат синири бир айда JaJ ними кэ-рилди, урэклэримизэ пекм едиб йамымызы opa —■ har-гын дэркаНыидан ]ерлэрэ ен-мнш о наЬэнк трибуна]а дотру итэлэди.\nХалг о MejAaHfla reJpaT ме-шэси ними битди. Халгын к^лэрэ булэнд олмуш нала-си, фэpjaды, дилэJи 20 кун-лук бир лeJcaн ними о MeJ-дана ]агды. Лагдыгча да о ики эсрин мвЬнэтини JyJy6 тэмиз-лэди. О пакланмыш Ме]да-нын кузкусундэ вз чвНрами-^ кврдук. О Ме]данын акс сэдасында вз сэсимизи ешит-дик. *\nО кунлэр илаЬи бир пвкм-лэ, диктэ ила ме]данын hap Тарышына ajar басмаг 6eJyK 'бир 3HjapaT. таскинлик иди. Санки aJarbiHH Ме)дана басам кими дизларии улу кеч-мишдэн куч алыр, башын са-\nбаЪын а]дынлыгына говушур-ду. Ме1данда бу халгын баш-лангычдан калан сурвкли бир чошгунлуру туОан еднр. втуб-кечвнлэр сиглэтлэ вэ-раглэнир. ашкаоланан Ьэ-гигэтларэ галхыб-вндн 1У** ругларла мвНур басылырды.\nМе]дан изЪекк бир саман-дар гушу кими тутушур, алов-ланыр, чартачартла ]аныр. фагэт вз кулундэн саЬэри кун ¿енидэн дотулурду. MeJ-дан бв1ук- бир тарих дэрси иди. Бура ири ачыдмыш бир 'квз, бв^к бир гулаг, сус-маз бир дйл кими Камымызы ифадв едирди. Ме)дан тор* пагларымызын бвлYHMэзлиjи фэрманы, }арынын устунв вусжурэн е'тираз вулканы идй. Луз минлэрлэ адамын ^ырыщдыры бу арази азад-лыг ]анрысы ила баша чаки*\n(Арды 2-чя саЬифада)\nКуну» На\nНЕТАШ БИЗИ БИРЛЭШДИРИР\nТЕЛЕФОНЛА ДАНЫШАНЛАР БУНДАН СОНРА НИРСЛОНИБ Д9СТЭ1И ЦЫРПМА1АМАГЛАР\nTana фон чох дан мундапжс >а)атымыаыи эарури тапабв-ына чаарилиб. ААаканы за даила щшюшпщлн, арзумузд, дагсадимиз* ганад олан бу гахниии ааемто чатни ни, на «ласа аваз олунсун. ¿алныз «рали — чмлаланма аа раЬат-чыры даЬа чох та'мнн атма! >ес мама олур «»4 сон 20 — Ю мл да биз ¡арнндв с*)мы-лыг, Ьатта иарц)а иатммшик. Эорни бу магамында муа-сир тала фон рабитаси ааазн* на j*H* она банзвр, ону >ам-Cbuiajan а)бачар бмр шабака-нмн тахники асаратиндарж? Бу су алым чааабы бмр груп башбмлан аа мутахассиса чох-дан ма'лум олса да, аамкб влага формасындан мстмфада адан )уз ммнлара аа MwijoM-лара ала ha) асабилашмаи, дмяхер олмаг галырды. бмр чох башга Ьагигатлар ним»?, соват тала фон систаминмн к*рмлм)мии ва |арытрдаалыга1ны ачыб-агартмаг гадаган иди.\nШаЬарларарасы данышыг маатагаемнда Ьансыса шаЬар, |акуд балкамнзм сифариш адмб саагларла казламали оландд аииабилар дун|*нын а башы ила бмр меча дагига-ja даиышыб кадир. 1990-чы илмн 20 )анаарында талефон-чу гызлар радаисщ'амыэы\nШсаатын мчннда качмнш ими аа дун|анын нача-нача шаЬари ила чалашдырса-лар да, тутаг км, Шушадам, Лачымдан, Губадлыдан, Ар-дамдам, Тартардан, Коранбо)-дам, Калбаиардам ахшама га-дар хабар тута бмлмадик. Уза-га мфа мадирик. Бу нуиум азунда намранм )ырмагла Ja-\nвЬмадли)^ )ахуд\nСоаатиндан*Дарна«ула ду\nА>арба)чаи Васлубликасымыи празидамти вбулфаз ими празидамти Тургут взвила талафоила дамаииариаи.\nЕлчиба) Турим)* Раслублмиасы-Фот* Ч. Ибадовуидур.\nДанылмаз факт дыр: биздз\nалафом рабмгаси барбад аа-иЦатдадмр. Бутун бунлар ба->ада 2 мл аааал о вахт рас-ублика рабита »ааирщжи beai uiabap талафон шабакаси ара муааиии олан Смрус Аб-¡осбарм ила газатммиада дарч луимуш мусаЬибада ачьаг ва рммсипмал саЬбат катммш-|м. О вахт наацр муааиии ча-\nсаратла билдирмжидн кн# чы-хыш jofly нуфузлу, габагчыл ха-рмчи фирмаларла амакдаш-лыг асасында талафон шаба-каем нмн мадди-тахники база-сыны {анилашдирмаидадир. О, мумаемб тарафдашларын ады-иы да чакмншдм: Турки^аиин\nНаташ аа Талаташ шмркатла-рм.\nТаассуф ки, чох иачмадан С Аббасба)лм рабита саЬасин-дан уааглашдырыяды ва бу иш ха|лм ланкидн. Ики ил аааал хош арзу олан зарури бир тадбир артыг ура качан амаа дир. Иидм Бакыда Наташ фир-масыиыи талафон аааданлыгы буракам бирка ыуассисасм\nмаЬсул бурахыр. Илк АТС Сказан да гурашдырылмыш, сакинпар barra Амармка ила бирбаша данышмышлар.\nМустагил Азарб*)чаным naj-тахты Бакыда онун ими каЬ-иа автомат талафон стансЦв-сыиын — 93 ва 9Б номралн АТС-парни муасмрлашдирил-маем да бу кунларда баша чатмышдыр. AaapiSajaaH Рабита Назирлмр* аа Наташ фмр-масы ики гардаш халгын са-марали амакдашлыгыиы н казал нумунасм Олан бу иши балача да адламдырмышяар: Азарба)чан рабитасинин муа-смрлашдмрмлмасмнмн мяк са-Ьмфаси.\nТурии)али ва азарба)чанлы мутахассислар чох гыса му д. датда Бакыиын талафон ра-бигаемнин 70 киломатряик макметрал кабал хаттини метро ту иалл арии дан аа а'тибар-лы )арлардан качирмшм, ка-ча-кундуз ишламакла артыг 20 мин - намралик ш абака км муасмр ааадамлыгл* тазаяа-ммшлар. Бу тадбир са)авиида 93 в* 9Б намраяи АТС-яардш чутлашдирилмиш иамраяар лага олунмуш, стансц)*л*рыи (укланма габили))ати он да-фаларла чохалмыш, динар стаи-си)алара чыхыш )акшылаш-\nИидм бу АТС-яарии абочаит-\nлари дуи)*нын бир чох ша-Ьарлари ила бирбаша даиыш-маг имканы газанмьнняар. На-сазлыг аЬтммалы |уксак, оиуи ашкара чыхарашмасы иса чатни олан кап на сметам муасир аа чавмк алактрон ааддаи-лыг па аааалаимишдир, Бу сметам аав алии идам, бир сыра устумлукларк максимум раЬатлыг* хидмат атмаси ила фарглаиир. Да^асан, бундам сонра тазаяанмлш АТС-яарии абоиаитларм ЬирслашФ дас-та)и чырпма)ачаг, рабита на-змрлмумнмн г��расыича да)им-м^аиаклар.\nАзарба)чаи Рвбит* Назир пф аа Наташ фирмасы АТС-ларии мша салыммаеы «у-ьуну — 14 иоййри •«« м* ЧММРАШМР. Uiireiww ачылыш* Бамыныи мииларла сакман, распублмламыаын таны имыш адамлары. даалат аа Ьакумат раЬбарлари да иал-миш дилер Аз*рба)иан в» Турки)*, рабигачиларииии иу-ма)андалари марулмуш ишин аЬамЩатиндан дамышдылар Ша|хупмслам Налы АллаЬшу-кур Пашазаде бу саааб иша ха|ир-дуа дилади. Республика празидамти 0. ЕлшФ*| мин гардаш вякании рабигачняа-ринин ама^ини )у«с*« ги)мат-ландмрдн, бу тадбирии угуряа баш* чатдырыямасымын\n■ 1НИ са)лади. Сонра Азар-чан празидамти |*ми АТС ин кама)и ила бирбаша Турим)* празидамти Т. взвила дат мышды.\nШанлик иштиракчыларыидан mea мусаЬмбалар латчрдуш: шири БахтЦар Bahai-— «Халг гааатмя саз дамал чох хошдур мим сааинчли лунларимдан бирмдир. Узун ИЯВф р#Ь#ГЛЫГЛ41 бцрйбш,\nЧвбЬа хаттмкяа\nI 16 мо)абр Аэ*рба)чан\nНазмрли)инин аналитик инфрр-маем)* марказиинн малуматы-на кара, иидм Гарабагын дат-\nлыг Ниссаоинин шималында аи шмддатлм да)уш емали^ат-\nП*Мудафи»А н2ирли)ииин ма'-Луматыма кара, сом ики кун арзмнда Фузули, ^Лачын аа Замкмлан ра)онларынын )аша-)ыш мачтагалари шиддатли аташа туту ямуш дур. Чаллб\nаташлари ила душманин аташ маагалари сусдурулмуш, онун бмр нала артиллари)а гургу-су м*Ьа аднлмишдмр\nЬарби мушаЬидачияар Ьам-чмнмн Ерма:аист*н араэиснч-дан Яачым даЬяизи ила мча-рисинда Ьарби )уклар аа чан-лы гуава олан аетомобия дастаяаринин JyxapM Гарабаг pa jo ну ну на каидарилдиг«\nга)д адирлар. Бир кун аааал МИЛАН Ордукун Ьисеалари бура да втуза г*дар автомашины тол втошина #тутмушлар, Муда-фиа НазирлЦинии ма'яуматына кара, онлардан 10-у вуруя-му ш дур. ^ 9 ^\nСват 18J0 дагмгеде Аз арба) чаи Мудафиа Нааиряи)иидаи аяыимаим ма'лумата кар республика СмпаЬлы Гуааал ринки балмаларм арманм акс-падисм}в корпусу Ьиссолари-мин * Гарабагын даглыг Ннсса-сииии шималымда олан Ч мл дырам кеидмни ала иачирмак чаЬдими даф атмишлар Му дафие НазмрлЦимим ма'лума-тына пара, саагларла чака» шиддатли да)ушдаи сонра душ ман да)аидырылмыш аа ба)ук мтииларла аааалки мае г* Ларина карм отур ду ямуш дур\nБмТ-nmm АкчФ «фиш 1|«м шЫмрмид*\nдаммм <\nрлрутз«\nКвММ€СМ|в\nму*\nUÌ9|pr уэрв 2Ну\nвсмима Т\nУКфмда мши m\n«Ой*#«« муимнте« «иш mftm мгнмущ-пш. Иштрмпмир тртед« «момпии Мыамкым гаршм муИрии atmmm »алятм теИмрмр (теиря*-штмр. Ъунум» «кгамр «утете» «Лтеирии мртчт шммссЧм» теикм* ояр»ушлП>\nАмрб^те* мумфмммринте «ммйысн НАМРМНИИ вмрмми муммм, 1теик ямиоитем Mre-W»; «ефврвеуи >м*м*и ммынд* г»р«р» мынмышдыв «ц »МТ «OMWcViMM А*«И«Мны м уммт «\"Итеи* «\n•Г месте» Цтеме кеадфтееете ммСим сесеяЦде реем«\nаымилШЫА.М1Э)\n' АмрЫНммн IcTOHNlM* смиНИм десм ФерНад ЬЧдерпм Амрбфы ярадидаит* ввт*.\nфм Емибф* мтегтубуму Еспиф прммдфгш Лм-нарт М«рм|е тегдмм етмишлир.\nМектувд» Je«*« еапмрда Ттеатеид» АеерБеНен серар-ян|миим анмммегыиа уммд едмадЧм ЫаримР'\niMwtej ripete, мунептееемиде аерер етемми муте» шежеяерин (фриу еен��герЦееерынд» муетеее еауимееыие нмкаи (арадылдыгы учун астом халгыиа ташаккур атишидир\nАмКфте срарефите теме. месыае реНетяе (еаешмыш te A»ept«|ei.i претедеитееж таклифииа {ааылы яаааб аарача)ккк »а д атмишдир\nСстони)* прааидантииин Ааарбфаи нумфндаси ила саЬбатмида ими алиа арасыида игтисади аа мадани влагала рии *ишсишвфы масалаяарина да тохумуямушдур\nГушмрм* vaaiaa Ча-\nчиисуиш! гарв Ьмссаскии — Гусм|а гвмучяврм им Чмсмкп» сияаЬяы дРетамршм! вашаича куиХур гарвш-гаршыЦ дурдутяары Сумам м Ач-хо)-Мартаи ра{омаарыиыи арааниаруш ахусусм мудафиа аоиасы» а'яаи атмишдир.\nДуда|ееан шеиб* иуау амеаяадмте емряе opea» Ьерба •еааЦет е'еем епунжуидур. ...\nSe» hoMHH емрее Чеченастте СамЫш Гуеемер» гер* груплешмесыным комечднреера T»'i»« **\nтам парламамти уаалариидан а* кара Ьокимиуати ну Majan далариндан «барат мудафиа шурасы |арадылмыш^ тал гошуилары тамамила чыхарыламадак» бу ара айда бутун )арлн Какимн))ат оргаилары Намин комамдмрлара ва мудафиа шурасыиа табадирлар.\nИо|абрыи 16-А* Твчнкмствныи Лвнинвбвд вмдд-(втиими имэмбвтм мвривэмидв — Хочвиддв республике лврлвмвктмкми XVI свсси|всы мне бвшлдмыш-\nСассм)* Тач инист вида «азиЦаткн нормалпашАЫрылмасы масаласинм, Кабала сасси)*ныи натырылмасы арафасинда мета'фа вармиш Али Соаатии pajacat Ьа)'атинии ва раслуб-яика Какуматииим ja ни таркнби Ьаггыида масаяами музаикра атмалидир.\nТурки)«, Иран вв СурнИнын хврннн нимшр ив-sприври швибв куну Аикврвдв кврушарвИе Ирвгдв вв умумвн бвлквдв вевиЦетм музвкирв втмишпвр. Тврвфлвр Босии|в вв Нврсвгввнивдв ■•»MjJetH вв Гвфгвэдв Недисвлерим инкишвфынм дв иввврдви\nквчирмишлвр. , _ .\nНар уч иезир Турки)а Ьакуматинин башчысы Сула)ман Дтппгт- соира иса Турки)* прааиданти Тургут взал тара* $^ ^^дилмииЛф» Казлаиияди|ина кара, гоишу ал-каларин акту ал маевлалар барасиида маагаларини муа)-{аипашдирмак маг садила бу чур мушавиралар аахташыры качирилачакдир.\nЭкер еврблвр Боснни вв Ьврсвгевнив вЬвлн-CNNB гвриы квноенд сн|всвтиив сен rojMBl парсе*\nБмрлвшмнш Штвтлар в* муттвфнглврн няв бнрянк-дв Белграда снлаНлы эврбвпвр вкд|фнлмвсн мвев-\nтемте мтее» у^ тете.\nсамкещалвр .та'сирсмз галмышдыр, серб (арагяылары ма лум олмаЦи тарафдаи силаЬ алмагдадыряар.\nПТИ Акантлн)н Ислвмвбвддвн хвбвр вармиш-дир КН* ио|вбрыи 11-дв свЬвр ТВ1ДВИ Пвиистаидв чох твЬлуквлм чнив|втв нерв буидви ввввл е'дам чввв* сына мвЬкум вднпмиш 156 чнна)ет*ар дар агвчын*\nблума маЬкум адиламлар маЬкамаиик гарарындан сонра а'дшк чазасыиа маЬкум олунаиларым камвраларамд* сахла-нылашдылар. Омлар афа олуималары Ьаггыида хаЬшрнама-П^^Змбы Б^7«М1ш)ирдшшр. Лаиин аллалии лрв-аидаити Г. К Хан онларым а'дам чазасыиыи амуряуи Кабс «азасы ила аааз оауимасыны лазым билмамишдмр.\n. (Авармифармуи ва ЖТД - СвТАншя машривяларт.\nли)и»\n6aj4<\nам да швба\nБриум мус б*)ум дал* i ша) мима тала фону муз да оа ад-саны мыза ла)иг алсун, Биз азумуя бмр )апа, миди Бааф ма гщщр\nАЗвМАМАН ДЕМОКТАТИК ИСПУБЛИКАСЫНЫН 74 ИЛЛИМ\nмтнАСИватмла амнистша всрилмаси наггында АзамАтн\nРЕСПУБЛИК АСЫ ГАНУНУНА ДвМШИКЛИКЛвР Вв вЛА ВвЛвР\nЕДИЛМвСИ ЬАГГЫИДА\nA3dP6AJKAH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ГАНУНУ\nСилаЬЛы Гуввалэрдв нн-эамыдмэ талэбларннн поэма, фарарнлик, со)гунчулуг, де-\/уш мввгелврнни аэбашына тарк етма, комаядирларин эмринэ табе олмама. Ьарби эмлакы нераф етма во башга Ьэрби чина)этлэрин сои тэлэбэ)о манеэлэр тератдв)и-ии нэзврв ала par ла Ьабела, СилаЬлы Гулвалюрдо низам-интизамын кучландирилма-си. Ьэрби чина)втлорин rap-шысыныи алынмасы маге эдиле АзэрбаНан Республикасы-нын Милля Мочллсн гарарл\n1. «Азарба)чан Демократии Республнкасынын 74 «л-ля)и мунлеябаталэ амнисти-Ja верилмася Ьаггыида» Азврба)чаи Республнкасы Га-HyH>nia ашагыдакы д^яшик-лнклэр вэ алавалар едилсин: Ганунун 7-чи маддэенния «в» бендиндэ <(227-чи мад-данин II Ыксася)» сезлария-. дан сонра смуЬариба вахты ва Ja Aajym шэраитиндэ табе олмама (233-чу хаддамня св» бэндн; эмрн ичра етмама (234-чу мадданин са» бая-ди); рэнси Ьэдалама (23в-чы мадданин св» бэнди); равс Ьаггында эоракылыг Ьара-катлзри етма (237-чн мадданин «б» бэнди); араларын да табеляк мунаенбатларя олмадыгда Ьэрби гуллугчу-\nлар арасыида гаршылыглы муяасяоатлэрян ннзамнама га)даларыны позма (239-чу мадданин св» банда); вэба-шына кетма (240-чы мадда-нян сб» бвнди); Ьиссани вэ )а гуллуг ) ери ни а^ашына бурахыб кетма (241-чн мадданин сг» банда); фарарнлик\nШеи мадданин сб», сг» ори); де)уш шараиткн-дэ Ьиссани вэбашыиа бура-хыб кетма (243-чу мадда); вз баданнна хасарат )епрмэ 1олу ила вэ )а сайр усулла Ьарби гуллуг дан бо)ун гачыр-ма (244-чу мадданин сб» банда); Ьэрби эмлакы вервф етма ва нтирмэ (245-чи мадданин сд» бэнди); Ьарбн эмлакы гэсдан мэЬв етмэ ва )а задалама (24в-чы мадданин «и» бонда); гаровул хид-мэтинии низамнамэ га)дала* рыны позма (250-чи мадданин «г», сд» бандлари); Ьарбн невба чакмэк гаХдаларыны. позма (252-чи мадданин «г» банда); дахнли гуллуг ни-замнамаси гаДдаларыны позма (253-чу мадданин сг» бан-дн); Ьакнми])атдэн сун-нстн-фадэ етма. Ьакнми])ат Ьэд-\nднни ашма ва Ja ha кими\nдан ястифада етмэмэк\nчя мадданин св» бэнди); гул-луга сэЬланкар )шашма (255-1-чи маддэнии сг» банда); муЬарибэ апарма васита-лерини душмана верма ва ^ душман учун го)уб кетма (256-чы мадда); да]уш ме)-даныны вэбашыиа тарк етма ва )а сялаЬ ншлатмандвн бо-)ун гачырма (258-чи мадда); ивнуллу олараг эсир душма (259-чу мадда); Ьарби «* гунчулуг (2о1-чн мадда); Ьарбн амашДОт ра)онунда гЬалн)э эоракылыг кестврмэ (262-чн мадда)» сазларя вла-ва едилсин.'\n* 2. Бу ганун даоч олунду-гу вахтдан гуава]а минир.\n3. сАзэрба}чан Демократии Республнкасынын 74 ил-лн]я мунаенбатилэ амнясти-)а верилмэси Ьаггыида» Азарба>чан Республнкасы Га* нуну асасында амнистиТа тэтбнг еднлмяш шахслара бу вануиун гуявэсн шамил едал* мир.\n4. Бу ганун таЬгигат, иб-тндая нстянтаг ва маЬкамэ органларыньда нчраатыяда олан 13 август 1992-си ила гадар тврадилмнш чииь)ат\n. лар барвсияда >5- бит едцдар.\nишлара таг-\nrtC*Tt*maa^2№?Kjfw9J\nБакы шаЬари. 27 OKfJa6p 1992-чи ил.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-17-1992-p-1\/","date":"2017-03-24T00:10:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218187227.84\/warc\/CC-MAIN-20170322212947-00173-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.431899488,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4318994879722595, \"tuk_Cyrl_score\": 0.10698887705802917, \"tyv_Cyrl_score\": 0.044022999703884125, \"tat_Cyrl_score\": 0.0389445424079895, \"sah_Cyrl_score\": 0.03408456966280937, \"kum_Cyrl_score\": 0.03233533725142479, \"tgk_Cyrl_score\": 0.01818535476922989, \"kir_Cyrl_score\": 0.015600179322063923, \"lez_Cyrl_score\": 0.015139481984078884, \"udm_Cyrl_score\": 0.014248666353523731, \"nio_Cyrl_score\": 0.013169840909540653, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012281759642064571, \"sgh_Cyrl_score\": 0.012055194936692715, \"oss_Cyrl_score\": 0.01185251772403717}","num_words":9632,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.224,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.484,"perplexity_score":65330.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 16, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ OKTJABP iwi-*< ил.\nNt 303\nПубяИСИСГМН\n9ИИИЛИН\nДУМАНЛЫ ПАЛЛЗЫ\n■ II\nЛчунму илдир ни. кезэл па]ыз бизи севиндирмир. 1988 - 90-чы иллэрдэ ол-Лугу ними. 91'ЧИ илдэ дэ анлашылмаз Ьэ]вчан Ьисси. руЬ ДYШKYHЛYJY вэ нара-1хатлыг овгаты бизи тэрк стмир. Виза раЬатлыг вер-lиaJэн надир? Магазаларын рэфларинин бош олмасымы? Буна адат етмишик. CYД учун узун невбалар Japaн-масымы? Разы]ыг. таки чат-сын. Базарларда ги]мэтлэ-рин сур'этлэ галхмасымы? Нэ етмэк олар, шафталы алмарыг...\nАнчаг гэлбимизи дидиб-кэмирэн башга ЬэЗэчанлар-дыр: биринчиси — Гарабаг-да партла1ыш тэЬ^укэси догуран шараит вэ Ермэнис-танла бутун сэрЬэд бoJyнчa Jepлэшэн 1аша1ыш мэнтэ-гэлэриндэ ]аранмыш вэзнJ-1этдир. Орада Aзэpбajчaн халгына гаршы е'лан олунма-МЫ1Н муЬариба дврдунчу ил-днр давам едир (БejYк Батон муЬарибэси да тэхминэн бу гэдар чэкмишдир). дннч сакинлэрин, милис ншчило-ринин ва Ьарби гуллугчу-ларын ганы ахыдылыр. Нам да бутун бунлар ДYнja вэ Иттифаг ичтимаи фикрини «Башы бэлалар чэкмиш» ер-мэни халгынын тарофинэ )внултмэк учун дэгиг тэш-кил дилмнш идеоложи тэб-лират апарылдыры, Азэрба]-чан халгынын шахсиндэ душман образы ]арадылдыгд4. чэ1УШ11атимизин иса антиде-мократик во тоталитар чо-миJJэт ними тэсвир едилди1и бир шэраитдэ баш верир. Ьатта елкэдэ 600 мин гач-гын олдугундан данышаркэн Ьеч нас ]ада салмаг истэмир ки, ахы онларын азы 200 мин нафэри Ермэнистандан говулмуш aзэpбajчaнлылap-дыр. Л, Графова ва башга-лары ними «об1ектив» Москва журналистлэри бу Ьаг-гымызы да олимиздан алыр-лар.\nИкинчнси — чоми]1этими-зин дахилпндоки вэзиjjэт. aJpы-ajpы рекионларын ну-мajaндyлopи арасындакы гар-шылыглы мунасибэтлэрдир. Е'тираф етмак лазымдыр ки, бир чох гарарлары габул едэркэн адатэн кечикирик— ¡а эн'энэ узрэ Москванын но де1эчэ1ини квзлэJиpик. Ja да муа]1он дахнли буро-кратик умеханизмлэр Ьэракэ-та кэлмир. Оппонентлэри-миз демократии инкишаф-дан кери галдыгымыз (шуб-Ьосиз ки. беладир) барэдэ тез-тез данышаркэн, бизи Балтик1аны республикалар ила муга1иса едаркон уну-дурлар ки, чэми]1этимиз ез чи]ин Ларин да Даглыг Га-рабаг мунагинюсинин агыр 1укуну дашьОыр. Бу проблем биза конардан вэ керу-нур. узун иллар учун зор-ла габул етдирилмишдир^\nМугавилэни имзaлaJыб-имзаламамаг барэдэ. елкэ-иин игтисади мэканында онун 1ери Ьаггында да чохлу му-баЬиса кедир. Анчаг рес-публиканын ССРН тарки-биндан чыхмасы Ьаггында бу: jaxынлapдa нума]ишка-ранэ референдум кечирэн. Ьамии тадбирэ харичдэн\nнYмaJ8Hдaлэp дэ'ват сдан Ер-мэнистан бела. БaлтикJaны республикалардан фэргли олараг, бу аддымы атмага, ССРИ-Д0Н чыхмага тэлэс-мир. Кврэсэн ниJa? Она кв-рэ ки. Балтиканын арха-сында Авропа дурур. онун ачыг даниза бирбаша чых-маг ва Авропа игтиcaдиJ-Jaтынa фаал гошулмаг им-каны вардыр. Дуздур. Ер-монистанын да архасында варлы харичи диаспор дурур, анчаг онун харичэ бирбаша чыхыш* Joллapы ]ох-дур. Унутмаг олмаз ки, Ер-мэнистанын ез канд тэсэр* руфаты базасы Joxд^. Ки-минсо, Ьарадаса Даглыг Гарабагы милад h0диjjэcи ними она багышла]ачагыны «нэ]э керэса» ва'д етмэси-нэ баслэнэн умидлер иса пуча чыхмышдыр. Она керэ да гоншуларымыз 1915-чи илдэ Османлы импepиJacынын ермэни халгына гаршы «ке-носид»и барэде тэблигат ah-вaJындaн ал чэкмасэлэр да, TYpкиJэ вэ Иранла игтисади ве тичарат мунаси-бэтлари Ьаггында данышыг* лара башламага мачбур-дурлар. Ону да демэк лазымдыр ки, мусэлман гоншуларымыз игтисади мэна-фелэри устун тутараг бу элагэларэ разылыг верир-лэр. Мэсалан, СИТА-нын верди]и хабара керэ, бу ]ахынларда Турки]а харичи йшлэр назирли]и катибинин муавини, рэсми нYмajэндэ heJ'этинин башчысы кими Брманистанда олмуш сэфир Исмэт Бирсе л демишдир ки. «рэЬбэрли]имиз Ерманис-танла бирка игтисади прог-рамлар Ьазырланмасына бе-jYK эЬэмиjJэт верир».\nБас биздв вазиЛэт нечэ-дир? Бела тэсэввур Japaныp ки, биздэ Ьадисэлэр Ьэла-лик таныш ссенарилэр уз-ра давам едирди. Ела ссенарилэр ки, габагчадан ]а-зылмыш вэ 88 — 89-чу ил-лорда бир дафа ифа олун-мушдур. Ьазырда бу, ки-мин хе]ринэдир? Али Сове тин бу ]ахынларда де-мократик блокун тэшэббусу ила чагырылмыш невбэдэн-кэнар сесси1асыны хатыр-лaJaг. Эввалчэ тэклиф едилмишди ки, депутатла-рын статусу сахланылмаг шарти ила парламент бура-хылсын ва онун эвэзинэ оператив ганун]аратма иши ила мэшгул олмаг учун Лу-наныстан ареопагы, jaxyд шэрг услубунда мэчлис тип-ли бир орган 1арадылсын, бэрабэр эсасларла тэшкил едилэн бу орган мухтэлиф чэрэ]анлары тэмсил едэн, 50 депутатдан ибарэт олсуи. Ачыг ' десэк, е'тйраф ет-мок лазымдыр ки, сечки смете .мимиз дэ мукэммэл дejил-дир, парламентин индики торкиби дэ эввэлкил^дэн чох фэрглэнмир, Али Сове-тин даими кoмиccиJaлapы да сэмарэли ишлэмир. Лери кэлмишкэн, республика П^-зиденти А. Мутэллибов бу 1ахынларда ез чыхышында бу барэдэ данышмышдыр. Маним фикримчэ, ceccиja-да агыллы вэ реал тэклиф-лэр ирэли сурулэрэк де]ил-\nди кн. парламенти сахла маг, лакин ону депутатла рын гypyлтajы типли ор гана чевирмэк. JaxyA ики палаталы систем JapaT маг лазымдыр. Тээсуф ки бу иде]а эввалчэ нэ саглар на соллар тэрэфиндэн му-дафиэ олунду. Калин дэ-риндэн фикирлэшэк — парламентин бурахылмасы нэ нэтичэ верэчэк вэ бeJнaл-халг алэмдэ нуфузумуза нечэ та'сир кестэрэчак? Девлэт иcтиглaлиJJ0TИмизи бу ]ахынларда бэрпа етмишик вэ кeзлaJиpик ки, динар девлатлэр вэ бejнэл-халг тэшкилатлар ону та-нысынлар. AejHH керэк, ез парламенти onMaJan рес-публиканын девлэт истиг-лaлиjJэтини Ьансы девлэт вэ ja бeJнэлxaлг тэшкилат рэсми сурэтдэ тaныJa билер? 0зу да бутун гаршылыг-лы мунасибатлэрин парла-ментлэрарасы cэвиjjэдa гу-рулдугу демократик асри-миздэ. Биздэ cHjacH сабит-лик олмаса Ьансы санбал-лы бизнесмен. JaxyA Ьансы харичи фирма республика^ нын игтисади]]атына бирча доллар пул rojMar Hciajap? Ьалбуки харичин. езу дэ кениш миг]асда japдымы олмаса, , биз ез HrTHcaAHjja-тымызы AYHja стандартла-ры caBHjjacKHa галдыра бил-мэрик. Елэчэ да Ьазырда дикэр респ^'бликаларла уф-ги игтисади алагэлэримизи гырмаг бизим учун Ьеч дэ элверишли дeJилдиp.\nЭлботтэ. нэ кизлэдэк, бЭ*' зи депутатларымызын CHja-си вэ парламент MaAaHHj-JaTHHHH caBHjjacH, мYлajим десэк, тээссуф догурур. Бэ'-зэн Ьатта эн агыллы тэк-лифлар ела амиранэ вэ тэ-кеббурлу шекилдэ верилир ки, дэрЬал е'тиразлара са-бэб олур.\nПарламентимизин тари-хиндэ илк дэфэ чидди шэкил-да Ьисс еда билдик ки, е'тимад рэ')и нэ демэкдир. Белэликла, бу елмэ аста-аста олса да, Ьэр Ьалда ]и-]элэнирик. Одур ки. бу кун Али Советин невбэти сес-CHjacbiHH топлашан депу-татлар парламентимизин Ьансы ;олла инкйшаф ет-Мали олдуруну roj Ьеч косин KOMajH олмадан. девлэт мввгeJиндэн, Азэрба]чан халгынын во милли Ьэм-pэ'JлиJин мoнaфeJи намина Ьэлл етсинлэр. Бир Ьалда ки, бу депутатлара сэс вер.мишик. калин онлара е'тимад кестэрэк. Имкан верэк ки, мустэгил душун-суилор вэ ез Ьэрэкэтлэри, гэрарлары учун мac'yлиJjэт дашысынлар. Хусусэн она керэ ки. милли шура japa-дылмасы Ьаггында разылаш-дырычы кoмиccиjaнын тэг-дим eтдиJи ла]иЬэ е'тимад Догур>ф.\n91-чи илин пaJызы думай л ы олса да, инанаг ки, Бакы хэзриси бу думаны говуб дагыдачаг, респуб-ликамыз да демократик чэ-MHjjaTHH бэргэрар олмасына имкан верэн aJдын сэмалы кунлэрэ\nАзэрннформун ичмалчысы.\nИммшлм р«|Омунум пембыгчыяары мяЬсуя ист«Ьса> лы талшырыгыим распувлмклде бкркмчмлар еырасымдл )ерм-Н9 |«тлрммшлар. Ку упгруи сммнчнндан тлрялд* яеЬмат чякакяерик Намысымя naj душур. «Улдуа» яолюауиун уаяу М'иа ШЫшлтш да оклардак бмрмдир.\n...Габул маитагаларинда учаяан та)алар да маЬсулум боллугумдаи хабар вармр. Иидк)адак «Ватака» габул ман-тагасииа тасарруфЬтлардан 3 ммм тондаи чох памбыг как-\nФото %.\n«ПАНОРАМА АЗЕРБАЛДЖАНА» СИЗИН ГЭЗЕТИНИЗДИР\nОнунчу ajдыp ки, Москванын газет кешкларинин пиш-тахталарында j€Дд^I кундэ« бир < Панорама Aзepбajджa-на» гэзети диггэти чалб едир. 0ТЭН илин ]ени деври нашр-лариндэ« бири олмуш бу Ьэф-талик газет Азэрба]чанын сэлаЬ*0]этли HYмajэндaлиJи — республикаларьгн Мос-квадакы HYмaJaндэликлэFИ арасьшда ез Умумиттифаг гэзети олан Jeкaнa нума]ан-далик тэрафиндан нэшр еди-лир.\nАзаринформун мухбири «Панорама»нын баш редактору ФэрЬад AFaмaль^J€в.лэ ]ахьш кал��чакдэ гэзети нэ-лар кезладиЗл барэдэ сеЬбэт едир.\n_ ФэрЬад АгамалыЗев, Задымдадыр, Москвада чы-хачаг газет барасмвдэ на гэдар сез-сеЬбат кедирдв, веча плавлар Ьазырлавырды. Бу умидлэр доррулмушдурму\/\n— Гаветин Зараядыгы кун-даи Ьеч бир ил кечмаЗиб ва Загнн ки, онун фэалиЗЗатинэ гиЗмат вермак Ьала тездир, амма ба'зи Зекунлар вурмага чалышаг. Биз ез газетимизи нашр етмэЗа башлаЗаркаи ча-.лышырдыг ки, «¡Панорама» республиканын «чтиман, игтисади вэ мадэни Ь&Заты ба-радэ Иттифаг во харичи елка охучусунда тэсэввур За-ратсьш, башга республика-ларла вэ елкаларла элагалэ-рин меЬкамландирилмэсин-дэн сеЬбэт ачсын, этрафы-мызда амэла калмиш гапалы сукут данрасини Зарыб кеч-син. Газет бу Золла кедэрэк тадричен ез симасьшы м^'эЗ-Зэнлэшдирмишдир. Бизим башлыча мевзуларьшыз еса-сэн ашагыдакылардан иба-рэтдир: республиканын бу\nкуну, сп\\асп вэзиЗЗат, ДГМВ\nпроблеми вэ онунла баглы масалалэр, игтисадиЗЗат, базар. уфги алаголар. тарих еэ мэдэниЗЗэт.\n— Бофтэлнк газета етари вазар салдыгда бела, аПано-рама»да яшыглавдырыдан проблемлэрвн данраснвнв ва гэдар кевнш оддугуву тасдяг етмак мумкундуР- «Кадр архасында» галан иасалалвр олурму?\n— ШубЬасиз вэ тээссуф ки, чох вахт гэзети« сЫшфа-лврнндэ даим музакирэ едил-мэли олан .мосэлалар чкадр архасында» галыр. Биз 6eJ-нэлхалг ЬаЗатын, харичи cei-Засэтин ишыгландырылма-сы ила алагадар беЗук чэтин-ликлэр Ьисс едирик. Лакин АззрбаЗчанын дахнли cnJaCH ЬаЗатынын ишыгландА>1рыл.ма-сы масаласи мани даЬа чох нараЬат едир. Нуфузлу, си-Jacii чеЬатдан савадлы, мус-тагил ичмалчы тапа бил.ми-рик. Ела бир ичмалчы ки, муитаза.м олараг гэзетин са-Ьифалэриндэ бу мевзуларда охучу ила обЗектнв, елчулуб-Ьичилмнш сеЬбот ача бнла1н. Манэ ела калир кп. peaiyö-ликаньш публисистлар!. си-Засатшунаслары бу иша ки-фаЗат гадэр мараг кестэр-мирлзр. Эфсуслар олсун. Ахы АзэдбаЗчан Ьэмлшэ куч-лу гэлам саЬиблари ила шеЬ-рат газанмышдЫр, влкэЗа хеЗли исте'дадлы журиалист-лэр бэхш етмшидир. Уму-миЗЗетлэ де.малиЗам ки, газет фаалиЗЗэта башлаЗанда республикада она .мараг, raj-гы, диггаг Ьисс олунурду, инди иса ела тасаввур З^-ре-ныр ки, ез газети.мизла таза РЗунчагла ллдугу кими раф-iap ет.мншик, Зэ'ни оЗнадыб даЬа Захшы вахтлар учун кэ-нара гоЗмушуг.\n— Сэрт деЗндмишдвр. Бу, ковкрет олараг езуну неде буруэе всрнр?\n— Бунлары саЗмагла гур-тармаз. Биз белимизи букуб. ал ачыб казмаЗа адат едирик вэ керунур, бела керками-миз республиканын Мала}-За НазирлиЗина, башга таш-К'Нлатлара тамамАгла табии керунур. Тасаввур един ки, гззет тэ'снс олунаркан уч тарчумечиния ©мак Ьаггыньш едгнил.маси учун сметаЗа ООО манат аЗлыг васаит дахил едилмшпднр.\n^ Унудулмаз Остан Бендер демншкан, кулуяч рмам-днр...\n— 'ПАмамила Ьаглысыз. Назара алсаг ки, индики гиЗ-метлэрэ керэ соккиз саЬифо-лп дерд немранин инкилис днлина тэрчу.маси 10 маш ма-натдыр, чох кул\\'нч бир шеЗ алыныр. Ахы биз демишдик ки. гаоети харичи д��ллардэ — инкилис. араб, турк дил-ларшАДа да бурахачагыг. AJ-дындыр WI, бу, рентабеллн деЗилдир. Нашрлари Залныз дотасиЗа Ьесабына бураха би-лзрик. биз буна Ьазыр идик. Озлэрини биоа спонсор е'лан ет.миш тэшкилатлар (Елм-лэр Акаде-миЗасы, Дн-часоиат Мэркази, АпИШ, АзарбаЗчан Лазычылар Вир-лиЗи вэ Кинематографчылар Иттифагы. Америка — Совет Кино Ташэббусу ЧамиЗЗэти) созда спонсорлаЬымыз олду-лар. Бакынын 42 мухталиф муасс»1саси биртоЬар бизим учун 20 мин манат топлады. Саг олсунлар, амма бу З^Р-дым даЬа чох рэ.мзи характер дашыЗыр. бу маблагдо васа-итла 3«^-^иыз дерд нв.мра бу-рахмаг олар. Ел» вахт олуб ки, биз емэкдашларымыза уч aj эмак Ьаггы вера бил-мэмишАЛ. СалаЬиЗЗатли ну-\nмаЗандэлик биза бирдефалик Зуз мин манат васаит а]рыл-масы учун республиканын Президентннэ мурачиет етмэ-ли олиушдур.\n— Анна janm кв, беда малнЗЗа Зардымдары да чыхыш Золу деЗяд?\n— албэтта, Зеканэ нича-тымыз нормал абуна Зазылы-шы ва слоноорларын кема-Зидир. Виз иса догма респуб-ликамызда бутун абуна Ja-зылышы кампаииЗасы заманы чами-чумлатаны 7 мин нэфа-ра Захын абуначи топлаЗа би^тмишик. Гэзетин ^нтабел-ли олмасы ве манфэат вер-масн учун бир немрасинин гиЗмэти 70 гэпик олан гэзети 120 мин тиражла бурах-малыЗыг. Ьазырда газет 20 гапиЗэ сатылыр. таза илдэн онун ГИЗ.МЭТИ 40 гапик ола-чагдыр. БуЗур, биртаЬар ба-шыны до.1ацдыр. Ада.ма агыр калир, ахы бизи бащга рес-публикаларда, хусусэн рус-дилли аЬали охумага башла* мышдкго. Мактублар калир, ©зу да пар дафа онларын са-Зы артыр. Мараглы планла-рымыз вар, бу барада да-нышсам чох вахт апарар. Амма Ьомин планлары hajaia кечнрмэк уч^'н сабит гаЗда-да ишламаЗи.мпз заруридир. Буна керэ да ЬэмЗерлА1лари-миздан, муассисаларин раЬ-бэрл8р1шдвн газета абуна Ja-зылмагы. она мадди чаЬат-дан кемек кестармаЗи хаЬшп едирик. РСФСР Харичи Тичарат Банкында Ьесаб.тама Ьесабымызын немрэси белэ-дир: 009159. Абуна Зазылы-шыиын гуртармасАли ики Ьэфтэдан аз вахт галыр. унут.маЗын ки» бу. сизнн га-эетиннздир.\nСеЬбатн |азды;\nС. КРАСНОВА.\nАзарнвформун мухбнрн.\nМУХ&ИРИМИЗ\nГАЗАХДАН хавер\nВЕРИР АВТОБУС ГеЗА1А\nугРАЛйБ. туркмада\nАзарбаЗчан РеспубликЗсы Туризм Идарасинкн автоба-эасына мэхсус «Икарус» автобусу Газах туризм буро-сунуя турист групу ила го-эаЗа уграмышдыр. Автобус Самсундан 75 километр\nшаргда, УнЗа гэсебэси 3^* хыялыгьшда ирн Зук машы-ны ила тоггушмушдур. Сор-кшшшлахжн бир нечасн оа-даланмншдяр. Хошбахтлик-даи талафат олмамышдыр. Jepля Петрол офисинин\nсаЬиби. Ьабелэ УнЗо сакин-\nлари гозаЗа уграмыш автобу-сун сэриишннларино илк Зардым кестармиш. машын те мир олунанадэк онларын кечаламеси гаЗгысына гал-мышлар.\nБутун бунларЬ бахмаЗараг Газах туризм буросунун\nсэдри Фазил Оручов сафари о гадар да угурсуз Ьесаб етмир. О Истаибулда «Ре-та-Тур» ширкэтинин башчысы Орхан Синчарла ниЗЗвт протоколу имзаламышдыр. Инди Истанбулла Газах арасыида мустагнл турист мубадиласн башланачаг.\nТАКСИ Т0ТИЛ ЕДИР.\nГАЗАХДА\nГазах таксопаркынын су-ручулэри нечэ кундур ки. иша чыхмырлар. Бир сыра талаблар ирэли сурулсэ да башлыча сабэб кундэлик пла-нын артырылыб 80 маната чатдырылмасыдыр.\nРаЗон рэЬбэрлиЗи ила да-нышыглар Ьэлалик нотича вермэмишдир.\nТЕЛЕГУЛЛв\nПАРТЛАДЫЛМЫШДЫР\nСрагакун саЬаре Захын Газах раЗонунун Ермэнис-танла Ьэ.мсэрЬэд Духары\nЭскипара кондиндэ ермэни Зараглылары телегуллэни партлатл1ышлар.\nСИЛШАР САЬИБЛдРИНа ГАЛАРЫЛЫР\nАзарбаЗчан Назирлар Ка-бинети республика Дахили Ииьлар НазирлиЗина тапшыр-мышдыр ки, ©ввел л эр Бакы-да вэ АзарбаЗчанын бир сыра ра*Зонларьшяа фовгал'адэ вазиЗЗзт режими татбиг едил-маси ила алагадар олараг му-ваггатн сахланылмаг учун алынмыш ов туфгнклери-нин саЬиблзрипэ гаЗтарылма сыны та'.мин етсин.\nРеспублика Дахили Ишлар НазирлнЗи ичтимаи асаЗиши муЬафиза идареси рэисиннн муавини маЗор ЬеЗДэр Асадов Аззрниформун мухбири-кэ демишдир:\n— Биз шэЬзр во раЗон дахили ишлар ше балерина му* вафиг кестэришлор верми-шик. БунларыИ асасында вэ-тандашлар — вахты ила ов-туфэиклари алиндан алынмыш шэхслар\nраЗонларын милис ше'балэ-рннэ габз тэгдим етмакла Ьа-шш силаЬлары кери ала би-ларлар. (Аззринформ).ЧИДДИ СИГНАЛ\nАбшерон гаранлыгда?\nИгтисади мевзуда\n••\nВ9 JAXVA АШКАР ЧИНА1ЭТКАРЛЫРА КвЗ 1УМУЛУР\n! Абшерон гаранлыгда га-' лыб?.. Бу мэнзарани тэсэввур етмок чэтиндир. Ч^шки биз гсанчлэр Бакыны, Ja-рымадаЗа сапалэнэн канд ва гасабэлэри Ьэ.миша чы-рагбан кермушук. сэфардэн гаЗыданда таЗЗарэнин деЗир-Л1И пэнчарэсиндэн кезлари-мнз онундэ бэрг вуран бир алэ.м чанланыб. Лакин елек-трик такчэ ишыг деЗил, Je-рин алтында ва устундэ га-тарлары • Ьэрэката катирэн, ;*аводлары. фабриклэри. ншлодон бир гуввэднр. Тэ-саввур един ки, гэфлэтэн електрик кэсилир, бутун Ja-рымадаЗа зулмэт чекур, га-тарлар тунеллардэ илншиб галыр. нефтаЗырма. машын-гаЗырма заводларында газа баш верир. тэмизлэЗичи гур-гулар сырадан чыхыр. Ьара-даса Зангынлар терэЗир, ин-санлары дэЬшат öypyjyp...\nБела ола биларми? Тээссуф кн. бу мэнзарэ тэхэЗЗу-лумузун уЗдурмасы деЗил. ТэЬлукэ реалдыр. Геспуб-ликанын паЗтахтыны електрик енержиси ила Мин-кэчевирдэки АзарбаЗчан ДРЕС-и тэ'мин едир. Ьар бири 500 мин волтлуг Зук-сэк кэркинликли електрик хэтлэри белачэ дэ адла-ныр: «Абшерон-1», «Абше-\nрон-2». Полад даЗаглар уза-риндэ енержи дашыЗан бу агыр хатлари Ьамы керуб. Дузэнлэрдэн кечэн, даглар-дан ашан електрик хэтлэри ЗУРДУмузун умуми мэнзэра-\nСаЬибсиз енержи мэибэлэри\nбалерина ннсбвтэи даЬа учуз баша калир. Мосалан. 2—3\nсинин нэинки аЗрылмаз Ьис-саси. Ьэм дэ фэхримиздир.\nСон иллар ЬэЗат Зхклу даЗаглара бала кэлиб. Бэ'зи вэтэндашлар (экэр онлары вэтэндаш адландырмаг мум-кунса) вышкаларын аЗагла-рыны бир-биринэ банд едиб меЬкэмлэндиран, узэриндэ-ки агырлыгы сахлаЗан метал Ьиссалари свкуб апа-рырлар. Артыг бир чох вышкалар чылпаглашмыш-дыр. ДаЗагларьш агырлыг алтында эЗилмэси. 1ы-хылмасы тэЬлукэси Заран-\nмышдыр. Балка дэ бу адам-лар Ьэрэкэтлэринин нэ га-, дар беЗук фэлакэт терэдачэ-Зини анламырлар, балка да кезлэрнни Ьэрисдик кор елэЗиб. Лакин чинаЗэт мэчал-лэсиндэ Золлары вэ нэглиЗ-Зат васитэлэрини хараб ет-мэЗэ, девлэт тэшкилатлары-на зиЗан вурмага кора сарт чэза нэзэрдэ тутан маддэ-лэр вардыр. Буйуила бела Ьэлалик бу иш устундэ нэ бир адам Захаланыб, нэ дэ чэза алыб.\nИдарэмиз Минкэчевир,\nЛевлах, Агдаш, KeJqaJ. Аг-су раЗонлар|анын совет тэшкилатларыяа. милис, прокурорлуг органларына мактубла мурачиот етмиш-дир. Чаваб верилмэЗиб, тэд-бир дэ керулмэЗиб. Бела кетсэ, Абшерон енержисиз гала билэр.\nТаЬяр Ч9ФЭР0В, Мянхачевяр Електрик Ша-бакаснякя директору.\n5fc Еляктриквтуручу гуллв-л»р вся соЗгунчулуга ма'руз галмышдыр.\nУзви Заначагдан истифада илдан-ила артыр аа бу сабэб-дан аграф муЬития члрклан-.меси, еколожи беЬраи даЬа горхулу шакил алыр. Сум-гаЗыт вэ Бакы шаЬарлари-н«н вэзиЗЗэти буна мисалдыр. Проблеми неча Ьалл етмэк олар? АзарбаЗчанын злве* рншли чогра^ мевгеЗя, му-раккаб спесифик кеоложи гу-рулушу алтернатив енержи манбаларн Заратмышдыр. Бела енержи манбэлари ича-рисивда Зерин дахили «стиля^ — кеотермал енержи дапа диггаталаЗигдир.\nОлкадэ кеотермал енер-жинин истеЬсалы Шимьли Гафгазда, ЗагафгазиЗа ва Камчаткада чэмлёшмишдир. Ьамин раЗонларда кеотермал сулардан биналарын исидил-масинда, истиха*ш тэсарру-фатларьшда вэ канд тасар-руфатынын башга саЬаларин-дэ кениш истифада олунур. Камчаткада Зерни дахили ис-тАЛяЗи Ьесабына 11 мегават кучунда електрик стаясиЗасы ишлэЗир. Бир сыра нефт ра-Зонларында илдэ 50 милЗ^ кубметр термал су нефт Ьасилатьшы сабит сахла-маг учун нефт ла^Злары-на вурулур. Кеотермал су-ларьш ССРИ-дэ исгифада-синдв« алыная игтисади ов-мара 2.5 милЗон тон шарти Заначага барабардкр. Анчаг кеоте-рмал суларын занкин еЬтиЗатлары бу рогам» 10 — 100 дафа дэ артьфмага нм-каи верэ(р.\nКеотермал сулар он'анввн Заначаг мавИ5алэри »ла асан-лыгла рогабато киро бнлар. Онлар еколожи чэЬатдан то-мнздир во башга енержи маи-\nкилометр даринликдэ газыл-мыш ryjy кунда орта Ьесаб-ла 2000 кубметр гаЗнар су верир. Намни нстнлнклэ 2.5—3 Ьектар истяханаиы гыздырмаг му.мкундуо. Бела истихана илда 500—600 тон тарэваз вернр ки, бу-нун да саЗасяндэ ела бирии-чи «л ryjyja сарф едилмиш вссаитии эвазн чыхыр.\nАзэрбаЗчанми термал су-лары ики кенетик трупа аЗ* рылыр: дамар. чат ва лаЗ сулары. '\nДамар вэ чат сулары даг-лыг раЗонларда кениш ja-Зылмышдыр. тектоник позул-малар ва чатларла aaarafl^p-дыр. Онларын температуру кениш влчуда даЗишир ва адатэн мухталиф газларла .'шнкин олур. Бу типли тер-мад сулар K«4tm Гафгазда. БеЗук Га^азда. Талышда ва Нахчыван Мухтар Республн-касьшда кениш ЗаЗылмыш-дыр. Лаз типли термал сулар иса анчаг депрессиЗалар-да* ва яефтли саЬэлардэдир. %нлар Зуксак термин по-тенсиала ва минераллашма хусусиЗЗатлартаа маликдир.\nАпарылмыш техники ягти-сади Ьесабламалар кеста-ряр кМ. губа—Хачмаз ва Jeeaax—Агчабади сапала-рииде хусусн газылмыш ryjy вариантыяда ва фонтан режимянда бир кубметр кеотермал суЗун енеряшошян маЗа даЗерн кстилик алый-масы учуя лстнФада олуиан мазутдан 10—20 дафа учуз-\nдф. Экар бир Ьектакалори тржя алмаг учуй сс олунаи мааутуи гяЗматя\nманатдырса. фонтан режи-минда. кеотермал ryJy ва-риантывда бу енержинин гиЗмати 25—50 raiMK ара-сында дэЗишир. Кеотермал суларын истепсалы газылмыш нефт ва газ гуЗУлары-нын Ьесабына аларылса. бир Ьектакалори кеотермад енержинин гиЗмати 5—15 гапик олар в» еквивалент шержи WH сарф олунан мазутун шГматицдан 40 дафа учуз баша калар. ШубЬасиз, Зуксак минераллашмыш кеотермал су Затагларыиьж истис-мары алава васаит, о чумла-дан, истилик мубадилачила-ршшн ее истифада олунмуш кеотермал cyjyn хусуси гуЗУ-лар васитасила лаЗа вурул-масыны талэб едир кн. бу* нун да натичэсннда бир Ьек-такалоря кеотермал енержинин Maja ABjapu бир не-че двфв артыр. Буна бахмаЗараг, кеотермал су Затагла-рьшьш истясмарыныя бела баЬалы вариаитыцда да мазута нисбатан онун гяЗмати 5—10 дафа учуз баша калир. Динар тарафдан. истяс-мар атуиан кеотермал суларын мннераллашмасы аза-ларса вэ онларын таркнбии-да фшюл олмазса бела енержинин алынмасында аграф муЬита Ьеч бир зарар даЗ-маз.\nБизда кеотермал сулар-да» анчаг балиеоложи маг-седле истифада олунур. Уму-миЗЗагла. балиеоложи маг-сад учуй Ьвр ял 'Шыхдмп*. Гафгааыя Замачлармн-\nда Зерлашаи Чшю. Халтан. Гамарван. Илисуддкы, Кэл-бачарда йухары ва Ашагы Истнсудакы Затагларын 600 —800 ми« к^метр термал суЗундан истифада олуиур.\nРеспубл41камызда кеотер .мал сулардан ком мука л маг- ■ садлар учун дэ, аграр-сгна)е обЗектларннин исти су ила та'минатында да кениш истифада олунмалыдыр. Илк тэдбир кими кеотермал суларын тгдгигаты. ахтарышы. кашфиЗЗаты кеотер.мал су Затагларынын ишладилмгсн вэ комплекс истифадасн ила мэшгул олан хусуси елми-тадгигат муассисаси Зарадыл-малы. Зуксак мннераллаш-мыш кеотермал суларын ис-тнфадасиндэ икиконтурлу истилик мубадилачилариндг^н кениш истифада олунмалы, нефт ва газ кешфиЗЗатьшда мэнфеэт вермаЗа« гуЗулардан кеотермал Затагларьж истис-иарындан кениш истифада едилмалн. Зуксак .минерал-лашмаЗа малик сулардан бир сыра гиЗмэтли мнкрокомпо-нентларик алынмасы техно-локиЗасы яшланмали. Губа— Хачмаз ва Захуд Левлах — Агчабадн чвкакликларкнда хусуси тачруба саЬалари Ja-радылмалыдыр. Бу сапалар-да Зуксак .минераллашмыш сулардан гиЗматл» мнкроеле-меитлэрни алынмасы. зарар ли суларын хусуси гуЗулар васитасила «стясмар лаЗьша вурулиасы масаласи а>ранил-малндир.\nС. элшвв.\nЧ. Х9ЛИФЭЗАДЭ. ■еояопимвяфадокмЗв аашларв домюраврм.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-16-1991-p-2\/","date":"2017-03-24T00:05:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218187227.84\/warc\/CC-MAIN-20170322212947-00186-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3537502289,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.35375022888183594, \"kum_Cyrl_score\": 0.10383809357881546, \"tuk_Cyrl_score\": 0.09650273621082306, \"tat_Cyrl_score\": 0.06183052435517311, \"sah_Cyrl_score\": 0.06181790679693222, \"crh_Cyrl_score\": 0.03034314513206482, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02768879011273384, \"udm_Cyrl_score\": 0.022490238770842552, \"kir_Cyrl_score\": 0.017911255359649658, \"nog_Cyrl_score\": 0.01745377667248249, \"eve_Cyrl_score\": 0.01526689063757658, \"alt_Cyrl_score\": 0.012012823484838009, \"lez_Cyrl_score\": 0.011510653421282768, \"krc_Cyrl_score\": 0.011045469902455807, \"bxr_Cyrl_score\": 0.010218293406069279}","num_words":12344,"character_repetition_ratio":0.024,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.388,"perplexity_score":71916.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 25, 1991, Baku, Azerbaijan\nХи.\\ЛГ Г03ЕТИ ** ciHTJA» iwi-чи ил. -f н» «•газэлдэ jAmAJAH gmyp\n«Гэздлханл вэдии филми-нин МИЛЛИ кино тарихимиздо мусб0т Ьадис© олачарьша инамым онун илк кадрлары нын Ч0КИЛИШИ замены JapaH-мышды. Бу вахт иди ки. Бакыда комендант сааты hoKM суруРДУ. Ьузнлу ме]-дандакы гырмызы гврон(^л-.'1эр Ьэлэ Д0 ган ромзн пдн.\n.Л-з0рЛа]чаныи хдлг артис ти ШаЬмар Элакбаров иса кечэлар кучаларда кедиш* калиш гадаран олундуру ha-мин о кунларда ез трупу ила киностуди]а)а )ырышыб «Г0-з8лхан>ын — Блиага Bahn-дии хат»ф0син» итЬаф етдп-jn фнлмин чакилишларинэ башлазырды. Филмдаки Toj саНнэсинин чакилишина. Бу о TOj иди ки, Алим Гасымов «Атэшн-гэмдан на горхаг ки, Самандар хислатик. Шем'-лар ]андырмышыг, парвана-лардэн чыхмышыг» газали устундэ KHHOcryAHjaHHH ган-шариндэки мeJдaнa ме]дан oxyjaH зэнкулэлари ила ханандэ ролуида KHHOja ча-килирди...\nИнди, филмэ бахыш кечи-риландаи сонра ШаЬмар Элакбарову хошбахт санэт-кар caJbípflbiM. Чунки о, дев-рунун чи]инлэриндан Janbi-шыб ону меЬкэмча силкэла-ja би-1мишди.\nФилмда бела бир кадр вар. Элиага ВаЬид харабалыг-ларыи биринда очаг устун-даки raj нар газаны гарыш-дыран гарынын екунда ajar caxлaJbIp. Лердэки дашлары арамла газана текэн гары: — ♦ Бураны эввал-ахьгр сон кор-моли ИДИН. Бура... сонин елин, обан,.. сонин шоЬорин... СОНИН моЬоллон... сонин евин-дир. Ьамыныз 6aJpaM ичин-дэсиниз. Чолладын апарды-гы гурбанлар сизин ]урду-нуз дejил? Инсан олан hop кос ]олуну бурдан салмалы-дыр. Бу очагьш гырагында отуруб, бу газана текулэн даш-чынгылы кормолидир. Бу даш-чьшгь1л бир дофо дв-нуб Ьэднк олуб. Инди нечо вахтдыр гаЗнадырам, даш-дыр ки. даш. Лумшалмаг билмир» — де]о ВаЬидо иза-har верир.\nБело бир епизод филмин идeJa-бoдии AojopHHH aj-дынлашдырмаг учун ohoMHj-]отлидир. Мудрик гарьшын\nКино\nсезлэрн, демок олар, бутун кадрларда соссиз ешидилир: «ело дашдыр ки, даш». Токио дашлар jox, екранда бизо тогдим олунан гарйы Зумшаг, голби даш Ьарынлар, сат-гынлар, лаге]длор — Ьамы узориндо харабалыглары учалмыш торпагымьгаын ез евладларыдыр.\nДашузлу зоманосинин тэз]игиндан голби гана до-нуб фэган гопарвлага моЬ-кум олунмуш бвjyк шайр ВаЬид исо...\nФилмда даш ромзи характер дашыдыгы кими Ва-Ьидин чиjapлopиндoн бутун екрана cычpajaн ган да ромзи характер дaшыjbIp. Во бутун сужет бо]у бу ики рэмз гаршылашараг филмдэки конфликтин чанлы во тэ'-сирли алынмасынв хидмот едир. ВаЬиди твЬгир едир-лор, оло салырлар, евдо ар-вад Д€jиниp, нoшpиJjaтлap гапыларьшы ВаЬидин узу-но бaглajblpлap во... бирдон-биро дамла-дамла екрана дашыб ону ал ронко бojajaн ган. Бу ган дамлалары екранда бв]удукчо тамашачы-нын козлори бир анлыга доЬ-шотдон алачаланыр во о, yp0jиндo аллаЬдан халгынын дэрдинэ у МИД дилojиp.\nШаЬмар Элэкборовун чок-диjи jeни филм севимли оо-ноткарымызын икинчи ре-жиссорлуг ишидир. Онун илк «СаЬилсиз кеча» филми этрафында ]аранмыш haj-кYJдэн чохлары кими о вахт-лар МОН до мутэассир олмуш-дум. Буну ил а бело ШаЬмар\nо вахтлар соноткар томкн-нини итирмэди, руЬдан душ-мади. Эксино, чэкэчэ]и ]ени филмин ссенарнсини до Jas-магы горара алды.\n«Газолхан»ьш ссенариси-ии jaaapKOH орадакы hop образ ШаЬмар учун Ьэм до бир ифачы — онун jaxbiHAaii тань1дь1гы, сориштосино, ис-те'дадына болэд олдугу ак-Tjop досту иди. «Гозолхан»-дакы aKTjop ансамблыны ja-радан режиссорун пешэкар акт]орлуг исте'дады она ке-ниш MejAHH ачмышды. Филмдэ hop aKTjop (J. Ну-ри, К. MohoppoMOB, М. Ага-j€B. Н. Но&рузова, Н. ЭЬмо-дова, Л. Бaдoлбojли во ди-корлори) ]аратдь1гы образла ез деврунун чанлы типажы, ролунун маЬир ифачысыдыр. Бунунла бела, мон бнр штрихи rejfl етмок истордим. hej^ ки, омакдар артист ha-мидэ вморованын )аратдыгы образы (ВаЬидин hojai joл-дашыны) башга актриса сос-лавдирир.\n♦ Гозэлхан»дакы образлар гaлвp€jacынын ронкаронкли-jHHH шартлэндиран чоЬэт-лордон бири до филмда мош-hyp MejxaHa4buiapbiMbi3biH иштиракыдыр. Низами Рамзи, Кабир, 6ejyK Mejxaiianbi-лар достаси ез ифалары нло екранда ВаЬид japaдbгчы-лыгынын реал тачоссумуно нмкан ]арады'р.\n«Гэзолхан»да баш ролун — Элиага ВаЬид образынын ифачысыны исо' режиссор езунун «СаЬилсиз кеча» фил-миндэ «кашф» етмишди. Бу,\nканч та.машачылар театры-1<ын BKTjopy Логман Кэри мовдур. ВаЬиди шохсэн та-ныJaнлapдalI бирл Логманла 6eJyK шаиримиз арасындакы заЬири 6aH3ajnm Ьагда ез фикрини бела билдирлтш-дир: «Де]всан ВаЬкддир, ан-чкг ВаЬид де]и;|*.\n1\nЭ.1ботта. сонат осари liar i Atí данышаркэп \/I. Коримо вуи ВаЬидэ бопзэ]ишинп де-]ил, онун 6ejyK шанрин t>y-Ьуну, ма'нэвн алэминн ду]-маг, екран васитэсила тама-шачылара чатдырмаг габили]-}этини иазарэ алмаг эсас-дыр. Бу бахымдан акт]орун ojyHyny Ьэгнгатан та'рифлэ МО ja Aajap. Ha гэдэр реал, догмадыр биза Логман — ВаЬид. КеЬна кишиларими-зин башларына гoJдyгy па-пагын алтьшда иса на гадар ачиз вэ фагырдыр. Бутун ем руну куло-булбулэ нагма jaaAiara hocp едан шайр кул сатандан гызьичкул HciajaH-дэ. исти jaj кунлоршшн бири н до кулафиранкидэ бада-hoTOH x:вjлaдиjи «Узу денсун керум о aryja денмуш чера-jHH» мисрасы ила баглы кадрда иса Логман |ролу.нун ифасында чылгьшлыга ус-тунлук верир.\nМэн «Гэзалхан»ын аксар чакилишлариндэ иштирак етмишам. Чокилиш групунун на зулмлэрэ гатлашдыгынын шаЬидн олмушам. Буна керо до онун бир сыра гусурлары Ьагда сез ачмагы jepcna са-jbipaM. Филм артыг чакилиб гуртарыб. илк бахыш да ке-чирилиб. Эсэр A3ap6ajsaH — Алман бирка муессисаси— «Бакы — Инвест» тарэфин-дэи алыныб. Бела нуфузлу тэшкилатын ез хусуси малы »ими «Гозалхан» нэинки ССРИ-дэ, hoM да харичи елка екранла,рында HyMajnm етдирила билэчэкдир. Бу исэ филмин газанч имканы-ны кенишландирачок. ha-лалик исэ «Гэзэлхан» ез ек-ранларымыз васитэсила чох-мил]онлу республика тама шачьшарына тэгдим олунма-лыдыр. Филмин ]арадычы коллективи бу арзу илэ ja-шajblp.\nСадагат МЭММ9ДЛИ.\nЖурналист ]ылмаз Полад flejnp:\n«мани TYPR ОЛДУГУМА И9Р8 де1ДУП9(>»\npycHja Президеити В. Лелтсиннн ва Газахыстан Пре-зндедггя Н. Ha3ap6aJeBHH Аз0рба]чана, о чумладан \/йт' лыг Гарабаг Мухтар BMaJarime са^ри тнфаг ва харнчя кутлэви инфopмacиJa васиталарювд (ЗД чох мухбирлариния дяггатини чалб eTWiaJa бммездо. Ла-кяя Стеианакертда оядарыя базнларняэ яаннкя Ьатта ачыг-ашкар кобуд мунасябат костарнлмншдяр. MeJ-\nаз^^2«!т едая аляядрн зарар чаканлар\nарасында TypKaJa ватандашы. Туркя1аняя «Заман» л-зетннян Азарба1чаяда хусуся мухбярн Дылмаз Полад да\nолмушдур. J. По\nолад дeJиp:\n— Нэдонсо иш ела котир-.мишди ки, Pycиja во Газахыстан президентлоринин За-гафгази]а]а сэфорини ишыг-ландыран журналист групла-рындан биринин, За'яи бизим гонаглары муша]иот eтмajи-миа Ьеч до jaxшы тошкил олунмамьппды. Бизо ики ма-шын верой Хочалы мил'тои-нин кeмэjи ило Степанакерта кедиб чата билдик. Ме]-данда чохминли митинг кечи-рилирди. Acajишэ нозарэт едон Ьорбчилордон хаЬиш етдик ки, бизи данышь1гла-рын башландыгы бина]адок вту1х:ун1ор. Лакин издиЬа-мын арасындан би«aja езу-муз кечиб кетмоли олдуг. Чамаатьш дигготи бизо чэлб олунду, бина]а чатмага отуз метр галанда исо гьиигьхрма-га башладылар: «Азорб^чан-лылар!», «Турклор!». «Турк-лор1». Бизи дорЬал ohaтoJэ алдылар вэ Неч кeзлэмoдиJ^и-миз Ьалда Д0JмoJo башладылар. AjдындbIp ки, дава-гал-магала гошул.маг фикриндо дejилди«. хусусон она керо ки, «ечмиш вилajoт Совети-нин бинасына мумкун годор тез дахил олмаг иcтoJиpД'Ик. руси]а во Газахыстан црези-дентлори орада идилор. Лакин муЬафизочи оскэрлор би-зн бурах.мырдььяар, она керо да митинг иштиракчылары бизн Jeнo оЬатэ етдилор. Лаш-лы бир ктпи кобуд тэрздэ мэндон сорушду; «Сон ким-сон?». Ермонилорин моним миллотимо мунасиботини бил-ди]им0 керо чаваб вермодим. w^aкин о, ол чэкмирди во гышгыр.мага башлады: «Сон турксэн, сони тутуб апарача-\nгыг1». Моки ]ен0 ^3- AejMoJo башладылар.\nЛылмаз Полад сезуно давам едорак flejHp ки, езуму гору-ja билмирдим, чуши олим-до фотоапарат вар иди, чи]-нимдон иса агьф чанта асыл-мьииды. Фотоапараты во чан-таны дорЬал олимдэн алдылар. Чантанын ичиндо даЬа бир фотоапарат, диктофон, паопортум во башга сонадлэ-рим, 350 доллар пул вар иди. Башыма, чи.jинлopимo, гарныма далбадал зорбо ен^ ди'рирдилор. Ьисс едирдим киг, индичэ Ьушуму итирочэ-joM. Ким исо aJaглapbIмдaн Запышараг мони издиЬамын ичино итоломоЗо чальииды. Кучум она чатды ки, дарты-ныб онун олиндон чыхдым во Захьшлыгда олан hoj^4H-нин устунэ ЗуЗурдум. Вура-да «Милли1]от» газетинии мухбири Рэпбор Башироглу ва «Асса-Ирада.» акентлиЗи-нин мухбири Фазил Аббасов мони кердулор. Сон демэ, онлар мони издиЬамьш ичин-до ахтарьгомышлар. Онлар мони ДгМВ узро тошкилат комитосинин бинасьша бир-Tohop котириб чатдырдылар. BoQHjJOTHM чох пис иди — KejHojHM во neHHojHM чырыл-мышды, зорбэлордон башым, ол-голум, бутун бодоним 1ШГШМИШ, ганчьф олмуш во кеЗэрмишди!\nJ. Полад деЗир ки, моно Залныз Ба«ь1да Зардым кес-торо билдилор. Инди Задок hop кун hoKHMHH Заяьша муаличо-jo кедиром. Бакьща eJpoH-днм ки, Ьэмкарларым — «АзорбаЗчанфилм» студи-Засынын оператору Елхан\nЭлиЗеви, республика телеви-зизасы «Далга» програмы-нын апарычысы Надежда Ис-маЗылованы вэ башгаларыны да Степанакертдо деЗублор. Элбэтто, башыма колон oh-валаты Pycnja, Газахыстан вэ АзэрбаЗчан презндентло-рино даньхшдьгм. АзорбаЗ* чан Журналистлор Иттифа-гыньш бэЗанатында ЬадисоЗэ гиЗмэт верилмишдир. Мэ-ним шохси фикрим исэ бело-днр: АзэрбаЗчан во ТуркиЗэ журналистлэриннн Степана-кертдэ он гаты душмэнлор кими габул олунмасы вэ он-ларла инсаниЗЗотдэн конар рэфтар едилмоси «халг му-баризлори» маскасы алтында кизлонон ермони миллэтчило-ринин эсл симасыны, ин<^-на нифрэт руЬуну бир даЬа ифша етмишдир.\nСеЬбэтн Зазды:\nЭ. АМАШОВ.\nАзарннформун мухбири.\n• • •\nТуркиЗонин «Заман» гозе-тинин мухбири JbWMB3 Полад сентЗабрын 22-до Степа накерт шэЬэриндо хидмэти е'замиЗЗэтдэ оларкон — АзэрбаЗчан Республикасынын ' Президеити А. Н. Мутол-либов, PycHja Президеити Б. Н. Лелтсин во Газахыстан Президеити Н. А. Назар-6ajee орада олдуглары заман ермони екстремистлэри торэфиндон дезулмуш вэ rapar едилмишдир.\nАзэрбаЗчан Республнкасы баш прокурорунун бнринчи муавини м. К. БабаЗев бу факт узро чинаЗот иши гал-дырмьпддыр. ЧинаЗот ишя-нин тоНгнги республика До* ХИЛИ Ишлэр НазирлиЗинин Истинтаг Идарэсино тапшы-рьшмышдыр. ДГМВ проку-роруна тэклиф олунмушдур ки, чинаЗоткарлары во зорор-чоконин огурланмыш шохси эшЗаларыны тапмаг учун то'-чилн ахтарьип тошкил етсин. Истинтагын кедиши нозарэт алтына алынмышдыр.\n(Азоринформ).\n1ЕНа ГАН leRYHYP\nДаглыг Гарабагда jeno ган текулур. СентЗабрын 23-дэн 24-нэ кечэн кечэ Эскоран раЗонунун Агбулаг кондн Захынлыгында Азор-баЗчан Республикасы Дахи-лй Ишлэр Назирлизи эмэк-дашларыньш миндиЗи машын атэшо тутулмушдур. Агдам PajOH Дахили Ишлэр Ше'-босннин рэиси И. ПашаЗев билдирмишдир ки, атэш нэ-тичосиндэ машынын суру-чусу Фазил МеЬдиЗев Ьолак ол.муш, милис нэфори СалеЬ ГараЗев Зараланмышдыр.\nХочалы шэЬэринин сакин лери бир нечо саат орзиндо ермэни Зараглыларынын атэ-шннэ мо'руз галмьиплар. ШоЬэр Эскоран раЗонунун МеНдикэнд во Боздаг кэнд-лори торэфдон «Алазан» типли )^€тлорло, Ьабелэ мухтэлиф нев одлу сйлаЬ-ларла атошо тутулмушдур. Бир jaiuajbim еви дагыл-мышдыр. Мартуни раЗонун-да азорбаЗчанлылар ЗашаЗан Хочавэнд во Гарадаглы конд-лоринэ силаЬлы басгын едилмишдир.\nБу Ьадисэлэрдон бир кун оввол ез машынында Шуша-дан Агдама кедон Агдам ав-тобазасынын • суручусу Ча-Ьид АбдуллаЗев Степанакерт шоЬори Захьшлыгьтнда пус-гудан атылан куллолорло Зараланмышдыр. О, Ьучум едэнлорин элиндон беЗук чэ-тинликлэ jaxa гуртара бил-миш во Ьазырда Агдам мор-кэзи хостоханасындадыр.\nНахчьгван Мухтар Рес публикасынын Ермонистан-ла сэрЬодиндэ до возиЗЗот Зено коркиндир. Азоринфо!^ мухбиринин мухтар республика Дахили Ишлор Назир-лиЗиндан алдыгы ма'лумата керо Бабок раЗонунда ермэни Зараглылар гоЗун суру-суну говуб апармыш во чо-бан ЕЗваз ЕЗвазову киров кетурмушлор. Данышыглар апарылдыгдан сонра гоЗун сурусу Jyxapbi Вузов конди-нин сакинлэринэ гаЗтарыл-мыш, чобан исэ Ьоло до киров сахланылыр. Е. Е1вазо-вун агибэти мэ'лум деЗилднр.\n(Азоринформ).\nСОДАШЛАРЫМЫЗЫ СО]ДУГ...\nLim\nБРОКЕР ШИРКЭТИ\nКАРВАН-БРОКЕР\nМОСКВА М8РКОЗИ ФОНД БИВЖАСЫНЫН, УМУМРУСИ1А MYflKHJJOT ВИРЖАСЫНЫН. БЕ1НаЛХАЛГ ИНФОРМАСИ1А ВО ТЕЛЕХИДМОТ БИРЖАСЫНЫН, МИНСК УНИВЕРСАЛ БИРЖАСЫНЫН\nтэхисчиси ве бакы виржасынын, Таллинн вмтве-ХАммАЛ биржасынын, токрар\nРЕСУРСЛАР УЗРе ВЕЖеЛХАЛГ УНИВЕРСАЛ БИРЖАСЫНЫН УЗБУДУР.\nКАРВАИ-БРОКЕР\n—MV9€CNC«IWPNN «NCNl« бур«КМ«СЫИЫ б«|иуи« К^ТУРТР •• «У М9€#1»#1#р уэр» М#С11#119Т11Фр\n—АБШ-да мстаКсал олуимуш гм|матли иагыз бланк ларыным Ьазырланмасы учуй смфармшлар габул\nмуштерилар арасында аксноиар аами||атларнини 1анн буракылмыш гн|матлн кагызларыиыи па|лвш-\nдырылмасыиы ташкнл аднр; ^ _\n—Москва Марказн Фонд Бнржасында |ММФБ| га|да алынмыш гн|матлн кагызлар барада мушта-\nрилара hap аур ма'лумат варнр;\n—муштарнларни гн|матям иагызларыиыи горуиуб сахлаимасыиы аа оиларын талшырыгы ила Намни\nкагызлар узра малнрларии алыимасыиы ташкнл адир;\n—муштарнларни адыидаи аа оиларын талшырыты ила гн|матлн кагызларын ММФБ-да аа алканнн\nбашга фонд биржаларыида сатылыб-алыимасыиы На|ата качирнр;\n—тачрубали акслартлар Ьартарафли маслаЬатлар аарнр ва базарын аазнЦатнии таЬлнл адир;\n—муштарнлари учун:\n—|аии тахиоломн|а;\n—саиа|а авадаилыты;\n—хаммал аа |арымфабрииатлар;\n—сана|а ва каид тасарруфаты маНсуллары —■а халг нстаЬлакы малларыиыи алгы-сатгысы узра мугааилалар багла|ыр.\nТ^лафоиларымыз: 36-40-17; 90-58-05.\nФакс: (09221 30-40-17.\nАзэрбаЗчан Республикасы ДИН матбуат марко-зияда «ХГ»-яии мухбнрниа ашагыдакы мэ*луматы вер-мншлЬр:\nСентЗабрын 12-до сам 21 радэлориндэ Бакы—Газах Золу ну н 391-чи километрин-ло дерд намо'лум шэхс 55-РЛ 750 немроли «Tojoia» маркалы автомобили сахла-мышдыр. Машыны идаро едон TypKHjo вотондашы А. Башалоглуна чидди бодан\nхосарети Зетирмиш, ону одлу силаЬла тоЬдид едорэк. 1200 долларьшы, 1200 алман маркасыны во 3000 манат совет пулуну апармыш-лар. Ьадисо ило элагэдар ис-тинтагы Шомкир PajOH Да-хили Ишлор Шв'бэси апарыр.\nСентЗабрын 1в-да даЬа бир харичи вотаидаш соЗгунчулу-гун гярбаны олмушдур. Сал-Зан раЗонунун Сарван конди Захынлыгында Иран вотэя-\nдашы А. НомруЬи иамо'лум шэхслар торефиндон гарот едилмишдир. ЧинаЗэткарлар онун 300 манат пулуну элин-дзн алыб арадан чыхмыш-лар.\nСалЗандан алыямыш сон ма'лумата кора, нранлыны соЗаялар тутулмутлар. Вун-лар раЗон автобазасынын суручусу М. ЬусеЗяов вэ пластик кутлэ заводуяуи фэЬлэ-си С. Эзнзовдур.\n25 CEHTJABP\nШэрг раЗонларьшын бо'зи Зерлэриндо гысамуддотли ja-гыш Загачагы, шимшок чаха-чагы коз*ло1нил1ир. СаниЗодэ 5—10 метр сур'этлэ шорт кулоЗи эсочак. Аран pajo«-ларьшда 29, дагларда 14—19 дэрочэ исти олачаг.\nБакыда во Абшерон ja-рымадасында Ьава суз кечочок. СаниЗода 9—14 метр сур'этлэ шимал-шорг вэ шорт кулэЗи'эсэчэк. Температур 26 дэрэчэ олачаг.\nМаркаэи коисарт салону\nРЕСПУБЛИКА CAPAJbl\nСЕНПАБРЫН 27.Д*\nАэар6а)чан Распубликасыиын жалг артистларм\nАмм|а ПвНАЬОЕА,\nC«|aayiu АСЛАН,\nJauiap НУРИНИН\nИШТИРАКЫ ИЛЭ АЗЭРБА1ЧАН ДеВЛЭТ АКАДЕМИК ДРАМ ТЕАТРЫНЫН ТАМАШАСЫ\nСабит РЭЬМАН «J А Л А Н» ики Ьиссали комеди{а\nСаит|вбрыи IC-Aa аа 2Р-да\nАэарба1иан Распубликасыиын халг артнети Насиба хаиым ЗЕ1НАЛОВА аа\nАриф ГУЛИЛВИН\nИШТИРАКЫ ИЛЭ АЗЭР6А1ЧАН Д9ВЛЭТ МУСИГИЛИ КОМЕДИ1А ТЕАТРЫ АРТИСТЛЭРИНИН КУЛУШ АХШАМЫ\nТамашалар саат 19-да башланыр.\nМактаб |ашыма гадар ушаглар ахшам тамаша-ларына бурахаимырлар.\nБилатлар hap куи саат 15-дан 19-дак capajam кассаларында сатылаф. . _\nАэарбЫчаи Раеяубянлаеаиаи« МадаииЦат Нваирлн|и\nАЗЭРБА1ЧАН ДЭВЛЭТ АКАДЕМИК ОПЕРА ВЭ БАЛЕТ ТЕАТРЫ\n27 CEHTJAEP '*■ ЬАЧЫБЭЮВ\nЛЕ1ЛИ ВЭ мачнун\n(3 пардали опара)\nАэарба)иан Распубпикасыиын амакдар артисти ГЭНДАБ ГУЛИ1ЕВА ВЭ РАФИГ ЭЛИ1ЕВИН ИФАСЫНДА\n28 CEHTJABP Г. 4AJK0BCKH\nJEBKEHH ОНЕИИН (3 пардали опера)\nАаарба{чан Распубпикасаыын амакдар артистлари Мухтар Маяииоа ва Ивт Споиоаум иштиракы ила Зевкени Оиекин — Мухтар Маликоа Лански — Иаан Сааоиоа Тат|аиа — ЛЗудмила Трмфоноаа Олга — Валида Паша)ааа Тамашалар саат 19-да башл^ыр.\nМа'лумат учун телафоилар: 93-71-76. 93-31-W. Билатлар таатрын кассасында саат 10-дан 19-\nдак сатылыр.\nМактаб {ашыиа гадар ушаглар ахшам тамаша-\nларына бурахылмыр.\nАхарбаНм Раслублммасы Мадамм||ат На*ирлм)м М. ЭЭИЗБЭ20В АДЫНА ЛЕНИН ОРДЕ ИЛИ ВЭ ГЫРМЫЗЫ емэк БА2РАГЫ ОРДЕНЛИ\nазэрбаман дфвлэт\nАКАДЕМИК ДРАМ ТЕАТРЫ\nС. ВУРГУН АДЫНА РУС ДРАМ ТЕАТРЫНЫН БИНАСЫНДА 30 СЕНТ1АБР 1991-чи ИЛ 1ЕНИ ТАМАША Бахти]ар ВАЬАБЗАДЭ\nКАРА КЕДИР БУ ДУША!\n(Ики Ьиссали аауну арама)\nГурулушчу ражиссор — БаНрвм Османов Рассам — Ариф ЭбдурраЬмамоа Бастакар — Адля бабмров\nА>арба{чан Распубликасыиын амакдар инчасанат хадими Ка|им аскиалари — Мшар МаЬмуд^\nТеатрын бадим раЬбари — Н#с#к ТУРАБЛЫ\nАэарба|чаи Распубликасмным халг ар-тмсти, ики дафа распублика даалат му-кафаты лаурааты.\nБАКЫ ШЭЬЭРИ САКИНЛЭРИНИН ВЭ ГОНАГЛАРЫНЫН НЭЗЭРИНЭ!\nБакы ШаНар Совати Mapanjja Комитаси Зашыл-лашдырма Муассисала-ринин Баш ИстаНсалат Идараси шаНарии гоиаг •а сакииларииа билдирир ки, caHTja6p-OKTja6p а|ла-рыида jaTHUJMaJa башла-jan эа)тум лазыми тарки-ба анчаг окт|абрыи ахы-ры ва Hoja6paiH аааалин-да матыр. Буиуила бала, артыг бир нача )ерда lai-тунун ajpbi-ajpbi адамлар тарафиндам ичазасиэ |ы-\nгымыиа дафаларла таса-ДУФ олуимушдур.\nШаНарии )ашыллыгыиа зи|ан аураи за ичазасиз |ыгым качираи бала шахс-лара гаршы низибати тад-бир карулачак аа jbiram-мыш маИсул Ьаггы ада-нилмадаи зааода таЬаил зарилачакдир.\n5ашы11лашдырма Муассксаларииин Баш ИстаНсалат Идараси.\nБШЛДШРИШ\nсы\nАэарбаЗчаи Раслублика-\nфБилик» чэмкиа-\nТИНИН «СЭНЭТ» тадрис-коммарси)а маркази аз-уарчиниадама асасында муалича аа профилактика магсади ила дарман биткилариндан истифада етмакла фитотарапи|а уз; ра 3 а|лыг курслар таш-кил адир.\nДинла(ичилар даНа чох ]а|ылмыш хасталик Ларин аламатлариии, дарман отлары ила оиларын муа-\nличаси усулларыиы ajpa-иачак, халг табабатиида татбиг олунан дармаи Назырланмасы аардишла-рина ¡и|алаиачаклар.\nКурслары бмтиранлара диплом аарилачакдир.\nМашгалалар груплар комплактлашдирилдикдаи сонра башланыр.\nУиааи: Бакы шаНари,\n9ли{арба(оа кучаси, 5.\nМа'лумат учУ\" фон: 98-40-69.\nтахисчилар:\nБАШ РЕДАКТОР I т т ovrTOMnR I АЗЭРбАМАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕИТИ АПАРАТЫ\nТ. Т. PYciaifiuD. I Г0зети,нин журналист коллективи\nЕжадиавная общастаамио-поялтнчаосая газата Азарбайджаисмой Распубликм.\nУчрадмтали: Аппарат Праэидмта Ааарбай-\nджаисиой Распубликм м журиалистскмй иоллактма «Халг газатив.\nРадаиси|амыи уиааиы: 070110а БАКЫ шаьаРМ,\nКИРОБ ПРОСПЕКТМа 1Б.\nМа'ЛУМАТ Y4YH Т1ЛЕФОНЛАР: 9 J-é4-92, 93-02-17, ЗБ-51-6Б.\nНаабатчя редактор\nГ. ПИРШЕВ.\nНядеяс 66814\nч г 38\n4^8.7\n8 9 10 11 13 18 14\nБакы, «А^рба^чан» ИэшриПатШмн метбааси.\nБаку, тяжлфафия издательства «АасрСайджан».\nТКражы 355.785\nЧааа киааяаамадмдыр: 33.00. }1язадаяв1ышд|1р: 34.00.\nСифариш 6422.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-25-1991-p-4\/","date":"2017-03-25T17:36:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00222-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3901796937,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.39017969369888306, \"kum_Cyrl_score\": 0.0690884068608284, \"kir_Cyrl_score\": 0.059491030871868134, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05496763437986374, \"tat_Cyrl_score\": 0.04383352771401405, \"sah_Cyrl_score\": 0.039819683879613876, \"udm_Cyrl_score\": 0.031017065048217773, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02704339474439621, \"alt_Cyrl_score\": 0.025315318256616592, \"krc_Cyrl_score\": 0.023181958124041557, \"crh_Cyrl_score\": 0.01699560508131981, \"tgk_Cyrl_score\": 0.01266463566571474, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012482303194701672, \"uzn_Cyrl_score\": 0.012044415809214115, \"anp_Deva_score\": 0.010601506568491459}","num_words":10057,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.025,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.531,"perplexity_score":63196.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 20, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТИ • ciHtJA» mit« ил. • mi im\nAyttja сиррмнм ачатагмы?\n4. haJAT СОНСУЗДУР...\nБали, онлар — ^ерданканар с»»-лизаси]аларьт елчаявци хосмик Me'japbijaa ¿анапщывда бизим чох ба-лача олан маю плаивгшшзда исг^ днклжри об>ектв ва адамы ахтмрыб тала билярлой). Барни ва Бетти лил-ларий башьша калан Ьадаси Ьаггьвь да jaauAap матбуата Joл талаяда» соира яун1а«ьш мухталиф алкаларин-да онларча адам билдирди к», учан бошгабларын пилотлары ила шуб, онларьш гонагы олуб. Бу ба-хымдан Пушшяно шаЬвринин сак»-ки, ихтисасча минробяолог олан Су-paila Р^1)нуллинанын башьша калан Ьадисе чох мараглыдьф. Бу падисэ 1977-чк ил OKTjaápuH 2-да баш ве-ряб. CypeJJa хаяымьш дедиклвривдрн:\nФантастика иле **арагланмы-\nрам. О вахта гадар Jep куресино баш-га плаяетлардаи келанлв!) барадв пач нэ билмир ва yMyMMjJOTJk» бела овп-бэтларя бош ше] саЫрдьда.\nНамин кун, октЗабрын 2*да Ьеч бир ге\/ря^и Ьадиса баш вермамишда Окйкбрын 2^дан 3-на кечда кеча ЛУМ иж. 1ата билмирам. Адэтан бела ejMHa чыхырам. EJaeua ад-лацым. Бирдаи мен» ел» нвлди ни. ^ еадв тв»м. я» виш. № да№\nзьп евла JowP«p. » манзшшан гоншу моиэил» гапы аяы-л^Г^дашьш да е'замиимдан калий!' орада]атыв. Эслиндэ буиларын\nЬеч'бири »JOX иди...\nЕ]ванда íiaJaHb¿ ашары]а, Ока ча-1ына бахьищым. Фикарлашдим ки, уадаым jep^ Бирдан Ока уз»ряадв С»ТУР\"\nТИН^ олдуру «ими диск ва корунду. 06J6KT бизим евдан 300—400 метр аралыда, «Навада да]анды. Нун-дурлу]у Д01НГ MyaJJaiwiemaHpa бил-мадкм. амма чох Ьундурда Д€Jилди. Намин обуектдан бир неча <арач> aj-рылыб Jam^bffli бияаларьша тарэф ирэлиилади. Сонра бу «арачлар» ha-вада бвлушуб икиЧй^р, уч-бир евлара сиры Jв«элдилap. Учу да бизим б»-Haja тараф уз тутду. Лахьшлашанда кердум ки, бунлар на арачды, на да шалбан. адамдылар. Совет Ордусу аскаринин палтарьшы ке]миш адам-лар. Чаван, лакин Ьисоиз, ду]гусуз сифатлари вар...\nОнлардая би-ри мшим JaHbiMflaH\n©туб гоншу е^вана тараф <сузду>.\nФикирлашдим «и, орада горхачаглар вэ haj-KYj д\\'шэчак, тез ал enajHÓ Ja-HbLvia чарырдым. О. дарЬал дануб б» зйм ejeana калди ва сассизча JaHbiM-да да^анды. 19 jam вермэк оларды, 6ojy иса тагрибан 190 сантиметр иди. Эскар палтарында]ды.\nМан данышмырдым. О, кул.умсаза-PSK рус дилинда даньшшага башлады:\n— JarHH баша душдунуз ки. мен\nкимам? . ^\n— Бали. Амма... бас HHja аскар\nпалтарында?\nIVisiH сизкнла оаЬбэт еламек иста! иргм. Олар?\nМан ону отата да'ват еладим, взум-\nса е!ванда донуб галдым.\n1аныкдакы отагда стул. top чэ кзггил варды. О бири див^ын да-бикда чарпа]ы ДУРУ1ЭДУ в» ^аба®« на! да ертулмамишдн. Г(0рибади, ела ' бил арим чарпа!ыда\n• 1ахшы\nМэн сизин узаринизда квнлаи-мншеим. МусаЬибим Ьансы Дилда нышырса. ман дэ о дилда данышы\nдхы сиз маним ]аныма кэлмнр-\n' jox, сизин Заньшыза калирд^ Амма адамлар\nлар. Мая сизян нормал реакси]анызы незлэ!^^^^^ кувдузлар Ja**\"-мырсьшыз? Адамлар сизи MaMHyimj-\n1атла евларина <5УР®^Р^^ьАаггг«мнаин\n— Бу^суалыныза сеЬбетимизш\nахырында чаваб\nмиНатинин инкишаф тарихина\nсибэтиниз барада даньшшаг иста]иг\n'^ир^\"^индэ «ичии\n6о1яа ош) чиЬаз карулда. Сепб^да\nо. Кардан чиКазыя Кар^\ntocbii) ва^^б^ башга topMa-\nклна «ечурдук-* Ондан мирдим, езуну чох адаб:й1\nСонра 6ypeja аскер кеЗиминде кап-MajHHHH сабебини св]лади.\n— Сизин сарКадонизэ чатаида таг-«йбеи 20 нэфер аскер кердук ю рн-ларьш 1»1афвсина ючаднк... Хе]ли сонра сеКбагин ахырына jaxbm онун карквми. ги!И»си да1япда, артыг гаршьвада тагрябш 45 }а!Ш1Ы, Japa-шыглы, хошсифаг аи]алы б1ф киши да]а|шыщды. Сорущд^м кя. неча ол-ду бу\n— Мая сизи вФендим. Ва снакн хошунуза молен сифет алдым...\nМеи догрудан онуяла свКбетдш зевг алыряьш. 1972-чв ялда биофиви-ка яиститутя1Да кечирилен конгрес-да меи бу сяфагда бир киши кармуш-\n^'мусаКибнм чиКазын ду]маоини сы-хыб деди ки, 1шсаиын аз инкишаф та-йжхи Каггьшда тесеввуру^ билмш «crajHp. Дедим кщ узун оаКбетдир. о, е'тираз елели:-\n— Jox. чиКаз камак вла1ар биза. Мен инсавабенз��р м€]муялардан\nвашлаяым. О. чиЬаоын ду]«асини ды в» «ив... и5я«аи миян tHH» яушдук. Деда\nЬеч неден. мрафымызда на вароа маним тесеввур етдШим, фикримда. бе1иимда олан дун1а(дыр.\nВелаликла, бутуя тарих» 20 деги-i«lS^ke4»J. Сонра дедмм ^ биз ССРИ-ни плаяетин ен 1ахшы ча-\nSSSlara Sjbipbir. О кул^няда\n— Биэда хусуси мулкиИат Jox-лур — дедим. Ва сонра Жемшин. «устэилда»\nлия»н маЬиНвжни изаЬ етаэ|э\nSbw. Му1аР«йалад^\nОлстери хатырлатдым. Ва S^M ки... Олстерда]ик. \"Ьар Ьагигэтда олдугу KMMHji». Ман го«рх-дум, о чиКазы кечирйн...\nСонра Асй1а«ьш Карасындаса чан-\nкаллинда олдуг. Орада меш^ олш бир неча гуллур\n¿ЯНН Mshe\nдугуму кисс ела]ан теки ]ена wiw\nзы кечирди...\nОндая сорушдум ки, HHja ла унси]1етда олмаг истемярлар? чаваб верди ки, биэим планетимию jax-шы «Зрениблар. Виз онлары дарк еда билмэрик.\n— Бизим мулаКизаларимяза ке-са — о, саКбеяянэ давам етди. — Jep кураси бизим плаиетларарасы системимиза гошула биларди. Лакия сизин С0ви11анив чох ашагыдыр.\nда»а coÄpa деди ки, бешари]|эт дорру Jonna KeTMajHó ва калиб да дираниб. Бязим, ja'H» инсаила^ таФеккуру чох арырдьф, еталетлядиа Бу, мана тохунду. Субут чальЪодьш «и. инсанлар о да\nпис махлуг Дöjиллap ва био Кала ка миллашмади)имизи баша душурук. О, гьюа ва каскин чаваб верди:\n— Xejp. Баша душмурсуз. Сиздэ rapa KejeaHH Кисслв(р чох кучл^ур.\nШуАузу «¡лдьиьшьо чамур кирда-бындан езуяуз гуртармалысыныз.\nДели КИ'. каинатда бела долашыг планета раст келмаЗяблар Нела. Эла-вэ еле|ди ки, елм истеса, хоомик злата системи Кагда чох mejH а]рвна би-лар. лаюш лнсанлар сон дереча мур-таче. течавуакар олдугларына кара бу » Кеяа мумкуя де1ил. '\nМан сеКбетин мевзусуиу ÄajHmH6 сорушдум ки, биаим каинат Калда не^ зариЛамяз доррудурму? Деди кя, jox, бу сизин авльшызьш конструкси]асы-дьф, вз савиЛениза yjry« кояст.рукси-jeÄbip.\n— Онун Карадан келд»]ин« сорушдум. Суалыма суалла чаваб верди:\n— AcrpoHOBüijaflaH хебариниз вар-мы7\n— Биолог севиЛасинда...\nО, кулумсуяуб деди:\n— Оояралар езунуз шаЬид олачаг-сыныз ки, сизи бяологлар да редд едачеклер. Чунки биолоки]ада сизин яевда чанлы 1охдур. Башга алимлар дэ редд едечеклар. Лакян идрак Jo-лу вар. ТаЬсия «лмдарэ к»р» ола Ш-,¿3. ТЛсил Ja ва». Ja да J«*«^-Биз» калдикд» ис», вяз ела «узагда-ныг» ки, сиэдз олан термннларл» иэап ётмвк олмаз вуну.\nдаЬа сонра деди да злах» учтя 40* мунасяйвир. ва м» из елз излди ни. виз оялар W« \"g*' «ею» зЬвмиИзтсиз йир meJJ«. БУ-мен» (гохуяду, о да Ьисс елзлн вуну. Деди:\n• теза тахРИБАТ\nJEJIEHA БОНИЕРИ МОТЛИС ТУТУБ\nДeJиpлep «иштаК диш ал-тындадьф». ИллаК да президент Горбачовун гонары ола-сан... Инанмырсынызса, <Ли-TepaiypHaJa гаэетаанын 18 ceHTja6p не1^есинда дерч олунмуш «Президент банке-тинден сонра квнул свКбетиа башлыглы мегалони oxyJyH.,\nа тачАВУЗУН хроникасы\nЛелена ЭлихаШан-Боннерин иштаКасы лап ВТР-и де несер. О, баннетден сонракы квнул... булаядыран муйали-мосиндо Катрин Дал1унере flejHp ки, екер свЬбет ики мухтелиф девлотдон кедирсе, онда сорКедлерин тохунул-мазлыгы 1финсипн сай>сыл-\nмаздыр. Бизде нее (кересен Карада?) сеКбет халгын ез мугеддератыны to'Jhh етмок Ьугугундан кедир.\nГалырсан мат-мветтол. Кв-руну-р. J. Боннеря меч»71ис\nвкбзр ЭКВвРОВ, емоидар муелднм.\nЧОБАН\n1АРАЛАНМЫШДЫР-\nСент1абрьш 17-дэ Ьадрут ра]онунун Кунешли конди JaxынлЫFЫндaкы мешедз кизлвнмиш ермени 1араглы-лар одлу силаКдан атеш ача-раг чобан Ф. Рустемову Ja-раламышлар.\nЕВЛЭР ДАРЫДЫЛМЫШДЫР\nСент1абрын 18-де Газах paJOHyHyH Кеморли квиди ермени 1араглылар терофин-дэн гумбараатаялардан\nатеше тутулмушдур. Коран-6oJ paJoHyHyH Еркеч, Ваш Гышлаг ва Тодан кендлери\nзиреКли во дикер техникадан бомбардман едилмишДир.\nБир нече jamajbnn еви ве ичтимаи тикилилер дагы-дылмьпидыр. Толефат Jox-ДУР.\nА. ЗЕДНАЛОВ.\nДГМВ-щэ JEH9 ГАН ТвКУДУР\n— Бурда чох галма1ачагыг. Ин-формаои1а тoшIaJьфыг.\nДуи1аиын елкелорэ белунмеси ону Ье1рвтл8ядирирди. Бу баредо. до coh-бет етдик. Онун ÄeflajHHo коре «н-санлар арасьшда чох ÖejyK ферт вар. Онларда 1алныз ушагЛарла Jaшлылap арасьшда ферг бвJyкдyp.\nО. бизим баремизде чох mejn ej-ренмен HCTOjHp, евла(ри Кагда JaAHbia суаллара чаваб вернрди. Ба'зен Ja-Jьraьф. де1ирди ки, баша душмезси*-низ.\nМеКебботин »а олдугуну баша душе бялмирди. Аиланин не олдугуну дгрк елэди. Онларда аялэ 1охдур. Мв-Кеббет ве ушаглар вар. Довлет да jox-дур. Деди кн. Д0ВЛ9Т гурулушу да Taji}>a гурулушу ними вепшиликдаф.\nО, JeHH организм MejAana кетир-ма4и меКоббет caJмыpды Онлара кв-\n¿У — ишдир. МеКеббет «се тама-миле башга ше1дир. МеЬеббэт to*-лик se ииформаси1а мт^дил^^]^ Лалньо севен «эслер били-к 3Hjacbi JaJa toлepлвp ки, эгграфдакылар шер\nзулметяядо галмасьшлар. ,\n— Бос бир-бириниоа пансы г»Jaфe-да керунурсунуз? — мои сорушдум.\n— Лазьш олан Кер чур форманы\nала билирик.\n— Сизде олум вар? ,\nБиз садоче олараг бир медаел^\nИИ вуруб, 'Невбэти MepK^eje\nкечирик. «heJaT сонсуздур. влум — bejiéaiiuii идракьш yjAypMacwW.\n— Бес нифрэт вармы сивда?\n— Буяун не олдугуну баша душе бмлмирем. Сизин меКоббэт\nда... Ве Кисс еле1ир0М ки, пэти-гэтлэ олдугуну демирсяз. Сизэ ja^-нш йу W язр« eiM^ в]рзди6лэр.\nto ?шиы ад^. дада\nСИЗ да камил де1илсяз Кеде, hapa бахьфсан OHiiWHjJefrAMp. ^\nСвКбэтимизия ахьфында сорушдум ки, бизям Kene4ojHMH3 нече олачаг?\n— Планет меКв oлмaJaчaг, — икиг башлы чаваб верди. Мен баша душ-медам ки, «ejn назерде тутур.\nЬисс етдим ки, бизим тaлej«миз сну марагландьфмыр.\n— Сизин деЬшатли идрак joлyнyз вар ве ушагларьшызы да о Joлa су-PYклlэJиpcиз, — видалашанда деди. --Идрак 1олунуз дейишенде, Me'HSBHj-]атьшыз, ехлагьшыз да де]ишечек.\nEjBana чыхдыг. Мане ал вермедоь. Умуми^еглэ, сеКбэт вахты бир дафэ де тохунмады мене. «Агача» чеври1-либ JoлдaIIIлapыJлa бирликде шара сары кетди. Ва шар Ьавада ери]иб Jox олду...\nCypajja Гajнyлияa жувналистлэр-лэ кер^уб, онлара мусаКибэ вериб. Мухбирлер сорушанда ки, «шарда» кэланлер Кара кетдилэр, AeJ«6: ез Jepлepинe. CypaJJa яле сеКбат ела-JaH «гояаг» де]иб ки; каииатдакы бутуя cиlвилшacиJaлapлa влаге JapaxMa-га чалышырлар. Лаки« бшимлэ. je'-ни Jep аКля иле влаге japaxMar чэ^ тиидир. Оввела. елм езунун рованлы-ры хатиряне JepAOHKaHap сивилизасн-]ала��ьш мевчудлугуяу ,радд едир. Ининчн ва башлычасы она кере ки,. бизим планетин чaмиjJ0TЛepи сон да-раче течавуакардьфлар. Буна каре да оилар — JiepAaiHKaiHap cивилиoacиJa-ларын нума]внд9лери беле варлыглар-ла керушдан гачьфлар.\nЬврматлк охучу, кел езке планет-даи калмяш махлугун сезунде 6eJyK Ьашгат олдугуну е'тираф едак,. Ин-саяларьш, hap палда онларыи 6eJyK бир Киосасинин муртаче, тачавузкар, пахыл, худпесаяд. шеКратпадраст ол-дуруяу кермак, дерк етмэк учуй башга планета, башга <5HBHAH3a<^JaJa ке-диб rajHTMar вачиб Д€Jил. Буну ела бурада — JepAawe hap кун керур, Караш Ayjyp, Кисс едирнк. Планети^ мшин мухтелиф кушеларинде даим тустуленен, арабир кезеряб аловлаяш муКарибэ ве керкинлик очаг лары бундам хебэр вермирми? МэрКамэт к^-териб сыгьшачаг верди] имиз гоншу-ларьш ясти ашымьт су гатмалары бут дeJилми буна?! Ьеч jeK, ез арамызда вазифе, мансеб, ва^ довлат, шеЬраг устунда дидшпмирик-ми?\nБутун бунлар Ma'HeBHjJaTbiMbi3HH догрудан да ашагы caeHjJaAe олмасьш-дан »рели калир.\nрафиг САВАЛАН.\n«Мусигили сент]абр»\nБакыда «Мусигили сент-1абр» ушаг japeAH4HflHP¿i фбстивалы ачылмышдыр. Фестивалда елканин мухта-лиф рекионларынын ушаг ез-фвaлиJJaт коллективларинин 300-а гадар балача артисти иштирак едир.\nФестивалын биринчи куну вламатдар Кадисэларла зэн-кин олмушдур.\nАЗЭРВАЛЧАН РБСПУБЛШСАСЫ COhHJJd НАЗИРЛШИ\nГЫРМЫЗЫ ЭМЭК BAJPAFbl 0РДЕНЛИ A30PBAJ4AH ТИВВ УНИВЕРСИТЕТИ\n1991\/92-чя дэрс нлв тн Ьазырлыг ш*'ввсми*н Aa»p6aj4«H в» рус бммзлзрввз (ejaioi m»'e»j»)\nдинлэ)ичияэр гдбуяу е'яан едир.\nCeHTja6pHH 19-да ДГМВ-нин Мардакерт раШнунда ермени JaparAUAa,p Имарет Гервенд квндине силаКлы басгьш етмишлер. Aaopöaj-чан Республикасы Дахили\nше'бесинин реиси билдир-иишдир ки, басгын яетиче-скяде бир нече jamajbun еви Jaндыpылмышдыp. Бу евлер-ден бирннде кендия сакини 3ejH06 ЭлиJeaa jaHMiomAbip. JepAM милис ше'бесинин\nемекдашлары гулдурларла атышмыш ве онлары керн HBKHAMBje MO^^Jyp етмишлер. Ьазырда Имарет Гервенд кенди етрафында BoaHjJei керкин олатаг галыр.\n(Ааеривформ).\n20 CEHTJABP\nГерб paJoнлapындa гыса-муддетли Jaгыш Jaгaчaгы ве щимшек чахачагы кезлени-лир. Даглыг ва дapвтэJи ра-1онларын бэ'зи Jepлвpиндэ думан олачаг, заиф кулак есачек. Аран paJoнлapындa 25—30, дагларда 17—20 да-рэча исти олачаг.\nБакыда ва Абшерон 1а-рымадасында Кава 1агмурсуз кечэчак, саКэр заиф думан олачаг. Caниjэд9 5-10 ме^ сур'атла шимал-герб вэ гэрб кула1и асачэк. Кундуз кула-]ин сур'ати сани1адэ 14 метре чатачаг. Japымaдaдa 24-20, Бакыда 27-29 дэрачэ не-ти олачаг.\nЬазырлыг ше'басинз гебул учун мусаЬи6е]в ашарыдакылар бурахылырлар :\n— ишладиклэри идаре, музссисо ве тешки-латларын квндеришинэ есасен келмиш, халг те-серруфатынын бутун саЬелериндв ишле)ен, орта умуми тоКсил вэ техники пеше мактеблэрини бн-тирдикдан сонра 2 нлдан аз олма]араг амак стажы олан габагчыл фаЬлэ вэ колхозчулар, хэстелара гуллуг узра кичик тибб ишчилари, санитарлар, орта тибб во эчзачылыг мэктабини битирдикдэн сонра ез ихтисасы узра уч илдон аз олмаЗараг практики иш стажы олан орта тибб ишчилари;\nКэрби Киссэлорин команданлыгы тарафиндан кендариши олан Совет Ордусу сыраларындан хид-мот муддвтиии баша вурдугдан сонра еЬти]ата бу-рахылмьтш али тэКсили oлмajaн шэхслар:\nпрактик иш стажы Ьазырлыг ше'басинда дарсларин башландыгы кундан (1 декабр 1991-чи ил) Ьесабланыр ва о, кендориш верен идара. муос-сиса во ja тэшкилатда сон бир ил эрзинда фаси-ласиз олмалыдыр. Ьэрби Ьисса комавданлыгы терэфиндэн верилмиш кендориш орада Ьансы али мектебин кастэрилмесиндэн асылы oлмajapaг тэр-хис олундугдан сонра бир ил муддотинда истани-лен али мэктэба тэгдим едило билар.\nССРИ Назирлар Советинин 1983-чу ил 17 з»н-вар тарихли гэрарына есасан Ьу1*уг-\nлар Ьаггында шэЬадэтнама> ва ССРИ Назирлар Советинин Ба]ук Вэтан муЬарибэси олиллери вэ онлара берабэр тутулан олиллери барада 1981-чи ил 23 феврал тарихли 209 немрэли гэрарына аса-сан «Вотан муЬарибэси олилинин восигоси> ва ja «МуЬарибэ олилинин имти]азлы Ьугуглары васи-гаси» елэчо дэ «Чернобыл атом електрик стан-си]асы гэзасынын нэтичолэринин арадан галды-рылмасынын иштиракчысы вэсигоси» олан Ьорби гуллугчулар восигенин сурэтини (если шэхсон тагдим олунур) вермэкло хидмэт муддатиндан ва еЬтиЗата бурахылмаг вахтындан асылы ол1«1араг Ьазырлыг ше'бэсинэ сэнэд вера билэрлор. Бу ка-TeropHja Ьэрби гуллугчуларын Ьэрби Ьисса коман-данлырындан кендориш тэгдим етмэсино еЬтизач\nзохду^ри Гувволориндон еЬтиЗата бура-\nхылмыш Ьэрби гуллугчулар акэр Ьисса ком^ан-лырындан кендориш кэтирмомишлорса ва ептиза-та бурахылдыгдан сонра 3 а]дан кеч олмазараг амак фэалиЗзэтинэ башлазыбларса, онда ишладизи муоссисонин. колхозун. совхозун во идараиин кен-дариши ила Ьазырлыг ше'босина коло билэрлор.\n9кор Ьорби гуллугчулар елкомизин сорподла-риндан канарда вэ ja билавасита Ьэрби комис-сарлырын азундо хидмот етмишлорсэ, овда Ьэрби комиссарлыгын кандэришинэ есасан Ьазырлыг шв'босинэ дахил ола билэрлор.\nЬэрби Ьисса команданлырынын кендариши Ьарби хидмотчинин еЬти]ата бурахылдыры кундан е'тибарон 1 ил муддатиндо Jaлныз бир али мокте-бин Ьазырлыг ша'бэсинда таЬсил алмаг у^ун е ти-барлыдыр.\nИшдэн вэ ja Ьэрби хидмотдэн азад олундугдан сонра верилмиш кандоришлар е'тибарсыз са-зылыр.\nЬарби ва мулки али мактеблардан ва елача дэ Ьазырлыг ше'басиндан харич едилмиш шохслар умуми осасларла Ьазырлыг ше*басияа дахил ола . биларлар.\nРекторун адыяа ариза (ваЬмд формада, Ьазырлыг ше*басина кендориш (кендориш амак коллективларинин умуми ичласынын гэрарына аса-сан протоколун немраси ва тарихи кестарилмакла 1, 2 ва ja 3 немрали формада идара раЬбарлоринин имзасы, идараиин меЬуру ва штампы ила тасднг олуиур), орта тэЬсил Ьаггында санадин если, идара реЬбериннн имзасы ва меЬуру ила тасдиг едид-миш амак китабчасынын сзфоти (амак китабча-сыныи суратиндо шахсин Ьазырда ишламаси во верилма вахты кесторилмалидир, колхозчуларын амак китабчасында иса газанылмыш амак куну ва ишланмиш адам кунларла ]анашы Ьэмин колхоз учун MyojjoH едилмиш минимум омаккун во адамкун нормасы да кесторилмалидир), б адэд 3x4 см. елчуда фотошакил (башыачыг, чилалан-мамыш кагызда чэкилмиш), 086\/У немрали формада тибби ара]ыш.\nПаспорт, Ьэрби билет во захуд ге]доалма ва-рагаси шэхсан тэгдим едилир. Хаси]]атнама толаб олунмур. Гэбул комисси]асына тагдим олунан со-яадлорин тарихи таза (сон бир aj эрзинда) олма-лы, вазифади шохслорин имзалары, фамили)ала-ры, меЬур ва штамп а]дын олунмалыдыр.\nЭризалэр окт]абрын 1-дан но)абрын 10-дак (базар во ба]рам кунлэриндан башга), Ьор кун саат 15-дан 18-дэк университетин асас бинасында (Бакыханов кучэси,. 23) габул едилир.\nДинлозичиларин гобулу хусуси комиссиза та-рафиндэн орта моктоб программ Ьочминда био-докиза, ким]а во физика фэнлориндэн фарди муса-Ьиба апармаг во абитуризентларин Ьазырлыг сэвиз-jacHHH шифаЬи имтаЬан газдасында беш бал системи ила ги]мэтлэндирмакло но|абрыи 11-дан 25-нэдак апарылыр. Дарслар декабрын 1-,дан башла-ныр.\nЬазырлыг ше'басинин динлозичилари университетин аудиторизаларындан, кабинетлориндан, лаборатори]аларындан, китабханасындан ю башга тедрис васаитлориндан талэбаларла е)яи raj-дада истифадэ етмэк Ьугугуна маликдирлар.\nДинлазичилэр даре илннин ахырында университета гэбул заманы нэзэрда тутулан фанлар-доя бурахылыш имтаЬаны верирлар. Вурахылыш имтаЬанларындан муваффаг ги)мат алмыш да-ло)ичилор гэбул имтаЬанларындан мусбат га]мат алмыш абитури]ентларла бирликда мусабигада иштирак едирлар. Мусабигада то1у1анмыш балла-рын са]ына кера устунлук газанмыш динла)ичи-лор университетин мувафиг факултасино габул едилирлар.\nЧагырышчылар Ьарби хидмата чагырышдан\nазад едилмирлар.\nЭлава ма'лумат адмаг учун бу унвана мура-чиат етмак олар: 370022, Бакы, Бакыханов куча-си, 28. Ьазырлыг ше'басннин\nТелефон; 94-94-74. РЕКТОР ЛУГ.\nБИЛДИ^ИШ\nМ. 03ИЗБ0ЮВ адына А30РБАМАИ C0HAJE\nУНИВЕРСИТЕТИ\n(991_1992-чи даре или учун иствЬсалатдаи aj-\nрылмамагла (ахшам таЬсили) Ьазырлыг ше'басииа динла{ичи габулуну давам етдирир.\nСанадлар сант|абрын 25-двк hap кун саат 9-\nдан 16-дак габул олунур.\n0лава ма'яумат алмаг учун бу уиваив муР^^*^\n•тмак олар: бакы*шаЬари, Низами кучаси, 117, 610-\nцу ОТ.Г, 98-45-05 р^^оРПУГ.\nЭЬАЛИНИН НЭЗЭРИНЭ!\nБакы шаЬар аЬалини ишадузалтма марказинин наздинда Бвкы шаЬар машруллуг хидматм мар-кази ¡арадылмышдыр.\nЭмак габили|)ати олан, мухталиф сабаблар узра иша дузала билмв|'ам ва-тендашлар марказа ва онун pajoH ше'баларина мурачиат еда биларлар. Бурада ишсиз ватаидаш-лара бош олан ¡ерлар Ьаггында атрафлы ма'лумат верилир ва онлара муна-сиб иш сечмакда кемак кастарилир.\nИхтисасы да|'ишмак ис-та|анлар учун онларыи саЬЬати, иш тачрубаси ва бачарыгы назара алына-\nраг пулсуз маслаЬат ва ихтисаса ¡и1аланмгк учун кандариш верилир. Та'-ЛИМ муддатинда онлара тагауд верилир. Илк да-фа иша дузалан ихтисас-сыз ватамдашяара ихти-сас талаб олунма]ан иш таклиф адилачакдир.\nЭтрафлы ма'лумат алмаг учун Бакы шаЬар машруллуг хидмати мар-казина ва онун pajoH ша'-баларина мурачиат етмак лазымдыр.\nYnbbh: 370601, Бакы,\nCa6ajbm (качмиш Красин) кучаси, 58. Талафоиявр: 91-11-71, 91-11-84, 91-42-31.\nАэарбвНм Республикасы МадаииЦат Нв1ирлм|и М. 03НЗВ0ЮВ АДЫИА ЛЕНИН ОРДЕИЛИ В0 ГЫРМЫЗЫ 0М0К ВА1РАГЫ ОРДЕИЛИ А30РВАМАН Д0ВЛ0Т АКАДЕМИК ДРАМ ТЕАТРЫ\nС. ВУРГУН АДЫНА РУС ДРАМ ТЕАТРЫНЫН БИНАСЫНДА 30 СЕНПАБР 1991-чи ИЛ 1ЕНИ ТАМАША Бахти)ар ВАИАБЗАД0\nНАРА КЕДИР БУ ДУН1А1 (Ики Ьиссали азуиу арама)\nГурулушчу режиссор — БаЬрвм Осмаиав Рассам — Ариф 0бдурра1|мвиов Бастакар — Адил Бабнров\nАэарба{чаи Распубликасынын амакдар инчасанат хадими Ка{им аскизлари — 1вшвр МвЬмудм Театрын бадии рВЬбари — Насан ТУРАБЛЫ\nАзарба|чан Распубликасынын халг артисти, ики дафа республика давяат му-фаты лауреаты\nАзарбаНби Раслубликвсы Хвяг ТаЬсили ИвзирлмН Ь 3. Твры|ав вдыив\nБАКЫ МАЛИЛ0-КРЕДИТ ТЕХНИКУМУ\nБакы Малийа-Крсд1.т Техникуму «Базар муна-сибатларина кечид даврунда игтисад фанларииин тадрис програмларыныи такмиллашдирилмасич мавзусунда умумшаЬар матодоложи семинар ка-чирир.\nАли ва орта ихтисас мактаблари муаллимлари, алми ишчилар семинара да'ват олунур.\nСеминар 27.09.91-чи ил саат 11.00-да. И. 3. Та-гы{ав адыиа Бакы Мали^а-Крадит тахиикумунуи акт залында качирилачакдир.\nУиваиымых: Бакы шаЬари, ), Маммадаяи|ав\nкучаси, 8.\nТш«фо«язр: 93-24-00. 93-51-10.^^^^^^\nБАШ РЕДАКТОР\nТ Т РУСТЭМОВ. I РБСПУБПИКАСЫ ПРЕЭИДЕНТИ АПАРАТЫ\n* М «ХАЛГ ГОЭЕТЙ.НИН ЖУРНАЛИСТ КОЛЛСКТИБИ\nЕжадиавивя общастваиио-лолитичаская газета Ааарбвйджвискей Республики.\nУчрадкталк: Аппврвт Правидаитв Азарбай-джаиской Раслублнки и журналистский коллактив aXfiir газатк».\nРадаисрбамвж умааны; 370158, БАКЫ Ш0Ь0РИ, КИРОВ ПРОСПЕКТИ, 18.\nМ0'ЛУМАТ Y4YH Т1Л1ФОНЛАР; 93-64-92, 93-62-37, 38-51-68. •\nНавбвтчн редввтор\nВ. сэмэдов.\nЧвпв внвавакмвдыдыр: 23.00. Икэвдввммшдыр: 24.00.\nИжияе вОВ14 Ч 1 3 3 4 5 в 7 а 9 10 И 12 16 14 SßKbr, нашриЛатыныи масбеаси.\nБаку, типография иззателЬства «Ааврбвйджам».\nТмражы 255.785\nСяфа]жш 0301.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-20-1991-p-4\/","date":"2017-03-28T06:20:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00620-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4273960292,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4273960292339325, \"kum_Cyrl_score\": 0.09379733353853226, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07286479324102402, \"crh_Cyrl_score\": 0.036757372319698334, \"uzn_Cyrl_score\": 0.032593049108982086, \"tat_Cyrl_score\": 0.029214834794402122, \"kir_Cyrl_score\": 0.023482028394937515, \"krc_Cyrl_score\": 0.021174315363168716, \"lez_Cyrl_score\": 0.01784953474998474, \"tyv_Cyrl_score\": 0.01730959676206112, \"tab_Cyrl_score\": 0.011849364265799522, \"udm_Cyrl_score\": 0.011606968939304352, \"nog_Cyrl_score\": 0.011482256464660168, \"sah_Cyrl_score\": 0.01047014445066452}","num_words":11306,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.219,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.517,"perplexity_score":61799.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 2, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТИ\nгДЕКАМНЮ-чиИЛ. -*-и*ш\nАшты Гар»ям»«лы «»иЯ ««т.ж.н.сы Н»4»ч»л. Р»|внуир. ЦЧМ<<Ч>м с»я»рмня»и бири h»c»6 опуиур. Ими ия бундаи м»»я И. б«»|и У. ,.-L_ сатм ия» тииияиб истифад»)» »»риямиш 6у ш*ф» оиаш т»м» *\ni «я, »тряф и»идя»рии да и»м»»тыиым у мир 1ТУр-|¥_^м\",>ттГУпм\nтечНиз олунмуш 50 чарлаЫлыг хктнаиц« бачарыгяы, |уксек югшсасяы яеккмяер че-\nлышыр. ЭНалн арасыида хасталанма аа елум Ьаллары минимума ********* ^\nХастахаиаиыи «у, истилик, каиалимси)а хауяари гусурсуз ишла)ир. Темизлик, рапа? лыг олаи |ардя хасталар таз шафа талыр...\nКардиоложи кабинет да. . _______\nФалдшар Jary6 Каримоа аа тибб бачысы Кулшаи Маммадова иаабатм фмзно\nТ.РИПИ1» «.«сын. Няуырлыг И.руря.р »афмг сммаимуидур.\nшекид нвкимлвгимизваш юлунда ГЫРЫЛАН 9М¥Р\nНикмат АллаНаардилм Ч»6-ра]ыл ра|Онуиун Гарачелы кем* дмнда дун|а)а **•* ечмышды. Азарба^аи Дав лат Тибб Институту иу и падиатри|в фвкулте-сииа дахил олмуш, сонра теН-силини Саратов Тибб Инсти-тутуиуи Нарби тибб фвкулте-синдв давам втдирмишди. 1991-ии илии августу нда Агс-тафаиын Салогяу каидиндвки Нарби Ниссада хидмвта бвш-ламышдм.\nАдам догулаидан газа-га-дари да догулур. — Дв]нрлар. Ела или иш куну Салотудакы Нарби Ниссада иуилу парт-ла]ыш олду. Сонра Ситвлча|-дакы Нарби Ниссада хидмвт етди, орада да куилу парт-ла]ыш баш аарди. . Учунчу парт л в] ыш Агдара ра)Онуида( Норки и — Оратаг аа Касалвт кандлари арвсындекы да|уш-дв Никматии амруна нвгта го]ан марми партла^ышыды. Санитар вв фвлдшерлврв ка-мак адиб )вралылары да^уш мв)данындвн чыхаранда ¡а-иында марми партлады — санитар, фалдшар, Никмат аа ики вскар Калек олду.\nД ост лары. }ОЛдашлары Ник-мвти унуда билмирлар. Республика Швфгат аа Сатам-лыг Фонду идара Накати сад-ринин биринни муааини Ел-мира Гули|вва Дв]ир:\n—. Никмат хвуирхвН Каким, чвсур доушчу иди. 0з шафа-лы аллари ила нвчесинр елу-мун ча]нагындан гопармышды. Нача ¿»»¡ушчунун дамврларын-даи Никмат ганы дввраи ^дир. Сон тикасини »ары белурду. Маашыны да шафгата, марНа-мата сарф адирди.\nА. М9ММ9ДЛИ,и. еменуллАкв.\nЕрманиларии PycHja планлары\nБир иша бахын; Русина перла ментинин хармии ишлар комис-сидасынын седри ерманидир — 1еекени Амбарсумоа. Бу аазмфаии тутмаг учуй бачарыг-лы бир рус миллат вакили та-лылма|ыб1 Бу тасадуфм Нал-дырмы? Эсла |ОХ. Ермаимла-ри рус девлат гурулушуна ¡ерлешдирмек б»)ук глоба л планын таркиб Ниссасидир да-сак ¡анылмарыг.\nМосква талеаизн)асынын бир с^аси программ вар, «Гыр-мызы квадрат» адланыр, аса-сан си)аси лрогнозлар варир. Спикари мешНур тележурналист Лубимовдур. Програм-да мутлег бир ермеии да вар» Бу ¿ахынларда кедам лрогра-ма 3 нэфар иалб олунмушду, бири рус алими иди, икиси исе ермэни: Митрален ва На\nмин Амбарсумов. 0з синаем хадимлерила машНур олан Москвада аа Руси)ада си^аси хадимлар «]Оха* чыхыб, буиа кара да Лубимоа уч нефердем икиси армани олараг програ-ма иалб адир.\nРусм]а даалат структурл#-рына сохулан врманилер, бир вахт калаиак, башинии колоннадам даНа иидди вазифала-ри ¡ерина ¡етиречеклер, ¡е'-ни бир вахт ола билар км, онлар Рус^ада бутун Наки-ми^зти ала кечирэрлар. Бу-нун уч��й индидаи »амин На-зырланыр.\nГорбочовун ¡ахык адамы в» |ардымчысы ШаНназаровуи Гараба? Надисаларинмн баш-лангычында на кими рол о]-намасы инди артыг сирр да-]ил. МашНур шовинист Бала-¡ан ва Капутик|'внын Горбачо-вун ¡анына ¡ол тапмаларына м»Нз ШаНназаров имкан ¡арат-мышды ни, онлар Гарабаг ма-саласи.чи галдырсынлар.\nИнди Москвада ва РусИа-нын енамли мовгеларинда бела шаНмаэаровлар истанилан гадар вар ва ал алтындан ер ишларини кармакдаднрлар. Рус^а Некуматинда ики назир ерманидир. Русм)а, ан ваииб сана|*е сфактм олан гызыл ма'данларини да ерманинин ихтм]арына бурахмышдыр.\nГарби Сибир гызыл бирли^и-нин баш директору Петрос-¡ан, нефт ихраиат бирли^инин баш директору иса Арут)уиоа-дур. Намин Арут)унову нефт маНсуллары ил» та'мии едан\nРусина нефт маНсуллары ка-митесм садрммим муааини да онун Немаетени Чинар|ан-дыр.\nЬалелим о и лары и соси белке да ¡авашдаи чыхыр, амма замам кечаиек, бу кун Русина президенти аларатынын мас'ул ишчиси Оникоаун, Намин аларатда мектублара Назарет едем Брут)амтсын, гуру гошунлары баш гараркаНы реисимии муааини Тер-Пет-рос]анын аа Руси^ада }уксак вазифелерде «иам-башла ча-лышан» 166 ерманинин са{ы еевалче 1650-)е, сонра исе 16500-е чатаиаг в» Нандеси силсила ил» артмагда дааам едачек. О вахт Руси]а а}ылыб кераиак ки, бутун идарачилик Нар саНеда аз исте'дадлары ил» а|унан Руси}анын алиндаи чохдаи чыхмышдыр аа бу б»)'ук алкала руслар да]ил, ар-манилар раНбарлик адирлар. Экер бу кун Руси|аиын хармч-даки сафирларинмн аа консул-ларынын херж Ниссасиним аа-знфаларинм армани пар апарыр-са, о замен Руси|#иын харичи си]ас»тм да бутунлунла арма-ииларии алина качачакдмр. Наинки харичи сЦасат, Натта бутун стратажи маагалар ар-маииларин алнида чамлана. чакдир.\nБу нун Руси)вда ала бир назирлин, ба]ук идара, газат, талааиз^а а» радио стансов-сы ]охдур ки, орада армани б»|ук вазиф» тутмасын. Иа-зирларин камакчилари арма-нилардир. Газатларда, Руси-1» талавмзЦасында аа радио-сунда мас'ул вазифалари армани лар тутурлар аа Намин ташкилатларын истигаматини ист здик л ери )ана чааира 6м-лмрлар. Буна кар» да Рус^в-мыи информвсм|а васиталармм-дв армани л ара сарфали олан хабарлар ва тахрмбат баш алыб кадир. УмумН|атла, Руси]« газатлариида, талаамзи)асын-да аа рвдиосуида инди 800-а гадар армани муНум зазифа-лар тутмаг дадыр. Масалан, РИТА —■ С0ТА-НЫН харичи им-\n2ормаси]а радакси]асыиыи |ш директору Вартанов, Останкино Даалат Телерадио Ширкатинии баш директору-нуи му вам ни Акоп)андыр.\nЕрмеииларми ]арлашди|и арвзилвр да меиишлеммакде. дир. (Туринадан ели уаулан,\nАзарбаучандам да ели узулмак-да олан армани си]асати узу-иу Sejyn Pycnjaja тутараг\n«диии» ]олле о кум торпаглары-ны ишгал атмакдадир. Инди Гвфгазда ала бир jap талыл-мвз ки, орада кучлу армани колони]асы олмасын. Курчус-твида, онуи мухтлр раслуб-ликасы олаи Абхази^ада, Аиа-рыстаида, Освти]еда, Натта\nГефгаздем шималдекы jap лар да ар��анилар Некемонлуге иди атырлар. РусЦаным Красно\nдар AHjepwHA» инди 230 мин армани {ыгиам шакилда |вшв-]ыр. Очлар japflH рус аНвлиси учун бир проблем олмуш,\nРусжа Накумати учун ис» проблем олмасынв ва бир •акт галмышдыр. Инди Намин арманилар чох учвдан чыгы-ра билмасалар да Ерманис-таи лразидантина мураииат адарак Краснодарда консуллуг ачылмасыны ncrejnpnep. Бир аз качачак, Ерманистан дав-латинин jap дымы ил» мухтври]-jbt талвб адвчаклар. О и да на* рак PycHja Накуматм на чара гылачаг?\nШубНаснз ки, бутун бу лро-саслар такча Ерманистандан да|нл, дун)аны Нарумчак тору кими буру]вн кучлу армани диаспору тарафиндан план-лашдырылыр ва HajBTa квчи-рилир. Америкад#, Франсада ва диквр алквлврд» мвскаи салмыш армани ташкилатла-рынын ejpM-ajpw рус нума]аи-даларини ала алмвс учун на-иа чанфашанлыг етдиклари-ни ва онлвры тора салдыгла-рыны анчаг тахмин атмак олар, анчаг Нач «ас шубН» ет-масин кн, иш маНз бала гу-рулуб.\nСи]асн хаднмлари ала ал-маг саНвснндв арманнлврин 6ejyK твчрубфси вар. AyHja-нын Нач бир алкаем, Натта Инкилтврв •» АБШ да онла-рв чата билмаз. Бу мвгеадлв арманилар ан и]раич ]оллврв вл атырлар. Бу магевд намнн» Нвр ша]м гурбан вармак, о чумладан, аз еНалисинин ба-]ук бир Ниссасини гесден гыр-дырмаг анчаг армани харак-терм на хасдыр. Бу хврактар арманиларл» {анашы ]аша]ан халглара чохдаи баллмднр. Бу гурбанаарма Jony ил» башабала армани си]асатчила-ри дун|в ичтимаи|]атинин диг-гатими «азабкаш» армани\nхалгымыи «фачиасина» чалб атмак аа балелмкле, enjaen халлар газанмаг магсади ку-\nТ* характари Азарба]ченын ичтимаи хаднмлари чохдам ду|мушлар аа бумдан баНс ат-мишлар. МашНур Азарба]чан журналясти бмар Факт На'-манзада Нала 1906-чы мл аа-густун 4-да «Иршад» газатин-да ¡азырды: «Инди лазымдыр кн, арманнлармн ии})ат ■» тад-бирларимм кем ел ила билиб он» кара азумуау муНафиаа •л»)«к. Бурасыны Нач вахт ¡»ддлн чыхарм*jar км, арманилар Нар на чур ояса аяла-ри учун мутлаг бир еЕрма-ииствм» вучуда иатмрмак нм^а-ти-гависиидадирлар. Ва бу мм{-]атларинм Нусу л» кетирмек учун * да мутлаг бизм Ираааи, Гарабаг аа Карс самтлермм-дан чыхартмаг мвчбурЩатин-дедирлер. Билмвли)ик км, арманилар бу миНатлармна чат-маг учуй Нар чур федакарлы-гы каза алмышлер: мусалмам-лары На)ачана квтириб аз устларииа Нучум атдмрачак-лар, азлари биле-биле гыры-лачаглар, сонра дуруб Jaapo-naja аз мазлумм)]»тлариим аглфчеглар...».\n86 мл аззал да]илмиш саз-лгодир ва бу сазлармн муд-pi <лм|ним арманнлармн 4 мл ai ;вл дузвлтдиклари Сумга-Надмсалари бармз шакилда субут атди.\nБу чур «гурбан» е]унлары ола билсин к и, иалачакда башга аразиларда, о чумладан, Курчустанда аа рус тор-пагларыида да таирар олум-су и. Бу асылыдыр армаимла-рин иизли лланларыидан ва бир да Нвдисалармм кадишии-дан. hap Налда, аз халгыиы rejpH-адм миллат а'лан адан ермаим си]ас»тчкларм на гадар х»]алм керунсе да, Jap узунун ан «ба|'ук» миллатм ол-маг ва аразилариим ба|утмак намина AyHja си]вс»тинда даНа фаел иштнрак атмак учун Нар чур сахтакерлыга Назыр-дырлар. Карак бу дафа чанаг кмммн баш ын да чатл«)'ачегГ Нвр Налдз бала бир фалакат Русланы да казлв]» бнлар.\nРусм]ада бутун буилары ду шунан вармы?\nЬачы КАЧЫЛВ,\nАзарба|чаи Журналист лар\nБирли{ними садри.\nУлу турк Ьвкмдары Илтэ-рис х^ган Чин Иекмдарлыгы-на гаршы ycJaH едиб сэНкиз ил Чин ордулары илэ flejym-ду., агыр M0hpyMHjja^apa гатлашды вэ турклэрин мус-тэгил Kej турк дввлэтини Ja-ратды. Агыр мубаризэ иллэ-ри, душмэнин тэ'гибиндэн кизлэнэркэн кечирдц]» сы-хынтылар. сэккизиллик, партизан Ьэ]атынын ачлуг вэ сыхынтылары онун саглам-лыгыны сарсытмышды. Турк хаганлыгыны бэрпа едэнДэн дерд ил сонра Илтэрис ха-ган вэфат етди. Мугэддэс вэ\nулу турк терусунэ (ганупу\nна) yjryH олараг турк тахты-\nна онун ортанчыл гардашы Мочур отурду.\nГа]пагларын 6eJyK эксэ-pHjjoTH Илтэрис хаганын ортанчыл гардашыны Мбчур адландырыр. Чин rajHania-рында онун ады Мо-чжо шэк-линдэ jaзылыp. Чин дилин-дэки мо сезу гэдим турк дилиндэ бэк (a3op6aj4aH4a; бэ)) сезунэ yjryH кэлир, чжо сезу иеэ чинлилэрдэ эн бе-jук Ьэрби рутбэни билдирир. Гэдим турклэр бу «рутбэни чор сезу илэ ифадэ едКрди-лэр. Демэли. Илтэрис хаганын ортанчыл гардашынын— о Иэлэ тахта отурмаздан эв-вэлки (гэдим турклэрдэ ада-мын ады онун тутдугу ичтимаи мовгедэн асылы олараг AojHiuHpAH) ады Бэк чор шэк-линдэ олмалыдыр, лакИн онун бу чур ja3bWbiiubiHa биз Иеч бир rajHarAa тэсадуф етми-рик. Мочур (Бэк чор) тахта отурдугдан сонра Налагай ха-ган ады гэбул едир. Бу ад ики Ьиссэдэн ибарэтдчр: кап созун кекудур я? AaapbajMaH дилин,дэки гапмаг фе'линэ бэ-рабэрдир, -аган шэкилчиси\nиеэ фе'ллэрэ артырылыб да-оилдирэн\nими ке]ф^)эт билдиран ду-зэлтмэ сифэт эмэлэ кэтирир. Демэли, капаган хаси|)эти гапмаг олан адам демэкдир. Бу сезу A3ap6aj4aH дилиндэ фатеН сезу илэ дэ тэрчумэ етмэк олар. Ьэгигэтэн дэ Капаган хаган Лекмдарлыг ет-flHjH 24 ил эрзнндэ чохлу ел-кэ фэтЬ етмиш ()адыныза са-лын: Азэрба)чанын керкэм-ли девлэт хадими, Сэфэви сулалэсинин баниси ШаЬ Ис-ма]ыл Хэтаи дэ ЬакимиИэ-тинин 14 йли эрзнндэ 14 ел-кэни фэтЬ етд^и учун Фа-теЬ тэхэллусу дашы]ыряы), турк девлэтинин сэрйэдлэри-ни хе)лй кенишлэндирмиш. турк хаганлыгыны дун]а эЬэ-мииэтли дбвлэтэ чевирмиш-\nди.\nтурклэрдэн йэм дэ гэсбкар-лыг муйарибэлэриндэ гурбан верилмэли адамлар кими истифадэ едирмиш. Буна керэ Чин девлэти турклэрин азадлыг эддэ етмэси, мустэ-гил девлэт japaxMacbi илэ йеч чур разылаша билмэзди.\nКапаган хаган хахта ojyjp-дугда турк девлэти Монго-лщлааыи 0тукэн JaJласы ад-ланан 1ериндэ кичик бир эра-\nларла вурушмаг гэрара алы-ныр.\nТахта отурдугдан, тэхми-нэн, бир ил оонра 694-чу ил-дэ Капаган хаган Чинэ пу-чум едир. Турк ордулары Сары (Хуанхе) 4aJ саЬиллэ-\nриидэки Чин торпагларыны\nöp----- *- -\nзини тутурду. Чэнуб, чэнуб-шэрг вэ чэнуб-гэродэн Чин\nчалыб-чапыр вэ Ордосда ja-majaH турк гэбилэлэрини дэ кетуруб мешэли 0тукэн даг-ларына га}ыдыр. Бу вуруш\nнэтичэсиндэ хаган турк тор 1э 6hj\nдевлэти, шималдан туркдил-ли гыргыз гэбилэлэри, ши-мал-шэргдэн монголдилли кы-Taj вэ татабы гэбилэлэри,\nпагларыны азад едэ билмэсэ дэ турк гэбилэлэрини Чин эсарэтиндэн азад едир. Бил-кэ хаган гардашы Кул ти-кин учун го)дугу башдашын-\nрэфиндэн) Ьучум тэЬлукэси xejAH а за л мышды. Капаган хаганын турк ордулары 700 вэ 702-чи иллэрдэ дэ Чинэ Ъучум едир. Турк эскэрлэри Ъэтта Чинин па]тйхты Чанай шейарини MyhacHpaJa алыр, Чин торпагйарыны вйрйй'^о- ^ Jyp, адамлары, ат нлхылары-ны, мал-гара сурулэрини су-руб апарырлар.\nЧинин тамамилэ дармада-гын едилэча;индэн ropxyja душэн император 703-чу ил-дэ Капаган хаганла сулй баг-\nканэ jon — Кэкмэн ашыры-мы иеэ гыргызлар тэрэфин-дэн меЬкэм горунурду.\nГыш олдугу учун Ьэр тэ-рэфи гар басмышды. Эслин-дэ, шимала Jypym етмэк\nкомандам тэ jmi едир, xáraHbi вс Кул тикини она\nкегмэкчи Уошур. TVpK ордусу-\nТс '\nламага мэчбур олур. Белэ-^бда1\nликлэ, чэнубдан турк девлэ-тинэ гаршы ола билэн Ьэрби\nнун гыргыз Jурушу ToHjy-кук, Кул тикин вэ Билкэ хаган абидэлэриндэ поетик дил-лэ кезэл тэсвир едилмишдир. Бу еэфэрдэ турк гошунунун команданы олан ToHjyityK ja-эыр: «Гошун JyPYTäY*1- —\nЭСРЛЭРЭ CdJAhdT\nIV. КАПАГАН ХАН\nшимал-гэрбдэн туркдилли карлук, басмыл вэ туркиш гэбилэлэри турк хаганлыгы-на душман кэсилмишди: Чин девлэти Ьэм jaFAbi тикэ олан турк гэбилэлэрини, Иэм дэ чинлилэрэ нисбэтэн даЬа чэн-кавэр, даЬа AejyouoH олан\nда бу Ьагда белэ де}вр: «Эмнм хаган отуруб турк хавгыяы тэнзнм етдн, 1ук-\nсэлтдя, касыбы варлы етдн,\n>. Белэ\nтурк эскэрлэрини элдэн вер-\nфэф:\nмэк истэмирди. дикэр ТЭ{ дэн дэ гудрэтли, Чинлэ деш1 дешэ верэ билэн турк девлэ-тинин ]аранмасындан горхур-ду. Турклэри эЬатэ едэн гэ-билэлэрэ, хусусэн гыргыз, карлук, туркиш... гэбилэлэ-ринэ кэлинчэ. онлар Ьаглы\nолараг горхурдулар ки, мус-\nтэгил турк девлэтинин ранмасы турк гэбилэлэринин бирлэшмэсинэ, турклэрин гудрэтинин артмасына сэбэб олар. Нэтичэдэ Ьэмин туркдилли гэбилэлэр ез мустэ-\nгилл^нни итирэр вэ турклэр-\nipap\nДЭН асылы B93Hjj8T9 душэр.\nБуна керэ дэ чинлилэрлэ ja-пэ\nнашы пэмнн гэбилэлэр дэ турк хаганлыгына душман мунасябэт бэслэ]ир, Him девлэти иеэ бу душмэнчил^и hap васитэ илэ гызышдырыр-ды. Турклэрин бу деврдэки B93wjjaTHHH Капаган хаганын вэзнри Мудрик TOHjy-кук белэ ифадэ едир: «Душ-мэнлэрнмнз этрафда ¿ырты-чы гуш кимн ядн, бнз деш кннн нднк».\nазы чох етдн». Белэликлэ, Капаган хаган биринчи вэзи-фэсини — турк халгыны бир-лэшдирмэк, гудрэтли орду ]аратмаг вэзифэсини 1еринэ ]етир»р.\nЧин 'девлэти Капаган хаганын гуввэтлэнмэсиндэн гopxyja душур. MaнчypиJa, Монголустан, Орта Ас^а вэ Чэнуби Сибнрдэ ¿апм^ан гэбилэлэри турк хаганлыгына гаршы галдырмага чалышыр. Капаган хаганын икинчи вэ-зифэси бу гудрэтли гэбилэ-лэрлэ дил тапмаг — ¿а* он-ларла иттифаг багламаг, ¡а да онларын Jaшaдыглapы торпаглары турк девлэтинэ бирлэщдирмэк иди. Тезлтслэ белэ бнр фуреэт элэ душур. Манчур^ада jaшaJaн монгол-диллн кьтЧ вэ татабы гэбилэлэри 696-чы илдэ Чин Ьа-кимии&тинэ гаршы у^ан едир вэ онлара гаршы кендэрилэн Чин ордуларыны бир-биринин ардынча мэглубиЛэтэ утра-дыр. Капаган хаган Чин императору илэ иттифаг багла-)ыб (душмэнин душмэни маним достумдур)\nтэйлунэ дэ арадан галхыр. Инди Капаган хаган узуну гэрбэ — туркиш вэ карлуг гэоилэлэринэ гаршы чевирэ билэрдн. Анчаг туркишлэрлэ MyhapHöaJa башламаздан ев-вэл Капаган хаган Орта Аси-\nJafla Чу чaJы «ваднеиндэ Ja\n6i\nmajaH бир сыра Ьун гэбилэлэрини турк хаганлыгына та-бе етмэк фикринэ душур. Бу мзгсэдлэ о, 701-чи илдэ бе-JyK гардашы Илтэрис хаганын огуллары — кэлэчэк Билкэ хаган (бу вахт о, тар-душларыН шады — инзиба-ти вэ Ьэрби рэиси иди) вэ онун 16 1ашлы кичик гардашы Кул тккинн гэрбэ йэрби 1урушэ кендэрир. Ики гардаш эл-элэ вериб Чу 4ajH 6oJyH-да JamaJaH бутун гэбилэлэри турк хаганлыгына табе едир« Аз сонра Капаган хаганын ордулары Билкэ хаган вэ Кул тикинин сэркэрдэл^н ал-тында ба1ырку гэбилэлэрини нтаэт алтына алыр. Мэглуб олан (ВДырку гэбилэлэринин башчысы Улуг Иркин Чинэ гачыр. Чу вэ ба)ырку гэби-лэлэринэ кемэ)э кэлэн Чин\nгошуну да турклэр тэрэфин-дэн агыр M9rayOHjj9T9 уг-\nрадылыр. Ела бу заман кэш-\nгошулур. Ьэр ики гэбнлэнн мэглуб едир вэ онларын ja-\nфииат (гэдим турклэр нэрук дejнpднлэp) хэбэр кэтирир\nКапаган хаган турклэр учун агыр бнр вахтда тахта отурмуШду. Турклэр Чин эсарэтинэ гаршы элли ил мубаризэ апардыгдан сонра азадлыг элдэ етмишдилэр. Бу элли илдэ турклэрин чэк-диклэри эзаб-эзиМэти Капаган хагандан сонра тахта чыхмыш Билкэ хаган белэ тэсвир едир: «Bajxaja J*aj**r оГулларын чин хаганына гул олду, хаяымлыга aajHr бакн-рэ гызларын кэннз олду. Турк бэ]лэрн турк адыны атыб Янн ады гэбул етдн. Чин хаганына табе олду. Элли кл она гуллуг етдн. Шэрг-дэ Kopeja хаганлышндая Гэрбдэ Арал дэянзяяэ гэдэр олан 1ерлэрн ту туб Чнн хага-ныяа вердн». Бура дан белэ керунур кн. Чин девлэт»\nЛенн турк хаганлыгы ин-дики Монголустанын мэркэ-зиндэ Орхон вэ Тола ча1ла-рынын Ьевзэснндэ гэдим турклэрин Отукэн адландыр-дыглары кичик бнр эразидэ )ерлэширди. Турклэрин Ьеч дэ Ъамысы бу эразидэ Jama-мырды. Турк халгынын му-Ьум бир Ьиссэси Ордос адла-нан эразвпэ JamajbipAbi вэ бу эразц дэ Чин haicHMHj-jaTH алтын да ядн. Элбэттэ. белэ бнр вэзиБэтлэ |ени ja-ранмыш девлэти горумаг, меЬкэмлэндирмэк вэ турк халгыны бирлэщдирмэк мэсэ-лэси он плана кечирди.\nКапаган хаган во онун баш вэзнри Мудрнк ToHjyKyK jax-шы баша душурду км. Ьэлэ зэиф олан турк хаганлыгы ону эЬатэ едэн кучлу девлэт-лэрин иттифагына гаршы дура билмэ1эчэк. Она керэ дэ душмэнлэр бирлэшмэмкш он-\nшадыглары торпаглары турк девлэтинэ гатыр.\nБилкэ хаган де!ир: «Эм** Jf\nхаганла торга ¿ашыл aaj\nШандун дузунэ чэщднн». Бу муЬарибэдэн\nсонра турк хаганлыгынын шэрг сэрпэдлэрв, аэ гала. Сары дэнизэ гэдэр чатыр. Ики ил сонра (698-чн илдэ) Капаган хаган дунэнки мут-тэфигн Чин девлэтинэ гаршы Ъэрбк jypym тэшкил едир:\nкн, Чин, туркиш вэ гыргызлар турк хаганлыгына Ьучум етмэк учун иттифаг багла-мышл&р. Капаган хаган кичик Ьэрбя шура (езу, огуллары Беку вэ Инэл, гардашы огуллары Билкэ вэ Кул тикин, вэзир ToHjyicyK) чагы-рыр. Камы белэ бир рэ']9 кэлир кн. бу учлукдэ эн тэЬ-лукэлнен гыргыз хаганыдыр.\n709-чу илдэ Билкэ хаганын сэркэрдэл^и алтында\nтурк суварн ордулары BeJ^\nЧин сэддинн ашад Хуанхе (Сары) ча]ы бо)унда-кы мунбит сэрЬэд э!алэтлэ-ринн талан еднр, чохлу эсир, пабе л э ат нлхысы, мал-гара сурусу вэ тахыл гэннмэт элэ\nтурк ордусу шнмал еэфэринэ чыхыр. Гошз\nкечйрйб керн га]ыдыр. МэЬз Ьэмен вахт дан оашл\nlaajapar чевяк турк суварн ордусу-нун лэнк nHjaaa Чин орду-сундан устунлу!у езуну aj-дын бурузэ еернр. Инди турк девлэтинэ чэнубдан (Чнн тэ-\n1ун сур'этлэ Je-HHceJ * 4aJbíHbi кечнр, Орпэн адланан )ердэ чик (индикн Тува) гэбилэлэрини. онларын ардынча иеэ аз гэбилэлэрини табе едир. Инди эсас душмэнин — гыргызларын гэ-фил Ьучумунун гаршысы алынмышды, лакин гыргыз-лардан кэлэн тэЪлукэ арадан галдырылмамышды. Гыргызлар Caja» дагларынын шнмалында )аша)ырдылар. Гыргыз елкэсинэ кедан Je-\nдэн Ьучум едиб ону. дармада гын едир. 710—711-чи нл\nиндикн Алма-Ата вэ Даш-кэнд шэЬэрлэри арасындакы Бузгала (гэдим турк абида-лэриндэ: Дамир гапы) кечи-динэ гэдэр чатыр.\nИнди Капаган хаган Чинлэ тэкбэтэк дйныша билэрдн^\nMybapHáaJa 1енэ дэ Чин сэ олур. 712 минлик Чин ордусу шэргдэ 1ЧУ1\nбэб\n712-чи илдэ JY3\nАт лай ын, — деднм. Аг Тэр-мэл ча]ыны кечэрэк душэркэ салдым. Гошуну атлара мнн-днрэрэк гары сэкдум. Jyxa-ры, атлары 1едэкдэ тутараг. пн1ада агач тутараг гошуну дага галдырдым. Ондэкн до-)ушчулэр гары тапдала|ыб )ол ачды, коллуг олан тэпэнн ашдыг, )омбалаиыб енднк. Он кечэ 1андакы гар учгунла-рыны доланыб кетднк. Бэ-лэдчн joay сэЬв салдыгы учун елдурулду... — Аяы 4ajH 6oJy кед эк, — деднм. О 4aj 6oJy кетднк. Гошуну cajMar учун атлардан душур-д ук. Атлары агачлара багла-дыг. Кечэ дэ, кундуз дэ кетднк. Гыргызлары J у худа икая басдыг... сунку нлэ ач-дыг. Ханын гошуну топлан-ды. Де|ушдук, санчдыг. Ха-ныны елдурдук. Гыргыз хал-гы хагана табе олду, сэчдэ етдн. Га]ытдыг».\nБу aejyuwa Кул тнкин ми-силсиз гэЬрэманлыг кестэ-рир. Кул тикин шэрэфинэ го-Зулмуш абвдэдэ онун Ьунэри мэдЬ едилир. Белэликлэ, ши-мал тэЬлукэси дэ арадан гал-дырылыр, Капаган хаган узуну гэрбэ чевирир. 710-чу ил-\nМанбур^ада турк хаганлыгына табе олан татабы гэби-лэлэринэ гаршы Ьучума ке-чир. Чин ордусу там мэглуб олур. Чин ^нагларынын jaздыrынa керэ. «бнр нечэ он мин эскэр Ьэлак олур», «ики Чин кенералы эсир ду* шур». 714-чу илдэ чинлилэр Капаган хаганла сулЬ багла-мага мэчбур олурлар. Т\\рк девлэти учун чэнубдан кез-лэнилэн тэЪлукэ дэ арадан галдырылыр.\nКапаган хаганын Ьэрби гэ-лэбэлэри са!эсиндэ турк хаганлыгынын сэрЬэдлэри шэргдэ Сары дэнизэ. гэрбдэ Дэмир гапы1а (Алма-Ата вэ Дашкэнд арасындакы Бузгала кечидинэ). шнмалда Ба1-кал келунэ, чэнубда Тибет Jajлacынын этэклэринэ ча-\nтырды. Tydk хаганлыгы Мэр 1Э Шэе\nдэ турк ордусу гэрбэ Ьэрби 1урушэ чыхыр. Opflyja Ка-\nпаган хаганын кичик оглу Инэл хаган вэ гардашы силу Билкэ хаган команданлыг едирди, То^укук иеэ, индя-ки дилдэ десэк, Ьэрби гэрар-каЬын рэиси иди. Билкэ хаг��н jaзыp: «Эмим хаган шя9... гэрбэ Дэмнр гапьф кня*в го-Шун чэкдНк». Турк ордусу сур'этлэ Ьэрэкэт едиб Гара Иртыш ча)ыны кечир. бир кeчэjэ Болчу (индики Урун-гу) чajынa чатыр.\nБурада турклэр онларын белэ сур'этлэ иpэлилэJэчэJи-нн кeзлэмэjэн вэ ширин-ширин jaтaн туркиш ордусунун ен дэстэснни дарма да гын\nедир. Сонра турк гошуну Болчу ча]ырын чэнубунда ¿ерлэ-шэн Japыш дузундэ ¿уз мин-лик туркиш ордусуна гэфил-\nлэрдэ гэрбдэн квзлэнилэя тэЪлукэ дэ арадан галдырылыр. Турк силаЬынын УТУР* лары нэтичэсиндэ турк хаганлыгынын герб сэрЬэдлэри\nказн вэ шэрги Ассада Ье-кемон rysBaJa чеврилмишди. Чин девлэти Ьэр ил турк хаганына ЬэдиЛэ ады илэ чохлу сары гызыл, парлаг ку-муш. JyMiiiar нпэк вэ тахыл хэрач верирди. Элбэттэ, Шэр-гн вэ Мэркэзи Аси ja да Ьекм-ранлыг етмэ]э чан атан Чин девлэти турк хаганлыгынын белэ гуввэтлэнмэсинэ дезэ билмэзди.\nЧин Ьекумэти турк хаган-лырына табе олан гэбилэлэри мэркэзи Ьекумэтэ гаршы ги-JaM галдырмага ширникди-рирди. 716-чы илдэ Гоби сэЬ-расынын шималында Jama-)ан туркдилли доггуз огуз гэбилэлэри хаганлыга гаршы rHjaM галдырыр. Ьэмин илин ]азында доггуз огузлара гаршы еэфэрэ чыхан орду Ja Капаган хаганын езу рэЬбэр-лнк едир. Хаган башда ол-магла эсас Ьэрби гуввэлэрин шэргэ кетмэсиндэн истифадэ едэн карлуклар г^ам гал-дырыб opAaJa Ьучум едир. лакин Кул тикнн тэрэфиндэн там мэглуб едилирлэр. Бу вахт Капаган хаган да доггуз огузлар узэриндэ парлаг гэлэбэ газаныр.\nЛенэ Ьэмин 716-чы илдэ 6ajbipKy гэбилэлэри thJbm галдырыр. Капаган хаган Тола ча]ы саЬилиндэ баш ве-рэн де|ушдэ 6ajHpKyaapH дармадагын еднр. Гошун орда} а га1ыдаркэн Капаган хаган орду дан а>ры душур. ме-шэдэ фикирли-фикирли Jon кедир. Тэсадуфэн мэглуб олмуш бajыpкy гэбилэсинин ме-шэдэ кизлэнэн кичик бир дэстэси хаганла гаршылашыр. Г HjaM4buiap хаганы атдан са-лыр, башыны кэсир вэ Чинин па\/тахты Чанан шэЬэринэ — Чнн императоруна кендэрир-лэр. Бурадан да турк хаганлыгына гаршы галдырылан г^амларда Чин сара)ынын бармагынын олдугуну душун-мэк олар.\nНалагай хагай 24 нл турк тахтмнда отурмушду. Онун haKMMiiJJaTH иллэриндэ турк хаганлыгы еэ гудрэтинин зкр-ьэсинэ чат мышды.ГеЗЕТ К«ШК¥\nЭбулфээ Р9Ч9БОВ, профессор.\nНвР ВИЛ AJOTO БИР некими\nМннскд» тибб ишчилерннин, мзАвниЬет аа инч»с»и»т хадммлериими СПИД-ла мубариз»}» Ьеср олунмуш х^'ри]]» тедбири качирипир Тедбирдвн магеед бу «теЬлукели» мез-зу)в диггетн челб етмек •» проблемин неннки сеЬиН», Нем де сосивл, етнк •» Ьетт* мгтмсади чеНетлеринн ачыгламаг-дыр. Беларус Республикасы учун СПИД пробламм хусуснл» актуалдыр. Чумки Чернобыл гез«сы нетнчесичде республика еНалисинин дердде бир Ниссеринни мммум системм зеиф-лемишдир.\nМинскд» СПИД-ми профилактмкасы мл» санитар •• ха-дммелерл» бирке чеми 30 иефер мешгул олур. Дикер аила-¡етлерде исе мутехессислерин са]ы лап аздыр. Бунунла бел», Б»ларусда СПИД-» ¡олухмуш 87 иефар г»)д» алыныб ки, ом* лерыи елтысы ушеглардыр. 13 и»ф»р хестеленмиш, уч не-ф«р дуи]асыны де|��шмишдир,\n- Комсомол с ка|а правда»\nелконин сорвоти ьамынындыр\nЛиаи^а ммгилабыныи лидари Муеммар Газзафи елкеник иафт ихрачымдан газаичыиын ¿арькымын Лиеи)а ватаидашла-ры арасыида бмлааасит» балушдурулмесмим ва'д етмиш-дир. О демишдир ки, Н»р бнр лмаи)»лы амл» бу ал серее-тиндек она душем па]ы апачагдыр. Лнак{а реНберинки деди-)ине кара илде иефт сатаядындан калан 10 ми\/цард доллар-дан 600 мим аилеиии Нар бмрииа 7 — 10 мин доллар ла] душечекдир Геззафк ону де ге^д етмиш дир ки, «игтисади четкнликлерин тезрги алтында» гоншу Миснр, Судан ва Чада чыхыб кетмиш аилелар аз пул пары ны или м»вб»де ала. катар. Эеаеллер, полковник Гвззвфи езу лкзи]влылвры, Немыдан чох тичвр»тчил»ри гоншу елквлврв квтмв|е Ив-•велвидирирдн ки, бу ]олла «Гарбии иггиевди зулмунуи бв-лвг.арыиы ]уикуллешдирмвк» мумкуи олеум.\n«Рабоча|в трибуна»\nТАПАНЧА ЛАЗЫМДЫР!\nБу jaxbmnapA» Нижми Новгород швНериид» силвН евтышы узрв Руси]»да илк магаэа ачылмышдыр. Догрудур, Напалки бурада газ силаНлары сатылыр.\nНижми Новгород мери, ихтисвсча Нугугшумвс олвм Дмитри Бвдм]ако«ун фикримч», магазанын вчылмасы швНврдеки прими нокв и аезипвти зеифледвчвкдмр. Экер 22 (вшыиыз тамвм олубса силаК алмаг учун паспорт тегдим втмвк кифа)втдир. Марвглыдыр ки, мatasaja келеи швНер чамаатыныи чоху авааллер гедаэи-гвмуии ¡олла алдыглары силвНы гв]диНатдаи канирмвк иствмишдмр: бурада rajAnjjaT хидмати де кветв-\nрилир. *ТруД»\nкез 1АШЛАРЫ ИЛНАМ ВЕРИР\n«Варлылар да агла|ыр» Мексика телесериалы баша четса д» о, такч» тамашачылеры к»з ]ашлары ахытмага «адар ат-мамиш, б» зилерини Натта орижкмал мо ног рефм]ал#р jasMar« руЬлаидырмышдыр.\n1ошкар-Ола шеНеринде ]аша]аи фмлоло«си|а елмлври доктору А. Липатов мешЬур филмии гвНремаиларынын адлв-рыиыи изаНы узре тедгигат мши |азмышдыр» О, ашкар ат* мишдир ки, Марианна «д»зум, бедбвхтликлере мугаеимет», Естер — «парлаг улдуз», Сарра — «Нвкмлу», Челе — «гети|-|8тлк», Рамона — «мудафивчм», Чоамна Смит — «илаЬи не'-мет».« демекдир. Киши геКреманларыи есас характарик ч»-Нетлери де оиларыи ады и да ез ексинм талмышдыр. Месяцем, Луис Алберто — «Hejar сыиагпарымда беркимиш» до-м»кдмр. Экер сев им л и мелодремым мотив пери есасымда доктор луг диссертаси]алары да мудафиа адилса, тееччублек-м»]ин. «Марийка!» иравдв»\nЭСАС ПЕШЭСИ МАЖАКДЫР\nСои аахтлар Саулдв 47 |«шяы таксм суручусу Пак The Су Небе олунмушду p. Q, 84 сариищмии зорламагда аа со!* магда иттиНам едилир.\nManjaK адатеи ахшем »акты »з шахеи тексисииё орта ¡милы гадыилары ммндирирмиш. Мемзмл башыма чатамачаи онлара хмдмет мегевдиле кучлу те'сир кестереи сакитлашди-ричи препарат гатылмыш ичкм теилиф »дирмиш. Ичкчики те'сири сернишмни Ьушсуз eexvyjer» саядыгдаи сонра Лаи The Су г адыны зорлемагле ]амашы, онуи чыллаг ш»кмлл»рммм да чекмрмиш. Меи}»кыи гурбемы олмуш гадыилар шбкилле-рм уза чыхарылечагындаи утаиераг полисе шика}ат #тме-мишлар. «РвбачЦа трибуна«\n»\nI\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-02-1992-p-3\/","date":"2017-03-26T22:54:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00264-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3686918318,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3686918318271637, \"sah_Cyrl_score\": 0.10171709209680557, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06831921637058258, \"eve_Cyrl_score\": 0.05726243183016777, \"tyv_Cyrl_score\": 0.049452923238277435, \"kum_Cyrl_score\": 0.047057926654815674, \"tat_Cyrl_score\": 0.03997040539979935, \"alt_Cyrl_score\": 0.025127556174993515, \"nog_Cyrl_score\": 0.02303682267665863, \"udm_Cyrl_score\": 0.02294621244072914, \"bxr_Cyrl_score\": 0.020522672683000565, \"dng_Cyrl_score\": 0.015669094398617744, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01162811927497387, \"rmy_Cyrl_score\": 0.011219100095331669, \"kir_Cyrl_score\": 0.010089254006743431}","num_words":14611,"character_repetition_ratio":0.034,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.417,"perplexity_score":71026.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 30, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТИ ^ OKTJA6P 1991-чм ил. но из\nёлм хадимл9ри\nЭМЗЛЛЭРИНДЭ JAfflAJAH АЛИМ\nАгыр зэЬ.мэт, кдркин ахта-рышлар баЬасына к&нл тэсэр-руфаты биткиларинин кене-тикасы, селекси]асы саЬосин-дэ керкамли нaилиJJэтлap га-занан академик Элэкбар Гу-лиJeз елми лчти.мaиJjэтин Jaд• дашында дэрин из бурахмыш дыр О. 1911-чи илдэ Тифлис шаЬэривдэ ]охсул фаЬза аиласшиэ анадан олмуш-дур. 1934-чу илдэ Азарба]-чан Кэнд Тасэрруфаты Иис-титутуну битирмиш. аспиран-турада оху.муш бал арылары-нын jeм ма'нбэлериник вJpэ-нилмэси. Ье}вандарлырын jeм базас ы и ы и меЬ ка м л з нд и ри л -.мэси истига.матиидэ фу^иа-ментал тадгкгатлар апармьшд-дыр. Нэтичадэ «АСХИ-1» во •«^lyтaнт-l» joпчa сортлары Japaдылмышдыp. «АСХИ-1» ]онча сорту эввг.лча Азар-бaJчaндa. сонра исэ Курчус-тан 1вэ Гыргызыстан реслуб-ликаларында ра]онлаш>ды-рылмышдыр. Академик Элск-б£'р Гулн}евпи ]а1ратдыгы «Азарба] чан-3» гаррыдалы сорту hejвaн.дapлыFЫн Je.м ба-засы учун индинин езундэ до 60jYк ohoмиjj:oт касб едир.\nПамбырыи кенетикасы во селкси]асы саЬосин.д? алн-мин апарлыры 35 иллик ел-.\\1И-тэдгигат ишлэри даЬа угурлу олуб. Билаваситэ онун рэЬбэ.рли]и ило ]арадылан «Голебе-З». «Гэлобз-8», «Аг-даш-3», «Агдат-б». «Агдаш-7», «Ардаш-15», «Ардаш-17», Мутант памбыг сфтлары Ьомчн ахтарышларын бэЬ.ра-лоридир <^Ардаи1-3» с'орту даЬа бвjYK урур газаныб. Ток-40 бир факты rejд етмок ки-\nфajэтлиp ки, pajoилaиJДыpыл-дыры илдаи (1982) бори бэ-.мин сортун лифи гобул мон-тоголэриндо Ьор ил 1уксок во бириичи Нвв ки.ми гзбул с.лунмушдур. Ело буиа кврэ до республикамызда Ьомин памбыг сортунун скилмосино хусуси устунлуь верилир. Бу ил Азсрба)чанын а)ры-а)ры бел кол ори ндо 45 мин Ьектара )ахын саЬолэ «Ар-даШ'З» сорту скллкб. Колон ил исо Ьомин саЬолорнн 90 мин пектара чатдырылмасы нозордо тутулуб. Бу сорта харичдо до мараг артыб. Икинчи илдир ки, «Агдаш-З» памбыг сорт>' Турки)о шора-итиндо сыяагдан кечирилир.\nМон бу 'Эхынларда Турки 1гдо <'Агдаш-З» сортунун 6eчopи.лдиjи Адана вила]о-тнндо ндим Турк мутохоссис-\nлори ило бирликдэ «Агдаш-3»-у онларьш Ьазырда кениш миг)асда бечордиклори «Чу-курова-1518» адланан Jepли сортла MyrajHco етдик. Aj-дын олду ки, «Агдаш-З» «Чукурова-1518» сортуна нисботон hoM мэЬсулдардыр,. ho.M до даЬа тез )етиишр. Бу устунлукло1ри нозоро алан турк .мутохзссислори 1992-чи илдзн е'тибарэн «Агдаш-З» памбыг сортундан даЬа ке-ниш MHrjacAa истифадэ етмо-)и гг papa алыблар.\nАкаде.мик Элокбзр Гули-JeB коркомли алим олмагла ]анашы hoM да )ахшы тошки-латчы нди. О Ьэлэ конч )аш-ларында С. Агамалыог.лу адына Азорба)чан Конд То-сорруфаты Институтунда аг-ропомлуг факултосинин деканы. кафедра мудири, про\nГытлыг сынаеа чэкир\nБош газан танкдан горхулудур\n— Нечэ кундур дилимэ гэнд Д8]мнр, \" кнле]лэнэн бнр де]нл, беш де]ил, Ьансынын адыны чэкям? — Ширин 4ajbiH тамыны ]аддан чых8рмыша.м. Муроббэ до\nбнширо билмэднк бу ил.\nпылмыр...\nБу сез.лэри ешитдикчэ адамын уро)и arpbijbip. Кэнд чамааты чотинликлоро бах-мыр, кечо-кундуз ишло)кр. Амма гэнд нэдир. она да hocpoT галыблар. ШэЬэрдэ до ejHH возиЦотдир. Анчаг шэЬэрлилэрэ талон вери лир. Онлар арха]ындырлар ки. hoKMOH а!да Ьэрэсина 1,5 килограм гэнд во . ja шэкэр тозу верилэчок. Конд-дэ исэ бохтабохтдир, бил-мирлэр но вахт во на гэдар алачаглар. Конкрет .м\\га-jHco; ChJo3oh uiohop гары-шыг маллар тичароти ида-рэск илин энэлнндэн hop аз Дэвэчи во ChJo30h luohop лэринин эЬалисинэ CKjahbJ лограм гонд вериб. Дэвэчн узрэ ада.мбашына 1,5 килограм. муЬарибэ иштирак-чыларынын hopocHHo 2 ки pajoH истеЬлак чэ-миЦэти исэ буну анчаг илин илк aJындa едэ бнлиб, .ма], HjyH во август а1ларында Ьеч гонд олма1ыб, nJy.iAa адам-башына 300 грам, сент)а брда 400 грам. окт]абрда 1\nКарамело иэ олду, о да та-\nкилограм гонд сатылыб.\nКэнд дикэр эрзаг .моЬсул-лары ило нечэ тэчЬиз еди-лнр? i-'aJOH нотеЬлак momhJ-jOTH бу илин доггуз aJындa кечон илин ejHH деврундо-кино нисботон 350 тон аз гонд, 12.() тон аз jar. 18 тон аз ду]у. 3,4 тон аз ча] ал мышдыр. Тэбиидир ки, ада.мбаиш\/на душэн Jar, ду-JY, 4aj да агзалмышдыр.\n— Баша душу рук, игтиса-ди элагэлор гырылыб. hopo бир тэрофэ чокир. — Ки-МИН фикринй tìJpOHMOK исто-jHpoMco cehóoTo бундан баш-ла)ыр. Coupa сорушур: — Бос он да базарда, кунч-бу-чагда сатыланлар Ьардан-дыр? AejOK ки, тап но ]ол-ларласа кедиб кэтирирлэр. Бу. онлара harr верир.ми ки. агылларына колон rnj-моти rojcvH.iap? Лахшы, бу-н\\н бир \"Ьодди-иудуду олма-лыдыр.мы, базара, rHjMOT-лэро бир нэзарот едон ла-зы.мдыр.мы? Бело езбашы-налыг, инсафсызлыг олмаз ахы.\nДогрудан да .меЬтэкир-\nлэр тама.м аг eлэjиблэp, оз ел-обасыны кунун кунорта чагы, Ьамынын кезу габа-рында со)урлар. Чамааты ге]злэндирэн до беш-уч манат учун динини-иманыны итирмиш адамларын утанмаз-лыры, hэjacызлыгыдыp. Ьэ-jaтдa керэ-керэ кэлмишик, утанмаза динмэсэн азгын-лашар. Ьэ]асызын гаршы-сындан гачарсан а]ары ]ер алар. Буна кврэ до алвер-чилорин ал-а)арыны jыFЫш-дырмаг учун бир механизм Ьазырланмалыдыр, ело механизм ки, онлара Ьоддини ашмага имкан вер-мэсин, гыт мэЬсулларын базар ги)мэтлэрини тэнзимлэ-jэ билсин. Лохса халгын гэ-зэби енундэ дуруш кэтир-мок oл.мaJaчaг. Бош газан танкдан горхулудур, экэр эрзаг гытлыры давам ет-со. меЬтокирлэрин умиди-нэ галсаг. бу газан пapтлaja билэр.\nГыш гылынчыны сьОырыб устумузэ кэлир. Ehтиjaт тэдбирлэри керм��к, гаршы-дакы ajлapдa эЬалинин но JeJэчэjи Ьаггында индидэн фикирлэшмэк, гэти тэдбир-лэр квр.мэк лазымдыр.\nБарвз ЭСЭДОВ,\n«Халг гэзетн»ннн мухбири.\nБИЛДН1ИМИЗ ЬАГГЫНДА БИЛMЗДИJИMИЗ,\njaxya дтк архивлэри ачыр\nБело бир годим Ьогигот, кврунур, ]ено лэ гуввэдэ га лыр ки, «бутун сирлор еввол ахыр ашкар олур» Довлот тоЬлукэсизли.и» орга11лары-нын бо'зи архив торинин илк дэфэ ачыл.масы во о^гларын материалларынын республика Назирлор Кабинети ja нында Баш Архив Идарэсикэ верил.мэси бу Ьсгиготи бнр даЬа тэсдиг етмишднр.\nНотичодо, A.зэpбajчaн ДТК-нын рэ']индэ де]илди]и ки.ми, «Дввлот тоЬлукэсизли-]и органларынын нш форма-ларыиы во методтарыны ача билон мэ'лу.матлар вермо jэн», лакин б0jYк тарпхи. ел ми во мэдэни дojэpo .малик cajcыз-hecaбcыз материаллар тодгигат учун ачыгланачаг-дыр.\nАлынан илк материаллар 77 адда 300 сахлама ваЬилин-дон ибаротдир. Онларьш ара-сывда Aзopбajчaн Демокра-тнк Республикасыныи кер-кэмли хадимлэринин 1920 чи илдон 1930-чу илодок олан .муддгтдэ харичдо ношр ет-днклори газет во журиаллар, Ьабела Ьэ.мин деврдо ношр олуимуш кулли мигдарда .му-Ьачирэт одэби]]аты вардыр. Бундан башга, отузунчу ил-лордо Ьсм елкодо, Ьэм до республикада гурулмуш бад-нам cиjacн «оксингилаби» просеслорин материал.лары ило таныш олмага имкан ]а-раначагдыр.\nЬомин иллордэ Истанбул-да. Парисдэ, Берлиндо сензу-радан кечмэклэ Aзэpбajчaн во рус диллэриндо бурахыл-мыш муЬачир, о чумлэдэн мусават деври нэшрлэринин во эдгби]]атынын Ьэтта ад-ларынын садаланмасы дэрин то'сир багышла]ыр. Бунлар «Одлу jypт», «Про.мете]», «Азэри турку», «Лени Гаф-гacиja». «Гуртулуш», «Ад-сыз мэчму», «Кавказски ал-манах». «Typкиjэнин гызьи aJпapacы», «Pycиjaдa си]аси вoзиjjэт». «Aзэpбajчaн ми-сак миллиси», «Лаш Туркус-тан». «Лени Т^'ркустан» жур-\nналлары, Мчлммэдомин Рэ-сулзадочин «Эсримизин Со-Jaaymy» вэ «Руси]ада cujacH ro3.HjjcT», брИ1ада кенералы сер Перси Са)ч'сыи <'Ираи тарихн» эсерлэри, му.хтолиф бушлегенлэр — «Гафгазын истиглал кимитэсиннн булле-те1Ш», «Харичи мо'гбуат хо-6ефлори>> «Игтисади хгбор-л о р » л i Í р. <П4 ра н л а ер.м они -лор» (1927-чи илдэ Истан-булла бурахыл.мыш .мусават игшридир) oHciiaHUjaAa .му-ha рибо» ( « Во]енмориздат», 1939-чу ил) кнтаблары во бан1га иошрлор до мараг до-рурур.\nСи)аЬыда кечмиш ингилаб-чылар, сонра исо «Совет ha-KHMHjjGT.HHHH ггддар душ-монлэри» олмуш муал«1ифлэ-piíH осорлэри до вардыр, Мо-сэлэн, .Л. Тротскиинн 1929-чу илдо бурахылмыш «Руси-]ада индики BoanjjoT» кита-бы муасир тарихчилэрэ jo-гин ки, чох mej ,де)э билор. Згннимизчэ. moÍiko.mo тэ'гиб-лэринин материаллары диг-юти ху су сило чолб сд-эчэк-дир. Азсрнефт трестинин\nелектроток идарэсиндо «экс-ингилаби, часус-тэхрибат» тсшкилатынын (1931-чи ил) во Азорнефтин взундэки «зи-1анкарларын» (1933-чу нл) иши Ьаггында, «АССР-ин\nнэгли))атында зи]анкар тэх-рибат rpvnvv Ьаггында\n(1931ЧИ ил*).'ССРИ-нин Хэ-зор кгмичилиJиндэ белэ бир труп Ьаггында (1930-чу ил) иттиЬамнамэлор, «Тротски-чилэрин во деснстлорин окс-ингнлаби тэшкилатлары» ба-родэ материаллар (1929-чу ил), «Пантуркист антисовет тошкилаты»нын (1937-чи ил) во «A3op6aj4an милли мор-кози» тэшкилатынын (1931-чи ил) ишлэри узро диндир-мэлэрин мэчмусу,- кечмиш халг ордусу забитлеринин лэрв олунм>Т11 «оксингилаби Ьорби-си)аси тэшкилаты»нын (1933-чу ил) ишинэ дайр po'j. «Э.мэкчи кэндли парти-jacbiHbiH во Суханов—Гро-ман груплашмасынын» ( 1930-\nчу ил) .материаллары бу го-билдондир. Вурада анархиз-.мэ во онун чэро)анларына, аргварди)ачы муЬачир казак тэшкилатларына, сол есер-лэрин ишинэ (Парис архив-лэриндэн), Халг Азадлыгы Парти)асына (кадетлэр) дайр тодгигатлар во бир чох башга материаллар да вардыр.\nАзэрба)чан Назирлор Кабинети )анында Баш Архив Пдаросинин рэиси А. Паша-)ев Азэринформун .мухбири-нэ демишдир;\n— Бу материалларын би-30 верилмэси Ьолэлик илк тгдбирдир, тарихи сэнэдлэ-рин, чап материалларынын, .мухтглиф иллордэ харичдо бурахылмыш матбу нсшрло-рин узгриндгн мгхфили)ин кетурулмэси саЬосиндэ бв]ук во чохчэ|Ьэтли ишин ]алныз башланрычыдыр. Ьомин материаллар республиканын Ьэ-)аты, игтисади]]аты. тарихи во мэдэни,]]оти ило бу во )а дикор дорочодо баглыдыр во тэкчэ алимлэр, тарихчилэр, архившуиаолар учун де)ил, е)ни заманда бир чох вэтэн-дашлар учун бeJyк мараг догурур. Бу иш давам етди-рилечэк во уми'дварыг «и, тарихимизин бир чох аг лэ-келарини арадан галдырма-ра имкан верочэкдир.\nАрхивин емокдашлары СталИНИН мгЬкомэ диван-ларындан зорэр чэкмиш го-Ьумларьшын во )ахын адам-ларынын тале)и ило мараг-ланан Шохслэрин Ьамысьша сэнэдлорин ejp0нилм0cинд0 кемок етмо)э' Ьазырдырлар. БеЬтана душуб чазаланды-рылмыш бу адамларын бир чохунун -мугэддэраты онла-рын евладларына во нэвэлэ-ринэ индинин езундэ до ахы-радок мэ'лум де]илдир. Волка до сэнэдлорин мэхфилик-дэн чыхарылмасы — одалэ-тин нэhaJэт. бэрпа олунмасы онларьш бу Ьэгигэти в)рэн-мэлэринэ квмэк едочакдир.\nС. КРАСНОВА,\nАзэринформун мухбнри.\nректор, сонралар исэ Ь. Зэр-даби адына Кэнчэ Педагожи Институту ну н ректору, республиканын кэнд тгсэрруфа-ты назири. Азэрба)чан ЕА-нын Кенетнка во Селекси)а Институтунун директору ол-мушдур. Онун рэЬберли)и илэ 45 елмлэр намизэди, 6 ел.млор доктору Ьазырлан-мышдыр.\nКеркамли алимдэ Ьам дэ эн JyKcoK инсани кeJфиJJэт-лэр чэмлэшмишди. Лахшы )ады.мдадыр, .мгн Азэрба)чан Кэнд Тосэрруфаты Институтунда тОЬсил алдыры.м девр-лэрдэ о бизим агрономлуг факултосинин деканы иди. Групумузда оху)анларьщ чоху узаг .paJoнлapдaн кал.миш-ди. Ьамысы да )атагханада галырды. О вахт Элокбор муоллим тез-тез jaiarxaHaja баш чеиир, толэба.лэрин дгрд-сэри илэ марагланырды. Ке-Mojo ehTHjanbi аланлара ho-мишэ )ардым едирди. Лери кэлондэ исэ мараглы сеЬбвт-лори илэ биздо к8лочэ]э инам о)адырды.\nБутун шуурлу hoJaTbiHbi кенетика. селекси)а вэ ботаника елминни инкишафына hocp ет.миш керкэ.мли алимин но гвдгр керулэсн иши 'Ja-ры.мчыг галды. Амма онун бу ел.ми в.Ьэми))0тлн ишлэри 1аддан чыхмады, толоболорн-нин елми ф8али))этиндо ез дава.мыны тадды.\nСэпэр МУСТАФАЛЕВ, кэнд тэсэрруфаты елмлэри доктору.\nA33PBAJ4AH-TYPKHJa БИРКЭ МУЭССИСЭСИ\n.Чохдан бэри сеЬбэт ке-дирди ки, Бакыда дэри мэ'-Атулаты бурахылышы узрэ Азэрба]чан — TypKHja бир-кэ муэссисэси )арадылачаг-дыр. HahaJaT, бу муэссисэ тэшкил олунмушдур. Тур ки)энин «Пет-Ьолдинг» фир-масынын вэ Азэриттифагын биркэ муэссисэси «Пет-Азэ-ри» адланыр. Онун Japa-дыл.масына харичи Banjyia ило 4,5 MH.iJoH манат вэсаит го]ул.муш, тэ'сисчилэр ha-мин хэрчи )арыба!ары чэк-мишлэ£. Илдэ 300 .мин дэрини илкин е'мал едэ билон сех Товуз ра1онунда. эсас истеЬсал саЬэси исэ Бакынын Разик гэсэбэсиндэ )ерлэшир. Окт)абрын 29-да бурада биркэ муэссисэнин ачылышы ол.М(>'шдур.\nКениш бинада Ьэм бичмэ вэ тикиш сехлэри, Ьэм моде л лэр салону. Ьэм дэ идарэ апараты Jepлэшиp. Муэссисэнин турки)эли саЬиблэри истеЬсалы Ьэр чур лазыми аваданлыгла тэчЬиз етмиш-лэр. Бурада чох да мурэк-кэб олма)ан тикиш машын-лары, утулэ)ичи апаратлар, дэрини бичмэк учун раЬат столлар вардыр.\nАзэриттифагын идарэ heJ'9THHHH сэдри Т. Ш. Meh-ди]ев AejHp:\n— Баглашманын шэрт-лэринэ керэ, мэЬсулун 70 фаизи харИчдэ Ba.ijyiaja сатылачаг, 30 фаизи исэ биздэ галачагдыр. Нэзэрс алсаг ки, истеЬсалы кениш-лэндирмэк програ.мы мев-чуддур. бу, Ьеч дэ кичик рогэм де]илдир. Ьазырдг муэссисэдэ 20 тикиш ма-\nшыны ва{адыр. Сонралар исэ онларын caJы 60-а чатдыры-лачагдыр. Бундан башга .мэЬсулумузун чешиднни ке-нишлэндирмэк имканы эл дэ едэчэ]ик. Муэссисэдэ уст палтарындан башга а]аг-габы. су.мкалар, чанталар. тэлэбат ду)улан мухтэлиф хырда .мэ'.мулат тикилэчэк дир.\nБунлар 1ахшыдыр .Муэс-сисэнии ачылышында иштирак едэн республика баш назиринин биринчи муави-ни А. Т .Расизадэнин Ьаглы олараг деди]и кими. башлы-ча вэзифэ будур ки, ахын усулу илэ бурахылан мэЬ-сулун ке]фиЛэти бу кун\nквpДYJYMYЗ нумунэлэрдэн кери галмасын — Ьэтта кэ-миJJэтэ хэлэл кэлсэ дэ.\nСери]а илэ бурахылан мэНсулун кeJфиjJэтинин нечэ пислэшди]ини ачы тэч-рубэмиздэ )эгин етди]имизэ керэ бу сезлэрлэ разылаш-.ма.маг мумкун де1илднр. ;1акин башга бир зэмнндэ )е-ТИШ.МИШ Турки)о мутэхэс-сислэринин даими .муэллиф нэзарэти умид верир ки. бу дэфэ бела олма]ачагдыр.\nБиркэ .муэссисэнин ачылышында республика баш на-эиринин биринчи муавини Ф. Р. MycтaфaJeв. баш на зирин .муавкни М И. Рада-)ев дэ иштирак ет.мишлэр. Турки1эдэн муэссисонип тэнтэнэли ачылышына «Пет-Ьолдинг» фирмасынын пре-зиденти Кексел Култэкин баш да олмагла фир.ма ну-.ма)эндэлэринин бе)ук бир групу кэлмишдир.\n(Азэринформ).БАКЫ ИНФОРМАСША i ШИРКЭТИ\nСнзв реклам саЬасиндэ ¡уксак хмдмат так-лиф едир.\nСариштэли мутэхэссислэримиз тарафин-ДЭН Назырланмыш реклам са|эсинда сиз гар-шыныза го{дугунуэ магсэдэ наил ола билэр-синиз.\nБизимлэ эмакдашлыг реклам аидео-су-жетларинин Назырланмасында, онларын\nСИЗИН УЧУН МАРАГЛЫ ОЛАН ВАХТДА ВЭ ШЭКИЛДЭ\nефирэ ■ерилмасиндэ |аранан чэтинлнклари арадан галдырар.\nШиркэт Намчимин логотип — муэссиса вэ тэшкилатларыи адынын хусуси шрифтла |а-эылышы учун сифариш гэбул едир.\nБизимлэ даими эмакдашлыг сиза вахта-шыры, имти)аэлы хидматдаи истифада имканы japaдaчaгдыp.\nУнванымыз: 3700(^. Бакы шаНари, У. Ьа-чыбэ]ов кучэси, ев 31.\nТелефоне 98-55-20, ФАКС 38-40-17.\n€€\nБОРЧЛАРЫ ГАЛАРЫН, ДОСТ ОЛАГ»\nKYP4YCTAH: СЕЧКИЛЭРДЭН БИР ИЛ КЕЧИР.\nГэрбэ ССРИ-Шкн борчунун одэпилмвси проблеми б£фЭ-снндэ суверен республнка-ларын бахышларыпын мух-тoлнфлi^jи, бо'зои дэ онларын cHjacH иддиалары вэ\nбир-биримэ е'тимадсызлыры суверенлнк е'лаи ет.миш мут-твфиг республикаларын йену мот башчылары илэ «Лед-дилорэ» дахил олан олкэлэ-рин малн))э твшкилатлары\nиума18НДОЛоринин кврушунун узанмасыиа сэбвб ол.муш-дур. Бу коруш YMy\\UY»ja\nбанкынын вэ бе)нвлхалг вал-jyia фондунун )ахынларда\nБангкокда олмуш нллнк ко.ч франсында «Леддилорил» ц\\ ма]вндэлэрп ило совет ма 1эндо Ье)'атинин влдэ етди1н разь'лашмалар чэрчивэсин до Москва 1а кечир\nОкт)абрын 28-До иаЬара док баша чатдыры.'.мас!.! п л а н л аш д ы р ы л м ы ш М. )с к в а керушундо днскусси)алар да вам етмишдир. Данышыглар-да иштирак едои .метобор .мэнбэлории вердиклэрн .мэ' лу.мата кора, музакирэлар )екун меморандуму этрафьш да кечмишдир. Ьомни соно дин ирэли сурулмуш лaJиhэ-\nCHÍVID уч ötac бонд Kt4.Tüp.J.'I мишдир; ССПИ-иин бо'^чу учуй бутун [>еспублпкаларын\nМОСЧ .'illJJLT ДаШЫДЫГЛарЬГ НЫН тэсдиг СдИ тмоси, бу бор\nчун 0.1В!Н?Л.МОСИ учуй «бир ко .vivc'y.mjjoT . Ьу.мдии баш га. пв:,*у1).1в т\\тулдугуиа ке-ро. оор'ч Otip тв.йки.-ат харичи i-FTHí ади ф::а.ти])л банкы б; Ja он>и Ьуг.г ьа риси одвчилмо-\n.тидир\n.Мэ'лум олмушдур ки. уму-MHjJOT.io б-^гун республ^!ка-.тар борчун одвпилмоси учун бирликдо мое y.iHjJOT дашы-\nОкт)абрын 28-дэ Курчус-тан Президенти Звиад Гамсахурдиа реслублика Али Со-ветинэ сечкнлэрпн илдену-му мунасибэтилэ .мотбуат конфрансы кечнр.мишдир. О де.мишдир: «Бу. твкчэ Нур-чустан учуй де)нл, Ьэм до бутевлуклэ кеч.миш Совет Ит-тифагы учун оламотдар Ьа-дисэ иди. Ахы биз илк дофэ о;шраг парла.меитэ азад, чох-пapтиjaлы сечки лор кечнр.ми-шик».\nЗвиад Гамсахурдиа Кур-чустан журналистлэринин во харичи журналнстлорин суал-ларына чаваб верэрок гeJд етмишднр ки, вэтэндашла-рыи эсас Ьугугларына вэ азад-лыгларына тэ'минат ]арадан, курчу дилинэ девлэт дили статусу верви вэ руслашдыр-.мaja сон гojaн, квнчлэрин Совет Ордусуна чарыры.лмасы-ны да]андыран, де.мографик експанси]аны моЬдудлашды-ран бир сыра гануиларыи гэбул олунмасы республика парла.ментинип нaилиjJэтлэ-рипдондир.\nЬомин кун республика Ье-ку.мБт еви гаршысында зеЬ-мэткешлэрин Нурчустанда чохпартидалы сечкилэрин ил-денумунэ Ьэср едил.миш твн-тэноли митинги ол.мушдур. Бура]а топлашанлар Президент Звиад Гамсахурдианын чыхышыны Ьэрарэтли алгыш-ларла гаршыламышлар. О, республикада ичтимaич:иjaclí вгзи]]8тин сэчи])осини вер-.мишдир.\nOктja6pын 28-дэ Тбилиси-дэ му.халифэт гуввэлари ал-тернатив е'тираз .митинги ке-чирмишлвр. Натиглор Кур-чустан pohбэpлиjини тотали-таризми jajмaгдa, )аАфикир-.^илиJe гаршы мубаризэ апар-магда, игтисади]]аты дагыт-.магда тэгсирлондирмишлэр.\nКурчу��тан тележурналистлэ-ринин сент)абрын 10-да баш-ланмыш тэ'тили давам едир. Республиканын рэсми Ьаки-ми]]0т органлары онларын толэбларини вэ'д олуимуш вахтда едэмамишлэр.\nМотбуат конфрансында тэ'-тилчилар т€лeвизиja вери-лишлэринэ )енидэн башлама-'гын техники чоЬэтдон мумкун олмамасы барэдэ рвсми изаЬаты твкзиб етмишлэр. Онлар мухтэлиф кутлови ин-формаси)а васитэлэриндэн олан Ьамкарларына авадан-лырын дэрЬал ефирэ чыхма-га тамамилэ Ьазыр олдугуну э]ани сурзтдэ нYмajиш ет-дирмишлэр.\nТележурналистлэрин деди-]инэ керэ, онларын республикада ичтимаич?и)аси вэзи)-]эт Ьаггында эЬали)а об)ек-тив информаси)а чатдыр.мага чалыш.масы, бу заман бнр-биринэ гаршы дуран тарэф-лэрин Ьеч биринэ устунлук вермэмэси Курчустан рэп-бзрлй|ини тэ'мин етмир.\nСОФИЗА, 29 OKTjaOp (СИТА). Козлоду] атом елек-трик ciaHCHjacuHAaKbi вэ-3Hjj9T барэдэ бутун Ьэгигэ-ти адамлара чатдырмаг вэ станси)аны Ьазыркы беЬ-ранлы' Ba3Hjj8T9 кэтириб чы-хармыш рэЬборлэринэ гаршы чина)эт иши галдыр-магы Болгарыстанын баш прокурорлугуна токлиф ет-мэк зоруридир. «Отечествен вестник» гэзетинин jas-дырына керэ, Болгарыстан атом електрик cтaнcиjacын\nБОЛГАРЫСТАНДА АТОМ ЕЛЕКТРИК СТАНСИ1АСЫНДАКЫ ВЭЗИПЭТ ЬАГГЫНДА\nда вэзи))эти ejp8H3if девлэт вэ Ьекумэт KOMMCCHja.iapbi-НЫН мэ'рузэсиндэ бундан\nбэЬс олунур.\nЭсас проблем мутэхэс-сислэрин чатышмазлыры во 6eJyK кадр ахычылыры узундэн Japaнмышдыp. Ьа-зырда cTaHCiíJaJa хид.мэт\nедэн иптчилэрин са]ы .минимум ичазэ верилэн Ьэддэ—\n22 нэфэрэ гэдэр ен.мишдир.\nБу, cтaнcиJaнын ики енержи блокунун тэ'мири гуртар- ли\nдыгдан сонра онун там ла-jHho кучунэ чатдырылма-сына .мане олур. Комисеи]а-лар станси]анын мувогготи ропбэрлиЗинин ]арадылма-сыны токлиф сдирлэр. Ьэ мин роЬ.борлик Енеркетнка Комнтэсниин нэ.)аротн ал-тын.дан чыхарыл.малы. гыса муддэт орзиндо кадр проб ле.мини Ьэлл ет.мо.ти, атом електрик ciaHcHjacbi ишчи-лэринин эмок Ьаггыны xej-артырмалыдыр.\nИСРАИЛИН ЬАКИМИиЭТ ОРГАНЛАРЫ ИШГАЛ ОЛУНМУШ ЭРЭБ ЭРАЗИЛЭРЙИИ БЛОК АДА JA АПМЫШЛАР\nМисирин «эл-ЭЬрам» гэ-зети )азыр ки, Исраилин haKHMHjJoT органлары иш-гал олун.муш эрэб эразилэ-ри этрафындакы блокаданы даЬа да меЬкэмлэндирир вэ Гуде шэЬэринэ тэЬлукэсиз-лик гуввэлэри кэтирирлэр. ШэЬэрин кучэлэриндэ эс-корлор ]узлэрлэ манеэ сэд-лорн дузэлтмишлэр. Гудсэ кедэн )олларын Ьамысы багланмышдыр. Лахын Шэрг проблеми узрэ Мадрид кон-франсынын ачылышы орэ-МЭХФИЛИК Л9ГВ ОЛУНМУШДУР\nИсраилин гэдим мадди-мэдэниjjэт абидэлэри Де-партаменти езунун эввэлки гэрарыны лэгв едэрэк «0лу Д9НИЗ эл]азмалары» адланан сэнэдлэри тэдгиг етмэк HCTajoH алимлэрин Ьамысы-на бу ишлэ мэшгул олмага ичазэ вермишдир.\n0лу дэнизин саЬиллорин-дэки магаралардан тапыл-мыш чохлу гэдим эл)азма-лар jcHH еранын эввэллэ-риндэ, христианлыгын Mej-дана кэлмэсинин илк ил-лэриндо jabyAH ичмасынын ЬэЗатыны тэсвир едэн надир сэнэдлэрдир. Исраилин Ьаки-MHjj3T органлары онларла ил эрзиндэ Ьэмин мэтнлэрин мэ'насыны дэрч етмэ]и вэ Ьэтта онларын фотошэкил лэ��ини BepMBjH гадаган ет-мишди. Харичдэн кэлмиш али.млэрин бир нечэ групуна аj рыча ичазэ верилсэ дэ онларын гаршысында сэ-нэдлэрин дэрч олунмамасы шэрти го]улмушду. Бу Ьу-гуг jaлныз исраиллилэрэ мэхсус иди.\nЬэмин сэнэдлэрин охун-масы этрафында Japaдыл-мыш бу чур мэхфилик мэт-буатда белэ бир ша]иэнин jaJылмacынa сэбаб олмушдур ки, Ьэмин эл)азмала-рындакы инфopмacиJa ]э-пудили]ин вэ христианлыгын тарихи барэдэ HHflHjaAaK олан тэсэввуру тамамилэ AejHmAHpa билэр.\nфэсиндэ фолэстинлилэрин кениш миг1аслы чыхышла-рынын гаршысыны алмаг мэгсэдилэ бир сыра pajoH-ларда гадаган сааты rojy.i-мушдур. Исраил полиги вэ тэЬлукосизлик гуввэлэри «баш верэ билэчэк* игти-шашларын )атырыл.масы учун оператив гэраркаЬ ja-рат.мышлар.\nБазар ертэси Ьобронда эроблэр Ьэрби патрулу да-ша тутмушлар вэ бунун нэ\nтичосиндэ бир Исраи.1 за-бити JapanaHMbUHAbip. Иш-гал haKHMujjoT органларынын «бар.ты зона» е'лан ег-диклэии бу шэЬэрдэ >чдаи-тутма Ьоб\\,.тэр апары.тыр. Гачгынларын Шуе]фат ду-шоркэсиндэ фэлэс гинли.'юр Исраил патру.туна ичэри-синэ )андырь!чы гатышыг долдурулмуш ики буту.тка атмышлар. Гуде шэЬэриндэ )эЬуди кечкунунэ мэнсуб бир .Maraaaja од вурмушлар.\n.маг принсиплэри илэ разы-лаш'мага Ьа.шфдыр.лар. ла-ь]1л едвиишлэрнн тофсилаты вэ мехаии.з.ми барвсиндэ он-лашли арасында фикир а)-рылыры галмагладыр. Мемо ра!1ду.мум бэ'зи муддсалары барсснндо Молдоваиын. Кур чустанын. Унpajиaнbш а]ры-ча ро'З.юри вардыр. «Зедди^ .т )ршо> мaлиjjэчилopIlиин мевге]н доп1г MYЭjjвн едил мльлдир: борч .мутлог одэнил-мэлилир, ]охса республика лар ДучПа иrтиcaдиJjaть!нa говуша 6ИЛ.МЭЗЛО1Р, .МАДРИД\/ЮРР\nССРН Президенти Михаил Горбачев базар ертэси ахшамдан xejли кечмиш Мадрида кэлмишдир. Па]-тахтын Барахас аеропорту-иуи довлот пaвилjoнyндa опу ИcпaниJa Ьокумэтиннн сэдри Фелипе Гонсалес, ди-кэр рэс.ми шэхслэр гаршыламышлар. ССРИ-нин Ис-\nпани]адакы сэфири Cepкej Романовски Президенти гар-UIbIлajaнлap арасында ол-\nмуишур.\nМадриддэ Совет Президенти АБШ Президенти Чорч Буш.та керушэчэк. За-хын Шэргэ дайр сулЬ кон-франсынын ачылмасы .мэ-\nраси.миндо иштирак едэчок-дир. Софор чэрчивэсиндэ Пспани]а Ьекумотинин сэдри Фелине Гонсалес илэ данышыглар апарылачаг-дыр.\nДунэн АБШ Президенти Чорч Буш да Мадрида кэлмишдир.\nД«шл»т «дамлары... Онлвр да hajaibiH ади га1гыларымдаи уэаг да|иллар. Аила, карким иш аа албатта мстираЬат...\n^ АФР-ии каислари Налмут Кол аа араады Нанне лора Аастри|вным дагЬыг Залтскаммаргут ра}оиума истмра-Ната «аларкан аиланмн «досту» Фаликси да аэлари ила ка-тирмишлар... СИТА-ным фвтохроншсасы.СОН СААТДА\nГАЬИРЭ. Мисирин «эл-Эхбар» гэзети хэбэр вермишдир ки. Ирагда невбэти дев-лэт чеврилиши чэЬди ол.мушдур. Гозетин Заздыгына корэ, 0KTja6pbiH эввэллэрин-дэ Иpar ордусунун )уксэк мэнсэблн забитлэринин бир Групу Багдад режиминин мулки шэ.чслэрдон олан бир сыра керкэмли хадимлэринин кемэ]и илэ Президент Сэдда.м hycejHH '>лдурмэ]э Ьазырлашмышды. ЧэЬд бо-ша чыхмышдыр. Гэсдчи-лэр Ьэбс олуимушлар. 25 за��ит е'дам едилмишдир.\nBEwirPAA. TaHjyr Акент-ли]инин jajAbiFbi мэ'лу.мат-да милЛи зэминдэ Зугосла-ви)ада арасы косилмэ]эн му-нагишэлэрин фачиэли нэти-чолэриндэн бэЬс олунур. Ьомин мэ'лумата керэ. му-нагишэлэр заманы 1000-дон чох адам Ьэлак олмуш-дур. Гачгынларын са]ы .800 мин нофэрэ чатмыш-дыр. Бу KOMHjjoTHH аз гала во фаизини 1'4 1ашынадэк олан ушаглар тэшкил едир. 0.1 конин игтисади} jaxbiHa\n20 мил}ард доллар мэбло-рындэ зи]ан вурулмушдур\nТОКИО. Kopeja Респуб-ликасынын ихрачат-идхалат банкы Чэнуби Kopeja мал-ларыны алмаг учун Совет Иттифагына 130 мил}он доллар мэблэгиндэ кредит а}рылмасыны тэсдиг ет-мин1дир. Бунунла да Сеул Ьекумэти ССРИ-}э игтисади }ардым кестэрилмэсини бэрпа ет.мишдир. Бу кемэк сон бир нечэ aj эрзиндэ да }ан дыры л мыш ды.\n(СИТА).\nа\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-30-1991-p-3\/","date":"2017-03-26T22:52:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00269-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3033940494,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.30339404940605164, \"sah_Cyrl_score\": 0.14879778027534485, \"udm_Cyrl_score\": 0.05886627733707428, \"alt_Cyrl_score\": 0.04734954610466957, \"eve_Cyrl_score\": 0.045207563787698746, \"kum_Cyrl_score\": 0.04307053983211517, \"tat_Cyrl_score\": 0.02949037216603756, \"bxr_Cyrl_score\": 0.025156112387776375, \"kbd_Cyrl_score\": 0.02197948470711708, \"crh_Cyrl_score\": 0.021450411528348923, \"tuk_Cyrl_score\": 0.021401187404990196, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02025807835161686, \"dng_Cyrl_score\": 0.016299132257699966, \"rmy_Cyrl_score\": 0.016263986006379128, \"kir_Cyrl_score\": 0.015420916490256786, \"krc_Cyrl_score\": 0.014220328070223331, \"nog_Cyrl_score\": 0.01335494127124548, \"koi_Cyrl_score\": 0.010770341381430626, \"ron_Cyrl_score\": 0.010746742598712444}","num_words":13173,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.022,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.331,"perplexity_score":62588.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 16, 1992, Baku, Azerbaijan\n■ad\nасасы 1919-чу мяд* rofyaMpMyp.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИ1А£И ГЭЗЕТ\nГИ1МОТИ 1 РУКЛ.\nhop вахтыныз\nxejnp\nАзэрба]чан эскэри! Дакар-ларымыадакы гаяы чошдуран, башыиызы днкэлдиб гэдди инзи дузэлдэн миллн Ьарб маршьгаын сэдалары алтында мэтин аддымларла етуб вечен Вэтэн огулла. ры. ввладларымыз, гардаш-ларымыз, достларымыз. Ила-Ьн, елмэдик, иллар 6ojy ар зусундд оддуаумуз AeapOaj-чая эскэрннн да кердук.\nАзэрба]чая Ьэрби взунэ кэлнр. И ка эсрдэн сонра АзэрОДчан оглу ]енидэн алана салаЬ алыб чврэ]и ила, cyjy ила, Ьавасы ила бе]уду-*Jy Батан торпагыны, rejpara-мнзи ropyjyp. Ияди бнз пур-рэнки ча] ичэ-нчэ газет оху-дугумуз дэгигэларда хаки пал тар xejMmn о ocj-бухунлу оглан сэнкэрда ]атыб, душ-мэиин гаршысыны кэсиб. Башга бар ]ердэ «Ьа]ды!» нэ'рэсиндан куч алан огул-лар «гуррушун ]агышыиы» саиэлэрн ила «итэла]нб* душ-манян багрыны ]арыр. Пал-тарыны со]унмамыш, отурулу чимир алан о икид да Азэр-6aj48H аскэрнднр.\nВахтилэ Бакыныв кучэлэ-ривдэ рус гарысы сарышыв эскэрэ зэнбнлиидэв конфет чыхарыб веранда, башга бир рус кншиси растлашдыгы эскэрэ еЬтнрамла баш ajaHAa биз бунун мэ'насыны о гэдэр аяламырдыг. Артыг бнз да Вэтэнин бел сутунуна чеврн-лэн орулларымызын гэднр-ги]мэтинн бнлмэ]э 6anmajBi-рыт. Хочалы фачнасиннн на олдуруну дэрк едэнлэр, Шу-шанын, Лачынын ]агы тапда-ры а��тында инилтисини еши-дэнлэр бнлир ка, торпагымы-зын Гарабаг адлы ]арасынын мэлЬэмн Азэрба]чан эскэрн-инн Ьунэри, ахыдылая ганы-\nалии, бо]нумуза алаг ки, эскэр балаларымыз бу кун Ьеч да ла]иг олдуру rajraja, Konaja, еЬтнрама туш олмур-лар. Онлар }ея» да ]емэк-нч-\"иэкдэн, ке]нм-кечнмдэн кор-луг чэкнрлэр. Ватэна арха, гэлбнмнза арха]ындыг олан Азэрба]чав эскэри hap ]ердэ, Ьэмиша алн еЬтнрама ла]иг-днр.\nП AJ Ы 3 кеЧ Y\n. - . * V : . -\n-, . >\ns'\nМагбуат конФрансы ЖУРНАЛ ИСТ Л ЭРИ кемш ЧАШРЫРЛАР...\nАграр сн]асэт узра дев. лат мушавнри Эли ЧаЬаяки-ровла керуша калан журна. листлари бармагла са]маг оларды. ИгтнcaдиJJaтымызын букунку вази]]атинэ, хусу-сила аграр саЬе]е, кэндэ вэ канд адамларына бика-иэлик азары ]ухарыдан аша. гы]а. енинэ-узунуна Ьамы. \\а cиpajaт етди]индэн тад. барин агырлыгыны Эля му. эллимин езу чакди. О, рес-публикамызын дунаня. бу куну, сабаЬы барада муе]. ]эн тасеввур 1аратмага ча. лышды. Натича белэдир кц, бу ял республнкамызда тахыл бичинн ланки]ир, 10 — 12 кун эвазинэ яки а) 1арымдыр ки, о гадар да чох олма 1ан мэЬсулу )ыгыб-^ыгьпидыра бил мирик. Би. * илэндэ, дашынанда, огур. лугдан ва ланкликдэн иткр. дикларимизи назара алма. саг, такча илбо1у агротехники тадбирлнр дузкун 1е. ринэ 1етирилмади1индан умумв мэЬсулун 15 фаязи. ни итирмишик. Башга сез. лэ, газанчы бир ]ана. ма-]асыны да ]е]ирик. Ьалбу.\nки бу саЬадэ бутун тад. бнрлэ& д&Ьа дагиг десэк, мадди. ма'нэви ва техники тадбирлэр вахтында hajaïa кечнрилс^дн, hen олмаса мустагиллик ва демократи. Ja ила гурурландыгымыз бу илда чарэк учун аз гапы Aejap. аз уз керардик. Дев. лат мушавкринин дедина кера. aзэpбaJчaнлылap кечмиш ССРИ-нин дикэр республикаларынын эЬали-синдан илда 23 килограм чох черек jejapnap. Бу на иштаЬданды, на да чохлуг. дай. JeMaJa ajpbi uiej тап. мырыг. Тапдыгымыз да ки бела...\nПамбыгчылыгын Ba3KjJa-ти бу najbi3biH узу ким.н гарадыр. Этан ил сент]аб-\nГ[ бу кунлариначэн 70— мин тон мэЬсул 1ыгыл. мышды. Инди элимиз Ьава-да галыб. Гозалар кеч ачыр. Кала нечэси ачачаг, нечэсн ]ыгылачаг, бу да бэлли де]нл. Канд Тэсарру-фаты вэ Эрзаг Назирли1и.\n(Арды 3-чу сэЬнфэдэ)\nКеч ]олу. Мин иллэрдир бу 1оллар арандан JaJaara, 1а]лагдан арана xejHp-бэ-рэкэт, боллуг, hajaT икснрн дашы]ыр. Чобан гардашла. рымыз, онлара Ьэмдэм ка. лян.бачыларымыз, бу иеч 1олларында догулуб-бе]у]эн 1урддашларымыз ]ашы би. aHHMajaH кэраклн бир пешэ. ни ¿ашадырлар. Тарихин дэрннликлариндэн баш алыб калан узуи бир кечун даЬа бир najbi3bi. Па]ызын ja], лагдан арана енэн даЬа бир кечу.\nФото Ч. Ибадовундур\nA38PEAJ4AN РЕСПУБЛИНАСЫНЫН АЛН С0ВЕТИНД9\nСент]абрын 12- да Азэр-ба]чан Республикасы Али Советинин сэдри Иса Гам-бэров Азэрба]чан — Кур-чустан элагэлэринэ Кур-чустанда 1аша]ан со1даш-ларымызын вэзиЛэтннэ дайр мушавирэ кечирмнш-дир. Республика Али Совети сэдрннин биринчн муавини Тамерлан Гара]евин бу мэсэ-лалэр барэсинда мэ'луматн динланилмишдир. Республика баш назиринин биринчн муавини ВаЬнд ЭЬмэдов, пре-зидентин миллэтлэрарасы му насибэтлэр узра муша��нри Ьида]ат Оручов, Али Сове-тнн садринин муавини Афи-1эддин Чэлилов, Милли Мэч-лисин харичи ишлэр узра да-ими комисси1асынын сэдри Jycиф Сэмэдоглу вэ башга-лары ез чыхышларында икн гоншу девлэт арасында си]а-си вэ игтисади элагэлэрин вачибли]индэн ва онлары да-Ъа да кенишлэндирмэ]ин лору ри олдугундан данышмьиа лар.\nМушавирэдэ гоншу девло-\nтин душду1у индики cHjacH-игтисади шэраитдэ орада Ja-ша]ан со]дашларымызын вэ-зиЦэти мэсэлэсинэ да тоху-нулмушдур. Ики республмка-нын элагэлэриндан данышы-ларкэн rejfl едилмишдир ки. со]дашларымызла мэдэни yHCHjJaTHH кучлэндирилмэси, онларын 1ашадыгы кэндлэрэ вэ шаИэрлэрэ ]арадычы вэ елми ишчилэрдэн ибарэт груплар кендэрилмэси, ана дилиндэ тэЛсил аланлара му-вафйг ]ардым кестэрилмэси актуал вэзифэлэрдир.\nМузакирэ едилэн мэсэлэ ила баглы республиканын мувафиг органларына кон-крет тапшырыглар. ичтимаи тэшкилатлара иса тевси]элэр верилмишднр.\nАли Советин садринин би-ринчи муавини Т. Гара]евин рэйбэрлиЗи ила ]ахын кун-лэрдэ Курчустан Республи-касына нума]эндэ he j'эти\nкендармэк гэрара алынмыш-дыр.\nАзэринформ.\nФРАНСА СЭФИРИ ГЭБУЛ ЕДИЛМИШДИР\nРеспублика Али Совети. нин сэдри Иса Гэмбэров сент]абрын 14-дэ Франса-нын Азэрба1чандакы фев. гэл'ада ва сэлаНиЛэтли са. фирн Жан Перрени гэбул едаркан демишдир: «Ермэ. нистанын тэчавузу Ьэгиги мустэгил девлэт гурмаг jo. луна чыхмыш Азарба]чав учун ан 6ejy< манеа ола. par галыр».\nПарламентин башчысы дипломата билдирмишдир ки. Азарба]чан Иэмишэ Га. рабаг проблеминин динч ]ол. ла арадан галдырылмасы мевге]ииэ тэрэфдар чых. мышдыр. Онун деди]инэ кара, проблемин h эллинин\nдук]а бирлн]н тарэфиндэн гэбул едилмнш вэ Азарба]. чанын тэрэфдар олдуру икн принсипн мевчуддур: дев.\nлэтлэрин сэрНэдлэринин зо. ракылыгла дэ]ишдирилмэ. с ни и к ге]ри.мумкунлу]у вэ миллн азлыгларыя Ьугугла.\nрынын мудафиэси. Васитэ-чнлик миссн]алары вэ да. нышыглар мэсэлэлэринэ то. хунаркэн Али Советин сэд. ри ге1д етмишдир ки, бела дипломатии аддымлар атыл. масынын тэчрубэси «гон. шуларымызын бунлардан Ьэрби гуввэни артырмаг, ]ахуд Азэрба]чан торпаг. ларыны невбати дэфэ ала кечирмэк учун истифада ет. диклэрини» кестэрир.\nСэфир этрафлы инфор. маси]а учун тэшаккур еда. рек билдирмишдир ки. Франса Гарабагда давам едэн муИарибэ нлэ баглы Азэрба]чанын нисан тэлэ. фатындан, мали]]а ва мэ'. нэвн иткилэриндэн хэбэр. дардыр.\nГэбул заманы гаршылыг. лы мараг догуран башга мэсэлэлэрэ да - тохунул. му ш дур.\nАзэринформ.\n«Халг г9зетн»но верирлар\n«ГАНУН KY4AYAYP, JOXCA ЬИККЭ?»\nБу сэрлевЬа алтында аерндан магалэ (27 н]ун 1992-чи ил) ила элагэдар республика аддиЦа назиринин бирнн-чн муавини А. КЭРИМОВДАН алдыгымыз чавабда де-]нлир:\n— Эли Ба]рамлы ШаЬэр Халг Мэ11кэмэсинин 1986-чы ил 17 феврал тарихли гэтна-мэси ила гэт едилмишдир ки. ЬачьОева Хураман Те1мур гызы аз]ашлы ушагы ила бирликдэ Вэлибэ1ов Гэдир Шых оглунун адына олан мэнзилэ — Эли Ба1рамлы шэЬэри Н. Нариманов куче-си 13 немрэли евин 30-чу мэнзилинэ кечурулсун. Мэ1ь кэмэ гэтнамэсинин ичрасы ила элагэдар 1986-чы ил мартын 25-дэ X. ЬачьОева аз]аш-лы ушагы илэ бирликдэ Иэ-\nмин унвана кечурулмушдур. Лакни гэтнамэнин ичрасын-дан сонра X. Ьачы1ева Ьэмин мэнзилдэн чыхыб валиде]нлэ-ринин ]анына кетмиш вэ ha-зыркы вахтадэк орада jauia-Jwp.\nX. Ьачы1ева Вэлиба1овла-рын мэнзклиндэ узуи муддэт узрсуз сэбэблэрэ кера Ja-шамадыгындан сонунчулар онун манзилдан истифада hy-гугуну «тирмэси Ьаггында 1991-чи илин август aJbiHfla иддиа галдырмыш вэ Йамин иддиа Эли Ба]ра»*лы ülahap\nХалг MahKdMacHHHH 1991-чи ил 27 но]абр тарихли гэтна-мэси илэ та'\nАнчаг Аза) ликасы Али мулки ишлэр узра маЬкэма коллеки]асынын 1992-чи ил 5 феврал тарихли гэрарда-ды илэ Эли Ба]рамлы lllahap Халг МаЬкэмасинин 1991-чи ил 27 но]абр тарихли гэтна-мэси лагв олунараг Вэлибэ-1овларын иддиасы радд едилмишдир.\nX. Хачы]ева Али МаЬкэмэ коллеки]асынын Ьэмин гарар-дадыны эсас тута par мубаЬи-сэлн мэнзилэ кечурулмэсиня тэлэб етмишдир. Эли BaJpaM-лы ülahap Халг Мэ)1кэмэсн-нин сэдри М. Каримов тэре-\nфнндан она изаЬ едилмишдир ки. коллеки]анын гэрар-дадында онун мубаЬисали монэилэ кечурулмеси Ьаггында Ьеч бнр кестариш JoxAyp. X. Ьачы]еванын мэнзилэ ке-чурулмаси Ьаггында Эли BaJ-рамлы ШаЬэр Халг МэЬкэмэ-синин 1986-чы ил 17 феврал тарихли гатнамаси ичра оаун-муш вэ такра'р ичра едила билмаз.\nЭли Ба]рамлы ШаЬэр Халг МэЬкамасинин 1992-чи ил 29 апрел тарихли 192 немрэли мактубу илэ вэтэндаш X. Ьа-чы]ева]а мэнзилэ кечурулмэ барада маЬкамэда иддиа гал-дырмасы изаЬ едилсэ дэ о. бу куна кими мэЬкэмэдэ иддиа галдырмамышдыр.\nИикмлтерада чыхаи «Гардиан» газатиида Азар* ба}манын нафт сана|асм Ьаггында мараглы магам\nдари адинмишдир.\nГээетин мухбири Мил Бакли бу кунлэрдэ Бакыда олмушдур. О ]азыр ки, Азэрба]чан игтисади Topemija на ил олмаг учун ез нефтиндан истифада етмак истэ]нр ва мутахэссислэрнн фикринчэ, бу республиканын нефт еЬт^Оатлары олдугча чохдур. Газетин мухбири бу фн-кирдэдир ки, экэр Азарба]чан Ьэмин еЬти]атлардан сэ-мэрэли истифада еда билсэ. онун тагрибэн 7 мил]онлуг эЬалиси фираванлыга говуша билэр.\nДунам Гыргызыстаи па|тахтлнда МДБ-нии пар-ламантларарасы ассамбле|асы мша башламышдыр.\nАссамбле]анын ишиндэ Руси]а, Тачикистан, Ээбакис-тан. Гыргызыстаи, Туркменистан парламентларинин сэдр-лари, Ьабелэ PycHja, Беларус, Газахыстан, Ермэйистан алн советлэри сэдрлэринин муавинлэри иштирак еднрлэр. Азарба]чан нума\/эндэлари ассамоле]а]а мушаЬидэчилэр кими калмишлар.\nБу кунларда Курмустаным кутлаам информасм-|а васмталарм бала бмр хабар ]а)мышдыр ии, рас-публмканым Кваралм ра|ону аразмсмнда ку|а Баасы-дан катирмлммш автомат смлаНла смлаЬланмыш гул-дур дастаси тутулмушдур.\nАзарб^чанын Дахили Ишлэр Назирли]индэ буну фиткакар информаси]а кими ги]матландирмишлер. Сэла-Ьи]]этли органларын фикринчэ, бу фитнакарлыгдан мэг-сэд курчулэр илэ Курчустанын бир сыра ра]онларьшда ]ыгчам шэкилда ]аша]ан тагрибэн ]арым м��л]онлуг азэр-ба]чанлы ичмасы арасында милли эдавэтн гызышдырмаг-дыр.\nСаит|абрын 15-да Км|аа шаНармида Азарба]-мам ва Укра|ма Ьакуматлари арасында 1993-му мл учун тммарат-иггмсадм амакдашлыг Ьаггында сазиш имзаламмышдыр.\nБу сазиша эсасэн тэрэфлэр бир-бири учун эн алве-ришли шараит режими 1арадыр, тичарат-игтисади эмак-дашлыгын инкишафы учун кениш перспективлар ачыр-лар. Сазишда Ьэр ики мустэгил елкэнкн бизнесменлэри арасында информаси]а мубадилэсинин вэ ишкузар элагэлэрин меЬкэмлэндирилмэси да нэзэрдэ тутулур.\nТачмкистаиын Кулаб аила|атинда вазмЦат бир-даи-бира хе)лм каскмнлашмишдмр.\nРеспублика Дахили Ишлэр Назирли]инин оператив белмэсиндэн алынмыш мэ'лумата кера. етэн кеча яамэ'-лум снлаЬлы груплашмалар Кофорнихан pajOHy ( Душан-бэнин 15 километрли]индэ ]ерлэшир) тэрэфдан Шэршэр ашырымындан кечэрэк Кулаб вила]атинин эразисина со-хулмушлар. СилаЬлы тоггушма нэтичэсиндэ. ил кии мэ'лумата кера. президентин тэрафдары олан Кулаб гвар-ди]асындан 8 нэфэр Ьэлак олмуш, 2 нэфэр ]араланмыш-дыр.\nМосквада доллары* биржа мазоииасм бнр аа ашагы душдукдан сонра )анмдаи галхмага башламышдыр.\nМосква Банкларарасы Вал]ута Биржасында (МБВБ) сент]абрын 15-да кечирилмиш невбати севдэлэшмэлэрдэ долларын мэзэннэси 204 рубл тэшкил етмишдир ки, бу да эввэлки кестэричидэн 1 рубл чохдур. МБВБ-нин нн-формаси1а хидмэтинин мэ'луматына кера, сатышын Ьэч-ми аз гала ики дэфэ артараг 50.32 мил]он доллар тэшкил етмишдир.\nАлбани|аиыи «Трибуна акономмма» журналыиын (аздыгына мора, Албаим}а игтисадмуатыныи базар муиасиботлормна кечмдм мшсмзларии са)ыиыи арт-масы ила муша|иот олунур.\nИгтисадииатын аз гала тамам позулдугу 1991-чи ил-дэ елкэдэ 67 мин ишсиз ге]дэ алынмышды. Журнал ге]д едир ки, лакин Ьэмин мэ'лумат эсл вэзи]]эти экс етдир-мир. Чунки кооперативларин лагв едилди]и канд тасэр-руфатындакы ишсизлик назара алынмамышдыр.\n(Азэрянформуи ва РИТА—СОТА-нын мэ'луматлары эсасында Ьаэырланмышдыр).\nДУШАНЫН СОНУДУРМУ?\nJaxyd чох учуз zujMamahap luej сатпылыр\nАзэрба]чанын герб сэмтнндэн Курчустаяа нечэ ]ол кечяр? Сон нкн.уч нлэ гэдар гар. шымызда бела суал да]анма]ыб. Чункн «достлуг вэ гардашлыг пэрдасн» кезумузу тутмушду. «Вафалы-вафасыз меЬманлар» иса вар.девлэтнмнзн дашы]ыб апарыблар, бнз дэ иэЬал го]мажышыг.\nАнчаг дагылан тнфаг ]ухумузу гачырт. ды. Кердук кн, о уза кечан ]олларыи ша. хэларнян тесав сура кэтнрэндэ адаиы дэЬ. шэт буру]ур. Тэхмннэн ]уз кнлометрлнк эразцдэ чалын.чарпаз {оллары ва чыгыр. лары нечэ дэстала]иб нгзыбнрэ jamar\n1. «ВЕР, КЕЧ»\nолар? Шэмкнр су аябарыяыи белкндам, Са. мухун Дешпсанд, Тоауаун Кунашлн (веч. мнш Кярзан), Агстафанын По]лу керпула. рнндан вечен ]оллар учу-бучжгы керунма. ]ан Че]ранчел гышлагына душэндэ Jyiaap-ла машыны «илкрир». Ьанов ]олларла бензин. гарпыз, малдгара, арааг, наяд тасароу. фаты маЬсуллары пш адарылырса, Ва. кы — Тбилиси мамястралынын сом жечнд негтаси Сыныг юрмудая ачыг.ашкар х��л. гын таркхи, торплгын хазшасн, сэра эти дашыныр.\nДЭЬЛИЗИ, ДАХУД ОГУРЛУГ МИС ДОЛУ\nрам. ИлаЬи, сэрЬаддэн о уза налэр кетмир?! BeJyK макистралда машынларын са]ы.Ьесабы Jox, аллаЬыны Мэн Сыныг керпудэ чох пулда керуб элинэ кечани олмушам, онун Ьуснунэ чох * дашы]ан чох. Са]маг мум-тамаша елэмишэм. Ушаглы. кун олма]ан мал эти кон.\nезумузэ ар билмирик. Toi\nгым да бурада кечиб. илк кэнчли]им да. Индики мне. кин кунуну иса кермами. шам. Керпу езунун гадим тарихи вэ тэсэввурэкэлмэз вугары илэ е]унмэкдэнса а|аглар алтында тапдаг олуб, алгы.сатгы базарына чеврилиб. Jox, бурада му. Ьарибэ кетмир. бурада кем. рукхана ачылыб. Лада сала бил мирам, танышларымдан кимсэ керпудэ мака ]ахын. лашыб у рак агрысы ила де. ди:\n— Ким бизим сифэтимизи кермак истэ]ирсэ кэлиб бнр.икн саат бурада да]ан. са бес ела]ер...\nМэн аввэлчэ танышы. мын сезлэринэ фнкир вер. мэдим. Ики кун сонра баша душдум ки, ады кемрукха. на олан. лакин ]аи.]ана ики машыныи кеча билмади]и дар дэЬлиздэ налэр баш верди]инэ ишара елэ]ир-мйш?! Бир Ьэфта эрзиндэ квРД\\Чум мэнзэрэлэр, ешит. ди]им эЬвалатлар танышы. мын деди]и сезлэрн келхэ. да го]ду. Мэн сэрвэтими. зин о уза ' дашынмасынын эмалличэ шаЬиди олдум вэ мнллатимэ ]азыгым \/ калди. Ахы о, сабаЬ элини у задан, да Ьеч на тапма]ачаг...\nРусум сэнэдлэринэ. илан. najan хэтти илэ ]азылмыш (Ьаны савадлы огланлары. мыз?) ге]д дэфтаринэ бахы.\nсервлэри, гатылашдырыл. мыш суд банкалары. ]ешик. JemHK каре ]агы, тон лар ла гэид, киеэлэрлэ гоз-фын-дыг лэпаси, гадим чешпили килимлэр. халчалар. Бир дэфэ]а ту ту лак 182 эдэд магнитофон кассети, 70 эдэд амбусилин флакону. 48 эдэд калкул]атор кердум. Гу бадан уч автобус халча апаран «вэтэн оглу» кера. сан на мэгсад кудуб? Даш-бурун памбыгтамизламэ за. водундан Курчустанын Сан-треди ра]онуна кендэри-лэн 34,5 тон маЬлыч кямин идя? Грозны нефт е'малы заводундан Телави шэЬарнна СулЬ кучэсиндэкн 53 ием.\nК и евдэ JamaJaH Ахпат и ка Je вин адына (?) кен. дарил эн 360 тон AJ30 мар-калы бензинин сэнэдини ким KM3&naJbi6? Валка беи. зин сахта сэнэдлэ ела Бакы дан кендэрилиб? Суала чаваб ахтаранда кал дэмир )ол маф^асынын габагын.\nда дур?!\nТонларла мне тулланты-сы, мне эш]алар сэрЬаддэн о уза, даЬа дузу TypicHjaJa апарылан малларын «шаЬы» г, Д Ьэтта автобусларын\n]<шачаг габына да мне мэф-тил долдурмагы «кэшф едиблэр». Дамир )олундан мне мафтиллэрв cewiajH да, ]уксак каркянликлн елек-трик хэттянн. Je рал ты Ьэр-бя кабеллэрн KacMajH да\nАгс.\nтафа вэ Товузда нечэ бела ачкезлук елумлэ нэтичала-ниб. 73—56 АГТ немрэли машыныи суручусу Фери Majufl РэЬнмов 300 кило, грам. Агстафа мешэ тесэр. руфатынын 82—27 АГН немрэли машыны 252 ки. лог рам миси керпунун о та. JbmAa Ke3Aej8H MyiuTapHja чатдырмаг HCTaJaHfla Jaxa-ланмышдылар. Кересэн «хндматин» эвэзи не ола. чагмыш? Мне кулчэлар, га. занлар. M94M8jiuiep, афта, фалар, чурбэчур гадим габ-лар, самоварлар, сарничлар. сэЬэнклар, чамлар. даЬа налэр, на л эр..^ Кезал ал иш-лэринн бал таи ыи алтына roJy6 ела эзяблэр км, чох Jep тутмасын. Мэн «��орог. лу» рестораиынын зирзэ-мисиида (кемрукхананын ан. бары ]охдхр) доггуз медал алмыш бир самовар кердум. Кечан аерда Ту лада ишлан. мнш зэриф иахышлцо бах. магдаи flojMypcaH. СабаЬ о нахышларын агибатя на олачаг? Кимсэ «В. И. Ленин адына Бакы метрополитена» «Ьэрфлариии» да секуб ала. рырды. Нансы заводдаяса мне саргылар чырпышдыр. мышдылдр. Маи Сыныг керпудэ оланда TypKKjaJa ке. дан автобусдан Ьарасиннн чакиси 60 — 70 килограм калан заводда текулмуш 22 адэд мне левЬэ тутулмуш-ду. На гадар ахтардыларса jHjacH чыхмады. Кемрук полнен баш ле]теяаяты Ел. брус BaJpaMoe дедн:\n— Автобусдардая мне мэ'мулаты. гоз!фындыг лэ. пася бошалтмагдая элдэя\nдушмушэм. Сизо зарафат калмаенн. Турк^эдэ бнр килограм миеэ 1,5 — 2 доллар верирлар. Она кера лап куллэ дэ апарырлар. Лапании килограмы иса 400 — 500 маната кедир. Бахыр базара. Бахыр алыб. сатана. Автобусун бир сам. та кетмэси 40 — 45 мин манат тутса да Ьеч ким варыиы эсиркамир. Лолбо. jy да Ьэр аддымбашы сах_ ла1ыб пул тэлэб едирлер.\nБир вахт бу ¿олл&рдан. бу керпудэн зынгровлу зэЬмли карванлар етэрди. Базирканлар вэ тачирлэр ат.дэвэ белиндэ мал апарыб сэрвэт кэтирэрдилэр, даЬ^ халгын вар-девлэтини да. шы1ыб да1ар^да1мэзинэ са-тыб туллана-туллана кери га!ытмаздылар. Инди бу керпудэн Ьэр кун тонларла огур-луг мне дашыныр. Черакли нарван Joiiy огурлуг мис Jo. лу олуб. Бакынын. Канча. нин заводларыидан. дагы. дылмыш Ьэрби Ьиссалэрдаи огурланмыш мне матери, аллар кеча-кундуз харкчэ дашыныр. Эзумуз иса Тур. KHjaAaH Baajyraja мне бору алырыг, артезиан ryjy. лары мне мэфтнлин Joxлy. гу учбатындан агзы боза галыб. магазаларда бнр елек. тряк аваданлыгы тапана ними дадамнз JaHbip, базарда од nijManma сатылан эр. загы Ьансы «вичданлы»\nкямсаларямнз ушагларымы. зын элиндэн алыб узагла. рв кендэрирлэр?\n2. ССМУГ БАШ. ГЫЗЕЫН YP9K ОЛМАСА...\nЬэр ншня башлангычы ча-тин олуб. Эввэлча кемрук полнен эмэкдашлары шика, jar етдклар. Газах белкэся узра кемрукхана полнен ше'басянян ранен СаЛад Па. majea дедн:\n— Ше'бамнз таза тэшкил едклиб. Дерд pajoaa Назарет едирнк. Лакин ншня еЬдэ-сяндэн кала билмиряк, чун-кя «д«м чатышмыр Бела аз гувва кла Шэмкнрдэн тут.\nмуш Сыныг Kepnyja гэдэр олан эразини, 4eJpaH4eaAa бир-бнрннн кэсэн JoaaapH. Ьэлэ BeJyKKacHK CTaHCHja. сындакы гатарлары нечэ нэзарэтдэ сахламаг. нечэ ннзам-интизам JapaTMar олар?\n0.xeJли сусуб сонра эла-вэ етди:\n— Элимиздэ дэ Ьеч бир тэ'лимат JoxAyp. Ела мал. лар вар ки. мае алан, парча, ны кетурэк, онларла узла, шэндэ чыхылмаз b83hJJ8T-дэ галырыг. Парчаны иса TypKHjaJa кедэн автобусла. рын лап таванына кими Ju. гырлар.\nШи^ат, элбеттэ, мэсэ-лэннн Ьэлли Jo л у де1илди. О гадар бела проблем вар ки. Биз торпагымызын. сэрвэтимизин таэссубуну уст.устэ кетуреэк ики ил олар «чакнрик». Ьалбуки Сыныг керпудэ кемрукхана ва онун полнен ики aj ол. маз ки. ]арадылыб. Чунки 6eJyK бир девлэтдэ биз са}ылмамышыг. эвэзимизэ бу нши башгалары керуб. лар. ва она кера да нечэ олачагы 6hhhhm8J эн таза ядара ajara дуруб чатни Je. pHMaJa башлады. Бу да чох адамын ypajHHAdH олду. Лап мялчэк шира]э гонан кими ямкан тапан Kepnyja, «Jan алды». Ким иди онлар? Му. эллим; милиедэн говулан,\nавтомобилчи ва с. Еласи дэ вар ки, атасыиа. гоЬум-аг-\nрэбасына кемак ады илэ\nкерпудэ «сыгыначаг» тапыб. Чохлары муфзттиш тэсдиг олунмаг учуй эллэринда\nхе]ля пул (мягдарыиы ким билэр) Бакы Ja гэдэр кедиб чыхыблар. с езу кечан адам ахтарыблар. Керуи нечэ учуз олмушуг?! Ахы бнр сорушаи олма)ыб ки. л бала. бу кемрукда на вар? Ела она кере да Каячадан, Аг. судан, Бардадэя )ол баса-баса Сыныг Kepnyja ка. ляблар. Макар бу евин нчнндэ. езу да бутун ]ол. разя ]ахшы бялая адамлар jox ядями?\nЧох сорту .суалдая. чох\n«ахтарышдан» сонра 15 нэфэрин адыны rejA дэф.\nтэрчэмэ ]аза билднм. Чоху\nезуну ичтимаи незарэтчи кими галэмэ верди. Тарих 6ojy «гырагда кэзиб орта, да JeMdK» мэзмунуну сэр. раст ифадэ елэ]аи бу кхти. ра индики демократка дал. галарында да гарт олмады. эксинэ, у]дурма пешэ са.\nЬнблэри керпудэ да узе\nчыхдылар: нэтичэдэ сари\nват ахыны кучландн. Чох гэриба дэ олса ичтимаи на. зарэтчкларин кемэкчнлэри дэ олуб вэ Ьамысына «]охла. ма najbi» душуб: «бнр ма. шын да мэна душмур?» — де]иб ннчи]эн Ьэр кемакчи. нин нечэ-неча автобус «Jox. ламага» ихти]ары чатыб. Ьалбуки бурЛда кэрак ]ал. ныз игтисадчы вэ Ьугуг-шунас ишлэсин. Онун да cojyr башы, торпагыны да. риндэн севан Ьэрарэтли гэл. би олсуи, адЬа сары ранили рублу керэндэ JyMwax-масын.\nКимсэ Сыныг керпунун устундаки дэЬлизэ кемрук-хана jox, алверхана flejHô. Нечэ дэ Ьадафэ вуруб!? Ким. дан Ьагг-Ьесаб сорушасан? Ьеч ким бир-биринн ешнт. мак истэмяр, Ьеч ким бнр-бирянэ тате де]ил. Кемрук ишчилэри AejHpnap ки, кемрук полней машынлары Jox. ламасын. муЬафиэемнзк кез-лэсин. Кемрук полней так. лиф елэ]иб ки, автомобил муфэттишли1ннин JepH да. ]ишнлсин. муфаттишлнк ичтимаи нэзарэтчилари ла-зымсыз адамлар са]ыр, ичтимаи назаратчилар Ьарб-чилэри кермак истэмирлэр, Ьорбчнлар Халг ЧэбЬэси. якн нума]эндалэрини артыг гувва Ьесаб едирлар, чэб-Ьачнлэр кенуллу «фэдаи-лари», онлар да карантин постунтн кешякчкларини Ьэрч-мэрчлик ела пилла]а чатыб кн. Бакыда Пгксэк вазяфали адамларыя ады ■ла кэлиб автобус joxaa. jaxjiap. пул чыроышдырмб\n(Арам 4-чу свЬяфада)\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-16-1992-p-1\/","date":"2017-03-30T18:38:24Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218199514.53\/warc\/CC-MAIN-20170322212959-00280-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3446700275,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.34467002749443054, \"sah_Cyrl_score\": 0.10591404139995575, \"tat_Cyrl_score\": 0.0685175210237503, \"udm_Cyrl_score\": 0.05067858472466469, \"kum_Cyrl_score\": 0.05059674009680748, \"alt_Cyrl_score\": 0.028307003900408745, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0278635136783123, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02720804512500763, \"crh_Cyrl_score\": 0.024344686418771744, \"kir_Cyrl_score\": 0.024335382506251335, \"krc_Cyrl_score\": 0.02314116060733795, \"eve_Cyrl_score\": 0.021343128755688667, \"nog_Cyrl_score\": 0.019739488139748573, \"bxr_Cyrl_score\": 0.019585954025387764, \"rmy_Cyrl_score\": 0.013496202416718006, \"ron_Cyrl_score\": 0.012174624018371105, \"kbd_Cyrl_score\": 0.012020696885883808}","num_words":11750,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.389,"perplexity_score":71054.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 2, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ г* * ДЕКАБР нл\nМ 223\n«ЕШГ ХЭРЧЭИКИ» SYHJAHU 6YPYJYP...\nАФ9Р1Н, ГЫШР!\nМусаЬкбмм*«* республик* СПИД-ла мубариза и профилактика марказииии дирактору Лудммла МвММвДОШАДЫР.\n— СПИД дум)ада ному «г-тисади, сослал ва мемееи тар-6и|еЗ« пробяамлар догуруо. Сиа буилардаи Намсыны хусу-смяе га]д адардиииа!\n— Проблем л ер чохдур. Уук-сак caeujjenH тибби хидметин элмамасы, аЬалкннм профи, лактикасьг учуй информаси]а-мын меНдудлугу, малина че-тинликлари...\nСПИД агыр ва уаунсуран хестеликдир. Бир сыра дав-летлерде хастапара уардым учуй баНелы тибби ааадан-лыгдан истифада олуиур. Бу-тум алкаларда СПИД малина четинлмклерк тередиб. Амма МДБ да»латларинда, алача да •лкемизде бу деНшетлы хаста-лик агыр игтисади чатин лик-лер фоиунда jajwrnMp. Бу куи Ьар кас аиласини нача долам-дырмаг барада фикирлашир. Cabapa jeMeje на тапачагы-иы душуиур. Амма Кисс ат-мир ни, бала узагда де^ил. Бутуи игтисади чатинликлар кач-таз Налл адилачак. СПИД иса Ьала бмзимла галачаг. О нун гаршысыиы алмаг па* эымдыр. Имкан аермак о. * маз ни, бу хасталик Авроп< * дакы к ими бе]ук «разила;-»\nбуруеуи.\n— Иоруиур, чами||втин СПИД-е муиасибати де)ишме-лидир.\n— Билирсинмзми, АБШ-да аа бир сыра Ааропа алкала-риида СЛИД-ин илк гурбенла-ры Номосексуалистлар олуб-лар. Галаи еИалини яастали-]ин пробламлари аз мараг-ландырырды. Кумам адирдилер ни, СПИД онлардан jan кечачак. О вахт свксуал аэ-лмгларын ташкилатлары бала-иын ба]уклу|уму Нисс едиб, чидди мубариза|а галхдмлар. Мухтэлиф програмлар^ гев-си)алар, профилактик тадбир-лар Назырладылар. Инди он-ларыи твчрубесинден бутуи чвми^ат истифада вдир.\nСон ме'луматлара кара СПИД Африка гитасннда модема чыхыб. Бу хасталик ан-чаг Америка ва Авропа ел-квлэринэ ajar ачанда инсан-лар чидди ташвиша душуб-лар.\n» Де]ирлер, СПИД АллаНыи иисвмлара к#идардч|и чаза-Дыр!\n— Элбэтте, бу ядурмадыр. Эсас масэле СПИД гурбан-ларыне камэи вэ инсанпыгы бу баладан горумагдыр. iax-шы, СПИД АллаЬын Номосак*. суалистлзрэ верд^и казадыр-са( бзс башгаларынын, о чум-ладан ушагларым на кумаЬы аар? v Онлар бала aanjjaen* хестэлмкдэн алма)а naj*rA*p-ларми? Мэчче СПИД бизим маарифсизли^имнзим аа мас'-ули]]8тсизли|имизии натмчасм-Дир.\n— Лудмила хаяым, охучулар учуй мараглыдыр СПИД-ла мубариза микишаф атмиш жа-ричи дев лет лер да, ала АБШ-да иача апарылыр!\n— АБШ-ым Сан-Франсиско аа Hjy-JopK шаЬарларинин бир нача Ьомосаксуалисгии-да авваллзр ма'лум олма|ан хасталик ашкар едилд*. Неким пар о вахт билдирдилар ки, бу хасталик аччаг Номо-сексуапистлзрда о па б клер ва о чу «мави харчэнк» (Ьо-мосексуал иммум» чатышмаэ-льны) адландырдылар. Сон-ракы тадгигатпао кастарди ки, хаста ли ;и хусуси виоус терздигр. «А1ДС» (El ДС), je'-ни СПИД термини opraja чыхды. Ьзкимлер, cnjacK ха-дммлэр, Америка аЬалиси бу xacTenHja аввал-аавал о гвдэр да чидди ¿енвшмырдмлар.\nАмма 1985-нм ил да мвшНур Нолливуд «Ktjopy Рок Натсои СПИД-дам аафат атди. Омуи алуму АБШ-ыи о вахткы пре-эиденти Роиалд PajraHW меч* бур атди ки, илк дафа ола-раг СПИД калмасини ачыгча cajnecun. О куплен Бутун Америка газатлари, талееи-зи)асы бу ба|ук бала барада кениш сеЬбет ачдылар. Бу ¿ахымларда кса Америка иым танынмыш шахсийатм, меш-Нур баскатбоячу Мачик Томсон СПИД аирусуна ¡олухду-гуну ачыгча биядириб. О, Амарикада СПИД еле)Нина мубариза апаранлардан би-ри олдугуну cejnej*6. Назыр-да СПИД-а ¡олухамларым ба)ук\nтамизли)ина иазарат ада би-лирикса, «риск групувиа да-хил оланларл» 6« иши кара билмирик.\n— СПИДг асасак кинем ала-га )олу ила мочир. бола Наяда иамчларим ва )оки)отмаяа-рил тибби маарифлакмасииа иача бахырсымыз)\n— Бу проблем сазум Ьагиги ма'иасында HajaT аа алум масаласидир. СПИД-им про-филактикасыны умуми саксу ал таНсмлдан а)ырмаг ол-маз. Бурада да пробяамлар аз да)ил. Наинки МДБ даа-латларинда, лап АБШ-да, Ааропа да орта мактаб ларин програмларына саксуал тад-рисин дахил адилмасиним\nУмуА1Дуи}* СоЬиЦо Тошкилатынын |YCT| статистик мо'луматына кара 10 ил араиида 2 мил|ои иа-фар СПИД а (олукмушдур. 10 мил|оидаи артыг lap сакининда иммум чатышмаэлыгы вирусу ашк^ едилмишдир. Прогноза кора 2000-чи иладак дала 12 — 10 мил)он инсан хосталоиачок ва плаиатда 10 мнл)ои ушаг )атим галачаг.\nАзарба|чанда 19 нафар ИИЧО^на (Инсанын Им-мун Чатышмаэлыгы Вирусу) )олухмушдур. Онлардан 16-сы харичи ватандаш, 3*у Намватанимнздир.\nРеспублика СПИД-ла мубариза во профилактика моркозинии пресс'рализинд'он, Hoja6p 1992-чи ил.\nаксерийетм • гарадарнлн адам-лардыр.\n— Бас бизде вази))ат иоча-дир!\n— Манча,. бив даНа чох Африка модалина yjrynyr. Бутун саНелврде касыб алкв^ик. Нам cahnjjaAe, Нам да дермам, тибб аввданлыгы маса-ласинда. Африка алкалврин-да о л дуг у к ими бизда да СПИД влв]Нина плакатлар бу-рахылмасына, хаствлар учун дермам алынмасыиа, .аНалн-нин тибби маарифланмасина ва дикар меселеларе ба)ук васаит сарф aTMaja имкан jo х дур. Маича распублика-мызда хасталик даНа таз j«-}ыла билар. Назыркы ааЗиНа. тимиз 1960-чы ил да АБШ-да олан aaenjjaTa бачзе$ир. О •ахт орада баш аирус дашы-(ычысы варды. Бизда иса инди учдур.\n— Кечмиш ССРИ аразмсии-да аНалмиин СПИД-а (олухма-сында тибб муассисалармили «хидмети» аз олма|ыб.«\n— Маи бал» дам аз диал. Эл-батта АБШ-а, Гарбм Ааропа •лкалврина нисбатан МДБ даалатларинда тибб ншчила* ринмм куиаНы узундан ва jax-шы старилиза еднлмнш лава-зиматпар олмадытьтдан joflyx-ма фаиэи-jуксакдир. Эсасан да ушаглврда. 1988-чи ил Волгоград Надисвсини )ада салаг. С вахт 200 ушаг СПИД-а )Олух-г мушду. Артыг о ушагларым ja-рысы дун)асыны да^иижб.\nДонор гены мы м Назырлан-масында BaaMjjat )ахшыдыр. Бурада ала бир горху )охдур. Хатырла)ырсыиызса, бу ¡ахьш-ларда матбуатда Фра не а дан Элчазаира кечдерилАЛмш донор гамында СПИД вирусу ашкар адилмаси барада хабар дврч олунмушду. Натича-да миндан чох адам хестали-ja тутулмушду. Japn калмиш-кан rajд едим ки, хасгали^ ¡ин бу формада jajылмacы чох гохулуду?.\nАзарба^чанда, алача да МДБ даапатларинда «риск грулуьна дахия оланлар асас jonyxMa манба|идир. АБШ ва Герби Авропада Намин шахс-лар езлари барасиндэ ачыгча даныша билир аа rejANj-¡атдан качирлар. Биз акар тибби лввазиматларын старияи-засм)есьжа, донор ганынын\nха)ли ала)Ьдары вар. JaHnjaT-маларин, канчларии бу cahe-да маарифландирилмаси Наг-г ын да мух тал нф фикирлер мавчуддур. Дузу, бала таН-сила на ичтимаиЦат, на му* аллимлар, на да валида|илар Ьазыр дв)мллар... Бу ма'иаам масаладир. Бизда бума мана олан адат-ан'аналаримиздир.\nАмма керунур, кач-таз бу истигаматда мутлег бир иш карулмалидир. Харичи елке-лардан бмза мухталиф тад-рис програмларм таклнф олунур. Намин матариаллар узаринда чидди ишла)иб мил-ли, етик нормаларымыза у>-гунлашдырырыг.\n1993-чу ил дан бир сыра орта мектебпарде бала дарслар аз да олса кечмлачек. 0зу да бу дарслари НакиАллар, муал-лиАллар jo ж, тибб униаарси-татинмн талабалари апврачаг-лар. Hnja маИз твлабалар? Чунки онлар дунвнин орта мактаб шакирдларидир. Онлар аз {ашыдлараша Нар ш#)м даНа ¡ахшы мзаН адарлар. Элбетте, бурада саНбат сада тибби информаси)адан кадмр.\n— Дамали» Нар Налда бу кш харичи алкаларла сых алага-да карулмалидир.\nШубНаснз. Бу сапада 1992-чи ил ан маНсулдар ил , олду. Эаваллвр Pycfïîi тибб маркази харичла алагалвнди-ричи ролуну о{на)ырды. Одур к и, лазымм матариаллар, ме'-л у мат л ар двим квчикдирилир-дм. Артыг Азарба|чан Умум-AYMja CahHjja Ташкилатынын узвудур. YCT Иала илин аава-линдан СПИД-ла мубаризада алкамиэ» камак aTMaja баш-ламыш дыр. 1987-чи ил да YCT-да СПИД-ла мубариза узре глобал протрем Незыряаныб. Санадин асас матсади бутуи алкаларин СПИД-ла мубариза тедбирларинм алагаландир-мак ва лазыми )ардым ат-макдир. Инди марказа бутуй ракионпардан ха)ли ииформа-enja дахил олур. Е)ни заАлан-да Атарба]чандакы вазиЦат, хестелвримизии муаличасииин квдиши барада мв'лумат о даалвтлвра чатдырылыр. На-зырда YCT лазыми дарман-лврын, баИалы вавданлытын алыимасыида биза камак ада билачак алка ахтарыр. СПИД лроблами Нам даалат. Нам да\nrajpM-девлет саа^асинда Налл адилмалидир. 0м башлычасы СПИД барада даалат гануиу, ммлли програм Назырланма-лыдыр. Артыг 140 алканин бала програмы аар.\n~Лудммла хаиым. охучулар учун Вашлыча cyaas СПИД-а )алухма иача Баш ва-\nрмр!\n— СПИД алтутма, гучагяаш-ма аа дилер тамас эвалвны )олухмур.. Вирус ¡алныз )Ояу-яамыи ганында ашкар адилкр. Алимлар СПИД-а }олу»муш адамларыи аилалариида муша-Нида апармышлар. Хасталик аиленим дикар узаяарина jo* лухма)ыб.\nБилирсйниз, СПИД-ла мубаризада кутяааи информа-си)а ааситаяари а'тибарлы силаН ролуну ojweja билар. Дикар тарафдаи, матбуатыи мша зм]аны да \"Aaja билар.. Бе'зеи журналиетдар санса-си|а хатирмне чваамты чаш-дырырлар. Бу {вхынлардв матбуатда бала бир хабар дарч адипмишдир ки, ку|а JanoHHja апимлари ганыи raj-иадылмасы ила СПИД амрусу-иун апдурулмаси. усулуну кашф адиблар. Буну oxyjiH а дм охучу фикирлашар ки, СПИД артыг горхуяу хаста-лик де)ил. Налбуки Намин ма -лу мат дан сонра janoH алим-лари билдирммшлар кщ ганыи гыздырылмасы замены jox олан вирус, бир мулдатдан сонра jaMHдай japanыр. Бу ха-Бари иса газатлар $ерч атма-¡иблар. YMyMHjjatfla, бу маа-зуда caHcacnjajé у|маг Нам чемиВет, Нам да СПИД-а jo лухмуш хасталар учун таНлу калидмр.\n— Сои аахтлар А»арба)чая-дам харичи 1ммояаро кодм туристларии ахыиы артыв. Натта гоишу Турки|о|а «аи гадим паша саНибларииик» сафарлари до сирр дфя. Буи-пар алкаммз учуй епидеммо-ложи горху торатмирми!\n— Агыр да олса а'тмраф ат мали)ик ки, распубликамыз-дан гоншу алка|а «иоллАлар-cxja саксм» ила мешеуя олма* та кадан гадынлерымызым са)Ы аа дв|ил. MyajjaH вХхт дан сонра алкамиза данар-кан онпарын там сагламяы-тына те'минег вармак чатин дмр. Намин гадынлардам муа|ииадан качАла)и да тапаб ада билмирик. Чунки бала га нун joxAyp-\nНазырда СПИД пан даму )а-сы Авропадан Acnjaja качнб. Сои аахтлар иса Та|а*на аа Чина кадан турмстяерммиз чохалыб. Бала сафарлари 7 — В ширкат ташкил а дмр. Чин аа TajaaM Накуматяари «арНа*\nБу нлин и)унунда Филин-пияин па]тахты Манилада шаЬматчыларЫн умумдун)а олимпиадасында Азэрба}ча нын гадьш коллектявинин (А]нур Соф^ева. ИлаЬэ Го* димова. Фнрузэ Вэлиханлы, Фонарэ Баба)ева) 62 команда арасында 6*чы )ери тут-масыны чохлары тасадуф* Ье-саб едирди. Лакнн беш а)дан сонра Азэрба]чан шаЬматчы-ларьшын Мачарыстанын Деб-ретсен шэЬэриндэ Ааропа чемллонатында кестэрдиклэ-ри нэтичэ бир даЬа субут ет* ди ни, coJдaшлapымызын тут-дуглары ]ер ганунау)рундур.\nГроссме\/стер А^ур Софн-}ееа Иран Ислам Республи* касында мэшгчн ишлэди)ин-дэн Мачарьютана кеда билмэ-мишди. Гита чемпионатында Азарба)чанын идман шара-финн гору маг бе]налхалг ус-талар Фнрузэ • Вэлиханлы\n¡Бакы) ва ИлаЬо Гэдимова)а Кэнча) е'тнбар еднлмишди. \\у исте'дадлы шаЬматчылар онлара кветэрилан е'тимады догрултмушлар. Сечмо ио-мандамыз кечирди)и доггуз\nмерушун алтысында гэлэбэ газам мыш. бир корушу Ьеч-Ьвчэ баша чатдырмыш. ]ал-ныэ ики о)унда удуэмушдур. Севиндирнчидир ки, шаЬмат-чыларымыз 13,5 халла Авропа чемпиону адыны газам-мыш укра)налылара галиб кэлмишлэр. Ону да де1ак ки, гызларымыз умумдун1а олим-пиадасынын кумуш медалла-рыны газанмыш укра1налыла-ра Манилада да удузмамыш-дылар.\nАзэрба)чанын шаИматчы гызлары доггуз кврушдан 12,5 хал топла]араг гита чем-шюнатында 38 команда арасында учунчу )ера чыхмыш-лар. Икинчи }ерн иса 13 халла Курчустан шаЪматчы-лары тутмушлар.\nАвропа чемпионатында бу-рунч медал адмалары муна-сибэтнлэ Фнрузэ Вэлнхаилы-ны, ИлаЬэ Гаднмованы во он-ларын машгчяларини гаэети-мизнн охучу лары адыидан табрнк еднрнк. Афарин, гыз-лар!\n— 93ИМОВ\nНАХЧЫВАН ]ЕНИЛИКЛЭРИ\nИРАИДАМ ИШЫГ, БЕНЗИН^.\nНАХЧЫВАН (мухбиримиадак). Мухтар республика Блокада-да дыр. ШаЬар аа камдларда ишыг |анмыр. Муассисалар ишламир, аЬалм азиЦат че-кир. Гоншу Иран Ислам Рас-публикасындам Чулфа аа Ор* дубад ра)оиларыиа алактрик хаттм чакилмишдир. 1анм хатт аасмтаси��а мухтар рас-публика Ирандаи 10 маго-аатт кучунде анержи варила-чек дир.\nБамзии, дизел |анвматы гыт-Выгы узундан мухтар распуб-ликада иаглиНатыи Наракати дамам олар км, да)анмышдыр. Банзинии бир каимстрииии ги)-магм 2 — 2,5 мии рубле чо-тыб. Бала шараитда «Дашгыи» ассосиоси)асы ха|ир«аЬ яд-дым атараг гоншу Иран Рос-публикасындам ]амачаг катмр-\nма|а БашлМыб. Мухтар рас-публика|а {амачаг катирмл-маем иши Бундам сонра да дааам етдирмлечек. Тебриз аа Мара ид шаЬарларинин нафт ширкатларм бартер |е-лу ила мал мубадилесиме башла)ыблар.\n_ТУРКМ1010 ШФРАБ\nМухтар распублмкада чари ияим узум )ыгымЫидан ха^ли шараб маЬсулу Наем л а кати-рмлиб. Дамир }ояу иса Багяы-дыр.\nТуркм)аиии «Довез газ, кмм|а-вм маддалар, сана|а» ширкати кама)а калмишдир. Ширкат мухтар республика ила баг-лаиаи мугааилай вс ас в м ала-ва шараб меНсулларымы в лечат дыр. Шараб маЬсуллары-нын ааазиида врзаг мал лары катирилачак.\nК0МЭК ЭЛИ УЗАТМЫШЛАР\nларимм качанлардаи СПИД Наггында сертификат иста)нр-лар. Бала сертифмкатлары алда атмак учун нече-иече турист марказимиза мурачиат •дир. Бизим иса бу гадар туристи муа$ммеден качкрма|а кучумуз чатмыр. Чох ззхт турист лар Нансыса диагностик идарвлардан сахта сер* тификатлар алда адмрлер. ьу* нун гаршысыны алАлаг учун бир сыра тадбнрлар карму* шук. Турист лар асааам Чиыа Владивосток аа Алма-Ата постларындан кадирлар. мин мемтегеяере марказин сартификзтларыиын иумуиаси кандариг.иб. Е)ни замзида, бу шаЬарларни СПИД мвркезяе* рине диггатли олмагы тавси-]а атмиш кн. За мчим на, хари-ча кедиб-иелем туристларии ичбари муа)инасими та'мин еден давлат гвнуну олмаяы-\nДЫр.\nВаНмд 93ИЗОВ» «Хаит газатмвимя мухбирм.\nЕрмани басгыилары матича-синда 14 ммилик Садарак чамааты Валмдагыи атаклармм-да гурулмуш чадырлара па-наН катириб. Сон аахтлар •таш бир гадар азалмыш, чамаат ав-вши)има качма;в башлемышдыр. Канд адамла ры авларда та'мир ишлари карур, hajaT-бачаларыны cah* мана салырлар.\n— Эрзаг сарыдам кама)В аНти|ачымыз зари Буну да гоншу Турков Распубликасын-дан муитезем алырыг. Игдыр вила|атимдан калам мадди jap-дым буиа мисалдыр, — де)е Садарак ра)ои соаатмнии сад* рк 9. Arajaa бмлдирмр. — 11\nмри )ук машыны ила Седареке ум, макарон шакар, jar, исти на] нм кати{жлмишдцр.\nНарваны Садарака Иг дыр шаЬар валмсимим муааини Оли бв] катирмишдир. Нахчыван МР Али Мачлисинин садрм KajAap Onnjaa Турин]* нума-)вмдаларими габул атмиш, та-мвмнасыз jap дым учун ташак-куруну билдирмишдир.\nТурки|адан калам {ардым пулсуз олзраг аЬзлЦа па]лай-мыш дыр. JaxMM куи пар да Садарака jan* xajnpxah иибатвк кзрааи калачакдир.\nСардар OlMJfl ■Ханг гззаттлия мч\nhAMNJA ЕКСАН ВЕРЙРЛЭР\nБуму Хачмаз району, Гочаг-лы саки нм, {ашы jyay Нагла-мыш HycajHxaM баба дади. О, сехаветли Ъачынын муасири-\n—* Ман Начы За]налабдин Татищев л а карушмушам. «Им-гилабу совхозунуи индики плантаси)влврынын {еримде узумлуклари, гызылкул беты варды. ФеЬлелер о нун мул-кумда ишяа)ир| 6ojar ��итки-лари акирдилер. Бир куи Начы мулкуне калдм, Ьамымыз-ла ларушду. Ьал-аЬаал тутду. Кузарамымызы хабар злды. А]рыларкан амак Ьаггымызы икигат артырмагы тапшырды.\nНуса)ихаи баба ону да в лава атди ки, Начы Зе]малабдмм Тагы)ааим намеси ила Дагыс-танда ха)ирхаН ишлар мару-луб. Акты ра}оиумун марка-зиндаки чума масчидмнии уступа дамир лааЬа аурулуб, чохлу канд месчиди барла адилиб.\nИнди Нусе|ниам 6абаным\nЬам)арлиларм раЬматлик Начы 3ajналвбдни учун аЬсаи вермв)е Ьазырлашырлар.\nИслам НАШИХ Хачмаз pajawy, Гачагяы яамд\n...37-чи ИЛД9...\nЬэмин ил бутун Совет двв-лэтини долашан, Ъэр евэ, очага олум ва даИшат сачан репрессий кабусу Азэрба)чан халгына даЬа сарсыдычы зэр-бэлар ендирирди. КунаИсыз гурбанлар са]а-Ьесаба кэл-мирди. Адамлар груп шак-линдэ куллэлэнмэ]э вэ узун-муддэтли Ъабс чэзасына маЬ-ку.ч едилирднлэр. Онлара\nгаршы ирэли сурулэн итти-Ьамын иса бирчэ мэтни варды: «...эксингилаби п^амчы мусават групунун уэвлэри, антисовет, антиколхоз табли-гата, коммунистлэрэ, стаха-новчулара вэ фэаллара гаршы террора, елэчэ да. позу-чулуг вэ зи)анкарлыг фэали)-)этинэ кврэ...»\n1937-чи ил августун 4-дэн 9-дэк Ьэбс едилэн Левлах ра-)онунун Малбинэси вэ Го)ун-бинэси кэндлэринин 14 саки-нинэ гаршы да е)ни иттиЬам ирэли сурулмушду. Онлардан )еддиси — Муслум Ага-]ев, Лусиф Надиров, сиф Ьусе]»ов, Молла Оли-)ев, Абыш Баба1ев, Мэч-нун Эли)ев вэ Мухтар Фэ-рачов эн агыр чэза)а, галан-лары мухтэлиф муддатли Избе чэзасына мэИкум едил* мишдилар. Куллэлэнэнлэрдэи эн чаваны — М. Ага}евнн 27,\nэн jauwucbi — М. Фэрэчовун 67 jaiuH варды.\nМуттэЪимларин Ьамысы оу-тун истинтаг эрзиндэ онлара гаршы ирэли сурулэн итти-Ьамлары рэдд едэрэк кунаЪ-сыз олдугларыны билдирмиш-лэр. Лакин шаЬидлэр — мут-тгЬимлэрин Ьэмкэндлилэри (бэлкэ да JaxbiH-узаг гоЬум-лары) Зэрникар nauiajeaa, Абыш Казымов, Сэттар Гуляев ва даИа алты нафэр ha-мин 14 кечмиш мусаватчы-нын Малбннаси кандиндэ антисовет тэблигаты ва сайр <)арамаз» эмаллэрлэ машгул олдугларына шаЬадэт вер-мишлэр.\n...1940-чы нлдэ «мугассир-лэрин» гоЬумларынын верди-jH шика1эт аризасина эсасан шаЬидлар такрар диндирилэр-кэн 3. Паша]евадан башга Ьамысы протоколда кестэри-лан нфадэлардэн 6oJyH гачыр-мышлар. 3. nauiajeea нса он нл муддэтина Ьэбс чэзасына мэИкум едилэн Ьэсан Мэли-ковун кимин ]анында актисо-вет тэблигаты апардыгыны хатырла]а билмамишдир. Мэ'-лум олмушдур ки. чами бир ил эввэл — 1936-чы нлдэ h. Маликов ва М. Arajes канд советннин садри А. Казымо-\nвун. колхоз сэдри Г. Чалило-вун, колхоз паргга)а тэшкила-ты катиби 3. Паша)еванын вэ ферма мудири С. Гу литвин чина]эткар фэали))ати бара да мэйкамэ)э беИтан долу материал вердикларинэ нора онларын арасында адават\nЙранмышдыр.\n1937-чи илдэ мухтэли* ча-залара мэЬкум олунан 14 му-саватчы )алныз Шбб'чи илдэ Азарба)чан ССР Али МаН-кэмэсинин баглы ичласында бэраат алды.\nБалка да бу тарихчэни ха-тырламаг инди о Гадар эЬа-ми))этли де1ил. А^ындыр ки, «репресс»]а—37ьда о вахткы режимии халга гаршы ха-)анэтинин минларла. он мин-ларлэ гурбаны олмушдур. Амма бела бир факт бу кун да гэлбимизи агрыдыр ки, хэ1анэт машынынын там гув-ва ила ишлэмасинэ е1ни хал-гын, е^и миллатин ввладла-ры аз ¿ардым етмэмишлар. Ьардан иди бир-бирвмизэ гаршы бу кин-кудурат, ганлы адават?!\nЕла билирик ки, бу барада душунмак. нэтичэ чыхармаг Иеч вахт кеч де)нл.\nРязван ЗВДНАЛОВ,\nтарах еляларя доктору.\n«ГЫЗЫЛ АШАРАтНЫН УЗАГ ПАРЫЛТЫЯАРЫ\nАзарба)чан Распубпжсасы\nГызыл А}пара Чамнйатн сои эаманлар харнчн даалатяарнн мувафнг комнталарн иле маН-кам елагалар {арадыр. ке-рулан ишлар барада хвнЩа-тин матбуат марказнннн ранен Г. Эскарзада ма'лумат\nварнр:. ^\n— Республика ГАЧ Курчустан, Молдова, Балтмк)амы ел-кв лер л е, Иран, Турки)е, Пакистан, Финланднуа. Ьоллан-ди|в( Полша ила маЬкам ела-гелар |аратмышдыр.\nБу ^ахынларда Манаерада качнрнан Бajнaяxaяr кон-франсда Италм|а, Имкмлтара, Исп«нм]а, Франса, Аунаньктан, Исвеч Албанн!^ Боягарыстан, Исвечре, Америка, Канада, кечмиш 1угослае^е ерезионн* де )аранмыш . }еым даелетле-рмн Гызыл Хач аа Гызыл А\\-пара чем»фетлери ила ала-га лар }ара дылмесы бараснида разылыг алынмышдыр.\nЬиндистакла, ААнс»ч>ле са-змшлар багяачачаг. Ефмопм|а да чеаи^етимиае мурачнет ет мишди р.\nдузелиш!\nГеаетимиам* 1992-чи ил 1 дамабр тарикли иамрасиида дарч олуимуш «Ннкмат ма'-наем хеаинадире сарлааЬалм магма ими муеллмфи фаяса-\nфа аямлари намнзадм 01 вЬмецоаун фаммлм{асы caha ояараг вЬадеа иатмншднр. Муаллифдам уар нста]нрик.\n«ЗАМАН» КДМ\nТЭКЛИФ EIHP\n-9-, Шушо мо муштпярын Назырляимасы учуй\nучуз м мрЬком 1НЬ ПРЧМИММ ТМНМЛМРСМ.\n-Ф- Материал сифаришчмини, ида)а иса бизим*\nДлр.\n-*♦*- Пачии тикилмесииде конструктор сонодлори ао муаллиф иезарети.\nБала пачии гурашдырылаАасы сизо U мил|вн рубле баша калор. Бу иса сари)а ила бурахылаи пои-ларин да|ариидан 1,4 дафа учуз дур.\nБизим печлерии техники х-ракюристинасы дналет стаидартларыиа уйуидур.\nМарат лаиаи лар ашагыдакы уиааиа м^ррчиат аде билор лар.\n• 370060, Бакы шеНери, Москаа проспекте» 119. «Аэорелектроишыгв Бакы ИствИсаявт Биряи)и. «ЗАМАН» КДМ.\n* * \\\nТ.мфомлар: 67-43-74; 67-41-13; 66-46-73.\n_ АЗЭРБА^АН 1';. РТСПУБЛИКАСЫ > ; . МЭДЭННМЭТ\nНАЗИР ЛИ1И\nАземАМАН девлет\nАКАДЕМИК ОПЕКА ве ВАЛЕТ ТЕАТРЫ\nАмрв*ме Рбспувяммлмми м* артист\nсекине исмашлованын консертн\nнштмрак «диртр:\nктшАЗ меммедовА, мансум ивранимов,\nХУДАВЕРДИ ХУДДЕЕРДИЗЕВ ПРОГРАМДА:\nАмрФа)чаи ббсгмиряармими «еврпар«, «*» мНи«1И«р||| •• муммяар eeewMWWn.\nМТШАМОТВДИР:\nВшаи Му».»»«ро.ун рбКб»р1м)и им *«яг мим амтмри мкамблы.\nКоис.рти идар* вдир:\nмелАнет исма!Ылова\nКоисарт сват 18-да башлаиыр.\nБимтмр та.трыи кассасыида сват 10-дам 1*-дай сатылыр.\nО. Нааам адыиа Оэвакистаи Даалат Академик Омра м Вамт Таатрыиыи солисти\nнЕ'мет синневивинин\n6 дакабр\nмял дафа иштиракы ила\n• Y.\n«КОРОВУ»\n} лардали опара\nГ. Исма|ыпо.ум, М. С. Ордубадиниидмр. На'мат СИНЬеВИВИ (или дафа) ФаааиЦа ИЕРАЬИМОВА (или дафа) ШаКлар ГУЛШВВ дэарба|чаи Рао��ублиивсыиыи амвидвр артмсти Тамаша саат 13-да башлаиыр.\nБилатлор таатрын кассасыида саат 10-*аи - 19г\nдай сатылыр.\nЛмбреттосу иш'рлори КОООГЛУ\nНИКАР\nнесен хан\nмэркези КОНСОРТ САЛОНУ «РССПУ БЛИКА CAPAJM»\nб —9 дакабр\nАзарба)чан Раслубликасынын амекдар артисте Азарба|чаи Канчлар Ташкилатынын лауреаты АРИФ ГУЛИЮВИН иштиракы ила СИЗИН КУЛУШ ЛА1ЫНЫЗ скатчлор, саНиачиклар, монолог лар «МОЗАЛАН» сатирик кииожурналындан фрагмантлар аа\nКОРУБ-ЕШИТМЭДИЖНИЗ\nЧыдыш а дир пар:\nАтабала СвФОРОВ, Наиба ОЛИБОЮОА, Низами МИРСАЛАЮВ, Те|)уб ОаКид КОРИМ*\nЛИ, ВаНид СЭМ0ДОВ, Ага)ар AFAJEB\nАзарба)чаи Раслубликасынын халг артисте 1АШАР НУРИ сенат досту Наггында хош созлар се)ле|ечек. Башлаиыр саат 19*да.\nБиг^тлер саат 11*дан 19-дан сара|ыи кассале* р^вда сатылыр.\n«Халг газетимнин реклам хидмети\n93-79-81\nAJUUh P0HM0T U90CMHI\nAsap6aj4BH ТахноловаЦа Инстнтутунум Бакы ярефассор-муаллнм Haj'an* иш ¿алдешлары Нураддня\nдмм MCOÜ094 ГЮАОШЫ\nеафаты мумеембатиле кедерланднкларимм билдирир Ну зила бемЕСвгяыгы еарвфкао.\nбаш редактор T. T. PYCT3M0B\nТО'СИСЧИ: «Халг гозотевнни журналист коллектиаи.\nУЧРЕДИТЕЛЬ: Журналистский коклактна «Халг газете».\nРЕДАКСИ1АНЫН Y ИВАНЫ: J7B154, Бым имЫри.Б«П« дамю куплей, 1В. ТЕЛЕФОНЛАВ: ма'лумат учуй — *3-61-63, ниформасиЦ — *3-63-17, муКасиблии - *3-34-33, иаабатчи радаитор - 3E-Í1-4E-\nГ.\nвОетч» радвктор:\nаирнжа\nрейдам хидмети — 93-79-61,\nИНДЕКС: 40814 4. 1 2 3 4 5 4 7 3 9 10 11 12 13 14.\nМ.1234547 6.\nà\nБакы, «АаарбаЦан» иашачНмытак мвтбаас». и\nнызечим8л»1Л10 23.66 Имзвлеимвлкдыр 23J06\nТирежы 25049 Сифариш 7857.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-02-1992-p-4\/","date":"2017-03-26T22:48:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00295-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.444006145,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.44400614500045776, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08786270022392273, \"tat_Cyrl_score\": 0.0708075761795044, \"kum_Cyrl_score\": 0.05022655427455902, \"kir_Cyrl_score\": 0.0427078902721405, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03322017937898636, \"sah_Cyrl_score\": 0.0311447661370039, \"krc_Cyrl_score\": 0.01878133974969387, \"crh_Cyrl_score\": 0.015455597080290318, \"uzn_Cyrl_score\": 0.01435144618153572, \"tgk_Cyrl_score\": 0.013763749040663242, \"lez_Cyrl_score\": 0.011318852193653584, \"udm_Cyrl_score\": 0.010557728819549084}","num_words":11928,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.216,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.507,"perplexity_score":64944.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - February 28, 1992, Baku, Azerbaijan\n«4» J \\\nW r\n'nru¡j9\n*— *4,\nтчлщ\nmar 1992\nV\nФЕВРАЛ tm-т MJL 4YM0, Mt 42 |24ééé|\nКУНУН\nШМ*№\nБирлашммш Штпмр NtHMimi Совет Иттнфвгы* ими бвш )вмм Муствгил даалвтммда сафирлмклар ачачагдыр. Мартын 15-дан Аэар6в|чвндл, Таннмнс-таидвг •збакнствнда. Турнманнстаида аа Молдова-\nда Амарина сафирлимларм ища башла|анагдыр.\nАБШ девлэт катибинмн муавини Чон Рочерс чэр*\nшэнбэ куну конгресин нума]ондэлэр палатасынын хари* ми ишлэр уэрэ ики ]ардыммы комитэсиндэ кечирнлэн му-закирэлэрдэ чыхыш едаркэн бу барада мэ лумат вермиш-дир.\nОсасы 1919-му ялдо rojyj»ym*rp.\nA39PBAJMAH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИЧТИМАИ-СШАСИ ГЭЗЕТИ\nГи|матн 60\nТуркн|анин харкни мшлар наэири Инкмат Чатни Даглыг Гарабагда ааанЦатла алагадар нараНат олдугуну бнлдирмишднр. О, дун|а ичтимаи||атини бу ра|онда Надисаларнн таНлукалн мнкншафыиыи\nЕ'тимаднамэлэр тагдим едилмишдир\nф ЕЧммаднамаларнн тагдим олунмасы мара сими замены.\nР Фото О. Мэммэдовундур (Азэринформ).\nФевралын 27-дэ TypKHja еэфири Алтан Караманоглу ез е'тимаднамэлэрини Азэр-6ajMaH Республикасынын Президента А. Н. Мутэлли-бова тагдим етмишдир. А. Н. Мутеллибов санэди габул € да рак умНД етд^ини бил-дирмишдир ни. ики гар-даш елка арасында сых вэ гаршылыглы сурэтдэ фа} да-\nлы амэкдашлыг даЬа да дэринлэшэчэкдир.\nТурки Je h оку мат даирэ-лэринин верди} и ги}мэтэ керэ Азэрба}чан пала 1918-ми илда республика-мызла мевчуд олмуш дипломатии мунасибэтлари би-ринчи оладааг бэрпа етмиш Турки )э ила эмэкдашлы-тын Je ни мэрЬэлэсинэ чох-дан гадам го>мушдур. Ики\nмусэлман девлэти арасында достлуг вэ меЬрибан гоншулуг \\ Ьаггында JaHeap а}ында имзаланмыш муга-вилэ ила тасбит олунмуш, игтисади} JaT вэ мэдэни}ja-тин бир чох саЬэлэрини эЬатэ едэн амэкдашлыг JyKcaK сэвиЛэдэ мунтэзэм элагэларин са}эсиндэ сон вахтлар xejли меЬкэмлэн-мишдир. (Азэринформ).\nАЗЭРБА1ЧАН ЬЕЛСИНКИ АКТЫНЫ\nHjyjl AJbIHAA ИМЗАЛА1АЧАГДЫР\nГарабагын даглыг Ьис-сэсИндэ вэОиЦЬпгин хе}ли кэскинлашмэси, ермвни\nмилли ордусу муздлулары-нын кечмиш ССРИ-нин Ьэр-би белмоларинин квмэ^и ила азэрба^анлы Jauiajbiiu мантэгэлэринэ гаршы ке-ниш мкг}аслы эмали^ата\nбашламасы ила алагадар Азарба)чан Республикасынын Президента AJa3 Му-(тэллибов ФинландаЦа f naj* тахтына еэфариии тэ'хиро салмышдыр. О, АТЭМ-лн Ьелсинки je кун актыНЫ им-'залама<г учуй Tajjapo ила opa Ja кетмали иди. Азор-\nба)чан Президентинин мот-буат хидматиндон мо'лумат вермишлэр ки. А. Мутол-либов Ьелсинюф бу илия «jya а}ында дедеИакднр. Азарба}чан Ьелсинки про. (оесииа тарафдаго олдугуну бундам аввал дэф дирмишдир.\n)элорла бил-\nАзэрбаучан—Ьиндистан:\nЭМЭКДАШЛЫГ КЕНИШЛЭНИР\n— -_________ -..«»и kuunurrau na A.4&D- ЛВ ИКИТЭОЭфЛИ MV1\nA3ap6aj4aH Республикасынын девлэт катиби М. Т. Абасов мулки тэчЬизат нази-ри м-б Камалуддин ЭЬмэд башда олмагла Ьиндистан Республикасынын Ьекумэт н ума J эн да hejVrmiH габул етмишдир. Керушдан магсэд\nририк. Ьиндистан вэ Азор-ба]чан халглары арасында умуми чэЬэтлэр чохдур. Ьар икимиз Шэргдэ JaшaJыpыг вэ элбэтта, ез кеклоримизи унутмамышыг. Ахы Ьиндис-тана кеда« бе)ук йпэк }олу Азэрба^чандан кечмишдир.\nла икитарофли мунасибатло-ри инкишаф етдирмэ^ ма\nкесторир. влкэлорнмиз\n1тэм девлэт хэтта ила,- Ьэм\nдиил^матик мунасибэтлар ja- Ресс\"^ радылмасы Ьаггында прото вестаси]алар го^улмасы\nда хусуси саЬибкарлыг. ху сусилэ конд твеорруфаты. тичарат. мал и j Ja во банк иши саЬэсиндо амэкдашлыг билорлор.\nедо\nколу музакирэ етмэк, тича-рэт-игтасади элагэларин эсасларына, мэдани амак-дашлыгын вэ муасир саЬиб-карлыгын инкишаф перспек-тивларина дайр сазиши им* заламаг иди.\nДевлэт катиби гонаглары самими caлaмлaJapaг онлары республикадакы ичтимаи-си-jacи вэзиjjэтлэ таныш етмиш вэ демишдир ки, Ьиндистан HYмajэндэ 1^,атинин сафари Ъеч шубИасиз, Азарба]чан ила Ьиндистан арасында достлуг алагэлэринин меп-кэмланмэсинэ та'сир кеста-рачакдир. М. Т. Абасов демишдир: Биз Ьиндистанын\nреспубликамызла дипломатии мунасибатлар japaтмaг са^ини Jyкcэк г^мэтланди\n»р чур имкан вардыр. Азар-ба^чанын во Ьиндистанын\nha\nигтисади алагэлэринин ке-нишланмаси динар Шарг ел-калари учуй нумуна ола би-\nлэр\nмулки тачЬизат назири Камалуддин ЭИмэд самими габул вэ хош арзулар учуй тэшэккур едэрак демишдир ки, A3ap6aj4aH Ьиндистанын керушэ кэлд^и или МДБ девлатидир. Ьиндистан назири демишдир: Азарба1чан халгы гаршысында дуран ча-тинликлар вахты ила бизда да олмушдур. О, амин олдугуну бил дирмишдир ни,\nA3ap6aj4aH халгы бу чатин-\nЛери кэлмншда де|ок ки, Ьиндистан HyMajoHflo neJ'oTH\nликлари арадан галдырачаг-з. Назир ахырда демиш-\nреспубликамыза элибош кол мамишдир. Азэр6а)чан хал гына hэдиJJэ олараг 10 тон ?эид, 10 тон чaJ во бу гэдэр до дуЛу кэтирилмишдир. Кэ-лэчэкдэ Ьиндистан Aзэp6aJ-чана эсасэн орзаг мал лары илэ Ьуманитар 1ардымы ар* тырмаг фикриндэдир.\nСеЬбэтдэ Президентин му-шавири В. М. Гулузадэ, Президент Апараты харичи игтисади элагэлэр ше бэсинин мудири Р. С. Сордаров, AзэpбaJчaнын бир сыра на зирликлэринии вэ баш ида рэлэринин рэЬбэрлэри ишти-рак етмишлэр.\nгаршысыны алмага чагырмышдыр\nЧэршэнбэ куну TypKHjo BeJYK ..............\nнчласында депутатлар Даглыг Гарабагда кэркиили^ин арт\nмасы илэ элагэдар тошвиш Ьисси кечирдиклэрини бил-дирмишлэр. Оиларын фикринчэ, TypKHjo орада вэзиЦо-тин тоЬлуколи олдугуну вахт итирмэдэн дун ja бирл^и-нин нэзэрино чатдырмалыдыр. Ьикмэт Мэяим фикримчо. дун Ja IWTHMaHjJOTH бу мэcэлojэ ла-зымынча диггэт ¿етармир.\nИран Ислам Распублннасыиын харнни ишлар наэири 8. 8. Вмла)ати ва ону муша|нат адан шахс-лар бир суткадыр ки, Каичададирпар.\nГарабагын даглыг Ьиссэсинэ онларын февралын 27-\nпа cahao саат 9-а нэзэрдэ тутулмуш учушу тэ хнрэ са-лыныб. Кэнчэдэ }ерлэшон МДБ Ьэрби вертол^отлар^ ес-\nкГдрил^асьшын к5мкидири Анатоли Золотухин билдир* MHuinHD :ш * мораторнум е лан еди^мэсина бахма]араг, учушуа тэhлYKэcизлиJинэ тэ'минат вермэк мумкун aej^i\nДИР Лакин Иран иум^ондэлэри билдирмишлор ки^ онлар Ьеч олмаса lllymaja вэ Ханкэнднна кетмок гэрарындан дашынмаг фикриндэ де1нлдирлэр.\nДунай РусиДа Фадараси|асымын па|тахтында МДБ дааяатлари парламент лари башчыларынын\nмушааираси ачылмышдыр.\nИчлас баглы гаоы архасында кечарилир. М\\шавирола вэбокистаидан башга. daptajo Дахкл олаи бут\\*н двв-дэ «эоо^^м^ - - ищтирак едир-\nДЭ озоокн гандви ---- -----——- -ямо.\nлат л арии -\n..... мачлис Ja-\nэсас мае ал ас к олачагдыр.\nБу м клапат органы мм»\nмеитлари башчыл.рынын л*»раа\nишин эсас агырлыгыны аа у зарин а кетурачэкдир.\n8тви кун Чануби ОсатЦада ааэиЦат аваалнн\n101 и^Рео^шка0 ДахилУ^Ишлэр Ha3HpJiMjMHHH ма лума-тына керв. Схинвали вэ Знаури pajoH4apbmbiH осетанлэр JamaJaH учгар кэндлариндо сялаЬлы гр>олар фаалдаш мышлар. Курчударин ]ашадыгы этраф кэндлэРД91,^ах\"\" валинин KHpa49jHHa. дахили гошуиларын нэзарэт-бурахы\nЛЫШ Республика Али Советинин ¿ладигафгазда кечирил\nмиш сес^Гасында габул олунмуш гэрарда ^суси парла-\n¡te-\nларьшда даими ¡awajum )ерларинэ га)тарылмасы ш»рт:\nларини MyajjaHnamflHpMaK уч\\н Курч^стан Респуоли с ын ын мувэггэти Некумэти илэ данышыглара башласын.АЛИ СОВЕТДЭ\nГ8БУЛ\nФевралын 26-да Азэр-ба]чан Республикасы Али Совети садринин биринчи муавини 3. Э. Сёмадзадэ Америка фирмалары pah-бэрлэринин вэ Ьугугшунас-ларынын бир групуну габул етмишдир. Базар игтисад^-}аты, игтисади ганунларын Ьазырланмасы, харичи инвес. TüCHjanap ^улмасы проб-лемларина вэ с. масалэларэ дайр фикир мубадиласи ол. мущдур.\n3. Сэмадзада гонаглара\nA3ai>6aj4aH парламентинин фaaлиjjэти, Ьазырда Азэр-6aj4aH халгынын кечирди-Jh чатинликлар Ьаггында данышмыш, онлары мараг-^андыран суаллара чаваб вермишдир. (Азэринформ).\nУМУМИ ДУШМЭНЭ ГАРШЫ БИРЛЭШМЭЛШИК\n. . *____i______uwYvar истоЕан. баризэ апармалыды\nАзарба)чан Девлэт Иг тисад Институтунун профес. гор-муэллим heJ'aTH халг»*1-мыза мурачиат габул етмишлэр. Мурачиатда де)и-лир: Игтисади-с^аси ва\n'милли сарсыитылар ичари-синда jamajaH A3ap6aj4aH халгы демократии joллa сечди)и ез Президентина\n6ejyK умидлар басла)ир. Лакин муэЛэн груплар бу\nагыр вази)>атдэ дахилда\nнифаг салмага чалышыр\nва халгы учурума jyeapnaT-\nмаг иетэ)ирлэр.\nБу кун Вэтэнин мудафиа-сина чагырыш эвэзинэ, митинг, исте'фа талзби илэ\nме):дана чыхмаг HCTajaH-лэр керэсан фикирлэш-\nмирлар ки, онлар бу Ьэрэ-катлари ила душманлари-миза кемак етмиш олурлар? Ьалбуки бело бир вахтда Ьамы ваЬид раЬбэрлик алтын да бирлашмэли, бутун уму-кусулари унутмалы вэ умуми душмана гаршы му-\nбариза апармалыдыр.\nБиз бела Ьесаб едирик ки, Ватанимизия ермани гулдурларын тачавузуна мэ'руз галдыгы бир вахтда халгы тэ'тилэ, гануни се-\nч ил миш президентин исте*. фасына чагырмаг талоблари эн азы xaJaHaTflHp.\n- , I\nсизи вир лила ЧАГЫРЫРЫГ!\nМУЛКИ JYRÍIBPады ила\nБиз, HoJaópbTH 20-да ер-\nмани гулдурлары тара-финдан чина)эткарчасына Ьавада вурулмуш вертол* JoTyH ra3aja уграмасы нэ-тичасиндэ фачиэли Ьэлак апанларын Ъэ)ат }о.тдашлары республиканын бу Ьэ-)ачанлы кунлэринда ез адымыздан, )етим галмыш евладларымыз, гоЬумлары-мыз, Ьэлак оланларын си-лаЬдашлары вэ достлары адындан халгымыза мурачиат едэрак эвэзолунмаз итЗкилэримизи она хатыр-латмаг истэ)ирик. Балка\nда бу,' парчаланма барада ез таЬлукали чагырышла-ры илэ ла)игли адамлар— кичик халгымызын гануни ва Ьэгиги лидерлари арасында иткилари артыра била-чэк вэ белаликлэ да рес-ц>гбликаны агыллы ва сэ-> дагэтли ватэндашларындан мэЬрум еда билачэк адам. лары бир гэдэр а)ылдачаг-дыр.\nДэрдимиз 6ejyKflyp. ан-чат биз ушагларымьгзын тале>и, угрунда эрлэрими-зин гэЬрэманчасына Ьэлак олдуглары ишин мугэддэра-\nты учуй Ьэ)ачан Ьисси ке-чиририк. Онларьш мэрдли)и республикамызын азадлыгы, биpлиJи иа истиглали))ати угрунда мубариза ишиндэ нумуна олмалыдыр.\nБиз саглам душунчали бутун азарба)ча«лылара му-рачиат едирик: биЬудэ ма-нафелэринизи бир канара атын, гануни президенти-мизин атрафында сых бир-лэшин вэ халгымызын сэа-дати угрунда My6apH3aja онунла бирликда алиниздэн кэлэни acHpKawajHH!\nЬалак олмуш гэЬраман-ларын хатароси эбади Ja-ша)ачагдыр. ToJ бу хатира адамларын гэлбини ва ду* шунчасини heJanaHa ка-\nтирсин ва онлары бирли)а чагырсын!\nМэли]кэ ЭС9ДОВА, Jlejna TAJblBOBA.\nJIала ИСМАДЫЛОВА, Куларо МЭММЭДОВА,\nХалида МЭММЭДОВА, МУСТАФАДЕВА,\nMHP39JEBA,\nПЛАВСКАДА\nинсана кемак инсанлыг эламэтидир\nAyHjaJa кэлди)имиз андан башгаларынын KeMajHHa, raj-гысына алышмышыг. Ата KOMajH. ана нэвазиши илэ Ьэдди-булуга чатмышыг. Мустэгил hajaT )олуна гадам го]андан сонра да башгала-рындан кемак. rajrw умму-шуг. Бириндэн Jaxuibuibir ке ранда севинир. хошЬал олуруг, мэ'нэн сафлашырыг.\nЬэрдон мэнэ ела кэлир ки, )ахшылыг зэнчирвари ре-акси)а кимидир. О. инсанын\nгэлбиндэ тэлатум, шуурунда тэбэддулат JapaflHp. Дун)а-\nвэ башгалары.\nны идаро едэн JaxuibUibH*flbip. хе)ирхаЬлыгдыр, адамларын бир-биринэ Ьермэта, мэЬэб-бэтидир. Ьамы бир-биринэ пнелик етеэ дуи)анын ахы-ры иечэ оларды?! Ьар бири-миз hajaifla или угурлу ад* дымларымызы киминсэ ет-ди]и )ахшылыгдан сонра ат-\nмышыг.\nЬамынын KeMaJo, га)гы)а еЬти]ачы вар: милJoнчyнyн да, дилэнчинин да. Ким де-сэ ки, маним KeMajo ehTHja\nчым ¡охдур. соЬв едир. Бу\n— ——\nФевралын 25-дэ Азэрба]-1ан Дамир Лолунун Кешла »о Эли ВДрамлы станси)а-трында сахланан беш )ук »агону Ермэнистандакы ун-занлара чатма)ачаг. Сабахи исэ. дамир Joлy, республика Мудафиэ НазирлиЛи за нэгли^атда дахили иш-пар идарэси нумаЛэндэлэ-\nринин имзаладьгглары акт-5а де]илди)и кими, )уклэ-рин муша)иэт сэнэдларинэ\n^гун кэлмэмэсидир.\nФевралын 27-дэ дамир (олу идарэсиндэ алынан эла-ва мэ'луматлара керэ, сах-ланылан вагонлардан би-ринда пластик к ут лад эн Ьа-зырланмыш канистрлэрдэ чохлу мигдарда нам э'лум тоз * эшкар еди.лмишдир. Партладь|чы мaддajэ баи-зэjaн Ьэмин тоз инди екс-¡пертнза ^ун мутзхоссис. ларэ верилмишдир.\nГа)ималардан керунур ки, бу шубЬэли, муша^иэт\nсэнадлэриндэ ге]д олунан бензоил пероксидинэ Ьеч чуо бэнзэмэ]ан ]ук бир нечэ кун аввал Горки дэ--мир )ол>гнун Игумяово станси]асындан )ола салын-мышдыр. Луккендаран Ьэмин станс^адан бир гэдэр аралыда )ерлэшэн «Кап-'¿хтактан» бирли)Н, сифа-ришчи исэ Лереванын «По-ливннидасетат* . ИстеЬсал Бирли)иднр.\nАзарба]чан Дамир Лолу конте)нер дашымалары во tomмepcиja иши хидмэта-нин раиси Т. Г. Сэмадов билдкрмишдир ки, гуку хусуси бвладчилэр муша)иэт едндд* Онун дедиЛино керэ. баавдчнлэр jYк вагону-на гощуАмуш сэрнищин вагону яда кедирднлар. Ьалбуки дашынма заманы Ьеч бир таЬлукеси олма)ан ва стратежи >уклэр си)аЬысы-\nХочалы... Февралын 25-дан 26-на кечэн кеча бу\nшаЬарин ады Гарабагда е'лан едилмэмиш муЬари-бэнин ганлы салнамэсина дахил олмушдур. Хочалы илэ элага маЬз Ьэмин кеча кэсилмишдир. Она керэ да орада чэрэ)ан етмиш Ьади-салэрин там тэфарруатыны ва баш вермиш фачианин миг)асыны чатдырмаг чатин иди. Азаринформун Агдам-дакы мухбири бу тэфарруа-пы Ja«aH шэЬэрдан беЛук\nчэтинликлэ чыхараг Агда-ма кэлиб чатмьпп шаЬид-\nлэрин — Хочалы сакинлэ-рштнн дедиклэринэ эсасэн\n(Арды 2-чи сэЬнфэдэ)\nХОЧАЛЫ НЫН ФАЧИЭСИ\nтэсвир еда билмишдир.\n...MyhacHpaJa алынмыш шаЬарин атрафында Ьэла февралын 25-дэ ермэни сн-лаЬлы бирлэшмэлзринин бе-jyn гуввалэри чамлашди-рилмишди. Бутун кун эр-зинда душман тарэфдэн танк, зиреЬли транспорт-Jop вэ зиреЬли машын мо-торларынын курултусу еши-дилирди. Ьар uiejflaH ке-рунурду ки, Хочалыны тут-мага Ьазы-рлашырлар. Ах-шам топлар атэш ачмага беш л ады, сэмада ишыгсачан юуллалэрин са(]сыз-Ьеса6сыз излари керунду. ШэЬэр елумсачан силаЬлардан шид-\nдатли атэша тутулд>?. Бир нечэ jepfla jaHFbm башлан-ды, саЬар саат 5 радала-ринда иСэ шаЬэр аслинда «Тамамилэ алова бурунмуш-\nду....\n\\ Kesaja jaxwH зиреЬли Ьарби техника атэш ача-ача Хочалы Ja басгын етди. ¡ШаЬэрнн мудафиэчилари caj4a гат-гат устун олан, тэпэдан дырнагадэк силаЬ-ланмыш душман и кери отуртмаг учуй эллариндэн кэлэни етдилэр. Лакин гувва-лэр барабар ;^илди...\nАдамлар чанларыны гур-тарараг. зэЬмаггла газзн-дыглары вар-]охларыны бу-\nрада roja par шэЬэрдан гач-дылар. .ШаЬидлэрин деди-jKHa керэ, сакинлорин бир чоху учун февральж 26-сы емурларинин сон куну олду... Тадынлар, ушаглар вэ го-чалар хилас олмаг учун Агдама чан атырдылар. Лакин )одда. Нахчываник ермэни к эн динин ¿ахынлы-гында онлар )енвдан кулло-лэрэ туш олду л ар. Бура да Ьэлак оланларын чэсэдлэри фачианин баш верд^и Jep-да галды...\nАгдам хэстэханасы Japa. лыларла долудур: бурада\n(тэцча хочалыларын cajú тахминан 120 нафардир.\nОН ДвРДТНЧ! НАРВАН\nГуба pajoнyнyн омэкчнлэ-рн Гарабагы, дарда олан бачы вэ гардашларьшы Ьеч вахт унутмурлар. Бу кун-лэрдэ саккиз машын эн зэру-ри малларла jYклэниб баг-лар д^арындан Агдама ja^a салынмышдыр. Карваны ра}он- Дахили Ишлар Ше'-бэсинин саЬа мувэккили, мнлис лejтeнaнlы Бэдрэд-дин Рустэмов ва девлэт авто-мобил MYфэтташлиjиннн амэкдашы милис сержанты Фаиг Аббасов MYшajиэт етмишлэр. Ф. Аббасов дejиp: — Бу, ра!онумуздан Га-рабага кедэн он дердунчу ка рван иди. Агдама ахшама ]ахын чатдыг. Кеча саат дерддэ езумузу Шуша1а jeтиpдик. ШэЬэр душман муЬасирэсиндодир, амма аЬалиси мэрдлнклэ вурушур. Губа чамаатындан разылыг етдилэр, мадди }ардым да кестэрди|имизи, чанлы гув-\nва илэ да кемак eTAHjHMH3H билдирдилар.\nБу дафэ «Губа» агро. фирмасындан ат, картоф, алма, консерв мэЬсуллары, Сабир адына совхоздан картоф, 1 ва 2 немрали консерв заводларындан повидла, томат пастасы, Mejea ширэси кэтарилмишди. Pajón Кооперативлар Итта-фагындан ва Зардаби гэсабэ фаЬлэ коопераси|асыидан ун, jar. гэнд, 4aj, сигарет, сабун, кибрит, пал-палтар, «ШаЬдаг» кичик caHaje муассисасиндэн Ьалва кен-дарнлмишди. ШэЬэр масчи-днндэ JapaAbWMbiui xeJpHj. ja MaMHjjaTHHHH узвлэри Эзизага Гасымов ва Надир Элиjeв 43MHjJaraH теЬфа-сини — 508 килограм эта, 1500 манат л ыг дэрман пре-паратыны, саргы матери-алларыиы шушалылара ез-лари тагдим етдилэр. Уму-\nмиЛэтлэ Губадан Гарабага бу еэфэрдэ 242 мин 500 ма-н��тлыг маЬсул тэЬвил верил-ди.\nРа1онун милис ишчилэри Гарабагын даудафиэсиндэ фэал иштирак едирлэр. Ин-AHjaftaK онларын ики )уз нафэрдэн чох нума>эндэси орада олуб. PajoH Дахили Ишлэр Ше'бзси раисинин муавини Ьачэли Маммадов билдирир:\n• * *\n— Ермэни гулдурлары илэ Aejyiua кендэрдо^имиз дэстэлари иста палтар вэ Ьар чур лэвазиматла тэ'-мин едирик. Гарабагы тама-мила онлардан тамизлэ-мэмиш раЬат нэфэе ала билмарик. Буну инди чаб-Ьада олаи 1олдаш л арымы з да субут едир.\nБарю ЭСЭДОВ, «Халг газетамнвя мухбнра.\nЬАЧЫГАБУЛ (шухбшра-мяздэя). Гарабага эрзаг JYK-лу невбати машын карваны 1ола салынмышдыр. Ра)он эмэкчилэри ермавн гулдур-ларла де1ушэн со1дашлары* мыза 70 мин манатлыг орзаг. 10 мни манатлыг дава-дэрман кендэрмишлэр. Уч jYЗ еви ишыгландыра било* чэк електрик трансформатору душмэнлэр тэрэфиндэн зулмэтэ гарг едялмнш конд-ларэ эн 1ахшы ЬэдиЛэ олмушдур.\nЬуманитар )ардымда ра}о-нун «1 Ма1> колхозу, гуш-чу луг фабриклэри, НаваЬы этчнлнк-малдарлыг совхозу хидмэт ташкилатларынын коллективлэри фэрглаимиш лор.\nчатин кунлордэ адамларын мадди вэ мэ'нэви KOMaJa да-ha чох еЬттОачы вар.\nПис кунун вмру аз олар,\nAejH6Aap. Амма вмру аз ол-са да о, инсанын хйслатинн\nншыгландырыр. мэнли)иии\nашкарла]ыр. Писи 1ахшьь дан aJыpыp, адамларын эсл rajMaTHHH aepMaja немок\nедир, JeHH-JeHH мэнэви Kej-фиДэтлори. нагисликлэри уза чыхарыр. Эввэллэр\nA3ap6aj4aHbiH Joллapындa }азылмамыш бир ганун Ьекм сурурду. Машыны хараб\nолуб Joлдa галана кемак едэрдилэр. Биринин бензини гуртарырдыса бензин, тэ-кэри napTaajHpflHca тэкэр верэрдилэр, лазым олса Je-дэкдэ апарардылар.\nАнчаг инди иллар узуну формалашан о кезал адэт-лэра мэЬал roJaH joxflyp. Ьа-рэ ез башынын Ьа1ындады. КунаЬы да ]ыхырлар гыт-лыгын, баЬалыгын устунэ. Демэли, биз JaxmH кунларин flocwapHjHr?!\nТорпагымызда муЬарибэ кедир. Сон дун ja муЬариба-сини керэнлар Jaxшы билир-лар ки. халгын башы муЬа-pHÓaJa гарышанда башгала-рына ал тyтмaJaнлap. ез чиб ларини куданлэр муЬарибэ дан сонра бармагла кестэри-лнблар. Адамлар белалэрини ла'нэтлэ]иблар. Ьэтта гоЬум-агрэбаларынын, навэ-натича-лоринии JaHMHAa да нифрэт-лэ xaTHpnajH^ap. Вахт кэ-лэчэк агыр кундэ халгы со-JaH.iap jeua нифрэтлэ хатыр-\nланыб. лэ'нэтлэнэчаклэр.\nКезал адэтлэрин емру\nкэндлэрда даЬа узуи олур.\nБалка да она керэ ки, кэнд-\nдэ JaшaJaнлap бир-бирлэри-ни jaxшы тaныJыpлap. Гон-шулар бир-биринэ пaj верир, дилак тутурлар. Евиндэ ДУ* зу, дамазлыгы oлмaJaн ДУ* руб базара кетмир, гоншу-сундан алыр. Бир hэJэтан бары гоншу евлэрда да да-дылыр. Биринин сагыланы варса о биринин керпасинэ суд кендэрир. Дузду. инди кандларимизин да вэзиjJэта агырдыр. Амма* бела кэнд-лэр. бела гоншулар ]енэ чох* ду.\nЛахшы дeJиблэp кн. елнэн калан гада тoJ-бaJpaмдыp. TaлeJин бизи сынага чэкди-¿и бир вахтлар Ьэрэ ез Ьа-]ына галса ¿ангын баш ве-рэн отагдан биринчи чыхмаг истэ]энлэрин кунуна душ-мэрик ки?!\nЭлcиз-aJaгcызa, Jeтам-le-сирэ кемак етмэк мусэлма-нын борчудур. инсана кемак инсанлыг оламэтидир. Ьэ-рак такчэ «Лаллы» oJнaJaндa гол-гола кирмэ)эк, агыр кун-лэрин сынагындан чыхмаг учун да бир-биримиза арха,\nла)аг »^р1|ф гуди^в,\nБакы шэЬэрк.\nБЭСТЭКАРААРЫН ПЛЕНУМУ\nАзэрба)чан бостэкарлары бу кунлордэ ез пленумла-рына республика учун чатни, нараЬат бир вахтда топ-лашмышлар. Фа^хАланди^\nRpih Ьалдыр кн. онлар бе-к сэнэтнн принсиплэрннэ садиг галараг халгын Азэр-|ба|чанын девлсЬ\" истигла-лиЛэтини меЬкомлэтмэк угрунда мубагрнзэсинэ, шэ-Ьидлэримиэин хатарэскнэ Ьэср олунмуш ири Ьэчмли мараглы эсарлар japaTMbmi-\nлар. Ьамнн эсэрлэрин бир сырасы беш кун чэкэчак\nпленумун програмына дахил едилмишдир. П рог рам\nклассик формалардан муасир естрада^адэк истэни-\nлан зевгдэ мусигини эЬатп едир. Анадан олмасынын 75 илли]и бу ил ге)д еди-\"лэн керкэмли маЬны уста-сы Тофиг Гули]евин муал-лиф консерти програмда хусуси Jep тутур. -\n9H'aHaJa yJryH олараг\nпленум М. Матома)ев адьжа\nA3ap6aj4aH Девлэт Филар-MOHHjacuHAB йимфоник\nконсертлэ ачылмышдыр.\nАзарба}чаи Бэстакарлар Ит-тифагы идарэ Ье]'этинин\nсадри, республиканын халг\nК* ------\nартиста тофиг Гyлиjeв кон-сертдан аввал чыхыш еда-рэк амин олдугуну билдир* мишдир ки, пленум такчэ }ени бастакарлары де)ил, Ьам да исте'дадлы кэнч ифачылары ашкара чыха. рачагдыр.\n(Азэринформ).\nТэрихимизин эчылмэмыш сэНифэлэри\nТАРИХИН ИРОНИМСЫ\n'sssxsZ'i,\nХуд^вт 6aj Ьфнбо]овув Ьабс олумркэн истппгтг заманывердя)* мфвдв «лж дофадкр иэтбуатда юныг узу кврТР-\nX. Рвфабо|оа 1920-чк яя яш^ыя 12-да XI ордукук 32.ЧК\nше'бэеншп амакдашлары тарафшцэн Ьа^-мущуб. 1еддн ермаюипш ~ В. ШаНм* sapear А Саркмсоаук, О. В*Р79Н0Ву^\nА. Ксаораовун, Е. Кааораоауа, А. Акоповен во М. Арут1утювуш даяосу ®«асы,|Д* лэлэшгб^Исткхтагы ер\nолаа муст—i» М. Сафк^аи *паРыб Jema яя еокра—1999^01 яя *1улум 2-до ■яда Ааарб*)чм Р*ешт<ипаеыда б*ш ■рокурору, учуачу дарочаам дмлэт адлк}.\njo мушавнри Мурад Ba6aje» Ьэотш бэдкам мстннтаг узра 4niaj0T ишкнкя >РДСТ теоиалларыкы яОзардэк кечжрегшпднр. Худ.дат «а]п\nкибн олмадыгыяа керэ кшкм ячраатына хктам верялмкшднр\nС эн эдн peASKCRjaja A»ap6aj4Mi Респуб-лхкасы адлнНэ назярюпга муавжнк, р«^ вубляхаяык эяэкдар Ьугугшумсы Акяф рэфаКа тагдкм етмкшдкр.\nХудадат 60JKK кфадэекяям бу еэслашдаМквк вэ охучуларын сэбэб олачагышы* нэзара алыб оку дэрч\nедкрнк.\nВАХ: СэЬ 3.\n\/\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-feb-28-1992-p-1\/","date":"2017-03-24T00:06:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218187227.84\/warc\/CC-MAIN-20170322212947-00500-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4295839667,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.42958396673202515, \"sah_Cyrl_score\": 0.07765596359968185, \"kum_Cyrl_score\": 0.06075373664498329, \"tuk_Cyrl_score\": 0.040567927062511444, \"eve_Cyrl_score\": 0.03277931734919548, \"tat_Cyrl_score\": 0.03264038264751434, \"udm_Cyrl_score\": 0.031220784410834312, \"crh_Cyrl_score\": 0.026729993522167206, \"tyv_Cyrl_score\": 0.018401898443698883, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01752813160419464, \"nog_Cyrl_score\": 0.014870286919176579, \"kir_Cyrl_score\": 0.014264410361647606, \"alt_Cyrl_score\": 0.01263438630849123, \"lez_Cyrl_score\": 0.01222081109881401, \"dng_Cyrl_score\": 0.012173770926892757, \"krc_Cyrl_score\": 0.011844511143863201, \"kbd_Cyrl_score\": 0.010315042920410633}","num_words":11418,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.464,"perplexity_score":66042.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 25, 1992, Baku, Azerbaijan\n)S СЕНТМБР 1992 N9 113 (21807)\n00СХЩ1\n■KYHYH\n'ШШМШЫ\nхшьщшт\n9скы 1910-му Мид« го^уямушдур.\nКУНД0ЛИК ИЧТИМАИ-СЖАСИ ГЭЗЕТ\nпомоги 2 тя\nЬар вахтыныз хе\/ир\/\nГыргыаыстаиыи во Тачмкмс. твиыи бир сыра шаНорпорнн-до кичик {ашлы ушаглар ара. сымда епидеми)а шоклиндэ |ара такмо Наллары чохалыб. Мутохоссмслор Ираидаи во Турки)адои катирилмиш саг. гывдам шубНалаимрлар.» Ру-си|аиыи а|ры-а)ры шоНорла. ринда Итали|адаи Нумаиитар ¡ардым хатти ила катирилмиш ат коисарвлариидаи ва спирт.\nI ичкилардаи заНарлаима Наллары га|да алыиыб... Сон куилар бала бад хабарлари матбуатда охудугча, радио аа талавизи)ада ашитдикча на. раЬат олма)а билмирсаи: ка. расам бизим распубликада ва. зи||ат иечадир, каиардаи ка. тирилаи маНсуллар хусуси на. заратдан качирми! Таассуф ки, бала да)ил. Радакси)амы. за дахил олмуш чохса|лы оху. чу мактубларындакы суалла. ра чаваб алмаг магсадила алагадар ташкилатлардаи а|. раидик ки, Азарба]чана харич. дам катмрилам арзаг маНсул. ларыма ва дикар маллара Нач бир давлат санитар мазарати )охдур. Республика СаНи). |е Наэирли)ииии санитар на. зарати оргаиларынын качир-ди|и )охламалардан малум олмушдур ки, арзаг маНсул. ларыиыи аксариЦатинин ка). фй))ат васигаси (охдур ва ба. ла вазиЦатда Нар аи хоша-калмаз Наллар баш вара би. лар. Буна кара да иазирлик республика Назирлар Кабина, тина мавчуд вези|)ет барада ресми ма лумат вармиш, бу саНада га)да.гаиуи {аратмаг магсадила коикрат таклифлар ирали сурулмушдур: раслуб. лика)а ка ирилаи бутуи мал. лар, илк иавбада гида маН. суллары давлат санитар на. зарати органлары ила разы, лашдырылмалыдыр. Ко}фиЦот васигаси олма)ан маНсуллар мутлаг мувафиг лаборатор муа)инадан качирилмали, ра ) алынаиадак оиларыи сатышы ва истифадаси гадаган адил. малидир\nАгдам: 23 ceHTja6p\nАбдал вэ Кулаблы кэнд-лэринин душман элинэ кеч. мэси илэ алагадар ша|иэлэр. сез-сеЬбэтлэр кэсадгмэк бкл-мир, Kyja Ьамин кэндлэр гэсдэн ермэни гулдурларына верилиб, а рада xajaHaT олуб, тэхрибат вар... Ьар Ьалда факт будур ки, сон беш илдэ душмана ла)игли чаваб верэн Абдал вэ Кулаблы кэндлэри инди jarbi душмш ча)нагыядадыр. Лаки» бу ачы Ьэгигэтла Ьеч к им ба. рышмыр — на jepли aha ли, на орду белмалери, на да би-р вахтлар Ьамин кэндлэ-рин мудафи-эсини 6ojHyHa чэкэв Ьэрби Ьиссвлэрин ну. >ма]эндэлэри.\nОну да нэзэра алмаг лаи зымдрр ки, мэЬз Намин кэндлар иштал ед ил дик дан сонра Ардам шэЬори ва ра-]онун бир сыра сарЬад кэндлэ-ри интенсив аташэ мэ'руз гал-мышдыр. Ьэлледичи. Jyn-сэкликлэра )и)алэнан гул-дурЛар бурадан нисбэтэн ашагЛда )ерлашэн Мэрзили, Багбанлар, Навру злу канд. леринй асанлыгла «Град» атэшина тутурлар. By ва-\n3«jjeT, элбэттэ, узун сура билмэзди. ДаЬа дотрусу, Абдал вэ Кулаблы кэндлэ. ри Hdjtei баНасына олурса-олсун кери га^арылмалы ид».\nЬэрби гэраркаЬда )екдил гэрар бела олду: эмаою^ат сентУабрын 23-дэ cahap тез-дэн башлансын. Уч истига-мэтдэ Ьэрэкат едэн орду бел-малэримиз эввэлчэ чйдди мугавимэтэ раст кэлдилэр. Душман кэндларэ кедэн jo л лары миналамыш, кучлу мудафиа истеЬкамлары гур-мушду. Лакин он лар мутэ-ш эк кил Ьучумларымыо гар-шысында таб кэтирэ билма-дилэр. Бир нечэ саат давам едэн кучлу атышмадан сонра гулдурлар тэдричэн кефи чакилмали олду лар.\nCeHTja6pbiH 23-у саат 17-дир. Абдал ва Кулаблы чэб-Ьэлэриндан алдыгымыз со« мэ'лумат белэдир: бутун чэб-ha 6oJy ганлы де)ушлэр ке-дир. Ьалэлик муЬум страте-жк JyitcaMHiiuiiap душман элиндадир. Буна бахма)а-раг устунлук Азарба)чан ордусунун тэрэфиндадир.\nДа)уш тапшырыгы.\nА харь «форму и фотохромимасы.\nHU1KY3ÀP КвРУШЛЭР\nHjy.JOPK, 24 соит)абр (Азар. миформ). БМТ-нни тврихинда илк дофадир ки, оиун ишин-до мустагил Азарбв)чвн Рес-публикасыным иума)аида На)'-ати да иштмрак адир. Бв)н#л-хвлг 6ирли*им баш мачлиск-нии бурада качирилаи 47-чи coccMjocwHkiH мштирвкчылвры арвсыидв кечмиш ССРИ-иин бир сыра дикар раслублика-лвры МЯО )ВИВШЫ, АзорбВ'ЧО-иыи да алчилари вврдыр. Ну-ма)еиде На)'атимива хврмчи ишлар ивзири Тофкг Гвсымов башчылыг адир. Сент)абрым 25-до онун баш мачлисда чы-хыш а дача) и казлвнилир. Назир Азарба|чвн Раслубликв-сы Ьокумвтииим харичи ва да-хили си)всати Нвггындв саНбат вчвчвгдыр.\nАзарбв)чви иума)аида hej -отинин сафари окт)вбрыи 4. дак давам адачакдир. Вашингтон да росми даирвлврин нума)аидалари во ичтимаи твшкилвтлврын бвшчылары ила корушлор кочирмек нозордо тутулур. Бура да Гарабвг фа-чиосиии оке отдкрвм фото, стоидлер ачылачаг, Ерманис-твныи торпаглврымызв точа, вузу бвродо инкилис, Азарбв). чвм во рус диллориидо кктаб во журналлар косторилочок. дир.\nАгдам: 24 ceHTja6p\nPaJoHyH Коланы белкэсин-да )ерлэшан Элагалы, Эли* мадатли, Хачын-Дэрбэнд, Моллалар, Курдлэр кэндлэри хе)ли вахт дыр ки, ермэ-нилэрин Фэррух кэндиндэки мевгелэриндэн топ вэ ракет атэшинэ тутулурду. СилаЬ-лы гуввэлэримизин угурлу эмали)]аты нэтичэсиндэ бу кун Фэррух гулдурлардан тамамилэ тэмизлэнмишдир, Эмали^аты кенишлэндирэн де)ушчулэримиз стратежи чаИатдан чох 6eJyK 9h9MHjjo-ти олан Дашбашы )уксэкли-Jhhk дэ ала кечирмишлар.\nЛери кэлмишкэн rejA едэк ки, бу JyKcaKAHK угрунда дэ-фэлэрла ганлы де!ушлэр кет-миш, лакин эскарлэрнмиз тутдуглары мевгелэрдэ Meh-кэмлэне билмэмишдилэр. Елэ Фэррух кэндинин езу дэ ар-тыг учунчу дэфэдир ки, душ-мэндэн азад едилир. Лэгин бу дэфэ гэлэбэни меЬкэмлэн-дирмэк, ермэнилэрин бир да-ha езунэ кэлмэсинэ имкан вермэмэк учуй команданлыг лазыми тэдбирлэр кврэчэк-дир.\nЬазырда Ханабад истига-мэтиндэ бвлмэлэримизин hy-\nчуму давам едир. Ермэнис-тан експедиси]а корпусунун бурадакы Ьиссэлэри чидди мугавимэт кветэрир, Арда-\nмы даим атэш алтында сах-ламаг учуй элверишли мев-rej9 малик бу эразини элдэн вермэк истэмирлэр. Фэррух кэнди вэ Дашбашы JyKCaK-л^индэ газандырымыз устун-лу]ун Ханабад истигамэтин-дэки эм9ли))ата 6ejyK тэ'сир кестэрэчэ)инэ умид вар...\nЗв]эддкн СУЛТАНОВ, «Халг гээетионнн мухбири.\nЙНЫСНА ТУРКЛЭРИНИН\nЬазырда Курчустанын Ква-рели, Каспи, Лагодехи бел-кэлэриндэ JamajaH вэ борча-лылар кими Иугуглары тап-данан со)дашларымыздан башга бир дэ Гафгазын гэ-дим турклэри, инди бэ'зи мэнбэлэрдэ МэЬсати турклэри деди)имиз аИыскалылар вардыр ки. XX эердэ туркун башына кэтирилэн фэлакэт-лэрин эн ачысыны онлар дад-мышлар.\nВахтилэ Османлы импери-]асынын бир hnccacH олан АЪыска пашалыгы да 182Э-чу ил рус—турк муЬарибэ-синдэ Гарс вэ ЭрдэЪанла бир-ликдэ PycnJaHbiH элинэ кеч-ди. Азэрба1чан турклэри илэ дил, дин. MaAdHHjjaT е1нили-jHHa малик олан бура турклэри узун муддат рус импери )асында Jainajapar Азарба)-чанла сых мэ'нэви )ахынлыг )аратдылар вэ эсрин ахырла-рына JaxbiH эдэби]]атымызын, мэдэниЛотимизин инкишафы на муэЛэн хидмэтлэр кестэр миш тарихи maxcHjjawap je\nтирдилэр. Бунлар бмэр Фа иг Не'манзадэ, ЭИмэд Пепи нов, Ьафиз Эфэнди Ше)хза да, онун гызы Шэфигэ ханым Эфэндизадэ, Фуад вэ Адил Эфэнд^ев гардашлары ва онларла башгаларыдыр. Бунлар Ьеч вахт о туркларлэ биз турклэр аршсында а)рылыг. мэ'нэви сэдд тэсэввурунэ бела кэтирмэмиш, халгын азад-лыгы. тэрэггиси joлyндa эл-л арии дан кэлэни етмишлэр. EJhh заманда тэклэнмиш хал-гына Иэмишэ мэ'нэви да)аг олмушлар.\nAhbicna турклэри тэкли)ин ачысыны эн чох биринчи AYHja муИарибэси двврундэ Ьисс етдилэр. Рус ордусунун христиан таассубкешли)инэ архаланан ермэни чанилэри оклары вэИшичасинэ гырды-лар, милли лэ1агэтини ал-чалтдылар, елликлэ Jox едиб hajaT *сэ1шэсиндэн чыхармага чалышдылар. Сон дэрэчэ Ьагпэрвэр, заИмэткеш, тэмиз вэ пак олан бу инсанлар аг-ласыгМаз вэЬшил^ин гурба-ны олдулар. Азгынлыгын гар-шысыны алан олмады. Хусу-сэн сарЬад зоналарында, дат кечидлэриндэ баш верэн ha-диеэлэри инди урэкагрысыз охумаг мумкун олмур. 1914-— 1915-чи иллэрдэ Гарс вэ ЭрдэЬан белкэлэринин динч аИалиси гылынчдан кечирил-миш. бэ'зи JamajHm мэнтага-лэри ]ерли-диблн jox едил-миш. jeHHjeTMaflap вэ ]ашлы-лар вэИшичасинэ гырылмыш, аз бир Ьиссэси гачыб этрафа дагылмышдыр. вмэр Фаиг\n]азырды: «Урак )андыран.\nчиjap пapчaлajaн бу бэдбэхт лэрин чоху Ьеч бир jaнa га ча билмэjэн вэ Jaxын jepлэp дэ кизлэниб сонрадан узэ чы хан арвад-ушаг, гоча вэ хэе тэлэрдир. Бунлар Jypдлapын да сайносиз, кемэксиз, черэк сиз, сусуз, амансыз бир Ьал да дыр лар».\nБу бинэсиблэрин hэjaтыны «елумдэн дэ бетэр* Ъесаб едэн ©мэр Фаигин вэ башга-ларынын h9Jэчaн тэбилиндэн сонра Бакы xejpиjjэ чэмиJJэ-ти доктор XocpoвбэJ Султанову н (сонралар Гарабагын губернатору олмушдур) рэЬ-бэрл^и илэ Ьадисэ ]еринэ бир japдь^м hej'0ти кендар-мишдир. Шайр ЭЬмэд Чавад\nсындакы курчулэшдирмэк си-JacaTHHa хош нэзарлэ бах-Maju6 бу хусусда курчулэрэ энкэл олачагыз». Бу масалэ бэ'зэн зорла, бэ'зэн дэ мад-ди чэЬэтдэн ширниклэндирмэ ¿олу илэ апарылырды, 0мэр Фаигин сезлэри илэ десэк, «эрдэЬанлы турк оглу турк олан Эли оглу беш-он манат учун взлYJYHY — фамил^а-сыны <Алидзе» erMaJa мэч-бур» олурду (сАчыг сез», 18 JaHBap 1917-чи ил). Индики туркларин ба'зилэринин кур-чу фамили)асы дашымасы да бундан ирали кэлир.\nКурчу милли девлэти двврундэ Гарсда Чэнуб — Гэрби Гафгаз 4yMhypHjjaTH. Ahbic-\nда haMHH heJ'aTAa иди. X. Султанов Иадиса )ериндэн Банька )олладыгы бир хэбэрдэ ja-зырды: «Э)алэтин мусэлман\njauiajaH мэнтэгэлэриндэ бэни-инсан кврунмурду. Лалныз бир нечэ кэнддэн 500 —600 гадын вэ ушат )ыгылды. Бу»-ларын ичэрисиндэ чэми 6 киши вар ки, онлар да элдэн душмуш гочалардыр» (< Каспи». 8 апрел 1915-чи ил).\nИлк милли девлэтимизин назирлэриндэн бири олан ЭЬ-мэдбэ) Пепинов )азырды ки, бу )ерлэрдэ jamajay турклэ-рэ pahM едилмир, <балта-дэ-мирлэ. туфэнк-сунку илэ, дашла-raja илэ. гургушунла гырырлар... чаным, инсан де-)илми бунлар?! («Ачыг сез», 27 август 1917-чи ил).\n0з со)дашларындан ajpbl-лыб тэклэнэн бу инсанлар ha-мишэ сыхышдырылыр, инса-ни мунасибэт кврмурдулэр вэ сонра да кермэдилэр. О замай гыргындан )ахасыны гур-тарыб саг галаклары да кур-чулар зорла курчулэшдирмэк истэ\/ирдилэр. Бу зоракылыга гаршы чидди е'тираз едэнлэр вар иди. М. Э. Рэсулзадэ 1917-чи илдэ «Ачцу сез» гэ-зетиндэ ¿азырды ки, биз бу )ерлэрда jauiajaH турклэр ара-\nкада иеэ сечкили езунуидарэ формасы japaдылмышды. Би-ринчиси беш aj jaшaды, икин-чиси иеэ даИа аз. Биринчиси-ни инкилислэр, икинчисини курчулэр дагытдылар. Би-ринчинин рэИбар» Сэрвэтба1 Aтaбэjoв елдурулду, икинчи-нин рэЪбэри 0мэр Фаиг иеэ Метех галасына салынды. Апыска турклэринэ jeнидэн диван тутулду.\nКурчустан советлэшэндэ иеэ ку]а Ьар ]еринэ го-jyлмaлы иди. Ингилаб коми-тэсинин узву Омар Фаиг Бор-чалыны кэзд^и кими * 1921-чи илда АЪыска белкэсини дэ кэзиб эмали тэдбирлэр кер-мэк учун Курчустан 1юкумэ-тинэ кениш тээссуратыны вэ тэклифлэрини верди. О 1а-зырды ки, «бир нэфэр кэнд-\nли мэндэн чох чидди шэкил-дэ сорушду: «Билмэк ж^и-рик ки, бизим АИыска гэза-сында Ьал-Иазырда иш ба-шында олан болшевик Ьеку-матидир, Joxca ермэни Ъеку-мэти?»\nБела тэлэблэрин нэтича-синда илк иллэрдэ ичтимаи-мэдэни о]аныш баш верирди. 20-чи иллэрдэ бурада ачылан ибтидаи вэ орта мэктэблэрэ. 30-чу иллэрдэ ачылан педа-\nгожи техникумлара (Долош-да, Адыкундэ вэ с.) A3ap6aj-чандан кадрлар дэ'вэт олу-нур, Бакы али вэ орта ихти-сас мэктэблэриндэ АЬьвска турклэри тэЬсил алыб Вэтэн-лэринэ денурдулэр. Бела Tahcwi napTHja вэ комсомол ишиндэн тутмуш маарифин бутун саЬэлэрини эЬатэ едир-ди. PaJoH мэркэзлэриндэ милли дидцэ театрлар ачылмыш, гэзетлэр Japaдылмышды. АЪыскада «Коммунист» (1930), «Гызыл 6ajpar» (1938), Адыкундэ «Гызыл рэнчбэр* (1933), Аспинзада «Багбан» (1933) вэ с. гэзетлэр нэшр олунурду.\nБу хошбэхтлик узун сур-мэди. 1937-чи илдэ АЬыска-ja милис рэиси тэ'1ин олун-муш Б. Кабулов белкэнин бутун габагчыл зи)алылары-ны, башбилэнлэрини силиб супурду, Ъеч кэсэ pahM етмэ-ди. YMyMHjJaTAa, 1937-чи ил репресси)асынын тэшки-латчыларынын Ъамысы кими Кабулов да инсани Ъисслэр-дэн чох узаг иди вэ ондан раЬм уммаг олмазды.\nВахтилэ Москвада ССРИ Халг Харичи Ишлэр Комис-сарлыгы мэтбуат ше'бэсинин мудири ишлэмиш, Бери)анын шэхеи кестэриши илэ 1939-чу илдэ harcbi3 Jepa тутулуб Сибир мэшэггэтлэринэ дучар едилмиш Левкени Гнедин о за май СС��И Халг Дахили Ишлэр Комиссарлыгынын хусуси истинтаг Ьиссэсинин рэиси вэзифэсинэ тэзэчэ кэти-рилмиш Богдан Кабуловун чэллад симасыны бела хатыр-flajup: «Онун Ьэддиндэн ар-тыг 1екэ башы, )емэк-ичмэк Ьэриси олан инсанлара мэх-сус долгун сифэти, донбалан кезу, ири вэ туклу эллэри, гыса вэ ajpn а)аглары варды».\nJ. Гнедии бу инсанабэнзэр мэхлугун адам де)мэкдэ дэ хусуси усулу олдуруну ез башына кэлэн эЬвалатлар эса-сында бела тэсвир едирди. «Бери)анын кабинетиндэ онун мэнэ гаршы ирэли сурду)у иттиЬамы рэдд едэн кими вар кучу илэ сифэтимэ бир сил-лэ илишдирди. Мэн зэрбэнин тэ'сириндэн сола э)илдим. Бу заман сол тэрэфимдэ хусуси тапшырыгла да]анмыш ле)-тенант зэрбэни солдан енднр-ди. Зэрбэлэр бир-биринин ар-дынча ара вермэдэн ендири-лирди. Боксчулар мугэвва-ларла мэшг етдиклэри кими Кабулов вэ кемэкчиси дэ узун муддэт hap ики тэрэф-дэн башыма зэрбэлэр jar-дырдылар... Онлар анчаг jo-рулуб элдэн душэндэ flaja. нырдылар (бах: «Новы) мир» журналы, 1988, М 7).\n(Арды 2-чн сэЬмфэдэ)\nХалгларымызын бирли)и намина\nАзэрба)чан Республикасы президентинин миллэтлэрара-сы мунасибэтлэр узрэ муша-вири Ьида)эт Оручов Губа, Гусар, Хачмаз ра)онларын* да олмуш эмэк адамлары, ичтимаи-си)аси тэшкилат-ларын, мэдэни))эт мэр-кэзларинин нума)эндэлэри вэ Ьермэтли ел агсаггал-лары илэ керушлэр кечир-миш, э)1алинин сосиал-мэдэ-ни га)гылары илэ таныш олмушдур. Республиканын Ьа-зырки ичтимаи-с^аси дуру-му, )ени демократии давлэт гуручулугу мэсэлэлэри вэ бу ишдэ бутун Азэрба]чан халгынын элбир иштираи ет-мэси лузуму барэдэ кениш сеМэтлар апарылмышдыр. СеЬбэтлэр заманы Гарабаг мунагишэсинин тезликлэ ара-дан галдырылмасы, гэлэбэ илэ баша чатдырылмасы, со-сиал-си)аси проблемлэрин Ьэллиндэ милли бирли)ин зэ-рурили)и, кечид деврунун\n«ЬЭДАТ» ВЭ «A39PBAJ4AH* Г93ЕТЛЭРИНИН БИРЛЭШДИРИЛМЭСИ ЬАГГЫНДА АЗЭРБАЛЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ СОВЕТИ МИЛЛИ МЭЧЛИСИНИН ГЭРАРЫ Азэрба)чан Республикасы-нын Милли Мэчлиси гэрара алыр:\n«haJaT» вэ «Азэрба1чан» гэзетлэринин бирлэшдирилмэ-си Ьаггында 14 ceHTja6p 1992-чи ил 367—XII немрэ-ли гэрар тэсдиг олуисун. Азэр0а)чав Республикасы Али Советшшн сэдрн И. ГЭМБЭРОВ. Бакы uiahapH, 22 ceHTja6p 1992-чи ил.\nТэбрик едирик!\nСент1абрын 23^дэ охучу-лар гэзет кешклэриндэн «Азэрба)чан» гэзетинин... 444-чу немрэсини алдылар. Бунун мараглы тарихчэси вар. Гэзет 1918-чи ил сен-т)абрын 15-дэ Азэрба)чан Халг 4yMhypHjjaTHHHH органы кими фэали)1этэ башла-мыщды. Азэрба)чан вэ рус диллэриндэ оурахылан ejHH адлы бу гэзетин 1920-чи илин апрелинэдэк 443 нем-рэси чыхмышды. Эввалки адыны бэрпа едэн «Азэрба)-чан» Ьэмин гэзетин деврили-Jhhh дэ сахла)ачаг.\nМэ'лум олдугу кими, ке чэн ил )анварын 1-дэн бу-рахылан «Ьэ)ат» вэ онун русча элавэси олан «Республика» гэзотлэринии нэшрини да)андырмаг. Али Советин органы кими «Азэрба)чан» гэзетини вэ онун русча « Азерба j джан » элавэсини тэ'сис етмэк Ьаггында rapai) гэбул едилмишдир. Республика президента Эбулфэз Ел-чибэ) вэ Али Советин сэдри И. Г амба ров гэзетин эввалки адынын бэрпасы мунасибэтя-лэ онун )арадычы колле кти-вини вэ охучулары самими тэбрик етмишлэр.\nРедакси)амызын ¿арады-чы коллектив» дэ бу тэбрик-лэрэ гошулур. Ьэмкарлары ыза 1арадычылыг угурлары рзула)ырыг.\nбутун сынагларындан угур-ла чыхмаг учун белка aha-лисинин )екдил ирадэ вэ ээ-ми ифадэ олунмушдур.\nАзса)лы халглара )ени рэЬбэрли)ин диггэт вэ rajFbi-сынын тэзаЬуру олан «Азэр-6aj4aH Респуоликасында JamajaH милли азлыг. азса)лы халг вэ етник групларын hy-гуг вэ азадлыгларынын го-рунмасы, дил вэ мэдэни))э-тинин инкишафы учун дев лэт }ардымы Ьаггында» пре зидент фэрманы )ерлэрдэ ху^ суси разылыг Ьисси илэ гар-шыланмыш, президент Эбулфэз Елчибэ)э миннэтдарлыг вэ 6eJyK ииам ифадэ едил мишдир.\nМиллэтлэрарасы мунаси бэтлэр саЬэсиндэ девлэт сэ-BHjjacHHfla керулэчэк тэдбир-лэрдэн дэ сеЬбэт ачы л мышдыр.\nАэаринформ.\nДумам А**рв^*мм пр«амд«ити Эвупф»* Епчи-6«) •) нгвМЬтмЬыим limi *ммм с*ф*рд* оми Татарыстаи Распувпииасыиын Ьоиумат иума|ввдв hai'aTMM габуя атмишдир.\nНумв|»нд8 hej'etNHMN башчысы, Татарыстаи баш иааиринин муааиии Филэа Хамидуллин габул учуй Э. Елчиба)а твшаккур адарак Татерыстаи Реслубликасымыи лрааидамти Миитммвр majMMjaiHH шахеи саламыиы она |етирмии1, Ьекумат иума^аида Не)'атинин Бакаца сафарнимм магсадлариндан, А*арба|чаиым Назирлар Кабииати ила даиышыгдар заманы алда олуимуш разылашмалардан данышмышдыр.\nЭ. Елчиба) Татарыстаи нума)аидаларини, оиларыи шахеин. да иса республиканын бутуи халтыны суаеренлик ва демократка ]олуида газанылмыш угурмр мумасибатила табрик ат-миш, Азарба)чан ила Татарыстаи арасыида и стар игтисади саНада, истарса да алм аа мадаии^ат саЬасиида ишкузар амакдашлытын )аии формаларыиы зхтарматын зарури ол. дугуну кастармишдмр.\nТатарыстаныи иума)аида На)'ати Азарба^чаи лразидамти-на хатира олараг узариида давлат рамзи тасаир адилмиш милли Нвди»влвр багышламышдыр.\nРусм)а Ш9 Исиечро нума)»мдеперииин дахил •дилмоси им БоИовхмг Ввп]ут, Фоидуиуи (БВФ) м Бо|но1«»пг Миндонгурм» м Иикишаф Банкыныи (Б1ИБ) ичрачы директорпарыиын са|ы 22-дои 24-0\nштммшдыр.\nАзарба)чаны ЬВФ-да Д. Kajaep, ЫИБ-да Ж. Д. Карбар (Кар икиси Исаачраиии нума)ондасидир) тамсил адачаклар.\nРаспублмкамыэын па)тахтында Ба)ук Брмтани)а-иыи тимарат м сана)« назнрн Ма|кл Н«злта|ны каз-\nЛ*^?,Б|ты)з базар куну, сакт)абрыи 27-да, Иикилтараиии 10 аларычы фирмасынын раНбарлари ила бирликда калачакдир.\nАзарба]чан Харичи Ишлар Назирли)ииин матбуат мар-казиида аарилан ма'лумата кара иазирин аа бизнасманларии ики куилук сафаоиндан магсад ики алка арасыида canaja аа тичарат саКасинда гаршылыглы суратда фа)далы игтисада алагаларм даЬа да иикашаф атдирмакдир.\nПолшамын «Гарб-Шарга тичарат фирмзеы ила багланмыш мугмила)а асасан |ахын кунларда раслуб ликамыза 100 мин тон картоф аа 20 мни тон\nсоган катнрилачокдир.\nАзарба)чаи Какумати бу маКсулларыи алыимасы учуй ба]ук маблагда вал|ута а)ырмышдыр. Алыначаг картоф «а согаи Бакыда, алача да раслубликаныи дикар балкалариида аНали)а сатылачагдыр.\n-а-\nКачмиш ССРИ распублмкаларыныи харичи банк-лардакы аал|ута аманатларннин башыиы багламаг барада Русм|а раНбарлн|нинн бундан аваал габул атди|и гарар чох кумаи ки, лага олуначагдыр.\nБу барада Русм)а Федараси)асы Али Соаатииии садри Руслан Хасбулатов МДБ узву олан олкаларии парламаитлар-арасы мачлисииии Бишкакда качирилмиш ичласыида ма'лумат аариб. О, Руси|аиыи Намин аддымы атмагла МДБ алкалари арасыида оз иуфузуну артырачагыиа умид втди|ини ииалат-мамишдир.\nЧаршаиба куну ахшам Кабилин Ьандааариндаки Нарби тачНнзат аибарларыида бир нача кучлу парт-ла|ыш баш иармишдир.\nНамин аибарлара^ вфгаиыстаныи мудафиа иазири ЭНмад шаЬ Мас'уда садиг олан Нарби Ниссалар иазарат адирлар. Пашааардан (Пакистан) алыимыш ма'лумата кора, бир^ача саат дааам адаи лартла!ышлар заманы аи азы ими нафар Налам олмушдур.\nЧаршаиба ахшамы Ираиыи Харичи Ишлар На-^ирли)и Ьамбургда Иран Халг МучаНидлари Ташки-латы узвларииии )ени чыхышлары нла алагадар Ал-маии|а|а а'тиразыны билдирмишдир.\nАлмаии]аныи ТоНраидакы сафирика чатдырылмышдыр ки, «МучаНидларии» бир иачаси «Исламда аа христиаилыгда инсан Нугугу» коифрансыиыи качирилди)и бин^а сохулмуш аа Ираиыи иума)анда На)'атина лах |умурталар атмышлар. Христиан аа ислам фагиНларииии иштирак атди)и Намин конфран-сыи спонсору Иран олмушдур.\nАлманза сафмри онун олкасинии Накуматииии баш «армию Надисании таНгиг олуимасы учуй пар чур зарури тадбир. лар карача)ини билдирмишдир.\n(Аворпфорнуа во РИТА—СвТА-выж мэ'луматдары асесывда Нвзырлажмышдыр).\nАта на Taj ола билеэм...\nЧох сулар ахыб дурулуб. Эср-эср, заман-замхи нэсил-лэр бир-бирини эвээ едиб. Адамлар эгидэлэриндан ден-мэ)иблэр, инамларыны итир-мэЗиблэр. Керпу салыблар, булаг тикиблэр. Касыб-кусу-ба И9)ан олублар ки, урок-лэрдэ )ашамаг ешги сейма-син... Белэлэрини ел арв-сында Нэмишэ «АллаН а дамы» адландырыблар.\nГурулуш да)ишднкчэ адам-ларын мунасибэтлэриндэ, ха-сиНэтиндэ, душунчэ тэрзин-дэ дэ «)енилэшмэ» кедиб.\nапар, Ьал-эЬвал тут, кэл, «Ал-лаЬ адамыдыр» — де)эрди. БаЬадур киши дотру дан да 6aJ нэслиндэн иди. бзуну эсл 6aj кими апарырды. Аличэ-наб инсан иди. Она пэнаЬ кэ-ирэни элибош га)тармазды. Садэлн)и, сэхавэти, самими)-Joth илэ ел-обада танынмыш-ды.\nБир дэфэ гонаг отатында икимиз отурмушдуг. Чарпа-JbicbiHbiH башы узэриндэ ву-рулмуш шэкиллэрэ диггэтлэ бахдытымы керэндэ деди:\nланмамышдан « АллаЬ еви»н дэ нэлэр баш верирди? Ки-миеэ гэтлэ )етирирдилэр. Лап елэ сон иллэредэк коммунистки намаз гылдыгыны би-лэндэ ону партм)адв сахла-]ардылармы? Вэзифэлн шэхе мэЬэррэмли)э, пире, мэсчи-дэ кедэ билэрдими? Jox, оиу дэрЬал вэзифэдэн чыхарар-дылар.\n70-чи иллэрин сеЬбетядир. Бакы Девлэт У ниве ренте тин-дэ napTHja конфрансы кечя-рилирди. Jyxapbi даирэлэр-дэн тапшырылмышдь» ки, мэрИум тарихчи алим Зул-фэли ИбраЬимовун napTHja мэсэлэсинэ бахыл��ын. О. харичи елкэлэрэ еэфэр заманы Ьарадаса мэсчиддэ олмушду. МэшЬур алимимяз Ьеч езу дэ билмярди на десин? Ахы нэ елэмишди ки? Коммуннст-лэри иеэ бир суал душуи-ДУРУРДУ: киши тарихчидир.\nО. мэсчиддэ. музе)дэ ол малы иди. joxca магазалары. базарлары кэзмэли иди? Бе-лэлнклэ, кезэл алим мэ'нэви изтираблардан хилас олун-\nду..*\nУшаг идим. 2ахшы бир кеЬлэнимиз варды. Нэнэм-дэн куллу-нахышлы тохунма бир хурчун JaflHicap галмыш-ды. Атам о хурчуну мер-Mej-вэ илэ. naj-пушла долдуруо jahapa — тэркимэ батла)ыб мэни Чэнкэмиран (Лерикдэ)\n— Атамла анамын шэкли-дир. АллаИдан сонра мэним учун эн мугэддэе бах, бун-лардыр!\n— Бэс сиз шэкил чэкдир-мэмисиннз? — fleja ушаг ма-рвгы илэ сорушду м.\nЧэкдирмишэм.\n— Huja дивара вурмурсу-иуз?\n— Атамла )анашы дурма-га Ьунэрим чатмаз. Агсаггал атам о hepMaTH газанмышды. Атама та] ола билеэм, ог-ланларым да мэним шэкли-ми вурарлар ора...\nКеча )атдыг. БаЬадур эми\n36h тездэн а)ылды. Ке)иниб THjaraa гапыдан eJeaHa чыхды ки. Ьеч ким oJaHMa-сыи. О бири отагдан эринии гаршысына кэлэн Зумруд хала ону саламлады.\n— СабаЬын хе]ир. — Сбира элиндэки афтафа-лэ)э-ни Jepa rojy6. — дэстэмазы-ны тута билэреэн — деди вэ чи)ниндэки эл-уз дэемалы-ны она узатды...\n: Е)ванын дирэ)индэн элуз-JyjaH асылмышды. Афтафа-лэ)эн дэ узаг де)илди. Он-суз да БаЬадур эми емрун-дэ нэ аилэдэ, нэ дэ кэнар-да KHMcaja зэЬмэт верэн де-}илдя. Аилэнин )азылмамыш гаиунлары вар иди. БирЧ5и-К9ИДКНЭ ]ола саларды: рини ayjMar. tmee елэмэк.\n— БаЬадур 6aja нубар еЬтирам кестэрмэк ади адэт\nЬалыны алмышды.\nО. намазыны гылды. Сонра душуб haJaT-бачаны до-лашды. Зумруд хала инэ)и сагды. Ушаглар да о)аныб бир-бир haJaTa чыхыб ата аналарыны саламладылар.. Apaja naj-черэк кэтирилди Суфрэни деврэ)э алдылар Ьамынын кезу евин агсагга лында)ды. Ата «бисмиллаЬ» де)иб cy(j)paja ал узатды...\nИлк дэфэ аила интизамы-ны, гаршылыглы Ьермэт вэ мэЬэббэти бу' евдэ кердум. Суфрэ)э биринч» аила баш-чысы а)лэшмэли. илк тикэни о кэзмэли, галхмаг учун дэ онун ичазэси олмалыдыр. Суфре)9 дузла черэк биринчи кэтирилмэли вэ кетурул-мэлидир. Суфрэ )ыгышды-рылмамыш, черэк арадан кетурулмэмиш галхмаг ку-наЬдыр, эдэбсизликдир.\nБаЬадур эми мухтэлиф вэ-зифэлэрдэ ишлэмишди. Ам-ма рэиНэтдэн Ьеч нэ илэ се-чилмирди. Халг адэт-эн'энэ-синэ садиг иди. Мэрасимлэр-дэн, xejHp-шэрдэи галмазды. Кундэ уч дэфэ намаз гылар-ды. Дэгигли)и чох севэрд». О вахтлар динэ, мэсчидлэрэ Ьучум чэкилэндэ билирди ки, кэнд мэсчидини ja учурачаг, ja да батча, китабхана едэ-чэклэр. Ел агсаггаллары илэ мэслэпэтлэшиб ора тахыл текдурмушдулэр». АллаЬын евиндэ ибадэт едэрлэр. амма бэрэкэт сахламаг да кунаЬ де]ил», — демншдялэр... О )олла да мэсчидн горумуш-дулар. «АллаЬ адамы» ним» ад чыхаран БаЬадур эми сон нэфесинэдэк ибадэтиндэн гал-мады. Еви Ьэмишэ гонаг-га-ралы оларды. Дуз-чера)ини кимсэдэи эенркэмэзди. Суф-рэсинин xejHp-бэрэкэти тукан мэзди. Кимсэ еэфэрэ чы-ханда Гур^ня-Кэрими гапы да башыныН устундэ тутуб: «Кеч алтьшдан, АллаЬ сэнэ jap олсун!» — де)э xejHp-дуа верэрди. Инди халг ез кеку-нэ га)ыдыр. Амма xejHpxah адамлара еЬти)ачымыз пэла чохдур.\nи: ЭМ9НУЛЛА2ЕВ\n1-т*\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-25-1992-p-1\/","date":"2017-03-29T21:02:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00365-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3144982457,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.31449824571609497, \"sah_Cyrl_score\": 0.15809005498886108, \"eve_Cyrl_score\": 0.07634040713310242, \"kum_Cyrl_score\": 0.03883624076843262, \"udm_Cyrl_score\": 0.03628193587064743, \"tat_Cyrl_score\": 0.034950241446495056, \"tuk_Cyrl_score\": 0.033871788531541824, \"rmy_Cyrl_score\": 0.033805299550294876, \"bxr_Cyrl_score\": 0.028885405510663986, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02651883102953434, \"alt_Cyrl_score\": 0.023902254179120064, \"kbd_Cyrl_score\": 0.0238382238894701, \"crh_Cyrl_score\": 0.018045073375105858, \"nog_Cyrl_score\": 0.014046396128833294, \"krc_Cyrl_score\": 0.011707747355103493, \"kir_Cyrl_score\": 0.010141389444470406}","num_words":12992,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.334,"perplexity_score":67047.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 30, 1992, Baku, Azerbaijan\n1MN|f\n•«(уямуммур.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИиАСИ ГЭЗЕТ\nгшметн\nhap аахтыныз *•№\nГочалар |амаи квврэк олур.\nУ шаг дав да квврэк. Бирча хош свздэв севннир, тохум-чаглы бнр кэлиэдан ннчнЗир, кусурлар. Бас керэсэв биз леча? Ьэр чур назыиызы ча-вэи, мин заЬматлэ бизи apea-ja ]етнран )ашлыларын эзя]-jэтиннн бир зэррэсиия rajTa-ра билмишнкми? Jox! Мин чур шылтаглыгымыза двзэн ата-аняларын хырда бир эр-кяиэ нечэ, двзурукму? iena jox.\nКалии е'тнраф едав кн, ев-еши|имиздэ, ел-обамызда ое-jyB-кичик мизан-тэрэзиси по-зулаидан сонра бин-бэрэкэти-ииз да азалды.\nи я дм hap ше)и зэианэнии устунэ |ыхырыг. Биканали-Ja, лагеЗдлиЗэ вэ HahajaT, нан-ворлуга замена не1лэсин I Бир да билирикмн аталарын интигамыны евладларымыз алачаг биздэи? 0зу да артыг-ламасы ила?\nСабаЬ Бе)нэлхалг ¿ашлы нэсил куяудур. ТанЬа галан. кимсэси oBMajaH гочаларыи анылав, ]ада салындн куну-ДУР- By кун Jaxiiibi-Jaxiiibi фи-кнрлэшин. Свзи apeaja кэтн-рэнлэрня зэЬматиннн бирчэ зэррэеннв кез енуна кэтирин. СабаЬ онлара баш чэкнн, гуллугунда дурун, ше]тан ej-рэдэнлэри говуи башыныз-дан. Кимсэснзлэрэ баш чэк-\nмэ]и ynyTMajuH.\nroj бу кун hap бирнмнзин i ]ашлы нэсил гаршысында he- ; сабат куну олсун. Ьэр бир адам, идарэ, муэсснса, тэш кнлат, девлэт аНыллара кос- i тэрди]н хядматэ кора шэрэф | лэнсин.\nЬамыиы бу квврэк инсан-лара шэфгэтэ, марЬэматэ, мэ-Ьаббатэ вэ сэдагэтэ чагыры-рыг. Topyjar гочалары, кеч-мишниизи, кэлэчэ]на1Изи го-pyjar.\nMathа хаттинда\n29 СЕНТЛАБР\n-Ф~. АГДАМ\nАгдам шэЬэри, о чумладэн Мэрзилн, Багоанлар вэ Нов-рузлу кандлари Ьалэ да ер-мэниларин назарэти алтьшда олан Абдал ва Кулаблы канд-лариндаи «Град» атэшина ту-тулур. Милли Ордумузуи Агдам белмаларинин памин\nкандлари ермени гулдурлар-дан азад етмак чаЬдлари Ьа-ЛЭЛИК бир И9ТИЧ9 ВврМЭМИШ-дир. Ьэлледичи Зуксэклнклэ-ре JиJэлэнэн ермани експеди-си]а корпусунун гуввалори атэши даЗандырмаг Ьаггында разылыга мэЬэл гоЗмадан Ьу-чуму давам етдирирлар.\nХанабад канди вэ Захын-лыгдакы бир сыра Зуксаклик-лар угрунда до]ушлар даЬа да шиддатлэнмишднр. Душман тэрафи Ьэрби техника вэ чанлы гувва сарыдан бир \";ыра*итки верса да Ьэлэлик •евгелэр дэЗишмамишдир.\nАГДвРв\nЧылдыран канди вэ Захын-лыгдакы ]уксэкликлэр тама-\nмнла ермани гулдурлардан тэмизлэнднкдан сонра бригада командири полковник Нэч-мадднн Садыговла сеЬбат ет-днк:\n— Чылдыран Aejymy бир aja Jaxbm давам етмишдир. Бу даЬа чох чографи вазиЗ-jaTHH Ьаддан артыг муреккаб олмасы ила алагэдардыр. Ланин ордумузуи Тартар ва Калбочвр белмалари дуэкун стратежн хатт кетурмуш. душман мевгеларини дагнг муаЗЗанлашдирмишлар. Истар чанлы гувва. истарса да Ьар-би техника сарыдан нткнла-рнмиз олмушдур. Душман тэрафи до учгат итки вер-мишднр.\nЬазырда душман гуввалэ-ри Банк ва Сырхавенд канди истигаматларйнда керн ча-килмакдадир. Ермани гулду рлары орду белмаларимм-зин муташаккнл Ьучумлары гаршысында таб кэтярмир-лар.\nЭДаддяи СУЛТАНОВ,\n«Халг гваепапш мухбнрв\nГОШУНЛАРЫН ЧЫХАРЫЛМАСЫ МЕХАНИЗМИ ИШЭ ДУШМУШДУР\nДуганы Jopy6 калан бу гоча асрии ди-зини гатламага. KypajHHH Jepa вурмага ha-зырлашырды. Сонра бир Ьовур динчнни алыб огул-ушагын арасында каичли]иня ах-тарачагдыр. Онларын да hap кун бири ду-рачагды гуллугунда.\nАмма ела олмады. вмрунда бирчэ дэфэ иамард алина фурсат кечди. О да Зашынын\nбу сиииинэ душду. Гачгынлыг Зазылды та-ле]ннэ\nСабаЬ Дашлы нэсил кунудур. Квр сани hap да Ьаглады киравэчи фэлэк. Дуз бела кунлэр куллу ЗаЗлагларын бирчэ анына дэЗ-мэз сэнин учуй. Амма бу jam сиза сэбр елэмэЗи да еЗрэдиб. Бирча Ьовур да сабр ела. Бу кедишин кэлиши да олар.\nФото Ч. Ибадоеумдур.\nРеспублика мудафна нази-\nÍhhhh муавини полковник [рза Казымов Pycwja Феде-раси]асынын Мудафна На-зирлиЗинда кечирилэн даны-шыглардан гаЗытдыгдан дар-Ьал сонра Азаринформ^н мух-бири ила свЬбатйндэ демиш-дир: «АзарбаЗчанын мудафна казири РэЬим ГазыЗев сен-тЗабрын 25-да саат 24.00-дан ь'тибарэн бутун hap6H амэ-\nлн^атларын да]андырылмау сы Ьаггында амр вермишдир. Республикамыза PycHja Фе-ферасиЗасынд&н мушаЬида-чилар калмишлар. YnpajHa, Бел а рус, Газахыстан, Кур-•чустан ва АТЭМ-дэн муша-Ьидачиларин калишини кеэ-лэЗирик. Бир евзла, силаЬ-\n(Арды 2-чи саЬифэда)\nсм, 42| Цмгыи Вм мрммммр.\nГваотии комлутвр мвривам |вимыш, вибар оташарвтв во-pep дв^ммшдир. АХЧ-имн мвтбувт оргвиымын рвдмсоиасмн-дв А—рннформун мухбнрннв бнлднрмяиилр к*, ***** he* свбаамаяарв мр«, |аиг«ндвн дв]мнш sopep 1,5 ммл{он рубя-\nдур.\nРеспублике {вигындви муЬефиао идареси роисинин мув-виии ТаНир Кааымовун верди)м мв'яум«та кОре, )вигын техники хидмот ишчияерииии твгсири увуидои баш вермишдир* Оилар гывдмрыиы системдв* истифвдв г^двлврыиы ловмуш-лер, ЛигвжсшмЬГреилер ввхтындв чвгырылдыгынв мере ¡а*-гынм cehep сеет влтыдв семдурмек мумкун олмуш, еловую •трефдвкм jnnjaim бимвлврыив кеимвеи теКлуиесииии гвршв*-сы впмпмвпглтгТ ienrwHMM себеблеркин теЬгнг втмвк laca-мая ре|оиуиун даяияи ишлер ше'беемне тг\nВусф KwienrrycMji мвНюамвсмими смрм Вши Зорким яшЛлщ емфмтмП9 мЫмммф чагырылмаин СоаЛМП Шшш нммиш Urn шяп��и tommm ropfc-чмуи «Русф Фед«рки|мы Комстмтусяй\nашмтубвуму КомстмтусмЦ ммЬммммсм у чум\nВал ври Эорнии ге)д етмишдир ки, о, Ьемин сене дин мет-ниии сеифбрыи 2В-де ахшамдан хе^ли кечмиш иш куну гуртврдыгдаи сонра влмышдмр. Бу куи нее Ьемнн сенеди кутлеви ииформеси)#\nвесителерн ¡а)мышлар. Михаил Горб« чоауи бу Ьорекоти, |в'ии с «не дин «ввелее гвветлорде даре олуимасы, сонра исв вид олдугу уиввив неидерилмеси иле беглы Ьерекети Зоркими чох тееччублендирмишдир. В. Зоркими Ьемчимим мектубда Камсы есасларла «моЬкемемим твЬгирамма пфи^лер верд^и» ифадееммим ишдедмамесм да тееччублендирмишдир. Ьалбуки Михаил Горбачов Конститусц|е меЬкемесимдв бир дефе да олмамышдыр ее оиуи ишиним кедишими объектив ги1метлемдире билмевди.\n«Грим А)о — бо^иопхаяг наркобизнес*» мубври за гвр1ааимва ом мри амаяиуат бала адлаиыр.\nИтвлиЦ во АБШ hyryr муЬвфиэв оргвилврыиын хусуси дестелери терефиидвя баша чвтдырылмыш бу емелиЦг ие-тмчесимде 200 иефердви артыг «аг елум» аявер«1иси тутулмуш, омлврдеи купят миг дер да ги^метлм ш#|лер, кокаин ве кисе-лерле пул мусадире олуммушдур. Илкмм Ьесвбламаларв мере Италика полислери 10 мил|ард лире)# )ахым пуд, 2 мид-)ард лире дв)еримде ги>метли кегыа ее бер-бевек аш|еле-ры мусадире етмишлер. Америка полислери нее 54 мил[еи доллар пул ае 200 килограмдам артыг кокаин ашклр етмиш-лор. Полис мусадире олунмуш пуллары сада |©яла са)мегда четммлик чекди}име кера, кубметрларле елчма)и repapa ал-\nИГТИСАДИ ЭЛАГЭЛЭР\nмеькемпэнир\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ПРЕЗИДЕНТИ ЭБУЛФЭЗ ЕЛЧИБЭЛЭ\nЬермэтли чэнаб президент!\nБела бир хэбэри разылыг Ьисси ила гар-, шыладым ки. Сиз тичарэт шурамызын пре-зиденти, мустэгил Азэрба]чана еэфэрэ кэ-лэчэк илк Британи]а назири MaJ^ Ьезл-j TajHbi гэб\\ л eTMaja разылыг вермисиниз. Мэн Majitn ЬезлтаЗндан хаЬиш етдим ки,\nАзарба]чанын мустагил девлЗт олдугу сон доггуз aj эрзинда икитарафли мунасибат-лэримизин инкишафында алдэ едилмнш та-рэггидан шахсэн разы галдыгымы Сиза Je-тирсин. «Бритиш петролеум» ширкатина\n(Арды 2-чи саЬифэда)\nсамими ташекктр\n\\30p6aj4aH президенти ОЛулфээ Eлчибэjин адына Исраилнн баш назириндэн ашагыдакы мэзмунда мэктуб алынмышдыр:\nЬермэтли президент Елчи-6oj!\nСизин адыныздан девлэт мушавири вэ Азэрба]чанын нума]эндэси чэнаб Вэфа Гу-лузадэ васитэсилэ мэнэ чат-дырылан тэбрик мэктубуна\nвэ кезал haAHjJaJa кера Сиза ез тэшаккуруму билдирмак истэрдим.\nЛени 1)бкумэтин сечилмаси елкэмизин тарихинда JeHH бнр фэсил ачыр. Бу Ьекумэт Ьэм дахили, haM да харичи cHja-сэтдэ миллэтин мараг caenj-JacHHH jeHHA9H MvaJJaH етмак-лэ бэрабар, сулп просесинэ ил кин Jep верир. Эминам ки.\nбу Ьекуматин иш башында олдугу муддатда таЬлукасиз ве мелкам сулЬ ]арадылмасы учун асас го]улачагдыр.\nЬекуматнмнзин узвлари ва май халгларымызын кала-4ajH намина елкэлэримиз ара-сындакы элагэларин кетдик-ча инкишаф едача]ина ияа-нырыг.\nЬерматда, ИсЬаг РАБИН.\nЬимймстаи муаа тадгмгатлары марковмммм муто-хассисларм с��и?(абрыи 25-да Чмммм Смм«|аи-У1гур мухтар ра|оиуда Лобиор молу болмоеммдо ю«лфмя миш jopanTW муоо партла|ышыиы го|до алмышлар.\nJHH Аиемтли|мммн аердм)м хебере иере, меркевим ресми нуме|ендеси бааер ертеси Бомбе)де билдмрммшдир ки, парт-л#)ышыи кучу 15 килотом олмушдур. О ге<д етмишдир ки, бу, черн илде нестерилен ра}онда кечнрнлмиш икннчн |ерелты нуае сыиагаадыр.\nАдврбфаи Рослублммасыиыи Камд Тасарруфатм ва ерааг Навмрли|м 1992-мм мл окт*абр фвиым 1-дом а'тмбарон ол мяо (ыгылаи ламбыгыи Нор имлограмы учуй 5 рубя омом Ьаггы муоЦои атммшдлр.\nТутумум сатымалма гм|матлари артырылмы!%рнр.\nРеспублмкаиын Кенд Тесерруфеты ае Эрввг Н#в<фпирг-)анечег-енерят еЬтн]атларынын, Ьабеле техннкеныи ве^«Ьхи'_ jar Нисселериннн ги)метлеринин артмесы иле елегедер кол-хоа ае соаховларын алааа харчларини мали)}елешдирмек ае кенд емекчилернннн мадди марагыны }укселтмек месседи . иле деелете сатылан ферментлешднрнлмемиш тутунун сыдакы сатыиалма гн|м«тл#рннм муеНен етмишдир:\nМхрач\nСамсу н Ири)ароасяы Требвон\nДубеи\nа « мшим\nJntp три учут\nРУ^1\nНеелер\n1\n2\n3\n4\n176000\n155000\n124000\n83000\n120000\n105000\n80000\n30000\n155000\n134000\n103000\n62000\n196000\n176000\n155000\n93000\n310000\n279000 248000 РНТА.С8УАшл utfi\n155000\nтштР).\n•\nСент)абрын 28- дэ A3ap6aj-чан Республинасынын ирези-денти Эбулфэз Елчибэ] Бе-jyK Британ^анын Бакыда го-наг олан caHaje вэ тнчарэт узрэ девлэт катиби, тичарэт назири Majtui Ьезлта]ны гэ-бул едэркэн демишдир: «Биз A3op6aj4aH илэ BeJyK Брита ни]а арасында элагэлэрин ке-нишлэнмэсинэ шадыг вэ бу элагэлэрэ Ьэр васитэ илэ ке-мэк едэчэЗик». Президент rejA етмишдир ки, Bejyu Британи]анын кечмиш баш назири Маргарет Тетчерин бу ]ахынларда Азэрба]чана сафари да haMHH элагэлэрин кенишлэнмасинэ jaxmu такай вермищдир.\nЭ. Елчиба] демишдир ки. сон вахтлар ду^ада, о чум-лэдэк BeJyK Британи]ада Азэрба]чан Республикасы Ьаггында тэсэввур хе]ли да-jHmMum, даЬа объектив олмушдур. Заннимчэ. елкэлэ-римиз арасында игтисади элагэларин меЬкэмланмэси дэ бу ишда муЬум рол ojHa-мышдыр.\nЧэнаб Majioi Ьезлтар* демишдир: «Биз суверен Азэр-6aj4aHUH ташаккул тапмасы деврундэ она 1ардым кестэр-мак истэрдик». Гонаг BeJyK Британ^анын баш назири Чон MejuopyH A3ap6aj4aH презндентинэ саламларыны ва Азэрба]чан халгына хош арзуларыны ]етирмишдир.\nГабулда A3ap6aj4au Рес-публикасынын девлэт мушавири Вафа Гулузадэ ва Азар-ба]чанын баш назиринин би-ринчи муавини ВаЬид ЭЬмэ-дов иштирак етмишлар.\n• ♦ ♦\nЬамин кун Азэрба]чаи Республикасы Али Советинин сэдри Иса Гэмбэров BeJyK Британи]анын сэна}е вэ тичарэт узрэ девлэт катиби,v тичарэт назири Majfm Ьезлта]-ны гэбул етмишдир.\nПарламентин башчысы рес-публиканын парламент систем«, Милли Мэчлисин фэ-али]]эти Ьаггында гонага мэ'-\nлумат вермишдир. Парламент дэ Ьазырланмагда олан AзэpбaJчaн Республикасы га-нунларындан да сеЬбэт кет-мишдир. Aзэpбajчaн учун муЬум олан езлэшдирмэ Ьаггында гануна хусуси диггэт ¿етирилмишдир. Aзэpбajчaн илэ Бе1ук Британи]а арасында игтисади элагэлэри дэ-ринлэшдирмэк имканлары Ьаггында, республикамызын кемэ]э вэ }ардыма мараг. кес-тэрмэси барэдэ фикир муба-дилэси олмушдур. Бе]ук Британка бу кема]и кестэрэ би-лэр вэ артыг кестэ1жр.\nГабулда Aзэp6aJчaн Али Совети сэдринин биринчи муавини Тамерлан Гара]ев, республика баш нази{жнин биринчи муавини ВаЬид ЭЬмэ-дов, республика Али Совети сэдринин муавини Аф^эддин Чэлилов иштирак етмишлар. * * *\nБакы шэЬэри ичра Ьаки-миJJэтинин башчысы Рауф Кулмэммэдов да БвjYк Британка назиринн гэ(^л етмишдир. Ичра haкимиjjэти апаратында ики елкэнин ти-чарэт-игтисади эмэкдашлыгы Ьаггында бэ]аннамэ имзалан-мышдыр. - Сэнэди Британка тврафиндэн Бе]ук БpитaниJa-нын сэна)е вэ тичарэт узрэ девлэт катиби, тичарэт назири MaJкл heзлтaJн, Азэрба]-чан тэрэфиндэи AзэpбaJчaн Республикасы баш назиринин биринчи муавини БаЬид ЭЬ-мэдов имзаламышлар.\nВрнтани]а назири демишдир: «Виз Азэроа]чан Рес-публикасы илэ игтисади эла-гэлэримизи дэриилэшдкрмэк истэрдик. У МИД едирик ки, Aзэpбajчaн халгы вэ пекумэ-ти бизэ ё'тимад кестэрэчэк-лэр». МэЬз бу мэгсэдлэ А>-наглар ннднкн мурэккэб девр-дэ — базар мунасибэтлэринэ кечид деврундэ суверен республика кемэк етмэк учун Aзэpбajчaн иттиcaдиJjaты-нын инкишафы саЬэсиндз тэ хирэсалынмаз вэзифэлэрин )еринэ |етирилмэсинэ ]енэл-\nдилмиш эсас игтисади npui-рамларла таныш олмаг фик-риндэдирлэр.\nВ. ЭЬмэдов гонаглары эмин етмишдир ки, онларын Азэр-6aj4aHb№ рифаЬына ]енэл-дилмиш фэали]]эти республи-када фэал мудафиэ олуначаг-дыр.\nБэ]аннамэнин имзаланма-сы мэрасиминдэ BeJyK Бри-татОанын Москва да вэ Азэр-6aj4aHflaKbJ февгэл'адэ вэ сэ-лahиjJэтли еэфири BpajH Фолл иштирак етмишдир.\nБританиЗа назири илэ бир-ликдэ бирлэшмиш краллыгын ишкузар даирэлэринин ну-ма]эндэлэри, бизнесменлэри дэ Бакы ja кэлмишлэр.\nКунортадан сонра МаЗкл Ьезлта]н вэ Президент Апа-ратынын мэс'ул ишчилэрт «Бритиш петролеум» шир-кэтинин «Карвансара» ресто-ранында. тэшкил етди]и гэ-булда олмушлар. Гэбулда Ьа-белэ республика назирликлэ-ри вэ баш идарэлэринин, кут-лэви информаси]а васитэлэ-ринин рэЬбэрлэри. елм вэ мэ-дэниЗЗэт хадимлэрн иштирак етмишлар.\nГонаглар Ьэмчинин Азэр-\n6aj4aH па]тахтынын кермэли\njepлэpи илэ таныш олмуш.\nИчэришэЬэри кэзмишлэр.\n* * *\nBeJyK БританиЗанын caHaje вэ тичарэт узрэ девлэт катиби, тичарэт назири М. Ьезл-таЗн Зола душмэздэн эввэл Бакы аеропортунда кечнри-лэн мэтоуат конфрансында демишдир: «Бизим мунаси-\nбэтлэримнз гаршылыглы фаЗ-да вэ Ьермэт принсиплэри эсас ында гурулачагдыр».\nАеропортда Зуксэк гонагы АзэроаЗчан баш назиринин биринчи муавини ВаЬид ЭЬмэдов, республиканыы харичи cHjacaT мэсэлэлэри узрэ девлэт мушавири Вэфа Гулузадэ, Бакы шэпэри ичра Ьа-кимнЗЗэтинин башчысы Рауф Кулмэммэдов Зола салмыш-лар. Азэрннформ.\nэ|с Керуш замены.\nПрезидентин\n6ajaHOTM\nАзэрбазчан Республикасы-ныи рэЬбэрлиЗи БМТ Низам-намэсинэ. АТЭМ-ин Лекун Актынын вэ Ьелсинки бэЗан-намэсинин муддэаларына yj-гун олараг беЗнэлхалг муна-гишэлэри сиЗаси Золла Ьэлл етмэк принсиплэри��э садиг олдугуну бир дапа билдирир вэ АзэрбаЗчан илэ Ерменис-тан арасындакы мунагишэни арадан галдырмаг саЬэсиндз Ьэр Ьансы сулЬпэрвэрлик сэ'Злэринэ рэгбэтлэ Занашыр. Биз АзэрбаЗчан илэ Ермэнис-тан арасындакы Ьэрби.муна-гишэдэ атэши даЗ&ндырмаг Ьаггында Сочидэ багланмыш сазиши мунагишэни арадан галдырмагын мурэккэб про-сесинин Залныз бир марЬэлэ-си ними гиЗмэтлэндирир вэ ону мунагишанин АТЭМ чар-чивэсиндэ сиЗаси Золла арадан галдырылмасынын мар-Ьэлэлэриндэн бири Ьесаб еди-рих.\nПроблемны бутун чэЬатлэ-рини музакирэ етмэк вэ атэ-шин даЗандырылмасы ме-ханизмлэринин ЬэЗата кечи-рилмэси вэ Ерманистанла АзэрбаЗчан арасындакы муна-гишэнин сиЗаси васитэлэрлэ арадан галдырылмасы Золунда меЗдана чыхаи манеалари ке-турмэк учун сэмарали тад-бирлэр пазырламаг мэгсэди илэ Захын вахтларда АТЭМ нумаЗэндэларинин иштиракы илэ АзэрбаЗчан, Ермэнистан, Pycuja, Газахыстан, УкраЗна ва Беларусун девлэт башчы-ларынын сэлаЬнЗЗэтли муша-вирэсинин кечирилмэсини мэгсэдэуЗгун Ьесаб едирик.\nНИЧАТ jony\nВ\nэмэкдэ, ишкузарлыгдадыр\nЧ9ЛИЛАБАДДА Y3YM4VIIYIYH ТАЛЫЙ ФвЛАКвТ ЬвДДИН» ЧАТЬ»\n— Меи деНе республике миг-jacAw иеласлера *етА*е|ееем. Даилаг-даисвг не гедер олер? Абрымыз кетди. Ичлеслерда pe jo ну муз Ьеггыида до]илеи-лерм ошидаиде едем исте)ир е|егыиыи елтыидекы торпег jepbuicMH, jepe киресеи...\nБу сеелери тесерруфет беш-чысы, Азербе|ееиыи хелг депутаты ЭКмед Arejee се)ледм. О, республике Кейд Тесерруфеты ве Эрзег Незирли)ииии Шемехыде кечирди|к cejjap колле mje ичлесыидеи [оик-че ге|ытмышды. Немии )м-гынчегыи бешге ре)оилердеи олеи бир иече иштмрекчысым-ден да ешктмишдим ки, cejjep колле ки je ичлесынде тесерру-фетыи Пенсы сеЬесииден сез душмушее Челилебед кескии тангид едилмиш, ре|оиуи еды республикеиын мери гелей те-сарруфетлеры сыресыида че-килмишдмр. Бу, теседуфи да-)нлдир. Ахы ре^оида акиичм-ли)ии, Ье{ееидерлыгыи, бег-чылыгыи, Небела игтисади) je-тын еле бир сеЬеси )охдур ки, орада ферепли ишми шеЬиди оласен, урекечаи сез ешиде-саи, ирелиле|ише дотру ме|л Нисс едасаи.\nCajjap колла км)« иелесЫида св)лаиилаи иегсеилеры арадан галдырмаг, {еттидирил-миш узумуи иткисиз ее гы-се муддатда {ыгылмесыиы та'-мии етмак мегседиле Чалия-ебед pajón лира ЬеккмиПети ва агрокомбииеты бирке му-шаеиро кечирмишлер. Зал да е)лашенлар*и чоху, еле peje-car hej'ent а дланей jyxafw\nгетда отуреилерыи да хе|яи Ьиссеси емми-ерхе{ыи иеру-иурдулар. Онларын чеЬре-сиидеи pe jo кун еезм))ети учуй но теессуф Кисеи кечир-диклери, не до теессуб чок-диклери Ayjy лурду. Чыхыш-лерде со]леиеи факт лер нее дезулмез иди. Fejon иеиики млдаи-иле, ej дан-eje, bene куидеи-куиа кериле)ир, феле-кат кмрдебыие суруклеиир.\nМушееиреиии те'сири, мус-бет иетическ олдуму? Буиу •Зреммак магсадила Камин ку-иуи себеЬы\/ тесерруфетлере jo л л ей дым. Неч Зерде ироли-леЗиш, терпеииш, деиуш пер-мадмм. Камин куи топлеимыш меКсулуи миг дары да буиу су-бут едир. Тедерук ертмемыш-ды. вксиие, ев валки куне иисбетен оилерче той еаел-мышды.\nМушеаирада де)илди ки, узум ЗыгыААЫие теЬким ояуи-муш коллектив лер hep Пенсы тесерруфете кемеЗе медеркен азлари иле кемтеЗиер де а пер мелыдырлер. Чуики jep-лерда конто)иер четышмыр. (71) СеЬери куи р^омда Немы-иыи диггет ЗетирдиЗи «Мутен» совхоз у не к оме je иеямиш беш тесерруфет дай текче «Азер-ба^чеи» соехозуиуи емекчк-\nиарыида узумяе долу даЬа чох «леЗеи, ведре» сырелеиды.\nОно пере ки, мушаеире ке-серсиз ее те'сирсиз иди, еслии-да 10 — 15 ил бундам габег-кы ичлесяарыи даЬа лис так-реры иди. Текче ре|ои ичра ЬеКмми))етимим башчысы Ре-Ким беЗии чыхышынде ишла-дилеи бе'зи ифеделер ее ба-лагетли чумлелер тезе идя. Этом еЗЗемде олдугу кимл бу-рвде де pajón гезетинмм редактору фге гелдырылды, видам твКкмм ояундугу тесерру-фетде узум Зыгымынын кедиши бареде Кегг-Кесвб телеб едил-дм. А3ры-е)ры тесерруфет реЬберяери иса кеиерде гвл-мышдылар. Онлврыи бир не-чесм мушаеире je иелме|и Кеч\nА хтар ылса) ды бе'зилериии eoe мушаеире не-\nшын Ьанаавапинп»\nатакрявм ^\nМушае ирода емекчияерни\nгаЗгылеры Неч\nитирмишлер, мал беякусуиде, сатышында езбешыиалыг едмр-\nлер.\nУзумчуяер учуй левыми иш шареитм Зередылм адыгыне бах-ме)ерег «Мутен» соехозуиде Елмире Нурелы|еве, Чефе)ыр Оручоае, Фиренкиз Седыгрее меКсулу иеЗфнЗЗетле ее сур*-«тле топлеЗыряар. Адар све-хезуиде Малик Маммедоеум, Вагиф Эскеревун, Мансура МирзаЗееенын, Ку|бышее еды-, не соехозде Аямее 9ли)ееяи бешчылыг етди)и коллектив лер hep кун е'мал муесснсасНие ее тичерет тешкклетлерынв норме де незерде тутулдугу гедер узум кендермЦе че-лышырлер. «Москве» ее «Гыр* мызы лертизеи» совхозов* рынде де беде ишкузар, твп-шырылмыш аазнфеЗе мес'у-\nлийетле Замшен ........\nчохдур. Амма Кеч т бегум тесерруфотяор Квггынде беле хош сезлер ломок мумкун де)мл. Неке де|есен ки, «Верны hejerr» соехозуиде (директор Гуку ГулиЗеаднрК Т, Нс-\nтечКизет ишиидеи ее тичерет хидметиидек етери, дилучу беКс едилди. ТвКяклсиз во уиееи-\nмеЗен, меКсуя Зыгымыида\nсенелиЗееХ «ОктЗебр» (Куе-мемме» АгекюеХ елече де Саф ера л ajee едмие (Ибедач\n»1 Шетырлы (Мубернз el i асерруфетлВрык\nмиш дилер. Геленлеры бег лера кеитеЗнерсиз чыхмышдыяер. Мушеаиреде телеб ояуиду ки, . е)ры-а|ры едемлерыи )олле-\nрым кенерынде «ле)еняерде, еедрелерде» узум сетмесым сон го}улсуи. СебеКы кум ав-томобмл меш1стреляарынын ке-\nбег геЗчысьшы ввлврнмдем не-\n------- ев аа мелымалГШМ ЛAI3 •\nТНфМРИ Гш121 цфляллярля иади ****\nда купле ними Jar дырдыг лары uKixajemepim, нерезылыгяерыи у1»ены нее дегнг иди. Аягесым-лы ее ШеКрЦер (Покровке) кенд HCToheeK чемиЦетяери. Бу тмчррет тешкмлетлеры емок-\nсоехозде бнр сел-\nхым до узум топленмаЗыб\nЭслмнде бу тесерруфетлврык бешчыяеры бегчылыгав Кеч мешгуя еамаЗавбаар Узули луклер башм» бзкклш буре-\n(Арда* И cahi#a»e1\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-30-1992-p-1\/","date":"2017-03-26T22:53:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00332-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3203031421,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.32030314207077026, \"kum_Cyrl_score\": 0.0682622492313385, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06705213338136673, \"udm_Cyrl_score\": 0.06634707748889923, \"tat_Cyrl_score\": 0.054542381316423416, \"crh_Cyrl_score\": 0.053382255136966705, \"sah_Cyrl_score\": 0.03392612189054489, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03392466902732849, \"alt_Cyrl_score\": 0.026463231071829796, \"kir_Cyrl_score\": 0.02163468487560749, \"nog_Cyrl_score\": 0.019325941801071167, \"eve_Cyrl_score\": 0.016069792211055756, \"ron_Cyrl_score\": 0.015808625146746635, \"krc_Cyrl_score\": 0.015401670709252357, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01220654882490635, \"dng_Cyrl_score\": 0.011230136267840862, \"oss_Cyrl_score\": 0.010287775658071041}","num_words":10988,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.024,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.35,"perplexity_score":69693.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 30, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛ Г ГВЗЕТИ ^ ü сенпабр im** ил\nЛмМка\nНИЧАТ JOny\nамакда, ишкузарлыгдадыр\n(Фвваяи 1-чи саНифада)\nхылыб, мвл-rapaja отарылыб, танаклар ЬаДаанларын дырнаг-лары алтын да тар-мар адилиб. Анчаг Дохланса багларын бача-рилмаси, саЬалара култнаа-cMja чакилмаси, башга arpo-тахмики тадбнрларин hajaTa качирилмаси ады ила атак-атак пул манимсанилиб. Бир груп аарланыб, чамаат иса гуру jap-да галыб.\nУмумиДДотла, ра]омда канд тасарруфаты ишларииии аазиД-)ати барада аДры-аДры газет-лар, о чумладан «Халг гвза-ти» аз ДазмдДыб. Гарибадир ки, гааатимизин чыхышларыиа barra прааидаит апаратындан бала чаваб алсаг да, Чалил-абад ичра НакиммДДети сусма-ты устун туту р. На таигидин асассыз олдугу билдирилиб, на до MyajjaH pa'j са]ланилиб. Ела мутахассислар, сырааи ншчилар да дафаларла везиД-Датин чиддили]и барада хабар-дарлыг атмишлар. Ьа\/иф ки, вахтында амали тадбир карул-MajH6. Инди вахт карваны атуб качандан сонра На ичлас ча-гыр, адамлара Ьада-горху кал, онлары мазаммат ала, такрар маНсул Датишаси да-j ил. Кечдир.\nС. Вургун адына совхоэун директору Jaaap Сафаров му-шавирадан гачмышды, саба-Ны иса иша калмамишди. Та-сарруфатын дикар райбарла-ри да ишда, багларда, кандда талылмадылар. Бола шараитда\nJ, ЛИГ A4 OB:\nсоахоа фаЬлалариндан низам-интизам, мас'улиДДат талаб отмок олармы? Ьарч-марчликдан, назаратсизликдан истифада еден амакчилар маНсул Дыты-мыиа чыхмамышдылар. Багларын узуму огурланыр, мал-гараДа ¡одиздирилирди.\nБу куи-сабаЬ Домн узумлук-лар салынмасЫ ишларина баш-лаималыдыр. Лакир С Вургун адына совхозда, алачо да да* Ьа нача тасарруфатда плантаж шуму качикдирилир. Да-мали, атан илки ачыначаглы аезиДДет тазадаи такрар олу-начаг. Ра)онда шпалар гытлы-гындан даим шикаДатлеиирлар. Бу совхозда иса онлар лазым* сыз ешДа кими ал-а)ага дола-шыр. На|атлара дашаиир, ин-шаат матариалы кими истифада адилир. Нача иллардир он минларла шпалар кандин марказиида галаг-галаг Дыты-лыб галыб. Кандда сдДыны да-гиг билан олмаса да казла муеДДэн атмак олур ки, онлар он азы 5 — 6, балка даНа чох вагона Дукдур. На башга тасар-руфатлара варирлар, на да аз-лари истифада едирлар. Нала совхозун Нам каНна, Нам да таза баг ларында ора-бура са-паланмиш шпаларлари дами-рик.\nВахтила совхоз мин тонлар-ла узум истаНсал адирди. Бу-рада а'мал кучу 10 мин тон олан шараб заводу да тикмиш-лар. Бу мавсумда Намин му-ассиса на гедер узум габул ат-\nса Дахшыдыр? 110 тон дан бир гадар чох. Ела С Вургун ады-на совхоз Да о гадар узум топлаДыб.\nЧелилабадда бу ил 55 мин тон узум истаНсал адилмаси планлашдырылыб. Pajón да рас-ми во rajpH-расми шахслар габагчадан баДан адирлер ки, батлардан 30 мин тондан ар-тыг * маНсул топланмаДачаг. Бир чохлары онун Иач 25 мин тон да олмаДачатыны билдирир. Бу гадар маНсулу а'мал атмак учуй 3 во ja 4 завод кифаДет* дир. PajoHAa иса он бир бала муессиса вардыр. Онларын учу бу ил ташкил адилиб. Бу, кимларинса хеДрииадир: ша*\nрабын атрафына даНа чох иш-баз Дытышар, о, распублика-дан канара дашыныб Наррача гоДулар...\nБу ишда аз тачруба топлан-маДыб. Отан илин маНсулун-дан а'мал адилмиш шараб ма'мулатыны бир груп вагон баладчиси распубликадаи ка* нардакы та'Дммат japHHO да]ил, ajpM-ajpbi адамларын истеДина мувафиг олараг мухталиф коо-паративлара, кичик муассиса-лара «таНвил вармишдир». Бу емелиДДатлардаи - милДон-ларла нагд пул манимсанил-мишдир. Давлат зарар чак-миш, бир овуч адам милДон-чу олмушдур. Усталик, шара-бын мугабилинда республика-ja катириласи гиДматлн малла-рын гаршысына сад чекилмиш-дир.\nБу иш ларла а лага дар рфон\nпрокурорлугунда галаг-галаг истинтаг матариалы топлан-мышдыр. Илкин истинтаг кес-тарир ки, 40 милДон манатлыг-дан чох пул манимсанилмиш-дир. Такча 2 намрали шараб заводундан (директору Ариф hycajHOBÄyp) jone салынмыш 20 милДон манатлыг шарабын пулу кимларинса чибина ах-мышдыр. А)дын Шабановун, Елман ЕДиуллаДааин директор олдуглары заводлардан Дола салынмыш ммлДонларла манатлыг шарабын да пулу ким-лардадир, билинмир.\nKapyHAyjy кими, Чалилабад-да узумчулуДуи талаДи фела-кат Наддиндадир. Тасарруфа-тын дикар саНалари да бун-дан ¡ахшы деДилдир. Бир нача aj аввал даДилирди: Чалила-бад учурумун астанесында-дыр. Инди астананы да адда-Дыб. Диби карунмаз учурума |уварланыр... Амма аезиДДет Нала да умидсиз да]илдир. На-Датыи дибина Дуаарланаида да параката калиб тутачагдан Дапышсаг ничат пиллалари ила ишыга дотру галхмаг олар. Бу тутачаг феелиДДетдир, иш-кузарлыгдыр, OMoja сарылмаг-дыр. Чалилабады канч, мус-тагил распубликанын кучлу игтисади даДагларындан бири-на чавирмак учун раДонда' каииш имканлар да вар, лаДмг-ли амак еНтнДеты да...Рафиг несеноВг\n«Халг гезетиании мужбири.\nШЭНИДЛЭРИМИЗ\nБир кэнчин гэм heKajaTH\nХызы pajoHy Jo л идарэся-нин устасы ¿асэф киши ба-лача Телманы тез-тез Даны-на апарар, ез ишиндэн. дэ-дэ-баба Дурду СаДыдлыдан ма-раглы сеИбэтлар данышарды. Она трактор cypMajH да ej-рэтмишди.\nТелман бабасынын JypA Je-ринда эевгуна yjryH Japaiubir-лы ев Д8 тикмишди.\n— Бах бу отагда биз га-лачагыг, — анасына Aejap-миш, — бура иса санин га-jNHaHa отагын олачаг...\nТелман Нала евлэнмэмиш-ди, Ьеч нишанлы да AejHA-ди, амма истэклиси вар иди. Бу барада такчэ бабасы би-лирди.\n0тэн илин па]ызында гар-дашы Елман Ъэрби хидмэт-дэн rajHTAU. Товузда Ермэ-нистанла сэрЬаддэ хидмэт елэмишди.\nБир нечэ кун сонра Карби комиссарлыгдан Телманын адына чагырыш вэрэгэси кэл-ди. О. анасыны гучагла^б деди:\n— Ьеч дарыхма, казуну ачыб ]умунча вахт кечэчак. Евин Иазыр олмасына лап аз галыб, калиб тaмaмлajapaм. Ьэлэ Мушфигин да евини тэ*-мир eAanaJaM.\nКеркэмли шаирин CaJaA-лыдакы евинин инди Ja да к\nrajAaJa салынмамасы Тел-мана меЬкэм тэ'сир етмиш-\nди. Бу иши азу карэчэ]ина саз вермишди.\n1991-чи илин декабрын-да Телман Ьэрби хидмэ-тэ ]олланды... Эввэлча Бакы-да тэ'лим кечирдилар. Алты aj атду... Онлары да ен чэб-haja ¿олладылар.\nЬамин вахтлар Агдарэ ар-тыг ордумузун назарати ал-тында иди. Бир неча кундан сонра Телман дрмбон угрун-да Aejymfla бир 1араглыны MahB етди.\nБундан сонра ела Aojym олмурду ки, телман иштирак етмэсин. Ьэрдэн танк да су-рурду. Сез вермишдилэр ки, öatanJoHa JeHH танк верилэн\nкими ону Не]'ата дахил еда-чэклэр.\nГырх кун да кечди... Телман артыг батал]онун адлы-санлы икидлэриндан са]ылыр-ды. Августун З-да Jaxынлыг-дакы JYкcэклиJи алдыгдан сонра бajpaFымызы ГYЛлэja санчмаг лазым иди. Телман дэрНал ирэли чумду. Бир неча дагигадан сонра учрэнк-ли бajpaFымыз ^ксакликдэ далгаланырды. Тэлэсмэдэн ашагы душду. а1агы торпага лэ]=>н кими..\nКерунур, душман бутун бу мэнзэрани се]р едирмиш. Гуллэ тэрэфэ атылан мэрми-лэрдэн биринин гэлпэси Телманын кексуну парчалады...\nНамин кун Бакыда, Тел-маикилин аилэсиндэ даНа бир кэдарли Ьадисэ баш вермишди. Атасы ШаНбаз агыр хэс-тэликдэн сонра вафат ет-мишди. Оглунун гаЬраман-часына Налак олдугундан хабар тутмадан ДYнJacыны дэ-\n1тп пи ятя\nДостлар, гоИумлар Телма нын чаназэсини ШаИидлар х^абанына чиJинлapиндэ апардылар.\nРаПат 1ат, икидим, арзун чин олур, торпагларымыз ]а-гылардан тэмизланир... Лап Jaxын кунлэрда онлардан Ьеч бири Гарабагын мугэддэс су-ларындан ичэ билмэ]эчэк.\nС. ТЭРЛАНОГЛУ.ттНАЗИРЛШННДв ПБУЯ\nСентябрь« 28-да A3эp6aj-чаныи саЬиИв назнри РаЬим Ьусе]нов БeJYк Брнтани)а ишкузар даираларинин нума-Ьндэларини — Британи]а са-Ьи11э снстемн консорсиуму-нун раЬбари Роналд Макинтошу ва Ьамин консорсиума дахил олан «Амершам» фнр-масынын мэЬэлли директору Брус БеЬеррели габул ет-мишдир. Онлар Азарб^чанда сафэрдэ олан Бе^ук Британи-]анын cэнaJe вэ тичарат уэ-ра давлат катиби, тичарат назнри М^кл Ьезлта^ны му-ша|нэт етмишлар.\nданышыглар заманы протокол имзаланмышдыр. Бу-рада Азарба]чая ила БejYK Британка арасында cэhиJJa саЬэсиндэ гаршылыглы су-ратда фаЛдалы эмэкдашлыга дайр бир сыра разылашма-лар эксини тапмышдыр.\nТэрафлэр, о чумладан да-ва-дэрман, эн ]ени тибб ава-данлыгы ила тэ'минат проб-леминин Ьэллиндэ AзэpбaJ-чана кемэк кестэрма]ин ]ол-ларыны музакирэ етмишлар. Елми мубадилэнин перспек-тиви. Aзэpбajчaн Ьэкимлэ-ри ва орта тибб иш- .лэринин Бв]ук БpитaннJaдa стаж кеч-мэси, пабелэ . республика; сэЬ»0]э oбJeктлэpи ггку; планлары назэрда тут>-дур. Республикадан мал — дэрман би. ?л,' кул ва лаванда jaFы, ' н.ан кеку. илан зэЬэри ихрачы нын бу кениш програмын ма ли]]алэшдирилмаси учун ва-сайт вepaч8jи кезлэнилир.\nАзаринформ.\n»»\nИНДИ БИЗ ЧАРПЫШАРДЫГ\nа\n1егор Кузмич редаксм|а|а метро мне калмишди. Леиидоигурма довруида Лигачов Сов.ИКП раНбэр-ли|мида Горбачовдан сонра он коркомли снма иди. Парти|а во Нокумотин муНум тодбмрлоринин Но|а-та кочнрилмасиндо онун комсомол чошгунлугу («Борне, сон Наглы до|илсон!»| во оноржмем («Иш-ломок учун бурнумун учу ко|но|ир») бизим душун-чомиздо онун муНафизокар инсан образыны |арат-мышды. Лакин замен адамлары до)ишир, хусусмло до Ко|ат озу бело кокундон до|ииюндо. Биз Лига-човла Ноло 1989-чу илдо мусаНибо дорч атмншднк во мусаНибо охучуларымыз арасында бирмо'налы гаршыланмамышды. Онунла «АиФ»-ии баш редактору В. Старковун букунку соНботи учунсо Лигачоаун «Горбачов муоммасы» китабынын ишыг узу кормоси собоб олмушдур.\n— Дегор Кузмич, кнтабы-ныядян а]дын олур кн, сиз идеалист, орижинал бир «со-сиализм ромаитикнсиииз».\n— Мон а лава етмак ис-тарднм ни. Лигачов дагыды-чы ¿ох, Ьам да реалист ис-лаЬатчыдыр. МуЬафивэкар Лигачов образы антином-мунистларин, «)ени тэфа«-курлуларин» гондармасьв-дыр. Бу биринчнеи.\nИкинчисн. Мэн бела мев» ^¿ин тэрэфдарьОам: Ьэр Ьал-да биз сосиализми гурмуш-дуг. Чиддн сэЬвлэри. дефор-мас^алары олса; да мэн ои?у дввлэт сосиализми адланды-рырам. Анчаг бунунла бела Ьамин модеддэ бе]ук устун-луклэр да керурэм. Она кара планлы базар ^»^^¿аты-ны мудафиэ едирэм.\n— Бидирсинизми ки, би. зим гэзетдэ бир нечэ ил аввал академик Шаталиннн «План вэ )а базар» мэгалэси дэрч олунанда мани МК.да мэп. шар а]агмна чэкиб чиддн тэнгид етдилэр. Дэгин бу би. зим иэтбуатда нлк мэгалэ иди кн, игтисади проблеилэ. римизин Ьэлли ]олу кими ба. зардан сеЬбэт кеднрдк.\n— Мэн чохдан бело мев-ге}и мудафиэ едирдим. Би-зим елкакин инкишафы учун уч ]ол вар: биринчк ¿ол ел-кэмнзин эн'энэлэрини вэ ре а ллыг ларыны радд едиб Гарб моделини асас кетур-мэкдир. Икинчи ¿ол кечми-шэ, даЬа догрусу, дед^им кими, дввлэт сосиализминэ гаЗытмагдыр. Учунчусу иса ез ¿олумуздур. Мэна ела кэ-лир ки. бу учунчу ¿ол совет системнни квкундэи чанлан. дырмаг, план вэ базары дввлэт тэнзимлэнмэси ила алагаландирмак ¿олуду р.\n— Дегор Кузмич, дри® бнзкмда сизин чэмиJJaт пат. гында арзу ва тасаввурла. римиадан кэнарда мевчуд. дур. 1917-чн илдэ бир груп адам халгымызы «хошоахт етма|и» гарара адды. Бу ин. гидао ез иннормаси|асыиы отав эерлэрдэн алан кабинет алимларннин—Маркс ва Ен. келени иде1аддрына эсас-лаиырды. Бу мучэррадлик она катириб чыхарды кн, халгы Ьань^а майе олан ндеодоки]д)а: сун'и коне. трукся]аларв мубтэла етди. Визам сосна лизм модели Чин, В1етнам, Куба, Шима. ли Коре]а халгларына ив га-двр азаб верди! Орада тога, лнтар режим варДы, Ьаки. ми|]ат джктаторларын — ка. тнблик ив си]аси буроиуи эдиндв иди. Халг исв Над. диидвн артыг агыр вази|. ¿этдв Дадицырды. Бизим со. сна лжам вариаитымыз На. ¿атдан узаг адамлар тара, ф��ндав душунудмушду. Ха. тырш|аг ки, дущ|а иигила. бы нваариЦаси да варды ва\nезунун «биз сизин Ьамы-\nиызы басдырашлг » Ьэдэси\nила бирликда Хурушшов да варды. Мана ела корунду ки, ензнв китаб прнисипиал адамын эсаридир. анчаг де. AhJhm о конструкси(алар эса-сыида ишлэннб.\n— Ман о адамларданам ки, коклор», принсишюр» дэ]ишм1флэр. Амма мисал-ларла сиза кеотэрмэк иста-¿ирэм ки. а>ры^ры бахыш. лара дузэлиш еда бил арам. С »¿ас и буро узвлариндан би-ринчи адам ндим ки, 1989-чу илдэ чохпарт^алы система кечмэ)и мудафиэ етднм, чунки баша душмушдум ки, партийный инЬисара алды-гы совет ичтимаи мунаси. бэтлари чорчивэсиндэ демок. paTHjaHWH инкишаф еЬти-¿атлары маЬдуддур.\nГошунларымызын Эфга-ныстандан чыхарылмасыны нлк мудафиэ едэнлэрдэн да бири мэн олмушам. Чунки, MaMHjjaT артыг бу фачиэ-Ja деза билмирди. Ьам да бу, принсипча дуэкун де. ¿илди, ингилабьг ихрач ет-мэк демэк иди.\nБэ'зилэри' мани хусусв M\\^KHjjaTHH эле]Ьдары кими га лама eepMaja чалышыр. Бу дотру flejnn.\n— На данышырсыз, ензи хусуси мулкииат тэрэфдары адландыра билан адам талы, лармы?!\n— Бали, ири вэ opra нс-теЬсалын устуилук ташкил етди]и бир елкадэ мулк^-¿этин кучду девлягг болмаси ва сэЬмдар, кчарэ, кооператив во шэхеи формалары ол. малы дыр. Сон pia дан амин олдутум кими, хидмэт caha-синда хусуси бвлмэ самэра-лидир. Лакин бурада да тэ-сарруфагтьш мухталиф фор. малары ола билэр.\nМэн сиза Лигачовун 6э-зилэринин тэсаввур етди>1 кими да еЬкамчы олмадыгы-ны субут едэн уч мисал чак. дим.\n— Кнтабыяыздан ман беда баша душдум кн, картина рэЬбэрли]инда сиз бир нов «гурбаиа», нлдырыиотуранэ чевридмисиниз. Сизин кон. серватор имдчиииз ¿арады. дыб вэ сиз бу Tajroja дуплу, сунуз. Ва душду^унуз ид тала аитнадхогод тадасн ояуб.\n— Мэн бу ишин тэшэб-бусчулэриндан де]илам, анчаг ону № фэ&л bajara ке. чиронлэрдэн олмушам. Ли. гачову «гурбан» вермок, ил-дырьшетурэнэ чевирмак ма-сэлэсина кэлдикда иса мэн да бунунла разы]ам.\n— Де]ирдар кн, Горбачов стами екманыэда кучду шах-chJJbt корурду ва доодатда\nда ензи\n— Зэннимчэ, ело буна кора да уч илдэн сонра о, роЬ-бэрлик eTflHjHs* МК катиб-лн¿ини аслиндэ лагв етди.\nhaJaTAa Ьеч ела бир rnej ол-Majbi6 ки, (МК катиблиу» ишини дaJaндыpcын. Ьансы pэhбэpлиjин деврундэ онун неча ишлэмэси иса башга мэсалэдир.\n— Мани данламаг учун ка. тибл^ин ячласларындан би. ринэ чатырмышдылар. Ич-ласы В. Медведе» апарыр-ды. Разумовски, 3»Jkob, Пу-го... да орда иди. Мэи бу ка-тибли]ин кутлу1ундэн дэЬ-шэтэ кэлднм. ¿ахшы Дадым-дады, дэреэ давамиДДэтин 7 фанза ендиДи марксизм-ле. иинизм уннверентетларн Ьаг. гында мэсэленн музакирэ едирднлэр. КатиблиДии муд-риклари бу фанзи галдыр-магы чиддн шакилдэ музакирэ едирднлэр. Озу да на вахт, 1989-чу илдэ!\n— Ман ЬамыДа башдан-ajara rapa Дахан адамлардан деДнлам. Амма, Медведев,\n6v заЬлатвкэн, горхаг адам Ьаггында данышмага кифа-¿эт гадар евз тапарам.\n— чох ачыг даны-шырсыныз. Рыжков езунун «Сатгынлыг тарихн» кита, бинда сизи «Горбачову Да-радаи» биряичи ад��м Ьесаб еднр. Сиз кеЬнэ рэЬбэрлэ. ри квтуруб Денилвринн шла гоДмагда она чох фаал кемэк етмисинкз.\n— Экэр Горбачов тамиз адам олсаДды, он да баша ду-шэрди ки, Лигачов 62 Да-шьшда МК-ja баш катиб ол-маг учун кэтирилмэДиб. Маним Ьеч атлыма да бела шеД калмирди. Ман Сибирдэн бура бир чох шеДларэ башга кезлэ бахан, тамиз бир адам кими кэлмишдим. Чур-бэчур capaj интрнгалары бурада башлады.\n— Калин Нина АндреДе-ванын мэктуб — «манвфес. ти» ила баглы епизоду хатыр-лаДаг. Башга редакторлар кими мэии да бу материалы дэрч едэндан сонра Марка, зи КомитаДэ чагырдылар. ¿ахшы хатырлаДырам ки, сиз бу матерналдан вэчдэ кал. мшпдна вэ езунузэ мэхсус темпераментлэ данышырды-иыз.\n— Мэн онун мевгеДинин тэрэфдары деДнлам. О, пролетариат диктату расы идеДа-сыны ирэли сурур. Буну габул етмирам. Бунунла бэра-бэр мэн инди да онунла бир\nшеДдэ Ьэмра'Дэм ни, Сов.ИКП-нин, Совет Иггифагыньш, онун халгынын тарихини сахталашдырмаг, русваД ет-мэк олмаз. НэДэ керэ Андре Девадан Дапышдылар? ¿э-гин она керэ ки, бунун Ли-гачовла баглы олдутуну ку-ман едирднлэр. Лигачову арадан кетурмэк, мухали-фэтэ гошмаг вэ бадалаг вур-маг лазым иди. Бал бу иди мэгсэд. s\n— Мухалифэтэ гошмаг... Анчаг о вахт мухалифэт ¿елтени ва онун Ьэмфнкир-лэрнндэи нбарат иди. Бас бу кун сиз сэЬвларлэ долу тэч-рубэнизлэ ЬэДата хусуси бахышларынызла взунузу бу\nкпмяядада кврЭ бИЛИрСННИЗ-\nми?\n— Биз ¿елтешша Дахын иди«. Анчаг керандэ ки, о, Москвада инсан талелэркш нечэ маЬв едир. бир шеДи баша душдум: Да Борис Ни-колаДевич хэттини дузалт-мэлидир, Да да бизим Долу, муз а^рылачаг. Ман онун иш методлары вэ услубу ила ра-зылаша билмврэм. Созда дат-лар вэ'д едир амалдэ иса Ьеч иэ Дохдур. ИллаЬ да кн, инди. О, елкэни тамам башга самта суруклэди. Дэрин-дэн инанырам ки, елкэнин\nдатылмасынын, халгын эоаб вэ ишкэнчэлэрэ дучар олма-сьшын эсл сэбэби мэЬз си-Дасэтин дэДишмэсиндэ, совет системинин датыдылма-сында, кериДэ — капитализма гаДытмагдадыр. Мэн ел. канин эсл с ос нал ист инкишаф Долуна гаДтарылмасы-на тэрэфдарам.\n— Ьансы елкэни, Ьансы илин елкасини?\n— РусиДаны. Ман елкэни дунанки куна суруклама-Дин алеДЬинэДам. Капитализм дунанки кундур. МуаД-Дан деар учун биз девлэг си-фариши системнни сахла-малыДыг, сонра иеэ Ьэр шеДк\nдагытмаг Долу ила базара, мугаеилэ ва башга мунаси-бэтлэрэ кечмалиДик.\nВаЬид сиДаси, игтисади иттифагын барпа олунмасы зэруридир. Бу Ьансы форма, да олачаг — конфедерата, федерасиДа вэ Да Ьэр Ьансы башга итти-фаг — буну хаитглар езу Ьалл елэсин ДаЬа сонра иса Ьэр. би хэрчлэри кэскин ШЭКИЛ-да ихтисар етмак лазымдыр. Мэн амак Ьаггынын, асас мэЬсулларын вэ хидматларин гиДматларинин дондурулма-сы ва пул ислаЬаты кечи-рилмэсинэ тэрэфдарам. ¿рх-са инфлДасиДанын гаршысы-ны ала) билмэДачаДик.\n— Сиз Горбачовун муэм-м а сыны ачдынызмы?\n— О вэ рэЬбарлиДан бир Ьиссэси, о чумладан Лаков-лев, Шеверднадзе марксизм-ленинизм мевгеДини канара атыб партиДанын тэфтиши вэ лэгветмэ мевгеДшэ кеч-дилэр. Эн тэЬлукэлиси иса будур ки, милли сепаратизма, антикоммунизма Дол ач-дылар. Биз бутев раЬбэрлар групунун идеДача Денилаш-мэси ила уз-узэ дурмушуг.\n— Горбачовун шэхеи кеД-фиДДэтлари Ьаггында на деДэ оилэрсиниз?\n— О, ЬакимиДДэтдэн мвЬ-кэм Дапышмьидды. Беловеж-скаДа пушшада имзаланмыш санад ону будрэтди. Чаны-ны гуртармаг учун кери ча. килмаДэ башлады. ¿агин ки, артыг тагауд, бат вэ ез фонду Ьаггында фикирлэширди. Амма гэтиДДагг кестэрмок, гурултаД чатырмаг, халга мурачиэт етмак лазым иди.\nО, партиДаны атды, сатды. ¿адлар арасында еаунунку, езунункулэр арасында Дад-дыр.\n— Элбэттэ, Горбачов бо. Дук интрига устасыдыр. Де-Дин керак, о, сов сиДаси буродан эввэлки, Да ни узву олдутунуз бурону датытма-та нечэ иаил олду?\n— СиДаси буронун Ьэр Ьансы бир Ьиссэсинин дэДи-шилмэси гурултаДда чндди мугавимэтлэ гаршылана би-ларди. Она керэ о, бутев тэркибн даДшпмэк вэ Дени-дан сечмэк идеДасыны крали сурду. Бунун учун о, Рыжкова, ШеверднадзеДа, ¿аковлевэ, Медведева, Лук-Данова раЬбэрлякда Дуксак вэзифэлар вэ'д едиб СиДасн Бурону парчалады. Мэн баша душурдум ки, онлар Ьамысы галачаг. СиДаси Буронун бела дэДвшмэси Ьеч бир парти. Дада олкасмышды. ¿алныз Сталин деврундэ олмушду.\n— Бас сиз взунузу Ьа-хнмиДДэтдэн жэнар «дан бела гэрары неча габул етдиниз?\n— Ман асас мубаризэни гурултаДа сахладым. Орада мак партиДанын варислии кими чндди пркнсиюшин по-зулмасы Ьаггында даныш-дым. XXVIII гурулта] баш-ланмаздан эввэлки кеча сиДаси бурода Горбачов тэк-\nлиф етди ки, калин баш катиб во президент вэзифа-лэрини элдэ сахлаДыб-сах-ламамаг барада габагчадан разылашаг. О ЬамыДа сез верди вэ сонра мэндэн соруш. ду. «Бэс сан ниДэ сусурсан, Jerop?» Дедим ки, ону баш катиб сечмэк лезымдыр, гоД ишлэсин, президент иса баш-гасы сечилсин. Эввэлча ор-таДа лал сукут чекду. Сонра сэс-куД галхды: «Михаил СеркеДевнчнн эвээи Дохдур, презид«'нт одур!» Сонра артыг гурултаДда мэн езуму баш каткбин муавини вэзи-фэсина ирали сурдум. Буну езум учун етмэмишдим. Чалышырдым ки, иши лазым билдиДим истигамэта Двналдим. ГурултаДда мани аграр комиссиДанын pah бори сечдилэр, Ьесабатымы даи-лэдвлэр вэ алгышларла Дола салдылар. Сонра мана даныш дылар ки, МК-нын тэш-килат ше'бэсинин васнтэси-ла Ива!икону сечмэДи гарара алыблармыш. Бела бир шо-раитда мана 850 нэфор сас вермишди. НаЬаДат, 1991-чи илин мадывда МК-нын плену мунда (Мэн МК-ja дахил деДилдим) Горбачов исте'фа верди. ЭксэриДДэти алеДЬинэ иди. Вах керурсунузму...\n— Ела ЬеД инТрнгалар, яятригалар... Амма сиз жур. ыалистлэрин суалларыиа ча. ваб вераркэн деДнрднннз ки, Горбачовла Ьеч бир вхтила-фыныз Дохдур.\n— Мэн партиДа хадимлэ-рин*ин о мэктэбиндэ тарбиДэ алмышдым ки, орада Ьэр Ьансы фраксцДачылыты ез-лари учун гэбуледилмэз са-Дырдылар. Вэ Горбачова ина* нырдым. Башлычасы иса со-сиалист дэДишикликлэри хат-тинэ садит идим.\n— Ь��нсы вахта гадар инанырдыныз?\n— Ииамым XXVIII гурул-таДдан сонра там сарсылды. СиДаси буронун узвлуДундэн чыхандан сонра мэн езуму нормал, ннамлы Ьисс едир. дим. Чунки тамиз олмушам. Мэн ела инди да Ьара лазымдыр кеда билирэм, адам-ларла сэрбэст данышырам. Вэ бело керушларим чох олуб. Керак горбачов вэ ¿а-ковлев да кучэДэ чыха билэр-лэрми, адамларын кезунун ичинэ дуз баха билэрларми?\n— Jorop Кузмич, СИЗ ИНДИ нечэ ДашаДырсыныэ? Вир гадар ез аилэннз, достлары-ныз Ьаггында даяышыи.\nАзврба^ая—СликтПетврбург:\nСАЗИШ ИМЗАЛАНМЫШДЫР\nХабар верилдиДи кими. республика баш назириннн би-ринчи муавини Аббас Аббасов башда олмагла АзэрбаД* чанын Ьакумэт нумаДэнда ЬеД'эти Санкт-Петербурга кэл-мишдир. Смолныда АзэрбаД-чан Республикасы Ьвкумэтн клэ Санкт-Петербург арасында 1993-чу ил учун игтисади, елми-техники вэ мэдэни эмэк-дашлытын принсиплари Ьаг* гында сазишин имзаланмасы мэрасими олмушдур. Сазиш гаршылыглы сурэтдэ мал кендэрилмэсинин Ьэчмини муаДДэнлэшдирир, тэрэфла-рин муэссисэ вэ тэшкилатла-ры арасында эмэкдашлыгын мухталиф формаларыны. о чумладан шэрикли муэсси-сэлэр Дарадылмасыны. бирка програмларын вэ лаДиЬала-рин ЬэДата кечирмэсини на-зэрдэ тутур. Тарэфлар Ьабе-лэ тэдгигат ишлэри апармаг\nучун елми ташкилатлар арасында бирбаша элагэлари инкишаф етдирмэДи, али мак-тэбларда, елми марказлэрда кадрлар Ьазырламаты вэ Денидэн Ьазырламаты. Азар* баДчан Республикасы ила Санкт-Петербург арасында мэдани элагэлари кенишлан-дирмаДи вэ меЬкэмлэтмаДи еЬдэларинэ кетурмушлар.\nАзэрбаДчан нумаДэнда ЬеД'-атинин башчысы А. Аббасов сазишин имзаланмасы мара-симиндэ чыхыш едэрак самими габул учун, сазишин Ьа-зырланмасында кестардик-лэри пешэкарлыта ва опера-тнвлиДэ керэ Петербургун раЬбарлиДинэ тэшэккуруну билдирмишдир.\nСанкт-Петербургун мери Анатоли Собчак иса демиш-дир ки. бела муЬум сазишин имзаланмасы hap ики тэра-фин гаршылыглы суратда фаДдалы амакдашлыг Дарат-\nмаг мэрамынын реал тэчэс-суму олмушдур.\nА. Собчакын АзэрбаДчан нумаДэнда ЬеД'этинин узву, республиканын мэдэниДДэт на-зирн Полад Булбулоглу ила сеЬбати заманы мэдэни амак-дашлыг саЬэсиндэ бэ'зи нлк тэдбирлэр музакирэ олунмуш. о чумладан Санкт-Петербург-да Низаминин абидэсинин го-Дулмасы муддэти муэДДанлаш-дирилмиш, Ьабела бутун Ав-ропада мэшЬур олан Чаме мэсчидинин бэрпасы учун лазымя вэсаят аДрылмасы ма-саласи назардэн кечирилмиш-дир.\n¿ахын калачэкдэ Бакыда ва Санкт-Петербургда тэрафла-рин тичарат нумаДандэликлэ-ри ачылачаг, наглнДДата, Хазар ва Балтик саЬиллэриндэ-кн лиманлардан гаршылыглы суратда истифада едилмаси-нэ даяр сазишлвр имзалана-чагдыр.\n- Маним тэгаудум 2160 рублдур. Гонарар элимдан тутур. Гонорарсыз мним чатнн оларды. Маним кита-бым РусиДада чыхыб ва инди харичдэ нэшр олуначаг.\nАрвадым инкилис дили муэллимидир, атыр ЬаДат Долу кечиб Халг душмэни кими pef:pecc»ja едилмиш адамын гызыдыр. Отлум профессордур. ёзунун башга Ьэмкарлары кими о да инди беДук чэтиьликлэр чакир. Елм вэ мэдэвиДДат башлы. башына галыб. Онун арвады али мэктэбдо даре деДир. Навэм тэлэбэдир. Ба'зэн сорушурлар -ки, маним Ьэмкар достларым олубму? ДеДи-рэм ки, бутун кеЬна достларым галыб. Ьэлэ десан онларын са;ы артыб. бзум Ьаггында демалиДэм ки, Лигачов бу кун етэн Ьадисэлари ду-шунуб таЬлил едэндан сонра артыг башга адамдыр. Инди биз чарпышардыг. Ман буи-дан боДун гачырмырам.\n«Аргументы и факты» го-\nзе тин дэн.\nСентДабр, 1992-чи ял.\n«БАКИИЕТС»\nМОСКВАДА М8СК9Н САЛМЫШДЫР\nМосквада «Бакинетс» БеД-нэлхалг МэдэниДДэт ЧэмиДДэ-тинин тэгдиматы олмушдур. «Бакинетс* БеДнэлхалг Мэда-ниДДэт ЧэмиДДэтинин фэалла-ры. Бакынын Дарадычы зиДа-лылары вэ инди РусиДанын паДтахтында ДашаДан Ьэмвэ-тэнлэримиз мэрасимин кечи-рилмэси учун тэшэббус кес-тэрмишлэр.\n«У Ханжонкова» меЬман-ханасынын ДерлашдиДи^ МаДа-ковски меДданындакы «Москва» киновидеомэркэзинин бинасында кечирилмиш тэг-димат ахшамы унудулмаз олмушдур. МеЬманхананын ба кылы саЬиби тэгдимат ахша мынын тэшкилинэ аз иемэк* кестармэмишдир. «Нур-тах» вэ «Крокус-интернеДшнл» кучлу харичи игтисади бирка муэссисэлари иса асас спонсорлар олмушлар. Бу му-эссисэлэрэ да пэмДерлнлэри-миз Нурэддин Ьумоэтов вэ Араз* Аталаров башчылыг едирлар.\n«Бакинетс» БеДнэлхалг Мэ-дэниДДат ЧэмиДДэтинин Мос квада фнлиалынын нечэ Дара дылмасы Ьаггында онун баш директору Фикрат Зар: бэлиДев гонаглара даныш-мышдыр. Мэрасимэ топла-шанлары республика баш на-зиринин муавини, АзарбаД-чанын Москвадакы сэлаЬяД-Дэтли нумаДэндэси Ьикмэт Ьачызадэ ва республиканын мэдэниДДэт назнри Полад Булбулоглу самими саламл&мыш лар.\nРашид БеЬбудов адына МаЬны Театрынын солисти Елхан ЭЬэдов беДук Ьэваслэ охумуш, 60-чы нллэрда мэш hyp «достлуг» учлуДу — Владимир Владимиров, Рафиг СеДидзадэ вэ ИлДас ЬусеДнов — нсэ мэЬарэтлэ ифа етди-Ди чаз композиснДалары яла мэраенмдэкилэрин Ьамысыны санки 20 ил бундан аввал кн девра алармышдыр. Рассам Чаваншнр Эли Дев тэгдимат мэрасямннда Низаминин алмаз «Хамсэ»сняяя сужетла-ря ила бнрлэшдирнлмиш бир сыра кезал мяниатурлар таг-дим етмишдир.\nС. КРАСНОВА,\nАзариифорыум хусуси мужбири.\n•ТАРА» СМАЬЫЛАГДАН 03YHY3Y КвЗЛвЖН\nОктДОрын 25-и* кими Естони], Двхили Ишлар Ниирлм|м Н«кум«т* «гвря» смДаЬынын илкнн *«рн«итыны твгдим «д*ч««-дир. СмаНыда ЕстониД« Рвспублинвсы учун хвш«**лм«* ш«хс-л«р б«р»д» м«'лум«тлар вардыр. Бу «н}аНы «Дин вахтда онр нача департамента — серНед муНафнааснна, намрук, иммп-rpaenja, полис ва харичи ишлар иааирлиДииа аарилачакдир. Накумат ииаидырмага чалышыр ки, бу »»уР снДаНылар бугун сианлиаас^алы даалатларда вардыр »а Немы виаа тартио адаркан онуила Наракат адир, Естонларын «rapa» сц|аНысына чииаДаткарлардаи ва гачагмалчылардан башга, сиДаси мотив-лера кара хошакалмаз шахслар да душу®.\n«КомсомолскаДа правда»\nЭЛ ВИД А, ЧАСУСЛУП\nPycHja х��ричи кашфиДДат хидматинии башчысы 1ааканн Примаковуи «Саиди TajMC» газатииа аардиДн мусаНиба Гарб алкалариида саисасиДа догурмушдур. J. Прммакоа дамнш-дмр ки, PycMja бутуи кашфиДДатчыларыиы Мос к» aja гаршы ча-суслуг фаалийатиии да]андырмага Нааыр олан бутуи ал«о* лардаи чыхарачагдыр. РусиДа кашфиДДаты башчысыныи дадиДи-m жфрф, бу чур разылашма «Накумат та'мииаты ила» мапкам-лаидирилмалидир.\nБас БритаииДа кашфиДДаты на адачак? О, бу сулН ташаб-бусуиа иача рааксиДа варачак? Ола билсии ки, га|^м«-раеми каналларла чаааб аарилачак, лакин Нала ки, ачыг-ашиар 6aja-нат варилмаДиб, заииимизиа, бу масалада БритаииДа тора-фиидаи ашкарлыг казламдДа даДмаз.\nJaaMHH Примаков ма'лумат вармишдир ки, РусиДа фиДДаты инди чиддн будча нхтисары дааруиу ДашаДыр. Бутуи дуиДа узра 30 разидаитлии баглаимышдыр. Африка за Аахыи Шарг алкаларинин аксариДДатиида кашфиДДат амалиД|атлары иса тамам касилмишдир. Бу илии соиуиадак харичи персона-лыи умуми саДы 2 дафа азалдылачагдыр. Харичи груплашма, мртиДаларыи сиДаси фаалиДДати ва малиДДалашдирилмаси да а кашфиДДаты марегландырмыр.\nЛакии бу о дамак даДил ки, ЛубДаикадакы адамлар ишеиз галачаглар. Елми-тахииии аа игтисади кашфиДДат неимки да-UM « дир, Натта каиишлаидирилир. Да* ка ни Примаков бу вереда дамишдир: «Биз муНум тахнолокиДал^ Наггында мут*\nлаг имформасиДа алда атмалиДик». вПрми*\nОМСКЛЫЛАРЫН 20 ФАИЗИ ПРЕЗИДЕНТЭ Е'ТИБАР ЕДИР\nОмск аилаДат халг дапутатлары Соаатииин матбуат мар-кази шаНар аИалиси арасында иавбати ичтимаи paj сораусу качирмишдир.\nСорту да торпааыи шахеи мулкиДДата варилмаси су алы да гоДулмушдур. Сорту кастарди ки, «торпагы сатыб-алмаг hyry гу ила шахеи мулкиДДата варилмасина» Далиыа 20 фаиа, Дани Нар баш распондаитдаи бири разыдмр.\nРафараидум качирилачаДи Наяда «и# Нансы маагаДи тута-чагсыиыз су адына иса сорту жртиракчыларынын 20 фаиаи J алтеи на тарафдер чыхачаг ларыны, 50 фаиаи иса аиуи алаДНи-иа олдугяарыны билдирммшлар.\nНА1ЫФ ДЕ1ИЛ ХАРИИИ МАШЫН!\nАлма-Ата сакиии С Владиаовтокда квКиа «То Дот а» шыиы алмышдыр. Аямв-Атада аа машыиыиы ха|ли сурандвн SUS, кунмрмибмр CYPW, «мис»\nгалдырмалы алду.- Орада С-ии 200 мии Цаи каапаДмрди. Ма-раглыдыр ки. «ТоДата» C-Да мидмки бааар курсу ияа тахминаи 340 мии рубле барабар олаи мабяата баша иаямишди.\nJaran ки, бу аНаалатдаи Наааслаиаи алма-атаяы харичи саНиблари аз ввтомобидларини диггатла аДраначак-билмак олар, балка оилары да баяа сурприз\n- «Труд»\nГ\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-30-1992-p-3\/","date":"2017-03-29T21:09:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00394-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5491204262,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5491204261779785, \"kum_Cyrl_score\": 0.065581314265728, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06424282491207123, \"sah_Cyrl_score\": 0.039229076355695724, \"tat_Cyrl_score\": 0.03566652908921242, \"tyv_Cyrl_score\": 0.019577866420149803, \"crh_Cyrl_score\": 0.019342610612511635, \"kir_Cyrl_score\": 0.017517536878585815, \"krc_Cyrl_score\": 0.016414541751146317, \"eve_Cyrl_score\": 0.012636934407055378, \"udm_Cyrl_score\": 0.010896903462707996}","num_words":15232,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.625,"perplexity_score":71494.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 26, 1991, Baku, Azerbaijan\nUB««y,fiUgn|^\n• Амримформ\n• СИТА\nО^ДУ ПОЛИС диил\nМОСКВА. ССРИ СилаЬлы Гуввелари баШ гарарма* Ььжын ройои\/* кенералы^Вла^^р Л^в билда^\nA3dPBAJ4AH РЕСПУ6ЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК ИЧTИA^AИ■CИJACИ ГЭЭЕТИ\nф Чум* «шамы, М с*нт|абр 19*Ьчи ия. #\nщ асасы ИН»-*у «дда н>- I М 189 |11$961\n1улиушдур. •\nГфмт М rwmi |«вуи* учуй М г*ям(|.\nХ939РИ ГОРУМАЛЫ... Х939РД9Н Г0РУНМШ1\nХ989Р АЛИ ШУРАСЫИЫ 1АРАДАН ШЫРЛЫГ КОМИШНИН НЧЛАСЫ\nХэеар проблемлард1на дайр и]ун aJындa Вахыда кечирилмиш Биринчи бе1-нзлхалг конфранс дYнJaнын ан бв)ук келуну хилас етмак барэдэ комплекс програм Ьазырламаг учун таклифлар топлусунун гэоул олуимасы ила баша чатмышдыр. Хазар Али Шурасыны тэшкил етмак учун Ьазырлыг коми-таси ]ар)аф1лмышдыр. Бу гeJpи•heкyмaт органы Хазар-да еколожи вoэиJJвти« гвтиJ-Jэтлe ]ахшылашдырылмасы саЬосинда сэ']лари алагалан-дирмэлидир.\nИнди Бакыда AзвpбaJчaн Республикасы Девлат Та-биати МуЬаффа Комитасн-НИН Ьима\/аси алтында Ьазыр* лыг (коиитасинин ичласы ке-чирилир. CeнтJaбpын 24-дэ Аэарба]чан Республикасы-нын поезиденти А. Н. Му-таллиоов комитанин узвлэ-рини гэбул етмишдир. Б€J-налхалг конфрансын ахы-рынчы иш куну онун иш* тиракчылары А. Н. Мутэлли-бовдан хаЬиш етмишдилэр ки. Хазар Али Шурасына башчы^лыг етсин.\nАзарба1чан Девлат Табиа-ти МуЬафизэ Комитэсияин содри А. Э. Мансуров конфрансын горарларыяы Ьа]а* та кечирмак саЬасинда квру-лан ЯШ, амали групун паэыр-ладыры сэнадлария маэмуну Ьаггыяда ма'лумат вермнш-дир. О. данизин caвиjJacиllИн хеГли галхмасы ва даЬа да 1уксалмак ме]линин олмасы натичасянда Japaимыш чох агыр ваэя]]ата дяггатя чалб етмяш, Хазарян каяд тасар-\n^»уфаты торпагларыяа. сана-е муассясаларяна, манзял фоядуна яядяjддaк мял]ард-ларла манат зарар вурдуруиу бялдирмяш, данизин пучуму-нун агыр яатячаларинин гаршысыны алмаг. елми гув-валари ва васиталари бир-лашдирмак учун яри маблэр-да инвестиси]алар гoJyлмa-сы лузумуну ге)д етмишдир. Планетян 1<гтисади]1атыиа, иглимянэ, eкoлoкиJacынa Хазарин та'сиринин Ьагига!* тэн глобал характер дашы-дырыны, е^ни заманда онуя мэЬз бу чур бе]ук тэЬлукэ ]аратдырыны назара алараг Ьэм елкамизнн. Ьам да ха-\nричи девлатларин мутахас-сислари амали шакилда гар-шылыглы фaaлиijдт кестар-малидярлар.\nССРИ Елмлар Академн]а-сы Дахялн Суларын Бколо-ки]асы Иистятутунун лабо-paTopHja мудири В. И. лук-)анекко, Дагыстан Елм^Мар-. KeoTepMHja Проблем^ ларя Иистятутунун директору К. М. Мапаммадов, ^рк-мэнистан ЕА-ныи витсе-пре-зиденти Ф. Ф. Султанов ва бы республиканьш Елмлар Академи]асы CeJcмoлoкиJa Иистятутунун директору Т. А. Аширов, Хазар Елми Тадгигат Валыгчылыг Тасар-руфаты Иистятутунун директору В. П. Иванов Азар-оа]чан Республикасынын президентини бу ]уксак вази-фэ]э .сечилмаси мунасибати-ла тэбрик едарак Хазарин тaлeJи барасиндэ алимларин прогнозлары, данизин са-BHjJacHHHH ениб-галхмасы сэба^бларина, проблемин cejcMHK ва дикар чапэтларинэ дайр онларын фэpзиJJвлдpи Ьаггында сеЬбэт ачмышлар.\nА. Н. Муталлибов табрик-лара кера ва Хазар Аля шурасына башчылыг етма\/и\nтаклиф етмяш алимларин\nва мутахассисларин Mac'yAXj-Jaтли е'тимадьша кера та-шаккур едарак демишдир кя, Хазар кими надир су пев-эасини хилас етмак учун ha-зырда башлыча вазифа бу-туя алагадар тэрафларин са']ларини алагаландирмак-дан ва бярлашдирмакдан ибаратдир. О демишдир: тура ва онуя калачак фаа-лиДати табиати горумаг кя-ми умумбашари протмын таркиб Ьиссэсидир. ДарЬал Ьалл едилмэли олан конкрэт масалалар да вардыр. Бун-лар демиз сул&рыныя басды-гы эонада jamajaH адамла-рын тале)и, манзиллери ила, эаводларыя, канд тасэрруфа-ты муассисаларияин, ]олла-рын BesHjJeTH ила баглыдыр. Республикамызда ва гоншу республикаларда ropyjyny гуррулар ТИКИЛС0 да. прог-нозларын xecтapдиJи кими. бунлар Ьеч да кифaJвтлaн-днричи AejHHAHp. Сакянлэ-рин ва муассисэлэрин саЬил\nзоларындан кечурулмаси им-канлары бараде калачак тад-бирлэри дагиг мyajJaнлaш• дирмэк, бутуя фapзиjjaлapи ва таклифлэри дяггатла му-закяра етмак, оптимал ла]и-Ьалар Ьазырламаг ва онларын haJaTa кечирялмасиии сур'атланднрмак лазымдыр.\nПрезидент проблемин бу-тун чаЬатлариии аЬата едан умуми комплекс програм Ja\nратмаг лузумуну reja етмяш-дир. Бу програм ССРИ лат шурасыныи муэо^а сина верилмалидир.\nДев\notpa-\nПрог-\nрамда Хазарин ]аратдыры ва aJpM-aJpM республикаларын кучу чатма]ан тэЬлука ила элГ'Гадар бутун елка гаршы-сында дурак oeJyK халг тасар-суфаты ваэифалари ев акся* кй тапмалыдыр. Мвруиур, харичн елкаларин имканла-рыны да чалб етмак лаэым-дыр.\nКомита узвларинин хаЬи-ши ила А. Н. Муталлибов Железноводск керушунун ]екунлары Ьаггында даныш-мышдыр.\n(Ава|Швфори)\nTYPKHJdJO\nКЕДЭРКЭН\nГаэахыстан Преэиденти И. А. Наэарба]ев ш» арвады. елача да онлары MyiuajHOT едан шахслер сент]абры» 25-дэ Typwijaja расмя KeAajwaH аз муддат ьакы аеропортуида flaJaHMi^ap.\nПреаидегнт Н. А. Назарба ]еви ва онун арвадыны Азар-ба]чан Республикасынын Президентк А. Н. Мутелли-бов ва арвады, кабеле дикар расмн шахслар гаршыламыш-лар. Республикаларын презн-денълари арасында достчасы-на секбат олмушдур.\n(Аэаринформ).\nИЧЛАС БАША ЧАТДЫ\nМОСКВА, елканин Халг Тасарруфатыны Оператив Идараетма .Комитесиннн ичласы ceнтJaбpын 24-да шпини баша чатдырмышдыр. Де-мак олар ан чох мараг до-гуран масале — Республика-ларарасы Игтисади Комитанин структуру ва фyнкcиJa• лары масэласи музакнре олунмамышдыр. Бу масала-нин имузакираси ан ]ахын чума кунуна кечирнлмишдир.\nмишдир ки, ССРИ Силаклы Гуввалэринин kaj^ да1^ лари гошунларынын команданлары ССРИ Мудафне На-эирля}ияин p(^бapлиJиндaн суверен республикаларда да-ХИЛИ ва миллатларарасы .мунагишалэрин каллииде ншти-рак етмамак барада кестариш алмышлар.\nО rejA етмишдир ки, Туркустан Ьерби Даиреси (Совет Орта Аси]асынын бутун эразисини ��ката едир — СИТА-яьш raw*) гошунларынын команданы кенерал-пол-коаник Иван Фуженконун гошунлары Тачикистан шапа»р-ларянин кучатаринэ чыхарма>1аг барэда а мри тамамияа\nбу директива yjryH каляр.\nтК^шкидачилерия фикринча, республикадакы мупа-гишаларин каллинде гошунларын иштиракындан олуимасы JeHM совет карби pok6opnHjHHHH ордуну она ж одма]ая м авваллар мачбурен JepHHo J®^^MhJh\n[феларнцдан аэад eiMaJa сэ J кестарди)ини субут\n•аэи\n«дкр\neiMaJa ca'J\nКОНСТИТУСМА ГУ9УЛУШУ ГОРУНМА1АЧАГ1\nМОСКВА. ССРИ Девлот TakлYK9CИзлиjи Комитаси-ЯНН садри Вадим Вакатни Совет Консгнт>^М щуяу ropyJaH^HWpoHKH (3\nДаулыг Гарабак\nСУЛЬЭ AOfPy АДДЫМ\nСентЛбрыи 23-да Железноводск шакаривда PycHja Фсдерасн1асыньш Презндентн В. Н. JeATCim ва Газахыс-тая Презяденти Н. А. Назарб^евнн mchtbhhahJh нла Ааарба]чан ва Ерманистан ракоарларн бирке ресмн ме-лумат нмзаламышлар. Мухбирнмяа онун иштнрак етмяш A3ep6aj4aH\nяын седри, халг депутаты Араз ЭЛИЗадЭДЭН оу се надн шерк етмасини хакнш етмищдир. О демишдир.\n— Japaнмыш BaaHjJarAa Jeлтaш ва НазарбаJ€BHh ва-сит8чнлн)лндан имтина етмак, бунунла да кимин дуз. кимин öjpH! олдугуяу кечмиш ^ттнфаг во AYHja ичтимаи]-агнно чатдыр.^г имканын-дан макрум олмаг öeJyK си-JacH сакв са]ыларды. Лакин бу демак де]плдир ки, Азар-ба]чан биртарефли кузашт-ларэ кетмоли иди. Дузу, мани нума]ендэ keJ'atHHa де'-BST етмэмишдилар. Лакин халг депутаты ними сон кун-ларда бир неча дэфэ вз се-чичиларимла керушмушдум, бутун Kopanöoj чамааты майдан ган текулмэсинин, ма'-насыз иткилэрин гаршысыны алмагы тэлэб едирди. Сечи-чиларим артыг дэмиpJoлyяy бела дaJaндыpмaг азминдэ идилар. Ман онлара сез вср-днм ки, алимдан калэни еда-чэ]ам ва буна кера да езум республика Президенти AJaa Муталлибова занк етдим. Хакиш етдим ки, мани да keJ'aTa салсьшлар. Бу адды-мы атанда ону да назара алырдым ки, Борис Нккола-]евичла Jaxmu танышам в» бир-биримизи адатан баша душурук.\nЖелезиоводска калдикда мэ'лум олду ки, бирка 6ajaHaT кала казыр де^ил. Биз—Ja'HH\nЬ. Ьэсанов. Т. ГapaJeв. М. Рада 1ев, В. Баршадлы, М. 9са-дов ва май A^aз Муталдаб^ вун отарьшда идик. Калиб хабар »ердилар ки, Борис Никола]евич Муталл>1бовла керушмак иcтajиJp. Муталли-бов разылыг верди. Лелтсин кэландэ камымыз отагы тарк етмак иста]ирдик. Республика Президенти Тамерлаи ба-Зин ва маним галмагымы ла-зым билди.\nЛелтсин ба)анаты охуду ва билдирди ки, Ю—15 дагигэ-ден сч)нра керуш башлана-чаг, санвд имзаланачаг. Виз бир-биримиза бахдыг. Ма'-лум иди к», саиади бу шакилда габул етмак олмазды. Чункя онун бнр чох муддэ-\nала5>ы респ^ликанын зара-рина иди. Билдирдик ки, бу санеди ]ахшыча eJ.paHH6, таклил едиб Чаваб вера бр-ларик. Тамерлан ба]ла отаг-дан чыхыб експертлвр гру-•пунуя JaHbiHa кетдик. h. hsr санов да бизимлэ бирка кет-ди. Илк назардан сездиЗимиз шубкалар езуиу доррултду. Санадин мавгеЗимиза эидд олдуру бир дака ашкарлан-ды, Тамерлан бэЗло бирке А. Муталлибовун Занына га-Зытдыг. 'вЗренднк ки, Пре-зидентии да фиКри бизимле еЗнидир — бу чур санади\nимзаламаг олмаз.\nАртыг мушааире зальша де'ват едилмишдик. А. Муталлибов аввалчедан билдирди ки, бу санеде Азерб^чан тарофинин ирады вар ве Гара-бар лроблеми бараде муха-лифатнн фикри халгын яра-дасини, арзусуну там ифада едир. О, сезу Тамерлан бэ-За ■ верди. Т. ГараЗев бизим мввгеЗи.мизи дагиг билдирди. Лелтсинлэ НазарбаЗев тэ-аччубландилар. Карунур, бела гагиЗЗат казлемирдилар. Май геЗд етдим ки, баЗанат бизсиз казырланыб ва бу калда биз эсас дард принси-пэ нстинадан гыса бир сэна-да имза ата билэрик. Бу принсиплэр ашарыдакылар-дыр: биринчиси, аташин да-Зандырылмасы. икинчиси, ДГМВ барада габул едил-миш бутун конститусиЗаЗа зидд гэрарларын лагви. учун-чусу, бутун гулдур дасталэ-рик Гарабаг аразисиндэн чы-харылмасы, дардунчусу, ДГМВ-де гануни какимиЗЗат органларыньш бэрпасы.\nВаситэчялар таклиф етди-лэр ки, кеч бир Зера дагыл-маЗаг ва чумла-чумла, кол-ма-кэлма мети узариндэ 3®* ниден ишлаЗак. Натичада ка-мыЗа ма'лум олан матн алын-ды. )Бу матнда тарафларин компромиси 03 эксини тап-ды. Нам да асас масэладэ — Гарабаг масаласиида биэим каглылыгымыз, гулдур дэс-талэрин ДГМВ-ден чыхарыл-масыньш зерурилиЗи камыЗа мэ'лум олду.\nСакбетн |азды: Сабир ИСМАДЫЛОВ.\nБАРЫШЫГ СЭ'ДЛЭРИ АЛГЫШЛАНЫР\nВАШИНГТОН, 35 cenrja6p (СИТА-выя мухбирянден).\nБнрлашмиш Штатлар Даг-лыг Гарабар атрафында ве-зиЗЗетин динчликла низама салынмасында Борис Делтси-нин ва Нурсултан Назарба-\nЗевин васитэчилик фаали^з-Затинэ мусбэт гиЗмаг вер-мишдир. Девлат департамен-тинин расми нумаЗаядоси Р. И^учер бунунла алагадар олараг билдирмищдир ки, «Зоракылыры даЗандырмаг...\nва Даглыг Гарабаг масэлэ-синин каллина «емак етмак Золунда PycHja президент» Делтсинин ве Гаэахыстан президенти НазарбаЗевин са'Злэрини Вашингтонда ал-гышлаЗырлар».\nКУНУНЛА БЕЛа.\nАВТОБ^'СА БАСГЫН\n15 НвФвРИН 1А9АЛАНМАСЫ ИЛ0 НвТИЧдЛвНДН\nДерд республика президентинин кару-шундан сонра адамлар Дарлыг Гарабарда, о чумледэн саркед раЗонларында сакитлнзе вэ эмин-амаилыга дорру ирэлилеЗиш ола-чарыны кезлэЗирдилар. Лакин ермани силаклы дасталари фитнакарлыг таратмакда давам едирлар. Басгын вэ атышмалар ара вермир.\nСентЗабрын 25-дэ сакэр тездан Эскаран-да баш вермиш кадиса нсэ кеч бир ахлаг вэ инсанлыг елчусуна сырмыр. Иншаатчы^ лары Ардамдан иш' устуна — ХочалыЗа апаран автобусун гаршысыны бир дэстэ гадын кэсмиш, суручу машыны сахламара\nмачбур олмушдур. Ела бу дам Золун кар ики тэрэфиндэн автобуса даш ва домир парчалары Зардырылмышдыр. Бунунла ураклари соЗумаЗан гулдурлар машыны ашырмышлар. 15 нафэр мухтэлиф дэрэча-ли хасарэт алмышдыр.\nЬадиса Зерина калан Хочалы милисинин эмэедашлары да кучумлара ма'руз галмыш-лар. Милис нэфэри Эклиман АгаЗев голун\nдан зараланмышдыр. ^ СУЛТАНОВ.\n«ХГ»-яин мухбнря.\nЭСКЭРАН РАЛОНУ.\nСал|аи раЗоиуидакы «Дамаэлыг» коопаративиие такча колхоз ва соахозлар да|мл, шахси тасарруфатыида мал-rapa сахлаЗамлар да таз-таз мурачкат адмрлар, Ахы {арлм иглима уЗрунлашммш, бол суд варан имаЗми аарса, агарты сарыдан инкаранчылыг чак-мазсам. «Дамаалыг» мака бала мал-гара чннсяарн Затмшдирмр. Коопаратиамн садри Ааар-баЗчан Канд Тасарруфаты АкадаммЗасынын днссартаиты Закра Такнроааныи нса аа алми арашдырмаларыны практика нла дака сых алагаландирмак нмканы аар.\n-ф Закра Так1фам •• тах ник-лаборант 1акаиа •ш^ам* Фото ^ Нбадаауидур.\nПАРТША мулкгалэти\nХАЛГЬШ ОЛМАЛЫДЫР\nкасязлиЗи системивин дикар структурларында исгифада олуначагдыр.\nтехис конФРАНСЫ\nМОСКВА. СентЗабрын 24-да паЗтахтда ислакатлар карекаты чэрчивасиндэ РусиЗа ИслаЬятлар П»рти]асынын\nачыямышдыр. Конфрансьш ишиидв Pycaja Федер^У^ ньш мутстелиф рекионларьшдан - Москва, Санят-Пет^ вург.^рм. Сивир, Гараданиз)аны в» ^ри-мор^ад ^ Hf^piWH чох яуяа]вндв иштирак едир. яишмнамасини габул етмали ва партиЗанын те сис\nмуддатини муаЗЗенлашдирмеладир-\nлар.\nКУРМУСТАИДА ФвВГвЛ'АДЭ 103141^\nТБИЛИСИ Курчустан Милли Таклукасизлик Шу-\nпасынын республиканын халгына. дунЗа\nДеЗилир: •'^УРнуста!^ гизам давам едир. Онун магсади халгын сеч-\nдизи ^акберлиЗи ва президенти кечирн-\nПоеаилент Звиад Гамсахурдиа Али Советда кечн^\nлен мотбуат конфрансында билдирмищдир PeciSS^icN мГлли Таклукэсизлнк Шурасынын пымА всасвн онун вердиЗи ферманла сентЗабрьш 25*д\nшат 00.00-дая Тбнлисидв фввгал'ада\nSip. у»У\"и свфврбэрлик е лан олунур. Гадаеан сааты\nЛ^^м^^^шадлатлары ва идарзларинда бУР\"\" оежими кучлендирилир. Онларын мукафизеси Y^YH wiSo чакай хусуси груплар Муоачиатде геЗд едилир ки, республикада.сиЗаси viiiSSi м1;ш1№тдан кечирилан вэ кечирилмэ)ан снлаЬ-\nминеи 15 дагиге давам етмииддир. лчлв.т»?ч11'в1Г1л\n^аи адчв Курчустан пв1тахтында фовгал ад»\n1И Т^иг №лдаад»н соир. Тбилисида »я азы беш я* ^р Ьвлвк олмушдур-\nТТШМеИИСТАН -' ГОИУМЛАР КвРТШТРЛвР\nаШГАВАД. Совет Туркманистанынын в» *52^\nhSJ^Sr«w6wape яетмак учун .мувафиг да ват олмалы-дыр.\nХАЛГА МУРАЧИ0ТЛ0Р\nДУШОНВЭ. Тачикиаан демократии гуввелери иттн-Фагьшын яумвЗондэлери республика акалисини **Y^w 8т<шэли1а чагырмышлар. Бу чагырышла онлар (Ьатин ташкил етдиЗн издипамлы митинпда чыхыш ^ ^шлер. Митинг ики кундур ки, Тачикистан парлвмея-ТИНИН бииасы гаршысында flaaaiM ед1ф.\nТачикистан Республикасы Али ман НабиЗев твчик халгына мурачиат едиб ону тешош-лн олмага, агыл-камала ва 3®кдилл»3е чагырмыюдьф.\n10Т0Н С0Н0 ОРУЛ Aice...\nДАШК9НД. СентЗабрын 24-да взбеиистан па|твх-тьшда инди харичда взбакларин (туркуствнлыл-\nрын) илк беЗнмхалг кврушу башланмышдыр. Kjwn ричде ве Озбекистанда 3»шаЗ®н соЗд^ар тисали тячарот. медени эмэкдашлыг Зарадылмасынв keep\nпрезиденти И. Карммо. кору» ШУИ ачылышында чыхыш едэран соЗдашлары догма )ур-даш намина бирлашмаЗе, идеоложи фикир ш хилас олмага, туркустанлылара махсус ветанпарвор-лик ен'еналерине садиг галмага чагырмышдыр.\nКоммунист Партизасынын бурахылмасы ила алагадар онун мулкиЗЗатн Зерли Со-ветларин сэренчамьша ве-рилмишдир. Бу мулкиЗЗатин белушдурулмэси там аш-карлыг шараитиндэ апарыл-малыдыр. Чунки ба'зи бина-ларын Зеиидэн лазымсыз идареларин ихтиЗарына ке-чэчаЗи барада сез-свкбет асассыз деЗил. Лахшы олар-ды ки, камин биналарда тибб муэссисалари, такси л ва ме-даниЗЗет очаглары Зерлеш-дирилсин. Халга хидмат еден бу муассисэлэрин акс^^^яЗ Затинин вазиЗЗати сон дере-40 ачьшачаглыдыр.\nASeMAJIAH РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ СОВЕТИНИН ЧАРЫРЫЛМАСЫ ЬАГГЫНДА\nA3éPBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ СОВЕТИ СЭДРИНИН ГвРАРЫ\nОн икнячн чвтырыш A3»p6aj4BH Республикасы Али Советяянн нкннчя сесси)асы 1991-чн ил окт]абрын io-да Бакы шэкэр1шла чагырылсын.\nАв»рб«1чи1 Реецгбдшмеы А«'\nБмы ф»1мри. 25 сент]абр 1991^ ил.\nКечмиш Бакы Али Пар-THja Моктабинин Бакы Девлот Университетинин Захьш-лыгында Зерлешан Затагха-насы хеЗли вахтдыр бош-дур. Ьалбуки раЗонлардан калиб тексил алан зекмог-кеш балалары университе-тин Затагханаларында урок сыхан дарысгаллыг шараи-тиндо Зашамага. Ja да од гиЗ-матина кираЗа ев тутмага мэчбурдурлар. Ве'зи гувве-лар иса камин Затагхананын университета верилмесинэ мане олурлар.\nБу иша чавабдек олан шехсларден бир вэтеядвш кя-\nми хакнш едирем ки. инди-ки ичтимаи-сизасн просесдо-ра дузкун гиЗмат вериб агыллы герарлар гебул e'i синлер. Халг еэ алын тори во зекметн яле Заранмыш партиза мулкиЗЗетцнин есл сакиби олдугуну залныз он-да кисс еде билер ки. кемин биналарда бу дефе езко ад-ла 3«ни бурократик идарелер деЗил, кегигетен халгын ек* тиЗачы олан тибб. тексил ве мадениЗЗет очаглары Jep-лешдирилсин.\nМ. ГАСЫМОВ, ■ваденмж, М. 9. Ресудзв-де адвша ВДУ*муж ревтору.\nШБЫГ ТаДАРТКТ\nСЕНТ1АБРЫН aine ОЛАИ МО'ЛУМАТ\nJAHAbimAHT. БУ Г9Д0Р?\n«АзарбаЗчанр гезети 37-чи немре-сикдэ АзербаЗчан КоммуШ1ст Парти-Засынын невбеданкенар XXXIII гурул-та]ындан ез мухбиршшя геЗдлерини дерч етмяшдяр. ГеЗдларин муеллифи маним гурултаЗдакы чыхышымы шерк едарак Зазыр: чТофиг Рустемов гу-рултаЗдан хакиш елэди ки, кекно < Коммунист» гезетини редаксиЗа амэк-дашларына багышласынлар».\nГурултаЗда «АзербаЗчан» гезети-яин баш редактору Сабир Рустемхан-лы яте керушдуЗумден вэ чыхышымы онун да динладиЗин» куман ет-\nдиЗимдэн дедиклеримин беле сербест Зозулмасына чох тэоччублендим.\nЭслинда ман «АзорбаЗчая» яашриЗ-Затынын директорунун, «Халг газети»-нин, «Бакински рабочи», «Вышка», «Барэкат», «Бакы» ва «Баку» гаэет-ларшшн, «АзарбаЗчая коммунисти», «Аз^аЗчан гадыны», «Кирпи», «Канд кеЗаты», «Диалог» журналла-рьшын рвдакторларьшьт имзаладыгы мурачиети гурултаЗын нумаЗендале-рине чатдырмыШам. Мурачиетде кечмиш «Коммунист» нэшриЗЗатынын ^засында гэзет-иэшриЗЗат коисернн\nЗарадылмасьшын зерурилиЗиндэн да-нышылыр ве гурултаЗдан хакшп олунур ни, бу бареде республика рек-берлиЗи гаршысында месела галдыр-сын.\nБелеликла. чыхышда кекне «Коммунист» газетинден ва онун редаксиЗа емекдашларына багышланмасы хакишияден 'асер-еламэт де Зохдур. Бирча чумлалик шеркде бу гадер Заялышлыг чох деЗилми?\n��. ГГСТ9МОВ.\n1\nТертер\nИммшли\nСветлы\nНвфтчеле\nНечыгебул\nSopiereN\nАгдеы\nЗердеб\nСабмребед\nВерде\n1ШШЯ9Ж\nАтдеш\nУчер\nКурдеммр\niMBeqreep\nКе{че{\nАгсу\nАгчамдм\nКоры^\nСел|«м\nп\n* _\nЧ\n\n\n1\n!\nIli\n20499\n97.6\n25638\n94,3\n32974\n86.8\n21525\n82.8\n2289\n81.7\n78.1\n41387\n11676\n77.8\n15911\nТ7А\n43061\n75,5\n49428\n74,9\n9600\n73.8\n8849\n70,8\n5581\n69,8\n9667\n67,6\n16974\n62,9\n4287\n61.2\n2412\n60.3\n31125\n50.2\n7742\n50.1\n17316\n48.1\n2.6\n3.1 2.8\n5.1 4,5 3.8\n4.1\n2.7\n3.2 3.4 4.»\n3.0\n2.8 2.8\n4.0\n3.0 hi\n4.2\n2.0 S.8\n47.6\n37.5 69.1\n65.7\n66.8 70,9 32.4\n39.8\n65.9\n42.6 79,8\n0.8\n0,4\n76,8\n4Л\nIM\n61,6\n52.8\n62.9 51.1\n37.0\n62.3 А1.Э 40А 64*3\n56.3 *7.0 29Д\nт\nим\n0М\n97.9\n62.0\n55.0\n28.0 пм\nм\nм\n3.9\nЬ*\n5.0\n4.0\nа\n19\nАО\n«.i\nAt\nU\nАО\nЧштм:\nimi» rü\n1,1 IAS *м и\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-26-1991-p-1\/","date":"2017-03-24T00:11:30Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218187227.84\/warc\/CC-MAIN-20170322212947-00278-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3643034101,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3643034100532532, \"tuk_Cyrl_score\": 0.14921316504478455, \"kum_Cyrl_score\": 0.08605234324932098, \"tat_Cyrl_score\": 0.05394035577774048, \"kir_Cyrl_score\": 0.04804417863488197, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02530905418097973, \"sah_Cyrl_score\": 0.022196952253580093, \"krc_Cyrl_score\": 0.019696678966283798, \"crh_Cyrl_score\": 0.017291735857725143, \"udm_Cyrl_score\": 0.01652246154844761, \"uzn_Cyrl_score\": 0.01511593721807003, \"nog_Cyrl_score\": 0.013768350705504417, \"lez_Cyrl_score\": 0.010851511731743813, \"anp_Deva_score\": 0.010456074960529804}","num_words":9586,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.442,"perplexity_score":64651.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 23, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ \" СЕНТ1АЫ» «и-*ил\nБОРЧ АЛМЫШЫГ,\nrAJTAPAT\nN8 182\n(Эввэли 1-чи сэЬифэдэ)\nолмаЗан вэ мухтэлиф сэбэб-лэрдэн тэнЬа JaiuajaH адам-ларын дэгиг с^аЬысыны ту-таг. Гачгынларын Ьесабы-на онларын са\/ы xeJли ар-тыб. Белэлэринэ хидмэт ет-мэк учун 40 эрази мэркэзи (1987-чи илэ гэдэр онларын cajbi 2 иди). 169 белмэ Зарат-мышыг. 10 интернат вар. Ланин бу чох аздыр...\nБэЛи. 16 минлэ MyrajHca* дэ. элбэттэ, аздыр. Ачы да олса е'тираф етмэлиЗик ни, кэнчлиЗини, кучуну, бачары-гыны ел, Вэтэн Золунда хэрч-лэЗиб гуртаран гочалары пен* cHja умидинэ бурахыб ез иши-мизин далынча кедирик.\nС. Иманова:\n— Милли адэтлэримизи унутмушуг. Гэдимдэ кимсэ-сиз адамлар, саЬибсиз аилэ-лэр шэнликлэрин илк гонагы оларды. МэЬсул белкусундэ биринчи онлара naj ajpbinap-ды. hap кэнддэ бир вэ Ja ики белэси варды. Ьамы да онун rajFbicbiHbi чэкэрди. Амма нллэр кечдикчэ унудулду бунлар. ЕЬтиЗач ичиндэ бо-гуланлара flajar олмаг эвэзи-нэ чох вахт онлары лагеЗдчэ-синэ «бэхтсиз гоча» адлан-дырырыг.\nБу да Ьэгигэтдир. Бэс ни-ja фикирлэшмирик кн. бу «бэхтсиз гочаларын» биз «бэхтэвэр ушаглары» гоча-ланда ним олачагыг? Сон за-манлар телевизиЗада, радиола. мэтбуат сэЬифэлэриндэ эксини тапан «Зардым»лар догруданмы кезал адэтлэ)эи-мизэ гаЗытмагымызын реал ифадэсидир? Балка дэ елэ-дир. Амма Сосиал Тэ'минат НазирлиЗинин эмэкдашлары бу фикирдэ деЗиллэр. Назирин муавини Р. Эмнраслано-■а:\n— О гочалар чаванлыгы-ны, сагламлыгыны бу халга, Вэтанэ гурбан веранда Ьеч езлэрини реклам етмирдилэр. Бу кун дэ диллэринэ кэтир-мирлар. Мэн «Зардым» се-зундэ бир тэЬгир flyJypaM. Кермушэм кн. еЬтиЗачы олан о кимсэлэр бу сездэн сыхы-лыб эзаб чэкирлэр. Эслиндэ биз онларын гаршысында бор-чумузу JepHHa Зетиририк. 0зу да Ьэлэ ки, дуз-эмэлли jox. Онлара ла1иг олдугларындан чох аз хидмэт едкрик. Рек\nлам елэмэк,\nчар чэкмэк исэ елэдидомизи Jepa вурур, Ьечэ ендирир.\nКим неча душунур, ез иши-дир. Мэн назир муавининин фикри ила там шарикам. Экэр xejpHjja4H Ьачы Зejнaлaбдин ТагыЗев еЬтиЗачы оланларын гапысына, вэу билмэсин деЗэ (бирдэн хэчалэт чэкэр) кеча, кизлнчэ бир Taj бугда rojyp-дуса вэ буну сирр кими сах-лаЗырдыса, HHja нумунэни он дан кетурмурук? Авропа-дан, Америкадан кетурурун (тээссуф ки, онлар да бу са-Ьэдэ биздэн ирэлидэдирлэр)?\nЭслиндэ «Лашлы нэсил» кунунун кечирилмэси дэ ин-санлара бу фикирлэри ашы-ламаг, ©з борчларыны Задла-рына салмагдыр. Онсуз да rajFbija, KeMaJa ehTHjanbi оланларын аз-чох девлэт тэ -минаты вар. Интернат евлэр, эрази мэркаэлэри, хусуси Je-мэкханалар онлара хидмэт едир. Бела ¿ерлэрдэ имкан дахилиндэ пулсуз исти je-мэклэ. дава-дарманла, Зата-чагла тэ'мин олунур. hap чур rajFbi ила овунурлар. Амма бу азды, чох азды. Онлар бизим hap биримиздэн rajFbi вэ диггэт кермэлидирлэр,* инанмалыдырлар ки. унудул-маЗыблар. Сезла jox, JeHa да гаЗгымызла дeмэлиJик: чох\nсат олун ки, бачардыгынызы елэмисиниз, индисэ биз еди-рик, бу, борчумуздур.\nТагриби Ьесабламалара ке-рэ республикамызда jambi jy-зу адламыш 1.500 нэфэр адам вар. Е'тираф едэк ки. онлар халгымызын ан rnj-мэтли хэзинэсидир, чанлы та-рихиди аглы, нуру, камалы-дыр. Бас HHja индиЗэ кими онлар Ьаггында душунулмэ-Зиб. Лахшы олмазмы Зашы Зузу адламыш о нурлу. ба-балар, ипэк наналэр Ьаггын-да бир Ьекумэт гэрары олаЗ-ды. пер на Jaxujbi оларды...\nРеспубликамызын hap je-риндэ тэнЬа гочалара rajFbi ejHH чур тэшкил oлyнмaJыб. Бэрда вэ Шамахыда, Товуз вэ Ланкэранда бу мэсэла ез Ьэллини тапыб. Лахшы оларды ки, башга pajoнлap да бе-лэлэриндэн нумунэ кетурэЗ-ди. Бакыда олдугу кими, республикамызын при шэЬэрлэ-риндэ ehTHjanbi олан гочалар учун jeмэкxaнaлap ачылаЗды. Мэсэлэн, Бэрдэдэ Ьачы Ра-\nмазанын рэЬбэрлиЗи илэ ве-теранлар шурасы, сосиал тэ-минат ше'бэси, элиллар че-миjjэти бирка ишлэ)ирлэр. Она керэ дэ бурада еЬтиЗа-чы олан гочалара нумунэви хидмэт ^ранмышдыр.\nС. Иманова:\n— Ма'лумдур ки, индики пeнcиJaлap минимум талэба-ты едэЗэ билмир. Она керэ да тэклиф едирик ки, тэнЬа вэ кимсэсиз гочалар бутун деркилардэн азад олунсун-лар. Дэрманлар гыт вэ ба-Ьа олдугу учун е1шфчы оланлара пулсуз верилсин (бу, бир сыра раЗонларда Ьэллини тапыб), имканлы адамлар ва тэшкилатлар бела адамларь» ЬимаЗэЗэ кетур-сунлар... 0зу да бунлар Ьэ-мин гочаларын Зашадыглары эразинин ичра апаратлары тарэфиндэн ЬэЗата кечирил-син. Канд Зерлэринда исэ бу иш бирбаша канд Совет-лэринин сэлаЬиЗЗэтинэ дахил-дир.\nДаЬа бир мэсэлэни геЗд етмэк истэЗирэм: бу кун\nдушман тэчавузунэ мэ'руз галан кэндлэримизин марда-нэ даЗанмасында гочаларын эвазсиз ролу вар. Торпагы-на, дашына баглы бу адамлар ев-еш^ини, очагыны тарк етмэкдэнеа, ©луму устун туту рл ар. Онларын песабына да кэнд�� 11еч ким тарк ет-мир, душманла гэЬрэманча-сына деЗушур вэ ЗашаЗыр.\nБиз октЗабрын 1-дэ кечи-4 рилэчэк тэдбирлардэн кениш сеЬбэт ачмырыг. Нала она бир неча кун вар. Ьамин кун эрафэсинда гоча вэ элиллар учун интернат евлэрдэ, пан-сионатларда. пенси)ачылара сосиал хидмэт узрэ эрази мэрказлэринда муйарибэ вэ эмэк ветеранлары, айыл гач-гынлар вэ тэнЬа вэтэндашла-рын иштиракы ила бир сыра мэдэни-кутлэви тадбирлэр кечирилэчэк. Биз да Ьамин тэдбирлэри кениш ишыглан-дырачагыг. Анчаг инди се-зумуз имканлы адамлара, идарэ вэ тэшкилатлара, бир-ликлэрэ, Зерли Ьакими)3эт органларынадыр: калин бир-ликдэ Зашлы нэслин гаршысында борчумузу Зеринэ Зети-рак. Ела октЗабрын 1-дэн бу вэзифэни кундэлик ишимизэ дахил едэк. Борч алмышыг, гаЗтараг!\nВаЬид ИМАНОВ, «Ха л г гэзетн»ннн мухбири.\nПАРЛАМЕНТЛЭР ЭМ8КДАШЛЫГ ЕТМЭЛИДИР\nД\nХабер ■ерилди)и кими, сенфбрын 15 — 16-да Гыргыэыстанын па|тахты Бишкек шеНеринде МДь узву олан елкэлерии парламентлерарасы мэчлиси-нии биринчи умУми ичласы кечирилмишдир. Республикамызын парламент нума^иде НеГети орадэ мушаНидечи кими иштирак етмишдир. Мухбиримиз нума|эндэ Не|'етинин рэНбэри, Милли Мечлисин гач-гынларла иш ве харичде ¡аша|ан со|дашларла ела-гэлэр узре даими комисси|асынын сэдри Вагиф ГАСЫМОВА бир нече суалла мурачиэт етмишдир.\n— МДЬ уаву олан елкаларин парламеитларарасы мачлнси-иим |арадылмасыиа неча 6а-хырсыиыа!\n— Нала бу илин аввалинда Минскдэ МДБ алкалари али соватлари нума]андвлэринмн эмали карушумда мушаКидами кими иштирак адаркан Руси-3« ва Баларус парламеитлари уэвларинин бу барада ирали сурдуклэри фикрэ а'тиравы-мыэы билдирмишдик. Али соватларин садрлэринин фав-ралда Москвада, мартда иса Алма-Атада качирилмиш мэс. лаНат карушлдринда да бала мачлисии ]арадылмасы алв). Нина чыхыш атдик. Ьааырлан. мыш санэди имэаламагдан УкраЗиа, Молдова ва Туркменистан нумаЗэидэлари да им-тина етдилер. Бутун бунлара бахмаЗараг, чохлугун ирадаси ила Ьамин гурум Зарадылды.\nМэчлисии Бишкакдэ качири. лаи илк ичласында мушаЬида-чи кими иштирак атдик. Ону деЗим ки, бу, информасиЗа алдэ етмэк бахымындан чох фаЗдалы олду «а давлатлар-арасы муиасибэтлардэ карак олачагдыр. дан билдирдик ки, акар Даг-лыг Гарабат масаласи кунда-лиЗа салынса, бив ичласда иштирак атмаЗачаЗик.\nбиээ Эввалчэ-\nХабэр-\nдарлыгымыз аэ та'сирини кас-тарди. Ичласда Тачикистан ■а Абхазка Ьадисэларинэ тохунулса да, Гарабаг масэла-синдэн саз душмади.\nЧыхышымда давлатларарасы мунасибэтларин инкишаф ат-дирилмэсинин ва парламант-лар арасыида икмтарафли, алэча да чохтарафли алагэ-лар Зарадылмасынын вачиб-лиЗини гаЗд етмеклэ бэра-бар, комиссиЗалар савииасин. да емэкдашлыгын аНамиЗЗа-тиндан да данышдым. Jвкyн санэди имзвланаркэн республика Али Совтинин свдри Иса Гвмбарэвун мачлис узву олан МДБ алкаларинин нумаЗандэ ЬеЗ'атлэрина мурачиатини оху-дум. Мурачиэт самими гар-шыланд»!. Мэтбуат конфран-сында республикамызын мав. ге]ини изаЬ едэрак дадим ки, АзэрбаЗчанын МДБнэ дахил олуб-олмаЗачагыны ан. чаг Милли Мачяисимиз Ьэлл еда билар вэ АзэрбаЗчанын МДБ-За кирэчэЗи Ьаггында бэ'эи информасиЗа васиталэ-ринин, масалэн, «Вести» прог. рамынын вардиЗи ма'луматын Ьеч бир асасы Зохдур.\n— Гыргызыстан па|тахтында даЬа Нансы керушларнннз олду! УмумнЦатле, Ьазырда бу турк распубпнкасында сосиал. игтисади вазиЦат иачадир!\n— Бишкакдэ кечмиш ССРИ. нин аразисинда Зарадылмыш мустагил турк давлатлари ила парламвнтлврврасы мубадила. лер барада гыргызыстанлы ЬэмкарларымызлаимЛатлар протоколу ммзаявдыг. Гыр-рыэыстанда 20 мин аэарба|-чанлы, АзарбаЗчандв иса xaj* ли гыргыз Зашадыгыны навара алараг, Гыргызыстан —\nАзэрбаЗчан аэ Азарба}чан — Гыррызыстан мадэни влага чамиЗЗатлари }арадылмасы\nЬаггында илкин рвзылыг алда атдик. Гыргызыстандв Зарвдыл-мыш АзэрбвЗчвнлылвр Ассо-сиасиЗасынын гвЗдэ влынмвсы да аламвтдер Ьадиса олду. AccocMacnjaja рвЬбарлик вдан соЗдашларымыз алканин ич-тимаи.сиЗаси ЬвЗатында вЬв-MHjjaTflH рол оЗндЗырлар. Уму-MHjjaTfla исэ Гыргызыстандв ЗвшаЗан азарбаЗчанлыларын Ьэртарафли rajfbija вЬтиЗвчы вардыр.\nКечмиш ССРИ-нин бутун рес-публикаларында олдугу кими, инди Гыргызыстанда да eaatij-jaT, хусусила дэ сосиал-игти-сади шэраит агырдыр. EjHH пешэлэрдэн олан адамлар биздэкиндэн 1,5 — 2 дафа аз мааш алырлар. Бензинин бир литри 25 рубле сатылыр. Ча-рэк дэ ала о гиЗматадир. Бизим базарларда орадакындан демак олар ки, ики дефэ у чу з луг дур. Элбатта, даглыг елка олан Гыргызыстанын по-тансиалыны АээрбаЗчанынкы илэ Myrajwca етмэк олмаэ. Ла-кин биз да»табии сарзатла-римиздэн, хаммал манбаларин-дан, умумийатле, республика-нын потенсиалындан семерали истифада етмалиЗик.\nИсма|ыл ИСМА1ЫЛОВ, Аааринформуи мухбири.\nХЭБЭРЛЭР\nШЭЬЭРИН АЛТЫНДА\nнефт колу\nЭли БаЗрамлы шеЬарииии са-кинлари белка де билмирлар ки, нафт келуиуи устунда ке-зирлар. Кеологлерыи бу ба-рада мулаЬизаларини буруг устасы Солтаи Иашымовун бри. гадасынын узвлари дагиглаш* дирмишлар. Бригаданын газ. дыгы ryjy маЬсулдар гатыи дер-дуниу Ьориэонтуида куклу фонтан аурмушдур. . Ьашга бир ryjy иса Ьамин |втегда Заддинчи Ьоризонтуи нафтли олдугу ну субут етмишдир. Ьазырда jenn саЬеде уч нефт ryjyey ишп.)ир. Шир..н Н.фт ■а Гезчыхарма Идарэсмнин ченлерииа куиде jye тона |а-хын Заначаг вурулур\/\nМутехессислерин ФИКРИ^Л шеЬерии алтыидакы |атаг 2500 — 3500 метр деринликде jep. лешир ве зеикин нафт ептн-атына маликдир. Ьазырда бу еЬтиЗатлар еЗренилир ве Ьемин магсадла даЬа 24 ryjy газыл-\nмасы лаЗнЬалашднрилмишднр.\nЭли БаЗрамлы Газма Идара-сннин баш каологу Имей ЭлнЗаа мухбнримиза дамишднр ки, бу ryjyflap шаЬара Ьач бир sHjan вурмадан газылачагдыр. Онлар Кур чдЗынын се г еа-жлиндан ва шеЬарин шнмал тиссасиндан манли газма усу-лу ила ЗашаЗыш мантагаснннн алтына тушланачагдыр.\nТАХЫЛ АЛМЫШЛАР\nС.бир.6.д р.|онунд. ист.Ь-сал едилан 51 мин тон та-хылын 25 мин тона гадарй аЬалиЗа сатылмышдыр. ^ Ьатта pajoHyH будчадан малиЗдалаш-дирилан ташкилатларында ча-лышан ишчиларин да Ьар би-рине сатыш учун 500 кило-грамдан бир тона кими тахыл аЗрылмышдыр. Тахыл чамеата ан учуз гиЗмата — 2 «а 2,5 рубле сатылмышдыр.\nЭСКЭР\nаилэлэринэ кемэк\nНефтчале pajoHynyH мард огул ва гызлары Милли Орду даЗушчулари сырасында Гарабаг торпагларынын аэгын душмандан тамизланмасинда сарЬад балкалэринин муда-фиа олунмасында мардликла иштирак адирлар. Бу даЗуш-чуларии аилэлэриие pajonfla Ьамы 6ajyK гаЗгы ила jaHa-шыр. !усиф Гасымов ады-на колхозун узвлари 30 аскар аиласини ЬимадаЗа катурмуш лар. Бу аилаларе hap aj пул мухтэлиф эрзаг маЬсуллары верилир. ЬаЗатЗаны тесэрру-фатларын мал-гараеы учун Зам ajpunkip.\n«Аран» мустагил ииформаси Ja меркези.\n6. Агчабадидэ сакитликдир\nАг дам дан АгчабэдиЗэ ке-дэркэн мутлэг Ьиндарх кэн-диндэн кечир, Ьэр дэфэ дэ Золун наЬамварлыгындан эсэ-билэшмэли олурдуг: jajAa то-занагдан, паЗыз-гыш аЗларын-да зыг-палчыгдан. . Бу дэфэ кэндэ чатанда кезлэрнмизэ инанмадыг. СаЬмана салын-масы узун иллэр Ьеч кэсин Задына душмэЗэн бу кэлэ-к©-тур Зола асфалт дешэнмиш.\nЗонумуэда валидеЗнлэриня муЬарибэдэ итирмиш 70-э гэ* дэр ушат вар. Онларын ha-мысы ЬамилиЗимиз алтында-дыр.\nБутун бунлар эсасэн соск-ал саЬэдэ керулэн тэдбирлэр* дир. Агчабэди исэ илк нев-бэдэ республикамызын эн ицж кэнд тэсэрруфаты раЗонла* рындандыр. Давам етмэкдэ олан муЬарибэ бу зэнкин тор-\nЬамарланмышды. Jaxшы эла- нрчп тэ'сио кестэоио? истэмэз волЗунтаризмэ,\nмот ^ми гобул етдик буну. ^»Гр8л\"ХшЕ Х^еГбиТ\"\nдеЗуш меЗданларындан узаг-\nгэбул етдик буну\nЬэгнгэтэн АгчабэдиЗэ чатанда хеЗли урэкачан Зени-лик ешитдик: рабитэ хидмэ-ти Захшылашмыш, сакинлэр учун 1000 Зени телефон нем-рэси алынмышдыр. Бирбаша шэЬэрлэрарасы телефон ра-битэси учун коду олмаЗан je-канэ pajoH иди Агчабэди. Бу чатышмазлыг да арадан гал-дырылыб. PajoH чамааты-нын су сарыдан корлуг чэк-мэсинэ дэ тезликлэ сон rojy-лачаг. Бу мэгсэдлэ тикилэн «у анбары JaxbrH вахтларда '*адэЗэ верилэчэк. Адам-сеЬбэт заманы ешит-диклэримиздэн даЬа фэрэЬ-лиси илин эввэлиндэн хаотик вэзиЗЗэтдэ олан ичтимаи-cHja* си муЬитин тэдричэн сабит-лэшмэси барэдэ сезлэр олду.\nИчра haKHMHjJaTHHHH баш-чысы МэЬэррэм ГулиЗев дэ сеЬбэтэ раЗонда адамларын рифаЬыны Захшылашдырмаг мэгсэдилэ керулмуш ишлэр-дэн башлады:\n— Индики мурэкнэб шэ-раитдэ hop бир pah6op ишчи-нин ©JyHa билэчэЗи чэЙэт ча-маатын кузэранынын Захшы-лашдырылмасыдыр. Республикамызын hap Зериндэ олдугу кими. Агчабадидэ дэ эрзаг гытлыгындан «стифадэ едэрэк варланмаг истэЗэнлэр аз деЗил. Бунун гаршысыны алмаг учун Ьэфтэдэ бир дэфэ Зармарка тэшкил едирик. PajoH чамаатына сатылан эт, картоф, соган, тэзэ балыг, пендир вэ дикэр мэЬсулла-рын гиЗмэти базардакындан хеЗли учуз олур.\nРаЗонумуз 33 километр мэсафэдэ муЬарибэ золагын-дадыр. Эмираллар кэнди ha-лэ дэ Хочавэнд раЗонунда чэмлэшэн ермэни зараглыла-ры илэ мубаризэни давам ет-дирир. ��уЬарибэдэ Ьэлак оланларын хатирэсйни эбэди-лэшдирмэк учун шэЬидлэр хиЗабанынын тикинтисинэ башламышыг. Ьазырда ра-\nдыр ве индиЗэдэк ракет, топ, мэрмн кермэЗиб. Эввэлчэ рэ-гэмлэрлэ таныш олдуг. Ке-чэн илин мувафиг дввру иле мугаЗисэдэ тэсэрруфатларда гарамал 1.447 баш, roJyH 5.671 баш, гуш 5.252 баш азалмышдыр. Эт истеЬсалы 224, суд 5.252, Зун 50 тон. Зумурта 52 мин эдэд кэсир-дэдир. Экэр бу рэгэмлэр hep haHCbi бир пул ваЬиди илэ ифадэ едилэрсэ раЗонун игти-садиЗЗатынын нэ вэзиЗЗэтдэ олдугу аЗдынлашар. Агчабэди игтисадиЗЗатынын илдэн-илэ керилэдиЗи JexaHa pajón деЗил. Ьазырда АзэрбаЗчанын демэк олар ки, бутун ра-Зонларында бела bo3hJJ9T Ja-ранмышдыр. Ьэр Зердэ дэ буну эн чох республиканын муЬарибэ шэраитиндэ Заша-масы илэ изаЬ едирлэр, Jla-кин догруданмы тэсэрруфат-ларын ехэрчэнк» Зеришинэ дэ муЬарибэ куНаЬкардыр? Ьамыны марагландыран бу суаллара чаваб алмаг учун раЗонун бир чох тэсэрруфат-ларыны кэздик, тэчрубэли мутэхэссислэрлэ сеЬбэт етдик. Чумшуд ШыхэлиЗев тэ-сэрруфатда Зени адам деЗил, зэнкин тэчрубэси вар. Кэнд тэсэрруфатынын керилиЗини белэ H3ah етди:\n— МуЬарибэ чохлары учун Залныз бэЬанэдир. Чунки тэ-сэрруфатларын чох аз гисми билаваситэ муЬарибэ зона* сындадыр. Бэс Гарабагдан хеЗли узагда Зерлэшэн pajOH-ларымызда нэ учун ejHH вэ-3HjJaT мушаЬидэ олунур? Мэнчэ. бунун сэбэбини тама-милэ башга истигамэтдэ ах-тармаг лазымдыр. Мэсэлэн, илк невбэдэ тэсэрруфат му-насибэтлэри позулмушдур: хусуси тэсэрруфатларын арт-масы нэтичэсиндэ ичтимаи тэсэрруфатлар истэр-истэмэз керилэмэлидир. Ьэм дэ бу просес лэнк кетдиЗинэ керэ\nбашга тэзаЪурлэр дэ меЗда* на чыхыр: ичтимаи тэсэрру-фатын тэдричэн дагылдыгы-ны кврэн бэ'зи адамлар онун эмлакыны элиэЗриликле мэ-нимсэмэЗэ чалышыр. Белэло-ри эминднрлэр ки, гуввэдэ олан ганунчулуг олмадыгына керэ лаЗигли чэза алмаЗачаг-лар. Устэлик, сиЗаси возиЗЗэ-тин геЗри-сабнтлиЗи, тэлэб-\nкарлыгын олмамасы истэр-\n. ез.\nчыха-дэгиг ишлэ-нилмиш планын олмамасы. республиканын спесификасы. нын нэзэрэ алынмамасы. мэн деЗэрдим ки, анархиЗа шэ-раити АзэрбаЗчанда торпаг нслаЬатынын мувэффэгиЗЗэт-лэ кечирилмэсинэ чидди эн-кэллэрдир. Белэ бир вэзиЗ-' Зэтдэн Зеканэ чыхыш Золуну мэн бир формалы тэсэрруфат системинэ кечмэкдэ кв-\nрурэм. Лалныз бу Золла душ-дуЗумуз агыр игтисади чэтин-ликлэрдэн Заха гуртара бит лэрик. Бир дэ ки. тэсэрру* фатын Ьансы формасы олур-са-олсун, Зуксэк кестэричилэр газанмаг учун ихтисаслы кадрлара, хусусилэ рэЬбэр кадрлара еЬтиЗач бвЗукдур. Башчылыг етдиЗим Сабир адына колхоз бу ил тахыл-чылыг саЬэсиндэ нисбэтэн Захшы нэтичэлэр квстэрир. Биз буна, эсасэн, кичик сортларын Зетишдирилмэси саЬэсиндэ наил олмушуг. Бу Золла тэсэрруфатымыз 10 милЗон рубла Захын кэлир эл-дэ едиб. Ьэр Ьектардан 56.3 сентнер мэЬсул топлаЗа бил-мишик. Инди исэ памбыг Зы-гымынын гызгын чагыдыр. Бу ил 620 Ьектар экин саЬэ-миз вар. Фикримчэ 1.800 тон мо11сул топлаЗачагыг, Мэни нараЬат едэн д��Ьа бир проблем- колхозчуларын эмэк Ьаг-гынын едэнилмэсидир. 0тэн ил памбыгын Ьэр килограмм 2 рублдан алынмышдыр. Илин сонунадэк бу.рэгэм 18 рубла чатырды. Ланин кол-хозчулара эмэк Ьаггы Ьеч 2 рублдан да верилмэмишдир. АЗдындыр ки, мадди марагы олмаЗан колхоз ишчисинин эли ишдэн соЗуЗачаг. Кэнд тэсэрруфаты техникасынын гиЗмэти етэн иллэрлэ муга-Зисэдэ мин дэфэ артыб. Тэ-бии суал меЗдана чыхыр: бу гэдэр вэсаити Ьарадан вэ не-чэ алаг? Бах Ьазырда тэсэр-руфатларымызда мушаЬидэ\nолунан ачыначаглы вэзнЗЗэт бутун бу реаллыгларын мэв-тиги нэтичэсидир.\nЭмэкдар игтисадчы, Шых-эли Гурбанов адына колхозун сэдри Чэлал Хэлилов да Ьэмкарынын мулаЬизэлэри илэ разылашды. Мараглы-дыр ки, бу тэсэрруфатда памбыг Зыгымы эн'энэЗэ керэ Залныз машынла апарылыр. Бу ил 520 Ьектарлыг памбыг саЬэсиндэн 1500 тон мэЬсул Зыгылмасы нэзэрдэ тутулуб. Колхозун тахылчылыг caha-синдэ кестэричилэрн дэ пис олмаЗыб. Ьэр Ьектардан 43.4 сентнер бугда алынмышдыр ки, бу да етэн иллэ MyrajH-сэдэ хеЗли чохдур. Девлэтэ 197 тон артыг тахыл сатылмышдыр.\nРаЗонда ceh6aT етдиЗимиз\nтэсэрруфат адамларынын эк-capHjjaTH МеЬраблы колхо-зунда элдэ олунан Зуксэк нэ-тичэлэрдэн дэ данышырды. Тэсэрруфатын рэЬбэри Jycнф-эли Мэммэдовла бу барэдэ свЬбэт едэндэ билдирдн ки, эсас Зенилик шэкэр чугунду-ру истеЬсалы илэ баглыдыр. Чэми 5 Ьектар саЬэдэ шэкэр чугундуру экилмишдир Мэг-сэд республикамызда шэкэр истеИсалыны артырмагдыр. ДаЬа бир Зенилик гаргыдалы саЬэлэринин артырылмасы-дыр. Ьамин саЬэлэрдэн 50 тон мэЬсул квтурулмушдур. Тахылчылыг вэ памбыгчылыг саЬэлэриндэ вэзиЗЗэт де Ьэлэ-лик гэнаэтбэхшдир.\nБиз Агчабэдинин нисбэтэн габагчыл тэсэрруфатларын-да олдуг. Мэгсэдимиз республиканын белэ мурэккэб ич-тимаи-сиЗаси шэраитиндэ иг-тисадиЗЗаты Зуксэлтмэк учун Ьансы Золлар олдугуну ej-рэнмэк иди. ДеЗилэнлэрдэн а)дын олду ки, бунун учун Зеканэ чыхыш Золу бир формалы тэсэрруфатлар JapaT-магдыр. Инди Ьэр ¿ердэ кэнд-ли фермер тэсэрруфатларына 6eJyK устунлук верилир. Буна hen бир тэсэрруфат ада-мы е'тираз етмир. Ланин Ьэ-мин тэсэрруфатлара чидди нэзарэт эсас шэртдир. Хусусилэ дэ муЬарибэ вэзиЗЗэтин-дэ ЗашаЗан республикамыз учун.\n31фддин СУЛТАНОВ.\nСалар АСЛАНОВ.\n«Халг гэзетнгяин иухбир-\nлэри.\nАГЧАБЭДИ\nдогма лурд кэсрати\nСуручу Аслан Мэммэдов дагларын зирвэсини кестэ-зиб дели:\n— Дидэркин кэчлер ора-да гэрар тутур.\nО Зерлэри думан, чен бу-румушду. Бэлэдчимиз ypajH-миздэн кечэнлэри охуЗурмуш кими элавэ етди: НараЬат\nолмаЗын, Загышлы Ьава деЗил. Думанын да ез кезэлли-Зи вар.\n...Нурэвуд кэндинин эра-зисиндэ гызыл сачаглы бугда зэмилэри кез охшаЗырды. СентЗабр ajbi олса да «АзэрбаЗчан» колхозун да тахыл би-чининин гызгын чагыдыр. Са-Ьэлэрдэки гэлэбэлик бизи чэкди. Ajar сахладыг. Ьамар Зерлэри комбаЗнла, Зал-JaMa-чы орагла бичирдилэр. Гыз-кэлинлэр дэрз баглаЗырды. СаЬэЗэ илк гэдэм гоЗанын гаршысында сунбул тутуб хэ-лэт истэЗирдилэр.\nБиз кэнддэн аЗрыланда б��-Загкы думан-чэн пэрэн-пэрэн олуб чекэклэрэ енирди. Ьэр тэрэф anaJflbiH, овуч ичи кими керунурду. Ьараданса Ьэзин тутэк сэси кэлирди. Сурулэр белук-белук дагларын этэЗинэ сэпэлэнмишди. Даг чыгырында «АзэрбаЗчан» колхозу Ьэмкарлар ит-тифагы тэшкилатынын сэдри Акиф ЗулфиЗевлэ керушдук. Фузули раЗонунун «А раз»\nколхозунун ЬеЗвандарларына эрзаг апарырды.\nГызмар кунэшин тэ'сири азалмаса да Зэрдэбэрэ кэндинин дагларында со]уг иди. Лол Золдашымыз За]лаг эт-риндэн мэст олмушду. Нэ гэдэр гуррэлэнсэ дэ езуну элэ ала билмирди. Сэси титрэ-Зирди. Элачы кэсилиб голу-нун устунэ атдыгы пенчэЗи кеЗди. Енишдэн лачынлы Ье]вандарларын алачыгы керунурду. Гаршымыза чыхан ики кэнчлэ эл тутуб керушдук. М. ЭзизбэЗов адына совхозу н чобаны РэЬман Рустэмов езуну вэ Занындакы кэн-чи тэгдим етди: Фанг Муса-Зев атасына кемэк едир. — дед и.\nТэбиэтлэ унсиЗЗэт багла-Зан бу аилэлэр вахтын да гэдрини Захшы билирлэр. Ьэ-рэ бир ишдэн Запышмышды. Сона хала чораб тохуЗурду. СурэЗЗа бачы ушага дешэк-чэ сырыЗырды. Чимназ Му-саЗева самовара кез салыр-ды... Сез-сеЬбэтэ гоншу ча-дырдан да кэлдилэр. Агбир-чэк Кулкэз ана:\n— Гаданызы алым! Хош кэ-либ, сэфа кэтирибсиз, — деди. — Суфрэмиздэн черэк кэсмэмиш сизи Ьеч Ьара бу-рахан деЗилэм... ГаЗгылары илэ марагландыг. Лачынын МалыбэЗ кэнд мэктэбинин 6-чы синиф шакирди Анар\nЭсэдов синиф Золдашлары учун гэрибсэЗирди. Сона ха-ланын керпэ нэвэси Туркана соЗугламышды. Лерикли Ьэ-кимлэрин муаличэсиндэн сон-ра ушагын вэзиЗЗэти Jaxuibi-лашмышды... Кулкэз ананын урэЗи долу иди.\n— AyHja хали flejmi, —■ деди. — нэ Захшы ки. Талыш даглары вармыш. Мувэггэти дэ олса нискилимиз, гэм-гус-сэмиз азалыб, керпэлэримиз топ-туфэнк сэсинэ диксин* мир... Бу дагларын raJrWKem адамларындан чох разыЗыг...\n«Азэрба]чан» колхозунун сэдри ШаЬмирзэ ТагыЗев ра Зон автомобил муфэттиши, полис капитаны ЬусеЗнбаба ИбраЬимовла обалары кэзир-дилэр. СеЬбэт эснасында Ш. ТагьОев билдирдн ки, гаЗнар негтэлэрдэн. ЗаЗлагларымыза 24 мин баш гоЗун вэ хеЗли шэхси мал-гара кэтирилиб. Агдэрэ, Фузули вэ Лачын pajoHларындан 40 ЬеЗвандар аилэси бурада мэскэн салыб. Онлар мухтэлиф тэсэрруфатлара тэЬким олунуб. Тэкчэ Зэрдэбэрэ кэнди эразисиндэ 9 чобан аилэси мэскунлашыб Сэдр ону да деди ки, кечлэ-рин аран р^Зонлара — гыш лаглара кечурулмэсинэ дэ Ьэр чур кемэк кестэрилэчэк Исаг ЭMЭHУЛЛAJEB> «Халг газета»нии мухбири ЛЕРИК.\n\"Хазар\" иниилисдилли мутзхассислар ЬазырлаЗыр\nБАКЫ, 21 еамт)абр (Ааармм. формуй мухбири). C«HTje6pWH 20-да Бакыда ачылмыш «Хазар» Униаарситети азунун тазликла ан баЬалы аа нуфуз-лу ва Ьар шеЗдан аввал ели-тар ели таЬсил муессисесине чеарилеча|ини ва'д адир.\nБурада факултасиндаи асы-лы олмаЗараг икииии курс-дан башлаЗараг бутун фан. ларии тадриси Гарбин ва АБШ-ын аи Захшы умиаерси. тетлеринин методикасы «а програмлары есасыида апа-рылачагдыр. Ьамин али таЬсил мактабларинин, Ьабела РуснЗанын али мактабларинин муаллимл��ри ила «Хеэер»им талабаларииа муЬазира оху-маг барада мугааилалар баг-ламмышдыр.\n«Хаэар»ии ректору а» 6а-ииси, физика-риЗазиЗЗат алм-лори доктору, профессор Ьам-лот Исаханлы униаорситатии Зарадылмасынын зарурилиЗиии бала изаЬ адир:\n— АзербаЗчаиыи хариаи ал. каларла бирбаша алагалар Заратмасы аа оиларла амэк-\nдашлыг етмеси, Ьабела Ьамин алкаларда сафирликларими-зин, нумаЗаидаликлариммзии, муассисаларимизин ачылма-сы, Ьамин доалатларин бу чур ташкилатларыиыи республикамызда Зарадылмасы мух-талиф профилли иикилисдил-\nли мутахассисларин Ьазыр. ланмасыны каскин бир тапаб кими гаршымыза гоЗмушдур. «Хазар» маЬз бала мутахас-сислар Ьаэырламага башла. мышдыр.\nУниаарситатда таЬсил алма. гыи Aajapn чари гиЗматлара\nасасаи илдэ 40 мин ташкил BTAMja назара\nнарса, артыг индидеи уии.\nварситатин иалачак аэ ®са-сан Ьазыркы талабаларинми кимлэрдаи ибарат олачагы. ны тахмин етмек мумкун-\nмаив1 дур. Униаарситатии MJU |в-\nалы- римдан 7-си азте'минатлы\nаилалардаи олан, хусусила иста'дадлы абитуриЗаитлар учуй иазарда тутулмушдур. Онлар «Хазар»да пулсуз таЬсил алачаглар.\nХЕМРХАМЫГ\nУзуи муддат иди ки, вали-да]илари балача ФарЬады республикамызын хостоханалары-иа апарыр, озиз еаладлары. иыи дар дина чара ахтарыр-дылар. Ьакммяар бу хаста-ли)ин Залныз Москвада муа-лича олуиа 6илече|иии даЗир-дилар. Бунун учуй иса кулли ммгдарда васаит лазым иди. Такча ¡ол харчи 10 мин рубл-дан артыг пул талаб адирди. Дотру доЗиблар ки, дуиЗа Захшы адамлардаи или доЗил. ФарЬадыи да гаЗгыкашлари гапылды. АзарбаЗчан Ьааа\n!оллары Консариииин баш директору Эдалет ЭлиЗов )оя\nхарчиии адади. Сурахаиы\nмашыигаЗырма зааодуиуи директору Ариф БабаЗаа иса ФарЬадыи муаличаси учун Москва онколожи марказииа 20 мин рубя пул кочурду. Инди 7 Зашлы ФарЬад муалича-сиии дааам атдмрмак учуй Зо-иидаи МоскааЗа иотмаЗа Ьа-зырлашыр.\nМ. ГОРБАЧОВ: «ИОНЕККЕРЭ РЭНМ ЕДИН!»\nКечмиш ССРИ-нин игтисади ae3HjjerHHe Ьаср олуимуш симпозиумда иштирак атмак учуй Бонна келмиш Горбачоа Гарби Алманзе талааизиЗасыиа аардиЗи мусаЬибада алмаи-лара АДР-ии кечмиш лидари Ерих Ьонаккара гаршы раЬм-дил олмагы raacnja етмишдир Оиуи фикринча, Ьонаккар «ифрита овуиун» гурбаны олмушдур.\n«Комсомолска)а правда»\nДИЛЭНЧИ ХАЛГ ЬЕЧ БИР ИСЛАЬАТА Т9РЭФДАР ЧЫХМА1АЧАГ\nPycnja Мустагил Ьамкарлар Иттифаглары ФадарасиЗасы-иыи алагалаидирма коммтесинин соиунчу ичласында фада-расиЗаиыи узву олан ташкилатлара мурачиат габул адилмиш-Дир.\nМурачиат да октЗабрын 24-де РусиЗа шаЬарларииии куча •а моЗданларында индики ислаЬатлар хаттиии амак адамыиын маиафэЗииа уЗтунлашдырмаг талаблари ила иумаЗишлар ка-MHpMaja чатырыш саслаимишдир. Фадараси|аиын фикриича, Залныз мадди иа'матлар Зарадаиларыи ¡акдиллиЗи РусиЗаиыи милли сарватинии отурлаимасынын, халгыи дилаичи какуна душмасииии гаршысыны ала билар.\nЭлагелеидирме комитаси президента, Али Соаати, Руси-ja ФадарасиЗасыиа д��хил олаи республика, диЗар во вила-Зотларии раЬбарларини чамиЗЗати боЬраидаи чыхармаг учуй бирка тадбирлор габул етме}е чагырмышдыр.\n«РабочаЗа трибуна»\nYP0K A4MAJAH ПРОГНОЗЛАР\nБМТ Баш катиби Бутрос Гали Pojrap АкаитлиЗииа билдир. мишдир ки, акар милли азлыглар пробламм Ьалл адилмаз-са, асрии ахыры учуй думала на 100, на 200 jox, 400 доалат олачагдыр. Галинин фикриича. «cojyr муЬариба»нии гуртар-масы ааааллар мдооложи мубариза учбатыидаи гаЗри-мумкуи олаи миллатлорарасы мунвгмшелерии каиишлаимаси ила на-\nтичалаиир. _\n«Правда»\nНЭ ГЭДЭР ДЭЗМЭК ОЛАР)\nМимскда издиЬамлы митинг кечирилмишдир. Митинги Баларус Республикасы Али Соватииии халг* садагатли дапу-татлары аа 14 партиЗа ва Ьаракатыи коордииасиЗа комитаси чагырмышдыр. Митинга четырем аерегелерде бала бир фи-кир ифада олуимушдур ки, гнЗматларии дурмадаи артмасы-иа аус'ат алан ишсизлнЗа, ади иисаи вэ вэтэидаш Ьугуглары-иыи тапдаланмасына, миллэтчилик далтасыиыи Зуксэлмэсииэ иэ вахтачаи 'дэзмак олар? «Бэсдир!» Бу бирчо кэлма Ьэмим митингин истигамэтмии аэ эЬаалыны даЬа дэгиг ифадэ эдир\n■Правда»\nМЕДЕЛШН КАРТЕЛИ ЬАРА, БИЗ ЬАРА)\nфрансада чыхан а)лыг «Момд дипломатию» нашримим аардиЗи ма'лумата кора, Москва John импорчЗаиыи — наркобизнес импориЗасыиын галбииа чоарилир.\nКечмиш ССРИ.де баш ворон доЗишикликлор суротла зиЗЗатии пислашмасииа апарыр. Биржалар, датылмаг Ьаддии-двдир, рокатирларии сабиг гурбаилвры инди оилардаи шахси муЬафизачи кими истифада адир. банклар иса пуллвры Нвсаблардаи силмвкла маштулдурлар. Vстекал иттифагдахили серЬедлерии joxnyTy, харичи сарЬадлари асаича позмаг имквиы рублуи свбит аал|утаЗа даЗишдирилмаси аа гаиуичулуг органлврынын диланчи вазидати. Бутун бунлар иаркомафи|а-,}ыи чичаклаимаси учуй идеал шараитдир.\nМосква иаркобмзиосла мубариза буросу башчысыиыи двдиЗииа кора, бу кун МДБ аразисинда аЬалииин 14 фаизи бу ва ¿а дикар формада наркотик маддолорла алагадардыр: 3« оилары габул адир, За jajaip, За да ки, истаЬсал адир. фаиа иса кечмиш ССРИ-нин Ьар 7 сакининдаи бири дамак-\nдир.\nЭаваллар MotKia милиси Ьар 5 — 10 илда бир дэфе |вми синтетик наркотик ашкар адарди. Сои а|лар арзинда исэ у« 6.Л. Н.РКОТИК мадд, талылмышдыр.^^^\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-23-1992-p-3\/","date":"2017-03-26T22:51:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00607-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4554483294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.45544832944869995, \"sah_Cyrl_score\": 0.09241339564323425, \"kum_Cyrl_score\": 0.06533241271972656, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06173675134778023, \"tat_Cyrl_score\": 0.0326710045337677, \"eve_Cyrl_score\": 0.029614873230457306, \"udm_Cyrl_score\": 0.025995098054409027, \"crh_Cyrl_score\": 0.02545522339642048, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02000006102025509, \"nog_Cyrl_score\": 0.019643183797597885, \"alt_Cyrl_score\": 0.014361098408699036, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013937910087406635, \"kbd_Cyrl_score\": 0.011321448720991611, \"kir_Cyrl_score\": 0.011172851547598839}","num_words":15034,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.459,"perplexity_score":77116.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 24, 1992, Baku, Azerbaijan\nhop вахтыныз\nxejnpf\nФвЯССфИ мммуяяу ЬфТЫ-\n•ФМГР штт «Г» —Ч* «■■» еям^ам ««Р А* мая». Догру-\nш А*» Мат (МММ «аичям«\nА» ямсам «яр А*Ф* аармтр. Нам А» «МУР «аратами агыр tony иеичяин ширим дупур. Мевеилыг кар ава|Аая аааая нач »«ют гаааимег, Nbvak (армия тутмаг, ее-еимя гурмег, «ММ гумугунАа АУР«*аг, даст-тамыш сачмам учуидур «уимаи мм кар мом «ей*\nяфм таряжа |азькы аа имаа-см А* **Р- «атаим (армаарАМ гарумаг. iefy« гуручуяуг мм-мря мрмац, ^адаяиЦаш Ja-ми caaNjJaJa галдырмаг «ими аааифаяар а» еутеаяумд»\nгисматмма Нам м парафин «яр тарм Аушу* Мустагшмма |ояумг\nясячмфм адм нла Ваммдыр «у мум «атамм думмаа кучу-мундая Бфуи амсармЦатм иеич-ам ropyfyp. Гуручуауг ма|да-ммада чааммаааарыа да чеху мамчларАМр\nкам ah хаагда яма, амруи даам-тачрубасяхамм пмя-«а'аи мамчааримаа «у иа}фм|)атаармм учбатыи-Ам Вфук сааума макал ref* мур, аатичада «удра|ир, ка-НД* марм душурлар. 1мла рп да талмямр мм, ихичяфии иуирфнб дамаа кучуидеи ах магсадларм учуа истмфад» ат-мам фмирмма душур, амаарым мдааа аа арзумры иаа ajaa-магдм чамяяммр. Чааамаарм-бмр гмсмм мса ачаабн узаг мамааматаа аа стаисфамрыи-да дааамыр. Еаа ахумуада на\nЧамияарымызыи духиум Jo-ау хакмата ух тутмаг да, аа-мним тиммакда, атааарым фуд-«акраааммамда-\nГАФГМ ХМГМРЫ Ш ДИИИ ШУРАСЫ\nКЛМЯХМГ ЮНФМНСЫНЫН нштиракчыларына\nМеЬтэрэм дин хадимлэри!\nЬермэтлн гонаглар!\nСизи АзэрбаЬмн торпагын-да урэкдан саламла)ыр м нонфранса ез ишинда угур* лар арэула(ырам.\nИчазэ вернн, улу Taapbija хидмэт >олуяда ва Гафгаэда ичтнмаи-си|аси везиНетин са-бнтлашднрилмаси намине чак-ди]нниз закматлэре мере сизо миянатдарлыг едим.\nСиз BaMHja камымызын догма евнмиз Гафгазын на-ракат, ОДэчанла кунлариндэ ]ыгышараг белкеда ичтимаи-cHjacH дурум ва дини ташки-латларын вазифалари кими кэракли, чидди мэсэлани му* закира едирсиннз. EJhh за-маида Умумгафгаз дин ха-димларинвн гурулта(ына ha-зырлашырсыныэ.\nКонфрамсыныз бир даЬа субут еднр ки, илаки Bahjni\nулвя ма'навя ¿^арларинден oak] \" '\nнин ан\n|ралэная дин хадимлэрн-мукум аазифаси ян-санлары Аллака, neJraMÒap-лара «а мугаддас, китаблара имана, дотру jojia чатырмаг-ла сулп ва амян-аманлыг ишнна хидмат етмэкдэн иба-рат олмуш ва бел» да гал* магдадыр. Умндиарам, сиз да бу кун Гафгазда japan-мыш мурамкаб вазя^ати ада-латла, пэргэрафли ва дерня-дая арашдырачаг, проблемла-ри нэзердан «ечириб ез мев-ге]инизи мурМаалешдирэрек халглдрымыза чатдцрачаг-\nсыныз. Мэн аминам ки, мух талиф дншшрин нуо^эндэлэ рн ез динлеринин тэблиг ет дЩи Aajapnapa зарра гадар халэл катирмадан бу проб-лемлари гаршылыглы анлаш ма асасында муэ&кирэ еда чаклар ва алда едилэн наги чалар уму ми сулЬ ишнна хядмэтэ ]енэддилачакдцр.\n■ hap бнримизин 4hJhhho бе-Jy*t aiac'ymjjaT Aynwyjy ва зчдднЛатларлэ долу девру-музда Гафгаз халглары Али Дини Шурасынын бешари идеалЛар намина ahdMHjJaiAH рол ojHaJa4arbiHa инанырам.\nАллаЬ ^ардьшчыяыз олсун!\nЬермэтла:\nАхарба]чах Республнкасынын ярезид��нти\nЭбулфаз ЕЛЧИВЭД.\nРУЬАКН ЛИДЕРМРИН БАКЫ КвИШУ\n«Мухталмф хрмстиам, JehyAN е'тигад «теме да, мухтмиф халглара мамсуб олсаг да, бма Ьамммыа бир га лбин, бир мра-да ним, бир торпамам еалад-ларьЦыг, eejytc на'мат о лай bajar ми мугеддасли^инн аа бу иа'матмн мака олмаеына {ел вармамаи сакасмида ex борчу-\nмуху дари атмаила бирлаш-мишмиа. «у фяннр Гафгаз халглары Али Дики Шура-\nfUMuu Mûli&Akm 23*ss Бакы* да аиылмыш ба(иалхалг иен* фрамсыиыи асас мда)есыдыр Кеифранса балка да фемнфет кастаран мухталмф дини ич-маларым # иума(амдалари кал-мишлар. Онлар Гафгазда ми-\nтимаи-си|аси зази^ати, муиаги-шаларин арадан галдырылма-сы аа тарафларии барышды-рылмасы {олунда дини таш-имлатларын аазифаларими му-заиира адирлар.\nIKskKissmcssm nil— sii rs I пФЯфтряпчцяя ■ wln,,eF\nхетимихни иаабати ммресми-да дерч адилечек).\nБУ ЬЭФТЭ ОЖШЧ4ГСШЫЗ\nЕНИШЛИ^ОХУШЛУ иллар\nЭябар Гурбаиох... Iena ки, бу рд-фмм-дн]а чохуяуза тяиыш де|иж. Узяучудук тх-ра Дашкэид чемпиону, бок тара Иттяфаг чемпяоиатыиыи финадчысы.м Вутуи буялар узаг кечиишдэ - ЭВ-чу ялдарда олуб.\n9. Гурбаяопуя ицди 78 juu мр. «Нефт-чяз ждмли чэмиЛатицдэ чалышыр. Онуи амур jojqr, идмая аламиядаяи угурлары ил» дака (ахыидан таиыш одмаг ист»1ирсжннз-са гэаетимиэм изларш.\nЬАМЫ Y4YH 1АХШЫ ОЛМАГ -ЧЭТИНДИР\nt\n«bajan», бмукитям» рубрихасыяда мух-бирдарямиаии неабатн иусалнбя халг jañi-чыеы hycejH Аббасзададнр. Бу иуялард» 70 jasu тамам олан hycejH муэллян аааб-лы sa мараглы емур jamaju6. Мусакабада бу амруи аи ]аддагалая сакифэлари вараг-лэннр.\nДун|«иермуп1 ^аэычыяын сэиэт ва bajar катода секоатлэриндан, еда бнлиряк, чох mej керуб-кетурмэк о лар.\nМ9'Н9ВИ КАСЫВЛЫГ\nKoMMepcHja дукаялары |атышдан мира артаи жебалаилар ними шакари бурумаи-дэдир. Аласра, пула каряслиж hap inejB а]аглар алтына алыр. Овун жн ча^вагла-\nпм mum аа ягятаЛ мпашмиа TODM «гаа-\nиыр.\n)шаы муалдифишо нараЬатлыгына сабаб иитаб матазаларынын коммерси]а дукаяла-рыяа чеарялмася, aaMHjJaTHH мажэн Joxçya-лашмасыдыа.\nЬдКИМЛЭРИН\nЬУНЭРИ\nBum ШИмр Гадыимр Чвми|)»тиими садрм, распувлим «Китаб» <мм(#имти садр ааам За-рифа СаяаНоаа By иуимрда Агдамра олуб, hap«-чиларла, он лары |мтдам НаЦга гфараи тнМншчн-яарл ила нарушу«, Агдам гослиталым ваш чаннв. Онун гв|длармим елза тагрлм адирлк.\nАгдам Ьарби-сакре госпи-талы барад» хеш сазяар да-jбалир. Ьфкимлирнн Iymcbk па-шакарлыгм, тибб Ьа|'атииин )аралылара га^ысы, омларыи Ьумарлари бу шекратим ja-|ылмзсына сабаб олуб.\nМаи моллактиала (авымдзн ганвЯи о л маг, «Китаб» чами)-\n1#тииин мал атди|и суааиир китаблары омлара ЬадиЦе вт мам истафкрдим. Говлиталзж командири, чаррак-траамато лог Алы Гурбамеа бу шафа очагыны майе иестарди. Ej ми вахт да алты*|вАДм japanw-\n(Арды S-чи ехкнфадв!\nAMPBAJKAH РЕСПУБЛНКАСЫ ШЛИ CYJIh К0МИТ8СИНД8\n•хих Ьамаатамларимиз!\n«у кум бутун халгымыз аа гари хинин аи кармин, аи мас*-уп бир дааруиу ]аша|ыр. Кач-ммш ССРИ-ммн гафил парча-ламыб датылмасындан сомра бутун мустагил даалатларин игтисадН|аты агмр бакраиа дучар олмуш аа бу давлат-ларии ба|ук аксари^ати мух-галиф ммг|аслы гамлы ммл-латлардрасы тоггушмалар Maj-даиыме чаарилмишдирь Лечим, Натта бала бир уму ми чадарли ма из ара нин фонунда бала АзарбаНанын артыг башиичм илдмр ки, мачбурвф jar гаршысында галыб аз гарлаемнда алардыгы сои дэ-рача агмр азунумудафиа мукармбаси хуеусула дакшат-лидмр. Ва буму да камы би-лир КМ, фалакагларла долу бу маш'ум млларим кар куну Гарабагда ва саркадларимиз-да да|ушам балаларымызын Канаты аа саглкмлыты бекасы-на ¿ашеммышдыр, Миллатнми-зми калачами бакасыиа ¡ашан-мышдыр.\nЛанин бу мукермбе ма гадар ухаиса да иач-таз, бир кум гуртарачагдыр аа бу кум Га-раба# да ауру шеи Ввт*н аа-аадлары бу дакшатли мука-ри бадан га{ыдачаглар. Г bJm-дачаглар аа кумдалмк Начатый еа|сыа-касабсых га{#ылары аа мушкул лробламлари ила аа млк наш беда мса маманя проблами ила гаршылашачаг-лар. Ахы, Гарабаг мукариба-сима иа да мл арии чехумуи аз\nаа-ашм|и олма|ы6. Бу ачы кагмгати чабкада калии о лам аскарларимизин аксарафати ним аиласк Каггымда да да-ja билармк.\nОлкаммм душду]у ала ва-зикатлар олур км, даалат дард бир тарафдан онум узарм-иа душен се|смз-Ьесабсыз лробламларин агырлыты алтын да г алыр. Бала аахтларда бу пробламларин бир гмеми-ни чамийат мутла^, аз ухе-рина катурмалмдир.\nМаНз бу магсадла бмз, ja-наиа магсадм чабЬадам rajw-дан да{ушчуларин аа калек оланларым аилалармнмн маи-зил елмесыне камаклик мае-тармак олан «Гарабаг да^ушиу-ларина манзиллар» халифа фонду ]аратмагы гарара ал-мышыг. Бмз буму кар ша)дан аааал бир да ома кара агма-ли{ик ии, Гарабаг дан аа сар-Ьадларимиздан га|ыдан чааам-ларымыз herra, а да лата имам-ларыны итирмасинлар.\nЬамыны «Гарабаг дфушчу-лармна манзиллар» фонду ну м (аранмасыида фаал иштмраи атма)а чагырырыг. Бу кум кон-ират иш кармак, мадди мм-ианларымызы, лап чуз'м да олса, кар камсы бмр вмели мша серф атмак, Ветемь мил лат каггымда балагатли чыкыш-л ар дан аачибдмр аа гат-гат чох xejnp вара бмлар.\nБмз бутун камаатанларими-зим бу умумхалг мшинде фаал олачагларына инамырыг.\nАЗЭРБАЛАН ПАРЛАМЕНТЫ СЭДРИНИН МЭКТУБУ\nТаяминан уч ил бундан эввэл, 1990-чы ил ]анварын 19-дан 20-на кечан кеча Бакы шакарина совет гошунла-ры {ерндилмиш, бу захан си-лаксыз akaAHja гаршы кут-лэви зоракылыта 1ол верил-жишдир. haMHH пэрэкэтлэр ез гаддарлыгына кера бутун мутвраггн 6amapKjj8TH heJpaTd салмыщдыр. Азэр-ба}чаида демократии кэрака-ты ботмдта ва JanipMara Je-нэлдилмнш бу танлы чина-jar нагнчэсиндэ совет кэрби гуллугчулары Лузлэрла дннч ватандашы елдурмуш, (арала-мыш. гануясуз кабс етмиш ва репресси]алара мэ'руз roj-мушлар.\nЬазырда A3dp6aj4aH Республнкасынын Прокурорлугу кечмиш ССР Иттнфага pah-барл^инин еэ бир сыра ди-кар вэзнфэли шахсларин бу ;апшатлн чинаТэпшин такги-\nгини даеам етдирир Лакин тэкгнгатын хедишинда не-тинтаг ишинии тем Ьачмда епарылмасыяе мане олан бир сыра чатияляидар ме]дана чыхмышдыр. Бунунла ала-гадар A3ap6aj4XH Республи-касы Али Оояетняин садрн Иса Гамбэров PycHja Феде-pacHjacu Али Советинин сад-ри Руслан Хасбулатова Je-нидэн мактуб кандармишдир.-Мэктубда де]илир:\n1 «Бу кадисанин шакиди олан ва Ja онун фантлары нлэ таныш олан кар бир нор--мал адам табии олараг истэ-jap ни. камин каднеада ку-наЬкар олан шэхелар тез-ликлэ ла^игли чэзаларына чатсынлар. Лакин , кечмиш ССР Иттифагьшын ракбар-hhJh фактлары такриф олун-муш шакилдэ галамэ вермак ва кунаккарлары мас'ули]-JeTAdH кэнарлашдырмаг учуй\nэлиндан кэлэни етмящдир. Сиэе JarHH ки. мэ лумдур — бу ишин кечмиш ССР Итти-фагы Барби Прокурорлугу тэрафиядан апарылан тэкгн* гатыца xyja чина{эт таркябн олмадыгына кора хитам ве-рнлмищднр. Бамян гарар ан азы элавэ JaouiaMa апар-магы талаб едир. By 4n»JaT амалянда кунак кар олан шахсларин чэзасыз галмасы таклукэли нумунэ JapaTMbHu, бу чур ган текулмасияин кечмиш Иттнфагын дикар белхаларинда такр&р едил-мэсинэ катириб чыхармыш-дыра.\n' 89 чилддэн ибарэт чина-Jar ишинин PycHja Федера-cHjacu прокурорлугунда галмасы A3apoaj4aH Республи-касы Пракурорлугунун камин каднеэлври твкгиг етмэ-еннн чэтинлэшдирир. Бу\nчялдларда мукум нстнктаг материаллары вардыр. Бун-Дан башга нкя давлат ара-сьш да гаршылыглы кугуги (ардым каггында мутавиланнн кала бегданмядыты бир mala бнр сыра шахслэри— _ja гошун ¿ерндилмаенн-да элн олан, казырда Руси-Ja Федерасц}асынын ватан-дашлары олан кечмиш ССР Иттяфагы давлат органлары*\nнын ракбар ва дяхар ишчн-лэрнни диндирмэк лазымдыр.\nИ. Гамбэров сон вахтлар Азарба]чан ила PycHja ара-сында мунасябатларин Jax-шыла1идыгыны rejfl едарак умнд етдн]инн билдирмишдир ки, 4HHaJar ишиНин камин чилдлэринн ал маг аа PycHja Федерас^асы вагандашлары-нын динднрнлмаеннн ташкмл етмак каггында мурачиата мусбат чаваб вернлачавдир.\nНш\nНе|пбрын 30-да Wjxon Исядм РосяублмюскМыя нумафмц« Smmmm f \"\nГемагмр |^евтддрпяве\npiCfiïf тттшп\nштт MM»«ÉSч шт Ьт^Ш^т HâlikiftâlélâM ИбАЙД ¡О*\nаа шшШ ТШАШМВМТД\nИк БРИЩР^в1И1 ТеЧаВРЦЧЧт\nБЯННВБ ■\nâ-^kutfUlU-\nмааеоп^чаимм я%тш» — «• njenun mwR,tn\nфы уаруидв тяшш одам (амя мрпфтшш агам шайба Иаачыахяда та'сис аамфрамсы олмушдуо.\n- ^ A \"Î\"\nмфидавври пт рмуймоомывк» Cnhkÿn Иавмр-\nBy сама да муаафмг суратда Алмамм)« тарафя Азарбф-СаЫфа Нааяршфта мредитяер вараяекдмр. Бамыда фярманым яумфандаяф» ammanar дыр. By мумфаядамяк тех-мякя хядматм аа ахумум ястаксал атди)я аааданлытмм та'-мярямм узаряма яатурачакдмр. Jape яалммшкан, дамам лазымдыр км, хастакамаларнмыхда xajiw бу чур\nбундам а лава, мумтехам ммформасфа м убадмласм аа тмббк техника сакасмида jen* бмрма лфякадармм чшламяб кахырламмасы масаласм кале адмлммшдмр. Тарафлармн фммрммча, бу протокол \"чомралар республмкамым СакяЦа Назмрлф мяо «См аааал не* фмрмасы арасымда баш сазяшмм багланмасы учум раал асасдыр.\n.\nАгсу р«0й тасарруфмларармы те'мир-тиюмти идарсомми кошмитем xafNpiah «мр иши Мдисмм ттурмуш, гадим мадшиДот абидасиии — Ш«|| Мюад турб*€иии барм атм*}» вашламышдыр.\nАгсмгммрын хатрлащамн* >»?•, мхтм ияа Шф м»-змд кем дм рфои мар казн ила Пмркесе��ли камди арасымда баш {уздам чох авя о лам ба|ук бмр камд ммиш. Сомралар канд датылыб ктммш, онум сакммларм иса мухтамф |аша-)ыш мантагаларямда маскумлашмышлар. Гадмм камдям бяр сыра абм дал армиям гал ыг лары индн да дурур.\nШа)х Мфзмд турбасияям барласыиы ялмм саму мадам баша чатдырмаг мазарда тутуяур.\nКииос—ряадии «Мт® марим иаяадиимрм «Варлымр да а,ла|ыр» фиимиида баш рояум мфа-чакы — машЬур Максима антрисасы «ароиииа Нас-тро елумдем самим ме'чуэе\nНотммакс Имформасфа Амамтлфмммм базар куму хабара кара^ Варонмиамыи аа омун бмр меча нафар ам )ахыи мамамчмемним Сам-Луяс-Потосм цпатыма матмак лета-дммларм аартоя{от {ардая уч аркан лазымм кумдурлфа галха бмлмаммш аа агачларыи уступа душмушдур. Гааа Мекаесл лаГгахтыии« а^лылар ]аша)ам Ломас-да-Чамулталам paje мум-да, акзрисеиым мгамагкакымым ¡ахымлмгымда баш аармяш-\nммл)Оиларла ларастмшчарыиым бахтммдам «• ар-мешку р гакрамзнынз Нач ма олыамзмядыр^ кар*\nлылар»ын -----— -------- -\nчанд актриса бмр мача дакшатли Дегиге качмрмишдмр.\nТурцн|еммн баш мюмрм Судфмвм Дмммреп ГЦ. рмеде чыхаи кМомд» геэетмммм мухбмрм пт Ьмбесммд» бмядмрммшдмрг «ТуримЦ тнтпш Смет Иттмфагыими харебедыглеры {ерммде меЦдие келмнан Jsmn мустегмл д#елетлерл», ем имя тури-дмллм еласелерле Ьертерефям амекдашлыгы иммм-ииф етдмрмея имЦлтммдедмр т омлар учум «Герба ачылам гапыа олмаг мстаЦр».\nС Даммрек даммшдмр: «Бу бмр мл да бмз чах иш чар* мушук». Баш мазяр гфд атммшдмр мм, а, камни даалатяарми рчнбаряфрн ила длим сых влага сахлфыр. Масаяам, алда едмлммш разылашААфа ас асам бу алиалардам ом ммм тала-ба TypuMjeje охумага валачамдмр. Омларым алты мммм артыг Турмм{ададмр.\nС. Даммрал даммшдмр им, Туркфа бу аллалара мгтмвадм jap дым яастарма|а га дирдир за jap дым яастарир. О, аымм олдугуму бмлдирммшдмр км, МДБ алкаларм бу кум амлара борч зармлам засамтмм Камысыны га{тарачаглар.\n▲детем урек хестеямЦ о леи адаммра бмр длр-мвм иммм (езылем аепмрмм темрвр ур«к тутмалдры-ным гаршысымы алмагда Америка Некммлеринми яндмЦдек Ьасаб атдм|миден да ба|ук рал е|ма|ыр.\nТибб алмларм камумат унмааремгатмнмм тадгмгатчысы Роберт Гоядетфм кардиолог камммлар ассосмесфасыны» Мим Орлааида качмрмлан комфрамсымда бмлдирммшдмр им, бмр дафо урак тутмасы качмраи аа бундам сомра кар «ум иячмк до зада адм аепмрмм габуя адам хасталарда тамрар урфс зарбасм матмчаеммда елумле иатячаламма актммалм тахмимам уч дефе азалмышдыр.\n(Азармяфермул ае ВИТА — СФТА-яыи кзхыряаяя 1я«дыр).\nМагсуд MiPAhMMi9JOa. Чммкмх АБДУЛЛАМ», АНАР, Влмнра АХУНДОВА, CaJJak АЛЛАЬВСРДОВ, Ракмаи В9ДОЛОВ, Фаркад Б0Д9ЛВ91ЛМ, Натай ВАРСКИ, Палод ВУЛВУЛОРЛУ, ДошЛОЛМЛОВ, Мфа ДАДАШНДВР, Урхая 9Л9КБ9РОВ, 9и-MJO, качы hAMUIBB, Вдммр кОСОНОВ, Набм ХОЭРН,\nШн ХОЛИЛО* Рустем MBPAhHMBOJO* 1урм ИВАНОВ, ГАСШОЧАЛО, Имтмгам ГАСЫМ1АДО, Акмф ГУЛН1ЕВ, Фуад ГУЛИЛ* Тефяг ГУЛИ1КВ, Ариф МОНСУРО* Ахер МУСТАФАЗАДО, Олег НФРИМАНВФ10* Ape« HBCHQ Hm-конф НИКИТИН, Влдар САЛА1П, 1уеиф СОМОДОГ ТАЛЫШИНСКК Влдар ТАЛЫШО* Иван ТРЕПАКОВ\nПуллары бу касаба мачмрмак лазымдыр: «Гарабаг да)уш-чу лармна мамзмл», Азарбфчаи Распублмкасы Милям Суяк Фемдумум k\/м 705001, Бамы шакари, Самфа Инвест Беимыиыи 1асамая ша'басм, «Уммаарсая ломмарся{а бамкы».\nЧЭБЬ» хэттнядэ\nБАКЫ, 2» яфебр (А ырмуи мухбнрм). А\nЬааа кучумумдам му-б§1Ш1ббрн Ермбиис*\nС* 1бЯЮ^Кл1р§ f*\nл саркадмммам пехал карбм в^раефетуму аур-мушлар. Адарбфчам Мудафма\nИS3WPftЩИНШН ^ffijыумм\nмасмуа марказмимл ма'лума- шмидам сомра армаммлар агашм tmms jKspof №ёшырмшр>д#и би* мм Кол&оооа ад]» ay MV.M ваа*\n|#ы v4»vw4S|r хп^ыгтуттучт еу#«\nдыр. Кумаямм^с»мул Ьф'атм\nкалек олмушдур. Икммчм тофот кары данарак Ерма-ммстам ерззмемиадак уча бмл-\nMMIII 1М1>\nБу кум Эе1мк1явн ¿фемумда-кы бмр сыра {ашфыш мемта-мухталмф смлаклардам тутулмушдур. Бяр яа-\nвтам кум 1ухары Гарабаг ра-{омумда маага да(ушларм да* атммшдмр\nАЗЭРБАтН\nРЕСПУБЛИКАСЫНДА\nБАЗАРЛАРЫН\nТАБЕЛИ1ИНИН\nдФмшдимлмеси\nКАГГЫНДА\nАЗЭРБА1МАН\nРЕСПУБЛНКАСЫ\nПРЕЗИДЕНТИНИН\nФЭРМАНЫ\n• Базаоларыя упшни JaxinH-лашды^хаг ва сонрекы инки-шафыяы та'ыин етиак, ^ линия арзаг максулларына тмебиывы Д«Ь* Bf>m» ад®-мак магсадя ила гарара ады-\n^*7. «Колхоз базарларынын тэд-\nчаи ССР Назирлар Ссвети-няя 1987-чи ил 7 апрел та-рихли 114 яамралн гарары лага еднлеин.\n2. Aaap6aj4BH республика* сында базарлар муаЛэн.едил-мяш га!дада Азаритти^гын табели! нндан чыхарылыб му* вафиг JepaH нчра\nтн органларынын табелн1инэ верилсин.\n3. A3ap6aj4aa Республика-\nНазкрлар Кабанетинэ ташпырылсын ки, бу фарма-нын 2-чя бецдяндан нрали калан масададаря каял етенн.\nАаарбфчам Ресцубюш-\nЭбудфаа КЛЧИБ91.\nВа«ы шакари, 21 HOjeôp 1992-чн ид.\nСакиллери а]ыран нерпу\nЭн 6ejYK 4ajbiMH3 KypYH узаривде нерпу чохдур. Бакы—Астара автомобил Jofly-нун 125 кнлометрл^индэ — CaAjan шэкэри аразисиндаки карпу бунларын эн ahaMHj-{атлилэриндандир десак сакв етмарКк. Курун саг саки-линдэки кениш аразини, Нефтчаладан Астара{адак доггуз чэнуб paJOHyuy naj-тахтымызла ва республика-нын дикар белмэларн ила бирлэщдирир. Бу нерпу кем да 6ejH8Axanr ahdMHjjaTAH-днр. Авропадан, Руси{адан Калнб Иран Ислам Респуб-лнкасына кедэн автомобил-лвр мутлаг бу керпудэн кеч-малидир.\nШ50 ила JaxboiAbip . Jaxnua хидмат кес-таршшэдн!ш1дэнмн, ja надэн-са индн агыр машынларын TaaJimtHa давамсыз олмушдур. Одур ки, xejAH вахтдыр C&njan карпусундэ автомо-биллэрин кэракэти макдуд-лашдьфылмышдыр. Орадан JaAHbi3 миник машынлары-нын кечмасяна ичазэ аери-лир. Палая автонаглиПат ва-ентэлэри узаг мэсафэни кар-ланиб Эли Bajpaaum шака-рннэ кетмали, орадакы кар-пуну лечяб >вяидэн xepaja— ез Joayea га]ытмалыдыр. 1а-начагын гыт, автомобиллэрмн чохунун кокнэ. ehTHjaT кме-сэлэрин тапылмадыгы нндн-ня шэранадэ бунун нечэ аг-рылы иш оддугуну тасаиаур етмак чэтин дерм.»\nБашга бнр дард >олуя на-ракатлыгыцдадыр. Ресшф-ляка Автомобил доллары Ис-тексалат Бирл^инин суручу-\nларэ таклиф етдик! Нохудлу канднндан кечан Эли BaJpaM-лы—Caajan маршруту канд Joaynyp (эслиндэ бундан баш-гасы Joxflyp). О, нэканк Jyn машынларынын. «Волво»\nTpaJaepAapHHHH. «Икарус* автобусларьшын кэракэти\nКмунвсяб д^ил. Долан-ыр. енеяздир. rapa ер-ryjy даоумсуздур. Бу сабэб-дан да автонэглиЛатын интенсив каракэтинэ таб катнр-мир. Гыса муддэтдэ 1ол бар-бад кала душмушдур, кэра-кат сон дэрола таклукали ша-хнл алмышдыр. Бундан авто-бусларын. елэчэ да харвчэ ишлэ{ан машынларын су-ручулари хусусилэ яаразы-лыг едирлэр:\n— Автомобил Лол лары Ис-тексалат Бирл^и, Автомо-бил HarAHjJani Назирлн|и рэкбэрлэриннн бу Joaahh хэ-бэрлэрн }охдур. Чункн бура-дан кеч иечмирлар. Лазым кэлднкдэ еалэрннин шахен ее Ja хадматн машынларын-да СшЦандакы кврпуну бнр неча camjaja tAAaJbipaap. Ал-тобуслар, динар нри машын-лар нее Курун бу сакшяш-\nео бнрн сакялнн» меч-учун саатларла Jos лет* мели олуряар.\nБали. Сал]андакы мароунун багланмасы JyaÀapaa суручу* нун ншнян чапшлашдярмиш-дар. Усталмк. двелат зарар .чакнр, акали чохлу вахт ятя-рир, элавэ харча душу». Эе-валлар Чэлилабаддая Баюда •Автобус билети 4 рубл 30 raoHJa идя Вакахашды, ба-калапу|ы 93 рубла галхды. Лол узаглашандан сонра би-\nлетин демлэт rajMam 110 рубла чатыб. Иясафсыз кас-сирлар, автобус суручулэри ону 125-э, 150-Ja. ajpbi-ajpbi калларда катта дака jyKcan rajMara са тырл ар... Дашыяан JyjuiapHH да хэрчн белэча сур'атла артыр. Элама !*на-чаг. суртку материалы, ек-THjar писсэлэр ишлэдилир. ВэзнПатдан чануб белкасн-нин бутун ра)онлары aaHjJaT\nгабаритли Jyn катнрмак eh-THja4H JapaaaHAa да адамлар белача чатннликларэ гатла* шырлар. Бу B83HjJaT узунму чакэчэк?\nЗалымыза Бахыда да.\niHjlà да чаваб cJhh ол-ду: таза карпу Ьазыр олаяа* дак. Бас тэзэ керпу на вахт тнкнлиб гуртарачас7 By су-ала кеч кям конкрет\n»ра билмэдн. Тэзэ\nАгрылы мае*у\nкерну какнаннн Ja*\nхынлыгында 1988-чы илдая ннша едилир. Баш подратчы нерпу тнкннтнеи трестнннн Хырдаландакы 100 нем^элн\nтикинтн дэстэснднр. Об] мухталмф вахт лар да нкя да* фа колеэм да, тиккнтидэ ким-сани тала билмадям. Одур\nчакнр. Сал]ан ра]онунун че-тинликлари дака чохдур.\nКур бу paJoHy, елача да Сал]ан шэкарннин езуну ики- «и илларлэ апардыгым му-Ja белур. Pajón экалнеинин шакидэлара ва CbaJbh pajoe тагрябан 45 фаизя 4ajb» сол ичра какимиЦэтинин\nсакялнндаки аразяда Jama Jup. Ьемчинин 11 колхоз-совхоз. 8 эразн нум^ендалн* JH. кабела CaflJafflie^T, гуш-чулуг фабрики, бмр неча паибыг габулу маотвгася ha* мня эрмвдадмр. Орадан ра* Joh иаркэзмн*. саг сакилда-кя кар кансы JamaJbHU мая* тагаенна Joa алан 1ун ма-шынлары мутлаг карланяб Эля Ба]рамлцдахы нернудан кечмэ]э мэчбурдурлар.\nСад!» пиюарнннп сол са* кялдэкм етлзриида JamaJaH-ларын пт лая мусяабатднр. Лангынсекдурэя. черак ма-шынлары чааш бир неча Jyx метрляада JepaamaH камня макадлалара ' яетмак\nШ1 азы 80—90 «млометр гаг етмэля олурлар. Opa-дан бу Taja кеч ва Ja нрн\nталам^тадаенк нермак олмаз. Амма нпшн бу гадар ланж впарылмасы о демэкдир кн. таза керяунуи кеч олмаса бцрннчн ганадынын истнфа-дэТэ аернлмася дака бнр неча ял вахт апарачаг. Реки-он да japaKMbun кэркнн аази]-Jar иса яшлзрин сур'атлэя-днрклмэсиян талаб «днр, Сал]аяда бвлднрднлэр ки, тнкинтяда ншларнн «пднар» чагыцда бела аз адам кеза AajHp. Ра Jo« oéJeKTa ишчн гуяеасн яла камак етмак ар* зусуидадыр. Лакян баш подратчы JepAH KOMaJa мараг кестэрмнр Сабабя кала ни, билинмир Ра)он имкан да* хялнндэ иароусаланлара raj-гы кестарир, аз фондундан онлар учун шакер тозу, jar. ат а]ырыр. ншларнн кеднши ила мараглаяыр. Тнкннти пса сур'агглэвмир кн. сур'атлан-мнр.\n' Керунур. бу-масала Лмсак салякадетлн ташкялятлардя калл еднлмалндяр. Об)ект яхтасаслы мутахасснсларла тэ мян одуямялы. яш фаси-ласиз ма чохнеебалн гурул* малыдыр. Вяза еда маляр кя, етэн aJjMMAapAa мукум abaMHjJaTAH обиентларян тя-ляятясянда олдугу кимн. буря да да АзарЗДчан Респуб-лякмсынын элагадар няэмр-лнк ма баш ядяраларнюш ну-ха]эндахнклэрнндэя ябарат\n__ншкузар гэряркак Црядыл-\nКерулмуш суруш- малыдыр. losca рекяонда ав-■ куидаляк качмя тояэгля|]ятыя нфлнч BaasJJa-\nzrffîsiïr ж '\"¡ГЭЕйнь.\nмае улиЦэт ма дагаглян та- «Хмлг гаеетм»пш мухомрв.\nяаб еден эмепфатдыр. Ону САЛ1АН шакари.\nсанад-\nларннэ, елача да орадан ае-рнлан ма'луматлара асмсляя-малы олдум.\n• Эслиндэ объект Jaяашы ти-кялан керпу л эр комялеяся-днр. Тикинтн-ту ряшдырма\nяшлари олдугча лэнк не-днр. Буну ншларнн сур'еп на незла керукая кэчаси да субут едяа. Щалерын гуру лмасы пала там баша ч*т-дырылма]ыб. Дз]агларын узэ-рнна кечурулачак накэик тнрлэрдэн бириннн н-мчи су-ращдырылмасы сока чятмаг узрадир. Ону сурушдурм усулу яла кечурма]а бяшлж мьжпдяр\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-24-1992-p-1\/","date":"2017-03-29T21:08:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00438-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3144932687,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3144932687282562, \"tuk_Cyrl_score\": 0.10046029835939407, \"tat_Cyrl_score\": 0.07519350945949554, \"tyv_Cyrl_score\": 0.05523177608847618, \"kum_Cyrl_score\": 0.04914882779121399, \"sah_Cyrl_score\": 0.04515666514635086, \"kir_Cyrl_score\": 0.031000852584838867, \"lez_Cyrl_score\": 0.019245939329266548, \"udm_Cyrl_score\": 0.018272189423441887, \"nog_Cyrl_score\": 0.013744965195655823, \"crh_Cyrl_score\": 0.012459076941013336, \"xal_Cyrl_score\": 0.012286510318517685, \"eve_Cyrl_score\": 0.012179710902273655, \"alt_Cyrl_score\": 0.01217801496386528, \"krc_Cyrl_score\": 0.01111672818660736, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01075464766472578}","num_words":12417,"character_repetition_ratio":0.015,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.364,"perplexity_score":66506.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 3, 1992, Baku, Azerbaijan\n_ *ХАЛГ ГЭЗЕТИ-^* декаег тз-чимл. ш\nДаре,\njoxca\nтэ'тил?\nЩ\nХе]ли аахтдыр, Азарба$*ан Хармчи Дмлл»р Падагожи Институтунда rename вэ му1 вил империи раНатлыгы позул-мушдур. Институт ракторунум иста'фасы тал ев» ила hajaaaH-лы ввзЦ|вт давам вдмр. Aj-ры-в)ры групларын чагырыш-лары ара аермнр, мухталнф мурачивтлэр габул олунур.__\nТелабалар адындан республика президент» 9. Елчиба^э квидармлммш мурачиэтд» да-\nт\n)ипир: .\n— Сиэдан артыг деречеда хаНиш вдкрик ки, бмзим даре ларин нормал шэраитда кв-чирилмв^ина имкан j ара две ы-иыз. Институт да аазифа уг-рун да мубариээ артыг ачына-чаглы Нала катириб чыхарыб.\nИнститутун ректору 3. Ввр-ди^аааиын республика газет лари нин редвкси}апармна\nк��ндардк)м мурачнатда да га|д олунур к*, рвкторун ис* те'фасы талаби ила гары-шыглыг тарадилир, дарслар позулур, тв'тилв чагырышлар евсланир. I\nКим Наглыдмр? Бу муча-гишени адалатла Налл атмак коллектива ректор сачма^е\nсалаЬиНати чатанларын иши-\nдир. Тадрис просасииин по-зулмасы, талабелерин дарса дахли oflMajan Надисалара чалб олунмасы Нар Налда ас ас м8шгули)]ати оху|уб-а}ранмак олан ианчларин ха)рина де]ил.\nк Ха л г газати».\nВтця мр»г д\nЗеНре ханымла иеруш\nИстанбула кедэркзн эн 6ejYK арзум Нэсиб 6aJ Jy* сифбэ)л»жн гызы ЗеЬрэ ханымла квруишэк иди. 3ehpa ханымын анй бабасы Исма-¡ыл 6sJ Гаспралы турх дун* }асынын Иврмэтлэ jaA еди-лэн зи}алы, мв'тэбэр uioxchJ-]этлэриндэн олуб. Анасы Шэфигэ ханым да кезуачыг\" зи-jaлы гадьш имиш.\nЗвЬрэ ханым Истанбулун эн квркэмли ¡ерлэриндэн би-ри олан Тэксим ме^анынын ]ахынлыгындакы евдэ Jaiua-]ыр. Керушдук, олуб кечон-лэри бир-бир хатырлады:\n— 1920-чи ил апрелин 27-дэ кечэдэн хе)ли кечмиш ата& евэ кэлди. Ьамымызла хору-шуб деди: «Бир-бириниздэн MyraJaT олун. Фэна бир за-ман башлаиыр». Сонра чиб-лэрини текуб бир миг дар пул чыхарды. — Оланым оудур, — де}иб евдэн чыхды. Ону\nрус суручусу hapaca апар-ды. Бир даЬа керэммэдик. Олдугча агыр, дезулмэз кун-лэримиз башлады. *\nhop кун кимиисэ ел-ДУРУДДУ^Уну. hoóc едял-ди]ини ешидирдик. Де-мократик Ьекумэтин рэп-бэрлоринин мэнзиллэрино дахил олуб ев эш]аларыны зорла дашь^ырдылар. Бир чохлары аилэликлэ 6а]ыра атылырды. 1922-чи илин эв вэлиндэ Бакыдакы TypKHja еэфири МэЬмэд Шевкэт 6aj анамы чагыртдырыб она бабах Исмаил 6ej Гаспралы ило дост олдугуну се\/лэди вэ тэклиф етди ки. Азэрба)ча-ны тэрк едок. Бир муддэт-дэн сонра Шевкэт 6aJ бизэ сахта паспортлар дузэлтди. Биринчи дун^а савашында Сибнрэ кендэрилэн турк эсир-лэр вотэнлэринэ га)ыдырды. Бизи дэ онларла бирликдэ\nJyK вагонларында Батума Jo-ла салдылар. Шевкэт 6dj м eh нам тапшырды ки, Ъеч кимлэ данышма)ын, сизи Трабзонда гаршыла)ачаглар.\nБакы дан уч нэфэр чыхдыг: мэн. гардашьш HHja3H вэ а нам Шэфигэ. Ики Ьэфтэдэн сонра Батума, орадан да Трабзона чатдыг. Трабзонда бизи rapiubLiaJaH олмады. Нэ едэчэЗимизи билмирдик. Jax-шы ки бир кун анам Шэфи 6oJ PycT0M63j.iHjD раст кэлди, онун кемэ]ило Истанбул* да JaujaJaH халасыны вэ да-¡Ыларыны тапды.\nЗелрэ ханымын 82 jaiubi вар. Ьэр бир сэнэди, фото ва мэктубу сэлигэ - ила ropyjy6 cax4ajbi6. Нэсиб бaJлэ jaHa-шы Исма)ыл 6aJ Гаспралы, Шэфигэ ханым, елэчэ дэ 3eh-рэ ханымын haJaT joлдaшы Мирза 6aj KejKeJ до )ада душду.\nЗеНрэ ханымын еви Ис-танбулда JaшaJaн азэрба)чан-лы муЬачирларин бир нев мэркэзи олуб. Она кере де АДР лидерлэринин Ьамысы-нын тале]нндан хэбардардыр. Фэтэли ханы, доктор посэн ба]и Тиф лис да ермэнилэрии елдурду]уну, Халил бэJ Хас-мэммэдовун, Нагы Ше]хза-мановун онларын ]анында олмаларыны. Халил бэjин Тифлисдэ ]араланыб. узун муддэт богазында гэлпэ кэз-дирди]ини тэфеилаты ила да-нышды.\nЗеИра ханымла икинчи ке-рушумуз Элимэрдан бэJ Топчу башовун огул. Ьэсэн бэJ Зэрдабинин иеэ гыз нэвэси Зэрифа ханымын евиндэ ол-ду. Зэр��фа ханым Парисдэ анадан олуб. Бу дэфэ даЬа чох ИcмaJыл бэ) Гаспралы ва Шэфигэ ханым барэдэ да-нышдыг. БaxчacapaJдa Ис-\nма]ыл бэ]ин гобриннн jepHH-дэ и иди дэлихана тикнлди]и-ни cejnojB6 гэЬэрлэнди.\nШэфигэ ханым ари кедон-дэн сонра евдэ курс ачыб MdKT96Jauinu гызлара охумаг, JaaMar eJpoflHpMmu. Бир куя евлвринэ кириб бутун amja-лары апарырлар, езлэрини иеэ óajHpa атырлар. Бир xej-ли Мэммэд Эминин евиндэ галырлар.\nЩафигэ ханым ТуршОвдэ ЭВВЭЛЧЭ ГырМЫЗЫ AJ 48MHj-\nУэтинде. сонра литсе]дэ ча-лышыб. Зейрэ ханымын де-AHjHHo хера. Шэфигэ ханым да. Шэфи 6oj Рустэмбэ^н дэ 10 ил бундан енчэ!э га-дэр ^ша]ырлармыш. Шэфи бэ]ин Истанбулда суд дука-ны. Мэммэд Эмин бэ] Рэсул* задания иеэ китаб дукавы вармыш.\n\/ери кэлмкшкэн, Нэсиб бэ-Jhh но вахт дэ Ьарада елду-рудмэсн барэдэ оачысы от-лу, академик Чинкхз Чувар-дыяыи дедижлэршш оху чу дара чатдырырам. Азэрба]чан Демократах ЧумЬур^эти деврилднкдэи сонра Нэсиб бэ]яи гоЬумлары елэ билнр-мишлэр ки, о харнчдэднр. 1930-чу илдэ jaxbra гоЬумлары Мэммэд Чуварлыны мэЬ-K9M9j9 чагырырлар. Деалапав Гархун кэнднндэн Эшрэф адлы бир мулхэдарыи ншинэ бахылыриыш. Эшрэф бил-дирир км, 1920-чи илдэ онун адамлары Нэсиб бэ]я гэтлэ JeTHpMKiu вэ богазына даш багла]ыб Курдам ир ]ахыи лыгында Кур ча1ына атмыш-лар.\nХаялар BAJPAMOB.\nНэсиб 69J \/усИфбЭ]ЛИ.\nз|е ЗеЬрэ ханым.\n(Шэкнллар илк дэфэ чаи олунур).ДэЬшэт! СЫНАГ 0Б1ЕКТЛЭРИ УШАГЛАР ИМИШ\nПеру Дахили Ишлэр На* зирли)инэ Путума)о ча]ы Ja-хынлыгындакы чэнкэллик-лэрдэ гэрибэ биналар ком-плекси барэдэ аноним инфор-маси)а дахил олан да Ьеч кэ-син аглына да кэлмирди ки, тэЬгигат Ьансы сонлугла би-тэчэк.\nКуман едилирди ки, бу об-)ектлэрдэн чИшыглы )ол* партизанлары, ja да ки, Ко-лумби]адакы MeдeлJин наркокартели истифада едир. Jla-кин хусуси командос брига-дасы вертол]отла чэнкэллщэ ениб комплекса дахил олан-да мэ'лум олду ки, бу сирли jep наркомафи]а JyeacH Jox... -гибб инетитутудур. Бурада ушаглар узэриндэ... кенетик ёкспериментлэр кечирилир-миш!!!\nЭсхэрлэрин кордуклэри дэЬшэтли филмдэн кадрлары хатырладырды. Гафэслэрдэ сифэтлэри вэ бэдэнлэрн ej-бэчэр Ъала салынмыш гэрибэ мэхлуглар э]лэпшишди. Бэдбнсиз чанлы башлары ке-рэнлэрин тээссураты дилэ катирилэси де]ил. Бурада хусуси апарата гошулмуш 50-дан чох махлуг тапылмыш-дыр. Бу сэЬнэ о гэдэр дэЬшэтли иди ки, дун}ада чох uiej кермуш хусуси бригада эскэрлэри нввбэти корпусла-ра дахил олмагдан садэчэ горхмушлар.\nНэЬанк Чэнуби Америка шэЬэрларинин Joxcyллap ja-luajaH paJOHyKfla 4HHaJoTKap-ларын бир вахтлар огурлады-ры уч-дерд саглам ушагы хи-лас етмэк мумкун олмушдур.\nЭмэли])ат вахты 24 нэфэр сахтакар алим вэ онларын муЬафизэчиси тутулмушдур. Бу комплексин башчысы бир нечэ олкэ полисинин ахтар-дыгы Хуан Монеродур.\nТэхминэн 20 ил эввэл ону ичазэ верилмэ]эн чтибби» експериментлэр апардыгына кврэ муИакимэ етмишлэр. Сонра «доктор» иткин душ-мушдур. Онун нэ иеэ Jaxuibi ишлэ мэшгул олмадыгындан ш^Ьэлэнирдилэр. лакин «доктору» кимсэ тапа бил-мирди. Тээссуф ки, бу дэфэ дэ о, арадан' чыха б��л-мншдир. Командос комплекса дахил оларкэн Хуан Моне-ро бир нечэ киши ила чэн-кэлликлэрдэ кизлэнмишдир.\nТээссуф ки, онун элинэ душмуш jYзлэpлэ кврпэнин hajaTbiHbi вэ сагламлыгыны хилас етмэк мумкун олма-Jh6.\nБу кунэдэк дэИшэтли тэч-рубэлэрин нэ учун вэ кимин кестэриши илэ апарылдыгы Ьэлэ муэНэн едилмэ]иб. Эл-дэгajыpмa институтун фэал^-JaTHHH кимин мали^элэшдир-ди]и дэ мэ'лум де]илдир. Дэйшот ондадыр ки, бу чи-HajaTKap комплекс узун муддэт нэзэрдэн гачыб вэ чэза-сыз фэали^эт кестэриб...\n«Рабоча1а трибуна» гэзе-\nтнидэи.\nhycejH Чавид—ПО\n«ТОПАЛ ТИМУР» ВО ДУША 8Д8БИШТЫНДА\nтпмурланк СУР8ТИ\nЬала бирмнчи дун)« муЬа-рибеси даарунда {аэдыгы «МуЬариба ва адабмлат» мага ласин да «;\"ЭдвбиЦат бнр ммллатмн вНвал-руЬиЛасинин ии'икасыдыр». — да{ан hycejH Чааид санатда р»Ц«кврлыга# иг-тидарда олан гуевеларе кала-AHja гаршы гати а'тираэыны\nбилдирмишди. Балка ала буиа кара иди ни, сонралар каркам-лм шаир-драматургун ааундай ха jam аввал бир сыра асарларм репрессивный агыр зарбала-рини Ьнсс етмишди. Бала\nасарлардан бнри да 1926-чы ил да нашр адмлан «Топал\nТ»>мур1* njac» иди.\nЭслиида Чаандин «Топал\nTejMyp»y ишыг уау иарар-\nкармаз о эаманкы адабн тан-ги дин амансыз Иучумларына ма'руэ галмышдыр. Натта\nшахеи^ата парастншмн сугу-тундан xajnn сонра да Намин асар об|вктиа ги|матини ала билммр, муеллифмн «мафку-\nрван тараддуд млларнннн» меНсулу ними тагдим адилир-ди.\nУмумм^атла, дун)а адаби)-{атында 6ajyK Накмдарларын, чаНанкирларин, каркамли шах-смЛатлармн бадин образына кстенилен га дар раст калмак мумкуидур. Амма, бала бнр чаЬат дмггатн чалб едир ки, Намин шехсИНетлер бадин\nасарларда ин'икасыны тар-маздан аввал муаллифин менсуб олдугу халгын, алка-нии, дннин мвнафв)ина yjryn олараг (арадычылыг сузка-чиндан кечирмлир. Е)ни саз-лари дун ja адабиЛатында раст квлди]имиз фатаН Та|мурланк суратлармна да шамил атмак олар.\nНатта дегиглир* аа объектна-ли)и ила фаргланмалн олан бир чох тарихчнларнн асар-ларин да бала бауук capte ар-' да TajMyp Наггында зндди)-|атли фмкирлар KiMpajar га-дардир. Амма армани Фома Матсопскидан башга бутун та* рихчилар Тв|мурун геддарлы-гы, амансыэлыгы нла )анашы онун алм, маариф, инчасанат Намиси олдугу ну, jap* кал. дикда Наггын, адалатин тан-танаси намина ан jaxaiH адам-ларыны бала чезалендырмаг-дан чакинмадНини га)д ат-ммшлер. .\nTajMypnaHK барада атрафлы ме'яумат топламаг учуй са-фир енфатнла Самарганда гчндар илан испан^алы Ру» Гонсалес да Клааихо «Самар-ганда, TajMyp сара|ына са^а-Натин кундали}*» асаринда ja-зыр: «.\"шаН^>да учалдылан\nмасчидин -он днаарларынын алчаг олмасындан нарезы гаг лан caHjop (Та|мурланк — РЕД.) онун сакулмаснни амр етди ва билдирди ки, иншаат ишларина азу раНбарлик адэ-чак. О hep кун тикинти japn-на калнр, бунунла да орада чалышанлары сур'атла ишла-M8jc Нбвеслендирнрди,..».\nTajMypnaHKHH шахен тарнх-\nчиси, о дааруи бир чох Нади* селеринми бмлааасита шаНи-ди Низамаддин Шаминин «Зафарнама» асармна дмггат jaTMpaK: «Эмир Те^муру��\nНмммати бутун ал амин рифеН аа раНатлыгыма баглы олду-«ундан Турам анлауатларннда нача машНур ¡ерларн ммар (абад — РЕД) адирдие», саНиб олдугу мамламатларда да ала асерлерле адыны дун|ада roj-маг хатирмна АллаНыи каламы узра имары, тнкма^и Aynja-да мстанмлан аа регбет адмлан бмр mui са|ырды аа бу чаНат-даи Эмир азундан сонра шаЬана асарлар го£мег мета-дм. Буна кара амр етди ки. Балаган аразиемнда бмр jap* ммар BTMaja башласынлар».\nБе]ук рус шаргшунасы В. В. Бартолд да узун мллар арзнн* да апардыгы тадгигатлара аа азундан еавелкк ма'табар манбалара истмнад адарак Намни capnappaja Наср ат-д*|и монографЦасьжда Taj-мур ленки гу дрогли Накмдар ва фатаН дан башга Нам да 6ajyK баш ари иш ларин, амал-лармн саНибм, j ара дычы шах-CMjjaT к ими танытмышдыр.\nМараглыдыр ки, бир чох машНур адиблармн асарларин-да да Топал TajMyp су рати мухтелмф меагелердек т ас-вир а дилир. Экар 16-чы ас-ркн кармамлм мнкмлис драматургу Христофор Марло учун TajMyp («Bajyx Та)мур-ланк» фачмаемнда) неНежк, Нартарафлм тармхм шахсиНат-дирса. Полша адабиНатынын класснкм Ьанрмк Санкааич (1846 — 1916) машНур «Селиб-ч мл ар» романында - о ну аса-сан азазил, гамлы фатаН ними тагдим едир\nTejMy рле нккн шахоиЛатинм бадин адабиНатда об)актив акс атдиран санаткарлардан бнри Максим Горки олмушдур «Италика Наггында paaajarnap» смлсила Нвка)вларнннн бирки-да муИарибаде ганмчан, душ-менлеркле мубаризада амансыз олан Таморлан конкрат HajaTM апиэодларда мамнкн адалатли, аичданлы ва раНм-ли, Натта али баше он Ннсслар гаршысында дна чокен пар лаг шахемпат саамЛасина галды-рылыр. Намин Нака)ада Сиаас муЬармбасимдан сонра TajMyp capajMHa |ол талон бмр гадын фатаНмн гаршысында магрур-магрур да)»нараг да{нр: «,..Ешит1 Сан ади адамсан, май нее Айе{ем1 Сон алума хидмат адмрсан, мам Hajaral»\nКаркамли Совет, (взычысы CepKej Бородин исо «Самар-гандин улдузлары» anonaja-сында 6ojyH фатаЬмн * долгун бадин обраэыны )'арада бнл-миш, а[ни заманда, Намин дав-рун ичтиман-CMjecH Наднсалз-ринин объектив тасаирмна на-ил олмушдур.\nБсс Н. Чавмдмч «Топал Taj-мур»уну бу мевзуда |азыл-мыш асарлардан фергленди-ран надир? Узун муддат ада-\nби тангнднмиз Тв}мурлвнки идеал из а атди^ине, тарнхи На-гигатлари бнртарафпи кВс-тард^мна кар» Чааиди амансыз тенгмд етммшдмр. Истер 20-чи кллэрда, истарса д» 60— 70-чи иллэрдэ адабн тангид-чилар совет адабн тангидиннн принсипларини асас тутараг )азырдылар Ми, «Топал Taj-мур» есари ил» И. Чааид »эу-ну сосиалнэм раализминдан т»чрнд адарак естатиэм» jy* аарланмышдыр. Те^мурланким тарнхи барада азачыг да ал-са м»'луматы олан Нар кос «Топал TejMyp» njecH ил» та-нышлыгдан сонра Н»мин ид-диаларын эсассыэ олдугуну д»(вр. Эааала, h. Чааиднн бутун ]арадычылыгы 6oJy муНа-риба в» умуми^атла, гаи та кулмасинмн ардычыл але)Нда-ры олдугу Намы тэрафиндзч габул олунмуш Нагигатдир. Дикар тарафдан, тарихи мо-дарнлешдирмак, танынмыш шахси){атл»ри идеал иза ет-мак бутаалукда Чааидин ja-радычылыг принсипларин» )ад ��усусинэтлар олмушдур.\nЧааидин 6»jyK тарнхи шах-CHjjaT ними Топал TejMypa рэг-батм шубНасиэдмр. ' Буну ис-тар ааундан, истарса да муа-сир л ар инин Чааидл» баглы хатиралариндан му»н»нлаш-дирмак , чатин да^ил. Бир дэ-ф» бу Нагда саИбат замены Та^мурланкин макадони^алы Искаидардан да б»|ук шах-CHjjaT олдугу ну иерар едиб-мнш. Бутун бунларла ¿енашы, Чааидин «Топал Те]мур»да Нис-са гапылдыгы!«ы иддиа атмак Нам бир мантига yjryn де->ил. Буну njacHH лейтмотив и, ajpwi-ajpwi персонаж ларын\nЭмир TejMypa мунасибати аа Hahajar, асарин иде{асы да а]дын костарир. ФатеЬ Накмдар асир алыб Самэргэнд сара^ында суслади|м «Москва чич8|м Onraja» эавг еермэм учуй cajabaTa чыхмагы так-лиф еданда бала муНарибэ ма^даныны наэарда тутараг де|*р: • «...Карулэчэк манэара-ларин ан казали Нарб аа га-либиЛат саНиаларидир».\nТе^мурланкин муИариб» «да-лиси», ган Нариси хислатинин ачылмасына хидмат адан дикар саНналар, елизодлар барада данышмага еНти>ач оп-мадыгындан |алныэ ону rejA атмак истардик ки, чаНз ширм сэчи|]»пандиран дикар хусусицатлэр (гоча кандлинм алдуран MeMej хана гаэаб-ланмэси, «ешсиэ чаннат буча-гы, туканмаз сараат очагы Азарба)чанын» оглу МираншаН кмми шашгыиларын ojyHaa-гына чеврилмасиндэн ге]з-ланмаси ва дикар саНналар) да тарихи Ьэгигатлара там у)гундур вэ дикар те]муршу-наслер тарафиндан тасдиг адилмишдир.\nБутун буилар {алныз Чаан-днн вэ дун)*анын бир чох кар-камли санаткарларынын Tej-мурланк шахси))эти:нэ муна-\nсибэти. барада мулаНмзелер* дир. Бас на учун njacMM су-жети маНэ ики чаНанкирнн — Тв|мурла bajaaHAMH гаршы-дурмасы узаринда гурулмуш-дур? Ахы асас магсад Т»|му-рун шахеи^атини акс ат дирмак идмеа, бунун учун Taj-мур — Тохтаммш, TajMyp — Гара ^сиф. конфликтларии-дан да угурла истифада атмак оларды. Лакин туркдмл-ли халгын таассубкаш нума-¡андэси «турк олуб турка аташ ачмагы» (ифада h. Чаамдин-дир) мэнсуб олдугу халг учуй ан 6ajyK фалакат с»]мш1 ва Нала 1918 чи илда галама ал-дыгы «Иблис» п|всинда буну ачыг-ашкар бил дирмиш дир:\n«Турк ордусу дамм басараг алкалар алмыш,\nЭи сонра сн)асатда\nбасылмыш да буиалмыш. Идракы соиук башчыларым\nгафлатм atraer, Етммш, адачам мнллатн\nhan алда о|уичаг...»\nКарунур, бутун ^арадычы-лыгы 6ojy ону душундуран бу муэмма барада а^рыча асар ¿азмаг Чааидин чохданкы ар-зусу имиш. Ела буна кара да бир тарафда Авропа чж«ка-аарларини диз чакдуран Ба-}аэидла, дикар тарафда нее 35 ил арзинда 6ejyK имперм-ja ¡арадан Те^мурланкин кон-фликтмни ону душундуран асарин ид») ас мм а муаафиг Иесаб етмишдмр.\nЭсэрин сонлугундан иарун. ду|у кими, муэллиф магсади-на наил олмуш, аелмндэ Нар ики гудратли чаНанкирнн да-На чох худбин, шаНратпарасг-лик асири олдугуну аче бил-мишдчр> 1а'нм тарнхи Сиаас да-¡ушу Иач да Та]мурун Ба{азид\nузаринда галэбэси jox, Нар ики турк ордусунун фалакатн, rap даш гыргыны ила натича-ленан Надисадир ва буна бан-зар Надисалар такч» Орта Acnja аа TypKHja даалатлармн-дэ де|ил, аерлер 6ojy Азар-бе)чач тарихи чда да мушаНи-дз олунмуш дур.\nЧааидин илк голам тачруба-периндач соч асарларинадак ела бир меаэу хатырламаг четиндир ки, aHarannjM, гло* баллыгы, ¡уксак аатанпараар-лик ду|гулары ила ¡адда гал-масын. «Топал TajMyp» njac* иса маНэ букунумузла свела-шан адабн нумуналардая би-ридир. Бутун дун|аны сарсы-дан сон уч-дерд илин Недмсе-пари ичэоисиндэ миллат гыр-гымына катириб чыхара била-чак ситу aenja пара распубли-\nкгмыэда да аз тасадуф аднл-м?)иб. Ела ичди да кммлар тарафинданса opraja атылан каЬ «лазки», каН «талыш»,\nкаН да буна бамзер дикар\n«проблемпар» Намин магсад» хидмат етммоми? Бу ма'чада Чааид (аоадычыпыгычыч муд-сикг.и)и. гудоати ва такрарсыз-лыгы hac ач дмггатн чалб ат-мгкд^дир.\nСалао АСЛАНОВТарихин тэкрарына jon вермэмэли\nАзэрба)чан Республикасы Лезки Мэдэни))эт Мэркэзи-нин «Самур» гэзетянин но-]абр бурахылышынын 25-чн немрэсиндэ 1918-чи илин ап-релиндэ Азэрба)чаныи Губа шаЬэриндэ баш вермиш фа-чиэли Ьадисэлэрдэ «Дашнак-cyTjyH» ермэни миллэтч» пар-ти]асынын бармагы олдугуна •дэлалэт едэн архив сэнэди дэрч едилмишд»ф. «Губа шэ-Нэринин вэ Губа гэзасы кэнд-лэринин тар-мар едилмэси вэ хатырладылан кэндлэрдэ те-рэдилмиш эоракылыглар har-гында* февгэл'адэ комисси)а-нын узву Новатскинин Нэмин комисси¡анын сэдринэ мэ ру-зэсиндэ комиссарлар Illayuja-нын вэ Коргановун эмри илэ TyOaJa танынмыш дашнакса-кан Ьамазаспын вэ онун си-лаИдашларынын башчыпыгы алтында ики мннлик гошу-нун ]еридилмэсиндэн. ¡ерли эЬали илэ бирликдэ лэзкилэ-рин онларла мубаризэсиндэн данышылыр.\nМусэлман эЪалинин дв)ул-мэси, судэмэр ушагларын хэнчэрдэн кечирилмэси. чох-ушаглы аилэлэрин тамамилэ гырылмасы бу вэИшилик эмэ-линин нэтичэсн олмушдур. Тэкчэ Губа шэЬэриндэ «чэза дэстэси» тэрэфиндэн 2 мин нэфэр влдурудмуш, 8.5 мил)он манатлыг омлак гарэт едилмиш. 105 ев ¡андырыл-мыш, Губа гэзасынмн 122 кэндинэ од вурулмушдур ки. бунун нэтичэсиндэ 5.812.105 манатлыг зэрор дэ]мишдир. Гулдурлуг эмэлинин hajaTa кечирилмэси заманы дашнак-лар тэрэфиндэн мэсчидлэр мэИв едилмиш, мусэлманла-рын мугэддэе Гуран китаб-лары )андырылмышдыр.\nЛээки M3A0HRjj9T Мэркэ-зинин рэЬбэрли)и бела Ьесаб едир ки, оу тарихи факт 1918-чн илин ¡азында баш вермиш фачиэли Надисэлэрдэ «Дашнаксут1ун* парти)асы-нын бармагы олдугуну тэс-диг едир. Арадан ониллнклэр кечдикдэн сонра haMtfti ссена-ри эсасында Хочалыда вэ азэрба)чанлылар JamajBH ди-кэр jauiajbiuí мэнтэгэлэриндэ Азэрба)чан халгына гаршы со^гырымы терэдилмишдир. Бу тарихи факт дун1а бирли-Jhhh ермэнилэрии вэНшнли]и-ни чиловламаг учун гэти тэд-бирлэр кермэ)э сэслэ)ир. Азэрба)чанлыларла бирликдэ лэзкилэрин ермэни башкэсэн-лэрлэ мубаризздэ нштиракы иеэ Азэрба)чанын бутун халг-ларынын лазым кэлд^и мэ-гам да сых бирлэшмэ)э вэ умуми душ.мэнэ гаршы чы-хыш етмэ)э Ьазыр олдугуну субут едир, A3ap6aj4aii халг-ларынын тарихи достлугу вэ сарсылмазлыгы барэсиндэ бвдхаЬларын шубЬэлэрини дагыдыр.\nАЗЖАМАН\nРЕСПУ&ЯИКАСЫ\nмэданилат\nНАЗИРЛК1И АЗаРБАМАМ дмлет АКАДЕМИК ОЛ8РА М ВАЛЕТ ТЕАТРЫ\nАэорбв)чам Рвспубпиквсынын халг артист\nсекииа исмалйлованын консерти ,\nиштирак а дир лар:\nKYHJA3 маммЭДОВА,\nМЭНСУМ ИБРАНИМОВ,\nХУДАВЕРДИ ХУДА ВЕРДИ JEB\nПРОГРАМДА:\nАэар6а)чан бастакарларыиын асар лари, халг маНнылары аа мутамлар сасланаиак.\nМУШ AJM9T ЕДИР:\nЕлхан Муэаффароаун раЬбарли|и ила халг чалгы алатлари ансамблы.\nКонсерти идара едир:\nМЭЛАНат ИСМА1ЫЛОВА\nКонсерт саат 18-да башлаиыр.\nБилет лар театрын кассасыида саат 16-дай 19-\nдак сатылыр.\nЭ. Наааи адыиа Озбакистан Даалат Акадамик Опара аа Валет Таатрыиын салисти\nне'мэт синьавивинин\nилк дафа иштиракы ила\n6 декабр\n«КОРОРЛУ»\nY.\nЛибреттосу\nша'рлари\nКОРОРЛУ\nНИКАР\nS пардали опара\nГ. Исма|ылоеун, М. С. Ордубадиииндир. На'мат СИНЬаВИВИ (или дафа) ФаазиЦа ИВРАНИМОВА (или дафа)\nнесен ХАН ШаНлар ГУЛИ1ЕВ\nАзарба)иаи Распубликасьшыи емеидар артист Тамаша саат 15 да башлаиыр.\nБилетлар театрын кассасыида саат 10*дан 19-\nдек сатылыр.«сЗАМАН» КДМТЭКЛИФ ЕДИР\n-ф- Шуша ма'мулатларыи Наэырлаимасы учуй\nучуз аа меНкем Лер пачииин тйкилмаси.\n-Ф- Материал сифаришчииии, ида|а иса биаим*\nД*р.\n-Ф- Печин тикилмасиида коиструктор саиадлари ва муаллиф иазарати.\nБала печин гурашдырылмасы сива 1,0 мил(ои рубле баша ка лар. Бу иса cepnja ила бурахылаи пач-ларин де)ериидеи 5,4 дафа учуздур.\nБиэим печлерим техники характаристиасы Даа-лат Ьтандартларыиа у)гуидур.\nМаратлаиаилар ашагыдакы укааиа мураииат еда биларлар.\n370060, Бакы шаНари, Москаа проспект, 119. кАэерелектроишыг» Бакы ИстаНсалат 6ирли|и.\n«ЗАМАН» КДМ.\nТелафоилар: 67*43*74; 67-41*23; 66-44-75,\nАээрннфори.\nАЛЛАН ВЭКМЭТ ЕЛЭСИИ1\nМег суд Гасымов, РаНим, Фирудкн, Нураддки, TspMjan, Зираддмн Расуловлвр ПаиаЬ аа Низами Гурбаиеа гардашла-\nрынв, атвлары\nИбраНим Муса огяу Гурбаиоауи\n■афатындан кадарландмкларёмм билдирир, дарин Ьуаила башеаглыгы верирлер.\nВаш редактор -Т. Т. РУСТЭМОВ\nТВ'СИСЧИ: «Хмг гюатиммм журналист иоллмтнаи.\nа\nУЧРЕДИТЕЛЬ: Журналистский коллектив «Халг газет».\nРЕДАКСИМНЫН УНВАНЫ: 370151, Ваны ш*м»и,»*ул да«м* нулааи. It. ТЕЛЕФОНЛАР: ма'лумат учуй — иифоЦМеиИ — «-*2-Э7. раляам жчдмати\nмуНасиблмк — 93-34-23, наабатчл радачтор — Jt-51-tt.\nНаабатчи редактор: Е. ГЭДИРОВ\n— 93-79-11,\nИНДЕКС: 66814 4 1 2 3 4 5 4 7 • 9 16 11 12 13 14. М. 1 5 4 7 В Бакы, «АюрбвНан» иагарЩатыныи матбаасм.\nБаву. laairyitaa аадатаистч .\nЧапа имзапаимавыдыр Ш0\nИмааланмыш дыр ТТОО\nТирамы 25069Сифвршп 7807.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-03-1992-p-4\/","date":"2017-03-29T21:01:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00444-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4171990752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4171990752220154, \"sah_Cyrl_score\": 0.07384698837995529, \"tuk_Cyrl_score\": 0.050477299839258194, \"tat_Cyrl_score\": 0.045729368925094604, \"kum_Cyrl_score\": 0.041692182421684265, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03418625891208649, \"eve_Cyrl_score\": 0.030080916360020638, \"kir_Cyrl_score\": 0.02461724542081356, \"udm_Cyrl_score\": 0.019409270957112312, \"alt_Cyrl_score\": 0.019161278381943703, \"krc_Cyrl_score\": 0.018075956031680107, \"crh_Cyrl_score\": 0.016799554228782654, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013690249063074589, \"rmy_Cyrl_score\": 0.013598162680864334, \"lez_Cyrl_score\": 0.011419541202485561, \"nog_Cyrl_score\": 0.010831030085682869}","num_words":11405,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.492,"perplexity_score":65910.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 28, 1992, Baku, Azerbaijan\nгв)улмушдур\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИИАСИ ГЭЗЕТ\nГИДМвТИ 2 ПЪП.\nКУНУНзешиамБазар ортвси БМТ ТвЬлукжнзлни Шурасы мае-лаЬатлашмаларда Даглыг Гврвбвгдв аа Таамкмеган-даасы вазмЦатм музакмро атммшдир.\n# Бу а} ТаЬлукесмэлик Шурасына седрлик еден Фрейса-МММ БМТ ¡амындакы даими нума|а»<деси Жан*6арнар маслеЬатлашмалар баша чатдыгдаи сонра \"ИТА — Сота* мын мухбири на даммшдмр км, чершенбе ахшамы «уну, чо* кума и. ТеЬлуиасизлик Шурасы седринии Даглыг Гараоаг Ьаггында меселе|а дайр 6а|внатыны ба1#наче|ик. Бе^анатда ТаКлукесиалик Шурасы БМТ Баш катибииин 6олке|е аа ну ма)андасмни каидармек пи^атими алгышла|ыр, влбатта, бу, Ьемим масалада АТвМ-ин кастарди]* са^лар чарчиаасии-да, Кабала АТ0М-ин кама}н ила Ь^ата качирилмалмдир.\nЖ.-Б. Марима даКа сонра дамишдир; Тачикнетана квл-дмкда мсв, май Баш катнбнм бу Кафтаннн ахырында ора\/а аа иума^амдаси Раймонд Соммара|*нси кандармак ниЦатинда ол-масы барада шуранын уааларнна ма'лумат аармишам.\nhep шахтыныа xtjup!\nБаиса мни ва'ват, асам мши-мизи «втмиа саяыв, бааарым аасуа да агрмач •***? тда шршаарнмнаа муЬари-KhMirtrê, гааымыащ, вам-тняш, балаларыныаын Ьа|аты-м )армндарф. КааумуА ааи-***** ачылмыр км, мамами. ммам-иадеммммви, аарымыаы-(«сумуау, са|-Касаб адмб дуй-¡мам кадншнндан дала галма-\nД*и)а пса as кадиамидадир, бми иааламир. Бм> да аиуи атаршдаа. )авышмыа1ыгса ма-рак иаруБ наууруб бу бвтаг-кыгдаи fama качан.\nШукр км. бава ала|анларн мка кат-кадв чохаяыр. Бу ма'\nсаНкб дурмаг мств|вм ha-аКмбкарларымыаык бкр-рас публика игтмсадм)-дкрчалтмак нста|м аа-шншакмалы, в)рвммлмелмдмр. Расяублмка СаЬкбкарлар аа\nЗирдаЬа настардм нм, мару-яаси мшаар) бмадам асыаы «паи аа онма)аи аикаяаар, мисаиыи аа Каланча малыма саКмб дурмаг Наггымы барка ааамак дотру дам да чатммдмр. А|ры-\nбмр\nбуиуи аКдасмидам капа\n#• жБнмбБмааРа » vmNVRep\nгм бмрлмн нумуиасм дотуядУ) чалышыр, магсадмма аддым-аддым «ахымлашыр.\nБу са|ымыадаи башла)араг а)да бмр дара гааатмммакн бир\nмхтм|арыма аа-\nчавьа хэттиндэ\n27 OKTJABP ' )|с АГДАМ\n• Бутун кун орзиндэ Агдам шэЬэриядэ вэ сэрЬэд кандла-риндэ вози^ет кэркин ола-раг галлышдыр. ШаЬэрин Кулаблы, Нахчываник, Хан-абад ¿уксаклинлэриндэн топ вэ ракет аташина тутулмасы давам едир. XejnH дагынты вар.\nХачын ча)ы бо!унча Jejwia-шэн Элиагалы, Элимэдэдли, Моллалар, Чинли кандлэрин-дэ тэхминэн hap 7 евдэй би-ри дагылмышдыр. ©лэнлэр вэ japaлaнaнлap вар. Вэзи]-]этин кэркин ли Jhh8 бахма)а-\n_ аЬали езуну итармир. )ли силаЬ тутан пар нас догма торпагынын мудафиаси-на галхмышдыр. Инди эсас вазифэ Дашбашы jyKcawiHjH-ни вэ Сырхаванд кэндини кери алмагдыр. Ьазырда Ьэ-мнн мевгелэр угрунда квркин де)ушлэр кедир.\n* ТЭРТ0Р\nБу кунлэр Гарабагын даг-лыг Ьиссэсиндэ Tyrjan едэн гасырра Ьэрбн в��элиJJaтлa-рын кедишинэ тэ'сир кветэр-сэ да ордумузун Тартар бвл-мэлэри тутдуглары мевге-лардэ меИкамланэ билмиш-\nлар. Эсас д^ушлвр Довшан-лы за Сырхаванд кандлери истигаматинда давам едир.\nг\n* ЛАЧЫН\nAзapбaJчaн Милли Ордусу-нун. Киссэлэри Лачын даЬли-зйнэ нэзарэти давам етднрир-лэр. Полковник 3. Рза^вин башчылыг етди]и бригада бу кун Горчу вэ Шалва кандла-ри бо]унча Ьучума кечан ер-мани експедиси]а корпусу ила арыр до]ушлар кечир-мищдир. Душман кери отур-дулмушдур.\nЗи|эддия СУЛТАНОВ,\n«Халг Г9эетн»ш мухбири.\nРУША МУШАЬИДЭЧИЛЭРИ АЗЭРБАЛАНДАН КЕТМИШЛЭР\nБАКЫ, 37 #кт|*бр (Аварки-формуй мухбири «ячкн Сардаров). Аэ»рб*|чан Мудафиа Нааирли)инмн варди)и ма'яума-та кара, бу кун кундуа Ате-тафа, Тоту», Кадаба$, Губад-лы ра)онларынын сарКад{а-ны кандлари Брманнстан та-рафдан топлардан да «град» гуртуларындан аташа тутул-мушдур. Ажшамусту назнрли-)мн аналитик информаси]* маркааинда Аэарннформун мухбирина билдирмишлар кн, армани силаКлы бирлашма-лари Атдама аа атраф |аша-)ыш мантагаларниа да кучлу аарба аидирмишлар. Зарар-\nчаканлар вар, онларча аа дагылмышдыр.\nМа'лум Сочи сазиши ила алагадар Ааарба)чана калмнш PycHja Карбн мушаЬм дачи лари бу кун распубликадаи катмиш-лер. Онлар Загафгази]а Кар* би даиресинден амр алын-дыгдан сонра карм чагырыл-мышлар. Азарба|чан Мудафиа Наамрли)инде бу аддымы ат** шин да)андырылмасы Каггыи-да ааааллар елде олунмуш разылашмаиын у»урсуалугу ними ги)метлендирирлер.\nБакыда расми каиалларла Кабала Аэерба)чаиын ва Ру-см)аиыи мудафиа нааирлари РаКим ГааиЦавии аа Павал Гра-\nчоаун Москаадакы корушу Ьаггында ма'лудАат |а]ылмыш-дыр. А»арба|чандакы Руси* [а мушаНидечилери групуиун карушда иштирак адан pah* бари канарал-ма|Ор Витали Глуилцук Ермамистам тарафи* ним Сочи сазишими лозмасы барада ма'лумат вармишдир. Мудафиа НезирлЦинии ма'-луматымда билдирилир ки, §та-шии да^андырылмасы маха* миэмиии аа Карбн мушаКида* чияарим статусуму ишла|иб Ка* зырламаг учуй мазирлар )ахыи кун л ар да Ермамистам Нарби\nНазирли)имии нума)енделари ила карушачакларъ\nЛачыным вачыи отяу.\nЭНЭКДАШЯЫШН инкишафы нанинэ\nA3dP£AJ4AH ПРЕЗИДЕНТЕ МОСКБАНЫН МЕРИНИ ГЭБУЛ ЕТМИШДИР\nХабар вернлдиде ними, т)абрын 26-да Москва* и мери Лурн Миха)лович жков Бакы]а кэлмишдир. Кунорта Азарба)чан Рес-бликасынык президента улфэз Блчиба] ону гэбул ияшдир. Этрафлы сеЪбэт наяы гаршылыглы мараг гуран мэсэлэлэрин кениш красима тохунулмушдур. ря Лужков ге)д етмипЩйр , Зеки сиЗаси реаллыглар м да ]еня игтисади шэраит паб едир. Виз ИаЗатын бу* н саЬэлариндэ кениш эмэк-шлыг )аратмалыЗыг.\nМер керуш иштиракчыла-[на кечмишин Захшы эн'* асини—Москва да па)ыа рмаркалиры кечирилмаск-, беракэтли АзэрбаЗчан рпагынын зэнкин не'мат лаяла долу тичарэт сырала-шы керэндэ москвалыла-ш нечэ севиндиклэриыи ха-флатмышдыр.\nМер Москвада криминокен си]]этин нас кин шэкилда 1слэшди]ини ге)д едэрок\nC« JJlUJJn tf.iai\nни sapypîwHjHHK кветар-\nмишдир. СвЬбэтан иштарак-чылары тэкча игтисади де-)ил, пам да елми ва мадэни алагелари даЬа да даринлош-днрма)ин ва кенишландирмэ-]лн зарурн олмасында пам-рэ*) идилар.\nАзэрба]чан президента Эбулфаз Елчиба) ге1д ет-мишдир ки, акар игтисади ва тасарруфат элагала[ж нисба* тан асанлыгла бэрпа олунур-са, елми элагэлэрин гырыл-масы даЬа агыр иткилэра ка-тириб чыхарыр. Буна кора да Руси]а вэ Азэрба]чан пе-кумэтлэри арасында бу ]а-хынларда имзаланмыш муга-вилэлэрин ыуддэаларыны тезлнклэ Ка)ата кечирмэк учун сэ^лери эсиркэмамэли-\nМ|)|\nКерушдэ республиканын довлэт катаби ПэнаК Ьусе)-нов, баш назирин биринчи муавкни Аббас Аббасов, Бакы шэЬэри ичра ЬакимиИэ-тинин башчысы Рауф Кул-маммэдов, Азэроа]чанын Москвадакы сэлаЪиПэтли ну* ма^ндэсинин муавини Рафа-ел Ьусе)нов иштирак етмиш-лар.\nМоскванын мерный сафар-дэ Москва баш наэиринин биринчи муавини Ернест Бакиров, шаЪэр Баш Дахили Ишлар Идарэсинин • (БДИИ) реисн Аркади Мурашов, Ье-кумэт назири, нэгли))ат вэ рабитэ дeпapfaмeитинин рэЬ-бэри Алексе) Пешков, эрзаг еКти]атлары департамента раЬбэринин биринчи муавини Иван ДОков, эрзаг департамента раЬбэринин муа вини Олег Веричев, БДИИ-нин мутэ1йэккил чина)аткар-лыгла мубаризэ идарэсинин рэиси Владимир Руша)ло му-ша)иэт етмишлэр.\nа а а\nЛури Лужков Азэрба)чан Республякасынын баш нази-' ри РэЬим Ьусе)новла да сеЬ-бвт етмишдир. СеЬбэтдэ баш назирин биринчи муавинлэ-ри ВаЬид ЭЬмэдов вэ Аббас Аббасов. Бакы шаЬэри ичра Ьакими))этанин башчысы Рауф Кулмэммэдов иштирак етмишлэр.\n3. Лужков вэ Москва Ье-кумэтинин узвлэри ШэИид-лэр хи)абанына кетмиш, Ьа-\nлак оланларын гэбирлэри внунэ эклил го)мушлар.\nМосквалы гонаглар Азар-ба)чанын мэдэни))ат нази!« Полад Булбулоглунун муша-]иэти илэ Р. Мустафа)ев адына Азэрба)чан Девлэт Инчэсэнэт Музе)инэ кетмиш, рус вэ Авропа рэсссамлары-нын эсарлэри, Азэрба)чанын халг тэтбиги сэиэти у стал а-рыцын ал ишлери ила таныш олмушлар.\nКунун ахырында Москванын мери вэ ону муша]иат едэн шэхелэр Бакы шаИэри ичра Ьакимй))эти апаратында гэбул едилмишлэр. Бурада Бакы ва Москва бэлэдиЛэ идарэлэри арасында эмэк-дашлыг Ьаггында сазиш им-заланмышдыр. Ьэмин санэд •истэр тэсэрруфат-игтисади, истэрсз дэ медэни саЬэлэрдэ кениш миг)аслы эмэкдашлы-гы нэзордэ тутур.\nСеЬбэт замены Бакынын • Москвада, Москванын Бакыда нума)эндэликлэринин ачылмасы Ьаггында мэсэлэ муэакнра едилмншдир.\nАзэрннформ\n«ХАЛГ Г93ЕТИ.НЭ АБУНЭ JASMAbIHl\nКунун олар«тм хабармрм •• репорт*«-лары\nКаркамлм мчтамаи-CMÎacM жадммлариа, ма-раглы адамларла кфрушлар\nСи)асат, игтмсадиЦат\/ мадаммЦатла баглы акту ал саЬбатлар, аналитик публисистик матариаллар\nИдман {аммлмклари, аи мухталиф ртмш» <• а'лаилар\nБутуи буилары |алима абуиа ¡аамлмагяа мунтозом охумаг имкаммиыа аар. Абуиа )•-\nзылышы дааам адир. Абува пфптпра (равт\n):\n1 а|лмг — 46 рубя N 3 а|яыг — 1Эв рубя 77 в а|яыг — 273 рубя 64\nТуркмении баш назири Сула|ман Дамирал Ирана катмишди��.\nО, ТоЬран а*репорту*да дамишдир ки, индики сафардаи магсад икцтарафли смЦси аа игтисади мунасибатлари да-ринлашдирмак «а Пакиствмын, вфгаиыстаныи ва качмиш баш соаат распубликасынын да дахил о л дуг у игтисади амаидаш лиг ташкилаты чарчиаасинда амакдашлыгы иииишаф атдир макдир.\nДунви Латви|аиын харичи ишлар назири Лиис 1уркаис баш иазир Ивар Годмаиисии хаНиши илв\nиста фа вармишдир.\nJypKBMC журналистлара билдирмишдир ки, бу, дахили аа харичи cMjacaTHH приисипларииа оиун бахышлары ила пар-ламант далутатларымыи маага|ииии У|тун калмамаси ила алагадардыр.\nКурчустм парпамттмнии е»дри ЕдуарА ш,' нрдицм Гарви Авропаныи бир сыра алиасииин сафирлари ила саКбатинда дамишдир ки, Руси|ада ааэи||ат На|ачаилыдыр, май бундам чох иараИатам, чумки Руси|аиыи га|ри-сабитли|м ha мы учуй бо|ук таНлукадир.\nОнуи соЬбатинии ба'зи магамлары базар артаси Итали|а-иын «Распублика» газатинда дарч олунмуш дур. Едуард Ша-аарднадзо га]д атмишдир ки, ачытыны дасак, Ьазырда Ру-си)ада баш вараилар мани Курчустамыи лробламлариидан даНа чох нараЬат адир.\nКурчустан раЬбари нараЬатлытынын сабабларини изаЬ адаркан дамишдир ки, Pycnja дамократлары бирли|а наия ола билмамишлар, аксина, мухталиф чара)«нларын лидарла-ри бир-бири ила гыэтын чакишма]а башламышлар. Эн лиси иса Борис JaflTCHHHH Ьакими))ати итирмаси аа си|аси саКнадаи катмаси оларды.\nФраис-Првсс Акяитли}инин аврди|и хвбврв кара, Ирагын иафт назири Усама Эбдуя-Раззаг ап* Нити билдирмишдир ки, Багдад Ираг иофтинии алын-масы яа дашыимасы саНосинда онунла сазиш баг-ламыш харичи муассисалар аа фирмалар БМТ ТаЬ* лукосиэлик Шурасыиыи 778 намрали гатнамасими |арина (атирачаклари тагдирда он лары моЬкама\nваситоси ила чазалаидырмаг ни||атиидадир.\nНазирин фикринча, харичи фирмаларын Ираг нафтинии алынмасы аа дашынмасы узра Багдадла батл адыг лары са-з ишлар «Ба|налхалг коммарси^а нормаларына тамамила у кум калир аа бу сазишлар на позулмалыдыр, на да модифимасн{а-]а ма'руз галмалыдыр»\nОкт|абрын 2-да БМТ ТаЬлукасизлмк Шурасынын габул атдн)и 778 намрали гатнамада нафтин сатышындан ал да адилмиш Ираг аасаитинии БМТ-нин Носабыиа качирилмаси назарда тутулур. БМТ Камин васаит Ьасабына Прага Ьуманн-тар ]ардым кастарнлмаси программный малн}]алашдйрил-маенна аа онуи тарксилаН адилмасина чакнлан харчлари ада-мак ни))атмндадир.\nРуеириыи ва Амариианын уч часур кмшиси Нава шарыида |ар атрафына cajahara чыхмасы гарара алмышдыр.\nАаронаатларын ба|налхалг haj'erH н^дбрда 7*но шаЬа-ринда (Нааада штаты, АБШ) старт катурмалмднр. «Команда»-ja бутуи дун|*ада машЬур олан Pycnja космонавты Владимир # Чаиибакоа, АБШ-ын милли гаКраманы, ааиаси)а пионарлари мадалына ла|ит иарулмуш Ларри HjyMan аа онун Ьамаатами Доналд Мозас дахилдирлар.\nСилаН аа да|уш сурсаты ала качирмак магсади-ла Загафгази)ада (арлашаи Руси|а Ьорби гуг-»угчу* ларыиа а тан кеча даНа бир басгыи ади?чь\\мдир.\nАвтоматларла за тапан��аларла силаЬлвнмЕ-з саиииз на-ма'лум шахе саат 2.40 дагигада Тби'-сида i'ycnja асиари Ьиссалориндан биринин 'рабита гоашагып« басгыи атмишдир. JaparAMoap 6ииа|а сохулмуш, рабита гоашасында олан нки забитии ал-гояуну багламыш ва 30 «АК» автоматы, 155 «ПМ» листолати, 432 «Ф-1» гумбарасы, 20 мина гадар патрон, 2 туфанк ва 24 орду бнноклу отурламышлар.\n(Аваркмформум во РИТА — СвТА-ныи ма'луматлары аса-сыида Ьазырлаимышдыр)\nСоснал адалэг ишыгында\nУНУТМАГА НАГГЫМЫЗ JOX...\n»ураныи Sojy bi\n«Зашлы масил» куну мунасм->атила газатимизда дарч »Дилан матариаллардан сои-ta бмр таяофон замки бизи taMaja чагырды:\n— Дуи^ада бутуи дврдлар взылса адамын башЫна Ьааа салар* Дамирам )'азмага каши. Амма адом дврдинм ба (ушанда {ункуллашир, таскин-шк тапыр. Вахтыныз олса бир 1мза да- баш* чакнн.\nБир иача кун сонра «Втор-»армат» (ГОратакрарматал) »дм ила таиыиаи, каз каза тн-(млмиш rapa дамлары хатыр-•адан {аша{ыш сюасиидаки 1али Хулуфлу кучасм, 9 «б» «омрали у наана — Эли Ба)-эамоауи ааина баш чакдик.\nа дам лары бутуи ил зиллат ичиндадирлар. оланда агчаганад, ]агыш »лайда свл-су алиндан тар-юимак олмур. Ела аалар »ар ки, кучлу Jaranu |агаи\/ы у дашамаии* да басыр. Эли\n•^ммаваадды ваи 11ЫШ11111Ы\nШшИпИп оалиа оиипш\nkip куида катммшдмк. Евин суичуида ачдыглары о)угдан т су чакирдилар. иафарлик аила 23^ аадратматрлик икм дармсгая гтагда )аша)ыр. Эли китмиии 1а)ук о»лу Милли Ордудадыр. Ьотчи оглу да 18 ]ашы чат* |ыты учуй асиари хмдмата ча-ырылыА Гызы мактоблидир.\nЖ-И- - » a alla a I I а ■ ДИМИМЛО мамч МММ\nокча вами гадыиы ишло)ир.\n..Ом киши дост-таиыш, оиум-гоишу арасында са|ы> ыб-сачилаи а\/ым олуб, Ха-ирхаНлыты, ура|и)умшвгяы ы, мардии)и ила таиыиыб. Ina о куб ки, а|лыг маашыиы\nгапи)ииачаи имкаисыз а дама батышла)ыб.\nАмма сан дама Эли киши-ими гисматинда бо)ук атрылар аармыш. Тала|и ому даЬа агыр имтаЬанлара чакди: 1985-чи илда инфаркт качирди. Бир аа $ахшылашам кими соя тарафи ифлич олду. Ха|ли муаличадаи сонра сел гычымы итирди. Бу азмыш кими, аада ги)матли ма зардыса, отурладылар. Такие аиаиын умидина галан баш иафар аила машаггатли кунлар качирмр.\n— Ела о аахтдаи (1984 чы лядам) мани Нариманов pè)o-иумда оа ноабасииа иатурду* пар. — Эли киши ала бил хатира данышырды. —• Да дилер неабеде 41-чи адамсаи. Ики ил сонра додилар ки, ал-ты }уз начанчисам. Ха)ли чаи-чааирдаи сонра ма'лум олду км, )ох, ики jya начанчи)ам.ы Ушагларым мл балеча иди. Чакилмаз дар да душмушдум. Омларыи Ьалыны кардукча синем датмнырды. Бу моча илда амалары кирпя]и мм од кетуруб. Инди-инди иша-куча алларм )атирди, бу армани на-мердлер дуи]амы гама чалха-\nВатаи, ол дердиимм Эли ки-timja оз дардими унутдурмасы табммдир. Лакин бу бизе harr аармир км, га)гы)а, аам^а ah-ти)ачы омнлары у ну дат. Ва аг да)аида ки, так д|агым ус-туи да ичра башчысыиыи гебу-лумда чох дфммышам, ам ма моим гобуя отм#»бяар, оида фмкиряошдим ки, бу вся лаго)дмк, бияаиаяикдиг», оау-муза, иокумуэо гоеддир. 1ох-са бу кума юкам хоста аа ом-\nкаст бир а дам дарысгал, нам аа Ьач бир шараити олма)аи •качагонду»да галмазды. Разы олуб моз )умубларса бу имкаисызлыгдам елма)ыб. Кун кими а|дыидыр км, сон ики илда Бакыда, о чум ладан, Нариманов ра)оиуи\/ы оилар-ла, балка да )узларла мамзил бошалыб до луб. .\nЭли киши сада амак ада* мы олуб. Кучу чатам гадар Ьа-мымыи ишиме }ары|ыб, камак адмб. Амма ииди аячаг таааиа баха-баха «ah» чокмокдон башга алиндан Ьач на кол-мир. До)ир км, АллоНа )алаа-рырам ки, кучлу )агыш )агма-сым. Ушаглар (отлаиларыиы да)ир) бурада олса|ды бмр ам-чам чакардилар.\nАртыг гыш гапыиы каемб. Гышымкы да гарды, )агышды, со)угду. jya janaap, ма олсуи.м\nJapM калммшкан ону да \/Ы-)им им, бу амла)а hap Ьансы ташкнлатдан, мдара аа муас-смсодам Ьач бмр jap дым едил-мир. Эскар ей лаем кммм да Ьоч hap дам комак мормур-лар. Бас омда бу аила кмме аа ма)а уммд басяомалмдмр?и Бмз качммшмммзм гылыиила-)а-гылымчла]а, бабаларымызым калача ja салдыглары корпу-\nларм учура-учура Кара кади-рмк! Бу лага)длик, бАсамалик бмзм даЬа да мискимлашдм-рир. Думанмммза бала мумаси-\nХ«Г КЫМШНММШ Ьамама ИД>\nаирир. Амма )ома имаиырам ки, дум)а {охшылардам жали де|ил, Эли кишииии да дыма ja-таи олачаг.\nВаЬид ИМАМ08,\nт\nМЭ'ЛУМАТ\nАзарба)чам Расьублмкасы празидаитииин ферма нлары\nила:\nМобмл ВаЬмд атау Исдифмоа Сабмрабад ра}оиумуи прокурору, Фахроддио Маммадолм отяу Anwahaap\/Hoa Kajnaj pa\n{омумун прокурору, Немалы Тар лам ому Осадоа Шамахы ра)оиуиум прокурору тосдиг адилмишлар.\nКЭНДИН ЭЗ 4©P9JH ВАР\nБалыш ца олачаг\nЫ1Л9СУВАР. Нэсимн адына колхоэуя тахылчылары учуй ил рузулу олмушдур. hap аклэ 3 тоядан 10 той* гэдэр бугда алмышдыр. Догма торпагын мэЬсулу Нэсл-микэндин взундэ — тэзэчэ ишэ салынмыш дэ)нрманда у)удулур. Инди ]енндэн Ьо* )этлэрдэ тэндир галаныр. суфрэлэр исти nepejHH этрн-нэ оурунур. Тэсэрруфатда бу илдэн балыг да )етншдирн-лир. озиэба)оа адына кана-лыя сол саЬнлиндэ тэзэ но-Ьурлар Дарадылыб. Кэнд а дамлары Ьэр иши озлэт« кермушлэр. Или «жда 1—1.2 тон балыг тутулачагы квзлэ-нилир. МэЬсул она зэЬмэт чэкэнлэрэ учуз гн)мэтэ саты-лачаг. —\n«ХАЛГ ГЭЗЕТИ*.\nЕлмимизин\nХАЛГЫ tlhPAHUH ЕАИ ЧЫХЛРЙЧЛГ\nсХаяг гамм» мутохассмсяор— дар*---\n19Э2-ЧН яя 9 ecsTja6p мммскщдэ\n«ДоЩрая стая» тарафамда соЬбэтшя Совеотдэ сам—мл, един кадрларыиы-\n' Снвилизасн1анын нндвки мэрЬэлэси чэмииэтдэ баш верен Ьадисэлэрин )уисэк сур'эти илэ caoHjjMaBHp. Бу сур'от бизи Кара апарыр — умумбэшэри тэрэгги]э, Joxca глобал бвЬрана?\nИнсан тэбнэтэн никбин вар* лыгдыр. Бу някбкнлнШн осв-сында бэшэриЛэтн Ьэмяшэ беЬран вэзи1]этлэряндэн чы-хармага гаднр олан зона са-Ьнблэрн, елм адамлары ду-рур. Дун)а снвнлизаси]асы-нын тэркнб Ьнссэси ними Азэрба)чан еямннин букунку BB3Hjj9TH нечэднр ВЭ 0 09MHJ-J9THMH3HH ннкншафына нем» тэ'сир кестэрир?\nАзэрба]чан елмннин мев-чуд Ba3Hjj9TH Ьаггында чох данышылыр. Маним фнкрнм-49, бу заман нки вмяла днг-гэт }етярилмэлиднр. Эввала. елм Ьаггында елмдэя хабэрн олаялар данышмалыдырлар. Икинчи. елмямнзни моачуд вэзяЛатияя гя)мэтлаидирэр-кэн кечмиши гамчыламаг принсипнндэн ал чакялмаля-длр.\nБу созларн сабабснз )азмы-\nрам. Сон заманлар кутлэви матбуатда. мухтэлиф )ыгын-нагла р да Аээрба1нан елми Ьаггында сариштасиз. reJpH-пешэкар чыхышлара тез-тез рвет кэлинир. ©зу дэ бу чы-хышларын муэллифларя эк-сар Ьалларда бир дана дэ олсуя саябаллы елми метала вэ кятаб ]азма)анлардыр.\nЕлмимизин Ьазыркы дуру* муну ]алныз rapa ранклэ тосвир етмэ]э чалышаилара уз тутуб демэк нстэ)ирэм ки. ензнн фикнрлэринизин энсина ола par республнкамыз )уксэк елмн потенсиала ма-лнкдир. Бир чох елм саЬэ-лэринин инкишаф caeajjacw-нэ кара Азэрба1чан ернак he-саб eTAHjHMH3 TypkHjaflae. И ран дан. аисар Шэрг алка-лэриидэи ирэлндэдир. PHja-3HjJaT. физика, информатика, нефт ва бир сыра динар елм саЬалари узра АБШ. Алма-HHja. Иикялтара. JanowwJa кими олкалэрии елмн мак-таблари ила )анашы дуран, онларла рэгабэт апармага гаднр олан мактабларямвз\nнин сеси эн нуфузл^г бе)нэл-халг елми мэчлислэрдэн кэ-лир. Онларын апардыглары елми тадгигатларын нэтичэ-лэри ду^анын танынмыш алимлэринии диггэтини чэлб едир. «Азэроа)чан елминин сеси Хырдаландан о Jana ешидилмир» де)энлэр ja кер-чэкли)и билмир. Ja да бил-мэк истэмирлэЬ. бу да ш\n----------- буту!\nринк бурумуш беЬран елми\nFV4\nАмма бу да пэгигэтдир ки, Ьэ]атымызын бутуи саЬэлэ-\nмиздэн да JaH кечмэмишдир. Елми тадгигатларын нэтичэ-\nSHH халг тэсэрруфаты эринэ тэтбиги ачына- % чаглы вэзи))этдэдир. Ьэмин тадгигатларын олкэнин ел-ми-техники вэ сосиал тэрэг-гисинэ тэ'сири ашагы сэви)-1эдэднр.\nМэн бунларын кекуну, сэ-бэбини республиканын ел\nми потеясналынын зэифли-)нндэ. алимлэримизин тэд-гкгатларцнын ашагы pdBHjja-дэ олмасында кермэздим. Сэбэби илк невбэдэ респуб-ликамызда елми тэдгнгатла-рын планлашдырылмасында вэ прогнозлашдырылмасында ]ол оерилмиш нвгеанларда. бу тадгигатларын халг тэсэр* руфатынын динамик дэ)ишэн инфраструктуруна у)гунлаш-дырылмасында, елми кадрла-рын Ьазырланмасы вэ Jep* лэшдирилмэси мэсэлэлэрин-дэкн гусурларда. эн 6eJyK елм очагымыз сз)ылан Елм-лап Академи)асынын акаде-MHja. университет вэ саЬэ алминин иятегоаси1асы вэ\nелми тадгигатларын элагэ-лэндирилмэсинэ лазыми сэ-ви)]эдэ JaHaшмав«асында ах-тармаг лазымдыр.\nЕлми тэдгигатларын ис-теЬсалата. елм вэ мэдэни))эт саЬэлэринэ тэтбнгинин иш-лэк механизминин олмама-сы да башлыча сэбэблэрдэн* дир. . ИстеЬсалатын елмо cojyr. биканэ мунасибэтинин. елми тэдгигатларын тэтбигин-дэ мараглы олмамасынын сэ-бэбини да мэн илк невбадэ елми AyJaH, онун гн|мэтнни BepMejH бачаран. бир а)ын, бир илин кестэркчнлэри илэ де]ил. еабаЬкы кунлэ Jama-jaH истеЬсалат рэЬбэрлэри-нин jox дэрэчэдэ олмасында керурэм. Умуми))этлэ. Азэр-ба]чан елмнннн халг тэсэр-ру фа ты на. истеЬсалата вор* ahJh сэмэрэиин ашагы ол-масынын сэоэбиии алимлэримизин елми cdBHjJdCHHHH ашагы олмасында ахтармаг дуэ-кун де]ил. 1\nМэсэлэни бу шэкилдэ roj-маг лазымдыр: 125 елмн\nидарани. 23 миндэн чох елми ишчинн. о чумлэдэн 10 миндэн артыг елмлэр нами зэди вэ докторуну бирлэш-дирэн ^лми потенсиалдаи — республиканын эвэзеиз милли мэ'нэвн сэрвэтлэриндэн нечэ истафадэ олунур? * ©л-кэмизин инкишафыида ел-мин теЬфэсини артырмаг учун Ьэмин потенсиалы илк невбадэ Ьансы мэсэлэлэрин h эллина ]енэлтмэк лазымдыр?\n(Арды 2-4)1 саЪафажа)\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-28-1992-p-1\/","date":"2017-03-29T21:06:43Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218191396.90\/warc\/CC-MAIN-20170322212951-00445-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.495208472,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4952084720134735, \"sah_Cyrl_score\": 0.07931016385555267, \"tat_Cyrl_score\": 0.05568031966686249, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05206817388534546, \"kum_Cyrl_score\": 0.033262256532907486, \"tyv_Cyrl_score\": 0.033216457813978195, \"kir_Cyrl_score\": 0.02729325369000435, \"udm_Cyrl_score\": 0.01789206638932228, \"eve_Cyrl_score\": 0.012051619589328766, \"bxr_Cyrl_score\": 0.010561716742813587, \"alt_Cyrl_score\": 0.010174059309065342}","num_words":11506,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.578,"perplexity_score":66811.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 26, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ]Г03ЕТИ ♦ J6 CIHTJABP 1991-чн ил ♦ Xt <89ГЫЗЫЯ AjnAPA: AJPblJIMA БАШ ТУТАЧАГИЫ?\nБРОКЕР ШИРКЭТИ\nBVTVH cBWUUlSeCHjMbl мишлардо гырмызы %шч м гырмыаи ajiiapa laMHjJaraapB давлат а^асатнядав year, иустагил фаали]]ат кастарнр.\nB¿cHjacH]ia кара бу ташкядатларын\nпрянсиоа асасланыр: Ьумаяязм, адалат, битарафляк, мус-\nтагнлдвх, каиуллулук, Ъallpa*Jл]lx ва башарилик.\nзим республнкадакы Гызыл AJnapa (аввалкя ады Гырмы-\nм Viiywjjm*. ИР«иДМ«мх^\nдав варя Гызыл AJnapa HaMBjJani\nкастарнбии? Мухбвримиз бу ва бир сыра башг^а ^^м-\nларла aaMBlJanra иаркази кошетасявие садри АбдулЬалим\nаЬМЭДОВА иуравиат етиншдир:\n— Б1{зим 'чдAШjjaт 1арая-дыры вахтдан, ]а'нц 1923*чу ил ма]ын 18-двн бешча кун сонра Умумиттифаг Гырмызы Хач вэ AJпapa чэмиJJ0т• лари комитосттн бир уз-вуна чеврн-1Иб. Вунунла да мустогиллик ан-1а]ышыныи уст\\таэн хэтт чекилиб. Ьеч бир харичи влконин мува-фнг чoмиJJэли ила мустогил слаголаримиз oлмaJыб. Уза-га кетмирам, ела втэн нлнн 1анвар Ьадисолори ило баглы бир факты ге]д етмэк истэр-дим. Ланварын 23-дэ Бej-налхалг Гырмызы Хач Ча-ми]]этинэ Бакы Ьадисэлэри Ьаггьшда телеграм вермиш. IíVмaJэндэлap дэ'ват етмиш-дик. Лалныз 9 aJ сонра ча-ваб келди ки, онлар вз нума-]энд8Л0рини кендармак фик-риндадирлар. Виз бу Ьэрэ* кати е'тинасызлыг са]ыб е'тираз етдик, Сонрадан аь дын олду ки, онларын вахты н да бура келмасЗЕна Мос-\nквадакы мэркази ичраи^э комитвси разылыг вермэ1иб. Ела о вахт бир нечэ влкэдзн кемак квндэрмак таклиф-лэри алдыг. Лакин тэшэк-курумузу билдириб, имтина етдик. Онсуз да вз фоиду-муз олмадырындан ]ардым меркэзэ кедачекди. Алмани-5адан кендарилэн 40 тон орзаг ва бир тон дарман лэвазиматы иса Москвадан бура 2 aja кэлиб чыхды, Бун л ары она кврэ де]ирам ки, башга влкалэрдаки Ьам-карларымыз расми олараг бир Умумиттифаг Гырмызы Хач ва Àjnapa MsMHjJarifflH тaныjыpды ва бирбаша ала-галэр ]алныз онунла олур* ду. Натта ела влкэлэр олуб ки. онлара japAbm учун хе|-ли васаит а]ырыб квндар-мишик. Анчаг бу да марка-зин адындан олуб.\n— АбдулЬвлям мувллим, бес яяди веча, да]ншэя такча BeMHjjBTBB вдыдыр, Joxea?..\n— Дэjишикликлэpэ рес-\nпубликамызда суверенлик Ьаггьшда ганун верилэн кун-дэн башламышыг. Бу илнн иЗулунда кечирилмиш нев-бэти гурултаЗььмызда Зек-дилликла бела бир гарар га-бул етдик ки. фаалиЗЗэтимн-зи Ченеврэ конвеисизасы-нын )едди принсипи асасын-да гураг. Сонра. иЗулун 27-дэ Уму'миттифаг Гырмызы Хач вэ'AJnapa ЧамиЗЗэтлэ-рн ичраиЗЗэ комитэсинин гурулта)ы олду. Вурада Прибалтика республииалагг Молдова вэ Курчустанын чэмиЗЗэтлэри тэркибдэн чыхды лар. О заман Ьолэ истнг.ш-лиЗЗэт бэЗаннамамиз jox иди. Лакин биз таркибдэ галсаг да вз гарарларььмыз эсасын-да 4>аали330т квстаририк. Неч бунун езу дэ мэркази ачмыр. Нала иЗун азында ТуркиЗэнин «Гызыл АЗ» Чэ-миЗЗэтинин садри Камал Дамирин дэ'вэти ила орада ол-дуг. Гэрибэдир ки, бундам хабар тугаи мерказ вз е'ти-разыны билдирди. Табии ки. чавабьшы да алды.\nЛери кэлмишкан, «Гызыл А1» республикамыздан ез Ьесабьша jaj та'тилини Ис-танбулун душаркалериндэ квчирмэк учун 5 ушаг да'ват етмишди. Бу илдэн е'тиба-раи Ьэр ил 2 — 4 тэлэбэмиз онларын Ьесабына ТуркиЗэ-де тибб таЬсили алачаг.\nМ9Д9НИП9Т\nМУСИГЙ 0ЛИМПНН8 AOfPy\nРеспубликамыя эмакдар инчасэнм хадимя Фяра^з Элизадэ Исвечрадэ Зеннча баша чатмыш <Сурнх—91» умумдуяЗа фестнвалында ез муснгнсиня муваффвгиЗЗетлэ тогдим етдикдэц сонра мусвги олямпина галхан Золда да-ha бир аддым атмышдыр. ЛУНЕСКО-нун ЬимаЗаси ила нки нлдэя бир планетнн влкалариндан бириндэ лая умумдуяЗа муснгн кунларинда нсте'дадлы АзарбаЗ-чая бастэкарынын сэнэтннян беЗяалхалг алэмда кеннш шеЬрат газанмасы бела мулаЬнзалэрн тасднг етмаЗа асас верир.\n« Сурих-91 * фестивалы да истисна тэшкил етма-мишдир. Фестивалда Авро-па. Америка вэ Аси ja влка-лориндан калмиш 40. му-аллнф иштнрак етмишд1ф. Онлар парлаг Зарадычылыг-лары ила умумдунЗа мигЗа-сында ез асэрларини тэг-днм етмак Ьугугу газанмыш-лар; ахы ен'энэЗэ кера фес-тивалын консертлари дунЗа-нын бир чох влкэлэрииэ транслЗасиЗа едилир. Бу ил консертлари 42 влкэда дин-ломншлэр. Телерадио транс-лЗасиЗаларындан башга дун-Занын «Ширмер» (АВШ). «Нанс Снкорски» (Алмани-ja), «Луниверсад#. Визена» (АвстриЗа) ва с. ними эн бв-Зук нашриЗЗатлары вэ «ор-порасиЗалары да консерт програмьшы оператив шо-килда ишыгландырмышлар.\nСоветлэр терафиндан фес-тивалын Зекана иштиракчысы олан Фиранкиз Элизаданин мусигиси симли квартетлэ тамсил олунмушдур. Бу му-\nсиги Авропада кениш та-ньшмыш «Менует квартет»ин ифасында сасланмишдир. «Менует квартет» нечэ ил-лардир ки, АзарбаЗчан му-аллифинин мусигисини фэ-ал таблиг едир. Сурихда симли квартетин илк 1ени ифасы беЗук мувеффаги]-J8T газанмышдыр.\nСанки метбуатын мэф-тунлуг долу мунасибетинин тзчвссуму олараг дэрЬал Ин-килтэриа, ИталиЗа В8 Мексика-нын муасир мусиги ассосиа-снзасыны тамсил еден уч тэш-килат Фирэнкиз Элизадэнин эс^рлерини алыб ез влка-лэринэ консерт ЬаЗатына дахил етмак истадиЗини бил-дирмишдир. Американьга ��а-нынмыш бастакары, Сурих бахышы иштиракчылары-нын Зашлы нэслинин нума-Зандаси Кеннет Габуро фес-тивал Ьаггьшда, хусусан ба-кылы муаллифин мусигиси барада мараглы фикир cej-ламишдир. БакыЗа кэлачэ-\nЗинэ бвЗук умид бэслэдизи-ни билдирмиш вэ октЗабрын аввэлларинда муаллиф кечэ-лариндэ иштирак етмэк учун JOwia душмэк ниЗЗэтиндэ ол-дугуну билдирмишдир.\nфирэнкиз Элизадэнин мусигисинэ кезэл беЗиалхалг мунасибэтп акс етдираи башга фактлар квстэрэк.\nФэалнЗЗэтнмиздакн дэЗи-ШИКЛИКЛЭРДЭН бири дэ 8В-\nвэллэр чамиЗЗэтимиздэ мев-чуд олан, лакин сонрадан мэркэзни кестэриши илэ\nЛ8ГВ олунзнуш санитар му-дафиэ вэ сагламлашдырма ше'бэсинии Зенидэн иша\nбашламасыдыр, Мудафиэ НазирлиЗинин )арадылмасы илэ элагэдар ше'бэ санитар дэстэлэринин вэ мантэгалэ-рин Зарадылмасына баш-\nла]ыб. Бу кунлэрдэ факс\nапараты гурашдырылачдг вэ бу бизо нмкан веречак ки, дун}анын бутун Гырмызы Хач вэ АЗпара чэмиЗЗэтлэри илэ бирбаша ©лага сахлаЗаг.\n— Мустагил чамн)3ат, ки-ми БеЗиалхалг Гырмызы Хача узв олмаг вахты чат-маЗыбмы?\n— Ела душунмаЗин. ки, бу\ntикпp бизи нараЬат етмир. у кунлэрдэ мэслэЬат учун республика президенти За-нында али назарат инспек-снзасьша мурачиэт етмишик. Элбэттэ. буку бир кунун ичиндэ гарар вериб Ьалл ет-ыак дэ оларды. Амма мулкиЗ-Зэт белкусу вар. Маи езум дэ Захын кунларда бу мэсэн лэлэрлэ баглы МоскваЗа ке-дирем. Умид едирэм ки, Гызыл АЗпаранын мустагил • чвмиззэта чеврилмаси мэсэ-лэси тезликла ез Ьаллини тапачагдыр.\nИлгар РУСТЭМОВ.\n1И51'ДУ]Ни%Т\nВатэндашлара сосиал та'-минат вермак ва республика-иьш игтисади манафел^инин сыгорта чэЬатдан мудафиэси-пи тэ'мин етмэк магсадилэ Азарба 3 чан Респуб ликасы\nПрезидентинин фармаяына ссасэн АзарбаЗчан Реопубли-касыныи МалиЗЗа НазирлиЗи Занында дев лат сыгортасы-нын ндара ЬеЗ'ати эсасында АзарбаЗчан Республикасы-нын Довлэт Сыгорта Ком-MepcHja Ширкэти Зв^Р^Д**т'^\" мышдыр.\nО, бутун дунЗада танынмыш москвалы СофЗа ГубаЗдулн-надан сонра Дусселдорф вэ НеЗделберг алман шоЬарлэ-риндэ кечирилан «керкэмлн гадып бастакарлар» силси-лэсиндэ муаллиф консерт-лзри илэ чыхыш ei'Maja де'ват олунмуш икинчн совет мусигичиси олачагдыр. Бир масалани дэ элавэ етмэк лазымдыр: Фирэнкиз\nЭлизадэ Зени фортепиано консерти учун АвстриЗанын «ВиЗена-модерн» фирмасын-дан сифариш алмышдыр, Зери кэлмишкан, бастакар билдирир ки, о. консерти кэ-лачак «УмумдунЗа мусиги кун лари» фестивалынын прог-рамына дахил етмак низзэ-тиндадир. Невбэти фести-вал 1993-чу илда Мехико-да кечирилачакдир. Дун-Ja бахышьшын бир иеча де-бутанты сырасында Мехи-коЗа о да дэ'вэт олунмуш-\nк. АВДУЛЛАЛЕВ.\nАзарин^рмун мухбири.\nАкиф Экбар оглу Каримов Зени Зарадылмьпп шир-катин сэдри тэ'Зин едилмнш-дир.\nТЭМСИЛЛЭР\nBAjrym вэ вулвул\nБулбулуя чэЬ-чэЬинэ Диггатла гулаг асыб: БаЗгуш деди ки, валлаЬ, Буну касафат басыб.\nПАМБЫГ КИЛЕ1И\nПамбыг пислади Кибрит чепуну.\n— НиЗа чакмирлар,\nБунун ипини.\nчемчэ БИЧЛИJИ\nТэмизлиЗинэ Анд яче-нча,\nЛаглы этлари ! Сечярди Ч0МЧЭ.\ni Мэркэз ГУЛИДЕВ.\nЗЕНИ К0РК0М-ЗЕНИ РЕПЕРТУАР ¡ш«Ж1э\nБу Зарашыглы бина С. Вургуя адына АзарбаЗчан Девлат Рус Драм Театры-дыр. Та'мир нпшаря Зенн-чэ 17ртарыб ва коллектив Зеян мевсума башлаЗыб. СаЬна санаткарлары у^ун иса табии ки, hap 3***\" мевсум Зени репертуар, 3«* ни гурулуш демакдир.\nМусаЬибимиз театрын эдаби-драм Ьнсса мудири Шаиг СЭФЭРОВДУР.\n— Лени мевсума сентЗаб-рын 14-дэ Одесса драматургу И. Пиковскинин «ШаЬэр-дэ тэлатум вар» пЗесинкн изк тамашасы илэ башла-дыг. УмумиЗЗ&тлэ, бу илки репертуарда Зени тамашала-рымыз чохдур. JaxbiH вахт-ларда режиссор А. Шаровски-нин гурулушунда к^кэмли Америка Зазычьгсы Теннеси УилЗамсын «Jaj ва тусту», А. Чеховун режиосор А. Ни-колски тэрафиндэ« Ьазыр-wianaH «Албалы багы> njec-ларинин кэркин машглари кедир.\n__ Репертуарыиызда на-дэнсэ АзарбаЗчан муаллиф-ларнния эсэрлэри кеза даЗ-мнр. Вир вахтлар бу асар-лэр рус драм театрынын ре-пертуврынын езэЗинн ташкял едэрди.\n— Чунки эвваллар бу театр учун эсер Зазан муэллифлар карды. Индиса езумуз хаЬиш еданда бела биканэликлэ гар-шылашырыг. Тарчума асар-ларинин саЬна ЬаЗаты иса чох вахт узун олмур. Амма бу мевсумдэ тамашачылары-мызы сурприэсиз гоЗмаЗача-гыг. Театрымызын директору ва бэдии роЬбари, АзарбаЗчан Республикасынын халг артисти, девлат мукафа-ты лауреаты Малик Дада-шов Y. ЬачыбаЗовун «Ар-шын .мал алан» вэ «О олма-сын, бу олсун» мусигили ко-медиЗаларынын мотивлари эсасында «Чануб шаЬарииин мелодиЗалары» адлы ики-\nЬиссэли тамаша ЬазырлаЗыр. Чох куман ки, кэлан илин эвваллэриндэ тамашачылар бу аоерлэ таныш олачаглар.\n— Театрыныз Ьэмишэ куч-лу актЗор коллектнви иле та-ныныб. Бес инди Зарадычы-лыг аЬвалыныз яечадир?\n■— Мэнча. халг артистлэ-ри Малик Дадашовун. Фуад Поладовун, Лудмила Дров-наЗанын, Ьачы Мурад Лаки-заровун, эмакдар артистлэр-дан Рита ЭмирбаЗованын, ТатЗана Гроссун адларыны чоксэм труппамызын сэнэт-карлыг сэвиЗЗаси, Зарадычы-лыг имканлары барада тасав-вур Заранар. Элбатта, онлар бутун тамашаларда асас рол-ларын ифачылары — апары-чы гувваларидир. Jepи кел-мншкан деЗим ки, октЗабрын икинчн Зарысында та.машачы-лара тэгдим едэчэЗимиз асар-лар — Лулиу Едлисин «Кел-кэлерин оЗуну, Захуд Сезар, Антони. Клеопатра» тамаша-сында баш ролларын ифачылары Ф. Поладов, К. М. Ja-кизаров ва Л. ДуховнаЗадыр. ШахсиЗЗэт ва пакимиЗЗатин\n'гаршылыглы психоложи тэ' сири мевзусунда ишланмии! ^ бу есар муасир деврлэ сас-лашир.\n— Инди ела бир муэссисэ Зохдур ки, малиЗЗэ чэтинлик-лэри илэ узлашмэмиш олсун. ИллаЬ да театр...\n— ДунЗанын Ьеч бнр вл-кэсиндэ инчэсанэт, хусусила да театр ез Ьесабына долан-мыр. Ja^ни «стэса да долана билмаз. Бунун учун кулли мигдарда васаит лазымдыр. Лакин биз факт гаршысын-да галмышыг, езумузу до-ландырмаг учун Золлар. ва-ситэлар ахтар.мадыЗыг. Бизим коллектива спонсорлуг етмак истаЗ&нлар аз деЗил. Амма авазинде ез тэлэ��лэри-ни дикта едирлар. Бу да са-нэт бахымындан мустэгилли-Зи устун тутан коллектива ЭЛ вермир. Бир сезло, бина-мызын фасады тазэлэнибсэ да, кеЬнэ дардларимиз га-лыб.\nМусаЬибэни апарды: Салар АСЛАНОВ.\n:|с Фото Ч. Ибадовундур.\nКАРВАН-БРОКЕР\nМОСКВА моркези фонд виржасынын, умумрусма mybkhjjot биржасынын,\nБЕ1НаЛХАЛГ ИНФОРМАСИЗА ВО ТВЛВХИДМОТ ВИРЖАСЫНЫН, МИНСК УНИВЕРСАЛ ВИРЖАСЫНЫН\nто'сисчиси ве бакы виржасынын. Таллинн вмтов-ХАМмАл виржасынын, токрар\nРЕСУРСЛАР УЗРе ВЕ)Н9ЛХАЛГ УНИВЕРСАЛ ВИРЖАСЫНЫН УЗВУДУР. ^\nКАРВАН-ВРОКВР\n-мумсипмрии «ки|а вуршммыш Вфума ттурур м By м«е»мтр у«р» ммм1»ттр ьарир; -АБШ.ДП ивтвНем олунмуш га|мотлн кмы> в1»ик1ирыныя Кпырлммпсы учуй сифч>ншлор гобуя\n—м^штсрняор армындо ikchonop чомн||отлорниин Цнн бурахылмыш гн|мвтлм кагыяларынын пп|лаш-\n—М«51вГмор!«л'фо^^ 1ММФВ1 го|до алыимыш гЧмотлм имыамр баредо мушта-\nРН1ЮР« 1ми> мр'лумят ■•рмр; ' .\n—муШТРрИЛРрИН ГИ|МРТЯИ ЯРТЫНИрЫНЫМ горумуб С1Ж11§НМ§€ЫНЫ емлярыи тяпшырыгы МНР hPMNH\nкагызлар уэра калмрлррми алмммасыиы ташклл адир;\n—муштармлррии адыидал аа онларын талшыригы ило гн|мотлм кагыаларыи ММФБ-да во олкоиии\nбашга фонд бирнсаларыида сатылыб-алынмасыны hojara кошфнр:\n-тонруболи окспортлор Норторафлй мослоЬотлор аормр ао базарын аознИотнин тоНлмл одир;\n—мушторнлори учуй:\n—|оин тохиоломн|а:\n—соиа|о ааадаилыгы;\n—хаммал во |арымфабрииатлар;\n—соиа|о во моид тосорруфаты моЬсуллары —ва халг истоНланы малларыиыи алгы-сатгысы узро мугаанлолор багла|ыр.\n1^лофонларымыз: ЭВ-40И7; 9t«S8-05.\nФакс: |89П) 38-40И7.\n> ЬЭНДВОЛ.\n:^,апорож)еда Зуксэк лига-!П1П' гадын командаларынын С('РИ чемпионаты давам 1^лир.- «Бакылы» групунун\nЬандболчулары невбэти ке-рушлэ .)екатеринбургун «Ка-.тининетс» командасына 26:16 Ьесабы илэ галнб кэлмишлэр.\nI 1 о]ундан учуну гэлабэ ила ¡баша вуран «Бакылы» За-! рыш чэдвэлиндэ икинчи Зери ; тутур.\nI\nI ^ ШАЬМАТ.\n«.Москва паЗызы» фестивалынын Зарышларында бакы-' 11)1 Фнкрэт Сидеифзада 11 * м ум кун халда н 8 хал топла-,3араг нкинчи Зери тутмуш ва { учунчу дэфэ беЗиалхалг уста нормасыны Зерина Зетир-! мишдир.\n^ ФУТБОЛ.\nИкинчи дэстэнин Герб зонасында чыхыш едьн Кэнчэнин «Динамо» коллек-тиви Газахда «КеЗезэнэе 3-2 Ьесабы илэ галиб кэл-мншднр. Кэнчэ футболчула-ры 31 оЗундан 40 хал топла-Зараг 4-чу Зери тутурлар. Ла-рь1ш чадвэлина 32 оЗундан 46 хал топлаЗан Лвовун «Карпаты» коллективи баш-чылыг едир. Тернополун «Нива» командасы 33 оЗундан 44 халла икинчи Зердадир. «ЗарЗа» (Луганск) 43 хал топламышдыр.\nиЛ У Р Ди А30РБА1ЧАН думасы ве ДУНЛАДА АЗеРВАР4АНДЫР\n«ЗУРД» — Номвотонлоримиз во харичдо ¡аша-¡ан ¡урддашларымыз а|лыг бозокли ичтимаи-\n|си)аси аа роклам-мо'лумат жуоналыдыо.\n«]урд» — Азорба)чанын бу яуиу ао тарихи,\n|мадони)39Ти аа инчосонотидир.\n«ЗУРД» — ишяузар адамлар учуй харичи парт-н)орларла олаголор ¡аратмагым реал имканыдыр.\n1992-чи илде журиалын алты иомроси ишыг узу керечекдир. Иллик абуне ги)моти — 18 манатдыр.\nИндекслер: 76386 (Азерба|чан дилиндо, латын елифбасы иле), 76387 (рус дилинде).\nЕ' Л А И\nДевлет муессисе ве тешкилатларыиа билдири-лир ки, 04.11.91-чи ил тарихинден тикинти гураш-1 дырма истеЬсалат бирли)и «Азергурашдырмахусуси-тикинти» тедрис-курс комбинаты лета олуиур. Буму незере алараг комбиматяа елагедар бутуи дебитор ее кредитор хорчлор е*лан чапа аорилди{и кундон бир а! муддотимд* Колл вдилеии.\n«Екаатор» мствЬсалат-комморси]а ширкети арзу одонлори ТуркмЗонин, АлмамиЗанын, Исвечин, Ми-сирин, Зуиамыстаныи ао Сурм|аиыи шоЬерлорине турист софорлормно до'вот едир.\nПут|оакамыи ги|мети манатла еденилир. Элаве ме'луматы бу телефонла алмаг олар; 94-43-95.\nРУКЛАРЛА МАРАГЛАНАНЛАРЫН НвЗеРМИв!\nСент|абрын 27-де Феааарелер ме|данындакы «Кул пааил]онунда» «Медиум олаголори» адлы мараглы серки ачылачагдыр. Серииде иисанларын омосиомал-психоложи аези1)ети бир хетле ве зедди есас рени ааситеси иле екс олумур — рупун сенсо-\nграммасы аерилир.\nСизи бешериЦети даим душуидуреи меазула-рын спмрит-елагелеринин нетичелери ве онларын муеллифлери иле иеруш кезле|ир. Бу сенсограм-маларын муеллифлери, исте|ииизле, сизин де руЬи-емосионал аези||етинм ашкарла|ар ее бу да сизе оз дахили алеминмзи даЬа дузиум раврамагда кемек\nедер. .\nЬамынызы мараглы, муеммалы ве хе|ирли не-руш.д.-.от.дирик. ФИРМАСЫ.\nш\nДунэн Авропа чемпионаты-нын сеч.мэ оЗунлары кечи-рнл.мншднр. З-чу групда чыхыш едэн совет футболчула-ры Мачарыстан командасы-ны гобул етмишдир. Ojy« 2:2 Ьесабы илэ нэтичэлэн-мишднр.\nАзербаНан Роспувлнкасы Халг ТоКснян Наэирли|и Ч. ИЛДЫРЫМ адына АЗЭРБА1ЧАН МУЬЭИДИС.ТЕХНИКИ УНИВЕРСИТЕТИ ^99<1»1992.ои дерс или учуй нстоНсаяатдан а|рыл-магла (теЬснл Азерба|чаи во рус дилло^додир)-динламчи ГЭБУЛУ Е'ЛАН ЕДИР: Иазырлыг шо'босиие халг тосорруфатынын бутун саЬелеринде чалышан там орта тоЬсил алдыг-дан сонра ен азы 2 ил емок стажы олан (ахырынчы иш ¡еринде ей азы бир ил ишлемек шерти иле)^ габагчыл феЬлелер, колхозчулар ве Соеет Ордусу сыраларындан терхис олунмуш шохслер гебул еди-лирлер.\nУнивврситетин Ьазырлыг шо бесине оу млдем ССРИ Халг ТеЬсили Комитесинмм 93-103-26\/11 №-ли 15.11.89-чу ил тарихли мектубуна есасеи, али мек-теблерде Ьазырланан ихтисаслара у|гум, халг те-серруфатынын мухтелиф саНелерииде ишлеЗен ен азы 1 (бир) ил кесилмез иш стажыиа малик олан габагчыл шехслер де гебул едилир.\nЬазырлыг ше'бесине динле)ичилерии ионде-рилмеси иши муессисе реИберлери ее Ьерби писсе команданлыгы терефинден hejaia кочирилмр.\nИазырлыг ше'бесине иендерилен феИле ее кол-хозчу габагчыл олмагла, намизедли)и муессиселе-рин, колхоз во соахозларын умуми ¡ыгынчагында, ичтимаи тешкилатларда кениш музакире едилме-\nлидир. . ^\nКенчлерин техники пеше мектебинде ве оашга\nорта техники пеше мектебинде охудугу еахт иш стажы Ьазырлыг ше'беси учун са|ылмыр.\nССРИ СилаЬли Гуааелери сыраларындан порой хидметден бурахылмыш ве Ьерби Ьиссе комеидан-лыгындан кондериши олма{ан шехслер, бурахыл-дыгдан сонра уч aj муддетинде халг тесерруфаты муэссисолеринде ише дузелмишлёрсе ве ей азы уч а) ишлемишлерсе иш ¡ериидеи Ьазырлыг шо боси-не кендериш ала билорлер.\nИерби Ьиссодон верилон коидоришии вахтыи-дан бир ил кечмоЗибсо, Ьомим кондоришло ао иш ]еринден ]ахшы хасиЦотнамо ило Ьазырлыг шобо-сине сенед вермек олар.\nИазырлыг шо'босимо коидорилон шохслор ашагыдакы сонедлори тогдим отмолидирлор:\n— рокторум адына оризо;\n^ Ьазырлыг шо'босино кондориш (форма 1, 2, 3 №-ли формалардаи бири);\n— омок китабчвсыныи муоссисо роЬбори теро-финдон тосдиг олунмуш суроти (колхозчунуи минимум омок куну колхозчу китабчасымда косте-рилмолидир, совхоз фоЬлолорм исо сон бир илдо аЗлар узро ишлодиклорм кумлорин мигдары во ал-дыглары омок Ьаггы бародо тосдиг олунмуш ара-¡ыш тогдим отмелидирлер):\n— орта теЬсил Ьаггыида сенедин если;\n— 3X4 олчуде 6 едед фотошекил;\n— сагламлыг Ьаггыида ара|ыш 086\/У формада;\nПаспорт ве Ьерби билет шохсон тогдим олун-\nмалыдыр. Гобул комисси1асына тогдим едилон бутун сонодлордо аорилмо тарихи тозо олмалы, тогдим ¡ори косторилмоли, возифоли шохслерин имза-лары ао со|адлары, Ьаболо моЬур а|дын охуима-лыдыр.\nСонодлор окт|абрын 1-дом но|абрын М-но ними саат 10.00-дан 17.-док гобул олунур (базар ку-\nнундон башга). ^\nИазырлыг шо'босино диило|ичилорин мусабиго ило гобулуиу моталлурки|а факултосинин бе зи мх-тисасларында ри)азм||ат во ким|а, галан бутун фа-култолордо ри|ази)|ат ао физика фоилори узре ректор торефиндон т' -1кил олунмуш комисси|а\nаларыр. ^\n' Мошгололор декабрын 1-до башла|ыр. Кундуз\nшо'босиндо теЬсил 8 а|дыр.\nИазырлыг шо'босииин диило|ичилори дорс и линии ахырында бурахылыш имтаЬаиы аерирлер. Бу-рахылыш имтаЬанларыиы муаоффоги])отле верен димле]ичилер умиверситетим куидуз ше'бесмнде имтаЬан верен абитури1ентлерле бмрликде мусе-\nбигедеи кечирлер.\nЭлаее ме'лумат елмаг учун бу унване муречм-ет еде билерсиниз: Бакы шеЬери, езмзбе|оа прос-лекти, 25, Ч. Илдырым адына Азерба|чан МуЬен-дис-Техники Университети, V корпус, бе, 501-чи отаг, телефон 38-86-65. РЕКТОРЛУГ.\nБАШ РЕДАКТОР Т. Т. РУСТЭМОВ.\nипт фвв14\nТЭ'СИСЧИЛеР:\nАЗЭРБА1ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИ АПАРАТЫ ва «ХАЛГ ГЭЗЕТИиНИН ЖУРНАЛИСТ КОЛЛЕКТИВИ\nЕжеднееная общестаеино-лолитмчеекоа гоаота Азербайджанской Реслублики.\nУчредители: Алларат Президента Азербай\nджанской Республики и журналистский колдоктиа «Халг гаэети».\nРодаксн|ана1н уиваны: 3701 SB, БАКЫ ШвЬЭРИ, КИРОВ ПРОСПЕКТИ, 18.\nМЭ'ЛУМАТ Y4YH Т1ЛЕФОНЛАР: 91-Б4-02, 93-62-37, 38-S1-68.\nНавбапя редактор\nИ. РЭЬИМЛИ.\nЧвла яввалвямалыдыр: 33.00. Имзвланмышдыр: 23.30.\nЧ 1 3 8480 7 Об 70 11 12 13 14\nБакы, «AsapóatMaif» нашри^атьшын\nБа«у. тиао\/з>афия мздетельства *АзерСЧйдж<П1>\nТврвжы 205.785\nСифариш В444.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-26-1991-p-4\/","date":"2017-03-25T17:40:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00371-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3622445762,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.362244576215744, \"tuk_Cyrl_score\": 0.10986124724149704, \"kum_Cyrl_score\": 0.06783010065555573, \"kir_Cyrl_score\": 0.041731517761945724, \"udm_Cyrl_score\": 0.04142816737294197, \"tat_Cyrl_score\": 0.03975497931241989, \"tyv_Cyrl_score\": 0.038560934364795685, \"sah_Cyrl_score\": 0.038308341056108475, \"crh_Cyrl_score\": 0.036477454006671906, \"krc_Cyrl_score\": 0.024618636816740036, \"alt_Cyrl_score\": 0.018834581598639488, \"nog_Cyrl_score\": 0.013234473764896393}","num_words":10613,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.463,"perplexity_score":71036.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 16, 1992, Baku, Azerbaijan\nЖАЯГ ГвЗГГИ 1« OKTJAGP 1W2-4K ИЛ.\nИ* 195\nЧума керушу\nKejiap виза квман квндарир\nЕКСТРАСЕНСШвФАВЕРИЧИ АКИФ ЬЭМИДОВ «ОНЛАР»ЫН ДЕРД9 Е'ТИВАР ET ДИШ АДАМЛАРДАН БИРИДИР\nСон аахтлар ajpw-ajpw «дам-лдрда смрли елометлер л«|дл олур. Кересои дор ру данмы онлар hiHCwca бир илаЬм 6а-нарыта маликдирларТ Бас он-да баш ил габаг Парада иди-лар? Ни ja optaja чыхмырды-лар?\nЕкстрасанс-шафаааричи Акиф Ьамидоала коруше да биаУ» даНа чех бу суаллар иакиб аларырды. Оиуи Наггында мах аа билмрдик; уэуи mva* дат Руси]ада jaiuijw6, бир сыра харими алкаларда оиуи Наггында 1уксак фикирдадир* лар...\nбакыхаиоа гасабасиидаки И. Га)ыбоа адыма стадиона — «Нафтчу» тибби-барла марка* айна калдик. Ела илк таныш* лыгдам Акифи сынага чакмак истадик.\n—. Сиада га)ри*ади( шэфа* •аричи анаржи олдугуну су-бут атма]а асасыиыа аармы?\n—* Бирча саансла ан дэП-шотли- атрылары сакитлаш-дира билирам. Субут учуй химии атрысы аар катурум.\n— Бирдаи Нилиоачу олар* сымыа?..\n— О, rapa гуаааларии иши* дир. Тутаг ки, ирада ила ки-миса сун'и суратда |атырды* рыг, )ахуд шууруну муаагга*. ти алиидаи алырыг. Тааадаи о барла олуиур. Намин адам буиун аэиЦатиии соиралар Нисс адир. Нар бир чанлы ки* чик каинатдыр. Оиуи фаа-лиЛатими бирча аилыг Aajan* дырмаг батышлаимаа куиаЬ* дыр, биаим бума ихт^ары-мыз joxAyp.\n— Оида бала чыхыр ки, сиз Кашлироаски кимилариии радд одирсиииз.\n— Маи Нач каси аа Ьач nain радд атмирам. 1алиыз rapa гуввалари радд адирам аа омлары ичимиза сохулмуш ша]* таилар са)ырам.\nБалача саНбатимиз ахарыиы талды: Акиф 1954-чу илда Ша* кинии Охут кандинда анадан олуб. 1973-чу илда аскарли)а чатырылыб. Хидматини баша аурдугдан сонра Камчатка]« кадиб, данизчи олуб. 1985-чи илда Пугуг факултасини би* тириб. Батана гв)ыды6 ишла* мак HCTajn6. Иш аарма)иблар. Jbhma»m даниза гв)ыдыб. Ики ил japaiM аааал rejpM-ади га-билиЛати ону Камчаткада маш* Пурлашдырыб.\n— Тахмииан орта мактаби битирандаи Нисс адирдим ки, кимса мани мушаНида адир, мама камак кастарир. Уч да-фа HajaTMMM хилас адиблар... На иса «онлар» ыи сыиаг муд* дати 20 ил чакди. Ахыр вахт* лар Нисс адирдим ки, hajaTHtM*\n; да на иса баш аарачак, raj* ри-ади габили|)атим олачаг. HahajaT, дарк атдим ки, ар* тыг аазифам аар. Инсанлара хидмат атмали|ам. Оввал ah* TMjar адирдим. Бир кум оглу* мун диши барк атры|ырды. rajpM'MXTMjapM алими онуи узу барабаринда тутуб jyxa* ры галдырдым. Агры о саат касди. Арвадымы урак агры* ларыидаи хилас атдим, гоншу-ну радикулит дан. Го��шумуз-да 84 jaujflbi бир гадын ja-шв)ырдм. Ифлич олмушду. Аз аахтда ому ajara галдырдым... Бундам сонра азума инандым...\nЛакин чохлары Акифа ииан-мырды. Хусусила аила^ат са-hnjja ша'баси ома чидди мана олурду. Чамаат иса аксина, ондан камак ист^ирди. Бир тасадуф Пар ша)и jonyna roj-ДУ-\n— ianrcHHHH Камчатка]« сафари замены адамлары ja-рыб она )ахыилашдым. Маг-садими билдириб камак иста-дим. Дади ки, ман акстра* саислара инаммырам, анчаг догрудаи аладирса камак ада-рам. Аз сонра мани аила]ат cahHjja ша'басина да'ват ат-дилар. Сынаг учун 20 хаста ила он саанс качирмали идим. 3 — 4 саансдам сонра чоху ¡ахшылашды... 19-у тамам ça-\nгалды. Бундан сонра мана му* алича учун ичаза варилди. Лакин jap масаласи jaHa муш-кул олду. Евтикма комбина-тынын директору дади ки, jya нафардан бириии сагалт-сан сана шараит ¡арадарам. Амма ман бир нача саанса онларын с«чди]м хестелерин ба|ук аксариЛатини сагалтдым аа ишлама{а башладым.\nБир муддат сонра Акиф Бакы}а га]ытды. CahHjja На-зирли]инде олду. ХаПиш атди ки, сынаг учун хаста версии* лар, натичани )охласыилар, та'мин аласа мша кетурсун* лар... Она саз вардилар, лакин камак адан олмады. Ба* леча Акиф }еиа ватаниндаи «дидаркин» душду.\n1990*чы илин дакабрында ону MocKaaja — «ЕНИОМ» халг табабати алми-тадгигат марказина да'ват атдилар. Марказии баш директору Ja* ков Галперин танымадыгы бу орланы каран кими hejparae дилланди: «Башынын устунда\nна ба)ук Пала вар!..»\nАкиф Москвада далбадал саанслар качирди, акстра* санслари hajpaTa катирди, хас* талара савиич ла|лады. Чох качмадан Knjaea да'ват олум-ду. Гыса муддат да бурада да шаЬрат газанды. J. Галларин ону MocKBaja чатырыб 4у-rocaaenjaja каидарди.\n— Ики*уч сааисдан сонра маним учуй Пар чур шараит ¡аратдылар. Итали]адан, Ал* ман^адан, Канададаи... хас* талар ахышыб калирдилар. Намысы дамак олар ки, сага-лыб кари г^ыдырды. Jyroc-лааи)ада уч aj галдым. Мани бурахмаг истамирдилар.\nСтолун устунда галаглаи* мыш журналлары варагладим. Эксари^ати 1угослааи]ада чап олуиан «TV новости» журналы иди. Бу журнал дамак олар ки, Пар немрасинда Акифа саПифа ajbipn6. Нар дафа да онун анаржисииин бир rajpn* адили)индам ¡аэыблар. Акифи дашсыидырам, организми ча-ванлашдыран... адландырыб-лар.\n— Jyroc лав лары Па]ратлен-диран билирсмнмз на олду? 46 ¡ашлы Милутин Миланко-вич узун иллар 6ejpejMMflaKM аррылардан ази^ат чакирдк. Башга хастэликлара кара На* кимлар чарраПи^а амалиЦа-тыиы маслаПат билмирдилар. Ому ¿аныма катирдилар. Дуз 20 дагигадан сонра даш ка* либ душду. Фымдыг 6ojда, узунсов иди. hajpaTABH донуб галдым. Сонра а{рандим ки, Памин дашы {апонларын лазер апараты Пач сындыра да бмлме}и6.\n— Акиф, бала карунур ки, сан аэун да ишима he j рот адир* сан.\n— Балка да Памыдан чох. JarMH атурду|ум анаржи ка-наллары да канишландириб.\nЕла олуб ки, машПур Паким-ларин ики-уч кудлук амур вардиклари ам агыр хаста манимла бир дафа талафом-ла данышмагла аа кучуме ajara дурмага, japMMaja башла-|ыб... Сонра ону темам сагалт-дым.\n— Бу анаржи санин езумун* ��урму? Горхмурсам ону харч* ла|иб гуртарасан?\n— Jox, саанс вахты бир алим Немише ка]а ачылы олур. Енаржини габул адирам. Jox* са бир haфтaja азум ам агыр xecTeje чавриларам. Бала дамак мумкундурса ман «атуручу]ам». «Онлар»дан ал-дыгым анаржиии башгалары* на атурурам. вкар бу ишда тамаПкарлыг атсам, Пилиоз а ласам, rapa MMjjeTflepe ал атсам о саат мани чазаланды* рарлар.\n— Ела luejflep вармы сама HajMca данышмагы, алвма)и гадаган адирлар?\n— Вар. Инанырам ки, сиз он-лары copyuiMaja4arcbiHbi3.\nРаслубликамыздан канарда чыхан мухталиф матбуат ор-гаиларыида Акиф Наггында мутахассис {азыларындан чох шaj ajpaHMBK олур. О, тала-BM3Hja, радио, телефоила да муалича ада билир. Дун|анын . мухталиф ¡арлариндан алды-ры мактублар буну субут адир. Камчаткада кечирд^и бир нача таласааисдан сонра мин* ларла ташаккур мактубу алыб.\n...Акиф бу илин апралиида ватана га|ытды, амма иш тала билмади.\n— Харичда оланда руслар маним Пасабыма чохлу аал-]ута газандылар. взумдаки анаржинин кучуну Нисс втдик-ча иараПатлырым артырды. Фикирлаширдим ки, ахы на учун буну аз халгыма серф eTMejMM? JyrocnaBnjaAêH rajw-дандан сонра на гадар атди-ларса Москвада галмадым. Камчатка)« катдим. Орада да гарар тута билмадим. JaHa Бакана га\/ытдым. Бурда иса ja мана иианмырлар, ja да аз* лари истамирлар. *\nАкиф чами он куидур ки, иша дузалиб. Бутун чаны ила, гаиы ила халгыма хидмат ет-мак HCTajnp.\nБизи бир суал да мараПат адирди: на учун сон замамлар акстрасанслар чох артыб? Акиф буну бала изаП алади:\n— «Онлар» инсанлара даПа чох камак лазым оланда калирлар. Элбатта, rapa гув* валар да фааллашырлар. Ин* ди AYHja чох нараЛатдыр. МуПариба, алум, ган, горху* лу хасталиклар... «Онлар» ка* маклариии азлари сачди)и адамлар васитесилэ канда-рирлар. Мана ала калир ки, бу камакдам имтина атмак, она инанмамаг езумуэа зар* бэдир.\nВаНид ИМАНОВ.\nЧаНанкир ИБАДОВ (фото),\n«Халг газативими мухбиряари.\nA38PSAJ4AH УМУМДУМ MhHJja ТЭШКИЛАТЫИА ДАХИЛ ОЛМУШДУР\nЧЕНЕВР8, 14 олт|абр (Ааар-ииформуи мухблрк). бМТ.ним\nнхтисаслашдырылмыш идарэ-\nСИИИИ — Умумдун|в L ,\nТашкилатынын игвмвткаПы-\nным бурада jajMnMMw матоу-ат хабариндв билдирилир ки, A3ap6aj4aM Рвспубликаем бу ташкилата дахил олмушдур. Республика Пвкумати Нами и ташкилатын низамнвмаси иг.а разы олмасы барада окт|вбрмн 2-да БМТ-нин Баш катиби Бутрос Гали|в хабар кемдер-мишди. Аэарба}чан бу таш килатын 182-чи узвудур-\n1946-чы илда |арадылмыш YMyMAynja CahMjja Ташкипа-ты горхулу хасталикларла мубариэа, бв)налхалг санита-ри)а га^даларынын ишланиб Паэырланмасы, тибб саНасин-дэ jeHH биликларин jajbinMacw •а с. ила машгул олур. Онун фаалиЛэтинин эн муИум ма-сэлалари ташкилатын рэЬбар органынын — бутун уза дав-латларин нум^андаяариндан ибарэт олан умумдун}« Cahnj-ja мачлисинда Палл адилйр.\nМэчлисин сонунчу — 45* чи caccMjacM бу клин ма{ында, ташкилатын катибли|инин jap-лашди)и Чанаврэда качирил-мишдир. Умумдуи)а. Cahnjja Ташкилатынын баш директору Хироси Накадзимадыр (JanoHn-\ni«)-\nШЭНИДЛЭРИМИЗ\nторпягл бяглы иди\n• ••\n...Орта техники пешэ мок* тобини битирмишди ЕлектрИк\nга]нагчысы ихтисасына ]и-]олэнмищди. Амма олиндон hap иш калирди. Торпагы hap ше]дон мугэддэе саныр-ды. 1990*4ы илин мартында Ьэрби хидмэтдэн 6©Jyk гарда шы EjHy^iaJa ]азырды: «Лаз кирир. Каш ннди кон* димнздэ ола^ым. oJh.ih6 тор* иагындан еп9]дим. Бизим тор-пагдан. Азэрба^ан торпагын-дан joxAyp дун]ада. АллаЬ rojea. raJ^aH кими ^ohoJom дуз Гарабага».\nЬэрби хидмэтнни баша чат* дырыб сар-саламат Вэтэнэ денду. Дед^и кими де етмэк. тез Гарабага ]олланмаг истэ-Jиpди. Лакин ea.iHAejHnapH нин сезундэн чыха билмади, кэнддэ галыб ишлэмэли, тэ*\n' сэрруфата камак етмэли ол-ДУ-\nБир кун ешитди ки. совхоз директорунун гардашы МаЬир евэ хэбэр елэмэдэн, кизлинчэ Гарабага кедиб. орада вурушур. Сэпэр о да paJOH Иэрби комиссарлыгына кэлдн. Гарабага квндэрилмэ-сини АаЬиш етдй. Белэчэ ис-TajHHa чатды. ЧэбЬэдэн илк вэ ахырынчы мэктубунда бил-дирирди: «Атачан. эзиз ана! Мэндон никаран oлмaJын. Чох JaxmHjaM, Агдамда Га-тыр Мэммэдин батал)онунда-Jbir. Хачмаздан алтмыш нэфэ-рик. ИншаллаЬ. саг-саламат\nrajbijbt6 Kd.iOMOjdM. Сиз Эда летин ToJyHa Ьазырлашмагда олун». 4\nАмма душмэн куллэсиыэ туш кэлдн, догма кэндинэ квзлэри эбади JyMyay денду. Онун чэназэсинн MymajHor едэнлордан бири Ьэм]ерлиси МаЬир ЭЬмэдов иди.\nМаИяр ЭЬмэдов: —• Эбул-фэтнн нкцдля]инин сорагыны Агдамда алмышдым. О да мендэн хэбэр тутубмуш. Лакин керушэ билмэдик. Еши-дэндэ ки. Ьэлак олуб, дун]а башыма фырланды. Храморт кэнди у г рун да де)ушлердэ баш вериб Ьадисэ. Эскэр дос-\nряШ? 4\nту EJиyллaнын вурулдугуиу керуб гачыр ону хилас етмэ* Je. Еле гучагыиа кетурэркэн мэрмн душур. Икиси дэ Je-риндэчэ галыр.\nНеЬбала АбдулЬэлимо»: — Эслимиз Дагыстанын Ахты белкэсиндэндир. Бу кэндэ му* йарибэдэн сонра кечмушук. Биздэн башга даИа он беш лэзки аилэси мэскунлашыб бурада. A3ap6aj4aH Иамымы-зын Вэтэнядир. Гарабаг ha* мымыэын торпагыдыр. Фэхр\nедирэм ки. оглум бу Вэтэн, бу торпаг уррунда чаныиы гурбан верно.\nНабран совхозу'бир вахт* лар Эоулфэтин охудуру кэяд сэккизиллик мэктэон учун тезэ бина тикдириб. Ьэмнн мэктэбэ шэЬидин адыны вер* мэк гэрара алыныб.\nБарнз 9С9ДОВ. Рафнг САЛМАНОВ (фото), «Халг гэзетманин мухбир-лэри.\nХАЧМАЗ.\nда чохдур,\nажушгврхеи де...\nВиз кэндэ чатанда кун aJmiMmiiflK. köJyh узу ну rapa булудлар эртурду. Ахырынчы фындыг тaJлapы машын-лара JyitnaHupMH.\n— Бу ил фындыг илидир. — Aeja «Бакы^ колхозунун баш муИасиби Ьикмэт бил-\nДИрДИ, — МэЬсулу JUFW6-jbI-гышдырмаг олмур. 120 тону сезеуз Bep948jHK. JbirbUiaH мэЬсул бирбаша ан»)арлара дАшыныр. Ьэр Ьектардан он-он ики сентнер Mejßa тэда-рук едирик. Мэдинэ Мэммо* дова. МазаИир Дадашов, Рэе-MHjja Лузбашева вэ башгалары hapejo мевсум эрзиндэ тон Japымдaн чох фындыг Jw-гырлар. YMyMHjJa^Ta, норма-ны дoлдypмaJaн Joxдyp.\nКолхозун игтисадчысы Е'тибарын ил кин Ьесаблама-сына керэ бу ил эввэлки ил-лэрдэн фэргли олараг Mahcy-лун hap сентнеринин Maja AaJapH 50—60 рубл учуз баша калир. 4—5 MH.iJOH рубл\nхалис калир козлэнилир. Кол-хозлар мэЬсулун учдан бири-ни езлэри сатмаг. имканы эл-дэ едиблэр.\nКолхо��да башланан сопоо-' ти Балакай paJOH аграр ком-бинатында дава'м етдирдик. Комбинатын баш директору М. BaJpaMoa деди:\n— PaJoHyMyayH 19 тэсэр-руфаты фындыгчылыгла мэш-гулдур. Бу мввсумдэ 2600 Ьектар бар верэн багдан 1262 тон мэЬсул тэЬвил ве-рилмэси нэзэрдэ тутулуб. Анчаг wejBa болдур. тэхминон 20 тон да артыг верилэчэк. «Бакы*. «Азадлыг». «28 MaJ» вэ М. Гасымов адына колхозларда бол мэЬсул Je-тишдирилиб. Бу ил фындыг-дан 50 милJoн рубл калир кеэланилир. Ьамысы да дев-лэт сифаришлэриндэн элдэ едилэчэк. Фындыгын 30 фа-изинин сэрбэст сатылмасьша имкан верилэчэк.\nБэли. мэЬсул болдур. гэ-\nбул да баша чатЬачатдадыр. Бунунла беЛэ фындыгын дев* лэт сатыналма гиJмэти твм дэrиглэиIДиpилмэJиб. Тутуи-да. барамада, памбыгда олан г^мэт чэтинликлэри, мухтэ-лиф сез-се11бэтлэр бурада Да давам едир. Бу jaндaн да мэЬсулун Ьаггыны вдэM9Jэ банкын пулу Joxдyp. ГиJмэт мубаЬисэлэриндэн. вэсаитин азлыгындан истифадэ еден курчу ишбазлары фуреэти февтэ вермир. нагд пулла эЬалидэн фындыг алыб да-шыJыpлap. Белэликлэ. эЬа-линин имкансызлыгы ги)мэт-ли мэЬсулларын республика-дан кэнара дашынмасына шэ-раит Japaдыp. Республика Кэнд Тэсэрруфаты вэ Эрзаг Назирл^и. дикэр элагэдар тэшкилатлар иеэ нэдэнсэ бу мосэлэдэ гaJдa ¿аратмага тэ-лэсмирлэр.\nПнри МЭММЭДОВ,\n«Халг гээетн»иин мухбнрн.\nБАЛАКЭН paJoнy.\nАзэр6а}щан—Турки ja:\n\"Елмин миллати joxAyp\"\nРаспубликамывын даПа бир алн мактабмнин — AaapÖajnaH Тибб Униаарситатниин он те-лабаси таПсилини TypKnja-иин Истанбул Умнверснтатнм-да давам атдирачак. Пластик «appahHjja узрэ бв)иалхалг ал эм дэ таиыммыш Пэким, Истанбул Университатинин профессору ИбраПим Илды-рымын ташаббусу ила алдэ олуиви раэылыга асасвм Тур-ки)ада oxyjBH талабэларими-знн бутун харчларини Истанбул Университет« аз узэри-на катурур. A3ap6ej4BM Тмбб Униварситати да бу }ахынлвр-да ejHH шартларла TypKMja-дан 20 таяабе габул адачак.\nИстанбул униварситатинда кандармлачэк талабаларм сач-\nмэк учуй тибб уииаерситети-нин мухталиф факущеларии-дэн олан э'лачы тэлэбэлэрмн мусабигэси квчирилмишдир.\nOKTjaÓpwH 12-дэ Aiap6aj-чан Тибб Унивврсмтвтйндэ Истанбул« jofla душэчэм 10 тэлэбэ, онларын аалиде)ила* ри ва муаллимларла иеруш олмушдур. Карушда TypKHja-иии Азэрба|чаидакы сафи-ри Алтай Карамаиоглу ва профессор И. Илдырым нш-тирак етмишлар. АТУ-мун рай* Yopy Э. Эмираслвиоа нарушу 'ачараг бу талаба мубадила-симм уииаарситатии ба|иал-халг элагэлэрннин башламгы-чы кими ги)матландирмишдир. И. Илдырым да аз иаабасии-да мусабигадан качмиш та-\nлабалара угурлар арзула-мыш аа онларын аалида|н-лериии тебрик атмишдир. Сонра сафир А. Карамаиоглу ке-рушда иштирак едай аали* да{нларн амин етмишдир ни, онларын еаяадларына Турии-j#Aa истер униаарситат pah* 6apnnjn, истерсе да Пеиумат тэрафимдаи hap чур rejrai иес-тарилачак. Сафир иитгиии бу сезларла битирмишдир:\n— Елмии миллати jox дур. Биз AYHja алминда )ахшы на аарса, а]раимали|ик. Бир да уиутма)аг ки, гардаш елкада да олсаиыз сиз артыг Азер* 6а)чан Распубликасыиы тамсия адачак иума{аидаларсиииз.\nИ. PYCT8MOB.\nБЕЛАРУСА ЛИМИТСИЗ КРЕДИТ ВЕРДИЛОР\nABcrpHja Бела рус Республикасынын игтнсадиМатыны модернлешдирмэк \\*чун 5 MHAjapA шиллинг вэсакт tjup*, мышдыр. Бу мэблэг 5 ил эрзиндэ hncca-hHcce верилэчвк* дир. Беларус Республикасы нлэ -AscTpHja Республнк8сы арасында эмекдашлыг Ьаггында , В)ачеслав Кебичин вэ Франс Вранитскинин В Jana да имзаладыглары меморандум* да лимитсиз кредит верилмэси нэзэрдэ тутулур.\n«Правда».\nМемРУКХАНАДА ИМТАНАН\nИнди JlaTBHja па)тахтынын мэЬкэмэлериндэ «]ени типли амэк мунагишэлэри» нлэ баглы бир сыра вэтэн-даш нддиаларына бахылыр. Ики aj эввэл республика ком-рук департаменти башчысынын эмри илэ 112 нэфэр кем-рукхана ишчиси ejHH вахт да ншдэя азад еднлмишдир. Онларын эмэк китабчасында ejHH ге)д Ja3bbriMbiuiAbip: «Сынаг муддэтиндэн KeHMaflHjH учун Эмэк Ганунлары Мэчэл-лэ<;инин 24-чу маддэсинэ эсасэи ишдэн азад едилир».\nКутлэви ищдэнчыхарылма]а сэбэб латыш дяли узрэ дввлэт имтаЬаны олмушдур. KepyHÄyJy кими. чохлары бу anecTacHjaflaH кечэ бклмемишдир. Лакин департамент рэЬбэрли1и «rapa cnjahbi»ja Jaлныз JeHH днректорун хо-шуна KdAMaJaH адамларын адыны салмышдыр. Иддиачы-ларын бэ'зилэри, «бораэт Покму» алараг оз ишлэринэ бэрпа едилмишлэр.\nЭмэк Мэчэллэсинин дикэр маддэси узрэ. Je'Hw тут-ДУГУ,ВЭЗИФ^Э мувафиг KanM9j3H тэЬсилэ керэ ишдэн чы-ха рыл маг тэ!1лукэси Рига шэЬэр хвстэханасынын гочалы-га керэ пеней jaja чыхмага Ьазырлашан бир ишчнеини дэ KeanejHp. Tejfl едэк ки. Ьэмин гадын хестэханада кемэк-чи биналарын, а]а^олуларын тэмизл^инэ чавабдеЬдир. О да латыш дили узрэ дввлэт имтаЬанындан «кэсилиб»: «Ила1ш, Латви)аиы Ьифз ет» Ьимнинин муэллифинян ким олдуг>' суалына чаваб верэ билмэ^иб. (Ьэрчэнд noMHccnJa гаршысында онун мэтнини эзбэр ceJflaMHmflHp). Догрудур. Иэмин санитар гадына «najH3fla* тэкрар имтаЬандан кеч-мэк имканы верилмишдир.\n«PbÖohbJb трибуна*.\n1АЗЫГ ЕСТЕРИН Д9РДИ Нв ИМИШ\n«Варлылар да aглaJыp» телееши^асы адамларын ypajHHH елэ фэтЬ едиб ки, тамашачылар севимли rahpo-манларынын хэстэликлэрини аз г ала ©з агрылары кими\nгэбул едирлэр. ..il м\nМэсэлэн. Казандакы Ьамилэ гадыиларын BKcapHjJaTH-ни Бстерин нэдэн ©Aflyjy чох нарЫшт едир. Бэс онлары нефропати]а вэ Öejpan чатышмазлыгы кими хэстэликлэр кезлэмирми? Ахы филмдэн мэ'лум олдугу кими, Jaawr Естер Mah3 бу зьэстэлнклэрин учбатындан телевизи]а ек-раиларыиы вахтсыз тэрк етди. «Советска Татарка» га* зети Ьэтта кэлэчэк аналары иараНат едэн суаллара чаваб вермэк учун гадын мэслэЬэтханасында чалышан Ьэкимин мэслэЬэтлэриии дэ дэрч етмишдир. Догрудур. MeHjyJa тв-зэ тэрэвэз вэ ме)вэлэри дахил етмэк тввси]элэри чэтин ки. чохларынын карына кала —* чуики ийди Казанда таза MejBa-тэровэзи Jaлныз варлылар JeJa билир.\n«Труд».\nВАРЛЫЛАР ДА AFAAJHP\nЧоана Маряананы )ахшы баша душур вэ Betoiiy raj-тармаг учун )оллар ахтарыр, тапыр да. Бундан асан на ола бнлэр ки? Гатар Монтерре]э cahap чатачаг. Демэлн, эя JaxuH Tajjapaja билет алмаг вэ opaja гатардан да тез чатмаг мумкунду. Онлар Бетону сабаЬ cahap Мон-терре) вагзалында гаршыл��!арлар.\nЧоана ез фикршш MapHBHaJa бнлднрэндэ о, мнн-нэтдарлыг учун сез тана билмир. Элбэттэ, эн jaxbut pejc-лэ МонтерреДэ учмаг лазым дыр.\nС »hap теадэя Мариана нлэ Чоана Мехнкодан кэлэн татары гаршыла)ырлар. Ceejopa Маряананы MoHTeppej вагзалында керэн Вето hejpaTa кэлнр аэ чох севяннр. Нэ-hajar, Маряаяа от луна Ьэгнгэтн ачыр: огланын эсл вале де]илэрн о аэ Луне Албертодур.\nСен]ора Маркананын е'тнрафы Бетону карыхдырыр. Мариананын костордн|н rajni вэ севкшшв Ьарадан кэл* AhJh она мэ'лум олур. Амма, Ьэр Ьалда о, буну Челе анадан да сорушмалыдыр.\nCeHjopa Челе эавэлчэ Ьэр ше)н дане а да, ахырда бунларын Ьэгягэт олдугуну Beroja де]ир.\nМариана Челеннн Ьалыны jaxnou баша душур. Она гэтя сез вернр км, нэ олур олеум, Бетонун аналыгы Ьэ-мяшэ ез оглунун ¿аяыяда олачаг.\nCeHjopa Челе Марнана]а янаныр аэ онлар MexHxoJa га!ыдырлар.\nЛУИС АЛБЕРТО\nЛуне Алберто езунэ Jep тапа бнлмнр. #\nО 1енядэн кечэ клубларына кетмэ]э ôainnajMp, нч KHja гуршаныр. Лакнн гадыклар ону марагландырмыр. Онун учун дун]ада |еканэ гадын аарса, о да Марнаиадыр.\nКафелэрин бириндэ о, Внктори]а адлы рэггаса илэ таныш олур. BucTopHja чох хезэлднр, лакнн Луне Ал* бертоцу онун хезэл)о)1 Jox, ypajHsa кямэсэ бошалтмаг учун 1аранмыш ямкан мар&гландырыр.\nЛуне Албертояун эЬаалатына гулаг асам Bunopaja она жомах етмэк HCTajHp. О, Луме Албертояун арвады-ныя тэрэфннн сахла!ыр. Чэтнн кя, Маряаяа ними бнр гадын JeHHjeTM» оглавы езунэ ашяа сеча вэ белэ ачыг*\n(Эввэли гээетимизин 10, 14 вэ 15 o«Tja6p немрэ* лэриндэ)\nашкар да buMaJa еда. Jox, бурада нэсэ аар. Луне _ Ал• берто арвадына мунасябэтдэ 1аныаыр. Бэс ону меча инан-\nдырмаг тОлар? длберто Внкторн)а нлэ сеЬбэтшя\nхатырла]ыр. Рэггасэнин дэляллэрн она аглабатая кору* нур. Дуздур, Маряаяа Ьэмнн оглаяа комек едир, бурда\nнэ вар кн? __ м\nЛуис Алберто Бетонун JaHbUU »» «S\" ?¡'\nши кнмн данышмаг гэрарына кэлнр. О, Бнктори^адая ха-Ьнш едир кн, она ^лдашлыг етенн,\nCeHjopa ^оле Луне Албертонун кэлншиндэн нараЬат олур. Нэ jaxmu кн, Вето евдэ 1охдур. Лакнн се*1<фСал* BaTjeppa ону сакнтлэшднрнр. О, садэчэ wnce^f_*'\nнын оглундан бэ'зн nieJ.iapH сорушачаг. Догрудур, яечэя\nдэфэ о, ]ахшы нш тутмады. __\nАрхаЗынлашая ceHjopa Челе AejHp к*. «JH оглу *н-дн Марнананын JaHWHAMwp. Экэр ceHjop Салаат)ерра ондан нэсэ сорушмаг HCTojHpco, Бетону оз еанщдэ керэ бж-\nЛЭР* Бу хэбэр Луне Албертону озундэн чыхарыр. Маря-\nана лап аг едмб. ДаЬа ез апшасыны онун еаннэ»\nдан да утанмыр. Jox, бу биабырчылыга дезмэ)эчэк. Ьэр\nикнек ла]нглн чавабларыкы алмалыдыр. А\nВккторнja Луне Албертонун Ьалыяын дэ)индн]яии о\nдэгигэ Äyjyp. Луне Алберто де]ир ки, Маряаяа ашаасы* ны евэ чагырыб. Онун учун бундан агыр тэЬгнр ола бнл-\nМЭЯ Виктора)» ншэ тэлэсир Лакнн ону да башаiÄY«YP кя, белэ вэзнЛэтдэ Луне Албертонун ¡^мдэн хата -шхл бнлэр. BHKTopHja эминдяр кя, о, Марнананын кедэчэк, unita «у кедншин »»_ЧТР гурт«рач«гапш б||р АллаЬ биляр. Буя* к*р» Д» вякторн)« зэнк вурараг ондан Мариаиакнлэ кетмэ)м хаЬяш еднр, чункн онун оглунун элкндэн хата чыха бнлэр.\nА ИЛЭ ШУР АСЫ\nМарнананын евнндэ бея иэфэр*. Маркана, Марисабел, Вето, Рамона аэ MapHja бнрлнкдо наЬар едафлэр\nВето чох сыхылыр. CeHjopa Маряананы «ана» Aeja\nчагырмага Ьэлэ алыша бнлмнр. ,_____\n\\ СеЬбэт фырлаяыб Jena Луне Албертонуж устунэ га-)ыдыр. Марясабелня фякряяч». Мартам ояа ЬагРэя^ мэлндяр. Марнана аса е тюаа «дар. *pu оа BYoaMopH\nмэлндяр. Марнана нее е том *ДЯ\nнлэ ону чох гас тэЬгяр еднб. Вето.\nМарнсабелхя тэрэфннн сахла)ырлар. Марнана омларла\nразылапшага мэчбур олур. _\nН«к«рдан сонра Вето «аэ кетмэ)э Ьазырлашыр.\nАТЭШ\nГааы ашлыр. аляяд» таяяяча тутиу ДУ'.^лпб*Р;\nто астакада каруяур Маряаи муяу эрмяяя габа^\nатыр. Ланга о, атэш ачмага нмван Ttiai^TmjH яган\nчн дэфэ чэкмэк нстэ)эндэ иеэ озуну КТО« то архадая оглунун голундак Jai^Mp^ JVUp^ Bewww )аралалдыгыны сорушаяда о, «Jox, ama» Aojo чаваб во-\nР*Р' Луме Алберто тамам чашыб, «ama», «оглум* кэлмо*\nлэрнндэя Ьеч вэ анла)а бнлмнр. ам.мшмикы\nМаряаяа эряш ìorraéxamaja чагырыр. Араларытдакы\nеоЬбэг Луме Албертому саоеыдыр. Демэлн, о, 9*о*,ЯДУ\nаа тала елдурмушду. О, Марнанадаж\npua тора.\nЛуте Алберто\nлуну гучагла)ыб ояур. салват^врраларин евяид»\nварГТ.Ррял«Р Луяс Алберто оо Вето еея)ор1 ЧоДтяя. Ц-нына кеднрлэр. Марн4на она де]«Р ям» бундан еон^ Вето овларда JaeaJanar. «Bac\nМарнана она AejHp: «Сна дэ, Фешшяа да оязжмлэ она-\n^HH3.BH3HMearaba^Jep4a«p*.\nМаряаяа, Луне Алберто, Марксвбел вэ В«о Чоата нлэ Карлосуж то]уядан га!ыдырлар. Онлары Рамона нлэ\nМ,Р*А*ук Р^рЙР чМж ело яэляр яя. «ю до ««Ч\n\"\"■ЕЛ: №!££*?££ ^2. m «~9-Д»\n—чиал««-р- - -\nЛаЛЛ'^\"*ЫМ1Р«»^д*|ГТ0ргшур-. «Вое «w. «•\nакамызы eearajH гэдэр ееанлмок K^r»pxKH**J* О, гаыю вернр: «Ьаием гиз буну шетэмэа?» Вето Jtejmp. «Ело meo,\nояда bap mej сэндэн аеамяедкр».\nСоя.\nКудчаЬан\nv^iÍMB6«ÍSa!\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-16-1992-p-3\/","date":"2017-03-26T22:46:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00453-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3749555647,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.37495556473731995, \"sah_Cyrl_score\": 0.10497084259986877, \"kum_Cyrl_score\": 0.06719371676445007, \"tat_Cyrl_score\": 0.035837553441524506, \"tyv_Cyrl_score\": 0.034681715071201324, \"udm_Cyrl_score\": 0.028390713036060333, \"tuk_Cyrl_score\": 0.026889394968748093, \"alt_Cyrl_score\": 0.024685734882950783, \"krc_Cyrl_score\": 0.024177392944693565, \"crh_Cyrl_score\": 0.0238654688000679, \"eve_Cyrl_score\": 0.017712876200675964, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015771925449371338, \"kbd_Cyrl_score\": 0.015173804014921188, \"kir_Cyrl_score\": 0.014593750238418579, \"rmy_Cyrl_score\": 0.012069596908986568, \"lez_Cyrl_score\": 0.011274084448814392, \"nog_Cyrl_score\": 0.010287805460393429}","num_words":12117,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.443,"perplexity_score":60674.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 28, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г83ЕТИ\n28 ОКТ1АБР 1992-Чм ИЛ. -Ф-,М*202\nКуя7Я\nх в б эр л вря\nШЭКвР ЧУГУНДУРУ ИРАНА ИвНДвРИЛМИШДИР\nШоки рв]онунун тесерруфатларындв )втишдирилмиш ^ша-» кео чугундуру Ирвныи Персвбад шаНериндэки звводда • мал е^лткдир Швквр чугундуру бу кун е.томашынларла гон-шу влка|э кандерилмишдир.\n¿еряи мутехассислэрин фикринче, шаквр чугундуру ис-таЬсалы игтисвди чеИвтдан сврфалидир. Калан ил Р*!*1*** онун вкин саНалари ики дафа артырылачагдыр. ¿ахын кэ-пачакдэ бурада швкар «'малы эааоду тикмек нвзарда туту лмушдур.\nНОМИССИМЛАРЫН БИРКЭ ИЧЛАСЫ\nМилли Мечлисин игтисвди си]асвт, будила нвзарвт- аз еосиал си]асат комисси]вларынын бирка ичлвсында «Сыгор-\n?:Гг«ид1. АеарбеН.н Р.епублик.сы г.\"унунук л.1иН.сн «у.акира едилмишдир. Гв|Д олун«ушдур ки с«орт.нын\nумуми, игтисвди, Ьугуги вв твшиилвти 7^\";; \"ТЗн вдэи 6у гвнун »Ьмвтквшлврин сабит Ь»|вт , с»1И)1»'ин\"н та'ми» олунмасына, хвлг твсарруфатмиын инкишафынв ка-мак кастврачзкдир.\nЧыхыш аданлар ганун лфНаси барэда ирад ва таклиф-лзрини да билдирмишлар. Санад узаринда иши дааам ет-дирмак учун акспарт трупу |арадылмышдыр. Бу трупа та -шырылмышдыр ки, Намин иши бир Нафта)а баша чатдырыб ла|иНани Милли Мачлиснн музакирасина версии.\nКЭНД ТЭСЭРРУ^ТЫ:\nИСЛАЬАТЛАР НЕЧЭ КЕДИР!\nОкт]а6рын 26-да Азарба]чан Республикасынын Али Сова-тинлэ кэнд тасарруфатыида апарылан мсяаЬатларын aaaHj-¡.тина Ьэср олунмуш мушааиро к.чирилмишдир^ Муша.и. рани Али Сонатин сдринин биринии муалинн Тамерлан Га-\nра)Э* апармышдыр.\nГе!д олунмуш дур ки, аграр саЬада ислаНатлар к^ирил-мэси учун Милли Мечлис торпат мачалласи, «Кандлв (фер-мар) тасарруфаты Наггында» ганун габул етмишди|». «Торпа г аеркиси Наггында» ганун ла)иНаси Наэырланмышдыр. Канд Тасарруфаты ва Эрзаг Наэирл^и бу санадлара муаафиг олараг бир сыра норматив актларым Назырлаймасыны баша чатдырмыш, Наэирлар Кабипати онлары тасдиг атмишдир. Белаликла, канд тасарруфатыида ислаНатлар качирилмэси учун гамучааричилик баэасы ¿арадыпмышдыр.\nБунунла бала, мушааирада де|илди)и кими, сон )арым ил арзинда бу истигаматда эслинда конкрет иш карулмур. ¿ер-лардв колхоз аа соахоэларын кэлачак талв)и аа квндли тв-сарруфатларынын пврспвктиалври барасиндв а)дын фикир |Охдур. Бу да мвс'улиЦатсизлик «в чвшгынлыг |арадыр. Колхоз аа соахоэларын вмлакы дагыдылыр, качд твсарру-фаты ишлэринин вахтында карулмаси та'мич едипмир. маИ-сул истеИсалы ва тадаруку *е)ли азалмышдыр.\nБутун бунлар Ь^ачан догурур. Jaxын- кунларде Милли Мачлис кэнд тасарруфатыида ввзиjjвти. музакира едачакдир. Бу мушавира Иамин ичласа Наэырлыг магсэди дашы)ырдвк\nсэнэт ешги тукенмаздир\nАэарба)чан Рассамлар Иттифагы маЬир фырча устасы, республиканын халг рэссамы БэДурэ Эфгаялынын 80 )ашыны ва ¡арадычылыгынын 60 иллинии санаткарын мзнзилинда гв|д атмишдир. Суфра атрафында самими табриклар олмуш, саИна тартибаты саИасинда каркамли рассам, театр санати-мизин ва киномузун инкишафында ааазсиз ролу олан, паша-кар милли ка)им рэссамы кими танынан Бэдурэ ханымын хидмзтлзри га]д адилмишдир. Сенат достлары аз )втишдир-мэлзри ]арадычылыг шаагуну итирмз)вн рассама дени угурлар арэуламышлар: ахы о, республика Мадэнинзт Назирли)инин сифариши ила бадии коллективлзр ва солистлэр учун милли к#)им ескизлэриндан ибарат албом уэзринда ишлв|ир.\n)убил)ар самими табрик учун сенат достларына тешакку-\nруну билдирмишдир.\nJafbim\nизлэри jyjy6 а пары р...\nманком»\n¡и кими оняврыи гардашы Мирзалинии гас дан елдурул-МаНкамаиии или ичласы 1992- маем ила баглыдыр. Гетилин чи ил и)улун 22-на т*Чин олуи- уза чыхарылмадыаыны карай мушду. Зарарчаканлар ва он- гардашлар шубНеландиклари ларын гоНумлары салонда аз адамларла Нагг-Насаб чакмак ¡ерларини тутмушдулар. Он- гарарына калирЛар. ларча газабли каз дамир ИггиНамнамадан сатирлар: бармаглыглар архасында отур- «...МуттаНим Расим Ислам от -муш муттаНимлара дикилмиш- лу Маммадоа 1990-чы ил де-ди. Онлар уч гардашдыр: Ра* кабрын 27-да, 1991-чи ил ап-\nсим, Елшад ва Гасым. Be|yjy релин 10-да, IWI-чи ил njy-29. кичи!и 23 |ашындадыр. лун 16-да аа 1991-чи ил но-Иала ки, Накимлар карунмур- )абрын 19-да таратди)и чина-дулар, фурсатдан истифа- |атлар натинасинда ики алум да едиб дамир гафаса ]ахын- аа уч алума суи-гасдда итти-лашдыг. Журналист Арараты Нам олунур.6» куч кэлди: • Бу, такча охунмасы )арым\n— взуиузу Рашидин алумун- саатдан чох чаквн иттиНамна-да мугвссир са|ырсыны»мы? мвнин гыса мэзмунудур — да ja сорушдуг,\nМЭИКЭМЭ ОЧЕРКИ\nк Уч гардаша унаанланмыш By суалымыза Расим (о, гатл-да билаваситв иттиНам олу* нурду) чаааб аарди:\n— Мухбири биз алдурмами-шик... Оиу Нач танымырдыг да... Ьвч олмаса сиз дузуну )азын. Карушсв)дик Нар ша)и даны-шардым.\n— МуттаНимл'врла саНбат ат-мак олмаз! — муНафиза дэе-таси раисинин бу хвбардарлы-тындан сонра дамир тзфас-дан уэаглашасы олдуг...\nHahajdT, Накимлар калиб чыхдылар. Ва баш.саат |уба-нан илк маНкама ичласы баш-\nСоира Неким узуну муттаНимлара тутараг сорушду:\n— Сиза гаршы ирали суру* лай иттиНамларда озунузу мугвссир билирсинизми?\nР. Маммадоа: — Гисман.\nЕ. Маммадоа: — Гисман.\nГ. Маммадоа: — .)ох.\nБалаликла. ан агыр чина)ат-лардв иттиНам олунан Расим Маммадоа маНкама ичласын-да она шамил в дилен чмне]ат-лврдвн взуну {алныз ичазв-сиз силаЬ алда адиб сахла-магда ва аатомашын огур-ламагда тагсирли са$мыш-дыр. Налбуки нбтидаи истин-таг замены РасиМ едем ал-\n^...... МаНкама\nАуТТС\" _\nНул суаллара чаааб тапмагдыр. ибтидаи истинтагда . аард^и ШАЬИДЛОР\nминан дард тапанча атаит ашигдмк, бундам сонра Hajat {олдашым имари кнрди*.\nТ. Эскароааиын дадн|мна пора о, ери ила дефелерле ова кетмишдир. Бундам башга, Ланкаран днаиа^асыиын ко-маидири ила достлуг адир-лар. Дивиаи1а командири онлары дафаларла машглара дэ'вэт адиб. орада ааТомат-тапанча саси ашмтдиЫ учун аташлари ajwpA ада били р.\nЧииа}ет ишиида мараглы то-раф олдугларына «opa бу мфадалардоки теэадлары да бир тарафа rojar. Бас Кадиса {ариини билааасита )ахын-лытында олан шаНидлар на да-{ирлар?\nТарана Муслумованын ис-; тинтагда aapAMjn ифададан:\ns. , ; J «Уч кулла саси калди, башы-\nданыныи муНаиимаеина бура- мы галдырыб баханда кордум\nхыб, Надисании тафарруаты- ки, ФарЬвд кишинии ааимдви\nлачдь!. ДУРАУЛГНУ бо^нуна алмыш ва\nМа'лумат учун: Иша А sap- бу баредэ ]азылы ифаде аар-ба)чаи Распубликасы Али мишдио.\nМаНкамаси чина)ат ишлари yapa бириичи дар��чали маНкама коллами|асы бахырды. Ичласа Али МаНкамаиий уз-•у Маммад Абдулла|аа садр-лик едирди. Бириичи дарача\nНалларда чазасына чатмалы-дыр. Мкаиа ни))атимиз дигга\nтишубНали карунан ба'зи ма- мы дагиглашдирак. мапкама\nгамлара )^налтмак, ба'зи мач- муттаНим Расим М.мм.до.ун\n•Р* - l ибтидаи истинтагда . аардир\nифаданм асас субутлардан б» ри кими габул атмишдир. Мараглы дыр ки, Р. МеммедоВун Гатиллар кими олдурмек ис- аризаеннда аа\nта]ирмиш? Журналист Рашид костардИи фшнгплр Ш. ®ска-\nРустамоаун арвары С. Оли]а- ров, оиун араады Т. Оскароаа,\nва истинтагда аа маИкамода гызы С. Оскарова, дикар ша-\nдамишдир ки, Рашид иии aj Нидлардан 3. J\nгг jsssfigSmiz ^\nс» чох наРаНат иди. Да^ирди башга фектларле такзиб олу- гадыныи архасынча катди».\nй ону 'м.лфр\"вР ®«« нур. Р«ИМ Мвммвдо. mi- Т.всеуф ки, вАш про-\nбвш верен кун кек. серы «и ил декеврын 18-д. ¡еедыгы с.синдв Ьемнн шеНид Т.\n«Жигуя«» гелымыеын еееынде ифедескиде ее сонрвкы нфе- дмн*ир\"^**^\nбир нече деере вуруб кетди. делермнде и^тврмишдир и* М.Ьиемеде шеЬидлерии\nГ.ТПЛТПИ. Ш.ПТГПП.Т .и«.. МвШЫКЫК ИЧИНДв уЧ-Д.рД Ив- ЬвДИСв ¡вриИв ИвСЫНЫН ri«H-\nвяиушдур. -А1Ърбе)чеилыдыр. Ф*Р ^.\".\"н.'д.к*^ мм.'*— **ele wwpw6 ет«и\nСубе)дыр. Леииереи ре|вн хеяг \"** м,м Ш.мм.д ¡еиыидеиы\nазча вралыда, )олуи канарыи-да бир машым да^вныб. Гаршы тарафда сакида ики на-фар дурмушду. Абашын та-рафдаи оилардам биринин сине-сине ала бил,, алоа сачылды. Бу вахт кордум ки, сокидо да-|анаи ики кишидаи бири |ыхы-лыб, о бири до оиун ч^ниидон тутуб. ¿олуи узбауз тарафин-да бир гадын аарды. О, Намин кишини чагырды, киши да\nМа'лумат учун: Расим Ислам оглу Маммадоа 1967-чи нпдв Ланкаран шаКариида анадаи\nифадасиним на га дар ahaMHj-je тли о л дугу ну хатырлатмага ]агин ки, аНти|вч )охдур. Ша-Нмдларин дадикларинда иса\n_______________ .. . моКкамасинии 1989-чу мл 23 i--- \"\"\"гаияаоынын оос- адамыи голумдан тутуб азуив азачыг да олса узлашма тала\nли маКиама коллемм)асы маН- HOja6p тарихли Накму ила уч g прокурорлутуна аор- тереф чакмиш, онларын hap билмадик.\nкама структуруида аи а'тибар- ил муддатииа аэадлыгдаи маЬ . олуо .Леи ¡вое Ыхылмышдыр. Ду1уиун aWjajn-\nлы ва салаКи|)атли инстанси\nлы ва салапицатли иистаиси- рум вдипмяшдир. ' р Pv' #МОв Ьадисе куну\nja Насаб едилир. Оиун чыхар- деиабрын 24-иа гадар Бакы- ««> 17 30овлалаоинда Азар-\nдыгы Нокмдаи на - кассаси|а дакы 11 иамрали хусуси ко- саат 1*30 РМ^инд. Ааор шыимЫги ua аа п в ответ ввоила моидатурада чаза чакмиш- информун мухоири le мл ап\nШИИ.1.ТИ, и.да протест »риле моидетуреда «ote чекмиш- Jjggi 'бирл^де кееер\nЬугуг 'ма'лумат китабындан: МуттаНим чина)эти 6ojHy«- ^^\"J^epC*^pb|M¡JypMar кс-\n«Накнмдан ва ики халг ич- дан ата билар. Бу, табиидир. ^мыиын\nласчысыидан ибарат бириичи МаНкамачин вазифаси онун\nдарачали маНкама коллаки|а- чина)ат тарвтди{ини субута ja-\" тисмэкднр.\nНатта дилетант-криминалист кими муНакима |урутдукда бела шубНа етмирик ки, муЬа* кимэ олунан гардашлар «аз\nсы чииа|ат ишииа бахаркаи субутлары билааасита араш-дырмага, муттаНимлари, за-рэрчакаилариу шаНидлори дин-дирма)а, окслартлории гене\nта)иб. Бу факты истинтаг зама ны Т. АллаЬаарди)ав да тас диг атмишдир.\nТакча бу ики шаЬидин ма*\nШ. Оскаров Расимии бу ифа-дасини тасдиг aTMajn6: «Шам-мад» — Aoja чагыран олма-)ыб, Рустамоаун голундбн тутуб азума тараф »шкмами-шам. Аташ далбадал ачылса да, автомат аташи да}илди. Нар икимиз japa {ыхылдыг, голуму та'рпадвнда бир купле да голума да{ди.\nКимин\nэтлар^ни ешитма^а, аш}а|и-да- ашыА дузу да]иллвр». Масв-\nназардан квчирма)а, пан, Расимии Бакыда чаза\nчакди)и муддатдэ иста\/р«|и вахт JlaHKeoBHav MocKaaja, Ки)вва, Луганска катмаси, Натта силаЬ алыб сахламасы, ма-шын огуоламасы, онун Неч да «гузу хислатиклан» хабар вар\nлиллери протоколлары ва динар санад-лари охумата борчлудур ..»\nНар бир чине|атин уза чы-харылмасында асас амиллар-дэн бири да онун мотиалэри-ни дагиглэшдйрмакдир. Расим, Елшад ва Гасым Мемме-довлара в ери пан иттиНамлар истинтагын муа}{анлашдирди-\nлуматы бала куман атма{а аташ ачдыгыны кормадим. Би-асас аарир ки, гесд меНз Р. зим терефден очлара атеш Рустемова - гаршы |анелнбмиш. ачам олмады...»\nБуну бала бир факт да тас- Он мараглысы будур ки, диг адир ки, Рашида бир |ох, Шаммад Оскароаун На)ат }ол-уч кулла да]иб, азу да сн^пор дашы Т. Эскароааиын дадик-дегиглжи ила сииасина тушла- лари аааолки ики ифадани нан куллаларШ бусбутун алт-уст адир: «...Би-\nШаммад Оскароаун маНка- ринчи дафа тапанчадан дал-ма]а варди|и ифададан: бадал 5 кулла атылды, арадам\n«Расима мимнатдарам ки, уч дагига качмиш 2 «очарад» маним да голума бир кулла аташ ешитдим. Биринчи атыш-\nмир. пвН*МЬэмин вуруб, joxca 'мухбирии алду- ма икинчидан узун олду.\n'TÜSí рулмесини -.ним аднумого- Соир.^мчи^-дарД да-\nсонра псосеса\nдалиллар аа* ситасила ачылачагы куманында идик.\n1991-чи ил апралин 10-да Р. Рустамова аа Ш. Оскароаа Нансы машындан аташ ачыл-масы атрафында да долашыг ифаДалар ашитдик. Расим аа Елшад Маммедовларын ибтидаи истинтагда вер\/оди ифа-двлара кара, онлар аталары-на мехсус «Жигули» машынын-да олублар. Зэрзрчеквн Ш. Оскаров аа шаНид Заринтач Мирза|ааа истинтаг замены онларын дедиклерини такзиб атмишлар.\nШ. Оскаров: «Намин машын |а таза чыхен «Москвич», ¡а да оиуи кими архасы фургон* лу машыи, )ахуд харичи марка-лы аатомобил иди».\n3. Ммрзо^еаа: «Архасы фургон тип ли машыи Гагарки ку-часи ила Калинин кучасина\n¡ачагдылар». Ш. Оскароаун бу гига Нач на ешидилмед* Май тараф Перекат едирди. Арка гетиЦан узеримизе чаиилэоин лпжм м»«азк ма'- гызым Сев да ила пияяаианд» дан калан «Жигули»нии ишы-\nгында кардум ки, машынын га-\n, мЛадасинда олан мачази ма - гызым Савда ила пиляаиандз\n|8ееелм гедашмиеин 27 окт- егкили ролуиу м^ме^ вл»; №)ЫГЛ>НМКЫНЫ \" ,м,. отурдуг, бу е«т ¡еииден »•«-\nтЦбр намрасимда). гадар де)ил. Чич»)« ка»> ъуту ___\n61т отурачат ыида мин нафар •ар. Бири мешымы сурурду. Икинчисинин алиида дамир парчасы кардум, силаЬ лупа-сине охшв)ырды. Сачлары гыа-рым, ару да да)асан учабо%\nиди. Орта каклукда, анлику-рак адам иди...».\n¿«на зиддиЦат, )ана муам-ма... МуттаЬимларин Нач бири 3. Мирэа)аааиын тасаир атди-¡и адамлара банзамир. Гар-дашпарыи арасында на уча бо|лусу, на анли кураклиси, на да гыарым сачлысы tap.\nИчерисиндеи аташ ачылаи машынын шиняврн баре да иса на акспарт ра>ма, иа да истинтаг метерналыиа раст кала билдмк. Налбуки бу иа Нагигатин уза чыхарылмееын-да аа рол о|намазды.\nУмумиЦатла, маНкама про-сасииин кедмшмнде биза ала калирди ки, бу ишдан Нач фа-лек де баш ача билмеа. Истинтаг матариалларындам а}дмн олур ки, .гардашлар jaxana-наркен Гасым Малиладоа полис ишчиларииа мугааимат костармишдир. Сан дама, али* ¡алыч Гасым такбашыма по-лислара «диаан» тутубмуш. Зарарчакмиш Бахти{1р Вали* jes касгврмишдир ки, Гасым ону 1умругла саг голуидаи еу-рараг хасарат )атирмишдир (?!). Дикар полис ишчиси Му-бариа Arajaa иса Гасымыи тспикла онуи едина хасарат |е-тирди|индан шика|атлвнмишди. М. ArajaiKH силаНдашы Ил-Нам МаЬматоа даЬа «шиддатли» тачаауза ма'руз гапмышдыр: Гасым онуи саг ajarwHa тапик вуруб задаламмшдмр.\nЕвларикда актарыш апары-ларкан Елшадын устундан 49,1 грам марихуана ашкар адн-либ катурулмушду. Лакин ах-тарышда иштирак адиб бу 6а-ртда протокола имзасыны roj-муш полис ишчилариндан Неч бири Е. Мзммедовун чибин-ден наркотик мадда чыхарыл-дытыны тасдиг етмвди}кнв квот бу цттиЬам маНкамвда су-бута ¡етмэди.\nТесеавур адирик, гармба стНнадир: «Евдэ ахтарыш ana-рылыр, гардашлардан бири полислэс* шип-кут адир, ди-кериндан наркотик мадда та-пылыр. МэНкема онун Ел-шед Мтммэдоаа мэхсус оя-мадыгы гачаатича калмр. Бас омда кимин имиш Намни 49,1 грам марихуана?! Балка Ел-шадын устундан Намин мадда-ни тапач полисич? Бу суал да ча«абсыз галлы.\nБас сигаН? Бас куляалао?.»\nЕямам ГОДИРОВ, Салар АСЛАНОВ.\n«Халг гаэетиинин мухбирлари\n(Арды вар).\nХАЯГЫ БвЬРЯНЦАИ ЕЛИ НЫХЛРЛЧЛГ\n(Эввэ1И 1-чн сдЬнфэдэ) елминин баш гэраркаЬы he- верилмэси дэ ^ВВЭЛИ А лп Глн пяхтлао 6hd яио.\nвачиб шэрт- мэ'нэви hejaTH 6ypYJ?H 6eh-' ран девлэти агли омэк са-\nшьГсын^ ДУран' вэзифалари чох ме'тэбэр ичласларда |ы- ко^^ири^эсТнТ олан^аГгы ¡унунд» а^д\nxivaibH е1эокэн эн эввэл ел- гынчагларда Елмлэр А * У vvhv вэ етмир МуЬарибании ¿арат\n^СЬГьтанУ\"аадо\"Т тан- SSÍ \"ГТуи^Т\nигтисаянЛатынын инкишаф ggp J* SUSb\nкими л» олунмасы таклиф- чевирмамалидир. Довлэтин\nтэлэблэринв у!гунлуру прин\nсипи кезлэнилмэлидир. Рес-публикачыз учун эн энэви са]ылан бир чох елми нс-тигамэтлэрдэ итнрилмиш мвв-rejH кери rajTapMar лазым-дыр. Маним фикримчэ, Елм\nлэри ешйдилир. Бу «ингила- кучу* онун интеллектуал по-\nМиллэт.тарарасы мукаснйэт- тенсиалына мунасибатн ила\nпсихолокэдасы и.1э республи- лэр проблеминин дврин ел- MyajJoH едил р. ка елминдэ «¿епидэнгурма» ми-нэзэри тэИлили ишлэниб ьазырда эн ¿ахшы алим-\n■..... лэримизин\nтзин оеспуил!\nНал\nтэо ЖемнГасында апары- апаранлара бир даЬа демэк Пазырланмалыдыр. ««.пчблика\n\" р - - - тэдгигат- HCTDjnpsM ки, 6ejyK агылла- 1980-чи иллэрин ахырла- димлэримизин республика\nгм ф»\n:MHja<\nГршФУ\"' рын * он иллэр арзинда тик- р^р^пу^ликамьад^и- дан кетмвеи кутдави\nосаслы сурэтдэ кучлэнди- AHjn бир елм мэ бэдини мэс - лософларын, полвтологла- алыб. Мэн оуну о р р ^ рилмэси. длм илэ истеЪсала- v.injjaTCH3, елчулуб-бичилмэ- рын, тарихчилэрин вэ,1ки^®^ гиЕйэтлэндирмэздим Халгын\na jifeiasa.'S «\"*»** 5sssir.«us asrassjh.«.\nуниверситет ел-минин респуб- кундэ ¡ыхмаг атмаз. мнллэтлэрараеы мунагнша- мадди Herawwje дез =0\nликанын ичтимаи мэЬсул ис- JbIXMarAaH, дагытмагдан- лэрин компутер \"оДоллари чарыр. Буну -да\nтеЬлакындакы па]ынын ар- са 0нлары горумаг, онлар- гурулмушду. Бу мрделлэр J . - Ьалли вар.\nтырылмасы Да Нэлли вачиб дан сэмэрэли истифадэ ¿ол- йэм квИнэ Иттифагда, Иэм Д \\ * Y\nолан мэсэлэлэрдир. Лахшы ларыНы ахтарыб тапмаг да- дэ дун^нын бир сыра ди-- Кунумузун проблемлэрин-\nоларды ки. ичтимаи елмлэ- *ha ]аХшыдыр. Мэн академи- кар влкэлэриндэ кениш ма- деЯ бири дэ исте'дадлы кэнч-рин hajat дан тэчрид олунма- «а университет вэ caha елм- par догурмушду. Тээссуф ки. ЛЭрИН ком мерси Ja структурой ара дан галдырылсын, бу 1ШйНи элагэли шэкилдэ ин- бу ишлэр ¿арымчыг галды. ларына ахыныдыр. Ьу ахы-елмлэрин ¿ену 49MHjj9THH КИщаф етдирмэ]ин, елм илэ Онларын давам етдирилмэси нын> гаршысыны алмаг ¿ал-гаршысыида дуран проблем- ИСТеЬсалатын HHTerpacnjacbi- эмэли ишимизэ 6eJyK фазда ныз бир ¿олла — елми фэ-лэрин hэллина догру чеври.1- нын муКэммэл формалары- верэ билэрди. , али^эти стимуллашдырмаг-\nсии. Ичтимаи елмлэрин со- нын Ьазырланмасыны вэ Азэрба1чан тарихинин, эдэ- ла. елм адамына rajfbfflbi евз-сиал вэ си]аси просеслэрин тэтбнгинин тэрэфдары]ам. биjjaтынын, эдэби вэ фэл- да Jox, эмэли ищдэ артыр-гавранылмасы, прогнозлаш- gv мэгсэдлэ Елм, Техника вэ еэфи фикринин, инчэсэ- магла мумкундур. Экэр ас\nТехнолоки]а Комитэсинин Ja- Нэт вэ етнограф^амызын пирантын тэгауду вур-тут радылмасы фajдaлы оларды. елми консепси1асынын Japa- 700—800 рублдурса Ьэмин Бела бир гурум елми тадги- дылмасы вэ мувафиг чох- аеппрантдан угурлу елми нэ-гатларын интенсивлэшдирил- чилдликлэрин нащрн дэ рес- тичэ кезлэма]э Ьеч бир мэ -мэсини, ке)фи1]эт вэ сэмэ- публика елми гаршысында нэвн Иаггымыз ¿охдур.\nБэс Иэмин проблемлэри не- рвеинин ¿унсэлдилмэсини, дуран умдэ мэсэлэлэрдэн- Чэми]]этин динамик инки-\nчэ Ьэлл етмэли? Эн эввэл патент, .iHceH3Hja, експерти- дир. шафы бизи елэ бир ¿унсэк\nелми тэдгигатларын идарэ за мэсэлэлэлэринии Ьэллин- 0Лбэттэ елми потенсиалын -'«¿э галдырыр ки, пэмие\nолунмасы вэ тэшкили квклу дэ га ¿да ¿арадылмасыны ** -сурэтдэ ¿ахшылашдырылма- мин едэрдн. Kov*' лы, фундаментал тэдгигат- jw дылмасы ел мин\nдырылмасы вэ идарэ олунмасы мэсэлэлэринэ тэсири-ни артырмаг MarcaAayjryH оларды\/\nИ. 3. Тагы)ов адыка Бакы то-хучулуг комбинат ыида |мш\nиахышбвемв корпусу истифа-да)а аарилмишдир. Бурада иид* дум ja етамдартларыма у)гуи олараг 62 ммЩом мотр парча а мал адмяамакдмр.\n-р- OjNpMMM сонм умуми морумушу.\n-ф- Нахыш устаяары Оли ��ли )ав аа Шукур Гурбамоа.\nФото А Маммадоаумдур.\nСАЛВАДОР\nАЗвРБАМАНЫ\nТАНЫМЫШДЬ»\nБАКЫ, 27 окт)абр (Азэр-янформ). Бу кун республиканын Харичи Ишлэр На-зиpли¿индэ Азэрннформун-\nба)чан Респу! тиг.la.iHjjaTHHK таиымышдыр.\nШA¿И0Л©P ВО ЬОГИГОТ\nИскандер намидов\nНАХЧЫВАНА\nКЕТмамишдир\nБАШ, 27 огт)вбр (Азар-\nияформ). Республика Дахили Ишлэр Назирли)инин идарэ рэиси Ьэмид Чэфэров Ис-кондэр Ьэмидовун куЗа Ье]-дзр Эл^евин тэрэфдарлары-иа диван ту тмаг учун хусу-. си групла бирлнкдэ Нахчывана кетмэси барэдэ ша]иэлэ-ри иевбэти ¿алан кими ги]-мэтлэндирмишдир. О, бу кун саат 16.30-да Азэрннформун мухбири илэ гыса телефон | сеЬбэтиндэ билдирмишдир ки, назир Нэфтэнин эввэлия-дэн Ьеч ¿ерэ кетмэмишдир вэ кундэлик ишлэрлэ мэш-гулдур. Инди иеэ И. Ьэяи-дов Aзэpбa¿чaн Презндеитя Апаратында кечирилэн му-шавирэдэ иштирак едир.\nкпмитаннн Т?я горунмасы тэкчэ структур . ¿уксэкликдэн кммипдашз, бу «ин Ma.iHjja- Д^ишикликлари але. елмин |\nИнсан зама-\n_ малли-техники базасынын дын квр\\ нур.\nлар апармалы олан Елмлэр лэшдирилмэсинэ вэ онун мад- мвНкэмлэндирнлМ9СИ илэ бит- ны дэрк едэрэк онун бурул-AKaAeMHjacHHAa аз эЬэми]- ди-техники оазасынын эсас- * £ танлы ахынында вз кэмиси-\n¿этли мэсэлэлэрии * Ьэллин- лы сурэтдэ ¿ахшылашдырыл Д9пи1]эт хадимтэринин 3Hja- ни идарэ едир. Бу кзми вл-\nдэ ¿уксэк ихтисаслы кадр- масьша имкан верэрди. Ко- a jj f OI;laDbIH кэнин, 49MhJJ9THh сивилиза*\nлардан истифадэ едилмэси митэнин гаршысында чари эмэ^ине оилар^ си]асыдыр 0 haM маддн,\nкими зэрэрли практика ара- вэзифэ кими hen олмазса оу ри1МЭЛИДир £HVTMar тазым мэ'нэвн, интеллектуал сэр-дан галдырылмалыдыр. Елм- кун мввчуд олан елми- по- * 6ytvh халглаоын нэтлэрлэ, Ьэм дэ проблемлэр-\nлэр Aкaдeмиjacынын устун тенсиалы ropyJy6 сахламаг вэ- тапИХИНл'а олаУг\\- кими иили- беЬран-\nелмн истигамэтлэри ¿енидэи знфэсини rojMar даЪа ¿ахшы кн м9Гамда ?йзим халгы да лы вази^этларлэ ¿уклэнмиш-нэзэрдэн кечиридмэли, ака- оларды. бАЬпянпзн елм чыхягйчяг дир. Кэминин суканы арха*\nдеми]аиын структуру респуб- 11чтимаи елмлэрин h3jaT- ?ыкда отуранларын иеэ елмэ\nликанын сосиал-игтисади ла элагэсинин ¿ахшылапады- cejKdHMdCH вэ бу кэмидэ rap-\nпроблемлэринин Ьэлли, халг рылмасы; онларын республи- сэси gFbi тапдагы: мтында шЫЛЫГЛЬ1 анлашманын, уму-тэсэрруфатынын идарэ олуи-. кадакы гур^улуг ишлэрин- дыр. Эслиндэ^терпагларшль^ ми мзыдыгын олмасы сон масынын мввчуд тэлэблэрэ дэ тэтбиги формаларыны тап- у г рун да муЬарнбэ хашъш дэр0(ЧЭ вачибдир.\nу!гунл\\ту бахымындан тэш* маг лазымдыр. Игтисади, со- ел азадлыгы, м^стэгилли^и _\nсиал, екаложи. cnjacH про- угрунда мубаризэсидир. Ла р*\nсеслэрин тэйлили вэ модел- кин нэ мупарибэнин д\nу]гунлугу\nAna^ieMHja Наггында она сеслэрин тэЬлили вэ модёл- кин нэ муЬарибэнин догур-керэ хусуси данышырам ки, лэшдирилмэси, ¿ахын кэлэ- дугу oójeKTitó мэн 6v гуруму республика чэк учун елми прогяозлар, нэ до HmicaflHjjaibi. сосиал\nР. ОЛШЕЭ, A39p6aj4BH Елмлэр Ажбде-ин)асыньо мухбяр узву, профессор.\nюршчм пиши тин иедмы всрняшшднр\n.,:s3,.™\"£5; ¡sor sss^sss кдакивте\nелчи элагэтэв кгаишлэнир конгрёси кечирилмншдар. академик Нариман Гулн]ев KHjaJa иша да\nГаГот ^Зарин физиклэ- Ьамин гурум 1950-чи иллар- турй физика Дарна]ин\"н ме- конфра^да\n™Рда эмэкдашлыг 1д= бОО-д^и от* ^\n5иЖ, %2£ш,*£ чохР\" .jaSTejSSg республика Ел-арА^- W ^\nмактэбляпинпя лэос ле!ио DHD Онуи иевбэти мэч- ми]асы Физика Институту- алимлэримизин зуксэк oej-\nелми отат ¿^ари Йа- лисиидэ Азарба1чан нуи директору, академик ha- налхалг иуфуз^на субутдар.\nрЫр физики мэ'рузэ етмишлио. сэи Аблулла1ев Азэринфор- Азэрннформ.\nетмишдир.\n\/\nтиряляхяш иял^оялар\nПО-\nсомрв\nАтам шайба why Нвамр- меларыи натмчоемнда калмр- лм)иммм хусусила чидди — т~г - • • л cMD\n\".ГкиннТГинТчи ел- лерни гасдан емидамт еунтулары ешкер. чмедамл- ...еплер гуааеда «пан б.р Республиканын баш Набала онларын ¡аилыш НО\" мыыдыр.\nнааитГ**аЬмлГнусе|»ювуи содр- сабланлшсына,' Цхуд будча|в пщ* ила качирилмиш имлведа вахтында \"—\nфармаи мрнлдимдан хунту лары ашкар* чыхар ыл- аввалла\n»7 у к- г- цох Ьугугм шр гув»*см:ш\nИчласда мшларин бу «YP нтнрммшдир. к*чнрнлм*ма«нна ааэиЬатннмн себеблерм таН- ИчЛАСЫН иштир*кчыл*ры «Варки гвиунвориммли)инкн дайр чехлу факт ашкар адня- лил •*****»• ааркк нитиаамымын 1уксая-\nичрасы ва даалат гк|матларм- мишдир. Бу ]ожламаларыи на- сыида, Црпл днлмасн саЬаскнда тадбиряар\nнининтиаамы, ка лир ларин буд- тичаларииа асасан татбмг адмл- кифа)ат гадар комплаксини Myajjan атмкш-\nГГГз IIonvммасымын аа- миш малина свнкск)агарынын мадывы ила {анашы, ааркнла- Муэакираиии натмкала-\nаи!)ати Наггында» масал*)# ба- умуми маблави Намни даарда рин Ьасаблаимасына дамр му- асасыдда муаафиг гарар\n2ST 6.. W М.-ИН руб- 0-7\". z йу\" олум*\"*ГАЫр-\nрасянда ,*pítü 44?. чшп6 «дипммш, тееесежлер учу« *У Имлееда Ьеммнняи, дилере.\nсама-\nА..р6^»еи Рдап^янкесы беш яувяи'к^гяерыиын оя- ммяЦе-тесарруфет нм\nв^1- ЛИГЛИмГ^авя^ 1.1 мня- мадаш -жлркям-шдар. Кос- нян е»нй«тн е._а«уи\nдирмишдир кн, клин аваалмн-\nС IT оублУМташкнл атммш, 4100 паратиалардаи ааркмлар ими-' ралил^нни ¿уксаятмак тад яРУ6я т»*^м*я». ^жтп в(Им яяряятнн вяряеря Неггыядея мясаяр дяи\nдан барк могrye М -р—У \"7»сжа - '7^ '\";^Да'^уя.н'» <да«я« с.- »ни^яшдяр. 8у м^я. 6е\nжЕ£.1ЬЕ: c=s wars\nкаямяш еа оне Апарина 7врнмм»даф. Канд яарян cajú *гв|да аяыимыш фааямИвтя, онун ташвяяуяу\nфана олмушдур. М»-УД ^6 .»ядаыжааряям e*jp ^ |t^nepJ\"e^m| \"¡ыядея яравяамяаря уварянда на«-\nна» варкииин р МУассксалармнда, хаЫи аадыр. Е)ии ааыанд» лашдмрмишдир.\n-5га--да £¿SríeSÍS йеГГаГ ÍS \"Ж й? OZiSf'SZZ\n\" \" zz*z¡r¿ssz ssjaasr-SES ar*\nканым рафиндаи\nI\n1\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-28-1992-p-2\/","date":"2017-03-26T22:54:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00476-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4787763953,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.47877639532089233, \"sah_Cyrl_score\": 0.06370444595813751, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05513741075992584, \"kum_Cyrl_score\": 0.05092756450176239, \"tat_Cyrl_score\": 0.04269862547516823, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02345247007906437, \"kir_Cyrl_score\": 0.02341315522789955, \"udm_Cyrl_score\": 0.0185623187571764, \"krc_Cyrl_score\": 0.016311541199684143, \"eve_Cyrl_score\": 0.013939817436039448, \"crh_Cyrl_score\": 0.011395802721381187, \"lez_Cyrl_score\": 0.011346698738634586}","num_words":12872,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.226,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.544,"perplexity_score":64379.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 19, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г83ЕТЙ, ■+■ « Н0|АИ «и-**ия-\nm us\nЛЛввгедвр yjey* жвляр\nРеспублккаиыи харичи иш-\nлэр казири Тофиг Гасымов Азэрб^чанын рэсми нума-]эндэ Ье]*атинин Мнсир Эрэб Республикасына вэ Сэуддфэ Эрэбистаньша баша чатмыш сэфэринн угурлу сэфэр ними ГИ>МЭТЛ8НДИрМШЦДИр. Ха-ричи cMjacaT идарэси башчы-сыньш деди]инэ керэ, бу hap ики JaxbiH Шэрг влкэси Азэр-ба]чаиа хош мунасибэт бэслэ-диклэрннн иума|иш етдирэ-рэк, демэк олар, бутун сапэ-лэрдэ гаршылыглы фа]да эсасында кениш эмэкдашлы-га Ьазыр олдугларыны бил-днрмищдир.\nСэудиМэ Эрабисганынын харичи ишлзр иазири вэ* ляэЬд Сэуд эл-Фе]сэл нлэ Миддэдэ олмуш даяышыглар заманы АзэрОДчая ила Сэ-yAHjJa Эрэбистаны арасын-да мунасиботларин перепек-тивлэри этрафлы нэзэрдэн кечирилмишдир. . Тэрэфлэр достлуг вэ эмэкдашлыг har« гында сазиши «музакнрэ ет-мишлэр. Сенэддэ нкитэрэф* ли тичарэт-игтисади вэ мэ-дэни элагэлэрин инкишаф етдирилмэси, информаси]а мубадилэсинин кенишленди-рилмэси, hap ики елкенин харичи ишлэр назирлэри ара-сында гаршылыглы мунаси* бэтлэрин меЬкэмлэндирилмэ-си нэзэрдэ тутулур. Сазиш бир гэдэр сонра — дипломатии каналларла разылашды-\nрылдыгдан сонра нмзалава-чагдыр. Тофиг Гасымов ге& етмишдир «и, ]ахын яки aJ эрадвдэ Сауди^в Эробиста-иынын па^ахты Эр-Р*0адда Азэрба]чан Республикасынын еэфирл^ини ачмаг иэзэрдэ\nЭрэбистанынын мэлики ФэИд ибн Эбдул Эзи-зин Азэрб^чанью харичи ишлэр яазирини гэбул етмэ-си бу влкэдэ сзфэриы муЬум Ьадисэсинэ чеврилмнщдир. Т. Гасымов АээрОДчан президента Эбулфэз Елчибэ]нн шэхеи мэктуоуну мэлакэ тэгдим етмшцдир.\nТ. Гасымов керушв )екун вурвраг демишдир ки, малик ФэЬд кечмиш Совет Итти-фагынын мусэлман республика ларьшын ястиглали^эт элдэ етмэсиндэн разы гал-дыгыиы билдирмиш, Сэуди]-Jэ Эрэбистаны ила Азэрба,)-чан арасын да икитэрэфли муиасибэтлзрин, хусусэн иг* тисадиЛат. тичарэт саЬэсин* да элагэлэрин инкишаф етди-рилмвеинин эЬэми]]этини кестэрмищдир. О ге]д ет-мищдир ки, бу, эмэкдашлы-гы мвпкэмлашэк учун Ьэ* мишв стимул олмушдур. Мелик Ьэмчинин геХд етмищдир ки, онуя влкэсинин иш адам-лары, ан ири ширкэтлэри АзэрОДчан игтисади^атына мил}онларла доллар мэблэ-гиндв инаестнси]а гфмага,\nреспублика^ бв]ук мэбяэадэ кредит вермфэ Ьазырдырлар.\nРеспубликаиын харичи си-1асат идарасинин башчыеы демишдир: «Виз Гарабаг му* нагишаси проблем и на да то* хуидуг. Мэлик республика раЬ6эрли]иннн мeвгeJини баша луи1ду1уну С01ЛЭДИ. ха-ричи итлвр назирв Сеуд ел-Фе1сэл иса ачыгча билдирди ки, Ермэнисганын икитарэф-ли мунасибэтлэр ]аратмаг барэда таклифинэ онун вл-кеси Азерба]чанла мунасн-. бэтлэри норма ллашдырмаг\nтэлэбини башлыча шврт ни��и ирэли сурмушдур».\nТ. Гасымов демишдир ки, умуми))этлэ, Сэуди^а Эрэбистаны тарэфи ила даяышыглар заманы музакирэ олунан масалэлэр барасиндэ, хусусэн бир сыра бе|налхалг вэ мэЬэллн проблем л ар барасиндэ мовге ларин у)гун кэлд^и ге|д едилмишдир.\nАзэрба^чан нума]андэ Ье) -атинин узвлэри Мэккэни вв мусалманларын гнблэкапы о лая «Кэ'ба эл-Ьарэм» мэс-чидини зи]арэт етмишлар. Онлар мусалманларын оашга мугаддэе шаЬаринда —■ Мэ-дянэда, МэЛэммад пе1гэмоэ-рин дафн едидд^и еЬтишам-лы масчиддэ да олмушлар.\nHoJaбpын 15-дэ HYMaJдHДЭ Ье]'эти Бакы]а га]ытмыш-\nДЫР С. АБДУЛЛАЕВА.\nБажина\nБаэар артвем «Одлэр |урду» г»э*тин»м рвдакочасынд* «АмФриканыи сэсм» радмосу Аэврба^ви р*даксн|асыиын мухбмрм Булуд МэЬмандарлы-иыи рэслубликаиым кутлмм' ммформвеи)« •*смт«лвр*тмн мум»)*ндаларм нлэ нарушу олмушдур. Б. МоЬмаидарлы жур-иалмстлнрлэ тэнышлыгдаи сои. ра Аз»р6а}«*н* иэлишиннн магсэдлармндан, Бакыда ол-ду#у шш Ьафт» арамид* кор-ду|у ишлордан данышараг да-ммшдмр:\n— Маи «вагон» чамн]|»тинни гонагИам. Азарба]чана кол-макда икм асас магсадмм аар-ды: Бмрнмнмсм, табмм ки, Аэар-6а]наны карман, гардашлары-мыала даЬа |ахымдан тамыш олмвг, бурадака» ааам||атм #]-ранмак, икмнннси иса пашам-лэ баглы му»Нан нм]]атл»ри-ми Начата качирмак. Бу гыса аахгда Аэарба]нвн Милли Радио аа Тэлааи»и{а Шири эти, бурадакы иш просаси, шмр-катда малышам журмапметлар-ла 1ахындан танышлаиым мама муга[иса втмак им-каны аарди. Хусусила Азар-баучан радиосунда аарилиш-ларин Ьаэырланмасыидд иштк-рак ахма^им, журналист Ьам-карларымла саИбатлврим чох самаралм качдн. «Амэрикэ-\nнын сми» радио су учуй да ба'-зм мусаЬибалар аа про г рам-пар Ьвзырламмшвм, Еда бу-радан бир мача гыса рапор-тажымы АмариКа|а а|урму-\nшам.\nНамкарлары Б. МаЬмандар-лыиы соргу-суала тутуб «Амэ-рмканым саси» радиосумун\nевся\nжс&лмяшдя\n€*\nиш лрмиенпи аа Азарба^иан ра дакси)асын ын амакдашлары барада ма'лумат аармасини хаЬиш атдилар. О дади:\n— «Амарикаиын саси» ра-диостансЦасыиын 46 радам-си|асы а ар. Азарба|чан ра-дакси]асында 10 амакдаш ча-лышыр. РадаксЦ^алара бутун информаси]алар марказдаи ка лир. Бура да бала бир примени асас катурулур ки, мар-казнн алдыгы hap бир хабэри ан азы 2 а'тибарлы'мамба тас-диг атмалидир. Биз Азарба^иан-дан алдыгымыз ма'луматла-рым башга радам c*j ал ар да\nафира чыхмасына чалышырыг. Амма Гарб акантликларинин ма'луматлары асас катурул-Ayjy уиуи бизим зарди{имиз информас^анын )Алныз онда бири афира кадир. Чумки Азар-ба^чандан калан хабарлара биртэрэфли бахырлар.\nЖурналнстлардан бири Азар-ба)ианда баш зармиш сои har дисаларин, хусусила бу илин 14 за 15 ма{ Ьадисаларинин Амарима интимаийэти тара-финдан маиа ги]матлан\/вфия-доиии сорушду. 6. МаЬман-дарлы да аз нэабэсиидэ билдирди ки, «Америка иитимаи)-jaTH Азарба|чанда баш вар-миш Ьам 14 Maj, Ьам да 15 Maj Ьадисалармии э]нилэ чаа-рилиш кими ги|матландир-мишдир».\nКарушда иштирак адан мух-биримизмн да амарикальЦа ики суалы олмушдур.\n— «Амарикаиын «acia» ра» диостамси|асыиыи д»арба)чаи-да мухбир посту {аратмаг фикри аармм)\nБ. МаНмаидарлы: «Бала бир ташаббус вар. Онлар Азэр-ба]иаи радиосу ила амакдаш-лыг атмак иста|ирлар. Бу ис-тигаматда муа^ан ишлар ка-рулуб. Амма гыса аахтда бунун рааллашаиагына умид ]охдур».\n— Сиз Амарииада динар матбуат оргаиларыида да иы-хыш адирсииизми!\nБ. МаНмаидарлы: Ачыгыны\nдасам, бу на на аахтым, на да ммканым олур. Ман аз радак-си]амызда Нам журналист кими сарбаст jaiыр, Ьам тариу-мачилик, haM дикторлуг, h»M да ражиссорлуг адирам. Бир да, биэда инткэам о гадар чид-дидир ки, мшдэ олмадьиын захтын hap дэгигеси учун иза-Ьат зармалисан.\nИлгар PYCÎ9MOB, «Халг газати»мии мухбири.\nМЭ'ЛУМАТ\nАзарба|иаи Распубликасы празидантинии фарманы ила:\nЗакир Ьмлал о#пу Абдулла* )аа ишда |ол аард»»|и ииддн иагсанларла алагадар оллраг Азарба)«ан Распублимасынын тахыл маЬсуллары нвзирн аа* зифасиидаи азад адилмишдир.\nа\nДИПЛОМАТИИ 1ЛАГвЛвР 1АРАДЫЛМЫШДЫР\nАзарба|чанын Харичи Ишлар Назмр\/нЦмндаи Азвринформа бмлдцрмишлар км, Ливан Рво-публикасы ила Азарба^чаи арасын да еэфирликлер сваж-)асмнда дипломатии влагали» ¡арадылмышдыр.\nа 0 *\nНо|абрын 1в-дэ «Кулустаи* сара|ыцда Азарба^чан Рвс-\nпубликасы ила Курчустан Рвс-публимасы арасында дипломатии мунасибатлвр ^арадыяма-еы аа ики даалвтин харичи ишлар назнрпиклврииии амаи-дац1лыты harr ын да протока л-л ар имзаланмышдыр Протоколлары Азарба|чан Распубликасы тарафиндвн харичи ишлэр иазири Тофиг Гасымов, Курчустан Распубликасы тарв-фиидан харичи ишлар наэирм Алаксаидра Чмкааидза имзала-мышлар.\nСонра hap ики даалатин харичи ишлар назмринии жур-налистлар уиун матбуат кон-франсы олмушдур. Матбуат конфрансыидан мухбмримизин «аниш Ьэсабатымы газатнмизин сабаЬкы са]ында oxyja билар синиз.\nКанча hasa лиманы; думай, бу кун, сабаЬ\n— Таатр асылгандаи» шаЬар да аагзалдан башланыр, — Aaja Канча та^ара лиман и-нын рейса Фирудмн Гасымоз сон баш-алты а^да бурада карулан абадлыг, (амидаигур-ма ишлари барада ма'лумат заркр. — Распублинамызым па]тахтына калан гомагларыи, расми шахсларин бир чоху* нуи Каича|а да )олу душур, Хусусила сон захтлар харичи мушаЬидэчилар, журналист л ар «к с ар Налларда Гарабам а Кэичадан учурлар. Догрусу, маиа иыр капирди ки, бу ба-]уклукда ш eh арии та])ара лиманы бала биабырчы нунда-дир. Сарнишинлара аи ади хидмат бала }ох дарачасин-да иди. Кол пакт нала чидди саЬбат «пардым. Иша кириш-дик. Инди чохлары инама бил мир к к, бутун бу ишлар бале гыса му д дат да кару луб...\nДотрудан да, сон аахтлар Канча таНара лиманы аз нар-камини о гадар да^ишиб ки, танымаг олмур. Казяама салону есаслы та'мир о луну б, бурада сериишимларин истира-Ьати учуй |ани мабал гурлш• дырылыб. Ама аа ушат салону миллм орнамантла базаниб, hap чур шараит {арадылыб. Лиманын гаршысында бы са лыиыб, булат чакияиб. Ичари-да рамзи rajanapwH арасындаи су jy сузулан казал бир фаа-•ара дузалдилиб. Тайаредеи душан сариишинлар Низами Канчааи гаКрамвиларыным ранили 6oja ила ишланмиш су жат лари ило гаршылашырлар.\n— Такча сарнишинларин да-JHя, аз ишчиларимизин да га]-тысына талырыт, — да]а рамс муаанни Валери Козин саЬбата го'шулур. — Баш ]уз нафардан чох адамын иш шэректи, мам-шати дитгатдан канарда тап-мамалыдыр. Лиманам шаЬар-дэн ха\/лм аралыда олдутуну назара алараг арзаг маЬсуллары аа дикар куидалик та-лабат маллары магазасы ти~ кмрик.\nСон а]ларда а»иаси]а иш-чмларинин маашы да ха]ли\nартыб. Орта а]лыт амак Наггы он мин рублу качир. 20 — 23 мин рубл мааш апамлар да аар\nКамча таНара лиманымда ал ары л ан )аиидангурма ишлари Ьам да калачакда харичи алкалара ачылачат pajcnapa бир наа Ьазырлыгдыр. Артыт лиман ба]налхалг ра]слар лиманы статусуну алыб. Калек илнн ааааплариндан Т^жн]а* нин Трабзон, даЬа сонра Ис-танбул аа Анкара швЬарлари-на, дикар ]арлара мунтазам\nучушлар таимая алунааатд»» Бу бар»да коимрат мутааииа лар баглаимышдыр. Ьааырда мминчи март аба да ба|мал аалг учушлар учун хусуси jap ha-зырламцр Ааиаси]« мшчмлари саЬбат заманы фахрла билдирдиаар ми, Канча талере лиманы азу-нуи талера габулатма иучуиа кара качммш Иттифат шаЬар-ларн арасында учуичу-дардум-чу jap да да]амыр. Бурада ис танмлан типяи татарами габул\nда« «эчуб иатма^а Ьааырашиаи н#рб««лар бала бир «учпу аб]а«тя база «ба»ышда|арды-\nаармы?»\n..Казырда Канча дан 17 ша-haра таЦаралар учур. Оазыи\nаахтлар да ампарын са|ы xaj-лм чохалачаг.\nЬамаат ГАСЫМОВ, «Хааг тати ними мужбмри.\nА39 РБА1 ЧАН—У HP А1 НА ДОСЛУГ 48MHJJBTH - 1АРАДЫЛМЫШДЫР\nВу кунлэрдэ Бакыда баша чагщыш Азэрба]чан—Ук-ра)на Достлуг Чэми^этинин тэ'сис конгресинин иштирак-чылары «Бу кун биз бир-би-римизе вэ беш илдир ки, вз эразисиндэ апарылан муЬа-•рибэ]э эорла чэлб олунмуш AзэfÍ5aJчaнa реал олараг на верэ билэрикг» кими чэтин бир суала бирка чаваб ах-тармышлар. Конгресин иш-тиракчылары ики давлэтин, Ьабелэ МДБ-нин бир сыра турк дввлэтлэринин бир чох си^си парти^аларыны вэ Ьа-рекатларыны тэмсил едирди-ЛЭР.\nМэчлис буну муэЦэнлэш-дирмэ]э кемэк етмишднр ки, Аээрба^ан онун эразисинэ кез дикэн тэчавузкара гаршы Яэ тэчавуэкарын бу ганужуз торпаг иддиасыны мудафиа едан империя гуввБЛэрннэ гаршы мубаризэдэ тэк де]ил-дир. Конгр«:дэ ге]д олун-\nмушдур ки, Эзбэкистандакы «Tapa^iF» Комитэси вэ «Бир-лик» халг Иэрэкаты, Турк-мэнистацда Демократии Инкишаф Партины, 1>алмыки-ji^aKbi «Тенчлик* халг ha-ракаты вэ дикэр Ьэмфикир-лэр дагылмагда атан импери-JaHbi бьрпа етмэк чэЬдлэри-нин мугабилиндэ турк дав-лэтлэри кояфедерас^асы учун зэмин ]арадырлар. 0з девлэтчили]ини JapaTMum, суверенлнк вэ демократи]а jœiyHy сечмиш халглара им-nepHjâ гуввалэринин тэсири алтында jox олмаг тэЬлукэсн гаршысында галан вэ «кичик» халглар адландырылан шор-лар. *аварлар, хакаслар, yj-гурлар, башгырдлар вэ баш-талары да гошулурлар.\nКечмиш диссидент, ©мру-нун чох hHccacHiw совет Ьэбс душэркэлэриндэ вэ суркун-лэрда кечирм��ш, Укра]на— A3opöaj4aH Достлугу Бирли-\njHHHH сэдри Аиатоли Лупинос демишдир: «Укpajнaдa турк халгларыны там азадлыг уг-рунда мубаризэдэ садиг мут-тафиг Ьесаб едирлэр*. А. Лу-иинос A3opôaj4aH этрафын-дакы Ьадисэлэрин информа-си]а блокадасын ы japMar учун ики диддэ — турк дил-лэр1гндэн бирнндэ вэ VKpaj-на дилиндэ умуми информа-cHja шабэкэеннин ]арадылма-сы фккринэ тэрэфдар чых-мышдыр.\nНонгрес иштиракчылары гэбул етдиклэри гэтнамэдэ Иттифагын кечмиш респуб-ликаларынын вэтэндашлары-иы взбэкистацда инсан hy-гугларынын поаулмасына гаршы онларын е'тиразына тэрэфдар чыхмага чагырмыш-лар. Бурада «Гарабаг* Ко-митэсинин алты лидери ДТК Ьэбсханасында сахланылмаг-дадыр.\nАзэрниформун мухбири\nМатбуат конфрансында\nХоталы: о\nэрэфэеяядэ\nСосиал мудафиа\nИстеЬлак сэбэти долачагмы?\nSy мунАврдв мвтбуатда «Минимум истбНмк будивси Ьаггиида» Авврбв|чаи Республикасынын г ди у ну дфрч едилмишдир. Кувлраиымызла баглы чохдаи мзлвди|имиа Sy муНум смэди онун Нввыр-лвимвсыид! (ахыидам иштирак отмиш Азорба)чаи Распубликасы Довлот ИгтисадиЦат во Плаилашдыр-ма Комитаси иоэдинда Елмк-Тадгнгат Ииститутуиуи ша'ба мудири, игтисад алмлари намиаоди Эмир-хан БАБАШОВ шарЬ одир:\nАзар6а]чаиын мустэгмлл»фе нии та'мин олунмасы, хэлгын hajaT сэамиэси аэ сосиал им-кмшафыны j у К СЭЛ ТМЭфИ^, рэс-публикаиын зэниим тэбни сэр-■ат аа ммканларындан аЬали-нин мэнафэ|и мамина истифэ-данм та'мин этма]ин эн зэру-рн шертнднр. Лаким 70 ил-дан артыг Ьэкм сурэи тотали-тар рэжимдэн бнза чох атыр мнрас галмышдыр. Бу сабэб-дэн да Азэрбэ|чэнда базар мттисадииатына качид кэчмиш Иттифагын башга рэспублк-каларына мне батан даЬа чатим вэ эгыр олачагдыр. Чумки базара качид учуй башлангыч саамдэсима кара, Азарбэ]чэм Ьам нгтнеадн, Ьам дэ сосиэл нмкишафым аиеэр «эстэрм-чилэрмна нэрэ кэчмиш Иттифагын раслублималары арасында эи ахырынчы jэрлэр-дэм бнрнни тутурду. ЭЬэлимим bajar сээи^эсинм характернее эдем мстэЬлэк вэ |ыгым учун истмфадэ олунан милям кэлир, реал кэлир, орта э]лыг эмэк Ьаггы, ичтмман мстэЬлак фондларындэи »«-рмлам эдэнч аэ кузэштлэр, леракэндэ мэл дэари^эси, пуллу хмдметлер ее, дикэр кэстэрмчмлэрэ иэрэ дэ Азэр» ^б#|чэн Иттифэг сэам^эсиидэм •э кэчмиш муттэфиг рэспуб-ликаларын чохуидам карм га лырдЫ. 1990-чы млдэ элкэдэ Ьэр нафар Ьэсабы нлэ истэЬ-сал эдилммш мияли кэлир 5058 рубя идиеэъ Азэрба|чэндэ ha мим кэстэричи 1497 рубл^ ис-tehnex аэ ]ыгым учуй истифа дэ эдилэм мияли кэлир иеэ даЬа аа — 125В рубл * олмуш-АУР.\nБазара кэчид шарэитиндэ истэЬсэлыи умуми Ьэчммнни эшагы душмэсм, имфл^эси^а мым артмэсы^ кэлмркм ергы-мы нлэ муга|исэда гм]матлэ-рин |уксэлмэс»иии сур'этле\nкатмэси аа матичэда hajar са •MjjacMHWM к ас кин сурэтдэ аша гы душмаси еЬалммии сосиал мудафиаеннмн гэти ЬаплинЬ тэлеб адмр. Сосиал мудафиа-ним комплекс систэмимин ]а-радылмасы аа она Нэртараф-ли jaMашма бу кун муЬар*£э шарамтмнда на гадар четны олса да мутлэг леаымдыр. СОсмал мудафиэ абстра��т мефЬум кими гэбул эдилма мэлидир. Эазэла, о, еКалинин бутун сосиэл-дэмогрэфнк труп, ларынын сосиэл-игтисэди аэ Ьугугм та'минэтларыны там аЬата атмалидир. Сосиал мудафианин hejara кэчирил-масиида республика^ japnn дэалэт сосиэл мудафиэ фоид-лары ила ]анашы, коллактна-лэрии, а)ры-а]ры имканлы аа тэидашларын хэ^рЩэчилик вэсаиглэриндэи дэ сэмарэяи истмфадэ олуималыдыр.\n«Минимум истэЬлак будчасм Ьаггында» Генуи республика да эЬэлмним сосиэл мудафиа Симин там комплекс система ним ¡арадылмасы учун иэимш ммканлар ечыр. Чункм мухтэ-лиф фермам ларле эЬэлинин фры-а}ры тебэгелариннн эмэк Ьаггыны, иэнси|эяаражы, муа аинэтлэрм, тэгэудлэри артыр-мэгла онларын сосиал мула фмэсими там тэ'мин атмэк мумкум дэ|мл. Бело гарарлар бэ'зэн мгтисади ганумларын тэлэблэрмнэ чаааб зармнр. Дэ)илэнлерин кэлэчэкда тэк-рар ояунмамасы учуй чох са дэ бир Job мэачуддур: эЬэлм-нин мухтэлнф сосмэадэмог-рафик групларм учун истэЬ-лак сабасимин структур тэрии-бинэ дахия елей истэЬ лам маллары аэ хидмэлмр муэ]-\n4мм Алшшв f* пип а нлгш лтнд-лэрэ ээ орта пэракэнда r**j-мэтяорэ каре минимум истэЬлак будчэсииим дЦари Ьэсаб-\nланыр. Ьасабланмыш минимум истаЬлак будчасимэ каре минимум эмэк Ьаггы муэ]* ]эн эднлир. Минимум эмэк Каггынэ нисбэтда пэнсм]энын, муавинетнн, тэгэудум минимум мэблэги муэ|]энлэшдирилир-Бутун бунлардэн сонра эЬала ими ]аш-чинс структуру ка каре лазым олан херчлар Ьэсэб-ланыр аэ миллн кэлирмн мстэН-лака ка дан Ьнссаси нлэ му-rajMce ^адилир. Экар халг гэсерруфатыкде нстэЬсал олунан милли капир бу харчлэ-рин эдэнилмасинэ нмкан ае-риреэ онда Ьамин мэблаглар таедмг адилмр аэ Ьэкумэт таре фмндэн габул олуиур. Республик анын бунэ ммкэны чат-мыреэ онда мухтелиф вари-аитлар Ьазырланыр. Бу адан-антлары Ьазырла]аркэн бир асас мэсэлэ нрэли чэкилмэ-лидир ки, гм]матлэрмн арты-рылмасындаи элдэ эдмлэн аэ-сангин 70 фанзэ г а дерн aha-лннмн сосиал мудафмосинэ }э-нэлдилмалмдмр.\nЬ аз ырда сосиал саЬэдэ асас мегседларден бири гЦмэтлэ-рин Наддан артыг ]уксалди{и аа инфл]эси)анын баш алыб ттдм]и бир дэарэ Ааарбе]-чаи Республикасында аЬалмиин hajar caeHjjecMHHM ашагы душ-масиним гаршысынын алынма-сыдыр вЬалисинин чох Ьис-сасинин касыб ]ашадыгы республик ада бу просос датам эдэреэ, мэтнчэси |ахшы ол-мэ^эчагдыр.\nМинимум истэЬлак будчасм энлфышы сон мллара кими чохларына гаранлыг иди. Чункм элмм тэдгмгат ишларинда Ьасабланмыш минимум истэЬлак будчасм эичэг муэ]]ен пампапап «к чалышанлаоа мэ*» лум мдж Рэспубликада минимум мстэЬлэк будчэси Негде мяк элмм тэдгмгат мши 1984-чу иле Азарба]чэи Рэсяублииа-сы Дэалэт Игтмсэдм^ат ээ Плэмлашдырма Коммтэсм je-нажда Еямм-Тэдгмгэт Игтмса-динаг Институтунда - бу сэ-тмряарин муАллмфинин ишти-ракы иле аларылмышды.\nМинимум истэЬлак будчэси иисэнын эвас физноломем аэ сосиэл мэдэяи эЬти^эчлдры-иыи эданилмэсими тэ'мин «дачек элмм чэЬэтдан эсаслэи-дырыямыш иормэшр ээ иор»\nматмаларле муа]]енлв��дмрнлан сээм] j еден ашагы о л Maja« ар-эаг аа гв]рм-ерзаг маллары-мын, хидматларин натура за де]ар ифадаеннда топлусу-дур. Ja ни гануна кара aha линии hajaT сезн^асинда баш ааран дЦишиклмклерии прог-ноалашдафылмасында, амак Ьаггы, пакета, муваинат, те-гауд вэ дикар сослал эданч-лармн минимум созидаем му-ajjaH адилднкда минимум истаЬлак будчасм асас кэтуру-лечекдир. ЭЬалнннн касыб та-багалармна >ардым кэстармак учун нааарда тутулаи сосиал програмлер минимум истэЬлак будчаемна асасланачагдмр. ИстаЬлак сабатииа дахмл о лен apear аа гадом-арзаг малла-рынын аэ хмдмэтлэрми rnj-мэт индэкслэрн артымы натн-чэенндэ аЬааиынн пул капнр-лэрмннн вэ аманат л эрнннн ннданслашдирилмасн да минимум истаЬлак будчасн есе-сында апарылачагдмр.\nЧох тэассуф ки, ба'зан амак Ьаггынын за пэмся]аларым минимум Ьаддн муа[|энлешдн-риларкен истаЬлак будчаеннин да[ари асас кэтурулмур. Ма-салаи, 1992-чи илин |енаерыи-дан рэспубликада гэбул эдилммш минимум эмэк Ьаггынын меблеги (317 рубл), 1991-чи »wi апрал а|ыным 15-на Дэалат 9мэк вэ Сосиэл Macana лар Комитаси ила бирликда Ьэсаб-лэдыгымыз минимум истаН-лак будчаеннин дв\/арлн» бе-рвбар мдж Ьалбуки 1992*чк ил ]анаар щьмда Дэалат Статистика Коммтесинин Ьа-сабладыгы минимум жтаЬлак будчаеннин AajepH 1456 рубл олмушдур. Бу мл и*улун 1-дан габул едилмиш минимум Ьэдд иса (700 рубл) * Дезлет Ствтж-тика Комитесннин 1992-чн илнн му и а|ында Ьесаблэдыгы 3172 рублун 22,1 фаизини тешкил етмишднр. Гаиум респубянка-да емок Ьаггынын, пэноуеяэ-рын, муааинэтяэрнн, твга-удларин аа ja джюр сосиал «дамэларин минимум мабле-гииим минимум истаЬлак буд-чэеммми Апарине у|гунлаш-дырмлмесыне шараит )арэда-чагдыр\nГаму н да кэстериямишднр ки, рэспубликада амак Наг гымым минимум мабяаги му-\nа]]ан едмлдикдам сэнра мул-км]]ат за твеарруфетчылыг формаларындан асыпы опта-] арат мувссисе, мдара аа гашкмлатлэр эз ишчиларлнми вмв j инн минимум истаЬлак будчасм назара елынарег га иунла Myajjan олунмуш минимум амак Ьаггы ммгдарында адамапмдирлар. Дазлаг лан-cHjanapaiH минимум мигдары «Ввтандашпарыи лвнси]а геминаты Ьаггында» Азарба)чаи Республикасынын гаму ну ила MysjjsH едилмиш иэрмалар-ла минимум емек Ьаггына фа-из мисбвти иле Myejjen едилмр.\nГенуи сосиал саЬенмн нчти-маи муессиселерниде, ]э'ни ушаг авлерннде, гочалар зе елиллвр езлеринда, ислзЬ зв дилер муесснселерда соснал хидмете ]амелдилэн харч Ларин нормелерыиын минимум истаЬлак будчесиикн Aejepn асасында муе)]анлашдирилма-енни твлаб вдир. Хастахана-л ар да, мвктабагадар ушаг тврбн]а муассисаларииде, теЬ-сил очеглерыида аа соснал саЬаларда )ама]а чвкнлви харчларин нормвлары да тас-диг едилмиш минимум истаЬлак будчаеннин арзаг у*р» истаЬлак себетижж flejap* Над дин да о л малы дыр. Де]н* яенлер Ьач да она асас вер ммр ки, дав летим тесдиг ат-AMjM нормадан елааа аз те-ммиатлы ее касыб аилеларе камак ©лунмамесыдыр. Бу ха-jnpxah иша рэспублииемын ич-ра Ьакнмн]]зти органлары, а)ры-а]ры муасеис��яар, колхоз за созхозлар, имканлы аатамдашлар эз тэНфелар^ни ■ара билэрлэр. PajeH ичра Ьэкимияэти органлары ]эрлм хусусиЦэтлэри нэаарэ алараг амак ra6*n*jjerM олма]ан аэ-тандашлара, пэнвирачылар« алилларе, чоху шаг лы, нетомам •а кеич аилэяара алавэ ку-заштлар a a jap дым кэстармак Ьугугумдэи кэииш истнфадэ атмалмдмрлар. Муассисэ. ида-ра аа ташкилатяар эз ээсаит-лари Ьэсебына ишчипэр#жэ, онларын аиле уззлэринэ, емек аетераиларыне зе дикэр езте'-ммнатлы зэтэндашларэ аэри-лэчак jap дым аэ кузэштлери коллектив мугеенкелерде екс етдирмеяидчряэр.\nнам муствгиллик, нам да аввкдАШЛыг\nИнзибати-амирлик дезрунун двЬэ бир тез]иг зеситеси арз-дан чыхмагдадыр: Aaep6ej-\nчан Назмрлер Кабннэти ]амын-д а Али Аттестаси]« Ком не с и заемный (ААК) ]аредылмасы натичесиндв алимлеримиз на-мизадлмк за докторлуг дис-сертаси]зларыны республика мызд« таедмг етдирмак ммкэ-ны газанмышлер. ААК-да Аззримформун мухбир низ бил-дирмишлар ки, комисси]« аз Ьугугларыны апииа алараг алммлик деречалари аэ элми здлар зэрмлмэсм га]дасыиы, ихтисаслашдырылмыш шуралар| зкепзрт шурасы Ьаггында асас-намвлари тасдиг етмишднр. ААК-ын оргзнларынын теркн-би да муэ^анлашдирилмиш-дмр. КомиссЦанын ишмна рас-публиканын карквмли алим-лари чэлб эдилмишлэр.\nИнди ААК элмин, тех ник з-иым, таЬсилин, меданнЦет инчасанатнн бутун мстмгамэт-лери узра алми аа алмм-педа-гожи ишчмлера дарачэлар аа алми адлер зерен дев лет ор-геныне чезрилмишднр. Екс-парт шурелеры бу бар еда ил к сенедлери незерден качн-риб аа теклифлэрмни Ьазыр-ламышлар. •\nKoMMCCMja алмммизмм республика черчмеесииде гапаиыб галмасынз jo« зармемек маг седи иле ба]непхэлг елегэлар ]ар«тмагдедыр. ААК-да мух биримизе оку да демишлер км, Дашкаидда взбакистан, Азербе]чен, Баларус, Газахыс тэн, Гыргызыстам, Pyenja а а Туркмен метеный али аттаста-CM¡a комиссм]елары реЬбар-ларннмн емекдашлыг масе пелерина Ьаср олунмуш му-шзеираемнда алми кадрларым егтестеси]«сы саЬвсинде гар шылыглы елегелерим форма за усуллары музакмре едмл-ммшдир.\nКачен s¡ Гыргызыстанын аэ Озбэкистэиын ААК-пэры ияэ имзаланмыш сазишлэре каре, бу рэспубликэлардэ аэ Азэр-бфчанда злмлэр докторлэры-ма аа ивмизэдязринэ зврилэн дипломларын, профессор, десант ВЭ баш алми ишчи аттэс татларыиыи гаршылыглы акаи-■аламтлЦи тесдиг олуиур, je*-ни Ьэмин сенедлер Ьэр уч элкэдэ э'тмбэрлы се]ылыр. Je хын вахт пар дэ РусЦе Фэдарэ-си|эсы, Газахыстам за башга республикелерлз да бела со-э ишлзр бэглаиэиэгдыр.\nОтэн шэнбэ Сосиал-Демократ Парти]асе»иын лидари, халг депутаты Араз Элизада жур-налистлер учум матбуат кон-франсы кечирмишднр. Кон-франсын евзелиндэ «Истиг-лел» гэзатннмн баш редактору Зэрдушт 9пизадэ хатыряат-мышды ки, бу кундерда Милли Мэчлис Хочзлы фачнасини теЬгиг еден депутат комис-с^асынын ма'руаастт дниле-]нб музакмре етмишднр. Намни ичласда халг депутаты Араз Элизада] э маселеЦ аз мунасибетини кениш бнлдир-мек учун ��мкен зерилмэмиш-дмр. Ьалбуки фачме ерефесми-де А. Элизаде Милли Муда-фие Шурасыиын уззу иди.\nСонра Араз Элизада Хо-чалы фачиасинин менбэлери-ни ачыглады. Дат лыг Гарабаг-да ¡ерлешен 344-чы ал а] »ни фаали]|атинден . данышаркан raj а атди ки, «фэарелыи 10-да мани Али Соаатим ездри Е. Гафарова члгькрды. Мос«заде Шапошмикоала карушуб 344-чы ала]ык чыхарылмасы барада данышыглар апармаг учун caflahajjarnn мактуб аэр* дм. Еле оредече Шапошникове зенк вуруб демышды. Фэвра-лын 12-дз Минскдз Шапошнк-козла нэрушдум. О замен маршал билдирди ки, 344-чы ала] Гарабагдан чыхарылма)вчаг. Амма мани муазини Громову и ]аиынз каидэрдм. Онунла cab-батдан сонра Громова ©¡дым олду ки, 344-чы ала]ын тер-иибинда чохлу армени забити •ар зе онлар армэиилар таре фде дэ]ушлерде иштирак адирлар. СеЬермси Шапошникове зенк адмб 344-чы ала)ыи чыхарылмасыны тэлаб атди. Амма маршал резылашмады. Феаралым 13-да Б. Аалтсин аа А. Мутеллибоз Минска калмиш-\nдилар. Прэзндантимизэ Ьади-сени даиышдым. О дэ Jant-симдэн anajbiH чыхарылмасыны талаб атди. Амма Руси}# про* амдэнти тэлэби гэбул етмэди. Ела о карушда Шапошников МДБ смлаЬлы гузаэлэринии ко-манданы тэ'|ин адмлмали иди. А. Мутеллибоз Украина прэзи-дакти Л. Краачукла разылашды ки, омар 344-чы ала] Гарабагдан чыкарыямасэ онлар Шапошникову« тэ']мматымыи елэ]Ьине оламаглар. Буну аши-даи JanrcHM Гарабагдан ana-]ын чыхарыяачагына саз аэр* да.\nБакы]э гз]ытдыг. 3 - 4 кун кэчди, ала] Гарабагдан чывэ* рылмады. А. Мутэллибэз мани чагырыб билдирди ни, «да]э» сэн 344-чы apej башымы— ojy и ачаиаг». Бутун чэЬдяэрэ бэхмэ]арэг эла|ын Jyxapw Гарабагдан чыхарылмасы баш гутмады. Ела о вахт ШаЬим Муса]эаэ «эстериш вэрилди л*, Хочэлы аэрепортунун учуш золагы Ьартладылсым. Сонра дахили ишлэр иазири Т. Каримов бу иши эз эЬдэси-но кэтурду •• мудафиэ иазир-ли]инден лартлэдычы маддэ истэди. Ела о кун Керби сур-саг Зебрдт аэропортуна кэм-дерилдм. Оиу да да]им ки, ис-тиитаг замены партладычы маддалэр ала Забрэтда ашкэр эдипмишдир. Ьалбуки фаара* лыи 24-да Т. К зримее президента ма'лумат аэрмишди ни, зэропортум учуш золагы пертладылыб.\nА. Элизада билдирди ки, •кар Хочзлы депутат истим-таг комисси]асы эму диндир-сс]ди, чохлу масалэлэр optaja чыхврды»\nВ. ЭЭИЭОВг «Халг гэзэтивии« мухбири.\nГЭЗЕТ КОШКУ\nJAKXTHJA КРЫМДАН УЗАГ ДБЗИЛ\n«Крым — Саха» бириэ муэссисэсииии ачылмаем ияэ кэч* миш Умумиттифаг курорту аэ «алмаз» распубликасы арасында вмемдешлыгыи тэмели го]улмушдур. 1акути]а Ьэку-метм Крым да иэрпич аэ суд заводларынын* от комбииэтыиыи тикимтисине 20 ммл]ои рубл вэсаит ©¡ырмышдыр. Итали}адаи тэрааэз е'мал адан сах алмаг учун japwM мил]ом »anjyre харч пенечек. Крым Сэм Республикасынын бу сехааатииии езэзинда шималлыларыи муалииэсинм аа истираЬатини таш-кил едэчек, о ил ара арзаг маЬсуллары кэидерэчек.\nИНДИ УНАРСЫНЫЗ\nНо]абрыи 20-дан а'тибарэи Газахыстан мулки ааиаси|а мдараси рэисмиии ааиадашынма тариф дарэчэлэринии арты-рылмесы барэда эмри ryaeaje минэчэкдмр.\nАлма-Атадаи Москва]© rajjapa билэти уч дэфэ баЬала-шачег аэ 9.400 рубл олачагдыр. Распублииадахили рэ^сларин ги|метм 4 дэфэ гэлхыр. Буиуила бала, Газахыстан авиатора* рыным дэдир«нэ иэрэ, и дара инн тэкчэ дакабр учун зррэри 30 ми л] он рубл олачагдыр. Аэробусу« Алмэ-Атэдан Москва-ja такие бир учушу 300 мин рубя зэрэр кэтирир. Аэропэ-дан AcHjaja качан jo дун устундэ сэяынмыш бу «©¡тахтшэЬэ-рмида чохлары бала Ьасаб адмр к и, сонунчу дафа Нее afa гая-качаглары куна чох галма^ыб.\n•ТРТР\nЗАВОДУ ОГУРЛАДЫЛАР\nМосква етрафындакы Лобн]« шэЬеримда «Карда* эдлы фирма фэалм^ат иэстерир. Фирм« 2 мил]«м 469 мим аямак маркасыиа алкоголсуз нчкияари бутулкадара долдураи xa«t аямшм а« тлкидэм заводу и иншаат ма]даныиа кэтирмлшдир. Ги] мет ли $уиуи муЬафизасини иеэ бир нэч« чуссалм чаааи\nмиш i «тп>к1мы11>1«ап\n# »«MrXeiГ 3 «Ж\nКунларин биржи де ахшам вахты мл лис \/мшыиыкда «мешает м#]данына тешрмф жвтирен «ям аат«матлы бир н«ча нафар омлара демишдир ки, бмзи фмрмаиаж роЬбарм и«и-дерД бурада бма ишле]ача]ик. Онлар тамышяыгы мчим ияа г«)д втмлшлер. Ими саатдаи сонра иозеечммр б«с даржчж* мчдиклармидан гонаглар вводемяыгы ом «КамАЗе машыиыиа ]укла]арек арадан чыхмышяар.\nДотру дур, Ламзада отру лары ¿экапамышлар. Ma кум оа-\nмушдур км, онлар Омск «Расса» свЬмдг\" .........\nсыиыи емфариши ила Ьараиэт атмишяар. ила •• адан лыг бошаядввямзгашмр.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-19-1992-p-3\/","date":"2017-03-26T22:55:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00533-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3878014088,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3878014087677002, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08291095495223999, \"sah_Cyrl_score\": 0.07563485205173492, \"kum_Cyrl_score\": 0.048349931836128235, \"tat_Cyrl_score\": 0.04705663397908211, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03865819796919823, \"kir_Cyrl_score\": 0.023114826530218124, \"eve_Cyrl_score\": 0.0223072599619627, \"udm_Cyrl_score\": 0.019044751301407814, \"alt_Cyrl_score\": 0.017258383333683014, \"crh_Cyrl_score\": 0.016633590683341026, \"nog_Cyrl_score\": 0.016342230141162872, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01480984129011631, \"krc_Cyrl_score\": 0.014365515671670437, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013702618889510632, \"lez_Cyrl_score\": 0.010451179929077625, \"kbd_Cyrl_score\": 0.010425730608403683, \"nio_Cyrl_score\": 0.010211985558271408}","num_words":15239,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.424,"perplexity_score":76055.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 28, 1992, Baku, Azerbaijan\nOsasi 1919-cu fida qoyulmu$dur\nGUNDéLÌK iCTÌ M AÌ-SÌ YASÌQ0ZET\nQlYMOVi 2 RUBLhap вахты xejnp!\nГыш гапымы мы*. Ыим-рым cofyr иафаси, мамзмляе-pa тикивилера дм |вя таяаар. Гышдао горуммагым «мм мм-мардам барм габум олунмуш дустуру мса бммадмр: мармм\n•¡ии-баш г алым, отагаар мсти, гарымлар тох олеум. Мемзмя-истисмар мдармлармимм бмрмм-дам м»мма|ата калмиш бмны самими до оно бал ома дедм: пал-лалтар алмага мммамымап fox, )амам-ичмам гытлашыб. Уамдммм» бмраа меизиляерии гыбдырмя мвгыиадыр. О да\nбурахылыб башлы-башыма.\nBy аумлаиарм fasa-fasa ра* :м)аиым cofyr отагяарыи-ома да тмтраЦрмк. ШеЬе-ивче-ивче маНаллаемма бу маасумда Нала да иетмлик аармлма|иб. втам мл да бала олду. Масалам, 4-му мммрора-fona бу��уи гаммы метмлмм аа-рмямадм. Варилмади дЦамда км, шабака сырадам чыхды-гыидам гаммхамадаи бурахы-яам метмлмм Ьеч |олуи о бмрм rafani* надмб Са-\nяарыидам мстмфада атдфма мара мм1ыг пар мумда дафа самурду.\nДард тамча метмлмм алеа|ды на вардф мм. Су дв баяадир, га» ДА аламтрмм че-ре)аиы да. Вамымым афы а|ры маЬаяяаларммда мумяарла су алмур. Бо)уклар бмр |ама, карла у шаг, гоча, хаете пар. Сом муилар ras еобалары да саата бмр ча|дамы гыадырмыр. Мша мадам аахтымда ча| мчмб, чарам (амалмдир. Ахшам рва даиаилвр аахтымда шам ала-|иб дммчалмалидмр. Кла бил шаЬар да амум еамммларм да гаргыша дучар олублар.\nбутум буилар об|амтмв аа суб)актма марахылыглары мо-румла)мр, JepnM-fepcM* «eh-батлара сабаб олур. 0м ее асы.\nрилам омру аааб-авмйатда ка* чмрма|а мачбур олурлар. Да-)мшмклмклерм 6ejy* уммдла иаала|амлар Наглы олараг со-рушурлар: мараеам шаНармм\nраНбарларм. чавабдаН адам-лар миди иа ила машгуядур-лар!\nПРЕЗИДЕНТ ГЭБУЛ ЕТМИШДИР\nАзэрба]чан Республикасы-нын президент Эбулфэз Ел-чиба]лэ квруш заданы ВМТ баш катибиннн шахеи нума-¡эндэси 0М9р Ьэмнд демиш-дир: «Бкрлэшмиш Миллэт-\nлэр Тэшкилаты бутун ca'Jfla* рини Ермэнистан—Азэрба J -чан мунагишэсинин диич ¡on-ла Налл едилмасина ]енэлдэ-чэкдир. БМТ мунагишэнин Ьэллнндэ АТЭМ-Ин сэ')лэри-ни алгышла]ыр, Даглыг Гарабагда вэ де]уш эмали]-]атларынын дикар белкеле-риндэ вэзи]]атлэ таныш ол-дугдан сонра мунагишэ]э сон го j магда бу ики республика-\nja кемэк KecTapMaJa чалы-шан бе]нэлхалг ташкилатла-ра ]ардым кестэрэчэкднр».\nСеЬбэтин галан Ьиссасй баглы гапы арх&сында кеч-мищдир.\nГэбулда Ьэмчинин БМТ катибли}ннин мэс'ул ишчиси Ьорст hojTMBH. БМТ-нин Азэрба]чацдакы нума]видэ-ли]инин башчысы МаНмуд ал Саид, Азэрба]чан Респуб-ликасынын харичи си]асэт мэсэлэлари узрэ девлэт му-шавири Вафа Гулузадэ иш-тирак етмишлэр.\nАзарннформ.\nАзэрба]чан нума]эндэ hej'aTH Минскдэ\nМИНСК, 17 моЦбр (Аварии формуй хусусм мухбмрм Аяла баула). Азерба)чен баш мази-рмими бмринчм муаамнм Ва-Нмд ЭЬмедоа баш да олмагла роепублмкаиын Ьомумот ну-MajaHAO Накати бу кун 6а-ларус пфахтына калммшдкр. Бура да 1993-чу мл да ими рас-публика арасында тмчарат-кг-тисади амакдашлыга дамр са-надлар ммааламмаеы иоаар-да тутулмушдур.\nНума)анда Кахетинки узале-ри Аэерннформун муябмри* на дамншлар ки, Ааарба)чан тарафи Азерба)чан мла Вала-рус арасымда омтаа даарм)-}осм Ночмлармннн» номнкм 1992-чм ил сеан|)есимде еехламме-\nсыны, Нам да Баларусдан бмр сыра маллар, хусусан канд тасарруфаты тахнмкасы аа ар. sar маЬ су л лары, )ункуп сана-fa ма'мулагы кондарнлмаси-ннн артырылмасыиы иста]нр. Бунун ааааинда республика* мыз Баларуса онун учуй му-Ьум олан KKMje аа нафт ким* ¡асы маЬсуллеры, мфа аа гарева» кои дари лмасини ер-тырмага Ьаэырдыр.\nБуидан алаао, hap ики тариф комрук рожимларм, rap* шылыглы банк Ьосаблашмала-ры , аа тадиЦоларм, бмр-бир-ларинда тичарат мума)аидалик-лари 1аретмаг масалалармни да музакмра атмак фикринда-АИР*\nАЛИ СОВЕТДЭ ГЭБУЛ\nНоуебрыи 27-да АзарбаНем Распубликасы Алм Соаатммми содрн Иса Гамбароа даЬм шайр аа мутафаккмр Низами Кенмеаииии а ка дан олмасы-иын 650 мллмм )убмл#)мнда мш-тнрак атмак, Ааербе|чеиле баглы матариаллар Ьазырламаг магсади мла распублнкамыза калмиш каркамлм чорраЬ аа турколог, Иранда чыхам «бар-лыг» журналынын редактору, Парис MappahHjja Акадамм)а-сыиын узау доктор Чааад Пороги габул атмишдир. _\nЧааад Пфот самими rap- зим, одабЦ\/атымызын, тарихи-шылаидаыы учуй мишштдар ашаии таблигинда смами хмд-аымы Дшмамиш fi ипба! мотламиниаи халгымыа Ьач\nчаи халгыиыи истмгдалиЦат Jo* лунда агдыгы аддамшары диггатла иалади^иии аа соамич-ла гаршыладыгыиы бмлдир-мишдирь Али Соеетми садри машЬур чарраН аа алиммн мустогкя роспубликамызы бутуи дун-fa да тамаггдырмаг учун чок-ди)и заНмоти {уксак гм|мотяои*\nШПХПЖ ЕАММШАИО* ЛиКШАМ*\nаахт уиутлм\nсмммАир« Корушда Азарба|каиым Край Ислам Рослубликасамдаиы со-\n^^ачргрч flaP^ ti\nпублика Дааяот Мотбуат Ко-\n4д«йожоАаммм Шккм alzaia* шяШДМЛа\nмигаем ни и содрм, холг долу*\nтаты Сабир Рустамхамлы иш-\nАгрылы мешзу\nHAPAhATJlblfA СЭБЭБ\nСон бир нечэ ajAa мухтаэ республнкада ¡аранмыш енер-жи вэ Значат беЬраны вэ-3HjjoTH xeJJiH кэркннлэшднр миш, хусусилэ кэнд тэсэрру* фаты мэНсулларыныя вах-тында ]ыгылыб девлэтэ са-тылмасына бе]ук тэ'сир кос-тэрмишдир. Бунунла элагэ-дар олараг Азэрба]чая Кэнд-ли Партн]асынын Нахчыван Шурасы мухтар республика эЬалисннэ мурачиэт гэбул ет-мншдир.\nМурачиэтде де]илнр ки, мухтар республнкада ]аран-мыш кэркин ичтимаи-CHjacH вэ сосиал-игтисади B83HJJ9T-лэ элагэдар шэЬэр вэ кэндлэ-римиз озунун эн агыр кун-лэрини ]аша]ыр. Лерлн poh-бэр органларын сэплэнкар-лыгы вэ нэзарэтсизли]н узун-дэн ]етншдирилэн мин тон-ларла ме]вэ-тэрэвэз мэПв олур. Ьалбуки бу маЬсул ит-кисиз Ъасилэ катирнлсэ]дн aha л и тэ'мин олунарды, га-ланыны гоншу Ирана ва TypKHjaja сатмагла элава кэ-лир вэ ehmJaM ду]улан динар мэ'мулатлар алдэ еди-лэрди.\n. Бир сыра вазифэлн адам-\nларын шахеи марагы узундан азумуза haaa, су кнмн ла* зым олан ]аяачаг, мал-Ье]аан, влван метадлар, електряк аваданлыгы Ирана ва Туркн-Jaja дашыныр.\nЬашлы-башына бурахылан кэнд тэсарруфатында аса ва-sHjjar ачыначаглы Ьалдадыр. Лакачаг матервалларыныи чатышмамасы узундан тара-ваз. ме|аа ]ыгымы, тутун тадаруку аа па]ызлыг am кими муЬум тэдбнрдэрнн нормал ичрасы позулмуш-дур. Агротехники тадбнр-лор ]убадылыр. Тахыл сеянии кубраенз кечнрнлнр. Мухтар республика]! чох чатян-ликлэ, Ьам да маЬдуд миг-дарда дахял олан ]аначаг маркэзлэшдирялмиш га]дадй белушдурулмур. он дан маг-сэд]онлу истнфада олунмур. И да ре аа муаоснсалара . а]-рылмыш ]а начатый учоту, песабаты апарылмадытындан hapa аглына каланн еднр. Кэнд тасарруфаты техника-сындан самарали истнфада едилмир.\nЬе]вакдарлыг кнмн муЬум caha тамам унудулуб. Мал-гаранын гышламасы учун ha-\nк кврулмэ]шб. ]арадылма]ыб.\nЛ^-\"1\nруфат, бу ил\nава\nзырлыг ншларк Дем еЬтв]аты Золухучу хаствлнклар гаранын гырылмасыяа сабаб олу��.\nКанд емакчилерммин сослал ю ягтвеадк аази]]атн кун-дан-куна пислашнр. Тэсэр-гларын чохунда наинкя Ьеч отаи клин да амак Патты аа мукафатлары вернлмамишдир. Кая дя ар да\nишеизляк кутлавн Ьал алыб. 9мак Ьаглары вахтында адая-мадн]кндан эаЬматхешлар балку асасында онлара чата-сы арзаг маЬсулларыны бела ала билмярлар.\nАзарба]чан Кандли Партн-]асыяыя Нахчыван Шурасы аэ мурачиатинда республика реЬ6ерлм]шш ва канд тасарруфаты емакчиларинн бутуи гувваларя сафарбарля]а алмага, дахилн имканлардая, еЬтя]ат манбаларяндан сама-раля истнфада етмакдан отру эн оператк», зарури ва та'-еярли тадбярлар карма]а ча-тырмышдыр.\nСардар ЭЛИ2ЕВ,\n«Хмг гааетяаяяя мухбяря.\nНАХЧЫВАН.\nБмрлошмиш СмняАмм Гурявлври баш ко* маидмлыш •• Русм)а Мудяфнв Назир гги}м нумфи* датри груяунум сгрвтямт гуваапврин Баларусуи, Гвишстями |§ Укра|иаиыи ара i и парим дв ^ряв-швм бмр ив hi м а пар ин д а ва Ьмссвлврмидв кврду|у ия1 баша ытдьфылмышдыр.\nМДб бирлошмиш СилаЬлы Гуааалорм баш командамлыгы ичтнмам ннформасн^а марказинда бмлдмрмишлар км, груп до]уш Назырлыгы саафасммм, да]уш ноаботчмлЦм чакмлма-с*нщ гошунларыи кундалмк фаалфотмни таЬлил атммшдмр. Стратами гуаааяарин муддатлм хидмет учун Ьорбм гуллушулер ла комллалтяешдирилмесА )аначаг-суртку матармалларн Ьорбм лааааммат, или моебодо оЬтм|ат Ьмссолори ило точКие одилмоси, рог лама нт мшларм аларылмасы мло баглы проб-ломлорин то'хиросалыммадам Нолл олуммесымым зорурилм|м\nТФСАмг д> билмашн яцп\nТуркм(Ш1ми пря1мдш!ти Тургут бил : АФФ-мн фцарм презмдемт* Фмхард Фом ба|тсзаккара мм-туб момдорммшдмр.\nПрозмдонт мактубда амии олдугуну бмлдирмр км, Алмо-им)ада ачнабмлорнп, о чулишдаи туркларим мудафмаси учуй бутун лазыми тодбирлар нерулечекдир, Турми(а даалатинин башчысы оа мактубунда га|д атмишдир км, мухталиф акстразмыт ташкилатларыи Алмани|ада ики мифиа годар олан турил ара бес гыи лары ики алка арасында анлашылмаалыглер ]араимасыиа сабаб ола бмлар.\nТурш^аиии баш мазири Сула)ман Дамирал Дотру )ол Партм)асынын парламент групуиуи гаршысында чыхыш от-мишщри О, ачнобнлара гаршы нас нет басгынларына гаршы зарури тедбиряер кору дм ас мни тал об атммш, АлманЦада турилара душмаичнлмк мунасибат басламмлмоснни лисломиш-\nнисан Ьугуглерымдан да-иышаилар оа ааларкндо напор баш варди|ини иэламояидир-лор. Оиар бело мунагншолор токрар ащиларса, олду те\nбфк хошаколмоз Ь ад мса л ар баш вара бмлар».\n«Парис илубулмуи баглы галылар архасыида\nыоттиямааи ¡mairi аааа ач влаяащтаашаааад iMSfii I щи «душ\n1|Ч11вОш§11б1И NaMTIipSIl'IwiliepW в МЧМщН\nСоаат Иттмфагымым вс ас кредитор пар ыидам рлаи 16 Гврб олмасними нумфндаяарм. Кабала Руси|а-иыи нума|вмдв KbJ'btn ва мшлврмнм мувЦви муддвтв, аКтммала кврв, мри Квфтвлм|в да|аидырмаг барвдв гврар гвбул втмишлвр.\nНамин муддет арами да Назырда «Парме клубу»нун муза-атдм^м маазу мла — кечмиш ССРИ-нин харичи борчу-\nмасоласи мла баглы бир сыра техники проб лемм даЬа дарммдан о|ранмак нозор-да тутулмушдур.\nИран Ислам Рвспублмяасыиыи раКбарм А|атул-лаК Са|мд 9лм Хамаиам мвдаимЦвт аа исками мсти-гамвт иазирли)ммлц (укевм ааэмфалм амвкдашлары мяв поп у ниш нв бияампымшпмп*\nИран Ислам Распублииасында ма'иаам ва модами до|ор-лара устунлук аармлир. бунунла о, Герб чамфотлариндан примсипиая суротдо фаргланир. Онлар аЬалинин ан аааол маддм талабатыны едаме]а чалышыр аа мадоииМатн хусусЦ-{етчилЦе вид иш са)ырлар.\n«ЯумНурйа ислами» гааатмммн ]аздыгына кора, Иран лм-дарм мотбуат ааадлыгындан данышаркой га)д атмишдир ки, бу, «Ьач до о дамок да]илдир кя, кутлоам ннформасф ааемталори душман см]асатммин теблнгатчысы олмаг Ьугугуна малик дир».\nМмсмр вв Элмвзамр твррорчу твшкилатлара гарям мубармзада ав мсламчы груллашмаларым тв'см-рмив емпвр чвкмак саЬвсммда фаалмЦвтми там вла-гаявмдирмлмвем барвдв раэылыта квлммшлвр.\n«0л-€Ич>ам» газотииии дунан (аздыгына коро, бала бир сазнш МЭР-мм про» и до нтм Нус нм Мубарек мло Ьазырда Ммсмр пфахтымда олан Олчозеирим дмнм мшлар назирм ол-Сас ал-Амурм арасындакы корушда олдо адмлмишдмр.\nIf* I а мммшАвшымн шш Шй* А А»шыьт кдым^Аа\nГАЧГЫНЛАРЫН ГАЛТЫЛАРЫ ДИГГЭТ МЭРКЭЗИНДЭДИР\nЬаваларын со]умасы рес-публикамызын шэЬэр вэ ра-1онларына сыгынмыш гач-гынларын онсуз да чох олан проблемлэрини даЬа да агыр-лашдырыр. Сэртли]и индндэн Ьисс олунан гышын ]ахын-лашмасы евсиз-ешиксиз гал-кыш со]дашларымыза тэ'чили |ардым кестэрмэ]» тэлэб еднр. Гачгынларын вэ мачбури кечкунлэрин сосиал-мэншэт\nшэраити вэ гыша Ьазырлыг мэсэлэлари ила элагэдар бу ил окт]абрын ЭО-да Али Со-ветдэ кечирилмиш мушавнра-ннн гэрарларындан ирали калан вэзифалэр неча ]ерина ]етнрилир? Милли Мачли син гачгынлар вэ харнчда ]а ша]ан со]дашларла элагэ да ими комиссн]асынын но]а брык 26-да кечнрнлмнш нч ласы бу масалэ]а hacp олун\nмушдур. Ичласы комнсси]а-нын садри Вагиф Гасымов\nапарырды.\nДаими J ____\nМачбури Тарк Етмиш \\ Ищ Узрэ Д< мнтэсинин садри Шакир Ка\nини\nэхе-\n1нми Лаша]ыш Лерлэр\n\" 1ИШ Iiii\nларла Ищ Узра ^влэт Ко\nримоа ма'лумат верарак бил-дирди ки, Ьазырда республи-канын бир неча шэЬариндэ ва 22 ра]онунда мэскунлаш-мыш гачгынлара ]ардым маг-\nсадила муэ]]эн ишлар кору л-сэ да, Аля Советда кечирилмиш мушавирэдан сонра ва* зн]]ати е]рэнмак учун Тэш-кил олунмуш груплар ]ерлэр-дэ хошакэлмэз палларла гар* шылашмышлар. Агчабади ва Бе]лэган ра]онларында вэ-3Hj]aT даЬа ачыначаглыдыр. Бу ра]онларда гачгынлар\n(Арды 2-чм саЬмфадэ)\nЬЕЧ НЗД9Н ГЯЛМЯГЛЛ\n«Азархалча» ИстаЬсалат Бир-лм)инда cahop саат 10-дан баш-лам ыш ]ыгынчаг ики дафа он догмгалнк фас мло мло ¡одди саат (арым дааам от дм. 1ыгынча-га республика Наамрлор Кабм-коти имн шо'бо ромем Ноза-кат Маммодова, Ааарба]чан Дав лат Сана)а-Тмчарат Ком-сармнмнин празндантк Елдар Пида]отаада, башга гонаглар да да'аат олунмушду.\nНа мдм кундалмк да дурен аачмб масел о? Е'тмраф адак мм, бириичи фасила{а годор |ыгынкагы�� но могсодло че-гырылдыгы «4дынлашмады. Чыхыш едонлер Ьамыны шок ао-SMjjotHHo салмышды. Азорбф чанда халчачылыг сонатн таЬ-лукодадкр. Халчачыларын га-занчы ким л ери «со . чибино ахыр. Эн )ахшы усталар кш-дон гоаулур. Afpti-ejpM мш. чилармн таЬгир адмлмаси Ьод-\niainrtM4arM Е. . Пндеуатаада апарырды. О аахт маЬдудН-)ати rojMyp, Ьамыны ахыра гадор динла}мрдм. Бундам ис-тифадо адаилар бо'зон Ьадди-ни ашыр, бир-бмрмнм таЬгир а дир, даае-*алаш салырды-пар. Чыхышчыларыи чоху иоч-дЦм haJoT ]олуиу хырдалыгы-иа гадор дамышыр, оауну то'-рмфло|ирдм. Иш ]олдашынын уиааиына хош eoa до|ан ол-мурду. «Бирлири* роЬбарлл|м бизм тоЬгмр адир» допоило-рии оэларм да амыг тоЬгмр-дон чокииммрдилор.\nФасмлодон сонра иммтиро-лик даЬа а]дын корумурду; бирлик раЬбарииии ола|Ьдар-лары аа терефдерлеры (Ьоло-лик бала де|ак). Мараты о иди ии, «тарофдарлар» факт-ларо даЬа чох осаелаиырг бмр-ям]мн директору фаор Молм-коаум корду)у мшлар дан, фаЬ-лалсра гфысындам, халчача*-лырын иииишафыида hajara ко-чмрдЦи тодбирлордан ион-крат рогамлорло данышырды-\nбола никла, «туфам» соау-шур, толатум самкЦмр, биомм учун а)дыилыг ¡аранырды. Азама аЬтираслар Ьоло до дал-«алы донма кими гашыботр-ди. Пач ким теслим олмаг иста мирдм. !ыгынчага г о лоб а\nчал маг мддмасы ила коленлер иса мнадларындам данмак истоммрдилер. Е. Ниде)етаедо-нин сабри. ¡Орема атмачалара ирады да мша комок отмир-ди. Тез-тез галмагал душур, агыз допоим гуяаг ашитмир-\nА*Эскор ГулиЦа (ЛАи): — Далашмаг учуй боЬама ехтер-Majar. Помишо то'рифладф-низ, «Сиздам бир да надир»— да]иб а)ду(умуз едамлары нн-ja cajy6 таЬгир едирсикие? Экер дади|нниз иобудяугяар олубса HMja аахтымда дамир-дм низ, (алныз то'риф адирдм-миз?\nлии Намкарлар иттифвш ко-митосииии садри): — Де)кяем ирадлар дотру дур Поло мои о ну * демирем ии, бирли)ии мездмнде олан ушаг багчала-рыкдаи мачасм батланыб (сон-ро мо'лум олду ми, Ьач бмрм баг лемма) ыб. — А И.),\nЮмам Коримом (Курдамир): —; Чыхышлардо тохучулары-мызын сосмал пробламлорин-дон, халчаларымызын ио]-фиЦатиндон соЬбот душонда адам сеем мир, Амма хырда кмла)лорм шишмрданда, Ьисс-пара, шахеи\nма)дан веранде «дам хоча-лат чомир. Колин, бу соНбот-лори косок, ел-еле вориб уму-ми пробломлоримизи Колл едок.\nХалчечыпарден Чааад Тара-joa, Тамам Маммодова, Есми-ра Асланова, Солмаз Нифта-лм)оаа, Мима)а Искандерова, Э. Меликеаум фаЬлолоро raf-гысындем, онларын сосмал аазмЦотмим ¡ахшылашдырмаг учун иарду]у ишлордон, ра-)он ¡арлармндо хаячачыяы-тым инкишаф атдирилмосин-декм хмдмотимдои чохяу факт котирдилер во бу фактлара ирад тутам оямады. Эн мо-раглы о иди ни, «ала|Ьдар-лар» да дмраиторум дузяу-|ундан. иш баиарыгыидаи, фоЬполаро га)гысыидан ра-зылыгла дамышырды, бос он-да маразылыг нодандир! — Дома, директорун толобиар лыгымдан. О, «чааабдаКлари», сах ране лари ни тоз-таа аан ла)ыр. Амма Ьрч ним бунун\nсабабларнни ачыгламырды.\nJaira»H4arAa халг россамы Камил Эли)аа да иштирек адмрдм, Эзумун дади|и ними, ��тарефЬердеи бмрмммм да'-■оти ило» колммшди. Чыкы-шынын о'тмрозла гаршылан-масы россамы особи лошдир-ди. Халчочы гызлара коски н чаааб га)тарды: «Кеидден ко-лондо но олар, маданчйати-низ олеума, бундам сонра халчечы гызлар ому Ьоч дин-ламой истемедилер. Элачсыз галан К. Элн)оа бир меча до-фа оилере узрхаЬлыг а леди.\nбирлик омак коммтосилим содрм фиранииа Шабанзада иса а'тираф атди ии, о, сахлар-до о луб, роЬборлимдон нарезы адамлардаи имза топла)ыб.\nМунагиша очагларыидан бмрм ИчормшаЬардо ¡орлошон 4 момрали сах дир. РаКбарлик сах ромем Тамара Эа)налоааны ишдан аз ад атмак меселесмми галдырыб. Сабаб да сахдаим езбешымалыг, к^фиЦатми бмр-дан-биро ашаты душмаемдмр. бу Каглы талаб чидди муга-виметлере, галмагала сабаб олуб.\nиафиЦот узро устасы): — Муна аа ар Элм]оаа бмзмм ам тач-рубоЛм халчачымыз мдм. Онун аактында 4 номралм сох адла дом)лмрди. Ому Энвер муоя-л мм дон габагкы директор ишдан чыхврыб. Хаячачы гыз-ларымыз дард кун мши да)ан-ДПара)ымызы аши-дам олмадыь Бир да, ким иди ешидеи? Коллектив нм из да\nара гарышдыреилар о аахт дон по{да олду лер. Поло иормо-миш \/им им, роЬборликдон кммса саха колени, дордимизм сорушсун, НШЛ0ДМ)ИММЭ шерамт-ла тамыш олеум. Эмаор муол-лим календом сонра бу тмя-симлар гырыяды. 1орпи Со-ма)о Техникуму нде хаячачы гызларымавз учуй Jap алыиды. Хаячачы лаг ша'боси Кор чур ааадаилагло то'мии одилди.\nСша«1шы ыаш ммы ииышш ваш DMi ™\" f\nои ики гызашыа техникуме г обул олуиду.\nЭкер Каггы, оде лети толоб о дир иксе, Кагсашлыта, Карч-\nmiomiimìs АЗ^АШЫИЭПЫбS ышш\nЛ1В|р™*1Ч|о| worarMMoeoM гщшгчяшт ш\nJoxce оно\nкоро ии, кимесе возифо, ки* моса оз адемыны директор сачмак лазымдыр?\n...Икинчи фас и подан сонра ала бил кукре[ем дат ча)ы Кмрсмни-Кмккасиии дашлара чырпа«б дузенликде арка)ым-арха)ын ахырды. Бе)агкы га-заб, нифрат а дм иила)а чаа-рмлмишди.\nГисмат ЭбдулраКмвиоа (сах реиси): — Дама, бутуи бу соз-соЬботлар а дм бмр аилашыл-мезлыг мммш. НаКагдаи бутум ра)онлардаи чамаогы мш-ку* чуидан а)ырыб бура токуб-лар.\nМоалуд МоКорромоа (6oJar-чы): — Хаммр чек оав^элд* дашер. Карок биз да бмрАи-рмммзм ачыгма)аг. бд)агдаи да)ирлар ки, директор бизм ачыла)ыбх ^хшы, бас сна им)а бу гадар адам ын ¿енындв бмргбиринизн со)уб таКгир адмренннз?\nБирлм)мм директору Э. Ма-яикоаум чыхышы козартмси галан асаблара да су чилодм Онун дадмклармни' ам аааал «еле)Кдарлары» тасдиг адир-дилер. Дева-даяешяа башла)аи ¡ыгыичаг иш куну гургараидан сонра сулКло сома ¡атмрдм. Н. Мамма домны н, Е. Пид^атза-даиии о)удл«ри, ирадлары .да та'смрсмз галмырды. Да|осан, чоху (Кем да Кемысы fox) сун'м суротда тародилам бу Камкамедем хачалат чакмр-ди. Дотруденмы бу лазым иди? балка да, Ко. Имзалы-им-засыз шика)отлор, бир-бирм-нмн оаимм )охлатмагт сонра ¡алтаглар, сазказдиранлар, араауранлар... Ачы да о лее, бумлер а ар аа». бу галмагал кок-тоз олмалы иди. балка да ¿акты ки, бир аа таз олду. Чохлары баша душдулор кя, ая-аяа аориб ишламасояар,\nШклш��т и ВЫ Ш AOAAoIoMOf иал\nбас себаК ночоУ Вози) |от\nтокрар ояуиачегмы? буму колечек костарор. Колочен исо ирелм иотмок учуй бирлик толоб едир. биз до «Азор-халча» ИстаЬсалат биряи)и-мин ишчмЛарина буму арзу адирмк.\nВаКид ИМАНОА «Халг газатихиии мухбмрм.\nМУЛУМАТ\nАзарба)чаи Гаслубликасы прозндрнтниин саранчам«! ило Ночоа Адил оглу Иачофоа Азорба)чаи Рослублииасы про-зидоитмиии мушааири тоЦии\nАриф Аслан ослу Азорбфаи Распубликасы лр*-змдамтимми мотбуат ялДматм-\nnnhHofttr увЧмы АФПУАМШ«\nНечеф Адил оглу Иачофоа башга мша поймаем ило еяаге-дар Камни вааифадаи азад\nолунмуш дур.\nАзарба)чаи Распубликасы\nflp Al М ДФНТМИММ (фИ9р1Ййй1НЫ I6JMI\nСучаддри Мустафа оглу A4-щутящтш АзероА|Ф#н гфслуо-\nЯМИДРкШии lÉÉHllÉli-KftÉÉ умыло\n»1 л ЛВч> BrfiBV I»\nтасарруфаты назирм то*)ми\nв ятмшн aitfi\nФермам Азарба)чаи Распуб-\nЛММДГЫ Мм ПЯШ ^оыоыоыыыаз мм.\nбаммамии Столамоаич Ма)о-роа ишда fon аардЦя чидди ногсанлара лоро Азарбфаи Роспубликасыиыи мттнл ком мукел тасарруфаты мазири\n3АЗФН^МФСвАКJIAft A3IAА^б11%йй^1УУ *\nЧЭБЬЭ ХЭТТИНДЭ\n§АКЦ 67 aajaip (Аааряв* форм), бу кум Лачыи ра)омумуи шималымда шиддотии до)уш-лор двзам атмишдир. Распуб-\nМм аефуо ИИ1ФП1Дм1|Ш11М\nППпв\nма'луматыиа мара, Ермоиис-таи СилаКлы Гувааларииик болмолари бундам аааол Ааор ба)чаи Орду су торофиндви азад адилмиш |«ша)ыш мои-тагалорими ала кочирмок мог-садило буреде Кучум амо-ли)|агларыиы ианишламдирма fa чалышырлар.\nПамсарКад арааидам до)уш амалмЦатяарымым фааллзш дырылмасы ила о)ни еохтда Губадлы аа Эаииилаи pajoo-ларымыи сарКад)аиы каидлорм шиддатли аташа тутулмушдур.\nбаи«|даяы мушаКидачмяар ики Зегвфгааи)« распублика-сыиым сарКодиида сом Кади-салари армаии тарафи ник\nрини Гарабаг роииоиумдаи }а)ымдырмаг арзусу ила влага-ландирирлар. бу лун Камин\nдо§ушлери дмам адир. бис-\nRdptiifpKH (фиш• 3ÌW®\nооолА^ муамздЛ«аа HS6*\nf«39^9T SVpMiiiif дувиввл wy\nрада »утулафш маагалорк Цлмыз Ерлниистандвн Лачыи даКлиая ило JyupM Гарабаг ра)оиуиа коидарилаи )оии\nм|ыр.\nДама}* биздан...\nJAiMH, ПЛАН ВЭ ШНЭ ПАААИ ИЧИ\nьаг мо АэакАМАНлы илда is мактув мзар, jaxmasi\nДургумлуг доарундан ля*\nК гадая «приписка» анла-я ]ада душэмда о дату памбыг, узун аа овшга наяд тасарруфаты маЬсуллары не-теЬсалындакы шяшярдядмнш рагамлар. сахта санадлар, ]а* ланчы оЬдадиклар коз онуяа кэлнр. Республика нгтясадя]-]аты нндн-нндн «приписка» азарындан хилас олур.\nЛают ба'зн муасснсэ роЬ-барларн Ьала да бу усулдаи ястнфада етмакдан чэюпшир-лар. Вела амалн]]атларыя ге]-ри-нстеЬсал саЬаснида татбяг олунмасы иса бнр гадар та-ачтублу «орунур.\nРабитэ Назмрлн]ыимн иш-чнларнндан тутмуш учгар почт ребята шо'басянин раке Ларина гадар Ьамы «маЬсул Ьачмл» нфадаеннин яа демак олдугуну ]ахшы бмлкр. Ву созларнн архасыида почт дашымалары еда артырыдыб кя, бу Ьаякамадав озларин-дан башга Ьеч кас баш ача бидма]лб.\nМаячуд га]да]а пора почт муаосмсаларинда штатларш са]ы маЬсул Ьачмияа уугуя тартнб одунур. №шя дашы-мадар чох одарса, алава ��тгатлар ачылар, амак Ьаггы\n]уксалар. Он идларла рабитэ ше'бэлариндэн назмрли]а-дек ]алан Ьесабатлар атуру-луб.\nМасалан, 1986-чы илда Азорба]чанда 244 мил]он 701 мин адэд мактуб, бир мил-]ард 184 мил]он 980 мнн адад газет, журнал дашыныб. Республика дан ку]а 116 мйл-]он 283 мин пуллу (]э'ни маркалы), 61 мил]он 815 мин адад пулсуз мактуб кен-дарилиб. Озунуз Ьесабла]ын. hap ра]она ил арзинда неча мэктуб душур? Кэр адама илда 35 мэктуб душур.\nТабии ки, кестарилмиш шнширтма рагамлар ]алан рагамларле да арт-басдыр едмлмаля]ди. Лухарыда де-дн]нмнз фактла муга]исада 1986-чы илда ку]а почт да* шы]ан автомобиллэрин Jypy-шу 29,1 мнл]он километр олуб. Масафэ учун силннан бензяни, суртку матерналла-рыны. амак Ьаггы ва санр нагли]]ат харчларини деми-рек.\nКорунур шиширднлмиш para млар Рабята Назнрлв]и учун да сарфаля имнш. Чуя-кя о вахтын талаби ила хяд-матин «]уксак сааиЦада» ол-\nмасыны бу рагамлар тэсдиг* ла]нрдн. Дикар тэрафдан. алава кэлнр манба]н ]араяыр-ды. Эслнндэ, рагэмлэрин шн-ширдялмасинда бир мэгсэд варды: маЬсул Ьачми бо]ук\nоЛсун, девлэтдэн алава мкл-)онлар' гопа рыл сын. Сонра да Ьамия пуллар амак Ьаггы шакляндэ мэннмсанилсин.\nИнди музакиралардэн. чох кетур-го]дан сонра бу саЬа «пркпнска»дан хилас олмага чалышыр. Jeни раЬбэрлнк амак Ьагларынын, штат чэд-валлэрннин кеЬнэ усулла му-а]]ан едилмэсинин г эти але]-Ьина чыхыб. Амма почт му-эссисэлэринэ ]енэ дузкун кэлнр планы го]улмур.\nРабнтэ Назирли]иннн да калнр планы ялдан-ила ар-тыр. Натячэда ]ена новбэти «приписка» амали]]атына ме]дан вермак мачбурн]]атя 1араныр, устэлнх. инди амак Ьаггы песаблаиаркан эввэлкн рагэмлэра истинад еднлир. «Приписка»дан тамам ]аха гуртармаг чохму чэкачак? Лени иш усулларына кечмэк вахтыдыр.\nНазим ЭЛИХАНЛЫ,\n«Хрлг гааатн»яяя мухбяря.\nLUEJTAHBA3AP\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-28-1992-p-1\/","date":"2017-03-25T17:30:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00556-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3721614778,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.37216147780418396, \"tuk_Cyrl_score\": 0.1192190870642662, \"tat_Cyrl_score\": 0.05620648339390755, \"tyv_Cyrl_score\": 0.054747238755226135, \"sah_Cyrl_score\": 0.04060196876525879, \"kum_Cyrl_score\": 0.0396638922393322, \"kir_Cyrl_score\": 0.02875256910920143, \"udm_Cyrl_score\": 0.014391343109309673, \"alt_Cyrl_score\": 0.012535723857581615, \"crh_Cyrl_score\": 0.012418145313858986, \"krc_Cyrl_score\": 0.012351012788712978, \"tgk_Cyrl_score\": 0.012011505663394928, \"xal_Cyrl_score\": 0.011335288174450397, \"oss_Cyrl_score\": 0.01108337752521038, \"lez_Cyrl_score\": 0.010902345180511475, \"sgh_Cyrl_score\": 0.010790095664560795, \"nio_Cyrl_score\": 0.010165960527956486}","num_words":12886,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.023,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.431,"perplexity_score":67488.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 4, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ 4 Л1«*» im-~ ил.\nHI 125СЭНЭТ АДАМЛАрЫМЫЗ\nБ\nи р к в н Y Л\nсындырмышэм\nВир нечэ ИЛИИ свзудур. Ешитдим ни, Шввкэт ханым Д0ВЛЭТ ишчилэринин хэстэ-ханасында ¿атыр. 'Кетдим она баш чэкмэ^. Кэлишнмдэн мэмнун олду. Элимдэки кул-лэри алыб чи{нимдэки сэс{а-зан апараты сузду: *\n— Хе{ир ола, — деди. — х��стэ Jaнынa кэлмисэн, ¿ох\nса?..\nУзрхайлыг етмэ]имэ *э-йал помады:\n— Бирчэ о чиJниндэкини го] бир ¿ана, чыхаг eJвaнa, бо^анаг пэр ¿ана...\nБу шаиранэ тэклифдэн гырышыгым ачылды. Хэстэ-хананын е)ванына чыхдыг. Мэйэччэрэ (^¿кэниб Бакынын Ьуснунэ тамаша етдик. Хэс-тэнин чвйрэсинэ тэбэссум гон* ДУ:\n— Ьеч бир дэрмана бу гэ-дэр ейти{ач ду}мурам. пэр кун Бакыны бахышларымла белэчэ кэзиб-долашырам, до{-дум демирэм.\nЛастыгыныз ¿ункул олсун де]иб а]рыланда квнлуму ал-ды:\n— Хэстэханадан чыхарам. кэлэрсэн евэ, до1унча сейбэт едэрик. Гармону да (сказан апарата ишарэ иди) гол*, тугуна вурарсан.\nБилмирдим пиллэлэри не* чэ душдум. Шейрэтли му-гэнни, республиканын халг артисти Шввкэт Элэкбэрова-нын бир аз эввэл деди1н свзлэр мэни райат бурах* мырды: «Бу нэ адэтдир сиз-дэ, адам бир балача насаз-ла}ан кими алырсыз башы-нын устуну ки, мусайибэ вер?!»\nШввкэт ханымын ифасын-да сон дэрэчэ мэлайэтлэ сэс-лэнэн «Бир квнул сындыр-мышам» майнысы бeJнимдэ долашдыгча пешманчылыг-дан дайа чох квврэлмэ1э баш-ладым.\nБИЛДИКЛЭРИМИЗ...\nШввкэт Элэкбэрова мугэн-ни гадынлар арасында эн чох лент ¿азысы олан ифачыдыр. Радионун фонотекасында чэм-лэшэн йэмин лент ¿азылары умумэн в Азэр^^чднымызын милли сэрвэтидир. Бу схвати арашдыран йэр бир кэс ,..]згин едэр ки, Шввкэт сэнэ-ти врнэк ифачылыгдыр. Шввкэт Элэкбэрова Азэрба^ан-да гадын охума мэктэбинин зирвэлэриндэн биридир. Ьэ-мишэ YpэJинин йекму илэ oxyJyб. Бэстэкар достлары илэ ¿арадычылыг унси{1эти кузэштсиз олуб. Нэ кизлэдэк, онларын нисбэтэн зэиф бэс-тэлэри белэ Шввкэт ханымын нэфэсиндэ ширинлэшиб, ¿ашамаг йугугу газаныб.\nСеид Рустэмов ¿арадычы-лыгындан, халг инчилэримиз* дэн бэйрэлэнэн мугэннинин сонракы ифачылыг талеЛи сон дэрэчэ угурлудур. Бу угур умумэн Aзэpбajчaн май-ны жанрынын солмаз палит* расыны ¿аратмышдыр. Ле-канэ мугэннидир ки, сэсн йэ-мишэ ¿ериндэдир.\nОнун гэдэр «фонограм дэй-шэти»ни дэф едэн мугэнни аз-аз тапылар. Мусиги йафи-зэси сон дэрэчэ кучлудур. Она охшамага, ондан е]рэн-мэ^э чалышан тэлэбэлэрини угурлу кэлэчэк квзлэ^р. Шввкэт ханымын тевси{элэ-ринэ эмэл етмэ]энлэр бэхт-лэриндэн куссун. Онун хе}и]> дуасы нечэ-нечэ кэнч исте -дадын кэлэчэк сэнэт ¿олуна ишыг салыб. Бу ишыгын куч алдыгы гэлби динлэмэк учун онун ¿ашадыгы мэнзилэ уз тутдум. Омрунун 71-чи па-¿ызында, взу деди}« кими,\n■■■\n1азысыны ешидэнд* онун меЬ-рибан чейрэси, дирижор пул* ту архасындакы эзэмэтли керкэмн кэлиб дурур квзлэ-\nРИ1—^Сизшня даЬа 6eJyK бир сэнэткара, «Азэрба}чан май* ныларыиын патриархи» Рэ-шид Бейбудова сонсуз севки-\nШ ■ ..\n'Ч?\" Г'Г*4\nЩШЖтЖ ( ' Шт i ШШШШ. , ■' % ' ... I\nНЯНшт й щш i-,\n■■ -4 '44'., • -\n«гармон»уму да голтугума вуруб кетдим.\nБ АРЫШДЫГ...\nШввкэт ханымын кэлини гапыны ачыб мэни евэ дэ-вэт едэндэ гоншу отагдай сэс кэлди:\n— Кимдв?\nЧаваба ейти^ч галмады. Артыг гаршЫлашмышдыг.\n— Ахыр ки кэлдин...\nШввкэт ханымын бу самими е^амындан сонра му-насиб Jep квзалтыладым вэ дедим ки, flejecen ¿енэ кэ-л��н вар. i\nХе)лр дурухайдан сонра йокмуну верди:\n— Мэн йеч кэси чагырма-мышам.\n— Билнрэм. Шввкэт ха-ным, амма онлар сизи истэ-1Эн адамларды Aadp6aj4aH Гадынлар : шурасындандыр-лар. «ЛмонэЛум и«а\nБу apajышдaн сонра Шввкэт ханым кэлини сэслэди. Онлар гоншу отага кечдилэр. Ьаннан-йана отагдан чыхды. Онсуз да ханым-хатын квркэми илэ урэклэри Фэтй едэн мугэнни синнинин оу чагын-да нечэ дэ гэнирсиэ иди.\nМАГНИТОФОН ДАДДАШЫ\n— Шввкэт ханым, Аллайа шукур, евинизин сэлигэ-сай-маны вз ¿ериндэ, сэййэтиниз, керкэминиз э'ла! Бэс ни]э гонаг гаршыламаг учун белэ йэ]эчан кечирирсиз?\n— Мэн алышмамышам гонаг бош суфрэ]э кэлсин. Ал-лай гисмэтиндэн йэр rnejH-миз вар. Амма гонагы кэ-рэк гонаг кими rapmMaajM6 гонаг кими )ола саласан. Эв-вэлки биш-душэ йэвэсим гал-ма]ыб. Кэлин дэ элиушаглы-ды, она 93Hjj9T BepMaJd урэ-)им кэлмир.\nГапынын зэнки чалыныр. Эллэриндэ кул-чичэк бир не-чэ ханым отага дахил олур, невбэ илэ мугэннини багыр-ларына басырлар. Бир аздан кичик «AojHpMH стол» сейбэ-ти башланыр.\nБлмира CyaejMaHOBa — профессор, A3epóaj4aH Гадынлар Шурасы сэдринин муавини:\n— Телевизи]адакы чыхы-шыныздан сонра сизинлэ кв-рушмэк гэрарына кэлдик. Истэдик сизинлэ узбэуз олаг, иллэрлэ гэлбимизи вз квзэл сэсн илэ фэтй едэн Шввкэт ханыма эн сэмими арзулары-мызы ¿етирэк...\nЗемфира CeJflHjeaa — 14 номрэли ател]енин мудири:\n— Узун иллэр Тбнлнсидэ\n<ашамышам. Сиз бир дэфе Гбилиси1э гастрола кэлмшп* диниз. О заман 13 ]ашым оларды. Атам деди ки, ели-мизин эн швйрэтлн мугэнни-си кэлиб, мутлэг OHVH кон-сертинэ кетмэл^ик. Инаныр-сыз, Шввкэт ханым, консер-тинизэ бахандан сонра уч ке-чэ ¿ухуда кердум сизи.\nДивардакы хатирэ шэкил-лэр дэ санки Азэрба1чан кв-зэлннин кечди!и вмур ¿олун\nнизин шапцдинэ • чеврилдик. Рэшид Бейбудовун филармо-ни]яда кечэн матэм митин-гиндэн бирбаша ефирэ верди-}нмиз репортаж учун сизэ уз тут дуг. Arnaja-araaja даны-шырдыныз...\n— Чох чидди, бир аз да сэрт адам иди. BeJyK сэнэт-кар иди. Хэбэри олмадан он-дан чох mej о\/рэнмишэм. Ьэ-мншэ ифачылыгда взуму онун сэвнДэсинэ чатдырмага чалышырдым. Рэшид мэктэ-би 6eJyK мэктэб олдугу учун онун иткисинэ дэ двзэ билмирдим.\nШввкэт ханым ду^асыны дэ!ишмиш сэнэт достлары-нын йэр бири йаггында ¿ана-]ана данышырды. Тэбии ки, сэнэт тээссубкешлэринин гэ-дир-гиJ мэтини уча тутмаг бв-¿ук ypejHH йвкмудур.\n— Сэнэткар ел шэнл^ин-дэ швйрэт газаныр. Лакин о,\n&1ды сэйиэдэ горумалыдыр. нэдэ газанылан ад-сан о вахт мисилснз олур ки, тэ-мэннадан, газанчдан узаг-дыр. Бйтирамла хатырлады-гым бу адамларын йамысы дедц)им ке1фим9тлэри езун-дэ чэмлэшдирмящди вэ она корэ дэ умумхалг мэйэббэти газанмышды.\nСейбэтин ширин ¿ериндэ Шввкэт ханым ¿ан отагдан чыхан кэлининин гучагында-кы кврпэнн кврон кими гол-ларыны ачды: —- Шошаным, кэл, нэнэ гурбан олсун сэнэ.\n0з адыны верди1и нэвэси-нн херэндэ йэр mejH унутду. Керпэ бу гэдэр адамын арасында нэнэсини таныды, гы-мышды вэ голларыны ачыб взуну онун устунэ атды.\nСуал-чавабын сэмти дэ1иш-ди.\n— Шввкэт х��ным, адыны-зы верди¿иннз нэвэнизин йан-сы пешэни сечмэсини арзу-лардыныз?\nдан свз ачырды. Кэлэн гонзг* — Бирчэ^ик^^энэти Jox! лар ^¿ранлыгла бу шэкил- Чунки Чохларына елэ кэлир лэрэ бахырды. Хусусилэ сэ-нэт достдарынын эпатэсиндэ олан швкиллэр онларда сонсуз мараг догурурду.\n— Шввкэт ханым, эн чох кимлэрин иткиси сизи JaH-дырыр?\n— Мэкэр бирди, икиди... тэ, Jox!\n' tM? *\nки, AYHjaAa инчэсэнэТдэн Му насиби, садэси,-асаны, нэ бн-лим хе1ирлисн 1охду. Сиз инчэсвнэтэ мэним Квзумлэ бахын. Билирсиниз нечэ ээаблар байасына газанмы-шам бу швйрэти? Jox! Вер-мэрам Шошанымы, инчэсэнэ-\nЬансыны AejHMY Амма агыр да олса ил кин ма1естронун адыны чэкмэк истэрднм... Бир дэ кврурдум, кечэ зэнк чалыб: мэн влум «шеф» (о мэнэ белэ мура«эт етмэ1и хошларды), дур кэл бизэ» Де1ирдим, aj Ни1ази, йеч би-лирсэн саат нечэди? Уч! Де-¿ирдн eJ6H ¿охдур, индн ма-шын квндэрирэм. Кэл бир аз отураг. Бели, кедэрдим. Кврэрдим Ьэчэр ханымла отуруб квзлэ1ир. Столун да усту долу наз-не'мэтлэ. Jy-хусу Jox иди. Отурардыг сэ* йэрэчэн. ÁeJepAH дарыхма, о думала ]атмага вахт гала-чаг. Ьеч кимин дэ ¿адына AyiuM9ja4djHK. AeJnpAHM, aJ HHja3H, сэн нэ данышырсан? Сэнин кими сэнэткары нечэ унутмаг олар? Сэни унутмаг 6oJyK хэ!анэтди Ьэчэрэ тэ-рэф денуб: «кердуя?» — де-}ирди. Бах кунлэримиз белэчэ кечэрди. «Гара киле» халг майнысыны мэним учун иш-лэмишди. Симфоник оркес-трин ифасында лент» 1аздыр-мышдым. Ьэр дэфэ о лент\nБир анлыга мэнэ елэ кэлди ки, шввкэт Элэкбэрованын шэхсиндэ 6oJyk сэйнэдэ ал-гышланан мугэннилэр барэт дэ №ч нэ билмэмшцэм. Ба-Уагдан ешитднклэрям, душун-дуклэрим дэ, умумд1)этоэ, узун яллэр Шввкэт Элакбэ-рова барэдэ eJpeHдн клэри м дэ демэ йеч иэ имиш. Узун иллэр сэсинин сейринэ душ* flyjyeys, лакин сэнэт Joлyй-дакы агрыларыны Ayja бил» мэди11шиз мугэннинин квнуЛ рубабындан гопан бу йapaJ гэлбнми дат лады! reJpH-ихти-Japn дунХадан хэбэрсиз керпэ Ja бахдым. Фикримдэн\nкечди ки, бирдэн бу гыз нэ-нэнин арзуларынын эле]йинэ кетсэ нечэ? Jaxnibi ки, тонаг-лардан кимсэ: «Горхусу Jox-ду! Шввкэт очагьгадан од алыбса, бизи накуман roj-маз», — деди.\nБэли, йамы бу умиддэдир. Шввкэт очагынын ишыгы кучлудур. Бу ишыг зулмэт кечэдэ хэфнф шв'лэ сачан вэ тез дэ dpHjHO кедэн шам ола билмэз..\nТелман ГАРАДВВ.\nВэГ9Н9 сипэр\nхатырла1арнан\n■■■\nвмур дэ :\nБИР НЭРМЭДИР-\nДэлимэммэдлиннн Шайид-лэр хи]абаныида сэккка мэ-зар вар. Кай гартал кими мэгрур керунэн, кай да ДЭРД* кэдэрдэн бoJнyнy букэн яу-рани бир гочаны йэшппэ буза да кврурэм. Шэйид атасы Лусиф Зе1наловдур. Оглу Маймуд 31 ¿ашы таМам олаи кун вз дYнJacыны Дв1*шиб\nМаймуд узун муддэт Дэли мэммэдли памбыгтэмизлэмэ заводунда електрик монт1рру ишлЗиб 1981-^-82-чи ил* лэрдэ Эфганыстанда йэрбя хидмэтдэ олуб.\nЕрмэни гулдурлар Коран бо1 ра1онунда вэйшилнклэр тврэдэндэ Маймуд досту То-фиг Экбэри илэ силайа са-рылыб ел-обвсынын, торна-гынын мудафнэсинэ галхды. Тоданда, Шэфэгдэ дв1ушду. 0з горхмазлыгы илэ душмэ-—- -----•- ------ Ра ¿он да\nна рэйбэрлик едирди.\nКоранбо! 3M0AH¿JaTы баш-лананда Маймуд 3ejHanoB хэстэханада муаличэ о луну р-ду. Муаличэсини ¿арымчыг ro¿y6 чэбйэ1э кетди вэ... влу-му илэ Вэтэн торпагыны бир 6o¿ да учалтды.\nвмур дэ бир нэгмэднр. Ла1лаларла башланыб агы-ларла битэн бир нэгмэ. Май-мудун емру кими. Шэйидлэ-римизнн эбэдилэшэн йэ1а ты кими.\nАднл. ЧАВАН, KoptH6oJ paJoHy\nЬф мят евэ бмаэрдим вч гэйрвмэимр г^ри-вди ар\/т-мрамр. Амма сои «унмрви Ьацмсавврм бу тастшурту бмрдафэвмк авг уст атдм. Кач миш тэнаба достум Кааым ага Каримом аяумундан сонра «AaapéajMHMH Милям Гай\nлиб. Сам дама ам б^уя гай рамаивар бимм эрамыада ¿а тшнцрмпмг Сан дама онлар бмамм кммм ади >д1Н1Щ>иуи\nГарибэдир. бас иф бва емварм ааягымда иара биями-рик? Карунур, гайрамамларм тармхи шараит аау |атмшдм рир. Нава Муддагдир натур-roj адмрам: дэстум Кае мм агамы гайрамамлмг эираасииа ¿умсалдам (ЯДр!\nКаэммага воя тамяинвн, тад\narajana саси аардм. Олдугум-даи бир гадар jauuiw иару* вурду. Jaran ам бу кусу«4* ¿атяарииа иара сааимяи про-фассорумуэ Гулу Хавввлм ому аарафасла «Ага Кааым» paja\nчатьфарды.\nКадымата уииаарсигатим журйалмстииа факуятасииа йа-аырлыг яурсундан яалммиди. Кааал таиисивагвн мвтммаЦ-)атви иди. Ем бири мин му редин ому груи йами^лф иг-тифагы ташииватыным садри савмншдик. бу ивтимаи jyny дуа баш ии фадаяариыгм ви-¿мнларшди дашыды. Униаарси-тат тамба таимсииагы идара Ьа|'атммин фаал уаау иди. Ому 1170 — 1175-ви иия ар да умиааремтатда охумуш бутун тамбамр танЦырды. Ем бир тадбир олмаадм им, Кааым-.\nбитмрдиидам сонра аАаарбфаи маитабм» журмалымда мша габуя адия-дм Иш |арларвмм»ии арасы аур-тут 159 — 200 «натр оларды. Найар фасиласммда таа-гаа растмшардыг. Нар дафа\nад иуд {ыыли маИТшЛгЩиПШИ\nдакм адаяатсиаликлардам, маа-риф ишимии . ¿арытма рулдутумдаи, тай сила иат-иада аааядмгыидаи |ама*\n|аам\nЩШШШШ\nбир даф» омдам сорушдум:\n— Сам аяяай, Кааымага, ду-ауму да, таяабалмк ияяари увум йав гарибса|ирсамми1\nГ ал ын быгларымым «лтымдам кулумсумуб да дм:\n— Сафалы, ааялаН, таяаба-яии кааал ша)дир. бирва им-тайам-аавету ояма|а|ды. Зай-римарым ааймм агырдыр...\nДардунву муре дан сонра имм ajuar Н»р6и топланыша иатмишдме. Кааымага маая-лар Нарбм хмдматда олма-гатпл*^ Лак мм имтиаама, ми-аамнама}» аи мумуиаам аскар кммм амал адирди. Тапамма-дан, автомат дан ceppaci аташ авмагы воя гыса муддатда ма-NMMcaja бмлммшди. Ним ai тамам олду. Ьарбидаи дмлат ммтайамы аармам мяты калмб матды. Мам журналистика, та* рмх, KMMje факулталармнми бирлашмиш аааодунда мо-маидирми муаакми идим. Им-т aha на керкми Ьааырлашдыгы* мыз бир аахтда Кааымага raj гылы-га^гылы мам )анашды:\n— Сафалы, би» ми]а дав-лат ммтайамы вармалфик ахы? Вэаодуму» мумуиаам хмдмат адиб, а'ла гм|матлар • алыб. Ела дмдат ммтайамыны топ-ламыш муддатммда аармн-шик да4\nДадим: |\n— Ду»АУР. амма имтайам ммтайандыр. Н^ммак олар?..\nКаэымага аямни гатиУатяа |еллар«6 арха)ын*арха|ын да-дм:\n— Иваяа ир, надиб райбар* пмкяа дамишым. Балка бмэм бу «балддан» аэад аладмлар.\nДугу, ола билдмм »арафат •дкр. Ииамсыэ-ми��мсыэ «jax-шы, баварырсам даныш» — дадим. Кааымага бир айда «•ада* мтдв. Чох иавмамкш науку саямнчла кааарма)» салим. Масаламмм ма ¡арда ол-дугуку о дагмтв баша душдум. Топмимш момандмрм поякоа-мик Осман h«самоа аааодуму-ау даалат ммтайамымдам ааад т шиш дм. Ьамымыа Кааымага-мм багрымыаа басдыг. О пса «уяа-кул» да{мрди: «©а дор-днмдам Ьамынызы ммтайамдан ааад аладим».\nСомралар ма'лум арм »ни фитнамарлыглары башла{аида Кааымага Корамбо|ум Гыдыл* йавылы мамдммд» ¿аш«}ырды. Утурсуа аила аазм^ати учба-тыидам Бамыдамы мшмчи атыб opa катммшди. Бмр гадар сом-ра ашмтдмк им, кануллу ола par Милям Орду ja ¡аэылыб, батальон иомамдмрмммм муа-аиимдмр.\nhajaiAa бол» бир ма*лум йагмгат вар км, бутум ¿ариды-чы адамлара — ja»MMwnapa, рассамлара, бастэкарлара, акт|орлара нмсбатан журна-лмстлар д#1ушчулара бир казнам jaxMH олурлар. Бутум дум-ja муНармбалари • - тармхм буму субут одмб. Кааымага бнр ми|иамлмк ¿ахымлыта гама олмады, бмрбаш да]уш» кат дк. Бмр да ашитдмм ки, Ко p»H6oj амалмйатында — Ма наш ва Гараммнар яамдларм утру н да д»;ушлард» гайра-мамчасыиа Налам олуб...\nОна алумумдан сонра «Ааар-ба|чанын Милям ГаЬрамамы« фахрм ады аарилдк. Кааым-ага Каримов Aaap6aj«aM та рмхмна «Милям ГаЬрамаи» ады алан илк журналист кими да хил олду.\nсафалы незеали.\nПЭЬЛЭВАН шьидимиз\n«...Гала билмади, катдм... Ша-Нмд кими га|ытды маним балам. Hjyn ауында Агвабодм гышлатына шайид олмуш гдрдашым отлу Поладым гыр-хыма калммшдм, Бмр [арда дв]ушмушдул»р. ©растум воя ДЭ|м~ШМЛММй|ДИ, СЫМЫХМЫШДЫ...\nКм»латм»|а малыш са да гойум-дан |врала:чдытыны Ьмсс ат-дим. Aj отул, Нам олмаса ja-рам саталаначан г ал дадим. ]аиа, гала бмлмарам дадм Дадим, aj отул, мактабмн ja-рымчыг галыр. Имди да саси гулатымдадыр: мактаб ha*\nмиша вар, бала аахтда 6 ушатый бмрм Вата ими па)ыиа ду-шур.\nНамы б#)уклу-кичиклм мама тасаллм вармр. ^анмм дар дим алии кадари олуб. Ела бия |унку л лашнрам...\nМатлаб ииши гайарламди, даныш а бнлм»)мб сусду.\nЭрасту и Ба|лароа 1169-ву Мл да Лачын р^омумум Аляас-Лы кандимд» AYMjaja маа ачыб. 12 {ашы оланда БакьЦа Иёвсам судчулук совхозума квчублар. Бима гасабасммдаки 136 намралм орта маитаби битирмб. Ааарба{чан Диалог Бадам Тврби|аси Институтуи-да oxyjypAy. Кулеш уара мд-Мам устасы мормасыиы ¿ари-на )етирмиш, бир чох |арыш-ларда гвлмб калмишдм Бу илмн и)унунда кануллу Милли OpAyja ¿ааылды, догулдуту |арларин мудафмаемма |оляам-Ды\nЛвчынын Шамкамд, Пивамис, Ватазми, Эрдашааил, Пирва-\nНам, Алхаслы, Катус, Мишми, Со|угбуяег, Начав каидяари-мин ааад адиимасиида фад*-карлыг иасгариб. Агдарада Вагуас ва Вами иаидлари ут-руида мадам да{ушларда иш-тирак адиб. ©лум **ача дафа ондаи jan кевиб. Органа да иса мамард кулласи ©раствиум чааам амрума narra rojy6.\nОху дугу 134 намралм мактаб да хетиресиии вам» тутур-лар. Шаили шаймдлар кушаем м дам асылмб. Маа ары та-ны|ыб бкланларин, лап ала jo* отамларии аииратиайама воа-рилиб. Гырмыаы гаранфил-ларла боаоммиш бу мааар ja-рымчыг гапмыш валам бир е��ру нишам верее да, Ватамим MvrtiiÉf jhaSimain 6фсылм#1* лытымдам да сайбат авыр.\nВтибар 1ТМ6АЭЛЫ.\nАД KYHY ШЭЬИД ОЛДУ\nАлты мафар мдмлар. Тап-шырыты j арм на |атириб кари га]ыдырдылар. Сырхааанд ШИШИ уст тарофммдаи со лд буру луб выгырла аНти|ат-ла иралмла]ирдмлар. Нам агыл-яарыиа да калмаадм км, ЬЦла. кар душман бмамм кашфмЛа-ч тын ишинм поамаг учун хусу-см та'лим кармуш итларда«\nда истифад» атемм.\nДушман 50 — 40 мафарлик гуава ила гершыны а» сол та-рафи касмишди. ©сас гуааа-лари иса саг тарафд» japna-ширди. JaKdH» jon дв]'уша мир-мам, имкам - олса муЬасирамк |арыб чыхмаг иди.\nФермам ¡олдашларыне тал* шырды ки, оиуи емри олмадаи Ьач кос мулл» атмесым. Онлар japa уаамыб душмаммм Ьаракатими а!дьи< мушаймда ада билирдилер.\nГафия йувум угурлу олду. Муйасир» )арылды. Ленин душман да бутуц гуааалармии aj-ми истигамат» ¿аиалтди. Би* аимкилар да)уша-да|уша карм чеиняир динар, ЕйтЦат латронлары да ааалмышды. ВааиЦагим катдикч» марки м-лашди|ими карай Фермам ;ол-дашларыма амр атдм:\n— Мам онларын гершысыны саяяе)авагам. Сиз аауиуау ба-ranjOHa чатдырын! Ма'лумат-\nЯ1Ы варки! Аташ ачыб кет-иниа мстигамати бил дно\nАгашин бирдан-бира caj* ралмасм душмани чашдырды. Фермам таа-таа {армии Aajn-шмр, мухталмф мститаматларда и аташ ачырды. карала н-\nмышды, кат дик«» таг ат дан душурду. БкртаЬар сурумуб гаршыдекы ашырымы качдн. Бата л jo на чат а и да Ну шуму\nитмрдм\nАтдам Нарбм гослиталында илк jap дым каст ариле а да аааийати агыр л «шырды. Та*-чили БакаЦа камдардмлар. Фермам амрунун 24-чу баНа-\nСы, а на дан олдугу куи rana6» »срати ила каалармк>^ абади\n[умду.\nФермам Маммадо» Атда-мын Курдлар качдмида доту-луб. Тамиа дат Нааасы, ахар лы-бахарлы куна|лар он» саф-лыг бахш адиб. Шам, купар уа, Нааырчаааб от лен иди.\nКуи калачам, jan» Гарабат датлары, дуалари чаинат» даначак. О кума аз галыб, О куму Фарманлар га:«ы ба* Насыча гаэамыр.\nГелеидер ХАЧЫНЧАЛ1Ы\nгаЗЭБЭ КЭЛМИШ \"ГОНАГ ИИ\"\nЧэлилабаддакы «гонаг еви»нин взундэн чох-чох га-баг шэкиллэрини кврмуш-дум. Лэгин ки, охучуларын да 6ejyK йиссэси йэмим шэ-\nвимлэриндэ республиканын йэр ¿еринэ ¿а{ылмышды. Квзэл бинанын нэфис шэкнл-лэр!шэ бахан бир дэ бахырды.\nАмма Чэлилабадда • онун гэдрини билмэдилэр. Бина вэ этрафындакы истнрайэт зонасы тезликлэ виран еди-либ харабазара чеврнлди. 0зу дэ бу ишлэр pajOH рэй-бэрлэримин квзу внундэчэ кврулурду.\nШэрг—Гэрб ме'марлыг услубларыны езундэ бир-лэшдирэн квзэл бина дургун-луг иллэринин нумунэси кими квздэн салынмышды. Санки втэн иллэрин бутун инчик-ликлзринин, йагсызлыглары-нын сэбэбкары тэкчэ бу «гонаг eBH»jMHiu. Бэ'зилэрннин ондан гнсас алмаг ейтирасы cojyMar билмирди. Бинаны, этрафындакы квзэлликлэри дармадагын едКр, ¿ашыллы-гы виран rojypflynap.\nВахтилэ чурбэчур балыг-ларын га1нашдыгы, гу гуш-ларынын, Jaшылбaшлapын назлана-назлана уздуклэри сун'и квл бахымсыз галыб гурумушдур. Гэфэслэрдэ бэслэнилэн йе\/йанларым, гуш-\nларын бир йиссэси мэйв еднлмиш, дикэр гнеми пэрэн-пэ��эн салынмышдыр. Гул-луг кермэ{эн кул коллары, гол-будагы гырылыб сынды-рылмыш ситрус биткилэри. надир агачлар, сэлнгэли ¿ол-ларын, дешэмэли чыгырла-рын бэрбад галыглары... Эв* вэлки нвзэлликдэн нишанэ галан бунлардыр.\n«Гонаг еви»нин элдэм-элэ кечмэси дэ она аз зэрэр вурмамышдыр. Бина кай гадын мэслэйэтханасынын, кай да ушаг ¿арадычылыг мэр-кэзинин сэрэнчамына вернл-мишднр. Анчаг йеч бири она сайибляк етмэмиш, ¿арала-рынын сагалдылмасы га{гы-сыма галмамышдыр. Инди хе{лн вахтдыр ки, онун ики мэртэбэси ра{он сагламлыг мэркэзннин ихтн|арына ве* рилмишдир.\nМоркэз бир нечэ а]дыр фэали{{эт кестэрир. Имкан-лары олдугча мэйдуддур. Тэкчэ ону демэк кифа{этдир кн. республика СэйиШ На-\nШн мэркэз учун 38 штат\nГ\nдыр. Бу имканла 1алныз сэ-fíHjja маарифн ншлэриви йэ-)ат* кечирмэк мумкундур. Мэркэзин гаршысында дуран вэзифэлэр ясэ чох кешип-днр: pajOH эйалиси арасында саг лам йэ{ат тэрзинш тэб-лиги, эйалннин сагламлыгы-нын муйафизэсняэ,. мейкэм-\nлэндиршшэсинэ. йабелэ хэе-тэлнклэрин профвлактнкасы-на хидмэт едэн тэдбирлэрин hdJaTa кечирилмэси... Зшжшы ки, pajOH дахили йесаоына мэркэздэ сагламлыг групу ¿арадылмасьияа ке* мэк етмяшдяр. Муаличэвн бэдэн тэрби{эси ипшии га]да-ja салмаг мэгсэди илэ трена-жор двстлэри »лыимьтдыр. Онлар саглам йэ]ат тэрзн-нин, елэчэ дэ сумук-эээлэ систе минии инкишвфы вэ формалашмасы мэгсэдлэринэ хидмэт еднр. Мэшгэлэлэрдэ йэлэлик 8 груп мэшгул олур. Онлар эсасэн мэктэблилэр вэ кэичлэрдир. Bypaja биомеханики усулларла муалн-чэ учун нэзэрдэ тутулмуш тренажорлар да кэтнрилэчэк-дир. Бунлардан элавэ, мэркэз «гонаг евиандэки сауна-ны, душханаяы ¿арарлы йа-ла салмышдыр.\nСагламлыг мэркэзннин коллективи «гонаг евн»нэ мэЕсус бутун эразнни эз ей-дэсинэ квтурмэк, онум Ja-шыл лнбасыны, квлу тама-мила бэрпа етмэк, х^абаны ¿ени бяткялэр йесабына даЬа да кенншлэнднрмэк арзу-1 сундадыр. Белэ хош ннЛэтнв гаршысына сэдд чэкнлмэмэ-лидир. Онун чнчэклэнмэси-иэ, реал эмали ишэ чеврил-мэеннэ йэр чур кемэк кестэ-рнлмэлидир.\nЬОСЭНОВ,\nI\n«Халг miti»— мухбмрм.\nгазкткошкт\nГфЗАХЫСТАНДА JEHM KOMPYK ГАЭДАСЫ\nПраамдант И. Нааарба{«аин фармаиы мла дак^рым 1-даи Гааахыстамда муааггатм ихрач-комрук тармфи тетбиг адмнмр.\nБу тадбир харичм тичвраги, распубликамым ихрач см|асатиик дайа да самараяашдирмак, бу сайада давлат тамакмяама сис-томмин такмиялашдирмак магсадмл» гебул Буну ила, два лат будчасмимн харичи-иггисади фааяи1|втиндви калмрини артырмаг мааар да тутулур.\nКФЧУНУ 8ЕРМЭ1ЭНЛЭР\nмонкемаю душачаклар\nМакНаттам (Hjy-JopK району) фадврал маНкамасмида Ру-CNje Саиф Нааирлм]м аа «Волжск автомобмл заводу» мствп-салат бирфина гершы иш галдырылмышдмр Онлар таг-дим ояуммуш Насаблара оданчяарм аармадккларкма кара кттиЬам олумурлар. Иддиачы Амарикаиын «Беар, Стариа амд компани» MHaacTMCMja ва консалтинг ф»фмасыдыр. Иддиа-чымым дадфиа кара, иааабдаН ома 1,9 мия;он доллар мао-латнмд» борау га|тармамышдыр.\n«Комсамоясиф ираадя»\nНА8А1Ы НЭЗАРаТ ЮХДУР\nКараганда шаНариннн куча л арм н да голу на гырмыаы баг-ламыш друишиачылар »анидам п#|да олуб. 1ила{ат Ьаиума-тмммн башчысы а Наф}одовум гарары ила милненм чахдамкы камакчмларм тазадаи сыра ja га}ыдыблар. Лакни индн ДРУ* жиие аааалкм так кануллу jox, пу ялу дур. Друишначы га|рн-мш \\ аахтыидакы бнр сааглыг наабатчмлнкдан атру 30 рубя\nейтфч ¿ехдур. Эанит комплекслл ракат-4 ннломатрлмк масафадаи тяфара ва аартол)отпары амак габнлиЦатина маянифф, танк ала*Ннна гумбарв бутаа бир {ашфии ааннн japna )аксан ада бмлар.\n<Цмам| ЛГШ£Ш мшЦйфт МИМ ПЛИУПУЯЧйМИ ПЫЛ\n«аГфМтттаЦрг * pwpov •\n«Вабочф трмбуиа»\nМАРИАННАДАН КЕРИ ГАЛМА!\nЛуис Аябарто Марнаннадвн Нам вагг кари галм^мб. Да\nмумума катурур. фн\nРАКЕТ ЛАЗЫМЫНЫЗ ДЕ1ИЛ!\n%. •- • ___\nбу вахта да« кару имам иш На дне» баш аар-\nДмшггт мшлар мдарасм анакдашяараишч {аяаяады-\nты шахслардаи да|уш мармнек олан ним дашынам аомнт ра-\nкат комплаксм аа танк ала{Нкна алты раактна гумбарв муса-\nаднлмншдмр. Бу силаНын на учун мааарда тутулдуту\nВароникв Кастро МДБ сарйадларн1ж тарк атдф вахт дам качмамиш Р. Карра бу тарафа каянр. Дотру дур, о, Москва»« ¿ох, Кфаа софар адачак. Онун идман сарфжда консарт-аар чраиф ляанявшдмрыныр. Чох кумам, бмлатмн гЦматм 300 карбоаанас алаиаг. Манаб Карра Уираф па^актынын ам {ахшы растораиларыида бнр иаиа дабдабали габуя аармф Ьааыряашыр, кяркш бняати 50 доллара алаиаг. Укра»ма гааат-ларн ону да хабар чрнрлар км, Навит сефар дакабрым 22 — 23-да баш тугаиаг. «Иаммамаясиф правда»\nШИРИН ТОРТ АЧШЫГ КОТИРДИ\nНамни куи Алма-Атанвш «Жаспар» расторанымым гамма дыиылара» сатыша нандардикяарк уч-дард торт л« яа{лн\nадамын саййашпа аарар вурмушнар. Агыр аайарламммш 84 мафар яастакыфа чатдырыямыш, мин ушаг мса Натта рааммма-сЦа ша'баемна гфнмушдур. Намни кум растораным {ахым-лагындакы «Туран банкада аа «Караан» саймдар чшамйвткм-\nаар имиш. Шаняфи сайарм куму гаиысы батяы гаямышдыр. Ела «Караам»ым яндарларн да бу кунодак мша калмнрлар.\nЧоя кумам, бу дафакн торт гаииадычылара байа баша иелааак. Бнанасмаилар такча яасталик аарагаларнинм аа дар-фрммм |оя, Нам да итирдиклари газанчы Насвблвнышлар ^арврдндвяар «Жаспар»дакы\n1айарла{апгтт|тт санбаллы йасаб тагдмм атмак фмкрммдафф-\n«Труд»\nколхоз\nБАЗАРЛАРЫКДА ОРТА Пи МОТ\nДакабрым 2-иа акай ма'яумат (Нар иияограм учуй рубила!\nМая атм>\nTojyM атм 197\nДому» атм 163\nJyMypra (10 ал«д)\nКартоф 42\nБаш сотаи 20\nСарымсаг 169\nТурп 24\nXnjap 121\nПомидор 114\nБадымчем 62\nКалам ' ®\n50 58 110 41 40\nАдма\nАрмуд\nУаум\nНар\nХурма\nГарамфмп (1 адад) 17\nГыаыл кул (1 адад) 37\nОрта гм|метлар 18 шаНармм 27 колхоз базары уара йасаб-ла «мышдыр.\nДеалат Статистика Коммта-\nсм.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-04-1992-p-3\/","date":"2017-03-25T17:34:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00562-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3636918366,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3636918365955353, \"sah_Cyrl_score\": 0.17619939148426056, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03922116383910179, \"eve_Cyrl_score\": 0.039165303111076355, \"kbd_Cyrl_score\": 0.032046958804130554, \"bxr_Cyrl_score\": 0.031965188682079315, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0312965027987957, \"kum_Cyrl_score\": 0.027185915037989616, \"tat_Cyrl_score\": 0.02585788443684578, \"udm_Cyrl_score\": 0.02434920147061348, \"rmy_Cyrl_score\": 0.013391870073974133, \"alt_Cyrl_score\": 0.013268235139548779, \"dng_Cyrl_score\": 0.012484321370720863, \"khk_Cyrl_score\": 0.011854625307023525, \"kir_Cyrl_score\": 0.011163686402142048}","num_words":13115,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.217,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.424,"perplexity_score":66805.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 20, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ • \" CIHTJA» wi-« ил « м »5\nÀ на ди маЬкамэ ичрааты\nЬугугчу дeJ«лвлl. Лаюш Лугуг саЬоон ана дииимвзин гфактж мш1«1ди]41 ]ерл8р-дон б1фи олдугуна кер» Ьу-гуг истилаЬларыньш ]аранма-сы вэ Кугуг ндараларинда И1шщд11лмесл масалдси мани да чох душуадурур. Елайш башга саЬаларинда олдуру кдсми. таэосуф ки, <5у саЬада • да аз иш кармушук. Ма'лутл-дур «и, ана дилнмиэин Ьугуг сапаси даЬа чох практикли>и ила башга саЬа.тардэн сечи-лир. Ьугуг ©3 пpa¡ícгJlклиjи ила нитг мaдэ»иJJэти¡шi д» еЬшва едир. ДyнJa Ьугуг та-рихинда наЬанк натигларш олдуруну билирш, замана-миздэ да бела натигл8|рэ бв-]ук еЬти]ач (вар.\nБутун бунлардан баЬс едэн китабьш 1азылмасьшы козла-}ирди1к. HahaJaг, 1989-чу ил-дэ Азарнэшрин Ьугуг елмла-ри доктору М. ЧaфapгyлиJe-внн рус дилинда бурахдыры «МаЬкама ичраатьшда мил-ли дил ироблемлэри» адлы китабы ^ бошлуру долдур-ду. Китабы oxyJyб чох севин-Д'Им (ва дэрЬал имуаллифэ заик чалыб киггабьш аш дилашда да бурахылмасьшы арзу ет-дим.\nБудур, инди Ьэмин иитаб «Милли дил ®а мэЬкама ичрааты» ' ады ила аиа дили^ мизда чал олунмушдур. Эми^ нам «и, бу кястаб республиг камызьш вдлиJJa-иcтингaг ор-ганларьшьш ишчилари- учун лазььмлы васаит олачаг.\nЕ'тираф едэк ки, конст№ тycиJaмыздa Азарба]чан долина Довлат ДИЛИ Ьугугу ве-рилсэ да бу ДИЛ Давлэт д»-ли савииасина Ьала галды-рылмамышдыр. Вир сыра назирликлар ®а комиггалар Бакы шаЬари бир Jaнa, ра-Joн ва кандлэримизэ кондар-диклэри мактублары ва амр-лари рус дилинда Jaзыpлap.\nИчтимаи hэJaтымызьш му-Ьум саЬалэрнадан олаи мап-кама ичраатьшда да вэзи|jjarг белэдир. Ьеч касдаи кизли д€Jилдиp ми, бу кун просес иштиракчылары — Ьаким, халг ичласчылары, вакил ва муттаЬим aзapбaJчaнлы олдуру Ьалда чох замая маЬкэмэ ичласы рус дилинда апары-' лыр, Ьокм да рус дилинда таргиб олунур. Онун да ша-Ыеди олмушам ки, бэ'зан Ьа-кимин рус дилинда верди]и суалы ДИЛИ, тамиз 6илмaJaн муттаЬим ]ахшы баша душ-мур. Нэтичада суала позуг рус дилинда чаваб верир.\nМуаллиф костарир ки, маЬ-кама - просоенндэ дилманч-. тарчумачинин Ьа]ачанланма-сыньш, eмocиJaJa вапылма-сьшьш да прооеоин дузкун апарылмасына манфи та си-ри ола билар. Буна кора маЬ-камада тэсадуфи тарчумачи-лардан истифада етмак ол-маз. Буиун учуй ишин хусу-сниатини билан профессионал (МэЬмама тарчумэчила^ Ьаоырла.маг лазьшдьф. Бу ишда мугассирин, зарарчака-вин дилманч тэрэфиндан му-шаЫедэ олуиан Ьа]эчаилары-ньш она психи та'сир етма еЬт��малы назэрэ алынмалы-дыр 1ки, просесии oбJвктив-ли1ина халэл каоирмэс!^ Корунду]у кими, муаллиф дил масаласи'нин да иича ног-\nтелярияа баш вурмуш» во-психолог дв|шн;щ)и кло JaHaïua бнляшшдир.\nБэ*ван Ьугуг яшчил^жнии мачлислврмэд» вв( топланты-ларьшда олурем. hep даф» да ана дилиния гапы двлывда галмасьша теоччуб етшоиам. Сонра кермушам кн. буяла-рьш бир чоху «эшши ндара-да. аялэсиндэ да ана дилш-дэ даньнпмагы езуна касир билир. Инд» охучу десин ко-рак 63 мплли варль^ыньш биркнчи костаричиси олан ана дилинэ бикано галан, ону ropyMaJaH sAaBjja «шчиси халгыньш Ьаггыны, Ьугугу-ну нечэ ropyja билар? har-гында даньнпдыгым бу ки-таб Ьамин мэселаден уорен егрысы ила свЬбэ(г ачьф.\nКитабда диггаги ^б едэн биринчи чэЬат муаллифин умуми созлардан гачыб чан-лы фактлара мурачиэгг етма-оидир. Икянчи муЬум чэЬат AyHjaHbm нэЬанк Ьугугчула-рьшьш ва филологларыньш, Jaзычы ва философларыньш маЬкама просесинда ана ди^ ЛИНИН absiMHjJarHHa да1ир фи-кирларина истннад олуш1асы-дыр. О, елманин адлы-санлы Ьугугшунасларьюьш бу бара-дакя фикирларина да оо му-насибэфини) 6илд1И|рир, ба'зи Ьалларда чакиямэдэн онлар-ла MytehHoaJa кирир ва бивн KaaAHjiii ганаатла^ инанды-рыр. Элбэттэ; буилар муаллифин дyнJaквpyшyнíyн ва умуми caBHj jacHHHH кеняшл»-JíiHH костарен амиллардир. Буна кара да онун фикирла-ри Ьэдафдан jajbiHMbip, мат-лэб там aJдынлыrы ила ачыг-ланьф.\nУчунчу чаЬат. МэЬкама прооесинин T0pбИ:J9BИhПpoфИ^-лактик ролунун jepHHa jernh рилмэсинда, демократиклэш-дирма вэ ашкарлыг талабпа-рина амал олулмасында, Ьа>-гигэтия мyaJ•Jэнлэшдиpилмa-синдэ, просес иштиракчыла-рьшьш гануяи манафелари-нин, Ьугугларыньш та'мян едилмасннда дил проблемина дузкун JaHamMarbm вачибли-JH сариштэли шэкилда ишыг-ландырылыб.\nНаоари чапб едан Jaxmbi чаЬатлардэя би)рн да харичя елкэлэрин, хусусан Typwiija-íiHH маЬкамэ ичрааты ила баглы мэсалалардан jepn кал-дикма беЬс олунмасыдыр. Маича бу, чох лазымлы ма-сэладир. Т\\'р1У1арлэ диними-ЭИН бИрЛИ|И, МИЛЛИ психоло-\nKHiJaMbübm ^ахьшлыгы ахла-гымызын JaxынлыFЬшa дала-, лаягдир. Турм^ада гаяудаери-чили1ин хе]ли дарачада му-салман Ьугугунун приисипла-рина асасланмасы бизи дэ душундурмэлидир. Бела Ье-саб едирвьМ ки, калачакда би-зим ганунв©ричили]имизДа да МИ1ЛЛИ ва дини xycyoajjanr-лар навара алынмалыдыр.\nБу вахта гэдар ела билир-дим ки, бутун дyнJa лалла-рьшьш ДИЛИ ejHUflHp. '^нки лалларьш дили мухталиф ел ва бармаг Ьарамаглариндан доган ишара дилидир. Ьеч дема бела дejилм«ш. Лаллар да ез МИЛЛИ дилларинда да-нышырмыш. hap миллат оз алифбасында ]азыб, аз диь линда данышдыгы мими, лал-лвфъвн да 03 МИЛЛИ алифба-\nсы 88 МИЛЛИ ДИЛИ вармыш... Bv масвлалердвн данышан М. Ч0фepгyлRJe8 Ьаглы ола-par коопмжр кн. маЬкэма про-сесинд» пар мутахассис бутун лалларьш дилшш баша душ» бвслмаз. Бу, месаланин бир тарафп. Икиичи, маним диггатимн. чаюэн тарафи, лалларьш дил» олан Ьаракат ди-лнцд» да миллили]ин олмасы масаласидир. Экар, масалаи, <су» созуну рус лал б1ф иша-р» ила, aaa(^Jчaнлы лал вс» башга ишара нлэ билди-\nрИрС», бу, МИЛЛИ ПСЙХОЛОКИ-\n}адан калир. Виз иса узун иллар 03 МИЛЛИ психолоки|]а-мызы данмыш, неч»яечэ халг мичик фэргларла ejHH 4HHaJar мачалласина табе ол-мушуг. Ону душунмамишик ки, биоим 03 МИЛЛИ ахлаг нормаларымыз вар. Бу нор-малара кор» бир халгдакы 4HHaJar дикарицдэ 4HHaJar caJbLH^a да билар.\nЭсас MOBsyJa аид олмаса да JepH калмишкан бир <ми-сал чакмэм истаЛирам. Мил-лагг (вакилимиз Д)дын Мам-мэдов апрел aJbiHaa автомо-бил ¡газасына душду ва мин-ларла адамьш козу гаршы-сьщда дафн едилдн. Инаныр-мысьшыз ни. аиласи Ьала бу вахта гэдэр марЬумун олум кагызьшы ала бшшнр? Май бу нши апаран мустантигл» керушдум. Ó AejHp ки, мэр-Ьумуи аиласи ме^иди тибб експертизасындан кечйрма|)» 11чаза( вермэди^индан онун елумунун сабэби Ьаггында алимизда Ьугуги асас joxдyp. Буиа кора Ьеч кэс чэсарэт едиб олум кагызьшы вера билмаз. Демэк магбуатын ]азмасьша, |радио, тeлeвизиJa-ньш дефаларла демасинэ. минларла адамын гаршысын-да олунмасына 6axMaJa-раг, марЬумун Ьагигэтан ав-томобил газасьшдан влдyJyнy. тасдиг учун тибби. експертиг за лазыммыш.\nАхы Ьaiмыja ма'лумдур ки', алунун japbüiMacbi бизим ди-,шшиза, адат в» ан'аналэри-мизэ зиддир. Ьансы aaapôaj-чанлы атасыньш, аяасьшьш, ааладыньш, бир сазла jaxbm адамыньвд ме1идвдш japMara .разы олар? Май бу суалы мустштигэ вердим. О деди: «Сиз Ьаглысьшыз. Амма май гануиа TaóeJaM».\nЭввалда деди^имиз кими, китаб чохдан Jaзылмышдыp• Буна кора да jeHH чапьш-да мугэддимэдаки «üapiMja-ньш раЬбэр сэнадлари», «Сов.ИКП XIX Умулшгтифаг ,• коифрансьшьш- гарарлары», «Сосиалиэм ганукчулугу» 88 с. кими стереотип ифада-лар киггабдзи cилинмaлиljди.\nЭсар бир да она кора r«j-матлидир ки, миллатларара-сы мунаюибат;юрин куидэя-кунэ KecKHiiMaílWHj» Я0®рД« билмaлиJiик: дил форма де-j«u4, мазмундур. Дил халгьш ма'вэви дун1асы, милля ху-cycHjJOTHflHip. Буна кора до днл ajpылыгы — pyh, пси-xoaoKHja ва Ma'MSBHjjaT aj-рылыгыдьф.\nМ. Чафаргули1евин китабы биза Ьугуг саЬасдандэ аиа да-линин Ba4H6n»jH фонуаада оу бо]ук Ьагигатлэрдея соЬбэт ачыр.\nBexrajap ВАЬАВЗАДЭ.\nН. К»НЧв1И — ISO\nЕЛМИ КОНФРАНС\nАлмал адобмЛатында Ни-заош ]арадычаылька>шын1 из-дарц, ДУЗфк |Поез«|}а|сынын «орифе]я Франс» пЮргару-васлар(ыньга тадгигат.ларьш-да ва инкнлисдилли адёбн]-атда. Низами Канчавинин «Ле^и ва Ма«ш» noeiMa-. сы. Велемцр Хлебнимовун сМедлогя в» Леияи» поемам сы... 0¡anpja6púbiH 19-да М. Ф. Акундоо адьша АэарбаЛия 1едатожи Рус Дили ва Эда-ÔHjJaibi 'HHCfMwryiBfla а!чыл-мьва елми манфранеда мев-« эусуна «а маааогнува кора чох мараглы олан бу ва дикар тадгигатлар 'пэгдим еднл-мяшдир. Кош}фанс Aaapôaj-1чав халгынын даЬи оглунун 850 иллкЛина Ьэюр олун»-мушдур. Конфраисда роспуб-лимамызын алнмларн шю анашьь Мосмвадан, взбэ-кистандан, Курчустандаи ва ажанин башга рекиЬвларын-дан К8Л.МИШ гонаглар иш-тирак егшшплвр.\nКонфрансы кириш оазу Ш18 икопигутун pesoTopyi, профессор Ф. h. hycejHOBi ач-мвицдыр. Умурш ичласда «fpyciCKHiJ JaabiK» журшлы-нын баш редактору^ Pycnja TaôHjjjarp Е1лмларн1 Акаде(мя.-JaicbmibiH мухбир узву М. И.\nИсаОев, Курчусгаи техники Уииверситетинин кафедра м��дир». профессор Б. Л. Имнадзе, Эзбакишан Педаго-жи Харичи Диллэр Институ-туиун кафедра мудири, профессор С. h. Фajзyшлинa) чы-хыш етмишлэр.\nКонфрансын шин ики кун давам едачац, сонра гонаг-\nлар Низа1миншь «агэнима ке-дачеая. орада Кэнчанин али ва орта мэктэбларинин му-алшимлзри ила корушачзк-лар.\nАли мактгбин ел1ми иш узра проректору профессор Чйнкиз Бэдэяов Азэринфор-мур мухбири Н. Барски ила оэЬбэтинда алимларий Бакы-да мечирилак корушуну шарЬ едарэк демишдирг.\n— ©лмзяин керкэмли алим Е|Э .педатогларыны» Aaispòaj чан шгирина Ьаср олуимуш конфраисда иштиран ет-MjscH Шэрг noeaHjtacbi клв1сси-кинин japaдычылыpы ила рлигэдар мухталиф ре|кион-ларда апарылан тадгигатлвг-ры муасир елми KOHceiDc»Jia< лар ва HseiapniJJajiapna зан-KHHJiauiAHpiMaJo и.мкан верир Али в» орта мактвбларда 3«e6hJ jaT ва дил тэдрнси про-сесиндэ Низами ирсиндан хет-динч» даЬа кениш истифада олунур. Онун фалсефи ба-хышлары тзиюбэ иакчлзрин есредмк тарби^асшада даЬа феал шширак едир.\nЬазырда HaMHjjiaiwa кедэн демократиклзпдарма про-сеслври ила JaiHauibi дил ва адсбииатьш тадрисинда ху-суозн мнлли мекгебда ■год-рис саЬасилда муЬум, Ьатта ингилаби да]Я1Шшликлар баш верир. Бутун бунлар, шуб-Ьесиз, методнкада, тэ'лнм-тзрби]® просеоиняа чндди да1ришикликларэ сабзб ола-\n^ (Азаринформ).\nЬачыба\/ Султанов:\n\"БвХТ УЛДУЗУНУ 03YH ТАПМАЛЫСАН\"\nСайт мэЬаббатяя «в чвшбасн ввр. Пит-яетдарш. улдогаларын чаанбмщдар тяг* Квркандя ветровой аяш Ьачыбв| Султанов иса Ьвр вкясшпш чвввбвсавв ду-шуб. Aejiip «телескопуя к»зчу]ущд«в вашм-та бнрчв двфв вахдыямы, оиур oojy чавв-басяядэн чыха бвлмвэсая».\n70 нл буядан аввал, 1921-чя ял сов-т1абрыв 20-да Баяыявш Шагая яащдяяда аяадая олуб. Орта иактабя Шувалвяда бн-\nБелача 1948—1951-чи «л-ларда Москва Университетиг Ш1Н аспираятурасында оху-]уб. Намизадлик диссергаси-jacMHH тaмaмлaJыб. вмрунун он илкни Азарба]чан Блмлар ÀKaAeMHjacbmbra Фязика-Р»-JaaHjJaT Инстигутуна сарф ' едиб. Астрофизика болмас»-ции раЬбари олуб.\nАзарбаЗчаны дyяJaдa таиы-дан об|ектлардан бнри — Шамахы Астрофизика Расад-ханасы онун ковлвр» гаршы-сында учалыб. Jox, о, сада-чэ мушаЬядач» oлмaJыб. Расздхаяаяын jeoHHHH сечил-масиндаи, лaJиЪвлaшд^фил-мэсинэ, телескопун гураш-дырылмасынадак бутун иш-\nлард» ама^я олуб. 19в0-.чы иддвн 1981-чи илодак рэсад-xaiiaja роЬбарлик едиб. ha-зырда рэсадхаианьш фохри д|фекто1^дур. Адатан, ^р-В1ал характер дашы]ан фах-\nРн директорлардаи де)ил. асадхана ила нафас алыр, буранын raJrbLnapu онун raj-гыларыдыр.\n— Маии расадхаиаяын бу куну чох нараЬат едир. Ка-нардан Ьэр шeJ га]дасында корунур. Баша душа билм»-рам кн. елм1ш бу ме'табар саг Ьасшна га1ры, мараг ни^а бела аэалыб? Тасаввур ^ един ки, сон он ил ароиида 50-дак мутахассис-астроном расая-ханаиы тэрк едиб. БeJнэл-\nКеркэмли астровом h. Султанов.\n^ Дув1анын ая 6aJyB телесвошмрыядан бвря Ша-иахы Аспюфнзняа Расадхаяасывдадмр-_\nФото ч. Ибадояуядур.\nпюиб. Аэарба1чан Довлат Уннверситетншш фмвявв-рШааяЛат фшултасняа дахяд олуб. Йвнявта о вахтлардан ��ургуимуш. Дн kw вв, арауеу вла яанлунуя вр*®*™\" мупа-ряба ввсяб. 21 Jaiium Ьачыов| Гвфгаздан Всряяявдвв чабЬа Joллapы ила дерд ил пи-\n1ада аддыила1ыб... .\n«д»1ушда смрави асяар олмаг да шэраф-лавин елмда сыравн\nолнага HXTHjapira 1охдур...»\nхалг Астрономлар Иттифагы-яын 10 узвундаи бурада галан так мэнам. На етмэк олар? А1рыла билмирам^.\n&р ш1ыш: Ьачыба^ Султанов 1972-чн нлдэн Елмлэр Aяaдeияjacьшьш бшбаша Ьэ-гнгн узвудур. 197в-чы илдэ ВА-нын внтсе-презндентн се-чнлиншдир. ССРИ Астроио-MHja-Кеофизика HaMHjJaTH-вин, Ве1налхалг Астрономлар Иттифагьгаын узвудур.\n—- ЕЛ.МИН взтани joxAyp,— flejHp, — амма алимин вата-ни олмалыдыр.\nihaчыбaj муэллим ватгни-нин садачэ вэтэндашы jox, вэтанпарваридир.\n«A3ap6aj4aH Республикасы азу мустзЗгнл о-лараг Бejнзл-халг Астрономлар Иттифагы-на уэв габул едилаби-парми?* суалына <Х1И эсрдзн бу ja-на 03 acTpoHOMHja ан'эналэр» олан, кучлу елми потенсиала .малик республика буна ела куну бу кун Ьазырдыр». — чавабыны верир.\n«Ь. Султанов иззари аст-poнoмиJaнын ва фаза чисим-лари механикасьшын коркэм-ли нума]8идэсидир. Онун елми асарлари, асасэн, астероид даирасинин гурулушуна. такамулуна, .маншэ]ина. Ьаср олунуб...\nh. Султанов Олберсин ас-тероидларии мэшиэ^ииин бир планетдэи парча.ланма фер-3HjJac»HH тангиди сурзтда тэЬ.лил етмиш ва бу фэpзиj-jaHKH асассыз олдугуну кес-\nтэрмишдир»\nБу сезлари онун Ьаггьшда ССРИ ЕА Умумиттифаг Аст-рономи]а-Кеодезн]а Чами]]а-ти президентииин муавини академик В. Федынски де-]иб.\nh. Султановун JYзлгpчэ елми эсаринин адыны чаксак. бу, acтpoнoмиjaдaн узаг оху-4yja чэтин ки, нэса версии.\nТэкчэ ону демэк кифа]этдир кн. Ьачыбэ] Султановун аст-poнoмиJaдa аз фэpзиjJacи вар. Онун фзpзиjjзcинa асасан «Дупитер ила Марс арасьш-да Ьансы космик фэлакэт на-Т1ЕЧЭСИИД0СЭ пapтлajaн тэкчэ Фастон Jox, онларча бела планет олуб». Алимин фэр-зиJjэcини Штерне, Рабе, Код-зан. Не]пер. Браунер кими керкэмли алимлэр дэ муда-фиа едирлар. ^ \"\nШа.махы Астрофизика Ра-сэдханасынын japaдылмacы она тапшырыланда вахтьшын, имканынын олмадыгьшы ба-Ьана едиб Захасыны канара чэкмз]и6. емрунун сарасэр 21 илиии бу расадханаЗа сэрф едиб. Лакин назари аст-роиомиЗаны мушаЬида аст-рономиЗасыидан Ьа.мишэ ус-тун тутуб. ДеЗ»р ки, «каина-ты фэтЬ едан на сун'и пе}к-лардир. на да кос.мик кзсли-лэр. Буна гадир олан тэкчэ инсаи закасыдыр».\n— Мараглыдыр, бир аст-роно.м кнми астралокиЗаЗа — улдуз фалына инзнырсыныз-мы? — деЗэ сорушурам.\n— Балка бу суала Ьеч чаваб вер.маЗим? Горхурам чо-хунун инамыны гырам. Ахы талеЗи эввзлчадэи муаЗЗая-лашдира билмазсэн. Каина-тыпса 03 дэЗишмаз ганунла-ры вар. У-1Дузларын, планет-лар^ш Ьсрэкэтн анбаан дэгиг «hecaблai^ьф».\n— Вас Ьзрзиии 03 «бэхт у.1дузу» неча олсуи?\n— Мен бу ифадэни Ьэр-фн л1э'нада баша душу рам. Мэсэлэн, ЬаЗатдан еркэн кет-миш мэрЬу.м астроному муз Надир ИбраЬимовун ез ул-дузу вар. О, Туси ила бара* бар адьшы. демэли Вэтэни-мнзнн адыны каината Ьэ«к едзилэрдгадир.\nКарак бэ.хт улдузуну озун тапасан...\n3 руФ'ЭТОГЛУ, «ХГ»-нин мухбири.\nБАКЫ АЛИМЛеРИ ОДЕССАДА\nИттифаг Елмлэр АкадвмиЗасьшын беЗиалхалг муна-сибэтлар тарихини аЗранэн елми шурасы Одесса Ушшер-сигет» ила бирка беЗиалхалг мунасибатлар ■ге.рихииа Ьэор едилмиш Умумиттифаг елми конфранс «ечирмшоднр. М. Э. Рэсулзада адьша Бакы Давлат Универоитетниин ики эмакдашы да ма'рузэларла чыхыш елмлаРи яамизади Гасымовун марузася АзарбаЗчан Республикасьшын харичи сиЗасэт тарихшуяаслыгда акс олунмасына, А. МусаЗешш заси иса 70-чи илларда бе>]налхалг каркянл131да заифла-масн АБШ тарихчилари тарофиндая гнЗмаглаВДфИлмася проблемина Ьаср олунмушдур.\nзЕлтсин «БИР гвдер хествдиРв\nРСФСР Али Советяяин сессиЗа®\" Ьеч да планлаш-дырылдыгы ними Борис аелпрсинян чыхышы ила баш-ланмамьпцдыр. Парламентин садри вазяфесянин ичречы-сы Руслан Хасбулатов сеосиЗаны ачаркая бнлдач»вШ1ДИР ки, РусиЗа президенти «бир гадэр хэстадир».\nЛакин о депутатлары архаЗын етмишдир: президен-тки сэЬЬэти ила алагадар горхулу бир шеЗ 3<«ДУ1>-\nДаими KOMHCCHjanapfía\nТОРПАГ МЭЧЭЛЛЭСИНИН ЛАЛИЬЭСИ МУЗАКИРЭ ОЛУНУР\nЬугуг мввзусумда\n8М8К ГАНУНВЕРИЧНШИ: Н8 ОЕНИЛИК ВАР?\nАЗдРБ\/иЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ И8ЬК8М8СИНИН С8ДРИ hYCEJH ТАЛЫБОВ ИУХБИРИМИЗИН СУАЛЛАРЫНА ЧАВАБ ВЕРИР\nАзарбаЗчан Республикасы торпаг мачалласкнин лаЗи-Ьаси Зерли Советларин депу-татларьгаын в» мутахассисла-р»н иштиракы ила Зерларда атрафлы музакира олундуг-дан сонра Али Советин канд тасарруфаты даим» комис-! счЗасьшьш ичласьгнда Зенидан музакира едилмишдир. Ичласы комиссиЗаиын сэдри А. Г. РаЬимзада апармышдыр.\nИчласын иштиракчылары торпаг мачэлласинин умуми принсиллари ила — торпаг саЬибларинин ва торпагдан истифада едэ-нларян Ьугуг в» кларин». ватандашла-рьш торпага саЬьб олмасы ва оидан истифада етмэои, торпагларьш горунмасы ва\nтифада олуимаЗан вэ самэра-сиз истифада олуиан торпаг-лар илк новбада мулкиЗЗзтэ верилмалидир. Лакин бу пал-да да торпаг лары н мулкяЗЗа-та вери'лмзс« мэсэлаларини Ьэлл едэ'ркан бутуи амиллэ-ри — игтисади. чоррафи, еколожи, сосиал амиллэри нзлзра алмаг лазымдыр.\nKoMHccHja торпаг мачалла-сннин такмиллэшдирилмиш лаЗиЬзсини бир сыра дуза-.iFKunap етдикдан сонра тзс-диг етмншдир. ЛаЗяЬани республика Али Совети невба-ти сессиЗасыныи м^'закирзси-на вермак барэда гарар габул олунмушдур.\n— hycejH муалдим, ма'лум олдугу янмн, ССРИ Али Со-ветя оу ялин мертында «Фар-дя амак мубаЬясаларянин Ьалл еднлмаси гаЗдесы har-гында», MaJ а|ыида нса «Эмак гаяуивернчнлиЗи аят-ларында даЗишнкликлар ва алавалар еднлмаси Ьапъш-да» ганунлар габул етмшп-днр. ИЗулун 1-дан гуввада олан бу гануяларла мевчуд амок гаяунверячилиЗнна на кимн прннснпнал алавалар ва даЗишнкликлар едялмишднр?\n— Лени ганунлар взтан-дашларын амэк Ьугуглары-нын маЬкама раЗдасьшда му-дафиэсиад кенишлэадирир вэ амак мубаЬиоалари табечилик гаЗдасында ЗУ^^Ры органлар тарэфиндан Ьалл едилэя яш-чилар категориЗасыньш зв-вэллар мевчуд олан сиЗаЬы-сы��ы лага едир.\nБу ганунлар амак мугави-лэои. контракт саэиш узра ишлэЗэн шахслэрла муаосиса (тэшкилат, идара) арасында амак гануиверичилиЗи ва ДИ-кар нормати® актларын тзт-биги. ко-тлектив мугавилалар ва дикар амак сазишлар», Ьа-белэ ишчиЗа Зени амак шзра-ити муаЗЗан едилмэси, Захуд мевчуд Э.МЭК шарантинин да-Зишдирилмаси мими масала-лардэ баш веран фарди ©.мак мубаЬисэлариннн Ьэлли гаЗда-сыны низама салыр.\n— Эмак мубввисадарянн Ьаясы оргаядвр Ьалл сднр?\n— Эвваллэр олдугу кими, амэк мубаЬисэлари комисси-Засы, Ьамкар.лар иггтнфагы ко-митаси ва ]жЗон (шеЬар) халг маЬкамалари. Лакин гаиуиун 2 чи маддзсиидэ деЗилир ки, ишчтшн мевчуд амэк шед;)а-итини даЗншдирмак ва За\nонун учун Зеяи амак шэра-итн муаЗЗан етмакл» алагадар ¡Зара>наи мубаЬисалар му-ассиса, «дар» ва ташкилатьш (белманин) мудириЗЗэти ва мувафиг ламхарлар иттнфа-гы комиталар® тарэфиндан онлара верилмиш Ьугуглар даирэсинда Ьалл олунур. Му-эссис», ядара ва ташкялатла;^ да Заранан амэк мубаЬяоэла-рина бахан ялкин орган амэк мубаЬисалэри) комисоиЗасы-дыр.\n— Эмак мубаЬнсаларн яо-мнссиЗасыяьш ташяялннда яеча, даЗяшнялнялар едялиб-мн7\n— Ба'зи Зониликлар вар. Лени гануиа кора, ишчилэрян саЗы 15 иафардан аз олмаЗан эмак коллектяви езунун умуми Зыгынчагьшда (коифраи-сында) амак мубаЬисалэри комиссиЗасы ташкял едир. Эввалки гануяверичиликдан фаргли олараг комиссцЗа-нын ташкили гаЗдасыны. тар-кибини, с»лаЬя.ЗЗат муддати-ни 0МЭК коллектившшн умуми Зыгьшчагы (конфраисы) MyaJ3a«aamflHpHp.\nЭмак мубаЬисалари комиссиЗасы мубаЬнсаларэ 10 кун арзинда (аввэлки ганунвер«-чшшкда 5 кун вахт верил-мишди) ишчишш ва муди-риЗЗатин иштиракы ил» бах-мальвдыр. Экар ишчи онун иишфакы олмадан мубаЬис»-За бахылмасы Страда эриза верарса, мэсэла бу Золла Ьалл едила билар. Ишчи комисси-Заиын ичласына калмирса, ичлас то'хира салыньф, бу Ьаракат узурсуз сабабден тэк-рар олунарса, комиссяЗа ма-салэш! бахышдан чыхара бя-лар. Лакин бу, ишчяни так-рар а|жз8 вермак Ьугугундан\nмаЬрум етмир.\nКомиссиЗа ичласьшьш га-рары о вахт Ьугуги саЗьилыр ки, орада комиссиЗа узвлзри-нин учда нкн Ьякжаси! ишти-рак етсин вэ онларьш акса-риЗЗати -СЭС версии, hap ики т»^ амак мубаЬисэлс^ ко-мисс^асьшын гарары барада 10 куя арзинда Яамкарлар итти1(^гы комиггасина, Захуд халг маЬкамасина шикаЗат вера билар.\n— Ола бялар ян, тарафлар-дая бнря амэя мубаЬясвлври комнссяЗасына, дикаря Ьаи-карлар яттнфагы комятаснна мурачиат етсян. Бас онда?..\n— О вахт мубаЬиса маЬкама тарзфиндэн Ьолл едилир. Экар идара, муассиса ва таш-килатда бир неч» Ьамкарлар итгифагы комитаси фаашЗЗат костерирс», Зен» мубаЬисанян Ьалли ила мэЬкама оргаила-ры машгул олур.\nОну да геЗд едим ки, амак мубвЬисаяар» комиссиЗасы оечилмаЗан Зерларда бу га-билдан олан яхтилафлары ишчиларин эризасяяа асасан билавасита халг маЬкамалари Золуна гоЗзф. МудиряЗЗат да муассиса, идара во ташкилат-лара вурулмуш мадд» зИ|За-ньга фаЬла ва гуллугчулар та-рофиндэн едаиилмаси Ьаг-гында иддиа ила маЬкамаЗа мурачиат еда билар.\nБутун бунлардан элава, башга муассиса, идара ва тзпжилатдан кочурма 3°лу ила иша да'ват едилмиш шахсларин, али, орта ихзд-свс ва техники пешэ мактао-ларини бипфиб Ьамян муас-сисаЗа, ядараЗа ва ташкилата мувафиг га-Здада иша кенда-рилмяш канч мутахассисла-рнн, |кабела мудириЗЗатян га-\nнукверичилиЗа мувафиг. су-ратда амак мутавяласи баг-ламалы олдугу динар шахс-лз|рин иша гэбулдан имтина едилмасй барада мубаЬисала-сина билавасита раЗон (ша-пар) халг маЬкэмаларинда бахылыр.\n— Ганунвернчялякда даЬа Ьаясы Зеянднклар вар?\n— Эввалл^ ишдэн ганун-суз чыхарылмьнп, Захуд башга иша хечнрилмяш кшчя ав-валки в0оак|)9с»на бзрпа едил-дикда онун 1алныз 3 аЗадак орта амак Ьаггы еданилир-дв. Инд» бу муддэт бир ила-дак узадылмышдыр. Лени га-нунверичилякда ишдан чы-харманьш дузкун эсасланды-рылмамасы »ла алагадар му-\/ЗаЬисаларин Ьалли да назар-да тутулур. Экар ишдаичы-харма оэбабинин формулу гануна уЗгун калмирса ва бу, шахсин башга иша хечмасина манечилик торедирса, муба-ЬисаЗа бахая орган бир ила-дак муддата мачбури прогула кора орта амак Ьаггы ода-килмеси барада гарар чыха-\n*^**?анунун Зени редакснЗасы-на кора, мудириЗЗвт а»^ му-гавилаоинн позарса, падвкар-лар «ттифагы комитэсяяш разыльньшы, Захуд онун ра'-Тини «азере алмалыдй>.\n— Бурада нстнсна Ьалла-\nВа^\"мувафиг Ьаш«ф-лар юттифагы комитасишш разылыгы олмадая ва За ра'-1и навара алынмадан муасои-са, идара, тешкилат муднри.3-Затянин ташэббусу ила амак мугавилаоинин позулмасьша ашагыдакы Ьалларда 3^ рил1ф:\nМуассиса, идара, ташкилат\nлэгв едилдикда; иша габул 3(аманы та'Зин едилмиш сына-гьш «этичэся разы салмадыг-да; ЗВ08ЧИ олмаЗан башга иш-чийия иша габул едилмэси ила алагэдар, Ьабела авззчи-лнк узра лш учун гаяунве-рнчиликда назардэ тутулмуш маЬдудиЗЗатларла алагадар »взвчиликла ишдан чыхарыл-дыгда; аввэллар Ьэмия мни Зерянэ Зетирмяш олан фаЬла ва Зв гуллугчу иша бзрпа едилдикда; муассисадэ, ида-рэда, тзшкилатда фаадаЗ^да кастарзн Ьамкарлар иттифа-гы комитасинин узву олмаЗан ишчи ишдан чыхарылдыг-да; Ьамкарлар «ттифагы комитаси олмаЗан муассиса, идара (ва тэшкилатдая ишдан чыхарылдыгда; девлат Ьакя-миЗЗатя ва идараетма оргая-лары, Ьабела ичпшаи ташки-латлар вэ вэтандашларын дикар бирликлари тарафиндзя вазифаЗа сечилан, тасдиг ва За та'Зин едилан муассиса, идара, тэшкялат (филиал, нумаЗендалик. шв'ба ва б^* га алаЬяддэ болма) раЬбари^ ояуя муавииларя, раЬбар мп-чилар ишдаи чыхарылдыгда.\n— Ьаясы вавяшалн шахе-Ларин амая ■ПГбвЬисмарнна Зухары оргаялар тарафяндая бахылыр?\n— ССР Итжфагынын, мут-тафиг ва мухтар мпубляка-ларын али довлат ЬакимиЗЗа* ти ва идараетма органлары тарэфиндан ваоифаЗа сечилаи.\nЗа та^Зня едилан рэЬбар ишчиларин, ЬакАШла-рин, прокурорларын, онларын муавинларияин вэ комакчила-ривин, габела прокурорл^ м��сгэнтигларииин амак муба-Ьисаларина ЗУ**РЬ* органлар бахыр.\n— Гануявсричялнядакя да-Зншхклвклар аная яятязамы-пш наЬкомлаядярялмасяна камм! сдачаямя?\n— Эслицда магсад да будур. Ганунда истеЬсалат ва амак интиэамьшын меЬасам-ландирилмасина Зоналдилмиш Зени маддалар вар. Инди ал-канин, елача да республика-мызын агыр ипясади беь-ран кечирдиЗи бир вахтда ин-тизамы мепкэмлатмш<, та-шаббускарлыгы ва муташэк-килл»]и Зуксалтмак. истеЬса* латда гаЗда Заратмаг умда ва-зифалардпр.\nАзарбаЗчан Республикасы Маркази Статистка Идара-сншш ма'луматына кора. 1990-чы илда такча санаЗ®. тжшяти ва иаглиЗЗатда б^-даЗаима. прогул. мудкриЗЗа-тин »газэси ила ва кутлави с^ротда ипю чыхмамаг «ати-ч19оннда 5 милЗ<И1 адам-кун иш вахты итирилмишдар. 1990-чы ИЛИИ Занвар—фев-рад аЗларьшда кутлави сурат-д» иша чыхмамаг нотнчасин-да игтнсадиЗЗата вуиглмуш зарардан республика Ьала да азуна каямамищдир. Бу кун, суверенлик газаидыгьшыз бир вахтда бела янтизамсю-лыгыя бутун агры-ачысы Ьеч кима ¡ох, 03 халгьмыэа да* 3«р. Буна кора да интизамы мепкамлатмак масалэсииа шу-урлу ЗанашмалыЗыг. Эмак то истеЬсалат интязамыны *мЬ-камлагмак иггисадиЗЗвты ЗУ«-салтмазин ела бир реал май-баЗндар ки. алава весаят, материал то амак серф етма-ддн тез то саибаллы овмарэ\n******** СаЬбатя Заады: Гудрат ПИРИУВВ.\nонлардан са^рапи истфадэ едилмасияа назарэт гаЗдасыны, девлат торпаг кадастры\nто Зер гурулушу яшларияин - мзсзлалари узра идара едилмасииин, торпаг ко.мпссиЗасынын мубаЬисаларинин Ьэлл олун-масыньш умумя гаЗдалары-ны, республякада торпаг га-нунверичилиЗкнин позул.ма-сы учун мэс'улиЗЗэти вэ башга маоалалари иМуэЗЗ^н едэн бу прянсипларлэ разылаш-мышлар.\nТорпага омурлук саЬиб-лик, торпаг саЬмз'риндан Ьамишалик ва ja муваггати истифада, торпагын ичараЗа котурулмаси мэсалалзрянэ ацд маддалар узрэ дискусси-ja олмушдур. Депутатларьш аксариЗЗати бу фикирда олдугуну билдир.мишдир ки, торпаг мумкун гадар тез асл саЬнбларина малик олмалы-,дьф. Лакин торпаг саЬэларя-•ни ташкилатларьш вэ ja вэ-тзидашларьш мулкиЗЗатинэ вермаздан аввал роспублика-да торпаглар инвентарлаш-дырылмалыдыр. Бу иш баш-ланмышдыр. Бутун торпаг-ларын кеЗфиЗЗат вэ камиЗЗст-чэ таркиби муаЗЗан едилдик-дан сонра кадастр гиЗмзти верилачак. нэтичэда бу ва ja дикар торпаг саЬасинин дэЗа-рини дагяглашдирмак мум-куи ола'югдыр. Чьиыш едзя-лар демншлар ки, торпага саЬиблик масэлэсинда дат ра-Зонларынын сакинларина ус-тунлук верилмалидир. Орада торпаглары машьшла бе-чармак то канд тасарруфаты-ны кекиш кшгЗасда иятенсив-лашдирмак мумкун деЗилднр.\nБуядан башга, Ьазырда яс-\nАлн Советин ганунве-ричилик. гаиунчулуг ва вгтглдашларьш пугуглары\nдаими нввбэти\nичласы нда «Инзибати Ьугуг позунтулары Ьаггьшда АззрбаЗчан Республи-казынын Мачзллзсииа дэЗи*-шккликлэр едилмэси бара-оинда». «АзарбаЗчан Республика сын1ьш Ковституси-|.а MohKBLVjSCHi Ьаггьшда» вэ «Арбитраж МаЬкэмзси вэ тзсзрруфат мубаЬиса ларяиэ бахылмасы гаЗдасьг hajTibiH^* да» гаиуя лаЗиНалэри муза-кирз едил.ми.щдир.\nБиринчи ганун лаЗяЬзся»-нин .иузаки,раси чох сакнт кечсэ дэ. галан ики лаЗяЬа узрэ комиюсиЗаяъьн узвлзри арагоыкда чаюы дис1кусс»1а олмушдур. Вунун ceÇsvH аЗдьшдыр: коЕфгитусиЗа то арбитраж маЬкзмалэри та'-сисатлары республикамыз-да илк дзфэдир Зарадыльф Музакирзларин кедиши'ндэ КонститусиЗа' МаЬкэмасинин — суверен АзарбаЗчанда конститусиЗанын алилиЗини та'мкн ет.мали олан бу opra ньт келэчзк фэалиЗЗзти ил® алагадар мэсалалэрэ хусуси двгтзт Зетдрилмишдир. Ганун .таЗиЬзлэри узаринда иш да-вам етдирилзчзкдир. КомнссиЗавы» узвлари! рес\nпубликанын змэк гануввари-чилиЗ-ивин бир сыра муддеак ларьгвы да музакира етмиш-лзр. Ичласыв бэ'зи! иштирак чылары таклиф етмишлар ки. эмак ганунверичилизяна в^-эядашларын амак Ьугуг ларына даЬа чох та'мАгнат Зарадан даЗишиклик,тар едвл-сим. (Азэ:ринформ).\n\/\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-20-1991-p-2\/","date":"2017-03-24T00:06:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218187227.84\/warc\/CC-MAIN-20170322212947-00558-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3728069067,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3728069067001343, \"tuk_Cyrl_score\": 0.1097569465637207, \"kum_Cyrl_score\": 0.0689968690276146, \"tat_Cyrl_score\": 0.04480400308966637, \"uzn_Cyrl_score\": 0.029852425679564476, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02798427641391754, \"lez_Cyrl_score\": 0.024892471730709076, \"sah_Cyrl_score\": 0.02258116938173771, \"kir_Cyrl_score\": 0.019496198743581772, \"crh_Cyrl_score\": 0.01648375205695629, \"tgk_Cyrl_score\": 0.015289248898625374, \"udm_Cyrl_score\": 0.011971874162554741, \"xal_Cyrl_score\": 0.011543318629264832, \"eve_Cyrl_score\": 0.010867336764931679}","num_words":15076,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.021,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.378,"perplexity_score":64474.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 29, 1992, Baku, Azerbaijan\nНШЪлШЛ ütírtAKf, ÍMHtoV. 27N0V1992\n8смы-1Г99-«у м и го(упмушяур.\nКУНД9ЛИК ИЧТИМАИ-СЖАСИ Г93ЕТ\nгижети г рубл.\nhap вахтыныз\nxajnp!\nБу cahap хе]ир-дуасы ha-мы учун де)ил. Дунэн дэ, ела бу сэЬэрдэн дэ. caoah\nVTJ- »v-wjTn—- —\nда Вэтэии тала]ан, халгын зиллэтлэ apcaja кэтирдик-лэрини дагыдан, мисгал-мис-тал ¡ыгыланы машын-машын, вагон-вагон дашы)ыб )адла ры пуллу едэнлэр Ьеч бир xejup тапмазлар. Бу, саат-басаат, дэгигэбэдэгигэ joxa-лан. гашына-гашына ,суау-лэн. ввлады нанкор чыхан бир Вэтэнин гаргышыдыр.\n! Ишыг мэфтиллэрини, ди-~эримизи,# мисмарымызы,\nдэМиримизн, кемурумуау апа рырлар, динмирик. Евимизин хал чапал азьшы, нэнэмизин\nгулпу сьшыг самоварыны гашыгымызы, стэкан-нэлбэ кимизи Ьоррача rojypaap ис Teh залы кулушдэ кифа)эт лэнирик. Мал-гарамызы саг гыза дэ]иширлэр, бал апа рыб до!Йаб кэтирирлэр, jena сусуруг. Сусуруг вэ эн jax-шы Лалда полисин, кемрук ишчилэринин гарасына се]лэ-нирик.\nИнди дэ памбыЛшыза, тахылымыза дарашыблар. Jox, даЬа челдэ памбыг го-]ан ¿охдур, чуваллар, харал-лар евлэрэ, знрзэмилэрэ да-шыныр, та]аларда кизлэди-лир. Ьэлэлик евлэрэ, зирзэ-милэрэ дашыныр вэ кизлэди-лир...\n.Гыртычылар демократка танымыр. Jыpтычылap учун Вэтэн 1охдур. Лыртычылар ]аман чохалыб. Тэк полис вэ ��емрукхана учун чэтин ола-чаг...\nПАЛЙЗ. «\nI\nВ. М. МЭММаДвЛШЕВв «АЗвРВАтН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ЭМвКДАР ЕЛМ ХАДИМИ» ФвХРИ АДЫ ВЕРИЛМвСИ НАГГЫНДА\nA39P6AJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФЭРМАНЫ\nРеспублкквде елмин инкишвфындв хидматларина аа се-морали падагожи феалидетине кара профессор Васмф Мам-мадали агяу МаммадалиЦва «А*арба|чан Распубликасынын амакдар алм ходим*» фахри оды варилсин.\nАзарба)чан Распубликасынын президента\nЭбулфаа ЕЛЧИБ91.\nБакы шеЬери, 28 окт|«бр 1992-ии ил.\nФотоатуд Ч. Ибадовуидур.\nемэкдАШЛЫг\nкЕнишленечэк\nА*арба)чаи Респубямквсы-ныи президента Алмани)адаи мелмнш Накимлари — ДуС' салдорфдакы (Шимали Ре)н-Васгфели}« оплати) Алмаии-je — Ааарбфаи чемиЙетиним раЬбарлари профассор Ь»Р май Вам Лассан* аа Araéej Азарба^иснмни габул атмиш*\nдир.\nГв|Д олунмушдур ки, инди емекдашлыгы даЬа ¡учсак се-BHHaja галдырмаг мумкум-дур. Аэарба)иаиын Cahnjja HatMpflHjK АФР СеЬийе Нв-амрли)инин реЬберли)и уиуи истар алм, истарса# да практики тибб саЬасинда таклиф-пар пакати Ьвзырявмышдыр. Масалаи, Азербв^чвмын дард балкасиида бирка ачзачылыг фабриклсри ачмаг планлаш дырылыр. Бундаи алааа, ая-ман мутахассисларииин Ба-иыда АФР-ии ихтисаслашды-рылмыш тибб маркааимм та-киб там Ьаэыр вази^атда ис-тифада|а аармалари иааарда тутулур. Алмаин|ада иса Аэер-ба)чан тибб маркааи ¡ервтмвг ллаилашдырылыр.\nАзаримформ.\nA38PBAJ4AH ПРЕЗИДЕНТ!! 9БУЯФ93 ЕПЧИШНИ\nTVPKNJ9J9 С9Ф9РИ\nОкт)абрын 28-да Азерба*-1ви Распубликасынын прези-даити вбулфаз Елчибе* Тур-cHja Республикесынв расми :афара joла душмушдур. Се-рерде ону муше^ивт ада к ну-ла|анда Ьв|'етмник таркибина »еспубликамын баш нозири >еЬим hycajHoa, дазлат муша-1Ирлври, празидантин муша-1ирлари, назирлар, кутлави имрормасий ааситаларииии |ума)оидалари аа башгалары дахилдирлар. Азарба|иаи ал-млери Турюде Республика* :ы |арадылмасыныи 69-иу ил-даиумуиа Ьаср олуимуш 6aj->ам шаили|инда иштирак ада-аклар.\nСафар заманы Турина ила AaapéajaaH арасында чохиа-Натли алагаларии иикишафы-на хидмвт адаи быр сыра му-Нум саиадлар имзаланачаг-дыр. Буиларыи арасында са-Maja, тичарат, теЬсил, малина, нагли^ат, cahnjja, рабита аа дикар саЬаларда мки алка-иии амакдашлыгына дайр св-надлар аардыр. Республика-мызын празмданти туркдил-ли давлатларми раЬбарларинии мушавираснида иштирак ада-чакдир. Бундаи баидга Эбул-фаз Елчиба] Азарба^чан Рас-лубликасыныи Анкарадакы са-фирл*)имин ачылышында ола-\nчаг аа Турков али мактаб-лариида таЬсил алаи талаба-ларимизла карушачакдир.\nСафар замены амакдашлыг ■а маслаЬатлвшмалар Наггыи-да сазиш имзаламачаты, бирка ба|аннама габул вдилача-)и казланилир.\nТвиарв ма]данында Азар-ба|чан лразидантини аа ону муша)иат адаи швхслерм республика Али Советники садри Иса Гамбаров, даалат катиби ПанаЬ Нуса)ноа, баш иазирии биринчи муааиии ВаЬид 9Кма-дов аа бешг« расми шахслар |ола салмышлар.\nАзаримформ.\nкеьнэ БЭЛАНЫН JEHH T93AhYPY:\nКАДР ИСРАФЧЫЛЫРЫ\nАдамларын ahBan-pyhHjja-ей jaMaH гарышыб. Давра-ныш-д��нышыгларында бяр сустлук, чашгынлыг, кезлэ-риндэ интизар, никаранчылыг сезнлнр. Киминлэ сеЬбэт едиб кефини, иш-кучуну со-рушурдумса. 11эвэссиз бир суал ешидирдим:\n— Вал л ah. нэ flejHM?! Кв-рэк нэ олур?\nБела rejpH-MyajjaH чаваб-лары лагеЗдлкклэ, кимдэнсэ еЬти]атланыб ачыг фикир се^эмакдэн чэкинмэклэ дэ изаЬ етмэк олар, доланачаг-кузаран сыхынтылары илэ дэ. Умуми pyh дYшкYHЛYjY-нун сэбэблэри тэкчэ дедик-лэрнмиздирми? Элбэттэ, jox. Зэннимчэ, умнд, инам гыры-лыб. Инсанын Ьэ]атында ол-дугу ними, елкэнин, халгын hajarbiHAa да угурсуз дввр-лэр ола билэр. Хусусэн му-Ьарибэ кедэн бир дн]арда. Лакин дурумун fl9jHni94ajH-нэ, вэзиЛэтин ]ахшылашача-гына инам ¿арадан зламэт-лэр олмалыдыр. Тээссуф ки. ишлэрнмнзин кедиши тэш-виш догурур.\nАгдащда кердуклэрими-\nШлк тээссураты белэдир. да тэсэрруфатын ела ahacH ]охдур ки, орада лиш нэзэрэ чарпсын. ica ]ени ичра haraiMHj-J9TH башчылары, бир raj да ола par, фэалнЛэтэ кадрлары кутлави сурэтдэ дэЗишмэк-дэн башла.)ыблар. О чумлэ-дэн Агдашда. Тэлэм-тэлэсик кадр дэ]ншмэлэрн кэнддэ иш-лэрин гызгын чагына. та-хыл, JeM топланышы, памбы-гын бечэрилмэси деврунэ тэ-садуф едиб. Нечэ де\/эрлэр.\nара гарышыб. мэзЬэб итиб. Ьамы билир ки, памбыг шЫл-таг биткидир. Агротехники муддэтлэри кезлэнилмэмэси,\nбечэрмэ, хэстэликлэрэ вэ совка ja гаршы мубарнзэ тэд-бирлэриннн вахтында апа-\nрылмамасы ачы бэпрэсини\nтеэликлэ кестэрир. Тэлэб-карлыгын зэифли]и, нэзарэ-тин ол!цмасы нэтичэсиндэ pajosAa хе]ди МэЬсул иткисн-яэ )ол верилмишдир. Бир-икн мисал «Гызыл эсаор»\nколхозу кда М. Казымовун\nвэ Ф. 4d6pajbui0ByH бригада-\nлары бостана ме]л салыб, памбыгы бечэрмэ1и <унуУ-муш», хе]ли мэЬсул иткиси-нэ Jofl вермишлэр. ' С. Аб-дулла)ев адына колхозда бригадир Э. Ьида]этов 40 Нектар памбыгьш бечэрилмэси--ни jajuaH чыхарыб. Уму ми J-]этлэ, тэсэрруфатда мэЬсул батырылыб. Бела мисаллар чохдур. Дуздур, сонрадан бэ'зи сэЬлэнкарлары чэза-ландырмышлар. Ла'кин дал-дан атылан даш топуга дэ-•jap.\nМэЪсул jыFЫмы лазыми caBHjjaAa тэшкил oлyкмajыб.\nЖурналистин душунчэлари\nБу jaHAaH па)ызлыг экин гуртармалыдыр. Ье]вандар-ларын гыш га]гылары гапы-ны harAajbi6. PajoHyH эксэр эЬалисинин кузэраны пам-быга, Ъе]вандарлыг мэЬсул-ларына баглыдыр. Ьэлэ ону демирик ки. памбыг дар ajarla республиканы хилас едир.\nНегсанлар диггэтдэн JajUH-Maju6. Иш пис KeTflHjHHa, кадр cHjacaTHHAd сэЬвлэрэ кора пешэчэ муэллим олан ичра haKHMHjjaTHHHH башчы-сы BejHc Мэммэдов вэзифэ-синдан кетурулмушдур. Дерд aj дерд кундэн сонра. Оиун фэали)]этинэ Ьаглы ирадлар Тутулмущдур. JaniH ки, оху-чу —, тамашачылар расми телевизи)а кадрларында езу-ну итирмиш Ьалда «apajbiui», чмутэхэссис» барэдэ суал-лара оиун чашгын чавабла-рыны керуб ешидцблэр. Гы-иамаг олмаз. МуФиимлэр билирлэр — сорушмаг асан, суаллара чаваб вермэк Ьэми-шэ чэтиидир. Ишлэмэ]ия да-^ышмагдан гат-гат чэтин ол-•дугу чохдан мэ'лумдур.\n• Гыса муддэтдэ Агдашда 30-а гэдэр кадр дэ]ишдири-ляб. Бяр сыра Ъалда сариш-тэсизлэр. идарэетмэ вэрды-шн oAMajaHHtp тэчрубэлилэ-\nрнн )ериии тутублар. Эксэ-pHjJaTH ��з эризэси илэ иш-сиз галыб. Бела чыхыр ки, ^ерлэрини кенуллу вериблэр. Эслиндэ иса онлары ичра Ка-KHMHjJaTHHa чагырыб Aejn6-лэр: эризэни Ja3. Сэбэбини сорушдугда билдирилиб ки. кепнэ деврун кадрыдыр. Ьэ-мин эризэлэрдэн бири: ha-\nзырда 42 jauibiM вар вэ he4 бир вахт Ьеч бир. партийный узву олмамышам. Али Tah-cиллиjэм. Он * ]едди ил иш стажына маликам вэ бунун он алты илини верки органла-рында ишлэмишэм. Ат даш pajón ичра haKHMHjjaTHHfla мэнэ билднрилди ки, сан Keji-нэ деврун кадры олдугуи учун эризэ ]азыб ишдэн кет-мэлисэн.* Бела шэраитдэ иш-лэмэк мумкун олмадыгына керэ мани тутдугум вэзифэ-дан азад етмэ]инизи хапиш едирэм». 2 окт}абр 1992-чи ил.\nФэхрэддин Манафов pajoK верки муфэттншли]индэ иш-\nРеспублика Милли Мачлисинда\nОкт)#брын 27-да распуб-ликаиын Милли Мачлиси аз ишини дааам атдирмишдир. Навбати ичласым кундали|ин-да 15-дан артыг масала в ар. Дапутатлар Дагпыг Гарабаг-дакы, о чумладан Хочалыда cojrwpwMW Ьедисвлериннм таф-силатыны а^дынлашдыраи депутат истинтаг комксси|асы-ныи ма'луматымы, Шуша аа Лачын Надиселарннин таЬги-ги Ьаггымда республика баш прокуроруиуи ма'луматыны, раслубликаныи 1992-чи ил буд-часинин flaj*hacHv Азарба|чан Распубликасында будчо счетами Ьаггында, канд тасарру-фатында ислаЬатларын качи-рилмаси Наггыида, теЬсил har-гында, Ьарби хидмат Ьаггында аа сайр масала лари дии-ламели аа музакира атмали-дирлар.\nДаглыг Гарабагдакы, о чум-ладан Хочалыда с<чгырымы Ьадисаларииин тафеилатыны «¿дынлашдыран депутат истинтаг комисси|асыныи садри Р. Фател^еа индики Ьалда теЬгигатын гати )ак](млары Ьаггында комиссуемый атрафлы Ьасабат тагдим arMaja Ьаэыр олмадыгыиы билдирарак, Хо-чалы фечиеси Ьаггында маса-Алании музакирасини башга шахта качирма|и таклиф атди. Лакин далутатларыи бир чоху буиуила разылашмадылар ■а хатырлатдылар ки, Фетелм: jai Ьала ма^ын 14-да Али Со-•атии сассиуасында чыхыш адаркаи комиссиуаныи иши баша чатдырмагда олдугуну билдирмишди., Ичлас депутат комнсси|асымыи ма'луматыиын динпанилмасинми башга вахта качирилмаси барада хаЬи-ши габул етмеди. Намин масала окфбрым 28-да музакира ояуиачагдыр.\nДепутат Чумшуд Нуриев Нахчыван Мухтар Республи-\nкасындакы Ьадисалар Ьаггында информасЦаны дмнлама-)и таклиф атди. Ичласы апа-ран республика Али Советники садри Исв Гамбаров бил* дирди ки, Али Соватии седрн-нии муааини Афи}аддии Мали-лов Нахчыааи Мухтар Распуб-ликасыидадыр ва га|ыдандан сонра дапутатлар гаршысыи-да чыхыш едечекдир,\nУзуи музакиралардан сонра дапутатлар куидали^и тесдиг атдилар ва таЬсил Ьаггында Азарба)чаи Распубликасы га-нунунун ryafaja миимаси барада масалаии иазардаи кечмр-Maja башладылар. Гану* габул олунду.\nИскандер немидов:\n«ШУШАНЫ СИ1АС9ТЧИЛ9Р ВЕРМИШЛЭР»\nФасиладаи сонра Милли Мачлис Шуша — Лачыи Ьа-дисаларинии тафеилатыны* ajpeHHnMacH ишииии аазийа-ти барада раслубликаныи баш прокурору депутат Ихти-jap Шириноаун ма'луматыиы диилади. И. Ширимо* билдир-ди ки, республика прокур��р-лугу Шуша аа Лечындан го-шуиларыи чыхарылмасы аа бу ¡ерлерии армани бирлашмала-ри тарафиидаи ишгал адмя-маси факты узра чина|ат иши галдкфмышдыр. Намин шаЬар-ларин мудафиаси лазымыича ташкил едилмемишди. Наки-MHjjaT баЬраиы, Ьарби гуллуг-чулара гысамуддатли а'зами|-|*тлар аерилмеси, ааЬид ко-мандаилыгыи олмамасы аа бир чох башга масалалар бутуи буилары билаи армани бир-лашмаларинии ма)ыи 7 — 8-да Шуша ja Ьучумуиа сабаб олмушдур. ШаЬар чидди му гааимат кастарилмадан верил-мишдир. Лачыи да бу |Олла ишгал адилмишдир.\nДаЬа сонра Ихти|ар Шириноа\nбилдирмишдир ки, распубли-каиын раЬбарлари бурада баш ааран Ьадисалардаи Ьа-мин 1арлар ишгал адилаиа-дак хабардар идипар, лаиин лазыми тадбирлар каруяма-миш ди. Соира, о, депутат-ларыи суалларына чаваб «армии! дир.\nИчласда иштирак адаи дахи-ли ишлар иазири Искандер Намидоа дамишдир ки, бу куи Шушаны шушалыларын аар* меси барсда ша]иалар ¿«¡ы-лыр. Бу |а^ландыр, шаЬари Ба-кыда отуран с^асатчилар аар-мишлар. О, Ьабала билдирмишдир ки, Шушаиыи ишгелы заманы Ьалак оланларыи 80 фаизииик иур«|иида кулла ¡а-расы олмушдур.\nМилли Мачлис баш проиу-роруи ма'луматыиы иазора «яды.\nИчласда Ьемчимин иизиба-ти Ьугугпазмалар Ьаггында Ааарба]чаи Распубликасы\nМачалласиид* до}ишикликлер едилмаси барада гарар габул олунду, распубликаныи 1992-чи ил учун будчаси тесдиг адилди, Аз#рба|Ч«н Распуб-ликасыиин ба'зи ганунаари-чилик бктларыма алааалар ва дузалишлар адилди.\nБА1РАМ КУНЛЭРИНИИ САШ 10-дам ЧОХ ОЛАЧАГ\nИчласын со ну и да Азарба}-\nчан Распубликасында даалат ба)рамлары Ьаггында масала назардан качирилди. Узуи му-эакиралардам соира инден бала дуиа азарба|чаилылары-иын Ьзмрв'|лик куму, распуб-лика куну, гадынлар куну, оручлуг ба|р#мы, гурбаи 6а]-рамы, иоаруз ба)рамы ва сайр ба|ремлары г«|Д «тмак гарара згыиды.\nОкт]абрын 28-да Милли Мачлис «з ишини дааам «т-дирмишднр.\nKYHYH\nДунай Турим)анмм баш нааири Суна|ман Дваанр* ал Ирана нкн кун лум расми ;эфари.ин Ниумлары-иа Наср олуимуш матбуат ионфран ында билдир-мишдир км, TypxMja, Иран аа Сурн|а Шимат Ираг даны аазиЦати музакира «тмак учуй хармчи ишлар назирлари сааиЦасинда мушааира : «чмрма|и га-рарв алмышлар.\nС. Дамирал дамишдир км, Ирам пдрахтымдакы дамы-шыгларын кадмшинда ааааплар Совет Иттмфагыиыи таркм-бииа дахил олмуш распублмкаларын аразияаримдаки мука-гмшалар музакира адилмишдир.\nТурки|е Ьаиуматимии башчысы журиалистлерин суалларына чаваб аарарак билдирмчшдир ки, Иран аа ТуркЦа ара-сыида Орта Acnja аа Загафгази)« уэаринда иуфуз угруида Ьач бир регебет ^охдур\nГыраызыстан празмданти Аскар Ака|аа ^алал-абад аила)атмнда Накими||ат утруида мубарнуада ммллатдахнли мунагишанин башланмасына имкан\nвермамишдир.\nВил«|ати аз улусу ними и дара ат дичина кара витса-президент Феликс Кулаадам бу |ехынлард« таЬмат «лмыш Аким Бакмамат Османов мша бала истиг#мат аармишдир ки, а му и тарафдарлары бутуи аила^атм онуч угруида мубариза1а гал-дырачаглары ила Ьадаламишлар. Бунун ала^дарлары даалат идар*симин*бииасы гаршысыи да митинг аа пикетлерле чаааб аармишлар.\nШаЬарда аазиЛатми чиддили^ици мазера алараг аила)ат Соаатинии, даалат ндаресинии аа халг депутат л* рым нм ка ниш ичласым да иштирак «тмак учуй орд]а ка дан Аскар Ак«|аа максимум мезаиет ва тамкинлик кастарарак, мчласа теплашаи-лары инандырмышдыр им, Ьакимийат угруида мубармзаним бу чур комституси)«!« зидд усуллары лабудаи Ьадисаяарим ми-кишафынын «Тачмкчстаи аарнамтына» катиркб чыхарар.\nИнди шаЬарда сакитлнкдир.\nPycHjBHMN празмданти Борис Юлтсии окт|абрым 27*да Русн|а Фадарасн|асы Хвричн Ишлар Назир-пм\\и колламм)асынын цчласындакы чыхышында мнили гуртулуш чабНасини «фаалиЦатн алканин комс-титусн|асына аа гануиааричмли)ииа зидд олан га|до алынмамыш ташкнлат» кимн бурах маты таклиф ат-мишдир.\nБорис Jobtcmh костармишдчр ки, милли гуртулуш чаб* Ьвси «гаиуни ЬакимиЦати дввирма]а чагырыр, чамиЦатин са* битли{иии позур, адамларын бир гисмиии башга гмеминим узарина галдырыр». Даалат башчысы «бирбаша та'сир кас-таран фермам» татбиг атмак теклифини ирали сурмуш аа оиун татбигм учуй мес'улийети аз узарина кетурме|е Ьаэыр олдугуну билдирмишдир.\nБаларусда Ьарби иува сыивгы ма|даиы |охдур аа Ьач вахт олмамышдыр.\nБу, республика Мудафиа Наэнрли|ими.ч матбуат маркаэи тарафиидаи варилмиш расми ма'луматда иддиа олумур.\nМудафиа Наэирли|инин бв.)аматы ондан ирали калммш-дир ки, сом вахтлар распубликаныи кутлави ииформаси]а аа-сителаримде, масалан, «Радиофакт» програмыида бала хе-барлар |«|ылмышдыр ки, к^а Брест анле)етмним Степин ра|о-иуиун аразнсинда уэун муддат гапалы Ьарби сынаг майданы олмуш, орада нуаа силаЬынын сынаглары качирилмишдир. Бала бир метича чыхарылмышдыр ки, полас^анин ириммг|ас-лы малмараеи]асы ку|а )аралты аа торпаг суларында радма-си)аным сави)|«ларини ашагы салмаг учуй Ьа|ата качирилирдм,\nФалостин Азадлыг Тащкилаты ИчраиЦа Коми-тасииии садри ¿асир Эрэфат «Фалостин халгыиы Исрам!? ншталмыларыным озбашыналыгыидан во зоракылыгындан мудафиа атмак» магсаднла БМТ нума)аидаларимин ншгал олунмуш араб араэиларни-да (орлашдирилмасинин зарури олдугуиу билдир* мишдир.\nJ. Эра фат чаршанб* ахшамы куну араб давлатларинин башчыларына, Ьабала БМТ-нин Баш катиби Бутрос Галя^а те'-чилм мактуб кандармишдир. Фаластин ямдеои ¡анидам ракли Фаласгми пробламииии Ьаллиидам ¡ам качмай чаЬд иастармакда иттиЬам атмишдир\nЧахи)а аа Слоааки)а Федоратив Распубликасы 1993-чу ил {аиварын 1-на качан кача лага о луна* чагдыр.\nБу, ЧСФР-ии лага олуимасы Ьаггында федерал Ьакумат тарафиидаи 6е)енилмиш гануи ла|иЬасиним баш маддасиими биринчисинда га)д едилкр Санад алиа парламаитинии калам Ьафта иачирилачак сасси»асында музакира еяуи«чагды]Х\nЕшары — Сухуми нстигаматннда чабЬа хатти бо|унча бутуи смлаН ноалариндаи ннтонсиа аташ ачылыр.\nАбхазке Рас��ублмиасымым Руе^адакы салвЬи^атли ну-м#)андасииин матбуат хидматинин факсимил рабита узра РИТА — СвТА-ja аарди]и ме'яумате кара, Курчустамым Ьакумат гошунлары A6xa3Hjaja зираЬли техника аа чамлы гуава |аРмАир, Сухуминин мудафиаскна Ьазырлашырлар.\nМатбуат маркази ма'яумат аарир ки, Очамчира — Ткаар-чал истигаматиида бир кун арзинда имтанеча да|ушлар «ат-мишдир. Намин ма'лумата кара, Ьар икм тарафдаи алаилар аа {араланаилар аардыр.\n(Азармиформум аа РИТА — СОТА-иык ма'яуматлары аса-емкда Ьашрлаимышдыр)\njiajHp, мудирин муавини вэ-эифэсиндэ. Му дир Г. Гэдим-ли «ез эризэси илэ» чыхыо вэ иJyлyн 1-дан мэшгуллуг мэркэзиндэ иш невбэсиндэ дуруб. Онларын hap нкиси ез пешэсини мукэммэл отлай, тэчрубэли ва принсипи-ал мутэхэссислэрднр. Кэ-лНрлэрини веркидэн кизла-дан кооперативлэр, кичик муэссисэлэр вэ алверчилэр-лэ мубаризэдэ башлары чох агрь^ыб, инди дэ arpHjup.\n— Hahar эризэ вермиеэн. — дедик.\n— Jox, мумкун AejM, — fleja о б ил дирди. — Эслиндэ вэзифэ истэмирам. Ихти-сасыма yjfyH иш.тапарам.\nЬаглы дыр. Зорэн тэбиб ол-маг. кнминсэ хешу на кал мак мушкул ишдир. Деди-году-дан Jaxa гуртарыр. Эризэ вермэ]энлэр Ьеч дэ чанлары-ны гуртармыр, бэ'зэн беЬтан Ьэдэфи олур, а)агларьтын алты газылыр.\nБела факт лар чохдур. Тэч-рубэлн мутэхэссис, агрокомбинаты» директору Вагиф Каримов колхоз садри ишлэ-миш Рагиф Искэндаровла\n(Арды З-чу сэЬафэдэ)\nХАРИЧИ ИШЛЭР НАЗИРИНИН МЭКТУБУ\nВМТ. 28 окт]абр (Азарнн-фориув мухбири). Азэрба] чанын харичи ишлэр иазири Тофиг Гасымов БМТ ТэЬлу-кэсизлик Шурасынын садри Ж.-Б. Мериме1э (Франса) кендэрди)и мэктубунда. оиун фикринчэ. Ермэнистан илэ Азэрба]чан арасындакы мунагишанин АТЭМ чэрчивэ-синдэ «Лрадан галдырылма-сы просесинин фэаллашача-гы барэдэ никбинлик учун эсас верэн сон Ьадисэлар Ьаггында* мэ'лумат вермиш-дир.\nГасимов гeJд етмишдир: «Бу Иадисэлэрдэн эн муЬу: му. Минск групунун чагьфы шына у]гун олараг. Азэрба]-чан Республикасынын президента Эбулфэз Елчибэ]нн белкэдэ Ьарби эмалиЦатла-рын да]андырылмасына ра-зылыг вермэсидир, бу барэдэ Даглыг Гарабага дайр АТЭМ-ин Минск конфрансы-нын сэдрн чэнаб Марио Раф-фаеллиТэ мувафиг мактуб кендэрилмишдир. Мэн бу ад-дымы мунагишанин тезлик-лэ арадан галдырылмасьшда\nсон дэрэчэ мараглы олан Азэрба)чан Республикасынын атдыгы хошмэрамлы аддым Ьесаб едирэм».\nНазир «Минск групу чэр-чивэсиндэ кечирилэн даны шыгларда АБШ-ын нума)эн-дэси. бу )ахынларда белкэдэ олмуш вэ тэрэфлэрин муза-кирэсинэ бир сыра умидве-ричи тэклифлэр тагдим ет-чиш Чек Маресконун ирэ-ли сурду)у )ени тэшэббусу» ге)д етмишдир. Гасымовун деди)инэ керэ. «Ьазырда Азэрба)чан тэрэфи Ьэ.мин тэклифлари диггэтлэ иэзэр-дэн кечирир».\nГасымов <Азарба1чанын эввэлкн ними ¿енэ дэ муна-гишэнин АТЭМ принсиплэрн эсасында сулЬ )олу илэ арадан галдырылмасына тэрэф-дар олдугуну билдирмиш вэ бу мурэккэб просесэ тэмкин-лэ. еЬт^атла )анашмагын» зэрурили)ини ге]д атмишдир.\nАзэрба)чанын харичи ишл��р назирннин мэктубу чэр-шэнбэ ахшамы куиу оурада БМТ ТэЬлукэсизлик Шурасынын рэсми сэнэди кими ¡а)ылмышдыр.\nЕРМЭНПРЕСС B9JAHAT ВЕРМИШДИР-\nЕрменистанын даалат мнфор-маси{а а«сантли|* — Ерман-прасс ба)аи атмишдир ки, «Даглыг Гарабаг Распублика-сыныи ва Ерменмстамыи даалат ц!мРк*тинм тамсия адаи телеаизм}а журив лист лари ок-т|абрыи 28-дан аЧибараи Русщанын талаамзи)# прог-рамларына Даглыг Гарабагдакы ва Ерменмстаи — Азар-ба)чан серЬадм зонасыидакы Ьарби Ьадисалара дайр ре-портажлар хаарма|и хабар-\nдарлыг га^дасыида бмр Ьафта муддатииа дайндырырлар. Baja мат да да)илмр: Бу аддым о ну ила елагедердыр ки, им-формаси)* талапрограмлары, масала^ «Новости», «Вести», «Итоги» ку)а «Азарииформуи\nматериал ларыиы, Азарба^чаи-даи алыимыш тала«мзи|а рапорт ажлврыиы — бунларда би-ларакдан ¡алан факт лар ее-рилмр — заррача [охламадаи «фире бурахырлар»\nчавьа хэттнндэ\n-Ф- Азарба|чак ордусуиук амамфатлары дааам атдмрирпар\nтарпагларымыаыи душмакдаи тамкзааимасм угруида\nАзарииформуи фотехроникасы.\nМ9КШН МУДАФИ9 НАЗНРЛН!НННН Р9'!Н\nБАКЫ, 28 onJo6p (Азар-■иформ). Республиканыя Му-дафиэ Назнрли|нндэ бела Ьес&б едирлэр ки. Ерманис-танын муаНэн даирэлэри ер-мэнн—Азэрба)ч&н мунаги-\nшасинин Ьарби }олла Ьэлл едклмэсинэ истигамэт кетур-\nмушлэр. Газах. Агстафа. То-вуз, Зэнхилан. Губадлы ра-)оиларынын. Нахчыван Мухтар Республикасьтый сэр-Ьад)аны кэндлэринин, Ьабелэ Агдам paJoeynyH )аюа]ыш мант эг зло ринин ермэии си-лаЬлы бирлэшмэлэри тара-\n£\nиндэн атэшэ тутулмасаршя у куиэдэк дааам етмэси да б>-иа субутдур. Мудафиа Наг знрл^инин фнкркнчэ. Ермэ-нястам тэрэфи Jyxapu Гарабаг да ез Ь^рби гуввэлэриня артырмага чалышыр.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-29-1992-p-1\/","date":"2017-03-25T17:40:24Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00594-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4890171885,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.48901718854904175, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08310090005397797, \"sah_Cyrl_score\": 0.05320034921169281, \"kum_Cyrl_score\": 0.043924763798713684, \"tat_Cyrl_score\": 0.040740057826042175, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03890370950102806, \"kir_Cyrl_score\": 0.02790537104010582, \"eve_Cyrl_score\": 0.015481376089155674, \"crh_Cyrl_score\": 0.012517636641860008, \"krc_Cyrl_score\": 0.011859391815960407, \"udm_Cyrl_score\": 0.011755851097404957, \"bxr_Cyrl_score\": 0.011394558474421501, \"azj_Cyrl_score\": 0.010333346202969551, \"alt_Cyrl_score\": 0.01012168824672699}","num_words":11219,"character_repetition_ratio":0.024,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.528,"perplexity_score":67355.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 17, 1992, Baku, Azerbaijan\nТарихимизда лакалар\nСэмэндэртэк ода jaHaHAap\nJAXyn МУРТУЗА B8J АХУНДЗАДЭ КИМДИР?.\n____\n• Тарихимизин бизим учун шарэфли о лай ва гадаран едилмиш сэЬифэлэриндэн за-манын гара пардэси кетурул-дукчэ онлар аОридмиш гы лынч ними бэрГ вурур* Бабвг ларымызьш халг, Батан гар-шысында heJpoT доруран хид-мэтлэри кезлэримизи гамаш дырыр. Лаз кунэшинэ бахан ними бахырыг тарихин о сэ-Ьифэлэринэ.\nВиз дэ тарихимизин сон вахтлар даЬа чох арашдыры-лан, охунан, ejpaHWian иллэ рине уз тутдуг. Бэлэдчимиз 6oJyk Мэммэдэмин Рэсул-задэнигн «АзэрВДчан ЧумЬу-pHjJara» китабында раст кэл-ди]имиз ге^лэрдэн бнри олду. ДаЬа доррусу, мустэгил .....\nttSSSttSSJ*. зэм элагэ сахла^рдылар. До- на чатмадц виза. Б»6»\"\"\" усан а'засындан — парла- на-дене тэ кид едирлар ки, евйнэ кетднк, нэнэмлэ\nмет у^лартдэн - бири ону TypKHjaJa кечирсинлвр. дыг.\nМуртуза 6aJ Ахундзаданин Амма атам гати е тираз едир. Елэ Ьэмин ил баба мулку-\nишыгыны тутуб сорагламага Aejnp ки, мэн гачсам аилами, ну Д0 ТИЧарвт евини да му-\nбшиладЫГ vmacuilM н-НЧИЯЭЧвКЛЭО. ГО] 1 —Л— т.----- л---\nрыб тапыб. Сэфэр муэллимин дедиклариндэн:\n— Муртуза бaJ Губа гвза-сынын эн фаал зи}алыларын-дан олуб. Онун парламент нчласларындакы чыхышлары долгун вв ма'налыдыр. .Чы-хышларынын биринда ^ир ки, бу кунлврдв Губада квр-4YjYM мвнзврадвн YpвJим фе-рэЬлэ долду. Бутун евлэрин устундэ учранкли ба}рагы-мыз далраланырды. Амма бу-ну Бакыда кермурэм... Се-зум ондадыр ки, Муртуза ба-]ин сезлэри бу кун дэ акту-% аддыр.\nЬэгигэтэн, бу кун дэ елэ-дир. Гарабагда ганлы мупа-рибэ кедир, Бакыда Ьисс олунмур. Елэ бил кеча ила кундузэ белунмушук. Ачлыг,\nгытлыг иллэриндэ Муртуза бэ]ин атасы Ьачы Шых Ьэсэн «биз алверчи де^лик, тачя рик, ганди, чaJы чамаата Ьэ-мишэки г^мэта сатачагыг»\n________... ______ .. \"■'г*—-----«л. чэлэри чохдур. Амма евлад-\nриаллар, шэхси кемэ^иши- ^ Ьхшы ки, ушаглар 6ejy- ларындан саг галаны такча\nмизн хе)ли ^^нкуллэшдирди. риб кедар Бунд*«сонра»■ езлэРини дол£й- Jycиф муаллимдир.\nМуртуза бэ^ °^1У!амьта мирлар Ьеч кердум AeJöH да дыра билирдилэр. Муртуза — Атамын. бабамын мулк-Ахундовла редакс^амыэда мирлар. печ кердум делан д g олуб Шжи лэри чох олуб Ман he4 haH.\nкерушдук Ьэмин кундэн бир илдан керпа икэн вэфат едиб, ¡ед- сынын иддиасыны еламирам.\nЛусиф муэллимин 81 jaiubi пэмин кундэн ^оир ди^и тэ мухтасэр 1аздыгы- Губада, Тути Бика кучэсин-\nвар. ^PYHY балалаР\" 3 äanaraja де!ирлар киГ фев- мыз бу агрылы иллари Jama- дэки евнмизэ JnJa дурмаг не-\nГиГб?СЫ- Же но^Жын^ы 1ыб.\nхынты, бир нискил ичиндэ\nнугугя девлатин\n1АРАДЫЛМАСЫНА ХНДМ9Т ЕШ8ЛК\nАзэрба]чан президентннин тагдиматына асасан Милля 4эчляс ИхяЦвр Ширинову зеспубликанын баш прокурору та^ин етмэк Ьмтывда гэ-рар габул етмишдир. Окт]аб-рьгя 15-да президент Эбулфэз ЕлчибэЛ ¡ени баш прокурорун коллектива тэгдим олунмасы мэрасиминда республика Про-курорлугунун амакдашлары | ила керушмуш ва онларын гаршысында чыхыш етмнш-\nдир. ' ,\nПрезидент демишдир ки,1\nЕрманилардзн да муИарибаннн гуртармасыны истэ)8нлар вар\nшундуруб. гуз ¡ашында иди пэмин ил. 00лду ки, биз варлы ушаг- ишэ мане\n..Муртуза 6aj Ахундзада Ьала дун^анын ачысыны лад- лapыjыг. BaKuJa, Маариф & асан ишэ мане\n1877-чи илдэ Губа mahapHH- мышды. Бабасы саг иди. Ке- комиссарлыгына кетдим. Ко- олан эд р\n. __л 1пю... utx.tr оь nah от мулкляпинпа тПоЬЛоопи — Лепилэо бинаны raJTaD-\näa анадан олуб: 1918-чи ил ниш ва рапат мулклэринда МИССар Mycejkö Шайбазов - Дедилэр бинаны rajTap-зекабрын 3-да Губа mahap раЬат 6ejyjypfly. Амма кезу мэни дИНлэди. Елэ 1анымдача маг учун кэрэк мэЬкэма гэ-\nэЬалиси тэрэфиндэн A3ap6aJ- фа]тон )олундан Jыгылмaзды, кестэрИш верди ки, бизим рар чыхарсын. Мэндан ва-\n«ан Демократии MyMhypaJJa- атасыны кезлэ]эрди... синфи Губа Педагожи Техни- рис лик Нугугуну тэсдет едай\nги парламентинэ узв сечилиб, — Бабамын Губада бе]ук кумунун сон курсуна бэрпа сэнэд истэдилэр. ШэЬэр со-«Мусават» фракс^асына да- тичарат мэркэзи варды, сак- етсинлэр. Бир ил сонра тех- ветиндэн Ьэгигэтэн Ьемин\nшл олуб. киз кезлу. Инди дэ ДУРУР- никуму битириб Дэвэчи pajo- евин бизим олдугуну тэсдиг\n— Бакыда, Чадровы куча- XejHpxah киши иди. Тез-тез Нуна тэ^инат алдым. едэн сэнэд алдым. Устэлик,\n■инлд мулкумуз варды. 199 масчидда еЬсан верэр. 3Hja- мэн Jamfla оланларын шаЬид-\nюмоали ёвдэ ]аша!ырдыг. рэтэ кеданларэ кемэк едэр. Бундан сонра Лусиф му- Лиjи илэ акт тэртиб олунду.\nГтамы аз-аз керэрдик! Кеча- касыблара эл тутарды. XejHp- ^нлм Х^зым^Жма^ Амм> мэЬкэмэ талибе бир гэ-\n........ тол.»« man моипиг.лпоинпян кемэ1и- нагкэндда, хызыда, лачмаз DaD чыхарды: «...Мулк муба-\nиймпали ¿ппа 1аша1ЫРДЫГ. РЭТЭ КеДЭИЛврэ кемэк едер, uj..««» —т -дд jinjn илэ am «эрши илупд^.\nМамы аз-аз керэрдик. Кечэ- касыблара ал тутарды. XejHp- эллим \"¡лталиф шшардэ Го- Амма мэЬкэма гэрнба бир га-«vHnvi ишлэ1ими 1920-чи шар мачлиелариндэн KOM3JH- напгандда, Хызыда, хачмаз рар ЧЫхарды: «...Мулк муба-S ^млынлГбнзи Фата- ни эенркэмэзди. ' да. Бакыда муаллим. мактаб йисэли ва вахты кечд^н учун\nлГха? ХЫ^кинин вагоиунда 1922-чи илдэ Муртуза бэ- мудири вэзифалэринда ишла- 1элэб рэдд едилир». Мараг-\nxUaaa )олТ с\"а5У МаУм1 Jh\" Бакыдакы мулкуну Муса- £б. ^»ХдГГасынын к?: ЛЫДЫр- ?ХЫ б-ИЗДЭН башга 0 [анында 6bJYk,гардашымла дира едирлар, ^акданоиун\nЕда* )0бЛв%кгавдашыш!а дираёдирлар. эмлакдан онун вдсы ду]уланда атасынын^ мулкун Неч бир иддначысы 5ачым галды Новруз 6ajpa- евладларына гуру чеп дэ наЬсыз олдугуну тэсдиг едэн joj^yp вэ ола да билмэз. ммнття ятям калли Мэнэ 6aj- душмур. бнР сэнад алмаг учун онун Икинчиси иеэ, кврэсэн мэЬ-\nмында а да а л мышды. — Гардашымла бачым Гу- A6JmoahJh гапы галм^ыб. Чох кэма hbJhh вахтынын кечд^и-\nгалыб га1ытды Бир 6aja ^ытдылар. Аилэмизин. вахгг да чаваб алыб ки, ар- Ни нэзэрдэ тутур? Бэлкэ 72 галыо rdjbiTAM. оир j г о*\\тm., F.-no хивдэ атаныз Ьаггында Ьеч Иплик бип тяпиуи? Онпя бил-\n...v.«. ------\nшклэрэ вердилэр. Лакин аз :онра мэ'лум олду ки, болше->иклэр Ьеч бир шэртэ эмал\nиди. 1924-чу илдэ ону да му- инсанЫн эвэзеиз хидмэтлэри кечди> варСа, ону да бу 81 тмаЬвдкляп ' ' садира еладилэр. Эмлакы да- вар Азэроа1чан Демократик jamju,, ronaja ачыг десинлэр.\nгм^ачаклэр. «ЯММ^ Р бязя «Д9 ЧумЬури»эти партаментинин ВаЬил иМАНОВ.\n.... «« атя- евин чыхаолылао. Э)к1шиз- узву Муртуза 6eJ Ахундзада\n...... ланышыояы ки эта- евдэн чыхардылар. 9Jhhmh3- узву Муртуза бэ] Ахундзада\n5ыГдос \"ары он^а liySit дани \"алтарей башга Иеч Ьаггында санади да о ахта-\nдесинлэр ВаЬид ИМАНОВ, «Халг гэзети»ннн мухбнри.\nда прокурорлуг ишчиларинин узаринэ бв]ук мас'ул^)эт ду-шур. Тээссуф ки, сон вахтлар республикамызда Ьугуг позунтулары наннки азалмыр, Ьатта кетднкчэ чохалыр. Про-курорлуг органларыньш асас вэзифэси гэт^]атли олмаг, чинаУатлэрин устуну эсл пе-шэкарлыгла ачмаг, хусусила )анвар фачиэенннн, Хочалы,\n«[ашалты, Шуша ва Лачын адиеэлэринин вэ бир нечэ з^алымызын гэтла jeтиpил-масинин кунаЬкарларыны уза чыхармагдыр. Бутун бу чи-на]атларин устунун инди]эдак ачылмамасында прокурорлуг ишчиларинин кунаЬы аз де-]илдир.\n. Президент хусусила сон икн-уч илдэ. баш вермиш чина ]эт Ьадисаларинин Ьамысы-ны диггэтлэ тэЬгиг етмэ,)и тапшырараг гeJд • етмишдир ки, республика да бутун га-нун позунтулары прокурорлуг, мэЬкамэ системинин дэ-гиг ишламэмэси вэ Дахили Ишлар Назирли]инин MYвJ-]ан сэЬвлэри илэ баглыдыр. Бутун инзибати органлары-мыз ^да-ганунун бэрпа олунмасы вэ онлам риа]эт едилмэси учун албир шэкил дэ, кучлу бир Jyмpyг кнми ишлэмэлидирлэр. Ьазырда республикамызын бе'зи ра]он ларында халг арасында чаш гынлыг Japaтмaг учун MYэJ ]эи тэхриоатлар давам едир. Лерли прокурорлуг вэ полис органлары иеэ буна мэЬэл го]мурлар. Ьалбуки ганун по-зунтусунда кунаЬкар олан Ьэр бир адам ч9MиJJэтдэки мовге-]индэн асылы олма]араг вз эмэллэринэ керэ чаваб вер-мэлидир. Белэ масэлалардэ барышдырычы мевге тутмаг чэми]]9тимизин инкишафыны лэнкитмэк демэкдир.\nРеспубликанын баш прокурору ИxтиJap Ширинов ке-рушдэ чыхыш едэрэк демишдир ки, прокурорлуг органла-рынын .* ишчилэри чэтин вэ мэс'ули]]этли вазифэлэри ]е-\nВэ Jeтиpэчэк, AзapбaJчaн [cтитycиJacынa вэ халгы мыза сэдагэтлэ хидмат едэ-\nчэклар. '\nКврушдэ AзэpбaJчaн Рес публикасынын дввлвт катиби ПэнаЬ Ьусе1нов ипггирак етмишдир.\nISmww 1-ч* еЫшфаИ •эдыр. Рус sMjMMiMpM ал ••\n1иф«л»рмни |#рин# 1#тирмир\nл«р. Наябуик онлар чох иш кара бкларлар. Индн кунаЬ-кары ахтармаг мнНатнндаи ал чакиб муЬарнЬоин Нансы ion-ласа да|андырмагы фнкнрлаш-маи лаэымдыр».\n.мен Г APASAfДА СРМ9ИИСТАИ КОРПУСУНУИ ВУРУШДУГУНА МИАИМЫРАМ»\nАлмани}« Сосная-Дамократ Пмггк|*сь1нми Y*#Y» Бундаст.-гын депутаты Дитрмх Шпар-л миг ми бу саау аа бутаалук-д* Гарабег пробламн во онун Налли иле беглы фмкирларм мубаЬмсали иди: «Майе Ааар-ба]чаид| Гарабагыи тарихинм\nдаиышырлер аа май Нмсс ади-р«м ки, даиышаилар Наглы-\nдырлар, мани алдатмырлар.\nЕрмаииларии ра Гарабагла беглы аарси|алары маиа инаи-дырычы коруиур. Амма ка-рурам ки, бу мки Нагмгат бмр-бмринм микар едир. Эсл мм да биэмм Ьаисы тарафии даЬа Наглы олдугуну муаЬанлаш-дмрма]а вахтымыа joxAyp.\nАдамлар гырылыр. МуИарм-баии да1аидырмаг лааымдыр. Амма бу, отагда ишыгы саи-дурмак гадар асан иш де|мл. Буну м#рНалаларла етмек мумкумдур. Эваалча бир «суяН адасы» |вратмаг, сонра ону тадрмчаи каиишлаидир-мак олар. Намин «сулН еда-сыаида аазиЛата АТ ЭМ-ии нума)«ндалари иазарат ада бмларлар. Намин «ада»иын ¡арадылмасы учуй иса аа-битларин карушуну ташкил ат-мак лаэымдыр. СулИ ташаб-буслармнин боша чыхмасына ¡ол аармак олмаэ. Чуики бу, тарафларин бир-6ирм*и гы-иамасыиа имкаи аарар.\nД. Шпарлииг ��аклиф атди кк, Алманза, Франса, Аэар-ба)маи аа Ермаимстам жур-налистлариидаи мбарат (чамм 12 нафар) труп ¡аратмаг, ону Ерманистаиа, Аэарбв|чаиа *а Гарабага* кеидермек лазым-дыр. Бу, Нар мки терефе аа-sMjjaTM даНа етрафлы ва амо-сч|асыз ajpaHMaja имкам ве-\nР«Р-\nСУАЛ: Гарабагда Ермеимс-танын . акспвдисм|в корпусу вурушур. Бу, Ермаиистаиын Азарба|чамыи дахили мшлери-на гарышмасы да!илмм?\nя ШПЕРЛИНГ: Маи Гара-\nбагын даглыг Нмссасмнда олмамышам. Амма орада Бр* маиистеи акспадмсм^а корпу* сумум вурушдугуна. мман-мырам. ВурушВмлар Гарабаг ерменилеридир. Ерманмстам-да, Русм|ада, Фрамсада )аша-¡ан армаммларми Гарабагда аурушмасы исе гардашын гар-\n______ McrajMAMp. Мам\nТуркм)ада олаида дадмлар км, турк ордусуидаи мста фа-)а чыхам забмтлар Ааар6а|чан ордусумда маслаНатчм мшле-¡мрлар. ААои буиу да гарда-шым гардашы дар да го)мамаг чаНдм кимм гм|матлаидмрмрам.\nБу кум маиа ма'лум олду км, Азарба)«ам ордусумда такча иста'фа|а чыяамлар ¡ох, чаеан тури забмтларм да вурушур. Маи онлар дай бири ила бу кун корушмушом.\nД. Шпорлиигии дади|и ча-ааи тури аабитм мса аяман дмпяоматыиы факт гаршысында rojAy. О, паспортуму Шпарлмига кастармб да дм.\n«Мам Aaap6ai4aM ватамдаш-лыгыиы габул втммшвм. Азар-6aj4BM ватаидашы кммм иста-дишм ишии гулпумдам ¡епыша биларам. Амма муНармба кат-дм ¡и бир шахт да ман да Намы кммм аатамм горумагы уступ тут дум».\nСУАЛ: Сиз Ермемистамым\nбу муНармбвда мштмракыиа мнаммырсымыз. Оида Азар-ба{чаиын Ермаимствила сар-Над ра)оиларыны кмм аташз тутур?\nЯ Шпарлииг; Мартда май Агдамда идим. Догрудан да шеНерде аалар ¡анмыш, да-гыдылмышды. Маи шубНа вт-мирам ки, opaia Ерманистам тарафдам аташ ачылыб. Ела-ча да Нахчыааиы Ермаимстам терефдеи вташа тутурлар. Амма маиа ма'лумдур ки, Намин гуваелер ¡араааиы ашитммр-лар. Бунда раемм 1ереаамы тагсирлаидирмак оямаз.\nШпарлммгдам Гарабагла беглы информас^амы Иарадаи алдыгыны сорушдуг. О дади: «Ермамм матбуатыиы охуму-\nК. Алманза Харммм Ишлар ирлм)м Гарабагда кадан муНарибаим изле1ир. Ман мух-талиф акаитликларми имфор-маси]асыиы иазирликдаи алыб oxyJypaM. Бмр да «Московски-)о ноаостм»имм алмаи дмлмм* да бурах ылыш ыны мзла]м-рам.\n...Jana да «Москоаски)а новости». Майор о, Ерманистам матбуатыидаи чохму фаргла» мир?\nД. Шпарлмнгм аз фикирле-омндаи дамдармак. мумкум олмаса да Нар Нелда буиу да ABMaja мБчбур олду: «Бутун дун)а доа лат лари Ермаиис-таиы Гарабагсыз, Азарба1ча* иы иса Гарабагла бирка та-ны)ыблар>*.\nJEPM ФНИСТ АН АЛИ СОБСТИИИН ДЕПУТАТЫ АНАЬИД |А1АНДУР:\nБакы|а а»арба|чаилы-\nлары саламяамага калмишам».\nАиеНид Ба)видур Ермаиис-таи АС-иии депутаты, Ерма-ни Умуммилли Наракатыиыи\nузаудур. Ермаии одабиЬаты-нын рус дилииа тарчумаси няа машгулдур, Москаада ¡аша^р. Бизим ¡азычыларымызыи бир чохуму - Анары, Ö Э^исли-им, Р. ИбреНимбе)оау, С. Рус-та^хаияыиы таиы}ыр,\nАиаНид Ба]аидур Гарабаг проблема ила баглы бутуи су-алларым кааабындан бо}уи гачырды. «Маним сеферимии магсади башга дыр», — дади.\nО, журиалистлерми бу маса-лада чох пи< рол о|иадыгла-рымы да raiA атдм: «Билми-рам сиа журналистлар ии|а баласиииз?».\n— Мам Бакы)а чох дам кал-мак KCTajnpAMM. Бу аддымы атмаг лазым иди. Бу барада бириичм дафа Москаада да-иышмышдыг. Руси}а, Гаэахыс-таи, Азарба}чан, Ерманистам иума{амдаларимии иштирак ат-ди]и Намни карушум биримчи куму азарба}чаилылар ва ар-меиилер Натта* бир-ббрииии узу на да бахмырдылар. А|ры-ленда иса дост кмми ajpwn-дыг. Janaap ajuMAa Газах да сизин з^аяыларла карушдук. Сонра иса Арэу Абдуллаева Japaaana калди. Маи оиуи На-ракатиии алгышла}ырам.\nБу муНариба hap ими та-рафа кадар катирир. Таассуф ки, Гарабаг башгаларыиа даре олма{ыб. Курчусгаидакы а е-зиЬат буна субутдур.\nМаи сизи баша душурам. Достларыма да Намиша дайрам ки, сиз езуиуэу asapöaj-чаилыларыи ¡арина rojyM. Амма май иста{ирам ки, сиз да биэи баша душасимиз. Иттм* Нам атмаи xajnp вврме|вчек. Биз бир-бирммизи багышлв-магы ejpeHMBflMjMK. Ман са-бирсизликла муНарибанин да-¡амдыгы куну казла^рам!\nСУАЛ: Ерманистанда сизин\nкими фикирлашанлар чохдур?\nA. SAJAHAYP: Чохдур. Jax-шы оларды км, журналистла-рин, ja Некммлермн, зи)алы-ларыи карушлари ташкил адилсии. Бала мерушлерде биз бмр-биримизла дамышма-гы ajpanapAMK.\nСУАЛ: Сиз аэар6е|ченлы\nасирларии да1ишдирилмасина камак ада биларсинизми?\nА. БАМНДУР: Ман бу проб-ламла машгул олмамышам. Амма кумаи адирам ки, камак ода биларам. Ики аалида)н майдан ааладларыиы Ерма-нистаида ахтармагы хаНиш адиб. Эяим чатан кама{и адача)ам. Бир ерменм огяаны да Азарба)чамда ахтармагы jepeaaMAa тапшырыблар.\nАиаНид Ба^аидур «Бакыда xajMpxah адамлар чохдур. Маи* оиларымскарма{има шадам»,\n— дади.\nСеминар ишими 1араааида давам атдирачак.\nФанг НОВРУЭО», «Халг гааотм»иии мухбнри.\nМаним фикримча\nЗАМАНЫН КЭРДИШ БУРУЛГАНЫНДА ИШЫГ\nмилли мэдэнилат гуручулуруна АИД ДУШУНЧЭЛЭР\nЛени тарих адландырдыгы-мыз чагларын бир чох cannj-¡элэри ичиндэ мэдэшШэт кими анладыгымыз мурэккэб сосиал-ичтимаи, етик-естетик, елми-бэдии Japaдычылыг са-Ьэсинин ролу вэ ahaMHjJaTH Ьаггында хусуси свЬбэт ачмаг бэлкэ дэ бу кун мэ'на-сыз керунэр. Дуздур, дун ja M9fl9HHjj3TH бахымындан бу кун бизи душундурэн, раЬат-сыз едэн. мубаЬисэлэрэ сэбэб олан проблемлэри музакирэ-ja чэкмэк архадан атылан даш тэ'сири бaгышлaja би-лэр. Амма нэ етмэли?..\nУзуи иллэр эрзиндэ ваЬид мэркэзин сэрт кестэришлэри-нэ лэббejк flejHÖ «ваЬид сосна лист мэдэни гуручулугу» илэ мэшгул олан бизлэр дун-¡адакы башга миллэтлэрин Ke4AHjH ¡оллара ¡алныз инди-инди гэдам басырыг. Одур ки, MaAaHHjjaTa вэ онун уз-ви тэркиб Ьиссэси олан инчэ-санэтимизэ мустэгил, сезун эсл мэ'насында шуурлу са-Ьиб олмагдан отру бир чох кеЬнэлмиш нэзэри, елми-ме-тодоложи эсаслара ¡енидзн бахмаг. онлары эсаслы саф-чурук етмэк мэчбуриJJ этиндэ-\nJHK. Ону да yHyTMaJar ки, езумуздэн caÄajH бу чэтин иши кэнардан кимсэ кврмэ]э-чэк. Озумуздэн o6JeKTHB Ьеч кэс проблем л эримизэ ¡анаш-Majasar. Бу проблемлэрин дэриили]ини, онларын Ьаллн ¡олларыны езумуздэн башга кимсэ керэ ��илмэ1эчэк...\nЕлэ иса лап бу кунлэрдэ, тэ хирэ салмадан, дала алве-ришли шэраити кезлэмадэя милли M9Ä3HHjJaT гуручулугу-. нун Jen и мэрЬэлэсинэ кечма-ли]ик.\n. Бу M9c'yflHjj8TaH ншдэ. онун эн чэтин олачаг илкин чагларында сэмарали, мэЬсул-дар, ваЬид мэгсэда ¡еналмиш фнкир, мевге, усулларын мухтэлнфли]и бязи raTHjJaH горхутмамалы, эксинэ, се вин дирмэлндир. Чуики болшевик JeKAHAAHjH ва барышмазлыгы, Ьэрбн тэшкилатлара хас олан низам-интизам, «демократик\nMapK83HjjaTHH» MaAaHHjJaTH-миза вурдугу зэрбалэрин ачы\nнэтичэлэрини кеч да олса ан-ламышыг.\n♦ * *\nТеатр сэнэти Ьэр Ьансы милли мэдэниJJ этин синтетик, универсал моделидир. Белэ модел олдугуна кера да о ез тэркибиндэ. «проблемлэр да-ирэсиндэ» кениш вэ дэрин мэ'на дашы]ан милли мада-HHjJaT гуручулугу мэсэлэлэ-рини чэмлэшдирир. Пешэкар театршунас кими иллэрла мэни душундуран нэзаЪи-татбиги мэсэлэ — A3ap6aJ-чан милли театрынын консеп-туал поетикасы масэлэси бэлкэ да эн чох таЬрифларэ мэ'* руз галмыш проблемдир. Со-сиалист реализми вэ марк-сист-ленинчи ндеоложи ва ме-тодоложи эсасларла «силаЬ-ланмыш» ¡ерли алимларимиз бизи бу елми мэсэлэни «фор-мача милли, мэзмунча соси-алист» совет MaAaHHjJaTH кон-текстиндэ стереотип термин-анла^ышлар чарчивасиндэ ej paHMaja, анлатмага, дэркэ мэчбур едирдилэр. Демэк ар-тыгдыр ки, тэчруби (практики) театр бу ндеоложи мэнхе-нэдэ ja.iHbm биртэрафли ин-кишаф еда биларди. Она ке-рэ ки, мэнфур сензор ишини, «ге]ратли доносбазлыгы» Ьа-вэслэ ичра едэнлэр ела ез ичимиздакилар иди...\nГазет мэгалэсинин елчулэ-рини ва эсас мэгсэдами нэзэ-рэ алыб мэсэлэни партэрэф-ли ачмаг дан, конкрет факт-лар вэ адлар чэкмэкдэн ваз кечирэм. Кечмишлэ савашы бир канары roJy6 мэндан ет-ру даЬа вачиб проблема то-хунмаг HCTajHpaM. Бунунла да Ьэмкарларымы чндди фи-кир мубадилэсинэ, семэрали My6ahHcaJa дэ'вэт eTMaja чур'-эт кестэрирам...\nЗэннимчэ. Азарба^чан те-атршуяаслыгы учун кеклу ма-сэлэлэрдэн бнри театрьиш-зын коисептуал поетикасы ма-сэласидир. Ма'лум олдугу ними, мевчуд олан театрымы-зы. онун инкишаф ме1ллэрн-ни, проблем вэ мэсалаларини театршунаслыгымыз билава-сита «1ухарыдан> верила« га-лнбларла елчмушдур. Буна кера да о, реал, керчэк театр просесини «кермэмиш». театр санатиндэ* баш верен\nЬал вэ Ьадисэлэри «ваЬид совет театры» анлаЗышында чэмлашэн бахым бучагындан излэjиб шарЬ eтмэjэ мэчбур олмушдур. «Совет театры» кoнceпcиjacынын Ьэртарэф-ли ншлэнилмэси, jeни си]а-си-идеоложи доктрина илэ узви шакилдэ баглылыгы нэ-тичасинда Ьэр Ьансы мустэгил коисептуал душунчалэрин габагы кэсилирди.\nМэркэзи планлашма ва инзибати амирлик адландырды-гымыз унитар девлэт систе-миндэ бутун милли. мэдан^-]этлэрэ зорла пэрчим олунан ваЬид театр кoнceпcиJacы вэ онун тэтбиги, тэчруби тэлэб-лэри, шэртлэри мевчуд иди. Бутун бу мевчудлуглар иса сабиг Совет л ар Иттифагында «совет театр просесини» тэ'-jин вэ тэ'мин етмэк игтида-рында1ды. Тезис шэклиндэ мили театрымызын «совет девруну» (1920—1990) бу чур ифадэ ел��мэк олар:\n— оутевлуидэ иэдэянЛат ва иичэсэнатнмиз кими теат-рымыз да са]асн, ндеоложи ва ггтисади басгы алтында тэдэб олунан форма ва иаэ-мун, бахым бучагы, бутун дил-нфадэ ваенталэрн илэ на )адныз девлата гулуг едирдя. Сырф театр еанатиннн асас инкишаф ме1л-лари марксизм-ленинизм ес-тетякасынын днктэ етди)и нс-тнгаиата )енэлнрдв.\nМилли театр душунчами-зин икннчи кеклу масэлэси билаваситэ етнопсихолоки)а, милли сенат ан'энэлари вэ демали, натичэдэ институси-онал мэдэй^)этин 9 сэвн))эси, дуру му, талаблэри ила баглыдыр. Бу узви элагэлар олдуг-ча мураккэб шэбркэлэр, сис-темлар )аратмалы, сезун эсл мэ'насында чагдаш инчэсэна-тин тамалини ташкил етмэли. онун бу вэ )а днкэр форма да еЗунамэхсуслугуиа тэ'минат вермэлидир.\nАзэрба)чая турк милли шу-уру, душунчэсн, дун)акеру' шу. дун)аду]уму, мэ'на (мэз-муя) вэ форма Japaдычылыrя езуну нэ дэречадэ сэрбэст вэ маЪсулдар реализа еда билэр-дн? Инчэсэнэтин Садалады-гым етнопсихоложи амиллари рэсми, ииститусиоиал, «ида-\nрэ олунан MaAaHHjJaTHH» (Маркс) «муэссисаси» олан театрда чуз'и шакилда ез эк-синн тапырдымы? Башга сез-лэ, театр сэнэтини там мэ -нада, милли ¿а^ждычылыг са-Ьэсинэ (мусиги, поезда, тэтбиги сэнэт вэ б.) аид етмэк олармы? Мэнчэ, бу ва биг чох башга суаллара чава<\nолармы? Мэнчэ, бу ва бир чох башга суаллара чаваб арамаг «Азэрог^чан турк милли театры» анла)ышына Ja-хынлашмаг демакдир. Гыса тезис шэклиндэ иса демэк олар ки, театрымыз Ьакнм «лениичи милли сн)асат»э ратман киз ли, гапалы форма-ларда ез догма мнллн сенат душунчэсн илэ элагэсини «совет деврундэ» дэ ropyjy6 сах-ла]а бнлмишднр.\nМилли театр душунчэми-зин учунчу кеклу масэлэси сэрт формада Jena дэ девлэт гурумуидан, ндеоложи платформа вэ cHjacH доктриналар-дан асылыдыр. Бу, театр сэ-нэтчилэ ринун (aicrjop, режис-сор. рэссам, театршунас вэ с.) тэ'лими мэсэлэсидир] Тэкрар едим ки, бутевлукдэ мэдэни]-JaT, инчэсэнэт вэ елм кими театр тэ'лиминин дэ башлы-ча методоложи ва нэзэри-тэч-руби кестэришлэри милли республикалара мэркэздэи тэсдиг олунмуш ганун фор-масында кэлирди.\nБу кун Азэрба)чан Респуо-ликасынын елм вэ тэЬсил муэссисэлэриидэ )енилэшмэ просесиннн илк тэдбирлэри Hahajar, башланмышдыр. Зэннимчэ, кимсэ де!э билмэз ки, дунэн биз Ьэр Ьансы саЬэда мустэгил, милли езунэмах-суслугу тэ'мин едэн план вэ програмларла елмимиз, сэнэ-тимиз учун кадрлар Ьазырла-jnpflbir. Адамын АллаЬы вар. бу Ьеч дэ о демэк Aejiui ки. мэркездэн калан бутун тэд-рис програмлары башдан aja-гачан кеЗфиЛэтсиз иди, эсла. Мэсэлэ ондадыр ки, физика, електроника, pHja3HjJaT, нефт ва KHMja кими елм саЬэлэрин-дэ Ьеч замай милли сэрЬэд анла)ышы мевчуд олма)ыб. ВаЬид, умумбэшэр елмин йаили))этлэрииин, дэ)эрлэри-ннн милли мэнсуби))эти ва он дан дотай езунэмэхсуслугу JoxAyp.\nИнчэсэнэтдэ иса универсал\nтедрис програмы raTHjJaH ола билмэз. Чунки Ьэр бир милли мэдошШэт ез-езлу)уидэ надир, банзэрсиз Ьадисэдир. МэЬз Ьэмйн бэнзэрсизл^инэ кера дэ дэ)эрлэндирилир. Эта�� иллэодэ иса театр сана* тинин тэдрис вэ тэ'лим сис геми мэркэздэ тэсдиг олун дугундан тэбии ки, милли мэ-A9HHjjaTHMH3HH езунамэхсус-лугуну бэ'зэн кизли, ба'зан иса ачыг шакилда инкар едир-ди. Нэинки инкар едиР. Ьэт-та онунла дупгунулмуш формада мубаризэ апарырды...\nAJwbiH мэсэлэдир ки, театр сэнэтиння тэдрис вэ тэ'яш системн эсаслы сурэтда лаЬ олунмалыДыр. Мунбнт замни олан шили сенат та' лнмимнз или яевбэда «устад шакярд» мунаенбэт ва эн'энэ-лэринэ уз тутмалыдыр.\n• • ♦\nМилли MaflaHHjJaT гуручулугу бир проблем кими, тэбии ки, кестэрди)им уч мэсэлэ илэ мэЬдудлашмыр. Она бахым бучагынын эпатэ етди)и проблем даирэси олдугча ке-нищдир. Амма бу кун милли M0A3HHjj8T гуручулугу кон* cencHjacbi барада душунуб ону тартиб едэнлэр маича, та-лэсмэлидирлэр. Чунки кезу-муз еиундэ ачылан бу кеииш-лик кундэн-кунэ 6ejyjyp. Бе-)удукчэ JapaHaH бошлугларда эерлэр 6oJy дамчы-дамчы, гат-рэ-гэтрэ топладыгымыз мадэ-ни дэ]эрлэримиз муфлислэ-шир, гиЗмэтдэн дупгур, Ьатта jox олмаг тэЬлукэси ила тэк-башына мубаризэ апармаг мэчбурииэтиндэ галыр. Иг-тясади-с^ася-ичтимаи фыр-тыналар кирдабында чырпы-нараг «олум Ja елум?» суалы-на чаваб apajbip...\n, ...Лени тарих адландырды-гымыз чагларын JeHH carejja-лэриндан бири маЬз милли MaAdHHjjaTa JeHH мумасибэт-ларин JapaHMacHAHp. Гадим даЬиларяи - «Ьэр JeHMBK ¿ахшыча унудулмуш эскилик-днр» кэламыны xanipaajH-рам. Хатырладыгча бар даЬа дарк едирам ки, милли мэ\nAaHHjJaT гуручулугу тарйм-\nмиздэ карымыза каласи, али мэгсэдимизэ JapHjaH чох niej\nтаП* бЯЖ.>9ЬИ*ЛИ\nДАЬА БИР hAPAJ\nСов кунлар Лухары Гарабагда 1аранмыш каркни ва-sHjjaraa алагадар Азэрба1ча-ш Гарабаг Ннчат HaMEjJa« влкэиин девлэт ва Ьекумат раЬбэрлэрияэ, бутун chJbch аартн]аларын, ичтрмая-cHjB-си бирлниларин вэ 4aMHjJaT* дарив башчыдврыяа мурвчи-ат габул етмишдир.\nМурачиатда де)нлир: «Ин-дв бутун халгын, Ьэр бир шуурлу вэтэн евдадынын агыл-iffi—яды муЬарибэ]э тезликлэ соя го1улмасьша 1енэлдилмэ-лндир. Буиу Ьэр ше|дэя эв-вэл ганлы савашыя од-алову ичэрисиндэ богуланларын ачыначаглы вэзн)]этя тэлэб едир.\nВиз hauBMBjJaTAa олан гув-вэлари, Ьабела онлара гаршы мухалифэт MesrejH тутаяла-пибераллары ва Ьатта си-\nКатдэи узаг адам лары да «багыя мудафнэси г* мина бирл^а чагырырыг».\nМурачиатда rejA едилир ки, PycHja илэ сои вахтлар ]аранмыш муда|нм мунасн бэтлэр мунагншэ ду1унунун ачы лм асы учун тутарлы а чар ола бялэр. Бу мтвасибатлар-дая максимум фа|далаямаг кэракдир.\nМурачяат бу созлэрла < тир: «Бизям бир даЬа сэЬв eTMaja Ьаггымыз JoxAyp. Ким лэриясэ фитвасына yjyö Je-на да диггэти асас масэлэдаи JajHHAHpMar HHjJanuAa олан-лара гаршы часаратлэ ч~ хыш етмаля]ик».\nУНР\/UHA ВВ A39PBAJ4AH\nmmamw\nАээрба]чан MWMaHjJaM иума]9ндаларин1ш hej ara Укра]яа-Азэрба]-ган\nДостлугу MaMHjJaTHHHH би-ринчи конгрееннда иштирак етмэк учун KBjeso ¡ола эд-шур. Конгрес OKTjaöpuH 17-дэ Укра1нанын па]тахтында ачылачагдыр.\nБу 1ахынларда Japвдалмыш 4aMHjJaTHH магсади Укра)иа вэ A3op6aj4aH халгларынын милли вэ девлэт дирчелишг-на ¡ардым кестэрмак, yicpaj-на илэ Азэрба|чан арасывда CHjacH. нчтимаи.. нгтисади вэ мэдэни элагалэр JapaTMar, он-ларын милли мэнафелэрннин горунмасында УкраЗна—турк Ьэмра'ли1ини инкишаф ет-дирмэк вэ меЬкэмлэндирмэк\nА<<Р Ааар—»ори\nВачиб масала\nОТУРДШМУЗ БУДАРЫ K95M9J8K\nБу кум pajon полис ше'б«см < •м«кдашл«рыным гаршысында дурам башлыча ааэифа бел-када сакитлм|ми поаулмасыма имкам аармамак, адамларын р'аНатлыгымы максимум та'* мим етмек, а|ры-а)ры чмна-1#ткар умсурлерк, груп ва дас-телери аарерсмэлашдирмек-дир. Ахы вНалм арасында ганунсу* силЫ» кеадмремлар, халветм склаН алаерм адам-лер аа де)ил. Дат ра)омумда кизламмак, ма итирмак асан олдугуна кера республика\nмкг)асымда ахтарышда олан чмма!еткарлар, деледузлар бе'эи Ьалларда биаим тараф-лера келмб иыхырлар. Бумун еау ¡амм Надмсалерии баш вер-маси учуй реал аамми japa-дыр.\nТак бир вмелнйат аамаиы омларча чина{етии уступу\nачмышыг. Чмма)ет башымда ¡ахаламам адамлардам х#)ли\nсилаН — автомат, бешатылам, ал гумбаралары, мухталцф ка-либирли патромлар, дикар де-¡уш вурсаты, мкллк ордумуза мехсус Нарби ке{им дестлв-ри мусадире олуимушдур. Ьазырда ра»омда аса)ишкн\nбарпа олуимасыиа чкдди ме-зарет аар. Ьалбуки ха]ли еа-аел Нава гараландаи соира ичтимам ¡ерлерде кедиш-ке-лиш кесилар, ая-а)аг ¡ыгышар-ды. Иш о ¡ера келиб чатмышды ки, ушаглар гумбаралардан ОАунчаг кмми истмфаде едир-дилер, бе'эи ерке|уи чааен-лар шехеи машымларыида си-nah иеэдирирдмлер. Белеле-риме аеаифели адамларым «ра-сыида да раст келмак олур-ЯУ\nНаоаНатлыг догуран меса-лалердаи бири етеи ил лер-дин ¡ыгылыб г алан бир чех чмма|ет Надисалерииии усту-иун ачылмамасы иди. Ммна-¡еткарлыга гаршы ардычыл, мегсед^емлу мубармее апа-рылмадыгындаи *е|ли чина|ет-кар асуде иеамб-делашырды. И\/ул — август aj ларында 29 «и накатин устуну ачдыг. ТеН-гигат замены ме'лум олду ки, чима)ет тереденлерии hep уч иефердеи бири аз)ашлы-аер ае ¡еткиилик ¡ашыиа чатмамышлардыр. Онлар ¡аш-лыларла чмиа{ет еяагеемне кнререи огуряуга гуршаныр, машым гачырыр, мемзиллерн гарет едир, еЬелмнмм мел-гересыны аперыр, ¡ел иесмр-дилер. Бу кун беле Каднсе-лерми cajw, хе|ян азалмыш-дыр. Груп ве десте шеклинда терадилеи чина ¡ет лерки де\nгаршысы алыимышдыр. Бу-куиедек уч чина|#ткар труп гамамиле зарарсизлешдирил-ммшдир. Тагсиркарларын На-мысы мac'yлиijaтa чалб олун-мушдур. Апарылам опаратиа амалиИатлардан соира 55 чи-на{ат ишинин устуну ача бнл-мишик. Бу, етан млдекцие иисбетам ха)ли чохдур.\nРа)онда аса)ишин тамнн олунмасымда ичтиманНвтчи, •ичданлы адамларым бмза мох кема]и д»|ир. Колхоз «о»* хоаларыи араэмемнда наркотик мадд» олан ¡абаиы кенаф биткилармнин ахтары-лыб тапылмасында, лета адил-месииде канд амакчиларинин, фаалларын ролу авазсиэднр. МеНз белалеринии ¡ахындан кема{и аа иштмракы ила бу илии ¡аз-|а| ^ларыида он то-надак ¡абаиы канаф битииси ¡андырыг.ыб м»На адилмиш-дмр.\nАмма муаиан ишлар керма-¡имиза бахма]араг, .чниа|ет-ларии аа бунлары терадан-лерин са{ы артмагда дааам •дир Сабаби Нач каса кизли да|ил, республикада баш аареи си|аси-ичтимаи Надисе-лар ¡арлэрдэ да умуми ишла-рии кадишина бу «а )а башга истмгаметде та'сир Кест»-рир.\nНараНатлыг догураи аа га-иуи позунтуларыиын динамик артымыме та'сир кестарам амиллардаи дикари, Натта ман де{ардим ки, ан башяычасы, эмак коллактиаларинда, ма* дани-маариф муессиселарим-\nда, ушаг-тедрис очагяарын-да, ¡аша)ыш ¡ерлариКда ба-¡умакда олан маслин та'лнм тарби^аси ила яазымынча машгул олуимамасыдыр. Канчяар-ла иш апаран тешкмяатларын нуфуздак салыммасы, бунлара гаршы диггатсизлчк да кенч наела муиасибатяарии де-¡ишмесииа катириб чыхармыш-дыр. ДаЬа оресымы фмкмр-лашмирмм ии, ез еямммзле етурдугумуз будегы иесир, езумузу кеяеч^имиздан меН-рум едирии.\nИмкеидаи истифаде адио республиианыи р#Нберли{ина, Милли Мечямса, ¡аряердаки ичра НакимиЛети ергамла-рыма узуму тутуб дамек ис-те£мрем ки, деалатимизии са-баНы снам иараНат адирса, кенч иесле де ге|гы ае диггети\nм. ««ми** Огуа Н|м Леям Ше'бесн-имм ранен.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-17-1992-p-2\/","date":"2017-03-24T00:12:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218187227.84\/warc\/CC-MAIN-20170322212947-00571-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.395460248,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.39546024799346924, \"sah_Cyrl_score\": 0.06793723255395889, \"kum_Cyrl_score\": 0.06718343496322632, \"tuk_Cyrl_score\": 0.062825046479702, \"tat_Cyrl_score\": 0.03573119640350342, \"crh_Cyrl_score\": 0.030100366100668907, \"tyv_Cyrl_score\": 0.027654564008116722, \"eve_Cyrl_score\": 0.027259891852736473, \"udm_Cyrl_score\": 0.02654556930065155, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01553552970290184, \"kir_Cyrl_score\": 0.0153007498010993, \"nog_Cyrl_score\": 0.0149285439401865, \"alt_Cyrl_score\": 0.014645015820860863, \"dng_Cyrl_score\": 0.013137683272361755, \"krc_Cyrl_score\": 0.012636115774512291, \"kbd_Cyrl_score\": 0.012094087898731232, \"lez_Cyrl_score\": 0.011134033091366291, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010761397890746593}","num_words":15663,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.443,"perplexity_score":62814.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - March 27, 1992, Baku, Azerbaijan\n14 APR 1992\n• Оемы IM«-«; uv roJyJMjnWp.\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИЧТИМАИ-ШАСИ ГЭЗЕТИ\nГи|м«тм М\nСЕССИМ 03 ШИП\nБАША ЧАТДЫНЫ\nАзврбаК&н Республнкасы ншини баша чатдырмышдыр.\nАли (Щетиним февгэл'адэ Сесси]ада кундэли)ин мэсэ-\nceccHjacbi мартьт 25-дэ ах- лэлэри эсасэн муэакирэ олун-\nшамдак хе;ли кёчмиш вз мушдур. (Азарииформ),\nKYHYH\nЕ'ТКИАДНАИЭЛЭР ТЭГДИН ОЛУНМУШДУР\nМартын 26-да* Франсанын Бакыдакы сафири Жан Пер-рен ез е'тимаднамэларини республика Али Советинин сэдри .Г Ч. Маммэдова таг-дим етмишдир. .Г Ч. Мам« медов сенади габул едарак ики елка арасында сых ва гаршылыглы суратда фа]да-лы эмакдашлыгын даЬа да дэринлэшаче)инэ умиД етди-]йни билдирмишдир.\nЖан Перрен 1932-чи ил-да анадан олмушдур, рус ди-ли узрэ али ТэЬсил диплому вардыр. 1054-чу ил да Франса Харичи Ишлар Назирли-jиндa ишлама]э башламыш-дыр. Сонра Франсанын Ран-гунда, Бангкокда, Калкатада консулу. Франсанын Токи-\nодакы. Куала-Лумпурдакы. Бангкокдакы сэфирликлэри-нин икинчи катиби, Франсанын ТеЬрандакы сафирли1и-нин биринчи мушавири вэ сонра муваггэтй ишлар вэ-кили везифэсинин ичрачысы, Франсанын Куала-Лумпурдакы февгэл'адэ ва caflahnJJaT-ли сафири вазифалариндэ ишламишдир.\nЕ'тимаднамаларин тентэ-нали шараитда тагдим олун-масы мераснминде A3ap6aJ-чан Реопубликасынын харичи ишлар назири Ь. М. Са-дыгов, Али Советин бе)нал-халг мунасибатлар ше'баси-нин мудири Н. 9. Ахундов иштирак етмишлар.\n(Азарииформ).\nКеруш заманы.\nФото J. Хэлиловундур.\n(Азарииформ).\nЧ*рш*и6* муиу Чмувм Кор*)* Харичи Иштр Ныирли|и билдирмишдир ИИ, Кор*)* Республика* еы м Аирбфаи гам Нммд* дипломатии муи*еи-\nбатям 1ав1ТМУШЛ1В.\nмЕ'луматда ÄBjwwp ки. Аэарбя]чан МДБ увву олан ва Сеулун расман таныдыгы онунчу алкедир, Ьазырда Kopeja Республнкасы Тачикистан ила днпломатик алагэ-лер )аратмаг Ьаггында данышыглар апарыр.\nИрам харичи ишлар иааирииии муаинмм Mali« муд Лайам чиршанба иуиу билдирмишдир ми, Аэвр-6а|чаиыи и Лрмаиистаиыи Ирана бир ааситачи ними а'тимад бмшмлси Даглыг Гарабагда бяНраныи арадп галдырылмасыиа мамам адам мусбат амил-Дир.\nИран HyMaJaHAacH демишдир: Инди hap ики республика дариндан дарк етмишдир ки. Иран онларын «Ну-аа е'тмбарлы гоншусудур».\n1. Ваизи ТеЬранын васитечилн)к давам етди|рмвк\nфузл^м\nпланларындан данышараг демишдир ки, Ьазырда Йран аташин даТанды рыл масы Ьаггында сазиижн муддатиннн азу таклиф етдоОи JyKcen савиМеда керушэ гадар уза-дылмасына кемак етмак фикриндадир. Бу керушда му- -------бутун тарэфл\nам Фарачовдур. Эслнм )даранлыдыр. Маним учун эрОДчанын hap гарышы\nлиднрлар. Вундан башга. Ьамин керушун )екунларына бирка бе]анатын najHhacHHH Ьазырламаг лазымдыр. оу и«1анат Иран паЛахтында кечирнлмиш учтарафли Иран - Ерманистан - Азэрба)чан данышыглары нэтича-снида габул олунмуш TehpaH расми ма луматынын м^д дааларына асаслачмалыдыр. Ба)анатда Даглыг Гарабаг да aa3HjJaTHH нормаллашдырылмасы саЬесиндэ амэли тэд-бирлар MyaJJaH едилмалидир.\n«РУСкМА ЕРМЭНИСТАНЫН KÖMGJH ИЛЭ A30PBAJ4AHA ТЭЗЖГ K©CT9PM3JS ЧЭЬД ЕДИР»\nАзерба]чан Али Советники свдри JaryÓ МЭММ9Д0В Москваныи ИМА-Пресс Акентли]инэ\nвв Итали^аиьш BAI ширк&тияа буилары билдирмишдир\n— Гарабаг беЬраныкын кииппафынын ]ахыи пе] пемгмвлррм я«ч»(ря>? А 6aj4BH орду сэфэроерлщшш иеча hajaTB кечярмэ}э ha* зырлашыр? АхЫ фиунла сна иунагишани кэскиилаш. дирдн]иннзи ва опт иешпп. миг) ас л ы MyhapHoaja че.\nвнрдж]икнзи нума)нш ет-\nдиримш олурсуз,\n*— Азарбармн умуми са* фарбарлик кечирмир ва\nKe4tfpMajH6 да. Виз ез орду, музу ¿аратмамышыг. Бу кун\nбизим милли силаЬлы гув-валаримиз )охдур, )алныз бела гувваларин )арадылма-сы бара да Ганун габул едил-мишдир. Виз инди мунаги-шанин CHjacH ^лла низама салынмасына чалышырыг. Виз бутун сулЬ тэшаббус-ларини алгышла)ырыг. му-aJJaH бир муддатэ аташин да)андырылмасына наил ол. Сазиш Ьэлелик Je-1етирилир. Арабир\nмушуг. Сазиш Ьэлелик Je\nЕина »етирилир. Араби1\nэм бу. пам да о бири терэф-дан сазиш позулур. Ла-\nкин принсипчэ фэал Ьарби a.\\^HjJa^ap дaJaндыpыл. мышдыр. Виз Ерманистан, Даглыг Гарабаг рэЬбэрл^и (J, Мэммэдовдан алдыгымыз мэ'лумата керэ ceh6aT эс-линдэ ермэни ичмасынын башчыларындан кетмишдир — «Халг гэзети») ила мухтэлиф CHjacH лидер-ларла CHjacH диалога она керэ башламышыг ки, данышыгларын вахтыны, JepHHH вэ муддэтини MyaJ-Зэнлешдирэк.\nГарабагда ва сэрЬэд ра-j<^apbiHfla Jepли эНалидан езунумудафиэ дастелэри топла)ырыг. Бизим на Ер-мэнистана. на да башга гоншу девлэтлара Ьучум ет-мак HHJJ9THMH3 JoxAyp. Бу. на керэ да биз орду JapaAbi-\n5ыгса, ону ¿алныз ез сэр-эдларимизи ва . еразимизи горумаг учун едирик. Умуми сефэроарлик учун hen бир зэрурэт JoxAyp. Инди JY3 мин - aзэpбaJчaнлы МДБ ордусунда гуллуг еднр. Биз\nонлары чагыра билардик ва бунунла да пазыр силаЬлы гуввэлэрнмиз оларды. Лакин бнз вурушмаг истамирик. Гарабаг мэсэлэсини Ьарби Золла Ьэлл етмак мумкун дeJил.\nЕрманистан езунун милли ордусуну чохдан japa-дыб. Онун муаснр техника ила T94hH3 олунмуш. Jax-Ьазырлыг кермуш гув-вэлэри вар. Ики ил эввэл\n(Арды 2-чн сэЬифэдэ)\nДТНЛАНЫН ГУЛАГ Ы Г AP AB АГД А ДЫР\nГарабаг лроблеминин харичи HH<)>opMacHja васитэлэрин. да биртэрефли, ермэнипэрэст мевгедэн ишыгландырььлма-сы aз9pбaJчaнлылapы ела Гарабаг дарди гадар нараЬат еднр. hap пансы )анлыш ин-фopмacиJa кэндлэримизэ аты-лан «Алазан»лардан да дэЬ-шатлидир. Азэрба}чанын harr сэсн Ьэла ки, сарЬэдлари ашыб дун]аньш «гулагына»\nиятмя 1мб\nСон вахтлар республика-мыза калан харичи журна-\nлистларин артмасы информа-CHja блокадасыны дагытмага хе]ли кемак еднр. «Вэтан* 4öMHjJaTHHfla кечирилан керушда Би-Би-Синин эмэк-дашлары Бэ1юуз Афаг Тэб-ризи вэ Роберт Парнонс. Франса гэзетлэринин эмэк-дашлары Чон Кристоп, Рза Днггэти, Гази CHjaeym иштирак едирдилэр. Гази ЗДавуш Ьэм да Исвечрэ вэ Канада кутлэви инфopмacиJa васи-тэларинин мухбиридир. Он-лар Гарабаг проблеми барэ-\nдэ harnraTH охучуларына чат-дырмаг фикриндэдирлэр.\nХаричи елка Ьэмкарлары-мыз билдирдилэр ки, онларын гэзетлари Гарабагдакы B93HJJ9T барэдэ hap ики тэ-рэфин MeerejHHH ишыглан-дырмаг HCTajHp. Амма Азэр-6aJwaHAaH инфopмacиJa аз кэлир. Бунун учун онлар тэ-бии ки, бизи кунайландыр-дылар. Бнз оз сэсимизи дун-jaja JajMarbi бачармырыг, Ja да буну башгасындан кезла-jHpHK. Рза Днггэти деди ки,\nгэлэм hap миллэтин сэфири-дир. Керунур бизим сэфир-лэримиз чатышмыр. Ьэмкар-ларымыз буну да дедилар ки, инди дун Ja охучулары hap ики тэрэфин онсуз да бир-бири ила дуз кэлм9Jэн вэ Jaнлыш тэсэввур JapaAaH мэ'луматындан чох, онларын ас л MOBrejHHH ифадэ едэн да-гиг свз ешитмэк иcт9Jиpлэp. Онларын BaKUJa кэлиши да ела бу сэбэбдэндир.\nЖурналистлэрин чоху Франсадан кэлдиклэринэ вэ\nорада ермэни лоббисинин чох кучлу олдугуна кара онлара тазJиг костерилэчэ}индан на-раЬатлыгымызы да чатдыр-дыг. Ъэмкарларымыз деди-лэр ки, бурда ермэни лоббисинин кучу Ьэддиндэн артыг шиширдилир. Онлар на гэ-дэр кучлу олсалар да, журналиста нэjи вэ иеча Jaзмa-гы eJpэдэ билмэзлэр.\nХаричи мухбирлэр бу кун Гарабага ¿ола душурлэр.\nФанг НОВРУЗОВ.\nРЕДАКСИЛАНЫН Г9БУЛ ОТАРЫНДА\n«YPOJHM ГАРАБАГДА ÄÖJYHYP»\nPeAaKCKjBMbBa гочв бнр киши калмкшди. Мартабала-ри пм]ада галхдь»ындан «учла нэфес алырды. Чибиндан бир васн��а чыхарды:\n— Май муЬармба алили jaM. — дедн. — 72 ¿ашым вар. а дым ArahycejH, фами AHjaM ^ нарда\nАзарб_. __г - .\nэзиздир. Амма ннди ypajKM Гарабагла fleJyHvp. Ермэни-лерин ваЬшили]к Ьаддкяи ашыб. Мани нараЬат еден бир-ики калма сезум вар, к ал мишам ону халгыма чвт-дырасыныз.\nБиэим миллати xaJanaT ва намардлик гадар Ьеч на jaH-дырмыр. Мани да ерманила* рин xaJaHaTH JaHflbrpH6-Ja-хыр. 17 Jaшым олан да ал-май фашистларина гаршы ву-рушмушвм. Бутун äYhJb халглары тэрэфинден пис-лэнан алман фашистлари ер-маниларин тератдиклари ваЬшиликлари етмирдилар.\nМуЬарибада )едди дафа Japaлaнмышaм. Башымда инди да гэлпа кэздирирам. Май рус торпаглары угрунда ву-рушмушам. Алдыгым Japa-лар мани о гадар инчитмэ-Jhö. Ешиденде ки, Гарабагда шаЬарЛаримизи, кендле-римизи виран roJaH ермани-лара руслар кемак едир, рус торпагларыны горудугум замай алдыгым ¿араларым koJ\nHajHp.\nArahycejH киши fleJanajH сезун агырлыгыны кекс етур-мэклэ анладыб сезунэ давам етди:\nоланларыи^1ел^Ггадар ша- I АТОМ Нахирмр Шурасы A»f лыг Гарабагда ве-\nрафли елум joxAv. АллаЬ I ||#Т|| мумммря «дарам* орада дааам атмакда олан шэпидлэримизэ рэпмэт ела- | мммягмшаим вреден галдырмаг учуй бо|иалхалг мои-\nАРЦ1* чмывмаг бара да гарар габул «тммшдир.\nГаоаоа алынмышдыр ки, конфранс JaxbiH вахтларда Минскда кечирилэчэкдир. Конфрансда АзэрбаЗчан, нистан. Бела рус, ЧСФР, Алманза^ Исвеч. H^Hja, АБШ. PycKja, Турина ва\nКонФоансын сэдри иштиракчы девлатларла мэслэпатлэш яикмн соноа Даглыг Гарабагын сечилэн ва динар ну-мaJaнд9Лэpини марагы олан тарэфлэр ними да ват едэ-\n¿ТЭМ Назирлер Шурасынын индики сэдри Иржи\nДиистбира тапшьфылмышдыр кн, аташнн самэрали ше-килда naJaHwapbuiMacHHa ва {енидан башланмамасына. Ьабелэ B83MjJaTMH диич Joллa Ьэртарафли низама салын-масы учун шараит japaflbWMacHHa кемак етмак учун Ja-хын вахтларда пэмии бел naja кетсин.\nИалсмнкм лросасммми иштмракчысы олан ална-лорнн харичи ишлар * нааирлари шурасынын сад-ри, Чио-Смммф х*рмчи см|к*т идаркмши 6*ш-ЧкКЫ Иржм Дммствмр журн.»ш<тя*рп* «орушл» Д«-мишдир: Ом бииеип км, АТ®М-мм иум*)*кд* ho| • •TN бмр ион* куклам сайра Даглыг Гарабага |опа душакан, яакмн камкрат мук Налаямк м,уа||аи\nеяшшомишдиРа\nНазир демишдир ки, бир-бирина гаршы дуран тэ-рафларин аташи ¿иандырмаг Ьаггында сазишэ эмэл eflK6-eTMaJa4aiJHHfleH чох mej асылыдыр.\nНазЬр демишдир: чЬекуматлэр разылыга кала би-ларлар, анчаг бу Ьала о демак де1ил ки, Даглыг Гарабагда барышыг Ьаггында сазишэ ем ал олуначагдыр. Бир чох силаплы бирлашмаларин, елече да кечмиш Совет Ор-дусу бвлмвлорняня вяр Ьнссвсяяни командярлврннв Ьеч КНМ Я9Э*р*Т етмир». Нвзнрин Д*ДН)ИН9 керэ,\nГ ^^г твшкилатлГрыя? о чумладэн НАТО-нун. А,pona бнрлнклвриннн. А.роп. Шурасынын Гасби Ав-I Иттифагыиыя ва башгаларынын Гарабаг\nяла <&глы Т0Дбирлврини^магвл»идарвчвк. ^ мман он-\nропа\nлар*т !Т»а»снидвн в» нмканларындан истнфада едачак-дир™Харичи Ишлэр Наэирлари Шурасынын садрн де-мишдир кн. АТ0М Даглыг Гарабагда Иранын диплома тик фэаллыгыны мудафиэ едир.\nгирета чаеырырам\nХалгымызын башынын ус-туну JeHHAdH rapa булудлар алыб. Чашгынлыг japanca да AYHjaKepMyui бир адам ними де]ирэм: бунлар Ьамысы ета-ридир, тезликлэ огуллары-мыз Ьамылыгла flejyma гал-хачаг. hart ишимизи Ьеч бир намард Ъ^лэси, зор поза билмэз. Хочалы фачиэси ej-нилэ 1918-<чи илин Новруз 6ajpaMw кечэси Шамахы эЬалисиннн башына кэтири-либ.\nДашнаклар о вахт paJoHy-муза hy\\yM едиб 20 мин на-фар h эм J е р ли ми зи, о чумла-дэй ]ашадыгым KejAap кэн-динин 118 сакинини кезлэ-рим гаршысында ваЬ\\ичэси-иа гатла ]ётярдилар. ШаЬид-лар арасында керпалар. Ьа-мхла гадынлар. гочалар да-ha чох иди. Маи ва JambiA-ларым о вахт интигам Ьис-си ила ajara галхыб hapajH-мыза ]етишан турк аскарла-ри ила Шамахы. Шуша. Ханкенди. Лачын де]ушлэ-ринда текулан наЬаг гацы ]ерда го]мадыг. Галиб хал-дик. Чунки Ьамы бир 1ерда иди.\nЛачынлы Султан 6aJ ки* am rahраман оглумузун ко-манданлыгы алтында flejy-шурдук. Шамахыдан Лачы-на KeMaJa кетмиш Чаваншир алаЛында 1200 щирванлы хидмэт едирди. PoJ Султан 6ajHH ва онун силаЬдашла-рынын reJpaT J|с ГУБАДЛЫ. Корусун Хындзирек кэнди тэрэфдэн Элигулуушагы кэнди БТР. пудем]от вэ автомат силаЬ-лардан атэшэ тутулмушдур.\nАгдам\nМартын 26-на кечэн кечэ Шелли кэнди ракет атэши-иа т��тулмушдур. Ерманилар JamaJan Пахчываник кэндин-да чохлу Ьарби техника ва чанлы гуава чэмлэшдирил-AhJh мушаЬиде едилир. Ьу-\nчумлар да эсасэн бурадан тэшкил олунур.\nНамин кеча pajOH мэркэ-зинэ бир иеча ракет атыл-мышдыр. Дагыктылар вар. Элиагалы, Паправенд вэ Чин-ли кэнД^аринлэ да атышма\nолмушдур.\n3. СУЛТАНОВ.\nФузуля\nМартын 25-дэ ахшам саат 19-дан кеча 1ары1адвк Чу-варлы кэнди «Алазан» ва «Кристалл» типли ракетлар-ла атэша тутулуб.\nДушман чатинликла да олса сусдурулуб.\nДунандан бери ерманнла-рин тэшэббусу илэ ики та-рэф 'арасында данышыглар апарылыр. Св1)6вт Фузулк-нин Лухары Ве1салли каи-динда ермэнилэрин киров ке-турдуклари адамларыи бизим эразнмиздеки кировлар ва ме]идларла дэJишдиpил-мэсиндэн кедир.\nМартын 26-да кумортадан хе]ли кечмишэдэк ра]онуи эразисинда еакитлик олуб.\nЧэбра}ыл\nМартын 25-дэ ва 26-да 4a6pajHAbm CynejMaHAH. Гышлаг кандлари тарафа ара-сыра ачылан аташ навара алынмаэса белкада са кит-лик олуб.\nФ. Р9СУЛОВ.\nКораябо)\nДуиен кундуз саат lb—12 арасы азэрОДчанлылар Jama-JaH Тодан кэндина Еркач кан-динин уст тарефиидаки ме-шадаи 8 марми атылмыш-дыр. Мармилар кандэ чатма-мыш. ¿ахынлыгда партла-мышдыр. Белканин дикар са* Ьэларинда нисбэтан сакит-ликдкр.\nЬ. ГАСЫМОВ.\nКулаблм. Догма каидш momjniAa.\nАзарбаНан Республнкасы Дахиля Ишлар Назирли-]инин матбуат хидмати хабар вермишдир ки. мартын 25-да ермэни склаЬлы бирлашмалари зиреЬли техниканын комаГи ила Тартар paJoHyHyH Чамилли ва С^димли кэнд* ларинэ hynyM етмишлар. Республика hyryr муЬафюа ор ганларынын амакдашлары чаваб тэдбярларн ила Ьучум еданлери кери отуртмушлар.\n! ■ * ^\nждлэримизэ рэ\nсии.\nОнун саси титраса да езу ну сахладьг.\n— Кез jaiubi адамы JyM-шалдыр. МуЬариба ела]ан халг узун муддат Jac сахла* са зэиф душар. IleJreMöep элeJhиccэлaм аланин арха-сынча агламагы Jacar 6yjy руб. Торпаг онун угрунда вурушанларын JeHH наслини )етйрэчэк. Амма торпаг кет^ са нэсил итар. Башымызы дик тутмасаг уз тутдугумуз чэтин 1олун самтини керэ билмэрик. Бу саваш. бу coj-гырымы биринчи дафа де-J^i. Атам Aejapjui ки. 1920-чи илдэ Сабуичуда ермани-лэр мусэлманлары гыранда арвад-ушагы га]ыга * минди-риб дэниЗэ апармышдыг кн, Jaxынлвшcaлap памысыны ба-тыраг.\nТорпагымызы кери алача-гыг, буна сез ола билмэз. Амма халгын бу агыр ку-нундэ онун дэрдинэ бикана олан л ара, везифэ давасына чыханлара. кучалэрдэ ускук о!надыб, гумарбазлыг ела-Jэнлэpa, сэрват далынча га-чанлара бир сезум вар: cej-рэтиниз олсун!\nО сезуну гуртарыб, баш-агрысы BepAHjH учун узр ис-тэди. Элиндэки зарфи да столун устуна rojyö отагдан чыхды. Зарфи ачыб охудум. Ше р иди.\nБасдяр! íetap ву\n■атаа, By J*c Гурусуя тш »ям.\n■И\nШе'рии алтында иса имза эвэзинэ Ьарби билетинин нем-расини — «003156» рагами-ни ¿азмышды.\nАряф ГУЛШВВ.\n«Халг га»етж»яжи мухбяря.\nГАРАБАГА U ЛР|ЫМЫ\nCAJIJAH (L.-------\nдм). PaJoeyH амак коллек-тивлери, »JpH-aJpM ватая-дкшлвры )енвар - февр^ а)ларында Гарабага мин маяатдыгдая чох арзаг маЬсуллары кеидармишлар. Бу кунларда pajoe ичра Ьа-KHMHjJaTKHHH башчысы Q, CeJptHOeyH раЬбарлик ет-AhJh HYMtJaHA» haj er; Ar-дама кетмиш. республика президеитянин Гарабагдакы иумккялли]киик хусусн ко-MHccHjacbiHi Сал]вн амак-чклари адыядая 514 мни манат пул тагдим атмиш-дир. Нумиаида ЬеГатянмн ^узалери Ьамчинин Эскаран paJOHynyH JaxMHflMfMWA }ерлашан еауиумудафка ба-тал]онунун эскарларина. И марат Гараанд каидяиин сакннларииа пал-пал тар. арзаг маЬсуллары чатдыр-мыш, ' ларын чатинликла-ри яла марагланмышлар. Гарабаг муваюеилли]* 1ардым ишинда хусусила фарглан-миш Сал]ан шаЬарвидакн 1. 2 ва 7 немрали мактабла-рин муаллим ва шакирд коллективларина твшвккур мактубу каядармишдир.\nParren У Эсадов.\n. Каряватурша яамусуяу охучуиу» Cypi*J Т»гы-**д* ираяодяр.\nТОРПАГ OJANUP, fAJfbUIAP ЧОШЫР\nТабиат ' ar epnajMHH ба-шыидая атыр. мешалар Ja-шыл дона бурунур. чел-чв. им чана кэлир. Буллур су-лар пычылдаша-пычылдаша )ашылча отларын арасы ила сувударак архлара говуш-мага таласир. Ча]лар мачра* PUEI сыгмыо.\nВу ил дат pajoiuaрында карунмамиш гыш олду. JeM са рыдай мад-гара корлуг чак-ди. твлвфат верди. Ела ин-санлар да аэ сыиага чакмл-мадилар. Kah гав олмады, xah ашыг. НараЬатлыг, карими лях да бир )андан.\nАнчаг баЬар баЬардыр. ястасэк да, истамасак да ка-лир аа биз оиун rajrbuupw ила Jama мага мачбуруг. Эюшчи чма чыхмалы, тор-вага тохум сапилмалидир. Такча Огуз ра)онунун тасар-руфатларында бу ял 5 мня 162 Ьектар саЬада JawMr битки л эр акилмаси назема тутулуб. Arpap-caeaje комби-натыныи директору Аднл Маммадов сеЬбат «амаиы\nбилдирди ки, тохума еЬтк]ач эсасэн ¿ерли имканлар Ьеса-бына еданилир. кенар команден казларини чакиблар. Вал а мир, ¿ончв тохуму артыг сепилмиш, сотая аа гар-гыдалы учун саЬалар а]рыл-мышдыр, истиканаларда ту* туиун бечарилмасина баш* лан мышдыр. техниканын та* мири гуртармаг узрадмр.\nБунунла бела чатинлик-лар да чохдур. Jaлныз дан-лик саЬаларда салил мак учун 20 тома гадар чаван нэсил гаргцдалы тохумуна епти-¿ач вар. Тахыла азот куора-ся верилмалидир. анчаг )ох-дур. Уаначаг тапылмыр. Ке-чм шиш мувафиг ДвврУ*» нисбатаи бу ил нормадаи 25« той аэ ¿аяачаг алынмышдыр. Ву. умуми еЬти)ачын ^еч 50 фаизияи да едаммр. Техника учун еЬти]ат Ьнссалар. биринчи наибада аккумул]а-торлар чатышмыр.\nПярл М9ММ9ДОВ.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-mar-27-1992-p-1\/","date":"2017-03-25T17:37:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00640-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3603865206,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.36038652062416077, \"kum_Cyrl_score\": 0.12229159474372864, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06338445842266083, \"tat_Cyrl_score\": 0.04032772779464722, \"sah_Cyrl_score\": 0.03601469472050667, \"crh_Cyrl_score\": 0.03558861091732979, \"tyv_Cyrl_score\": 0.023673536255955696, \"udm_Cyrl_score\": 0.023410804569721222, \"krc_Cyrl_score\": 0.02265319600701332, \"kir_Cyrl_score\": 0.021578900516033173, \"nog_Cyrl_score\": 0.017921404913067818, \"eve_Cyrl_score\": 0.017827989533543587, \"lez_Cyrl_score\": 0.016617385670542717, \"alt_Cyrl_score\": 0.011992871761322021, \"uzn_Cyrl_score\": 0.010378875769674778}","num_words":10092,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.413,"perplexity_score":60659.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 2, 1991, Baku, Azerbaijan\n4ааш1г шшт«\nтасл\nАЗдРБМЧАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СЩАСИ ГЭЗЕТИ_\nФ ГИ|МБТМ 40 ГБПМИ СБбум учум 0.S гмич|.\nф Эоаеы идя ро* I М 19) (215М) 9\nIjrjuijowrp- ' _\nЧ*рш*нб*| 3 окт|Ббр 1991>чи мл.\nИГТИСАДИ БИРЛИК: ]ОЛУН БАШЛАНРЫЧЫ\n______Алма-Атада распубликаларын раЬбэрларинин нарушу\nАзаримформ\nСИТА\n|»|1*91МИ ТОПСММ МУФМН 1ДИЛМИШДМ»\nБАЙКОНУР КОСМОДРОМУ. Сомт — АлсГрв]а Пе]*атиюш уэву Токтар Ау^киров демишдмр: «Мук Совет Иттяфвгыида Гаэвхыстамы томсял едарвм». О. Ьав-сы девлетя — Совет Иттяфагыяы, ]охса гаэахыстая!* — тамсмл едпе]я Ьаггыкда журиалнстлерин суалыяа мапэ\nбела яаваб вермишдяр. ^ \" ло\nГазахыстан космонавтынын Ьамяя создорн бу кун Совет — Австри]а heJ•aтIlнян таркибянн MYвJJвн етюи девлат кош1сся1асыныи ияласыядан дарЬал сонра кечи-иилмяш матбуат конфрансыяа ястигамат вермишдяр.\nПланлашдырылдыгы хммя. hej'aтэ яндиjaдaк яки дафа космоса учмуш командир полковник iyleкcaндp Волков ва тадгмгатчы космонавтлар — Австря]анын иу ма]андаси муЬандис-елвктрнк Франс Фибек ва Гаэахыс-ташиш машЬур cыиaгчы•твJJapaчи Токтар Аубакяров да-\nхил олмушлар. ___\nХабар вepllлдиJи кими, ичарисинда Совет — Австри-]а Ье]'атя олан «Со)уз ТМ-13» иarлиJJaт камисикки ок-тiaбpыи 2-да бурахылмасы назэрда тутулмушдур. Камя Москва вахты ила саат 7.59 дагигада старт котурачакдяр,\n•АСИТФЧИ ФОНЮ ЬФРФКАТЫДЫР\nДУШанВЭ. Тачикистаи па]тахты муасснсаларяики ------------- Б.-------мухалифатчи\nншчяларм республяканын Ьакуматя napTHjanap арасыяда васитэчи кими\nчыхыш етма]а\nЬазырдмрлкр^ ВУ* м^аггати ®\nWf а Bll лтмя.\n']андаларяиин шапарда кечирилмиш ячласында ба]ан едил-мишдир. JeHH Ьаракат мухталиф сн]аси 1^вваларяи гар^ атичасиндэ респуолнкада ]аранмыш му-раккаб шараита мунасибат кими\nшыдурмасы натичасиндэ\nраккаб шараита мунасиб.,---------------------^ .\nмишдяр. Ьаракат ез гаршысыяа фаЬлаларин маяафела-\nК«руш замены,\nАЛМА-АТА. 1 OICTJaбp (СИТА-яьш хусуси мухбирин-дан). 12 республиканын роЬ-бэрлэри Газахыстан Прези-денти Нурсултан Назарба]е-вин 4(игтисади сазишин сон вариантынын музакирэси учун двJиpми стол архасын-да кврушмэк» до'ватилэ Ал* мa-AтaJa колмишлар. Формал олараг керуш чоршанба куну Ба1конур космодромунда Газахыстаньш космонавт-тэд-гигатчысы Тохтар Аубакиро* вун иштиракы ила Ье1'атин гаршыдакы старты ила бир вахта салынмышдыр. Лакин кврушун ачылышында Газахыстан Президентинин кириш сезундэ деди^и кими, «бура-да бела бир умиди« рамзи вар кн. алканин суверен рес-публикалары амакдашлыгын )ени мэрНаласина гадам го-Зурлар». О демишдир: Бу кун игтисади амакдашлыгын принсилча jeни буневрэсини гoJмaг, 1992-чи илда тича-рэт-игтисади сааишин модели-ни мyвJJaнл9ШДиpмaк учун имканымыз вардьф.\nГазахыстан Президенти\n4- А»арбе]ч*н иуме|емд« Ке|'»ти.\nТелефото i. Хе1млевуид1гр. (Азеринформ).\nреспубликаларын реПбарла-ринэ мурачиатла демишдир: Калин бу кун разылашаг ки. суверенлик Joлyндa гануни са*р1эримиз елка халглары-нын амин-аманлыг ва достлуг шараити��да Jaшaмaг кими эзэли арзусуна зидд олма-сьш.\nЛалныз яки республика — Литва ва Естони]а Алма-Ата-]а ез нyмaJэндa heJ'этлapини кендармамишлар. Лакин, Газахыстан Президентинин апа-ратында СИТА-нын мухбири-на верилан ма'лумата кера, Ьамин БaлтикJaны республикаларын раЬбэрлари да'ватин чавабында бу ва Ja динар формада гаршыдакы ке-рушларда ааларинин иштира-кыны Ьеч да истисна етмир-лэр.\nКезланилди]ина кера, он ики республика раЬбэрлари-нин амали керушу 4 саат да-вам еданак. Кврушдэ елкэ-нин Халг Тасарруфатыны Оператив Идараетма Комита-синин садри Иван Сила]ев иштирак едир.\nАЛМА-АТА, 1 окт|абр (Азаряяформуя хусуси мух-бнря X. Иманов). Бу кун сэ-\nПар саат 10-да Достлуг са-paJыRДa 13 суверен республика рэЬбарлэринин керушу олмушдур. Керушдэ Респуб-ликаларарасы Игтисади Ко-митанин садри И. С. Снла-1ев, комитэ садринии муа-вини Г. А. Лавлински. Газахыстан президенти Н. А. На-зapбaJeв, Aзэpбajчaн президенти А. Н. Мутэллибов, Молдова президенти М. И. Снегур, Туркманистан президенти С. А. HиJaэoв, 03-бакистан президенти И. А, Каримов, Г'ыргызыстан Али Ооветинин сэдри М. Ш. Ширин гулов, Ерманистан Али Советинин садри Л. А. Тер-ПетросЛан, Тачикистан Али Советинин сэдри Р. Н, На-билев, Беларус, ЛатвиЛа, Ук-рална назирлэр советларинин сэдрлари ва баш назирлари В. И. Кебич, И. Т. Годманис. В. П. Фокин, РСФСР баш назиринин муавини Л. Ф. Са\nбуров, Курчустан мадди еЬ-тиЛаглар назири И. Г. Чхеидзе башда олмагла республикаларын нумаЛавде ЬеЛ'эт-лар» иштирак етмищлар.\nКерушу Газахыстан президенти Н. А. НаэарбаЛев ач-мышдыр. О, керуша топла-шанлара мурачиат едарак, таркибина биринчи газах космонавтынын дахил олду-ру беЛналхалг ЬеЛ'атин старты куну БаЛконура кэлмак, Ьабелэ халгларымыз учун олдугча муЬум проблемла-ри музакирэ етмак дэ'вэти-ни габул етдикларинэ кора, керуш иштиракчыларынын Намысына самими миннат-дарлыгыны билдирмишдир.\nН. А. НазарбаЛев елкада кедан уму ми дагылма про-сеслэринин чох зарэрли ол-дугуну билдириб керуш иш-тиракчыларыны албир фа-алиЛЛатэ чагырмышдыр. О демишдир: Бизэ респуйлика-ларын суверенлиЛинин сез-суз тэсдиги ва ваЬид игтисади макан чарчивасинда ке-ниш амакдашлыг асасында\nЛени cHjacB иттифаг кэрак-дир. Нам да амакдашлыгын формалары ва Иттифагда респу;блнкаларын иштиракы дарачалари чох мухталиф ола билар. О, керушун гап-тиракчыларыны игтисади бирлик Ьаггында мугавила-нин сон вариантыны муза-Кира етмаЛа да'ват етмишдир.\n13 республикаши «у>ма-Ланда ЬеЛ'отларинин даньь илыгдары галалы кечмящщир.\nОонра даныш{ыглара>ш иш-тиракчылары совет ва хари-VH елка журналистларн учун м(эт6уат коифрааюы ташкил етАШшлар. Е'лан едилзвишдвр 1\\И1, дашышыгла^рын «штнрак-чысы олан 13 республмкадан 12чзИ' «rTHcaflw бирлик Ьаггында мугавилэни парафла-М1ышдьф. Ke¡p\\iuyiH Лекунла-ры барасинда би|ркэ расми ма'лумат да имзаланмвиидыр.\nВундан башга, 8 республика — Р|УЮИ|Ла, УкраЛна, Бе-ла^рус, Газаэвыстам, вэбэнис-!так, Г^1р1ъ|аыста«, Туркм»-шстан!, Тачикиова» 6аЛан|ат И1мзаламьш11лар, БэЛенатда те'-\nминат вецхивф ки, бу ил о«т-Лабрын |15да1 кем oлacaJla-раг онлар игтиоадм бирлик Ьаггында мугавил» кмэала-мага Ьазьфдцрлар.\nКерушун ишти|рахч>ыпа|ры журналистлерин бир чох су-алларына чаваб вермшшвэр.\nКамин кун даиьвиыгларьи шитиракчыла)ры анунда досг-луг. амакдашлыг ва иМгйяэ-бан гоншулуг Ьаггывда Гава-хыотан ила АэербаЛ<чан ape-сында икитарафли мугая^ илюаланмышдмр. Мугави-лани Гаэах!ыстан тэрофнядэк Газахыстан црезиденпк Н. А^ НазарбаЛев. АзэрбаЛчан Рес-дубликасы тарэфнндан Aasip* баЛчан президенти А. Н. Му-тсллябое ямзаламышлар.\nОктЛабрын 2.ДЭ oahap суверен реопублнкалерык ну-маЛвнда ЬеЛ'етлаур« теОМР® ила БаЛкоку|ра Лола душэчак-лар. (Азаринфррм).\nMllUiiiflU« —---«----- ------\nринк мудафиа етмак. рекяовда ваэиЛЛатнн нормаллашды-рылмасы учун на мумкуидурсэ етмак магсадиня loj-мушдур. илк аддым кими .фэЬла Ьамкатыныи нумаЛан-даларини Л®нидвн»иша башламыш Тачикистан Республи-касы Али Советинин февгал'ада сессиЛасынд кендарман гарара алынмышдыр.\nЛИИ ФИЛМ:\n«ФОРОС P1-4N ИЛИИ АШГУСТУя\nСАНКТ-ПВТЕРВУРГ. «Час пик» гаэети Лаэыр ки, «Форос, 91-чи ИЛИИ августу» филм1шн чакилиши баша чатмышдыр. Филмин муаллифл^н Форосдакы «ЗарЛа» багында ССРИ Президенти М. Cf. ГорЛчовун ЬаЛатынын 72 саатыиы чанландырмага ва дорк етмэЛа чалышмыш-лар. Ьадисаларин билавасита иштиракчылары — сарпад-чилар, данизчилар, даниз пиЛадалары филмин гапраман-ларыдыр. Онларыи шаЬидлиЛи Падисалорин марказиндо олмуш адамларын е'тирафыдыр. Филмин муаллифлари бир чох суаллара, масолаи. нечэ олмуш wi. бир чохлары-нын квзлари габарында олан девлатин биринчи шехси Лоха чыхмышдыр суалына чаваб ахтарырлар.\nJY3 МИН Д9 ШШП9 МВТДИи.\nСЫКТЫВКАР. Базар куну Еквинск эразн сечки даираси узра РСФСР халг депутатынын такрар сечкнлари натичасиз баша чатмышдыр. Сасвермада сечичяларин 21 фаизиндан азачыг чоху иштирак етмишдир. Вунун саб^и шэПарде чох Ьерматли адамЛар олан намизадлор-дэ деЛилдир. Садача олараг сыктывкарлыларыи хеЛли Писс^и бутун савнЛЛалэрда олан халг депутатларынын еПмшош умда проблемлариии Ьалл етмак имканларына Sha иианмыр. h¿Iar сэвиЛЛаси сур'атла ашагы душмакда давам едир. халг депутатлары исо ЬеЛ ичлас ед^ак буна кулли мигдарда васаит харчлаЛирлар. Масалан, базар ку-HV Сыктывкарда баш тутмамыш сечкиларин кечирилма-cLa^ мкин ¿а'лумата кера. Луз мин манат харчланмиш-\nдир.\nченум OCBTMJA:\nнала ГАИ такулур\nВЛАДИГАФГАЗ. Мухтар вилаЛатин аразисиндо ич-тимаи-сиЛа^ вазиЛЛэт Лена да сон дэрачэ каркиндир. 0тан кеча Схннвалинин (бурада фовгэл'адэ вазиЛЛат реж1ши-Sh мума« даЬа бир аЛ умдылмышдыр) учгар гасаба-лэринда Лана аташ саслари ешидилмишдир. Атышмада 2мЗы пулемЛотларданГ гумбараатан сила^ларДан идара едилмаЛак реактив мэрмилардан истифада олун-мушдур. Осетин тарафи чаваб атэши ЛИНИН саккиэ сакини агыр Ларалаимышдыр. ЛашаЛыш ев-лэрина ва шаЬарин мухталиф обЛектлэрина чидди зэрэр\nвилаЛатин информасиЛа комитаси матбуат мэрказииин вердиЛи ма'лумата кера, Знаури шосесикдэ ва Схинвалинин учгарларыида *'^рнулэрин силаЬлы лашмаларынын чэмлашдиЛи Лвнидан назэрэ чарпмьш даар. Онлар вилаЛат маркаэнна кедан бутун ™ллары багламышлар. Буиуи натичасиндэ Сх1Ш^\n,Шмали ОсетнЛадан Ьуманитар Лардымын натирилм^и чэтинлашмишднр. ШаЬврда арзаг маЬсуллары, дава-дор-маи. Ланачаг чатышмыр.шшин РЕСПУШШЫ Ш COBEIHHHH Uyy| |YHJAHU hEJPai8 СААЫР\nNJMET ЬЕЛШШCnjacH инмалчымымн гш1длари\nОеитЛабрыв 30-да Е. Гафа-роваанык сеЩ(РЛи;Л<и иле Азе(р-(3iaj4a« Республмкасы Али Ооветн РвЛ*зо0Д1 bes) 'втишн ичласы олмушдур.\nАл» Советин гаршыдакы иииичи оесоиЛа^ынын кунда-лиЛинв дахил едиушок учуй ашлиф лдуиан бдр чох мо-салэл^ ¡муоакира едилмиш-дир. ГеЛД олунмушдур м». Ьаз(Ы(Р|да caho даими номис-си|]а<л!арьшда 40 гаиун лаЛи-Ьэои дшлашб таиамлаимаг-дадыр ва Лахьш вахтларда Али Советин музакирэсияэ верила би^^|Эр. Данми кюмио-оиЛвларыи оедрлари) ичласда чыхыш едэрэк 6¡y ва Ла дихор лаЛиЬэларим Ьазьфлыг чеси Ьаггында етрафлы ¡мо'-луслат вермиш. оеоочЛаиын кундэлнЛи барэсивда ез теи-лифларшш нроли сурм!уш-лар. Узун муддвт давам едак музакирэдан оокра октЛабрын 16-да ачылачаг сеосиЛзиыи кумдалиЛииа 30 мосалвии дахил егмеЛи Али Осжега .тев-dtja етмак зерури Ьесаб олунмущдур. Бу м|Эоэлвл1а-рин Ьамысы индимн MOiAa-лада. реал суверенлиЛа наиД олмаг учун амали адфамлар атмаг^ кечид деврунда республика гаршысында дуран S« муЬум OHjacH ва сооиал-«шшсади вазифалари» Л^рн-(на Лвтирилмвси уч^ бвЛук ahec№Kj;Jere маликдир. Мооа-\nлви, сеоси!Лада АзербаЛман Р1есяу6лккаоынын девлагг мустапилли|Ли Ьаггында акты», МИЛЛИ мудафиа гувво-лари Ьаггында гануиуи, тор-паг Мачвлласинин ва иандля 1гэсарруф|зты Ьаигтыида га-нунун. мулки-ЛЛет Ьаггьшда ганунун, hiyriyiit шахюлврин иманфаэфиядан ва димар ка-лир невлериидэн верю^р Ьаггында пацунуч, АварбаЛ-чан Ресцублиааасьшда Лапю-Лая ветэидашлярдан. харичи в,0,гдн|да1шлардан' ва вютен-дашшыгы олмаЛа» шахсшар-дэн кйлир аерки|си Ьаггында ганунун, банклар ва банк фэалиЛЛети ьаггында ганунун, амивиклиЛа Ьаггьшда гаищщун', ичтимаи бчрликлар Ьаггында гануну». метб(уат в» кутлеви д^кфороиасиЛА васиггалери hai'-пьщда гаиунуи, дини е'тигад азадлыгы ва дини) ташмилат-лЕр Ьагяында ганунун, дав-лат квнчл!вр очЛасйти) Ьаг-гывда ганунун, кюнституаиЛа лБвЬкамаси Ьаггында шнуну« лвЛиЬэлариии iMyaaMwpa ет-мж таклнф олунур!. Се^Л«-¡нын музакнрэсннэ твбиати муЬафиоа фаал»ЛЛ®тиии миллэщдчрмаЛа j&HOJWiiJmi пануя лаЛиЬэлари топлусу. Ьабела тасерруфат' саЬасня-да бир сыра масалаларин Ьу-гуги твнэимланмэоини шз&р-да тутен бир неча лаЛ**Ьа\nтаклиф еднлачэаедир. Девлат ТэЬлу«эс»злиЛи Комитесянин ЛеяидсН тешкили ила алага-дар маозлалари! да сессиЛада етмак таклиф олу»-\nДаими комиссиЛаларын содрлери ичласда чыхыш еда-рак (Лилдирмишлар ки, бутун бу ганун лаЛиЬолари комис-сиЛаларда узун муддат ишлэ-ниб такмиллэш��ирилмиш, он-ларын узариндэ иша чохлу мигдарда елмй ишчилэр, екс-пертлар, халг тэсэрруфаты мутахассислари, республиканын елагадар назирликлари-нин в» баш идараларииин ну-ма Лан да лари чалб едилмиш-лар.\nРаЛасат ЬеЛ'атинин ичла-сында дарин ларапатлыг ва ЬаЛачан Ьисси ила деЛилмиш-дир ки, сон кунларде Даглыг Гарабагда ва республиканын КоранбоЛ раЛонунда вазиЛЛат Ленидан каскинлешмишднр. ГеЛд олунмушдур ки, РусиЛа ва Газахыстан президентлври-нин ЗагафгазиЛаЛа калмаад. ДГМВ барэсинда дердтараф-ли расми ме'луматын ямза-ланмасы муаЛЛэн гуввалэрин, о чумладан Ерманистанын езунда тэчавузкар миллотчи даиралерин ва ДГМВ-даки сепаратчыларын ачыг-ашкар\nураЛйндан деЛилдир. Тама^-ла а>дындыр ки, Даглыг Га-\nрабагда АзарбаЛчан Ресщ^-ликасынын КонститусиЛа Ьу-гугларыны барпа етмак сапэ-синда нэзардэ тутулан тад-бирларин ЬэЛата кечирилмэси-нэ анкэл тератмак учун гыз-гын са'Л кестарилнр. Ичла-сын иштиракчылары бела бир Лекдил фикрэ калмишлар ки, бутун сиЛаси гуввалэрин иш-тиракы ила кечид деврунун програмыны Ьазырламага дарЬал башламаг лазымдыр. Бу програмда республиканын сиЛаси ва игтисади мус-тэгиллиЛини тэ'мин етмак са-Ьасинда эмали тадбирларла Ланашы. ДГМВ-да вэзиЛ)®ти сабитлашдирмак учун кон-крет тадбирлар да назарда тутулмалыдыр.\nАли Советин РаЛасат ЬеЛ'-эти ССРИ Али Советинин палаталарында АзарбаЛчан Республикасьшы тамсил едэ-чак депутатларын таркибина дайр тэклифлэр Ьаггында ма'луматы динламишдир. Москвада яшламак учун кан-дарилачак ССРИ халг ДОД-татларынын ва АзарбаЛчан Республикасы халг депутатларынын шахси таркиби республика Али Советинин сес-сиЛасында музакира едилэ-чакдир.\nАзарбаЛчан Республикасы Алн Советшош матбуат иаркази.\nГЭЗЕТИМИЗЭ А6УНЭ МЗЬШЫШЫ ДАВАМ ЕДИР\nАКУна гшмати иладиР:\nИЛЛИК — 37 манат М гмтк\nААРЫМИЛЛИК — 13 манат М гмин УЧААЛЫГ — • манат 90 rwwK\nАнершм Прешеап Черт Буш мм ч^ш» ку*Т гаяныш Советлвр Иттяф»-Амервна телмнзнАасы шл9 тытышмид« «г»» T»p»CM«hii n>nw eahacnaa ш)ма «трлтАт типвбвтся* догрудш да «та зяААетдар. М»\nJep узуну hejper» садимшдыр. Вушун тзшзбвусу А»- ними. ,*®V\"YH Деме» \"УС рнка ковгресв, Президент Аажмн аданлары, ояун Аб- тегиллиАннв е л«н роиаданы нуттафвгяарн ва ваЬаАат, Месим учуй иеаяа- вир сыр»\nшлиаз оягткгр. яикаяарыи, о чумявдан\nвнливз олшушд7р. федерасиАасыиын, Ук-\nДогрудур, Президент Гор- лннда. Ьвм да НАТО да*. раАнаяыи, Йзахыетаиыи ара-\nбавдв Бушун таклифларини латлэринда ,онун сиАасатн зиларивда ЯТ»» с^ы\nкйчлвнилмаз саЛмыр. О, тэнгидэ ма руз галырды. дыр. Бу сиЛаЬынын Л^ныз\nМэркази телевизиАаиын мух- Бушуй Малта керушува ha- уч\nбионнв веоди1и мусаЬибада зыр олмасы барада твкли- лашдыгыиы гатиДатла cej SdmSS га Чорт фидамаЬз бела 8ир шараит- лаАа билмасакда, деналн1ик |ЗГбу Жаббусунув а«^ 2» езунун си]аси Ьуфузуну га. бир неча сы Ченеврада, сонра PejK- артырмаг магсадя кудурду. публикаиьш *Р»^«\"\"Я*.\"У Агаикда го1%муш.^»лтада, *^Бас нндн Бчшу бела бга ва '\"лаЬшын олмсы Вашиигтонда, Москвада ин- муЬум масала барада ташаб- риканы яар^ етму бга кишаФ етдирилмишдяр. бусла чыхыш етмаАа аадар маэ. Буну Президент Бу Лакин М. С. Горбачев Пре- елаАвн надир? шун Ау**я аданлу^ да\nзидент Бушун ташаббусуиуи Ма'лум олдугу ними, ин- етямф еднрлар. Амертка Ммкю V4YH квзлаяиАмаз ди Америка Бирлашннш мат^атдада геАд олм№гыны ва совет Итти- Штатлар£|нда Аена президент кими. Чорч Буш w ^ (Ьатынын нувв тарксилаНы сечкиларина Ьазырлыг каи- ]ахыя адамлары горхурл^ просесиндэ Аахындан ва фвал паниАасы башлан1«шдыр. \"и, Ьаняя силаЬдан респуб-иштирак етднАини всаслы Артыг Демократлар Па^Аа- лювларарасы мубаризада субут едвн Ьеч бир факт сындан бнр неча «Аага ли-кестаомэмишдир. Эксииа. дер езунун президеятляАа истифада гауи бу тешеббусун Москва учун нанизадлиАини ираЛи сур- Бутга каэлвиилмаз таклиф олду- мак истедиАини бгадирмнш- par.\nГуну бела бир чаЬвт да тэс- днр. Догрудур. Бушла н^ РУД\".\nпиг едио ки Президент Гор- га1исадэ онларын ел ко да- ва Jep узунД® ^\ng\"ol ?еК?а^сы т»д- хя^да ва беАналхалг ,мнн-аманда|пш_ мбАша^ан-\nбирлэрла чаваб Bepa4ajHBa аламда ó гадар да 6ejyK ну- níSíS^^oo-\nконкр^ билдирмамишдир. фуза малик олмадыглары дир. Вуну Гор-\nЧо^ Буш биринчи дафа Ьамы]а бэллидмр. Лакин. бачов \/\"«^\"ÍÍ^koh-де]ил ки. дyнJaны heJpaTa шар демасан xejiip кэлмаз, ДерД®Р« А®* \"^^®Й^ларь1 ?алан бела тэшаббуслйрла Буш гаршыдакы сечкилэр-\nчыхыш едир. Лад^нызда- да мутлаг галоба чалмаг f\nдырса. 1989-чу илда. взу- учуй езунун си]аси иу- ^®Р- к||шеди Бу-\nHVH пpeзидeнтлиJннин илк фуз еЬтя]атыны даЬа да\n^нда да о. Горбачовла артырмага чалышыр. Нува шуи «\"лиф^» ®f\nМалтада кврушма1э Ьазыр тэрксвлаЬы саЬасинда ]ени >«У®сир ^^^Ф ол^У 14илдан е'лан ташаббуг-я асас сэ5^ла-\nетда. О вахт Буш Ьэла на ршдан бьри маЬз будур. ха-\nБирлэшмиш Штатларда. на Jlatam Америка Пмзяден- етма!^\nЭксяив. Ьаи елкаяии дахя- нинчаи артыг Аалныэ алы чаинвАв чагырмышдыр\nДедин ки, Бушуя бу тэк-лифи биртарафли тэклиф-дир, Ja'ни нува тврксила-Ьы саЬэсинда тэдбирлара Москванын чавабыны квзла-мадан башламаг нэз^до тутулур. Эслинда ташэббу-сун Ьа]аТа кечирилмасине артыг башланмышдыр. Отэн шэнба куну АВШ-ын 11 aвиacиJa базасында Б-52 типли стратежи бомбард-маячы тв11аролэрин данми невбатчи учушларына сон гoJyлиyшдyp. Ма'лум олдугу кими. бу твJJapэлвpдв нува башлыглы мармилэр вар-ды. Этан шанба кунундэн Ьамнн та]]арвлар адн режи ма кечирилмишдир.\nИнди сез Москваныидыр. Москва исэ. ма'лум олдугу кими. Ьэла коикрет чаваб вермакдэ тэраддуд едир. Балка да бу. август ги]а мындан сонра Президент Го^ачовун haкими^Jaтинин назара чарпачаг дарачадэ мэЬдудлашмасы ила баглы дыр? Ахы ииди М. Горба чов Ьам дахнли. Ьам до ха-\n8ИЧН си1асат саЬасиндаки утун Ьаракатларяни мус-тагил суверен довлатлар олан респуоликаларын рап-барлори ила разыяашдыр-малыдыр. Виэча. игтисади ва cяJacи иттифаг Ьаггында мугавялалари ямзала\nри ahaMHjjeTH олан бела xt-jHpxah тошаббуса мусбат ча��аб вермэкдая имтняа ет-маз. Вэ ]эпш ки, Алмв-Ата керушувда днггот мврквзин да дураи мосалояврдои «я» рн да мэЬа бу олачагдыр.\nРвфяг САВАЛАН\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-02-1991-p-1\/","date":"2017-03-25T17:39:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00655-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.390804261,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.390804260969162, \"kum_Cyrl_score\": 0.08378586173057556, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07789026945829391, \"tat_Cyrl_score\": 0.049393944442272186, \"kir_Cyrl_score\": 0.0411788672208786, \"sah_Cyrl_score\": 0.03162340819835663, \"tyv_Cyrl_score\": 0.027856001630425453, \"uzn_Cyrl_score\": 0.024236850440502167, \"lez_Cyrl_score\": 0.018533853814005852, \"krc_Cyrl_score\": 0.01442266907542944, \"udm_Cyrl_score\": 0.01302639115601778, \"tgk_Cyrl_score\": 0.012702514417469501, \"crh_Cyrl_score\": 0.010547312907874584}","num_words":9618,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.022,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.447,"perplexity_score":66240.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 4, 1991, Baku, Azerbaijan\nМОСКВА J\nif ССРИ халг депутатларынын нербедэнкэнар гурул- ^ Taju лунэн ез ишини давам етдирмншдир. g\nir Девлэт чеврилнши ила элагэсн олан даЬа дерд {* я афера Вэтэнэ хэЗанэт етмэк барэсиндэ рэсмн иттиЬам-нам ал эр еерилмншднр *;\n• jíi\nК\n<í\n1919-му ИЛИН АВГУСТУНДАН 1991мм ИЛ АВГУСТУН 24-док\nКОММУНИСТ\nАДЫ илэ чыхмышдыр.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СтАСИ ГВЗЕТ ЕЖЕДНЕВНАЯ ОБЩЕСТВЕННО-ПОЛИТИЧЕСКАЯ ГАЗЕТА\nН< 173 |21540|\nЧ&рш.нба, 4 сант|абр 1901-чн мл.\nГи}м*тм 10 ramm («бум* учуй 4,5 гмий).\nТОКИО\nА Ьак«м Либерал-Демократ Партн|асынын баш ка- \"* тмбн ке1дэо Обутинин фикринчэ «аапони]а шнмал эра* * зн лэри нин га]тарылмасына наил олмаг учун Ьазырда эн а Захшы шанса м&ликдир». в\nИСЛАМАБАД\n4 *\nА Эфган мучаЬндлэри Эфганыстан проблеминнн * Ьэлли Золлары барэдэ данышыглар алармаг мэгсадилэ Совет Иттифагына нума]эндо ЬеЗ'эти кендэрэчжлэр.\nУ\nБУХАРЕСТ\nА РумьшиЗанын баш наэири Петре Роман влкэдэ этин а1ры*]ры невлэринин вэ бэ'зи эт мэЬсулларыныя ги]мэтлэри1игн ашагы еалындыгыны е лан етмишдир.\nАззрбзрзн президент сечтари првшсыщ\nMYACHP РУКЛУ\nдевлэт хадими\nBy геЗдлэри Зазмаг баредэ Ьеч душукмурдум дэ. Мэнн буна вадар ела]эн АзэрбаЗчан президента А. Мутэлднбова гаршы кенншленмэкдэ олан Ьучум вэ нф-тнра камданнДасы олду. Ьэмин кампанн]ада Pycaja те-левизи1асыиын иштиракы республнкамызын бутун вэ-тэндашлары кими мэнн дэ нараЬат едир вэ Ьнддэтлэн-ДИрнр.\nИфтира кампани]асынын тэкче президентимиээ деЗил, бутевлукдэ АзэрбаЗчан халгына, онун haJaTH мена-фелеринэ гаршы Зенэлдил-ди]ини ачыг-а]дын кермэк олар. Мэгсэд чох саде вэ aj-дындыр: АзэрбаЗчан халгы-\nны парчала]ыб онун мухтэлиф зумрэлерини бир-биринин устунэ салышдыр-маг, президентин вэ хал-гын дигготини чох муЬум проблемлэрин Ьэллиндэн ja-v ]ындырмаг, президенти халгын кезунден салмаг вэ республика эЬалисини президентин ©леЗЬинэ галдыр-маг. Эминэм ки, мудрик АзэрбаЗчан халгы бу фит-нэлэрэ yjMaJanar, душмэн-лэримизин мекрли ниЗЗотлэ-рииин баш тутмасына имкан\nBepMGjOMQK.\nМон Мутэллибову Захын-дан вэ Ьэртэрэфли таны]ан адамлардан деЗ��лем вэ буна керэ дэ бир cHjacH хадим кими онун баросиндэ мукэм-мэл сеЬбэт ачмаг ниЯэтим joxAyp. Лакин чохдандыр\nки, онун фэалиЦетини излэ* jHpoM. Мутеллибовла бир\nнечэ дэфэ керушмушэм вэ бу керушлэр v мэнэ Азор-6aj4aH Республикасынын илк президентинин си]аси портрета илэ баглы бэ'зи чизкилэрдэн сеЬбэт ачмага имкан верир. Мэн буну ез гэлбимин соси илэ едиром, она керэ едирем ки, Азэр-CaJnaH президенти А. Му-\nтэллибовун платформасыны вэ hejaTa кечирдиЗи тэд-бирлэри бэ]энирэм. Бу ге]д-лэри дэрч етдирмэклэ умид едирэм ки, догма Зурдуму-зу урэкдон севэн hap бир азэрба]чанлы шэхси амби-си]алара уЗмадан индики та-рихи анда АзэрбаЗчанын мэнафеЗини устун тутма-гын сон дэрэчэ вачиб олдугуну JerHH едэчэк.\nАлман шаири Фридрих Шиллер демишдир ки, «рус-лары Jaлныз руслар мэглуб едэ билэрлэр», Jo'hm дахи-ли чэкишмэлэр.\nХалгымызы белэ бир меш'ум тэЬлукодэн гору-маг, бизи парчаламага чэЬд кесторэн кучлу харичи гув-вэлэрин мевчуд олдугуну Заддан чыхармамаг инди бизим hop биримизин вэтэн-пэрвэрлик вэ вэтэндашлыг\nборчумуздур.\n* * *\nМэн эввэлчэ Мутэллибо-вун натиглик Оачарыгындан сеЬбэт ачмаг истэЗирэм.\nУзун муддэт Бакы Али Парт^а Мэктэбиндэ ишлэ-мишэм. О вахт Загафгази]а республикаларынын рэЬбэр ишчилэри рекионал тэдрис муэссизси олан Бакы Али napTHja Мэктэбинин дин-лэЗичилэри гаршысьшда тез-тез чыхыш едирдилэр. Е'ти-раф едим ки, АзэрбаЗчан pah6epHHjH нумаЗендэлэри-нин Ьэр бир угурлу чыхышы бизи севиндирирди. А. Му-тэллибов да белэ натиглэр-дэн иди. Мэктэб ону тэгри-бен в ил бундан эввэл «кэшф етмишди». О вахт Мутэллибов динлэ]ичилэр гаршысында парлаг бир нитглэ чыхыш етди. взу дэ штамп вэ еЬкамлардан узаг * бир нитглэ. Онун били]инин\nкенишлиЗи, мэн де]ердим, енсиклопедик сэвиЗЗэси, де-ринлиЗи, нитгиндэкн мэнтиг, ардычыллыг, аЗдынлыг Ьа-мынын диггетини чэлб етди. Бу елэ нитглэрдэн иди ки, дивле]ичилерин ^еч бири муркулемир, гсзет охумур, кроссворд Ьэлл етмоклэ мэшгул олмур, ]алныз диг-гэтлэ гулаг асырды..\n1989-чу илин эввэлиндэ мэктэбимчздэ даЬа бир ке-руш кечирилди. Бу дэфэ Мутэллибов республикалар-арасы курсларын динлэ]ичи-лори гаршысында чох парлаг бир нитг се]лэди.\nКерушу мэн апарырдым. Онун мэЬаротли импрови-заси]асы, ачыг, самими сеЬ-бэти, кэскин суаллара осас-ландырылмыш чаваблары о гэдэр хошума келди ки, езуму сахла]а билмэ]иб Иун-\nCnjacn портрет чизкилэри\nдурдон дедим: «Натиг белэ олар! Натиг-ме'мар! Натиг-импровизатор!».\nКердум ки, девлэт план комитэсинин сэдри (о вахт А. Мутэллибов Ьэмин коми-тэнин сэдри иди) мэним бу иддиаларымы, нечэ деЗэр-лер буз кими со]уг нэзакэт-лэ гаршы лады. Бу, онун лэ1агэтиндэн хэбэр верирди.\nА. Мутеллибовун Зуксэк курсулэрдэн чыхышларына гулаг асдыгча, онун мэтбуат конфрансларыны дин-лэдикче президентин чох кучлу натиг олдугуна бир даЬа эмин олурам.\nНэ кизлэдэк, вэзифэли шехслэр арасында чохлары езлэриндэн ашагы вэзифв-лерде оланларла сеЬбэтлэр заманы Ьеч кэсэ аман вер-мир, монолог се]лэ]ирлэр. Белэ • сеЬбэтлэрин Ьеч ки-мэ хе]ри ]охдур.\nМутэллибовун характери-нин эсас хусусиЗЗотлэриндвн бири сеЬбэт учун сэрбэст атмосфер Зарада билмэк, ЪэмсеЬбэтинэ гулаг асмагы, онун фикрини нэзэрэ алма-гы бачармаг габили]3этидир.\n1989-чу илин но]абрында Данимаркада Азэрба]чан мвдэнилэти кунлэри кечи-\nрилирди. Орадан Бакь|а га]ыданда о вахтлар Азэр-ба)чан Назирлэр Советинин сэдри ишле]эн А. Мутэл-либовла тэЗЗарэдэ* керуш-дук. С. Муртуза]евлэ мэним 1ерим Мутэллибовла |ана-шы душмушду. СеЬбэтэ баш-ладыг. Тэбии ки, ]арым а]-лыг аЗрылыгдак сонра бизи он чох марагландыран Даг-лыг Гарабагда Ьадисэлэ-рин кедиши иди. Мутэллибов бу барэдэ бизэ лазыми мэ'лумат верди. Сонра исэ Данимарка тээссуратымыз-ла марагланды. С. Му рту-заЗев Данимарканын фермер тэсэрруфат ларын дан,\nбу елкэнин Ьэ]аты илэ баглы ибрэтамиз чэЬэтлэрдэн сеЬ-бэт ачды. Биз Ьэмчинин Да-нимаркадакы Ьэмвэтэнлэри-мизлэ керушлэримиздэн да-нышдыг вэ бунунла элагэ-\nдар билдирдик ки, Азор-баЗчан диаспору илэ элагэ-лэри кенишлэндирмэк ва-чибдир. Тэклиф етди ки, «OroHjoK» журналы типин-дэ АзэрбаЗчан дилиидэ ил-лустрасиЗалы бир журнал бурахмаг, онун дун]анын мухтэлиф диллэринэ терчумэ-сини тешкил едиб JajMar фа]-далы олар.\nМутэллибов бизэ чох ма-рагла гулаг асыр, арада се-зумузэ да]аг верир, блок-нотунда бэ'зи геЗдлэр едир-ди. Бир гэдэр сонра eJpeH-дим ки, бизим тэклифлэри-миздэн бэ'зилэри нэзэрэ алыныб.\nБу ил иЗунун 27-дэ АзэрбаЗчан Республикасы Али Советинин сессиЗасында да А. Мутэллибов мэни Занына де'вет едиб диггэтлэ гулаг асды. АзэрбаЗчаньш халг де-путатлары групунун Москва ичтимаиЗЗети нумаЗэнделэ-ри илэ керушлэри Ьаггында мулаЬизэлэрими динлэди. СеЬбэт заманы АзэрбаЗчаньш информасиЗа блокада-сынын зарылмасына кемэк едэ билэчэк конкрет тэк-лифлерими сеЗлэдим. Аз сонра тэклифлэримдэн бэ'зилэ-ринин артыг hejata кечи-рилдиЗини мэтбуатдан ej-рэнэндэ, ачыгы ЬеЗрэтлэн-M9je билмэдим.\nОнун сиЗаси биографиЗа-сында елэ фактлар вар ки, тарихдэ ез эксини тапачаг. СеЬбэт онун АзэрбаЗчан KII МК-нын биринчи катиби сечилэркэн вэ АзэрбаЗчан президентинин бирбаша умумхалг сечкилэри Золу илэ сечилмеси тешэббусуну ирэли сурэркэн нумаЗиш ет-дирдиЗи кеЗфиЗЗэтлэрдэн кедир.\nЕлмира Ахундова мух-бири олдугу «Литературна-ja газета»нын бу илки нем-рэлэриндэн бириидэ (№ 6, 1991) Зазыр ки, АзэрбаЗча-нын кечмиш рэЬбэрлиЗи-нин сэЬвлэриндэн бири му халифэти танымамасы вэ онунла Ьеч бир диалога кет-мэмэси иди. Мутэллибов исэ башга чур Ьэракэт едир. Онун тэшэббусу илэ демократии конгрес чагырылмыш, мухалифэтин лидерлэри илэ бир сыра керушлэр кечи-рилмиш, «ДэЗирми стол ар-хасында» -керушлэр эн'энэ-ja чеврилмишдир.\nБу фикир дэгиг дёЗилдир.\nВахт вар иди ки, Вэзиров Ьэгигэтэн Халг ЧэбЬэси илэ диалога кирмирди. Лакин сонралар ЬэЗат ону буна вадар етди. Тез-тез Халг ЧэбЬэси илэ диалоглар кечирилди.\nЬэр шеЗдэн аЗдын керу-нурду ки, бу керушлэрдэ рэЬберлиЗин аЗдьш вэ меЬ-кэм мевгеЗи Зохдур, о Зал-ныз ани марагла jaiuajbip вэ эслиндэ, бу керушлэр ики тэрэфин диалогу деЗил. Бурада Залныз тэрэфлердэн ¿ири — Халг ЧэбЬэси Ьекм верир: «ГУлаг ас, разылаш, гэбул ет вэ данышыгсыз Je-ринэ Зетир!» Халг ЧэбЬэси-нин нумаЗэндэлэри эмин оланда ки, реЬбэрлик артыг «carraлы элдэн вериб», ул-тиматум ардынча ултима-тум верэрэк, кузэшт далын-ча кузэшт олдэ едэрэк тэз-jnrH артырырдылар.\nДиалогларын кулминаси-Засы мэнчэ, телевизиЗада кечирилэн ики керуш элду вэ бу керушлэр диалогларын характери Ьагда аЗдьш то-сэввур Заратды. Ьэмин ке-\n\/ (Арды 2-чи сэЬифэдэ)\nКТЛЛЭЛЭИНИШ СААТЫИ bEKAJSTH\nват 13.32 дагнга. Куллалам-I саат армани Зараглыла-i даЬа бир чииаЗатииин «ах* ы кастарарак сусуб. Ам-тарнх сусма)ачаг. Бирча и ичиида авсиа-ашиксиэ мышларын аН-иаласини,\n» даре илиии as хараба-лары ила гаршыла)аи Ша-камд мактабииии мудЬиш утуму, чаиыны Ватаи jo-дц емпар атмиш огулла-AWSWH матанатиии иалача-вларачаг. Саатм иуллала{а ареан, Заддашы аа аамаиы\nи\nф СЭЬИФЭ 3.\nБЭРАБЭРЛИК ЭСАСЫНДА БИРЛИК ВАСИТЭСНЯЗ\nЭСЛ ИГТИСАДИ NYCnniMJí\nВиз \/муренкэб, нараЬат\nдеврдэ ЗашаЗырыг. О, бир\nчох мэсэлэлэр вэ проблемлар ирэли сурмущдур. Бэ'зэн ел-кэдэ во реслубликада Ьади-сэлэр елэ сур'эглэ инкишаф едир ки, онлары тэкчэ излом эк деЗил, Ьэм дэ дузкун дэрк етмэк вэ баша душмэк, баш верэн Зениликлэрэ ®з мунасибэтвни билдирмэкдэн етру бэлкэ дэ Зеканэ дэгиг гиЗмэт вермэк мумкун олмур. Лэгин кн\" «иди респуб-ликада елэ бир адам )охдур ки, бу мэсэлэлэр ohv нараЬат етмэсин: иннэн белэ нечэ Зашамалы? Ьэмрэ'ЗлиЗэ вэ тэрэггюЗэ, бирлиЗэ вэ мустэ-гиллизэ Ьансы Золла наил олмалы? Чыхыш Золуну исэ елэ бу кун, «ВДи тапмаг ла-зымдыр.\nСент]абрьш 3-дэ Ф. Дзер-жински адына машынгаЗыр-ма заводу эмэк коллективи-нин АзэрбаЗчан Республикасынын президенти А. Н. Мутэллибов илэ керушундэ бутун бунлар вэ бир чох 6dm-га мэсэлэлэр барэдэ сеЬбэт\nк етмишдир.\nИлкчанлы вэ ачыг сеЬбэт муессисэнин ЬвЗэтиндэ олду. ФэЬлэлэр вэ гуллугчулар президенти дэврэЗэ алараг суаллар верир вэ дэрЬал ачыг чаваблар алырдылар. Бэл и, B83Hj3er мурэккэбдир, зид-диззетлидир, демэк олар ки, беЬран эрэфесиндадир, Лакин умидсиз деЗилдир. АзэрбаЗчан президенти бир дапа геЗд етди ки, республиканын рэЬбэрлиЗи Ьэр Ьансы мэсэ-лэнин Ьаллиндэ гэгиЗЗэтлэ KOHCTHTycHjaja вэ ганунчулу-га эмэл етмэк мевгеЗиндэ дурур. Гануну« руЬуна, ин-сан Ьугугларына, аса>ишэ вэ ганунчулуга дэгиг, бэ зэн сэрт эмэл етмэдэн демокра-THja агласыгмаздыр. Лалныз бу ээмин эсасында эсл азад-лыга наил олмаг, демоисра-\nЗавод эмвкчилври ил» свНбвт.\nбнрлнк олмадан кечниэ бил-мэрик. Ьазырда там игтнеа-, ди мустэгиллик шуарлары алтын да бизи эслнндэ езуну-тэчрид BdaHjJcTHHo чагырыр-лар. Лакин бу, фэлакэтли }олдур. Ьеч бир республика, Ьэтта дун]анын Ьеч бир ел-кэси езун^тэчрид вэзиЗЗэгин-дэ мукаммэл jamaja вэ мев-ч\\ д ола бнлмэз. Буна истэни 1гн гэдэр мисал кэтирмэк олар Она керэ дэ бизе Ит-тяфаг лазымдыр. Суверен республика ларын кояфеде-pacHja эсасында Зарадылаи еле бир Иттифагьг ки, рес-публнкалар арасында Зеня-лэшдирилмиш мунасибэглэр згм-ининде нэинки он иллэр 6oJy тзшэккул тапмыш »яа-галэри горуЗуб сахлаЗа бил-син. Ьэм дэ онлары ке3ф»3* }этчэ Зени coBHjjoja галдыр-сын. _\nА. Н. Мутэллибов Гара-\n_ баг мунагишэси Ьаггында су<\n— ала Чаваб верэрэк деди ки,\nАмрчиформуи фетохрокмкасм. ^публика рэЬбэрляЗиви»\nМевгеЗи гети вэ дэЗншмэздир:\nбу торпагда jauiaJaH халгын тэрэггисинэ хидмэт етмэли-\n^индикн ВЭЗИЗ.ЗЭТИ даЬа aj-дьш тэсэввур еггмэк учун дэгиг дэрк етмэк лазымдыр ки, кеЬнэ систем дагылыр, ону Зени «чтимаича»3аси во игти-сади тэ'сисатлар эваз ешэ-лидир. Лакин ислаЬатлар Ьеч дэ нстэднЗнмиз гэгиЗЗэтлэ вэ сур'эглэ давам етмир. Биз кечид деврундэ ЗашаЗырыг. Бу, бэлкэ дэ э« ад«*»\/*\nмэс'улиЗЗэгли деврдур. Инди бизэ (Ьэмншэкиндэн дапа чох бирлик вэ Зеьдиллик лазым-дыр. фвЬладан тяшуш пр^\nзидентэдэк республиканын\nЬэр бир вэтэндашынын сэЗ кэстэрмэси лазымдыр. Лакин халгын бирлиЗини поз-маг, е'тимадсызлыг JapaT-халгы Ьэрч-мэрчлик вэ\nrÄ'-Ä \"^,аГг?\n%rSsS£?G2№ TZttZZ-SKZ zsùsrszss. ssrsujgay\nПАМБЫГ ЛЫГЫМЫ\nБАШДАНДЫ\nРеспублнкамызын бутун памбыгчылыг зоналарьшын -колхоз вэ совхозлары мутэ-шэккил сурэтдэ памбыг Jh-рымына башламышлар.\nНефтчала, Сабирабад, Бэрда, Имишли раЗонларында вэ дикэр раЗонларда мэЬсулун Зарыдай чоху машынларла 1ыгылачйигдыр. ©эбэкистан-дан кемэЗэ 200 памбыгЗыган комбаЗн кэтирилмишдир.\nМетеорологларын вэд ет-диЗинэ керэ, сентЗабрын биринчи Зарысында сабит исти Ьава олачагдыр ки, бу да\nдэн суи-нстифадэ едэрэк адам лары тэ'тнллэрэ вэ ми-тннглэре чагырырлар. Бунунла да онлар бэдхаЬлары-мызын до|ирманына су тв-курлэр. Онлары гэгиЗЗэтлэ дэф етмэк лазымдыр. Бу иш-дэ республиканын рэЬбэрлиЗи эн эввэл фэЬлэ синфинэ архаланыр.\nСонра республика президенти фэЬлэлэрл» бирликдэ заведуй эсас корпус сехинэ кетди. 'истеЬсал технолоки-Засы, муэссисэнин инкишаф перспективлэри илэ таныш олду, коллективин гаршылаш-дыгы чэтннлнклэрлэ марагланды.\nПрезидента верилэн чох-лу суал арасында бу суал да вар иди: муэссисэнин дэгиг иши тэчЬизатчылардан хе]-ли дэрэчэдэ асылыдыр. Он-л ар бизи чэтин вази31этдэ го-Занда «э чарэ гылаг? Бунунла элагэдар олараг конкрет мисал кетирнлдог. Перво уралск Зеки бору заводу му\nэосисэннн тэчЬизатыны по-зур.\nА. Н. Мутэллибов суала чаваб верэрэк деди:\n— Ларонмагда олан игти-сади мунасибэтлэр белэ проблемлэрин Ьэллинэ дэ Зени мевгедэн Занашмагы ' тэлэб едир. Бу «уи дунэнки метод-ларла — шика] опт лэр вэ ин-зибатн амирлик методлары илэ фэалиЗЗэг кестэрмек ол* маз. ТэчЬизатчыларла прнн-сипчэ ]ени гаршылыглы му* наенбэтлэр Заратмаг лазым* дыр. Бурада исэ илк невбэ* дэ игтисади васитэлэрэ эл атмаг, мэсэлэн, бундан, ис-тифадэ етмэк лазымдыр ки, заводунуз дэринлик насссла-ры истеЬсалында инЫкарчы муэосисадйр, Тумен вэ Гор би Сибнр иефтчилэринин тэ-лэбатыньш 80 фаизини едэ Зир.\nПрезидент деди: Бу мисал бир даЬа субут едир ки, биз бутун республикаларла Ьу-гуг бэрабврлиЗинэ эсаслаиан\nАзэрбаЗчанын суверен Ьу-гугларына вэ эрази бутевлу-Зунэ печ кэс гэсд едэ бил-мез вэ буна Ьаггы да Зохдур. Виз бу хэтти иннэн бело дэ давам етдирэчэЗик «\nА. Н. Мутэллибов сеЬСэ- -та Зекун вурараг деди ни, республикада проблемлар-пэддэн чохдур. Бунлар он ^ иллэр боЗу зыгылыб галмыш- , дыр вэ дэрЬал Ьэлл едилэ билмэз. Лакин мой эминэм ^ ки, биз бирлик вэ Ьэмрэ'3-лик, * ээмкар эмэк, гаршыЗа гоЗу- ; лан магсэдлэрин Ьэллиндэ узагкэрэнлик вэ ардычыллыг кестэрмэк васитэсил» мувэффэгиЗЗэт^ газаначагыг.\nФ. Дзержински адына ма-шынгаЗырма заводунда АзэрбаЗчан республикасынын президент и А. Н. Мутэллибов илэ бирликдэ Бакы Шэпэр Халг депутат лары Советя-нин сэдри Р. А. АгаЗев, АзэР-нефтмаш консернинин презн* денти Э. J. Гараханов да ол-мушлар. (Азэринформ).\nпамбыгЗыганлар учун олдугча элверишлидир.\nJe ни игтисади стимуллар памбыг JbifbiMH мевсумунун угурлу олачагына зэманэт верир. Памбыгчыларын емэ-Зинин едэнилмэсинин бутун кеЬнэ норматив лэри лэгв\nедилмншдир. Памбыгын са-тыналма гиЗмэти икинчи да-фэдир ки, артырылыр. Инди Ьэмин гиЗмэт кечэн илдэ-ки илэ мугазисэдэ нки дэфэ чохдур.\n(Азэринформ).\nМ. С. ГОРБАЧОВУ Н\nМУСАНИБЭСИ\nУмумиттифаг Девлэт Телерадио Верншшлэри Ширкэ-тннин сэдри J. В. JaKoenee керушу ачараг демишдир:\n— Михаил СеркеЗеяич, икн Ьэфтэдир ки, дунЗа ел-кэмнздэ баш верэн Ьадисэлэ-рн кэркин вэзиЗЗэтдэ иалэ-]ир. Она керэ дэ Мэркэзи телевизи^аЗа мусаЬябэ ®ер* мок барэдэ Сизин разылы-гынызы аландан сонра Си-Ен-Ен шнркэтиндэн олан Ьэм-карларымызы да де'вэт ет-MojiH гэрара алдым. Эвволэн она керэ ки, керушумуз Америк анын бу телевизи]а шир-кэтинин саЗэсиндэ дэрЬал бутун flYHjaJa мэ'лум олачагдыр. Йкинчнси дэ она керэ ки, мэним Ьомкарьш —\nСи-Ен-Ен шнркэтннин Москва буросунун рэЬбэри Стив Херст о агыр куйлэрдэ бизим «Аг ев »дэн уч кун ар-знндэ бирбаша репортажлар веЗхмншдщ). Одур ки, Сиэдэн нкнмиз бирликдэ мусаЬибэ алырыг.\nСуал: ГиЗам уч кун дэ давам кэтнрмэди, анчаг чэми]-Зэтдэ онун агрылары инди дэ 6eJye«Yp. Умуман хе]ли Ьэ-вэскар тапылыб ки, а3дын-лашдырмаг истэОир: ким Ьа-радя олуб, нэ иш керуб, нэ барэдэ душунуб. Бир аз да кечсэ, тэмизлэрин вэ натэ-\nмнолэрин, гырмызыларьш вэ \/\nчаг. Бу, чэмиЗЗэт учун чох тоЬлуколидир. Бу гц)амын бэласындан сагалмагда чэ-миЗЗэтэ нечэ кемэк етмэк олар?\nМ. С. Горбачов: Ээнним-чэ, эн эввэл буна эсасланмаг лазымдыр ки, бу гнЗам мэЬз она керэ лап аввэлдэн мэе-лубнЗЗэтэ моЬкум иди ки, индики вэонЗЗэтэ кэлиб чашыш чэмиЗ|эт ону гэбул етмэыиш-дир. Бу биринчнеи. Икннчи-ои. Бунунла элагэдар елэ бу башдан демэк исгэ>]ирэм: бу ' гиЗамын чеза тэдбирлэр», Ьугуги мэс'улиЗЗэтк гиЗамын тэшкилятчыларьша, билава-сятз нштиракчыларьша, гэсд-чнлэрэ аид едилмолиднр, халга. адамлара исэ шамнл олунмаМалыдыр, кучэлэрэ чыхарылан орду Ьиссэлэринэ тохунмамалыдыр. Орду халгын тэрэфин дэ иди. Бу, тал шырыг��ар алан, лакин ез Зерлэриндэ галан, иш корен, елкэни сахла^ан бу вэ За дикэр тешкилатларын эмэкдашларьша да аиддир. Бу, гнЗам илэ Ьеч бир элаге-си олмамыш коммунистлэрэ, дикэр парти]аларын узелари-нэ дэ аиддир.\nЬэлэ устэлнк, мялЗонлар-ла адам гк]амы дэрЬал рам етмишдир. Буну гаггн демэк лазымдыр ки, адамдар бил\n(Ашкы 2-чи саЪабмЯ\nШАЬИШТИНИ ИТНРМИШ ДА7ЛЫГ ГАРАБАГ МУХТАР ВИААШИ ХАЛГ ДЕВУТАТЛАРЫ СОВЕТИНИН А38РБА11АН РЕСПУБЛИКАСЫ ДГИВчшн СТАТУСУИУН Д0УНШДИРИЛМ8СИН8 ДАИР КОИСТИТУСИША ЗИДД ЬвРЭКвТИ ЬАГГЫНДА\nAstpbjw Гкщбшмш Ам Coma Pojam hoj'onm щара\nAs«p6sj«sM Республикасы Конституем^еы-иыи $6-чы маддасмиа у|гун олараг Коиститу-си|а салаЬиЦатм бмтммш ДГМВ-иии Халг Да-путатлары Соаатииии маакуд Даглыг Гарабаг Мухтар ВилаЗати аа Кораибо| ра jo ну арааи. синим бир ЬисСаск асасыида уадаиираг «Даглыг Гарабаг армани распубликасы» Зарадыл-масыиыи а'лан адилмаси барада гарары нла алагадар А»арба}иаи Распубликасы Али Со-•атииин Pajacar haj'atH га)д одир ин, бу ha-ракат Азарба)чаи Распубликасы Коксткту-сиЗасыиы, Азарба)иам Республикасынын cysa-ранли)и Ьаггында KoncTHTycHja Ганунуиу ва Asap6ajHSH Раслубликасынын деалет муста-гнлл^нин барпа атмак Ьаггында ВаЗаннаманн кобуднасына павмаг дамаКдир, буну рекиои-да аавиЗЗатин сабнтлн]ннн даЬа да повмаг аа Даглыг Гарабагда армани аа аварба}чанлы ичмалары арасында чабЬалашмаии даЬа да шиддатлаидирмак, Ааерба^вм халгы а* Р»Ь-барлиЗи тарафиндаи чаааб рааксиЗасы маг-садн кудеи сиЗаси фитиакарлыг кими ги)мат-леидирир.\nМае нуд олмаЗаи аилаЗат халг депутатлары Соаатииии Ьугугларыиы маиимсамнш аа Авар-ба}наи Распубликасы КоистктусиЗасыиыи аа ганунлврыныи внддкиа фаали)3ат кастараи шахслар трупу еааелчеден бипирдн ки, анун ба)анаты гаиундаи каиардыр, Ьач бир Ьугуги гувае)е малик да{нлдир аа АзербаЗнаи Распубликасы КоистнтуснЗасынын 70-нн маддесиие виддн р.\nБу чур ба)анатла чыхыш адаркаи онлар га-нунсуз, KOHCTHTycMjaja андд |олла рас публика арависииии бир Ьиссасннин оидан гопарыл-масыиа, нки халг арасында душменчили|ин кучландирнлмаенна нала елмагз чалышыр, аварба)чаилы Заша|ыш маитагаларнна силаЬ-лы Ьучумлара Ьагг газаидырмага чаЬд каста-рирлар. Вутуи бунлар Азер6а|члм Распуб-лмкасн раЬбарлиЗи тарафиндаи армани аварбаЗчаилы му иасибат яаринин конструи-тиа тамал уварниа качирилмаси учун конкрат аддымлар атылдмгы бир вахтда а дилир.\nНа АаарбаЗчаи Раслубликасынын Канстн-тусиЗасында, на да Датлыг Гарабаг Мухтар ВилаЗати Ьаггында Гаиунда виляете ав ста-тусуиу аа сарЬадларинн да)ишдмрмак учун Ьар Ьансы бир Ьугуг аарилмасн иазарда ту-тулмамышдыр. АварбаЗчан аравненнн ламаг ними маиЬус бир магсад кудан ДГМВ-иии армани селаратчылары авларииии гаиуиа видд акты ила КораибоЗ ра)онунуи аравиенми анла)ата бирлашднрма)а чаЬд иустерирлер.\nJa ни фитиакарлыг алкада ва республика да керкиили|и кучлаидкрмаЗа Заналдилмишдир. Сопаратчылар бу мураккаб даарда, мустагил АварбаЗчаи Республикасынын ам мес*уяиЗ-Зетли даарлариндан бмрммде онун суааран-лиЗмиа аа аравн бутаалуЗуна ханнчаенма верба аурмага чаЬд иастарнрлар.\nAsap6aj4aH Распубликасы Али СоветиииР PajecaT Накати repapa алыр:\n1. CanaHHjjaTKHK итирмиш ДГМВ Халг Да^., путатлары Соаатииии Даглыг Гарабаг армаии^ республикасынын japaдылмacы Ьаггында га-, рары АварбаЗчан Республикасы Конституси-{ ^ Засыиыи 70-чи аа 86-чы маддаларинии талабларииа у|гун олараг Ьугуги чоЬотдаи } а'тибарсыэ Ьасаб адилсин аа АварбаЗчан Рас-публикасымыи сувараилиЗи аа арааи бутааяуЗу. алаЗЬина, АварбаЗчан халгыиын милли ма-мафеларм алаЗЬина душмаичилии Ьараиати, иими гиЗматландирилсии. Бу гаЗри-гануни акт . габул олундугу аидаи АварбаЗчан Распуб-* ликасымын арааисиида а'тибарсыв Ьасаб а дня-СМИ» -с*\nАварбаЗчан Республикасынын Дахилм Ив»* • лар НавнрлиЗина, Даалат ТаЬлукасивлн|н Ко»?-митасина, Баш прокуроруиа аа ДГМВ У*рэ*. >*• республика Комитесиме тапшырыясын АварбаЗчан Распублнкаеы Конституси|асмны1» t ^ ва гануиларынын позулмасыныи, бу Ьугуга^.; видд актын bajara качирилмаси учун кастари-: лан Ьар Нансы чаЬдлармн гаршысынм алмаг .** учун гамунла наварда тутулмуш бутун тедбир- s* лари карсунлар. Ы\n2. АварбаЗчан Республикасынын Баш про-• куроруна тапшырыясын ки, ДГМВ-дан алан ■* шахслар трупу тарафиндаи даалат алаЗЬинЭ' ^ гарар габул адилмаенннн бутун чеЬетлерини. .7 ajpaHCMM ва онлары АварбаЗчан Республик#-. ; сынын КомституснЗасына гасд атмиш uiaxc-лар кими мас*улм|3ата чалб атенн.\n3. ДГМВ увра Республика Коммтесн Авар-.-баЗчан Распубликасы Алк Соватимкн 1991-чи\nи л 30 август тарихлм герарыма у|гун алараг;*; э аки он да аавнЛатн иормаляашдырмаг, мух-\nтар 1нла|атнн арманм ва аварбаЗчаилы ччма-лары арасында чебЬелешмедем диалога к***- U мак ишимм кучлаидиренн, раеггублнканын пу-;., гуг муЬафнза оргаиларм нла бмрлмкда мия-<;, латларарасм сняаЬяы мунагишаларин, ханл- £ латлар арасында душманчнлнЗа чагырышла-рым гаршысыныи аяынмасы учун ан чидди f тадбнрлар карсун. ¿v\n■ %\nАварбаЗчан Распублмкасы Али Соаатииии > РаЗасат ЬаЗ'ати АварбаЗчан халгына мурачиат адарак ону давумлу ва тамкннлм олмага, Ф г мани екстремистлеримин фитиакарлыг лары-v на уЗмамага, аатамдашяыг Ьамра Зли|ини, И* , тун enjaen гуаааларин аа Ьаракатлвр»»н сых ^ бирлиЗими, республиканын Конституси|аеы»ф аа гаиунларына Ьермет кастарилмасиии Авар-, баЗчаи Республикасынын сувараняи)иии аа\nарави бутаалуЗуну повмаг чаЬдларииа rapen» # го|мага чагырыр.\nАварба)чаи Распубликасы Али С\n«•АР*\nС. ГАФАРОВА.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-04-1991-p-1\/","date":"2017-03-25T17:39:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189031.88\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00655-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3035872281,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3035872280597687, \"sah_Cyrl_score\": 0.1766560971736908, \"eve_Cyrl_score\": 0.09729967266321182, \"udm_Cyrl_score\": 0.04172053188085556, \"kum_Cyrl_score\": 0.03999608755111694, \"bxr_Cyrl_score\": 0.03020249493420124, \"tyv_Cyrl_score\": 0.029590805992484093, \"kbd_Cyrl_score\": 0.026427248492836952, \"tuk_Cyrl_score\": 0.02375687286257744, \"tat_Cyrl_score\": 0.022857489064335823, \"dng_Cyrl_score\": 0.018499651923775673, \"rmy_Cyrl_score\": 0.018055936321616173, \"alt_Cyrl_score\": 0.017415517941117287, \"nog_Cyrl_score\": 0.015511369332671165, \"crh_Cyrl_score\": 0.015400980599224567, \"ron_Cyrl_score\": 0.011036030016839504}","num_words":12123,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.33,"perplexity_score":76137.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 22, 1992, Baku, Azerbaijan\nXALQ Q0ZETI22 ДЕКАБР 1992-чм ИЛ. -«-Ni 236\nПастер Сирвие Матти:\nАЗЗРБАМНЛЫЛАР АЛЛАМ JAXblH ИИЛЛЭТДИР\nчалил мэммэдгулузАдаш É ш *• %\nШ llf'Émg Щ\n-gÜ\nlb\nПастер бу сезлэри республика СэИи^а Назирли^инда Финланди]а — Азэрба]чан Достлуг ЧaмиJjэтшlИн Ьума-дитар japдымыны тэгдим едэркэн деди. Japдым эсасан ушаглар учун зэрури еИт^ам дyjyлaн мухтэлиф дава дапманлардан ибарэтдир. сирвие Матти Финланди]а ~ АзЭРба]ЧаН ДоСТЛуГ Чэ-ми]}этинин узву. Бакы Биб-ли]а Институтунун ректору дур. Он ики ил эввэл Азар-ба]чана турист ними кэлиб. взунун деди]н кими, АллаЬ-тааланын овгатынын хош вахтында JapaтдыFЫ бу тор-иаг, меЬрибан, истиганлы са кинлэр илк кундэн ону чэлб етмиш вэ сонрадан тэкрар-тэкрар бу }ерлэрэ кэлмишдир. Пастер Азэрбазчанын, демэк олар ки, 'бутун кушэлэрини\nкэзиб. Кечэн ил о, Бакыда Библи]а мэктэби ачыб. Бу илин февралындан исэ мэктэб института чеврилиб. Кеч-миш иттифаг эразисиндэ бу. илк бела институтдур.\n— Азэрба)чан Ьаггында тэсэнвурум Ьэлэ бура кэл-маздан xejли габаг варды. — Пастер соЬбэт эснасында билдирир. — Финланди]ада хе]ли h0мjepлиниз jaшajыp. Ьелсинкинин взундэ мусэл-ман мэсчиди фэалиПэт кес-тэрир. Бундан башга, муталиэ етди] им дини китабларда торпагынызла баглы jep ад-лары дэфэлэрлэ хатырланыб. Yмyмиjjэтлб. Jaxьш Шэог ЛллаЬ-тааланын даим диг-гэтинда вэ нэзаратинда олан аразидир. Бу кун ДYнJaдa мавчуд алан уч бе^ук дин - )эЬуди. христиан вэ ис-hap ил ioo-t50 милюн\nДОЛЛАР КРЕДИТ\nУч нл эрзиндэ A3ap6aj4aH Умумдун}а Банкындан hap ил 100 — 150 mhbJoh АБШ доллары мэблэгиндэ кредит алачагдыр. Бу мэ'лумат Умумдун]а Банкынын бу кун АзэрТАЧ-ын канал л ары ила jajbcnMbiui ба]анатында вери-лир. Ьэмин 6ajaHaT декаб-\nрын 16-да Парисдэ дун}а-\nнын эн 6ejyK елкэлэринин\nва апарычы бе]нэлхалг ма-лиПэ-кредит тэшкилатлары-нын нума1эндэлэринин мэс-\nлэЬэт керушу заманы гэбул олунмушдур. HYмaJэндaлэp Аз<фба1чана ]ардым кестэ-рилмэси имканларыны муза-кирр етмишлэр. Бу керушдэ Лзэрба]чан нума^эндэ hej'a-тини нгтисади cnjacaT узрэ .довлэт мушавири ВаЬид Ахундов, стратежи ирограм-лар узрэ довлэт мушавири\nСабит Батыров, Ьабелэ президент апараты стратежи програмлар шо'бэсинин баш мутэхэссиси Назим АгаЬгв тэмсил етмишлэр.\nВаЬид Ахундов Франсадан га1ытдыгдан сонра АзэрТАЧ-ын мухбири илэ соЬбэтиндэ демишдир:\n— YMyMflYHja Банкынын тэшэббусу илэ тэшкил олун-муш кврушдэ 30 олкэнин. о чумлэдэн АЕЦ], Инкилтэ-рэ, Франса, Алманза, Jano-HHja вэ Турки]энин нума^н дэ Ье]'этлэри. Иабелэ 6ej-нэлхалг Baлjyтa Фондунун, ЗДнэлхалг Ma.iHjja Кор-nopacHjacbiHbirf. Авропа Je-нидэнгурма ва ¡Инкишаф Банкынын, AcHja вэ Ислам банкларынын, бир сыра башга ири бе^элхалг тэшки-латларын нYмajэндэлэpи иш-тирак етмишлэр. Онларын Ьамысы республикамызын иг-THcaflHjjaTbiHAa ислаЬатлар кечирилмэсиндэ. Aaap6aj4aH-да нэзэрдэ тутулмуш прог-рам вэ лajиhэлэpин реал-лашдырылмасында респуб-ликамыза Ьэртэрэфли jap-дым вэ комэк KOcrapMaja ha-зыр олдугуну билдирмиш-дир. Ьэмин програм вэ ла}и-Ьэлэри HyMajaHAa hej'aTH-миз онларын музакирэсинэ вермишдир. Бу сэнэдлэрдэ игтисадиЛатда сэмарэли да-¡ишикликлэр апарылмасы, республика эЬалисинин соси ал мудафиэсинин кучлэнди-рнлмэси учун бе]нолхалг ]ардымын устун истигамэт-лэри муэЛэнлэшдирилмиш. аслинда Азэрба1чан халг\nтэсэрруфатынын бутун caha-лэри эЬатэ олунмушдур.\nКеруш заманы A3ap6aj-\nчан игтисаднБатынын инки-шафына, кадр Ьазырлыгы\nсаЬэсиндэ 1ардымын MHrja-\nсынын кенишлэндирилмэси-нэ, идарэетмэ системимизин )енидэн гурулмасына дайр бир сыра ла)иЬэлэрин бнзим-лэ бирликдэ Ьазырланмасы барэдэ сазиш элдэ едилмиш-дир. Керушун иштиракчысы олан * олкэлар бунун учун Aaap6aj4aHa эвэзсиз ]ардым кими 60 мил1он АБШ доллары ajbipMafa разылыг вер-мишлэр. Бу мэблэгин 25 мил1он долларыны Умумдун-ja Банкы вз узэрина кетурур.\nJIajHhaAapHH Иазырлан-масы калан илин ]азынадэк баша чатдырылмалыдыр. Феврал — март а!ларында ла]иЬалэрин малиЛалэшди-рилмэси учун мэблагларин муэЦэн еднлмэсинэ дайр тэрафлэрнн вэ донор тэшкн-латларын новбати мэслаИэт керушу кечирилэчэк, бундан сонра Ьэмин ла]иЬэлэрин реаллашдырылмасына баш-ламаг мумкун олачагдыр.\nАзарТАЧ.\nлам дин лари нин мугаддэс китабларынын — * Товрат » ын, «Инчил»ин вэ «Гур'ан»ын Mah3 Лахын Шэргдэ JapaH-масы да тэсадуфи факт де-]ил.\nУзун вэ азаблы мубаризэ-дэн сонра халгыныз довлэт нстиглалиБэти \/ газанмыш-дыр. Лакин мэчбурэн сурук-лэнд^иниз вэ кетдикчэ шид-дэтлэнэн муЬарибэ Ьэлэ им-ц кан вермнр ки, мустэгилли]ин баЬрэсинл дадасыныз. Торпа-гынызын алты да, усту дэ зэнкин хэзинэдир. Бу хош-бэхтлик hap хал га Myjaccap олмур. Мэн кечэ-кундуз би-зи japaAaHa дуа едирэм ки. fy тзрпагда кедэн мэ'насыз гырсынлара сон rojyAcyH, эмин-аманлыг JapaHCbiH, халг динч, xejHpxah амэллэрлэ мэшгул олсун. Мэн халгы-\nнызын хошбэхт КЭЛЭЧЭ1ИНН керурэм. О кун узаг де]ил.\nБиз, AзэpбaJчaнын Финлан-ди]адакы достлары халгыныз учун бела агыр мэгамда ка-нарда га л маг ^ истэмэздик. СэЬиЦа Назирли]инэ кэли-шимиздэн мэгсэд дэ бу кун даЬа чох Ьансы дава-дэрман-лара еЬти]ачы е1рэнмэкдир.\nРеспублика сэИиЛэ назирн РаТшм Ьусе1нов диггэт вэ гajFыJa кора фин достлара, шэхсэн бу ишин тэшэббус-чусу пастер Сирвие Матф миннэтдарлыгыны билдирди. Назир ону да*ге^ етди ки, Азарба1чан халгы }ахшылыты Ьеч вахт унутмаз.\nГ. ПИРШВВ,\nЧ. ИБАДОВ (фото), «Халг газета*нин мухбнр-лэри.\nКубе Ьаджсэлэри: Ьэгягэт вэ иуэжиадар\nЬермэтлн редаксн)а!\nБу ¿ахынларда снзнн гэзетдэ 1956-чы ил Мачарыстан Ьаднсвлэриндэн бэЬс едэн мараглы бир )азы охудум Мэн 1962*«éh нл Куба Ьадисэлэрннин чанлы шаЬцдн)эм. Ракет-ларнн уступу дикт тахта илэ ертуб устунэ «Куба учун кэнд тэсарруфаты машынлары» сезлэрн )азмагла кэмилэрлэ Куба]а кедиб чыхмаг мэнэ дэ нэсиб олуб. Ьамымыз мул-кн палтар ке]мишдих. Забитлэр эскэрлэрдэн башларын-дакы nuijana илэ фэрглэшф дилер. Чохлары Ьэмин Ьади-сэлэри билмкр. Jaxmu оларды ки, гэзетинизин невбэта caj-ларындан бирнндэ Куба Ьадисэлэриии тэфснлаты илэ шэрЬ едэн )азы верэсиниз.\nЬермэтлэ:\n1959-чу илин jaнвapындa Кубада диктатор Батистанын Ьокумэти деврилди ва анти-батистачы ус)анын рэЬбэри Фидел Кастро Рус баш да олмагла ингилабчылар дэс-тэси» haKHMHjjaTa калди. Куба ва ондан чэми 180 мил аралыда )ерлэшэн Америка Бирлэшмиш Штатлары • ара-сын да мунасибэт дэрЬал. Ьэм дэ чидди суратдэ кэскин-лашди. Бирлэшмиш Штат-лар Кубада Гуантнама -Ьарби базасыны ичарэ]э котурмуш-ду. Америкалыларын бураны тэрк етмэлэри учун Куба Ьокумэти базаны бир не-ча дэфэ MyhacHpaja алмага чэЬд костэрди. Лакин бу Ьеч бир фajдa вермэди. \\\nАБШ эразисиндэ — Фло-ридада кубалы муЬачирлэр-дэн ибарэт хусуси дэстэлэр )арадылмага башланды. Ьэмин дэстэлэр Куба эраэиси-нэ кизли ре)длар кечирмэ-ли иди. CnjacH мунасибэт-лэрин каскинлэшмэси I960-чы илдэ АБШ-а Куба шэкэ-ринин ихрачынын тамамилэ да.|андырылмасына сэбаб ол-ду. Аз сонра АБШ Куба илэ дипломатии вэ консул му-насибэтлэрини тамамила кэс-ди.\n1961-чи ил апрелин 17-дэ кубалы муЬачирлар аданын чэнуб саЬиллэриндэ Кочи-нос корфэзиндэ ПлаЦа-Ларко ва ПлаЦа-Хирон ра-1онларында кениш десант эмалиЦаты кечирдилэр.\nКубада у му ми сэфэрбэр-лик е'лан олунду. 72 саат-лыг фасилэсиз до)ушлэр нэтичэсиндэ десант дарма-дагын еднлди. XejAH эсир\nЬ. ЬВДДЭРОВ, Бакы.\nалынды. Онларын чох> вах тилэ Кубадан гачанлар иди.\nАмерика — Куба мунаси-бэтлэринин каскинлэшмэси Совет — Куба мунасибэт-лэринин инкишафына сэбэб олду. Илк вахтлар Фидел Кастронун ге]ри-муэ)]эн идео-ложи мeвгejи вэ Куба Коммунист Парти]асынын ли-дерлэри илэ кэркин мунаси-бэтлори узундэн Ьэр ше) Ьеч дэ а!дын ва Ьамар кетмирди. Тэдричэн мунагишэ арадан галдырылды: Коммунист Пар-ти1асынын лидери си1аси чэпэтдэн тэчрид еднлди вэ Кастро Бирлэшмиш ингила-би тэшкилатларын милли рэЬбарли1инин биринчи кати-би олду.\nСовет рэЬбэрл^и Кастро илэ Сою.ИКП арасьгнда бу )ахынлашмадан ССРИ-нин Кубада вэ уму май Герб )а-рымкурасиндэ нуфузунун артмасы вэ моЬкэмлэнмэси учун истифада етди. Гыса муддэтдэ бир сыра чевик тэдбирлэр Ьазырланыб Ьэ-jaтa кечирилди. Совет рэЬ-барли)и бела перспективли фурсэти Ьеч бир вэчЬлэ эл-дэн вермэк истамирди.\nАмерика Бирлэшмиш Штатлары Кубаны тэчрид етмак, онун этрафында игти-сади вэ си^си вакуум )арат-маг, кубалы муЬачирлэри му-дафиэ етмак кими тэдбирлэр-лэ аслинда Совет Иттифагы-нын си1асэтинин мувэффаги1-jaт газанмасына шэраит Тарат-мыш олду. Фидел Кастро^ «Халглар арасында сулЬун меЬкамлэндирилмэсинэ кора» Ленин мукафаты верилди. .1961-чи илин и1улунда Куба-\nja Лури Гагаринин сафари тэшкил олунду. Ьокумэт нума)эндэлари мубадилэси вэ игтисади эмэкдашлыг Ьаггында бир сыра мугавилэлэр багланды.\nКа��тронун бирлэшмиш нн-гллаби тэшкилатлар милли рэЬбарли]ннин биринчи на-тиби сечилди)и андан (22 март 1962-чи ил) Совет — Куба мунасибэтлэриндэ JeHH довр башланды. 1962-чи илин и]ул — август а)ларында ^осквада Куба Ja совет сила-hbi кондэрилмаси ЬаггЫяда дднышыглар апарылды. Ав-густун 27-да исэ мувафиг мугавилэ имзаланды.\n1962-чи илин ахырларын-да Kyóaja совет силаЬынын кондэрилмаси хе!ли артырыл-ды. 1962-чи илин августунда Kyóaja кэлмиш 37 совет ти-чарэт кэмисиндэн 20-синин jyKy силаЬ иди. Умумэн исэ и]улун ахырларындан oKTja-брын орталарынадэк 100-э гэдэр совет кэмиси Ky6aja силаЬ кэтирмишди. Кэмилэр мэхфи шэраитдэ, ахшамлар бошалдылырды. Бунунла бела, Америка кэшфиЛатына мэ'лум олду ки, Kyoaja кати-рилэн силаЬыН арасында 42 орта радиуслу баллистик ракет гуррусу (МрБМ), 12 орта типли баллистик ракет гургусу, ИЛ-28 типли 42 бомбардманчы-гырычы TaJJa-рэ, Ьэраси дорд ракетдэн ибарэт «Jep-Ьава* типли 144 зенит гургусу, МИГ-21 типли 42 гырычы Tajjapa, б: tura нов ракетлэр, ракетлэрлэ силаЬланмыш патрул кэми-лэри вардыр. Ky6aja Ьабелэ 22 мин совет Ьарби хидмэт-чиси кэлмишди. CeHTjaóp ajbi эрзиндэ Совет Иттифагы бир неча дэфэ Бирлэшмиш Штат-лар Ьекумэтини амин етди ки, Кубада АБШ-а гаршы тэЬлукэ japaTMar ниjjaro Jox-дур вэ «Jep-Jep* типли Ьучум характерли ракетлэр Ьеч бур вэчЬлэ opa ja 1онэлдилмэ]э чэкдир.\nЬэмин кунларда Куба са-масында вахташыры учуш-лар кечирэн У-2 типли Аме рика кэшфи11ат тэЛарэси\n(Арды 4-чу сэЬифэдэ) .\nГ93ЕТ К • Ш К Y\nПАСПОРТУНУЗ ЬАНСЫНДАНДЫР!\nJeии илин кэлиши ила EcтoниJa эЬали-синин учдэн биои швxcиjjэ11l тасднг едэн сэнадсиз гала оиларди. Чунки совет пас-портларынын лэгв едилмаси нэзэрдэ ту-тулмущду, бу эмали]]ат илк нввбэдэ рус-дилли эЬалидан бaшлajaчaгДы. Бунунла бело. Естошф паспорту алмаг Ьугугуна малик республика вэтэндашларынын чоху да бу иши садэчэ олараг паспорт бу-ролары гаршысында невбэ учбатындан чат-дыра билмэ1эчэкди.\nБуна кора дэ дахили ишлар назирн Л. Парек Ьекумэтэ мурачиат етмиш ва республика Ьокумэти совет паспортларындан истифадэ муддэтини 1993-чу ил сен^аб-рьш 1-дэк узатмаг гарарына кэлмишдир. Логин ки, ССРИ-нин харичи паспортлары да гуввадэ галачагдыр. Л. Парекин фик-ринчэ, Ьэрэкэт етмак сэрбэстлиЛи «атэн-дашлыгындан асылы олма]араг Ьамы1а ве-рилэчакдир.\n«Труд*\nВАТАНАБЕНИН ПРОГНОЗУ\nЛапон^а харИчи ишлар назири М. Вата-набе Лалони]а игтисади тэшкилатлар феде-раси]асынын рэЬбэр органынын ичласын-да чыхышында билднурмишдпр ки, «президент Лелтснн ез гудрэтини демак олар к и, итирмишдир*. Харичи с^асэт идара-си башчысынын фикрннчэ, иняан бела РЧ'-си)а снЛасэтннин «марказинда* ]еки баш назир В. Черномырдин вэ Али Советин сэдри Р. Хасбулатов рол о)на)ачаглар. М. Вата набе куман едцр ки. Руси1анын ха-ричн ишлар назири А. Козырев 1енн баш\nназирнн Назирлэр Кабииетина дахил ол-MaJaMar. Чох куман, дикар асас назирлэр дэ дэ1йшдирилзчэк.\n«Правда*\nАЛЛАКЛАР ГОНШУЛУГДА МШАЛАЧАГЛАР\nДеЬлинян а!ры-а)ры ра]онларыида ва Ьиндистанын дикар шэ��эрлэриндэ гадаган сааты Ьалэ дэ гуввэдадир. Умуми))этлэ исэ Ьекумэтин гати тадбирлэри бвЬранын кас-кин инкишафыиын * гаршысыны алмыш-дыр. Ьокуматин гэрары илэ бир сыра мил* латчи тэшкилатларын гараркаплары баг-ланмыш, Ьэмин тэшкилатларын бэ'зи pah-бэрлари Ьэбс едилмишдир. Онлар ичма-ларарасы ганлы тоггушмалары гызыш-дырмыш, 1200 нэфэрэдэк адамын ку-наЬсыз гурбан кетмэсинэ сэбэб олмушлар. Ьиндистан маркэзи таЬгигатлар буросунда Ьинд екстремистларинин AjAohja шэЬарин-даки Бабри мэсчиди ни дагытмалары бара-дэ иина)ет ишина бахылыр.\nЬиндистанын баш назирн Н. Pao ДеЬ-лидаки матбуат конфрансында демишдир ки, екстремист чыхышлар «Ьекумэтин je-ритдиЛи игтисади ислаЬатлар сяЛасэтинин гаршысыны алмаг. ja да истигамэтини ден-AapMaja габил де|илдир>.\nМудафиэ назирн Ш. Павар билдирмиш-дир ки. jaXUH вахтларда Ьиндистан Ьеку-мэти AjAohja да эввэлкн вэзи jJaTH бэрпа етмак HHjJaniHAaAHp. МубаЬисэли эразида-ки мунагишэки о рада Ьэм мэсчид, пам да АллаЬ Рама мэ'бэдинин тикилмэси ила Ьалл етмак мумкундур.\n«Труд*ДРАМА, ДОРД мэчлисдэ —25\nЭ'заЛи-кирамдан узр иста|ир®м ки, зе)лдв мэ'рузв|и-муЬэггврим ага|ани-бузуркуварын ддрди-свринв ша|9Д сэбэб ола. Агама эрз олсун ки, елми-илаЬи дэрслэри, елми-нумум дэрслэри, bej'aT дэрслэри вэ хуласэтул-Ьвсаб дэрслэри мэктэб програмларыида, — ивчэ ки, uiajMCT# вэ элзэмдир, — ара|ишт олуиму-]уб ки, aja хусуф вэ кусуф мэсэлэлэри бу салдыгымыз фуиуиуи Нансы бирисииии даирэ-синдэ тэНсил олунасыдыр вэ фввгэззикр фу-иуи Нансы муэллимии вНдэсиидэ вэ тэИти-<иэвабдеНли|'иидэдир. Вэидэ|э муНэввэл олу-наи влми-эгдэси-илаНи дэрслэри двври-ибти-дасындаи.— иемэ ки, мэ'лумдур, — бисти Нэштуми-рэбиуссаии, ]эвми-чэНаршэибэ, гут-рун эсэблэрииии ики данкы вэ шэмсин гурсу-нун темам сэНифэсимин даик ¡арымы рэ'с уг-дэсииии Нэвалисиндэ мутэкэссиф олуб, jo'nn бэистилаНи-турк, кун тутулуб вэ Нэмии кусуф кун чыхандан бэш саат он уч дэгигэдэ ваге олуб. Э'за{и-эичумэн Нэзрэтлэрииии Нуэури-мубарэклерииэ эрз олсун ки, кусуфуи ке)фи{-¡эти вэ оиуи евзаны куре]и-эрзии чэми билад-ларында мухтэлиф сурэтдэ зуНр едибдир вэ мэНз кусуф нэгшэсинин иазири-меНтэрэм-лэрииии иттилаыидан етэри, 6эиде{и-Нэгир о фикирдэ олдум ки, бир тэрэфдэи эсэри-пур-сэмэри-чэиаб фэхамэтиисаб, Мирзэ Иэсэи хаи Нэчмулмулк, эхэвизаде|и-чэиаб Ьачы Нэчмуддевлэни дэстурил-эмэл мэнзилэсиндэ тутуб, дикэр тэрэфдэи Hej'dT елминдэи эхэ вэ Шэрг улэмасы тэрэфиндэи тэсдиг олун-муш кэвакиби-сэЦарэиии Нэрэкатыиыи 6aja-иатыидан мустэфид олуб, миллэт балаларыиа Нэмии улумун фэваидини ихтисар едибэн иев-чаванларыи нэзэри-диггэтлэринэ тэблит едим.\nЧамаатдаи вэ узалэрдэн чоху муркулэ-27\nРУР japиидэ вэ бир иечэ дэфэ да)ир: «нечэ\nлузуму (охдур!»\nPYCT9M 60J (зэики чалыр вэ бир кагыз алыр елиие): — Чамаат, хаНиш олуиур ачларын эризелэрииэ гулаг верэсиниз. дризе мусэл-ман иэмиЛэти-хе|риЛэсимэ Мэшэди Чефер уста МеНди ofлу тэрэфиндэи. Эризэдэ jaiki-лыб ки, «мэи гоча вэ шикэст адамам вэ он ики нефер кулфэтим вар, ¡омиЦэ Mepejnne меН-тачыг; чвмиЦэти-хе|риЛэдэм беш-он манат че-рэк пулу истэ]ирик ки, иэ гэдэр чанымыз сйе-дыр, сиза дуачы олаг».\nНамай еризе саНиби Мэшэди Чефер |ери-|ир чамаатын ичиие вэ агла)а-атnaja пул исте-\nи»-\nРУСТЭМ B9J: — А.алар, бу барада cajy олаи даиышсыи.\nTEJMYP 59i: — Меи еле билирем ки, че-MMjjeTH-xejpnjje бу мэсэлэ|э инди эл аура бил-мез. Сэбэб будур ки, кечэи ичласда да ачларын эризелэрииэ кифа{эт верилмэди вэ ве-рилмэмэ]ин ДЭ сэбэби будур КИ, 49MHjjaTHH саидыгында олан луллары запасно] фонда roj-маг сеНбэти орталыга го)'улубдур.\nРУСТЭМ БЭ1: — Беле олаи сурэтдэ ачларын аризэлериии бу кунку мэчлисдэ музаки-peje rojMar олма{ачаг.\nУзалерии бир иечеси де]ир: «xejp, олма|а-чаг»; бир нечеси да)ир: кмерек музакирэ|е го-|улсуив.\nPYCT0M B0J (зэики чалыр): — Агалар, ач-ларыи эризэлэринэ бу куи кифа|эт вермэк ис-тэ)энлэр дурсуилар ajafa.\nДурур ajara Зивэр ханЛм вэ * Мунееээр хамым.\nPYCT0M B0J (Те|мур бэ) илэ пычылда-шаидан сонра): —• Чамаат, 49MMjj9TH-xejpHjje29\ni«рын Нерэсине бир черэк ш& черэк уста го|уб верирлер.\nАЧЛАР (чобанлара): — Aj гардашлар, ал-лаН сизэ кемек олсун. аллаИ атаиыза рэНмэт елэсин.ЧемиЦэт дурур ajara ае ачларын )еме)ииэ тамаша эднр. КулбаНар да диггэт илэ бэхыр чобанлара.\nPYCT0MB0J: — Господа, заседание об-jaenjajy закрытым.*ЧэмнЦет эл-элэ вериб истэ)ир чыха ке-дэ вэ сонра (оно га|ыдыб, ачлара тамаша едир. Ханымлар да габагча бнр-бнрилэ елушур вэ сонра Назырлашыр чыхмага. Намынын нэзэри чобанларын ачлара черэк вермэ)нндэдир.\nPYCT0M B0J: — Гэибэр, Геибэр, jaayra кал, сезуиу де.Гэибэр, Гурбан аэ Замам кэлир габаг а, Аслан бэ)ин ¡аиына.\nАСЛАН B9J: —• 1эгии ки, го|уиларда japa керсэиир.\nГ9НБ9Р: — Бали, ¿араланаиы да олур, амма japaHbiH дилиии биз билирик; rapa HejyT суртэн кими ¡ахшы олур. Амма гыздырманым чарэсини билмирик.Узвлэр чобанларын даиышыгыиа гулаг аерир.\nАСЛАН B0J (бир гэдэр фикирдэи сонра): — 1ахшы, бир мэнэ AejMH керум, rojynyH japa-сыны сиз деэинфэкс^а елэ|ирсинизми?\nГЭНБ9Р: — Ганмадыг, Нэким ага.\nГУРБАН: — Баша душмэдик, гурбаиыи олум.\nЗАМАН: — О на сэздур, башына доланым.Чамаат кулушур.\nАСЛАН B0J: — Бир дэ мэиэ дерн керум, * Агалар, ]ыгын«а гы бдглы е лак едирэм.\nJ\n(Эмвэла 16, 17, 16 вэ 18 декмбр мчмралэриндэ)\n26--------------\n|ир. ЗаЬрабэ|им ае КулбаНар да муркулэ|ир« МИРЗЭ БЭХШЭЛИ (Мирза МэНэммэдэли-ja): — Byjyp, ага, ноэбэт сизиндир.\nМИРЗЭ МЭНЭААМЭДЭЛИ (дурур а|ага|:\n— Фэсли-иоздэННум дар ба)вии-кусуф в а хусуф; jafHH «¡ыи ва кунуи тутулмагы...\nЗИВЭР ХАНЫМ Цааашча Рустам ба)а): -Henaje ли сократит речи ораторов?*\nМИРЗЭ МЭНЭММЭДЭЛИ: — ЭНвал ки, кеакеблера ариз ола, Наман еаэада ки, бир-бирине нисбетлери вар, аз он чумлэ Неман eh-валдыр ки, гемер шемсе ариз ола ве бир су-ретда ки, гемэр бир кесиф чинсдир ве афи-табдаи кесби-иур enejnp ве чуй...\nТЕ1МУР БЭ1: — Меиим ганачагыма кере, бу гедер тефсил aepMejHH лузуму joxAyp.\nМИРЗЭ МЭИЭММЭДЭЛИ (Нирсли шщ уча-дан): —> Нече ¡е'ни луэум ¡охду?Чамаат и чина данышыг душур; бир нече-лари да)ир: «лузуму |охдур», бир парасы де-)ир: «го) с��зуиу дасии».\nМЭКТЭБ ШАКИРДИ БАШЫНДА ПАПАГ:\n— Кусуф, {е'ни афитеб кирифтеки он Налет ест ки, гемер ми)ани-ефитаб Наил башед ве кусуф ваге олаида Немии дуаны oxyjypnap: бис-миллаНир-реНманир-реНим, реббэиа атииа фиддуи|а...Мирза Бахшали, Мирза МэНэммэдэли ел-лер мни го|урлар Немии шакирдии чи)иииа.\nРУСТЭМ БЭ1 (заики чалыр): — Ага лер, э^и-мечлис хаНиш адир ки, 6ejanaTbi темам едек ве дехи данышмега HXTnjap верме]эк. Ким буна разыдыр, дурсун ajara.• Уза лер темамви дурур ajara. Мирзе Ме-Неммедели башыиы була)а-була|а кедир оту-\n«Натнглэрии нитгняи бир вз гыса етмэк ол казны?\n28 -----------\nбеле repep rojAy ки, ачларын ериээси мевчи-бинче ачларыи Налыиы ¡охламаг ве оилерыи Негигетде меНтач олмагларыиы твНгиг елемек-деи отру елаНидде комисси)а те^ии олуисуи •е бу сабабдеи Намни масалаиин музакираси бундан сомракы ичласа галмагы гарар верил-ди.Ачлар аглашыр. Зиаар хаиым дурур кедир. Мешеди Чефере бир кумуш пул аерир.\nЗИВЭР ХАНЫМ: — Догрусу, меним бу ки-anje jeswrMM келир. Kanoj он жалки]! И наверное голодны).*Галыда керсеиир Гаибар, Гурбан аа Замай. Гурбаиыи аа Замаиым Нарасиини бир алимде узун чомаг, бир алиида дастмал багла-масы.\nЗАМАН (кобуд чобаи саси ила): — Бур-дадымы о мал Некими?Чамаат узуиу чаидарир чобанлара тэрэф.\nГЭНБЭР (Замена): — Эде, hejeen, едебли даныш. Агалар дан а{ыбды(\nPYCT0M B0J (Гаибаре): — Геибэр, бир аз да)анын, мачлис гуртарсын, сонра данышарыг. (Узуиу Аслан ба|а тутур, )ааашча): — Аслаи 6aj, бу, бизим саркарымызды, о икиси де гои-шу чобанларыидаиды. Дуиен келмишдилер, де{ирдилер ки, rojyHnepa бир азар душуб. Че-MHjjer даты лай дан соира бир гедер ajar сах-ла, белке бунлара бир дава Aejecen.\nАСЛАН БЭЛ — Jexuiki, талерам.\nГУРБАН (ачларыи агламагыиа диггэт салъф •а да|ир): — А балам, nnja агла]ырсыиыз?\nМЭШЭДИ ЧЭФЭР: — Aj гардаш, ааллаН, ачыг. Y4 кунду дилимиза черэк A#jM9jn6.Буну ешидеи Гаибар, Гурбан аа Замай баг-ламаиыи бирини ачырлар аа уч нэфер ачла-\n* Нечэ ¡Лвзыг кэривмн вар! J»гни ки. ачдыр.30\nэл-\nrojyn ¡араленаида оиуи температурасыиы\nчурсунузму?\nГЭНБЭР: — Ганмадыг, Нэким ага.\nГУРБАН: — Баша душмэдик, гурбаиыи олум.\nЗАМАН: — О не сээду, башыив доланым?Чамаат кулушур.\nГУРБАН: — Неким era, japajnen сеиии ишии |ОХдур, jepBHwiH дилини биз езумуз билирик. Кечей Нефте гумрал кере rojyHy чаиввар japa-ламышды; бах, j^>acbi беле калафа кими иди. Гара nejyr суртдук, ики кунде ¡ахшы олду.Чамаат аа КулбаНар диггэт ила гулаг «сыр.\nБем#)уш гараузу чанааар ики Нефте бундан габаг ¿^раламышды; ону да rapa HejyrHen jex-шЫ еледик. Кечен кун Нвчы ЭмраНкилии суру-суидеи серы ебреш rojyny кеие чанааар двгыт-мышды; она да rapa Hojyr суртдулер. Сеиии japajnaH ишии ¡охду. Билирик, сен ]ахшы.Нэким-сеи; сен бу цюгериб гыздырме(а бир дааа вер, ja бизе бир меслеНетли сез де. Бир де сени анд вермрем аллаНа, бизиеи еле даныш ки, баша душек; joxca биз челде бejYMYш чоба-иыг. Сеи бир дааа вер, rojyn гыздырмадаи ел-месии. Оду. бир ajwH ичинде бизим сурудеи njnpMH rojyn гыздырмадаи гырылды; серы кере дуиеи бизим сурудаи гыздырыб елду. Заман-килии сурусундеи дуиен jox, и ре лики куи бир rape 6#Hejyui, бир де с ары гареуз азарлады •а мурдар олду. (Замена): — Эде, Замай, ни-je динмирсеи? (Аслаи ба|е): — Сеи бу гыздыр-ме]а бизе бир дааа aèp, joxca белэ кетсе, еаимиз ¡ыхылар. Сои виза реНм еле, бмэ сеиии jo луну бош го]маиыг, Нердеи бир |«*даи шор дай кетиррик, ушаглар jejep; аг ]вввнмыг пне де]ил. Билирем, шеЬер )еридм, гоив> «р« мыз олур.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-22-1992-p-3\/","date":"2017-03-28T06:20:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00067-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3607563674,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.36075636744499207, \"sah_Cyrl_score\": 0.11147523671388626, \"eve_Cyrl_score\": 0.05993764474987984, \"kum_Cyrl_score\": 0.045748963952064514, \"udm_Cyrl_score\": 0.04543579742312431, \"crh_Cyrl_score\": 0.04057178646326065, \"kbd_Cyrl_score\": 0.026634449139237404, \"alt_Cyrl_score\": 0.025886988267302513, \"bxr_Cyrl_score\": 0.020879706367850304, \"dng_Cyrl_score\": 0.02084653452038765, \"tat_Cyrl_score\": 0.02070855349302292, \"tyv_Cyrl_score\": 0.017618782818317413, \"ron_Cyrl_score\": 0.01670997031033039, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01641639694571495, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0137699656188488, \"krc_Cyrl_score\": 0.013263693079352379, \"nog_Cyrl_score\": 0.01105430070310831, \"tab_Cyrl_score\": 0.010019411332905293}","num_words":11494,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.392,"perplexity_score":63234.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 9, 1991, Baku, Azerbaijan\nнамят. 1шяй4в 2_5fiíOV#№*Í*\nоа\n• АэщшнфФрм\n• СИТА\nМОСКВА:\nA39PEAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СШАСИ ГЭЗЕТИ\nф 9сасы ялдо li) I № 221 |21588)\n¡ул1яушт9- ■\nв\nШ9иб9, 9 но|абр 1991-чи нл.\nГн|м«ти 18 гапмк |абуиа учуй é,S rwiNn).\nХП ЧАГЫРЬШ АЗЭРБАЛАН РЕСПУБЛИКАСЫ AM СОВЕТИИИИ ИКИНЧИ СЕССЮАСЫ\nНПННД« ИСММШМ ПШ ВЕРЭИ СЭИЭДДЭР\nНо]абрын 8-дэ респуб*1и-ка парламенти ceccHjacbi-нын ичласыны AaapÖaJwaH ^Республикасы Али Совести садринин биринчи муа-вини 3. Э. Сомэдзадэ апа-рырды.\nКунд0ликд0 дуран М0сэ-Л0Л0рин музакираси баш-ланмаздан аввал депутат Т. М. Гасымова сез ве^ил-ди. О, бир кун аввал Азар-ба]чан баш назири h. Э.\nЬасановун вэ халг депутат-лары г£упунун республика-нын аразисиндэ ]ерлашэн гошун Ьиссалари командан-лыгынын нума]эндэлэри ила нарушу Ьаггында сес-cHjaJa ма'лумат верди. Депутат билдирди ки, керуш-дэ A39p6aj4aHAa Jepлэшэн Иттифаг гошун Ьиссэлэри-нин • статусу мэсэлэси му-закирэ олунмуш, онларын инвентарлашдырылмасы ба-рада разылыг элдэ едилмиш-' дир. Депутат Р. h. Газы]ев тэклиф етди ки. динленил-миш инфopмacиJa назэрэ алынмагла бундан аввал Али Советин гапалы ичласында габул олунмуш санада ду-залиш едилсин. Намин ич-ласда A3ap6aj4aH Респуб-ликасынын силаЬлы гувва-лари мэсаласи музакирэ олунмушду.\nПарламентин милли шу-расынын japaAbbiMacbi, Азар-ба]чаныи Девлэт Иcтиглaлиj-JaTHHH барпа етмак Ьаггында референдум кечирил-маси, республиканын «од-лу негтэлариндэ», эн аввал Фузули paJoHyHAa BaaHjJaT. девлат сарЬади Ьаггында ганун габул едилмаси —\n]ерлардан чыхыш едаркан депутатларын биринчи нев-бадэ музакира олунмасы учун тэклиф етдиклэри ма-сэлэларин Ьеч да там cnja-hbicbi де]илдир. Сэдрлик едан бу мэсэлэлара JeKyH вураркан деди ки. галды-рылмыш проблемлэр Ьэги-гэтан муЬум проблемлар-дир вэ ceccHjaHbiH ичласла-рында мутлэг музакирэ едилэчэкдир,\nСонра депутатлар кун-дэликда дуран мэсэланин—\n«A3ap6aj4aH Республика-сында мyлкиJJэт Ьаггында» бундан аввал парламент тэрэфиндэн биринчи оху-нушда габул едилмиш вэ\nумумхалг музакирэсинэ ве- маты динлэнилдИ. 1 ыса\nрилмиш ганунун музакирэ- AHCKyccnjaflaH сонра депу-\nсинэ кечдилэр. Республика- татлар Jchh вахта кечиди\nнын эдлиjJэ назири 9. С. лэгв етмэдэн республика\nОручов ма'лумат верди. муэссисэлэринин. тэшкилат\nМэ'рузэчи1э бир чох суал- вэ идарэлэринин иш режи-\nлар верилди, ejHH заманда мини дэJишдиpмэJин зэру-\nсанэдэ аид конкрет так- ри олдугуну билдирдилэр. лифлэр, ге1д вэ дузэлишлэр Aaap6aj4aH Назирлэр Каби-Ярэли сурулду. нетинэ мувафиг тапшырыг-\nСесси1а «A3ap6aj4aH Pec- лар верилди. публикасында мyлкиJJэт Ьаг- Катиблик ^Дь^ндан чыхыш гында» Гануну габул етди. едан депутат А. М. Аббасов Бу ил ceHTja6pbiH 30-дан катибли]а дахил олмуш\nреспубликада jeHH вахта мэктуб вэ телеграмлар Ьаг-кечилмаси ила элагэдар гында Али Смет^ ма лу-\nбир сыра депутатларын так- мат - ^\nиир cDipa — верди. О Ьэмчинин\nлифи узрэ A3ap6aj43H баш билдирди ки, кaтиблиJэ пар-назиринин биринчи муавини ламентин уч даими комис-Ф. Р. Mycтaфajeвнн мэ'лу- си]асынын рэ]и дахил ол-\nмушдур вэ Ьэмин pa'jAa A3ap6aj43HAa газын rHjMa-тини артырмаг барэсиндэ республика Девлэт Ланачаг Комитэсинин гэрары эсас-сыз caJылмышдыp. Гэрара алынды: Назирлэр Кабине-\nтинэ тапшырылсын ки, Республика Девлэт Ланачаг Комитэсинин бу мрарыны AaJaHAHpMar мтеэлэсини музакирэ етсин.\nФасилэдан сонра ceccHja ♦Нугуги шэхсларин мэн-фаэтиндан вэ кэлирлари* НИН дикэр невлэриндэн вер-килэр Ьаггында» Азэрба]-чан Республнкасынын Гануну лaJиhacинин музаки-расина башлады. Ичласла-\nрында лajиhэнин музакирэ олундугу Али Советин даими комисси1алары адындан республика Али Совети сэдоинин биринчи муавини 3. 9. Сэмадзадэ ма'лумат верди. Сонра республиканын мали]]э назири В. Ч. FapajeB депутатлары музакирэ олунан мэсэлэ барэсиндэ нaзиpлиJин мевге]и ила таныш етди, парламент узв-лэринин суалларына чаваб верди.\nCeccHja <Ьугуги Ларин мэнфээтиндан кэлирларинин дикэр лэриндэн веркилэр гында» A30p6aj4aH\nшэхс-\nвэ\nнев-\nЬаг-\nРе0-\nпубликасынын Ганунуну\nбиринчи охунушда габул етди. Ьэмчинин гэрара алынды ки, сэнэд республика Али Советинин мувафиг даими комисси]аларына ве-рилсин, онлара тапшырылсын ки, депутатларын ирэ-ли сурдуклэри rejA вэ тэк-лифлэри назэрэ алмагла сэ-нэди тамамласынлар.\nДепутат Т. М. Гасымовун мэ'луматы ила элагэдар бундан аввал габул едилмиш гэрара мувафиг сурэтдэ парламент Азэрба]чан Рес-публикасында Jepлэшaн Иттифаг гошунлары Ьиссэлэ-ринин инвентарлашдырылмасы учун депутат комис-\nФото Ч. Ибадовуидур.\nси]асы ]аратды. Комисси-\n]анын тэркиби тэсдиг олун-\nду.\nАхшам ичласынын ахы рында депутат С. X. Рус тэмханлы парламент узвлэ-рини республика Агсаггал лар шурасынын мурачиэ-тинин мэтни ила таныш ет ди. Мурачиэтдэ- Даглыг\nГарабагда jamajaH aaapöaj чанлыларын мудафиасини вэ тэЬлукэсизли]ини тэ'мин етмак учун тэ'чили тэдбир-лэр корулмэси тэлэб олунур.\nHoJa6pHH 9-да ceccHja\nишини давам етдирэчэк,\n(Азэринформ).\nJAK-40 тэилреси ИТМИШД!^ »\nДунан СХ^РИ Мулкн AraacHja HasitpJWlM мрркаои диспетчер хвдмотшшн невбатчиси хабар «ермищдир кй. бир кун аввал саат 12.43 дагигадо Елиста—МаЬачгала маршруту ила Jona душмуш JAK-40 TaJJapacHHim учушу фачна ила баша чатмыщдыр.\nАхшам ахтарыш групу roJJapoHHH парчаларыны Byj-накси вэ МаЬачгала шаЬарлэри арасында. Дагыстан naj-тахтынын 15—20 килoмeтpлиJнндo Гафгаз дагларында тапмышдыр. TaJJapoAa олмуш 34 сэрнишин (онларын нкиси ушаг иди). Ьабелэ heJ'aiHH дврд узву Ьалак ол-мушдур.\nНевбэтчинин AeaHjHHa кера, lajjapa саат 13.50-до, ja'HH МаЬачгалада Jepa енмаси назс^рдо тутулан вахтдан бир нечо догиго аввол р^олокаторларын екранларындая JOX олмушдур. Хусуси koMHCcHja a?BHacHja гозасыны тоЬ-гиг eiMaJa башламышдыр.\nJEilTCNHMH МУАВИНЛЭРИ\nРСФСР Президенти Ворис Лелтсинин фарманлары ила Кеннади Бурбулис PycHja Ьокумэти содрннин биринчи муавини. Jerop Га]дар Ьекумэт садринин игттеади сй-Jacar мосолалори узро муавини вэ Александр Шохин Ье-кумат садринин сосиал CHjacar мэсалалари узрэ муавини Ta'jHH едилмишлар.\nТБИЛИСИ:\npyCMJAHblH ИРАДЛАРЫ 1ЕРСИЗДИР\nКурчустан Реслубликасы Али Совети Pajacér hej'-отикнн бэЗанаты е'лан олунмушдур. РСФСР Алй Советинин вэ PycMja халг депутатлары гypyJпajынын Курчустан барасиндэки ирадяарына, онларын 4'эбул етдиклэри ва «PvcHja ило Курчустан арасында мунасибэтлори пислаш-дирмэк У'чун душман гувволара имкан <веран осассыз го-рарларына* ба1анатда тати е'тираз еднлир.\n^ КИШИНЮВ:\nМОЛДОВАДА КИМИН KYHY ХОШ КЕЧИР...\n► Мотдова Мустагил Ьэмкарлар Иттифаглары Фадера-си1асы Шурасынын бэ]анатында дeJнJШp ки эмак Ьаггы-нь1н ccBHljacH республиканын эмак гaбилиJJafгли вэтзд-дашларынын Ьетта ан ашагы датан4чаг меблаг исо 387—410 маната борабардир) томим exMOjo\n\"^*^^Сагшма^квстормлир ки. 4aMHjjaT игтисади чоЬэтдан\nварльшара ва J^cy\/i^\nбелунур. Мэсолэн. сэна]еда орта амок Ьаггы дирмо во девлэт сыгортасы идаролэриндакннэ «**с^ан I 5 дефа ашагьадыр. HrrHcaAHjJaTHH инкишафына ративларин komoJh чуз'и олса да,\n^мбашына ajAa мин манату чох зилэринде исо бу мэблаг 2.2 мин манатдан\n^^^шКач'ыларын, ааддларин, чохушаглы аиЛалор^ вэзиИати хусусило агырдыр. Пенси]ачыларын доланачаг минимуму 277 манат олдугу Ьалда\nкомпенсаси1алар вэзара алынмадан ajAa 35—70 манэт гпгиял пенен fa алыр Ушага бахмага кора мэ зунии«\/тда oS raS^H XapHJJaTH маддн 1ардымсыз галмьпи-\nдыр.\n-Ф- JEPEBAH:\nчэрак Ycтe давадыр\n«'пм-нмстанла черак гытлыгы сон Ьадда чатыб. Лёре-ван с«^нин%ир%агтаси 1 «ем^ли чв^ заво^ басгын едиб. Басгынчылар Ьазыр чврэ]ин бир гтемши кетуруб галаныны aJaглapbШblн алтына салыб 'г^вдала-мьш аваданлыгы за] куна го]мушлар. дуканлары гаршьгсында ]енэ да узун невбэлар вар.\n-о- ВИЛНУС:\n...УШАГЛАР УЧУН МИТИНГ\nР<аопл\/Лликанын СИА Информаси]а Акентли]инин верли^хК ке^. 4Ск]удисГтэшкилаты е'тираз тод-бири кечирир «Са]удис» ташкилатынын «ишгал орду��у» адКрдагы Совет Ордусуну Летвадан чыш1«аг ба-рэсинда Ландсберкисин тэлэблэрини мудафиэ учун ми\nк1чирмэчэ£. Ьвмин-тадбирдэ иштнрак eтмвJ8 ушаг-лар да дэ'вв'т олунурлар.\n-Ф- САНКТ-ПЕТЕРБУРГ;\n«канчлэр комсомолун дирчалдилмасина\nтараФДАРДЫРЛАР)»\n«Канчлэр комсомолун дирчэлдилмасиНэ тарэфда]^ лью тар» конфрансынын нума]эндэлари адлэринин ]ени\n^л^тынь, бела М'андырмышлар: «Комс^олу^^^^^^^\nоЕ*лаРларь1НЫн • Умумиттифаг Ьарэкать*». .^у тадоир ва Сан^-Петербургда кечирШмиш\nво Бо]ук Окт]абр Сосиалист ингилабынын илденуму ила\nбир вахта салынмышдыр. ^\nБр1анскдан. Донетскдэн. Днепропетровокдан, Ива-но-Франковскдан; Лвовдан. Москвадак, Мурманск;»» гывх нофсрдзн артыг нума1эндэ Нева саЬилиндэкн шэЬэ-ра топл^мышдьф кн. ]ени кончлвр ташкилатынын прог-рамыны ишлэ]иб Ьазырласын. Тэдбирин ташаббусчула-риндэн бнри олан Серке] Белоусовун деди]инэ кара. ]а-радылмыш тсшкилат вз ишини комсомолун ан ]ахшы он'эналори '^'зэриндэ гурачагдыр.\nИш просесиндэ кечмиш комсомол башчылары Умумиттифаг Канчлэр Ьэрэкатынын Низамнамэсини тесдиг етмиш. езунун си]аси газетинин ]арадылмасы Ьаггында гэрар габул етмиш ва бу ил декабрын оО-да соцет канчлсринин Ьамрэ']лик тэдбирини кечирмо]« му-е]]гнлэшдирмишлэр.\n1уСТафа]евнн МЭ лу- CHjacbmmn ра jn дажи^а V\/-. — —\nГЯНУН КИМИН УЧУНДУР?\nПарламешимяз кетдикчэ пухталэшмэкдэдир. Сон вахтлар габул едилэн бир сыра муЬум ганун вэ гэрарлар да буну а1дьш кестэрир. Сесси]а1а тэгдим олунан сэнэд-лэр саз-саз, маддэ-маддэ музакирэ еднлир, элавэ вэ ду-\nзэлншлэрдэн сонра габул олунур.\nСесси]аньш дунэнки ичласында эсас музакирэ мев-зусу мулки]]эт Ьаггында Ганун ла]иЬэси иди. МуэЛэн масэлэлэри а!дынлашдырмаг учун гызгын дискусси]а кет-дн. Депутатларын демэ]э сазу чох иди. Амма вахт вмЬ-дудлугу Ьар ше]и катур-го] етмэ1э имкан вермирдн. Фа-снлэдэ депутатлардан Ганун Ьаггында оз фикнрлэрнни се]ламэ]и хаЬнш етдик.\nДепутат 9. ©мэров:\n— Бу ганун Азэрба]чан Республнкасынын мустагил девлэт кими бэргэрар олма-сыны тэ'мин едан эсас га-нунлардандыр. Девлэтин девлэт олмасы учун мулки]-10ТД8Н. онун кимэ мэнсуб-лугундан чох ше] асылыдыр. Тоталитар режим иллэрин-дэ Азэрба]чанын сэрвэт-лэринин чоху халгымыза хидмат етмирди, дашыныб апарылырды. Лерин таки, су Ьевзэлэри, нефтимиз, памбыгымыз... езкэлэрин ихти]арында иди. истэдик-лэри кими саранчам верирди-лар. Мулки]]эт Ьаггында Га-нунда республикамызын эра-зисиндэ олан бутун сэрвэтлэр Азэрба]чан девлэтинин\nмулкиЛэт об]екти кими тэс-бит олунмушдур. Бу. о демакдир ки. инди биз мул-ки]]атин предмети олан бутун сэрвэтлэр барэда езу-муз саранчам вермэк Ьу-гугуна маликик. Габул ет-ди]имиз ганунун дэ]эри, Ьу-\nгуги эЬэми]]эти да бунда-дыр.\n— JlajHhaHHH мукэммал-лн]и Сизн гане едярми?\n— Бу, СЭНЭДИН ИКИНЧИ\nохунушудур. JlajHha узэ-риндэ, шубЬэсиз, кэркин иш апарылыб, лакин о, негсан-лардан да хали де]ил. Му-закирэнин кедиши кестэ-рир' ки, о, эмэлли-башлы чилаланачаг, мукэммал ганун шэклини алачаг. Мэн чыхышымда тэсадуфи де-мэдим ки, ганун чох а]дын, ше'р таки сэлис олмалы-дыр, Ьар бир адам ону оху-]уб баша душмэлидир. Га-нунда мулки]]эт Ьугугунун амэлэ кэлмэси анла]ышы олмалыдыр. Бу маним ез фикримдир. Гануну * оху]ан Ьар бир кэс билмэлидир ки, мулки]]эт Ьугугу, эм-лакы идарэетмэ Ьугугу он-да на вахтдан ]араныб.\n— JaniH кн, бутун бун-дар ганун 1арадычылыгы саЬэсннда тячрубэсщвдв1и-мнздэя ирэяя кадяр...\n— Тэчрубэ вар, амма бу, илк охунушдан ал галды-рыб алгышларла гаршыла-маг тэчрубасидир. Инди исэ асл парламент тэчру-бэси топла]ырыг.\nЛа]иЬэ]э депутат С. Мэм-мэдовун да элавэси варды:\n— Ганун ла]иЬэсиндэ мулки]]этчи]э Ьугуг вери-лир ки, башгасынын эмэ-]индэн истифада етсин. Мэн бела Ьесаб едирэм ки. бу-рада MyaJJaH мэЬдудиЛэт го]улмалыдыр. Башга рес-публикаларын ганунларында кестэрилир ки, мулки]]эт-чи 20-дэк адамын эмэ]ин-дэн истифада еда билар. Бизим ганунумузда да Ьек-мэн буна охшар мэЬдуди]-]эт олмалыдыр.\nБундан башга ла]иЬэдэ кестэрилир ки, Иттифагын гызыл, вал]ута фондунда Азэрба]чан Республикасы-нын да па]ы вар. Бу мэсэ-лэни реаллашдырмаг учун дэгиг Ьесабламалар апарыл-малыдыр. Иттифагын ела об]ектлэри вар ки, онларын ]арадылмасында бутун рес-публикалар иштнрак едиб. Мэсэлэн, космик об]ектлэ-рин, о чумлэдэн Ба]конур комплексинин, мухтэлиф типли космик станси1ала-рын... Матбуатда бела ]азы-лар кедир ки, Ьар ше1дэн эллэри узулмуш елка* рэЬ-бэрлэри инди «Мир» космик станси]асыны 20 мил]ард доллара' сатмаг истд]ирл9р. Экэр белэдирсэ. онда Ьэмин мэблэгдэ бизим да па-\nбиз\nмуш\nсор\n]ымыз олмалыдыр вэ биз ез Ьаггымызы тэлэб етмэ-ли]ик.\nМулки]]этин формалары музакирэ заманы бе]ук мубаЬисэ дорурдугуна кера ceccHjaJa дэ'вэт олун-Ьугугшунас, лрофес-М. Элэскэровдан ез pa'jHHH св]лэм0сини хаЬиш етдик, О деди:\n— Мулки]]ат ■ Ьаггында Ганунла этан aj габул ет-ди]имиз Азэрба]чан Рес-публикасынын девлэт мустэ-гилли]и Ьаггында' Конститу-cHja акты арасында муэ]]эн зидди]]ат вар. Биз де]и-рик ки, бу акт кэлэчэкдэ ]ени Конституси]амызын эса-сыны тэшкил едэчэк. Она кера да бундан сонра габул олунан ганунлар. о чумлэдэн мулкиЛэт Ьаггында ганун Ьэмин акта у]рунлаш-дырылмалыдыр. Биз мул-киЛатин формаларыны дэ-муэЛэн етмэли]ик. СеЬ-мулки]]этин ики вэ Ja уч формада олмасындан кедир. Тоталитар режимдэн бизэ чох «уздэнираг» ми-раслар галыб ки, бунларын бири да ичтимаи мулкиЛэ-коллектив мулки]]эт .гэлэмэ веридмэсидир. Дун1а тэчрубэсинда эслин-да коллектив мулки]]эт формасы ]охдур. Коллектив мулки]]атдэ да хусуси мул-киЛэтин тэзаЬурлэри вар. Мэсэлэн, Бирлэшмиш Штат-ларда «Ку-Клукс-Клан»., «Амешка Ьар ше]дэн енчэ» чэмиЛатлэри. Америка Ьу-\nЕРМ8НИСТАНА ГАЗ HHJ9 КЕТМИР?\nгиг\nбэт\nтин\nкими\nгуг Ассосиаси]асы кими ичтимаи тэшкилатларын ез-лэринин хусуси мулки]]э-ти вар. Елэчэ да биздэ сэЬмдар. Ч9ми]]этлэри ai^ си]аларьгаын саЬиби а]ры-ajpbi адамлардыр. Онлар бирлэшиб коллектив мул* ,ки]]эт ]арадыблар. Демэк истэ]ирэм ки, коллектив\nмулки]]эт хусуси мулки]]э-тин тэзаЬур формаларын-дан бири са]ылмалыдыр. Экэр свЬбэт кечид деврун-дэн кедирсэ, ону коллектив мулкк]]эт адландыра\nбилэрик. МаЬи]]эт е'тиба-ры ила мулки]]ат ики формада — ja девлэт мулки]-]эти. Ja да хусусй мулки]]эт формасында ола билар. Мэн бела Ьесаб едирэм ки, бутун ганунлар кэлачакдэ\nбуна у]гунлашдырылмалы-дыр. Экэр Азэрба]чан Рес-публикасынын мустэгилли-]и Ьаггында Конституси]а акты кэлэчэкдэ ]ени консти-туси]амызын эсасыны тэшкил едачэксэ онда бу ганунун мyлкиJJэт Ьаггында бэндинэ дузэлиш етмакдэн-са. мулки]]эт Ьаггында Гануну даЬа али гануиа yj-гунлашдырмаг лазымдыр. Чунки коллектив мулкиЦат формасыны да хусуси мул-KHjjaT формасынын ичиндэ «эридэ» биларик.\nР. САВАЛАН,\nГ. ПИРШЕВ.\nГ. ГЭРИВОВ.\n«Хадг.г9зетя»шш парш-\nмент мухбнрларн.\nЕрмэнистана газ верил-мэсинин да]андырылмасы Ьаггында хэбэри ешидэн кими дэрЬал Азэрба]чанын Газах ра]онуна кетдим. Брмэнистана газ верэн комар мэЬз бу ра]оиун Хе]-римли кандиндэн кечир.\n...Биз ора]а кэлэндэ бутун • маЬалда матам иди, ермэни ]араглыларынын Aзэpбajчaнa гаршы дерд илдэн бэри давам етдирдик-лэри силаЬлы • мудахнланин невбэти гурбаныны дэфн едирдилэр. Но]абрьш 4-дэн 5-нэ кечэн кеча Хе]римли кэндинин Ермэнистанын Но]ембер]ан ра]ону тэрэфиндэн интенсив ракет атэ-шинэ тутулмасы нэтичэсин-дэ ]ерли сакин Ислам Насибов Ьалак олмушдур. Дикэр сэрЬадбо]у Азэрба]чан кэнд-лэрн кими Хе]римли кэнди да чэбЬэ, хэттинн хатыр-ладыр. Тэкчэ бу а]ын эввэ-линдая бэри бурада 4 ев вэ 1 ушаг багчасы одпус-курэн силаЬларла ]андырыл-мыш, бир' чох дикэр тикия-тилэра зи1ан дэ]мишдир. Ермэни мудахнлэсинин баш* лаядыгы вахтдан бери да-гылмыш ва зи]ан чэкмиш тнкилилэрин са]ы иса он-ларчадыр. Канд чамааты де]ир ки. адамдар даим елум тэЬлукэси алтында ]аша-1ыр. чунки иэркинлик азал-мыр. атэшэ сои го]улмур вэ мэ'лум де]ил ки. на вахт\nгуртарачаг бутун бу биабыр-чылыглар.\nГазах paJoHy ичра Ьаки-MHjJaTHHHH башчысы Бакир 9JJy6oB «Извести]а» гэзети-нин мухбирииэ деди:\n— Брмэнистана газ ве-рилмэсинин да]андырылма-сы, бэ'зи мэркэзи информа-cHja органларынын Ермэнистанын таклифи ила тэг-дйм етдиклэри кими Ьеч да Аз8^а]Ч8н тарэфинин шылтаглыгы де]ил. Газ кэ-мэринин бир Ьиссаси дорру-дая да зэдэланмишдир. Opa-да Т9*мир45арпа ишлэри кермэк нэзэрда тутулурду. Лакин но]абрын 4-дэ кеча PycHja вэ Газахыстанын ва-ситэчили]н ила Азарба1чан-ла Ермэнистан арасында баглаямыш данышыгларыи зиддина олараг, ермэни Ja-раглыдарынын тагсири узун-дэн вазиЦэт дэ]ишилмиш-дир. Канд бир кундан артыг интенсив аташа мэ'-руз галмышдыр. елэнлэр вэ ]аралананлар вар, Бе]ук мадди зи}ан дэ]мишдир. Бела бир шэраитдэ газ кэмэ-риния барпа едилмаси чох чатин ишдир. Ьаглы вэ га-нуни олараг езбашыналыга * сон го]улмасьшы ва еэлэ-ринин KoHCTHTycHja Ьугуг-ларътын горунмасыны тэлаб едан канд чамааты иншаат-чылары газ кэмарянпн -за-дэлэнди1и jepa, садача ола\nраг 1ахын бурахмыо.\n• Ермэнистан рвЬбарлари*»\nНИН ��лкэнин девлат шура-сына мурачиатина хэлдик-да исэ. Азарба1чанда буну яевбэти тэблигат акты кими гаршыламышлар. Ахы, ики республика арасында мунасибэтлэри нормаллаш-дырмаг ]алныз вэ ]алныэ Ермэнистан рэЬбэрлэрин-дэн асылыдыр. Ермэни тэ-рэфи квмэ]э вэ Азэрба]-чаны чэзаландырмата ча-гырмаг 9ВЭЗИН9 си]аси ира-дэ кестариб, ДГМВ-дэ ва Азэрба]чанын дикэр сэр-Ьад]аны ра]онларыяда елум-]а]ан ермэни ]араглыларыны чиловласа, Ермэнистан парламенти иса ДГМВ ила баг-лы Коиституси1а]а зидд гэрарлары лэгв етса кифа]ат-дир.\n©зумдэн. исэ буняары элава етмак истэ1ирэм:* Азэрба]чанын вэ Газах ра • 1онунун рэЬбарлари адамла-ры сакитлашдирмак. газ кэмэрини иша салмаг учун эллэриндэн • кэлани еди^ар. Лакин бунун «ачары» Ермэнистанын элиндаднр: газ камэринин гусурсуз ва е'ти-барлы ишламэсини истэ1эн Ьэм^Ы кэмэрин кечди1и аразини бомбардмаиа ма'руз го]маз. Чазасыз галачагына умид едиб. динч адамлара диван тутмаг, езбашыналыг тератмэк олмаз.Васаф С9М9Д0В.\n«Извеетя1а» газетяшш мух-\nбяря.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-09-1991-p-1\/","date":"2017-03-26T22:44:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189313.82\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00001-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.364300698,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3643006980419159, \"sah_Cyrl_score\": 0.1125834733247757, \"eve_Cyrl_score\": 0.058420587331056595, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05434707552194595, \"kum_Cyrl_score\": 0.049383558332920074, \"udm_Cyrl_score\": 0.037216369062662125, \"tat_Cyrl_score\": 0.02863404154777527, \"kir_Cyrl_score\": 0.026819299906492233, \"crh_Cyrl_score\": 0.026817817240953445, \"nog_Cyrl_score\": 0.01779266819357872, \"bxr_Cyrl_score\": 0.016906676813960075, \"tyv_Cyrl_score\": 0.015174093656241894, \"kbd_Cyrl_score\": 0.014719394035637379, \"alt_Cyrl_score\": 0.013204204849898815, \"dng_Cyrl_score\": 0.012519451789557934, \"krc_Cyrl_score\": 0.01236210111528635}","num_words":9420,"character_repetition_ratio":0.031,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.402,"perplexity_score":66231.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 14, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ <4 okuàb? m« ил.\nМ*1М\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИ МЭТБУАТ ХИДМЭТИНИН БЭМНАТЫ\nОкт|вбрын 8-дон Ермэнис-Т1ИЫИ смлвЬлы гувввлври А»»рб«*чаи Рвспубликвсы ила • буту и даалат сарЬади 6ojyH-ча каииш мипаслы Нуиума качмишлар.\nАаарба)чамыи Лачыи, Зэн-килвн ра]онларыныи ва Ерма-иистанла ЬамсарКад олаи ди-кар ра{онларынын онларча ;аша]ыш маитагаси Нучума ма'руа галмышдыр. Ермаии ■аЬшиларм Губадлы ра)оиуиуи Мурадханлы кандини тема* мила маНв атмишлэр.\nEjHH аамаида армани акс-ладиси|а корпусунун Даглыг Гарабагда аагынлыг адан Ьис-саларм Фуаули ва Maßpajbm ра]онларынын jaujejwui манта-гвларина гулдур басгынлары атмишлар.\nЛачындакы баднам «Нума-\nиитар даЬлиа» васитасила Дат-лыг Гарабага оилерче ваИид аираНли технике ва да^уш топу кечирилмишдир.\nАаарба]чан Рвспубликвсы-иын прааидаити Эбулфаа Елчиб»)ии Москва]а сафари арафасиида Ермаиистанын Нарой амалиЦатлары кучлаи-дирмаси субут адир ки, душман тараф Рус^в ила Ааар-ба]чан арасында мунасибатла-\nрин нормаллашдырылмасына\nва маНкамландирилмасина вар\nгувва ила маиа олмага''чалы-\nшыр.\nБал��адэ сулЬ ва сабитлик ¡аранмасында Ермаиистанын марагы олмедыты каэ габа-тындадыр. Буна кара да дум-¡а бирли|и тэчавуэкары чи-ловламаг учун ан гати гад-бирлэр кармалидир.\nМУСАВАТ ПАРШАСЫНЫН ХИДИЭТЛЭРИ УНУДУЛМУР\nМусават Парти)асынын ¿в* ранмасынын 81 -чи илдануму муиасибэтила М. Магомедов адына Азарба|чан Давлат Фи-лармоии]асында тантанали ]ы-гынчаг кечирилмишдир. -1ы-тыичаты Мусават Партм;асы Бакы барпа буросунун садри шайр Нариман Несенэада ач-мышдыр.\nМусават Парти|асы барпа марказинин садри, республика Али Соватинин садри Иса Гамбаров )убиле) мачлисинин иштиракчыларыны еламетдар Кадиса мунасибатила табрик етмишдир. О демишдир ки, Ьала верим авааллариндэ Аэарбв|чанда милли азадлыг Наракатынын башлыча мутэ-шаккил гуввасина чеврилан, Азарба)чан Демакратик Рас-публикасынын {аранмасында ан муНум рол о|на{аи Мусават Парт^асынын иде^алары бу кун да ¡аищыр. Он иллар кечамдам сонра бу идвуалары рапбар тутан демократии гув-велар республикамыэда Ьаки-минете калмишлар.\nНатиг Мусават Парти]асы-нын чатин мубаризе |олун-дан данышмыш, парти]амын Маммадамин Ресулзада башда олмагла мустегил, азад, демократии Азэрба]чан шуарына дакм садиг галан метин идео-логлирынын атыр маНруми]-¿атларэ, амансыз та'гибларэ\nбехме{араг, халгымызын ис- . тиглали^эти утрумда аларды-ты си]аеи мубаризадан баЬс етмиш, ватандан узагда Му-саваты ск^аси парти|а кими бу куна гадар ¿ашадан МаЬмат бв] Канк&рли, ЭНмад ба| Га-рача, Мамил ба| У на л аа онларча дикер хадимин аваэсиз хидматлариии хатырлатмыш-дыр.\nИса Гамбаров ахырда демишдир ки, Мусават Парти|а-сынын барпа адилмаси муасир Аээрбаиам чамиЛатинин бу парги]а гаршысында аз бор-чундан чыхмаг арэусу кими баша душулмалидир.\nМусават Парти^асынын фаал хадимлариндан бири, Ьазырда Аа»рба|чвн Республикасы Дев-пат Торпаг Комитасинин садри Чамил ба{ Унал, Истан-бул шаИаринда Аэарба]чанын консулу, шайр Аббас Абдулла, парт^амын барпа марказинин биринчи катиби Насиб На-сибзада ва башгалары муса-ватын бу куну ва сабаНы Наг- -гында ог мулаНизаларини св]-ламишлар.\nХалгымызын ба)ук отлу М. 9. Расулзаданин наваси Фируэа хеным ,1убмлв] ]ытын-чатыиын иштиракчыларына мин-нвтдарлыгыны билдирмиш, бвбасы Нвггында хатирелари-ни двнышмышдыр.\nАхырда консарт олмушдур.\nАзарииформ.НАЗИРЛЭР КАБИНЕТИНДЭ\nАзерба]чан Республикасы Назирлэр Кабинета Нахчыван Мухтар Республикасы* иын блокада вэзиМэтинда ол-дугуну вэ енержи гытлыгы KeMHpÄHjHHH нэзэрэ алараг, opaja T9JJapэлöpин учушунун тэЬлукэсизл^ини вэ сэмэрэ-лиJини тэ'мин етмэк, респуб-ликадан кэнара халг тэсэррУ* фаты малларынын ганунсуз дашынмасынын гаршысыны алмаг мэгсэди илэ гэрар гэ-бул етмишдир. Гэрара эсасэн, Нахчывана двмир ¿ол hbmhJ-Jara илэ сэрнишин дашынма-сы rajAaJa салынанадэк Бакы — Нахчыван — Бакы вэ Нахчыван — Кэнчэ — Нахчыван Ьава маршрутларына билетлэрин ачыг сатышы му-вэггэти олараг мэЬдудлашды-рылмышдыр. Ьэмин маршрут-лара билетлэр илк невбэдэ ашагыдакы шэхелэрэ саты-лыр:\nНахчыван Мухтар Респуб ликасында даими JauiaJawia ра, мухтар республйкада до-гулмуш шэхелэрэ вэ онларын аилэ узвлэринэ;\nНахчыван Мухтар Респуб ликасына е'зам олунмуш шэхелэрэ (е'замиМэ вэрэгэси вэ тэшкилатын рэсми мэкту-бу эсасында);\nрэсмилэшдирилмиш виза ичазэси олан харичи елкэ вэ тэндашларына («Азэрба1чан Нава Лоллары» Девлэт Кон-сернинин тэсдиг eTflHjH тариф л эр эсасында >;\nбэдбэхт Ьадисэ илэ баглы зэманэтли телеграф чагыры-шы эсасында учан шэхелэрэ.\nНахчыван Туризм Буросу нун тэсдиг еднлмиш турист групларындан башга, бутун сэрнишин групларынын Нахчывана учан тдjJapэлвpдэ да-шынмасы мувэггэти да]анды рылыр.\n* * *\nНазирлэр Кабинетинин гэ-рары илэ даИи Азэрба]чан шаири вэ мутэфэккири Низами Кэнчэвинин анадан олма сынын 850 илл^и мунасибэ-тилэ Бакы вэ Кэнчэ шэИзр-лэриндэ кечирилэчэк тэд-бирлэрин планы тэсдиг едил-мишдир.\nКэрэк вичданы дэ]ишма]эсэн\n• áa ... Л _^Лкаивн^.\n|9ввали 1-чн саНифада)\nмышды. Ики ил аавал ала CyMrajbrr охучулары ила ка-рушда бала бир умуми фи-кир ифада олуиду ки, наци да}ишсак да вичдвиымызы да{ишма)ак. Парти)# jox иди-са, коммунистлар да мухта-лиф napTnja ва Наракатлара уз тутурдуларса «Коммунист» ады ила газет бурахмаг ар-тыг иерунурду.\nГвзатин адыны азумуз да-|ишдик ва онун та'сисчиларин-дан бири олдуг. Инди иса мустагил газатик. Инди на|имиз вврса Намысы узун иллар бо-}у коллактивии алый тэри ила газанылыб. Сон 20 илда «Коммунист» газати Нар ил 'парти|а будчасииа 2 мил|он рублдвн чох пул варйб. Теес* суф ки, парти|анын васвитим-дви чатин куиларимизда биэа бир гапик да варилмади.\nГазатии аз ен'енелерине мунасибати ила беглы сувл-лвра редакси|а амакдашлары-ныи чаваблчрындв билдирил-ди ки, 73 илдаи бари аиа ди-лиидэ фасиласиз чыхаи кун-дэлик газатии аи'аналври (вшадылыр. Радаксица Нар ша}даи аваал aaMHjjaT гаршысында мес'улиНати )аддаи чыхармыр, HajaTbiMbiabiH бутун саНаларини, дахили аа харичи алами аНата атма|а чалышыр. Нар бир масал^а мунасибат-да лрофессионаллыг, саришта ■а тэЬлил асас катурулур. Газет учуз сансаси)алара Таймыр, охучуларыи ариза аа шика)атларини арашдырмаг-дан, онлара камак кестермэк-дан имтина атмир.\nШубНасиэ, сои илларда На-|атымызын тадричан дамок-ратиклашдирилмаси башга газатлар кими «Халг газати»-нии да Нагигата нуфуз атма-сини асаилашдырмыш, охучу-ларла ачыг-а)дын, иианды-рычы саНбатлара шераит ja-ратмышдыр. Вахтила журна-листларии аа охучуларыи ар-зуладыглары метбуат аэад-лыгы артыг рааллыгдыр. бу амил «Халг газати»имм саНи-фэлэрике бир сыра к^фи^ат )аниликлари катириб. Мустагил деалетмн мустагил газати олмаг , радакси|анын уза-ринэ 6ajyK мас'улиЛат rojyp.\n«Халг газати» емекдашлары-ныи бу мулаНизелеринии да-вамы кими каруш иштирак-чылары республикамыэда ка-дай «газет муНарибаси»идан Надсиэ иараНатлыг качирдик-ларини билдирдилар. Бала бир фикир ифада олунду ки, бир сыра газатлар чох вахт реаллыгла сэслашма^аи чы-хышларла cnjacH плуралиэми калкада rojyp, ачыг-ашкар си-jacM свбитли{ии поэулмасына хидмат адир. Са}уш, таНгир,\nбаНтаи баш алыб кедир. Га-затлар на аахт гануна таба олачаг? Рвдакси$аиын иума-{андэлари бу меселедэ оху-чуларла Намра'} олдуглары-иы билдирдилар. Кутлааи ja-jbmaH Нар бир фикир алчулу-бичили олмалы, даври матбуа-тым фаали])ати меачуд ганунун талаблариндэи каиара чых-мамалыдыр. Тангид Нач вахт таНгира, enjaen дискусси{а са{уша, ирад иса баНтана чаврилмамалидир. «Хвлг га-эати» бу бах ым дан инди ja дек Нач бир canMaja jon аарма{иб. Газатда мухталиф фикирлар cajflence да, са{уш, joxna-\nиылмамыш факт, еабитл^и поэан чагырыш гети]{еи аа-рилмир. Радакси]а аз чыхыш-лары учуй Mac'yAHjjaTH Нач касии 6о]нун* атмыр.\nКарушда сои аахтлар 6ajyK Haj-Kyja сабаб олмуш журиа-листии дахили ишлар назири тарафиидаи де]улмесине да тохунулду. Бу бараде мухталиф фикирлар са^лаиилди. Охучулардаи бири бу Надиса-иии Наддиидаи артыг шишир-дилди)иии rajд атди, бир баш-гасы бу фикрии аксииа чых-ды. Гааатии амакдашлары иса билдирдилар ки, «Халг гааати» журиалистии да)улмасиии лис-ла)аи тадбирларда иштирак\nадиб. Лакии бу фактын ши-ширдмямасииин она Дахли jox дур. Наиики журиалистии, Нар бир ветеидашын Aajyn-маси }олаарилмаздир. Нар бир гаиуисуз Наракат ганунла да твиэимлеимелидир. Газет бу масалада башга бир мулаНиэе-ни мудафиа атмир.\nКарушда мустагил деалети-мизии аддымларыиы ишыг* ландырам, кам-касирларимиви ачыб кастаран, игтисадиЦаты-мызын, сосиал саНаиии, ма* дани Не)атыи а{ры-а|ры проб-ламлариии вис атди рай ма-тариаллары бир аз да артыр-маг таклифлари ифада олум* ду. Азарба)чаи тврихи мае-\nзу су и да jaikwapa —\nдкрмак ераусу саслаиди. 7еа< суф ки, охучулардаи и»ла* дшимиз вмат» таитд кузар мувакира «аруигуи зларычы хатгина иаарилМа-дм. Са)лаиилаи ирадяарыи бир чоху гваота да|ил, бутав^ лукда атаи кврчакли^е вид\nолурду.\nБа'заи Ниес олумурду Ка, ирад cajflajan адам Свдвч» олараг |в газати бхужур, ^ да оиу аа тасаавурлари са-ви|)есииде аармак иста|ир. Балаларина чаааб варил ди ки, «Халг гааати» на 7 мил)омлуг халгыи, на до ejpn-ejpM си-jacn групларыи гааати доцил. «Халг гааати» еаау оиуи кут-лавили)ина, аа фаелиЦатиидо халгыи меиафе|нии аса« тут-масыиа ишарадир. Ajpn-ajpw илларда гааат |арым жил)он-двн чох тиражла чыхыб. Ьу о домокдир ни, гааот диадолдо •илелерии аксариЦатиии аНа-та адирди. «Халг иидики коллактиви да бу по* пул)арлыгыи neja г ли вариси олмаг учуй профессионаллы-га ва охучу гадирбилаили|и-иа куаанир.\nОхучулар сорушурлер ии, гааатии таигиди -иыхышлары-иа, аиа да аааалки ними чаааб аарилирми? биядорилди ки, распублииамыада баш аа-раи Надисаларла елагедар ич-ра аа иааарат иитиаамы xaj-ли ааифласа да, таигиди чы* хышларымыаа аисар вахт чаааб аарилйр. Нар ил минлерле охучумуаа бу аа ja дикар формада иама|имиа да|ир. Нача-иача адам маиаид аяыр, ишииа барпа олуиур, иста|ииа чатыр.\nМухталиф сааиЛаяи ДДОиат оргаиларыиыи чыхышла��ымы* за чааабы биаи асасаи гаиа адир. Чаааб аарма)аилар да •ар. На)атыи бутуи cabana* риндаки нагсаилара буидои соира да паз |умма|ачагыг. Биз jwxMir учуй де|ил, гая-дырмаг учуй тангид адирик.\nГааатимизии фаал мухби* ри, Неким Халида Гули}ааа Нам^арлиларииии фиириии ифада адораи билдирди ки, «Халг газати» биаи Нач аахт уиутма}ыб. Бир чох лробяом-ларимиаии Ноллиидо оиуи до па]ы вар. Бу гааат биамм са-симиаи лааыми japnapa чат-дырдыгыиа кара сумга)ыт-лыларын Наглы Нарматиии гаааиыб. Карушдои бир доНа а)дыи олду ки, саа аар учурур, саа • шр гурур. Саа }алиыа учурулмалы олаиы учурмалы-дыр. JapAa галаи Налларда гу-ручулуга хидмат атмаяидир.\nОласкар 4AÜA9QB, ТаНмр AJAWHOfЛУ, ЧаНаикмр ИIАДОВ (фотоу «Халг гааати»иии мухбмряари.НУМА2ЭНДЭ\nhEJ\/0TИMИЗБишкек керушунда\nХэбэр верилди]и ними, ок-т]абрын 9-да Бишкек шэйо-риндэ МДБ елкэлэри девлэт вэ Иекумэт башчыларынын ичласы кечирилмишдир. Республика баш назиринин биринчи муавини Аббас Абба-совун рэИбэрл^и илэ Азэр-ба]чан нума]эндэ heJ,эти ич-ласда мушаЬидэчи кими иштирак етмишдир. Нума^ндэ ЪеЗ этимизин башчысы Гыр-гызыстан па,)тахтында бир сыра девлэт вэ Иекумэт баш-чылары илэ керушмушдур.\nМолдова республикасынын баш назири А. Санкелинин jaxын кунлэрдэ Бакы]а сэ-фэри барэдэ разылыг эл-дэ еднлмишднр. Гыргы-зыстан, Туркмэнистан, Газа-хыстан вэ Беларус республй каларынын Ьвкумэт башчы-лары илэ керушлэрдэ икитэ рэфли игтисади эмэкдашлыга дайр мугавилэлэр имзаланма сы Ьагтында разылыг элдэ олунмушдур.\nАббас Аббасов Укpajнa баш назиринин биринчи муавини К. Масик, бзбэкистан прези денти И. Каримов, Гыргызыс-так президенти Э. Ака^в илэ дэ керушмушдур. Р»ус^а Фе дерас^асынын игтисад^]ат назири А. Неча]ев, Эмэкдаш лыг Узрэ Девлэт Комитэси нин сэдрн В. ' Машите иле Азэрба}чан-~Рус^а игтисади элагэлэринин инкишаф перс* пективлэринэ дайр сепбэтлэр апа рылмышдыр.\nРуси]анын мудафиэ назири П. Грачов вэ МДБ СилаЬлы Гуввэлэринин баш команда.-ны 3. Шапошников илэ дэ керушлэр олмушдур. Азэр* ба]чан нYмajэндэ Ье]'этинин башчысы гэтиЛэтлэ билдир-мишдир ки. Сочи сазишннэ yJpyн олараг Ермэнистан Си-лаЬлы Гуввэлэри Азэрба]чан Республикасы эразисиндэн тамамилэ чыхарылмалы вэ тэчавузэ сон го]улмалыдыр.НдМ2ЕРЛИМИЗИН АДЫ ЕСТОН ЕНСИКЛОПЕДтАСЫНДА\n«Естони]а Енсиклопеди]а сы» нэшpиjJaтынын бурах дыгы «Ким кимдир» адлы ки табда 1989—1992-чи иллэр-дэ бу республиканын ичти маи-си]аси пэ]атында муйум ролу олмуш 400-э jaxын ада мыы — с^аси хадимлэрин девлэт рэЪбэрлэринии. дипломат л а рын, азадлыг муба-ризлэринин фэалиЛэтнндэн бэЬс едэн биографик ]азылар вернлмишдир. Онлардан би\nЕй дэ Ьэм]ерлимиз ФэрЬад ejдэpлидиp. О, Балтику елкэдэ эввэлчэ АХЧ-нин рас ми нума]эндэси кими фэалн, Jэт кестэрмиш, инди иса Ее тони1а—Азэрба]чан вэ Есто-ни)а—Турюф чэмиjJэтлэpи нин ездри. Азэрба]чанын Ес тони^ада сэлаЬииэтли нума-]эндэсцдир.\nАзэринформ\nБАЛАКЭН: EYTYH ШШ KYP1YCTAHA КЕДИР\nСЭРЬЭД\nАраз вэ Мазым! Азэрба> чанын чэнуб вэ ши��ал гапы-сы. Вэтэн бурадан бaшлajыp вэ бурада гуртарыр. Фэгэт мэгсэдимиз нэ йэсрэт нэгмэ-лэри гошмагдыр. нэ дэ тари-хи мэ'луматлар вермэк. Бу кун сэрИэд мустэгил Азэр-ба]чанын тале мэсэлэсидир. Бэс сэрЬэдимизи нечэ ropyjy-руг?\nТале1уклу бу суала чаваб тапмаг мэгсэди илэ }олумузу Азэрба1чанын шимал гапы-сындан — Ma3HM4ajAaH сал-дыг. rapa.MapjaM — Лагодех макистрал Joлyнyн устундэки ахырынчы jamajbim мэнтэгэ-синдэн — Поштбинэдэн ад-ла]ан кими кемрук постуна чатырсан: данрэви ДАМ посту. Ьундуо гуллэнин башын-дакы керо, бир дэ даг дешу-нэ бетон Ьэрфларлэ Ьакк еднлмиш «Азэрба1чан» сезу. Бурада мэмлэкэтимизи ха-ричдэн Ma3HM4aJ узэриндэки 100 метрлик керпу а]ырыр. Керпунун о башында, курчу тэрэфиндэ нисбэтэн садэ бир левИа вар: «Лагодех paJoHy». Мазницами о та]ьшда ha-Ьеч кемрук посту да ту-pyлмajыб. Керунур, гоншу-ларымыэ буна епти1ач ду1* мурлар. Садэчэ hop машын-О рублдан 30 рублад^к «торпагоасды» ал маг л а киф£Г-\nдан 10 рублдан 30 рублад^к ?торпагоасды» ал маг л а кифйГ-Ьтлэнирлэр. Чунки бу кун Курчустандан Азэрба1чана елэ бир мал кэтирилмир. чэ де^рлэр. нэ кедир би:\nНе-издэн\nкедир.\nШимал Ьудудларымызыи сэрИэд хидмэтчилэри — Ба-лакэн кемрук постунун баш муфэттишлэри Акиф МеЬди-2евГ Низами Мэммэдов вэ кемрук полисинин баш нев-бэтчи муфэттиши ^губ Хэ-лиловла таныш олуруг.\nКемрукхананын ачыл-дыгы вахтдан Ьеч бир aj кеч-мэ!иб — де]э Низами Мэммэдов мэ'лумат верди. — Ьэлэлик оланымыз керду^у-нуз бу тахта евдир. Нэ анба-\n^ымыз вар. нэ дэ ]ардымчы инамыз. Ьэрчэнд Балакэн paJoн ичра йакимиНэти бизэ имканы дахилиндэ пэр\n1ардым кестэрир.\nБиз журналистлэр учун аз гала ке1дэндушмэ Иадисэ баш веряр. Кемрук хидмэти яш-чилэриндэн бири Балакэн — Лагодех автобусундан ду-ШУРДУ1У долу кагыз торбаны орталыга гoJyp: «Бу1урун. бу да сизин учун бир киеэ тоз Ьалына салынмыш хашхаша-. бэнзэр наркотик маддэ. Сэр* нишинлэрдэн Ьеч бири мала №э дурмур. Карантин полисинин элиндэн зорла алмы-шам».\nПОСТУН САЬИБИ КИМДИР?\nХашхаш мэсэлэси кемрук постуяда хидмэт едэнлэр ара-\nсында чидди ихтилаф олдугу-ну узэ чыхарды...\nСэуЛэди рэсмэн беш хидмэт сайэси муЬафизэ едир. Кемрук ишчилэри, кемрук полней, карантин полней, 6aj-тар нэзарэтчилэри вэ Дев-лэт Автомобил Муфэттишли-Jh. Ьеч йансы да бир-бирилэ дил тапа билмир. Бу да сэ-бэбсиз де1ил. Инди1эдэк пост-да HXTHjap сайиби ДАМ эмэк-дашлары вэ карантин полней иди. Курчустанын, Pycnja-нын базарларына мал апаран* лар истэр-истэмэз 6ajTap хидмэти илэ йесаблатырдылар. Инди кемрукхана мэнтэгэси-нин тэшКили илэ элагэдар дикэр хидмэтлэрэ эслиндэ eh-THjan галмыр. Акиф Мейди-Jee бизимлэ йэмфикир олду-гуну билдирир:\n— СэрИэдин сон негтэсин-дэ ]алныз кемрук ишчилэри галмалыдыр. Ди кэл та-пылан шeJлэpэ кай «ДАМ» jnja чыхыр, кай «карантин». Мэсэлэ бурасындадыр ки. чох вахт сэрпэди кечэнлэр дэ чаш-баш галыр. Нэтичэдэ Ьаглы наразылыг JapaHbip. Кемрук ишчилэри республика Кемрук Комитэсинэ, кем-рук полней вэ Девлэт Автомобил Муфэттишл^и иеэ ДИН-э табедир. Икили табе-чилик иеэ Ьэм ишэ, йэм дэ кемрук принсиплэринин haja-та кечирилмэсинэ ачыг-ашкар мане олур.\nЬаггында сеЬбэт ачдыгы-мыз хашхаш йадисэси буна э1ани мисал ола билэр. Ки-мин Haja чавабдейлик дашыг дыгы а!дын олмадыгы учун йадиеэнин усту ачылмамыш галды.\nK0MPYK Р9ИСИ\nБалакэн кемрук постунун рэиси, полис подполковники Низами Эймэдову Иэлэ Агсу pajOH ДИШ-э рэпбэрлик ет-ди]и вахтлардан таны1ырыг. Полисдэ чалышдыгы муддэт-дэ езуну сэриштэли hyryr муЬафизэ ишчиси кими кестэрмиш ди. Хашхаш тутулан кун Бакыда е'замиНэтдэ иди. СэЬэри Ьэмин Ьадисэ Ьаггында сеЬбэт салдыг. Соргумуза ашагыдакы чавабы алдыг:\n— Нэ гэдэр ки сэрЬэд мэнтэгэсиндэ хидмэт едэн Ьэр кэс конкрет олараг нэ ии! керэчэ!ини билмир, сэр-Ьэдин е'тибарлы мупафизэ-синдэн сеЬбэт кедэ билмэз. Кетурэк хашхаш мэсэлэсинн. Кемрук хидмэтииии вэзифэ-си гадаган едилэн малы ту-туб сахламагдыр. Сонрасы душур jepAH полисин узэри-нэ. МэЬз бу анлашылмазлыг да чнна]эткарын арадан чых-масына сэбэб олуб. Дикэр тэ-рэфдэн, ади шэраитимиз бе-лэ ]охдур. • Сахланылмалы маллар учун анбар. кезлэмэ отаглары тикилмэли, хидмэ-\nти машынымыз, хусуси ке-jhm формасы, силапымыз ол-малыдыр.\nKejHM ишин бэлкэ дэ, фор-мал тэрэфидир. Башлычасы, милли кемрук системинин ишини тэнзимлэ]эн эсаснамэ вэ тэ'лиматлар га1дасында де-jwi. Кемрукхана кеЬнэ ССРИ ганунлары эсасында ишлэ-jnp. Бир чох маллар учун нэ гэдэр русум тутулдугуну Ьеч кэс дэгиг билмир. Cnjahbi-ларда бэ'зи малларын ады бела 1охдур. Русумларын нор-масында у]гунсузлуг илк ба-хышда нэзэрэ чарпыр. Мэ-сэлэн, сэрЬэддэн кечирилэн MejBa-тэрэвэзин 300 килогра-мындан артыгына базар rnj-мэтинин 15 фаизи мигдарын-да русум гojyлдyFy Ьалда, Ьэр литр бензин учун вур-тут 2 рубл алыныр.\nБЕНЗИН.\nМазым ^лу илэ Курчустандан A3dp6aj4aHa Ьэр кун азы мин автомашын кэ-либ-кедир. Ьамысы да эсас JyKYHy оензиндэн тутур.\nreJpH-рэсми rajflaja керэ Ьэр машын долу jauanar ба-кындан элавэ, hJhpmh литр бензин апара билэр. Бу мин-валла бир дэфэ!э 60 литр бензин кечирмэк мумкундур. Byjypyn. уст-устэ Ьэр кун тэхминэн 60 мин литр jana-чаг. Бу Ьэлэ кезлэ керунэни-дир. Кемрук мэнтэгэси фэ-aAHjJaTa башла1андан бэри JyK машынлары бу тэрэфэ уз тутмур.\n— Онлары Габагчелун дуз-лэриндэ ахтармаг лазымдыр. — де1э баш муфэттиш тээс-субкешликлэ билдирир. — Балакэндэн Курчустана 60-дан чох ]ол кедир. Нэ ке-шикчиси вар, нэ дэ ^хла]аны. Бензин апаран дэли олма!ыб ки. кемрукханадан кечеин...\n2охланан машынлара кез го-Jypyr. Бир канистрдэн артыг апараны кери га!тарырлар: «Кет Ьардан алмысан ора тэЬвил вер». Суручулэр га-Jыдыpлap... Элоэттэ, JeHa Курчустана сары. амма бу дэфэ ара ¿олларла...\nКурчустаида (эсасэн Габал кэндиндэ) JauiajaH Ьэмвэтэн-лэримиз кемрукхана ишчилэ-рини мэзэммэтлэмэкдэн чэ-кинмирлэр: «орда курчу би-зи инчидир. бурда сиз...», «хестэмиз вар», «xejHp иши-миз вар», «Ьузрумуз ду-шуб»... Гэрэз, Ьэр дэфэ гэлб кеврэлдэн сызылтылар еши-диреэн.\nЬэтта эи кэркин аиларда бела тэмкининн позма]ан Акиф Ьевсэлэдэя чыхыр:\n— Инчэ дамарымызы тут-маг истэ]ярлэр. Бу надир ки? Беш-он .кун эввэл постдан бирдэн-бнрэ доггуз машын бензин кечирмэк HCTajRpAH-лдр. Габал кэнд Советники унваньша кэлмишди. Бурах-\nмадыг, кедиб Бакыдан лисен-3Hja алдылар...\nЛАГОДЕХ\nКемрукхана ишчилэри илэ бирликдэ Мазымча1 керпусу-ну кечиб гоншу республиканын эразисинэ — Лагодехэ дахил олуруг. Мэгсэдимиз о Taja дашынан 1аначаг вэ суртку материалларынын та-ле[и илэ марагланмагдыр. Лерли эЬалидэн ешитдиЗими-зэ керэ. бир канистр. Js'hh 20 литр бензинэ Тбилисидэ 1000 рубл. Лереванда 1500— 2000 рубл верирлэр. Габал-лылар да ез азэрба]чанлыла-рынын Y3yJyMmar.iHrHHflaH истифадэ едиб бензин алве-ринэ гуршаныблар.\nМвкистрал 1олун кэнарын-да бензин вэ jar канистрлери дузулуб. Лахынлашыб thJ* мэтини сорушуруг. Азэрба]-чан дилиндэ верди1имиз суала Ьэмин дилдэ дэ чаваб ешиди-рик:\n— 700 рубл...\nГАБАГЧ0Л\nКоллугларын архасында тахтадан тикилмиш кичик дахма вэ JeHfl9MCH3 шлагбаум. Полисин ишарэси илэ да-¡анырыг. Бура Сабир колхо-зунун эразисиндэки 15 нем-рэли карантин постудур. Нев-бэтчи сержант rejfl китабча-сыны eaparnejHp: «Фикрэт\nГурбанов. Загатала. paJOHy-нун БэЬмэнли кэндиндэндир. «АВИА» маркалы 31—72 АГФ немрэли машынла Лагодехэ 3 баш гарамал апа-раркэн 1ахаланыб. «ВАЗ-210 13» маркалы А 48-38 АЗ немрэли автомобили идарэ едэн Бэ1бала JyHycoe 20Q литр бензинн Курчустана ке-чирирмиш...» «Минкэчевирли Ф. Иачь^ев У 99-73 АГ немрэли автомобилдэ 320 литр бензин апармаг истэркэн ту-тулуб».\nМешэшамбул — Ул1ановка (Курчустан) ара JoлyкдaJыг. ел арасында Шоракэт Jo л у де1ирлэр. Чэми он беш дэги* гэ кезлэдик. Tajea кэнди тэ-рэфдэн тоз галхды. Бир курчу машыны 250 литр бензин апарырды. Суручу таныма-дыгы адамлары керэндэ эл-ajara душду.\n— Гатсо. узумумуз батыб кедир. Анд олсун Алл&Ьа. езум учун апарырам.^\nЭслиндэ машыны нэ кери rajTapMara HXTHjapHMM3 ча-тырды. нэ дэ JaHanara алыб бошалтмага имканымыз вар-ды. Бир дэ ахы Ьара бошал-дасан? Ьэлэ Ьаггыяы да едэ-мэк лазымдыр. Белэ чыхыр ки, бензин апаран машынлары сахламагын. Jox^MarbiH мэ'насы Joxflyp. Чунки нэ •nepHja rajTapMar мумкундур. нэ дэ алыб бошалтмаг учун\nчэн вар. Демэли. истэр-истэ-мэз бурахылачаг. Курчулэр буну бэлкэ дэ биздэи Jaxnibi билирлэр.\nTajea кэндиндэки JoлaJpЫ' чында Курчустан cepHjacHH-дан олан уч «Жигули» да-JaHAHruHU керуб. ajar сах-ладыг. Машынларда нэ аз, нэ чох — 1250 литрлик бош бензин габы cajAur. СеЬбэт эс* насында мэ'лум олду ни, адамлары бензин далынча кедиб. Кэлишимизин мэгсэди. ни билэн кими арадан чых-дылар.\nКэндин Jaшлы бир сакини бизэ Jaxынлaшыб киле1-ку-зар етди:\n— Ьэр кун белэдир. Бен-зинин литрини 18 рублдан курчулэрэ сатырлар. Мэн мотосиклет учун бензин тап-мырам.\n— Jaxnibi. алан мэ'лумдур. бэс сатан кимдир?\n— Бензиндолдурма мэн-тэгэлэриндэн, евлэрдэн. Ьэ-1этлэрдэн сатырлар. Нэ чох-дур алверчи.\nИнди кэл соруш керэк алверчи кимдир. Кэнддэ онлары Jaxuibi тaныJыpлap. Амма Ьамы суалыныза ejHH чавабы верэчэк:\n—- Ону полиедэн сорушун...\nПОЛИС КАРА БАХЫР?\nPajón полис ше'бэсинин рэиси Рамиз MycтaфaJeв ешитдиклэримизэ е.1э бир чидди mej элавэ етмэди:\n— Ланачагдолдурма мэн-тэгэлэринэ тапшырылыб ки. курчулэрэ бензин сатмасын-лар. Поштбинэ 1ахынлыгын-дакы ЛДМ-и багламаг учун тэгдимат в^рмишдик. Багла-1ыб JeHHAdH ачдылар. Елэ мкник машыны вар кн. кун-дэ беш peje еднр. БЬ'зи Ьэ-]9ТЛ9РДЭ 3—5 тон луг долу Ja-начаг чэнлэри ашкар етмн-шнк...\n— Лахшы. бэс бензин ахы-нынын гаршысына нн]э сэдд чэкилмир? Она керэ ки, Ja-начагын вэ дикэр г^мэтли мэЬсулларын кэнара апарыл-масына девлэт caBUjJacKHAa кез JyMyayp. Бир гэдэр эввэл «Халг гээетн»ндэ дэрч еднлмиш «Бензин »munJ* Jara» Ja3ucuHu ]ада с алмаг кш^этдир. Бурада 26 тон ¿аначагын огурлуг }одла Му-ганлы постундан республика-дан кэнара апарылдыгындан вэ дикэр ганунсузлуглар ба-рэдэ лазыми тэдбир керул-M9AhJhha3h сеЬбэт кедирди. Ьэтта республика Прокурор-лугу peABKCHjaJa чаваб кен-дэрдя ки. мугэссирлэр туту-луб. тэЬгагат апарылыр. Ла-кин бу кунлэрдэ Загатала-нын нефт базасыяда оларкэи а1дыялашдырдыг ки. тутулан лар бурахылыб. Ьэтта базам ын директору кина Ja илэ деди кн. «93Hj\/dT сиза галды. тутуланлар амнистэ» душду-\nлай Инди рекионда белэ лиф етдиклэри гиJмэт Ьеч да Ц' ша^ дЛа)Ылыб: .Эфв пи?\\Д*)ил - «ир нилограм олунма» 7 милJoвa баша кэ- фындыга 1... доллар. Бела либ». Инди }аначаг огрула- кетеэ, фындыг да элдэн чы-ры илэ мубаризэ апар керэк хлчаг. устэлик турист авI -нечэ апарырезн. ^ри кэл- бусларында дашынан ашг мишкэн, девлэт мушавири шер1эр дэ.\nА. ЬачьПев бу Jaxынлapдa Бакыдан TypкиJвJэ *еДэн Загаталада кечирилэн рес- турист «Икарус»лары Ма публика cэвиJJэли тэдбирдэ зымчaJ кемрук Jaнaчarын кэнара ичазэсиз чэ билмэJ9HДэ сивишиб хэл-Joллapлa апарылмасында вэти Joллapлa арадан чы-мэc'yлиJJэт дaшыJaнлapы чид- хырлар. Эслнндэ ®п ди тэдаид едиб.Лэ'ни мэсэлэ- елэ Балакэн эразисиндэчэ дэи Ьамы хэбэрдардыр. Бэс курчу рекетчилэри тэр»фин-нэтичэси? Дэн гэбУл 0ЛУИУР- Д^илэн-\nквр9 . автобусдан Бу Jaxынлapдa «Лурддаш» 400 мин рубл пагг алыб ту-чэмиJJэтинин хэтти нлэ Кур- ристлэри Батумачан втурур-чустанын Габал кэндинэ xej- Л0р Автобуслара о гэдэр мал ли бензин кендэрилиб. НК-21 вурулур ки, бэ зэн «турист»-немрэли лисенз^аны респуб- ин 03уНа отурмага ¿ер гал-\n- jep тутур. Республйкада ,\nР. Кэлэнтэров HM3anajH6. биналарында лифт иш-\nБуна cэлahиJJэти чатыб-чат- ламИр, ишыглар ¿анмыр. нефт мадыгыны бил мирик, анчаг бу руг ла рында манчанаг дээ-орасы дэгигдир ки. Девлэт каЬлары галдыб енмир. Чун-Ланачаг Комитэсиндэн На- ки Намысынын муЬэрринлври. зирлэр Кабинетинин устунэ електрик лэвЬэлэринин мис-кендэрилэн тэгдимата саде дэн олан ачарлары секулуб бир дэркэнар ичазэ учун эсас TypKHjaJe апарылыр. Бэли, олуб: «МуэДэн олунмуш raj- бир тетофдэн муЬарибэ бизи да да в гануну позмага ичазэ ¿охсуллашдырыр. о бири тэ-кими «баша душулуб» вэ мэ- рафдэн дэ ез туриетлэримиз. сэлэ дэрЬал Ьэлл еднлиб. q0H вахтлар башга нэв «ту-\nЬэлэ бу да Ьамысы Aejmi. ристлэр» дэ пе]да олуб. Ку-Балакэндэ бензинлэ баглы луш oojeicni полис ишчилэри-даЬа бир «мэзЬэкэ»иин ша- нин acahJh кими, Typiutjeja Ьиди олублар. Августун со- пулеуз-парасыз, элибош ке-нунда Балакэн дэмир ¿олу диб 30 —40 баг лама илэ га* станс^асына «OKTja6p» кол- ¿ыдан бэ'зи ханымлардыр. хозунун унванына 120 тон Мэкэр Иран Ьекуметннин ел-¿аначаг дахил олуб. СаЬиби кэ!э A3ap6aj4aHflaH гадынла-мала jHja дурма]ыб ки, бэс рын ¿алныз эрлэринин, гар-биз бензин енфариш вермэ- дашларынын, Ja аталарынын мишик. MyiuajHaTH илэ бурахмаг ба-\nэдэки гэрары ачыг eJhaM де-f.\nилмн?\nБелэликлэ. саЬибснз бензин сахланмаг учун Загатала нефт базасына верилиб. Лэгин ки. Балакэндэ ешитдиклэримиз истинтаг «башына Ьава кэл- вэ кердуклэримиздэи беле гэ-миш» вагонун сиррини ача- наэтэ кэлмэк олар: не гэдэр\nчаг.\nФЫНДЫГ... ВЭ НАМУС\nБу кун Балакэндэн Кур\nки. сэрЬэд гошунларымыз Ja-paAbLiMajHÖ, кемрук хидмети бир фaJдa вермэ\/эчэк. Гах— Балакэн эразисинде незарэт-сиз галан азы 600 кечнд вар.\nчуспна тэкчэ бензин дашын- Эмин олун кн. мыр. Jepnn полис ше'бэсин- Ьэр ан позу л у р. Аиа ¿УРДУ\" дэи верилэн мэ'лумата керэ сэрвэти су пимэтинэ Ja для ре лап тэзэликчэ Загатала ра- сатылыр.\n¿онундан Курчустана етур- j0x. позулан тэкчэ девлэт мэк учун кэтирилмиш 2 той сэрЬэдимиз дejил. Ьэм дэ тутуи елэ кечирилиб. мнллэтин мэ'нэвнЛатыдыр.\nБалакэн оаЮн ичпа Ьаки- Бизи УШУДЭН тэкчэ TaJ6aTaj\nШ башчысы Осман 'Д^ЬЙГ'ЙЙб\nГунду^иараЫ.тлы^ыки,\nмал кулэклэри де1ил, Ьэм дэ — Ара ¿оллары багламаг мил летим ез нэфэсиндэн, ез учун нэлэр етмярнк! Ьэтта гэлбиндэн дотай со1углугун Jo л да хэндэк газдырырыг. ачы рузикарыдыр. Биринчи Буна да чара тапырлар: пул галынын нэ вахтса баглана-вериб xdHAdjM торпаг да дол- чагына куман вар. Икиичиси-дурур. машьшы кечирир, сон- нин габагъшы алмаг учуй иеэ ра изи итирмэк учун тэзэдэн хэндэк ачырлар.\nИнди фындыг мавсумудур. Бакы илэ сатыяалыяма mj-мэтлэря барэсиядэ мубаЬисэ кедир. Анчаг курчу ишбазла-ры онлары пбагда|ыб. Так-\nмилли мэилик, милли гурур. милли rejpoT кэрэк олачаг.\nПаря МЭММЭДОВ,\nЗулфугар РУФ'ЭТОГЛУ,\n«Халг гвэетн»иши мухбяр-\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-13","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-14-1992-p-2\/","date":"2017-03-28T06:20:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-13\/segments\/1490218189680.78\/warc\/CC-MAIN-20170322212949-00124-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3253313899,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3253313899040222, \"sah_Cyrl_score\": 0.14918340742588043, \"kum_Cyrl_score\": 0.050012052059173584, \"eve_Cyrl_score\": 0.04721052199602127, \"tyv_Cyrl_score\": 0.043650072067976, \"tat_Cyrl_score\": 0.037695880979299545, \"udm_Cyrl_score\": 0.0340551882982254, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03050759993493557, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02850409410893917, \"alt_Cyrl_score\": 0.027587102726101875, \"kir_Cyrl_score\": 0.018817614763975143, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01714143715798855, \"crh_Cyrl_score\": 0.01636909693479538, \"kbd_Cyrl_score\": 0.015274958685040474, \"krc_Cyrl_score\": 0.013589950278401375, \"nog_Cyrl_score\": 0.013218776322901249, \"dng_Cyrl_score\": 0.011271719820797443, \"ron_Cyrl_score\": 0.010205618105828762}","num_words":14730,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.402,"perplexity_score":68042.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 13, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ВТИ » '» «>\"»*•* ни— Ц *\nTYMWÍ.—АЗЭ.,АМАН:\nМЭРКЭМЭТ\nЧЫГЫРЛАРЫ\nТурки] »НИН «Мермерэ\nEJBTHM и Култур Вегфн»-МП HyMAjeSA9CB бнр вече t ajAkip кн, Азарба}чацда-дыр. By куялард» данми иумаЗендэ Ькдмн вне]* доя вагфян АэарбаЗчанда фмля]]9тн барэсннде ме'-лумат вермэсини хаЬнш et дня:\n— Me« бир нею xejip«JJe-чнликлэ машгул олан вэгфи-миэн Аз9!рба}ча«да том сил едирэм. Виэим вагф TypK»J»-дэ во онун h удудларьшдан кенар да 100 алии талэбэ охут-дурур. Xejupxah во алиачыг опомсорла\/рымызьвн 1ардымы иле бу талебэлэрин бутуи мадди еЬтпЗачларыны рик. Ислам ганукларыида де)ил»р ки, кемаксиздар» ол тута«, «инсанлары влиачыг мэмлэкатдо ]охсул олмаз. Виз да бу принсипл» haper кэт едирик.\nАэарба1чан Республика-сыньш Халг ТэЬсили Назир* ли]и иле елда етднЗтмиз ра-зылашма]а есасэн бу ил 206 нэфер кэнчи Турки]едэ а ли таЬсил алимага кешдарми-шик. Онларын бутуи харчи-ии вегфимда вз узэрин» ке-туруб. 35 ггэлэбе мое Турки-Задэн Аэерба]чана кэлэчак. Онлар асасэн биздэ олма]ан саЬэлер узре таЬоил алачаг-лар. Аз-арба] чаньш тарихи-m, мадэни^Зотини, иггисвг диДОатыны, Небела нефт-газ чыхарма техно локиЗасьшы е^решчеклер.\n«Инкишаф» ассооиасиЗасы иле туризм саЬэсиндэ баггла-дыгымыз мугавиле да мэЬз бел» xejmpxah ни]]егглере хид-мегг едир. Бив бу хэтлэ 1ал-«ыз кезмеи истэЗонлэрэ де-]ил, медани^эт ва инчесэнэгг хадамларин», ]азычы до алим-лере, танынмыш мутах©сс«с-лэрэ хидмэт едирик.\nС. ИСМАДЫЛОВ.\nМЭ'ЛУМАТ\nАзарбаЗчан Республика-сы президентинин ферманы иле Г. В. Хелилов ]олдаш башга ише кечди]инэ коре Азерба]чан Республикасы Девлвт ТелевизиЗа вэ Радио Верилишлери Ширкэ* тинин седри вэзчфэсиндэн азад едилмишдир.\nМУРСЭЛШЕВ ХАЛ ГАЗАНЫР\nИтмалчынын ге]длэри\nОку* |мышрш «Коисмщсм!« J**\nкш бхршпя «*фШ» »r» *w»p. e3Y j?_?L ем Ах»рба)чах барасвада ш»рМвр м «pwy»*»Pf» хыш едир. Киртжур. бу редмса)«ди рееиувлшшмы* у»-\nре баш мутехесеясдяр\nНа демак олар, бунун са-беби а}дьиадью — Аэар Мур-сэл»3ев Азароа] чанда, Кур-демир ра]онунда анадан олуб. Эввелчэ Вакы, сонра Ленинград университегинде оху-] у б. 1983-чу илдан Бакыда\n«Вышка» гэоегиндэ «шла)иб. Ьемкарлары хатырла]ырлар «и, о, сакит, кео» чарпмаЗан, балка да бир гэдар ¿алтаг адам иди, журналист ними диггети чалб етмирдя. «Мо-лод)ож Азербайджана» геое-тинин ити толами олан бир амакдашы ила ввланди. Белка дэ «Комсомолска^ правда» гаэетинда сонракы феал-лыгы ела бу себабла баглы-дыр: 198Вчн шда о, Намин геоетин реслубликада хусу-си мухбири олду, лакин 1990-чы илин 1анвар а1ы»-дан сонра Москва]а квчду ва... дарИал «Комсомолска^а правда »н ын штаты на гэбул едилдии Анчаг бу бизи Ьеч тоаччубландирмэди: арвады\nерменидирса ва «то'гиб еди-лан» гачгьш са1ылырса, 1а-гин кя, бела да олмалы ищи.\nБес сонра? Элбетта, <е'ти-мады» доррултмаг лазым иди. Азер бакылы ермени-лар (ме'лум олдугу ними, Москва магбуатында онларьш са]ы-Ьесабы 1охдур) сы-расындан олан журналист Ьэмкарларьшы да кериде го-,]араг икигат гувва ила ишэ баш лады. Бакылы ермани журналист л эр бир вахтлар онлара догма олмуш Азар-ба]чандан ]азаркан уздан до олса (нэзакет квзлеме]», дуз-��ерэ}и «т ирмадикл арнни кес-тармэ]э чальннырдылар. Азар Мурс»п»1ев ис» буну да унутмушдур... Будур,\nонун 1алныз ба'зи ]азылары-«а диггэт ^етирзк.\nРеспублика Ал» Советика сечкилар арэфэси нда, шей эр фввгал'ад» вози']]эт шера-шинда ]ашадыгы деврд» ьа-кы]а кэлан Мурсалн1ев мага-лалеринии биринда Бакынын\nбаш мейаиында к^ДУ1У зи-реНли транспорт]орлары се-зун есл ма'насында, иювгло тесвнр етмиш, адамлар учун нарапатлыг ]арадая гадагаи сааты в» башга масалалцр барадэ ]азмыш, лакин о ча-тин магамда ез шеЬэри, Ьам-1ерлилэри Ьаггында таэссуф ки, бир калма да хош саз тапмамышды. «Комсомолска-]а правда»ньш азарба]чаялы охучулары тееччуб аДОФДИг лар: догруданмы республи-када везиЦэт агырлашдыгча Мурсэли1евнн кефи квкэ-лир? «Комсомолска]а правда»« ын бу ил 3 сент]абр та-рихли нвмресиид» дерч олун-муш магалааинда о иддаа едир ки, 90-чы илии ¿анва-рында орду «Азарба] чаньш Ьэрби бнрлэшмелеринин дас-теларнни дармадагьш етмиш-дир». Муаллифии ифада тэр-зина тохунмадан 1алиыз буну демек исте)ирам ки, 90-чы или« 1шварьшда Азер-ба]чаньш Ьарби бирлашмало-,ри ]ерлидабли 1ох ид».\nГезетин 6 сент1абр тарих-ли немрасинда «Эли^ев га-]ытмагда да вам едир» кими сенсаси]алы сарлввЬе алтын-да дарч олунмуш хэбердэ Аэерба^чаиьш бу кечмиш са-кини — Мурсали]ев Ь. Эли-]евин мухтар республика Али Мачлисинин седри се-чилмеш фактыны бэо»1»-ба-зе^е тесвир едир. Муаллифи б*ф месела нарапат едир*. Ф0^ ал Ьэ^та га1ыда билмиш белке да )екане «кечмиш» хадим о]алегг си^сетинин М1иг]асы ила кифа]этланэ1чек-ми?\nФевралын 9-да газет ин мухбири Азарба]чан Али Со-ветинин бирннчи сесси^асы Ьаггында охучулара ма'лу-мат верэркен парламентде Ьаким парти]а ила мухали-фет арасында каскин муза-кире кетди]шя Ьезз ала-ала ]азьфды. О, шэЬэрдаки тэ'-тиллер бареде севиичинден\nаечОА кэлерек соЬбэт ачьгр-ды. Moraланин вхырьгнда пса миоледа билмади)]» бир тоес-суф hHCCH иле билдирирди ки, мухаляфот нума]андаси парламент седривнн муавиии сечилмиш ва тэрефлар сулИ багламышлар.\nМурсал»1евии сон вахтлар A30jp6aj4aH Ьаггында >аздыг-ларыньш Ьамысьшы диггэт-лэ «езэрдан кечирсак инам-ла де]э биларик ки, онун аерди]и мэ'луматлар бирта-рафли характер дашы1ыр вэ бунларьш чох дапиг «crsira-мэти вардыр — муаллйф Aaapóajчаньш ичтяманчся^а-си бв^атыны мумкун гэдар rapa 6oJa ила тасвир етмэК учун даридан-габыгдан чы-хыр.\nБудур, ата J урду на сон «¡юднЦглари». «Комсомол-ока]а правда»нын 10 в» 11 ceHTja6p тарихл» немрала-ринда Мурсэли^ев ©зу-езуну да квлкада го]мушдур. О, «JenaHa» сардввЬали Ja3bb сьшда иддиа едир ки, «hana хч Ьэфта бундан авват ба'зм президентлар онун (Азэрба]* чаи црезидеити А. Н. Му-тал либов назэрде тутулур А. Ш.) BeoHjjaiwHa пасэд апара билэрдилар. Лакин Мутэллибов mJaM кунларин-де угурсуз аддым атараг (ячазэ верин сорушаг — Москвада JaiuajaH А. Мур-cajmjea бела мэ'луматы параден алыб ва ону субут еде бнларми? — А. Ш.) дзета* вузларииин аксариЛэтини итирмиш ва риска кетма]» мачбур олмушдур!» Сонра о, республикада aeoHjJarH таЬриф едарак Иттифаг ичти^ маиЛагииэ чох хошакалмэо шакилдэ тэгдим едир. ДаЬа сонра иеэ Аз»рба]чан узра прогнозвереи иддиасына душа!^, А. Н. Мутоллибову «Орта Аси]вдакы муЬафиза* кар режнмларла» сых алагэ»-да 4>aanHjJar костерен «или мустагил диктатор» кимя, та-саввур едир. A. MypcanHje-вин К. Ба]алинов ила бир-ликде 1аздыгы <Та]фв та]-фанын 1ерини тутур» мага-\nдесидир. Ву мусалман рес-публшаларынын ледерлари\nеле Ьамин деврун Соломе«т-сен, Романов, Гришин ва башгалары ним» лидерлерн-нин емелларкнин устундан гэсдан сукутла кечмиш му-зллифлэрин диггетини каро-сен ни]» бела чалб едиблар 7\nЗзнкимча, Азэрба]чанда\ncHjacH везиЦатш сабигли1» Мурсали]еви ва онун Ьава-дарларыны те'мин етмир, девлэт истиглалиЛатяавюн бэрпа етмаримиз, ДУН)а иг-тисадн мвнанына чыхмагы-мыз, шаЬэрлара вз тарихи адларыны гв]тармагымыз,\nАзарб^чанда ислаЬат харак-терли дикер да>ишиклэр он-ларын хошуна калмир. она квра да кечвн »лин 1анва-рьшда олдугу кими, реслуб-лткан ын яндики раЬбарли]«-ня да мухалифегла тоггуш-дурмага чалышцрлвр* гая-лы гьфгьшы твкрар етдир-мак умидиндедкрлвр.\nВиз нса умид едирик кн. Лазовун, едучковун во баш-галарынын чина^втларинин тah гиг олунмасы кедишшда Б%кы фачиасянин ссвнари муаллифлерннин, режиссор-ларынын вэ ичрачыларыньш адлары HahaJeT, чакилэчм<-дир. Виз амнкик к», республикам ызда бир лик ¿араначаг, ЬаииМ'иЦэта чан атма1ыб оа-гигетан Азарба1чанын тарэг* гнойна чалышанларьш пемы-сы бирлешачандир. Ола бил-син к и, коалисн)алы 1»кумэт 1арадылмасына, кадрларымы-зьш сьфаларынын пешэкар мутахаосисларла моЪкамлэн-дирилмесина, чохпарти]алы-лыга, бир созле, есл енвили-засн]алы Ьутуги дввлага хас олан бутуи еламатларин ^ та-\nса, Ьазырда Азарба]чаи хал-гы учун чох зарури вавифа-дир.\nВиз ермеи« сиЗасотчилври-шен ]ени макрлн планлар гурмагы давам егдирдикла-ркнн, Даглыг Гарабагы го-ларыб ал маг Ьаарашнде од* дугларыны (Л. Тер-Г^трос-{анын сон ба^анатлары да буну субут едир) Ьеч чур уяуда билмерик. Гоншу республикада Азарба]чанын сер-Ьад1аны кеадлеринин атеша тутулмасыны, Гарабагда )а-•раглыларьш террорчу тахри-бат фэал»Иетянн Иттифаг ва дун)а матбуатында респуб-ликамызын але]Ьина арамсыз идею ложи тэхрибат ва болтан камлаш^асыны давам етдир-мэкла усталыгла алагаленди1-рирлар. Тааосуф ки, Руси]а ва Иттифаг телевиз»)асы бу ишда онлара феал комэк еднрлер.\nМаним фккримче, респуб^ диканын мухталиф рекионла-рындан олан азэрба]чанлыла-ры бир-бирина гаршы го1-маг, онларын арасында чэб Пелашмэ ва е тимадсызльаг ]аратмаг чэЬдлари Ьазырда бо1ук таЬлука догурур. Маг-сэд диггэтимизн ]а]ындьф-маг, бундан истифаде едаб Азарба1чаны парчаламаг-дыр. Ерменистанын гоншулу-гунда чатин шараигда 1аша-1ан Нахчыван барасинда душ-маилэримизия хтсуси план-лары вардыр Гаршы^рма давам етдирнлеа, бу б#оим ан бо1ук вэ фачиалн саЬв«-мш. душманларимиз*ш ан бо]ук галвбаси олар. на-валаримиз буну биэо багыл«-ламазлар. Она кара да лер Нансы труп иддиаларына ва етори шехеи инчикликлере\n— — - . ■\nларнн та- vjapar торпагымызын таплу-шаккулуна чох галма^ыб. касиэли]ини ва ерази бутвв-\n. 1 VU иго. .____ агипгмчлмг\nра «хош» мунасябетян ифа- апарсьн*. Бу, четин Д\nАнчаг чох истэрднк кн, та тилл эр ва миткнплер, Мурса-лн]ев ними узудонук журна-листлэрин фитнекар чызмага-ралары бши ]олумуздан сап-дырмасьш, реал везиЦвтян\nсаглам шэкилда ги^мэтлен- дзароа^чан »и*\nдирилмеси ва бшмде иш лары> öy\"y унутмарон!\nз» милли h©M|peproJö д ui эр и ФО В,\nАаермяформуя мухбнри.\nлу]уну унутмаг агылсызлыг оларды. Кансы манбадэ гу рулмасындан асылы оЛм^' par Ьеч бир hHpieJe в» фит на)э yjMar олмаз.\nEJHH д»]арын сакинлери ола« АзербаЛчан вэтэндаш-\nШиркэт шэхеи коллекси]асыны тэгдим едир\n------Сэрки салонларында\nАнатоли Луфновун сэЬЬэти ¡ахшылашмыр\nСон вахтларыи ичтимаи си1аси Нэ1атымыза кэтирди-]и да1ишикликлар тесвири сенатде до взуну кветермэк-дедир. А]ры-а]ры рэссамла-рын совет во харичи олке фирмаларынын васитечили-}и иле дун^аиын мухтелиф галере1аларына 1ол тапма-сы, мухтелиф ауксионларда иштирак етмеси буна е]ани субутду,р. Республика (рес-самларынын шеЬеримизин дорд салонунда ачылмыш серкисипн да бу саЬеде аддым Ьесаб етмэк олар.\nСеркидо республика Ме'-марлар Иттифагынын нездин-де фэали]]ет костерен «Сэ-ба1ил» ширкетинэ вэ «ЗэИ меткеш» саЬибкарлар ит-тифагына мэхсус олан эсер-лер кестерилир. Бес мннэ ¿ахын ренккарлыг. графика.\nНе]келтерашлыг, тэтбиги сэ нэт нумунэсини бирлэшди-рэн коллекси]а печэ метана квлиб?\nБу тэшэббус групунуп тэркибиндэ чохлу 1арадычы адам вардыр. Сон бир нечэ а1да апарылан алгы-сатгы нэтичэсиндэ рэссамлыгын мухтелиф саИелеринде ча-лышан 200-е гэдер сенэт кардан хе^ли иш алыныб.\n«Сэба]ил» ширкэтивин сэд-ри ШаЬвелед Маммэдов сеТтбет заманы деди ки, мэг-сэдимиз ]арадычы адамла рын вези]]етинин хе1ли чэ тинлэшди]и индики шэраит дэ онлара мадди комэк кос-тэрмак олуб. Тэбииднр ки. езумуз дэ кэлэчэк мэнфээти-мизи нэзэрдэн гачырмамы-шыг. Бизим саИодэ буну незарэ алмамаг мумкун де-1ил. Кимидан бир, кимидэн нса 5 — Ю иш алмышыг.\nСозсуз ки, бурада ез зовгу-муз. меслэЬэтчилэримизин иши, эн башлычасы нее эсэр лэрин бэдии мэзииэти эсас ме']ар олуб. Коллекси]ада мухтэлиф ]ашлы рэссамла-рын ]арадычылыг нумунэ-лэри чемлэшиб. Эсасэн кэнч вэ орта нэслэ устунлук вер-мишик. Арамыздан аахтсыз\nкечэнлэри дэ унутмамышыг.---\nБир-ики калмэ дэ сэрки Ьаггында. С. БэЬлулэада лиф бичимли эсэрлэри\nССРИ Али Советинин кечмиш садринин арвады де-мишдир: «Анатоли Иванович Лук]ановун хестахмша кв-чуруямоои снуй саппвпинин хе!ли пислешмесн ила влэ-гэдардьф». Хабер верилдр^]** кими, сент]абрын ll-да о.\nМатросская Тишинаданы\nиегшнтвг «зол]аторуядан хас- . «nvнv мугасоир сайыыр.\nлында 1ерлашдириблар, ая-чаг о, Ьала да наоарет ал-тьидадыр.\n— Сяач», Луя|ажяуя не-попам мфада вармаиасшп сабаб вэдяр? Ахы буну га-яуяа табе олмагдам няпгаа стм��к кими )озмаг олар.\n— Анатоли Иванович Лук-\nЬабс еднлдикден он ики ку« сонра исгинтаг алтында олан А. Лук1анова ва онун аила-синэ верилмиш бт^н'ш ко рут гущ сонра СИТА-нын мухбири Л]удмила Длветри-]евна Лук1анова ила коруш-\nмушдур.\nЛ. Лу«]анова демишдщр:\n— Ву пал cewrJa6pbiH 5-дан 6^ia кечвн кем», Анатоли Ивановича итдаЬам таг-днм едилдикден сснр& баш вермяшдир. CeHTja6gbm 7-да, шанбе куну исе ,ньш бвш прокурору В. Степанков вэ ССРИ лер «азирн В. Баранников онун иамерасына калмиш-\nлар. Мараглаямышлар ки,\nЛунЯнов «aja квра ифада вермэкдан бо!ун гачььрьф. Гариба тэсадуфэ бах керушдан сонра ясгншаг «эол1»тярунда оиун ¿лхла«; .«асы швраита Д81*иамиш днр. Анатоли Ивановичи Ьэбсхаш Ьоррасына кеч15>' мишлер, Ьарчанд ондан\n_____________влын-\nмасыны ганунсуз Ьесаб едир. Буна квра да Ьвмин ганунсуз лугда иштирак етмиш лдамларла двнышмагдаи им-тина едкр.\nСИТА-нын мухбири А. И. Лук]ановун ишики апаран вакил Александр Гофште]« ила да корушмушдур.\n— Матбуатда хабар рилдя]я ними. «» рорлугдая хаЬнш етмясяяяз ш, Лук]»«» Г<уи\nма тадбярмяя да1ншднрсяк. Мурачиатикиза меча чаваб всряблар?\n— ХаЬишим редд едилиб. Ьарчанд бела еЬтималлары еоаслы Ьесаб егман олмаз ки, мудафиа етднДим шахе гачыб кетма1э чаЬд костара билар. Д®1э биларам щ ву-дафна истинтаг алтында олая шахскн саЬЬатн ила алагвдар онун Ьвбсдвм азад едилмвеи-,ни бир даЬа хаЬнш етмв«\n~ Ону да де]им\nмишлер, Ьарчанд ондви аввал фцкриндади.р. Ону Да flejgy\n1емэк-ичмэк томами io гена- т pycH ja ганунве|жчил»]и -\n»i пм Билаваонта хас- т зидд олараг бир вакил\nкнми мен И1ШШ материалла- j ры ила таныш олмаг имка-«ындан чаЬрум ед^мишам. Демми, мудафиа та фуик-си!аларыиы там ва вичдан-ла Зернив Зегирмэн имканын-. дан маЬрум едилмишдир.\nэтбэхш иди. Билаваситэ хве тахана]а кочурулмэсина са-бэб ида бу олмушдур к», онун оол али вэ сол азагы 1ахшы Ьаракагг етмир. Бу эламет таэссуф ки, кучлэн-макдедир.\n— Хэстахаяадз иараят\nне^у Дахилн Ишлвр На-зирлиЗинмн мвркэаи госпито-\nСИТА мыи мухбири.\nМОСКВА\nеш\n♦\nА. Самадва. «Оэан».\n+ В. Рустамаа. «Ш9Ьри)вр».\nФото Ч. Ибадоауидур,\nадына сэрки салонунда^ Бакы Инчэсэнэт мэркэзиндэ. Фэвварэлэр меЗданындакы кул павилЗонунда, Азэрба]-чан Рэссамлар Иттифагынын «Тэсвир» ширкатинда-ки експозисиЗаларда муасир АзарбаЗчан тэсвири сэнэти-нин апарычы гуввэлэри са-Зылан рассамларын мухтэ-\nшик.\nБир а]а Захын давам едэ-чак саркини калэчэкдо Ав-ропа олкэлариндэ дэ нума-]иш етдирмэк незэрда ту-\n.и,т ............ тэг\nдим олунуб. Онларын Ьамысьшы сэнегкар дуЗгулары-нын ифадэси Ьесаб етмэк\nолар. Bv эсерлер сазун есл ^г— ... -\nма'насында MyeJJeH гэдэр тулуб. Ьазырда Алмани]ада чимин Ьансы Ьисслерле Ja- коллексиЗанын нефис ката-шадыгыны нумаЗиш етдирир. логу Ьазырланыр. Илк мер-Чунки биз чох вахт MyeJJe« Ьеледэ АзарбаЗчан тэсвири идеолоки]аЗа хидмэт еден санетинин теблйгинэ хид-эсэрлэри KapMaJa адат етми- мат едэчэк бу эсэрлэрин\nсонрадан даими галереЗада чэмлэшдирилмэси гэрара алыныб. Эсас манеэ мунасиб бинанын олмамасыдыр. Га-лереЗанын Зарадычылары шаЬэрин элагедар тэшкилат-ларынын комэ]инэ умид бэс-ла)нрлар.\nЭи]цш ЭЛШЕВ, санапиунас.\n+ ФУТБОЛ\nССРИ чемпионаты. Вирин-\nчи даста. «Нефтчи» — «Ди*\nнемо» (Сухуми) — 3:1.\nБу гэлэбэдэ» сонра Бакы футболчулары 30 оЗундан 28\nхаллв он бешинчи J«PH ту-турлар.\n+ ВОЛЕ\/БОЛ\nТуркиЗэнин «Эмлак банка-сы»кыи гадын волеЗболчула-ры республккамыЬда гонаг-дыр. Дуне» онлар ал о1уи*| 'Дары сараЗында Бакы маи-шат кондисионери заводунук коллективинз 3:2 Ъесабы ила галнб халмтплэр.\n13 CEHTJABP\nАзарбаЗчаяын ДДг вэ дага-jaj« раЗонларыньш бэ'эи Jep-лэриндэ думай ва чискин олачаг. СаниЗадэ 3—8 метр сур'этлэ Шарг кулаЗи аса-\nчак. ДагэтэЗи зонада 22—27, дагларда 12—17 дарачэ исти олачаг. Памбыгчылыг pajo«-ларында Ьава Загмурсуз кеча-1\nЧЭН.\nБакыда вэ Абшерон Зарыы-адасында саниЗада 7—12 метр сур'атла шимал-шэрг ва шарг нулэЗи асэчэк, 26 дара-чаЗа Захын исти олачаг.\nРенмпр\nТ. Т. РУСТЭМОВ.\n>|.«||гфщм Г*—111\nКИЮ« ПЮСПВОИ, 4«.\nМЭ'ЯУМАТ\nУЧТИ\nТЕЛЮОИЛА*\n4- 9344-03 4- 9343 37 4- 36 5148\nЕ'ЛАНЛАР\nA3 «МАМАМ Д««МТ АКАД1МИК ОП1РА И SAMT ПАТТУ\nСЕНПАБРЫН 16-д. МввСУМУН АЧЫЛЫШЫ У. ИАЧЫБ9ЮВУН АНАДАИ ОЛМАСЫНЫН ИЛДвНУМУ МУНАСИБвТИЛв сК О Р О Р Л У»\nССРИ халг адтисти, А»«р6»|к«м Республик «сын ын Д.ал.т муихфаты м б.|н.лх*лг муе*бнг*я*р лауреаты ФИДАН ГАСЫМОВА ав Азврбшчан Рвслубликвсынын вмвкдар артисти АДИЛ МЭЛИКОВУН иштмракы иле CBHTJABPWH 19-да ИЛК ДвФЭ Низами Квичввииии анадан олмв€Ыиыи 850 илли|инв\nНвср олуиур\nФИКР0Т ЭМИРОВ аИ И 9 А М Ма (2 Ниссвли балет)\nХореографов варианты — В. Бударининдир (А. Мвммвдов •# Н. Назироваиыи либрвттосуиуи мотиалври всасыида)\nОркестр учуй ишлв|вии — Мусе Мирзв}ввдир\nАзврбв|чаи Рвслубликвсынын вмвкдар иичвевивт хадими СЕНЛАБРЫН 20-дв — Муслум Мвгомв]#аин анадан олмасыиыи илдвиуму муивсибвтилв «ШАН ИСМА1ЫЛ»\n4 пердели олврв Твмвшвлвр сват 19-дв бвшлаиыр.\nБилвтлвр тввтрыи кассвсыида сват Ю-даи 19-\nдок евтылыр.\n16 )вшыивдви ушаглвр аяшам тамашаларыив\nбурвхылмыр.\nАзврбфвм Республикасы Хвяг ТоЬсмям ИвзмрлЦи\nАЗЭРБАМАН ХАРИЧИ ДИЛЛ ЭР ЛСДАГОЖИ ИНСТИТУТУ\n1991—1992-мм дорс илимдв ФШАТ* ■••'боеммв двхмд олмаг в ку реума\nолмаг мсув)омлор ГФ* 9 «К*» \"Т^Т Мэырлыг ДИНЛЭМЧИ ГЭБУЛУ К'ЛАИ ЕДИР.\nНваырлыг курсуив там орта твЬсилли, Небела орта умумтоЬсил моктоблорииии |ухары сииифло-рииде, тахииии nomo моктоблориидо во томиииум-ларын бурахылыш курсларыида oxyjan шадслор го-бул одилирлор. Орду сыреларыидаи бураяылаи там орта таЬсилли шохслор Ьазырлыг курсуиа умуми осаслар узро габул адилирлар.\nКурса гобул олумамлар ашогыдамы сомодлорм\nтаг дим отмолмдирлор:\n— аризо, орта таНсил Ьаггында саиадии сурати аа (ахуд маитобдои apajtiui (шакирдлор учуй), 2 одад фотошокил (3X4 см. влчуде).\nСаиадлар hop кун (базар куиуидаи башга) сват 16-дан 19*дон гобул олунур.\nYNBAM: Фобритснус нучосн, 150, ,1-чн мортобо.\nТ— '!-№Н МКТО.ЛП.\n», БНЯДЧЕИШ\nA3ST6AJ4AH ИНШ А АТ *МУЬ«Н ДИСЯвТИ ИНСТИТУТУ\nО\nrnjaÖH шо'бо толоболорнннн нозорнно чатдырыр кн, 177)—1992-чи д*ре или учун, хул*«. муЬоир.л*-ри, лабораторм)« аа графили ишларии |арина |вти* рилмаси учуй \/«арслар бутуи иурслар ухра 16 евм-т!абр 1991-чи илдаи бвшлаиыр.\nСасеи)а|а иалаи талабалар ахлари ила вмвк ии-табчасыиыи таедиглаимиш «уратини двкаилыгв таг-\nДИМ отмолнднрлор. ИКТОВДУГ.\nС'ЛАН\nНазнрлнк, доолот комнтаяарн, баш мдоролорм, коисориг ассосибсн|Оу муоссмсо. коолоротмо во имтммом тошкмлатларыи иозорммо Азорба{чан Роспубликасы Назнрлар Кабниотн-инн «Азарба|чан Распублнкасыиын доалат оЬалн-ннн машгуллугуна комак фоидунун ¡арадылмасы Ьаггында» 1991-чн ил 12 и|ул тврнхлн 212 Ы9-лн го-рарына мувафнг олараг муосснсалар, ндара аа ташкнлатлар (доалат будчесиндеи малнЦалашднрн-ланлардон башга), коопаратнвлор ао башга ишео-ронлар а)да бир дафа машгуллуг фондуна в)ырма-лар кочурмалидирлор. Бу хорчлор моЬсулун (ншнн, хндмотнн) Maja да|ерине вид аднлмалндир.\nА)ырмаларын моблаги ишла|анлорнн бутуи ка-reropHjanapw узра амок Ьаггы фонду Ьочмнннн бир фанзнно борабор олмалыдыр.\nВосантлар «¡ын нкничн ¡арысында амок Ьаггы-нын алынмасы ила «¡ни аахтда ССРИ Доалат Банкы* и ын Ааорба{чан Республика Банкы Бакы шаЬар нда-роеннде машгуллуг фонду учун ачылмыш 609108 Ы8-лн (код 501004) Ьасаблашма Ьасабына кочурул-молндир.\nAjpbMMbiui аесант аахтында машгуллуг фондуна кочурулмаднкдо ва «¡ырмаларын одоннлмо муд-датлорн качднкда Гануна мувафнг олараг кочу-рулмомнш мвблвг авркн борчу Ьесаб олунур ав онун узориие nanja го)улмвгла алыныр.\nЕЛ А И\nФерди амвк фавл^звтн, о чумлвдвн фврдн нчарв швртлврн иле мвшгул олан шахсларин нв-эврннв!\nССРИ Али Соавтнннн 19 декабр 1990-чы и л 1310 Нй-лн гврарына всасаи фордн вмак фввлийо-тн иле мвшгул оланлар ССРИ твгауд фондуна сы-fорта Ьаггы вармвк швртн ила амвк пвнси$всы Ьу-\nгугуиа маликдирлер.\nСыгорта Ьаггынын миг дары гаршылыглы рааы-лашма всасыида мув||вн «днлвчандир.\nШвхслврнн звмвнвтлн вмвк пеиси|асыиы темни втмвк учун ССРИ твгауд фомдуиуи Азврба)'чан Республика шв'бвсииин Бакы шоЬер филиалы гаршылыглы алвврншли шартлврла мугавиле баглама-\nгы теклиф адир.\nМо'луматлар алмаг учуй талофонлар: 62-64-27,\n62-97-04, 62-58-03.\nТо'сисчм: Ааарбо|мом КП MIC Уородмтоиа: ЦК КЛ\nНееботчи редактор Э. BAJPAMOB.\nЧапа дмааланмалыдьш: 2 Имэалаимышдыр: 23.00\n: 23.00.\nЧ 128468766 10 И 16 18 14 Баям. «Авербахам» иМвриЗЗатывыи ивтбаасч\nВак>'. тявографих иЗМтбльстза «А»ерба»д»ан».\nТираны 255.788\nСкфариш 5121\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-13-1991-p-4\/","date":"2017-04-24T11:29:45Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00611-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3300848305,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.33008483052253723, \"tuk_Cyrl_score\": 0.11705952882766724, \"kum_Cyrl_score\": 0.05790720507502556, \"tyv_Cyrl_score\": 0.05354125425219536, \"tat_Cyrl_score\": 0.049008823931217194, \"sah_Cyrl_score\": 0.04440627992153168, \"kir_Cyrl_score\": 0.028215596452355385, \"udm_Cyrl_score\": 0.024687400087714195, \"crh_Cyrl_score\": 0.020356619730591774, \"krc_Cyrl_score\": 0.01815521903336048, \"xal_Cyrl_score\": 0.012935611419379711, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012716761790215969, \"tgk_Cyrl_score\": 0.012691906653344631, \"alt_Cyrl_score\": 0.01194455474615097, \"lez_Cyrl_score\": 0.011650658212602139, \"oss_Cyrl_score\": 0.01111262571066618}","num_words":11056,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.221,"stopwords_ratio":0.023,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.39,"perplexity_score":68252.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - August 29, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ + »* АВГУС1 iw»-hn ил. ^ ih ar, бу ил 1400 мин тондан артыг та-хыл JbiFMar нвзэрдэ тутулур. Тахыл экинларинин саЬеси кенишланир, илк дэфэ ола* par 700 мин Ьектарда па]ыз сапини апарылачагдыр. Аг-рокомбинатларык ва тасэр-руфатларын раЬбарларинин, мутэхэссисларин биринчи дэра1чали ваоифаси торпа-FbiH кeJфиJJ8тлэ шумланма-сыны тэ'мин етмак, узви вэ минерал кубрэлардан кениш истифадэ етмэкдир. Тасэр-руфатлар, ичарэ коллектив-лари KOHAHCHjaJa yjFyn то-хумла там тэ'мин олунма-лыдырлар.\nРеспубликанын тарлала-рында узум, MejB0, памбыг, тутун маЬсулу 1етишир. 1200 мин тонадак узум, 60 мин тон тутун, 370 мин тон MeJ-ва кетурмак нэзэрдэ тутулур. Чари илдэ илк дэфэ олараг тэдарук мэнтэгэлери-нэ 6 мин тон барама тэЬ вил верилмишдир ки, бу I да аввалки мевсумлэрдэкин-' дан xeJли чохдур.\nБакы, CyMraJbiT, Канча шэЬарларииа вэ дикэр caHaJe маркэзларина етэн иллэ MyrajHcaAa xeJли артыг фа-раш узум квндэрилмишдир. Лакин картоф, тэрэваз, бос-тан маЬсуллары незэрдэ ту-тyлдyFyндaн аз кендерилмиш-дир. Tэpэвэзчилиjин инки-\n4HHAJ8T Ч83АСЫЗ ГАЛМАМАЛЫДЫР\nАЗвРБАА!<АНгеСПУБЛИКАСЫ ПРОКУРОРЛУГУНДА\nшафында чиддн негсанлар вар. Таравэз гытлывы ол-масына бaxмajapaг, онуи умуми иетеЬсалы ашары душ-мушдур. Абшерон« Давэ-чи, Масаллы. Хачмаз. Шам-кир. Товуа. Норанбо), Зэр-| даб ра]онларындан респуб- ' ликанын базарларына тара-ваз кендэрилмесинин азал-масы хроники характер алыр. Koляeкиja бу ра1онларын аг-рокомбинатларыньш дирек-горларына чидди хабэрдар-лыг етмишдир. Абшерон, Зэрдаб, Сабирабад, Сал]ан рв]онларынын раЬбарлари; шаЬэрлерэ бостан биткилэ-ри кендарилмаси планлары-ны позурлар.\nГeJд едилмишдир ки, тэ-равэзчилик paJoнлapbIHblн бир чоху шаЬэр сакинлэри-нэ ке]фи])атсиз маЬсул кендэрир, бу иса эЬалидэ Наглы наразылыг т'ерадир. Бакы шаНаринин топдансатыш мeJвэ•тapaвaз базасында меНсулун габулунун лэнки^ дилмеси да иткиjэ сэбэб олур.\nKoллeкиJaдa heJвaндap-лыгда ишларин вэзиJjэти Ьаггынд�� талабкар сеНбэт кетмишдир. Бу саНадаки наг-санлар' эНалинин арзаг та'-минатында езуну хусусила Ьисс етдирир. втен илин мувафиг дввруна нисбэтэн бу ил тедарук мэнтагэлэри-нэ нэзэрдэ тутулдугундан аз ат, суд, ]умурта верилмишдир. Арчабэди, Габэлэ, Келбачэр paJoнлapынbIн Ье]-вандарлары девлатэ суд, Абшерон, ИcмajыллbI, Ма-саллы, Чэлилабад, Шэмкир, Шаки, Kэдэбэj pajoнлapb^ нын малдарлары иса эт са-тышында олдугча кери га-лырлар. Ге]д едилмишдир ки, ферма ишчилэринин бу-тун гувваси jeм тэдарукунэ, ичтимаи .мал-гаранын гыш-ламасына Назырлыг керул-масинэ ]вн8лдилмалидир.\nКоллеки]а Бакы, Су.мга-JbIT, Канчэ шэЬэрлэрини эрзаг маЬсуллары ила мун-тэзэм тэ'мин етмак учун кон-крет тэдбирлэр Ьазырла-мышдыр.\nРеспубликанын кэнд тэ-сэрруфаты вэ эрзаг назири М. И. Абдулла]ев кoллeкиja ичласына jeкyн вурмушдур (Азэринформ).\nССРИ президея1«нин\n«ССРИ paнyнвepиiчилиjи »лэ нэзарда тутулмамыш сил ah-лы дэсталар ]арадылмась1ны гадаган етмак вэ силаЬ га-нунсуз сахландыры Ьалларда ону кери алмаг Ьаггында» фарманынын Jep»Ha ]етирил-мэсишга кедишн республика Прокурорлугунун коллекя-jacbiHAa музакирэ едилмишдир. Ге]д олунмушдур ки, Ерманистан эразисиндэ фар-манын hajaTa кечирилмаси-нин гаршысынын алынмасы, мэркази -Ьакимииэтин фарма-нын ичра муддатинкн башга вахта кечирилмэсиндэ ифа-дасини тапан кузэшти ерма-ни гулдур дэсггалэрияин ча-засьтз галараг AaapÖaJnaHbm jaшaJbШI мантагаларина си-лаЬлы басгынлар етмасина имкан вермишдир. Ермэни JaparnbwapbiHbffl Aajar ман-тэгэлэри JapaтдblглapbI\nДГМВ-да, KopaHÖoJ ва Хан-лар paJOHларынын бэ'зи jama jbim мэнтегвлариндэ вэ-3HjjBT сон вахтлар хусусилэ кэскинлашмишдир.\nКоллеки)ад8 республика аса^иш органларыньш кеста-рилэк рекионлары ер.мани japaглылapbIHын силаЬлы - бирлашмэлариндэн тв.мизлэ-мак, aFbip чина]этлэр твра-дилмэсинда мугассир олан-ларын ашкара чыхарылмасы вэ чина jar мэc*yлиJJэтинэ чэлб едилмаеи саЬасинда мус-бат иши rejA едилмишдир. ДГМВ-да такча MaJbiH 15— 17-дэ тутулан 250 ганун позу чусундан 102 нафари, о чумладан 4 нафар журналист С. Эскэрованын »а уч Ьарби гуллугчунун елдурулмасина кара, Ьабела FaèpHenjaHbiH гуддур дастэсиндэ« 9 нафар, CapKKcJaHbiH гулдур дэста-синдан 7 нафар HHHaJar мэс'-yлиjjeтинa чалб олунур.\nРеспублика Прокурорлугунун, Дахили Ишлар Назир-лиjинин ;вэ Довлэт ТаЬлукэ-сизлиЗи Комитзсинин ермани JapaглbIлapbIHbIн 'чинajэтлa-ринин устунун ачылмасы вэ таЬгнгаты узра ДГМВ ара-зисинда ишлaJeiн оператив\nисшнтаг грудларыныя 4»* aAHJiaTH мусбат г-1ф«гглочда-рилмишдир.\nKoллeкиJaдa чыхыш едэн-лэр 4HHaj8T терадилмэскадэ иттиЬам олунан ерманв Ja-рагльшарьшын кяров туту-лан Ьарби гуллугчулара да-Jишдиpилмэcинин ганунсуз-лугу мэсэласи барадэ проку-рорлугун рэЬбарли>инин тут-дугу П1жнсипиал мввге]я му-дафиэ етмишлэр.\nБунунла jaHambi, колле«»-jaHbm ичласьшда президен-тин фарманынын самарали шэкилдэ JepwHo jernpiuiMacH ишинда олая негсанлар ашкара чыхарьишыш, о чумла-дэн апарылая тадбирларин мадди-техняки тэ'минатьшын кифaJaт гэдар олмамасы, мэвчуд ehтиjaтлapдaн истифадэ едилмамаси кастерил-мишдир.\nA3ap6aj4aH Республика-сынын баш прокурору И. И. rajbi6oB MyaaKHpaJa JeKyH вурмушдур.\n(Азэринформ).\nJEHH БИРЖА ААРАДЫЛЫР\nБнэ реслублшсаиызда илк биржа — республика •мтаэ бнржасынын фэалииэти Ьаггында ма'лумат вер-мишдик. Бу )ахьшларда даЬа бир биржа — Азэрба)чан Халг Биржасы тэ'сис едилмишдир.\nБу кун елка базар муна-сибэтлэринэ «ечид арафасин-дэдир. КвЬнэ инзибати амИ|р-лик системянян рекнонлар арасында )аратмыш олдугу шагули 'ва уфуги элагалэр дагылмаг узрадир. Натичадэ мал мубадиласи позулмуш, гытлыг JapaHMbim, онсуз да касад пиштахталар бошал-мьгшдыр.\n— Лени биржалар бу бош-луру долдурмаг магсади ила JapaAbLJibip, — fleja AaapöaJ-чан Халг Биржасы сэЬмдар MaMHjJaTH идарэ beJ'arrHHHH Ьэм1сэдри Рауф МаЬаррэмов сеЬбэтэ бaшлaJbIp. — Биржам ьюы иJyлyн 27-дэ рее-публиканын 15 девлэт ва ичтимаи тэшкилаты, ассосиаси-Jacbi та'сие етмишдир. 50 му-Í эссисэ 1ВЭ 400 ватандаш ча-\nмиJJarгин сэЬмдарлары ол-мушлар. Августун 27-да AзapбaJчaн Халг Биржасы Бакы ШаЬар Советиндэ гeJ-диjJaтдaн кечмишдир. Биржа Ьэр биринин ГИljMЭTИ 10 мин манат олан 1083 акси-Ja бурахмьппдыр. Низамна-ма фонду 10 мялJoн 830 М1шдир. СэЬмлар 17 кун эр-зиндэ сатылыб гуртармьии-дыр. Буна керэ да гэрара аль1нмышдыр ки, J€ни саЬм-лар бурахылсын, низамнамэ фонду иса 10 милJoн манат артырьшсьш. Лени aкcиJaлap аввэлкилардан фэргли олараг номинал дэJэpи -ила Jox, ауксионларда сатылачаг. Бу-рада таэччублу бир шeJ Jox-дур. Алты aJ эрзянда Руси-Ja Э.мтаа-Хам.мал Биржасын-да акси^аларын гиJмэти 30\nдэфэ, брокер Jepлэpifнин гиJмaти иса 100 мин манат-дан 4,5 милJoн маната гал-дырьшмышдыр.\nPycиJa Эмтэа-Хаммал Биржасы бизим фахри тэ'сисчи-миздир, — дeJэ Рауф муэл-лим сеЬбатинэ давам едир. —Онларла ики ниJJ9T протоколу багланыб. Хатырладым ки, Ьэмин биржанын рэЬбэри бу Jaxblнлapдa БaкыJa кэл-.мишди. Онлар биза Ьам бир-жамызын ташэккулунда, Ьам да кадрларьшызын тв|Ьсил алмасында камэклик кесте-рэчэклэр. Ишчиларимяз тач-рубани да орада кечачаклер. Бундан башга гарара кол-миш'ик ки, бирка <Бакы — Москва» Тнчарэт Еви Japa-даг. Бу магсадла Ьар тэраф 15 милJoн манат васаит оарф едэчак. Бу Joллa республика учун зэрури олан маллар алыначаг.\nВаЬид ЭЗИЗОВ.\nБИР НЕЧЭ\nсатирда\n«А.мериканын сэси» ра-диосу хабар верир ки, Je^ нндэн ССРИ харичи ишлар назири вэзифэсинэ тэклиф олуймуш Шеварднадзе бил-дирмишдир: «Экэр Михаил Горбачев Ьекумэти идарэ едачэксэ о, Jeни Ьекумэтин тэркибиндэ ишлaмэJэчэк».\n^Азадлыг» радиосунун !вepдиJи хабара керэ, Авропа БиpлиJи KoмиccиJacbIнbIн президенти Жак Делор бил-дирмишдир ки, тэшкилат Совет Иттифагына кемэк кecтэpмэJэ Ьазырдыр. Ам-ма Москвада киминлэ да- . нышыг апарачагыны бил-мир.\nУкpaJнa Республика-сынын Али Совети вэ онун PэJacэт heJ'aти УкpaJнa Мудафиэ HaзиpлиJинин Ja-радылмасы Ьаггында гэрар вермншлэр. Республика Ье-кумэтинэ тапшырылмышдыр ки, тезликлэ силаЬлы гуввэ-лэрин тэшкилинэ башланыл-сын.\n^ Курчустан Республи-касынын президенти Звиад Гамсахурдиа республиканын девлат мудафиэ депар��а-ментинин JapaдbIлмacы Ьаггында фэрман вермишдир.\nАвгустун 27-дэ фев-гэл'адэ ceccиJacbIндa езуну н девлэт мycтэгиллиJини е'лан едан Молдова п^рла-менти БMT-Jэ мурачиатин-дэ Молдованын там Ьугуг-лу девлэт ними YзвлyJэ гэ-бул олунмасыны хаЬиш етмишдир.\nССРИ-да девлэт чев-рилиши чэЬдлэриндэн бир кун аввэл — августун 17-дэ АБШ-ын мэркази кэш-фиJJaт идарэси билднрмиш-дир ки, «Кремлин консер-ватив гуввэлэри Горбачева гаршы чыхыш етмэ]э Ьа-зырдырлар».\n^ АБШ президенти Чорч Буш CCPИ-Jэ ат мэЬсулла-ры вэ тахыл алмаг учун кредит бурахылмасыны сур'ат-лэндирмишдир. Кредитин мэблаги 315 милJoн доллар олачаг. Совет Иттифагы АБШ-да невбэти мaлиJJэ или башланандан, Jэ'ни ок-тJaбpын 1-дан даЬа 585 мил-Joн доллар кредит кетурэ билэр.\n^|с Ватэнэ xaJaнэт етмак усгунда он ики нафар Ьэбс едилмишдир. Бу барадэ СИТА-ньш мухбиринэ Руси-Jaнын баш прокурору Валентин Степанков мэ'лумат вер-мишднр. О, элавэ едяб де-мяшдир ки, Сов.ИКП МК кaтиблиJиl«н узвлари, партя-Ja МК-сыньш бир сыра мэс -ул ишчилери, Ьабела Итти-фаг парламентинин кечмиш башчысы А. ЛyкJaIioв ан Ja-хын вахтларда диндирилачек-лэр.\nХАЛГ ПЕДАГОКИКАСЫ В8 ВИЗ\nКвклэр, га}наглар\nХалг ан 6eJyK Tap6Hja4H-дир, педагогдур. К. Марксын тэ'биринчэ десак, деялат езу да халг тарафиндан чох меЬ-кам TapöHja олунмага меЬ-тачдыр.\nTapöHja чох дарин кеклар-ла халгын JiaJaTbma, чохаср-лик тэчрубасинэ, мутарагги адэт-эн'аналэринэ баглыдыр. Ким ки бу тэмэлдэн ajpbi д^'шур, халгдан, онун тарби-Ja саЬэсиндэки тарихя ирсин-дэн eJpaHMHp, мутарагги адэт-эн'элэ|рим»зэ арха чевя-. рир о, Ьагг Joлyнy итирир, душкунлэшир, ма'нэяи тэ-наззула yppajbip. Сон иллэр тез-тез тэсадуф олунан Ьа-диселэр бу Ьагигати бир даЬа TacAHNiajHp. Бир вахт си-JacaT MejAEHbiHAa ат ojHaAbiÖ сонра рэЬбар вазифэдан узаг-лашдырылдыгьша кера эги-дэсиндан денанлэрин, JaxyA мевчуд чэтинликлардэн ис-тифада едэрэк «буланьц- суда балыг тутмага» чальипан-ларын, тэфригэчяларин, фы-рьмдагчыларьга чоху маЬз нурани-пиранн улуларымы* зын Ьагг Joлyндaн уз дендэ-рэн, cojKeKyHAOH узулай, Jaлныз езуну душунэн, халгдан eJpaHMOK эвэзина ону «eJpaTMaJa» чаЬд еданлэр-дир. Эн даЬшэтлиси будур ки, инди канч наслин нума-JaHAanapH арасында да ачда-дына хор баханларьш, адаб-эркан гaJдaлapbIндaн кэяара чыханларын, Ьутуг ганунла-рыны позанла(рын. вaлидeJн-лэринин узуна аг оланларын, JaшыллbIFa, гушлара, hejBan-лар>а ганим касилэнларин, гонагын, гонум-гоншунун узу- < на галыны бaFлaJaнлapbIH са-Jbi чохалыр. Достлар, Joл-дашлар, аила узвлари ара-сьшдакы мунасибэтлэрда на-к^-варлыг Ьаллары баш верир, аилалар дагылыр, ев-ладына лaJлaJ AeMajH бача-ран калинлар, нэвэсина на-гь1л данышан нэнэ ва баба-лар бармагла cajbwbip... 0л-кэмязин вэ республикамызын CHjacH, ичтимаи, мэдэни вэ мэ'нэви h9jaTbmAa Ьекм су-рэн бу чур беЬранлы b9QhJ-J3T халг Tap6HjecHHKH мутэ-рэггя эн'энэлэрини дврчэлт-MajH, онун демократик вэ Ьу-манист мэзмуяуну этрафлы eJpa»H6 эмэли фэaл»JJ9тдa тэтбвг eTM9j», халг педаго-кикасынын гануни JepHHH бэрпа едиб 49MhJJ9THh хид-мэтинэ eyjMajH зэруратэ че-в1фир. Велэ олса Ьэр бир шахе муасир тэ'лим-т9pбиjэ саЬэсиндэки Jeниликлэpи мэ-нимсэмэкла JanamH, халгын дэJэpли тарихи ирсинэ дэ дэ-рицдан jHjanaHap. Ело бир шараит JapaHap ки. TopöHja саЬэсиндэки тарихи вэ муасир ирс диалектик вапдэт Ьалында адамын руЬуна, га-нына hcHiap, t9P6hJ9ä9 (варис-лнк принсАШи тэ'мин олунар, мутэрогги та|жхм тэ^убэ\nмуасир 49.MHjj8THH мэ'нэви oJaHbimbiHa, паклашмасына, сафлашмасына комэк кестэ-рэр.\nI Халг педагокикасы Ьзмишэ тэравэтли, умумбэшэри тэр-6Hja мэчэллэлэринин мэчму-судур. Онун биза чатан ну-мунэлари — инанчлар, сына-малар, JoзylMлap, лaJлaлap, oJyнлap, аталар сезлари, ма-с^лэр, 6aJaTbuiap, нагыллар, дастанлар, тапмачалар, м^ расимлэр, aJинлap, адэт-эн'-аналэр вэ и. а. ма'на сиглэ-тя, дарин ичтимаитпедаиюжи мазмуну, адэби^арихи коло-рити, эхлаги-етик TescHjacH, насиЬатамио руЬу ила камал AYHjacbWbip, Tapuja дэрсли-идир. Ьэмин нумуналарин lap биринде haJaTbiH Myaj-эн мэсалалэ|ри узра зэЬмэт адамларынын реал гапаэти, инамы, е'тигады, тзсаввуру. ejYA-HacHhoTH. фикир вэ иде-Ja;iapM экс олунмушдур. Бука кера дэ онлар инсаны ис-лаЬ ВЭ' T9p6Hj9 Joлyнa халг чагырышы «ими сэслэиир, Ьам bija зэнкин билик верир, нэчиб кeJфиJJэrглэp ашьша-Jbip. Эн гадим инанчлардан бир нечэсини JaAa салаг: чв-рак алдэн Jepa душса, тез кетуруб еп0(р ва кэз уста гoJapлap, Joxca бэракэти га-чар. Тахьш чувалынын ус-тунда отурмазлар, отурсан баракэтсиз олар. Нар, алма, армуд Ьар кэсин дилак ага-чьадыр, онлары бечэран* хе-jHp тапар. Чох ов вуранын евинд© бэракэт олмаз, гушун дилини кэсанин у шаг л ары лал олар. гушун JyвacынbI дагыданын ез Jyeacbi да да-гылар... Эсрлар 6oJy неча-нечэ нэсиллэрин зеЬни, эх-лаги, игтисади вэ еколожи TopóHjacHHAa MyaJJoH рол oj-HajaH белэ инакчлар бу куя да Tap6HjaBH ahaiMHjjaTHHH сахламагдадыр.\nАдэт-ан'анэлэримизи * • ха-Tbipaajar; лал кечмиш заман-лардан A3ap6aj4aH аилэсин-дэ эн Ьэрмэтли шэхс ата-ана Ьесаб олунур. Ата ева ки-рэнда ушаглар ajara галхар, онун хидматинда Aajawap, буЗругларыны чан-башла Je-рино JernpaipJiep. «Ананын суду оавэ Ьалал олсун» ифа-даси мугеддэс анд ними иш-лэнир. Намуслу огул 1вэ гью-калин учун <Ьалал суд эмиб» де]арлар.\nAзвpбaJчaнлылapдa гыс-ганчлыг, гадына е'тииасьи-лыг JapaMaa сифэт ними пис-лэнир. Арвада «аялэнин, евин AHpajH» кими бахылыр. Лахшы гыз Ьаггында aoJh-лир, <0 гызла евлэнсэн, еви-нин AHpajH гызылдан олар».\nГочалара Ьэссас олмаг, еЬ-тирам кэстар»§0к, онларьш арзу ва хаЬйшлэряни JepHHa JeTHpMpK JamMa кичик оланларын борчудур. Канчлэр Jaшлылapын е^уд-нэснЬотлэ-рини диггатлэ динлэмэлидир*\nлар. Суфрэ архасында 6ejy«-лэрдан аввэл черэк кэсмэк, мэчлисдэ онлардан габага кечмак вэ сеЬбэтэ башламаг Ьврмэтсизликдир.\nAзapбaJчaнлblлapдa Jaxmbi Joлдaш, Jaxmbi дост гардаш-дан ирали Ьесаб олунур: «Jax-шы Joлдaш ада.мы 6aJ едэр, пис Joлдaш — 3aJ», «Ьэр mejHH тэзэси, доступ кеЬна-си». «Лахшы дост JaMan кун-да ма'лум олар». «Дост дос-та тан кара«, тан олмаса кен кэрэк» дeJэpлap.\nВела адат ва эн'анэлэри-миз caJcbi3-heca6cbi3Abip. Онлары даЬа этрафлы eJpaHMOK вэ ушагларьгмызын да Ьамин руЬда TopÔHja едилмэсинэ диггэти. артырмаг кэрэкдир.\nХалг нэсиЬэтлэриндан Дэ кениш шэошлдэ фaJдaлaнмa-лblJblг. Керун бу насиЬэтл��р нечэ да гиJlMэтли ва Ьэкима-нэдир: агьш мал-девлатдан\nустундур: агыллы олмага ча-льпп, ону биликлэ зэнкин-лэшдир, бйликсяз агь1л пал-тарсыз бадан кимидир; евла-дына елм, санат ojpâr; Jam-ча сэндэн óejyK адам, JaxyA гонаг кэлэнда ajara галх, ону Ьермэтла гэбул елэ, Ьэрмэт-лэ Joлa сал; езуну та'рифлэ-мэ, roj сани халг тэ'рифлэ-син...\nКалин балаларььмьюа, на-вэларимизэ аввалки бабала-рын, нэнэлэрин меЬри, ул-фэти ила jaHamar, вахтында онлара лaJлa, назлама, охша-ма AeJaK, нагыл данышаг, тап-мача eJpoAaK, маЬны охутду-раг. Вахт тапь1б «ушага чев-рилэк», онларла ojyn ojnajar, parc едек. 0владларьшь1зы oJyH вэ рагслэридшодаки Ьа-ракатларин имэ'насындан, ин-чaлиJиндaн, KOBpaiumJiiHAaH, JaxyA чэлдлиJиндaн, магрур-лугундан'акаЬ едэк, мусиги-мизи, тасвяри сенат нумуна-лэримизи канч нэслэ севди-рак. Аталар сезларинин, мэ-салларин, лотифэ вэ рэва^эт-лэри» Ьикмэтини, дадыны-дузуну евладларымьгза чат-дыраг, МИЛЛИ ôaJpaM ва ма-расимлэрин езуяэмахсуслу-гуну, abaMHjJarmffl онлара анладаг.\nБир сезлэ, ез кекумуз ус-'гундэ учалаг, кечмипшмиз-дан даре аль1б кэлачэк ин-кишаф Joлyмyзy мYaJJoнлэш-дирмакда саЬва Joл eepMaJeK, }ахшы .мэ'нада эслимиз нечэ-дирса, нэслимиз дэ елэ олсун. Экэр биз TepÔHja иши-ни тэкчэ академик педагоки-кадан дeJил, Ьам дэ халг пе-дагокикасьшдан eJpoHca«, халг Ьикмэтинэ, халг течру-бэсинэ эсаслансаг, онда ушаг-ларььмыз езлэринин ичтимаи вэзифэсини, haJaTfla ролуну даЬа дузкун муэ|1]энлэ1пди-\nрэрлэр.\nБала\nБалаларымызын эеЬшши, мд'нэв»иатыны МИЛЛИ зэмин уста кеклэ]э билсэк, кечми-шин парлаг инчилэринн ен-\nлара чатдыра билсэк, онда евладларымьй «Ушаг икэн ела Jan ни, чаванлыгда се-зун олсун, чаванлыгда елэ JaH ки, гочаланда кезун олсун» кэламындакы сэтралты ма'наны езлэринин фэaлиJJэт програмына чевирэрлэр. Бу руЬда бо|аЧ5аша чатан адам:\n— сагламлыгьшын rajFM-сына галар, (билэр ки, «Саг-ламлыг эн 6ejYK не'мэтдир», «Уча-уча даглар башы гар-лы да олар, гарсыз да, ики-дин чаны саг олсун, варлы да олар, варсыз да»;\n— аглыны инкишаф етдн-рэр, билэр ки, «Гуввэ Ьэр mejH, агьш гуввэни сынды-рар», «Агыллы баш Ьэр mej-дэн (})ajAa кэтурар»;\n— мa'нalBЯljJaтbIны чилала-Jap, инанар ни, «Алим олмаг асандыр, инсан олмаг чэ-тин»;\n— зэЬ-мэт тэриндан горх-маз, билар ни, «Иш чанын чевЬаридир», «HcTajHpcaH бол черэк, ал алинэ бел, курок»;\n— Ьалаллыгы, ДYЗЛYJY, догручулугу езунун идеалы-на чевирэр, Aejap ки, «Дуз-лук xoшбaxтлиJин ачары-дыр», «Aorpyja завал }ох-ДУР»-\nКанч нэсляя Tap6nJecRHAa халг ан'анэлэриндэи, етяопе-дагокикадан сэмэрэли исти-фада етмэклэ чох meja наил ола билэрвк. YмyмиJJ8TЛв, халг педагокикасы елми-яе-дагожи фикрин ва плаялы тa'лим^apбиJэнин JapaHbiÖ инкишаф етмэсиидэ муЬум рол 0|намьш1дыр. Муасир мусиги учун халг мусигиси, муасир тэсвнри вэ тэтбиги сэнэт учун халг инчэсонэти тукэнмаз мэибэ олдугу кими, муасир елми педагони-ка учун дэ халг педагокяка-сьшын ролу инкаредилмвз-дир. О, тарихэн олдугу ними, бу кун да муЬум яеда-гожи масэлэларин пэллиндэ ва канч наслин нэчиб инса-ни кeJфиJJ0TЛвp руЬунда Je-тишдирилмэсивдэ эЬэми��аТ' ли рол oJнaJыp. Инди пайсы ев да ушаг 6em»jH башын* да ана лaJлacы ешидилирсэ, Ьарада нэнэ ез новэсинэ хэ-Jaллa долу нагыл данышыр-са орада халг педагокикасы вар. Ьарада JanuiH нэслин HyMaJaHAocH ушагы oJyH, тап-мача, баглама, гыфылбэндлэ эJлэндиpиpcэ, Ьарада вали* AejHAep эз балаларьша в]уд-нэсанЬэт верирсэ, бу вэ Ja дикэр ишин ичра rajAacuHU ejpoAHpce, орада халг педа-гокикасы фэaлкJJвт кэстэ-рир. На вахт ки, бэ]уклмин Ьузурунда кичиклер абыр-haja кэзлэ|ир, папирос чэк-мир, ичкн ичмяр, учадая да-ньппмыр орада халг педаго-кикасы илэ растлашырыг.\nЭдяЬе1дэр ЬЭШИМОВ,\nпрофессор.\nШКТУБЛЛР,\nташаккуг « po'í 4- таклиФ _ ■ \"М » ■ ■ ■\nкемэк елиниз вар олсун\nf\nВардэлнлорий Лачын XoJpHjJa 48MhJ-J8THH9 xejnn пул кечу^дуилэри барэдэ гэ-зетдэ oxyjaHAa чох севяндям. Ьэмин пу-лун 6000 манаты Забух кэндян» Japдым учун ajpbu!bi6. Галаны Ьесабына 30 нэфэр суручулук мэктабиндэ охумалы ва калэчэк-дэ мэсчнд тнкилмэлидир. Белэ KOMajH ла-чынлылара башга paJoнлapын аЬалиси, му-эссисэ вэ тэшкилатларын коллективлэри дэ кэсторирлар. Бу xeJиpxahлыг учун биз haмыja чох саг олун Aejwp ва миннатдар-лырымызы билдиририк.\nБиз лачынлылар иса чалышачагыг ки. амэк адамларынын нндики чатин шэра-итда HmAajH6 газандыглары. ушаглары-нын богазындан кесиб кендэрдиклари пулу« бир манаты бела лузумсуз Jepa сэрф едилмесин. Биз лачынлылар Ьэмин пула кандлара су чэкдирмали, JaxyA да кедиб-калмак чатин олан ]олларымызы та'мир ет-диpмoлиJик. Ермэни гулдурлар тэрэфин-дан елдурулаялэрин аилеларннэ вэ мал-гарасы апарылан адамлара комак етмак\nдэ лазымдыр. Тикинтисн 1990>чы илк:: ал-релиндэ баша чатдырылмалы олан, лакин инди]э кими Japымчыг галан иши тамаи-ла]ыб «Агбулаг»ын су]уну 3 мина Jaxын аЬалиси олан Минканда кэтирмак да вачиб-дир. Бу иши CyмгaJыт синтез-каучук тэ'-миртикинтн трест« еЬдэсннэ кэтурубса дэ Jyбaндblpblp. Канд аЬалиси нсэ ичмэли су-]у узаг масафэдан дашь^ыр.\nГыш aJлapындa Jaнaчaг сарыдан чвкдиJи-миз чатинликлэри paJoн pвhбвpлиJи Jaxшы билир. Минканди газла тэ'мин етмэк о га-дар да чатин дeJил. Ахы борулары да ка-тириб Joл бoJy дузублэр. Бас онлары ким вэ на вахт бир-биринэ чалашдырачаг, аЬа-линнн вэзиJJэтини JYHKYЛЛoшдиpaчaкдиp7 Ьар Ьалда эминик ки. бу масалэ да кеч-тез Ьалл олуначагдыр.\nСезумун ахырында гaJrы кестэранлара чамаатымыз адындан бир даЬа дeJиpaм: кэ-мак алиниэ вар олсун!\nКарам АВВАСОВ, Лачын ра]ову, Мвяхаяд кацдн.\nАНА ДИЛИМИЗЭ ХОР BAXMAJAF\nБир ИЛ аввэл республикамызда Азарба]-чан дилинин девлэт дили кими фэал иш-(ладклмасиНи тэ'мин етмэк тадбирлэри Ьаггында гэрар габул олундугуну бутун идаре ва муассиса раЬбарлари Jaxmbi би-лирлар. Эфсуслар олсун ки, гарар бир чох JepAa Ьалэ да кагыз узэриндэ галыр. Иш-лар рус дилинда ичра едилир. Элбэттэ, май рус дилини билм8Jин элeJhинэ acJh-лам. Бу дилда данышмагы, JaaMarbi. оху-магы мукаммал бачаран мутэхэссислэрэ 6ejYK ehтиJaчымb^з вар.\nЭвваллар али вэ орта ихтисас мактаб-ларини рус дилинда битиранлэра устунлук верилирди. онлары рэЬбар вэзифэлэрэ тез ирали чакирдилэр. Она кера дэ бэ'зи ва-��иде]нлар ушагларыны рус дилинда охут-мага даЬа чох мeJл кэстарирдилар. Сон-радан 63 ана дилини Jaxшы билмэJэн. рус-ча тэЬсил алмыш адамларын aKcapnJJeTH A3ep6aj4aHÄa раЬбар вазифэлэрдо ишла-JapK0H MyeJJaH чэтинликларлэ гаршыла-шырдылар. Онларын арасында Jykcbk их-тисаслы мутахассислар олдугуну инкар ет-мирем. Анчаг Jaшaдыгы республиканын девлат дилинда, эз ана дилинда JaaMarbi. данышмагы ¿anapMaJaH бела раЬбэрларин иши инди лап чатинлашиб. Ахы бир нэ-фэра кера бутэв бир идарэдэ JaaHmMa-лар HHja рус дилинда апарылмалыдыр?\nНа A3ap6aj4aH дилини, на да рус дилини мукаммал билан, амма санадлари русча тэртиб етдирэн бэ'зи «интелликент»лэрин Ьэракатлэри лап дезулмаздир. Инди иш о jepa чатыб ки, Ьэтта a3ap6aj4aH4a JaxmH Jasan макиначылары кунун кунорта чагы чырагла ахтарырлар.\nСозлэрин гол-ганадыны гыра-гыра рус-\nдилиндэ данышмагы Ьеч ким - еэуиэ ар билмир. Амма Ьэр калмэбашы Jaд-ceзлвp ишлатмак догма дилимизи тaЬгиp-'€aJыл-малыдыр. Ахы елэ бир фикир, мэфЬум Joxдyp ки, ону АзарбаЗчан дилинда ифада етмэк мумкун олмасын. Элботтэ бвJнaл-халг, иттифаг мигJacbIндa ишланмэк учун гэбул едилмиш сезлардэн башга. 0з дилин-дэ тамиз даньппмагы бaчapмaJaн адамлар башга дилэ чатин Ьэрмэт едалэр. На учун русдилли халглара AзapбaJчaн дилини севдирэ билмирик? Эввала, бизим идара ва муессисалэрда . онларын буна ehтиJaчы олмур. О гедэр кэнар сэзлэр ишла-дирик ки, онлар бизим Ьансы дилда да-НЫШДЫГЫМЫЗЫ J8ГИHЛ0ШДИPЭ билмирлэр. Демали, Jeнa кунаЬ езумуздэдир.\nAзэpбaJчaн дилинин Ьэгигэтан девлэт ДИЛИ кими ишлэдилмэсини тэ'мин етмак учун газет вэ журналларын caJыны артырмаг кифaJэт дeJил. AзapбaJчaн дилинин девлэт дили кими фэал ишлэдилмаси-ни тэ'мин етмэк саЬэсиндэ мyэJJ9нлэшди-рилмиш бутун тэдбирлэри hэJaтa кечиомэк лазымдыр. 0зу дэ Ьамылыгла. Бу ишдэ вэзифэли шэхслэрин ролу олдугча бвJyкдyp. РэЬбэр ишчилэрин AзэpбaJчaн дилиндэ сэрбаст, самими данышдыгыны ешидэнда, JaзыcbIны кэрэндэ севинирсэн.\nДилимиз зэнкин мэ'на чаларларына ма-ликдир, ахычыдыр. Онун сафлыгы кеши-)индэ дaJaнмaг, девлэт дили кими тэтбиги мигJacblнbl кенишлэндирмэк, ону башга халглара севдирмэк Ьэр биримизин ев-лад, вэтэндашлыг борчудур.\nИл]ас КАЗЫМОВ.\nБакы.\nСЭБР JAXUJbl ШЕЩИР, ААША...\nНеча илдир ки\" бедхаЬ гоншуларымы-зыя фятна-фесады Э]ин каиди чамаатынын да AHH4AHjHHH алиндан алыб. Де]ирлэр, гоншун писдир кеч гуртар. Ьара кечэк, aj гардашлар. ахы ватан бу сарпаддэн баш-ланыр. Инанын ки, биз бурада JamaMHpbir, вэтэн торпагынын бир парчасыны JamaAbi-рыг. Бура сэрЬад pajony демэк дуз дeJил, асл чэбЬэ хэттидир. Душмэнлэ узбэуз кэ-либ вурушмаг шэрафлидир. Амма элиJaлbш кемаксиз отуруб Ьар ан шэрэфсиз елуму кеолэмэк чох агырдыр.\nГоншу республика илэ бутун сэрЬэд ра-Joнлapындa аЬалинин еЬти1ачларына мэЬз инди диггэт вэ гaJFЫ даЬа да артмалыдыр. 40 — 50-чи иллардэ бу Jepлэpдэ телефон рабитэси индикиндан JaxmH иди. Е'тибарлы рабита хидмэтинэ бу кун Ьэмишэкиндэн да Ьа чох ehTHja4 вар. Гулдурларын нечэ муасир ва мукаммал рабита васиталэрина малик олдугларыны бил��рсиниз.\nДогрудур, сон вахтлар республика рэЬ-борли>инин атдыгы аддымлар, гэбул олун муш ]ени гэрарлар BasHjJaTHH xeJли Jax-шылашмасына кемэк едиб. Лакин даглыг pajoнлapдa JamajH6 ишл8J9HЛ8pин эмэк Ьаг-гы Ьесабланаркан э.мсал тэтбиг олунмасы барадэ республика президентинин фэрманы бизим сарЬад кандлэриндэ лэнк hajara ке-чирилир.\nДаре AeflHjHM мактаб кэнддэ JCKana ич тимаи бинадыр. Балка да канд чамааты Ьэмин мактабин варлыгьР Ьесабына бурада гарар тутур. Гаршыдан J€hh даре или калир. НараЬатам. керасан синифлэрдэ шакирдлэрин caJы aзaлмaJaчaг ки?\nУзагдан бахана двJyш асан калир. МаслаЬат веран, Jox кестеран, себрли ол-\nмагы TeBCHja еден чохдур. Биз да билирик, сэбр Jaxшы mejAHp. Анчаг инсан эмру, инсанын физики вэ мэ'нэви дозуму сон-суз дeJил. Горхурам шикaJэтлэpимиз вар-диш Ьалына душэ. Эн дэЬшэтлиси одур ки, дедиклэримизэ лaгeJдликлэ JaнaшbIpлap. Белэ чыхыр ки, «мэндэн этду гардашыма A3jAH, елэ бил саман чувалына abJah» прин-сипи илэ JamaJbipbir. Бу к^н b33hJJ9t бе-лэдир ки, тэк-тэк кэндлэр душмэя гаршы-сында дуруш катирэ билмэзлзр. '\nБутун республика эЬалисинин KOMajH Ьэр кун Ьисс олунмалыдыр. Биз дэ эн хыр-да мэишэт ehтиJaчлapынbI эдамак учун Бакыны, елкэнин дикэр шэЬэрлэрини кэз-Maj0 чыхсаг бурада ким галар?\nЛашадыгымыз 8Jhh кэнди ады 9Ao6HjJaT тарихимиздэ езунэ меЬкэм Jep тутмуш х4лг Ja3bi4bicbi С. РэЬимовун догулуб 6oJa-6ama чатдыгы кэнддир. Она керэ дэ елэ били-рэм ки, бу кэнди душмэн тапдагындан го-румаг тэкчэ Губадлы. paJOHy чамаатынын дeJил, бутун A3ap6aj4aH халгынын намус вэ reJpaT ишидир. Торпагы, сэрЬоди го-румаг Вэтэн эвладларынын борчудурса, кэлин бу шэрэфли вазифэни езкэлэрэ тап-шырыб башымызы ашагы салыб отурма-|аг. СэрЬэд кэндлэринин Ьэр чур aaHjjara гатлашан сакинлэри инанырлар ки, республика рэЬбэрлэринин Joлy тез-тез бу Jep-лэрдэн душэчэк, проблемлэримизи гэзет-лэрдэн, радио вэ тeлeвизиJa верилишлэ-риндэн дeJил, чамаатын езуидэн eJpaHdMOK-лэр.\nТелман HCMAJblJIOB, Губадлы pajoiiy, Э|ня кэнд мэктабн-шга иуэллямн.\nKOMPYKXAHA ГА1ДАЛАРЫ ДЭЛИШИЛМЭЛИДИР\nИран Ислам Республикасына кедиш-кэ-лишин барпа олунмасы вэ xeJли асанлаш-масы Ьамыны севиндирир. Узун иллар бир-биринин Ьэсратини, интизарыны чэкан го-Ьумлар кэрушур, ]ени достлуг кэрпулари «салынмр. Ган гардашларымызын hэJaтbI, гоншу республиканын игтиcaдиJJaты, тарихи ва м9Д9ниJJ9TИ, елм вэ маарифи илэ танышлыг бир чох чаЬэтдэн адамларда мус-бэт дyJryлap oJaдыp.\nБунлар jaxшыдыp. Лакин бир чэЬэт нараЬатлыг догурур. Артыг сирр дeJил ки, Иран Ислам Республикасы ила бела эла-галарда алвера, меЬт8кирли]а. пул Ьэрис-ли|инэ ме]л кетднкчэ кучланир. Вунун са-бебларя вар. Мэсалан, кемрукхана хидма-ти ела ташкил олунуб ки, агидэли. Jeткин ичтимаи шуура малик олан. вичданла иш-лaJэн, намусла емур суран шахслар кэз-мак учун гоншу pecпyoликaJa кеда бил-мирлар. Чунки бела адам шубЬасиз ки, ма-газаларымыздан aJpи Joллal^a чохлу мал алыб Ираида сатмаг барасинда душунмур. Ахы на учун о. Ираида ач галмамаг, иста-ди]и Jep8 кетмак ва сафардан гaJыдapк9H догмаларына видеомагнитофон демиром. учуз бир ЬэдиJJa катирмэкдан этру мутлэг алвер етмалидир?\nДафеларла Ирана кедиб-калан ба'эи ва-тандашлар Ьам орада, Ьэм до бурада мал сатмагла мэшгул олурлар. Эн двзулмаз Ьал одур ки, белалари арасында чaмиJjэ-тин интеллектуал ва мадани cввиjJэcини. иде]а вэ cиjacи Jeткш^лиJини тамсил етма-ли олан мутахассислар, Ьатта вэзифэли шахслар да вар.\nРэсмэн гадаган олунмасына 6axMaJapar кемрукханадан Ирана на гэдар мал — хусусила рэнкли телевизор, пaлтapJyjaн. тоз-соран машынлар, мухтэлиф маркалы cojy-дучулар, коядисионер вэ с. кечирилир. Дал-лалларын AeAHjHHa керэ, сэрЬэддан кечи-рилмэси мумкун oлмaJaн mej JoxAyp. Бу-нун учун апарачагын Ьэр малый «кезэке-рунмэз русумуну» вермэлисэн. Эвазиндэ ортдан нэ кэтирсэлэр Jaxшыдыp: саггыз!\nАхы нэ учун мэним иранлы танышым AsapiSaJnaHAaH кэлэн адамы AaJurAH вэтэн-даш кими дeJил, дэлэдуз. меЬтакир кими керсун? Ола билмэзми ки, Ирана ЬадиИэ ады илэ чох баЬалы 8шJaлapы:i апарылма-сына гадаган го1магла Jaнaшы opa кеданларо *адамбашына 300 — 600 манат арасында\nпул AajHmMaja ичаза ве{жлсш1? Бу Ьам мадди, Ьам да ма'нави чаЬатдан <ЬaJдaлы олар, алверин гаршысыны алар. Магаза-ларыиыз да «талан едилмаз».\nГоншу элкэни К83М8К. онун ичтимаи Ьа-jaiH илэ таныш олмаг учун езум да сафа-рэ чыхмаг HCTaJnpoM. Арзумуч hojaia ке-4a40jHHa. иса ияанмырам. 30 маната бир Ьафта-он кун гэриб AHjapAa неча Janianar олар? Мачбур олуб нэсэ апарыб сатмалы-JaM?\nБуну демакде бир магсадим зар: алвер-ла мэшгул олмагы езу на сыт».* .уырма]ан, намуслу адамларын Ирана к«*^>*<'-кэлм9л^ ринэ шараит JapaTMar учун квцг.укхана raj-даларында чиддн AajHmHKAHKr.-p едилма-лидир.\nОрдубад pajoB _\nтаен садршпга муажккк\nТофвг ^ЮЛИЛОВ, ХД»Г11чрвщ|1а\nI\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-aug-29-1991-p-3\/","date":"2017-04-23T16:06:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00152-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3610696495,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3610696494579315, \"sah_Cyrl_score\": 0.08300241082906723, \"kum_Cyrl_score\": 0.06315066665410995, \"eve_Cyrl_score\": 0.05645929276943207, \"crh_Cyrl_score\": 0.04935735836625099, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03581266477704048, \"tat_Cyrl_score\": 0.026841893792152405, \"udm_Cyrl_score\": 0.025318216532468796, \"nog_Cyrl_score\": 0.017855962738394737, \"dng_Cyrl_score\": 0.017154740169644356, \"tyv_Cyrl_score\": 0.015781020745635033, \"alt_Cyrl_score\": 0.015246855095028877, \"kbd_Cyrl_score\": 0.015018614940345287, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012884621508419514, \"lez_Cyrl_score\": 0.012767800129950047, \"shu_Arab_score\": 0.011005518957972527, \"tab_Cyrl_score\": 0.011004658415913582}","num_words":15899,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.391,"perplexity_score":54845.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 18, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ « OKTJA6P i9n'm ил-\nNC 205\nРедакси\/анын га\nНАШ ГСРШ ГАЛЛЫ...\nИли бахышда Ьэддан ар-тыг ]оргун вэ эзкнн ке-рунэн бу адам данышдыг-ча одсуз-аловсуз тустулэннр-ди:\n— Имарэт-Гэрвэнди ермэ-нилэр Гарабагын ачары ад-\nлаядырырлар. Чунки Ермвг-нистанла Даглыг Гарабагын бирбаша элагэсинэ. ]араг-лыларын сэрбэст излишке дишинэ аз-чох бу кэндин чамааты мане ола билирд». Онлары да говуб ев-ешик-лэриндэн дидэркин салды-лар...\nВэкил Гара]ев Ма��дакерт раЗонунун Имарэт-гэрвэнд кандиндэ догулуб Вакы План-Учот Техникумунда Зер гурулушчусу ихтисасына Мэлэндикдэн сонра догма кэндэ гаЗыдыб. Ихтисасы узрэ иш олса да ону кет-кэ-лэ салыблар. Бу, «кирвэлэ-рин» сьгаанмыш ищ усулу иди. Бу Золла азэрбаЗчан-лылары бездириб кэнддан дидэркин салырдылар. Ьэр-би хидмэтда олан, республи-канын башга шэЬэрлэриндэ тэЬсил алан чаванлар он-суз да иш тала билмэЗэчаклэ-ринэ амин олдуглары учуй дунЗаЗа кез ачдыглары кэнд-лэрэ гаЗытмырдылар. Бе-лача, азарбаЗчанлылар За* шаЗан кэндлэр се|рэклэшир-ди, гочалырды. Бир иллик кет-кэлдэн сонра Вэкилин умидлэ кез дивд^и иш\nЗеринэ техникуму тэзэчэ битирмиш ермэни отуртду-лар. Анчаг о, кэнддан чых-мады, Зол тикинти идарэ-синдэ ишэ кирди. Бир нечэ илдан сонра бу идарэнин рэиси олду. Ьазырда иса\nИмарэт-Гэрвэнд канд Со-\nвети ИчраиЗЗа Комитасинин сэдридир.\nВэкил сон уч илдэ бир кеча дэфа редаксиЗамызын гонагы олуб. Имарэт-Гэрванд кандинин узун иллар уну-дулмуш сосиал проблемлэ-ринин Ьэлли ила баглы кв-мак кестэрмэЗи хаЬиш едиб. Тэбивтан чошгун олан бу вдамын свЬбэтинэ, Гарабагын азарбаЗчанлылар Заша-]ан квндларинда апармаг истэдиЗи абадлыг ишлэ-\nринэ биканв галмаг чэтин иди. Гаты бурократ, даш урэкли адамлар бела онунла свЬбэтдэн сонра Зумшалыр-ды. Она кврэ да Зол тикинти идарэси учуя гыса муддэт-да хеЗли техника: Т-330 мар-калы булдозер, дврд\nНам.АЗ, ики Т-130, Дврд ДТ-75 маркалы трактор вэ динар аваданлыг алмыш-\nды. Имарат-Гарвэнди Кэл-бачарин Агдабан канди ила бирлэшдирэн 16 километр-лик Зол чэкмишди. Ел ара-сында Ьамы ону * хил ас Золу» адландырырды.\n— Чамаат Ьаглы имиш, — деЗа Вэкил дилланди. — Лараглыларын сон Ьучумун-да имарэт-гарвэндлилар мэЬз бу ¿екана Золла гачыб чанларыны гуртара билди-лер. ел а билмэЗин ки. гор-худан гачдыг. Башга эла-чымыз Зох иди. Бизим канд ерманилар ЗашаЗан Чапар, Кетаван, Зардахач, Вагу ас вэ Атерк кэндлари ила эЬа-тэ олунуб. СентЗабрын 18-дэ Ьэмин кэндлэрдан бизим евлари Алазан типли ракетларла вэ миномЗотлар-ла кучлу атэшэ тутдулар. ПулемЗот вэ автомат атэш-лэри ара вермирди. 9сл му-Ьарибэ иди. Эли силаЬ ту-тан имарэт-гарвандлилэр Калбэчардэн кемэЗэ калан 7 нэфэр милис ишчиси вэ\nхусуси тэ'Зинатлы милис ¡дэстэсинин 8 нэфар нума]эн дэси ила бирликдэ геЗри-бэрабэр деЗушэ кирди. Рат сиЗа ила куманымыз калан бутун Зерларэ хабар, вер дик. Анчаг кемэЗэ калан, адича патрон катиран бела Зох иди. дврдунчу кун бир милис ма^ру калиб свз верди ки, тэ'чили кемак квстэрэчэк. Бу вэ'дэ да эмал олунмады.\n— Бас кэндде Ьэрбчилэр Зох иди?\n— Варды, ела бу ганлы деЗуш да «музэффэр» вэ «Ьуманист» Совет Ордусу эскерлэринин кезу гэбагын-да кедирди. 54 ев дагы-дылды. 80 ¡ашлы ЗеЗнэб йена еви ила бирка Зандырыл-ды. Эскарлэр иса бутун бунлары е'тинасызчасына сеЗр едирдилэр.\nКэнддэ Зерлашэн Ьэрби Ьиссанин командири маЗор Плотниковдан шехсэн взум квмэк истадим. Ушаглары, гочалары горумасыны х��Ьиш етдим. Элини Зеллэ-Зэрэк «биз сизин ишинизв гарышмырыг» — деди. Ам-ма гарышырдылар. Ермени-лэра ики БТР багышла-мышдылар. Ьэмин БТР-лврлэ канд аташв тутулур-ду. Сонрадан ©3 ран дик ки, Ьэрби писсэвин раЬбар лари гулдурларла разылыга калиблэр. Чунки кэнддэ 54 ев, мэктэб бинасы тамам дагылдыгы Ьалда, Ьэрби Ьиссанин ЗерлэшдиЗи эрази-Зэ на бир ракет, на да бир мэрми душмушду.\nАл ты кун лук ге1ри-бэра-бэр деЗушдан сонра гэнаэт-ло ишлэтдиЗимиз патронлар да гуртарды. Ьамымыз езу-муз учун еЬтиЗат бир патрон сахладыг. Кеча саат\n4-дэ кэнддан чыхдыг. Бе* Зук мусибэтла Ьэрв башыны бир тврафэ квтуруб гачды. Гардаш гардашдан бела хабар тута билмвди. Бу JaxbiH-ларда еЗранмишэм ки. атам Агдабанда, гардашым иса КоранбоЗ раЗонунун Хан Гэр-ввнд квндиндэдир. Инди 1280 нэфэр эЬалиси олан канд бом-бошдур. Евина raJbiT-маг истэЗанлари аскарлар гоЗмур. Минбир азиЗЗэтлэ алыб кэтирдиЗим Зол машын-ларынын Ьиссэларини, да-гылмыш биналарын тахта-шалбаныны ерманиларэ са-тырл ар.\nБах, биза милли орду бу-на кврэ лазымдыр. Баш-гасына бел багламагын фаЗдасы Joxflyp. Евимизи, аилэмизи, намусумузу езу-муз горумалыЗыг. Ьамымыз баша душурук ки, чох лан-кимишик. Инди ленкимаЗа иса Ьаггымыз JoxAyp.\nАЗрыланда Вэкил утана-утана буну да элавэ етди:\n— БвЗук гызымы калин кечурмэли идим. Магар гу-рулу галды...\nДврд илдир ки, белэчэ не-ча-нечэ магарымыз гурулу галыр, тоЗумуз-дуЗунумуз Jaca чеврилир. Каш бу, со-нунчусу олаЗды.\nЭлипэнаЬ BAJPAMOB.\nЕли деми ja лаг в\nеднлмншднр,\nамма таЬлука галыр\n{яаняав\nЧидди сигнал\n-Jaxuibi ки, hap uiej Захшы гуртарды. Бу илин Hjyn—август аЗларында Загатала раЗонунун Даначы эонасынын кэндлэриндэ — о« мин нэ-фэрдан чох аЬалинин Jauia-дыгы Зерда баш вермиш га-рын Заталагы епидемиЗасы хошбэхтликдан инсан тела-фаты ила нэтичэлэнмамиш-дир. Бу хасталиЗа тутулдугу куман едиланлария демак олар Ьамысы — 200 иофор-дэн чох адам хэстэханаЗа апа-рылмыш ва онлар саг-саламат вз евларнна гаЗытмыш-лар. Лерли ЬакимиЗЗат орган-ларынын, санитарйЗа-епиде-миолокиЗа стансиЗасы а» мер-кази pajOH хастэханасы кол-лективларинин АзарбаЗчан CahHjJs НазирлиЗюшн республика санитариЗа-епидеми-олокиЗа бвлмэлари ила бир* дикде оператив кврдуклари гати вэ самараля твдбирлар мусбат натичалар вермиш-дир.\nХасталиЗин манбаЗннин су камэри олдугу MyaJJaH едил-мишдир. Масэла бурасьшда-дыр ки, шэЬари ичмали су -илэ та'мин едан уч су камэ-.риндэн Ьеч биринии эмалли-башлы тэмизлэЗичи гургула-ры, дурулдучу чэни Зохдур.\nлазыми компонентларла тач* Ьизатда фасилалар олдугуя-дан cyjy мунтазам хлорпаЗа билмирлар. ШаЬарда ааЬид канализасиЗа системи да Jox-дур. Мввчуд хатларин бура-хычылыг габилиЗЗэти реал талэбата yJryH деЗилдир: бу Зерлардэ тез-тез JaraK Jarbiiii-лар бэ'зэн газа ила нэтичэ-\nлакнр. Чиркаблар Силбанча-1а ахыр. о иса чиркаблары ГарачаЗа апарыр. Ьалбуки Гарача] Зерли аЬалшшн Зе-кана ва башлыча ичмали су манбаЗидир. Бу ча»3 фарди ту-алетларлэ. чамашырханалар-ла, ча]ын Захынлыгында ЗашаЗан мэядли аилалэрикин башга тикилилери ила да чирклонир. Дуздур, бу Зер-ларда артезиан гуЗулары да вар. Амма Ьамин гуЗулар кандлардан о гадэр узагдадыр ки. аЬали онлардан Ьеч да Ьамиша истифада еда бал-мир.\nЗагатала раЗон санитариза-епидемиолокиЗа стансиЗасы-нын баш Ьакими ШаЬии Иб-раЬимов деЗир:\n— ЕпидемиЗа лагв едил-са да хасталиЗин Зеки дан баш галдырмасы таЬлукаси гал-магдадыр. Башлыча сабаб будур ки, салаЬиЗЗатли ко-миссизанын нэзэрда тут-дугу бир чох тадбирлар Ьала дэ ЬаЗата кечирилмамишдир. Масалан, бутун раЗо« учун чох бвЗук апамиЗЗатли олан обЗектларин — су камэринии вэ канализасизанын тикин-тиси учун лаЗнЬа-смета сэ-нэдларинин Ьазырланмасы\nиши Ьеч чур ирэли кетмир. 15 Зени артезиая гуЗусу газ-маг нэзэрда тутулмушдур. Иэлэ ки. бунлардаи З-у па-зырдыр. Бу баланын |енидан баш галдырмамасы учун та лес мак лазымдыр. Вахт квз-лэмир.\nЭ. МИКАШЛЗАДЭ.\nАзэринформун мухбирн.\nЗАГАТАЛА.\nГи|мэтли асэр\nАзарбаЗчан Дввлат Наш-pHjJaTbi мэшЬур тарихчн вэ чографиЗашунас Лев Никола-Зевич ГумилЗовун <Хазв!рат-рафы халгларын миниллик тарихи» китабыны 57 мин нусхэ тиражла рус д-илинда чапдан бурахмышдыр. Шуб-Ьэсиз, ас эр респуоликамы-зын Ьудудларындан канарда да кениш охучу кутласинин диггэтини чалб едэчэкдир. Ьам да такча OiHa кара 1ох ки, эсэрин муаллифи Н. гу-мил]ов ва А. Ахматова кимя ики 6eJyK шаирин оглу, Сталин двврундэ узун иллар Ьэбсда олмуш, фачиали тале-, Зэ малик адамдыр. Илк нвв-бэдэ она кера ки, асар ори-жиналлыгы, тадгигатын да-ринлиЗи ва ел ми бахымдан мв'тебэрлиЗи илэ сечилир. Л. Н. ГумилЗовун тарихи-ет-ноложи мввзуда Заздыгы чох-, лу эсардэн бири олан бу ки-таб влкэмизин Ьудудлары да-хилиндэки туркдилли алэ-мин «ечмишнна Ьаср едил-мишдир ва ерамыздан аввал III эсрдэн башлаЗараг ерамы-зын XII эсри да дахил 0Л1 магла кениш бмр девру aha-те едир. Алим ЬэЗатынын Ja* рысыны AepacHjaHbiH ура^и адландырдыгы Хэзаратрафы аразинин вЗранилмасинэ\nсэгФ етмиш, бураны гоншу влкэларин — дахили AcHja* нын, Тибет—Памир Jajjjacbi-нын ва шимал-гэрбдэ 6eJyK дузэнликла ЬамсэрЬад гадим рус девлетииин тарихи «ила алагалэндирмишдир. Биздэн. АзарбаЗчан сакинлжриидан втру «итабын муэллифиния мумкун ола билан ачдадла-рымыз барадаки фякирлари аз мараг догурмур. О ja3bjp: «AepaoHjaHbiH дузанликда Ja-шаЗан халгларын чайка вэрлэр Авропасындан, хаЗалпарвар Ьиндистандан ва савадлы Чиндан кери галмаЗан вз ма-даниЗЗати, икидлик вэ сэда-гэт эн'анэси олмушдур. Кенари туркларин «ваЬшилиЗи» вэ Шэрг славЗанларынын «керидэ галмасы» барада сез-сеЬбэт с ал и б Зурушлари дввру дилломатларыньш обы-зател бвЬтаны ними XX вс-\n£ин сонунадек калиб чыхан иЗлэкэр уЗдурмасьадыр».\nЯ. Н. ГумилЗовун охучу-\nлара тагдим олунан китабы-нын алЗазмасыны тарих елм-лари намизэди Акиф Фэрза-лиЗев нашра Ьазырламыш-дьф. Муаллиф бу ташоббу-суна кврэ она бв)ук миняат-даряыгыны билдирмищдир. 9с эра АзарбаЗчанын орта эсрлэр тарих�� саЬасинда му-тахассис, тарих елмлари доктору Р. 9. hycejHOB ра'1 вер-\nмишдир. Азэринформун мух-бири Рауф ЬусеЗновдан бу китаб Ьаггында фикрини свЗ-лэмгсини хаЬиш етмишдир.\n— 9л еввал ону демэк лазымдыр ки, Ьала бу Захын-ларадак, За'ни Зенидэнгурма-дан габаг бела эсэрин нэш-\nсадачэ мумкун олмазды.\nш бурасындадыр ки. «Ха-зарэтрафы халгларын миниллик тарихи» китабыны« муаллифи етник тарихла машгул оларкэн Зени Золла иетмиш, етносла, етнокенез-лэ (етник системин Заранма вахты вэ .Зох олуб кетмэсинин бутун просеси бела адланыр) такча а|ры-а>ры муддаалара деЗил, Ьэм дэ бутвв консеп-си]алара Зенидан гиЗмэт вермиш. тэкрар квздан кечирг мишдир. Башга сезлэ, мух-талиф сэбаблар — сиЗаси вэ елми. мэдани вэ милли сэ-бэблар узундан инди биздан етру чох мараглы олан бу* тун масалэлара Зени квзлэ бахмышдыр.\nБир ачдаддан твраЗан ет-\nнос 3охДУР вэ ола да маз. бутун етносла рын ики вэ За даЬа чох эчдады вар, етник субстратлар меЗдана кэлэн орижинал етносун тэр-киб Ьиссалариднр, онлар бу-тавлук кэсб едарак вз орижинал мадэииЗЗэтини\n]арадыр —I ДвЗвн мугл-лифин муддэалары Залан-чы алимларин бу вэ За башга етносун надирлиЗиндэн данышмаг чоЬдлариии радд едан квзал тезисдир.\nЛ. Н. ГумялЗов эсэрин башлангычында вЗранилэн мевзунун тарихдэн аввалки двврундан бэпс едир вэ Зал-ныз бундан сонра башлыча мэсэлэни — Хазар этрафын-да ЗашаЗан турк халглары-нын талеЗини, езу да онлары аЬата едан етник, чогра-фи. сиЗаси вэ мадэни, дини вэ Ьэрби муЬитлэ гаршы-лыглы элагэдэ нэзэрдан ке-чирир.\nКитаб асан охунур, кул-ли мигдарда хусуси эдэбиЗ-Заты арашдыран муэллифин вз фикирлэрини шэрЬ ет-мак тэрзи вэ дарин билиЗи охучуну валеЬ едир. ГеЗд едим ки, конкрет сужетдэн тез-тез кэнара чыхылмасы охучуну чашдырмыр, ЗаЗын-дырмыр, эксинэ, фикри та-мамлаЗыр, материалын гав-ранылмасыны асанлашды-рыр. НаЬаЗэт алимин Зара-дычылыг ЛабораториЗасына назэр салмага, эсэрин Звра-дылмасынын бир нев шаЬиди\nолмага имкан Зарадыр. Бело-ликлэ, материалын шэрЬи-нин садэлиЗинэ 6axMaJapar, шубЬэси^, гаршымырда ис-тэр мутэхэссисэ, истэрсэ дэ геЗри-мутэхэссисэ анлашыг-лы олан вэ ahaMHjJaTHHH итирмэЗэн дэлиллар систе-минэ малик чидди елми эсэр\nдурур.\nОну да rejfl етмэк истэр-д«м кй. JI. Н. ГумилЗовун зэнкин, та гадим заманлар дан мввчуд олан турк дун JacbiHa xejHpxah мунасибэ ти эсардэн гырмызы хэтлэ кечир. Бела мунасибат ин сан вэ тэдгигатчы кими муэллифин такча шэхси Ьусн-рэгбэтиндэн деЗил, Ьэм дэ. шубЬэсиз. бэшэриЗЗэтин вэ AYHja сивилизаси}асынын талеЗиндэ турк дунЗасынын оЗнадыгы ролун е'тнраф едилмэсиндэн ирэли кэлир.\nJI. Н. ГумилЗов Зазыр: «Бизим тэсвир етдиЗимиз девр бутввдур. Онун хроноложи сэрЬэдлэри аЗдындыр. «Хэ-зэрмаркэзчилик» исэ мевзу-нун шэрЬини асанлашдыр-маг учун муэллифин сеч-диЗи эдэби усулдур. Пла-нетин истэнилэн рекиону-нун хроноложи сэрЬадлэри-ни — башлаягычыны вэ сонуну габагчадан тапараг бу усулла онун тарихини асанлыгла дэрк е��мэк олар.\nДогрудан да. л<уэллиф-ла разылашмамаг олмаз. Бу китаб Ьагигэтэн бир чох-ларына кениш мэ'лумат верир вэ нбрэтамиздир. Л. Н. ГумилЗов JyKcaK елми, тари-хи-етноложи сэвиЗЗэдэ кес-тарир ки. турклэр кимлэр-дир вэ неча Заранмышлар, тарих просесинэ. гоншу вэ узаг халгларла, бунларын сырасында Ьэм дэ азэрбаЗ-чанлыларла чо^лаЗлы эла-галэрэ кэ вахт вэ Ьарада кирмишлэр. шэргдэн гэрбэ ЗаЗылмага вэ Зени торпаглар-да мэскунлашмага нечэ башламышлар, бутун бу нэ-Ьэнк просес нэ илэ нэтичэ-ланмишдир...\nЗэннимизчэ, тарих, етно-локиЗа вэ чографиЗанын син-тези базасында, башга свз-лэ десэк, Ьуманитар вэ тэ-биэт елмлэринин говушу-гунда вэ гаршылыглы тэ'-сири нэтичэсиндэ Зарады-лан бу китаб АзарбаЗчан охучусу учун дэ мараглы олачагдыр. Буна кврэ дэ онун Ьвкмэн АзарбаЗчан дилиндэ дэ нэшр олунмасы-ны тэклиф едирэм.\n(Азэринформ).\nДЕДАМ ТЕАТРЫ MOCKBAJA КЕДИР\nАгдам Дввлат Драм Театры Умумнттнфаг «Дружба» театрынын да'ватн яла Москва] а гастрол сафари-на ]ола душур. Мухбири-миз театрын днректору ва бэдии рэпбэрн Назир РУС-ТЭМОВЛА свЬбэт етмнш-дир:\n— Бир ил аввал «Дружба» театрынын рэЬбарлиЗ-и Агда-\nма калмишди. Кврунур, та-машаларымызы бэЗаниблар. Москвада чыхыш етмэк учун онлардан да'вэт алмышыг.\nОктЗабрын 20-дан 24ннадак М. Горки адына Москва Двв-лэт Академик БадаЗе Теат-рыньш сэЬнасинда синхрон тэрчума илэ 9. Несини« «»Ал чанымы, агрын алым» ва Анары« «ТэЬминэ ва Заур»\nтамашаларыны квстарачэЗик.\nКэ.лэчэкдэ репертуарымы-зы кенишландирмак фикрин-дэЗик. Инди A. KaMjyHyH «Гисмвт», Ь. Чавидин «Учу-рум» тамашаларыны Ьазыр-лаЗырыг. Кала« ил Турки Ja-нин, Ьабелэ Ки]ев вэ Санкт-Петербургун театр Ьэввскар-лары гаршькында чыхыш ет мак HHjJarHHAejHK.\nС. Т9РЛАНОГЛУ.\nБИЗИМ КАРАТИСТИ JAnOHHJAJA ЧАРЫРЫРЛАР\nДвЛШМЭК Y4YH J0X, 9JP3HMSK Y4VH\nЬэгигат инсанын ма'навн паклыгы, учалыгыдыр, му-баризаларла долу чарлышма-лардан, эзаб-эзиЗЗатлардэн сонра доган мантиги севинчи, галэбасидир. Нэзэри вэ практик эсаслары ЛапониЗада го-Зулан киокусинкаЗ албэЗаха деЗуш нввунун магсади дэ елэ мутлэг Ьэгиги чэмиЗЗат угрунда мубаризадир (кноку\n— пэдд, син — Ьагигзт, каЗ\n— элагэ, рабитэ). Киокусин каЗла Зер узэриндэ он мил-Зон нэфар машгул олур, ону 128 елкэдэ таныЗырлар. ьу саЬэдэ АзарбаЗчанда Зеканэ мутэхэссис «Динамо» чамиз-Зати республика шурасынын машгчиси Элэддин МирзаЗев ЛапониЗаЗа да'вэт едилиб. Сэфэр эрэфэсиндэ о деди:\n— 1990-чы илин авгус-тунда Низами адына Азэр-баЗчан МэдэниЗЗэт Маркази-нин хэтти илэ Владивосток-да кечирилан карате узрэ беЗналхалг За\/рышлара кет-мишдим. Дема, чыхьппларьгм Запани]алы машгчиларнн диггэтини чалб едибмиш, керуш-лэрими видеолента чэкир-лармиш. Фасилэлэрдан би-риндэ токиолу бешннчи дан аЗкидочу Какута Ласуси мэ-нэ Захынлашды, унванымы квтурду.\nБу Захынларда ЛапониЗадан да'вэт алмьппам. Мани Какута Ласуси ва КиокусинкаЗ\nБеЗналхалг Карате Тошкила-тынын Зарадычысы, доггу-зунчу дан Масутатсу ОЗама ики аЗлыг хусуси курс кеч-мак, усталыгымы тэкмиллаш-дирмак учун ToKHOja чагы-рырлар. Фурсэтдан истифа-дэ едарак тэшкилати ва ма-лиЗЗэ ишларини jOwiyHa roj-магда мана Ьадсиз кемак квс-тардиклари учун «Динамо» чэм«33этинин шв'ба раиси А. ГулиЗевэ ва Шарур pajo-нундакы «Араз» кооперати-винин садри Т. Гасымова дарин миняэтдарлыгымы бил-дирирэм.\nШаЬэддяи ЧАНЫЛЕВ.\n«ЛИТОСТАР-ПЛЛУС»-\n4dPPAhHJJ9CH3\n9М9ЛИШТ\nРеспублика клиник уро-noimja хэстахаиасыныи Ал-маниЗаныи «Сименс» фнр-масындан «Лнтостар-ПлЗус» гургусу алдыгы барэдэ мэ'лумат вермнш-днк. Бир милЗон 500 мин доллара баша кэлэн бу му-аснр lypry зэрбэ далгала-ры васитэсилэ бэЗрэидэкя вэ ед кисэсиндэки дашла-ры нарын гум Ьалына са-лыр. Клинихаяьш дистан-сион зэрбэ далгалы литот-рипсяЗа шв'бэснинн муди-ри Самир ЧАВАДЗА\/ мухбиримнзлэ сеЬбэтнндэ де мишдир:\n— «Сименс» фирмасынын мутахэссислэри бу илин Зан-ва рында алдыгымыз «Литос-тар-ПлЗус»ун гурашдырыл-масьшы баша чатдырмыш-лар. Мэ'лум олдугу кими, гургунун эн 6eJyK устунлуЗу хэсталэри гыса муддэтэ ва 4appahHjjacH3 муаличэ етма-сидир. Лалныз бэ'зи хастала-рэ aMajwiJJaTAaH аввал арзу етдиЗи тагдирдэ агрыкэсичи и]нэ вурулур. 0кар аввэллэр Ьар хастэнин муаличесина бир aJaAdK вахт лазым калир-дисэ, инди кун эрзинда беш-алты пасиенти муаличэ еди-рик. Ьэм дэ онлар эмэлиНат-дан дврд-беш куя соярв хастэханадан бурах ылыр-лар. Конкрет олараг деЗэ би-лэрвм ки, «Литостар-ПлЗус» ики Ьвфтэ эрзиндэ ояларла хэстаЗэ шэфа вермишдир. Салар АСЛАНОВ, «Халг гэзетн»нин мухбирн.\nК V НЭШ\n«шэш»\nАССОСИАСШДСЫ МБНЕЧГР—БИЗНЕС М8КТЭБИ\n1991 — 1992-ми ДЭРС ИЛИ Y4YH 0JAHH ВЭ АХШАМ ШЭ'БЭЛЭРЭ АШАРЫДАКЫ ИХТИСАСЛАР Y3P9\nДИНЛЭЗИ^ИЛЭР ГЭБУЛУ Е'ЛАН ЕДИР:\nМвиМвр-бизибс;\nБайк ишлэри и бизнвсин вс вс леры.\nМвктвб базар игтисадиЦаты швраитиндв ишлэмвк учуй ¡вни пешо саЬиблври Ьазырла* ]ыр.\nМвктвб там твсврруфат Ьвсабы всасыида фвали^вт квстврир. Твпсил Ьаггы гвбул олунан швхсин тврвфиндвн нагд пулла, ¡ахуд онун ишлвди{и мувсснсвнин Ьвсабындан квчур-мв ¡олу иле вдвниле билвр.\nМвктвбв алн, орта нхтисас твЬснллн, рвс-публиканын Koonepacnja, тичарвт, Канд Твсвр-руфаты ва Эрзаг Назирли]и, банк ва мали{)а систамннда ва ассосиаси]аларда фарди коо паратиаларда ишле)вн, ¡ахуд орта мактаби битиран (инкилис ва турк днлннн биланлар) шахслар мусабига ¡олу ила габул олунур.\nhap ики ша'бада таЬснл муддатн 10 ajAMp.\nЭ]*ани ша'баннн динла{нчиларинин ишлади{и муасснса аа ташкилатда иш ¡ери ва орта емек Ьаггы сахланылыр.\nМЭКТЭБИН МЭ'ЗУНЛАРЫНА «МЕНЕЧЕР-БИЗНЕСМЕН» ва «БАНК ИШЛЭРИ ВЭ ВИЗ-НЕСИН ЭСАСЛАРЫ» ИХТИСАСЫ ВЭ ДИПЛОМУ ВЕРИЛИР.\nМешгалелер республиканын али мактаб-лариидаи, алми-тадгигат ииститутларындаи да'ват олунмуш профессор, досент, алмлар намизадлари ва халг тасарруфатыныи мухта* лиф саЬаларимда чалышан раЬбар ишчилер тарафиндаи апарылачаг.\nМактабда инкилис аа турк дили кениш\nтадрис олунур.\nДинла]ичилар тадрис планы узра назарда тутулмуш тачруба ишларини харичи алкала* рин биринда (Итали)а аа ¡а Турине) качачак-лар. Тачруба муддети учуй чакилан алааа харч динла]ичинин Ьасабына, ¡ахуд оиуи иш-лади)и муассиса тарафиндаи адамилачакдир.\nМактаба дахил олмаг иста{анлар ашагы-дакы санадлари тагдим атмалидирлар:\n1. Директоруи адына ааЬид форма да ери*\nза.\n2. ТаЬсил Ьаггында санадин нотариус аа |а муассиса раЬбари тарафиндаи тасдиг олун* муш сурати.\n3. 086\/У намрали формада тибби ара)ыш.\n4. Иш ¡ариндан каидариш (муассиса раЬбари тарафиндаи тасдиг олунмалыдыр).\n5. 6X9 см. алчуда 4 адад фотошакил.\n6. Эмек китабчасындан чыхарыш (муассиса раЬбари тарафиндаи тасдиг олунмалыдыр).\nСанадлар окт]абрыи 31-дек Ьар кун саат 10-дан 17-дек (базар кунунден башга) габул олунур.\nДарслар HojaópbiH 1-да саат 15-да башланыр.\nМактабин уиваны: Бакы, Лермонтов кучаси, 74, 1'чи мартаба, отаг 2.\nТелефон: 92*60-74. МУДИРИЗЗЭТ.\nАЗЭРБАЗЧАИ РЕСПУБЛИКАСЫ КЭНД ТЭСЭРРУФАТЫ ВЭ ЭРЗАГ НАЗИРЛИЗИ\nP. A. HYCEJHOB АДЫНА A30PBAJ4AH ЕЛМИ-ТЭДГИГАТ ИПЭКЧИЛИК ИНСТИТУТУ\nашегыдакы вазифалари тутмаг r*V* мусабига Е'ЛАН ЕДИР:\nТут илакгурдунун свлакси|асы лаборатори|г сыиын мудмри — 1 ¡ер;\nНамин лаборатори|анын Гренаж балмасмнин\n•ими ишчиси — 1 ¡ер;\nтут биткисииин селекси)асы аа афотахки-касы лаборатори|асыиыи мудирн -г 1 |ер.\nЛаборатори{а мудмри аазифвларини туг мвг учун мусабигада алмлар намизадлари аа докторлары, елми ишчи вазифасини тутмаг учун иса Ьамчинии алми дарачаси олма|ан али таЬсилли мутахассислар да иштирак ада би-ларла^.\nМусабиганин муддатн а'лан гаэатда дарч адилаидан бир а| качанадакдир.\nСанадлари та'лимата у)туи олараг диракто рун адына ¡аэылмыш ариаа ила бирликда\nбу\nуиаана каидармак лазымдыр:\n374712, К*нч» шаЬари, Ленин проепакти, 45. Талафонпар: 2-47-24, 2-57-07.\nДИРЕКТОРЛУГ.\nБАШ РЕДАКТОР Т. Т. РУСТЭМОВ\nТЭ'СИСЧИЛЭР:\nA38PBAJ4AH РЕ^ПУВЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИ АПАРАТЫ ВО «ХАЛГ ГЭЗЕТИаНИН ЖУРНАЛИСТ КОЛЛЕКТИВИ\nЕжедневная общественно-политическая гавота Азербайджанской Республики.\nУчредители: Аппарат Президенте Азербай\nджанской Республики и журналистский коллектив «Халг газети».\nРедаксм|аиын уиааиы: КИРОВ ПРОСПЕКТИ. 18.\nМв'ЛУМАТ УЧУН 93-62-37. 38-51-68.\n370158. «АКЫ ШвЬвРИ, | Кеавагш редактор\n0. BAJPAMOB.\nТЕЛЕФОНЛАР: 93-64-92, | яш иизаланмалыдыр: 23.00.\nИмзалаииышдыр: 23.30.\nИндекс 68814\n4123466789 10 11 12 18 14 Вакы, «Авврб«1чяп» ившриЦатынын иатбмса. Баку, типография издательства «Азербайджан».\nТиражы 255.918\n•Сифариш 6943\nГ!\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-18-1991-p-4\/","date":"2017-04-23T15:38:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00207-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.373924613,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3739246129989624, \"sah_Cyrl_score\": 0.08052641153335571, \"kum_Cyrl_score\": 0.0757124125957489, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07208080589771271, \"tat_Cyrl_score\": 0.04257944971323013, \"eve_Cyrl_score\": 0.035761069506406784, \"tyv_Cyrl_score\": 0.027284393087029457, \"udm_Cyrl_score\": 0.021943261846899986, \"crh_Cyrl_score\": 0.020240452140569687, \"kir_Cyrl_score\": 0.01904905214905739, \"bxr_Cyrl_score\": 0.016860466450452805, \"krc_Cyrl_score\": 0.013988264836370945, \"lez_Cyrl_score\": 0.013097969815135002, \"alt_Cyrl_score\": 0.012595245614647865, \"nog_Cyrl_score\": 0.011436444707214832}","num_words":11138,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.425,"perplexity_score":69791.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 2, 1991, Baku, Azerbaijan\n^ ..nnr, uURMj^%25N0Ví991\nИудафнэ Шурасымыи ичласы\nАЗЭРБМЧАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИ1АСИ ГЭЗЕТИ\n)ул1«ушдур.\n»•асы 1»1«»-чг ЮВД8 го- I НЕ (2158}| mxvp. I\nШ*иб», 2 ио)абр 1991-чи ил.\nГфмти 18 гммк (абуи* уиуи 8>S г*нми|.\nXII ЧАГЫРЫШ АЗдРБАШИ РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ СОВЕТИШН ИКИНЧИ СЕССШАСЫ\nAздpаи Загафгазя1а Сарь Ьад Гошунлары AajrpacH 41*чи сарЬад дэстасинэ табе едилмаси Ьаггында мэсала .музакиро олунмушдур. Сот вахтларадск Ьомин заставалар Ермэнистан эразисинДа 1ерлЕШЭн сэрЬад дэсталарина табе иди, бу иса сэрЬад гошунларынын Ьиссалари ила ]ерли Ьак«мя])ат органлары араеында гаршылыглы фэали))ати чзтянлэшдирир, 1ерли эЬали араеында наразылыг )арадымы.\nМа'луматда де)илир ки, ыухтйр республинанын Али Мэчлиси Загафгази)а СэрЬэд Гошунлары Даирэсинин вэ 41-чи сэрЬад дэстэсинин команданлыгындан телэб етмишдир ки, сарЬэд заставаларынын тaбeлиJини мссалесини уч кун муддетяида Ьалл етсин. 1991-чи :лл окт)абрьш ЗОда Загафгазя)а СарЬад Гошунлары ДаиР®* си рэисинян муавини полковник В. Вах^нов ва 4bw сср|£д дэстаснинн ранси полкоотик В. Жуков би^р-^шлар кн. Нахчыван Мухтар Республикасынын аразисинда *1��рл€шаи бутуи сарЬад заставала^ 41-чи сарЬэд дестасииии табели)ина ве^лвжшдир.\nС|Лундугу билдиршюр ки, бу гэрар нэтича еткбары илэ девлэт сврЬадинин муЬафиэасииин мвЬкэмланмесянэ ке-\n***** Ma^J^aSia Ьамчивии Аля Мачлисин матбуат ксзинин бела бир ба)анаты е'лаи олуиур ки, елканин ба -ЭИ кутлавя ииф(фмасн)а васяталаринин бу масалалэра дайр 1а]дыгы информаси]а ©слинда ]алан мэ'луматдыо вэ Нахчыван Мухтар Республякасында aasHjjaru каскии-лашдкрыа)а )ея8лдилмишднр.\nASWiAMAH РБСПЯЛИКАСЫИЫН АЛИ СОББТИНДан\nАаирба]иим Ре^пубттасмнми Али Соиетм Аг-днм ра{оиумдА1сы 136 нимрияи Ки|типи сечки дв-мросммден АаербаНеи Респубтисасынын жапг депутаты\nБлдар TejMfp егяу Беамроеум\nокт{абрын 31-де 39 |аи1ымде фечиеям суретде he-лак оядугуну бмлдирир ае мерЬумуи амлеси*1а де-рмн Куаняе башсарлыгы аермр.\nАЭвРБА1ЧАН РБСПУБЛМКАСЫИЫИ ПРОКУРОРЛУГУНДА\n1991-чи ил окт)абрын 31-да саат 21-да ^кы шаЬа-пшда 4-чу мннрора)онун араэисиида Азарба1чан халг депутаты EJUap Tejityp оглу Багыров вддурулмушд1|'р. Чат заа'лув^Р Ахтарышлар ва истинтаг апары.тмр\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-02-1991-p-1\/","date":"2017-04-24T11:29:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00460-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3221938908,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3221938908100128, \"sah_Cyrl_score\": 0.13087204098701477, \"kum_Cyrl_score\": 0.060649074614048004, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04892025142908096, \"udm_Cyrl_score\": 0.04262383654713631, \"tat_Cyrl_score\": 0.04097847640514374, \"eve_Cyrl_score\": 0.03968938812613487, \"bxr_Cyrl_score\": 0.030541040003299713, \"kir_Cyrl_score\": 0.023236501961946487, \"nog_Cyrl_score\": 0.020044244825839996, \"tyv_Cyrl_score\": 0.019893381744623184, \"krc_Cyrl_score\": 0.018471745774149895, \"crh_Cyrl_score\": 0.017550628632307053, \"alt_Cyrl_score\": 0.017209380865097046, \"kbd_Cyrl_score\": 0.014413600787520409, \"dng_Cyrl_score\": 0.012375466525554657}","num_words":10074,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.385,"perplexity_score":68708.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 12, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ '*-■ « hojas» ой-w ил.\nи» т\nОН ИКИНШ ЧАГЫРУШ À39PBAJ4AB РЕСНУВНЙКАСЫ АНИ СОВЕШИИ ИКИНЧИ СЕССИМСЫ\nПРЕЗИДЕНТ РЕСПУБЛИКАДА В03ИШТ ЬАГГЫНДА\nАзаринформ\nСИТА\nФаснлэдэн сонра АзэрОД-чан Республикасынын Президента А. Н. Мутэллибовуи чыхышы парламентин ичла-сында башлыча Ьадиса олду. О. Москва да АзэрбаЗчан пре-зидектинин ва республика-нын баш назири п. 9. Ьэсэ-новун ОСРИ президента М. С. Горбачов ила, бир сыра назирлик вэ баш идарэ-ларин рэЬбэрлэри илэ кару-шунун Jeкyнлapы барасиндэ депутатлара ма'лумат верди. А. Н. Муталлибов хусусилэ геЗд етди кя, инди, республика мустагил Зол сечд^и бир заманда АзэрбаЗчан халгы-иы чидди сынаглар кезлэ-]ир. буна керэ да Ьэм Али Советдв, Ьэм да чвмиЛатда чурбвчур фикир аЗрылыгла-рына сон гoJyлмaлыдыp. Президент республикада ¿аран-Шш ичтимaи-cиJacи ва иг-тйсади вэзиЗЗат узариндэ да-Jaнды. О. Даглыг Гарабагда ва Ерманистанла ЬэмсэрЬэд раЗонларда сон Ьадиселэр. AзapбaJчaнын девлэт истиг-лалиЗЗэтинин бэрпасы Ьаг-гында акт гэбул едилмаси, Зарадылан Иттифаг структур-ларында АзэрбаЗчан Республикасынын' иштирак етмэси-нин формалары, парламентин фаалиЗЗэти ва сайр илэ ала-гэдар депутатларын суалла-рына этрафлы чаваб верди.\nРеспублика Али Совети инсан Ьугуглары даими ко-мисснЗасынын садри депутат Н. X. МеЬдн)ев ичласда чы-хыш едиб АБД1-а сэфэрин кунлары, Америка конгреси Келсинки комисси}асынын ичласында иштирак етмэси ва бурада Даглыг Гарабаг масалэсинин музакирэси Ьаг-гында ма'лумат верди.\nРеспубликанын девлэт ис-тиглaлиJJaтини бэрпа етмэк Ьаггында акт гэбул етмиш Азэрба]чан этрафында 3*-ранмыш шэраитлэ элагэдар олараг, Ьабела бир сыра депутатларын таклифи назэ-рэ алынмагла сесси|а Азэр-\nМОСКВА:\n6aj4aH Республикасы Али Советинин бэЗанатыны гэбул етди. BaJanaTHH мэтнини депутат Р. Ь. Arajee охуду. Депутатлар Ьэмчинин суве\nрен республикаларын пар-ламентлэринэ мурачиэт гэ-бул етди. Мурачиэтин najH-Ьэсини 3. 9. Сэмэдзадэ оху-\nду.\nФото Ч. ИбадоаумДУР*\nИчласын ахьтында Азэо- К0РЭ' ТуркиЗа Республикасы A3ap6aj4aH Республикасы\nгг ¡вяягияг ss \"> — -\nЬэсэнов билдирди ки, Тур- мышдыр. Бу хабар парламент- CHjacw ишини давам етдирэ-киЗэдэн алынмыш ма'лумата да алтышларла гаршыданды. чак. (Азаринформ).\nИШТИРАКЧЫ, ЗОХСА CEJРЧИ?\nПАРЛАМЕНТ МУХВИРЛЭРШИЗХЭБЭР ВЕРИРЛЭР\nСессиЗада Jena фасилэ е'лан олунуб. Кэркин шэ-раитдэ ишлэмэк агыр вэ Зоручудур. Кэркинлик де-'-э^атларын мэЬсулдар иш-ламасинэ да мане олур, ва-чнб ганунларын ^ вэ гарар-I ларын гэбул < г олунмасыны ленкндир.\nСессионный ишини арды-чыл йзлэЗан • журналист-лар ' Ьаглы олараг тез-тез бела суал верирлар: парла-ментимиз езунун асас функ-сиЗасьишн — ганун Зарады-чмлыгь\\ кими Mac'ynHjJa^H вбзифанин еЬдасиндэн кала билирми? * На гэдар ирад тутулса да е'тираф етмали-Jhk ки, кэлачак талеЗимизлэ баглы сон дарэча MyhyM ганун вэ гэрарлар гэбул едилмаси кими тарихи вэзи-фэ Mah3 индики парламентин бехтинэ душуб. Милли бирлик вэ барышыг мае* ули]]ати мевгелэри Jaxbm-лашдырмага кемэк едир. Сон ичласларда мушаЬида етднЗдоиз кими, бу мас'ули;!-JeTim дарк едилмаси hap ше\/Дан вачибдир. Али Со-ветин ceccHjacbiHbiH сон ич-ласларында, HahaJaT, Тор-паг мачэллэси гэбул олун-ду. Саатларла курсуда ajar уста да)аныб депутатларын суалларына чаваб верен Али Советик кэнд тасерру-фаты даими комисс^асы-нын садри А. РэИимзадании Зоргунлугу балка да чанын-дан чыхмаЗыб. Бу ганунун учунчу охунушдан сонра гэбул едилмаси бир тарэф-дан онун кифajaт гэдар тэк-миллашдирилмаси илэ алагэ*\nдар идиеэ, динар тэрэфдэн ганун Зарадычылыгында тэчрубэнин азлыгыны кес-тэрирди. Анлашылмаз, Je-ринэ AymMajaH сезлэр дэ-гиглэшдирилдикдэн сонра тэклиф вэ дузэлишлэрлэ б*ч>ликда ганун тэбул олун-ду. Инди Азарба]чанын MyAKHjJar ва верки Ьаггында да ез ганунлары вар. Бу-тун бунлар, шубЬэсиз, парламентин хидмэтлэридир вэ халг елчилэринин ганун Зарадычылыгында пешэкарЧ лыгын артдыгыны кестэрир.\nШанбэ куну Али Сове-тин сэдринин муавини Т. Га-ра]ев ]енидэн ез JepHHH тут-ду. Керэсан бундан аввэл она е'тимад кестэрмэ]эн депутатлар ��ансы мулаЬизэ-ларэ керэ бирдэн-бирэ фи-кирларини дэЗишдилэр? Бу суоут едир ки, парламент гэрар гэбул едэндэ Ьеч да Ьамишэ ардычыллыг вэ гэ-THjJaT кестэрмир. 0KcapHj-Jothh тез-тез ез мевгеЗини дэ]ишмэси, тэлэсик гэрар чыхарылмасына, парламентин етэри мулаЬизалэр ахы-иына душмасина вэ бела-ликла. бу кун hap ше1дэн чох ehTHjan ду]дугумуз вахтын итирилмэсинэ кэ-тириб чыхарыр.\nПарламент узвлэри ehra-jaTna да олса Азэрба]чанын игтисади мугавилэни им-3anaJa4arHHflaH сеЬбэт едир-лар. hap Ьалда Президен-тин депутатлар гаршысын-да чыхышы Али Советин бундан аввэл чыхардыгы гарара ]енидэн бахмаг eh-ти)ачы ¿арандыгыны дема-\n]э асас верир. Москвада М. Горбачовла, мудафиэ вэ дахили ишлэр назирлэри илэ апарылан данышыгла-рын кедиши бара да Президент AJaз Муталлиоовун верди]и ма'луматдан бела мэнтиги- нэтича чыхыр ки, Гарабагда ввзиJJвтин сон дэрачв кэркинлэшмесинин да, ермвни гулдурларын езбашыналыгына\\, ордунун кез Зуммасынын да, республиканын дахилинда aзэpбaJ-лыларла руслар, aзcaJлы халглар арасында ихтилаф салмаг чэЬдлвринин да, Москвада азарба]чанлылара гаршы а]рысечкилик кампа-ниJacынын да сабаби бизим игтисади мугавилэни имза-ламагдан имтина eтмэJи-миздир. взу да Мэркэз тэкчв бизв гаршы Jox, эввэл-лэр мугавилэни имзаламаг иcтaмэJэн дикар республика-лар барасиндэ да 11эмин си]асэти ]еритмэкдэн чэкин-мир.\nКалин индики вэзиjJвт-дэ чыхарачагымыз гэрары си]аси чевиклик адланды-рыб ез-езумуздэн шубЬа-лэнмэЗэн. Ахы, Aзэpбaíчa-нын мустэгиллиЗэ чан ат-масыиы фанатик инадкар-лыг кими гэламэ вериб, ону е'тибарсь!з партнЗор гиЗаг фасиндэ керур ва башгала-рыны да буна инандырмаг учун Ьэлв да ]ахшы кара калан сынанмыш усуллара эЛ атырларса, онда УкраЗ-на вэ Ермэнистанын тактики кедишлэринэ тф маЬэл го]ма]аг?\nМиллэт вакилларииин сон\nдеврдэки фэалиЗЗэтинэ гиЗ-мэт вермэЗи республика Али Совети сэдринин му-шавири, депутат Т. Багы-ровдан хаЪиш етдик:\n— Мэн сессиЗанын ачы-лышында да демииюм, Зенэ такрар едирэм ки;, би*зим парламент тачрубэмиз, эн'-энэмиз олмаЗыб. Эн'эна ол-ма]ан Зерда парламент мэ-даниЗЗатиндэн данышмаг артыгдыр. Инди парламец-тимиз кезумузун енундэчэ пухтэлэшир. ТалеЗуклу ма-сэлалэрин «музакирасиндэ депутатлар арасында Зек-диллик, Ьэмрэ'Злик инди даЬа тез Зараныр. Бизим 70 илдэки парламентами^ эсл парламент олмаЗыб. Сон онилликлэрда мэн он-ларын Ьамысынын узву ол-мушам. Артыг манда бела бир инам Зараныр ки. биздэ да эсл парламент эн'внеси, парламент маданиЗЗэти фор-малашыр.\n— Депутатлар яеча куя иди кя, республика Презн-дентнннн чыхышыны сэ-бнрензликлэ казлэЗнрднлар. Президент чыхыш етди. Никараичылыга сон гоЗул-думу?\n— Мена ела кэлир ки, никаранчылыг тамам арадаи галхмады. Президентами? муэЗЗэн мулаЬизэларэ кара бе'зи мэевлалври устуврту-лу деди. Амма Гарабаг ни-каранчылыгымыз Ьэлэ га-лыр. Мэн истэрдим ки, бу барадэ ачыг сеЬбэт кет-син. Онсуз да Президенти-мизин гати мовгеЗи Ьамы-\nJa мэ'лумдур. Биз торпа-гымызын талеЗинин неча олачагыны билмэлиЗик, opa-да баш верэн Ьадисэлэр-дэн Ja Ьеч хэберимиз ол-мур. Ja да чох кеч хабар ту-туруг. Эн горхулусу одур ки, халгын хйб9ри олщдан i Гарабаг элдан,^кёд&рм.\nНа гадэ^хЛ, Даглы: Гарабагда тэшкилат комита-си варды, ела бир саибал-лы яш кара билмесэ да, орада баш вереи Ъадясадар-дэи хабардар ола бнлнрдяк. Инди бундан да маЬрум ол-мушуг...\n— Тэшкилат комитэсинэ мунасибэт мухтэлифдир. Мэн езум да онун фэалиЗ-Зэтинин Зекунларындан разы деЗилом. Экэр комита, сезун Ьэгиги мэ'насында, йшлемиш оддаЗды, ез^ндэн сонра Ьеч ojptaca эталат узрэ ишлэЗан бир механизм гоЗмалы иди. Таэссуф ки, бела олмаЗыб...\n— Презндентня чыхы-шыядан бела яа'лум олду кя, депутатлар нгтнеадя мугавяла 4 барадэ масалэЗа бяр да гаЗытсалар Захшы олар...\n— Игтисади мугавиладэн гачмаг олмаз. Бу, маним шэхеи фикримдир. Амма неча мугавиладэн сеЬбэт кетдиЗини нэзэрэ алмаг ла-зымдыр. Элбаттэ, бизи га-не етмаЗэн сэнадлара имза ата билмэрик. Кэрэк гар-шылыглы суратда ^фаЗдалы олан эмакдашлыг негтэси тапыла. Биз уфуги алагэ-лари кенишлэндирмэЗэ да-ha чох устунлук вермэли-Jhk. Kehna империЗа тафак-\nкуру Ьэлэ елмэЗиб, кэрэк буну да З&ДД&н чыхармаЗаг\nРэ'Зини сорушдугумуз башга бир депутат Кешлэ машынгаЗырма заводунуи директору В. ЭЬмадов билдирди ки, игтисади мугави-Ла , ЗуХЬрылЬрда, гнс-\nтарса;да.адшыларда, Зэ'ни суверен республикаларДЬ игтисади асылылыг кими баша душулдукча Ьамыны горхудачаг. Лени элагалэр Заратмадан кеЬнани дагыт-маг езу-езуну учурум гар-шысында го}магдыр. Биз перспективдан данышырыг, амма калан ил учун кон-крет игтисади консепсиЗа-мыз Зохдур. Ону да назарэ алаг ки, Иттифаг боЗун-дуругундан горхан так бнз деЗилик. Бу дуз Зукуну аритмэЗэ вахт лазымдыр.\nПарламент Зенэ да дилемма гаршысында галачаг. Бас сабап чэтинлик Заранее, мэс'улиЗЗэти боЗнуна ким кетурэчэк — парламент. Зохса президент? ьир шеЗ аЗдындыр ки, галибиЗЗэт севинчинэ ортаг олан тез тапылыр. Лыхылана да мае-лэЬат верен чох олур. Ке-рэсэн парламентимиз Ьан-сы ролда чыхыш етмаЗи даЬа устун тутачаг? Ьалалик Иэрэ ез ишиндэдир. «Эввал мэсчидин ичи, сонра челу» принсипи илэ ез гаЗгыларына башы гарышан суверен дев-латлэрин парадында Азар-баЗчанын иштиракчы, Зохса тамашачы олПчагыны сеЗ* лэмак чэтиндир.\nР. САВАЛАН,\nГ. ПИРШЕВ,\nГ. Г9РИВОВ.\nССРИ-имм ГЫЗЫЛ ЕНТЮАТЫ Нв ГЭДвРДИР!\nТаныимыш иггисадчы Григори JiwmtcKtt < Нсзавн газета,нын мухбвря ел» кечирди)» в» шайб» еу-HY —Маркезн твлевизи1а ил», « лай еднлмиш муса-ьибастла демищднре «Лохламадан ва догнглаюдирмэ-\nкалмишам ки, 1992-чи ил JaH-вврын l-и учун кестаро билачаЗимиз гызыл еЬткЗаты 240 тона барабар олачаг. Ву тамамилэ дагиг рогамдир. Бу регэм Ьамян фонда республикаларын кандара билачак-лари, РуснЗанын кендардиЗи еЬтнЗатлардан Зараныр, hep-чанд Гаэахысган ва взбакистан гызыл квндарилмэсинн даЗандырмаг гарарына калдиклврини билдирмишлвр».\nСАЗИШ ИМЗАЛАНМЫШДЫР\nРеспуб��икаларарнсы таЬлукасизлик хядматмннн раЬбэри В. Баиатии ва Тачикистан Республикасы Али Соьетяннн вакжлата ила Тачикистан Республикасы Девлэт ТэЬлукасмЗли3и Комитэсинин садри A. CtpoJkhh ду-иаи Москвада тарафларин hajara ahaMKjJara малик мэна-феларинин мудафиаси ва коллектив таЬлуакстлиЗин меЬ-кэмлендирилмася _ саЬасинда% флачак вмакдашлыгын вэ гаршылыглы фаалиЗЗатин асас истигамэтлэри Ьаггында сазиШ ямзаламышлар. Бу мэ'луматы Республикаларарнсы ТаЬлукасизлик хидматияин интима и элагалэр мэрнэзи вермкшдир.\nУКРА1НАНЫН ПУЛЛАРЫ К АН АД АД А ЧАП ОЛУНАЧАГ\nКалан илин маЗ аЗьюадак Канадада УкраЗна пул-лары — 1,5 милЗард гривна чап олукачагдыр. Но]абрын 9-да телевяэиЗа иле бу барадэ ма'лумат вернлмяшдир. Милли валЗутанын тадавулэ бурахылмасьшын дагиг муддати ва баглашманын даЗари Ьалалик к ест эр ил мир.\n-рг ТБИЛИСИ:\nрусина гишатлери двзиширсе...\nКурчустанын баш назири Виссарион Гугушвилк но Забрын 9-да матбуат конфрансында РусяЗанын ез еЬти-]атлары учуй ги}мэглери даЗищдирмаси еЬтималындан нараЬат олдугуну билдармишдир. О демишдир: Бу чур биртарафля аддым дикар республикалараа зэнчирвари реаксиЗа догурар. Баш назир билднрмищдир ки, Кур-чустан Ьекумати, масалан, хеЗли Ьиссаси канардан кэ-тирялан електрик енержисина ганаэг учун геЗри-популЗар тадбирлар кермек няЗЗатиндадир. Ишин Ьамы учун бир саат тез башланмасы, наЬар фасилэларинин лагв едил-масн, телевизнЗа верилишлэринин TpaHcnjacHja едилмаси вахтынын* гысалдылмасы бела тадбирларданд«Р.\n-4- МИНЕРАЛНЫЗЕ ВОДЫ:\nту.{54 ТЭЗЗАРеСИ ГАЧЫРЫЛМЫШ...\nХабар верилднЗи кими, ноЗабрын 9-да МкнералныЗе Водыдан 1екатеринбурга учан ва ичэриоинде 171 сарни-шин олан ТУ-154 тэЗЗареси CHjacH магсэдла ела кечирил-миш ва ТуркиЗаЗ» гачырылмышдыр. Бу тадбирда Чечен миллатаядая олан сэккиз нафар иштирак етмишдир. Ои-лар асас талабиян -г Чечен41нгушетнЗада февгэл ада ва-зиЗЗэги лагв етмэк талабин» самаЗа галхдыгдан сонра и роли сурмушлэр.\n...ВО КЕРИ ГÀJTАРЫЛМЫШДЫР\nМкнералныЗе Водыдан Лекатеринбурга учаркэн ела кечирилиб гачырылмыш ТУ-154 TaJJapacH ноЗабрын 10-да TYPKiiJ^Rft, Г^^^т^ылмыда^ыр.\nМулки-авиасиЗанын маркази диспетчер хидматиндэ СИТД ^ухб^ринэ билдирмишлар ки, саат 23.15 дагигадэ Ьава камней Грозны аеропортунда Jepà ^йкишднр. Бутуй сэрнишиклар ва hej'ar узвлари азад олунмушлар. Онлар Лекатеринбурге Зврымчыг галмыш сафари Ростовдан кандарилмиш таЗЗарада давам етдирэчэклэр..\nЬава камнеинн гачыранлар истинтаг органлары гар-шысында чаваб верачэклар.\nАнкарадан Ьалалик Залныз Tajjapa баладчиси Коз-ловскаЗа гаЗытмамышдыр: о. хасталандизина керэ Ьазыр-да ТуркиЗэ Ьекимлеринин нэзарати алтындадыр.\n-Ф- JEPEBAH:\nЛ. ТЕР-ПЕТРОаАНЫН АБШ СвФвРИ\nЕрмэнистан Президента Левон Тер-ПетросЗан ноЗабрын 11-да Вашингтона кетмишдир. НоЗабрын 14-дэ Аг евда онун АБШ Президента Чорч Буш ила сеЬбэти олачаг Л. Tep-nerrpocJaH АБШ-а сенатда азлыг ташкил едон республикачыларын лидерлериндэн бири Р��берт Доу-лун ла'вэти ила кедир ва Вашингтонда конгресин pah-барлари вэ АБШ дввлат департаментинин jywcaK рутболи эмакдашлары иле керушечак.\n-Ф- КИШИНЮВ:\nМОЛДОВАДА КРИМИНОКЕН ВЭЗИЛЭТ\nБу ил Молдова Дахили Ишлэр НазирлиЗи ики мина jaxbiH вэзифе вэ тасарруфат чинаЗэтинин уступу ачмыш-дыр. Бунлар эсасен огурлуг, иерафчылыг, везифа мевге-Зиндан суи-истифада егмак, рушвэтхорлуг кими чинаЗэт-лардир. Молдова дахили ишлэр назири Ион Косташын фикринча, arpap-caHaJe комплексинда сабитлнЗи позан просеслар хусускла чохдур. hep ил вэзифа вэ тасарруфат чинаЗатлбриния 40 фанэдан чоху бу комплексдв баш ве-рир.\nНИЧАТ В8 ГЕ1Р9Т ЮЛУ\nСон аЗлар Бакыда, динар шаЬэр ва раЗонларда, ела* ча да республикамыздан конарда JamaJaH гарабаг-лылар, сэрЬад раЗонла-\nрындан оланлар бутун хал-\nгымыз . кими бе]ук нара-Ьатлыг Ьисси кечирир,\nмэ'нави 33HjJaT лэкирлэр.\nДогулдуглары торпаглар од ичиида олан миилэрлэ адам гулдурларын бирдэфалик говулмасы, торпагын тэйаг вузкарлардан тэмизланмаси учун конкрет кемэклик кес-тармек истаЗирлар. Бу геЗ-рет даминда имканлылар, ча-ванлар хусусилэ ирэли чых-маг истаЗирлар. Дар кунда бирлашмэк, бутун гуввала-рн сафэрбэрлиЗэ алмаг га-лабэнин башлыча pah ни-\nднр бу саЬеда тарихи\nаи аяаларнмиз вардыр.\nАоарба^чаяын Гарабаг Idнчат ЧамиЗЗэта мэЬз бу\nмагседле Зарадылмышдыр1 Мухталиф пеша саЬиблэ-ринин топлашдыгы тэ'сис\nконфраясынын девизи бела иди: Батан намина мубари-зада бирлик, ваЬидлик. бе-яунмэзлик. Бу мэ'нада чэ-миЗЗет ма'нави керпу ролу ну оЗиамагы ез узарина ке-\nСои заманлар беЗук на-\nраЬатлыг догуран дикар прбблемлар да вардыр: гар-птЫдурмялар, груплашмалар.\nадавэт, кин-кудурэт Ьисси чидди фачиэлэрлэ, инсан тэлэфаты илэ натичэлэнир.\nКонфрансда бу Ьагда прин-сипал сеЬбэт кетди, агсаг-галларын ишэ гарышма-\nсы илэ баглы таклифлэр олду: ЬиЗлэкэр, гуввэтли\nдушмана таршы мубаризэда бу, хусусилэ тэЬлукалидир. Адамлар арасында сами-\nмиЗЗэт. меЬрибанчылыг бар-па олунмалыдыр. Ватэни, инсаны горумаг — чэмиЗ-Затин низамнамаси ва мэ-рамнамэсинде бу фикир маркази . Зер тутур.\nДинар тэрафдэн, чэмиЗ-Зат кэлачэкдэ АзэрбаЗчан Республикасында демокра-таЗанын инкишафы вэ дэрин-лэшмаси, милли адэт-эн'-\nэнэлэрин бэрпасы, мэданиЗ-Затин Зуксэлдилмэси, еко-ложи фачиэлар, тэЬлукэли хэстэликлэр догуран сэбэб-ларин ашкара чыхарылыб арадаи галдырылмасы, башга республикаларда, харич-да З^шаЗан ЬэмЗерлилэрин торпага баглылыгы ва дн-кэр масалэлэрлэ да маш-гул олачагдыр.\nБДУ-нун журналистика-нын нэзэриЗЗэси вэ тачру-бэси кафедрасынын муди-ри, профессор, шайр Фамил МеЬди чэмиЗЗэтин садри се-чилцишдир,\nтуркиюдэн 1\nМИЛМРД ЛИРвЛИК ЭРЗАГ\nНАХЧЫВАН (мухбирн-миздан). 0тэн шанбэ ТуркиЗэ — Сэдэрэк Золу илэ Нахчыван Мухтар Респуб-ликасына бир автомобил нарваны кендэрилмишдир. БлокадаЗа алынмыш мух-тар республикаЗа 1 милЗард турк лирэси маблэгиндэ 26 тон эрзаг, — гэнд, äyJy, суд тозу, нохуд, ун, консерв вэ башга мэЬсуллар кэтирил-мишдир. ТуркиЗэнин «Гызыл AJ» ташкилаты мудиринин муавиня Ендер Тамер демишдир ки, ТуркиЗа бундан сонра да Нахчывана те-мэннасыз Зардым кестарэ-чакдир.\nкемек давам едир\nАбшерон РаЗон ИстеЬлак MaMHjJaTHHHH коллективи да республикада езунумуда-фиэ гуввэлэринин Зарадыл-масыны беЗук рэгбатла гар-шыламыш. Ьэмин фонда 71 мин манат пул кечурмуш-дур. РаЗон истеЬлак чэмиЗЗэ-тинин садри Камил ТагыЗев Азэринформун мухбири илэ сеЬбэтиндэ демишдир:\n— Бутун хеЗирхаЬлыг тэд-бирлэриидэ Захындан иштирак еднрик. Нэчиб бир ишэ сэрЬэдлэримизи, амин-аман-лыгымызы горуЗачаг республика езунумудафиэ гуввэлэринин фондуна хеЗли вэсаит кечнрмишик. Бу кемэЗи вахташыры давам етдирача-Зик.\nЬэмкарлар ! . сосиал программ\nАЬИШ-нн раЗасат hej'ai« ттнеадв31аткш базар вгуна-\nУзэрбаЗчан Республика.\nенОэтлэрннэ кечмэси шараяг индэ А: . ____\nсы эЬалнскнян соснал мудафиася коясепсиJ асыны гебул етмишдир. Азэринформун мухбири АаэрбаЗчаи Ьэмкарлар Иттифаг лары Шурасы сэдринин муавяин А. И. ГУ-ЛШЕВ ила бу коясепсвЗляын асас муддамлары Ъаггывда сеЬбэт едир.\n— Уолдаш Гулизе*, база, ра «сечид бир таЗда олараг эЬали арасында тэбагалапшэ Зарадыр. Сада дилдэ |десак, касыблар даЬа да «касыбла-шыр, варлылар «нса д&Ьа да варлаяыр. Бу да -сослал кер-княяиЗнн артмасы яла нэтн-чалэяэ бнлар. Бунуяла ела. гэдар аэтэ'мняатлы вата«, дашларыи мудафиаси caha-сяяда Ьэмкарлар нттифагла. рыныи роду надан ябарет-дир?\n— Ьаглысыныз. Ьазырда дола«ача.г хэрчлари ehaunr-ния келиряэркна нио%те<н даЬа -сур'этДе аргыр. Буодая башга. манатъш алычылыг габил«ззвткннн агалмасы ва онуя стимуллашдырычы ро* лунуя хеЗли зэифлэмэси ри-файты-н ЗукселмЕсиния асасы олан »чтимаи фа>далы омэ-Зин гиЗмэадэн душмасина ко-тириб чыхармышдыр. Иш-сизлик артмышдыр. АЬИШ бутун буилары нэзэрэ ала* par эсас сосиал-ягтасади вэ путута месалелар yqpe ва-Ьцд тэлэблэр ирэли cypMajK зэрури (heсаб етмишдир. Биз ил к яевбэда эм эк Ьегпынын.\nпеисиЗаларын, муавилэтлэ-рин,' тэгаудлария <минн.мум мз|блэгини MYOjJOH eTMejHH асасы кими реопубл«камьо-да доланачаг минимумунун тэодиг едилмэсиш чалышы-рыг.\n— Бес гнзштларин дур-мадан зртмасыиа (веча JtHa-шырсыныз?\n— АзэрбаЗчан Ьекуматина Тс'клиф еднрик ки, бутун не-чтад девру эрзинде hep ил эн му1Ьум кутлеви телэбат малларынын ва хидмэтлврия сиЗаЬысыны тесдиг етсин ве окларын девлэт перакандэ гиЗмэтлэри ве талифлари до-¡J ишдирилмэсин. Ьэм да пе> ракеядэ гизматлэрин йер Ьгясы ислаЬатыно Залныз баЬалашма мутабилацде га-багчадая там компеясДсиза адаяилмеси шарти иле |ол верила бил эр. Э манат банк* лэрына гоЗулан пул емаяэт-ларииё. Ьабелэ исгигравлара, сертификатларо вэ дикар mj-мэгли кагызларо да там ком-п-енса-cHja верилмалидир.\n— Леями бутун бу даЗн-штмпнпарм язламэк pox т* тммкяр.\n— КоноепсиJ а мьгзда мор-кэзи игтисади баш идаре-лгрдая асылы олмаЗан хид-мэт — ги>мзтлэри гбЗД® алан хидмат japarMar везифесини шаршыЗа гоЗурут. О, г��3(мат-ЛЕркн артмасы вэ эЬалини« мухталиф тебегелерииин Ье-Jar cBBHjJacHHH <^4hJJ ал сиди рэн дикор костэричилар Lharrbi\/йда aha ли Ja мунтэзэм. вэ обЗектив мэ'лумат вер-мэлидир. ah алии ия келцрле-рннин иядекслэшдирилмэси-«ия тезликлэ тэтбиг олун-масына да чалышачагыг,\n— Анчаг Ъар Ьадда теч-руба кестэрир кя, компеяса-сн1а эЬаляннн азта'мниатлы таоагелэрм учун чох да е'тн. Оарлы ва кяфоЗатдоядкрячн Зардым деЗялдкр.\n— Профамымыза ссасеи пеисиЗачылаф, с-мак габилиЗ-З&ги олма]ан вэтендашлар, кэнчлэр. чохушаглы аннлар учуй мвгеедля та'мияатлар сиютеми ¿ародылмалы, овла-\nкемэк етмегцдэи атру мухталиф формалардая истафада олунмалыдыр. Бу форматер хусуси кузаштлн та л он лер* дан, эн зарури маллары. эр-заг меЬсулларыны, дава-дэр-маны алмаг учун муадияат-деи. пулсуз Земакдеи ве с. ибарет бла билар.\n— Бу cHjnhuja «шасмэлвр дахял едялмамяшлер. Ошш-фаш мугаддэраты чагдыр?\n— Биз эЬалиния машгул-. лутуна даяр девлат програ--мыныя Ьазырланмасыиы сур'-етлапдкрмэк телсбини нрели •сурмушук. Ьемии програм Зеки иш Зсрлери Заредылма* сына, мешгуллугуи чевкк формаларыиын тэтбягинда муассиселарин игтисади ма-рогьтыи «ртырылмасыка, яшчилсрин Ьазырлаимасыяа, Зеяидэи Ьазырлаямасыиа вэ ояларъж ихтисасыяыя арты-рылмасьша, aha линия пеше-Звиумуна ва с. Зенелдвлечек-дир. Бунда» башга, беле he-саб еднрик ни. органлар му-еосиселерни тамамилэ ве ja Тисмэн лап олунмасы . Ьаг-гында гарарЛ£фы Залныз мвш-туллугу тв минеггме протра-мына уЗгун шэкклда гобфя етмалндирлэр. Ьем до муф-лне е'лан олуимутп мувади-* саяия ишчиларини мудафие етмэк мэгсади иле емлавъш сатышындая элда едилен десант или новбаде эмэк Ьаг-тыныи ве мухталиф муави-нетларнн едэии л меси иле ала. гэдар харчлэринЧмал«ЗЗел£ш-дкрилмесиие Зонелдилмэли-дир.\n1 — Гаршыдакы оэлецдмр-to Ьазырда чох циш ва едкр. взлашдвразэ «на-\nфаЬат едк Тчдтятгуп\nсы кедишинде умумхалгеар-ваги олаи мевчуд девлег мулки\/затя барасиндэ Аззгр-<5аJчая Республикасынын бутун ватоададиларынын но»с-титуси]а Ьугуглэры вэ г«иу* ни меяафелари нэзэрэ алын-мальгдыр. Биз амок коллектн-ииния узеларино, эмок вете-реяларына. пе»сиЗкчылара Ьемин мулкиЦ^ти алечагда устун Ьутуглар ва мувафиг куэештлар верил меси угрун-да мубариэа апарачагыг. Эм-лахьж сатышьпадан девлэтун элда едэчэЗи вэсаит ашкар-лыг шараитиида или новбэ--дэ эя муЬум сослал вэзифа-лэрин JepHHa (етирилмэсинэ ^ояелдилмелидир.\nГэбул eroHjHMH3 санидин — еЬашниин сосиал муда-фиесине данр Ьэмкарлар ит-тифаглорьюын кениш прог-•рамыньш бутун муддаалары-«ы гъка бир соЬбатдэ abarro етмэк чэтиндир. Претрам бутов Ь&ОДа «Улфэт» геэе-тицда дерч ол|уяачагдыр. Ахыроа Залныз буяу геЗд ет-*мак истардим ки. As¿ri6e|J-чая Ьэмкарлар игтнфаглары республикам ын заЬматнешле-рикин, бутун аЬэлис-инан базар муиасибетлеринин сосиал о&рсынтыларыцдан е'ти-\nСпш меча те'м Шар*\n— Муеосисалерии девлег теуляииотнедан чыхаршиа-\nбаршу мудафие о^имасы юна с\nкомзОочаклэр.\nодумачат- учуй алиядед «ел«\n«сир*\n— СеЫбэте мара cap олуи. (Азаринформ).\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-12-1991-p-2\/","date":"2017-04-23T16:07:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00240-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3124586344,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3124586343765259, \"tuk_Cyrl_score\": 0.11306114494800568, \"kum_Cyrl_score\": 0.10712239146232605, \"tat_Cyrl_score\": 0.05456598848104477, \"sah_Cyrl_score\": 0.05390925705432892, \"udm_Cyrl_score\": 0.029529491439461708, \"crh_Cyrl_score\": 0.027365168556571007, \"tyv_Cyrl_score\": 0.026124387979507446, \"kir_Cyrl_score\": 0.02381628379225731, \"nog_Cyrl_score\": 0.02263222262263298, \"eve_Cyrl_score\": 0.02150161936879158, \"lez_Cyrl_score\": 0.014058973640203476, \"krc_Cyrl_score\": 0.01367992628365755, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013332671485841274}","num_words":11925,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.364,"perplexity_score":72963.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 9, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ^ ' wöJASp im-чн ил\n№ 221\nРедаксн]амы1ыв no'iTyHa дахил олан иактубдарыя чохуцда огурлуг« эорахылыг, сахтакарлыг Ьалларыньш ннаябатя оргаялар тарафяядая ]ерларда дуакуя арашды-рылиадырьшдая, гавуяи гарарлар т&9ул олунмадыгьш-дав сеЬбат ачылыр, Ьаггын. эдалэтнн уза чыхарылмасы-на кемах кестарнлмасн хаЬнш едялир. Милисин фаали]-* JaTHHa ирад тутулду1ундан Ьэмнн маотубларын aKcapHj-JaTHHH ]охланыб мувафиг тадбнр карулмаси учун республика Дахили Ишлар Назирли1инэ кендаририк. Таас-суф кн, нэтнчасн барада алдыгымыз чаваблар чох вахт на арнзачилари, на да рвдакси]аны разы салыр. Бир неча мисал.\nБакцдан Э. Ьасанов фар-ди «ГАЗ—2410» маркалы автомашины яла баш вер-МИШ Joл-нaглиjjaт Ьадисаси-нин саяадлашдирнлмасннв ла-ге]д JaнaшылдыFывдaн, таг-сиркар суручунун чазалан-дырылмадыгындан ]азмыш-ды. HaзиpлиJнн Девлат Ав-тобомил MyфвттишлиJи Ида-рэсиндан верилэн ма'луматда бнлднрвлир: Ьадисэ ила ала-гадар Бакы ШэЬэр Дахили Ишлар Идараси Девлэт Ав-томобил MYфэттишлиJинин бвлмаси тэрафиндэн таЬги-гат апарылмышдыр. ТаЬгига-тын кедишинда эризадэ гeJд олундуру кими, лаге]дли]а Joл верилди]и тэсдигини тап-мыш ва тэгсиркар ишчинии интизам мac'yлиjJэтинa чалб олунмасы барада шэЬар дахили ишлар идарасинэ таг-димат кейдэрилмишдир.\nEjни заманда, г€Jд едилмэ-лидир ки, Ьадисэнин сэ-надлашдирилмэси муддати-нин узанмасына тэгсиркар суручунун 2 ajдaн артыг ми-лис органларындан jajынмaFa чэЬд кестэрмасинин да- та'-сири олмушдур.\nНэЬа]эт, Ьадисэ те-рэдэн суру чу тапылмыш, онун инзибати мac'yлиjJaтэ чалб олунмасы барада гэрар гебул едилмишдир. Э. Ьасэ-нова дaJмиш мадди зи]анын едэнилмэсиндан етру мате-риаллар ра]он халг мэЬкама-синэ кендарилмишдир.\nЬаг.лы бир суал ортаЗа чы-хыр: редакси]а ишэ гарыш-мадан бу масэлэни Ьэлл ет-мак олмаздымы?\nАрдадц ра1онунун Гулбэн-дэ кэндиндан Г. Нэсировун вэ башгаларынын мэктубун-да онларын кэнд тасэрруфа-ты маЬсулларынын алыныб пулларыньш верилмэди]ин-. ДЭН вэ ]ерли инзибати ор-ганларькн ишэ бахмадыгли-рындан данышылырды.\nHaзиpлнjин истинтаг ида-рэсиндэи алдырымыз чаваб-да де]��лир: Кестарилэн\nшахслар 1989-чу ил но]абрын 7-да е)ни мэзмунлу аризэ ила Агдаш Pajoн Прокурор-лугуна мурачиэт етмиш, ари-зэнин Зохланылмасы ра]он ДНШ-нэ тапшырылмышДыр. Лохлама заманы муэ]]ан едилмишдир ки, Ьэмин илин ма]ында Витебск шэЬаринда-ки «AлeкcиJa» кооперативи-нин експедитору Ф. Козлов У чар pajoнyнyн ГaзJaн канд сакини Ь. hycejнoвyн васи-тэсила Гулбэндэ кандинин 7 сакининиидан чэми 44.720\nманат дэ]ариндэ 17.-220 ки-лограм помидор алмыш вэ Ьэмин шахслара габз верил-мишдир. 0мaлиjJaтдa ишти-рак етмиш h. hycejHoeyH эмалиндэ HHHajBT таркиби ол-.мамасы есасына керэ тэЬги-гат органы тарэфиндан онун Ьаггында 4HHaJai иши баш-ланылмасы радд едилмиш, Ф. Козловун фэaлиJJэтинин Joxлaнылмacы учун материал\nАхтарыш\npajOH прокурорлугу тарафии-дан алыныб joxлaнылмыш-дьф, Гануни гэрар габул олунмасы барада республика Прокурорлугуна вэ umKaJaT-чилэра ма'лумат верилмиш-дир.\nБелачэ, шика]этчилар har-сыз чыхмышлар, балка чы-харылмышлар. Месала буя-дадыр ки, онлар ела ра]он дахили яшлэр ше'бэсиндэ ишэ дузкун оахылмадырын-дан 1азмышдылар. Назярлик иса ше'бэяян 1охламасы-нын иэтичэсияи peAaKCHjaJa\nбнлдирмаклэ Rнфajaтлэямиш-дяр. Бас езу на етмншднр?\nшамахы шаЬэр сакини С. ЭЬмэдова автомооЯл\nгазасы\nнэтичэсиндэ эриния Ьэлак олмасы ила алагэдар миляс ншчилэринин тадбнр керма-дяклэриидэн JaзмьшIДЫ. На-зирлн]ин чавабыцда >дeJилиp:\nдавам едир\nLUMKAJdT МЭКТУБЛАРЫНА РЕСПУБЛИКА ДАХИЛИ ИШЛЭР НАЗИРЛИ1ИНИН ЧАВАБЛАРЫ\nП\nВитебск ШэЬэр Дахили Иш-лэр Идарасинэ квндарил-мишдир.\nАгдаш paJoн прокурору .материалы тэлэб едарак гэ-бул олунмуш гэрары лагв ет.миш, факт узрэ чина]ат иши башланылмышдыр. На--зырда paJoн ДИШ-и тэрэ-финдан истинтаг апарылыр. Натичасиндэн асылы олараг материал узрэ гэрар габул ет.миш paJoн ДИШ-ин э.мэк-дашынын Ьэрэкати музакирэ олуначагдыр.\nЭризэ кечэн ил декабрын 15-де тэЬгигата кецдэрил-мишдир. Назирли]ин чавабы исэ бир а]дан чох кечэндэн сонра, 1э'ни Оу ил ]анварын 23-дэ jaзылмышдыp. Инди тарнхлэра фикир верин: мaJ 1989-чу ил — jaнвap 1991-чи ил. Бир шнка1этин hэлли учун бу муддэт аздырмы?\nКе]ча] paJoнylíyн Быгыр КЭНДИ сакинлари М. Баба1е-внн вэ Ч. Мэммэдовун «Се-виЯч» кооперативиндэ гиj-мэтдэ алдадылмалары барада оризасинэ нaзиpлиJин чава-бында кестэрилир: Эризэ ра-]он ДИШпИн э.мэкдашлары тэрафиндэн ^охланылмыш. факт субута Jeт.мэдиJинэ кара топланмыш материал уз-ра чинaJэт иши башланыл-масы радд едилмишдир. Ши-кajвт аризасина асасан материал Назарет гaJдacындa\nЭризэ Joxлaныл.мышдыp. Му-эЗ]эн едилмишдир ки, шика-]атчинин эри Т. ЭЬ.мэдов Бакы—Газах макистрал ]олу-нун 115-чи килo.мeтpлиJин-дэ намэ'лум автомашынла вурулмуш, ладисе Jepиндэ елмушдур. Факт узрэ Шамахы ра]он ДИШ-и тэрэфин-дан Азэрба]чан Республика-сы Ч.М-нин 208-чи маддэси-нин 2-чи Ьиссэси ила 1990-чы ил окт]абрын 20-дэ чина-]эт иши башланараг бир сыра э.м0лиjJaт-axтapыш тад-бирлэри Ьа]ата кечирилмиш, лакин мусбат нэтича элдэ едилмэмишдир. Ьазырда чи-нajaт торэдиб гачан суручунун мyэjJэн олунмасы учун тэдбирлэр дава.м етдирилир.\nИстинтаг идарэсиндэн кен-дэрилмиш башга бир чавабда билдирилир: J. БaJpaмoвyн\nевинин гэсдэн Jaндыpылмacы факты узрэ тадбнр керулма-мэси барада аризасина бахыл-мышдыр. Бу факт узрэ Нахчыван ШэЬэр Дахили Ишлар Ше'бвси тэрафиндэн чина]эт иши башланылмыш вэ истинтаг апарылыр.\nЭризэ Л. БaJpaмoвyн вэса-тгтлеринин ]охланыл.масы учун Нахчыван Мухтар Рес-публикасынын Дахили Иш-лар Назир ли] инэ квндэрил-мишдир.\nНазирли]ин дикар ариза]э чавабы белэдир: Балакэн\nра]онунуи ИтйталА канд са-киии К. Гурбаяоваяын евии-дан огурлуг едилмаси бара-да аризэси ]охланылмыш-дыр. Муа]]эн олунмушдур ки, 1988-чи ил с€нт]абрьш 9-да К. ГУР<^анованын евин-дан 3.500 манат пул ва ги]-матли 8Ш]алар огурланмыш-дыр. Ра]он ДИШ-дэ онун аризэси ге]Д8 алынмыш, ис-тинтаг-эмали]]ат групу Ьадисэ ]еринин .муа]ин£сини кечирарэк факт узрэ чина-]эт иши башламышдыр. Чина]эткарларый тапылма-сы учун исти-исти бир сыра истинтаг эмали]]аты кечирилмиш, лакин мусбат нати-чэ элдэ едилмэмишдир. Эма-ли]]ат-ахтарыш тадбирлэри-нин кучландирилмэси барада ра]он милис ша'басинэ кес-тэриш верилмишдир.\nМэктубларын бир чохунда мал-гара огурланмасындан, чина]эткарларын милис тэрафиндэн тапылма.масындан соЬбат кедир. Бу барада тэк-рар мурачиатлэр да вардыр. Билесу вар ра]онунун Глубинка кэнд сакини С. Фе]зи-]ев чамышларынын огурлан-масы ила алагэдар редакси-]а]а бу илин март ва и]ун а]ларында ]азмышды. Ахтарыш исэ кечан илин и]улун-дан апарылырды. Назирлик-дэн кэл.миш биринчи чавабда чина]эт ишинин ачылма-дыгы, сонракы чавабда исэ наЬа]ат, огруларын тапылыб Ьэбс едилди]и билдирилир.\nИстардик ки, Фузули ра-]онунун Дилагарда канд сакини И. Иба]евин (тэкрар ]азыб) даварыны бу илин апрелиндэ огур.ла]анлар да тутулсунлар. Ра]он дахили ишлар ше'баси ела о вахт ахтарыш-истинтага башла]ыб.\nЬэмчинин Агчабэди ра]о-нунун Ьачыбэдэлли кэнд сакини Р, Рустамовун, Минэ-хорлу кэндиндан М. Бумбэто-вун, Чэлилабад ра]онундакы Покровка кэнд сакини И. Ба]рамовун, Ханлар ра]ону-нуи Тогана канд сакинлари В. Абдулла]евнн, Ч. Ьэсэ-новун, В. Ьэсэновун ва башгаларынын, Лачын ра]о-нундакы Огулдэрэ кэнд сакини А. Ээшировун, Биласувар ра]онунун Хырмандалы канд сакинлари К. Ага]евин, А. Экбэровуи, М. Мэликовун Ье|ванларыны огурла]анлар да тапылсынлар, шика]этчи-ларэ дэ]эн мадди зи]ан тез-ликлэ едэнилсин.\nАчылмамыш чина]ат иш-лэри барада бу .ма'луматла-ры бизэ назирлик вермиш-дир. Бас шика]эт едилмэ]эн, чавабы олма]ан бела ишл^ коресэн на гэдардир? Шуо-Ьасиз, бурада ге]д едилэн-лардэн гат-гат чохдур. Ьэр Ьалда ахтарыш-истинтаг давам едир Вэ адамларын бу ишлэрин кеч-тез ачылачагы-на умид баслэмэ]а Ьаггы вардыр.\nК. сэлимов.\nДОГМА КЭНДИ УНУТМУР\nГУБА (мухбиримнздан).\nПирваЬид кэндиндэ Асэф Чэфэровла фэхр едирлар: техника елмлэри намизэди-дир. Вакыда бэ]ук бир ел-ми-истеЬсалат муэссисэсинэ рэЬбарлик едир. О да догма кэндини ]аддан чыхар-мыр. Тез-тез Ьэм]ерлилэ-ринэ баш чэкир, онларын хе]ир-шэриндэ иштирак\nедир. Бу илин ма]ында исэ «Подимер-компарт» . муэс-сисэси «ПирваЬид» колхозу ила мугавилэ багла-]ыб. Дузлэр де]илан ]ердэ езунун кэнд тэсэрруфаты тэчрубэ-сынаг саЬэсини ]а-радыб. Бурада ]етишдирил-миш тэрэвэз (помидор, калам, бибэр. пахла...) учуз ги]мэтэ муэссисэ эмэкчилэ-ринэ сатылыр. Ьабелэ базара чыхарылыр. А. Чэ-фэров де]ир:\n— Ата ]урдумун сабаЬы\nмани нараЬат едир. Кэнч-лэр кэнддэн кедир, онун со-сиал-игтисади проблемлэри лэнк Ьэлл олунур. Бу про-сеси да]андырмага комэк мэгсэдилэ колхозда тэчрубэ-сынаг саЬэси тэшкил ет-мэ]и гэрара алдым, Тэшэб-бусум бэ]энилди вэ алты Ьектар там ]арарсыз тор-паг бизим учун а]рылды. Ьэмин саЬэдэ ишчилэримиз учун пансионат тикмэк, мухтэлиф сехлэр гурашдыр-маг, артезиан гу]усу газ-маг вэ с. нэзэрдэ тутулур. ЭЬалинин эт вэ эт^ мэЬсул-ларына тэлэбатыны* вдэмэк-дэн етру исэ балыгчылыг вэ гушчулуг тэсарруфатла-ры ]аратмаг фикримиз вар. Кэндин езу учун да чох иш керэчэ]ик вэ нечэ де]эрлэр, сифтэсини елэмишик, даг ]амачы илэ 1,5 километр узунлугунда кэндарасы ]ол салыныб. Ьазырда Чагачуг ча]ындан 800 Ьектар экин саЬэсинэ су хатти чэкилир. Кэнд ]олларына асфалт дешэтдирэчэк, гадим мэсчид бинасыны тэ'мир етдирэчэ-]ик. Колхозла мугавилэмиз алли ил муддэтинэдир вэ бу мугавилэ]э асасан су ХЭТТИ Ьазыр олдугдан сонра муэссисэмиз тэсэрруфата ичарэ Ьаггы вермэкдэн и]ир-ми ил азад едилэчэк.\nПроблемлэр, мулаНизэлэр, таклифлор\nнаглишт вэ ЕКОЛОКМА\nЬаванын та'мизли]и бэшэ-ри]]етин сабаЬы ила сых ба^-лы олдугу учун бу кун дун-]а ичтимаи]]атини даЬа чох душундурур. Ади бир факта фикир верэк: Н]у-Лоркдан Парис шэЬэринэ учан дерд реактив муЬоррикли сэр-нишин тэ]]арэси 35 тон окси-кен* сэрф едир ки, бу миг-дары Ьеч 20 Ьектарлыг ме-ша бир ил ерзинда Ьасилэ кдтирмэк И'гтидарында де]ил. «Боинг-747» та]]арэси бир саатлыг учушу вахты Ьава]а 83 тон гызмыш су бухары, 72 тон карбон газы, 4 тон дам газы бурахмагла бэра-бэр устэлик атмосферин кул-ли мигдарда сарбэст оксике-нини «]е]ир».\nХусусила, XX. есрин икин-чи ]арысында нагли]]ат ва-ситэлэринин ге]ри-ади сыч-ра]ышла артмасы мухтэлиф елкэлардэ атмосфер Ьавасы-нын пислэшмасина сэбэб олмушдур.\nЕлми арашдырмалар су-бут едир ки, автозиобиллэ-рин бурахдыгы зарэрли газ-ларын манфи та'сири тэкча адамлара дэ]мир, е]ни заманда, аш]аларын, авадан-лыгларын сырадан чых.масы-на, .мухтэлиф мадди об]ект-лэрин коррози]а]а уграмасы-на, ранкини итир.масина, чирклэнмасинэ, чатлар вер-мэснна, елэчэ да ба'зи метал,ларын бэркли]ини ити-риб дагылмасына шэраит ]арадыр.\nМэ'лумдур ки, бир автобус бир километр ]олда орта Ьесабла 6—8 грам азот оксиди, 9—11 грам карбо-Ьидрокен, 50—55 грам дам газы илэ Ьаваны чиркланди-рир. Бензинлэ ишла]эн ]ук .машынларында бу компонент-лэрин мигдары бир аз да артыгдыр. НараЬат ]олларда ан чох да техники чаЬэтча насаз машынларын истисма-ры вахты атмосфера атььлан ишлэнмиш газларда токсик мадделар даЬа чох олур. Ди-\nкэр тарэфдэн, бэ'зи бензин-лэрэ октан эдэдини артыр-маг магсэдила гатылан «етил» ма]еси да Ьаваны за-Ьэрла]ир. Ил арзиндэ елка миг]асында Ьава Ьевзасинэ 35 мил]он тондан артыг зэ-рэрли маддалэри ]алныз ав-то.мобил нэгли]]аты атыр. У.муми]]атлэ, елкэнин 500-дэн чох шаЬэриндэ атмосфера бурахылан туллантыла-рын 50—70 фаизи автомо-биллэрин па]ына душур.\nЧами]]этдэ 'Ьекм сурэн лаге]длик бир чох саЬалэр-дэ олдугу кими, автомобил тасарруфатларындан да ]ан кечмэмишдир. Мэсалан, такча Бакы шаЬэриндэ кечирилэн нэзарат-]охлама амали]]атла-рында автомобиллэрин техники насазлыгы барада чох-лу факт элдэ едил.мишдир.\nМуа]ииелар кестарир ки, .муассисаларда ]охланылан автомобиллэрин у му.ми са]ы-нын эн азы 20—40 фаизин-дэ дам газынын мигдары нормадан артыгдыр, Тусту-елчэн чиЬазларын ]охлугу учбатындан ]охлама-тэЬгигат эмали]]атлары Ьалэлик мум-кун ол.маса да, дизел муЬэр-рикли машынларда тусту]э кера е<лчмалэр апарыларса, даЬа пис нэтичалар узэ чы-ха билэр.\nАвтонэгли]]ат муассисэла-риндэ атраф .муЬитин муЬа-физаси тадбирлари планла-ры Ьазырланмалы ва реки-онал назарат органы илэ ра-зылашдырылмалыдыр. Таэс-суф ки. биз ]охлама ре]длэ-риндэ муассисаларин Ьеч учдэ биринда да мувафиг тэдбирлэр планларына раст калмадик.\nБунунла ]анашы, автомобил тасарруфатларынын езу-намэхсус чатинликлэрини да инкар етмек олмаз. Сон иллар бутун елка миг]асын-да давам едэн эсл игтисади-си]аси хаос вэ кетдикчэ дэ-ринлашан умуми беЬран тэ-бии ки, бу муассисаларин да\nишина чидди та'сир етмиш-дир. Ихтисаслы кадрларын ишдан кетмаси, елканин мух-талиф рекионларындан еЬ-ти]ат Ьиссэлэри, аваданлыг кендэраи ташкилатларын му-гавилэ еЬ да лик. лари ни поза-раг, игтисади элагэлари кас-маси, кучалэримизин, ]ол-ларьшызын бэрбад вэзи]]эти, ]аначагын ке}фи]]этинин писли]и нагли]]ат ишчилари-ни чох чатин имтаЬан гар-шысында го]ур. Хусусила техники 'стандартлара чаваб вер.ма]ан ]аначаг Ьам машын-лары тезликлэ сырадан чы-харыр, Ьам да Ьаваны корча-jыP.\nКерунду]у кими, саЬэнин га]гыларындан, негсанла-рындаН, чох данышмаг олар. Республиканын авто.мобил та-сарруфатларында еколожи масэлалэрэ мунасибзтдакк при.митивлик, лаге]длик онларын «еколожи дургунлуг» марЬа.Л8'Сини ]ашадыглары-ны субут едир. Бела шара-итда иса тэкча эн'энави «та-миз Ьава» а]лыгларына умид етмэк садэлевЬлукдур. ДаЬа догрусу, ара-сыра кечирилэн «профилактик» тэдбирлар-ла еколожи каркинли]ин гар-шысыны ал.маг олмаз. Она кера да бу саЬада та'чили радикал тэдбирлэр керулмэ-лидир. Фикримизча, еколожи тэблигатын -даЬа тэ'сирли формалары тапылмалыдыр. Бу мевзуда каскин сужетли сэнэдли филмлара, Ьаванын та.мизли]и мевзусунда «да]ир-ми стол» сеЬбэтлэринэ, диалог,чара, дискусси]алара ке-ниш ]ер верилмалидир. Бу Ьам атраф муЬитин вэаи]]э-тинин ]ахшылашмасы хе]ри-нэ олар, Ьам да психоложи муЬафизэкарлыга тутарлы зэрбэ вуран сагла.м еколожи тафаккур формалашдырар. Чэмалэддин ЫДУБОВ, Азэрба1чан Республнкасы Девлэт Табиэти МуЬафи-зэ Комитасннин эмакда-шы.\nЭн'энэ, joxca хоф?\n(Демократик публисистикада ба'зи хурафатлар Наггында)\n«Извести]а» гэоетиняэ А. Ну]кинин «Гарабаг кундаяи-]и» магаласини охуду.м. Илк таассуратым бир гэдэр га-рыхмаг олду. Элбэтта, Ьар чур вэЬшиликлар, о чу.мла-дан, Муталлибов режиминин торатди]и вэЬшиликлар ба-радэ )азмаг лазымдыр. Лакин Ну|кинлэ разылашмаг— магаланин асас ле]тмотиви-ни, материалын. сечилмасин-дан, интонаси]асындан, шарЬ-лэриндэн доган ле]тмотиви габул етмак оларды. Ле]тмо-тив иса будур: азэрба]чан-\nлылар эсл вэЬшидирлар. Ьар ики тэрэфи таразлашдыр.ма-га чалышараг, ермэни тарэ-финин зоракылыгы Ьаггында мулаЬизэ ]урут.мэк иста.ми-рэм. Бутун журналистлар ва експертлэр, о чумлэдан му-лаЬизаларини ешитди]им 6eJ-нэлхалг експертлэр тэсдиг едирлар ки, Ьар ики тарэ-фин апардыгы бу, муЬариба-нин узашиасы^ан табии олараг сон дэрэчэ ге]злансалар да, ермэниЛарин адамлары вэЬшиликлэ елдурмэлэри Ьаггында (баданин писсаларини кэс.мэк, зорлама ва с.) Ьеч бир ше] ешитмэ]иблар. Ер-манилар тэрафиндэн бир дэ-фе да олсун бела вэЬшилик терадил.меди]ина инак.маг чатин олса да, инашмалы олур-сан. Ну]кин исэ ]азыр ки, Ьэбсханадан «учуз ги]мата «Kupajaja» кетурулмуш» ер-манини то]ларда де]уб ин-читмэк «аз91^а]чанлы,ларын халг адэтинэ чеврилмиш-дир». «Ер.мэнини коллектив сурэтдэ де]мэк — инди бу, аила сэадэтинин астанасын-да э]лэнча програмынын асас Ьиссзсидир... Калин азарба]-чанлы гардашларымызы вэ онларын кэлинлэрин^! тэб-рик едэк...» Магала белэчэ да давам едир. «Демократик PycHja» гэзетинин тасвир етди]и бир епизод дэрЬач Ja-да душур. Ьэмин ]азыда де-]илирди ки. Троитскда toJ-дан чыхмыш кефлилар дас*. тэси ичэрисиндэ ингушлар\nолан бир машыны сахла-мыш, ингуш сарнишинлар-дэн бирини Ьеч бир сэбебсиз-филансыз ваЬшичэсина де]-мушдур. Етнографлар учун козел материалдыр!\nБир сезле. мене бела кэл-ди ки. HyjKHH «зи]ан вур-.%ial» принсилиндэн бир гадэр уз дондариб. «Гарабаг кун-дали]и> магаласинэ бир чох танышларьшын реакси]асы .мани хусусила горхутду. Ьа-мин магалани оху]ан таныш-ларым де]ираилэр ки, азэр-ба]чанлыларын гэддарлыгы илэ исла.мын мадэни-тарихи эн'анэлэри арасында алагани кермэ.мак'олмаз: «Haja кора онлар Ьемиша адамлары иш-кэнчэ илэ елдурурлор?!» Нэ демак олар? Ну]кин аз охучуларынын .мэЬз бела бир натича чыхармаларына чалышырды.\nМай ]аЬуди]ам вэ буна кера да Ьэр чур милли хо-фун потенсиал шакилда озу-.ма гаршы ]еначдилди]ини душунурам. 0зуму бу х(й})ун гурбанлары ила е]нилэшдир-Maja адат етмишам. Она кора jox ки,- май чох ]ахшы адама.м. Бу онун нэтичэси-дир ки, садэча олараг .мани чох де]ублар. Хофун баш-лыча хусуси]]атлэриндэи би-ри ону нэзэри база илэ асас-ландыр.магдыр. Бурда исэ кимин элиндэн нэ кэлир елэ-]ир. Ба'зилари садэча олараг «гарабала алверчиларп» Зада салыр. Лолдаш Жири-новски чыхышларындан би-риндэ демишдир ки,. «мусал-.манлар — 03 табиэтлэринэ кор�� кут халгдырлар» Бир гадар сэви]]элилэр, зи]алы-лар иса «исла.м .ментал;лыгы-на хас OwiaH фанатизмдэн» вэ Ja бу руЬда башга масэ-лэлэрдэн сеЬбэт ачырлар. Ва дэрЬал да «Балкан даЬ-шотлариндэн» тутмуш Иран корфази ра]онундакы муЬари-баЗэдэк cajcbi3-beca6cbi3 да-лиллэр кэтиоирлар. Лахшы, керэсэн 1932—1945-чи ил-лэрдэ баш вермиш Ьадисэлэ-\nFa\nрэ кера «алман ан'анасини» кунаЬлацдыран олармы инди?! Бас асрин аввалкцда рус таланчыларыны (инди да бу иша Ьазыр олан на-.мизэдларн) христиан-лравос-лав эн'энэларина асасланмаг-да кунаЬландырмаг олармы?! А]дын масалэдир ки. ба'зилари ' учун прааославлыг ушаглыгдан алышдыглары кезэл адатлар, башгалары\n1(ун иса ]ад бир муЬитдир. акин Ьар бир абырлы адам е'тираф етмэлидир ки. пра-востачлыг Ьеч каси. .мэшЬур Кишин]ов таланы вахты едил-ди]и кими. гундагдакы ушаг-лары низа башына тахмагы, онларын козунэ .мисмар чал-магы («Иса намина») в]рат-.мир. Бир де КИМ илк дафэ бела бир гэрара калиб ки. Муталлибов омончулары учун Гур'ан даЬа нуфузлу китабдыр, наннки «бизим» Ригадакы о.мончуларымыз учун Теврат? Ела Ьэмин омой-чуларын Баиы де.мократлары-на тутдуглары дивана Руси-ja демократлары нэданса чох зэиф е'тираз етдилэр. (Ja-гин оИа кера ки. онлара чох гэрибэ кэлди: неча ола билэр. «мусур.ман» донуб демократ олуб?)\nМасэлан, попул]ар демократик депутат — етнограф Г. В. CTapoBOjTOBa мусаЬибэ-лариндэн биринда, неча де-\n]эрЛЭр. бир МУТЭХЭССИС КИ.МИ билдирмишдир КИ, «мусалман эн'энеси» (|ена ан'аие!) демократик haJaT учун аз Japa-]ыр. (Ела бу демократ депутат ]эЬудилэр учун да бела бир Ьек.м вер.мишди. лакин бу мани о гадэр да горхут-.мады: чунки бизим демок-ратларын антисе^*тизмэ гаршы и.м.мунитети Ьэла бир муддэт кифа]эт едэчак. Галина Васи.т]евнанын «Беш китаб»ы вэ «Агада»ны дарк ет.мэмэсинг кэлликда иса буна анчаг таэссуфлэнмэк олар.) Ди кал. ермани.тэрин «тоЗларда» доЗулмэси, онлара ишкэнчэ верилмасиндэн\nвэ с. ]азаялар чох г^иба-дир ки, Сумга]ытда ва Вакыда баш вермиш таланлар вахты 03 Ьа]аты баЬасыиа ермэни л эри евинде кизлатмиш азарба]чанлылары. Фаргаиа-дэ Месхети турклэрини. хи-лас етмиш езбаклэрй ]ада салмагы севмирлар. де]ак ки. дэЬшатлар гэЬреманлыгдан вэ езуну гурбан вермэкдэн чох олмушдур. На олар, Ьар Ьалда. бунларын да олдугу-ну е'тираф етма« лазымдыр. Вэ Ьеч КИМ Ьекм вера бил-.мэз ки, бу вэ Ja дикэр си-вилизаси]а учун нэ «харак-терикдир», на исэ «характе-рик де]ил». jepH калмишкан, де]им ки. акэр дузкун баша душ.мушэмсэ, христиаилыгын пафосу мэЬз бундадыр.\nЬэгигэтэн де.мократик аЬ-вал-руЬи]]эли адамлар арасында бир-бирини «ислам озулчулу]у илэ» горхутмаг даба душуб. Дуздур. бу. ик-раЬ олуймалы ше]дир, ла-«ин она кора Jox ки, ислам езулчу1лу]удур. 0зулчулу-]ун езу писдир! Шахсан маним учун бизим PycHja езул-чулэри даЬа даЬшэтлидир.\nPycHja телевизи]асынын «Вести» програмынын сен-т]абрда ефирэ чыхмыш бура-хылышларындан бириниь апарычысы суверенлик элдэ етдикдан сонра «.мусалман республнкаларында* комму нист режими ]арадылмасы тэЬлукасиндан данышды ва чохмип]онлу аудитори]аны бунун сэбэблари ила таныш етма!а талэсди. Дема масэ-лэ бурасындаДыр кн, «ис лам эн'эналэри раислара, елэча Да гоЬумлуг элагэлари нэ Ьормэт етмэ]и нэзэрдэ ту тур». Онда балка «Вести» програмынын бу бурахылы-шыны ефирэ Ьазырла]анла-рын нэзакэтсизли]и ва вэЬ-шили]инин сабаблэрини Руги 1я »н'эналэринда ахтараг? Михаил БАТКИН.\n1(«Демократяческа]а Рос-cHja» газети, 3 HoJa6p 1991).\nТИББ ИШЧИЛЭРИ Т0ТИЛ ЕТМЭК HИJJЭTИHДЭДИPЛЭP\nСумга]ытда автомобил нэгли]]аты ишчилэриндэн вэ муэллимлэрдэн сонра тибб ишчилэри да тэ'тил комитэси ]аратмышлар. Коллективлэрин ирэли сур-дуклэри тэлэблэр арасында тибб ишчиларинин эмэк Ьаггынын артырылмасы, онларын илк тэлэбат малла-ры илэ тэчЬизинин ]ахшы-лашдырылмасы талэблэри да вардыр. Бундан элавэ.\nшэЬэрин тибб муэссисэлэ-ринин дэрман вэ муаличэ препаратлары илэ та'мин олунмасы мэсэлэси да гаршы Ja каскин шакилда го]ул-мушдур. Чунки бела бир тэчЬизат олмадан Ьэким-лэрин шэЬэр сакинлэринин сагламлыгы угрунда кес-тэрди]и сэ']лэр Ьэдэр кедир.\nТибб ишчилэри Ьэмчинин\nСумга]ытын рэсмэн еколожи чэЬэтдэн элверишсиз шэЬар е'лан олунмасыны тэлэо едирлар. ШаЬарин сакинлэринин * оз гида мэЬ-сулларынын дэрЬал Jax-шылашдырылмасына (^е]ук еЬти]ачлары вардыр. Тибб ишчилэри онларын эмэк Ьаггына хусуси алавэлэрин Ta'jHH олунмасы тэлэбини да эдалэтли тэлэб Ьесаб едирлар. (Азэринформ).\nЧ. БУШ: СОВЕТ ТЭЬЛУКЭСИ ЮХДУР, АММА...\nАБШ Президенти Чорч Буш НАТО шурасынын сесси]асындакы чыхышында Совет Иттифагында вэ Шэр-ги Авропа елкэлэриндэ вэ-зи]]этдэн этрафлы бэЬс ет-мишдир. О демишдир: Га-\nбаглар Совет Ордусу Гэр-бин мэнафелэри вэ дэ]эр-лэри учун тэЬлукэ торэ-дирди. Истисна етмэк олмаз ки, умид вэ сэ']лэри-мизэ бахма]араг кунлэрин бир кунундэ бу елкэнин эра-зисиндэн ]енэ да тэЬлукэ ]арансын. Анчаг биз кору-рук ки. инди орада кучлу ингилабчы гуввэлэр фэали]-]ат костэрирлэр. Горбачов, Лелтсин, Назарба]ев вэ башгалары кэмини тэЬлукэли кечид деврундан кечир-мэ]э чэЬд едирлар. Гэрб онлара ]ардым вэ рэгбат кестэрмэлидир.\nЧ. Буш демишдир: Со\nвет Иттифагында вээи]]этин инкишафына Ав]ропа вэ Америка бир-бириндэн а]-рылыгда ]анашмамалыдыр-лар. Биз умуми стратежи хэттимизи разылашдырма-лы]ыг.. О даЬа сонра демишдир: Авропанын мэркэзин-дэн совет гошунларынын чыхарылмасы умуми тэЬлу кэсизли]и, шубЬэсиз, моЬ-кэмлэтмишдир. Лакин дун ]ада тэЬлукэ галыр вэ биз Иттифагын эсас принсипи-нэ эввэллэр олдугу кими эмэл етмэли]ик: НАТО-]а\nдахил олан Ьэр Ьансы елка учун тэЬлукэ бутун Шимали Атлантика Йттифагы учу« тэЬлукэ демэкдир.\nАБШ Президенти демишдир; Инди биз Jeни стратежи доктрина гэбул едиб блокун бутун узвлэринин ;йэЬлукэсиЗли]и учун та'* минат ]аратмалы]ыг. Нам дэ биз ачыг демэли]ик ки. хе]ли дэрэчэдэ ихтисар едилмиш олса да. е'тибар-лы чэкиндиричи нувэ гув-вэлэрини сахла)ачагыг.\nСОВ.ИКП-ИИН ЛАРДЫМЫ ЬАГГЫНДА\nПортугаля]! КП.ННН баш катнбн Алваро Кун1ал «Аванте!» газетияин мухбярн иле иусаЬнбэсяяде демишдир: Кечмншде совет комиуиистлариннн харячи елкеле-рин коммунист партн)аларыиа ]ардым костормеси «фашист дш(та1^раларына, нстясмара ве иустемлака есарэ-тннэ гаршы чарпышан гуввело^о Сов.ИКП-нин бе]нэл-милел heMpejAHjH» демек иди. By мубаЬибесинде о, Сов.ИКП иле Португали]а КП-нин малине елагвдери Ьаггында хеберларн шерЬ етмншднр.\nПортугаля)а коммуяистлеряния лндерн да сорушур: Кима ма'лум де]ялди кн, Сов.иКП дШсар влхаларнн мута-мггн ингилабчы гувввларина мадди ]ардым костарирди? * бзу да такча маляра )ардымы де)ил, ЬЭм да нефт, ар-з(аг ва силаЬ ]ардымы7\nЛНГАЧОВ АБШ-да\nСов.ИКП МК CHjacH Буросунуя кечмиш узву Jerop Лягачов билднрнр кн, нслаЬатларыя Ьеч да аде]Ьдары де)илднр, гати суратда сталинизм 8ле)Ьияа чыхыр ва Ру-cHja pэhбapляjяния асас котурду|у игтисади да)яшнклнх-лар програмынын угурла Ьа)ата кечнрнлача)нна уракдан умид басла]ир. Чума ахшамы о, Америханын бир сыра апарычы уяиверсятетларнияя да'ватн яла АБШ-а rejpH-расмя сафари заманы Hjy-Jopкдa Колумбя)а Уннверсн-тетн 1анында Совет Иттяфагынын перспектявларияи ojpa* нэя Ьарримая Ииститутуцда муЬазнра охумушдур.\nО, СИТА мухбирянян суалына чаваб вераркан де-мишднр: «Маи бу ислаЬатларыя Ьа)ата кечнрилмасянда PycHja Президентяна угур арзула)ырам ва ислаЬатлар мувэффаги1]атла Ьа)ата кeчяpндc8jдя, буна шад олар-дым».\nJ. Лягачов августда девлат чеврилншн чаЬднядаи да-нышаркэи демишдир кн, «беЬраядан чыхмаг учуй nsJaM* чыларын ал атдыглары методлары ва васиталари гатя радд едир». Бунунла бирликда о демишдир; «Маи Ьеч вахт бу адамлара ватан хаинларн демаздям. Гя)амчылар халгын Ьэ1атьшы )ушсуллаа1днрмак 1оллары ахтарырды-лар».\n-Ф- 1УГСХ:ЛАВИ1А:\nМУЬАРИБЭ ДАВАМ ЕДИР\nЧума ахшамы XopBiTMja Ьекуматяяин башчысы OpaRjo Грегуряч республика парламентнннн Загребдэ ке-чирялан ceccHjacbiKa хабар вермишдяр ки, Хорватн]ада бнр неча ajAaK барк давам едэн муЬариба заманы 1700 наф^дан чох адам Ьэлак олмуш, тагрибан 9 мяк адьм 1араланмышдыр. БеЬравлы очаглардан республиканын 420 тип ватандашы чыхыб кетмнш, 10,5 мнл1ард долла^ыг маддя зи]ан да]мншдяр. О демншдир: Хорватн)а рэЬбар-ли)н «республиканын муваггатн ншгал олунмуш аразя-\nларшош» там азад еднлмаснна, бутун ра1онларда jajAi-ганун ]арадылмасына чалышачагдыр. Лакян Ф.\nГрегу.\nрнч е'тираф етмншднр ки, боЬравлы ечагларда Хорва-THjaHbiH Ьэрбилешдирилмнш дасталарн габул едилмиш де]уш амалнЛаты га]даларыны позурлар.\n^ Фашист Алманм}асындам Полша торпагыма {адмиар галмыш качмиш «Осаенснм» Ьебс душармасм миди адамларын зи{араткаЬына чаарилнб. Фашиам идаолокн)асыиын уч MMN нл аааал да мавчуд олмасыиа бахма)араг о, маЬа XX асрда голЦганад ачмышды. Ва . адамлар буну билмали, )адда сахламаяы »а бир даЬа фашиамнм таирарына |ол аар-мамалидирлар!\nСИТА-иыи фотохреиммасы.\nЧамуби Осатй)ада аази^ат сабитлашмак билмир. Знаури ра]оиуида jana да аташ ачылыр. Схинаалида ха|ли |аша-]ыш аалари, ичтимаи бииа дагылмышдыр, ]аралыларын са]ы куидан-куиа артыр.\n-Ф- Осатин ]араглылары иса аз снфатларини маска алтында кизладирлар. Кнзла-дирлар ки, )ахыилары, дог-малары онларын гошулдугу гардаш гыргыныныи кунаЬсыз гурбаны олмасыилар.\nСИТА-иыи фотехренииасы.\nКУЧЛУ\nПАРТЛА1ЫШ\nЛерли «Саут аиьШэ'б»,\n«Саут Лубнан» радио-\nстанси]алары. вэ башга ра-диостанси]алар хабар вер-мишлэр ки, Бе]рутдакы Америка Университетинин аразисиндэ кучлу партла-]ыш олмушдур. Мутэхэс-сислэрин фикринчэ, ики )уз килограм тринитротолуол атымла университетин мэркэзи инзибати бинасы\nтамамилэ дагылмышдыр. Хабар верилди]и кими. Ьэлак олан )охдур. чунки кеча вахты ' партладылмыш бу бииа ]аша]ыш бинасы де]ил. Лакин университетин эразисина битишик\nра)онларда ]аралананлар -вар.\nБу чина]этин тэшкили учуй Ьалэлик Ьеч нас мас'-улииэтя 03 узэринэ ке-турмэияшдир. Бунунла ]а-нашы радио бела бир фи-кирдэ олдугуну билдирмиш-дир ки, букунку партла-]ыш он бир кун бундан эв-8ЭЛ Бе]рутдакы Америка сэфнрли1инин атэша тутуд-масы ИЛЭ элагэдардыр.\n«Саут эл-Ватэн» . рддио-станси]асы Бе)рутдакы Америка Университетинин эра-зисинда. баш вермиш парт-ла]ышын ба'зи Лфсилаты барада ■ ма'лумат вермиш-дир. Ичэрисинда 20С килограм тринитротолуол олан автомашын партладылмыш-дыр. Ьэмин автомашын университетин мэркэзи корпу-сунун ]аяында сахланмыш-ды. Бииа тамамила дагылмышдыр. Саатлы гуллэ дэ дагылмыш, ]ахынлыгдакы биналара вэ тикилилэрэ чидди зи)ан да)мишдир.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-09-1991-p-3\/","date":"2017-04-23T16:08:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00328-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4294141829,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.42941418290138245, \"tuk_Cyrl_score\": 0.10314074158668518, \"kum_Cyrl_score\": 0.07835204899311066, \"sah_Cyrl_score\": 0.06014479696750641, \"crh_Cyrl_score\": 0.032471369951963425, \"tat_Cyrl_score\": 0.032319627702236176, \"eve_Cyrl_score\": 0.03228972107172012, \"tyv_Cyrl_score\": 0.0219875555485487, \"nog_Cyrl_score\": 0.01699833571910858, \"kir_Cyrl_score\": 0.015716543421149254, \"udm_Cyrl_score\": 0.01400790922343731, \"alt_Cyrl_score\": 0.012422166764736176, \"lez_Cyrl_score\": 0.012054912745952606, \"krc_Cyrl_score\": 0.010893532074987888}","num_words":14791,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.461,"perplexity_score":70448.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - August 29, 1991, Baku, Azerbaijan\nРЕСПУБЛИКА АЛИ СОВЕТИ P9JAC9T ЬЕРЭТИНИН ИЧЛАСЫ\n1919-чу ИЛИН АВГУСТУНДАН 1991-чи ИЛ АВГУСТУН 24-дак\nКОММУНИСТ\nАДЫ иле ЧЫХМЫШДЫР.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИ1АСИ ГЭЗЕТ ЕЖЕДНЕВНАЯ ОБЩЕСТВЕННО-ПОЛИТИЧЕСКАЯ ГАЗЕТА\nМ 169 (21536) •\nЧум» мшамы, 29 август 1991-чм на.\nф ГЦмати 10 гяяик (абую уауи 6,5 гмии*\n0ЛКЭД9 99 республикада нчтимаи cHjacH вэзиМет му-р©нкэблэшди]ин9 каре, Азар-ба]чан Республикасы Пре-зидентинин таклифлври, Ьа-белэ Азарба]чанын бир сыра халг депутатлары-нын мурачиэтлэрц нэзара алынараг, республика Али Советинин PaJacaT hej эти A3ap6aj4BH Республикасы Али Соретннин нввбэдэнкэ-нар ceccHjacHHM чагырмаг Ьаггында гэрар гэбул етмнш-дир.\nАвгустун 28-дэ PaJacaT Ье]'этинин ичласы олмуш-дур. Республика Али Советинин седрн E. М. Га-\nфарованын апардыры ич-\nласда сесси]анын кундэли-JHHHH ла]иЬэси нэзэрдэн кечирилмишдир. JIajHhaja ашагыдакы мэсэлалэр да*\nхил едилмишдир: A30p6aJ-\nчан Республикасынын 1ени сечнлмнш халг депутатла-рынын сэлаЬиНатлэрини тэсдиг етмак Ьаггында, республикада CHjacH вэзиЛэт\nЬаггында, Бакыда февгэл -ада аэзиЛэт режими har-гында, A3ap6aj4aH Республикасы президентинин фар-манларыны тэсдиг етмак\nЬаггында аа башга мэсэлэ-лер. (Азаринформ).\nНИИ ЧУЛФА ТЕЛЕФОНЛА ДАНЫШЫР\nПРЕЗИДЕНТ ФЭРМАНЫ ИЛЭ\nAsap6aj4aH Республикасынын президенти А. Н.\nМудафиа Назирли-инин, ССРИ Дахили Ишлэр\nМуталлибовун фарманы илэ ^СРИ — '\nЬазирли]инингва ССРИ Дев-лот ТаЬлукэсизл^и Коми тасинин Азарба^ан Республикасы ораэисиндэ ]ер лашан гошунларынын вэ Ьарби об]ектлеринин Ьугуги статусуну муа]]анлашдир-мэк учун хусуси комисси ]а 1арадылмышдыр.\nКомисси^а тапшырыл-мышдыр ни, Ьэмин органла-рын республика эразисин-даки гошунларынын ва об Jeктлвpинин Ьугуги статусуну ва фаалиЛвтини муэ]-]анлашдирмек барада тэк-лифлвр Ьазырла]ыб твгдим етсин.\n• а •\nАзврба^ан Республикасы нын президенти А. Н. Му-таллибов инсанпарвврлик вэ морЬамэт принсипларини рэЬбэр тутараг, республика нын мэЬкэмалэри тэрэфин-дон мэЬкум олунмуш бе]ук бир труп шахсин чэзанын галан Ьиссэсини чакмэкдэн азал еднлмаси, Ьабелэ чэза\nнын чзкилмамиш Ьиссэси-нин азалдылмасы Ьаггында фэрман имзаламышдыр.\nБу шахслэрин багыш-ланмасы Ьаггында хаЬиш-лэр ва материаллара еввэлча Азэрба]чан Республикасынын президенти ]анында багышлама масалалари уз-ра комиссий тарафиндан бахылмышдыр. Фарман т©-рвдилмиш чина^тлэрин ха-рактери вв ичтимаи таЬлу-кэ дарачаси, маЬкумларын шехсиИвти, чэзанын чэкил-миш муддети вэ дикар Ьал-лар нэзара алынмагла верил-мишдир.\nПрезидентин дикар фар маны . илэ бир груп шахе багышланма га^асында мадди зэрэрин галан Ьисса-сини вдамвкдан азад едилмишдир. Онларын аилалари-нин таркиби ва мадди вэ-зи^эти. бу ватандашларын сэЬЬоти во дикэр ^нкуллэш-диричи Ьаллар нэзара алын-мышдыр.\nПрезидентин фарманы илэ он шахсин Азарба]чан Республикасынын ввтэндаш-лыгына гэбул едилмак барэ-да хаЬиши ]ерииэ ]ети-рилмншдир.\nscic сынйглпр нала гдбдгдадыр\n\/\n* Лапотка Назнрлэр Кабилетииин баш катион Ми-содзи Сакамото бурада кечнрилмиш мэтбуат конфрансын-да еШамла билдирмишдир ки, Токио Ьэлэлик Молдова-нын Совет Иттифагындан а]рылыб мустэгил олмасьгаы танымаг ниJJalTИHДЭ де]илдир.\n* Канаданын Харичи Ишлэр HaзиpлиJиiнин нума 1эндэси- Скотт Маллии билдирмишдир ки, Канада базар ертэси Прибалтика республикалары илэ дипломатии му-насибэтлэр ]аратмага Ьазыр олдуруну е'лан етмэсинэ бах-ма]араг, Украла вэ Молдованын истаглалиПэтини дэр-Ьал танымага Ьазырлашмыр.\nА ИгамэткаЬы Мексика пaJтaxтындa олан вэ муЬа-чиретдэ фэaлиjjэт кестэрэн Куба Милли Азадлыг Чэб-Ьэси чэршэнбэ ахшамы М. С. Горбачева вэ Б. Н. ¿елт-синэ мэкту�� кендэриб онлары Фидел Кастро Ьекумэтинэ «Ьэр чур немок* кестэрилмэсини дajaндыpмaFa чагыр-мышдыр.\n^ Kopeja банкыньш Ьесабламаларьша керэ бу илин биринчи кварталында ССРИ-нин умуми милли мэЬсулу 8 фаиз азалмыш, эмэк мэЬсулдарлыгы 9 фаиз ашагы душ-муш, инфлJacиJa иеэ тэгрибэн 24 фаиз артмышдыр.\n-А Авропа бирли^ Лугослави]ада беЬраны арадан галдырмага дайр конфранс чагырмагы вэ тэркибинэ бир-лик узву олан влкалэрин нYмajэндэлepшшн дэ дахил ола-чагы арбитраж ж>мисси]асы |аратмагы тэклиф етмишдир.\n* Руо^а Мустагил Ь эм карл ар Иттифаглары Феде-рас^асынын сэдри И. Клочков вэ «Рабоча}а трибуна» гэзетинин баш редактору А. Лурков августун 27-дэ бил-дирмишлэр ки, иниэн белэ гэзетин тэ'сисчилэри редакси-jaнын журналист коллектив« во республика Ьэмкарлар иттифаглары мэркэзи олачаглар. Бу нэшрин ге^э альш-масы барэдо РСФСР Мэтбуат вэ Кутлэви Информас^а HaзиpлиJинo мувафиг эризэ кендэрилмишдир.\nЧэршэнбэ ахшамы сэЬэр сесси^ада микрофонлардан аграфа емос^алар JaJылыp-ды. Башланмыш мубаЬисв]э депутатлардан бири тэкан аермишди. Ьэмин депутат демишди ки, ги]ам кунлорин-дэ ССРИ Али Совети PaJa-сэт Ье}'отинин сусмасы чи-нajэтдиpI буна керэ дэ нэ И. Д. Лаптевин, нэ дэ Р. Н. Нишановун ceccиJaдa сэдрлик eтм0je ¡ма'нави Ьаггы Joxдyp. Натиг таклиф етмишдир ки, нчласлары чеврилиш кунлэ-риндэ баррикадаларда олан-лар апарсыклар. О, конкрет олараг ики нафэрин — А. А. Со^акын во А. Рыжовун адларыны чакмишдир.\nУзун суран фикир муба-дилэсиидэн сонра Ленингра-дын бaл8ДИjJa раиси микрофона ]ахынлашыб Ьамкарла-рыны агыл-камала, ]э'ни сэ-морэлн вэ омоли ишламэ]э чагырмышдыр. Бунунла белэ депутатлар сэс вермишлэр во сэдрлик едэилэри — па-латаларын раЬбэрлэрини евез етмэк тэклифи гэбул олунмамышдыр. CecoиJaнын иши кундэликдэ дуран би-рничл мэсэлонлн — ©лкэде олмуш девлэт чеврилиши илэ олагэдар ,]аранмыш BiЭзиJJэт Ьаггында ССРИ президентинин мэ'луматынын музакирэ-си мэчрасына ]енолдилмиш-\nДИ&атиглэр влкэдэки вэз^-]эти тэЬлил едэркэн демиш-лэр ки, демократа]анын ин-\nдики шлэбеси эслиндэ ]ал-ныз CHjacH гэлабэдир, игтн-сади проблемлор исо конар-да галмышдыр вэ е«эр бу проблемлэрлэ чидди машгул олунмаса, елкэ учурума Jy* варланар. Учурум иеэ игти-сади]]атын бир сыра са^элэ-рлндэ: ]аначаг-енеркетика,\nерзаг саЬзлэринде вэ бир сыра башга саЬалэрдэ инди ал суретдо Ьисс олунур. Ьу-на керэ дэ тэ'чили тэдбир-лэр кермэк тэклиф олунур, конкрет тэклифлэр ирэли су-\nрулурду.\nИндик\n..ндики Иттифаг парламен-тинин тале]и мэсэлесинэ да тохунулмушдур.\nБиринчи фасилэдэ.ч сонра сесси]анын иши ССРИ пре-зиденти М. С. Горбачовун иштиракы илэ давам етмишдир.\nPycHja парламентииин депутаты О. Г. PyMjaHxcee ел-кенин Али Советини «наг-галлыг етмэк», ез ичласлары-ны лаглагы]а чевирмэк тэЬ-лукэсиндэн чэкиндирмишдир.\nИттифаг мугави лоси нин\nимзаланмасы илэ элагэдар мэсэлэлэр эввэлки ними на тиглэрин диггэт мэркэзиндэ иди. Ajpbi-ajpbi республика-ларын нума]эндолэри ге]д едирлэр ки, бундан эввэл ha-зырланмыш муддэалар ]ени вэзИ]]этин тэлэблэринэ чаваб вермир\nДепутат А. А. Собчак Ук-ра]наны республиканын эра-зисиндо ]ерлэшэн совет го-\nшунларьшьш белмэлэри узэ-риндэ назарет го]маг тэлэб-лэриндэн эл чэкмэ]а чагырмышдыр.\nБир чох депутатлар девлэт чеврилиши етмак чаЬдин-ден сонра ]аранмыш вэзи]]э-ти тэЬлил едэркэн де]ирди-лор ки, Иттифаг мугавиласи-нин имзаланмасынын позул-масы чевршшшин конкрет ]екунларындан биридир. Е1ла буна керэ дэ хусусэн Загаф-гази]а республикалары ара-сында гаршылыглы мунаси-бзгглор кэскиилэшмэ]э баш-лаЗыр. Тачикистандан олан депутат Д. Худоназаров ре-кионларарасы мунагишэлэри балка нлашдырмагдан» ча-Чиндирмишдир.\nЧыхыш едэнларин бир чоху девлэт чеврилишиндэ Сов.ИКП-нин иштирак етди-]ини конкрет мисаллар эса-сында субут едирди.\nБир сыра чыхышларда со-сиализм рлу иде]асыны инадла мудафиэ еден ССРИ президента тенгид едилирди. Депутат С. В. Белозертсев тэклиф етмишдир ки, ССРИ ДТК-нин коллеки]асы дэр-Ьал исте'фа]а чыхарылсын, Ьэрби эдли]]э органлары вэ ССРИ президенти ]анында Л. В. Голик башда олмагла Ьугуг муЬафизо органлары-нын фэали]]этини элагэлэн-дирэн комитэ ез вэзифалэри-нин еЬдосиндэн колмэдиклэ-ршо керэ лэгв едилсинлэр.\nАхшам ичласьгнын оввэ-\nлиндэ И. Д. Лаптев депутатлар ын бе]ук бир грудунун мэктубуну охумушдур. Он-лар хапиш едирлар ки, РСФСР президенти В. Н. Лелтсин индики сесси]адв чы-хьпи етсин. Иттифаг Советинин сэдри Борис Николаевич ила д&нышыг апардыг-дан сонра депутатлара бил-дирмишдир ки, Руси]анын рэпбэрн ССРИ халг делутат-ларыньш гаршыдакы гурул-та]ында чыхыша Ьазырла-шыр вэ сеосИ|]ада чыхыш ет-ме]и мэгсэдэу]гун са]мыр.\nДепутат Л. А. Рыжов дис-кусси]ада чыхыш едиб де-мишдир ки, азадлырын ]ени даврэси кимсе тэрэфинден бэхш еднлмэмиш, иртича илэ кэскин чарпышмада газа-нылмышдыр.\nСонра ССРИ президенти М. С. Горбачов сеоси]ада ез мэ'луматы барасинда ]екун евзу св]лэмишдир.\nМ. С. Горбачов сонра де-п>татларын суалларына чаваб вермишдир.\nАхшамдан хе]ли кечмиш депутатлар ССРИ халг депу-татларынын невбэданканар гурулта]ынын Ьазырланмасы учун комиссиЛа ]аратмыш-лар. Миллатлэр Советинин сэдри Р. Н. Нишаиов комис-си]анын башчысы олмушдур.\nАвгустун 28-дэ сесси]а иши ни давам етдирмишдир.\nСИТА нын парламент мух-\nбнрлари.\nИТТИФАГ ПАРЛАМЕНТИНИН НУМАЛЖДЭ НЕШИ KHJEBd К8Н ДЭРИЛ МИ Ш ДИР\nМОСКВА, 28 aeiycT. Бу\nкун ССРИ Али Советинин cecciijacbi Иттифаг Парламен-тшшн нума]эндэ he]'этини Кн]евэ кендэрмшпдир. Ну-ма]эндэ heJ'9THH9 тапшырыл-мышдыр ки, витсе-президент А. Рутско] башда олмагла Руси]а Федераси]асынын нума] эндэлэри илэ бирликдэ\nУкра]на рэЬбэрли]и илэ ке-рушеун. Нума]эидэ Ье]'эти УкраЛиа па]тахтына она керэ ]олланмышдыр ки. ССРИ Али Советинин ceccnjacbiH-да депутатлар ез чыхышла-рында девлэт гуручулугу мэ-сэлэлэри вэ ©рази мэсэлэлэ-ри баргсиндэ Руси ja вэ Ук-\npajHa раЬбэрли.]ишад бэ'зи бэ]анатларындан бэЬс етмиш-\nji©p.\nМиллатлэр Советинин сэд-рн р. Нишаиов ССРИ, Ру-си]а вэ Укра]на парламент-лэри 1нума]эндэлэринин ке-рушунун нэ]о керэ зэрури олдугуну иваЬ едэркэн де-\nмишдир кя, Укра]нада сакит-ликдир вэ УкраJна рэЬбэр-ли]и тэрэфлэр учун мараг-лы олан керушу алгышла-jbip. Иттифаг парламентинин нума]эндэ Ье]'этинэ ССРИ халг депутатлары А. Собчак, J. Рыжов, С. Pja64eHKO вэ J. Шербак дахилдирлэр.\n(СИТА).\nБу илин млртында Иран Ислам Республикасынын ну-ма]анда Ье]'ати республика-мызда оларкан Азарба]чан Чулфасы ила Иран Чулфасы арасында телефон рабитэси ]аратмаг Ьаггында бирка ра-зылыг элдэ едилмишдн. Азарба]чая Республикасы Назирлар Кабинетинин сад-ри Ь. Ьасановун башчылыг етди]к нYмaJэндa Ье]'атинин Иран Ислам Республикасына сафари заманы бу масэлэ]э бир даЬа тохунулмушду.\nНаЬа]ат, Чулфа рабита говшагы ишчиларинин кар-кин 0мо]и са]асинда Араз ча]ынадек 2 километрлик мэсафада 30 каналлы ]ерал-ты кабелнн чакилиши баша чаягдырылмыш, Иран Чулфа-сьгнын рабита хатти ила бир-лашдирилмишдир. 10 канал артыг истифадэ]а верилмши-\nдир, Бу «аналлардан бири ики Чулфаны, 9 канал »се Аз арба] чан Республикасы\nнын Нахчыван, Баоак, Орду* бад, Шарур, ШаЬбуз, Сада-рак ра]он мэрказлэрини Ира* нын Мэранд, Маку, Табрио, Эламдар. Урми]а ва башга шаЬарлери ила бирлешдирэ-чакдир.\n20 канал еЬти]ат учун сахланмышдыр.\nАртыг ики Чулфа арасында телефон рабитасн иша душмушдур.\nЧулфа рабита говшагынын рэиси Мэммад Гоча]ев илк. дафе олараг бу хат л а Иран Чулфасындакы рабита гов-шарынын раиси Эраги]а занк чалмыш, чэнублу Ьэмкары-ны ]ени ]арадылмыш телефон эл&гэси мунасябатила\n\"да\" \"¡£а\"блв»лв.\nБИЗ КИ дэлипмэмишик\n_ гэзет кошку енунда--\nКвшкун гаршысында да-]анмыш орта ]ашлы гадын сатычынын верди]и газета о уз-бу узуна чевирир:\n— Бу надир? Ахы май «Коммунист* истадим...\n— Ьачы, инди газет бу адла чыхыр...\n— Неча ]а'ни бу адла? Ьм... — де]э тэраддудла бир дэ нэсэ сорушмаг истэ]ир. Чаш-баш галдыгы узун дан, кезлариндэн охунур.\nБу Ьисси ]эгин ки, чох-лары кечириб. Ела редак-си]а коллективинин взу да. СеЬбвт ондан кетмир ки, «]ол кветаранимизи*. «ко-мандан*ымызы итириб баш-сыз галмышыг. Эксине. Ьэм-карларымызын демак олар Ьеч бири, Ьеч вахт ©зуну бу]уруг гулу са]ма]ыб. Инди редакси]ада чалышан-ларын аксори]]эти 1985-ин апрел нэсими ила каланлэр-\nДИр. . 4 ^\n{ Редакси]амызла у?збэ^ квшкун сатычысынын дедик-лари аксар квшклэр учун характерикдир:\n— Сатыш нисбатиндэ ела бир фарг ]аранма]ыб. «Халг гезети* ]ахшы алыныр. Ча-маатын сеЬбатлариндон бела баша душурам ки, да1н* швн гэзетин 1алныз адыдыр, мазмуну ]ох. пэлалик «Ком-мунист*ин инди Ьансы адла чыхдыгыны билмэ]энлэр да вар. Ьэмин адамлар да — «Коммунист*ин авэзинэ чыхан газетдан верин* — де]ирлэр.\nЭлбэттэ, бунлар тэскин-лик верир. «Халг газета* дэ «Коммунист* кими попул]ар-дыр. Газетимиза мараг азал-ма]ыб. Бу, Ьэм дэ халгын инамы, е'тимадыдыр.\n3 руФ'ЭТОГЛУ,\nС. АСЛАНОВ,\n«ХГ»нив мухбирлэрн.\nССРИ ДОВЛОТ БАНКЫНЫН BBJAHATbl\nССРИ Девлэт Банкыньш влин��э олан мэ'лумата керэ, Сов.ИКП МК парти]а тэшки-латлары вэ онларьш .табели-}индэ олан идарэлэр езлэри-нин вэсаитиви чурбэчур сэЬмдар чэми]]этлэринэ, бирка муэосисэлэрэ, коммерси-]а банкларына вэ дикэр ком-MepcMja структурларьша го-]урлар.\nССРИ Девлэт Банкыньш бэ]анатында кветэрилир: бу\nвэсаит эсасэн Сов.ИКП сы-рави узвлэринин вердиклэри узвлук Ьаггы вэ ja девлэт эмлакьшдан истифадэ едил-мэси Ьесабына ]аранмыш-дыр.\n«Совет Иттифагы Коммунист napraJacbbHbiH эмлакы Ьаггында» ССРИ президен\nтинин фэрманына мувафиг сурэтдэ халг депутатлары Советлэри Сов.ИКП-нин эм-л*акыны муЬафизэ алтына алмалыдырлар. Сонра бу эмлакдан истифадэ олувмасы\nмэсэлэлэри ССРИ-нин вэ рес-публикаларын ганунларына там мува*фиг сурэтдэ Ьэлл едилэчэкдир.\nПарта]анын вэсантиннн халгдан кязлэдвлмэсиннн гаршьгсыны алмаг магсэди ила ССРИ Девлэт Банкы кес-тэриш вермишдир ни, Сов.ИКП тэшкилатларынын вэ онларын табели]индэ олан идэрэлэрин Ьесаблады ^зра эмали] ]ата хитам верил си и.\n(СИТА).\n«УМИДИМИЗ СИЗЭДИР...»\nЬэр кун онларча охучу бу инамла редакси]а]а уз тутур. Кнмн мэктуб ]олла]ыр, кнмн азу калир. Онларын ннрмкти ]ашатмаг, умндини догрултмаг о гадэр да асан баша кал мир. Редаксн]а амакдашларындан чохлу гуава, вахт алыр. Буна 6axMaJapar hap мэктуба Ьассаслыгла Ja-\nяатпыльф^нз а]да редакси]а 5 мнн 760 мактуб алыб. 863-у газетдэ дарч олунуб. 2 мин 124 мактуб тэЬгигата кен-дэрилнб. Мяв вэфардан чох адам редаксн]ада гэбул олунуб Заннкмнрчо, фактлар hap ше]н де]нр.\nУчунчу кундур кн, газет ]енн адла бурахылыр. Ре-дакси]а коллективн бела мэс'ул аддымы атанда нлк нвв бэдэ аз охучусуна уинд багла]ыб. Ьэгнгн мэнада халг газета бурахмаг, ону халгын трнбунасына чевнрмак учун нлк невбэдэ сиза — садагатлн охучуларымыза бел баг-ламышыг.\nВ, ел. бнлирик, )ашлиаиышыг... с()ьифа дНЕФТИН КЭЛЭЧЭШ ДЭНИЗДЭДИР\n1934-чу илдэ Арт]ом ада-сы ]ахынлыгында го]улач нлк дэмир езул ]ер узуьдэ илк дэфэ дэниздэн нефт чы-харылмасьшын муждэчиси олду. Myrajuco учун де]эк ки, Американын Луизиана штатында белэ бир езул 1948-чи илдэ го]улмушду. Ьазырда исо дун]ада Ьасил едилан нефтан учдэ бир Ьис-сэси даниздэн чыхарылыр. Озу дэ дэниз нефти гуру нефти нэ нисбэтэн хе]лн 6а-Ьа баша калир вэ чохлу вэсаит тэлэб едир. Харичи елка лерин ира нефт инЬисар-лары бунун учун илдэ бир трил]он доллар сэрф едирлэр. Мутэхэссислер Ьесаб-ламышлар ки, 2000-чи илэ-дэк нефтин 40 фаизи дэниз-дзн чыхарылачаг.\nБэс Хэзэр нефтчилэри бу кун Ьансы га]гыларла ]аша-]ырлар? «Хэзэрдэншнефт-газ* ИствЬоалат Бирли]и баш директорунун муавини Назим Эли]ев эмэкдашымыз-ла мусаЬябэсИ'НДэ демншдир:\n— Сон вахтлар чохларын-да бела тэсаивур ]аракмыш-дыр ки, Бакынын rapa гьиы-лы ту^энмек узраднр. Онлар бу сарватин Ьаддандаи артыг\nиерафчылыгла ишладипмэ-синдэ нефт сэна]есн ишчилэ-ршш кунаЬландырырлар. Ла-кин гэти]]э(тлэ демак олар ки, бу тамамилэ ]анлыш фикир-дир. Чунки тэкчэ Хэзэрин чэнуб вэ орта Ьиссэлэриндэ cejciMHK усулла кэшф олун��уш сухурларын чэми 10 фаизи истифадэ олунур. Бу нсэ о демэддир ки, Ьэмин су-хурлардан Ьэлэ азы 100 ил дэ нефт чыхармаг мумкуи-дур. Устэлик, бу ]ахынлар-да кэшф олунмуш Jem* «Азэ-ри* иефт ]атагынын-Ьэлэ ис-тисмарына башланмамьпп-дыр. Jepn кэлмишкэн де]эк ки, Ьазырда дун]ада эн зэн-кин нефт ]атагларындан олан «Азэри*нин истисмарына харичи елкэлэрин нефг шир-кэтлэри дэ бо]ук мараг кес-тарирлэр.\nБу куя Азэрба]чанын нефт сэйа]есиндэн даньппаркэн гаршь^а чыхан проблемлэри дэ хатырлатмаг вачибдир. Бу проблемлэр илк невбэдэ тех-ноложи гургуларын вэ ава-данлыгын муасир тэлвблэр сэви]]эсиндан кери галмасы илэ баглыдыр. Экер тэкчэ 1988—1989-чу иллэрдэ ирн нефт инЬисарларында дэниз-дан иефгг чыхарылмасына 7\nмил]ард доллар сэрф олун-мушдурса, ССРИ-дэ бу рэ-гэм чэми 100—^200 мил]он совет манатына бэрабэрднр. Сон вахтлар Ьомин лроблеи-лэрин арадан галдырылмаиы учун илк аддымлар аты I-мышдыр. Американын «Ама-ко», «Лунокал», Инкилтэрэ-нин «Бритиш Петролеум» ши.ркэтлэри илэ апарылан илкин данышыглары мисал кестэрмэк олар. Ьэмин даны-шыглара керэ харичи шир-кэтлэр Бакы нефтинин муга-билиндэ республикамызын муасир техники-техноложи аваданлыгла тэчЬизатьшы, нефт чыхарьишасы илэ элагэдар еколожи проблемлэри Ьэлл етмэ]и еЬдэ]э кетурмэ-]э Ьазырдырлар. Лакин ачы-рыны демэк лазымдыр ки, бу чур ]уксэк сэви]]эдэ му-гаиилэлэр барланмасы учун Ьэлэлик республикамызын елэ бир имканы вэ мустэгил » ли]и ]охдур. Керунур, елэ буна керэ дэ харичи мнЬи-сарлар мугавилэлэри тагдим етмэ]э тэлэсмирлэр. Бир гэ-дэр дэ дэниз нефтчилэрини н сосиал шэраити барэдэ. Илк невбэдэ ге]д едэк к», 60-чы, 70-чи иллэрэ ниобетэн дэниз нефтчилеришгн са]ы хе]-\nли азалмьппдыр. 1991-чи илин мэ'луматьша керэ «Хэзэр дэнизнефтгаз» Вирли]51н-до чэми 31 мин нефтчи ши-лэ]ир. Онларьш да тэхминэн 10 фаизи мэнзил невбэсин-дэдир. Экэр дэниз нефтчи-лэринии мэнзил шэраити му-э]]эн мэ'нада гэнаэтбэхшдир-сэ, онларьш эмэк шэраити-1Ш Ьэлэлик ]ахшы Ьесаб етмэк олмаз. Бир сыра ¡мэ'дэн-лэрдэ эн ади тэЬлукэснзлик тэдбирлэринин кезлэнилмэси учун шэраит ]охдур. Дэниз сэви]]эсинин галхьхб енмэси илэ элагэдар есгакадаларьш давамлылыры истомил эн гэ-дэр меЬкем де]ил. Бэ'зи мэ -дэнлэрдэ иеэ радиаси]аны арадан галдырмаг учун ис-тэр мутэхэссис, истэрсэ до муасир техника чатышмыр.\nУнутмамалы]ыг ки, бутуи дун]ада олдуру кими, респуб-ликамызда да нефт сана]еси-нин перспектив лари эсасэн дэнизлэ барлыдыр. Буна керэ дэ индидэн истер дэнизин еколожи тэмизли]ини, истэрсэ дэ нефт Ьасилатынын аЬэнкдар ритмики тэ'мин етмэк барэдэ душунмэк вахты чатмышдыр.\nС. ТЭРЛАНОГЛУ,\n«ХГ»-нин мухбири.\nев лори и jHjocH-xoaop\nБ9С ЕВСИЗЛ0Р9 КИМ K9JAH ДУРАЧАП\nРУС К9НДЛОРИН» БАСГЫНЛАР\nАзэрба1чанын Дарлыг Га-i6ar Мухтар Вила]етнндэ » Коранбо] ра]онунда вэ-L]]3T кэркин олараг галыр. гкионуи ©рааисиндэ чэмлэ-эн ермани гулдур бирлэш-»лэрина к©мэк учун элавэ '«вэлер, силаЪ ва де]уш сур-ты квихчрнлкр, хусусилэ тустун ■ > •- 27-да респуб-гканын лиа^ыш мэнтагэ-финэ вэ Ьугуг муЬафизэ ганларынын лостларына ьегынларын са]ы артмыш-ыр. Ьэм дэ ]араглылар тэк-ч азэрба]чанлылар ]ох, рус-ip ]аша]ан мэнтэгэлэрэ да (егьшлар едирлэр. Мэсэлэн.\nКоранбо] ра]онуиун Рус Бо-рнси кэндинэ силаЬлы бас-гын едилмиш, кэнд сакинлэ-рииин шэхеи мал-гарасы, ав-томашыны аларылмьпп, уч нахырчы де]улмушдур. By барэдэ Азэрба]чан Республикасы Девлэт ТэЬлукэсизли>и Комитэсннин ичтимаи эла-гэлар маркаоинда мэ'лумат вермишлэр.\nКестэрилэн муддэтдэ эн арыр д©]ушлэр Коранбо] ра-]онунун Шэфэг кэндиндэ кет-мишдир. Ири чаплы пулем-]отлардан, гумбараатан си-лаЬлардан вэ дикэр атычы силаЬлардан атэш ачан 200\nнэфэрэдек ]араглы ерманилэ-рин ]ашадыры Гарачинар вэ 5еникэнд мэнтогэлври торэф-дэн Шэфэг кэндинэ сохулма-ра чэЬд кветэрмишлэр. «1а-раглылар бир муддэт этраф-дакы бэ'зи тэпэлори тута бил-сэлэр вэ совхоз мудирц]]эти-нин бинасына лап ]ахынлаш-салар да, республика ДТК вэ ДИН белмэлэринин эмэкдаш-лары онлары кери отурт-мушлар. Вурушма заманы республика ДТК-ньш «ки эмэкдашы ]араланмышдыр.\nКоранбо] ра]онунун Кур-заллар кэндиндэ дэ Ьугуг муЬафизэ органларынын\nпостлары автоматлардан. пу лем]отлардан вэ гумбараатан силаЬлардан кучлу атэшо ту тулмушдур. Августун 25-дэ ермэни ]араглылар зиреЬ-ли техниканын кемэ]и илэ Ьадрут ра]ону тэрэфдэн Ла-чьш ра]онунун Суарасы кэндинэ ва орада ]©рлэшэн ми-лис посту на атэш ачмьпплар. Республика ДТК вэ ДИН-ин силаЬлы мунагишэ ра]онуна тэ'чили кендэрилэн эмэли]-]ат груплары гулдурларьш басгыныны дэф етмишдир.\nЭ. bYCEJHOB, Азэринформун мухбирн.\nДалгалвр Хазарин саНилмна сыгынмыш нвма-нвча канди, гэсвбэни аз агушуиа алмагдадыр. Даниз Лаикаран pajonyH-дакы Нвриманабад гвеабаемнин сакииларими да догма (УРД-дан парикдирмйшдхр. Ики минадак адам аасиз-ашикснз талиб. 1500 Нектар маЬсулдар торпаты су басыв. racabaja 1 мил joH манат дан чох зи^ви да]мишднр. Иткнлар Нал* арта\nбилар. ж\nБас фалвкатин гвршысыны алмаг учУм и# кмми лар карулурГ Адамлар теНлукеси* japnapa качурулур. Нвра-\nда имкан аарса, орада ваНил бариидилмр. Амма бумлар км-фа]ат да]ил. Еямн чаНатдаи асаеландырылмыш тадбнрлара, мадди-тахнмки кама|а чидди аНтм|ач sap.\nж Су басмыш кучалара, ]арашыглы аалара бахдыгчв кайлу губарланан гасабв сакмнлермне тасалли зармак учун с.* т,лм,г м вс.н Д*|ИН. hOTT. |.рлн h.«HMHÍI« оргмл.ры-нын уввуг г вс .6# Советинин депутаты Сабир Исма|ыло. ап Н..Л.Н Г.ЛЫ6.- ^ % ибм.,гндур.\n4\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-aug-29-1991-p-1\/","date":"2017-04-23T15:38:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00090-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3555229008,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.35552290081977844, \"sah_Cyrl_score\": 0.15913231670856476, \"eve_Cyrl_score\": 0.05367320403456688, \"udm_Cyrl_score\": 0.040832750499248505, \"kum_Cyrl_score\": 0.040483057498931885, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03798945993185043, \"tat_Cyrl_score\": 0.03697977215051651, \"tyv_Cyrl_score\": 0.029633767902851105, \"crh_Cyrl_score\": 0.01934419758617878, \"kbd_Cyrl_score\": 0.018224678933620453, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01801336742937565, \"alt_Cyrl_score\": 0.017520209774374962, \"kir_Cyrl_score\": 0.016587113961577415, \"nog_Cyrl_score\": 0.014306050725281239, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01255399826914072, \"dng_Cyrl_score\": 0.01242655050009489}","num_words":11260,"character_repetition_ratio":0.03,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.391,"perplexity_score":76002.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - February 19, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ -+-• « фогал íwi-in ил. -*■ и* »s\nРедаксирнын гэбул отагында\nМЭНЗИЛИ КИМ БОШАЛТМАЛЫДЫР?\nМагсуд ЬэнифэЗев Ласа, мал ра]он Советинин би. насындан чыхандан сонра паспорту ну н арасына гоЗуб меЬкэм-меЬкэм сыхдыры ордери нэвазишлэ бир да сыгаллады. Тэ'лим.тэрбиЗэ ишиндэ сач.саггал агартмыш бу ветеран муэллим hэja. тын чох исти-со^руну кер. мушду. Анчаг букунку гэ-дэр севиндиЗи jaдынa кэл. мирди. 16 иллик интизар-лан сонра ахыр ки, икиотаг-лы мэнзил алмышды...\nЛакнн- Магсуд муаллимин севинчи узун сурмэди. Ады-на ордер ]азылмыш унвана — 7-чи Саллахана кучэсин. дэки 7 нем рал и бинанын 43-чу мэнзилинэ кэлэндэ ке'злорина йнанмады. Гон-шу (сонрадан е]ронэчакди кн. онун ады Азар. фами лиЗасы Гурбановдур) мат. бэхи секуб бошалмыш ман-зилэ Зол ачмыш. эсас гапы-ны исэ Jaxшычa бэркит: мишди. . Магсуд муэллим ордерини кестэрди, мэнзила паспорт геЗдиЗЗатына душ-дуЗуну билдирди. Вэ гоншу-дан хаЬиш етди ки, онун Ьалал мцнзилини бошалт.\nсын. Гоншу да кезуну Jy-муб, агзыны ачды. CejMa-flHjH, гаргымадыгы идарэ. ташкилат галмады. Ахырда да \" деди ки, бир Jox, лап 1уз ордер кэтирсэн xejpn >охдур. мани бу манзилдэн Ьеч ким чыхара билмэз.\nО вахтдан бир ил ке-чир. Бу муддэт эрзиндэ Магсуд муэллим JeHH гоншу -сунун езбашыналыры барэ-дэ чох унванлара мурачи. эт едиб. PaJOH Совети ону Мэнзил Тэсэрруфаты Ида-рэсинэ кендэриб. Мэнзил Тэсэрруфаты Идарэсих да ки-мин Ьаглы. кимин Ьагсыз олмасыны аЗдынлашдырмаг мэгсэяилэ Ласамал paJOH халг мэЬкамэси гаршысын-да мэсэлэ галдырыб. Кечэн ил и!унун 12-дэ paJOH халг ,мэЬкамэеи бу ишэ бахыб вэ Гурбанов Азар Бэхти. jap оглунун зоракылыгла тутдуру манзилдэн чыха-рылмасы Ьаггында гэтнамэ гэбул едиб.\nКуман етмэк оларды ки, халг мэЬкэмэсинин бу гэт-намэсиндан сонра А. Гурбанов ез иддиаларындан ал чэкэчэк. Магсуд муэллим\nда нэЬаЗэт, узун иллэр Ьэс-рэтиндэ олдугу мэнзилинэ Зыгышачаг. Анчаг бела ол-мады. Лухары тэшкилат-лара шикаЗэт мэктублары-нын Зени ахыны башланды. Бу дэфэ онлары А$эр Гурбанов' Зазырды. Магсуд муэллимэ мэслэЬэт керду-лэр ки, тэлэсмэсин. ШикаЗэт эризэлэринэ на чаваб верилэчэЗини кезлэсин. Бир нечэ а1 да бела кетди. Ок-тЗабрын 22-дэ республика Али МэЬкэмэси гати Ьакм верди: А. Гурбанов иддиасыы-да там Ьагсыздыр.\nБу чавабдан сонра ра]он халг мэЬкэмэсинин иш ич-рачысы А. hYceJнoв. 32 немрали мэнзил-истисмар саЬэсинин техники С. Су-ле1манов вэ саЬэ мувэккили М. Гурбанов 43-чу мэнзили бошалтмага кетдилар. Магсуд муэллимэ да дедилэр ки, тез машын тутуб ев ава-данлыгыны кэтирсин. Гур-бановлар аилэси бу «кару-шэ» габагчадан Ьазырлаш-мышды. Лахын дост.та-нышлары кемэ1э чагыр-мышдылар. Кэлэнлэ�� сеЗуш\nвэ тэЬгирлэрэ мэЬэл rojMa-дан манзилдэки аваданлы-гы бошалтмага башладылар. Эсас гапыдан чыхарылан ев 8шjaлapы мэтбахдэн ачылан 1олдан отага ]ыры-лырды. Белачэ «кэтир-кв-тур» 01уну бир хеЗли давам етди. Ахырда сэбри тукэ-нэн Азар Гурбанов балтаны элинэ алыб гапыны кэсди:\n— Ким чанындан безнбсэ буЗурсун.\nМагсуд муэллим оглуну Захынлыгдакы 2-чи caha милис мэнтэгэсинэ кендэр-ди. KeMaJa калэн милис иш-чилари адамлары ел ум л а\nЬэдэлэ]ан А. Гурбанову ич-тимаи интизама да'вэт етмэк эвэзинэ Магсуд муэл-ли$ш кэнара чэкиб деди-лэо:\n— Агсаггал, бунун агзын-дан гаи hJh кэлир. ,Кэл сан машыны кери гаЗтар. Сез веририк ки, ики-уч куна мэнзили бошалдачагыг.\nМагсуд муэллим машыны кери rajTapflH. Анчаг милис ишчилэри ва'длари-нэ эмэл етмэдилэр. О да элач-сызлыгдан }енэ Jyxapbi тэш-\nкилатлара шикает эризэ-\nлэри Зазмага башлады.\nМагсуд муэллим Ьэмин эризэларэ алдыгы чаваб-\nлардан галын бир говлуг\nдузэддиб. Говлуру вэрэглэ-1щ>ам. Ьамысында билди. рилирди ки, мубяЬисэли мэнзил бошалдылыб М. ha-ш\/фэЗевэ верилмэлидир.\n- — Анчаг на xejpn, — fleja\nМагсуд муэллим дэрдли-дэрдли ah чэкир. Бу ишэ билаваситэ чавабдеЬ олан Ьугуг муЬафизэ органлары мэнзили бошалтмаг учун гати тадбир кермурлэр. Ики аила арасында муна. гишэ исэ кетдикчэ каскин-лэшир. Бидмэк истаJhрам, асэблэр дезмэ1иб хошакэл. мэз бир Ьадисэ баш версэ, бунун учун ким чаваб ве-рэчэк? Вэзифэ борчларыны вичданла jepHHa Зетирмэ-jaHnap. joxca сэбри тукэн-миш кунаЬсыз гурбанлар?\nЛасамал paJOH hyryr муЬафизэ органладэынын бу 1)аглы суаллара на чаваб ве-рэчэклари бизим учун да мараглыдыр.\nЭлипэнаЬ BAJPAMOB.\nГШЛА ШЫЛИЫШ ШАЛ\nЛалныз мубаризадэ вэ да1ушлэрда исбат едилэн Ьагигатлар вар. Де1ушсэ ган-сыз кечинмир. Демэли, Ьэм да* ^лныз ганла 1азылан Ьэ-гигэтлэр ол малы дыр.\nРеспубликанын баш про. курору. ермэни гулдурла-рын Гараканд кэнди узэ. риндэ партлатдыглары вер-тол]отда Ьэлак олмуш Ис-мэт Га1ыбовун публисист Азад Шэрнфовла бирка Даз. дыры «Ермэни террориэми» китабы мэ!13 бела Ьэгигат лари ачыгла!ыр. Китаб бу кунлэрдэ икинчи дэфа. Ьэм да инкилисчэ нэшр едилиб. ^гин ки. шэЬидларин руЬу мэЬз бела вахтларда шад блур. Ахы. «Азэрба1чан» нэшри]]атыиын фэдакарлы. гы са^эсиндэ «Ермэни тер-роризми»ни инкилисчэ ела бу кунлар — АТЭМ нума-1эндэли1инин Гарабагын даглыг Ьиссэсинэ мушаЬи-дачи кими кэлдаОи бир за-манда чап етмэк мумкун олуб. Бу китабда авропалы-ларын да оху^б квpэчэJи. анла1ачары чох Ьэгигатлэр вао. Китаба душунулмуш\nа « влгшяиД* рпиаки\nтеррорчуларын Гарабагда вэ елкэмизин сэрЬэдлэрин-дэки вэЬшиликлэри барэда 1азы вэ фото материаллары овларын Авропада вэ бутун ду«1ада тератдиклари ганлы чина1этлэр Ьаггывда хро. ноложи мэ'луматларла му-ша]иэт едилир. Итали]а, Иран, Испани]а, Франса. Исвечре. Турки]э, Ьоллан-AHja... Гарабар ермэни ган-ичянлэоин 6eJYK иддиалары-\nнын сынагдан кечирнлдЩи кичнх бар белкэдкр. Тале бу белканн бязим гаснет, миза }азыб.\nКитабын муэлляфларян-дэн бири — мэрЬум И. Га-)ыбов дэфаларлэ бу гая яа. нарында олмушду. О, асир ермэнилэрла тэкчэ бир прокурор кими }ох, Ьвм да ади инсан кими данышырды. Лана-]ана даньппырды, че-рэ1имизи ]е]иб гаяымыза суса!анлары ге1рвтэ. намуса чагырырды.\nИсмэт муэллим Ьардан билэ1ди ки, кятабыи икинчи — инкилисчэ нэшрянин титул варвгасинда онун взу барэда шаЬид агысы 1азы. дачат вэ сои саЬяфа1а на мэрдчасина партладылмыш МИ-8-ин фотошэкли элава олуначаг.\nЧэсур прокурор алуму!ла санки сои китабыныя ады ны тэсдиглэ1эчэк: «Ерма.\nни террорнзми».\nЛох. сон сэЪифа де}ил. МИ-8. Исмэт Га}ыбовдан сонра онун мубаризаси, Ьэ-гигэти. Ватаи ]ангысы галыр бизларэ.\n3. РУФ'ЭТОГЛУ.\nУШАГЛАР БИЗИ\nБАГЫШЛАЛАЧАГМЫ?\nБиздэ «Совет ушагы* стереотипи ил-дэрлэ 1аранмышды: журналларын уз га. быгларындан вэ телевизор екранларындан диггатлэ сечилмиш, казал ке!инмиш, тох вэ саглам оглан вэ гызлар бахырды. Он. лар ^ырыичагларын, сессн]аларын, гурул-та]ларын, ичласларын 1арашыгы идилэр, Ьэ1эчакдан титрэ1эн коппуш эллэри ила ajar уста кучлэ да1анан cnjacH буро узв. лэрииин бо]нуна гырмызы галстуклар баг-ла!ыр, кумраЬ, бэ'зэн нэфэс чатдыра бил-MajaH чинкилтили сэслэри ила абэдн муба. ризэ1э Ьазыр олдугларына анд нчир, хош-бэхт ушаглыг учун миннэтдарлыг едирдя. лар. Сонра исэ бир гуту конфетлэрнни алыб кеднрдилэр. Дашлылар да кеднрди.\nГалан исэ 1алныз проблемлэр олурду: ушагларын сагламлырынын муЬафизэсн, тэЬсяли, Ьугуги вэ сосиал мудафиэси.\nJeTKHHïiHK jauibiHa чатма1аиларын ha-J а тыны н вэ сагламлырынын муЬафизэсииэ дайр ганунверичили1ин ичрасынын вэзн]. ¿эти барэда АзэрбаЗчан прокурорлугунун апардыры ]охламанын материаллары да Ьэмии проблемлэрин на дэрэчэдэ кэскин олдугуну кестэрир. Дохламанын Зекунлары барэда республика прокурорлугунун Зет. кинлик Зашына чатмаЗанлар Ьаггында га-нунларын ичрасына нэзарэт шв'бэсннин ранен ЬеЗдар HCMAJblJIOB Азэринфор-мун мухбиринэ этрафлы мэ'лумат вермиш-днр.\n-г Тээссуф ки,. Зохлама-нын нэтичалэри кэдэрлидир. Озунуз фикирлэшин: рес.\nпубликамызда hap ил дерд мина jaxbiH ушаг 1 Зашына чатмамыш елур. 10 мин нэ-фэр элил ушаг вар, еколо-жи бахымдан элверишеиз олан Бакыда вэ Сумга1ыт-да. ; памбыг ва тутун бечэ-рилан раЗонларда елум Ьалларынын caBHjjacH 1ук_ сак олараг галмагдадыр. Бу. тэбиатин МуЬафизэсн, амэк муЬафизэсн. хусусилэ гадын aMajHHHH муЬафизэ-си Ьаггында ганунларын позулмасынын давам етмэ-си, KHMjaBH вэ зэЬэрли мад-дэларин исте!калы, сах-\n'ланмасы вэ истифадэсинэ тэсэрруфатсыз мунасибэтлэ олагэдардыр.\nБела бир шэраитдэ, рес^ публика CahHjJa Назирли-jHHHH мэ'луматына керэ.\nреспубликанын 54 iiiahap\nвэ раЗонунда 500-а гэдэр haKHM-педиатр вэзифэси\n6oái галыр. Лакнн Ьэкимлэ-рин олмасы да езлуЗундэ h ала ушаглара ихтисаслы вэ оператив тибби JapflbiMbi тэ'мин етмир: Зохлама зама-ны биз Ьэкимлэрин сэЬлэн-карлыгы вэ биканэлиЗи узундэн баш верэн ушаг\nелуму Ьалларыны ашкара чыхармышыг. Эдалэт намина демэлиЗэм ки, 11экимлэр чох вахт сон дэрачэ чатин шэраитдэ ишлэмэли олур-лар. Ушаг хэстэханалары вэ поликлиникаларынын, до-гум евлэринин хеЗлиси бу ма!гса|длэр учун уЗгунлаш-дырылмамыш биналарда Зерлэшир. онларын тэ'мирэ еЬти]ачы вар. Мэсэлэн, Гэ-бэлэ раЗонундакы ушаг хзстэханасы 1920-чи илдэ тикилмиш бинада Зерлэшир ва тибб муэссисэси учун эн ади шэраити бела ЗохДУР\n1991-чи илдэ СэЬиЗЗэ На-зирлиЗинэ эсаслы тикинти учун тэлаб олунан мэблэгин чэми 15 фаизи, эсаслы тэ'. мйрэ лазым олан 20 мнл-Зон манатын исэ Залныз 8 милЗону аЗрылмышдыр.\nСон вахтлар ушаг эрзагы проблеми олдугча кэскин. лэшмишдир. Республика СэЬиЗЗэ НазирлиЗинин мэ'луматына керэ, Зени догу-лан ушагларын тэгрибэн 50 фаизи сун'и вэ гарышыг гида ила беЗуЗур. буна олан тэлэбат исэ Залныз 15 фанз Ьэчминдэ едэннлир. Вали. деЗнлэр Ьэмин мэЬсуллары баЬа п^мата меЬтэкирлэрдэн алмага мэчбур олурлар.\nЭлбэттэ, Зеткинлик Зашына чатмаЗанларын ЬэЗаты ва сагламлыгы проблемлэри такчэ сэЬиЗЗа мэсэлэлэри де-Зилдир, ахы чох вахт ушаг-лар Зашлыларын сэ!1лэнкар-лыгынын, лагеЗдлиЗинин, да-Ьа догрусу. чэмиЗЗэтимиздо-ки ма'нэви езбашыналыгын гурбанлары олурлар. Лал-ныз конкрет фактлар кестэ-рэчэЗэм: дерд Зашлы Кунел Ьэсанова вэ беш Зашлы Наила Ма1шудова канализаси:\nia гуЗусуна душуб елмушлэр; Зусал ИбраЬимову бахымсыз галмыш мафтилдэн електрик чэрэЗаны вурмушдур; лифт-лар насаз олдугуна керэ да-Ье ики ушаг Ьэлак олмуш-дур, нечэлэри исэ автомобил гэзалары нэтичэсиндэ елур... Тээссуфлэр олсун ки, бу фа-чиэли сиЗаЬыны узатмаг мум. нундур.\nБэ'зи валидеЗнлэрин ез ушагларынын Золун Ьэракат Ьиссэсиндэ, одла вэ силаЬла оЗнамаларына. гадаган олун-муш Зерлэрдэ чиммэлэринэ нечэ с.оЗугганлыгла тамаша етдиклэрини кердукдэ, мээт тал галырсан.\nХеЗли ушаг вэ ЗениЗетма\nмиллэтлэрарасы мунагишэ-нин гурбаны олмушдур: сон дерд ил эрзиндэ ермэни мил-лэтчилэринин элиндэн, сосиал вэ мэишэт MahpyMHjjaT-лэри вэ дикэр бела сэбэблэр узундэн Ермэнистан гачгын-ларынын ики миндэн . чох ушагы елмушдур. Ушаглар чинаЗэткарлыгдан, зоракы-лыгдан, Зашлылар тэрэфин-дэн сэрхошлура ъа наркоман-лыга чэлб едилмэкдэн да эзаб чэкирлэр.\nЛохламанын Зекунларына эсасэн мувафиг тэдбирлэр керулмушдур, лакнн бу проб-леми тэкчэ hyryr муЬафизэ орг^ларынын гуввэси ила Ьалл етмэк мумкун деЗил-дир. Зэннимизчэ, ушагларын Ьугуги вэ сосиал мудафиэси ни нэзэрдэ тутан милли прог-рам бу кун 11эмишэкиндэн flaha чох лазым дыр.\nРеспубликамыза ушагла рын Ьугугларынын садэчэ бэЗан едилмэсинин деЗил, ону ЬэЗата кечирмэЗин реал тэ'минатларынын. чэмиЗЗэтин вэ Ьэр бир Зашлы адамын ушагын талеЗи учун Ьугуги мэс'улиЗЗэтинин олмасы кэ-рэкдир—деЗэнлэрлэ разы-\nлашмамаг мумкун деЗилдир Статистика мэ'луматлары ила оЗунбазлыг етмэк вэ баш. га республикаларла, инкишаф етмиш елкэлэрлэ мугаЗисэ апармаг jox, габагчыл вэ эн jaxiiibi на варса, онунла бэ-рабэрлэшмак тэлаб олунур. Ахы биз на гэдэр касыб ол-саг да, ушагларла, демэли, haM да кэлэчэЗимизлэ баглы проблемлэрин Ьэллиндэ гэ-наэт етмэЗэ Ьаггымыз Jox ДУР-\nЬэлэлик исэ кучумуз буна ча^>1р: ушаглар, бизи ба-рышлаЗын. БагыШлаЗачаг* лармы?\nС. MHP38JEB,\nАзарннформун мухбирн.\nЭтэн Ьэфтэнин си\/аси ¡екуну\nИЛИ ДИПЛОМАТИИ АДДЫМЛАР\n0тэн Ьэфтэ АзэрбаЗчан Республикасынын беЗнал-халг вэзиЗЗэтинин маЬиэм-лэнмэси, онун мустэгил девлэт кими беЗнэлхалг Ьу. гугун субЗектинэ вэ беЗнэлхалг мунасибэтлэрин иш-тиракчысына чеврилмэси бахымындан эЬэмиЗЗэтли аддымлар атылмышдыр.\nБир вахтлар Совет Итти. фагынын дагылмасындан еЬ. тиЗат едэн Гэрб елкэлэри инди артыг онун бэрпа едилмэси еЬтималыны бутун васитэлэрлэ арадан кетурмэЗэ чэЬ'д кестэрир-лэр. ДунЗа сиЗасэтини му-эЗЗэн едэн елкэлэрдэн бири-кими АБШ шанбэ куну ар. тыг хэритэлэрдэн вэ ат. ласлардан ССРИ девлэти-нин адынын катурулмэсн барэда гэрар вермиш, За-ранмыш кеосиЗаси реал-лыгларын тэсбит едилдиЗи Зени хэритэлэрин бурахыл. масыны мунасиб билмиш-дир.\nССРИ-нин дагылмасы вэ бу просесин кедишиндэ бир сыра республикаларын ез мустэгиллиЗини бэрпа етмэ-си дун]ада мевчуд ре^ллыг-лары кучлу шэкилдэ дэЗиш-дирдиЗиндэн беЗнэлхалг эЬэ-миЗЗэтли 11адисэ Ьесаб еди-лэ билэр. ИмпериЗа сис-теминин беЬраны гаршы-сыалынмаз просесэ чев-рилдиЗиндэн онун горунуб сахланмасы учун кастэри-лэн бутун чэЬдлар Ьеч бир нэтичэ вермир. Ьэлэ 30-чу иллэрдэ «Пантуранизм Ьаггында» китабында М. Э. Рэсулзадэ Зазырды: «Инди ЬамыЗа аЗдындыр кй, артыг халглары онларын ирадэси-нин эле31шнэ ез ЬакимиЗЗэ-ти алтында сахламага чан атан империа;шст девлэти гала билмаз. Буна бахма-Зараг индиЗэ гэдэр да бела империЗа хулЗасында олан-лар, тарихин ахыныны сах-ламаг истэЗэнлэр. на етмэ-ли, Ьалэ да вар».\nХалгларын муасир инкишаф просесинэ говушма-сы Золунда кучлу манеэЗэ чеврилмиш рус империЗа. сынын дагылмасы артыг тарихи зэрурэтэ чеврилмиш-дир. Дикэр габагчыл алкэ-лэрдэн фэргли олараг^Руси-За ез мустэмлэкэлэриндэ ач. лыг, еэфалэт вэ сагалмаз ¡араЗа чеврилэн милли гар-шыдурмалар гоЗуб чыхыр. 70 иллик мустэмлакэ эса-рэти АзэрбаЗчанын танын-мыш сиЗаси хадими Э. М.\nТопчубашовун 1919-чу илдэ кеЬнэ рус дипломаты С. Д. Сазановла сеЬбат замены сеЗладиЗи бела бир фикри тэнзиболунмаз шэкилдэ субут етди: «Экэр\nсиз Зенэ дэ бизим РусиЗа-нын эсарэтиндэ олмагымы-зы арзу едирсинизсэ, демэли, талеЗимиз белэдир ки, бэдбэхт галаг, чунки, биз. бизим халг халис рус вила-Зэтиндэ кек атмыш, бутун мэркэзи РусиЗаны чулга-мыш болшевизм формасыны алан ифрат сосиализмдэн сон дэрэчэ узагдыр. Бизи тэзэдэн белэ бир влкэЗэ бирлэшдиреэлэр, биз Ьэмишэ керидэ галачаг вэ керили. Зимизлэ сизин умуми Ьэрэ-кэтинизэ манечилик терэ-дэчэк, еЗни заманда да мэ'-насыз емур сурмэЗэ дучар олачагыг».\nТарихдэ Ьэлэ Ьеч вахт РусиЗа империЗасынын да. гылмао>1 учун белэ элвериш* ли беЗнэлхалг шэраит Заран-М'аЗыб. Экэр Заранмыш бу элверишли шэрЬитдэн ба-чарыгла истифадэ едилэреэ Зени мустэгил республикаларын, о чумлэдэн АзэрбаЗчанын кучлу перспектив-лэри вардыр. Буну республиканын беЗнэлхалг алэм-дэ сур'этлэ танынмасы про-сеси дэ тэсдиг едир.\nФевралын 14-дэ МДБ-Зэ дахил олан девлэтлэрин башчыларынын Минск нарушу бу геЗри-муэЗЗэн тэ'си. сатын бейраныны, онун ЬэЗат габилиЗЗэтли олма-дыгыны бир даЬа нумаЗиш етдирди. Сонунчу Минск керушундэ чохлу эЬэмиЗЗэт-сиз сэнэдлэр имзаланма-сына бахмаЗараг эсас мэ-сэлэдэ — орду мэсэлэсиндэ тэрэфлэр арасында кучлу зиддиЗЗэтлэр олдуру даЬа да аЗдынлашды. УкраЗна, АзэрбаЗчан вэ Молдованын «мустэгил давлэтии ез ордусу олмалыдыр» эдалэтли тэлэби сон керушдэ артыг бзбэкис. тан вэ Беларус тэрэ-финдэн дэ мудафиэ едилди. «ВаЬид орду* идеЗасы тез-тез истинад едилэн Ьэрби империЗанын сосиал гаЗгы-лары илэ баглы олмаЗыб, эслиндэ сиЗаси мулаЬизэ-лэрлэ, мустэмлэкэчилик ар-зусу илэ барлыдыр. Рус мус-тэмлэкэчилиЗинин мевчуд-лугуну тэ'мин едэн ики кучлу амил вар иди. Би-ринчиси Сов.ИКП. икинчи-си исэ орду. Биринчи бу-рахылан кими имперйЗа да-\nгылды. Инди каЬна Ьудуд-лара нэзарэт етмэк учун Зекаяэ васитэ галыб. О да оодудур.\nССРИ узун муддэт Ав-\nВ)па сосиалист алкэлэрини аршава Мугавилэси Тэш-килаты васитэсилэ идарэ едирди. МэЬз «ваЬид ко-манданлыг» принсипи илэ бу елкэлэрдэ cnjacH просес-лэрэ нэзаркэт олунурду. Eh-ти мал олуна билэр кн. МДБ ордусу caôah Ьэмин функсиЗаны даЬа габарыг формада Зеринэ Зетирэчэк-дир. Авропа сосиалист ел-кэлэринин PyfHja нэзарэтин-дэн чыхмасы учун 40 ил-дэн артыг мубаризэ апар-дыгыны да унутмаг олмаз. РусиЗа тэрэфинин «ваЬид орду* тэкэббурлэри xeJaH дэрэчадэ империЗа арзула-рынын ЬэЗата кечирилмэси-jrfHH тэзайур s формасыдыр. Лакнн бу тэлаб мевчуд ре-аллыглардан чох кери галыр. Кетдикчэ МДБ-Ja дахил олан дввлэтлэр мустэ-гилликлэ «ваЬид орду» иде-Засынын уЗушмаз олдуруну Aaha аЗдын дэрк едирлэр. Дикэр тэрэфдэн исэ Руси-jaHbiH ез мустэмлэкэлэрин-дэн сивилизасиЗалы Золла чыхмасы да аглабатан деЗил. Терэдилэчэк бутун тэхри-батлара. ал атылачаг бутун мэкрли HHjJawapa Ьазыр олмаг лазымдыр.\n0тэн Ьэфтэнин эн муЬум Ьадисэлэриндэн бири АБШ девлэт катиби Ч. BeJnepHH АзэрбаЗчана еэфэридир. Сэфэр вэ апарылан даны-шыглар барэда рэсми мэ*-луматын сэтЬи олмасы кут-лэви информасиза васитэ-лэриндэ мухтэлиф еЬтимал-лар догурмушдур. Сэфэрэ мунасибэтдэ эЬали арасында бирмэ'налы мунасибэт мевчуд деЗилдир вэ Ьэтта бу еэфэрдэн нараЬатлыг Ьисси кечирэнлэр вардыр.\nФикримизчэ, гысамуддэт-ли олмасына ÔaxMaJapar Ч. БеЗкерин АзэрбаЗчана кэ-лиши эЬэмиЗЗэтли Ьадиса Ье-саб едилмэлидир. АзэрбаЗчан харичи сиЗасэтинин Гэрб ориентасиЗасынын\nурурлары хе]ли дэрэчэдэ дунЗа сиЗасэтини MyaJJaH едэн елкэлэрдэн бири кими АБШ-ын мввгеЗиндэн чох асылыдыр. Харичи девлэтлэрин cnjacH даирэлэриндэ АзэрбаЗчан Ьаггында догру-дузкун фикрин формалаш-масында белэ еэфэрлэр* ahaMHjJaTH эвэзедилмэздир. Y. ha4bi6aJOB Ьэлэ 1919-чу\nИЛИИ ма]ында игти-ниЗЗэтлариндэн асылы ол- сади бирли^ чеврма«3ин-маЗараг, онун Азэрба)чаны дан хабар веР**Р-\n0% erî5S5S К «ез!\n*И£т илл^дэР АБШ-ын \"вгнги\nал де?ил Лакин Америк хымывдав угурлу Ьэфтэ he-\nЬансы елкэЗэ капитал roj- саб етмэк^лар.\nдуруну эсаслы щэкилдэ ej- ..«iii,\nрэнмэлидир. Ьэмии елкода- гарях елмлэри вами ад .\nFININ.COM\nm\nДун\/ада hap u\/ej вахтдан горхар.\nВахт\nиса\nейрампардан.\n. ЕИрамлар «Finincom»yH символудур.\nАзэрба]чанда ан óejyx ммщ^а-инновасиуа фирмасы олан «Fimncom»yH саЬмларина\n\/азылыш\nДАВАМ ЕДИР!\nНоминал дедар - 1000 манатдыр.\nБизим ширкэтин сэпмлэрини алмагла сиз евлэрин, торпагларын, муоссисэлэрин, ^уксэксэмэрэли сэЬмдар чэмимэтлэринин г^мэтли кагызларынын, оир созлэ, кэлир кэтирэн hap шв]ин саИиоинэ чеврилирсийиз.\nТалэс.ии!\nСэИмлэрэ |азылыш мэИдудлашдырылмышдыр!\nОилаг I иагд пулла вэ |а Эманэт Банкыпдакы Ксабыныздан бу унвана пулкочурмэ 1олу илэ *\"\"»rbL\"T»3H\"VM*YHA^ Азкомбанк, -Ух6и^|С»бЫд1а614020СТБ^нин Нэрнм. о рэ]\nСатым вахты: саат 10-дан *. 1-дж.\nУн ван: Р.Луксембург куч. (Хаган и ку исинин тин и) 2.\nТелефон: 92-98-41, 98-55-20. ->S\n' - * V * 4\nЛ7ДШШШШ1УЕ\nАКСИОНЕР БАНКЫ\n1991-ми илдэ республик. коммэрси!э б««кл.ры арасында ей ¡.хшы банк ады алмыш\n«AZARDAMIRVOLBANK» бу илин ¡анаар а]ындан аксионар чами||вти олмушду^_ ж«,оалын\n«AZARDAMIRYOLBANK* имзвмнам# фондуиу 30 млн. манатадмк артырвраг, 1992- фаар#лы\n15-дан акси1аларын ачыг сатышына башла{ыр.\nСатыш муддатм 6 а|дыр\nБИР АКСИМНЫН НОМИНАЛ ГИ1МОТИ 10 МНИ МАНАТДЫР\nАкси]аларын cajbi га)ри*маЬдуддур. \/ . .--u.un\nИллик диеидвндлерг акси|а саЬибларииа hap рубдаи сонракы в|ынi 15-дв »•РМ\"\"Р-Имти)взлы акси|аларыи саЬиби олмаг ла си* илд. акси|аларыи номинал «¡матииии 15 фаизи\nрак втмак Нугугу аерир. —\nРв 'rAZARDAmRYOLBANK. сизин муааффагииатииизи тв'мии адир, нунки ^*шг* а|сс^°>^Р< лариндан фвргли олараг биз квииш фаалицат каетврир аа манфвэт алда адирик. 1991-аи иада\nБанкын мвнфвати 2 мли. маната ¡алый олмушдур.\nБутун мв'яуматлары вЬатв едем проспвктяа си* баикда твиыш ола биларсмки.\nУнаанымыэ: Бакы шаЬари, 370010. Низами кучэси, 11-1.\nТелафонлар: 98-58-26, 93-94*77, 98-79 36\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-feb-19-1992-p-3\/","date":"2017-04-24T11:29:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00643-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3030301332,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3030301332473755, \"sah_Cyrl_score\": 0.16497129201889038, \"eve_Cyrl_score\": 0.07924659550189972, \"udm_Cyrl_score\": 0.05973798781633377, \"kum_Cyrl_score\": 0.04714737460017204, \"bxr_Cyrl_score\": 0.0330226831138134, \"kbd_Cyrl_score\": 0.02861199341714382, \"tuk_Cyrl_score\": 0.026069527491927147, \"nog_Cyrl_score\": 0.02353668212890625, \"tat_Cyrl_score\": 0.021880216896533966, \"crh_Cyrl_score\": 0.020788270980119705, \"dng_Cyrl_score\": 0.0207767803221941, \"tyv_Cyrl_score\": 0.01637820154428482, \"alt_Cyrl_score\": 0.014766502194106579, \"rmy_Cyrl_score\": 0.013936926610767841, \"ron_Cyrl_score\": 0.010481673292815685}","num_words":12298,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.31,"perplexity_score":72920.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 18, 1991, Baku, Azerbaijan\nАЗЭРБА)ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК И'ЧТИМАИ-СЩАСИ ГЭЗЕТИ\nф Цсасы 1И1»-чу илд» го-]улизгЩДУР- _\nI № 205 I21S72) 9\nЧум», 18 оифбр 1991-чм МП.\nГи|м»тн 10 г»1мк |абуи» учуй 4,5 г»пми|.СУВЕРЕНЛИЛИ\nя\nАзоринформ\nСИГА\n* НАХОДКА:\nKYP4YCTAH ва Д38РБА5ЧАНЫН т��клифлари\nСУВЕРЕНЛИЛИНЭ\nНефтгаадвтомат Клм-Ис-теНсал БиpлиJинин М. И. Калинин адына тэчруба за-зоду республиканын елм тутумлу !У!»Ьсул бурахвн\nгабагчыл муассисэлэриндан биридир. Заводун асас маИ сулуна — нефтчыхарма му эссисэлйри учун автомат-\nлашдырма вэ телемеханик-лэшдирмэ васитэлэринэ Пазы рда бв)ук тэлэбат вар-\nдыр. Буна бахмаЗараг, муэс-сисэнин угурлу кэлэчэjинп инамла Занашмаг учун ясаг аздыр: тэтбиг олуначаг ба\nзар мунасибэтлэри бир чох эн'энэви иш методларыны ■д0Jицlдиpмajи, истеПсалын инкишаф cтpaтeкиjacыны вз тактикасыны )енидан ги)-м0ТЛ0ндирмэ1и т0Л0б едир\nOктJaбpын 17-Д0 Азэр ба]чан Республикасынын Президенти А. Н. Мутэл-либов муэссисэдз олмушдур.\nЗаводун асас кириш га-пысында илк керушлардэн сонра Президент вэ ону мYIlIajиэт ед0Н июхслэр му-0ССИСЭНИН сехлэрини коз-дилар, истеПсал технолоки-jacы. э.макчилэрин ин! вэ мэишэт шэранти ило таныш олдулар,\nЬазырда Нефтгазавто.мат Клм-ИстеЬсал Бирли1и тэч-рубэ .заводунун ишиндэ фэрг-лэндиричи чэПэт бундан ибарэтдир ки, 0ЛКЭНИН игтн-caдиjjaтындa Ьекм сурэн Пэрч-мэрчлик вэ ни.замсыз-лыг шэраитиндо муэссисо 9СЛИНДЭ бир тэчЬизатчыны В0 бир истеЬлакчыны да итирмамишдир, Бурада муга-вилэ вПделиклэри )уэ фаиз ]еринэ ]етирилир, Башга сезл0 десак, уфги алагалар тамамила горунуб сахланыл-мышдыр. Лакин маПсулун на гэдар Ьиссэсини харичи базара чыхармаг мумкун ол-дугу барада Президентин\nБунлары алмаг учун вал]ута 0ДЭМЭК лазымдыр. Лакин валЗута вэсаитимиз даим чатышмыр. Вас чыхыш Joлy ибарэтдир?\n4,\nКеруш замены.\nФото J. Хапмпоауидур.\nсуалына бела чаваб верил-д'и: эн чоху бир фаизини.\nМуэссисанин амэкчилэри\nила сеПбэтин кедишиндэ\nмэ'лум олду ки, бу суал абас jepa лерилмамишди.\nЗаводун ищчилэринин\nПрезидента вердиклари чох-лу суалларын арасында ha-jaTH эhэмиJJaтли проблем-\nлэрэ; аЬалинин эрзаг мэП-суллары ила пис тэ'мин едил-\nмэсина, ги]матлэрин JyKcaK олмасына, кeJфиjJэтcиз коо> ператив малларынын базары ала кечирмэсина, шаЬэр нэглиjjaтынын пис ишламэ-синэ вэ с. аид суаллар эоас Jep тутурду.\nА. Н. Мутэллибов суал-лара этрафлы вэ муфэссал чаваб верэрэк деди ки. ha-jax шараитинин ]ахшылаш-.масы, доланачаг caBHjJacH-\nнин ]уксэлмэси тамамила биздэн асылыдыр. Лузлар-лэ игтисади програм тэртиб етмэк, онларча KOHcencHja вэ стратежи план Ьазырла-маг олар, ^ лакин фаалиЯэт-' сизлик, тэшэббуссузлук, эмаЗэ е'тинасыз мунасибэт шараити Japanca, онларын Ьеч бири hajaxa кечирилэ билмэз. Чох агыр игтисади беЬрандан бэЗаннамэлэрин\nвэ\nшуарларын квмэЗи ила деЗил. кэркин эмак васитэ-силэ чыхмаг, бу мэгсэдлэ халгын Зуксак интеллекту, ал гуввасиндэн истифадэ етмэк лазымдыр.\nТаассуф ки, технолокиЗа-мыз Ьэдсиз дэрэчэлэ кери галмышдыр. Мутэрэгги тех-нолоки]алар вэ аваданлыг олмадан дунЗа сэвиЗЗэсинэ чыхмаг мумкун деЗилдир.\nнэдэн\nЬазырда чыхыш Золу бирка муэссисэлэр Заратмаг-дадыр. А. Н. Мутэллиф)в Бакыкондисионер Елм-Ис-теЬсал БирлиЗинин тэчру-босини мисал кэтирди. Бу бирлик респу��ликада бирин-чилэр сырасында ташэббус кестэрмиш ва ИталиЗа фир-масы ила барабар «Бакмил» бирка муассисаси Заратмыш-дыр Президент деди ки. сизин муассисэ дэ бу Золла кетмэлидир. Ьазырда чэ-тин вазиЗЗэтдэн чыхыш Зо* ly бундан ибарэтдир. Дун-Ja савиЗЗэсиндэ е'тибарлы. рэгабэт габилиЗЗэтли мэЬ-сул бурахаркэн эсликдэ бу-тун .мэсэлэлэри: Пэм истей* сал, Пам эмак мэсэлэлэрини. Нам дэ сосиал проблемлэ-ри Пэлл етмэк мумкундур. езу д© эн Зуксэк с&виЗОадэ. «Лахшы Зашамаг учун на етмак лазымдыр?* суалы-нын чавабы да бундан ибарэтдир.\nСвПбат заманы даЬа бир вачиб фикир свЗлэнилд^!; hap бир дввлэтин сиЗасэти-ни онун игтисади гудрэти м^аЗЗэн едир. Одур ки. ики шеЗдэн бирини ' сечмэк лазымдыр: За митинг кечир-.мэк. За да ишлэЗэрэк индики вэ кэлэчэк нэсилларин мад-ди рифаЬы учун меПкэм замни Заратмаг лазымдыр. Реал суверенлиЗэ чан атан республиканын девлэт си-Засэтинин мэрзини мэЬз бу икинчи вэзифэ тэшкил етмэ-лидир.\nДаЬа ики суверен республика — Курчустая ва Азарба|чан ПриморЗенин лиман шзЬарн раЗонундд азад игтисади зонанын имканларындан нсткфадо eтмaJи гара-ра алмышлар. Бурада вз нумаЗэвдэлнЗини ачмыш Лаку-тиЗадан сонра онлар да АсиЗа—Сакит океан реююну ол-келаринин ширкэтлар« вэ фирмалары нлэ тичарагдэ иш-тирак етмак истадикларини билдирмишлэр.\nЗагафгазиЛа республикалары ЛапоннЗада. ЧлРда. АсиЗа ва Сакит океан рекионунун дикар елкэларинда олан ортагларына беЗук кимЗа .маЬсулу, нефт .моПсулла-ры. халча тэклиф едир вэ эвэзиндэ бартер узра елек-трон санаЗеси маллары алмаг истэЗирлэр. Курчустан Сэ-наЗе НазирлиЗинин вэ АзэрбаЗчанын «Гэ(^1э* харичи игтисади ассосиасиЗасынын мэнафедарини Находка азад зо-насьшда Узаг Шэрг беЗнелхалг туризм ассосиасиЗасынын баш директору Станислав Кобелев там сил едзчэкдир.\n* НАХЧЫВАН:\nКИРОВ ТУТУЛАНЛАР ЕВЛаРИНа ГА1ЫТДЫЛАР\nПрезидентлэ бирликдр\nзаводда Бакы ШэЬэр Халг Депутат лары Советинин\nсэдри Р. А. АгаЗев дэ ол-.мушдур. (Азэринформ).\nха шрш штш ртштса ш ттшив ншт сшшш\nДввмт истишавиЦати Ьаггында актын музакирэси\n■ ■ \"г . «<г_______А А..л. -1ÛD. П1ГМ Ьятчгмнля м\\тав01ла\nОктЗабрып 17-да АзарбаЗ-чан Р^спубликасы Ал-и Со-вети садринин биринчи му-авини 3. Э. Сэмэдзадэнин апардыгы парламент сессиЗа-сынын саЬэр ичласы геЗри-ади «дарсла* башланды. Тач-рубэл1ь програмчыларын баш-чылыгы алтында депутатлар бир неча саат эрзинда сэс ПесаблаЗан Зени електрон сие* теми ила таныш олдулар вэ бу системла неча ишла.мэЗи 03|рэндилар. Ичлас салснун-да Ьэ.мин систе.ми Ьоллан-диJa .мутахэссислэри гурмуш-лар. Депутатлара верилан .ма'лумата кора, систе.м уч функсиЗа Зеринэ Зетирир; де-путатлары геЗдэ алыр, сэс-лари ЬесаблаЗыр вэ Зерлзр-дэн чыхышларын невбасиии геЗд едир. Бундан башга. компутер гургулары сасвер-манин бир неча режимини: кнзли. ачыг вэ адбаад сас-вер.ма режимларини та'мин етмэЗэ имкан верир.\nГыса фасиладан сонра .микрофонлар гаршысында ан'анави чыхышлар кед��шин-дэ мухталиф маселалар гал-дьшылды. Месолан, депутат-лардан М. 3. МусаЗев вэ В. М. ВаЬабзадэ ез чыхыш-ларында гачгынларын проблем л эриндгн данышдылар. Депутат М. Э. Мэммадов пар-ламентин узвларини респуб-, ликанын «Чернобыл* чамиЗ* Зэти Кенча ше'бэси фэалла-рынын АзэрбаЗчан Али Советика мурачиатн илэ таныш\nетдн\nки.\nМурачиатда деЗилирди Чернобыл АЕС-дэ гэза-нын лагв едил.маси ишлари-нин иштнракчыларына эла-вэ кузаштлер верилмзлидир.\nСонра деп^'татлар, бир кун еввэл гарара алындыгы кн-ми. республика конституси-Засынын 112-чи маддасннэ аид дузэлишин музакирэсина кечдилер. Сэдрлик еден бу месалэ узра тэкрар сэсверма кечирмвк Ьаггы'нда Али Со-ветин гану.нвер|счилик, ганун-чулуг вэ вэтаидашларын Ьу-гуглары мэселэлар-и даи.ми ко.миссиЗасыньш таклифи 6а-рэсинда сессиЗаЗа мз'лумат верди.\nБашланмыш кур музакирэ-лэр кедишинде мухталиф негтеЗи-иазарлер ирэли су-рулду. Депутатлардан Ч. Г. НуриЗев, С. X. Рустэмханлы, М. Э. Чэфэр1'улиЗев, Р. Ь. ЭЬ.мэдов, ф. А, Чэлилов вэ башгалары комиссиЗанын таклифинэ тарафдар чыхды-лар. Депутатлардан Е. И, ИсмаЗылов, Р. Ь. АгаЗев, Т. 3. Кэримли вэ башгалары АзэрбаЗчан КонститусиЗасы-нын (Эсас Ганунунун) 112-чи маддесинэ деЗишикликлар ва элавалар едилмаси Ьаг-гында парламентин октЗаб-рьш 8-дэ гэбул олунмуш га-рарынын лаге едилмасинэ тарафдар олдугларьшы бнл-дирдилэр. Онларын фикрин-чэ, бундан сонра Ьа.мин ма-сэленин музакирвсино гаЗыт-маг олар.\nУзун музакирадэ« сонра депутатлар парламентин ок-TjaôpbiH 8-дэ габул олунмуш гарарынын лагв едилмаси ле-Ьинэ сес вердилэр. Ирэли су-рулмуш .лаЗиЬэнин ахырьш-чы бендини чыха-рмагла кон-ститусиЗаЗа (Эсас Гануна) алавалар едилмаси месаласи узра тэкрар сэсверма да ке-чирилди. Лакин кворум ол-.мадыгына квра герар габул едилмэди. Белэликлэ, масэла эввалки ними ачыг галыр.*'\nСонра депутатлар сесоиЗа-ньгн кундалиЗинин HeBÔaTH меселэсинин — АзэрбаЗчан Республикасынын девлэт нс-тиглалиЗЗати Ьаггында актын лаЗиЬэсинин музакирэсина, кечдилэр.\nРедакоиЗз комиссиЗасынын узву депутат Ь. С. Эзимов бу масзлэ баресиндэ ма'лумат верди..\nСонра депутатлар ганун лаЗиЬасинин музакирэсина кечдилэр. ДискуссиЗа кеди-шинда чыхыш еденлер Азар-баЗчан халгы учун бу сана-дин тарихи эЬамиЗЗэтини кес-тэриб сане да бир сыра ата-валер вэ деЗишикликлар едил-месини те<клиф етдил^. Депутатлардан Т. М. Гасымо-вун, С. X. Рустамханлынын, Г. С. Багыровун XI Гызыл Орду Ьиссаларинин АзарбаЗ-чана Зеридилмасинэ онун ара-зисинин ишгалы ними сиЗаси гиЗмат вермак вэ сон 70 ил арз-инда габул едилмиш, АзэрбаЗчан хадгыньш суве-\nрен Ьугугларына тохуяан бу-тун ганунларын геЗрн-гануни олдугу барада масалэ гал-дырмаг тэклифлари этрафын-да каскин дискуссиЗа баш-ланды.\nДепутатлардан М. Н. Элн-Зевин, Р. В. Г^лиЗевин, И. М. Ьэмидовун, м. 0. Мэммэдо-вун вэ дискуссиЗанын динар иштиракчыларынын рэ'Зинчэ, республйканын девлат истиг-лалнЗЗэти масалэоина оз му-насибатини АзэрбаЗчан халгы референдум Золу илэ бил-дирмэлидир. Ьэмчинин тек-лиф олунду ки, республиканын калачак конститусиЗасы да умумхалг музакирзсина чыхарылсын, лакин бу так-лиф Зерлэрдэн депутатларын е'тиразына себэб олду. Онларын фикринчэ, конституси-Заны г^ул етмак З^^лныз парламентин мустэсна hyryry-дур.\nДепутат Т. 3. Кэримли ва\nбашгалары теклиф етдилэр ки, ганун лаЗ'иЬасина Турк-манчаЗ вв Кулустан мугавила-лэринин геЗри-ЬугугилиЗини\nтасдиг еда« мадда дахил олун-сун. 1920-чи илдэн сонракы деврдэ' АзэрбаЗчанын мэЬ-рум олдугу торпагларын ¡рес-публикаЗа гаЗтарылмасы мэ-свлэси дэ галдырылды.\nКонститусиЗа актында сеп-бэт 1920-чи илдэ АзарбаЗ-чан ©разисинии ишгал олун-масьшдан деЗил, и л har масиндэн кетмэлидир. фикри сеЗлаЗан депутат Е. С.\nМэммадов АзэрбаЗчанын девлат истиглалиЗЗати ' Паггында ганунун алтернатнв ^заЗиЬсси-ни парламент узвларииа так-лиф етди. Натигнн фикрин-ча, ганун лаЗиЬаси .музакирв олунарквн кеч.миш Иттнфа-гын милЗардларла Песабла-нан харичи девлэт борчуну да унут.маг олмаз ва бу бор-чун едЕНил.маси Зуку Азер-баЗчаныи узвринэ гоЗула бил-.мез.\nДепутат Б. С. Базра-мов\nдепутат,.чары парламентш! ишиндэ даЬа фаал иштирак етмаЗэ чагырды. Онун фик-ринча, республика халг де-путатынын статусу Ьаггында ганун парламент интизамы-иын вэ фэаллыгынын куч-лэнмэсинэ К0МЭК етмэлидир, буна керэ дэ Ьамии ганун тезликлэ музакира олунма-малы ва гэбул едил.малидир,\nПарла.ментпн узвлэрн сэдрлик еден 3. 0. Сэмэдзадэнин бу таклифи илэ разы-лашдылар ки, ирэли сурул-муш дузалишлер вэ геЗдлар нэзэрэ альшмагла АзэрбаЗчан Республикасынын девлет истиглалиЗЗати Ьаггьшда кон-ститусиЗа акты бутввлукдэ гебул едилсин вэ акт депутат Е. С. М^ммэдовун ирэли сурдуЗу алтернатив лаЗи-Ьэ илэ бирликдэ Али Сове-тин ганунверичилик, ганун-чулуг вэ .вэтэндаш Ьугугла-ры мэсэлэлэри даими комис-сиЗасына верилсин.\nДепутатлар игтисади бир-\nлнк Ьапгында мугавила лаЗиЬаси барасиндэ АзэрбаЗчан Республикасы баш назиринин .муавини, Девлет ИгтисадиЗ* Зат вэ Планлашдырма Коми-тасинин садри Р. Ч-новун мэ'лу.матыны диилади-лэр. Бу масалэнин музакира-си парламентин невбати «ч-ласында башланачагдыр.\nДепутат Е. С. Мэммадов сез алыб парламент узвле-ринэ билдирди ки, кун зр-зиндэ республика Али Советинин бинасы гаршькында кечен митингин иштиракчы-лары Ьугуг муЬафизе орган-ларынын эмэкдашлары тэрв-финдан дагьдыл.мыщдыр. Бу вахт 12 нэфэр Зараланмыш, бир неча нафар Ьэбс едил-мишдир. Бир сыра депутат-ларын тэклифи илэ бу Нади-сэни тэЬгиг етмек учун депутат комиссиЗасы Зарадылды.\nДепутат С. X. Рустэмханлы Али Совети ез сечичиларин-ден алдыгы телеграмларла таныш етди. Телеграмларда ДГМВ Марту ни раЗонунун азарбаЗчанлылар ЗашаЗан Га-радаглы кендинии мудафие олунмасы мэсэл&лер« ва гачгынларын проблем.1эри гал-дырылыр. Гыса фикир муба-дилэсиндан сонра алынмыш мурачиетлари вэ сэнэдлари еЗранмэк учун депутатларын эмали групу Зарадылды.\nРеспублика Али Советинин икинчи сессиЗась! ок-тЗабрын 18-дэ ишини давам етдирэчэк. (Азэринформ).\nТанамулун чотин ]олу\nПАРЛАМЕНТ мухвирларимиз хавар вЕРИРлар\nЬар Ьансы парламент мэн-суб олдугу халгын симасы-ны. онун сэвиЗЗэсини экс етдирир. ДунЗанын бир' чох елкэси вэ халгы учун артыг данылмаз Ьэгигэт кими сэс-лэнэн бу фикри АзэрбаЗчан парламентинэ вэ халгына бутввлукдэ шамил етмэк эслиндэ дузкун олмаз. Чун-ки дунЗа бинэ оландан ез адэт-эн'энэлэринин демок-ратиклиЗи. беЗук-кичик- Зе-ри билмэси, агсаггал сезуну улу саЗмасы, ЗедиЗи черэЗи йтирмэмэси, андына сада-гэти илэ танынан халгымы-зын ■ парламенти, эксиПэ, За-ранандан бэри иш кермэк.\nпроблем Нэлл етмек эвази-нэ, сез кулэшдирмэк, гар-шыдурма Заратмаг «бачары-гы» нумаЗиш етдирир.\nВес онда неча олуб ки, бела бир лалг бу чур парламент сечиб езунэ? Елэ мэ-сэлэнин мэгзи дэ бундадыр. Онл^^ча халгын вэ миллэ-тин «кенуллу иттифагы* СС1?И-нин Ьэр Зериндэ олдугу кими. АзэрбаЗчан да\nда Зетмиш илдэн оэри парламент. миллат вэкиллэри сечкилэринэ «Зухарыларын* кестэриши илэ муэЗЗэнлэш-дирилэн бир тэдбир кими бахШлшлар. Бу кун пешэ-карлыг бахымындан сэвиЗ-\nЗэсинин ЗуксэклиЗи илэ еЗун-мэЗэ Ьаггы олмаЗан парламент дэ бу овгатын натичэ-сидир.\nИкинчи иш куну даЬа сэмэрэли ола билэрди. Ьэм илк иш кунунун сонунда За-ранмыш ишкузарлыг буна эсас верирди, Ьэм дэ са-лонда гурулмуш електрон сэсвермэ системинин ишэ душмэси. Бу гургулары ЬоллакдиЗанын мэшЬур «Филипс* фирмасынын му-тэхэссислэри гурашдырыб-лар. Лени техника илэ та-нышлыг ики саатдан чох чэкди. ШубЬэсиз, бу Занили-Зин ичласларын даЬа сэмэрэ-\n(Арды 2-чв сэЪяфеде)\nСрагакун ахшам Ордубад илэ Ерменистанын МеПри раЗонунун сэрЬеоиндэ тарафлэр ки^в тутул\\1уш ры бир-бирине гаЗтармышлар АзарбаЗчан Халг Ордубад шв'бэси нумаЗэнделеринин Лереван—Гафан сэрь нишин гатарында киров тутдуглары шохслер ермани ^ оэфина ермани >араглыларынын киров кетурд\\т<лэри адамлар — мухтар республиканын уч сакини иса АзарбаЗчан тарафина гаЗтарылмышдыр, Азаринформун мух-биринэ бу ма'луматы Нахчыван Мухтар Республикасы Али Мачлиси седринин муавини А. Сафа(ров «вермишдир. Киров тутуланларын кери гаЗтарылмасы марасиминда Нахчыван Мухтар Республикасынын дахити ишлэр назири М Мэммадов. hyryr муЬафнза органларынын раЬбэрлэ-ри. Ьабелэ Ермэнистан нумаЗэндэлари иштирак етмиш-лар.\n* АЛМА-АТА:\nАФР ила виРВАША амакдАШЛыг мумкундур\nАФР харичи ишлэр назири Ьанс-Дитрих Кеншер ок-т1абрын 16-да ахшам бураЗа рэсми керушэ кэлмишдир. КезлзнилдиЗинэ керэ. Алма-АтаЗа бнр кунлук сэфзри кедишиндэ гонаг Газахыстан Црезиденти Нурсултан На-зарбаЗевлэ. республиканын дикар рэЬберлэри вэ харичи Ишлэр НазирлиЗинин нумаЗэндэлэри илэ кврушэчэкдир. Куман едилир ки. планлашдырылмыш матбуат конфран-сындан сонра Ьанс-Дитрих Кеншер Газахыстанын алман\nичтимаиЗЗэти вэ Зерли му-\nсиЗаеынын коллективи ил�� сеЬбэт ®^3'<экдир. Лерли шаЬидечилэрин фикринчэ. назнрин\nилэ АФР арасында бирбаша чохтэрефли сМэкдашЛыгын инкишафыны ирэлилэдэ билэр.\n* МОСКВА:\nИГОР МАЛАХОВ «ПЕТРОВКА, J8»-» К8ЛМИШДИР\nПетровка кучвсквдаки 38 «омрэли бинаДа Wims« Москва Чииа]эт Ахтарышы Идарэсинин на1еткаотыгла мубаризэ ше бэсинин емэкдашларьшдан би{:и ^а^ышЛглавдан сонра Игор Малахов öypaja\n\"''■'\"ше'??' рзиси Владимир Луша1лонун »'fy.\nчяата 1ГАПЯ инди танын.мыш мугЕнни ВЭ бэстэкар Иг р Татковун влдурул\\:асиндо Малаховун иштиракы\nфергле-нир.\nИстпнтаг давам едир.\nСЫТОРТА ФОАпилатинин девлет тараФиндан танзимланмаси тадвирлари\nКАГГЫНДА\nA3ePBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФЭРМАНЫ\nРеспублика сыгорта хид-мэтлэри базарынын тэшэк-кул тапмасы вэ сэмэрэли инкишаф етмэси, сыгорта етдирэнлэрин Ьугуглары-нын вэ республиканын мэ-нафеЗинин горунмасы мэг-сэдилэ гарара алырам:\n1. АзэрбаЗчан Республикасынын Назирлэр^\nНэзарэтинин едилсин.\nсэдри та'Зин\nгорта\nсын.\n3. А. М. Чэфэров Золдаша тапшырылсын ки, бир вЗ эр-зиндэ АзэрбаЗчан Республикасынын Назирлэр Ка-бинети З^иында АзэтоаЗчан Республикасынын Девлэт Сыгорта Нэзарэти Ьаггын-да эсаснамэ Ьазырласын вэ тэсдиг олунмаг учун ону АзэрбаЗчан Республикасы*\n_______нын Назирлэр Кабинетинэ\nНэзарэти Зарадыл- ^эгдим етсин.\n4. АзэрбаЗчан Республикасынын Назирлэр Кабинети АзэрбаЗчан Республикасы\nазиолэо каоине- Назирлэр Кабинетинин гэ-\nA38p6aJ«a« Рсс- рарларыны бу фврмана\nДевлет Сыгорта тунлашдырсын.\nти Занында Азэ|^аЗчан Республикасынын Девлэт Сы-\n2. Азэр Мэчид оглу Ч^э-ров АзэрбаЗчан Республикасынын Назирлэр ти Занында публикасы\nУЗ-\nAaepeaJWH\nБакы шэЬэри, 1в OKTjaep 1991-чи «л.____\nA3aPBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ СОВЕТИ садр|^нин БИРИНЧИ муавининин СЕЧИЛМ8СИ НАГГЫНДА\nазэрба1Чан республикасы\nАЛИ СОВЕТИНИН ФЭРМАНЫ\nАзэрба1чан Республикасы- публикасы Али Совети сед-нын Али Совети гэрара алыр: биринчи муавини се*\nЗиЗад Элаббас оглу Сэмэд-задэ Золдаш АзэрбаЗчан Рес- чилсин.\nАзерба1ман Республикасы Аля ¿ов^н »\nБакы ШЕЬэри, 16 окт1абр 1991-,i« ил.\nА»»рба|чан Р»«пувпнкасы Апи Св»»тм\nсадрииии enpHM^iN\nЗи1ад Эпаббас Ofny СЭМЭДЗАДЭ Зи|ад onauuei; ф|ссордур. Бир чох елми\nэсэрлэрин муэллифидир.\nЭмэк фэалиЗЗэтииэ 1961-чи илдэ республика ЕА Иг\nли кечиэсинэ кемэЗи чох олачаг. Амма дуиэнки ичлас-да хеЗли вахт итирилмэси-ни тэкчэ Ьэмин гург^глара «алыш.маг> зэрурэти илэ изаЬ етмэк олмаз. СессиЗа-да Заранмыш ишкузар шэ-раити горуЗуб сахламаг ла-зым иди. Бу. парламентин иш габилиЗЗэтини итирдиЗи барэдэ сез-сеЬбэтэ дэ сон гоЗарды.\nЕлектрон гургуларла узун-узады мэшгдэн вэ тез-тез е'лан олунан фасилэлэрдэн сонра эввэлки ичласларда Ja-\nтисадиЗЗат Институтунда баш-ламыш, орада баш елми иш-елми катиб. ше'бэ муди-вэзифэлэриндэ ншлэ-\nчи.\nри\nмишдир.\nСон|^\nлэт\nреспублика Дев-План Комитвси ЕлмИ-\nТадгигат ИгтисадиЗЗат Инс\nтитуту директорунуи мр-АзэрбаЗчан Халг Тэ-\nвини . сэрруфаты\nелми\n1940-чы илдэ анадан олмушдур. азэрбаЗч��нлыдыр. М. 0. Рэсулзадэ адына Бакы Девлэт Унивсрситетини битирмишднр. АзэрбаЗчан Рес1^бликасы Елмлэр Ака-демиЗасынын академики, иг-тисад ел мл Эри доктору, про-\nИнститутунун ишлэр узрэ проректору олмуш, партиЗа ишиндэ чалышмышдыр. ^ ^\nДэфэлэрлэ АзэрбаЗчан Республикасы Али Советинин депутаты сечилмишдир. Он биринчи чагырыш Али Совети план-будчэ комиссиЗасынын, индики чагырыш республика парламентинин игтисадиЗЗат мэсэлэлэри комиссиЗасынын сэд-сечилмишдир.\nЕвлидир. бир оглу, ики гызы вар.\nдаими ри\nрасми хавдР\nАзэрбаЗчан Республюсасьшыи Назирлэр Кабянетя Бакы шэЬэрняня Нэсими раЗонунда Зерлэшэя заводлардая бярнян республнка Мудафнэ Назнр}тЗяяяя нхтяЗарыяа вериэк Ьаггында сэрэнчам гэбул етиишдир.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-18-1991-p-1\/","date":"2017-04-23T15:57:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00114-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4680512249,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4680512249469757, \"sah_Cyrl_score\": 0.09502019733190536, \"eve_Cyrl_score\": 0.048701491206884384, \"kum_Cyrl_score\": 0.044017184525728226, \"tuk_Cyrl_score\": 0.042232684791088104, \"udm_Cyrl_score\": 0.03356420248746872, \"tat_Cyrl_score\": 0.027634717524051666, \"kir_Cyrl_score\": 0.02601480856537819, \"tyv_Cyrl_score\": 0.020287513732910156, \"crh_Cyrl_score\": 0.020131267607212067, \"alt_Cyrl_score\": 0.015075145289301872, \"nog_Cyrl_score\": 0.01364225521683693, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013602092862129211, \"krc_Cyrl_score\": 0.010145902633666992}","num_words":9882,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.516,"perplexity_score":76397.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - February 4, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ 4 •в*АЛ 1W2\"\"\nNS 24\n(Эвяалн 1-чл сэЬнфэдэ)\nолдуру ними, о, ДИН.9 poh. бэрлик едоркон чина]откар-лыгла мубаризэдэ Ьеч бир угур газанмады: beJhaT,\nчина]эткарлыг даЬа да арт. ды. ДТК да езунун е'тй-рафыяа кора, онун башчы. лыгы алтында «мувэффэпО-joT алда етмоди».\nБунунла бела вз кусаЬи. бэларкядэ кашфи]]*г барадэ фикир )урудэн Вадим Вик. торович часуслура чатанда тез-тез те>злвяяр. Э'ла. Да. им душман ахтармагдан им-тина етдн]ини таятанв ила билдирир. Лап ]ахшы. Эсас. сыз шубЬалэнмокдэн Ьцд-дэтлэнир. Чох козэл. Амма Бакатинин ииди мэтбуат сэ-Ьифэлариндэ сандыг ачыб текста Чзыларда ДТК ча-сусларыны, ¿аляыз онлары. онлардан сава)ы ккмсэни кунаЬкар тутмамасы ела ба-Чгы часу слугу и. hap Jep.\nда душман ахтармаг ними кеЬнэлмиш вэрдишин га* тышыгыдыр. Бу да бела адамларьж «}ени тэфэкку-ру»нун flaJapH.\nВ. Бакатин ДТКльш сад-ри вэзифэсина августун лап ахырыцда. Ja да сен^абрын аввалиндэ калди. Ела сент. |абрдача америкалылара * «илтифат кестэрмак» так-лифи ила Горбачова мактуб кендэрди. Онун езкэ дэрди )ох иди.\nКуман етмак олар ни, Горбачов бу Ьогганын мэ'на. сыны анламышды. буна керэ да алдыгы мвктуба ез услубуна yjryn бела бир дэркэнар го)ду: «Панкин л э бирликдэ Ьэлл един». Ьэ_ мишэ олдугу ними, МЭС'у-ли^эти башгаларынын 6qJ-нуна го>араг, Jaxacbmbi гы. рага чэкди. Муэммалы дар-кэнар Бакатини Jeлтcияв, сонра Шеварднадзе] а, Козырева. тэзэдэн Лелтсине зэнк вурмага савг етди.\nИнди пса Вадим Викторович эллэрини овушдура-овушдура «Московски^ но. вости»дан бизэ де]ир: «Бос сиз ела душунурдунуз ки. бу чур мэсэлалари Бакатин так езу Ьэлл едир?» Jox, Jox, о JaJiHb»3 ташэббус гал-дырырды, анчаг иде\/а онун иди, мае ал эн и Ьэлл еданлэр вэ чавабдеЬлэр иса тэбии ки. езунун сынагдан чых. мыш тактикасына — кэндху-дадан. ишдэн вэ hap Ьансы мэс'ули]]8тдэн от тащенный архасында кизлэнмэкдэн иба-рэт олан фитнэкар кэндли тактикасына садиг галан Горбачовдан башга ]ухарыда ады ч аки л эн шэхелэрдир.\nБакатин де]ир: «Бу па. JH3 мэн мутэхассислэри Ja-ныма чагырдым. Сорушдум ки, орада дэ]эрли бир niej вармы? Чаваб верди л эр ки. xejp. кеЬнэ схем вэ авадан. лыгдыр...» Тутаг ки, лап еладир. Лакин «Московски. je> новости»нин ела Намин сэЬифэсиндэ Баш Кашфи]-\nЧт Идарэсииин елми-техни-ки болмэлэриндан биринин пешэ мулапибалэринэ кара адыны кизлэдэн эмэкдашы керук на де]ир: эслиадэ\nсхемки верил мае ина етираз еданлэр вармыш. Ьэмин адамлар «о чур апаратларыи ишланиб Ьазырлаямасы вэ иствфадэси ила машгул олан» мутахассислэр имиш. ДТК сэ|дри Горбачова. ва мурачи-ат етди)и дикар шэхелэрэ мевчуд фикир мухтэлифли. )и барада мэ'лумат вер-мишдими?\nМудафиэ Назирли]индэ чалышан. индичэ хатырла-дыгымыз аноним шахе да системин надир олдугуну cejnojHp. О да тэсдиг едир ки, чиЬазлар кеЬнэлиб вэ америкалыларда даЬа Ьэс_ .сас апаратлар вар. Лакин ,Мутэхэосисин фикринчэ, эсас мэсэло бунда де]ил, он-дадыр ки, америкалылар «бу чур апаратлары башга ЧР-лэрдэ MyajJaH етмак мето. дикасыны Japafla билэрлэр». Нэтичэ иса белэдир: «Америкалылар бизим кэшфи].\nедай Вадим Викторович бу саЬадэ там авамлыгына бахма]араг базар игтисади]. Чтынын аловлу тэрэфдары-дыр. На оларды ки, кер мани, керум сани мэсэлинэ эмэл едиб, базара догру илк конкрет аддым ата]ды.\nСарт базар реаллыглары башга тэрэфдэн. да устуму-за Ьучум чакир. Экар Ба. катинин инавдырдыгы ними биз АБШ-дакы совет сэфирли]ини догрудан да «тэмйзлэмишиксэ», ел ада бу-нун нечэ]а баша кэлди]ини\nолуб.\nHahajaT, Бакатинин ез ди-линдэн ешитди]имиз бераэт дэлил-субуту: «Америкалы-\nлардан пул иста]ирик, езу* музсэ ]ено ]алан данышы-рыг... Шукур Алл aha ки. бизим бу ]аланларымыза сон го]улачаг...» Чох шукур! Лакин хе]ли суал opraja чы-хыр. Биринчиси, екар бу\nолар? Бали, амакдашлыг ба-рода бошбогазлыг, «о]уичаг». Чичиковса]агы елу чаны ди-ри авэзияэ иша вермак чэЬ-ди Maha буна де]орлар. Оху-чулар бу барада «Народнаja правда» Ьафтэляк нэшринин 2-чи иемросинда дэрч олун-муш мэгаламдэн да ha этраф-лы мэ'лумат ала бнларлар.\nБакатиндэ кефин иста]эн гадар. езу да xejHpxah hhJ-\nадам ]аландан бела и]ранир- —. — —- • -\nсэ вэ асл Ьэгигэт тэрэфдары- ,]этли бораат мотнвлзри, узур-дырса. ни Ja мисилсиз мази]- лу сэбаблор вар. Амма, nej-]этлэрини нэинки бутун ба-шар евладындан, Ьэтта каш*\nДТК-дан олан Санта Клаус\nУстэлик, узун иллэр Вашингтон да совет ре'звдеи.\nти, сонралар иса ДТК кеш-фи^ат рэисинин муавини ишлзмиш кенералле]тенант Б. Соломатин, мэЬз бу ишин чикини-бикини прези-дентлардан, вазир вэ ака. демиклэрдэн ]ахшы билан бир шахе да тэсдиг едир: америкалылара багышлан-мьпп систем Ьэтта Бакатинин муавини А. Оле]нико-вун деди]и кими Ьэгигэтан «иш габнлиЛэтини итирди-)и» тэгдирдэ бела кеЬнол-мэ]иб. Соломатин «Комсо-молска]а правда»да ]азыр-ды: «СеЬбэт информаси]а кетурулмасинии ]ени методу н дан, бучагачан америкалылара мэ'лум олма]ан надир технолоюфдан кедир».\nЭлбэттэ, иде]адан вэ вэтэн ду]гусундан мэНрум кэслэ-рин бизим Ьарадаса амери-калылары. ¿ахуд алманла-ры габагламагымыза инан-малары ге}ри-мумкундур. Белалэри ]агин буна да инан-мырлар ки, муЬарибэдэн габаг вэ муЬарибэ вахты, ]о'ни исте'фа вермиш пре-зидентимизии езунун биа-бырчы Ьакими)>этинин со-\nнунчу илиндэ «казарма со-сиализмй,» адландырдыгы Ьамин вахтларда биз бир сыра муЬум силаЬ невлэ-ринин ]арадылмасында ал-манлары етмушдук. Мэсэ-лэн, онларын на бизим «Т-34» кими танклары, на ЛАК-9. ПЕ-2 кими тэЛаралэри, на «Кат]уша» кими силаплары, иаЬа]эт, на Жуков вэ Ро-коссовски кими саркэрдэ-лари вар иди. Бас, дун]анын Ьансы ¿ериндэ бела эскэр ]етишмишди? МуЬарибадэн сонра биз !шдрокен бомба-сынын ]арадылмасы, космоса чыхыш кими Ьеч да хырда олма]ан мэсэлэлэрдэ вэ нэ-Ьа^эТ, кашфи]]атын ишиндэ америкалылары габагламыш. дыг: такчэ бир Бле]к вэ\nонун Ьэбсханадан гачмасы нэ]э десан дэ]эр!\n)апг информаси)асы алмаг техникамыз барада билик газаначаглар». Бакатинин Ьэди^эсинин ги^мэти белэдир! Ьэлэ бу да Ьамысы де-}ил.\nКенерал Соломатин ]азыр. «Такчэ бу галыр ки. кэш-фи]]ат вэ экскэшфиЛатын пюхеи Ье]'этинин, харичи акентлэрин си]аЬысыны аме-рикалылара верэк вэ кос ми к кэшфи ] ]аты да]андыраг ».\nЭслиндэ муэ]]эн дэрэчадэ бу иши да керублэр. Америка сэфирли|и учуй ТИКИН-ти материаллары Финлан-дофдан вэ башга елкалэрдэн кэтирилирди, апаратлар да маЬз Ьэмин елкэлэрдэ бизим учун ишлэ]энлэрин эли илэ гурашдырылырды. ШубЬэ-сиз ки, тикинти узрэ бутун сэнэдлэр сахланылыб. Америкалылар Ьэр панелин, Ьэр мисмарын тикинти]э Ьарадан иэлди]ини билирлэр. Елэ аноним мутахэссис дэ де]ир кн. инди онларын хусуси кэшфи]]атыны бу адамлары тапмаг кими чох мараглы бир иш кезлэ)ир. Ьэмин чанлы адамлары ки, «хош мэрамлы амэл» наминэ са-дэчэ гурбан вермишик.\nНатта ЬэдиЛадэ «гэрибэ Ьеч нэ» кермэ]эн журналист А. Карсев дэ Иэр Ьал-да марагланыб: бас Америка тэрэфи шефа бизим Вашингтондакы сэфирли]и-мизин бинасындакы Америка хусуси гургуларынын ]ери-ни ачыгламагы Ьеч олмаса вэ'д едибми? Бакатин чаваб верир: «Страусс ге)д етди\nки, совет тэрафинин бу хош мэрамлы тэдбири биз америкалыларын у зарина Ьеч бир еЬдэлик го]мур». Элбэттэ, сизин башыныза Ьа-ва кэлибеэ, бизим нэ таг. сиримиз? Бас Бакатин Страусс вэ Бе]керлэ мэЬрэм сеЬ-батлэриндэ- на учун севдэ-лэшма]а]ди? Ахы, бизим базар игтисади))атындан Ьеч нэ анламадыгымызы взто-тэнгид руЬунда е'тиоаф\nбил мак истэрдик. Ьеч шуб-Ьэ Joxflyp ки, бизим бинанын тэмизланмэси езумузэ олдуг-ча баЬа отуруб. Бакатин иса бу чур« тэмизлэнмани америкалылара пешкэш вериб. Нэлэ устэлик 300 мил]он долларлыг чек дэ элавэ едиб — онларын ]ени сэфирли]и-нин бинасынын дэ]эри бу гэ-дардир. Бах бу чур адам-ларын рэЬбарли]и илэ биз базара догру инамла аддым-ла]ырыг. «JeHH тэфэккур» бу чур' нэтичэлэрэ кэти-риб чыхарыр.\nШахта бабанын вэ онун пэрэстишкарларынын бэЬанэ* лэри, узурлу сэбэблэри вармы? Вар. Озу дэ нечэси бир-дэн. Биринчисини онун му* авини ДТК-нын Гар гызы А. Оле]ников чох кезэл ифа-дэ едиб: «ТэЬлукэсизлик хид-мэти умид едир ки, амери-калы Ьэмкарларымыз «езлэ-> рини эсл чентлмен кими апа-рачаг» вэ оз Вашингтон сир-лэрини бизэ верэчэклэр». Биз артыг билирик ки, бу умид чентлмен вэ сэфеЬ ан-ла]ышларыны е]нилэшдирэн гэрибэ тэсэввурэ эсасланыр.\nА. Карсев ез дэлиллэрини 6gJyk инамла ифадэ едир: «Бакатин америкалы Ьэмкар-ларыны корэксиз хэрчлэрдэн гуртарараг вэ е]ни заманда, ез хош мэрамыны бутун дун-jaja кестэрэрэк садэчэ реализм вэ саглам практисизм нума]иш етдирмишдир». Америкалылары кэрэксиз хэрчлэрдэн нечэ хилас ет-мэк кн1Ии реализм вэ прак-тисизмин нэ олдугуну тэк-рарламаг фикримиз ]охдур. Амма Бакатинин ез мисилсиз аличэнаблыгыны бутун AYHjaja нума]иш етдирмэк истэ]инэ муэллифин инамы илэ Ьэгигэт арасында у]гун-сузлуг вар. Бакатин Ьэр иши кизличэ, мэхфи, кип ертул-м\\'ш гапы архасында керуб. Америкалылара «илтифат» кестэрма]имиз ]алныз ики Ьэфтэдэн сонра. гэрибэ тэса-дуф нэтичэсиндэ мэ'лум\nфи]]атын рэиси J. Примаков-дан да кизлэтмэ]э чэпд едир-ди. Ахы Примаков академик-дир. Буну ги]мэтлэндирма]и бачарарды. Икинчиси, америкалыларын бизэ Ьеч вахт «]алан демэдиклэринэ», инди вэ сонра да «]алан де-мэ]эчэклэринэ» субут вармы?\nБир нечэ кундэн сонра Бакатин езуну тэмизэ чы-хармаг учун JeHH бэ1анатла чыхыш етди. Бу дэфэ «Ja-лан»дан халис Горбачовса]а-гы и]рэнди]ини вэ буллур кими партократ Ьэгигэтпа-рэстли]ини даЬа хатырлат-мырды. Эвэзиндэ езуну та-мизэ чыхармаг учун эввэллэр се]лэдиклэрини вэ Ьавадар-ларынын дедиклэрини бир apaja топлады: «Америкалылар бинада гурашдырылмыш чипазлардан хэбэрдар иди-лэр... Бу техника амэлли-башлы кеЬнэлиб... 0лу, кеЬ-нэлмиш схемлэрдир...»\nДаЬа сонра «Америкалылара эн башлычасыны чат-дырдыг, амакдашлыг барада бошбогазлыгы Jox, эмэкдаш-лыга Ьазырлыгымызы. иш-дэ е'тибарымызы нума]иш етдирэн конкрет аддым ат-дыг. Экар онлар бизэ инан-салар инди бу бинанын ис-тисмары илэ баглы мэ'на-сыз мэерэфлэрдэн чанлары-ны гуртарарлар». JeHa да догма халгын гисмэтиндэн кэсилиб америкалылара ча-ланан rajFbi. Амма анлашыл-маз суаллар гуртармаг бил-мир. Биринчиси, naja керэ «экар инансалар»? Ахы онлар артыг «Ьэр ше]и билирлэр». Икинчиси, акэр Ьэр ше-]и билирлэреэ, HHja Страусс haAHjJaja керэ бела севинди вэ Ье]рэтлэнди? Учунчусу. экар Ьэр ше] кеЬнэлиб, да-гылыб вэ ]арарсыздырса, на учун haflHjja кизличэ тэгдим едилди, дикэр тэрэфдэн иса даЬа бунун hbJh naflHjJa ол-д��? Бела бир Ьэрэкэти Ьан-сы агылла амакдашлыг учун конкрет аддым адландырмаг\nЬат, девлат сирлэрини сов гат кими па]ла]анларын мэЬ: кэмэ]а верилмасини талоб еданлэр ез сесларини учал-дырлар. Гаиун гаршысында Ьамынын барабэр олдугуну хатырладан И. Сичка «Ком-сомолска}а превда»да ]азыр: «Экар ади эмэли]]ат ищчиси бу чур «хош мэрамлы эмэл »а-гол го]са]ды, системин иш га-били]]этиии итириб-итирмама-синин фэргинэ вармадан ону дарЬал Ьэбс едор ва девлат с№>ринн фаш етди]и учун «Вэтэнэ хэ]анэт» маддеси-лэ «елли-а]аглы апарарды-лар». «Аргументы и факты» хабар верир ки. бу ]ахын-ларда, ела Бакатинин вах-тында онун идарэсиндэн Москвадакы Гарб резидент-ликлэринэ дайр 40 оператив мушапидэ ва учот иши ]оха чыхыб ва демэли. бу ишлэ-рин да океанын о та]ына апа-рылдыгыны куман етмэ]э эсасымыэ вар. ДаЬа бир «хош мэрамлы эмэл»? Ьэмин иш-лэрин итмэси факты узрэ хндмэти тэЬгигат апарылмыш вэ бу Ьарокэт сатгынлыг вэ вэтэнэ хэ]анэт кими ги]мэт-лэндирилмишдир.\n«Аргументы и факты» 1а-зырды: «Невбэдэ Бакатинин Америка сэфирли]и узрэ ма-териаллары етурмэси барадэ ишиА тэЬгигаты дурур». Бир Ьэфтэдэн сонра Ьэмин «Аргументы и факты» хэбэр верди ки, Рус^анын баш прокурору В. Степанков билдир-мншдир: «Хидмэти тэЬгигат апармаг учун Руси]а Феде-\nВ ТэЬлукэсизлик Акентли-з рэсми мэктуб кендэр-мишэм».\nКимсэ бу эЬвалаты чох-мэчЬуллу тэнлик адланды-рыб. Эслиндэ «мэчЬуллар» паны бурада? Типик ]енидэн-гурмачылардан олан Бака-тий корур ки, онун зирэк Ьэмта]лары Гэрбэ ]арынмаг-да хе]ли габага кедиблэр, эвэ-зиндэ мукафатлар, медаллар, фэхри адлар башларындан текулур. Бирииэ Ьэтта «1991-чи илин эн ¿ахшы алманы» ады верилиб. Бэс Бакатин нэ газаныб? Де]эсэн ахы Гэрб-дэ ону Ьеч танымырлар да. Ачыгдан адамы агламаг ту-\nТ ИлаЬи, бизим кезэл, бэд-бэхт Ватэнимизин Ьансы кэс-лэрин элина душду1уну ез кезунлэ кермак 1аман дэп-\nшэтди1и««1вир ВУШИН.\nМосква ваЬарв.\n(«Правда» гааатввдав).\nБакы малиЦэ-инновасща ширкэти\nТелефон: 92-98-41. ^ g\nУНИВЕРСАЛ\n«вэтаи»\nЭМТЭЭ-ФОНД БИРЖАСЫ\nАКСИОНЕР ШЭМИНЭТИ\n(«HAMA-Y ТУЛПАН» БИРЖАСЫНЫН ХМ8ФН)\nБроквряар иу реума диим|1мм пЛуяря «ашпа-|ыр. Курсу бмтмрвндви соира мв аумпара брокер мшив мок hyryry ворок сокодяор •• швЬадатнамо воркяочок. Б рокер пик — ТО* во кому гввоик ей-ди етмак ммканы опшн пашадмр.\nКурспара гвбуяда моЬдудкЦот |ождур1 TohCNfi Наггы - 700 мамвтдыр.\nМошгополор mi-чи кя фоярвяыи 1У-ДМ\n>\nдок ашакыдакы унмядо кочкркяокок:\nСомод Бурауи кукоси, 12. Зовитпор вок. Топефоилар: У2-1Б-*4, *2-71-12.\nМУЭЛЛИМ ва Т8Л8Б8Л8РИН НЕСАБАТЫ\nНАХЧЫВАН (куабшрк-\n■издав). Нахчыван орта\nихтисас мусиги мэктэбиимн халг чалгы алатлари шеба-синим муаллим вэ тала, бэлэринин Ьесабат кон-\nсертлэри Ьэмишэ óejyx мд-рага сэбэб олур. Бу KJH* лэрдэ фортепиано ше баси. НИИ муаллим лэри тэлаба-\nлэр гаршысында бела оир\nионсертла чыхыш етмишлэр. Муаллимлэрдэи Земфира Баба]ева. Ра'наЧафаром. Товуз Эли]ева, Севил Гасымова вэ башгалары дуи-ja вэ Азэ��ба1чан -классик-\nлэринин веврлврини Ифа вт. мишлвр. Мувллимлврии чы-хышы дйнлэ]ичилара хош та'сир багышламыщдьц).\nдлиага Засинзад\nФ\nД\n(OBJEKTHB ЭЬВАЛАТЛАРЫН СШЕКТИВ ЛОЗ УМУ)\n1. УЛДУЗЛАР Д9НИЗДЭ БАТЫР\n1990-чы илин 1а]ында Ши-мал Бузлу океанынын саЬил-Ларина вэ адаларына дер-дунчу еэферимин ики магсэ-ди варды. Биринчиси, кездэн. кенулдэн узаг Соловетск адаларына баш чакмэк, Совет haióiMHjJantHHH илк иллэрин-дэ бурада кутлави суратдэ тэтлэ 1етирилэн мусаватчы-лар Ьаггында мухтэсэр дэ олса мэ'лумат топламаг. икинчиси, аввэлки еэфэрлэ* римдэ таныш олдугум. Ьэр бири Ьаггында а)рыча очерк ва бутунлукдэ китаб ¿азды-гым Ьэм]ерлилэримлэ бир дэ керушуб онларын B93Hjja-тини е]рэнмэк иди.\nB83HjJaT елэ Кэтирди ки, езумдэн асылы олма]араг 1оллар Ьачаланды, ннадлы ах-тарышларымын тале гисмэти мани бир чох мараглы шах-сиЛатларлэ. йбрэтли эЬвалат-ларла узлашдирди. Адэтимэ yJryH олараг онларын Ьеч бирииэ лаге1д га л ма дым.\nАрханкелск вила]этинэ сэ-фэрэ Ьазырлашдыгым кун-лэрдэ «Заман» хабарлар програмында Аг дэнизин са-Ьиллэриидэ баш вермиш га-фил фалакат Ьаггында су-жет кестардилэр. Kyja на-мэ'лум сэбэблар узундэн чохлу дэяиз улдузу талеф олмуш, амансыз лэпэлэр онлары вуруб саЬилэ чыхар* мышды. Баханда адамын урэ-]и агры]ырды, телевизи]а шарЬчисинин дедиклари иса о гадар да инандырычы де-¿нлди. Ьамии ахшам мавя ек-ранда kopayJym о фачяадан барк га]гыландым, душундум ки, шямала кедярэм, сэбэби-ни е]рэяэрам. Лакин орада га]гыларым артды, аз гала Ьамии эпвалат 1адымдан чых-ды. Бу иса о гадар да чох чокмэди.\nСоловетск адаларындан Ар-хаякелска га]ыдандан сонра гаэетлардэ даянз улдузлары-иык кутлави гырылмасы ба-рэсиндэ бир-бирнни такзиб едоя ирили-хырдалы чохлу 1азьг кердум. Токча Арханкелск телевнзя]асы ва вила-Jar радиосу де]кл, поморла-рьш езлари да JaMaH тэшви-шо душмушдулор ва hap Jep-да бу барада даньппырды-лар. Де\/ярдилар ки. бизям эсас гидажыэ балыг маЬсул-ларыдыр. Керунур. онлары\nда дэнизлэрдэ зэЬэрла]иблэр. Инди бизим Ьалымыз нечэ олачаг?\nЬаглы сезэ на де]эсэн? Уму ми наразылыгын сэбэблэри иса даЬа дэринлэрэ ке-дирди...\n2. ШИМАЛ ПОЛИГОНУ\n* 2\nВлэ эЬвалатлар вэ сирлэр вар ки. заман кечдикчэ усту ачылыр вэ кениш кутлэ бун-дан хабар тутур. Бу мэ'нада Hoeaja Земл]а адасында баш верэн Ьэгигэтлэри чох аз адам билирди. Инди чохла-рына мэ'лумдур ки, бу ада-нын га]алыглардан ибарэт чох 6eJyK эразисиндэ девлат эЬэми]]атли полигон 1ерлэ-шир вэ орада эн дэЬшэтли силаЬ — атом бомбасы сынагдан чыхарылыр. Советлэр елкэсиндэ ики бела полигон мевчуддур.\nЭввэлинчиси, елкэнин чэ-нубунда, Урал дагларынын этэ)индэ, Семипалатинск pajo-нунда ]ерлэшир. Чэнуб поли-гонунун багланмасы учун кениш кампанца дпарылдыгы-на керэ сез кэзир ки, орада-кы аваданлыг вэ bej'aT Арктика архипелагына кечурулэ-чэкдир. Он да Hoeaja Земл]а адасы Советлэр елкэсиндэ нувэ силаЬынын сынагы учуй jexaHa полигон олачаг. Бела бир иде1анын ирэли сурул-мэси даЬа чох шималлылары тэшвиш�� салмышдыр.\nБу да тэбиидир. Ахы по-морларын JamajHm мэскэн-лэри Hoeaja Земл]а архипелаги ила ЬамсарЬэд ра]онда ¿ерлэшир. Буна кера Архан-келекда, HapJaH-Марда, Мур-маиекда, Сыктывкарда кут-лэви айтинува Ьэрэкаты куч-лаимишдир. Мон шималда оларкаи бу Ьэракат да ha 6е-JyK вус'эт ал мышды. Гэзет-лэр барышдырычы вэ тас-кинедичи ]азыларла ¿ерли сакинлэрин башыны гатмага чаЬд кестэрсэлар дэ. чох вахт эсас HCTaja наил ола бил ми р-дилэр. Чунки бир чох факт-лар кез габагында иди, ху-сусила дэниз улдузларынын кутлави жэЬвини Ьеч бир да-лилла Tai де]илди. иин caí ла]анлар; лоб едир. рир. нувэ иа\nБунун\nгати\nетмак мумкун ей даирэси-табиэти кор-чаваб та-ьр кечи-глары aAeJhH-апарырдылар )'сярн яда Ьэрби\nкоманданлыг ^ун а]ынын сонларында халг депутатла-рындан вэ ]ерли Ь^кими]]эт органларынын нума]эндэлэ-риндэн ибарэт бир групу шимал полигонуна да-ват етди. Журналистлэр дэ илк дэфэ иди ки, полигона баш чэкирдилар- Сонра «Правда Севера» гэзети редакс^асын-да бу еэфэрин нэтичэлэри илэ баглы брифинг кечирил-ди. Шимал полигону раисн-нин муавини контр-адмирал Владимир Выскребентсевлэ бирликдэ техника елмлэри докторлары В. В. Чугунов вэ А. М. Матушсико, атом енер-жиси узрэ умуми мэ'лумат мэркэзинин рэиси, ССРИ Девлат мукафаты лауреаты Г. А. Кауров журналистлэрэ мэ'лумат вердилэр.\nШималлы гэлэм достла-рым мани дэ Ьэмин брифинга дэ'вэт етмишдилэр. СеЬбэт о гадар мараглы иди ки, Ьэмин анларда бу барадэ нэ иса бир ше] гарала]ачагым Ьаггында фикирлэшмирдим. Лакин хе]ли вахтдыр ки. орадакы етэри г^длэрим мэ-нэ раЬатлыг вермир. Ьэмин эЬвалатла баглы ачы вэ иб рэтли бир хатирэ дэ вар. Ьэр икиси арасында чох дэрин бир учурум керунур. Ьисс еднрэм ки, бу барадэ сеЬбэт етмэ]ин вахты ]етишмишдир. ДаЬа дэгиг десэк. бизэ гада-ган олунмуш «девлат эЬэми]-}этли Ьэрби сиррин* 25 ил-лик муддэти чохдан етмуш-ДУР-\n3. ЧЭТИН ТЭ'ЛИМЛЭР\nЭсас мевзудан узаглаш-мадан сиза данышачагым бу эЬвалат 1954-чу илин ]азында башла]ыб па]ызын-«да баша чатса да, ачысы, дэрди, меЬиэти бизи — Ьэмин деврун эскэрлэрини Ьеч вахт тэрк етмэди. Шэх-сэн мэн индинин езунда дэ кечэлар тез-тез ]еримин ичиндэ диксинир, угултудан. нэрилтидаи гулагларымы тутур, кезлэрим енуидэ пе]-да олан нэЬэнк кебэлэквари чэЬэннэм аловунун кезга-машдырычы ишыгындан, онун амансыз дагыдычы гув-вэсиндэн кизлэнэ бил мирам.\nГырх илэ ]ахын мани тэ*. гиб едай гарабасмалар эбэс де]ил. Бизим нэсил ушаг-лыгдаи сарсынтылара мэ'-руэ галыб. Мэшэггэтли му.\nЬарибэ иллэринин агры-ачы-сы. сонра да «со]уг муЬари-бэ»нин амансыз бэлалары... 50-чи иллэрин орталарында езумуз эскэр олдуг, Ьэрби тэ лимлэрдэ иштирак етдик. Бу да зеЬнимиздэ. бе]нимиз-дэ силинмэз излэр го]ду. Сарсынтылар иеэ Ьэддэн чох олйу. \" _тт.\nКИЧИК БИР АРАДЫШ: Америка Ьэрбчнлэрн 1945-чи ил августун в.да Jaпoни-]анын Хиросима, Ьэмин а]ыи 9-да ясэ Нагасаки шэЬэрн-нэ атом бомбасы атмагла 500 мин яэфэрэ гадар нисаны мэЬв етдилэр. Аз сон. ра, 1946-чы н«тин декабр а]��нда ССРИ.дэ атом сн-.«аЬы ] ара дылды. 1949-чу илин августуида илк атом бомбасы партладылды. 1954-чу илин н1унунда елкэдэ илк атом електрик станси]асы иша душду. Сонралар нсэ...\nАтом бомбасындан зэрэр чэкмиш Хиросима шэЬэри-нин сакини Акихиро Така-шинин дедиклари: «Хироси\nма шэЬари узэриндэ атом бомбасы партла]анда маним он дерд ]ашым варды. Шэ-Ьэримизи дэЬшэтли бир гуввэ ила дагыдан Ьэмин куну вэ сааты мэн 1ахшы хатырла]ырам. Мэнимлэ бир синифда оху]ан элли ушаг Ьэмин атом аловунда. ]аныо кул олду. Мэн иса бир ме -чузэ нэтичэсиндэ саг гал. дым. Ладымдадыр. ]аимыш палтарда аловдан зэбанэ чэкскн кучэлэрла кечиб ке-дирдиМ}. гаршыма иса гара келкэлэрэ бэнзэ]эн адамлар чыхырды. Онда манэ елэ кэ-лирди ни, артыг дун]анын ахьгрыдыр. Анламадыгым бир ше] варды, нечэ олуб ки, мэн саг галмышам...\nИвди май тефтез синиф ]олдашларымы ]ада салы-рам. Душунурэм ки, онларын чанлары агрыса да, эзаб-лары чох чэкмэди. Буна керэ да Ьэрдэн езумэ суал верирэм: мэн нэ учун ]аша-]ырам?\nМаним элларимий вэ а]агларымын дырнйглары ^аралмышдыр. В учу дум иса дахилэн сызылда]ыр, Ьэрдэн дэ аглыма бела бир фикир кэлир: нэ учун эзаб чэки-рэм, балка ]ашамагдаш ал чакмэк даЬа ]ахшцдыр? Сонра да бела гати нэ гичэ]э кэлирэм ки, мутлэг ]ашамаг лазымдыр. Мэн Ьэлак олан.\nларын аЬ-налэсини сизлэ-рэ, балка дэ сонракы наела ]етирмали]эм. Бали, май онларын аглашмаларыны, атом аловунда ]ананларын сас. лэрини ]ашатмалы]ам...»\nБу, эсримизин эн ачы фа-чиэси иди. Ону инсанлар те-рэтмишди. Агыллы, шууряу инсанлар, бир-биринэ гэним кэсилэн о та]лы-бу та]лы азгын Ьэрбчилэр. Ьэмин ил-лэрдэ бизи атом фэлакэтин-дэн хилас етмак, ]ахуд го-рунмаг учун чох чэтин тэ'-лимлэрэ мэ'руз го]урдулар. Атом бомбасынын нэтичэлэри иеэ Хиросима вэ Нагасаки партла]ышлары тимсалын-да тэЬлил олунурду.\nБиз онда БелоруоОанын Гродно вила]этиндэ хидмэт едирдик. Исти ]аз кунлэрин-дэн бириндэ Неман ча]ынын саЬилиндэ ]ерлэшэн галын кукнар мешэсиндэки душэр-кэ]э кечдук. Ьалымыз о гэ-дэр дэ хош олмады, чунки чох агыр тэ'лим кечмэ]э баш-ладылар. Дедилэр ки, сиз курсантсыныз, бир нечэ а]дан сонра командир олачагсыныз. Кэрэк Ьэр ше]и «э'ла» билэ-синиз.\nКим1эви-бактериоложи си-лаЬларын мэнимсэнилмэсинэ, зэЬэрлэнмиш саЬэдэ, атом бомбасы партла]ачагы Ьалда давраныш га]даларына 1и]э-лэнмэк учун бизи сэЬэрдэя ахшама гэдэр мешэлэрин арасында, батаглыгларда, тозлу ]олларда говуб элдэн салыр-дылар. Башымыза мэчбури эле]Ьгаз тахдырыр, э]нимизэ ортук-халат ке]дирнр. кез-гамашдырычы тустулэр вэ зэЬэрли маддэлэр бурахыл-мыш хусуси золаглардаи кеч-мэ]э мэчбур едирдилэр. Бе-лэ агыр тэ'лимлэрдэн соира эввэлчэ Неманын илыг сула-рында палтарларымызы ]у* дуртдурур. сонра да Ьамама апарырдылар. Тэкчэ вучуду-музу де]ил. бутун ]арагымы-зы пак елэмэ]э чалышырдыг. ЧЗонра да Ьэр ше] дозиметр-лэ ]охлаиырды. Лакин белэ чэтин тэ'лимин нэ илэ эла-гэдар олдугуну мэхфи сах ла]ырдылар. Биз езумуз да бунун фэргин�� вармыр. пэ-мин а]лар эрзиндэ нечэ бе-]ук бир тэЬлукэ1о ма'руз га-лачагымызы дэрк етмирдик. Сур'этлэндирялмиш сарт тэ -лимлэр иса арасы кэсмлмэ-дэн да вам еднрдя. у\nРУША ДИПЛОМАТЫ ГАРАБАР МУНАГИШЭСИ ЬАГГЫНДА\nИИСИР ЖУРНАЛЫНЫН ЧАЕ ЫРЫШЫ\nМисир паJтахтынын «Эл-ЭЬрам эл-игтисади» Ьэфтэ-лик журналы езунун дунэн-ки немрасиндэ Мустэгил Дев-лэтлэр Бирли]инии па]тахт-л а рьш да мумкун гадар тез Мисирин тичарат мэркэзлэ-рини ачмага чагырыр.\nМэгалэнин муэллифи бу ]ахынларда Мисир нума]эн-дэ Ье]'этинин алты кечмиш совет республикасына сафари заманы бу истигаматдэ элдэ етди]и разылашмалары алгышламагла JaHauibi хэ-бэрдарлыг едиб кестэрир ки. Ьэмин планларын haJaTa ке-чирилмэсини башга вахта сахламаг багышланмаз оларды. Муэллифин ]аздыгына керэ, Ьазырда Мисирин МдБ-дэ коммерси]^ мэр-кэзлэринин вэ тичарэт нума-]эндэликлэринин ачылмасы барэдэ тэклифлэр музакира олунмаг учун парламент ко-мисси]аларына кендэрил-мншдир. KepyHflyJy ними, парламент комисс^асы Мисир эн'энэлэринэ садиг гала-раг гэрарлар чыхармага, онлары тэсдиг eTMoJa вэ тев-си|элар eepMaJa TaaacMaJa-чэкдир.\nАЛВЕР8 МвРв ЕДАМ\nМисирли haким Чанал Эб-дул-Ьалим елкэдэ наркотик маддэ алверчилэринин ачыг е'дам едилмэсинэ чагырмыш-дыр. «Ичипшн гаэетт» хабар верир ки, бунунла ал ага дар jajflbiru бэ]анатда о, кеста-рир ки. белэ чэза тэдбири наркотик маддалэрии лэгви проблеми ]олунда атылан дузкун аддым олачаг дыр. Мисирин haKHMHjJar орган-лары вэ адалэт кешикчилэри бу тэклифи Ьэлэ музакира едирлэр. Чамал Эбдул-Ьэлим иса артыг бир нэфэр чаваны эн JyiccaK чэза Ja мэЬкум ет-мншдир.\nЛерли матбуатын верди]и хабара кера. соя вахтлар Мисир кетдикча даЬа чох Ча-нуб-Шэрги AchJb ва Орта Шорт елкэлэриидэя Америка вэ Aaponaja наркотик мад-дэлэрин кечирилдн1и Marra-raja чеврнлнр. Мисирин азуи-дэ дэ xeJaH наркотик маддэлэр галыр. «Ичипшн гаэетт» хэбэр верир кн. базар куну полис наркотик маддэ алверчяскня Ьэбс едэркан ондаи ики имлограм Ьероин иусадирэ олуимушдур.\nАвропада ТэЬлукэсизлик вэ эмэкдашлыг мэсэлэлэринэ дайр харичи ишлэр назир-лэри шурасынын Прагада ке-чирилмиш ичдасында Рус»да нума]эндэ Ье]'эти башчысы-нын муавини ^УРИЛ бин РИТА - СОТА-ныи мухбири илэ мусаЬибасиндэ демишдир: «Бирлик девлэт-лэри. о чумлэдаи Ермэнис. тан вэ Азэрба]чан Авро. па да ТэЬлукэсизлик вэ эмэн-дашлыг мэсэлэлэринэ дайр мушавирэ]э дахил олмагла Ьелсиики просесинин бутун «Ьдэликлэркни ез узэринэ кетурмуш, инсан Ьут>тла. рынын вэ демократичный горун маеы саЬэсиндэ мев-\nчуд механизмлэри вэ га]да. лары тэтбиг етмэ]э Ьазыр олдугларыиы билдирмишлэр. Белэликлэ. Даглыг Гара-багда индики вэзиЛэт даЬа Леревакын вэ Бакынын да-хили иши са]ыла билмэз».\nДипломат изаЬ етмиш-дир ки, Еллсинки просесинин иштиракчысы олан елкэлэр ез си}асэт»ждэ белэ бир эсас тэлэби рэЬбэр тутурлар: Инсан Ьугуглары суверен Д®в. лэтлэрин дахили ищлэринэ гарышмамаг принсипиндэн устундур. Л. Дер]абин де. мншдир: «Бу о демэкдир ки, Авропада ТэЬлукэсизлик вэ эмэкдашлыг мэсэлэлэринэ дайр бутун девлэтлар бу вэ Ч дикэр елкэдэ демократи]а вэ инсан Ьугуглары кобуд суратдэ позулдугда ез нара-Ьатлыгыны бнддирмэк. ме. тэбор мэ'лумат верилмаси-нн тэлэб етмак, мунагишали вази]]этл9рин ара дан гал. дырылмасында вэ нисан Ьу. гугларыны мудафиэ меха-иизмлэринин тэтбигнндэ тэ-кид етмак Ьугугуна малик-дирлэр. Мэсэлэн. кэркинлик ра]оиларына фактлары а]-дынлашдырмаг учун нума-]андэлик, мэ'рузэчилэр вэ 1а мушаЬидэчилэр нума]эн-дали]и. хе]ирхаЬ хидмэтлэр нума]эндэли]и кеидэрилэ\nбилар ва и. а.*.\nДипломат демишдир: Ру-си!а бела Ьесаб едир ки. Ьэмин нума]экдаликлэр ма-неэснз кендэрилмэлиднр. вэллар белэ принсип гуввадв иди: мувафиг девлэтлэрин разылыгы нлэ. J. Дер]абин демишдир: «Биз она тэроф-дарыг ки, Авропада тэЬлу-кэсизлик вэ эмэкдашлыг мэсэлэлэринэ дайр мушавя-рэнин нума]андэликлэри\nинсан Ьугугларьшын чох кобуд сурэтдэ позулдугу ел-кэларэ автоматик кендэрил^ сии. Даглыг гарабагда де. 1уш эмэли]]аты елэ бу чур псЬунтудур». О хусуснлэ rejfl етмишдир ки, ]анварын 30-дан. J9*hh Ерменистая вэ, Азэрба]чан Авропада тэЬ-лукэсизлик вэ амакдашлыг мэсэлэлэринэ дайр мушави-реЧ гошулдуглары кундэн Га раба р мунагишэси Ьел. синки просесинин ишти-пакчысы олан елколэр учун дараЬа^ыг мевзусу олмуш вэ башга бир Me'Jap и00® \"• мишдир. Буна керэ лэ фант-\nларын а]дынлашдырылмасы\nучуй Ьамии paJOHa иума. Чндэлнк кеидэрилмэси масэ-лэси ганунау]рун мэсэладир. Бу мэсэлэни БританиЧ HY-ма]эндэ heJ'an«n»H башчы. сы галдырмышдыр. «Прага мушавирэсинин гэмрла-пында Чзылмьпцдыр: Март-дв експертлэр сэвн]]эсиндэ ачылачаг Ьелсиики меру— щуиэ тапшырылсыи ки, сулЬу горумаг учун Авропада ТэЬлукэсизлик вэ эмэкдашлыг мэсэлэлэринэ дайр мушавяре гуввэ лэринин Ч-оадылмасы мэсэлесини ej-рэнсин. Бу тевсиЧ тэсдиг едилеэ, Даглыг Гарабагда муиагиша мэсалэсиндэ та-мамнла тэтбиг олуна билэр. Ьэмин мэсэлэ Умумавропа просесииэ гошулмуш МДБ девлэтлэриндэ вези]Чтин ejранилмэсинин, умуми кон-текстиндэ музакире едил-мишдир».\nKAMWJA кемэк ЕДИЛЭЧЭК\nми ги]мэтя 30 мил]он HjeHa-дан (тагрибэи 231 мин доллар) ибарэтдир ва о, Газа-олан Ьу нанята р ]ардымы Ру- хыстан, Гыргылыстан, Та-си1анын Узаг шарг pajoaaa- чикястан, Туркмэнистан вэ J ^ еэбокистви учун иэзэрдэ ту-\nJanowHja лап бу ]ахынлар; да Токиоиун е'лан етди]и 6,5 мил]ард и Jena мэблэгиндэ\nрына хусуси мер! кестэрмэ-дэн МДБ-ни» бутун елкэла-ринэ барабэр шэкялда вер-малвдир. Бу. Ьамчинин Токиоиун МДБ алкал э-ряяэ 6.5 inuJa¡M «Jena мэблэгиндэ фавгэл ада Jap-дым кестэрмэк барада бу Ja-хынларда е'лая етдя]и -плана да аяддир. Фэагэл ада ]ардымыя илк дэстиния уму-\nтулмушдур. Ьамии февгэл' ада Чрдымдан бутевлукдэ PycH4Ja вэ хусуснлэ онун Узаг Шарг ра]онларыяа ду-. шан Ьиссэсинин нэ гадар олдугу, Токиоиун кечмиш совет республикаларыиа бу Чрдымдан вэ гэдэр кендэр-MajH планлашдырдыгы Ьэлэ-лмк мэ'лум де]илдир.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-feb-04-1992-p-3\/","date":"2017-04-23T15:56:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00405-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3584589064,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.35845890641212463, \"sah_Cyrl_score\": 0.13333408534526825, \"eve_Cyrl_score\": 0.05999858304858208, \"kum_Cyrl_score\": 0.05732141435146332, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04552138224244118, \"udm_Cyrl_score\": 0.03772497549653053, \"nog_Cyrl_score\": 0.029933245852589607, \"crh_Cyrl_score\": 0.02703404799103737, \"rmy_Cyrl_score\": 0.025325659662485123, \"kbd_Cyrl_score\": 0.02491075173020363, \"tat_Cyrl_score\": 0.02350054495036602, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01788775809109211, \"tyv_Cyrl_score\": 0.016573380678892136, \"alt_Cyrl_score\": 0.015305835753679276, \"dng_Cyrl_score\": 0.012770326808094978, \"ron_Cyrl_score\": 0.01046624593436718, \"krc_Cyrl_score\": 0.01007501408457756}","num_words":15195,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.383,"perplexity_score":75321.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 29, 1991, Baku, Azerbaijan\nJ 2 NOV 199\/ Í\nÏ.T*. *.»Азормнформ СИТА\nA3dPEAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИ]АСИ ГЭЗЕТИ\nщ »моы м»1*-чу mam re- I Ut Jlï (J1$79J JymjTMiyp. I\nЧаршеиб» ахшамы, И окт|авр 1991-чк ип. # Ги|м»« « rww« |«буи* г*»» W г«иш1.\nМОСКВА: НИЗАМИНИН JVBKAEJ Ш8НЛИКЛЗРИ\nБу кунлар Москвада Нава рутуоэтл и, Ja гышлы иди. санки Иттифаг вв PjcHja парламентларинин cHjacH eh-тирасларла ашыланмыш ah-Ban-pyhHjjacH. Ьэ]&чанлы xu-бэрлэр она да вз та'оирини квстармишди. Ьэр аддымда арзаг учун узун нввбвлэр. асаби адамлар кеза AöjHp.. hsp биримиз höjaMaH Ьисси ила душунурдук: Москвалы-.lap бизи.м 6aJpaMbiMbi3a диг-гат jeTHpMöK hajындaдЫ'pлap-vibi? Бэлкэ бирдан Низами абйдэсинин ачылышына .ма-раг кестврмэд-илар. сэркила-рэ. консертлера вэ Ьэтта Ба-jyK Театрда тэнтэнэли кеча] а калмадилар... Анчаг тесэв-вур един ки, Нем моснвалы-лао, Ьвм да ш^Ьарин гонаг-.'шры республика.мызын ке-чирди]и бутун тэдбирлэрэ нэ инк-н 'Мараг костэрдилвр, hsi-та онларда he-вэслэ иштирак етдилар. Керкамли шохси]-]этл8римизи.н — Насиминин. Ашыг Эласкарин. Сэмад Вур-гунун, YaejHp Ьачыба]овун ва башгаларыньгн ]убнле]ла-ринин Москвада, влканнн ди-кэр швЬерлериндэ нечэ ге|д олундугу, Азэрба]чан мэда-HHjjarHHHH кезал 6а|рамла-рына чеврилди]и. онун зэн-кин МИЛЛИ ко.юритиви ва профессионал сБви]]асини нума|иш етдирди]и Ьа-мымы-зын ]адьшаадыр.\nЛакин инди ба ш га зама-нэдир, чатин деврдур. Хусу-сила биз. Азб,рба]чан сакин-лерн учун. Ахы гоншулары-мыз ва эн аввэл гаты ермэ-ни милл9тчили]и.нин муда-фиэчилари Даглыг Гарабаг устундэ биза гаршы тачаву-зэ harr газандырмаг учун эн фэндкир идеоложи тдхрибат формаларына &л атыр. хе-jHpxah, кинсиз. нэчиб хал-гымызь1н симасында душмэн образы ]аратмага чалышыр-лар. Низами Кэнчевинин ана-дан олмасынын 850 иллиjи мунасибетила бу кун л эр Москвада кечирилан шенликлэр-дэ иштирак етмэк сэадати нзсиб оланларын hep бири даЬи ачдадымыза гэлбэн ба-jyK миннэтдарлыт ёдир. О,, санки В5зи]]8тимизи вэ eh-вал.руЬи]]&мизи Ниес едэрэк эсрлзрин дэринли]индэн 03 мудрик к0мэ]ини бизден асир-кэмемишдир; ахы Ьэлэ XII эсрдэ дун]а миг]аслы бела бир даЬ'Ини — бир чох ди-кэр нэЬэнк си.малары нечэ эср .габагламыш шэхси]]эти ]етишдирэн хал г бэдхаЬл ары-мызын бизи Hahar jepa тэла-мэ вермэ]а чалышдыглары сэви]]8да ола ��илмэз. Ди-кэр абидэлэрин секул;ду]у бир вахтда Москвада даЬи Аз8рба]чан шаирино абидэ ачылмасы фактынын езу бу-ну су бут етмирми! 0мру бо-jy догма Кэнчэдэн а]рылма-мыш шаирин тунч образы ннди Py-cHjaHbiH марказиндэ азэ.мэтлэ учалараг москвалы-лары .меЬрибанчасына са-ламла]ыр. Халгымыз мудрик гэрар гебул еде рак Ни-за.МИНИН вэтэнинэ онун та-рихи Кэнчэ адьгаы raj тар-:.мыш, белеликлэ да, шаирин Kyja азэрба]чанлы олмадыгы барадэ ба'зи Ja-ланчы ал им лэрин у]дур.маларь1ны гэти]-]зтл9 радд етмишдир.\nАзэ рба] чанын керка м л и\nинчасэнэт усталарынын иш-тиракы ила jyбил€J консерт-лэри: П. И. MajKOBCKH ады-на Москва Девлат Консер-BaxopHjacbiHbiH салону нда классик мусиги, «РоссиJa»\nкино-консврт садонунда ест-рада «онсерти кечириларкэн\n5)с Тэитанали кемвмим ачылышы.\nсалонлар тамамилэ долу иди. Рассамларымььзын эсарлз^ риндеи ибарзт сэркилар, Шерг .музе]инда .халча сэр-кнси вэ Ленин адына китаб-ханада китаб-шэкил сэркиси бо]ук мyвзффaгиjjэт газан-ды. Москвалылар исте'дадлы бэстэкарымыз Фикрэт Эми-ровун сон асарини — «Низами» балетини да ла]игин-чэ гиJм8тлGHдиpдилap. Тзэс-суф ки. ез' есэринин Станис-лавски вэ Немирович-Данченко адына Москва Академик Мусигили Театрынын йэЬна-синдэ нфа едилмэсини кер-мэк музллифэ гисмат олма-ды.\nНаЬа]эт. шэнликлэрин эсас Ьадисаси — ]убиле] кечэси етен шэнба куну ССР Ит-тифашнын Бв]ук Театрында кечирилди. Театрын бннасы-на Ьалэ xejли галмыш та-.машачыларын артыг билет ахтардыгларынын шаЬиди ол-дуг. Чох]аруслу салонуч гы-зыла чалан гэндиллэри ишыг сачырды. Неку.мат ложасын-да М. С. Горбачев вэ арва-ды. елкэнин Халг Тэсэрруфа-тыны Оператив Идараетмэ Комитэсинин рэЬбэри И. С. Сила]ев. Азэрба]чан Респуб-ликасынын президенти А. Н. Мутэллибов 9]ЛЭШМИШДИЛ8р, Руси]анын. Укра]нанын Га\nзах ы ста н ы н. К у р ч у с та ны н,\n0збокистанын, Туркменис-танын, Тачикистанын, Мол-дованын. Беларусун japaдbI-чы з«]алыла1рынын нума]8ндэ Не]'этлэри, Москва зи]алыла-ры салонда идилар. Респуб-ликанын баш назири Ь. Э. Ьэсэнов, Азэрба]чан Али Совети Рэ]ас0т Ье]'этинин узву Ф. Г. Мурадэли]ев вэ Азэрба] чанын Москва дакы\nсэлаЬ'И]]9тли ну.ма]эндэси 3. П. Рустэм за дэ дэ ] у биле] кечасиндэ иштирак еднр-дилар.\nТэнтэнали кечэни кириш сезу ИЛ& елканин мгдани]]эт назири Н. Н. Губенко ачды. Лубиле]ин кечирилмэсиндэ Иттифаг назиринин бе]ук шэхси хидматини хусуси ге]д етмэк истэрдик. Онун самими чаньОананлыгы. Ьабелэ Аззрба]чанын мэлвни]]ат назири Полад Булбулоглунун феаллыгы са]асинда Москвада Низами шзнликлэри бу гадар парлаг шэкилдэ кечди.\nИттифаг назири деди: Бу кун биз Низами Канчавини ]ада салыр вэ онун ]уби:1е-]ини ге]д едирик. Ела бир шэхсин ки, тахт-тач саЬиблэ-ри ону сара] шаиринэ чевир-мэ]э чеЬд квстарирдилэр. Лакин Канчани тарк етмз]эн даЬи Низа.ми Ьеч кзсин гул-\nлугунда дурмады. касыблыг ичиндэ ]ашаса да, шаЬ capaj-ларына вэ ггсрларина гэдэм басмады. Миннэ.тдар нэсил-лар шаирин хатирэсини даи!М ]ад едирлэр. Онун ады аср-лэрин сынагындан чых-мыш-дыр. Инсанлары хе]ирхаЬлы-га чагыранларын хатирэсини баш8ри]]8т Ьеч вахт унут-мур. Низами да бела бир си-ма олмушдур. «Чалыш, ез халгынын ИШИ.НЭ ]ара—дун-]а эмэлинла ке]син зар-ха-ра». Ниэамин'ин нечо аср эз-вал деди]и бу сезлар биздэ инди да инам ]эрадыр ки, елкамизин халглары кэлэчэ-]ин ]екана дузкун ]олуну — хе;ирхаЬлыг вэ Ьэгигат ]о-луну сечачаклэр. Онлар св-взллзр дэ бу ]ол ила кет-.мишлар.\nСонра ]азычы Анар даНи Низами Ьаггында данышды. О деди: Бу кун биз рус мэ-дзни]]этинин бу шеЬрэтли мэ'бздина бе]ук Низаминин хатирэсини ]ад етмэк учун КЕлмишик. Бу мурэккаб вэ Ьэ]эчанлы деврде ела бир классикин ]убиле]ннк ге^д едирик ки, онун ]арадычылы-гы за.ман вэ .макан фовгунэ учалмышдыр. Девлэтлэр ара-сында СЕрЬэдлЕри Ьаки.млЕО зарадыр. шаирлар иса бу сурпаалари гырыр.1ар. Она\nкерэ до Кэнчадо AyHjaJa коли 5 омру 6ojy орада ]аша-мыш Аээ!1>ба]чан евлады Низами бутун бЭШЕрИ]]8ТЭ МЭХ-гусдур. Низамисиз дун]а мадэнн]]сти гат-гат joxcyvi оларды. Низа.ми бэшэри]]э-тин вэЬдатини Ьелэ секкиз эср буидан еввэл дарк едир, баша душурду ки, му.хталиф ©лкэлэрин вэ халгларын ез-кунлу]у ва xycycHjJaTnop« онларын хе]ирхаЬлыг. Ьем-ра']лик вэ сулЬ зг.миииндо .сршылыглы анлашмасына мане олмамалыдыр. Шаирин асарлэрикдэ мухталиф халгларын нума]8НДЕлэри тэс-вир олунмушдур. анчаг онларын Ьамысыны бир вэтэн* дашлыг — Низами вэтэн-дашлыгы бирлашдирир.\n^ МОСКВА:\nМ. С. ГОРБАЧОВУН ТвБРИКИ\nССРИ Президенти Михаил Горбачов «МуЬарнбе ве-тс(ранлары оулЬ угрунда» Ьаракатынын Москвада кечн^ рилан конфрвнсьша тэбрик кендермишдир.\nПрезидент конфрансын иштнракчыларьшы ва гонаг-.дарыны саламла]а4)аг онлара самэроли иш арзу.тамыш во унид етди]ини биддирмишдир ки. ветеранларын бирка фо-али]]эти елканин бутун эраэнсиндэ сулЬун то'.мин олун-масына, homhJJothh беЬрандан чыхарылмасына квмок едо-\nКечэдэ чыхыш ед§н 1ЧЫ ва шаирлар Тиму латов, Борис Оле]нИк,\nja*\n5(с Комсврт замены.\nФото J. Халнловуидур. (Азэринформ).\nЭлимчанов, Эскэр Ьаким, кэнчликдэ Низами]э Ьэср ет-ди]и ше'рини oxyJaH Андре] Демент]ев, М. Горки адына Эда5и]]ат Институтунун ректору Левкени Сидоров даЬи мутзфэккирин иде]аларыньш G68AHnHjHHAEH, онун ]арады-чы нрсинин дун ja бэ-дии ма-Д8ни]]атинин ин'кишафына тз'сириндан. шаирин поетик нсте'дадынын бе]нэлмил5л вэ Гуманист истигамзтиндан да-нышдылар. ССРИ харичи ншлэр назнринин .муавини В Д. Никола]енко JYHECKO-нун баш директору Федерико Majop Саракосун адын-дан вэ тапшырыгы ила онун мурачнэтини охуду.\nАззрба] чанын мгд5ни]]ат назири П. Булбулоглу Низами Кэнчзвинин 850 илли]и-нэ hscp олунмуш JyÓH.iej\nшанликларинин ташки линэ\nвэ кечирилмасинэ 5в]ук кемзк кестэрдикларинэ кера влкэ-нин MSA&HHjJaT Назирли]ина ва Ja3bi4bbiap Иттифагьша дЕрнн миннэтдарлыг етди.\nСонра иса Азарба]чан ма-дэии]]эт усталарынын кон-серти олду. Консертин прог-рамы инчэ эевглэ, жанр .мухтолифли]и назарэ альж-.магла тэртиб едил.мишди. бутун немралзр бир-биринэ Низаминин ше'рлари ила баг-ланырдь!. Консерт мусиги ргЬбэри вэ дирижер Рауф Аадулла]ев вэ режиссер Эли Усубов тэрзфнндон Ьазыр-\nланмышды. Иштиракчылар-дан ними исэ форглэндирмак чэтиндир, анчаг Гара Гара-]евин «Ледди кезал» балегн-нин олмэз мусигиси осл зевг верди, Афаг Меликоваяын рэНборли]и ила Девлэт pere анса.мблы иса «Икидлор -рэг-си»ни тэкрар ифа етмэли олду — бу, бела консертлэр-дэ керунмэмиш Ьалдыр. Сэ-кинэ Исма]ылованын ва Алим Гасымовун ифасында «Ле]ли вэ Мачнун» операсындан дует самими тэ'снр бэгышла-ды. Хураман вэ Фидан Гасымова бачылары Ьамишэ ними ]уксак сави]-]Едэ чыхыш етдилар. Heiha-J3T, Муслум Маго.ма]ев сол-маз -маЬарэти ила Ьамыны he;ран го]ду. Онун сесинин он* ил бундан аввэл олдугу ними ]енэ да кезал вокал формасында олдугуну ешит-мак чох хош иди. Мугэнни-нин ифасында «Азэрба]чан» маЬнысы курултулу алгыш-ларла гаршыланды. Сонра исэ Н. Н. Губенконун бутун са.лон тэрэфиндгн мудафиа олунан -хаЬиши ила Муслум ]енид8н pojan архасына кечди вэ ез муша1и8ти ила .мэш-hyp «Питер бо]унча» :маЬ-нысыны oxvAy. 0зу дэ ела о.худу ки, бэлкэ ен угурлу иллариидэ да бела ифа ет-МО.МИШДИ. Консерт за.маны салонда сон дарача сомими, xejHpxah бир шараит ]аран-мышды. 0лка президентинин ва онун арвадынын артист-лэримизи — .мусигичилари-миз'И. муганниларимизи вэ раггасларымызы нечэ hepa-ратла алгышладыгларыны ке-ран тамашачылардан бири ани сукутдан истифадэ едз-рэк бут\\-н са-лонда ешидилэн бир саслэ, Азэрба]чан лаЬча-си ила гышгырды: «Спасибо, Михаил Серке]евич1», «Саг ол, AJaa Мутэллибов!».\n...Бу кун Санкт-Петербур-гун Ермитаж са.лонунда да Низами Канчавинин 850 и.л-ли]инэ hecp едилмиш ]уби-ле) кечас« ва Азврба]чан Республикасы инчасэнэт уста ларывын консерти олачаг-дыр.\nК. P3AJEBA.\nА. Ш9РИФ0В. Азаринформуя хусуси мухзбирлэри.\nчэкдир.\nСЕССЖЛДА...\nДунан Кремлда ССРИ Али Ссвети Иттифаг Шура-сынык сесси]асы ишкни давам стдирмишдир. Биринчи иш Ьафтаси арзиндэ депутатлар ла]нЬэси ССРИ Прездентн тэрафинден парламента верил.миш сзнэди — «Ьэрби хид-матдан бо]ун гачырмыш Ьарби гуллугчулара амнисти]а верилмасн Ьаггында» гануну гэбул стмнш бир сы]за тзш-килат мэсалглэрини Ьэлл етмиллэр.\nКонстантин Дмитри]евнч .'Тубенпенко ССРИ Алн Совети Иттифаг Шурасынын сглри сечнлмишднр.\n...ГУРУЛТАЩА\nРСФСР халг депутатлары бешинчн (невбадонканар) гурулта]ынын иши РСФСР Президенти Борис Лелтсишж халга мурачиэти илэ башланмышдыр.\nДеп>'татлар PycHja Али Советинин сэдрини сечмали, нарламентин .1енидэн тэшкил ол>''н.масынын истига.мэтлэ(-рини вэ РСФСР-нн jeHH конституси]асынын ла]иЬэсини музакирэ ет.м0ли!дирлэр.\n* ТБИЛИСИ:\nБУТУН СИЛАЬЛАР ФвВГвЛ^АДЭ МУВЭККИЛИН СОРЭНЧАМЫНДА\nКурчустан Президент.и Звиад Гамсахурдиа Схинвали шсЬариндэ вэ Mohj-Ch Осети]анын Чава paJoHyH^i фев-гэл'аяо BB3HjjaTHH муллэтини даЬа бир aj узатмьшгдыр. Нлк дафа фввгзл'адэ всзи]]эт орада кечей нлин декабрьш-да тзтбиг едилмишди Республиканын б^'Шчысы блр фермам да вермишдир. Ьэмин фэрмаиа коре, бутун рекионун склаЬлы бир��эш.мэлэри вэ hyryr м^Ф.афиза органлары Курчустан Да.хилн Ишпзр Назирлизлннн ихти]арьтдан Президентин фввгол'адэ мувакки.зн, дахилн хмдмэт полковники Тенкиз Елиташвили(и1Н серэнчамына ксчирлэр.\n* АШГАБАД:\nТУРКМаНИСТАН да мустэгилдир\nОкт]а6рьш 27-дэ Туркменистан Лл1> Советинин сес-си]асы «Туркмонистанын истиглали)]-эти во довлат гуру-лушунун асаслары Ьаггында» гаи^гн вэ «Туркмэ^шгстанын девлэт рамзлэри Ьаггында» ri>pap гэОул егмитдир. Бунда« соира hoMRH кун халг ба].ра.мь: - Туркмсннстаньт нстиглали]]ет куну е'лан едилмтндир be? hop нл ге]д олуначагдыр.\n* ВАШИНГТОН:\nБУШЛА ГОРБАЧОВУН ]ЕДДИНЧИ кеРУШУ\nЛахьш Шарга да<ир окт]абрын 30-да Малрнддо ачы-лан cy.ih конфрансынын Ьэ.мсэдрт1эрн — АБШ вэ ССРИ президснтлэри бир кун аввэл Испанй]апын па]тахтынла 1уксек сгви]]еД0 кер^тп кеч1фэчпслэо Ну. Ч. Бушун Президент везифасИ'Нда феали])етэ башладыгы ва.хтдан бэри ики елка раЬбэрларинин ]уксск сгви]]олс ]сддкнчи кору-\nшу олачагдыр. , .\nНоруш заманы тэрксилаЬ месслЕлери вэ нкитереф-ли мунасибстлэр, о чумлэлси Совет Иттифагына игтигади 5ардым мосалеси музакирэ олуначагдыр.\n* БОНН;\nАЛМАНЛАР ИСРАИЛЭ СОВЕТ ТАНКЫ САТЫРЛАРМЫШ...\nвтги BCWpahsT кувлэрипдэ Ьамбург лимаиында гр] ри-ади гачагмалчылыг Jyky -yr.vp tyiiWP Полис бурада 14 совет танкы ашкар ет.мишдир. «Ьа.мбургер .моркен-пост» газети ]азмышдыр кн. Ьэмин ]ук кемрук сснэдзэ-ииндэ кзнд тэсэрруфаты машынлары ки.мн ге]дэ алын-мышдыр. Камин гезетин jasAbirbina коре, танклары Дениз Юлу илэ Исранлз кечирмэк илап.лашдырылмышдыр. i^na т^мнн етм^ олар ки. Ьзмнм таиклао эввэллгр АДР-ин милли халг ордусуна мэхсус и.миш алман дев.лети бнрлэшдирилдикдЕн сонра «артыг мала» че^илмишлир. Че^к бизнесгленлор бундан да газанч ке-\nбашладьны дабгигатьш\nксдишиндэ танкларын саЬиЛдгрини вг \"\"\"Й4карлара рини а]дынлашдырмаг аззифэ^и Д5Р>Р- \"-Sg\nсилаЬ ихрачы гавунуну поздугларына квр\" чндди верилгча]и кезлэнилир.\nАзщуба)щан—Ермэнистан:\nСЭЛАЬМ\/ЭТЛИ\nНУНА\/ЭНДЭ кЕ\/'ЗТЛЗРИНИН ДАНЫШЫГЛАРЫ\nЖелезноводск рэсми ма*-луматында ирэли сурулмуш мэгсэдлэри реаллыглара чевирмэли. Азэрба]чан вэ Брмэнистанын сэлаЬи]|]эт-ли нума]эндэ Ье]'этлэри бела мурэккаб вэзифэни ]еринэ ]етирмалидирлэр. 0тэн чума куну Ермэнистанын Азар-ба]чанла ЬамсэрЬэд ра]он маркэзи Ичеванын ]ахын-лыгында Руси]а ва Газахыс-тан мушаЬидэчилэринин иш-тиракы илэ Ьэмин нума]анда Ье)'этларинин диалогу олмушдур.\nКала Газах керушундэ тэрэфлэрин эЛдэ етдиклэри разылашма]а керэ бирка рэсми ма'луматын биринчи бэндкнин нэзардэ тутулмуш муддэтлэрдэ сезсуз ]еринэ ]етирнлмэси данышыглар просесиии давам етдирмэк\nучун зэрури ва мутлэг шэрт олмалыдыр. Ресми мэ'лу-матын Ьэмин бэндиндэ ху-сусан аташин да]андырыл-масы, ССРИ Дахили Ишлэр Назирли]инин дахили го-шунларьгаын вэ ССРИ Мудафиа Назирли]инин Ьиссэлэриндэн башга, бутун силаЬлы бирлэшмэлэрин мунагишэ зонасындан чыха-рылмасы. ДГМВ барэсинда KOHCTHTycHjaJa зидд олан бутун актларын лагв едилмэ-си н��зардэ тутулур.\nСэлаЬи]]этли нума]эндэ beJ'aiviopHHHH вэ мушаЬидзчи групларьш раЬбэрларинин — Азэрба]чан Республикасы Али Совети сэдринин биринчи * муавинн Зи]ад Сэмэдза-данин, Ермэнистан Республикасы Али Совети сэдринин биринчи муавини Баб\nкен Арарктс]анын, РСФСР-дэн Левкени Кожохинин вэ Газахыстан ССР-дэн Леркин AyJen6eK0ByH фикринчэ, ики республиканын гаршылыглы мунасибатлэриндэ мурэккаб мэсалалэри анчаг тэмкинли шэраитдэ Ьалл етмэк олар. Мэтбуат нума]энделэри гар-шысында онларын вердик-лари бэ]анатларда дэфэлэрле ге]д едилмишдир ки. эн эв-вэл гыргыны да]андырмаг, ики халг арасында чэбЬэлэш-мэнин сэбаблэрини арадан галдырмаг лазымдыр. Сэла-Ьи]]этли нума]эндэлэрин де-диклэринэ керэ, кэркинли-]и зэифлэтмак вэ миллэтлэр-арасы е'тимады бэрпа етмэк учун вэзифали шэхс-лэр; Ьакими]]эт органлары, кутлэви информаои]а васи-\nталэри чох иш керэ билэр-лэр вэ кермэлидирлэр.\nЭлбэттэ', белэ Ьесаб етмэк садалевЬлук оларды ки, тэгрибзн ]едди саат давам етмиш Ичеван данышыг-л а рында тэрзфлэр ара-сында анчаг га.ршыль1г-лы анлашма олмушдур. Лакин онлар мубаЬисэли мэ-сэлэлэр ду]унуну музакирэ едэрквн оагла.м душунчэни рэЬбэр тутур вэ jaxmbi баша душурдулэр ки, Загаф-гази]анын ики республика-сында милjoнлapлa вэтэнда-шын Ьэ]аты онларын гэбул етдиклэри гэрардан асы-лыдыр.\nАзэрба]чан Республикасы-нын дахили ишлэр назири МэЬэммад Эсэдов Азэрин-формун мухбири илэ сеЬ-бэтиндэ демишдир:\nВиз мунагишэ зона-сын да атэши да]андырмаг учун биркэ тэдбирлэр ке-рулмэси барэдэ разылыга кэлэ билдик. Инди гэбул едилмиш гэрарын Ьэ]ата кечирилмэси учун бирлик-да механизм Ьазырланма-лыдыр. Бу эгидэдэ]эм ки, атэшин дajaндbIpылмacы учун ермэни тэрэфи Азэр-ба]чанын Даглыг Гарабаг Вила]Етинин вэ Коранбо] ра]онунун эра.зисиндэ ганун-суз ]ерлэшан ез силаЬлы бирлэшмалэрини дэрЬал чы-хармага башламалыдыр. Биз исэ мунагишэ зонасында Ja-\nша]ан эЬалинин тэЬлукэ-\nсизли]и учун тэ'минат ве-\nририк.\nЕрмэнистан Республика-сынын дахили ишлэр нази\nри вэзифэсинин ичрачысы Ашот Манучар]ан демишдир: — Расми ма'луматын биринчи бэнди барэсинда мев-гелэримиз бир-биринэ чох у]рун кэлса да, мэнчэ. Ьэм-карым бир гэдэр тэлэсир. Бу фикирда]эм ки. Ьэр ше] мэиден вэ Эсэдовдан асылы олса]ды, биз бутун мубаЬисэли масэлэлари чохдан Ьэлл едэрдик. Эгидэчэ, матлэб онда де]ил ки. Ьансы силаЬлы бирлэшмэлэри инди гануни, Ьансыларыны исэ ганунсуз Ьесаб етмэк лазымд.ыр. Эсас масэлэ будур; Биз чалышма-лы]ыг ки, мунагишэ эона-сында бир-бмринин ганыны текмэ]э Ьазыр олан силаЬлы адамлар даЬа галиасын-лар.\n(Арды 2-чи саЬяфэдв)\nмустегил девл0тл0рин халгларын а,\nАЛИ СОВЕТЛЭРИН0 В0 РЭНБЭРЛЭРИНОг МУСТ0ГИЛ Д0ВЛ0ТЛ0РИН ИГТИСАДИ БИРЛМИНИН Н0КУМ0Т БАШЧЫЛАРЫ ШУРАСЫНА\nССРИ АЛИ СОВЕТИНИН МУРАЧИЭТИ\n«Кечид деврундэ ССР Ит- сосиал-игтисади Ьугуглары\nTHcb^SfiH довлэт Ьакнмн]- нын вз азадлыгларыньш та -тифагынын_ ____ мин елилмэсиндэ суверен\nha-\n3 \"а адарэегмэ органла- мин едилмэси��дэ . ]эти «а CÇPP1 халг девлэтлзрин сэ ]Л8.рииа,\n5стутамары * .ю^эдгнквнад бма-сиДся ¿¿3V1LW haabip-SiiHW rypy-iiaJbiHbm ггвул ланчасында онларык g-чзк-стдаШ ССРИ ганунуна мува- дашлыгына фаал Jap^biM сургтдэ чагырьимьш! кестг.чгк hhJJetumíohp. ГГРИ АТЛ Совстияин 6»pitH- Чох агыр игтисади вз си-\nJacx «вИрандан -чыхыш )ол-\n''\"игЖи ¿ирлик ьаггында\nuvl'^я^aнмыш мутавилэнп ра- -масы. девлат cysepeHnmjHHHH Ьиссилв rapiubuiajbip реал мазмунла ззниинлэшди-дечократик вэтэндаш рилмЕси. Иттифагын эввелкн\nданч ]олла кеч- тарихи илэ влагэдар мвнфн « hwliMiA rvDviTaJ rapa- Ьаллара. .мэсзлэн.-Ьэддэн ар-в2^ьш^]ма ке^илмЕСИ- тыг m8PHS3hJJet ве уиита-Shm бкшчангычы к».чн г»)- ризм Ьалларына сон Tojyn-ССРИ А1И Со- масы. нэинки халгларымьиа.\nДУИ)а бирл«1и«в бн-^КЛЕРИ сэнедлэрэ - су- лаваситв аид бир сыра проб-яепентик Ьаггында 6э]анна- лемлэрин Ь^л едилмаси су-истиглали]]эт Ьаг- верен республикаларын Ьэр\nгьшм аетлата Ьермэт бЕСЛЭ- бирвндэ м.^иси^рла ааа-гында ра елио ки. мын вачиб тэлзбатыдьгр,\nсХ?и cÄ ha- Виз. халг тарэфиидЕн се-\n^'ктланмасы ]олунда муЬум чил.мнш вэ республикалар зьфланмас^атунда тзрзфиндзн ССРИ-нин инди-\n^Ьакими]]этин ва идарает- «и Алн Советниэ кендэрил-«онмн hvm варисли]инкн миш РесЦ>бли!^|Лар Шура-Sh еди^гмЕси учуй ' мес' сынын не Иттифаг Шурасы-vlHllaTHH' гурулта] тэрэфин* нын \\.1ВЛс.рИ, ïfu^i^pn А1И Совети^^ - мугавилздэ иштнрак етмэ-\nтввоунда И^ифагын Jn* вэ ССРИ Д.ли Советиндэ ^ЛИ нумаЮ-ндэли ЬакимиЛэт ишлэмэ]з ез нума]эндзлэри-оп?А^ына т^фылдыгыны ни кендерма]и Ьалэ гэрара нладо- аласаг вэ ]аранмьш1 алмамыш суверен девлэтл^ шамитинда проблем- рн белэ аддымларын зэрури и^йс^Грли^Таггын- олд^^гуиу баша Душчо]с ча-\n1я мугавила ©сасьшда бир- гырырыг.\nЬ\"пп РтмаШн MYMKVH- Инди елкалгизин халглары*\nÍI^v^vShW^k \" бутун AYHja ичт»«аи>\nЬ^та кечири- ]этинэ а>дындыр ки. эввэл-rraniL^ ИШ?И1ИКЧЫ дввлэтлэ- КИ Иттифагын республнка-узлашды- ларынын бир-бириндзн та-гййгадар гар- .майи.чо вв низамсыз а}рыл-ïbixapH .чэсЕЛЕЛЕрин часы саб1ггли1и даЬа Да ЗИУ^КИРЭ олунмасы за билзр вз республикалар-гад12Йиымы нрасы лп-насибЕТЛари кескин-\n^.«Г зВбУВИ норчатив-ьуту- .ТЕШДИРЭ бнлвр\nJ-aiHH ззрур .......Ригт анчаг биоликдэ .М\\С-\n¿й7\"нЕ^'Гэ715<ин'Йазырланма- Виз анчаг бирликдэ мух\nССРИ Али Совети тггил дввлЕТЛЕримизин халг кялэни етчэ1э Ьазыр- ларына. евладларычыза вс S^CPlf Али совети гу- нэвЕЛэричнзэ najHrH,, bajar гэбул едилмиш бэ- швраити Japaaa билзрнк. Г-^ншйадэ т^ьт олунмуш Тарихи дузкуш Joi сечмэк\nиж^ьш вэтэндаш. си]аси вн Ьзр бирнмизин борчудур.\nССРИ АЛИ С0ВЕ1И.\nМооква, Кре.мл. 25 окт]абр 1901-чи нл.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-29-1991-p-1\/","date":"2017-04-23T16:03:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00492-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3218847811,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.32188478112220764, \"sah_Cyrl_score\": 0.1123877540230751, \"eve_Cyrl_score\": 0.04872489348053932, \"udm_Cyrl_score\": 0.04787231236696243, \"kum_Cyrl_score\": 0.046729762107133865, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03987773135304451, \"tat_Cyrl_score\": 0.03383507952094078, \"tyv_Cyrl_score\": 0.026945369318127632, \"bxr_Cyrl_score\": 0.024632563814520836, \"alt_Cyrl_score\": 0.024311397224664688, \"kir_Cyrl_score\": 0.022376181557774544, \"crh_Cyrl_score\": 0.021729787811636925, \"dng_Cyrl_score\": 0.019759759306907654, \"krc_Cyrl_score\": 0.019528549164533615, \"nog_Cyrl_score\": 0.01801319606602192, \"kbd_Cyrl_score\": 0.014747397974133492}","num_words":10734,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.372,"perplexity_score":65025.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - February 19, 1992, Baku, Azerbaijan\nБЕЖЭЛХАЛГ\nМУСАБИГЭ\nЛАУРЕАТЫ\nХАЧМАЗ, (иухбяри. миздэя). РаЗоя иэдэннЗ-]эт шэ'бэсннин «Одлар {урду» снрк групуна хаяг коллектявв ады верил, мишднр. Ву, коллективна Парклар ассоснасн]асы тэрэфиндэн кечнрнлмиш . бнрянчи БеЗнэлхалг му» сабигэнни лауреаты ады. ка ла]нг керулмэся илэ бвр вахта душмушдур Б 9 дни рэЬбэр Фузуля Фэр39ля]ев деЗир:\n— Москванын «Дружба» идман комплексиндэ ке-чирилэн мусабиг^э рес-публикамыздан ики коллектив дэ'вэт олунмушду. Эли Ба^амлы шэЬэринин нума-Зэндэлэри «АзэрбаЗчан то-]у» програмы илэ чыхыш етдилэр. # Биз сирк усталы. гымызы кестэрдик. Сэадэт Гуламованын вэ Эмир За-кировун ифа етдиклэри рэгс-лэри, мэним од илэ о1ун-ларымы мунсифлэр ЬеЗ'э-ти Зуксэк ги^мэтлэндирди, республикамыза лауреат ады илэ га^идыг.\nЧИН4Ж И ШИ ГАЛДЫРЫЛМЫШДЫР\nХанкэндидэ Зерлэшди-рилмиш. Ьэрби бирлашмэ-лэрин АзэрбаЗ*ана гаршы дв]уш эмэлнЛатларында чох фэал иштирак етмаси мэ-СЭЛ9СИ бирляк узву олан 'дрвлэтлорин башчылары-нын сонунчу, Минск кору, шундэ хусусилэ КЭСКИЯ Ш9. килдэ галдырылмышдыр. Эн мухтэлиф сэв^Зали а1-ры-аЛры Зуксэк вэзифэли шэхслэр бизи Д9, МДБ ич-ти мак Латник дэ инандырма-га чалышмышлар ни, куЗа орду ез ишИни дэгиг биЛир, битэрэфлиЗэ эмэл едир вэ миллатлораресы мунагишэ-39 гарышмыр. Л а кин факт, лар бунун эксини субут едир вэ кестэрир ки. ермэни ^араглылары Гарабагын даглыг Ьиссэсиндэки азэр. баЗчанлы З^шаЗыш мэнтэ» гэлэринэ гаршы ез эмэлиЗЗат. ларында бу Иэрби бирлэш. мэлэрин зиреЬли техника-сьшдан, агыр силаЬларын. дан вэ Ьэтта шэхси ЬеЗ'э-тиндэн дэфэлэрлэ истифа. дэ етмишлэр.\nАзэрбаЗчан Республикасы прокурорлугунун мэтбуат групу мэ'лумат вермишдир ки, АзэрбаЗчанын Гарабаг ра]онларарасы прокурорлугу\nХанкэндидэ Зерлэшдирил-миш 18920 вэ 39828 нем-рэли Ьорби Ьиссэлэрин вэзифэли шэхслэринин Ьаки-миЛэтдэн суи-истифадэ ет. мэлори факты барэсиндэ чина|эт иши галдырмыш-дыр.\nИстинтаг муэЗЗэн етмиш-дир ки, Ьэмин Ьиссэлэрдэ хидмэт едэи забитлэрин вэ прапоршиклэрин хеЗли Ьис-сэси миллиЗЗэтчэ ермэнидир. Онлар Ьиссэнин Ьэрби тех-никасындан вэ силаЬындан ^истифадэ едэрэк азэрбаЗ-чаилы ЗашаЗыш мен тэг э-лэрине ермэни гулдур бир-лэшмэлэринин силаЬлы бас-гынларында чох фэал иштирак етмишлэр. Бу за май прапоршиклэр АбрамЗан, БагдасарЗан, ГэрибЗан, Да. видЗан, ДанелЗан, МирзоЗан, ОсипЗан вэ башгалары хусусилэ «фэрглэнмишлэр». Онлар зор ншладэрэк, диван тутмагла ЬэдэлэЗэрэк эс-кэрлэри азэрбаЗчанлылара гаршы вурушмага, Шуша шэЬэрини атэшэ тутмага мэчбур етмишлэр.\nЬэрби гуллугчулар Нур-лубек Кулумбетов, Канат БергазиЗев, Бакытбек СулеЗ-\nменов. Ну рэли Чума)ев ермэни миллэтчиларинян чи. наЗэтлериндэ иштирак ет-мэк ястэмэЗэрэк ез Ьэрби Ьиссэлэрини тэрк етмиш вэ Хочалы шэЬэринэ кэлмиш-лэр. Ханкэндинэ Нахчы. вандан е'зам олунмуш даЬа 23 Ьэрби гуллугчу елэ бу сэбэб узундэн Ьэрби Ьиссэни тэрк етмишдир.\nТэЬгигатьш кедишиндд Ьэмчинин аЗдын олмушдур ки, миллиЗЗэтчэ ермэни олан Ьэрби гуллугчуларын силаЬ вэ дикэр Ьэрби эмлак огурлугунда эли вардыр. Мэ-сэлэн, 39828 немроли Ьорби Ьиссэнин силаЬ анбарынын рэиси прапорщик Багдасаро-bvh кемэзи илэ 1991-чи илин декабр аЗында анбардан кул-ли мигдарда автомат силаЬ вэ деЗуш сурсаты огурлан. \\(ышдыр. 1992-чи и лин\n[анвар аЗында исэ Ьэмин лэрби Ьиссэнин auija анба-рьшцан (рэиси прапорщик АбрамЗан олмушдур) хеЗли Ьэрби KeJHM огурланмыш-дыр. Лакин нэ Багдасаров. нэ дэ АбрамЗан Ьеч бир чэ-за алмамышлар.\nИстинтаг дарам едир.\n(Азэринформ).\nÌ\nДУШ М9ННМ ДЕЛШЗР\nФэлсэфэ елмлэри намизэди Вэлн Ьэбибоглу турк дунЗасынын керкэмли сэркэрдэ вэ Ьекмдарлары Ьаггын-да китаб узэриндэ ишлэЗяр. Ьун-турк, огуз сэркЭрдэлэ-ри Туман хан, Мете, Чичн.хан, Атропат, Сираг, Арсаг, Томирис, Атилла, Илтэрис хан, Билкэ Хаган, Култэкин, Чаваншир, Бабэк, ШаЬ ИсмаЗыл вэ башга керкэмли сэр-кэрдэ вэ Ьекмдарлар турк дунЗасынын гэЬрэманлыг сал-\nнамэсинэ шанлы сэЬнфэлэр ]азмышлар. _\nЬэмин китабдан Арсаг Ьаггында парчаны охучулара тэгднм еднрнк.\nфиг Статнора верилди. Вэ-тэндаш муЬарибэсинйн кеди-шиндэ намэ'лум. мэншэдэн олан Арсаг адлы бир шэхс меЗдана чыхды. О, чох шу-чаэтли иди. ПарфиЗа чаниши-ни Селевк АсиЗада Галлар тэрэфиндэн мэглуб едилдик-дэ Арсаг бу вэзиЗЗэтдэн ба-чарыгла истифадэ едиб ез гошуну илэ ПарфиЗаЗа дахил олду вэ Ьекмдары тахтдан салды. О, тезликлэ Ьиркан чарлыгыны да элэ кечирди вэ бунунла да ики девлэтин башында дурду. Селевк вэ бактриЗалыларын Ьекмдары Феодот тэрэфиндэн кезлэни-лэн тэЬлукэни дэф етмэк мэгсэдилэ Арсаг 6eJyK мигдарда гошун топлады. Феодот елдукдэн сонра Арсаг онун оглу илэ мугавилэ баг-лады вэ тезликлэ Селевкэ галиб кэлди.\nБелэликлэ, Арсаг бутун душмэнлэринэ ез идракынын кучу илэ галиб кэлиб елкэси-нин мустэгиллиЗини газанды. ПарфиЗалылар Ьэмин куну ез мустэгиллик кунлэринин башлангычы кими тэнтэнэ йлэ геЗд етмиш, 6ajpaM шэн-лиЗи кечирмишлэр.\nПомпеJ Трог даЬа сонра белэ мэ'лумат верир ки, ма-кедониЗалы Селевкин Кичик Ассада баш верэн муэЗЗэн чахнашмалара башы гарыш-дыгындан Арсаг ез хаганлы-гыны Заратды. Зенидэн гошун Зыгды, галалар тикдирди, шэ-Ьэри меЬкэмлэндирди. О, За-пафтене дагы ¡ахынлыгьшда эус адлы нюпэр салды. Бу 1эр елэ инша едилмишди ки. .ону горумаг учуй муда-фиэчи лазым деЗилди, эт-раф тэбии сэрвэтлэрлэ зэн-кин иди, мешэ вэ 4aJ илэ эЬатэ олунмушду...\nБелэликлэ. Рома тарихчи-синин вердиЗи мэ'луматдан аЗдын олур ки. Арсаг гуд-рэтли бир империЗанын Ьекмдары олмушдур. Елэ буна керэ дэ Ьэмин империЗанын эразисиндэ JamajaH халгла-рын Ьэр бири хаганы ез coj-кекунэ мэнсуб Ьесаб етмишдир. Дикэр тэрэфдэн, Арсаг вэ онун эЬатэсиндэ олан адамлар да белэ бир фикрин JapaHMacbma эсас вермишлэр. Лэ'ни онлар импери)аны даЬа да меЬкэмлэтмэк мэгсэдилэ HMnepnja эразисиндэ ЗашаЗан халглар арасында белэ бир фикри кениш ЗаЗмышлар ки. Арсаг Ьирканын, ПарфиЗа-нын. Гушанын догма Ьаки-мидир. Лакни эслиндэ Арсаг туркдилли Саг таЗфасы-на мэнсуб олмушдур.\nАрсагын Ьекмдарлыг ил-лэри баредэ дэ мэ'лумат аадыр. Je-нэ гэдим мэнбэлерэ иснад едэрэк демэк олар ки, Арсаг ез сэлефлэри илэ узун иллэр Ьакимлик етмишдир. Страбон Арсагын шэх-сиЗЗети вэ фэалиЗЗэгги илэ баглы чох чуз'и мэ'лумат вермишдир. Ьэтга о, хеЗли мэ'луматы олмасына бахма-japar гэги гэрара к элэ бил. мир ки, бу гэпрэман Ьансы халга мэнсубдур. О, Арсаг барэдэ Зазыр: «Тэсдиг еди-лир ки, парндаЗлар меотидоЗ-дан Зухарыда ЗашаЗан скиф-даилэрдэн, ксандиЗа вэ пар-ни)алылардан теремишлэр. Меотидо}дан Jyxapbwa Jar шаЗан скифлэр арасында даилэрин олдугуна ннанма-Занлар Ьеч да аз деЗил. Де-\nАРСАГ\nАнтик деврун JyHaH вэ Рома гаЗнагларында ады чэ-килэн Арсаг узун муддэт та-рихчилэрин, филологларын, гэдим девру еЗрэн^н муто-хэссислэрин диггэтиндэн кэ-нарда галмышдыр. Бу сезун кеку, маЬиЗЗэти илэ марагла-нан бир чох геЗри-туркдилли алимлэр онун эсл мэ'насыны, мэнсубиЗЗэтини тэЬриф етсэ-лэр дэ Арсагын тарихи шэх-cnJjaT олмасы барэдэ MyaJ-Зэн дэЗэрли мэ'луматлар да вермишлэр.\nАрсагын мэншэчэ турк халгларына мэнсуб олдугуну илк дэфэ танынмыш турко-лог алим Мирэли СеЗидов су-бута Зетирмишдир.\nЕрамыздан эввэл 1—11 эсрдэ JauiaMbiuj JyHaH тарих-чиси вэ сэркэрдэси Арриан бу тарихи шэхсиЗЗэт Ьаггында мараглы мэ'лумат верир. О кестэрир ки; Арсаг Орта АсиЗада Зашамышдыр. онун мэнсуб олдугу сулалэ маке-дониЗалылара гаршы чыха-раг Заделли ишгалчыларын елкэдэн говулмасында чох бе-Зук рол оЗнамышдыр. 0лкэ азад олдугдан сонра бу керкэмли сэркэрдэ haKHMHjJaT башына кэлмишдир.\nАрсаг Ьаггында башга та-рихи мэнбэлэрдэ дэ бэ'зи мэ'лумат вар. VIII эсрдэ Заша-мыш Бизанс муэллифи Не-орки Синкел Арсагын Тири-дат адлы гардашы олдугу барэдэ мэ'лумат верир. EJhh заманда кестэрир ки. Ьэр ики гардаш БактриЗанын сатрап-лары олмушлар. Гардашлар Арсаг башда олмагла Маке-дониЗанын Ирандакы чаниши-ни Агафокла гаршы чых-мышлар.\nЛунан чографиЗачысы Страбон исэ бу гудрэтли Ьекмдар Ьаггында.мэ'луматымызы xej-ли артырыр. О геЗд едир ки, мэншэчэ скиф олан, даилэрин бир Ьиссэсинэ ЗиЗэлэ-нэн вэ езуну парна адлан-дыран Арс^г. nap4>HjaJa дахил олду вэ ону езуно табе етди. Эввэлчэ о езу вэ ва-рислэри чох зэиф идилэр, чунки арды-арасы кэсилмэ-Зэн мупарйбэдэ иштирак едирдилэр. Сонра онлар му-Ьарибэлэрдэ 6eJyK угур газа-нараг гоншу вилаЗэтлэри дэ элэ кечирдилэр вэ ела гув* вэтлэндилер кн, бутун елкэ-Зэ. Дэчлэ чаЗынын бутун са-Ьили 6oJy Зерлэшмнш тор-паглара саЬиб олдулар. Бе-леликлэ, Арсаг сулалэся БактриЗанын бир Ьиссэсннэ Jh-Зэлэнди.\nТурк халгларынын фэхри саЗылан Арсагын тарихи шэхсиЗЗэт. девлэт башчысы вэ сэркэрдэ олмасы барэдэ деврумузэ чох аз мэ'лумат чатмышдыр. Рома тарихчи-си ПомпеЗ Трог 44 китабдан ибарэт «Филиппин тарихи» эсэриндэ МакедониЗалы Ис-кэндэрин елумундэн сонракы Ьадисэлэри шэрЬ едэрэк За< зырды: «О заман намэ'лум мэншэли. лакин беЗук шеЬре-тэ малик Арсаг Зашамышдыр».\nПомпеЗ Трог мэ'лумат верир ки. Искэндэрин елумундэн сонра онун ишгал етдн-Зи Шэрг торпаглары устун-дэ кэскин мубаризэ башла-ды. ПарфиЗа Заделли мутте-\nЗилэнэ керэ, Арсаг нэсли ез башлангычыны бу даилэрдэн кетурмушдур. Бир башгалары исэ ону Диодотун Ьекм-ранлыгьшдан гуртармаг\nучуй ПарфиЗаны ycJaHa гал. дыран бактриЗалы Ьесаб едир».\nKepyHAyJy кими. Страбон Арсагы дай Ьесаб едир. Антик деврун дикэр тарих-чиси Плини (ер. I эсри) дэ белэ бир фикир ирэли сурур. Гэдим деврун Ьэр ики муэллифи Арсаг сулалэсинин кекуну даилэрлэ баглаЗыр.\nБэс даилэр кимдир?\nСтрабон бу суала да ча-ваб 1 верир. Антик деврун дикэр гаЗнагларынын араш-дырылмасы • даилэрин вэ саглзрын бир гэбилэ-бирлэш-мэсиндэ алдугларыны узэ чыхарыр. JyHaH чографиЗачысы бу Ьагда Зазыр: «Скифлэрин беЗ-ук Ьиссэси Хэзэрдэн башлаЗараг даилэр адланыр, онларын шэргли-лэри массакет вэ саглар адландырылыр: галанлары\nисэ скифлэрин умуми адыны дашыЗырлар. лакин Ьэр бир халг аЗрылыгда хусуси ад да дашыЗыр».\nДемэли, Зухарыда вери-лэн фикирлэрдэн белэ нэ-тичэ чыхыр ки, даилэр, массакетлэр вэ саглар бир «•эбилэ бирлэшмэсиндэндир-лэр. Арашдырмалардан мэ'-лумдур ки, саглар, массакетлэр туркдилли таЗфалар олмушлар, бу таЗфалардан Ьэр бири муэЗЗэн вахтлар-да кап мустэгил, каЬ да бир Зердэ Зашамаларына бахмаЗараг, ез адларыны горуЗуб сахлаЗа билмишлэр. Белэликлэ дэ тарихи араш-дырмалара эсасланараг геЗд етмэк олар ки, туркдилли таЗфалар олан саглар ер. эввэл VI эсрдэ Зашамыш вэ ичткмаи ЬэЗатда, сиЗаси алэмдэ нэзэрэ чарпачаг рол оЗнамышлар..\nЛакин Ьаггында даньии-дыгымыз Арсаг МакедониЗалы Искэндэрин елумундэи сонра. Зе'ни ер. эввэл 323-чу илдэн сонра cHjacaT алэ-минэ чыхмыш вэ тарихи мэнбэлэрин верди>и мэ'лу-мата керэ. бе}ук HMnepnja Заратмышдыр. Бу кун Арсагын Jep, шахе ады кими иш-лэнмэси этрафында мухтэлиф мулаЬизэлэр ирэли сурулур. Тэдгигатчылар Орта AcHja вэ Гафгаз халгларынын тарихиндэ бу адла-рын етимоложи кеклэрини аЗдынлашдырыб дузкун фикир ирэли сурмэкдэ MyajJdH чатинликлэрлэ гаршылаш-малы олурлар. Ьалбуки Арсагын соЗкекунун аЗдын-лашдырылмасы Ьэм дэ тарихи uiaxcHjJeT кими онун Ьаггында MyaJJeH лазыми фикир сеЗлэмэЗэ имкан Зарадар, ejHH заманда, бу гэЬрэман шэхсин Ьансы халга, мил-лэтэ мэисублугу аЗдын-лашмыш олар.\nАрсаг адынын мухтэлиф формаларда — Артеаг, Ар-шаг, Эрсаг кими ишлэнмэси бу тарихи шэхсиЗЗетин мил-ли мэнсубнЗЗэти барэдэ мухтэлиф мулаЬизэлэр догурур. V эсрдэ Зашамыш ермэни тарихчиси Мовсес Хоренаси Арсаг — Аршагын нэсли, Зэ'ни онун оглу Арташесин вэ Арсагын нэвэси Аршагын Ьекмдарлыг етдиЗи иллэр Ьаггында MyaJJw мэ'лумат верир. Мовсес Хо��енаси геЗд едир ки, Аршаг Бэлхдэ 53 ил Ьекмдарлыг етмишдир. Лакин арашдырмалар белэ бир фикри демэЗа эсас верир ки, ермэни тарихчиси хроноложи ардычыллыгы поз дугу на керэ ез мулаЬи-зэлэрнндэ кобуд сэЬвэ Зол\nверир. Рома тарихчиси Пом. nej Трогдан фэргли олараг Мовсес Хоренаси Бе]ук Аршаг барэдэ фикир ирэли сурмушдур. Ер. эввэл II эсрдэ Зашамыш Полибинин дедиЗинэ керэ, III Арсагын ады Ьэм дэ I Артабан олмушдур. Бу ад Арсагларын адынын туркдилли олмасыны бир даЬа кестэрир. Чунки «ар» вэ «табан» анламла-ры туркдилли халгларда гочаглыг, икидлик, меЬкам-лик, гэгилик мэ'насыиы верир. Тарихи тэ1чруб9 вэ арашдырмалар кестэрир ки, Аршаг ады эввэлчэ Орта АсиЗада ишлэнмиш, чох сон-ралар исэ бу ад ермэнилэрэ кечмишдир. даЬа дотру су, онлар езлэри бу ады Арсаг-лардан кетурмушлэр. Ьэтта ермэни тарихчиси Мовсес Хоренаси ермэни шаЬы Аршагы Гушан хаганы ол-муш Арсагла гарышдырма-мага чалышыр вэ ез мэ'лу-матында «бизим Аршаг» тер-минини ишлэдир.\nАрсаг сезунун компонент-лэрйнин араиДдырылмасы да аЗдын кестэрир ки, ар вэ саг тэрниб Ьиссэлэри турк сезудур. Арсаг сезунун би-ринчи Ьиссэси олан Ар (эр компененти бутун турк дил-лэриндэ икид. киши, гьгрмы. зы мэ'насыны дашыЗыр. Туркдилли халгларын сез еЬтиЗатында шэхс, Jep, гэ-билэ, чаЗ ады билдирэи Ар) эр тэркибли сезлэр чохдур. Бутун арашдырмалар бу сезун Залныз туркдилли халгларын догма сезу олдугуну кестэрир.\nАрсаг сезунун икинчи тэр-киб Ьиссэси «саг» К9МП0-ненти исэ тарихин бир сыра ичтимаи-си}аси Ьадисэ-лэриндэ 6eJyK рол ojHaJaH, нэпэнк империЗасы олан саг гэбилэ бирлэшмэсинин адыдыр... Бу сез «ар\/эр»лэ бирлэшэрэк «саг икиди», «саг инсаны», «саг кишиси» ...анламыны догурур. Арсаг сезуну арашдыран керкэмли туоколог алим Мирэли СеЗидов белэ бир мэнтиги нэти. чэЗэ кэлир ки, Арсаг нэ вахт, са туркдилли саг гэбилэ бирлэшмэсинин узву олмуш, сонра ез адыны сулалэсинэ вермишдир. Керунур бу сулалэ JauiaflbiFbi вэ JaJua-дыгы Зерлэри, о сырадаи Гарабагы да ез адыЗла (Арсаг) адландырмышдыр.\nАзэрбаЗчан эразисиндэ бу кун дэ саг тэркибли Jep ад-лары мевчуддур. Саглар\nчох óeJyK HMnepHja JapaT-дыгларындан Орта AcHja. дан тутмуш АзэрбаЗчана\nгэдэр кениш >аЗылмыш туркдилли халг олмушлар. Рома тарихчиси JycTHHH rejfl едир ки, мэншеЗн намэ'лум, лакин беЗук шучаэт саЬиби олан Эрсаг тэрэфиндэн эса-сы гоЗулмуш ПарфиЗа дев. лэти Арсаг да адланырды. Ладеллилэрэ гаршы муоари» зэдэ саглар парфиЗалыла. рын муттэфиги кими деЗу-\nшуб гэлэбэни тэ'мин ет-\nмишдилэр. Лакин сонрадан мунасибэтлэр позулмуш, ер. эввэл 135-чи илдэ пар» фиЗалылара гаршы чыхыб БактриЗадан онлары го ван да саглар олмушлар.\nБу халгын, гэбилэ бирлэшмэсинин адыны Зашадан Арсаг сезунун ермэни хал.\nгына гэтиЗЗэн дэхли Jox-\nдур. Истэр шэхс, истэрсэ дэ Jep ады кими туркдилли халг. лара мэхсус олан бу сеэ-бирлэшмеси тарихин гэдим деврлэриидэ нэЬэнк девлэт Заратмыш туркдилли ики. (дин, 39*ни Арсагын адыны бу кун дэ Зашатмагдадыр.\nВали ЬЭБИВОГЛУ, фэлсэфэ елмлэри вамязэдя.\nтш\nа,«———\n¿ •\ni\nBAKI\nQiYMATLÍ KAGIZLAR BiRJASI\nИШКУЗАР АДАМЛАРЫН ВЭ САНИБКАРЛАРЫН НЭЗЭРИНЭ!\nБакы Ги]матли Кагызлар Биржасы\nмуэссисэлэрин сэЬмлэшдирилмэсинде оз хидмэтлерини кестэрир:\n6 гат мудафиэ илэ сеЬм бланклары тэклиф едир;\nг^мэтли кагызлар Иазырланмасыны оз узэринэ KOTYPYP*.\nги|мэтли кагызлара ¡азылыш кечирилмэсини * тэшкил едир.\nБГКБ -БИРЖАЛАРЫН БИРЖАСЫДЫР\nMi\nЭлагэ телефону: 98-55-20.\nрку\nМ. Эзиэбв|ов «дыма Гырмызы вмак Ва|рагы ордамлм\nA30PbAJ4AH C0HAJE УНИВЕРСИПТИ\n1992—1993-my даре млмида бу шм маятаба габул\nолунмаг мста|аи11ар учуй 4 а|лыг Назырлыг курсяарыиа\nдинлемчилар гевулу елан ЕДИР:\nКурслара орта таЬсилли ва орта мактабларии, техникумларын ва техник« паша ААектеблермнин бу-рахылыш синифларинда oxyjan шакирдлар габул едилирлар.\nОрду сыраларьждан бурахылан шахслар Ьаэыр-лыг курсларына умуми га^да yapa габул олунурлар.\nКурсларда дарслар кундуз ва ахшам качилмр. Даре лар Азарба^ен ва рус дилларинда Ьафтада уч дафа pHjaanjjaT, физика ва адабиЦат фаилари у эре апарыльгр.\nНазырлыг курсларына дахил олмаг учун кур-сун рэЬбарлирма ашагыдакы саиадлар тагдим олунмалыдыр:\nЭриза, орта мактабм гуртармаг Ьаггында саив-дин сурати (бурахылыш сииифларииии мудавимла-ри охудугу jepAaH apajbim тагдим адирлар), 3X4 см. елчуда ики адад фотошакил, иш (ариидаи ара|ыш (ишла|аилар учуй), ]аша]ыш {ериндан apajbim.\nСаиадлар Нар куи (истираЬат куилариидаи башга) сват 10-дан 16-дан ашагыдакы уиваида габул едилир:\nБакы, 370010, Ланин проспакти, 20, отаг 128, Азарба)чаи С aneja Уииаерситетимии филиалы.\nДарслар март а|ыиыи 12-да башлаиыр.\n«Мустагил Назырлыг Уииверсмтети* кичик му-ассисаси адаби^ат (ниша), ри|ази{{ат, физика, ким-|а, биолок^а ва чографи|а фаилари узра вли мек-таблара Ьазырлашмаг иста|аи абитуриентларии ва IX—XI сиииф шакирдлеримии аи учу* таЬсил Наггы ила аэуиумалиЦалашдирма асасыида габулуиу девам атдирир. Мешгелелерм Азарба)чаи ва рус дил-лариида тачрубалм, а* феннини казал билаи ва а'ла тадрис атма)и бачаран муаллимлар аларыр-лар. Саиадлар Ьар куи саат 15-дан 17-дек 161 ием-рали мактабда (Бакы, Гедирли кучаси, 27) габул олунур. Телефон: 38-13-36 (саат 15-дан 17-дек).\nАЗЭРБАМАН РЕСПУБЛИКАСЫ\nХАЛГ Т0НСИЛИ НАЗИРЛН1И\n•4 немрели тахиикм паша мактабм «Микмшаф» совет — алмаи бирка муассисасм мае бирямкда 1992\/93-чу тадрис или учуй хаячмимг нашаск уара ШАКИРД Г0БУЛУ Г ЛАН ЕДНР:\n8—9-чу сииифлари битирдкиш шахслардаи таш-кил олуиаи тадрис грулларында таЬсил муддати 2 млдир.\nОрта таЬсила малик шахслардаи ташкил олу-наи тадрис грул ларында таЬсил муддати 1 илдир.\nБу фуплара )аш маЬдудиЦати го}улмадаи бу-туи арзу адамлар габул адилир.\nМектебе дахил олаилара а|да 200 манат тага-уд вари лир. Бундам алааа, истаЬсалат тачрубаси замены тохунулаи халчаныи Ьар каадратматрииа 500 манат пул адамилир.\nМактаби битираилара а|да 1.000—1.500 мтшг «мак Ьаггы алмагла мша ду*алААа|а замамат аари-лир.\nБаш редактор Т. Т. РУСТЭМОВ\nтетмсчилеР:\nA30PSAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕЙТИ АПАРАТЫ ве «ХАЛГ ГеЗЕТИвНИИ ЖУРНАЛИСТ коллективи\nОС *г г>стзеино-полмтичаская rasara Азербайджанской Республики. ^\nУчредители: Аппарат Президента Азербай\nджанской Республики к журналистский каллаита «Халг газет».\nBAKI\nOlYMÁTLÍ KAGIZLAR BiRJASI\nпимэтли\nКАГЫЗЛАР -БИРЖА БАЗАРЫНЫН АГАСЫДЫР\nБакы Ги]м»тли Кагызлар Биржасы\nмеНдуд мигдарда брокер )ерлеринин Неррачсыз сатышыны ташкил едир.\nСез сизиндир, чанаб брокерлэр!\nк\nУнван:\nY. haibióejOB кучеси, 51\nТелефон: 98-55:20.\nж\nБАКЫ шеьвр ТИЧАРвТ ИДАРвСИНИН ТеДРИС-КУРС КОМБИНАТЫ\n1992-чи даре или учуй ашагыдакы ихти-саслар узра тичарат, и чтим а и иаша ишчила* рииии Ьазырлыты ва ихтисасларыны артырма курсларына динле{ичи габулу\nЕ'ЛАН ЕДИР:\nАшлазлар (таЬсил муддати 8 а|дыр)\nБуфетчилер (таЬсил муддати 4 «¡дыр)\nЭрзаг маллары узра сатыаылар (таЬсил муддати 6 «¡дыр).\nИхтис ас артырма курсларында таЬсил муддати истаЬсалатдан «¡рылмамаг шартила 2— 3 «¡дыр. Дарслар груплар комплектлашдирил-дикден соира башлаиыр.\nКадрлар Ьазырлыты групларыиа 8 — 10-чу сииифлари битирмиш гызлар ва орду сы* раларыидам тархис олунмуш отланлар, ала* ча да икинчи ихтисас алмаг McrajaM али за орта ихтисас таЬсилли шахслар габул адилир.\nКадрлар Ьазырлыты групларыиа дахил олмаг истаз'анлар ашагыдакы семедлери тагдим атмалидирлар:\nДиракторуи адыиа ариза; таЬсил Ьаггында семедмн если ва ja ма-тариус тарафимдаи тасдиг адилмиш сурати; 086\/У иамрали тибби ара|ыш;\n3X4 см. алчуда ики адад фотошекил; паспорт.\nИхтисасартырма курсларына габул о лук-маг Hcrejenлер ашагыдакы саиадлари тагдим атмалидирлар:\nиш {аримдам ара]ыш; амак кмтабчасыиыи сурати.\nИхтисасартырма курсларында таЬсил пул-лудур (бу курслара ихтисас узра мшле)енлер габул адилир).\nУиааи: 370125. Бакы шаЬари, 8*чк микро* pajón, С. Ахуидаа кучаси, 8.\nТелафоияар: 61-52-01, 61-59*08.\nКМЮВ ПбОСПЮСТИ, 18» ММГМАТ УЧУН 93-42-S7, 38-51-68.\nЭризалар 1992-чи ил фааралыи 20-даи габул олумур.\nДарслар тадрис груллары ¡ыгылаи замай баш-л ajanar дыр.\nМектебе дахил олмаг иста)еилер ашагыдакы саиадлари тагдим атмалидирлар: диракторуи адыиа ариза; таЬсил Ьаггында самад (если);\n]аша{ыш {еринден ара|ыш;\n086\/У иамрали фермада тибби ара)ыш;\n4 адад фотошакид (3X4 см.).\nЭлааа ме'лумат алмаг учуй 25-21-42, 25-13-41> 25-13-81 иамрали талафонларла заик атмак олар.\nМактебин умвамы: Бакы—40, Сабуичу рфиу, Бакыхаиов (качмиш Разии) гасабаси, Фатали|аа кучаси, 4.\nМактаба алактрик гатары, 8, 129, 130, 139, 270 иамрали аатобусларла кал мак олар.\nМудир«Цат.\nтт. шлш шттк |\nШЯФОНЛА»: П4М1\nИшдске 66814\n4133488789 10 П 13131 Бшш, «Aa^Jw» иэшриЦатьяыв ямбмеа.\nБаку,\nТиражи 173064.\nСяфаряш 1205\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-feb-19-1992-p-4\/","date":"2017-04-24T11:29:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00027-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3048605919,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.30486059188842773, \"sah_Cyrl_score\": 0.11180512607097626, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06934049725532532, \"kum_Cyrl_score\": 0.057870328426361084, \"eve_Cyrl_score\": 0.05729830637574196, \"tat_Cyrl_score\": 0.0380203016102314, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03506085276603699, \"udm_Cyrl_score\": 0.03355938568711281, \"bxr_Cyrl_score\": 0.03170861676335335, \"crh_Cyrl_score\": 0.028176726773381233, \"kbd_Cyrl_score\": 0.023089339956641197, \"nog_Cyrl_score\": 0.02008949965238571, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01633305288851261, \"dng_Cyrl_score\": 0.015449068509042263, \"alt_Cyrl_score\": 0.015032026916742325, \"ron_Cyrl_score\": 0.01151954848319292}","num_words":10973,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.031,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.378,"perplexity_score":77221.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - January 21, 1992, Baku, Azerbaijan\nч Hfcb »52 V\n1М2.«и ИЛЧМШМИ АХШАМЫ.Ш 14\nг- **PJ\nвсаеы 19хв-чг ид> гоьгдмушдур. A39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИЧТИМАИ-СШАСИ ГЭЗЕТИ\nГм|мвтм 40 гелии.\nШаЬИДЛвРИН ХАТИР8СИ ЕЬТИРАМЛА JW ЕДИЛНР\nБакыда «rapa» 1анварын фачиэли Ьадисэлэриндэн нки ил кечир... Шар гуввалори-нин догма шэЬэримизэ соху-луб кучэлэрда вэ ме1данлар-да гыррынлар вэ виранэлин* лер терэтдиклэри, урэклэрдэ фэр1ад гопардыглары кундэн бизи 732 кун ajbipbip. Ьамин гуввалэр онда бутун A3ap6aj-чаны aja^ajbré кечмишди лэр. На'рэ ила иралш^эн зиреЬли машынларын анун-дв силаЬсыэ, Ьеч бнр куна-Ьы олу-aJaH адамлар да1ан. мышдылар, )агыш ними Ja. ран куллэларэ сине кар-фщдклэр. Гэдынларын фэр|адыны, аглар ушаг-ларын Ьычгырыгьшы, им. дад HcraJaH ^рвлыларын .^.теарышларыны, чан ве-ран адьмларын инилтисини танк достал аринин куру л. фсу. топлардан, автомат силаЬлардан ачылан атэш-лэрин сэслври баггырмыш-ды. О фачиали гыш ке-чэсиндэ 131 нафарин haja-тына гэсд олмушДу...\nБунда н сонре 20 Занвар\nA3ap6aj4i тарихина ШэЬидлер\nкуну\nж халгынын\nкуну\nними дахил олачаг. Ьэлак олмуш и кпд лэрин хатираси шерафинэг бу фтираблы кун шэрэфинв шаЬидлэр Ьмтында ше'рлэрк маЬны. лар гошулур, онлара ки-теблар ва театр тамашала. ры, мусиги кечалари. сэр-килэр hacp едилкр...\n...СаЬэр тездан шаЬэрин мухталиф кушалвриндан дастэ-дестэ адамлар ШаЬндлэр хи]абанына тараф яхышыр, хНЦибанын внунда кучлу бнр изднЬама чев-рнлир. пала хи^абана чатмамыш )олларын hap нки тэрэфинэ rajFbiKeni шэпар. лиларин ал и ила куллар ду-оулмуигду. ШэЬядлор * хи. ДОсжьшын кир^еЬадэн та сонунадок lapa гырмызы\nШаЬндлэр xaja6anu, 20 Занвар 1092-чи мл.\nФото ЧаЬавкнр Ибадовундур.\nгэрэнфиллардэн халы да. шавмишди. Адамларын кал* дикларя бутун Joji 6ojy Аэорбайчан Республикасы-ньш матам ленти баглан. мьшх милли 6aJ par лары ендиридмкшди.\nКунаЬсыз гурбанларын фачиасинин догурдугу Ьуэн, гуоса ва кодер АзэрбаЗча-нын азадлыгы вэ истигла. лкйэти ]олунда Ьэлак олан. ларын хаггнрасшш Зад ет-\nма]н азунэ вэтэндашлыг борчу билэнлэрин Ьамысы-ны бирлэшдирирди. Бура. Ja. ШаЬндлэр xHjaÓaHbwa е'чазкар бнр сассизлик чек. аяушду. Ара.сыра суку ту\nанчаг Ьэлак оланларын ру-Ьуна JacHH oxyjan молла-ларын авазы позурду.\nГафгаз Мусолманлары РуЬани Идарасишт сэдри ШеЗхулнслам Ьачы АллаЬ-пфкур Пашязаде, АзэрбаЗ-\nчанда рус православ килеэ-лэринин кешиши Протон. JepeJ Кеорки Нсваковски, Бакы да? 1эЬудилари днни «¡чмасынын узву Борис Рахаминов. руЬанилэрин вэ ичтимаийэтин дикэр ну-ма]9ндалэри азэрба)чанлы-лара вэ татарлара, русла-ра ва 1эЬудилэра, миллиЛэ-ти ва дини е'тигады мух-талиф олан адамлара мура.\nчиэтлэ чыхыш етдилэр. Онлар Ьэлак оланларын гоЬумларына ва Захын адам. ларына самим-гэлбдэн тэ-салли вернб ^екдилликлэ rejfl етдилэр ки, 1990-чы илия даЬшэтли )анвары hap бнр Ьэмвэтанин гэлбннда Азарба)чан халгынын ез истиглалиЛэтн }олунда му-баризэда верди]и гурбанла-.рын эзиэ хатнрасн кнмн\nгалачаг. Ьэмин кун распуб-ликамызын тарихиннн ке. дишини кэскин суратдэ да-Зищдаран бнр марЬэла ол. мушдур.\nГафгаз Мус ал маклеры\nРуЬани Идарасинин садри Ше]хулислам Ьачы АллаЬ. шукур Пашазада фатиЬэ вер-\nда.\n(Арды 2-чм саЬифодэ)\nшктзаммц» ш\nПути ТуркИмти *Щ>*т ишл»р ишмри Ымш»т\nЧатмими РуаЧф Р^мм сафари\nBv Иттнфаг дагылдыгдан ва МДБ )арадылдыгдан\n«Sj^iSurüBSSí 4SSTXX-\nЛДВ ила тичарат-иг-\nHHjjaTH Ьаггында да-\nортаглара ма'лумат ве*\nКуриустам муааггатм Ьаиуматимии башчысы Тuntil Сигу* думай матвуат иоифрансыида дамиш-дмр: Заиад Гамсахурдиа иачмиш ССРИ-иим Нудуд-пар mi ibi тврк ITMMI гврврыма мелев, онун к«дачв|м\n•^БашХГриГ'деЖ'квТЛч вир дввлэт чустанын кечмиш презндеитинэ сыгыначаг eepflHjHHH рэс-«\" бГдирмэмишдАр. П»рисдэн 1 амсахурдиа^а вэ онун яи 1ЭСИН9 чэнаб Савва Такаишвилидэн шахеи да ват квн-лэонлмишдир. Мувэггати Ьвкуматин башчысы демишдир. Лакин бу Франса рэемн органларынын да вэти де]илднр. KvHVH па бела республнканый JeHH pahбэpлнJи Курчуста-нын кечмиш президентинин чыхыб кетмэсинэ разылыг\nsepMeJa Ьазырдыр. бу шартлэ кн, о, буяу ]азылы шэкил-да хаЬнш етсин.\nчвиубм Освти|а сакмнлврммим шмсшрн\\\\9'шЧ9-иуби Ое*тм|вным муствгмллм|ммв pYCHía расм|в€ыиыи твркмбммв дахил олмасына тараф дар\nЧШ^1мварын^,1?даГ кеч'идалмиш референдуму« iouvu папы мэЬз белэдир. Дэгиг рэгэмлэр JarHH кн. бнр JeKy Р гон ой мэ'лум олачаг. Чэнуби Осетн]ада сэс-\nвеомэни Гафгазын гоншу рекионларындан кэлмиш ну-ма)эндэ heJ'oTaapH мушаНидэ етмиишэр.\nЛипа Распувпинасы Апи Соавтиими садрн Вм-таутас Ламдсберкмс Ру«и|а Федвра«и|а«ыныи Пра-зидаити бори« JanicMHna Мосиаада иачирди|и иа-руш замены Деалат ТаЬяукасизпм^ Комит^мнин апарылмыш архивяаринии Липа)а га|тарылмасы, Липа Раслувлииасынын Парисда аа Ромада на • ммш Совет Иттифвгынын сереичамыид^ ояаи^ да-шыимаз ампаиыиын гв|тарылмасы РА Р алда вдмлмишдмр.\nвзбаиистаи Али Соввтинин Ра|а«ат КаГати Даш-иеидде плабаларин иутлави игтишашларыны «#*-лариии взбаиистаи ватеидашы са|ан ларын аз реслублииасыны дун|а иитимаиЦвтинмн иозуидаи салмаг. муспгил давлатимизмн ташанку-лу |олуидаиы мусбат просаслари позмаг* Ьд ними ги|м#тпандирмншднр.__\nЬАГГЫНДА\nАзарба}чан Республнкасы 1лн Советиннн Милли Шу. мкы гэрара алыр:\n1. 20 1анвар ШаЬндлэр гуну е'лан олунсун.\n2. A30p6aj4BH Республи-осынын 1971.ЧН ил 10 хекабр тарихлн гануну ила гасдог едилмиш Азарба^. 1ан Республикасынын Эмак Ганунлары Мачаллэсияа A3ap6aj4BH Республнкасы %лм Советшшн мэ'лумвты,\nАзэр6а)чан Республикасынын гануну\n1971.ЧИ нл, Nk 23, маддэ 190; 1973-чу ил, М 17 — 18. маддэ 158, М 24, мад. да 215; 1975-чи ил, 7. маддэ 52. М 15, маддэ 125; 1977-чи ил, Nk 5 - в, мад. да 34, № 13, мадда 91; 1978. чи ил, 9, мадда 77, Nb 14, мадда 139; 1980-чи ил,\nMl - 2. мадда 3. 1*6.\nмадда 83, № 19, мадда 191, М 21. медда 223; 1982-чи ял, М24, мадда 288; 1983-\nчу ил, Jsfe 23. мадда 215; 1987-чн ил. м 19, мадда 179, № 21, маддэ 215; 1985. чи ил, т* 5 — в, мадда 31, № 8, мадда 59; 1990-чы ил, М 13 — 14, мадда 172; «A3ap6ajrол верила« Ишлар, Ьабелэ ишин Ьэггы бу мачаллаяин 66-чы мад. дэсинян икянчн ва учунчу Ьиссалэрина мувафёг сурет. да муайан еда лир».\n3. Бу ганун гебул олунду-гу аядаи гувва^а мияяр.\nРесиублжкасыжын прШДвати А. МУГЭЛЛИБОВ.\n1992-чи ИД.\n1990-чы N4 )АНМЮН 19 -29-де КАНЫ ШШРИН8 ГОШУНЛАРЫН 1ШДИЛММН ИМ «ИГДЩР ФАЧН9ЛН ЬАДНСбЛВРИН ТбФбВЛАТЫИЫН It СбБОБЛОРННИН ТЭЬГИГИ Y3P9 18PSAJ4AN РЕСПУБЛНКАСЫ AAN МШИ КОМНСШСЫНЫН NtUNHNH JEBfHAAPHHA ДА!\nАзэрбаучан Республнкасы Али Совети Милли Шурасынын гзрары\nA3ap6aj48H Республнкасы ли Советинин Милли Шу-1сы 1990-чы ил )анварын 5—20-да Бакы шаЬарина >шунларын 1еридилмаси ила 1агадар фачиэли Ьадисэлэ-т тэфеилатынын ва сабаб-»ринин таЬгиги узра Азэр-1]чан Республнкасы Али овети комисси1асыиын Ье* хбатыны дииладикдан ве яун pa'jH ила таныш олдуг-JH сонра rejfl едир ки, 990-чы ил JaHBapbm 19-дан Э-на кечэн кеча кечмиш СРИ-нин Конституси]асы, зэрба1чан ССР-ин Консти-7си1асы ва бе)нолхалг Ьу-гг нормаЛары позулмагла, авгэл'ада вазийэтяи Ьугу-я режиминя тэнзимлэ]8н га* унверячидик акты олмады-j Ьалда кечмиш ССР Итти-A3ap6aj4tH\n__________ najTaxTbi\nшэЬэринда гошунла-\nR басгыиы иле MynmJnaT тая фавгэл'ада вэзийат бит етмяш ва бу барада для je ]алиыз 8 саатдан сои-ма'лумат верилмяшдир.\nВакы1а гошунлар }еридн-жэн )аиварыи 19-да ва [ракы куяларда Ьарбчнлэр юфиидви кутлави эоракы-р емалларя терадилмяш, тчвдо дияч эЬалидэн 131 ш ¿дурулмушА 744 «дам алаямыш. 1узлврлэ адам ¡унсуз тутулмуш. Довлат вакьща. ичтямаи ва шах-амдака 6eJyK зарар ву-шушдур.\n«Бакы шаЬаринда февгал*-» вазиЦатии лап еднлма-Ьаггында» Азарбарюн Р Аля Советшшн 1900-\nbejarana 1990«\nJMBBP *РЯЙ? +* Азарба1чая ССР-ии су-...iHjima гаршы тачазуз и, бу фармвныи Бакыда\nва онун атрафында Гузлэрлэ адамын влумунэ ва 1аралан-масына сэбэб олан ичрасына саранчам вермяш ССРИ а ли Ьакимийэт органларынын ва али вазифалн шэхелэринин Ьэракэтлэри Азэрба)чан хал-гына гаршы чина1от кими ги1мэтлэндирнлмишдир.\nАзарба]чан ССР Али Советинин Ьемин сесси1асында Бакы шаЬаринда ва Aaep6aJ-чанын дикэр рекнонларында Азэрба)чан ССР вэтэндаш-ларына ганлы диван тутул-масынын билавасита ташкя-латчыларыны, мугассяр олан-лары ашкар етмак учуй ич-тимаи ташкилатларын яума-1эидэлэри дахил едклмэклэ депута^-истинтаг комисси)а-сы 1арадылмышдыр.\nЛаивар фачиасинин таЬ-гяги учуй бу KOMHccHja практик ишчнлар ва алнмлэр сы-расында мутахэсснс-експерт-лвря, мустагил Ьэрбн екс-яертлари ез ишинэ чалбет-мяшдир. Бакы шаЬарияии сакиилари. ичтямаи ташки-латларыя. кутлави яяформа-caja васиталэрииин, Ьабела бир сыра довлат идарелари-инн нума1энделаря ма'лумат топяамагда комиссий Ja бв-JyK комек костэрмишлар. Ко-MHccHjaja ветэндашларын 2 мяядая чох мэктуб ва ши-najara. ]узларла шяфаЬи мэ -луматы дахил олмуш. тэг-рибэн 2 мни 500 адам сор-гу-суал едялмшп, 250-дан чох Ьаднса Jepa ва объект MyajHHa олунмуш. 288 баллистик. аВтотехникя, эмта-ашуиаслыг, муЬандас-техни-кя eKcnei#nwa иечирилмиш, ме]итла(№н маЬкамэ-тиббн муаЛяиэси Ьаггында актлар. Ьабела мустагил Ьэрбн екс-пертлэрви ра^ларн алын-мыш. ба)ук мигдарда вудяо ва видеоматериаллар топлая-мыш ва е|равшшишднр. Кеч-мяш ССРИ-иин ва респубян-\nканын мухтэлиф довлат, та-сэрруфат. Ьугуг муЬафиза органларына, Ьабела ичтиман тэшкилатларына вэ Ьэрби идаралэринэ 2517 сорту кан-дэрилмишдир. Бутун буилар тарихи аЬамийат кэсб еден материал топламыш комис* сраный 6eJyK иш керду1уну субут едир.\nКестарилаилари назэрэ ала par A3ap6aJxaH Республи-касы Ада Советинин Милли Шурасы гарара алыр:\n1. 1990-чы ил ¿анварын 19—20-да Бакы шаЬарина гошунларын ]еридилмасн ила алагадар фачиэли Ьадисэла-рия тэфеилатынын ве себеб-ларннин таЬгиги узра Азэр-ба]чая Республнкасы Али Совети дапутат-истинтаг ко-мисси1асынын Ьесабаты ва pe'jB гэнаатбахш Ьесаб едилсин.\n2. «Бакы шаЬаринда фев-гал'адэ вазийатин лэгв еднл-маси Ьаггында» A3ap6aj4aH ССР Али Советинин 1990-чы ил 22 J&HB&p тарихли га-рарында чыхарылмыш натачал ар дузкун Ьесаб едилсин. Ьамин гэрарын ашагыдакы Ьиссэларда вахтында кчра едилмади1и rejfl олунсун:\nБакы шэЬэринда февгал -адэ вазийат татбиг олунма-сы Ьаггында ССРИ Али Совета PaJacoT Ье J ' этинин\n1990-чы ил 19 JaHBap тарихли фарманынын ичрасынын Даглыг Гарабаг Мухтар Ви-ла]ати ва Ермэнистанла гоншу pajotuiapbiH сарЬэд эо-лаглары кстисна олмагла, hap JepAa да]андырылмасы (2-чи банд); дэрЬал лэгв олунмасы, гэрарын 2«т беи-динда кестарнлан ястисяа нэ-зара алый магда, бутун гошун Ьиссэлэрн ва беямалэриннн Бакы шэЬэрнядан вэ респуб-ляканын ра1онларындан эн гыса муддатда чыхарылмасы\n(З-чу банд);\nИттнфаг органларындан мусбат чаваб алыямадыгы Ьалда, фввгал'ада сесси1анын аз ишини давам етдирмаси,\nССРИ вэ Азэрба)чан ССР арасындакы иттнфаг мунаси-бэтлэринин сахланылмасы-ныц магсэдэу]гунлугу мэсэ-лэсинин музакиресинэ баш-ланмасы (6-чы банд).\n3. Азэрба1чан Республикасынын паJ тахты Бакы ша-Ьарина ва башга )аша]ыш мантагалэринэ совет гошун-ларынын ганунсуз 1еридил-маси ва бунун нэтичалэринэ.\nЬабела кечмиш ССРИ рэЬ-барли]инин Ьаракэтлэринэ бе!нэлхалг Ьугуг нормалары ва иисан Ьугугларынын му* дафиаси бахымындан ги1мэт верилмаси учуй дуи1а дов-лэтлэрияин парламентлэрияа ва Бирлэшмиш Миллатлэр Тешкнлатына мурачиэт едилсин.\n4. Депутат кстиятаг ко-мисси)асыиьш яши бятмиш Ьесаб олунсун ва онун топ-ладыты материаллар Азар-ба1чан Республнкасы Чина-Jaт ТТросессуал Мэчаллэсин-да назарда тутулмуш га1дада чнна]ет иши башланылмасы, об1ектив Ьэгигатин ыпкара чыхарылмасы. тагсирлн шахсларин муайан олуяма-сы вэ мас'уляйетэ чалб едил-маси учуй Азарба]чан Рес-публикасы' Прокурорлугуна кендарилсия. Азарба)чан Рес-публикаеы Прокурорлугуна тапшырылсын ки, гошунла-рын )еридилмэсинэ разылыг верилмаси Ьяссасияда кеч-миш Иттнфаг ва республика рэЬбарлерннин алагадарлы-гынын аращдырылмасыяа хусуси диггат ¿етирсин.\n5. Азэредчан Республн-\nАзврвфшяРеевубимсы Ала\nБакы швйвои. 19 1авпр 1993-и В».\nкасыяын баш вровуроруа» тапшырылсын:\n1990-чы илии )анвар ha-дисаларяним тадгиги узра таркибияа Aoap6aj4ae Pec-публикасы Али Советинин депутат-истиятаг комнсСя)а-сынын ишчи групунун узвла-ри олмуш шахслари да дахил етмакла хусуси истннтаг-ама-raJJaT групу JapaTCMH:\nA3ap6aj4aH Республнкасы ватандашлары Ьаггында, влача да 1990-чы илия JaH*ap Ьадясалари узра кечмиш ССР Иттафатынын маЬкамэ, проку рорлуг, дахилв ишлар. двв-лат тэЬлукеснзлн1и органларынын ичраатында олмуш бутун 4RHaJar, иязнбатя ва мул-ки ишлэрин алынмасыяы та'мин етсяя;\ncHjacH фаалийата кара вэ Бакы шадариида фввгал'ада вазийат режиминин татбиги ила алагадар олараг адамларын тутулмасы. пабса алын-маеы, xHKaJar ва. инзибатн мас'удайата чалб едалмася, ичтямаи ташкилатларын фа-алиПатпош да)аыдырылма-сы Ьалларыяыя ганунвли]и-ня ва асаслылыгыны Joui* сын ва )охлама натачал арена эсасэн мувафмг тадбир кар-сук.\n8. Азарба1чаи Республяка-сы Аля Совета Милли Шу-расыныи даими комисси1ала-рына тапшырыдсыя ки. де* путат-истинтаг комиссн}асы-нын ганун 1арадычылыгы raj-дасында Ьэллиик заруря Ьесаб етдаии масаладаре баха-\nтаклнфлариии ва ла1иЬадар9-ми Ьазырла|ыб AeapJaJW Республнкасы Аля Совета Милля Шурасымыя музаки*\nМЭТБУАТ\nКОНФРАНСЫ\nОЛМУШДУР\nАзорба^ан Республика, сынын Али Советиндэ БМТ Милли Азлыгларын Ьу. гуглары Ном»сси1асьюьгн республикамызда олан узв-лэри — Норвеч Инсан Ьу* гуглары Институтунун директору Асби]орн AJдeнин вэ Данимарка И-нсан Ьу. гуглары Маркэзннин эмэк. дашы Па]вм Ахаванын Азэр-ба!чан журналистлэри вэ харичи журналистлэр учун мэтбуат конфрансы ол мушдур. Мэтбуат конфрансыны Алн Советам мэтбуат мэр-каэинин раЬбари А. Э. Бабаев апармышдыр.\nМэтбуат конфрансы иш-тИрокчыларынын , диггэти эсасэн Ермаянстанын суверен Азарба1чаиа гаршы дерд илдая бери дааам еден тэчавузу ила алагадар проб-лемдэрэ — Гарвбагын даглыг писсэсиндэ ва онун атрафында вазийэтэ, Аэар-ба)чаяыи эзали торпаглары барэсиндэ ермани екстре-шшетлэраяин иддиаларьюа Ермэннстандан вэ кечмиш ДГМВ^эн кэлмиш гачгын-ларын республшсамырда )ерба)ер едалмэсниа чалб олунмушдур.\n. Журналистлэри мараглан. дырам суаллара этрафлы чаеаблар верилмишдир.\n(Азаркяформ).\n♦\nКЭРКИНЛИК АЗАЛМЫР\nАЗЭРБМЧАН АЛА СОВЕТИНИН МИЛЛИ ШУРАСЫНДА\n1990-чы ил 20 1анвар Ьа-диеэлэри ила эл&гэдар 1ара-дылмыш комисси]анын иши-нин 1екунлары Ьаггында ку��-даликда дуран масэла Азэр-ба)чан Али Совети Милли Бурасынын ичласыида ики кун — )анварыи 18*да ва 19-да музакнра олунду. Ич-ласы республика Али Советники садри Е. М. Гафарова\nаП1?чласа Азэрба1чан КП МК буросунун кечмиш уз®* лари. Али Советик Рэ]асэт Ье]*этинин кечмиш узвлэрн республика Ь\\|7гл1уЬафида органларьшьш кечмиш рэЬ. бэрлари да'яэт \/ олун-мушдулар. Онлар 1990. чы илии ¿анвадрында Ьамин вэзифэлари тутурдулар. Милли Шуранын ичласыида Азэрба]чан кутлави ичтимаи Ьэрекатларынын, парта)а ва ташкилатларынын рэЬбарлэ-и, республика кутлави ин-шмаси)а васиталэрииин ну* ма)энд8лари да иштарак едирдилэр.\nМузакиралар башланмаз-дан эввэл ичласын иштирак-чыларына о фачиали куяла-рин Ьадисэларини акс етди-рэн сана дли кадрлар кеста-рилдн.\nИчласын иштаракчылары 1990-чы ил 1аиварын 20-нэ кечан кеча Бакы шаЬарина гошун ¿еридилэн заман Ьэлак оланларын хатиросини бир дэгиг а ли к сукутла )ад етдн-\nЛЭ^*эклиф олунду ки. Jaнвa-рын 18*да сэЬэр ичласы 1990. чы ил 1анварын 19—20-да Бакы шаЬарина гошун 1ери-дилмаси ила алагадар фачи\nэли Ьадасэлэ -----\nНЫ В9 С9б9С--г -----\nедэн Азарба1чан Республика-сы Али Совети !\nШ:\nлао. малы раджумук\npaJOHysyH Нэбя-\nцшддэтли атешэ татдугдан соира Мяварш 18-дэ ермани 1арвглылары Набил эр канданэ Ьучум едиб ону )авдырмышлар. Илкин ма'лумат кара. эЬа-ли арасьшда тэлэфат вар. дыр. Ертаси кун ермани ja. раглылары Хочаваид ра-Зонунун Эмкранлар кэндаяа Ьучум етмишлар. Ьугуг му. Ьафиэа органларынын гув. вэся яла душ мании Ьучуму дэф едилмишднр.\n1ЭСЯ ила алагадар Ьадисэлэрин тафеилаты-ва сабаблэрини тэЬгиг\n1 Республн ка-\n________комиссиЗасы-\nнын садри М. Т. Абасовун мэ'луматынын дияланилмэси ила башлаясын. Комисси)а-иыи pa'jH Ьала аввалки им* ласда депутатлара паЗлаи-мышды.\nФасилэдэн сонра аз муд-дат давам едэн дискусся)а ке-дишннда депутатлар масэлэ-нин вачяблиЗини во то хира-салывмаэлыгьшы назара ала-par онун музакиресинэ баш-ламаг барэсиндэ гарар гэбул етдилэр. KoMMCCHjaHUH сэдри М. Т. Абасова саз вернддн. Сонра о. депутатларын бир чох суалларына чаваб вер-\n^Азврба^ин КП МКкын кечмиш бириичн катабя Э. X. Назиров ичласда олмадыгьюа кере KOMHccHjaHb« узву депутат Т. М. Гасымовуи ояун-ла сеЬбвтишш видео)азысы ayMaJxm етдирялди.\nJaHBapbm 19-да ичлас teuy ламаздан эввал Милля Шуранын узвларя Дагусту парк-да ШаЬндлэр хя]аоаяыяа ке-днб мэзарларын устука кул-чичак го|дулар.\nСонре депутатлар республика Давлат ТаЬлукасизлнЗн Комитасинии кечмиш садри В. 9. byceJno*y ее Азарба)-\nчан КП МК-нын кечмиш шв -бэ мудири 9. Ф. Дашдеми-рову динлэдилэр. Онлар Ьэм-чинин депутатларын суалларына чаваб вердилэр Музакиралар замены Милли Шуранын демэк олар буту» узвлэрн чыхыш етдилэр. Бир чох депутатлар комисси)анын фаалиЗЗатина мусбэт гиЗмат вериб гошунларын Бакы1а ¿еридилмэси тэфеилатынын таЬгиги кедишиндэ онун гар-шысына об]ектив чэтянлик-лэр чыхдыгыны ге]д етдм-лор. Натигларии фикринча ела буна кара да комисс^а-нын рэ'Зиндэ 1990-чы илин ��ачиали ]анвар Ьадисэлэри-нин мэнбэлари вэ сэбаблэри тамамилэ уза чыхарылмыр, гошунларын Азарба]чан пaJ-тахтына 1еридилмаси УЧУ« мэс'улийат дашы]ан бутун конкрет шасхларин кимлэр олдугу кастэрилмир\nСаагтларла давам едэн дискусси1адаи сонра депу-тагглар Милли Шуранын га.\nЬь£Г 19 - 20^ДЭ Бакы ша. Ьэркнэ гошун )еридилмаси яла алагадар фачиали Ьа-дисаларин тэфеилатыны ва сабаблэрини таЬгиг еден Аэерба)чан Республнкасы Ада Совета комисси^си-нын ишинэ мусбэт ги^мат верилди. Сэнэдда Азароаз-Али Совети фвирэла. да сесси)асынын ил ЗЬнварьи 22.дэ гэбул етдиЗи гэрарын дузкунлу]у ге?д едилир вэ кветарилир ки. гараряа гошун'Л)п?«\nте\nсуверен Аз^баНаи публикасына гагршы тэча-вуз кими гизмоглэндирил. мишдир ЕЗНИ заманда геЗд\nедалир ки,\nЬеч да бутун бэядлари Зерн.\nЗетарилмзчдашдир ко-|Акси>анын ишинин баша чмдырылдыгы Ьесаб адм.\nдя ва яазардэ тутулду ки, яомжси}анын рэ'Зи вэ топ-ланмыш бутун материал-лар республика прокурор-лугу на верилсин. таЬгиги замаяы ашкафа чыхарыл-ыыш фактлар барвеянда дуиЗа <«тямв»Йвтан9 ма , лущат верилсин\nМилли Шуре дм - кя. республика дентина таклиф олунсун кя, АэарбаЗчанда 20 )анвар Мун^ «ШаЬядлар куку» е'лан етмак барэсиндэ фэр-тн вере да. Милли Шуре Ьамчинин «20 Ланвар» чэ-миЙ^гя ила бирликда Пре. эндентдэн хаЬиш етди ки, Гскпуяларын\nдилмасн заманы 1990-чы мл Занварыя 19.дан 20-нэ кечан кеча Ьэлак олмуш 120 нафара (влумундэн сон. рак яа Зарадаямыш 23 на-Фп» «АаврвА^вн Респуб. аяюсыяын азадлыгы угрун. да мубарот. фзхрн ады аер-сии. ^^«звр^ежрораик. .\nгэрара ал. ика Прези.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-jan-21-1992-p-1\/","date":"2017-04-23T16:02:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00501-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4235749841,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4235749840736389, \"tat_Cyrl_score\": 0.067796491086483, \"kum_Cyrl_score\": 0.05776882916688919, \"sah_Cyrl_score\": 0.0487494133412838, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04856337234377861, \"kir_Cyrl_score\": 0.038729649037122726, \"udm_Cyrl_score\": 0.03173289820551872, \"tyv_Cyrl_score\": 0.018995435908436775, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01821112632751465, \"krc_Cyrl_score\": 0.015085471794009209, \"crh_Cyrl_score\": 0.013160072267055511, \"eve_Cyrl_score\": 0.012415392324328423, \"lez_Cyrl_score\": 0.011466078460216522, \"nog_Cyrl_score\": 0.011166737414896488, \"khk_Cyrl_score\": 0.010086367838084698}","num_words":10274,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.213,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.455,"perplexity_score":69840.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 12, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ '* С1НТМ» 199Mm ил. -f Ht IT»'\n-2\nhsjantH Т9Л90И\nТ8Ш8ББУС 88 ЧЕВИК1К\nБо'зэн a6hy6 кечилмиш Зола нэзор салмаг зврури олур. Чунки индики болала-рын бир чохунун коку ора-дадыр. Бу, бвЬранлы ' игтИ\" садиЗЗатьшыза, хусусен онун аграр болмосино аиддир. Конд эрзагла ноинки шаЬэрн. Ьеч езуну да то'мин едэ бил-мир. Канд тасарруфатыны дирчалдиб маЬсул боллу»у Заратмаг учун caJcH3-heca(^\" сыз чаЬдлэр костарилиб, гэрарлар чыхарылыб, прог-рамлар габул олунуб. Ла-кин керулан тэдбирлар на-заре чарпачаг самэрэ вер-маЗиб. маЬсул гытлыры иса артыр. На учун бела олур?\nВу суа��а конкрет. бир-мэ'налы чаваб вермак ча-тиндир. Тасарруфатларын кери галмасынын сабаблари аз дез ил. Бурада аграр са-Ьадэ инзибати амирлик усу-лу ила идараетмэ, мадди-техники базанын заифлиЗи, езунумалиЗЗалэшдирма прин-сипларинин позулмасы, на-ЬаЗат, торпары акиб-бечаран кандлинин мэЬсул истеЬса-лында марарынын олмама-сы мэнфи рол ознамышдыр. Реаллыглдр caja салынма-дан апарылан аграр сиЗаса-тин ачы натичаларини Jee-лах раЗонунун тимсалында аЗдын кермак мумкундур. Бела бир факты квстармэк кифаЗатдир ки, Ьазырда та-сарруфатларын девлат бан-кына .мухтэлиф ссуда бор-чу 37 милзон маната, мал кендаран ва хидмат тэшки-латларына борчу 9.6 милЗон маната чатыб.\nБас неча олуб ки, тэсэр-руфатлар бела арыр Зукун алтына кириблар ва инди гуртулмаг учун Зол тапа бил-мирлар? Легин 80*чи иллэ-рин ири ЬеЗвандарлыг ком-плекслэри тик.мэк кампани-Засы чохларынын Задындан чыхмаЗыб. Левлахлылар 800 башлыг судчулук комплек-си, 1600 башлыг квкалтмэ бирлиЗи, 3000 башлыг дуЗа-Зетишдирма бирлиЗи, «28 Апреле, дамазлыг совхозун-да гушчулуг комплекси ти-кинтилэри этрафында тэм-тэраглы ЬаЗ-куЗу Захшы ха-тырлаЗырлар. БеЗук малиЗ-Зэ вэсаити талаб еден Ьамин обЗектлар тасарруфатларын Ьесабына, асасэн борчла ти-килмишдир. Иш бунуила бит-сэЗди дард Зары иди. Бир не-чэ илдэн сонра мэ'лум ол-ду ки, масалан, судчулук комплекси истанилэн самэ-рэни вермир, 3 милЗон манат борч лэгв едилмэклэ, о, «Бакы» колхозунун ба-лансына кечирилди. 1985-чи илдэ комплекс тэ'мир ¿ олунду ва бу ишэ алавэ 1,7 милЗон манат харчлонди. Натичэдэ колхоз 5 милЗон манат зэрар чэкдн,\nБашга бир факт. Ела Ьамин ил дуЗаЗетишдирмэ бирлиЗи лэгв едилиб квкалтмэ бирлиЗи ила бирлэшдирилди. Бир ил сонра комплексдэ эсаслы вэсаит гоЗулушу ила 800 мин манатлыг Зенидан-гурма ишлэри апарылды. ЕЗни заманда, кекэлтмэ бир-лиЗинин 800 мин манат дэ-Зэриндэ бина ва гургулары бахымсызлыг учбатындан секулуб-дагылды, ©тан\nил чарэсизликдэн бирлиЗин борчлары силинмэклэ о, Сабир адына колхоза верилди.\nТасарруфатларын муф-лислашмэсинин сабаблари арасында 1986 — 1987-чи илдэ елканин динар ре-кионларындан Левлага мин баш чине мал-гара алынма-сы (2,5 милЗон манат хэрч-лэниб, тезликла малларын хэстэ олдуглары ашкара чы-харылараг хеЗли зэрарлэ эт-лиЗэ верилмэсй), памбыгчы-лыгда рэгэмлэри шиширт-мэк ва кездэн пэрда асмаг нттиЬамы ила 1984 — 1985-\nчи нллордо в холхозун, 1986 — 1987-чи иллорда 8 колхозун во 1 сов-хозун Зохланмасы, ил-лэрло апарылан истинтаг-лар да вардыр. Токча 1987-чи илда девлета амтааснз амэлиЗЗатла 6455 тон пам-быгын сатылмасы ашкара чыхарылыб. Дузларла адам иат-кола салыимыш, инчи-дилмишдир. ИстеЬсал азал-мышдыр. 1988-чи илда канд тэсэрруфатында чалышан-ларын орта аЗлыг амак Ьаг-гы чамм 135 манат олмуш-\nДУР.\nЬу Зерда кеяаиа кузашт демак геЗри-мумкундур. Иг-тисадиЗЗат саЬасинда манчэ, истак, хош мерам, ва'дларла кар ашмыр. Тасарруфйтла-рын фэализзэтина душунул-мэмиш мудахиланнн, бу-рахылан саЬвлврин агыр натичаларини арадан гал* дырмаг учун елми чаЬэтдэн асасландырылмыш тадбир-лар ишланиб Ьазырланмалы ва донмадэн. ардычыл ЬэЗа-та кечирилмалидир.\nТаэссуф ки, бир сыра рэЬбэрлэр коЬна вэрдиш-лардэн ЭЯ чека билмир, маневр етмэк учун Заранмьцп Зени шараит ва имка^йтар-дан бачарыгла нотифадэ етмирлар. КеЬна тэфэккур лэнк дэЗишир. Бунуила бела. амаЗин ташкилинин ва стимуллашдырылмасынын му тэрэгги формаларынын тэт-биги саЗасинде сон ики илдэ раЗонумузда тасарруфат-ларын игтисадиЗЗаты хеЗли кучланмишдир. Кечан ил раЗонун тасарруфатлары 30 милЗон манатлыг маЬсул ис-теЬсал едарак, 5,3 милЗон манат халис калир котур-мушлар. Канд тасарруфаты истеЬсальшын рентабеллик савиЗЗэси 21 фаиза чатмыш-дыр. Зэрэрла ишлэЗан тэ-сарруфатларын саЗы минимума енмиш, аввэллар зиЗан верэн истеЬсалат бвл.мелэ-ри ва саЬэлари За лагв олун-муш. За да Зенидэн гурул-мушдур. Колхозчуларын, совхоз фэЬлалэринин орта аЗлыг амак Ьаггы 185 манат ол-мушдур.\nИралилеЗишин эсас сэ-бэби торпага саЬиблик Ьисси-нин артырылмасыдыр. Ьазырда 31 мин Нектар экин са-Ьесинин 80 фаиздан чоху ичарэчилэрин еЬдэсиндэдир. АЗры-аЗры тэсэрруфатлар ва тэсарруфатдахили истеЬсалат болмэлари ичара усулу ила ишлаЗирлэр. Бир сыра коллективлэрин Зуксок игтисади костэричиларэ на-ил олмалары ичарэнин перс-пектнвлиЗини костарир. «Га-рабаг» колхозунда Шамама ЭлиЗева ва Имран Эскаро-вун, Н. Нариманов адына колхозда Паша ПашаЗевин. Самадабад совхозунда Адил Эскаровун ичара белмалэри Левлах шэраитиндэ Ьар Ьек-тардан 26 — 28 сентнер памбыг, 28 — 36 сентнер тахыл элдэ етмишлэр. Бу. Ьамин ичарэчилэрин чалыш-дыгы тасарруфатларын орта кестэричисиндэн 1,5 — 2 дэфа Зуксакдир.\n«Гарабаг» колхозунда Имран Эскаровун ичара бол-меси она верилэн мустэгил-ликдэн бачарыгла истифадэ едарак. Нала биринчи чалым-да от Зыгымы узрэ мугави-лэ оЬдалиЗини Зеринэ Зетир-миш, Ьазырда Зонча тоху-му истеЬсалына башламыш-дыр. Бу гиЗмэтли мэЬсул Ьэм колхоза. Нам да мугави-лэ гиЗмэтлари ила башга алычылара сатылачагдыр. ЕЗни заманда о, 30 баш ча-мыш да бэслэЗир. Ичара комплексли характер дашы-Зыр.\nТахылчылыгын инкиша-фына беЗук диггэт Зетири-лир. Кечан ил тахылын экин\nсаЬасн 2200 Нектар арты-рылмыш, 3440 тон чох тахыл котурулмуш, илк да-фа олараг раЗонда Ьар Ьек-тардан 25 сентнер мэЬсул котурулмушдур. Ву ил 10500 Ьектарда тахыл ¡е-тишдирилмиш. 26828 той тахыл истеЬсал едилмнш-дир. Ьар Ьектардан 25,6 сентнер маЬсул истеЬсал едилмишдир.\nВу и ЛИН паЗызында калан илин мэЬсулу учун 12500 Ьектарда паЗызлыг тахыл акилачакдир. РаЗон тарихин-дэ илк дэфа олараг 30000 тон тахыл истеЬсал етмэк план-лашдырылыр.\nКандда мулкиЗЗатин мух-талиф формаларынын тат-бигинин вахты чохдан чат-мышдыр. Лалныз мевчуд формалардан тутуб галмаг олмаз. Дикар тарафдан, узун иллэр игтисадиЗЗатда инЬисар сиЗасатинин Зери-дилмэси истеЬсалчыны е'мал муэссисэсиндэн асылы гоЗ* мушдур. Эслинде кэндли оз мэЬсулунун е'малы ва ис-теЬлакчыЗа чатдырылмасын-да иштнрак етмир. Буну нор-мал Ьесаб етмэк олмаз. «Кичик муассисэлэрин тэш-кили ва даЬа да ннкишаф етдирилмэси тадбирлэри Ьаггында» ССРИ Назирлер Советинин 1990-чы ил 8 август тарихли гарары бу саЬадэ муаЗЗон имканлар ачыр. Бизе бела калир ки, асылылыгы арадан галдыр-магда кичик муассисэлер Ьалледичи рол оЗнаЗа билэр. РаЗонда узум е'малы сехи-нин базасында «Эрэш», ти-кинтиси тэ'хира салынмыш эт-сумук уну заводунун базасында эт касилмэси ва соЗудулмасы узрэ «Тэраг-ги», Зунун клкин е'малы узрэ «Гызыл хаз» кичик м\\\" эссисэларинин Зарадылмасы базар мунасибэтлэринэ ке-чидин илк аддымларыдыр. Ьамин муэссисэлэр ез профили узрэ тэсэрруфатлар-дан алдыглары мэЬсулу е'мал едиб Ьазыр мэ'мулат шаклиндэ истеЬлакчылара чатдырмагла мэшгул олур-лар. Нэзэрдэ тутулур ки, мэЬсул сатышындан ко-турулан мэнфаэтин 50 фаи-зини онлар багланмыш му-гавилэЗэ ва тэдарук едил-миш мэЬсулун мигдарына мувафиг олараг тэсэрру-фатлара гаЗтармалыдырлар.\nБазар игтисадиЗЗаты тэ-шэббус ва чевиклик тэлэб едир. Харичи елкэлэрйн ширкатлэри ила элагалэр Зарадылмасы бу ишдэ муЬум еЬэмиЗЗэтэ маликдир. JyH ва памбыг истёЬсалы,' онла-рын е'малынДан алынан мэЬсуллар асасында ишлэ-Зэн шэрикли муэссисэлэр Заратмаг учун тэдбирлар корурук.\nРаЗонда кэндли фермер тасарруфатлары да Зара-дылмышдыр. Онлара 500 Нектар торпаг саЬэси аЗ-рылмышдыр. Илк аддымла-ры угурлудур.\nБир мэсэлэ там аЗдын-дыр: кеЬнэ гаЗдада тэсэрру-фатчылыг етмэклэ беЬрандан чыхмаг олмаз. МулкиЗЗатин мухтэлиф формаларынын тэтбигиндэн ^чэкинмэк ла-зым деЗилдир. Тэшэббускар, бачарыглы ва ишкузар адам-лар чэлб етмэклэ чохуклад-лы тэсэрруфат Зарадылма-лы, истифадэсиз галан еЬ-тиЗатлар ишэ салынмаль»-дыр. Лалныз бу Золла рэга-бэтэ таб кэтирмэк, сон мэг-сэд кими сосиал мэсэлэлэ-рин Ьэллини сур'этлэндир-мэк мумкундур.\nр. НЭСИВОВ, Девлах paJoH Советинин ва нчраиЗЗэ комитэсннин сэдри, республиканын халг депутаты.ДТК 9М9кдашлары:\n«Т0Р1ШЫМЫЗЫН КЕШИЛЩЭЛШ.\nI *\n...Вврбаша КоравбоЗдан жмшишдвлрр редахея)а1Ш8а. Беш яофор яднлар: Агаля РоЪвмов, Азар Солниов, Ряад ЭЬмадов, Елчвн РаЬнмов, Вагяф Расулов — республика ДТК-ньш амэкдашлары.\nУзлэриндан Зоргунлуг Зох, чотия сезилан асабнлнк. нараЬатлыг, наразылыг Ьисс олунур. СоЬбатямиз узаи-дыгча, фнхирлар чезалавнб дуЗуелар ачылдыгча, бу аЬ-взл-руЬяЗЗавнн сабаблари Заваш-]аваш аЗдындашыр.\nАгалн РаЬнмов: Августун 19-да КоранбоЗда иднк. АЗын 22-да Шэфэг кэндн Зйхынг лыгына намэ'лум дэатэла-рин Зыгылмасы хэбэрини ал-дыг. Ьадиса З^РИна кетдик.\nЕртэси кун 17 Зук .машы-ны — Ьар биринда тэхминэн 20 — 25 нафэр силаЬлы Шафаг кандинин фермасы-нын 70 — 100 метрлиЗин-дэ калиб даЗанды. Ахшам саат 19-дан 23-э кими пу-лемЗотдан ва гумбараатан-лардан, снаЗпер силаЬларын-дан аташ ачмага башлады-лар. Ахшам саат 23-дан сонра ермэнилар ЗашаЗан Га-рачинар канди тарафдан ата-��а тутулдуг.\nАзар Салимов: СаЬарн кун саат 9.50-дэ канди ва бизим мевгеЗимизи кутлави атэшэ тутдулар. Гошгар Ьэ-сэнов башындан, курэЗин-дэн ва аЗагындан Зараланды.\nМен аЗагымдан гэлпа Зара-сы алдым. СубЬ чагы ма-шынлар канда лап Захынлаш-дылар. Биз артыг онларын\nсаггаллы сифатларици ва аЗинлариндаки Совет Орду-сунун сэЬра формасьшы апаЗдын корурдук. Онлар кэ#{До ики тарофдэн — го-биристан ва (}^рма истигама-тиндэ Ьучума кечмишдилар. ЕЗни заманда, биздэн километр Зарым аралыда олан Шафаг — КоранбоЗ Золу арамсыз аташэ тутулурду. Онлар бунунла бизим арха ила алагамизи кесмэк исто-Зирдилар. СнаЗпер силаЬла-рынын ва иричаплы пулем-Зотларын, топларын дорур-дуру даЬшэтли ЬараЗ-Ьашир канд чамаатыны ваЬимаЗэ салмышды. Ьамы горху ичиндэ гачмага уз тутмуш-ду. Эмакдашларымыздан бир нечаси деЗуш мевгеЗин-дан чыхыб канда кетмэли олду. Чамааты дезума, саб-ра чарырмага башладылар. Элбэттэ, онлары гынамырыг. елиЗалын чамаат. ушаглар ва гадынлар на едэ билар-дилер?..\nАвгустуи 25-дэ ва 26-да\nдв tjn вващ|1вт тмфвр oiy-иуб. AJioi ^дв шита нов-гелоршош днвирывв abJob М01ШИ даирвсыщдаа Ржад, Вагиф •• Влиии жоитуви^а одубдар.\nРиад ОЬмадов: Ьам да го-лумдая Зараландым, 70 фа-из ешитма габилиззотинн итирдим. Аячаг Зека сагам, ушагларыма Ьа1аи ола било-чаЗом. Бос Тофиг Элакбор-линии (О, Делимаммадлидаи калан кенуллулардэн иди) дорд керпа баласынын тале-]и неча олачаг? ПартлаЗыш-дан сонра езума келанда кезуме илк саташан Тофиг олду — марминин дивардан гопардыры даш сифэтини апармышды.\nАгадя РаЬямов: Гарара\nалмышыг ки. марЬум досту-музун аилесини дарда гоЗ-маЗаг, онлара еэ амак Ьаг-гымыздан мадди З^рдым кесторак.\nРявд ЭЬмадов: Бунунла.\nелбетте. онун анлосинин За-расы саралмаЗачаг. Вурасы да вар ки. душмандан алды-рын зербаЗа дезмак олур. Ьунарин вар, взумузунку-лорин зарбасине дез. Де-Зушда неча иштнрак етмэ-Зимизи, Зараланмарымызы сеЗлэмакла еЗун.мок фикрин-дэ дезилик. ГэтиЗЗан. Бу, бизим борчумуздур. Бир аз\nозумуэа калан кими Зена ендэ олачагыг. «Азадлыг» гаэетннин 4 сентЗабр homi синда Тапдыг ГулиЗевин «Г рышыгдан сонра... Aejym» ад-лы зазысында бело бир чум-ла вар: «Артыг «чиддн ома-лиззатлар» габары pajona квтирилорак ад газандыр|Ыл-мыш ДТК гаЬраманлары Зена да пеЗда олублар...» СоЬ-бет бизим Ьаггымызда ке-дир. Дорруданмы уч Зериндан галпэ Зарасы алмыш во чар-лаЗысындан тарпана билма-Зон Гошгар Ьасоков, Зара-ланмыш, 11 кун асл низами гошунла уз-узе даЗанан, Ьор-бин чаЬаннам езабларына гатлашан орлаклар Коран-боЗа «су буландырмага» ка-либлермиш? Май Зухарыда-кы сатирларин муоллифини архада Jox, КоранбоЗда, Га-захда, Гарабарда деЗуш мев-гелоринда кермак истардим. Онда З^гин ки, бела Зазмаэ-ды...\nЕлчян РаЬнмов: Бир ма-\nсалаки унутмаг олмаз. ДТК доЗуш амелиЗЗатларьша го-шулуб. Ахы бизим функсиЗа-мыз тамамила башгадыр. Лакин Ватаиимизин башы узэрини алмыш тэЬлукани дэф етмак учун биз силаЬа сарыл.мышыг. Техника в�� чанлы гуввалари биздан\nгат-гат устун олан душман-\nларимиэ беда онлара коста-рилон мугавиметин 10Гчуно тоеччуб галмышлар. Бизим тачрубели амакдашларын апардыры иши Зера вур-маг. эн азы инсафсызлыг-дыр.\nВагиф Расулов: Бу кун\nДТК-вын республика табе-лизннэ кечирилиб милли теЬлукасизлик назирлиЗине чеврнлмаси мэоолеси Ьалл едилир. Биз буну алгышла-Зырыг ва умид едирик ки, тэЬлукасизлик орган ларын-да кезланилан дазишик-лкклор АзарбаЗчанын мус-тагиллизинин, арази бутев-луЗунун ва девлат тэЬлукэ-сизлиЗинкн та'минатына куч-лу тс«ан верачак.\nИнди АзарбаЗчанын ан агыр кунларидир. Калин Ьар биримиз ез иддиаларымызы. талэбларимизи бир канара rojar, халгымызын. респуб-ликамызын башынын устуну алмыш rapa булудлары го-ваг. ДеЗирлар дард инсанла-ры бирлэшдирир. Бизимсэ Гарабар боЗда дэрдимиз вар.\nВаЬид ЭЗИЗОВ, Сабир ИСМАДЫЛОВ, «ХГ»-янн мухбирлори.\nПАМБЫГ Е'МАЛА ВЕРИЛИР\nМаЬлыч чыхымы м ке1ф||^8Т jaxuibiAHp\nАэарбаЗчав иамбыры |ырыдыр, hap кун памбыгта-инздаио заводларына иии тояларла маЬсул катярилир. Таза памбыг дарЬал е'мала аернлир. МаЬлыч таЗлары бнрбаша аябарлара, талварлара дашыяыр. Республика Канд Тас^руфаты ва Эрзаг НазнрляЗн памбыг е'малы ндарасяння раяся Мирза М9ММЭД0В саЬбата бела баш-лаЗыр:\nJoA Ьа]атдыр, ]ол мэдэни1|этдир де1ирии. Лакин кима бэлли де|ил ки, |олларымыз на кундэдир. Асфалт у^ун hap чур хаммал аз республикамызда ола-ола бу aa3HjjaTa неча harr газандырасан? Кэрак hap ра]онун, hap шэЬэрин, кичичик бир сехи, истеЬсалат саЬаси олсун. Дэвачидэ ела бела да едиблер. Бурада 62 немрали }ардымчы 1ол саЬасинда ГУДРОН е'малы сехи ]арадылыб. Нала етан иладэк jon epTyjy компонентлари Уфадан, Грозныдан алынырды. Инди сехде hap кун 40 — 50 тон битум истеЬсал едилир.\n1ени cei.\n-4- 36 немрелн тесерруфатларерасы |Ол тикинти саЬесинии коллектиам —- иш нчрачысы Елшад hycejNOB^ асфалтЗаЗан Ьабмл Абы|ев, машинист МаЬмр Начафоа Деаечииии Гагарин кучесини абедлашдырырлар.\n-4- Тезе есфалт кетнрилиб.\nФото Вафмг Салмамовуидур.\nКИМСЭСИЗЛЭР УНУДУЛМУР\nПРОВЕРЬТЕ ПРАВИЛЬНОСТЬ ОФОРМЛЕНИЯ АБОНЕМЕНТА!\nабонементе лолжен быть проставлен оттиск кассовой\nмашины.\nПри о(1)ормлении подписки (переадресовки) без кассовой Мишины на абонементе проставляется оттиск календарного штемпели отделения связи. В этом случае абонемент выдается подписчику с квитанцией об оплате стоимости подписки (переадресовки)\nДля оформления подписки на газету или журнал, а также для переадресования издания блайк абонемента с лоставоч-ной карточкой запблняется подписчиком чернилами, разборчиво, без сокращений, в соответствии с условиями, изложенными в каталогах Союзпечати.\nЗаполнение месячных клеток при переадресовании издания. а также клетки «ПВ—^^МЕСТО» производится работниками предприятий связи и Союзпечати.\nСУМГАЗЫТ (мухбиримиз-дан). ШэЬар Советитаин Ич-paH'jja Комитэси Абшерон\npajoHynyH Ca-paj гэсабэсин-\nдэки 7 немрали интернат\nм а КТ аба Ьамн �� и« кемэЗ'Ини\nЗахшылашдыр.маг барэдэ гэг ,рар гэбул етмишдИ'р.\nСумгаЗытлылар эвваллар\nда хэста ва кжмссОИз ушаг-\nларьш проблемлари ила ма-рагланыр, таЬсшщн ва тэрби-Занин сэ1.мэрэл1И тзшкилиндэ педагожи коллектива Зарды.м кестэрирдилэр. KiH.MjaceHaJe ИстеЬсалат БирлиЗинин кол-лективи тэ'мир ишлариндэ, арзаг ва дарсликлэ тэ'мннат-да нитернат мактэбдеи кема-jHiHH эсиркамасиишдир.\nИчраиЗЗа комитэси ез га-рарында маданиЗЗэт ва халг таЬоили ше'аблеринэ, «Ya-внсинтез», «Меишэт кимЗа-сы», «Синтез каучук» Бир-лиЗана, «КимЗатэ'мир»\nтрестинэ ва дикар ташкилат-лара интернат .мэктеба лазы-ми савиЗЗадэ гаЗгы кестарма-Зи тевсиЗа етмишдир.\nОхучу сезу\nАД Д8ЛШ1ДИ, Б8С YHBAH?\nМэн риЗазиззат .муаллими-Зэм. РиЗазиЗЗатчылар дэ-гиглиЗи Севан, мучэррэд Ьэ-гигатлари хошламаЗан адам-лардыр. Теассуф ки, ЬэЗат Ьэгигэтлэри риЗази Ьагигэт-лэрэ банзэмир. ЬаЗатын ез ганунлары вар ки, биз он-лары да гэбул етмаЗи бачар-малыЗыг.\nБиз даЬа кечмишин ганунлары ила ЗашаЗа билмирик. Ьэтта бу куна гадэр мугэд-дэс саЗдыгымыз идеаллары ва шэхсиЗЗэтлэри деЗил, аЗ-ры-аЗры сез ва ифадэлэри, адлары да гэбул етмирик. Бутев республикаларын, шаЬэрлэрин, гэсэбэ вэ канд-лэрин адлары даЗишдирилиз. СиЗаси партиЗалар да башга ад алтында фэалиЗЗэт кес-тармэ>и, заманын сур'этли кедишиндэ бирдэн-бирэ ар-хаиклэшэн, кечмиши Зада салан ва инди мэнфи мэ'-на верэн сезлэрдан гэтиЗЗэт-лэ Заха гуртармагы устун тутурлар. Девран белэд!^). Лаки« ад шэ)ртидир. Ма'на вэ маЬиЗЗэт даЗишилмир. Бунунла элагэдар газетинизин адьшын дэЗишдирилмэсинэ ез мунасибэтими билдир-мэк истаЗирэм.\nЭлбэтте, иллар узуну ej-рашдиЗимиз, адат етдиЗимиз бир чох шеЗлар кими «Коммунист» адындан имтина етмэк да тэбии саЗылмалы-дыр. Инди Робинзон олмаг вахты деЗил. Бу мэ'нада ре-даксиЗа коллективинэ Ьагг газандырмаг олар. «Халг гэзети» халгын Ьагг сезу-ну деЗэн матбу органы ола-чагмы? Бах эсас масэла будур. Ела билирам, узэри-низэ неча беЗук мэс'улиЛат кетурдуЗунузу хатырлатма-га еЬтиЗач ЗохДУР. Халгын гэзети олмаг кими хош мэ-рамы ЬэЗата кечирмэк учун асл сез азадлыгы вэ бу азадлыгдан истифадэ етмэк бачарыгы ' лазы.мдыр. Умид едирик ки, газет тезликла умумхалг трибунасына чев-рилэчэк.\nХалг сиздэн на 'тэлэб едир? Ьар шеЗдан зевал Ьэ-гигэт. Догру сезэ завал Зохдур. ЧэмиЗЗэтдэ, елкадэ вэ дунЗада баш верэн Ьади-саларэ обЗектив мунасибети ниЗэ сизин гэзетдэн ejpa«-мэЗэк? Бурократлара, руш-вэтхорлара, вэтэндашларын Ьугугларыны тапдалаЗанла-\nра. халг малыны дагыданла ра, МИЛЛИ бирлиЗимизи по-зан сиЗасэтбазлара гаршы барышмаз мевгеЗииизи алдан вермеЗин. Дар аЗагда халг Зена да узуну сиза тутур.\nБир тэклифим да вар. Ела билирэм ки. Бакы Ша-Ьэр Советин1у1 рэЬбэрлиЗн бу тэклифэ биканэ галма Зачаг. Республикамызын ан чох охунан ва эн кутлави гэзети саЗылан «Халг гэзе-ти»нин унваны да даЗиш-мэлидир. Мэн редаксиЗанын ЗерлашдиЗи проспекти нэзар-дэ тутурам. ШэЬэрян эн чох кеднш-кэлиш одая бу кучэ-\n►, Ва-\nсннэ «Хвдг проспектя» кынын бурвдвхы эн 6bJyk СВрв1ЫЯ8 нсэ «Хвлг сврв1ы> ады верилсэ ]ахшы олар\nКуман едирэм гэзетин минлэрлэ охучусу бу тэкли^ фими мудафиэ едэчэкдир. Виз гэзетиняздэн даЬа чох тэшэббус вэ xejMpxah яшлер Ьаггында Зазылар кеэлэЗи*-рик. Кузэранын пислашмэси чо.хларыны абунэдэн мэЬрум етсэ дэ. охучуларын са4ы a3aaMaJa4ar. Буна амин ола билэрсинвз.\nПэяаЬ МУСТАФАДЕВ, Ьаасав гэсабэсн.\n— Илк кунлэрин натичэси умидзеричидир, тэзэ памбыг-дан маЬлыч чыхымы Захшы-дыр, 34 фаизэ чатачагына инам вар. КеЗфиЗЗэт дэ гэ-наэтбэхшдир. Инди памбыг-чылыгда маЬлыч чыхымы асас кестаричи Ьесаб едил-диЗинэ кера бу масэла му-тэхэссисларин хусуси нэза-рэти алтында сахланылыр.\nЧари илдэ тэдарук мэн-тэгэлэри вэ е'мал муэсси-сэлэри мввсумэ Ьэрт^эфли Ьазырлыг кермушлэр. Эсас диггэт бутун муэссисалэ-)ин фасилэсиз ишлэмэсинэ, иткинин гаршысынъга альш-масына вэ Ьазыр маЬсулун ахырынчы тона гэдэр стандарта уЗгун олмасына je-нэлдилмишдир.\nМаЬлыч ги|М0тли хам-малдьф. Онун муштэриси даим башынын устундэдир. Сон вахтлар харичи елкэ-лэрин нумаЗэндэлэри илэ апарылан данышыглар за-.маны онлар республикамы-за эт, Заг вэ дикэр эрзаг мэЬсуллары вериб эвэзиндэ маЬлыч истэдикдэрини бил-дирмишлэр. Мэ'лум олдугу кими, етэн илки мэЬсулдан Ьазырланмьш! маЬлычын муэЗЗэн Ьиссэси Ьэмин мэгсэдэ сэрф олунмуш, ха-ричдэн хеЗли эрзаг кэти-рилмншдир. Инди ресчуб-ликамыз мустэгиллик га-зандыгдан сонра ез памбы-рымызын, маЬлычымызын там саЬибиЗик, ондан истэ-диЗимиз гаЗдада истифадэ едиб- фаЗдалана билэршс.\nБелэ бир вахтда м^лыч истеЬсалынын артырылмасы, онун дунЗа станд^лары сэ-виЗЗэсинэ чатдырылмасы бе-к эЬэмиЗЗэтэ маликдир. эЬз буна керэ республика-кын 17 памбыгтасмизлэма заводунда. 103 гэбул мэн-тэгэсиндэ бир сыра Зенидэ»-гур.ма вэ тэ'мир ишлэри апа-рылмышдыр. Тэкча сон aj-ларда Лэки памбыгтэмизлэ-мэ муэссисэсинин тэмизлэ-]ичи сехиндэ 6 адэд Зени «МеЬнэт» маркалы мишар-лар гурашдырылмыш, Имиш-ли вэ Сарачаллар заводла-рында бир нечэ Зуксэк мэЬ-сулдар агрегат ишэ салын-мыщдыр. МаЬльп киплэри-НИН габлашдырылмасыны тез-лэшдирмэк вэ Захшылашдыр-маг мэгсэди илэ Зэрдаб памбыг заводунда Зени Ьидро-прес гурашдырылмышдыр. Памбыгын гэбулунда. сах-ланмасында ишлэри Jyfr куллэшдирмэк учун 300 адэд ЗуклэЗичи, бошалдычы гурту вэ соручу вентилЗатор алынмышдыр. Бэрдэ вэ Дэлйэммэдли заводларында Зени ири тэрэзилэр lypam-дырылмасына башланмыш-дыр. АЗры-аЗры заводларда вэ мэнтэгэлэрдэ мевсум иш-лэринин ардычыл шэкилдэ\nапарылмасы мэгсэдилэ эла-вэ бир нечэ тадбир ЬэЗата кечирилмишдир. Бутун бу ишларин керулмасиндэ, Ьа-беле таза маЬсулун е'малы-нын тэшкиливдэ Вэрдадэ-ки ики заводу н, СалЗан, Нефтчала, Лэки, Тартар, Учар памбыгтамизлэма му-эссисэлэринин коллективла-ри хусуси фааллыг кестарир-лэр.\nРеспубликанын памбыг-темизлема сэнаЗесинин кучу ну артырмаг. онун имкан-ларында^ х максимум истифадэ ет��эк учун Ьэлэ чох иш керулмэлидир. Лакин бир сыра вачиб мэсэлэлэ1жн Ьаллиндэ чэтинликлэр чох-дур. Е'мал муэссисалари-нин аваданлытыньш Ьамысы (преслэрден башга) ©з-бакистандан алыныр. Лакин чох Зерда олдугу кими, Ьэмин республикада да канара мал верилмэсинда чиддн маЬдудиЗЗэтлар гоЗулуб. Она кере аввэллар батлан-мьш1 мугавилэлэрде назэр-дэ тутулан чох шeJи, мэ^ лан, транспортЗорлары, еЬ-тизат Ьиссэлери ва бир сыра башга механиамлари ала билмирик. Ьамчинин харич-дэн алынан полад лентлорэ, чадыра вэ дикар аваданлыг-лара беЗук еЬтиЗач вардыр.\n©тан илин сонунда памбы-тын гиЗмэти сорта кера 2— 2,4 дэфа артырылыб. Лакин сонралар елкэда Ьар шеЗин гиЗмэтинин хеЗли ба Ьалашмасы натичэсиндэ памбыгчылыгда Зенидэн чидди малиЗЗэ чэтинлнЗи Зараныб. Чари илин апре-линдэн памбыг киплэри ор-1 туЗунун гиЗмэти 8 дэфэ артырылыб. РеспубликаЗа иса 5 милЗон метр бу чур вртук лазымдыр ки, она да 20 милЗон манат алавэ васаит хэрчланмалидир. Памбыг таЗаларынын устунэ чэкилэн чадыр да хеЗли баЬалашыб.\n. Бир метри 4 маната олан чадыра 10 дафэ артыг 40 манат гиЗмэт гоЗулуб. Ва-зиЗЗат тэлэб едир ки, памбыгын гиЗматина Зенидэн ба-хылсын, она индики базара уЗгун мунасиб гиЗматлэр го-Зулсун. ШубЬэсиз ки, белэ вачиб масэлэ тезликла ез Ьэллини талачагдьф.\n...Тарлалардан Зытылыб тэЬвил верилэн памбыг тон-лары артдыгча е'мал му-эссисэлэриндэ ишин аЬэнки сур'этлэнир. МаЬлыч чыхы-мыны етэн илдокинэ нисбэтэн чохалтмаг, мэнфеэти артырмаг мэсэлелэринэ е'малч!?!-лар инди даЬа беЗук гаЗты кестэрирлэр. Билирлэр ки, бунун хеЗри дэ, мэнфэети дэ езлэрининдир.\nМуса ЭЛИЛБВ, мухбяря.\nНАР шнрвеи, MYPasBe, томат пастасы.\nЬАЧЫГАВУД (ПхФфв-мяздэя). Лени Зарадылмыш раЗонун игтясадиЗЗатында се-наЗенин хусуси чэкиси арт-магдадыр. ьилдир фэалиЗЗэ-тэ башлаЗан коноерв заво-дунда бу илин сэккиз аЗында 7 милЗон шэрти банка мэЬсул бурахылмыцщыр. Шир-ван «арынцан Ьазырдаммыш\nширэ Ьэвэслэ алыяыр. Саат-да 6 мин бутылка лимонад истеЬсал едэчэк хэттин гу-•рашдырылмасы баша чат-дырылмышдыр. Тезликлэ муреббэ ЬазырлаЗая сех дэ ишэ душэчэк. Кэлэн ил томат пастасы истеЬсалына башламаг нэзордэ тутулмуш-ДУР.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-12-1991-p-2\/","date":"2017-04-23T16:03:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00567-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3678521514,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3678521513938904, \"kum_Cyrl_score\": 0.10152542591094971, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07747748494148254, \"sah_Cyrl_score\": 0.07663042098283768, \"tat_Cyrl_score\": 0.04860655590891838, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04687066376209259, \"udm_Cyrl_score\": 0.038826409727334976, \"kir_Cyrl_score\": 0.02429957687854767, \"nog_Cyrl_score\": 0.020926693454384804, \"crh_Cyrl_score\": 0.020677722990512848, \"eve_Cyrl_score\": 0.02067445032298565, \"alt_Cyrl_score\": 0.013495488092303276, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01298324391245842, \"krc_Cyrl_score\": 0.010152498260140419}","num_words":12690,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.416,"perplexity_score":76652.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 3, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ + * ОК1ЦАБР 1991-чи ИЛ. ♦ Н* 194\n3ШШЫЛ ТАГЫЗАДЭ СОВЕТ КИНОСУНУ АЛА БИЛ8Р\nТагызедо Ьаггыидв вгласыгмаэ шв)иалар *»-эир, деди-году jajbtflbip. Бу ¡ахынларда о, Каин шаЬарини фатЬ етмишдир. Совет метбуаты Та-гызадамим Канн' кино фестивалына 637 адам не тирмеси ве орада rape курунун ве арагын су ними ахдыгы эи|вф»тлар дуэелтмеси Ьагда хабар •ермишдир.\n«Фигаро» гезети Антиб кучесинда саслаиаи маНиылардаи, Канидакы православ килсасиида кечирилмиш марасимдаи, uiahap мерцаем аиуи-да ат белиндэ казан казаклардаи, Иван Грозны-иыи тахтыиын суратиидаи, балала|калардан, 800 литр курчу шэрабындан, каз ¡ашларымдан, рагс-. лэрдан, хачлардаи, иконалардан, rape узумбогаз чакмалардан, Нар бир саглыгда АллаНыи ва бу-туи PycnjanbiH чарыиыи адыиыи чакилмасиидаи атрафлы баИс едирди: «ИлаНи, бу гатл учуй ку-иаНымыздаи кеч, багмшла бизи, еэ евладларыи олан биэлари таны ва xejHp-дуа вер».\nбзуиу тесдиг бахымындаи Тагыэаданин надир тачрубаси вар. О, пулу Нисс едай адамлардан-дыр. Пул иса бу кун hap uieja гадирдир. Та-гызада Давлаткиио системииии гуллугчусундаи кооператора чеврилмишдир.\nКооперативный, хусусаи да алгы-сатгы коо-перативларинин калами касилмэ|а башла]анда о анлады ки, такча кул алвери^аи узага кетмак олмаз... О, ССРИ-да 1 MMnjon доллара араб аты алыб AMepHKaja апармыш доктор Арманд Ьам-мерин гариба hajaTbiHbi дариндан а^ранди.\nТагыэада бир араб аты jox, бутев бир илхы алды. Сонра бу тэзатар капиталист Азарба|чан-да ифласа yrpajaH тикиш фабрикини ичарв|а ке-турду ва ¡арым илдан сонра «рапорт» верди ки, планы jepHHa ¿етириб ва борчлары да еда]иб.\nАрзусу иса кино иши иди, кино чакмак иди.\n...Будур, артыг Умумиттифаг Девлат Кино-видеопрокат муассисалари ассосиаси^асынын I та'сис гурулта}ынын pajacaT Кщ'етиндедир.\nТагыэаданин консернинин accocnacnjaja дахил олмасы бирма'налы гаршыланмады. Халвэти иг-тисадияат аз пулларыны jyjy6 тамиэламак учуй давлэт тахтапушуиун алтына сохулур.\nЛакин маркази матбуатын (ва Натта харичи мет-буатын) аташлари ¡абанчы |олла варланмагда олан даглар оглуну )ерла-]ексан enaja билмэди.\nБу кун Тагызадэ Москваны фэтЬ едир. ШэИэ-рин кучэлэринда Исма{ыл Тагыэаданин истеЬсал етд>ди «Чар Иван Грозны» филминин ады ]азыл-мыш транспарантлар далгаланыр.\nБали, керунур санэткарлар арасында мубаИи-сэлэр девру етуб кечмиш, продусерлэрин рагабэти башланмышдыр.\n...Исма^ыл Тагызадэ бизи езуиун дабдэбэсиз ва дарысгал идарасиндэ гаршылады.\n...4aj катирдилер. Тагызадэ габагындакы ка-гыэлары кэнара ителэди, сонра бир вэрэгэ не-зэр салды. «Будур, «Коламби|а бикчерз» (Чарлз Бронсонун, Жан Клод Ван Дамын, Клинт Иству-дун чакилдиклэри Ьолливуд киностуди|асы. — муал.) студ^асыидан да'вэтнамадир, — Исма^ыл cajMasjaHa дилленди. Эмекдашлыга дэ'ват едир-лар». Амма инди о еэунун «Ьолливуд»уну japaT-маг игтидарындадыр.\n— Бу кунларда биз «Азадлыг» радиосунун бир верилишина гулаг асдыг. Орада Сизин адынызы чох Налландырырдылар...\n— СеНбат надэн кедирди?\n— Москвада jeHH «Чар Иван Грозны» кино-филминин тэгдим едилмэсиндэн. Иэм да Сизин пулларыныэы cajbipAbmap, мэрасимдэ аловлу «ватанпэрвар» бахышлы гадынларын иштирак етди^ини св|ла)ирдилар.\n— Марасимдэ демократлар, 41 еэфир иштирак едирди. Сафирликларин демэк олар Ьамысынын мэдэни^эт меСелэлэри узрв атташелэри дэ'вэт олунмушду.\n— Верилишда Сизин 19 августда (!) азунузу нечэ апармагыныз муэакира едилирди. Kyja Сиз о кун декораси|а асырмышсыныз ва кутлэ]э го-шулмамысыныз.\n...Бела oflMajbi6. Элимдэ санэд вар.\nВа Тагызадэ телевизи)а верилишинин видесда-зысыны ишэ салды:\n— Августун 19-дан 22-дак Сиз на ишле маш-гулдунуз? — апарычы февгал'ада комита мус-тантигина хас бир ада ила сорушду.\n— А]ын 19-да ва 20-да май хаста идим. Биз кинотеатрын фасадыиы тартиб. еле)анда Калинин проспекти ила нума]ишчилар кечирдилар. Он-лар мегафона гышгырырдылар: «^лтсин, Jeлт син, Jeлтcин». Нума|ишчилар «Окт)абр» кино-театрынын ¡анындан кеченда ман сакида да)ан-мышдым. Бирдан кимсе гышгырды: «Бир бахын: Тагызадэ».\nМаним дилим тутулду.\nМан дедим ки, бу саат ишимизи гуртарыб ка-лэ«е]ик. Ахы онлар мани ез адамлары са)ырлар. Адамлар кор де|иллэр.\nМетбуатын биэим филмимиэ Наггында хош сез демамеси иса Беле ичтимаинатин фикри демак де]ил.\nПрокатла алагам олдугундан филма Парада ва на гадэр адамын бахмасы Наггында ма'луматым вар. Инди бутун елкада кино салонлары бом-бошдур. «Чар гатили» филмина «Росси^а» кино-театрында ики Бафта арзинда 44 мин 792, «Чар Иван Грозны» филмина иса 104 мин 152 тама-шачы бахмышдыр.\n— Сизчэ нэ]а кара тез-тез чибиниээ «кирир» ва пулларыныэы са^'рлар?\n— Бу пуллары неча газанмагым, Нансы ¡олла кетма]им Негде матбуатда артыг сеБбат ачмы-шам, Билмирэм бу кун нрд'е ман езуму тамиза чыхармага чалышмальдам? Ахы, адам еэуну тамиза чыхармаг истэ]энда алчалмыш олур. Ман девлэтин бирча гапи|ини да кетурмушамми? Пулу кооператив вериб. О вахт ман Нала Умумит-тифаг девлат киновидеопрокат муассисалари ассосиас^асынын садри де|илдим. Ва бу кун чохларынын ¡ухусунуи аршэ чэкилмэсина сэбаб олмуш Тагызадэ да де^лдим Нала.\nМан елэ-белачэ Тагызадэ де)илам. Мани ел-кэмизин Нудудларындан кэнарда да таньдырлар. Мэсалан, Периода мана занк вуруб сорушурлар: «Сиз «Jeвpoпa-бнзнec»н охумусунузму?» Чаваб верирам ки, «¿ох». «Мэгаланин ады белэдир: «Гумарбаз казак вар-девлатини итира билэр». Мэгалэ бела башланыр: «Чохмил)онлу сарвати девлат даирэлэри тэрафиндэн ¿охланылыб гур-таранадэк ачаиб совет прокатчысы Исмаил Та-гызадэ]э харичэ кетмак гадаган едилмишдир». «Совет баш назиринин муавини Шербаковун рэН-6эрли|и ила апарылан joxлaмaнын кедишинда, тикиш фабрики, араб атлары ¡етишдирилмэси, онларын Исвечрэ ва алман алычыларына са-тьшмасы да дахил олмагла Тагыэаданин бутун фэалидэти »¡рэнилир. Онун банклардакы Ьесаб-лары ¡охланылыр... Москвадакы идарасииа кэл-миш )охла)ычылар онун телефон апаратына сеН-бэтлэри лента ¿азан чиБаз го|мушлар...» Нади бэ]эм, елкэнин Тагызадэнин телефон данышыг-ларына гулаг асмагдан башга проблеми ]охдур?\n— Сиэи прокаты бутунлукла ала кечирмэкдэ\nкунаНландырырлар?\n— Ассосиас»данын ¡аранмасы 19 иллик арзу-мун нэтичэсидир. Бу кун мани сечиблар, сабаЬ башгасыны сечэчэклэр. Бу коллекиал суратдэ Бэлл олунур. Ассосиаси)а иши бирлашдирир ва алагэландирир. Мэн инБисарчы де]млэм. Бу кун биз бир-бириндэн ¡ахшы бир нечэ ганун ¡арат-мышыг. Лакин онларын Бамысы бирэ, бири да Нечэ да]мэз: на газанмысан — ону да ал, амма\nфилан гадэр вер...\nБу кун кинотеатрларын кэнардан филм ал-\nмаг ихти^ары «ардыр.\nКинотеатрлардан саваны Бамкарлар иттифагы шабэкамиз да вер. Бу, кинотеатрлардан гат-гат раБат олан салонлар демэкдир. Муассисэлардэ-ки, идарэлэрдэки кино салонлары аслиндэ цан-лы пулдур. Мил]ардларла пул итиб-батыр. Бизим да ишимиз-кучумуз Тагызадэни гурбана чевирмэкдир.\n«Чар Иван Грозны» филми Бала кениш та-\nмашачы аудитори)асынын ихти]арына верилме-j и б. Амма индидан мухталиф чур ги^матлендири-лир.\n— Филми ман чекмемишэм, режиссор чекиб. Амма продусер кими, лентдан чох ищи чыхар-мышам. Дуздур, филмдан маБеббет хетти jox олуб. Бу хатт мэБв едилмиш маБеббет диалогу кими финалф opTaja чыхыр. Бу, ¡арадычы груп-да эидди)1ат догурду. Бастакар А. Рыбников, режиссор К. BacHfljee, маним езумун «касиб-дог-радыгым» ва гурашдырдыгым варианта (елке екраныиа бу вариант чыхачаг) бахдылар. Дава-далаш башланды. Онлар мани диктатор адлан-дырдылар.\n-— Ьрадычы трупу Сиз елэ-белеча арадан ке-турдунуз?\n— Jox. Ман )енидэн монтаж еледи)им филми онлара кестариб дедим: «На, инди Бар бир епи-зодла баглы на сеэунуз варса, де|ин». Hajn дуэ еламамишэм? Мэн садэча продусер jox, Нам да санатшунаслыг намизэди]эм.\nСизин филминиэда \/Дубинин, KpjynKOB кими пе-шэкар aKTjopnap чакилирлэр. Бас кн^аэ Сереб-pjaHHbi ролуна муганни Талковун сечилмесини на ила изаБ етмак олар?\n— Онун ифа eTAnjn «Pycnja» маБнысы иле. Чох кезэл «фБныдыр. Мэн онун маБныны ие.ча урэкЛэ охудугуну керэндэ баша душдум ки, вся гаБрэманым ела будур. Апрелин бири калиб чатды: биз филми чэкмали)ик, амма «KHjaa Се-pe6pjaHHbt Бэла ¡охдур» — режиссор Салтыков деди. Нечэ joxAyp? «О, чох cojyr адамдыр, ojna-ja билмэз». Мэн рэддедилмеэ тарэда дедим: «Анчаг Талков». Иван Гроэныны Борисов, 6ojap Морозову Бондарчук о{намалы)ды. MajbiH 20-да чэкилишэ чыхмальддыг. Ьэмин кун калиб чатыр — режиссор филми naKMaja Базыр де|ил, Бале кн\/аз Cepe6pjaHHbi учун aKTjop ахтарыр. «Ман Баэырлыг мэрБэлэси учун |арым мил]он пул хэрчлэмишам, — дедим, — ва даБа пул харчла-мак фикриндэ де|илэм, сизинлэ ишла{э билмирэм». Биз ajpbmflbir. Башга акт]орлар калдилар. Бу кун маним ¡арадычы з^алыларла баглы Беч бир проблемим ¡охдур.\n— Бас тэнгидлэ?\n— Мэн ону вечимэ да алмырам. Гoj вурсун-лар. Вахт калачэк, тэ'рифлэ{ачэклэр. Ики ил аввэл эи)алылар мэндэн гачырдылар. Ьамы би-лирди ки, Тагызадэ ила ишлэ]эн адамлар Дев-латкинонун кечмиш рэБбэр ишчнБэридир. Ва буна керэ да Тагызадэни jaA кими гаршыла-jbipAbiAap.\n— МэшБур «богучу» JepMaw Сизин ]аныныза кэлмишдирми?\n— Амма инди бу адамлар Беч кимэ мане ол-мурлар. Ман Беч кимин чалдыгы Бава)ла ojna-MajanaraM. Маним мевщим киминсэ хошуна xaAMaja билэр, лакин бу маним ез мевге)имдир. Ман режиссор Алексе] Салтыковла уэулушдум. Ва режиссор Васил]евин узариндэ да|андым.\n— Бас Салтыков буну неча гаршылады?\n— Салтыков, Борисов, Бондарчук ArpocaHajeja мурачиэт етдилер ва бир мил]он пул кетуруб «Pycnja узариндэ туфан» филмини чакмв|'э баш-ладылар. Галдыг ман, Васил]ев ва оператор. Ики Бафта арзинда команданы ¡ыгдыг. Биз ссенари-ни кетуруб (бу ссенарини пулла алмышвм) да-{ишдирдик.\nМаним нэдэсэ кунаБкар олмагым барада Haj-Kyj салмаг лазым де]ил. Экар Бандаввримизв бахеаг керэрик ки, бутун влквнин надэса ку-наБы вар. Филмда иса Бэр ше{ де$илир. «Чар Иван Грозны» PycHjafla халгын динмазли|и ша-раитинда дэБшэт ва ган узариндэ еэуну абади олараг тэсдиг едан Будудсуз БакимиЛэта ла'нат-дир».\nБиэим Канн кинофестивалына тегдим етди]и-миз совет филмларина бахын! «Анна Карама-\nэофф», «Чар гатили» филмлери ечнебилерин пулу-на чекилиб, «Чар Иван Грозны» нее рус капиталы есасынде ¿арадылыб.\nЧох агыр баше келиб бу филм.\nМеселен, бизи Полшада кезле{ирдилер, мен орада апарылачаг чекилиш учун hep ше{ии Баг-гыны вал[ута иле едемишдим. Визалар алын-мышды. Декабр чатБачатда]ды. Еркен баБары чакмек лазым иди. Саат 16-да гатар joaa душечек ди. Мене хебер вер дилер ки, Талков кеде билмир, сеси батыб. Не сес? Не{име лазымдыр онун сеси? Гатар кедир, серБед Kesnejnp. Меи онун телефон немресини |ь»гдым.\nAecTeju арвады кетурду.\n20 дегигедеи сонра Талков мене зенк вурду ве деди ки, арвады иле кобуд данышмышам.\n«Бура бах, мен сенден jane Салтыковдан ел чекдим. Мен сеиин Pycnja Наггында маЬиыны ешитдим ве Бе{ечаиландым. Мен истердим ки, маБиы филмда сесленсии. Филмда рус мевэусу сасленирсе, орада рус актору о|намалыдыр».\n«Jaxшы, кедирем сиэииле», — Талков деди. Сонра Игор Талков пешман олдугуну билдирди (муал. ге|ди).\n— Сиз Hnje филм учуй Толсто{ун «Knjas Се peópjaHHH» есерини сечдиииз?\n— Иваныи ефветме сеЬиеси кезал сеБнедир. О, jeMBK отагына киренде Aejnp: «Инди{е гедер еладиклеринин Бвмысыны бегышла{ырам ве сене телхек рутбеси верирам. Буна телхек палтары к индирин».\n— Бу кун телхекликден данышмега AejapMH?\n— ...Бах мене joxaaMa актыны вериблер. Бир нече кун бундан гвбаг вериблер. Устундеки та-рих иса августун 15-дир. Акты девлат чеврили-шинден сонра алмышвм. За инанырам ки, менк дивара Anpeje билердилер.\nEjHaM вурурлар ки, napTnja пулларыны маним елимле узе чыхарырлар. Парти{а KoncTHTycnja гануну иле гувведе олаида онун хезинесини jox-ламага Беч кимин иxтиjapы jox иди. Бу кун иса napTnja хезинеси бутевлукле Бабе едилиб. Экер Тагыэаде napTnja хезинесинден бирче гепик де алмыш олса)дь1 «Азадлыг» бундан хебер тутар-ды. Be roj «Аэадлыгвын директорларындан бири олан Матусевич Тагызадэни азу учун радиостан-enja japaTMara мечбур елемесин. Инди пул Бер Lueje гадирдир. Ве мен ез телевизи]а ширка-тими ]врада билерем. Дотру дур, «Азадлыг »bi Маркази Кашфи{{ат Идареси мaлиjjeлeшдиpиp, мани иса еэум.\n— Неча билирсиниэ, nnja инди Бемы «Аэад-лыг»ын габагында фарагат дурур? Be nnje Бемы алда етди)и теза хебери она eepMeje чалышыр?\n— Чунки Баггыны eafljyTa иле eAejnpflep.\n— Сиз филмда ветенпарверлик мевэусуну галдырмагла езунузу билеЧбиле тенгида ме руэ rojypcyHys. «Ватанпервар» сезу коммунистлерин деврун да cejYш иди, инди, демократларыи вах-тында даБа артыг се{уш са{ылыр.\n— Мани миллатчиликде кунаБландырмаг ол-маэ. Мен aaepBajeaHflbijaM, лакин «ана» сезуну илк дафа рус гадынына демишем. Галан суал-лары иса A. ToncToja вермек лазымдыр.\n— «Чар Иван Грозны» ¡еии рус эемаиеси эре-фесинда кечмише неэер салмагдырмы?\n—- Ьеч ким билмирди ки, «хунта» олачаг ве ja «чеврилиш» баш веречек. Ахы Иван Гроэиьда бир мустебид ними бирма'налы бахмаг олмаз. чарын uiexcnjjeTH икнлешир. О каБ кичик, за-валлы бир адамдыр, еэуне {аэыгы келир ве arflajbip ве бир де керурсен аиасыиы езундан уэаглашдырыр. Биз сатгынларла еЬате олунмуш бир шераитде ченаб АллаНла диалог апаран адамла гаршылашырыг.\nТарих текрар олунур.\nnapTHjaja дахил олмаг учун ман 15 ил невба кеэламишем. Парща тешкилаты мани ез сыра-\nларыиа гебул етмек бареде герар чыяаран кими дерБал аноним мектуб пе]да олурду. Ко-мисси{а меним ишбаэлыгымла елагедар 3 —• 4 а] ¿охлама апарырды.\nНаБа]ет, 15 илдан сонра мене дедилер: пар-ти{а{а дахил олмаг исте}ирсен? «Элбетте, исте-|ирам». Бу садече олараг ларща де{ил, меним учун артыг чох еэиз ве г^метли бир цщдир.\nБизим Бамымыз. Баглылар да, Ьагсыэлар да Леонид Илич Брежневи алгьншщырдыг. Ин-дики демократларыи арасында исе о вахт виле-{ет пярти]а комителеринин катиби олаилар да зардыр. О вахт, 80-чи иллерде нума{ишлер ке-чириленде адамлары де{енекле де|урдулер.\n— Сиз Каниа сурприз кетирдиниз. Герб метбуаты ¡аэырды: «Мадонна, кенара чекил, ]ер вер Татыэаде{е». Бес Совет коммунист метбуаты Сизи нече саламла{ырды?\n— Аеропортда мене «Правда» гезетнни аерди-лар. Ве мен «Мисмар мил]ончусу»нун Канидакы е]{ашлыгы» серлевБели мегалени охудум. Бир коммунист кими парщаиыи Меркеэи Комитеси-не келдим ве беле бир суал вердим ки, геает меним ejjaшлыгымы Барда керуб?\nБиз Канна cивилизacиjaлы адамлар кими кел-мишдик. Куру сатмырдыг, кефлениб кучелерде узаимырдцг, гадынлары зорламЦрдыг ве еле бизим гадынларымыз да пул газанмаг учун еэ-лерини сатмырдылар.\n«Правда» узр истемелидир.\nМене дедилер: {ахшы, зенк вурарлар Сизе.\nМен Африка сефарими те'хирэ салдым. Августун 2-де Бекумет комиссуясь! гебул отетыма келди. Joxлaмa учун.\n— Ве Сиз Сов.ИКП уэвлу{ундан чыхдыныз?\n— Бели.\n— Бу кун Коммунист ПартУасында нелер баш верир?\n— Там сугут. Онун евезине ме\/дана не|ин ке-лече]иии артыг керурук. Еле онун кими бир парти{а калечен, амма ады демократии олачаг. Карьеризм есири олмамышыГмы?\nБутун баш веренлар учун кунаБкар парт��)в-дыр. Лакин елке коммунистлерини бу куне реБберлер кетириб чыхарыблар.\nЖурналистлер исе халгын адыидаи Ба|-ку| са-лыр, ел-гол 0)надырлар.\nАзерба]чвн Преэидеити Мутеллибову «хуи-та»иы мудафие етмакде кунаНландырырлар. Эс-линда беледирми? «Хунтаны» такча о мудафие еле{ибми? Кимисе есассыэ олараг несе демекда кунаБландырмаг олмаз. Республикам халг а|а-га галхыб. Мен иcтejиpeм ки, бу сеэлерим {а-эыдан чыхарылмасын.\nИнди зеБматин баБерини тез ¡ыгмлг сарфели-дир.\nАли Совет Гарабагдакы Барби есирлери щ-тармагы телеб еденда онун герарына тупурмек да истемирдилер- Амма «хунта» Ьерби есирле-рин га]тарылмасынын муддатини нестарей кими есир душмуш ескерлер саат 8 учун бурахылды-лар. Бела чыхыр ки, елке|а ¡умруг лазымдыр?\nБеч ким баша душмур ки, текча си|аси jox, Бем де игтисади техрибат баш вермишдир: му-ессиселар да}анмышдыр. ©лкани ачлыг кезле-jиp. А]агларынын алтында игтисади база олмадан си{асете у|мушлар. Элагелэри гырыб игтисади}-{атын ирали кетмасини да{аидырмышлар. Бу, Беч кимин баша душмак истамади]и ачыг-ашкар елум демекдир.\nБу кун с^асетлэ мешгул олмаг кими чесарет> ли бир ише башла]анлар аллеринда хач кездн-рирлер. Гoj онлар унутмасынлар ки, кеч-тез мec'yлиjjeт дашымалы олачаглар.\nГ. РЕЗАНОВ,\nТ. ХОРОШИЛОВА,\n(«Комсомолска)а правда» геаетиидеи).\nНАДИСЭЛЭР, ШЭРЬЛЭР\n«ВЕСТИ» ГА РАБАТ ЬАГГЫНДА\nМОСКВА, 1 окт)а6р СИТА-нын мухбири). Руси-анын «Вести» информаси)а грограмынын аларычысы Даглыг Гарабагдакы вззи^э-гн шзрЬ едэркэн билдирмиш-,ир ки, РусиЗадан вэ Газахыс-андан мушаБидзчилзр инди-эдэк рекиона кэлмэмишлэр, 1эрчЗнд бу ^ахынларда имза-1анмыш сэнэдлзрз керэ он-трын иши окт)абрын 1-дэн >ашланмалы иди. Апарычы-1ын рэ'|инчэ. «мушаБидэчи-1эрин везифзеи дердтэрэфли »земи мэ'лумат имзаландй!-ы заман бир чохларынын эсэввур етдиклэри кими, о эдер дэ асан олма]ачагдыр э чох еБтимал ки, Лелтси-1ин, Назарба)евин. Тер-Пет-юс)анын вэ Мутэллибовун 1мзаладыглары )ахшы сэнэд :эзи))эти низама салмаг учун\nНАИТИ БАШ НАЗИРИНИН БЭ1АНАТЫ\nМЕХИКО, 2 окт)абр СИТА-нын мухбнрн). Ьаити 1ин баш нааири, дахили иш ар назири Рене Превал де |ишдир ки, елкэнйн Нааир юр Кабинети бутун Бакими) эти ез узэринэ кетурмэли !ир.\nНотимекс Акентли)инин (ердл)и хэбзрз керэ, Р. Ире ал Порт о-Пренсада ресми 1э'лумат )а)мышдыр. Сэнэд 1э де)нлир ки. елкедэ баш юрмиш Бэрби чеврилиш на ■ичэсиндэ елкэнин ганунн :ечилмнш президенти Жан-Вертран Аристид елкэни му-зэггэти терк етмзли олмуш-1ур. Сзнэддэ де)илир: Ьеку-4ст ги)амчылара вэ ордунун :аглам гуввэлэринэ хатырла-1ыр ки, ' Беч кэсэ Ьаитинин сонституси)асыны езбашына апдаламаг Бугугу верилмэ-1ншдир. Конституси)анын 148-чи маддэсинэ кера Бэр »ансы сэбэб узундэн президент ез вэзифэсини ичра едэ шлмэдикдэ. али ичра Баки-ли^эти баш назир башда ол-лагла Назирлэр Кабинети-1ин ихти)арына кечир. 0л-одз башга бир Бекумэт тэш-чил едилсэ, бу. Бакими^эти 'эсб етмэк демэк олар вэ бе-1э Ьекумэти Ьаити халсы гэ-и сурэтдэ рэдд етмэлидир.\nреал аддымлар ла)иБэси де-)ил, анчаг ни])этлэрин ифа-дзеи кими галачагдыр».\nШзрБчи демишдир: Рэсми мэ'лумат имзаланан кими Даглыг Гарабагда Бэрби змэ-ли))ат )енидэн башланмыш-дыр вэ кэркинли)ин звифлэ-j34ajH перспективлери Ьэ-лэлик керунмур. Програм апарычысынын фикринчз, Pycnja дипломати]асынын мувэффэги))зт газаначагы Днестр)аны зонадан фэргли олараг бурада угурсузлуг еБ-тималы олдугча чохдур. «Ьеч дз Бэр mej васитзчилэрин сэ'-)индэн асылы де)илдир. Даглыг Гарабагда идарэ олунма-jan ме)иллэр олдугча чох-дур. Даглыг Гарабагда васл-тэчилик сэ')лэри боша чых-са. нэинки Загафгази)ада, бу-тевлукдэ мусэлман реснублн-\nкаларында да PycHja нуфуз-дан душэ билэр».\nШэрБчи демишдир: «Тачи-кистанын течрубэсиндэн ке-рунду)у кими, нэзэрэ алын-са ни. мэЬз Бом пн республи-каларда инди драматик дэ-^шикликлзр еБтималы олдугча чохдур, онда Даглыг Гарабагда сэ^лэрин боша чыхмасы бизим учун чох аг-рылы оларды». ШэрБчи ге)д етмишдир ки, мусэлман рес-иубликаларында русларын фаизи jyKCBK-дир. Журналист демишдир: «Инди бир чох\nБэмвэтэнлэримиз Орта Аси-janbi тзрк едирлзр, амма эк-сэриНэт галыр. Онларын мэ-нафелэринин мудафиэси дола) ысы очеа да, хе)ли дэрз-чодэ Даглыг Гарабагда Ру-cHjanbiii фэал сн)асэтинин зэ-pypiuinjH илэ баглыдыр»\nАФР-ла АДР бирлэшэнА» алманлар севимдилэр ки, Гэрб Шэрги керили|ин кирдабындан тезликла чыхарачаг. О вахт Беч кэс душунмэк истамирди ки. ахы Шэрг да Гарба хв|ли муддат ¡ук олачаг. Канслерин белини э|эн бу 1ук кими...\nБИР НЕЧЭ СЭТИРДЭ\nССРИ Президенти Михаил Горбачовун сэрэнчамы илэ Грнгорн Давлннски ССРИ Президенти ¿аиыида Си)а-си МэслэБэт Шурасынын узву тэсдиг едилмишдир.\nРСФСР Али Совета Республика Шурасынын сэВэр ичласында бу палатанын сэдри Владимир Исаков вэзи-фэенндэн сэс чохлугу илэ кэнар едилмишдир.\nГазахыстан республик ада гызыл еЬт^аты вэ алмаз фонду japaтмaг учун тэдбнрлэр керур. Республиками гызыл еЬтн)атыны вэ алмаз фондуну japaтмaг иши 1а-захыстаи мнллн девлэт банкына тапшырылмышдыр.\nA38PBAJ4AH ХАЛГ БИРЖАСЫ СЭЬМДАРЛАР\nЧ8ШШЭТИ\nБИЛДИРИР КИ, 1991-чи ИЛ ОКНАБРЫИ 8-дв БРОКЕР ЛЕРЛЭРИНИН САТЫШЫ Y3P9 БИРИНЧИ АУКСИОН КЕЧИРИЛ8Ч9КДИР.\nАУКСИОН СААТ 17-дэ АНИШ-нн БИНАСЫНДА |К»нчпнк м*|Д«иы, 3. 4-чу М»рт*б», кнчии з«п| БАШЛАНАЧАГДЫР.\nТэлэсин! Унушмафш!\nБРОКЕР JEPH АЛМАГ КАПИТАЛДАН ЭН СЭРФЭЛИ ШЭКИЛДЭ ИСТИФАДЭ ЕТМЭК ДЕМЭКДИР. ^\nЭКЭР СИЗ БРОКЕР JEPHH9 САЬИБ ОЛСАНЫЗ, АЗЭР-BAJMAH ХАЛГ БИРЖАСЫНДА\nМАЛЛАРЫ АЛМАГ ИМКАНЫ ЭЛДЭ ЕДЭРСИНИЗ.\nСИЗ 03 МАЛЛАРЫНЫЗЫ МЛНЫЗ A39PBAJ4AH ХАЛГ БИРЖАСЫ ВАСИТЭСИЛЭ СЭРБЭСТ\nБАЗАР ГИЛИЭТИНЭ CATA БИЛЭРСИНИЗ\nАУКСИОНДА A30PBAJ4AH ХАЛГ БИР-ЖАСЫНЫН СЭЬМДАРЫ OЛMAJAHЛAPA МЭЬДУД МИГДАРДА БРОКЕР JEPЛЭPИ С АТЫ Л АЧ АГДЫР.\nСТАРТ rHJM9TH 150 МИН МАНАТДЫР.\nБрокер jepA»pHHMH алынмасына дрир еифа-ришлэр 1991-ми ил окт]абрын 7-док ]аэылы шэ-килдэ бу унванДа гобул Олунур: 370603, Бакы, Москва проспекти, 81\/6.\nТелефонлар: 66-32-91; 67-84-95.\nСкфарншдэ ауксмомда ммра олунамаг севдэння Ьесабынын еденмлмэсме аоманет верилмэлн, е'тябаряамэ илэ иштирак едэмэк шэхеин ады кес-терялмэлиднр. *.» _\nСИЗ ЬЭЛЭ «A30PBAJ4AH ХАЛГ БИРЖАСЫ» СЭНМДАР ЧЭМИЛЭТИНЭ ОРТАГ ОЛМАМЫСЫНЫЗ!\nСИЗИН ЬЭЛЭ ШАНСЫНЫЗ ВАР! Окт|а6рын 5-дэ саат 11-де АНИШ-ин бинасында (Кэнчлер метаны, Э, 4-чу мертебе, кичик мл) биржа сеНмлеринин меЬдуд са|да сатышы узре аукси-он кечирилечекдир._\nСДЬИБКАРЛАРЫН 19 ИШКУЗДР ДАИРЭЛЭРИН Н939РИН9!\nA33PBAJ4AH ХАЛГ БИРЖАСЫ СЭЬМДАР ЛАР ЧЭМИМЭТИ ИЛК ТИЧАРЭТИ 1991-чи ИЛ HOJABPblH 5-дэ КЕЧИРЭЧЭКДИР.\nБИРЖАДА БРОКЕР КОНТОРУ\nАЧМАГ ИСТЭЮНЛЭРИН НЭЗЭРИНЭ:\nАуксмомда АХБ-имн сэЬмлэрими алда едарак Бро-кер |ериии алариеи геиает отмели олачагсыиыз— сеЬмдарлар учун онун де|ери,реми 100 мии маиат-Дыр.\nАуксионда иштиреи етмек учун еризелер бу ун-еанда гебул олуиур: Москва проспекти, 81.\nТелефонлар: 68-32-91, 67-84-95.\nЭриэеде ауксионда ичра олуимуш сеаденин Не себынын едеимеенне земанет верилече|и ге)д олуималы, ауксиои иштиракчысынмн меиефе|иии е'тибарнаме узре темсил еден шекс кестерилмели-Дмр.\nИдарэ hej'aTM\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-03-1991-p-3\/","date":"2017-04-23T15:56:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00585-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5128670931,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5128670930862427, \"tuk_Cyrl_score\": 0.13964474201202393, \"kum_Cyrl_score\": 0.0649978518486023, \"crh_Cyrl_score\": 0.061265602707862854, \"tat_Cyrl_score\": 0.0262460894882679, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02061808668076992, \"kir_Cyrl_score\": 0.0187301617115736, \"krc_Cyrl_score\": 0.015902230516076088, \"sah_Cyrl_score\": 0.015043750405311584, \"nog_Cyrl_score\": 0.015034378506243229, \"udm_Cyrl_score\": 0.012404527515172958, \"alt_Cyrl_score\": 0.012246817350387573}","num_words":11744,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.597,"perplexity_score":69316.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 28, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ♦ \" СЕНТМБР 199< эд< ил ♦ * т Республик» Ат Совета дшя кошцшрщ*\nкэлэчэк КОНСТИТУСШАНЫН ЭСАСЛАРЫ ГОЛУЛУР\nЬАЧЫ 3EJ HAJIABДИН ТАГЬЫЕВЭ АБИДЭ\n' -г..,\nРеспублика Али Совети-нин Девлэт ТэЬлукесизли]и, Ьэрби ишлэр ве hyryr raj-далары мэсэлэлари даими комиоси]асыньж ичласында «Азарба]чан Республикасы нын девлет истиглалиЛети Ьаггында» конституси]а ак-тынын лаЗиЬасииин мадда-мадд© музакираси олдугча чошгун кечмищдир. Комисси-1а узв ларин и.н ге}д етдиклэри к и ми, музакира олунан сэна-дин Aa©p6aj4aH халгынын келэч©]и учун тарихи ©ha-mhJJ©tw нэзаре алынарса, бу. тэбиидир.\nЛакин, даими комисси]а-нын садри М. Гули]евин в© музакираларин дикэр ишти-ракчыларынын геЗд етдиклэри кими, депутатлара тегдим сдилмиш лаЗиЬэнин бир чох маддэлэри твкмиллэшдирил-мэли в© дегиглешдирилмели-дир — демак олар, бу мад-дэлерин hap бири барэсинда геЗдлар ва элавэлэр ирэли су-рулурду. Мэселэн, комисси-jaHbiH бг'зи узвлари таклиф едирдилэр конституси]а ак-тында нгзэрдэ тутулсун ки. Иттифагла вэ Иттифага да-хил олан республикаларла элагоДар бутуи меевлэлар бе]нелхалг hyryr нормалары\nэсасында Ьалл едилачакдир. Ьамчинин таклиф едилмиш-дир ки, конститусиЗа актына хусуси Ьалларда бу в© За дикар шахеи республиканын вэтэндашы статусундан мэг1-рум етм©3© имкан веран ©лава едилсин. АзэрбаЗчан халгынын 11еч бир Ьиссеси, елэ-ча да 1теч бир етник труп ва За аЗрыча шэхе республика-мызда бутун АзарбаЗчан хал-гына мэхсус суверен 1гаки-ми]]эти ЬэЗата кечирмак Ьу-гугуну менимсэ]э билмаз бир сыра депутатларын фик-ринча, сэнаддо суверен Ьа-кимиЗЗэт идеЗасы тэхминан бела ифадэ олунмалыдыр.\nКомиссиЗанын узвлари Зек* дилликлэ билдирмишлзр ки, республика Али Совети сес-си]асынын музакирэсинэ ве-рилмзздэн габаг ла]иЬэ чид-ди суретдэ такмиллэшдирил-мелидир.\n* * *\nЬамин санад — «АзарбаЗчан Республикасынын Дввлэт истиглалиЛэти Ьаггьгнда» конститусиЗа актынын ла]и-hacH республика Али Сове ти ганунверичилик, ганунчу-луг ва вэтэндашларын hyryr-лары масалалэри даими ко-\nмисси|]асынын ичласында да музакира олунмущдур.\nКомиссиЗанын узвлари Р-ЭЬмэдовун. М. ЧэфаргулиЗе-вин. Ш. ЭлиЗевин вэ башга ларынын чыхышларында ге]д едилмшцдир ки, санэд республиканын ]ени консти-туси]асы гзбул едиленэдак онун индики KOHCTHTycHjacbi ила Занашы гуввадэ олмалы вэ суверен АзэрбаЗчаньш кэ-\nлэчак конститусиЗасынын асасыны гоЗмалыдыр.' hap-чэнд, ичласын дикар и^ти-ракчыларьшын фикринчэ, эЬэмиЛетинэ кера конститу-cHjaJa барабар олан ва Ja он' дан Зуксак тутулан актын варлыгы дввлат-hyryr прак-тикасьшда надир Ьалдыр. Бир сыра башга мэсэлэлэр этра-фында да дискуссиЗалар ол-мушдур.\nНисбэтан узун сурмаЗан музакиралардэн сонра гера-ра алынмьшадыр ки, ичлас-да ирэли сурулмуш бутун геЗд вэ таклифлар нэзэрэ алынмагла «АзарбаЗчан Республикасынын дввлэт истиг-лалиЗЗэти Ьаггында» конститусиЗа актыньш ла]иЬэси Али Советин сессиЗасынын кундэ-лиЗииэ дахил едилмаЗэ тев-cHja олунсун.\nБу Захынларда Бакы То-хучулуг-Тикиш ИстеЬсалат Бирли]и иоллективинин тэ-шаббусу ила MyaccHcaJa мэш-hyp АзарбаЗчан нефт сэна-Зечиси вэ месенаты Ьачы ЗеЗналабдин ТагыЗевин ады верилмишдир. Бу мунаси-бетла бирлизин аразисиндэ Ь. 3. Тары]евин республика-да илк абидаси учалдыл-мышдыр. СентЗабрьга 27-да абидэнин ачылышына hacp олунан издиЬамлы митинг кечирилмишдир. Митингда муассисанин амакчилари ила\nбирликда Хэтаи раЗонунун сакинлэри, Зерли Советин халг депутатлары, раЗонун haKHMHjJaT органларынын нумаЗандэлари иштирак ет-мишлар.\nБирлиЗин ишчиси олан милли кеЗимли гызлар бу-paja топлашанларын ал-гышлары алтында абиданин енуна кул-чичак гоЗмушлар.\n(Азаринформ).\nн. 3. TaPbtjesHH «бидвси.\nФото I. Холилоауидур.\nДОСТ 6JIK9J8 АХШАМ <С8Ф9РИ>\nСЭМЭРЭЛИ ИГТИСАДЗиЗАТЫН J0JIY\nРеспублика Али Совети caHaje вэ енеркетика даими KOMHccHjacbiHbiH невбати ич-ласы АзарбаЗчан Республикасында hyryrn шахсларин манфвзтиндэн ва а]ры-а|ры калир невлэриндан веркилар Ьаггында ганунун ва АзэрбаЗчан Республикасында мул-киЗЗат Ьаггында ганунун ла-ЗиЬэлэрини« музакирэсинэ hacp олунмушду. Ичласы ко-миссиЗанын садри Т. Эзизов апар^ышдыр.\nХа*.г депутатлары Р. Ага-Зев, К. Каримов, Р. ИсмаЗы-лов, С. Мэммэдов геЗд ет-мишлар ки, Mah3 дузкун верки сиОасати самаркали игти-садиЗЗатын вэ базар мунаси-бэтлэринэ кечидин Золу ола бнлар, ваЬид верки системи-нин Зарадылмасы иеэ игти-садн чэтинликларин ehAa-синдан республиканьш тез бир заманда кэлмэсинэ имкан верэр. Ьамчинин геЗд едилмлшдир ки, АзарбаЗчан халг тасарруфатынын бутун cahaiapnnHH инкишафы учун hap ики ганун ,naj«hacHHHH габул едилмзеинин ahaMHjjo-тjI вардыр. Лакин бир чох депутатларын фикринчэ, ла-jиhoлори парламентин муза-кпрэсина вефмак ha.ia тез-\nдир, чунки овларын фикрин-ча, ганун лаЗиЬэлари тэкмил-\nлашдирилмэлидир.\nУзун сурэн дискуссиЗадан сонра ганун лаЗи11эларинин музакирасииа ан ©ввэ,л республиканын малиЗЗэ мутэ-хэссислэрини чэлб етмак, сонра иеэ комиссиЗанын ичласында сэнэдлари Зенидэн музакира етмак гарара алын мьппдыр.\n« » «\nАзарбаЗчан Али Совети-нин даими комиссиЗаларында музакира олунан бир сыра ганун лаЗиЬэлэри сырасын-да мулкиЗЗэт Ьаггында, АзарбаЗчан Республикасында hy-гуги шахсларин манфаэтин-дан вэ ajpbi-ajpbi кэлир нвв-лэриндэн веркилар Ьаггында ганун лаЗиЬаларинин би-ринчи дарэчэли aho'MH'jjarH вардыр. Буну бела бир факт да субут едир ки, hap ики ганун лаЗиЬаси республика Али Советинин бир чох даими комисси Зала^ын ын музакирэсинэ верилмишдир. Бунлар Али Советин мэнзил-коммунал тасарруфаты даими KOMHccHjacbiHbiH невбати ичласында да музакира олун-мушдур. Ичласы KOMHCCHja-\nнын садри, депутат С. Мэммэдов апармышдыр.\nManHjJa НазирлиЗинин ида-рэ рэиси В. Экбэровун мэ'-луматы динланилмишдир. О, комиссиЗанын уз в лари ни га-нун лаЗиЬасинин Ьазырлан-масында иштирак етмиш МалиЗЗэ НазирлиЗи мутахэссис-лэринин фикри ила таньпп етмишдир. О rejA етмишдир ки, ганун лаЗиЬэси Ьазьфла-наркан республиканын игти-сади инкишафынын caewjja-си вэ базара кечид шараитин-дэ муассисалерин b03HJJ0th нэзэрэ алынмышдыр.\nЬэр ики ганун лаЗиЬэси атрафлы музакира олундуг-дан сонра гарара альшмыш* дыр ки, бунлар Aaha дэрнн-дан ej ранил мак учун депутатлара вэ мутахассисларэ верилсин, сонра иеэ Ьамин санэдлар Зенидан музакира олунсун.\nИчласда «АзарбаЗчан Республикасында мэнзил фон-\nдунун- хусусилэшдирилмэси Ьаггында» ганун лаЗиЬэси дэ музакира олунмушдур. Му-закирадан сонра ону парламентин музакирэсинэ вер-мэк гарара альшмыпадыр.\n(Азаринформ).\nСентЗабрьга 26-да ахшЬм Бакы Инчэсэнэт Маркази-нин галерезасына колмиш бнр чох Зерли сакинлар во шэ-Ъеримизин гонаглары Ио раили Ьалэлик гиЗаби дэ ол-са, cejañoTB чыха бнлмиш-лэр. Бурада шампан шэра-бы иле долу гэдэЬлэрин чин-килтиси ва Берлинден кэл-миш Раввия шломо Атиа-сын хе]ир-дуасы иле «Исра-ил сизинле данышыр» сер-киси ачылмышдыр. Серки «Сохнут» УмумдунЗа Jehy-ди АкентлиЗи тарефинден тэшкил олунмущдур\nЕкспозисиЗада фотошекил-лэр, реклам буклет лери,\nкитаблар, меишет ашЗалары нумазиш етдирилир. Пар-лаг, элван ве полиграфиЗа бахымыидан мукеммел пла-катлар Гудсе, Тел-Эвиве ве Назарете бир нев сефере чыхмага имкан верир. Сэр-ки квркемли ичтимаи хадим,-лардэн ве девлет хадимле^ риндэн сеЬбет ачыр, тама* шачылары гедим медениз-Зетин диленз . шаЬидлэри олан абиделерле таныш едир.\nН. БАРСКИ, Азеринформун мухбирн.\n« Б А ЛТНК—ХЭЗЭ Р » ИПИСАДИ КвРПУСУ ФЭАЛИЛЭТЭ БАШЛА1ЫР\nХабер верялди]н кими. рес- лаР\" *®\/^ГгындаР саэиш тарвн1ЛИ«о5*г»<,>0аАзв^чан публ1.канын баш наэнри дврилмвси Ьаггында сазиш Чеми«втинин\nh. Э. Ьасвиов башда олмагла Дв ,4вв. садри Ни]ази Ьаны)ев ила\nАзарба]шнын Ьаиумат ну- бу л \" Валти^аиы республика-\nма]анда heJ wtH бир неча Я»омчлтл Р^ дзарба!- ларда JamajaH аэерба^ан-\nкун арзиида EctOHHja Рес- ° * иг1и?ади лы бизнесменларла да ка-\nпубликасыныи па]таэты Тал- чан мк^коти m сад олмуш. ишкузар ала-\nлнкндэ олмушдур. Ву СЭ- зв б^Ган галер japaiMar имканлары\nЙнатичесицде АзарбаЗчан T0H1Mdn»D топлусу музакира едилмишднр.\nвубликасыиын »а ¿сто- тАзарба1чан ичмасынын\nни]а Республикасынын he- ha- таклифи ила Таллинн uiehe-\nкуматлери арасында тнча- t рннда масчид тикилмэси\nрет-игтисади, елми-техники кумати аа ишкузар дайра ^аггында Естонн]а тарафн вэ маданн амакдашлыг har- ринин нума|андалври тар разылЫг влда олунмуш\nгында саэнш барланмыш- финдан ^ранилаадкднр^ к\nдыр. Сазиши Азарба]чан 9лбатта Азэ[Ла)чан иу; ДУР,ен^абрын 19 _ 2(ц,в Республикасынын баш на- Majawa hej инн н . Азбрба1чан нума]анда hej а-\nзири Ь. Э. Ьасвнов .а Есто- \" республимларын баш\nHHja Республикасынын баш сави^асивда алагэлэ^та вв ьвкуматла\nназири E. Е. Сависаар имза- рин нума]андалерини\" мае-\nЛаТврвфларин вмтвэ муба- канарда Да ?иннТм^иавирвсиндв иштирак\nдиласи Ьаггында буидан ае- SS Мушавираяин иш-\nвал имзаланмыш икитв- ^яиЗанын *аР^^'иг тиракчылары Ьакуматлврара-\nрвфли Ьвкуматлврарасы са- лв (кечмиш муттвф г р« к сазишлерин ]ерина ]ети\nзишдв твебит едилмиш гар- \"Увл\"к8лар да н\"^ид едил- рилмасина дайр вЬдвлик-шылыглы вЬдэликлари тас- камр сы^сына аид едил ^ вз влквлвринин\nдиг етмвли олан бу )ени са- ««ВДИР) ®лаг1®лвр\"Г\" лв1)ни давлвт статусунун дэ)иш-кадин ]аранмасы зарурати кншаф етД\"Р8» Л?^мвсиндвн асылы олмаЗараг. республикаларда дввлэт ста- accoccacHjacbiH ^ р ^ б дввлатларнн тасарруфат тусунун дазишмасиндан нрэ- ти Авдис Аарма ва «есто- оу Длвринин 199г.чи ил\nли калир. \"*Ja пмзнленти ФарИад учун габул етдикларн ah-\nСазишда назэрда тутулур 1\"ин1'н npf3 кеоушлэр hap дэликлари тасдиг етмиш, ha-ки, тичарат-игтисади муна- Ье]дорли кла кер^ш^ р р д 1992-чи илда гар-\nсибетлар саЬасинда, тараф- ики тереф 4T,J' шылыглы шакилда мал кан-\nлардан пар Нансы биринин \"КУИР' к¥члэади^«ак дарилмаси вэ хидматлар кас-милли валЗутасыиын татбнг фа ал и J J 81 \" » и _ J4 ДР. тэрилмасняии принсиплари-едила билачаЗи назара алын- республикамызла муаЗЗан етмишлар. Му-\nмагла мали\/за саИасинда, лыты i|«K\"fa*KeM\"p\"®Ke®® шавиранин иштиракчылары бирка муассисалар japa- MahiеднлГишдир иГларин )екунлары узра дылмасы, инвестиси)алар са- ри ^L «Азэрба)- \\ч сенед — республикалар\nйаснндэ, Ьабеле нэглиПат ве Мэсалэн. Бакыда 199^ _ 1992-чч\nрабите саЬесинд�� 1992-чи ч«»н — ^стонирi Таллинн- иллар учун тичарат-игтиса-ил учун еазншлернн^муга- нин Ja£^ ' » респуб- ди эмэкдашлыгынын эсаслары\nвилелерин, Jaxyfl протокол- До ва* S^pK03. ьаггында бэ)аннаме, 1991 —\nларын ла^иЬэЛэр1^о1Ь^Ь!1Рл пэринин ачылмасьГ масела- 1992-чи иллэр учун гаршы-ламагдан втру 1991-чи ил *^Р\"НИН ^ылашлыоылмыш- лыглы Ьесаблашмалар caha-окт)абрын 1-дек бирке еме- лари раз\\ Д Р . Д9 эм&Кдашлыгын прин-\nли комисси)алар |арадыл- Д\"рветвЕнсл^ Ja^ енплэри Ьаггында 6aja= СЫТарафлар мадани алага- — ^дГама^ашлыгь^^\nларнн кеиишлэидирилмосина, ^^к диггет ]етири^мншдир. «Ьвс^да дни1,в1Лэр har.\n™НМсил ваТсХНсИаЬаларда'\"Ла- тУмиз^аГьаГи^и^ xahU гында протокол имзаламыш-\nгаларин инкишаф етдирил- ®T\"H™Hpa^j,e*THHH°H ®ара- ' АзарбаЗчан нумаЗандэ мэсинэ тэрэфдар чыхмыш- lIpa\"3 1аодым кестэ- Ье)'етинин башчысы Ь. Э.\nлар. Кэлэчакдэ дипломатии д\"лмасд '\"в Ля Lrhыи баш на- Ьасэнов Естони)ада олар-\nмунасибэтлер |арадылмасы рек h | ь^энов Таллинн- кэн Исвечин Естони)адакы бареде меслеЬэтлешмелер зири h. в. hэсэнов ха.ш н » . 9 СэлаЬи)]этли\nапармаг незерде тутулур. Д^. г^тдьггдан сон^ фввгел ;аде ^ рун\"берг. Бу муЬум сэнедин Дава- сеи^абрын 24-да.Иран ис сэФири квру^муш^р Ceh.\nмы кими, Талликнде Есто- б - консулу ©влад бет заманы икитэрэфлн\nHHja Реепубликасы илэ квдакы <^ш у у 0МвКдашлыгын гаршылыглы\nАзэрба)чан Республикасы Дэмешги])эни д рэЬк мар^ догуран мэсэлэлэри\nарасында бир-бирииэ Ьеь Еетони)а £ е^лмИШдир.\nЖ\" ис« мК ^ (Азеринформ).\nэлАгэлор меькэмланир\n(мухбиримиз-р Халг Депу-\n^ Серки салонуида.\nФото Ф. х»|рулиииндир.\nКЭНЧЭ дев). ШеЬер татлары Совети ]авыцда еЬаляни па1ыз-гыш а|ла-рында кенд тесерруфеты ве ерзаг меЬсулдары иле те'мвв етиек учун февгал * аде KOMHccBja 1арадыл-мышдыр.\nKoMHccHja республиканын,\nелача дэ влкенин кэнд тэсэр-руфаты ра^онлары ила ©ла-галэри низама салачаг, вах-тында мугавилалар багла1а-чаг, кенд тесарруфаты ра* joHJiapbiHa ил 6oJy Ьартарэф-ли кемак кветарачэкднр.\nKoMHCcHjaJa Азарба)чан Республикасынын ва urehap Советинин депутатлары, му-\nвафиг муассисэ ва ташкилат-ларын рэЬбарларн дахилдир-лэр.\nKoMHccHja узвлари бу кун-ларда Ханлар, Кэдэба). То-вуз, Дашкасан, KopaH6oJ вэ дикар paJoH.iapAa олмуш, шэ-hap ©Ьалисини эрзаг вэ кэнд тесарруфаты мэЬсуллары илэ фасилэсиз та'мин етмэк учун разылыга калмишлэр.\nБРОКЕР ШИРКЭТИJEHU ИДАРЭ: БАКЫ МЭНЗИЛУЧОТКАРВАН-БРОКЕР\nнж.лЖ*иммм\"wf wХхад\"\"'\nтйтиСМИСИ ВЭ БАКЫ БИРЖАСЫНЫН, ТАЛЛИНН ЭМТ00-ХАММАЛ БИРЖАСЫНЫН, T0KP Р ИСУРСЛАР УЗРв БЕЗНаЛХАЛГ УНИВЕРСАЛ БИРЖАСЫНЫН УЗВУДУР. КАРВАН-БРОКЕР\n■»\nмуштарипер арасында аксиоиар мамиЦатпармиин ).ни бурвхыимыш ги|метпн мппмрыиыи па|паш-_МвсмТм\"р\".»\"ТондЯБирж.«ынд. 1ММФБ) г.|да алынмыш гмЗм.тпи кмыамр барнд» мушт.-—муштарипарин^ ги|матлиТ^ы^рынын горунуб смпаим.сыны и «.ларын талшырыгы ил. Н.мнн ГдГдГУ. ГлГрГН^пГРГы ^Р;ги|м.тлн К^ын ММФБ-да « .лнынн.\n— \"ь~ —!\n—муштериперм учун*.\n—|«нм тшхнрле»си|а;\n—сшм«|в маданлыгы;\n—хаммвл м |лрымф*брикатлар; —сена}« кенд тше^эруфаты мшНсуллвры —м халг мстаНлакы малларынын алгы-сатгькы yapa мугааилалар 6af ла|ыр.\n^алафаиларымыэ: Эв-40-17; М-58-05.\nФакс: (Й22) 38-40-17. ____________\nБакы mehep Совети peja* сет bej'eTHpHH тЪ)р*ры иШ ]ени ндарв — девлет, кооператив jaaiajbnn саЬелери-нин учоту ве белушдурул-мэсн ндаресн (Бакы мензнл-учот) )арадылмышдыр. Беле бир герарыв гебул едил иесн Ьансы зеруретден нре-лн келмишдир? Ьемин су-алла мухбнрнмиз Jeira Japa-дылан идаренин рэиси М. ЭЛИДЕВЭ мурачиет етмиш-днр.\n— Идаранин )арадылма-сы, hap ше)дэн эввал. мэнзил учоту вэ бвлушдурул-МЗСИ ИШИНИН тэкмиллэш-дирилмесини нззэрде тутур. Ме'лумдур ки, urahep ичра-\nHjje КОМИ.Т9СИНИН МЭНЗИЛ\nорганларында бу ишлв бир г неча тэшкилат мэшгул олур-ду. Бакынын мухталиф ра-)оилары узра. манзиллэрин бвлушдурулмэсинде сосиал адалэт приношТлври позу-лур, ■ манзил проблеминин Ьэлли учун вэтэндашларын вэсаитларинин чэлб олун-масы вэ кооператив евларин тикинтисинии кенишленди-рилмэсинэ эЬами|)ат верил-мирди. Ьэм дэ mohepHB rej-pHk-jamajbmi биналарынд^н Ьэмиша самарэли истифадэ едилмирди. Оду|> ки, мэнзил си]асетини дузкуи алармаг-дан* втру Бакы шэЬэр Совети pajacer hej'ara бу ишлари бир элдэ чэмлашдирма-Jh вачиб cajMbiuiflbip.\nИдаранин теркибина Бакы uiehep Совети ичраи^э комитесинин «мензиллэрин\nучоту вэ белушдурулмеси», «кооператив мэнзил те-серруфаты» идарэлэри вэ «^ри-)аша)ыш биналары» ше'бэси дахилдир. Тэзе таш-килат биринчи новбеде. шеЬерде мензил проблеминин Ьеллини сур'етлендирмэк-дэн втру комплекс твДбир-лэр Ье)ата кечиречек. ДаЬа сонра па] Ьесабьша тикил-миш мензиллврин назирлик-лэр вэ тэшкилатлар узрэ белунмесине, геза вези]]е-тиндэ олан, эсаслы те'мир едилен вэ ]а ]енидэн гуру-лан евлерден кечурулэнлэ-рин мэнзиллэ те'минатына, бошалан мэнзиллэрин учоту вэ бвлушдурулмэснне. ге]-ри-]аша]ыш биналарынын учоту на, мэнзиллэрин дв-]ишдирилмвсинэ, тэзе ти-килвн кооператив евларин учоту ве мензиллврин па]-ланмасына незарети арты-рачаг. Е]ни заманда ]ени )ара дылан мензил тикин-тиси кооперативлери ни-замнамеларина бахылыб он-ларьш тесдиге верил меси, истисна тешкил еден а]ры-а]-ры мензил меселалеринин шаЬар Советинин мензил комисси]асына тегдим олун-масынын вахтьгада теигкн-лине чалышачаг.\nКврунду]у кими, девлет, кооператив мензил учоту ве бвлушдурулмес» идаресИ-нин иши Ьэм кениш, Ъэм дэ чохсаЬэлидир. Лакин св-зумун аввэлинде деди]им кими идаренин есас феали>-]ати Бакы шеЬери сакинле-\nринин девлет, кооператив мензил учотуна кетурулмеси ве онларьга мэнзилле те'мин едилмеси месэлеларини тек-миллешдирмекдан ибарэт-дир.\nЭлбеттэ, бу ишлери Ье]а-та кечирмакдзн втру узун муддат мввчуд олан ба'зи стереотиплэри дэ]ишдирмак лазым келечак.\nБир масолани дэ ге]д етмэк исте]ирам. Ма'лумдур ки. шэЬар сакинлэри ]аша-]ыш вэ ]а иш ]ерлери узрэ ра]он и ч райи а комитэлэри-нин мензил учоту вэ белуш-дурулмеси ше'белэрин да\nневбэ]е кетурулурлэр. Кооператив мэнзил учоту узрэ ишлэр вэ е]ни заманда истисна тэшкил едрн мэньил ишлэри комисси]ада бахыл-маг учун биза верилир. Ра]он ичpaиJJe комиталари-нин манзил учоту вэ белуш-дурулмаси ше'бэлариндэ апарылан ¿охламалар кес-терир ки, бо'зи ра^нларын ичраи]]а комиталэриндэ вэтэндашларын невбэ]а кетурулмеси ве ев верилмэ-синде сурундурмечили]^ е]интилере, ганунсузлугла-ра ]ол верилир. Тебиидир ки, бу дэ вэтэндашлар(ын ]ухары тешкилатлара а]аг де]мэсинэ, онларын 1шг-лы наразылыгына сэбеб олур. Бе'зен бошалан евлар мэнзил истисмары саЬелэри ва РИК-лэр тарэфиндэн не-чэ кэлди белунур. ШэЬэр ичраи^а комитаси мэнзил-\nJc\nfe\nлерин учоту ва бвлушду-рулмеси ид&реси бундан хебар тута билмир. Она кара да ]ахшы оларды ки, ра-онларда мэнзил учоту вэ (влушдурулмеси п^е'бэлэ-ри билаваситэ таза идара]э теЬким едилсин. Бу, шаЬэр сакинлариния! нвИ5в)0 к0* турулмеси вэ манзил верил-мэси ишини бир гедер дэ\nтекмиллешдирерди.\nЬазырда Бакыда ]узлерле кооператив бина вар. Бу би-налар кооператив мэнзил тикинтиси 'па]чыларынын мулки]]этидир вэ бахымсыз-лыг узундэн эксери]]эти бэр-бад вэзииагдэдир. Чунки орада ]аша]анларын бина-лары эсаслы тэ'мир етдир-мэ]э кучлери чатмыр. Иг шаат материалларынын та-пылмамасы. весаитин азлы-гы Ье]эт-бачалары абад-лашдырмага, евлэри чари ве эсаслы те'мир етдирма]э имкан вермир. Ьалбуки он-ларча бинанын истилик сис-темлэри, дам ерту]у, Ьэ]ет-лерин асфалты хараб олуб сырадан чыхмышдыр. Ьэ-мин месэлэлэрин Ьэлли учун идаренин нездиндэ кучлу\nбир тэ'мир-тикинти тешки-латынын ]арадылмасына бе]ук еЬти]ач вар. Бу му-Ьум ишэ республиканьш вэ\nшаЬарин алагедар тэшнн-\nлатлары ]ахындан кемак\nкестэрмэлидирлэр.\nСеЬбэтн ]азды:\nР. РЭФИЗАДЭ, «ХГ»-ннн мухбнрн.\nСоветпэр вв hsjar ~\nГыша\nЬазырсынызмы ?\nНахчываныи JbJm ве гедер всти яечярсе, гышы бнр о гедер cepi олур. Она коре да бурада гыша Ьазырлыга даЬа еркея баш ламаг лазым дыр. Отеи ил бу Ьагнгет унудулдугун дан адамлар хе]ли ези]]ет чакмншлер. Бес нндн гар «рыдан калан гыша Ьазыр-лыг нече кеднр?\nНахчыван ШеЬ©р Халг Депутатлары Мэчлиси Ичра-Hjja Комитаси PeJaceT hej -\nатшжн невбати ичласында бу масел© музакиро олунмушдур. Ге]д едилмишдир ки, шэЬердеки мевчуд 34 газан-ханадан 29-да чари ве есас-лы тэ'мир ишлари баша чат-дыр *лмыш, су ва бухар насос; '.ры ]ениси иле евез ол>'| «ушдур. Бе'зи бинала-\nрын зирзэмилэринде истилик ве су системи га]да]а салын-мыщцыр.\nБунларла ]анашы кеста-(лмищдир ни. Нахчыван 1Р Бнрлэшмиш Газанхана-\nри.'\nMF\nлар вэ Истилик Шебекелери Идареси етен ил олдуру кими, чари илде дэ вз ишини дузкуи гура билмеавишдвр. 19 ве 141-чи мэЬаллаларин, 6 немрэли тикинти гураш-дырма идареси нин, республика хастэханасынын газа«хана ларышта су течЬизаты ]а-рытмаздыр, мазут системия-ден истифадэ учун Ьазырлыг и™ керулмамишдир. Елек-трик системларинин вэзн]]е-ти пи едир.\nШэЬар електрик щэбака-\nГ\nсиндэ лазыми еЬти]ат Ьиссе-лари вэ аваданлыглары ча-тышмыр. Лагышлы ве кулэк-ли Ьаваларда електрик енер-жиси кесилир, муассисалэр-да а мак ah энки позулур. Ja-рымстанси]аларда f гидала-нан 0,4 киловолтлуг haea електрик хэтларияин эсаслы те'мире еЬ.ти]ачы вар.\nИчласда Нахчыван шэЬэр манзил истисмар и-даралэри-нин ишиндеки негсанлар ба-рэда да дань1ШЫЛод^||£^'\n«XThSSi мухбнрн.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-28-1991-p-2\/","date":"2017-04-24T11:22:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00140-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5486358404,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5486358404159546, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06299720704555511, \"kum_Cyrl_score\": 0.04699518159031868, \"crh_Cyrl_score\": 0.034464918076992035, \"sah_Cyrl_score\": 0.03345414996147156, \"tat_Cyrl_score\": 0.024471011012792587, \"kir_Cyrl_score\": 0.02150610461831093, \"eve_Cyrl_score\": 0.021327758207917213, \"alt_Cyrl_score\": 0.01683555357158184, \"tyv_Cyrl_score\": 0.013342490419745445, \"udm_Cyrl_score\": 0.013274740427732468, \"nog_Cyrl_score\": 0.012022118084132671, \"krc_Cyrl_score\": 0.01146866474300623, \"azj_Cyrl_score\": 0.01088680699467659}","num_words":10345,"character_repetition_ratio":0.037,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.582,"perplexity_score":67612.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 30, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ 30 OKTJA6P 1,91 ■'*н ил-\nN9 213\nЬАКИМИЛЭТ КУЧЭСИ\nьэр дэфэ ьакилишэт дэлшэндэ АДЫНЫ Д^ИШИБ\n* КуЛЧ.Ьр. Н999В099 >9 М9Т9Н9Т ЭСК.рОаа 9Л С9Н9ТИИИН .лифбвСЫМЫ 6«КЫ Пив-нерлвр Сарв)ынын \"ЛЧ.ЧЫЛЫГ д9Рн.)ннд, .¡р.нибл.р, Сонр. 20 немрэл- техники пеш. мэхтэбинд9 твЬсил «лы6л«р. Артыг д.рдумчу илдир ки, h»p икиси «Аээрхалча» ИстеИсалаг Бирли]инин дврдунчу С..ИНД. ИШЛ9|ИР. Бачарыглы уст.лар кими таиа,нырл.р Тохуду^»-ры к.ээл халчалар иач.-нача харичм алк.д» унаан талиб. Фото Ч. Ибадо«, клчр.\nБакынын Коммунист ку-часи XIX гсрин орталарын-дан формалашмата башла-Зыб. Онун Заранма тарихчэ-си ев-ев, бина-би на кунунэ-чэн мэ'лумдур. Азэр6а1чак Демократии Республикасы ларламентинин бинасы кими таныдыгымыз тики ля (зл]аз-малары институту) Ь. 3. Та* гы]евин вгсаяти илэ мусал-ман гыз мэктэби учун учал-дылыб. Бурада Истанбулун мэшЬур АЗа-СофЗа мэ'бэдинэ бэнзвЗгн мэсчид тякялмэли имиш. Сонрадан Иакими^эт органлары фикрини дэЗишэя кими Ьачы бу ¿еря алыб.\n1900-чу ил маЗьш 18-дэ Бакы шэЬэр думасы бииасы-нын (индики Бакы Совет«) буневрэси го1улуб. 190Ьчи илдэ исэ бу ики бина 8|ра-сында даИа бир монументал бинаыын тикинтисине башла-ныб. Индики игтлеад инсти тутунун бинасьшда реални мэктзб Зерлэширмиш.\nНэЬаЗэт, 1913-чу илдэ ку-\nчэни мэзмун е'тибарилэ та-мамлаЗан е'чазкар «Исма-илиЛо»«*!« тикинтиси баша чатыб.\nРус чары НиколаЗын ше-рэфинэ НиколаЗевскаЗа ад-ландырылан бу кучэдэ нэ-дэнсэ Бакынын бутун чагы-»ылмамьии во чагырылмыш акимлэринин кезу олуб Ьэлэ 1870-чи илдэ губернатор КолЗубаки« бурада взу-нэ ев тикдирмак истэЗ«рмиш. ИмпериЗа башчылары мэслэ-Ьэт керимоШблэр. Бакынын мувэггэти Ьакими олан ин-килислэр до 03 эскарлэрини бу кучэдэ» ела Ьэмин реални мактэбдэ Зерлэшдириблор.\nБу кучэнин 4ох аз мэ' чум бир адына да Зазычы Ма наф СулеЗмановун «Ешитдик-ларим, охудугларым, кэрдук* лэрим» китабында раст кэли-рик:\n.«Парламаньш ЗерлэшдиЗи НиколаЗевскаЗа (Коммунист) кучасиндаки Александровски\n(чарын адыны дашыЗырды) гыз семинариЗасынын бина* сынын дамында узариндэ аЗ-пара вэ сэккизкушэли улдуз олан учрэнкли баЗраг дал* галанырды... Кучэнин адыны дэ}ишнб Парламан го1ду-лар*...\nПарламент кучесннин вм-ру Азэрба]чан Демократии Республикасынын вмру гадар олду. Совет ИакимиЗЗоти гу-рулан кими кучэнин адыны дэЗишиб Коммунист ады вер* дилэр.\nЭн мухтэлиф ПакимиЦэт-лэр кврмуш бу гэдим кучэни инди деЗэсэн даЬа бир ад квз-лэЗир. Онун бэхтинэ бу дэфэ да ЬакимиЛэт кучзси ол-маг душуб. Ахы инди бу кучэнин башлангычында Прези-дентин итамэткаЬы Зерлэ-шир.\nБэхт бир взкэ шеЗдир... Лап кучэ учун дэ...* Зулфугар РУФ'ЭТОГЛУ,\n«Халг гэзети»нин мухбнри.\nЬЭР OXyJAH... МЕНЕЧЕР 0JIAP\nМУЭЛЛИМИ МЕНЕЧЕР ОЛСА\nБазар игтисадиЗЗатына кечид тэкчэ игт^ади струк турларын, истеЬсал мунасибэтлэринин дэЗишилмэси илэ, е]ни заманда, бу дэЗишикликлэри ЬэЗата кечирэн сэ-риштэли кадрларын Зетишднрилмэси илэ сэчиЗЗэлэнир. Дахшы ки, республикамызда бу саЬэдэ кетдикчэ да ha гэ-тиЗЗзтлн аддымлар атылыр. Республика Назирлэр Каои-нети нэздиндэ Халг Тэсэрруфатыны Идарэетмэ Институ-тунда эчнэбн алимлэрин иштиракы илэ гысамуддэтли курс тэшкил олуимушдур. Мухбиримиз институтун рек^ тору, профессор PahHivi РЭЬИМОВЛА кэрушуб сеИбэт етмишдир.\n— Бу ил .MajbiH 27-дэ Ис-танбул Университетинин рэЬ-¿epiHijH илэ разылашма эса-сында. институту му з«да Али Менечер Мэктэби Заратмы-шьгг. Инди бу мэктэбдэ рес-публика идарэ вэ муэсснсэлэ-ринин, ассосиасизаларын, ширкэт лэрин, кооперативлэ-рин ЮО-дэк HYMajaHOBCH оху-jyp. ТэЬсил муддэти бир илдир. Кэлэн илин маЗында, дэрслБр баша чатдыгдан сон-ра телэбэлэримиз TypKHjaja аЗЗарымлыг истеИсалат тэч-рубэсина кендэрилачэклар. Бу муддэтда онлар TypKHja муессисэлэринин иши ила таныш олачаг, ишкузар да-ирэлэрин нумаЗэндэлари «лэ кер^днуб коммерсиЗа, бизнес\nэлагэлэри Зарадачаглар.\nАлманиЗанын «Конрад Аденауер» вэгфи илэ биркэ тэшкил етдиЗимиз курсда исэ кичик вэ орта муэссисэлгр, он лары н твшкили Зел лары вэ дикэр вачиб игтисади мевзу-ларда муЬазирэлэр охуначаг. Бу магсэдлэ вагфин ТуркиЗэ тэмсилчиси, игтисад елмлэри доктору Чорч МеЗер башда олмагла бир груп ягтисадчы алим институтумуза кэлиб. ОктЗабрын 30-дак давам едэ-чак курсда республиканын мухтэлиф идарэ во тзшкилат-ларындан 120 нумаЗэнда тап-сил алыр.\nИлгар РУСТЭМОВ,\n«Халг гэзетн»нин мухбири.\nТИКЭК, ИЗИМИЗ ГАПСЫН\nJlarejflnnK, joxca\nмэс'улиЗ|этсизлик?\nЬермэтли редаксиЗа, «Халг гэзети* олуб, халгын исток вэ арзуларыны гэлэмэ алмагдан, миллэтин урэЗин-дэн кечэнлэри милЗонларла охучу кутлэсинэ чатдырмаг-дан шэрэфлн нэ ола билэр? Лагин ки, бу ады гэбул едэн-дэ редаксиЗанын амэкдашлары чиЗинлэринэ душэн Зукун агырлыгыны, ЬэЗата кечирэчэклэри вэзифэнин мэсулиЗ-Зэтиии дэриндэн дэрк едиблэр. Бу шэрэфли ишдэ онлара угурлар дилэЗир вэ республикамызда халгын бэЗук чох-лугуну нараЬат едэн би[3 мэсэлэдэн — идарэ вэ муэсси-сэ адларындан данышмаг истэЗирэм.\nЕв тик мак. ¿ол чакмак, карпу салмаг ата-бабадан са-ваб иш саЗылыб. Бу барада сон вахтлар даЬа чох даны-шыпьгр. Лакин билэн аздыр ки, биз иншаатчылар елэ-беле саваб ишлэр карман учун олдэн-аЗагдан кетеэк дэ бэ'зэн бир киса семент, 50 мишар дашы тапмырыг ки, JapbiM4bir мэктэби, ушаг баг-часыны, jamajbim евини ти-киб гуртараг. Элбаттэ, бу чэтинликлэрэ бахмаЗараг иншаатчыларымыз умиди догрултмага чалышырлар. Елэ бунун нэтичэсидир ки, етэн б aj эрзинда 21 мин 873 квадратметр мэнзил са-Иэсн тикилиб ястиФадэЗа ве-рилиб. Бунун 1200 квадрат-метри Хочалы шаЬэринин najbiiia душур. Ахы иншаатчыларымыз тэкчэ Лзнкгран\nвэ Астарада ]ох, Хочалы ра-Зонунда да чалышырлар.\n• Сосиал обЗект лэрин ти-.кинтисини ен плана чэкми-шик. Илин аввалиндэн бари мик Зерлик мактэб бинала-ры тикмишик. Казьфда Лэн-кэранда ушаг багчасы, клуб биналары инша едилир. Хо-чалыдакы иншаатчыларьгмы-зын амэЗини хусуси геЗд ет-мэк истаЗирэм. Онлар Ьгм материал чатышмазлыгындан эзиЗЗэт чэкирлар, 1тэм до душман Иучумларындан. Лакин тэкчэ сентЗабр аЗында 4 мин квадратметрлик ЗашаЗыш саЪэси истифадэЗэ вериблэр.\nАгашир БЭШИРОВ, Масаллы раЗонундакы ла-ЗиЬэ-сэнаЗе тикинти ком-бинатынын директору, республиканын халг депутаты.\nБу Захынларда гэзетлэрин бириндэ Огуз paJOHyinaH кендарилмиш кичик бир хэ-бврдэ «28 Апрел», «28 MaJ», «Правда». «PycHja», «Гэлэ-бэ» тэсэрруфатлары барвдэ мэ'лумат верилирди. Ьэмин ад лары и бу кун герибэ езе-лзнмеси ез Зериндэ, эн тзэч-чублусу ejHH pajonaa Ьэм «28 Апрел», ' Ъэм дэ «28 Maj» адларынын JaHambi мев-чудлугудур. «28 Апрел» кол-хозуна «28 Maj» ады вермэк на чэтин ишдир? Буна да чур'эт етмириксэ онда Ьансы суверенликдан, Ъансы муста-гилликдэн даиышырыг? 28 Maj АзэрбаЗчан Демократик Республикасынын Зарандыгы кун, бнзим учун эламзтдар тарихи Иадисадирса, онда Ьэ-мин гурулушун деврилдиЗи куну — 28 Апрели ropyjyo сахламаг Ьансы етика га]да-ларына yjryHAyp?\nЬэр кун ишэ «28 Апрел» кучэсиЗлэ кедирэм. ДеЗирзм, керасэн нэЗи козлэЗирик, ким-дир бу алын даЗишдирилмзг синэ мане олан0 Метронун «28 Апрел», «26 Бакы комиссары» стансиЗаларындан кечэндэ фикирлэширзм: санки бу эдлар Зетмиш илдир АзэрбаЗчанда Зарыша кириб-лэр. Бакынын озунда вэ гэ-ссболарии да «26 Вакы комиссары» адына беш, «28 Апрел» адына исэ алты кучэ вардыр. Корееан, Аззрба]чан-да «28 Апрел» вэ «26 Бакы комиссары» адына .идарэ. муессисэ. кэнд. гэсабэ, куча,\nмеЗдан, колхоз ва совхозла-рын сиЗаЬысыны тутмага на гэдзр вахт лазым олар?\nБакыда куча адларынын . дэЗишдирилмэси чох ланк ке-дир. Ик,и аЗдыр ки, елкэда Коммунист ПартиЗасынын фэалиЗЗэти даЗаидырылыб. «Коммунист» кучэсинин Да левЬэлэри кетурулуб, амма к\\*ча Иэлэ да адсыздыр. Ону Мзммзд Эмин Расулзада ку-чэси адландырмаг елмазды* мы? Ахы Азз*рбаЗчан Демократик Республикасынын пар-ламенти дэ Ьэмин кучэдаки мэшйур бинада зерлэшмиш-ди.\nСон заманлар Бакынын Чкалов кучэсина НиЗазинин, Карганов кучэсина Расул Рзаньш, Шорс кучэсина Башир' Сефароглунун, Совет кучэсина Нэримановун, Басин кучасинэ Фузулинин, Малыкин кучасинэ Ьачы Зе}-налабдин ТагыЗевин ады ве-рилмишдир. Бутун бунлары алгышламаг лазымдыр. Амма «Ьачы» кими танынан ЗеЗ-* налабдин ТагьОевин адындан бу созун ихтисары илэ разы-лашмаг олмур.\nПаЗтахтымызын мэркэзин-дэн баш алыб енина-узунуна сыраланан БуЗнакски Мон-тин, Киров, Ленин, «XI Гы-зыл Орду», Свердлов (Свердловск шаИарини чохдан Екатеринбург елаЗиблар), Серке} НамЗоткин, Левандовски (XI Гызыл Ордунун командири), «УИЛККИ-нин 50 иллиЗи»,\nЛенинград (балка беЗналми-лалчи Золдашлардан бири ону Санкт-Петербург адландыра-чаг?), онларча динар куча ва проспект адлары на вахт дэ-Зишилз'чак?\nАдлары дэЗишдирилмиш кучэларин левЬэлари узун муддэт тазэлэнмир. Мэсэлэн, кечмиш ЧапаЗев кучэсина «Тэбриз кучаси» Зазылмыш ловЬэлар вурулса да, республика ушаг стоматоложи по-ликлиникасынын диварында-кы кейнэ левЬэ Иэла да тэ-зэланмаЗиб. Балаларын се-вимлиси Мир МеЬди СеЗид-задэнин ады верил,миш ушаг китабханасыиын кирачэЗин-дэн асылмыш гоша левИалэр-дэ Белинскшшн ады Иэла дэ горунуб сахланылыр.\nВлача дэ котурак Лени ни н ады илэ баглы Зерлэри. Бир-дими, бешдими?\nВаллаИ, адам билмир\nки, «беЗналмилалчилиЗими-зин» Иансы чаИатлари барада св!1бэт ачсын. Ленинин ИеЗкели кими С. М. Кировун абидэси дэ кетурулуб. Амма Киров адына кэндлэр, гэсэбэ-лэр, раЗон, колхоз вэ совхоз-лар. заводлар, кучэлар неча, онлар Иачан Зада д\\тиэчэк°\nЬэлэ бу Ъярасыдыр? «ОктЗабрын 14 иллиЗи», «Гыр-мызы ОктЗабр» адына китаб-ханалар вар. Адам на кезлэ ринэ инана билир, на да гу-лагларына.\nЗэннимча, республикамызда заводларын, комбинатла-рын, фабрикларии, раЗонла-рын, кандлзрин, гасабэлэрин. колхоз вэ совхозларын, али мэктабла.рин, кучэ вэ меЗдан-ларын адларына денэ-денэ диггзт 1етирмэк вэ мувафиг гарарлар чыхармагьш вахты чохдан чатмышдьф. Чох вахт кечикмак лагеЗдлик, пэм да мас'улиЗЗэтсиоликдир.\nЭли ВЭКИЛ.\nИдман\nШАЬМАТ КУШЭСИ\n«ХУДАФЭРИН ДЕБУТУ»\nРеспубликамызда 6ejHa^-лг шаЬмат турниринин чирилмэсинэ Ьэлэ бу ин аввелиндэи Ьазырлыг шланмышды. Лакин Japbi->ш Зерини муэЗЗэнлэшди-билмирдик. Республика ^ман Комитэсиндэ вэ uiah-lT мэркэзиндэ турнирин эбраЗыл раЗонунда кечи-лмосини тэклиф едонда мы разылыгыны билдир-да буна тэаччуб еданлэр ( тапылды. ДГМВ илэ >мсврЬад раЗонда бела бир грнирин тэшкили чохла-дна инандырычы кэлмир-Лакин турнира дэ'вэт iVHMVui JyгocлaвиЗa, Су-!H, .TypKHja Эфганыстан. усиЗа, Курчустан. Баш-лрдыстан ишЬматчылары обраЗыл paJoHyna KeTMaJa >вэсла разылыг вер^илэр. [агсадимиз бу иди ки. мух* >лиф халгларын нумаЗэн-мэринин топлашдыгы бу рнирдэ гонагларымызы )м до бйр чох Ьэгигатлар-5 oJaHH шэкилдэ таныш\nедэк. Бундан башга Чэбра-\nЗыл республикамызын тари-хон эн гадим мэсконлэрин-дан биридир. Иранла Ьэм-(.чфИаддир. сон вахтлар чид-ди сез-сеЬбэтэ сэбэб олмуш Хсдафэрин керпусу до бу pajonyH эразисиндэ Зерло-шир. Турнирин рэмзи ады — «Худафорин �� 91» дэ ела бурадан кетурулуб.\nТурнире «Шур» елми-техннки мэдани мэркэзинин эмэкдашлары спонсорлуг едирдилар.\nЛарыш иштиракчылары ЧэбраЗылын кермэли Зерлэ-рини кездилэр, тарих-ди-1аршунаслыг музеЗиндэ ол-дулар, онлара халгымызын тарихини, мадэниЗЗэтини, Даглыг Гарабагла баглы сон дерд илин Ьадисалэри-ни акс етдирэн китаблар багышланды. Гонаглар е'ти раф едирдилар ки, асл ha-гигэт онлара инди ашкар олур. Биз турнирин ан'энэ-ви олараг hap ил кечирилэ-чаЗини билдиранда гонаг ларымызын Ъамысы Зенэ да АзэрбаЗчана Ьэваслэ кэлмэк арзусунда олдугуну билдир-дилэр.\nHahajaT бир неча колмэ да турнирин техники но-тичаси барада. Губадлы ра-Зонунун нумаЗэнцаси С. Гу-лиЗев, Бакы шаЬматчысы Ф. СидеЗифзадэ вэ ТуркиЗэ чемпиону Т. Лылмаз бирин-уч мукафата сзЬиб ол-\nчи\nдулар.\nМобил ИСМАЛЛЛОВ.\nФУТБОЛ\nЛуксэк лига. МОИК 21 ил-\nлик фасилэдзн сонра Зенидэн ССРИ чемпиону олмушдур. «Спартак» (Москва) кумуш медаллар глачаг. Бурунч ме-далларын саЬиблэри исэ но-Забрын 2-дэ сонунчу турда муэЛэнлэшочак.\nБиринчн дзета. «Ротор* (Волгоград) 39 о)ундан 55 хал топлаЗараг кучлулэр дза-тэсииэ гаЗытмышдыр. Луксак лигаЗа икинчи вэсиганин са Ьиби сон . уч турун оЗунла-рындан сонра ашкар едипэ-чгк.\nИкинчи дастэ. Гарб зонасы.\n«Зар1а» (Белтсы) — «Динамо» (Кэнчэ) — 2:3.\nЛуганскын «ЗарЗа* коман* дасы 54 халла лидердир. «Карпаты* (Лвов) 53 халла икинчи. «Динамо* (Кэнчэ) 52 халла учунчу 1ерлэри тутур-лар. Чемпионатын гуртарма-сына уч тур галыр.\nСЭРБЭСТ КУЛЭШ\nБишкек дэ ССРИ кубоку угрунда Зарышлара Зекун ву-рулмушдур. Бакы пэИлаваны Намиг АбдуллаЗев бутун ке-рушлэрдэ галэбэ газанараг Зункулвари чэки дэрэчвеиндэ биринчи 1ери тутмушдур.\nУНВАНЫ ГУРБЭТ ОЛСА ДА...\nк. Мвмидо», В. Оручов, H. CynejMBHOB, h. Сул*)мвмов, М. ИбраЬимов. Бу «длар jarn« ки, чохуиува |ахшы твиыш-дыр. Онларын Ьамысы, алвчв да адларымы чакмади^ми, ха]ли Ьам|арлимиа Ьазырда мухталиф распубликаларда,\nНатта харичи алкаларда угурла чв1хыш адирлар. Баскатбол-чу Елшад Гадашоа (иамра \\\\) Москаанын «Динамо» коман-дасынын асас На)'атимин узаудур. Барсалома олимпиа-\nдвсына рвал иамизаддир. Ики ил аввал ССРИ-мии сачма кол-\nлвктиаинин На1'атинда Авропа чемпиону олмушдур. Бас бу исте'дадлы баскатболчу на учун Бакв1дан катмиш, хош-\nбахтли)и jaд алларда ахтармалы олмушдур? . Ела Елшад да Немы кими. Ja'HH онун иста'дады идман твеарруфа-\nтымызын раНбарлари тарафиндан naJnrnMaa ги!матландм-рилмамиш, На}ат ва меишет шараити га|ри-гаиаатбахш олмушдур. ©лбатта ки, биз Барсалонада онун чыхышлары-ны jana да марагла изла|ача)ик. Умааны гурбат олса да...\n!1\nтдныдышныз\nВАРМЫТ\nСумга]ыт «Узвн синтез» ИстеЬсалат БирлиЗиннн иш-чнен Кундуз Hcieajbuioa Лат-виЗанын Добеле шэЬэриндэ е'замиЗЗэтдэ олуб. Ордан эли-бош кэлмэЗиб. Добеледаки гардашлыг гэбиристанындан кимэсэ тэсэллн олачаг, ки-минсэ ннкаранчылыгына сон roja билэчэк бир парча ка-гыз катириб. OxyJyH бу си-ЗаЬыны. Балка сизин дэ бир ахтардыгыныз вар.\nЬчи сырада\nсыр��ви ЗиЗадбэЗрв К сырави Нэоэров Ф. М.\n179-чу сырада\nсырави Tarbijee А. л-т Казымов К Ф.\n197-чи сырада\nсырави ЭИмэдов Б. кичик с-т ЭИмэдов И сырави Назаров Д. С. сырави МаИмудов И Ш. сырави СулеЗманов Г. А.\n198 чи сырада\nбаш л-т ИбраИимов сыравн hycejHOB Р. Д. с-т Кэрэмов И. М.\nЗеф. БаЗрамов Л.\n256-чы сырада\nсырави Аббасов X. А.\n278-чи сырада\nгв. ст. Насиров Ш. Н.\n. 279-чу сырада\nсырави СулеЗманов Р. Ш. ст. МэЬеммэдов М. М. сырави Кэрэмов А. И. гв. ст. Назаров Б. А. к. с-т НуриЗев С. М. к. с-т Назаров Г. А. сырави БалабэЗов X. А. сырави Гурбанов М. сырави ЭмирбэЗов А. сырави Лусубов А. сырави J у ну сов Н. А. сырави Алмазов Н. Ф. сырави Султанов А. М. сырави Ьамидов М. сырави Салимов М. М.\n316-чы сырада\nсырави Меликов А. И.\nJFHH ИШ ИРЛдРИ 1АРАДЫЛЫР\nШ9МКИР. Бу Захынларда Кэнча халча комбинатынын Швмкирдэ ачылмыш фили-гтынын коллективи элла то-хунан халчанын cepnja илэ истеИсалына башламышдыр.\nЛени истеИсалат mahap тнпли Кур гэсэбасинда Japa-дылмышдыр. Халча дазкаИ лары иса комбинатын сифа риши ила Кэнча машынга ырма заводунда Ьазырлан мышдыр. Баш муэссисе му-тохвссисларин Иазырланма-сына да кемэк кестармиш-дир. Халчачылар исэ ¿ерли сакинлэр арасындан топлан-мышдыр. Бу саИедэ ишчи гуввгеи сарыдан Ьеч бир проблем олмамышдыр. Чун-ки халчачылыг бу 1еолэрин сакинлэря арасында лап гэ-димдзн Иермэтли пешэлэр-дэн саЗылыр. Бу диЗарын да оз халчачылыг сн'знэлэри нардыр.\nIЕШ\n30 OKTJABP\nАзэрбаЗчанын pajOHларын-да 1агыш Jara4ar. даглыг вэ дагэтэЗи раЗонларда думан олачаг..СаниЗэдэ 9—14 метр сур'этлэ гэрб кулэЗи асэчэк. Аран раЗонларында 12—17. дагларда 10—14 дэрачэ ис-ти олачаг.\nБакыда ва Абшерон Зарым-адасьшда арабир Загыш Jara-чаг, caHHjaja 9—14 метр сур'атла хазри ва шимал-шарг кулаЗи эсэчак. Кунун икинчи Зарысын^ца кулэЗин сур'ати саниЗада 18 метра ча-тачаг. Температур мусбат 14 дэрачэ олачаг.\nМ»рк©зм консерт салону\n«РЕСПУБЛИКА CAPAJЫ»\nНо|абрын 2-Д9—3-да\nАэорба]чан Республикасынын емекдар артисти\nАФАГ БЭШИРГЫЗЫНЫН\nиштиракы иле\nАзарба)чан Девлэт Мусигили Комеди|а Таатрыиыи тамашасы\nЕ. М0НСУРОВ К. XУrAJEB\n«СЕВКИЛИМИН А Н А С Ы» ва |а\n«ВИР ЕВЛ9НМЭ ЭНВАЛДТЫ»\nИки Ьиссели комеди|а-музикл.\nИштирак едирлер:\nВаНрам ЭЛИЛЕВ, Ханлар МУРАДОВ, КулчаНаи САЛАМОВА\nГурулушму ражиссор — ЧаНаниир НОВРУЗОВ, Гурулушчу рассам — Республика девлэт му-кафаты лауреаты Назим БЭЖИШИЗЕВ.\nТамаша саат 19-да башлаиыр.\nБилетлэр сатылыр.\nМэктаб ¡ашыиа гадар ушаглар ахшам та-машаларыиа бурахылмырлар.\n98-89-25 немрэли телефонла элава мэ'лумат алмаг олар.\nАзарба)чан Республикасы МадениНэт Назирли)и Азарба)чан Девлэт Академик Опера вэ Балет Театры\n'РоспуБликанын емекдар артист лари Секииэ ИСМА1ЫЛОВАНЫН\n30\nЧанали ЭКБЭРОВУН иштиракы ила\nНо)абрыи 1-да У. ИАЧЫБЭ)ОВ\n«лезли ва мачнун»\n3 пардали, 6 шакилли опера\nЛибреттосу У. Наиыба|овундур.\nНо|абрын 2-да ЭМИРОВ\n«НИЗАМИ»\n2 Ьиссели балет Республиканын емекдар артистлари Гулам ПСЛАДХАНОВ, Л|удмила ПОЛАДХАНОВАНЫН ва Рамазан АРИФУЛИНИН иштиракы илэ\nТамаша саат 19-да башлаиыр.\nБилетлэр театрын кассасында саат 10-дан 19-дэк сатылыр.\nАзэрба|чаи Республикасы Халг ТаНсили Наэирли|и\nМ. Э. РЭСУЛЭАДЭ АДЫНА\nБАКЫ ДвВЛЭТ УНИВЕРСИТЕТИ\nЬугуг, тарих, филолеки|а, журналистика, ки-твбханачылыг, бивлони|а, кмм)а, механика-ри|аэн||ат, татбиги-ри|ази||атг физика, чотра-фи)а, кеоломи|а, шаргшуиаслыг факулталари-иа дахил олмаг иста|анлар учуй 7 ()адди) а|-лыг Ьазырлыг курсларыиа\nДИНЛЭЗИЧИЛЭР ГЭВУЛУ Е'ЛАН ЕДИР:\nТаЬсил пуллудур. Курслара орта таЬсили олаилар, орта мактабларим ва ¡ахуд орта техники пеша мактабларинии ¡ухары сиииф ша-кирдлари да дахил ода биларлар. Курсларда гебул имтаЬанларыиа душен фаилар узра, га-бул имтаЬаилары програмларыиа муаафиг дарслар кбчмлир. Ьазырлыг курсларыиы бити-раилар али мактаблара умуми асасларла га-бул олуиурлар. Дарслар Ьефтеде 3 дафа, саат 19-да уииааремтатии асас бииасыида качила-чакдир.\nКурслара дахил олмаг исте|еилер ашагы-дакы санадлари тагдим атмалидирлар:\n— ректоруи адына ариза;\n— иш ¡ариндан аа )вхуд таЬсил алдыгы мактабдан хасиЛатнама*\n— орта таЬсил hi г^нда сенедин нотариус тарафиндан тасдиг адилмиш сурэти; мактаб-да оху|аилар таЬсил алдыглары ¡ардан ара)ыш;\n— 3X4 см. алчу да 2 едед фотошакил.\nСанадлар окт)абрым 30-дан Hoja6p а]ыньн 30-дак чершенбе ахшамы, чаршанба вэ чуме кунлари саат 18-дан 20-дак университетин эсас бинасында — II мартабада гебул едилир.\nДерслар 1991-чм мл дакабр а|ынын 2-ден\nбашлаиыр. РБКТОРЛУГ.-твхисчилв, I Ежадна.на» общаетаанно-политичаска« г.,ата I Радак«и|аиын уиааны: ЭГ01«, КАПЫ ШвЬвРИ. I\nлв Н та С . 1 А,вр5айдЖанекой Республики. 4 д I КИРОВ ПРОСПЕКТИ, 18. I-------------\nБАШ редактор ■ .м«ипЕ11ти ащваш I Учредители: Аппарат Президента Азербаи- ■ иа'ЯУМАТ УЧУН ТЕЛЕФОНЛАВ: 93-64-92, I Чапа вишланиалыдыр: 23.00.\nТ. Т. РУСТаМОВ I AЗaPБAJЧAH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИ АПАРАТЫ I джанской республики и журналистский коллектив I | Имаала1ШЫШдЬ,р: 23.30.\nВЭ «ХАЛГ ГЭЗЕТИпНИН ЖУРНАЛИСТ КОЛЛЕКТИВИ | «Халг газати». * 93-02-3\/, аа-\nИмдемс 88814\n4113488789 10 11 12 18 14 Вэкы. «A«ap6ej4aa» яешрнЗ^атъаВШЕ метбавеВ\nТиражы 255.918\nСифарнш 7189\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-30-1991-p-4\/","date":"2017-04-23T15:51:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00632-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3121080399,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.31210803985595703, \"sah_Cyrl_score\": 0.15498743951320648, \"tat_Cyrl_score\": 0.06674350798130035, \"kum_Cyrl_score\": 0.05049259588122368, \"udm_Cyrl_score\": 0.04724588990211487, \"tyv_Cyrl_score\": 0.041706979274749756, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03190547972917557, \"kir_Cyrl_score\": 0.03183653578162193, \"alt_Cyrl_score\": 0.024339329451322556, \"eve_Cyrl_score\": 0.02217685617506504, \"krc_Cyrl_score\": 0.02044922485947609, \"crh_Cyrl_score\": 0.019414177164435387, \"bxr_Cyrl_score\": 0.019380029290914536, \"nog_Cyrl_score\": 0.014628265053033829}","num_words":10072,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.412,"perplexity_score":69599.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 15, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТИ номБР imi-«« ил. ns 22s\nДаг кандлариммз\nИмканлары занкин, кузэраны мискин Лачыа\nТэбии сэрветлдр, зенкин тэсерруфат имкаклары муга-билиндэ даг ра]онларынын эЬалисинин мискин кузвран кечирмесини херэнд» адам Ьа-ГИГ0ТЭ Д0 инанмыр. учун онун сакинлэри бу чаннэт мекандан нечур, кандлер тар* мар олур, хараба галыр?! Сэрват зднкинлиJимиз<9 керэ Jaj экинчи, андан истифадэ мискинли]имиза кере гыш ДИЛ0НЧИ aэзиJ.JэтиндaJик. Не* ■рунур, гaJFы ичинда башы-ны итирон, еЬ'ги]ач чокен ин* сан Ьетта ен кезал мензаре-ни бела гавра]а билмир, еЬ* ти]ач дидеркини олур.\n0КИНЧИЛИК Ье]атьш езаЗи-дир. Парада эикнчилик аза* лырса. орада .малдарлыгын дамазлыгы кеоилир, гушлар jУPД-Jyвacындaн кечур. Ла-чьш paJoнy инди бела вэои]* Jeтдэдиp. -Бурада .мевчуд ин-кишаф ©сасында дeJил, Гара-багдан саман катирмак, та* кар устда тэсарруфат са* риштеси Ьесабына heJвaн сах-лaJыpлap. Палбуки ,paJoнyн Кулэбирт. Фарачан, КеЬна-кэнд, Гызьшча ними чануб ахар-бахарларындан Молла-лар, Хочаз, ЭЬмадли, Мин-кэнд, Агбулаг, Булулдуз, ПирчаЬан, .Базардузу, Шэлвэ-дарэси Ьудудларына ними мин Ьектарларла бирганад, икиганад, кэсэкбасды кими гадим акин jepлapиндa Jaз* лыг вэ пaJызлыг арпа, пэ-ринч, валемир, ]онча, гар-гыдалы акмак мумкундур, Минкэндли Ьачы Вали, бу-дагдэрэли Пачы Чыраг,' па-шaбajли Султанба] вэ баш* га сэриштали тасарруфатчы* лар 300—400 башлыг на-хырларыны бу Jepлэpин оту, гyзeJлapин, салхк.м кYH€jлa-рин, котанла экилэн торпаг* ларын, .мараклэрдэ тыгланан бэрэкэтли саман вэ балимин Ьесабына ку.мраЬ сахламьгш* лар. Инди Лачынын гырха Jaxын тгсэрруфаты ел.ми-тех-\nники тэрагтинин мвЬсуддар ryeBaJa чeвpилднJи бнр вахт* да Ьэраси илда Jya дафа, де-мэли, 4 мин даф© 600 кило-метрлик Joл гат едиб Агдам* дан, Агчабадиддн, Бардедаи ва баш га ра]оила|>дан саман багламасы дaшыJыp. Бу хар-ванларын да харчи борчуну едамир. Палбуки Намин Неса* ба Лачын каодлерннда Нар ил ики миидан артыг аила]© фарди ев тикдирмак учун jep* ли даг чынгылы, гум дашы* маг оларды.\nЭкинчили]ин барпасы гуш* чулугун, арычильк-ын,' илхы-ч^шыгьш да ]арадылмасына фа]далы «аулдур. Лачьшда ]ерли , чинсл0 барабэр швее мал, мисилсиз гарадолаг го-]ун чинси, узуноргга, акизчил, гыша дезумлу багыр ]унлу дердгу]руг бозкара ва гарадолаг го]уи сурулари ]уксак пэрвариш тапар. Пар бири* НИН ан азы 10—15 килограм ryjpyry олан бу чинсларин етакли сарыкура ва бозкурэ Бакы-Гала чинси ила чар* пазлашмасы Азарба]чан го* ]унчулугунда ихтира олар.\nЭрэб атлары чинси учун Лачын pajoHy алверишли ера-зидир. Говушуглу Искэндэ-рин гарашедциз фаригганлы* сы, шалвэли Гелгэндарин зо-галы каЬар дагдалани, шам* кандли Алынын курэн аты, дашлылы XacaJbiH халдар кеЬлени, дамбулаглы Му^аф-фарии Гэмар тапарлиси ними атларьш тимсалында Кор-оглу дастанындакы Гырат, Дурат, Эрабат, Алапача, Га-чаг Небинин Боз атыньш та* бии ирсинин наслини кермек олар. Макар Леддибелук, Га-ранлыг, ЧаЬэннам дараси, Нардиван, Мыхтекан дагла-ры букумлариида hap бири-нин да]ари 20—25 мин манат олан бела Jopra кеЬлан* .лар илхысы сахламаг зи]ан катирэр?\nИнди ра]онун Гызылга]а,\nСарысерчали, Габагтапа, Мира]ал мешалариндаки на* Нэнк чека ва палыдларын ко-гушунда ары патэклэринэ раст келмак олар. Боли, бурада hejBa акмасан да би-тир... Лачынын чекали-агча-га]ынлы мешалариндэ, jaMja* лиыл ]а]лагларында мин дар-дин дарманы, емур логманы олан бал базасы ]аратма.маг тэсарруфатсызлыг де]ил, ма]-маглыгдыр. Ypaja риггат tea тапар катиран ширин балын ]еринэ бу ]ерларда ачы туту-на ме]дан вермок иэ зэка ка* милли]идир, на Дэ саришта занкинли]и.\nБагчылыг Лачьшын 6ojy-на бичилиб. AróejKH, Булулдуз, Эрдашеви, Ширэкар, Артыгаршын дузлэри, Шал-вадарэнин 4aj дузлари ва с. саЬэлэрда 300—400 Ьектар* лыг ме]вэ баглары сал.маг, 4—5 Нектарда алма, армуд, чека вэ Ьатта палыд шитил* ликлэри ]арат.маг да чэтин Д€]ил. Буну .мешэ тасэрруфа* ты идарасинин, табиати му* Ьафизэ чэмнИатинин, .мактаб-лврин кучу ила hajaia кечир-мак мумкундур. Биз «Азар* ба]чан Табиати МуЬафиза Чэ-MHjjaTH» анла]ьш1ыны гэбул ет.мишик, эслиндэ бу ад «Азэрба]чан табиати муЬафи-зэ ва зэнкинлэшдирма ча-MHjJaTH» олмалыдыр. Кару* нур, Азарба]чан тэбиатини занкин лэшдирмак авэзина ону hap узуна мискинлэшдир-ди]имизэ кара, буна да м©'* нави чэсарэтимиз чатмыр.\nЛуз минлэрлэ чаван алма* армуд зогунун hejea« агзы чатма]ан Ьундурлукдан nej-вэнд едил.мэси да элава олун* са, мешэларэ текудэн ме]вэ-лар нэинки инсанлар учун, Ьэтта Ье]ванлар учун дэ ба-ракетли рузу мэнба}идир.\nЗанкилан, Губадлы, Лачын аразисини Ьирс-Никко ила чэкиб апаран Пекари ча-]ынын саЬили бо]ундакы ме-\nшалари улу бабаларымыз гырдыгы учун чылпаг гал* мьш1 даг-даш часадлари санки нс-мат намина бир-биринэ сыгынмышлар. Артыг бу дилбар ди]арьш да бэрбад к©лэчэ]н ]ахынлашыр. ДаЬа доррусу, ]ахынлашдырырлар. )Бакынын газы Лачынын ичиндан кечиб Ерманистанда ]аныр. Кзндлэрдэ иса Ja-шыл палыд агачлары да очаг учун дограныр. Хе]ир-хаНларымыз бизи булаг уста сусуз апарыб, сусуз га]тарыр* лар. Лачын кенддарина газ чакилмаси tan еЬали]а хидма* та керв де>ил, тэбиата мар-Ьамэт намина да савабдыр.\n4:Тикма», 4сАчма-]умма», «Гызылкул», «Че]ран»,\n«Гырчын», <Гаракез» вэ баш-га чешнили нэфис халчала* ра дагларын лалазарлыгыны кеч уран маЬир чешникарлар Лачын ра]онунда чохдур. Адлары чакилэн халчалар дун]ада рэгабэт апара билар, минлерлэ тэбии халг исте'да* дынын лэ]агэти ашкара чы-хар, кузэраны ]ахшылашар, устэлик ha.MHH Ьесаба бу Jep* лардэ мэктэб вэ хастахана, ушаг багчасы ва керпелар ев.и, Ьамам ва магаза, сенат* карлыг вэ дикэр .маишат 6и-налары да тикилар.\nКе]фи]]атдэн, сэмарэдан дам вурулур, лакин Лачыньш кулзарлыгында кекэлиб ©пт* ли] а катурулэн Ье]ванлар комбинатлар архачларьшда ,дв]ишилэ-да]ишилэ ке]фи]]а-тини итирир. Ла]лагда гыр-хылан ]ун да узаглара апа-рылыр. Ни]а Лачьшда эт ва ]ун комбинаты ачылмасын? Ни]э Почазга]асы, Агга]а, На* рышларда эЬэнк дашы, чын-гыл кандларин канарына те-кулду]у Ьалда 200—250 ки-ло.метр ]ол кечиб Шушадан, Степанакертдэн, Агдамдан тону 150—200 маната аЬэнк\nдашы]ыб тут]а кими па]лаш* ды��ырыг.\nДаглыг ра]овлара кадр-лар Назырламаг проблеми да ачыначаглыдыр. Шуша, Чаб-ра]ыл, Занкилан, Губадлы. Калбачэр ва harra Дашкесаи. Кодэба] ра]онларыньш орта-лыгында олан Лачьшда даг ра]онлары учун мутахэссис* лар институту ачылса, бу хе-]ирхаН ташаббус даг ра]онла-рынын елминтехники, медани тараггисина назари астана олар.\nУзунлугу 230, ени 185 километрлик сарт даглыг ара* зидэ 125 канди аЬата едан Лачыньш Ьартарефли сосиал-нгтисади тара1ггиси учун бу ра]он замининда уч ра]он тэшкил едилмаси да, занним* ча, мэгсадау]гундур — Ал* хаслы, Мшшш, Почаз, Агбулаг, Ленинканд, Гарыгышлаг, Малыба], ЭЬмадли, Авазлар вэ с. совет лик лари аЬата едан маркази Минкаид олмапла Гаракал ра]ону, ГаракаЬа, Кепнакенд, Сафалы, Кулэбирт, Забуг, Мыгыдара, Кара-вуз, Фэталипэ]э ва с. канд-лари бирлащдирэн Лачын ра]ону, Булулдуз, ПирчаЬан, Гошасу, Шалва, Дашлы, Горчу, Гараба]ли, Шамканд, КурдЬачы, Эрикли, Эрдаша-ви, Лачын]алы вэ башга со-ветликлэр заминииДа маркази Артыгаршьш дузу олмагла Короглу ра]о«у.\nЛачынын дарди даглары га-дардир. Инди бу дардлэрин устуна бир дард ,да элава олунуб — гоншу ха]ан9ти. Ела билирам, Лачывда, Ьабе-лэ дикэр даг ра]онларында мевчуд имканлардан самара* ли истифадэ олунса ишсиз-.лик ва дидэркинлик, хараба-зарлыг ва дагынты, дезул-маз вэзи]]ат, мискин кузераи тез арадан галх^...\nСалман ШЭЛВЭД9РЭЛИ.\nфнлолоки]а елмларн.намн-\nзэдя.\nАзарба]чан Халг Блржасы la'flyiaT варир:\nАХБ броштр гр|муш\nиоиторларыиыи,\nМУ9€€ИС%\nАХБ-nnn бириичм мсоИасыиАа cam-\nрвЬбврлвринин ивзвриив!\nАХБ-нми ио{абрым 22-дакм тм маратммда смзми малларынызын таг-дим олуимасы учуй вармлммш смфа рмшларм ио|абрыи 18-иа имми дмг атмалмсинмЭа\nнеВБвТИ БИРЖА ТИЧАР8ТИ БУ ИЛ НОЗАБРЫН 20-Д» ИДМАН ОЗУНЛАРЫ САРАЗЫНДА КЕЧИРИЛвЧвКДИР.\nYHBAH: НЕФТЧИЛеР ПРОСПЕКТИ. 26 А. влаге сифаришллрии габупу да мм вдир.\nТлявфонлар: 67-84-61, 67*64*95.\nАХБ ИДАРе hEJ'8TH.\nАпим HapahaTf^p\nКУБРЭЛЭРИ «РЕПРЕССЙ№ДАН ГОРУГАП\nЬернатлн paAaKCHja, матбуат свЬнфэлорнцда. радио вэ тедеввзн1а верндяшдэрнада хэцд тэсэрруфатывда нн> нерад кубрэдэрнн татбнгн ме|1шяа мутахэссис олма]ая ]олдашларын чыхышлары яэтячэсиндэ кубрэ тэт-бигн сон иллэрдэ яки дэфэ]эдэк азалмыш, мин тондарда змтээднх мэЬсуд нтярилмншдяр. Едэ бу хор-хорана вэ учдаятутиа гадагаядарыв гаршысыны адмаг учун иэгадэ ]аэмаг гэрарына хэлднм.\nМутохессислар кубрэ тэт-бигини ]ени бир кэнд тэсар-руфаты гнтэсинин кашфинэ бэрабар тутурлар. Анчаг бизим реслубликамызда 1400 мин Ьектар шум саЬэсина. 400 мин Ьектар чохиллик экинлэра. 2400 мин Ьектар отлаг вэ бичэнэк саЬэсинэ чэми 140 мин тон минерал кубрэ тэтбиг едилир ки, бу да Ьэр Ьектара 33 килограм минерал кубрэ демакдир. Палбуки дун]анын инкишаф етмиш елколаринин бир чоху нда бу кастаричи 700 ки-лограма барабардир. Бела шэраитда биткилэрин гидасы-ны тошкил едан минерал кубраларин еколоки]аны кор-ламасындан ва ]а мэЬсулла-рын ке]фи]]этини пислашдир-масиндан данышмаг садалевЬ-лукдур. Анчаг теассуф ки, кубрэнин елми асасларла тэт-\nбиги нормаларындан хабар-сиз оланлар канд тасэрруфа-тында чалышма]анлар ва бу саЬонин инчаликларини билмэ]энлэр кубрэ татбиги-нин манфи та'сири Ьаггында ге]ри-об]ектив мулаЬязалар ирэли сурур.\nJep курэсивдэ эЬали ар-тыр, мунбит торпаг исэ ил-дан-илэ азалыр. Азалан им-канла артан талабаты ]ал-ныз ]уксак маЬсулдарлыг Ьесабына едэмэк олар. МаЬ-сулдарлыгы ]уксэлтмэ]ин бир сэрфэли ]олу исэ, кубрэ-лардэн истифадэ ила баглы-дыр. Бу башга сеЬбэтдир ки. биз кубрэлардэн нечэ истифадэ едирик.\nТасэрруфатлДрымызда кубрэ тэтбиги илэ елагадар чид-ди салигасизликлар вар. Мэ-сэлан. альшан кубрэлар у]-\nгуилашдырылмамыш йнбар-ларда сахланыр. Она кере да вахтындан эввэл хараб олур. ке]фи]]атшш итиртр. Кубралар саЬалара лазым олан мигдардан чох, Ьэм.да ]арарсыз, у]гунлашдырылма-мыш нагли]]атда дашьшыр. Бу заман хе]ли итки]э ]ол верилир. Артыг галан кубрэ галыгы исэ вахтьшда анбара га]тарылмыр. Бела иткилэр чанлы аламин зэЬарланмэси-на ва гисман маЬвииа сабоб олур.\nМуасир экикчидик чидди интизам, дарин елми билик, торпага, техника]а, елэча дэ кубрэларе агыллы. ]арадычы мунасибат талаб ед»р. Мутэ-хаосисларимиз вэ бу cahaja мараг кастарэнлэр карак билсинлэр ки, Ьэр тон куб-ре элава 4—5 тон ва даЬа артыг кэнд тэсэрруфаты маЬ-сулу элдэ олунмасы демэк-дир.\nТ. ЭЛШЕВ,\nАзэрбаХчан Кэцд Тэсерру* фаты АхВдеин]асы arpo-xxMja хафедрасьшын профессору, хэцд тэсэрруфаты едмлэря дохтору.\nМактубларын хупасаси\nИНАМ ]АШАДЫР БИЗИ\nИнсаны, янсанлыгы зннэтлэндярэв эн кезэл фэ-знлатлэрдэн бнрн, бэлкэ дэ эн башлычасы ел учун ]а-рамаг элснзэ-а]агсыза, кемэ]э еЬти]ачы оланлара эл тут1дагдыр. Азэрба]чанлылара мэхсус бу адэт-эн'эна инди дэ, торпагымызын вэ халгымызын белэ агыр кун-лэриндэ дэ унудулма]ыб. Елэ редакси]амыза кэлэн мэк-тубларын бир гисми дэ белэ xejapxah эмэдлэрдэц, чамаатын сосиал га]гылары ]олунда керулэн нэчяб ншлэрдэн сеЬбэт ачыр.\nШэкидэн А. Рэсулов кэнд-лэриндэ иллэрдэн бэри ]ы-гылыб галмыш проблемлэ-рин Ьэлл олундугундан саЬ-бэт ачыр: «Ра]онумузун эн\nири кэндлэриндэн бири Бе-]ук ДэЬнэ сон иллэр ез си-масыны дэ]ишиб. Лени сосиал об]ектлэр тикилиб ис-тифад0]э верилиб. Бе]ук ДэЬнэ чамааты узун муд-дэт ичмэли Судан корлуг чэкирди. Артыг бу еЬти]ач едэнилмэк узрэдир. 4 кило-метрликдэн су кэмэри чэ-килиб. Кэнддэ ]ерли хам-малдан кэрпич истеЬсал едэн завод ишэ . салыныб. Лени черэкбиширмэ сехи дэ бу кун-сабаЬ мэЬсул ве-рэчэк».\nУчарда чыхан «Лени саз» гэзетинин эмэкдашы К. Пусе]нова ра]онун Гара-берк, Рэстэчэ, Лак кэндлэ-ринин бутунлуклэ телефон-лашдырылмасындан, «Па-чыгабул». гэзетинин эмэкдашы X. Искэндэрова тэзэ . ачылмыш Вэтэндашлыг Вэ-зи]]эти Актларынын Ге]-ди]]аты ше'бэсинин фэали]-]этикдэн, адэт-эн'энэлэрин бэрпасындан ]аз^.\nКурдэмирдэн А. Эзизог-лунун мэктубундан: «Сон\nвахтлар республикамызда тэнЬа ]аша]ан вэ кимсэсиз гочалара га]гы хе]ли ар-тырылмышдыр. Эксэр ра-]онларда олдугу кими Курдами рдэ дэ белэ бир мэр-каз ]арадылыб. Ра]он узрэ тэнЬа вэ кимсэсиз гочала-рын са]ы Ьэлэлик 160 нэ-фэрдир. Мэркэзин хид-мэтиндан истифадэ едэн-лэрэ пулсуз ]емэк верилир, тибби хидмэт кестэри-лир, онларын бутун еЬ-ти]ачлары адэнилир».\nПочтумузда эЬалинин сагламлыгы кеши]индэ да-]анан тибб ишчилэринин. садэ пешэ адамларынын хе]ирхаЬлыгындан, фэдакар э.мэ]индэн бэЬс едэн мэк-тублар да чохдур. Онлар-дан бири: «Газымэммэд шэ-Ьэр маркази хэстэханасы-нын Ьэкими Интигам Батырову Даглыг Гарабагын азэрба\/чанлылар ' ]аша]ан кандлэриндэ. хусусэн Ваш Куне] кэндиндэ ]ахшы та-ны]ырлар. О, дэфэлэрлэ бу ]ерлэрэ е'зам олунуб. Вэтэн-пэрвэр Ьэким чагырышлара чох вахт hajax ]олдашы, тибб бачысы Хырдаханьгм-ла бирликдэ кедир».\nПачыгабул ра]онундакы НаваЬы совхозунун муЬэн-диси Н. Зе]налов даЬа сон-ра билдирир ки. Интигам 03 кемэ]ини Иран Ислам Республикасынын вэтэн-дашларындан да эсиркэ-мэмиш. Зэлзэладэн зэрэр чэкэнлэрэ ]ардым кастар-мишдир.\nКэнчадэн 9. Мярзэ]ев республика клиник уроложи\nхвстаханасынын Ьэкимлари, тибб елмлэри намизэдлэри Пэшим Эли]ев, Камал Исг ма]ылов, Элиага Баба]евин 1'а]гыкешли]индэн сеЬбэт ачыр: «Онлар мани ]енидэн Ьэ]ата га]тардылар». Аг-дам радио верилишлэри редакси]асынын эмэкдашы А. РэЬнмованын' мэктубу исэ щэЬэр хэстэханасында ге]ди]]атчы ишлэ]эн Емма ва Елза Эли]ева бачылары-нын хош хаси]]эти, хэстэ-лэрла самими рэфтары ба-рэдэдир.'\nРедакси]амыза унванла-нан мэктуб вэ телеграмла-рын бир гисми дэ гэзети-миз Ьаггындадыр. Охучу-ларымыз амин олдуглары-ны билдирирлар ки, «Халг гэзети»нин сэЬифэлариндэ бундам сонра да халгын дэрд-сари 03 эксини тапа-чаг. Инди а]ры-а]ры шэЬэр вэ ра]онларда «Халг гэзети»-нин достлары клубу ]ара-дылыр. Бу дй1 газета, онун Ларадычы коллективинэ ина-мын бариз нумунэсидир.\nКузэранымызын агыр кеч-ди]и, даври нэшрлэрин\nги]мэтинин ]енидэн артды-гы бир шэраитда дэ садиг охучулйрымыз «Халг гэзе-ти»нэ абунэ ]азылырлар. Мэтбуата абунэ кампани-]асында фэал иштирак едэн, онун ]а]ылмасында фэрг-\nлэнэн рабитэ ишчилэринин эмэ]индэн бэЬс едэн мэк-тублар да чохдур. Нефтча-ла ра]онундакы Гырмызы-кэнд сакини Е.-Емннов поч-тал]он Рза Эзимовун чамаат арасында газандыгы Ьер-мэтдбн, садэ пешэ адамы-нын 63 ишинэ мэс'ули]]э-\nтиндэн сез ачыр.\nБу да Губа ра]онундакы Утуг кэндиндэн К. Тары-вердв]евня Мэктубундан: «Отуз илэ ]ахын почтал]он\nишлэ]эн Элфалы Пирэли]ев чэтин даг ]олларыны ат белиндэ кедиб-кэлир. Бу кунлэр онун иши чохалыб. Газет вэ журналлары Хал-тан ва Утуг кандлэриндэ ез саЬибинэ чатдырмагла\n]анашы абунэ илэ дэ мэш-гулдур».\nПарламентимиздэ «Азэр-ба]чан ■ Республикасынын йстиглали]]эти Ьаггында» Конституси]а Акты гэбул олунмасы бутун республика-да рэгбэтлэ гаршыланыб.\nБакыдан 9. Мэлнховун, Сумга]ытдан Б. Муса]евин, Агстафадан Н. 9Ьмэдовун, Губадан Н. Баба1еванын, Масаллыдан С. Ьусе]яовун, Гахдан М. Ап^уровун мэк-тублары да белэ никбин\nопвал-руЬи]]э уста каклэ-ниб. Тэбиидир. Чунки суверен Азэрба]чанымызын К0лэ1чэ]инэ халгын бе]ук инамы вар.\nЗвЬяд КАЗЫМОВ,\n«Халг гэзетнвння иухбнря.\nА. JaxoBnea:\nэти а]ырд етмэ]э бо]ун олмушлар».\nСОВ.ИКП «МОРНИНГ СТАР»А ДА MAJA Г01УРМУШ?~\nМосквадакы сэфярли]ияэ\nБа]ук Британи]а Ьакумэти Сов.ИКП-нин «Пергамон пресс» нэщри]]атыны вэ газет магнаты Роберт Максвелла мэхсус «Морнинг стар» гззетини мали]]элэшдирм0си барэда ]а]ылмыш хэбэрла-\nрин догру олуб-олмадыгьшы ]охламагы гарара алмыщдыр.\nИнкилтаранин девлэт харичи ишлэр ва бирлик ишле-ри назири Дуглас Поггон демишдир: «Биз Британи]аным\nмурачиат едиб, догруданмы, Сов.ИКП-нин «Пергамон пресс»и вэ «Морнинг стар»ы малиПалешдирди]ини муа]-]энлэшдирэ билзн експертлар тапмасыны хаЬиш етмишик».\n1екатвриибург. Илк двфодир ки, бурада «Урая-коиаарс1ча — 91» ратомал сарки-]армаркасы ачылмышдыр. Мудафиа саиа|асмним муассмсалари aj маЬсулларыны— айактроника, тибб аааданлыгы, халг истаЬламы маллары аа с. иума]мш атдирммшлар.\n«Хонда» микроаатобусуну сарки]а «Уралски аатомобмл» ааводу Иарит-мотор аа-аоду ила бирка тагдим етмишднр. СИТА-мым фотохромикасы.Т8КЛИФЛ9Р NEPH К8ПРУЛМ¥ШДУР\nАБШ конгреси сенаты-нын вэ нума]энд9лэр пала-тасынын силаЬлы гуввэлэр узрэ комитэлэрицин сэдр-лэри Сем Нанн вэ Лес Ес-пин чэршэнбэ куну Совет Иттифагына Ьуманитар Jap-дым кестэрмэк мэгсэдИ* лэ 1 мил]ард доллардан истифадэ етмэк барэда елкэ-нин 1992-чи ил пэ^и буд-чэсинин ла]иЬэсинэ дахил едилмиш тэклифлэрини ке-ри кетурмушлэр. Бу, жург налистларэ Ьэмин мэсэлаки музакира етмиШ ики коми-тэнин ичласларындан сонра . мэ'лум олмушдур.\nНанн вэ Еспин 1 мил]ард долларлыг эрзаг мэЬсул-ларынын вэ дава-дэрманын Ьарби тэ]]арэлэр васитэси-лэ ССРИ-]э дашыначагвжа Пентагоиун нчаээ верачэ]»-Ни нэзэрдэ гутурдулар. Пэм да эрзаг мэЬсуллары-нын бир Ьиссэси Америка-нын Ьэрти анбарларындан кендэрилмэли иди. ьурада АБШ Ьэрби мутэхассислэ-ринин ССРИ-нин Ьэрби муэссисэлэринин конвер-си]а едилмэсинэ ва нувэ гургуларынын секулмэсинэ кемэк кестармэси дэ нэзэрдэ тутулмушду.\nБуш Ьекумэти Нани вэ Еспинин тэклифинэ е'тираэ етмэмишди. Чунки Ьэмин тэклиф АБШ-ыя Мудафнэ Назирли]инэ ез пулларын-дан CCPH-j9 кемэк учун истифадэ етмэсияин нэзэрдэ тутурду вэ буну Ьеч дэ назнрли]ин еЬдэсинэ roj-мурду. Лакин Нанна вэ Ес-пннэ Аг ев тэрэфиндэн фэал кемэк дэ кестэрил-мэмишди.\nПентагоиун Ьесабына ССРИ-]э кемэк кестэрмэк тэклифя кундэликдэн чы-харылдыгдан сонра С. Нанн журналистлэрэ демяшднр кн. о вэ Л. Еспин Ьэмин тэклифЬ ]еяидэн яреля мэ]н планлашдырырлар. Бу дэфэ тэклиф Ьэр<й| будчэ-нин бир' Ьиссэсн кими де-]нл. а]рыча ганун ла]иЬэся кими тэгдим олуначагдыр.\nДОЛЛАР БАЗАРЫСОВЕТ МАНАТЫ: «ТАХТАЛАШМАв ДАВАМ ЕДИР\nбтэн а] ерзиндэ биржа алгыч:атгыларында манатью мэзэннэси керунмэмиш дэрэхэдэ енмиш, 1 доллар\n73.1 маната сатылмышдыр. Ести-банк исэ рекорд кес-тэричи газаимышдыр: бурада окт]абрын 2&-ДЭ доллар\n91.2 маната сатылмышдыр; Нагд вал]ута базарларын-да манат, ]арым а] эрзиндэ даЬа сур'этла, взу дэ ^эх-минэн 40 фаиз учузлаш-мышдыр. Бунуила ]анашы, долларын мэзэняэси, артса да, вал]ута сатышынын умуми Ьэчми хе]ли азал-мышдыр.\nБэс манатын мэзениэси-нин кэскин сурэтдэ ашагы душмэсинин сэбэби нэдир? Бкспертлэрин фикринчэ. бу, илк невбэдэ Президент\nВ. Лелтсинин ги]мэт вэ кэ-лирлэрин сэрбэстлэшдирил-мэси эсасында базар исла-Ьатларынын башланмасы Ьаггында бэ]анаты илэ эла-гэдардыр.\nИнди па]тахтдарык ба-заоларында долларын нагд ]олла сатышынын вэзи]]эти белэдир:\nПиМ9ТЛЭР:\nВаэарлар алгы сатт\nМосква 55—57 60—65\nСанкт-\nПетербург 56—57 60 —62\nРига 58—59 63—64\nМинск 42—45 46—50\nКишин]ов 48—50 52\nБакы 53—54 55—56^диггетли ОЛУН: САХТА Д. М.\nАлмани]а журналларындан биринии ]аздыгына керэ ]ук-сэк ке]фи]]этлэ кэсилмиш сахта алман маркаларынын (До]че Марканын) тезликлэ Руси]а базарларында бол-лашачагы кезлэнилир. Чунки гэлп пулкэсэнлэр артыг Алмани]аны сахта марка-ларла кен-бол «тэ'мин едиб-лэр». Журналын ]аздыгы-на керэ, сахта пул кэсмэк просесиндэ башлыка ролу Лапони]анын «Канон-Канон Колор-Лазер Kopjep» фирма-сынын истеЬсал етди]и рэнк-ли сурэтчыхарма гургусу oj-на]ыр. Мунпен шэЬэринии баш полис комиссары тээс-суфлэ билдирир ки. «муасир сурэтчыхарма васитэ-лэря Ьэр кэсэ истедн]и гэ-дэр ]ени нумуиэли эски-наслар чап етмэк имканы верир. Ьэлэ бу чагвчаи ин-дяки кямя раЬат вэ учуз сахта пул кэсмэк мумкуя олма]ыб».МИНЛИ1ИН ЛАНЫНДА\nикиягзлук недиу\nОкт]абрын укуичу онкун-лу]ундэ ики ]уз манат дэ-]эриндэ ]еян эскянасларын деври]]е]э бурахылмасы совет пул нишанларыиын тэ-камул просесиндэ сон jox, бэлкэ дэ клк аддымдыр. ССРИ Девлэт Банкыидан\nалынмыш мэ'лумата керэ. ]аивар а]ынадэк 300 манат-лыг вэ 1000 манатлыг эс-кинасларын тэдавулэ бу-рахылачагы кезлэнилир.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-15-1991-p-3\/","date":"2017-04-24T11:29:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00217-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3163386881,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3163386881351471, \"sah_Cyrl_score\": 0.1258147805929184, \"tuk_Cyrl_score\": 0.060981880873441696, \"eve_Cyrl_score\": 0.0587492473423481, \"kum_Cyrl_score\": 0.05468001961708069, \"tat_Cyrl_score\": 0.036638010293245316, \"udm_Cyrl_score\": 0.03508235886693001, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03421959653496742, \"alt_Cyrl_score\": 0.02613603137433529, \"rmy_Cyrl_score\": 0.02278968133032322, \"bxr_Cyrl_score\": 0.020198073238134384, \"crh_Cyrl_score\": 0.019998563453555107, \"nog_Cyrl_score\": 0.017611617222428322, \"kir_Cyrl_score\": 0.016343476250767708, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01588028483092785, \"krc_Cyrl_score\": 0.010628358460962772}","num_words":13806,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.335,"perplexity_score":72641.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 1, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ 1 hojábp 1»»1«и ил. № its\nAfСАГГАЛ НУФУЗУ\nАдамларын чам^]этнмиз-дэки гаршыдурмадан, соси-ал-психоложи вэ игтисади кэркинликдэн чана AojAyr-лары бир заманда мухталиф ичтиман-си1аск гуввэлэр вэ-тэндаш сулЬунэ, милли бир-ли]э вэ Ьэмрэ']ли}а наил ол-маг Joллapыны арамаг мэч-6ypHjJar«HAa галырлар. Ла-кин бутун чагырышлара бах-Majapar гаршыдурма заифла-мир. Тээссуф догуран чэпэт-лордэн бнри до будур ни, ич-тимаи-ciijacH диалог ишти-ракчыларынын hap Ьансы 6и-ри тэрэфиндэн ирели суру-лан аз-чох конструктив тэк-лифлэр да cHjacH еЬтираслар ахынында итиб-батыр ва тэд-ричан бутун т-орэфлэрин тэ'-кидла такрар етдн клари милли бирлик naejacbi элчатмаз ap3vja чeвpилмaJэ 6aui.iaJbip.\nИроли суру.лан тсклифлэ-рин бир чоху илк бахышда на гэдер чалбедичи керунса да, милли эн'эналэрэ, милли IтcиxoлoкиjaJa yjryn кэлмэ-aHjn учун онларын реаллаш-масы чох чиддя енкэлларлэ гаршьшашыр. Ьалбуки милли тарихимиздо hap haH-сы бвЬранлы вэзиЛэти динч-ликло низамламагын даЬа то'сирли васитэлэри мовчуд-дур во бу кун онлардан истифадэ етмэмэк милли }ад-даша биканалик оларды.\nИстэр дахили мунагишэ-лорин арадан галдырылма-сында, истэрсо да харичи T03jHr^iapa саморэли мугави-матин ташкилиндо ел агсаг-галларынын ролуну хатырлат-мага ehTHjan JoxAyp. Дикэр тэргфдэн. тарихнмиздэ гыз-мыш бeJинлэpин, шохси вэ груп мэнафелэринин, та]фа еЬтирасларынын гулу олан-ларын агсаггал свзунэ мэЬэл го}мамалары нэтичосиндэ тв-pojoH фачиэлэрин ибрэта-\nмиз сэЬифалари да вардыр.\nАгсаггал мэфЬумунун хал-гымызын hajaT вэ мэишэтин-дэ, тарихи тэфэккурундэ не-чэ Jep тутдугуну баша душ-мок учун милли мэ'нэвиДа-тымызын ajHacbi олан Дадэ Горгуд дастанларына назар салмаг lKифaJaтдиp. Бутев бир халгын тарихини, Jauia-Jbini ва душунча тарзини, се-зун кениш мэ'насында мада-HMjJaTHHH экс етдирэн бу на-haHK абида мудрик ел агсаг-'галы Дада Горгудун ады илэ баглыдыр. Эсрлэрин тачру-бэсини, дун]анын минбир hHKMOTHHH синэсиндэ jaiua-дан Дадэ Горгуд Of уз ели-нин Jaxmbi кунундэ да, пис кунундэ да jyxapbi башда-дыр, он долашыг мушкуллэ-ри ho л л едир, онун ej\\wiapH-на. мослоЬотлэринэ а.мэл олундугча, ел-обанын кузэра-ны хош кечир, гудрати ар-тыр. На вахт ки, Горгуд Ьикмэти, Горгуд eJYДY уну-дулур, о заман фачиэ баш верир — Ич Огуз Дыш Огу-за аси олур, гардаш гарда-шын ганына cycajbip, jarbi душман догма jypдyмyзyн устунэ ajar алыр.\nТарихин бу ибрат дарении унутмага бизим Ьаггымыз Jox,iyp. ^шадыгымыз нара-Ьат во сэксэкэли кунлэрда ону саф-чурук етмэк, нэти-чэлэр чыхармаг сон дорэчэ вачибдир. Емос^аларын тэЬ-рики илэ hapaKOT едиб саг-лам душунчэнин, реаллыг Ьиссинин сасини боган бир чохлары агсаггаллары Myha-физэкарлыгда тэгсирлэнди-рирлэр. Лакин квлин е'тн-раф едок ки, дунонки муна-сибэтлзримизин во бу кун узлош д иJимиз бэлаларын ск-сэриJJoTHHHH коку мэЬз хал-гымызда муЬафизакарлыг «пе}вэнди»нин олмамасын-\nда, кутланин дагыдычы сти-хи}асынын манеэсиз шэкил-да взуну реаллашдырмасын-дадыр. Бунун гаршысыны алмага гадир олан }еканэ гуввз иса Ьамиша агсаггал нуфузу. агсаггал тамкини ва MYДpИKЛИJИ олмушдур. Чунки агсаггал бир евин, бир нэслин, бир та]фанын хе]-рини кудмур, ону халгын та-лeJи, индиси вэ кэлэчэJи ду-шундурур. Агсаггалын вэзи-фэJэ, haкимиJJэтэ ehтиjaчы Joxдyp, чунки о, он кучлу вэ давамлы Ьакими}]этэ — мэ'* нави haкимиJjэ��э маликдир.\nБу кун республикадакы ичти.маи-с^аси гуввэлэрин Ьамысы (истар Ьакими}}этдэ олсун, истэрс© до муха л и-фэтдэ) милли бирлик шу-а рында и тез-тез истифадэ едир. Лакин гэриба ва тэ-зссуф догуран чэЬэт будур ки, милли бирл^э наил ол-магын вэ миллот сэв^}эсин-дэ элбир фэaлиjJэт кестэр-мojин конкрет joллapы вэ механизми таклиф олун-мур. Логин Ьеч кос е'тираз етмэз ки, милли бирлик уму-ми милли монафелэр этра-фында баш верир. Вэ кезлэ-мок оларды ки, гыса во му-раккэб инкишаф ]олу кечмо-синэ вэ бир сыра сэЬвлори-нэ бaxмajapaг, умуммилли манафелэрин аз-чох дузкун во долгун томсилчиси кими чыхыш едэн Aз0pбajчaн Халг МэбУшси Ьэмин бирли-]ин тэшкилати езэ5ине чеврилэчакдир. Лакин чох тээссуф ки, чэбЬэнин езунун дахилинда арзу олунан бирлик ]охдур, ондан ]ени-]ени гуввэлэр ajpылapaг мустз-гил ташки,латлара вэ парти-]алара чеврилмэкд© давам едир. Мэтбуатын }аздыгына кор© бу кун Азарба]чанда элли]э jaxын си]аон пapтиja\nвэ ичтимаи тэшкилат вардыр ва ачыгыны дejим ка, чамаат онларын бир чохунун\nадыны бела бил мир.\nТез-тез де^лир ки, бу, та* бии бир просеедир ва эсл дeмoкpaтиjaнын тэзаЬуру-дур. Лэгин ки, Ьугуги дев-лэтин мевчуд олдугу демократии чэм1^эт ут\\гн бу, Ьэ-гигэтон да белэдир... Амма Ьазыркы екстремал шораит-дэ, миллэтин тaлeJи ва вар-лыгы масэласи Ьэлл олун-дугу, умуммилли вэзифэлэ-рин бутун кэскинл^и илэ гаршыда дajaндыFЫ бир заманда, буну мэгбул вэ фа^ далы са]маг олмаз. Бир да Ьэмин пapтиjaлapын ва тзш-килатларын програм-лары илэ таныш олдугда керур-сон ки, онларын Ьамысы AзspбaJчaнын с!Часи ва иг-тисадн мустогилл^и, суве-peнлиJи вэ эрази бутевлу}у угрунда, республикамызда азад вэ демократии чами]-]эт гурулмасы угрунда муба-ризэ апарыр. Бела бир стра-тежи мэгсод олдугу Ьалда, И. А. Крыловун мошЬур тэм-силиндэки кими арабаны мухтолиф истигамэтлэрз дартмага ehтиjaч вармы? То-бии ки, jox. Она корэ да милли бирли]ин илкин шэрти кими Ьэмин стратежн мэгса-дэ догру апаран тарихи вэ-зифэларин ]еринэ jeтиpилм0-синдэ бутун вэтэнпорвэр гуввэлэрин эмэкдашлыгы зэ-руридир. Aзapбajчaн Агсаггал лар Шурасы да республикам ызда бела амэкдашлы-гын вэ ввтандаш Ьомрэ^ли-jинин Japaдыл.мacыны езунун башлыча вэзифэси Ье-саб едир.\nКамал Б8ДИРОВ, Азэрба]чан Агсаггаллар Шурасыиын мэс'ул ка-тиби.\nАгрылы cehÓ9r\nТорпагы кзндящэ вермакданса\nмин БэнАна илэ онун алиндан алмышыг. галармаг истэмирик да.\nШНАЛЛЫ КЭНД ЧА1ХАНАСЫНДА КОРУБ КОТУРМУШ АГСАГГАЛЛАРЛА\nсеьБэтимиз да елэ бу киле] устундэ кекланди\n—■ Aj бала, инди Ьэрэ бир сез дejиp. Кими колхозу тэ,pифлэjиp, кими да писла]ир. Амма валлаЪ, га-баглар бела дejилди. Ко;|-хоз да варды. торпаг да, ишлак адамлар да. Пис ]а-шамырдыг. Сонралар бизи ез Ьалалча торпагымыза Ь^с-рот ^дулар. — де]э муЬа-рибэ вэ эмэк ветераны Ал-мэЬэммэд Элэскэров сеЬбэ-тэ керпу салыр...\nБас Ejнaллы чамааты-нын торпагыны ким элин-дэн алыб? На учун? Бун-дан етру 60 ил эввэлэ га-Jытмaг лазымдыр. 1931-чи илин март а]ында бу кэнддэ да колхф гурулду. Ад��ны «Гырмызы Ок^абр» го!дулар. Беш ил сонра, jep-ли чамаат демиш, кучэнин о тajындaкы «Парлаг* кол-хозуну лэгв едиб «Гырмызы Ок^абр^а бирлэшдирди-лэр. Дуз 1950-чи илэ кими бирка <Оашадылар». Агсаг-галларын деди]инэ керэ, о вахт колхозун Кур чaJынын са1шли бojyнчa, Ьэтэмага-лы де]илэн ]ердэ уч мин Ьектар торпагы олуб. Бу са-Ьэдэ кениш бичэнэклэр, бэрэкэтли тахыл зэмилэри вар иди, са^ыз-Ьесабсыз\nмал-гара, ^уг-чучэ, ат ил-хысы сахланырды. Чамаат ^хшы доланырды. «Гырмызы OктJaбp» мил1ончу колхоз са]ылырды.\nЭмэк ветераны Бэшир ТагьОсв ]аддашыны «вэрэг-лэJиp>:\n—- МуЬарибэ иллэрнндэ Ьэр эмэк кунунэ беш кило-грам тахыл белэрдик. Ьэ-лэ чэбЬэ]э кeндэpдиJими-зи демирэм. Бол тахылы-мыз оларды. Инди 1шра бахеаныз гангалдан башга 11еч на кермэзеиниз. Ону да бичмирлэр. Эллинчи ил-дэ биз Кечэскэр кэндинэ бирлэшэнэ кими бутун вер-килэри икигат едэмишик. Чунки мэЬсулумуз олуб, Ьэр ил анбара мин тон тахыл вурардыг.\n— Л а дыма кэлир, гырх бешинчи илдэ тахылы ан-бар тутмады. Ьамысы хыр-манда галмышды. Мэчбур олуб евлэрэ па^тадыг, — де]э АлмэЬэммэд Элэскэ* ров онун сезунэ гуввэт верир:\n— Анчаг инди бир киеэ\nун учун гапы-гапы душу-Р\\'н-\nЛашлы адамлар бела де-дилэр. Ону да дедилэр ки,\nэллинчи илэ кими бу та-сэрруфат этраф кэндлэра тахыл вэ памбыг тохуму верэрди.\nКэндлэ баглы i адамлар Jaxmu билирлар: Эллинчи\nилдэн сонра бутун елкэдэ тасерруфатлары 6eJyTMa xoctb.thJh JaJылды. Эслин-\nдз, торпагы кэндлинин элин-дэн алмагын эсасы ^ул-ду. Бах тэсэоруфатларын белвчэ 6eJyAY0 кичилднл-мэси просеслэриндэн сонра кечэн ил чамаат а]ылыб ке-руб ки, Е^аллы совхозу торпагсыз галыб. Совхозун вур-тут 248 Ьектар узум багы (32 Нектары бу ил са-лыныб). 78 пектар joHHa-лыгы. 80 Иектар тахыл, 15 Иектар рапс вэ гаррыдалы саИэси вар. Торпагын гыт-лыгы узундэн бу ил салын-мыш узум барынын арасы-на гаргыдалы вэ чурунд>'р экилди. 2.500 адам бир овуч торпагын умидинэ гал-ды. Буну баша душэн EJ-наллы чамааты: «ОДимиз варса, ону версинлэр, ар-тыгыны истэмирик» — де-\nди.\nНа фа1дасы, чамаатын сэ-сини Нэлэлик ешидэн Jox-дур. Кимлэ сеИбэт етдимсэ\n«Чэтин мэсэлэдир». — де-ди. Мэнсэ кврдум ки. чэ-тинлик мэсэлэнин Иэллнн-дэ де]ил. Киминсэ квнлунэ тохунмаг , истэмирлэр. пэ-мин торпагда ик« ферма Ja-радылыб. Бириндв Газах эткэсмэ мэнтагэси roJyH-гузу, дикэриндэ иеэ МаИмуд EJea30B адлы бири донуз сахла^р. Торпагын бир парчасыны да Нэрби Ниссэ зэбт едиб. Нэ экир, на би-чир, билэн JoxAyp. Эн чох xeJpHHH иеэ Низами адына совхоз керур. Ьэр ил Иек-тарларла мунбит торпагы кэнар адамлара верир, гар-пыз, соган экиб кэлирини белурлэр.\nНэ учун Е]наллы чамаа-тынын торпагы ез Иалалча саИибинэ верилмир? Бу суа-лы Агстафада, Товузда да чох адама вердим, «EJнaл-лы вэ Кечэскэр кэндлэри-нин сэрНэди барэдэ сэнэд тапылмыр», — дедилэр. СэрНэди билдирэн 1936-чы илин хэритэсини «кердум» flej9H Joxflyp. Кими flejnp ки, ар-хиви сел апарыб, кими дэ Aejup сэнэдлэр Бакыдадыр.\nВалеН ШЫХЛЫ,\n«Халг газета»ешн мухбнри.\nАзэринформун шэрИи\nАМЕРИКАДА ДА Г��РАБАЕДАН ДАНЫШЫРЛАР...\nН^Чкинин « Извести ja»дa-\nкы иJpэнч беИтанларынын узаг вэ дэгиг мэгсэди вар имиш. Онун мэгалэси Америка конгресинин Ьелсин-ки комисеи]асынын ичласы эрэфэсиндэ дэрч олунмуш-дур. Ичласын кYндэлиjинэ иеэ Даглыг Гарабаг проб-леминин музакирэси дахил иди. Белэликлэ, керунур, Ну)кин тэкчо «Извести]а»-\nдан вэ миннэтдар ермэни-лэрдэн де]ил, Ьэм дэ онларын америкалы Нима-\nJэдapлapындaн гонорар ала-чагдыр,\nБэс кoмиccиja нэ]и муза-кирэ етмишдир? Мэ'лум олмушдур ки, БQjYк Бри-тaниja парламенти лордлар\nпалатасы сэдринин муавини Каролина Коксун тэклиф етди1и вэ ]едди бэнддэн\nибарэт олан программ. Лакин «Американын сэси» радиостанс^асы хэбэр вер-мишдир ки. конгресин ко-миccиjacы мYэjjэн бир гэ-рар гэбул етмэмишдир. Амма Зелена Бонне р-Э лиха н-\nJaн, Pycнja нарламентинин ики узву, Ермэнистанын АБШ-дакы даими HYмajэн-дэси, Америка алими Девид ¿Цусман ерманилэрин миллэтчилик вэ эрази ид-диаларыны мудафиэ етмэк\nучун орада билирсиниз нечэ еИтираслы нитглэр се]лв|-мишлэр!\nАмерика конгреси ко-мисс^асынын ишиндэ иш-тирак етмиш Aзэpбajчaн Али Совети Ьелсинки ко-миccиjacынын сэдри Надир МеЬд^евин бутун бунла-ры ешидэркэн нэлэр чэкди-]ини тэсэввур етмэк чэтин дejилдиp.\nЭслинэ галса, Америка конгреси комисс^асы узв-ларинин чанфэшанлыг кес-тэрмасинин сэбэби а^ын-\nдыр —* ахы, онларын бэ'-зилэри АБШ-дакы ермэни диаспоруну тэшкил едэн\nКулли мигдарда варлы-Ьал-лы ермэнинин jыFчaм Ьал-да jaшaдыFы КалифорниЗа вэ Массачусетс штатлары-ны тамсил едирлэр Мэсэ-\nлэн, Массачусетс штатын-дан нyмajoндэлэp палата-сынын узву, сенатор Кен-нединин гоЬуму Чорч Кен-недини котурэк. О йеч да кнзлэтмир ки, Гарабаг проблемы нэ марагы ез шта-тында ерманилэрин cajы-нын чох олмасы илэ олагэ-дардыр. Кер^ нур, Кеннеди та]фасы нума^эндэсинин ри-фаЬы ерманилэрин сэслэ-риндэн xejли дэрэчэдэ асы-лыдыр. Эминэм ки. Даглыг Гарабаг ермэнилоринин ез\nмугэддэратыны тэЗин етмэк hyryryHy мудафиэ едэн Чорч Кеннединин ~ Ьеч тэ-сэввуру белэ 1охдур ки, ДГМВ-дэ aзэpбajчaнлылap да ]аша)ырлар.\nКомисси]анын ичласында бэднам баронесса Кокс да чыхыш етмишдир. О. ДГМВ-ja уч дэфэ кедэрэк (элбэттэ, Зеревандан кечмэклэ) opa-ja харичи гуввэлор, hen олмаса БМТ гуввэлэри кен-дэрмэк hari-ында мэсэлэ галдырмышдыр (адам истэ-Jnp десин ки, jaxmbi олар бу гуввэлэрдэн эввэлчэ «Коксун вэтэни Олстердо raj-да japaTMar учун истифадэ едилсин).\nYMyMHjja^ia, комиссй]а-нын ичласында jaлныз ермэни тэрэфи учун элвериш-ли олан мэсэлэлэрдэн даны-шылмышдыр. Мэсэлэн, Га-рабаг ермэннлэринэ hy-чумлардан дэм вуран баро\nнесса Кокс АзэрОа^чан кэнд-лэринин атэшэ тутулдугу-ну дилинэ дэ кэтнрмэмиш-дир. *Ьэм дэ о, haHCbica a39p6aj4amTbi милис Majo-руна истинад едэрэк де-мишдир ки, nyja забит бу барэдэ бир факт белэ кэ-тирэ билмэмишдир. Ма-раглыдыр, ермэни japar-\nлылары тэрэфиндэн Азэр-6aj4aH кандлэринин атэшэ тутулмасы, евлэрин jaHAbi-рылмасы, мал-гаранын огур-ланыб апарылмасы вэ динч a3op6aj4amibi кэндлилэрин киров тутулмасы барэдэ |узлэрлэ фактдан бирини дэ cejлэjэ 6^iMaj0H милис\nишчисини баронесса керэ-\nсэн 1традан ахтарыб тап-мышдыр? AjAMHAbip ки, бу, ачыг-ашкар jaлaндыp. Ке-рунур, haTTa Инкилтэрэ баронессасы да hajaT не'-мэтлэринэ биканэ Aej^i-дир. Сонра о, HyjKHH илэ сэс-сэсэ верэрэк ичлас иш-тиракчыларыны инандыр-мага чалышмышдыр ки, ha6c олунмуш ермэнилэрлэ Kyja пис рэфтар едирлэр. Ьалбуки баронесса вэ онун «Сахаров» командасы Шуша haócxaHacbiHa кедэрэк Moh6yc ермэнилэрдэн азэр-бajчaнлылapы лэкэлэjэ билон hap haHCbi бир материал гопармага нэ гэдэр ча-лышеа да элибош rajbiTMbiin-дыр. Он минлэрлэ a38p6aj-чанлынын ез торпагында е'лан олунмамыш Myhapn-бэнин сон дэрэчэ агыр шэ-раитиндэ нечэ ¿ашадыгы барэдэ бир кэлмэ белэ да-нышмамаг баронесса учун ajbi6 де]илми?\nЕрмэни хаЛгынын «му-дафиэчилэринин» чыхыш-\nларындан чуша кэлэн 3. Бон-нep-ЭлиxaнJaн лап гызыша-раг езунэ хас олан бир ет-кэмликлэ Даглыг Гарабагын ермэни сакинлэринин зор-ла кечурулд\\^уну билдир-мишдир.\nБизим HyMajaHA8MH3 Надир Melwijee белэ бир шэ-раитдэ чыхыш етмэли олмушдур. «Американын сэ-сй» * радиосу хэбэр вер-мишдир ки, о, Боннерин вэ дэстэсинин чыхышлары-на чаваб верэрэк Ьэлэ XX эсрин эввэлиндэн е'тибарэн aзэpбajчaнлылapын Ермэ-нистандакы дэдэ-баба тор-пагларындан говулмасы. 1988-чи илин гышында го-вулмуш 200 мин гачгынын тале]и Ьаггында инандыры-чы шэкилдэ, тарихи факт-лара вэ рэгэмлэрэ эсасла-нараг данышмышдыр. Н. MehAHjee хусуси олараг rejA етмишдир ки, ермэни гулдур бирлэшмэлэринин террорчулуг эмэллэри Га-рабаг мунагишэсини Aaha да агырлашдырмышдыр. О, Ермэнистан парламентинин инсан Ьугуглары комисси1а-сынын узвлэри илэ Мос-квада кечирилмиш керуш (Ьэмин керушдэ баронесса Кокс да иштирак етмишдир) Ьаггында да данышмышдыр. Орада тэрэфлэр санки бэ'зи мусбэт нэти-чэлэрэ • келмишдилэр. Инди hap rnej jeHHA8H баш-ланыр? Н. MehAHjee Ермэнистанын дэмир joл блока-дасындан данышаркэн бу мэсэлэни дэ ajAbi^iauiAbip-мыш, демишдир ки, ахы, блокада aзэpбajчaнлы ма-шинистлэри атэшэ ту тан. Ермэнистанын Mehpn pajo-нунун эразисиндэ ¿олун ja-тагыны вэ тунеллэри парт-ладан ермэни ]араглылары-нын террорчулуг эмэллэ-ринин нэтичэсидир.\nСезун гысасы, ермэни диаспору Москва лоббиси илэ бирлэшэрэк, халгымы-за зорла гэбул етдирдик-лэри Гарабаг нроблеминэ инди дэ бе}нэлхалг характер вермэк учун дэридэн-габыгдан чыхыр. 'Ону да демэк лазымдыр ки, буна наил олур . — ДГМВ-ja тез-,тез мухтэлиф бе]нэлхалг комитэлэрин нума)эндэлэри, ajpbi-ajpbi хадимлэр кэлир-лэр, haM дэ бундан эввэл Зеревана кедир, орада онларын гулагларыны мува-фиг шэкилдэ долдурурлар.\nБелэлэринин oбJeктивли-jHHa бел багламаг олармы?\nА. ШЭРИФОВ,\nАзэринформун нчмалчысы.\nСЕНАТОР ЬЕТЧ: «МУСТЭГИЛ РЕСПУБЛИКАЛАРЛА\nЯШ*\nФЭАЛ ЭМЗКДАШЛЫГ КЭРЭКДИР»С9ДДАМ ЬУСЕЛШН ЧЫХЫШЫ\nИраг Президенти Саддам hYcejн чэршэнбэ ахшамы орду забитлэринин талтиф олунмасы марасиминдэ чыхыш едэркэн Гэрб елкалари-ни ксскин тэнгид етмишдир. Pejтep Акентл^инин Багдад дан вердиj и хэбэрэ керэ, Лахын Шэргэ дайр сулЬ кон-франсынын ачылмасы арафэ-си��да онун cejлэдиjи нитг кэcкинлиj,и илэ фэрглэнир, АБШ-ын вэ онун муттзфиг-лэринин унванына тэЬгирлэр-дэн ибарэт иди. О, АБШ Президенти М. Бушу «илан», Горбин .лидерлэрини нсэ «си-онизмин элалтылары» ад-ландырыб Америка Ьекумэ-тинин башчькыны БМТ-нин caнкcиjaлapыны тэшкил етмэк joлy илэ ираглылары ач гojмaFa чалышмагда таг-сирлендирмишдир. Ираг Президенти демишдир: «Америка Бирлэшмиш Штатлары-нын Президенти кими эн пис адамын башчылыг eтдиjи мурдар, эхлагсыз вучудлар кими душменлэрэ малик ол-маг бе]ук шэрефдир».\nС. Ь\\ч^н илк дэфэ ачыг е'тираф етмишдир ки, елкадэ эрзагын ыОмэтлэри xejли артмышдыр Бу ишдэ о, дун-ja бирли]и1ш>н Прага гаршы санксизаларынын сэртлэшэ-чгjи барэдэ шajиэ jajaнлa-ры тггсирлэндирмишдир. БМТ е.лкэ]э арзаг кендэрил-мэсини гадаган етмир, амма Багдад иддиа едир ки, харичи банклардакы эманэтла-ринин башы баглы галдыгы-на ке,рэ бу эрзагын Ьаггы-ны eдэJэ билмир.\nИраг лидери нитгиндэ Мадрид конфрансына тарэф-дар чыхмыш эрэб ел мал армии да тэнгид етмишдир.ИРАН РАДИКАЛЛАРЫНЫН Г938БИ\nШ0КИД0 УНИВЕРСИТЕТИН ФИЛИАЛЫ\nШЭКИ. Орта тэЬсили олан jYЗЛэpлэ оглан ва гыз тез-ликла догма динары тарк ет-мэдан али таЬсил алмага башла]ачагдыр. Онларын чохданкы арзусу Jepинa jeт-мишдир: Aзэpбajчaн Респуб-ликасы Назирлэр Кабинети-л ннн 1991-чи ил 30 сен^абр тарихли герары пп& Шакидэ М. Э. Расулзада адына Бакы Девлэт Университетиннн филиалы ачылмышдыр. Филиал да Ьэлалик дерд факул-\nтэ — филолоки]а, шаргшу-наслыг, физикa-pиJaзиjjaт ва табиатшунаслыг факултала-ри олачагдыр, EJhh заманда\nкалачак абитури)ентлер учун Ьазырлыг ше'бэси да, истеЬ-салатдан ajpbbiMaAaH rnjaóH joллa али таЬсил алмаг ис-тajaнлap учун ше'ба дэ фэ-aлнjjaт кестарэчэкдир.\nШаки ШэЬэр Халг Депу-татлары Совет.инин HMpanj-j© Комитэсинда Азэринфор-мун мухбиринэ мэ'лумат ве-\n•рилд^и (Кими, jaxbiH кала-чакдэ шэЬердэ да ha бир али мэктэб филиалы — Кэнчэ Технолоки]а Университети-нин филиалы ачылачагдыр. Фи гг г л ипэкчилик, е'мал, i iи мэЬсуллары caHajecn \\ v i:, h м дэ тэкча Шаки шэ-Ьэги ' *SH етру дejил, Шаки — Загатала рекионунун дикэр разонлары учун да али тэЬ-силли мутэхэссислэр Ьазыр-.TaJaMarAbip.\n«Совет Иттифагында демократии просесэ тэкан вер-мэк учун Гэрб нcтиглaлиjJэт е'лан едан, Ьазырда cиjacи вэ игтисади ислаЬатлар Ьэ-jaтa кечирэн республикалар-ла фэал амакдашлыг етмэ-лидир». Бу фикри нуфузлу Америка сенатору, сенатын Ьугуг комитэсинин узву Ор-рин Ьетч (Лута штатындан олан республикачы) се]лэ-мишдир. О, чэршэнбэ ахшамы «Крисчен caJeнc монитор» гэзетиндэ дэрч олунан мэгалзеиндэ Jaзь¡p ки, «Совет Иттифагында демократии ингилабын сонракы мэр-Ьэласи билаваситэ республи-каларда кечэчэкдир».\nСенатор кестэрнр: «Гэрбин Совет 11ттифагына нечэ иг-тисади japдь!м кecтэpGЧэjи инди эсас мэсэлэдир. Инди-ки беЬран заманы биз Ьума-ннтар japдымы белушдурар-кэн Марказ вэ республика-ларла биркэ ишлэмэл^ик. Лакин биз унутмамаль^ыг ки, узаг перспективда Ьаки-\nMHjJaTHH jeHH мэрказлари маЬз реслубликалар олачаг-лар. Буна кера да онларын инкишафына та'сир кестэр-мэк учун биз дерд истига-мэтде Hm.iaMD.THjHK».\nО. Ьетчин фикринчэ, эввэ-лэн, Гэрб елкалзринин heKy-мэтлэри республнкалардан пар биринэ езлеринин даими HYмaJeндэлэpини Ta'jHH ет-малидирлэр. Экэр биз кеч-миш Совет Иттифагынын кэлэчэJини japaTMar ucrrajH-риксэ, республикаларда си-jacH нYмaJaндaлapи.миз олма-лыдыр. * Сэфир Москвада отурмалы. 6eJ нал халг вэ hap6n мэсалэлэр барэдэ мар казн Ьекумэтлэ амакдашлыг етмалндир. Ну.^эндэлэр иса республикаларда, езу да сафирлэр ccвиjJэcиндэ отур-малыдырлар. Икинчиси, jap-дым демократии ислаЬатла-\nрын hajaia кечирилмэси вэ инсан Ьугупларына эмал едилмэси учун назардэ ту-тулмалыдыр. Республикала-\nра ]ардым едэркэн биз он-ларда инсан Ьугугларьшын эсас принсиплэрин© эмэл едилмасини ва екстремист миллстчи бирлэшмэларин олмамасыны асас кетурмэ-лиJик. Учунчусу, кечмиш Совет Иттифагынын базар му-насибэтларинэ кечирилмэси-нэ дайр тачрубэ мубадилэси етмэк учун даими эсасда республикалара (игтисади екс-пертлар мисси]алары кен-дармак лазымдыр. НаЬа1эт, Балтик]аны республикалары базар игтисади мунасибэтлари шараитиндэ мумкун ола билэн тэрэггинин нумунаси-нэ чевирмэк лазымдыр».\nАмерика ганунверичиси ахырда ге]д едйр: «Ким ду-шунуреэ ки, мустггил совет республикалары игтисади чэ-Ьатдэн ]аша]а билмэз, о, чох jaнылыp. Луксэк инкишаф етмиш Авропа cгнaJe дeмoкpaтиJaлapынa чеврил-мэк учун онларын бутун им-канлары вар».\n1ЕЛТСИН ЬАГГЫНДА JEHH КИТАБ\nАБШ-ын кигаб магазала-рына Брита ни ja журналисти Чон Моррисону н «Эввсли болшезик, индиси демократ Борис ^лтеин» адлы jenu китабы бурахылмышдыр. Американын «Даттон» наш-\npHjjaTbi бу кнтабын чалдан чыхдыгы барэдэ мэ'лумат ве-ргрэк кестэрмшпдир: бу,\n«PyciijanbiH миниллик тари-хинда биринчи дэфэ азад се-чилэн Президент» олмуш вэ\n«Совет Иттифагынын кэлэ-чэк чнзкилэринин MyaJJaH-лэшдирил.масинда Jar«H ки, эсас рол ojHaJa4ar» бир ин-санын «reJpH-ади cHjacH кар-JepacbiHbi» тэЬлил едан и.лк китабдыр.\nЛИВИМДА Е'ТИРАЗ НУМА1ИШИ\nЛиви]а MaMahHpnJJacHHHH па]тахтында Мадрид кон-франсынын башланмасына гаршы умуми е'тираз тэ'-тили олмушдур. Девлэт идарэлэри, ширкэтлэр, банк-лар, мэктэблар баглан-мышдыр.\nМиндэн чох тэлэбэ во гул-лугчу «Мадрид конфрансы эрэблэрэ гаршы империалист суи-гэсдидир». «Эрэб\nФэлэстини танынмадан да-нышыглар апарылмамалы-дыр», «JlHBHja халгы араб миллэтинин вичданыдыр» шуарлары илэ шэЬэрин мэр-кээи MejAaHbiHa чыхмыш-дыр. Кечирилэн митингин иштиракчыларынын чыхыш-л а рында Исраиллэ даны-шыглара разылыг верэн эрэб олкалэри рэйбэрлэ-ринин унванына кэскин тэн-\nИрандакы радикалларын\nрэЬбэри, Ьуччэтулислам Эли Экбэр МеЬтэшэми дунан бу-рада демишдир: «Мадриддэ\nАмерика конфрансында иштирак етмэк ислама гаршы му1трибэ е'лан етмакдир». Франс пресс Акентли]инин хэбэр верд^ин© керэ, Э. Э. МеЬтэшэми Иран парламен-тиндэ чыхыш едарэк демишдир ки, конфрансын ишти-ракчылары «исламын душ-мэнлариднр. Онлар елумэ мэ>Ькум олунмушлар вэ исламын душманларина мунаси-бэтдэ ез дини борчуну jepи-нэ зетирэи мусэлман инги-лабчылары тэрэфиндэн эн ;а-хын муддатдэ е'дам едила-чаклэр».\nМосква Дахили Ишлэр Идарэсинин эмэкдашлары «Харичи игтисад^]ат оанкы»нда Jyea салмыш. фырыл-дагчылар групунун узвлэрини Нэбс етмишлэр. Петровка 38-дэ кечирилэн мэтбуат конфрансында чинajэткapлapдaн мусадирэ олунан г^мэтли эш]алар нума]иш етдирил-мишдир. (СИТА).\nгид се)лэнмишдир,\nБу антимадрид кампани)а-сына JlHBHja ингилабынын лидери Муэммэр Гэззафи-нин чыхышы тон вермиш-дир. О демишдир ки, «Исраиллэ данышыглар фэлэс-тин халгынын гануни Ьугуглары Ъесабына фэлэстин проблемини лэгв етмэк мэгсэди илэ тэслимчилик вэ суи-гэсддир»,«АМЕРИКАНЫН С9СИ» КУРД ДИЛИНД9...\nТуркиjaHHH «СабаЬ» гэое-ти ja3MbuuAbip ки, «Американын сэси» радиостанс^асы jaxbiH вахтларда курд дилин-дэ верилишлэра башламага Ьазырлашыр. Америка Бир-лэшмнш Штатлары Прези-дентинин тэсдигина верил-миш вэ АБШ-ын нума)энда-лэр палатасынын эмали ко-миccиjaлapынын вэ сенаты-нын 6eJaWHjH санадин ла^-Ьэсина эсасан 1992-чи илдан е'тибарэн Typwijaja, Ирана, Прага, CypHjaJa вэ Совет Иттифагынын чануб paJo«na-рына hap кун бир саатлыг\nтpaнcлJacиJa едилачакдир. Бу проблем артыг ик« ил-дир ки, Америка конгресмен-лэри арасында музакира олунур вэ Hahajar, haJaTa кеч и рил мак узрадир.\nГэоет Ja3bip ки, TypKHja Вашингтонун бу HHjJaTHHa нараЬатлыпа JaHambip вэ она бутевлукда мэнфи му-насибэт бэсла]ир. влканин Харичи Ишлар Назирл^и-нин нума)андолари билдир-мишлар ки, Буш Ьекумэти бела бир гарар гэбул едэреэ, Туркиja тэрафи бу мэсэлэ]э езунун рас- •• мунасибэтини билдирвчак р, чунки курд проблем? Р. ¿ара учун «чох haccac» *ipo i ем дир. TypKHja ДИПЛОМ.-,(ЛЭ, .шын фикринчэ, бу чур радио верилишлэри Турнира учун мэнфи натича-лэр верэчэкдир.ЁЬТИ1АТЛАРЫ 03Л9РИ АХТАРМАЛЫДЫРЛАР\nСУМГАШТ. Кэнчлик\nшэЬэринин тролле]бус су-ручулэринин хабардарлыг тэ'тили cyмгaJытлылapын hэJaтындa дэJишикликлэp етмишдир. Балка дэ шэЬэр сакинлэринин бэ'зилари километрлэрлэ Joлy пи1ада кетмэкдансэ, Сумга]ытын Ьэр Jepинэ чэкилмиш трол-ле]бус хатлэриндэ кедиш Ьаггыны 5—10 гэпик артыг едэмэ]а Ьазыр идилэр.\nСуручулэр ги)мэтларин артмасы илэ Ьеч чур aJaг-лашма]ан эмэк Ьаггынын артырылмасыны талэб едиг> дилэр.- Элбэттэ, онларын бу талэби эдалатли тэлэбдир. Чунки республика Комму-нал Тэсарруфаты Назир-лиJинин 300 мин манатдан чох пулу кечирмэмаси узундэн коллективдэ Ьатта ком-пенсаси]алары едамэк учун вэсаит белэ Joxдyp.\nУлтиматум эдалэтли ол-са да вачнб бир ше]э — сэр-нишин дашынмасы пла-нынын Jepин9 Jeтиpилмэcи амилинэ эсасланмырды: план 1еринэ jeтиpилмэJибcэ, элавэ вэсаит дэ едэнил-мир. Планын езу иеэ мад-ди-техники тэчЬизатла баглыдыр: кеЬнэ тpoллeJбyc-лар сырадан чыхыр. )ени-лэринин ги]мэти \\ил Japым эрзиндэ 16 дэфэдэн дэ чох артмышдыр.\nКоллективдэ саЬэ назир-ли1инин кемэк кестэрэчэ-)инэ Ьеч бир умид бэслэ-\nмирлэр. Ахы, Кэнчэ суру* чулэринян буна бэнзэр тэ-лэбинэ назирликдэн Ьеч бир чаваб верилмэмишдир. Демэли, б��р чыхыш Joлy галыр: еЬти]атлары езлэри\nахтарыб тапмалыдырлар. 0зу да шэЬэрин вэ нагли]-¿ат маршрутлары бо]унча ]ерлэшэн ири сэна1е муэс-сисолэринин кeмэJил9. Мэсэлэн, Ьэмин муэссисэлэр • ез ишчилэринин нэrлиJJaт васитэси илэ кедиш Ьагы-нын эвэзини ез вэсаитин-дэн тpaмвaj-тpoллeJбyc идарэсинин Ьесабына кечир-мэклэ eдэJэ билэрлэр. Чох вахт кэлирсиз олан Ьэмин маршрутларда шш^эн су-ручулэри элавэ олараг сэ-нaJe муэссисэлэринин бартер joлy илэ элдэ етдик-лэри эрзаг мэЬсулларынын бир Ьиссэси илэ та'мин ет-Д1ЭК дэ мумкундур.\nCyмгaJытлылapын хэбэр-дарлыг тэ'тили иштиракчыларынын идарэ етдиклэ-ри нэгли]]ат васитэлэрино устунлук вермэси учун Ьэмин суручулэрин езлэри дэ чох ше} етмэлидирлар. Са-кинлар инд^эдэк онларын кестэрдиклэри хидмэт ме-дэни1]этинин сэви^эсинин ашагы олмасындан, чадвэ-лэ эмал етмамэлариндан ши-кaJэт едирлэр. ШэЬэрэ онларын ишинин тамамила ]е-ни формалары лазымдыр. Сумга1ытлылар да, шаЬарин гонаглары да екскурси]а тролле1бусларынын хедма-тиндэн мэмнyниJJaтлв нсти-фадэ едэрдилэр. Кедиш Ьаггынын бир аз баЬа ол-масынын eJби Joxдyp. Амма Joл бoJy шэЬэр Ьаггында нэ гэдэр мараглы ше]-лэр ©¿рэнмэк олар!\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-01-1991-p-3\/","date":"2017-04-23T16:08:21Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917118713.1\/warc\/CC-MAIN-20170423031158-00540-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3004464805,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.300446480512619, \"sah_Cyrl_score\": 0.16678787767887115, \"eve_Cyrl_score\": 0.08745899796485901, \"kum_Cyrl_score\": 0.05511008948087692, \"udm_Cyrl_score\": 0.04690418019890785, \"crh_Cyrl_score\": 0.02917628549039364, \"alt_Cyrl_score\": 0.02885298617184162, \"tuk_Cyrl_score\": 0.024715086445212364, \"kbd_Cyrl_score\": 0.02345598116517067, \"nog_Cyrl_score\": 0.02225646749138832, \"bxr_Cyrl_score\": 0.021423853933811188, \"tat_Cyrl_score\": 0.019449498504400253, \"dng_Cyrl_score\": 0.018517227843403816, \"rmy_Cyrl_score\": 0.015642130747437477, \"tyv_Cyrl_score\": 0.013626333326101303}","num_words":14050,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.305,"perplexity_score":64027.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 5, 1991, Baku, Azerbaijan\nАЗЭРБАЗЧАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИЗАСИ ГЭЗЕТИ\n0 »«мы те» то- I MS 217 |21S84) ф Чвршвнба ишамы, S ио|абр 1991-чи ни.\nJy»4«iarp- I ___\nГи|матм сезлари чыхарылсын. Белаликла, H0ja6pbïH 7 ва в-и ИШ куну Ьесаб едилир.\nJaxuiki HU1 шмаити, к«|фи|)атли маЬсул, ¡укеак амак Каггы - инди игтиеади тараггмнин «сае «усуснЦатларидир. «Азаралактроишыг:^ ИетаЬеалат Бирлм)инин «Ишыг» кичик муасеисасм бумларын са)асинда калмр алда адир. Луминас-\nсант лампалары бурахан муассиеа мугааила аЬдали)и^ни ¡«Рин» )атирмр. ивадоаундур.\n>t: Моитажчылар Саимна Маммадова аа Саанич Гурбатаа. » иоадоаундур.\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ХАЛГ ДЕПУТАТЛАРЫ СЕЧКИЛЭРИ\nY3P8 МЭРКЭЗИ СЕЧКИ К0МИССИ1АСЫНДА\nМэркези сечки комис<иГ-Jвcы дайра сечки комис-си1асынын протоколу аса-сында ва <Азарба]чан Республикасы халг депутатла-.dbi сечкилари Ьаггында» Â3ap6aj4aH Республикасы Ганунунун 50-чи маддасинэ yJryH олараг Aaap6aj4aH Республикасы Президенти Апаратынын мактублар ва вэтандашларын габулу ше -басинин маслаЬатчиси Ис-рафил Рамазан оглу Исра-филову A3ap6aj4aH Республикасынын халг депутаты\nкими Г6]Д0 алмышдыр. О, Бакы шеЬэряндэ ]аша]ыр, 1991-чи ил oктJaбpын 13-дэ Бакы шаЬаринин Нариманов ра]онундакы 37 нем-рэли Ипподром сечки даи-расинден сечилмишдир.\nМаркази сечки комисси-Jacы Келба1чар paJoнyндa-кы 230 немрэли сечки даи-раси «узра кечмиш депута-тын ]ерина AзэpбaJчaн Республикасы халг депутаты сечкиларинин кечирил-маси Ьаггында да гарар габул етмишдир. Сечкилар 1991-\nчи ил декабрын ЗЗ-но то*-\n1ин олунмушдур. Ву дайра узра халг депутаты сечкиларинин Ьазырланмасы ва кечирилмаси саЬесиида асас тэдбирларин тарихла-ри тасдиг едилмишдир. Буна ¿)гун олараг дайра сечки кoмиccиJacынын таш-{кили нoJaбpьfн 5-дак, саЬа кoмиccиJaлapынын ташкили иса нoJaбpын 22-дак баша чатдырылмалыдыр. Халг де-путатлыгына намИзэдлар эмак коллективлэри, ичти-май тэшкилатлар. JaшaJыш\nJepH .узро сеч1Йялори|1 ]ы-рынчагы торофиидан но-1абрын в-дан 19-дак кеста-рилир. Намизадлар дайра сечки комисси]асы тара-финдон но]абрын 22-дак (пэмин кун да дахил ол-магла) rejAd алыныр. Азар-ба1чан Республикасы халг депутатлыгына намизадла-рин ге1да алындыглары кундэн 1991-чи ил декабрын 21-дак онларын сечичилар-лэ керушлэри кечирилэ-чакдир.\nTenwpBM алмышыг\nСТРАСБУРГДАН ИСТИГЛАЛ ТЭБРИКИA3eP6AJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ХАЛГ дЕПУТАтлАРЫнын незвринэ\nАз9рба)чан Республикасы Али Соаетинин сес-си|асы 1991-чи ил но)абрын 6-да cahep саат 10-да Али Советин ичлас салонунда |Эзизбе|ов лроспек-ти, 1} ишини дааам етдирачакдир.\nФрансанын Страсбург шо-Ьариндоки Азерба^чан Мо-\nAaîuijjaT 40(MHjlaTKHAeH, доктор ЭЬмед МеЬрибанидон\nтабрик телеграмы алмышыг.\nЭ. МеЬрибани АзербаЗ-чанын ез истяглалиЦатини барпа етмаси мунасибатилэ севинчимиза шарик олдугу-ну билдирир, 1азыр ки, «сизин сечди|иниз азадлыг 1олу-ну алгышла]ыр ва JypAyHy-зун истиглалыны табрик еди-\nрик. Умидварыг ки, е'лан олунмуш иcтиглaлиJjвт ка-гыз уэаринда гaлмaJaчaг, Ьа-гиги byppHjJara чевриаача«-дир. Чаиуби Азарба1чан халгы адындан сез веририк ки, Шималн A3ap6aj4aHbiH азадлыг угрунда мубаризасинэ japдым учуй алимиздан кэ-лани едача]ик». Мактуб му-аллифи умидвар олдугуну билдирир ки, АзарбаЗчан ЧумЬурииати ез сарвэтлэри-\nнэ ■— нефтине, газына, ку-русуна, памбыгына Ьагиги саЬиб олачаг, азад дун1а ба-зарына чыхачаг, халгын Ja-ша1ыш савиЛасини дурмадан JyKcaJiAa4aKAHp. 9. МеЬрибани даЬа сонра Jaanp:\n«Инанырыг ки, Шимаипи Азэрба1чан ЧумЬуриЛати дунЗанын азад халглары аилесиндэ ез ла1игли 1ерини тутачаг ва тэрэггц едачак-дир. Инди ана ]урда хидмат\nетмак вахтьадыр. Биз, муЬа-чиретдоки оо1дашлар да сиза 1ардымы шараф ва намус мэ*\nсэласи кими габул едирик».\nîhi -\nДоктор 9. МеЬрибани арзу едир ки. харичда ]аша!ан азарба1чанлы мутахассислар —игтисади1]ат. canaje. тех-нолоки1а. тибб, €Колоки1а, ме'марлыг. таЬоил ва дикар саЬаларда чалышанлар Азэр-ба]чана кемэк ишинэ чалб олунсунлБр.\nгjHasRsiix шкш; '\n'Ш'-\nАзФримформ\nСИТА\n%\nМОСКВА:\nYKPAJHA MYrAiMUeja ГОШУЛА^АГ\nУкра1на «1ахын ики к\\*нда» игтиеади бирлик Ьаггында мугавилани имзала]ачаг. Дунан ССРИ Девлат Шура-сынын ичласында Укpajнaнын баш назири Витолд Фокин бу барада бэJaнaт вермишдир. Бу факты журналистлара ССРИ Президентинин матбуат катиби Андре] Гречов Дев-лэт Шурасынын ичласында фасилэ заманы Кре.млда ке-чирилан ге]рн-<рэсми брифингда чатдырмышдыр.\nАндре] Грачов бела бир фикри радД еггмишдир ки. Витолд Фокинин ичласдакы чох тэнгиди чь«хышындан ке-рунду]у кими. ку]а Укра]на «мугавилани вартлада би-\nлар».\nССРИ Президентинин матбуат «атибн бнлднрмишднр ки «девлэт Шурасынын ичласында Ермэниставдан ва Мол-довадан башга. он республлканын нума>андалари ишти-рак едирлар.\nССРИ девлвт ШУРАСЫНЫН ИЧЛАСЫ\nДунан Кремлдэ ССРИ Девлат Шурасынын ичласы ачылмышдыр. влкг Президенти Михаил Горбачов демиш-\nдир ки, ичласын башлыча масолэси «Чари девр Ьаггында» адланыр. О. кириш сезунда Ьэмин деврэ ги]мэт вера-рек би.тдирмншдир ки. «биз сон дарэчэ агыр беЬран ва-зи]]етинд0]ик>.\nМихаил Горбачов демишднр: Бела тосаввур ]араныр ки, «биз ги]амдан сонра элца етди]имиз капиталдан мэс -ули]]этсиз истифадэ етмишик». О, сезунэ давам едерак демишдир; О замам умид ]аранмышды ки. вэзи]]этн ело алмаг. ислаЬатлар ]олу ила кетмак ва Иттифагьш дагыл-масына ]ол вермэмэк мумкундур. Михаил Горбачов Демишдир; «Бела олмамышдыр. биз учурум гаршысында-\n]ыг».\nССРИ 'Презндентиннн деди>инэ керо. респ>'бликала-рын мевгелэринда олан фарглар узундан йгтисади бирлик Ьаггында мугавило bd Иттифаг мугавиласи «азаб-азн]]ат-ла Ьасилэ кслир»\nМихаил Горбачов Руси]а Президенти Борис Лелтси-нин Республика да ислаЬатлар Ьаггында етан Ьафта ирэли сурду]у програмы мудафнэ етмишдир. Буна бахма]араг натиг демишдир; Мустогил Руси]а ва дикар республика-лар «бу фачиэли вэзи]]атин еЬдэсиндэн кала билмэ-]0чеклар>. О ге]д ётмишднр ки. елкада мевчуд базарын дагылмасына имкан вермэк олмаз ва глава манеэлср Japai-маг ]олверилмэздир\nССРИ Президент Ьэмчинин демишдир ки, ]ахын кунлзрдэ ги]мэтлэ]) сэрбастлэшдирилачэкдир, Лакин ис-теЬсалчыларын эмг]нни Ьевгслэндирмэк. азтэ'минатлы вэ-тэндашлары мудафиэ етмак учун тэдбирлэр ва башга тзд-бирлар ивди]эдак кврулмэмишдир.\nTEhPAH:\n|ЕРАЛТЫ ТЭКАНЛАР\nИРНА Акеитли]ннин верди]и хабара керэ. дунэи\n^ ^_____ È ^ С? I t ^\nИранын чэнуб-гсрбиндо ]ерлешэн БаЬбэЬан шэЬзринда кучлу зэлзэлэ олмушдур. iMv\nЛУ,.., OO..OX7-.W ........... -Лутахассислэрин фикринчэ. сон\nдерд кун эрзиндэ са]ча учунчу олан бу ]ералты тэканлар Рихтер шкаласы ила 6 бал кучуна чатмышдыр фолакэт натичасинда бир нече ев дагылмышдыр. Талафат дагиглашдирилнр.\nХузистан э]ал8тинин .маркази 9Ьваз шэЬарннда да ]вралты те«анлар ге]да алынмышдыр.\nЛОНДОН:\nKYEEJT БОРЧЛАРЫНЫ вД87вЧ9К\nKveelTHH инвестисиОа банкынын нчрачы директору Авдума м-Габэидн Лондонун «Фа]неншл иле мусаЬибасиндэ билдирмишдир ки. КувеЛ Иран кор-(Ьези ра1онунда Бирлашмиш Штатларын ва онуи мутто-ф^глвРин\\свНра5а фыртына. KMenKjJaTb.Hb< к^рм^ лаоина керэ онлара олан 22 мил)ард доллар мэблвгиндэ борчуну чари клин ахырынадак тамамила 0Дэ1ачэкднр.\nKMJEB:\nМИЛЛИ ГВАРДИ7А ЬАГГЫНДА ГАНУН\nДунан Укра1на Али Совети «Укра|на милли гварди-1асы Ьаггында» гануи габул етмишдир. Милли гварди]а республиканын суверенли]инй. арази бутевлу]уну. Ьа^лэ ватандашларын Ьа]атыны ва шэхси лэ]агатнни, си1а Ьугугларыны ва азадлыгларыны чина]аткар гасдлор* SaH ва чэми^^^ эилд олан динар Ьаракатлердан горумаг вазкфасини ]еринэ ]етирмэлидир.\nГварди]а Ьамчиннн газаларын. бадбэхт Ьадисаларин ве тебии фэлакатлэрин нэтичаларинин арадан галдырыл-масында иштирак едзчэк, харичи елкэлэрдэ Укра]на са-■фирликлэри1ш гору)ач8гдыр. Гварди]ачьтра мвтэт сарЬадини позанлары тутмагда сарЬад гошунлары ГГамак етмак аазкфаси да haaa;» олунур. ««-тли raaiv ди]а республика Пррзидентина табсдир ва Али Советин н&зарэпшдэдир.\nHapahar мввзу\nБУ KYHYMY3YH ЬдГИГвТЛдРИ\nГыш гапыны дв]ур. Илии бу ��эсли адамлара Ьемишэ со]утлуг ее нараЬатлыг ке-тирир, Мула]им иплимине чохларынын Ьасад апардыгы чэнуб шаЬерлоршеда, хусуси-ла вахтьшда Ьазырлыг иш-л»ри кврулма]эн Бакьща нис-бэтан сарт гыш даЬа узун ва агрылы кечир. Нввбати гьни исэ оввелкилс^ банзе-ме]ача«. Адамлар индадэ« горху ичврихданда ]аша]ыр-лар. Си]аси дискусо»]алар на гедар гызгын ва курулту-\" лу кечсэ да кэркивлашан иг-тисади беЬран, ади ]аша]ыш. харчларинин кунбакун арт-масы адамлары сезун Ьагиги ма'насында ушудур. Cyjy совулмуш да]ир.маны хатыр-ладан магаааларын витрин-лари ва пиищахталары иса бомбошдур. «Лохдур» чава-бвша кера мааш чадвалинэ гол чакан сатычыларын чоху алычыларын узуна бах-мага утаныр.\nСон вахтлар ]агышдан чы-хаи квбела]и хатырладан ко-мис]<хн магазаларда иса Ьар ше] вар. Ахырынчы маэенна-ни в]раииек учун чох узага кетмак лазым калмади: ре-дакси]а бинасыньш архасын-да ]ерлешен 44 немралк ко-мис]он магаза]а баш чакдик. Втринлер доп-долу иди.\n•Малларын ги]-мети исэ од ту-туб ]анырдьг. ади дари га-дын кедакчэси 13 мин маната, харичи киши кост]ум-лары 2—3 мин маната, Тур-ки]едв истеЬсал олунмуш га-дьш дубл]онкасы 15 мин маната, чил-чыраг 12 мин маната...\nСада, касыб]ана ке]инвтш, пенси]ада олдугу »лк ба-хьш1дан Ьисс едилан ]ашлы бнр гадындан сорушдум:\n— Ьеч на алмадыныз?\nе:л0 ]уксак ги]мат8 ше] .0?\nалмаг олар? Нам дэ комис-]он магазалара баш чакенлэ-рин чоху васо алмаг магсади ила калмнр. Ьамин маллара музе] ексловатлары кими та-маша едир, иечэ Aejepaep, азарларыны елдурурлер.\n10—12 ]ашлы ушагла ма-газадан чыхан кишияи иса oopiy-суала тутмаг лазым калмади. О одлуч)длу деди1 — А кишилар. беле со]-\nАила]э газанч катиран та«-чэ езудур.\n— Биз бе]уклар Ьар чур чэтннли]© дезарик, — де]э о, сеЬбатинэ давам едир. — Таза тапмасаг кеЬна ке]©-рик. Бас ушаглар HeJJiacHH? Ахы онлар бе]у]урлар. кече« ил алынан палтарлары бу ил ке]а билм1флар. Бу ади Ьагигаги баша душмэк ]9'ни о гадар чотиндир? Менча, ушат палтарларынын истеЬ-салында ва сатышьшда чид-ди га]да ]арадылмалыдыр. Президентимиз де]ир ки, ан зарури маллар идара ва му-ессисалер узра белушдурул-малидир. Дуз да де]ир, онда калир-чыхарымыэы билерик. алгы-сатгы узаринда чидди назарат олар. Бу ишэ чаваб-деЬ олан адамлар нее тад* бир кермэ]а теласмирлар. Чунки гытлыг ]араданлай>ла албирдирлар. Онлар бу ]ол\nолан «Фанта» 200 маната. «Наполеон» кон]акыньт бир шушаби 350 магната, Австри-]ада истеЬсал олунан 250 грамлыг пиве исэ 18 маната-\nгунчулуг, бела адалатсизлик олар? Бу\nолар? Ву ]ашда ушат кеда«* чэси учу^н 8 мин манат иста-]нрлар. Май ]азыгьш а>лыг газанчы 300 манатдыр. Ьамин кедакчани алмаг учун ]€]иб-ичмадвн дуз ики ил\nла Ьам варланыр, Ьам да хал-\nбли»\nдерд а] ишламели]0М... м^\n1усаЬибимла таныш олу*\nрам.'Акиф Баширов, муЬан Беш ушагы\nдисдир.\nвар. да\nгы республика »реЬбарли]ин-дан наразы салмага чалы-шырлар. Президейтимиз бе-лолари Ьаггында ез сезуну демалидар.\nЭрзаг маллары сатылан NOMMcjOH магазаларда да ее* зи]]ат беладир. Хагани куча-синдаки «Чинар» магазасын-Турки]энлн истеЬсалы\nДЬ1р.\n* Адама ела калнр ки, бу маллара Ьеч «им о гадар пул вермаз. Анчаг бела де]ил. Магазанын габагьгада тез-тез лэрдали-пардасиз машьтлар да]аньф, «аналарыньш кул балалары» бир нече шушэ учун уф да демаден шаст-ла пул багламаларыны атыб чьпырлар. Бу маизэрэни cejp еден ]ашлы ЬамоеЬбэтим ке-дарла де]ир:\n— 9вв0ллер да бела Ьал-лар аз де]идди. Анчаг о вахт заЬметснз, Ьарам келирл^ горха-горха, еЬти]атла херч-ленирди. Инд и исэ чоху утан-мадан м»л]ончу олдугу иле фехр едир. Бир сорушан да ]охдур ки, бу мил]онлары нече, Ьансы ]олла газанмы-сан?..\nБутун бунлар 85-чи илин алрелинден башланан ]ени-денгурманын бизе бахш ет-ди]и Ьагигатлэрии бир гис* мид1ф. СабаЬ бизи на кез* лаЯф? Бу барада данышмаг чох едтпадир, ону сабаЬ кес-терачак.\nBonmiall BAJPAMOB.иХАЛГ ГеЗЕТИ» —\nпарти|е\nмеисубиЦетйидеМг |ашыидан, лешесмидеи асылы. елма|араг Ьамыиыи мараглы ЬамсаЬбатидмр.\nиХАПГ гезЕти»\nНам да куидалмм ва опаратив миформа€м|а менба|идир.\n«ХАЛГ геЗЕТИиим hep KYH алмаГ мста|ирсмииэсе, ома абуие |аэылын.\nБу Ьам серсралидмр,\nЬам да а'тмбарлы. Хатырладырыг км, газат иашкуиа умкд багла|анлар калам мл . икнгат хараа душаааклар.\nЭЗИЗ ОХУЧУЛАМ «ХАЛГ геЗЕТИвма АБУНЭ 1АЗЫЛМАГ УЧУН 15 КУН БАХТЫНЫЗ ГАЛЫБ.\nАБУне rHJMeTH БЕЛ0ДИР:\nБмриллкк — 27 60 гапмк.\n1арыммллмк — 13 маиат 80 галкм. У||а|лыг — 6 мамат 90 rafWK.\nФ. СП I\n.МшИЮН рСЦЮ CHVMM\nCCCÎP\nxrniirilirUT.\nADlJnCi«IC.ri I (индекс мэдаит)\n.\n«ХАЛГ\nГ03ЕТН»\n1 КпДЯ«1ССТМ 1 KOMibicKTOa\n1\nна 1У22.-.-!\nо л\nII о месяцам:\n1\n•1\n3\n4\n5\n6\n7\n8\n9\n\\0\nVI\n12\n•\n-\nKyj\nха\n,-,1\n(почгваыя индекс 1\nКому\n(фамилия, мнмцналы)\nдостиочм! имош\nЛИ-\nГАЛ«Т\\\n66SIA\n^ Ии\nместо\nг ч*\nIHiuCKC чид.ши»)\nХАЛГ ГЭЗЕТИ\nСтон-\nоолниски'\nDV6\nКОЛ\nКо.1мчегтко\nкрмпдек-\nТ1»д:\nпгре-\n0Уй\nКПП\nна 1993 _гол по месяцам\n1 2 3 4 Ü\n10\nII\n12\nКула\n(помгидыА ИИ1СЬС)\n(«ap.'V)\n1фДМИДИи иниинаиы;\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-05-1991-p-1\/","date":"2017-04-24T11:23:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00406-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4414049089,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.44140490889549255, \"tuk_Cyrl_score\": 0.11280258744955063, \"kum_Cyrl_score\": 0.08789920061826706, \"tat_Cyrl_score\": 0.04428471252322197, \"kir_Cyrl_score\": 0.04042282700538635, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02828693948686123, \"sah_Cyrl_score\": 0.01901935040950775, \"krc_Cyrl_score\": 0.01824018731713295, \"crh_Cyrl_score\": 0.01822991855442524, \"uzn_Cyrl_score\": 0.013968628831207752, \"udm_Cyrl_score\": 0.011975607834756374, \"azj_Cyrl_score\": 0.01170328725129366, \"lez_Cyrl_score\": 0.011652469635009766}","num_words":7896,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.218,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.512,"perplexity_score":63534.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 11, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ♦ 11 ОКТМБР 1991-чм ИЛ. ♦ И» 200\nЯгтвсцчы тзшф\nДевлэт мустэгилл^и мустэвисиндэ\nБу кун бутун душунчэ вэ эмэллэримнз, си}аси ад-дымларымыз вэ игтисади-сосиал тэдбирлэримиз дев* лат мустэгилл^и бэрпа олун-муш Азэрба|чан Республика сынын умуммилли мэнафе Зи ме'1арлары илэ влчул* мэлидир.\nБиз гаршысыалынмаз бир просеслэ узлэшмишик. Ьэмин просесдэ заманын по-зулмаз умумбэшэри да^эр-лэри зэмининдэ тэдричэн с^аси пapтиJaлap букунку чазибэдарлыгыны итирэчэк, ичтимаи Ьэрэкатларын тэ-лэблэри адилэшэчэкдир. ШубЬэсиэ, Jeни идeJaлap вз проблемлэр этрафында гыз-гын мубаЬисэлэр, еЬтирас-лы дискусси]алар баш ве-рэчэкдир.\nЛакнн чэмнЛэтии нгтнса-дн Ьэ^ты, онун тэсэрру-фат снстеминнн аЬанкдар ф^алнЛэтн, ннсанларын иад-ди рнфаЬы ала абади проб-лемлэрдир ни, бунсуа ке-чинмэк мумкун де|нлдир.\nУгурсуз девлэт чеврили* ши чэЬдиндэн сонра ке)-<|»Шэтчэ тамамилэ фэргли шэраит ]аранмышдыр. Намин шараит кестэрди ки, девлэт мустагилли]ини е'лан етмиш суверен республика* ларын кэлэчак тaлeJи — Иттифаг ва бирликлэрда ^х, бэшэpиjJэтин кeчдиjи ичтимаи тэкамул, Ьабелэ игтисади-сосиал }уксэлиш }олунун тэсдиг етди}и гар-шылыглы фа)далы эмэкдаш лыгдадыр.\nАкадемик Шаталинин. Jaвлинcкинин. Сабуровун, Грандбергин. Вахани)анын рэЬбэрл^и; jaxyд иштиракы ила мэЬз бу истигамэтдэ мухтэлиф мугавила, Ьабелэ игтисади, эмакдашлыг ла,)и-Ьэлэри Ьазырланмышдыр. Инди бу мугавила ва ла-]иЬэлэр этрафында кенищ сеЬбэт кедир. Бэ'зи рес-публикаларын рэсми даирэ-лари (масалэн Рус^а, Га-захыстан) Г. А. Лавлински* нин, бэ'зи лари (масэлан. Гыргызыстан. Азэрба)чан) академик С. С. Шаталинин ла}иЬэлэрина рагбэт бэсла-jиpлэp. Девлэт Шурасы иса Г. А Лавлинскинин рэЬбэрли-Зи ила Ьазырланмыш игти сади иттифаг Ьаггында му-гавилэ ла}иЬэсини эсас ке-турмушдур.\n13 фэснл. 61 маддэдан иба* рэт бу мугавила ла1н!и»скнда кестарнлнр ки, игтисади нт-тнфагы мустэгйл девлэтлар онун бутун узвлэриннн ке-нуллу иштиракы ва Ьугуг бэрабарлн]н эсасында ¿ара-дырлар. Бу мугавилэ1э го* шулачаг девлэтлар саЬнб-карлыг, малларын ва хнд-матлэрин Ьэрэкатн, пул ва банк системн, малина вэ веркнлвр, гн]мэтлэр, эмак базары вэ сосиал тэ'мннат* лар, кемрук га!далары вэ\nтариф дэрэчэлэри, харнчн нгтнсадн мунаснбэтлэр вэ валюта cHjacajii, девлэт ел-мн-техники, HHBecTHCHja, еко-ложи, Ьуманнтар програм-лар, стандартлашдырма, тэ-сэрруфат фэалк)]эпшш hy-гугн чэЬэтдэн тэнзюнлэн-мэси кнмн саЬэлэрдэ разы-лашдырылмыш сн]асэт Je-рнтмэлнднрлэр. \/ Игтисади иттнфагын оргаилары Дев* лэтлэрарасы Игтисади Ко-мнтэ, Банк Иттнфагы, Игтн^ сади Иттифагыи Арбитра жы о лм алы дыр.\nАкадемик С. С. Шаталинин игтисади бирлик Japa-дылмасы ла]иЬэсиндэ узв-ларин мустэгйл cHjacaT мэ-салэлэри даЬа габарыг вери-лэрэк, Залныз пул, вал]ута, кемрук гаМалары, верки-ларин низамланмасы узрэ ра-зылашдырылмыш тэдбирлар системинин hajaTa кечирил-мэси чэрурили]и кестэрилир.\nЕ. Сабуров вэ А. Гранд-берг тарэфиндэн Ьазыр-ланмыш суверен девлэтлэ-рин игтисади эмэкдашлы-гынын тэшкилинэ дайр тэк-лифлэрэ, Ьабелэ В. Вахани-)анын рэЬбэрл^и алтында бир груп Ьугугшунас вэ иг-тисадчы тарэфиндэн Ьазыр-ланмыш республикаларарасы игтисади бирлик та'сис олун-масына дайр Myraewiaja кэлдикдэ иса rejA етмэли-}ик ки, бу ла1иЬэлэрин му* ajjaH муддааларындан фaJ-даланмаг мумкун олса да, онлары�� чидди музакирэ об)екти олачагына умид аз-дыр.,\nБу мугавнлэ вэ игтисади эмэкдашлыг ла]нЬэлэрнннн мусбэт ва негсан чэЬэтлэ* рн. мэгбул вэ rejpH-мэгбул магам л ары барэсиида кениш сеЬбэт ачмадан бела бир ha* гнгэтн демэ)н вачиб cajbi-рыг ки, экэр езуиун девлэт мустэгвлли1шш бэрпа ет* мнш Азэрба]чан Республи-касы рэЬбэрлн]и Ьэмин ла* )иЬэлэрдэн hap Ьансы бнрн-ин нмзаламаг фикрнндаднр-сэ, шубЬэснз, )уз влчуб-бир бнчмэлидир. Нвзэрэ а лм алы дыр ки, Ьэлэлик кениш музакирэси кечирил-MaJaH, асл MahHjjaTH, ]а* хывузаг игтисади-сосиал нэтичэлэри Ьэртэрэфли бнл-лннмэ]эн бир сэнэдэ гошул-маг, такча гуру ччэсарвт» де)ил, Пэм да чидди милли мэс'ули]]ат тэлэб едир.\nДевлат мYCTэгиллиjи мус-тависиндэ, тасэрруфат he-JaTWHAa мухтэлиф мулк^-]эт невлэринин hyryr бэра-бэрл^и, онларын сэрбэст фэaлиJJэти вэ рэгабэти, ha-белэ эЬалинин JaшaJыш ми-йимумунун (доланачаг сэ-BHjJacHHHH) ганунверичилик ^лу ила низама салынмасы зэмининдэ имзаланачаг hap Ъансы бир мугавила, Азэрба]-чан Республикасынын игтисади мустэгилли^ни шэртлэн-\nдирэн ашагыдакы применил.»-pa pHajaT олунмасы зору-ридир:\nБиринчиси реал табии-игтисади вэ умуммилли мэ-нафе бахымындан эрази\n©мак белкусунун талэблэри зэмининдэ республика кон-крет Ъансы caHaje. кэнд тэсэрруфаты мэбсуллары, халг истеИлакы маллары, ]ахуд не'матлэр истеЬсал\nедир, Ьабелэ хидмэтлэр кес-тэрир?\nИкинчиси. haMHH не'мэт вэ хидмэтлэрин мигдар ва Aajap мэблэги, ез ehTHjan ларымыз (идХал да нэзэрэ алынмагла), Ъабелэ ихрач имканларымыз эсасында мус* тэгил сурэтдэ }алныз езу-муз тарэфиндэн муэ^эн лэшдирилир.\nУчунчусу, Иансы республика, эрази вэ девлэтларлэ игтисади-тичарэт. елми-тех-ники ва мэдэни эмакдашлыг элагалэринэ KHpMajH мустэ-гил сурэтдэ муэБэнлэшди-ририк?\nДердунчусу, haMHH эмэкдашлыг мунасибэтлэри сис-теминдо кимэ устунлук вер-MajH вэ конкрет шэраит да-хилинда Ьансы республика, эрази, Ьабелэ девлэтларлэ чохчэЬэтли элагэлэри гис-мэн мэЬдудлашдырмагы, лазым кэлдикдэ иса тамамилэ да}андырмагы 11элл\nедирик?\nБешинчиси, Ьазыр Mah-\nсуллары, japымфaбpикaтлa-ры, хаммалы дун]а база-\nрындакы г^мэтлэр ва екви-валент мал мубадилэси (бартер) принсиплэринэ yjryH\nмустэгйл сурэтдэ алыб-са-тыр, Jaxyfl реаллашдыры-рыг.\nЭлбэттэ, бу тэклифлэри такмиллэшдириб гэбул ет-мэк да, тамамилэ гулагар-дына вуруб рэдд етмэк да олар. Лакин синфи идео\nлога вэ парти)аларарасы мунасибэтлэрин Ьекм сэ-ви1]эсинэ галдырылмыш сах-та мубариз шуарлары, ha-белэ донуг схемлэрдэн фэргли олараг. игтисади га-нунау]гунлуглар вэ онла-ры шартлэндиран принсип-лэр позулдугда, тез-кеч ча-MHjjaT буиун ачыларыны, агрыларыны, эзабларыны чэ-кир. Бурада, «шар говул-малы» вэ «чина^т чэза-ландырылмалыдыр» кими умумбэшэри дэ]эрлэр системинин позулмаз ганун-лары he«M верир. Онун je-ринэ )етирилмэси муддэти иеэ эерлэри, онилликлэри, а)лары эЬатэ етеэ да, hap Ьалда тарих учуй анчаг бир андыр.\nГудрэт\nЭБДУЛСЭЛИМЗАДЭ, Азэрба)чан Елмлэр Академичен HrTHcaAHjJar Ииститутунун ше'бэ мудн-ри, нгтисад елмлэри доктору.елмэзлик ГАЗАНМЫШЛАР\nOKTjaOpHH 9-Да Бакыда кы В. И. Ленин адына Азэр-ба)чан Педагожи Универ-ситети бинасынын дивары-на вурулмуш хатирэ лев-Ьэси •- горел)ефдо бу сез-лар ]азылмышдыр: «Эбади-лик хе)ирхаЬлыга хидмэт етмэкдир». Бу эсэрин му-аллифи ССРИ Рэссамлыг Академи)асынын Ьэгиги уз-ву, «Азэрба)чан — Исра-ил* HaMHjjaTHHHH витсе-президенти Омар Елдаров ону ики бе)ук Ьуманист пе-дагогун —- азэрба]чанлы Сид-гинин ва )эЬуди Корчакын хатирэсинэ hacp етмишдир. У шаг ларын тарби)эси мэсэ-лэсиндэ онларын бахышла-ры бир чох чаЬэтдэн ох-шар олмушдур.\nЬе)кэлтэраш он лары Ja-нашы экс етдирмишдир: ком-позиси)анын бир Ьиссэсин-дэ Азарба)чан дилиндэ -илк подагокика дэрсли)ини ]аратмыш нахчыванлы му-эллим Мэммэдтагы Сидги шакирдлэрин эЬатэсиндэ тасвир олунмушдур, онун саг Ьиссэсиндэ иса кенул-лу олараг ушагларла бир-ликдэ треблинг Ьабс ду-шэркэсинин газ собасына кирмиш Лануш Корчак экс етдирилмишдир.\nБакы ШэЬэр HnpaHjja Комитэсинин сэдри С. Э. Элизадэ левЬэ-горел)ефин ачылышында чыхыш етмишдир.\nРеспубликамызда нума-Jэндэлиjи олан умумдун)а «Сохнут» )эЬуди акентли-Jh информаси)а хидмэтинин рэЬбэри кими Бакы)а кэл-миш керкэмли сэркэрдэ, ha-зырда исте'фада олан Ис-раил кенералы Наркисс Узи чыхышыны Исраилдэ эн кичик )ашлы ушагларын бела jaxuibi таныдыгы Корчакын гэЬрэманлыгына, кэнч вэтэндашларда эн нурлу, ан JyKcaK Ьисслар Tap6Hja едэн муэллимлэрин вэзи-фэсина hacp етмишдир.\nРеспублика мэдэни))эт назиринин муавини Ф. Р. Шэкинска)а, Бакы инчэсэ-нэт мэркэзинин президен-ти ССРИ халг артисти, про-\nteccop Ф. Ш. БэдэлбэЛли, ессен Университетинин профессору, Ватикан Ака демиЛасынын мэ'зуну, Корчак Ьэрэкатыны танынмыш педагогун Лашадыгы Полша-дан беЛнэлхалг caBHjjaja галдырмыш Адолф Ьампел муэллифи вэ 6ypaja топла-шанлары тэбрик етмэЛэ кэл-мишдилэр. АзэрбаЛчан Корчак ассосиасиЛасынын вит-се-президенти, БеЛук Вэтэн муЬарибэси ветераны, ба-кылы муэллим П. А. Калика республикада педагоглара илк дэфэ абидэ гоЛулдурун-дан вэ буиун елкэмиздэ Ja-нуш Корчакын илк абидэси олдугундан данышмышдыр. О билдирмишдир ки, ЬеЛкэл-тэраш Елдаров вэ профессор Ьампел Корчак хатирэ медалы ила тэлтиф едил мишлэр.\n(Азэринформун мухбнри).\nкерпуеялян гочя\nПисан Лашлашанда енфоти hajaTbmwH кузкусут» чеврл-лнр. Ушаг кими думдуру, ишыглы чеЬрэси олан гоча-лары керэндэ (халг езу до бе-лэлэрини иурани адланды рыр) таныдын-танымадын aæiajbipcan ки, ЬэЛатьш о ба шындан бу башына кунаЬсыз. ha-лал бир емрун Лукуну да шыЛыб. Аг сач-саггальж ичил да гычгырмыш. зэЬар тулу-гуиу андыран сифат да са-Ьибинш! на Луванын гушу олдугуну нншан верир.\nЬаггьщда данышачагым 7Н Лашлы СулеЛман ЬусеЛнову!» уз-кезунда ишым-ишым\nишылдаЛан бир нур чагла Jbip. Ипзк кими Лумшаг тор-пэниши, кур сэси сир-сифа тинин ифадэсинэ тамамилэ уЛардыр. О гэдэр Лапышыг-лыдыр ки, аЛрылаидан сонра да hисс едиреэн ки, бу го-ча ила ©тэри унсиЛЛэтдэн на нына нас© бир шел honyô га лыб. Бу, Лахшы адамын чон-Ьэри. hapapaTH, атридир.\nБари башдан деЛим ни. тэгауддэ олса да пешссиндэн ал чэкмэЛиб. Учардакы ^и-ки.нти идаролэринин бириндэ ади муЬэидис ишлэЛир. Сии* нинин бу вахтында гэрибо бир севдаЛа душуб. PajoЛан олса керар ки, бастабоЛ, чевик. кулумсар гоча План К<хмита-силдан чыхыр дамир ЛолУ идарэсинэ кирир. Орадал ла-ЛиЬо институтуна Лолланыр. Ичарисинла керпунун санад-пари олан говлуг куну-кун дал гальшлашыр. Кучадэ ке аэнда голтугула ела сыхыр ки, деЛирсан бас нлдичэ аллн-дон алачаглар. Бирдэн еши-дир ки. невбатл ишлни Ьалл едэчэк адам кеЬна танышла-рындан биринин оглудур. ахшам кедир онлара. Хул ас о, гоча. езу деди Л и кими, ела мораза Лолухуб ки, ЬоЛаты санки бу хэстэлиЛин муалн-чзеиндэднр.\nАртыг лшыг учу керулур. Рэсми тэшкилатларьгн Лаха* сындан Лалышыб разылыг алыб. ЛаЛиЬэ Ьазырланыр, вэсаит тапылыр. 1,5 километр узунлугу. 12 метр ени олан керпу 3,5 милЛон маната баша кэлэчак. Керпу учун торпаг дашыначаг Лахынлыг-дакы эразидэ иса балыгчы-л ьгг тасарруфаты Ла рады л а чаг. Агыр, лакин каракли, саваб ишдир. Сулейман ки-шиЛа урэк-дирак веран, «меЬ кам даЛан» деЛэнлэр до вар. башына иш ачдыгына керэ гынаЛанлар да. Догрудан да, вахтында эллэшиб-вурушуб, борчундаи чыхыб. Инди онун евладларына, навеларина хатирэ данышан вахты деЛил-ми? ХеЛр. алдыгы тарбиЛедан Ьэмишзлик чанына-ганына кечан чевЬар, ураЛиндан гаЛ* наЛыб уз-кезундан дашланан нур гоЛмаз ки, о раЬат отур-суи.\nКерпу гырылан Л°ллаРы говушдурмаг, ЬэЛаты кедиш-кэлишли етмак демакдир. СулеЛман ЬусеЛнов бу ишин са-ваблыгыны чохларындан артыг дарк етднЛинэ кора Лер-да галан ем руну ЬэмЛерлилэ-ринин раЬатлыгыиа кв|рп\\ елаЛир. Ишин аванд олсун. агсаггал1\nТаЬмр АЛДЫНОГЛУ,\n«Халг гэзети*нии мухбнри.\nМО К ТЭК ПСИХОЛОГ» ЛЕНИ ВОЗИФОЛИР\nБакынын он беш мэктэби-нин штат чодвзлинда Лени ва-зифа — психолог вэзифоси назарда тутулмушдур. Бакы ШаЬар ИчраиЛЛа Комитэси Баш Халг ТаЬсили Идараси-вин амри ила Ьзмил мактоб-лар психоложи хидмэтин тэшкили уз,ра даЛаг мактэб-лари кими тэсдиг едилмиш-лар. УмумтаЬсил мзктэбла-риндан етру практик психо-логлар Ьазырламаг учун база Бакы ШэЬэр Муз л л им лори Такмиллэшдирмэ Институту олмушдур. Хусуси курс-\nларын динлаЛичилэри ncreh* салатдан аЛрылмадан ики ил эрзиндэ бурада халг теЬсили оистеминдэ ишломэк учун зарури вэрдишлар элдэ ет-мишлор.\nМоктэб пенхоложн хидма-ти мигЛасынын кенишлонмэ-си муэллима шакирдин фор* ди имканларынын вэ габи-лиЛЛатинин дэрэчэоили муэЛ* Joh етмэЛа, педагог шакнрд, пткирдчиниф мунасибэглэ-рини eJpcnMoJo, • ба'зи мак* тэблиларин дарслари маиим-самэмэсинин вэ интизамсыя-\nлыгы-ным сабэбларини ашкара чыхармага вэ «чэтин» Ушагларла ншлэмэ« учун програм тэртиб ет.маЛэ, Haha-Jot. ajpbi-ajpw шакирдлэрин валидеЛнлзрла мунагищэлэ-рнни арадан галдырмага, ва-лидеЛнлэра иса ез ушагы ила лозулмуш унсиЛЛзти бэрпа ет.маЛэ кемак едочэкдир.\nБакы ШаЬар Муэллимла-\nри Такмиллэшдирмэ Институту педагокика вэ психсло-KHja кабннетинин мудири Л. Н. ИсмаЛылова Азарин\nформуй мухбиринэ демиш-дир: Чох вахт муаллимин\nмэктэбде ишлэмаЛ©. конкрет аудиториЛа ил© унсиЛЛата психоложи чаЬэтдэн Ьазыр ол-мамасы мунагишэнин саба-бина чеврилир, бу иса ушаг-ларда таЬсилэ марагы аоал^ дыр. Бе-та вазиЛЛэти араш-дырмагда, мактэб коллекти-ввндэ ма'нэвич1сихоложи иг-лими сагламлашдырмагда ади психолог деЛил. ha« мин мэктэбдэ ишлэЛан психолог кемак еда бклэр.\nСоветлэр В9 hajar\nПРОБЛЕМЛЭРИ 03YMY3\nьэлл етмэлжик\nСоветлилимизин 4 мин дав артыг аЬалиси вар. 8 кэнди езундэ бирлашдирир. Сон нллор бурада сосиал проб-лемларин Ьалли учун хеЛли иш керулмушдур. Кандлор бутун л у к ла газлаш д ырыл-\nмыш, Ьамаргышлагда Лени АТС гурашдырылмыш. ja-ша]ыш МсНтзгалэринин ha-мысына телефон хэтти чакиш-мишдир. Ьамаргышлаг — Хэлнлабад. Ьамаргьшглаг Гараагач Лоллары асфалтлаш-дырылмыш, бир сыра кенд-лерэ кедэн Лоллара чынгьш дешэнмишдир. СоветлиЛин аразисиндэ 4 орта, 2 соккиз-иллик вэ 1 ибтидаи м окт об. 2 Ьэким амбулаториЛасы, Ь фелдшер-мама мантагэси вар.\nулбэтта, бутун бунлар канд учун вачибдир вэ муасирлик бахымындан ]анашылса, эс-линда аздыр. Она кера да совхоз ва колхоз башчылары ила бирликдэ имканлары бир да ha кетур-roj едиб чама-атын артан талабатьшьш еда нилмэси, проблем мосалоло-рин Ьалли гаЛгысына галы рыг.\nИшсизлик проблеми бнзим Ьамаргышлаг кэнд Совети-нин эЬата етдиЛи к&ндлэрдан да Лан кечмаЛиб. Башлыча сэбаб иса ба-'зи совхоз ва кол-хозларда узум багларынын м^Пэн hHccacirmiH гьврыл-масы ила алагадардьгр. Тэ-сэввур един ки, аЛларла, ил-лерлэ hap тзнаЛин назыны чакон, онун маЬсутдарлыгы-ньш артырылмасы учун тар текан колхозчунун, совхоз фаЬлосишш гаЛчысы. бели hojaTJfii бир кун чуй да галыб. Сорушмаг лазымдыр. бир парча рузу газанмаг, балала-рыны доландырмаг намина.\n♦Лухарыларын» кестариши-но сезсуз эмал едэн узумчу-нун кунаЬы надир? Инд» aj-дын олуб ки, гырылмыш баг-лары барпа етмэк лазым-дыр. Лагин ки, ишсизлиЛин аза птсында буиун муаЛЛан дэрачэда кемаЛ» олачагдыр.\nШэхси ва ичтимаи тасар-руфатларын индики гытлыг шараитиндэ ролуну haMH jax-шы баша душур. Амма канд-лилар нстадиклари «ими алгол ача билмир, торпаг har-гында ганунун гэбул едил-мэсини интизарла кезлаЛир-лар. Виза торпагла баглы мурачиэт еданлар, хусусила кенчлар ев-ешик саЬиби ол-маг, ез ата Лурдларында ja-нан чырагын ше'лэоини ар-тырмаг учун hajarjaHbi caha истаЛирлар. Ачыгыны деЛим ки, Ьамыньш талобини едэ>-мок имкан харичивдэдир. JaniH ки, торпаг Ьаггьшда ганун гэбул едилэркэн бу чэ-тинлвЛин арадан галдырыл-масы Лоллары да муэЛЛанлаш-дирилэчакдир.\nДаЬа бир проблем—кэнчлэ-рин асудэ вахтынын тэшкили барадэ. Мэ'лумдур к», асудэ вахт сосиал сарвэтдир. Тээссуф кИ, кандларимизда бу с эр ват ан чох мэ' насыз ишлара сэрф олунур. Канд-лари мизин Ьеч бириндэ мэ-дани-кутлави тэдбирлар ha-Лата кечирилмир. Буиун да сэбэби шараитин олмамасы-дыр. Гарара алмышыг ни, ja-хын вахтларда he4 олмаса маркэаи кандлар лазыми ид-ман гургулары ила та мин\nЧох вахт кмнода кердуклэримиз узуи замен Ьафнзэмнздэ галмыр, рэнкарэнк Лу-хулар кими тезчэ унудулур. Амма алт-мышынчы нллэрдэ екранлара чыхмыш 'Умумиттяфаг сатирик «Фнтнл» журналы-нын бир сужети инди дэ Ладдашымда Ла-ша]ыр. Бу сужетдэ геЛрн-ади Ьеч на Лохдур. Архитектура факултэевдш гуртармыш чаван бир ме'мар орнжннал лаЛиЬэ Ьазыр-\nламышдыр. О, лаЛнЬэнин тэтбиги учун му- ми муЬафнзэкарлыгьш да гигат мэркеллуриндэ. Hc7f_h^ вафнг ндарэлэрэ аЛаг доЛур, Ьеч кнм онун кезлэ керунмаЛон, сечилмэ- сапат мд т\n_______anjoiiAiTvA« »a1. inn «ТЯПяЛлЭПИ ВЗОЛЬШ Бу МЭНЗОРЭ- 'ЭР ТСЗ-ТвЗ ТЭКрвр\n9 п VI# | П *uvj vX», x.v г«**** v v.%« ' \" 1 *\nишини пнелэмнр, эксянэ. агыздолусу ТЭ-- J3H тэрэфлэри вардыр Ку \"^v^'hÎJS\nрифл9]ирлэр. Амма ла)яЬэ эсзсыид* бяна тэрэфлэр «аР^лар м>мур\nтитлмэси масэлэси орта]* чых.яд» Ьамы тоггушан з^н бо вериб в ры ад^лар^. h»M до халг\nе]нн созлэрля де]яр: «Сая Ьэла чавансан. озуну кестэрир Ьоми« анда тйс9рр\\фатыиа чидди *»и»\nбел» ншларэ баш гошмагыя теаднр. К»а- онун нвдэн догдугуяу. hoJmi ви\nла, ш*ЬР»Тлн ?рхитеетор_омнда бу чур у^зд. Ьисс ма'гдан чох и'тиририк. Бу\nедирсан ки. бу. гысганчлы- иса чамиЛЛатин зиЛанынадыр.\nгын. пахыллыгын ЛахУД гоР' ^эс М0ВМУД 8ЭЗНМ^1<Л^ла??,1\nЛЭ, шппр»#тли OJJAnicniwj,\nорнжннал лаЛяЛюлэр верэреэн».\nСужетин сонунда haMHH ар- нын кениш вус'эт алдыгы АЛры-аЛры идарэлардэ. \\н- • бэЛюэсидир. Бэлн. лашдырмаг, исте'дадлы вэ\nхитекторун аЬыл вахты кес- индики деврдэ ЬэЛатььмыз сиЛЛэт сахладыгымьи м\\^с- * лар ва ки взкЭси- габилиЛЛатлн адамлара ла-\nтарилир. Бели букулуб, сач- муЬафизэкарлыг тэоаЬурл^- сисэлард^ тта-тез м> h ф мувэффэгиЛЛэтини кезу зыми шгрант Ларадыб!^\nПОГГО nut oronuA TaUrv UQDQ XI- nu,u r?Q:U Яглин la MCd КЯПЛ ЫГ ТбЗЯП\\ рЛЭрИНН К0р I I . ..,гл •%.««« uiiuvut илтоимп:\nтарилир. Бели букулуб, сач- муЬафизэкарлыг тэоаЬурл0- стсэлордэ тет-тез м\\ Ьаф м 3<|K^orHjjarrIiflH квзу зыми ш г рант ЛарадыбГ онла-\nсаггалы агарыб. 4енэ чаван- риндан узагдыр. Эслиндэ иса карлыг h у рл ЭР\"Н к »т v d м v d па х ыл л ы г ы тутур рын кучуну истэнилэн мэч-\nлыгында о л дуг у кими. лаЛи- кеЬнэликлэ ЛенилиЛин уз-уза рук. амма онларын кеклари \"алмаг учун paja Леналтмак учун на «и-\nЬасинин татбиги учун завал- даЛандыгы индики анларда ила:мараглаимьгрыг ->линлэн кэлэн hap шеЛи едир. ми иш лар керулур?\nX,,, \"лотп^ ainr Anivn Ин. «лгЬпЖнппиа.ПЛЫГ ТЭЗаЬуОЛЭ- ФИКРИМИЗЧЭ, МуЬафИЗЭКар- ©ЛИНДЭН КОЛЭЛ iuicjti к\nimv ши Ляг\n.кышш, ixj« ---------- ------—ла марагланмырыг. . ^тинлТн^калэн Ьэо шеЛн едир. ми ишлар керулур? Демэк\nки идаралара аЛаг деЛур. Ин- муЬафизэкарлыг тазаЬурлэ- атмась?на Академик СаЬиб 9л и jeu узун олар ки. чох иш. Ларанмыш\nди иса аввэлкнндан фаргли ри езуну дапа чох бурузэ ве- лыгын Лараныб кек атмась\n\/чплпоп Atffk Аотгл ОЛЛ ПОП ТО.\nМУЬАФИЗЭКАРЛЫГ\nПУБЛИСИСТИН\nолунс^н\n. алик МУХТАРОВ,' Чэлилабад раЛонундакы Ьамаргышлаг кэнд ХДС Ичрая)]э Комнтэсннин сэд-ри.\nKY48 ТОФИГИН АДЫНЫ ДАШЫШГ\nГэзетнмиздэ КоранбоЛ ра|онунун Шэфэг каидннв ер-мэни басгынындан мудафна едэркэн Ьалаж олмуш Тофиг Экбэрн барадэ Лазмышдыг. Бу кунлэрдэ Дэлмэммэдлн шэЬзр Советняин гэрарыяа эсасэн шэЬэрнн кучэлэрнндэн бири онун адыны дашыЛачаг. Ьэмчнннн Шэфэг кэндин-\nдэкн колхоза да Тофнгнн ады верилэчэк\nА. ЭЛИ*1КБ.\nолараг она башга сезлгр де Лирлэр: сиз гочалмысыньгз,\nбиза Лени тэфэккурлу кэнч архитекторларьш лаЛ«иЬзси кэргкдир.\nИлк бахышда бу сужетда тасвир олунанлар адама ади ЬаЛат Ьадисаси тэ'сири ба-гьнилаЛыр, буну ганунауЛгун-луг кими гэбул едирсан. Амма архитектору« душдуЛу вэ-зиЛ Лат лари психоложи аспект-\nдан таЬлил едэнда кер^рсан , л чу..ат мпИя бета нахыллы- демократии муЬит инкиша-\nки. сэн душунэн кими де- рир Тэбиидир. чукки адам зэмии Арадан идара роЬбоР' ^,^лат'ынлап мэ новн эзаб- фы тормозла]ыб лэнкиден.\n]ил. Бурада ганунау]гунлуг- лар дургунлуг иллв.ринин лэринин азлэридир. Чулки в\"\\^ат\"ндаи|маль, олча. она чане олан бурокраимм.\nдан чох муИафизэкарлыг вар- ПСИхолоки]асына маликдир коллективи онлар ида^ ед б ва ]]^тсI глтлаиг • ннзибатчылыг. муНафиаа-\n« эглайа-л ад® Э-Ьг\nЗНиЗ&г\nДыр.\nМуЬафизэкарлыг —\nЕнсиклопедик фалсафа луга- билмирлар.\nтинда онун магзи белэ изаЬ и ел ми тэдгигат ннсти- ГпШгябилиПэтина\"\"та^^- мин ихтирасы кезланил.мэдэн кин бир uwjw датырладаг кн.\nолунур: муЬафизэкарлыг сии- тут^рьшдан <5ирииин дирек- ^лыг бачГоыгьнш малик ез башына бала ачмышдыр. Ьеч кэсин алнында Лазылма-фи антагонизмлар олан ча- Рввэ11эр KehH© иш усу- Алимин билаваситэ рэЬбэр* мышдыр ки. бу а^м муЬа-\nMui\nБэс алимип лар. -------- ._\n- оунун* мугаиилиндэ газанды- бир mejii унудуруг\nJp- Гы Из олмушдур? Эсэб нов- гаршыд>*рмаларда тэрсфл^р\nПсихолог а лим л эр де]и.Р* Гунлугу. урэк хэстслиЬ» вэ Ьеч вахт асанлыгла тэслим\n... ф ---- ИШМЬДоп IV & * —\nрэ дэ бутун варлыгы ила je- лидер ме}дана чыхачаг- дирилмишдир. Ьа\nни иш услубунун anejhHHa буиун* мугабилиндэ\nKPTVinia башлады. У' ГЫ 1<Э ОЛМУШДУР?\nмеЬкэмлэнднрирлар. Ачыгыны Aej&K, ашкарлыгын * вэ демократыJaHbiH кениш вус'-эт алдыгы индики шараитде муЬафизэкарлыг азалмаг эвэ-зинэ даЬа да артмышдыр. Бу ичтимаи*сосиал бела ила му-баризэ алармаг. ону маЪв етмэк да чэтинлашмишдир. Чунни о, кеза керунмур, aj-ры-ajpbi адамларьш дахнлин-дэдир, хислэтиндадир. Лал-ныз элверишли магам ду-шэндэ — бир алим о бирин-дан кучлу оланда, ад» ишч« ra6im«Jj9T» ила идара ргЬ-бэрини ycT^iaJaH^, бир Ьа-ки.мин нуфузу о бириндан чох оланда уза чыхыр вэ ез ачы бэЬрэлэрини »epMaJa Camaajbip Нэтнчэдэ неча-не-чэ адам аезб хгстэликларина мубтала олур, иш ra6wiHjJa-тини итирир. МуЬафизакар-лыг тэзаЬурлэриннн ачы бэп-рэлэри илэ узлэшэндэ ге)ри-ихти]ари нечэ мин ил эетэл гадим Лунаныстанда алты «шфар'пахыл вэ муЬафизэка-рьш бирлэшиб Сократьш гет-линэ фарман вермэси, отуз Jeo3HH4H иллэри�� фачиэлари, алтмышынчы илларда екран-ларда KepAyJyM «Фитил»\nжурнал ын ьш «Архитектор» сужети вэ бир да Ьэмзюри-миз, Нобел мукафаты лауреаты филодоф Алберт LuBeJ-серин бу каламларыны хатыр-лaJыpaм: «...МуфаЬшэкар-\nлыг ннкишафа ма«е олан ан бе]ук анкэллардан биридир. Чунки бу энкэл адамлара Ja-шадыглары чеми^этда езлэ-рини там ифадэ erMaja имкан вермир. Буна керэ да Ьэмин адамлар Ьамишэ аса-би. кинли-кудурэтли олур-лар. Онларда saMHjjara. ичти-маиси]аси гурулуша Ьадсиз нифрэт Ьисс и JapaHbip. Кет-кедэ адамларьш аллари иш* дан cojyjyp ва hap uieja е'ти-насыл JaHaiUbipciap. Бу, ча-M»jJ©T учун чох таЬлукэли-дир».\nЭкар биз Ьугуг» девлэт j ара дыб сивилизаси1алы бир чэмиЛэтдэ jamaMar hctsJht риксэ онда мутлэг »нзибати амирлик деврундэ« мирас галмыш муЬафизэкарлыг ба-ласынлак jaxa гуртармалы-jbir. Она кера к», муЬафиза-карлыг TyrJaH едэн чамвДОэт-дэ Н9 Ьэгиги демократий, нэ дэ Ьэгиги инкишаф олур.\nМеНбаддин СЭМЭД.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-11-1991-p-2\/","date":"2017-04-24T11:29:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00407-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3450447917,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3450447916984558, \"sah_Cyrl_score\": 0.1152704656124115, \"kum_Cyrl_score\": 0.054750435054302216, \"udm_Cyrl_score\": 0.04962528124451637, \"tat_Cyrl_score\": 0.04110369458794594, \"eve_Cyrl_score\": 0.03925753012299538, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03272563964128494, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02910503000020981, \"crh_Cyrl_score\": 0.02479972317814827, \"alt_Cyrl_score\": 0.02384413406252861, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01970532163977623, \"nog_Cyrl_score\": 0.016764944419264793, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015987269580364227, \"dng_Cyrl_score\": 0.015603958629071712, \"rmy_Cyrl_score\": 0.012092731893062592, \"krc_Cyrl_score\": 0.011930153705179691, \"kir_Cyrl_score\": 0.01121151726692915, \"lez_Cyrl_score\": 0.010483472608029842}","num_words":15518,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.378,"perplexity_score":66027.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 19, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ♦ 19 céhtjaòp i»9i.<* ил. «■ и» «4\nСэнэтдэ кечам\nбплмир^м», «Alia* »y öy W-i-ми онларча маЬнынын муэл-лифи вар: бэстэкар Леканэ-\nИ .напева\nЬэрдэн душумурам: кереи радиола, телевнзи^ада «муси* люк Лек а но Иманованындыр» сезлэрини жилэтмзк бела чэг тшдарми? Лох! Бу. садача е'тинасызлыг, санэт ва санаг-кара Ьермэтеизлик, rajrbicbi3-льггдыр..\nгалары Ьовэс.тэ ифа едирлар. Муганиялэрла свпбегг замены (Иглдирдилар: Лекало ха-нымын маЬныларьшы она лера сеюирик ни, о, у.роклэ Ja-зыр. Ьэмян маЬнылар хал-га, онун Инее лари на, ме'яэви дун^асына Ьэмишэ jaxbw-дыр.\nЛека на Ималова уч евлад, анасыдыр. вмур-ку« кечее до. мусиги сэнэтинда атдыры\nМУСИГИСИ JEKAH9 ИМАНОВАНЫНДЫР.\nСэиэгкар емрунда бир иу-годдаслик вар. Ьеч нэ)э бэн-зг.чир сонаткар емру. О. тале )и пи мусиги]э ба?ла]анда аглына да капгирмнрди ни, бир кун калачзк, бе)ук Ни-замшшн своларияэ маЬны ]а-зачаг. нечэ^неча ¡нэгмэси дил-лордэ казачек. взу, ады, ун-ваны пса колкада галачаг, Ьеч Зада да душмэЗачак.\nРадио да л га л ар ы ндан, те-лсвязи За «кранла рында н сэс-лэнон маЬнылары бир гаЛда олараг, сфирэ адсыз, унвак-сыз верилир. Бу куно ними муоипн Ьэвсскарлары бил-ми р л-тр кн. «Бордо*. «Двзо\\ Сил миром ». « Го риб ахша м -ла р », « Ьам ыда н козалсан *, « Не^ ^ром *. « Сани у нуда\nБардэдэ AYHjaja квз ачан бу сенэткарын мукам мол му-сиги тэЬсягли вар. Консерва-TopHjaHbi 60-чы иллардо би-тирлб. Амма Бэсточарлар Иттифагына Ьеч узв да га-бул олунмаЗыб. Леканэ ха-нымла гоЬбэтимда деди ки, карэк гапылар де jaj дим, се* нети. санэто олан Ьормэт ва еЬтирамы бир jana rojyó, ки-мосэ Атиннатчи салдььраЗдым, хаЬиш етдираЗдим. Тэбидггим-до Залвармаг. хырдаланмаг\nЗохдуР-\nОну да деЗ<им ни, Лекана Иманованын маЬн ыларьвн ы гганынмыш м у ганнилзрдан Е. РзЬимова. Н. Гасымова, К. РаЬимли, A. ArajeB во баш-\n••\nугурлу аддымлар ез даЗери-L алмаса да. о. Зена Зазыр. Зарадыр, Ьаминю ахтарыш-лар апарыр.\nДаЬи Низамишш 850 ил-лик ЗубилеЗи Захынлашыр. Башга бестокарлар кими Je* кано ханым да душунур, ша-ирин сшларнио двнедвне* га-Зьадыр. Логин юг, бу саЬеда онун атдьиы илк аддымын угурлу олмасыны чохлары-ныз билмэсе да. еищдиб. Низами нин сезларине Зазылмыш «Бордо* маЬяысынын муси-гиси онундур. Инди Лекане И макова «Сеолари Низами-ииндир» адлы силсияа маЬ-нылар узориндо «шлаЗнр.\nРэфигэ KAMAJI ГЫЗЫ.\n4MHaj»T ишии9 хитам верилмишдир\nО\nСентЗабрын 17-дэ ССРИ баш прокурору Н. Трубки РСФСР ЧинаЗэт Мэчаллэсиь нин 64-чу маддосинин (Вота-нэ xoJaHOT) «А» банднвдо на-зарда тутулмуш чииа^ег ела-мотлэршю каре 1974-чу ил-до мошЬур рус Зазычькы А. И. Сол жените ын оле|Ьи-1Ю галдырылмыш 4HHaJonr ишинкн материалларьшын ©J ранил месиии! баша чатды-рыб бу нэпгнчаЗо колмншдир ки, А. И. Солженкгсьмьш hap Ьаисы чинаЗот ггерэтд»-3»ни кестаран Ьеч бир субут Зохдур.\nА. И. Солженитсына бара-аг вермэ)он асас узра — ва-эиЗЗоггин даЗишмаси ноггича-оинда (о, ССРИ Али Сове-ти PajacoT ЬеЗ'оггинин фар-манына асасан ССРИ-дан го-вулмушду) ишэ хитам вер-мэк баросшада 1974-чу илда гобул олунмуш гэрар эсас-сыз Ьесаб едилмишдкр. А. И. Солженитсынын емалиндэ чинаЗат таркиби олмадыгына каре ишэ хитам верилмишдир.\nССРИ баш прокурору ез гэрары барэсинде Александр ИсаЗевич Солженитсына ма'-лумат вермишдир.\nИ nah и, бу бизик?!\nШ Ah И Д0—10.000 МАНАТ!\nДунЗанын бу гарышыг\nвахтында ез Ьамвэтэнинэ эл галдыран икнгат чинаЗэт-\nкардыр. Бир тариф дон душ-мэнлэр гырыр. бир торофдан да езумуз. Влдурон до бэд-бэхт олур, блэн до. Нечэ-не-чо ана-бачы аглар галыр, кврпэлор Зетимлик писки-линдэн урэксиз беЗуЗур, ги-сас jaHFbichi беЗннлори ду-манландырыр. морЬэмэт\nазалыр, амансыз намэрдлор. вичданы лекэли hopne нн санлар чохалыр. Нэдэнди\nкерэн? Ганымызын rajHap лыгындан. Joxca соЗуглу-гундан?\n! * Ламан соЗугганлы олму-шуг, фикирлашондэ адамы ушутмо тутур, сумуклори кизилдиЗир, ИЛИЗи донур. Чи-наЗаткарлыг кунбэкун артыр, он горхулу оосиал бала|а чеврилир. Онун гаршысында керн чокилеэк бир кун аз-гын гатилин бычагы гэ-филдэн бизим до куроЗими-за санчылачаг ЧинаЗоткара мане олмагымыз бир jawa, ону элэ nepMoJo до чох вахт чур от етмнр, агрымаЗан ба-шымызы чанчолэ салмаг истэмирик Бу нечо эхлаг. нечэ тэpбиJэдиp?\nГасдэя адам елдурэнэ аман Зохдур, ону но годэр ло'нэтласак до гэзэбимиз со Зумаз. Бос тэсадуф нэтичо-синдэ элиндэн хота чыха: ны но козлаЗир? Узун иллэр езбашыналыг во ганунсуз-луг шэраитиндэ jamawar ело горху кенлэри japaAbió ки, ганунун алили|инэ, мэЬко-мэнин одалотинэ инам елуб. Ганун бизим Ьугугларымызы горумаг учун олса да. чохла-ры ез вичданыны сусдурма-гы, горху во соксока ичиндо Зашамагы ганун гаршысында чаваб вермэкдэн устун тутур. Бу. если и до мэЬкэмэ-нин чыхарачагы Ьекмдон да-ha агыр чззадыр. Омру бо-Jy вичдан эзабы чэкмак мэ-кэр асандыр?\nНор тэсадуфуи зэрурэт-дэн догмасыны эсасландыр-мага мэнтигин кучу Зетэр. Амма Ьеч кими тэсадуфи гэзалары эвволчэдон керэ билмэмокдэ тэгсирлондир-моЗэ Ьаггымыз ЗохДУР- Ьа-мынын башына коло билэр. Ело исо еЬтиЗатсызлыг узун-дэн бир преданы вуран су-ручуну (мэн Ьоггабаз суру-чулори демирэм) Ьадисэ Зе-рнндон гачмага мэчбур едон нэдир? Статистика мэ'лумат-лары кестэрир ки, машынла вуруланларын эксэриззэти илкин то'чили Зардым ала бнлмэдизинэ керэ тэлэф олур. Бело бир Зардымы кестэрмоЗо суручунун имка-ны ола-ола заралыны онсуз да денук чыхан талеЗин Ьекмуно бурахыб гачмасы чинаЗэ-тдир.\nШЭР ГОВУШАНДА\n«Ахшамын хеЗриндэн са-баЬын шори Захшыдыр» де-Зонлорин мудриклизи енун-до бир даЬа баш оЗмэк исте-Зирсэн. Ьаггында сеЬбэт ач-маг и'стодиЗимиз Jaлчын Элизевин до омру шор гову-шанда Зарымчыг галыб. 1990-чы ил ноЗабрын 25-дэ ахшам чагы Бакы — Сум-гаЗыт Золунун 7-чи километр-' лизиндэ намэ'лум машынла вурулуб. Бурада гезри-ади но вар ки? Нор кун нечэ-нечэ инсан емруну зарыда гозан машын гэзалары Ьаггында азмы ешидирик? Бу Ьадисэдэ бизим мэ'новиЗЗа-тымызы ашкарлаЗан бэ'зи чэЬотлэр олмасаЗды бэлкэ до бу Ьагда сеЬбэт ачмагы-на доЗмозди.\nБир чох Ьалларда олдугу ними комфуреэт (балко до бэдбэхт) суручу бу дофэ дэ арадан чыхмышды. Горхаг-лыгмы деЗэк, намордликми\nдеЗэк буна? Ьэрокэтин бело кур Зериндэ Ьадисэни керон дэ олмаЗыб? Элбэттэ олуб. Бос Ьаны о вичданлы ша-Ьид? Ни jo сусур?\nИСТИНТАГ МАВИ ЕКРАНДАН БАШЛАНЫР\nБир ахшам телевизиЗа\nдиктору тамашачылардан хаЬиш етди ки, Лалчын Эли-Зевин машынла вурулмасыны керэнлэр Бакьшын Киров paJOH дахили ишлор ше'бэ-синэ, ja да мэрЬумун Имиш-ли раЗонунун Полтавка квн-диндэ JauiaJaH валидезнлэ-ринэ хобэр версинлэр. Телефон лар да кестэрилди — 69-88-05, 95-94-37, 61-88-48. Сонра гозетлордо верилэн е'ланларда шаЬидэ 10.000 манат мукафат во'д олунур, адынын кизли сахланылача-ры билдирилирди.\nМорЬумун гардашы Азэр:\n— Олан олуб. амма истэ-Зирэм билом, гардашым тэ-садуфэн гозаЗа душуб, З0^ гэсдбн елдурулуб? Ахы адамын аглына hop uiej ко-лир.\nАНОНИМЧИЛЭР ЬЭЛЭ JAUIAJblP\nЕ'ландан сонра телефон зонклэринэ Ьамы диксинир-ди. Намэ'лум бир шэхе билдирди ки, Лалчыны АЗИ 37-17 немрэли машын вуруб. Бир нечэ кундэн сонра алы-нан имзасыз мэктубда да Ьэ-мин машынын немрэси кес-торилирди.\nИстинтагы Бакы ШоЬор Дахили Ишлор Идарэси Зол-ноглиЗЗат Ьадисэлэри истинтагы бе��мэсинин баш мус-тонтиги, милис Majopy Фэх-реддин Экбэров апарыр. Тэч-рубали мустэнтиг телефон зэнкинэ дэ. имзасыз макту-ба да биканэ галмады. Ис-тинтагын кедишинда хеЗли ма'лумат топланьй. Шуб-Ьэли машынлар Зохланыб. Немраси кестарилан машын\nда експертизадан кечири-либ. Амма ахтарылан машын бу деЗил.\nБурада да гэрибэ Ьеч на ]охдур. Ахы деЗирлэр мал бир Зерэ кедар, куман мин ]ерэ. ЧинаЗэт ахтарышы ила мэшгул олан лар бу мин Зери Зохламагдан усанмырлар. Элавэ експерт Зохламала-рындан сонра мэктубу Зазан да тапылды. Виз онун ады-ны кестармэк истемирик. ГоЗ бела бир адамын (адамын?!) ады Ьеч сизин дэ За-дынызда галмасын. Бакы шэЬэриннн сакини К. И. ез шэхеи Ьагг-Ьесабларьшы чу-рутмак учун СумгаЗытда За-шаЗан гоЬуму (бачысы оглу) ЬеЗдэр ЭЬэдову шэрлэмэк истаЗирмиш. Нала урэЗиндэн 10.000 манат мукафат да кечирмиш.\nБелел ори арамызда она кера ЗашаЗа билир ки, ла-геЗдик. взкэнин Ьалына Зан* маг бир Зана, дэрдинин ус-тунэ дэрд го]магдан да чэ-кинмирик. Онда езквдэн мэр-Ьэмат уммага Ьаггымыз вармы?\nЭкар вичдан сусурса ону мин да дилландира бил-маз. ТамаЬ варса бир маната да эЗилэр. Бас инсан-лыг лаЗагати?\nИстинтаг давам едир. Лал-чынын анасыньш кез Заш-лары Ьалэ гурумазыб. Бэлкэ бу кез Зашлары шаЬидлэ-рин гэлбинэ марЬамэт сала. Ким билир, бэлкэ бу сатир-лари бахти денук машын са-Ьиби да охуЗачаг. НэЬаЗэт., ураЗини дидиб-парчалаЗан шубЬэлара сон гоЗуб даим горху ичиндо Зашамагдан чана доЗачаг, дара душандэ пэнаЬ катирдиЗимиз АллаЬ вэ инсанлар гаршысында кунаЬларыны Зумаг учун езундэ бир мэрданалик тапачаг? Вичданы лакали Зашамаг чатиндир, гардаш!\nГэзаяфэр ГЭРИБОВ, «ХГ»-нин мухбнрн.\nХЭСТЭ ШЭФЙ ТАПАР... ДОЛЛАР ОЛСА\nСон заманлар харичдэ муалнчэ олунмагы арзула-Занларын са)ы артыб. Буну редаксиЗамыза калан мэк-тублар, НэЗэчанлы охучу зэнклэрн да субут едир. Гэрб тэбабзти адамларын кезундэ Ka'öaja чеврилиб. Бу да эсассыз деЗил. Jepли аЗаггабы, палтар кеЗмэкдэ ела бнр тэЬлукэ Зохдур. Амма чамаат ЗеРли тэбабатэ ннанмыр. Иш бурасындадыр ки, Ьэмнша алэбахымлыг принсипи ила ЗашаЗан Совет Иттифагы тэбабэтинин ннднкн ачы-начаглы вознЗЗэти влкэдо муалнчэенз хастэлнклар cHja-Ьысынын узанмасына сабаб олуб. 20 нлднр ки, чарпа-Зы дустагы олмуш Намнг Багаровун бачысынын, невроз хостолнЗинэ тутулмуш 17 Зашлы ФэрЬад Мевсумовун, 7 Зашлы керпэ Рэванэннн атасынын вэ бир чохларынын ун-накымыза кендэрдиклэрн мактублары урэк агрысыз оху-маг олмур. Онлар бирчэ умидло ЗашаЗырлар — харичэ\nкедиб муалнчэ олунмаг...\nАзэрбаЗчан Республикасы сэЬиЗЗэ назири Тэл эт ГАСЫМОВУН сеЬбэтн да бу барэдадир. Ону охучула-рын нэзэрннэ чатдырырыг:\n— Республикам ызда му-аличоси чотин олан хостолар аз деЗи uiip. Харнчс муали-4oJo кет мок истоЗоялар онларча. Зузлорчэдир. Бос бу гедар валЗутаны Ьарадан та-насан? из у.н уз тесаввур един. АБШ да 6еЗ'И,ндэ аларылан чэрраЬиЗЗо амэлиЗЗаты учун 250 мин, rapa 4Hjopao аггары-лан «эмалиJJaT учун иса 500 мин доллар талэб олунур. Бу мапсодла ССРИ CohHjjo На-зирлиЗино втэн ял 400 мин, бу ил иеэ 500 мин харимн валЗута манаты азры тыб Бу Ьесабла Ье.р бир ССРИ во^-тондашына 0.005 гапик ду-uiyp...\nHjyn аЗында «A;jop6aj-чан Республикасы ватандаш-ларынын ха,ричо муаличаЗа кендорилмоси гаЗдалары ба-родэ» смр вермитиик Илк\nиоибгдо хастанин харичэ кен-дорнлмосинин MorcsflayJryiH-лугуну MyaJjaH едачок хусу-ся косииссиja Зарадылыб. Ону да rej-д едим ки,, хасталэр харичэ о вахт кендеешлирлэр ки, ССРИ дахилиндэ муали-ча-профилактика муасснса-лориндо бутун муаличэ усул-ларындан артыг истифадэ олунуб, харичдэ иса алаво вэ ja Зени усуллардан истифада олуна билэр. Бу да ки, эса-С01Н елми-тачруби характер -Aambijbip. Бир чох ирси. Ьа-бело массив хасталиклар вардыр ки. на биздэ, на дэ харичдэ муалнчэ олунмур. Экар бела хасталиклардан hop Ьансы бири муалнчэ олу-нурса да. бу, 6ajar геЗд етди-Зим кими, елмитэчрубя, Ja'-1ш эксперимент характер« дашыЗыр. Бу заман хастанин\nталеЗи нечэ деЗарлар, бир тукдан асылы галыр, «тутду гатыг, тутмады a jipan». Ха-ричэ муаличаЗа кетМэЗэ eh-тиЗачы оланларын санодлари онларын Зашадытлдры JepÀa муалича-дрофилактнка му-эссисаси тарефиндан Ьазыр-ланыб ком исси ja ja тагдим едилнр. KoMHccHjaja кенда-рилмэздэн эввэл хэсталар hop-тарафли муаЗинэ олутшалы ва диагиоолары дагиглашди-рилмалидир. KoMHCcHijaHbiH аЗда ики дафэ ичласы кечи-ри(лир, хосталэр учун санодг лар Ьазырланыр. Мутвафиг гарарла назирлнЗ«н уЗгун профилл и ядарасииа тагдим едилнр. Мэсэлэ мусбот Ьалл олунарса, санодлар ССРИ CahHjtja НазирлиЗине кендэ-рилир.\nХэсталарин харичи елка-ларо кендарилмэси масала-синэ иса Залныз харичдэ му-аличакин Ьаттыньш вданил-маси барэдэ зоманот мактубу тагдим едилдикдан сонра ба-хылыр. Ону да деЗим ни, республикам ызда беле xej«pxah иша гол roja«, Зардым едаи-лар вар. Hj«hJo «имя бнр чох хосталари онларын xejjfjpxah омоллари саЗасиндэ муалнчэ етдирминхик. Республикам ызда валЗута фонду олан ири муоссиса ва тэшкилатлар as деЗил. Ароу едардик ни, он-лардан Ьеч бири бу xejMpxah ишдэн кэнарда галмасын.\nСабир ИСМА1ЫЛОВ.\nИдман\nАБШ-ын Индианаполис шэЬариндэ к им насти ка узра дунЗа чемпионатына Зекун вурулмушдур. Бакылы эмак-дар идман устасы Валери Беленки ат мугэввасында Ьеракэтлара керэ 9,992 бал топлаЗараг гызыл медал ал-мышдыр.\nАЖ\nАэ«рба)маи Реслубиммасыиым Мцнифи Нюиряф\nАЗЭРБА1ЧАН Д0ВЛЭТ АКАДЕМИК ОПЕРА ВЭ БАЛЕТ ТЕАТРЫ\n27 СЕКПАБР ЬАЧЫБЭЮВ\nЛЕЗЛИ ВЭ МЭЧНУН\n(3 пердели опера)\nАзербазчан Республикасынын емекдар артисти ГЭНДАБ ГУЛИ1ЕВА ВЭ РАФИГ ЭЛЖЕВИН ИФАСЫНДА\n28 СЕНТ1АБР П- ЧА1КОВСКИ\n1ЕВКЕНИ ОНЕКИН (3 пердели опера)\nАзерба^аи Республикасынын емекдар артистлери Мухтар Меликое ее Иеан Сазоиовуи иштиракы иле 1евкени Онекин — Мухтар Меликов Ленски — Ивам Сазонов Тафна — Л]удмила Трифонова Олга — Валиде Пашкова Тамашалар саат 19-да башланыр.\nМе'лумат учун телефонлар: 93-71-76, 93-31-88. Билет лер театрын кассасыида сват 10-даи 19-дек сатылыр.\nМектеб ¡ашына гедер ушвг��ар ахшам тамаша-ларына бурахылмыр.\nАзарбаЗчанын раЗонларын-да basa Загмурсуз кечэчэк. Дат лыг ва дгиата]« раЗонлар-да думай олачаг, саниЗедэ 3—8 метр сур'етле шарг ку-лаЗ« эсэчак. ДагатаЗи pejаила р да 24—29, дагларда 14— 19 дарэча исти олачаг.\nБак ыда ва Абшерон ja-рымадасында Ьава Загмурсуз кечэчэк. СаниЗэда 9—1\/4 метр сур'етлэ чануб-шэрг шарг кулаЗи осачок. 22— дарэча исти олачаг.\n«KYH91U»\nТЭСЭРРУФАТЛАРАРАСЫ\nЕЛМИ-ИСТЕЬСАЛАТ\nАССОСИАСИДАСЫ\nМЕНЕЧЕР-БИЗНЕС\nМЭКТЭБИ\nМактэб 1991 — 1992-чн\nдэрс или учун эЗаш ва ахшам ше'бэлорнно ашагы-дакы ихтисаслар узра дио-лэЗнчилэр гэбулу Е ЛАН ЕДИР:\n1. Менечер-бизнес.\n2. Банк ишлэри вэ биэне-енн эсаслары.\nМактэб базар игтисадиЗЗа-ты шэраитиндэ ишлэмэк учун Зени пешэ\/ саЬиблэри ЬазырлаЗыр.\nМактэб там тэсэрруфат Ьесабы эсасында фэалиЗЗэт местарир. harr гобул олунан шахеин ез ¡Ьесабыяа нагд, Ja-худ кечурма Золу ила онун ишлоди}и муэссисашгн Ьеса-бьша едэниле билар.\nМэктэбэ али. орта ихти-сас тэЬсили олан республи-канын кооперасиЗа, тичарэт, Канд Тэсэрруфаты вэ Эроаг ИазирлнЗи, фэрдн коопера-тивлэрдо, банк во малиЗЗэ системиндэ ва республика ассосиаси]аларында ишлэЗэн вэ орта мэктэби битирэн (ик-килис ва турк дилини бн-лэнлар) шэхелэр мусабигэ ]олу ила гэбул олунур.\nМэктабда тэЬсил муддэти эЗани ше'бэдэ истеЬсалатдан аЗрылмагла. ахшам шебэ-синдэ иса истеЬсалатдан aj-рылмамагла 10 аЗдыр.\nЭЗани ше'бэнин динлэЗичи-лэринин ишлодиЗи муэссисэ вэ тэшкилатда иш JepH во орта эмок Ьаггы сахланы-лыр.\nМэктэби бнтиранлорэ «Ме. нечер-бизнесмен» вэ «Банк ишлэри вэ бизнесин осасла-\nры» ихтисасы во диплом верилир.\nМэшгэло дэрслари иеспуо-ликанын али мактаоларнн-дэн, елми тэдгигат институт-ларындан дэ'вэт олунмуш профессор, досент. елмлэр намизэдлэри вэ халг тэсэр-руфатынын мухталиф, саЬэ-л арии да чалышан рэЬбэр иш-чилэр тэрэфиндан апарыла-чагдыр.\nМэктабда инкилис вэ турк дили кениш тэдрис олунур.\nДинлэЗичилэр тэдрис планы узра нэзардэ тутулмуш тэчрубэ ишлэрини харичн елкэларин бириндэ (ИталиЗа вэ ]а ТуркиЗэ) кечэчэклар. Тэчрубэ муддэти учун чэки-лэн элава харч динлэЗичинин ез Ьесабына, Захуд ишлэди-]и идарэ тэрэфиндан едэни-лэчэкднр.\nМэктэбэ гэбул олмаг исто-Зэнлэр ашагыдакы сэнэдла-ри тэгдим етмэлидирлэр:\n1. Директорун адына ва-Ьид формада эризэ.\n2. ТэЬсил Ьаггында соно-дин су рати (нотариус вэ За муэссисэ рэЬбэри тэрэфин-дэн тэсдиг олунмалыдыр).\n3. 086\/У немрэли формада тибби араЗыш.\n4. Иш Зериндэн кендариш (муэссисэ рэЬбэри тэрафин-дэн таеднг олунмалыдыр).\n5. 6x9 см. елчуда 4 адэд фотошэкнл.\n6. Эмэк китабчасындан чыхарыш (муэссисэ рэЬбэри тэрэфиндан тэсдиг олунмалыдыр).\nСэнэдлэр октЗабрын 15-дэк Ьэр кун сэЬар саат 9.00-дан 17-дэк (базар кунуидэн башга) гэбул олунур.\nДорслер октЗабрын 21-да саат 15-дэ башланыр.\nУнван: Бакы, Лермонтов куч. 74 (Бакы Соевая Ида-рэетма Ш9 ПодктолокнЗа Институту иу к бннасы).\nТелефон: 92-81-08.\nМУДИРИЛЭТ.\nАЗЭРБАЗЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ «Хмдметв шмркетм\nБАКЫ МЭИШЭТ ХИДМЭТИ ТЕХНИКУМУ Зеркер ихтисасы узР9 курслара шакирд гебулу Е ЛАН ЕДИР:\nКурсларда теЬсил пуллудур. ТеНсил муддети 12 а)дыр. ТеЬсил помети бир иефер учУн 1080 ма-натдыр.\nСенедлерин гебулу 1991-ми ил ок^абр аЗыиын 1-дон но|абр а|Ь1нын 30-на кимидир.\nАшагыдакы сенедлери тегдим етмек лазым-дыр:\nтеЬсил Ьаггында сенед;\nтибб ара]ышы;\n3X4 см. елчуде фотошекил.\nСенедлерин тегдим муддети гуртардыгдаи сонра шакирд Ье|*ети сечме комисси|асы терефин-ден муеленлешдирилечекдир.\nДерслер 2 ¡аивар 1992-чи илде башланачаг.\nЕЬти)*ачы оланлар Затагхана иле те'мии еди-лирлер.\nТеЬсил муддети гуртардыгдаи сонра ме'зунлар ишле те'мии олунмаг учун «Хидмет» ширкетинин «Зеркер» зеркерлик ме'мулатларынын те'мири ве Ьазырланмасы муессисесине кендерилечекдир.\nУнван: Бакы, 8-чи км., МеЬсети кучеси, 11 (Нефтчилер метросу).\nТелефонлар: 21-12-36; 21-79-35.\nМудириЦат.\n«Халг гезети>нин амек-дашлары иш Золдашлары Шафвга ЧумшудоваЗа, атасы\nЬЭСЭНИН\nвофаты мунасибетоло дарин Ьузнло башеаглыгы верир-лар.\nАЗЭРБА1ЧАН ПУЛ-ШЕ] ЛОТЕРЕ1АСЫ УЗР9 УДУШ САЬИБЛЭРИНИН Н93ЭРИН9\nЛотере{а билетлари удуша душен «етандашла-рын шика|етлери иле елагедар ае ги|метлерин ге|-ри-сабитли]ини неэере алараг аетендашлара хусу-силе Бакы шеЬеринден кенарда удушун аерилме-сини сур'етлендирмек мегседи иле удуш чедаелин-де олан ги]метле лотере|а билетинин тегдим олун-дугу куне меачуд олан ги|мет арасындакы фергин удушу ресмилешдирен ¿ерли еманет банкында еде-\nнилмесине ичаэе верилир.\nЭкер удуша душен малый ги|мети ра^он емаиет кассасыидаи Бакы шеЬериидеки магазалара качу-рулене кими ¡аниден галхарса, о замай удуш саЬи-\nАмрбфм Распубямкасы Хмг ТаЬсмям Нааир М. Эзюба|оя ИР—\nАЭвМАМАН С ЭН AJE УНИВЕКГИТЕТИ\n1991—1992-ми дере мм учуй иумдуз (истеНсммтдаи •{рылмагиА тедрис АзербаНм ее рус диялерии-дедир) Назыриыг им'бесиие\nДИНЛЭ1ИИИ ГЭБУЛУ Е ЛАН ЕДИР:\nИазырлыг ше'бесмие халг тесерруфатынын бутун саНелерииде ей азы 2 ил емек стежы олан там орта теЬсилли габегчыл феЬлелер, колхозчулар ае Совет Ордусу сыреларыидаи бурахылмыш шехслер гебул олуиурлер.\nИазырлыг ше'бесине дехил олмаг исrajen кеич феЬле ве колхозчунуи ахырынчы иш ¡ерииде ей азы 1 ил иш стажы олмалыдыр (умуми иш стажы 2 йлдеи аз олмамалыдыр).\nCeneja муессиселери еме|и феНлелерин тариф чедвели узре едеиилеи лаборант ве незеретчилери да Ьвзырлыг ше'бесине кеидере билерлер.\nКуидуз орта теЬсил мектеблериии битирдик-деи сонра азы ики ил емек стежы олан шехслер Ьа-зырлыг ше'бесине гебул едилирлер.\nИстеЬсалатдан а]рылмагла орта ихтисас мектеблериии ае орта теЬсил вереи техники леше мектеблериии битиреи шехслер мектеби гуртардыгдаи сонра муввфиг те>иат узре 3 ил ве 2 ил ишледик-деи сонра Ьазырлыг ше'бесине гебул олуна билерлер.\nИазырлыг ше'бесине динлезмчилерми сечилме-си ве кеидерилмеси емек коллективлериимн земаие-ти иле билавасите муессисе р#Ьберли)и терефии-деи керулур.\nИерби Ьиссе комаидаилыгыиыи кеидериши бир ил муддетинде е'тибарлыдыр.\nССРИ СилаЬлы Гуввелери сырелерынде Ьерби хидметдеи бурахылмыш ве Ьерби Ьиссе комаидви-лыгындан кеидериши олме]аи шехслер бурехыл-дыгдаи сонра уч aj муддетинде халг тесерруфаты муессиселерииде ише дузелмишлерсе, онларын кеидериши иле Ьазырлыг ше'бесине дахил ола билерлер.\nУниверситетин куидуз ше'бесине гебул имта-Ьаиларыиы мувеффегийетле аериб, мусабигеден K04M0j0H ашагыдакы шехслер Ьазырлыг ше'бесине мусаЬибесиз гебул олуиурлар:\n— мегседли мутехессис Ьазырлыгы учуй ики терефли мугавиле есасыидв ишлед^и муессисе, идвре, тешкилат терефиндем уииварситата кеида-рилеи шехслер (стажыидаи асылы олма|араг);\n— сои уч илде Совет Ордусу сыраларындан тархис олунмуш шахслар;\n— Ьаким-амек експерт комисси{асы терефии-деи уииверситетде охумасыиа ичазе верилеи I ве\nII труп елиллер.\nИазырлыг ше'бесине кендерилон шехс ашагыдакы сенедлери тегдим етмелидир: ректоруи «дыне еризе (ваЬид формада), Ьазырлыг ше'бесине кеидериш (1 ве ja 3 №-ли, муассиса тагауд aepMajn еЬдесииа кетурдукда нее 2 №-ли формада), амак китабчасыныи муассиса реЬберли)и терефиидеи тесдиг олунмуш суратм, орта таЬсил Ьаггында саиад (если), 6 едед фотошекил (3X4 см. елчуде), саг-ламлыг Ьаггында apajbiiu (форма N2 086\/У). Паспорт ва Ьерби билет шехсеи тегдим олунур.\nГебул KOMHCCHjacbiH« тегдим олунан бутун са-иадлер ¡ухарыдакы га{дада Ьазырлаималы, тарих-лери тазе олмБлы, сенедлери нмзала]аи шехслерии cojадлары, елече да меЬур ае штамп а{дыи охун-малыдыр.\nСеиедлер базар ае 6ajpaM куилериидеи башга октзабрыи 1-дан Hoja6pnn 25-дек Ьер кун саат 9-даи 16-дак гебул олунур.\nИазырлыг ше'бесине динл^ичилерин гебулу Ьер бир шехс иле мусаЬибе ¡олу иле (pHjasMjjaT ва физика феилари узра) комисси|а тарафиндаи апа-рылыр.\nДинл»|ичилерин гебулу noja6p»»H 25-деи 30-декдир.\nМешгелелер декабрыи 1-да башланыр.\nИазырлыг ше'басинмн бутуи диила1ичилери те-гаудле та'мии олуиурлар (ССРИ Назирлар Совети-иии 18 сант{абр 1959-чу ил 1099 иемрели ва Ьеку-метии башга герерларыиа yjryn олараг кеиде^ил-миш Ьазырлыг ше'ба диилазичилари кеидараи муассиса ва ташкилатын Ьасабыиа 1-чм курс талабе-лари учуй Myajjan олунмуш тагауддаи 30 фаиз ар-тыг, амак стажы 3 илдаи чох олдугда иса 50 фаиз артыг тегаудла та'мии олуиурлар). ЕЬпцачы олаи-лара уииварситатии ¡атагхаиасыида jap варилир.\nКуидуз (истаЬсалатдан «¡рылмагла) ше'бесииде таЬсил муддети 8 «¡дыр.\nЬазырлыг ше'бесинми дм«ле|мм1лерм илнн ахырыида бурахылыш кмтаЬаилары верирлер ве бу имтаЬаиларыи иатичесиие есасем уммверситетми куидуз ше'бесине гебул имтеЬвиы вермиш ебиту-ри|еитлерле умуми мусвбигеде иштирак едирлер. Мусабигеден кечей дииле|ииилер уиишерситетии куидуз ше'бесииии 1-ии курсуиа гебул олуиурлер.\nУниверситетин CyMrejwT ве Миикечевмр филиал л арын да да Ьазырлыг ше'бесине диняв|ичмл*р\nгебул олунур.\nУиваи: Бакы шеЬарм, Низами кучеси, 117, отаг\n610.\nТелефон: 98-45-05.\n^ РЕКТОР ЛУГ.\nби ве ¡ахуд онун а'тибар етд^и Ьар бир шахе Бакы шаЬариие калиб «Тесарруфат мал лары», «Мабал», «Идман-медеии маллар» бирликларииии магазала-рыида мовчуд мал чашидлери есасыидв алава пул еде{иб малы кетуре билерлер. Ветеидешыи арзусу иле удуша душей мел демир ¡олу ае {ахуд почт ва-\nситесиле да кеидериле билер.\nАзорбе|иаи Республикасы Малице Назирли|и АзербаНаи Республикасы Тииарет Назкрлк|н ССРИ Эмакет Баикыиыи АзербаНаи Республикасы баикыиыи идаре Не|'ети\nБаш редактор Т. Т. РУСТЭМОВ.\nТэ'сисчилар:\nA39PEAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЭИДЕНТИ АП АРАТЫ Вв «ХАЛГ ГвЗЕТИаНИН ЖУРНАЛИСТ КОЛЛЕКТИВИ\nЕмдммиа общшинно'яоянтичтси гамта I Радамси|амыи унааны: Ааарбайджаисмой Республики. I КИРОВ ПРОСПЕКТИ, 11\nУчрадитаям: Аппарат Президента Амрбай- I иа.\"ум1т учун\nджаисиой Республики и журналистский иаялакти* I ■Халг газати». 193 62-37. 31-51-6«.\nИ. Ш UWhWH. I в\nТЕЛЕФОНЛАР: 91-64-92, | Чш кизвяваквяыдыр: 23.00.\nИкваяашшадир: 24.00.\n14 Ч 1 Ó 8 4 8 8 7 8 9 10 11 12 18 14 Бакы, «АаврбвЗчан* нэшрмЛ^тьгйын мыгбввеи.\nБаку, тйлеграфня издательства «Аз<*рбайджан>\nТнражы 255.785\nСифариш 6253.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-19-1991-p-4\/","date":"2017-04-24T11:23:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00435-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4229429364,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4229429364204407, \"kum_Cyrl_score\": 0.08884572237730026, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07664524018764496, \"sah_Cyrl_score\": 0.04055964946746826, \"tyv_Cyrl_score\": 0.038104355335235596, \"tat_Cyrl_score\": 0.03437553346157074, \"crh_Cyrl_score\": 0.033466603606939316, \"udm_Cyrl_score\": 0.03139593079686165, \"kir_Cyrl_score\": 0.02288099378347397, \"krc_Cyrl_score\": 0.022601179778575897, \"alt_Cyrl_score\": 0.016076574102044106, \"nog_Cyrl_score\": 0.012122337706387043}","num_words":12573,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.48,"perplexity_score":75357.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - January 24, 1992, Baku, Azerbaijan\nV » %\n• ' V '• - '*■' * ¿ *\nI\n- i\/' •\nХАЛГ Г03ЕТИ М JAK8AF <М2-М ил. -*т и»\nОхуту свзу\nБАЗАР, JOXCA МЭРДИМАЗАР И ГТИС АДИ ÍJ АТЫ?!\nИнди аеропортларда, дэ-иир Золу вэ автобус вагзал-{ia рында hJho атсан Jepa душмэз. Кииин ЭЛИНэ нэ ду-шурсэ, кимин нэдэн асанлыг-ла пул газанмаг во бунун учун Ьарэкэт етмак имканы варса Золуну бурдан салыр. Билетлер демэк олар ни. кассаларда сатылмыр, дел» лалларын эливдан сэрнишия-лара бира беш, бира он nij: матларла втурулур. Кечмиш ССРИ-нин кениш Ьудудла* ры дахилиндэ hbJh Кара дан алыб, Ьарада сатмаг барадэ дэгиг HHtpopMacHjaJa малик олан алверчилара кулли миг* дарда калир алда eTMaJa MeJ-дан верилмишдир. Бас ис-теЬсал? Бу барадэ фикир-лэшмирик, фикирлашмирлар.\nБас бу *позрунлуг нэ вахт вэ нэдэн башланмышдЫр? Игтисади сабитлик, аслиндэ. Хрушшовун haKHMHjJaTH дев-рундэ позулду. Сапв етми-рэмса, 1961-чи илин апре-линдан онун татбиг етдиЗи, пэракандэ сатыш лОматла* риндэн тэгрибэн икигат Jyn-сэк олан, фэрги девлэт буд-чэсиндан * едэнилэн сатынал-ма пОматлари тадричан канд тэсарруфаты маЬсулларыиын истепсалыны азалтды. 9м-тээсиз мал деври^аси омэ-ли^аты игтисади амсалы позду ва елка арзаг маЬсул-лары беЬранына ма'руз гал* ды. ThJm9T фэрги учун aj-рылан девиат дотасиЗасы ha-мин aмaлиJJaты кечиранло-рин калир MaH6ajHHa чеврил-ди. Бу эмалиМатлар Бреж-\nнев деврунда даЬа кениш меЗдан алды ва бела бир ша* раитда Горбачов крали кеда-рак демак олар ки, Брежнев агибэтинин ез башыиа кал* мэмаси учун (албатта, бу эсас деЗил, онун мисси^сы jэгин ки. Захын калачакда там ашкар еднлачэкднр) Ьа* мин ншкузарларын махфи игтисадиЗЗатдан алда етдиЗи мил^нлара кениш гапы ач-ды. Алгы-сатгы кооператив* лари, комис]он магазалары. шэхси кафе-ресторанлар тадричан девлат муоссисалори-нин бурахдыгы мухтэлиф чешидли мэ'мулаты, харич-дан валЗута ила алынмыш арзаг ва cэнaJe малларыны вэ Ьатта оЬалиния талоила тачЬизаты учун аЗрылмыш эрзагы топдансатыш базар* ларындан ез анбарларына ахыдараг кулли маблагларда газанч алда етдилар. Вела* ликла, мадани^атсиз, габа\n«базар игтисадиЗЗ&ты», даЬа догрусу. мазмунундан темам узаг букунку «йврдимазар» игтисадиЗЗаты меЗдана кал*\nди.\nИнди иса ¿аранан бнржа-лар, брокер конторлары бартер алагалари васитариле За-гышдан сонра мешада бнтан кебалаклар кимн елкэ)а ¿а-¿ылыб ва ги^матлерин бурах ы л мае ына ела бир фитва вериб кя, бу пОмвтларин Ьан-сы. астанада доОаначагы Ьеч кэсэ ма'лум дeJил. Бела бир мисал вар: «(^унда удуэар-кэн Зарымчыг дурмаг езу да\nудмаг демакдир». Нала кеч деЗил ва на гадар ки. рес-публиканын планлашдырма ва нгтнсадиМат структурла-ры, дикар вачиб девлат ннс-титутлары темам дагылма-Jhio учурума кедан чархын тэкарларини даЗандырыб, ону дуз Зола чыхармаг лазым-дыр. На KepHja кетмак. нэ да габага сычрамаг лазым де]ил. Масалэн, Чин варианты даЪа аглабатандыр. Па-ралел инкишафда Ьансы та-роф езуну доРрултса, о да Зашамалыдыр. Тазосини Ja ратмадан кеЬяаня дармада-гын етмак асл необолшевизм-дяр. Галды «демократик Ру-си}а>нын тадбирлэрина. ин дидан AejHM ки, hen на алый ма\/ачаг. Сабаби чохдур. Бир ча мисал де|нм. Аеропорта гоЬумуму гаршыламага кет-мяшднм. Мнлис нэфарлэри кез кереси арыр Jywiy сэр нишинларн сахлаЗыр ва hap бир баглама учун мазмунун-дан асылы олараг эн азы 100 манат алыб бурахырды-лар. Ьалбуки ан 1уксэк со-вннада фэрман верилиб кн. сарватлэримиз канара да* шынмасын. Бела мисаллар чохдур. Она кора да тадбир ларя психолоииЗасыны, JeHH «эн'аналари», Зерли хусу-CHjJeTAepH нэзэрэ алмагла ha-Jara кечирмэли, она чиддн нэзарат гоЗулмалыдыр. Jox-са бу куна да щукур елаЗэ-чэ]ик.\nЭлнасэд ИСМАШЛОВ,\nигтнеадчы, амак ветераны.\nJAJIflH ДАНЫШМАГА ЬЕЧ КЭСНН ЬАГГЫ J0XAVP\nБрмэнистанын харичи иш-лэр назири, ма'лум олдуру ними, АБШ-дан катирилиб бу вээифа1а гоЗулмуш Раф* фи ОваннисЗан иереванда иевбети, Америка да дабда олан haJ-кYJлy мэтбуат кон-франсы кечирмишдир. Бу дэфэ о, ез харичи спасет идарасиннн бвJYк гэлвбэси ними мухбирлэрэ билдир мишдир ки, Ермэнистаны 60-дан чох девлэт танымыш-дыр. Сонра да мэ'налы-мэ-налы демишдир ки, бир не-ча aJдaи сонра Ерменистан БМТ-нин узву да олачаг. Ьа-лэлик иса назир невбэти сэ-фэрэ .Ьазырлашыр — онун маршруту Болгарыстандан, Лунаныстандан, Австри]адан, Испани1адан, Белчикадан ке-чэчэк... Назир эминдир ки, бу елкэлэрлэ Ерменистан рэсми дипломатии мунаси-батлэр Уарадачаг. Элбаттэ. бу ишдэ харичдаки диаспора, даЬа догрусу. онун вэса-итинэ бе]ук умидлар басла-нилир.\nДогрудан да, дипломат, ху-сусэн да назир олмаг асан иш дeJил, чунки, карэк чур бачур протоколлара, нэва-кэт га1даларына, шэртлэра эмэл едэсэн... Амма бурасы вар ки, Ованни^ан бурада езуну зэЬмэтэ салмыр. Бир фикир верни, ку]а кеча-кун-дуз Ермэнистанла достлуг етмак у зарин да душунэн вэ онунла AзвpбaJчaн арасын-да васитэчилик етмаЗэ Ьазыр олан Турюф ила мунасибэт-лэрдви данышаркан назир демишдир: «Кун кэлэчек,\nЙэтта Т\\рки1а да ез кечми-шини (ма'лум де]ил ки, Ьан-сы кечмишини? — А, Ш.) баша душэчэк ва бизи бир биримнздан аЛыран проблем-\nлари данышыглар ¡длу иле Ьэлл едэчак». Онун фикрии-че, Анкара «бу елкеня (]е** ни Азароа]чамы) «Гарабаг Ьэнкамасиндэн» чэкиндкрэ бнлерди.\nЕрменистан назири АБШ-ын девлэт катиби Ве]керла керушу узэриндэ хусусиле да-]анмышдыр. Ма'лум масела* дир ки, Ьэмин керушдэ Дар* лыг Гарабар проблеми да музакира едилмишднр. Онун дeдиjин8 кера, девлат катнби амин етмишдир: на гадер ки, «о (Азерба}чан — А. 111.) ез тэчавузкарлыг си)асетинн да)андырма]ачаг ве не гадер ки, бу елкэдэ демократик нормалар ве инсан Ьугугла* ры йозулйчаг» о вахта гэдар .АБШ AээpбaJчaнлa Ьеч бир 'дипломатии влага )аратма-)ачаг. Бу Ъала Ьарасыдыр. демв. Бе)кер ез ЬугуглаоЫ уррунда мубариза)а Гарабар эЬалясйнин «конститусм]а* мевге1нндан )анашдыгыны )уксак ги1матландирмишдир.\nЬеч кезлэмэк олмазды км, кечмиш ССРИ-нин теЬлука* ли нува и реи кими четия ма-сала ила мэшрул олан Америка харичи си1асат ида* рэсинин рэЬбэри Гарабар ишлариндан бела )ахшы баш чыхафа билир. Бир ше) та-аччуб дорурур ки, Гараба-ра о ,^э кера Артсах^дема-)иб. Керунур, бу сез ]адын-дан чыхыб. чыхмаса1ды, кер на Ьэнкамэ оларды! Лагин, охучулар унутма]ыблар ки, Бала)аи ва Напуган ифти-хар Ьисси ила неча де)ирдилер ки. оиларла керуш зама-ны Горбачов Гарабагы мэЬз Артсах адландырыб. Ьер-чэнд сонра а1дыя олмушдуб ки. бурада «бир балача до-лашыглыг вар». АБШ дев-\nлат катибинэ кэлдикдэ. балка да талаффуэт пис олду-руна кера о, Л Артсах» се-\n* зуну ишлатма)иб. Бир да ки. матлаб буида Aejwi. Эсас ма-сала сдур ки, ермани дип-ломатыныя деди]ина кера. BejKep Азарба)чаны таныма-магы ва'д еднб. Балка да бу, белэдир. Ьар Ьалда бу ма* сала барасинда Bejnep he4 бир рэсми бэ]анат вермэ)иО.\nО ки галды Азэрба)чаны дун)анын 70 Элкэсинин та-нымасына. керунур. Маркэ-зи Kau^HjJaT Идараси буну BejKepHH назаринэ чатдыр-мара мачал тапма)ыб. Joxca о, даЬа дипломатии Ьарэкэт \\ едарди. Бу, бир JaHa, hap meJflaH KepyHAYjy кими, Bej-кер Ч. Бушун Азарба|чан Президенти А. Муталлибова мэктуб кендарди)ини уну-дуб. Ма'лум олдуру кими, Ьамии мактубда АБШ Президенти умидвар олдугуну билдирмишднр ки. АБШ вэ Азарба1чан Ьекуматлари ара-сында алагалар давам едэчэк ва елкалэркмиз арасында мусбат. самарали гаршылыг-лы мунасибатлар )арадыла-<аг.\nВоли, дипломат олмаг чэ-тин ншдир. Бу иш чох mej\n* телаб едир: карэк Ьэм иаэакатли оласан. протокол га]даларыиы 1»дда сахла)а-сая. Ьам да чевиклик кестэ-расая... Анчаг Ьарадаса бир\n- гадар кузаштэ да кетмак олар. кенара чыхмаг да. Лакни дипломат учун бир mej багышланмаадыр — ]алан данышмаг. Буну АллаЬ елэ-меенн) Лалаи данышмаг Ьэт-та еслеи америкаль) олан ер-менилар учуй да багышлан-* маздыр.\nF А. ШЭРИФОВ.\nТОРПАГ ВЭ МУЛКИЛЛЭТ сизин вэ\n0ВЛАДЛАРЫНЫЗЫН КЭЛЭЧЭЛИ УЧУН РЕАЛ ТЭ'МЙНАТДЫР. ЕНЕРЖИ ЕИТИЛАТЛАРЫ ИСЭ ШУБЬЭСИЗ ВАЛЛУТА МЭНБЭЛИДИР.\nРеспублика Мулк^]эт. вэ Енержи ЕИти|атлары Бир-жасы 1992-чи ил |анварын 27-дэн ез сэНмлэринэ\nачыг абунэ е'лан едир.\nБир сэЪмин номинал дэ]эри 5 мин манатдыр.\nи?ГсэИминасаИибинэДноминал дэ|эр эсасында брокер ]ери алмаг Пггугу верилир.\nРеспублика МулкиЛэт ва Енержи ЕИти|атлары Биржасы:\n}amajbim евлэринин, отаг-ларын, торпаг саИэлэринин, тичарэт вэ caHaje об]ектлэ-ринин езэллэшдирилмэсинэ j'apAbiM етмэк;\nнефт, нефт мэИсуллары вэ дикэр енержи еЬт^атлары илэ тичарэт учун ваИид биржа эразиси japaTMar;\nамтээ-хаммал еИт^атлары вэ ги]м9тли кагызларла мухтэлиф эмэлилатлар демэк-дир.\nБиржанын Низамнамэ фонду 50 мил]он манатдыр. Бизим' биржанын сэбмлэрини алмаг сэрма]энин е'тибарлы вэ удушлу го)улушу демэкдир! Фурсэти элдэн бурахма]ын!\nг\n1\nГ\nГ'\n* ¡*\n(НИШШЛ\nУнванымыз: Бакы шэЬэри, h.3.TaFbijeB кучэси 10. Телефонлар: 93-81-28, 93-95-91, 93-81-51 Факс: 93-98-91\nТэшкилат комитэси.\nМарк\nИсраилин русдиллн мат-буатында кезал 1азычы Jy. ри Карабчи>евскшшн Jaobi-ларыны марагла oxyJypaM.\nБунунла бела, онун «Шат-ыитса» газетиыин 13 декабр тарихли немрасинда дарч олунмуш Ерменистан баре, деки ire]дл эри иле разыла. ша билмарем.\nJox, талам Ка рабчи1е вс ки-ja 8ввэлкит0к с ад иг дир, онун услубу авваллардэ ол-дугу кими, «лап Имерети сункусунун THjacH гадер» итидир. Мэна та'сир еден\nбашга mejAHp, онун. таныш олмадыгы luejjiap, AajapAap Ьаггында бе)ук инамла ja3-масыдыр. Ела даЬа чох тэес. суф догуран да будур ки, >азычы исте'дадынын гуд. рати чохларыны фикриндэн дендэра билар.\nБелэлнклэ, сеЬбэт узун сурэн мунагишада кимин—* Азэрба1чанынмы. joxca Ер. масшстанын тагсиркар ол-масындан кедир.\nДаЬа дагяг десак. ермэ. ниларми, joxca азарба}чан-лылармы кунаЬкардылар? Муэллифкн рагбатн ачыг. ашкар ермэннларадир ва о. hap нки тарэфин дав раны, шына ги)мэт гЫаркан буну юВзлапгмир. Тэбиидир кя, оиун ермэяилэря хилас едай бир неча нэфэр барада ета-ри геЗдлари истисна олмаг* ла взэрба)чанлылара вер. ди]и «маифи nijuan» чох Гумсэкдир. J. Карабчи>евски-ja кера. галаи hap ше]да азерба!чанлылар инди агыл.\nКнчнх. нхтнеарла дерч едмнр.\nсызлыга дучар олмуш халг. лардандыр.\nБу да сиза Ьалля кеала. нилен бутун масалаладе )убанмадан таласик чавао; азэрба)чанлылар де}уб ел* ЯУРУРДУлер. ермэнилер де. вгурдулая, сэбрларн туке, наяде нее герара алдылац ки, езлэрини мудафя�� ет. синлер. Гоишулары бу чур ваЬшиликлэр тередибса ез. лэринн мудафив етмв^еЦЦй. лар?\nСовет Ьакими»этинии езу кими уэаяыб кедан бу *ву-нагиша барада мая мэтбуат. да дафеларла чыхыш етмн. шэм. Ьэмиша да ге)д ет. Maje борч бялмншем ки.\nhap нки тарофдан KiKjMiJeT гадар ган текулуб, кунаЬ. карлары ахтармагын ма** насы joxAyp, Ьамы мугас-снодир, а зарба)чанлыла.\nрын тале]н ермаяяларин\nтале)яндеи Ьеч да аз ачьи начатлы де]нл..Мен ермани. л арии вэЬшилнкларняи, е]. бечар Ьала салмнмыш часадларле долу гнтарла. рыи Бакы ja калди}яяя; го-чала рык ва гадындарыи гарлы ашырымларла raja, да гоеулдугуну; нки кун ервнндо демак олар бутун азарб^чанлы аЬалнник Ер* манистандан геддарлыгла чыхарылдыгыиы ва 120 мин нафарнн бир андача ¡у рдсуз.>увасыз галдыгыны ве даЬа надери ejra «муваф. чЬоп4)этла» садала)а биле, рем. Маи о вахтлар Бакыда иднм ва Карабчн}евскянНн иазеряндан jajaaiaa ; Ьамня бедбэхтлэрн ев нвадергале кермушдум.\n«Ерменястаа доггуз aj дннч . мубариза ^ лиар\nды...» Бу ге)длари jaara гелем саЬиби керунур де. днклеряне кера вэо yABj.\njet дашымыр, Jo'hk ки, сез. лернме инаныя, гуртарды кетдя. Мусаиданизлв, нчаэе верни нианма]аг. Чунки му. нагншении лап еввалияден терефлэр аслиндэ бир-бир-ларииэ теолвз «илтифат» кестерирдклер. Нала Сум. rajbir Ьадисэсивден еввэл де)улуб говулмуш гачгын-лар Гафаядан Азерба1чана уз тутмушдулар. Ьэмкн гач-къшлврыя бе!ук бир Ъио сжщ CyiarajbiTa келиб чых. ды ва ма'лум кадарли ha. дйсалар учун :«асас мате, риала» чевркдди.\n(Лери калмишкая, Сум. ОДыт iftjpb\/ча бир эЬвалат. дыр. Карабчя)евскинкн )ун-кулча «еЬдесиядан kwahJ«» Ваны. Каяче, Хочалы Ьади-оеларн гадар ма'лум ва ма. лум олдугу гадер де наме-лум аЪвалатдыр. rej гач-гыяяардан .^хэбер алсын. лар: инди Исраклдэ белела* ря аз де)м — овларса чох met даныша бнлерлар...).\n«Схз Гарабагын кямин. га олачагыиы, бу мэевлэнн бярма'иалы Налл еде бил. здфсюжз? * Мая дан сору, шуя. мен дузуиу билирам. Гаребаг Ерменмстаиын ал. шинедыр...».\nHeje керо? Она кера кя, ерманялар онларын евлад-ларыиы ел дурен адамла-\nрыя haKHMHjJaTH алтында |ашамамвлыдьфлар. (Баш-лыча делил де будур, ус.\nтепел тарнхи Ьугуглар. ус.\nтепел Гарабаг ераяненнде ермэяялернн чохлугу).\nbeJhaT, бу jaJBOie ве\njeutHbia кумаи ««укая да.\nлилдир, чунки бела бир ше. Jh Степанакёртин (ермани-лар jamaJaH mahap) этра-фындакы }ерларнн сакин. лаои олан изарба|чанлылар да ез xejHpflepHHa Aeja би. лерлар; онлар Ьала де ермэ-ни ^араглыларьшдан, ермэ-{нвларин сону leepyKMaJaH террорундан эзаб чэкирлэр.\nКифа)атдир1 Экэр тари-хн неклардан ва паралел. лэрдан дэнышмалы олсаг, вэоиДат даЬа да мурэккэб. лашар, тамам башга схем Медана чыха билар.\nБир да тэкрар едирам: май кимяса тамизэ чыхармаг, ва Ja кимиса мудафиэ етмак фикриида де}илам, ла-кин Ьермэтлн J. Карабчи-}евскндэн фэргли олараг бир тарефи алчалтмаг Ьесабына о бирисини идеаллашдыр-мага да Ьазырлашмырам. Ола билсин ки, она нисбэ-тан маним учун даЬа агыр-дыр. О» Ьамишэ истэкли гонаг кими га ршы лай дыры Ерманистанын дэрд��ни чэ. кир, моя пса узун иллэр езума догма ]урд билди]им Бакыиын. Бу дэрди такнэ мон Jox, Ьам да Системин даЬшатли «узунтуларинэ» 6axMaJapar Ье]рэтамиз бир-лик JaparMbuu руслар, азэр-ба]чанлыла<р, ерменилэр да чакир.\nИнди на Ьамии Систем вар, на Ьамии бнрлик, нэ да Бакы. Амма jaeias кезал mahap иди! Чох куман ки, Карабчи1евски Ьеч вахз opa да OAMajbi6- Бир тэрэфэ cajaher етмэксэ яэчиб адам-лара japaman Ьарэкэт де. )ил.\nИеранлдэ чмхин ■ устагнл\n«Неве страна» гээетнндан.\nДУША: ЬАДИСЭЛЭР, ШЭРЬЛЭР\n■ .* к\nФРАНСА ХАРИЧИ ИШЛОР НАЗИРИИИН С8Ф9РН\nФрансанын харичи иш. лар назири Ролан Дума чаршанбэ куну ахшам МДБ-нин дерд республикасына - Русйа^а. ^кр^а. Бе-ларуса ва Газахыстана рас. ми еэфэрэ )олланмышдыр. Франса тэрэфинин фикрин-чэ, еэфэрдэн эсас могсэд бу девлэтлэрлэ ]еии дипло. матик мунасибатлар чэрчи. вэсини мYэjJэнлэIЦДиpмeм вэ тэЬлукэсизлик, о чумлэ-дэн нува тэЬлукэсизли)и мэсэлэлэрини музакира ет-мэкдир.\nСэфэрдэ Р. Думаны Президент Франсуа Миттера-нын шэхси гэраркаЬынын рэиси кенерал Кристиан Ке-но, Ьабелэ Франсд СилаЬлы Гуввэлэринин баш гэрарка* Ьындан, Милли Атом Енержиси Комиссарлыгын* дан вэ «Електрнснте де\nФранс» девлэт енеркетика ширнэтиндэн нува таЬлукэ-сизл^и саЬэсиндэ чалышан там бир сыра мутэхэссислэр MyinajHaT едирлэр.\nФранс Пресс Акентл^и кестэрир: Франса назири\nаразиенндэ нува силаЬы азан МДБ-нин дерд девлэ-тинин рэЬбэрлэри иле бир сыра мэсэлэлэри, биринчи невбэда кечмиш ССРИ-дэ нува силаЬынын Мылмасы-нын MyMKyHAyJy проблеми. ни, мэркэзи ^ haKHMHjJaTHH олмадыгы шэраитдэ нува чэббэханасы узэриндэ наза. рат проблемини вэ кечмиш ССРИ-дэн нува мутэхэссис. ларинин кутлэви суратдэ чыхыб кетмэси перспективи-ни музакира етмэ1и нэзарда ^ туту р.\nР. Дума Париса базар, ку. ну га)ыдачаг.\nМИНСК. Мустагил вшостудя)« «ChJbch буро» но* оператявн» адлы фнлм узэриндэ ншлэ]нр. Мэшпур оо-|Ч^1рдй мэшЬур aKTjopaap чэкилмишднр.\n* Фнлмдэн кадр.\nГОРБАЧОВУ МАЧАРЫСТАИА ДВ'ВвТ ЕДИРВ8Р\nКАСТРОНУ ДЕВИРМЗК ПЛАНЛАРЫ\nИспани]анын ЕФЕ Ин-формасиЗа Акецтли]инин верди)и хабара кера, Кае. троЗа зидд екстремист груп-лашмалардан биринин рэЬбэри Тони Куеста чэршэнба куну МаЗамидэ (Флорида\nштаты. АБШ) кечирилэн\nмэтбуат конфрансында бил. дирмишдир ки, етэн нлин декабр аЗынын ахырларын. да Куба]а тэхрибатчылыг групларынын' кендаррл-мэси Фидел Кастро режн. мини девирмак учун на-\nзэрдэ ту ту лай кениш мнг-Заслы тэдбирлэрин Залныз\nбир Ьиссэсидир.\n«Командос Еле» ады илэ\nмэшЬур олан груплашмаЗа башчылыг еден Т. Куеста хусуси олараг геЗд етмишдир ки. онун тэшкилатыныи •эсас мэгсэДи «Эсл демокра. тиЗанын» адаЗа гаЗтарыл-масындан ибаратдир. Ла. кин о, Кастронун деврил. мэси планынын Ьэлалик bajara кечнрилмэмиш ва на. ма'лум галмыш Ыксэси ила баглы шэрЬлэр вермэкдэн имтина етмишдир.\nТ. Куеста демишдир: «Е|ни за манда бизим тэшкилат бу кунлэрдэ КубаЗа кендэрилмнш * деЗушчулэри-мизэ кера мэс'улиЗЗэт. ифта-хар вэ пузн Ьисслэря кечи, рир».\nМачар сосиалистлэринин лидери ДЗула Ьорн билдир-мишдир ки, Мачарыстан Сосиалист ПартяЗасы (МСП) ССРИ-нин кечмиш прези. денти М. С. Горбачову Ма-чарыстана дэ'вэт етмишдир. Д. Ьорн демишдир ки, биз Совётлэр елка-синин кечмиш лидери илэ режкмин даЗншдирилмэсн проблемини, бутевлукда сол\nЬарэкатда вазиЗЗэти муза* кнфэ етмак истэЗирик. Гор. бачовла беЗнэлхаль вазиЗ. Затин актуал масалалари узрэ ра'З мубадиласинин до фаЗдалы олачагы фикриида*\nJHK.\nМСП.нин лидери умидвар олдугуну бнлдирмишдир* кн. кечмиш президент Ма. чарыстан сосиалистлэринин дэ'вэтиии габул едэчэк дир.\nAPKEHTHHAJA К0ЧМЭК ОЛАР\nАркентина Ьвкумэти кечмиш ССРИ-дэн 100 мин муЬачири ез аразисинда габул етмаЗэ Ьазыр олдуруну е'лан етмишдир. бир шэртлэ ки, беЗналхалг бнрлик Ьамии муЬачирлэрин Зашамасы учуй вэсаит ajHp. тлыдыр. Бурада кечирилэн МДБ-Ja Зардымын эла-\nгэлэндирилмаси узра 6eJ. нал халг конфрансда ишти. рак едай Аркентина харичи ишлэр ва аЗинлэр назири Кидо де Телла журналист-лэрэ билдирмишднр ки. бу лаЗиЬэнин ЬэЗата кечи, рил мэси учун Ьар -бир кеч-куна тэгрибэн 20 мин доллар сарф етмак лазым кала, чэкдир.\ni\nГ\n»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-17","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-jan-24-1992-p-3\/","date":"2017-04-24T11:29:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-17\/segments\/1492917119356.19\/warc\/CC-MAIN-20170423031159-00509-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4688655138,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4688655138015747, \"kum_Cyrl_score\": 0.10508635640144348, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04998201131820679, \"sah_Cyrl_score\": 0.036622676998376846, \"crh_Cyrl_score\": 0.03531038016080856, \"tat_Cyrl_score\": 0.029871486127376556, \"udm_Cyrl_score\": 0.024912094697356224, \"kir_Cyrl_score\": 0.01618226431310177, \"tyv_Cyrl_score\": 0.016028650104999542, \"krc_Cyrl_score\": 0.013535612262785435, \"nog_Cyrl_score\": 0.013376221060752869, \"alt_Cyrl_score\": 0.012491133064031601, \"eve_Cyrl_score\": 0.012276132591068745, \"lez_Cyrl_score\": 0.012151210568845272, \"ron_Cyrl_score\": 0.010521397925913334}","num_words":9298,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.511,"perplexity_score":68018.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - January 10, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛ Г Г83ЕТИ 10 JAHBAP i»92-^ ил\nN9 7\nт\nДепутата узбауз\nО СЭСИН ЬАРАЛЫНА ЧАТА БИЛЭСЭН\nКечэн нлин сон аЗларында кучэЗэ чыхаркэн аддымбашы депутатлыга намизэдлэрин сечкнгабагы платформалары Зазылмыш вэрагэлар, алабэ-зэк плакатларла растлашыр-дыг: «Эк эр депутат сечнл-\nсэм...» Сонра да керэчэЗн ншлэр садаланырды. Ара дан бир илдэн чох вахт кечнб. СечилмэЗэнлэрлэ ншимиз Зохдур, сезумуз сечилэнларэ-дир.\nГэзетимизин букунку нем-рэсиндан 6aubiajapar «Депу-татла узбэуз» рубднкасы ачырыг. Ьэмнн рубрика ал-тында верэчэЗи.чнз Зазылар-да халг депутатларынын кер-Туjу ншлэрдэн, гаршыда дурак вэзифэлэрдэн, проблем-лэрдэн, чэтинликлэрдан ceh-бэт ачылачаг.\nИлк ЬэмсеЬбэтимнз Кан-чэ HarnHjjaT прокурору, баш эдлнЗЗэ мушавнрн Эли 0МЭРОВ ДУР\n— Нэдэн 6ainnajar- Эли муэллим. Сизин сечкигаба-гы платформаныздан, jox-са...\nРальфам Билирсиниз\nhhJb? Она керэ ни, hap бир ада.м данышдыгынын, Заз-дыгынын мэс'улиЗЗэтини\nдарк етмэлидир. hap сезу\nелчуб бичмэлидир, имкан-ларыны кетур^-гоЗ етмэли-дир. «Сез верирэм кн,..»нин архасынча калан вэ'длэр Ьавадан асылы галачагса. ваЗ о депутатын Ьалына.\nХаЬиш едирэм, геЗри-тэ-вазекарлыг ними баша душ-мэЗин. Эввэлчэдэн езумдэ инам Заранмышды ки, депутат сечилэчэЗэм. Бахма-Зараг ки, мандат угрун;:-мэндэн башга даЬа уч нэ-фэр мубаризэ апарырды. Буну демэклэ онларын тут-дугу мевгеЗэ, нуфузларына гэтиJjэн тохунмаг истэми-рам. Онлар да шэЬэрдэ са-Jылыб сечилэн адамлар-дыр. Садэчэ олараг, намизэд-лиjим ирэли сурулэн даирэ-дэ мани даЬа з'ахшы таны-Jыpдылap. Доггузунчу ил-дир Ьэмин эразидэ нэглиЗ-jaт прокурору ишлэЗирэм. Сечичилэримин проблемлэ-рини, дэрд-сэрини бу ил-лэрдэ керуб дуЗмушам, им-кан дахилиндэ онлара ке-мэк элими узатмышам. Буна керэ да сечкнгабагы платформама мэЬй Ьэмин проблемлэри дахил етмиш-дим. Мэсэлэн, мэнэ гэрибэ кэлирди ки, Почт гэсэбэси деЗилэн бир Зердэн шэЬэрэ зэнк етмэк олмурду. Ьал-буки шэЬэрин дерд-беш ки-лoмeтpлиjиндэдиp. Азэр баЗчан Дамир Лолу Идарэ-синин pэhбэpлиjи гаршы-сында мэсэлэ галдырдым. Саг олсунлар, гыса муддэт-дэ бир милjoн манатлыг дэ-^эриндэ элавэ гургуларын алынмасына кемэклик кес-\nтэрдилэр. Гэсэбэдэки телефон стансиЗасы ]енидэн гурулду. Инди шэЬэрэ асан-льп'ла зэнк етмэк олур. Ишыг, су проблемлэри да Ьэлл едилнб...\n— Бела керурэм ка, вах-тынызыи чох Ьнссэсн се-чячнларинизнн сосиал проблем л ар ннин Ьэллинэ ке-дир. Амма депутат илк невбэдэ алн ганунвернчн-лнк актларынын гэбулу иши ила мэшгул олмалыдыр.\n— Сизинлэ Ьэм разы-jaм, Ьэм да Jox. Эввэла, га-бул олунан ганунверичилик актларынын эксэри^эти мэЬз адамларын ЬэЗат сэвиЗЗэ-синин Захшылашдырылмасы-на Jвнэлдилиб. Ганун гэ-бул етднкдэн сонра биз де-путатларын чэкилиб бир кэнарда дурмага Ьаггы Зох-дур. Бу, Залныз о заман мумкундур ки, Ьэр бир са-hэjэ чавабдеЬ олан Зол-дашларда jYкcэк мэс'улиПэт Ьисси Japaнcын. Эмин ола-сан ки, ганун Ьамы учун ганундур. Ахы инди бела дejил. Сизинлэ керушум-дэн эввэл Заныма бир фэЬ-лэ гадын кэлмишди. ДеЗирди ки, нэглиЗЗатын ишиндэ-ки интизамсызлыг онлары пис вэзиjJэтдэ гojyб. Ишэ кечикирлэр, эвэзиндэ нэин-ки мукафатдан галырлар, Ьэтта ишдэн чыхарылмаг тэЬлукэси japaныp. Бела олан шэраитдэ на етмэлиЗем? Мэчбурам Ьэмнн нэглиЗ-]ат муэссисэнин рэЬбэри ила езум данышым, сэбэбини еЗрэним, тэдбир керум.\n• ее\nУмумиИэтлэ, алдыгым мэктубларын Ьамысыны Зе-риндэ ЗохлаЗырам. Ьеч бир телефон зэнки, Зазышма фэрди сеЬбэтлэри эвэз еда билмэз. Экэр шика^тчи ]а-лан вэ За сэЬв ^зырса Ьэ-мин тэшкилатын рэЬбэри буну субут етмэлидир. Лох, бачармырса, го}улан тэлэб hэjaтa кечмэлидир. Башга сеЬвэт ола билмэз.\n— Хэтрнннзэ дэЗмэсин, прокурор Зох, фэЬлэ депутат олса]дыныз бела данышар-дыяызмы?\n— УмумиЛэтлэ. езумэ керэ демирэм. Ьэр бир депутатын гануну билмэси чох вачибдир. Ела фэЬлэ депу-татлар таныЗырам ки, езу-нун сэви^эси, дунЗакерушу, баш верэн Ьадисэлэрэ муна-сибэти бахымындан вэзи-фэли депутатлардан Ьеч да керн галмыр. Амма Ьисс едирсэн ки, ганунлары бил-мир. Белэлэри вазифали депутатлар арасында да чохдур. О ки галды; сизин суалыныза, на дejим, фэЬ-лэ oлcajдым, балка да истэ-диЗим кими Ьэрэкэт еда билмэздим. Амма инанырам ки. вахт кэлзчэк, фэЬлэ де-путатла .'Н\\тугчу депутат арасында Ьеч бир фэрг ол-ма]ачаг.\n— Ганундан данышды ныз, ]адыма Али Советин окт]абр а]ында кечирилэн сесс^асындакы чыхышла-рыныздан бирн душду: «Ба-]ырда мэна ела сезлэр де-дилэр ки, езум ганун кешнк-чиси олмаса^дым, башга\nчур Ьэракат едэрдим». Бу на демак ядн?\nJ адыныздадырса. ок-Tja6p сесс^асынын башлан-дыгы кун Али Советин би-насы гаршысында митинг-лэр кечирилирди. Депутатлар ба]ыра чыха билмирдилэр. Онлары ачыг-ашкар Tahnip едирдилэр. Догрудур, шэх-CHjjanf тэЬгир етмэк 4HHaJa-тин бнр невудур. Лакин бела бир вэзиПэтн бир сыра депутатлар езлэри japaTMbiiu-дылар. Вачиб мэсэлэлэрин Ьэлли кечикдирилирди. Натта девлэт истиглали^эти har-гында мэсэлэ музакираJа го-JynapKaH аввэлчэ 40 нэфэр-дэн чох депутат сэсвермэда иштирак етмэмишди. Бах, бе-лэлэринин учбатындан биз да тэЪгир олунурдуг. Ахы ба^рдакы сани танымыр. Мэн Ьеч бир блокун узву дejилэм. Амма о jepAa ки, ceh6aT халгымын тале)индэн кедир, биканэ гала билми-рэм. Маним учун hajaw эн агыр шeJ ганунун позулма-сыдыр. Сесси^ларда тез-тез чыхыш етмэ]имин да бир сэ-бэби будур. и\n— Ьэр Ьалда, Сизин jax-шы вэ ja пис депутат олма-гынызы илк невбэдэ сечичн-лэрияиз де]э билэр. Сизчэ, 12 мин нэфэр сечичн депутат Эля бмэров Ьаггында на фнкнрдэднр?\n— СеЬбэтимизин эввалин-дэ ге1д етдим ки, депутат вэ'динэ эмэл етмирсэ тэдри-чэн Ъерматдан душур. Ча-лышырам ки, сечичилэрин ]анында узугара oaMaJwM. Онларла тез-тез керушурэм. XejHp-шэрлэриндэн галмы-рам. Агсаггалларла мэслэ-Ьэтлэширэм. Лахын вахтлар-да ветеранлар учун истира-Иэт евини истифадэ^э верэ-HajHK. Дэмиpjoлyнyн аша-гы jaшajыш Ьиссэсиндэ cajjap поликлиника ачмаг гэрара алыныб. Дэмир-joлчyлapын эмэк вэ мэ-ишэт шэраитинэ хусуси диггат JeTHpHpaM. Онларын эмэк Ьаггы ики дэфэдэн чох\nартырылыб. Бу ишлернн ha-JaTa кечирилмэснндэ Азер-6aj4aH Дамир Лолу Идараси-нин pah6ap-iHjH бизэ ]ахын-дан кемэклик кестэрир. Ьэ-ла JaAHMa кэлмир кн. hap Ьансы бир мэсэлэ]э лаге]д Jaнaшылcын. Су проблемини нисбэтэн 11элл етмэк учун элавэ артезиан ryjycy газ-дырмышыг. Дэмир1олчулар гэсэбэснндэ идман интернат мактэби ачмаг фикриндэ]нк. Бунунла ал ага дар Халг Tah-сили Назирлн1и, республика Идман Комитэси вэ mahap тэшкилатлары гаршысында мэсэлэ галдырмышам.\nYMyMHjJawa, Ьэлэлнк ле-чичи тапшырыгларындан 1ал-ныз бнринн — вагзал^ны 1ердэ Jepaлты кеч и дин ти-кинтиси ишинн Ьалл еда бил мэмишам. Дикэр тапшырыг-лар ja тамамилэ Ьэлл олу-нуб. Ja да иш кедир вэ теэ-ликлэ баша чатдырылачаг-дыр. Она керэ да ела билирам ки, сечичиларим кэрэк на разы галмасынлар.\n— Бас вахта,та чяна]эт мэс'улииэтанэ чэлб eTAHjH-низ сечнчнлэр нечэ, разы-дырлармы?\n— Балка да HHaHMajanar-сыныз. Ьэбсдэн бурахылыб бирбаша JaHbiMa кэлэнлэр, догма гардашы кими мани гучагла)анлар аз олма]ыб. Ганун чэрчивэсиндэ haMNja ке-мэк eTMaja чалышмышам. MHHaJaTKap там амин олуб ки. н��Ьагдан Ьэбс едилмир. Тэбиидир ки. буну дэрк ет-мэ]энлэр да вар...\nБутун бунлары демэкдэ мэгсэдим одур ки. ким олур-санса ол, езуну бир анлыга дара душэн, сэндэн имдад. кемэк дилэ]эн адамын JepH-нэ roj. О заман га лбин дан бир сэс кэлэчэк. Кэрэк бу сэсин hapaJbiHa чата билэ-сэн. Бизим бу агыр кунлэр-дэ бундан вачиб на ола билэр?\nСеЬбэтн ]азды: Ьамлет ГАСЫМОВ,\n«Халг газета»ннн мухбнри.\n-\nмаг учун кечэни )атмамыш-ды. Беш-алты сэЬифэлик ja-зыларымы исэ' ^анымда оху-Jy6 редактэ едэр. орадача езумэ гaJтapapды. Бир-ики дафэ исэ мэгалэлэрими ja-нымда oxyjyó Jaнымдa дузэ-лиш едиб, jaHb^a да зэнк вуруб журнал редакторла-рындан хаИиш етмишди ки, бу Ja3biHbi чап един. Етмиш-дилэр да. Балка да ела бу-на керэдир ки, бэ'зэн «ел-ми рэИбэрим ha3bip ишими ajлapлa. иллэрлэ caxлajыб. охумур» AeJeH аспирантла-рын сезлэринэ, бела шejин мумкунл\\Чуна езуму инан-дыра билмирэм.\nКасыблыгын узу rapa ол-сун. BaJpaM.iapAa кезунэ\n1932-чи илин 9 Занварын-да Габэлэ раЗонунун Нич кэндиндэ — уди адлы 7 мин нафэрлик гадим халгын дун-Зада эн беЗук ЗашаЗыш мэс-кэниндэ (бурада 5 минэдэк уди вар) догулуб. Атасы — кэнд Советинин сэдри Левон кишини Сталин иртичасы ил-лэриндэ «халг душмэни» ады ила «апарыблар». Она 1956-чы илдэ бэраэт верилэнэдэк балача Ворошил дуз 19 ил «вэтэн хаининин оглу» кими дэИшатли дамганын агырлы-гы алтында эзилиб. 1955-чи илдэ университети гур-» тарандан сонра куч-бэла ила СиЗэзэн раЗон гэзетиндэ ишэ дузэлиб. Атасы бэраат алан-да мэ'нэви сыхынтылары\nсабсыз тарихи араЗышлар За* зырды. Ермэни алимлэри-нин тарихи фактлары сахта-лашдырмасына эн тутарлы чаваблары Mah3 Ворошил муэллим верирди. (Тэса-дуфи деЗил ки, буна керэ дэ о, Лереванда арзуолунмаз шэхс саЗылырды). Ону «пан-туркист» адландыранлар да аз олмамышды. «Коммунист» гэзетиндэ вэ «АзэрбаЗчан коммунисти» журналында чап олунан, Иран миллэтчи-лэринин ислам ингилабын-дан сонра да динч отурма-Зыб «мевгуфат» ады алтында ачыГдан-ачыга девлэт ида-рэлэринин пулу Ьесабына халгымызын фарсданденмэ, дилимизнн исэ кэлмэ олду-\nчэкил.мэЗэн кулумсэр чеЬрэ-си кэлир. Институтда Ьамы-ja, хусусэн кэнчлэрэ. аспи-рантлара Ьермэтлэ, Ьэдсиз гаЗгыкешликлэ Занашырды. Букунку алимлэрин—Эскэ-рин, Фазилин, Фикрэтин. Е'тибарын, Рамазанын, Им-ранын... нечэ-нечэ мэгалэсй мэЬз онун редактэсиндэн чы-хыб. EJhh Зазы ja ики. уч. лап дерд дэфэ бахмагдан безмэзди. Ьалбуки езунун иши башындан ашырды.\nО, Иэртэрафли дилчи вэ кезэл эарихчи иди. Дилчи-лиЗин турколокиЗа вэ гаф-газшунаслыг кими ики кэс-кин аЗрылан саЬэлэриндэ ejHH угурла эсэрлэр japa-Дырды. Уди вэ АзэрбаЗчан\n1977-чи илин маЗы иди. Сэнэдлэрими Нэсими адына Дилчилик Институтунун ас-пирантурасына вермишдим. Елми реферат да истэдилэр. ЬазырлаЗыб апардым. Деди-лэр ки. кет, Ворошил Гукас-Зан рэ'з версии, кэтир. Дог-русуну десэм. тэклиф о гэ-дэр* дэ урэЗимэ Затмады. Чохлу зазыларыны охумуш-дум. «Удинчэ — азэрбаЗчан-ча — русча лугэт»индэн дэ-фэлэрло истифадэ етмиш-дим. анчаг езуну Ьэлэ кер-мэмишдим... «Турк диллэринии муга]исэли тэдгиги» ше'-бэсинн таиыб ичэри цирдим. Отагда бир нечэ нэфэр вар-ды. Ону сорушдум. «БуЗу-рун, Ворошил муэллим МЭНОМ» — деЗэ саг кунчдэ оту-ран гарашын киши мэнн тэ-миз ана дилимиздэ Занына чагыранда ^ир анлыга чаш-дым. Мэгалэлэринин чоху русча олдугундан елэ куман едирдим ки, бизим дили бил-мир, азэрбаЗчанча Зазылары исэ русчадан тэрчумэдир. Танышлыгдан аз сонра Ьаг-гында душундуЗуму кизлэт->!эдэн езунэ дедим. Кулду. Деди ки, мэн орта мэктэби дэ, университети дэ азэрбаЗчанча гуртармышам.\nИмтаИанлары вериб гиЗа-бн аспирантураЗа кирдим. Елэ ону да мэнэ елми рэЬ-бэр тэ'Зин етдилэр. Бир ил сонра эЗаниЗэ дэЗишилдим вэ дуз Зедди ил онунла бир-ликдэ ишлэдим. Бнр Зандан елми иш, о бири Зандан Ьэ-Зат мэни сыхышдырдыгча елми рэИбэримин гаЗгыкешли-Зи. инсанпэрвэрлиЗи дадыма чатды. Уч илдэ эмин олдум ки. елми рэЬбэр касыб аспирант учун Ьэр шеЗ демэкдир. Ьеч чур унуда билмирэм — бир дэфэ диссертасиЗамын сэксэн сэЬифэлик фаслини охумага вердим. елэ сэЬэри-си кун геЗдлэр едиб гаЗтар-ды. Чох куман ки, ону оху-\nУНУТСАГ УНУДУЛАРЫГ\nАзэрба|чанын уди ofny\nкерунмэмэЗэ чалышыр, хеЗ-ли кечэндэн сонра уза чы-хыр, кечикмиш тэбрик учун узр истэЗирдим. Чох Ьэссас иди. билирди ки, ниЗэ узаг кэзирэм. Бир дэфэ Зенэ узр-хаЬлыга башламаг истэ]эн-дэ мэни габаглады: «Эдалэт, сан мэни багышламалысан, чунки мэн сани тэбрик ет-мэлиЗэм. Академик А. Г. Шанидзе елми рэИбэрим олуб. О мэни Ьэр керэндэ чыхарыб пул да верэрди. Анчаг мэн сана мадди Зар-дым еда билмирэм; ЬеЗф ки. кнЗаз Шанидзе гэдэр девлэт-ли деЗилэм». О, Шанидзени Ьэмишэ сонсуз Ьермэтлэ Зад едэр, «Шанидзенин Зетир-мэсиЗэм» сезлэрини хусуси гурурла сеЗлэрди. Она керэ Зох ки, Шанидзе ону алим етмишди, мадди Зардым кес-тэрмишди, она керэ ки, Шанидзе она эсл муэллим. эсл дост, эсл нэчиб ЬимаЗэчи ол-мушду. Бу кун еЗни сезлэ-ри мэн унудулмаз Ворошил муэллимэ аид едир. февгэл'-адэ дэрэчэдэ самими, догма инсанын шакирди олду-гуму Ьэдсиз мэмнунлуг дуЗ-гулары ила вэ беЗук фэхр-л*э билдирирэм.\n...Онун ЬэЗат Зату да чэ-тин олмушду. алимлиЗи дэ. Бир инсанын талеЗинэ Зазы-ла.билэчэк бутун эзаблары дадмышды. Елэ эзабла да вур-тут 54 Зашында икэн бу дунЗадан кечду... .\nазалыб. Бир гэдэр кечмиш академиЗа нэшриЗЗатында редактор, даЬа сонра Кэнд Тэ-сэрруфаты НазирлиЗи сис-теминдэ редаксиЗа эмэкдашы олуб. 1960-чы илдэн haJaTbi-ны бутунлуклэ академиЗаЗа, дилчилик институтуна баг-лаЗыб. Ушаглыгдан полиглот беЗу.мэси — уди, АзэрбаЗчан, рус, ермэни, курчу диллэринн jaxiiibi билмэси дадына чатыб.\nО, дунЗада ики варлыгы сонсуз мэЬэббэтлэ севирди — халгыны вэ гочз анасы-ны. Удилэрлэ баглы нэ вар-са Ьамысыны топлаЗырды. Мэнэ данышырды ки, бир дэфэ Ленинградда икэн букинист магазасында 300 маната удичэ БиблиЗа кер-дум, борч едиб алдым, борч-дан нечэ вахт гуртармадым. Ону да данышырды ки, удилэрлэ баглы отуз говлугдан артыг материал топламыш-дым. Ьамысы биринчи евим-дэ Занды...\nДогрудур, о, удилэрин гэ-дим кечмишини узэ чыхар-маг учун элиндэн кэлэни едир, эслиндэ ЬэЗатынын мэ'насыны бунда керурду, анчаг езуну бир ан АзэрбаЗ* чандан, АзэрбаЗчан халгын-дан гырагда дуЗмур, эксинэ. Ьэр Зердэ езуну тээссубкеш азэрбаЗчанлы кими апарыр, халгымызын тарихинэ, ди-линэ атылан беЬтанлары гэ-зэблэ рэдд едир, саЗсыз-Ье-\nгуну шуар едэн эсэрлэри Зе-нидэн бурахдыгларыны иф-ша едэн биркэ мэгалэлэри-мизи ЬазырлаЗанда мэн Ворошил муэллимин халгымы-за нэ гэдэр севки бэслэдиЗи-нин шаЬиди олмушам. Онун эксэр Зазыларында дилими-зин, халгымызын мэншэЗини, гэдимлиЗини Занлыш кестэр-мэЗэ чалышанлара эсаслан-дырыл.мыш елми чаваб ве-рилир.\n1980-чи илдэ онун тэшэб-бусу илэ дилчилик инсти-тутунда «АзэрбаЗчан дили-нин ЗазыЗагэдэрки тарихи» адлы Зени ше'бэ Зарадылды. Мудир о, ишчилэри исэ Шэм-сэддин Сэ'диЗев, Новрузэли Мэммэдов, ТеЗмур ГараЗев, Кубра ГулуЗева, АртЗом Ку-рэнов вэ мэн идик, Гыса вахтда «АзэрбаЗчан ди линии ЗазыЗагэдэрки тарихи», «АзэрбаЗчан дилинин Гаф-газ ареалында мевгеЗи» моно-графиЗаларынын план-прос-пекти тэсдиглэнди, нечэ-нечэ санбаллы мэгалэ ортаЗа го-Зулду, дилимизин XIII Зуз-иллиЗэдэк — ЬэсэноглуЗа-дэк олан тарихи эн мухтэ-лиф гэдим гаЗнаглара, диалект вэ шивэлэримизэ. гэдим Гафгаз диллэринин ма-териалларына эсасэн бэрпа едилмэЗэ, Зенидэн чанлан-дырылмага башлады.\nБу сэтирлэри Зазаркэн кезлэрим енунэ додагла-рындан Ьеч вахт тэбэссум\nдиллэринин гаршылыглы элагэсинэ, уди дилинин мух-тэлиф проблемлэринэ, чох-диллилик, сосиодилчилик, топонимиЗа, фонетика, сема-сиолокиЗа, АлбаниЗа тара-хи... кими эн мухтэлиф елми истигамэтлэрдэки эсэр-лэринин Ьэр бири ишыг узу керэн кими чид-ди, фаЗдалы музакирэ мев-зусуна чеврилирди. Албан Зазыларынын сирринин ачыл-масында, онларын тарихинин муэЗЗэнлэшдирилмэсиндэ Ворошил муэллимин эмэЗи бе-Зукдур. Бу мевзуда бэ зи Зазылары нуфузлу' Иттифаг органларында. елэчэ дэ ха-ричи нэшрлэрдэ бурахылыб.\nБир дэфэ отага олдугча севинчэк кирди. Деди ки, бу кун ЬэЗатда эн хошбэхт ку-нумдур — чохчилдлик «АзэрбаЗчан тарихи »нин икинчи чилдинин редаксиЗа ЬеЗ'этинэ узв сечилмишэм вэ муэллифлэрдэн бири тэ^ин олунмушам. О. АзэрбаЗчан тарихини кезэл Зох, э'ла билирди. Буна керэ дэ иш ота-гы Ьэмишэ дилчилэрдэн са-ваЗы. мэслэЬэт алмага кэлэн тарихчилэрлэ дэ долу олар-ды. Тарихи мевзуда Зазан бир чох Зазычы вэ шаирлэр дэ Ьекмэн ондан мэслэЬэт алмага чалышырдылар.\nОнун дилчими, Зохса та-рихчими олдугуну аЗырд етмэк асан деЗилди. Дилэ дайр эсэрлэри Ьекмэн тарихи\nматериалла, тарихэ аид Зазылары исэ дил фактлары илэ Зогрулурду. АзэрбаЗчан Совет ЕнсиклопедиЗасында-кы саЗсыз мэгалэлэри дэ буна кезэл субутдур.\n...1985-чи илин августунда Нэсими адына Дилчилик Инс-титутундан аЗрылыб Зени За-радылмыш «Елм» гэзетиндэ редакторлуга башладым. РедаксиЗа гаЗгылары башымы о гэдэр гатды ки, дост-та-нышларын Ьамысы Заддан чыхды. Бир дэ кезуму ачан-да кердум ки, 1986-чы илин сентЗабрыдыр. Хэбэр тут-дум ки, Ворошил муэллим бэрк хэстэдир. догма кэнди Ничдэ Затыр. Профессор Ча-Ьанкир ГэЬрэмановла биркэ она баш чэкмэЗэ кетднк. ЬэЗэтдэ гурулмуш чарпаЗы-дакы адамы керэндэ таны-мадым. Нэ гэдэр арыгла-мышды! Кезлэри чухура душ-муш, сифэтиндэ гаи галма-мышды. Евдэкилэрдэн еЗ-рэндим ки. аЗаглары тутул-ДУ гун да и узун муддэт Ба-кыда муаличэ олунубмуш. Инди исэ Ьэкимлэр хэрчэнк диагнозу гоЗубдар...\nЭлиндэ В. Аслановла биркэ Заздыгы. Зеничэ чапдан чыхмыш «АзэрбаЗчан дилинин Зазыдан эввэлки девру-нэ дайр тэдгигат* китабыны тутмушду. Вур-тут 1200 нус-хэ. езу дэ ротапринтлэ бу-рахылан. чох Зери охунмаЗан китабы кестэриб ачы-зчы кулумсунду, «бу да халгын ез дилинэ Ьермэти» — деди. Билдирди ки. саглыг ол-сун. аЗага дуран кими бу эсэри эмэлли-башлы бурах-дырачагам. ЬэЗата сон дэ-рэчэ никбинликлэ бахмага еЗрэнмиш бу адамын елумлэ деЗушэ киришдиЗи бир айда сонсуз умудунун Ьекмэн бо-ша чыхачагыны душунэндэ урэЗим кеЗнэди. Елэ бу кеЗ-нэрти илэ дэ ондан аЗрыл-дым.\n1986-чы ил октЗабрын 11-дэ АзэрбаЗчан езунун уди оглуну итирди. Аз гала бутун Бакы Ничдэ иди. Ака-демиЗадан. университетдэн, педагожи инстит>*тлардан саЗсыз-Ьесабсыз эмэкдашы, Золдашы, тэлэбэси. дост>' онунла видалашмага кэлмишди. Ьэмин кун беЗук бир алим деЗил, филолокиЗа елм-лэри доктору деЗил, АзэрбаЗчан халгынын, АзэрбаЗчан дилинин тарихинэ дайр За-зылмамыш нечэ-нечэ эсэр соЗуг торпага эбэди тапшы-рылды...\nЭдалэт ТАЬИРЗАДЭ,\nфилолокиЗа елмлэри нами-\nзэди.\nш\nÌ7...TB51S\nа)\n1 СЕУЛУ»:]\nSHARG.LtdИШКУЗАР АДАМЛАРЫН НЭЗЭРИНЭ1\n«Шерг ЛТД» брокер фирмасы Сиэе Аэер-6aj4dH Халг Биржасында елаеришли шорт-лерле hep чур малларын алынмасына ае ja-xyw сатылмасына кемек етмез'е Наэырдыр.БИРЖАЛА ЧЫХАРЫЛАН ЭСАС МАЛ ГРУПЛАРЫ\nИншаат материаллры, елаан ве rapa ма-таллар. Метал конструкси{алар. Заначаг ве суртку материаллары. Халг телебаты маллары. Мухтелиф нев аваданлыг. Эрзаг маллары. Дава-дерман ве фармаколожи хаммал. Тибб аваданлыгы. Патентлер, технолок^'алар, ноу-hay. Ги]метли кагызлар. Мухтелиф маллар ве хидметлер.\nБИЗИМ ФИРМАНЫН ИМКАНЛАРЫ БУНЛАРДЫР\nБутун сабиг ССРИ еразисинде ишку-зар napTHjopnap.\nБазар кон]уктурасына дайр оператив мэ'лумат.\nХаричи игтисади елагэлер.\nМуштери учун минимал херчлер.\nУнванымыз: Кэнче шэЬери, Низами ку-чэси, 54.\nТелефон: 2-10-83.\n□\nАЗСРБШПОР1« АЗЭРБХАР И Ч ИТИ Ч А РЭТ» ТЭКЛИФ ЕДИР\n-ф- ез МЭЬСУЛУНУЗУ ДУША база-рында еЛВЕРИШЛИ ГИ1МЭТЛЭ сатмАг ИСТЭМРСИНИЭМИ!\nБЭЛКЭ ЕТИБАРЛЫ ХАРИЧИ ФИРМА АХТАРЫРСЫНЫ31\nХАРИЧИ ФИРМАЛАРЛА ДАНЫШЫГ-ЛАР АПАРМАГ УЧУН 1УТ(СЭК СЭВИЛЭЛИ МУТЭХЭССИСЛЭРЭ, БИЗНЕСЛЭ 9ЛАГЭДАР ДИКЭР МЭСЭЛЭЛЭРИН иэллиндэ кемэ-1Э ЕНТИ1АЧЫНЫЗ ВАРМЫ1\nРеспублика харичи тичарет 6ирли|и — «Азербхаричмтичарэт» бутун бу меселелерин Ьеллинде СИЗЭ кемек кестерме|е Наэырдыр.\n«Азербхаричмтнчарет»ин дун|амын 35 ел-кесинин 360 фирмасы иле сых ишкуэар ела-геси вардыр.\n«Азэрбхаричитичарет» бутун кенд тесер-руфаты меНсулларынын, мухтелиф хаммалын, машын ве аваданлыгларын, нефт ве нефт-ким]а меИсулларынын, халг истеНлакы мал-ларынын идхал ве ихрачыны Ье]ата кечирир, харичи туризмии инкишафына, елм, техника ве инчесенет саНесииде бе]нелхалг елагелерин кеиишленмесине кемек кестерир, республика иичесенех усталарыныи харичде ве харичи инчесенет усталарыныи республикада гастрол-ларыны тешкил едир.\n«Азарбхаричитичарет» дунз'а базарыиыи кон]унктурасы ва ги{метлери Ьаггында сазиш есасында меслеЬет ве информаси]а хид-метлери кестерир, реклам тедбирлерини тешкил едир ве Ье|ата кечирир, республика му-ессиселерииин ве тешкилатларынын бе]нел-халг серки ве ¡армаркаларда иштиракыны термин едир, муштерек муессиселерин ]ара-дылмасына кемек кестерир.\nзАЗЭРБХАРИЧИТИЧАРЭТ» СИЗИН ДУН-ЗА БАЗАРЫНДА МУВЭФФЭГИЛЭТ ГАЗАН-МАТЫНЫЗА ЭН ЕТИБАРЛЫ ЗЭМИНДИР!\nУнванымыз: Бакы, — 370004, Бе|ук Гала, 14.\nТелефоилар: 92-29-71, 92-17-93, 92-03-96,\n92-34-90.\nТелекс: 14-21-89.\nТелета)п: 14-25-9Й.\nТЭХРИБАТ, JA ТЭС АД УФ?\nХэбэр верилдиЗи кими Зан-варын 8-дэ «КалмыкиЗа» бэ-рэснидэ Зангын баш вермнш-дир. Нэтнчэдэ елэнлэр вэ Зараланаялар вардыр. Мух-биримнз «КалмыкиЗа»да ол-мушдур.\nИлк мэ'луматы Чэнуб-хэзэр раЗонларарасы су прокурорунун баш кемэкчи-си ЭлнЬеЗдэр Оручов верди:\n— Срагакун 12.55 дэ-гигэдэ Красноводск — Бакы реЗси илэ узэн «Калмы-киЗа» бэрэсиндэ тэза баш вермищдир. Бэрэнин кафе-барынын Занында далбадал ики к-у'члу партлаЗыш баш вермиш. нэтнчэдэ вестибул Занмага башламышдыр. Бэрэнин саЬилэ Захын олмасы даЬа беЗук фачиэ терэтмиш-дир. Бела ки, адамлар чы-хышыи Захынлыгында, парт-\nлаЗышын еписентриндэ ол-мушлар. Дунэн ахшамадэк олан мэ'лумата керэ он меЗит ашкар едилмишдир. Отуза Захын Заралы хэсте-ханалара кэтирилмишдир. Ларалылардан дердунун вэ-зиЗЗэти агырдыр.' Ьадисэ Зериндэн детонатор тапыл-масы сеЬбэти шаЗиэдэн башга бир uiej деЗилдир... Базы рда тэЬгигат апарылыр.\nПрокурорун баш кемэк-чисинин ичазэси илэ Зан-мыш бэрэни кэзирик. Бэ'-зи каЗутлар Заныб. MejHT-лэрин ахтарышы давам ет-дирилир. Рэсми мэ'луматдан элавэ ез кезумузлэ даЬа он меЗит кердук.\nГэзанын шаЬидлэри илэ сеЬбэт едирик: Капитанын баш кемэкчясн Ф. Чэфэ-ров:\n— Тэхминэн 12.05 дэги-гэдэ бэрэ саЬилэ Захынлаш-дыгы учун бутун ЬеЗ'эт ез Лерин дэ иди. Бу вахт куч-лу партлаЗыш сэСи ешитдик. Бир нечэ дэгигэдэн сонра бэрэнин бэлэдчиси В. БаЗ-буриЗева зэнк едиб хэбэр верди ки. вестибул Заныр. Ьэ]эчан сигналы вериб ало-ву сендурмэЗэ башладыг. Ларым саатдан сонра «Свет-ломор-2» вэ «Инженер Мустафа Эли»* кэмилэри КемэЗэ кэлди. Бир нечэ саат эр-виндэ Зангын сендурулду. Мэним фикримчэ, бу тэх-рибатдыр. Эн эввэл ону терэдэнлар партлаЗыш учун сэрнишинлэрин ** кур олан вахтыны вэ Зерини сечмнш-лэр. Бу Ьадисэ Зангыфа ох-шамырды. Аловун тустусу\nадамы богурду. Ьэтта гору-Зучу кеЗимлэ тустуЗэ дез-мэк олмурду. Сизинлэ сеЬбэт етди]имиз муддэтдэ ��ртыг 23 меЗит тапылмышдыр.\nДяггэтимйзн даЬа бир шаЬидин сеЬбэти чэлб ет-дя. Вугар АтакипшЗев бэрэ-ннн ашпазы:\n— Ьадисэ Зериндэ гэрибэ бир гурту тапдым. Гу рту ну н ичэрнсиндэкн саата охшар Ьиссэ эримишди. Ланында гырмызы дуЗмэчиклэр варды. Онлары експертлэрэ тэЬ-вил вердим...\nЭлбэттэ. шаЬидлэрин ceh-бэтлэри Ьэлэ нэтичэ чыхар-мага эсас вермир. Лэгин ки. Ьадисэнин тэЬгигаты баша чатдыгдан сонра Ьэр uiej аЗдынлашачаг.\nВаЬид ЭЗИЗОВ, «Халг гэзети»нян мухбирн.\nПартлаЗьппдан сонра.\nФото О. Мэммэдовуидур. ( Азэринформ).\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-jan-10-1992-p-3\/","date":"2017-05-23T15:14:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607647.16\/warc\/CC-MAIN-20170523143045-20170523163045-00103.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3096161485,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3096161484718323, \"sah_Cyrl_score\": 0.13729827105998993, \"eve_Cyrl_score\": 0.08750356733798981, \"udm_Cyrl_score\": 0.04670337587594986, \"kum_Cyrl_score\": 0.0464668907225132, \"crh_Cyrl_score\": 0.044536322355270386, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03501535579562187, \"tyv_Cyrl_score\": 0.027617210522294044, \"kbd_Cyrl_score\": 0.027186304330825806, \"alt_Cyrl_score\": 0.027020368725061417, \"tat_Cyrl_score\": 0.024671189486980438, \"bxr_Cyrl_score\": 0.021033963188529015, \"nog_Cyrl_score\": 0.020898502320051193, \"ron_Cyrl_score\": 0.015604613348841667, \"rmy_Cyrl_score\": 0.014661414548754692, \"krc_Cyrl_score\": 0.014317754656076431}","num_words":12220,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.349,"perplexity_score":70825.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 12, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ > « «HTJA» 1991.ЧИ ил. м 179\nАзэрба)тандан узагларда\nв э т э н J А X ш ы\n_;v V.\nБeJнэлxaлг Таллинн аеро-портунун тутгун шушалн\nквзлэма салонундан чыхма-гымызла раЬат автобус да-jaHanara Jan алыр. Пэнчэрэ-лэрдв дамчылар килоланир. Тозача башла]ан Jarbima\nчаваб олараг суручу экс-тадбир кврур. Силкачларви арамсыз рагси 6aiiLnajbip, Иралидэ EcTOHHja najiax-тынын о гэдэр да кениш ол-MajaH, лакин гадим вэ тар-тамиз проспектлари ачылыр,\nШаЬарин марквои куча-ларинин биринда мебел .ма-шынына од душуб. Чамаа-тын кезу габагындача алы* шыб JaHbip. Бирча нэ^р ал* лашир, JarHH ки, суручудур. Бир пенчэклэ на еламак олар? Ланрынсандуранлар да керунмур. Кучадан ке-чанларин, сэрнишинларин 6Hp4a4HjHHHH да вечина де-Jил. Бизим автобусда eaj-сылананлар иса азарба]чан-ча данышыр, Jasbir суручу-нун Ьалына ]аныр, втуб-ке-чанин cojyггaшlыpbШbI ]аман-лajыpлap. БyJyp. бу да са-нин Авропа мaдalHиJJaтинl? Бу дегигаларда Бакыны. A3ap6aj48Hbi арзула]ь1рсан. езка кадарини азунунку би-лан ]урддашларьтмь1зы ха* тырла jbipcaH...\nСыпруэе . булвары, ев 3, манзил 31. Бакь1да Ьамкар-ларым ' демишдилар ки, Азар-ба]чан мaдaниjjaт марказн-нин — -вОчар>ын садри Ни* jasH haHbiJeBH бу унванда тапа биларсан. Гапыны га-рабаниз бир каич ачыр. Ела бил jya илин TaHbmibijbir. Чох cэмимнjJaтлв, хатир-Ьермат-ла гебул едир. Byjypyn, бизим манзил-гараркаЬьшыза хош келмисиниз, — Aejnp. Ганы гаралырымы дарЬал flyjyp. Од алан автобусун ah-валатыны данышырам. Ку-лумсэ]ир:\n— Бура да бела ше1лар ади Ьалдыр. hapa азу учун JamaJbip. На билим валлаЬ, нечэ илдир бурада]ам, Ьеч чур баша душа билмирам. Танымадыгы адамы судан чыхаранда, ондан узаглаш-дыранда чаныны верэн, гон-шусунун башы агры]анда элдан-а1агдан кедан Ьам-JepлилэpимизИlH характери-нэ, xacHjJarHHia бас на ад верэк? Бу, ела асл MOAaHHj-J0T деЗилми?\nАди газадан бела тафар-руаты ила данышмагымы roj охучу естон халгынын адэт-эн'энасина, MaAaHHjjoTH-на биртэрафли бахьпп ними ги1м0тландирмасин, hap ики халгын в]унуласи, баша кечириласи ан'аналари вар ва сафарлер вахты,' мын кеврак анларында' ав-вэллар ади Ьесаб едилан Ьаракатлэрин инсани Ьис-ларин лап зирвасинда ке-PY\"ДYJy мэгамлар да олур. Азарба)чан — естон мадани алагаларинин, достлуг му-насибатинин гадимли1ина, MehKaMHHjHHa, чох xycycnj-jaT Ларин е!нила уст-уста душмасинэ кэлдикда иса бу, тамам ajpbi мевзудур ва ин-ди маЬз о баредэ саЬбат ачмаг фикринда1ам.\nВахтилэ Тартуда «Азар-ба!чанлы тэлабаларин чэ-MHjjaTH», бизда иса «Бакы— естон 40MHjJaTH» фаали]-jaT кастариб. 1988-чи илдэ Таллиннда Естони]а мадани jJaT фонду нэздинда Азэрба1чан мадани j Jot чэ-MHjjaTH — «Очаг» JapaAbi-лыб. Таллиннда 1аша]ан\nAZERBAIDZAAN! KULTUURISELTS\nИ'\"- Jk\n■'О'ЧАГ\" A38PBAj4AH Ma¿aHHjjeT 'HeMHjjaTH\n*4* Аа8рбв]чан м8дэни)|9т нума]андэлэри Таллинн бэлэди|)8 идара-синдэ —> машНур Ратуша Сара^ында.\n^ Таллиннда аээрба]чанлы балалары аз догма диллэринда да тэИсил алырлар. «Базар Куну мактэби»ндэ мусигимиэин сирри-сеНри да а|радилир.\nТабассум варса, демэли, ишлар да га)дасындадыр. Чамин'атин садри HhJbsn Начы)евии (со л да) ва «Очаг»ыи редактору Видадн Маммадовуи hajaтындa бела анлар чох олур.\nазарба)чанлы Ьемфикирлэр сезун асл ма'насында халгы-мызын адына, медани)]атинэ ла)иг марквзда бирлзшиб-лар.\nН. Ьачы)ев д€)ир;\n— Чэми))атимиз респуб-ликанын Милли-Мэдэни Чэ-ми))0тлар Ассосиаси)асына дахилдир. Бу, о демакдир ки, биз Естони|анын ичти-маи-си)аси На)атына фэал гошулур, Ьеч бир Ьадисадан канарда галмырыг. Респуб-ликада кедан демократик-лэшдирмэ Ьаракатында биз да иштирак едирик. Естони-Ja вэтандашларынын Ьугуг-лары Ьаггында Ганун прог-рамымызы Ьэ]ата кечирмэ-Ja чох кемак едир.\n«Очар»ын\"^'^б&шлыча мэг-> Сбдн Ьар' Ийй ха'лгын й)^а* v^cbWAa Л!вдени, <иГтисади,*<*о-сиал саЬадэ карпу ролуну о)яамаг, естонларын вэ азар* ба)чанлыларын бир-бирини дэриндан танымасына, дост* лашмасына, кет-кэл елэмэ-синэ камакдир. Чами))эт бу саЬеда угурлу аддымлар атыр. «Очаг» чох чэтин, каркин cHjacH шараитдэ ja-раныб. Ермани лоббисинин, онларын алкэнин Ьар je-риндэки фитнэкар Ьавадар-ларынын душман Азэрба]-чан образы )аратдыгы, атра-фымызын информаси)а бло-кадасы ила Ьерулду)у бир деврдэ узаг Естони)ада рес-публикамызын башына кэ-тириланлэри, асл Ьагигати ачыб демак, со)угганлы естон халгында дузкун фи-кир форма лашдыр.маг маЬ-кам ирадо. сабр, Ьэм да си-\njacH сэбат ва душунча та-лэб едирди. О чэтин кунлар архада галса да, инди инам-ла демэк олар ки, «Очаг» 03 мугэддас мисси)асыны ахырадак намусла 1ерина )етириб.\n«CoBeTCKaJa Естони)а» гэ-зетиндан олан Ьамкарым Калл]у Ли)в, телевизи)а журналисти EjH JleJcoH «Очаг»ын фаали))этини )ук-сэк ги)мэтлэндирирлар. Е. JleJcoH мэЬз бу чами1)атин самэрэли ишинин натичаси ними EcTOHHja тамашачы-ларына рэсми олараг бил-дирмишди ки, Гарабаг Азэр-ба)чанын гади.м, азали тор-пагыдыр вэ Азарба)чанын олараг галачагдыр.\n19€^чу нлнн .д^абр^шдан чэмтВД1тин^ %Оча!%''аД^ гэ-зети ■ чыхыр. Нэшр Ьалалик русча бурахылыр. JaxbiH вахтларда азарба)чанча вэ естонча сэЬифэлэр да элавэ олуначаг. Газетин редактору, ихтисасча муЬэндис олан Видади Мэммадов никбин адамдыр. Нам «Очаг»ын, Ьэм да Ьар ики халгын дост-лугунун к8Л0ча)и.на, элага* Ларин даЬа да сыхлашача-гына бе)ук у.мидла бахыр.\n— Таллиннда азарба)чан-лы журналист тапмадыг. Лерли гэзетлардэ, телеви-зи)ада ара-сыра чыхышла-рымы назэрэ алыб «Очаг»а раЬбэрли)и манэ Ьэвалэ ет-дилэр. Разылашмалы ол-дум. Пешэкарлыг бахымын-дан чэтинликлар арадан галхмаг узрадир. «Ваба маа» н8шри))атындакы, республика гэзетлэриндаки та-\nнышларьпмыз мак едирлар.\nбиза чох К0-\nБиз бурада Азэрба1чанын тэмсилчиси)ик. Амма Ба-кыда бэ'зилэри буну ахырадак баша душмурлар. Бизи Халг ЧэбЬасинин бир гана-ды, )ахуд Ьансыса парти)а-нын Ьавадары ними гэбул едирлар. Ачыгы, бела тенден-CHja зи)анлыдыр. Биза АХЧ да, «Ватан» чэми))эти да, «Умид» Аналар Чэ.ми))эти да, бутун napTHja вэ Ьара-катлар да е)ни дэрэчэдэ ja-хын вэ эзиздир. Кима на кемак лазымдыр едирик, амма Ьеч касин диктэси ила отуруб-дура билмэрик. Буна еслиндэ мэ'нави Ьаггымыз joxAyp. «Очаг» Таллиннда Азэрба)чанын ваЬид вэ сен-мэз мэш'элдир.\nЧэми))этин планында чох муЬум тадбирлэр вар. Ни-заминин 850 иллик )убиле-)инин тантанэ ила ге]д едил-\nмэси, СаЬмдарлар Чэ.ми)-)этинин )арадылмасы, Азэр-ба)чан — EcTOHHja Тичарэт Палатасынын ачылмасы, Бакыда Естони)а МаданиJ-Jai Мэркэзинин ишэ душ-маси... «Очаг» газетинин редактору В. Мэм.мэдов де1ир: — Бир гадим естон эф-санэсина керэ Таллинн Ьеч вахт тикилиб гуртармамалы-дыр. ШэЬэрин этрафьшдакы Ила.мисте келундэ бир эж-даЬа )аша]ыр. О, Ьар кеча Виру гапыларынын кешик-чиси гоча Томасдан сору-шур ки, Таллинни тикиб гуртарма)ыб ки? Гуртарыбса, демалн о, келун су)уну ачыб шэЬэрэ бурахмалыдыр. Вэ Ьалалик аждаЬа «Ьэ» чава-бы алма)ыб. Бир Ьалда kIi, биз да Таллиннда ]аша)ы-рыг, халгларымыз арасьшда достлугун, .меЬрибан элага-ларин меЬкэмлэнмаси ишини гуртаран де)илик. Фэали))эти-миз кенишлэнир, шахэлэнир.\n...Дазынын дэрчи мэ'лум Ьадисэлэрэ керэ бир аз ке-\nчикиб. Бу сэтирлэрин муэллифи Таллинндэн догма Baia Москвада девлэт чеврнлишн ак-\nкы)а учдугу дэгигэлардэ ты имзаланырмыш. Прибалтика республнкаларынын, о чумлэдэн EcтoниJaнын девлэт мустэгилли1и газандыг-лары да haмыJa мэ'лумдур. Анчаг бир мэтлэби хатырлатмаг истэрдим. Таллиннли hэмjepлилэpимн• ЗИН бундан сонракы тале]н, 1аша]ышы илэ даЬа дэрнн-дэн марагланмаг, кет-кэли сыхлашдырмаг Ьамымызын догма ишинэ чеврилмэлидир. Кэнарларда 1аша1ан )урд-дашларымызын вэтэндашлыга гэбулу Ьаггында девлэт сэнэди олмасы бу мэсэлэ1э Ьугуги кемэкдир. Вэтэн 1ал-ныз елум а)агында Jaдa душмэмэлидир. Вэтэни севмэк, онунла е1унмэк, ону танытмаг вэ Вэтэн евладларыны Ьа-рад�� олур-олсун )аддан чыхармамаг кэрэкдир.\nАкиф ЧАББАРОВ.\n«Халг гэзети»нин хусуси мухбирн.\nБАКЫ - ТАЛЛИНН.\nСада лешэ адамлары\nJAXmbI ТЕЛЕФОНЧУ\nОЛМАГ АСАНДЫРМЫ?\nБакы ШэЬарларарасы Телефон Станси1асында Ьар кун )узларлэ сифариш ге1дэ алыныр. Лахьш-узагда )аша-JaH дост-танышла, гоЬум-гар-дашла бизи «керушдуран» ♦геле^нчу гызлардан бунла-ры вахтлы-вахтында )ери-нэ 1етирмэк HCTajH.MH3 табиидир. Хусусэн индики нараЬат кунларимиздэ. Бу ишдэ биза кемак едан теле-фончу гьюларын узларини\nбелэ кермамишик. Анчаг он-лары сэсларинин мула)имли* )и, Ьэлимли1и ила тань^ы-рыг. Дурдананин сэси кими...\nШэкидэ AYHjaJa кез ачан, Гахдакы 2 немрали орта мак-тэби 1972-чи илда битиран Дурданэ Ьачызалованын Ьеч\nеедэкиларэ билдирдим ки, телефончу олмаг нстэ)ирэм.\n...Санки сеЬрли бир а лама душмушам. Ме)дан 6ojy ду-зулмуш гургуларда кезлук-лар )аныб сендукчэ хусуси ке]имдэ олан гызларын эл-лэри илаг бэрабар диллэри сур'этлэ ишла]ир.\n— Сизин гызларын да лаге)дли)инин шаЬиди ол-\nмушуг.\nда\nЬэр чагырыша чавабын илк сезу телефончунун ез хусуси немрэси олур. Гызларын иши барада станси)а раисинин муавини Февзи МеЬди)ева .мэ'лу.мат верир:\n— Догрудур, тээссуф ки, белалэри Ьэлэ да арамызда вар. Анчаг тэ.мкинли олмаг, сифаришлари вахтында )е-рина )етир.м8к вэзифа борчу-муздур. Инанын ки, або-нентлэ .мула)им данышанда, кечикманин сабабини изаЬ елэ)энда наразы галмыр.\n— Керду)унуз бу залда анчаг сифаришлцр. гэбул олунур. Икинчн.; залда иса ишин эсас .мэрЬаласи — си-фаришлэр )ерина )етирилир.\n— Jeтиpмэлэpиниз нечэ, вармы? — Бу суала Дурдананин авэзина рэис муави-ни Февзи МеЬди)ева чаваб верди:\nаглына да калмэзди ки, на вахтса Бакы)а кечачэк, бурада сечди)и пешанин уста-\nда\nсы кими таныначаг.\nвзунун дедиклариядэн: «Телефончу гыз» киносу маним Ьэ)атымда асас рол oj-на)ыб. Омруму-кунуму бу пеша)э Ьаср етма)имда баш-га сабэб кермурам. Кинода-кь1 кадрлары ардычыллыгла са)а билэрэм. Е'тираф едим ки, валиде)нларим да истэ-)имдэн хэберсиз олублар. Онлар мэни университет та-лэбэси кими кермак иста)ир-дилэр. Анчаг бу да тале)ин гисматидир. 1973«-чу илда Бакыда рабитэ ' техникуму-на гэбул олундугдан сонра\nЕ)ни каркинлик бурада давам едир. Гапынын кирэчэ)индэ — СОЛ тарафдэ а)лэшан Дурданэ Ьачыза-лованын иш просесини излэ-)ирам. Невба рэиси кими ишлэрин га)дасынча кетмэ-синэ назарэт едир, шика)ат-чилэрэ чаваб верир. Ймкан тапан кими бизимлэ сеЬбэ-та башла)ыр:\n— Абонентлэр сифариш-ларини чох кезла)эндэ и-тк нев<^да телефончу гызлара Ьирслэнирлэр. Анчаг унудур-лар ки, бу сифаришлэр сонралар нечэ марЬэлэдэн\nкечир. Бэ'зан ра)ой, хусусан канд телефон хМЛариндэ\nнасазлыг олур, ба'зэн да\nнемрэ чаваб вермир.\n— Сон вахтлар коллекти-мизэ чохлу азарба)чанлы гыз кэлиб. Онларын ез пе-шэлэринэ мукэ.м.мэл )и)э-лэнмасиндэ Дурдананин зэЬ-МЕТИ Ьамыдан чохдур.\nНАХЧЫВАНЫН ИНФОРМАСИ1А\nБЛОКАДАСЫ ОЛМУШДУРМУ?\nНахчываньш Али Мачлиои*-нин садри hejдap ^ли^евин СИТА-)а кelндapдаdи вэ бу телеграф 1акентли),инин сен-т)абрын 11-да )а)дыгы теле-грамда .иддиа олунур ки. «Нахчыван Мухтар Респуб-ликасы Али Мэчлисинин беш кун давам етмиш невбэдэн-канар сесои)асы Арарба>ча-ньш инфор.маси)а орган лары тарэфиндан гэти))8Н ишыг-\nландьфылмамышдыр».\nАзарба)чан Республикасы-«ын девлэт »нформаси)а акентл1И)и сесоИ()анын иши Ьаггында Нахчывандакы ху-суои мухбцримнзин верди)« хабарлари республика газет-\nлари, телевизи)асы вэ радио-су учун Ьар кун )а)мышдыр. Бунларын -Ьамысы газетлэр-да дэрч олунмушдур.\nБела ки, сесси)анын ачы-лышы Ьаггында хабар сен-т)абрын 5-да дарч едилмиш, сент)абрын 6-да, 7-да вэ 11-дэ иса сесси)анын 1Ш1и вэ гуртармасы Ьаггында хзбар-лар верилмишдир.\nБелаликла, мэчлисин беш кун давам ет.миш сесси)асы барада Азэрба)чаньш ннфор-.маси)а органларьшын Ьеч на )аз.мадыгына дайр .муддаа такэиб олунур.\n(Азаринформ).\n«\n(ПОЛИГЛОТ» МОШЬУРЛАШЫР\n...Лахшы иш Ьэр )ердэ уз агардыр. Бакы ШаЬарлэр-арасы Телефон Станси)а-сында эмэк фэали))этинэ башла)ан Дурданэ Ьачыза-лова бурада ишлэди)и 15 и л дан артыг муддатдэ пил-лэ-пиллэ учалыб. Бу гы-зын ады инди елканин эн )ахшы телефончулары илэ био сырада чакилир. Дог-рудан да, ишина галбан баг-лананда, ону урэкдэн се-вэндэ сада пешалэрдэ да )уксэлмак, Ьермэт-иззат са-Ьиби олмаг мумкундур.\nЗаЬнд КАЗЫМОВ, «ХГ»-вив мухбври.\nБуНдан сонра В. И. Ленин адына Аз!а|рба)чан Педагожи Универсмтетнндэ фэали))от кестарэн «Полиглот» .влми-техииии ча»ми))агш' танча рес-публикамызда де)ил. Ьэм да бутун елкамиздэ, Ьэтта ха-ричда да таньшачагдыр. Бу ташкилат барада там мэ'лу-мат )ени «Малларын вэ хид-.матлэрин .мустэгил'истеЬсал-чылары — 1991» Умумит-тифаг copar китабыньш илк нэш|р1ина салынмышдыр.\n«Полиглот» ел ми-техники чэми))эти Лахын Шарг вэ Гэрби Ааропа диллэринин вjpaдилмэcи уэрэ тэдрис курсларыньш тэникили илэ машгулдур. Ьэмин курслар сифаришчинин арзусу илэ Ьатта муасои<зЗ|Л1Э1рдэ вэ «да-ралэрда да тэшкил олуна би-\n« Полиглот » чэимц) )атшин калэчан планларьшда мараг-лы тадбирлэр) вардьф. Бурада али мэктэблар учун мух-талиф компутер програмла-ры тартиб олуначаг. ггбул и.\\1таЬа<нларыньш кедиши вэ нэтичалари барада информа си)алар Ьазырлакамаг, .муг.: лимлэр анкетлашдирилэчэк-днр.* Ьалалик хатырладырыг ки, мух?а.1иф диллэрин ejpa-нилмэси узра курслара )ени даре или учун шакирд гебу-лу башланльпидыр. «Пачиг-лот»ун фгали))эти ила ма-раглананлар ашагыдвкы ун-вана мурачиат еда билэрлэр: Бакы. Y. ha4bi6aJOB кучэои, В. И. Ленин адына АПУ, 310 немрали отаг. Телефон-лар; 98-54-39, вв-24-12.\nд лэр.\n(Азаринформ).\nКЭРКИНЛИК ДА8АМ ЕДИР\nАШ СОВЕТОЛОГУНУН ГММЭТИ\nВАШИНГТОН. Керкамли Америка советологу, та-\nВЛАДИГАФГАЗ. Сон кун-лэр Чэяубн Осети1анын )а-ша)ыш мэнтэгэлэрннн атэшэ тутан силаЬлы 1улдурларын чэббаханасында иричаплы пулем)отлар. 1умбараатан-лар, реактив мармнлэр вар-дыр.\nСент]абрын 10-а кечэн ке-чэ саат 21-дан сэЬэр саат 4-дэк Схиявалн ва онун гасэ-бэлари нятенснв аташа тутул-мушдур. Чанубн Осетн)анын «Рухс» («Ишыг») нчтиман сн)асн ташкнлатынын верди )н ма'лумата кора, )араглы ларын атэш негтэларн Кур-чустанын Земоникози канди НИН канарында )ерлэшмяш днр. Ма'лум олдугу кими, фовгад'ада вазнЛат режямн Ьамин канда шамнл еднлмир. 1алныз ССРИ Дахилн Ишлар Назирли)и дахилн гошунлар белмаларинни нша гарышма-сы Схннвалнннн аташа 1утул-масынын гаршысыны алмыш-дыр. Таассуф кн. шаЬэрнн дияч сакинларн арасында 1аралаяанлар вардыр.\nМухтар вила)этнн арази-скнда бутун асас даг 1олла-рына )араглыларын дэстэлэ-ри назарэт едирлар.\nЗнауря^Схинвали шосе-снцда осетинлэрин киров си-фатилэ тутулмуш 34 нума-1эндасивин тале1и инди)эдэк баллн де)нлднр.\nЧанубн Осети1ада вазиЦэ-тнн хе)лн каскннлэшмасн нлэ алагадар олараг Рок ашы-рымы васнтаснла Схинвалн-дан Шимали Осети)а)а гач-гынларын ахыны хе1ли куч-ланмншдир.\nрихчи. мениш шеЬрэт газаимыш «Руслар» вэ «Лени pjc-\nдрик Смит Вашингтсн-\nлар» китаблгфынын муатлифи Ьедрик да АБШ-ын милди мэтбуат клубунун агзынада« долу салои1унда демитдир ки, «бнз сон 2—3 Ьэфта эрзин^ш совет чг.ми)Лэтин1Ш эсаслы сурэтдэ дэ>»ш.мс(0нн»н — сн-внлизаси)алы óamopHliaTHH тарнхиидэ керунмам1Ш1 хэ-)ишменкн, XX эсржн ан бв)ук дннч ингилабьшым — дун-)анын симасыны дэ)ишлирэн ингилабын шаЬяди олд^т. Август чеврклишинин мувэффэги>))атсизли)э угра.масы так-чэ Руси)анын тари.тиндэ де>ил, Ь&м да бутун дун)аньш тарихинда денуш .мерЬаласи олмушд>'р».\nдургунлуг девру баша чатдьн\nЬАКИМЛЭР ТЭ'ТИЛ ЕДИР\nБИШКЕК. Гыргызыста-нын Сокулук ра)онунун халг Ьакнмларч та'тилин башлан-дыгыны е'лан етмншлэр. Ьа-кнмлэр езлэрннин бу адды-мыны иш шараитиннн сон да-рача пне олмасы, ишин Ьэдднни ашмасы, бнналарын )охлугу ила изаЬ едирлар. Та'тилчилэр кечмнш paJoH napTHja комитаси бинасынын халг маЬкамэсинэ верилмэ-сяни тэлаб едирлар.\nПАРТИ1А\nМЭКТ0БИНД0Н\nЬУМАНИТАР\nУНИВЕРСИТЕТ0\nНОВОСИБИРСК. JepAH матбуат кечмнш али парти-ja мактабннн Сибир Ьумани-тар Уннверснтетина чевнрмэк тэклифинн ирали сурмуш-дур. Бунун Ьесабына Ьугуг-шунаслыг ва девлэтшунас-лыг саЬасннда мутэхэссислэр Ьазырламаг нмканы )арана-чагдыр. Ма'лум олдугу ки-мн, рекионун бу мутэхэссис-лара бв)ук еЬти)ачы вардыр.\nБМТ. БМТ-нин Баш катиби Ьав)ер Перес де Куел-)ар белэ Ьесаб едир ми, 1985-'ЧЯ1 .илдэн бгри дун)ада баш верэн дэ)ишнклнклар БМТ-нин узун муддэт дава.м едан дургунлуг деврунун баша чатмасы нлэ (нэтичэланмишдир. Чаршанба ахшамы бурада Ь. Перес де KyeлJapын БМТ-нин иши барада дарч олунмуш иллик .мэ'рузсоиндэ ге).И олунмушдур ки, инди Ьадисалэр Авраси)анын шимал )арысынын бе)ук Ьиссасншш ои)аси хэриггэсини хе)л51 дэ)лшдирмишдир. Ачыг-ешкар Совет Иттифагына, При-балтика)а, Ьабела Шэрпн Авропа елкэяэрнна аиД алан белэ бнр терлинн БМТ-.ни1н сгнэдлэ(ри1ндэ мл к дафэ исти-фадэ едилм'ишднр.\nЬ. Перес де Куел)ар бе)нэлхалг бнрли)а ез диггати-ни бе>нелхалг сулЬун вэ таЬ<л\\1кгсиол1И)ин сахланылиасы, инсан Ьугугларынын горунмасы проблемларинин, Ь��бела оилаЬларын маЬдудлашдырылмасы, )охсуллугун )а)ыл.ма-сы. аграф муЬит4Ш вэзи))этиш!« пислшгмэси, наркотик маддслэр а.1вери вэ чина)эткарлыг кимн глоба|Л прюблем-.чарни Ьэ.лли. узэриндэ чa.млгшaиpLмa)и тэклиф етмишдир.\nБМТ БАШ КАТИБИ ИРАНДА\nTEhPAH. БМТ-кин Баш катиби h. Перес де Куел)ар Иран па)та.хтына ргсми сафарэ кэл.мишдир. Аеропортда БМТ Баш катибини Иран Ислам Республикасынын ха-Р1ИЧИ ишлар нази)>и 9. Э. Вила)эти гаршыламышдыр.\nh. Перес де Куел)ар мэтбуат учун верди)и бэ)ана-тьпгда демишднр ки, онун сэфаркннн лрограмында Эф-ганыстан проблеммнк^ч дчгнч )олла низама салынмасы илэ алагадар Иран ,рэЬбарли)и |Илэ данышыглар апар.маг нэ-ззрдэ тутулмушд>'р. В.МТ баш катиби билдирмишдир ки, о, бундан элавэ, ТеЬранда Иран—Ираг .мунагишэсинин нэ-тичалэрмннн арадан галдырылмасы. Ьабела Гарб елкэлО' рикин Ливандакы кировларынын вэ Исраилдэкк граб .мэЬбусларынын азад едилмосн .м8салэлЕр«ни да муза«1Гг рэ ет.мэк ни))аФинд8Дир.\nБЕ1КЕР ССРИ БАРЭДЭ\nВАШИНГТОН. АБШ-ын девлэт катиби Че)мс Бе)-кер Москва)а чатмаздэн аввэл та))арэда журналистлара бнлдир.мишдир ки, .маним Совет Иттифагына сафарим «ала.матдар бир вахт да кечир». О, Совет Иттифагьшда баш веран дэ)ишикликларла таныш олмаг, Ьабела Ав ропада тэЬлукэсизлнк ва амакдашлыг .маселалЕри узра .мушавирю ташкилаты чарчивзсиндэ кечирилэн «нсанлыг ме')ары конфрансында нштирак етмэк учун Москва)а кэл.мишдир. АБШ-ын Д0В.1ЭТ катиби- э.мин олдугуну билдирмишдир ки, онун бу сафари, республикалар илз маркази Ьекумэт арасындакы гаршьпыглы .муиасибэтларм «биза .муфэссэл шакилдэ а)дынлашдырмага», «маркэзин стату-суну» даЬа )ахшы баша душма)э нмкан верачэкдир.\nЭРЭБ ЭРАЗИЛЭРИНДЭ УМУМИ ТЭ'ТИЛ\nЧЕЧЕН ГВАРДИ)АСЫ\nГРОЗНЫ. Чечен-Ишуше-ти)а па1тахтында республика гварди1асына кенуллулар 1а-зылышы давам едир. Бу бол-мания гараркаЬ рэиси Ма-Ьаммэд Магома)ев билдирмишдир ки. гварди)ачылар чечен халгы гурулта)ынын нчраи))а комитэсина табедир-лэр. ГараркаЬ рэиси республика гварди]асынын башлы-ча вэзифэснни Чечен-Ингуше-тн)ада ичтнман аса1иши го-руиагда керур. О, конуллу-лария са)ыны кастэрмэкдан нмтина едарак билдирмишдир ки, болмэ)а 18 1ашыи-дая 50 )ашыяадэк олая кя-шнлар га^ул олунур.\nГАЬИРЭ. Иордаи ча)ыньгн гарб саЬмлгшин ва Газ-за 60ЛМЭСШ1ИН араб эЬатисн Фэлестин ус)анынын бН1> Лсшм-иш рэЬбэрли>и«ин у.муми та'тил кечирмак чагы-рышына гошулмушдур. МЕНА Акентли)\/и.нин верди)и хабара керэ, ншгал олу'нмуш эрааилэрин Ьар )ериндэ яш-кузарлыг фэалн))этн тама.милэ да)анды1рылмышдыр. ТэЬ-си'л мугсс.исалэри дэ багланмышдыр.\n«9ш-Шэрг эл-аусат» газетинин )аздыгына керэ, етэн 48 саат арзиндэ (Кшгат олунмуш торпагларда дерд фэлэс-тинли елдурулмушдур. Онларын уч нафари «исраи-тлаг-лсрла эмакдашлыг етдгфшэ» кера ус)анын фэаллары тэг рсфиндсн гатлэ )етнрилмишдир. Газет )азыр ки, Фэ-ластнн -манбалэринин верди^и .хабара керэ, бела Ьалла-рын са)ы интифада башланандан 355-а чатмышдыр. «Эш-Ш��рг эл-аусат» газети кестармр ни. Ьэмин муддэт арзиндэ ишгалчыларын эли нлэ 830 араб елдурулмуш-лур.\nДАЬА БИР СОВЕТ ЭСКЭРИ АЗАД ЕДИЛМИШДИР\nКАБИЛ. Эфганыстан Респуб-тикасынын Харичи Иш-лэр Нази.рли)нндэ Эфганыстан мухалмфэтинин алинда о.1ан даЬа бир совет эскэринин ССРИ мума)8ИДэлЕрина тэЬвил верил.мЕси марасими олмушдур. Намаз Рузи)евич Алло)аров 1967-чн ил апрелин 1-дэ Озбакистан ССР-ин Сурхан-Дэр)а вила)8тиндэ анадан олмушдур. 1985-чи ил-тэ силаЬлы гуввалгрин сыра ларында хидмата чагырыл-мышдыр. 40-чы ордунун таркибимдэ Саланг ашырьтмы ра)оиунда тэЬлукЕс.излик постларында хвдмат едирди. 1987-чи н.т апрелин 4-дэ аоир кетурулмушдур вэ «нди-)эдак «Эфганыстан Ислам Чэми))эти» ташкнлатынын сИ'-лаЬлы груплашмаларынлан биринда сахланылырды.\nНАЗИР ГАРШЫДАКЫ КвРУШ БАРЭДЭ\nТОКИО. Лапони)а Назирлзр Кабинетишн невбэти ич-ласы баша чатдыгдан сонра бурада кечирилмиш .мэтбуат конфрансында мали))э назири Р. Ьаси.мото Гэрбин са-на)е чэЬэтдан инкишаф етмиш )едди асас елкасинин ма-.ли))э наэнрларинии муавинлари сэви))эоинда кечирмлачок амэли -мушавирэ иштиракчыларынын Совет Иттифагына .мали))э )ардымы масаласиндэ разылыг алдэ еда била-ЧЕКларини ашкар етмишдир. Р. Ьасимотонун деди)инэ керэ, «Бе)ук )еддилэр» групуну тэшкил еден еЛКалэрии мали))э идарэлэри 'ну.ма)эндглерииин базар куну Дрез-дендэ кечирилачак керушундан мегсад бу барада мух-тзлиф бахышлары разылащдырмаг де)ил, )алныз информа-си)а мубаднласи кечирмакдир. Латви)а, Литва вэ\nЕстони)анын бе)налхалг вал)ута фо. .чуна вэ дикар бела тЕШкилатлара узв олмасы имкаиы ба*''эдэ Лапони)анын мевге)имдэн даныша,ркан еЬти)атлы Ьэр£»:'мг етмэ)э, кез-тамз .мввге)и,тут.мага тарафдар олдугуну бьтдир.мишдир.\nИлк Газах космонавт\nА| )«рымд«н сонра Сов«т — Австри)« моеммк Нв|'»тн старт квтурачвк. Учуша Наэыр-лвшвнлар врвсыида такчв Аастрм\/внын де)мл, Нам да Гвзахыстаныи космонавтлыга илк ма-ммавдм ввр. О, квми муЬвмдисм, Соавт Иттмфагм ГвЬрвмвиы, амвкдар cынвrчы-твjj*pвцн Т. О. Аубвкирсвдур.\n-4- Тохтар Аубаммреа огланлвры Тамур •« Миша ила.\nСИТА-иым фотохреимиасы.\nÍ\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-12-1991-p-3\/","date":"2017-05-23T15:15:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607647.16\/warc\/CC-MAIN-20170523143045-20170523163045-00306.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4407202899,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4407202899456024, \"sah_Cyrl_score\": 0.06564535945653915, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05839737132191658, \"kum_Cyrl_score\": 0.057086192071437836, \"tat_Cyrl_score\": 0.04415230080485344, \"tyv_Cyrl_score\": 0.032316841185092926, \"crh_Cyrl_score\": 0.025228416547179222, \"udm_Cyrl_score\": 0.02311132661998272, \"kir_Cyrl_score\": 0.022741200402379036, \"eve_Cyrl_score\": 0.022040976211428642, \"nog_Cyrl_score\": 0.015222721733152866, \"alt_Cyrl_score\": 0.014221793040633202, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012620886787772179, \"krc_Cyrl_score\": 0.012056401930749416, \"azj_Cyrl_score\": 0.011381634511053562}","num_words":11661,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.485,"perplexity_score":60885.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 27, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ^ \" HOJA» iwi-w. ид. . ms ш\nУШАГЛЫГД��Н ва-шьш бэлалы олуб. Бв]ук Вэтэн муЬари-бэси исэ hэJaтымы тамам алт-уст етди. Вэ'зэн мэна де-]йрлэр: «TaлeJин угурлу\nолуб. алын 1азын хошбахт* дир...» Мэн исэ элавэ еди-рэм ки. дост сарыдан бэх-тим катириб. Экэр га]гы-кеш, начиб адамлара 1^ст калнб онларла yнcиJJэт баг-ламаса]дым. бу кун азу му хошбахт санардыммы?\n«Доступ варса чандан, горхма артыг чаНандан». Бу сезлэрии на гэдар ги]матли олдугуну сонралар аила-дым. h0Jaтдa раст кэлди-1им начиб. xeJиpxah инсан-лардан бири да Кеорки Марков иди. Онунла достлуру-муз эбэди олараг донмуш Сибир торпагларьшда алы-шыб ]анды, шв'лалэнди, Эв-вэллэр «Строговлар» адлы романы ила таныш олду-рум бу керкамли ]азычы маним тале]имдэ бвJyк рол\n° Кеорки Марковла РСФСР Лазычылар Иттифагынын Иркутск вилaJaт ше'бэснн-дэ керушурдук. Бура маним учун о заман мэ нави гида алдырым догма ев иди. ЧэкдиJим аррылары ела бил бурада унудурдум.\nКеорки Марков мэна шэ-Ьэрин «Художественны» кинотеатрында нитабхана мудири вэзифэсинэ ишэ ду-вэлмэкда. мэнзил алмагда ва башга масэлэлардэ дэ кв-мак етди.\nБир дафэ мани та'чили Лазычылар Иттифагына ча-рырыб деди:\n— Бизнм эдэбиJJaт фон-дунда гэрара алыныб ки, сиза алты JYЗ манат Japдым едилсин.\nheJpэтлэ она бахдым. Марков элавэ етди:\nЬамымызын гэрары белэди.\nБу. маним учун кезланил-мэз шад хабар. бeJYк Ьади]-иди. Бир иша бахын, ва-саити онсуз да аз олан ви-лaJaт aдэбиJJaт фонду ез узвларинин пулундан касиб мана. ватаниндэн суркун едилан ]азычы]а кемак али узадырды.\nДе]ирлар ки. дост достун Ьэм севинчинэ. Ьам да дер-дина шарик олмалыдыр.\nКимсэ даЬа дуруст дeJиб: Экэр бири хаЬишинэ керэ\nсана кемак едирсэ о, Jaxшы 1олдашдыр. Дост исэ кезлэ-маз ки. она агыз ачасан. HэJa ehтиJaчын олдугуну\nэввэлчадэн дyjyб. езу к0MэJэ кэлэр. Кеорки Марков да\nбела ш0XcиJJэтлэpдэн иди.\nЕла бир заман иди ки, эн дорма адамларым, гоЬум-ларым, гэлэм достларым бела мэна мэктуб ]азмага чэ-сарэт етмирдилэр. О вахт\nКеорки Мврмовуи мена му-насибэтини сезун- асл ма*-насында ÓeJyK гэЬраманлыг адландырмаг оларды. О ба*-зэн зарафатла AeJapAH:\n— Ьеч бизим учун нара-Ьат олма, hajanaH кечирма. Горхумуз JoxAyp. Бизи Си-бирдэи о jaHa cypMaJanaK-лэр ки...\nКеорки Марков кимилар Сибирин эн 6eJyK сарвати — гызыл торпагын гызыл адамлары идилар.\nбизим муаснримиадир. О езунуя парлаг Ъушшязин. кезал квл9чaJo ииамы ила . бутун габагчыл 6amapHjja-та мансубдур. Ахундов ба-mapHjJaTHH шанлы отлу-ДУР>.\nкеркамли рус ]азычысы-нын классикямяз Ьаггыцда мэЬаббатла дедя]и самими сеэлари ешиданда душуиур-дум: «Кеорки Марковун\nезу да башариЛатий шанлы орлудур».\nда 1935-чи нлда беЬтан ма-териаллары асасында пар-ти]адан харич етмишдилар. Сонра барпа олунмушду. Кечей ил керушаркан деди ки. бу Ьагда хатиралар узэрин-да lüiuiajHp. О, дуррунлуг деврунде да аэаб чэкэн адамлара алиндан кэлэн ке-M8ÍH эсиркамирди.\nКеорки Марков Бе]ук Ватан муЬарибасинин иш-тиракчысы олуб. Узаг Шэрг чабЬасинда дeJyшyб. пол-\nманя Ja3U4uci4HbiH бела им-засы Jox иди.\nКеорки Марков меЬкам, садагатли дост кщм. Бела ке]фи^ат бизда индн иеча дэ азалыр. чылызлашыр. Вахтила миллатлар арасын-да олан yhchJJot. сафлыг. мэрдлик, раЬмдиллик учун дарыхмышыг. Ьазыркы му-раккеб. зиддиjjoтли деврдэ буна даЬа 6eJyK еЬти]ач вар. Адамларын чоху газаб-ли. кинли олуб. Батанимизда\nСуле\/ман ВЭЛМЕВ:\n\"Б8Ш8PИJJaШ ШАНЛЫ ОГЛУ\"\n(XaTiquiT дэфтэрнндан)\nКеорки MoкeJeвичлз Ба-кыда ил к дэфэ 1961-чи илин апрелиндэ керушдум. О, ССРИ Лазычылар Иттифагынын катиби иди. Азэрба]-чанда кечирилэн РСФСР 9даби]]аты Ьэфтэсиндэ иш-тирак едирди. ...О заман К. Марковун элли ]ашы тамам олмушду. Taлejин Ьек-мунэ бахын. Вахтилэ Си-.бирдэ таныш ол|дурум дос-тумун бу эламэт^ар куну-ну кунэшли AзэpбaJчaндa. Лэнкэранда вэ Бакы да, бизим кичик мэнзилимиздэ геЗд етдик.\nК. Марков Азэрба]чан эдэбиЛатына дэрин мараг кестарир. классиклэримизе Зуксэк ги]мэт верирди. Бв]ук Ja3H4bi, мутэфэккир, философ М. Ф. Ахундовун анадан олмасынын 150 ил-лиjи мунасибэтилэ Jyбилej тэнтэнэсиндэ иштирак едэр-кэн Jaздыpы «BamapHjjBT оглу» магалэсиндэ AejHpAH: «Ахундов бизимлэ бирлик-дэ чыхыш едир. О. кечми-шин галыгларына гаршы, инсанларын сэадэти уррун-да апарылан мубаризэдэ\nКеорки Марковун Ьам-]ерлимиз Фарман Салмановун Сибир нефтини кашф ет-маси Ьаггында ]аздыры хош сезлар дэ 6eJyK мараг до-рурурду. Ахы Фарманын атасынын да башы балалы олмуш, ингилабдан аввал чар Ьекуматине табе олма-дыры учун Сибира суркун едилмишди.\nМэн Переделкино Japa-дычылыг евина тез-тез ис-тираЬэтэ кедирдим. Кеорки Моке]евичин бары бура ja-хын иди. Ьэмиша онунла. арвады, керкамли ушаг Ja-зычысы ArHHja Александровна Кузнетсова иле ке-рушурдум.\nБир дефэ Переделкино Japaдычылыг евиндан Мар* ковун бардакы мамаилина заик вурдугда, о, узр иста-]иб деди ки, вачиб иши вар, ]арым саатдан сонра Мос-KBaJa кедэчэк, соира керу-шэрик. Ертэси кун JeMOK вахтындан бир аз кечмиш. о кезленилмадэн отагымын гапысыны де]уб ичари кир-ди вэ керушуб мани барына апарды. *\nОтаглары баЬалы ев эш-jacH ила фврл'ланмирди). Мэн диванда отурдум. О да Ьарданса бир стул та-пыб э]лэшди. 4aJ ичэ-ичэ ширин сеЬбат едиб Сибири хатырладыг... Ону да гeJд едим ки, ArHHja Александровна отуз илдэн чох мухтэлиф арыр хэстэлик-лэрдэн asHjJai чэкиб. Кеорки Марков она езу гул-луг едэрди. Мэн дафалэрла бунун шаЬиди олмушам.\nКеорки MoKeJeBH4 Сталин девру даЬшэтлэринин hap узуну кермушду, гар-дашы Ьэбс олунмуш, езуну\nковник рутбасинде ордудан тархнс олунуб. Онун «Мэ-ням муЬарибе илларим» китабында jaздыpы бу са-тирлэр jaдымa душду:\n«1 окт]абр. Луз ил jaшa-маг IlcтajиpaмI Ьардэн бир калачэк илларими Ьесаб-лaJыpaм. 1951-чи илда маним 40 Jaшым олачаг, 61-дэ 50. 71-да 60, 81-да 70. Бу Ьела сон Ьэдд дeJил...» Ьэ-гигэтан бу. сон Ьэдд олма-ды. О, 80 илли]ини гejд етди. Беш aJдaн сонра иса кезлэрини эбади олараг Jyмдy... Анчаг вдвбиJJaтын гь^шл фондуна «Строгов-лар>, «Ата ва орул», «Лерин дузу», «Калэчэк эсра» ки-ми абади jaшaJaн эсарлар бахш етди.\nКеорки Марковла гырх\nил давам едэн достлурумуз мани Ьэмиша руЬландыр-м(ышдыр. О, мушкул тале-1имв ��ур сапмишдир. Гэ-\nлам достларыма дeJиpди: «Суле]маны гopyJУн...»\nКеорки Марковун бутун миллатлэрэ, хусусан азэр-бajчaнлылapa * Ьермат вэ маЬэббэтинэ Ье]ранам. О. Ьамишэ адалат тарефдары иди. Дарлыг Гарабар Ьа-диселари ону да чох нара-Ьат едирди. Лаэычыларла сеЬбатиндэ бизи мудафиэ едир, Ьаглы олдурумузу cejлвJиpди. Москвада рас-ми керушлэрин бириндэ Ер-мэнистан Коммунист Пар-\nтиjacы Мэркаэи Комита-* синин биринчи катиби Ару-тyнjaнын милли мэсэладэ-ки фикри ила paзылaшмaJыб ону тангид етмишди. Тэса-дуфи дeJил ки, К. Марков вэ^т едаркан «Правда» газетиндэ (28.IX. 91) чап олунан некрологда бир ер-\nбаш верен ихтилафлар бе-JyK тэЬлукэ )арадыр. Элка-мизда илк милли заЪэр то-хумуну сапаи ермеии даш-накларыдыр. Онларын бед-xah амэлларинэ бирдефалик сон го)улмалыдыр. Ик-санлыры, достлуру горумаг мугэддэс борчумуз олмалыдыр. Бу, бэшари))эти бе]ук фачиэлардан хилас еда билец )еканэ чыхыш jo-лудур.\nК. Марковун бир xycycHj-)эти да варды ки, рутбеси, мэнсэби олма)ан достлары-ны унутмур, онларын та-ле1и ила марагланыр. ке-ма]ини эсиркамирди. Буна бе)ук урэк кэрек иди. Онун бир нечэ азв]^а)чанлы Ja-зычы)а — гэлэм достларыма хе)ирхаЬлыРЫ буна су-бутдур.\nБэхти)ар ВаЬабзадэнин. Нэби Хазринин ССРИ Дев-Л0Т мукафаты лауреаты ады-на лаЗиг керулмасиндэ Кеорки Марковун да бе)ук хидмати олуб. (О заман К. Марков 9даби))ат, инчэсэ-нэт вэ ме'марлыг саЬэсин-дэ Ленин вэ Девлэт мука-фатлары комитэсинин сэ;ь ри иди). Маи гэлэм дост-ларымын ше'р китаблары-ны К. Маркова кендармнш-дим. О, Ьэмин эсэрлари 6eJyK мэмнуни))этл0 оху-муш вэ JyKcaK ги)мэтлан-дирмишди...\n^ахшы )адымдадыр. о. Бакыда олдуру кунлэрии бириндэ шэн вэ Ьалим сэ-силэ мэна деди;\n— «Литературны Азер-ба)джан» журналында Ча-бир Новрузун ше'рини ма-рагла охудум, хошума кэл-ди, )ахшы тэрчумэ олунуб. Сонра мани Чабирин езу\nяла да таныш етдяяэр. Хош та'сяр багышлады. Сада, тэваэекар огландыр. Валя Ахундовла керушаяда ома дедим кн. бела чаванларыи ирели чакилмэсини арзу едардим. Экар салаЬи^атнм олса)ды...' Вали А^^дов кулумсунуб Aaep6aj4aH Ja-зычылар Иттифагынын pah-бэрлн]и дэ онун Ьаггында )ахшы фикирдадир. — деди. Онун ше'рлари. хусу-сэн Фузуля]а hacp етди]н ше*р waraTaaaajHTAHjai...»\nБир Ьафтадан сонра Ча-бир Новруз чУлдуз» жур-яалынын баш редактору та'-JHB олунду. Бу. онун сонралар даЬа мас'ул вазифа-дэрда ишламаси учун такан яда. Кеоркн Марков маним Москвада чап олуяая «Се-чилмиш 8сарлар>им0 да му-гаддяма jasMHmffrfp. О. хе-]ирхаЬлыг етмэкдан вевг алан инсанлардан иди. Вела начиб шахси])вп1 унут-маг олармы?...\nМаи онунла емрунун сон Мунлэринадак мэктубла-шырдым. О де)ирди: «Муа-сир деврде телефон даны-шыглары тээссуф ки, «мэк-тублашма масаласини» сы-хышдырыб. )азычылар ав-вэллэр олдуру кими бир-бири ила аз )азышырлар...» О. ССРИ Jaзычылap Иттифагынын биринчи катиби, сонра садри кими мас'ул вэзифэларда ишла)андэ беле бир мэктубуму чавабсыз !го)мурду. Мэна кендерди-JH эллндан чох мэктубу-нун суратини Низами музе-]инэ тагдим етми��ам. К. Марков 1991-чи ил февра-лын 24-да )азмышды;\n«Эзиз Суле]ман Вали орлу!\nМэн Сиза телефонла дедим: «Араз» журналында чап- олунан «Ганады сын-мыш гущ да учармыш» по-вестиниз Hahajar, биза чат-ды. ArHHja Александровна ила ону учадан бирнафасэ охудуг.\nСиза ва аилэниза кестар-диjимиз сада, эн адн ке-маЗимиза вepдиjиниз jyKcan THjMaT бизи мутаэссир етди.\nБизи hap шejдэк аввал hejpaH еден Сизин начиб Ьаракатлариниз, сахаватиниз. TanejHH агыр зарбалари гар-шысында ajилмдмaJиняз. инсанлара б8cл8днjиниз сон-суз маЬаббэтдир.\nКитаб учун Сиза дэрин тэшэккурумузу билди-рир, ишиниздэ вэ hajaTAa нaилиjjaтлap apзyлajыpыг. Взиз ушагларыныза сала-мымызы чатдырмары ха-Ьиш едирик.\nЬэмишаки кими самими Ьерматла\nСизин К. Марков».\nБу. Кеорки Марковун сон мэктубу иди.\nБМЫЯДА «MNH КИР KEW» ИАЕЫЛЫ\n1АХУД МИСИР А30РБА1ЧАНДА ИЛК\nсаркисини Ачды\nДуяая Ва|ыддажы «Лваа» мабел евяща Ммецр Эраб Реслубдяжаеыяыя «Абоя1мр ipyn» фяривсыяыя тячврат сарямся вчыяппцдыр- Мвгааа варымывыя иь саддыры, ияштвхталарыяы выя бопиуру фояущдв мебед дастдаряяяя, нухтаянф чвшщддя ушвг кершдарм-яяя, вармф дарм ■а'мушшяыя боддуту «Мяя бяр на-ча» явгыдларыяа • бамэа|ярдя.\n— Бу. бизим Aз8pбajчaн-да илк сэркимиздир. — де-)э «АболЬер труп» ширкэ-тиннн преэидеяти МэЬэммад АболЬер сеЬбата бaшлajыp.\nФирмамызын jaшы бир ясря етуб. Мэн дердушу наслин aYмaj«ндвcиjaм. «АболЬер труп» дун1ада ан мвшЬур меоея истепсалчы-ларындандыр. \\ч ширкати вар. Бирв 1алныз мебел, дикари башга С0на]е маллары истеЬсал едир. Учунчу шир-кат .бе]налхалг тм«аратлв машрулдур.\nСэркида «АболЬер груп»-дан башга 34 бejYк фир-манын мэЬсуллары нума-1иш етдирилир. Магсэди-миз ]алныз кoммepcяja фэа-лиjjoти дejил. ejни заман-да Азароа]чанын ири завод, фабрик ва ширкатлэ-ри ила бирка муассисалар. элагалэр japaтмaгдыp. Си-зинла эсасан бартер муба-диласи eдaчajик.\n•— Мисир тарефи ила рес-публикамызын алагалари-нин мараглы тарихчаси вар — дej8 Москвадакы Азар-ба]чан ичмасынын садлж Фуад Искэндэров сеЬбэта гошулур. — Кечмиш ССРИ-нин Мисирдаки сафирли-jицдэ Азар^]чанын ез ну-мajэнд8cи ИсрафНл Вакиг лов ]ерлэшдикД8Н сонра О\/ республикамызын ишкузар даиралари ила Мисир ну-мajэндэлapи арасында васи-тaчилиjэ башламышдыр. Республикамыздакы кэркин\nBaaaJJaTa 6axMajapar «АболЬер труп» фирмасы илк ад-дымы атыб. Мисн1^ил8р бу ИЛИИ HjyAyHAa BaiOiija кэлмишдилар. Илким разы* дыра эсасан харичи порт-Hjopaap бизда меоел истеЬ-)салы узра бирка муаосяса }аратмалыдырлар. О вахт фирманын башчысьшы Президент А. Н. Муталлибов езу габул етмишди. Керушда ишкузар эмакдашлыг баре-да кениш сеЬбат кетмиш-ди. Совра биаим HyMajaH-далар Мисира да'вет олун-дулар. Сафар заманы Ми-сяр Ьекуматинин узвларя Республикамыз ила бир* баша игтисади алагалар ja-ратмаг истадаклэрини бил-дирмишлар.\nJepH кэлмишкан c^Tja6p ajMHAa Мисирин маркази газетлари республикамыздакы CHjacH BQSHjjaT, рекион-да кеден муЬарибэ Ьаггында A3ap6aj4aH Республи-касы Али Советинин садри В. Гафарованын мусаЬибе-сини дэрч етмншдир. Бу-куику сэрки багланмыш мугавилэлар чэрчивасинда кечирилир. ЭСас мэгсэд республиканын муэссисэла-рини Мисирин cdHajecH иле таныш етмак ве ишкузар алагалар japaтмaгдыp.\nСэрКинин ачылышы ила алагадар матбуат конфран-сы кечирилмишдир.\nВаЬид 93И30В.\n. «Халг гэзетя»тш мухбяря.\nАЗЭРБМЧАН БАГГЫНДА ФИЛМ ЧЭКИЛИР\nФрансанын «Пиксел-видео» кинофирмасы Бакыда A3ap6aj4aHa Ьэср олунмуш «Биз...» адлы санадли сери-алын чэкилишинэ башла|ыр. Бу Ьагда «Асса->Ираде» Aкeнтлиjинин мухбиринэ Бакы Инчэсэнэт Мэрказиндэ мэ'лумат вермишлэр. ДYHjaнын бир сыра елкэлэри ба-радэ мараглы филмлэр чэкмиш фирманын эмэкдашлары Ьэр Ьансы бир Халгын hэjaтынa Ьеср олунмуш 52 дэги-гэлик лентлэрда Ьэмин халга хас олан кejфиjjэтлэpи та-мaшaчыja ajAHH шэкилдэ чатдырмара чалышырлар.\nИРАН\nМЭ'МУЛАТЫ\nБАКЫДА\nHoJaбpын 26-да сэЬэр тез-дэн Тбилиси проспектиндэки Пдман capajынын кассалары гаршысында бejYк нввбэ вар иди. Лакин бу чур марагы идман japышлapы де]ил, бил-дир олдуру кими, Иран Ислам Республикасы Шэрги Aзэpбajчaн эjaлэти фирма-ларынын мэ'мулаты сэркиси догурмушдур. Сэркинин рас-ми ачылышы нojaбpын 25-дэ олмушдур.\nСэрки Aзэpбajчaн саЬиб-карлары ила ишкузар муна-сибэтлэрин даЬа да инкишаф етдирилмэсиндэ, республикамызын дахили базарындан истифадэ едилмэсиндэ мара-ры олан Иран саЬибкарлары-нын тэшэббусу илэ кечирилир.\nСэркинин ачылышы мэ-расиминдэ дэ бу барэдэ да-нышылмышдыр. Aзэpбajчaн\nРеспубликасынын баш нази-ри Ь. Э. Ьэсэнов вэ Иранын Шэрги Aзэpбajчaн эjaлэти-нин валиси Экбэр ПэрЬизкар мэрасимдэ олмушлар. Онлар гejд етмишлэр ки, билдирки експозиси]а кими, бу илки eкcпoзиcиja да ики халгын бир-биринэ jaxынлaшмacынa. онларын арасында тичарэт, мэдэни]]эт элагэлэринин, меЬрибан гоншулуг мунаси-бэтлэринин инкишафына хид-мэт едэчэкдир.\nИндики сэркинин фэрглэн-диричи xYcycиjjэти ондан ибарэтдир ки, бу дэфэ сэр-кидэ ЗОО-дэн артыг фирма иштирак едир, бу исэ бнл-диркиндэн тэгрибэн ики дэфэ чохдур. Техноложи ава-данлыг вэ кэнд тэсэрруфаты мэЬсулу истеЬсалы илэ мэш-гул олан даЬа чох фирма кэл-мишдир. Лакин сэркинин чох-cajлы тамашачыларында ху-суси мараг доруран чохлу jYнкYЛ cэнaje мэ'мулаты да нYмajиш етдирилир, Иран са-Ьибкарлары умид едирлэр ки. биркэ муэссисэлэрин ja-радылмасы, бартер севдэлэш-мэлэри, cэpЬэдjaны тичарэт Ьаггында гаршылыглы сурэт-дэ фajдaлы сазишлэр сэркинин нэтичэси олачагдыр.\nСэрки декабрын 4-дэк давам едэчэкдир.\n(Азэринформ).\nЧэлилабад хабэрлари МААШЛАР АРТЫР. CAfbIM ДА\nPajoHyH колхоз вэ совхоз-ларында чалышанларын эмэк Ьаггы онларын зэЬмэти му-габилиндэ чох ашагыдыр. Зерлэрдэ экинчилик вэ hej-вандарлыг мэЬсуллары истеЬ-салынын кетдикчэ азалмасы-нын башлыча сэбэблэриндэн бири дэ мэЬз будур. Адам-лар тэсэрруфата лазымынча чан jaндыpмыp, ишдэн jajы-нырлар. Буна керэ дэ pajoH ичра haкимиjjэтинин рэЬ-63paHjH тэсэрруфат ишчилэ-ринин 9M9jHHHH 0ДЭНИЛМЭСИ учун тариф дэрэчэлэринин артырылмасы барэдэ гэрар гэбул етмишдир. Биткичилик-дэ чалышанларын эмэк Ьаггы\n2.2 дэфэ, hejвaндapлapынкы 2 д^э, тракторчуларынкы 2,5 дэфэ, тэсэрруфатын ди-кэр саЬэлэриндэ чалышанларын мэвачиби 1,5 дэфэ jyK-сэлдилмишдир. Тэкчэ бу Ье-саба Hojaóp—декабр ajлa-рында кэнд тэсэрруфатында ишлэjэнл9pэ элавэ олараг 2,5—3 милjoн манат эмэк Ьаггы едэнилэчэкдир.\n• Бу тэдбирлэр елэ илк кун-дэн сэмэрэ верир. Узун »гуд-дэт мунтэзэм олараг ашагы душэн суд сагымынын Ьэчми артмага башламышдыр. Та-сэрруфатын дикэр саЬэлэ-риндэн дэ хош хэбэрлэр еши-дилир.\nКвШР ГаЛБИН, h9M Д8 ОРГАНИЗМИН А!НАСЫДЫР\nРеспублика pajoнлapы арасында биринчи олараг Чэлилабад поликлиникасында иридодиагностика кабинети тэш-кил едилмишдир. Она эввэл-лэр Москваэтрафы шэЬэр-лэрдэ ишлэмиш Ьэким-ири-долог РэЬим Гyлиjeв башчы-лыг едир. О. кез 696djHH9 бахмагла хэстэликлэрин дэ-гиг диагнозуну мYэjjэнлэш-дирир.\nР, Гyлиjeв flejnp:\n— Нисан организминдэки чуз'и дэjишиклик гыса муд-дэтдэ кездэ тэзаЬур едир вэ из салыр. Грамофон валын-дакы чизкилэр хусуси «Hjna» васитэсилэ сэсэ чeвpилдиjи кими иридолог да кездэки излэри хусуси усулларла арашдырыб дахилдэн «сэда»\nалыр. ШЯэсиз, дэрмансыз, лаборатори 1асыз...\nИридоложи MyajHHa са-дэдир, аз вахт апарыр, организм учун там зэрэрсиз-дир. MyajHHa едилэн шэхсе фэрди Занашылыр. Анадан-кэлмэ ва сонрадан газаныл-мыш гусурлар, ирси хэсталик-лэр ашкар едилир. Бу заман хэстэликлэрин eтимoлoкиja• сы. кедиши вэ нэтичэси барэдэ этрафлы ма'лумат элдэ олунур. Ахы кез тэкчэ гэл-бин дejил, организмиИ дэ aj-насыдыр.\nJeHH кабинета гоншу Са-бирабад, Имишли. Биласу-вар, Лерик вэ башга pajoH-лардан мурачиэт еданлар чо-халыр.\nАБШ ЬеКУМЭТИ НИ1Э Н APAh АТДЫР?..\nгэзЕтин да АДЫ да!ишди, канрзрии да.\nУзун црилликлэр ар-зиндэ «Сосиализм тар-\nлачысы», «Тахылчы:^. «Je-ни кун» адлары илэ\nчыхан pajoH гэзети сон кунлэр «Ьэмэшэрэ» ады илэ нэшр олунур. Ьэмэшэрэ гадим A3ap6aj4aH шэЬэринин адыдыр. Онун харабалыгла-ры инди дэ Чэлилабад jaxuH-лыгындадыр.\n«Ьэмэшэрэ»нин охучула-ры ону инди Ьэмишэкиндэн\nдаЬа сэбрсизликла xeaAajHp-лэр. Ахы Ьэр немрада мараглы jeниликл8p дэрч олунур. Будур онлардан бир не-часи: Чалилабад PajoH Ичра haKHMHjjaTH * башчысынын ферманы илэ Пришиб шаЬа-ринин тарихи ады — Ке]тв-пэ езунэ гajтapылмышдыp. AHApejeBKa кэнд Советли]и Гаразанчир Coвeтлиjи, Покровка КЭНДИ Ш8hдаjap ад-ландырылмышдыр.\nмашадн маьаммад хмабаны\nЧалилабадлылар Мэшэди МэЬэммадин адьшы азиз ту-турлар. О, эсрин эвваллэрин-да шэпэрин эсасыны rojMym. ез вэсаити Ьесабына онун баш планыны Ьазырлатвшш, сонрадан Чэлилабадын тики-либ тэшэккул тапмасына башчылыг етмишдир. Бу хе-jnpxah инсан мин-мин гэлб-дэ jypA салмышдыр. Буна керэдир ки,- узун -онилликла-рин тофу-горхусу Мэшэди МэЬэммэдэ олан еЬтирамы. миннатдарлыг 1шсснни ча-лилабадлыларын ypajHHnaa\nчыхара билмамяшдир. Га-дирбилан чамаат онун маза-рыяы тапыб абадлашдыр-мыш, адыны абэдилашдир-мишдир.\nPajoH pah6apHHjH Чалял-абадыя маркази Ленин ку-. часини Машади МаЬаммад хи]абаны адлаядырмышдыр. Бир иеча километр узаяан хи^банда абадлыг. тамналик ишлэри апарылмыш, чохлу ишыг левЬэлэри, кестарнчи-лор\n«Хтяг гэаетя»яяк мухбяря.\n<БНЗ БОРЧЛАРЫМЫЗЫ\nадэ!ачазик»\nУКРАДНА БАШ НАЗИРИНИН\nМеВГЕЛИ БЕЛЭДИР\nУкpajнa Ьэлэлик Итти-фагын борчлары Ьаггында меморандуму имзаламамыш-Дыр. Республика Ьекумаг ТИНИН башчысы Витолд Фокин Москвадан гajытдыг-дан сонра демишдир ки, «Биабыр^ы сэнад» имзала-ныб вэ КИМ ки, гэтиjjэт квcтэpмэjиб бу сэнэди им-зaлajыбca. буну ез халгы-нын xejpинэ eтм9jиб. Ицц кундэн сонра брифингдэ баш назир ез сезлэрини тасдйг едиб, амма мввгejи-ни бир гэдэр Jyмшaлдыб, «Извecтиja» газетинин - мух-бири jaзыp: «Брифингдэ В. Фокинин дeдиjиядaн а\/дын олду ки, Укра]на кечмиш Совет Иттифагынын харичи борчуяун езунэ аид Ьиссэсинн гejдcиз-шapтcиз eдэjб^чэкдиp. ,««БвJYK Jeдди-лэр» групунун нYмajэнд9-лэри илэ данышыглар сэна-динин республика тарэфин-дан имзаланмамасы харичи банк саЬиблэри ила принси-пиал масэлэдэ фикир ajpы-лыгы демэк дejил, Итти-фагын борчлары проблем-лари илэ • мэшгул оланла-рын иш методларыны гэбул eтмэм9jимиз демакдир».\nУкpajиa баш назяринин фикриича, кечмиш Иттифа-гын баш идарэлэри ССРИ-яия харичи боряларынын Ьэгяги мэблэгини респуб-лякалардан кизладир. ха* рячи елкэлэрдэки эмлакы-мыз барада мэ'лумат вер-иирлар. Иттифагьш харич-дакя актявлари барэдэ мэ'-луматы ерт-басдыр едирлэр. «Экэр Укpajяa кечмиш Иттифагьш харичи борчлары ва актявлари барада сэ-Ш ма'лумат алмаса иг-тясади бирлик Ьаггында му-гавнлаяня ^чу маддэсин-дакя имканлардан истнфа-да етмак Ьугугуну езундэ caxлajыp>.\nАмериканьш ишкузар да-ирэлэринин jaxuM мэ'лумат-лы органы олан «Уолл-стрит чорнел» гэзети jaзыp ки, АБШ Ьекумэти Укра\/нанын там иcтиглaлиjjэт е'лан едэ 6илэчэjиндэн «чох нараЬат-дыр».\nГазет jasbip: «Президент\nБуш вэ онун эн jaxын муша-вирлэри ebTHjaT едирлэр ки. VKpajHaHHH тамамилэ а]рыл-\nмасы кечмиш совет респуб-ликалары арасында эмали иттифаг ]арадылмасы план-ларыны поза билэр вэ гоншу-лугдакы кучлу l^CHja илэ тэЬлукэли гapшыдypмaja кэ-тириб чыхарар. Нэтичэдэ Ье-кумэт Укpajнaны тезликлэ танымага чан атмыр. Мэ'лум олдугу кими. yKpajHa Авро-панын мэрказиндэ Франса бе-\njyfcayKAd jeHH бир елка демэк оларды».\nЛакин «Уоллч:трит чорнел» гэзети jaзыp ки. Ар евэ гаршы тэз]иг артыр. Td3jHr кес-тэрэнл^ бела Ьесаб едирлэр ки. «АБ^Ш демократии истиг-лaлиjjэт Ьэрэкатынын тэс-диг едилмэси мэсэлэсиндэ тэ-рэддуд етмэмэлидир».\nГазет ]азыр: «Ьокумэтда\nдаЬа raiHjjdTAu аддымлар\nФЭЬЛдЛЭР вэ КЭНДЛИЛЭР СИЛАЬЛАНЫРЛАР\nСилаЬ ингилабдан соиракы иллэрдэ олдугу кими, ]ени-дэн Куба реаллырынын aj-рылмаз бир Ьиссэсинэ чев-рилмишд1ф. Лерли haKHMHj-\nj9T органлары napinja гурул-rajынын гэрарларыны jepHHa jexHpapaK муэссисэлэрин вэ кэнд тэсэрруфаты коопера-тивлэринин «чинajэткapлыг-ла мубаризэ учун» japaTAHr-лары фэЬлэ вэ кэндли бри-гадаларына силаЬларын naj-ланмасына башламышлар.\nЛерли кутлэви информаси-ja васитэлэри силаЬлы бри-\nгадаларын japaдылмacы барэдэ олдугча аз ме'лумат вер-мэлоринэ 6axMajapar. онларын барэсиндэ ба'зи хэбэрлэр мэтбуат сэЬифэлэринэ чыха билмиш��ир. «Гранма» гэзети jaзмышдыp ки. Ьаванада «эн вачиб муэссисэлэр арасында силаЬларын пajлaнмacы про-сеси» нефт е'малы заводун-дан башланмышдыр. EjHH за-манда najraxTAaKH тахыл е'малы комбинатынын вэ гида jarлapынын истеЬсалы фабрикинин бригадаларына тэнтэнэли шэкилдэ силаЬ тэг-\nдим олунмушдур. Газет мэга-лэсиндэ кестэрилир ки. ^и-лаЬлы фэЬла бригадаларыныя japaдылмacы «зэЬмэткешлэ-рин чалышдыглары муэсси-сэлэрдэки мадди сэрвэтлари онларын езлэринин мудафиэ етмэсинэ jeяэлдилмиш пла-нын бир Ьиссасидир». Ma'-лумдур ки, силаЬларын naj-ланмасы просесинда илк та-лэбат малларынын истеЬсалы илэ мэшгул олан завод вэ фабриклэра устунлук вери-лир.\nАБШый таклиФина ]алныз иордаииза ва ливам разы олмушлар\nJaxын Шарг узра сулЬ да-нышыгларынын икинчи мэр-Ьэлесинин кeчиpилэч8jи ]ер вэ вахт эввэлки кими суал алтындадыр. Буну бела бир факт ajдын кестарир ки, базар ертэсинэдэк рекионда ни-зама салма мэсэлэлэри уз-рэ икитэрэфли данышыглара декабрын 4-дэ Вашинртонда башламаг барэдэ Бирлэшмиш Штатларын тэклифинэ Иор-дaниja вэ Ливандан башга Ьеч бир тэрэф разы олдугу-\nну билдирмэиишдир.\nЬамин тэклиф АБШ-ын харичи cHjac9T идарэси тарэ-финдан Исраилэ. Лахын Шэрг сулЬ просесина чалб олунмуш эраб девлэтлэринэ вэ Фэлэстинин HyMajaHAaaapH-нэ кендэрилмишди. Чаваб учун сон муддэт но)абрын 2S на Ta'jHH едилмишди. Лакин базар ертэси АБШ девлат департаментииин рэсми нума-jaHAacH Маргарет Taryajaep билдириишдир ки. HHAMjaAaK\nна Исрйилдэн, на дэ даны-шыгларын CypHja ва фалэс-тинлилэр кими дикэр эсас иштиракчыларындан чаваб алынмамышдыр.\nБутун бунлара 6axMajapar. АБШ икитэрэфли эрэб—Ис-раил диcкyccиjaлapынын баш-ланачарына умид бapлajыp. Бирлэшмиш Штатларын фик-ринчэ, Мадриддэ башланмыШ просесин урурсузлугла нэти-чэлэнмэси «бутун ДYнjaны Ma'jyc едэ билэр».\nЧ«иубм Осети|«де 6«ui ••рммш дагыдычы мл-з«л«д«м мл )лрым кечир. О лмт рф|ои мФрнтам -i Мала ГФсабФсм )ар-яа )амсам олмушду. Ии-дм)ада« харабалыгла-рым Ьоч )арыса1 гамма-лаима{мб. Бир {амдан да муидаи-кума )амм ба-лалар «атиром мумагм-ша... Адамлар Кала да харабалыглар мчарммм-да ' jauiajMpaap. Зарар *00*«ФНЛФрФ Нам Ьумамм-тар }ардым да калмб чагмыр, маЬрумиЦатяа-рми сому коруммур.\n^ Коау }ашлы гасабо саимилорм;\nСИТА-ими фотохрамм'\nатылмасына тэрэфдар олан-ларын cajы артыр». «Уоллстрит чорнел» газети бир сыра федерал идараларин адлары чэкилиэj8H вэзифэли шэхслэринэ эсасланараг бил-дирир ки. «мудафиэ назири Ричард Чejни вэ онун Пен-тагондакы кемэкчилэри Ук-pajнaнын мYCTэгиллиjинин тезликлэ танынмасына тэрэф-дардырлар».\nУЧУНЧУ\nБШЭЛХАЛГ\nКОНФРАНС\nЧили пajтaxтыиын ичлас салонларындан бириндэ бутун гитэлэрин тэгрибэн 20 елкэсиндэн кэлмиш онларча HyMajaHAacH мутэшоккил зо-ракылырын гурбанларына ]ардым кестэрэн мэркээлэ-рин вэ тэ'сисатларын бурада ачылмыш З-чу бejнэлxaлг кояфрансында иштирак едир.\nИшкэнчаларин гурбанларына БМТ кенуллу japдым фондунун. Ьабелэ Скандина-\nBHja елкэлэринин бир сыра rejpH-hoKyMaT тэшкилатлары-нын тэшэббусу илэ чарырыл-мыш керушун мэгсэди cuja-си peпpeccиjaлapын гурбанларына пси^отерапевтик вэ дикар нев japдым кестэрил-мэси. онларын психоложи сагламлырынын барпа едилмэси вэ нормал bajara rajra-рылмасы саЬэсиндаки билик вэ тэчрубэ мубадилэси кечнр-макдир. Конфрансын ишти-ракчылары планетин бир чох рекионларында гачгынларын B83HjjaTHHHH Ьэм Ьугугя, етик, Ьам дэ сырф амэли мэ-салэларини назардан кечира-\nчэклэр.\nБирлэшмиш • Миллатлар Ташкилатыяыя статистика ' мэ'луматына керэ. гачгынла-рьш cajbt азы 80 мил]он на-фврдир. онларын 8KC8pHjjaTH учунчу AY«Ja елкэлариндэ ja-ша]ыр. Ксжфрансын чыхыш едан HYMajaHAaAapHHMH кос-тэрдиклари юти. гачгынларын нэннки jeMaja вэ пал* палтара ehTHja4H вардыр. Ьэрчэнд онларын та'мин едил-меси проблеми дэ устун лемлэр чэркасиндадир, пэм да мэ нави KOMaja вэ Ьаким japдыиынa ebTHjaxH вардыр Онларын бир чоху HHAHjaAaK тоталитар ^жимларин сах-лаидыры девлатлэрдэ Ьэбсха-яалардан вэ Ьабс душэрка-лариндэя кечмиш. ишкэнча-лэрэ ма'руз галмышдыр.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-27-1991-p-3\/","date":"2017-05-23T15:16:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607647.16\/warc\/CC-MAIN-20170523143045-20170523163045-00384.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4599075913,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.459907591342926, \"sah_Cyrl_score\": 0.06724399328231812, \"kum_Cyrl_score\": 0.0578436516225338, \"crh_Cyrl_score\": 0.04009905457496643, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0379570834338665, \"eve_Cyrl_score\": 0.03310128673911095, \"udm_Cyrl_score\": 0.027718275785446167, \"tat_Cyrl_score\": 0.023472925648093224, \"alt_Cyrl_score\": 0.023196764290332794, \"nog_Cyrl_score\": 0.02318127453327179, \"tyv_Cyrl_score\": 0.020708341151475906, \"krc_Cyrl_score\": 0.0165280569344759, \"kbd_Cyrl_score\": 0.013735013082623482, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013352775946259499, \"kir_Cyrl_score\": 0.012573114596307278}","num_words":13780,"character_repetition_ratio":0.023,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.489,"perplexity_score":63753.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 11, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛ Г ГЭЗЕТИ + « CIHTJA» «tti-w ил + ut пш\nБакы, Киров проспект«, 18, Азаринформ. Бу удаана, акентли]имизэ бир телеграм — Нахчыван Мухтар Рес-публикасы Али Мечлисияин сэдри Ье,]дэр Элизин 6aja>-наты дахил о.тмущдур,. Baja-натда де]илир: Мухтар рес-публикапын парламент» вз зразисиндэ Азарба] чан Рве-публиюасы президент» оечки-лэрин-и кечирмэмея Ьаггьгн-да она керэ гэрар гэбул етмишдир «и, бу вэзифэ]»э *на-мизэд алтернативсиэ и рал» еурулмуш. jenana мухали-фзтчи гуввэ — AoopòajisaiH Халг ЧэбЬэся иса таз] иг в» ганунсузлуг шэраитиндэ президент сечкилэриндэ ишти-рак етмэкдан им тина етмишдир.\nЬ. Эли] ев «Азэрба^ча» Республикасынын коммунист ре!Ьбэрли]иии мухтар рвопуб-ликанын али гану(1юеричили«к ортанынын фзали^этинэ вэ оакинлэрин© тэз]иг кветэрма-ja. демократии лрооеслэри богмага» чалышмагда тэгсир-лэндирэргк бу ганунсуз Ьэрэ-кэтлерэ гаршы е'тиразыны билдирир вэ бэ]анатьшда Совет Иттифагывы» бутун демократии ташки латларьшдая. бутун демократии бе]нэлхалг ташкилатлардан. мустэгнл журналистлардгн xabmu едир\nЧЭБЬЭЛдШМд КИМЭ ЛАЗЫМДЫР?\n--(Мэктуб вэ телеграняарын хуяасэси)\nСз\n«и, .мухтар республнк&да, ху-сусцла Азэрба)чан презищен-ти сечк��лэринян кечирилмэ* си назэрдэ тутулан сент]аб-рыя 8-дэ (бэ]анатын алтында 6 сент)абр тврих» кеСгэри-лир. — Ред.) вэзи^эти об-{¡ектив му»]!«« етмак учуй Нахчыван Мухтар Веспубли-касына во нума]андалэрини квндэрсквлер.\nЛакин Ь. Эли]евин мевге-]ина Нахчыван Мухтар Рес-[ публякасыньш Ьеч да бутун сакивлэри шарик чыхмырлар. Бу кунлэр Аээрба]чан Республик асы президента сеч кила ри узрэ Мэркэзи сечки комнсс^асына дахил олан чохлу мз к туб ва телег рамлар буну субут едир. . Онларын муаллифлэри ¡мэчлисин гэ-бу,л етди]и гарара е'тирао едир ва ону ве,тэвдашларын конституои]а Ьугугларыны пазан анти демократии гэрар адландырырлар. Мзсэлэн, Нахч ыва и Мухта р Респуб-ликасы Бабок ра]анунун оа-кини Эсэд Эли]ев ]аэыр: « Нахч ьгоаяда ват эн дашла-рьш вз ирадзеиян азад ифа-да етмЕК Ьугугларына гэод олунмасына е'тираэ едирэм. Она кора ао хаЬиш едирам\nманн в© сечки h у гуту олан оэйкиз нэфэр аила узвуму А. Н. Муталлибова с ас вер-миш Ьесаб' едэсиниз».\nБабек ра]ону Ленинабад кэндяяия отуз сажини адын^ дай Мэркэзя сечки «омисси-¡асына бир -мактуб калмиш-дир. Эли Кэримовун, Jycиф Казымовун, Аббасе л« Эли je-вин, Фирдовси Эли]евин ва башгаларынын имзаладыг-лары мактубда дф'илир: Виз Нахчыван Мухтар РеЮпубли-касынын! араоисиндэ сечки-лари -кечирмэмЕК Ьаггьшда мачлисин сессИ|]асьшын гара-рыны гэбул етмирик ва А. Н. Мутэллибова сэс веририк. Мэмтубда даЬа сонра де]илир ни. ceccHjaiKbDH бу отэрары Азарба^чая Республикасыньш Конституси]асына ва Аэарба]-чан халгьшын мэнафе]ина зиддир..\n1о2 сечичинин коллектив мэктубуяун алтында Эли Эли]евин, Шэрги]ja Эли]ева-нын, Эскэр Эл»]евия вэ мухтар республика па]тахтымын бир чох башга сакинлэри-яин имзалары вардыр. Он-лар да Нахчыван Мухтар Республикасынын эраэн«син-дэ Азарба]чая президента\nсечкиларнни да]андырмаг гэ-рарьг ила разцлашмадыглары ны билдирир вэ Мэркэзи сечки комсси1зсыидан хаЬиш едирлар ки, онлары сечки-лбрдэ иштирак етмиш са]-сын.\nБабак pajoHy НеНрэм кэн динин сакиилариндэн Азэр*-ба]чан Республика с ы президента сечкилэри узрэ Мэр-кдзя ком«исси]а]а ]узларла адамын имзаладыгы он беш-дан 3(ртыг мэктуб кал ми ш-дир. Онларын муаллнфлари Нахчыван Мухтар Республ»-касы Али Мачлисиния гэ-ра,рына е'тираз едир вэ Азэр-ба] чан президент« вазифаси-на А. Н. Мутэллябовун на мизадли]инэ тарафдар чы-хырлар. Охучулара хатыр-латмаг ]агин JepKHa душар ки. h. Эли]ев маНз 340-чы НеЬрэм даирасиядэ респуб-ликанын халг депутаты се-чилмяшдир.\nАзарба]чанын дике.р ре-кионларынын да сакинларя Мэркази сечки ко*мисси]асы-на чохлу телеграм вэ мэктуб (кендэрмишлэр. Онлар Да Нахчыван Мухтар Республи-:касы вэтандашларыныя hy-гугларыиы тапдала]ан Али\nМэчлисин гэрары але]Ьннэ чыхырлар. Масалэн, Газах ИстеЬсал Бцрли]иннн, Агс-тафа ра]ону Мэнзил-Комму-нал Тэсарруфаты ИстеЬсал Бирли]яннн ишчилари, рес-;публиканын Лев лях, Сал]ая ва дикар ра]онларынын са-кннлэри Азэрба]чан прези-денти сечкиларини да]андьш-м��г Ьаггында мухтар республика парламентинин гэрары ила разылашмадыгларыны билдирщрлэр.\nРеспубликамын hap вэтэн-да-шынын сечки лорда иштирак етмэк Ьугугуна тохунул-мамалыдыр ва мухтзлиф сэ-бэбларэ керэ сент]абрын 8-да сэсвермэдэ иштирак еда билмэ]энлария Мэркази сечки комиссн]асына кендар-диклэри бир чох телеграм-лар истэр-истамаз бунун узэриндэ душунма]э вада<р едир. Мэ'лум Ьадисалэр Ко-ранбо] ра]ону Рус Бариси кэнди сакинлэринин сечки мантэгэЛарина кетмэсинэ ма-не олмушдур, янчрг Ьэтта бу вэзи]|]9тда да онлар сеч-килардан кэнарда гал!ма-.мышлар: Мэркази сечки ко-мисси]асы«ын унваньта кон-дар дик лари телеграм да вз-\nцрннн реоцубликаяын вэ тандашы саОан Ьамин кэнди>и| адамлаюы xahnu едирлар ки. А. Н. Мутэллибова сэс вег миш heca6 олуасувлар.\nКэлбачар ра>онукун 50 мин сакини адыцдин агсаггалла-рын юендарди кларн телеграм тоатцрладыр ки. индн| халгы парчала«ма]а ва чэб-| Ьалашма]э допру ana рмаг Г алмаз, бу кун Эсас масалэ| республикамын бутун сакин-.карииин 6ирли]я мэсаласм-дир. Телеграмда де]илир: Биз мугэддас торпагларымы-! зын hap гарышыны мудафиэ етдиОямиз Ьалда, ист»гла-ли]]ат утрунда халгын му-баризасинкк ]ени субуту олан президент сечкилэри эрэфэ-синда Нахчыван Мухтар Рес-публикасы Али Мэчлксииин гарарыидан хабар тут дуг. Бу гарар Эчами, Маммэдага ШаЬтахтвнски, hycej« Ча-вид, Мирза Чалил. Мэммадса-ид Ордубади ва Азэрба]чан халгыны ез Ьа]атьгад?я да чох севмиш динар шанлы огулларывгыз учуй мугэд-дэе нде]алара вэ мэ'нави ан'эналЕ'рэ зиддир. Телеграм-да де]илир: Мэчлисин гэбул етди]и гарар халгын бирли-Jkhh дагыда билар, бу гарар дучимэилэрюмвзин хе]ри-яадир. (Азэрннформ].\n1\n1\n1\nI\n1\n1\nJL-I\n1\n1\n1\n1\nJAÌIAHJ1AP БИР-БИРИНЭ Ч А Л А Н Ы Р\n«Панорама Азерба]джава» гэзетинин редактору Ф. Ага-м алы ¡ев Москвада Турки]© Республикасынын ССРИ-да-'КИ февгэл'адэ вэ сэлаЬи^эт-ли еэфири Волкан Вурал ила керушмушдур. Азэрба]чан .журналисти еэфирдан хаЬиш етмишдир ки, Руси]а телези-'зи]а1сынын «Вести» программ яла ]а|ылмыш бела бир информаси]а]а ги]мэт версии ки. Азарба]чан Республика-сы Али Советинин садри Ел-.мира Гафарова ку]а Турки]э сЕфирли]ина рэсми езнэдлэ мурачиат етмишдир. Ьамин сгнэддэ дв ку]а хаЬиш олу-яур ки, Азэрба]чанын ез дввлэт нстнглали]]этини бэр^ па етмзеи факты тесдиг олун-маоын.\nБу барадэ Волкан ВураЛ демяшдир: «Там мас',ули]]эт-лз демэли]эм: Руси]я телевич зи]асы.нь№ .ияформаси]асын-да дезиланлэра бэнзэр ше]<* лэр гати|]ан1 олмамышдыр. Сизин республиканыз истиг«. лали]]ат Ьаггында бэ]аннамэ е'лан етдикдэн сонра м.эн ез хошума Азэрба]чан Ресл>б^ ликасынын Москвадакы са-лаЬи] ] этли нума]эндали]индэ хгяым Гафарова ила керуш-дум. Азарба]чанда бела фев. гэл'адэ муЬум сэнэдин гэбул едилмзеи мунасибэтила Тур-ки]а рзЬбзрли]инин вэ халгын ын тзбриклэрини. она тирдим. Дедим ки, Азарба]-чанын ез девлэт истиглали]. '¡этини е'лан етмзеи хэбэри '1\\рии]а чем и]] эти нин эн 'мухталиф тгбэгэлзриндэ бе. у,к раэылыг Ьисси��а гаршы-[знмьпидыр вэ умидвар ол-Еугуму бнддирдим ки. бу снад Турки]а ила Азарба]-ан арасьшда икитэрефли сэ-!эрэлн мунасибэтларин даЬа а кенишлэнмэсинэ такая ве-«ЧЕК. Инди дедиклзрим азарба]чанын бэ]аннамэ га-ул етмзеи барзсинда хаяым 'афарова ила кэр-ушумуя в© еЬбэтимин мЕзмунуяу та-[амла]ыр. К\\тлэви информа-и];а васитэлэринда бела ]а-аньш ]а]ылмасы факты Ье]-►эт вэ тэассуф Ьиссиндэн ашга бир ше] догура бил. аэ».\nБу мунасибатлэ Азарба]* анын сэлаЬи]]ат ли нума]вн-еси Заур Русгемзада]э даЬа ир суал:\n— Лол да ш Рустэм зада, бе-э ]аланын ме]дана калмаси ара да сиз на де]Э' би,лэрси-из?\n— Эввадча Турки]э евфи\nринин дедиклэрина бир веча кэлма элавэ етмак истэрди.м. Чэнаб Волкан Вуральш де-ди]и керуш чох самими вэ достлуг шэраитиндэ кечди. Биз Турки]э -Ьекуматинин тзбрики учун миннэтдарлы-гымызы билдирдик, умидвар о'.дугу музу билдирдик ки, Азэрба]:чан девлэт гурумунун мустэгилляк мэрЬалэси халг-ларымыз арасында сэ марали га ршы лы гл ы м ун ас и бат л а ра ]ени така« верэчэк. Элбзт-та, олдугча кадэрли Ьалдыр ки, севинч анларында да ела гуввэлЕр талылыр ки, онлар беда ша.раити да бу чур иф-тира л ар ла заЬарлэ.ма]э ча-дышырлар. Инигат кадэрли Ьалдыр ки, PycHja телевизи-]асына бела ]адан ма'лумат бизим догма Бакымыздан ве-рилмишдир. Бела чыхыр ки, Азарба]чая Ьаггында Москва ныя кутлави ияфср)М^си]а la а сита, Ларина Лереваньщ бол-!бол верди]и рэаилаяэ гондар-мале.р бизэ бас де]илмиш. •Керунур, Бакыда да ела гув вэдзр аз де]илдир ки, он .ларын фи^рянчэ, си]аси му-баризада Ьзр чур усуллара, Ьзтта эн и],рэнч, об]ектив олараг догма халгын зарэ-ринэ алан усуллара а,л ат маг олармыш. Маяча, бу, Ьэ]зчадлы сигналдыр, чуики бу да Азарба] чан чами]]э,ти нин муа.]]эн гисминин мэ' неви симары Ьаггында ка дарли душунчэлзр догурур.\n--- Сиз билан, на учун Ру си]а телевизи]асы бела ]а.дан хэбэр.л&рэ чан-башла «]ашыл ишыг» ]андырыр?\n— Эфсуслар олсун ки, мэн буну cHjacH мвгегддэн баюга Ьеч ше]лэ изаЬ еда билмирэм. «Вести» програ-'мында ]ала.нла,р бир-бирина »чаланыр: каЬ биздэ! прези дентэ ку]а сун-гэрд едилиб, каЬ ку]а Бакыда та'тил нэ-тИ|Чэсиндэ бутун сзна]е аз гала да]а«ыб... Бутун бун-. лардан мэг^сад сада адамлар-да бела тасаввур ]аратмаг-дыр ки, Азарба]чанда Ьерч мзрчликдир, аз гала ф&ла кат ]ахынлад#магдадыр ¡ва и.а. JTawpap едирам, чох тэассуф лзр олсун ки, республикадан «кэнарда Азарба]чан але]Ьи-1нэ иш керан си]асатбазл£рла тез-тез ал-элэ верен лэр бн Рим ез ичэриимиздэ дэ вар-;дьгр.\nИ г ти сад и hajar\nГАЛЫР\nПЛАН К9СИРДЭ\n«\nНАЛБУНИ МЕТАЛ ГЫРЫНТЫСЫ ЧОХ УЧУЗ, СОРФОЯИ ХАММАЛДЫР\nАззрба]чан Тара Металла-рын Такрар Е'малы ИстеЬ: салат Бирли]инин тэдарук ва истеЬсал етди]и маЬсул-лар Иттифагын вэ Азарба]-чанын металлурки]а комби натларына, машынга]ырма заводларына кендарилир. Бир гисми иса вал]ута ила харичи елкэлэрэ сатылыр. Бирли]ин Кэнчэ, Сумга]ыт, Минкачевир, Лэнкаран, Сал-]ан шэЬарлариндэ саЬалари, Кешлэ, Лвкбатан дэмир-]ол станси]аларында сехлэ-ри вар. Ьэр ил сэна]е муэс-сисалариндэн ва- тэсэрруфат-лардан 600 мин тона ¿ахын метал гырынтысы тадарук олуиур. невлар, маркалар узрэ чешидлэниб е'мал еди-лир.\nМетал гырынтыларындан Ьазырланан мэЬсул игтисади чэЬэтдэн чох сэрфалидир. Муга]исэ учун де]ак'ки, акар мэ'дэнлардэн кендарилан бир тон дэмир филизиндэн 250 килограм полад, чугун алынырса, 1 тон метал гы-рынтысындан 900 — 950 килограм полад истеЬсал едилир. Бу заман хе]ди ]ана-чага, електрик енержисина, эмэк вэсаитинэ, ]ол-нагли]-]ат хэрчларинэ гэнаат олу-нур. Ьэм дэ ]ералты сэрвэт-лэрин еЬти]атынын горунуб сахланмасына имкан ]араныр.\nМетал гырынтысы топ-ланмасына, е'малына диггэ-тин артырылмасы беЬран кечиран игтисади]]атын са-битлэшмэси учун дэ вачиб-дир. Кечэн ил бирликдэ 332 мин 373 тон метал гырынтысы е'мал едилиб. 572 мин 682 тон мэЬсул тэдарук\nолунуб. Амма план кэсирдэ галыб. Алычылара мэЬсул кендарилмэси тапшырыгы да « ]еринэ ]етирилмэ]иб. Онлара назардэ тутулдугундан 45.436 тон аз мэЬсул кендэрилиб.\nКэрэк Ьэм бирли]ин, Ьэм да она мал сатан муассисэ-ларин раЬбарлэри негсанла-рын такрар олунмамасы учун тэ'сирли тэдбирлэр керэ]-дилэр. Ахы республиканын игтисади])аты башга caha-лэрдэ олдугу ними полад, чугун истеЬсалында да чэтин-ликлэрлэ узлэшмишдир.\nДикар рекионлардан республика металлурки]а ма'-мулатлары аз кендарилир. Инди • игтисади]]атын сабит-ли]и учун Ьэр республика ез еЬти]ат манбэларинэ, да-хили имканларына даЬа чох бел багла]ыр. Республика-мыз да метал гырьгнтысынын тукэнмэз мэнба]и вар. Тээс-суф ки. бундан сэмароли истифада олунмур.\nБу илин ]едди а]лыг кестэ-ричилэрини нэзэрдэн кечи-ририк. Метал гырынтысы тадаруку планы 88.943 тон кэсирда галыб. Е'мал планы да ]ерина ]етирилма]иб. Мугавилэ багланан муэсси-салэрэ наоэрдэ тутулдугундан хе]ли аз мэЬсул кенда-рилиб.\nСуал олунур: гаршыдакы а]ларда вэзи]]этин ]ахшы-лашачагына, ишдэ двнуш ja-раначагына, кэсирин ]ери-нин долдурулачагына умид вармы? Ишлар индики сур'-этлэ, индики га]да ила кет-сэ ]ох!\nИрэлидэн ]агышлы-гарлы кунлэр кэлир. Но]абрда, декабрда човгунлу Ьавалар\nгаиыиы де]эчак, ишлэмак чатинлэшэчэк. Тарлаларда, гаражларда, автомобил тэ-сэрруфатларында, фабрик вэ заводларын Ьэ]этлэринда, дэмир]ол станси]аларында текулуб галмыш ]арарсыз техника]а, алэт вэ аваданлыг-лара ал вурмаг, ]ериндан тар-иэтмэк мумкун олма]ачаг.\nБашга поладтекма сехлэ-ри, машынга]ырма завод-лары бир ]ана галсын, Азар-ба]чан бору-прокат заводу кими нэЬэнк муэссисэ демэк олар ки, бирли]ин истеЬсал етди]и мэЬсулун Ьесабына ишла]ир. Бирлик Ьамин завода 7 а]да 4.250 тон маЬ-сул борчлу галыб.\nБас керили]ин сэбэбн надир? 0]рзндик ки, бирли]ин ишчилари дафаларлэ назир-ликларин, баш идарэларин, ра]он ичраи]]а комитэлэри-нин- нума]эндаларинин ]а-нында олмуш. бундан элавэ, онлара телеграм, мэктуб кендэрмиш, табеликлэрнн-дэки муэссисэлэрин метал гырынтысы тадаруку пла-ныны поздугларыны бил-дирмишлэр. Амма ��утун бун-лар Ьеч бир нэтичэ вермэ-|иб.\nБнрля1нн баш директору 3. ЭбдурраЬманов керили]ин сэ-бэбини бела изаЬ етди:\n— Мугавилэ багладыгы-мыз муэссисэлэр евзумузу ешитмирлэр. Тэдарук план-ларыны позанлар барэсиндэ Ьеч бир тэдбир кврулмур.\nДиректор биза ики чадвэл верди:\n— Бахын, бу ташкилатла-рын Ьермэтли раЬбэрлари-нин Ьансына тэблигат апар-маг лазымдыр ки, метал гы-\nрыитькынын эЬоми]]ати на-дир?\nЧэдвэллэрн нэзардан ке-чирдик. Кечэн илин 7 а]ы ила бу илин мувафиг деврунун кестэричилэри муга]исали шекилдэ верилмишди. Чэд-вэлин Ьэрасиндэ 300-дан чох муэссисэнин ады вар. Мэн Намин чадвалдэн бир нечэ тэшкнлатын адыны дэфтарчэмэ ]аздым. Итти-]аг назнрликлэринин муэс-сисэлари бу илин 7 а]ында метал гырынтысы . тапшы-рыгыны 5.938 тон, Канд Та сэрруфаты вэ Эрзаг Назир-лиряяш муэосиеэларн 13.470 тон, Хэзарданизнефтгаз Ис-теЬсалат Бирл»>и 4.353 тон, Сэна]етикинти Бирли]инин муассисэлэри 4.014 тон, Азэрелектромаш Елм-ИстеЬ-салат Бирли]инин муэссн-саларк 5.510 тон кэсирда го]мушлар.\nБакынын ва респубдиканын Ьеч бнр рфну (Газах. Лэн-каран, Сабирабад, Лардымлы вэ Хазар Дэниз Камичилик Идарэси жггисна олмагла) 7 а]да метал гырынтысы топланмасы планыны ]еринэ ]етирмамишдир. Метал гырынтысы поладтекма вэ машынга]ырма муэссисалэ-ринин черэ]идир. Она икин-чи дэречали мэЬсул кими бахмаг олмаз. Вила^эт, ра-]он (шаЬэр) парти]а, совет тэшкилатларынын. назир-ликлэрин, баш идарэларин рэЬберлэри унутмамалыдыр-лар ки, планын кэсирдэ гал-масы чох учуз, сэрфели хаммалын итирилмоси де-мэкдир.\nЭивэр ЭМИРЭЛШЕВ, йухбнрн.\nКэлир артыр, кузэран ¿ахшылашьф\nJeAAH кэнди езунда бир-лашдиран совхозумузда дам-]адз тахыл, узум ]етишдири-лир, мухталиф нов тарзвэз мэЬсуллары Ьасилэ кэтири-лир. Экин саЬэларинин кэнд-лэрдэн узаг ]ерлэшмасинэ. бечармэ вэ ]ыгьш техника-сынын азлыг етмэсинэ бах-ма]араг ишлэримиз пис квт-мир.\nЭсас кэлир, мэнбэ]имиз \\зумчулукдур. 287 Ьектар багымыз он илдир мэЬсул веряр. Ьэр ил довлэта узум тэЬвили планыны артыгла-\nмасилз ]ерина ]етнририк. Тэкчэ кечэн ил илкин шэрао е'малы муэосисасинэ таЬвнл верди] имиз мэЬсулун шэкэр-лилик дэрэчэси Í8.6 фанз олду ни, бу да сон нэтича-да 1 мил]он 27 мин манат кэлир кэтирди.\nТахылчыларымызын а]лар дан бэри чакдиклэри эзи]1эт Ьадэр кетмэ]иб. Ьазырда мЗНсулу бичилмиш саЬэлэ-рин кулаши топланыр. Бэ'зи ]ерлордэ щум тракторла)ры\nишо салыныб. \"\"\"nt,\nКэлирли саЬаларимиздан\nбири да Ье]вандарлыгдыр. 357 баш гарамалдан Jy3y сагмалдыр. Бу ил довлэта 98 тон суд сатмаль^ыг. Ледд и ajAa бу рогам 63,4 тона чат-дырылыб. Инди]эдэк довлэ-тэ 7 тон эт сатараг 9 а]лыг планы 131 фаиз ]еринэ Je-тирмишик.\nФерма эмэкчилэри гыш-лама]а Ьазырлыг ишлэринэ башла]ыблар. Механик лош-дирилмиш товлэдэ чари та -мир баша чатдырылыб. Фер-манын JaHbiHa назардэ туту-ландан артыг габа ]ем да-\nшьшыб. Топлакан ]ем усту* ортулу талварлара ]ыгылыб. Бу не]фи]]этин, гидалылы-гын сахланмдсы демэкдир.\nКечэн ил 60 фаиз рента-белликлэ ишламиш��к. Уму-ми кэлиримиз 1.189 мин манат олуб. Кэлир артдыгча доланышыг, кузэран да Jax-шылашыр, кавдлэримиз абад-лашыр.\nДадаш МЭНСИМОВ, Лардымлы ра^яуидакы Ен-келс адьша совхозу« директору.\n□VHBHDU KVH-CnCOh\nПамбыг jbifbinup\n03YMY3 Y4YH ЧАЛЫШЫРЫГ\nТАЛВАИДАИ БАРАША ГУРДУ\nБашланмыш па]ызын оу лверишлн кунлэриндэ Бор-[9 ра]онуну.н памбыг тарла-I а рында гыэгьш яш к едир. >а]онда бол мэЬсул ]етиш-шрилмишдир ки. бу да ]ы-ъгмьш угурла баша чатды->ылмасьша ]ахшы замин ]а->адыр. Бэрдэлилар довлатэ >6 мин тон памбыг сатмаг шВэтиядэдирлар. Умуми ра'-© кора, бу рэгам отан иллар ►рзиндэ ра]ону.в кечмнш pah-хэрли]инин кагыз уаэринда-си рапортларындан хе>ли аз >леа да тамамила реалдыр.\nЧари ]ыгымьш асас хусу-:и]]этлариндан бири памбыг-[ыларьш ва бутовлукдэ та-»рруфатларын! orty му»эф>-¡xorHjjaT.ia баша чатдырмага. ювлата даЬа чох ]уж»к ке]-Би]]-этли памбыг тэЬвил вер-яэ|э бе]ук мараг костэрма* 'индэн ибарэтдир. Бунун гчун Ьэр чур имкая вардыр. эиринчиси, памбыгын сатыя-»лма ги]матн аз гала ими дара артырылмышдыр кн, бу-4ун да са]ссиндэ памбыгын »еализа едилмаспндан олдэ\nолунан васаитан аз гала уч-до кки Ьиссасини тэсэрру-фатлар памбыг] ыгаяларын амэ]«нин ©данилмЕсинэ оэрф едэчэклор. Икиячиси, пам-бы,г]ыганларын эмэ]ина верил ан harr хе]«ля артырылмышдыр. Ссмэд Вургун ады-на совхозда бир чох аилолэр бутевлукла тарла]а чыхырлар. Автобус Ьэр сэЬэр ан азы 600 нэфэри ваостында са-Ьэлэра чатдырыр. ТаЬвил ве-рилмиш Ьэр бир -килограм памбыгын мугабилмнд© 50 гэпик оденилнр. МэЬсул ]ы-гымынын сур'втини артыо-маг мэгсэдидэ 12 ичара бри-гадасынын Ьэр бири на ]ук машыны а J рыл м ышдььр ва\nонлар Ьэр кун тэдарук мэнтепэЛарина эн азы 50 тан памбыг тэЬвил верярлэр.\n«Сосиализм», Сэмэд Вургун адьжа, Чэфэр Чаббарлы адына, Ьэзк Асланов адына колхозларда ишнн сур'эти да, ке]фи]]этн да башгаларындая сечилир. Ьамин тэсэрруфат-\nларда bap кун таЬвнл верн-лэн памбыг умуми планын 2--3 фаиз© гэ дари ни теш-\nкил едири Бунунла бела, бу-рада элавэ памбыг ]ыганла-рьгк .квмэ(]инэ бв]ук еЬти]ач ду]урлар вэ ал« мактебла-рин. техникум л арыь тала-бале рини себирснзликло коз-лэ]ярлэр.\nЕ'мал олуямага тэЬвил верил©» памбыгын Ьамысы Ьа-лэлик аллэ топланыр. Ма-шын парны там Ьазыр вэ-эи]]этдэд»р. Памбъгг]ыган комба]ялар бир Ьэфтэдэя сонра —памбыг «олларынын ]арпаглары текулэндэн сонра тарлалара чыхарылмалы-дыр. Лакин ра]он аграр-са-Haje комбинатында бнлдяр-мишлвр кн, Барданин ]ана-чагла чох аз та'мин олунма-сы узундвн, балка до, пам-бьБг]ыган агрегатлар ва нэг-ли]]ат васителэри учун ]ана-чаг чатьга|ма]ачагдыр.\nМ. ЭЛШЕВ, Азарннформуэ мухбнрй.\nИпэк caHajecHHHH хаммал-ла тачЬизаты алимларими-зи даим душундуран мэса-лэлэрдэндир. шаки зона ел-ми базасынын ипакчилик лаборатори]асында апары-лан сынаг-тэчруба шылари бу бахымдан диггэти чэлб едир. Лаборатори]ада артыг «Та]ван» Ьибрид материалы узэриндэ тэдгигат ишлэри баша чатдырылмыш, JyncaK нэтичэ л ар алынмышдыр.\nБу ]ахынларда иса Лапони-]адан ]уксэк ипакли]и ила фэргланэн барама гурду то хуму катирилмйш ва ондан селекси]а материалы а]рыл-\nХаричи алагэлзр вэ тича-рэт узэриндэ дев лоти« мут-лэг «ИЬисары квггурулуб. Инди hop Ьансы муэссисэ сор-бэст сурэтдэ дахили вэ Щ-ричи базара чыхмаг, мухт©-лиф фирмаларла бирбаша элагэ]э кирмэк, совдалэшмэк имнанына маликдир. Агсу ра]онундакы тэдарук аграр-сэна]е сатыш бирли]и до мэЬз бу имкавдан истифада едэрак Фраясаяьш «Роберт» фирмасы илэ мугавилэ баг-лам ышдыр. Мугавилэнин шэрти белоднр: бирлик фир-ма]а 500 тон 6и]ан кону кея-дэрачэк, оеэзинда ра]сшда\nмьппдыр. Мэгсад hap ики селекси]а материалындан ]уксэк мэЬсулдар чинсларин алынмасыдыр.\nБирли]ин барамаачан се-хиндэ кечирилан сынаг за-маны ипэкчилар J©hh маЬ-сул сортларынын ке]фи]]а-тиндэн ' разы галмышлар.\nБунлар JyKcaK биоложи ва техноложи кестаричилэрлэ фэрглэнир. «TaJoaH» сорту ]ерли иглим шарантина даЬа дозумлудур. J31\"-63?3: манын ипэклзфг 25—^о фаиз, гурдларын ]ашама\nгабили]]ати 95 — 96 фаиз-дир. Гуру барамадан ипак\nС0РФЭЛИ совдэлэшш\n- - 55 шоЬаркиин тичарэт тош\nчыхымы иса 40 — 45 фаиз тэшкил едир. Ьалбуки кечэн ил республика узрэ гэбул олунмуш барамадан ипэк чыхымы 26 фаиздэн чох олмамышдыр. Е]ни ке]фи4-]этлэри «Лапон» сортуна да аид етмак олар.\nЬазырда елми лаборато-ри]аларда Ьиндистандан, Та] ван дан, ЛапониЗДан ка-тирилан вэ ]ерли чинслэрд311 ибарэт 80-а гэдар Ьибрид комбинаси]алары гурулмаг-дадыр. Калан JmiW онларын да сынагдан кечирил-маси назардэ тутулмушдур-(«Иаакчи» гэаеяшдэи).\nJA КО«ЛСВИН АЛМАНМА С9ФОВИ ?\nФРАНКФУРТ-MAJH. ССРИ презддентянин шахеа мума]андэси Александр Лаковлев «Аерофдот»ун муята-зам peJOH нла Ал мани ja ja кэлмншдир. Ону ССРИ ха|я-чн игтисади фаали]1эт банкынын раЬбарлэри мупифют едирлар. Нума]эядэ пе]'этинин тзркибиндэн, Ьабела Александр Лаковлевин Ал>шни]анын Majwjj© «najTaxTH» Франк-фурт-Ма]нда эмали корушлзр кечирмак HWjJerrнядэ олдугу ЬэмсеЬбэтлэри даирэсиндан керунур ки, соЬбэт илк новбада мали]]о-нгтисади саЬада икитэрефли эмэкдашлы-гын актуал цроблемлэрнндан кедачакдир.\nАлександр Лакавлевин еэфзршшн икннчн куну Бонн да АФР канслерн »Ьелмут Колла данышыплары, Ьабелэ алман ишкузар даирэларинин коркамли яума]г«дэлэри илэ керушлэри назардэ тутулмушдур.\nКОЛУН ГОРЕАЧОВЛА ТЕЛЕФОН СФКБЭТИ\nБОНН. Базар ертзея АФР канслери Ьелмут Колун ССРИ президент М. С. Горбачовла телефон евлбогш олмушдур. Федерал Ьокуматин мэтбуат во «иформасн]а идарэеннин нума)эндэси билдкрмищфтр ни, свЬбэтин мов-зусу о чум ладан Совет Иттпфагьщда индики вэзкШт оа-радэ идя. Онун деди]«на коре, тарафлэр кечмиш АДР-кн рэЬбэри Ерих Ьонеккерин Алмани]а Ьокумэт оргаяла-рына верилмэси Ьаггында мэсэлэ]э тохунмамышлар. Мэ-лум олдугу кими, федерал Ьекумэт буна чалышыр.\nГи]ам чэЬдшшн баш тутмамасы вэ ]енилэшмин1 ит тифагын сахлаимасы перспектив лари умид верир г Со вет Иттнфагы ила тичарэт звифлэма]ачакдир. Ьелм\/ кол буну Бонда ишкузар даираларнн вэ Ьэмкарлар и', раг-ларынын нума]эндэлэри илэ керушда демишдир. лма-ни|а Ьокумэтяяин башчысы АФР-ин шэрг вилаК) ia i-ни н С С Р И «лэтаНарэт -игтисади ела Гагарина тохунарк i ге]д етмишдир ни, Совет Иттнфагы 12 мил]ард марка мэблэгиндэ саэишлар багламагы планлащдьфыр. 9 ]ард марка мэблэгиндэ совдэлэшмалэр барэда разыльп^ элда едилмишдкр.\nМАЧАРЫСТАНЫН НАРАНАТЛЫГЫ\nБУДАПЕШТ. Ьазыркы Совет—Мачарыстон м\\яа-оибэтларини агырлащдыра« проблемлэр ивди тэкча Ма-чарыстан Республикасынын рэЬбэрлариии де]ял, Ьэм да бу елкэиин совет оргаглары учун маЬсуллар бурахаи сэ-«aje вэ канд тасарруфатыяын бир чох саЬэлэрикнн омэк-чиларини дэ иараЬат едир. ^\nДерли мутэхаооислар бела Ьесаб едирлэр ки, ма-чарыстан ягтисади]]атынын а].ры-а]ры саЬэларинин мэ -луматларына совет сифаришлэрияин азалмасы, акэр вах-тында алтернатив базарлар тапылмаэса, Мачарысгаи учун фев гэл'адэ дарэчада чэтин нэтичалара сэбэб ола билар. Мачарыстанын Мэркази Статистика Идарэсинин ма лу-матына кора, ССРИ-ja «храчатын ашагы душмэси шэ-рабчылыга, нэгли]]ат ваоитэлари, информатика ва вакуум техинкасы истеЬсалына, металлуркиjaja, ]ункул c©»ajtja хусуш илэ чидди та'онр косгерачэкдир.\nлап алыначаг. Бу Ьагда Азэр-информун мухбцрино бирля-]ин директору А]дын Оручов мэ^лумат вермяшдир.\n— Элбэтта, индиии гыг-лыг шэраигивдэ бела баг-лашмалар чох <ярфеллу&Ф-Бизим ]ерларда би]ая Сопш-синин эанкин еЬта]атлары вар. Артыг фирман ын уива-нына 350 тон би]эн коку Jo-ла салмышыг. ДаЬа 150 тон ]ук квндарилмак учун Ьа-зырдьф. «Роберт» фнрмасы иса мугавнлэдэ назардэ ТУ* тулан эрзаг вэ аз тапылан сэна]е маллары ]олла]ыр. 9ла1^лэримиз тэкчэ Франса\nкилатлары илэ алага сахла 1ыр, мал мубадилэси едирик. Такча бу »л pajona Ьэмян шэЬарлэрин тичарэт идарэ-лариндэк 220 мин тондан чох канд теоэрруфаты мэЬсулу— ат, ]умурта, гэнд, бал вэ динар маллар катирилмишдто. Jen» калмншкэи, Ьамин мэЬ-суллар эЬалиja иисбатаи учр ги|мэтлэ оатылмышдыр. 1а-дарукчулар учун инди мее-сумун аи гызгын чагыдыр. Эпалидэн артыг нэнд тэсэр-руфвты мэЬсуллары алыр. мугавилэ багладыгьшыз ию-Ьэрларэ кондаририк.\nИствЬсалчы •* моНсуяуму роклам адмр. Б у раде г«|ри-*ди н« «ар ахы? Лакмн масала ондадыр км, бу кун кам-бол реклам адмлам бала ¡арашыглы маллары тал карак мама тапыр-\nА. Реклам аа бош магааалар ••а Гариба бах буду р.\nСИТА-иыи фатажраммкасы.\nПРИБАЛТИКА ГЫЗЫЛЫНЫН\nТАЛЫЙ нечэ олачаг?\nЛОНДОН. Латви>а. Литва ва Естони]а Бо]ук Брита-ни]адан талаб едирлар ня, 1940-чы илдэ Прибалтика Совет Иттифагьша бирлаш-дирилди]и вахт «нкилис бан-кында олан ва онлара мах-сус 14 тон гызылы га]тар-сын. Ьадиоэлэрин бу чур кэрдиши Британи]а Ьокума-тини пис ваэи]]этда го]ур, чунии, совет рэЬбарл»]« «лэ разылашма]а эсасан, гызыл сатылмыш, элда едалэн вэ-сакт иса уч республиканын ССРИ-нин тэркибинэ дахил олмасы натичэсиндэ мадди зарэр чакмиш Брита ни]а ширкэтлэринэ ва вэтандаш-ларына кЬмпе»саси]аларын едэнилмэскна сэрф едилмиш-дир.\nБе)яэлхалг гызыл бавары-нын мв']арына кора 14 тон о подэр дв чох де]илдкр. Лакин инди Ьамин гызылын дэ ]эри кими муа]]ан единая 86 мил]он фунт стерлинг (АБШ пулу, ила 146 мил]он доллар) езлэринин пул ваЬядлэ рини татбиг етмэк «и]]этин да олан уч республика учуй чох муЬум вэсаит ола ои-ларди.\n1940-чы илдэн сонра Мос ква дофэтерла Прибалтика гызыл ына саЬиб о л маг Ьугу-гуну е'лан етмишд^ф, лакин ресдубликаларьш ССРИ-]а бнрлэш дирнл мооини ганунсуз тэдбир Ьесаб еда« Во ]ук Британи]а Ьамин гызылы вермэкдэн бо]ун гачы-рырды. НэЬа]эт, 1967-чи ил-дэ ики елкэиин Ьекумэт лари арасында Латэи]а, Литва ва Есто«и]а раЬбэрлиШ «лэ мэс-леЬатлэшмадэн оаглаямыш саэиш нэтичаоиида гызыл сатылмыш олду. Бунунла эла-гадар олараг «Бе]ук Бригта-ни]а Балтика Шурасьжын» витсе-президенти Фредерик Беннетин деди)и кими, Бв ]ук Британн]а бела бир ад-дым атмышдыр. чунки бир заман ону «мэс'улиЗ>эт© чэлб едэчэклэрнии» куман етмэ-мишдир. Оцун дед»]ина керэ, о вахт Ьамы тэрефиндан\nбела Ьесаб етмэк гэбул олуи-мушду КИ, «Прибалтика дев лэтлэрн даЬа Ьеч вахт олма ]ачагдыр».\nЛакин, Британи]а Харнчи Ишлар Наэирли]« «ума]еяда-сиэин бу кунлэрда билдир-ди]и кими, Ьэмин саэиш© Ьеч вахт гызылы га]тармаг бара синда мустэгил Прибалтика девлэтлэринин еЬтнмал еди-лан талэбларин© маяв олмаг чоЬди кими бахылмамыш-дьгр. Девлэт харичи ишлар иазири Дуглас Ьогг бу ]а-хынларда Литва]а сафари заманы Британи]анын мевге-]ини бела ифадэ етмишдир: «Бизим гати тэклифлэриашз ]охдур, лакин биз мэсэла]э амэли шэкнлде ]анашмаг аи]-]этиидэ]«к». О, мэсэлан, литвалылара тэклиф етмишдир: Лондона ела бир екс-\nнертлэр групу кеидэрсин гда. Ьамин груп Инкилтарэ Ьу-гугчулары ила «гызыл проб-лемини» музакире еда б»л-сии ва мэсэлэнии гаршылыг-лы сурэтдэ мэгбул Ьаллини таттмага чалышсын.\nЕсто»и]а банкынын сэдри «Та]мс» тезетяида дярч олунмуш мусаЬибесиндэ умидвар оддугуну билдирмишдир ки, масалэ бу илин ахырынадаи Ьэлл еднлэчекднр. Литваиын вэ Латв»]анын ииформаои]а буроларьшын\nяума)ондалэри СИТА-иын мухблфина демишлар ки, он-ларын республнкалары Ьэм-чинин Брита«и]а Ьекумэтн тэрэфиидэн Ьеч бир чидди е'тиразлар едилача^ини кез-лэмирлэр ва ]ахын эамвида пуллары алачагларына умид бэслэ]ирлар.\nБрйтани]а рэЬбэрли]иняи Ьэракэтлэрнна, масалэн, бела баю амил чцдди та'сир нестара билар ни. Франса сах ладыгы гызылы артыг При-баэтика ресцубликаларына га)тармышдыр «Фв)«еншл та]мс» гэзетинин jaздыrынa хора. Америка Бирлвшмиш Штатлары да бу «и]]этде ол-дугуну билднрмишдир.\n(ПГГА-ш мухбярн).\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-11-1991-p-3\/","date":"2017-05-23T15:16:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607647.16\/warc\/CC-MAIN-20170523143045-20170523163045-00413.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3299020529,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3299020528793335, \"sah_Cyrl_score\": 0.1351802945137024, \"kum_Cyrl_score\": 0.05891776829957962, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0552736259996891, \"tat_Cyrl_score\": 0.05125213414430618, \"eve_Cyrl_score\": 0.03803994134068489, \"udm_Cyrl_score\": 0.03472675755620003, \"tyv_Cyrl_score\": 0.030738672241568565, \"kir_Cyrl_score\": 0.019815117120742798, \"alt_Cyrl_score\": 0.01809418573975563, \"nog_Cyrl_score\": 0.018023377284407616, \"crh_Cyrl_score\": 0.01776810549199581, \"rmy_Cyrl_score\": 0.016252286732196808, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015827307477593422, \"kbd_Cyrl_score\": 0.011575701646506786, \"lez_Cyrl_score\": 0.010095274075865746}","num_words":14755,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.344,"perplexity_score":74737.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 27, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛ Г ГЭЗЕТИ ♦17 CEHTÍAW mi-** ил ♦ и» im\nифачылыг санати\n90 ил бундан эввэл, 1901-чи илин августу« Да му гам | мулкунун ге1рэтли ханы, кеээл сэслэркн шаЬы Хан i Шушннскн Гафгазын кон-1 серватори]асы олан Шуша-I да кезлеринн AyHjaja ач-| мышдыр.\n60 нл мугам дуЭДамыза | нур сачан бу чыраг фусун кар Шэрг мусиги синц эн\nI биза гарибэ Ье&аЗотлер свЗлэмишдир. 60 нл Гара-багын бу теЗда булбулу\n| МОЧЛИСЛОРИМИЗИН 6930JH,\nконсерт ' салонларымызын ¡ ]арашыгы олмущдур. Чох [чэтин ки, бир даЬа бело гудрэтли, сон дэрвча мала-Ьэтли вэ инча cae je ни дан догула. Бу фнкра бераэт га-[зандырмаг учуй бир Ьоги-гэти ннкар етмэк олмаз ки, [сон 60 илде сэс диапазону 13 октава олан бела лирик [тенор Ьэлэлик Joxflyp. Ха-нын писаны валеЬ едан rej-ри-ади сосяни Ьэлэ 1920-\nчи ил да динлэЗэн мэшЬур ханэндэмиз Шэкили Элас-кар демишдир: «Чэтин аг-\nлым касир Ханын сэсиндэн сонра бела бир сэсэ раст кала билак».\nХдлгын тукэшге)з фнэт чешмэсиндан су ичан бу гудрэтли сэнэтнар «Шэрг мусигисинин пеЗтэмбари» Чаб-бар Гар>агды оглуйун, вокал сэнэтимизин надир ин-чиси Cejид Шушинскинин вэ машЬур «СекаЬ» устасы Исламын исте'дадлы ша-кирди вэ лэЗагэтли вариси олмущдур.\nНар дафа JopFyн вэ кадэр-ли дэгигалар кечираркан онун мэлаЬэтли сасини ешитдикда ураклар титрэ-Jиp, гэлблар cэJJap гуш ними узаглара учуб емрун кечмиш кунлэрини }ада са-лыр. * Ханын сасини ешит-днкда истар-нстамэз Гара-багын 30-чу нллэришш ин-саны вэчдэ катирэн шэн мэчлислори, тоЗ-дуЗунлэри Задыма душур...\n...Ханы илк дэфе 1936-чы илдэ эмим гызы Фатманын тоЗунда динламишам. О за-ман тоЗлар чох тамтараг-лы, Нам да ма'налы кечи-рил эрди. Мэчлиса кундуз-лэр гадынлар, ахшамлар исэ кишилар да'вэт олу-нарды... На с^аНь^а пул ¡аз-дырардылар, на да то] саЬи-бинэ пакет верэрдилэр. Рэгс замены зыгылан шабаш исэ Залныз мусигичи-лэрэ чатарды. 0зу да мэч-лисдэ Ьамыны Зох, эн кезэл рэгс етмаЗи бачаранлары оЗнадардылар.\nО иллэр Хан ЗаЗ adлapы ШушаЗа истираЬэтэ каларди. Чамаатда шадлыг эЬвал-ру-ЬизЗэси оЗанарды, санки Хан езу ила хаста квнуллара шэ-фа кэтирарди. Ьамы чалы-шарды о дэ'вэт олунан мач-лисда, понаглыгда иштирак етсин. О вахтлар Хан кун-дузлэр шэЬэр булварында, кечэлар иса Агакиши оглу\nЧамилин ресторанында оху-Зарды. Буна кара кундуз-лар булварда, кечалар иса ресторан да jep тапмаг муш-кул иди. Бэ'зэк да Хан шэ-Ьэрин «Чанаггала» вэ «Чы-дыр дузу» к ими мэшЬур сеЗранкаЬларында охуЗанда бутун mahap эЬли оралара ахышарды.\nМуЬарибэдэн габагкы ял-лэрдэ Гарабагда бела бир кезэл адат вар иди. Ханен-да дэстадэриии наиики toJ шанликлэрина, haM да аила ганаглыгына ва шадлыгы-на да'вэт едэрдилэр. Вурада Залныз гоЬум-эграба, Захын таныш вэ достлар нштнрак едарди. Ханэндени динлэ-мак, чалыб-оЗнамаг имканы даЬа чох оларды. Бизим аи-лэнии даими ханэндэси Се-Зид Шушински иди. Атам ан чох Сефиди баЗанэрди вэ аила шанлиЗина Ьемишэ оиу да'вэт едарди... Эмим оглу Гара Ханьвн каманчачаланы Расимла Захьтн дост олдугун-\nалдыгда Хан месалаЗа га* рьнпар вэ Ьамыны разы сал-маг учуй чох арам ва мула-JHM сасла деЗэрди:\n— AJ чаным, дава-далаш но лазым? Го)ун hopa кет* сии оз сэюснна, май да (чыхарам будаын башь^а. орвдан Ьамыныз учуй оху-Зарам...\nДогрудан да бела влчй1-J©t 1арвяанда Хан вз дэс-таси ила булагын башын-да аЗлвшиб Ьамынын ешит-мвси учуй хусуси бир маЬа-ратлэ «Гагар», «ШаЬнао» ва «ЬеЗраты» ними зил сэс талэб еден мугамлар оху-)арды.\nХанын шаЬзрдоки кон-\nсертлэри даЬа издиЬамлы\nоларды. Онун ширин сасини, дузлу нэфасини динламак учуй наиики mahapa калан минлэрла гонаг, horra Га-рабагын узаг кэндларин-\nдэн беле динлаЗичилар театр бинасына тароф ахышарды-\nлар. Ьдмы консертлара ду\nда менимдир» деднсэ, бу санети даЬа Зуксаклэро гад-дыран Хан одду. Экар ГарЗагды оглу Чаббар вокал мэктэбтшн бунвврасини roj-дуса, бу азамагли бинанын кэрпичларини чиЗннлэрин-де дашы]ан - Jena да Хан олду. Экар 'СеЗид Шушински мугаматын чамыны Фузу-ли инчилари ила долдурду се, бу чамы башына чэкэн Хан олду. СекаЬ Ислам уреклори титредэн секаЬ-лар ила cahap булбуллэрини Зухудан оЗатдыса, бу бул-буллэри ез сеЬрли, инчо вэ чаЬ-чаЬли занкулалари ила сусдуран Зенэ да Хан олду...\nЛуксак ифачылыг габи-лиЗЗатинэ малик сэнаткар классик Шэрг ва A3ap6aJ-чан мугамларынъв, тас-ниф вэ ел нагмолериии там мв'насы ила сарбаст, хусуси зевг ва боЗук усталыгла ифа едирди. Бир даЬа геЗд етмэк нстарднм «и, Хан-дакы кениш дивпазонлу,\nМу^ам гудрэтли Ханы\nж\nF\n\\ \\\n-\nу >\n1\n;\nÍ\nАЗбРБМЧАН РССПУБЛИКАСЫГ ДАХИЛИ ИШЛ8Р НАЗИРЛНЛШИН Б3 J А Н А Т Ы\nдан Ьэмишэ чалышарды ки, мэчлисларимизи Ханын дэс-тэси шанландирсин. Лезна-миз Эбулфат исэ Мутал-лимдэн башга Ьеч касэ гулаг асмаг истэмэзди...\nБэ'зэн биэим аила шан-ликлэринда Jaj аЗлары ва-тани ШушаЗа гонаг калан машЬур опера мугэнниси Ел оглу ИсмаЗыл, ЧаЬан ТалышинскаЗа, Камра Бэ-Зим, Мэшэди Чафар оглу ЗеЗниш, тарзан Аббасгулу ага вэ пэсхан охумагы ила дагы-дашы дилэ катиран Чалил да иштирак едэрдилэр. Ьэрдэнбир эмим оглу бу сэнэткарлары шэЬэ-рин ан сэфалы ceJpaHKahbi ,олан «Иса булагы»на да'вэт едарди...\nЛаз вахтлары галын мешанин кезундэн чаглаЗан\nИса булагында haJaT raj-наЗарды. Лузларлэ аила булагын этрафындакы «сэки-\nлэрэ» душар, истираЬэт\nедарди. Сары булбулларин 4ah-4ahH, тар, гармон саси, Ханын унудулмаз «Гарабаг\nшикэстаси» Memajo башга бир кезэллик верарщи. Ьамы чальппарды ки, Ьеч ол-маса 15 — 20 дагигалиЗа Ханы ез мэчлисинэ да'вэт еласин. Ьэрдан нввбэЗэ ду-ранлар арасында мубаЬиса, чидди чэкишмэ баш ве-\nрэрди. ВэзиЗЗет кэскин Ъал\nшэ билмадиЗиндэн бэ'зан Ханын консертларини ша-Ьер булварында, ачыг Ьа-вада тошкил едардилар. Бело Ьалларда булвара кирмок учуй хусуси билет сатылар-ды. Билет тапмаЗанлар бул-варын этрафындакы евла-рин еЗван вэ дамына Зы?ы-шардылар ки, Ьеч олмаса муганнинин сасини ешида билсинлар...\nХанын Бакыдакы кон-сертлари даЬа томтараглы, даЬа галабалик оларды. Фи-лармониЗанын кассасы га-багында билет учуй невба-За дуранларын , ики чэркэ-синдан бири Аэарнефт меЗ-данына, о бири иса Бакы Советинэ чатарды. ГаЗда-га-нун ¿аратмаг учун атлы ми-лиса мупачиат едэрдилэр. Камы чальппарды . ки, бу геЗри-ади соси динлэсин, Ханын такраролунмаз Ьус-ну-чамалына тамашв етсин. Маи чэсарвтлв деЗордим ки^ ду»3ада Хан кими хошбвхт инсан олмамышдыр. Чунки твбивтин инсана бохш етди-Зи ики надир веркиси, Зо'ни козел сэсле кеэал чамал Хана гисмат олмушду.\nГарабага чох яанлар калди-кетди... Лалныз бирча Хан галды. О да бизим Ханымыздыр, мугаматын Ханыдыр, Ьачы Ьусу: «Дун-Зада сэс да монимдир, сенат\nСулеек тессигуралы кур сас вэ кучлу нафэс Ьеч йасда олмамышдыр. Гадим халг маЬныларыны, тэс-нифлари, хусусилэ мугам лары там шакилда, езу да усталыгла ифа етмакдэ онун-ла Зарьшгмаг мушкул иди.\nБуту*1 Ьагиги юэнаткар-лар кими-, о да cahHaja чы-харкэн Ьодсиз ЬаЗачан ке-чирерди... Тамашачылар вэ сенат гаршысында боЗук мэс'улиззат дашыЗарды. Маи дофолэрлэ онун cahHaja чыхаркэн сифогинин титрэ-диЗинин ва аллэринин cojy-дугунун шаЬиди олмушам.\nО, 25 Зашында нечэ оху-мушдуса 75 Зашында да инча соси ejHH эзомат вэ ник-бинликла саслэнмишдир. Хан бутун мугамлары истэр\nбэмда, истарса да зилдэ\nтам сэрбастликлэ • охумуш-дур. Вау да бу геЗри-ади, Зумшаг тембрли сас бутун рекистрлэрда, ejHH форма-да саслэнмишдир. Надир\nЬалларда тэсадуф едилан чинкилтили сэс там дол-гун, бутев, тэ'сирли, Ьэм да сарбаст иди. Истер бом, истэр орта рекистрлердэ сас олдугча дузкун сэсланэр, horra 3YKC0k нотлар кету-рандэ бело бу сосда Ьеч бир дэЗишиклик, чырырмаг Ьаллары баш вермезди.\nХан 40 ил АзэрбаЗчан Довлэт ФнлармониЗасында солист олмущдур. Бу девр эрзинда гардашы, исте'дадлы тарзан АллаЬЗар Чаван-ширлэ бирликдэ Загафгази-За динлэЗичнлэри гаршы-сында, кандларда», шэЬэр-лардэ, клубларда^ Ьэрби Ьиссэлардэ, маариф евла-риндэ, мухталиф муэссисэ-лэрдэ, Ьэрби хэстэхана-ларда, чагырыш мэнтэгалэ-риндэ Зузлэрчэ дафа оху муш, АзэрбаЗчанда вэ За-гафгазиЗада кечирилэн олим-пиадаларда вэ бахышларын чохунда иштирак етмишдир. Хан да Чаббар ГарЗагды оглу кими бирбаша халг артист адына лаЗиг корул-\nмушдуР\nБеЗук сэнэгкарымыз ¥зе-Зир ЬачьБбэЗов ез чыхыш-ларында дэфэларлэ Ханын сасинэ ва кезэл сэнэтинэ Зукоэн гиЗмэт веомишдир. Бэстакар онун «Шур» оху-магындан вэ «Алма алма|а бэнзар» маЬнысындан хусуси Ьазз алырды. Чаббар ГарЗагды оглу исэ Ханы «кэлэчэЗин эн кезэл охуЗа-ны» адландырмышдыр.\nХан олдугча тэвазекар, сада, меЬрибан дост, нэ-чиб, Ьэм да аличэнаб инсан иди. ЬамыЗа еЗни козла, еЗни назэрла бахар, Ьеч ка-син хэтринэ дэЗмаз, вары-ны Ьеч кэсдан асиркэмаз*\nди. Олдугча гонагпэрвэр иди, чох данышмагы сев-мэзди. Данышанда гыса вэ аЗдын данышар, Зумору севэр, Ьэрдэнбир шух за-рафатлар едарди.\nХан Шушински АзэрбаЗчан мусиги мадэниЗЗэти та-рихиндэ мустасна хидмэти олан хадимдир. Тээссуф ки, индиЗэ гэдэр онун ханандэ-лик Зарадычылыгыны Ьэр-тэрэфли эЬатэ едан санбал-лы тадгигат эсэрлэри аз-дыр. Мэнчэ, Хан Ьаггында. онун вокал сэнэтинэ кэтир-ди}н Зениликлэр Ьаггында\nмусиги эсэрлэри, кино ссе-нариси Зазмаг вахты чох-дан чатмышдыр. Ела етмэк лазымдыр ки, муаснр кэнч-лик вэ кэлэчэк нэсиллэр\nХанын reJpH-ади сэсини ешитсинлэр. Бунун vhyh Ханын лент Зазылары топла-ныб граммофон валлары-\nна кечурулмалидир. Унудулмаз сэнэткарын хати-рэсини эбадилэшдирмэк учун Бакынын кучалэриндэн би-\nЕинэ Ханын адыны вермэк, эм да онун Шушадакы вэ Бакыдакы евлэрина хатирэ левЬэлари вурмаг лазым-дыр... Бутун бунлар мугам мулкунун гудрэтли Ханына, онун хатиросина эбеди ja-\nдикар оларды...\nфкрудин баз ШУШАЛЫ, республкканын амакдар иячасоиэт хадямн.\nДордунчу илдкр ки, АзэрбаЗчан торпатында кунаЬ* сыз адамларын ганы теку-лур, Ерманистанын баш-ладыгы е'лан олунмамыш муЬарибе давам едир. Ер-мэнистанын миллэтчи даи-рэлэри эразимнзи парчала-маг мэгсэдн кудур^ тэча-^узун, чинаЗаткар эмал-лэрин М1гг3асыны кенишлан-дирирлар. Даглыг Гарабаг Мухтар ВилаЗвти, КоронбоЗ pajony вэ сарЬадЗаны ра-Зоклар Ьарби эмэлщиат меЗ-данына чеврилмишдир. Гад-дар зоракылыг Ьаллары кучланир, террор амеллэри, ^ангынлар, гаратлар тора-дилир, динч сакинлар, гоча-j%ар, гадынлар fea ушаглар елдурулур. Адам л ар се-винч Ьиссиндэн маЬрум ол-муш, сортлэшмишлар. СеЬ-бэт заманы онларын Ьамы-сы Залныз »буну арзу ет-дизин.и билднрир ки, гар-шцдурмаЗа сон гоЗулсун, рекионда сулЬ вэ динчлнк Hahajarr, барпа олунсун.\nРусиЗа ФедерасиЗасы вэ Газахьютан президентлэри нин васитэчилизн ила бир кэ рэсми ма'лумат имза ландыгдан сонра чэбЬэлэш Мани даЗандырмаг, мунаги шэни марЬэла-мэрЬалэ ара дан галдырмаг учун реал HMd&H 3аранмышдыр. Ланин ермани екстрем ист лори, онларын . элалтылары ва ЬимаЗэчилэри сабитлэш-мэ, гаршьщурманьт ара-дан галдырылмасы, ма'насыз пан текулмэсинин даЗавды-рылмасы просесина мане-чилик торэдирлэр. Сон ики кундэ сепаратчыларын вэ миллэтчиларин фаалиЗЗэти xeJflH кучлэнмишдир. Сен-тЗабрын 25-дэ Эскэран га-сэбэсиндэ ермэнилар pejjc автобусуну даша басмыш, нэтичэдэ машыны идара етмэк мумкун олмамьяп ва о, ашмышдыр. Алты сэр-нишин бэдэн хэсарэти ал-мышдыр. Ьадисэ JepHHa кэ-лэн эмалцЗЗат групу fapar-лылар тэрэфиндэн атэшэ тутулмуш, республика ми-лисинин бир эмэкдашы Ьалак олмушдур. СентЗабрын 26-да чинаЗэткар бирлэшмэ-лар Шуша шэ^арини шид-датли топ атэшина тутмуш-лар. Бу вэЬши эмэлин нэ^ чэсиндэ бир нафэр Ьалак олмуш, беш нафэр japa-ланмышдыр, • дагынтылар вардыр. Ьамин кун мулки авиаси)анын халг тэсэрру-фаты Зунлэрн дашымагла\nма��гул олан ики вертолЗоту террорчулар тарафиндан аташа тутулмуш ва онларча Зердан дешилмишднр.\nГулдурларын азгынлы-гына гаршы мугавимэт кес-тарилир. шиддэтли тоггуш малар баш вер|ф. Тоггуш-малар заманы ики нафэр ермани елдурулмупвдуР-\nЛаранан BSQHjJOT сепаратчыларын чинаЗаткар эмел-ларинин, республикам ыз ын суверенлизина, эрази бутов-nyjYHa гэсдларинин давам етмасиндэи нараЬат олан ич-тимаиззатин, бутун Азар-баЗчан халгынын гэзэблан-мэсинэ сабаб олур.\nБу шарантдэ Брмэнис\nтанын миллэтчи даиралэри мас'улиЗЗатда« jaxa гуртар-мага, тагсири АзарбаЗча-\nнын узэрина Зыхмага, ичти-маи фикри чашдырмага чаЬд кестарирлар.\nАзэрбаЗчан Республика-сьшын Даяили Ишлар На-зирли]и Ьэр ики халгы асл фачиэЗа дучар етмиш бу позучу гуввэлэрин эмэллэ-ринй rariijjiawia пислаЗир.\nБела Ьесаб едирик ки, мил-ли . мансубиззатиндан асылы олмаЗараг Даглыг Гараба-гын бутун сакинлэри Азар-баЗчанын КонститусиЗасына вэ ганунларынв табе олма-лы, орада гуввадэ олан фвв-г&л'адэ вэзиЗЗат режимина созсуз амал етмали ва онун талобларики Зернив Зетир-мэлидирлар.\nРеспубликаньш агыр кун-лэриндэ девлэт во Ьугут му-Ьафизэ органларынын бутун са'Злари бщжэ рэсми мэ'луматын эсас муддаала-рыны дэрЬал Зеринэ Зетир-Maja, проблемин арадан галдырылмасы учун башльгча шэртлардан бирина — бутун ганунсуз силаЬлы бир-лашмэлэрин мунагишэ зона-сындан чыхарьглмасына,\nмухтар вилаЗатдэ Ьугуги асаЗишин барпа едилмасинэ наил олмага зеналдилмоли-дир.\nАзэрбаЗчан Республика-сынын Д ах или Ишлар На-зирлмзи элдэ сил ah вэзиЗЗэ-тин caÔHTaHjHHH позанлара даЬа хабэрдарлыг едир аЬлы групларын лэгь 'ьт Ьаггында га-\nнунун тал* '' cebcjB амал едилмба.-^г^ «а ДГМВ-да лазымн га'да Зарадылма-сы учун бундан сонра да бутун зарурн тадбирлар ке» рулэчакдир.\nМААРИФЧИЛИК БАШЛЫЧА МЭГСЭДДИР\n(РЕСПУБЛИКА «БИЛИК» Ч9МИЛ9ТИНИН ГУРУЛТАШ)\nБу Захынларадок вазифа-си кутлэларн фасиласиз маариф л андирм эк да девчата кв-мак кестармэклэ мэЬдудла-шан ташкилат — республика «Билик» ЧамиЗЗэти Ьан-сы инкишаф Золу сеча-чакдир? ЧэмиЗЗатин сен-\nтЗабрын 25-да Бакыда кечирилэн невбэдэнкэнар XII\nфевгэл'адэ гурултаЗынын ну-маЗандалари бу суала чаваб вермали «дилэр.\nТэшкилатын идара ЬеЗ'эти-нин садри Е. Ь. ГулиЗев ча-миЗЗатин иши ва онун илк низамнамэсинин .лаЗиЬаси ба-рэдэ информасиЗа ила чыхыш етмишдир. ГеЗд едил-мишдир ки, республика чэ-миЗЗэти идара ЬеЗ'атинин 1990-чы илин апрелиндэ ке-чирилан пленуму бу Золда мупум марЬалэ олмушдур.. Ьамин пленумда чамиЗЗэтин фэалиЗЗэтини Зенилэщдирма-Зин консепси]асы назардэ тутулмушдур. ©тан вахт ар-зиндэ хеЗли иш керулмуш-дур: ан'анави муЬазирэ таб-лигаты ила Занашы эЬалн арасында биликлари ЗаЗма-гын Зшш форма ва методла-рындан даЬа фэал истифада\nедилир, тасарруфат Ьесаблы T^pHc-cHjacH меркэзлэр ва «3Hja» видеомэркози japa-дылмышдыр ва муваффэгиЗ-Зэтла фэалиЗЗат кестэрир, ча-mhJJbthh матбу органы олан «Далпа» газету бурахылыр, Ь. 3. Tafbijee а^ына гыз ким-назиЗасы вэ^чиенечерлар кол-лечи ачылмышдыр. Лакин гурулта)да деЗилмишдир ки, бу кун бунлар кифаЗэт де-Зилдир. bajaT JeHH-jeHH та-лэблар ирэли сурур, бу иса тэшкилатын бутун яшинин Зенидан гурулмасы пробле-мини, онун мустагиллиЗинин артырылмасыны вэ чэмиЗЗа-тин фэалиЗЗэтини танзимлэ-Зэн ез низамнамэсинин га-бул едилмэсини гаршыЗа го-jyp. ГурултаЗын нумаЗанда-ларн низамнама лаЗиЬасини отрафлы музакира етмишлар. Натигларин бир чоху чамиЗЗэтин адында да дэЗишиклик етмэк барадэ тэклиф вермиш-дир.\nГурултаЗ тэшкилатын адыны даЗишмаЗи гарара ал мышдыр. Иннан бела о, АзэрбаЗчан «Билик» Маарифчиляк\nЧамиЗЗэти адланыр. Гэбул едилэн низамнамэЗа керэ «Билик» ез фаалиЗЗэтиндэ партиЗалардан вэ ичтимаи ташкилатлардан асылы ол-MaJaH мустагил маарифчи ез-фэалиЗЗат тэшкилатыдыр вэ милли дирчалиш, елми би-ликларин таблиги ва сосиал-мадэни тэрагги намина маариф, елм, мэданиЗЗат ва ин-чэсанэт хадимлэрини бир-лэшдирир.\nГурултаЗ NaMHjJaTHH нда-рэ ЬеЗ'атнни ва тафтиш ко-миссиЗасыны сечмишдир.\nАкадемик Лусиф Маммэд-алиЗев адына медал вэ пул мукафаты вэ Худу Мамма-дов адына мукафат тагднгм едилмишдир.\nБунунла гурултаЗ ез иши-ни гуртармышдыр.\nа * 9\nАзэрбаЗчан «Билик» Ма-арифчилик ЧамиЗЗэти идара ЬеЗ'этинин бвринчи плену-мунда республика Елмлэр АкадемиЗасынын президенти E. J. СалаЗев бу ташкила-тын фахри садри, Е. Ь. ГулиЗев чамиЗЗэтин идара hej'-атинин садри сечилмишдир.\n(Азарянформ).\nСов.ИКП-нин СУГУТУ ЧИН0 ТЭ'СИР K0CT0PHi\n....KpacHaja Првсн)вдакы «Тикимти свна]аси 91»» óajHan-халг С9р*сиснид9 он алканин 500 фирмасынын мвНсуллвры\nиге таныш олмаг мумкуидур.\n-f Совет болмасинда |ыгма баг еалари нума\/нш атдмрилнр.\nТОКИО. Совет Иттифа-гы Чин халгы учун эсла чазибэли деЗилдир вэ Чин халгы ез социализм Золу ила к етмэк ниЗЗатиндадир. Буну ЧХР Девлат Шура-сынын баш назири Ли Пен игтисади тэшкилатлар фе-дерасиЗасыньВг прёЬиденти ГаЗси Хираива башда олмаг-ла ЛапониЗанын нуфузлу бкзнесменлэри групу ила чэршэнбэ куну Пекиндэ кечирилмиш керушдэ бил-дирмишдир.\nЛи Пен е'тираф етмишдир ки, ССРИ-дэ боша чых-мыш гиЗамдан сонра баш вермиш ва хусусан Сов.ИКП-нин идара снстеминнн су-гуту ила натичэлэнмиш Ьа-\nдисэлэр Чина да муаЗЗэн то'сир кестэрмишдир. Лакни, онун дедиЗннэ керэ, бу та'сир «о гэдар да кучлу деЗилдир». Чин лидери бу^ »гу ики ел кэнин сосна л сис-темлэриндэ вэ идеолокиЗа-сында мевчуд олан фарг-лэ эсасландырмышдыр. «МаЗ-нити» гэзети бу кун онун бу сезлэ(ринн мне ал кэти-рир: «Совет Иттифагы гло-бал мигЗасда Ьекемонлуг сиЗасэти Зеридирди, Чин исэ ез мустагил Золу ила ке-дирди». Газет Зазыр: Август Ьадисэлариндан сонра Пекин раЬбарлиЗинин нумаЗан-дэси илк дафа ССР И Ьаггын-да бело ачыг фикир с©3-лэмишдир.\nЛи Пен Чин - Америка мунасибэтларнндэн фшы-шаркан утмндвар олд> уь, билдирмищдир ки, бу .'V-насибатлар кенншланэча«*. Е3»и заманда, JanoHHja ну-маЗэнда ЬеЗ'эти даирелари-нэ эсасланан Киодо Тсусин Акентлизннин вефди!и хабара кера, Ли Пен Вашингтону «Чиндэ инсан Ьугуг-лары проблеминдэн ЧХР-ин дахили ишларина гарышмаг учун бир беЬанэ кими ис-тифадо eTflHjHHa» кера кэскин тенгнд етмищдир. Баш назир Ьэтта Ьадэламишдир ки, АБШ тичаротда Чин учун ан алверишли режим Заратмаса, Чин базарына онун Золу косилочэкдир.\nПРАВИТЕЛЬ СИБИРИ\nПРЕЗИДЕНТЛЭРИН ТЕЛЕФОН С©ЬБЭТИ\nк О Л Ч А К Ъ\n«Аг китаб»да нэлэр олачаг?\nМоскаадакы Канчлар capa« jbiHA», «Рус муНачирати. Как-лэр, rajMernap« саркмси ачыл-мышдыр. Нэмватамлар ком-гресинин иштиракчыларына тэгдим олунвн бу саркидв архив фотошакиллари, пла-катла^ санэдлар нума^иш ат-дирилир...\n> Адмирал А. •. Кончай.\nСИТА-иыи фотохроника««.\nРеспубликанын бир чох назирликлариннн, баш ида-раларинин вэ ичтимаи таш-килатларынын кемэ^и ила Азэринформун Зарадычы коллективи тарафиндэн Ьа-зырланан «Аг китаб»ын му-аллифларинин вэ тэртибчи-лэринин идеЗасына кера о, мэЬз Ерманистандан кал-миш гачгынларын кэдэрли е'тирафы олмалыдыр. Бу, 1988-чи илин демак олар, бир неча куну ерзинде Зуз минлэрла азорбаЗчанлынын Ермэнистанда дадо-баба тор-пагыны, догма очагларыны, евларини вэ мал-гарасыны атыб ЬаЗатыны зсилас етмэк учун республикамыза гач-мага мэчбур едилмаси Ьаггында Ьагиги ва ачы бир ЬекаЗат олачагдыр. ШаЬнд-. лэрин во зарар чэкэнлорнн хатнралари санедлй долил-\nлэрла — араЗышларын, ифа-дэлорин, ра'Злерин, фото-шакилларин суратлари ила асасландырылачагдыр. Бунлар да «Аг китаб»а дахил едилэчокдир.\nАзэринформда китабын Зарадылмасы узориндо нщ башланмышдыр. Республика прокурорлугунун, Дахили Ишлар НазирлиЗинин * вэ CahHjja НазирлиЗинин, Азор-ба*чан ЕнсиклопедйЗасы баш редаксиЗасынын, Даими Jauiajbnii Лерларини Мэчбуран Тэрк Етмиш Шэхсларла Иш Апаран Девлэт Комитэсинин ишчила-ри, Гачгынлар ЧамиЗЗэти-нин вэ *дикар ичтимаи тош-килатларын фэаллары ма-териалларын ва санадларин топлаимасында журвалист-ларе 6eJyK Зардым кеста-рирлар.\nЛакин аЗдындыр ки« бу ишдэ гачгынларын езлари-нин Захыцдаи вэ фэал иш-тираны олмадан журвалист-лар вэ онларын кенуллу кемекчилери кечина бил-мазлар. Бу коллектив кита-бы Зазмаг вэ чап етмэк бизим умуми вэтондашлыг ва инсанлыг борчумуздур. Буна керэ да инди Бакыда, республиканын дикар ша-Ьэр ва раЗонлвирында Jaiua-JaH бутун гачгынлара му-рачиэтлэ хаЬшы едирик ки, 1988 — 1989-чу иллардэ Ерманистандан азарбаЗчан-лыларын говулмасынын неча баш BepA»jH Ьаггында сеЬбэтлари, сахланылмыш санадларин суратлари ва башга материаллары Азэринформун унванына кен-дарсинлэр. Бизим унваньшыз: 379158, А1дынлыг проспек-ти, 18, Азаринформ.БИР НЕЧЭ СЭТИРДЭ\nЫс Канада беЗнэлхалг Зардым програмы чорчнваснн-дэ узун муддэтли борч гаЗдасында артыг тахылыны Совет Иттнфагыиа сатмаг нланыиы нэзэрдэн кечнрмоЗа ha зыр олдугуну бнлднрмнщдяр.\nРумыни3акын баш назири Петре Роман ьуха-рестда ва елкэкия башга шэЬэрлэриядэ нгтншашлар иэ тячаснядэ елкодо Заранмыш беЬранык снЗася hэллина асанлашдырм��г, бутун нартиЗалар ва бирлнкларн чэлб ет-макла мял ли разылыг Ьекумэти формалашдырмаг учуй думая елкашш нрезидентн Ион Haajecicyja ясте'фа барадэ аряза тагдям етмншдяр.\nВу кунлэрдэ Москвада, Кн]евд» ва Алма-Атада сафордэ олмуш АФР-нн малнЗЗ» назири Теодор ВаЗ«сел «ДоЗчлаядфуяк» радяостаяси]асыиын мухбнрн яла иуса-Ьябэсяндэ Совет Иггяфагына Зардым кастэрилмэсн узра беЗнэлхалг тэдбяр кечярялммшяэ торэфдар олду гуну бил-днрмишднр.\n± АветряЗа Ресиублякасыньш Ф«дер«л «аислери Ф. Враяятсхн еентЗабрыи ЗО да Совет Иттифагына рас-ми керушэ кэлэчэк.\njfc Гыргызыстан нрезидентн Э. АкаЗев сентЗаорыи 30-да, За'ня илк газах космонавтынын космоса учушу кушу БаЗхояура кала бнлмаЗачак. Газахыстан нрезидент* Н. НазарбаЗев бутун муттэфвг реснубдикаларын раЬбэр-ларяш lima кун БаЗиенура да'вэт етмишдир.\nВАШИНГТОН. АБШ президенти Чорч Буш Pycwja црезиденти Борис Лелтсннэ телефонла занк вурмуш вэ онунла 10 дагига сеЬбат апармышдыр. СеЬбат заманы «он уст акал бир» са-зишинин bajara кечирилмэг снндэ ирэлилаЗиш ва мэр-каз ила республикалар арасында мунасибэтлэрдэ бир чох чэтишгиклэркн аЗдын-лашдырылмасы» мэсэлэси музакира олунмушдур. Америка президентинин мэт-буат катиби Марлин Фит-суотерин вердиЗи ма'лума-та кера «дискуссиЗаньж хеЗли Ьиссаси бизим бела бир фикримизлэ баглы олмушдур ки, бу мунаснбэтлар игтисади ислаЬат ва онла: рын елкасинэ Горбин капитал го]масьшын давам етдирилмоси учун чох аЬэ-миЗЗатлидир, буна кера да президент бу мэсэлэнИ пре-\nзидент Лелтсиило музакир рэ етмак истэЗирди».\nФитсуотер Ьэмчинин де-мишдир ки, Чорч Буш Ру-сиза президентинин сэЬЬа-тн ила марагл&нмьшщыр, Лелтснн да она чаваб вер-мишднр ки, «езуну чох Зах-шы Ьиос едир, амма бир неча Ьэфтэ динчэлмэк истэ-\n^ИР**\nМетбуат катиби даЬа сонра мухбирларин суалларына чаваб вереркэн демишдир ки, «вэзифэмиз аЗры-аЗры республиналара буЗурмаг деЗил ки, Ьансы система малик олсунлар».\nО даЬа сонра демишдир: «Виз демократии ислаЬат-лара, ачыг базарлара, азад базарлара, мумкун олан Зер-дэ хусуси капитал гоЗулушу системннэ равач вермаЗа чалышырыг... Бу иде^е ба-рэсиндэ мухталиф фикир-лэр вардыр вэ мэн аминам\nки, ЬамНн идеЗа мухталиф тарздо ЬаЗата кечирило-\nчакдир, Ьэм да куман етми-рем ки, республнкалардан Ьэр Ьансы бири халис капитализм системи Ьазырла-мага чалышыр. Онларын ha мысы системин,* ез сис-теминин, Ja худ франсыз сис-теминии вэ ja дикэр хусуси базар системлэринин мух-\nтэлиф чэЬэтлэрини гэбул\nедэчэкдир».\nФитсуотер даЬа сонра демишдир ки, АБШ рес-публикалары ез системи илэ, «бу системин неча иш-ладиЗи» ила таныш етмэк, бу системдэ фаЗдалы caj-дыгларындан истифада ет-мэЗи, «бу сисгемдан чох шеЗи ва Ja ajpbi-ajpbi Ьисса-лари1» кетурмэЗи «онлара тэклиф етмак» ни}Зотиндэ-дир, лакин ез разини гэбул етдирмэк фикринда деЗилдир.\nсовет ватондАШЛАРЫ учун ташка сфвушмушдур\nМОСКВА. ССРИ Харичи Ишлар Назирли\/инин Зук-сэк рутбали эмэкдашы демишдир: «Бу кунлэрдэ За-ирда нгтншашлар заманы совет вэтэндашлары учун реал суратда мевчуд олмуш тэЬлукэ инди даЬа ]ох-дур». Бу кун о, СИТА-нын мухбнри ила мусаЬибасин-да билдирмищдир ки, елка-нин пазтахтынын Ьудудда-рындан канарда олан авиа-торлар групу вдан башга, совет мутахассислари ССРИ сэфирлн)инин эразисинэ топлашмышлар. СентЗабрын 25-дэ совет иумаЗэндалиЗи\nэмэкдашларыиын 9 ушагы ва 8 гадыны та31ара илэ Браззавиле кендарилмишдир вэ Захын вахтларда онлар Совет Иттифагына калма-лидирлар. Сон уч кун ар-зиндэ Заир Ьарбчиларинин галдырдыглары гиЗамын ке-дишиндэ орада 30 нэфердэн чох адам Ьалак олмушдур. ГиЗам кенишлэнэн сосиал-игтисади беЬранын сон зирвэсинэ галхмышдыр. Президент Мобуту Сесе Секонун башчыльаг егдаЗИ ЬекуМа-тин сиЗасэтиндан наразы-лыг августун эввэлиндэ\nачылмыш умуммилли кон-франсда чыхылмаз вэзиЗЗат\nсон Ьадда чатдыгда Ьорбчи-лар казарма лары тарк ет-мишлар.\nСовет длпломатынын де-диЗина кера, сои кукдэр Зовет вэтэндашлары учун «реал тэЬлука варды», чунки Заир Ьэрби гуллугчула-ры паЗтахтда асл таланчы-лыг терэтмиш, о чумлодан харичи мутохоссисларин ев-лэрнна басгын етмишлар. Франса вэ Белчиканын За-ирдэ олан ватэндашларыны мудафиэ етмак учун Ьамин алкалэрин гошун контин-кентлэринин елкоЗа ]ери-дилмэси ги)амчыларын «ке-пуну Затыртмышдыр».\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-27-1991-p-3\/","date":"2017-05-24T18:12:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607849.21\/warc\/CC-MAIN-20170524173007-20170524193007-00474.warc.gz","language":"gag","language_score":0.571169436,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5711694359779358, \"kum_Cyrl_score\": 0.060989294201135635, \"tuk_Cyrl_score\": 0.059577956795692444, \"sah_Cyrl_score\": 0.044527433812618256, \"eve_Cyrl_score\": 0.027028396725654602, \"crh_Cyrl_score\": 0.024265123531222343, \"tat_Cyrl_score\": 0.023377763107419014, \"tyv_Cyrl_score\": 0.014988831244409084, \"nog_Cyrl_score\": 0.014409724622964859, \"udm_Cyrl_score\": 0.014218206517398357, \"kir_Cyrl_score\": 0.011161339469254017, \"alt_Cyrl_score\": 0.01012831274420023}","num_words":13348,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.59,"perplexity_score":77734.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 10, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г03ЕТИ -f 10 CEHTJABP looi-«. ип. -f м i\/г\nТМИДЛЭРИН ИШЫГЫНДЙ\n(ЭВВ9ЛИ 1-чи сэЬифэда)\nетмишэм. МуЬарибвдо ва-таними мудафиэ едэнда дэ дагынтыдан сонра влкани барпа едандэ да бела олмуш' дур. Bypaja каланда онлар-ла бу мевзуда данышмаг фикриндэ идим, лакнн Ьеч ними кермадим.\n•\n...26 Вакы комиссары pajoHyHyH 12 иамрэли сечки мантагэсина (Гагарин адына пионерлар сара-]ында ]ерлаитр) кэлэи-лэри МИЛЛИ палтар ке]миш ушаглар рэгсларла гаршы-ла]ырдылар. Сечкилари ишыг-ландырмаг учун AaapóajMa-на кэлмиш харичи мухбир-лэр вз камераларыны он-лара тyшлaJыб Ьавэслэ лента алырдьыар.\nГара сачлы бир гадын Jaнындaкы огланла бирлик-дэ rejAHjjai столуна JaxbiH-лашыр. Таныш олуруг. Вун-лар Совет Иттифагы ГэЬ-раманы Элиф llHpHjeBHH дул арвады А. Пири1ева вэ орлудур. Гадын AejHp:\n— Президент Муталлибова сос верэркэн миллиJJэтин• дэ^1 асылы oлмaJapaг бутун адамларын бирли|инэ сэс верирам. Инди адамларын бир-бириндэн а]рылмасы, Ьэранин вз кушэсина чакил-мэси мejли japaHMbimAbip. Лакин бнзим кучумуз бир-ликдадир. Маним эрим бу-нун уррунда вурушмуш-дур, биз да аталарымызын вэ гардашларымызын хатира-синэ садиг олмаль^ыг.\nГэЬреманын орлу свЬбэ-ти давам етдирир:\n— Арзу еднрам ки, пре-зидентимиз галиб кэлдикдан сонра мaфиjaja, маишэт вэ тичарат саЬасиндэ позунту-лара гаршы чидди мубаризэ апарсын. Элбаттэ, евимиздэ rajAa ]аратмагда биз да она кемэк етмэли]ик.\nВу мент0га]э адамлар ах-шам душэнедэк ахышырды-лар. Ушагларын рэгслэри-на Ьамы бир анлыга да ол-са бахырды. Вали, ушаглар бизим кaлэчэJимиздиp. Он-лара Ьансы . ирс — cHjacH,\nмэ'нови вэ ©хлаги ирс го]уб кeдэчэJимиз ис© биз бвJyк-лэрдан асылыдыр.\n...Сечкилар квстарир ки, DKC©pиJJЭT бу MвC'yЛИJJ0TИ дэрк едир. Маитэгэд© сечи-чиларин 87 фаизинин сас вермаси да буна субутдур.\n^ НАХЧЫВАН. Ceнтja• брын 8-и ~ AзelpбaJчaк пре-зиденти сечкилари куну\nНахчыван Мухтар Респуб-ликасында ади истираЬэт куну иди. Мо'лум олдугу ними, бундан бир нечэ кун аввал Нахчыван МР А-ти Мачлн-си мухтар республика ара-зисинда Азарба]чан прези-\nденти сечкилэрини дajaн-\nдырмаг Ьаггында гарар гэ-бул етмишди. Намин гэрара у]гун олараг эввэллар ]ара-дылмыш дайра вэ мантэгэ сечки ,кoмиccиjaлapbI лэгв едилмишдир.\n:4с CУMГAJЫT. Сент]а-брын 8-Д0 кYнopтajaдэк ар-тыг CyмгaJblт сечичиларинин JapbIдaн чоху сечкилэрдэ иштирак етмишди. ШэЬар сечки кoмиccиjacынblн кати-би Н. Фэрачованын фикрин-40, аввэлки сечкилар бела jYкcaк фэаллыгы ва муташзк-ки1ли]и ила фэрглэнмирди; ко.миссиЗа бир дана да ол-сун шикaJэт гeJдэ алма-мыш, ичтимаи мушаЬидачн-лар иса тасдиг етмишлэр ки, бутун сечки .мэнтэгэлэрин-дэ вэтандашларын вз ира-дэларини азад сурэтда бил-дирмэсинин нормаларына амэл олунмушдур.\nКЭНЧ0. Президент сеч-килзриндэ шэЬэрин 120 мин-дэн артыг сакини иштирак ет.мишдир. Онларын aкcэpиj-Jгти А. Н. Муталлибовун нaмизaдлиjинин леЬина сэс вермишдир.\n21 немрали сечки мантэ-гасинин jepл:эlцдиjи Канча Педагожи Институтунун баш бинасы ила гоншулугдакы багын арасы 30—40 аддым oлa-oлмaja. Нечэ кун иди ки. бу багда Азэрба}чан Халг ЧэбЬэси Канча ше'ба-синин тэшэббусу ила ми-тинглэр кечирилирди. Ми-тингда мухтэлиф чагырыш-\nлар. о чумладэн сеит]абрьга 8-на T©'J«H олуимуш республика npeaHfleHTiratjHH© сеч^-лари да^аидырмаг толэои\nирэли сурулурду. .\n— Сечкилар ©рвфэсинд© мвнтэгамиз© кэлоилар Ьэмин чарырьнилары ачыг-а]дьш ешидирдилар. — Aeja мантэгэ сечки комисси]асыньш сэдри Сабир Оручов билди-рир. — На кизладим, ела билирдик ки. бу, сечкилар© аз да олса вз манфи та'ои-рини кестэрачак. Лакин беле олмады. Бахын. hana^-ат 12 joxAyp. артыг 1.(^1 иафар сечичииин 700 нафз-риндэн чоху MaHTaraja ка-либ. АзербаЗчанда илк дэфэ демократик асасда кечири-лэн президент сечкилариндэ иштирак едиб.\nСечичилэрин бир нечаси нла свЬбэт едирик.\nИттифаг Ьэсэнов, зоотехник: — Ajaa Муталлибова сэс вердим. Чунки она ина-нырам. Инди кэрэк Ьамы-лыгла президента кемак едак. Респ��бликаньш бу агыр BaaHjJaiHHaa hapa бир ишин гулпундан ]апышса, деди-го-ду кенара rojyaca, илк пре-зидентимиз даЬа сэмарэли ишлэ]эр.\nHHjasH Расулов, KHMja елмлари доктору, профессор: — Муталлибовун KaH4aja кэлншиндэн тэхминан бир aj кечиб. Ву муддатдэ влканин, республиканьш haJaтындa чидди даЗишиклиилэр баш вермэсина, президентимиза Ьучумларын кучлэнмэеина 6axMajapar Кэпчэ чамааты-НЫ.Н она олан инамы raiHjjeH азалма]ыб. Сечкиларин му-тэшакклл кеч.мэси да ело бу-нун натичэсидир.\n...Дунан ахшам Канча ич-THMaHjJaTH нYмaj0ндэлэpи шзЬэр Советинин бе)ук ичлас залына топлашмышдылар. Советин садри СэбуЬи Абди-нов сечкиларин натичалари барадэ илкин ма'лумат вер-ди.. Лыгынчаг иштиракчыла-ры адындан А. Муталлибова тэбрик телеграмы квндарил-ди.\n;(с ШЭКИ. Азэрба}чан пре-зиденти сечкилари куну шэ\nЬэрин вэ paJoHyH ба*зи сечки маотэгалариидэ мусиги садалары учалса да^ hap jep-да ишкузарлыг, Ьэмчинин елкаде ва р^публикада баш верэн Ьадисэлар ила алагэ-дар нараЬатлыг шараити aj-дын сеэилирди.\n18 нвм.рэли шаЬар орта мактэбинин бинасында jep-лашан 13 немрали сечки мэнтэгэсиндэ гочаман mv-9ЛЛИ.М Салим BэлиJeв де-ди;\n— Президент сечкилари-нин илк дэфа бирбаша вэ умумхалг сэсвермаси Joay ила кечирилмэси элбаттэ,. ]ахшыдыр. Анчаг сечкилар алтврнатив асасда кечирил-cajAH, даЬа Jaxшы оларды. Мэн Aja3 Муталлибова сас вердим, чунки часаратлэ умумхалг hэмpэ'Jлиjинa на-ил олмаг ишинэ башламыш беле бир адама hэjэчaнлы заманамиздэ елликла кемак вэ japAbiM кестэрмэк кэрак-дир.\nPaJoHyH вэ шэЬэрин бутун сечки мантэгалэринда сечки-лэр муташэккил кечди. Дог-py^vn. ичтимаи тэшкилат-лардан вэ Ьарэкатлардан му-шаЬидачилэр квзэ AajMHpAH. Маитэгэлэрин чохунда сэс-вермэ вахтындан чох-чох аввал баша чатды.\n>|с ЛЭНК9РАН. Субтропик зонанын маркэзинда базар куну Ьава дэjишди: кеча japbiAaH сонра башлан-мыш илк najbi3 Jarbmbi сэ-hap саат 7 радалэриндэ кэ-силди вэ jyjyлмyш, pajHha-лэнмиш шэЬэр сакинларн ила керушэ Ьазыр олду. Cahap саат 7 тамамда бутун 67 сечки .мантэгэсинин гапылары сечичиларин узу-нэ ачылды. Сасвермэнин ела биринчи саатында ои-ларын, демак олар, HjnpMH беш фаизи сэс верди.\nСечичилэрлэ апарылан сеЬбатлар квстэрди ки, ра-JOH сакинлэри А]аз Мутэл-либова тарэфдардырлар. онун чэсарэтли вэ raTHjJaT-ли фэали]]атини бajeниpлap, A3ap6aj4aHbiH даЬа jaxшы кэ-лэчэJинэ бесладиклэри умид-\nлари онунла бarлajыpлap.\nСаат 16 радалэриндэ сечичилэрин 80,4 фаизи сасвер-мадэ иштирак етди.\n^ ЭЛИ ВАДРАМЛЫ. Шэ-Ьарин бир чод сечичилари Азарба1чаи президентинян умумхалг сечкилэрини та-рихи Ьадисэ, республиканыв эсл иcтиглaлиjJ0ти ]олунда даЬа бир аддым ними rHjMaT-лэндирирлэр. Бир чохлары вз фикрини ачыг билдирир — бу вазифа1а А. Н. Му-тэллибовдан ла1игли нами-зад JoxAyp. Сабирабад. Саат-лы, Сал]ан вэ Нефтчала ра-Joнлapындa да сечичилэр cacBepMBja бу эЬвал-руЬиЛэ ила кэлмишдилэр.\nАРДАМ. hap JepAa ол-дугу ними, бурада да сечи-чилор cahap саат 7-дан сечки мэнтэгалэринэ кэлмэ]э башладылар. Онлар Азэр-ба]чан девлэти башчысы-нын республикада илк умумхалг сечкилариндэ ��штирак eTMaja тэласирдилэр. Агда-мын гочаман сакини. 111 ]ашлы Шамама Оручова шэЬэрин кэнарында Jepaa-шэн 36 немрали сечки ман-тэгасинэ биринчилар сыра-сында К0ЛМИШДИ. О деди ки. бу узун емрунда илк дэфэдир AeMOKpaiHjaHbiH тэнтанэсинин шаЬиди олур. Ш. Оручова деди ки. бу кун биз халгымызын ла1игли оглу AJa3 Муталлибову президент сечирик. Мэн дэ вз сасими она верирам.\nКУРДЭМИР. Сен-т]абрын 8-дэ сечичилэр ра]ондакы сэсвермэ мэн-тагаларинэ республика pah-б&ринин тутдугу Joлyн дyэкYHЛYJyиY тэсдигламак, демократик асасда сечилачак президента вз зэманэтлари-ии вермак матсэди ила кэлмишдилэр. PaJOH мэдaниJJэт евин да ]ерлашэн сечки мэн-тэгасинэ jвнэлмиш иисан ахьшы диггэти узагдан чалб едирди.\nМантагадан тэзэча чыхаи ики нэфари свЬбэта туту рам. 72 Jaшлы Саид HypHjee де* jHp ки. hajaTbi 6oJy неча да-фэ сас BepAKjHHH билмэса\nда. бу кун cahap евдэн та-мам башга Ьнсслэ чыхыб. Индики сечки башга ]ени-ликлари ила 1анашы. Ьам да халгымызын ен чатим тари-хи магамына тасадуф едцр. Мустагиллик 1олуна гадам го]ан халга сон дарачэ куч-лу раЬбар лазымдыр ки. ону мин бир чэтинликдэн хилас еда билсин. Президент на гадар ге]рэтли, тадбирли олурчхлсун, архасында халг да]анмаса бир иш кора бил-М83. Бу кун инамла сас вер-ди]им Ajas Мутэллибов hap бирнмизин ома квстарди)и е'тимадла кучлу олачаг.\nИДДИАЛЫ €HJAi;8TKH ФАЧИ8ЛИ ЮЛУ\nСесси^адан сонра\nСосиал Ьэ1атын ела реал-лыглары вар ки, онлар нечэ мин иллар бундан аввал взуну тасдиг етмиш вэ бу кун такрар субута лузум галмамышдыр. Ьи1лакар вэ намэрд гоншудан горунмаг\nкурдэн кечирилсйи. Ке4 МИШ cHjacH хадимин ©мал-лэриндаи бу кун онун Шд.< cHjjSTHHH лакалэмэк, ма'иэЕК haJaTbiHbi .зэЬэрлэмэк учу К далил ними истифадэ стл«к сивилизаси1алы эхлаг учун\nCaMaJa Мансимова иса бутун аналарын нараЬатлыгын-дан вэ умидиндэн свз ачыр;\n— На вахтдыр урэ]имиз нанэ JapпaFы ними эснр. са-баЬымыздан, балаларымызын тале]индан нараЬатыг. Лагы- ладына, лар усту.музэ ajar ачыб. огуллары.мызын ганы ахыб.\nAjas Муталлибова сэс вер-мэклэ инанырам ки. бутун бунтара халгын cenAHjH pah-бар сон roja билэр. Мэн ас-линдэ aHHHnHja. эмин-аман-лыга. .vlYcтэгиллиjимизэ сас вердим.\nВашга мэнтагэларда дэ сечкилар муташэккил. haj-к\\Мсуз кечирди. PajoHaa e'3a.MHjj3T вэ Ma'.ìyHHjjaraa оланлар, гонаглар да элавэ cHjahbbiapa ja3buibi6 сэс ве-рирдилэр. Ахша.мдан xejли кечмиш нэтичалар бэлти олду: 42 мил 64 сечичи 0з пу* гугундан истифадэ едиб. Ву. бутун сечичилэрин 97.8 фаизи де.макдир. 41 мин 307 нофэр Aja3 Муталлибовун леЬинэ. 736 нэфэр иса эле1-Нина сэс вермишдир.\nучун халгымызын биpлиJин- ]олверилмэзднр. Душмэнитлиз-!дэн пуматли васитэ ола бил- да баглы hap бир тэЬгнра*\nмиз чум ладан бутев хал-\nгыи, «курултулу. суракли ал-гышлар> догуран вэ кадр архасында галан MHnjoH-ларла Ьамвэтэнимизин ру-Ьуна, вичданына агрылы ох санчылыр. Кечмишин ма'на-сыны гиjмэтлэндиp0 билмэ-мэк maxcHjjaTHH эгида су\nМ03. Республика парламен тинин трибунасындан бир-nHja чагырыш сэдаларыны такрар-такрар динлэдикчэ зиддиjjэтли Ьисслэр кечи-рирсэн. Халгын Ьансы ев-Ьан��ы ceHHMHja aj-дын де^ил бу Ьагигэт? Ja-худ бир натигин дилиндэн\nсасланан бу хатырла.ма бу- pYшк0Hлиjинин астар узудур. тун ceccHja 6oJy истигамэт- Брежнев деврунун сэЬв-\nТелефонла гоншу pajoh-дан — Учардаи алдыгымыз мэ'луматда иса де]илир ки. сечичилэрин 97.3 фаизи сечки мантагэсина кэлмиш, он-ларын 99 фаизи президент-лиУа намизэди мудафиэ етмиш дир.\nСечки мэнтэгалэриндэи репортажи Азэринформун ва «Халг гэзети»нин мух-бирлари апарырдылар.\nлэндиричи аб-Ьааа japaiMara KHipajaT дejилми? Еле иса HHja парламент диcкyccиja-лары гаршылыглы таЬгир, cHjacn сэмтин итирилмэси, бир бирини тэкзиб caBHjja-сина енир? Ва бела анларда парламентимизин чох ceвдиjи .ми л ли бирлик иде]асы оппо-нентини сэбирсизчэсина, ис-ти-исти JepuHAa отуртмага наил олмуш натигин cy6jeK-тивизмини пэрдэлэмэк учун ал атдыгы заЬири еффектэ чеврилир. CHjacH фэaлиjjaт. ганун japaдычылыrы ила мэшгул ол.малы парламентдэ гаршылыглы инчиклик, «вур-вурум» эhвaл-pyhиjjэcи туг-' JaH едир. Чохлугла мухали-фэт арасында HAeja фэрглэ-ри, тактики фэaлнjjэт мух-тэлифлиjи парламентин маЬ-сулдар нш амсалыны xeJли ашагы салмышдыр.\nХалг гаршысында хид-мэтлэриндэн, ичтимаи нуфу-зундан асылы oлмajapaг hap бир депутат салонда вэ трибунала олдугу муддатда свз\nМОСКВА, РУСИ1А ТЕЛЕВИЗИ1АСЫ, «ВЕСТИ» ПРОГРАМЫНА\nГАДЫНЛАР ГТИРАЗ ЕДИРЛ8Р\nСиза тэассуфлэ билдири-рик ки, Руси]а тел€визи1асы-нын «Вести» програмы Азэр-бajчaндa чох икраЬла гар-шыланыр. Бунун .сабэбини изаЬ етмак чэтин дejил. Ефирэ чыхдыгы илк кун-лардан бу програ.м халгымы-за, республиканьш Ьекумэ-тинэ, президентинэ мунтэ-зэм сурэтда гapajax.мa, он-лары нуфуздан сал.ма кам* Ilaниjacы апарыр, рекионда, ДГМВ-дэ баш верэн Ьадисэ-лэр гсрэзли шэкилдэ ишыг-;1 а н ды ры лы р. са хта л а ш дыр ы-лыр. Елэ фикир japaныp ки, «Вести» програмы \\lYЭjj£н сифариши jepииэ ]етиргрэк республикада вэзиjj0тин са-битлиjини позмагы, 1990-чы илин ганлы jaнвap Ьа-дисэлариидэн сонра рекионда чэтинликлэ элдэ едилмиш caб^rтлиjи горумаг учун рэЬ-бapлнjи,н кecтapдиjи ca'jлapи Ьечэ eнди.Rмэj■и. Даглыг Га--рабатын ерме.ни ичмасы илэ ба.шлан.мы'Ш диалогу позма-(Гы гаршысына магсад гoj-мушдур.\nБакы гадынлары Pycиja тeлeвизиjacынын бу програ-мынын тутдугу мовгедЭ'Н гэ-;заб лэ н д икл э ри н и бил дири р-лар. Бакы гадынлары дедик-дэ. ваЬид. меЬрнбан аила «а-зэрда тутулур. Бу аиладэ азарба|чанлыи1арла ]анашы.\nон минларлэ рус, jэhyди. ку.рчу, лазки, yкpajнaлы ва башга .миллатлзрин нума-]андалэри олан гадын лар\njaшajыp.\nГаршы-гаршы'а дуран тэ-рзфларин барыш.масына кемэк етмак эвазина, «Вести» 93 верилишлари илэ ики халг арасында мунагиш&ни вэ гаршыдурмаиы дэрии-лашдирир, керунур. бу прог-рамын архасында кизлэнвн, Азэрба]чан халгына душман олан даирэлера japыныp,\nДиктор Светлана Сорокина\nдаЬа чох чанфгша.илыг едир. Онун гадын тэбиэтина ]абан-чы олан гбрэзли шзрЬлэри\nбилавасита еЬтирасларын гы-3 ы ш д ы р ы л м а с ына j ена л д и л -МИШ дир. О взунун ]ерсиз, есэби, таЬрикчи чыхышлары ИЛЭ нифрэт тохуму сэпир. Ззннимизча. бела дикторла-гря екранларда ]ер олмама-лыдыр. Бизи рус .халгы клэ •миниллик достлуг вэ меЬри-баи гоншулуг теллгри бир» лашдирир. Биз бу дэ]эрЛ8ри I'opyjyp^т. Буна керэ да «Вести» програмьшьш хал-\nтымызы чохми,л|он1лу ауди-тopИiJaja бу шэкилдэ тагдим етмасина лaгejд гала билма-рик. Aээp5ajчaндa jaшaja« вэ тaлejини Aз8pбajчaн хал-гынын тaлeJи ила багламыш минларлэ рус да «Вести» лрограмынын гэрэз'ли вери-.нишлгрини урэк агрысы вэ гэззбла гapшылajыp.\nБиз елкэнин телерадио ширкэтинин рэЬбгрли]иид£!Н .хаЬиш едирик ки, ишчилэри-нин гасдан ачыг миллатчи-лик тэблигаты ила машрул о-'Дугу. миллатлэрарасы эда-вэти гызышдырдыглары бу програ.м ЫН верел и ш л эри на диггат ]етирсин. Ьэмчинин дем0|К истардик ки, респуб-лика.мызын нY.мajэндaлapи-нин Маркэзи тeл€визиjaныlн вэ Pyc«ja телеви!зи1асы.нын каналлары илэ Руси1а халг-ларына мурачиат ет.масинэ, республикада кедэн просес-лар. ДГМВ-даки вэзиjjэт вэ .мунагишанин динч joiллa арадан галдырылмасына дайр тэклифлзримиз барадэ Ьашгати демасина имкан в-е-рилси«.\nБакы Гадынлар Шурасыяын уэвлэри вэ Бакы шаЬэ-ри ра1онлары гадынлаР шураларьшын садрлэри: 3.\nCAJIAhOBA, К. ЭМИРАСЛАНОВА, 3. ГУЛШЕВА, Ш. АХУНДОВА, Т. CEMJüHüBA, Т. РУБАНОВА, К. hYCEJHOBA, А. СЭЛИМОВА, Д. ПАШАБЭДЛИ, В. ШАЛОМЕР вэ башгадары—чэ«1и 65 имза.\nБвЬТАНДАН ГЭЗЭБЛЭНМИШИК\nБакыдакы 8 немрали мэк-табдэ Kyja мэктаблилэрин нал иде j ил эри Ни республика нрезидентл сечкнлэрина сун'н сурэтда чалб ет.мак учун он-.ларын ушагларына дарслик-лар вэ'д олундугу барадэ бу нл сент]абрын 7-да ахшам A3ap6aj4aHbiH унванына «Вести» програмынын нев-бэти HjpaH4 беЬтаны илэ iwiaraaap бу верилишин нш-чиларина кэскнн е'тиразымы-зы билднририк. Керунур, мэнфур Ьачв yjдypaнлapын тэxэJjYЛY лап касадлашыб ки. даНа Ьэгигэта банзар бир\nmej гоша билмирлэр. Там мac'yлиjjэтлэ билдиририк кя, Бакы шаЬэринин на 8 «е.м-рэли мэктэбиидэ, на дэ га-лап .мэктаблариндэ вэ рес-публиканын башга тадрис .муэссисэлэринда буна бэнзэр Ьадисэ олмамышдыр, дэрс-ликлэр иса бу ял ceHTja6pbiH 1-дэк пajлaнмышдыp.\n«Вести» вернляшинин A3ap6aj4aH барэсинда чох jaнлыш мевгеларэ, эслиндэ душмэнчнлик мевге.ларянэ нечэ jyвapлaндыгыны дарин таэссуф Ьисси ила мушаЬидэ едирик. Бунун архасында ду\nра нларын КИМ олдугуку Ьамы билир, о чум ладан сиз дэ били,р>ся«из. Хусусэн август rnjaMbi узариндэ гэлэба-дан сонра бу, адама даЬа агыр кэлир.\nТэкзиби.мизи н « Вести » програмында верилача]инэ шубЬа едирик. Е]ни заман-да сизин вэтандаш xejHpxah-лыгыныза вэ журналист вяч-даныныза янанмаг истардик.\nэ. ь. эьмэдов,\nхалг тэЬсилн назиринин муавини, A3ap6aj4aH Рес-публикасынын эмэкдар муэллими.\nм. а. РКУЛЗАД8 АДЫНА САНЫ ДНВЛаТ УНИВЕКИТЕТИ АЛИМЛЭРИНД9Н БИР ГРУЯУНУН БЛЕАНАТЫ\n.тэрини арадан галдырмага, инкишафын гаршысына вах-тында, jэ*ни чох тэЬлукэлп нотичэлэр вер.мамишдан га-баг сэдд чэкмэj9 езумузд» дахили вэтандаш г€jpaти вэ cajыглыFы тапа билмэми-шпксэ. бу кун онун. ]ахуд мовчуд олмуш си1аси тари-хин топа тутулмасы Ьэр биримизин Ьэ)ат мевге1ина вjYнмaк учун Ьеч на элава еда билмэз. Таэссуф ки, республика парламентиндэ кеч-мнш рэЬбэрларимиздан шэх-сн гисас алмаг, )ахул кими-сэ тэнгпд етмак ]олу илэ е'тимад газанмаг ними чох тэЬлукэли нотлар тезтеЗ ешидилмакдэдир. Ьэм дэ бела тэнгидлэрин ичтимаи мэнб0jи. демак олар ки. ]охдур. бунлар ситуатив саслэнир вэ Ьансыса потен-сиал гуввенин инкишаф им-канларыны дajaндыpмaг мэг-сэди дашь^ыр. Бир-бири-НИН устуна гышгыран, ге]-ри самими мевге тутан, кн-мисэ Ьэдэлэ]ен, азуну Ьамы-би1 дан агыллы Ьесаб едэн. сн-\nгир едилэ билэр. Бела reJpH- peaKCHjacbiHa ла_____\nБио, Бакы Дев лат Уняверситетииин алим-лэри Нахчыван Мухтар Республикасы Али Мэчлисинин 1991-чи ил ceнтjaбpын 8-дэ Азэрба]чан Республикасынын президенти сечкилариндэ иштирак етмамак Ьаггында Aзэpбajчaн Республикасынын Конституси-]асына вэ Ганунларына, елачэ дэ Нахчыван Мухтар Республикасынын Koнcтитycиjacы-на зидд олан гэрарыны тааосуфлэ гаршы-ладыг Hэjэ керэ бнзим Ьэмвэтанлэримиз pэhбэpлиjи сездэ демократи]а угрунда haj-ку] салан, ишдэ иса илк аддымлардан тота-литаризмин тарихин зибиллиjинэ атылмыш елемш1тл0рини дирилдэрск ^е^ри-^ануни амирлик joлyнa гадам гojмyш Али Мэчли^ син Koнcтитycиjaja зидд гарарына табе олуб ез Ьугугларындан мэЬрум едилмэлидирлэр? Эк эр бу кун вэтэндашын Ьугугларындан бири позул'урса, сабаЬ бу, авторитаризма вэ тоталитаризма joл ача билэр. Али Мэч-лис бу гэрарла вэтэндашлары cиjacи азад* лыглардан .мэЬрум етмакла, эслиндэ онла-рын лэjaгэт вэ шарэфлэринин тапданмасы на бэрабэр олан агылсыз аддььм атмышдыр.\nАли Мачлисин гejpи-гaнyни гарарына вэ бу гэрарла элагэдар мухтар республиканьш эразйсийдэ сечки мэнтэгалэринин ва дай-ралэринИн багланмасы кими гануна зидд тадбирларэ бla^xIмajapaг орада jaшajaн бир чох Ьамвэтэнлэримиз сечкилэрдэ иштирак eтмэjэ вэ республика пpeзидeнтлиjинэ на-мизэд, индики Aзapбajчaн президенти А. Н. Муталли^ва сэс вермэ]э Ьазыр олдуглары-ны билдирмишдир. Онлара буллетенлэр вepилмэдиjиндэн мин нэфэрдэн чох адам\nАзэрба]чан Республикасы президенти сеч-«илари узрэ Мэркази Сечки Комисси]асы-на мактуб вэ телеграмларла мурачиат етмиш вэ билдирмишлэр ки. онларын мак-тубларыны вэ телеграмларыны президент-ли]э камизэд А. Н. Муталлибова сэс вер-дикларини тасдиг едай санэд саЗсьшлар. A3ap6aj4aH Республ1гкасынын jya минлэр-лэ вэтэндашы кими биз алимлор дэ сечкилэрдэ иштирак етдик вэ халгын ез президен-тинэ нечэ е'тибар вэ Ьермэтла ]анашдыгь1-нын шаЬиди олдуг. На биз, на дэ башгала-ры шубЬэ етмирик ки. сасвермэнин натичэ-лэринэ керэ халг ез ..мандагыны А. Н. Муталлибова верэчэк ва сечкилэрдэн сонра о. A3ap6aj4anbiH халг президенти адыны лэ]агэтлэ дашы1ачаг. Али Мачлисин Jyxa-рыда адыны чакди]имиз гэрары илэ элагэдар бир даЬа наразылыгымызы вэ е тира-зымызы билдирир вэ бела Ьесаб едирик ки, 6v акт Ьеч бир андазэ]а сыгышмыр. Азэр -6ajl4aH Республикасынын Конституси]асы-на вэ ганунларына гасд едэн Ьэр бир кэс ез Ьэрэкатлэри учун чаваб вермаладир.\nБиз Азэрба1чан халгыны республикамы-зын реал мYCTЭгиллиjи. эрази бутввлу]у вэ чичаклаймэси намина бирли1э чагырырыг.\nРектор, академик М. Гассов, профес-сорлар А. iVaHjeB, В. Мявмадаит1ев. Е MVchmob, Ь. ЕйчяяиЕев, J. CejH-дов, Н. Ьэсшов, А. Хвюфов, Т. Ьвчы-]ев, С. MycaJiB. Т. ЭЬиДдов. К. Худа-верднЕев, А. ЬачыЕев, h. Иманов в» башгалары.\nнормал шэраит аз гала кут-лави кобудлуг, Ьаддини ambia. тэкэббур. aMÓHCHja, ниЬи-лиз.м .муЬити формалаш-дыр.магдадыр. Маним сечичи. зиjaлы гэнаэтнм белэ-днр: парламенти.миз елэ\nбир иш .механизмн тапма-лыдыр ки, эн гыса муддатдэ гусурларыны арадан гал-дыра билсин. PajOH Совет-лэринин сэдрлэринэ, академик, муэссисэ рэЬбэри олан ]олдашлара — езуну е]уб, башгаларыны cejan, «сэнин КИМ олдугуну jaxmbi билирик» сезлари илэ Ьэм-карынын maxcHjJar вэ фзaлиjjэтинэ колка салмага чалышан депутатлара онларын езлэринэ да ajAbiH олан бир Ьэгнгэти хатырлатмаг HCTajHpOM: тэкчэ CHjacH ба-хышларыныза керэ бир-би-риниздэн ajpbmbipcbiHbi3ca, етика вэ .Ma'HBBHjJaT, эхлаг во ÓHpKajamajbim норма лары. вэтандаш baMpa'jnnjH, Ьугуг вэ вэзифэлариниз сизи депутат мандатындан аввал меЬкэм бирлашдирир. Гаршылыглы анлашма oлмaJaн )ердэ коллектив зэка фэа-ли^эт кестэрэ билмаз.\nМусбэт эхлаги стереотип-лари .миз исе кифа]0т гэдэр дарин вэ меЬкэм ол-мушдур. Онлар бизим Ьэр биримиз учун эзиздир. Эх-\nтрибунада мушаЬидэ олунан жестлэр мYэjjaн эхлаги гэ-паотлэр формалашдырыр. ичтимаи pe'Jo тэ'сир кестэ-рир.\nЛап jaxыи кунларин сеЬ-бэтидир. Pajoнyмyздa халг тэЬсили ишчилэриннн август мочлиси кечирилирди. Кон-франсын илк дэгигэлэрин-дэн бир груп муаллим педагожи мэчлиси cиjacи пискусси1а клубуна чевир-мэ|э чэЬд кестарирди. Дафэлэрлэ такрар едилди1и учун Ьамыны безикдирмиш тезислар орта]а атылмыш-ды: Сов.ИКП елкэни фэла-\nкэтэ кэтирмишдир... Комму-нистлари муЬакимэ етмак лазымдыр... Магазада мал ии1э тапылмыр? Иш о Jepэ чатды ки, чеврилиш кунла-рипдэ гeJpи-гaнyни Зара-дылмыш комитэнин гэрар-ларыны ]еринэ ]етирмакда } ра]он рэЬбэрлврини иттиЬам eт.мэj0 башладылар. Ьалбу-ки бутун ичтимaиjj0тэ ajдып-дыр ки, pajoндa бу истига-мэтдэ Ьеч бир тэдбир ке-DYЛмajиб. Бас Ьэмвэтэнлари-миздэ оппонентларина гаршы бела зооложи нифрэт Ьарадандыр? Cиjacи муба-ризанин эзаблы ]олуну. гар-шы]а чыхан мэчбypиJjэтлa-рин Jepю^и муртаче эхлаги тазаЬурлэрлэ долдурмаг ол-маз. Си]асэти ахлаги акт-\nAí?p6aj4aH Республикасы \/?евлат Статистика Комитасннии такзнбн\nСент}абрын 7-дэ «ТСН» програмынын сэЬар бурахы-лышьшда Pejiep Aкeнтлиjи-ЯШ1 Бакыдан верди j и хэбарэ истинад едиларэк ма'лумат верил.мишдир ки, Азэрба]-чанда .муэссиоэларин ко т-лективларинин тэ'тили давам едир ва ceHTjaÓpbíH 6-да та -тилда 150 мин нзфэр иштирак етмишдир.\nТэ'тиллэр Ьаггьвдда 1991-чи ил ceHTjaópbiH 3-дэн дев-лэт Ьесабаты апаран вэ му-ассисаларин ишини билава-ситэ мушаЬидэ едэн Девлэт Статистика Комитэсишш вер-AHjH мэ'лумата керэ, «ТСН» програмында е'лан едилмиш информаси1а Ьэгигатэ yjryn де|илди1р. Бу ил ceHTja6pbiH 3-дэн 6-дэк республикада\nорта кундэлик истеЬсал Ьэч-ми 74 милjoн манатлыг вэ халг тэсэрруфатында ишла-]анларин cajbi 2,7 мил1он нэфэр олан 1000-дэн чох сэна-je м.уэссисэсинин Бакыда jaлныз ГИС.МЭН .ишлэмэjэн З-у тэ'тил чагырышына го-шулмушдур. Тагрибэн 1000 нэфэрин ишлэмэдиjн муэссисэлэрин зэрари 450 мин манат олмушдур. Рес-публиканын бутун башга ре-кионларында CBHaje, тикин-ти, HaraiHjjaT, рабита вэ ди-кэр хидмэт саЬэлэрини.н му-эссисэлари нормал аЬанклэ ишлэмишдир.\nАХЧ та'тил* комитэсинин ме'тэбар oлмajaн хэбэрлари-ни Ьэлэ дэ дэрч едэн «Азад-лыг» гозети 6 ceiHTja6p та-\nрихли 37-ни (67-чи) немрэ-синдэ Синтезкаучук. Азэр-електротер.м, ШeлфлajиЬaти-кинти бнрликлэрннин. Азэр-ба1чан бору прокат заводу-нун, Сумга]ыт тикнш фабри-кинин. Б. Сардаров адына .машынга]ыр.ма заводунун коллективларивин тэ'тилчи-лэр арасында олдугларыны кестэр.мишдир. Ву муэссисэ paЬбэpлиjинин бэjaнaтынa керэ гозетин Ьэмин немрэсин-дэ Б. Сердаров адына заведуй кимсэсиз дэзкаЬлар сехин-дэн верилмиш шэкил наЬар фасилэси заманы чэкилмиш-дир. Сент1абрын 6-да коллектив тамамилэ ишлэмишдир вэ Ьэмин кун Б. Сэ]рда-ров адына завода кетмиш статистика органларынын иш-чилэри буну ]аг1Ш етмишлэр.\ncиjacэт capajы тикмэк ол-.маз. Мэн Ьеч кэсэ 0jYД-нэ-сиЬэт вермэк фикриндэ дeJилэ.м. Ифрата варан гу-РУРУмуздан башымыза чох бэлалар кэлэчак. Телевиз10а екранында ма'насыз депутат ечэш.м0сини керендз, тэЬгирамиз сез ешидэндэ мэшЬур «Мирза Сэфэр» ЬeкaJ0cинин гэЬрэманыны ачы таэссуфлэ хатырла-]ырсан вэ бир даЬа инаныр-сан ки, peпp€ccиjaлapдa тэкчэ Сталин вэ Багырову кунаЬландырмаг олмаз, халгын фачиэлэрэ дучар олмуш Ьэр бир евладынын наЬаг ганы илэ jeнa дэ халгын не-чэ-нечэ евлады ез вичданыны лэкэлэмтидир.\nСэЬвлэрсиз кечмиш ола билмэз. СэЬвлэримизин дэрк едилмэси ичтимаи тэрэгги]© такан веран гудрэтли амил-дир. Инкишафын диалекти-\n4- РэЬмла Исмаидарев«, Севмич Эсадовв, PejhaH Мам-мадова, РуНамммз Ьачы|ева, Севил Эзмзова вэ Саида Чавад-\nзада Ланкэрандакы тикиш фаб-рикиида ишла]нрлар. Муэсси-санин мэНсулларына — гадын ва ушаг лалтарларына, )атаг лаваэиматына еНти|ач чохдур. Даалат талшырыгы, мугавила аЬдаликларм вахтындв |врина )етирмлир. ИстеЬсалын Нач-мини артырмвг учун магсад-{внлу иш апарылыр.\nФото Ч. Ибадовумдур.\nюьудалэрин JEHH или\nлаг бинасыны учура-учура ларла KOMneHcacHja еда бнл-\n' мэрик. Бу кун комитани мудафиэ етмисан де]а, бир cHjacH групун дикар си)аси трупу лак0лемэ]э, japaHMbim B33HjjaTAaH истифадэ еда-рок ону мэЬв етдирмэ]э ча-лышмасы Ватан тэассубу ила баглы дejилдиp. CHjacH лeмaгoкиjaдыp. Лахшы ки, ajAbiH душунэ билэн 6eJyK 8KcapHí]jaинтилар. Бунлар бирлэшир, бир-бири учун гидаландырычы зами-нэ чеврилэрэк эн гудратли ишыглы гуввэлари бог.мага гаднр rapa кабуса денур, A3ap6aj4aHUH тaлejи пар-ламентдэн чох бу мубаризэ ме]данында Ьэлл едилэчак-дир.\nРасул АБДУЛОВ, Дардыилы ра]онуядахм Авэов кэяд орта мактабн-■ян методист муаллямя.\nCECCHJA БАША ЧАТДЫ\nНАХЧЫВАН, h. Э. Эли-jes сент1а6рын 7-до мухтар республика Али Советинин (Мачлисииин) февгал'ада ceccHjacbmuH сэЬэр ичласы-ны ачаркэн демишдир ки, ceHTjaópbtH 6-да ахша.м Азэр-ба]чаи тел€визи]асы илэ мухтар ресоубликаиын Дврд нума1а1дэснш1н чыхышыны вэ республика Али Советя-ннн Ьэмин кун гэбул етди]и бэ]анаты Нахчыван Мухтар\nРеспубликасында кедан демократии щюсеслэри лэнкит-мак мэгсэди кудэн тадбирлар кимн гиЗматлэндирмэк олар. CeccHja бу масал© барасии-дэ гарар вэ баЗанат гэбул етмишдир.\nСонра ачыг сэсвермэ Joлy ила Б. И. Фэpзэлн*jeв Назир-лар Кабинетиини садри, Э. Ь. Садыгов ва М. Ч. Аббасов сэдгрин бириичи муавиилэри сечилитплар.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-22","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-10-1991-p-2\/","date":"2017-05-23T15:15:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-22\/segments\/1495463607647.16\/warc\/CC-MAIN-20170523143045-20170523163045-00489.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3198070526,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3198070526123047, \"sah_Cyrl_score\": 0.11046957969665527, \"eve_Cyrl_score\": 0.07483799010515213, \"kum_Cyrl_score\": 0.05107155442237854, \"udm_Cyrl_score\": 0.04422836750745773, \"crh_Cyrl_score\": 0.03126935660839081, \"alt_Cyrl_score\": 0.02793368138372898, \"tuk_Cyrl_score\": 0.027617519721388817, \"tat_Cyrl_score\": 0.025637488812208176, \"bxr_Cyrl_score\": 0.023195825517177582, \"dng_Cyrl_score\": 0.021084684878587723, \"nog_Cyrl_score\": 0.02019946463406086, \"kbd_Cyrl_score\": 0.016952771693468094, \"rmy_Cyrl_score\": 0.015169087797403336, \"tyv_Cyrl_score\": 0.014549906365573406, \"lez_Cyrl_score\": 0.011421065777540207}","num_words":14811,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.336,"perplexity_score":61673.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 27, 1992, Baku, Azerbaijan\nli HOJA6P 1992-чм ИЛ.\nНГ\/ЖЖТ\nСочил* rapa дома Иомен ояиотримм мод*-mi о* ооми омокдоаимм Ногшидо муокидомм им-\nhaр вахты\nxejnp\nфТЛН ЧУМ9Д9М 6у ЧуМО|е MI NMN Не^тымыаыи »и {«МИ* галаи Н��дмсвсм мустегмл Ааер-баНаиын ла)тахтыида Гафгаз Халглары Али Дмим Шурасы-иын ба|малхалг конфрвнсы-ими мечирилмеемдир. Инсаи-ларми ма'иевибатыида Дарим кеку в лай, омларыи Начатым-да муЬум рол е}иа)ан дин лар замам замам си|асат ал-аорчмлеримии алмида смлаНа чеармлиб, халглар, алкалар уз-уза гв!улуб. Ела, бадиам «салив {урушлерм»ии {ада сал-маг кифа)атдир.\nИ ид ними азуида да дими асасда {эНудмлари араблар-ла, а»арба)чаилылары ер манн-перла, жривтиаилыты мусал-маилыгла уз-уза го{мвг иста-jan, дими таНлукалар у)дурам-лар аз дв)ил. Jexuibi ни, дин хадимлари атаи тарихми ачы дарслариии ¡аддаи чмхармыр, дни л арии мисаилыта, гардаш-лыга, сулНа ва же{ирхаНлыта хидмат етдм\/чмм такрар-гак-рар хатырладырлар. Га|нар газаиа беиза{ан Гафгазда ом ларча халг, мача-иача дииии дашы{ычыеы )аша|ыр. Бура-да диии а{ры-сечкмлик б а} у к фалакатлар тарада билар.\nБума кара да «Гафгаз ави» иде]асынын рааллашмасыида или аддымы дни хадимлари атмышлар. АллаН адамлары-иыи xajNp-дуасы ва мудрик-ли{м Гафгазда амим-амаилыг ишииа ба)ук таНфадир. Бакыда бу куи ajpw-afpM дииларии иума{амдаларииим уз-уза отур-масы, ваНид ка)фи]{атимизи — Намыиыи АллаН баидаси ол-дугуиу тасдигламаси ваНид AYHjaja уз гутмагыи да баш-лаигычы Насаб едила билар.\nБакы бу куи халглары бир-лашдирир, aj ры лан саНиллара карпу салыр. Азарба{чаи им-самларын гарда шлыгы на, дост-лугуиа, сулНа садагатини бир даНа тесдигле{ир. Хаим гом-шумуз ермаимлар иса хабмс-ликларини, миллн-дчии худ-бмиликлариии нума)иш атди-рирлар. Бу, такча бизэ ва гом-шу Гафгаз халгларыма да|ил, Нам да таирыиыи {олума хи-лаф чыхмагдыр. Тарихса дана-дана тасдигла{иб: дун{а ва\nкалачак АллаНым ады ила бат-лы мугаддасликлара тапыиаи-ларыидыр.\nБакы «Радиогурашдырма» ИстаНсалат Бирли}иида радио габуладичиларла [аиашы мухталиф халг истаЬяакы маял ары да бурахылыр. «Корват» иомлутари асасымда {арадылмыш «Арзу» ar rapa телавизору муассисаиим {аки маНсулудур. Бу талавизорларыи или дасти артыг свтыша иамдарилмишдир.\n-Ф- Ыгма сахиида.\n-ф- МуНаидис Н. МаНмудова v«Apxy» талавизорларыиын )аии дастини )охла{ыр.\nФото А. Маммадовуидур. (Аэаринформ).\nАвврба]чал яремденп габул втмявдар\nНо{абрыи 24-да республика празидамти вбулфоа Ея-чиба) ТуркЦада чыкам ¿3ф май» гааатииин саНиби вле-Ьаддии Га)анн гааатин баш мудириним камакчиси Начм Тосуну аа Бакыдамы трмсилчы-си Налим Дав лары гебул ат-мишдир. Празида ит алкала-римиз арасымда доетлутун ва амакдашлывыи маНкамлаиди-рилмасиида кутлааи ииформа-см]а васиталарииии ролу ну, Азарба^чаи — Турии(а алага-лармиии иидики марНелесимде «Замам» газатимин бу саЬада керду{у иши {уксок ги|матпам-дмрмишдир. О амии олдуГуну бмлдирмишдир ИИ, Турки-¡енмн бу таныимыш матбувт органы Намин фааяи]|атиии да-аам атдиречакдир.\nЭлаНаддин Гщш самими саз-лар учуй ташаккур атмиш, ими гардаш аяиа ва омларыи матбуат ааситаиари арасыида емакдашлыты даЬа да коииш ландирмаи имкамларыидаи саН бат ачмышдыр.\nАЛИ СОВЕТДЭ ГЭБУЛ\nHoja6p»w 26-да Республика Али Соаатинин садри Иса Гэмбаров БМТ Баш катибинкн ш«хси HYMdjdHAocH © мер Ьа-пими, бу 6а j мал ха л г тешкмла-тын кати6лк{мнмн мас'уя иш-чисн Ьррст HojTMdHW ва БМТ-нин Аэарба^чандакы нума{эн-дальними башчысы МаЬмуд ал Санди габул етмишдир.\nМиллатлар бирлн^н HyMajeH-даларинмн Азвр6а{чама бу са-\nфаринда магсад республика-дакы ичтимаи-си.|аси вазимет-ла ¡ахындан таныш олмаг-дыр. ©мер Налим демишдир ки, БМТ раНберм^и балкада, хусусмла Jyxapw Гарабагда мунагишаннн давам етмесин-даи мараЬатдыр, ону да\/ан-дырмаг саЬэсиндэ АТЭМ-ин атдыгы аддымлары алгышла-)ыр ва бу са'{ларин инкишвф атдирилмэсине чвлышыр.\nИса Гэмберов умндвар ол-дугуну билднрмишднр кн, хош мэрамлы елчилср Аэгрба|чан Наггында зсл Ьэгигэтпэрн БМТ раЬбарлн^ннв чатдырачаг, он-ларыч сафари мунагншэчин дичч )олла арадан галдырыл-масына хидмат едэчакдир. Азарба|'чан парламентннин садри гоиагларын чэзвринэ чатдырмышдыр ки, бутун сулЬ\nташвббуслари 6а^ на л хал г нор-малара асасланмалы, сабаб-лер вэ сабабкарлар Aynja мнг|асында аижарланмалыдыр. Мунагишанин арадан галды-оылмасы учум бу, башлыча амилдир.\nСонра И. Гэмбаров гонаглары мараг леи дырам суаллара ча-заб варммшдир.\nАзаримформ.\nФРАНСА ИШКУЗАР ММКДАШЛЫГЫ КЕНИШЛФНДИРМдАИ ТЭКЛНФ ЕДИР\nБАКЫ, 26 но{абр (Азэрнн-формун мухбнрИ). Ну кун\nАзерог^чан Респуоликасынын баш назири РэИим Ьусе{нов Франсанын Аз9рба{чандакы сэфири Жан Перрэни онун хапиши илэ гэбул етмишднр.\nСэфирин квруша кэлмэ-синдэн эсас мэгсэд Франса вэ Азэрба{чанын ишкузар эмэк-дашлыгынын конкрет сайэлэ-рнни мYэjJэнлэшдиpмэкдиp. Жан Перрэн ге{д етмишдир ки. эввэллэр бу эмэкдашлыг ССРИ васитэси илэ Ьэ]ата кечирилирди вэ Азэрба{чан бу саИэдэ чох чуз'и {ер ту-турду. Инди Франса кечмиш Иттифагын Иэр бир республи-\nкасы илэ а{рылыгда, тэрэф-лэрдэн етру мэгбул саЪэлэр-дэ эмэкдашлыг етмэк ми{{э-тиндэдир. Мэсэлэн, Франса Азэр<й1{чанла инзибати, Ъу-гуг, Нэрби, тибб, еколоки{а, мэдэни-маариф вэ елм саЬэ-лэриндэ, мали{{э вэ банк фэ-али{{этиндэ, тичарэтдэ, кэнд тэсэрруфаты истеЬсалында. машынга{ырмада, Азэрба{чан халг тэсэрруфатынын бир сыра башга сапэсиндэ эмэкдашлыг едэ билэр.\nР. Ьусе)нов белэ фикир-лэ разылашмышдыр ки, Франса ило эмэкдашлыгын саЬэлэри чох кениш ола би\nлэр вэ олмалыдыр. Хусусэн дэ харичи инвестиси{аларын горунмасы, банклар Иагтын-да вэ башга ганунлар азад вэ сэмэроли эмэкдашлыг уч>'н эн кениш имканлар ачыр. Мустэгил дэвлэт ними инди-инди тэчрубэ топла{ан Азэр-ба{чан учуй Франсанын, башга елкэлэрин базар игтиса-ди{{атыны инкишаф етдир-мэк, девлэт мулки{{этини 03-лэшдирмэк саИэсиндэки гэч-рубэси фа{далы оларды.\nБаш назир ге{д етмишдир кн. реслубликанын Азэрба{-чан вэ Франса муэссисэлэри вэ фирмаларынын биркэ иш-лэмэси эсасында Азэрба{чан\nигтисади{{атына, мэсэлэн. онун електрон, машынга{ыр-ма, кэнд тэсэрруфаты кими саЬэлэринэ франса инвестиси-{алары го{улмасында Мараты вардыр. Франса езунун {уксэк технолоки{а{а малик аваданлыты илэ Абшеронда нефт Иасилатыны сабитлэш-дирмэ{э вэ артырмага кемэк едэ билэрди.\nР. Ь у се {нов Франса сэфи-ринэ вэ'д етмишдир ки, онун токлифлэри чох диггэтлэ е{-рэнилэчэк. ишкузар эмэкдашлыгын конкрет {оллары вэ формалары Ьазырланачаг-дыр.\nОзлзшдирма Ьаггыада гаиун габул вмшшдар\nМилли Мэчлисии «oJa6pMH\n25-дэ кечирилмиш ичласын да Азэрба{чая Республика-сында девлэт мулки{{этиний\nезлэшдярилмэси Ьаггында гаиун биринчи охунушда гэбул едилмишдир. Сэнэди парламент узвлэринин м^^за-кирэсинэ верен Девлэт Эм-лак Комитэсинин сэдри Гуд* рэт Эбдулсэлимзаде ону шэр)1 едэрэк демишдир кн, республикада ваЬид езлэш-дирмэ програмы Ьаэырланыр вэ бу програм бир иечэ мэр* Ьэлэ учун нэзэрдэ тутулмуш-дур. Програма керэ, бутун девлэт мулки{{эти беш трупа бвлунэчэкдир. Бнрннчи трупа мудафиэ сэиа{есы муэс-сисэлэри вэ Ьэ{атя эпеми{]эт-ли об{ектлэр дахил едилэчэк вэ онлар езлэшдирялмэ{эчэк-дир. Галан дерд трупа да хил еднланлэр мухталиф мул ки^эт формаларына чеари лэчэкдир.\nСонра Али Советия сэдри Иса Гэмбаров бялдирмишдир ки, конституси{а{а дэ{кшик-ликлэр вэ элавэлор едилмэся Ьаггында депутатларын муза-кирэсинэ верил миш гаиун ла{и119си республика прези денти тэрэфиндэи тамамлан маг учун кери истэнилир.\nАзэрияформ.\nмвсвлвсм уар© »исябртшуш! мушмм-рвсм квчмрмлммшдмр.\nМушаамраими ишмида РусчЦ Баларус, Курчуста^ Укра{-нл, АзарбаЬяди аа Ермаиистаи мадаииЦат иазирлмкларшшм. Кабала АдоаииЦ Румыим^ Туркм{а аа ¿уиаиыстамы идзраларммии мума^амдалари иштмрак атмиш лар\nМуаЬидадаи магсад Гара да низ Каазаси алкаларм с ын да меда ми аяагалари маКкамлатмак, аяимлрр, {«аычыяар, мусигичилар, артист лар, муаллимлар аа китабхаиа ишчилари арасыида амакдашлыгым бутун формаларына рааоч зарамис-дмр. МуаЬида екслертлер тарафимдан 6а{аниямишднр Са-иад калам илии фааралындя Турни|ада имзал значат дыр.\nБ. Млтсми М. R Пелтораиииии иЫшш нм Эу-си|« Фц|ра(и|асы Нмсумат сцрммн мумим, мотбуат во информасиЦ мазмрм ветфелермидей взад вдмлмвсм Наггында фермам нмаааамышдыр.\nАА Полторанин аз хзКишинм празидантин здына {оадыгы армзада асасламдырараг га{д етмишдир км, Русм|еиым муГад-дараты учун мж'ул бир айда бу дзрк адмяммш за алчулуб-бичмямиш аддымы Pycnja празмдаитиимм гисас ахтараи му-халмфат тарафимдан кучлемммш баКтанмрдаи г ору маг учуй, Кабала сои аахтлфда Руси|аиын кутлаом информасЦа аа-си талари ими фаали)]атина амд бир сыро динар Калларла ала-гадар олараг атыр.\nРусм|а Фадарасм|асы праамдамтииии матбуат хмдметм ма'аумат варммшдир км, Руам|а Фадара-си|асыныи празмдаитм Борис Мигели президент |а-иыида даалат катиби вазмфасмиии лага адмлмаси Наггында фарман нмзаламышдыр.\nБумумла алагадар Каймади Бурбулис бу ёазмфадам азад адмлмишдир. Pycnja празмдзитиник фарманы ила Кеннеди Едуардоеич Бурбулис Pycnja Фадараси]асыиын празидамти {аиымдз мушааирлар групуиуи раКбари та'{им олунмушдур.\nТашнснстаида бнр-бнрнна гаршы дурам снлаНлы бмрлашмаларнн лндарларн гыргыиыи да|аидырым» масы Ьаггымда раэылашма|а маня олмушлар.\nОнлар бу барада республика парламантинии сасси{асыи-да ма'лумат аармишлар. Течиимстам Халг КабКасииин садри Сайкам Сеферое дапутатлар гаршысыида чыхыш адарам бил-дирмишдир ки, барышыг «мм л лоти и гуртулушу учуй зарури-дир». \"\nМДБ олмомрмти лоирот-соиф ммтамры «тоибошыиа см> галмагыи» порсмшмосю опдупг-иу «мримияор сырасыида баню душмушлар.\nБуна кара да иаиики аи'аиави алагаларм касмамишлар, Натта бу елегелери маКкамландирмакдадирлар. Ба|налхалг маслаКат шурасы {арадылмыш, Миисхда ииформаси)а амак-дашлыгы с ah ас им да палеталЗраресы сазиш имзалаимышдыр.\nДунай Русн|а сарЬад гошунларыиыи матбуат балмаскида журиалистлара бнлдмрмншлар им, Хорог сарНад дастасними засгаааларындан бмрм-ини сарНадчнлари Офганыстан аразмемнде гачаг-малчылыгла машгул олмуш Тачиимсганын саккнз сакнинин тутмушлар.\nГечагмелчыларыи КамАЗ машыиы {охлаиыларкан орадан баш автомат, тахмиивн 3 мии патрон, гумбаралар, \\ лог рам наркотик мадде тапылыб мусадира едилмишдир.\nАБШ доомт долартаммтмми роемо иумЧ*м-доем Ч. Сиа|д*р Кубаиыи бяомадосы Нмтыида 6МТ баш ААитсмм прд>иш •*** шорЬ огмошдир:\n<Куба|» гершм мпмеди, ти«Р»г м ммЦ1» вяомдкыиы да1амдырмагын зарурили|и Наггында БМТ Баш Мач лиси ним но1е6рыи 24-да габул атди{и гатмама ичбари ryaaaja малик датлднр ва сесаарманим иатичалари ЬаааНа гаршы ам-берго раисимииии маЬкамлаидирилмаСи саЬасында Амари* канын си|асатина та'сир кастарма|ач*«Аир».\nМа'лум олдугу кими, гатиама 59 сасла бе|ониямиш( уч даалат оиуи ала|Кина сев еермиш, 71 агка сасаармада иш-тиракдаи ммтина атмишдир.\nНраг лидорм Саддам hycojo онун ошоомш гор-шы игтисади санксм|алары гуооод* «ажявмаг паггым-да БМТ ТаНлукаемалмк Шурасымын горарымы аода-\nпотопа горар адлаидырммидыр.\nО даммшдир: И par мустабид АБШ тарафиндам кветари-лаи таа{ига Ьач .адхт бо)уи в{ма{ачаидир. ^ojrap Аквитли{и о кун с аз л армии мисал кат ир арак кастармр ки, Ираг халгы {алмыэ АллаК гаршысыида диз чаиур.\nАкаитлик Ираг презмдемтмиии на вахт аа Карада чыхыш етди{ини билдирмир ва оиуи сезлеринм Багдадыи букунку газатлариидаи катурмушдур.\n(Аааривформуи аа РИГА — СОТА-иым матариадлары\nасасымда Казырланмышдыр).\nA39P6AJ4AH УМУМИ В8ТЭННМНЗДИР\nНо{абрЫн 26-да Азэрба{чан Республикасынын президенти Эбулфэз Елчибэ{ президен-тин миллэтлэрараеы мунаси-оэтлэр узрэ мушавири {а-нында мэслэЬэт шурасы ко-мисси{аларынын рэКбэрлэ-рини, бир сыра узвлэрини вэ азса{лы халгларын милли мэ1 дэни{{эт мэркэзлэри нума-{эндэлэринин бир групуну гэбул етмишдир.\nПрезидентин мушавири Ьида{эт Оручов республика-да миллэтлэрараеы мунаси-бэтлэри даЬа да тэкмиллэш-дирмэк, милли азлыгларын, азса{лы халгларын вэ етник групларын Ьугугларыны го-румаг саЬэсиндэ комисси{а-ларын вэ милли мэдэн��{{эт мэркгзлэринин керду{у иш барэдэ мэ'лумат вермишдир.\nЧыхыш едэнлэр «Азэрба{-чан Республикасында Jama-JaH милли азлыг, азса{лы халг вэ етник групларын hyryr вэ азадльгларынын горунмасы. дил вэ мэдэни^этинин\nинкишафы учун девлэт jap-дымы Ъаггында» президентин фэрманынын бе{ук эЬэми{-{этини ге{д етмиш, бу исти-гамэтдэ Ьэ{ата кечирилэн тэд-бирлэрдэн сеЬбэт ачмыш, гаршыда дуран проблемлэр-дэн данышмышлар. Белэ бир фикир {енидэн ифадэ едилмишдир ки. Азэрба{чан уму-ми Вэтэнимиздир.\nПрезидент Эбулфэз Елчибэ{ ез чыхышында демишдир ки, Азэрба{чан девлэти дииин-дэн, днлиндэн, иргиндэн асы-лы олма{араг бутун вэтэн-дашларынын Ьугугларынын горунмасы учун мэс'ули{{эт дашы{ыр. МэслэЬэт шурасы комисси{аларынын вэ милли мэдэни{{эт мэркэзлэринин бу саЬэдэ керду{у иш диггэ-тэла{игдир. Гаршы{а чыхан проблемлэр иеэ республика-нын бутун миллэтлэрдэн олан вэтэндашларынын биркэ сэ*-{и илэ Ьэлл олунмалыдыр.\nАзэриифори.\nчэбы9 хотпнда\nБАКЫ, 26 ио|абр (Азаримформ). Республика Мудафиа Назирли)м аналитик мнформа-CMja маркаэинкн мэ'луматы-на кара, атан кеча Ерманнс-тан СнлаНлы Гувааларинич Ниссаларм асас гуваалари Ла-чын ра)Оиунда гасб олуммуш маагаларда чамлашдирэрак, Азерба|чан ордусунуи, Мурада )арлашдирилмиш балмоларн-\nна Нучум атмищлар. Бунунла а{ни замай да Губадлы аа Заи-килан pajoHflapwHWiH {аша)ыш мантагалари Ерманмстан ара-зисиндан мухталиф нав си-лаНлардан кучлу аташа тутул-муш дур. Талафат аа 6ajyK дагынты вар.\nJyxapM Гарабаг рajo ну нда\nбу кун маага дауушларм да-•ам етмишдир.\nМЕТАЛЛУРГЛАР Y4YH ЧИН ЕВЛЭРИ\nКанчадаки «Килторпаг» Ис-таЬсал Бирли{инин фалла, гул-лугчу аа муЬандис-техник нш-чиларинин ба|ук бир групуну н аил а лари тезликла ики jam« еада раЬат манзмллар ала-чаглар. ЧХР-дан калммш ти-кинти сенате сн фмрмалармн-даи бмринмн мутахассисларм Каичача{ын саЬилинда бу ал-ларин иишасына бешламыш-лар. Jepnn саки нл ар он леры «Ним евларм» адландырьцзлар.\nИетаЬсал 6ирлн|инда Аэар-ии формуй мух бир мне демиш-пар ки, Чин тарафч ила баг ланмыш мугааиланин шартла-\nрине кара бутун асас сантехника ма'мулаты аа башга ааа-данлыг Чин дан катирилмр. Бешмартабали ики аа истм-фада{а •ерилднкдан сонра карпич заводу ва аааданлыг тамамила бирлЦин мулк»д)а-тина кечачакдир. Бунун ааа-зиида муассиса Чин тарафи-на калиум кубрасм, метал ва дикар ма'мулат кандарачак-дир. Баглашманын умуми да-|арм Америка пулу ила 1 мил-{он 600 мии доллар маблегми-дадир.\n*©НЧЭ.\nАзаримформ.«Азэрба{чанын свси» ефирда\n1992-чи ил но{абрын 26-де Азарба{чаи радио су кун 66 ил-лик тарихми да {они саНифа ачылмышдыр. «Азарба{чанын свси» радмостамси{ас»1 илк дафа инкилис дилиндв Авропа ефирина чыхмышдыр.\nИннам бала Аадопанын радио динлв^ичмлари Нар кун Гринвич вахты ила саат 17-дан Тб-дек (Бакы вахты илэ саат 21-дан 22-дек) 48,8 метр\nгыса далгада ва {а 6.175 ки-лоЬарс таэликда Азарба{чвн Наггында, онун тарихи. бу куну Наггында атрафлы ннфор-маси{а ала бнлачаклар. Инам-��а тасдиг етмак опер кн, бу, Азарба{чаны информаси^а бло. кадасындан чыхармаг учун атылаи муЬум аддымлардач бирндир.\nИлк варилишда Аэер6а)чан Даалат Тел ера дно Ширкэти-нин садри Меммед Исма{ыл {ани радмостанси{аныч маг\nсад ва вазифаларм Ьаггычда данышмыш, «Амариканын са-см» радиостамсиаасымын тэб-рикм, Небела распублиманын игтисади, си{аси аа сосиал На-{аты Наггында оператив инфор-маси{а^ мутехасснсларин шерН-лари ва Азарба{чан мадамн{-{ати тарихи на Ьаср олунмуш аарилмш сесленмишдмр.Тени Чечен елнфбасы ггсдиг едилмишдир\nГРОЗНЫ, 26 ио)абр (Азарии-форм — СОТА). Чачанистан парламанти латым графикасы асасымда чачан алифбасыны тасдиг атмишдир. Чачан {азы-сынын кирмл графикасындан }анм алифба{а кечирилмаси мерЬелелерле олачаг, лакнн бутун лаайалар, трафаратлар, бланк лар, маНурлар аа штамп-лар калан ииим ахырынадаА дв|ишдирилмалмднр.\nМэрИэмат, марНамэт,]енэ марпэмат\nЭлило, шикэста Нарда даНа чох га)гы во oh тирам варев о влкани эн демократии, Нуманнст дов-лэт адландырмаг олар. Бу илин августунда Милли Мачлис «Элилларин сосиал мудафиэсн Наггында» гаиун габул етди. Бунунла бела, бу \/саНада Наллмнн козлэ|'эн проблемлар чохдур.\n1. УРЭЖИШЫГЛЫЛАР\nБу сездакм ма'нены, онпар-декы Ьэ{ат ешгини ду{мага Нэммшэ гадир олмуруг. Нам да чохумуз бнлмирик ки, республика Корлар Чемм{)атинмн 9 миндан чох узву вар. Онлар иса Иала ки Нартарафли давлэт та'минаты ила аЬатэ олунмв)ыблар.\nЧамнЦатим маркззи идараси-нмн садри, филолок^е елмла ри намнээди Ариф ЗЕ1МАЛОВ: — Дун{аныч бутун мута-рагги алкаларинда давлат алилларм ичтимам-фа{далы мша чалб етмак, онун мтмиш гвбипн))втини барпа етмак учун {ени {оллар вра{ыб-ахта-рыр, бу ишэ истенилем гадар васеит а{ырыр. Бу га{гы алил-ларин )ашамаг, ишламак. чэ-ми^вта хе{ир вермак истерии артырыр. Бизда иса бе' зан алилин гаэанчыча да кез дика л лар талылыр.\nЧэммнетин 15 муассисасм вар. Онлардан беши Бакыда, галанлары республикемызын мухталиф рарнларычдадыр. Бу муассисаларда 4 мина ¡ахым ада а* чапышыр.\nЧэмнЦат демак олар ки, аз газанчы илэ доланыр. Амма индики баНалвк, игтисади че тинлик шэраитинда бу га-занч ади тэлабаты адамир. Эн ба{ук чэтмнлмк нее хам-мел сарыдандыр. Мамина-тин муассмсэларнммм баглан-масыны бнз азумуза багыш-ле^а бнлмарик. Бела муасси-саларда ишчилерим ихтисары на АллаНа хош кедер, на да банда)а.\nДунканы ура{и ила ду{анлар ва кераилао арасында мусигичилар, физиотерапаатлар даЬа чохдур. Лакии онлар учуй бела мектеблерич ачыл-\nмасы бир сьфа чатииликларла гаршылашыб. Иатта таныимыш мусигм хадимларимиздан би-ри canabnjjaT саЬиби олан вахт «Мусигм мектеблери учун» acacHaMaja бир банд да (7-чи банд) алаве атдириб: «Кор ушаглар мусиги мак-табларина габул адилммр». Бундан сонра елачсыз галаи чами{{ат чох четинлмкле ез Насабына мусиги тейсили ввози орта интернат мактаби jape дыб\nЧемипвтии масаисчылар мак. табииин HHAHja кими 150-ja {ахын ма'зуну олуб. А. За{-иалов ба|ук мииматдарлыгла rajA алади ки, республика CaHnjja Назирли|и бутуи ма'-эуиларымызы и шла та'мии едиб Лакин бу куи hep ики мактаб игтисади чатиилик, баг па -«маг таЬлукаси гаршы-сычда галыб. Мам изатин сес-)азма студи{асы, матбееси, китабханасы да he мм и Bf3Mj-{•тдадир.\nА. Зе{налов: — Аааданлыг алмаг учун биза кемак адил-мир. Ишчиларин маашы аз-дыр. hap ил 15—20 китаб чал еда билирик, Ьефтелик «Дай упдузу» гезетимие да нвшр олуиур. Бунлар Ьамы-сы чемин'ат узалериимн ма'-нави телебвтымы адамак учум заруридир. Амма бу куи ом-лары сахлемага кучумуз чат-мыр.\n— Бес чыхыш {олуку меле ахтармаг лазымдыр!\n— Мактабларн мувафиг на-зирликлар ез белеисыие ка-чира билар. Метбеаии, китаб-хананы, газети да оиуи кими. Биза мадди кемак пестери лее бунлары езумуз де ма-ли^алешАмрерик.\nЕла билирик ки, «усусм шерНе вЬти{вч joхдур.\nЧамийет узалериимн бе{ум\nеисери|)ети мшлемир. Онлар\nучун ра{ онлар да да ха]ли иш ¿ери ачмаг олар. Халг таЬси-ли ше'белериида теЬсилли чамиНат узалариндаи бир-хии чафар ишле{а бмлер. Бе|ук кмтабханаларда беле едемлер учум кичим бмр ша'ба (ере-дылсе лис олмаз...\nМа из ил масалеси hep |ер-да олдугу ними, бурада да адамларыи {аралы {еридир.\nАмма де)мрлер им, Нала Ьеч бирммиза муиасмб ев верме-)иблер. Ja бириичи мертебе олар, ja да доггуау» му мартвбаЧума слНбати\n©зу да Ьеасанда, Зыгда, Хыр-далаида, Кунешлида...\nдет\n— Забретда чеми{{етин уев-лери учуй комплекс бкмеиым бунеереси 12 мл ееаел rojy-луб. Биианын лаЫЬесмни бмр нече дефе де(ишдириблер. hep дефе хе)лм херчнмиз\nчыхыб. И и дм де галмышыг\nвламанда. hap дам ды биаде\nо пул ки, иидики ги{метлерла бима тикдирек? Бу бир Jana. Сом вахт лар Бакыда иеми)-|етии Ьесабыиа тикмлмиш 44 менаил бошалыб. Лакии Ье-ммм манаиллер башгалеры-ма аермлиб.\nБир киле} де еиистдик. Дедилер ми, елмллерии шеЬер-дахилм сериишми автобусла-рыидем пулсуа истмфаде етмак hyryr лары вар. Амма бир пара суручуяер онлары теЬгир адирлерм. Бу киле{и бир адамдам ешитсНдкм {егии ки, тесадуфи Нал са)ардым. Кересем, дотрудаимы hy ма\nхист аа xejMpxah бмр яелгым арасыида муреетсма ее год-дар а дам лар бу гедар чохе-лыб?^\n2. Р9ЖЛВР СФСДИ, СвЗДТ-\nДуи{аиы деЬа чох ренклер-ло oxyjoM, AyjaH адамлер да аар. Ранилвр оилар учуй сведи, соаду. Балке де она каре •сессиа, сеасуа» ге{тылера да-На чох оЬти{ачлары аар. Куи-да лик пробпамлериии да о гадар ачыб-атартмыряар. Карай уре)ии Ну май ист Нисслер-ле долу олсуи им, омларыи са-сиии, сазу ну бахышларында, ренкларде oxyja бипесен.\nБ из да раиклерии ишыгыиы тутуб Азарба]чан Карлар Не-мм{{атииа баш чек дик. Бу че-миЦатин пробломлари о 6м-рммдаи аа до)мл. У)туи колем-лери исе деЬе чохдур: Иш jep-л ери мин олмамасы, теЬсил\nчетинликларм, манаил проблема, мааш азлыгы во сайр.\nИеми1)етим ге]ди{{атда олан 7 мин уаау аар. Аяты муес-сиседа 1.300 а дам ишле{ир. Камин муессиселерде мух-телиф нее ce naje доллары ие-теЬсал олуиур. Чедо1}вт уаа* лери до еслииде Ьемим меН-сулларыи сатышындем елде олумам калирии Н��сабына до-яанырлар. Лакин доорумуауи игтисади четмилн)и онлары да чидди имтаЬан гаршысыида го{уб. ©и 6ejyx чатимлик хам-мал чатышмаалыгыдыр.\nИстеЬсал ша'ба синим реиси Елмира Маммадоаа да дм км, муессиселерммиа учуй хам-малы есасаи кечмиш иттмфа-гын » мухталиф рекмоиларым-дам алырыг. Игтисади алага-аар позу л видам сонра иши-ммз чох чатмнлашиб. Аз-чох алдыгымыз хаммал да баНа-дыр. Колей ил jar ни лап лис олачаг. Нач бмр мугавило батламма)ыб. Бизе де)ирлер к и, 1993-чу ил учун дев лет сиэе хаммал сарыдаи кемак еда билме)ачек. Бас бие ме)-ле}ек?\nНаглы суалдыр. вау де бу су ала елагедар неаирликлер чаеаб аермелмдир. Чу ики хаммал ла клк иеебеде влияла-рим мшлади)и муессмселер те'-мии олунмалыдыр. Joxca.~ Бмр алиями ачы хобордарлааты бу су ала ч#ваб\/ш»р. «Биа куче* лер деки\nтале{м иле мараглеимаг ебе-аиие, лаге}дли)иммзле омле-рыи са{ьжы артыра биларик. Бу фелакат олар».\nА|дым влЦеа (Карлар Члш+\n|ети содри): лар да иаа^\nаил\nмзркеаи ид аре Ьё('егиимм\n1989 — 1991-чи ия-\n____чвмийетимиае 1256\nкаадратметр саКаси олан мем-верилмели|дм. Пулу ну да качирммюмк. Чох теессуф ки, аерилмади. Бу бир jeMO. 16 маиаилимиа бошалыб. Немми •а лер чемиЦетимиаин башга узвларине верилмвл^ди. Чумки елмллерии аа Нелал лупу иле тикилмб. Амме бешгаяе-рыиа вер дилер. Чох jopa «им-ка)ат атдим. Бакы шоЬар кчра Накими}}атм башчывмнын кач-миш муввкни С eh раб Салманову и да {аиымда о л дум Но деве {аашыдырГ JaTMoiaj-дыиыз, кедмб тута)дыныа-.\nФирудин Батыров Бклосу-варда !аша)ыр. Россамдыр. Карлар ЧомиМотммии уаау дур. Бу кумлорде родакеНамыаа калммшди. Чоммйотми аа У»*' лерина Ьеч бмр га(ты кесте-рилмеди)иидем шика)етяеиир-ди. Седр бклдмрди ки, Ф. Бе* гырое бир нече дефе биае де мурачиет едиб. Л алии она ко-едо билмеммшкк. Масал-i ер лешем ерееи мерце-\n____ де ресми мектуб мам*\nдермишмк. Бм лесу вар сосиал-те мииат ше'бесине иече дефе мектуб ла мурачиет етмм-шии. Кемем етмиряар Биз {алмыз хаЬиш еде билерик. Сомресы гаяыр омларыи ни-сафыма. Фирудии 1ехшы самдыр. Карем белела и дере галымарыиа лер.\nИ.влил: чохдур. - .\nелагедар тешммяоглар аеемфе борчларыны {ериие )етирсе-лер артыг ммле)е, уму-мусу-ja де {ер галмее. Имеем бмр-бмриие дajar олмаса амур\nлим\nзиме\n«лернк проблем лерм\nвпер hep бир кос,\nмер. вямялерии мсе {ер уауи-де сеидам, дойдем еене Ьеч бмр кумаиы, леиеКы {охдур.\n«Хеег\nВаИнд ИМАНОБ»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-27-1992-p-1\/","date":"2017-06-24T20:55:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00347.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4200412035,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.42004120349884033, \"tuk_Cyrl_score\": 0.17742565274238586, \"kum_Cyrl_score\": 0.06273263692855835, \"tat_Cyrl_score\": 0.04910990595817566, \"tyv_Cyrl_score\": 0.033636268228292465, \"sah_Cyrl_score\": 0.03163183853030205, \"kir_Cyrl_score\": 0.019802629947662354, \"crh_Cyrl_score\": 0.018497668206691742, \"lez_Cyrl_score\": 0.012451563961803913}","num_words":12738,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.466,"perplexity_score":74054.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - May 17, 1992, Baku, Azerbaijan\nI ■ХАЛГ ГЭЗЕТИ\n17 MAi Í992-4H ИЛ. Hi 96\ns»\nTí\nБел» баЬалыг, бел» гшлыг вахты екшдэкдэ кн, jar» пендир кнмн аз гада узэррнк мал алыкиадан заводун ая-барлврыцда галыб хараб ©лур, дузу, вцацйадыг. Сояра да шубЪалацдш яя, Jana Kejtjjejjani за], ajpasbi в» cyjy Ьэмишэкявдэк чох оддуру учун муштарвсн тапылмыр, ja да завод р8кборля)н ивы кЫалэдиб пфюхмнн гзлдырмаг учун фурсэт кезла|нр. Аяма буяларыя Ьеч баре AejHa-\nЭрзаг НаэирлиЗявдэн алын-мыш Ьзмин мэмгуба ©сасэн -март ajbrunaa е'тибарэн э'ла яев судун бар килограмынын пфяати 3 манат 30 гэпикдэн 6 маната, биринчи вэ икначи нов судун hap килограмынын ги]мэти исэ мувафиг олараг\nИнди чох аз mej дэЗишмэз галыб. Дввлзт структурларын-дан тутмуш, инсани мунаси-батлэрэ, Ьэтта эн ги>мэтли мадди вэ мэ'нэви дэЗэрлэрин чэмиЛэтдэки -мевгелэринэ гэдэр baP'iuej дэЗишиб, зввэл-кн ш г клин дэн узаГлашыб. Лахшы-пис тэрэзисинин даЬа чох Ьансы тэрэфэ меЗллэнди-Jhhh де]э билмэрик. Амма аЗдын олан Ьэлэлик будур ки, куч» демокршгиДасындан о Je-на «ечэ билмэмишик. Рее* публикамызын идарэетмэ структур ла рында. HTTHcaAHjja-тымызын JeHH тэлэблэрэ yj-рун шэкилдэ такмиллэшди-рнлмэси истигамэтиндэ эсас-лы ислаЬатлар JiaJaia кечи-рилмир. Бурокраггик энкэл-лэр, хусусил» ДЭ rojMOT ©3-башьшалыры аз-чох элдэ 0twhJ«mh3 муст эг л ли ja дэ ма-ае олур, беЬрандан чыхмага имкан вермир. Ахы JeHH чэ-muJJ эт гуручулуру haJaTHH буту« саЬэлоринин ©Jhh эахт-да\" Ьам дэ реал шэкилдэ де-мократиклэшдирилмэсини тэ-лэб едир.\nБеЗлэганда бунун бир даЬа шаЬиди олдуг. РаЗондакы jap-лендир заводу эЬалинин ан чох ehrwja4 дуЗдугу мэЬ-суллар истеЬсал едир. Ьэтта белэ касад вахтда, Ьэрч-мэрчлик шэраитиндэ илдэ pajoH чамаатына 527 тон пендир, 111 тон jap сатылыр. Гакчэ бу илин биринчи ру-бундэ ahaflHja 18 тона JaxbiH jar, 82 тона JaxbiH пендир кендэрилиб. Заводда бизэ де-дилэр ки, зкэр тэсэрруфат-лар маЬсул истеЬсалыны ар-тырыб завода даЬа чох суд кевдэреэлэр мэЬсул Ьэчми-ни эн азы икн дэфэ артыра билэрлэр. Тэеэрруфатлар исэ aj6aa{J суд истеЬсалыны азал-дыр. Масэлэн, тэкчэ втэн бир илдэ завод 8. 480 тон авэзинэ 7. 812 тон су\\Д алыб.\nЭслиндэ hap iuej елэ бу-нунла багльгдыр. Суд нстеЬ-салынын азалдырыны керэн бэ'зи башбилэнлор тэ'чили бир нечэ ра|)она мэктуб квн-дэриблэр ки, судун тэЬвил ги|мэти артырылсын. Республика Кэнд Тэсэрруфаты вэ\nJhhh ©ЗрэнмэЗэ чэЬд костэ-рЧблэр. Мэ'лум олуб Щ, 2UU знрли]ин равбэрлиЗшпш Ьэ-мин гэрардая, даЬа доррусу. мэктубдая хэбэри )охмуш.\n•Белэяяклэ. судун гиЗ-мэти ааээлки Ьэддинэ чатдырылыб JaFbiH килограммы 87 манат\n43 гапи)э, пендиринки исэ мувафиг олараг 32 манат 82 rarmja вэ 24 манат 38 гэии-ja евдирилиб. Анбар елэ бил садгиниб-супурулуб. Зааодда-кылар вэ рвЦондакылар до-риня эн нэфас алыб дар. Амма бунунла hap mej битябми, jape сагалыбмы?\nДевлэгг сэв»и»сшадэ апары-* дан нхябашлы ся^эсэт ячfu-' мая в» дешж&т Тэсэрруфагла-рыны чыжылмеэ вэзн>|етдэ tpjy6. Бирча мясал fleje«; Эввэллэр молхозлар гуввэли Земнн hep ммограмыны 24 ramija алырдылар. Инди бу ntjaoT 10 дэфэ аргырылыб. Кем дэ бел» уедвнлраг ар-тьш тэкчэ jeac саггышында де^ил. МуТэхэосислэрин he-сабламаларына керэ, ичти-маи тэс»рруфа1глара сатылан хаммалын, .eforajar Ьиссэ^э-ривнн вэ техниканын ги}мэ-\nТ93Э ХЭБЭР, КвННЭ Д9РД\nШМ8Т 01УНБАЗЛЫГЫ\nЧАН АРЫ ЬАМЫНЫН БАШЫНДА СЫНДЫРЫР\n4 вэ 5 маната гаддырылыб. Хэбэр раЗюна чатан кими Ь©1-вандарлар севиниблэр. Севи-ниблэр ки, нэЬаЗэт, »маклер« ©з лаЗигли гиЗмэтин алды, Ьеч олмаса тэсэрруфатын бу саЬэсиндэн кэлир квту-рэрлэр. Амма Ьамишэки кими бу севинч дэ узун сур-м»3иб, чунки тэдбир Зарым-чыг олуб. Лаг-пендир заводу вз кэлирини, чыхарьшы, 25 фанз тичарзт элавэсини Ье-саба вурандан сонра е'лан едиб ки. Загын бир килогра-мы 235 манат 52 гэпиЗэ, 50 фаизли «Брынза» пендири-нни бир килограмы 87 манат 83 гэпиЗэ. 40 фаизли «Брынза »нын килограммы 65 манАт 62 гэпиЗадир.\nЕлэ заводун анбарьпада НЗирми тон Заг, 14 тон пен-двр дэ бундан сонра галыб хараб олмага башлаЗыб. Ра-\n£>нун мувафиг тэшкилатлары аЗ-куЗ галдырыб этраф ра-|онларын да диггэтини буна чэлб едиблэр, гэрарын кон-крет олараг Ьансы ( идарэ, кимлор тэрэфивдэн эерилди-\nШЬЭ УЧУН «ТУЧИЛИ МРДЫМ»\nЛаралы эскэри aoJ^ih Mej-¡анындан чыхармаг чэтин в горхулу ишдир. Чунки бу-[у челгпзахт атэш алтында тмэк лазым кэлир вэ бэ'-эн блшгаларыны хилас едэр-:эн 1санитарлар ©злэри ha-шк олурлар. Бакы Кеофизи-(ичиЬаз ИстеЬсал БирлиЗин-[э бурахылан зиреЬли тэ'чи-[и Зардым стансиЗалары бе-1э йалларын гаршысыны ал-йага квмэк едэчэкдир. Бура-ta аргыг 6 белэ стансиЗа ha-[ырланмыш вэ тэ'Зинат Зери-¡е кендэрилмишдир. Бунла-Ьын саЗэсиндэ индн Заралы-1ары A©jym меЗданындан нэ-Енки нисбэтэн тэЬлукэсиз Шэкилдэ чыхармаг, Ъэм дэ энлара оператив тибби Jap-лым кветэрмэк мумкун ола-чагдыр. Ларалыларын ЪэЗаты исэ белэ Зардымын вахтында\nэстэрилмэсиндэн ' асылы\nлур.\nБирликдэ зиреЬли тэ'чили Зардым стансиЗалары илэ ja-нашы, cajjap травматоложи чэрраЬиЗЗэ вегонларынын истеЬсалына да башланмыш-дыр. Оператив 4appahHjJa Зардымы кветэрмэк учун бу-тун зэрури шеЗлэрлэ тэчИиз олуннуш бу вафнлар чэбЬэ шэраитиндэ эвэзеиздир. Бу кунлнрдэ республика СэИиЗ-Зэ НазирлиЗинэ Aaha ики белэ вггон верилмишдир.\nБирлиЗин коллективи чэб-haj3 квнуллу кедэн Золдаш-ларьшы да унутмур. Бу ja-хынларда онлара бирлиЗин бартер Золу илэ алдыгы эр-заг мэЬсуллары квндэрип-мишдчр. Онларын Ьамысы-нын иш jepH сахланмышдыр, икиг^т артырылмыш эмэк Ьаггы исэ аилэлэринэ вери-лир.\nАзэривформун яухбнрв.\nТУНЧЛАШАН ГЭЬРЭМАН\nШэрур (мухбирнм издан)\n|1эЬэррэм СеЗидов Шэрур Ра-он Дахили Ишлэр Шв'бэсин* ;э чалышырды. Милис капи* таны иди. 1990-чы илин ган-лы Занвар кунлэриндэ торпа-гымызы ермэни тэчавузундэн горуЗаркэн мэрдликлэ Ьэлак олмушдур. Чэми 38 Зашы вар-ды. Икц ушаг атасы ИзЗатдан дахтсыз кетди. Анчаг шэрур-флар МэЬэррэм CeJ«Aoey бир да унутмамышлар. МэЪэр-мин мэзары узэриндэ japa-ыглы абидэ учалдылмыш, эЬэрдэки кечавиш А. Бабуш\nкин кучэсинэ онун ады верилмишдир.\nБу Захынларда кучэнин кю-рэчэЗиндэ шэИидин тунч бусту го^улмушдур. Буст M9A9HHj-Зэт шв'бэсииин xejpMjíja тэд-бирлэриндэн JbiFbwaH вэсаят Ъесабына учалдылмышдыр. Абидэнин Ьнзырланмасында Харков шэЬэриндэки бэдии сэнаЗе икститутунун муэлли-ми СеЗфэддин Элиоглунун xej-ли зэЬмэти олмушдур.\nБу Захынларда—М. Се]йдо-вун 40 Зашы тамам Олан кун абидэнин ачылыш мэраенми олмушдур.\nАЛИАНМАДА МИГАМ М9ЧЛИСЛ\nБерлин.Захынлырындаяы Ьозея шэЬэрчи|яндэ jyHECKO Заныида фэаляЗЗэт кестэрэи эн'энэви иусиги узрэ беЗнэл-халг шуранын -«Мурам» тэдгягат групунун елми ссссн)мы кечирилмишдир. Бу ие'тэбэр елия мэчлнедэ республика Елмлэр АкадемRjacu Архитектура вэ Иячэсэяэт Институту АзэрбаЗчав xáar муснгясияин тарнхн вэ нэзэриЛэси ше'бэеявяя баш елми ишчнея Сэйубэр Батырова да иштн-рак етмишднр. Мусигишунас алии мухбнрнмизэ демншднр:\nf —«Мурам» трупу бр нечэ Цл эввэл Зарадылыб. Мэгсэд эн'энэви шэрг мусигиси тэд-гигатларыны элагэлэндирмэк вэ истигамэтлэндирмэкдир. Бу група АБШ, Инкилтэрэ. Франса, Алмани]а, Полша вэ Иранда, Иабелэ Озбэкистан, Газахыстан вэ Тачикнстанда JáuuajaH мусигишунаслар да-хилдир. Шэрг муснгисици ej-жэн алимлэриимлк мэчлнеи 1988-чи илдэ Берлиндэ ке (рилмишдир. АзэрбаЗчан :ткаЬы барэдэ мэ'рузэм >рг мусигисинин биличилэри )эфиндэн марагла гаршы-1ы. Мэчлнсэ Агахан Аб-дуллаЗев, Замят ЭлиЗев вэ Эдалэт Вэзировдан ибарэт уч-луЗун ифасында мугамлары-мызын лент Зазыларыны 'да алармышдым.\nЬ АзэрбаЗчан, фарс, ©эбэк.\nтачик-, турк, у1гур, туркмен мутамларыны ©Зрэиэн керкэм. ли мусигипгунасларыи чы-хышлары олдугча мараглы иди. У. РеЗнЬардт (АФР),\nB. Фелдман (АБШ), О. РаЗт (Инкилтэрэ) турк мусигиси барэдэ Зени тэдгигатлардан сеЬбэт ачдылар. М. МэссуДании (Иран), Ь. Туманын (АФР), Ш. ЬосэНВД (Франса).\nC. Жеранск-Коминенин (Пол. ша) мэ'рузэлэри шэрг муси-гисинин нэзэрй' проблемлэри нэ Ьэср олунмушду. Керуш-лэрдэ вэ свЪбэтлэрдэ Ьисс олунурду ки, Гэрбдэ АзэрбаЗчан мугамларына мараг ол-дуЛа бвЗукдур. Мугамлары-мызын ©Зрэнилиб тэда«г еднл-мэси, бутун дунЗада За]ылма-сы учун исэ Ьамыдан чох биз \"ш кврмэли^к. г г'эриБОВ\nЭлбэттэ, чох аз ш©3 дэЗиш-ди. Садэчэ олараг, Ьансы бу-режратьшеа сун'я суратдэ за-ратщыгы элавэ проблем Ьэлл олунду. Дик эр проблемлор исэ кэнддэ дэ, заводда да галмагдадыр. Ленэ ЬеЗвандар суду су гиЗмэтинэ сатачаг, суд истеЬсалы арпмаЗачаг, )енэ завод суд сарыдай нор-луг чэкэчэк. Отэи ил апрели« 20-дэк раЗонун тэсэрру-фатларында завода 20 той суд кэлмишдиеэ, бу илин Ьэ-мин деврундэ истеЬсальш Ьэчми бирдэн-бирэ в тон аза-лыб РаЗон аграр-сэна!3е ком-бинатындан алдыгымыз мэ'-лумата керэ, илин аввэлин-дэя бэри раЗонун бутун тэ-сэрруфатларында суд йстеЬ-салы азалыб.\nЬэм дэ бунун сэбэби тэкчэ мадди мараг деЗил. Кэнд тэсэрруфатында чалышанлар, елэчэ дэ Ье|38андарлар нэин-ки газанч кеггурур, эксинэ, куибэкун зиЗана душурлэр.\nти бнрдэн-бирэ 10-15 дэфэ, бэ'зи Ьалларда исэ 40 дэфэ галдырылыб. Кэнд тэсэрруфаты мэЬсулларынын сатьшд гиЗмэтлэри исэ эн Захшы Ьал-да 4-5 дэ��э артырылыб. О да чох вахт Зухарыда деди-JHMH3 кими, ©лчулуб-бичил-мэдэн, сэриштэсиз вэ кечичи бир Нал кими. ЬеЗвандарлар деЗирлэр ки, бир килограм Зсм исэ 5 манат 40 гэпиЗэ баша кэлир. Демэли, кэндли бир килограм суду, ©зу дэ э'ла нее суду 3 манат 30 гэ-пиЗэ сатмага, тэкчэ гуввэли JeM учун исэ буидан ики дэ-.\nфЭ арТЫГ ХЭрЧ Ч9КМЭ09 мэч-\nбурдур. Биз Ьэлэ башга хэрчлэри демирик.\nKepyHAyJy кими, бутун тэ-рэфйэр бу алгы-сатгыда уду-зур. Эн чох удузан исэ алы-чыдыр. Чункн онун нэ суду, гатыгы, нэ е'малчыЗа тэ'сир етмак кучу, нэ дэ пендир вэ jap Ьазырламаг имканы вар. Башга сезлэ десэк, гиЗмэт «при1шскасын»|дан Ьеч кэс фаЗда кетурмур. Бэс онда нэ\nучун бу Золла кедирик? Башга Х>л Захдурму7\nКерунэяэ кетмэк учун 1ол лаэым деОил. Садэчэ олараг рвал вээя^этившзн га1даЗа салмаг, беЬраидан чыхмаг учун илк невбадэ иг-тисади))аада (елэчэ дэ нчти-маи-CBjacH haja^a) сабитли-3» наил олмаг лаоымдыр. Девлэгг ©з тсуяуиу кветэрмэ-лн. ©з варлыгыны тэсдиг ет-мэлидир. Девлэт зэиф душ-муш саЬэлэря ajera гаддыр-маг у^уи бугуя чеЬтяЗатлары Ьэрэкэтэ кэтиряэлидир. Гэ-риоадир, дургунлуг дедЩи-миз, амма индкиндэн даЬа чанлы, даЬа мэЬсулдар дввр-лэрдэ довлэг ЬеЗваядарлыга, даЬа догрусу, эЬалини эр-загла тэ'мин едэн саЬэлэрэ дотаси]а верирди, белэ ка-сыб, белэ уэмун вахтымызда исэ нэ Зардым вар, нэ дэ rajpbi. Эксинэ. девлэт кэндэ гэним кэсилиб, девлэт е'мал сэна^есини зэли мши кэндин чанына дарашдырыб. Эсли-нэ бахай да елэ сэна]еннн дэ B93HjjeTH урэкачан де]ил.\nНэтичэ умуми вэзнБэти-мизи а>дын кестэрир: Бу\nилин уч аЗьшда етэн илин ejHH двврунэ нисбэтэн эт истеЬсалы 7 мин тон, суд истеЬсалы 19,2 мин тон. Jy-мурта 9 мил^он »дед азалыб. БеЬран дэринлэшмэкдэ да-вам едир. Тэкчэ бу илин март аЗында эт истеЬсалынын умуми Ьэчми 19 фанз азалыб. Марагльадыр ки, ЬЪр mej азалса да тэлабат артыб. Масэлэн, тэкчэ мартда этдэн истифадэннн Ьэчми 15 фанз чохалыб.\nЧох JejHpHK, аз ястеЬсал едирик, чох деЗирин, аз иш-лэЗирик. Вир Зандан ©зумуз, бир Зандан еэкэлэр, бнр Зандан да гц)мэт в© ислаЬат оЗунбазлары нэфэсимизи кэс-мэкдэдир. Ге>рэтэ кэлнб сведан ишэ кеч эн, Ьэр шеЗи вз JepHHe гоЗан исэ тапылмыр ки, тапылмыр.\nИнди БвЗлэгацдакы Jap-пендир заоодунун да гаЗгы-лары кунбэкуя артыр. Ьэлли чэтинлэшир. Онлары да бу дар ajarla муст эти л.тик бэЬа-нэсилэ ач эЬали илэ дилэнчн вэзи^этиядэ олан тэсэрруфатлар арасында гоЗублар, чанаг инди онун да башыны сындырыр. Бу чанаг Ьардан кэлир, билинмир....\nФнрудин РЭСУЛОВ\nЧавяд ХАСПОЛАД\n«Халг» гэзети»нии мухбир.\nлэря.\nООНУНЧУ Д8РС?!\nНэлэр кэлир бвшымыза? Вэлкэ. «нэлэр яэлмяр ба-шымыза?» Нэдэн гачмы-рыгса фэлвкэт хэтнряр. Нэдэн гачырыгса башымыза кэлир. Хочалы боЗда фа. чяэ)э дучар олмуш халгын аЗыл мамасыньга эвэзи деЗил. ми Шушанык jara тапда. гы]ла мурдарланмасы? Дотру дан мы мэглубиЗЗэтян аг-пысы-ачысы бнзи Ьэр дэ* фэ бир аз да JyxyJa верир. Угурсузлуга , алыяшагая ады чохдан бэллядяр: rej.\nрэтсизлик. шэрэфеизлик Мэс'уляПэтсивлиЗимиз. дач. сизлиЗимнз ЬамымызыВэ. т��н гаршысында чох 6©Jyk борча салыб. Индн Jya фн-кир. мин xejafl. милJoh haja-чаи бу борчу rajrapa бнлмэз. Башымызы эллэримизни ара. сын дай чыхарыб торпаг Jo-луида сон вэ гэти двЗушэ галхмаг Зеканэ чыхыш Jo-лудур У шаг дай 6©jyj9, ©и\nчэбЬэдэкиндэн архадакьша. реЬбэрдэн сыравн адама, сиЗасэтчидэн кеннш кутлэ-Зэдэк Ьамы ачы Ьэгигэти анламалыдыр: тарнхи та.\nлеЗи бизим нэенлдэрнн уми-диндэ галмыш Бетон тэп-лукэдэдир. Бундан сонра бирчэ сэЬв аддымыи учуру. ма апардыгыны кермомэЗэ, д]ылмамага Ьаггымыз Jox. дур. Таркхдэн силинмиш халглар бэлкэ ©зуну белэ мэгамда сои -соЬвдэн чокни* дирмэмэЗив гурбаны ол-мушлар?\nШушанын элдэн верил, маем... Биз бундан нэ га. дар горхурдуг. EJhh заман. да бу фэлакэтэ догру яет-\nдиЗимиздэн хэбэ рсизмн шик. ХэЗаяэт олубму? Буну Ьеч иэ илэ дан маг мумкун деЗил. МэглубиЗЗэтнн гаршысыны алмаг олардымы? ХэЗа^этин езуидэн башга бутун Ьалларда оларды. Кун кими аЗдындыр ки. душмэн ма-рыга Затыб фурсэт квзлэ-Зирди. Шушаны элэ кечир-мэк учун мин бнр Ьи|лэ гуру рду. Бэс биз ие]лэмишик? Инди мэ'лум олур кя, ©тэн двврдэ Шушаны душманэ тэЬвил дармэк учуй «гору-Зурмушуг».\nАхы, нечэ ола билэр ки. тэбиэтин Заратдыгы надир мудафио га ласы белэ асан, тыгла, эл-голу баглы Ьал-да душмэнэ верилсин? Буну нечэ баша душэсэн ки. Ьэр гарышы. Ьэр дашы уг-рунда елум-дирим Aejymy апармалы олдугумуз мугэд-дэе бир мэканда Ьеч олмаса кучэ flejymy кетмэЗиб? Бутун хэЗанэтлэрэ бахмаЗа-раг. Шушада элнндэ силаЬ\nтутан. халгы архаЗын едэн Ьэр бир адам душмэнэ Залныз ©з MejHAHHHH устундэн Jep вермэли иди. Белэ олсаЗды Шуша душмэнии езунун мэ. зарыяа чеврилэрди.\nЬамымызы apxajbw сал-мышдылар. Шуша елэ бир Jep иди ки, оурада бир эсхэрямиз душмэнии беши-нэ чаваб вера билэрди. Бу. ра Вотан учун, гэлэбэ учун о гэдэр ahaMHjJoMH иди ки. биз кезлэнилэн Ьэр душмэнии гаршысына беш Aejyony чыхармалы идик.\nАртыг бунлар ачы бир дэрсдир. Мумкун олан голэ-бэдэн бизэ мэглубиЗЗот дам. расы галыб. Белэ олан Ьал. да илк ]ада душэн, дилэ кэ-лэн «xoJaHOT» сезудур. Вэ-тэнэ хэЗанэт, бир-биримизэ хэЗ&нэт, тарихкмизэ хэЗанэт. Нэдэдир бу хэЗанэт? Тэкчэ шэЬэрнн мугавимэтсиз тэс. лнм олмагындамы? Кимлэ-ринсэ Шушанын мудафиэ-сини позмагандамы? Бунунла кнфаЗэтлэнмэк хэ. Занэтин мигЗасыны гат-гат кичилтмэк оларды. ЭслинДэ бу хэЗанэтдэ чохумуз тэг-енркарыг. Торпарымызын бутввлуЗунун горунмасы кими мугэддэе мубаризэни cHjacH дидишмэлэр дума. нында керуимэз едэн, ону арха плана кечирэн. орта, ja даЬа вачнб чагырышлар атан Ьэр бир сиЗасэТчинин бу хэЗанэтдэ паЗы вар.\nЧазнбэлн шуарларын тир. Зэк Ьавасы илэ башымызы думанландырмагла биз дэ эн вачиб мубаризэмизи сан. ки унутмушуг. Милли азад-лыг муоарнзэсини Занлыш баша душмэк, мнлли бирли. Зин Ьава^гу кими лазым олдугу мэгамда дахилимиэ-дэ «агаларлуллар» белку, су салмаг эслиндэ кутлэлэ-рэ синфи мубаризэ эЬвал. руЬиЗЗэси ашылаЗыр, Ьаки. мнЗЗэт еЬтнраслары дахил. дэн чэбЬэлэр ачыр, бу хэ-Занэтэ дотру апарырды.\nЛохланылмамыш, сэЬв ке. дишлэри илэ халгы мэглу-биЗЗэтэ дучар едэн, ону угур-сузлуглара вэ фэлакэтлэрэ алышдыраН Ьэр Ьансы бир гуввэ бу хэЗанэти бэслэЗиб 6ejyTM9ja хидмэу етмишдир. 0н 6©JyK хэЗанэт одур ки, халгын талеЗини Ьэлл ет-мэк кими тарихи бир ишэ гошуланлар мэс'улиЗЗэтсиз-ликлэ Ьамымызы диби кв. рунмэз бир учурум кэнары. на кэтирнб чыхармышдыр.\nБу кун дидишмэнин. арха. Зынчылытын. газанч Ьэрис. лиЗинин, горхаглырын, бв; шыиы саламат сахламагын да ады хэЗанэтднр.\nИнанмаг олмур ки, душ. мэн нэ нстэЗирсэ элдэ едир. биз исэ элимиздэ оланы да сахлаЗа бнлмнрик. Инанмаг олмур ки, бу халг тэбиэтяк она бэхш етдиЗи взунугору ма инстинктинн (шуурлу мубаризэ бир Зана) итярмиш олсун. Бос онда Гарабагда. кы Зурд-Зуваларымыз ниЗэ баЗгуш мэскэнннэ чеврилир? Шуша кими бнр шэпэркни ropyja билмэЗэн халга дувЗа. да иэ деЗэрлэр? Ьеч бир бэЬанэЗэ Jep ола билмэз. Ер. мэнилэр кучлудур? Бэс бя-39 нэ олуб? Онларын арха. с ын да дуран вар? Биз ни Je езумузэ арха тапа бнлмэми-шик? Суалын чавабы суал-дырса, бэЬанэ зэифлиЗи киз. лэтмэк учундур. Бутун Ьалларда тэгсир ©зумуздэдир. Хочалы элдэн кедэндэ де-мишдик ки, бу мэглубиЗЗэт гэлэбэмнзин башлангычы ол. малыдьф. МеЗлэдик, Хочалы фэлэкэадэлэринин интнгамы. ны белами алдыг? Бу кун бизэ нэ ад гоЗсалар japa. шыр.\nШуша алынмалыдыр! Ьеч бир душкунлуЗэ. башыпо-зуглуга Jep ола билмэз. Шу-uiaja кез Зашы текмэк, агы. лар гошмаг хэЗанэтлэ ба-рышмата бэрабэрдир. Баба-ларымызын бу reJpaT гала-сы бизим мэрдлик, гэлэбэ галамыз ол малы дыр. Инди мэглубиЗЗэтин вурдугу Japa илэ Занашы вердиЗи дэр-син 6©JyK ЬэЗати кучу дэ, бизимлэдир. Шуша Зарасы-нын агрысы Залныз интига-ма чарырмалыдыр. Бунун учун бу кун нэинкн беш.<ж сиЗаси хэттимиз. Ьеч ики чагырышымыз да ола билмэз. — _\nЛеканэ CHjacH хэттимизи фэлакэтлэримнзнн езу му-aJJaH едиб: Вэтэн хилас олун. малыдыр! Ьэр iuej гэлэбэЗэ Звнэлмэлидир. Бир тэлэб олмалыдыр: Сэн гэлэбэ учун неЗлэЗирсэн?\nАналарын квз Зашы, керпэ-лэрин фэрЗады. шэЬидлэрин нараЬат pyhy танрынын Ьэр бир халга бир дэфэ вердиЗи вэ онун геЗрэтинэ тапшыр-дыры Вэтэнин хиласыны тэлэб едир. Тарих ©Зрэдир ки. белэ мугэддэе тэлэбэ та. бе олмамагын чэзасы аман. сыз олур.\nТаЬир АДДЫНОГЛУ.\nдаьшэтлэр 1увлсы\n(«СОЛОВЕТСК НЭГИГЭТЛЭРИ»СИЛСИЛ9СИНД9Н)\nОНЛАР СЛОН да КУЛЛЭЛЭНИБ\nУ заг Соловетск адаларындан чохдан гаЗытсам да орада кар-дукларими, ешитдикларими бир ан белэ унуда билмир, топладыгым материаллар аса-сында бир mej Зазанда сарсы-лырам.\nНачаф Наримановун ады ила башланан илк ахтарышым Ьатгында биринчи очеркижн Заздырым анларда вела душуна билмвздим ки, бир чох иллар-двн сояра Золум бу геЗри-ади адал&р архияелагыида бщр да душвр вэ май бурада баш верен фэлакэтлар Ьаггында сеЬбэт ачарам. Сонрахы ахтарыш-ларым чэфакеш Зазычы Олег Волковун тэ'бириича десак . «АзэрбаЗчан зиЗалыларынын\nrajMara» cajbiAaH мусаватч. ларын агибати Ьаггында her»-гатлари ce j ламе ja Зеналди. Ь> шахскЗЗатлар «кунаЬсыз му-гассирлар» кими Соловетск а��аларында мусибатлар чак-миш лакин ез идеЗаларындан денмамишлар.\nСоловетск адалары Ар даниз-да jepAdump. М. Горки 1929-чу ил njynyH 20-да 6ypaja кал-миш, hap jepn казмищ, дус-•пгларын hejaT тарзи ила ж яыш олмуш, гаилы елум ду-шеркэсини pah6apAHjHH тэлэби ила даЬа чох «ади ислаЬ ама . колони ]асы» адлендырмахс чаЬд кестармишдир. \/Ганын-кыш ва «инанылмыш» едиб «сифариши» Зерива jerapMr.. ди.\nЬаггында сеЬбат кедэн ада-лар архнпелагына мет Максим Горкидэн 60 ил сонра калдим. Башга вахтлар, ела деЗак ки, шш аЗларында Соловетск адс-ларыяа кэлмак ге}рн-кумк\\ дур. Она кара ки, алты аЗдан чох чакан узУ® гутб гышы арзинда бурада гырх дарача-дан артыг шахта олур, hap Зер галын гор табагаси яла арту-лур, думая, булуд аз яавбэсин-да бурада hap mejn кизлэдир. Соловетск адаларыиын jaju казал олур.\ns -\nУзун иллэрдэн сонра ахыр ки, бу адаларын ЗаЗыяы кар-дум. Учуичу кун иди ки. архя-пелагда Ьава дузалмиш, куяаш чыхмыш hap шеЗия устуну ачмышды. СеттЗабр аЗыяа го-дар белача гутб кундузу давам едачак, кунаш hexmiia уфуг-да олачаг. бу Зерлари ез ву-рунда чнмвздврачакди. Eeja3 кечалар иса инди чавубув кундузундан да парлаг олуб tap meie ше'ла сачырды- Мак сим Горкинин «Соловки» одар кяидан мета белля мавзэра]а дштат Зетирдикча, кенлумдэ\nизаЬедилмез дуЗгулар баш гал-дырды. Адаларын «калкали» чаЬегглериня ужутмаг мумкун оланда ала билирдим вагыл-лар аламина душмушам.\nЛамачлар, тапалар, карфаз-лэрин деш тарафлари тэзечэ Зашыллашмышды, бетавше-лэр, инчи чкчаклари, эанбаг-лар кулумсунурдх. Коллуг-ларда чохлу чиЗалак ва моруг варды. Кятпын агаЧларыядсн топа-топа инчи асылмышды КиламеЗвалар Ьала jeram»^ мшпди. Бир аз сонра бурада hap mej бол олачагды. Тез-тез jaraH Загашлар чурунтул меша золагларында чохлу кебалак уза чыхармышды. Пбморлар учун занкин сорвет саЗылаВ бу кебалаклара бах-дыгча ypajHMAaH дардля фи-кярлвр кечирди. Ахы бурада cnjacH дустаглар чибкирлерлэ, jyrncya ахлаглы гадынларла, башкасанларла берабер тутул-муш, аксориЗЗати маЬв едилиб колларын дибиндэ, дарив арх-ларда, чалаларда, мешднин га-ранлыг гатларында басдырыл-мыш, Захуд керфеэ суларында батырылмышды. Инди кабалэк-лара бахдыгча мена еле келир-ди ки, онларын Ьамысы бурада иичидилан адамларын истэк ва арзуларыдыр.\n1923-чу илдэ В. Ленинин ва Л. Тротскииин саренчамы ила бу узаг адаларда Зарадылан СЛОН душаркаси совет халг-ларынын ан £ахшы огулларыны дэ^ирман кими «yjyTMeja» баШлаЗыб, бу фалакатдан иса Ьеч ким хабап тутмаЗыб. Она кара ки. СЛОН-ун MahajjaTH ез ма'насында тэсвир олунма-Зыб.\nАдамлары Москвадакы Бутырка зивдаяыидая мухгэлиф бвЬанэлэрла бу адалара кати-рирдилер. Бурада онлары агыр ишкэнчалар казлаЗирди- МаЬ-буслары уэулуб Ьалдан душена гадар ишладир, сонра кутлави сурэтда маЬв еднрднлар. Такча 1929-чу илин ганлы Занвар ке чаларяндм бкринда СЛОН рдлаяан монастыр диварлары Заяында 300 адам куллалан-мишди. Бу рагам мена бирчэ ан да раЬатлыг вермир. Она кара ки. адыны тез-тез беЗук рагбатла андышмыз гочаман рус Зезычысы Олег ВасилЗевич СЛОН-да сахланан мусаватчы-* ларын л« 300 нефер олду»уну кестэрир. Мэна ела калир ки, Ьамин куллэланан дустаглар арасында мураватчылар да олуб. Ьэм да она кара ки, СЛОН та'сис едиланде ела бил биринчи невбадэ азарбаЗчав-лылар учун вазэрда тутулуб-муш. Бела бир Ьагнгатя дэрк етках иэ гэдэр ачыдырса. онун\nустундан сукутла етмак да бир о гадар гэбаЬатдир.\nАзэрбаЗчан Демократах Рес-публикасыныи башчылары 1920-чи илин апрелинда Ьаки-MHjjara квнуллу суратда бол-шевиклера тэЬвил вермишди-лар. Онлара габагчадан де-мишдилэр ки, акар бела етса-низ, та'гиб олунмаjачагсыныз Авропада, Шаргда таЬсил кор-муш мусаватчылар тесаввур етмирдилер ки, онлары алдада биларлар. Таассуф ки, чох кеч-мамиш онлары та'гиб етмвЗа башладылар, сояра да Ьамысы-вы Ьамин фалакат Зувасыиа кендар дилер. Белача 300 му-\nсаватчы Соловетск конасты-рындакы мэЬбаса салыцды. Онлар душаркадаки дезулмаэ шараитдан ^рфаларла шика]ат етдилар, натичася олмады. Си]аси дустаг статусу алмаг учуп Зеканэ чыхыш Золуиу ачлыгда кердулар. Бу барада Олег Волковун Заэдыглары бизим учун кезланилмаз, Ьа»» да мараглы олду.\n«Элли иафара ]ахын муса-ватчыны KaMepaja салдылар. Ачлыгьш оя биринчи. ]а ои икинчи куну хасталари кочу-руб онларын Ьаиысыны кеч-миш монастыр госшггалынын палаталарына долдурдулар. Ьакимларэ т^шпырмытпдылар ки. ачлыг е'лан елаЗэнларин кизлинде бир mej Земамасияа кез rojcyHAap; кеэатчи а]ыр-мышдылар, адам салырдылар ки, гылыгларына кирсин, балка араларыяда аЬда данук та-пылды... Бир сезлэ. мудприЗЗат вахты уэадыр, уч jya гиЗамчы-нын еЬдасиидая веча квлмок барада Москвадан кастариш кезлэЗщзди»-\nТаассуф ки, бела кастариш амаясыз олду. Лазылы кеяда-ршпда деЗилирди км, онларын бирчасянэ да «cajaai дустаг статусу» верилмэсин, Эк сине, бвлушдурулуб мухгэлиф иста-гаматлара кендарсиялар, яш-ладмлеинлар ва ямках дахя-лянда... маЬв едклсянлор.\nМусаватчыларын бел» со-ранчамдав хабарларн jox иди. эввалки кими иисаялыг шаре финн Ьар шеЗдан усгун тутур, ЬакимйЗЗат органл*оына инамы гырмырдылар. Горки СЛОН-да маЬбусларыи hejaT тар» ил» таяыш оланда габагчадан еЬта-Зат тэдбирлари керулмэсинэ бахмаЗараг. часур мусаватчы-лардан бярв таныямыш адяба душаркадаки дезулмаз шэраят Ьаптында Зазылы ма'лумат веркаЗа имкен тепмышды. Ап-бети иса ачыначгглы олмуш. дарЬал ерадаи катурулмушду Горки А© бу касалэяин устуну ачмамышды.\nСоловетск адаларындан гамма г мумкун деЗилди. Ким буна чаЬд едирдиса тез.пл\\а ала кечяр, Секира ja дагыиа гову лур ва бурада агыр ишкаяча-лара ма'руэ галыб т»А»ф олур* ду. Харичэ хабарлар ахыны исэ ара вермедан давам едир-ди.\nАг дакиз каналыны чакмак учун 6ypaja ГУЛАГ архжпела-гындан гатар-гатар дустаг ка-тирилирди. СиЗаси дустаглары такинти ишлэринда j еда ja го-шур, даш-торпаг, агвч дашы-дыр ва шаллаглаЗырдылар. Г njorp Петербург шаЬарини Ьансы усулларла такдкрмиш-диеэ Аг дениз каналы да ��ла-ча чакилмиш, бурада чох беЗук фалакатлар баш вермишди.\nАрхашселскдан Котлас ша-Ьаряя», орадая да МосхваЗадак чох салмгали бнр дамир Золу уэаиыр. Галын та)ганын ва ке-чилмаз батаглыгларыв арасы яла уэаныб кедам бу Золларда дафоларла сафарда олмушам ва Ьамиша да коз Зашла ры ахытмышам чункн бу машЬур дамир Золу да дусгагларын гены баЬасына че»в»яппАир. Бурада Ьар дашвш. hop ролаш алты ишсаи сумукларЯ ила до-лудур. «Коммуяиэмяи ивЬанк такинталари» адланан бела ишларяя карулмасинда СЛОН-дан сечилиб коядарилмиш маЬбуслар да «э да]жлдм. Онларын арасында чохлу аэорбаЗ-чанлы о чумладан. мусаватчы варды. Онлар такта Соловетск адаларында деЗил, Арханкелск вилаЗатаядвки дихор Ьабсхана-ларда да чох цдялор во агыр ишлере талб едклорох узу луб сыре дан чыхырдылар. Ьеч бит куяаЬы олмаЗаи мусаватчыла рын башчыларыяы\" дафоларла Ьабса алыб бурехмашя мв'на сы ва идя? Онлардм бо'зило-ри СЛОН-да чвзасыны чакиб Бакы ja гаЗыдакдая сояра да раЬат бурахы^мамыш дар дун-чу дафо муЬахяма олуямуш во талаф едилмяшлор\n0ЛУМ Х9РЙТ9СИ\nям\nБу борода мена xoJbh тутар-IV уоиммг муЗоссор олмушдур. Экер лесам км, елумуя да «яврятосм» варды. маю кулмоЗнв. Бола бнр херят» инди АэарбаЗтая 'Мадо-HMjjoT фондунда сахлаяылыр. УмумгЗЗотла ГУЛАГ архяпе-лггыньш бутун яагтеларя бу херят»je дапщр. Адамлар онун гартаысындлн сукутла отур, охуЗаяд» нее Пор холме hop яфада санки курз кмми еяиб. беЗиялари Зеряидет oj-мадыр.\nАхы бу «елум хернтеЛ». •елум плавы» во «елум оЬда-\nлмкяаря» та демакднр? Бутун бунлар мевчуд олмуш Ьагйгвт-лардир. Агыр репрессий ялла->хяда республикамызда адамлары твк-т»к, аила-аила, каяд-канд. оба-оба квчуруб маЬв етмак учуй херите тартаб еди либмиш. Онлары учдантутма гырмаг учун «japami» башла-ныбмыш Бела «Зарышлардан» талиб чыхмаг учун «вЬделн** лар» да вармыш, «галиблар» учун хусусн «мукафатлар» да та'сис еднлябмиш. Бала ачы Ьагигэтлеря дата данасан? Онлары дарк едиб Зашамаг да ча-тандир. бу барада двриидэн-даряна фякярлашмак да. Биз аэарбаЗчанлылар учуй бунлар икигат даЬшатлиднр Она кара ки. башга республикаларыи сакиялари penpeccHjaja 30-чу иллардв ма'оуз галдыглары Ьалда АзарбаЗчанда бу фатаа ДЯ20-чи илин ма?ыида, Совет ЬакимиЗЗотшшя илк ялмядэ\n«Вичдан» коммссяЗасыныв уза чыхарддпы «©лум харяга си» инди чох мотлабларун ус туну ачыр. Бу саяадда респуг лякамызыи шаЬар ва кэндлери ajpu-ajpu геЗд едилиб Ьара-еяядет да гадар «халг душма-нж» тутмаг учун рагам да кос* тарялиб. Бу дистурвари раго-ма дштог ¿етарандэ Ьеч бял-мирсет галбяяи буруЗет кнни неча ерядвсаи: 85-425-6. Бу\nрегамлар архасында Ьеч билир емняз дата бяр ачы матлоб кизланнб? Ма'расы 6УАУР костарилет Зарлардан 425 во-фарлях 85 аял» сурку® «АНл-малцдир, бунун учун 6 вагон талаб олунур. ДаЬшатлм, Ьам да жбратлндир Республика арххадоринда 80-50*01 иллорящ авволлоряяда penpeccxja олунамдара аяд 51 \\ап чина jar ищи сахлаяылыр. Бяр яшд» Са'зет ои нафардвн чох едамын ястивтаг санадларн вар, Ьесабламалара кора о яллор нракИда penpeccaja гур баяларымин умуми cajw 300 ия яефердет чох олуб. Бу бадбахт ада мл» рыл Об фане ДИ чоху аэарбазчанлыдыр Галаялары иса руслар, татар-лар ЗаЬудилор. украЗналылат Дагыстан халгларыиын яума-. Занделарн, полЗаклар, фравс лар. яталЗаялар ва лякар миллвтлардаядяр.\nБяр халгын башыяа дашнак ларын «ля яла яа гадар мусИ' for келермнш? Бела да алда-\nныв олармы? Бите чох елум\nЬакмдари Наркяя адасымда Зерява Зетернлмишднр. Эли-мяэда олая мв'лумата коре меЗядлар аксар Ьалларда Ап-шероя торпагыядакы вефт гу-JyaapaiHa атылыб\n«Рячдая» комнсси)асынын\nтопладыгы санадлар— маЬбусларыи алЗазмалары, Ьэлэ чап узу кермамиш хагирэлэ фотошакиллэр, мухтэлиф Згд кар ашЗалар бадбахт адамла-ларын ачы талеЗяядая хабар верир. Шайр ЭЬцрА Чавадын сезларина Уэе]ир Ьачыба)ову басталидиЗи ва 1919-чу илда кечирилмиш мусабигадэ биринчи мукафата лаЗиг керулмуш «АзарбаЗчаи мнлли маршы»-нын метни да бурададыр. А» Зирлар ки. М. Э. Рэсулзадэ ону илк дафе данлаЗанда се-вяичдан аглаЗыбмыш.\nИхтаЗар Зашларында сурку! едилмиш Алы ИсмаЗыл оглу-нун мэктуб лары, Дашкан,'\nаеропортунун рай си валидеЗн-ларй 1937-чи илда суркут; кендариларкэн Зук вагояунда дуиЗаЗа келмиш Елдар Талы-бовун фотошакялларя да бурададыр. М. Э. Расулза данин орду Азарин. ЭЬмад Чавады МикаЗыл Мушфяпш, Л. В. Ча мэнзэминлинии, Се|ид ЬусеЗ* нин онун арвады. М. Э. Расул-заданин балдызы Уммкулсум хаиымыя, журналист ЬусеЗв Гафаровун Ьугуг елмлэри доктору. Парясдаки Сорбон. Университетанин ма'зуну Му тафа Вакнловун талеЗиидая баЬс едет санадлар адаяы гэлбиях ковралдир.\nМ. Ф. Ахундовун яаваси — Зехаца вервей Фетели 1938-чи илда Ь»бс олуямушдур. Ону? агибота инди|»тан Ьеч киме мэ'лум деЗил. Балка ону д СЛОН кими душаркэларш: бирияда маЬв етмвплар?\nЕадяам Андраника гаршы вурушая халг гаЬраманы Гара ЧеЗри оглу 1928-чи илда Ьабса алыяыб бяр илдетсонр куллалаииб. Онун да фитшэсы сыны верен дашнак унсурла рядир. Аг саггалы синае»:а даЗав 100 Зашлы яхта] ар гоча выя кора два НКВД раисж Вар-таяЗаяа мехтубуну охумаг неча да ачыдыр. ^ахшы ки халг мыэыя мард евладларына ш каата веронлария баднам ад лары уза чыхмыш дыр. Бакыд^. Сумбатов-Топурядэе, Маркер-Зав. Борисов, Коган, Шер, Сил-ман, МалЗая Астара белкосян-дэ Аракелов, Астраханбазагд' (яядякя Чвлнлабад) Чамард]< I Зеткнлаяда ЗаркарЗая, Самух да ПатросЗан: МассалыМ\nАванесов Лаякоравда Мовсес-Зая Товатов. Нахчыванда АкопЗаи, А га чан ]ан, Акопов, СеЗраяов, ЗакнЗан. Парсегов, ИояесЗм. Салков. ШыханЗая...\nНа учун ан муЬум ишларя онлара тапшырырдылар? Г амалларв бачардыгларына ко ра. Халгы мыз карая С; унутмаЗа.\nЭлит, JACИHЗAДЭ.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-may-17-1992-p-3\/","date":"2017-06-24T20:55:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00394.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3157646358,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3157646358013153, \"kum_Cyrl_score\": 0.10256844013929367, \"sah_Cyrl_score\": 0.0836343839764595, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06344135105609894, \"tat_Cyrl_score\": 0.04521559551358223, \"crh_Cyrl_score\": 0.03967121243476868, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03544678911566734, \"udm_Cyrl_score\": 0.03456946462392807, \"eve_Cyrl_score\": 0.026951048523187637, \"nog_Cyrl_score\": 0.026293005794286728, \"alt_Cyrl_score\": 0.02155943028628826, \"bxr_Cyrl_score\": 0.0193732101470232, \"rmy_Cyrl_score\": 0.015871452167630196, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01568787544965744, \"krc_Cyrl_score\": 0.012577611953020096}","num_words":16213,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.319,"perplexity_score":74076.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 15, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ-исжтмБРт^ил.\nMC 194\nHlTMCAAHiJAT СШАСЭТИН\n9СИРИДИРС9...\n(Эмали 1-ии саНифада(\nДавлат сосиал-игтмсади те-иезэулун характарини дузкун MyajjaH еда билмади. Иттифа-гын дагылмасы, игтисади ала*\nгаларин позулмасы, КЪрруп* cnja, саботаж, гаратчи бартер амэлиИатлары аа с. езлу-(уида Нар бири куклу амил олса да, онларыи Ьамысы те-рамадир. Башлычасы, муэссм-са ва ташкилатларда иствЬ-сал харчларинин келири ус* таламаси, гаршылыглы борч-ларын артмасыдыр. Инди иг-тисади|}ат истаЬсал атд^ин-даи чох истаНлак адир. Бу, истеНсалын инфл|аси)а харак-тарли олдугуну ачыг-а)дын кастарди|и Ьалда, давлат та-давулда инфл]аси(аиы AajaH-дырмага чаЬд адир. Унутма-мальиыг: истаЬсалын инфл)а-\nси|а характарини арадан гал* дырмадан тадавулда инфл)в-си)аны дазандырмаг олмаз. Чунки истаЬсал илкин, тадавул иса тарамадир.\nГанунваричи ва ичраадичи органларда игтисадиПаты са-битлашдирма си)асати ва онум рааллашмасынын алагаланди-рилмаси ( та'мин адилмир. Пра-эидантин HrTMcaflHjjaTW сабит-лашдирма тадбирларина Ьу-гуги база ва ичрасыиа игтисади механизм (арадылмасы лан-ки)ир. ИстеЬсалчыларын игтисади ислаЬатын маркази вми-лина чаврилмаси та'мин адилмир. Иалал эаНмат ги]матдвн душ vp. Бу ан аввал давлатин тагсиридир.\nРеспублика учун сон дарачэ зарури олан игтисади ислаЬат-лар апарылмасында давлат raTHjjeT нестара билмир. ©э фаали))атлэри ила игтидара каланлар реал ислаНат программна малик олмадыглары-ны нума)иш атдирирлар.\nИгтисади с^асатда саришта-сизлик Ьар аддымда Ьисс олу-нур. Ичрасыэ галмыш президент фарманларм буна су-бутдур. Рааллашмасына игтисади та'минат ]аратмадан ва-рилмиш фарманлар фермам\nолараг галыр. Онларыи ре-аллашмасына санки имзалан-маг учун президента тагдим едиландан сонра мадди ва малина та'минаты ахтарылыр. Ону «матросу банка мудир го\\аи» кадр си]асвти (аратмыр-мы?\nИазырда арзаг гытлыгы каз габагындадыр. Бу, Ьамнн маЬ-суллары истаЬсал адан муас-сисалара кузаштли ражим |а* ратмагы, республика)« арзаг катирилмасина мана олан сад-лари арадан галдырмагы ва башга стимуллашдырычы тад-бирлар карма|и талеб ат-Ьалда республик«)« кан-дарилан ва катирилан арзаг малларына камрук русуму го)улур. Бу, б'а|ук аЬти|вч олан арзаг маЬсулларынын республика)« идхалына антистимул (аратмырмы?\nХалг тасарруфатынын табии газла тачЬизатында каркии-лик ¡аранмышдыр. Тасарру-фатсызлыг узуидаи илда 2 мил)ард куб��атр газ итки-сина ¡ол аарилир. Нафт даш-лармнда ва «Кунашли» (ата-гмнда иса нафтла барабар чыхан газыи саЬила чатды-рылмамасм натичасинда илда 2—2,5 мил|ард кубматр газ Ьава]а сов рулу р. ИстаЬсал ат-ди|имиз табии газы Ьааа)а со-аурур, ала о гадар да табии газы Туркманистандан ва Ираидам чох баЬа ги)мете са-тын алырыг. Эчаб тасарру-фатчылыг адирик!\n1992-«м илнн бириичи |вры-сында распубликанын идхал-ихрач балансы кастарир ки, хаммал ихрачында ва Ьазыр ' маЬсуллар* катирилмасинда «габагчыл мевге)ммизм>* алдан вармирик. Бу, структур си(а-сатинда асаслы дфшикл^ин зэрурили)инэ даяалат адир. Догрудур, семерели структур иралила^ши гыса вахт арзиндэ мумкун да] ил. Ла-кин стратажи спасет ва ама-ли тадбирларин марЬэлалар-ла Ьа]'атл кечирилмесинда лэнкимак, распубликанын мил-ли серватинин ахыб кетмесм-на каз ¡уммагдыр.\nИгтисади))вТ*в сабнтлашднр-мак ва игтмсАдм артымы сти-муллашдырмаг давлатин фуик-си]асыдыр. Инди игтисади|-|ат давлатин «гтнсади вл®т' лариннн ишлвмвди|и aeanjje-та душмушдур. Игтисади стимул ларын ишлвмади(и нгти-сади^атда инзибати метод* лардан истифада заруратв чаврилир. Экер везинат бала давам адарса ан гаты ба зар терефдарларына да а|дын олачагдыр ки, планла базарын диалектик ваЬдатина ва игти сади{]атда кучлу давлат бел* масина асасланмагдан баш га хилее )олу joxAyp. Бурада Ьамыны гануна тебе eTMejn бачаран кучлу давлатин ролу мисилсиздир. Заиф давлат либерал xajaflnapacTnHK* дир. О, зарури ислаЬатларын даЬа азмла рааллашмасыны та'мин етмелидир. Инди бутун иагсанлары инзибати амирана тасарруфатчылыг иатичаси Ье-саб аданлар аз тачрубамизи унутмамалыдырлар. Japne-jeK-сан адилмиш халг тасарруфа* тынын барпасы, алканин му* двфиасина та'минат }арадан атом силаЬынын истаЬсалы, карточка систаминии лагви ва Ьар ил ги|метлерии ашагы салыимасы учун чеми дард ил (1945 — 1949-чу нллар) кифа]ат атмишдир. Иазырда Ьамин матодлара асасланан Чин Халг Распубликасында, BjaTnaMAa caHaja нстаЬсалы-нын орта иллик артымы 15— 16 фаиздир. Инкишаф атмиш базар игтисадиНаты алкалэ-ринда бела артым тампи jox*\nАУР-\nAjpM-ajpM адамларын тек-лифи ила игтисаднйат гурмаг олмаз. Лакин, об|актив раал-лыгы кермэмэк, игтисади^а-ты CHjacn амбиси)алара гур* бан вармэк да олмаз. Чыхыш joay гуввалари квадрата jyK-салдан интеллектуал потанси-алын HHTarpacHjacMHa есас-ланмагдыр.\nСаттар СЭФЭРОВ, игтисад алмлари доктору, профессор.\nХАРИЧИ ВЭТЭНДАШЛАР АЗЭРБАЛЧАНДА ИНВЕСТОР ОЛА БИЛЭЧЭКЛЭР\nЬазырланмагда олан «ThJ-мэтли кагызлар вэ фонд бир-жалары harrbiHfla» A3ap6aJ-чан Республикасынын Гануну буна там тэ'минат верэчэк-дир. OKTjaöpbiH 12-дэ Милли Мэчлисин игтйсади си^асэт KOMHCCHjacbiHbiH ичласында Ьэмин ганун ла]иЬэсинин му* закирэси олмушдур.\nTejfl едилмишдир ки, бу ганун инвесторларын мэнафе-лэрини горумаг вэ A3ap6aJ-чан Республикасы игтисади]-\njaTbiHbiH инкишафына кемэк кветэрмэк мэгсэди илэ rnj* мэтли кагызлар бурахылы-шынын вэ тэдавулунун ва-hHfl rajflacbiHbi MyajjaH едэ-чэк, ги>мэтли кагыз базары ■Иштяракчыларьшый фэали}-1этини. тэнзнмлэ)эчэкдир. Ха-<' ричи вэтэндашлар вэ пугуги шэхелэр бу гануна вэ «Азэр-6aj4aH Республикасында ха-ричи инвестиси1аларын горун-масы Иаггындав гануна мува-\nзын rtiJaiaTflH кагызлар база-рында инвестор кими ишти-рак едэ билэчэклэр.\nКомисси]а верилэн тэклиф вэ элавэлэри нэзэрэ алараг ганун ла^Ъэси узэриндэ иши бир Ьэфтэ]э баша чатдырыб сэнэди JeHHflaH музакирэ}э вермэк барэдэ гэрар гэбул етди. Бу мэгсэдлэ ' мутэхэе-\nСИСЛЭРДЭН ИбарЭТ KOMHCCHja JapaflHflflH.\nАяапинФоОМ.\nСЭРИЭД РЕЖИМИНИ ПОЗМАГ ОЛМАЗ\nСэрЬэд позунтуларынын ге]дэ алындыгы белкэлэр си-]аЬысына Бejлэгaн pajoнy да дахил олмушдур: ок^абрын\n13-дэ бу ра1онун МаИмудлу кэнди эразисиндэ Иран вэтэн-дашы сэрЬэди ганунсуз олараг кечэркэн ]ахаланмышдыр. Астара ра^нунда иеэ кечэ вахты сэрЬэди позаркэн ту-тулмуш дерд нэЛэрдэн учу Иран, бири Азэроа1чан вэтэн-дашыдыр.\n«Шорсулу* нэзарэт-бура-хылыш мэнтэгэсиндэ ичазэ сэнэдлэри олмадыгына керэ тутулуб сахланылан шэхелэ-рин арасында Иран, Рус^а вэтэндашлары вэ Ьэтта бир нэфэр... полшалы олмушдур. СэрЬэд зонасынын паспорт режимини поздугларына керэ Бакы—Астара гатарында }а-халанан 20 нэфэрин дэ тэр-киби «бeJílэлмилэл характер» дашь^ыр. Бу гатарда фэра-рилик едэн бир эскэр дэ ту-тулмушдур. НэЬа1эт, «Лала-ма» нэзарэт-бурахылыш мэнтэгэсиндэ республикадан кэ-нара ганунсуз олараг 100 ки-лограм jaF апарылмасынйй гаршысы алынмышдыр. Бу фактлар Ьаггында Aзэpбajчaн Девлэт СэрЬэдини Му1гафи-зэ Комитэсинин мэтбуат вэ информаси]а шо'бэси мэ'лу мат вермишдир.\nГАНУНСУЗ САХЛАНЫЛАН СИЛАЬЛАР 1ЫГЫЛЫР\nКэнчэ шэЬэриндэ ганунсуз сахланылан силаЬларын ]ы-гылмасы давам едир. Шэ-Ьэр Ъэрби полис идарэсиндэ Азэринформун мухбиринэ де-мишлэр ки, сон уч а!да ида-рэнин эмэкдашлары 76 автомат силаЬ, 9 тапанча, .ики гумбараатан, Ьабелэ гумбара-лар, патронлар, башга йэрби сурсат вэ с. мусадирэ етмиш-лэр.\nьвпк\nДРАМАТУРГУН АБИДЭСИ УЧАЛДЫЛЫР\nАзэрба1чан Елмлэр Акаде-ми!асынын эсас бинасы гар-шысындакы багда керкэмли драматург Ьусе,)н Чавидин абидэси учалдылмагдадыр Абидэни мэшЪур Ье1кэлтэраш ©мэр Елдаров Ьазырламыш-дыр, постаментин муэллифи архитектор Лусиф Гэдимов-дур. Эдибин тунч Ье1кэлинин 1ан тэрэфлэриндэ онун эсэр-лэринин гэЬрэманлары тэс-вир олунмудпдур.\nБакы шэЪэр тэ'1инатлы об-jeктлэpин абадлашдырылма-сы вэ эсаслы тэ'мири идарэ-си Чавидин адыны дашь^ачаг багда абадлыг ишлэри керур.\nАзэринформ\nДЭРДИМИЗИ КИМЭ ДЕ1ЭК1\n16 1АШДАН БАЛАЧАЛАР ДА БАХА БИЛ8РЛ9Р\nСэккиз jaшлы нэвэм со-\nрушду^абз мэн севэ блдэрэм-МИ?\nTejpH ихти]ари олараг де-дим:\n— Бэли...\nУшаг инчик Ьалда диллэн-ди:\n— Атам иеэ де)ир ни, олмаз. Ьансыныза инаным?\n— Севмэдэн, нифрэт етмэ-дэн 1ашамаг олармы? Ча-вабыны вердим. Сонра элавэ етдим: — Инсан атаны, ана-ны, бачы-гардашыны. Вэтэни-ни...\nНэвэм чидди Ьалда билдир-ди:\n— Мэн Aej9H галды...\n— Бэлкэ бабаны нэзэрдэ\nтутурсан?\n— Мэктэбимиздэ бир гыз\nвар, ону...\nУзуму туршутдум:\n— Ьеч утанмырсан? Бу нэ свЬбэтдир?\n■Лиаг инадындан денмэди, взунун Ьаглы олдугуну субу-та JeTHpMaJa чалышды.\n— «Пэнчэрэмэ aj гонуб* адлы ушаг верилишлэ^ндэ HyMajHm етдирилэн чизки филмлэринин чохунда севки-дэн данышылыр. Экэр ушаг-лара севмэк олмазса, нэ учун кестэрилир?\nНэ кизлэдим, pajoHfla мэ-ни Ьамы Ьазырчаваб адам кими таны]ыр. Тээссуф олсун ки, нэвэм бу мэсэлэдэ мэни\nбаглады.\n— Ьэр халгын, Ьэр элкэ-нин вз эхлаг га(далары В^Р-Бу ха1далары позанлары Ьамы rHHajHp. Мусэлманларда\nбелэ мэсэлэлэрдэ абыр-Ьэ]а, jam эсас шэртдир.\n— Турклэр дэ мусэлман-, дыр. Кермурсэн бутун кино-ларында севки-мэЬэббэтдэн данышылыр.\nБу эЬвалаты данышмагда сезумун чаны вар. «тахшы ха-тырла)ырам, нечэ ил эввэл-лэр 16 ¿ашындан ашагы ушаглар ахшам сеансларына бурахылмырды. Хусусилэ, ja-ша yJryH кэлмэ1эн филмлэрэ ушаглары бурахмаг гэти га-даган иди. Буну и hbJh пис иди? Базар игтисадиЛаты ад-ланан бэла Ьэр uiejH устэлэ-]иб. Кузэранымызы элимиз-дэн ал мае ы бир jaHa галсын, кэлэчэ]имиз олан ущагларын эхлагыны да чидди ашылама-Ja мэ'руз roJy6.\nМэммэдага МИРЗAFAJЕВ, Губа.\nXEJHPXAHHblT\nJAXmblJlAPblH ИЗИ ГАЛЫР\nУлуларымыз ез алый тэри илэ газандыглары вэсаит Ье-сабына чешмэлэр тикдирмиш. керпулэр салдырмыш. чохлу xejpHjJa ишлэрн кермушлэр. Узун иллэр ©теэ дэ Ьэмин ]ахшылыглар унудулма]ыб. Булаг чэкдирэнлэри, мэсчид тикдирэнлэри адамлар Ьэр заман Jafl едиб онлара рэЬ-мэт охумушлар. Иши керэн-\nлэ кердурэн japaAHp, лэр. Б:\nде]иб-\n-*уна керэ иш корэнлэр дэ^ашамыш, кордурэнлэр дэ.\nБу чур нэчио адамлар инди дэ вардыр. Дэлмэммэдли шэЬэр сакини Елбрус hycej-нов кэнчдир. О, бу ]ахынлар-да ез вэсаити Ьесабына шэ-Ьид олмуш hэмjepлилэpинин хатирэсинэ булаг чэкдирмэк\nгэрарына кэлди. Бакы—Тби лиси шосе ]олунун кэнарын-да белэ бир булаг тикдирди. Устунэ дэ хатирэ левЬэси ¿аздырды: «ШэЬидлэрин хатирэсинэ еЬсан*.\nАднл ЧАВАН, Дэлмэммэдли шэЬэр саки-ни.\nКоранбо! pajoHy.\nЧЭБЬЭЧИ АИЛЭЛЭРИНЭ\nг a if ы кестэрилир\nВатанимизин арази бутав-nyjy ва милли сувереили|и угрунда 1ухары Гарабагда ка-даи да| уш мв|двнларында чанларындаи кечмиш 16 гах-лы шаЬидин Ьамысыиын аи-лалари )врли haKHMHjjaT ор-гаиларыныи ва pajonyM амэк коллактивларинин там bHMaja-си алтына алынмышдыр. Ра-joH ичра ЬакиминеТи башчы-сынын сарамчамы ила бу аи-лаларии Ьар бирима tO мин рубл пул вврилмишдир. Чари а|ын аввалиидвн давлат сы-гортасы васитаси ила онлара верилен мадди |ардым ики да-фа артырылараг 100 мин рубле чат дыры лмыш дыр.\nЧабЬада Ьалак олаиларын аилалари pajoM ичра Ьакими]* jaTH башчысы ]анында фаа-лиЦат кастаран хусуси фонд-дан мунтазам олараг xajpnjja [ардымы да алырлар. Бу фон-ду( аслинда умумхалг фонду адландырмаг олар. Чунки она муассисаларин, ти-кинти ташкилатларыиын, таЬ-сил муассисаларинии, колхоз-ларын амак коллактиала-риндэн, Ьабала а|ры-а]ры аи-л а лардан ва адамлар дай да-им кануллу ианалар шэклии-да васаит дахил олур. Бу куилэрда Гарабаг чебЬесииде иткин душмуш 12 часур гах-лы да)ушчунун аилаларина дэ мадди ¡ардым кастарилмасинэ •а мухталиф кузэштлар адил-масииа башлаимышдыр.\nБутун чэбЬечилерин аилэ-ларима мадди ]ардымдан влево гыш арафасиида навбэ-даи кенар |аначаг варилир, онларыи манзиллари тачили та'мир олуиур. Оилар Ьемчи-нин иишаат матариаллары, за рури талабат маллары ила та' мин адилирлар.\nАаерииформ.\njaphm аср\nШАКИРДЛЭР\nарасында\nЬачыгабул pajonyHflaKbi Гы аылбурун кэнд орта мэктэСи директорунун муавини Мэ* Ьэррэм Рустэмов емрунун эл ли илини халг тэЬсилинэ Ьэср етмишдир. Гочаман педагогун Jyбилejинэ Ьэср олунмуш кс чэдэ онун ]етишдирмэлэрн -физика-ри]ази]]ат елмлэри доктору Малик Чэбра]ылов, тарих елмлэри доктору Фэх-рэддин Мэммэдов. KRMja елмлэри намизэди Ибадулла Аб-дулла|ев вэ башгалары чыхыш едэрэк МэЬэррэм муэл лимин эмэ]ини jyiccaK ги]мэт-\nлэндирмишлэр.\n«Аран» ннформаси|а мэр-\n* кэзи—Азэрмяформ\nJONN Бакы пафта|ырма ва-аодуида таза гурту кстсмара мрилмишдир. Бу гургу М мияйм той хаммал « мм ада-чакдмр. Окуй маЬсуллары jyKcaK октамлы баквик, дизал (аиачаты компокактларк Сум-га(ытыи иафт-ким|а вааодла-рыиа каидормлачак.\n1аим гурту еаааляер rypaui-дырылммш ики гурту дал кучлу ва гаиаагииядир. Оиуи ис-тифадаси иатииасиида вааод боруяарындаи атмосфера |ан-дырылаи кукурдяу гавлар бу рахыямасы да»аидырыямыш-дыр. Соиракы «'мал просе симда Намин гавлар дам кукурд\nа|рылачагдыр. УмумиНатла, эаводда нафт а малыиыи Ьач-мм 20 фаив аратачагдыр.\nИдарэетма пултукда.\n' -а- Оператор МаваНир Суп* •талмаммадов.\n-О- JeMM а мал гуртусу.\n. Фото А. Маммадоауидур.\nАверимформ.\nАЗ МААШ\nАЛМЫРЛАР... АММА\nБу MY0ccHC9j9 республика-мызда Ьэ1ат шэраитинин чэ-тинликлэ!ж илэ элагэдар чох суалла кэлмишдим. ДушУнУР' дум ки, керэсэн сытлыгын. баЬалыгын. базар игтисадиj-jaтынa кечидин терэтди)и чэ-тинликлэрлэ бурада растла-шачагаммы? Инди Ьансы завода, фабри кэ кедирсэнсэ. мутлэг эрзаг мэЬсулларындан данышыр, кифа1эт гэдЭр алма-дыгларындан шикaJэтлэниp-лэр. Бакы бисквит фабрикин-дэ мадди тэ'минатдан разы-лыг едирлэр. ФэЬлэлэрин мэ-вачиби башга муэссисэлэрдэ-кинэ нисбэтэн jyKCOKflHp. Ьэтта аз стажлы адамлар 1400 рублдан ашагы эмэк Ьаггы алмырлар. Тэчрубэли фэЬ-лэлэрин маашы иеэ 2400 — 2500 рубла чатыр. Планы там }еринэ ¿етирэнэ Ьэр aj мукафат верилир. Бунунла 1анашы, бутун ишчилэрэ Ьэр aj муэссисэдэн эрзаг aJpH-лыр. Елэ aj олмур ки, бурада ашагы ги}мэтэ Ьэр фэЬлэ 2 килограм эт алмасын.\nЭввэллэр сехлэрин Ba3Hj-1эти чох пис иди. ФэЬлэлэр демэк олар ки, cyjyH ичиндэ HmflajHpflHflap. Чунки бутун сехлэр дамырды. Эсаслы тэ -мир лазым иди. Инди фэЬлэ-лэр учун Ьэр чур шэраити олан }емэкхана, KejHHMa-co-jyHMa отагы тикилмишдир. Муэссисэнин бутун ишчилэри 85 фаиз кузэштлэ бу JeMan-ханада наЬар едирлэр.\nФэЬлэлэрин мэнзил шэраити дэ диггэт мэркэзиндэдир. Латагханада jamajaH бир нечэ аилэ jeHH мэнзилэ кечуб.\nСехлэри кенишлэндирмэк. низам-интизамы меЬкэмлэн-дирмэк, мэЬсулларын ке1фи1-jaTHHH ¿уксэлтмэк фабрик коллективинин кэлэчэк план-ларыдыр. Ишчилэр нэ гэдэр jyKcaK мэвачиб алсалар да, бу, базар п^мэтлэри илэ yj-гунлашмыр. ФэЬлэлэ{Тин мадди B93HjjaTHHH даЬа да Jax-шылашдырмаг учун Ьэлэ чох иш керулмэлидир.\nХаным ЧАВАДЛЫ.\nИСТИ СУ HHJ8 JOXflYP?\nЭЬалинин мэишэтдэ чэкди-\nэн бejYK чэтинликлэрдэн бири дэ мэнзиллэрэ мэркэз-лэшдирилмиш гajдaдa исти cyjyн верилмэмэсидир. Ьа-зырда истеЬсал едилэн су-гыздырычылары техники чэ-Ьэтдэн сон дэрэчэ гусурлу-дур. Бу чиЬазлар республика-мыза харичдэн кэтирилир вэ эhaлиjэ олдугча бапа гиjмэ-тэ — 5700 маната сатылыр. Гэрибэдир ки, сугыздырычы-ларындакы техники насазлы-гы арадан галдырмаг чэтин дejил. Анчаг нэ еЬт^ат Ьис-сэлэри вар, нэ дэ усталар. Нэтичэдэ чиЬазлар узун муд-дэт истифадэсиз галыр. эЬа-ли иеэ эзиjjэт чэкир.\nБу кун реепубликаданкэ-нар шэЬэр вэ фэЬлэ гэсэбэ-лэринин экcэpиjjэтиндэ мэн-знллэр исти су илэ мэркэз-лэшдирилмиш гaJдaдa тэчЬиз едилир. Бурада техники тэЬ JÍYкэcИvЗЛиjин тэ'мин едилмэ си дэ вачиб шэртлэрдэн би ридир. Мэнзиллэрэ мэркэз-лэшдирилмиш га J да да исти сУ]ун верилмэси игтисади чэ-Ьэтдэн дэ олдугча сэмэрэли-дир. Куман едирик ки. мэн-лил идарэлэии вэ лaJиhэ тэш-. килатлары бу мэсэлэ илэ ма-рагланачаг. эмэли иш кврэ-чэклэр.\nОгта; ЬУСВДНЗАДЭ.\nБакы.\nСИ39 ¿АЗМЫШДЫГ\nБу Ьагда биз качан %лин ¿анварында 42 иафармн имзасы ила сиза ]азмышдыг. Каидларимиз датата]и аравида ,ерле-шир. Гыш фасли алты aje гадар давам едиб cojyr ва мэшег гатли качмр. Баш аддымлытымыада олан Баш Куикут, Биде ¡из каидлариидо а.ларда-мааи гавдаи истифада вдилмр. Opa баи ва Баш Келдек кендлармида иса 1986-чы илдаи башлаи-мыш гав чакилиши ииди)а кими гуртарма|ыб. Бахымсызлыг •a jnjacHBflHK узуидаи баш хатти да датылыб токулмушдур. Г.6«Ы гыш. деру «дир. Би, ¡.н. д. ни*» «им». .э»||.т\nЧ»К.«|ИИ. х гвдИРО», 9. МАЬМУДО», А. АББАСОВ\nва башгалары (ЭЗ имва).\nШаки ра(омумуи Орабам иеиди\nдилами НЕЧЭ ДОЛАНДЫРЫМ?\n-ЙПТг\nИарматли ра даксм|а! Ишсизли)им бара да 4 дафа сиза, 19 дафэ да республика президенти апаратыиа |азмышам. Инди ки гытлыг ва баЬалыг шараитиида 5 иафарлмк aMaaja башчь! лыг адирам. Ушагларымыи Ьар учу талабадир.\nПрезидент апаратында бир иача вазифали шехсии габу-луидв олмушам. Онларыи маслаЬатииа ва маним рвзылыгы-ма каре )#ии jepanen Харичи Игтисади Элвгвлвр Назмрли)миа ишв дузвлмв)ими мвслаЬвт керублар. Аичаг бу да гуруча ва'д олврвг галыб. Сиз да|ии, баш нэфэр аила узвуиу иача долаидырым?\nЭли еЛЖЕВ, Бакы шаЬарм.\nГАНУН КЕШИКЧИСИ ГАНУНУ ПОЗУРСА-\nОглум мубариз AбдyллaJeв бу ил »¿унун 19-да ахшам Ласамала бачысыкилэ кедэр-кэн иткин душмушду. Эли-миз Ьэр jepABH узулэндэн сонра влуханалара уз тут дуг.\n47 кундэн сонра ^рвндик ки, 19 и!унда 31 1ашында азэрба!чанлы бир оглан ма-шьшла вурулуб, Семашко адына хэстэхананын влуха-иасына кэтнрилиб, сонра иеэ Kyja jHjacH олмадыгы учун кимсэсиз кими басдырылыб.\nОтлумун влуму илэ элагэдар Бакы ШэЬэр Дахили Иш-лэр Идарэсинин мустэнтиги Имран hycejHOB иш апарыр.\n. Мустэнтиглэ квруш вахты мэнэ оглумун гол саатыны вэ башга ше!лэри верди.\nАвгустун 5-дэ оглумун гэб-рини тапдым. Онун ме1иди гэ-бирлэрдэн аралы, екскаватор-ла ики агыз газылмыш бир ryjyfla басдырылмышды. Оку орадан чыхарыб ез кэнди-миздэ ел адэтинчэ дэфн етдим.\nОглуму 19 HjyHAa pajoH ки-KHjeHa-enHAeMHonoKHja стан-си\/асыяын ПАЗ 3742 марка-лы 92-80 АГП немрэли ав-томашынынын суру*УсУ Па' ша Arajee вурмушдур. Сонра о, башга машыны вуруб га-чаркэн тутулмушдур.\nИ. Ьусе]новун апардыгы истинтаг иши 8—10 вэрэг-ликдир. Ганун KemHjHHfla да-1анмалы олан мустэнтиг ону > позмуш, 4HHajaT3 harr газан-дырмагла езу дэ 4HHaj9T те-рэтмишдир. Кэрунур, о, ву-руланын адамларынын чых-мадыгыны керуб, иши чина-1эткарын хе1ринэ Ьэлл истэмищдир. Мустэнтиг 20 август да ишдэ 4HHajaT тэрки-би «олмадыгындан* ону хэтм едэчэкмиш. Мэнэ чох jaлвap-ды ки, uiHKaJoT eTMdjHM. Сиз. flejHH, атадан да белэ хапиш едэрлэрми? Лахшы, бэс Му-баризин jaшjapымлыг оглуна, кезу!ашлы hajaT joлдaшынa мэн нэ чаваб верим?\nМэЬэммэд АБДУJIJIAJ ЕВ,\nБакы шэЬэрн.\nОЗБАШЫНАЛЫГ\nБу ил ceHTjaöpHH 17-дэ Kej-4aJ автовагзалында растлаш--дыгым взбашыналыгдан ин^ннам ди дэ взумэ кэлэ билмнрэм.^с\nКассир BaKNja билетин бири- вг^\nни 125 рубла сатды. 2 биле-тэ 250 рубл — Ja'HH 30 манат артыг алды. Де}эндэ ки. uiHKaJaT eA34aJaM, кулду, де-ди; Кет Ьара 1азырсан, 1аз. кимэ истэ1ирсэн, де. Мэн Ьеч кимдэн, Ьеч нэдэн горхму-рам.\nКассирин белэ apxajHH да-нышмагы, Ьэтта Ьэдэлэмэси мэнэ Ьеч чур а1дын дeJил. Догруданмы белэлэри Ьаггын-да бир влчу кетурэн олма1а-чаг?\nИсма1ыл BEJflyJIJIAJEB,\nБакы.\nив\n\"Халг гвзетж\" чаваб вержрлвр\nРЕСПУБЛИКА СОСИАЛ-Тв'МИНАТ НАЗИРИ Л. РЭСУЛОВА:\n— Гэзетиниэин 1992-чи ил 16 иjyл нем--рэсиндэ дэрч едилмиш «Охучуну даЬа чох нэ душундурур?» сэрлевЬэли мэгалэ Сосиал Тэ'минат HaзиpлиJи тэрэфиндэн диггэтлэ арашдырылмышдыр. Билдиририк ки, Ьэги-гэтэн республика президентинин 1992-чи ил 2 jaHeap тарихли фэрманы илэ бутун пен-си1аларын минимум мэблэгинин 1 jaHeap-дан ajfla 317 рубл му*Шэн едилмэси узун муддэт фaJдaлы эмэклэ мэшгул оланларла тамамилэ nuwiaMaJawiap арасында Ьеч бир фэрг го}улмадан rejpH-o6jeKTHB бэрабэрчи-лиГэ кэтириб чыхармышды. Белэ B33Hjj9T шглы наразылыглара вэ мурачиэтлэрэ сэ-\nбэб олмушду.\nБунлары нэзэрэ алараг назирлик ез тэк-лифлэрини гыса муддэтдэ мувафиг инстан-си Ja л ара чатдырды вэ базар игтисади}]атБ1-на кечид деврундэ белэ b33hJJ3THh нэ к*\"*\" нэтичэлэр верэ 6wia49jifflH кестэрди. 1992-чи ил 25 апрел тарихли фэрманла там иш стажы илэ jama вэ бириичи, икинчи груп элиллиjэ керэ neHCHja аланларын neHCHja-ларына 1 MajAaH ajfla 133 рубл элавэ пул MyaJjdH едилди. Ьэмин фэрмана эсасэн Jama керэ тэлэб олунан иш стажындан артыг Ьэр бир ил стаж учун 450 рублун бир фа-изи гэдэр дэ элавэ пул MyajjaH олунду. Бе-лэликлэ. japaHMHm бэрабэрчилик бир гэдэр арадан галдырылды вэ мурачиэтлэрин cajbi да xejли азалды.\nРеспублика президентинин 1992-чи ил 13 HjyH тарихли фэрманы илэ минимум эмэк Ьаггы 700 рубла чатдырылды. Бунунла элагэдар олараг там стажла пенси1аларын мигдары да 1 ^улдан 700 рубла чатдырылды вэ Ьэр бир ил артыг иш стажы учун 700 рублун бир фаизи гэдэр элавэ пул муэЛэн едилди. KepYHflyJy кими, бунунла да rej-pH-o6JeKTHB олан бэрабэрчилик принсипи тамамилэ арадан галдырылма��ла бэрабэр пен-с^аларын мигдарында хе1ли артым japaH-ды.\nМэгалэдэ кестэрилэн конкрет фактларла элагэдар билдиририк ки, Бакы шэпэри Сэ-баил PajoH Сосиал Тэ'минат Ше'бэсиндэн алдыгымыз мэ'лумата керэ Бакы шэЬэри. Гэср кучэси, 45 немрэли евдэ jamajaH he-кумэ TyAHjeea аилэ башчысыны hthpahJh-нэ керэ ajfla 560 рубл neHCHja. бундан элавэ 1 сент]абрдан а]да 90 рубл компенсаси-\nучун рубл\nja алыр О. ше бэдэ пeнcиJaны Ьэр aj вах-тында алмасыны билдирмиш вэ кестэрмиш-дир ки, бу саЬэдэ Ьеч бир наразылыгы jox-\nДУР*\nЛерик paJoHyHyH Ьамарат кэндиндэн олан CoJjaA Иманов иеэ Ьэгигэтэн хидмэти вэ-зифэсини jepHHd JeTHp9pK3H хэсарэт алдыгы икинчи груп элил кими ajfla 1225 neHCHja алыр.\nСосиал тэ'минат ше'бэсиндэ бу пеней Ja она элавэ сэнэдлэр тэлэб олунмадан тэ^ин едилмишдир.\nБакы Су Кэмэри ИстеЬсалат Идарэсн:\n— ИстеЬсалат идарэси диспетчер саЬэ-синэ кестэриш вермишдир ки, сиздэн алын-мыш мэктубла элагэдар Сэбаил paJoнyндa-кы Зоопарк кучэсиндэ JamajaH эЬалинин су илэ тэчЬизатыны Joxлacын. Мэ'лум олмушдур ки. оранын су илэ тэ'мин едилмэси 4eJ ранбатан станс^асындан cyjyH шэЬэрэ мун-тэзэм нэгл олунмамасы илэ элагэдардыр. Ьазырда шэЬэрин башга унванлары кими Зоопарк кучэси дэ чэдвэл эсасында су илэ тэчЬиз едилир.\nЛерик pajoH ичра ЬаишнЛэтш:\n— PaJoHyH Чэнкэмиран кэнд сакинлэрин-дэн Рафиг вэ Гурбанэли Гафаровлар редак-с^аныза jaздыглapы мэктубда «Сосиалист Кубасы» совхозу илэ багладыглары ичарэ мугавилэсинин тэсэрруфатын JeHH рэЬбэр-лиJи тэрэфиндэн эсассыз лэгв олунмасын-дан ши^этлэнмиш. тэдбир керулмэсини ха-\nЬиш етмишлэр.\nБилдиририк ки, мэсэлэ совхоз рэЬбэрли-Jh вэ ичарэдарларын иштиракы илэ араш-дырышмыш, Ьэр ики тэрэфин разылыгы илэ мувафиг тэдбир керулмуш, наразылыг арадан галдырылмышдыр.\nБакы Почт Рабитэсн ИстеЬсалат Бнрли]н\n— «Халг гээети»ни ала билмэмэси барэдэ М. Муртуэовуй iiirtKaj9TH илэ элагэдар билдиририк ки. uiHKaJdT Joxлaнылapaг сэ-бэби eJpэнилмиш вэ онун арадан галды рыл-масы учун тэдбир керулмушдур.\nЬазырда mHKaJaiHH «Халг гэзети*ни вах тында ала билир.\nArcy pajoH ичра hamnoijjsmi:\n— h. Сэфэровун эризэси ¿охланылмыш дыр. Онун отлунун иш мэсэлэси мусбет Ьэлл едилмишдир.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-15-1992-p-2\/","date":"2017-06-24T20:49:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00398.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3264346719,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3264346718788147, \"sah_Cyrl_score\": 0.1028907373547554, \"kum_Cyrl_score\": 0.06275978684425354, \"eve_Cyrl_score\": 0.05647723749279976, \"tat_Cyrl_score\": 0.041934773325920105, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0377504825592041, \"udm_Cyrl_score\": 0.03361125662922859, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02666492946445942, \"tyv_Cyrl_score\": 0.026235690340399742, \"alt_Cyrl_score\": 0.02305304817855358, \"crh_Cyrl_score\": 0.022001709789037704, \"nog_Cyrl_score\": 0.021086353808641434, \"kbd_Cyrl_score\": 0.020683569833636284, \"dng_Cyrl_score\": 0.015726469457149506, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01545925997197628, \"krc_Cyrl_score\": 0.011848002672195435, \"kir_Cyrl_score\": 0.010867932811379433}","num_words":12363,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.359,"perplexity_score":67741.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 17, 1992, Baku, Azerbaijan\n4i A\\l m\n17 OKTJAM 1992-чм ИЛ. ШвИМ, W IM |118»|\nЭскы 1919-му илд* го}упмушдур.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СШАСИ ГЭЗЕТ\nгиимтишм\nНар вахтыныз xejnp!\nСеНорммиз си)асетяа ачы-лыр, ахшамымых си|асатяа бмтир. Ишяамеймиз, бояяуг {аратмаг чаНдимиэ да бала олса|ды йраяарымы» та* еа-галарды. Юла салдыгымы» Нафтада Азербайанла Руси|а а рас ыи да достлуг, амамдаш-\nлыг аа гаршылыглы теплую-сиэлми Ьаггымда мугавмяамми имзалаимасыиы Гафта» кечи-дмида дли сабаНымыэа саяыи-мыш а тмбарлы карт Несаб атмам олар. А»ерб«)чдаым мусгатиллм|Иг иаНамк бмр деа-лат тарафмидаи да расмам\n«Али тарафяар-л Тахминан IM мл аааал Азарбаймы ба-яуб мустемяоюй чавираи «Кулустаи мугавмяаси» да бу » башламырды. фага? • вахт тала)и Налл адм-лаи АэарбЦчаи «али тарафа-ларми а|аглары алтына сеяыи-мышды. Тармх а» имтигамы-иы кач-таэ аяыр. У хук мллар «ачомдеи соира Аз»рба|чда «али тараф» кимЙ габул адмл-дм. Гона тармх ики |ара бе-луммушг авяадлары дун)амын мухталиф гиталармма вапа-лаимиш Аэарба|чамы дуи{а сЦасатиида али тараф» ча-амрдм.\n.Руси|а Наэырда А»арба|ча-иыи сых талларяа баглы олду-гу аи ба|ук алкадир. Тараф-ларии алагаларм гаршылыглы талабатдаи )араныб аа бу кун да каракли|мим субут адмр. Руси)« ФадараоЦасыида )арым мил)оиадак а»арба|чаняы |а-ша|ыр. Бу гадар русдиллм aha-ли да А»арба|чаиы батан са-|ыр. Демократии РусиЦиыи демократии А*»рба|чаны та-иымасЫ) дун|а си)асатиида ирали)а дотру аддымдыр.\nСаНбат кадан мугавила кечмиш ССРИ араэисиида Нарби тоггушмаяарыи чмлов ланмасында, Гарабат мунаги-шасииии Наллммда та сирли роя о)иа)а бмлар. СярНядлярии «шаффаф» сахланмасы иса Аарона ила Аси)аиы гоауш дураи ики даалатмн бир-бири на е'тимады» имамы на Нар мети кмми да)арлаидирилма-|а ла{мгдмр.\nчэбь» хаттинда\nБАКЫ, 15 окт|абр (Ааарнм-формуи мухбирм). Азерба)чан Распубликасы Мудафиа На-эирли)инин аналитик инфор-меси ja маркаэинда Аэарин-формуи мухбириие демиш-лар км, армани акспадиси|а корпусунун Атдамы аташа тут-масы Натта Аэарбв|чан Мудафиа Наэирли|иидан а» Ру-cHja Нарби мушаНидачиларин-даи ибарат хусуси групун\nбура|а калди|и кун да дааам\nатмишдир.\nМудафиа Назирл^инин ма'-луматына кар», окт]абрын 15-на качан кеч» Занкилан, Газах, Кадаба; ра)онларынын •а Нахчыван Мухтар Респуб-ликасынын сарНад)аны канд-лари Ерманистан тарафин-дан аташа тутулмушдур.\nАэ»рба)чан СилаНлы Гувва-лари качмиш Ат дара вэ Ла-чын ра^онларында д»)ушлари давам атдирирлар.\nа * *\nБАКЫ, 16 окт]абр (АНэр-ннфориув мухбнри). Брмэни тэрэфи Ьэрби потенсиалыны артырыр. Бу, республика Мудафиэ Назирлий аналитик информасий мэркэзинин хэ-бэрлэриндэн, дикар мэнбэ-лэрдэн, о чумлэдэн харнчи мэнбэлэрдэн мэ'лум олмуш-дур. Ьэмин хабарларэ кара, Ерманистан Республикасынын рэЬбэрлий Франсадан мува-фиг мугавиладэ нэзэрдэ ту-тулмуш «Миража типли 16 бомбардманчы тэ^арэдэн 6-сыны алмышдыр. АьШ-дакы ермэни диаспорунун квмэ]и ила Ерманистан Ьэмчннин «Фантома типли 8 агыр бомбардманчы тэЦарэ алмышдыр. Ьэмин тэ^арэлэр Аме-риканын Филиппиндаки «Суб-бик-бей Ьэрби базасындан чыхарылдыгдан сонра бура)а кэтирилэчэкдир.\nЬэрби идарэнин мэ'луматы-на кара, Ьазырда Ерманистан Ленинаканда ]ерлэшдирил-миш СУ-27 типли 4 Ьэрби\nБАКЫ, 16 оюгйбр (Азэр-Информун мухбнри). Бу кун\nсэЬэр Ерманистан СилаЬлы Гуввэлари довлэт сэрЬэдини позараг Лачын ра!онунун Ку-лэбирд кэндинэ Ьучума кеч-мишлэр. Азэринформун мух-биринин Азэрбайан Мудафиа Назирл^инин • аналитик - ин-формасий марказиндан алды-гы мэ'луматда дейлир ни, ермэни тэрэфинин бу Ьэрэ-\nTajjapaja, Ьабелэ Курчустан-дан катирилмиш «Стрела» типли 21 зенит гургусуна ма-ликдир. Ьэмин идарэнин мэ -луматына керэ, JaxwH за манда ермэни тэрэфи «Мираж» вэ Ф-16 «Фантом» типли тэ)-)арэлэр алмаг ниМэтиндэдир.\nРеспублика Мудафиэ На-зирли)инин аналитик инфор-MacHja мэркэзиндэ Азэринформун мухбиринэ верилэн мэ'лумата керэ, ермэни бир-лэшмэлэри етэн кечэ Зэнки-лан, Газах, Кэдэбэ] ра)онла-рынын вэ Нахчыван Мухтар Республикасынын сэрЬэд^а-ны кэндлэрини атэшэ тутмаг-да давам етмишлэр. Мудафиэ Назирл^инин мэ луматында де)илир ки, ejHH заманда рес-публиканын СилаЬлы Гуввэ-лэри Лачын, Агдам, Агдэрэ ра)онларында ермэни експеди-CHja корпусу тэрэфиндэн гэсО олунмуш эразилэрин азад едилмэси учун эмэли))атлары давам етдирирлар.\nкати A3ap6aj4aH вэ Ермэнис-тан СилаЬлы Гуввэлэри сэ-лаЬи))этли нума)эндэлэринин бу кун кунорта Ермэниста-нын МеЬри ра)онунун Нувэди кэндиндэ кечирилмэси нэзэрдэ тутулан керушунун мумкунлyjyHy шубЬэ ^лтына алыр.\nНулэбирд кэндиндэ гызгын де)ушлар давам едир.\nАМРБАЛАН РЕШБАИКАСЫ ИЛ9 PKAJA ФЕДЕРАСШАСЫ АРАСЫНДА ДОСТЯУГ, ОМЭКДАШЛЫГ U ГАРШЫЛЫГЛЫ ТвБЛУКМИЗЛИК НАГГЫНДА\nиггАвиа\nБундам сонра раэылыта калан Али тарафлар адланды-рылачаг Аэарба|чан Распуб-ликасы •» Русн)а Фадараси^а-сы,\n«аа халглары арасында тарм-хан ташаккул тапмыш елаге-лара, достлуг мунасибатла-рмна аа маЬрибан унснЬат ан'амалармна архаланараг,\nараларындакы, достлуг, маИ-рибан гоншулуг аа гаршылыглы суратда фа|далы амак-дашлыг мунасибатлармнин да-На да инкишаф атдирилмаси-нин Нар нкн доалатин халг-ларынын На)ати мемафе)ин» урун калди]ини, сулН аа таН-лукасмзлик мшнн» хмдмат от-д»цинм кумаи адэрак,\nаз аразилариида дамокра-тик Нугугн давлатлар гурмаг азми кастарарак,\nБирлошмиш Миллатлар Таш-килаты Нмзамнамасинин, Нал-синки 1акун актынын, Ааро-пада ТаНлукасмзли)» аа Эмек-дашлыга дайр Мушавиранин баш га санедлеримии магсад-ларина аа принсипларина са-дмг олдугяарыны тасдиг ада-\n^ннсан НугуГлары саЬасимда Ьамы тарафиндан г абул адмл-ммш ба)налхалг стандартла-ра амал олуимасына азлари-нмн садагатимм гасднг одарак, ^ ашагыдакылар барада ра-зылыга кал ммш лар*\nмАдде 1\nРазылыга Калан Али Тарафлар аа мунасибатларини дост давлатлар кмми инкишаф ет-диречаклар. Омлар бир-бири-ими даалат суваранли|мна аа мустегмллм)иие Ьармат, Нугуг барабарли)м аа бир-биринин дахилм мшларина гарышмамаг, арази бутаелуж, сарНадяармм певулмаэлыгы, вор ишлатмак - аа Й вор мшладил»ча}и ила, о чумладан игтмсади аа дм кар усулларла таэ|иг кастарила-ча)и ила Ьедаламамек, му-баЬмсаларии дннч ааснтеперле ара дан галдырылмасы, им-еда Нугу г лары на а» асас азад-лыглара Нармат, аНдалмкларнм вмчдамла )армма {атмрнлмаси прммемлларини, Набал» ба|-1 иелхалг Нугугун Намы тара-финдаи габуя адмлммш башга иермаларымы данмадан р»Н-бар тутачагларыны а» апда-лариив иатуруряар. , .\nМАДДе 2\nРазылыга Калан Али Тарафлар истер глобал, истер-\nса да ракионал ммпасда сул-Нун маНкамлаидирилмаси, са-битли)ин аа т»Нлукасизли|ин _ артырылмасы магсади ила\nгаршылыглы фаали))ат кас^\nтарачаклар. Онлар тарксилаН просесинин дааам атмасин», 6»jH»nxanr коллектив таНлука-сизлик систем ларинин japa-дылмасына аа маНкамланди-рилмасина, Набала БМТ-ним сулНпараарлик ролуну куч-\nландирма)» аа ракионал ^ ма-хаиизмларии самаралилийни jyKceATMeja камак адаи струк-турларын аа та'сисатларын ташаккулуиэ шараит фарада-чаглар. Онлар Тарафларин манафа]ина тохунан ракионал мунагишаларин в» дикар аа-эи^етлерин танзим одилмаси-на камак атмак учун ce'j кас-тарачаклар.\nРазылыга Калан Али Тарафлар бу мегседлерл» гаршылыглы мараг догуран проблем-лар арасында мунтазам мае-лаНатлашмалар качирачаклар.\nмддда з\nРазылыга Калан Али Тереф-л ар дан биринии фмкринча,\n'сулН учуй аэ ja онларын таН-лукаснзли|ина чиддм халал кетиреи шараит )арандыгы тагдирд», Тарафларин Нар би-рн дикар Терефдан та'хирэ салынмадан маслаНатлашма-лар качирилмаемнм хаНиш ада билар. Разылыга Калан Али Тарафлар Намин шараитим арадаи галдырылмасы учун\nбир-бирмна мувафмг инфор-MBCMja аарачак аа мунасиб тад-бмрлари разылаш дырмагa ce'j\nкастарачаклар.\nМАДДЭ 4\nРазылыга Калам Али Тараф-лар дам Нар бири аз аразм-\nеммда дикар Разылыга Ка--лай Алм Тарафин Даалат су-■аранли|мна, муст»гиллн)ина а» арази бутевлу\/ум» гаршы {аиалдмлан ташки лат лар в» груплар )арадылмасыны аа онларын фаали)|атнни, Кабале а|ры-а|ры шахсларим фаали)-|атинм гадаган адир аа бунла-рын гаршысыны гети||етлз алыр.\nРазылыга Калан Али Тарафлар ajpw-ajpai сазишлар аса-сында даалат caphaдинин му-Нафизасм. саНасинд» амакдаш-лыг в дача к лар.\nМАДДв 5\nРазылыга Калан Алм Тараф-ларии Нар бири дикар Разы-\nМИК MUEKTMMN Ш WWMJW\nДунан Азэрбд)чая Респуб-ликасы баш МР* ¡р ринчи муавлвк ВаЬид ЭЬма-дов шаЬарин нрн weaje му-эссисэлариндэ — бору прокаты эалодунда ** «Аавря-кям1а> Дввлэт Ширкаткнин «Оштеэкаучук» ИстеЬсалат Бярди]инда олмущдур.\nСухга]ыт бору прокаты за водунун мартен вэ бору прокаты сехларкнда баш нази-рнн биринчи муавняи борула-рыы истеЬсалынын техноло-жи просеси ила тавыш ол-муш, истеЬсалын хаммал ва материалларла тэчЬизи проблеял эри ила марагланмыш дыр. Завод белмэлари pah бэрларинин иштнракы ила ке-ииш мушавирода термин сник-лама сехи тикинтисиним ке-диши музакира едилмишдир. Tejfl олункушдур ки, респуб-ликанын сэиаУесииа • кени�� миг]асда капитал гоJ мага Ьа-зыр слан «Амоко», «Бритиш петролеум», «Пенэо1л> ними апарычы нефтчыхарма фирма л ары ила Азэрбайанын амакдашлыгы Ьазырланан аваданлыгын, хусусая бору-ларын 1уксэк кеДОиМатлй ол-масына тэ'минат верир.\n«Синтезкаучук» ИстеЬсалат Бирли]инда В. ЭЬмадов газа натичэсинда хе)ли зарар чэкмиш ЕП-ЭОО гургусунда бэрпа ишлэринин кедишини нэзэрдан кечирмишдир.\nАзарняформ.\nлыга Калан Али Тарафа гар-шы )»нэлдилэн Нар Нансы Наракэтларда вэ ja .тадбирлар-да иштирак атмакдан чэкин-нэчэ)'ини ва аз аразисичдан дикар Разылыга Калан Али Тарафа гаршы тачааузкарлыг •a ja башга эоракылыг На-ракатлэри учун истифада олун-масына jon верма{ач»|ини ah-дасина катурур.\nМАДДЭ 6\nРазылыга Калан Али Тарафларин Нар бири дикэр Тара-фии аэ суаеренли}иии, »рази бутеэлу{уну, сарНадларинии тохунулмаэлыгыны аа мудафиа габили^^атини горумага ¡внал-дилан тадбирлар комплекси-ни мустагил тэ')ин атмак ва HajaTB качирмак Нугугуну тасдиг адир ва бу Нугуга' Нармат адир.\nМАДДЭ 7\nРазылыга Калан Али Тарафлар милли т»Нлукесизли}ин те'мин едилмаси в» мудафиа гуручулугу масалаларини мустагил Налл едарак Нэмии маг-седла амакдашлыг в» амали гаршылыглы фаали|1»т HajaTa качирачаклар. Бу саНада гаршылыглы ф»али]|»тин форма-лары аа га|дасы а]ры«а сазиш-ла танзим адилачакдир.\nМАДДЭ 8\nРазылыга Калан Али Тарафларин Нар бири дикар Тарэ-фии оиун араэисиида |аша-jbh ватандашларыиа -эмлак •а шахеи га]ри-амлак Нугуг-лары, истираНат Нугугу, саг-ламлыгы муНафиэ», сосиал-та'минат, манзил алмаг, таН-сил, мадаинцат наилн§]атлв-риндэн истифада етмэк, интимен ташкилатларда ишги-рак атмак Нугуглары, Набал» аз ватандашларына верди]и асасларла а» Начмда шахеи Нугуглар ва азадлыглар верир. Разылыга Калан Али Тарэфл-*-рии Нар биринии аразисинда дикар Тарафин аатандашла-ры, »мак мунасибатларинд» оиун ее ватэндашлары учун иазарда * тутулан Нугуглардан истифада едир ва Намин аН-даликларм дашы|ырлар. Намин \"Тарафин ватандашлыуы-на менсуби]|»тле баглы олан •аэифалара та'|мн адилмак аа ja фаели){атла машгул ол* маг нстисна ташкил адир.\n(Арды 1-чу саНнфада)\n«ПАМБЫГЫ СОН ГОЗАСЫНДДЭК JUfAf!»\nДУРГУНЛУГ ИЛЛЭРИНИН ШУАРЫ ДА ОЛСА НЭ1И ЛИСДИР1\nСон иллар Коранбо)да пам-быга мунасибэт ¡ахшы олма-]ыб. Ела бумун нетичаемдир ки, бир аахтлар 30 — 40 мин тон памбыг таЬаил варан ра-¡онда Нач оиун учд» бир га-дэри да ¡ыгылмырды. Зетиш-дирнлан маНсул чох эаМан чалдэ галырды. Амма бу мав сумдэ...\nНансы тасарруфата joлy-муз душдуса aнлYjYHY долдур-мага чалышан ¡узларла пам-быгчы ила растлашдыг. Ра}он\nаграр комбинатынын баш директору Акиф ИбраНимо» да-ди ки, кун эрзинда саНаларэ\n7 — 8 мин нэфэр адам чыхыр. Гоншу Нафталандан да кем»)» калирлэр.\n— Памбыгы сон гозасынадак |ыгаг! Задыныздадырса бу\nШуар дургунлуг илларинда\nдэбдэ иди, — де^в райи ичра Накими{}атинин башчысы Ма-шаллаЬ Абдулла]ев кулумса-дн. — Дургунлугун шуарыдыр, амма нajи писдир? Эзаб-»зи{-|атлэ jвтишдиpилaн мвНсулу чалдэ го|маг нанкорлугдур.\nИгтисвди|}атымызын всасыиы памбыгчылыг ташкил едир. Бу эвэземз не'мата {анлыш мунасибэти кекундан да)иш-дирмэли^ик.\nИвисы ¡олла? Бу суалын да чавабы верилди; Памбыгы бе-\nчарана да, )ыгана да даггот ■a rajrbi ила. «Хзнгорванд» кол« хозуиуи гочаман памбыгчысы Маизар дзизова дало)лонди ки, азтапылан куидалик то-лабат мал л ары ила пис то'* мин олунурлар. Баш директор саз варди ки, дузалачак, ра* joH ичра Накими||отинии кос-таришина коре pajona кот рилан арзаг ва саиа|о мая-* лары аавалча памбыгчылара, сонра магазалара чатдырылыр.\nПамбыг чылар |мгдыглары\nмаНсулуи мугабнлннда Нар он кундан бир ала тарладача пулларыны алырлар. Кун ар-зинда 80— 100 килограм маНсул топла}аи оиларла «ам быгчы ила саНбат отдик. На мысы разылыг атдм. Додалор ки, бир aj эрзинда а дамба шыма орта Насабла 3 тон лам быг }ыга бнлеалор 15 мни ма наг газанчлары о начат. Уму MHjjaTaa, «Хангараанд» колхо зуида бу ил бол меНсул jo тишдирилиб. Инес олунур ки памбыгчылар иазарда туту лай 570 тон маНсулу аажтын да j»iTM6 таНвия аарочаклар Калалик 400 тона )ахыи м»Н сул Назырдыр. Kajyw Муста фа{еа адыиа, «ГыэылНачылы», «Jbhh jo л» колхозларыида да |ыгымыи сур'ати куидан-куиа артыр.\n— 1агыш амда аорсо, чал-да бмр гоаа бело галма|ачаг, — дай ра|оида млк голове рапорту варан Ни|аз Ночы|ов билдирди.\nЬаааларыи cojyr качмаси бу pajoHM Via ЙАгадаа ом аш 20 кун иачикдирмб. Амма •ахтыида левыми тадбирлар керулду}уидеи Б мни тома |а-хыи маЬсул }ыгылыб. Оиун 5 тоидаи чоху завода таЬаид ■арилиб. МаНсулуи дамок м, Намысы алло |ыгы-Индайдак машыиларыигяТтгтп &ÌWW*\n«Амрб*лыг. Димт Консарниими Тури# и Ирм фирмиири им Вммаым гариыяыглн ФИ-' ра аараи ииираатмрм распубяикамыада муаеир тачана им иФи «яуимуш ваяыг имкара саиа|а сииии (арарылмасым м оиуи ииииаф атририяма сим маым «ми аая|ута аасаиш »M* атмасиим ai ми lina пачаг пып\nНамин фирмалардан бири биза таза дон дуру л му ш иар» балыгы ати ва rapa куру коидарочакдир. Дикар бир фирма мло харчоик баслаиилмаси, тутулмесы, онлар дан консареваш дирмлмиш ма'мулат истоЬсал едилмаси ила машгул олан бир-мо муоссисаиии )арадылмасы борода ишлар иизама салыи-магдадат Турклар иса биза эерури авадаилыг аа иоу-Нау\n\"\"TSST ираилыларла бирка {арадылмыш «Азаршил» муассисаси фоали|)ата башла)ачагдыр.\nиммррс тиМтумлу Гафт билмсиирми А*«* бчичымры мрушуиуи иштмрмчымры бу б*яи*-ими бутуи хмгмры арасында сулН аа барышыг |а-радынмасы (олларыны ахтарырлар.\nКоруш бу кун Грозны ¡ахынлыгындакы кичик Чмшки го-саба си и да баштн^т-ч^дг^р Коруш да Шимали Гвфгаздакы республик ала рын, Ставропол ао Краснодар дм}арларыныи, Азорба]чдаыи, Курчустаныи, Ерманистанын аа бир сыра дм-мар даалат парии мусалмаиларымын, прааослааларыныи, ка-толиклорииин, буддачыларыиыи ва дакар днмлера атигад адаиларииин салаНийатли иумайнда НаГатлари тамсил олуи-мушдур. I Чоченмстаиым прозидаити ЧоНар Дуда)оаии ташаб-бусу ила 6ypaja топ��ашмыш дини йчмаларыи башчылары аа иумаймдалари аз ишлариии ики куи дааам отдирачаклар.\nРИТА — C0TA мухбмриним Н|уОвркдан мрди|и мбф| мр*. Бирмшмиш Милмтмр Тлшиилатыи» да ТНмуМсиэлик Шурасыныи «анади кмми Ерма-иистаиым БМТ |аиыидакы даими иума|аидали|ииии маитубу |а|ылмышдыр.\nМмтубм Камин республиками« р«Кб*рлИ|И вМТ-«иц Баш катибимдда «аташин да|аидырылмасыиа иаид олмагда тарафлар» камак кастармак учуй» мумкун гадар таз бкр вахт да Даглыг Гарабага БМТ мушаНидачилари групуну кон-\n*^Ма1оубдаШдайлир кк. Ерманистан Накумати Набала Даглыг Гарабат да БМТ-нии ролуну .иазардан качирмак учуй ТаН* лукасизлик Шурасыныи та'чили ичласыиыи чагырылмасыны хаНиш адир, «чуики, Ерманиааи Нокумати аминдир ки, Бир-лашмиш Миллатлар Ташкилатыиыи бирбаша иштиракыныи вахты чатмышдыр».\nЕрмммстмыи харнчи ишмр ммири Раффи Оаан*с|аи иста'фа мрмишдир. О, буму думи «*Ыр Мрмаида а'лам атмиш аа бипдирмишдир ки, республика праэидаити Лае он Тар-Гйтрофмын хаки» щи им бу аддммы атмышдыр.\nP. Otanaejan ишлариии баша чатдырмадаи KBTAnjHHM raja атмиш аа дамишдир ки, оиун агйдасинч», Ерманистан учун дузкум олан принсипларина аа тут дугу joaa садит г алыр.\nАБШ аатандашы олан Ерманистан харичи ишлар иазири-нии иста'фасы ajpы•ajpы enjaen даираларин харнчи ишлар назирда^ииии*'фаали}1атииии.празидант ао онуи «параты, рас-публикаиыи башга раНбар стуруктурлары ила кифа]ат гадар аиаталандирилмамасинм тантид «тмалари фоиуида баш аар-мишдир. Назирин бу {ахынларда Истанбула сафари замаиы Ерманистан Турки)« ила мунасибатлари иормал Нала салмага Назырдыр, лакии 1915-чи ил армани даносидмми уму да билмааг а» унутмамалыдырг Анкара бу коиосиди писламамишдир Дамаск, наразылыта сабаб олмушдур.\nбункарлариидои чоми V той памбыг бошалдыл«|б Коруиур, бундам артыг |ыгмаг мумкуи олма)ачат. Чуикй сусузлуг колларыи иииишафыиа пис та'сир костариб.\nР«Йида бу ил I мни 200 Нектар саНодда 15 мни той памбыг й»маг плаилашдыры-лыб. Мутохессмслер Носабла-)ыблар ко, ч*4ид солмлои со-Налар 7 мим Нектар дачат олар. Башга соЗло, 15 мин том )ыг-мат четим олачаг. Амма буиум о гадар да ф»рги )охдур. Баш-лычасы о дур ки, иша муиееи-бог да)ишиб.\nКамлот ГАСЫМОВ» «Хаят гозотивлии мухбори.\nТоЬсмлйио коре филолог во 1»угугчу олан полис полковники Ариф Багыроо россам кими биринчи дофо до|илдир ки» чыхыш адир. Оиуи догма Азор-ба|чана Носр олунмуш лов Но лори Бакыда во Мос-клада урурла нума|иш отдирилмиш» Исраил ао Тур-ки|о коллокси|ачылары торофиндои алынмышдыр.\nТосвирм сонет паросгиш кврлвры Нусу Начы|ов ку-\"\nчасиидаки салоида ачылмыш саркида рассамлытыи 53 |ашлы полис ишчкеи учуй ади бир а)лаича да|ил, оиуи учуй Не|«ги аЬомиЦота малик иш олдугуиа бкр даНа амии олмушлар.\nНорвои Нобол Комитоси 1902-00 ил учуй Нобол СулН мукофатыным Гаатомалада иисаи Нугугларыиын мудафиоси учуй оз фэали)|оти ила машНур о лай Ригоборта MaHuyja аорилди|иии а'лан атмишдир.\nКомитоиии гарарыида к��ст»рилди)м кими, Ригобарта Манну бу мукафата «сосиал адалатии •# атник-мадаии барышы-гым то'мии едилмаси саНосиида jepnn «Налинии Нугугларыма Нормат адилмасииа асвслвиви фаали))ати» учуй na\\mr ко-ру л мушдур.\n(Ачрияфоркул да ВИТА - СОТАним мо оуматоары eco-\nАЛИ СОВЕТДЭ ГЭБУЛ\nОкт1абрын 15*дэ республика Али Советинин сэдри Иса Гэмбэров АзэрбаЗчанда го-наг олан Аси1а вэ Африка Халглары Ьэмрэ']лик Тэшки-латынын президенти Мурад Галиби гэбул етмишдир. СеЬ-бэтин эввэлиндэ парламен-тин башчысы Мисирдэ баш вермиш зэлзэлэ нэтнчэсиндэ )узлэрлэ адамын Ьэлак олма-сы илэ элагэдар Мурад Талиба башеаглыгы вермишдир.\nГонаг бакЛылыг етди)и Ьэмрэ^лик тэшкилатынын фа-али))эти барэдэ мэ'лумат вер* миш, Гарабагда вэзиЛэтлэ баглы нараЬатлыгыны бнл-дирмиш, Ьабелэ Азэрбайан-да муасир ичтимаи-си]аси шэ* раит вэ игтисади просеслэр-лэ марагланмышдыр.\nАли Советин сэдри Ьер-мэтли гонага девлэтимизии дахили вэ харичи си!асэтинин эсас истигамэтлэриндэн да* нышмыш, мустагил респуб-ликамызын гаршысында ду* ран вэзифэлэрдэн саз ачмыш-дыр. МусаЬиблэр Гарабаг прОблеминин Ьэлли 1оллары барэдэ фикир мубадилэси етмишлэр. Иса Гэмбэров бил-дирмишдир ки, Гарабаг проб-леминнн дун1а ичтимаи1)эти тэрэфиндэн дузкун баша ду-шулмэсиндэ бе1нэлхалг тэп5-килатлардан, о чумлэдэн Аси-\nвэ Афоика Халглары Ьэм-рэ*)лик Тэшкилатьшдан чох ше) асылыдыр.\nКерушдэ Азэрба]чан Респуб ли касы Милли Мэчлиси-нин харичи ишлэр даими ко-мисси)асынын сэдри зускф Сэмэдоглу. Аси1а вэ Африка ОлкэлэрК Ьэмрэ']лик Тэшки-латы Республика Комитэси-нин сэдри, 1азычы Анар иш* тирак етмишлэр.\nАзэрянфорк.\nЕрмэнилардэн да муЬарибэиин гуртармасыны иста^анлэр вар\nЗугулбадакы, «Кммямк» «мрмхинд» h «каики Ввтвндаш Ассамбм|асыиыи ?«ш««6т«Т ,5и>\nзоракылыгын .п«|Ы«н*)*<к» мшпусуид« с«ммир и«-чнрилмишдмр. Семинард« Турм#Д«и. Аям»«#-дай, Руси|адаи, Курчустамдм ««~ Ерм«ннетИ1ДИ1 дв'азт олунмуш иума|Ы1Д«мр кштмрхк «Дирди\/шр. Семинар да иисаи Нугупшрыиыи горунмвеы, муи«-гишанмн «уяН Jony ил• Ь«яки (ояяарыидаи ты яды\nАзарба)ч«м Сосиал-Домокраг Кагчлар Ташкилатымыи чу-\nм«)аидаси Р. Багырбо)лииии фикриичв, ики даалотии коич-лар ташкмлатлары арасында алагалар ¿арадыпмвлыдыр. Иидикм B»3Mjj»TAa каичлор\nбир-бириии даНа ¡ахшы баша душа бил ар лар. «Мемориал» ташкилатымыи нумейидаси Ч. Батыров т«|д атди ки, да-)алылвр халты бу боладаи хи-лас атмак кими тармхи вези-фами japoM» )«тирмирлор. Иа-данса бо)малхалг мчтимда\nташкилвтлар да бу проблеме бир о гадар чиддм муиесибег беслемирлер. МуНорибо ии-саиларыи )ашамат Нугугуну\nалимдда алыб. Амма дуи|а ичтммаи^ати иисаи Нугугядаы-ныи мудафиоси учуй бу беш илда хусуси чопд костормо-)иб. Бе)нелх«лг мчтимда ташкилвтлар асирлар в» гачтыи-ларлв баглы проблемки Неллино да комок етмейблер.\nРеспублике Гады л пар Ко* митасииии узау Елмира Cynaj-мвиовв да дм «и, азорбайаи-лы тадымлар ормаим тадыи-лврла дафаларла корушуб-лар. Амма бу корушлор��м моги-чаем олма)ыб, чуики ерм»пиперин дили ила урой луз\nкалмир. Мосалаи, Азарбайаи-дда кочмуш бмр «рмомм га-дым биза ¿ахымлашыб отои куидорм хатырла|ыр, бу муНа-рибоии башлайияары яа'нагла) мр, амма даиышытлар баш-лаиеида тамам башга созлор да jap, Азорбайаи тара финн\nкумаНламдырыр. Брманияор Нотитоти дама«дан горхурлар.\nСамимарда чыхыш . адаи талыш Ui. За)малоа, курд К. Чобра)ылоа, уда Р. Мобили Аз\nхалшарыи пробламявриидаи «дмышдыддв Бы иыхышаао бо'зи мзгамлорда мубаНиса-\nлара да сабоб '\nАЛИК МУР\n>б олурду-АДОб* «»у\nМуЬармбоиии од-алоеумуи ичиидам налои Алик Мурода-•уи чыхышы мубоНисолорм дайидырды ва бо'зи мат лоб-лари . a j дыня аш двум ага кома« отди: «Маи си)асот ад«*\nметла машгулам. Бу торпегда ЙшаЦй hop бир хдатыи иума-\n1ЭНЛАСМ\nхалглара оз даляориии, миЬотлориии, адаш|й<\nинкишаф атдирмак учуй шеренг ]ар«тмаг лазымдыр. Бу саНада пробламлор вар. Амма Нар Нансы бир учуичу ryaaoja бо'зи иичикликлардан истифада атмо|а имкам вар-мак олмаз. Маиим дестзмд» талыш да, курд да, лазки да аурушур. Маи омларыи Намы-сымы озума гардаш билирам ао омларыи )олуида чамымдан да кенаром.\nАлик Мурадов доди: «Бу\nмуЬарибоиин сому коруммур, чуики о, учуичу тораф учуй сорфолидир. Амма гам токул-меси ни да|дадырмат лазым\nдыр. Мои буму бмр Нарбчи кмми дайрем. влбетта, врма-им еиследиси)а корпусу Га-рабат дай чыхмалыдыр».\nАлик Мурадов билдирди ки, есирлер даелет савиЦасинда да^ишдарилмалм, бо)иалхалт мчтимда ташкилвтлар, о «умно дан, Наясиики Ватаидвш Ассамблойсы бу иша, Номчи-мии осмрлорми сахлаиылма-сыиа иаззрот атмалмдирлар. Ермаиистдада азарба)«анлы •счрлоро мни чур ишкоича аорилмр.\n. АбПбБАИАН - KYWVCTAH\n•яАГПЛпаи зпифдмр\nНоосимки Вотомдаш Ассвм-блойсыиыи Курчустда узро •лагаломдиричиси Александр русолрш Пурчустенда, »араи-мыш аози|йтдан дачышды. О дали: «Качмиш ССРИ дун-\nja cwwh базарыида оз «««-чыларам«ы мтмрдайидаи Ру-сий топлвимыш склвНы хырд отмой учуй й* топмага чалы-шыр. 0и jaxuiM йл исо коч*\nмиш муттафигяарии «рази* лари ид» муиагиша зоивлвры )арвтмаг дыр. Виз Намымыз бу си)вси о|уиуи гурбаилвры-)ыт. Бал» вези))етда Курчус-таила Asap6Bj4BM арвсында муивгиш» )врвимвсынв й^ •армамали|ии».\nА. Руседски Курчустанле Азарб«]чвн арасында Нач бмр дипломатии ва имформасий алагасииии елмвдытыидаи иВ-рвНатлытымы билдирди; «Ни-ja биэ бир-биримиздан «Вести» васитасила хабар тутурут? « вести »ja иса боя бвгламат олмур. Алтвривткв, информа-си)а вистами japafMar лазымдыр. 1ахшы олар км, Баиыда ва Тбилисида зи)даыл«рым ка-рушларм кечирилсии. Ики доалат арасында Ьалаяик со-фирлик соаийасимда олмаса да, иума)аидаяик сааи)йсин-да дипломатии алагалар ja* ротмат лазымдыр».\nРУОИАДА ТАФТАЗУН\nД9РДМНИ БАША ДYttHMt\nМарина Смлаемска|а — Ьая-синки Ватаидаш Ассамблой-сымым < Русий узра еяегелем-. диричмеи;\n— Мам Русий ватоидашы кими PyenjeHMH а'тираф едирем. 1Би» ларымызы jyмате )ыг. Теессуф ки, бу л чикирик Русийиын дахили пробламлари чох дур. Балка-да бума кора Русийда Гаф-дардаии баша душой\n(Арды 2-чя сэЬяфадэ).\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-17-1992-p-1\/","date":"2017-06-27T08:54:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00225.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4753511548,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.47535115480422974, \"tuk_Cyrl_score\": 0.1392793506383896, \"tat_Cyrl_score\": 0.042482320219278336, \"sah_Cyrl_score\": 0.03906344994902611, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03812041133642197, \"kum_Cyrl_score\": 0.037726953625679016, \"kir_Cyrl_score\": 0.02957834303379059, \"tgk_Cyrl_score\": 0.012472272850573063, \"krc_Cyrl_score\": 0.011496731080114841}","num_words":12888,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.022,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.551,"perplexity_score":69982.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 29, 1992, Baku, Azerbaijan\nжГ^ЗЕТИ-»\" 29 CEHTJA6P 1992-чм ИЛ. М 185\nСЭРКИ Y4YH МИННЭТДАРЛЫГ\nХэбэр - верди]имиз ними, Санкт-П :тероургда Азврян-формун хетта илэ «Гарабаг-да муЬарибэ Ьаггында Ь0ГЙ* гэтлэр» мевзусунда фото-публисистика сэркиси ачыл-мышдыр. Азэроа^чан торпа-гында ермэни ишгалчыларь** нын терэтди]и ваЪшиликлври вне етдирэн бу сэрки шэЬэр ичтимаи])этиндэ 6eJyK мараг догурмушдур. Бу кунлэрдэ Санкт-Петербургдан алынмыш бир тедеграмда шэЬэрин кинлэри — мурллимлэр Эф-pacHja6 Вэнилов, Земфира Рустэмзадэ, Ьэким Елмира\nМешквдова, ¡азычылар Лури ПомпеJee. Иван Сабило вэ журналист Александр Раб-ковски ¡азырлар;\n«врмэни гэсбкарларына гаршы Á8ap6aj4aHbiH апарды-ры дерд иллик муЬарибэни ишыгландыран фотошэкиллэр сэркиси Санкт-Петербург aha-лис инин диггэтини чэлб етмишдир. ИнфopмacиJa блока-дасы ¡арылмыш, PycHjaHbiH бир чох рэтэндашлары Азэр-6aj4aH халгынын фачиэсини саиии эЛанк шэкилде кермуш-лэр.\nФотосэлцаме}э бахдыгча\nбизи кэдэр вэ гэзэб hHCCH 6YPYJYP- EJhh заманда биз Ьэ]атларьшы тэЬлукэ алтын-да rojapar тэчавузкарлыг му-Ьарибэсини, ^¡асэтоазларын бэд эмэллэриии ифша едэн журналистлэрин эсл щучаэти-ни JYKC9K ги}мэтлэндиририк.\nФотосэркинин спонсору вэ тэшкилатчысы олан «Петербург» кооперативинэ урэкдэн тэшэккур едирик. Корурук ки, Ьачы Зе)налабдин Тагы-jeeHH давамчылары олан ha-гиги' вэтэнпэрвэрлэр нэчиб фэали-Иэт кестэрирлэр».\nГуршагдан ашагы зарба\n¡ахуд «Идман» газет на учун чыхмамышдыр\nРеспублика «Идман» «Спорт» гэзетинин коллектива Азэрба^анын бутун азаркешлэри арасында кениш ¡а}ылмыш бу нэшрин бура-хылышыны давам етдирмэ}ин reJpH-MyMKYHnyjYHY «гур-\nарасында шеЬрэт газанараг, Азэрба}чан атлетлэринин на-илиJjэтлepи Ьаггьшда мэ'лу-мат вермиш, кутлэвилик вэ ¡уксэк идман усталыгы проб-лемлэрини кэскин шэкилдэ галдырмышдыр. МэЬз бу гэ-\nшагдан * ашагы зэрбэ» кими зет республиканын ичтимаи|-ги}мэтлэндирмишдир. «Азэр- ¡этинэ Барселонанын °лимпи-\nбаЗчан» нэтри^аты бундан сонра 1 mhaJoh 200 мин рубл мэблэгиндэ борч едэнилэнэ-дэк гээетин бурахылмасыны да]андырмышдыр. Агыр вэ кезлэнилмэз зэрбэни MyajJaH етмэк учун гэбул олунмуш идман термининин, Ьэтта му-вэггэти олса да, гэзетин эст линдэ багланылмасы тэдби-уж на аид едилмэси Ьеч дэ тэ-садуфи де1илдир. Ахы hep QiejAaH элавэ, чари ил «Идман» учун Jy6iuieJ илидир: республикамызда онун нэшрэ башламасынын 60 или тамам олур. бтэн онилликлэр эр-зиндэ газет бэдэн тэро^эси вэ идман пэрэстишкарлары\nja ме]данчаларында Назим hycejHOByH, Валери Беленки-нин вэ дикэр диггэтэлаЗиг ид-манчыларымызын наилииэт-лэри Ьаггында кениш мэ'лу-мат вермишдир.\nJepH кэлмишкэн, демэк лазымдыр ки, ики ajflan бэ-ри эмэк Ьаггы aлмaJaн japa-дычы коллектив Ьеч да нэш-ри^аты тэгсирлэндирмир — гэзетин нэшри учун, табии, harr вермэк лазымдыр. Тэ-ассуф ки, бу нэшрин тэ'сис-чиси олан республика Девлэт Бэдэн TapOHjocH вэ Идман Комитэсинин дэ вэсаити- Jox-дур ки, ез гэзетинэ эл тут-сун, Ьэрчэнд гэзети нэшр ет-\nмэjэ башла]анда ез узэринэ мувафиг еЬдэликлэр дэ ке-турмушдур. Инди иеэ, гэзетин бир пэфтэдэн бэри ЧЫК-мадыгы бир вахтда, она эс-линдэ кемэк едэн joxдyp.\nРеспубликада ¡еканэ идман нэшри олан, AзэpбaJчaн вэ рус вариантларыны ез гана-ды алтында бирлэшдирэн газет лап бу Jaxынлapдa 60 ил эрзиндэ илк дэфэ олараг кун-дэлик газета чеврилмишдир. Рамзи мэ'насы олан бела бир чэЬэт дэ кэдэрлэндиричидир ки, нэшрин дaJaндыpылмacы эрэфэсиндэ гэзетин ахырын-чы немрэси AзэpбaJчaнын илк милли ¡ыгма командасы нын илк матчына Ьэср олун мушду.\nЛол вермэк олмаз ки, бу jaxынлapдaн ифтихарла\n«Азэрба^чан Республикасы-нын кундэлик вдман гэзети» адландырылан «Идман» ез фэали^этинн да}андырсын.\nАзарннформ.\nГЫРХ 1АШЛЫ «ИНШААТЧЫ:\n«Иншаатчы» гэзетинин 40 илли]и тамам олмушдур. Гэзетин бу мунасибэтлэ бура-хылмыш JyOHaeJ немрэсиндэ республиканын адлы-санлы иншаатчы л арыньш. керкэм-\nли зи]алыларынын, тикинти ташкилатлары реЬбэрпэри-нин тэбриклэри верилмиш, «Биз Ьансы доллары кечиб кэлмишик» у му ми башлыгы алтында гээетин сэмэрэли фэ-aaHjjBTHHHH унудулмаз анла-ры хатырланмышдыр. Мух-тэлиф иллэрдэ «Иншаатчы»-да ишлэмиш журналистлэр Ьаггында хатнрэлер, jaxy4yna-рын ¿арадычылыгындан ну-мунэлэр вэ башга материал-\n\"W-ríSiSBfw\nдевлэтла]йЬэ Инстт; гунда ]ыгынчаг кечирилмишднр. «Иншаатчы»нын редактору Orraj Чэфэров гээетин гырх иллик тарихчэси вэ )арадычы-лыг планлары Ьаггында да-нышмышдыр. Иншаатчыла-рын вэ республика кутлэви информаси]а васитэлэринин нума]эндэлэри гээетин журналист коллективини вэ чох» cajAH охучуларыны тэбрнк етмишлэр, Иншаатчыларын езфэали])эт коллектнви |ы-гынчагын иштиракчылары учун консерт вермишдир, Азэряяфори#\nСАЛЯГЛЫРА, БИРЛШЭ ЧАРЫРЫШ\nАзэрба]чан КунаЬсыз Реп-peccHja Гурбанлары Ассоси-acHjacH узвлэринин вэ онла-рын евладларынын митин-гиндэ республика эЬалисинэ мурачиэт гэбул едилмишдир. Онлар бирдирирлэр ки, ермэ-нилэрин халгымызы зорла Чэлб eTflHjH эдалэтсиз Myha-рибэдэ Ьэлак олан икид огул-ларымызын мугэддэе pyhy бизи rejpaT9 вэ намуса чагы-рыр. Бу мэ насыз муЬарибэ давам едэреэ, Ьэлэ чох шэ-\nflejHHHp ки, торпагларымызы ишгал алтында сахламаг -hhJ-]этиндэн эл 49KMeJeH ермэни гулдурлары ифласа уградыг-ларыны писс еднрлэр, она керэ дэ JeHh-jeHH miJawBp ишлэтмэ1э башламышлар. Бела вэзиНэтдэ биз ��аим cajbir олмалы, душмэнин мэкрлэри-нэ алданмамальОыг.\nPenpeccHja гурбанлары та-рихи тэчрубэни унутмамага, гэлэбэ наминэ, тэчавуэкары торпагымыздан тамамилэ гов-\n* «Азэр дев л этлаДиЬэ» Институтуиуи эмэкдашлары эсасэн кэнд Jcpaapma ишна\nедилэчэк биналары лаДиЬэлэшдирирлэр. Ьэтта инди flejym эиэднйатлары кедэн\nбир сыра раДонлар учун сосиал-мэдэни обДектлэрин черт}ождары узэршадэ дэ юл ке-\nднр. ___________\nЧэбраДыл ^ ра|онунда гачгынларын Дерлэшднрилмэси мэгсэдидэ тикилэчэк ев-\nлэрин лаДиЬэларини баш муЬэнднс Елшад Элэскэров, му Ьэндис-конструктор Севда Гэ-\nпопл.а м пат ме'мао ОФели1а Tarajeea Ьазырла)ырлар. . _\n—- \"^о Ч. ИБАДОВУНДУР.\nИран Нэр чур эмэкдашлыга Назырдыр\nАзэрба^анын харичн ишлэр назирн Т. Гасымо-'аун башчылыг етдн|и нума|эндэ Нв|'этмнин бу ¡а-хынларда ТеНранда Иран рэНбэрлэри илэ апарды-гы данышыгларын нэтнчэсн кэзлэнилди)инден дэ мусбэт аэ «бэНрэли» олду. Иран Ислам Рэспублика-сы рэНбэрлэринин Азэрба|чанла багланачаг са-зишлэрдэ бизнм бутун истэклэрнмизин нэзэрэ алы-иачагыны вэ мустэгил инкишаф |олуна гэдэм го|муш Азэрба)чана Иранын Нэр чур музэштлэрэ кетм^э Назыр олдугуну билдирмэлэри, Иранын Гарабаг му\nларда икитарафли мугааияэдэ тасбит олуиачагыиа — лэмми ¡олун чакиллшмиэ дэрНал баш-ланачагыиа ниаиа билэрикми!\n— Президантими» ага|н Раф-сэнчани Иран назмряаринв кастариш вериб кн, Нахчыван Мухтар Распублнкасынын, бу-тавлукда Азарба|чанын тала-батынын дарЬал аданилмасм учун аллариндан калами атемн-лар. Виз Ирандан Нахчывана 40 магааат алактрмк анаржн-си аерма)и, Мухтар Распуб\nдве, хв|ирхаЬ маЬийатиннн на-инки дун|'а халглврыныи баша душмвеинв манв олублар, Натта го|мв|ыблар ки, мусал-манлар азлари буну дврк вт-синлар. Кутлааи мнформаси^а авситвлвримиз карак бу еаНа-д» аз фаали||атмни амвлли-башлы кучландирсин. дои. кмф#1ат гвдар хабврдар аоннимчв бу о гадар да дуз 7 Иран аНалисинии Азарбв)-\/щ он да баш аврвн Наднсалор-\nликанын rapa вптм}ачыны бу- олмвмасына квлдикда иса,\nнарншвемнв\" мунвсибвталв в«лы 6.'»и ш.|иалврнн =. ьГГл^б.^к К\nдогурдан да (алныэ ша|нэ олдугуну субут вдир.\nЭмэкдашымыз Иран Ислам Республикасынын Азэрба|чандакы еэфири чэнаб Элиэсгэр НэНавэн-днанла мэрушуб сэНбэт этмишдир.\n— Ага)м НаНавандиан, алка-ларимнз арасында ииди)адак баглаимыш мугавнлаларин ва |ахын вахтларда нмзаланачаг сазишларии аЬам»^|атн, онла-рын Нар мни тараф учуй фа|-дасы барада на flafa бнларсм-имз!\n— БисмиллаН ирраНман ир-роНим. Мугэддес китабымыз Гур'ани шериф 6yjypyp ки, мо'ммнлар бир-бири ила гар-дашдырлар. Биз Аэарбцчана гардаш елка, Aaap6aj4an хал-гына иса гардаш халг кими бахырыг. Буна кара да алка-ларммиз арасында меИрибан гоншулуг мунаембетлеринин кенишландирилмасина чалы-шырыг. Сизин харичи ишлэр назириниз чаиаб Т. Гасымов оэунуи Иран сафари замены бизим лрезидентимиз arajn Нашими Рафсанчани ила ке-рушуб саНбат атди. Прези-дентимиз Намин каруш замены anbir-ajflbiH билдирди ки, сиз на истасаниэ биз она ра-з bi j bir, Ираила гаршылыглы алагалаои кенишландирмэк саНасинда сизин истаклэриниз учун . Неч бир Надд-Нудуд roj-муруг. hap waj езунуздан асы-лыдыр, бирча ону де)йн ки, Аэерба|чана на лазымдыр ва на вахт лазымдыр, галаны ила мшиниз олмасын. Ва акар инди елкалеримиз арасында Нарта-рафлм амакдашлыг истенилен caBMjjaja галхма)ыбса, бунуи куиаНы биз да де]ил. Иран Ислам Республикасы Asap6aj-чаи «yMhypHjjaTM ила CMjacM, игтисади, елми-техники, мада-\n- ни амакдашлыгы истанилаи савидада кенишлаидирма|а там Назырдыр.\nБу ¡ахынлврда ТеНранда Хазар демизи ила баглы безнал-. халг коифранс качирилачак.\n, Конфрансда * Аэарба|чаныи, Руси]аиын, Туркменистан ва Гаэахыстанын нума|андалари да чштирак едачаклар. Биз Хазар Нввзаси алкэларииин Ьертерефли амакдашлыгыны «Я№ишдаидирма)а, бу данизин чйркламмаси гаршысыны ал-»«\"«и» проблемлари V ЬЭйл «тмак саНасинда се^лерм-бмрлашдирма)а чалы-; мм». Инанырыг км, бу са-I На да Ноаза давлатларииии амакдашлыгы чох б#|ук семеро ээрочакс \/егнк км, билирсиз, Иран, аа Пакистан бирлашмб тшикилаты ¡аратмышлар. ■'¿¿¿ШгеК мА Иранын ташаббусу Aoap6aj4aH ва сабиг ССРИ-\n- -\n-л Ж\nНИИ бир сыра дикар респуб-ликалары Намин ташкилата га-бул олунубла|5. Бу саНада? да амекдашлыгы кенишландир-MajMH ташкилатыи бутун уза-ларина ¡алныз xejpn да]в би-лар. Азарба|чаиын Ислам Кон-франсы Ташкилатына габул едилмаси да Иранын ташаббу-су ила олуб. Бу ташкилатда емакдашлыгымызын самара-сини лап ¡ахын вахтларда «Ь дынча карачаксиниэ. Инша-\nаллаН, БМТ-да ва бир сыра дикар бе)налхалг ташкилат-\nларда Ираила Аэарба]чан бутун jap узундэ сулНун, амии-аманлыгын, диич амакдаш-лыгын баргарар олмасы уг-\nрунда гардаш кими чи{ин-чи-¡ина мубариза апарачаглар.\nJarMH ки, сиэи харичи ишлар назирииизин ТеНран данышыг-лары замены алдэ едилмиш разылыга кара алкаларимиз арасында багланачаг сазиш-лар да марагландырыр. Наза-риниза чатдырым ки, тезлик-ла Бакыда игтисади-мадани амакдашлыг узра Иран — Азэрба|чам муштарак комис-cnjacbiHbiH биринчи ичдасы олачаг. Нам сизин, Нам да бизим експертларин ишла)иб На-зырладыглары прогнозлара кара алкаларимизин Нертереф-ли амакдашлыгы учун каииш ме|дан вардыр. Бу кунлерде Иран назирларинии дамак олар Намысынын муавинлэринин да-хил олдугу ва кооператив на-эиримизин раНбарлик етди-¡и 6ajyK нума^анда hej'aTM данышыглар апармаг, калэ-чак Нартарафли емекдашлы-гымызыи тамалиии rojMar учун Азарба]чаи па^ахтыиа калэчак.\n— Чаиаб сефир, миди Азар-ба)чаи халгыиы иараНат еден бвшлыча пробламлардам бмри Нахчыван Мухтар Респубяика-сыиыи Ермамнстан тарафдан блокада)а алыимасыдыр. Дог-рудур, нача вахтдыр ки, Иран аа Турки)а Нахчываиыи арзаг-ла, (аиачаг ва алактрмк амар-жиси ила те мми олунмасы са-Насиида мумкуи гадар камак кастарирлар. Лакни бу Нала проблеми Налл атмир. Харц; чи ишлар иазириммзмн Иран сафари замены Азарба|чамла Нахчыван Мухтар Распублика-сыны бмрлешдмречек ва таг-40 кмломатр Иран ара-\nкэркинликли алактрмк хатти ва кучлу газ камари чакрча-¡ик. Дамир ¡олунуи чекилишиие квлдикда иса бу мвевлв ила баглы коикрвт сазиш имэвла-нандаи дарНал соира Иран тв-рафи ишин башлаимасына Неч бир мвнвчмлик твретме-¡ачак. Буна амии ола билвр-синиз.\n— Даиылмаз Нагигатдир км, гомшу алкЭлврин халглары бир-бири Ьаггында на гвдар чох билселер, бу, омларыи меНрибаи гоншулуг мунасн-батлерииин даНа да коиншлаи-маенна ¡алныз камак «дар. СОН Tyh ики млда алкаларимиз эрэ-сында аНалиими квдиш-квли-ши учуй алвар«шяи шараит ¡арадылмасы ба)ук саааб иш олмушдур. Он мимлерле адам иллардан барм Насрет галды-гы, адыиы ешидиб узуиу кар-мади|и догмалары, гоНумла-ры ила карушмак имкаиы ая-да етмишдир. Май азум да болалариндамам. Лакии и|уи а|ыида ТеНранда оларкеи ку-чада растлашдыгым адамлар-ла саНбат аснасында ¡агнм етдим км, онларыи бир ха|лиси Азарба|чаида баш вараи На-дисалардан дамак олар же-барсиздир. Бу, «адече иифор-MbcHja гытлыгыдырмы! ба сизча, бу гытлыгыи гаршысыны алмагыи вахты чатма|ыб-мы)\ni линдэ чыхаи газатлар, Небела талааиэи)а ва радио .охучула-ры, тамашачы ва динле]ичи-лари алкэнизда баш варан Надиселерлэ мунтазам таныш адирлар. Садача олараг сиз-ларин бу Нагда кифа|эт гвдар мв'луматьжыз ¡охдур. Кв-рак журналистлэр Ираидакы Нвмкарлары ила влагвлврини квнишлвндирсиилвр. Бизим св-фирли]ин наздиндв твзача ja-радылмыш информаси|а мвр-квзи ¡вгин ки, бу ишда мув||-¡аи рол ojaHaja4arAbip.\n. Инди Иранын аз гала бу-швНарлеринда Азврба)-чана, Нахчывана, Гарабага ¡ардым кастармак магсэди-ла xejpwjja чами)|втлари japa-дылыб ва онлар артыг xejflM иш карублар. Бу фактын азу субут вдир ки, Ираида Азэр-6aj4an Ивгтында Нар шв]и би-лирлар ва халгыныэын гаршы-лашдыгы чатииликлара бика-иа галмырлар.\nсам, илкии раэылыг алда ади-лмб. Бу разыяыгым ¡ахын вахт-\n— Муасир дун)аиын умуми иикишафында, давлатлар арасында Нартарафли елагелерин кенишланмасинда кутлааи ин-формаси]а ааситаларинии ролу евезеиздир. Чох таоссуф ки, муселман аламиида бу ма-сала|а кифа)ат гадар ahaMnj-¡ат вврилмв]и6. Инди Jap узуи-да аи ири аа нуфузлу кутла- . аи информаси)а органлары смо-нистларин алиидедир. • Онлар да табии олараг ¡алныз аз глобал манафвлармиа хидмат еДан информаси)вныи ¡а|ыл-масыиа чалышырлар. Мусал-манларын бутун Jap узу учуй таИлука олмасы барада гарвз-ли фикри дун)а халглары арасында jajMara, онларыи сима-сындв душман образы ¡арат-мага чалышаи кутлааи ин-формаси]а ааситвлари да маНз сионистлерв хидмат адаи ор-гаилардыр. Лакин онлар бизим пв\/гамбаримиз Ьаэрэти МаНаммвд влв]Нуссвламыи бала бир каламыны ¡ахшы 6мл-евлар да, дуи{а ичтимаинати-на чатдырма^ыблар: «Мусал-\nмаи о кесдир ки, Нам али, Нам да дили ила башгаларына ра-Натлыг катирсин. Демали, му-салмамчылыгыи маНирети бутун дун)вда сулНун баргарар .. олмасыиа чалышмагдыр, дум-jaja xajMpxah хидмат оламак-дир,< Jap узуна азадяыгы jaj-мйг дыр. Дмнммиэмм бу мугад-\n— елкалеримиз арасында сафмрлик саанНасинда дипломатии муиаснбатлар ¡ара-иыр. ТеНранда Азврба|чан Республикасы свфнрлм|ннмн, Табризда консуллугумузун ачылачагы кун узаг да)ил.\nАзарба)чаиыи дипломатии ндвраяарниии ¡врлашдирилма-си учун Нансы твдбирлвр ка-рулур! Биз бмлнрик ки, квч-миш ССРИ, инди иса Русн|а сафирлм)ииин |врлашди|и мулк ТаНраиын ая казал кушала-рммдеи биринда аз гала бута* меЬеллеии тутур. Бу саНвда А зарба ¡чаи Республикасы учун да, даммрам ки, маНз бала дабдабали, hap Нал да имсба-там кузаштли бир шараит ¡а-радылачагмы!\n— Элбвттв. Биз саз вер-мишик ки, Азарба|чаиыи се-фирли^и, консуллугу ва дикар дипломатии иума]аидаликлари учуй Ираида Нар чур шараит, раНатлыг ¡арадылачаг. Инша-аллаН, нума^андаликлариииз иша башла)анда буна амин олачагсыиыэ.\n— Сафмрлик ва коисуллугу-муз фаалм))ата башла|амдам сомра алкаларимиз арасында вмзасыз кадиш-иалиша ичаза аорияача{ииа умид ада била-рикми!\n— Биз Нала алты aj бундан габаг сизин харичи ишлар на-зирли}мниза таклиф атдик ки, алкаларимиз арасында виэа-сыэ иадмш-калиша башламаг олар. Чаааб в ар дилер ки, ha-лалмк бума Назыо дв{ияик, JarMH ки, бу, Азарба|чан ватан-дашларыныи ¡аии паспортла-оыиыи Назыр олмамасы ила баглыдыр. Сизин Неку мат pah-барлариимз на вахт лазым бмлеалар, биз 6v мша маначи-лик TapaTMajaaejMK.\n— Агыр муНармбадан чых-мвеьшв бахма)враг Ираиыи игтисади чеНетдем )аиа да\nгудратлм аяка олдугуну рик. Буиуияа бола, чаила влагал арии дирилмесииин тисади потаисивлыиа сиз ха|ири д«|мамиш Билмрсиниз ки, даииз тагларыиыи маним*«\nзылмасыида АзарбЦчшшш зан-кии тачрубаси вар. Бу уэчруэо*» дан фа|далама бнлмазснннзМн!\n— Тачрубаниз догрудай да аенкмндир.* Лакин Хазар кими надир бир су Навзасинин чир-каб иоНуруиа чаврилмасииа катириб чыхармыш бир тач-рубадэн манча, фв}даланмаг олмаз. Ирам корфазиидакм ¡атаглары маиимсамакла меш-гул олан даииз иафтчилари-мизин тачрубаси инди дуи{ада чохлары учун орнекдир. Ин-килтарэ Шймал даиизиидаки мафт ¡атагларыиыи манимса-нилмаси ишина камак кас-тармак учун дугуамын бир сыра ири иефт консерилери ила ¡анашы, биза да мурачиат ат-мишди. Нафтчиларимиз орада бир иача даииз ry¡ycy газыб-лар. Ва Намии гу|улар аколожи бахымдаи дамак олар за-рарсиз ишлв)ир.\nБашга бир факт. Куварин иефт ма'даилариидаки ¡аигы-нын сандурулмасиида бизим мутахассисларммиз ишла{иб Наэырладыглары тахиоло^а-нын даНа самарали олдугуну субута ¡атирдилар. Амарика-лыларын бир aja саидура бил-мадмклари конкрет бир ¡ан-гын очагыны бизимкилар уч куна сандурдулар. Натичада, амарикалылар да бизимла ajar-лашмага мачбур олдулар аа KyeejTMH иефт ме'денлармм-даки ¡аигыи онларыи иозардо тутдугу кими, 3 и да ¡ох, бир илдан да таз сендуруяду.\nKepAYjyHys кими, Иран нафтчйларииии такча гуруда-кы ¡атаглары и Aajnn, даииз ¡атагларыиын да манимсанил-масиида, Назырда бутун дун-¡ада проблема чоарилмиш иефт ¡ангынларыным гаршысы-ныи алыимасыида, шелфмм, умуми)}атла, сулары�� иефт туллантыларымдаи ва чиркаб-дан тамизлаимасиида заикии тачрубаси аа дефелеряо сыивг-дан чыхмыш муасир техноло-ки)всы аар. Хазар даиизи ила баглы ТеИраи коифренсында ¡агии ки, мутахассисларммиз бу барада да саНбат\nки, эшитмишенииз, чаи иефт комсарии Хазарин иофт аЬти|атлэрымш машин саииямаси ила багам бнр «м-р» харичи шмркетяерл^ а чум ладам, Америка ширкатлари ила аларыб. Сизча, лари бу сеНале бизим учуй даНа шартяарла .\n_ Май саНбатии дадим ки, Иран .\nмустагил Азарба1чаи доалати ила Нар чур емекдашлыга Назырдыр. Биз таклиф коз-ла)ирик. Галан ишлар . ¡эяныз техники масалалардир. Бизим мутахассисларимизми иса техники масалалари Нар чур бурократи}адаи узаг, та'чияи шакилда Налл атмак бачарыгы артыг ду^аныи бутун ишиу-э«р да ираларима баилидир.\nМусаНнбвии га## г ' Рафиг САВАЛАМ\nМО'ЛУМАТ\nАзарба1чан Республикасы празидаитинин 1992-чи ил 26 саит|абр тарихли фармаиы ила Азарба|чан Республикасы алак-тронмка canajacM муессиаале-рииии потансиалыиыи муайан-лашдирилмаси, инкишаф эт-дирмлмаси ва . мстифадеси узри даалат комисси}асы ¡ape-дылм ыш дыр. •\nРаслубликедакы алактромика саиа)асм муассисаларшши кадр потемсиелыиым, мад||р-техники базасыиым, истеНсал кучу-иуи, малиЦа аНти|атларыным бунуику аеаийеткни ашкарла-маг, кеНие енфаришчилеряе елагелерин берпа олунмасы ее ¡а омларыи ¡анилари ила аааз едилмаси, муессиселарин аа-Нид алактромика санами ком-ллоиси шаклиидо бмрлашди-рилмаси, республикада хмли талабагыи адаиилмаси аа дум-ja базарларына чыхмаг им-канларыяы муаЬаи атмак, му-ассисалар арасында влага ¡а-ратмаг, онларыи кадр аа мад-ди-тахиики потансиалыиыи да-гыдылмасы гаршысыны алмаг, Азарба|чаи Распублнкасынын алактромика conejeen саНа-снида даалат си^асатмиии коисалтуал асасларымн троммма саиа^есииии милли ин-ш#ф программны ишлаН*б Ьазафлемаг магсэдЬ мин ; фармаила ' комиссиймыи\n— —-— * - - мле^ыАмэ^м\nремы тасдиг адилмишДрг»\nАзарбаНми Распублмкаеынын ^ уаулр аа Чабрв}ыл pajoiiaapM-иыи аразисиида а'лаи олунмуш Фввгал'ада вазЩат рожимииии [муддати бир ai узадылмышдрр.\nогау hycapiee Са\nчра НакимиЬатииии\ni му^оГ\"Р* НакимиИетииин башчысы те'¡ии адилмишдИр Ш. Р. Мустафе jee башга иша качмаси иле елагедар Нвммг вазмфадаи азад олуимушдур.\n- I — -- ^-------\n¡шдлэрим&зи топрага тапшыр-* маг намине биpлэшмэJэ ча-малы олачагыг. Мурачиэтдэ гырырлар.\nТЭХРИБАТЛАР КОЗЛЭНИЛИРМИ?\nАкадемик Низами CYлeJ- дeмoкpaтиJaныи тэшеккул мановун метбуат учун бэ]ана- тапдыгы ва кетдикчэ меЬкэм-тында де]илир ки. сон вахт- лэнди]и бир деврдэ вэтэндаш-лар Ьугуг мупафизэ органла-? лара, хусусилэ cиJacи хадим-рынын и ума j экдалари тара- лара. о чумлэдэн мухалифэт финдэн гаяунчулугун позул-масы Ьалларына ]ол верилир.\nА^ы^ры шэхелэрэ ва мэт-буат ишчилэринэ гаршы тэ'-гиб Ьаллары мисал кестэри-лир: Онда олан ме'лумата керэ, ¡ахын вахтларда мухали-фэтин бир сыра лидерлэринэ. о чумлэдэн Н. Суле\/манова гаршы тэхрибатлар кезлэни-лир.\nБэJaнaтдa де]илэн фикир-лэрин Ьэгигэтэ у)гун олуб-ол-мадыгыны . дэгиглэшдирмэк учун Азэринформун мухбири республика Дахилн Ишлэр нaзиpлиjинин идарэ рэиси, дахилн хидмэт полковники Ьэмид ЧэЛэрова мурачиэт етмишдир. О демишдир:\n— мустэгил девлэтимиздэ\nлидерлэринэ гаршы hyryr муЬафизэ органлары тэрэ-финдэн тэхрибат терэдилмэ-си агласыган иш дeJилдиp. Ьазырда республикамызда 50-дэн чох napnija вэ ичти-маи тэшкилат рэсми ге}ди]-¡атдан кечэрэк сэрбэст фа-али^эт кестэрир. Мэ лумдур. ки. онларыи лидерлэринэ вэ узвларинэ гаршы Ьеч бяр га-нунсузлуга ¡ол верилмэмиш-дир. haм ыны эмин едэ билэ-рэм ки. бундан сонра да Ьэ-мин шэхелэрэ гаршы hen бир тэхрибат олма]ачагдыр. Мэн Низами CyAejMaHOBa бир ал им кими hepM8T едирэм. Анчаг онун бэ]анатындакы фикирлэрлэ гэтиНэн разы де-¡илэм.\nКеМРУКХАНАДА ЬЕЧ ДЭ ЬЭР ШЕЛ ГАЛДАСЫНДА ДЕЛИЛДИР\nБакы кемрукханасында га-нунларын ичра едилмэсинин давам едэн ¡охланылмЬсы ке-лишиндэ ашкара чыхарыл-мыш Ьугуг позунтулары узрэ республика Прокурорлугу дерд чина]эт иши галдырмышдыр. AзэpбaJчaнын баш прокурору вэзифэсини ичра едэн Мэтлэб Мутэллимов бу барэ-дэ Азэринформун мухбиринэ мэ'лумат вермишдир. онун верд^и мэ'лумата керэ му-еЛен едилмишдир ки, кем-рукхднанын бэ'зи эмэкдашла-#ры хидмэт мевге]индаЬ суи-истифадэ едэрэк, Бакыда тэЬсил алан эчнэби толэбэ-лэрлэ, дикэр шэхелэрлэ чи-на]эткарчасына элaгэJэ кир-миш вэ харичэ апарылмасы\nНАХЧЫВАН ПОЛИСИ:\nгадаган олунмуш малларын гачагмалчылыг ¡олу илэ республиканын Ьудудларындан кэнара апарылмасы учун шэ-раит ¡аратмышлар. ' 4\nБундан элавэ, демир]ол идарэсинин республиканын .¡ Харичи Игтисади Элагэлар Назирлй]йнда сахланылан вэ-сигэлэринии • сахталашдырыл-масы факт лары ашкар едилмишдир.\nЬэмчинин Хэзэр Дэниз Кэ-мичил^и Идарэсинин унва-нына кендэрилмиш ушат ..ом-путе рлэринин Бакы аеропор-тунда бошалдылмасы зама-ны 6ejyK чатышмазлыгын ерт-басдыр олунмасы MyajJoH едилмишдир.\nМУНАГИШЭ НЭДЭН JAPAHblB.\n.... Мухтар республиканын Да-^ЮЛИ Ишлэр Назирл^нндэ аэЫрынчы кадр дэ|ишиклик-дарн Нахчыван да онсуз да мураккаб олан ичтимaи-cи¡a-си шараит» даЬа да каскин-лэшдярмишдир. Лерли полис эмэкдашлары да, мухтар республиканын Али Мэчлиси дэ Нахчыван Мухтар Республикасынын дахили ишлэр нази-\n.грамлары буна субутдур. а • а\nA3ap6a¡4&H дахили ишлэр назири Искэндар |тэмид6в Азарннформ мухбиринин ха hrnini ила ¡аранмыш мунаги-шэли Bd3HjjaTH >шэрЬ едэрэк билдирмяшдир ки. Эскэр Элэкбэров вэ мухтар республика Дахили Ишлэр Назир-ли]инин да ha 19 эмэкдашы\nри Эскэр Элэкбэровун ишдэн она керэ ишдэн чыхарылмыш иьгга~р|л»ырг»л Ьаггында Ис» лар ки, езлэринин билаваситэ\nкандэр Ьамидовун эмри илэ разы де]илдирлэр вэ оелэ Ье-саб едирлэр ки. бу гэрар эсас-сыз >а те^и-демократик гэ-рардыр. 1500 полис эмэкда-шывын Азэрба]чан президен-тинин, республика Али Совета садринин адына. Милли Мачлиса ва баш прокурор*, кондэрилмиш е'тяраз теле-\nвэзифэлэриндэн даЬа чох си-¡асэтэ фикир верирдилэр. Назир ге!д етмишдир ки, полис эмэкдашлары CHjacH ©¡унлар о1намамалы, ез иши илэ мэш-рул олмалыдырлар. О. демишдир ки, Верден гэрар тамамилэ ганунидир вэ эсас-лыдыр.\nАзарннформ\nС И J Э 3 э н\nРАЙОНУ ММ ТАНЫШ МУН ^\nСф»а рф*Г \"я* Л*Фя миди\n— CHjaaoM priowywyw таижмлииа сабаб бурада иефт\nсомра тт омуву# — ДютЧм рЦонрыш \" §у шмн шнрштпт ****** fptmtmp*\nсуя иатурмак, pW аЬ^иси-иим тахыла аЬти)ачыиы адамак мумкуи дур. Си]азаи иафти-\nиим швЬратиии да азуиа га|-тармаг лазымдыр. Бу магсад-ла харичи шириатларла амаи-\nд! атмак миЦ«гиида|ик.\nМал-гарЭиым са|ыиы ики дафа-дам чож артырмагы, отуз мин баша чатдырмагы. Зарат соа-хозуиуи асасында го|уичулу\nсыида ja ни истаЬсалат саЬа-лари ташки я атма»а чалышы-рыт. Бумларыи haj«Ta ****' рмлмаси раунда амак ahrajar-лары артыглыгыиыи арадаи галдырылмасыма камак адачак.\nДагылмыш Ar CnjaaaH, Хиш-\nолмушдур, — . .\nЬакимиЦати«шн башчысы Ф ЭЬмадоа билдирир. Эл-\nлинчи ияларда онуи суткалыг Ьасилагы mim мин тона чатыр-ды. Ьазырда уч ¡уз тоидур.\nДинар саЬаларда да аааиЦат баладир. Тахыи аиими саЬаси\nдоггуз мни Ьактардаи 2S00 гу инкишаф атдирмв|и, Коламы, Нектара . аммишдир. тшьгшрл- Сагоглаи, Даггушу во\nнын cajü TS мышдыр. 24 коляоадам МРДУ\nватаиасмиии Ьач бмри ;охдур. И)ирмидам чох ¡аша^ап маи-тагаси бошаяыб во даман олар, жарабалыга чаарилиби. ШаЬор-да тикинти аа абадлыг ишло-ри апарылмфеб.\n— Им дм но одирсими^\n— Или паабаде баш мин Нектар тааыл аииии саЬасиии бар-па атмак толаб олуиур. Бура-\n6—7 мим той маЬ-\nГушчу иоидкориида грЬгичу-яуг фармаларыг тикмар« гар-а могсод го|мушуг. Са-А^укулгазма,\nдирчалдиб\nбааыгмГ то'мии адача^ик. Маа\nВОДУ идя м ah су лун п\nконденсатор заводунун бааа-\nНардарам, Зариаряи, Сагогяан, ГадаЬ, Эрзикуш, 1ухары 0лаз, КаЬна Гушчу аа Ьачышакар каидларини дирчолтмоли)ик. Бунуи учун hap шв$двм вввал,в онларыи Ьамысыиа ¡ол аа алактрмк катти чакилмалидир. Садам, EjMM6yaar, Кичик Нам-ja, Мвшриф каидларииий та-лафопЛашдырылмасыны, Даг-гушчу аа Эрзикуш каидларм-газлвшдырыимагыиы та'-атмак иараидир.\nГозагачн Бо}ук\nhaMja,. Машриф, E¡Hn6y дат, Садам, Taraj аа Дашлы калган каидлориида умумтаЬсил мактабларииим иншасы сур* лтландириямалидир. Pajón мар-казимда %2Н ¡арии мактаб, ра-тииарат мар-кииотаатр аЬтм}«« аар. Бармз ЭСЭДОВ, мухбири.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-29-1992-p-2\/","date":"2017-06-27T08:43:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00227.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4832412302,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4832412302494049, \"tuk_Cyrl_score\": 0.09095170348882675, \"kum_Cyrl_score\": 0.07159499078989029, \"tat_Cyrl_score\": 0.04410979151725769, \"sah_Cyrl_score\": 0.04288269206881523, \"tyv_Cyrl_score\": 0.027397483587265015, \"kir_Cyrl_score\": 0.019470050930976868, \"crh_Cyrl_score\": 0.018483493477106094, \"eve_Cyrl_score\": 0.014042772352695465, \"lez_Cyrl_score\": 0.013400205411016941, \"azj_Cyrl_score\": 0.0122237429022789, \"krc_Cyrl_score\": 0.011448612436652184, \"udm_Cyrl_score\": 0.011031299829483032, \"nog_Cyrl_score\": 0.010897469706833363, \"alt_Cyrl_score\": 0.010102747939527035}","num_words":13793,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.532,"perplexity_score":68945.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - April 1, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ fi АЙРЫ1 iw-* ил ■+* и» м\nМиллэтин вэкили\nМИЛЛЭТЭ БЕЛЗ ХИДМЭТ ЕТМЭМЭЛИДИР\nКеча 1арыдан хе]ли кеч* ииш Али Советин ceccHjacbi-нын сон ичласынын телевн-3Hja илэ TpaHOiJacHjacbi гур-тарды, амма маним JyxyM ар* шэ чэкилмишди. ДушунуР* дум, илаЬи, биз ни Ja бела кунлара калиб чыхдыг? Бу депутатлар херосая халг учун вурушур, joxca езларини кес-тэрирлар? Бу адаб-аркана cMFMajaH, ади эхлаг норма-ларына yJyuiMaJaH Ьарэкат-лэри, сезлари, давранышла-ры илэ онлар ни Ja езларини pycaaj. халш да бадбахт едирлэр? Халгын эзизлади-Jh, севиб ce4AHjH, взунэ, дэр-динэ мэлЬвм Ьесаб етди]и бу миллат вакиллэри hhJs ¡халгын B93Hjj9THHH душунмур-лэр? Таныдыгымыз, бачары-гына, дипломати]асына, мил* лат rejратина балад олдугу-муз дедутатларын аксэриЛэ-ти абырына гысылыб даныш-мыр. Билирлар ки, даныш-са тэЬгир ва пучум об]екти олачатлар. MeJдан cyaaJaH-лар исэ на данышана имкан верир. на еЬтирасларыны чи-ловла1а билир. тэклифларин, чыхышларьш на ачысьшдан натурурлэр, на да ширинин-дэн.\nДедутатларын бири курсу-]а галхыб AejHp ки, май бу-тун депутатлыгым деврундэ биринчи дэфэдир данышы-рам. Инсаф аЬли карур ки, данышыгында да фа|далы ше]лэр вар; тарихимизин сон ачы фактларына арыллы тэЬ-лил верир, нэтичэ чьвхарма-гы хаЬиш едир. Кима AejHp-сэн? Вашлар ела гызышыб ки, агыз де]эни гулаг ешит-мир. Чоху арыла, AappaKaJa Jox, Ьисси MyaahH3aJa устун-лук верир. Ахы ела депутат вар Ьеч ону курсудэн ajbip-маг, микрофондан гопармаг олмур, амма данышана мин шэбэдэ гошур. Ахы бу да сэ-нин ними миллат вакилидир, онун да haJaT тачрубаси вар. сечичилэри вар, roj десин керэк, на Aejnp.\nМиллэтин али мэчлисини ме]дан митингииэ чевирмэк ахы инсафдац, инсанлыгдан flejnn, взу да бела бир влум-дирим вахтында. Ни ja сании данышыгын Ьамынынкындан Jaxinbi, фикрин Ьамынынкын-дан дуз, мантигин башгала-рынкындан инандырычы олмалыдыр? Ола билсин сан дуз данышырсан, оппенентин Ьэгигэтэн ¿алан данышыр. Ахы икиниз да ejHH Ьугуглу адамсыиыз. Экэр сан Ьэги-гэтан оппонентинин дедик-лэринин дуз олмадырыны су* бут етМак HCTajHpcaHca, бу*\nнун парламент формасы вар, Ьеч олмаса адича етика га]-далары вар.\nСесс^анын или куну мар* тын 6-да «Халг газети»нда дарч олунан «Та'чили тад-бир лазымдыр» адлы ¿азым-да мен узуму деяутатлара ту туб демзппдим: «Уму-кусу-ву, шахси инчикл^и, дидиш-мани, сез кулашдирма]и бир кэиара атыи, бир-биринизи динлэмэ}и ва баша дYшM8jи бачарын. Го] Ьеч кас взуну Ьеч касдвн агыллы. фнкрини Ьамынынкындан дуз Ьесаб етмасик».\nТэассуф ки, тареина олду. Бэ'зи депутатлар нвинки башгаларыны динламэ]и, эк-синэ, Ьеч еЬтирасларыны чи-ловламары да бачармадылар. Алманлар де]ир: «Нанс, анд ичирсэнсэ, демак кунаЬкар-сан». Ахы соз фикрин ифа-дасидир, сании фикрин дуз* дуреэ, буна шакар-бал гат, мирвари кими мантиги сада дуз, ]ерит диила]энлэрин бе]* нина, инандыр онларьп Шаст-ла. тэЬгирлэ езундан чых-магла дед^ин дуз фикир да эЬами]]атини итирир. Миллэтин али мэчлисиндэ Ьэдэ-горху кэлмэк, башгаларына чиркаб атмаг депутат адына ]арашмаз. Агзымызда али мэчлис де]ирик, тэклэнмиш, гырылмыш ва ]ахын кала* чэкдэ ]ени гыргынлары да незунун алтына алмыш бу заваллы халг бутун умидини Ьэмин мачлиеэ дикиб. ону наумид едирсиниз? Сизин миллат вэкилл^иниз мэ-кэр бундан ибарэтдир?!\nМани эн чох Ьиддатлэнди-ран миллат вэкили И. Ьэми-довун Ьэрэкэтлэри, эдалары ва о чур али мачлисда взуну нэинки депутат, ади ва-тандаш кими бела апармары бачармамасы иди. Мэн билми-рам, бу Ьикка, бу ада, бу давраныш депутатларда Ьа-радандыр? Экэр онлар халг адындан истифадэ едирлэр-сэ, халг бела сэлаЬи]]эти он-лара вермэ]иб.\nБа] деди]ин Ьанда, бэ]ан-мэди}ин Ьанда? Али мэчли-сэ ]ени сэдр сечмисиниз, бир сэслэ рэЬбэр курсусуна чы-хартмысыныз. устэлик президент сэлаЬи]]этини да она вермисиниз. Амма Ъеч бир а] кечмэ]иб, онун устунэ кэ-калэнмэк, боЬтан атмаг, аса* билашднрмак Ьаггы Ьеч кэ-са верилма]иб. О да инсан-дыр, онун да уВДи дашдан де]ил. этдэндир. Ики дэфэ дезду, учунчу дэфэ эсэблэ-ри таб кетирмэди Ьамынын устунэ су эланачак бир га-\n¥\npapa кэлди. Оператор ба'зн-лэрини ири планда екранда кестэрандэ май диггэтла 6а-хырдым. Онларыв Ьеч туку да тэрпанмэди. Сар олсун Эбулфаз Елчиба], бу кезла-нилмаз Ьадисэнин фалакатли нэтичасини чохундан тез дэрк елади ва дарЬал садра ]аиа-шыб ону сакитлашдирма]8 чалышды. Будур арыллы, дарракэли, Ьэр бир чэтин ва* 3HjJaTA8H баш чыхармагы ба* чаран адам. ДаЬа доррусу, халг а дамы. Онун етрафын-да да халг адамлары бирлаш-мэли ва Ьар чаЬатдэн она ¿ардымчы олмалыдырлар.\nМэн Халг ЧабЬаси Ьаггьм-да чох ]азмышам. Онун хал-гымыз учун каркни кунлар-дэ нестарди]и февгэл'ада че-виклик, икид ва горхмаз орулларымыэын фадакарлы-ры Ьаггында чох демишэм. Ону да демишэм ки, онла-рын Ьар бири бир девлати идара еда билар. Мэн JeHa бу фикирда1эм. Амма чох-лары Ьаггында буну демэк, олмаз.\nЬэмин али мачлисда ха-)ичи гонагларла бирликда урюфдэн уч гардашымыз да иштирак едирди. Чамил Унал, ЭЬмэд Гарача ва Jdb-ja Дашдэлан. 'Онлар вахтилэ вэтэниндэн зорла голарылыб дэрбадэр едилэн'нэслин ну-ма)эндэлэри ва Маммэд Эмин Рэсулзадэнин «Мусават» парти]асьмын суканыны е'ти-бар етди]и адамлардандыр. Ьэмин кун, ja'HH мартын 25-дэ кеча саат 12-je гэдэр мэн онларла бирликда идим. Сес-си]ада нэлэр баш вердиJhhh Ьэлэ билмирдим. Амма сес* с^адан тэзэча кэлмиш Чэ* мил Унал (о да кечмиш мил-лэт вакилидир) чох пэришан иди, нэлэр баш верди Jhhh тэфеилаты илэ демэсэ да, рэнк-pyhy JepHHa калмирди, сигарети сигарета чала]ыр-ды. На ¿ахшы ки, ЭЬмэд Га-рачанын 40 дагигэлик теле-BH3Hja чыхышы да о вахта душду, фикир бура чамлэн-ди.\nБртэси кун гонаглар Ис-танбула учдулар. CeccHjafla нэлэр баш BepAHjHHH май сонра билдим. BaKMja 6eJyK умидлэ кэлмиш о эзиз гонаг-* ларын иштирак етди]и али мачлисда баш верен ва он-лары да, Ьамымызы да пэришан едан Ьадисэларэ ке-рэ бир a3ap6aj4aHXbi кими хэчалэт чэкирэм.\nШамнл ГУРБАНОВ,\nМ. 9. Рэсулзадэ адын�� БДУ-нун кафедра нудн-ря, профессор.\nАХЧ-нин МЭТБУАТ КОНФРАНСЫ\nМартын* 30-да A3ap6aj4aH Халч ЧэбЬэсинин гэрарка-Ьында A3ap6aj4aH ва харичн елка журналистлари учун кечирклмиш мэтбуат кон-франсы АХЧ Али Мачлиси невбэти ceccHjacHHbm JeayH-ларына Ьэср олунмушдур.\nАХЧ сэдринин муавини Пурбан Мэммэдов суаллара чаваб верэрэк демишдир ки, АХЧ HjyHyH 7-да республи-када кечирилэчэк A3ap6aJ-чан президенти сечкилэрин-дэ езунун иштирак , етмаси имканыны истисна етмир.\nО демишдир: Бунунла бела, на сечкигабагы кампанца, на да динар ишлар ва тэд* бирлар Халг ЧэбЬэсинин днг-гэтини Гарабаг мунагишэ-синдан JajHHflHpMaManHflHp. Tejfl едилмишдир ки, АХЧ мунагишанин динч си)аси ва-ситэлэрлэ данышыглар ]олу илэ арждан галдырылмасыяа ардычыл олараг тэрэфдар-дыр. Г. Мэммэдов демишдир: Лакин биз икинчи Jo-лу — Вэтэни хилас етмэк вэ ^Ьопубликанын эрази бутев-\nnyjYHy горумаг намина му-Ьарибэ Joлyнy да истисна ет-мирик.\nПрезидент сечкилэринэ ha зырлыг, Али Советин фев-гэл'адэ сесси]асы эрэфэсин-дэ АХЧ раЬбэрл^ибин рес публика pab6apnnjH илэ да нышыгларынын Зекунлары, белкэдэ B83HjjaTHH сабит-лэшдирилмэсиндэ харичн ел-кэлэрин ролу вэ динар мэ-сэлэрлэ алагэдар суаллара да чаваб верилмишдир.\n(Азэринформ).\nТЛеи mcemjtcum itjúecm njsmpt щп\nМЭ'НЭВИ сафлырын тэмэли\nAaap6aj4aH Республнкасы таЬсил консепси1асынын ла-¿иЪасинда экс олунан муддэ-алар каркин aMajHH натичэ-сиднр. 70 илдэн артыг муд-дат эрзинда совет гурулушу^ нун тачрубаси кестарди киТ чядди назаратла, горху илэ ма'новн сафлыг japaTMar мум-кун де]нл. XвсталиJ и муалн-чэ етмак .учун илк нввбэдэ ону JapanaH муЬит да]ишди-рялмэляднр. ДаЬа bJauh де-сак, кэлэчэкдэ ела девлэт структуру JapaTManMjbir ки, гурулушун тэлэбларини экс етдирен таЬсил системинин 1ени KOHcencHjacbi негатив паллар доруран амилларин 48MHJJ8T организминэ дахил олмасына имкан вермэсин.\nЛени таЬсил KOHcencHja-сында тэЬсилин тэшкили са-Ьэфша милли кэлирин 12— 15 фаизинин а]рылмасы диг-raTanajHTAHp. ШубЬэсиз, мэ -H8BHjJaTMMM3i>m кэлэчэ1и татбиг eA84ajHMH3 девлэт структурундан вэ ону идарэ етмэк бачарырымыздан асы-лы олачагдыр. Кечид двв-рундэ бу просеси сур'этлэн-дирмакдан етру сэмэрэяи тадбирлэр керулмэси вачиб-дир. Бела тэдбирлэрин гэбул имтаЬанларындан башланма-сы даЬа MarcaAayJpyHAyp.\nЛени таЬсил KOHcencHja-сында сэмэрэли усулларын талылмасы учун елми ахта-рышлара кениш Jep верилэр- f са, кэлэчэкдэ исте'дадлы ушагларын ашкара чыхарыл-масына вэ тэЬсилин ^ф^-Зэтяинн Jyja^Macirae наил ола билэрик. JlajHhafla Ьаг-\nлы олараг. rejfl едилир ки, али таЬсил муассясалари тэд* ричла тэдрис—елм ва тад-рис—елм—истеЬсалат ком-плекслэринэ чеврилмэлидир.\nБунунла бела, тэЬснли елми тэдгигат ишлариндан тэч-рид етмак raraJJaH дузкум flejHn. Совет доврунда таЬ-силдан тэчрид олунмуш акХ* fleMHja системи Jарадылмасы* нын тэЬсилэ вэ елмэ вурдугу зэрэр коз габагындадыр. Елм тапсилла па рал ел ала* рылмалы вэ онун эсасыны тэшкил етмэлидир. ДаЬа aj* дын десэк, тэЬсил просеси* нин MahHjjaTH елм eJpaTMBK олдуру учун Ьэмин cabe та-лэбэнин козу гаршысында даим ¿енилэшмэли вэ инки* шаф етдирилмэлидир. Бела* ликлэ, тэлэбэ тэдгигат ишлэ* ринин апарылмасы Jonnaphi-ны ejpaHMaicna бэрабэр. на-лэчакда елми тэдгигат caha-синдэ фэалн]|ат нестара би-лэр. Нэинки тэлэбалэрэ, Ьат* та Jyxapu синиф шакирдла* ринэ дэ елми ахтарыш апар* маг. сэрбэст душунмэк, Ja-радычы зеЬни эмэклэ мэш* гул олмаг кими вэрдишлэр ашыланмалыдыр.\nЬазырда елми тэдгигат ишлэри ачыначаглы BasHjJaT-дэдир. Узун муддэтдир ки, аспирантлар, диссертантлар. докторантлар истеЬсалын вэ тэЬсилин тэлэблэрини иэза-рэ алмадан езлэри истэдик-лэри саЬэдэ тэдгигат ишла-ри апармыш ва она керэ да Ьэмин ишларин aKcapHjJaTH-нин нэтичэлари ез тэтбиги-ни талмамышдыр.\nгадрнс плавларында нх* тясасданкаяар феялара верн-лвн саатларын миг дары Ьад-диндэн артыг чох олдугу учун талаоаннн нэинки елми яш KopMaJa, Ьэтта ез нхтн-сасыны бела Jaxiu® eJpaHMa* Ja вахты чатмыр. Бу JaxbiH-ларда назирahJhh кестаришн илэ Ьуманитар фэнн саатла*\nхе!ли чохдур. Она мера да «ТаЬсилнн Ьуманитарлашмасы» принсипнндэ верилмиш Ьуманитар фанларин статусу нун артырылмасыны мэс-лэЬэт бил мирам.\n«ТаЬсил системи узариндэ девлэт иазарати олмалыдыр-мы7» суалына бирмэ'налы чаваб вермэк мумкун AejHn. Ьамы]а мэ'лумдур ки, тэф-тиш характер ли назаратин Ьеч бир ahoMHjJaTH ]охдур. Она коре да иядаф гэдар\nИЦеТ кестэрэн назарэт шары лэрв едялмэли* дир. Универсал назарат ва ядараолунма формалары Ja-радылмалы ва онларын фе-axHjJaTH бутун саЬалари, ху-сусэн тэдрис вэсаитларинин нашря, тэдрис лавазиматы илэ тачЬизат, муасир типли аудитор^аларын ]арадылма-сы кими масел ал ари аЬата етмэлидир.\nМуэллнмэ амэк Ьаггы онун ишннин натячасяна керэ ве-рилмалидир. JIÉkrh муаллям aMajHHии баЬрася кеч назэрэ чарпан просесдир. ИмтаЬан nijMaMapH. хусусан муалли-\nмин ез талебаларина верди]и ги]мат асас кестэричи ола билмез. Шакир дин, талэба-нин, Ьабела мутэхэссиснн сэ-виJJэcини гыса муддата му* э)]энлэшднро бнлан муасир техника ва ЕЬМ сэви}}эсин-да Jeнн методлар Ьазырлан-масы ен плана чакилмалн* дир. МаЬз буна керэ да ла* ЗнЬанин 4-чу бандннда (тэЬ-еялнн cэчнJJэвн XYcycиJJэт-ларияда) Ьаглы олараг ^д едилнр ки, муасир психофизиологи ва психоложи диаг-ностяканын муасир методла ры ишланиб Ьазырлаималы ва татбиг олунмалыдыр.\nБела усулларын Japaнмa-сына ва ^ата кечирЯлмэ-синэ девлэт назарат орган-лары. хусусан Халг ТаЬсилн Назирл^н наил олмалыдыр. Экс тэгдирдэ таЬснла раЬ-барлнк едан шахслар ва таЬ-сил системини идарэ едэн-лар муаллим ама]ини ге1ри-об]ектив гиJмэтлф^дlfpaчэк, кадр ларын сечнлмасинда пег-санлара Joл верэчэк наразы-лыг Заранмасына сабэб ола-чаглар.\n\"Бела Ьесаб едирам ки. мевчуд тэЬснл консепс^а-сы лajиhэcини умумхалг музакирасиндэн сонра тэ-лэсмэдэн. кечид девру учун Ьазырланмыш таЬсил кон-сепофсы кими Миллн Шу-ранын тэсдигинэ вермэк олар.\nМ. ГАРАаЕВ,\nН. Тусн адына AзэpбaJчiя Педагожн Ункверснтетняня профессору, бяолокя]а елм* ларя доктору.\nКонфрзнс МААШ ГАЛХАЧАГ, НУФУЗ ДА\n• ••\nВахт варды муэллимлэр чамиЗЗэтдэ эн Ьермэтли, ну-фузлу тебагэ caJbuiMpAM. Иллэр отду. бу нуфуз кун-дан-кунэ сарсылды. Базар иг-THcaAHjJaTM бу зумрэни даЬа пне B83HjJaTa салды. Муэл-лим инди мудафиэсяз, им-кансыз галыб. Бэ'зилэри чы-хыш ¿олуну тэ'Тилда, нума-]ишларда ахтарыр. Реопуб-\nликада Муэллимлэр Шура* сы 1арадылмасы да муаллям Ьугугунун горунмасы, aMajH* нин лaJигинчв г^мэтлвнди-рилмэси кими али магсада хидмэт едир.\nОтэн шэнбэ шуранын невбэти конфрансы кечирил-мишдир. Мачлисда шэЬэр вэ paJoHHapAaH 110 HyMaJau* дэ иштирак едирди. Кундэли-\nJa шуранын KepAyJy ишлар.\nнын керду; фвaлиJJaт i\nкэлачвк 4>аалниет програмы. асаснамэсинин тведиги ва дикар чаря мэсэлэлэр дахил иди. Илк мэсала барэдэ республика Муэллимлэр Шура-сынын сэдри Бабахай Мурадов чыхыш етди. Сонра му-закирелэр башланды...\nКонфрансда даЬа чох му-эллим нуфузунун галдырыл-\nмасынын 1оллары арашды-рылды. Эксар чыхышчыла-рын фикрннча муаллим ка* рак нуфузуну езу галдыр-сын. Педагожн cahaja анчаг бу neiiiaja марагы вэ hctsJh оланлар кэлмэлидирлэр.\nКонфрансда республика Муэллимлэр Шурасынын эсаснамэси тэсдиг едилмишдир.\nМУЭЛЛИМ ШЭРЭФИНИ ГОРУМАЛЬиЫГ\nРеспублика Муэллимлэр Шурасы тэхмннэн 3 а]дыр 2врадылыб. Бакы шэЬарнндэкн 82 немрэлн иактабяя директору В. Мурадов niypaja сэдр сечилнб. Мухбярнмяз ояувла керушуб шуранын магсад ва вазнфэларнндан да* ныяшасыны хаЬяш етмяшдяр.\n— Республика • Муэллимлэр Шумасынын башлыча магсэди талг тэЬсили ишчи-лэринин сосиал-йгтисади вэ-зиПэтини ¿ахшылашдырмага хидмэт етмэкдир. Бундан алавэ, шура тэЬсил очагла-рынын мадди-техники база-сынын меЬкамлэндарилмэ-синдэ, дарслик вэ програмла-рыи мэзмуича вэ кeJфиJJэтчэ ]енилэшдирилмэсинда Ja-хындан иштирак едэ-чэк. Ьэм дэ чалышачагыг ки, муаллим нуфузуну JyK-сэлтмэк учун педагожн инс-титутлара гэбул замаиы эн JaxmM aÖHTypHjeH^iap сечил-\nсин, муэллимлэрэ KaTeropHja-лар вермэк учун аттестаси-Ja комисси]аларында эдалэт прнненплэри позулмасын.\n— Бабахав муаллим, шуранын KepAyJy ншлэр, Ьэллина чалышдыры яроолемлар барэдэ на Aeja бнлэревнмз?\n— Гысача rejfl едим ки. кечан илин ахырларында му* эллимлэрин амэк Ьаггынын 4—5 дэфэ артырылмасы илэ алагэдар тэлэблэрин JepHHa Jeт|lpилмэcи учун AejMaAH-JHMH3 ганы галмады. НэЬа-}ат, JaHBapbiH 2-дэ бу барэдэ фэрман верилди. Муэллим-лэрин дэ амэк Ьаггы ики дэ\nфэ Луксалдилди. Лакни бундан сонра зарури малларын mjMaTH дафалэрлэ артырыл-ды.\nЛанвар aJbniAa ги]мэтлэрин бурахылмасы муэллнмлэри-мизин сосиал-игтисади вэ-3HjJaTHHH JeHa дэ пнелэшдир* ди. УмумтэЬсл мэктэблэрин-дэ Hiu.TaJaH муаллим вэ тар* бнJэчилэpэ верилэн 540 — 700 манат амэк Ьаггы бир чох хэрчлэри едэмир. Бу ¿ахынларда J€hh талэблэрлэ Бакы шэЬэр ичра haKHMHj-]этинэ мурачиэт етдяк. Бакы шаЬар ичра haKHMHjJaTH февралын 2-да езунун 209 нем рели сэранчамыны имза етди. Бу сэрэнчамда муэл-лнмлэрин евлэринин хусуси мулки])этэ кечмэсн, училлик педагожн стажы оланларый\nевлэринин пулсуз езлэшди-рилмэси, крммунал харчлэ-рин 50 фанза ендирилмэси, мэнзилларнн пулсуз тэ'мирн. зарури малларла илк невбэ-дэ муаллимлэрин та'мин едилмэси нэзэрдэ тутулур. Лакин таэссуфлэ rejA етмэк лазымдыр ки. Бакы шэЬэри-нин Нариманов вэ Хатан ра JoHnapH истисна олмагла ди кар paJoH ларын ичра ha кими JJaTH башчылары Ьамии сэрэнчамын нчрасында лэнк-л^а ]ол верирлэр.\nБундан алавэ, муаллимлэ* рин сосиал гajгылapbшы JyH-куллэшдирмэк учун бэ'зи таклифлэримиз Jyxapbi тэш* килатларда нэзэрдан кечири-лир. Умидварыг ки, онлар да мусбэт Ьалл едилэчэк.\n«СИЗИ ЭН JYKC8K ЭДАЛЭТЭ ЧАГЫРЫРАМ»\nМДБ-нми БАШ КОМАНДАНЫ I. ШАПОШНИКОВ ЮЛДАША\nЬермэтли Левкени Иванович!\n3araxJjra3Hja бвлкэсиндэ кэркинл^нн артмасы мани мэчбур едир ки, сиза лшура-чиэт едим; ела бир шахе а ки. -JY3 минлэрлэ адамын—рус-дклли аЬалинин, Ьэрби гул-лугчуларын, онларын аила узвларинин тале J и ондан\nасылыдыр.\nСон вахтлар кутлави ин-формаси^а ваентелариндэ Ру* с^анын CHjecH рэЬбэрли]ннэ, МДБ СилаЬлы Гуввалэриннн каманданлыгына кетдикча даЬа чох эсаоланараг силаЬ-лы гуввэларнн Азерба]чан-дан чыхарылмасы Ьаггында мэсала Галдьгрылыр? бу мэ-саланин Ьаллиннн ташкила-ти вэ тактики чэЬатлезж шэрЬ олунур. Тэассуф ки, бу, JajiHbß наразылыг ва газаб Ьисси догурур.\nДогрущанмы. 4 ил эрзинда Гарабаг Ьадисэларина cHjacy пф!эт вермэк Ьэлэ да мумкун олмамышдыр? Ким на угрун-да мубарнзэ апарыр? Ким ки-ми торпаглардан говур? Не-h'aJaT. ахы бу кимин торпа-гыдыр?\nБали! Биз урек агрысы вэ тэассуф Ьиося ила ге)д еди-рик ки, Ьэрби гуллугчулара манфи мунасибапг, тмтш ала кечирмек магсада ила Ьучум фактларына )ол веря* лир. Анчаг бу, республика раЬбэ рлн J ияян, Азарба]чан халгыньш ва Ьэтта мухаля-фэтин cujeeатя AejHJiAHp. Бутун бу фактлшра манфи гя]-мат верилир, бела Ьалларын гаршысыны алмаг учун тад-бирлер керуадр. Бунунла бэрабэр, Беларус, PycHja вэ Укра]ва кими. Азарба^чан Республакасы да ез эраз^-синдэ ]ерлэшэв снлаЬлар вэ техника барасяиде JypnsBK Ьугуга малякдяр. Бас онда\nбу Ьугуга hhJo бела газэбла е'тинаюыз JaH^ttHbUibrp? Ахы сиз билирсиниз ки, на рес-Публикаиын рэЬбэрл^и, на да онун халгы Ьеч заман бе-JyK Ьэрби девлэт олмаг ид-ди&сында олмамышдыр, Ьеч вахт Гарабаг мунагншаейни Ьэрби >олла арадан галдыр-маг MOBrejHHAa дурмамыш-дыр. масэлэни сн]аси jewtna Ьалл етма)э Ьазыр олдугуну бу кун |енидан тэсдиг едир. Лакин Ьар кун Ьеч бир ку* наЬы олмасан онларча гадын, у шаг ва гоча Ьалак олурса, минлэрлэ гачгын во евлари-ни тарк едиреэ, халг Janubio бир суала — адамлары ел-ÄYpMöje на вахт сон го]ачаг-лар? — суалына чаваб иста-Jnpca вэ халгын бу суалына чаваб вермэк лаоымдырса, республнкаяын раЬбэрли]« ез халг ьшы горумаг а мэч-\nбурдур.\nМэн МДБ ошыйуш гуввэ* ларннин кенералы кими сизин агыл-камалыныэа, муд-рикл«фшизэ мурачиэт едир вэ хаЬиш едирам кя, биэим Ьаггымыэда, дилэлэркмяз Ьаггында, бу торпаг вэтен* Ларина чеврилэн адамлар Ьаггында фикирлэшэеяннз.\nСилаЬлы гуввалэрян чы-харылмйсьша авд бутун мэ-сэлалари Ьалл едаркэн он JyK-сак адалэт кестар*«. республика tpah6apn»jHH«H вэ Азэрба^ан халгыныи арзу-ларыны назэра алын. Азар-6aj4aH халгы р��с халгыш мэЬэббатн вэ садагэти. 6eJ нэлмйлэлчнлик Ьиоси, сулЬсе-вэр MeerejH мугабилинда она Ьермэтла, лэ]етЛ9 ]анашыл масына ла]игдир.\nМиш Щуранын уаяу,\nАэарба]чая Республика*\nсыжын халг депутаты\n**\"*рвГтаЖЬшвнко.\n8МАНЗТ БАНКЫ HH»AJA$NJAflAH ХИЛАС ЕДИР\nJAXYA ПУЛЛАРЫНЫЗЫ 8МАН9Т ЬАНКЫНДА CAXDAJbM\nшук. Мвсэлэн. «твлвб олуна- ликда Азэрба)чан Респув-\nнадак» эманэтлэр учун дэ- ликасынын 1993=чу ил деврача 2 фаиздэн 4 фанза, бир лат д* хили удушлу истнгра-\nилдан уч нлэдэк муддэтэ зынын вэрэгэлэрини бурах-\nэманэтлэр учун 5 фаиздэн 8 фанза, 3 илдэн 5 нлэдэк\nРеспублика Эманат Банкы, чох еЬтимал, ез е'тибарлы* гына шубЬднн дагытмага, ej-ни заманда эманэтлара aha-линнн алавэ пул вэсаитини\nчэлб eTMaJa угурлу чэЬд кес-тэрмишдир. Эманат банкы* нын тэгдимн илэ-республика Назирлар Кабинета, демэк олар, ejHH вахтда дерд га* рар: «Республика Эманат\nБанкынын муассисэлэринда эманатларин сахланылма* сында вэтэндашларын мара* гынын артырылмасы Ь^г-гында», «Тэгдим едан учун» эманэтлэр узра aManHjJawap апарыларкэн вэ A3ap6aj4aH Республнкасы Эманат Банкынын сертификатлары узра пул аларкэн эманэтчинин maxcHjjaTKHH тэсдиг едан сэ* нэдин тэгднм олунмасы ба-расинДэ асаснамэнин лагв едилмэси Ьаггында», «Азэр-6aj4HH Республикасынын 1993-чу ил Девлэт удушлу истагразыньш бурахылмасы Ьаггында» вэ «A3ap6aj4an Республнкасы Эманат Банкы сертнфнкатларынын бурахылмасы Ьаггында» гэрар-лар гэбул етмишдир. Инди-ки Тэдбир, демак олар. илк дэфэдир ки, PycHJa банкир-лэринин Ьэрэкэтларинн тэк-рар етмир, бутунлуклэ Jepm тэшэббусун тэзаЬурудур —\nилдэн\nмуддэтэ эманэтлэр учун 7 фаиздэн 10 фанза, беш илдэн артыг муддэтадэк эманэтлэр учун 9 фаиздэн 12 фанза, магсэдли ушат эманэт-дэри учун дэ 8 фаиздэн 12 фанза галдырылыр.\n— Эианэтчнлэрян алавэ калмрларянхн бутун арты-■мвя мэблэри на гэдэрднр?\n— Илкин Ьесабламалара керэ, бунун учун тагрибан 150 mhaJoh манат тэлэб олу-начагдыр.\n— Ады чэплэя гэрарлар-да д»Ьа на кями ]ешнклэр татбиг еднлнр?\n— Де]эк ки, сэрбэст пул вэсаитини даЬа чох чэлб етмак магсэди ила — вэтэндашларын MyajJaH категори-JacbiHHH элиндэ исэ бу чур вэсаит аз дeJилдиp — ,бнз «тэгднм едан учун» эманэт-ларин сирринэ тэ'минат ве-рилмасини артырмагы гэра-ра алмышыг. Инн эн бела, Ьэр бнр вэтэндаш нэинки бу чур аманата рэсмялэшдирэ бялэчак, Ьэм дэ Ьэр Ьансы\nir.«ir сэнэд тэгднм етмэдэн, шуб-\nбу, тэдричэн малик олмара * Ьасиз, эманат кнтабчасынын\nбашладырымыз маляЦе мус-тэгиллиJинин MahHjjaTH. нэ-тичасидир. •\nГэрарлары республика Эманат Банкынын президенти Маммад Мэммэдов шэрЬ едир:\n— Ма'лум олдуру* кими. инфлJacиJaнын . артдыгы бир шэраитдэ эЬалидэ ¿ыгы-лыб галмыш пуллар fla^rnj-мэтдан дупгур. HÄjMijacHja просесяяин* тэз]ягияи MyaJ-JaH дарачада JYHKYЛЛэшдиp-мак учун биз эйанэтларин бутун яевлари учун фанз да-рачэлэринн артырмаг Ьаггында таклнф ираля сурму-\nезундан башга, аманатдэн пул иетура бнлэчэкдир. Дог-рудур, эманат саЬиблэри бу чур китабчалары даЬа е'ти-барлы шэки\/щэ сахламалы олачатл��р.\n— Бу пса, заянямчэ пу-лун езуну * сахламагдан даЬа аз герхулудур. Бас 1882-чж ял ССРИ Девлэт ястагразы варэгалэряяня саЬмбларннн ■а кезла]нр? Ахы ha* ■и мстнграа варэгэлэрн нн-дн]адак «дондурулмушдур» 18 бяр чехлары учун онларын тале]п олдугча думанлыдыр.\n— Заннимчэ, онлары да сакитлэшдира билэрэм: биз Mairajja HasHpnnjH ила бир-\nматы нэзэрдэ тутуруг, Бу истиграз он ил муддэтана: 1993-чу нл ¿анварын 1-дан 2003-чу ил 1анварын 1-дэк бурахылыр. Одур ки, Ьар нас jaxын кэлэчэкдэ 1982-чи ил истиграз вэрэгэлэрини онларын номинал дэJэpи узра республика истигразы вэрэ-гэларинэ сэрбэст дэ1иша би-лэр. ГeJд етмали1ам ни, бизим истиграз варэгэлэримиз, 250, 500 вэ 1000 манат да-}ериндэ бурахылачагдыр. Ис-тигразын он иллик муддэти эрзинда илдэ 9 фанз Ьеса-бы илэ удушларын умуми мэблэри мигдарында бутун истиграз вэрэгэлэринин 32 фаизи удачаг, галанлары исэ истигразын муддэти гуртар-дыгдан сонра номинал дэJэ-ри узра алыначагдыр. Удушларын мэблэрлэри xeJли ар-тырылыр: беш JYЗ манатлыг истиграз варэгэлэрн мугаби линдэ 200 мин, 100 мин, 50 мин. 25 мин, 10 мин. 5 мин вэ 1 мин, мувафиг сурэтдэ мин манатлыг истиграз вара* гаси мугабилинда ики дэфэ чох за 250 манатлыг истиграз вэрэгэси мугабилинда ики дэфэ аз.\nБундам алавэ. биз ез сер тифнкатларымызы бурахма-га Ьазырлашырыг. Онлар илдэ 10 фанз устунэ кэл-мэклэ 8 ил муддэтана 1, 5 вэ 10 мин манат дэJ8pмидэ ^бурахылачагдыр, Диггэта бу ра чэлб етмэк истэ1ирэм ки сертификатлар узра пуллар да иннэн бела сэнэдлэр тар дим олунмадан верилэчэк дир.\n— Сна онлары на пахт бу-рвхмага башламаг япЛэтИп дэеяяжз?\n— Заннимчэ. 1ахын уч а1\nда.\nСеЬбаш 1аады:\nЕ. ЭСК9РОВА.\nАзарянформун мухбяря.\nмудАФиа ттт шт мэршиннн\nBdJAHATbl\nЕрмани янформасшМ вас»-талари «Интерфакс» Акент-amJh пасягасиле бутун дун-JaJe мэ'лумат ¿а^мышлар ки, Kyja «марггък 30-да Азэр-ба]чан Республнкасы СилаЬлы Гу ввел арин ин 1.600 не-фаоляк белмалари куллимиг-дарда зяреЬлн техника« ьш ке-najH яла Х&икацди шаЬарина Ьучум есмишлар. Азэрба]чая ордусунун Ьучуму езунуму-дафна гуввалари тарафикдэн даф олунмушдур. A3ap6aJ-чан тар эф« 600 нафар итки вермшцдкр».\nБунунла элагадао республика Мудафяэ НаэирляЛи билдирир ки. бу. ешаня тэ-рэфинин ез чина]этлариия ергт-беедцр етмэк магсэди да-oibijBH невбэти сахтакарлыры-дыр. Эслиндэ исэ бу ил мартын 29-да саат 13-дэя е*тя-барэн ермани силаЬлы гув-вэлэри бундам евеэл ала ке-чирднклари азарба)чанлы канди Чэмпллцдея Шуша ра-1онунун Косалар кандини шиддэтли топ атэшииэ тут-муш, сонра Ьэмин кандэ бе-Jyk гуввэ ила Ьучум етмнш-лар. Онлар стрягежи чаЬэт-дан аЬамииасяи алан бу ja-\nА\nша]ыш мантагэсини ала кечирмек учун агыр зиреЬли техникадан истифадэ еггмиш-лар. Ьучум даф едиларкэн Косалар азэрба]чанлы канди-нин беш мудвфнэтнеи Ьалак олмушдур. EJни заманда мартын 29-дан ЗО-на кечан кеча Шуша шэЬэри Ханкаади тэ-рэфдэн «Град», «Алазан» ва «Кристал» ракетлэри илэ шиддатли атэша тутулмуш-дур. Шуша шаЬэюиндэ Ьэрби об)ект олма]ан 30-дан чох бина дагылмыш. доггуз на-\nЙэ Ьалак олмуш. шэЬэрин дан чох мудафиэчиси Ja-оалаямыщдыр.\nРАзарба1ча« ордусунун 600-дан чох д©1ушчусунун Ьалак од масы Ьаггында ермани тэ-р эф инин мэ'луматы гарэзли |аландыр вэ ДYHJa ичтнмаи фнкрини даЬа бе]ук чIШaJaт-лар терэдилмэсинэ. конкрет десэк, Гарабагын даглыгЬис-сасиндэ азэрба)чанлыларын ахырынчы галасы олан Шуша шэЬэринин вэ дик эр >а ша)ыш мэнтэгалэринин ту-тулмасына Ьазыоламаг маг-\nЬазырламаг сади дашы!ыр. Ьар ше]дэн керунур кн, арманя тэрэфи гатя Ьучума Ьазырлашыр.\nЛУЛЛАРЫМЫЗЫ\nГОРУМП '\nAaap6aj4BH HHtecTHCHja шнркати етан ялнн ахыры ва бу илин аввалинда республика мызын сакннлэринэ мэтбуат ввсятэсилэ бела ча-гырышла мурачиэт едарак, Ьар бири мин манат дэ}арин-дэ олан сэЬмлари алмагы таклнф етмишди. Реклам е'ланы • «Азинвест*ин фэа-HKjJaTH барэдэ гыса тэсэв-вур ¿аратмага чэЬд кестао-•са да. е'тнраф едэк кн, бу ишин чиддил^инэ чох аз адам инанырды. Керунур, бурада стереотип ез та си-рини кестэрмишди: ахы чох-дан мэ'лумдур ки, биз бир-жаларын вэ чурбэчур шир-кэтлэрнн cajbma керэ Гэр-бин апарычы елкэлэрини етуб кечмишик.\nЛакин вахт етду вэ бу кунлэрдэ Республика сара-1ында тэ'сис конфрансы ке-чнрэн «Азинвест» 1енидэн езуну хатырлатды. Ону да демэк лазымдыр ки, Ьэмин вахтадэк ширкэт санбаллы багаж топламышды. Тэ'сис конфрансындан эввэл тэшэб-. бус групу 6eJyK иш апармыш, низамнамэ najHhacH Ьазырланмыш. «Азинвестжн сэЬмлэринэ абунэ саЬэсиндэ кениш реклам кампан^асы кечирилмишди. Лерн кэл-мишкэн rejfl едэк кн. тэгри-бэн мин беш Jy3 *Ьугуги вэ физики шахе ширкэтин саЬмдарлары олмушдур.\nИнди будур, «Азинвест»ин асас вэзифэлэри MyaJJaHnaiu-дирилмишдир. Bypaja сэмэрэли HHBecTHCHja cHjacaTH-нин Ьазырланмасы, муш-тэрилэрэ хидмэтин габагчыл метод вэ формаларынын тэт-биги. тэкчэ Азэрба}чанда-кы*де1ил. Ьэм дэ харичдэки кредит-малиПэ идарэлэри илэ эмэкдашлыгын инки-шаф етдирилмэси, canaje вэ тикинти мэЬсулларынын ис-теЬсалы вэ сатышы, caHaJe, кэнд тэсэрруфаты вэ нэг-лиJJaт муэссисэлэриннн ти-кинтнеи. эрзаг вэ кэнд тэ-сарруфаты мэЬсулларынын тэдаруку, истеЬсалы вэ сатышы дахил дир.\nКэлэчэкдэ харичн мутэ-хэссислэри ишэ чэлб етмэк. мухтэлиф биржаларда ез брокер конторларыны JB-ратмаг, харичн игтисади фэали]]этлэ мэшгул олмаг планлашдырылыр.\nШиркэтин президенти, игтисад елмлэрн намизэди МеЬман TaFHjeB Азэринфор-мун мухбири илэ сеЬбэтин-дэ демишдир: «Азинвест»ин фэалиуэти республика игти-caAHjjaTbiHbm ела белмэла-риндэ чэмлэшднрилир ки, кечмиш мэркэзлэшдирилмиш малииэлашдирмэдэн фэргли олараг, бунларын Ьэр ше1-дан чох мэЬз базар мaлнJ' ]элашдирмэсинэ ehTHjan-лары вар. Биз саЬмдарлары* мызын — Ьугуги вэ физики шэхелэрин мaлнJJэ ehTHjaT-ларыны халг тэсэрруфаты-нын габагчыл елмтутумлу . ва JyKcaK мэнфээтли caha-лэринин кнвестис^алашды-рылмасына еэфэрбэр етмэ)и гаршымыза магсад rojypyr. Кетурулэн мэнфэат сэЬм-дарлара дивидент едэннл-мэсн вэ ширкэтин езунун ннкишафы y4YH истифадэ едилачэкднр. ДаЬа бир мэ-сэлэнн rejfl етмэк ис��ардим. Экэр инди1адэк JeHH JapaflH-лан базар структурларынын, демэк олар, Ьамысы эсасэн васитэчилик фэалиЛэтинэ истнгамэтланирдисэ, бизим ширкэт 6yKYHKY кундэ чох аз cajfla ширкатлэрдэн бири, балка да 1еканэсидир ки, истеЬсал вэ хидмат са-Ьэлэринэ капитал го1магла мэшгул олачагдыр.\n...СэЬмдар waMHjJaTHHHH тэ'сис конфрансы гыэгын кечди, демали. адамларын игтисади шуурунда ahaMHj-¿атли дэ1ишнклнклэр кет-мишдир вэ керунур. демэк мумкундур ки. баш верен ба» заргабагы просеслэрин дарк едилмэсинэ кечид Ьэр Ьалда баш тутмушдур. Буна нерв дэ инанмаг истэрдик кн. .« Азинвест »ин HHjJewapH haJaTa кеч эчэк вэ онун сэЬм-дарларынын пуллары, нэЬа-JaT, езлэри пул кэтнрмэ1а бaшлaJaчaгдыp.\nК. P3AJEBA, Азарянформун мухбяря.\n«Бу ют шщш тэряадачем^». енлеапеашдам.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-apr-01-1992-p-2\/","date":"2017-06-24T20:55:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00472.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3260872066,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.32608720660209656, \"sah_Cyrl_score\": 0.109431192278862, \"kum_Cyrl_score\": 0.06396441906690598, \"eve_Cyrl_score\": 0.06009482964873314, \"udm_Cyrl_score\": 0.040838535875082016, \"crh_Cyrl_score\": 0.03575114533305168, \"tuk_Cyrl_score\": 0.029546724632382393, \"tat_Cyrl_score\": 0.027042532339692116, \"kbd_Cyrl_score\": 0.025567980483174324, \"dng_Cyrl_score\": 0.021706940606236458, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01837807148694992, \"rmy_Cyrl_score\": 0.017790699377655983, \"nog_Cyrl_score\": 0.017567584291100502, \"alt_Cyrl_score\": 0.016503509134054184, \"tyv_Cyrl_score\": 0.016422346234321594, \"ron_Cyrl_score\": 0.013398915529251099, \"lez_Cyrl_score\": 0.012742431834340096}","num_words":15356,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.325,"perplexity_score":68426.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 6, 1992, Baku, Azerbaijan\nX АЛГ ГЭЗЕТИ * OKTJABP mi-« ил.\nНе 189\nРеспублика гэзетлэри ва башга кутлави информаси]а васитэлэри рэНбэрлвринин\nтъит РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТШ мураши\n1992-чи ил окт{абрын 1-дэ Азэрба{чан республикасынын дахили ишлэр назири И. Ьэмидов вз муЬафизэчилэри илэ ои^ ликдэ «А]на» гэзети редекси{асына кэлио гэзетин эмэкдашы ЧаЪанкир Ьусе{нову де{-муш. лэ{агэтини алчалтмышдыр. И. лэми-дов бу зоракылыгы «Реал» информаси{а акентли{инин верди{и материальш «AJaa» гвзетиндэ дэрч олунмасы илэ эсасландыр-мага чалышмышдыр. Бундан эввэл назир журналист МаЬал ИcмaJылoFлyнa гаршы да кобудлуг етмиш, лакин Милли Мэч-лисин бу haAHcaje лаге{д мунасибэти вэ журналистлэрин ез Иэмкарыны зэиф муда-фиэ етмэси нэтичэсиндэ Ъадисэ лазымын-ча, принсипиал мевгедэн ги{мэтлэндирилмэ-мишдир.\nДевлэт апаратында мэс'ул вэзифэлэрдэ ишлэри вэ назирин езбашыналыгларына де-зумлу мунасибэт кестэрэн шэхслэр дэ эс-линдэ бу чур Иадисэлэрин тэкрарланмасы-на, ганунсузлугун баш алыб кетмэсинэ шэ-\nраит {арадырлар.\nОкт{абрын 2-дэ е тираз эламэти олараг «A39p6aj4aH» нэшриЛатынын гаршысына топлашмыш журналистлэрэ Бакы шэпэр ДИИ-нин рейс муавини Эли Эли{евин на* ла1иг се{ушлэрлэ кестэрди{и кобудлуг, те-левизи{а операторларынын зорла полис ав-томобилинэ басылмасы да назир И. Ьэми* довун зоракылыгларынын мэнтиги давамы-дыр. Вэтэндашлары hep чур зоракылыгдан мэпз ©зу горумалы олан ДИН кет-кедэ зо-ракылыг апаратына, ганунсузлуг мучэссэ-мэсинэ чеврилир. И. Ьэмидовун бир назир кими систем Ьалыны алмыш шэхси зора-кылыг тэдбирлэри AзэpбaJчaндaкы мевчуд ичтимаи-си!аси вэзи{{эт зэмининде баш ве-рир вэ бу. Азэрба{чан девлэтинин езундэ тедричэн диктатура ¿олуна ¿уварланмасы тэЬлукэси Japaдыp. Ьадисэлэрин бу чур ин-кишафы Аз8рба{чанын демократик девлэт гу руну лугу {олунда олмасы Ьаггында ое{-нэлхалг алэмде тэзэчэ {аранмагда олан рэ * J9 дэ сарсыдычы зэрбэ вурачаг.\nИнди ЬакимиДэтэ кэлмиш АХЧ-нин {а-рандыгы кундэн програмында ирэли сурул-мушду ки. азад вэ мустэгил мэтбуат ол-мадан Ивч бир демократик чэмвJJэт гурмаг мумкун дeJил, АХЧ сэдри во инди республика президента Э. Елчибэ{ *уну ез чы-хышларыида дэфэлэрлэ гeJд етмишди.\nБэли, биз билирик ки. сон вахтлар ел-кеде сабитл^ин {арадылмасы, чохса{лы бандит групларынын зэрэрсизлэшдирилмэсн, Азэрба{чанын мадди сэрвэтлэринин талан-масынын гаршысынын алынмасы Joлyндa ДИН-ин вэ шэхсэн И. Ьэмидовун бе{ук эмэ-{и вар. СэрЬэдлэримизин горунмасында чэ-сур бир сэркэрдэ кими езуну кестэрмиш И. Ьэмидовун эвэзсиз хидмэтлэри она Азэр-бajчaн халгы арасында бвJYK нуфуз газан-дырмышдыр.\nЛакин чэмиJjэтин сагламлыгы учун чэ-килэн 1шч бир эмэк Ъемин чэми{{этин узв-лэринэ гаршы зор ишлэтмэк Ьугугу вермир. Хусусэн вэтэндашларын конституси{а пу-гугларынын кеши{индэ да]анмалы олан ДИН-э вэ онун назиринэ.\n' О^абрын 2-дэ «Азадлыг» гэзетинин ре-дакси{асында гэзет редакторларынын. дев-лэт катибинин. шэЬэр прокурорунун ишти-рак етди{и jыFЫнчaгдa И. Ьэмидовун ©зу вэ «Боз гурд» чэмиjJэти Иаггында дeдиJи сез-лэр Азэрба{чан чэмиДэтинин сабаИ трррор-чу груплар элиндэ галачагы тэИлукасиндэн хэбэр верирди.\nБиз. мурачиэти имзала{анлар Сизэ -Азэрба{чан президентинэ мурачиэт етмэклэ умид едирик ки, назир И. Ьэмидовун га-нуну кобудчасына позан Ьэрэкэтлэринэ принсипиал ги{мэт верэчэксиниз. Буна Сизин Aзэpбajчaн Конституси>асыны гору{а-чагыныз Ьагда ичди{иниз анд вэ бизэ мэ-лум олан шэхси oбjeктивлиjиниз эсас ве-рир. - *\nСизин принсипиал мевге^низ бизи башга аддымлар атмаг зэрурэтиндэн чэкинди-\nВАКЫ, 2 OKTja6p (Азэрив-формун мухбнри). республик ка баш назиринин биринчи муавини ВаЬид ЭИмэдов Азэрба]чан ДезкаЬга{ырма ИстеПсал Бирли{инин (Азэр-дэзк£11сэна{е) баш муэссисэ-синэ кетмишдир. Бу ил 16 ашы тамам олан истеЬсал бирли{инэ Элиба{рамлы вэ Агдам шэЬэрлэриндэки дэз-KahraJbipMa заводлары да да-хилдир.\nрэрди. Ьермэтлэ:\n«Азадлыг*\n«Ааэрба]чан»\n«Азербайджан»\n«АзэрбаЗчан дун{асы»\nАзэринформ\n«Ахтарыш»\n«Анд»\n«Ачыг сез»\n«А]на»\n«Бизнес»\n«Бакински рабочи» «Биржа»\n«Вэтэн»\n«Вышка»\n«Истнглал»\n«Ики саЬил»\n«Иичэсэнэт»\n«Кэндин сэси*\n«Мнллэт»\n«Мустэгил гэзет» «Нахчыван»\n«Реал» акентли{и «Хэбэр-сервнс» акентлнЗи «Мухалифэт»\n«Одлар Зурду*\n«Орду»\n«СэЬэр»\n«Сэс»\n«Савалан»\n«Свобода»\n«Так сэбир»\n«Туран» акентлнЗи «Фемида»\n«Улфэт»\n«Халг гэзети»\nХэбэрлэр вэ информасиЗа акентлнЗи\n«Шимали АзэрбаЗчан»\nМурачиэти ады чэкилэн гэзетлэрин вэ акентликлэрин тэмсилчилэри • имзаламыш лар\nАЗЭРБАЗЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ ГЭЗЕТЛЭРИНИН ВЭ БАШГА КУТЛЭВИ ННФОРМАСНЗА ВАСИТЭЛЭРИНИН РЭЬБЭРЛЭРИНЭ\nДаЗКАН fAJ Ы РАНЛ АРЛАK0PYUI\nТ урнианистанда саиитшдир\nЧУНКИ ЬАКИМИВЭТ ДАВАСЫ ЕЛЭМИРЛЭР\nБир вахтлар Иттифаг игти-садиЗЗатына меЪкэм говуш-муш АзэрдезкаИсэнаЗе дахили базара мунтэзэм олараг мух-тэдиф модификасиЗалы ojMa. дэлмэ. еррозиЗа дэзкаЬлары верирди. Тэсэрруфат элагэлэ-шнин hep Зерде гырылдыгы индики четин шэраитдэ Дв бирлиЗин коллективи чох са-бит ишлэЗир. Мэсэлэн, бу илин 8 aJbiHbjH Зекунларына керэ, эмтээ мэЬсулу HCTehca-лы кечэн илин сэвиЗЗэсини етмуш. Ьэм дэ артым сур'-эти 117 фанз олмушдур.\nЭсас мэ1кул истеЬсалы илэ Занашы бирликде халг HCTeh-лакы мал лары бурахылмасы да rajflaja салынмышдыр. Мэсэлэн, республика да ил к дэ-фэ олараг бурада мухтэлиф мэишэт бычаглары бурахмага башламышлар.\nСаЬэнин бутун муэссисэлэ-ри кими истеЬсал бирлиЗинин коллективи дэ инди чэтин кунлэрини ЗашаЗыр: комплект лэшдиричи 1шссэлэр, метал, хусусилэ текмэ чугун алын-масында вэзиЗЗэт кэркиндир. PycHja муэссисэлэринин бир-лиЗэ 45 милЗон рубл борчу вар. Бундан элавэ, металын 100 — 150 дэфэ ба!1алашмасы илэ дэзка!1ларын да гиЗмэти галхмыш, нэтичэдэ исэ бу м^сула олан тэлэбат кэскин шэкилдэ азалмышдыр. Бу сэбэбдэн дэ сэккиз aJbiH je-кунларына керэ бирлик эсас мэЬсул (дэзкаплар) узрэ планы 236 ваЬид кэсирлэ, Захуд етэн илин мувафиг девру илэ мугаЗисэдэ 74,2 фаиз Зеринэ Зетирмишдир. Ларанмыш вэ-зиЗЗэти нэзэрэ алараг. баш директор Р. ИсмаЗылов баш-да олмагла бирлиЗин pah6ap-лиЗи баш муэссисэни меха-никлэшдирилмиш отчалан ма-шынлар истеЬсалына кечир-мэЗи гэрара алмышдыр. Ьа-зырда кэнд эмэкчилэринин белэ машынлара кэскин еЬти-Зачы вар вэ бурахылмыш илк мэЬсулу тэсэрруфат pah6ap-лэри дэрЬал алырлар. Илин ахьррынадэк 500 эдэд белэ машын вэ онлардан етру eh-тиЗат Ьиссэлэр бурахмаг нэ-зэрдэ тутулмушдур.\nТуркменистан Халг МаслаНати {Алл Соватл) халг аакллларлилн лшл ва млллатларарвсы муиасл-бат масалаларл комлссл|асыиын свдрл Еражкул Чума jai Туркл|а Ба|ук Млллат Малллслнлн да'вати лла гоншу алка|а кадаркан )влуету Бакыда Aaja«-МЫШ аа редаксл)амыза калмлшдл. Ааарба)лалда •азл)|атла марагланырды. Блз да Туркманлстана марагымызы клзлатма|лб она блр иача суалла му-раллет атдлк.\n— Билди|ими>© мрш, Турк-мэиистан МДВ ©жсмори ара-сыида нчтимам-см|аси шарам-тмм нмсбатам «абмт олдугу И* иаиа распубпмкадыр. *уму иа ила иааН атмаи олар: НакммЧ* {ага сариштали адамларыи калмаси «Ula, Joica Какими)-)ат угруида мубариэа «парам мухалифатии олмамасы ила!\n— Туркмаиистаида ичтимаи-CMjacM шараитии уаун муддат сабит олмасыны прааидант С. Ни)аэоаун аа Халг Масла* Иатинин каркни ама)м ила иэаЬ атмак олар. Ватаи аа халг' гаршысыида хидматла-рина керэ jann та'сис адил-миш Туркмаиистамын Милли ГаЬраманы адынд аа «Гыаыл Aj» мадалына да биримчи С. Ни|аэов ла|иг карулуб.\nИакумат аНалииии бутуи та-бэгаларинии марагыиы аа та-лабатыны мазера алараг мгти-сади сарсынтыларым тарада билача)и натииалари аааалиа* дан карма) и бачарыр. Кам-миш Иттифагын hap {армии буру{ан иифл{асм{а Туркменистана ала бир тв *\nсир кастара билма{иб. ЭНали-нии ерэаг аа кундалик тала-бат маллары ила та'мим адил-мэси деалетин иазарати ал-тындадыр Эн эарури малла-рыи ги)матлврмнин сабит сах-ланмасы, баЬал»1гын аа гыт-лыгын гаршысынын алынма-сы иитимаи-си{аси шараитии сабит галмасына та'сир еден башлыча шартлардаидир.\nДев лат сариштали аа нуфуз-лу адамлар тарафиндаи ида-рэ ол\/нур. hap Ьалда Наки-MHjjaTa ^аи атан, ачыг муха-лифатэ качай гуааалар jox-дур. Туркманистанда бир си-¡аси napinja tap — Туркменистан Демократ Парти{асы. Анчаг )ени габул адияэн конс-титуси{аде чохпарти|влыл»»г нэзэрда тутулмушдур.\n— Бу куи орта туркмаи маке |аша)ыр, калири-чыхары ба-зарла ду* калирми!\n— Туркманистанда чохушаг-лы аилалэр нэзара алынараг ги)матлэр давлат тарафиидэн тэнзимл&нир. Бизда чарак вэ чарэк ма'мулатынын, ат ва вт мэЬсулларынын ги{мвти дикар МДБ елкалерина нис\nбатан ха{ли ашагыдыр. Мв-салаи, чарак 2 рублдур. Му-rajnca учуй да|ак ни, Мос-квада Намин чарак. 40 рубле сатылыр. Кара jafu 65, суд *2, бензин 5 рублдур. Калан иадеи аНалини алактрмк анар жнем ва табии газла пулсуз та -мин атмак мезерде тутулур. Но)абрын 1-дан Туркманис твида минимум амак Наггы 1600 рубл олача*.\n— Эрэаг маНсулларыным\nучуз сатыямасы окуй рас-публикадаи кенара дашынма-сыиа шараит |аратмырмы1\n— Ха)р. Камрук постлары фаал ишла{ир. Гамумм чыха-рылаи маллар иса дун{а базары ги)матларииа сатылыр.\n— А)рыча бир даалатда ги|-матларм уэуи муддат сабит сахламаг мумкундурму! ,\n— Нафт ихрачыидан алда адилаи пул Ьасабына арзаг малларымыи ги{матиии сабит сахламаг, {ахуд Нар uiejn ба* Налашдырыб амак Наггыиы ар-тырмаг а{ни ша) де|млми? Икинчи {олла катсак, Руси-ja баикл^рындан асылы ва-SMjjara душермк, иа#д пул чатдырмаг олмаз. Милли аал-{ута бурахмага иса Нелелмк имкаи joxAyp. Оиа кара да рубл зонасыны сахламаг ла-зым калир. Инди Иакуматин бутуи диггетм алкани тахыл-ла там та'мии атма{а {ана-либ. Ьансы {олла олур олсуи азумузу арзагла те'ммн атма-ли{ик. Онда ги)матяари да са-бит сахламаг олар, ичтимам-cnjacH шараити да.\n— Мустагиллик Туркмаиис-таиа иа аариб!\n— Эз сараатларимизин са* Ниби оимушуг. Окт)абрын 27-да Туркмаиистаи истмглали{-{атинии бир илли)ини га)Д едэчак. Бу муддатда чох иш карулуб. 1аим комститусм{а га-бул олунуб. JaHM давлат ида* рачили)и формалашыр. Али Совати &»аз еден {ани структур — Халг МаслаНати {ара-ныб. Давлат аНами{{атли бутун масалалар бурада муза-кйра олунур.\nБизда милли азлыг тарми-ии ишлаиммр. Намы бир вякании ввтаидашыдыр. 1985-чи ил дан сомра Туркманистан-\nда {аша{ви азбвклар, газах-лар, Натта балучлар аз ама диллвриндв oxyjypnap. Рас-публмкамызда 33 ммидан чох •зарба{ианлы {аша)ыр. &у< 4 мил{онлуг Туркмаиистаи вНа-лисмиин 0,9 фаизи гадардир. Оилар асасви Ашгабадда, На-битдвгда ва Красиоаодскда\nмаскуилашыблар. Дамак олар ки, jepAH аНали ила rajHa-{ыб гарышыблар.\n— Туркмаиистаида МДБ-иии калача{ииа ииаиырлармы!\n— Туркменистан уЭуи мл-лар арзиида формалашан\nалагалари бирдем-бмре кас-мамак учуй МДБ-ja дахмл олуб. Лакин jaMH {араиаи\nпарламантларарасы структура дахил да{ил. Биз Pytnia ила,\nалача да дикар давлатларла икитарафли мугавилалар баг-ламышыг, гаршылыглы фа{да* лы амакдашлыга бундам сон-ра да Назырыг. СарНадлари-миз бирлашмиш силаНлы гуааалар тарафиндаи гору-\nиур. Анчаг раНбарлик Турк-менистан Накуматиими ихтм-)'арыидадыр.\n— Туркменистаном ба|иал-хапг алагалари аа сирр да)ил-са, Турки)а|а сафариииэ Наг-гыида.\n— TypKMja Ба^ук Миллат Мачлисинии тэшаббусу ила Орта Аси)а ва Маркази Аси-ja распубликалары парламент нума|андалари парламент мши тачрубасини ajpaH-мак учун дост алка)в да ват олунуб. Соира би* Аитал{а-да качирилан ба]налхалг кои-франсда иштмрак адача)ик.\nТурнменистаиым бв)иалхалг алагалари давлатларии бмр-биринин ишина гарышмама-сы аа гаршылыглы фа{далы амэкда.ило1гы приисипинэ кара гуру луб. Ьаэырда Турк-мэнистан езунуи а'мал сама]а-\nсини jape дыр. Нафт, табии газ, памбыг ва дикар сер-ватларимиз бу аахтачан хам-мал кими Aajap-AajMeaHHe са-тылыб. Инди биз Назыр маН-сул ихрачатчысыиа чеарил-мак учуй ¡оллар ахтарырыг. Игтисадн.^атыи {аниден гурул-масында АБШ, АФР, Иран, Турки{а «a Pycnje биза камак адир.\nБиз харичи алкаларии игти-сади течрубесимден башга даалат гуручулугу тачрубаси-ии да «мренирик. Турина са-фэримии асас магсади да бу-\nдур.\n— Орта Аси)а респубпика ларыида баш ворам 1«Амса-лара Туркмаиистамын му меси-бати иачадир!\n— Туркмаиистаи 0збакиста-иыи бир нача вмла}атм ила НамсарНаддир. Бу вил*{атлёр-да сакитликдир. Эзбакистан-ла иормал гоншулуг мунаси-батлари аааалки кимидир. Тачикистамдакы Надисалар иса, албатта, бизи нараНат адир. Гардаш гыргыиыиа сакит бах-маг олмаз. НараНатлыгымыз оидандь р ки, милли гаршыдур-ма синдрому бутуи рекиоиа jajbma билар.\nТуркмен халгы тезликле Азэрба)чанда да дммчлмк ja-ранмасыиы, муНариба{а сон го{улмасыиы арзула)ыр. Дини, дили, адат-ан'аиалари дамак олар ки, ajHM олан хаяглары-мызыи тарихаи маачуд олан елагеларими даНа jyKcaK са-•Mjjaja галдмрмаг барада ду-шунмали{ик. Хазар атрафыи-да {арлашаи даалатлар, о чумладаи, Азарба{чан ва Туркменистан бу саНада ташаббусу аз алларина ала биларлар.\nМусаНибаим {езды: Газаифар ГЭРИБОВ, «Халг газоти»иии мухбнри.\nСои кунлэр республика дахили ишлэр назири Искэвдэр бэ{ Ьэмидовла «А]дынлыг» вэ «А)на» гэзетлэринин эмэк-дашлары арасында олан му-нагишэ илэ баглы мурачиэти-низи диггэтлэ охудум.\n' Белэ Ьесаб едирэм ки, бу мурачиэт дэ мустэгил, демократик Азэрба{чанын сабаЬы учун Ьаглы нараЬатлыг вэ 11э1эчан ифадэ олунуб. Халг 11эрэкатынын а{рылмаз Ьис-сэси олан демократик мэтбу-атын кечмиш режимин дев-рилмэсиндэ мустэсна хидмэтлэри олдугу кими, демократик девлэт гуручулугунда да ролу эвэзеиздир.\nИнди халгын сабаЬа ина-мы хе{ли дэрэчэдэ Ьэм дэ азад, демократик мэтбуатдан асылыдыр. Мэтбуатда об{ек-тив тэнгид нэинки лазымдыр, Ьэтта вачибдир. Элбэттэ, бу, чохларына хош кэлмэ{э би-лэр. Лакин биз демократик чэмиБэтэ мэЬз бу- {олла кет-мэли{ик. Унутма{аг ки. евзэ {алныз сезлэ галиб кэлмэк олар. Бу бахымдан сон кунлэр а{ры-а{ры мэтбуат нума-{эндэлэринэ олан тэзЗигэ гаршы сизин Ьэмрэ'{ли{инизи ал-гышлаЗырам вэ белэ Ьесаб едирэм ки, бу бирли{ин ©зу\nдемократи{акын тедричэн Иэ-{атымыза дахил олдутуна су-бутдур.\nБир сыра вэтэндашларын вэ республика рэЬбэрлэринин а{ры-а]ры гэзетлэрэ ирадлары илэ да разылашмамаг олмаз. Догрудан да бэ'зи гэзетлэр тез-тез журналист етикасы-ны позур, об{ектив тэнгид эвэ-зинэ щэхеи){эти тэЬгир едир, беИтанлар атыр. Демократик чэми{{этдэ бу да {олверил-мэздир. Лакин бу Иеч дэ бу вэ {а дикэр {азы{а керэ физики вэ мэ'нэви тэНгирлэрэ сэбэб олмамалыдыр. Белэ Ьаллара Ьеч чур бэраэт га-зандырмаг олмаз. Муиасибэт-лэрин а{дынлашдырылмасы учун {алныз ганунун кучун-дэн истифадэ етмэк лазымдыр.\nБир мэсэлэни дэ ге{д етмэк истэ{ирэм. Сизин мурачиэти-низдэ дэ де{илди{и кими, Ис-кэндэр Ьэмидовун бу кун {е-ни {аранмагда олан мустэгил Азэрба{чан девлэтчили{и-нин меЬкэмлэнмэсиндэ бе{ук хидмэтлэри вар. Республика-да дахили си{аси вэзи{{этин сабитлэшмэсиндэ, бир чох чи-на{эткар групллрын зэрэрсиз-лэшдирилмэсиндэ. эн эсасы исэ Гарабагын вэ сэрНэдлэ-\nримизин мудафиэсиндэ онун к©рду{у ишлэри хатырламаг кифа{этдир. МуИарибэнин амансызлыгы. hap кун нечэ-нечэ {ахын достунун вэ си-лаЬдашынын иткиси онун ишини даЬа да агырлашды-рыр, мэ'нэви сарсынтылары-на сэбэб олур. Бутун бунла-ра 6axMaJapar. президент кими мэн дэ сизинлэ тамамилэ шэрикэм ки, белэ мэс'ул вэ* знфэдэ чалышан бир шэхеин бу чур )1эрэкэти гэти{{эн {ол-верилмэздир.\nflYHJA BOJflñ СЕВИНЧ\nJAXYfl ЬЭКИМЛЭР СЭРЬЭД ТАНЫМЫР\nБу мэсэлэ илэ баглы Азэр-ба{чанда демократи{анын Tah-лукэ алтында олмасындан eh-ти{ат едэнлэрэ билдирмэк ис-тэ{ирэм ки. бундан соира да республикамызда демократичный, о чумлэдэн мэтбуат азадлыгы вэ инсан Ьугугла-рынын горунмасынын тэ'ми-натчысы кими чыхыш едэчэ-{эм. Букунку шэраитдэ {алныз фикир мухтэлифли{и чэ-ми{{этин инкишафы учун\nэсас Ьэрэкэтверччи гуввэ ола билэр. Бу {олда сизэ угур-лар арзула{ырам.\nЬермэтлэ,\nЭбулфэз ЕЛЧИБЭЬ\nАзэрба{чан Республикасы-иын президента.\nАзэрбаЗчан Республикасынын Назирлэр Кабинетиндэ\nБу керушэ дуфанын эн бе{ук нефт ширкэтлэриндэн биринин нума{эндэлэри илэ, онларын республикамызда ке-рэчэклэри ишлэрлэ таныш олмагдан даЬа чох Севинчин дун{а бо{да севинчини ду{маг истэ{и ^илэ кэлмишдим. Би-лэндэ ки, ушагларда бе{рэк кечурулмэси саЬэсиндэ Ин-килтэрэнин вэ дун{анын эн танынмыш мутэхэссиси Виллиаме Гордан вэ онун 11э{ат {олдашы Севинчин дэ'вэти илэ елкэмизэ гонаг кэлиб, марагым даЬа да артды. Аг-лыма кэл��н илк фикир дэ оу олду: бир вахтлар {атсаг {у-хумуза да кирмэзди ки. Азэр-ба{чанын мэктэбли гызы дун-{анын танынмыш бир шэхси{-{этини. {а лап елэ ади вэтэн-дашыны ез ©лкэсинэ гонаг дэ'вэт едэ билэр. Бу {алныз азад вэ мустэгил ©лкэнин вэ-тэндашына верилэн Ьугугдур.\nВ. Гордан республикамызда ИЛК НввбэДЭ бир 11ЭКИМ кими Азэрба{чан урологлары-нын иши илэ марагланыб. Jэ-гин ки, республика уролоки{а клиник хэстэханасындакы кв-руш бу марагдан ирэли кэл-мишди. Инкилтэрэнин «Рем-ко» нефт ширкэтинин прези-двнти Стивен Ремн дэ квруш-\nдэ иштирак едирди.\nАкадемик М. Чавадзадэ гонаглара Азэрба{чан уролог-ларынын сон иллэрдэки фэ-али{{этиндэн. бе{рэк квчурул-мэсиндэ» элдэ едилмиш на-или{{этлэрдэн этрафлы мэ'-лумат верди. Соира гонаглар урологларын иш усуллары илэ. тибби апаратларла, чи-Ьазларла марагландылар.\nОнлардан гыса мусаЬибэлэр алдым. Илк суалларымы В. Гордана вердим.\n— Чэнаб доктор, хэстэха-намыз Ьаггында илк тээссу-ратынызы билмэк нстэрднк.\n— Элбэттэ, дун{а сэви{{э-си илэ муга{исэдэ • Ьэлэ чох ишлэр керулмэлидир. Амма хэстэли{ин хусуси{{этлэрини муэ{{энлэшдирмэк, кизли фэ-садлары е{рэнмэк вэ ону му-аличэ етмэк учун кифа{эт гэ-дэр шараит вэ имкаи вар. Тибби апаратлар да буна им-кан верир. Бирчэ галыр му-аличэ усулларыны дэ{ишмэк. {енилэшдирмэк, тэкмиллэш-дирмэк.\n— Ьеч бир девлэт силаЬ нстеЬсалында тэчрубэ муба-дилэси кечнриир. Ьэкнмлэр исэ нэ сэрЬэд таяы{ыр, яэ дэ милли вэ ирги а{ры-сечкилик. Азэрба{чан урологлары илэ\nэлагэлн ншлэмэк, бяр-бнрини-зин тэчрубэеннн в{рэнмзк планларыныз вармы?\n— Сон вахтлара гэдэр сизин республика{а кэлмэк мушкул мэсэлэ иди. Ьэким-лэр учун дэ гадагалар вар-ды. Инди hep uiej дэ{ишнб. Мэн Бакы{а {енэ кэлэчэ{эм. 0зу дэ тэк {ox. haKHM брига-дасы илэ. Ишлэ{эчэ{ик. ejpa-дэчэ{ик вэ е{рэнэч5{ик. Ча-вадзадэнин oejyK тэчрубэси вэ сэмэрэли муаличэ усуллары вар.\n— Ьэр Ьалда бе{рэк кечурулмэси саЬэснндэ тэчрубэ-низн дун{а гэбул еднр. Буна бнзим республякада да eh-' ти{ач вар.\n—• Сиздэ, {эгин ки, милли хусусиПэтлэрдэн ирэли кэлэн бир Ьал мевчуддур. Чэр-раЬи{{э эмэли{{атларындан гачырсыз. Амма унудурсунуз ки. бэдэнин чурумуш Ьэр . Ьансы бир узву о бйрилэри-ни дэ тезликлэ сырадан чы-харыр. Тэк бе{рэклэ JamaMar горхулу де{ил. Садэчэ олараг бир муддэт Ьэким нэза-рэтини унутмамалысыныз. 0зу дэ hap 6eJpejH кечурмэк олмур. Эн {ахын адамларын\n¿©{рэклэри бир-биринэ ^J*\nгун кэлир. Елэ кету рун\nвинчлэ атасыны. Ьэр икиси езуну чох саглам Ьисс едир.\n— Чэнаб Стивен Ремн, сои вахтлар президента олдугу-нуз «Ремко» нефт ширкэти Ьаггында Азэрба{чан мэтбу-атыида тез-тез {азылар дэрч олунур. Ьэлэлнк бунлар тэ-рэфлэр арасында разылаш-малар, мугавнлэлэр Ьаггында-дыр.\n— Эввэла езум Ьаггында: Бабаларым да нефтчи олуб. Мэн дердунчу нэслин нума-{эндэси{эм. Дун{анын бир чох елкэлэриндэ нефт чыхармы-шыг. Сизин ©лкэдэ — «Ку-нэшли» {атагындакы ишимиз исэ эн {енисидир.\nБу кун ики ©лкэнин танынмыш урологларынын керушу мэни севиндирир. Го{ онлар данышсынлар. мали{{элэш-дирмэ{и исэ мэн ез узэримэ кетурурэм.\nАхырда академик М. Ча-вадзадэдэн тээссуратыны со-рушдум. О деди:\n— Мэнэ елэ кэлир ки, бу керуш фа{дасыз олма{ачаг. Тэчрубэмизи бир45иримизэ ©{-рэтмэк учун Ьэр чур имкаи вар. Чалышачагыг ки. бизим Ьэкимлэр орада, онлар исэ бурада бир муддэт ишлэсин-лэр, тэчрубэлэрини артыр-\nсынлар. МалиНэ мэсэлэсини исэ {эгин ки, пэр ики тэрз-фин к©мэ]и илэ Ьэлл едэ би-\nЛ9ЧЭ{ИК.\nБу кврушдэ Севинч дэ, атасы Исмэт дэ иштирак едирдилэр: Севинч Аббасова Бакыдакы М. РаЬим адына 7 немрэли мэктэбин 9-чу син-финдэ оху{ур. Дэрс э'лачысы-дыр. Инкилис дилиндэ сэр-бэст данышыр.\n— Севинч инди сап-саг ламсан. Ьэкимин тэ'минат верир ки, лап {уэ ил {ашасан да бу бе{рэк сэнэ вэфасыз-лыг етмэ{эчэк. Инди он а{ эввэл ки вэзн{{этияи тэсэввур едиреэнми?\n-— Бэли, анчаг инди били-рэм. Бо{рэклэримин икиси дэ сырадан чыхы'бмыш. Мэни атам вэ бир дэ Ьэкимлэрим Виллиаме Гордан. Карл Си-кара вэ Деннис Потерсон хи-лас етдилэр. Инди атамын бе{рэ{и илэ {аша{ырам. Атам бе{рэклэрини мэнимлэ {ары белуб. Беш а{ Лондонда гал-дым. О шэЬэри дэ севдим. адамларыны да. Билирсиниз, бу беш а{да бир нэфэр дэ ол-сун ишинэ вэ {ахуд нэ{эсэ ла-ге{д адам кермэдим. Чох ис-тэрдим ки, биз дэ елэ олаг.\n— Назирлэр Кабинети Агдам, Фузули, Чэбра{ыл вэ Тэртэр ра{онларьшын Лухары Гарабагла сэрЬэд кэндлэри сакинл эринии 1992-чи илдэ кэнд тесэрруфаты веркиси едэмэкдэн азад олунмасы har-гында гэрар гэбул етмишдир.\nНахчыван Мухтар Респуб-лнкасынын Назирлэр Кабине-тине тевси{э олунмушдур ки, мухтар республиканын ермэ-ни тэчавузунэ мэ'руз галан кэндлэринин сакинлэрини бу нов веркидэн азад етмэк ба-рэдэ мувафиг гэрар гэбул ет-\nЛШ||\n— Лачын ра{онунда ермэ-ни Ьэрби бирлэшмэлэринин ишгальшдан азад едилмиш кэндлэрдэ JauiaJbiui евлэри-ни, сосиал-коммунал вэ мэишэт об{ектлэрини, {оллары, муЬэвдис гургуларыны вэ ha-\n{аты тэ'мин едэн дикэр об-{ектлэри тезликлэ бэрпа едиб. дидэркин душмуш э1тлинин ез ев-еши{инэ га{тарылмасы-ны тэ'мин етмэк мэгсэди илэ гэрар гэбул едилмишднр.\nГэрара эсас эн. тэ'хирэса-лынмаз тэдбирлэрин керул-мэси учун 195 мил{он рубл эсаслы вэсаит а{рылмыш вэ бу тадбирлэр Лачын ра{он ич-ра haKHMH{j9TH органынын, элагэдар назирликлэрин. девлэт комитэлэринии, консерн-лэрин, баш идарэлэр»ш. бир-ликлэрин, и даре вэ тэшки-латларын мупум вэзифэси Ьесаб олунмушдур.\n— Азэрба{чанын Харичи 0лкэлэрлэ Достлуг вэ Мэдэ-ни Элагэ Чэми{{этинин «Азэр-ба{чан дун{асы» бе{нэлхалг элагэлэр мэркэзинэ чеврилмэ-си Ьаггында гэрар гэбул едил-\nмишдир.\nАзэрба{чанын милли мустэ-гиллик газандыгыны харичдэ кениш {а{маг, мэдэни{{эт кун-лэри тэшкил етмэк, бэдии сэркилэр ачмаг вэ республикамызда харичи ©лкэлэрэ hacp едилмиш тэдбирлэр ке-чирмэк «Азэрба{чан дун{асы» бе{нэлхалс элагэлэр мэркэзи-нин башлыча вэзифэси heca6 олунур.\n— Назирлэр Кабинетинин сэрэнчамлары илэ Газах ра-{он ичра Ьакими{{этинэ 2 мил{он рубл вэсаит а{рылмыш вэ Азэрб��{чан Республикасы Елмлэр Академи{асы Кенети-ка вэ Селекси{а Институту-нун Гарабаг елми-експеримен-тал базасынын фэали{{этини бэрпа етмэк мэгсэди илэ ху-суси комисси{а {арадылмыш-дыр.\nЬеч нэ KejflOH душмур\nA39PBAJ4AHAAH ИРАН ВАСИТЭСИЛЭ... A39PBAJ4AHA\nАзэрба{чан Дэмир Jwy Идарэсинин бир груп мутэхэссиси {ахын куклэрдэ Ирана {ола душэчэкдир. Идарэ-дэ Аээринформун мухбиринэ билдирмишлэр ки, онлар гоншу елкэнин эразиси васитэси-лэ Минчнван вэ Ордубад стан-си{аларыны бирлэшдирэчэк {атун {атагыны ©{рэнэчэк, ахтарыш ишлэри апарачаг. республякамыза га{ытдыг-\nдан соира ла{иЬэчилэрэ мэс-лэЬэтлэр верэчэклэр. Нэ-зэрдэ тутулдугуна -керэ. г»э-мин {олун Араз ча{ы узэрин-дэн кечэчэ{и ики {ердэ — Минчнван вэ Ордубадда кер-пу салыначагдыр. Иран эра-зисиндэ исэ дагларын алтын-дан тунел чэкилэчэкдир.\nБе{ук игтисади эЬэми{{эти олан бу {олун истифадэ{э ве-рилмэси Нахчыван Мухтар Республикасыны Ермэниста-\nнын блокадасы нэтичэсиндэ душду{у чэтий вэзиЛэтдэн гуртармага имкаи {арадачаг. е{ни заманда Иранла Азэр-ба{чан Республикасы арасында {укдашыманы хе{ли артыр-мага кемэк едэчэкдир. Узун-лугу 65 километра гэдэр олан бу {олу Азэрба{чан Нэг-ли{{ат Тикинтиси Нирли{и вэ Бакы Тунел Тикинтиси Ида-рэси чэкэчэклэр.\nАзэринформ.\nБу куи чатинликларла уэ* лашма)ам Нач бир идара, му-эссиса, ташкилат тапмаг ол-маэ. СаНи{{амизин проблем-лари Нач емелден да аэ да-{илди. Бу кунса онлар бира он гат артыб. Дарман, саргы материаллары, тибб авадан-лыгы чатышмыр. Хастахана-ларыи чоху барбад вази{-\n]ЭТДЭДИр.\nДаврун катирди{и эсабилик, муНарибаиин балалары, мухтэлиф чатинликлар уэундэн артан хасталиклар {уксэк са-Ни{{а хидмати талаб адир. Дарманларыи гыт аэ байа олмасы. имкаисыэлыг, усталик хэстэхаиаларымыэын барбад вазииати сэНи{{амиэин ачыиа-чаглы Налыиы акс етдирир. Бу чатинликларин гаршы-сында биз оландаи да са-марали истифада атмирик. Чунки Нала да аз-азуна ака)-лик, бикаиалик, «мама иа»,\n«маним аазифам да{ил» кими бу аа буиа бензер му-\nнасибэтлердэн там {аха гур* тара билмэмишик.\nБир нечэ ил аааал Сураха-ныдакы 8 намрали бирлашмиш ушаг хастаханасына кат-мишдим. Хастахананын ачы-\nиачаглы ааф9))ати адамда ташвиш догурурду. Д»шшм» чуру)уб такулмуш, паича-ралэри сыиыг-салхаг иди, ис* тмлик сметами ишламмрдм. Уфуиатдаи баш чатла}ырды. Баш MaKMaja калди{им уша-fын aaaMjjaTH даИа да атыр-лвшмышды. Н#|б#тчи Нфкмм хачалагдаи аиаларыи узуиа баха билмирди. Утана-утаиа дади ки, гардаш, мств)ирси-низ ушаг саг галсын, чыхарын бура дан.\nЕла Нэмии куи онун «мас-лаЬатина» емел атдик. Башга xacraxaHaja апардыг. ААа -лум олду ки, усталик, карпа барк cojyrnajb*6. Оиа ка-оа да муаличаси бир иача aj узанды...\nBy «у мл ар да )аиидаи ¡олу-му Ьэмми хастахаиадан сал-дым. HajaT-бачаныи салига-саЬмаиы адамда хош та-сир ¡аредырды. ДаЬлиз аа палаталары ишыглы, тамиз аа салигали иди. Илк дафа иди ки, хастаханада гарышыг дарман и{и Нисс атмирдим.\nМетай ет Алхасова: — Гызым Никар агыр хаста ��ди. Чох-пу дарман габул атмишди. Бир кун аазиЬати лап акыр-\nлашды. Дама rapa «njapn Наддан чох шишибмиш. Эли-мизм узмушдук. Шукур, инди темам сегалыб. Ьакимлардаи чох разы)ам. Никары оилар га)тард»!лар маиа.\nАгила Мэммедоеа: — Рами-пин баш {ашы вар. Эааал ики хастаханада муалича олуи-ду. Амма Ьач )ахшы олмур-ду. Ахырымчы -дафа бура кетирдик. Ma'лум олду ки, чи{арин сарроз горхусу tap. Ba3Mj ja гм аибаан д^иширди. Оиу маиа доктор Чеммлэаде га{тарды. Илк куилар мамим-л а качалар да бурада ге-лырды.\nБашга анелардаи да хош саэлар ашитдим. Хастахана-дакы шараитдай разылыг ат-чилар.\nЭсаслы та'мирдаи соира хастаханада чидди иитизам, rajAa-гамуи аар. Ааадаилыг харичдаи аяыиыб. Тибби аа-саит талабаты a\/iajnp. Маркез лаш дмрилмиш лаборатори-¡а, старияиза отагы, рааиима-cMja палатасы ¡анмдир.\nБаш »таким СафиЦа Мамма-доаа: — hap iiiajMM а'ласыны иста{мрмк. Амма Ьач иа Kaj-даи душмур. «Олай будур»\nдамакла мас'улиЬатдан гача билмарик. Оланымыэдан jax-шы истифада атсак Ьач кас кила{-кузар аламаз. Пиити-пи}и иса HajMHca, киминса уступа атмаг олмаз. Бир чох ишлэрдэ pajoH ичра апара-ты, Сурахаиы машым^ыр-ма заводу биза камак адир. Ьумаиитар ¡олла алыиан дар-мамлар ишимизи xajfln асаи-лашдырыр.\nАмма пробламлар да аар аа олачаг. Анчаг оилары Налл атма)ии асан ¡олуну тапмаг лазымдыр. Бурада иса ан асам иш проблема чаарилио. Су масел ас и хастахаианын бутуи мшчилериии нараНат адир. hap дафа су дашы)ан машыиа 100 — 150 манат пул •армали олурлар. 1аии су хатти «акмак иса чох асаи-дыр.\nБаш Некимлв саНиЬамизии бу кунку пробяамлари барада хе)ли саЬбат атдик. О да бир чох тибб мшчилермммз кими пуллу хидматии ала^инадмр:\n— Эааал а, Нала адамлары-мыз буиа ejpeuiMejn6. Икни-чиси, дармаилар чох баЬадыр, усталик Неким хидматмми пуллу атмак aeanjjeTM агырлаш-\nдырыр. Уиудуруг ки, алды-хымыз меаш кундалик арзаг малларына кучла чатыр. Бад гочалар, азта'мииатлы аила-лар ив{лесим? Таласмак азу-муза эи{аидыр. Балка иа вахтса онун да вахты келечек.\nБали, биз Немише оду го-jy6, кулла о{иамышыг. Оиа кара тареггимиэдеи чох та-иаззулумуз олуб. Каилумуз-даи иса 6ejyK ишлар качиб. Догрудаимы, миди да* баше душмуоук ки, йар ша)и азу-муз гуруб {аратмалы{ыг? Joxca, хастахаиаларымызда да харичи фирмалар темиэ-лих, сапига-саНман {аратмаяы, биза хидмет мадаииЛатин-даи даре качмаяидирлар. Балка hap ша{и харчл^иб калачак наели диланчи ке-кума салаг? Калии бирдефе-лик дарк адак км. Нар uiejn-миз' аар аа аэумуз азумуза Намыдаи {ахшы хмдмет ат-Maja ч«лышмалы|ыг. На ге-дар ки, казумуз башгасыи-дв «олачаг», ала-балача, мил {омчуиум диламчи балалары олараг галачагыг.\n8аНмд НМАН04 «Халг газатмшимм мухбнри.\n*s»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-06-1992-p-2\/","date":"2017-06-27T08:38:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00288.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3593136668,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3593136668205261, \"sah_Cyrl_score\": 0.15787167847156525, \"eve_Cyrl_score\": 0.0544673353433609, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0401831679046154, \"kum_Cyrl_score\": 0.03933791071176529, \"tat_Cyrl_score\": 0.03814885765314102, \"udm_Cyrl_score\": 0.03706948459148407, \"kbd_Cyrl_score\": 0.023984158411622047, \"tyv_Cyrl_score\": 0.023393848910927773, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02224764972925186, \"crh_Cyrl_score\": 0.02071818709373474, \"rmy_Cyrl_score\": 0.016727406531572342, \"dng_Cyrl_score\": 0.01217068824917078, \"nog_Cyrl_score\": 0.011471185833215714, \"alt_Cyrl_score\": 0.01090200711041689, \"kir_Cyrl_score\": 0.010608004406094551}","num_words":15065,"character_repetition_ratio":0.024,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.408,"perplexity_score":74379.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 9, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ\nhajaTbtM вэ муЬитим\nГejpaT бабаларын эманэтидир\nV\nХАЛГ ШАИРИ МИРВАРИД ДИЛБАЗИ ИЛЭ МУХБИРИМИЗИН СвЬБЭТИ\n— Мирварид ханыи, сизин ушаглыгыныз ганлы-гадалы бир доврэ душуб. О иллэри точб хатырла]ырсыныз?\n— Экэр о иллэрде анам саг oflMacaJflbi, баба-нэно ие-вазиши flyjMacajAMM flejap-дим ни, Ьеч бир севинчим ол-ма]ыб. Керпэли}им Газа-хын Ханлыглар кэндиндэ кечиб. Бу кэндин бир тэрафи зумруд мешэлэр, долу сун-буллу зэмилэр, о бири тэра-фи Агстафа najbi иди. О вахт канд ¿уксэкликдэ салын-мышды. Сонралар ону су кэ-нарына — flapaja нечурдулар.\nУшаглыгымын икинчи Ьис-сэси Даш СалаЬлы кэндиндэ, бабамын ¿анында кечиб. Бу канд да эсл нагыллар flyHja-сы иди. Бутун куну гадим ка-Ьалары, магаралары кэзэр-дик, баглардан, чэмэнлардэн бэновшэ ¿ыгардыг. Ушаглыг дун]амын севинчи бунлар иди. Намин севинчи АллаЬ бэхш етмишди мэна. Кэдэри исэ инсанлар бахш елэди.\nII Николами ¿ыхылмасы jax-шы ¿адыма кэлир. Ьамы Ьэ-jэчaнлы иди, бэ'зилэри се-винчиндэн учмаг истэ^рди. бэ'зилэри исэ гам дэр}асына гэрг олмушду. Сонра Муса-ват haKHMHjjaTa кэлди. Му-сават гуруланда на гэдэр се-винмишдиксэ, ¿ыхыланда бир о гэдэр кэдэрлэндик. Маним haJaTbiM белэча, севинчлэ кэ-дэр арасында паралел кечиб.\nТале мани ики *дэфэ ермэ-ни xaJaHaTH ила узлэшдириб: бир ушаглыгымда, бир да аЬыл вахтымда. hap икиси ермэни макрини, ермэни хис-лэтини ¿ахшы a4biniajbip. О вахт кэнди гэфилдэн KynflaJa тутдулар. Бир ¿андан курчу-лэр, бир ¿андан -да ермэни-лэр Ьучума кечдилэр. Ермэ-нилэр Даш СалаЬлы, Муса-KOj, Эскипара кэндлэрини кучлу атэшэ тутдулар. Ни-шилэр арвад-ушагы Газаха кендэриб езлэри кэнддэ гал-дылар. Лоллар гачгынларла долу иди. Намы сэксэкэдэ иди ки, бу саат ермэнилэр кэлиб ушагы да, oejyjy да верэчэк куллэнин агзына.\nГызыл Орду каландэ ча-маат кучалэрэ чыхыб эскэр-лэри кул-чичэклэ гаршыла-пды. Сонра онлара гошулуб ^догма ел-обасына rajwTflbi. Тезликла кэнддэ бутун hajaT дэ]ишди. Бир аз имканлыла-рын вар-Joxy текулду орта-лыга. Чамаата торпаг вериб севиндирдилэр. Сонра Ьамин торпаглары бир Jepa гатыб колхоз ¿яратдылар. Бурада да бир груп дввлатлэнди, чох-луг исэ JeHa бир гарын ач, бир гарын тох ¿ашады.\nАдамлары гэддарлыгла ин-чидирдилэр. Бабамы Турки-¿эдэ ики оглу галдыгына кора Гаэахыстана суркун елэ-дилэр. Гызыл Орду каландэ кэндин сырави адамлары ба-бама тохунмага помады лар ки, бас биз Мустафа аганын HepajHHH JeMHuiHK. Анчаг сонра haMbiHbiH башы ез дэрд-саринэ гарышды. Чоху да горхудан сэсини чыхара бил-мэди. Анамыз бизим учун чер-чеЬиз дузалтмищди. Ка-мысыны алдылар элимиздэн. Бабам суркун олунанда мэн хэста ндим. Семашко адына хэстаханада ¿атырдым. Ба^ бамы ¿ола салмага анамла бачым кедир. Анам даны-шыр ки, бабамын коз jam-лары аг саггалындан узу* ашагы ¿уварланды. Бир муд-дат сусандан сонра дедн ки, гызым, сизин учун бирчэ на-мусуму roJy6 кедирэм, ону ropyjyH.\nБакыда балача бир отаг ки-paja тутдуг. Узун иллэр гор-ху ичиндэ ¿ашадыг. Фикир-лэширдик ки, бабамызы ту-тублар, бизи да тутачаглар. Анчаг дэ^б-долашан олма-\nды. На гэдэр чэтин олса да haJaTAa ики meja сыгындыг: бир намуса, бир да зэЬмэтэ. Чох саг олсун халгымыз ки, ела бу ики uieja да Ьэмишэ JyKcaK raj мат вериб.\n— Сизин 11э1&тынызын бир Ьиссэсн Губеда кечиб. Бу на ила баглыдыр?\n—- 1934-чу илдэ али мэк-тэби гуртарандаи сонра тэ'-¿инатымы ryóaja вердилэр. Орада napTHja мэктабиндэ даре дедим. Бутун муаллим-лэр аличэнаб, niaxcHjJawH адамлар иди. Мэна 6eJyK hep-мэтлэ ¿анашырдылар. Ики ил орада ишлэдим. Губанын ко* зэлли)н, MyaajHM тэбиэтли вэ ге}рэтли адамлары мани хе]ли зэнкинлашдирди. Сонра ¿енидэн БакыJa raJbiTAbiM. Тарих музе]индэ ишлэдим.\n— Илк ше'ринизи на вахт ¿азмысыныз ва онун ranejH кеча о луб?\n— Совет haKHMHjJara гу-руландан Н. Нэримановун тэшэббусу ила Бакыда гыз-лар семинари]асы ачылмыш-ды. 1921-чи илдэ мэн Ьамин ceMHHapnJaja каландэ ушаг и дим. Анам учун барк дары-хырдым. Калирдим, диварла-рын кунчундэ дуруб агла-¿ырдым. Сонра да козумун ]ашыны силиб сакнтлашир-дим. Барк дарыхеам да хе-ри raJbiTMar истэмирдим. Оху-мага Ьэвэсим чох иди. Он-\nЧУМЭ KQPYLUY\nда «Бирче анам, бирчэ анам» рздифли бир ше'р. ¿аздым. Инди Ьамик ше'м» теэ-теэ ¿в-да салырам. Догрудур, бэ-дии чаЬатдэн зэифдир. Анчаг илк гелем тачрубаси олдугу учун мена чох азиздир.\n— Суле)ман Рустэмнн сизин Ьаггыиызда ше'ри вар. Мараглыдыр, о ше'р неча ¿а-раиыб?\n— Суле}ман Рустэм маним Ьаггымда ики ше'р ¿а-зыб. Бири 70 иллиJимдв, о бири исэ лап еввал, чаван ¿ашларымда. Онда бир неча кэнч шаирин Ьаггында Дост-луг шаржы верилмишди. Маним да шеклимин алтында бу миералар ¿азылмышды;\nJoxAyp. О, анчаг инсанлара хе}ир вермак. онлары хош-бахт етмэк учуй JamaJbip. Нанам Ьамиша де]ардн ки. суфрэ1э уч дана алма rojy-лубса онун ан балачасыны кетур. BoJyJyHy roj башгала-ры JecHH. Ман да коммунист-лари бела тасаввур едирдим. Мэна ела калирди ки. онла-рын тамаЬы Joxflyp, богазла-рына гургушун да эридиб тексэлар оз HflejanapWHAaH денмазлар.\nАнчаг haJaTfla кардукла-рим тамам бунун экси олду. Маним 1аздыгым ше'р будур. Де]ирдилар ки, 6aJpaMflapa, тарихи кунларэ аид ше'р Ja3. Мэн бела сифаришлери Je-\n1935-чм ия, 0KTja6p.\nГазахлы гызы!ам,\nадым Мирварид, Ше'ро мирвари]лэ\nолмушам варид. Курортларда кечир\nемрумун чоху, Буна Ьэкимларла\nАзлитфонд шаЬнд.\nУчунчу миерада шайр му-балига еламишди. Омрумда бирчэ дафэ курортда одмуш-дум. Дедим CyaejMaH\nты. ЙГ'азыГчГм'и\" Ж « бЖ\nДЭфЭ курорта кетмишвм. Сон ^\"^\/^^\"од^у де]и-\nлай бир кишинин бары ила гоншу иди. Бизим агачла-рын будаглары о тарафэ, он-ларынкы иса бизим бара сал-ланарды. Кулак вуранда ме]вэлэр тек��ларди. Бизи ела ejpэтмишдилэp ки, Ьамин мejвэлэpи о тарафэ, оилар да бизим тарэфа атардылар. Виза де]ердилер ки, Ъарам ]емэк кунаЬдыр. Кечмиши-миз бела тэмизлик, паклыг устунда гурулуб.\nЛахын кечмишимизэ кэлин-ча баша дYшмэлиjик ки, бу\n1992-чм ил, окт)абр.\nрина JeTHpMeMHuiaM. YpajHM на тэлаб едирдиса ону Ja3bip-дым. Эн чох да Вэтэнин тэ-биэтини, кезэлли]ини тэран-нум етмишэм.\n— Инди JepaH-JepcH3 кеч-мишимизя иттиЬам едирлэр. Белалэрн на дэрачадэ Ьаглы-дыр?\n— Там Лаглы дeJиллap. Узаг кечмишимиздэ да на-мус, исмат, бир да 11алал ча-рак эсас raJaMH3 олуб. ha-\nдэ AeJjipcaH ки, омру курортларда кечир. ГэЬгапа чэкиб кулду вэ деди ки, бас бил-миреэн бу шаржды? Шарж-да ела бу усуллардан исти-фадэ олунур.\n— IIoe3HjaJa, сэнэтэ вур-гунлуг Ьэлэ бу агыр ]укук алтына кнрмак демэк де]нл. Сиз на вахт Ьисс етднниз ки, ше'р-сэнэт дун]асыидан ка-нарда JamaJa билмазеиниз?\n— Бабам ре!шэтлик ше р* сэнэт вургуну иди. Тез-тез евимизэ * ашыглар каларди. Саз-сез мэчлиси субЬэ кими узанарды. Мэн да ашыгла-рын охудугу гошмалары, кэ-ра]лылары JaflflamuMa кечу-рэрдим. Бабам мани чагы-рарды JattuHa, AeJapAH гызым, тэкрар ела керум ашыг на охуду. Мэн да пэмин дэ-гигэ ашыгын охудугларыны авазла TaKpapAaJapAbiM. Ела о вахтлар Ьисс етдим ки, ше'р-сиз, сэнэтсиз JamaJa билмэ-рэм. Дajылapым TypKHjaAa идилэр. Гори семинар^асыны гуртармышдылар. Орадан кендэрдиклэри мэктубларын-да Jaзыpдылap ки, roJyH гыз-лар (мани вэ бачымы Aejnp-дилэр) диш Ьэкими олсунлар. Маиса AejHpAHM ки, 8Aa6Hj-JaT4bi олачагам. Фикирлэ-ширдим ки, ше'р-сэнэт дун-JacHHflaH кэнар маним учун hajaT JoxAyp.\n— Данылмамысыныз ки?\n— Jox, ¿анылмамышам. Бу сэнэт чох фэдакарлыг тэлаб едир. Чаванлар ше'рлэрини кендэриб хаИиш едирлэр ки, чапына кемэк едим. Мэн онлара Ja3bipaM ки, акэр сиз бир ил, ики ил мэвачнбенз отуруб ше'р Ja3a4arcbiHbi3ca вэ сонрадан Ьамин ше'рлэри уф демэдэн чырыб атачаг-сынызса, онда бу санатэ калин. Бурда писан чох эзаб-лара, MahpyMHjJaTAapa дез-\n-мэлидир. Бир да эорла шайр олмаг мумкун де1ил. Лап 50 китабын чыхеа бела оху-чунун ypajHHH фэТЬ еда бил-мирсэнсэ MyajJdH муддэт ке-чэндэн сонра Ьамин китабла-ры супуруб атачаглар. Ис-те'дад АллаЬ веркисидир. Экэр чошуб-дашан, KynpaJaH исте'дадын JoxAypca бу сената кэлмэк мэ'насыздыр.\nиллэр биза YзeJнp бэJ кими, Сэмэд Вургун, Чэфэр Чаб-барлы кими д&Ьилэр вериб. Неча-неча чо<5ан ушагыны алим едиб. Лузларча мактаб, театр, сенат очагы ачылыб. Дузду, сэрвэтлэримиз тала-нырды, оашга рекиоилара апарылырды. Анчаг халгын гaJFЫCынa да галырдылар. Ушаглар пулсуз оху!урду. МуЬарибэдэн сонра чох позулду. Биз езумуз савад-сыз нэсил Jeтиpдик. Рушвэт алыб ушаглары мактэбэ гoJ-дуг, савад Jox, бир п&рча ка-гыз вердик. Сонра догма ди-лимизэ мунасибэт пис иди. AзapбaJчaн дилинда Jaзыб ох>^анлара Ьамы кт^э ила бахырды.\nКечмишин белэча писи да вар, ^ахшысы да.\n— Н. Нариманов, Мнрче-фар Багыров Ьаггында мух-тэлнф фнкирлар с^лэнжлжр.\n— Багыровун AзapбaJчaнa хе)ри да чох олуб, зиJaны да. Мэнчэ, Багыровун ан б^ук сэЬви этрафына ермэнилари JыFмacы иди. Дахили ишлэр органларында асасэн ермэнилэр ишлэJиpди. * Бутун Азар-ба]чан ермэниларин элиндэ иди. Ну онун сапви иди. Анчаг AзэpбaJчaн халгыны Газахыстана суркундан Батыров хилас eлэJa билди. Мес-хети турклэринин башына калан бизим да башымыза ка-лачакди. Батырову бах бутун бу Jaxшы кeJфиJJэтлвpи ва негсанлары ила Jaшaтмaг ла-зымдыр. ■\nНариман Нариманова кэ-линча, она гаршы чох бej^\n»этсизликлар едирик.\n«\nаз-чох бэлед олан адам-лаР билирлар ки. Гарабагы\n— Сяз халгын ичтамаи-сн- ермэнилэрэ вермишдилэр.\nJacH hajani ила нэфас алан Нэримановун та'кидн ва шах-\nшаир сн яуфузу нл» Гарабаг Азвр-\nшаир\nлэреэ зидди]1этли Ьадисэлар-лэ, бир-бирнни инжар едэн HAeJaaapaa зэнкин олуб. Эв-вэллэр 1аздыгыныз ше'рлэр-дэн Ьеч сязн утандыраны олубму?\n— Мэн Коммунист Парти-Jacынын узву олмамышам. Вэ Ьеч вахт naprajaiibi васф етмэмишэм. Бирчэ дафэ коммунист Ьаггында ше'р Ja3Mbi-шам. Бу ше'рда да коммуниста неча кермэк hctoahJh-ми таевнр етмишэм. Мэн тэ-сэввур едирдим кн. комму-нистдэ шэхеи мэнафе Ьнсси\n6aJxaHa rajTapuiiAH. Нариманов 6eJyK 3HjanH иди, мил-л этан оглу идя. Анчаг о замай ермэни дашиакларынын, курчу есерларинин эЬатэсин-дэ так иди. Бизим ифрат ии-гнлабчыларымыз иса Нариманова кемэк етмэк авэзяна ону Ьэр васитэ ила кезден салмага чалышыр. душман да;ирманына су текурдулэр. Инди AejHpnap ки, Нариманов HHje Занкэзуру ермани-лара верди. Анчаг ону мярлэр ка, Ьансц Ьунэр ва гг\nЬасына Нахчываны\nара-\n¿агы AaapóajHaHMH тэркибин-де сахла]а билди.\nНариман Нариманова маним бо!ук еЬтирамым вар. Онун сапвлари заманын сэЬв-лери иди ва о, бу сэЬвларин аксариJJ этини елумундан эв-вал оглуна мэктубунда ети-раф едиб. Нариманов кими maxcHjJara кездэн салмаг бутун халгы кездэн салмаг де-\nмакди^^ мхтлар бизи шайр халг адландырырдылар. Ьазырда св]асата еда адудэ одмушуг ки, hap mej 1аддан чыхыб... .\n— Бизим ше'римиз да, th-JacaT4MAepHMH3HH Ьэр сезу, чагырышы да A3ap6aj4aHbiH бyтввлYJYHэ хидмат етмэли-дир. Инди дэб душуб — Ьамы тэнгид едир. Тэнгид ет-мэк асандыр. Ba3HjJaTA8H чы-хыш Jofly кестэрмэк, иллэр-ла уст-устэ галагланмыш проблемлари Ьэлл етмэк учун бир ишин гулпундан ]апыш-маг лазымдыр. Joxca reJ6aT-лэ на A3ap6aj4aHbiH муста-гилл^инэ, на да илларлэ Ьас-рэтиида ол дугу муз истигла-ла наил ола 6HA84ajHK.\n— Мирварид хаяым, С. Вургунда багды марагды ха-тирэларияяз вар. Оиларын бир нечэси барэдэ.\n— Самэд Ьаггында гыса данышмаг чох чатинрир. Бу rapaJaныз, сада кэндли огл&н башгаларындан Ьеч на ила фэрглэнмирди. Анчаг трибу-Haja галхан кими бутун салону эфcyнлaJыpды. Онун ше'рлэри да, данышыгы да халгын руЬу иди.\n... Фнлармониjaда эдэби кеча кечирилирди. Шаирлэр таза ше'рларини oxyJypдyлap. С. Вургун да чыхыб «4eJ-ран> ше'рини охуду. Ule'pt гуртаранда ела бил салонда туфан гопду. Ьамы ону дав-paja алды. Бу балка да С. Вургунун ан хошбэхт кеча-си иди. Анчаг сэЬэри кун Батырова чатдырдылар ки. бас С. вургун хырда буржуа иде-олоки]асына yjy6 миллэтчи ше'рлэр Ja3Hp. Орда аслиндэ ела бир uiej да Jox иди. Анчаг душман Ь^лэси ез тэ'-сирини кестармишди. С. Вургуну апарыб ела бир Ьала салдылар ки, кери гаГыданда узуна бахмаг олмурду.\nБир дафэ С. Вургун мэна деди ки, бизим чаванлар кэ-рэк napTHjaJa кечеинлэр. Со-рушдум Haja кара? Чаваб вер* ди ки, миллати ез евладлары-ныи идарэ етмэлари учун оиларын napTHjaJa кечмэси вачибдир...\n— Эдаби J J атымыз, мэдэ-HHjJaTHMHa чатни BaanJJaTAa-дир. Онлары беЬрандан чы-хариаг учун сизча, HeJaaMax лазымдыр?\n— Торпагларымызда му-Ьариба кетса да MaflaHHjJaTa мутлэг дотаси]а верилмэли-дир. MaAaHHjJaTH елдурмэк олмаз. Экэр ман президенти-мизлэ керушсэм буну хаЬиш eaajanaJoM.\n— Мирварид ханыи, бир неча кэлмэ да cojaAHHbi3 ба-рада.\n— Дилбази наели 6aJyK насилдир. Мэиим улу бабам Эбдуррапман ага чох аличэнаб, мард киши олуб. Она шаир ЭбдуррэЬман ага, бэ'-зан да кор ЭбдуррэЬман ага AejH6aap. Бабамын кедуну курчу чары II Иракли чы-хартдырыб. Бу Ьадисанин ма-раглы тарихчаси вар. II Иракли ила Газах вэкиди дост олублар. Бунларын арасый-да беле сеЬбат кедир ки, Га-захы бирлэшдирсинлэр Кур чустана. Бабам да Чавад хайла Jaxbrn олуб. О, Ьади-сани ешидиб кедир Чавад ханыи JaHbma. Кэнчэ ханы иша гарышдыгдан сонра Иракли Газахдан ал чакир. Анчаг вэкила flejHp ки, бас ЭбдуррэЬман аганы чэзалан-дырмаг лазымдыр. Бабамын архасынча а дам кеидарирлар. О да атыиы миниб кедир. Бабам карур ки, haJaT адам-ла долу дур. Jyxapbi башда Иракли ила вакил отуруб. Мэсэлени баша душуб кери rajbtTMar HCTajHp. Анчаг ону тутуб кезлэринн чыхарырлар. Сонра да атына миндириб кери rajTapHpaap. Чамаат те-кулуб кэлир. Ьамысы да си-лаЬлы. Де]нрлар ки, биз ал-чаг ванилин дарении вермэ-anjHK. Бабам кэндин агсаг-галларыны чагырыр ¿анына. AejHp ки, ман ики кез итир-дим, Иракли исэ Газахы. Она кара да гардаш ганы текмэ-JHH.\nБабам о вахт бела бир ше'р да Ja3bi6.\n41 сэнэ олду 1ашым, Зулмэтдэ сэркэрдэн\nбашым,\nБнвэфа гоЬум-гардашым Неча душман cajbw,\nдаглар.\nДогрусу, Ьэмишэ фэхр етмишэм ки, ела мард вэ икид шаир бабанын HaBacuJaM.\n— Мирварид хаиым, Марат лы сеЬбата кора сиза чох-шпиш рхучуларыхыз адын-даи тэшаккур едир, чжнеаг-дыгы ва 1«радычылыг угур-двры врзулв^ырыг.\nСоЬбэш Jbsah: ЭлнианаЬ BAJPAMOB.\n11 0KTJABP НСТЕЬСАЛ Ш9Л0РИНДЭ HUI КУНУДУР\nРеспублика Нааирлер Ка-бииетм Ааербд|чаи СммНяы Гуааалари куну 9 Окт|абрмн истираНат куну тееднг еднл-маси ила елагедар олараг аа истаНсал саНаларнида амак аЬанкмнии сахланылмасы маг-сади ила герара алмышдыр: Нааирликларии, баш ндаре-ларин, даалат консарнлари, ширкетлари, бирликларн аа муассиселарннни раЬбарла-рииа тааси|а олунвун ки, Нам-карлар иттмфагы ташкилат* лары ила рааылашдырараг, истаНсал ила баглы об]акт-ларда 1992-чи ил окт|абрыи 11-ни иш куиу а'яаи етсин-лар. МуаЦен вдилмишдир ки, тарафларии раэылыгы ила Намни кун ишлама|а кара алааа ивтираНат куиу аари-лир аа Ja амак Ьаггы икигат адаиилир. вмакчииии араусу ила Намин кун ма'ауииЛат куиларииии адаиилмави raj-дасы ила иаабвти ма'ауииЛата алааа адила билар.\nАаерииформ.\nХОШ МЭРАМЛЫ СвФЭР\nЛерик paJOH ичра Ьакими]-¿этинин HyMaJaHfla heJ'aTH i^-рабагын даглыг бел к acmi да олмушдур. HyMaJaHja hej этинин узвлэри чэбЬэдэки hэмJepлилэpимизлa керуш-муш, эскэрлэрин JaiuajHiD шэраити, flejym мувэффепц-JawapH ила таныш олмуш-лар. Онлар Милли Ордуму-зун эскэрлэринэ дат балы сигарет вэ дикар эрзаг мал лары чатдырмышлар.\nИлЬам И БАДОВ, Лерик pajony.\nУлдуал&р\" свяжуР\nDH\nК\n99\n¿а Jaш ез Ьекмуиу костар-ди, 1а хастэлик амак вермэ-дн. )а со1уг мунасибэта дез мадилер, бир кун онлара чох азиэ олан соиотдан, сэЬнадэн. тамашачылардан ]а тамам узаг душдулар. 1а да дапа аввэлки кими чыхыш еда билмадилар. Амма тaлeJини сэнатэ багоданлар учун сэЬ-насиэ Jaшaмaг чатин олур. Ела тамашачылар. да онла-рын Ьэсратяидвдирлар, сэс-лари, ифалары учун гарибев-Jиoлэp. Экер кунлврин бн-нда Республика capaJындa улхар Касанова, Сара Га-димова, Дагуб Маммадов. Элибаба Маммйдов, РаЬилэ Ьасанова, Мирза Баба1ев. Роза Чэлилова, ТеЬфэ Эли-]ева, Элиага Гули]ев. Тукээ-баи ИcмaJылoвaяын... ишти-ракы ила консерт олса. Бакыда атак нллардаки кими билет тапмагын мушкул ола-чагына шубЬа 1охдур. О дур ки. кезда-гулагда олун, республика мэдам^ат фонду бела бир консерт тэшкил ет-мак фикриндадир.\nМедэнииат фондунун ди* ректору Камал AбдyллaJeв деди:\n— Биз сэнат адамларына арха дурмаг, оиларын Нам мадди, Ьэм ма'нави ehтиJaч-ларыны едамак истэ1ирик. Та-ассуф ки. оиларын чоху хош мунасибатин, самими сезун Ьасратиин чэкнрлэр Бэ'зи-лари тамам унуДулублар. Биз онлары Jaдa салмаг, лaJиг олдуглары Ьормати етмэк ис-таТирик. Чалышачагыг ки. M9дaниJJaт фонду онлар учун догма ева чеврилсин. Бурада бир-бири ила керушуб етанлари хатырласынлар, Ьал-аЬвал тутуб дард-сэрлэрини билсинлэр. KвмaJэ eЬтиJaчы оланлара ал тутачагыг. Сенат адамларынын вэзиJJ9TИHи ]ахшылашдырмаг учун али-миэдав калани 9CиpквмэJэчa-Jик. Ьэм да оиларын исте -дадларындан истяфада едэча-\nJик. Н^э оиларын иштираны ила xeJpиJJэ консертлэри тэшкил eтмэJэк?\nMэдэниJJэт фондунда ке-ч и рил эн керушдэ втэн илла-рин сэнэт улдузлары топлаш-мышдылар. Бела керушу чох-дан кезлэ1ирмишлэр. ТвЬфэ Эл^ева деди ки, бу кун маним гызымын ад кунудур. Кэрэк евдэ oлaJдым. Амма вахт тапыб бу керуша кэл-дим. Чунки манн Jaдa салыб-лар. Са1ылмамаг агыр дэрд-дир.\nТукэзбан ханым БвjYк Вэ-тэн муЬарибэси иллэрини ха-тырлады:\n— О вахт бизи евдэ тап-маг олмурду. иа чабЬэда олур дуг, ¿а парби госпитал-ларда. Неча илднр Гарабаг-\nда муЬаряба кедир, госпитал лар }аралыларла долуб, амма эскэрлэр учун коисертлар тэшкил етмэк чох вахт ¿ада душмур. Биз буна Ьазырыг.\nКулхар Касанова тэклиф етди ки, бура такчэ муганни-лэри ¿ох, ак^орлары ва баш-га сенат адамларыны да чалб етмак лазымдыр.\nЭлибаба Маммадов демнш-кан, онлар гоча ¿ох, гочаман-дырлар. Лазым олса чаванла-ра «даре» да верардар. Амма ¿ахшы олар ки, чаванлар онлардаи сенат дарси ала]-дылар.\nФ. НОВРУЗОВ, Р. САЛМАНОВ (фото), «Халг газета» нин мухбяр-ларя.\nАзарба^ан Республииасыиын Назирлар Кабиавтинде\nАзарба1чан РеспУ«ликасы уш.,а илд. 2М-^РУвл.\n?е^тТа«рНТИ?а%хл9н ФТрм\"ы- i^aewapS* ¿рлашан 30 фаизи маблвгинда;\nолЫаНрагИЧРНазирлЛаР kS S 'S5S& hap орЯГ^Ят. W ¡¡^p S\nсиал^9мудаЛЭ|^учлэн- Тт ^исл^ндан\"^ мисТинэ '^\"д^^илир60 фаИЗИ МЭб'\nсиал мудафиэсинин кучлв ил ОКТ5а5рын 1.Д9Н hap гэдэр олдугда минимум амак лэгиндэ верилир.^\nдирилмэси Ьаггында» гэрар gfa ДОрулдугу ajflan баш- Ьаггынын 20 фаизи мэблэгин- Ня,нплап кабинетииин се-габул етмишдир. ла).раг18 да. рзнч'амГн^ Бакы mahaV\"\nГэрара асасэн Ьэр бир уша- ваьид л)яш муа т у дилэдэ адамбашына душэн дэ TypifflJaHHH «Анадолу» вэ га догулдугу aJflaH башла^а- ¿эн едилмишдир. 0рТа aJлыг амак Ьаггы (рубл- BeJyK BpHTaHHjaHHH <Ин-\nраг 16 ¿аша (тэгауд aJiMaja» gy Муавинэт ашагыдакы ла) минимум а^эк Ьаггынын текс» фирмаларынын мушта-тэлэбэларэ 18 JauibiHa) чата- ьэчмдэ едэнилир: уч мислиндан JyxapH оларса, рэк нумаJэндал^и вэ Исвеч-\nнадэк ajfla 100 рубл, Jencra- адамбашына душан °У муавинэт верилмир. рэнин «Нордекс груп АГ»\nлик ]ашына чатмаиыш уши- \"рубл\" ' Ушаг Jam ]арыма 'чатана- шнркэтинин - иумаТэндзЛи)и\nмаРлларыЛаалмаГ учуи h\"p л4) мта^ум амак Ьаггьиын дак ока гуллуг eiMaJo кара ачылмышдыр.\n¿Ai\nДУША ТУРКОЯФГЛАРЫНЫН мачлисиндв\nАзврба|чанын бир груп алими Турки]ада Улусларара-сы Турк Дили Коигресииии ишинда иштирак етмишдир. Турк дил гурумуиун 60 илли-и на Наср адилмиш алми маилиса дуч|виын машНур туркологлары да'аат ояун-мушдулар, Конграсдв распуб-ликамызыи алимлариии ака\nдемик Бекир Наби|аа, 1А*иыи мухбир узау А фат Гурбаиоа, профассорлар Элеасат Абдулл a jaa, Агамуса Ахуидоа, Вагиф Асланов, Муса Адилоа, Низами Худи)ев, Камил Вели)аа аа башгалары тамсил етмиш-лар.\nд зарииформ.\nГИЛМЭТЛЭР АРТЫРЫЛМЫШДЫР\nРеспубликамызда дэмир ¿олу сэрнишин дашымалары тарифлэринин ги!мэтлэри ар-тырылмыщдыр. Лени rajMaT-лэр чари ил 0KTja6pbiH 11* дан тэтбиг едилэчэкдир.\nАзэринформун каналы ила jaJылмыш мэ'луматда rejfl олунур ки, дэмиpJoлчyлapын бу аддымы ¿аначагын, елек-трик енержисинин. вагонла-рын, ehTHjaT Ьиссэлэринин ги}мэтлэринии бирдан-бирэ хе]лн артмасы ила элагадар-\nдыр. Макистралларын сэр* нишиядашыма тасерруфатла-рыныя яшяиии рентабелли1и-ни ¿уксалтмак учун узаг ма-сафэлара кедан гвтарларын билетларинин гиJмaтлэpини\n1.22 дафэ, ¿ерли хэтлардэ HmflaJsH гвтарларын билет лэрин ин raj матл эрини исэ\n2.22 дафэ артырмаг гэрара алынмышдыр. Кар бир сар-нишин ¿атаг лавазиматы ком плектинэ 30 рубл едемэли олачагдыр.\nЛЭНКЭРАНДА Н8 БАШ ВЕРИР?\nИки кундур Бакыда majHa-Лэнкэранда на-орада аз гала\nлар кэзир ки. Лэнкэранда на Ьатлыгдыр,\nэрби чеврилиш баш вермиш, нэтичэдэ nawiMHjJaT paJOH^i ¿ергэшэн бaтaлJЪkyн коман-дири Элэкрэм Ьумбэтовун элинэ кечмищдир.\nАзэринформун мухбири бу шaJиэлэpин Ьэгигатэ yJryH олубч>лмадыгыны eJpaHMaJa чалышмышдыр. Республика Мудафиэ Ha3HpAHjHHHH аналитик информас^а мэркэзин-дэ она демишлэр: Элэкрэм\nЬумбэтовла элагэ сахла1ы-рыг. О flejHp ки. ¿ерли Ьа-KHMHjJai органларына Ьеч бир Ьэда-гсрху кэлмэмиш-дир. Республикадан кедэн МДБ Ьэрби гуллугчуларынын бошалтдыглары мэнзиллэра кэлдикдэ исэ, бунлар республика Мудафиэ Назирли|и-нин сэранчамына кечмэлн, онун фондундан Азэрба1чан СилаЬлы Гуввэлэринин парби гуллугчула��ы арасында белушдурулмэлидир. Лакин ¿ерли эЬали чох вахт ман-зиллэри езбашына тутур. Мудафиэ иазиринин эмри ила Ьэракэт едэн батал)он командири Э. Кумбатов бела Ьэрэкэтлэра мане олур ва мэизиллэри ганунсуз тутан-лары орадан чыхарыр.\nМухбиримиз мэсэлэни aj-дынлашдырмаг учун эрази идарэетмэ органлары ила иш узрэ девлэт мушавири Ариф Качы]евэ мурачиат етмишдир. О демншдир: «Сосиал-\nДемократ Партя]асы сэдри-нин муавини Кумбатов тез-тез ичтимаи acajHum позур, лакин Лэнкэранда hop Ьансы чеврилишин баш вермэсин-\nдэн сеЬбат бела кеда билмэз Лерли hamiMHjJaT органлары раЗонда BaaHjJaTa там наза par едирлар». (Азарба]-Сосиал-Демократ IlapraJj\nчаи асы\nМК буросунда билдирмишлэр ки, Элэкрем Кумбатов Ьэги-гатан пapтиJa сэдринин му авини иди. Лакин етэн илин декабрыидак орду ¿а кетдик дан сонра. мевчуд ганунвери чили1а yJfyн олараг АСДП YзвлYJYHдaн азад едилмишдир).\nМухбиримиз Лэнкарам ша-Ьари ичра Ьакими))атн баш-чысынын биринчи муавини Ариф Исма]ыловла да элагэ\nгцхяямытяыр- О бИЛДИрМИШ-\nдир ки. инди шаЬарда вази)-¿ат Ьэгигатэн чох каркиндир. Кумбэтова табе олан болма-лэрия Ьарби гуллугчулары эЬалини ваЬима)а салырлар Бела вэзи]]ат инди ¿аранма мышдыр. Мэсэлэн, бир а] эв-вал ичра Ьакями))этинин би-насыны муЬасира1а алараг ону партлатмагла, бизи, радо-нун Ьакими))эт органларынын рэЬберлориии иса физики диван тутачаглары ила Ьэдэ-лэмишлэр. Уста лик, Элэкрэм Кумбатов ва онуи адамлары езбашыналыг едэрэк Ланка-рандан кедан Ьарби гуллуг чуларын евлэрини ез бил-диклэри кими па)ламага баш лаиышлар. Иш о ¿ера кэлиб чатмышдыр ки. онлар евлэ-рэ сохулур. гарэт едир, бир сезлэ, истадикларинк едирлар. Биз Ьарби кс»«аидирян бу Ьэрэкатлари барэдэ рес публика рэЬбврл^инэ хабар вермишик.\nДжампикйВХ\nМОЛДОВА ШвРАБЛАРЫ АВРОПАНЫ\nмает Едачак\nД#)осан, Молдоаада Гарб бааарына дотру Нореяат Ьаггында данышыланлар hojaTa качма|а башла]ыб, Молдаа ше-рабчылары Aaponaja или чндди |уруша Назырдырлар. «Жан Арно» Нолланд фирмасынын башчысы, Франсадан, Балчнка-дан, Алмаии|адан ва динар Аарола елкелариндан махсуси чатырылмыш мутахассислар Ааропаны фатН аа мает ада Оплачен молдаа шврабларыиыи 23 марккыны сачмишлар.\nнемишэмшыл гонорар\nКамароао aHflejaTHHHH ичра ЬекимиЦати журналист ама-¡иии ¿унсан гвчметлеидирир. 1арли Нанумат игтисади мааау-да ¡ааылмыш ан |ахшы маг а л aj а кара мни АБШ доллары маблатинда мукафат Te'jHM атмишдир. Иллин амак Наггыи-даи бир нача дафа |уксак олан бу мабяет |арли penoprjop-дары Наааслаидирмишдир. Мусабига|а или ¿ааылар тегдим олуимушдур. 0и ¡ахшы {ааыиы журиалистлар аалари бир\nсоир* М^1*НЛ*ШАНР*''КМР.К,м«.мМ«м(. яр*М*>\nГО! ВАРЛЫЛАР АГЛАСЫН1\nБ. 1алтсии окт]абрыи 1 -да «Москва аила^ати аратнемида 1992-чи илда фарди маиаил тикинтиси учун торпаг саЬалари-иии ауксиои сатышы уара окспаримаит начирилмаси Ьаггында» фармаи имхаламышдыр. Талааиаи)а ва бир сыра газет лар прааидаитии торпаты сербест ауксиои сатышыие чыхартмата чур'ат етмесиидеи japcna шадлаимышлар, «Мос-коаски комсомолатс» хабар варир ки, торпаг алмаг иста|аи «аарлылар Рамаиско|а|а )ытышырлар».\n_ Го) аарлылар иидидаи атласыи! Рамоиско)едеки торпаг Ьоч да оилар учун иеаерде тутулма|ыб, — ААосква annejera Ьакуматииии торпаг ислаЬаты аа торпаг дан истмфаде у *р* иазир муавини О лаг Лаппка извЬвт аарир, — Рамеивко|в pajoH халг дапутвтлары Соаотииии сачив а|ырдыты 60 саЬа маиаила каски и аЬти]ачы оланлара, Ьамыдаи аааал иса иав-бада д*]виаилара сатылвчагдыр. Устелик, торпаг аямвг пу-¿алиыа пв|тахтда аа аил ajar да да ими га)ди)|атда влаи-\nгугу\nкачирилачак •Г\nлара аиддир. Ауксиои ио)абрда\nАЕС ТИКвК, JOXCA ОДУН ГЫРАГ1\nКимми атлыиа кала бияарди ки, Финяандк|аиыи атраф муЬит муЬвфиаечилерм алквдв маша гырматы ха|ли артыр-матым тарафдары олвчаглар. Машачи алимлвр, маша та сарруфаты ишчилари да оиларла бу масалада Ьамра |дир-лар. Гврибв да олса, оилар аа меагвяерими вноложи мо-\nтиалерле всаслаидырырлвр.\nМасала оидадыр ки, уаун иллар араиида Фимл«иди)ада маша тадарукуиуи Ьачми машаларии табии артымыидаи ха)лм аа олуб. Натичада одунчаг боллуту {араиыб. Экар, ви-лардаи о дун дотраиса, Фиилаиди|аныи каскин аиаржи вЬти-)втлары проблами гисмаи Ьаял олуиа билар. Ьасабламала-ра кара, артым ва е'мая арасыидакы 20 мил)ои кубмотрлик фарг ики ири АЕС-ии истаЬсал етди|и алактрик аиаржисииии\nМНГД.РЫН. 6.р.б.рд.р, _WTnTT__h гг-\nДАМДА JATAH ДИККТОРУИ 9МАЛАТЫ\nАмариканыи Чорчи^а штатыиданы О густа шаЬарчи)ииии ибтидаи мактаб директору мистер Питер Па)ч окфбр кача-лариидам бириии оа теЬсия муассисасинии дамыида таиЬа начирмали олачагдыр. Директор éay учуй уфурулма дашак аа кичик чадыр да алыб. Ахы ,6орчи1ада бу »ахтлар Ьар кече ¡агыш ¡агыр.\nЭЬ.алат бала олуб: отаи даре илкиин соиуида Па|ч мак-табии да км 520 шаиирдяа марч калмб; a«iap ша«шрдлар бир. иафар кими ja) та'тияи кумлерииде 4 мин китаб ахусалар, а бир иачаии мактабии дамыида )втачаг. Шаиирдяар та'тиядаи га|ыдаркаи директора охудуглары китабяарыи си|аЬысыиы иастарарак субут атмишлар ки, 5 миидаи чох кит—, wyjfr лар. Марчи удаилар дирактордан аа оЬдал^иии ^римэ * тирма]и таяаб атмишлар. Мистер Па}ч Ьоч да Ьхфррмыф Онуи фикриича, бир кеча дам да ¡атмаг ней« чоеяи мута-anaja Ьаааслаидирма|ин гаршысыида Ьоч надир.'\n«труд»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-09-1992-p-3\/","date":"2017-06-28T15:58:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00338.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5039809346,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5039809346199036, \"kum_Cyrl_score\": 0.06919927150011063, \"sah_Cyrl_score\": 0.0688699260354042, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0446414090692997, \"crh_Cyrl_score\": 0.03346621245145798, \"tat_Cyrl_score\": 0.032639030367136, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02884313091635704, \"krc_Cyrl_score\": 0.01770036295056343, \"eve_Cyrl_score\": 0.01313230860978365, \"alt_Cyrl_score\": 0.013017791323363781, \"kir_Cyrl_score\": 0.011892593465745449, \"nog_Cyrl_score\": 0.011221641674637794, \"udm_Cyrl_score\": 0.010122011415660381}","num_words":14203,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.552,"perplexity_score":60252.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 30, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ зо cehtjabp 1002>*и ил.\nNt 180\nом »дшга AVHIAAI# СабаН BejHMxanr «1ашпы носил» кунудур\n«ет есяивтв чо* *ММ' too*\nБурадакы ja.-^HW дсгларын гары да самдурмаз, бурадакы буау jajwH нстнси да • ритма».\nбура унудулму «1Мрын( атыл* мышларын дунасыдыр. Дерд-лар дардлашир бу jep£». Насрет. иискил долашыр пер ад-дымда. Блалари аар АллаИын •арди)и амрун узунлугуна да\nДотру ДУР» гочаларын ¡aMajn, иима|и7 )атаиагы... hap шв)и мр Нем иадан корлуглары ¡охдур. Бир са» сорушан ними хидматлариида АУР*н««Р* дан даиышырлар. Нам бил-мирлар нача дасинлар KW* саЬиблариии инандырсынлар.\n.. Бу саНбати ду» баш ил ев-аал бир анадаи ашитмишам. Имканлы, пуллу-панали ум ог-лун, бир гызын «)атим» ана-сындан:\n«Ум илдир иама-кунду» алла-рими ка)а ачыб, диа макуб АллаЬа 1ал»арырам ки( аалад-ларыма раЬм аласин. Инди дизлериме, голларыме ДУ )ыгылыб. Горхурам карпалари-ма хвтар A»jap^..»\n0MYP КЕЧДИ, HYH НЕЧДИ\n•И\nДарда бах( дард ааладын атылмыш анасы дард макир ки, АллаИа дуа ала*иб овладла-\nрынын кунаЬларыиы jyja бил-мир... Jox, аиа, jyja билмаэ-\nсан о «унаЬлары, о кунаНлары тала аарма|иб( азлари газа-ныблар.\nTojflapÄa сачилмак учуй «Аиа» маЬнысыны охудуб гамланан, ата шарафина сат-лыг да)иб бада галдыраи ©гул, мин бир Ьи;лв, Ьикке, фитна-фасадла «мох са»ди|ин» арииин ата-аиасыиы огул гуллугундаи дидаркин салан калии, Бакыда «Гочалар ааи» да{илаи бир унаан вар. Каииш •а раНат, отаглары да мох. Орда сиз» A* jap caxnajnoflap. СабаН «Jaшлы насил» кунудур. Илда бирма дафа иурани, пи-рани сочаларыи ады аиыл^н, ¡ада салынаи, сеаиндирилан, дарди уиутдурулан кундур. Бир о уивана баш макни, Нам каламак отагларынызы кв-рун, Нам да бу cojyr калиши-низла ушу|ан ураклари иси-дин. Балка куиаЬларыиызын бир заррасини jyja билдиииз.\nЭслинда гомаларын азлари да бу сазлари ]ахыи го)мурлар. На|ласиилар? На|даи душам гадамлар бу агырлыгда дарди нача апарсыи? Оиа кара да «атылмыш, унудулмуш, кимсе-сиз» калмаларини азларииа jaMBr са)ырлар. Сынам галбла* рииа «|амаг» вуруб азлари* ни «шах» сахла]ырлар.\nвслинде имтврнатлар да, го* чалара совпал хидмат каста*-ран арази марказлари да сы* мыг галблара |*магдыр. вмур-ларимин хазан чагында Ьамысы атари твскинликдир.\nврази марказларииин би-ринда имканлы авладлары олан ики гы* бир огул атасы сыхыла-сыхыла марказин ди-ракторундан хаНиш атди ки, ичаза варсаниз |амак тало* нуму алыб кадардим. Дирак-тордан сорушдум ки, олмазмы онларыи |амак таломуму Нам олмаса Нафталик варасиниз? Дади ки, ахы онда даНа бура калмазлар. ¿охлама каланда да ала биларлар ки, биз иш* ' ламирик. ...Бали, ба'зан аЬыл-лара хидматимиз бала шарт-\nкезэлдвр, тэзэ-тэрлн)и, jap-japa-\nтэрэфнндэн севнлнр, эзнзлэняр. hep ше] 1ллн]инн хэрчлэ)ногур-\nЬэр ше! баЬарыяда шыгы яла. Ьамы тэрафз\nSffw^piJu^apnBi верив увуяу гыша ту тур. Инсан да белвдяр. Илларяя дязяяя Jepa вура-вура сач-саггалыны агардыр ЧаваилыгыЕда башгаларыва да]аг дурая гоча* д«ид» яамак умур. By яамаяса хош саз да олар, ояуя хнд-матняда дурмаг, Ьар чур гв)шсыны чахмэк да.\nХалгдар Ьэияша ]ашлы адамлары яла в)унублэр. Агн саггалы олма]ая яэсля, еля башсыз са]ыблар. Она кара да бела де]яблар: «АддаЬсыз ]ерда отур, eajyxcya Зердэ Jox».\nBy келамыя Janai улуларымыз гадар улудур. Хвлгымыз Ьэмнше агсаггала, arokpnaja пир квмя сачда слэДиб, а|уд* несяЬетларяяя мугэддэс бнлнб. Jani гарпшсында aja лагеря якядлар ата-аяа аяуяда дяз чакубдар. Сэкеэн JanMM ия*\nшя атасыяы, ja аяасыяы ятярандэ азуяу |етям «борчуядая бяр акясгал да rajTapa бялмэдям». — деро\nИнда да еладир. Аман мт трав Ьаишшз Ду са-дагэтн, улвнлн)н, учалыгы ropyjyö caxaaja бнлмншшши? Jar ия кя, «Гочалар евн» олмаса]ды бу су ала мусбат чаваб всрардяя.\nпар у*0РмнД0 7РУЛУР- ©мру-би\nиум бу ЧВРЫНДВ бир тика ]амак учуй кимаса алчалмалы, узу на кулмали, калан «|охламалар»ыи )анында flajnr олдугларыидан гат-гат артыг та'рифламали, сонра да наНара катмак учуй ичаза ал малы дыр.\nКалин, а'тираф адак ки, бу-тун бу «га]аылар» таскинлик-дан о ?ана да|ил. Таскинлик иса jana да jaMar кими бир\nшajдиp. Нам олмаса ону урак-ла багышла)аг.\nСабунчу pajoH арази маркаэинин муалича кимнас тикасы залымда.\nхош сез де молномдир\nТаСКИНЛИК JAMAT КИМИ БИР ШЕ1ДИР\nБелка дун]анын Нам бир )в-римдэ бизда олдугу гадар гоча]а, аЬыла га|«ы, диггат {охдур. Нар Нал да биз бала Ьесаб адирик. Фактлар иса дв]ир: Азарба|чанда 16 мин-\nдан чох атылмыш ва кимса-сиз гоча|а 10 интернат, 40 арази маркази, 169 ша'ба хидмат адир.\nЭкер 7 мил)онун бу гадар го-часы варса (аслинда бундан гат-гат чохдур) лазым калса бу рагамла да а|унарик. Бас 7 мил)онун 16 мин атылмышы нача? Дуча)а )ашлыларымызын са^ны чыхартмалы|ыг, |охса онларын панаН катирдиклари интернат авларин са)ыиы?\nБалка да бу саНбатлар «Jвш-лы насил» кунунв Ьвср втди-)имиэ ¡аэьца (вмагдыр. Амма биз башга шв)лари «}амаг» са|дыгымыз учун ¡аздыг.\nРвспубликамызда гочвлара аз#<ох давлвт тв'минаты вар. Ва буму куну-кундан )ахшы-лашдырмага чалышырлар. Рас-ми санадларда иса «атылмыш» калмеси ]охдур. Бар «Кеч каси олма]анлар» ва «тан-Ьа ]аша!анлар». Ja'ни кимсе-сизлар аа атылмышлар. Иша бах, расми сенадлер да ута-ныр онлары аз адлары ила чапирмага. Амма онлары атан авладларын Нам туклари да пэЬсинмир бу калмалардан.\nБакы ШаНар Сосиал Та'ми-нат Идарасинин танНа ва Нам каси oaMajaH гочвлара хидмат атмак учун 8 арази маркази, 47 балмаси вар. 450 ишчи 4.200 ronaja гуллуг адир. Бир факты да га)д адак ки, онларын 905 нефери азарба]чан-лыдыр. Элбетте, ата-ана хид-матинда дурмага садиг олан халгымыз учун бу рагам да ба-jVKAYP.\nСабунчу арази маркази 550 адама хидмат кастерир. Aja гы jap тутан гочалар кундуз лар бура топлашыр, ¡ахынлыг дакы {амакханада кунда бир дафа исти {амакла та'мин олунурлар. Инсафан, ишчи-лар да онларын гуллугунда пис да]анмырлар. Бурада ашитди]им бир аНвалат ]агин ки, охучуларын да ]'аддашын-да узун муддат галачаг: Ни-Konaj Лапшин адлы тунд ха-cnjjaTflM, агыр табиатли гоча ила Нач ким бача��мыр. Онун да килв]'-кузары jyxap»mapa гадар кадиб чыхыр.\n1ахшы Качы)ава (ша'ба муди-ри): Лапшина хидмат атмак\nучун нача адам дв]ишдик. Бир-ики кундан сонра Ьамысы га-чырды. Ишдан чыхмага разы олурдулар, Лапшина хидмат OTMeje jox. Ишда сеЬленкар-лыга |ол варанлара чаза учун бу адама хидмат aTMajn тапшы-рырдыг. Бир кун НаНида Се-AMMOBaja да бала бир «чаза» душду. НаНида Лапшинин Нар чур «арка(унлу}уна» дазду, оиа ахыра гадар хидмат ела-ди. Лапшинин дафнинда кол-лективимиз да ¡ахындан мш-\nСосиал ишчи Куязар Сафарова, ша'ба мудири Зум-PYA Самедова пвнси|ачы Рубаба Баба|вва)а Нумаиитар ¡ардым\nкэтириблар.\nИстираНат замены.\n- JacaMBA рв]Онундакы «Шарг хараклари» кафасинда. Балма мудири Елмира Нифтали|ава аНыллара кастарилан хид-мата наэарат адир.\nтирак атди. Арадан бир нача aj качандан сонра ма'лум олду ки, онун Нар назыны чекан, «шылтаглыг»ларына дезен бу гыза ав-еш^ини, банкда олан пулуну да BacMjjar адиб. Эзу да Намысыны санадлаш-дириб. (Сан »длар давлат те-рафиндан евин аш^алары акт-лашдырыланда тапылыб).\nМарказда хидмат иши jax-шы гурулуб. 8 — 9 нафара бир ишчи хидмат адир. Ев-еши{ини ¡ыгышдырмагдан тут-муш, базарлыгына гадар Нар бир гуллугу (арина ¡етирирлер. Гочалар бу адамлардан чох разылыг адирлар. Амма ки-ла{сиз да атушмурлар. Гаршы-даи гарлы гыш калир. Он-лар Нар кун арази марказина, орадан да (емакхаиа(а кеда билачакларми? (Эввалда дади к ки, (амак талону кундалик ва-рилир). Эрази марказинин\nчохунда ашитдим бу киле}и. Исти 1амаклари евлара апар-маг учун мутлэг хусуси ма-шынлар а(рылмалыдыр.\nКасаи Оручоа (марказин иш-чиси): Исти jaMaja аНти]ачы\nоланларын чоху бура кала билмир, авларинэ да апарма-га имканымыз joxflyp. JaMaK-ханада иса гочалар учун крылан арзагы Назырла}ыб вар-мак галыб орадакы ишчила-рин инсафына.\nБаНлул Чалилов (марказин техники): НизЗм-интиэам заиф-дир. Истилик систами ишла-мир, борулар сыныг-салхаг-дыр. Мавсум башла]ан кими отаглары су басачш Ади лам-палары да алыб катиран jox-дур. Ишыгларымыз jaHMWp.\nБ. Малиловун ирадларыны тасдигла)ан чох олду. Кала кимса саз да атды ки, бунлар хырда ше]л»рди, ба]укларини\nда. Амма да{а билмади. Му-дир калди.\n]. Начы|ав: Биз одла су ара-сында галмышыг. Республика Сосиал Та'минат Назирл^и би-за бир те'лимат кандарир, Бакы ШаНар Сосиал Та'минат Идараси иса башга та'лимат. Бир вахтлар назирликда ки-чик бир ша'ба бу ишлари республика узрэ }олуна ^урду. Кила)-кузар да олмурду. ]ахшы олмазмы аввалки кими бирбаша шаНар сосиал та'минат идарасина тебе олаг. Шэрикли рэНбэрлик бизим да ишимизи долашыга салыр, хидмат ишини да.\nМарказда тибби хидмат ]ах-шы ташкил олунуб. Екстрасенс Са)'авуш Элизадэ гочаларын хидметинда да{аныр. Ган таз-]иги )уксак олаилар, баш ва азала агрыларындан, асаб систаминдан взиjjэт чвквилар\nСа(авушдан чох разыдырлар. ]ашлылар Нар кун Неким на-зарати алтында мухталиф ид-ман Наракатларини (арина je-тирир, саанслар габул адир-лар. 83 (ашлы Элиага Искаи-даровун валосипадда машги да бу га(гыныи са^асиндадир.\nМарказин ишчилари а'тираф адирлар ки, гочалара rajfM Нач онларын да ура]инча да)ил. Васаит лазымдыр. Букуику нг-тисади чатинликлар деврунда иса бутун харчлар japfln буд-чадан аданилир. J»hh japa-дылан «МарНамат» фонду марНаматлиларин ¡олуну каз-aajHp.\n...Бакыиын ики pajonyHA» арази маркази {охдур. JacaMaa ва Гарадаг ра]'онларында.\nЧа)раи KycajHOBa (1асамая pajoH сосиал та'минат шаба-сииии мудири): Ра{онумузда\nарази маркази joxayp. Налалик\nуч ша'ба фаалиНат кастерир. 200-дан *юх адама хидмат адирлар. Pajón ичра апараты бу саЬада визе чох квмек •дир. ДаНа чох аЬти|ачы оланлара мадди )ардым каста-рир, Нумаиитар >рйУМ )олу ила аяынаи арзагдаи гочалар учуй па) а)ырыр. Онларын б«)рамларыиы, ад кун лари ни raiA вламак учун »»сайт ва-рир. Ра)онумузун аразисинда ¡арлашан бутун завод ва фаб-риклар бу ишда )ахыкдан иш-тирак адирлар. А)ын 27-да ка-чирилан «Хв)ри)|а» марафонун-да да каиарда галмадыяар.\nБутун арвзи марказларинда олду «у кими бурада да eJauj-лы насил» иуну мунасибати-ла ahrnjaHM олан гочалара пал-палтар, je», ча|, ганд, конфет, ун, сигарет... мухталиф Ьади|-)алар верилачак.\n8лмира Нифтеии|ем (шв бе мудири): БаНалыг ва гытлыгда бунлар да вз кемак да(ил. Амма кермушам ки, гочалар даНа чох меНр, маНаббат умур* лар. Кичик бир га|аы ахтарыр-лар ни, онуила гызынсынлар. Она кора да кучуму» чатаны адирик. Ад кунларини ка-чиририк. Кеч не олмаса га-ранфил апарырыг. Онда ке-расиниз нача савинирлар.\nPajoHAB гочалара уч )амак-хана хидмат кастерир. Ким Наисыиа |ахындырса opa копир. Хусуси магазаларда он-лара ерзаг а)рылыр. Гытлы-гы назара алараг сосиал та'минат ша'баси аи зарури ар-загла онларын аНти)ачыны гисман да олса адама]» чалы-шыр.\nНасими pajón арази марка-зи танНа ва Нач каси олму)ан 300 гоча)а хидмат кастерир. Марказин азунда ва 4 немрали пв^риз ¡вмак-ханасында онларын исти jaMaja талабаты гисман аданилир. Умуми хидмат дан башга |аш лыларын аЬт^ачы, арзусу aj-ранилир, имкаи дахилинда кемак кестарилир. Бу )ахын-ларда республика Гадынлар ЧамиНатинин хатти ила 15 нафара гадар аНт^ачы олан гочанын hap бирина 500 манат нагд пул варилиб. Дермаи-лар гыт ва баЬа о л дугу учуй марка» бу ишин есас авырлы* гыны ез узарино кетуруб.\nФариде Сала)ава (марказин директору): Хидмат» аЬти)ачы олан ,-очаларымызыи чоху MHKpopajoHaapA» jewajnp. Ла-кин орада муиасиб |амакха-налар (охдур ки, бу аНти)ачы »A»ja билак. Исти ¡»мак дашы-мага машын да аарилма)иб.\n«Jaшлы насил» куну мунаси-батила дунан ра)онда каниш тадбир качирилиб. bajpaM суфраси ачылыб. ЕНти]ачы оланлара пул, ча), сигарет, мухталиф ерзаг маллары, На-диНелер варилиб. Бу да бир тескииликдир. Амма на ад асан ки, 6ajpaM бир кун олур, аНти-)ач иса Ьар кун вар.\nБакыдакы арази меркезле-ринин ва ше'белерии фаали))»-тини шаНар сосиал та'минат идараси танзимл»)ир. Бура бир нов гочаларын га^ылары ила долудур десек, с»Ьв атмарик.\nМаиича Исма]ылова (мудирии муввиии): Билирик ки, бу хид-\nгалыб тикасиии * (едиртди)и\nдогма ееявдверм терафиидви атылыблар, унудуяублар. ье-яаларини овуидурмаг лап ча-тиидир. Таиликдан безан, eh-ти|ачдаи тайна калан лари и\n¡ашамвга инамыны гв)тармаг 6ejyK хе)ирхаЬлыгдыр. Бу На-мынын борчудур. Онлар та-рих кими кечмишимиз, амур кими\nиалаче)имиздир. О емру биз да )ашв|ачавыг.\nТОКИ 89ТФН 1АШАСЫН\nСабунчу арвзи маркаэинда дун)анын Ьар ситамини кер-муш бир гоча ила ЬамсаНбат олдум. Нуреддин Маммадовла Дизинин тагати да чаванлыгы кими она вафасызлыг апа-мишди. Инди аса да квмек аламирди. Сорушдум ки, сиза нача хидмат едирлер? «Jax-шыдыр, — деди. —* Онсуз дв лазым олан гадар )ашамышыг».\nНуреддин киши муЬарибении на олдувуну билир. Амма ба-ласини KepMejn6. Данышдыг-ча )аныб-)вхылыр, есебилашкр. Она кара да ман гочвлара сосиал хидматдан данышы-рам, о муЬарибадан.\n— А) овул, беле муЬвриба олар? Не rajAB-ганун вар, на дш иитизам. Ь»Р» бир тарафа чеки p. SejyK Ватаи муЬари-баси илларинда такча Бакы анбарларында 10 — 15 илин ати, )авы, ду)усу вврды. Инди бир тике тапылмыр. Лазым калсе ачындвн алма)а да рв-эы|ыг. Таки Батан (вшвсыи!\nИша бах, дуи)ада hap uiaj гочалармыш. МаЬаббатдан\nбашга, Батан сеакисиндан\nбашга. Topyjar гочвлвры. Бирча бу савкини е|раимак учун.\nКАЗРДМЫНЫЗ МУБАРФК, ГОЧА Л API\nБирлашмиш Миллатлар Таш-килатынын ташаббусу ило икин-чи илдир ки, «JauMiM насил» куну качирилир. Кересан онлар на учун бела бир куну па-)ыздв ахтарыб тапыблар? Бу тасадуфдурму? Бал» да На. вмре ]арашан бир гисмат, ох-шарлыг.\nБир Ьафтедир ки, муЬвриба кадан алкамизда, гаидан а» а лум дан, игтисади чатинлик-\nлардан нафаси тынчыхаи чв-миНатимизда «Jauinki насил» куну ады алтында адда-будда тадбирлар качирилир. Швн-ликлар, xajpnjje ва марЬамат марафонлары... бу иунун ишар-тылары.\nКунун ге)д олунмасы Ьансы заруратдан |араныб? Дамак четиидиР. Амма факт будур ки, тадбирин иштиракчылары сосиал хидмат марказларииин ге)ди)}атыида олан {ашлылар-дыр. взу да Ьамысы jox, аз гисми.\nКалин бо)нумуза алаг ки, од авладлары олсаг да куда дан-мушук. Го| гочаларын сабаЬ* кы бв)рамы бир дали кулак о луб давытсын кулу, горумузу уфласин. Чаиымызда, ганы-мызда вар. Алышачавыг о саат. ]андыгча кунаЬларымыз дв ода душуб говрулачаг. Биз да тамизланаче)ик. Интернат сезу {аддашымыздан силина-чак, «танНа», «атылмыш» калмаларини азумуза гаршы На-гарат са)ачавыг... Бунлар ja-рыкерчак, )арыха)ал бир с»Ь-бетдир. СабаЬ иса «Jaшлы насил» кунудур. Ба)рамымыз му-барак, гочалар!\nВаЬид ИМАНОв, ЧвЬвикир ИБАДОВ,\n1Фв«>1.\n«Халг газетивиии мухбирлари\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ПРЕЗИДЕНТИ\nЭБУЛФЭЗ ЕЛЧИБЭЛЭ\n(Эввэли 1-чи сэЬифэдэ)\nнефт )атагларынызы ишлэтмав вэ инкишаф етдирмэк Ьугугу вермэк Ьаггында Ьекумэ-тинизин бу )ахынларда гэбул eтдиjи гэра-ры эн хош хэбэрлэрдэн бири Ьесаб етмэк олар. Тэчрубэ бахымындан «Бритиш петролеум» ширкэтинин та]ы-бэрабэри ]охдур вэ мэн Британи)анын ири мэблэтдэ бу )ени капитал го)улушуну урэкдэн алгышла)ы-рам. Умидварам ки, Ьэмин тэдбир влкэлэ-римиз арасында коммерси)а саЬэсиндэ эмэк-дашлыгын эсасыны го)ачагдыр. Британи)а Ьвкумэтинин тичарэт хидмэти Бакы фили-алынын )ени директору Ьаролд Формстоуна тапшырылмышдыр ки, )аранмыш бу имкан-лары тезликлэ Ьэ)ата кечирсин.\nМэнэ мэ'лумдур ки. гаршыдакы парламент сечкилэринэдэк олан деврдэ Сиз сон дэрэчэ мэшгул олачагсыныз. Баша душу-рэм ки, Ьэмин муддэт демократи)анызы гурмаг )олунда муЬум мэрЬэлэ олачагдыр. Умид етди)ими билдирирэм ки, бу сечки-лэрдэн сонра Бе]ук Британи)а)а керушэ кэлмэ]э вахт тапачагсыныз.\nБу имкандан истифадэ едэрэк Даглыг Га-рабаг мунагишэси Ьаггында бир нечэ кэл-мэ )аза билэрэмми? Бв)ук Британн|а Ьеку-мэти билдирир ки, Даглыг Гарабагын рэс-мя статусу мэсэлэсн музакирэ мввзусу ола билмэз — бу, Азэрба)чан эразисидир. Биз Ьэмин белкэдэ вэ онун этрафында баш ве-рэн мэЬведичи муиагишэни белкэдэ сабит-лик учун тэЬлукэ, Азэрба)чанын вэ Ермэ-\nнистанын совет коммунист ЬакимиДОэтиндэн демократи)а]а кечмэси )олунда чидди манеэ кими ги)мэтлэндиририк. Биз мунагишэ едэн тэрэфлэри данышыглар кедишиндэ мунаги-шэнин динч )олла арадан галдырылмасына наил олмага )енэлтмэк мэгсэди илэ Авро-пада ТэЬлукэсизлик вэ Эмэкдашлыг Мэсэ-лэлэринэ дайр мушавирэнин кестэрди)и чэЬдлэри мудафиэ едирик. Мунагишэнин динч )олла арадан галдырылмасы Ьамыны тэ'мин едэрди. Бу, тарихи кузэштлэр тэ-лэб едир. Лакин илк муЬум аддым атэшин Ьамылыгла да)андырылмасындан ибарэт ол-малыдыр. Эминэм ки. Сиз дэ бу мунагишэнин гаршылыглы сурэтдэ мэгбул эсасда арадан галдырылмасына наил олмаг истэ-)ирсиниз.\nУмидварам ки, )енидэн элдэ олунмуш азадлыг шэраитиндэ Азэрба)чанда демократии гуввэлэр сых бирлэшдикчэ а]дын олачагдыр ки, бу )ол Даглыг Гарабагын сакин-лэринэ — Ьэм ермэнилэрэ, Ьэм дэ азэр-ба)чанлылара эм эли фа)да верэчэкдир.\nМа)кл Ьезлта]ндан хаЬиш етмишэм ки, бу мэсэлэни Сизинлэ музакирэ етсин. Онун мэ'луматыны мараг Ьисси илэ кезлэ)ирэм Бу мэ'луматда Ьэмин мунагишэнин арадан галдырылмасынын кэлэчэк (олларыны Сизин нечэ тэсэввур етди]иниз ез эксини та-пачагдыр.\nСэмимиЛэтлэ Сизин,\nЧоя МБ1ЧОР, Бе)ук Брнтаня]аныв баш назири\nСОСИАЛ МУДАФИЭ НЕЧЭ ОЛИАЛЫДЫР?\nБу фикир A3ap6aj4aH Иг-тисадчылар Иттифагынын тэ-шэббусу илэ кечнрнлмиш\nреспублика конфрансында дэ-фэлэрлэ С94\nсэслэнмишдир. «Базар \" игтисади) jaTHHa кечид шэраитиндэ эЬалинин сосиал мудафиэси проблемлэри» мевзусуна Ьэср олунмуш кон-франсын ишиндэ алимлэр, назирликлэрин, баш идарэлэ-рин. бирликлэрин вэ муэсси-сэлэрин мутэхэсснслэри, рес\nпублика Ьекумэтинин нума-(эндэлэри иштирак етмиш-\nЛЭ Баш назирин бирин« му-авини, Девлэт ИгтисадиJjaT вэ Планлашдырма Комитэси-ннн сэдри Зи]ад Сэмэдзадэ ве башга натиглэр ез чыхыш-ларында республика эЬалиси-нин сосиал- мудафиэси кон-сепси)асынын нэзэрн вэ эмэ-лн проблемлэриндэн сеЬбэт ачмыш, базар игтисадн))аты-НЫН ТЭШКИЛИЯ9 )енэлдилэн\nконкрет тэклифлэр ирэли сурмушлэр. Конфранс чэр-чивэсиндэ «Дэ)ирми стол» архасында мухтэлиф мевзу-- ларда керушлэр кечирилмиш фикир мубадилэси апарыл мышдыр. Иштиракчылар бе лэ бир умуми pa'ja кэлмиш-лэр ки, эЬалинин сосиал му-дафиэсинин конкрет п рог-рамы елми эсасларла Ьэртэ-рэфли ишлэниб Ьазырланма лыдыр.\nАзэряяфорн\nГОШУНЛДРЫН ЧЫХАРЫЛМАСЫ\nМЕХАНИЗИИ ИШ9 ДУШМУШДУР\n(Эввэли 1-чи сэЬифэдэ)\nлы бирлэшмэлэрин чыхарыл-масы вэ Азэрба)чанла Ермэ-нистан мудафиэ назирлэри арасында имзаланмыш сази-шин JepHH9 )етирилмэси узэ-)индэ нэзарэт механизми ишэ душмушдур». О rejfl етмиш-дир ки, лакин Ьэр ики тэ-ээфин разылыгы олмадан мунагишэ зонасына Ьеч бир сулЬмэрамлы гуввэлэрин je-зидилмэсиндэн сеЬбэт кедэ билмэз.\n. Полковник Казымов Москва дакы керуш, о чумлэдэн нума)эндэ ЬеГэтимизин да-нышыглардакы Meereja барэ-дэ мэтбуатда верилмиш гыса мэ'луматы даЬа этрафлы ин-формаси)а илэ тамамламыш-дыр. О демишдир:\nАзэрба)чанын нума)эндэ bej'aTH данышыгларын лап эввэлиндэн сазишин )еринэ )етирилмэсинин дэгиг вэ ду-шунулмуш механизмини Ьа-зырламагын ээрури олдугу-\nну билдирмишдир. Ьэрби нале\nзиримиз пэлэ Сочи керушун-дэ тэ'кид етмишдир: «Бйз\nатэшин Ьэгигэтэн да)анды-\nрылмасы учун Ьэр uieja ет-мэ)э борчлу)уг. Ахы эввэл-\nлэр дэ белэ олмушдур ки. гэрарлар гэбул едилир, лакин мухтэлиф сэбэблэрэ ке-рэ. о чумлэдэн дэ сазиши Ьэ-]ата кечирмэ)ин а)дын механизми олмадырындан, бунлар позулурду. Биз, BepflHjH-миз сезу Ьекмэя дэгиг )ери-нэ ¿етирмэли олан Ьэрбчилэр си)асэтчилэрин си)аси данышыглар апармасыиы сездэ де)ил, ишдэ тэ'мин етмэли-JHK».\nБиз бу фикирдэ1ик ки. биркэ мушаЬидэ мэнтэгэлэри-нин Ьарада )ерлэшэчэ]ини, эсирлэрин нечэ вэ Ьарада топланмасы, онларын дикэр\nтэрэфэ верилмэси конкрет шэкилдэ разылашдырылма-лыдыр. Башга мэсэлэлэри дэ бу гаУдада музакирэ етмэк вэ дэгиглэшдирмэк лазымдыр ки, ики ajflbir мораториумун тэтбигиндэн сонра механизм дэгиг вэ фасилэсиз ишлэсин. Лакин Ьуманист мулаЬизэлэ-ри эсас тутараг, — ахы атэшин да)андырылмасынын ке-чикдирилмэсинин Ьэр дэгигэ-си адамларын Ьэлак олмасы илэ нэтичэлэнэ билэр, — биз проблемлэрин Ьеч дэ.Ьа-мысынын Ьэлл едилмэмэсинэ 6axMajapar, сазиши им зала-мага разылыг вердик.\nМораториумун е'лан едил-ди|и елэ Ьэмин кун ермэни тэрэфинин сазиши позмасы-нын шаЬиди олдуг.\nПолковник И. Казымов Ьабелэ билдирмишдир ки, Ермэнистан, Азэрба)чан вэ Pycaja мудафиэ назирлэри-нин сент)абрын 19-да Сочи керушундэ атэшин да)анды-рылмасы Ьаггында имзала-дыглары сазишэ эмэл олун-масына дайр мушаЬидэчилэр шурасынын сент)абрын 29-на нэзэрдэ тутулмуш ичласы кечирилмэ)эчэкдир. Онун де-ди)инэ керэ, PycHja Ермэнистан— Азэрба)чан мунагишэси зонасына мушаЬидэчилэ-рини кендэрмэк мэсэлэсиндэ гэрара кэлмишдир, Беларус. Укра)на, Газахыстан вэ Кур-чустандан )алныз мудафиэ назирликлэринин мусбэт ча вабы алынмышдыр. бу дев-лэтлэрин Ьекумэтлэри вэ пар-ламентлэри исэ Ьэлэлик гэ-рар гэбул етмэмишлэр. Бу сэбэбдэн дэ Азэрба]чанын Мудафиэ Нззирли)и Москва-ja ез нума)эндесини к��ндэр-мэкдэн имтина етмэ)э мэч ^ бур олмушдур.\nАзэряяфорн.\nОХУЧУ ХАЬИШИ ИЛЭ СЭНБЭТ\n3,3 трид{он рубд!\nБАЗАРА КЕЧИД УЧУН БУ ГЭДвР ВвСАИТ ЛАЗЫМДЫР\nНврматлн рвдак£м|а1 Бу |шмтрда т«мм«м|а-нын «Диалог» аарнлишиида рвслублмламыаыи мгтл-сади си]асатини муаЦаилашдиран иписадчыларла иарушда апарычы бала бир суал варди: «Ба'зи иг-тисадчылар де|ирлар ки, Азарба|иаи Распублииа-сыиыи базар игтисадиНатына качмаси учун 2,4 трил-|ои рубл васаит лазымдыр. бу, догрудаимы бала-\nЯИ*> СалаНи||атли |олдашлар бу суалыи уетуидаи еу-кутла качдилар. ХаНиш адирам Бамии суала газати-ииз ваеитасила атрафлы чаааб варасиниз.\nЭЬад МАНМУДОВ, Бакы шаЬари, Бакыханоа гасабаси.\nтрил1он 440 иил1ард рубл) хе]ли ашагыдыр. Jyxapawa де-]илэн фэрглэр нэзэрэ алын-магла бу мэблэг минимум 3 0—3,3 трил)он рубл ташкил едэ билэр.\nИкинчи тэрэфдэн, бу мэб-лэгин дэгиг ли )инэ варараг онун белэ астрономии Ьэчм-\nhap бир елкэнин игтиса-AHjjaTHHMH инкишаф етмиш базар мунасибэтлэринэ кечи-рилмэси хэрчлэри эсасэн ики истигамэтдэ муэПэнлешдири-лир; биринчиси, билаваситэ базар, сосиал вэ истеЬсал ин-фраструктурунун )арадыл-масы хэрчлэри. Икинчиси, базар мунасибэтлэри тэлэб-лэринэ мувафиг олараг игти\nсади1)атын. илк иевбэдэ, онун\n' iHaje-\nапарычы саЬэси олан сэна нин техники вэ техноложк чэЬэтдэн JeHHfl9H гу рул масы, тэзэлэнмэси, модернлэшди-рилмэси вэ Ьабелэ мэгбул еколожи таразлыгын тэ'млн олунмасы хэрчлэри.\n1990-чы илдэ бу сэтирлэ-рин муэллифинин иштиракы илэ республика Игтисади))ат вэ Планлашдырма Комитэси (о замаикы Девлэт План Комитэси) Елми Тэдгигат Иг-тисадиНат Институтунун эмэкдашлары Азэрба]чанын там игтисади мустэгилли)и-нин тэ'мин еднлмэси, сосиал-игтисади инкишаф кестэричи-лэринэ керэ Азэрба]чанла кечмиш ССРИ арасында мев-чуд фэрглэрин силинмэси. даЬа догрусу, орта Иттифаг сэ-BHjj9CHH9 чатдырылмасы учун тэлэб олунак вэсаитин мэб-лэги Ьэм мадди истеЬсал (о чумлэдэн истеЬсал инфраст-\nзар мунасибэтлэринэ кечмэси илэ элагэдар тэлэб олу-нан вэсаитин умуми мэблэги хусуси олараг Ьесабланма-мышдыр (Ьесабланса да, рэс-ми олараг бэ<ан олунмамыш-дыр). Лакин Шэргн Авропа-нын бир сыра кечмиш соси-алист ел кэлэринии бу истигамэтдэ апардыглары тэдгигат вэ експерт Ьесабламаларынын ]екунлары MydJJdH мулаЬизэ JypYTM9j9 имкаи вернр. Лери кэлмишкэн, белэ муга)исэли Ьесабламалар Москва да нэшр олунан «Економика и жизн»\nЬэфтэли)инин 1992-чи ил 20 laj тар\nруктуру), Ьэм дэ сосиал са-Ьэ узрэ\nузрэ дэгиглэшдирилди.\nБу кун Азэрба)чаиыя ба-\nма! тарихлн са)ында верил мишдяр.\nЕколожи таразлыгы бэрпа етмэк учун тэлэб едилэн вэсаитин мигдары да кэрунур, орта Иттифаг «стандартын-дан» хе)ли артыг олачаг. Де-(илэнлэрин тэсдиги ними бир\nела кифа)этлэнэк. Бу кун ба)чан сэна)есиндэ эт-раф' муЬитин горуямасы илэ элагэдар эсас фондларын дэ-)эрн (193.3 мшион рубл) эЬа-лиси 4,3 дэфэ, эразиси исэ ики дэфэ кичик олан Есто-ни]адан да аздыр.\nБашга сезлэ, алман екс-пертлэринин Ьесабламалары-на эсаслаяараг Азэрба)чаи Республикасы учун бу хэрч-лэрин профессор А. Кова-левскя тэрэфнндэн «Економика я жизн» Ьэфтэли)индэ муэНэн етдн)и мэблэги (2\nдэ кэтурулмэси Ьеч кэси гор-хутмамалы, бэдбинли]э су-руклэмэмэлидир. Мэсэлэ бу-расындадыр ки, Ьесаблама-ларда нумунэ. еталон кими кетурулэн Гэрби Алмани]а-ныи наил олдугу cobhJJbhhh (эсл сивилизаси)алы, там сосиал Зэнумлу базар нгтиса-ди))атынын ¿арадылмасы) фэтЬ олунмасына чан атылса да, она чатмаг Ьамы учун, о чумлэдэн Азэрба)чан Республикасы учун эсас ме Jap ола билмэз. Она керэ ки. по-тенсиалы республикамыздан аз олма)ан вэ бир нечэ он-иллнклэр 6oJy базар мунасн-бэтлэри шэраитиндэ JamaJaH классик капиталист елкэлэри-нин Ьеч дэ Ьамысы Алманн-)аныи rejfl етди)имиз сивили-заси)алы базар штисади))аты-на бэнзэр игтисади) ja тын ja-радылмасыиа наил олма)ыб-лар.\nОла бялсин ки, Jaxbn 25— 30 ил эрзнндэ Азэрба]чаяыя оптимал, мэгбул инкишаф сэ-\nвя)]эсииэ чатмасы учун 1,0—\n1,4 * ' '\nтрил)он рубл вэ )ахуд\n300—330 мял!ард Америка\n---\nдоллары кнфа)эт етсин. 0л-бэттэ. мэсэлэ бунуила бит-мир. Башлыча вэзифэ суверен девлэт кими Азэрба)ча-нын милли инкишаф мэиафе-JHH9 yJpyH олараг онун соси-ал-игтясади инкишаф страте* KHjacuHkH дузкун MyaJJaH еднлмэси вэ бу стратежя мэг-сэдлэрин bajara кечирилмэси вэзифэлэринии сэмэрэли, ду-шуиулмуш нввбэлнли)нния тэ'мин олуямасыдыр.\nСофяг hYCEJHOB, нгтясад елмлэря доятору, «Халг уэватизяни ямрЬчяги\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-30-1992-p-2\/","date":"2017-06-27T08:45:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00313.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5393502116,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5393502116203308, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07453003525733948, \"kum_Cyrl_score\": 0.06705069541931152, \"sah_Cyrl_score\": 0.03925330936908722, \"tat_Cyrl_score\": 0.030439231544733047, \"crh_Cyrl_score\": 0.026649871841073036, \"eve_Cyrl_score\": 0.01729988493025303, \"nog_Cyrl_score\": 0.01654209941625595, \"lez_Cyrl_score\": 0.014270533807575703, \"tyv_Cyrl_score\": 0.013271930627524853, \"kir_Cyrl_score\": 0.012582927010953426, \"udm_Cyrl_score\": 0.012539023533463478}","num_words":13509,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.594,"perplexity_score":67767.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 24, 1992, Baku, Azerbaijan\nКАЛГ Г93ЖТИ w «спа*» im*» ил -*-»емв\nАзэрба1чан Республикасыиыи прокурорлугунда\n... ... ыумлло* амал олуимасы •МИ|-\nГ»AHM медэ- а* лднлиб Нарби мутвхассис hmJhtt «вркаалврнидвм бнрм лэрин иштмр*иы ил* *ксп*р-о лен Шуша Ш*И*рМНИН ЧИДАН тиэ* *п*рылмамышдыр. муг*«нм*т кастврмвдан ер* Е]ни ивг**ил*р* л«чын ра\nмени Ьарби бмрлашмаларииэ )онунуи даман олар ни, муга* таНаил аарилмасина кара аиматсиа ермэни Ьарбм бнр 1992-«и ил м*]ми 10-да Ааар-0а)иан Республика«« проку*\nрорлугумд* башлаиан аа ис-\nTHHtarw дааам атдмрилан чи-\nHajav иш* OKTjaÖpaiH 20-да туаакпр» «\"»n« и»»*\nраслубликанын баш прокурору иш у3рэ мстиитагын )уксак их-\nИхти)ар Шириноаун )анында тисвСлы мустантиглар тара-\nэтрафлы муаакира олунмуш- финдаи аларылмаеыиа хусуси\nдур. Истинтапнн уэун муддет- диггат ]етирилммшдмр.\nдан бар* муа)]*н атд*)* факт* республикаиын баш проку-\nпара, трллаимыш саиадпар* рору бутун бунлары нааара\n«ангмлм пнмет аарилмишдир. алараг Нар ики чина|атин ет-тангиди ги)мет варилм и к njlAnkJ ла 06¡9Kt*í иетинта\nМинует иши матариалла* рмнын таЬлили кдстармишдир НИ, истинтаг групунум реНбе-\nрору И. Шнринов прокурор лугун умуми нааарат идара-синин амакдашлары ила му шааира качирмишдир. Баш прокурору и мурамни ДА. На-\nармаии П.р». -К ф*ро»УК ИМР. лашмаларииа •* рил мае и на да- иин **np ур р Р мр чин*)ат ишииин ибтидам луматлары дииленилмишдир.\nиетинтагыида да joe варил* мишдир.\nМузакира замены Нар икн\nри, муНум ишлар уэр* муствм-тиг М. Xacwjaa ииди)адак бнр сыра зарури истинтаг Нара-катлариии ичра атмамнш, су-рундурмачили)* \/ол аарарак дамак олар км, плансыз истин-ter епармышдыр. МаЬз буняв-рмн натичасидир км, Шуша-дз иткии душанларин си|а-\nНыеи ииАн|ад*к дурустлаш-днрнлмамиш, шаНарин му да-фиасинмн ташкилн учум ча-■абдаН олаи бир сыра мве'ул аазмфали шахслар диидирил-мемиш, вару рн с а на дл эр *л<\nрафлы аа o6j*KTHa истинтаг еднлмаси учуй бнр сыр* кон-крат кастаришлар аармиш, истинтаг пламынын |аннд*н\nишлвниб таеднг олунмасыны истинтаг групундан талаб ат*\nмишднр.\nРеспублика баш прокурору* нун вмрн ила Намин чии*|ат ишяерммин ибтндам истинта*\nгында суруидурмвчили)в аа сатНн истинтаг апарылмасы Налларына jon зардн^нна кара истинтаг групунун раНбарм М. XaCMjaaa шиддатли таЬмвт\nа'лвн олуимушдур.\nМушааирада га|д адилмиш* дир ки, умуми мвзарет идара-си гаиуичулуаун кутяааи ша-килда позулмасы Налларына гаршы мубаризад* гатиЛат-сиали]а |©л аармиш, бу муНум саЬада прокурор наваратиии там тв'мин ада билмвмиш-дир. Идарании ишиида сис-темсизлмк, яузумсуз )охлама* лер елермегла кмфа]етленмак, прокурор иезаретииии таевр-руфат, тефтиш а* Нугуги хид-мат фаалнЦати ила аааз олуи-масы Налларына ]ол зарилир. Чмдди лриисипиаллыг а* та-шаббускарлыгын олмамасы два лат а* амак иитизамыиым заифламасина, прокурор та'* сир тадбирларииии самара-сиэли|ина катириб чыхармыш-дыр. Даалат амлакыныи ма* иимсаиилмаси, дагыдылмасы, тасарруфатсыалыг,. интиаамын позулмасы Налларына, игти-садн))атд* гануи позунтулары-ма гаршы ]арытмаз мубари-за апарылмышдыр.\nСон ики илда бир сыра га-\nнунлара амал олуимасы вааи)* ¡ати бир А* ]охланылмв\nмышдыр. Распубликада умуми иазарат саНасмид* гаиуичулу-гуи аазиЦати атрафлы твН* лил адилмамиш, ишин план-лашдырылмасы асаеаи корта* бии шакилда апарылмы?я, на* зарда туту лай тадбирлар бир сыра Налларда Н#)ата качи* рилмамиш, сурундурмачили|* |ол аарилмишдир. Бир чох ¡ерли прокурорлугяарде ишин ташкили 1арытмез олмасына бахма)араг, идараиин амакдашлары оилар* лааыми ама-ли аа матодик камак иастар* мдммшпао.\nБу чидди иагсанларын ас ас сабаблариидаи бнри да ида* раиии аа республика проку-рорлуаумун р*Нб*рли|ииии Намин саНа|а лаг*|д мунасибат басламаси ©лмушдур.\nМушааирада г*1д адилмиш-дир ки, умуми иазаратин асас •азифалари коис��итуси)амыи горуимасы, игтисадиДатд* га* нунчулугун маНиамлаидирил* маси, иисан Нугугларыиыи му-дафиасидир. Умуми иазарат ишиида каклу даиуш |#ра* дылмалы, структур да]ишик* ликларм апарылмалы, гаиуи-чулугум аа Нугуг га)даларыныи маНкамлаидирилмасиида оиум ролу {уксалдилмалидир.\nСУМГАШТ ХдЖЭРИ\nJBHH JIHTCEJ АЧЫЛЫБ\nOlrMrajHTfla турк илаИи)-jat литcejи тэ'сис еднлиб, JlHTcejaa 100 нэфэр таИсил алачаг. УмумтэИсил мэктеби-нин беишнчи синфини битир-миш бу ушаглар эраб. турк во инкилис диллэриндэ мэ'нэ-BHjjaT во эхлаг дэрслерн не* чэчэк, Гур ани-Кэримй ejpo-нэчэклэр. Дэрслэри Турки-]адэн да'вэт олунмуш мутэ-хэсснслэр кечэчэклэр.\nTAJHAP Н0ГТЭЛЭРЭ\nCyMrajHT Тибб Техникуму-нун отуз тэлэбэси кенуллу олараг rajwap негтэлэро — Ar дам, Фузули во Агдэрэ белкэлорнне кетмишдир. Он-лар * ]аралы эскэрлэримизэ тиббя хидмэт кестэрэчэклэр.\nJEHH MOBCYM БАШЛАНДЫ\nh. Эрэблински адына Сум-rajHT Девлэт Мусигили Драм Театры озунун 24-чу мввсу-муна башламышдыр. Исте -дадлы aKTjop ШаЬмар Гэриб-линин rypyflymyHAà Чэлил Мэммэдгулузадэнин «0лу-лэр» комеди]асынын тамаша-сы кестэрилмишдир.\n«МуНэррнр» реклам-ннфор-\nMacHja мэркэзи.\nШвНИДПЭРИМИЗ\nрев иг\nН\nО, аази^ат бара да ма'лумат зермак за Нарби су реет ке-тирм^к учуй гарариаЬа кат* мишди. Бир да ашитди ки, ар-маиилар Гзззмчы]* Нучума ка-чиблар. Вахт итирмади. Мз-шыиы сурсатлз долдуруб дар-Нзл канд* ]ола душду. Га-эзичы{з чзтзр-чзтмаз армани гулдурлар оилары ПДМ-двн атеша тутдулар. Лахыилыгда душман топ мермисмиин парт* ла|ышындаи машын ]аны уста а{илди. Равшан ¡олдашларыны сытыиачага етурду. ©*У иса душмана чаваб аарди. Ьисс едмрди ки, армаииларии асас HMjjaTH машыны партлатмаг-дыр. Навбати марми лап ja* хына душду. Гелпелар Рав-шэнми ajefWHa аа голуиа сам-чылды.\nДа]уш иса саикимак билмир* ди. Раашаи кет-када заифле*\n¡ирди.\n— Атама, аиама да]ии км,\nат ламаеынлар. Ватана бир чаи борчлу идим... — A*j*6 казларини абади |умду.\nДа]ушчу достлары ону Зам* кипам* иатирдилар.\nРавшан Абдулла]аа 1969*чу илда Ларикда анадам олмушду. Ленинградда качмиш ССРИ Дахили Ишлар Назирли]иним\nАли синаем мектебини битир* мишди. Дахили гошумларын Билачаридаки полис полкун-да чалышырды. Л*|т*наит иди. Качмиш ССРИ-нин raj-нар иагталаринд* — Ос*ти|*-да, Фэрганада аа башга ша-Ьарларда амии*аманлыг ja-радылмасыида иштирак ала* мишди. Газанчы]* бу илии и|уиуида иатмишди. Взвод ко* маидири иди. Илк куидои коз-ланилмоз, гофил емели^ат* ларла душмании казукун оду* му алмышды».\nЭбдулНусо)н кишииии сач* лары бир иочо куиуи ичиидо тамам агарыб. Шушобо}им анаиым ка» {ашлары коисуиа ахыр. Эр-араад галбои joe* салар да, агламырлар. Фмру* иуи 23-чу баНарымда Ватам jo* лум да шаНид олаи ларииии ааси))атииа лер. I\nИ. •МФМУЛЛАЛ*\nЕЛЕНТРОНИКА ВЭ ЧИЬАЗГ\/иЫРМА УЧУЙ JAPUMKE4HPH4HJI8P\nНазик пл]онкалар тахиоло* ки]асына эсасаи На]ата кечи* рилмиш елми тадгигатлар микроалактроникада тетбиг едилачакдир. Бу тадгигатлар* дай Немчмнин *А»4рба]чанда елактроникаиаж практик ии-кишафыида истифаде адмла-ча)ина мара г кастарирлар. Окт]абрын 22-да республика Елмлер Академи]асыиын Физика Инстмтутунда баш* чат-мыш «Чохкомпонеитли |арым-кечиричилар физикасы» елми\nкомфрансыиде елмии бу сеНе-синдеки тедгигетларыи семере* лили)инии ертырылмесы ее алагелаидирмлмаси проблем-лериидеи сеНбат кетмишдир. Коифрансы «JyKceK тез|игли емелиЯетлар замены тедги-гетлар епермег узре Аароле трупу» качирмишдир.\n80 ма'руза аа ма'лумат тагдим олунмуш коифрамс* да академи]анын олми муас-сисэлариндв, А»врба]чаи Мил\nли\nАооокосмос Гвоин\nАкомтли]и* ими Таёии ЕНти|атларыи Кос-мик Тодгигаты Институту ида, реслубликамызыи ели мок* таблариида апарылмыш тод* гигатлар музакира олуимуш дур. Тодгигатларыи бир Нис саси алимларимизии jaxMH харичи алкаларин ири алм марказлариндан олан Намкар-лары ила бир лик да HajaT*\nкечирилмишдир.\nАзармиформ.\nГЭЗЕТ КвШКУ\nНАЭИРИ ОтЛАДЫЛАВ\nМолдоаамын чаиубуида аз* азуиа а'лай олуимуш Гагауз Распубликасыиыи мудафиа аа милли таНлукасизлик иазири Ими Бургучи итким душмуш* дур. Окт1*брын 11-да хидмат аагомашыиы ону ¡ашадыгы ввии гапысыиадак катирмиш* дир. Лакин иазир аз мамзи-лмиа бу куиадак калиб чых-ма]ыб. )арли полней и ахта-рышлары Нала бир иатича вар-ма)иб. Назирин joxa чыхма-сы ила баглы ферзи) ja пар мухталифдир. Масала оида-дыр км, Бургучи Гагауз Нарби бирлашмаларииа раНбарлик атди)иидаи дафаларла Нам )арли секииларла, Нам Гагауз распубликасыиыи раЬбар-лари ила, Нам да полис идара-си ила мубаНиса атмишдир. «КомсомалсмИ* правда»\nМУГФИНИИН ФЛДУРФН КИМДИР1\nТачикистаиым Jeaan ре|оиуи-да иама'лум шахслар таныи-мыш астрада мутен ниси Га-раматулла Гурбаноау аз аи-самблы ила бир лик да ваНши-часииа алдурмушлар. Бу чи-HajaT Наггыида атрафлы ма'лумат Надисадаи бир Нафта сонра ма'лум о лмушдур.\nАнсамблыи тасадуф иатича* сиида- саг галмыш бир узау-нун дади)ии* кара муганни аа ону муш*)и*т а дай чал* гычылар бир мафи)* групунун ал и ила JtMHa зорла, Kyja то) да охумаг учуй катирилммш лер. Лакин pajOH марказииа чатмамыш гулдурлар маршру ту д*)ишарак гоншу гышлаг дакы то|да иштирак атма)ии\n•ачиб олдугуиу дамишлар\nБурада артистлерим габаты иы иама'лум силеНлы адамлар касмиш, аавалча Гараматул лаиы иичкаНыидаи купле ила\n•урмуш, сонра иса аисамблыи саккиз узауиу алдурмушлар\nАртистларми ааЬшичасииа гатли Гараматупле Гурбеиоа\nиста'дадыиын чохса)лы парас тишкарларыиы сарсытмышдыр. Оилар Тачикистач па)тахтыи да матам митиигии* таллаша-раг Некуметдем гетмеяерм\nматы.\nдцаам мкддм|м mi\nтаррара сам raj\nТачиимстемдекы азб*'\n«труд».\nшамот. Робер* фишараа\nСпесскм ересыидеиы метчыи 23*чу нарушу Неч-Ьочо нотичолонмншдир Ьосеб Ф«\nшории xojpMHO 1:4-дур.\nФУТБОЛ. Гита миг]еслы тур-иирлордо мовботи мерЬелемии илк корушлари олмушду р.\nМоскве дииемочулеры Ители ¡аиыи Турии шеЬеримде «То риио» клубу ило гершылеш мышлар. Ojyn 2:1 Носабы ила динамочуларым ха{рииа гур-тармышдыр. M#jA*H саНиб ларииии гапысыидаи илк толу Вали ��асымоа качирмишдир.\nБИР ДАЬА ЛУКИНИН ИШИ ЬАГГЫНДА\nУч вдтэндашын — Р. Оля* ]евнм, А. Гули)евин. И. Ьу* се)новун г ведан влдурулмв-синв керв 1992-чй ял авгус-туя 31-дв Азврба]чая Рвспуб-лнкасы Аля МвЪкэмвсиння Ьврбн коллею^всы тэрэфин-двя елум чвзасыяа мвЬкум едилмиш ле]тенант Левквня Лукиннн иши иле алагвдар сон вахтлар Русн]а матбуаты-нын сэЬифэлэринда бир сыра ]азылвр верил мишднр.\nЬэмнн )азыларда фачивли Ьаднсэнин тофарруаты чох вахт тэНриф олунуо. 3. Лу-кинкм Иэрэкетинв бораэт га* зандырмага. ишэ си)аси оэнк вермв)в, ону Руси]а яле Авар-ба^ан арасындакы девлэт мунасибэтлвринд» пряней-пиал чвЯвтв чевирмв)в чвЬд кестэрилир.\nМэсэлэн, Руси]а Федера-си]асы Али Советяямн органы «Росси]с^а газета» бу илин 26 сент)абр тарихли немрэсиндэ курултулу <Ьэд-сизлик» рубрикасы алтын да В. Потаповун «Ле]тенант влу-мэ мвИкум олуимушдур» ма-галвсини дврч етмишдир. Мв-галвдо втвн ил сент]абрын 7-дэ баш вермиш Надисэлэр беле твевир олунур: «Лукин Бакы Али пврби Умумгошун Командирлври Мвктвбинда гаровул ренси иди. Ледди не-\nасилаплы басгынчы силаЬ рларыны во дв)уш тех-никасыны ело кeчиpмэJв чэНд кестврмяшди. Мэктаб уэрв невбатчкнин чагырдыгы Лукин во ики гаровулчу чина-]аткар гэсдин гаршысыиы ал-мага чалышдылар... Сонра\nбаш вермиш гармагарышыг атэш нотичэсиядо басгынчы* лардаи учу олдурулду. Лукин езу аташ ачмамышды». Мэгалэдэ гарнизон во гаро вул хидмэти низамиамэсинин мувафиг бэндлэриндон иг-тибас катнрилир вэ кестэрилир ки. мупафизэ олунан об* ^ктлоро ашкар басгын едил-дн]и Налда гаровул ранен\nезу. )ахуд гаровул hej'aти\nилэ с ила И ишлатмвк Ьугугу-иа малнкднр.\n1991-чи ил сент]абрын 7-да баш вермиш кадарли На-диеэнин эсл тэфэрруатыны а]дыялашдырмаг магсадялэ Л. Лукки вэ А. Горбачов ба-радэ чнна)эт ишииин матери-алларына мурачнат едок. На-мня иш узра Ьокмда де]илир ки, Бакы Али Ьэрбя Умум-гошун Комаидирлэрн Макта-биннн икиичи курсуиун курсанты А. Горбачов 1991-чи ил сеят1абрыя 7-да мэктэбин 1 немрэли дахили гаровулуи-да кешик чакнрдн. Ьэмнн кун гаровул ранен мэктэбин ле]-теианты Jeвкeни Лукин иди. Саат 21.30 радэлэриндэ гаровул отагына дахили теле-фонла мэктэб узра нввбэтчи-дэн команда калдн: «Гаро\nвул, силаЬ котур!».\n2 немрэли нэзарэт-бурахы-лыш мэнтэгэсинэ басгын едилмишдир. Гаровул рэиси Лукиннн эмри илэ Горбачо-вун да дахил оллугу гаровул-\nчулар гаровул рэиси башда олмагла мэктэбин 2 немрэли нэзарэт-бурахылыш мэн-тэгэсииэ кетдилэр.\nОилар 2 немрэли нэзарэт-бурахылыш мэитэгэсинин гар-шысында. мэктэбин Ьудудла-рындан кэнарда Бакы шэЬэ-ринин сакинлэри олаи бир труп чаваны кердулэр. Ьекм-дэ де]нлдн]н кими, оилар «нэ-зарэт-бурахылыш мэнтэгэси-нин гаршысында олан кур-сантларла се1ущур вэ бир* бирлэрини итэлэ]ир, бундан бир гэдэр эввэл курсантдар-дая Ьансыныи онларын ]ол-дашыиы деМуну вэ оиун саатыны вэ гызыд зэнчиринн алдыгыны а]дынлашдырмаг нстэ1ирдилэр». Автоматлар-ла сялаЬлаымыш гаровулчу-лары�� ]ахынлашдыгыны ке-рэн Ьэмнн мулки шэхелэр — А. Ш. ЗeJнaлoв, 3. К. CeJи-дов, Р. Р. Эли^в, А. 3. Гуляев вэ И. И. Ьусе]нов нэзарэт-бурахылыш мантэгэси-нин гаршысыида да1анмыш «ВАЗ-2106» автомобнляна а!-лэшарэк муяагиша )ериндэн кетмэк нстэмишлар.\nБуну керэн ле1тенант Лукин Ьаддини ашараг вэ езу-нун Ьугуг во caлahиJjэтлэ-риндэн ачыг-ашкар кэнара чыхараг, автомобклдаки адам-лары тутмаг гарарыиа иал-миш ва онлардан машыидан чыхиагы талаб етмишдир. Ьам да бу за мал гаровул чулар. о чумлэдэн Горбачов Лукиннн кестэришн ило автомобили му11аснрэ1э ал мыш вэ онун ичэрисиндэ э]лэш-миш Зе^ову, Гули)еви. Ьу-се]нову. Эли)еви вэ Се)идо-ву силаЬла Ьадэлэмэ]э баш-ламышлар.\nСаваш )ерини тэрк етмэ)§ чалышан А. Зе1налов автомобили кери верди. Кешикчи Горбачов автомобили тутмаг Ьаггыида Лукиннн ганунсуз эмриии 1еринэ ]етмрэрэк. ма-шыныи пэракэти нстигамэ-тинда нрэлилэ^р вэ е!им эаманда габагда иедэяи аз узарннэ )ернмэ)э мэчбур «дарах баша душурду кн. Ьа1а ты ва сагламлыгы учуй Ьеч бир тэЬлука Зохдур. Машын да]анмадыгда Лукин Горба-чова эмр етдм ки, )ухары ха-бардарлыг атэши ачсын. Горбачов эмри ячра етдм. сонра иса автомобил )еиидэи дв)ая мадыгда Лукин силаНлы ке-шикчилэрэ гаиунсуэ амр верди ки. машына вэ онун ичэ-рисяидэ олан адамлара автомат лардан атэш ачсын ла р. Горбачов. Пабелэ кешикчи-лэр Б. В. Киппа вэ Ф. И. Пэ-напов (оилар Ьэбсдэя гач-мышлар, бунувла элагэдар, онларын барэсиндэ чииа]эт иши элаНиддэ ичраат учуй а]рылмышдыр) автомашынын мухтэлиф Ьиссэлэрииэ авто-матлардан атэш ачмышлар. Нэтичэдэ И. Ьусе)нов. А. Гу-л^ев вэ Р. ЭлиJel елдурул-муш, А. ЗeJнaлoвyн вэ Е. Се]идовун Ьэ)аты учуй реал тэЬлукэ )аранмышдыр.\nЬэрби-низамнамэ експер-тязасынын рэ']индэн керу-\nнур ки, нэзарат-бурахылыш мэнтэгэсиндэ вэ онун jaxb»-лыгында аса]иш )аратмаг учуя кешик дэстэсинин шэх-сн hej'aTKHHH силаЬ яшлэт-мэси умумэскэри низамнамэ-лэрин тэлэблэринэ зиддир.\nМэЬкэмо сэнэдлэриядэн KepyHAYjy кими. бутун Ьадн-сэлэр Ьэрбн мэктэбин эрази-синин Ьудудларындан кэнарда баш вермншдир вэ мулки шэхелэр силаЬ анбарына вэ Aejyu техникасына JhJmbh-M9ja чэНд кестэрмамишлэр. Буна керэ да гарнизон вэ гаровул хидмэтлэри низам-намэсиндэн ситат кэтирнлмэ-си Зерснзднр. хусусэи да она мера ки. J. Лукиннн гаровул дэстаси 2 немрэли нэзарэт-бурахылыш мэнтэгэсини гору му рду. Белэликло, «Jlejte-нант елумэ мэЬкум едилмишдир» мэгалэсиндэ 7 сент]абр Ьадисэлэри Наггыида факт-ларым шэрНинин гэрэзкар характер дашыдыгы кез габа-гындадыр.\nБунунла элагэдар олараг мэгалэ муэллифииин ишэ сырф cHjacH рэик вермэх учун нестарahJи ачыг-ашкар фитнэкарлыг чэНдлэринэ кез jyMMar мумкуи де]илдир. В. Потапов PycHja раНбарларн-нин Азврба^амын биринчи шахслэринэ мурачиэтла J. Лу-кини эфв етмэк хаНишинн бела шэрН еднр: «...Ьэгнгатая узрхаНлыг чалары вэ баш верэи Ьадисэ)э Гафгаэда туг* )ан едэн ]ангын контекстни-дэп кэнарда галан олдугча хусуси бир Нал кими ]анашыл-масы онлары пэот етмирмн?». Ьэмчинин «Нэрби Ну��угчу» Н. Пчелентсеаин бу сезлэрн ся-тат кэтирилнр: «Ле1теиаят\nЛукинин башыпа кэлэн эИва-лат хусуси Нал де)илдяр. ахы белэ чыхыр ки. биз мин лэрлэ оглумузу гурбаялыг вермяшик».\nBy таНрикчилик муНаиммв-лэринк мэгалэ иуэл^шфяяия ва онуи ситат х от ирди] и шахски внчдаяыиык аНдэсина бу-рахырыг 3. Лукинин твле]м илэ элагэдар Руси]аныя алм девлэт х» дм мл эринии Азэр бэ)чаиыи рэЬбарлэряме му* речи эти икИ даалат арасыя-дв муиасябетларми сааи])е-синэ у)гун кэлэм хе]мрхаЬлыг руНундадыр Эл да олаи мэ'-лумата мера. J. Луки ими мши элааэ мстиитага кендэрил-мишдир. Фачиаля Надисэиям тэфе млаты диггэтлэ тэНлил олуначаг. онун Иеч бнр чэЬа-ти иэээрдэн гачырылма]ачаг* дыр. Белэ бир шэраитдэ кес-тэрилэн иш этрафында еНти-расларын чошдурулмасы. она CHjacH рэнк вермэк чэН-ди на MahxyM ле]тенвитын TanejH илэ Ъэгигэтэн мараг , лананларын мэнафе]инэ yj-гундур, нэ дэ ики девлат арасында сабит мунасибатлэ-рэ. Бу бир даЬа субут едир ки, журналистлэр езлэрняян Нэр бир ]азысына мэс ули]-]этлэ ]анашмалыдырлар.\nАзэрба]чая Республяка-сы Аля Советник иэг-бувт мэркэзи.\nCAJIJAH ПЛАСТИК КУТЛЭ Е'МАЛЫ ЗАВОДУ\nистеЬсал етди1и мэЬсуллары\nл*\nреспубликанын мухтэлиф муэссисэ вэ тэшкилатларына, о чумлэдэн МДБ елкэлэринэ квндэрир\nЗАВОД ИСТЕЬСАЛ ЕДИР:\nполиетилан артук, Ф-25 Н0 Ьачмли полмвтмлан борулар, гору|учу дебилгалар. 10 — 12 лмтряии аедрелар. 24 литрлик лв|ан, мухталиф алчулу сини пар, иулданлар, дибчаи алтлыглары аа «.\nС АШАН ПЛАСТИК КУТЛЭ Е'МАЛЫ ЗАВОДУНДА АШАТЫДАКЫ СЕХЛЭР ФЭАЛИЛЭТ КЭСТЭРИР:\nПолиетилан артук сахи — истеЬсал кучу 14 мин том;\n-а- Полиатилен бору сахи — истаЬсал кучу 7 мин тон;\nПластик кутлании прасланмв сахи — истеЬсал кучу 1090 тон;\nХалг истеЬлак маллары истеЬсал олунан сех — истеЬсал кучу 200 тон;\n♦- Твкмв сехи — истеЬсал кучу 350 тон;\nТакрар е'мал истеЬсал свЬаси — истеЬсал кучу 500 той.\nИстеЬсал просесиндв алчаг аа ¡уксак таз)игли полиетилвндан, амииоплвст, фенопласт, полистрол, полипропилен аа диквр хвммаллардан истифада вдилир. За.од «улки)|вт формасындаи асылы ол-Majapar мухталиф муассисв аа твшкилвтлврдви, ajp..-ajp.i швхслардан бу мвЬсуллары, о чумлвдаи полиетилан аа пластик кутла туллантылар.жы габул едир. Эееаинде иагд пул, |ахуд истеЬсал олуивн\nмэНсуллардан алмаг мумкундур.\nРаспубликада илк дафа олараг заводда полиетилан артук истеЬсал еден гурту ишл^ир. Хаммал\nтаклиф етмаклв мухталиф сифаришлвр »ера биларсиниз.\nХаричдвн алынмыш КУАСИ-175\/55, КУАСИ-630\/160, КУАСИ-1400\/250, КУАСИ-1700\/400, КУАСИ-\n1800\/400 маркалы термопласт автомат аваданлыглар сифаришчилэрм кезлэ|ир.\nЗавод xejpMjja мшлэри ило де мошгул олур.\nВатон угрунда до|ушон огуллврымыва тов тоз мухтолиф эрзаг маллары мандармлмр.\nРеспублика Мудафиа Фондуна 200 мий рубл аосаит кечирилиб.\nСИЗИНЛЭ ИШКУЗАР ЭМЭКДАШЛЫГА ЬАЗЫРЫГ!\nБизим уиваи: 373807, Сал|аи шаНари.\nМа'лумат телефон лары: 5-28-82; 5-48*82; 5*28-61; 5 44-61; 5-44-82; 5-43*82.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-24-1992-p-3\/","date":"2017-06-24T20:55:03Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00539.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3468718231,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.34687182307243347, \"sah_Cyrl_score\": 0.10222611576318741, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05995935574173927, \"tat_Cyrl_score\": 0.04440911486744881, \"kum_Cyrl_score\": 0.040375445038080215, \"tyv_Cyrl_score\": 0.035950277000665665, \"udm_Cyrl_score\": 0.03265202045440674, \"eve_Cyrl_score\": 0.026242928579449654, \"kir_Cyrl_score\": 0.018810788169503212, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01738792099058628, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01721005327999592, \"lez_Cyrl_score\": 0.014454607851803303, \"tgk_Cyrl_score\": 0.013758867047727108, \"krc_Cyrl_score\": 0.013727182522416115, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01282513327896595, \"alt_Cyrl_score\": 0.012470952235162258, \"crh_Cyrl_score\": 0.011292555369436741, \"oss_Cyrl_score\": 0.010931147262454033, \"dng_Cyrl_score\": 0.01056689489632845, \"nio_Cyrl_score\": 0.010018780827522278}","num_words":10084,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.419,"perplexity_score":71474.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 23, 1992, Baku, Azerbaijan\nи\nОсасы кпд* г<Ит«мушдГР\nГЯ7ТГГЛ Xi&WW* Ш\nПЯЕШПТиГ^..С, Свнт|абрын 21-д* Курчустаиыи кутпмн имфор-\nI 1 MacMja васитэлэри Тбияисидв кеча баш мрммш му* J иагишэ Наггыида расмм ма'лумат |а|мышлар.\nКеч* Курчустан Деалет Шурасы бимасына тереф бчр паче дафа аташ ачылмышдыр. Рвсми аЬтимала асасан, Рустааа-ли проспактиндан качан бир нафар сарлош Даалат Шурасы бинасынын ]ерлешди)и ра{оида Myajjan адмлмамиш сабаба кара' тапанчадан haaaja бир нача дафа аташ ачмышдыр.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СИ1АСИ ГЭЗЕТ\nГИ1М8ТИ 2 ГУМ.\nАТ9Ш YH KYH9 ДМАНДЫРЫЛАЧАГ\n1 OKTJA6P БЕ1НЭЛХА 1Г «1АШЛЫ НЭСИЛ» KYHYflYP\nhap вахтыныз хе\/ир\/\nГочалыг... емрун па)ыз ча-гы Бу бэнзэтмэ на гэдэр тэбии сэслэнир. Дашанмыш\nкунлэрия саралыб-солухмуш ]арпаглара, кеврэк, ушэрти-ли ду!гуларыи бу фэслин сы-зылтылы нэфэсинэ, сэнкимэ-]эн агры-ачыларын чискинли па]ыз кечэлэринэ бэнзэ}иши кими... Бе1нэлхалг «^шлы нэсил» кунунуи ела oKTja-брыи 1-на Ta'jHH олунмасын-да да балка анылан бир мэ -на вар.\nАнчаг емрун najbiabi барэ-дэ душунмэк, аЬыл адамла-рын га1гылары ила мараглан-маг учун илин бир куну ки-фа1этдирми? Ахы Ьэ1атын енишлн^охушлу ^лларында JopryH душмуш, синирлэри днзлэринэ енмиш, бахышла-рына думай чекмуш гоча-ларла hap кун растлашырыг. Дукан-базардакы невбэлэрдэ, да]аначаглардакы вурЬавурда онларын нечэ эзаб-эзиЦэт чэкднкларини hap куч керу-рук. Бу чзтин зэмананин мэЬ-руми]1этлэр JyKYHyH даЬа чох мэЬз ]ашлы нэслнн hhJ-нинэ душду)уну е'тираф ет мэмэк мумкундурму? Нансы режнмин вахтына душуб-душ-мэмэснндан асылы oлмajapaг, Ьэмнн адамларын ез эмэ]инэ керэ кечирди]и ифтихар hHc-сини г^мэтлэндирмэмэк, нкинчи дун]а савашынын ве-теранларыны 1ахаларында кэздирдиклари орден-медал лара керэ тэ'нэлэмэк олар мы?\nКимсэснз, тэнЬа гочаларын rajrbija ehтиjaчы даЬа чох-дур. Ьазырда республика мызда онларын cajbi 16 ми на )ахындыр. 0з догмалары мыза нечэ мэЬэббэтлэ ]ана шырыгса, онларын бутун ja шыдларына да елэчэ еЬтирам кестэрмэл^ик.\nНАХЧЫВАН, 22 сент)абр («Реал» — Азэринформ).\nБу кун ]ерли вахтла саат 14-дэ Нахчыван Мухтар Рес-публикасынын Ермэнистан-ла сэрЬэдиндэ уч кун муддэ-тинэ атэшин да}андырылма-��ы Ьаггында сазиш гYввэjэ минмишдир. Бу барэдэ ду-нэн кеча Азэрба}чанын во Зрмэнистанын Ьекумэт нума эндэлэри Нахчыван Мухтар Республикасынын Сэдэрэк ра}онунда керуш заманы разылыга кэлмишлэр.\nAзэpбajчaн тэрэфи ермэ-нилэрин топларынын бурада кы муЬум эЬэмиЛэтэ малик jYKC0KЛИкдэн чыхарылмасын-да тэ'кид етмишдир. Ьэмин стратежи мэнтэгэдэ бирка кешик чэкилмэси Ьаггында мэсэлэнин нэзэрдэн кечирил-мэси барэдэ разылыга кэ-линмишдир.\nТэрэфлэр Ьабелэ сазиши Азэрба]чанын Зэнкилан вэ\nГубадлы, Ермэнистанын Meh-ри вэ Гафан ра]онларына аид eTMaJa разылашмышлар. Ики республика арасында дэмир-1ол элагэсинин вэ Ермэнис-тан эразиси васитэсилэ Нахчывана електрик енержиси верилмэсинин бэрпа олунма-сы мэсэлэлэри да бэ}энил-мишдир. Мутэхэссислэр бу барэдэ гати гэрарларыны гар-шыдакы чума куну, Ьекумэт HyMaJaHfla Ье1'этлэринин нев-бэти керушундэ билдирэчэк-лэр.\nНума]эндэ Ье}'этлэринэ A3ap6aj4aH Али Совети сад ринин муавини Аф^эддин Чэлилов вэ Ермэнистан Али Совети сздринин биринчи муавини Apa GaaKjaH башчы-лыг едирлэр. HyMajaHfla hej -этларинэ hap ики республи канын енеркетика вэ дэмир-.¡ол идарэлэринин нума}эндэ-лэри, сэрЬэ: *ны ра]онларын рэЬбэрлэри дахилдирлэр.\nГОШУНЛАР НАХЧЫВАНДАН ЧЫХАРЫЛЫР\nPycHja Федераси|асы Ье_ куматинин гарарына yjFyn олараг ва Азэрба]чан тэ-рафи ил о разылыга асасан 1992-чи шг сент!абрын 21-дэн е'тибарэн Pycnja сэрЬэд гошунларынын Нахчыван Мухтар Республикасынын оразисиндэн чыхарылмасы_ на башланмышдыр. Онлар Дагыстанда ]ерлэшдирилэ-\nчэкдир. Pycwja сэрЬэд гошунларынын мэтбуат мэр-кэзиндэ хабар вермишлэр ни сарЬэдин бошалдьиьан hHccacH A3ap6aj4aH Рес. публикасы Девлэт CaphaAH-ни МуЬафиза Комитасинин гошунларына верилир.\nРИТА\nАзэринформ\n— сетА\nЧ0БКЭ хэттивдэ\nБАКЫ, 22 сент1абр (Азэр-информун мухбири). Азэр-6aj4aH Мудафиа Назирли]и-нин BepAHjH мэ лумата кора, етэн кеча Зэнкилан вэ Губадлы ра^нларынын сэрЬэд-jaHbi кэндлэринин «Град» гургуларындан вэ топлардан\nаташа тутулмасы давам етди-рилмишдир. Чаваб атэши нэ-тичэсинда душмэнин бир ПДМ-и, ики автомашыны вэ\n20-Ja гэдэр- эскэр MahB едил-мишдир.\nМудафиэ Назирл^и Ьэм-чинин хабар вермишдир ки, Лухары Гарабагда Милли Ор-думузун Ьиссэлари вэ Дахи-ли Ишлэр Назирл^инин бол-мэлэри ермэни силаЬлы бир-лэшмэлэринин бундан эввэл зэбт етдиклэри Азэрба]чан кэндлэринин азад едилмэси эмали]]атларыны давам ет-дирирлэр\nБорч алмышыг, rajTapar\nБирлашмиш Миллатлэр Тэшкилатынын тэшэббусу ила кечэн илдэн hap ил ок-Tja6pbiH 1-ни Бе^элхалг «Лашлы нэсил» куну кими ге1д етмэк гэрара алынды. Балка да бела бир куну jarn-лы нэсил чох кезлэ]иб. Чун-ки 4aMHjJaTa ез борчуну raj-тармыш, елинэ-обасына, Вэ-тэнинэ hap чур хидмэт кес-тэрмиш аЬыллар бэ'зэн уну-дулмуш, rajrbija ehTHja4 AyjflyFy вахт да raJfbiAaH, диг-гэтдэн узаг душмушлэр.\nЭввэллэр «кимсэсиз гоча» кэлмэсини да jaxbiH rojMar\nистамирдик. взумузэ тэЬгир cajbipflbir. Амма ^ «гочалар еви» да japaHAbi. Белэчэ hap mej адилэшди, hap meja «ej-рэндик». Гочалары унутмагы да «бачардыг», онлара хидмэт етмэк ]��лларыны да «тапдыг*. Вэ бу кун еши-дэндэ ки, Азэрба]чанда lb мин кимсэсиз адам вар. hej-pa^aHMajHH. Садэчэ олараг калин керэк онларын сосиал мудафиэси нечэ тэшкил олу-нуб, «Лашлы нэсил» куну haHCbi мэрамла кечирилир?\nта^иВр Азэ^аjKaH0 Республи- (Арды З-чу сэЬифадэ)\nкасы Сосиал Тэ минат Назир-ли]инии хэтти ила кечирилир. Назирли]ин jepлэpдэки шо-бэлэринэ, пенс^ачылара сосиал хидмэт узрэ эрази мэр-кэзлэринэ. jepли ичра башчы-ларына «Лашлы нэсил» куну-ну JyacaK сэви]]эдэ кечирмэк мэгсэдилэ мэктубла мурачи-эт олунуб.\nНазирл^ин сосиал хидмэт ше'бэсинин мудири Сона Иманова:\n-- Биз чалышмышыг ки, республикамызда Ьеч кэси\n»А'-Гi.it\nТуркиjafla тэЬсил апачаглар\nМЭ'ЛУМАТ\nАзэрба]чан Республикасы президентинин фэрманы ила: Алим hycejH оглу Ьусе]нов\nНафталан iiiahapn ичра Ьаки-MHjjaTHHHH башчысы Ta jHH\nедилмишдир К. Ч. Эли]ев башга ишэ кечмэси ила ала гадар Ьэмин вазифэдэн азад олунмушдур\nЧеченмстаиын бутуи неиуплулерм ики-уч мун арзинда Абхазм|адан чыхарыламагдыр.\nЧачвнистан парлвмеитмнин мудафиа •• давлвт таНлука. сиалжи уэр* комитасмнии садри ИбраНим Сул^маиоа базар артаси ахшам ]арля твлваизи)а ила чыхыш адарвк дамишдир ки, бу барада рваылыг онуи Москввда Рус^'аным даалат ка-тиби Каниади Бурбулисла нарушу замены алда олунмушдур.\nДуиеи или немресм бурахылмыш «J«hm Самух» гэзвти хабар аарммшдмр ки, Самух ра|оиунун Сар-кар каидинда каркамли ви|аси хадим аа Азарба|чаи Демократии Реепубликасымын банилвриндаи бири олан М. Э. Расулзадаиин абидаси ачылмышдыр.\nj«HH нашрин jasamapat арасында Калбачар р^онунун своЬаланы кандлвринин сакмнларина Нуманитар ¡ардым кан_ дарилмаси. узум ллантаси]аларында маЬсул^ыгымымыи »»•А«-ши, pajoH марказинда каЬна да|ирманын барпа адилмаси Ьаггында ¡азылар аа гыса хабарлар да аврдыр\nГаэахыстам президеити Нурсултан Назарбаев базар артаси Алманм)а|а аа Франса)« расми сафэра\n^\"^«и^вропортунд» о. туриапнстп.рв билдирмишдир км АФР-да ики алканин гвршылыглы мунвсиоатларинмн аса -лары Ьаггында меморандум, тичврэт-игтмсади аа влми-твх-ммки вмакдашлыг Ьаггында, гаршылыглы ин.асти|аларын му-дафмвсм Ьаггында сазиш имэаланвчвгдыр.\n-Ф-\nДивстр)аны республика раНбэрли|инин нумарм-даси Валери Литска) матбуатда пв|дв олмуш бела хабар лари тэкзиб етмишдир ки, Днестр)аиы канул-лулар Курчустан - Абхази|а мунагишасинда ишти-\nрак адирлар. _\nО РИТА СвТА-ным мухбмрина билдирмишдир.\n«Дивстр)аны балканин на рвЬбарли]и( на да ичтимаи «а дикар тошкилатларын Абхази)а]а аз каиуллуларини кондармамиш ларл. Нам да Валери Литска) истисна втмамишдир ки, Днвстр1вны бвлкадан взлариии кануллулвр вдландыран а|-ры-ajpbi аскарлар Ьагигатаи Абхази)ада пв)Да олв биларди.\nлар.\nРусланин eanjyia базарыиа jeH» да чахнашма\nД^ШДу1внА Москва бвнклврарасы аал|ута биржасыида квми. рилмиш наабати саадаларда долларын мезвннеси 241 маната гая хм ыш дыр. «Гарв чаршаиба ажшамы кунуида*\n•азипат аагустун ахырларында |вранмыш аал)ута баЬраиыиа банза|ир. Чунки бу кун долларын мазаннаси бирдам-бирэ аа-•алки каствричидвн 35,5 манат ¡уксвк олмушдур.\nМутэхэссислэр Хабаровск«« Богдамовка гэсо-бэсиидэки Нарби санатори|анын эразисиндэ ашкар адилмиш радиоактив чирклэнмэ саНэсини лэ^в ат-мэ|э башламышлар.\nБурада aipbi.ajpki саЬалэрдэ шуаланманыи интансиали)и саат да 0,6 рантканэ чатыр км, бу да ¡арли фон кемииетмндэн 30 мин дафа артыгдыр. Бу, амур6о1унда ашкар адилмиш ач таЬлукели чиркланма саЬалариндан биридир.\nИспани}анын Кордоаа шэИэриндэ Авропада эн\nири мэсчид фэали||этэ башламышдыр.\nБазар артаси масиидин ачылышыида олмуш Крал Хуан Карлос Пиреме) {арымадасында Исламыи Ьакмранлыгыныи гуртармасынын баш ¡узуниу илдануму иле алагадар олара. бу Ьадисании хусуси аЬаммпатиии га]д етмишдир\nГранитдан .а м.рмардан тикилмиш бу казал бинада иба-дат ее хидмет отагларындаи алааа, китабхана, ислам мада-ни))ати »9 инчасанати муза]и ¡врлешмишдир\n(Азэрииформуи вэ РИТА—СвТА-нын мэ'лумвтларм эсасында Ьазырланмышдыр).\nХабар верилди|и ними, рвс-^блика сара|ында Азэрба^ан оеэидвнти Эбулфэз Елчибэ] ^pKHjaHHH твЬсил мувссисв-эрина гэбул олунмуш квнч_ эрлв кврушмушдур.\nРеспубликанын халг таЬсили азири Фиридун Чалило* кв_ уш марасимиии ачарвг де-ишдир ки, салона топлаш-ыш тэлвбалар бу ил чидди ынагдан чыхмышлар. О, 1919. у и л дэ кэнч Азэрба^ан Дв-юкратик Республикасынын эЬсил алмаг учуй харичи вп_ аларэ квндэрди|и 96 азврба]-анлы квнчин TanejMMH ха-ырлатмышдыр: онлардан бэ'-\nилери твЬсиллврини баша атдырдыгдан сонра кери га-ида билмамиш вв ез билик-ариндэн халгын рифаЬы на_ кина истифада етмамишлар, аланлары исе *атвнэ дандук-|Э penpeccMjanapa ма'руз апмышлар.\nБу ил Туркмении теЬсил му-(ссисаларинэ ики мина ¡ахын\nоглан вэ гыэ гэбул едилмишдир чи, бу да атан илдэкиндан 20 дэфэ чох дур. Тасадуфи де-)илдир ки, Азарба)чан прези. денти Эбулфаз Елчиба] он-ларла кечирилан керушу та-рихи керуш адландырмыш-дыр. О, бу фикри инкишаф ет-дирэрэк демишдир ки, бу кун тэЬсил алмага jone сал-дыгымыэ чаванлар о шэхс-лардир ки, эсл мустагил девлэт гурулмасы угрунда муба-ризэде иштирак едирлэр, бу девлэти онлар меЬкамлэдэчак аэ инкишаф етдирэчэклэр. Президент телебелере мура-чиэтле демишдир ки, сиз гар-даш елк9)э теЬсил алмага ке-дирсиниз. Бэ'зи )ерлерде вэ бе'зи ««с^асетчилер» бизим бу елке иле |ахын мунасибет-леримизи AsepSajKaHbiM Тур-nnjaдэн асылы вэзи^этэ душ-мэси кими гэлемэ вермэк ис-тэ|ирлэр. Онлар беле фикир jajbipnap ки, биз Руси)адвн aj-рылараг инди дэ Турки)ени\nезумузе 6е|ук гардаш сечми-шик. бутун бу у'дурмалардрн мэгсэд девлэтлэримиз ара-сындакы мунасибетлэри кор-ламагдыр. Иалбуки бу алагэ-лэрин меЬкамлэнмаси мип-латимиээ )алныз фа]да верэ билар. Эаваллер де демишик ва ¡ена дэ такрар едирик: Виз мустагил даалат гуруруг. ТуР-ки|э рвЬб9рли]и да бу фикир-лэ шерикдир вэ буну дэфалэр-лэ ба)зн етмишдир.\nЭбулфез Елчибе) даЬа сонра хатырлатмышдыр ки, Мем-мед Эмин Ресулзаде кеччпе-ре учоен��ли ба|рагымызы еманет го|мушдур. Бу кун кенчлерин бир Ьиссеси бу ба]раг алтында чабЬедэ ше-Ьид олур. Вотане меЬеббети сездэ де)ил, емалде, |вхшы охумагла, халгымызым тари-хини, эдебимат ве инчасене-тини дериидэн е1ранмакле су-бут етмак лазымдыр. Президент бела бир арзусуну да билдирди ки, талабэлер есас\nелмлэри манимсамакла jaHa-шы, дун)а динлерини ajpaH-мэ]э дэ хусуси фикир ьер-синлер.\nТэлэбэлэр вэ валиде^лер Турки)едэ таЬсил алмаг учун )арадылан имкан учун Азэр-ба)чан раЬбврли|инв, Халг ТаЬсили Назирли|ина, Туркн)# Ьекума'-инэ миниатдарлыгла-рыны билдирмиш, республи-када габул имтаЬанлары замены татбиг едилан тест усулу-нун устунлуклариндан даныш-мышлар. Онларын фикринча, бу системин тэтбмги габул замены Азарба]чвн халгынын ан исте'дадлы канчларини сеч-Maja имкан варачакдир.\nКарушда Турк^а Республикасынын Азэрба]чандакы са-фири Алтай Караманоглу иштирак етмишдир.\nАзеринформ.\nВЭТЭНЭ\nСЭДАГЭТ\nАНДЫ\nШЭК9Р ЧУГУНДУРУ 1ЕТИШИБ\nэ|с Керуш замены.\nФото О. А|дыиоглуиукяУР.\n«ХАЛГ ГЭЗЕТИ»НЭ АБУНЭ JA3bmbIH!\nКунун оператив хэбэрлэри вэ репортаж-лары\n«Халг гэзети»ндэ\nКеркэмли ичтимаи-CHjac« хадимлэрлэ, Мараты адамларла кврушлэр\n«Халг гэзети»нде\nСи]асэт, игтисадиЦвт, мэдэнидэтлэ баглы актуал сеНбэтлэр, аналитик вэ публисистик материаллар\n«Халг гозвти»ндэ\nИдман ]ениликлэри, эн мухтэлиф реклам вэ е'ланлар\n«Халг гэзетивндэ\nБутун бунлары ¡алныз абунэ |азылмагла мунтэзэм охумаг имканыныз вар. Абунэ ja-зылышы давам едир.\nАбунэ гн|мэтлэри (рабитэ хэрчлэри илэ бир-лнкдэ):\n1 ajAbir —■ 45 рубл 59 гэпик.\n3 а]лыг — 136 рубл 77 гэпик.\n6 ajAbir — 273 рубл 54 гэпик.\nБАКЫ, 20 сент|абр (Азерии. форм). Бирлешмиш Алм Ко-мандирлер Мектеби курсант. ларыныи ен'енев»» эмдичма марасими илк даф» олараг Азерба|чвным дэвлет Ьимни-нин ифасы ила башланмыш-дыр.\nАзарба)чаи Распубликасы-нын президеити Эбулфаз Еп-чибв) мврасима топлашанлар — кэлвчвк эабитлвр, онларын валиде)нлари гаршысындв чыхыш етмишдир. Азарба)чан президеити 6а|рамыи ишти-ракчыларыны саламламыш,\nреспубликамыз УЧУН бала ча-т\"н деврде, торпагымызда тэчавузкар тарафиндан баш-ланмыш муЬариба кетди|и бир вахтда Азарбв|чаныи ис-тиглали))атини ва арази 6у-тввлу^уну горумаг учун 1УК— сак ихтисаслы Ьарби мутахас-сислэр Ьазырланмасынын хусуси аЬэми))атиии г#|Д атмиш-дир.\nАзарба)чан Республикасы-нын мудафиа назири РаЬим Газь^ев, мактабии реиси ке-нерал-ма)ор Иван Ко*ал|ов аэ башга лары да курсантлары табрик етмишпар.\nАндичмадан сонра калачак эабитлар метин аддымларла трибунанын гаршысындан кеч-мишлар.\nАнди <ма марасиминда Ьа-бела Азарба|чан Республикасынын девлэт катмбм ПанаЬ Ьусе]нов, республике баш не-зиринин биринчи муавини Ва-Ьид ЭЬмедоа иштирак етмиш-лэр.\n* * *\nЬэмин кун Азэрба|чан Рес-лубликасынын президеити Э. Елчибэ) Бакы Бирлашмиш А пи Командирлер Мактабииин тэд-рис корпусуна катмиш, онуч кафедралары, бунларын тах-ники тэчЬизаты иле таиыш олмушдур.\nБу к��нсабаЬ ^гылмалыдыр. О, кимэ тэЬвил «ери 1эчэк? hapaja дашыначаг? Ьансы шэртлэрлэ е мал еди-лэчэк?.. Суал чохдур. Алынан чаввблар ондан да чох дур. Чунки кшдэ дэгиглик, !вуэ))энлик ]охдур.\nБмэксевэр Азэрба)чан\nэкинчиси 6v ил илк ДЭфЭ олараг мин Ьектарларла га-Ьэдэ шэкэр чугундуру бечэр-мишдир. Элбэттэ, бу, асан-лыгла баша кэлмэмишдир. Ра)онларын бири тохум са-рыдан, дикэри мувафиг тех-никадан, бир башгасы экин cyjyHflaH корлуг чэкмишдир. Шэкэр чугундуру экиб-бе-40pM3ja башламыш тэсэрру-фатларьж Ьамысы бирликдэ исэ сэриштэсизлик учбатын-дан чэтинликлэ гаршылаш-мышдыр. Ахы экинчил^ин бу саЬэси республикада тэзэ-тэзэ квврэк аддымларыны атыр. Нэ экинчилэримиз онун агротехники сирлэрини билир, нэ дэ мутэхэссислэримиз ке-руб кетурублэр.\nБутун бунлара 6axMajapar эксэр тэсэрруфатлар вэ ича-рэдарлар jaxmbi шэкэр чугундуру бечэрмишлэр. Ьэмин мэИсул лап JaxbiH кун-лэрдэ топланмалыдыр. Бу иш учун мунасиб техника\nвармы?\nБилэсувар ра)онунда бил дирдилэр.\n— Техника елэ чэтин проблем» де]ил. Беш эдэд чугун-дурчыхаран механизм алмышыг. Иш бэркэ душэндэ башга механизмлэрдэн истифадэ етмэклэ бу мэпсулу чыхар-маг вэ топламаг олар. Эсас мэсэлэ одур ки, билинмир чугундур кимэ тэЬвил вери-лэчэк. hapaja дашыначаг, га-занчымыз нэ олачаг...\nКИЧИК АРА1ЫШ: Бк-лэсуварда 200 Ьектардан артыг саЬэдэ шэкэр чу «уйду ру бечэрялмишднр. Ьэ-мнн 1ерлэрдэн 600 тона Ja-хын ширин кутлэ топлана-чагы кездэиялир. Чэлнл-абадда исэ белэ экннлэрин саЬэси 110 Ьектара гэдэр-дир. 150 тон мэЬсул J«na-лачагы куиан едилир. Билэсуварда да, Чэлил-абаддч да. республиканын Кэнд Тэсэрруфаты вэ Эрзаг Ha3HpnHjHHfla дэ лап илин эввэлиндэн де1нрлэр ки, топ-ланачаг шэкэр чугундуру кутлэси гоншу Иран Ислам\nРеспубликасындакы Парса бад гэнд заводуна квндэри-лэчэк. Амма ^далары, шэртлэри Ьэлэ билинмир. Чу-гундуроечэрэнлэрэ каЬ flejHp-лэр мэЬсулу взунуз апарачаг-сыныз, Астара Joлy илэ. Kah да мэЬсулун мэркэзлэшди-рилмиш гг}дада дашынача гыны cвJлэJиpлэp. Ширин хаммалын Ьорадиз кечид мэн тэгэсиндэн Joлa салыначагы-ны 6ajaH едэнлэр дэ вардыр Билэсувар joлy исэ чох a i Ьалда )ада душур. Ланачагын кундэн-кунэ гытлашдыгы. HarflHjjaT васитэлэринин аз вэ сыныг-салхаг олдугу инди-ки заманда Билэсувар Joлyн-дан даЬа чох истифадэ едил-мэлидир. О. Чэлилабад вэ Билэсувар paJoнлapы учун хусусилэ сэмэрэлидир Ахы Ьэмин paJoнлapдaн Парсаба-да автомсй5ил ]олу Aciapaja гэдэр олан мэсафэдэн дэ гы садыр.\nБэс чугундур кутлэси Ьансы автомобиллэрлэ дашына чаг, онларын суручулэри кимдир? Бунлар да Иэлэ му эЛэнлэшдирилмэмишдир. Бу hen дэ садэ мэсэлэ дeJилдиp. Ахы мэЬсул бир тэсэрруфат-дан ади гэбул мэнтэгэсинэ вэ ja бир pajón дан дикэринэ апарылмыр. О. девлэт сэр-Ьэдини a;waja4ar, бир влкэ-дэн дикэринэ кечирилэчэк. Она керэ дэ гэт олуначаг маршрут, кечид мэнтэгэсинэ кими мэЬсулу дашы]ачаг ма-шынлар, онларын суручулэри дэ габагчадан мYэjJэнлэшди-рилиб дэгиглэшдирилмэли вэ онлар учун мувафиг сэнэд Ьазырланмалыдыр. Бунлар бир нечэ саата баша кэлэн иш flejHfl. кунлэрлэ, бэлкэ дэ Ьэфтэлэрлэ вахт апара-чаг. 1ерлэрдэ бу ишлэрэ дэ йэлэ мэЬэл rojaH joxflyp.\nСон мэИсулун талеJи flaha чох мараг догурур. Тэсэрруфатлар. хусусилэ ичарэдар-лар билмэк HCT3jHpflap ни. тэЬвил верэчэклэри хаммалын нечэ фаизи мигдарында гэнд вэ ja шэкэр тозу элдэ едэчэклэр? Бири экинчи}э сон мэЬсул олараг гэнд. ди-\nкэри шэкор тозу вepилэчэjи^ ни дejиp. Мигдарыны исэ каЬ мэЬсулун 12. каЪ да 14 фаизи Ьэчминдэ олачагыны се1-лэ}ирлэр. Башга рэгэм де-¿энлэр дэ тапылыр.\nЭкинчи гэшОини дэ Ьесао-ламага башламышдыр. Ин ди ону шэкэр чугундурунун е'малый дан алынан тулланты да марагландырыр. Чунки Ьэмин тулланты консерв сэ-нajecи учун кэрэкли хаммал, heJвaндapлыг учун jaxшы Jeм-дир. Демэли, элавэ кэлир мэнбэjидиp Буну итирмэмэк-дэн етру шэкэр чугундурунун е'малы республиканын езун-дэ гaJдaJa салынмалыдыр. Белэ муэссисэмиз исэ Joxдyp. Лакин Ьэмин ишн ез еЬдэси-нэ кетурмэк арзусунда олан тэшэббусчулэр Jaвaш-jaвaш мeJдaнa кэлир. Чэлилабадда-кы «Консерв заводу» кичик муэссисэси белэлэриндэндир.\nМуэссисэнин рэЬбэрл^и УкpaJнaдaкы пapтнJopлapы илэ элагэ Japaтмaгы, гэнд истеИсалы учун шэкэр чугун-дурундан элавэ лазым олан компанентлэри вэ аваданлы-гы кэтиpмэjи, pajoндa бечэ-рилмиш шэкэр чугундурунун xeJли Ьиссэсини ез гуввэсилэ е'мал eтмэJи вэ'д едир. Ку рултулу керунэн бу вэ'дэ бэлкэ дэ бел багламаг олар. Чункн онлар сезлэринин ага сы олдугларыны субута je тирмишлэр. Инди истисмар етдиклэри заводу габагчадан вэ'д етдиклэри кими 2 aJ Ja-рыма нэинки тикиб истифа-дэjэ вермиш. Ьэтта орада мэЬсул е'малына да башламышлар. Бэлкэ гэнд Ьаггында ширин сеЬбэт дэ белэчэ ширин бэЬрэ верэчэк?\nВахт Joxдyp. Шэкэр чугундуру экиб-бечэрэнлэр суал-чаваб бурулганындан тез-ликлэ хилас едилмэлидирлэр. Ьэм дэ елэ шэраит Japaдыл-малыдыр ки. экинчилэр чэк-диклэри агыр зэЬмэтин с<ж нэтичэсиндэн разы галсын-лар. Невбэти мевсумдэ ишэ дапа Ьэвэслэ киришсинлэр, jeни тэсэрруфат саЬэсинин ми^асы кенишлэнсин. онунла мэшгул оланларын сырасы сыхлашсын. езумузу ез гэн-димизлэ тэ'мнн едэ билэк.\nРафиг ЬЭСЭНОВ.\n«Халг гэзети»нин мухбирн.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-23-1992-p-1\/","date":"2017-06-24T20:52:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00030.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3184663951,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3184663951396942, \"sah_Cyrl_score\": 0.11802396923303604, \"eve_Cyrl_score\": 0.09327231347560883, \"kum_Cyrl_score\": 0.05916881561279297, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03841410577297211, \"crh_Cyrl_score\": 0.032259996980428696, \"udm_Cyrl_score\": 0.03201974183320999, \"tat_Cyrl_score\": 0.025687022134661674, \"kbd_Cyrl_score\": 0.02313467487692833, \"rmy_Cyrl_score\": 0.021239543333649635, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02000346966087818, \"dng_Cyrl_score\": 0.018996115773916245, \"tyv_Cyrl_score\": 0.017240863293409348, \"alt_Cyrl_score\": 0.01718117482960224, \"nog_Cyrl_score\": 0.015368775464594364, \"ron_Cyrl_score\": 0.012515333481132984, \"lez_Cyrl_score\": 0.011303809471428394}","num_words":10543,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.336,"perplexity_score":70975.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 13, 1992, Baku, Azerbaijan\n3» I\n27 NOV V?92 ,b; ;\nЦШ0\nH9R VAXWIZ\nJyxapu Гарабагын муся-бэтлэря ячэриенядэ Хоралы соДОрыяы бязям учун агры* лы тарнх олду. Ьш дэ ДУ* шунурус ахы нет» олду и, бу фэлават баш »ердн?\nРесяублява Аля Сояетмннн депутат нстннтаг комксся]асы нечэ а]дыр «я, бу суала ча-ваб ахтарыр, тэгснркарлары за чыхармага чалыпшр. На* _л]зт( KoMHccHja миллат «а* кялларн аа халг гаршысын-да кеннш Ьесабатла чыхыш етди. Фачнрвнн баш аермэся шэраятн атрафлы шарЪ о лун-ду. Ьаднса арэфасинда сала*\nЬяИатля ва мас'ул \"адамда-рын Ьарэкатлари ачылыб квс-тарвлдя. Кямдир мугэссир? Бутун заманларын бу амак* сыз суалы бу куя да чыляаг-лыгы яла саслакяр.\nЬесабатдая ма'лум олду ки. Хочалы шэЬндларн о кунлар-дэ республик амызда кедан ccJacH о]уяларын думанын-да садача олараг лазымя ко* макдэи кэяарда галмыш, Нем кэсэ багышлакма)ачаг ла* ге]дян]ня гурбаяы олмуш* лар.\nМугэссирлэрнн Ьамысынын ады, терэтди]и конкрет эм ал ма'лум олмаса да, бунун aj* дын чизкнлэря коз габагын* дпдыр Эввэла, вз тэрэфи-мяздэкя арагарышдыранлар, субуландыранлар, вэзнфэ бор* чуна мэс'улк]]этснз ^анашан-ларын тэгснрн а|дынлашды-рылмалыдыр. Икнкчиси,' та* рихда мне ли коруямэмяш\nвэЬшнлмк тератмяш ермэнн фашистлэряннн эмэллэрн дун]анын нуфузлу даЯрэлэ-риндэ ctfjacH mjMaTHHH алма-лыдыр. Таэссуф кн, бнэ да-ha чох ез арамызда ханя, тэгеяркар ахтарыр, cojmpbi-мы терэдэнларк ясэ санки ]аддан чыхарырыг. Хочалы фачнэси яла алвер етма]яв, таряхнмизия бу rapa соЬнфэ-сияя бнр-биримизэ гаршы си-лаЬа чевнрмэ]нн кунаНыны вэ багышлаимазлыгыны даря етмэк мэгамыдыр.\nТАТАРЫСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ПРЕЗИДЕНТИ ЧЗНАБ МИНТИМЕР ПШМИЛЖ)\nМеЬторэм презндеят!\nСуверен Татарысган Рес-публикасынын 1ени Коистн-туси]асынын габул олунмасы хобэрини бо]ук гурур вэ иф* тихар Ьнсси илэ гаршыла-дыг.\nМустагнлляк вэ азадлыг — улу тур« с^унун эн гудрэт* ли голларындан олан гапроман татар халгынын Ьалал Тарнхи Ьаггыдыр. НэЬа1эт. тарихи эдалэт талиб кэлмэ-лн, эерлэрлэ тэ'гиблэрэ, реп-реоси)алара, олмазын милли зулмэ мэ'руз галмыш * татар халгы оз шэрэфли Ьаггына говушмалыдыр.\nЗаман-заман душунулмуш гвддар империй с^асоти нэ-тичэсиндэ турк биpлиJи пар-чаланмыш, халгларымыз ез ибрэтамиз кечмишиндэн, <#)• кекундэн а)ры салынмыш-лар. XX осрин сонлары турк ду^асынын о]анышы вэ дир* чолиши илэ эламэтдардыр. Бу кун совет имяер^асы* ньгн дагылмасы илэ халгларымыз ]ени бир тарихн мэр*\nБАКЫ. 12 яо)абр (Азэрнн-форм). Азэрба]чан Ордусу-нун бвлмолэри ермэни екс-иедиси}а корпусу бирлэшмэ-ларинин Лухары Гарабагын шнмалында ]ерлэшэн Коча-гот кандини зэбт етмэк чаЪ* динин гарщысыны алмыш-лар. Азэрба^ан Мудафиэ Назирли]и аналитик информанта мэркэзинин мэ'лума-тына керэ, бир кун эввэл ахшамдан хе1ли кечмиш душман б^ук гуввэлэрлэ бу стра-тежи JaшaJыш мэнтэгэсинэ Ьэмлэ етмишдир. Милли Ор-дунун Ьиссэлэри артиллерия* нын ко.ма1и илэ ермэни бир-лэшмэлериннн Ьэмлэсини дэф\nРТМН01 вэ Иучума кечмиш л эр. Нзтичэдэ душман бнрлэш-мэлэринин тэгрибэн 30 flojyui-чусу е��дурулмуш вэ онлар бир сыра алверишли мевге-лэри тэрк едэрэк кери чэ-килмншлар.\nМудафиэ Назирл^индэ ве-рилэн ма'лумата корэ, ha-зырда республика СилаЬлы Гуввэлэринии белмэлори Ко-чагот кэндинэ, ¿ахынлыгдакы ]уксэкликлэрэ вэ бир кун эввэл эло кечнрилмиш мавге-лэрэ там нэзарэт едирлэр.\nМудафиэ Назирли]инин\nаналитик информаси]а мэр-кэзи Baryac, ApvTjyHoho^ep )аша]ыш мэнтагэлэринин\nдушман тэрэфицдэн тутул-масы Ьаггында ермэни кутлэ-ви информас^а васитэлэри-нин PycHja телевизи^асынын каналлары илэ 1а]дыглары мэ'луматы тэкзнб етмишдир. Гарабагын даглыг Ьиссэси-нин шималыада 1ерлэшэн бу кэндлэр A3ap6aj4aH СилаЬ-лы Гуввэлэрнннн нэзарэти алтындадыр.\nБу кун ермэни силаИлы бирлошмэлэри Хочалы pajo-нуиун jamajuui мантэтэлэри-ни во Зонкилан ра]онуиун бир сыра сэрЪэд^апы кэндлэ-риии атэшэ тутмушлар. Ча* ваб атэши илэ душман сус-дурулмушдур.\nМЭ'ЛУМАТ\nЬэлэ)э — мустэгиллик вэ милля азадлыг угрунда двн-мэз мучадилэ )олуна чых* мышлар. Милли дввлэтчилик эн'энэлэримизэ. эслямиээ, мэ'нави бирлиЗимизэ rajut-магла вэ улу танрынын Jap-дымы илэ бу }олда 6eJyK за* фарлэрэ говушачагымыза гэ-ти эминэм.\nУмидварам ки, Aiep6aj4aH — Татарысган элагэлэри ин-нэн сонра даЬа да мвЬкэм-лэнэчэк, ики гардаш халгын гаршылыглы амэкдашлыгы, дурмадан артачаг вэ AYHJa* да сулЬун, эдалэтин тэнтэяэ-синэ гуллуг едэчэкдкр.\nДемократии Иугуги 40MHJ* Jot гуручу.1>'гунда, мустагкл .ihJhhh3hh бэргэрар олмасын-да во горунмасында сизэ вэ ха.1гыныза о1илмэз ирадэ. бе* Jyk угурлар арз>*ла]ыр, эн самими дилэклэрими JeTHpH-рэм.\nЬермэтлэ\nЭбулфэз ЕЛЧИБЭа, A3ap0aj4aH Республняасы-иыя президентш.\nA39PBAJ4AH ПРЕЗИДЕНТИ ГЭБУЛ ЕТМИШДИР\nАзэрба]чан Республикасы президентииин фэрманы илэ АзэрбаЗчан Республикасынын суверенли]ииин вэ эрази бу-Тввлу4унуи горунмасында,\n^динч эЬалинин тэЬлукэсизли-Jhhhh тэ'-мии едилмосиндэ KOCTOpOlHjH шэхеи икидлик вэ П1учаэтэ корэ батал]он ко-мандирн. Majop Эл]ар Дусиф\nоглу Эли]евэ «Азэрба)чаньш Милли ГэИрэманы» ады ве-рилмишдир (елумундэн сонра).\nБАКЫ, 11 яо)абр (Азэряя-форм). Азэрба1чан Республикасынын презвденти Эбулфэз Елчибэ^ БМТ-нин Азэоба1чан-дакы нума]эндэси МаЬмуд эл-Сэнди гзбул етмишдир.\nЭбулфэз Ьлчибэ) ге]д ет-мишдир ки. «БМТ-нин нума-Ьндал^инин ачылмасы. шуб-пэсиз. республиканын бе]нэл-халг нуфузунун артмасында бвJYк мэ'нэви вэ практик рол oJнajaчaгдыp». Онун фикрин-чэ, иума]эвдэлик Азэрба]чан илэ Бирлэшмиш Миллэтлэр Тэшкилаты арасында элагэ-лэндиричи ваейтэ ними чыхыш едэчакдир. Президент бела Ьесаб едир ки. бу. республика да баш верой Ъаднсо-лэр бародо эсл Ьэгигэтин дун* Ja ичтимаи)]отннэ чатдырыл-масына имкан 1арадачагдыр.\nМаЬмуд эл-Сэнд ге1д етмишдир ки, Азэрба)чан кечмиш Совет Иттифагыныи дн-кэр республикалары «шми агыр кечид доврундэдир. О демишдир: «Бутрос Галинин тэшоббусу илэ пэмин ОЛКЭ-* лзрдэ таза ачылмыш БМТ нума1эндэликлэринин ас ас\nвэзифэлэриндан бири Ьэмин рос публикала ра Ьазыркы чэ-тинлнклэри сур'этлэ арадан галдырмага комок етмэкдон. са��ит вэ нормал haJaT шо-раити ]аратмагдан ибарэт\nМаЬмуд эл-Сэид Ермэнис-тан—A3op6aj4aH мунагишэ-синэ тохунараг демишдир ки, о оз фэалиЛэтиндэ БМТ-нин есас прнисипинэ — hop чур мунагишэлэрин enJacH J0h.w арадан галдырылмасы прин сипинэ осасланачагдыр. Mah муд эл-Сэид A.wpiiHформу» мухбирина демишдир: «БМ1 ниц баш катиби бу пробле мин дннч )олла арадан гал-дырылмаемна :и>мэк етмэк coaahHjJoTH вермишдир. Мэн бу ган токулмэсинин ДА)ан дырылмасы, Aaop6aj4aH хал гынын оз енержисини демок-ратик, чичэклэнэк бир доплати» )арады.1масына истига* мэтлэндирмэси учун вар ку-чум\\* сэрф едэчэ]ам>.\nКом'шдэ харичи си)асот мссатэлэри узрэ девлэт му-шавири В эфа Гулузадэ иш-тирак етмишдир.\nРусм|а Ьмрбм Нам Гг»»ларинии Тмр «* 1а*р-шт маршруту ила моммарсм|а раЦя чачмраи нм* пнПат таЦарасм но|абрыи 11-да пшг » Таар вила|а. тминм Намрасоао ммди \\шлыкяшътл . raaa|a yvpa*\nмышдыр. ..\nМо'лум олмуш дур КМ, 5 дш-мгодон сонра jajjapo тмином 250 могр Ьундурпукдои Jopo душмушдур. Ьа|отнн командиру Кабала «лгы пилот •• 16 сорммщмм Ьопак олмуш* дур. ТоЬгигат апарылыр.\n*♦*\nРуси|а Фадараси|асы Харичи Ишлар Иаамршф«. ним малмкаиасиида МДБ алиалари харичи ишлар назир лармиим мушааираси и шина башламышдыр.\nОнун ншммдо Ермоннстаи, Боларус, Гааахыстам, Гюргм-аыстви, Моядом, Русн|а OaAapacNjacM, Тачикнстан, Турами ммстаи, взбакнетан «а Укра1и«нын валаЬниатлн нума)амао* лари мштирам адмрлор.\nЧ\nХалг дмутатларыиыи |«адни«м гуруятаЦмыл догура билача)\" вашяыаа таЬлука бу«л|« праамдал-тмнм аа Наауматинл даанрмак ч»Ьдм рла да|ия, Али Сова тми тариибмммн аларатда «сакмтма» таавлам-\nмаси ила бауяыдыр.\nПарпамаит ислаЬатлар ноалисн)асын«н акспартларм бу фмммрдадмэлор. Оиларын твдгнгбтпары дунон Руем|аным вА<г аа»нмда дапутат корпусу арасында )а)ыямыш*ыр. ввволкн мкм rypyntajA», Ьабопо пар лама «тин дордунчу сассм|асында адбаад сосвармвяврин таЬлнлл субут адмр кн, президенте аа Ьакумата му халиф олан гуааалар ха] пн кучпанммшпор ■а халг далутатлары корпусунуи нслаЬат «инаЬы натднкчо замфла)ир. * }\nКурчустаи Иарби Даииз Гуааапаринии команда* ны ва ]«рли НакимиЦат оргаилары Потк лимамымын\nблокадасына |аиидан башламУшяар.\n. Marca д opa дай Тара даииз доиаммесы аааданяыгынын дашынмасына аа Русн]а Ьарбн гуллугчуларынын, оиларын аилалармммм кочурулмаенно майе о л маг дыр.\nАссошиа)тад Прасс Акбнтяи|инии мухбири Баг* даддаи хабар аарир ки, БМТ акслартлар групуиуи Ирагда 100 тон |уксак дарачали а лас тик лоладыи маНа адмлмаси учун но|абрыи 11-на нагарда тутду-уу амалнуатын качирилмвсиии haaa шаранти лап-китмишдмр.\nШыдыргы ]агыш }вгдыгындан акспортлор Ирагым чану-бундакы Басра шаНармна аортол]отпа кеда бнлмамиш во га* тара минмалм олмушлар.\nАшмара чыхарылмыш ]уксам дарачали властик полад — атом бомбасы ]арвтмаг учун компонент аНтЦатлары онлврв метал лом гатылыб моталлуркн|а муессиселвриндв врнднлв-чакднр. Экс Наяда полад аз хвеевларннн вевмяыгла барпа едир.\nДунай кача Чачаннстаида Ьач бир Кадиса баш\n■ ар мамиш дир.\nРослублмкада празндант Ч. Дуда] ванн ферма мы нла а пан олуимуш фаагал'ада ааэн{]ат рвжнмм икннчн кун дур гуааода* днр. Русина гошунларынын Чачвннстаи сарНадлерккдан узаг* пан?я^рыямас^ Fyotja аа Чвчвниствн снпаНлы даствлеэкмчч гаршы-гаршы|о да]анмасы натнчаеннда 1аранмыш корниили-|м зонфлатмишдмр. Халг гошун гуааелври да авларнно да* гылышыр. *\nЛанинабад аила|ат твлваиэи|асы «Силар» тала-\nмарафону качирмншдир\nБу тадбмр\n\"j ,.л^дан*башлыча мвгевд aHnejeTHH еразисиидв Нар-би хндмот квчачак течии чагырмшчылары учун Ьарбн Ьмссо-лар тешкилммдеи втру маддм техники база ]орвтмагдыр.\nДунам Барлин вила)ат маНкамасиида Алманм|а ДамокрБУнк Распубликасынын бир грул качмиш раНбарииа гаршы просас башланмышдыр.\nЕрих Ьоиаккар, Ермх Милка, На]мтс Касслар, Ьанс Албрахт ва Фритс Штралатс муттаЬнмлар курсусундо о)яешмишпорь Онлары вахты ила Алмани)а Дамократик Рвспублккасы:4м кизли суратда тори атмак чаЬдларинин гаршысымы лптшг учун сняаЬ ишпадилмасн Ьаггында амр аормаида мттипам •дирлар.\n(Азарииформуи аа КИТА — СвТА-аым асасыида Ьазырлаимышдыр!.тале ля\nЭлнагалы Агдамын он уи-гар кандмдир. Индм адыны таэ-таа чакди]ммиз, Ьала да\nа имен тапдагында олан Сыр-анд кандн ила гоншудур. Сырхавеид душман алино качан дан сонра Элнагалы, де-мак о лар кн, уч гарафдан му-Ьасирада галды. Баш ]уаадак авдан ибарат кандин муда-\nфиасм башдансоаду ташкмл олунду. Эсяинда канди ан jax-шы Ьалда аатоматла силаЬ-ланмыш озунумудафна дас-таси гору]урду. Аз сонра Элнагалы да душман тарафиидан ишгал аднлдн. Jexuuwt кн, »Ьа-лиии саламат кочурмак мум-кун олду.\nф\nБир кун сонра де]ушчул»рк. миз душмани сыхышдырыб чы-хартдыса да кандда кандлнк гвлмамышды. Буна бахма]араг иамаат керн га]ыдыб аа*ашм]и* ни саЬмана сап мага башлады. Амма канд Ьар кун бкр нача дафа куч л у топ а а «град» гурауларыидаи аташа тутул-дугу н дан ]ашамаг мумкун олмады. Иткилприммэин са|ы кумдам-шуна артырды. Ба'эн-ларн нрад тутур ки, чамаат канди тарк атмаса душман куб кала бнлмаз. МуЬарибанн иабЬа хаттиндан чох-чох узаг-лардаи мушаЬида а дан ба'зн адамлар |агнн ки, Ьар куй аташ алтында олан канд ча-маатыным аазк^атнндан хо-баренздирлар.\nБаш мл днр торпагымызда муЬармба ка дир, Ьала да чаб-Ьа хаттинда ]ерлешеи кандла-рнмизда сыты начат лар тнхил-ма\/иб. Экар бу дотру дан да чотин олса]ды, б#|ук харч та-лаб атса]ди сазум олмазды. Аташ башла^ан ними чамаат аа-ешн]мнн тарк атмак мач-бурнЦатинда галыр. Ба'зан со* }угда, ]атышда бут ум качанм чолда кочмрмалм олурлар. Карпа ушаглары, гочалары, хасталарн нааара алсаг taanj-{атмн на га дар даЬшатлм ол-дугу а]дынлашар. Бурда бир масалани хусусила га]д отмок исга|нрам: Бола Ьалда\nкандин мудафмачмлорм да да* ]ушдан чох аил оси нм, ушаты* ны, хасталарн, гочалары чы-хормаг гарысына галыр. Бу •аам]]ат аз гала куншкыры\nтакрар олунур. ГачаНагачын бкриида танка калан Этраба •а Фамип hycajHoanap канди тарк атмаднлар ва«. Ьалак од* дулар.\nИ иди чемеетымызын чоху канддаи xojnn арапы, далда )*рлерде чадыр гуруб ЙФ*' дыр. Гыш гапыны касиб. До-ланышыг атырдыр. У шаг лар, гочалар бу чатмилм]е таб ка-тирмнр. Ьач Ьар дан jap дым алмырлар. ШаЬид оЛанларын емлалармна тары кастарилмнр.\nКаидммиздан Идрис Нумба* тОа, СалаЬ Элакбароа, Балы Шириноа, Нураян Шукуроа кммм нача-нача нкмд шаЬмд олуб. Оиларын амлаларм 6а-хымсыз галыб. Бу Ьал башга-ларына да пне та'смр адмр.\nМуЬармбаларда асмр туту-ланлар да олур, мткин душен-лар да. hap бмрммнн тала]м даалат саам}]асннда Ьалл адн-л ир, Амма бмзда бу мш да чох пне гурулуб. Итнмнларнн ахтарылмасы, асмрликдан хи-лас олмасы азфоалмЦат ха-рактарн дашы]ыр. Онлорын тал*|н ила марагланан joxAyp. Сырхааанд икмнчи дафа душман алина качанда муЬасм-рада галан ]олдашларыны хм-лас атма|а кадан фадамлар-дан Элчазмр Валимаммадоаун, Елчин Нуса]ноаун, МаЬаммад Нумбаталы отлунун тала]м мн-дм)а кммм ма'лум даумл. Ит-кмн душмак а л ум да я бетар-днр. бал ады мткин душен ата-аиаларын аЬ-наласиии, ¡ал-•арышларыны чох ошмтмишом. Гурбан да)ирлер ки, каш Ьалак о л су и, амма душман алина саг кечмасин.\nБу ¡ахыиларда Али Соаатда Милли Мачлнс узалармнмн бир начасиидон сорушдум км, Ерменмстамда на гадар асм-риммз олдугуну бнлнренннзми? Бнлмадилер. Ман буму ба]ук русаа]чылыг, халг» лага|длик са|ырам.\nДаЬа бир масала барада. ЧебЬа хаттинда ]орлашан канд* лармн Ьач бирмнда моктаблар ишлеммр. Бу, калача}нмиз олан ушагларым таяа]иии, Бата* нммизии TanajKMH икигот эарба алтында rojyp.\nТмблмс bYCEJHOa.\nИДЕЯЛЯ КЕДЭН ДОЛУН ДОХУШЛЯРЫ\nСукутла туфам, мурку нла ycjiH, сабрла ту^ан, дазумла а'тираз арасында интнбаЬ мар-Ьелеси, дахиян таЬлмл, саф-чурук, катур-roj магамы олур-— табматин аНанк-ннзама, халгын ма'табар атсаггал а|уду на, нуфузлу зн|алы созуна абади еЬти]ачы олдуту ними! Бала бир магамын самарали-Ьуманмст натнчасн чамиЛа-тин камиллмк дарачаемндан асылыдыр. 1»шыляыты бол олан кандмн габиристаны ки-чик олдуту кимм атсаггалы са-}ылан, зи]алысы совилон мам-пекетин фаналыглары да аз олур.\n)ашадытымыз кун л ар ни нити-май-синаем манзарасмиа мух-тасар мазер jarnpaM: Тарих\nбизи сон дарача отыр имта-Ьанлара чаканда, си)«си са-битлмк аа милли Ьамра']лмк мугаддаратымцз учун Ьолло-дичи шарта данаида гаршьм л мглы иттмЬамлар кучламди, си{асат сому коруммо]он сы-иаглар аа саЬвлар ма]даныно чаарилдм. Умумм мдс'улмЛат-сизлмк эеЬмли гаршыдурма]а, си|аси басиратсизлмк мгтиса* ди бала л ара, милли фачмалара сабаб олду. .. Миллатмм тало]и учуй чааабдоЬ олан аатандаш га]али эм]алылар Ьаглы* ао арамсыз суаллара чаааб аар-малм идилар: ни|а халг заман-заман соратында олдуту милли суаоромли|и моЬиамламдмр-мак просесинде ааЬид гуава-)а донуб Ьадафа тушланма-ды? Ни|а «Ьамра'1лик» да)ила-да!ила парчаламма даринлаш-ди? Ни ja ган ]аддашыны барпа атмак угрунда мубариэе-иин кур еахтыида бу )укун ба'зи дашы)ычылары месмл-лар арасыидакц аараса��мк та л лари нм гырмата чаЬд ат-сиилар? Ни]а ]ани Ьаракатын чамард нума|аидалари коЬма даалат ма'мурлары ааазмиа, •дм, санат, поези)а атсаггал-лары ила Ьагг-Ьасабы чурут-ма]а мр}ллм олсунлар? Е'ти-раф атмали|ик ки, бу «ни]а?»-ларии мукаммал алми чава* быны заман Ьаэырла|ыр ва халг чааабын дагитлиЦнн галаба кумунун муждаей ними себирснзлмкяе казла)мр.\nMa j дан митинг лармн да да, та'тилдар стики|асында да, фаагал'ада аааи{]етин заКмлм кун лармн да да халг азунун Ла-\njarar, гати|]ат, дазум аа сабри-нм ата|ана таарла нума|иш ат-дирди, дар дм азуна таслим ада билди, а|ни заман да, Ьар ]арда аз зНалыларыны^ ат-саггалларыиы аЬтирамла ха-тырлады. Бу иса табинднр, чунки халг аз тарихи бо]уича бала адамлара атры ва езаб-ларынын малЬами кими бах-мышдыр. Дотрудур, ба'зан танасуб лоаулур, а'тимад cap-сылыр, чохлары ура]и долу олдутундан jox, дили дурма-дыгындан данышырды, лаки и бола Ьаллар отаркм олурду. Ьадисалар ланкарина душду-му, Ьар ша; аз ранки ни ал-дымы, Ma'jap да, гм]мет да дагмглашир, таки мдлли <ат-гымлыг, X aja нет аа намардлик олмасым. Ту фан качанда ко]* лар дурулар, табиатин синаем бошаланда Ьар ша]да, Ьар |орда бир тамнзлнк japaHap, бу тамиэлмкда Ьар ша] аз бмчиминде, аз ранкинда ка-рунар. Бир barnrat унудулмур: туфан зеиф шамлары сои* дурар, .кур очаглары алоа* лаидырар. ЧамнЛат Ьадисалари да еледир. 1аланчы аатанпар* аарларла {урдсевер фадаила* рмн фаргм миллат аа вата ни и TBAejM фонунда муа])анлашир. Сахааат аЬли еЬтм)ач кунла-ринда, дост дар ajar да даЬа та» танынар. Зм|алы халгын сачилмамиш, тасдиг олунма* мыш алчмеидир. Бу rejpH-pac-ми, шерефли нулф|андалара халг гадим заманлардан бу кунумузадак тафаккурун аа умири н ишыты кими бахмыш» бахыр.\nРаЬбарликла завалы ара* сында заЬдат позуланда За-канын ачлыг доару башланыр, кутлаларин интеллектуал акар-жиси эаифло)ир, чвми])»тда гутблашма ачы факта донур, Зи|алы нуфузуму г ору мат ын, зи|алы мулаЬизосина дигго-тин зарурили]н бола магам* лар да даЬа шиддатла ду}улур. Маишатдан даалат идаралари-на гадар бу аЬанк-низам го* руималыдыр. Элбатта, виз милли аугарымызы, ла]агатм-ммзи {вшадан, бу ув*** ады дот рул дан иечиб адамлары мазарда тутуруг, дунем а]ду-]уну бу кун cojaH, сн]ави иг* лим да)ишдикчо меспеки ва агидасм да]ишан jajrMH' тебя-атли сааадлылары Joxl Бахта-\n•ар кумлврин бирмнда роЬ-матлик Элиата Курча|лыдан ал* дытым мактубун сонуидакы ша'рдан бир парчаны хатыр-ла]ырам:\n«.Сам амур адламам\nбир |ол устасаи,\nБу |олда нисана\nат кум иста, сом.\nТамчо os амруку\nхошбахт ист асам.\nузагда |аша\nУзун-узады мубаЬисаларин шаЬиди олмушуг: «Дипломсуз зи)алы one биларми?» во fa виси на. давала, меселеммн бола\n)азычылара додаг бузаи мадам-лары хатырлфг. Гур'андан бихабар атаистларин агмбати хачалатле хатырланмырмы? Каи нет •• Инсаи адлы кктаб-ларын дерни учун улу ¡арадан аа Онун мугеддес Кктабы иисама ¡ардымчы кими мисил-сиз ааситадир.\nЬар га]ри-»арури гуру м. марамы думамлы, магсади jajrwM фирга халга бол-бол •а'д »армадам ирали кода бмлмнр аа унудур ки, аа'д чо-халдыгча и нам ааалыр. Али магсада кадан |ол атрафында манаалар, чаткнлмклар, муга-•имат •• та»]игларла ¡анашы,Чумд свЬбаги\nго)улушу сатЬилнк а л амати дир. Дипломсуз зи]алылар олдуту кими, дилломлу канта]лор Да о гадар вар ки... Нааара алаг км. зм]алы мафЬуму ишыг, нур анла]ышыиыи сииоиимидир. Бир чох мусолмам олкаларим-да anjaflMja муиоааор шахеи]-)ат да да)ирлар («мумаааар* созуиум озу да «нур» ифада-сиидандир). Хатырладаг ки, Гур'ами-Каримин 64 aja дан ибарат «Нур» суреси инсаилерыи хош-бад, еалаЬ ва иуфр амал-ларини а]ырд адаи АллаЬ каламы кими назил олмушдур. Мугаддас сурада охунм^ы •ачиб олан уч китаба тиара олуиур: Каинаг китабы, aabj\nкитабы, Гурам аа инсачын озу. Домоли, АллаЬ каламы ояаа Гур'ани-Шарифдан башга, Ьола-лик сиррими там дарк ада билмади)имиз каинаг — ко|* лар алемм ва бир да имсанын озу олунмасы зарури олан ки* таблардыр. Инсаи китаб, о му и амалларм а)алардир; тобиат китаб, онун Ьадисалари ajanap-дир. 1арлара, ко]ларо иу-фуз одан писан озуну там дари ада билмнреа, такмил-лашмак уцУ* онл нв ^аор •ахт каракдир? Сонсузлуг гадар) Па|тамбаримнзн:< му-барак каламыны ашидак: «Башикдам мазера гадар алм •{ренин..,* аа дард-баш си-тат азб«рла]иб, баш-аяты ja-зы чаг ат диран дач сонр» •сарларк ила тарби)а олуидугу\nдамакратик гуаааларии 6а * зам ¡анлыш аддымларч ол-чулуб-бичилмамиш гарарлары, ифрат радикаллыта ма]ли, кадр си]асатичда иашылыты игтисади баКрамдан зимЬара калммш адамларын каским а'тиразларына, бир мае, harr газандырыр ки, бала Ьаллар-да гисматимиаа душам мас'-ули]]атии миг]асы бира-баш артыр. Ьазар о куидан ки, чахнашмадам hat* алан тал-шырыглы «ура|и]ачанлар» халг ила атсаггал, зм]алы мяо pah* бар даиралар арасында тефрита сага, Ьар ларылда]ач гызыл кими коруиа. ШаЬратим парылтысыма у jan л ар вся зи* ]алы мертв 6« с мне |уксала бмлмвзпер. Зи]алы-нурлу шах-CMjjar елмаг учуй ресми ад лар, атари салаЬи]]атлар, а» емгалер, дилломлар Jox, гал-бин звнкиили|и, марвм во •малым раашанли|и, конлуч ишыты на|ракдмр. Галбмида бу »Hja, бу кшыг jetea, омалим салаЬ, ишим аааид ояма|ачаг, чумки бутун - учалыгяорын фоагумда {араданы jox, japan-мышы, ка лди-кадар Ьаким-лари, свг.аЬиЦвт аа рутба са-Ьибларкии корочаксан ао ба-лаликлэ, 4§MKjjaTHH заааллы Ьала душмасина такан ворам зи{амлы унсура чаарилмак таЬ-лукасм ила уз-уаа, баш-баша галмаг гачыямаа гчематии ола-чаг, чунки фродаиы у ну дач озуну да у ну дар» («hawp» су\nреси, 19-чу aja), ©зуну умут-дуиму, чами^атда japHH jox дур, артыг адамсач. Артыг адам caaMjjacMHa анмэк иса такча фордим до|ил, Ьам да чамиЦатии фачиасидир.\nНа гадар атыр олса да биз ачы таоссуфла ган ¡аддашы* мызыи перакамдали|ичи, даЬ-шатли. умутганлытымызы е'ти* раф адирик. Сирр да]ил ки, узаг ajjaM бир ja на, асрими* зим авааллариндо гыэтыч февлиЦет косторан аи]алыла-рыи )арыба]арысыиы танымы рыг. Бакы шаЬаричич 6a3ajn олан Тазапмр масчидиним, Елми-Тадгигат Офтал мол��ки-\nja Имститмтумум, машЬур Ка] масчидин, Ана аа Ушаглары МуЬафиза Институтунун, Имам масчидиним«. ма'мар-муалли-фи, Петербург Милли Му-Ьамдислар Институтуиу *40 ил •ааал битирмиш 3 на арба] ЭЬмадба{оау таиы)анларымы* на гадардир? всрии дам гы-зартысыида Баимда фаали]-jOT костарач «Оручоа гардаш-лары» матбаасм тафаккур та-рихимизин ка чара тору кими •аазсиз арнак олуб. Шарг, Герб •• рус едаби(]аты классикларинин дилимизда сас-ламаи асарлари учун. )ахуд «Куиаш», «Квгигет», «Ме'лу-мат», «Кални]]ат», «1аим Ьа-гигат» ними газет аа журнал-лары и нашри ча кара бутаа охучулар наели Оручовлар матбааемна борчлудур. Эфсус чох аз адам билир, jaxyA Ьач билмир ки, милли ичтибаЬы-мыз мамина муст веча заЬмат сарф едем Орут ба| Оручоа узуи иляар та'гиблара ма'руз галмыш, амрунуч сои ку.чла-\nСни Бар да дачи ¡оясул авиним |атиида тарааоз акиб сат-магла кузарам качмрмиш, 1^54-чу и л да, сассиз-самирсиз, дум]а ила аидалашачда иса кимса хабар тут мам ыш дыр. Эзкании мсга'дад •• Ьунарим* дам Ьо|рамлыгла со» ачыб, оз иачабатимиздаи ифрат хасис-лик л а данышмаг, ]ахуд бусбу-тун сусмаг милям сугута апарам ала фона jo*дур им, saja-лы бутун магамларда бола, фаиалыглара гаршы барышмаа олмалыдыр. Биз оз качмишн-миздан бихабор галмаг» Наг. лы да]илик. чунки калачам {олумуаум истигаматичи кач-мишдам а]раимак мумкун дур.\n3M¡enw тамкин аа тамнзлнк иумунасм олмагла барабор мрэдэ •• атыл рамзидир. Ирадэли адам учун Ьач бир Ьадаф узаг да)ил. Халг атыл* лы адамларычы она кора •зиэла)мр ки, гуава Ьар шо-]и меЬа atMaja гадир олса д* атыг гуааанм сыидырыр. ©мая аа арзуларымызын фоагумда* ки идеала дотру мугаддас {олда]ыг. МуЬарибоми зафор* ла баша аурмаг, ганымыала ¡отрулаи торпатымызыи japa-сычы саталтмаг, Ватам сааа-шында чачыны фада атмиш шаЬидпарммизми имтигамыны алмаг, чамард кулласичдаи парам-перан душмуш дурна татары ними дарбодар олан {урддашпарымызы догма мае* канина га]тармаг бу joayM ам умда магсади, ан )ахрм мои* »ИЛИДИр. Бу )ОЛун jaillMA ишы* ты мудрмк атсаггал лар ымы* зын, твассубкаш зм]алылары-мыэыч эака, ■ гарзат •• ира-дасиидам Ьарарот алмалыдыр.\nИллар аа амаллар халгын ноабати Ьунарима — или мус* таги л доалатмммзич игтисади* Ьарби-см]аси-маданм гудроти* ми ]уксаклора гаядырмаг аа* мциа мунтазмрдмр. Халгымыа Ьикка jox, гудрот во фознлог ашигидир. 1ахшы билирик км. Ьикка заифяарич кучу дур, бу куч иса кач-таз о» еаЬмби* нин маЬаа.ча janyлар. Эулмуи •мру да, москочи да абадм олмур. Туфачлар го)нумдэ •лума ма)дан otyjan халгы* мыз )#хшы билир ки, |ашама* та •• ЬурриЦато ]алныз оч-ларыч утру ч да тараддудсуз да]уша кодачлармч Касты вор. Ону да билир к* гасырта отар* км олур. Рузкар оточак, Koj-лар дурулачаг, ' Вотан сор-баэлары галаба муждаск ила догма ал-оба}а га}ыдачаг. hoj-ра члы *е ja л л ары boj рот до\nrojan гаЬраманлор аира ajo\nдотру сафордо онлара бу* лудсуз сама, а {дым уфус, утур-лу |ол арзула)ан дозумлу arcar ran пара, мумие зи]алылард ммичатдарлыгла сусланмиш г а)ратли амур jewaje-jawaj» оз лари да атсаггал-*и|алы кими соаилмб-азизланочоклор.фядвоожЗ*\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-13-1992-p-1\/","date":"2017-06-27T08:54:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00360.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5211477876,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5211477875709534, \"tuk_Cyrl_score\": 0.12228541076183319, \"kum_Cyrl_score\": 0.04004298523068428, \"tat_Cyrl_score\": 0.03632013499736786, \"sah_Cyrl_score\": 0.029365723952651024, \"tyv_Cyrl_score\": 0.025464978069067, \"kir_Cyrl_score\": 0.016445739194750786, \"crh_Cyrl_score\": 0.015668997541069984, \"lez_Cyrl_score\": 0.01254428643733263, \"udm_Cyrl_score\": 0.011205017566680908}","num_words":13136,"character_repetition_ratio":0.015,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.533,"perplexity_score":68823.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 2, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ-^2 0кпа1»19п-««нл\nЧум9 Л1уса\/|иб9си\nБу даванын сону ]охдур\n1Ш-чи NW бмтмрдикдм!\nРуси|а СилаЬлы Гуава*\nВвиммя Ымшт Исма|1м ому Моммадо*\n«МП« «Ч* TMÌ*. «рядмрф M»«w»y ^\nг\"мП|Утт •• НвгмЙи\nммммУЦНа^ Я»жш||* квмимиртти мумини ммфостю\nвам Aoiitfli\nм. пшр^ишт^щнмтншр.\nпи* ííKÜÜÜL\"!!!! би Акад«ми|кы рмсмими\nмуавйни, каиарал-м^ор Камйл МвАшадов «Халг\nГораамЬ Ах«дом11|0€Ы рыкмтт муо-■ínifíirif мма вв|1арыиЛ1 кммр«|1-ма|ор ЛорЛи рут-\nЛ«€М ааыб. IBMWO ому Ллмар at ЬорЛчиамр.\n-м Чоиаб «аиорая, ело били-сим Амрва|мм eipiy-iMpMNt тмытмам okìMlM (•** дур. harruNhitat лож |лжилыв. Могсодиммж сими шои-ш^-РОТЛЙ hojiT )олу|1у>а1и. Ь9Р^\nтмрубоммждои. 0€К0РИ шу«^ TMiNsaoM соЛЛот t^raoliij Ini юрла муЬлриЛ«!# оолЛ фяуимц hop кум иочо-момо мкма ргяуму NTNPON« душмом гаршы-сымда Т0КЛ0М01Ц лмма чожлу гам ЛаЬасымл оа мрлытыиы ropyftN АаорЛармммм душ-ду1у ммНот Лародо омуи ка-иорая омумум фмммрлорммм бмлмак мсга|ирмк.\n_ Аа9рб«)чанда нисбатан CMjacN сабмтлмк japaHca да бу-нун Нарби аааи))ата та'сирм о гадар да Нмсс олунмур. Бир сабаби ордуда * интмаамын олмамасы, дикар сабаби до|у-шан Ниссалории ааиф Нааыр-лыг кормуш иоиуялулардан ташкил одилмасидир. Ордуиу лашакарлар идара атмалидир. Jya мииларла адамын тала и ила о|иамаг чина^атдир. Си-\/асатчиларии иорача{и ишлари парбчиларин (^)иуиа го|ма-гын мумкумлу]уна инанаилар {анылырлар.\nБиада орду |аратмаг табяи* гаты ааааячадан дуакун апа-рылма|ыб. Ьарби имкаилары-* мыаы Наддан артыг шиширт-МИШИН, hap кун ашидирик; ирали кадирик, Нучума нами* рик, дармадагын адирик, ал* дурурук. Наны? Дард илдир аааи|)ат да)ишмир. Нарбчилар галаба та'миматы japaтeaiды• лар си)асатчиларин иши асан-лашарды. Ланин Нарби гала*\n6aja умид багламаг ма'иаеыа* дыр. Гарабат проблами, Ер* маиистан — Ааарба|чан муна* сибатлари аичаг си)аси ]олла Налл адила билар. Бир кунлун галаба асрлин гоишу олан даа* латларии динчли)ини та'мин\nада билмаа. Бир Нарбчи ними маним гати фикрим баладир. 0нс Налда бу муНарибаиин соиу )охдур.\nСоруша биларсиниа« аа ара* аимиада бир оауч гулдура\nгаршы мубариаа ии)а бала уауи чанир? Оаунуа финирла* шин, до|уш амали|)атлары Ер-манистан арааисиида катса)*\nди биа арманилар ними му*\nмаимат костара билардин��и? ГатиЦан |ох. Чунни бирлин jox* дур. Пашанара Нармат jox-ДУР. Душмани ла]игинча ги)* матлаидира билмирин. ' МуНа-риба душуиулмуш систам, ва-Ьид номаиданлыг japaTMarM талаб адир.\n1989*чу илда А»арба|чана rajbiTMar иста]ирдим. Калдим, ааума , ла)иг бир вавифа тут-маг учуй майдан рушват иста-дилар. Да^ин карум, равы оя* са|дым мандан на кавла|а-чандинив. Она кара бир чох вабитлар Аварба{чана га|ыт* маг истамир. Индини шараит* да ман да Аварба]чанда иш* ламандан имтина адирам. Ja* ГИИ билирам ни, мана ав ду* шунду|ум ними Наранат атма* ja имнаи варма|ачанлар. Уну* дуруг ни, парламаит ajpy ша|-дир, муНариба а|ры ша).\nКалин Нар ша]а авумувуи ва душманин имканларыны ги)* матландирман бахымындан ja* нашаг. Аварбв)чан МДБ-ja ни]а дахил олмады? Макар Гавахыстан, |ахуд Ерманистан бу бирли)а дахил олан ними Руси|аныи мустамланасииа чаврилдилар? Бу, си|аси ма-саладир. Си|асатда иса инан* дырмагдан чох ша] асылыдыр.\n— Ахы Авар6а|чаи ССт-мии таркмбиида олаида да бм1 таклаиммшдмк.\nhap Налда буна cHjacH да* вум лавым иди. Аварба1чанда олан рус гошунларындан ча* киндиричи гувва ними истифа-да. втса]дин, бу гадар инсан талафаты олмавды.\n— Бас Хочалы гыргыиыида рус гошуиларымын иштмракы-иа на до|крсиим1!\n— Бу масала маним учун да гаранлыгдыр. Аварба|чан пар* ламентинин депутат номисси]'а* сы бу иши ни|а ачмыр?\nУмуми]{атла, Аварба|чаида орду]а мунасибат аввалчадан пис олуб. Орду иле дил тапа билмамишин. Бу ]ахыиларда Курдамирда ини рус вабитини тутуб сахла|ыблар. Онларын нашфиЦатла Нач бир алагаси |охдур. вслинда кашфи);ат* чылар бала асанлыгла ала нач* мир. Бутун бу Наранатлар распублинада демократи|'анын баргарар ол дугу на шубНа о|а* дыр.\nгвзвтм» мухбиринин су* влларына чвввбвврир.\nБакыда оларнан бали раислардан ни, -4*чу орду ну н учун на|ламисинив?\nJyKcaH рут* сорушдум вабитлари Бир клуб.\nкинотеатр *]аратмаг, мунасибат' лари ¡ахшылашдырмаг, онла рын тачрубасиндан нстифвда атмак олмавдымыТ\n— См* рус гошуияарымыи Аэарбв|чаидам чыжарыямвсы* иыи 0Л0|11МИ0СИИИЖ!\n— Бали, бу, PycHja учун о гадар да бо]ун проблем де|ил. Онлара jap да тапылачаг, иш до. Амма бив онлардан иети-фада ада билардин. Онсув да мувдлулар • чалб адилир.\n— Аварба}чаилы эабитло-ркй корм чагырмямасыиа моча бахырсыйыа!\n— Пис. ©кар бу кун али Нарби мантабларда командир-лар Навырланмырса, оняар муасир Нарби биликлара ва тахиика1а |и|аланмирса, кала* чакда орду башсыв гала билар.\n— Чамвб каиоралг |ахшы та'-лкм кормуш душмои уетуму-ва калмрсо, сижча^ биао ким раНбарлйк отмалйдмр!\n— ©скарликдан каланлари чалб отмен даНа магсадау|гун-дур. Та'лим кормуш вабитлар бива Нала чох лавым олачаг. Забитсив на орду? Ьарбчи ол-маг шарафли ишдир. истар диич доврда, истар муНариба-да. Амма бивим канчлар муНариба котмасина бахма]араг пиштахта архасында дурмагы устун тутурлар.\n— Балка ома корадир ки, вахтмло соаот ордусуида амр-\n|чаилылвра о'тйбю отма-1Я0р, муасир Норбй TOXNN-< ка|а |ажый ге|ма(мбявр, Норб-чилармй иуфуву ояма]ыб. Чох-ларыиый Но|^ хкдмотй тинин-тй батал)ойларыидв кочмб.\n— Бу финирла гати||аи ра*\nштлч\nбШч\nJNOI\nВЫ ' до|илам. Аварба|чанын 80-дан чох нанаралы олур. Амма сои вахтлар Нарби иша мараг авалыб. Aajnn карум али Нарби мантаблара габул учун Аварба]чанда таблигат апараи вармы?\n» Смвйй акадом14ада иочо, аварба|чаилылар таНсмя аяыр-МЫ!\n^ Нач бир нафар да ]Охдур.\n— |аиа муНаркбо моввусуиа га|ытмага мачбуруг. Тош» Гафгавда до|ил, кочммш ССРИ-ими бир чох {орларнеда муНариба алову соймам бмлммр. Натта jOMM мумагмша очагла-ры ¡аранмасы таНлукаси вар. Бу мумагиша очагларыиыи Ру-сй|а тарофмйдаи гасдам |ара-дылдыгы барада до|йлаилора йиаиырсыйывмы!\n— Руси|анын ов пробламлари Намыдан чохдур. вву да Ру-си)ада такчэ руслар )ашамыр. 150 мцлjoндaн чох адамы ja-дириб ичирман, ишла та'мин атмак ала бияирсинив асан-дыр? Jox, PycHjaja динчлин Намыдан чох лавым дыр. Та-биидир ки. Нар бир давлат* да миллатчилар да вар.\n~ МуНариба одам тарафло-ра силаН сатылмасы барада |ухары даиралардо соНбат ко-дирми!\n— JaHa да]ирам, Нар шв)и силаНла Налл атмак олмав. Ин* ди дуи]а да|ишиб. На бив ба|-рагымывы JapaaaHB гадар апара биларик, на да Бакы]в армани ба|рагы калан да]ил. Дун)а ичтимаи|,|ати буна |ол вармав. Савиндиричи Налдыр ки, Аварба)чан тарафи сон вахтлар дипломатии фаали||ати ха)ли нучландириб. Артыг ба)налхалг аламда бива муна* сибат да|ишма1а башла|ыр.\n— Али рутбалн вабитлар ара* сымда армаммлар да чохдур. Балка сив комораллар бир*\nбмрмйивло дил тапа Ойларла коруншармииА батларииив олурму! МоЬтарам комораллар бу «»'мсыв кн-сам гыргыкыма сом сЪ)маг ис-тамирлармм!\n»- Калим рутба ила вавифа-ми гарышдырма)аг. МуНармба-ни вавифа адамлары апарыр. Нарбчилар чох вахт амри ja-рииа {отирирлор. О ни галды армани вабитларла корушла* ра, истар-истамав растлашы-рыг. Гоишум Арут}ун|ан фа-милмjaлы. бир полковникдмр. Да|ир ]арояаидам чагырыр-лар, бо)ум гачыра билмирам. Да|ирам онда карай мам да Аварба|чана кедам, ими гон* .шу бир-биримива гаршы ву* рушаг. До|ир вурушмага кот-мирам. ввумувункулари баша салмаг иста|и[мм ки, бу иши Ьарби |ОЛла, вор кучуиа Налл ётМак мумкуи да^ил. Бала ду*\n' шунанлар чохдур.\n^ Сив до билирсимив кю му-Нарибоиии ов гакуклары вар — олдурмосок сами олдура-чаклар. Но гадар км, душ-мам устумуво колирк торпагы-мывда ат е|мадыр, Нои бир ава|^|чамлы корм чокилма|о-чак. АхвфЫйчы TNKONM да во-рнб смлаЬ алмага мачбуруг. Дагыитыг |охсуялуг бир |м^ Аварба|чам шоНидлор хи|аба-мыма човрилир. Овумуву го-румасаг миди мтирдиклорммив калочокдо миллотик моЬвиио сабаб ело билор. Си|асотчи^ дил тапа билмирсо, Нарбчилар кори чокилмок истомир-еа, овку чыхыш |олу |ехдур-му1\n— Манча, Нар ини тарафим дин хадимла|(Ч>мим иша гошул* маг вахты чатмышдыр. Дни инди бутун идаолоки|алардан кучлудур.\n— Сем вахтлар Гусм|ш азарба|чамлылюа мумаеибот хо|ли лиолошиб. Бу coiyrayry сив до Нисс одирсииивми!\n_ Арагывышдыраи Наммша олуб, олачаг да. Пис молла|а кара Нач ним масчиддан ув дандарма|иб. Руси|ада душу нчали, ви|алы адамлар чохдур. Маним учуй онларын му* насибати асасдыр. Бир*ики\nадама кара на руслара, на да аварба)чанлылара бутавлукда пис даман олмав.\n— Галабамива имамырсы-мывмы!\n— ©н 6ajyK галаба гаршы тарафи Наглы олдугумува инан-дырмагдыр. Нарбчи олсам да а'тираф атмали1ам ни, бу, на* наралларыи ]ох, си|асатчилармн ишидир.\nСоНбати {авды: Гавамфар ГЭРИБОБ.\nМОСКВА — БАКЫ.\nВАШИНГТОНДА\nКОРУШЛЭР\nеся-\nВАШИНГТОН, 30\nSSbtfSSr-ffi\nМэчлисяяин сесея]асыяда нш-тирак еден AaepoaJnaH Рес-публикасыныя яума)аядо hej • эти уч кун эрзиндо Вашинг-тонда олмушдур. HyllaJэндв heJ'oTHHHH башчысы. харячи ишлар яаэирм Тофиг Гасынрв Af евда расми даираларин нyмaJaндaдapи ила керушлар кечирмишдиЬ. Сенатор Де Коятияя, АБШ Милли ТаЬ-лукасязляк Шурасыяын узву ETHjyMK девлат департамен-тиния башчысы вэзифэсини ичра едав Иглберкер яла хе-рушларда о, Гарабар мунаги-шэсияин тарихя кеклари har-гында атрафлы на'\n»'лумат вср-оналар]\nмншдир. Де]уш зоналБрында атэшни дaJaидыpылlfacы ме* хаяизми барада фикир муба-диласи олмушдур. Керушлар сэмарали кечмиш, hap икя тэ-рэф белкадэ кapкинлиJнн ара* дан галдырылмасы учун ca'J-ларти 9CHpKaM8ja4ajMHH бил-дирмишдир.\nВашянгтондакы Азарба]-чан ва турк дэрнаклэринин узвлэри ила нума)енда heJ -\nэтимизия самямя керушу олмушдур. ДаЬа сояра лзарба]*\nпгсмА «СД1ГДСМ1АСЫ ьвнумвпыин сам» •ааиФасини ичга вдан i. т. tajaamm АВаМАМАН мспуымисы ила ДАИЫШЫГЛАГ V4VH HYMAJaHAa ьегатииии ВАШЧЫСЫ ними tAKbUA СвФвРИ ЬАЛИНАА\nРвСМИ МЭ*ЛУМАТ (©•валя 1-чя сайяфяда)\nмэс'ул нyмaJaядaлapияяя ДЯ' хил олдуру A3ap6aj4aH Рес-публякасыныи нума]эндэ bej -ати арасында икнтэрафли ти-чарат-игтисади мунасибатлар масалалэрина дайр даяышыг-пар олмушдур. Данышыглар нэтичасинда азад тичарэт, 1993-чу илда тичарэт-игтиса-ди эмакдашлыг. разылаш* дырылмыш пул-кредит ва BaAjyra си]ас8ти. гаршылыг* лы суратда тичарэт HyMaJdH-дэликлари та'сис едилмэси Ьаггында сазишлар имзалан* мышдыр.\nТэрафлар имзалаямыш сэ-нэдлэрин I^cHja—A3ap6aj4aH игтисади амэкдашлырынын инкишафы учун 6ejyx aha-MHjJaTHHH ге1д етмиш, бу са-надлэри PycHja ила A3ap6aJ* чан арасында мунасибэтлэ-рин мугавилэ-Ьугуги база-сынын \/арадылмасына ва ин* мишафыяа муЬум теЬфэ ними rHjM8TH8H№ipMHmHap.\nЭтрафлы сеЬбэтлар заманы гаршылыглы мараг догуран\nдикар масэлэлэра да тохунул-\"''*'1'^**-» I мушдуо. Таоэфлэо икитб-чан елчилари Вай1ингго1^н эмэкдашлыгын Ьугуги\nЛип гмпя шггммяи тяткилат- *\nбир сыра ичтиман ташкилат ларыяын яума]эядвларя ила керушмуш, Лзэрба]чан — Америка элагаларинин перс-пективларнни музакяра ет-мишлэр. АБШ Тичарат На-3HpHHjHHHH ва 6ejHanxanr\nмустэгнл HHBecTHCHja шнркэ-тияин яума]аид8Л8ри ила ке* рушдэ Азарба]чана харичн инвecтиcиJaлàp гoJyлмacы ма-салаларн нэзардан кечярил* мишдир.\nАЬИШ 1АРДЫИ ЕДИР\nСои мумлар Гарабегым душман асаротмндаи амд ©лумам мамдлорммдо НоИ !•«•<* дам га}намара башла]ыр. Ев* аши|мидам дмдоркми душам cojд•шлapымыв тадрмчаи догма 1урда га1ыдыряар. Дошлет, а{ры-а{ры ммканлы адамлар, ташкмяатяар омлара намек настармряар.\nАварба)чаи Намнарлар Иг* тифагы Шурасы да бала аияа-ларм ам варурм кумдалик талабат маллары ила та'мим атма|а чалышыр.. Ха)лм миг* дарда дермам,- арваг, мак* табли формасы, габ-гачаг, паятар, ]атачаг аш)алары, 800 мин манат магд пул jap* ларда аЬали]а па)ламыб. Уму* MMjjaTAa, бу магсадла сом мни илда 122 мил|ом 400 мим рубл васаит харчланиб.\nасасыны кенишлэндирмэк са-Ьасинда бирка ca'JnapHH ар* тырылмасына гати тэрэфдар олдугларыны билдирмишлэр. Бунунла алагэдар олараг он* лар девлатларарасы мунаси* бэтлэрин принсиплэри har-гында кениш миг]аслы муга* вилэнин. cHjacH мэслэЬэтлэш-мэлар Ьаггыида ва A3dp6aJ*\nчая аразисиндэнн PycHja tap* Над гошунларынын статусу Ьаггыида сазишлэрин теэлик-лэ имзаланмасы луэумуну хусуси rejA етмишлэр.\nТэрафлар JaxHH вахтларда ашагыдакы сазишларин ва мугавилэлэрин барланмасы И8ГС8ДИ ила данышыглар апармаг Ьаггыида разылыра калмишлар: елми, мадани ва техники эмакдашлыг Ьаггын-да; A3ap6aj4aHAa!0«i PycHja гошунларынын ва Хазар до-нанмасы гуввэлэринин пугу-ги статусу ва бунунла баглы олан дикэр масэлалэр Ьаггын-да; нэгли^ат ва онун aJpы• а]ры невлэри саЬасинда амэк-дашлыг Ьаггыида. Ьабела да-мир Joa нвглиJJaтыныя, о чумладэн Азарба]чан арвэи-синдэн етуб кечэн Harai^Ja-тын Ьэракэтинин дарЬал бэр-па едилмэси Ьаггында: кеч-\nкунларин сосиал проблемлэ-.ринин тэнзим олунмаСы Ьаггында; кемрук хидмэтлэри* НИН амакдашлыры Ьаггында.\nPycHja тарафи PycHja тач-Ьизатчыларынын мэ'лум са-бэблэр узундан A3ap6aj4aH эразисиндэ бошалдылмыш малларын эвэзинда онлара пул верилмэси мэсэласинин Азэрба)чан Республикасы Ьвкумати тэрафиндэн мусбэт Ьэлл едилмасн ила алагадар миннэтдарлырыны ва разылы-рыны билдирмишдир.\nДанышыглар достлуг ва гаршылыглы анлашма шэ-раитинда кечмишдир. •\nР. bYCEJHOB.\nJ. ГАДДАР.\nA3aP6AJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ Демет СОСИАЛ МУДАФИе ФОНДУНУН 1АРАДЫ1МАСЫ ЬАГГЫНДА\nA33PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФЭРМАНЫ\nЭкс-саде\nБир даЬа профессионаллыг\nЬаггында •••\nвэ\n1В0СТ0ЧНЫ ЕИСПРЕСС» ЮЛА ЬАЛЫРЛАШЫР\nдилетантлыг\nкАэ«рба|маи» гяэетинин дунэнкм н«мрасмнд9 Ьугугшуиасляр — республика Али Соаети катибли|и раисинин MyÌMiHHH Аббас Атакиши|еаин аа БДУ-нун кафадра мудири досаит Эли Маммадлннин «Гарабар на Кашмирдирг на да Корейкам сарлаяЬали |а-зысы чыхмышдыр. JiaMHH |азы бизим радакси|а|а да тагдим олуммушду аа муяафиг шарЬла чала ha-зырлаиырды. Лакнн муаллифларин казлом9|а саб-\nри чатмадЫм*\nМатариалын сааи||асини, ирадларын асассыз-\nяыгыны, таиавбурпу мфад* 1*рзннн и»з»рв *пыв\nчыхыш атма|и лазым билдик.\nНадэнсэ бэ'зэн ai] cэвиJjэли зиJaлылapымызa да бела Яэ-лир ки. Ьэр бир франсыз му-гаматы бизим ними дэрк едиб Гарабары эбэди вэ эзэли тор-парымыз Ьесаб етмэлидир. Франсыз, инкилис. америка* лы Гарабагы такчэ бу jep-лэрдэ Вагифин, YaejHpHH на-раЬат руЬу долашдыгына кора Азэрба]чан торпары Ьесаб етмир (бу бизим учун белэ-дир). Бejнэлxaлг нормала-ра эсасэн Гарабар Jaлныз та* рихэн бизим олдуруна кора A3dp6aj4aH торпагы дeJил. Гарабар она кора Азэрба]чан\nЬугугшуиаслар HYMajaHAMapH илэ сеЬбэтлэр- торпагыдыр ки, сэрЬэдлэрин\nЭ. Маммайлинин вэ А. Ата-киши]евин Франса сэфири ила газетимизда дарч олун-муш MycahH6aJa бела кениш реакси]асы (pa'j Ьэчмчэ де-мэк олар ки, мусаЬибэнин ОЗУ гэдэрдир) бизи тээччуб-лэндирди. Тамамила гэрэзсиз муддэалара кора CTapoBojTO-ва К^-сы ила eJнилвшдиpил-MajHMH3A8H, муаллифларин .]аздыры кямя сдаяетамтчы-дыгдв» кунаЬландырылмары-мыздан хе}ли таэссуфлэндик.\nКорунур. Ьэтта Ьугугшунас-ларымыз да вэзифа курсусу-нун учалырына вэ иш стажы-нын чохлуруна бахма]араг практик беЗнэлхалг Ьугуг са-Ьэсиндэ Ьэлэ или аддымлары-ны атырлар.\nХаричи девлэтлэрин расми\nда журналистлэримизин Ка-тaлoниjaны. Корсиканы. Кве-беки хатырламалары Гараба-рын Азэр(М1]чана мэхсуслугу-ну шубЬэ алтына алмага хид-мэт етмир. Ьэмкарларымыз ерманипэрэст си1асэтчилэрэ билдацрмэк истэ]ирлэр; паг барышламаг Jaxqiij ше]-дирсэ, сиз HHja барышламыр-сыиыз?..»\nЗэнннмизча, чэнаб Кушне-рин «Корсика вэ Гарабар про-сеслэри башга-башга просес-лэрдирв демэсинэ да чЫртыг чалыб севинмак лазым дeJил. Кушнер да. башга JyKcaK вэ-зифэли франсызлар да бу фикри ирали сурэндэ нэзэр-дэ туту олар ки, Корсиканы Франсадан ajHpMar олмаз. амма Гарабаг, бах бу башга мэсэлэдир.\nтохунулмазлыры принсипи вардыр. Ьэлэ Ьеч бир девлат расми вэ бирмэ'налы бэ]анат BepMajH6 ки; «Гарабар эбэди вэ эзэли Азарба]чан торпа-рыдыр».\nИстар Корсика, Лотарин-KHja олсун, истэрсэ да Гарабар. дипломати1ада тарихэ варылмыр. бу кунун реаллыг-ларындан, мевчуд сэрЬэдлэр-дэн чыхыш едилир.\nБэ'зи зи]алыларымызын даЬа бир г.усурлу душрча тэрзи барада. Бела бир пекм верилир: «A3ap6aj4aH учун\nДарлыг Гарабар проблеми JoxAyp». Гардашлар, Jowp-са дипломатларымыз ни]э HJy-JopKyH. Романын, Мадри-дин ]олларында эсир-]есир\nолублар? Проблем ]охдурса, бу на 'муЬарибэдир кедир?\nГарабар проблеми joxдyp де]энлэр Jaxmu оларды ки, Ьеч олмаса иш 1еринин пэн-чэрэсиндэн Шэпидлэр xHja-банына бojлaнaJдылap.\nA3ap6aj4aHbiH бела бир проблеми вар. Гондармадыр, сун'идир, чэфэнкиjJaтдыp, Ьэр надир, ахыр ки. вар.\nБир да, создан сез чыха-рыб кимисэ душман дэJиpмa-нына су токмэкдэ тэ^сирлэн-дирмэк Ьеч кэсэ, хусусэн Ьу-гугшунаслара шэрэф кэтир-мир.\nСоЬбэти узадыб ]азы муэл-лифлэри кими даре вера би-лэрдик. хидмэт eтдиjияиз пе-шэ саЬэсиндэ билиJимизи ну-ма]иш етдириб «мусаЬибэа ила «мэгалэ?нин фэргини. «профессионализмФлэ «пуб-лисистика»нын бир-бирини тамамладырыны изаЬ еда би-лэрдик. Амма лазым билмэ-дик. Ьэрчэнд муаллифларин сэрлевЬэ]э чыхарылмыш бир фикри ила pa3Hjur ки. биз Ьамымыз «ге]ри-професси-оналлыгдан ва дилетантчы-лыгдан (Ja'HH дилетантлыг-дан — ред.) даЬа чох эзи]-jat чэкирик».\nЭлэлхусус бунлар расми довлэт гэзетинин сэЬифэла-риндэ оланда.\nИНФОРМАСША Шв'БЭСИ.\nМосквада чыхан «Восточны експресса адлы jeн» мустэгил AзэpбaJчaн журналы бирлик олкэлэри доври мэтбуатынын каталогуну зэнкинлвшдирэ-чэкдир.\nТиражы 5 мин нусхэ олан бу ичтимаи-си)аси вэ бэдии а]лыг жу��нал эввэллэр чыхан «Панорама AзepбaJджa-на»нын эн )ахшы эн'энэлэри-ни сахламышдыр. Наширлэр — <ПА»-нын коллективи — PeдJapд Киплингин бела бир машЬур софизмини тэкзиб етмэк ни))этиндэдирлэр ки. Шэрг ела Шэргдир, Гэрб да ела Гэрбдир вэ онлар Ьеч вахт бир-биринэ Jaxынлaшмa-Jaчaг.\nЖурналын баш редактору ФэрЬад Арамалы)ев Азэрин-формун мухбиринэ демиш-дир:\n— Биз Шэргин мудрикли-\n]индэн вэ мвдэни))этиндэн баЬрэланмиш халгларыи ну-ма]8ндэларини •— xejnpxah гоишуларымызы: _ cлaвJaнлa-ры. дарыстанлыл'ары. Ьума-низми ва бэпГэр Ьэмрэ')ли)и-ни эзиз тутанларын Ьамысы-ны эмэкдашлыга дэ'вэт еди-рик. Инанырыг ки, «Восточны експрессь Шэрглэ Гэрбян эзэли диалогунда агыллы, ну-фузлу мунсиф олачагдыр.\nЛени нэшр, тэбии, биринчи новбада, Азэрба]чан мовзусу ила мэшгул олмагла бэрабэр. Лахыя Шэргдэн тутмуш Узаг Шэрга кими бутун-Шэрг олкэлэринии вэ болкэ-лэринин мадани интеграси)а-сына чан атачагдцр.\nНэшр учун вэсаити «Азар-ба]чан> Тичарэт Еви вэ «Батан» Чэми))этинин Москва филиалы\nАвэраш^риуя иухбнри.\nМуассиса ва ташкилатларын сосиал сыРорт1|а а)ырмала-рыма ва омларыи магсад)анлу харилаимасмна иааарати куи-ландирмак, аЬалинии сосиал мудафиаси саЬасинда олан паралалчили|и лага атмэк магсади ила аа «Распублика-иын игтисади аа иитимаи-си|а-си Ьа]атыиы сабитлашдирмак саЬасинда алааа тадбирлар Ьаггыида» Аэарба1наи Распуб-ликасы Гануиуиа муаафиг олараг гарара аяырам:\n1. Ааарба]иаи Распублика-сынын паиси|а фонду вэ Ааарба)иан Распублнкасыиын сосиал сыгорта фонду база-сын да Азар(5а|нан Распубли-иасынын Давлат Сосиал Му-дафиа Фонду )арадылсын. * Муа{[ан адилсии ни, рас-публмканын муассиса аа таш-\nкнлатларындаи сосиал сыгор-TBja а|ырмалар там Наимда давлат сосиал мудафиа фон-дуна дахил олур.\nZ ©ваз ©кбар огяу ©лак-баров Азарба|чан Распубли-касы Давлат Сосиал Мудафиа Фондуиуи садрм та'|ин адилсии.\n3. ©. ©. ©лакбарова тапшы-рылсын ки, ики Ьафга арзии-да фонд Ьаггыида асаснама-ни Ьазырла1ыб тасдиг учун A3ap6aj«aH Распубликасынын Назирлар Кабинатииа тагдим атсин.\n4. Азэрба^иам Распубликасы-ныи Назирлар Кабинотииа тап-шырылсын ки, бу фармаидан ирали калан масалалари Ьалл атсин.\n5. Бу фарман имзалаидыты аидан гуава]# минир.\nАэарба|иаи Роспубяиквсыиым мрозид«^ ________\nБакы шаЬари, 30 саит)абр 1W2-mh ня.\nИШКУЗАР К©РУШЛ©Р\nВАКЫ, 1 оп)абр (Азарш-формуя нухбаря). Оман сэл-тэнатинин ишкузар даиралэ-ринин нума]эндэлэри Лзар-ба)чана сэфар заманы респуб-ликамызын халг тэсэрруфа-тынын бир сыра саЬэлэринин инкишаф етдирилмэсинэ ин-вестиси]алар го)мага Ьазыр олдугларыны билдирмишлэр.\nОман тичарэт палатасынын сэдри Лэ'губ Вин эл-Ьадинин башчылыг етди)и Оман биз-несменлэринин нума]эндэ hej'эти бунлары Азарба]чан Республикасы баш назиринин . муавини, Девлат Игтисади]-\nJaт ва Планлашдырма Коми-тэсинин сэдри Зи]ад Сэмэд-задэ ила керуш заманы бнл-дирмишлэр. Керушда ики елка аррсында ишкузар эмакдашлыг масалалари музаасирэ олунмушдур.\nОма��лы бизнесменлврин Азэрба)чан саЬибкарлары яла элагэлэри низама салмаг ар-зусу девлат нефт ширкэтинин, харичи туризм шурасынын. « Кунэш » ассосиас)1]асы11ын иши ила таныш олдугдаи, Ьа-мин муэссисэлэрин реЬбарла-ри ила ишкузар сеЬоатлэр'ке-чирдикдэн сонра )араимыш-дыр.\nФр&всызллр яе дв^яр\nКореши ■вобязм!—w оцтазрмммзм мкзряВпм учуй гармшыг ояяуптг чмяр» amé Фрмкшпм АзерйИвд^ ифиршфмш! »утшшфк. »«и« «вр«ш»«1 Снмои СпМимшм\nКорсика 17в9-иу Франса аразиси caJылыp на гадар о ИталяЗаяыя Жен Республикасына мэхсус иди. Ьазырда* Франсанын де-партаментлэриндэи бвридир. Аданын проблеми ела ада ол-масындадыр. ШубЬэсиз. бу да ба'зи кгхисади чэтинликлэр торадир. ДyнJaдa ада^дро^ лемн чохдур. Кечмиш ССРИ-дэ олдуру кими, Франсада да кучяу мэрказлашдирилмиш\nbaRИMиJjэт вардыр.\nДун)адм яедон просеслар 'нэтичасинда 1991-чи илда «Жокса гаиуяу яла Корсика-\nшанлар да олду, разылашма-Jaнлap да. Амма биринчилэр даЬа чох иди. Лени статус имкан верирди ки. Корсика ез сезуну десин. дикэр елкэлэр-лэ игтисади элагэлар Japaт-сын. Элбаттэ, Франсанын си-]асэти чэрчивэсиндэ. Бу, си-]аси мустэгиллик де]ил. ШубЬэсиз. Корсикада там муста-гнллик тарэфдарлары да вар. Лакин эЬалинин эксэри]]ати Франсанын мeвгejиндэдиp.\nБу проблем довлэтямизин дахили ишидир. Корсика мэ-\nсалэси икинчи дyнJa муЬари-баси заманы даЬа да гызыш-\n****19^-чи илда AлмaниJa Франсаяы ишгал етдикдан сонра Муссолини 80 мннлик ордусу ила Корсиканы тут-мушду. 1943-чу илда корси-калылар ycJaн етдилэр. 12 м'инлик силаЬлы aЬaлиJэ ке-нерал Де Голлун башчылыг eтдиJЙ франсыз ордусу кемэ-¡э калди. Корсика Франсанын ишРалчылардан азад едя-лан илк департамента олду.\nБу кун Итaлиjaнын Корси-ка]а эрази иддиасы jox^p. Итали\/анын езунун да бир вахтлар Сардини]а вэ Сичи-лн]а адалары ила барлы проблеми олмушду р. Корсика эЬа-лиси Франса эЬалисинин чэ-мн 0.4 фаизини ташкил едир.\nАда сакинлэринин эсас Ьис-сэси jaшлылapдыp. Онлар узун муддэт Корсикадан узаг-да ишлэjиб тэваудэ чыхдыг-дан сонра ада!а гaJыдыблap. Бурада ири cэнaJe ]охдур. кэнд тэсэрруфаты зэифдир. Кэлир гисмэя туризмдэн эл-дэ едилир. Корсиканын бутун хэрчлэринп Франса чэкир. Бурада ассамбле]а Japaды-лыб. Корсика там мустэгиллик мэсэлэсини opтaJгí атар са бунун гаршысы Франса га-нуялары ила алыначаг. Yмy-миJjэтлэ. . Франса Ьекумэта Ьеч вахт ез эразисинин бир Ьяссэсиндэн имтина eтмэJэ-чэк. Девлэтимиз бejнэлxaлг нормалара yjFyн олараг эрази -бyтeвлYJy вэ сэрЬэдлэрин тохуяулмазлыры принсипингГ тар^дардыр\nJaiunbi Н9СИП куну\nДерд огулун кимсэсиз атасы\nве саккиз ТОННА tohaja бахан ы» гыз ьаггында\nДерд орул атасыдыр Мир-зэчан киши. Аичаг езуну .кимсэсиз Ьесаб едир. Догма ев-ладлары она ]ад олублар. Лдшы jeтмиши ЬaглaJaндa ис-ти очарыны тэрк едиб. Го-чалар евина пэяаЬ кэтириб.\n— Бала кенул мeJвacидиp. — илк сезу бу олду. — бал-дан шнриндир бала. Амма мэнимкилэр нахэлэф чыхды-лар, Ьэ]атыиа зэЬэр гатды-лар. О гадар безикдирдилэр ки, баш кетуруб гачдым эл-лэриндэн.' На )ахшы бу ев вармыш. Калан кими габул етдилэр. Ьэр эзиJjэтими ча-кирлар.\nМирзачан Суле)мановла Хачмаз ра1он тэнЬа пенси]а-чылара сосиал хидмэт узра эрази иэркэзиния гочалар евиндэ таныш олдуг. Бир а]-дыр бурада ]аша!ыр. ФэЬла-ликл'э oejyJyб. ушагларыны охз^уб, Ьамысы ев-ешик са-Ьибидйр. эля черэклидир. Нечэ дeJэpлэp. аталарыны кермэса]дим онлары хан зэнн едэрдим. Лакин атасына орул олма7андан на хан. на ^J\/\nГочалар евиндэ иса Мир-зачан кншиния гуллурунда ханым-хатын гызлар дaJaныб. Онун даЬа беш Ьэмдврди вар: Сэлмияаз ШejдaJeвa, Александр Симакин. Туфад Ал-лаЬверди]ева. Аслан Гэдиров ва Элибаба ЭлиJeв. Ьэраси бир ЬэJaт Joлy кечиб, амма тале Ьамысыяы бир дамын алтына ]ырыб. Бу дерд киши\nвэ ики гадын гочалар евинин даими сакинлэридир. Сосиал ишчилэр онлара ез ата-ана-лары кими бахырлар.\nБир дэстэ кимсэсиз Ьэр кун oypaja кэлир. пулсуз йа-Ьар едир. динчэлир. Елэлэри да вар ки. тамам алдан ду-шублэр. евлэриндэн чыхмага тагатлэри joxAyp. Онларын ajapынa кедир. )емэклэрини'. апарыр. Ьэр га1рыларына га-лырлар. Ра]онЛ аразиси са-Ьалара белунуо. Ьар саЬа бир сосиал ишчя]а тапким олу-нуб.\n— Маним хидмэт етди]им саЬэдэ сэккиз тэнЬа гоча ввр. — 3. TeJмypxaнлы билдир-ди. — Мухталиф талели адамлардыр. Биринин Ьэгя-гэтэн Ьеч кэси joxAyp. дика-рини орлу-гызы атыб кедиб. башгасы гыэ-каляяиндан ja-\nЕыма1ыб. ©зларини Оирта-ар доландыранлар да вар. тамам элачсызлары да. Ьв-мысы маним учун ejHHAHp. на десалар едярам, уст-баш-ларындан башламыш отагла-рыяыя тэмязли]т18. }емак-лэряндэн тутмуш дава-дар-маяларына гадар Ьар mejH ез 6ojHyMa кетуомушам.\nЗемфира орйга таЬсилли-днр. Тябб бачысы нхтясасы-яа jHjaHaHH6. Ра1ов марка-зяяда jamajan танЬа гочала-ра бахыр. KyHOpTBja гадвр KaTja вэ Васили Резяяиоа-ларыя, AHBCTtcflJa Горшени-нанын, Таяса Элн]еааяыя.\nАнастасн]а Элн]еванын ja-ныяда олмушду. Кунортадан сонра бирликда Марина Бра-KHHaJa, JIjy6oB Сургучова]а. KceHHja CидopeнкoJa баш чакдик. Ьамысы Земфнрадан резылыг елади. бу чатни кун-да да онлары так rojMaJaH AaapÒajnaH халгына миняэт-дарлырьшы билдярди.\n— халгымыз xeJиpxaЬдыp, марЬаматлидир. — 3. TejMyp-ханлы сеЬбата давам етдир-ди. — Буну 03 аилэмиздэ да Ьисс етмИкиэм. Атам Ьэмиша JeraM-JecHpa, кямеасизлэра ал тутуб. Мэн да гочалар еви ачыланда бурада ишлэма1и гарара аддым. Инди керурэм сэпв етмэмишэм.\nPaJOH ичра haKHMHjJaTH-яин башчысы Мугэддас МеЬ-диjeв вахташыры гочалар евияда олур. оиун са](инл8ря ила сеЬбэт едир. дэрд-сэрла-рияи oJpaHHp. By ахшам да онларла керушма]в калмиш-ди. Ьэр биои ила Ьал-эЬвал тутду. хош-теш елади.\nБирлашмиш Миллатлар Ташкялатынын Баш Мачлиси Дашлы нэсил кунуну бу ил гочалма проблемл^ узра (^aHjjar програмыяын ояун-чу ялдеяумуна Ьэср олунмуш ]убяле| тадффлэри програмы-на дахил етмиш ва ини эн бела Ьар ил окт]абрыя 1-яя бу ад алтыяда ба]раи елэмэ]н гарара алмышдыр. Ьамия план JaiiuiH нэслин Ьа]аты-иыя }ахшылашдырылмасыяа\n)еналдилмиш, лакин етаи муд-дэтда бу истигаматдэ Ье4 бир дэJишиклик мушаЬи-да едилмэмищдир. Ии ди мэгсэд бутун дун]а H4THMaHjJdTHHHH диггатннн проблемин Ьаллина чалб етмэкдир. Ву магсадла Ьэр елкэдэ хатира маркала\nÍ)M ва иедаллары бурахмаг. ашлы наслин гaJpылapы ила алагэдар мэ'луматлар дарч етмэк. МИЛЛИ тэгвимлар Ьа-зырламаг TOBCHja олунмуш дур.\nаашлы нэсил кунуну Хачмаз paJoHyHAa нечэ кечирмэк назэрда тутулур? М. МеЬди-]ев суалымыэа чаваб верди: — Лашлы нэслин нума]аи-дэлэри ила керушачак. Ьа-Jaтлapы ила таныш олачаг, кимэ на кемак лазымса ет-Maja чалышач^ыг. Лакия бу адамлар бир кун Jox. Ьар кун бизнм гaJpымызa меЬ-тачдырлар. Онларын езла-риядэн хусуси груп JaptTMaF фикринд8}ик. Бу груп гоча-ларын проблемлэраннн oj-рэнялмасяяда ва Ьаллинда оилаваситэ иштярак еда билар. Бир да ела етмэк лазым дыр ки. муассиса, ташкилат ва тэсарруфатларын Jam-лы адамлар учун даЬа ра Ьат амак шарайгн ]аратмага вэ онлара сахаватла маддя Japдым KecrapMaJa мараг лары олсун.\nВа|ша ©СЭДОВ, «Халг гааспашш Н|двн|1В\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-02-1992-p-2\/","date":"2017-06-24T20:55:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00572.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4503350556,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4503350555896759, \"kum_Cyrl_score\": 0.08475971966981888, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06317554414272308, \"sah_Cyrl_score\": 0.045470401644706726, \"tat_Cyrl_score\": 0.03884241729974747, \"crh_Cyrl_score\": 0.022262508049607277, \"tyv_Cyrl_score\": 0.0210425965487957, \"kir_Cyrl_score\": 0.0204596109688282, \"udm_Cyrl_score\": 0.01661497727036476, \"krc_Cyrl_score\": 0.015068734996020794, \"lez_Cyrl_score\": 0.014029714278876781, \"eve_Cyrl_score\": 0.01365536917001009, \"uzn_Cyrl_score\": 0.01012811902910471}","num_words":14687,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.203,"stopwords_ratio":0.018,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.511,"perplexity_score":62981.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 13, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ\nО HOJA» 19*14« ИЛ. М* 111\nA30PEAJ4 IH ИРАНДА СЕС ТИКИР\nИранын .«рсаб.д шаНарм ¡нынлыгында Муган су елте-трин craHCMjacuHWH иншасына башланмышдыр. Бу муЬум об* («кти Ааарба)«ан аа Чин анаркатика «ншмтчымры тикир-лор.\nАзорсноржитикинти Бирли{инми баш муЬандиси баба 9{{убоа А зарин форму н мухбирм ила саЬбатинда дамишдир: — Иншаатчыларымыза Муган СЕС-ин суетуручу гурру-л ары наш тикинтцси тапшырылмышдыр. Станси|аиын бинасыны иса Чин тарафи учалдачагдыр. Тиккнти умуи а^рылан 10 ммл-)он доллардан терафлор карулан ишин Ьечмина муаафмг суратда истифада адачаклар.\n1*11 — ШО-ии илл*р... Мтаниммэин бошыныи уступу ripa вулудлар алмышды. Jana си|асн о|уилар дааам адирди. Аа гала Нар аддымда гыр-гыилар, таланлар... в ли габарлы халг уауиу На|ана чавирача|ини Нала дагиг билмирди. бундам истифада адан намард гоншуларымыэ Занказур маНалын-даг Гарабагда терпаг ала иачирмак ни||ати ила алчаг ааситалара ал атырдылар. Бала бир amp аахтда халгымызын икид огуллары силаНа сарылараг бир тарафдан армаии тачавувиарларыма, динар тараф-дам Накумат чиновникларина гаршы «мубариза апар-малы олурдулар. Заллар Араз ады ила таныман икид ними. 5\nКОЛАНЫ ИКИДЛ9РИ\nН0МКАРЛАРЫН K0PYUIY ОМвКДАШЛЫГЫН\nтемелидир\n«Ввтен» чамн{{атинин дэ'аати иле Бакыда гонаг олан «Ама-риканын свсм» радмостанси{асы Аа��рба{чан род»ксм{асынын •макдашы Булуд МаЬмандарлы ил» Аавринформда квруш качирилмишдир. Корушда милли ннформаси)» ак»нтли{имин тарихиндон, Назырда муст»гиллик статусу гааанмасындан, гаршысында дуран веаифалердвн с»Нб»т кет дм. Азермифор-мун баш дирактору В. Рустамоа муЬариб» шараитинда |аша-]аи раслублнианын информаси{а блокадасындан чыхмаош* да хармчдаки Ьамкарларымызла емвкдашлыгын еЬ#ми{{втин-дан данышды, Ьамаатанларимизи бала амкдашлыга чагыр-ды. Булуд МаЬмандарлы Азаринформун АБШ-да тамснлчисн •езифасини мамнуни}{етле габул атди.\nДАНИ НИЗАМИНИН JYEHJIEJH ЭРЭФЭСИНД©\nХалгымыз дун ja поазн]асынын илассики Низами Квнчеаи-нин анадан олмасынын 850 илли|ини га)д »TM»j» Казырлашыр. ДаЬи Азарб»|чан шаирн аа мутафаккиринин {убиле{ини ие-чирам республика тешкилат комитасинин наабатм ичласын-да' чыхыш аданлар инд^адак карулмуш мшлердан даныш* мыш аа |убила]адак Ьа|ата качирилмали олан тадбнрлори сур'атландирмак лузу му на диггати чалб атмишлар. TajA олун-мушдур км, )убила) шаиликлари мо{абрын ахырларынд» кечи* рилачакдир.\nИчласы Нуманитар cnjectT yapa даалат мушааири Рефиг Исма{ылое алармышдыр.\ni Нечэ кун идн ки, не Ара зын, не Кэнчимин. на дэ Мнрзэалынын кезунэ Jyxy\nяетмирди. Ермэнилэрин кечэ икэн Ьучума кечэчэклэрин-Йен eliTHjaT едиб кендин Jy* харысындакы дагын зирвэ*\nсинде кешик чэкирдилэр.\n•Аразын нараЬатлыгы, свзлу олмасы Кэнчимин нэзэриндэн JajMHMaflbi:\n— ДеЗирэм, бир аз JaTbio чкмир алардын. — fleje зенд-лв достуна бахды.\n— Jox, а Кенчим, валлаЬ.\nJyxj-еузлуг вечимэ кэлмир. ___\nмани инчидэн ajpu шеЗдир, * 1ПП.я1ц1л яЛИ\nилпп KVH9VQ KflTVD-rol в ли* нэндлэрэ а дам 30л. aj о а\nмм бип Уана ^ыхчып Б» clllal1 т5',ан 6YTYH кишилэри\nСумэтК д\"ярэм... Елэ бил Д®1УШ мавгеларинэ чагырды-\nчамааты гасдэн кудаза ве- ла£;\ngpn.imu tv. Ivi i »\nПРОБЛЕМЛЭР БИРЛИКДв НОЛЛ ОЛУНАЧАГДЫР\nТарихи бир, талв|м »¡ни ики халг — Аэарба{чан турклврн •а лаэкмлар лробламларини да бирликда Налл етмелк, си* ¡асн, мгтисади, сосиал, ма'нааи боЬрандан бирка св^ларла чыхмалыдырпар. «Самур» лазки милли меденинет морквзи pajacsT Нв)'атинин нвабвти ичласында чыхыш еданларин ¡акдмл ра')и бала олду.\nРеспублика президенткнин миллатларврасы мунасибет-лар узра мушааири Кмда{»т Оручоа иорушдв иштирак адврак, суаллара чаааб вармиш, азса|лы халгларын Нугугларынын го-рунмасы, сосмал-игтисади пробламларинин Капли учун ке-руган твдбирлардан денышмышдыр.\nТУРКЖОДЭ ТвНСИЛ АЛАЧАГЛАР\nБу ил Туркмении литса) аа коллачлвринв дахил олмуш азэрбв)чанлы шакирдлврин ахырынчы даствси гардаш алка)а ¡ола душмушдур. Онлар Анкара, Истанбул, Измир, Тра«бзон, Кои^а аа димор шаЬврларда твНсил алачаглар. Турки]оли му-тахвссисларин иштиракы ила габул имтаЬвнлары вармиш 46В оглан аа гыз банк иши, маркетинг, алактроника, иншаат, по-лиграфи)в, гида тахнолокм^асы, модалчилик, туризм ихтисас-ларына ]и)вланачакдир.\nРеспублика Халг ТаЬсили Назирли|инда Азаринформун мухбирина билдирмишлар ки, тест усулу ила Турнире униаар-ситетлерине дахил олмуш талабаларимиэин илк дастеси но]а6рь1н 14-да Анкара^а учачагды)». А]ын 21-дак Турки)а1» 1231 талаба ¡ола салыначагда»р. OнJiapaJн арасында распуб* ликамызын мухталиф ассосиаси]аларынын ташкнл атдм|м имтаЬанларда фаргланмнш,^Небела мустагил олараг Туркн|а-де имтаЬан аармиш ианчлар да аардыр.\nТаЬснл муддатинда шаиирдларин аа телебелермн бутун харчларини Туркн}а тарафи чекечакдмр.\nРЕСПУБЛИКА ПРОКУРОРЛУЕУНДА\nАзарба)чанг< 4Ьбслубликасынын баш прокурору И. Шири-новун ¡анында кечирилммш мушааирада }анн ¡арадылмьпи республика Нарбн прокурорлугунун фаали^ати музакира адилмишдир. Баш Ьарбн прокурору« а» онун муавинлари-нин, бир сыра балкаларин Ьарбн гарнизонлеры аа даниз Ьарби орокур°рл*Рынын ма'луматлары динланилммшдир. Онлар гаршы)а чыхан чатмнликлерден, ишда олан ногсан-лардан аа бутун бунлары арадан галдырмаг учун карулан твдбирлардан двнышмышлар.\nГа|д адилмишдир ки, Ьарби прокурор луглар орду да\nимтнзамын маЬкамланмаси, Ьарби чмна|етлерин квкунун ка-силмаси, фарарилм)ин гаршысынын алынмасы масалаларина хусусм дкггат ¡втмрмелмдмрлер. Да^уш балквларинда бир сыра командирлврнн аз аазифвларинин аЬдасиндан калма-масм, сун-истифада Ьалларына |ол аермвси, Ьербчмлермн маашларыны ввхтында ала билмамвси ними фактлар да диггатм чалб етмелкдмр. Буна иса иши дузкуи гурмагла, ганунун твлабларина чидди омел атмакло нвил олмаг мум-куидур. Лакии Ьарби пракурорлуглвр аз ишиии лазыми са-аи^ада гура билмаммшлар. Прокурорлар чох аахт Ьарби ЬиссапорДа олмурлар, бу да аази||ати дагиг ajpoHMajo имкан аармир.\nМушааира иштиракчылары ирвли сурулен мас'ул ввэи-фаларла елагедер фикир мубадилвси апармышлар.\nчамааты гасдэн кудаза »с- --г- Зачтап Аоаз\nяГнамзм1Иэв^]ериндГотур- башчылыг еднрди. ' ^'шмэн на намэрдлэри ]еривдэ отур ^ам jaxtUbI силаЬ^чанмышды.\nда гилмэз... ^эм дэ caj4a устун иди. Бу-\n— Дуз flejHpcaH, Араз. Ди Ну НЭзЭрЭ алан Араз 30 напал, бу тэрэфи да вар ки, ф* тэчру^эли дв)ушчу ила болшевиклор У pycJerH ала ермэнил0рин архасына кечиб алыблар. Де]ирл^р бизим та- онлара казленилмэз зэрбэ рафэ ^iMaJa Ьазырлашыр- ендирди. Бу д^ушдэ 40-а лар, hap jepfla торпагы ка- гэдэр дашнак Mahe едилди. сыблара пaJлaJaчaглap. Аразын дастэсиндэн иса беш\n— Мэн дэ ешитмишам. нэфэр ]араланды. УгурЛУ Ону да flejHpflop ки, гансыз- эмзли]3атдан сонра ермани-лыгда тaJлapы ]охдур. Чох. Лар Ьучума KeHMaJa чэсарэт фикирлешмишэм, бунларла етмэдилэр. Ики кундон сон-Joлa кетмак oлмajaчaг. Мэн ра Камал пашанын коман-сабаЬдан кэЬэрими миниб данлыг етди]и турк ордусу чыхачагам даглара. Ьэм ер* Ар дама, орадан да Aejyiu мани кап эк ушагьОнан вуру- *мвм,елэринэ JeTHmapaK ермэ-шарам, haM Д8 roj Ьвкумат ни дастэлвринин галыглары-билсин ки, онунла манимки ны дармадагын етди. Заллар тутмады. 0лсэм дэ киши Аразын шучаэтиндан хабар ними влэрэм. т>*тан Камал паша онунла\nКэнчим дитгэтлэ достунун шэхсэн таиыш олмаг ис.тэди-узунэ бахды. Лахшы били��ди ]ини билдирди. Камал паша ки, Араз агзындан haaajbi забит рутбэсиндэ турк орду-сез гачыран де]ил. Буна ка- сунда хидмат таклиф едэндэ ро дэ r3THjj9T.T9 деди: Заллар Араз деди:\n— Араз! Инди дэ мэни — Гарабаг чамааты сизин\nешит. Дуз-чврэк кэсмишик, гардашлыг JapAHMbiHbi3H Jaд-эн агыр кунлэрдэ бир олму- дан чыхарма]ачаг. Мэн дэ 1пуг. Бундан сонра да ajar сизэ алэнэчэн миннэтдарам. басдыгыи Jepa баш roj мага Амма мэндэн hen вахт забит Ьазырам. Мэни дэ езунлэ ке- олмаз. Кэндчи 6a6aJaM, душ-тур. мэнлэ дэ аглым кэсэн фэнд-\nЕртэси кун бутун Коланы лэ вурушурам. чамааты хэбар т>ттду ки. Зал- Бу сезлэрдэн сонра Камал\nлар Араз даглара чыхыб. га- паша ajara дуруб Аразы гу-чагчылыга .бaшлaJыб. Он кун чаглады, она бир ол пулем-эрзиндэ кэндин HjnpMHjg гэ- joTy бaFышлajыб урурлар ар* дэр икиди jepHHH ejpaHHÓ зулады.\nАраза гошулду. Кечэл Кэн- Заллар Араз гуш кими кэ-\nчим. Зулфугар, Кэсэналы, Ьэрин белинэ CH4paJbi6 ез Гасььм... Чох кечмэди ки, силаЬдашлары илэ Jchhaoh Заллар Аразын сорагы бу- даглара чэкидди. тун Гарабагы буруду. # ЛАЧЫНДА СУЛТАН\nБЭДДИ, ГАРАБАГДА ЗАЛЛАР АРАЗ\n5 «Si-SiSS\nTlrz- a ST\naiansr^Joxca... >пцм gJ шых дврд ввлады JaHMV»\nиаоамийк мен био фвтыр иди. Yзуну бир дэ Гарабара,\n!!мнин?ам этимдэн на кэлир Коланы тэрэфа чевнриб дор-3KHH4Hj3M. элимдэн на к^ вдлврлв видалашды...\n~ Истассн элиндан чох • • *\nше1 келар. Де карум гулдур Виз бу Jaзы узэрнндэ иш-Аоаз кэндв кэлэнде Ьарада .торкан Араз кэслинин агсаг-кечэлэ]нр? галдары. агбнрчакларн ила\nyjnwj \" - _\n— Агрын алым, начэнник. нврушдук.\nАраз гулдур flejH3, мам ^лмар Дадашояун WW»\nУнутсаг унудуларыг\nзэалы бир квз гырпымында ушаты hawajbi6 эл-голуну сарыды. Сонра да кэлд^и ата миндириб деди:\n— Кет, aj орул, ингилаоа\nкезлэринин ичинэ бахды:\n— Араз, — деди. —- бн-лирэм ки. икидликдэ TajbiH-\nде ки, бу Jepnapa наЬаг кэ-yJji\nома» П \" — '\"Г\"w -\nбэрабэрнн JoxAyp. Амма мэ-нэ дэ Султан oaj дeJэpлэp.\nЭСКЭРАН ДвДУШУ\nКвзлэрини ган тутмуш дашнакларын вэhшилиjи кун-дэн-кунэ артырды. Элэ кечи* рэ билдиклэри кэндлэрдэ кер-пэлэри, гадынлары, гочалары дири-дири тоигала нтыб JaH-дырырдылар. 1918-чи илин баЬарында Агдама Ьучума Ьазырлашдыглары вахт хэ-бэр JajbMflbi ки, турк ордусу Гарабага JaxbmAamMarflaflbip. Ермэни гулд\\'рлар да бундан Ayjyr душуб тэлэсдилэр. Бе-JYk бир гошунла Эсмэран га-ласынын агзыны кэсдирди-лэр. Турк ордусу Ьэлэ Гара-багдан ики кунлук мэсафэдэ идн. Чидди мугавимэт олма-cajflbi. миллэтин coJгыpымы Ш^\"бЬэ дорурмурду.\nЕлэ бу вахт 20-jo гэдэр атлы Коланы тэрэфдэн Эс-кэрана jaxbi^iaiuflbi. Бир не-чэ саатын ичиндэ отраф\n1920-чи илин баЬарында Шура Ьокумэти Гарабага да кэлиб чыхды. Тезликлэ ин-гилаб комитэсиндэн Аразын JaHUHa HyMaJoHflaflap кендэ-рилди: «Ингилаб наминэ си-лаЬы тэЬвил вериб тэслим олмалысыныз». Араз бир габарындакы чэлимсиз уша-ра бахды, бир дэ башыны галдырыб ТанрыОа уз тутду: «Xyflaja, мэни кунаЬа батыр-ма». Сонра 17—18 JaiiibiHfla JeHHjeTMaflaH сорушду:\n— Э, Ьардансан, Ьеч бу JepaapHii адамына охшамыр-taH?\n— Сизэ дохли Joxflyp. Мэн ингилаб наминэ сизэ эм'р еди-рэм: Тэслим олун!\n— Онда ичазэ вер достла-рымла мэслаЬэтлэшим.\nАраз бир кэнара чэкилиб дашын устундэ отурду. Мир-\nлиб. Онунку\/ла бизимки дуз кeлмэJsчэк. Сэн исо бир дэ элимизэ кечсэн анан аглар галачаг...\nЧох кечмэди ки, Лачын тэрэфдэн кэлэн Joлдa ики атлы карунду. Чатан кими «Ззллар Араз Ьаны?* — де-jэ сорушдулар. Кимли1ини. Ьардан кэлди]ини сорушанда дедилэр:\n— Султан б^1ин адамла-рьОыг. Араза мэзкрй сёзу^г\\'з вар.\nАраз ирэли'чыхды:\n— Хош кэлиб сэфа ка тир-мисиниз.\nКэлэнлэр кэнара чэкилиб сезлэрини дедилэр:\n— Болшевиклэр Лачында тYPJaн eлэJиp. Султан бэJ кими кнйш онларла бачара бил-мэди. Инди бэЗ Аразы адла-Jыб Ирана кечмэк иcтэJиp. Деди ки, бу ишдэ бирчэ сэ-нэ е'тибары вар.\nАраз бир квз гыряымын-да кэЬэрэ cычpajыб узуну адамларына.тутду:\n— Ьамыныз атланын, Ла-чына кедирик.\nИки кун сонра, алаторанда Араз «1а1ынын гырагында ики дост, ики сирдаш, ики гачаг Ьалаллашырды. Догма ел л эрин Ьэсрэти, ajpылыr дэрди Султан бэjин гэлбияи гана двндэрсэ дэ езуну шах тутурду. Hэhajэт, башыны галдырыб зэкдлз достунун\nСвзлэримэ диггэтлэ гулаг ас. Бу гырмызыларла бачармаг олмаз. Бунлар о 6oJfla пад-шаЬы тахтдан салдылдр. Сэн до бураларда Jy6aHMa...\nБир дэ керушуб aJpHflflbi^ лар. Залл\n..-г. Заллар Араз Султан 6oJ квздэн итэнэ кими саЬилден чэкилмэди.\nJAMAH KYHYH ДОСТУ\nАраз нечэ вахт иди ки. JaJnara галхмыщды. Бундан сонра HejHaJa40jHHH, Ьансы Jo.T тутачагыны hej душ^'нуб-дашыныр, бир гэиаэтэ кэлэ билмирди. JajHH эввэлиндэ хэбар кэлди ки, Багыров адында бир раЬбэр онунла керушмэк HCTajHp. Араз онун Ьаггында чох ешитмишди. Де1ирдилэр ки. заЬмли адам-дыр.\nЕртэси кун кер^шдулар.\n— Сонин гэЬраманлыгын, MopA.iHjHH барэдэ чох ешит-мншэм. — jeja Багыров св-зэ баш лады. — Амма кэрак взун да билэсэн ки, инди ди-Ьа гачагчылыгын мэ'насы ]охдур. rajbiT евинэ-еш^ина, Ьеч ним сэнэ кулдэн агыр саз aeMaJoMOK.\nСвЬбат узун чаксэ дэ нэти-чэ вермэдй.\nАраз каЬэрин белинэ гал-хыб узаглашды.\nСонра Ьвкумат адамлары ejpDiUHnap ки, Араз кэндэ кэлондэ Ьэмишэ Савалан ад-лы достунун евиндэ кечэла-\nАраз гулдур flejH-i,\nадамдыр Ьэмишэ да касыб- лар*: аЭмим оглу Заллар\nкусуба эл тутуб. . Араз арыг, Ьундурбо], квза-\n* __ узун данышма. суалы- 'кэлимлн икид иди. ГаЬраман-ма maeafi вер! лыгда мисли квруямэмишди.\nСавал аи киши бир га дар Камы ону Гачаг Нэби ила фикирлашиб деди: MyraJiico едерди.\n— Бах Ьэмишэ бу пэнчэ^ кврэ 1934-чу илдэ Иранда рэнин габагында Jep салы- 40 JaiubiHfla Вэтэн хнффатин-оам она. Дэн ypajn партлаЗыоа.\nМилислэр кедэн кими Са- Гара Искэядэро^ «Заллар sa тан оглуну чагырыб: нас линии Зетирмэлари инди\n— Кет *— деди. — Зул- дэ бабаларынын гаЬраман-фугаркнлэ хэбэр вер ки. Ара- лыг эн'энэларийа садигдир-за чатдырсынлар: бир муд* лар. Газанчы кэнди угрунда дат маним евимэ кэлмасин, доЗушлэрдэ Ьэлак атан Азар-изинэ душублэр... баЗчанын Милли ГаЬраманы\nЗулфугар Аразын гачаг Олнаббас Искэндэров eJnaH досттарындан иди. Эмиси ва- Аразын Tajbi иди. АллаЬ пор ситэсилэ тэЬлукэ барадэ Ара* икисина рэЬмэт елэсин...* за хобэр чатдырдылар. Сава- Тэртэрдэ Заллар Аразын\nт��н взу иса бутун куну ha- орлу Иса, гызы Зибэндэ ило\n!эт-бачада кврунмэди. Ах«нам до кврушдук. .\nгаранлыг душэндэ hajaTa чиЗ* Иса Искэндэро»:\nникла туфзнк бир атлы кир* рэЬмэтэ кедэндэ Ю—И Ja* нинда иным оларды. Вачым Зибанда\nКеча Зары лампанын ишы- мэни до котуруб Заллар Jyp-гы влэзиЗнб свнэндан сонра дуна гаЗытды. Бундан аз сон-дврд-беш гаралты панчврэЗэ ра кимлиЗими билио «халг Захынлашды. далбадал атэш душмэниннн оглу» дамгасы ачытды. Сэсэ гонум-гоншу всрдулар. Ьэбс елэдилор. 17 1ухудан аЗылды. кэндэ haj ил Ьэбс душаркэлариндэ ол-душду. мазын эзаб чтмишэм, Шу-\nГоншунун оглу горхудан кур АллаЬа. влмэдим, ата-THTpaJa-THTpaJa анасынын гу- мын арзуладыгы куну квр-чагына итылыб Ьвнкурду: дум. Тортэрнн эн агыр кун-\n— Савалан даЗыны елдур- лэрнидз дэ Ьеч Зана кетмэ-ЛУ10Р>.. днм. ЬэЗэтимизэ «Град» душ*\nЭзиз досту Аразын hoja- мушду, дедилэр квчсон Jax-тынын чидди тэЬлукэдэ ол- шыдыр. разы олмадым, оу д\\туну кврэн Савалан ону Зашда Ьара кедэчэЗэМ; ìoj чэллад пэнчэсинэ вермэк- Заллар нэслинин чырагы Га-лэнс.э озунэ гыЗмаг гэрарына рабагдан эскик олмасын*. кэлир Кечэнин гаранлыгь№- Зибэндэ Искандерове: «Ба\nда милислэри чашдырмаг чым Ханым Иранда галды, учун ат устундэ. чиЗниндэ елэ Иранда да эра кетди, ал* туфенк аз евинэ кэлир. Еви Ты ушаты вар. Виз ясэ Га-MvbacHpaJa аланлар кэлэнин » рабага квчдук. Эввалчэ чох Ьзгнгэтэн Араз олдугуну ку- эзиЗЗэт чокдик. Исаны тут-ман етиб Саваланын затдыгы дулар. Амма jaxuibi адамлар Зери куллэЗэ тутурлар. да тапылды. Бнзэ комак елэ*\nКэнддэ баш верэн фачиэ дилэр». вэ онун сэбэби барадэ Зал- Бир даьа Коланы еллэрн-\nлар Араза хэбэр вердилэр; ни хачын чаЗынын саЬиллэ-Аз сонра вз^-ну Jac Зеринэ рини. Га^ман дагларыны ка* чатдыран Араз адамларын Зирэм. Ланымда Ьеч кэс Jox-свЬбэтлэриндэн баша душду Дур. Амма взуму танЬа Ьисс ки. Савала на атылан кулла- етмиргм. Елэ бил ки. мэгрур лэр ослнндэ она унванланыб- даР гарта1ы, улу бабам Зал-мыш. Ьэмин ky'h сэЬэр кэн* лар Аразын рупу мэнв бэ* дэ кэлэнлэрин кимлиЗинн, лэдчилик едир: «Бах бура\nha рада олдугларыны eJpaH- заллар jypjy деЗэрдилар. Го* мак учун на гэдэр чадыщ* ,ма чинары керурсэнми? Ону дыса дуруст бир саз деЗан Jepлэpдэ мэскэн салан эч*\nолмады. Ахырда Кэнчим де- дадымыз экибмиш. Заллар ди: нэслинин пиридир. очагыдыр\n— AJ Араз, нэЗинэ лазым- бу Зерлар. О тэрэфлэЬ иса дыр онларын кимлиЗи? Бэ- ^элбачэр даглары. АЗдоган, Зэм бирдир, икидир. ондур? »Jahopjypay ЗаЗлагларыдыр. Саваланы гэтлэ Зетирэнин Бу ^рлэрдз на гэдэр дава-\nдз. сэнэ, биза гэсд еданин да гыргын олуб, ди кэл ки. Ьеч бир ады вар: индики Ьеку- кэс кардуЗун о Marapaja ja* мат. Чын душэ билмэзмиш. Ла*\nКэнчимин свзлэри санки Ч|ынлы Султан бэЗло бир вахт* Аразы дэрин Зухудан аЗылт- лар 0 дарларда ат оЗнатмы* ды. Догрудан да бир квр не* шыг вУ дагларда чох икид-чэ нэЬэнклэ пэнчэлэширмиш?! Лар олуб, орул. ynjTuMaJbiH «Jox, буна мэним кучум чат- ^«лары... Ьамысынын pi'hy маз» — деЗэ фнкриндэн ке- догма торпагларда доташыр». чирди. — Бу ky'h Савалан вас Ьаны хан Гарабагын монэ кврэ взуну гурбан вер- нн^д огуллары? Ьаны о дали\nди. СабаЬ нввбэ кимин ола- Нэ рэ, о' гыЗ-гышгьфыг? Ни-чаг? Султан 6aj Ьаглы нмиш. j0 унутмушуг о гэЬрэманлыг-Мэним* дэ хиласым Аразын о лары? Кэрэсэн. Заллар Ара* таЗыидадыр». зын, Судтан бэЗин, Курдсглу\nФикрини гачаг достларына мэЬэммэдин руЬу бизи ба*\nбилдирди. Чох квгтур-гоЗдан гышлаЗачагмы? Ахы куну бу\nсонра Ьамы раэылашды ки, кун Д0 торпагларымыза квз\nмугавимэт мз'насыздыр. Зал- ДИКЭН душмэнлэ вл\\^1-дирим\nлар Араз кечэ икэн евлэри- савашына кирвнлар онларын\nнэ хэбэр кендэрди ки. Зола ввладлары. нэвэ-нэтичэлэри-\nЬазырлапкгынлар. СэЬар дир экэр бу мвЬтэшэм та-\nсубЬдэн ЬэЗатиндаки ^самовар Рнхнн кекуну танымасаг, бу\nтустулэнирди. дуз уч кун пунуну 'нечэ горуЗачагыг?\nЬеч ним чэсарэт едиб онун о__4а__и pvTTTATinR\nгапысына Захынлаша билмэ- ЗиЗэддии СУЛТАНОВ,\nди. Лалныл бундан сонра ба- «Халг газета»ним мухокрн.\nНУГУГ МвВЗУСУНДАИСА ГЭМБЭРОВУН\nЛЭНЖИТМЖ ОЛМАЗ\nhARHMHH СТАТУСУ ЬАГГЫНДА ГАНУН ЛАЛИЬЭСИНЭ ДАИР ГЕДЛЭР\nДемократ»« деелетлерде моЬкомо Ьакммкйетм ганунва-рмчилмк ее и»р« Ьек*1М*п|ет-лориндон де усту» тутулур, чумкм, о, гаиунун алитЦ» принсмпмне хмдмет едмр, конс-титуси]апын кешккчнси, ее-теидешлерын Ьугуг ее аеед-лыгларынын мудефмечмсмднр. Белелмчло, меЬкеме девлотде ей ¡уксек мес'улмНети ез узе-рмме «ипурмуш олур. Теессуф км, узун мллор орзиндо бмздэ едалет меЬкемеси чеза органы кнмм танынмыш, бир чох Ьалларда вагондашлары те*-гиб еасмтесине чеврилммшдир. Совет меЬкемелоринин азад-фик»рлили]и богмасына, Ьагг-адалети позмасына, кимлармн-се елинде васмте олмесына денр мстенмлен годор мисал котирмок олар. Элбетте, бу позумтулар меЬкоменмн ез те-бнетинден догмур, феелм^е-тнни меЬдудлашдыран шэ-рантле, муЬитле, мчтимам гуру-лушла боглыдыр. Не гедер ки, меЬкемелер там мустагмя де-|нл, мудахиле а» тез|иглардан е'тмбарлы шекилд», ганунла горунма}ыб, бале де олачег-дыр. Ома каре Нугугм давлет ¡арадылдыгы бир еахтда меЬкеме мслаЬаты кечмрмлмесм ее бу ишми сур(етлендмрмл-меси хусусмле еачибдир. he-зырде мухталиф мулкиЦет формеларыиыи тетбигиие, базар муиасмбетлериие кечи лир. Даелет еа фердлар, идара-муоссмселерле еатамдешлер арасында мунасмбатлар му-роккеблешмр, ааеаляар олду-гуидеи даЬа чох мунагишалм ■азинатлар ]ераиыр ва бутуи бунлар гемуни Ьаллиим теп-\nмалмдыр.\nАртыг меЬкаме гуруяушу, Ьемчмнии Ьакиммн статусу Ьаггында ганун ла)мЬелеринмн илк варианты мшлениб Ьезыр-ленмышдыр. ОктЗабрын 16-да Азербе)чан* Распублмкасы Алн МеЬкемесиннн Ьеммм маселе-ларе Ьаср олунмуш пленуму кечирилмишдир. Планумде моселонмн муЬумлу|у бир да\nЬа незере чатдырылмышдыр. Ьакиммн статусу Ьаггында ге\nну и ла|мЬесм ил» влаге дар cej-^ nojo4ojMMH3 мулаКнзалер бу-нунла елагедердыр. МулаЬн-зелерммиз практики ишде Ьер кум растлашдырымыз четин-ликлеро, хЗгунсузлуглара есвс-леныр.\nУмуммнетле катурулдукде, бале Ьесаб a дилир ки, icyja ha-кимлер инди да мустегмлдир-лар. Эслмнда иса онларын уч формада табачмли)и мае-чуддур. Эн оаеел тошкилвтм чеЬатден меЬкемалер Эдли|-ja Назмрлн}ииа тебадирлор.\nИкмнчисм, ]арлн меЬкамелор-де бахылмыш ишларе шика] от олдугда такраран Али МаЬко-маде бехылмасы, горарлеры-нын тесдмг еа ja лаге едилме-сидир. Учунчусу, прокурор\nнезаретндмр. Нар учу Ьеким W\nЬаггында . pa'j {вреде билир, онун еозмфеде галыб-галме-масы месолесмнм галдырмаг Ьугугуна маликдмр. Ганунун ¡ол аармадм{има * бахма}араг, ;ерлм haKMMMjjaT органлары да меЬкаманмн мшима мудахн-ле адирлер. ШаЬар, pajón Соеатлермнмн сасси|алары Ьугуг муЬефнзе органларыныи феалиПетине дайр мосепала-рии музакмрасиида маЬкема-\nлари ¡аддан чыхармыр, онлара аз мавгалармндан ги)мет варирлер. Дикор терафдан, Ьекммлер мадди чаЬотден та'-мин адклмемишлор. Мавчуд генунлерда да Ьекимин шех-cnjjoTHHMH ве Ьугуглерынын го-руимесы учун маЬкем те'мннат ¡охдур.\nБутун бу меселелер Какими» статусу Ьеггында ганун ла{иЬесмиде гнсмен мазере елынмышдыр. Ла{иЬеде меЬкаме Ьаккми|{етинмн дешы-{ычылары кими Ьакнмлермн ■эзифе ее селаКиЦетяерм, нш принсиллеринмн есеслары, феа-ли^етлорине хитам варилмеси ве да|еидырылмасы Ь ал лары, псте'фа га^десы, азлеринкн ее еилелермнмн сосиал муда-фиесн ексмнм тапмышдыр. Бу-нунле бале ле|мЬе гусурсуз Д»|илдмр.\nОн башлыча меселе Неким-парим сечнлмеси ее ja та'{мм едилмасидир. ЬакимиЬетим балунме принсилине каре ди-кер Ьакмми))ет органлары бу месеяе}е гарышмамалыдыряар. Ьакимли]е неммзедлик течру-бели, сермштели ^ Ьакимларден сечилен коллекн}а ее je шуре-да саЬбет, arrecTacnja, имтаЬан, тает есасында муа]|ен-\nлешдмриле билар. Л^иЬеде наммзедли|мн ихтмсас колла-ки|есында бе)анилдикдем сонра Али МаЬкамании аа Ар\nбитраж маЬкамасинмч садр-л ери не ее Миялм Меч лисе тегдммм де мезерда тутуяур. 1ахшы олар км, нкиенндзн би-рм олеум, намизеди Милли\nМечлис тесдмг етсии.\nЛа)иЬоде Ьакимлорич мхтм-сас' коллаки)асынын таркиби\nза статусу а*|дынлашдырылма-¡ыб. Камин то'сисат МеЬкеме гурулушу Ьаггында генунда незерде тутулмелы, коллеюца узе лари Ьеким л ери ннн гурул-tb¡ ва ja конфрансында аз-* лари терефиндон сечилмели-дир. Биаче, коллекч}» тем мустагил фаалм^ет кастер-молиднр.\nДаЬа бир муЬум месала. МеЬкемелер cajcw3-heca6c»»3 герарлар, Ьакм аа гатнамалар чыхарыр. Бутавлукд» бунлар маЬкама гарарлары адланыр, Онларын ичрасы ба|ук манае-лер, чатинлйкларла гаршы* лашыр. МеЬкемелердеки бир нефер мчрачы бу везифенин аЬдасиндан келмир. Адетен, дустегларын меЬкеме ичласы-не кетирилмесм, меЬкеме га* рарлармиын ичрасы учун да-хили ишлар органларына му-рачиет етмек лазым келмр.\nБу, полис учун елаее ¡укдур.\nепк\nТебин дир ки, ексеоен меЬкеме герерлерынын ичрасыне cojyr мунесибет бесленир, ичра а|* лерле )убадыяыр ее je anejar рымчыг hejaTa качирилйр, аа-тамдашлар Ьаглы олараг не» разы гадыр. Усте ли к, бе'зи Ьалларда меЬкеме ичлесла-рымын, Ьакимяарии е» онларын амлелермнмн силаЬлы м^-Ьафмзасин» ehTHjaa олур. Биза ала келмр ки, езс»|лы де олса, меЬкеме полней ¡арат-магыч вахты чатмышдыр. Нетичеда суручдурмечияик арадан галдырылар, меЬкеме-нмм нуфузу ¡укселер. До{о би-лерлер, бу, 6ojyK харч телаб а дир. Лакин о да м о'лум дур ки, бутун дун)ада доепатлар меЬкеме Ьакими^етинин мус-\nтегилям)и. маЬкемли|и учуй\nЬеч иелеринм есмркемирлер.\nБмрмнчи инстансн{е олараг pejoH, шеЬар мэЬкемелери фезлиЛет кастармр. Онла\nрын гарерларындаи, гетнама-лериндан uMKajar аарилдмк-да икинчм инстансм{а кнмм Алн МаЬкамаде бахЫлыр. Бурада дун] а практикасына yjryn инэибатм ва ¡a anannja си}а маЬкамасм ¡арадылмасы магсадау{гундур. Али меЬкеме нее умумдеелет еЬеми]]етли ишларе бахе билар.\nБизче, ганун л ар [ыгчам, дагиг ее конкрет олмалыдыр. Бу чеЬатден Кекимин статусу Ьаггында ганун ла]иЬесинде ¡»¡гынлыг аардыр. Ба'зи Ьал-ларда мадделерин ачылышы алан беидлер ее {арашбенд-лер rapep-Taecnjje те'сири бегышла^ыр, онларын сыра-сыида ментигм ердычыллыг, сметам позулур, темрарларе }ол варилир. «Какимларе сазу Ьер ¡арде тем Ьал да «Каким» кими мшладилса дузкум опар. Маддаларин де сырасына диктат ¡атирилмелкдмр. «Камимле-ре аарилеи талаблар» адяы З-чу мадде «Каким борч дуду р» ¡азылса ганун аЬанкиид» сасланар. Какимин мустз-гияли^нии та'мииатяарыиа дайр 9-чу маддамин чиддч\nдегиглешдирма-радакта|а ah-\nти]ачы аардыр. Кекимларин сеяеКиЛетларинин китам адил-месиие •» да|андырылмасына^ иста'фасына дайр {арымбенд-лерим Ьемин масел елврдзн беЬс адилен 13-чу еа 14-чу мадделерде варилмаси мег-садеу]гундур. Камин мадда-ларда хитамын, да{ендырыл-\nманын, иста'фаныи сабаблари ва Ьаллары каст ери лмиш дир. 7-чи маддада ихтисас иолла-ки]асынын Ьеким Ьаггында ра'\/инин Али МеЬкем» сад-рнна аа арбитраж маЬакама-си седрина тагдмм адилмаси, анларыч разылыгы олмадыг-да ¡анидам кол лани jaja raj-тарылмасы кастармлир. Сонра да]нлир: «Крляаии{аиын там* рар мусбат ре'|м олдугда на-мизедлик бах ы л маг учун му-аафчг Халг Дапутатлары Со* ватина тагдим а дм лир». Бу, Ьакммим асылылыгыиы даЬа да артырыр.\nКакимин салаЬи|{атина хитам варилмаси на дайр 14-чу маддада матм «Каким азу бороде хитам гарарымдан на разы галдыгда Али МаЬка-Meje да{ил, Али ихтисас кол лакм]асыиа шика]ет аара билар» шеилинда мфаде аднлее дузкуи олар.\nКач-таз ла|иЬамии гаиуи гуа •оси кесб адача|има шубЬа-миз {охдур. Лакии бир чох байга гаму мл ар ними, меЬке-ме гурулушу, Ьакимии стату су Ьаггында гамуняармм иачик-\nдирилмасим» {ол в<\nИ1)11ДМ§М§ЯИ дир. Бу ганунлар Ьугуги дао\nлат гуручуяугуиуи азуяу, та-малидмр аа качид даару ад-ландырылан индию* аахтда, hap чуо ганун поэгуилугуиуи, азбашымалыгыи, Ьарамармли ¡мн баш алыб катди{м бир шараитда Навагу кими аачмб-Дир*\nТафиг ГУЛШББ, Нч{ази БЭУМКМС Асиф АЛЛАКв9ДМ1Н.\nМЭТБУАТ КОНФРАНСЫ\nБАКЫ, 12 ноЗабр (Ааар-«нформ). АзарбаЗчан Рес-нубликасы Али Советинин 'сэдри Иса Гэмбэров бу кун Печири.шиш мэтбуат конфрансында б��аднрмишдир: «Шнмал гоншумузда Ьаки-миЗЗэт структурунун Ьзтта !даЗишмасн тэгдириндэ Азэр-ба)чанын PycKja илэ мунаси-бэтдариндэ пислиЗЭ дотру дэ-Зишикликлэр олмаЗачагдыр*. Ohvh фикринчэ, бу «уна-сибэтлэр нэинки «Достлуг. амэкдашлыг ва гаршылыглы ТэЬлукасизлик Ьаггында» му-тавилэ руЬунда гурулачаг,-Ьэм дэ дэринлэшэчэк ва ин-кишаф етдирилэчэкдир.\nИса Гэмбэров Ермэнистан-ла мунасибэтлэрдан даны-шаркэн демншдир ки. «Азэр-баЗчан Гарабаг мэсэлэсинин дикчликлэ Ьэлл едилмэсинэ чалышыр. биз бу мэсэлэйи кэлэчэк нэенллэримиза сах-ламаг истэмирик». О. Ерма-нистан парламепти узвлэрин-дан 6eJyK бир групунун бу\nтсындан ирали кэлир.\nИса Гэмбэров АБШ кон-нитар Зардымдан имтина гресинин АзарбаЗчана Ьума-етмэси барэдэ журналисглэ-рин суалларына чаваб вера-рак демишдир ки. «АзэрбаЗ-чан халгы печ вахт Qguira елкэлариц Ьуманитар Зарды-мына квз днкмэмшддир вэ 'бундан сонра да Ьеч вахт квз дикмаЗэчэкдир». Онун фикринчэ. ABJJU конгреси* нин гэрары. чох куман, кеч-миш президент Бушун сеч* кигабагы кампани]асы нлэ баглы иди. О демишднр: Лакин АБШ ковгресинин бу рэ-рары нэиики дун1а ичтима-яЗЗэтинин A3ap6aj4aHa му-насибэтинэ. Ьэм дэ АзарбаЗчан халгынын взунун шууру* на мзнфи та'сир кветарэ билар. халг Гэрбнн Зардымын* дан элини узарэк, турк вэ ислам девлэтлэринэ уз тута билар.\n0:ынларда АзарбаЗчан Али ветанэ мурачиати барадэ ез ра'Зини билдирэрак re Ja\nетмишдир ки, Ьэмин мурачи-ат ермэни тэрафннин сулЬ ИиЗЗатиндэн деЗил. Врмэнис-танын взундэ ЬакяммЗЗат ут-рунда мубаризэ апарылма-\nО. республика парламен-тиннн ншиндэн даны шараг, Милли Мэчлисин xyja фе* алиЗЗэт габилиЗЗэтн олпады* гы барэдэ сон вахтлар кут-лави информасиЗа васитэла-ринда тез-тез ирэли сурулэн.\nонун фикринчэ. асассыз ят* тнпамларла разылашмамыш-\nдыр.\nСЭРЬЭД АЛВЕР ЛЕРИ ДЕШ\nЛАРДЫМЛЫ, 13 Mjtfp (Азаравфора). С*н бир *J арзиндэ ра)он дахили яшлэр шв'бэси эмакдашларынын тутуб сахладыты вэ сарЬаддон кечярмэЗа имкан вермэдиЗи\nмаллар арасында нэлэр jox дур: 32\nэдэд аятомобил тэ-карн. ики гошгу. хе)ли мяг-дарда а.тумияиум вэ мне мэ'-мулаты, електрнк аваданлы-гы. canaje маллары. пал-пал-\nтар... Бура ja 154 баш виЛ-гапаиы да элавэ етмэк лв-зымдыр. Гачагмалчылар бутун бунлары Ирана ад а рыб баЬа гяЗмэтэ сатмага чэЬд кестэрмиш, лакии магсэдлэ* рино нанл ол мамы шла р. Сэр* Ноли шкшнлардан 46 иофэрЯ инэибатн гаЗдадд чэзаламды-рылмыш. гаигнеуа олараг ха* риЧэ дашыяаи маллар иусл*\n\\\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-13-1992-p-2\/","date":"2017-06-27T08:44:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00391.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4602796137,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4602796137332916, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08811761438846588, \"kum_Cyrl_score\": 0.07446964085102081, \"sah_Cyrl_score\": 0.04524775221943855, \"crh_Cyrl_score\": 0.041324544697999954, \"tat_Cyrl_score\": 0.033615823835134506, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02911239303648472, \"alt_Cyrl_score\": 0.020714182406663895, \"udm_Cyrl_score\": 0.02054532617330551, \"krc_Cyrl_score\": 0.016809217631816864, \"kir_Cyrl_score\": 0.015571975149214268, \"eve_Cyrl_score\": 0.014092828147113323, \"nog_Cyrl_score\": 0.013746210373938084}","num_words":15131,"character_repetition_ratio":0.015,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.473,"perplexity_score":69559.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 30, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ30 ОКТ JAW 1 w-mИЯ. н» 204\nдкМ9)9Н 6ИЧМ93ДТЗКУН БЕЧ8РМ0\nарачларын чаванлашмасы ва\nБОЛ МОНСУЛ ДЕМ0КДИР\nВагларда будама эсасэн о гэдэр да ОД атмыр. Она окт]абр—ОДабр а)ларында Керэ да шафталы)а каса оу-апарылыр. бзу да онлары дама формасы вермэк масло-агачларьщ хусуси^этинэ кв* Нэтдир. Бу усулла оир-ои-рэ будамаг лазымдыр. Ма- риндвн 15 сантиметр аралы сэлэн. алма вэ армуд агач- 3—5 эдад эсас будаг а)ырыо ларынын бе^мэ ритми, узун- ¡алныз мэркэзи будары сах-©мурлулу!у, мэЬсул эмэлэ- ОДырдар. Шафталынын бир* кэтирмэ XYcycиjJэти бир-би- Ьллик будаглары бар верир. ринэ чох охииОыр. Ьэтта аг- Арам там барвермэ *д©вруне ротехники гуллуга тэлебат- Чатдыгда онун ¡арымскелет лары да е} ни дир. Онларын буддгларыны вэ зорларыны бечэрилмэсиндэ дэ фэрг ¡ох- -мунтэзэм гысалтмаг масла* дур. Бу агачлар оешголлу Ьэтдир. Чунки бу, бол ва ке1* Мэртабэ во мэртэбэсиз га1да* фииэтли мэЬсул алынмасы* да буданыр. \"ка ¡ахшы та'сир едир. Нис*\nЭрик арачынын инкишафы батан гочалмыш агачлары биоложи чэЬэтдэн кучлудур, чаванлашдырмаг учун 4—5 о узунемурлудур, мэпсул- иллик вэ даЬа чох амур дардыр, исти1э вэ ишыра да* сурмуш бутун скелет будаг-На чох тэлэбкардыр. Ладда лары кэсилир. Шафталы сахламаг лазымдыр ки, эрик агачы Ьэр ил ¡ахшы мэпсул арачынын бары 3—4 иллик верд^индэн она артырыл-будаглары узэриидэ эмэлэ мыш норма ила кубра вер-кэлир. Бэ'зи сортларда исэ мэJи дэ унутмаг олмаз. бнриллик будаглар да бар Чэ^рдвкли мeJвв биткилэ-Кэтирир. Одур ки, эрик ага- ри арасында килас агачы\n»»vii»wшг * * . Ж л А\nчыны формалашдырмаг учун ftaha Jaxuibi ОД атыр. и, эн элверишли систем марта* 10—12 ¡ашында 25 30 сан-\nбэсиз формадыр. Бу систем тиметр узунлугда бар вера« ejHH заманда, скелет будаг* будаглар эмалэ кэтирир, да-ларын меНкэмл^ини вэ чох ha сонра Jaxшы ме]ва вер-¡ашамасыны та'мин едир. Maja башОДыр. Мэпз буна\n5iap ил будама заманы JaH керэ килас агачыны марта* удаглар xejan гысалдылыр. бэли системлэ буда]ырлар. Ьэмчинин чэтирин ичэрисинэ Агач Jama долдугча векета-яедэн артыг будаглар JyH- тйв 6©Jym9CH xejau ¡авашы-кулчэ кэсилир. Агач нэ га- Зыр» мэпсулдарлыгы исэ ар-дэр ¡ашлу вэ иллик артый *ыр. Киласын будаглары аз олса, бир о гэдэр гысалт* узэриидэ ehTHjaT бар тумур-Maja ehTHja4 вар. Мэсэлэн. чуглары аз олур. Boj арты-Иллик артым зэиф — 30—40 мынын бэрпасы ила бу бар сантиметрдан аз олдугда тумурчугларыны даИа да ар-2—3 иллик будаглары даЬа тырмаг мумкундур. Буна чох гысалтмаг вачиодир ки, керэ дэ килас арачлары ча-Japымcкeлeт будагларын узэ- пан икон формалашдырыл-риндэ JeHH зор эмэлэ кэти- дыгда чидди буданмалыдыр. рэ билсин. Эрик агачы Jax- Ьам дэ елэ етмэк лазымдыр шы зор эмэлэ кэтирд^инэ ки, JaH зоглардан Jaxuibi ин-вэ узун eMypayayJYHa керэ, кишафа малик будаглар э��э-ону алма вэ армуд агачы яэ кэтирсин вэ агачын чэ-кими дэрин (кучлу) буда)ыр- тири бир муддэтдэн сонра лар Чылпаглашмасын. Гочалма-\nШафталы агачы исэ Ьи- нын гаршысыны алмаг учун \"Лложи ОДумэ вэ барвермэ агач дэрин буданыр вэ ча-'XycycHjJaTH илэ фэрглэнир. ванлашмага башла|ыр. Ла-О, ншыгы севир, «©¡вэлэри кин бела будама бирдэн-бирэ тез JeTHuiHp. лакин агачын Jo*, тэдричэн апарылмалы-вмру гысадыр. Бу лэзнз MeJ- дыр. вэ агачы 4—5 ¡ашында там Нэсвр ИЛГАРЛЫ,\nбэЬэрэ душур вэ 20—^25 ил * биолок^а елмларн нами Шафт\nJafbim бутун излэри jyjyó апарыр.\n■а\njamajBip.\nгалы агачы зэдя.мнем\n«маммадоа Расим Исмм огяу... тагемрям бмдмнараи шаЖи амлакы даалат калмри-иа мусадира адилмакяе ©пум чомсы — иуллаламма)« маЬкум •дилсии» Апарылмыш акс-лартива тадгигатларыиым да* |ари 450 манат ва муалича харчи 740 манат маНкумяардак алыиыО раслуОлииа Оудчаси* иа аарилсим. Чииа|атим тара* дилмасиида истифада алуимуш •▲3-2103 маркаяы мамрасив аатамашыи даалат калирииа мусадира адилсии..з\nКир адад луласиида 100 мам-раси алаи Дагт|ар)аа листа* яат*пулам)от, Кир адад пат-рам дарагы ва 12 адад 7,02 мм калиОряи патраияар Авар* барми Раслубнимасы ДИН-« аарилсии. Каглы варфда алаи )ашыл кутя«, ими адад ишыг* ламдырычы сигиая иияивлари ва уч адад иуяяа аяамаити моЬа адилсии...\ni ha км гатмдир, еидаи масса* си)а га)дасыида шика)ат аа протает варил« билм«в».\nБу, с«нт]«брым 10-да Ав«р-б«]чаи Республик«« Али М«Нк«м«си чии«)«т ишл«ри yapa биринчи дарачали маНка-ма коллаки)асыиын чыхарды-гы Накмун гыса маамунудур. Мухталиф чина]атларда итти-Ьам олунан гардашлардаи* икинчиси (Елшад) 11 ил, учуй-чусу (Гасым) 1 ил 5 а] ааад-лыгдаи маЬрум адилмишлар.\nИстиктаг аа маЬкама проса-сиида олдугу кими Накмда да аидди^атли, муЬакималар, гараилыг матлаблар кифа]ат гадердир.\nНакмун аш)а]и-далиллара амд Ьиссасина диггат )«тирак: «Уч адад кулла аламаити маЬа адилсинм. Jox, бунлар Ьамка-рымыаыи Ьа)атыиа иагта го-)аи, бутун просос араинда маЬкама коллеки]асыиыи, мутта* Ьимларин, онларын мудафиа* чиларинин кара билмади)и куллалар да]ил. Бас иа учун Накмда Рашида да)«н уч кул-\nЭааали гаватимнвии 27, 20 аа 20 окт)абр тарихли иамрала-ринда.\nла барада Ьач на да^илмирГ Japn-jypAy инди да дагиг би-линма]аи Намни куллаларин TinajM . нача олечаг?\nСилаНла алагадар opTaja чыхан бир чох суаллар да чааабсыв галыр. Просас эа-маиы муттаНим Расим Мамма* до» силаНыи луласинин дэ-¡ишдирилди)иии билдириб. СилаНыи мусадира адилмасинда иштирак «дай полисларим да-диклари бир*бирииа дув кал-мир. Мусадира протоколуну имвала)«иларыи акеари|]ати маНкамада силаЬы карма ди-|иии а'тираф «тмишдир. Эслин-да муттаНимин «бу силаН маним flajnn» иддиасы маНкамэ тарафиндан такаиб олуима-мыш галды.\nДаНа бир муамма. Експарт-лар куялалери кармадан, ои-ларын шаклиии чакмадаи, тад-гиг атмадан pa'j аариблар ки, Намин уч кулла Расимдан та-пылаи автомат дан атылыб.* Иианмырыг кн, бала акспарт р«')ииин ба^налхалг истинтаг тарихинда анало��у олсун. 0и гарибаси иса одур ки, маЬкама да «кспертларин бу ре'-]и ила рааылашыб.\nВАЗ-2103 маркалы «атома-шыидан чииа|атин торадилма-синда истифада адилди]и да тутарлы далилларла субута ]атирилмади.\nБуна бахма)араг бутун Ьал-ларда Накм гатидир, саасуа }арина )атирилач«к. Бела чы-хыр ки, )агышын jyjy6 алар-ра билм«ди]и сои иалор да силиниб кадачак •аа\nЗадыныададырса, маЬкаме-нии или ичласлары барад^ га-аатимиада мухталиф ма'лу-матлар аарирдик. О аахт ич-ласа садрлмк «дан Накимла арамыада тахминан бала бир саНбат олду:\n— На учуй маНкамада да]н-лаи Нар easy гааат саНифаси-на чыхарырсыныа?\n— Пашамиа баладир. Карду-)умуау, ашитди|имиаи jaa«p«r.\n— Ахы истинтагын «а сир-лари, маЬкама просасинин аа хусусиЛатлари аар. Карак бу-ну нааарэ аласыныа.\nДогрусу, о аахт Накимин ха-бэрдарлыгы биаа |ариидэ\nМЭЬКЭМЭ ОЧЕРКИ\nР -\nш\nкару иду. I Гаиуи аа Нагигатии уаа чыхмасы намина бирбеша ралортажлардаи имтииа адаси олдуг.\nМ9ЬК9МеДОН СОНОА..\nМаНкама бир «¡дам чохдур ки, гуртарыб. Бу кун душуи-дукларимиви )авмаг, «а шуб-Наларимиви, мулаНиэалариммэи са)ламак Нугугуидан истифада ада биларик.\nМаЬкама саиадлариии бир да aaparnaJnpHK. Фагат нестерилен далил-субутлар биаи галам достумуаун тасадуфуи гурбаиы олдугуна ииандыра билмир. Да)ак ни, истиктаг н«)ииса хатирииа фактлары сахталашдыра, иаи аз дыра би-лар. Истинтагын саНа атмак Нугугу аар. Онуи саНаиии маН-кама дузалтмалидир. Кара-сан Накма имва атаилар да-хилаи ииаиырлармы ки, Наги-гат уза чыхарылыб, журналистки гатли ила баглы мша иагта го)маг олар?\nНа гадар чалышеаг да суал-лардан гачя. билмирик,. Нар-чанд бир о гадар иианмырыг ки, бу суаллара чаааб.верам тапылачаг. ШубНаларимиз асассыз д«|'ил. Бизим вдли^в оргаилары, маЬкама сметами Нала да каНна зардиш-ларла ишл«]ир, формализм-дан jaxa гуртара билмир.\nУмумшЛатла, AyMja тачрубе-синда маНкамаиин асас авзм-фаси чииа)ат ишииа дайр иб-\nтидаи истинтагын, прокурор-лугуи иалдм)и гонаотлори, чы-харылаи иатичвлари дариидаи в)рвииб тадгиг атмак, )акуи-лашдырмаг аа бума муеафиг чааа твдбири муайаилашдир-макдир. Сом соз Наииминдир ва онуи гарары Налладичидир.\nБас халг ичласчылары ким-дир аа оиларыи фумкси)алары иадаи ибаратдир? Халг ичласчылары да маЬкама замены Неким« махсус бутун Нугуг-\nлардаи истифада «тмаи сала-Ни|{атина маликдирлар. Ич-ласчылардан бирииии олмады-гы тагдирда Накимии гарар чыхармаг ихти)ары }охдур. Халг ичласчысы просас замены Нар Нансы меселеден шубНалаиарса, Натта иши anata истиктаг« кеидарме)и, Ja-худ ише хитам а«рма)и талаб «да бмлар. Лакин иечмиш со-ват маЬкама систамииа хас олан формализм маразм га-иуидам даНа кучлу чыхмышдыр. 9кар распублимамызда халг ичласчыларыиыи аттастасм)асы качирмлеа, аксармЦати га)ри-кафи ги|мат алар. Бу, )ахым качмишммизим баласыдыр ва омдаи мумкум гадар таз jaxa гуртармалы|ыг.\nЬаггыида саНбат ка да и\nмаНкамада да халг ичласчылары пассив мушаНидачи ро-лунда каруиурд��лар. Налбу-ки оиларыи фааллыгы ишин Дух «ум, гаиуи чврчиеесимде •парылмвсына xajnn камвк\nада биларди. Бу кун ичтимаи-си)аси Начатый дамак олар ки, бутун саНаларимда ислаНатла-рыи зарурмлиjи барада На)-ку) голарылыр. Карасан имеем твл«)и ила бирбаша баг* лы олаи адли))« аа маЬкама систвмииим ислаНаты на аахт ¿«да душечек?\nМовчуд меНкаме снстамии-даки гусурлар соирадаи ду-залдмлмаси мумкум олма)ам .саНвларла мвтмчвлвиир. Нар саНа иса пуча чыхан умид* лар, маНа адилаи талолар, ем башлычасы, адалат маЬкама* сине ииамсызлыг дамакдир.\nИмдики Нал да мураккаб просеем и бутун агырлыгыным ¡алныз бир иафарии — Наим* мии узарииа душ ду) у ну оиуи азу да а'тираф «дар. Балка еаНалар, )анлышыглар ала бунун натичасидмр?\nАртыг Накм варилммш, маН* кама гуртармышдыр. Бас оиуи иатичалари марНу м Рашид Яустамоауи аиласиии гака адирми?\nРашидин араады Сама)« ха. иым: — Тахминан буиа бац* аар сумы мена Неким да варив. Омда да дамишам, )«из такрар ада биларам: iox, Рашида кулла лари и тасадуфвм да)дичина иианмырам. Ому ал-дурублар. Ни)«? Бу иимин ишидмр? Мам Намни суаллара чаваб • к«зла)ирам...\n«Иианмырам!..» Ахы нача ола билар км, баш-он еддым-лыгдан аташ ачылсын аа кул*\nоглумум ура-0зу да бир (ох.\nла тасадуфан )ина да)сии?\nШлла! . Бала да тасадуф i — Рашидин атасы аа аиасы да маНкамада бала да-)иб. Нар мкисиммм ура)кна да-мыб ки, Рашиди «лдуртдурублар. Смлара ними иса купле* лаимаси jox, есл Нагигатии уаа чыхарылмасы лазымдыр.\n«ХаНиш «дкрем )аздыгла-\nрымы газатиимзда аараси-низ. Карак бала олан Наяда дамак одармы ки, Рашид Рус* тамоаун гатили Расим Мамма* доадур?» — муттаНимин ааки-ли Бабаба)ое да радаиси)а)а мамтубуну бу чумлаларла би-тир нб:\n, HeHajet, бизим да суалымыз аар: «Дотрудам да, ахы бу\nнача тасадуф дур?»\n...Ланкврам )агышл«р дм)а* рыдыр. Инди качмиш Гагарки кучасинда амамсыз гатядан бирча и ишака да талмаг олмаз. Затми бутуи излари )yjy6 апарыб. Догруданмы Нагигати даНа Нам чур ашкар атмак мумкум Олма)ачаг?\nJox, ¿агышым }у)уб «пара билмади)и мзлар да аар^ Рашидин каксуидам чыхарыл-мыш уч кулла чох сиррии устуму ача билар. МоНта-\nСм мустамтиглар, маНтарам имм, тапыи о куллелери, дамышдырын онлары»\nКлмаи Г • ДИРОб, Саяар А СЛАНО«, «Халг »авати»иии мухОириари.\nРОДАКСИЗАДАМ) Бу ну« «МаНкама «чарки»кии дарении баша чатдырырыг. Пишаиар Нугулиуиаслар, хусусаи ишии истиитагы ва маНкамаси ила машгуя а лам л ар очерк муаялиф-ларикии ба'ви мулаНизаларима а'тираа ада бияарпар. Ола •мим W. (мццмш СИМ «МШ,»Р СГ«М1М UfMTl, дашы)ыр. Журналист чииа|ат мачаялалзрииа асасяаимыр, аиуи кимиса диидирма)« салаНиЦеги чатмыр, акспартиза иа-чирмак имиаиы )ахдур.\nБу )ааы асасаи маитига, чожяуаум ра )ииа исасдаиаф. Ра-выяашыи ки, Намии амиляар да аа аИами))ет касб атмир.\nБутуи бумяары мазера алыб )азашы «хучуиуи муНекимеси-ма варирмк. Б)ии заманда, ааилчадаи Нисс адирдии ки, ишла аа билааасита ачаркла баглы яашвиар Нугугчу сазуиа да «НпЦач ��ар. Родаиси)аиыи хаНиши ива Аварба)чаи Нугугшуиас лар Иттифагы гадрииии муавиии, Нугуг аямяари иамиаади Ма)ис Маммадов бу иши бо)иуиа катурду. Оиуи ра )и газетки иоабати камрасиида дарч вяуаачаг.\nЧУМЭ KO\nИслам сез де^л, амалдир\nО, НЕЧ БИР ДИНИ ИНКАР ЕТМИР\nИсяамыи тарихи, ма иави-ахлаги да)арлари, рамалари, шахсиЦатлари, мугаддас {арлари, муасир дуи)ак«рушуида ja-ри барада соНбат ачмаг охучуларымывыи да арвусудур. Бун* дай алава, чума бурахылышпарымывда дуи)аак дииларии ма-НиЦатмидаи, каины )а)ылмыш диии марким аа ам аиалардаи, дики ба^рамларыи ма'иасыидаи, х«)ирхаН амаллардам, шеф* гат аа марНамат тадбирлариидаи вахташыры материаллар дарч атмак ии«атиид«)кк.\n«Чума карушуамувуи геиагы Бакы Ислам Ииститутуиуи ислам Нугугу увра баш муаялими, «Ислам» газатимин шариат узра баш мас'улу, Начы Миравиз Са)идзададир. О, или pyha-ии таНсилиии аилада алмыш, сонра Бухарада Мирараб мад-ресесиии битйрмишдмр. МашНадда, ТаНраида, Гумда ва Таб* ривда мучтаНидпарии моивалариии диилемишдир. «Имам Олииии гака каламлары» («Гисар») иитабыиы дилимива ча-вирммшдяр. Ша)хулислам Начы АллаНшуиур Пашавада ила биряиида «Никмат жааииаси, аглыи таНфаси» иитабыиы тар чума «тмишдир.\n—МаНтарам Начы, «Чума нарушу» иа хеш каямисииив\n— БисмиллаНирраНмаиирра-Ним! Кунунуз хош, ишиниз еванд олеум, иишмллаН! Эаза-лаи AajMM км, биринчи кали-шим Aejnn, «Халг газати» за онуи охучулары маиа Нами-ша )ахыи олублар. Газет аа-ааллар «РуНани сазу» рубри-часы ила ¿азыларымы дарч адиб. «Чыраг» саНифасинда Исламыи Ьикматлармндаи тар* чумаларим , кадиб. Оилар 12 Никмат дан ибаратдир. 5 Ник-мат газатмиизда дарч опун-ду. Соире республика да мчти-маи-см|вси aasHjjaT каскик-лашдм. Гаилы )анвар аа Гара-багдакы мусибатлар башымы-зы гатды. XajMpxah иш ja-рымчыг галды. Онларын На-мысыны цНнкмат хазинаси, аглыи таНфаси» китабыиа да. хил аламишик.\n— И иди бу маавуда даиыш. мага бо)ук аНти)ач аар. Адам-яарыи гаибиида марНамат Нисси о)атмаг аачибдир.\n— АллаН-банда соНбати ачмагла, марНаматдам, га)гы-даи данышмагла саааб иш ко. рурсуиуа. Бали, чами))атв го. шуямаг, халга )ахынлашА»аг аачибдир. Усталик, адамларла дардлашмак, мбадатдаи, дии-дан, начиб аа ха|ирхаН >мал-лардан даиышмаг чох саааб* дыр. Индикм чатии кунлари-мизда Нар калманиз тесе пли, малНем та'сири багышламальи дыр.\n— Чума иуиумуи фазилат-сааабы барада иа да-\nИ\nИкинчи муНум сабаб одур ки, шариатимнзнн дорд мугаддас баЗрамындаи бири Чумадир. Мугаддас руНлар, ма мин бандаларин pyhy аги-дамиза кара Намин кун ааад за сарбост олур, аилаларина, дост-танышын«, гоЬум-гарда-ша баш чакнрлар. Чума, ах-шамы аа чума куму аилада, ишде, ичтимаи )«рларда jy»u сак самими))ат, маНрибамлыг, шан оНсал-руНи))а, xejnpxah-лыг, аличанаблаи-, ма'дэифат даНа чох аачибдир.\nКим аз >укс«к инсанм K«j-ф»4)атлври ила руНлары шад еда билса 6ajyK саааб газа-нар, иши резан кадар, угура туш олар. Дун[аным мусол-ман #лкаларинда истирапат куНу — Чума мугаддас са)ы-лыр.\n— Истер дик ки, мусалмам-чылыгым вачиб шартяариидаи даиышасыиыв.\n— Ислама кара мусалман-лар илк наабада баш шарта «мал атма)а борчлудурлар: намаз, оруч, хумс, ваиат аа Начч. Ьукларын да асасыны имам'за «гида ташкил едир. Ва уч марНалада темамланыр. Дил илэ играр атмак, урак. дан тасдиг атмак аа амалда кестермак. МаНаммад па ¡гам-барин (с) фарма)ишидир ки, халг ила иши j алныз амалда кастармалисан, субут. атмали-саи. Йенам саз, аа'д да)ил.\n— Сои аахт лар ... . мухталиф )аряариидз Ислама марагык «ртмасы муаЦаи дам-\n— Чума сазу чамлошмок да-макдир. ИстилаНыи ма'иасы мусалмамларым нарушу дамам дир. Бунуи да асасы Ал. яаН-таала: тарафиндан гр]улуб. 6 иш куиуидаи сонра мусал-манларыи истмраНоти чума)# душур. Намни кун оилар чума. иамааы гылыр, сонра Нал-«Наал тутур, дардлашир, са-аиич аа ка дар лари ни болу-шур, аЬти)ачы олан« «л тутур, маддм-ма'нааи комак адир-лар.\n— Ислам аи сонунчу аа аиар бала дамак оларса, кеич дин дир. ( О Ьач бир диии ин-кар атмир. Экс и на, азундаи •ваалки бутуи дии лари тасдиг едир. Иглам ичтимаи )анлу, бутуи даарлармн талабларииа чаааб верам мукаммая бир дм и дир. МашНур араб алими 9бу ТаНаиыи фикримча; «Тур а. наш ма ууаопариидаи бири да моачуд опдугча оиуи даарпариии аНата отмеси И Гфинрш\nсуаллара там, а)дыи чаааб вар-\nмасидир». Ислам дини за онун гануиларыиы оэунда акс ет-диран Гур'аи Нмкматлари гар-шысында Нач бир аилашыл-мазлыг, гараилыг масала jox-АУР-\nКунаш Jap куре с и ни ишыг-ландырдыгы кими Гур'ан да бутун еями манбалари аз нуруна гарт адир, дининдан, агидасиндан, рутбасиидан асы-лы onMajapar бутуи иисанла-ры сулНа, амин-аманлыга, х«)ирхаНлыга да'аат адир.\nТасадуфм да|ил ки, бир-бири. миэла растлашакда илк сазу-муз бу олур: Салам1 Там да-гигли)и ила дасак: Се ламу н-anejKyM. Бу да ислам сазу-нуи асас ма'насыны ифада «дир: СулН, салвматлмг, дост-\nлуг, евмиммйет, бнрлик, сеаиич, фараН, вмии-амаилыг.\n' Халглар арасыиа нифаг сал-маг истесан, онларын азадлы-гындан аа бирлм)индан горхан гуазалар нее ислама шар атыр, ому тарсина ]озурлар.\n— Аварба)чаида Ислама му-иасибат, дмиа га)ыдыш га)да-сыидадырмы!\n— Xajp. Эааалан, мунасибат, га)ыдыш Haj-ку), )алаичы таб-лигат да)ил. Икинчиси, ислам диимми jepflM-japCMB теб-лига, су и'и шакилда шнширт-ма)а Нач бир аНти)ач )охдур. Ислам , бутае лук да заниии, туканмаз алм манба)идир. О, хурафатым, мааНуматын, на* даилыгым, карили)ии ал«)Ни-надир. Динимизмн мугаддас* ли)иии горумаг бутуи мусал. манларыи али борчудур. Она созда jox, галбдам баглы о п.-маг лазымдыр.\nДогрудур, сон иллор ислама муиасибатда муа)|«и ира-лила)иш вар. Халгымыае дии азадлыгы аарилиб. Чохлу масчид барпа олунуб, )а ни лари тикилиб Мактаблар ачы-лыр, китаблар чал олумур, ру-Наимяар Назырламыр. Бунлар . ¡ахшыдыр. Лакин «грыям ма-салаяар да аар. Саеадн бп-лм)и, саамЦасм, саяаНмЦати оп-\nMajaH адамын диидаи ]вэмага, данышмага ихти)ары ¡охдур. Бэ'эан газетларда Гур'фндам парчалар верирл��р. Элдан-ала кезир, орада-бурада тул. ланыр.\nТаНриф олуимуш дини «ки-табчалар» чап адиб магазалар. да, кучаларда, )аралты кечи дларда хатырлар. Габирис. танларда, Нузр марасимларин-да узданираг «моллалар» па)да олур. Охудугларыныи ма'насыны билмамалари бир ¡ана, бир калма бола дуэкуи талаффуз атмирлар.\n— Батаиимчзии бу атыр кум-ларимда дии хадимлеримизии охучуларымыза сазу, масла. Нети!\n— Биз халг л а даим у ней) jar-да олаи адамларыг. Онуи агры-ачысыны( кам-касирини даНа таз Нисс адирик. Cujeen •а игтисади чатинликлар, май-шат rajfwnapw Намымызын галбини агрыдыр. Гачгыила-рын Tanajn, шаНид аилалари-нин кузараны бизи раЬат бурахмыр. Гафгаз Мусалмаи-лары Идараси, нуфуэлу дии хадимлари xajpwjja тадбирла-ринда ¡ахыидан иштирак адир-лар. Бала ишлари садаламаг •а дила катирмак шариат 64-хыминдвн кунвНдыр. hap кун намаз уста, зи]ар«ткаНларда ибадат «даркан шаНид парии руНуна дуа oxyjypyr. Дин хадимлари Ватвнимизв, халгы-мыза азадлыг, \"фираван л ыг арзула)ырлар. Халгымыэ муси-батдадир, торпагымызда да-¿ушлар кадир, ганлар таку|)ур. Бела аахтда инсанлар даНа марНаматли олмалыдыр. ОуН-даи душман алмаз. Бадбии-лашеек, голяарымыз бошал-«а душмамларимив сааииар. Ишлам«ли)ии, )аратмалы)ыг, ja-шатмалы)ыг. Агыр аазм^атдан албир, дилбир, чанбир хилас ола биларик. АллеН-твале бу. jypyp: «Свидвн Нврвкат, мандам баракат». Ватанинин, хал-гыныи дар кунунда башга {арлара газанч далынча гачаи, елаара кедаи камчларимиз душунмалидирлар. Телааизор-дан, матбуатдаи хабар туту, руг ки, ба'зи чааанлар да]уш м«]данындан гачыр. Имканлы ата.аналар балаларымы газа-баладан узаглашдырмаг учуй мухталиф фырылдаглара ал атыр, мугаддас борчдаи )а)ы-иырлар. Эвазинда гоча, иа. максиз ата-анасы, Нмма)асин-да jaTMM галмыш бачы-гарда. шы олан каичлар чабНа)а ала-рылыр. ( Динммиз бала «мая-лари пмсл«)ир.\n— зори каямишкам, родаи. см)амыза да баяв мвитубпар\n— Бу на АллаНа хош кадар, на 6aHA«ja. Ввтеннни дарда го)уб {«(ынаилары аиа торпаг багышламаз. Адил АллаН бутун емвлларимиэи кврур аа гн|матландирир. СаНбат «л-мэ)иб саг гапмагдан кадир-св, аллаН.тваланын Накмун-дан за гудратиндвн гачмаг мумкун де]ил. Буну унутмаг кунаНдыр. Ана торпаг ана гадар мугаддведир. МаНаммад па|гамбар (с) казал бу)уруб: «Чаннат амаларымыэын ajar-лары алтындадыр». Чаннвт двди)имиз ана торпаг шоНид-лари аз rojnyHfla ¡ашатдыгы кими, устуидв казан чаван-лардан да га)рат аа мардлик талаб адир. Па)гамб8рими. эин «Ватаии савмак имамдаи-дыр» сазлари бу кум Нар бир мусалман «аладыиыи галби-на нур сачмалыдыр. Бу талаб амалда субута ¡«тирмлмали-дир. Таассуф км, ба'зилари исламыи бу фазмлатлариндан хабарсиздир.\nТарихи бир мисал. Мадина шеНари таНлукада оланда МаНаммад па|гамбар (с) илк наабада азу аа |вхын адам-лары мудафиа}« галхырлар. Харичи ишгалчыларла — душман ла ejHH дмндан олуб бу шаНарда }аша|анлар да онла-рыи ардынча калирлер. Па|-гамбаримиз бала заин адир ки, оилар душмамла бирлашиб мусалман rapa гаршы да)ушар-лар. Амма оиларыи агсаггал-лары па|гамбвр гаршысыида та'зим адиб да)ир:\n» Ja n«jraM6ap! Эгида аа дии гардешперымыз с»»вв гар-шы зурушурлар. Нам да Ва* танимиза басгыи адмрлар. Биз бура да догулмушуг, бурада ¡аша)ырыг, бурада да алача)ки. Бу торпаг аиамыздыр. Ист. |'ир ики казумуа оясуга фг* зашг ¡охдур. Счзниаа Бирка-шиб аиа тарпшыммаа Оод *)• ¡атла гадам гофилары атмаям)мк\n«з дииииивда ояу» 1 дм ними» да.\nКаичл^имчаа •*' с«аме)и «рзуаыырам галларымыза. мира габр а» рам. Оигара п рам настармак «аяадяая бор. чумуздур. гадриии\nмат, сахааат аа гарымызы осир-камамала)ик. АялаК-таала аао* гымызы гам-гуссадаи Ьифз •ласин. Амии!\nMear ФМФИУАААЖ «Хаяг гааотшишо мувЕяро-\nХЗСТШНАНЫ УСТУН ТУТУМАР\nВэтэнимиздэ муИарибэ хе-дир. АллаЬын миллэтииизэ бэхш етди)и бэрэкэтли торпаг лар кафир тапдагына мэ'-руз галыб, фусункар тэбиэт ¡агы силаИларынын тустусу-нэ гэрг олуб. Бирчэ )ер сил-кэлэнмэсиндэн минлэрлэ адам итирмиш иддиачы мил-лэт нэинки дашы этэ)индэн тэнмур, эксинэ, ¡ени фэсад-яар тврадир, алман фашист-лэринин гэддарлыгыны кел-кэдэ ОДан ишкэнчэлэр тэт-биг едир. Мэкэр Хочаль» му-сибэтини, Дашалты фачиэси-ни, автобус, вертол)о1, коми, гатар партла)ышларыны унутмаг олар? Гоншу респуб-ликадан — дэдэ-баба ¡урд* ларындан говулмуш, Шуша-дан, Лачындан. Ханкенди-дэн дчдэркнн салынмыш му-сэлманларын аИы Ьэлэ ки jepдэ галыр.\nJaзымын бу ¡еринэ гэдэр истэкли охучулара ¡ени Неч нэ демэдим. Амма истэрдим ки. «неофашист сэмШэсинэ чатмыш ермэнилэрлэ муга-¡исэдэ бэс биз кимик?» су-алына бирликдэ чаваб верэк. Мэн ©з невбэмдэ муласибэ-тими билдирмэдэн вэ шэрп вермэдэн бир факты тэгдим етмэк истэ)ирэм.\nЬазырда Бакыда минлэрлэ ©рмэни ¡аша)ыр (Ермэ-нистанда исэ бирчэ азэрба)-чанлы да ¡охдур). Тэкчэ Маштага гэсэбэсиндэ ¡ерлэ-шэн руЬи хэстэханада 70 ер-мэни муаличэ олунур. Баш Иэкимин муавиии Чинкиз Манафов билдирди ки, муаличэ, гидаланма, мэишэт шэраити, иш бвлкусу вэ ди-кэр хэстэханадахили мэсэлэ-лэрдэ Ьэмин хэстэлэрэ Ьеч вахт фэрг ОДул му р. Эксинэ. онлара даНа Нэссаслыгла ¡а-нашылыр. Тибб ишчилэринин нэвазиши, пешэкарлыгы вэ tayмaннcтлиJи caJэcиндэ руПи хэстэл!ф тутулащ ермэнилэ-рин бир гисми с а галыб вэ артыг евэ ¡азыла билэр. Ди кэл, онлар хэстэхаиа муйи-тини Ермэнистанда, ¡ахуд Рус>)в болкэлэриндэ ¡аша-Иагдав устун тутур, бурадан чыхмдг истэмирлэр. Ьэлэлик АзэрОДчан вэтэндашлары ОДылсадвр дв. Бакыда кеч-гоишулоры арасында\nдон узагинда гагабаг\nManjan Чикатилоиун маНкамаси барада саз-саНбат сакит-лашмамиш Ростов да На)-ку) догу ран, бу дафа си)аеи чаларлы даНа бир маЬкама просеем башланмышдыр. Лап бу ¡ахынлар-да Чикатилоиун а)лашди)и дамир бармаглыглар «рхасыида ииди дахили гошунлар полкоаники Б лах отними а л уму н да итти-Ьам олуиан баш армаии ¡араглысы «¡лашиб.\nИттиНамнамада бу чин«)ат «совет НакимиЦатииии нуфу-зуму гырмаг магсадила» таррорчулуг акты кими га]да алый-мыш дыр. Чемилар 1909-чу ��лии и)улундан 1990-чы ияии но-¡абрынадак ДГМВ-да фаагал'ада aaBMjjaT pajony комамдаиты ишламиш канарал-ма)ор В. Сафонову алдурмаи иста)ирдилер.\nНамин кун, 1991 -чи ил апралии В-да Сафо пае каста иди ■а полковник Блахотим мша оиуи машыиыида и«тма)а Назыр-лашырды. Гатиллар зази))атин иа ¡арде олдугу му аиламафраг rapa «Волгамиы аташа тутмуш, суручуму ¡араламыш аа полковники олдурмушлар.\nЕрмоии таррорчуларыным боши до муНафизо алтымда. дыр. Оиларыи до{уш силаН лары — оптик ниш аилы туфами, гумбаралар, ики «Скорпион» автоматы чииа)ат ишииа аяааа •дилмишдир. JapM калмишкаи, асас муттаНим, автоматдви аташ ачмыш Арман Антои)ам камарадаи маНкома)« иаямаи истамамишдир. Та>и» адилмиш аакиллардаи да бир иафари маНкамада иштирак атмир.\nХАРИЧИ МАШЫНЛАР MOCKS АДА ЬАРАДАНДЫР!\nФранс« полаем «мтомобмл гачырон бмр homo боирамы Небе атмишдир.\nВал д'Уаз дапартамаитиида Аожм Срочииски «длы бир иафарии башчылыгы ила машым гачыраиларыи «душуиаи маркази» фаалиЦат кастарирмиш. Срочииски Нобс олумаркаи машын огурлугу, огурлаимыш машыилары ранкла{арак света иамраларла Полша)а за Шарги Ааропвиыи башгз алкаларииа ату ран 4 нефвр банда узау да ¡ахалаимышдыр.\nДикар бир труп иса луке машынлары гачырмагпа машгуя олурмуш. «Марсадао*, «Порша», «Jarytp* маркалы авта-мобилларин огурлугуида ихтисаслашан бу труп Фраксаиыи чаиубуида ала качмишдир. Машыилары расми ишяв)«н а ма. латханаларда раикла)ир, лазым каларса аНтм)«т Ниссалармна «¡ырырмышлар. Истинтагын кадишиида «Полша» групуиуи «Чаиуб» групу ила алагалари, бурадаи да мачммш еосмалмст алкаларииа кадан из ашкзр адилиб.\n©.тукам ер иэи и\nталари к ал икр Манафов\n¿ЕДАКСИ1АДАН: Норматии ^авуиуиар, мусОМара теуиу*\nвуяар аа исгягамаг чрардишш. Н% те нимф sa apaynapiMia газажмивии «Пума Оуравыпышшиы pafct афпитш ФЖА\n^увличэ хаста : фо иунаембатл оа-рада ком крат бмр Надкса да\n— Je .тема Мартирос¡ам эв-ааддар )дmajare. Ьэ-\nкям олуб. руНи хэстэханада ишдаМ- Ермэнилэркк фит-■эиарлыга башладыглары вахт эсэблэри позу луб. О\nЗа майдан бкзям хэстэханада »Галича олумур. Муаличэ-лэрмрасы ]аша(ыш ¡ерн Je* рсааи мдм. Соя заманлар сэЬ-Ьэтм ¡екядэи позуадтундан Москва Ja, CaBKT-neTejX5yprá vyajMMdJa ana рыл ыб. Бмр\nбалача азуиа кэлэн Ушхж Бакы Ja апараАлмасыиы хаЬнш едиб. Тахминан яки aj завал\n»¡гыашэ ОДэсяяда сагалды, учуй ©з пулумуза билет алыб )ола салдыг.\nОиуи\nермэнилэрлэ MyrajM* белэ]як.\nШярмэмяад Н989РЛИ.\nБах. сэда бяз\nЖЕТОНЛАРЫ Д81ИШИРЛег\nНо]*брын 1-даи Москва метрополитенанде мотал жетон-лар пластмас »иатонларла аааз адияачаидмр. Маскша метро* политанииии раиси Ааекаии Дубчаиконуи дади)ииа кора, бир метал жатоиуи да)ари бу куи 5 рублдан артыг дыр. тстаяик, даерипа)« бурахылмыш 15 мил{ом жатандаи чоми 4 мил|оиу мшлымр. Мотал даирачикларии сирли га\/бе чакилмаемнии себебини Петров ка ЗВ-ии мутахассиеяари да арашдыра бил. мир.\n¡, Дубнаниаиуи ¡ами жатонларла бирка м«тро|а ¡аик тариф дарачаларинин го|улмасы барада ма'луматы ]о*дур. Ленин нагли))ат назирлм|и раНбарли)ииа ¡«хин маибеяардаи хабар ¡«¡ылмышдыр ки, метро да яадиш Наггы ио)еорын 1-дам олмаса да, тазлимла да)ишилачакдир.\n«Труд».\nКРАЛ КАРТА БАХЫР\n«Экер Бонн фашист лари халгацш гаршы таротди)и ка-коси дии ааазими виза адамазса, май мил]виларла гарачымы Алмаии)«)« такача)ам». Румыии¡«да ¡ашз|ам «бгун дуи)а га-пзчылапыныл кралы» аа мил)оичу Ион Чмоаба бу ба{анатыиы огам Нафта зармишдир. Бароилар барону бош ¡оро Надела-мир: АлмемЦа шаНарларииии аз г4яа бутуи ма)даи за куча-аери Румынм}« гарачылары ила долудур. Эмсери]}ат алыш-дыгы ишла — садаг« топявмагяа машгуя олур. Онлар Румы-ишадам кафларм мстадикларииа вара гачмырлар. &• аи си)а-си лидарлар оилар учуй азуиамахсус иалачак муа)1аилашди-риб: гзрачылзрыи ¡ври аа тарихи аатанлармида, Ниидистаи-Оияарса мари га^ытмаг истаммряар. Ал мани}* даЬа\n«кемсамшккаИ правда»\nТАРАКАН ХУЛИГАН ДЕ4ИЛ\nСаардлоас« «ил«|атикдаки Кушаа шаЬарииии еакинлари мариам дил билм©)ии фа)дасыиа бир даНа амин рлмушлар. Бу ¡ахынларда шаЬарии иоммарсм)« магазаларында мии рубле газ бело ил ары сатылмышдыр. Л «кии тазликяа «¡дым ол. мушдур ки, бу балоилар хулигаилыга гаршы мудафиада чатни самара вора: чуиии оиларыи мчиидаки ма)а таракан аа бмраларяа мубарила учуй иааарда тутулмушдур. Алычылар иса Омпмадркяари дмлда ¡азылдияары оху|а бмимодиилорми*\nдем харча душмуштр. _\n«труда.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-30-1992-p-3\/","date":"2017-06-24T20:52:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00630.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4673413634,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4673413634300232, \"tuk_Cyrl_score\": 0.13800883293151855, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04849979281425476, \"kum_Cyrl_score\": 0.048225801438093185, \"tat_Cyrl_score\": 0.04699591174721718, \"sah_Cyrl_score\": 0.0376310758292675, \"kir_Cyrl_score\": 0.016735855489969254, \"tgk_Cyrl_score\": 0.013221114873886108}","num_words":15019,"character_repetition_ratio":0.015,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.212,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.54,"perplexity_score":63972.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 20, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ н«А*р «м*»\nН* 216\nАзэр6а}чан—Иран:\nБирка комета иш башында\nHrTMCtAMfjtrr, ТНЧврв? •• MB.\nд«ни|)*т у*Р* Амрб^чдм —\nИрм бирке комиссмувсынын Бакыда кечирмлем мчласыиын иштиракчылары нмебрым 17-де ШеЬидлер хМабамына кат* ммш ее Иран Ьакуметн ко\nмиссуемый иштиракчылары адыидам шеЬидлераж мезар-лары уступе еклиляер roj-мушлар.\nЕло Ьамми кун комиссуемым реЬберлери — республика* А ли Соаати седрмнмн муаамми\nАфУаддмн Чолилоа ао Ирам Ислам Распубликасынын коо-napacMja мааирм Шефам Гу-ламрза Азарба|чен Елмлор\nАкадамУасыиын (реЬберлМм ила карушмушлер.\nРеспубликенын харичи иш* пар мазирм То фиг Гасымов\nАзерба)чан — Иран бирка комиссии ас ымын раНбарлоринм габул етмишдир. СаЬбет замены ими давлат арасында мунасмбетлери инкишаф ат-\nдирмак ва кенми1ленА»чрмак масалолари музамира олум-мушдур.\nБирка комиссуемый реЬ-барлари АзарбУчен СеЬУ)'е Назирли)ина катмиш, орада иезирлУии раЬбарли|и ила кёрушмушлзр.\nНо}абрын 17-да Бадам Тер-бУаси Ийстнтутунун идмам комллаксинда Иран меллары-нын Бакы да нлк ¡армарка-са-тышы ишина башламышдмр. )армаркада Иран Ислам Рас-публнкасыиыи ирили-хырдалы 58 фирмасыиын маНсулу ну ма)иш атдирилир. • Бунлар ка-ниш чаш идя и ¡уикул сон#)а маллары, киши, гадын аа ушат палтары, •¡•ггабысы, арзаг маллары, аа аш]алары, мабая, тибб аа тичарат аавданлыгн дари-кан ме'мулаты аа башга маЬсуллардыр. Умуми^атла, иранлы саЬнбкарлар Бакы|а тахминан бир мил|ОН доллар маблагинда мая иатирмишлвр.\n^маркаиын ишледУи )вд-ди . кун ерзинде бутуи мап-яар разылашдырылмыш гщ-матлар увра рублла Нам пэ-ракенде, Нам да топдансатыш га]дасы ила сатылачаг дыр. Хусуси Ьасаба качирияачак сатыш пуяларына Иран течир-лари Азарба|чндв аз елке-лариндо аЬтУач олан маллар алачаглер. Белаликле, ¡армар-ка Азарбучан — Иран тичарат алагаларинм кенишлем-дирмак учун ба{ук имканлар •оречекдмр.\nИран Ислам . Распублнкасы Шорги АэарбУчаи Останынын вал не и ©б до лол из ада, софир-лор «ли Эстер НоЬааондиан аа Насиб Нвсибзадо бутуи тед-бирларде аа корушлорда иш-тирак етммшлар.\nНо^абрын 18-да сеЬер коммс-сУанын узалари КончУ# |ола душмушлар.\nАзерииформ.\nШЕанеждэ гедрл-ядлгал еЪггирасла, р ы\nКетдикчэ Ьэр ишдэки сэ-лигэ-саЬманымыз ге}бэ чэки-лир. Ьеч олмаса ахыр вахт-лар кечирилэн бе}нэлхалг сэркилэрдэ тэскинлик тапыр дыг. Ьеч олмаса бу ишдэ га}-да-ганун варды. Бела сэрки-лэр шаИэримизин сенук Ьэ jaтындa умид гыгылчымына. Ьадисэ}э чёврилирди Сэд эфсус. Инди сэркилар дэ 8-чи Километр базарына дену б Республика стадионунун }ахынлыгындакы }ункул атлетика манежиндэ Иран Ислам Ресиубликасы сэна}е малларьшьш сатыш-сэркиси-нин ачылачагындан хэбэр тутмушдуг. Она керэ «хэбэр тутмупщуг» дejиpик ки, эв-вэллэр бела эламэтдар тэд-бирларэ елкенин бутун кут-лэви-ннформаси}а органлары рэсми дэ'вэт олунардылар. Сатыш-сэркилэр ади чэрчи базарындан онунла фэрглэ-нэрди ки, бура кэлэнлэр ел-кэнин ири сэна}е муэссисэлэ-ринин рэЬбэрлэри, иш адам-лары олардылар. Белэ сэр-килэрдэ йэм дэ фajдaлы са-\nЗИШЛЭр. НИ^ЭТ ГфОТО-\nколлары имзаланарды. Ко-рунур, сэркинин тэшкилатчы-сы олан республика. Ти-чардгг Назирд^р бутун бун-лары нэзэрэ aлмaJыб. Нэти* чэдэ бе]ук игтисади-с^и\nтэдбир ади japMapKa caBHj-]эсинэ ениб.\nМанежин гаршысына топ-лашанлар гапыларын арзын-да сыхлашыб сэркинин нэ вахт ачылачагыны xesnajnp-дилэр. Гапылар саат 10-да ачылмалы!ды. Амма кимсэ ичэридэн хэбэр кендэрди ки. ачылыш саат 3-э кечирилир. Виз журналистлэри дэ ичэри бурахмадыла^р. Гапыны кэс-дирмиш агалардан рэЬбэрлэ-рини ворушачда^дедил^^И, 1 «Сизий вэзнрларлэ керушмэ-^ г, КЩЙДЙР\nарасындакы сез-сеЬбэт дз ади магазаларын гаршысын-дакы KHflej-KY3apflaH фэрг-ланмирди:\n— Озлэри ачмырлар... Малы алверчилэрэ сатача^лар.\nВиз Ьеч кнмин бабалыны jyja билмэрик. Ирадымыз тэкчэ она дыр ки, гапысын-дан ики 6ejyK девлэтин 6aJ рагы асы��мыш сэркини белэ тэшкил етмззлэр.\nв. эзизов,\nР. СууДОАДРВ^Фото), чХалг \/эдетианнн мухбнр\nЛЗрИ. ддм\/У 6\n-,-S1\nA38T6AJ4AH г- KYWYCTAH\nЬ9Р И АЛ ДА АБШ-дан\nЬУМАИИТАР 1АРДЫМ К8ЯИР\nРасмн Вашингтон АзорбУ* чана Ьуманитар |ардымы да-¡ендырсе А*» аморикалылар распубликамыз учун )уклар\nкандармакда дааам адирлар •а индн гачгынларын |ыгчам Налда ¡ашадыглары балушдурулмак учун АБШ\nдан неабати |ардым калмиш-лир. Ири 6е}нолхвлг га>ри-Ьакумат кор (га]ты) ташкн-латынын Бакыдакы нума|анда-сн Чеффрм Чакобс Азарнн-формун мухбирина бу барада-ма'лумат аармишдир.\nИгтисади инкишаф _ сапасин-да 24 ¡ашлы мутахассис Мистер Чакобс, кончлуин» бах-ма)араг, индУадак Афрнкада, Газехыстанда олмушдур аа 4 а]дыр кн, распубликУа калан Ьуманитар )ардымв1н габулу, балушдурулмаси аа она Назарет едилмеси ила маштул-дур. О демишдир ки, АБШ-ын Азврба|чвндвкы сафири Ричард МУлс наинки хе>рияе-чилик фаалнйатинн дУан-дырмамыш, Ьам да бу фаа-лиДети кучландиран хусуси Америка фирдлаларынын са |-ларино фаал )ардым кесто-рир. Japдымын биринчи Ьисса-сииде деев-дерман ©л дугу,\nсонра ]а|инти<' меЬсулпары аа тибб аааданлыты кандорилдн-)и Ьалда, окванын о тУындан келмиш )ардымын ахырынчы Ьиссасинда умуми да1ари 320 мин . доллар олан конд тесер руфаты алатлари квндер**л мишдир. Мистер Чакобс да мишднр:\n— Бурада мшледУимиз щ пар врзннда мои хв^ирхаЬ, гонаглорвор АзарбУчан^ хал-гына |ахшы балод олмушаАА. Республиканы чох козмиш гачгынларын ]ашадыглары ра-кионлера катмиш, чанубд^\n¡а'ни Ланкаранда олмуш, Га-рабата катмишам. Диуарын мглнми, эанкин табиати мена догма Калифорни)аны хатыр-ладыр. КалифорнУа нла\nАэарба^чанын банза)ишм чох дур, ахы бизда Натта амчнр, мар, хурма ¡атишир. Инанмаг истУирам ки, амонсыз муНа риба гуртарачаг аа халгыныз сизин, неЬа|ет, хошбахт , аа •арлы Начата гоаушачагдыр, Догрудур, бунун учун асаслы сурат да чапышмаг, муасир\nтехнолокУалары татбиг атмак, чох б#)ук самара ила ишлэ-ма]и а^ранмэк лазымдыр. Бала ки, куман адирэм, сазун осл ма'насында муваффагУ ¡ат газананадак кифв|ат го-дар чохлу вахт качечок вэ сиз оз игтисади потансиалы--мызы ршмшАШАырд* 4*л*чак-; СНЧИЗ. »»л. ** *\n«МЛН { ЧьоЧбгА»*1М1ИФ0РМ*\n- ' -г,.<«Г->,' ||Ги ---\nДИПЛОМАТИК МУНАСИБЭШР ДАРАДЫЛЫР\nНо|абрыи 18-д® «Куяустаи» сарфмда Амрб^ чаи аа Курчустан харичи см|асат идаралариими pah-барларм Тофмг Гасымов аа Александр Чнкаамдаа протоколларыи кмааланмасы мараеммннн баша чат-дырдыгдаи сонра журнаяистлар учуй матбуат кон-Франсы кочнрднлор. Наэнрлар гыса кмриш сову са|ла дилер.\nЧанёб А, Чикаем две бмлдир-ди ки, оиун Азор6а|чаи Рас-публимсынын Харичи Ишлар НаэирлУинде аа дикар |ук-сак расми дайре лер даки ка-рушлармида Азарба^чаи — Курчустан муиасибатларинкн он мухталиф саЬелерина то-хунулмуш, Ьар ики аякадаки ичтимаи-сУаси вазУ|ат бара-да информасУа мубадияаси олмушдур. Игтисади алагалар {арадылмасы ва ¡ахыи кала-чакда мугаеилелер баглаи-масы j а ну и да да даиышыглар кат мишдир. О, бута* лук да\nКар ики реслубликеныи а)ии cnjacH про б лам л ар ла гаршы-лашдыгыны, а}ни чатинликла-ри ¡ашадыгыны са)ласа да, игтисади потансиал бахымын-дан АзарбУчанын вази^оти-нин Курчустана н не батон xojnn ¡ахшы оядугуну совпади.\nТ. Гасымов да аз ирабасин-да билднрди ки, «бнза тарихеи гоншу олан Курчустанла ара-мызда Кеч замай нхтнлаф олмамышдыр. Буна коре до ики мустогнл доалотии бир-бири ила дипломатии алагалар {аретмасыиын инди|одак ланкммаси гарибо корунурду. МаЬз индн, бир-бнримнза да-ha чох лазым олдугумуз бир вахтда бала алагаларин тема-линии го]улмасы бизи -сааии-AHpMajo билмез. Биз да ал от мустагиллуимизи арзулама-¡анлара, ЗагафгазУада ва бу-тавлукдв Гафгазда гаршыдур-ма вв чахнашманын артмасы-ны истуанлара гаршы бирка мубариза апарсаг, бунун ио-тичасини даЬе таз корорик. Ела алкалориААИзин игтисади гцэобламлормиин Капли учун\nда бизим емемдашлыгымыз* чох uwj асылыдыр». Матбуат коифреисыиде журналист ларии аксар суаллары\nистер Курчустан да, истер Ааар-бучанда »ашУан миля*, аз-лыглерыи талами ила баглы иди. Азарбучач харичи си-¡асат идарасинин реКбери распублккамызда {ашУаи мил. ли азлыгларыи Кугугларыиыи та'минаты саЬаскида даалат сааиЛасиида КУата начирияаи тадбирлардаи, празндантин бу барада вардУи фармандаи ва Милли Мечлисде хусуси гаку нун Назырлеимесыидам ка-ниш данышды. Т. Гасымов\nкурку Кемквры ила да бу барада каниш фккир мубадила-си атдУиии ва бала вач»4 мое а лани и даим диггат марка-зинда сахланыламагыны cajne-ди О. даКа сонра дади: «Карумур, биз Курчустан та* рафи ила бирка ми л лат л ар-арасы комиссУа ]аратмалы|ыг ки, оилар Ьар ики епкеде мил-ли азлыгларыи лробламлари аа оиларыи Кугугларыиыи та'-мин олунмесы ила ¡ахындаи машгул олсуилер».\nБиз АзарбУчаи журналист-лари учун Курчустан терефии Maarajn даКа мераглы иди. Чунки сои аахтлар со]дешлаг рымызын талами ила баглы Курчустемдеи алдыгымыз ха-барлар иараКатлыгымыза се-баб. олмушду. Она кара да, чанаб А. Чиквамдзанин чааа-быиы бУук диггат ла диняа-дик. О, Ьамкары Т. Гасымову и мулаКизалари ила реэылаш-ды аа проблема муиасибати-ни бала ифада атди: Лари-хаи Курчустанын Азарба]ча-\nиа, курчуяерни бизим рас публикада {ашУан миллм аз лыглара, хусусияа да езер-бУчаилылара мунасибатлари чох самими, темкинли олмуш ва инди да баладир».\nЖурнаяистлар Кар ики на-эирден «Умумгафгаз ааиаиии ¡арадылдАВСына муиасибатла-риии бкядирмуи хаКиш ат-дилар. Т. Гасымов муоЦан провламларин Капли учуй бала бир биртфж ¡арадылмасыиыи ¡ахшы иетичеяор вара бкла-чар*ни сУяеди. Ааамв бу иг тифагда бираашиб •]** вв-манда Ьар Кейсы сапаратчы-яыг Каракатыны — башга два-вотин арази бутоаяу|уно гасд атмуии, бо}иолхалг Кугуг иор-маларыиы .лозмегын ала{Кина олдугуну билдирди.\nЧанаб Чиквекдае Т. Гасы-моаун ба'зк фикиряарина шарик чыхев да бутовлукда бала бир биряк}ии Ьач бир натича варма{ачУини са}лади: «Биз\nАвропа биряУина дахил оя-мага чаи атырыг. Ааамв оилар биви — качмиш сосивлист ал-калариии габул атмирлер. Ьвтта Полша, Чахо-СловакУв аа РумыиУеиы да узвлу}# }ох, Камсыса ассосиатиа узвлу|а габул ат дилер. Амме Ьач ким билААир К И, бу но олан шу-дир. Биэо 70 миуои ак]у (саКв отмиромсо сиза да вармиш-дилар) веранда бунун 50 фон-хина азларибдон, 50 факзииа иса ассосиатиа уэелердеи мая алмаг шарти го|дулар. Авро-лада гаиуилар ало ааоКквм-дир к и, бизим гамуиларла ора дахил олмаг мумкуи да ¡ил.\nОна кора да бизим реиион Каггында чох чидди душучул-малидир. ИгтисадУ|втдв чох сых влага ¡аратмаг лазым-дыр. Фииримча, Гара даииз Каазаси бирли|и ида]асы даКа алааришлидир аа ола билсин ии, бу ¡олла бутун Гафгаз ра-кионуну Ааропа базарына на-киб алармаг олар. МаЬд бу ндУадан маКкам ¡апышдАвлы-¡ыг»...\nЖурналистЛар чомаб Чмк-ааидзадан Курчустанда «гол-гаиад ачмыш» ракот групла-рынын азбашыналыгыиа на •акт сон го|улрчагы сумм\nила да мурачиат ртдилар. Назир билдирди Ж», ро«*т груп-лары аз-азуиа )аранмУыб. Оиларыи башында мафиоз гуваалар, Курчустандекы мае иуд Каиимийата гаршы киз-\nли мубариза апаран адамлар дурур. Догрудур, О, чекао Шааардиадзаиии сои аахтлар бу масала ила чох Яидди ма-рагламдыгыны •• ¡ахыняарда рбкатчнлара гаршы хусуси тадбирлар Каната иочирияа-ча|ини са|лади. Амма ону да билдирди ки, бала чииа|атла-рин гаршысынын алы им асы\nучун нгтисад»фаты дирчаят-мак, Ка^ат сааийасини ¡ук*\nсалтмак лазымдыр. Масала-нин Келяиие нгтисадицаты маКкамяандирмакдан башла-маг керекдир.\nМарат догураи суалмрдан б ири да сарКадларин нача олачагы барада иди. Курчустан иезири журнал истларии бу суелыиа конкрот во а{дыи чвввб ворди: «Бив шаффаф сврКодлор тврофдары|ыг. Дун-]а буна дотру кадирсо, бих HHja бу ида)адан узагяашма-\nлы|ыг?».\n«Халг газатнанин суалап ^а-дакс^амыхыи саКнК ма'яума-тына кора Курчустан вотон-дашлары олан иаАла'лум шахе-\/юр Рустави шаКариндо raj да алынмыш «CanHKHnoJnapa ¡ар-дым xeipKjje чамиЦати» ады алтында Азарбд|чаиыи шимал\nЙоилары — инкиnojпар ¿аша-каидларда роспубпика-мызыи арази бутааяу|уна гаршы таблитат-кашфиЛат иши аларырлар. Курчустанын харичи ишлар маэири билдирди ки, оиун на бу тешкияетдан, на да бала Кадисадаи хебери ¡охдур.\nИлгар PYCT9M0A «Халг гахетихиии мухбири\nTYMEHJIH АЗЭРБАЛЧАНЛЫЛАРЫН НАРАЬАТЛЫРЫ\n¡АЛНЫЗ ИНФОРМАСЖА ГЫТЛЫГЫНДАИДЫР\n• Елхан Каримоа Азар6а]чан-дан х#|ли узагларда — Туман аилцатиним Нафта}уганск шеКеринде ¡аша{ыр аа ишло-¡ир. Сон заманлар догаав Ва-танина таз-таз кел»^», Туман-да ¡аша)ан азарба^чанлыла-рын топладыглары пулу, дааа-дарманы республикамыза ка-тнрир. Бу дефекн калншннда радакси{амызда да олду. Мег-сади Кач да аз Ветениме ала-диклари мадди камаидан саК-\nгинда азарба^чанлылар чох-дур. Лекии оиларыи Ватани* мизла алагалари земфднр. Р ¡арлара алкомиа Каггында ¡ан-лыш ма'луААвт калмб чыхыр.\nЕлхан бир суала чаааб ахта-рырды: На учуй Азарб^чаиын кундалии иашрлариндан Кач б��ри МДБ даалатяаринин абу* на каталогуна душма^иб? \"бу суалыи чааабыиы республика* мызда Д* чох ехтарыбяер. Ахыр да да тагсири гавот-\nбатм-^чмаг «»мди. Елхалы • - журнал раДаисн*аларыйын овун-ЬлрЬЪЬт 1йа{ан'ббЫга масала\" да карублар. Ааамв бунунла\nWhhì\nТуман вила|а\nВШ ьЧ i li\nолмав. Елхан дчнр:\n— Ерманилор бутун ду>Ца|а ¡•¡ылыблар. Оиларыи нши-кучу таблнгат алармагдыр. Нар кун Ерменистемден истани-лан гадар газат-журиал аяыр-лар. Бизса аксина. Бу масала ила раКбарларимиз да маpar* ланмалыдырлар.\nЕлхаиын Кагяы кнла{ика биз да гошулуруг. Бу иши ¡ерыт-маз ташкил аданлар сабаК Нансы узла да^ачаилор ки, бизи кнформаси)8 блоиадасыиа салырларТ Биз Ка£ шб}и Ка-\nким-\nт\nГЭЗЕТ\n,НТП7Б(.Н'\nЕлхан распубликамыза бу дафаки калишинда Агдам Керби госпиталыида олуб, japa-лыларла корушуб. Тумаида |аша)'ан азарба{чаилыл^рыи топладыгы 205 мин рубя пулу оилар* nejAtjw6. влааа Цирми мин рубя мса шехеи Касабын-даи пул аарнб. Онунла калан ¡олдашлары ФузутЦа кедиб-пар. 110 мни рубя пулу jepa-лылара па)ла)ыбллр.. 13 мин бирдафалик шприс иса хас-тахана)а аёрилиб.\nВ. ИМАНОВ.\nГэднм турклэр азадлыг уг-рунда Ьэмишэ чинлилэрлэ мубариза апармалы олмуш-лар. Луз иллэрлэ давал! едэн ТурК—Чин муЬарибэлэриндэ устунлук кай бу тэрэфдэ. кай о тэрэфдэ олмушдур Улу Огуз хаганын Каким^ ¡эти иллэриндэ Чин импера тору турклэрэ хэрач верир ди. Бизим ера дан эввэл 174 чу илдэ Огуа хаган елдук дэн сонра дахили чэкишмэ лэр, гэбилэлэрин мэркэзи Ье кумэтэ гаршы ус1анлары Чин девлэтинин арасы кэсил мэ1эн интригалары нэтичэ синдэ туркл&р ¡аваш^аваш зэифлэ1ир. Тэхминэн ¡уз ил чэкэн сонунчу тур«—Чин му-Иарибэси нэтичэенндэ турклэр тедричэн Монголустанын чэнубуну вэ Халханы итиоир-лэр. Бизим ераньш 92-чи илиндэ чинлилэр Тарбага-та^а Ьун дввлэтини там мэглуб едирлвр. Бундан ис-тифадэ едэн (^¡анби гэбилэ-лэри елэ Ьамин ил турклэ-рин Монголустанын шима-лындакы торпагларыны элэ кечирир.\nСЛанбилэр Огуз хаганын атасы Гара хаганын эмиси Татар хаганын нэслиндэн иди-лэр. Онлар модаолдилли гэоилэлэрдир. CJaнбилэp урэклэриндэ 284 ил турклэрэ гаршы эдавэт Ьиссн да-шымышдылар. Огуз хаган 208-чн илдэ онларын улу ба-басы Татар хаганы мэглуб етдикдэн сонра с^билэрин азадлыгыны эллэриндэн ал-мышды. Инди, тэхминэн 300 ил кечэндон сонра с^билэр турклэрдэн ганлы гисас алыр-лар. Онлар турклэри чвлдэ чанаварЫ излэ^н кнми ах-тарыр, овла^рлар. Буна кв-рэ дэ Ьун гэбилэ иттифагы-нын eз9¡Rни тэшкил едэн турклэр гачыб кениш чвлдэ вэ этраф дагларда кизлэнмэ-ли олурлар. Онлардан бири дэ Ашина тa¡фacыдыp.\nАшннл сезу ики Киссэдэн ¡аранмышдыр: шина сезу\nмонгол дилнндэ «гурд», «ча-навар» деМэкдНр; а Ьнссэчи-¡и ¡евэ Кэмин дилдэ мурачи-эт заманы Ьврмэт эламэти ними ишлэдилир. Елэ буна керэдир ки, чох сон рал ар турклэр вз двалэтлэрини ¡а-ратдыгда бaJpaглapьждa гурд башы шэкли чэкмищдилэр.\n^анбилэрин тэ'гибиндэн гуртармаг учун Ашина гэби-лэси Молголустандан Алта| дагларынын чэнубуна гачыр. Онларын нечуб ¡ерлэщд^й Алта) нчицдэ кениш вади олан данрэ шэкилли Кундур вэ бнткиенз гaJaлapдaн тэшкил олунемушдур. Aлтa¡ даг-лары шиш учу ¡ухарьОа дотру олан дэбилгэJэ б9pз9¡иp. Монгол дилнндэ дэбилгэ]э «дулга» д^нрлэр. Буна керэ дэ этрафдакы гэбклэлэр Ашина Гэбилэсини «дулга* адландырмыщдыр. Га]наг-лар «Ашина гэбилэсинин халг ады дулгадыр» де^ндэ\nмэЬз буну нрзэрдэ тутур. Му-сэлман дарихчилэринин эсэр-лэриндэ Алта,} дагларынын бу Ьиссэси Эркэнэ-кон адлан-дырылыр.\nЭввэллэр 500 ¡уртдан иба-рет олан Ашина гэбилэси Алта} дагларында }аша}ыб CJaHÓH дввлэти учун дэмир эридир, дэмирдэн мухтэлиф эиОалар вэ снлаК истепсал едирди. Турклэрин бу девр-дэки hBjaTbi Ьаггында эли-миздэ о гэдэр дэ мэ'лумат ¡охдур. Анчаг буну билирик ки, турклэр 300 ил cjaH-би эсарэти алтында ¡аша-мышлар. 391-чи илдэ Дикэр бир кечэри гэбилэ — жу-жанлар 0)анби гэбилэсини мэглуб едиб Бв}ук чвлдэ ha-кимн)}эти элэ кечирир. Эс-линдэ, жужанлар бир мэн-шэдэн олан гэбилэ де}ил, мухтэлиф гэбилэлэрдэн топ-лашмыш адамларын ¡ыгнагы иди, Ьэм дэ эслиндэ онла-\nчи ил турклэрин Ьэ}атында денуш или олур.\nЧинин шималында ики Ве} девлэти варды: Шэрги Ве}\nвэ Гэрби Ве}. Шэрги Ве} императору Гао Хуан жужан-ларын йенмдары Анахуан вэ Тогон чары Куалу илэ итти-фаг 6агла}ыб Гэрби Ве} дев-лэтинэ Иучум едир. Мупари-бэдэ дв}ушэн тэрэфлэрин Ьеч бири устунлук газана бил-мир. Бу вахт Гэрби Ве} императору Вын-ди 545-чи илдэ чинлилэр учун }ад дилдэ, керунур, турклэр учун онларын ана дилиндэ даны-шан Ан-Нопатон адлы бир нэфэри Ашина гэбилэсинин башчьгсы Тумын (гэдим турк Орхон-Ленисе} абидэлэрин-дэ: Бумын, бэ'зи га}наглар-да: Ламы) ханын ¡анына кен-дэрир. Бу, турклэр учун бв-}ук си}аси эйэми}}эти олан падиеэ иди. Турклэр арасында Камы бир-бирини тэбрик\nта} дагларынын чэнуб этэк- муКарибэ}э башласын. О езу-лэри истигамэтиндэ Халха}а нун жужан^рын х^аны Ана-nof-ov Ьвоэкэт едирлэр. Жу- хуана бэрабэр олдугуну кве-жан ордасы орада ¡ерлэшир- тэрмэк учун оиун гызына ел-ди. Га}нагларын мэ'луматы- ,чи квндэрир. X*\nна кврэ, }уруш Кэддикдэн ар- дан олдугча^ тыг пне тэшкил едилмишди\nшэргэ ахын Ъэрби еэфэрдэн чох кечэ бэнзэ}ирдк. Ьэтта тарих ус}ан башчыларынын адыны белэ }адында сахлама-мышдыр.\nТелэ тэбилэлэринин }олу Алта} дагларынын чэнубун-дан, }э'ни турк гэбилэлэри-нин торпагларындан кечирди. Телэлэрия пэракэндэ дэстэ-лэри Ашина гэбилэсинин тор-пагларына чат дыг да Гоби\nАлта}ынын дэрэлэриндэн чы-хан Кэрби низамла дузул-муш турк де}ушчу дэстэлэ-ри онлары гаршыла}ыр. Турк дв}ушчулэри Иэрбин бутун ганунлары эсасында ке}ин-мишди: онларын э}ниндэ зи-реИли палтар, - эллэриндэ\nмын ханын ¡анына чапар квндэрир. Чапар Анахуан хаганын бу евзлэрини Бумын хана чатдырыр:\n— Сэн- мэним дэмирэри-дэннмсэн. Бэс мэнэ белэ бир гэклиф етмэ}э нечэ чур эт едиреэн?\nБумын хан да бундан гэ* зэблэнир, чапары влдурур вэ жужанларла бутун элагэлэ-рини кэсир. Сонра о, Чинэ елчи кендэриб Гэрби Ве} им-пери}асында�� шаКзадэ илэ евлэнмэк истэди}ини билди-рир. Император Вын-ди оиун арзусуну ¡еринэ ¡етирир вэ\n551-чи илдэ Чин шапзадэси Чанлэни она эрэ вернр. Елэ Кэмин или Вын-ди вэфат едир. 552-чи илин биринчи\nЭсрлэрэ csjàhdr\nII. БУМЫН\nрын ады жужан де)ил, жу-ан-жуандыр. Жуан-жуан Чин дилиндэ Кансыса бир пэшэ-ратын адыдыр. Лакин Чин лугэтлэриндэ бу Ьэшэратын тэсвиринэ тэсадуф едилмир.\nЖужанлар монгол диллэрин-дэн бириндэ данышырдылар.\nжан ^мперА^ын'а^та^ олуб -мэ'мулатлары тэгдим жужан императору учун дэ- Элбэттэ, бу, жужанлара гар-Хдэн мухтэлиф эш}ала,р вэ шы чагырыш иди. чунки Ьэ-З иЖ ¿дирдилэр. МИН бу вахтда жужанлар силап и степса, я н Шэрги Ве} импери}асы тэрэ-\nИстэр с}анби. истэрсэ жу- фИНдЭ Гэрби Ве} кмпери}а-жан эсарэти алтында }аша- сы илэ МуЬарибэ апарырды. }ан турклэр Мэркэзи Аси}а- дганын душмэнлэри илэ нын си}аси-ичтимаи Кэ}атын- ИХТИфаг ^агламаг, элбэттэ.\nедиб де}ир:\n— Инди бизэ бе}ук двв-лэтин елчиси кэямишдир.\nТезликлэ бизйм дввлэтимиз дэ ¡унсэлэчэк.\n546-чы илдэ Бумын хан Гэрби Ве} девлэтинин naj-тахты Чанан шэЬэринэ сз-\nфирлик кендэрир ки, ¡ерли\n— етсин.\nузун низэлэр, алтларында }ахшы ¡едизднрилмиш атлар варды. Телэ гэбилэлэри турклэрин онлара гаршы чыхача-гыны квзлэмирди. Эввэл эн, она керэ ки, турклэр дэ жу-жанларын гулу иди. Икинчи-си, она керэ ки, турклэр те-лэлэрэ, телэлэр дэ турклэрэ Ьеч вахт пислик етмэмишди. Учунчусу, телэлэр турклэр* лэ вурушмаг фикриндэ де-}илдилэр. Онларын мэгсади жужанларла вурушмаг иди.\najьшда Буимын хаган жужанлара гаршы орду кендэрир вэ Хуа)маньш шимал тэрэ-финдэ жужанлары там мэглуб едир. Анахуан езуиу ел-дурур. Жужан задэканлары-нын aKcapnJJaTH елдурулур. кичик бир Ииссэси иеэ Чинэ гачыр.\nБедэликлэ. Бумын хаган 552-чи илдэ сонралар Мэркэзи Аси)анын си}аси-ичти-маи вэ Ьэрби Ьэ}атыида кер-кэмли рол о}намыш Биринчи\nда елэ бир рол о}наа*ырды-лар. Анчаг азадлыгсевэр турклэрин эсарэтдэ ¡ашама-га. гул Кэ}аты кечирмэ}э ha--вэслэ разы олдугларыны ду-шунмэк дэ сэйв оларды. Лакин нэзэрэ алмаг лазымдыр ки, гэбилэ кичик, душмэн иеэ кучлу иди.\n.Заман кечир, турклэрин са}ы артыр, Ашина гэбилэси кетдикчэ 'иучлэнчрди. Ьун девлэтинин Тарбагата}дакы мэглуби}}этиндэи тэхминэн 460 ел сонра турклэр }енэ тарихин ей сэКнэсинэ чы-хырлар. Эбулгази хан }азыр ки. Огуз та}фасынын мэп-виндэн 460 ил сонра турк-\nонун хошуна кэлмэзди. Амма Жужан дввлэти бу факта реакси}а вермир. Керунур, даиышыглар чидди сурэтдэ кизли апарылырмыш. Турклэр е}ни замавда, сэдагэтлэ (белэ демак мумкунсэ) жужанлара гуллуг едирдилэр. Тезликлэ жужанлара сэда-гэти субут етмэк учуй элэ фуреэт душур.\nТелэ гэбилэлэри (у}гурлар да буре}а дахилдир) Жужан девлэтинин гэрб учгарында кечэри Ьэ}ат сурурду. Он-ларын • торпаглары Балхаш келу илэ Алта} даглары арасында. }э'ни турклэрдэн гэрб-дэ ¡ерлэширди. Телэ гэби-\nоплд^п г- ir лэлэри жужанлардан асылы\nна Ркап л и л з о .Jj ади вэ Кэр ил жужан capajH-\nна кэлдилэр. на ХЭрач верирдн. Гэбилэлэр\nШэргдэ баш верэн си}аси- бу асылылыгы чох агыр ке-ичтимаи дэ}ишикли«лэр турк- чирирди. HahajaT. телэ гэ-лэри дэ Мэркэзи вэ шэрги билэлэринин сэбри тукэнир Аси}аньш сЮаси вэ Кэрбн вэ онлар 546-чы илдэ Чун-Кадисэлэринэ чэлб едир. 545- гари}ада ycJaH гаддырыб Ал-\nБуна керэ дэ онлар вуруш-* Турк хаганлыгынын мадан турклэрэ табе олур- *\"* лар. Бэ'зи га}наглар кестэ-рир ки, Бумын хан телэлэ-ри мэглуб едиб бутун а}ма-кы табе etflH. Эслиндэ, телэлэр турклэрлэ he4 вурушма-мышдылар. Телэ гэбилэ ит-тифагы элли мин алачыгдан (Иэрби ¡урушдэ — устуер-тулу арабадан) ибарэт иди.\nБу, о вахт учун 6eJyK гув-вэ иди. Телэ гэбилэлэринин итаэтини гэбул етмэси Бумын ханын жужанлара гаршы икинчи чагырышы иди. •\nТелэ гэбилэлэрини табе етдивдэн сонра Бумын хай хе}ли гуввэтлэнир. Тела гэбилэлэри Жужанлары мэКв етмэк, турклэр иеэ келэ вэ-зи}}этиндэн азад олмаг истэ-¡ирдилэр. Буна керэ турклэрлэ жужанлар арасында муЬарибэ лабуд иди. Бунун учун тэкчэ бир бэКанэ ла-зььмды. Бумын хан бир бэ-Ьана ахтарырды ки, езуиу тэЬгир едилмиш «ими кестэ-рэ билсий, жужанларла ара-ны вурсун. ихтилаф ¡арадыб\nэсасы-\nны го}ур. Ьэмин или Бумын езуиу Ил хан, }ахуд Ил хаган (гэдим турк дилиндэ *л сезу Азэрба}чан дилиндэ еЛ сезунэ бэрабэрдир) ады илэ }ени турк девлэтинин Ьекм-дары е'лан едир. Эбулгази ханын дили илэ десак, Огуз тaJфacынын мэКвиндэн 460 ил сонра турклэр ¡енадэн Какнми}}эт башына кэлир-лэр. Турклэрин ¡енидэн тарих сэйнэсинэ чыхмасы, тэд-риЧэн нэКэнк имперн)а }а-ратмасы бутун шэрги вэ Мэркэзи Аси}анын, Орта вэ Лахын Шэргин, Кабелэ Шэрги Авропанын си}аси хэритэ-синин хе}ли дэ}ишмэсинэ сэ-бэб олду.\nТурк хаганлыгыны }арЬт-дыгдан вэ хаган тахтына чых-дыгдан аз сонра Бумын хаган вэфат едир. Онун-вэфа-ты тарнхи дэгиг муэ}}энлэш-дирилмэмишдир. Бэ зи га}-нагла р оиун 553-чу илин март а}ында, дикэрлэри иеэ\n552-чи илин сонунда вэфат етдирши кестэрнр.\nKeJ турк (OpxoH-JeHHce}) аби дэлэри Биринчи Турк хаганлыгынын тарихи каггында Кеч бир мэ'лумат вермир. Онкин абидэсиндэ Бумын хаганын, Кул тикин вэ Бил-кэ хаган абидэлэриндэ иеэ онунла ¡анашы кичик гарда-шы Истэми хаганын да ады чэкилир. Онкин абидэсиндэ де}илир: «Эчдадымыз Бумын хаган дерд тэрэфи сыхыш-дырмыш, ¡ыгмыш, jajMbiia, басмыш. О хан вэфат етднк-дэн сонра ел сона }етмиш, дагылмыш, гачышмыш». Он-кня абидэен бизэ о гэдэр дэ дузкун мэ'лумат вермнр. Бумын хаган 553-чу нлдэ вэфат етмишдир. Бирнячи Т'урк хагаялыгы нсэ, тэх*н-нэн, сэксэн ил сонра (630-чу мл) сугут етмнш, Бумын хагаядан сонра даКа ¡13 хаган турк тахтында отурмуш-\nДУР-\nЬнрянчи Турк хагаялыгы-иын тарнхииэ Кул тякнн вэ Бнлнэ хаган абидэлэриндэ Бнлкэ хаганын днлн илэ даКа дузкун гн}мэт аернлнр: «Устдэ мави кв}лэр, алтда гонур }ерлэр ¡арадылдыгда нкненння арасында ннсая ог-лу ¡араямыш. , Инсан оглу-иуя узэрнндэ эчдадымыз Бумын хаган, Истэмн хаган тахта отурмуш, турк халгынын елннн, гануяуну ¡аратмыш. Дерд тэрэф там душмэн имиш. 1'ошун чэкнб дерд тэрэфдэкн халгы буту�� лукдэ адмыш, бутунлукла табе ет-мяш, башлыны сэчдэ етднр-мнш, днздннн чондурмуш. Шэргэ Кадырнаи орманына кнмн, гэрбэ Дэмир гады}а кя-мн ¡ерлэшднрмнш. Икнснняя арасында саКнб белкусуз (}»'* кн Ьнссэлэрннэ нарчаланма-}ан, монолит) Koj турк халгы елэчэ отурур ямнш. Мудрив хаган ммнш, чэсур хаган нмяш. Э'}анлары да му драк ямнш, чэсур нмнш. Бэ}лэрн дэ, халгы да дуз нмнш. Онун учун ели елэчэ }аратиыш. Ел ¡араныб гаяуя го]муш. взу елэчэ вэфат етмнш. Бас-дыранлар, сытгы}анлар, шэргдэ кундогаядая Беклу челлук еляядэн, Чин, Тибет, авар, ана урум, гыргыз, ун курыкан, огуз татар, кыта). татьбы—бунча халг кэлнб сытгымыш, дэфн ( етмнш. О чур хаган ямнш. Оидая .сонра кнчнк гардашы хаган отурмуш, оглу да хаган отур-мул. Ондан сонра кнчнк гардашы 6в}ук гардаш днин олмадыгындая, оглу атасы кнмн олмадыгыщдан бялнк-енз хаган тахта отурмуш, вне хаган тахта отурмуш. Э'}анлары да бнлнненз ямнш, вне нмнш».\nТурк халгларынын тари-хиндэ Бумын хаган Биринчи Тур« хаганлыгынын ба-ниси «ими шэрэфли бир jep тутур.\nЭбулфэз Р9ЧЭБОВ,\nКОНКУ\nKMMJA, JOXCA hajATI\nPycnj« Ьокуматмнмн кмм}вам силаЬларын лстаЬсал олуи-дугу jap дана маЬа адмлмасм барада гарары ЧуаашЦа Рас публмкасьжда ба|ун иаразылыг догурмушдур. Чунки ан ири имм]ави силаЬ истаЬсалчыларындан олан «Кнмсака|в» Бирлм)\" бурада, Новочабоксарск шаЬаримда фаалийат настарир.\nНоа о Чебоксар с к шаЬарннин гадыилары Ьам ил алии агыр-папшдпаг*тдтц Чебоксар гадынл^рына иисбагам деф» чох eenjjaT чаиирлар. Распублииада аЬаяи артымы иаскич ааалмыш, а лум ceenjjec*« иса _до«ум еааиласини атмушдур. Тибб ишчилари бутун бунлары инм}а истаЬсалаты ила багяа* ¡ырлар.\nВас ала нса naja кара Чувашка Ьакумати ее нстаЬсалат бирлЦмнин раЬбарли|н иим}аан силаЬын ¡арнмд»че м* ■ едилмесиме тарафдардырлар? Она пара ин, бу програм у*Р* республика ва бирли^а Ьам рублла, Ьвм да ввл»утв ила чох-\nMnnjoHflyr дотасЦа аа'д адиямишднр.\n«Комсомолска)а правда»\n«ИНТЕРПОЛ» ГАЗАХЫСТАНА КОПИР\nГазах ыстаныи дахилн ишлар маэири В. Шумов Алма-Ата да журналистларла иарушда ма'лумат аармишдир ии, распубли-иа мнлиси ба|иалхалг полис ташиилвты олан «Кнтарпол»# уэв габул едмлмишдир. Индан бала Гвзажыстви элилисинин амаи-дашлары динар ал ив лар дан олан Ьвмиарлары ила нмфор-MBCHja аа тачруба мубадиласи атмаи, hyiyr по эумту л ары ила мубвриааде гаршылыгяы jap дым иастерме« малиидир.\nимиаиына\nтаксини купле иле «сахладылар»\nКарагандада нача вахты таисн машынынын суручусу raj-дияатда олан «Меилроа» мариалы тапамчадан ачылам аташла елдурулмушдур.\nАташ ачан... милис 'мафарн ммнш. Истинтагдам §|Ды4 олмушдур ии, ¡ерли магяи||вт милисинин бир нача емеидашы нача вахты сархош ааэийатда такси сахлатмаг иста|ирмиш. 9л ншарасина машыны ajnaMajaH суручуну аташ нучуна сах-латмага чаЬд атмишлар. Натичада фачие баш аермншдир. Бир нача эебит артыг мшдам азад аднямишдир. ТеЬгигат*п*ры\"\"р- .Труд.экер Фввгел'Аде везилет тетвиг едилсо...\nРусма празиданти Б. 1алт��иннн алиа аразиеннда фаагал • ада аезинет татбиг атмаи иийатнна Сибир чох амосионая ра-•MCMja аармишдир.\nТомси в ил ajar Соаати седримии аааз#днч»ки Г. Шам им демишдир ии, екар РусЦа ФадарасИесы аразиеннда празм-дейт мдара-усулу татбиг аднлерса, мустегмл Сибир Распублнкасы ¡арадылмасы барада а'лам карай Ьач иасн тааччублеи дирмасин. Ьар Ьаяда Г. Шамин умид адир ии, бале бир тек-лифм танча Томси депутатпары ¡ох, Ьам да Сибнрмм динар BMnejer совет лари ба}амачан. «Правда»\nПРЕЗИДЕНТЛОР ДО МЕДИР, ДОСТЛАРЫ ДА\nКалам илни (анаарындан Чорч Буш Аг аан терн вдернем празм да нт игаметкаЬындан Бушларын Мил ли адлы сааимлн ити да онларла иаданаидир. Демократ Чимаам Картермм (1978 — 1980-чи ил лар) президентами аахтыидан сомра или дафа олараг Аг аада Билл ва Ьипларм Клинтон лар ла Соке ласаблм пмшмк ¡ашамага башяМачаг.\nАБШ-ыи 42-чм празиданти сечилмиш Б. Клнмтомум чу-ма^аидеен Ма)к Голдин журиалнетларим суалына чаааб аа-рариан демишдир кн, аг каллы rapa лишни белесы Кпнмтом-ларын аанида бир иача ил аевал, онларын гызы Ч^книич Эли» лагабпп ити аатомобил таиари алтында аландаи ооиро -па}да олуб. Колдии rajA етмишдир ни, о аахтлар Чалснмнт аЬаалы чох лис имиш, буна кара д4 онлар ааа т иатнрма-мишлар Чуиии башга бир иг 4eac*je Заиаии хатырледмегды.\nЬД\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-20-1992-p-3\/","date":"2017-06-24T20:55:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128320338.89\/warc\/CC-MAIN-20170624203022-20170624223022-00674.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4018722773,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.40187227725982666, \"sah_Cyrl_score\": 0.12991365790367126, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07058951258659363, \"kum_Cyrl_score\": 0.0475468784570694, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04476260766386986, \"tat_Cyrl_score\": 0.03754815831780434, \"eve_Cyrl_score\": 0.028247689828276634, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01970391720533371, \"kir_Cyrl_score\": 0.018528414890170097, \"udm_Cyrl_score\": 0.01712489314377308, \"nog_Cyrl_score\": 0.015197714790701866, \"alt_Cyrl_score\": 0.012605717405676842, \"crh_Cyrl_score\": 0.012570393271744251, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010977044701576233}","num_words":15691,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.453,"perplexity_score":76523.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - April 21, 1992, Baku, Azerbaijan\nUDKAíCr, DURHAM\n21АПМЛ mbN ИЛ. ЧФВШФНВФ\n-Í\nfteMK I9ti*ir um гвЦгямттг».\nАЗЭРБАЛ AH' РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИЧТИМАИ-ШАСИ ГЭЗЕТИ\nГфши ! манат.\nMAY 19\nКбСТВРИЛМИШДИР\n\" JsmJtoMiepcBi. Техяшцшуяуя тм«вв м аумляи ЧшЯЯ ¿Мынчагьшда республик* президента то с** иШетиня h*i*T» кечи реи Аэерб*]ч*я Республикасы i\nкечхрен Аэерб*]ч*и Республикасы Али •губ Чавад огду Меммедов Азерба]чан Республикасы преэидеитли]кне вамнзед кестэрялмишдяЬ-Нжмнэаднн мудафкэси учуй 25 мэфарден ибарет тшщА бус г рулу ¿арадылмышдыр. ) *\nМЕМОРАНДУМ НМЗАЛАНМЫШДЫР\nАпрелин 20-дэ Аэерба;чан Республикасы Ьекуметн ил* Ирки Ислам Республикасы he кум эти арасында кон\nсул меселалэри узре эмвкдашлыг барада меморандум км-задан мыш дыр. (Азаринформ).\nХАЛГЫМЫЗЫН МУДРННЛИв\nИНАНЫРАМ\nА39РБА1ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗНДЕНТНННН СШНИШТННК MIATA КЕЧИР8Н\nАЗвРБААЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ АКИ СОВЕТИИИИ С8ДРИ\nJ. Ч. МЭММОДО ВУ Н\nа\n1992 ч\/ ишреш 18-дэ Asspfajm meimjm m\nЭзиз Ьэмватанларим!\nСиза ма'лум олдугу ними, он лрезидент сечкиларинэ сетмэк гэрарыны габул ет-(HjHMH3 сесси]адакы чыхы-иымда халгьгмыза сез вер-(Шшдим ки, Ь'еч бир Сечки (ампани]асы маним фикри-ли Азэрба|чанын синэсиндэ [ловланан Гарабат тонгальш-1ан, онун оендурулмэсинв лане олмаг учун душменин !лэди]и Ь^лакар маневрлар-хэн — серЬадлэримизда ачц-шн икинчи чабЬэларден ]а-ындыра билмаз. Сизи эмин »дирэм ки, оезумун устундэ хурараг Милли Орду вэ бу фоблемин cHjacH мэсэлэла-зн ила элагадар чох чидди >мали ишлэр кврурук вэ мэ'-[ум сэбэблэрэ кара бу иш-iap Ьаггында кениш мэ'лу-лат вермэк Иэлэлик мэслэ-1эт де]илдир.\nмат\nBepMajH да бачармалы-дыр. Мубариз шаиримиэ Халил Рэа Улутурк демишкаи «бу кун hap кас ез ишин-да — сэнкарда олмалыдыр».\nмат ли с^асэтчилэр, халга буну изаЬ един.\nБела олан суратдэ раНбер*\nСон куклар Али Совета чохлу эанклар едилир, теле-грамлар дахил олур. Халг\nли1ин диггатини тале}уклу * * чДЫрыб,\nмесалалардан JaJbm; . игтисади чатинликларин ha-мынын богаэыны манкана кими сыхмасындан истифада едарак, Jepли-Jepcиз пикет ва митинглэр кечирмак, Ьаллини бир aj да, уч л] да юезламак мумкун чолан проблемлари габага чэкмэк на дарачада эхлаги Ьэрэкэтдир? Еле ма-\nбиэдан душдуЛумуз бурул-]оллары паг-\nгандан чыхмаг . гьмда з^алы сеау, алим маслаЬати HCTaJnp. Керун иа BaakJJaTa квлиб чатмышыг\nила машгул олур. беЬрандан чыхмаг ]олларыны анчаг амали ишда керур. Бах, бу-дур ватэнларварлик, будур елин дардинэ галмаг! Ахы HHja биз Ьамымыз бу ]олу TyTMaJar?!\nСиз билирсиниз ки, рес-публикада президент сечкила-ijaci\nки, бир груп шахе, неча де ), пам)\nашларын артырылмасы та этурэк.\nБутун бунларла бэрабэр . яггэтинизэ чатдьфмаг истэ-[рэм ки, ¡Али Советин сэд-и кими халгын на гэдэр ?ыр кузарая ичинде оядуту, ечэ де]эрлар, артыг быча-э!н суму]э диранди|]и Ьамы-ан чох мэнэ мэ'лумдур. ушду]умуз агыр сосиал-иг-исади беЬрандан истифада дврак игтисадиJJaTда, квнд эсэрруфаты»да, нагли^ат-а сун и суратдэ ]арадылан эрч-мэрчликдэн, миллэтин ан агладьггы бир вахтда ди-и-мэслэки анчаг со]тунчу-уг олан шэрэфеизларин алгын башына ачдыглары ]унлардан да хэбардарам. >э'зэн а]ларла мааш алма-алар да, Вэтэнин бу агыр ;унундэ руЬдан душмэ]эн, ез [ш ]ерлэрини сэнкэр сана-tar кенэ-кундуз чалышан ефэтли ата-аналарымызын, ардаш-бачыларымызын hy-[эрлэриндэн да хэбардарам. Сэстэханаларда олан агыр аралыларымызын, санатори-аларда, тэлабэ вэ фэЬла ]а-лгханаларында, дикар Ja-uajbiiii ]ерларинда муваггэ->и Jepлeшдиpилэн гачгынла-зымызьгн тале1и, онларьш Бахтлы-вахтында дарманла, зрзагла, пал-палтарла, мум-*ун гэдэр иш ^рлэри ила, иувзггэти мэнзиллэ тэ'мин злунмасы, дэрдларинИн )ун* «уллашдирилмэси ила баг-мэсалалэрин Иэлли Дз >сас вэзифэлэримиздан би-эидир вэ бу масэлэлэр бизим 1эзарэтймиздадир.\nЛакин биз бир ан да унут-\nлабини кетурак. Сиз билирсиниз ки, онсуз да Aaap6aJ-чан Республикасынын Али Совети, Назирлэр Кабинети бела агыр деврдэ республик�� будчэсинин бутун имкан-ларыны нэзэрэ алараг, aha-линии нисбэтэн аз тэ'минат-лы тэбэгэсинин маашлары-нун артырылмасыны зарури cajMbuiAMp вэ май мартын\n31 апрелям 7 до муаафиг фэрманлар вермйшай. дот-рудур, проблем буиунла там Ьэлл олунмур. Лакин бу, Ьеч да о демэк де1илдир ки, бэ -зи гуввалэр ез enjaen oJyH-ларыны давам етдирерак, му-aJjaH тэшкилатларын ишчи-лэрини тэ'тилэ чагырсын-лар, бу кун маашларын, пен* с^аларьш 10 дэфз. 15 дэфэ артырылмасы тэлэбини roj-сунлар. 1041 — 1945-чи ил* лэр муЬарибаси дев рун да aj* ларла пулсуз, ики-уч невбэ ишлэ1эн, Ьэфтэлэрлэ ев узу ^epMajaH адамларымыз бела\nше]лэри агылларына кэтн-рирдилэрми? Керэсэн, бэ зи али мэктэблардэ, академик институтларда, harra милис ишчилари арасында чамааты бела чагырышлара cacnejaii-лэр mahap ва кэндларимиза сепэлэнмиш минлэрлэ ишеиз, евсиз-ешиксиз галмыш, анчаг ез магрурлугуну итирма-миш гачгынлардан. дарди-нин агырлыгындан бели бу-кулмуш, анчаг лэ]агэтини уча тутан шэИид анлаларин-дан хачалэт чакмирларми?\n•---» ^—Г А\" — ' — ^\njapnap, памынын кезунун одуяу алыб. Она керэ да аг-саггалларымыздан, з^алыла-рымыздан hen бири телеви-з^ада, мэтбуат васитэсилэ чыхыш еднб миллэтэ мура-чиат eiMaja, ез фикрини cej-ламэ1а разы олмур. Чунки Азэрба|чан халгьшьш , душу: нэн 6ejHH, интеллектуал по-тенсиалы олан адамларымыз дуэ сез AejaH кими, квнчлэ-римизи дуз ¿ола чагыран кими тэЬгир олунур, агласыг-маз тангида мэ руз галыр-лар. Мэ'нави танэззул о се-BHjjaJa чатыб ки, халгыяа he4 бир хе)ир вермэииш.\nла атмамыш, аксинэ, AYHja сивилизаоОасьшын балка да ан 6eJyK не'мэти олан 6eJ-нэлмилэлчил^и таЬриф вэ тэнгид ёдэрак халгымыза\nри кампани|асы башланмыш-дыр. Али Советин садри кими сез верирам ки, сечкиле-рин бутун сивилизаси]алы елкаларда ол дугу тэрзда — демократии шэкилдэ кечИ-рилмэсинэ чалышачаг, hap бир сахтакарлыгын ва тэхри-\nбатын гаршысыны ганунун\nлабка\n]ол верди]и бутун талэбкар-лыгла алачагыг. Ге]д едим ки, артыг бэ'зи тэхрибатлар Иагтында сигналлар калмиш-дир. Мэ'лум олур ки, бу вэ ja дикар намизэдин ирели\nсурулду]у бэ'зи тэшкилатла-апбэ\n6eJyK мэ'нэви зарбэлэр вур\n1бЭГ\nмуш бэ'зи башабала миллэт гаЬраманлары ииди да 3Hja-лыларымыэы азэрба]чандил-ли ва русдилли fleje ики Je-рэ белур, али Tahciw очаг-ларында, елми тэдгигат инс-титутларында рэЬбэр вэзифэ-Ja алим рэЬбэрлэрин се-чилмасн учуй хусуси <ме'-]арлар» rolyp, вэзифэда олан-ларын исте'фасыны талеб едирлэр.\nрын рапбэрларинэ гаршы hy-чумлар олур. оилары мэч-бур едирлэр ки, ичласы ва Ja конфрансы тазэдэн кечирсин-л^^, баш тутмадыгда исе версянлэр. Халгын дина е'ти-гадындан истифада едарэк таз]иглэ мугаддэе Гур'ана эл басдырырлар, сечки комис-си]аларына душмуш шэхелэ-ра сахтакарлыгда иштирак едарлэреэ MyaJJen вэ'длэр верирлэр, етмэзлэреэ оилары чазаландырачаглары идр ha* дэлэ]ирлэр. Бэ'зи сечки* ко-мисси]аларында Халг ЧэбЬэ-си узвлэринин са]ыны зор-ла артырмага чалышырлар. Бу да дикар cnJacH napTHja-ларыи вэ ичтимаи ташкилат-ларын Ьаглы наразылыгына сэбэб олур, кэркинли]и ар-тырыр вэ сечкилэрин демократии шакилда кечирилэчэ-JHH9 шубЬэ ]арадыр.\n«АЗЭРИНЕФТ» -«АМОКО»\nГАРШЫЛЫГЛЫ СУРЭТД9\nФАЛДАЛЫ ЭМЭКДАШЛЫГ\nАмериканын «АМОКОа Леврази]а Петролеум ком-пани» ширкатинин бир груп мутахассиси Бакы]а амали керуша калмишдир. Мута-хассислор групуна ширка-тин президенти Роберт Блантон башчылыг едир. Азарба]чан Республикасы президентинин салаЬи]]ати-ни Ьа]ата кечиран республика Али Советияин садри ¿лгуб Маммадов апрелин 20-да оилары габул етмишдир.\nСеЬбэт заманы «Азари» иефт ]атагыиын ишлаиил^ маси барада баглашманын Ьазырланмасы * мэсалалари-на тохуиулмушдур. Бу иш нормал сур'атлэ керудур, Роберт Блантон АзерОДчан кеологларынын. кеофиэик-л эринии, дикар мутахассис-лэринин ]уксэр ихтясаса малик олдугларыны ге]д етмишдир. О демишдир ки, баглашманын техники чэЬати шубЬэ догурмур. Лакин ма-сэлэнин коммерси]а бахымын-дан Иэллиндэ Ьэлэлик на* зэрэчарпачаг ирэлилэ]иш ал-да едилмэмишдир. Бунун сабэблариндан бири одур ки, бела вус'атли баглашмалар Ьазырланмасы саЬэсиндэ азэрба]чанлы ортагларын тэчрубэси ]охдур: ахы. баг-лашма 30 — 40 ил учуй нэзэрдэ тутулур.\nБуна бaxмaJapaг, тэрэф-лэр яикбин эЬвалгруЬи]]а-дэдирлэр вэ эмин олдугларыны билдирмишлэр ки. гаршылыглы фа]да]а асас-ланан баглашма ]ахыи вахт-ларда Ъазыр олачаг ва Азар-ба\/ч\n* Габул ан—ы\nпарламентинин раЬбэринэ мэлумат вермяшдир ки. апрелин 21-да cahap саат\n10-да Бакы]а «АМОКОа пу\nбе]ук ehmja4 Ьисс едирик. hycejHoe. Азарба]чан Респуб-\nЬазырда он минлэрлэ хэстэ-I. гарабагын даглыг hue*\n\/чан — Америка игтисади\nР. Блантон Азарба]чая\nширкатинин Ьуманитар Jap-дымыны катирак TaJJape ка* лачакдир. TaJJapafla 2.5 mwiJoh Америка долларын-даи артыг маблагда дава*\nЯ мая кэтнрилэчакдир.\nмишдир: Биз дава-дармаиа\nНИН, _ _______\nсэснндэ баш верэн Ьадиса-ларда зэрар чэкмиш ]аралы-ларын бу дарманлара еЬти-Ja4bi вардыр.\nСеЬбатда Али Советин садринин биринчи муавини 3. Э. Самадзада. баш наэи-\nяггмит^аяв\" ¿й№т ¥гч.\nлякасыныя дввлат мушавяр-\ni, А. Ч.\nлари В. Ч. Ахундов, _ Чэлилов. «Азэринефт» Дввлат Консернинин президенти С. Э. Элизадэ. Хэзэрнефт-газ ИстеЬсал Бирли]инин баш директору Г. А. Абасов. дикар расми шехслэр шптнпах етмишлар.\nJepn кэлмишкэн flejHM ки, диггэтла фикир вереэк, бу митинглэрда ва чагырышлар* да бир нэфэр да эсл заЬмат-кеша, алигабарлы]а * раст\nБиз бир uiejH гатй cyfaf-де билмали]ик, — республи-камыз чохмиллатли республика дыр. Реопубликада ja-niaJaH, конституси^амызы, гануяларымыэы габул еден бутун миллатларин, хусусан кичик, азса]лы миллатлерив вэ етник групларын бутун иясан Ьугугларыны гррумаг. онларьш дилинин, мэдэнн]]а-тинин, тарихинин горунуб сахланмасы hyryry конститу-си]амызда вардыр, биз буна тэ'минат вермишик вэ вери-рик.\nкэлмэрик. Мэсал9]э дикар * ИГЫ бу\nуруг ки, халг гаи ]аддашы\nи Хот\nим абади Ьопмуш Хочалы 1ЧИ9СННИН hap кун чавабы-I кезлв]ир. Бали, чох су-ларын чавабы мэЬз онДа ылачаг, он да а]дьмлаша-г: неча олду ки, Хочалы рд ил авгын душмана мэрд-[клэ синэ карди, душман баг ын да Азарба]чанын ;идлик, reJpaT, намус му-(ссэмэсина чеврилди. сои гамда иса кемэксиз гал-\n»1 — кураОинэ архадан бы-ОУ \"\nir сапланды ва буиунла да зэрба]чанын rejpaTHHH, на-усуну тапдаламаг учуй\nанфур душмана имкан ja шды. Эмин 4ла биларси\n[з ки, бу бычагы сапла]ан ян аллэр тапылыб уза чы-рылмаса, касилмаса, маг-гби]]атларимизин са]ы аэал-ijanar, шэ1шдлеримизин са-I а^магда давам едэчакдир. али. дахил и хэ]анаткарлар икар едилмасэ, Гарабар юрнндэ гэлэбэ биза чох *ун муддэтэ вэ чох 6aha ба-а кэлэчакдир. Бу. Агда-ш Ьадисэлэртдэ бир даЬа »уну' кестэрир.\nБиз бир ше]и Ьеч вахт\n|утмамалы]ыг ки, бе\/ук хэ-tají \" \"\nнатлэрэ ]ол кичик хэ)анат-эра кузаштдэн башлаиыр.\nАртыг hap ше]и ез ады па чагырмаг вахты чатмыш-лр. Умуми ишимнзин anej-«на ]вналдилмиш hap бир »хрибат ха]аяэт адланды-ылмалыдыр. ha мы раЬбар-ккдэн chap mej чэбЬа учун. ар ше] галебэ учун!> шуары па ишламэ]и тэлэб едэркан эр кас денуб ез ишияе ги]-\nтэрэфдэн JaHamcar, халгы бу кун маашларын артырылма-масы ила ме]данлара чыха-рыб, сонра митинги cnJacH талаблар мачрасына ]енал-дэн «миллэт гэЬрвманлары* вахтила халгы там, Ьертареф-ли мустэгилли]э чагырыр be бу мустагилли]и бирдан-бира, cnJacH зенчирларле барабер игтиеади занчирлэри да гы-рыб атмагда» таза элагелари ]аратмадан, кеЬнеларин па-мысыны тэлам-тэлаейк мэпв етмэкда керурдулар. Бу, агыр натича вермишдир. Халгын вар-дев л эти, сэрвэт-лари мэЬз бела мустагидлик ады алтында сон иллер бир , груп мафи]* тэрафиндан сел кими харичэ ахыдылмыш. 9В83ИНД9 бир груп шэхс аст-роиомик сур'етла варлан-мыш, халг иса индики агыр вазиЛатэ душмушдур. Реал Ьагигат белэдир. Мустагил-\/ лик е'лан етмэкла реопубликада бирдан-бира боллуг Ja-раямыр, маашлар артмыр. кун-кузэран ]ахшылашмыр.\nБали, биз мустатнллик е'лан етмишнк, бу ]олдан бязи hen кас дендера бкл-мэз. Анчаг Азэрба]чан тои-шу девлетларден ве ей еввел Руси ja дан тэчрид олунмагла 6ehpahflaH чыха билмаз. Бунун учун биз haM Руси]а иле» Ьэм де бутун гоншу девлет-ларла меЬраюан гоншу луг ве достлуг, амекдашлыг муиа\nЭн дэЬшатлисн одур ки, онлар сон мегседлери олан везнфэ давасы о]унуна теле-бе канчлэримнзи де гошур, келача]имнзин Me'HeBHjjara-иа сагалмаз ]аралар вурур-лар. Иш о Jepe чатыб ки, телебэ бу кун муеллиме» али-ме били]инэ, савадына, халг гаршысында хидмэтлэринэ кере де]нл, Ьансы CHjacH теш-килата, Ьансы ичтимаи трупа менсуб олдугуна кере raj-мет верир. Экэр бу, демокра-ти]адырса, халгымыза, муел-лими Ьэмншэ валидеИден де уча тутмуш бир халга беле демократов лазым де1ил. Бу. милли фачианин \/ени мер1шлесидир.. На гедар ка-дэрлн олса да демэли]эм: ем-руну-кунуну халгын ын инки* шафына hacp елэмиш эсл алим л эри мн зин, зи]алыла-\nрымызын Tehmp | ва тенгид-лара fleeMaJapaK, харичэ му-Ьачярети башланмышдыр. ДаЬа hapa кедирик?\n1920, 1937, 1090-чы ил лерде башымыза катирил^ миш мусибетлар аздырмы? . Joxca тэзедэн ¿aawajar?\nМея Ьемише беле агыр кун-леримизде халгымызын муд-рякля]яяе яяаямыш, умиди\nБеле Ьерэкэтлэр бэ'зи де-мократларын ез тэ'биря иле десэк, JeHH партократи]анын, езу де коммунист партокра-ти]асындан flaha дэЬшэтли партОкрати]анын MejflaHa келмеси де]клми?\nЭлбетта. бу чур гануна зцдд Ьерекэтлерия Иамысы ге]дэ алынмышдыр вэ техрн-бат тередэнлер чэзаларыны алмалыдырлар. Анчаг мен бу о>унларын тешкилатчыла-рына бир flaha хатырлатмаг HCTejHpeM: артыг примитив, зоракылыг кими ме'насыз Ьарэкатларин вахты кечмиш-\nМУЗАКИР8 ЕДИЛМИШДИР\nдир. Бу куи «филан шахе \" чоаг\nкелсе, Гарабар одуну бир aja\nсендурэр» де]еялэр вар. Бу-радан беле нетиче чыхмыр-\nмьг ки. Ьемин оду о шехс !андырыб ве ]алныз азу де сендурер? Вэ )«!худ_«мэн президент сечилсем, Гараоаг мунагишеенни тезликлэ Ьэлл едерем». Гарабар мунагншэ-синкн Ьелли ]олуну билмэк, буну беш илдэ кестермемек haMHH шехеин халгын душ-манн ве мукагишэнин била-\nАзэрба]чан Республикасы Али Совети Милли Шура-сынын игтисади] ]ат ¡узра даими комисси]асыньи нев-бэти ичласында «Эмэ]ин муЬафизэси Ьаггында» Азар-бaJчaн Республикасы Га-нунунун ла]ипаси муза!«рэ олунмушдур. Гайун ла}и11э-сини комисси]аньш музаки-эасинэ АзарбаНаи \"Р.11* карлар Иттифаглары Шу-лсы вермишдир.\nИчласы Милли Шуранын игтисади]]ат узра даиш! К<>-мисси]асынын садри ьапид ЭЬмэдов апармышдыр.\nАЬИШ катиби Лащар Аббасов мэ'лумат вермишдир Иузакнранин кедишинда ганунун тезликлэ габул едилмэсинкн 9Ьэми]]ати\nвасита иштиракчысы олдугу ? Таз\nна дэлале* етмирми? jht, TahrKp, зоракы таблвгат, падэ-горху ила анчаг бир ше-1а наил олмаг мумкун дур — акс та'бира, гаршыдурманын дэринлашмэсинэ ва сое на-ТИЧ8Д9 МИЛЛИ гыррьш ТЭрЭН-месинэ.\nми ]еие халгымызын ]ахшы-яы пяедэн кеч-тез а]ырмаг\nM«v'-V*' ——— ----\nсибатларимиэи барпа едио (шаф í\nинкишаф етдирмали]ик.\nЬагигат ив гадар ачы олса, билмэли]ик ки. эсл г тагнллик ]аранана гадар\nзи чох четинликлэр, J^p^\nмО]етлар мезлэ]ир. Виз . ]олу кечмэли]ик. Бах, hep-\nгабкли]]атняэ баглакышам. Ве бу арыр кунларямде ¿ал-яыэ бир дефе ypejHMfla ce-винч гыгылчымы о]аныбса, Ч) да ра]онлара кёдеркен зеЬ-меткешлерле керушлердэ олуб. Мен иердум ки, халг бир груп шехслерин манаФе-¿пне гуллуг еденлэрнн, бир овуч мафи]а]а хадмат еден-лерин чавабыяы ееу верир. лааымсыз »р*тинр ве пикег-лердеи. cMjaoH о]унлардан безерек тесарруфат ишлари\nБиз бу-кун дун]а гаршысында чох агыр бир имта* haH арефэсиндэ]ик ве Jenra ки, атдырымыа hep аддым бутун дун]ада экс-сэда вере-чек. Экер удузсаг. бу, бизим сочу керунма]ан фелакетле рнмизин башлангычы демек олачаг. Экер биз там демок ратик ]олла, JyKcen стоили-заси]алы девлетлер cesHjJe-синда сечкилер кечнра бил сак. «Азарба]чан фбномени» ]арадараг, езумузу бириячя невбэдэ езумуза. сонра да\nдун]а]а ве душман ларями за hamni ма'нада таныдарыг ва сон натичада Ьэм си]асн, Ьем Ьэрбн, haM да вгтисади ге-лэбэ газаяарыг. Ела бу умяд ла да AejHpaM: АллаЬ биза Jap олсуя!\nМИЛЛИ ШУРАНЫН ДАИМИ КОМИССИМЛАРЫНДА\n9M8JHH МУИАФИЗеСИ\nЬАГГЫНДА ГАИУН JtAJÜhOCM\nге!д олунмушдур. By гтоун запматкешлерин Ьа]атыньш\nва са��ламлыгынын муЬафи-зэси, истеЬсалатда емэк вэ маишэт шараитннйн ]ахшы-лашдырылмасы саЬесиида оиларын Ьугугларыны го-румалы, республикада ]ук-сэк сэвиЛэда олан истеЬса-лат зэдэлэнмаси Ьаллары-нын азалдылмасыяы та -мин етмалидИр. Е]ни за манда бир чох депутатлар ге]д етмишлер ки, ама]ин муЬафизаси Ьаггында гаяуя ла\/иЪася чидди шэкилде\nтакмиллашдирилмалидир. ву-\nрада игтисадиЛатын бутун сапалерн емакчялерянто ме-нафе]и назэре алынмамыш-\nдыр. Ге]д олунмушдур ки. гаиун ла]иЬесяшга ]еии ре-дакси]асы Ьазырлаторкая онун бкр чох мадделаря Ьазырда гувведе олан республика гануяверичиля1Ш1в у]гунлашдырылмалыдыр. Де путатлар ла]иЬэ барада дн-квр ирадларыиы да би{!дир-мишлер.\nГерара алынмышдыр ки, амэ]ин муЬафядеси Ьаггында гаиун. TOjHhecH 1енндея иш-лаяилмек учун АЬИШ-а rah та рыл сын. АЬИШ-а тал-шырылмышдыр ки. гаиун TOjHhacHHHH * JeHH варкая тыны бир aj ерзннда Мялд i Шуранын муэакиресяяа ве| • син. (Азаринформ).\nФикир бирли^и\n[араначагмы?\nЭтан чуме иуну республика Назнрлер Кабинетин-да баш назир -сэлашшетлэ-рнни ичра еден Ф. Р. Мус-тафа]евин седрли]и иле\n1992-чн илин бирЯнчи квар-талында республиканын соснал-игтисади инкишафы-нын }екунлары.\nРеспублика баш назири-нин муавини. Девлэт Иг-THcaflHjjaT ве Планлашдыр-ма Комитесинин садри Р. Э. hycejHoeyH ва мали]]а на-энри В. Ч. rapajtBHH ез мэ луматларьшда кэтирдик-лэри регамлар адамы чид-ди AyuryHMaJe вадар едир\nJaHBap — март а]ларьжда истеЬсалын пачми\nкечан\nмуваФяг девруна нис-бетея 20,7 ф\nкляя ю ¿алг учуя\nмаллар истеЬсалы 29.6 фанз аэалмышдыр- Ихрач учун яеэерде тутулан мэЬсул Ьачмииии. ]аляыз учде бя-ри учуй мугавялелер баг-ланмышдыр. Ресггублика]а мадди-техники ehTHjawap кетярвлмеся саЬасинда ве-\nзи]]ет даЬа писдир. Канд тасарруфаты саЬелериндэ истепсал Ьэчминин азалма-сы давам едир. Тикинти об]ектлерииин истифада] а верилмэси саЬэсиндэ кесте-ричилар соя дэрэча пиедяр. Ичтимаи нагли] ]ат сосиал кэркинли]и артыран амил олараг галыр. Газ тэсэрру-фатында иткилар артмаг-дадыр... Вир сезлэ. бутун саЬэлэрда ва^и]]эт агыр-дыр. Мушавирадэ де]илди]и кими. Ьазырда бу пр(Осесла-ри да]андырмаг вэзифэси-ни гаршы]а го]маг даЬа дотру оларды.\nГе]д етмэк лазым дыр кн. беЬрандан чыхмаг ]оллары барада мушавирадэ бир чох амали иде]алар ве тэклиф-лер ирэли сурулмуш, лакин бунлар мухтеляф шекилдэ гаршыланмышдыр. Месе-лен, ги]мэтлерле емэк Ьаг-гы арасында артмагда олан зиддиНетлэри муа]]эн гедер азалтмаг учун теклиф олунмушдур ки, республиканын ' дахклн база рын да васители веркилэрдэн ве елаве дэ]ер веркисиндэн имтина етмек\nлазымдыр. Бу таклифи иш-тиракчыларын бир чоху мэнфи гаршыламышдыр. МеЬсул идхалы вэ ихрачы саЬэсиндэ Серт cHjacar Je\nЙдилмэси эле]Ьинэ мула-зэлэр се]ленмиш, бунун\nа зад базар принсиплэрине Он -\nзидд олдугу билдирилмиш дир. ИштиракчыларЫн му-э]]ен Ьиссэси бу фикярдэн да нарезы галмыш дыр.\nКеЬнэ структурларын базар мунасибетлэрине yjryw кэл-мэди]индэн ]енэ сеЬбет ачыл-мыш, буиунла JaHanibi, ]е-ни ]арадылмыш структурларын феалиИет кестарме-ди]и. базар мунасибетлери-нин исе Неле герарлашма-дыгы барада ииандырычы дэлиллар кэтирилмишдир.\nЛалныз бир масэладэ там ]екдиллик ифаде едилмиш-дир: ичра янтизамы зеру\nридир. Бу инти зам олмаса, на оазар шараятиндэ, на де\nон дан кэнарда иралила]иш ола билмаз. Бу фикир муша-аи ранни ]екунларына эса-сэн габул едилмяш гарарда да ез а не нни тапмышдыр.\n(Азеринформ).\nч» в ь э хэттиидэ\nХУСУСИ МУХКИМ9РИМИЗ xeeef ВЕРИРЛЭР\nо ФУЗУЛИ\nШенба куну ре]онун Кев-шад кэндя кечмяш Ьадрут р8]оиуиуя Атбулаг кеядяя-дан пулемЮт атешяиа ту*, тулуб. Чаваб атеши иле душман сусдурулуб. .\nАпрелю 19-да кунортв;\nдля сонра рОоиун Гарлдаг-лы кеядиие Ьадрутук К«п-бак иенди терефдвя бир саат ервянде пулемJot лар-д»я арамсыз\nКанд сакняи Надир Ширшов ]аралаяыб.\nЕла Ьамия куи ахшам саат 20-дан 21-дек Гачар кендя топлардая атеше тутулуб. Датыяты ве тмафат JoxAyp.\nлар кендлэринда душман гуввелеринин чемлэшдиркл-меся давам едир.\n© ГУВАДЛЫ\nСон top иече кун ерзин-да бедкеде аташ саси еши-дялмемяшдяр.\nдуиун деЛгшчусу Наби]ев Japaлaнмышдыp..Икн куя еввел Ьелак олмуш милли орду де!У1^лери rHjac\nЬэсэновун ве Латнф Тагы|е вяя чеседлеря керя альт-мышдыр. Душман тарэф xeJJta нтки вермяшдир.\n0 3 ЭНКИ ЛАН\n0 ГАЗАХ\n9теи чумедая дуиея куи-opraJaAOK сакитлик од-\n'ЧГШЯУР ф. Р9СУЛОВ.\nО ТОВУЗ\nДуиея куиортт)*Д»к яясвя олуб.\nсакитлик\n0 Ч9ВРА1ЫД\nвтен уч куи «кит кеч-\nмкшдир. Лакин Ьадрут ра-JOHynyH Сур . te Bejyn Тег-\nШеябе куну cahap тездан башлаяая атышма фаенла яле бутун куи давам ет-мншднр. Ертаси кун ерма-ни гулдурлар aflK6ejTO, Ьачаллы. Гышлаг ва Ат* дам кеядлеряяи атеше тут-му шлар. Апрелин 20-не ке-чея кече саат 3-дек атышма кетмишдир. Милля ор-\nШенба куну тахмяяен саат 21-де ермаяи ]араглы-лар ра]он меркезяндея Ва-лачаферля кендяяэ кедэн «КамАЗ» маркалы тошы-яа атеш ачмышлар. Суру-чу Алы Луну со» сукая ар-хасындГ ypejHHa де]ея пул-ладен кечинмяш. машын Jcwi-дан чыхыб ашмыш, кжбюе-деки 4 я афер — Нервна Ис-\nшз\"л«згр ¿as\nИбраЬимов агыр мы шлар. Базар куяу ймигг-лик олмушдур. *\nВалеЬ ШЫХЛЫ.\ni\nшлш\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-apr-21-1992-p-1\/","date":"2017-06-28T15:53:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00519.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3751553297,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.37515532970428467, \"tuk_Cyrl_score\": 0.12686599791049957, \"kum_Cyrl_score\": 0.10185877233743668, \"crh_Cyrl_score\": 0.06641566753387451, \"tat_Cyrl_score\": 0.03297976031899452, \"sah_Cyrl_score\": 0.025906560942530632, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02408984862267971, \"udm_Cyrl_score\": 0.02146041765809059, \"nog_Cyrl_score\": 0.02129259891808033, \"lez_Cyrl_score\": 0.016347117722034454, \"alt_Cyrl_score\": 0.014945253729820251, \"krc_Cyrl_score\": 0.014272241853177547, \"eve_Cyrl_score\": 0.01404636912047863, \"kir_Cyrl_score\": 0.012760508805513382}","num_words":11350,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.418,"perplexity_score":68166.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 10, 1992, Baku, Azerbaijan\nкундалик ИЧТИМАИ-СШАСИ ГаЗЕТ\nКАГГ ОРДУСУ БАСЫЛМАЗ\n9 окт)вбр 1992-чи ил. Аэ*Р' ба)ивн СилаЬлы Гуввалари\n)арадылмасынын бириичи ил-дфнуму. Халгымыаын агрылм-ачылы 1сумларинда, муНариба аловларынын торпагымын-rape ДЫРЫ бир ааманда |аран* ды ордуму*. Душмаи таиа-вузу гаршысында наалаи гал-мыш ¡урдумуэун хиласкары, аз ватанмида дидаркмилара чаврилмиш бмнасибларми сон ланаНы, )анидан аз мустагил-ли)инм барпа атмиш даалэтин архасы. да|ары, халгын иллар-ла Насратмни чакди)и азад-лырын ^'мииатчысы ними...\nБу 1сун МИЛЛИ ордумузум Ниссалари Jyxapai Гарабагда, сарЬад балкалариида душ-манла чарпышыр.\nБу кун СилаЬлы Гуаваларм-мизин мумунави балмалари па]тахтымызын баш ма|данын-да аз ба|рамлары муиасибати-ла Ьарби. парада калиблар.\nБа)рамсд|ары базадилмиш Азадяыг ма1данында мухта-лиф гошун нааларииин нума-)аидалари низамла дузулуб-лар. Трибуналарда муЬариба ватаранлары. да)ушчулар, ич-THMBHjjaTHH иуАла1андалари, дии'хадимлари, харичи гонаг* лар ва дипломатлар а]лашиб-лар.\nСаЬар саат 10-да мв|даи парада Ьазырдыр.\nРаспубл^а празидаити, Ала Соаатин садри ва дикар рас-ми шахслар маркази трибу-иада |арларими тутдугдан сои-ра Азарба)чан СилаЬлы Гуввалари баш гараркаЬ раиси-НИН муавини Н. Эли|ав Ьарби парадын комвнданы, канарал Majop Н. Садыгова гошун-'ларын парада Ьаэыр олдугу Ьаггында рапорт варди. Бир нача дагигадан сонра рас-публика мудафиа назири Ра-Ьим Газы^ав канарал-ма]ор Н. Садыговдан парады габ^м» «т-ди, онуи муша)иати ила низами чаркаларин анундан качиб ас-кар ва забитлари саламлады. Сонра мудафиа назири Р. Га-зы]ав трибуна|а галхды.\nАзарба]чан ' Распубликасы-нын празидаити, СилаЬлы Гувваларин баш иомандаиы Эбулфаз Елчиба) парад ишти-ракчылары гаршысында гыса иитг cajлaди. О дади:\n— Азарба]чан Распублика-сы СилаЬлы Гувваларинин 1919-чу илда качирилмиш или Ьарби парадындан 73 ил сонра биза Милли Ордумузун тарихан икинчи Ьарби пара-дыиы качирмак хошбахтли)и насиб олмушдур. Азарба|ча-нын улу саркардалари Баба-кии, ШаЬ Иcмajылыи, Чавад ханыи гаЬраманлыг ва мард-лик ан'аналариии давам атди-ран мустагил Азарба]чаи Дамократик ЧумЬури]]атииин СилаЬлы Гувваларинин japa-дычылары канарал Самад ба) МаЬмандаров, Элиага Шыхлински, ИбраЬим ага Ва-КИЛОВ М. 0. Расулзада 6aj-рагы алтын да 1919-чу илда Милли Ордунун илк низами Ьиссасини бу кунку кими Ьар-бн парада чыхармышдылар...\nhajaтымызын бутуи чатин-ликларина бахма)араг биз да илк Ьарби парадын качирилма-сини гати))атла гарара алдыг. Чунки халг аз ордусуну кар-Мали ва ондан илЬам алмалы-дыр.\nАзарба)чан СилаЬлы Гуввалари илк аддымларыны чатин сыиаг шараитинда атыр... Та-рих бир даЬа кастарди ки, инсан barra хидмат аданда басылмыр.\nО. Елчиба] Ватани армани гачавуаундан геру]ан илк ша-Ьидларимизин, милли гаЬра-манларымызын да адыиы иф-\nтихарла чакди. Онларыи, бу-куику ба|рамын тамалиии roj-муш мард огулларын хати-раси Азарба]чаиын тарихин-да абади ]аша]ачаг. СилаЬлы Гуаваларимизин баш коман-даны чохмиллатли распуб-ликамызын ордусуиун да чохмиллатли олдугуну, азуиу бу торпагын авлады са]ан иача-иача русуи, баларусун, кур-дун, лазкинин, ]аЬудииин ва башга халгларын авладлары-иын Азарба|чанын торпагла-рм угр^нда гаЬраманлыгла шаЬид олдугуну аа онларын\nгаиыиын ]арда галма]ачагыны билдирди.\nРаспублика празидаити даЬа сонра дади ки, бу парад-да магсад Азарба)чанын Ьар-6н кучуну нума]иш атдирмак да]илдир. Садача, бутун дун-ja ичтимаиЦати билмалидир ки, мустагил Азарба|чан аау-нун бутавлу]уиу ropyja ва Ьар Нансы тачавуза гаршы дура билар.\n0. Елчиба]ин чыхышындан сонра Азар6а]чаи Распуб-ликасыныи даалат Ьимми сас-ландирилди. Ними баша чат-\nдыгдан сонра алгыш сада-лары ма]даны буруду. Сонра низами орду Ьиссалари «Азар-ба|чаи аскари» маршыныи садалары алтыида, магии ад-дымларла трибуианын анундан качдилар. Даииадан ]а|лым аташи ачылды. Низами орду балмаларини Ьарби тахника аваз атди. Ма]даныи узарин-даи Ьарби Ьава гувваларииа махсус таЦара ва вартол]от-пар • учду. Дасаит \/latracH вартол)отдан тулланыб ма]-даиа аиди.\nЬарби парад баша чатдыг-\nдан сонра Азарба)чанын халг ]азычысы Исма]ыл Шыхлы]а ¡ахынлашыб илк Ьарби парад Ьаггында таассуратыны соруш-дуг. Сасинда бир каараклик ду^улурду. Савиичиии киз-лат Дади:\n— Букунку парад Ьагигатан адамы фа|мЬлаидирир. Са-винирсан ки, азумузун орду-муз, гудратимиз вар ва ла-зым калса мудафиа олуиа би-ларик.\nJarин ки, бу сазлар Ьармат-ли |азычымызыи илк парады-мыз Ьаггында там таасеура-\nты ола билмаз. Ела биз да парад таассуратымызы гыса рапортажда ача билмадик. Бу да сабабсиз да]ил. Сазумузу халгымызыи ^ирсизликла казладЦи галаба парадыиа сахламышыг. Бу куи кр^ирди' )имиз Ьисслари иса бала ифа да атмак олар: ордумуза\nииамымыз, гаяабамиза умидх-миз артды. Дамак, галаба парады узагда да|ил1\nНтт ЭУСТ0МО1, ЧаЬвию1р М1АД01 «Хмг ю—тцвжж мужбмрдари.\nKYHYH\nПртн Испубяинасмикм\nÌN 1лч11б0| Туркфмии мишм муди»; на-\nSNPN Нммт А)Мг Туриф Мудфиф Нюцрфцци\nиума|мм|0Л0^ мм Мфушмушдур.\n9булм Елчиба] гои^ларм еаламлфрж- ^дврашшур ки, pacnyímiKiMNH раЬбарлф Азарба|ч^ ]yiiea«cawij|a. да пашаиар аа ]ахшы тачЬаа олуммуш СилаЬлм rywaaapw-ИИ фермалашдв1р!й4аг учуй Ьар чур шараит <ара^ •\nТурки)аиии мудаФма иазирм таам AJaa АаарбаНа* СилаЬлы Гуаааларинин Тарадыямасыиыи бири!^ илдаиуму му-иасибатила Азарба]чай халгыиы аз распубликаеы адмидаи табрик атмиш, Ааарба|чаиыи мустагил даа^ «ими аау»^ арази бутаалу|уму горумага гадир олан сияаЬлы гуааалар )а-ратмаг са*)ларини ба1а11ди]и1а1 билдирмишдир.\nКарушда Ааарба|«аиын мудафиа назири РаЬнм Газы]аа, Турии]амии Азарб1^чаидаиы сафири Алтай Карамаиотлу аа башга расми шахслар иштирак атмишлар.\n▲БФрбаНм Рш€Я^$тыялы Ат Сомумиии смрм Исд Г0мб0ро(|ум |др1м м xapiMN исурммисшдр учум МЧМРАФ М0тбуат коифраиеы бир а| «рвнидф •лкФмюим ичтммм-сфсм кфгыида бм ••рммш Ыедс iMANCsiwp« h0cp олуимушдур.\nПарламаитин садри билдирмишдир ки, Ааар^чаным Милли Мачлиси Мустагил Даалатлар Бирли1инии )арадылмасв Ьштында сазишн тасдиг атмамишдир. Биз ААДБ даалат��ари ила алагалари икитарафли асасда инкншаф атдирмак фик-римдаЫк. Илк иаабада игтисади, даЬа сонра си]аси а^а-лар )арадыла билар. Башга саЬаларда амаидашлыг олуб-ол-ма]ачагыиы иалачак иастарачаидир. . ^ ^ .\nИса Гамбароа празидант Эбулфаз Елчиба|ин Москаа]а Гаршыдакы сафаринин магсадлариндан данышар^ га]д ат-мишдир ки, бу сафар заманы Руси|а ила Азарба|чан ара-сыида амакдашлыгын асас пробламлари музаиира олуна-чагдыр. Ики алка арасында си]аси сазиш имзаламаг, тараф-лар учун мараг довураи башга масалалари муэакира атмак\nназарда тутулур.\nАли Соаатин садри Мусааат Парти]асынын барпасы, А^-ба^чаиын аз вал]утасыны даари]]а]а бурохмасы, Милли Мач-лисии фаалн]]ати, АХЧ Ичраи]]а Комитасинин сон фанаты, Нахчыаан Мухтар Уаспубликасыида ¡аранмыш вази]|ат, да-мир |олунун блокадасыныи давам атмаси барада суаллара да чаааб аармишдир.\nАэ0рба|ч1и Таатр Хадимл^ри Иттифагыида Ну* маимтар см|асат yapa даалат мушавири Рафиг Ис-мфлоауи инчасаиат ишчмларм ила иарушуида таатрларыАшаыи вааиИатиидаи аа саНиа хадимла* рииа га|гы масалалариидаи саНбат катмишдир.\nДоалат мушааири мустагил дамократик даалат ]аратмаг хапи катурмуш распубликамызын индики ичтнмаи-си|ки аа-зиЦати, агыр баЬрандан чыхмаг учун карулан тадбирлар Ьаггында данышараг билдирмишдир ки, инчасанат хаддмлари да аз ]арадычылыгы ва да]арли маслаЬатлари ила бу иша камак атмалиднрлар. Е'тираф атмак лазымдыр ки, Ьазырда мадани]]ат ва инчасанат хадимлари муа))ан чатинликяарла гаршылашырлар. Индики игтисади каркинли]а бахма]араг, распублнканын раЬбарли)и бу чатинлнклари арадан галдырмаг учун тадбирлар иарур. Празидантнн саранчамы ила качид дмру учун мадани]]ат ва инчасанат ишчиларина муа||ан ку-заштлар адилачакдир.\nМишм Ммлмс Азарбфмши МДБ<|* дшия ел-масы Ьаггыида мугимямм имзаяамаса да, баш иа-зирии бмрмиш! муааимн Аббас Аббасоаун раббар* лм|и ила расяубяиканын иума|аида М'*\"* бишаака |ояа душмушдур.\nТаркибииа акспартларии, игтисадчыларыи ва дипломат-ларын дахил олдугу иума]аида Ьа]*ати бирлик ^латлари башчылары шурасынын наабати ичласында мушаЬидачи ними иштирак адир.\nРаспубликанын харичи си]асат масалалам узра даалат мушавири Вафа Гулузада Азаринформуи мухбир^ билдирмишдир ки, иума]анда ЬаГатинин Гыраызыст^ а^актына аа-форина Аза|ф]чан празидаити Эбулфаз Елчиба] разылыг аармишдир.\n-Ф-\n«АзарбаМм» иашрмЦатыида (аии «Нахчьааиа газатиииа сигнал иусхаси чал олуимушдур.\nГазат бу шайба куну кашкларда сатылачагдыр. Газатин та'сисчиси Нахчываиын мустагил «Раал» Аиаитли]идир.\nАкантли]ин дирактору Мирза Эскаровун дади]ина кара, газат Аза|Ф]чаныи духталиф ра|онларыида ]аша|аи нах-чыванлылар учун азуиамахсуе карпу олачагдыр. Нашрин башлыча магсадн Нахчыван атрафыида информаси]а блокада-сыны ]армаг, Азарба]чанын бу. ракиоиунда баш ааран Ьа-дисалар Ьаггында Ьагнгати охучулара чатдырмагдыр.\nАзарба|чаиыи ва мухтар распубликанни раЬбарлари радакси]анын коллактиаини газатин чыхмасы мунасибатила табрик атмишлар. Газатин бириичи намрасиида Азарба]ча-иыи баш назири РаЬим Ьуса]ноала мусаЬиба дарч ояунмуш-дур. Баш магалада хабар варилди]и кими, распубликанын раЬбарлари ила диалог васитасила охучулара ма*|1умат ва-рилмаси практикасы давам атдирилачакдир.\nДунои саНар Гыргызыстан ла|тахтыида МДб даалат аа Накумат башчыларыиын нарушу баш* лаимышдыр.\nКарушда бирлн]ин 10 даалат ва Ьакуматинин — Баларусун. Газахыстаиын, Гыргызыстанын, ерманистанын, Молдова-иын, Эзбакистанын, Руси|а Фадараси]асынын, Тачнкистанын, Туримаиистаныи, Укра]ианын раЬбарлари иштирак адирлар. Азарба|чаи ва Курчустан иума]анда Ьа]'атлари иаруша мушаЬидачи кими иалмишлар.\nКа^ даалат башчылары шурасынын ва Ьакумат башчылары шурасынын бириа ичласы ила башланмаиидыр.\nСи]аси, Ьарби аа игтисади амакдашлыга дайр санадлар паиати имзаланмышдыр.\nНаабати нарушу дакабрын 4-да АЛиискда качирмак гарара аяынмышдаф.\n{Ааармвфармум за РИГА - СЭТА-даш ма'ауммрм зса-Ьвамраммзаадыр|.\nЧ. NEJ40PA ЧАВДБ НЭКТУБУ\nХабер вердАдвоз жюиа, Bejya ВрНпиш|«ш бюд а>-зцш Чоя Mej4op ^рба|ям^^еадени1 Эбулфаз Вдчяба.\nJa мактуб сы сор\nбчмоветдн]н\nнышдыр.\n1тяааФетларИюжутуяун дюфкчиг. АРЗУМАНЛЫ Ьашш наяту^ш адагБ\nВдкжар Аяадаодз-профес-\nМактубда де1илир ки. ha-зырда Азароа]чан мустагил довлат гурур ва бу девлат дун]аньш бутун елкалари ила гаршылыглы суратда фа]да-лы амакдашлыга чох 6eJyK aheMHjJaT верир. На ]ахшы ки сиз девлэтлэримиз арасыи-да тичарэт. игтисади. елм ва кадр Ьазырлыгы саЬасинда га|ш1ылыглы амакдашлыгын някишафына разылыг Ьисси нда jaиaшыIx:ыяыз. Сизин елкэннн кечмиш баш назири леди Маргарет \"Лтчер Азар-бз]чаны CHjaCH чаЬатдаЬ са-бит. демократии ва AYHjaBH ме]ллв довлат кими тэгдим етдикдан сояра Инкилтаранин рэсмн ва ишкузар даиродэри-НИН A3ap6aj4aHa марагы даЬа да а^тмышдыр.\n. й. Арзуманлы даЬа сот 1азыр; — Даглыг Гараб] Ьаггыида фнкярлариииз да там реаллыгдыр. Чох Ьаглы\nолараг ге]д етмисиниз ки, чДаглыг ГарАбагын расми статусу масаласи иГузВкира мевзусу ола -билмаз -— бу, Азэроа]чан эразисидирз.\nБали, Даглыг Гарабаг та-рихэн Азарба]чан аразиси олуб ва олачагдыр. Азарба]-чан довлэтинин торпаглары Ьесабына «BoJyk Ерманис-тан» JapaTMar кими сарсэм иде1аны najara кечирма]а ча-лышая еркани миллатчи гуввалари эсримизин аввалла-риндан башла]араг 'икдики Ермэнистая эразисиндэн Jys мянларла азарба]чанлы гов-мушлар.\nЕрманялэрин бу разил сн-JacaTH 1988-чи илда озунун ан JyKcaK зирвэсина чатмыш-дЫр. Ерманяставын 280 мин динч сакняи догма 1ерлорин-даи говулмушдуо. Онлардан 200 мин Азэ^|чан турку. 84 мим рус, 14 мня курд аср-\nлэр 6oJy ]ашадыглары догма ата-баба торпагларындан зор-ла говулмущдур. Ьазырда иса Даглыг гарабаг ермани-леринин Ьугугларыны му-дафиа етмак баЬанаси ила дерд илдир Азарба1чана гаршы муЬариба апаран Ерма-нистан аразикизин хе]ли Ьиссасини ишгал етмиш. ]уз миИ-лэрла адам догма ев-еши1ин-да�� дидаркин душмуш, канд-лар, ра1онлар, шаЬарлар ]ан-дырылмыш, динч аЬадэиин кунаЬсыз ганы ахыдылмыиь дыр.\nМактубда бела бир Ьэги-гатдан да сеЬбат ачылыр ки. дун]а бирли]и инди1адак Аз8рба]чан довлэтинин му-дафиэсина галхмамыш. онун Ьугугларынын бэргэрар олун-масывы Ермэниствндан рос-ми суратда талэб етмамиш-дир. Инаяырыг ки, бе1нал-халг Ьугуг актларынын Ер-мэнистан тарэфицдан ко-будчасыяа позулдугуна сизня олкада расми г^мат верила-чэХдир. Умид едирик ки, 6ej-нэлхалг Ьадиса чарчивасинэ чыхмыш Даглыг Гарабаг ма-салэсияин реал Ьэлл олунма-сында 03 гуава во k^hoiuihJh-низя оснркамэ19чэксиниз.\nАЗаЭБАтН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ПРЕЗИДЕНТИ, СИЛАЬЛЫ ГУВВвЛеРИН . SAUI КОМАНДАНЫ 0БУЛФ0з ЕЛЧИЕЭ!, A39PEAJMAH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН МУДАФИО НАЗИРИ РаЬИМ ГАЗЬиЕВ ЧеНАБЛАРЫНА\nВатанимиз Азарба1чанын гаддар душманла уэбауз да-Зандыгы бир вахтда гаЬра-ман ордумузун бириичи ил-доиумуну ге]д етмак бо1ук TapìfXH Ьадисадир.\nАллаЬын Ьокму ила 9 ок-т]абрын мугэддас куна — ма кунунэ душмэси бир даЬа субут етди ки, халгымызыи апардыгы мубариза Ьагг ишн. АллаЬ намияэдир.\nГафгвз МусаяманларвА Ида-расвшш садри ше1хуляе-дан Ь. А.''ПАШАЗАДЭ,\nАзарба|чащдакы правосяав кядсадаршшн раЬбаря В. ЛУЮАНОВ,\nБела бир кундо Азарба]-чанда JaшaJaн бутун диядвр-лар адындан республика Си-лаплы Гуввалариния илдову-му мунасибатила Сязн самЯк-галбдая табрик едир. Ватаии-мизии мудафвасинда jeHH-Je-ни наили]]этлар арзула1ырыг. Инанырыг ки, АллаЬын язяи ила галаба бизимла олачаг-Дыр.\nАллаЬ кома1йииз олсун!\nАзарба|чандаижм Авропа\nJabyxiaapBBni рвмшш ' А. ФРИДМАН,\nАэарбв|чвш|вш ДЕТ JEiU*\nднхврн сявапхуялА свдря * Н ИЛИЗАРОВ.\n9 0KTja6p 1992-чи ид.\nКеЬма люкэуда гам соЬбат\nБУ ДА СЭРВЭТДИР, ГЭДРИНИ БИЛЭК!\nАэарба]чан твсадуфн ода-раг табии еЬти)атларда ван-кин ди]ар ИЯМИ танынмыр. Виз кечмяш Иттифагда ая занкии иглим еЬти)атларьша малик олан республякада ]а-ша]ырыг. Планетямвэин гуру Ьиссасинии тахиинон 13 фаиэиня тугая субтпяк гур-шага кечмиш ССРИ арвзяси-нин 1 фаизи. Азарбв]чаныя иса 85 фаизи дахяддяр. Дуя-1аяыя ая гудратля дввдатя олан АВШ-да бу рагам 27 фавздир. Вашга созла, уму-ми саЬаси 88.6 мин квадрат километр олан республяка-мызын 48.795 квадрат кяло-метри созуя вед ма'яВсыяда чаннатдяр.\nСубтропякларда нстялнк еЬтя]аты идда яхя-уч двфв маЬсул 1етишдярма1в ямхаи. . вернр. Гывцф шахтасыз ва jв аз шахталы олдугуидан бир сыра бнткяларян вехетасн]а-сыяыя гыш а]ларывда да девам етмасява шарвят вар. Субтрошос гуршагда вя со]^ а\/ыя орта температуру, адв-тэн 0—12** арвсыядв тврвд* дуд едяр. Бу. ааряф ляфли\nовмбыгын там BeneTa(»JacM-яы тв'мин едяр. ílaJbiaAiir\nчанда 3800**-лик нэотермик хатт дайяз * caiHjjacRHAaH 750—800 метр Ьундурлукдаи кечнр. Таича оувуи caJacHMAa каяд тас^руфятыяы бвЬ-рвядвя чыхммаг мумкуядур.\nНала 196&^ илда профес-.сор Эскар ЭДубов ABBpoaj-чаядв вгроягдям pajawain-мвсы алврмышдыр. Тввссуф кя, Ùy асврдвя ястяфвдв олуя-мур. Тадгягвтда костаряляр кя. бяпшлария ястя яла те мня олуяма шарвятяна кора Азарбв1шы |алныэ Кячях Ася]аяыя. Аралыг даяизи од-калаБЯЯвя. 0(}ианыстаяыя. Чишш, АВШ-ыи субтропяк ра]онлары яла муга]яса ег-мак олар. By влкаяаряя ду-эанлях ва двгата)н арвэила-риида фаал температур чамн 5000—5500® арасындадыр. Лакяя Азарбв|чан Респубдя-хвсы арвзясняин чох Ьясса-сяяда рутубат аз олдугува кора арнд (гуру) субтропяк\nиглим устунлук ташхял едир. Вуяунла алагадар респуо-ликанын гуру субтропикла-ряндан самарали ястяфада иагсадя ила агронгдям paJoR-лашмасы апармыш. аряд ^ трошпсла1]Да бечарилая оит-кяларин ястялякла та*мяя олуяма Ьаддяяя вермишях. Бу натяча аграр яслаЬат учун чох вачябдяр.\nВяддя)яянз яямя. распуб-яякамыэат араамся чок му-ракяаб paajM мадяядБф. Эоаашпаяи lo Фаяам окови caiHjjacRHAaR апагмдадыр. Океан еавя^асяядая 500 метра гадар олая оввлыг ва ду-занляхлар бутун арааямизяи\n39.5 фвБШннташкил едяр. Дв-мадя. респубдяхв арввясяяяя\n57.5 флат омввя савяДасяя-даи 500 метра тядгар ¡ркть дикда олая саЬаяя тут;'№ лая 42.5 фвяз caÑm 38 фаизи адчаг ва орта даглыг.\n3.5 фаязя яеа Ураат даглыг '------- Нахчыввяда двг-\nдаЬа JTReoKAM башлавыр. Ву-\n(Ар|н %чш евЫфода)\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-10-1992-p-1\/","date":"2017-06-27T08:49:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00490.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3663063645,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3663063645362854, \"tuk_Cyrl_score\": 0.16240382194519043, \"kum_Cyrl_score\": 0.054884884506464005, \"kir_Cyrl_score\": 0.050554778426885605, \"tat_Cyrl_score\": 0.04142999276518822, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03955932706594467, \"tgk_Cyrl_score\": 0.026838207617402077, \"uzn_Cyrl_score\": 0.02517441101372242, \"lez_Cyrl_score\": 0.017282716929912567, \"azj_Cyrl_score\": 0.01218993030488491, \"sah_Cyrl_score\": 0.012185472995042801, \"abk_Cyrl_score\": 0.011708780191838741}","num_words":8787,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.415,"perplexity_score":68219.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 8, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ^- « сентмбр iwj.w ил.\n№ 171\n\\\nДост ]олуида вурулан japa кв]намаз\n■■■\nЬэрби хэстэхананын haja-тиндеки скамЗаларын бирин-до Y4 Заралы деЗушчу отур* мушду. Зарафатлашыр, урэк-Д0Н кулурдулвр. Диггатлэ бахдыгымы квруб Занларын-да мене Jep кестврдилэр. Отур дум. СвЬбатлери. зара-фатлары JeH«A9H гызышды.\nРевшан, Рафиг во Муба-риз... Онлар чабЬедэ бир не-\nли деЗушчу вмру JauiaJbtop, четий сынаглардан чыхыб-лар. СеЬбэтл арии дан ejpan-дим ки. hap учу деЗушчу Зол-дашыны хилас едаркан Japa-ланмышдыр. Самими, дузлу зарафатлары илв онсуз да ypajHMB JaTaH бу Заралы эс-карлар кезумдэ даЪа да учал-дылар. Журналист олдугу-му, онларын барэсиндэ Заз-дыгымы билдирдим. Севинди-лэр. Тээччублэ:\n' — Шэклимизи да верэчэк-сан? — дедилар.\nРевшан синасиндаки куллэ Japacu санчанда бела nehpe-сини тэрк етмаЗэн тзбассум-лэ азу барэда деди: Адым\nРевшан, фамилиЗам Гэдиров-дур. Зэрдабын МеЬдилар кэн-диндэ анадан олмушам. 19 Зашым вар. Милли Ордуда март аЗындан гуллуг еди-рэм. Агдэрэ уррунда flejyui-лэрда Зараланмышам.\n...Машынла flejyiu Meereja-нэ кедирдик. Гэфилдэн ермэ-нилэр бизи кучлу атэшэ тут-дулар. Лолу cahe салмышдыг. Брмэнилэр Зухарыдан — raja лыгдан, биз исэ ашагыдан— таладан атырдыг. Бир неча дагигэ атышдыгдан сонра\nЪисс етдик ки, бизи муИаси-\nрэЗэ ал маг истэЗирлэр. Ja-ваш-Заваш кери чэкилмаЗэ башладыг. Бирдэн hycejH\nадлы Золдашымызы вурду-\nлар.\nМубариз: — О, башындан\nЗараланмышды. За1шд адлы бир зирэк оглан варды. Кул-лэ Загышы алтында hycej-нин Зарасыны сарыды. Сарры кезунун устуну ертдуЗун-дэн Зтрафы Jaxuibi кера бил-мирди. СаЗсыз-Ьесабсыз куллэ атылан чынгыллыра тэрэф кедэнда езуму Зетириб ону сахладым. Кери чакилэндэ мани да вурдулар. Ган мани апарыб, на вахт Ьушуму итирмишэм хэбэрим олмаЗыб.\nРевшан: — Мубариз Japa-ланан кими Зенэ ЗаЪид езу-ну биринчи Зетирди. Ермани-лар шиддэтли атэш ачыр, онларын тэрпэнмэсинэ имкан\nвермирдилэр. Сурунэ-суру-нэ Захынлашдым. Мэн онла-ра чатан кими ЗаЬид пэр икимизин автоматыны ке-туруб ермэнилэра тэрэф атэш ачды. Куллэ Загышы сэнки-ди. Мубаризи сурумаЗа баш-ладым. Бир муддат сонра саг ал им кучдан душду. Аз-ча дикэлиб икиэлли дартмаг\nистэЗирдим ки, синэмдэн вурдулар.\nМубариз: — Агрыный тэ'-сириндэн езумэ кэлэндэ кер-дум ки, Елдэниз мани суру-Зур. Она куллэ дэЗэндэ мэн артыг езумэ кэлмишдим. Аг-зындан ган кэлди. Горхдум. Дедим бас елдурдулэр. Сан\nдемэ, чиЗэриндэн Зарала-ныбмыш. Бутун кучуму топ-лаЗыб ajara галхдым. Tejpn-иради олараг — Ревшэни вурдулар — деЗэ гышгыр-дым. Бу вахт Ревшан Jepmi-дэн галхды. О, ajara дуранда агрыларымы тамам унут-дум. Лыхыла-дура Золу бир-тэйар кечдик. Лолун о тэрэ-финдан атанлар оизимкилэр\nиди* ^ *\nУзуму Рафигэ тутуб: —\nСан HHja данышмырсан? — дедим.\n— Неча олса мэн кенул-луЗэм ахы. Бизим бир фэр-гимиз олмалыды, Ja jox?\n— Сан Парда ]араланмы-сан?\n— Мен да Агдэродэ. Ко-ранбоЗ баталЗонунда Д0ЗУ* шурдум. Ъучума кечмишдик. Пиуадаларын деЗуш машы-нында «ПК» пулемЗоту ила душманлере бази мэтлаблэ-ри гандырырдым. Ермэнилар дэраЗе чэкилднлар. даЬа пу-лемЗотла нишан алыб атмаг мумкун деЗилдн. Минкаче-вирли Елдарла автоматлары-мызы кетуруб машындан душдук. Ата-ата ермэнилэ-рин мевгеларинэ Захьтлашыр-дыг. Он-он ики аддымлыгда инилти ешитдим. Бир деЗуш-чумуз Заралы уз&имышды. Куллэ аЗагындан даЗмишди. Голу му 6ojHyHa салыб кучлэ JepAaH галдырдым. О, Jaeam-ча гулагыма деди: — ЕЬти-Затлы ол. Мани вуран гул-дур дашын далында кизлэ-ниб. Денуб онун кестэрдиЗи гаЗалыга тэрэф баханда атэш ачыдды. Куллэ синама flaj-мишди. Ермэни гулдур дашын далындан чыхыб биэа Захынлашырды. Керунур, ики Заралынын ахырына чыхмаг истэЗирди. Ела бу вахт Ел-дар езуну Зетирди. Ермэни ила уз-узэ даЗанмышдылар. hap икиси автоматын тэтиЗи-ни чэкди. Елдар ону габагла мышды.\nJapa мызы сарыЗыб бизи госпитали апардылар. Вэсса-лам.\nРевшан Гадиров Зэрдаб-дан, Рафиг Рамазанов Агсу-дан, Мубариз ЭЬмэдов исэ Курдэмирдэндир. Учу да де-Зушчу Золдашыны хилас едэн-дэ Зараланмышдыр. Буйу он-лара печ кэс амр етмаЗиб. Бу эмр халгын ган Заддашына Зазылыб: «Лолдашы дарда\nгоЗмаг олмаз».\nАриф ГУЛШЕВ,\n* «Халг гэзетинии мухбирн.\n* (Солдан) Ревшан Гади. ров, Рафиг Рамазанов вэ Мубариз ЭЬмадов.\nФото Ч. ИбадовунДур.\nApta чаб()8 ме1шм оаса\n■ •В\nЧэбЬедеки ескэр билэнде ки евинда валидеЗнлари, аила-си корлуг чакмир, та'минат-лары Захшы дыр дахили ра-Ьатлыг тапыр. Чур'эти да ар-тыр, голуна алава гувве ка-лир. ДаЬа инамла вурушур. Одлу негталарда деЗушанла-рин аилалерина aJрыча raj-гы ила Занашылмасы ей чэб-Ьани силаЬла, йарби техника ила вахтлы-вахтында та -мин етмак ишиндан печ дэ аз эЬамиЗЗэтли деЗилдир. Сон вахтлар республикамызын бир неча белкаси ила Зана-шы, Билэсувар раЗонунда да бу саЬэда эсаслы ишлэр ке-рулур.\nРаЗонда мудафиэ фонду Зарадылмышдыр. Ташкилат-лар. идарэ ва муессисэлэр. аЗры-аЗры ватэндашлар бу heca6a кенуллу олараг пул кечурурлар. Топланмыш ва-саитнн хеЗли Ниссаси деЗу-шэя ордуда гуллуг еден ас-кэрлэрин аилаларинин та'ми-натына, онларын чэтинликла-ринин арадан галдырылмасы-на харчланир. Хидмат тэш-килатлары да бела аилала-рин ейтиЗачларына даим raj-гы ила Занашырлар.\nБу кунлэрдэ раЗонда кечи-рилан мушавирада бир сыра фаЗдалы тэклифлэр ирэли сурулду, Зени ейтиЗат мэнбэ-лэри ашкара чыхарылды. Чы-хышларда бир неча дэфэ cej-ланилэн «Арха чабИэ Meh-кэм олса душман бизэ бата билмэз» сезлэри мушавира-нин леЗтмотивинэ чеврилди.\nЧох тээссуфлэ геЗд олун-ду ки. раЗонда эскэрликдэн ЗаЗынанлар, сэфэрбэрликдэн 6oJyH гачыранлар да вардыр. Белэлэри гоншу Чэлилабад-\nда даЬа чохдур. Чунки бу* рада эскарлэрин. онларын аилаларинин талеЗи ила ла* зымынча марагланмырлар...\nОрта мэктэб муалЬимим Абузар ГулиЗеви хеЗли вахт иди кермурдум. О кун paJOH Ьэрби комиссарлыгында рас-тыма чыхды. Узуну галын саггал Тбасмышды. Лахьш-лашыб йал-эйвал тутдум. Дардли-^ардли дилленди:\n— Оглум Mahap Гарабага деЗуша кетмишди. Иткяи ду-\nшуб,..\nСезунун ардыны кэтира билмади. Ланындакылар — езу кими саггаллылар сепба-та киришдилар. КеЗтаоа (Пришиб) шэПериндан Ниф* тулла Эмиров деди:\n-т- Оглум Вагиф да Ма-Ьирла бирликда кедмб. Он-дан да хабар-атар Зохдур.\n— Маним гардашым EJ-ваз да елача. онларла Joaa душуб. ТалеЗи барада Ьеч на билмирик. Bypaja па калио-кедирик. натичэ вермир. — Бу сезлэри иса Мадатли кан-диндан Тардашхан Mycajee билдирди.\nНотариус ишчнсн Ше лат ШаЬвердиЗев да орада иди. Гардашы ГаЬрэманын тале-Jhhh еЗрэнмэЗэ калмишди.. МэЬзун-мэЬзун данышды:\n— Вэтэни горумаг киши иши, мугэддас вээифэдир. Гардашларымыз да 4a6haje киши кими Золланмышлар. Онларла кеданлэрин 3®РЫСЫ гаЗытмышдыр, галанларындан хабэр-этэр Зохдур... Билсвк ки, икидлэримиз Батан Зо-лунда шэЬид олублар, бунун-ла фэхр едэрик. Таки дегиг мэ'лумат версинлэр...\nЛакин бу адамлара вэ даЬа неча валидеЗнэ дэгиг ма'-\nлумат вернлмнр. Онлар неча Ьэфтэдир раЗон нчра миЗЗатинэ прокурорлуга пар-бн комиссарлыга калиб-ке-\nШабннетлари казир. ве-шахслардан тал во едир, каЬ бнрннв, каЬ да дн-карине Залварыб-Захарыр. гурбмАчгадагэ аЗывырлар... Лакин Ьвч бир чаваб алмыр-лар.\nВурада даЬа бир Ьузилу вал иде Зила — мираэбарла растлашдым. О. Гарабаг де-Зушлариндэ беЗук шучаат кестарвб гаЬраманлыгла лак олмуш Вугар Мурсало-вуя атасыдыр Кекс отуре-•тура данышды:\n— Иидя)а ними раЗонда н кибрнт чеяуиук учу боЗда бе^ да )ардым кврмвмишвм. Ьеч pajón раЬбарлари гапымы ачыб мена башсагдыгы да ■срмаЗиб.\nЭскар ва шаЬмд амлалари на бела мумасибатэ б и ка нал мк демак да аддыр. Натмчада Чадилабадда Ьагигм Ьарби хядмата ва сафарбарлиЗа а гырыланларыи бир чоху мта-атснзлнк кастарир ва ja аз ватаидашлыг борчуну Зеринэ Зетирмэкдан боЗун гачырыр. О дур ки, раЗоида милли ор* думуэ учуй лазы ми еЬтиЗат гуввалар тоолаимасы иши Зарытмаз вазиЗЗатдадир.\nМевчуд шараит hap чур е'тинасызлыга, башыпоэуглу-га сон гоЗмагы. бнр-биримнза даим hajan о л маг ы тэлэб едир. Буна намл олсаг арха чабпада да. он чабЬада да Ншнмиз ирэли кедар.\nРафиг ЬЭСЭНОВ,\n«Халг гаэети» нив мухбири.\nБИЛЭСУВАР — ЧЭЛИЛ-\nАБАД.\nОхучу ило сеМбэт\nahAHMja AdJdH\n3HJAH еданилирми?\nЬерматли редакснЗа, ешнтдиЗимэ кара базар игтиса д»133атына кечэн елкэлэрдэ гиЗматлэрия либераллашды-рылмасы нэтичэснндэ аЬалинин итирдиДи девлэт тэрэфнн дан мухтэлнф Золларла едэнилир. Виз да бу саЬэда нис-\nбат нечэднр? __\n--\" Н. ЭЛИДЕВ,\nБакы шэЬэри.\nЬэм классик капиталист I ел кал арии да, haM да базар игтисадиЗЗатына кечмиш Ав-ропа сосиалист елкэлэриндэ гиЗмэтлэрин либераллашды-рылмасы нэтичэсиндэ аЬалинин итирдиЗи Ьиссэнин 70, бэ'зэн да 85 фаизи мухтэлиф Золларла, ил к невбэдэ исэ I компенсасиЗа вэ кэлирлэрин индекслэшдирилмэси Золу ила едэнилир. ИслаЬатын haja-та кечирилмэсинин илк ики илиндэ Полшада haTTa пен-сиЗачылара, тэлэбэлэрэ вэ ишсизлэрэ верилэн тэгаудлэ-рин, муавинэтлэрин артым сур'эти гиЗмэт артымыны ар-хада гоЗмушду.\nБир сыра инкишаф утмиш капиталист елкэлэриндэ да истеЬсалын Зуксэк сэмэрэли-I ]и саЗэсиндэ aha линии кэ-лирлэри, о чумлэдэн эмэк Ьаггы гиЗмэт артымыны xej-ли габаглаЗыб. Биздэ исэ вэ-зиЗЗэт башгадыр. ГиЗмэтлэр-лэ эмэк harrbiHbW, бутевлук-дэ аЬалинин реал кэлирлэ-ринин артымы арасындакы нисбэт фаизлэ деЗил эдэдлэ, езу да бэ'зи 1шлларда ики-уч рэгэмли эдэдлэрлэ ифадэ олунур. Мэсэлэн, бир ил-ил Зарым эрзиндэ бутевлукдэ I фэЬлэ вэ гуллугчуларын эмэк Ьаггы орта hecadna уч-дерд дэфэ артдыгы Ьалда HCTeh-\nлак сэбэтимизин эсасыны тэшкил едэн зэрури мэЬсул-ларын гиЗмэтлэри 40 дэфэ-дэн 150—200 дэфэЗэдэк арт-мышдыр. Нагд пулун, Ьабе-лэ муэссисэлэрин вэсаитинин чатышмамасы узундэн (aha-линин мадди истеЬсал caha-лэриндэ чалышан Ьиссэсинин вэ онларын ишлэмэЗэн аила узвлэринин сосиал муЬафи-зэси муэссисэлэрин ез узэ-ринэ атылыб) aha ли haTTa бу чуз'и Ьиссэни бела вахтында ала бил мир. Тэкчэ бу илин биринчи Зарысында эЬали-нин шахси будчэсинэ тэхми-нэн 2,5 милЗард манат, ja-худ пул кэлирлэринин бешда бириндэн чоху дахил олма-мышдыр.\nО ки галды кэлирлэрин ин-декслэшмэсинэ, мувафиг га-нунун гэбул олунмасына бах-Majapar бу истигамэтдэ де-мэк олар ки, hen бир ту-т��рлы иш керулмур.\nЭЬалинин, хусусилэ да онун азтэ'минатлы тэбэгэсинин сосиал мудафиэсини тэ'мин ет-мэдэн онун базар нгтисадиЗ-Заты, игтисади ислаЬатлар ады алтында тугЗан едэн гиЗ-мэтлэр Ьэрч-марчлиЗи ила тэкбэтак гоЗулмасы бутевлукдэ чэмиЗЗэтин hajar сэвиЗЗэси-нин сур этлэ ашагы душмэ-синэ, сосиал кэркинлиЗин сон\nЬаддэ чатмасыпа кэтириб чы-хармышдыр. Охучуда муаЗЗэн тэсэввур Заратмаг учун бир неча факта мурачиэт етмак истэрдим. 1971 —1975-чи ил-лэрдэ гиЗмэтлэрин орта артымы аЬалинин кэлиринин ар-тымынын 29 фаизини, 1981 — 1985-чи иллэрда 60 фаизини удурдуса сон бир ил Зарым-да Ьеч вэчЬлэ мупафизэ олун-маЗан аманат кассаларында-кынын, богчаларда кизлэди-лэнлэрин бела ахырына чы-хыр. Экэр 1990-чы илдэ рэнкли телевизор алмаг учун республикамызда фэ11лэ вэ гуллугчу тэгрибэн дерд аЗ, «Чинар», «Минск» соЗудучу-су алмаг учун ики аЗ Зарым, «БК—2000» кондисионери\nалмаг учун ики аЗ он кун ишлэмэлиЗдисэ, инди бунун учун мувафиг олараг ики ил ики аЗ, бир ил Зедди аЗ, бир ил беш аЗ ишлэмэлидир.\nДаЬа бир мисал. 1991-чи илин аввэллэриндэ фэЬлэ ва гуллугчулар бир аЗлыг ма-ашларына 97 килограм мал эти, 88 килограм колбаса, 195 килограм шэкэр ала би-лирдилэрсэ. инди онлар бир аЗлыг маашларына чэми 15 килограм мал эти, 13,8 килограм шэкэр, 5,4 килограм колбаса алырлар.\nНазара алый ки, бу Ьесаб-ламалар девлэт тэрэфиндэн талонларла белушдурулэн, аЗларла ала билмэдиЗимиз мэЬсулларын гиЗмэти эса-сында апарылмышдыр. Экэр се!1бэт реал вэзиЗЗэтдэн кет-сэЗди, онда мэнзэрэ тамам башга чур оларды.\nСофит ЬУСЕЛНОВ,\nигтисад елмлэри доктору.\n«Халг гэзети»нэ чаваб верирлэр\n«AAJOTAH КАДР ДАР ЬАЗЫРААJ АГ»\nГэзетнмнзин 1992-чн ил 4 иЗун немрэснндэки ha-мин сэрлевЬэли иагалэ ила элагадар республика халг таЬ-силн назиринин муавини профессор М. МЭРДАНОВУН чввабыны дэрч еднрик: ___\n— Муэллифлэр коллекти-ви тэрэфиндэн имзаланмыш «ЛаЗигли кадрлар Ьазырла-, ja г» мэгалэси назирлиЗин му-! вафиг идарэлэриндэ кениш музакирэ олунмушдур. Ьэги-гэтэн да букунку мурэккэб ичтимаи-сиЗаси просеслэрин магсэдЗенлу мэчраЗа Зенэл-I дилмэсиндэ, шэхсиЗ Зэтлэр-\nарасы мунасибэтлэрин, эхла-ги-етик нормаларын кезлэ-нилмасиндэ, тэлэбэнин кэлэ-чэк муэллим кими форма-лашдырылмасында педагожи билнклэр беЗук ahaMHjJaT кэсб едир. Бу мэ'нада али мэктэблэрдэ педагокика фэн-нинин тадрисинин тэкмил-лашдирилмэси зэруридир.\nБунун учун тэдрис план-ларында педагожи фэнлэрин Зери дузкун муэЗЗэнлэшди-рилмэли. муэллимлик фэ-алиЗЗэтиндэ кэрэк олачаг педагожи биликлэри экс етдн-\nран фэнлэр тэдрис планлары-на дахил едилмэли вэ haMHH фэнлэрин тэдрисинэ аЗрылан саатлар - дэгиглэшдирилмэли-дир.\nАли тэЬсил вэ елм идарэ-си Зерлэрдэ тэртиб олунмуш тэдрис планларыны нэзэрдэн кечирэчэк вэ мутэхассислэ-рин рэ'Зини умумилэшдирэ-рэк 4—5 ил муддатиндэ фр-алиЗЗат кестэрэ билэчэк тэдрис планлары ЬазырлаЗачаг-дыр. Ьэмин планларда педагожи фэнлэрин Зерлэшди-рнлмэсинэ вэ саат��арына ху-суси ahaMHjJaT верилэчэкдир. М. Э. Рэсулзадэ адына Бакы Девлэт Университетиндэ да дэгиг нхтисаслашма кетма-ли, кэлэчэкдэ муэллим иш-лэЗэчэк тэлэбэлэрэ педагожи фэнлэр педагожи али мэктэб-лэрдэки кими еЗрэдилмэли-дир.\nМуэллифлэрин rejA етдик-\nлэри кими, Ьазырда педагожи университет вэ институт-ларда, Ьабелэ М. Э. Рэсулзадэ адына БДУ-да истифадэ олунан дэрсликлэр тамамилэ кепнэлмишдир. П рог рам л а-\nрын да Зенидэн ишлэнилмэ-синэ еЬтиЗач вардыр. Бу фи-кирлэ биз дэ разыЗыг вэ ча-лышачагыг ки, педагожи фэнлэрин програм вэ дэрс-ликлэрииин пазырланмасы вэ чап едилмэси истигамэтин-дэ муаЗЗэн тэдбирлар ЬэЗата кечирэк.\nПедагожи али мэктэблэр-лэ Занашы, техники университет вэ институтларда да тэлэбэлэрэ «ИстеЬсалат пе-дагокикасы» еЗрэдилсэ мэг-сэдэмувафиг олар.\nМэгалэдэ Педагожи Елм-лэр АкадемиЗасынын Зара-дылмасы Ьаггында данышы-лыр, лакин бунун зэрурили-Зи эсасландырылмыр. Бизэ бела кэлир ки. Ьазырда ке-чид мэрЬэлэсиндэ ПЕА Ьаггында фикирлэшмэкдэнсэ, АзЕТПИ-нин фэалиЗЗэти чан-ландырылса педагожи-психо-ложи елмлэрин инкишаф ет-дирилмэси саЬэсиндэ даЬа чох иш кермэк олар. -\n■В Л К милли енсик-\nИ лопедиЗамызын тэмэ-\n■* ли гоЗулан вахтлар Расул Рзанын бачысы Сугра ханым вэ хадасы ог-лу НиЗази Моммодханлы (Ьэр икиси ду»3асыны даЗи-шиб) ила достлуг едирдим. Алты ил «Елм вэ ЬэЗат» жур-налында ше'бэ мудири иш-ладикдэн сонра елми.тадги-гат машынг&З ырма инсти-тутуяда фэалиЗЗэтэ башла-мышдым. Могсэдим дэгиг елмлэрэ дайр терминолокиЗа мэсэлэлари илэ мэштул цл-маг вэ бу са!1эдэ диссерта-сиЗа мудафиэ етмак иди.\nКунлэрин бириндэ Сугра ханымын ишлэдиЗи нэшриЗ-Загга Золум душмушду. Онларын сифариши илэ авто-мобиллэрэ аид китаб ре-дактэ едирдим. Сугра ха-нымла хеЗли сеЬбат етдик. АЗрылан да деди: *\n— НиЗази деЗир ки, Расул техника редаксиЗасына достумузу (о, мани нэзэрдэ тутурду — Э. Ч.) кетурсэ Захшы олар.\nФикирлэшмэдэн чаваб вердим:\n— Бачармарам, Сугра ханым. Расул муэллим, де-Зилэнэ кера, тундмэчаз адам-\nДМР- _\nСугра ханым бачы тээс-субкешлиЗи илэ ганадлары-ны сарди гардашынын ус-тунэ:\n— Ланлыш фикирдкр. Бир Зердэ ишлаЗэрсэн, ке-рарсэн ки, онун илк бахыш-да сэрт та'сир багышлаЗан Ьэрэкэтлэри дэ нисана гаЗ-гы илэ долудур. — Сугра ханым эрклэ елавэ етди:\nI — СаоаЬ кедэрсэи Заны-на, мэн дэ орада олачатам. Физика-ряЗазиЗЗат елмлэри редаксиЗасында ишлаЗэчэ-]эм...\nРасул муэллим енсикло-педиЗачылар коллективи Заратмаг ишиндэ талэсиклиЗэ Зол вермирди. Елмк редак-сиЗалара кетурдуЗу адам-лар сапэнин мутэхэссиси олмагла Занашы. нашриЗЗат ишлэрин и дэ билмали вэ пешэкар редакторлуг габи-лиЗЗэтинэ малик олмалы идилэр. О, бу ме^ары эсас кетурмэк вэ Ьэмчинин дун-\nI За енсиклопедиЗамыларынын\nтэчрубэсини дэриндан таЬ-лил етмак Золу илэ бача-рыглы, саг лам мэфкурэли, кекумуздэн гидаланмагы ба-чаран енсиклопедиЗачылар коллективи За рада' билмиш-дн...\nРасул Рза мани чох да соргу.суала тутмады:\n— Кеч макиначылар ота-гына. Сэрэнчамымыза ке-чурулмэЗин Ьагда мэктуб\nдигтэ ела, кэтир^ гол чэким, — деди. Отагда АзэрбаЗ-чан ва рус диллэриндэ За-зан макиначылар варды.\nМэктубу русча диктэ ет-дим.\nРасул муэллим кезучу\nмэктуба нэээр салыб, смну мэнэ тэрэф итэлэди. Икичэ кэлма сез деди:\n— Дилимиздэ Заздыр.\n— Биздэ ишлэр русча кедир, — дедим.\n— Сиздэ дэ ез дилини билэн бир адам тапылар,— деЗэ кезлэримин ичииэ бах-ды. Даг вугарлы бу нисаны илк дэфэ иди ки, бело Захындая керурдум. Онун сифэтиндэ гэтиЗЗат вэ мула-3 им лик бир-биринэ гарыш-мышды.\nЕнсиклопедиЗанын Зара-дылмасына сезлуклэрин тэр-тиби илэ башламышыг. Расул, Рза мухтэлиф са!1элэ-рин термин вэ анлаЗышла-рына чох Ьэссаслыгла За. яашырды. Эчнэби диллэр-дан корикораиэ гэбул еди. л эн терминлэрэ гаршы\n«амансыз» иди. Б^^рчылыг етдиЗнм техника редакси-JacbfflbiH сезлуЗунун бу вэ Ja дикар белмасини муза. кирэЗа вермэздэн габаг терминлэрэ денэ-денэ Рэсул муэллимин «кеоу» илэ ба-хырдьгм. Бунунла белэ, hap, дан элимдан «хата» да чыхырды.\nJaxmH Задымдадыр, м\\. закирэлэрин биринда «тормоз» термини My6ahHcaja сэбаб олду. Расул муэллим бу анлаЗышын а л терн ат ив и-ни — «эЗлэчи» тэклиф етди. Дилимизин аЬанк ганунуна чаваб верен бу сез Ьамы-нын хошуна кэлди. Рэсул\n— Joлдaш. кет зэ'фэра-ныны эк, имкан вер тарнхлэ тарихчи мэшгул олсун.\nАкадемик 3nja БунЗадов езуну сахлаЗа бил-мади:\n— Рэсул муэллим, белэ-лэрини музакирэлэра бу-рахмаг лаэым деЗил, — деди вэ Ьэмин алкмин отагдан чыхарылмасыны тэклиф етди...\nБиз гоншуларымыоын хат. ринэ дэЗмамэк барэда душу-наркан онлар ез мэкрли си-Засэтлэриндэн ал чэкмир-дилэр. Сезлук редаксиЗа-сыньгн эмэкдангы рэЬмэтлик Рамиз муэллим Курчустана\nJon jолдашы хатиралэр '\nДурналар i\nд у ш д у...\nни кестэриб, геЗд етди ки, бунлар да туркдурлэр. Азар-баЗчанльг адыны онлар учун ,Сталин гондарыб. Онун на-J© ишарэ етдцЗини баша душсэм дэ устуну вурмадым. Apaja башга с eh бэт салыб козлэмэдиЗи бир суал вердим:\n— Левон Степанович, зан-ниючэ, Машэди ЭэиэбаЗов интилаби Ьэракатда атаяыз. ла биркэ ишлэЗиб ва ондан аз иш KepMaJn6. ДеЗэ би. лэрсинизми Ьансы ме'Зарла М. ЭзизбэЗова енсиклопедик нэшрлэрдэ С. IUayMjaHflaH 3 — 4 дэфэ аз jep верилиб? «Достумуз» тутулду ва суа.\n, и\/\\ъд», « •; .\nм q t* j_\nмуэллимия фикринчэ турк-дилли халгларьш бир чох термин вэ анлаЗышларьшы дикар миллэтлэр ез «малы», на чевирдиЗи Ьалда, езу-\nмузун бу зэнкин хазина-дэн кениш истифадэ етмэЗе. дилимизи Забанчы термин, ларлэ зибиллэмэЗа ма'цэ. ви Ьаггымыз Зохдур.\nИшкмиз пис кетмирди. ЕнсиклопедиЗа учун термин вэ аилаЗышларын сезлуклэ-ри ва илк уч чилдин бутун мэгалэлэри Ьазыр иди. Ин-сафэн Маркэзи Комитэ, ху-сусэн онун биринчи катиби Вали Ахундов Рэсул муэллимин шэхсиЗЗатинэ вэ кол. лективин кердуЗу ишэ Ьер-мэтлэ Занашырды. Биринчи чилдин материаллары мэт-бэадэ Зыгылмышды. Чилддэ кедэси рэнкли харитэлэри Омск ха рига фабрикиндэ Ьазырладыб кэтирмэЗи Расул муэлли�� мена Ьэвалэ етмишди. Бу иш дэ вахтында вэ кеЗфиЗЗэтлэ керулду...\nСезлуклэрин тэртиби про сесиндэ кечмиш Иттифагын бутун республикаларына, хусусан ЕрмЭнистана, Кур-чустаиа вэ МоскваЗа тез. тез е'замиЗЗэтэ кетмали олурдуг. Тариха» азэрбаЗ-чанлыларын дада-баба Зурд-ларынын адлары ермани вэ курчу адлары илэ эвэз едилирди. Бунларын еисик. лопедиЗада неча верил мэ-ся барэда гызгын мубаЬи-сэлэр кедирди. Рэсул муэллимин истэр Ьэмин Заша. Зыш мэнтэгэлэри. истэреэ дэ сэрЬадларвмизин Ьудуд-лары барэда фикри гати иди: китабда енчэ эввалки\nад верилмэли, сонра исэ индики ад вэ онун дэЗишма тарихи кестэрилмэли иди. Элбэтта бу. езуну эзиЗЗэтэ вермэк истэмэЗан бэ'зи му-тэхэссислэрин хошуна кэл.\n$арихэ* акд термин. Зер адлары вэ сэрЪад мэсала-лэринин музакиралэринин биринда зэ'фэраяла мэшгул олан бир ал им бела бир фикир сеЗлади: гоншулары-мызы инчик салмаЗаг, онларла вэ Москва ила мэс-лэпэтлэшэк, агрымаЗан ба-шымыза дэемал багламаЗаг.\nРасул муэллим барк асэ-билэшди. Алимин уиваиы-на дедиЗи ирадларыны бела тамамлады:\nе'замиЗЗатден . ,__\nсонра караты ИИИМ данышды:\n— Курчусган е немало г*-диЗасыиын баш редактору Иракли Абашадэсшш Займа, да олдум. АзэрбаЗчамлыдар ЗашаЗан Зерлармн адлары тарихи абкдалэрммиз ва бунлар Ьаггында материал топламагда манэ камаа аас-тэрмалэрини хаЬиш етдмм. О, ики нафэри чагырыб и диллэриндэ уиванымыза бир-ики «Заглы» саз деди вэ тапшырды ки, апарын бу туркун башыны «думаилаи-дырьш», Зола с ал ьш кетенн. Достумузу диггатлэ динлэ-Зиб курчу диляндэ тэшак-куруму. билднрдим... И. Абашидзе пис вэзиЛэтэ душду вэ узр истэгмэЗэ башла-ды. (Рамиз эслэк курчустан-лы иди вэ курчу дилини му-каммэл билирди).\nРэсул муэллим сеЬбэтэ диггатлэ гулаг а оды вэ 1шлба-Ьал олду. Керунур, узун иллердэн барк достлуг ет-днЗи, черэк кэсдиЗи бир ин-. сан Ьаггында ешитдиЗи сез-лэр она бэрк тэ'сир етмишди. Бунунла белэ, шайр досту Ьаггында хошак алмаз ифадэлэр ишлатмэк истэ-мирди, сеЬбэти башга сэм-тэ Зеналтдл О заманлар ишимизлэ элагадар тез-тез керушмэли олдутумуз Ле-вон ШаумЗандан сез салды. Степан ШаумЗаньш оглу Левон БеЗук Совет Енсик-лопедиЗасы баш редактору-нун биринчи муавини иди. Керушлэрдэ ермэнии хислэ-тини кизлэдэ билмирди. СеЬ-батинин аиа хаттини турк ермэни мунагишэлэри вэ ермэнилэрин соЗгырымы тэшкил едирди. Рэсул му-\nаллнм бизэ денэ-денэ Ша-умЗанла еЬти)атлы олмагы тевсиЗэ едирди.\nЛ. ШаумЗакла илк керу-шумуз Захшы Задымдадыр.\nБСЕ-нии дэЬлизянда раст-лашдыг. взуму тегдим ет-дим. Голумдан тутуб кабинета апарды. Дахили теле-фонла зэнк едиб редактор-лардан бирини Заиына ча-\nгырды. «ЬэмЗерлнмдир» —\nдеЗа мани тагдим етди вэ дарЬал эорин эввэлиндаи\nтурклэрин ермэнилэри неча гатлэ Зетирдикл ариндэн да-нышмага башладьг. Вэ ма-\nштАсыъ wfifl ш9Ь»ш\nсинэ шарант Japagar. — О, сеэуна бир гэдэр ара вериб алава етди: — Сез Jox ки, енснклопедиЗ&нын илк наш. риндэ натамамлыг олачаг. Бунлар иншааллаЬ, калачэк нашрЛэрда нэзэра алынар.\nИштиракчыларын чоху бу таклифэ тарэфдар чых-са да кеклу бир гарар гэбул едилмади ва орадан иаумнд гаЗытдыг...\nРасул муэллимин cahha-ти кетдикча пнелаширди. Бир муддат яша чыха бил. мэди. Кунлэрин бириндэ она баш чакмэЗэ кетмишдик. ХеЗли сеЬбэт етдик. Бизэ урак-дирэк верди. МеЬкэм олмагы тапшырды. Бирден «чан» деЗэрек гоншу ora. Fa атылды. Бир аздан гаЗы-дыб, бизи никаренчылыгдан гуртарды. Сан демэ, орада yJyJaH навэси оЗаиыб, бир балача Ьычгырыб.\n1972-чи илин авваллэри иди. ЕнсиклопедиЗанын ишин. да бир сустлук ]аренмыш-ды. Расул муэллимин с ah. Ьатм кетдикча пислэшнр. дм. JyxapbLnapa хидмат кестаренлер баш гадды-рырдылар Расул муэллимин )еринэ к аз дикаилэр да варды. Амма о, Ьемишэ оддугу иями ватаидашлыг. кисяи-лыг лэзаготишг ropyJy6 сах-ла]ырды. Эи даЬшэтлиси бу иди ки. она «атв» деЗаилар арвсыяда да иахалэфлэр талылырды. Белалэрняя чох иериушду Онларын caenj. Звсяиэ екмамэЗа чвлышыр.\nИопшадви гаЗы-\nдамдам сонра Зыгыкчаг вахты\n- — - - - ...\nTW ■mis тутуо\n— Левомуи двдвгниэ веча од вурмусамса. Нала да тус-туланир. — деди.\nРасул Раа тэмкмилм аа тэдбирли иди. hap масэ ба-чардыгы иши тапшырыр. коллесстивде мшкузар аб-Ьава Зарадырды. Биринчи чиддин жиыг узу карма-синэ тэлэенрди...\nКезленнлмэден республи-када рэЬбэрлик дэЗищди. Бу, дик эр саЪэлэрлэ Заиа-\nшы, енсиклопедиЗачыларын ишннэ да ез тэ'скрики кос. тэрди. Бэ'зи rapa гуввэлэр фурсати элдан вермэдилэр. Минбир чэтияликле керулэ» ишлэримиз гэрэзли тэфтиш-лэрэ мэ'руз галырды...\nРасул муэллим бутун ма-гамларда оддугу кими, Je-нэ дэ гэддини эЗмир, му-баризлик эЬвал-руЬиЗЗасини сахлвЗьсрды. Мэркези Ко-митэдэн калан авазлара мэ-Ьэл гоЗмаса да енсиклопе-диЗанын талеЗи ону чох на-plahaT. едирдй. Hahajter, онун тэ'киди илэ Ел мл эр АкадемиЗасынын о заманкы президенти академик Рустам ИсмаЗыловуи Занында би-ринчи чилдин музакиреси тэшкил едилди.\nЬэмин топлантыиыи Тнракчысы и дим. Ja дым. дадыр. Расул Рза чох эсабн данышды, суаллара конкрет чаваблар верди вэ коллектив эмэЗин баЬроси одан бу ишин дондурулмасыны мня-лоте хэЗанэт кими rejMar-лэндирди. Витсе-пре зндент Вали Ахундов чох ковром чыхыш етди:\n— Бу. илк милли енсик-лооедиЗадыр. — деди. — J*-радычыларьша саг олун де-малиЗик. Тэсэввур един ки, иллэрлэ евлад узуна Ьосрэт гадая, ушат сэси ешитмак арзусу илэ заман-заман на-зир-ниЗаз паЗлаЗан ата-аиа-ja илаЬи гуввэ месум бир керне бэхш етди. Каяв ез элимизлэ бу фидаяы богма-jar. Ойун ajar тутуб Зерямэ.\nЬясс едврднк кв. Мэркези Комитедэ Рэсул Рэаиын ииадымы гырмаг истеЗнрлэр. Чалышырлвр ка. киши онла. рыр габаг ын да баш oJk6 десии кн. буЗруг оизкнкя. дкр, истадиЗкнио кими дэ-j иши клик едок, таив гоишу-лярымыэ бив дан инчвмэсии-лер. JyxopawaKiiaap «6ej-иэлммлэлчмлик», «халгын мэнафеЗя» деЗэцяеЗэ миллэ. тэ хэЗанат едирдилэр Эги-дэсизлии. Залтаглыг. peh-берэ Зарынмаг чохларьшын хоббиси олмушду.\n{ Рэсул муэлдям бизи ишэ гебул еден вахт дерд иэф��-римизи Мэркэзк Комитэ) э катиблиЗэ апармышды (редак-caja мудирлэри МК-да тэс. диг олунурду). • БеЗук eh-тирасла ишэ башлаЗаа шайр бизи тагдим едэндэ мфти-харла «бунлар илк милли енснклопедиЗ&мыэын гэран. гушларыдыр». — деашшди. Аз муддат эрзиндэ «гаран-гушлар»ьш чэркэси кртмыш. кеврэк ганадлары беркиЗиб, кэлачэк нэслэ эрмеган »парен дурна гатарына чеа-рилмишди...\nЛакин хаин гуввэлэр Рэсул Рзанын «дурна rara.' ры»на серраст атэшлар ачырдылар. О, сэЬЬэпшэ ко. рэ ишэ чыхмырды. Pah-бэрлнк етдиЗи коллектив башсыз галмышды. Белэ шэраитдэ ншлэмэк мумкун деЗилдн. Чох чоюгеди ки. Зухарылврыи фоал «иаиеЗи» иде «дурна га тары» Jaваш-|аваш пэрэн душду. Мни. бир эзыЗЗатле Заревая или милли енсиклопедиЗачылар коллективинив есас «га|магы» арнЗиб кетди. Бнр гадэр сонра енсиклопедиЗа чилд-лэрн чуз'н дэЗишиклшс. дэрле, лакин тазе ими дар. да яшыг узу керду...\n• Бэ'зэн душунурэм: Чох\nкуман ки, емур кедэлдэн-лэрин сэ'Зи олмасаЗды, Рэсул Рэанью вмру милли енсяклооедяЗамызын там наш ринэ аргыглвмасиле бэс едэрдк.\nБдэсжэр ЧАВВАРОВ.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-08-1992-p-2\/","date":"2017-06-28T15:58:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00580.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3581210077,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.35812100768089294, \"sah_Cyrl_score\": 0.11348184198141098, \"kum_Cyrl_score\": 0.06900009512901306, \"eve_Cyrl_score\": 0.06149576976895332, \"crh_Cyrl_score\": 0.03771652281284332, \"udm_Cyrl_score\": 0.03706134483218193, \"tuk_Cyrl_score\": 0.032063309103250504, \"nog_Cyrl_score\": 0.030183160677552223, \"tat_Cyrl_score\": 0.026269910857081413, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01968235708773136, \"tyv_Cyrl_score\": 0.01821654662489891, \"alt_Cyrl_score\": 0.017135299742221832, \"kbd_Cyrl_score\": 0.016672834753990173, \"rmy_Cyrl_score\": 0.016610026359558105, \"krc_Cyrl_score\": 0.014753404073417187, \"ron_Cyrl_score\": 0.013584605418145657, \"dng_Cyrl_score\": 0.011499072425067425}","num_words":14130,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.39,"perplexity_score":75056.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 25, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ и сентмв» im-чи иа -*-м»<ю\nшэиидлэримиз\nВ э т а н МаИарэтсиз галды\nМэЬарэт Ьаггыида мэнэ чох данышдылар. Ба'зилэ-ри )ана-1ана, бэ'зилэри исэ гурурла, ифтикарла. Де1и-лэнлэри нэ гздэр квтур-го) етдимсэ да сурэтини хэЦа-лымда там чанлондыра бил. мэдим. Ш эк лини истадим. Кэтирдилэр. Бахан кими та-ныдым. Гь^ьглмыш . кулэр кезлэри а дамы еэунэ чакир-ди. Ладыма душду, «Шэла-лэ» постунда даЬа чох олар-ды, мал-гараны суруб Ирана апаранларын гэниминди.\nАтасы Рэшид киши илэ керушдум. Сэксэни Ьагла-мьш бу нурани гоча гов-рула-говрула данышырды. МэЬарэтин уч )адикарына — Apзyja, Гошгара, Вусала Ьэсрэт долу умидлэ бахьгр-\nДЫ.\nРэшид кишини Лардым-лыда ел агсаггалы кими та-\nбаг д^ушлэриндэ иштирак едиб, шучаэт квстэрмишди Учунчу дэфэ исэ...\nАрвадла Галлалты са-\nЭдалэти Нарда ахтараг\n.х*яг гэзетя.нин 1992-ми иэтирилэн мусибэтлэри она 4-му гапыдан отага дахил\n\" \"\"ЪылГаГки\"^ X ВЭ К9\"9К *** -1-л1л$Где ЙТ-К\nМБу енВГллЖнытевЖ &К тел^о^ивмрэаша*!»«\nмактубла^ахчывГн Мухтар ?уг ше б^синин мудири Ф. вур��ум. «Гаваб верэи олмады мэктуодаI пахчьюаи о у Муста(Ьа1евин имзасы илэ Мэндэн башга бура да 50^э — и«*««\nРеспубликасынын б б - м*ктуб алдым: «Респуб- Jaxын шика^тчи дэ тез-тез Сонра ¡оррун. узунтулу адам-\nМЗМ« лика преэидентинэ мураши- мухтэлиф дахили немрэлэрэ л*п кими пели: тими 0ИЛДИРМ£-;^\" ' __ лг|р. атиничла элагэлар олараг зэнк вурур, чаваб алмадыг-мократларын» хошу^а кал- 19 август 1992-ми ил тарих- лары умун асэ^щнли^и мапи вэ эсл репресси!а]а мэ'* дэ президент апаратынын руз галдым. Ьеч бир эсас девлэт-Ьугуг ше*бэсинэ гэбу-\nолмадан, эввэлчэдэн хэбэр- ла Дэ'вэт кечирирди 3-чу 4-чу\nпог*пГуг рпилмапан мэни ис- густ 1992-чи ил, № 3\/Д-УОУ». кечирирди. о чу, ччу,\n?Жпа суруклэдилэр Урэ)имдэ умид гыгылчы- гапыларда да)анан полис иш*\nРа онун вэ мухтар респуб- мы 1анды. Вутун аила узв- чилэринэ истэ^и билдир-\nпимянын али пввлэт вэ Ьеку- лэри, дост-танышлар, гоЬум- ДИм.\nмэт органларына, инзибати лар севиндилэр. Дерд ^лыг — Ахы мэни езлэри го-\nтэшкилатларына, халг мэЬ- ишсизликдэн сонра чох бв]ук була дэ вэт едиблэр. узагдан\nЭдли^э На- мадди чэтинликлэ дэ олса кэлмишэм, )ерим-)урдум)ох*\nчыдан хэбэр алды:\nЬэлэ гуртармыр?\nбешэ 1ахын невбэм чатды. дэя эли узулуб президент са-Ичэри кечдим. Бучагда го- paJbiHa пэнаЬ кэтирэнлэрин 1улмуш масанын архасында кезундэ умид шамы ]андыр-э]лэшэн чаван оглан мэнэ малысан. - Шикajэтчини тэм-dhdMHjjdT вермэдэн бурахы- кинлэ динлэмэлисэн, )ор-\nлар кими деди:\n— Ешидирэм.\n— Мэни сиз\nчагырмысы-\nмэктубу рэисэ кестэрин, мут-лэг сизэ кемэклик квстэрэр.\nЧох гэрибэ фикирлэрлэ. дэрин душунчэлэрлэ бинадан\n____^__________ _ _ челэ чыхдым. Ьеч бир двэр-\nгунлуруну, безикди1ини бу- дэ шика1этлэре белэ оашдан-рузэ вермэмэлисэн. совду бахылма)ыб, адамла-\nШебэ мудиринин чавабы ры белэ чандэрди гэбул ет-вэ ]екун свзу чох гыса вэ мэ)иблэр. hen кэсин гэлбин-конкрет олду (бунун учуй дэки умид чырагыны бу шэ-\nЧума суалы\n5-чи\nминнэт дарам).\n— Сэн Фэрэчин (paJoHfla халг чэбЬэсинин сэдридир) )анына кет. Лахшы огландыр, вэ мэктубу сэнэ кемэк едэр.\nБутун умидлэр пуча чых-Шика^тиннз нэдэн иба- ды. Мэкэр мэн елэ Фэрэчдэн\nзирли^инэ8 Азэрба]чан °Халг Зол^пулу вэ хырда хэрчлик дур, — дедим. Ьамысындан чЖси рвЬбэрлэринэ ВЭ умун борч алыб Бакы1а кэл- ejHH свзлэри ешитдвм. «Мэн мурачиэтим дим. Президент Апараты Jep- HejaajHM, бв1ам бия чагыр\nкилдэ сендурмэ]иблэр. Ахы бирисинэ кемэк кестэрэ бил-мэ}эчэксэнсэ, она мадди зи-]ан вурмаг Ьансы ганунлара yjryH кэлир?\n«Нэ учун ишдэн говулму-сан?> суалына Президент Апаратында да чаваб тапыл-мырса, онда ади Азэрба)чан вэтэндашы hapa мурачиэт ет-мэлидир?! Вэтэндашларын\nббечГбирРнэНтимэ ве7мэадГдаМ л^шэн'^ныи ^\"зэнГ Ж\nha догрусу. шика)этлэримэ сындан ичэри кечдим. Maca бэлкэ чаваб вердилэр*.\nя* ялмапым Сон умидлэ архасында э^эшэн полис иш- НэЬа]эт, онлардан бири\n'етмишинчи ^ллэрдэи идеал чисинэ ^нашыб мэктубу она\nомТеДрТмздыК Ке-Трхадан 4-му ran«Ja ^\"эбуТедэмэГ^эктубу гым республика президенти кедин вэ орада�� 5—16-ja зэнк кестэриб сезунузу fleJapcK afiv^thaa Елчибэ! Ьэзрэтлэ- чалын. Бурахылыш вэрэгэси низ».\nринэ шэхси мэктуб Joллa- вериб гэбула апарачаглар. - 5г^ \"аг^ ^н^дчэн С^УТ\nдым. Мэрамымы, башыма деди. ми- гэбула )азылдым. саа\nныз, —• дедим кестэрдим.\nрэт им?К1}ах*шы хатырламы- шика)этэ 'кэлмэмишдим?!\nрам — Елэ исэ мэни нэ учун\n— Мэни репресси^а са- гэбула дэ вэт едирдиниз. ахы лыблар. на11агдан ишдэн чы- дерд а^ыр ишлэмиром, мад- _ ж\nхарыблар. Президента этраф- ди вэзиНэтим агырдыр, борч гэбулуна белэ башдансовду\nлы изаЬ етмишдим. алыб умидлэ сизэ пэнаЬ ко- мунасибэт мустэпишОэ ке-\n— Ьэ. )адыма душду. Де- тирмишэм! дэн нурлу ^ушгза квлкэ\n1ин керэк нэ)э кэрэ сизи вэ- — Дэ'вэт етмишэм ки. дэр- салмырмы. республикада де-\nзифэдэн чыхарыблар? дини дeJэcэн. Мэкэр пис иш мократи]анын бэргэрар ол-\nБашыма ачылан мусибэти кермушэм? масына энкэл терэтмирми?\nданышдым Лакин мэнэ там — Мэн гэбул учун хайиш Мэнчэ. Президент Апара-\nа]дын иди ки де1илэн сезлар етмишэм. Лерим-)урдум Jox- ТЫНда гэбул )уксэк мэ'нэви-\nотагын аб-Ьавасында apajnp. дур. Ьеч олмаса кемэк един эхлаги, етик нормалара yj-\nJepH кэлмишкэн де)им ки. TejJapaJa билет алыб rajbi- гун\nмухтэлиф характерли адам- дым. кучэлэрдэ галма)ым.\nларын гэбулунда 6ejy« са- — Кедин fePoni°Р'Ia-риштэ лазымдыр. Ьэр Jep- билмэсэниз гэбул барэсиндэ\nТофнг ЧЭЛИЛОВ, Орду б ад шэЬэри.\nны)ырлар. Ра>онда илк кол- натори)асына муаличэ^ кет-хоз сэдрлэривдэн олуб. Му- мишдик, — де)э Рэшид ки-Ьарибэ башла)анда чэбЬэ)э ши кексу ну и\nбиринчилэр сырасында ке- иун чэбЬэ \"\nдиб 416-чы Таганрог аты- )эчанла динлэ)ирдик. И)унуК д -- 24-дэ Агдамьш Абдаш Ку.\nлаблы кэндиндэ кедэн де-]ушлэрдэ бир нэфэр полис ишчисикин шэЪид олдугуну ешидэндэ далагым санчды. СэЬэрэ кими )ата билададим. СэЬэри кун гоЬу-мларььмдан биринин машьгнла далымъвз. ча калди)ини керэндэ арвад шивэн гопарды. Бизэ бутун санатори)а эЬли урэк-дирэк верди, еЬтирамла Joлa сал-дылар. Ахшама )ахын гэ-сэбэ)э чатдыг. Адам элин-дэн тэрпэнмэк мумкун де-)илди. ИздиЪама бахыб тэ-сэлли тапдым. Онда инан-дьвм ки, Вэтэи ез ге)рэтини гору)ан наимуслу бир оглуну итириб.\nМэЬарэтин Ьэлак олдугу шэраити де)ушчу )олдашы С^асэт ШаЬбазов белэ ачыглады:\n— Уч кун иди ки, горуду-гумуз мевгелэрдэ елум-ди-рим мубаризэси кедирди. Душмэн тэз|иги саатбасаат артырла да бир аддым кери чэкилм-ррдик. МэКарэт сэр-раст атэшлэ ермэни гулдур-лара ла)игли чаваб верир-ди. Ону сэнкэрин каЬ бу башында, каЪ да о бири ба. шында кермэк оларды. Чан атырды ки. ермэни фашист-лэриндэн бирини дири тут-сун. Де)ирди. ки. атам Бе)ук Вэтэн муЬарибэсиндэ бир дэфэ кэшф^атдан га)ы-данда взу илэ дерд нэфэр фашисти эсир кэтириб. Мэн онун оглу ола.ола )э'ни бир ермэни дэ тута билмэрем?\nЭДунун 24-дэ кечэнин зил гаранлыгында ачылан сна)пер куллэси МэЬарэти узандыгы )ердэ Иаглады. Кв-мэклэшиб тэЬлукэсиз )ерэ апармаг истэдик. Лакин ар-тыг кеч иди.\nТелман 9ЛИ1ЕВ, «Халг гэзети»нни мухбири.\nчы дивизи)асында Моздок-дан Приб��лтика)адэк де. jyiu )олу кечиб. МаЬир кэш-фи])атчы олуб. Ики дэфэ )араланыб. Чохлу орден вэ медалла икинч» груп ал ил кими муЬарибэдэн га)ыдыб. Кэнд Советинин сэдри, тэ-дарук конторунун мудири, pajoH ичраи)]э комитэсинин сэдр муавини, pajOH кооператив л эр иттифагынын сэдри вэзифэлэриндэ ишлэ)иб. МуЬарибэдэ оланда heJaT )олдашы Че>ран ханым аи-лэнин агырлыгьшы ез узэ-ринэ кетуруб. Ушаг багча-сында, муЬасибат шилэрин-дэ чалышыб. Инди Ьэр кки-си пенси)ачыдыр. ©мурлэ-ринин гуруб чакында синэ-лэри евлад даны илэ даг-ланыб.\nЛардымлыда Мирзэ)евлэр аишэсини нумунэ кестэрир-лэр. Бу очагда 9 евлад дун-Jaja кёз ачмь'Ш, Ьамысы да ajpbiMa ев-ешик саЪиби ол-мушдур. Ичэрилэриндэ Ьэ-кими дэ вар. муЬэндиси дэ. муэллими дэ. Антонин COH-óemnjH МэЬарют валиде)н-лэри илю бирка )аша)ырды. О да озунэ ев тикдирмэк араусунда]ды. Бэ'аи тэда-рук ишлэри дэ кермушду.\n— Керунур гисмэт flejnui. миш. Саглыг олсун, оглан-лары вталарынын арзусу. ну hajaTa кечирэрлэр.\nРэшид киши бу сезлэри елэ инамла деди ки. онун реаллыгына шэкк-шубИэ Je-ри гатмады. 33 )ашында Вэтэн торпагынын азадлы-ры угрунда шэЬид олмуш Mahapar Mnp39j€B Бакыда техникум битирмишди. 1989-чу илдэн дахили хидмэт органларьшда чалышырды. Лол нэзарэтчиси олдуру учун кечэси-кундузу Jox иди. Ики дэфэ Даглыг Тара-\nШедана папыш тикэнлэр\nМаЬир кэлокбазлара, бич эмэл саЬиблоршю ел ара-сььнда «mejTaHa папыш ти-\nсигарет гытлашыр, сонра\nбаЬашашыр. Фабрик «ишэ дуигуб» истеИсала башла-\nкэнлэр» де)ирлэр. Эслиндэ }андан сонра да ги)мэтлэр дун)ада Ьеч ким нэ ше)та- енмир.\nны керуб. нэ дэ она папыш Мэсэлэн, aj JapuM, ики aj тикэн олуб. Амма бутун бэд эввэл сигарет гытлыры ja-\nэмэллэрэ ше)тан иши де)и-рик. Дун]ада hen кимин ба-чармадыгы, аглына кэлмэди-Jh пис ишлэри inejTa» керэ ра билэр. Демэк, ше)тана кэ-\nранды. Дед ил эр фабрик нш-лэмир. Алверчилэр «Астра»\nшына кэтирирлэр.\nБир до ки, бу rwjMOTrOj-ма комитэсиндэ чалышан-ларын ишинэ лап мат гал-мышыг. Елэ бил залымла-рын савадына су душуб. Ьэ-мишэ алверчилэри кезлэ-jnpjiop. Он лар гыт мэЬсула haHCbi ihJmot» го)салар бун.\nt _ мага зала ра сигарет верил-\nлж 'кэлмак инсанларьш ира- ди. Алверчи г^мэтиндон до дэсиндэн конардадыр. Бэс 6aha. «Астра'» 5 манат 5U онда «питана папыш ти- ronnjo. Кердулэр ки. алвер кэн»лор кимлэрдир. о адам- чох Jaxiubr кедир. Бу сига.\nсигаретини 5 маната сатма- лар да о thJmoth олдуру ки-башладьшар. Аз сонра ми тотбиг едирлэр. (Очэб\nлара' hhJo белэ де)ирлэр?.\nJorHH ки. охучуларымызын хе)ли Ъиссэси сигарет чэкэн-дир. Чэкмэ)энлор дэ сига-ретин баЬалырыны вэ гыт. лырыны jaxшы билирлэр,\nДуррунлуг де)иб дамга-ладьиымьгз иллэрдэ (о да бизим тарихдир) республи-камызда истеЬсал олунан\nасан )ол тапыблар).\nБабалы де)энлэрин 6ojHy-на, бир пара кэслэр де)ир ки, бу иш сигарет мафи)а-сынын ншидир. Maja roJy6\n__ 7 маната гытлыг JapaflNp, сонра да\nверэн да дэ' диллэнмир, та- г^мэтлэри артырырлар Бир\nрети алычь^а 6\nлэсик бу «эмэли))аты» тэк-рар етдилэр. кешклэриндэ , _\n1охдур) «Астра» сигарети либлэр. Эмэллэрини 15 манатдыр. (Алверчилэр басдыр елэмэк учун девлетдэн инсафлыдырлар.\n14 маната сатырлар).\nЛогин ки, Ьэлэлик сигарет-\nЩ\/----- . %\nневбэнев сигаретлэрин бол- лэрин дэгиг ги)мэтини печ\nким билмир. Амма «Астра» сигаретинин устунэ 1енэ дэ 25 гэпик Ja3buibi6.\nЬэ. инди кэлин бир сигарет )андырыб фикирлэшок: бу uiejTaH эмэлидкр ja Jox? Элбэттэ. Jox. UlejTa« нэка. рэдир белэ эмэл л эрин eh дэсиндэн колэ. Бу эсл uiejTaHa\nлурунун шаЬиди олмушуг. Тут^ш фабрикл эринии нэ вахт тэ'мирэ да)андырындан. нэ вахт ишлэди)индэн хэ-бэримиз олма)ыб. Чунки сигарет гытлыры кермурдук. Амма сон 2 — 3 илдэ нечэ дэфэ ешидирик ки, Бакы тутун фабрики эсаслы тэ'мирэ да]аныб. Вэ Ьэр дэфэ дэ белэ хэбэрлэрдэн сонра\nпара кэслэр дэ flejiip ки. Йнди газет эши, бэ'зи сэлаЬиЛэт саЬиб-(маразала1рда лэри елэ алверчилякдэн кэ-\n~---------- ерт.\nбазар\nи!гтисади))атыны элдэ 6ajpar елэ)иблэр.\nАмма нэ jaxiiibi оларды ки, сигарет бол вэ учуз ола)ды. Бу питана папыш тикэнлэрин эмэллэриндэн чана flojaH «rapa чамаат» Ьирс. лэнэндэ бир сигарет )анды-рыб эсэблэрини сакитлэш-дирэ)ди. Сонра да дуруб ке-Д9)ди ишинин далынча.\nЬэр Ьалда. керэсэн «Астра» сигарети дорру-дуруст\nпапыш тикэнлэрин эмолидир нечэ)эдир?.. ки, ез )урддашларынын ба-\nВ. ИМАНОВ.\nКфрэсэи Квнч аиалврын «симпоэиумунда» свЬбвт надаи квдмр?\nФотоетуд Ч. Ибадоаундур.\nМУДАФИЭ ФОНДУНА\nГазах ра)онундакы 2 нем-рэли узум е'малы заводунун коллективи республика му* дафиэ фондуна 1 мил)он 500 мин рубл вэсаит кечирмиш-дир. Ра)онда )ерлэшэн Милли Орду Ьиссэлэринэ исэ 20 мин рубл )ардым кестэрил-мишдир. Бу заводдан орду сыраларына чагырылмыш ишчилэрин аилэлэринэ пул-суз тахыл верилмишдир. Кол*\nлектив де)ушдэ шэЬид олмуш бир узвунун керпэ уша-рына 18 1ашына чатана гэ-дэр Ьэр aj 1000 рубл )ардым KecTopMajH гэрара алмыш-дыр. Ча)лы кэндиндэ ШэЬид-лэр xHjaóaHbWbiH салынма-сы учун )ерли истеЬсал ксм-бинатына 36 мин манатлыг тикинти материаллары сифа-риш верилмишдир.\nАзэринформ.\nХКурналистлэри ropyjavar ?\nРеспублика Девлат Матбуат Комитаси даври мртбуат мин маддада иааарда туту-\n— Журнапмстии, умумилат-r\\9, hap Пенсы aaTaHAambiM да]улмэси HMHajaTflMp. О ки, галды М. Исмеуылотлунун му-Ьафиээ органларынын раЬба-ри — дахили ишлэр иазири, миллэт вакили Искэидэр ha-мидов тарафиидэн да)улма-сииа, акар дотрудаи да бе-лэдирса, дазулмэз фактдыр ва истиитаг оргаилары тарэ-фиидэи арашдырылмалы, ич-тимаи^эта атрафлы ма'лумат •ерилмалидир. Лакии мэн бу Кадиса ила алагэдар матбуат-да* варилаи ба'зи )азылары тагдир атмирэм. Чунки аввал-чадаи ичтимаи pa'jMH бирта-рэфли формалашдырылмасы истинтагын кадишииэ та'сир ада билар.\n- I____.....\nоргаиларыи аазифали шахе, лэри тарафиидаи маиачилик тарэдилмасм, журнал ист лари и информаси]а jajMtra, j«xyA ииформаси)« jajMarABH имти. на #TMaja мачбур адилмаси\nг чина)ат мас'улилатииа сабаб\nфэали|]атина кара та'гиб адил. олур ва 500 маиатадак Ч*РИ~ маси ва дв1'улмаси иса артыг ма илэ чээаландырылыр Мат-ичтимаи MahMjjeT касб адир. буат комитаси тарафиидаи Она кара да ]ари кэлмишкэн, Казырланаи ва Милли Мачлисэ журналистлэрин Ьугугларынын тагдим адилаи матбуат har-мудафиаси ила беглы ба'зи гыида алтариатив гаиуида бу-мэсэлэлэрэ тохуимаг ncrajnpeM. тун буилар аксини тапмышды\nдан ики чур ги1матлаидирмак олар: вэтэидашыи да)улма-\nси, журиалистин да)улмаси. Генуи бутун вэтандашлар учуй ejHM дир. Журиалистин\nБизда журналистларин фаа-ли|)втииа мудахиладан го-рунмаг махаиизми демак олар ки, joxAyp. Качмиш Иттифагын матбуат аа кутлави ииформа-cHja васиталари Ьаггыида га-иуида кутлави информаси]а васиталэринин фаали|)атииэ гарышматын ]олварилмазли|и\nАяпала МЙЛЛЙ ВвО ИДИ.\nНе-\nЛакии инди гувввда олаи га-иунда кутлави информаси|а азадлытыиыи позулмесыиа пара мас*ули))ат Ьаггыида мад-да jox дур. Каруиур, бу Maca-naja {еиидэн га)ытмаг лазымдыр.\nЖуриалистин назирли^а ча. гырылараг дв)улмэси факты кастарир ки, бизда гануиаа.\nричилик, ичра аа маНкама НакимиЛатиидаи сонра дар-дунчу Ьаким^)ат самыми мат-буатыи фаали||ати да гаиун-ла кифа]ат гадар иизамлаи-мыр. Ьугуги давлат гурмаг иста)ирикса, игтидарда олаи гуааалар матбуатыи нормал фэали])атина шараит ]араг. малыдырлар. Экер доррудаи-да журналист да{улубса, оиу Пайсы давлат органы мудафиа адачак? Каруиур, бизда да ииформаси)а иазирли]и {арат-маг вахты чатмышдыр.\nТаПгира ва баПтаиа кара журналист аичаг гануи гаршы. сыида чавабдаПдир. Экар\nбала бир Пал вар идиса, Пар-матли иазмримиз гаиуиуи\n]ол аарди{и Пугуглардаи исти-фада адэрак журналиста да, онун тамсил атди|м матбуат оргаиына да аа а'тиразыиы ва |В такзибини вара билар. ди.\nГ. ГЭРИбОВ, «Халг газативиим мухбири.\nости\nп\nА—\nКокаин :.г : ; муйакииф\nf\nTYPKHJ© CYHh© нермет ЕДИР\n«Правда»иыи Ермаимстаи мухбири А. Хаибаб|аиыи газа, тин 11 сант)абр иамрасинда дарч олуимуш га|длариндэ бала бир фикир ифада олунмушду ки, республикада Нахчыааиын турк силаПлары ила тачПизаты барада саПбат казир. Намин rejAnap Москвадакы Турков сафирли^иида манфи pa'j дотур. мушдур. Буна кара да, «Правда» Pycnja\/wi Турк»чании муваг-гати иума)андаси чэнаб Халил Акынчынын мунасибатини бил. дираи rajдлэрини дарч адиб.\n«Диггатииизи она чалб атмак истардим ки, Туркиja Па-мишэ аа Пар Ивисы шараитдэ Авропада гаршылыглы таПлу-кэсизлик ва эмэкдашлыг приисипларииа мувафиг олараг ре-киондакы ихтилафларыи диич Cnjacn Паллина чалышмыш-дыр. Бундан башга, магал» муаллифинин Пагигата yjryn факт. лара мурачиат атмамаси таассуф дотурур.\nТурков сафирли]и бала Пасаб адир ки, бу чур сезлер мевчуд масалалари биртерефлм ишыглаидырыр...»\n«Правда»\nрусим Фикирлешинче...\nСаПа 0акути|в) Республикасынын харичи алагалар иазири витали Артамаиов атан Ьафта JanoHHjaAa сафарда оларкаи Токио прафактурасыиыи губернатору чаиаб Судзуки|в Jany-Tnja празиданти Михаил Никола|авии шэхси мэктубуиу тагдим етмишдир. Мактубда распубликаиын икитарефли игтисади ва ма'нави алагаларм иикишаф атдирмэк, алача да JanonnjaAa аз нум^андали|ини ачмаг ни^ати ифада олуимушдур. Назирин верди{и ма'лумата кара, .)акути|анык токлифлари 1апоии|а тарафиидаи мусбат гаршылаимышдыр.\n«Комсомолска|а правд** РЭШИДОВ ФОНДУ ФЭАЛИЛЭТДЭДИР\n©збакистаи 8\/vmjja Назирли|иида Шараф Рашидов ады-иа республика фонду ге]ди||атдви качмишдир.\nБир сыра амак коллактивларииии аасатати ила |арадыл-мыш фон дум, бу мустагил гв|рм-Пакумат ичтимаи тешкила-тыиыи магсади иста'дадлы кенчлери Паааслаидирмак, jaxww oxyjaH талаба аа мектеблилвре адлы тагаудлар та'|ин атмак, елм ва мадаии^ат хадимларина мадди ]ардым кастармак, республикада тадрис просасини иикишаф атмиш алкалар-даки кими ташкил атмак, |ахын ва узаг харичи алкаларии габагчыл тачрубасимдам истифада атмак узра мухталиф тад-\n6«ря.р «4-рм.кдир. аИм«сти|а»\nСичили)ада чохлу инсан тэ-лафатыиа сабаб олаи бомба партла|ышы вэ гудратли кокаин бароиунуи Колумбов Пабсханасындан гвчмасы Пв-куматин мутвшаккил чина-(аткарлыга гаршы мубармзадв ачиз олдугуну а}дынча кастарир. Бу иса 6ajHanxanr чина-¡вт маПквмвси {арадылмасы зарурили|мии бир даЬа субута )атирир. Мафи1«)а гаршы му-бариза апарвн прокурор Паоло Бврсвллинонуи алумуна сабаб олмуш Пвмии пвртла-jbim Паким Чованни Фолко-нинии алдурулмасиидан чэми ики aj сонра баш верммшдир. Онларын hap икиси амарика-лы Памкарлары ила бирликдэ мафи)аиыи ишлариии таЬгиг едан Италика Пугуг муПафизэ ишчилармидаи ибарат кичик AacTaja дахил иди. Гетл бела бир фикир догурур ки, каруиур, мафм|в маПкама оргаилары нума|амдалариии аз ни||атлариндай чэкмнмэ$э мач-бур атмак учуй зоракылыг кампани{асы ташкил атмак ге-рарына калмишдир. Чох ку-ман ки, Колумби^адакы Пади, салар мафиоз структурлара ¡ени илПам вермишдир.\nНаркотика алверчилери тэ-рафиидаи ташкил олуимуш чох-са{лы огурлуг ва партла|ыш-лардам сонра Колумбов Паку мети вв'д етмишдир ки, акар коквии баромлары ка-нуллу суратда узв чыхыб jap-ли маПкэмэлвра квларларса, оилары Бирлашмиш Штатла. ра варма)ачэкдир. Натичадэ зоракылыг далтасы бир гадар заифлади, ей гудратли наркотик влварчилариидаи бири олаи Пабло Ескобар исэ иэПа|эт, {ерли ПакимиЦат ор-\nганларына таслим олду.\nЛакин иш |вмэ да Ескоба-рын муПакимэсинэ гадар ка-либ чыхмады. Буиуи авазинда Ескобар Колумб^а Какими). ]ат органларындаи завгуиа кара тачПиз олуимуш аа азу-иуи сачд^и казатчиларин нэзарати алтында раПат га-замат камерасында |арлаш-дирилмасина разылыг алды. Де)илэнэ кара Пабло Ескобар ону рэгиблардаи гору]аи Ьа-куматин Ьима|аси алтында аз карталинин амели)|атларына раПбарли)и девам атдир-мишдир. НакимиЛат оргаилары ону даПа а'тибарлы ]е-ра качурмэ]и гарара аланда исэ Ескобар раПатча гача билмишдир.\nБир чохларынын кумаи ат-ди)и кими, акар Колумбов иаркомафи)а картвлларииин Авропада наркотика алвари-ни ¡олуна го]маг ишинда аз са^ларчии Сичили|а мафи|а-сы ила бирлашдирмак ниЛэ-тиида олдугуну мазера алсаг, онда зоракылыг терэфдарла-рыныи зафар ¡урушунун да-Па дэИшатли характер касб етд^и ашкар олар.\nБас чаваб тадбирлари меча олмалыдыр? Америка ва Итали|аиын вазмфали шэхе-лари са^ларинм икигат ар-тырмаг азмиидадирлар. Ма-сэлэн, Вашиигтон бир мача тэ)-)арэ каидармэкла Ескобарын тутулмасында Колумби]а]а ка-мэ)а калмишдир. Лакин Пар Пенсы икили муиасибат ча-тин ки, лазыми натичалара катириб чыхарсын. ^Каруиур, навбэти аддым в(|ры-а{ры-лыгда Ьеч бир Пакуматин ба-чара билмад^и Памии кокаин бароиларыныи муПаки-\nм а си и и ташкил атмак учуй ба)налхалг маПкамаиии ташки-лидир.\nАмерика Вакиллар Ассо-CMacMjacw тарафиидаи Пазыр-ланмыш тадгигатда 6ajMan-халг маПкамаиии ¡арадылмасы таклифи мусбат ги|матлаиди^ рилса да rajA олуиур ки, иш-тиракчы алкалар бу маЬкв-манин jypHCAHKcnjacbi, прокурор ва Пакимларин ролу, му-гассирларии Пугуглары ва че-за навлэрм Ьаггыида разы-лыга калмалидирлар. 0зу да буту и бу масалалар барада разылыг елде едилвмдам сонра Aaphan мусбат иатичалар гаэанылачагына умид басламак олмаэ. Ахы 6ejHanxanr маП-камэиии ¡арадылмасы, маса-лам, Колумби]аиыи гаршысыи-да дурен башлыча аазифаии — Пабло Ескобары тутмаг ва ону и бир даПа гачмасы гар-шысыны алмаг масаласиии Палл BTMaja4BK.\nhap Ьалда ба|иалхалг маПкамаиии мавчудлугу аа омуи ишинда бутун дуц|ада иуфуз газанмыш Паким ва прокурор-ларын иштиракы муташаккил наркотика алварииа гаршы hap васитэ ила мубариза ала-ран Пакуматлар учун амалли-башлы ма'нави стимул japeT-мыш оларды. Наркобизнес лидарлари ба|налхалг бир-ликлар ¡аратмагы плаилаш-дырдыглары бир вахт да 6aj-иалхалг маПкама дуи)в алкала-рииа бу саПада аз са'|лариии бирлашдирмак имкаиы варар.\n\"HJyJOPK TAJMC», август 1ff2.\nТарчума адами: Тарава ГИТ9ЛИ1Е*А. БДУ.иуи журналистика фа. култасииин талабаси.\nЗАМАИА ЛАЖГ ЭСЭРЛЭР 1АРАТМАЛЫ\nХалгымызын азадлыг вэ истиглал^)эт. 'демократи)а вэ республиканын эрази оу-тевлу)у угрунда мубаризэси Азэрба)чан )азычыларынын эдэби эсэрлэриндэ эксини тапырмы? «Азэрба)чан эдэ-би^аты дв)уш куялэриядв» мэ'рузэси бу мэсэлэнин тэп-лилинэ Ьэср олунмушду р. Азэрба1чан Лазычылар Ьир-ли)н идарэ Ье)'этинин Ь и* чэдэ кечирилмиш невбэти плену му н да филолоки1а ел м-лэри доктору, профессор Ла-шар Гара)ев Ьэмин мэ рузэ илэ чыхыш етмишдир.\nСонра башланан музакирэ-дэ эдэби)1атчыларын Мэм-мэд Алим. Ьусе)н ИбраЬи мов. Бэкир Нэби1ев, Фикрэт Гоча, Ариф ИбраЬимов, Чин-киз Элиоглу, Лусиф Сэмэд-оглу. Кэнчэ ичра ЬанимиЦэ-тинин башчысы Мурпгуд Мэммэдов вэ башгалары чыхыш етмишлэр. Пленумун гэрары илэ беш Кэнчэ эди-би 1азычы тэшкилатына узв гэбул олуимушдур.\nТэшкилат мэсэлэлэринэ Дэ бахылмышдыр. Керкэмли )а* зычы. ичтимаи вэ си1аси ха-дим Лусиф Сэмэдоглу Азэр-ба)чан Лазычылар Бирли1и идарэ Ье) этинин биринчи ка тиби сечилмишдир.\nРеспублика Лазычылар Бирли1инин сэдри Анар пле нума 1екун вурмушдур.\nАзэринформ.\nЧумэ\nВИЗ НЕЧЭ KHIIIHJHK\nАэ»рба|чанлыларда киши мафНуму |уксак ма'нави ка|фиЦат ними бу ады бирбаша дашы|аилара де1ил, зариф чинедан олан гв|р»тли |урддашлары-мыэа да аид едмлир. Киши, иишилик да|а��дв теина э|нинэ шалвар ке)мак, башына папаг rojMar |ох, лам да мэрдлик, аличанаблыг, Нассаслыг, гочаглыг, e#iY\" бутавлук аа динар начиб кв|фм||атлар иаз ануна ка лир.\nЭбас дамирлар ки, «филаикас киши адамдыр», «филаикас киши кими гадындыр», «филаиквеин палаты бошдур». Табии ки, Нар бир халгда кишиларин хусусиЦатлари, иллаН да гадынлара мунасибати бир-бириндан фарглмдир. Лакии бир сыра киши ала бизда олдуту кими кишидир ки, вар: Нар азиЦата гатлашмагы|ла, аилаиин га|?ысыны чакма-|ила, Ватаиа |ажшы отул олматы|ла.\nКишиии Нар халг бир алчу ила сыиага чашфг joxrajwp. Элимизда олан «улмупиу иса болгарлар Назырла|ыб. Калии, виз да бир анлыг болгар киши-Ларина гошулуб бала бнр су.ла и.ааб йена нишм|нн1» Суалларда зарафат да вар. Унутма-far ки, сазун дузуиу зарафата салыб до jap пар.\nдаилыг алыб иатирмак rajrw-сыиа галырсыиыамы? (Па —\n1. СаПар jeMejn Пазырла-ырсыиызмы? (Па — 3 хал, jox\n— 1 хал).\n2. Олубму ки, базар иуиу харак биширесиниз? (Па — 3 хал, jox — 1 хал).\n3. Еаии хаиымыиа базарлыг атмакдэ камак адирсииизми?\nha — 3 хал, ба'ваи — 2 хал, jox — 1 хал).\n4. МвРвзедан картоф алмаг ¡уку 6ojnyny3a душурму? (Па 3 хал, ба'ваи — 2 хал, |ох\n— 1 хал).\n5. Хвнымыиыэ авда jup-jM-гыш, теммэлии апараида она камак адирсииизми? (Па — 3 хал, бв'ааи — 2 хал, jox — 1 хал).\n6. Мэтбахдэ иши ¡уииул-лэшдирмэк учуй латыми ава-\n3 хал, jox — 1 хал).\n7. Хаиымыиызыи иши олеида мэктебе валида{нлар ичла-сыиа, ¡ахуд ушаг багчасыиа кадирсииизми? (Па — 3 хал, jox — 1 хал).\n8. Матбахда иесе сыредеи чыхаида оиу сизми да)ишир-сиииз? (Па — 3 хал, jox — хал).\n9. Хаиымыныа барбархана|а кедэидэ авда харак Пааырла-мага мачбур олмаг сизи гы-чыглаидырырмы? (Па — 1 хал, ба'ваи — 2 хал, |ОХ — 3 хал).\n10. Хаиымыиыэыи ишдаи кеч rajnTMarn сизи асаби-лашдирирми? (Па — 1 хал, jox — 3 хал).\nКалии уму ми халлары Насабла|аг. 26 301 хал\nтолламысынызса, хаиымыиызыи бэхти катириб. Си авда та) ола билмаз. Чакди|иниз ази||ата кара ха-нымыныз узунуза кош бахамаг, емза ташанкур ада-\nчак к 2S тал толламысынызса, аада заЬматнниз\nчох'да бо|ук да|ил. Диггатл» бахын иорун ханымы-ныз нада азнНот чаннр аа сиз иода она комок ада\nбилорсиниз. 10 - и хал толламысынызса, сиз ха-\nнымыныза Неч бир камак атмирсиниз. паса© «дин ки, «hajar |олдашы» адлы |амакханаиыи муштари-\nСИСИНИЗ. I-\nJyKcaK хал Toniiaja билмасаниз, чох да гам |а-ма)ин. Эввалкм илларда белэ ¡охламаларда аз ха толла)анлар балка да бурвкрат мудир гэнгид олунар, фарглаидирма заманы ону^ |адаi с: -\nмаздылар. Инди бала ша|лара кимин на Нэддк вар гарышсын.\nБизим ниши лор до, чох «убЬосиэ, болгар ииши-лариндаи аз-чох форглоиир. Оиларда кишилорла гадынлар авда да, чолдо да а)ни дарачода ишла-|ирса, бизда ааин |уиунун отырлы»ыны га^ж, чол-ба|ырынкыиы иса киши чакир. Умуми||атла, бизда аилаиин агыр |уку кишинин узарина душу р. ааяи, биз бала кишиларин.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-25-1992-p-3\/","date":"2017-06-27T08:45:06Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00542.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3837766349,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.38377663493156433, \"sah_Cyrl_score\": 0.15042994916439056, \"tat_Cyrl_score\": 0.042541082948446274, \"kum_Cyrl_score\": 0.03541209548711777, \"udm_Cyrl_score\": 0.033898916095495224, \"eve_Cyrl_score\": 0.031571291387081146, \"tyv_Cyrl_score\": 0.027175143361091614, \"tuk_Cyrl_score\": 0.024934740737080574, \"bxr_Cyrl_score\": 0.023472774773836136, \"rmy_Cyrl_score\": 0.018716420978307724, \"kir_Cyrl_score\": 0.015489830635488033, \"kbd_Cyrl_score\": 0.015232938341796398, \"krc_Cyrl_score\": 0.01416326779872179, \"alt_Cyrl_score\": 0.013774366118013859, \"crh_Cyrl_score\": 0.012850427068769932, \"dng_Cyrl_score\": 0.011863186955451965}","num_words":13368,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.214,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.424,"perplexity_score":65709.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 16, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ■+■i* OKTJASP wj-w» ил.\nf. «Af ЕВ» к913 tf m ДЕИЭК AEJHA\n(Эввэли 1-чв сэЬифэдэ) ГОНАГЛАР\nМосква]а .ахшам натдыг. najbi3 кирэк ними бурада кун-лор сур'этлэ гысалыр. 7—о милJoh адамьш гаЗнашдыгы шэЬэрэ ахшамлар геЗри-ади сакитлнк чекур. Хусусилэ со-jvr вэ Загышлы куилэрдэ к\\-чэлэрдэн эл-ajar даЬа тез чэ-килир. Бизнесменлэр ресто-ранлара, кеча клубларына Зы* гышыр, ортабаблар мави ек-ран гаршысыка кечир, касыб-кусублар, кучэлэрдэ ajar уст-дэ даЗанмагдан Зорулуб элдэн душэн хырда алверчилэр кун-кузэрандан килеЗлэнэ-килеЗ-лэнэ jyxyja кедир, чаванлар-са дискотекаларда сэЬэрэчан хумарланырлар.\nМосква гонаг-гаралы шэ-Ьэрдир. ДеЗилэнлэрэ керэ Ьэр кун бура ja Варшаванын эЬа-лиси гэдэр гонаг кэлиб-ке-дир. Кэлэнлэрин эн башлыча га|гысы далдаланачаг тапмаг* дыр. Туристлэрин бу сары* дан иши Захшыдыр.\nKHpaja harra чох баЬадыр; Бир отаглы мэнзили 7—8 мин' руола KHpaJaja верирлэр.\nДэрд бурасыдыр ки. рублла кираЗэ верэн аэдыр. Ьамы доллар вэ Ja алман маркасы HCTajHp. СаЬибкарлар хусуси евлэрдэ езлэринэ офис дузэл-дирлэр. Мэсэлэн, таныш ол-дугумуз бир турк бизнесмени учотаглы мэнзилдэ офис ач-маг учун ев саЬибинэ аЗда 200 доллар (индики мэзэннэ илэ 60 мин рублдан чох) пул верирди.\nМеЗшанханалардакы jep-лэрин дэ чохуну ордан-бур-дан кэлэн бизнесменлэр туту р. Бизим галдыгымыз «Рос-cuja^ меЗшанханасынын бир кунлук Ьаггы 250 рубл иди. Немрэни узун муддатэ офис ними KHpajoja кетурэнлэр исэ ики-уч доф) чох пул едэЗир-лэр. Харичи ширкэтлэр Meh-мднханалары биркэ ишлэт-Maja 6©JyK мараг кестэрир. бу ишэ кулли мигдарда пул хэрч-лэЗирлэр.\nБИЗИМКИЛЭР\nМосква ьйди бе}нэлмилэл олмаса да эввэлки ними чох-мзллэТЛи шэЬэрдир. Бурада 4 ) мни нэфэр азэрбаЗчанлы jamajbip. Онларын арасында таныдыгымыз вэ танымады-гымыз чох коркэмли адамлар вар.\nАчыгыны десэк, азэрбаЗ-чанлылара мунасибэт о гэдэр\nдэ Jaxrnw деЗил. УмумиЗЗэтлэ, Гафгаздан оланлара урэк гыз-дыраи аздыр. Ьермэт едэндэ дэ чох вахт пула керэ едир-лэр. Такси суручулэринин тэ'тилиндэн, Рига базарына басгындан сонра бизэ гаршы мунасибэт лап пислэшиб. Jax-шылыга до?ру бир эламэт ДО hncc олунмур. АнтиазэрбаЗ-чан эЬвал-рупиЛэси Заранма-сында ермэни тэблигатынын хусуси ролу олуб.\n«КомсомолскаЗа правда» гэ-зетинин мухбири бир дэфэ Зазмышды ки. кеЬнэ Арбатда ускук оЗнаданлара ja азер-бод (азэрбаЗчанлы), За да хачик (ермэни) деЗирлэр. Мос-квада алверлэ мэшгул олан-лар Ьаггында данышмага дэ* Зэр дэ, дэЗмез дэ. Ьэр Ьал-да мустэгил девлэтин вэтэн-дашларынын башга бир девлэтин эразисиндэ нэ илэ мэшгул олмасы бизйм Ьамымы-зы нараЬат етмэлидир.\nБизимкилэри MocKBaJa кэл-мэЗэ нэ мэчоур едир? Бэ зи-лэри ишсизликдэн баш ке-туруб гачыр. бэ'зилэри ез малыны (меЗвэ вэ кул сатан-лар) баЬа еатмага, бэ'зилэри дэ елэ-белэ алвер елэмэЗэ кэ-лирлэр. Ахырынчылар Ьэр шеЗ алыб сатыр. Банан сатан азэрбаЗчанлы керэндэ нечэ йеЗрэтлэнмэЗэсэн. Наркотик маддо алверчилэри лап пис ад чыхарыолар. СентЗабрын 11-дэ Москва телевизнЗасы Ханоглан Ьэбибовун тутул-дугуну, он дан 500 мин рубл дэЗэрйндэ наркотик маддэ та-, пылдырыньгхэбэр верэндэ гу-лагларымыза инанмадыг. Ам-\nма неЗлэЗэсэн ки. hap iuej кез габарындадыр.\nБелэлэри чох беЗук нуфуз вэ Ьермэт саИиби блан Москва л ы ЬэмЗерлилэримизи. эсл мш адамларыны кездэн са-лыр, е'тимадсызлыг Зарадыр-лар, 0з габилиЗЗэти илэ вар-ланан. саЗылыб сеч и л эн азэрбаЗчанлы биснезменлэр исз чохдур. HcMajbLi Тарызадэни ким танымыр? Араз Агаларо-вун рэИбэрлик етдиЗи «Крокус интернешнл» биркэ Америка — PycHja муэссисэсиндэ мин нэфэр чалышыр. Т. Ьэ-сэновун «Аквариус» биркэ муэссисэси, Е. Талышовун «Ммнкэчевир» фирмасы, АзэрбаЗчан Тнчарэт Еви.\n«Техинвест» кичик муэссисэси. Мустафа, Кулага. Нура-ван М>стафаЗев гардашлары-нын «Адонис» фирмасы си-вилизасиЗалы бизнес фэалиЗ* Зэтиндэ беЗук урурлар газа-ныр. 03рэндик ки, азэрбаЗчанлы нш адамлары беЗук бизнес далынча АвропаЗа вэ\nАБШ-а кетмэЗэ башлаЗыб-лар, Гэрб душунэн башлар-дан Ьеч вахт имтина етмир.\nТЭЛЭВЭЛЭР вэ АСПИРАНТЛАР\nРевшэн Садыгов Москва Девлэт Университетини би-тирмишди. Биофизика саЬэ-снндэ урурлу тэДГигатлар апарырды. Физика-риЗазиЗЗат елмлэри намизэди иди. АБШ-а кечуб. ШаЬин Мэм-мэдов физика-риЗазиЗЗат елмлэри намизэдидир. Доланмаг учун алвер едир. Телман, Самир, Вэли дэ аспирантдыр-лар. Елмдэн чох пул .барэдэ фикирлэширлэр. Тэлэбэнин вэ За аспираитын аЗлыг ми-нимум хэрчи 5 мин рубла гэ-дэрдир. Чохлары буна керэ охумагын дашыны (жрдэфэ-лик атмышдыр.\nБу фактлары мэнэ МДУ-нун аспиранты Хэтаи АллаИ-вердиЗев верди. О. физика факултэсини битириб, пэлэ тэлэбэ икэн университет нэш-риЗЗаты онун «РиЗази физи-канын методлары» мэгалэси-ни аЗрыча китабча шэклиндэ чапдан бурахыб. Елмлер Ака-демиЗасынын журналларында да дерд елми мэгалэси чап олунуб. Университзти битириб БакыЗа гаЗытдыгдан сонра ону МоскваЗа мэгсэдли аспи-рантураЗа кендэрмэЗиблэр. Бакыда академик А. Ф. Свеш-ыиковун рэсми мэктубуна да мэЬэл roJaH олмаЗыб. Твер Девлэт Университети исэ кэнч азэрбаЗчанлы алимэ мэг сэдли аспирантура учун Jep вериб. ЬэмЗерлимиз инди ез пулу илэ аспирантурада ох^: jyp-\nЛени тэЬсил гаЗдаларына корэ бу илдэн али мэктэблэр тэрэфйндэн кендэрилэн аспи рантлар hap ил 16 мин, девлэт вэ коммерсиЗа муэссисэ-лэри тэрэфйндэн кендэрилэн-лэр исэ мувафиг олараг 25 вэ 48 мин рубл едэмэлидир лэр. Ceh6aT кедирди ки, бу илдэн башга девлэтлэрдэн олан тэлэбэлэрин Pycnja али мэктэблэриндэ охумаг Ьаггы 7 мин доллар олачаг. АзэрбаЗчанлы тзлэбэлэр бундан бэрк нараЬат идилэр. Ьазыр-да физика факултэсиндэ 8 азэрбаЗчанлы тэлэбэ oxyjyp. Оилар диплом алмаг учун пул вермэЗэчэклэр. Тэзэ гэбул олунанлары нэ кезлэдиЗини исэ индидэн сеЗлэмэк чэтин-дир.\nГэзэнфэр ГЭРИБОВ, «Халг гэзетн»нии мухбири.\nА39РВА1ЧАН РЕСПУВЛИКАСЫНЫН ИНЗИВАТИ 9РАЗИ\nвелкусундэ\nгисмэн ДЭДИШИКЛИК ЕДИЛМ9СИ ЬАГГЫНДА*\nАЗЭРБАаЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ МИЛЛИ мэчлисинин ГЭРАРЫ\nАзербаЗчан Республикасы-нын Милли Мэчлиси гэрара алыр:\n1. АзэрбаЗчан Республика-сынын Агдерэ раЗону лэгв едилсин.\nЛэгв едилмиш Агдэрэ ра-онунун ХатынбэЗли, Газанчы, Ианикли, Баш КунеЗпэЗэ, Орта КунеЗпэЗэ. Сырхавэнд, Лени Гаралар, Кичан кэндлэри вэ онлара мэхсус торпаг са-Ьэлэри Агдам раЗонунун;\nЧэрэктар, Вагуас, Котаван, Верин Оратаг, Арутунагомер, Гочогот, Погосагомер, Дрм-бон, Чылдыран, МеЬмана, Арачадзор, ЬаЗад, ТсмагаЬог. ШаЬмасур, Вэнкли, Гарна-кар, Имарэт Гэрвэкд. Зарда-хач. Чапар, Атерк, Нареш-*тар, Дамгалы, Колатаг кэндлэри вэ онлара мэхсус торпаг саЬэлэри Кэлбэчэр раЗонунун;\nАгдэрэ шэЬэри, Умудлу, Зэ]лик, Метсшен, МеЬрэ1аР, АгабэЗэлэнч, Магавуз, Акоп Камари, Мингрелск, Неркин Оратаг, Гасапет, ЧанЗатаг, Дэмирли. КулЗатаг кэндлэри вэ онлара мэхсус торпаг саЬэ лэри Тэртэр раЗонунун инзи бати тэркиоинэ верилсин.\n2. Агдам, Кэлбэчэр вэ Тэр-тэр раЗонларынын сэрЬэдлэри дэгиглэшдирилдикдэн сонра тэсдиг едилсин.\nАзэрбаЗчан Республикасы Али Советциин сэдри\nИ. ГЭМБЭРОВ.\nБакы шэЬэри, 13 октЗабр 1992-чи ил.\nЧум« Зоддашы\nK83YKY3 АДЫА, ХУДУ НУЭЛЯИН!\nАЗЭРБАЛЧАН ИНДИ МУСТЭГИЛ ДОВЛЭТДИРМЭ'ЛУМАТ\nАзэрба|чвн Республикасы презндвитинин фврманы иле АзэрбаЗчан Республикасында игтисади ислаЬатлары сур' этлэндирмэк, саЬибкарлыгын инкишафына кемэк етмэк ае деалэтии игтисади сиЗасэти-нин bajara кечирилмесиндэ саНибкарларыи сэмэрели иш-тиракыны Неаеслендирмэк мэгсэди илэ АзэрбаЗчан Рве-публикасыиын Девлэт Аити-инЬисар CwjacaTM аэ СаНиб-карлыга Кемэк Комитеси ja-иыида саЬибкарлыга кемэк милли фонду Зарадылмыш вэ онун эсаснамеси тэсдиг едил-мишдир.\nХуду муэллмм, сиз кош-бехт инсенсыныз. Тебиет сизе етраф елеми уреЗиниз истеди-Зи гэдэр дуЗуб дерк етмеЗе агыл-гэлб вермишди. Бэ зон егырлыгыие таб кетире билме-диЗиниз дердлерииизи белуш-дурмек учуй бир дуЗгу уступ* де кеклеие билеи се)сечме достларыиыз **Р »«А»«- Тзри-химизде во Ье|етде севди)и-низ, «ЗумдуЗуиуз ЗХРДА*ШП*' рымыз аз деЗилди. вмруиуз св-дэлиЗин уев постамвити устуи-де ЬеЗкзллвшди. Бесте бо|у-нузла, ме'сум иеркемииизле, кеарек сесииизле еердешлв-рынызын {аддаиынде силии-мез издер го{дуиуз.\nБу г зла бизим гада Ьеммше бизим гам.. Тикмедим взум гамм, Тикдим ки, Изим геле.\nСизин вмрунузе бензе)ви бу сада шв'р формасыида ебеди)-Зет фелсефесинии иебзими де-Зундурен Ьегигет ифеде олунмушду. Сиз сеслери керурдуиуз, рви клери вши-дирдиииз, сукуту динле|ир-диниз, уреклери дуЗурдуиуз. Сизинле етери бир иеруш де азалмаЗаи ширимлик, позул-маЗан рэнк, тукеимеЗен ре|и* Не кими адамыи зарлыгыче Нопурду. Сиз буз кими соЗуг кристалларын дахилиндеки тэкрарсыз бичимлери карду-Зунуз ними каинзтын енкии-ликлэрииин иизамындан, еле-мин лал сирлериидеи дэ хе-бэрдар идиииз. Сиз керунен ■а кврунмэЗэн, ел Зетэн ае хэЗал чатмаЗаи, сеимуш ае чам-лы алемии «ЗниЗЗетиии асан-лыгла кврур, тэбиетин там-лыгыиы ае симметриЗввыны бизэ де кветерирдиниз.\nБутуи бунлар сизи бир ферд кими ферглвндирир, иезерлер-де бвЗудурду. Сизии ез бвЗук-лу>унуз исе Ьер шеЗдеи ез* вел, Ветеиии бешыбелзлы та-леЗини агыр бир даш кими урэЗииизда каздирмеЗинизде, тэманнасыз ветеидешлыгыиыэ-да иди.\nБакы Деалет Уииверсите-тимдэ ШаЬ ИсмаЗыл Хетаинии 500 иллик ЗубилеЗиидеки чы-хышыиыз ¡адымыэдадыр. Три-буиада керкемииизи ше'ле-лэндираи о чыхыш миллетин дэрдлерииин бутеа бир метни иди. Сиз ШаЬ ИсмаЗыл феномениндэ АзэрбаЗчаиы езуие гаЗтарачаг мубаризе-иии чеаЬериии керурдуиуз. Бу гаЗыдышын астеиесыне гадам басмаг сизе гисмет олду. (Немдердлериииз учун бу кичик теселли деЗил).\nХалг Ьэрэкатына илк кер-пичлэри севинчли кез )ешла-ры иле гоЗмагыныз Зздымыэ-дадыр. Намэрд тале гоншу-лары Г араба» а тамаЬ саланда\nемруиуз 6ojy секит керкеми-низин деринлиЗинде кизлем-миш од-алов бирден-бире нече пускурду. О кунлерде сизи таиымаг олмурду. Санки гелб ¡аранызын кезуну гопартмышдылар. 19Б8-чи илйн маЗында филармоииЗада зм-]алыларыи керушундэ иелэр-деи даиышмадылзр. Aja, ул-дуза ел апардылар. Ермэни-лэри о ки, вар асдылар-кесди-лер. Лап ахырда сиз чыхыш етдиииз. О ахшам уэагкерэн-ликле, соиредаи башымыза келеилери туфан гопара-го-пара бизе чатдырмага чалыш-дыныз. Камин ахшам о нара-Ьетлыг бизе чатдымы?! Сиз деЗирдиииз ки, Зенкезуру, КеЗчеии, Борчалыны, Дербен-ди кари гаЗтармагыныз, о те-Зы бирлешдирмеЗиииз, Турен Заратмегыиыз го]ун галсын бир аз conpaja. Ханкэндидеи, Хочавэнддэи, Туг дан — Азер-баЗчандаи азербаЗчаильтары говуб чыхарырлар. 1урддаш-ларымызы ез торпегымызда ropyja билмириксэ, не rojy6 не ахтерырыг...\nО еехт Нелэ Зурддашлары-мыз Ермеиистандаи — дедебаба торпагларыидаи говулма-мышдылар. Сиз hep uiejH керурдуиуз. Сиз деЗирдиииз ки, душмеи агзымыаын кесэ-рини ЗохлаЗыр. Бизи Азер-баЗчандан гоаур ки, диимесек, Ермеиистандаи да говеуи. Еле балече де дединиз: ермеии-лер билир ки, Геребе#ы ела билмеЗечеклер. Бу о)уила ба-шымызы гатыб Ермеиистаны азэрбе{чаилылердаи темизле-Зэчеклор.\nБели, биз о ахшам сизи дуЗ-мадыг. Биз чох ш«3де сизи аиламырдыг. Онсуз де иллер 6ojy нем чекмиш, гем jyny тутмуш уреЗиниз бу jyite теб*\nлемырды. Кунлерле Гаребег* да олурдунуз. Илк дидеркии-лери Зурд-Зузесыиа rajrap* мага чалышырдыиыз. Бу агыр дашы галдырмага тэкбашы-на, уэаг башы беш-уч адамла кучуиуз чатардымы? Хелгыи оЗанан, езуну дерк еден кун-леринде YaejMp беЗии pyhy долашен «аде jypflceaep огул-ларын голлары устунде harr дунЗесына гозушдунуз. Сиз ру-Ней халгын муберизесинии ма]асына Нопуб чисмеи дун-]аиызы де]ишдиииз.\nСиздэн сонра дуиЗамыз чох чалхаланды, чох д«3ишди. РеНметлик Мирзэ Чалил де-миш чдуиЗелар титреди, алем-лер маЗаллаг ашды, фэлек-лэр бир-биринэ гарышды, миллетлер jyxyAcn аЗылыб кезлериии ачдатар...» Ке-мише Зериииз керуиду. Халг Нерекаты угурлар газаиаида да, сэНзлере jofl аеренде де. Адама елэ кэлир ки, саг ол-саЗдыныз бнзим «задлыг ае де* мократиЗа Зояуида муберизе-миз иидикиндеи xejan фэрг-лэнерди. Сиз бир чох сап-маларла барышмаз, сезуну-зу захтыида деЗердиииз.\nТеессуф ки, чох захт ге-ианлерымыз, башбиленлери-миз керенде ки, сеНз аддым атырыг, сэсиии чыхермыр, азу* ну пис киши елемек истамир. Бир де сезукечеи, сеси еши-дилеи адемлерымыз о re дер ездыр ки... Сиз буиу Захшы билирдиииз. Буне каре де белелерымызыи агыллы, сен-баллы мухелифи кими узун иллер кичик бир дер да ила-Заилар дестеси иле harre дajar олдунуз.\nКезунуз «Здыи, Худу муел-лим! АзербеЗчаи ^бу кун дуи-Заиыи херитесинде ез ады иле таиыиыр. Мустегил деалети-\nмиз илк аддммяерыиы атыр. Сизин беЗук интизерла кез-ледиЗ**низ A3ep6ejeeH ескери бу куи торпегымызы чаны иле ropyjyp. ШеНидлеримиз тор-петы Ветеие чезирнр. Бу ша* Нидлерни еиуидэ Эскеренда Нелек олмуш Эли ее Ьэхти-¡арла Замешы сиз да даЗ*иыр* сыиыз. Kerr ишимизии гелэба-сииде сизин ajpaiee пе|ыныз аар. Биз керек генмр, меНру-мнЗЗетлер беНесыне гезеиыл-мыш мустегнллнЗнмнае ензии кезунузяе беха бнлек. Бу иун душмеилернмнз гет-гет чохелыб. Беле кунде не агыл ла биз ез мчнмизде душмеи ахтерырыг? Сиз буие Неч чур деземмездиииз, сусмездыныз. Инаиырыг ки, сезуиуз де ке-чэрди. Биз сизи чох пне ме-гамда нтирднк. О еменсыз октЗабр иунундои 4 агыр цп копир. КаЗатда Ьер ей ]вриииз керунур. Хетирелерде исе Не}-келиииз чохден го|улуб.\nХалг шеири Бехтн|ер laheé-заде: — 30 иле Зехыи достлу-гумуз муддетииде jernn ет-дим ки, Худу бир едим кими дэ, зэтэидаш кими де, иисеи кими де еаезеиз едем иди.\nКаким Нуреддии Рза|«в — АллеН-тэала Худуну }еретды-гы надир материале бир ез гэнаэт етмек учун ону бесте-бо 3 елемишди.\nШаир-журиалист ШеНмер Экберзаде: — Худу муеллим Худенын сирри иди.\nБнолог Носмр Илгерлы: — Худу муеллим АзербеЗчаиыи ганаи адемлерыиыи кисесии-ден котди.\nЖурналист ТаНир Аббеслы:— Худу муеллими Араз гыре* гыидан о raja бехеиде Зеиидеи таиыдым.\nХуду муеллим, башга бир достунуздаи, Агдемыи егсег-галларындан са)ылаи ЗеЗиел Меммедоадаи гебринизии ус-туиде ешитдиЗим сои келме бу олду: «Худу, сен дан «он-ра бу ишыглы дуи|е мэиэ На-рамдыр». РэИмэтлик ЗеЗиал муеллим бу сезлери деди за чох кечмеди ки, дед^иие киши кими де емел «леди...\nKejar фелсэфэсиидеи су ич-миш беЗетылеры сизии гедер сеаеи, де)ерлемдиреи верды-мы? Тез-тез деЗердиииз: Дум|е бир пеичередир,\nЬояа папам ЛшжыШ aaaafi\nШг *3 ^е^е^^ерк*\niox, сиз дуиЗе едлы пинчере деи бахыб кечмедиииз. Си�� Нем де бизе дуиЗ«)« «ч-дыгымыз пеичередеи бехмег имкеиы «ердиииз. Сиз бу пеичередеи Кеми we бехечагсы-\nиыз, Худу муеллим. Seeepcaj-дым НеЗкелиинзи без беле |е-мардым.\nТеНир AJAMHOfЛУ.\nАБШ БИЗЭ СНГАРЕТИ ТЭРКИТДИРЭЧЭКМН?\nОктЗабрын 14-дэ Бакыныи камера ае орган мусиги за-лында саглам Не|ат терзи меселелери узре танынмыш Америка мутехэссиси доктор Артуро Шмидтин журналист-лар учун мэтбуат конфраисы олмушдур. А. Шмидтин бир нече саНеде елми деречеси аар. Эсас ихтисас саНеси сосиолокиЗадыр. 20 илэ ja-хыидыр ки, инсанлары алу-дэ олдуглары сигарет чек-мек адетиндэн гуртармагла мешгулдур. Казырда БМТ черчиаесиидэ мустегил феа-nnjjeT костерен Умумдуи|в Кекимлер Тешки латы алко-голиклере ае наркоманлара хебердарлыг узре беЗнелхалг комиссиЗасыныи узвудур. А. Шмидт БакыЗа Адаентистле-рин 1еддинчн куму килсеси-иин де'аети иле xejpnjje тед-бири кечмрмек учуй келмиш-дмр. Мэтбуат конфрамсында билдирдиЗи кими дунЗаныи аз гала бутун шеНерлериии кез-месине бахмаЗараг, кечмиш ССРИ республикаларыным Неч биринде олма|ыб. О, елкемм-зии паЗтахтында гелачагы, 45 кун ерзииде муасмр дев-руи алкоголизм, сигарет чекмек, наркоман«}# ае димер бу кими чидди проблем-лерине Неср олунмуш муНа-зире ае моиэелер oxyjaear. Доктор Шмидт сигарет чек-MOJM тэркитмек арзусуида олаилар учуй груплер тешкил едечек ае 5 куилук план узре мэшгэлэлэр кечечек.\nО журналистлере билдирди ки, еэуЪун ае узау олдугу тешкилатыи дикар мутехессис-леринии кечирдиклери тед-бмрлер нетичесииде АБШ, ереб елкэлэри, Авропе еЬа-лисииии бир Ниссеси бу ее-рерли адетдеи бирдефелмк ел чекммшдир. Доктор АБШ-ы мисал чекерек кестерди ки, «Ииди бу 6ejyK ае Зуксек си-аилиаесиЗалы елкеде сигерет чекемяери мкимчи иеа адамлар адлаидырыр ее оилера гаршы чидди мубаризе ела*\nрырлар». Ченаб Шмидт бир мараглы факты кениш шерН етмэ}и де лааым билди: «Ше-Неринизин магазаларыиы ке-зеркэн (}эгми ки, KOMMepcnja магазаларыны иезерде тутур-ду) пиштахталарда мухтэлиф чешидли Америка сигаретле-ри кердум. Догрусу, бундам пэрншам* о л дум. Сиз буиу иене гебул едирсиниз един, амма Немии сигаретлари ис-теНсал еденлер кечмиш ССРИ республикаларында езлерине Захшы базар тапыблар. Би-лиремнизми ни}е? Чунки Аме-рикада, Авропа елкелеринде артыг сигарет чекенлерин cajbt кескин шэкилдэ азал-мышдыр. Бир де незере алын ки, Америкада сатылен сигаретпе бурада сатылан сигаретки никотин теркиби арасында бе}ук ферг аар. АБШ-да деалет хусуси KOMMccnja •аситесиле истеНсал олунан сигаретин теркибине чидди незарет едир ки, никотинин фаизи незерде тутулдугуидан 1уксек олмасын. Харичи безар-лара чыхарылаи сигарете нее беле незарет joxAyp».\nСонра А. Шмидт сигарет чекм«)и теркитме}им 5 кунлук планы бареде кениш да-нышды за билдирди ки, бу, думЗада ем Захшы програм са-Зылыр. Нетта БМТ езу бу прог-рамы -мудафиэ едиб. «Биз дермам ае саггыз теклиф ет-мирик. Бизим психоложи те'* сир васителеримиз аар. Мен гати аминем км, бизим муНа-эирелерде муитеэем иштирек едеилерии 80 феизи мешгеле-лердеи соира бу зерерли адетдеи ел чекечек».\nА. Шмидт билдирди ки, муНазире ае моиэелер ШеЬ-ри}ар адыие Бекы шеНер ме-AeHMjjer меркезииде охуиа-чаг. Кмриш пулсуздур. СеЬ-бетииии сонунда о, сигарет чекеи журиалистлери де xej-pnjje тедбириие де'еет етди.\nИ. PYCT9MOB» «Халг гезетизиии мухбири.\nБу куну дэ кердум\n• ••\nИнсан jama долд^тча узаг кечмиши даЬа Захшы хатыр-лаЗыр, хусусэн ушаглыг ил-лэрини.\n1919-чу илдэ атам мэнн нздиЬамлы бир jepa апар-мышды. Сонралар билдим ки, бурада мустэгил АзэрбаЗчан Демократик Республикасы СилаИлы Гуввэлэринин илк Нэрби парады кечирилиб. Бе-Зук баЗрам иди. Адамларын узу кулурду. Бир-бирлэрини тэбрик едирдилэр. О заман атам учрэикли баЗрагы мэнэ кестэрио деди:\n— Буну Захшы Задында сахла. Бу. бизим илк 6ajpa-гымыздыр.\nЬеЗф, учрэикли Óajparbi го-румагы бачармадыг, онун гэдрини бнлмэдик. ЭЬмэд Ча-вадын бу миералары Задыма душур:\nЧохдандыр аЗры душдум УчбоЗалы баЗрагдан.\nА достлар, мен Зорулдум Бу кнзлн агламагдан.\nБашым Ьэмишэ бэлалы\nолуб. Нэ ушаглыг. нэ дэ кэнч-лик фэрэЬи кермушэм. 9с-кэрлиЗэ дэ тез чагырылмы-шам. Ики муЬарибэдэ — Гэр-би УкраЗна деЗушлэриндэ вэ фашизма гаршы муЬарибэдэ иштирак етмишэм. Анчаг мэнэ вэ мэним кими мусэлман-лара нэинки саг ол деЗэн олмаЗыб, эксинэ. тэЬгир едиб-лэр. Ачлыг вэ мусибэтдэн башга бир iuej кермэмишэм.\nЬитлерин вэ Сталинин ел ум душэркэлэриндэ олма-зын эзаблар чэкмишэм. Элли дэрэчэ истини дэ кермушэм, элли дэрэчэ шахтаны да. Елэ билирдим бир Aaha агыр кун-лэр кермэЗэчэЗэм. Демэ сэЬв етмишэм. Тале амансыз имиш. Догма Бакыда ганлы кунлэри дэ кердум. 1990-чы илин Занварында Бакыныи кучэлэриндэн кечэн танкла-рын курултусу инди дэ гула-гымдадыр.\nhap дэфэ-ШэЬидлэр xtfja-банына кедзндэ урэЗим агры-Зыр. Онун кет-кедэ беЗудуЗу-ну. Вэтэн Золунда елэнлэрии\nсаЗыныв. дртдыгыны керэндэ сарсылырам. Анлэлэр башсыз галыр, евлэр дагылыр, дул гадынларын. JeTHM ушагла-рын са!ы артыр. Бэс деЗилми?\n1990-чы ил Занвар фачнэси мугэссирлэринин иидиЗэдэк чэзасыз галмасы халг арасында 6eJyK наразылыг до-гурур.\n' Ьэр кечэнин бир кундузу вар. Бу* ил ОктЗабрын 9-да ачылан сэЬэр бизэ тарихи бир кун бэхш етди. 73 илдэн сонра нкинчи дэфэ АзэрбаЗчан Республикасы СилаЬлы Гув-вэлэри Зарадылмасынын ил-денуму мунасибэтилэ кечири-лэн Ъэрби парада бахмаг мэнэ дэ гнемэт олду. Азадлыг меЗданында, азадлыгын тэмэл дашы гоЗулаи Зердэ...\nБашынын устундэ учрэнк-лн 6aJpaFbiH далгаландыгы эскэрлэри, беЗук тэнтэнэни керэндэ кезлэрим Зашарды. Елэ бил чэндиЗим бутун му-сибэтлэри унутдум. шукур,\nÖyKYH№OTeЛЮЕВ.\nЗазычы.\n\/ени T9 ¡ина\nКИМЙИЫЗЫН ПРЕЗИДЕНТИ НИКБИНДИР...\nМусаЬнбнм бу кувлэрдэ Зарадылмыш Азэркнм]а швр-кэтнннн президента Фижрэт Садыговдур. О, 1940-чы илдэ Ордубадда «яддаи олуб. Орта мэктэбн бнтнрднкдэн сонра дерд ид фэЬдэлнк едиб. 1965-чн илдэ Азэрба1чан Девлэт Универснтетиянн khmJh факултэсини битириб, тэ-3 и на тыны «Тзви-синтез» муэссисэсииэ вериблэр. Мухтэ-лиф вэзифэлэрдэ чалышыб вэ беш ил енчэ КнмЗасэнаЗе БнрлиЗинии баш днректорлугу она е'тибар олунуб. Техника елмлэри намизэдидир. Отуз ики нхтнра муэллифи-дир. АзэрбаЗчан Республикасыиын халг депутатыдыр.\nХОШ K6PAYK, «ШЭЬРИДАР»\nБе}ук АзербеЗчаи шеири, улу ШеЬриjap дуиЗесыиы де-Змшеие гедер Шкмеяй Азер-беЗчаиы, Бекыны кермек Нес-регги иле Зешады. Дуней газет кеш клери не }ехммлешеи охучулар хош бир }еммлмкле гершылешдылар: }еииче иеш-\nре башлаЗаи «ШеНрм}ер» ге-зетииии илк сеЬифесиндеи шеирин иурлу симесы бахыр-\nРедакси|аиыи Заредычн кол-лективииим, Азербе{чаи — Иран мшкузер емекдешпыг\nшуресыиыи ее «ВеНдет очегы» Ахерба)чаи — Ирен бирке му-ессисесииии те'сис • етдиЗи «ШеНриЗаре Ьефтелик едеби-ичтимаи информесиЗе гезе-тимии беш редактору керкем-ям алим, емекдер елм хади-ми профессор Рустем Элм-Зеадир. Газет АзербаЗчеияа Иран арасында сиЗесм-игти-сади ее медеии влаге лери м кенишле имеем ме ее меНкем-яоимесмие хидмет ^ етмеЗи гаршысыив мет сед го|мушдур.\nДаЬи шайра еЬтирамла\n— Ширкэтни Зарадылиасы Ьансы зэрурэтдэн меЗдана кэлди?\n•— Сон заманлар республи-канын бутун муэссисэлэри, о чумладэн кнмЗа сэнаЗеси илэ баглы завод вэ бирликлэр агыр шэраитдэ ишлэмэли ол-мушлар. Эсас сэбэблэрдэн би-рй бу иди ки, кЫшэ Иттифаг дагылмыш вэ тэбии ки, игтисади элагэлор позулмушду. Элагэлэри те чили сурэтдэ бэрпа етмэк, истеИсал муна-сиоэтлэрини сабнтлэшдирмэк вэ бунунлд да беЬрандан чыхмаг лазым иди. Бу исэ СумгаЗытын вэ респуолика-мызын дикэр рекнонларын-дакы беЗук кимЗа обЗектлэ-ринин ишини планлы сурэтдэ тэнзимлэЗэн вэ элагэлэн-дирэн структур Заратмагла мумкун ола билэрди.\n• Ширкэтимиз эн еввэл му-эсснсэлэр арасында хаммал мубаднлэсинэ хусуси дигтэт Зетирэчэк. ИндиЗэ кими кеЪ-нэ Иттифагын 200-э Захын шэЬэри илэ игтисади вэ ди-кэр элагэлэримиз вардыса бундан сонра 2 мина Захын\nлы ншлэр кезлэшр.\nМуЬарибэ, республикада-кы ичтимаи-сиЗаси вэзвЗЗэт даЬи шайр вэ мутэфэккир Низами Кэнчэвинин анадан ол-масынын 850 иллиЗини вах-тында геЗд етмэЗэ имкан вер-мэди. Будур, нэЬаЗэт, гэрара алынмышдыр ки, ЗубилеЗ тэд-бирлэри ноЗабрын 28—29-да кечирнлеин.\nДунЗа шеЬрэтли шаирими-зин адыны дашыЗан АзэрбаЗчан ЭдэбиЗЗаты МузеЗинин директору профессор Ариф Ьа-чыЗев Азэринформун мухбири илэ свЬбэтнндэ музеЗин ЗубилеЗ тэдбирлэри барэдэ да-нышараг демишдир:\n— Да hu Низаминин олмэз ирсинэ мараг чох беЗукдур. АзэрбаЗчана кэлэн эчнэби го-наглар, хусусэн мэдэниЗЗэт хадимлэря музеЗимизлэ беЗук Ьэвэслэ таныш олур, ез рэ'Злэрини хусуси китабда геЗд едирлэр. 50 илдэ топлан-мыш бу рэ'Злэр «гонагларын\nкезу илэ» топлусунда ез эк-сини тапачагдыр.\nМузеЗэ кэланлэр она гиЗ-мэтли ЪэдиЗЗэлэр багышла-мышлар. Онларын арасында Мэммэдэмин Рэсулзадэнин Низами Ьаггында Турюфдэ нэшр олунмуш монографиЗа-сы, даЬи шаиримизин Ираида нэфис шэкилдэ бурахыл-мыш эсэрлэри вардыр. Санкт-Петербургда шаирии элЗазма-ларынын сурэтлэри чыхары-лыб музеЗимизэ кэтирилмиш-дир.\nЛубнлеЗ эрэфэсиндэ музеЗ-дэ поези|а корифеЗинэ Зени салон Ьэср олунмушдур. Бурада АзэрбаЗчан низамншу-насларыиын, шаирин ирсини тэдгиг едэн дунЗа алимлэри-нин эсэрлэри топланыб. Низами Ьалыида уч дилдэ бу-рахылмыш ачыгча да ЗубилеЗэ теЬфэмиздир.\n100 чап вэрэги Ьэчминдэ «Низами» еясиклопедиЗасы-нын бурахылмасы мэдэни Ъэ-\nЗатымызда муЬум Ьадисэ ола-чагдыр. ЕнсиклопедиЗанын Ьазырланмасына керкэмли алимлэр, Зазычылар. инчэсэ-нэт хадимлэри чэлб едил-мишлэр. «Низами эсэрлэри^ нин сезлу|у» китабыны да нэшр етдирмэк фикриндэЗик.\nРеспубликанын таныймыш рэссамларына даЪи шаиримизин эсэрлэри. мевзусунда си-фаришлэр вермишик. Онлар-дан бири — ОглО Садыгзадэ беш Ьиссэдэн ибарэт эсэриии музеЗэ тэгднм етмишдир.\nЛубилеЗ эрэфэсиндэ рес-публикаяын онларча .мэктэ-бйндэ Низами музеЗи, Низами кушэси Зарадылыб. Онларын експонатларла вэ диафнлм-лэрлэ тэ'мнн олунмасыиа кемэк етмишяк. 100-дэн артыг идарэ. муэссисэ вэ мэктабде Зубиле] керушлэри кечирми шик.\nМусаЬябэш внарды: Ш. ЭЛШЕВ, Азэринформун мухбмря.\n»злэЗир\n— Кадр проолемя ив У3* лэшмэля олачагсынызмы?\n— СаЬэмиздэ савадлы. тэчрубэли ишчилэр чохдур. ЧалышмалыЗыг ки, онларын ]ери сэЬв душмэсин. Эсасэн биликли вэ бачарыглы кэнч-лэрэ устунлук вермэЗи нэзэр-дэ тутмушуг. Нисбэтэн ]аш-лы лакин зэнкин ЬэЗат тэч-рубэси олан мутэхэссислэр дэ кэнарда галма]ачаглар. Бу ики гуввэнин вэЬдэти истеп-салатын езэЗияи тэшкил етмэлидир.\n— Ииди бартер Золу илэ ми мубаднлэсн дэбдэднр. Бу эмалн\/Затдаре ЦунасИбэтя-ннз вэ Ьэмни усуддан нсти-\nСэ бахымыидан паркэтни лнЗЗэтмнн нечэ гурачагсы-ныэ?\n— Мал мубаднлэсн методу конкрет тарихи мэгам учун гэбул едилэ билэр. Тарихдэн бэллидир ки, бу усулдан басит шэкилдэ эчдадларымыз да истифадэ едиблэр. Ьесаб едирэм ки, индики шэраитдэ мал мубаднлэсн муэЗЗэн девр учун вэзиЗЗэтдэн чыхыш З0-\nujrn^an vunya л* мппо •\nшэЬэрдэн мал алыб сатмалы лудур. Нэзэрэ алынмалыдыр олачагыг. Куман едирэм ки, ки. базар игтисадиЗЗатынын гаршылыглы мэнфээт вэ ан- ^ №\nлапша эсасында гурулачаг\nхарнчи вэ дахили элагэлэр механизми истеЬсалын сабит-лэшмэсини тэ'мин едэчэк. МэЬсул бурахылышынын Ьэч-мнни истэнилэн сэвиЗЗеЗэ гал-дырмаг мумкун олачаг.\n— Ширкэтии СумгаЗытда Зарадылиасы unja муессн-сэлэрнижн эксэриЗЗэтинхи бу швЬэрдэ Зерлэшдиржлмэси илэ баглыдырмы?\n— Вэли. башлыча сэбэб будур. Истэр саЗына, истерев дэ Ьэчминэ керв республн-камызын беЗук ким]а муэсси-сэлэринин тэгрибэн 90 фаизи СумгаЗытда Зерлэшир.\nШиркэтии СумгаЗытда фе-алиЗЗэти учун бина мэсэлэси-ни Захын вахтда Ьвлл етмэк мумкун олса да. бир сыра чэтинликлэрлэ дэ гаршыла-ширыг. Буялардан Ьэлэлик кезэчарпаны рабитэ мэсэлэси-дир. Ьазырда нэинки шэЬэр-лэрарасы, barra шэЬэрдахилн рабитэ Зарытмаз вэзиЗЗэтдэ-дир. Буяунла элагэдар олараг республика Рабитэ На-эярляЗиии вэ дикэр мараглы тэшкялатлары кевяшмигЗас-\nЬэлэ формалашмадыгы. ги]-мэтлэркн сабитлэшмэдиЗи бир вахтда муэссисэлэри хаммал-ла тэчЬиз етмэк. он минлэр-лэ ишчини Зедиртмэк. KeJmjr дирмэк вэ дикэр соснал проблем лэри Ьэлл етмэк лазым-дыр. ьу ишлэри кермэк учун кулли мигдарда валЗута тэ-лэб олунур. ИстеЬсал етдиЗи-миз мэЬсулларын эксэриЗЗэ-тини дун]а базарына чыхара билмэдиЗимиз учун бу. гэдэр валЗутаяы элдэ етмэк мумкун деЗилди р. О дур ки. Ьэлэлик бартер Jaiy илэ ишлэмэкдэн имтйна етмэк олмаз. Лакин чиышмиыЗыг ки. дун]а ба-зарыва хаммал эвэзинэ ондан Ьазырладыгымыз Зуксэк ке]-фиВэтли мэЪсулларымыз чых-сын. Вэ милли сэрвэтимизнн хеЗрнни бутевлукдэ езумуз керэк. Бунун учун дун]а стан-дартларына чаваб верен тех-яолокиЗа^ары мэяимсэмэк ва-\n'\"^^ГМгаЗыты «елу шэЬэр» адлаядырмаг санки м'ирэ шэкднии алыб. Сххчэ, шэЬэ-рии эЬаляск Ьэмп ваЬжнели аялаЗышдая на вахт |аха гур-тарачаг?\n— ШэЬэрин еколокиЗасыны сагламлашдырмаг учун сои заманлар хе]лн ишлэр кору-луб. ШэЬэр рэЛОорлнЗинин вэ муэссисэлэрин бу саЬэдэ . тутдуглары мевге сумгаЗыт-лылары гане етмэлидир. Ьазырда СумгаЗытын аб-Ьавасы тэмизлиЗинэ керэ рЛпубли-камызын дикэр сэнаЗе шэЬэр-лэриндэн кери галмыр. Бир сыра зэрэрли гургуларын (линдан, Ьербисидлэр, алуми-ниум-хлорид. бензол, етилен, етилбензол, етил спйрти вэ с. истеЬсалатларМнын) даЗанды-рылмасы шеЬэр сакинлоринин урэЗиндэн олмушдур.\nЛакин бундан сонра гургуларын ишини дондурмаг фик-римиз ЗохдУР- Нэзэре имаг лазымдыр ки, бу вэ За днкэр истеЬсалатын багланмасы-нын архасында Зузлэрлэ аилэ-нин тале]н да]аныр. Кучуму-зу завод* туллантыларьжын тэкрар е'малына вэ бир сыра чыхарларын валЗута илэ са-тылмасына верэчэЗвк.\nШэЬэр еколокиЗасынын саг-ламлашдырылмасы учун мев-чуд технолокиЗаларын тэк-миллэшдирилмэсн. истеЬсдл просеслэринэ нэзарэтин куч-лэндирилмэси, тэмизлэмэ гур-гуларыиын тэнзимлэямэсн вэ Зенидэн гурулмасы диггэт мэркээиндэ олмалыдыр. ьу мэсэлэлэрин Ьэллинэ шэЬэри-миздэ Зарадылмагда олгр* ено-локиЗа фонду да тэкан вер-\n\"э^ДИйс«ув»*«ыа пуст»-гкллнк Золу на гэдэм гоЗдугу бир вахтда муэссясадэрин ф»-\n— Ьэр ше] кез габагын-дадыр. Муэссисэ рэЬбэрлэри эввэллэр киминсэ гэЗЗумлугу-на бел оаглаЗыб Ьэмишэ Jyxa-рыдан кэстэрншлэрэ мунтэ-зир олурдуларса инди hep кэс ез проблемини сарбэст шэкилдэ Ьэлл едир, взукэ сэрфэли тэрэф-мугабиллэр сечир, лазыми Зввумдэ соэ-дэлвшмэлэрэ на ил олур. Бв-лэликлэ, Ьазырда элдэ олу-ная келирин тэгрибэн 40 фаизи истеЬсичыларыи озлэри-нин иггиЗарына верилир.\nБеЗук кимЗамыэыи онларча муэссксэсини бнрлэшднрэн ширкэтимиз да ишини бу ис-тягамэтдэ гурачаг. Ьэлэлик харичи елкэлэрлэ Залныз тя-чарет элагэлэримиз вар. Ji-\nхын кэлэчэкдэ муштэрек му эссясалэр дэ зарадачагыг. ИталиЗа, АБШ. АлмаияЗа\nИнхнлтерэ, ТуркяЗэ. Иран вэ башга елкиэрлэ элагэлэри-мнзя Зенадэк гурачэгыг. МусаЬнбекя Заадм Энэенэр ЧАВВАРОВ.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-16-1992-p-2\/","date":"2017-06-28T15:59:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00687.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3139067888,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.31390678882598877, \"udm_Cyrl_score\": 0.09297467023134232, \"sah_Cyrl_score\": 0.07706152647733688, \"kum_Cyrl_score\": 0.060974929481744766, \"tuk_Cyrl_score\": 0.059076473116874695, \"crh_Cyrl_score\": 0.05709351226687431, \"tyv_Cyrl_score\": 0.041698895394802094, \"eve_Cyrl_score\": 0.032395053654909134, \"tat_Cyrl_score\": 0.03110131248831749, \"kbd_Cyrl_score\": 0.026687532663345337, \"nog_Cyrl_score\": 0.02470327913761139, \"alt_Cyrl_score\": 0.02384762465953827, \"ron_Cyrl_score\": 0.015552547760307789, \"bxr_Cyrl_score\": 0.014461605809628963, \"rmy_Cyrl_score\": 0.012341446243226528, \"krc_Cyrl_score\": 0.011626500636339188, \"dng_Cyrl_score\": 0.010906603187322617}","num_words":15950,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.352,"perplexity_score":76820.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 28, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТЙ >• «**•« ил\nHt 221\nmm\nMnnjQHfiBp устун дэ\nТ8ЫИР ОЛУНМУШ Y3YM\nСОН HJHPMH ИЛДЭ АЭОКАМАНЫИ «чамм> ОЛУВ, АЧЫГДА-КИЗЛИНД» ОНУНЛА ДОЛАНДЫГЫМЫЗЫ Е'ТИРАФ ЕТМИШИК. АНЧАГ НвМИН «ЧОРОЮ» Н9Д9НС* ЬвМИШО ЬТЧУМА КЕЧМИШИК\nсэн едумдэн кучлусэн\nГашла квз арасындакы за* ман мэсафэсиндэ учуз влум\n^\"'ШШЭ езуну ГИ]МЭТЭ МИН* дирмэк учун ¿ахшылары\nапарыб. Сэни до апарды.\nЬэмишэ учуз влумдэн гор-хардын. AeJopflHH ки, бирчэ душмэн елдурэндэн сонра\nелсэм «уф» демэрэм. Амма билмирдин ки, гэлэминлэ, чэсарэтинлэ кундэ нечэ душмэн влдурурсэн.\n«Халг гэзетизнин Газах\nбвлкэсиндоки чэбЬэ ра]онла-\n8ында мухбир — оскар идин. !ундэ нечэ ¿ол елумлэ раст-лашырдын. Ермэни тэчавузу-нун ил к кунлэриндэн — кэнд-лэримиз дагыдыландан, jop-пагларымыз куллэдэн дйдим-дидим оландан, гочаларымыз, ушагларымыз ¿андырылан-дан, ел-обамыз эсир^есир са-лынандан Сэн бу зулму, бу эзабы yp9jHHflOH, емрундэн кечириб, кагыза вермисэн; Ьамысыны вера билирдин-ми? Вэтэни ез намэрд ев-ладлары ¿адлара сатанда, бе-Jyn гардашларымыз бизэ бал-та чаланда Ьамыдан габаг Сэн hapaj салыб ¿атмышла-ры ojaflbip, башдакылары rej-рэтэ, намуса чагырырдын. Бу гэдэр душмэнин, бу гэдэр Ьагсызлыгын габагында тэк галмаг олардымы? Бу гэдэр езаба, ситэмэ бир овуч rej-рэтли огулун ypajHMH дезэр-ди? 0луМ Сэни чохдан из* najHpAH. ГэрибэДИр, буну hHcc елэсэн дэ езун Ьаггын-да фикирлэшмэздин.\nГазахда, Агстафада, То-вузда вурушан эскэрлэримиз, ез евиндэ, ез кэндиндэ flejy* шэн аталарымыз, аналары-\nмыз, ушагларымыз Сэни дог* малары билирди. Билнрди-лэр «и, душмэнин, ачлыгын, дидэркинли]ин, влум-итимин эЬатэсиндэ Ьеч олмаса Сэн вэ Санин ними журналнстлэри-миз онлары ¿ада салыр, сэс-лэринэ сас верир, руЬдан душмэн го]мурлар. Ьеч унут-марам, бизи Кэмэрли кэн-диндэн — ен . мевгелэрдэн xejAH аралы душмэнлэ узбэ-\nÍ3 галмыш совхозун он мин аш то]угуну бэслэ]иб гору-jaH аилэнин корушунэ апар* мышдын. Онда билдим ни, Ватэн rejpaTH чэкан hap кэс Сэнин учун эн JaxHH досту-нун, гардашынын Ьэ]атын-дан да ги1мэтлидир. 9 заман*. аилэнин башчысы ата нэва-3HiuhJA3 сэни епуб; « Кэлди-1ин ¿оллара гурбан олум — деди, — Сэн кэлэндэ билирик ки, Ьэлэ ¿аддан чыхма-мышыг».\nСэн hen кэс�� ¿аддан чы-хармырдын. Бу илин баЬа* рында «Халг гэзетизнин фо-томухбири ЧаЬанкир Ибадов-ла Газах болкэсиида —- де-¿ушэн ра]онларда невбэти е'зами]]этдэ идик. Газахын Ашагы Эскипара кэнди илэ ермэнилэрин ¿ашадыгы кэн* дин арасындакы тэпэдэ эс-карлэримизлэ 4HjHH-4HjHHa шэкил чэкдирмэк истэдик. Белэчэ бир аз да ушаг са* дэлевЬлу]у илэ душмэнэ jaH-ды-]анды вердик. Таиланда мэни гырага чэкиб 6©JyK гардаш эрки илэ: Онларын\n¿анында шастини сындырмаг\nлирсэнми ки, ермэни сна]-перлари ба]агдан бизн кез-\nдэн го)мурлар. Сэнэ бир ше| олса ¿олдашлара на чавао\nверэрэм?\nБизи гopyJypдyн, бизим\nСун нараЬат идин, езун гэ-л елумэ туш олдун. блум сэни журналист достумуз Ас* лан Кэмэрли илэ чэбЬэ хэт-тиндэн га^даркэн Ьаглады. Бу да тале кэмли]инэ бир вишанэдир. Сэн ез та]-туш-ларын ними аталы-аналы бе-¿умэдин, и]нэ илэ кор газа-газа дикэлдин, аила гуруб огул-ушаг саЬиби олдун. Амма огул то]у елэмэдин, гыз кечурмэдин, баба олуб, нэвэ-нэтичэ о]нада билмэдин. На ¿азыг ки, дерд-беш иллик му-Ьарибэдэ деЗушдэ елмак дэ .Сэнэ гисмэт де)илмиш. Тэса-дуфи автомобил гэзасы илэ емрунэ нвгтэ го]улду.\nСэн Ьэмишэ Ьэ]атдан куч-лу чыхмысан. Бу влумунлэ дэ елумэ галиб кэлдин.\nСэнин Ьаггында кечмиш заманда данышмаг истэми-рэм. Сэнин елумунэ инанмаг истэмирэм. Чи]эрпараларын, достларын, бу елум-итим му-Ьарибэлэриндэ далбадал бир нечэ евладыны итирэн, ]е-тим, эзабкеш ВалеЬэ аталыг, агсаггаллыг едэн «Халг га-эети>, нэЬа]эт, бутун халгы-мыз учун Сэн вэ Сэнин ними накам огулларымызын ру-Иу ]аша]ыр, бу кун дэ душмэнин ]олу устундэ — Газахда, Зэнкиланда, Губадлы-да, Гарабагда, бутун Азэр-ба]чанда сипэрдир. Сиз у?™д-сизлэрэ умид, бизларэ мэ'нэ-ви да)агсыныз. Сиз бизларэ Ьэлэ.нрх дазымсыныз.\nЧавид ХАСПОЛАД.\nЬЕ1ИФ, ЬЕЛИФ СЭНЭ, ВАЛЕН!\nЬе]нф, Ье]иф сана, Валей! Тэрлан тэонн, чаван емрун На тез чатды соиа, Валей?! Галдыг ]ана-]ана, ВалеЫ\nСэн кн ]енн чыхдын гышдан, Ганад алдын гыргы гушдан. емрун ]ары олмамышдан\nНа тез батдыи гана, Валей? Галдыг ]ана-]ана, ВалеЫ\nТапмыш иднн йалал чады, Учалтмышдын тэмяз ады... Чагырмадын гойум^ады, Халгы Toja-шана, Валей, Галдыг JaHa-jaHa, ВалеЫ\nhej агладым, кез торланды, Урэк ]анды, чан горланды, Ел гэмлэцдн, дост од ленды, На тез батдын гана, ВалеЫ Галдыг JaHa-jaHa, ВалейШ\nГурбан МУСАДЕВ,\nмуэллнм.\nБалка дэ ]еддич:аккиз ил оларды, Моснвадан журналист калмищди. Азэрба|чан-да YЗYMЧYЛYJYH кэлири-чыха-ры илэ марагланырды. Бир нечэ кун Ширванын багла-рыны кэздик. адамларла *е-рушдук. А]рыланда деди:\n— Торпагыныза йе]ран галдым. Такчэ узум бас елэ-]эр ки, ил бо1у халгыныз фи-раван долансын.\nГыса муддэтдэ узумдэн йеч дэ башы чыхма]ан рус журиалисти бела гэнаэтэ кэл-мишди. Бас узумун ичиндэ ]аша|ан биз нечэ? Бу агры-лы сейбет барэдэ данышмаг учун он беш-и]ирми ил кеч мишэ га]ытмаг лазым кала чэк. Камин иллэрдэ йэр ра ]она аз гала торпагын ]ары сында узум салмаг планы го ]улурду. Е'тираз едэнлэр та пылса да онлары ешидан ол мурду. Ьэтта ширван ра]он ларындан ��ириндэ ра]ком ка тиби МК-дан кэлмиш нума ]эндэ]э «мал-го]уна торпаг галмыр» де]эндэ о фикрини бела чатдырмышды:\n— Сан ишини кер, к им билир, сабай на олачаг?\nДогрудан да, сабай на ола-чагыны йеч ким билмирди. Ьэлалик тахыл сайэлэриндан кэсир, даг ]амачларында ме-шалэри гырыр, йарада кал-ди узум экирдилэр. Кэтта баглары кэнд евлэринин чэ-пэрлэринэ дирэ]ирдилэр. Баг-ларын салынмасына, мин тон-ларла ким]ави дэрман, хари-чи елкэлэрдэн тинк кэтирил* мэсинэ мил]ардларла рубл харчлэнирди. Кэтта иш о ]е-рэ чатды ки, узум памбыгы устэлэди, йермэтэ минди. Биз узум угрунда кедэн ]а-рышда гэлэбэ чалдыг. Мил-Зон тонларла майсул топла-дыг, Иттифагда биринчи ]е-рэ чыхдыг, бэ'зи капиталист елкэлэрини бела архада го]-дуг. Онда узум истеЬсалын-дан иэлиримиз мил]ардларла рублла елчулурду. Ни]э киз-лэдак? Азэрба1чан кэнди йэ-мин пулун са]эсиндэ ]аваш-]аваш дирчэлирди.\nАнчаг итирэ-итирэ дирчэ-лирдик. Чохиллик кэндли эмэ]и ез ]ерини тэзэсинэ ве-рирди. Тахылчы, памбыгчы, малабахан, багбан денуб узумчу олурду. Калбуки ху* суси экинчилик мэдэшШэти тэлэб едэн узуму тамам-ка-мал билмэк учун кэндли]э узун иллэр лазым иди. Ла-нян иллэр етсэ дэ бечэрмэ-ни е]рэнмирдик. Кечэн эср-да Агсуафадан уутмуш Х^ц? лара гздар алманларын нечэ беЗук мапэббетлэ узум ]етйш-дирмэсибарэдэ агласыгмаз сейбэтлэр ешитмишэм. Анчаг йэмин сейбэтлэри даны-шанлар да узуму севмэди-лэр.\nДайа бир итки. Узумун алгол ачдыгы иллэрдэ ]узлар-лэ шэрабчы йэбсханаларда чэза чэкирди. Онларын тэг-сири нэ иди? Инди дэ йеч ким де}э билмэз. Ку]а девлэт малыны мэнимсэмишдилэр. Анчаг йамы билирди: онлар тэк ]емэмишдилэр, тэйрикчи-\nлэрлэ бирка ¿емншдилар. Дэпшэтли бу яда кн. шарао-чылары эслинда огурлуга тэЬрик едэнлэр йэбса алмьнп-дылар вэ онлара йеч кезуи уста гашын вар AeJdH олма-мышды. Сез тапмага на вар? Ахы шэрабла иш керуб шар ишдэн кэнарда галмаг ол-мазды...\nУчунчу итки. Баракатлм торпагымызда шэраб 4aj ними ахырды, вагон-нагон узаг-лара кендэрилирди, мил]ард-ларла кэлир катирирди. Чай-чэлаллы банкетлар «ечнрн-лирди, йансы шэрэфэсэ тэн-тэнэли мэчлислор дуэалдн-лирди. Бутун Азэрба)чанын макетинн езундэ «]ашадая> дегустаси]а заллары, план-таси]аларын эн уча %нагтала* ринда тнкилэн узумчу еала-ри, йамынын йермэтлэ JaHani-дыгы узумчу адлары халгы-мызын гона!Гпарварлн]ннн, торпагын баракатнни, чама-атын хош кузэраныны кес-тэрэн (васита иди. Зирзамнла* рин сэссизли]индэ, алманларын Зузиллик палыд чэллак-лэринин дурушунда, муасяр завод чэнларинин кумушу парылтысында вар-девлэтин эзамэти ду]улурду. Лакин харичи базара чыхармага ша*\n5*6 йазырла]а билмнрднк. унки 49KMajH eJpaHMOK ис-тэмирдик. Нечэ-неча нев узу-му бир тэкнэ]а твкуб cyjyiiy чыхарыр, дэмнр чэнларе 1ы-гырдыг. Душунмурдук кн. гарышыг сортлардан нечэ шэраб алмаг олар? Она нэ ад roja билэрдик? Шэраб 49KMajH ejpaHMaK учун лазым олан етэн узун иллэрдэ ла-6opaTopujaja кириб баш иш-лэдэн, таза шэраб кэшф едэн бир адам танымадыг. AajnpMH ��э Ja узун (на фэр-ги вар?) стол, архасында aj-лэшиб гуртум-гуртум шара-бын дадына бахан во она nij-мэт верэн дегустатор ]етиш-дирмэдик. Во газансаг да мил]онлар итирдик. Устэлик, шерабы да тэйгир етднк. Ман бу jepAa шэрабчыларын йаг-лы киле]ини ешидирам: акэр аваданлыгы вэ онун ehTHjaT йиссэсини йэмишэ ордан-бур-дан дилэнмишиксэ, инди да мэчбур олуб Курчустандан ва Руси}адан рекетлэ кэтиририк-сэ ¿ахшы шэрабы нёчэ чак-мэк оларды? Ким инанар ки, Азэрба]чанда йэлэ шэраб за-водлары учун аваданлыг «а ehTHjaT йиссэси бурахан бир муэссисэ тикилмэ\/нб?!\nХе]ли сонра Азэрба]чан УЭУИУиу» башы устуну rapa оулудлар алды. На мшцард-лара, нэ чэкилэн эзаб-эзи]-]этлэрэ мэйэл го]улду: сэр* хошлуг эле]йинэ кучлу га-рар чыхды (1985). Камыны бир талиба салдылар: ичиб\nкучэдэ ]атан Pycnja сархош* ларынын кудазына биз да кетднк. Ахы шэраб су JepH-на ахса да агзымызы о ар-ха AHpaJn6 ичмэмишик. Ja-зынын аввэлиндэ ватырлат-дыгым рус журналиста Дв е'тираф етмишди;\n— Сиз Да ичирсиниз. Анчаг бизим ними jox. Ичандан\nсонра кучэлардэ узаныб ja-тан, кедмэчэлэрдэ anujaft кишндан нечэ ата. нечэ ар олар?\nКечаси-кундузу нчмакла кечэн елка йаггында гарар бнза да тэтбиг едилда. 0зу-муз дэ йамнн гарарын гулу олдуг. Ва буидан сонра Аэар-баЗчанын йансы негтасннда узум битирдяса балталарын саси ешидилмэ]э башлады, кэйраба ранклн салхым бн* таран меЗналэрн кекладилар. Азарбе]чанда 70 мин йек-тардан чох узум багы ма!ш едилди. Камысы емруну тах-рибатчы гарара ва он зим зу-Зумуза гурбан верди. Душман да бела яш тутмазды.\nГариба да олса бутев мил-лат наразы галды: гаш-гвбаг-лы сархошлар да, аглы оа-шында олан иормал адам-лар да. Toj еламак, ад куну кечирмак истэ]анлар де. Магаэаларда нрн невбалар амала калди ва пара бир сез тапыб йекумэтин гарасынча де]инди. Анчаг ичкннн Ьеч ким теркнтмэди. Ичмак не-TajaH Jena нчди. су шуша-ларкяда. дам ча]ннкла-рнидэ. Такчэ халгын бели гырылды, зарарн Jena она AajAH. Ахы гарар чыханда заводлардакы дэмир чанлэр агзыяа кимя шэрабла долу иди. Хе|лн сонра литринн нкя rafmje Руси)аныи шЛар-ларнна кендардалар. \/ена да мил]онлары нтноцих. Товуз вграр-сана]е комбинаты сана-je швбасиннн мудири Ну-рэдднн Arajes AejHp:\n~ Мэн о гарарын але]Ьи-нэ чыхыб чох Jepa ¿азмыш-дым. Мани горхудурдулар,— ]азма, санн тутачаглар, — де]нрднлар.\nО вахт 6ejy* а]ыгларын е'тнразыны ешидирдик: он\nлар гыса муддатда влквдв сархошлугу лэгв етмак иста-¿ирдялар. Анчаг балка да гэсдэн тахрибатла машгул олдугларыны кермак иста-мирдилар. Чунки бачарыг-сыэлыгыяыз о дэрэча]э чат-мышды ки, суфра ва шам-пан узумуну да техники сорта гатыб заводлара тэЬвил верирдик. На ады. на дады мэ'лум олма]ан гарышыг мй-Je бурахырдыг, вал]ута ка-тиран шэраб jox. Камин бе-\n8к ajboviap иеэ гарышыг мани roJy6 шараба Ьучума кечмншдилэр. Эсл тахрибат бела оларды! Агстафада 1 немрэлн шараб мантэгасиндэ 500 мин декалитр шампан шарабы Ьазырламага (175 miltiJoh рубл газанмага) им-кан олса да Ьеч Japbicbi нс-теЬсал олуммур. Чунки та-сэрруфатлард�� шампан сорту ]етишднрмэ1а чох да Ьа-вас кестэрилмнр. Карак зэЬ-мат чэкилсин ахы!? шамкяр шампан заводу бутев Канчэ— Газах эонасы учун назарда тутулмущду (ман бу Ьагда мэгала ]азмышам). Лакин етэн он илдэ яа завод тики-либ баша кэлдя, на да бела 6eJyK эонада шампан сорт-лары JeraniAHpMdJa Ьэвасн олан адамлар тапылды...\nJena екузуя гу]ругундан ¿апышдыг. Баша душмадик км. шарабчылыгы лап едяб эвазинэ узум шнреся бурех-маг кэлир )олларыны багла-маг, чамаатын доланмасыны кэсмак демак нд*. Тасэваур един кн. йар ра)онда эн азы •дерд-беш шэраб заводу тикн-лио. Ьэрасяна мял]овларлХ харч чакилиб. ЛухарЫда оту-рая 6ejy* ajbiraap нса лузум-суз бир амрла агына-бозуна бахмадан Ьамысыны шире заводларына чевирмэк бара-да гарар вердалар. Инда да карак мил ¿онлар хэрчлэ]иб таза аваданлыг алына]ды. Калбуки шяра чакмак учун консерв заво^лары тикил-мшпди.\nБиз тарих 6ojy чох чаза-лар чакмишик. Такчэ ajpbi-а]ры шэхелэр барада jox, бутев халглара гаршы тэтбиг еднлэн чазалар йаггында чох ешитмишнк. Невбатн чэза иса шараб эле]Ьина, чамаатын «чера]ина» гаршы ¿енэлдил-мишди. Талэм-тэласик чан-лари ва гургулары учурду-' лар, авээяндэ шире бурахан сехлар THKMaJa башладылар, атак-атак пул твкуб шушэ габлар катнрдалар. Камин вахт Газахдакы 2 немрэлн узум е'малы заводунун директору Чал ал Ахундовла Ьала йеч Haja oxmaMtJaH бе-JYK шире сехнни кэздик. О. ермэнилэрин гэсдая сайл гу-рашдырдыгы 16 мил]он ма-иатлыг спирт гургусунун !а-тыб галдыгыны деди. Калбуки йэмнн гурту Ьазыр олса]-ды Газах—Товуз эонасынын шэраб эаводларыны спиртлэ та'мин етмак оларды. Экэр инди спиртин литринн 300— 400 рубла алырыгса (бир вахт 60 гапик иди), еэу дэ чох миннатлэ катирнрдиксэ керун нэ гадар итармишнк? Директор челлэре текулмуш чанлардан. шушэ габлардан Ьэ]ачанла данышды вэ ахыр-да деди:\n— Ьамысыны консерв за-водуна вердилэр. Анчаг шире бурахмаг сеЬбэта битэнэ гадар пекумат сэЬв елади]ини баша душду. Таза техноло-KHjaJa чэкилэн харч да че^ лара текулду.\nНа етмак оларды? Азар-ба]чаны Jama дан, доланды-ран вэ таныдан узумэ езка-лэр да. догмалар да тир]ак ними бахырдылар. Ман узум багларыны чох кэзмишэм. Ьэмишэ адамлы олуб, сасли-ку!лу олуб. Инди иса такам cejpax адам керанда севини-рик. ПлантааОалары алаг 5а сыб, Ьара бахырсан узум >>х, бетон дираклар «бятио». Ка-\nВ бахырсан мал-hejBaH, го-н-гузу керуреэн. Вали, бир-чэ узум галмышды, ону да кеэумчыхдьиа салдыг. Кеч узунэ бахмырыг, она олан эор-хош Ьэваснмиз евнуб. Дариндан фикир вереэк керэ-рик ки. биз узуму тэйгир ет* мишнк: бир вадт Ьам шан-шеЬрэтамиз иди, Ьам да ба-ламыз олду (табиата корла-дыг, адам лары Ьэбс етднк. ичкиннн да зарарн abJah).\nИнда йар икнеи ила ба-оышмышыг; Ьам шан-шейрет нткнеи нлэ. Ьэм да чэкилэн эзабларла. Шан-шеЬрэт бир ]ана гал-сын, hei олмаса эзаблары, зн]ан-зэрери унутма]аг! Унут-Majar кв, бизим тахыл, пам-быг, кундэ JY3 дэфа Ьаллан* дырдыгымыз доггуз иглмм зонасы Jox, бечармэ]н ва ша-\nВчэкмэ]и ejpaHMaceK дэ, яыз узум касыбчылыгдан ��ыхарыб. Онун газанчына ев тнкднрмишик, то] елэмишнк, машын алмышыг, ушагымызы мэктэбэ го]мушуг. Чэтин КУНДЭ узумун газанчы neMajH-мизэ кэлиб. На тез унутдуг буну? Нэ учун узуму кездэн салдыг? Товуз да бир шэрабчы деди кн. карак башымыза даш ¿агсын! ьелэ гэдирбнл-мэзликми олар? Дазыг кэндли 50—60 илин муддэтиндэ нечэ дафэ ез пешэсинп abJh-шэр? Инди о сабай нэ экэча-JHH9 инанмыр. Билмир ки, йэр ]аны бурумуш, даг-лара галхмыш узум баглары не гадар jamajanar? Агстафада Низами адына совхозун баш муйаснби Кэсэн РэЬи-мов деди:\n— Арпа-бугда илэ чама-аты доландырмаг олмаз. Вал-лай, узумун гадрини билми-рнк, Габаглар тэсэрруфаты-мыз илдэ 60—70 мин рубл газанырдыса, инди бир ajAa буидан чох олур. Узумэ гэдэр биз дилэнирдик.\nМая бу ¿азыны Ьазырла* ¿анда тэзэдэн узум багларыны к аз днм. Шэмкирдэ, То-вузда, Газахда, Агстафада Аллайынмы, торпагынмы сэ-хввэтиндэн (бечэрмэдэн ceh-бат кеда бнлмэз) йасилэ калан МэЬсул да чох лэнх !ы-гылырды. Чамаат ела бил 6njapa кеднрди. Чунки узу^ дан мнл]онларла кэлир элдэ етсак да йэмин узуму ¿етиш-диран адамлара амэк Ьаггы верилмэ]иб. Лыгымда йэр ки лограма инди бнр рубл ве рилмэси дэ кемэ]э кал мир ди.\nJaflbiMa узумун аддым ат дыгы илк иллэр душду: ону керан кезунуз jox иди. -Де мэзсэнми, торпагы зэбт ела jKp. на тахыл экэ билирик, нэ от бича билнрик, мал-nej-вана да jep галма]ыб. Анчаг иш кермэкдэнсэ данышмага вардиш* елэмиш чамаатымыз ела узум олма]анда да ка-нардан калан тахылын чера-¿мни JejH6, оту буронун хо-. Бэ-дэн тэрби]асини дэ унутмур-дулар. Экбэри узкучулун дайа чох чэлб елэ]ирдн. Она керэ хусуси белмэ]э ¿азылыб мэшг кечнрди. 15 ¿ашына ча-танда ¿ухарыда тэсвир етди-¿нмиз ]арышда фэрглэнди. О тэкчэ галиб кэлмэди, «¿ни заманда, йэр ики мэсафэ]э - узмэкдэ Дашкэнд шэЬэринин ]ени рекордуну Myajjan ет-\nОрта мактэби битириб ал и тэЬсил архасынча MocKeaJa ¿олланды. Бир муддэт авиа-KHMja заводунда торначы иш-лэди. Бурада мэшйур Tajja-рэчи Валери Чкаловла дост-лашды. Сонра па1тахтын то-хучулуг институтуна дахил олду. Бокса да бурда ме]л салды.\nНикола! Корол]овла, Левке-ни Огур]енковла вэ дикэр «дари элчэк» усталары]ла шэхеи танышлыг чох карына кэлирди. Онларын Aejyuwa-риндэн. мэслэЬэтлэриндэн фа]даланырды. 1937-чи илдэ Москва алн мэктэб тэлэ-бэлэринин бириичили]индэ ¿арым]увкул чэкидэ мэЬз бе-лэ YHcüjJaTHH cajacHHAa ja-шыдларыны мэглуб елэди. naJraxT чемпиону адыны га-занды. 1938—1939-чу иллэр-дэ дэ она устун кэлэн боксчу тапылмады.\n1939-чу илдэ Иттифагын эн кучлу идманчылары Ки-ИДМАН\n¿евэ топлашмышдылар. О иллэрдэ елкэ чемпионатлары башга невлэрдэ олдугу кими бокс да да йэм биринчи, Ьэм дэ икинчи груп узрэ кечири-лир��и. Экбэр Торбанов икинчи групда ]арышырды. Фи-наладэк де]ушлэри угурла баша вурду. Кэлледичи гаршы лашма да рэгиби TpejHep иди. О. Ьэм кучлу]ду, Ьэм дэ тэ^рубэли. Кэркин керуш азачыг устунлуклэ Гре]нерии xejpHHa гуртарды...\nВахт ¿етишди, 1941-чи илдэ али тэЬсиллн мутэхэссис диплому алыб бэбэкистана кэлди, Дашкэнд Тохучулуг Техннкумунда муэллим иш-лэди, Бир ил етду. Ихтиса-сы узрэ Москва Елми-Тэдги-гат Институтунда чалышмага дэ'вэт етдилэр.\nЭкбэр Гуроанов Москва да, ССРИ Девлэт Нэзарэти На-зирли]индэ, бзбакистанда На-зирлэр Советнндэ мэс'ул вэ-зифэлэрдэ чалышыб, 1961-чи илдэ иеэ Азэрба]Чана — Бакы Ja кэлиб вэ Девлэт План Комнтэсйндэ ишлэ]иб; 1976-чы илдэ neHCHjaja чыхыб, амма бяр аз сонра ¿енидэн ишэ дэ'вэт едиблэр.\nО. идман алэминдэ, хусуси-лэ муасир боксда баш верэн да]ишикликлэри, ¿еннлнклэри мунтэзэм олараг излэмиш. онлара ез мунасибэтини бил-дйрмишдир. Бу бахымдан 1986-чы илдэ кечмиш ССРИ Девлэт Бэдэн Тэрб^эси вэ\nИдман Комитэсинин сэдри М. Грамова кендэрди]и мэк-туб диггэтэла]игдир. 1986-\nчы ил сент]абрын 30-да «Советски спорт» гэзетиндэ ел-кэнин сечмэ бокс командасы-нын баш мэшгчиси А. Лав-ровун мэгалэси чап олун-мушду. Экбэр Гурбанов баш мэшгчинин фикирлэриндэки зэрэрли чэйэтлэри чэсарэтлэ ачыб кестэрирди. Кэмин мэк-тубда оху]уруг: «А. Лавров де1уш заманы зэрбэлэрин са-¿ынын даЬа чох олмасына ус-тунлук верир. Бела бир тэлэб истэр-истэмэз эсл далаш-ганлыга апарыб чыхарыр. Бизим шеЬрэтли мэшгчимиз эмэкдар идман устасы Б. Денисов де]эрди: «Ушаглар, да-лашмагы Ьамы бачарыр, Ьэтта гадынлар да. Бокс нсэ мэктэбдир. Инадла е]ренин. Зэрбэлэрин са]ынын Ьэдден артыг артырылмасы е]ни заманда, урэк-дамар систеМинин фэали]]этиндэ арзуолун-маз дэ]ишиклнклэр ¿арадачаг, баша дэ1эн зэрбэлэреэ бе]нин иш режиминэ. ганын Ьэрэкэ-тинэ олдугча мэифи тэ'сир кестэрэчэкдир».\nМуэллиф ахырда ¿азырды ки, «биз рингдэ ¿умрут» да-васы ¿ох. эсл бокс мактэби кермэк истэ]ирик. Истэ]и-рнк ки, рингдэ бир-биринин лэ]агэтинэ Ьермэтлэ ¿анашан усталарын эдалэтли мубари-ззеинэ, агыллы тактики Ьэрэ-кэтлэринэ, кезэл техникасы-на тамаша едэк, ибтидаи\nдевр вэЬшилэринин гаклы эл-чэклэринэ 6axMaJar>.\nБир aj сонра Москва дан алдыгы чавабда билднрилнр-ди ки, KeHAopAHjH моктуб ССРИ Бокс Федерасн]асы мутэхэссислэри тэрэфиндэн музакирэ олунуб вэ месте-рилэн тевси]элэр сечмэ но-манданын Ьазырлыгы заманы нэзэрэ алыначаг...\nЭкбэр бэ]ла манн Девлэт План Комитэсинин эмэкдашы Чэфэр Гули]ев таныш едиб. Онлар узун муддэт дир бнр. ¿ердэ ишлэ]нрлэр. Чэфэрин оглу исте'дадлы шаЬматчы-дыр, Алманн]анын Ду]сбург шэпэрнндэ кэичлэр арасын-да кечирилэн дун ja биринчи-линяла иштирак едиб. Нее-б эти керушлэрин бириндэ мэнэ Экбэр Гурбанов Ъагда данышды вэ 1988-чи илдэ бнр ¿ердэ чэкдирдаклэря шакли верди. кунлэрин бириндэ нсэ гэйрэманымызла муаличэ олундугу поликлиникада кв-рушдурду вэ охудугунуз Ja-зы ¿аЬанды.\nЭкбэр Гурбанов Ьазырда «Нефтчн» ндман homhJJothh-дэ чалышыр. ��ам сагалак кнми баш мэслэЬэтчн везя-фэсиндэ фэали]]этэ 6aomaJa-ча?. Шубйэ «тмирик кн. онун ¿етищдирэчэ]и боксчу лары\nрннглэрдэ Ьэлэ чох кврэча-¿ик.\nАриф ШЭФИЗАД9.% Шаунддэ: (солдан cara) Экбэр Гурбанов ва ЧэфарГОНШУ КУРЧУСТАНДА\nКурчустан Республикасы-нын милли ордусунда хид* мэт едэн Ьэр бир эскэр бу ¿ахынларда дешундэн асмаг учун жетон аэ чиб дэфтэрчэ-си алачагдыр. Жетонларда эскэрин гаи трупу кестэрилэ-чэкдир кн, агыр ¿араланан-лара тэ'чили ¿ардым, учун Ьэкямлар артыг вахт итврмэ-синлэр. Дэфтэрчэлэрдэ нсэ ¿аралылара илк тибби Jap-дыу кестэрмэк барэдэ гыса\nмэ'лумат верилир.\nа **•\nКурчустан парламента узв-лэринин бу кунлврдэ т^диг олунмуш ajAbir маашы бела-дир: парламент сэдринэ 12 мин, онун муавинлвривэ 11 мин, комисси]а вэ фраксн]а сэдрлэринэ 10 мин, онларын муавинлэрннэ 9,5 мин. катиб-лэринэ 9.3 мин, депутатлара нсэ 9 мня рубл.АЛМАНН1АДАН COSA, РУСИ1АДАН КОМПРЕССОР\nБнр нечэ aj эваэлки черек гытлыгь) Janm к*, бмылыла-рын ]адыия»н чьи^ыб. Ша-пэрнн черек * твчЬнзатында ¿аранмыш кэркинлнк тодри-чэн арадан галдырылыр. Бол-лугун бир шэрти кнфа]эт гэ-дэр тахыл вэ ун ehTHjam ja-\nра дылмасында дырса, дикэр\nшэрти дэ черек истеЬсалы муэсснсэлэринин аЬэнкдар вэ семвреля ишлэмэенднр\n3 немрели Бакы черек за водунда нстейсал эсасэн му асир вэ мэЬсулдар авадан лыглар Ьесабына rajflaja са лыныр. KeJtTB кечирилэн je ниликлэр йаггында мухбнри мнзэ за во дун директору Мир-зэли Mycajei Мэ'лумат вер-мишдир:\n— Алмани]адан алыныб гурашдырылмыш собалар йэм истепсалын Ьэчмини ар-тырмага, йэм до мэйсулун ке¿фнj¿этини JyiccwTMeJa нм-кан вермишдир. РуоЦадая катярялмяш беш ¿енн ком прессоруя кема]я ила ун нт кис инин гаршысыяы алмаг мумкун олмушдур. Майсул-ларымызы магазаларн чат дырмаг. ун дашымаг мэгсэди ла 18 автомашын алмнмыш дыр. Лерларда ачылмыш ал ты кнчик сех васнтасилэ йвр кун ahaxHja 12 тона гадар\n\"с^-'ГЖЙАНОв.\n«Хааг гачии шт иудТГЭЗБТ RSMKVГУБЕРНАТО^УН АГЛАБАТАН ТЭКЛИФИ\nНмжни Новгород губернатору Б. Номсоа BonraÓojy ро-кнонукун хал г дапутатларына мараглы бар мд^аммн муаами-раеммн таклмф атммшдмр. СаЬбат мллардаи барм хармчдаи алыиаи тахыл дан кади р. Губарнагорум фимрмнча, Намни та хылы ах кондлмлармммадан аад)ута ила алмаг олар. Балада Ьам чох гЦматлм доллара гаиаат адармн, Нам да аграр бал-maja ¿ардым кастарарик. Усталнн, наНа)ат ки, аауну ¿адмаднр-maja баааран сманлмааси|алы алкaja хас чаНатлари аха ада-\n_«Комсомолскф правда»\nМДАКСМАДАН: Имдм Нммнн Новгород харичи олканнн араансм^ гу вариатор иса харичи алк» ватвидашы с^ылса да, бу барада Ааарба^чанда да фмимрла«мм«4а да)ар.AEJ9C9H «MATFOCCKAJA ТИШИНАаДА САКИТЛИК ОЛАЧАГ\nНадмсалари габагчадан хабар аармак габмлЦ)атм олан Тофиг Даданюа «Матросска|а тишина» дустагларынын 1ани или ааадлыгда гаршыла)ачагларыны «кармушдур». Чунки бу чур тачрубали кадр лар Намни вахтадаи лазым ола бил ар-лар. «Камсомомскф правда»ЕКС-ПРСЗИДЕНТЛ9РИИ МУНАФИ39СИН9 Г9НА9Т ЛАЗЫМДЫРМЫ1\nЩ-Би-Си Амарика талааиаи|а ширнатмнин »м» к даш ларынын фнирннчв, бу суал атрафында фикирлашма^а 'да|ар. Чунки АБШ-ым качмиш уч прааидамтииии ва онларын аила уааларимим муЬафиааси вории ада^анлара 15 мил|ом доллара баша иалмр.\nБу мабеаги азалтмаг барада мухталиф таклифлар вар. Демократ сенатор Деннис Дико ней hWmmh вардиун так лифа кара, сабиг прааидантларин Нар бирина млда мил|ои доллар аармак лаэымдыр uuL азлари учун муЬафйаа дастаси ¿аратсынлар. Гаиаат олунмуш аасаит Насабына иса мухталиф физики нагсанлары алан 16 мин ушата хусуси таЬсил аар-мак мумкуидур. Усталнк, Намин пул Ат ааин иллик та'мирмиа иан-бол бас .адар* «Вабачф трибуне»НАРКОБИЗНЕСЛ9 MYEAPH39 АСАН ИШ ДЕ5ИЛ\nНоаосибирскда иаркобизнасла мубариза пробламлари yapa Бо)налхалг конфраис качирклир. Конфрамсда ]аоомн|а, Kopaja, Монголу стам, Чин, РусЦа во Гааахыстан мутакасснсла-ри иштирак одирлор.\nPycnja ФодарасЦасы ДИН •ним наркобманосло мубариаа идарасинии раиси канарал Сарка|ааии дади}ина пара, бу ил РусЦа арааисико наркотик маддолормн иотирилмосм ило му-бариаауа дайа мин на фар милис ам акдМмы чалб адилмишдир. Калан ил онларын ефты 2 мииадак аргырмаг назарда туту лур. Бундам бamrat Сариа|ааин зарди^и ма'лумата пора, наркотик маддолорпо мубариаа yapa хусуси белмалар Ру-CMja ТаНлукасмалии НааирлЦи аа Pycnja иамруиханасы струп-тури ары м.да да |арадыяыр. •7 РТА»ДУШАНЫ Х9Б9Р ХИЛАС ЕД9Ч9К\nЧума аашамы Крамада ба)иалхалг ииформтиааси^а мачлнеи ачылммшдадк »у куй башарийат ааНид умумдутЦа инферма-cMja бирлм|м арафаснидадир. Бааа бир шараитда бу чур мач-лис хусуси вйам»фат касб а дир. О, мураккаб, а|ии ааманда сосиал-игтмсади просаскарии майсулдар инкишафымын, сар-Надлари иаиишландиржа#а имкаи аараи ja ни тахнвяошЦа-ларам }аиуиуиу вурмата аа аайид умумдуи*# ииформасЦа макаиыныи калачак уфугларини napMaja шараиг japaAwp.\n1Ш-чу ил Ба|иоихадг ИиформатиаасЦа или а лан адил-мишдир. 26 ио«обр тагвимдо «Гырмыаы кун» ними Ыл ади-лачак. И имам бака Намин кун Умумдуи$а Информ«<и}а куму\n«Правда»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-28-1992-p-3\/","date":"2017-06-28T15:58:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00698.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3861454725,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3861454725265503, \"sah_Cyrl_score\": 0.11477106064558029, \"eve_Cyrl_score\": 0.048761967569589615, \"kum_Cyrl_score\": 0.04833991825580597, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03964872658252716, \"tyv_Cyrl_score\": 0.030233129858970642, \"tat_Cyrl_score\": 0.027911273762583733, \"udm_Cyrl_score\": 0.025889186188578606, \"crh_Cyrl_score\": 0.024738024920225143, \"kbd_Cyrl_score\": 0.022705456241965294, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02220309153199196, \"rmy_Cyrl_score\": 0.021932194009423256, \"alt_Cyrl_score\": 0.01928636059165001, \"nog_Cyrl_score\": 0.017511282116174698, \"krc_Cyrl_score\": 0.012927712872624397, \"dng_Cyrl_score\": 0.012630880810320377}","num_words":15406,"character_repetition_ratio":0.014,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.434,"perplexity_score":68219.2,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 28, 1992, Baku, Azerbaijan\nлари еден мектук\nПарме дан, Бегмалхелг Арх-т»кторлар ИттшЬагындан Ааар-5мМИ Архмтакторлар Иттифагынын ид*р* N *гки* мак-wí lZÍJ Бу ***** Ае*р6*|ч*н ма^марн\nакадемик Ммшфмя Ьусегмо.уи •рхитек^рмын ннкиш^ь» »» бу саЬ»д» jyKC»K мхтисаслы мут»х»ссисл»р Ьеэырленмасм ишммд» 6#jyK хмдмапглармнни тагдир адилд|ф4М* субутдУР-Мектубда д«)млир: «Чемаб М. hycajHoayH ш»хс*й«тм be¡ иалхалг Архптакторлар Иттяфагмн*\nелкаимад* мшекар тешкнлатыи ¡ерадылмесынд* хидматм\nм ма'марлыгда, архитектур* теЬсили\nлыг ишм {уксек пфлатландмрмлммшдир. Оиун\nкемлетмек, бутун дум|в архитекторлерыны бирлешдирмек\nсаЬесмнде бе»нелхалг фаалмйетк да чох бе^ук у»»-\nМектубд* сонр* Бекнел ха л г Архитектор лар Иттмфагынмн преэиданти Олуфемм Ма]*кодуимм умидаар олдугуиу билди-рир ки, Ааерба^еамд* есасы Мика]мл Нусе^иоа терефиндам го]улмуш кеэел еи'еиелер делам етдирилеиекдир.\nБЕ1Н0ЛХ АЛГ 1АРДЫМ\n6е]нелх*лг Гмрммэы Хвч Чеми|]етиним Берде шаЬарин-деки иума)еидели]и Агчабади ра|онумда муаеггети мескуи* лашдырылмыш 1300 гачгына ]ардым мегседи иле ]вша|ыш (ерлеринм создан горумаг учун хусуси пластик аракесме •» еотуклер, габ-гачаг, палтар ве с аермишдир.\n^^Распублика Бе]нелхалг Ьумамитар ве Техники 1ардым Ко-миссидасында Аверинформун мухбирине би^мишлер щ, чемиЦетин меркези гераркаНыидвн — Ченевредеи |ол* са\nяынмыш ист» \"«»р, ^.гг*вы *• -werSLSSZrJÍ мин гачгмн. n«jn»HM»r учун ¡»*ыи куня.рд. А»»рб«|«»Н» «•\nтирилечекдир.\nсениле тошкилатчыларынын конгиесин©\nАзерба)чаиыи cehnjje ишчилеринин нум*|*МА* h*f'™ Турки]*]» ]ола душмушдур. Мутехессислеримив CehHiie Тешкилатыимн черчивесиид* туркдилли Аевлетладин саЬиМ* тешкилатчыларыкын Истанбулда кечирилечек рекионал конгресииде иштирак едечеклер. Конгресде бу •\"¡\"¡¡¡¡¡Р *Р£ сын да cahMjj* свЬасинда амакдашлыгын, тиббепмжти ин кмшаф етдирилмеси, бе]иелхалг програмларын Ь*|ата к* рилмеси, тибб кадрлары Ьавырланмасы^исади^а^^ин кеиишлеидирилмеси масалалари мувакире олуначагдыр* \"Y ма!еиде Ье]'етинии башчысы, республиканын саЬий* наэири РаНим hvcejHoa коигресде ме'руве едечекдир.\nДекабр а]ымде иса Умумдуи]* Банкыным Парисде кечи-ooeein каруш ваманы республикамывыи е*Ьи]]*смн# Ну мани* ^'¡^д!,м ~ст!рияПс7«п. .яяг.дяр пробп.мляр му.»-кире олуиачагдыр\nИНКИЛТ9Р0 ФИЛМИНИН БАКЫ КАДРЛАРЫ\nИнкилтеренми кСилвар-Висион продакшинв» кино ширкетн «Joxa чмхмыш часус» бедии филминин чекилишина >юырла-шыр. Бунунла алагадар Чафер Чаббарлы адыие «Ааарбаг\nчанфилм» киностуди]асы ила ширкет \"^^биоин*\nзаланмышдыр. Киностуди|#да Аваринформуи билдирмишлер ки, 191В - 1920-чи\nчанда баш вармиш керкин Надисалардан баНс адачак фнл мин кадрлары Орта Ассада, Санкт-Патарбург шаНаринда ве республикамывда чекилечекднр\nбеларус ве латвимм емели сешер\nНо]абрын 27-д* Аверба|чан Некумет нума]енде bajar* Беларус ве Латви]ада емели керушлер кечирмек учун т*и* ре иле Минске |ола душмушдур. Нум^амд* НеГотиним баш чысы, Аверба]чан баш иавиринин биринчи муавини ВаНид ЭЬмедоаун д*ди]ин* кера, Намин .распубямкалара сафар ве маны игтисадм характарли Накуметларарасы санадлар имва-лан��чагы кезланилир.\nТарихимизин ачылмамыш саНифалари\nBmcHja\nТармх кмтабларынын бмрмидф охумушам км» XY 1узклли|ин икинчм {арысында Азарба|чаи V— Вана-oda муиасмбатшри Захын ва Орта Шаргнн си|асм аазмНатмиа дарми таЧмр аднб. Гаватинивда бу ба-рада» Кабала Азарба|чан дипломаты Сафар Каггын-д. М.Г.П. ••рмвнмэи хаНиш .днрии.^\nТовув ра|онуидакы Чашмалм канд мактабинмн муаллимм.\nXV |увилли]ин ИКИНЧИ |вры-сында Аварбмчан — В* неси-i* мунасибетлери Jaxwn ве Орте Шергин си]век веви^етине дерии те'сир етмишди. Истан-булун фетНиндан сонра Бнван-сыи сугуту иле кенч Осман-лы девлети Авропада ев бог* рафи маага]ини маНкамлен-дирма]е башламышды. Е]ки звманда, бу даалатин шерг серЬедлеринд» — Белграддан ¿унаныстана ва Ферат ч»|ына гедер уванан каниш, аравиде Ь^внанлар варды. Немин heje-чанларыи бир гисмине фаси-леларле Атго<уилу Увун Несен бешчылыг едирди. Бурада, шубНесив, Авропа девлетле-ринин мекрли сн|асети аз рол о]намырды.\nГерби Авропа девлетлери ичсрисиндэ Османлы теНлу-кесинм ан чох Венеси]* Р*с' публикасы дерк едирди. Ома к§ра де бурада Османлы вле]Ьин» бир тешкилат japan-ды Немин тешкилатын ce'jn ил* Аралыг дениви шаНваде-си иле Иран шаЬы арасыида мечбури сазиш батланды, тавликле гаршылыглы сефир мубадилеси тешкил едилдм. Буиун агырлыгы XV есрин се-нуида, бутун XVI аср ерэин-д» ее сонра Сеф*аи даалети уверине душду. Бу иллер Ве-неси)* — Сефеви мунасибетлери тар и« инин га]иар бир девруну еНате едир.\nВенеси]* Некумати Сефави давлатинин ]еранмасы ил* Шаргд* Нерби-си]аси аав»^-{атин д*]ишилмасини диггат меркевинде сахла]ыр ва бундам глобал масалалари Иалл етмак учун мстифад* *TM*ja чалышыоды. Чунки XVI верим сонумда аа XVII вердэ Сафави девлети бе]налхалг аламда, хусусиле Ааропа еи-\n]асатинда муНум рол о]на]ыр-ды.\nВанеси]* — Аз*рба]чан ала-галаринин ]аранмасында» да-иышыглерын апарылмасында еварба]чанлылар муИум рол о]на]ырдылар. Бу мегседле илк Азарба]чан дипломаты Мурад ба] 1471-чм илд* Венаси]а-\\б калди. Ванеси]* Накумети онунла данышыгларын мусбет нетичеси к ими Табривда дан-ми сефирлик ачмагы гарара алды.\n1536 — 1538-чи иллера иис-батен амин-аманлыг шераи-гинда апарылан данышыг са-надларинда Гарбми икилм см-]асатм а|дын навара чарпыр. Онлар бир тарефдаи, Османлы туркари ила сулИ имваламаг, дикар тарефдаи, османлыла-ры икн гылынч арасыида ав-мак имканы газанмаг учун шаЬ I ТаНмасибдан гапылары ачыг сахламасы талаб едир-дилар.\nСафааи Накимлари бир тараф-дан, Тара дани*, Аралыг дени-зи ае Нинд окааны ааситаси-ла харичи аламле алагасини итиран алкад* истисади дур-гунлугу ара дан галдырмаг ис-та]ир. Волга |Олу ила Руси]* •э Ааропа алкалари ила ала-га ¡аратмага чаяышыр. Дикар тарафдан, Авропа даалатла-ри арасындакы рагабатдан ис-тифад» адарак Иран карфа-зина ]и]аланиб Нармузу тут-маг, Нинд окааны Наавасин-да а и'а нави тичарет алага-лармни барпа атмак иста]ир-дилар.\nСафави давлатинин Вана-си)а мм дипломатии мунаси-батлернида Гербдан аа Шарг-дан Турки ja аланина коали-CnjaHw кучландирмак, импе-ри]аны парчаламаг масалала-рм да аачиб jap тутурду. Ла-\nкмм Ааропа деалатлар^ о чум-ладам, Ванаси]а совда Сафааи Ьакимларинин таклифи ил* равылашеалар да, ишда Нади* салаОин бала чара]ан атмаси-ни аапаринин харичи сЦаск плаиларынын угурла bajara качирилмаси кими ги]матиаи- * дирир дилер. Герб алкалари Сафааи даалатинм аа Османлы ммп*р*ч*сыиы бир-бири ила даим муНариба вавк]]*-тинда сахламага, омлары ваиф-n*TM*ja, а]ни вамаида, Ааропа уааримдеки «Турки]* таЬ-лукаем»ни даф атма)а, Шарг-да мустамлака *кспаиси|асы учун аамин japatMara чалы-шырдылар.\nАварба]ч*мым хам ипа^има мараг кестараи Ааропа алкалари Османлы Турки]асини сыхышдырмаг аа бу ]арларда сарбаст фаали]]*т кастармак марагында идклар. Увун Несен христиан Гарби Авропасы ила гоЬумлуг аяагаси ]*-ратмаг иста]ир, христиан дун-¡асына дахил олмаг* чаяы-шырды. Индики Ерманистан о ваман Увун Несении идараси алтында елан каниш арааммим бир Ьиссасини ташкил едирди.\n1о03-чу илд* ФатНм 6ajnH бешчылыг атди]и али иума]аи-да haj'aTH ичарисимда ша-Ьын «íykc*k дарачали дипло-матлары, пашакар, ишкувар «дампар варды». Окларым 6 нафари *варба]чанлы иди. Намин даарда Османлы — Сафааи даалат муЬарибалари каскин шакмл алды. Буна кара Аварба]чанын Ванас^а ила расми сефир данышыг лары баш тутмады. Вамаси]ада аз*рба]чанлы тачирлардан би-ри Хоча Шиош (Ширали — С М.) иди. О, ВанасЩа tapar ]ыиде шаЬым а'тибарлы, са-риштали сефирм са]ылырды.\nАварба]чаиын си]аси Начатый да 1610-чу илд* Хоча Са-фара Кааала адилмиш сафир-лик с*дар*тли}мнки тарихи аЬа-ми])ати вардыр. Ииди]а г*дар ермани тармх адабиНатымда бу шахе армани тачири кими гапама варилмишдир. Хоча Сафар мумталиф сабаблара кера кашиш армани Сеферле (1563 — 1618) гарышыг селын-мышдыр. Эслинде о, авар-\nба]ченлы 1адикарыи оглу Се-фардир. ШеЬ Аббас тарафин-дан сафир кими Авропа ал-калармие иаидарилмишди. ААараглыдыр ки, XVII — XVIII аермн армани таринчмаари Арака л Табрмвлинии, Ирааан-лы Закари] ja мин, М. Чамч-|анын, Орман^анын, Лаонум асарларинда, даарун тарихи )авыларында ва Ерманистан ЕА Тарма Институтунум иашр етдм]и «Ермани тарихианда оиун Ьаггында ма'лумат |ох-дур. Ja*мыз Г. впишамын «Cw сакан» ас ар и н да Сафар Ьаггында даиышылыр аа муал-лиф оиун аварба]чанлы ©яма-сын* гати шубЬе отмир.\nИтали]* са|)аНы Петре дал-ла Валла Хоча Сафар Каггын-да дипломати]* санадлари нашр атдирмишдир. Хоча Со-фарии Ванеси] ад акы дипломатии фаалиУоти барада санадлари и бир гисми 1845-чи илда Франсада Г. Барша та-рафимдаи чап олуимущдур. Агыллы, мудрим бир шахе олаи Хоча Сафар азу 1адика-рыи оглу о л ду гуну билдирир, Ванеси]*]* маллары Азарба]-чамдаи катирди|ини кастарир.\nJyxapMA* raja атди]имиз ФатНи ба]ин иум*]андали]и Ванаси]адаи га]ыдан вахт Св-фави — Османлы муЬариба-синим шаЬидн олмушдур. Су-ри]а]а чатаида османлы л ар }олу каеммш, Ванаси]*дам га-¡ыдамларыи малларыны талаи •тмишлар. Онларым бир гисми В#и*си]а консулунун аи-барын* го^улмуш, бир Ьисеа-си иса кари]# — BaHacnjaja кандарилмишдир. Бундам на-раЬат олаи шаЬ а* нума]аи-даларинии га]гысына гал*раг Хоча Шиошу онларым да-лынча кандармишдир. Ла-кмн CypMjaja чатам хабарлар Хоча Сафарим Вамаси]а]а ja-ни сафари учуй вамим japa-дырды» Налабдаки Ваиаси-ja консулу Чованиии Франческо Саградомуи Хоча Сафар учуй ¡аадыгы аа Ваиаси-ja краллыгыма камд*рди]и м акту б дан в) дым олур ки, Сафари м атасы J*amk#p шаЬ сара]ыид* коисуллугум ааси-тачиси иаамш. Мактубдаи ка-руиур ки. Ja дикар а* оглуиа\nНавала адилмиш мас'уяиЦат-яи ишдаи чох мараЬатлыг ка-чирирмиш, Сафарим 32 |ашы амчаг оларды. Бу, окуй учуй дипломатии сыиаг иди.\nСадит тарчумаииси Чвкомо Норас Сафари 1610-чу ил ]аи-аарыи 22-да саЬар таэдаи консула тагдим атди. Оияа-\nры а**рба]ч*млы ги]афасии-да 4 иафар муша]иат едирди. Оиу аа валчадан вариамиш кастариша асасаи «Матери-кии [уксак рутбали астроио-му»иуи ]*римд* етуртдулар.\nПиатро даляа Валла Сафа-рии башыма иаламлари тас-вир адаркаи иастарир ки, о шаЬдаи Ром* паласыиа^ Йена-HMja иралыиа, кардинал Бор-рамара, Ваиаси]* дожу на, Фло-раиси]амын баш Ьарсогуна, Модаиа ва Пармаиыи Ьарсог-ларыиа, Лукка Рас публикасы. иым уиваиыи* да мактублар кат мр миш дм. Дикар г tj наг дан а]раимрик ки, Сафар 1610-чу илда Рома]* га]ыдаида ]олусту Лукка ja калмиш во бурада мугаддас ма'бадлари аи)арат •тмишдир.\nБала бНтимал ада биларик ки, Сафар маЬв пап* ила ие-рушмак учун Ванеси ja дан Ра-Maja иатмишдир. Га]ыдаиДаш Флораиси]*, Лукка, Медана, Парма, Милам аа Испами]ада олмушдур. Хоча Сафарим бу кадиши левыми метки* вар мадм. Тоек*ии{аиын баш Ьар согунуи сараичамы ила о Небе едилдм. Оиун л* бир лик да ими мусалмаи (а*арба]ч*илы — С М.) ва бир иача армани да Ьабса алыиды.\nХоча Сафарим мисси]*сы омуи тооччублу алуму ила баш* чатыр. Далла В ала\nнин д*дм}и кими, Сафар шаЬдаи горхараг 1619-чу илда Ира. на г*]ытмамыш, Ниидиетаи* катмиш, о радам ААомгелуета-\nБу сафарим ба'ви гапалы чаЬатлари, XV ¡увиллм)ни икмичи ¡арысында аварба]чанлы дипломатлармм ба]малхалг му-иасибатлара чалб о лу нм асы масалалари тадгигатчылары мывдам чидди ахтарышлар талаб адир.\nСупа]май МОММВДОВ тармх аямлари доктору, пра-фассар.\nгмшшнп гшимы «ПГ\nмнмпарг\n(вами 1-« «ШИад»)\nэсасэн газмаларД» в® гыш-лагларда ¡«рлэшдирилди^н-авн ейугларын душмаси нлэ ^.^н вазн]]этА дезулмаз. олмушдур. Онлар тезл\"1^1? 600-дзк вагои-еалэ вэ ]ана-чагла тэ'мян едилмэзез. нэ-тнчэсн фачнэлк ола бнлар. Натиг бшр сыра рэЬбвр иш-чнлэрин ла^]дли]инэ вв Ьэт-та сун-нстяфадэ Ьалларына )ол верди]нни, гачгынларын мэскунлашмадыгы ра]онла-рын башчыларынын умуми нше лазыми дарэчэдэ квмам кестормод^ини дэ ге]д етдн.\nИшгал олунмуш эразнлэр-дая чыхан, сосиал мудафй-а]а еЬтя]ачы олан мэчбури кечкувларе ¡ардым масала-снядэя данышан Девлат Эмэк аа Сосиал Мвсалвлэр Коми-тэсиннн садри Светлана Га-сымом бир сыра идара ва таюкжлатларыя гачгынлара уч а]дан артыг муддэтдэ амэк Ьа��гы вермэдн]ини ва дикэр маяфя доллары ге]д етди, дядаркин аилаларинин кэнч у зал эрин в мухталнф пешэ-лар е]рэдилмэсини ташкил етмак, Бакыда мэскунлаш-мыш гачгынлары мувэгтэтн и шла та'ммн етмак барадэ такляфлар яралн сурду. О дедя ки, шаЬарда 39 пешэ узра в мияэ ¡ахын бош иш )ери аардыр. Нвгли]]ат мэсэ-лвен Ъэлл олуяса гачгынларын ишлэ тэ'мкнаты проблемки и тезликла га]да]а сал-маг мумкундур.\nШуша ра]он ва Хочалы шэЬэр ичра На кими] ¡ат л эриния башчылары ва Лачын шаЬарн узрэ ичра Ьакими]]э-тнннн нума]эндаси бу бвлка-лардан олан гачгынларын га]-гы ва чатянликлариндан сеп-бат ачдылар.\nРеспублика Али Совети садрнняя биринчи муавивя Тамерлан Гара)ев аа баш на-зирнн муавини Эскэр Мам-мадов крали сурулан мэсэлэ-ларин оператив пэлл еднл-маси учун лазыми тввси]э ва кестарншлар аердилэр.\nКурчустанда ]аша]ан со]* дашларымызыц сон вахтлар гаршылашдыгы проблемлар-ле алагадар ¡ахын кунлэрдэ гоншу республнка]а парла-ментин аа «Лурддаш» чэми]-¡этииик уэвларнндан ибарот нумаЛандэ Ье] атииин кедэчэ-¡и е'лан олунду.\nАзарннформ.АГРАР САЬЭ: ИЛК ЛКУНЛАР ВЭ ПРОБЛЕМЛЭР\nНс]]абрын 27-да республик* Какд Тасарруфаты ва Эрваг Назнрли]инд* качирилмиш мушавирада илин илкин ja-куилары аа сВЬада {араимыш керкин BtBMjjaTM арадаи галдырмаг ¡оллары мувакире олунмуш дур. Назнр РаЬнм Эшрафов канд тасарруфаты млиНин натичалари a* caha-нин пробламлари Ьаггында ма'лумат аермишдир.\nДаалат катиби ПанаЬ Ну-cajMoa распублиианыи гаршылашдыгы игтнеади проблам-ларин ба]ук бнр Ьиссасниин Канд Тасарруфаты аа Эрваг Навирлн)м ила баглы олдугуиу га]д адаран дамишднр ки, асас стратажи маЬсулпардан\nбири олаи памбыг истаЬсалын-иа диггат артырылмалы, haj-аандарлыгда ]ам чатышмаа-лыгынын в* хасталнклерин гаршысыны алмаг учун тб'Чй-ли тадбирлар карулмалиднр.\nБаш назирин биринчи муавини, Даалат Игтисади]]*т ва Планлашдырма Комитасниим садри Эли Ме'симоа, mmh¡-ja иазири СалаЬ Маммадов, Милли Баикын правндакти Ча-•аишир Абдулла]** аа аграр-caHajè банкыиыи садри Мам-мад Mycajaa саЬанин днрчал-дилмаси ва иикишафы учун х*]ли куваштли кредит aj-рылачагы а* дикар тадбирлар Ьазырландыгы барада ма'лумат вермишлер.\nЧыхышларда rajA адилмиш-дир ки, Канд Тасарруфаты аа ерзаг маЬсулпАрын* \/«¡мат-го]ма саЬасинда ¡аранмыш пробламлар тавликле Ъелл олуималы,. распублинадан ке-нар белкелерден дебитор борчлар тэ'чили алынмалы, кеид тасарруфаты елми-тед-гигат институт л ар ын да иейа-Ьатлар програмынын Ьазыр-ланмасы сур'етлвндирилмели, ичаре Ьаггында мугааиледа бурахылмыш негсанлар арадаи галдырылмалыдыр.\nМушааирзда деалат мушааи ри Ариф Начьцаа иштирак ет\nМаним фикрнмта\nШЭЬИДЛЭРИМИЗ\nГаш дузэлдэнлэр, кез аманаты!.\nKejnajfla бир хфбан вар\nБу хн)абамда 9j0c Карим эбэди^этэ говушуб. Даглара се]кэнмиш Ьэмин x»Ja6aH инди дэ мугэддэе торпаглары-мыз угрунда Ьэлак олан икнд-\nмишдир.\nАверииформ.\nЬЭРБВ\nв^рэнилир\nБУ, KY4J1Y ОРДУ JAPATMAFMH ВАЧИБ Ш0РТЛ0РИНДЭНДИР\nПолковник Са��нр ИбраНимов Тифлис дм ар тип. лори|асы Норби моктобини битириб. Мухтолиф 1»р-би Ниссолордо гуллуг вдиб. 1950-чы илдо Азорба|-чан милли дивизи|асы дтдылдыгдаи сонра Норби комиссарлыгларда ишла|иб, )адди ил Нахчыван Мухтар Реслубликасынын Нарви комиссары олуб. Тарих алмлори намизадидир, «Кенврал 0. Шых-линскиа монографи|асыиыи муаллифидир. Назырда республика Мудафио Назирли|и Ьорби «лаш-тодги-гат аа Нарби тарих балмвеинин раисидир. «Гырмызы Улдуз» ордани ила та л тиф адмлиб.\n— Чэнвб ПОЛКОВНИК, Му-дафяэ Назирлк]ниин Jera Ja-мяылйи Ьэрби елми-тэдгигвт вэ низамнаяэлэр ша'бэстага яга болмэсшадэк бнргаэ ста рэЬбэрлжк еднретаяз. ша -банта э би техника вэ Ьэрби фякнр тарихи дштэтлэ в]рэнилмэлн-днр. Бук лары билмэдэн эсл забит олмаг мумкун де]нл.\nМуЬарибэлэрин ■ тврэнмэ сэбэблэрини вэ адорылмасы усулларьшы билмэк хусусиле\nвачибдир. Ьэрби тарих му* Ьарибэлэрин тэчрубэсини ej-рэниб тэплил етмэклэ муЬа-рибэнин кедишинэ Ьэлледи-чи тэ'сир костэрэн амиллэри узэ чыхарыр. Бу елми е]рэн-мэк командирлэрин дун]акв-рушунун Бртмасыиа, онлар* да Ьэрби тэфэккурун форма-лашмасына кемэк едир.\n— Азэрба1чаяын Ьэрби та-рнхн Ьаясы девлэри ЛаТэ едир?\n— Бизим Ьазырла]ачагы-мыз вэсаитдэ лап гэдимдэн бу кунумузэ гэдэр олан девр эпатэ олуначаг. Ьэрби тарихимизин эн мараглы деврлэри Arrojyiuiy вэ Гараго)унлу девлэтлэринии. ШаЬ Исма-\n81Л Хэтаинин, Азэрба]чан емократик Республикасы-нын фэали]]эт кестэрди]и\nдеврлэрдир. Халгымызын сон 70 иллик тарихи совет дев-рунэ дупгур* Виз бу вахта-дэк Bejyn Вэтэн муЬарибэси адландырылан Икинчи дун ja муЬарибэсииин тарихини до ooJeKTHB олараг кэлэчэк нэ-силлэрэ чатдырмалы]ыг. Чунки азэрба]чанлылар бу муЬа-рибэдэ бе]ук Ьунэр кестэриб-лэр. HohajoT, сон иллэрин Ьэрби тарихи хусуси ¡азыл-малыдыр.\n— Ьаясы гаипр бала чат-дырылыб?\n— Азэрба)чанча—русча гыса Ьэрби данышыг китабча-сы вэ «норавбо] эмэли]]аты» китабы чал ояунуб. Азэрба]-чанын милли гэЬрэманлары наггында китаб Ьазырланыр.\nКечмиш 4-чу орду��ун Ьэрби швЬрэт музе]нннн Jepra-дэ Азэрба]чанын Ьэрбн-тари-хи музе]и ¡арадылыр. Тез-ликлэ «Ьэрби бил НК» адлы журналын иэшри бэрпа едн-\nлэчэк. О. 1928— 29-чу ил лэрдэ А'зэрба]чан атычы ди визи]асынын а]лыг Ьэрби-си-¡аси журналы кими чыхмыш ды.\n— Чэтня, лакин кэрэклн\nшла кярНШМИСННИЗ...\n— Азэрба]чанын Ьэрби та рихини ¡азмага бир коллек тивин кучу чатмаз. Азэрба] чанын Ьэрби тарихи чох бе ¡ук девру эЬатэ едир. Ону Зазмага вахт вэ гуввэ лазым-дыр. Мулки тарихчилэримиз дэ ншэ кемэк етмэлидирлэр.\nЬэрби-елми тэдгигат вэ низамнамэлэр ше'бэсинэ бе-)ук Ьэрби вэ елми тэчрубэси олан полковник Чинкиз Мэм-мэдов рэЬбэрлик едир. Ьэр* би тарихимизи ¡ахшы билэн мутэхэссислэри дэ ншэ чэлб етмишик. Азэрба]чан кене-ралларынын Ьэ]атыиы в]рэ-нэн ¡азычы-журяалист Шэ мистан Нэзирлинин хидмэти ни хусуси ге1д етмэк истэ]и-рэм. Онуи «Азэрба]чан кене-раллары» китабынын икинчи чилдини дэ бу ¡ахынларда чапдая бурахачаг т.\nТарнхчялэрин, кечмшй Ьэрбчилэрин квмг. з еЬти-]ачымыз вар. Ьамыдан хаЬиш рдирм» кв. Ьэрби тарихимизэ аид сэиэдлэри. фотолары вэ дикэр материаллары Муда-фнэ Назирли1инэ кендэрсии-лэр.\nМусаЬнбэяи аиарды Гэжяфар ГЭРИБОВ.\n«Хааг гээети*шя мухбиря.\nСон иллаэнн Ьадисаларм би аи бир даЬа душуим*)*, иа ри]а бо]лаиыб саЬаларк кар Maja, онлары арадаи галдыр-мага еэфарбар атмищднр. Халгымызын црчмишини ара-маг, со]к*куиа rajbiTMar cahe-синда аз иш карулм*миш-дир.\nАмма буи лер Ьалалик Ь*ч кими тем разы сала билмаэ. Усталик, ¡аратдыгымы* ба'ви «]еиилнклери» дан* билма-рик. Нечэ де]арлер, гаш ду-ззлтди]имиэ jepA* кеву де еуруб чыхврырыг, У вега к*т-мек левым де]ил, бир *нлыг* бу куиумуаа невер салмаг кифа]атдир\nНазырда кеичларин ехЛагы-иа, тарб^есине аурулан егыр эарбаиии асас сабабкии аи-деосалоиларда иуме]иш ат-дирилаи филмпарда карурум. Элбатта, Ьаглы кмла]д»ф. Би-лавасита ичтимаи ташкилат-ларыи табвли]иид* олаи бу «идаосалонлар* аротик, ¡уикул hajar тарам ил* баглы фнлм-лерии ajar ачмасы аа оиларын канчларимиза та'с»и»инин иа-тичаси кав габагымдадыр. Бу саЬада аааалча «планы» ер тыгламасы ила ¡арима ¡атираи-ларин, двЬ* сокр* ан Цраич MBBByja — порногр*фи]*]а м*]л етмелари иса «арка]унлара* Нааадерлыгдан башга бир ша] де)илдир. Аз rana ада меазу-ja чаарилмиш масалани бнр даЬа катур-roj атмаи финрин до де]нлам. Чунки чохяары бундан хабердардыр. Маге* дим масаламин икинчи тарафи ни арашдырмагдаи иб*рат\nдир\nКечмиш имп*р»ч«нын.МН1Ут ме'нааиЙатымыза а*рди}и «Ьа-дималар» бу кун да ** та си-рини иастарир. Демократу* « дландырды?ымыа даарун илк иллариндаи ичтимаицетмн Ьаглы наревылыгына саоаб ол муш узданнраг филмларин кутлеаи нум*]иши;-и*н, бадии адаби])*т сатышыным гаршысыны алмаг Ьаггында гер*р чохлерынын ¿адындадыр. На* мин гарарда кастарилирди ки, тамашачыларыи «талаоинн» «домок учун бу саЬада фаали] jar кастараи харичи елка бизнасманларинмн, мутакас-смслармиин иш тачрубасиндам мстифад* адилсин. ААарагяыдыр, бир тарефдаи лага олуиур, дм кар тарафдан иса ачиаби-ларии даЬа «ача]иб биликяа-рини» алкад* таблиг етмак мде]*сы крали сурулурду. Ба ла чыхырды ки, бундам сои р* омдеосаломларыи ааавина капиталист епкелеринде ол дугу кими, бйзда да аныг ша-килда, гену ни о дерет бу *ег садлере хидмат аден хусуси\nа» пар ечылачег, кешкларде Ьач кимдан горхуб-чакиммадан чурбечур журнеллер сетыле-чег. Не де]есаи, ечеб течрубе\nИДИ.\nЭслимде беле герерлерын ачынечеглы еевиУете катириб чыхерачегыиы ¡ухерыдеиылер да чох кевал билир ди. Биле биле де Маркезии динар рас публмкеяерыны, о чумледен, Ааербадшмы миллн бошлуге елеран си]асетиие ачыг-еш кар ке* ¡умурдулар. М*и»ли л и] и ¡ашатмагдан, со|иекуне г*|ытмагдан . агывдолусу да мышам раЬберлеримиз хал гын ме неак учурума катди ¡иии AyjypAYBap, лакин... Нет та оилара меркеви телеви ви]аиыи Ьаггында деиышдыгы мыв видеосалонлерле pere бете кирди]и де ма'лум иди. Нетичеде бутун буняерын ме * неамНатымыза аурдугу эере-ри тесеавур етмак о гедер де четки де]ил. Бе бу кун де Ьемин менфи те'сир гелмег дадыр.\nШеЬер а* ре]он^ерымы*де-кы то] мечяислерииде хеяг муеигисини горумег евевииа, ата-амеларыиын иеву гаршы-сынде харичи меЬиылерыи, регслерин «шириили]иидем» до]ммай канчлари, елеча да дорсден Иыныб аидеоселон-ларе, кинотеатрлер* долушен мактеблмлари кареиде таас еуфла:тирсан.\nБаш ила ]ахыидыр ки, му бариза аперырыг, аурушурут Бу муддетд* башымыва к*.\nтирилаияарин та'сириидаи маи-шатммиаа бо]ланмегы унут-мушуг. Нача-нача икиди гур\nбеи -еререк торлагяарымыаы\nгорудугумуз Ьелде, милли Ьисс. леримизи итирмек теЬяуке-04 гершыеында гаямышыг. Буне бехм*]*рег Ьеле де су-суруг. Бес не етмели? Белке бунун учун де митинглер кечирмек, хаяг геЬреманле-ры ¡етишднрмек лееымдыр! Уиутма]аг ки, бу месеяеде Ье мы- е]им мееге уутмалыдыр Экер бунлеры ¡аиидеигур-ме вф демвир*ти1енын «меЬ-суллеры» Ьасаб едирлерсе, бизче, халгымыва бале ¡енн-деигурме ее демоирети]е яа-зым де]мл. Ону да ¡еддаи чыхермемалы]ыг ки, калачей, ммз маЬз букунку кенчяерич ме'иааи]]атыид*Ц, оняарыи Ьа]*ты иача гааремасындан чох асылыдыр. Ма'иааи бош луг ионики калача]* умид бас лама]*, края** дотру бир ад-дым атмаг* да имкаи вер ме]ечек.\nлэрин сон мэнзилинэ чеври либ.\nБэли, Вэтэн rejpoTHHH Ja-шамагдан гат-гат уча ту тан-лары эбэднляк ез агушуна алан бу мэзарыстана тэзэ ад го]ублар: ШэЬядлэр хн]абаны!\nБурда торпага тапшыры-ланлар арасыида 40 ]ашЬы Элэскэр РэЬимов да ва|). Кимдир Элэскэр?\nШэЬид гардашы Рашидин дедиклэриндэн:\n— Бакыда JaiuaJbipAbi, ти* чарэтдэ ишлэ]ирди. пис да доланмырды. Лакин сон вахтлар Ьэфтэлэрлэ ге]б олурду. Ьэр дэфэ дэ Ьэ]ат 1олдашы Ле]ла ханыма бир бэланэ кэ-тирирди: «Москваja кетмиш-дим, KejnajAa идим. анам кенлумэ душмушду*. Амма ахырынчы дэфэ евдэн чы-хаида Лejлa ханымла, оглу Чумшудлэ эмэлли-башлы саг-оллашыр:\nфэ reJ6 оланда Фузули бвлкэ-синдэкн да]ушчулэримизэ пул, эрзаг. сигарет вэ дикэр совгатлар аларырмыш, де-]ушлэрдэ иштирак едтхчиш. Бу дэфэ Дэ белэ олуб. Фу-зулинин Гачар хэндииэ кэ-thpahJh эрзагы, сигаре ти чэб-Ьэчилэре па1ладыгдан сонра онларла бярликдэ aejyma кнрнб. Шиддэтли вуруш заданы душман мэрмисиндэн Ьэлак олуб...\nnet\n— Москва Ja кедирэм, Ал* лаЬ rojea, он куяэ га]ыдача-гам, — jjeJnp. Хврунур. та-ле]ин двнуклу1у ypajHHa Дв-мыбмыш.\nСэи демэ Элэскэр Ьэр дэ*\nИнди ШэЬидлэр хи]абаны-на кэлэнлэр арасыида Элэс-кэри eoja-баша чатдыран Шэ* фигэ ана, Элэкбэр ата, ба-чылары Солмаз вэ Алмаз, гардашы Рашид, севиб-сечди-Jh Ле]ла, оглу Чумщуд дэ теэ-тез кврунурлэр. Оилара тэсалли вермэ]э башга сез TanMaJu6 де]крик: Башыны-зы уча тутун. Фэхр един ки. чаныны Вэтэн угрунда тэ-мэниасыз фэда елэ]эн бнр икцдин догмаларысыныэ!\nАида ВДВАЗЛЫ, «168 саат» гээетгага эмэк-даты.\nьазян хатирэлэр\nОмрунун 19*чу баЬарында елмэзли]э говушду».. ШэЬидлэр чэркэсинэ кечди.\nСаЬиб Кэлэнтэров 1973-чу илдэ Астара paJoHyHVH Эрчиван кэндиндэ flYHjaJa кез ачмышды. Анасы Адилэ хала бу дун]адан кечэндэ СаЬибин 14 1ашы варды. Вэ-тэнин тэЬлукэдэ олдугуиу би-лэндэ тэрэддуд етмэди.. Де-Jywo кануллу к етди. «Сир-рини» нэ ата бнлди, нэ гар-даш. нэ дэ бачы...\nД©1ушчу достлары онуи икидли]индэн агыздолусу да-нышырдылар: «Душмэн мев-ге1имизэ кучлу Ьучума кеч-мишдя. Кезлэнилмэз Ьэмлэ\nде]ушчулэрдэ чашгынлыг J6-ратмыщды. Бу вахт СаЬЛб ирэли чыхыб билднрди кн. душмэнэ арха чевиреэк бязи гырарлар. Ьучума Ьучум-ла чаваб вермэлн]ик. Гулдур дэстэлэри керн чакилмо1а мэчбур олдулдр...»\nСаЬиб да]ушэ хэбаренэ кетмишди. Бвэ чэми бир мэк-туб кендэрмишди. Тэсаллц вернб ]азырды ки, никаран олма]ын, гэлэбэ куну JaXbm-лашыр...\nМуэллнмлэря, чэбЬэ достлары. шакнрд ]олдашлары ону урэк агрысы нлэ 1&Д едирлэр. Хэ]ал маян ганад* ларыиа алыр. Ьар иуи. сэ-\nЬэр-ахшам да]аначагда аато-буз квзлэ]нрик. Бир дэстэ ]ени]етмэ кулэруз огланы девра]э алыб араларында ширин-ширин евпоэт едир. ¿а-хьшлашаи агбярчэЛин зэнбн-лнни алыр вэ голундан ту-туб автобуса минднрир. Ушаг-лы гадыны керчэк дэрЬал ]е-рини она лернр. Ьамы1а ке-мэк эляни уза дыр. Йдман пал тары она нечэ дэ ]ара* шыр...\nЛенэ автобус, ]енэ сарни* шинлар. Амма Ьаны о кэнч?\n1и,,ьтад аиввг\n«Астара» геэетшт мухбн-\nХЭЗЭРИН БАЛЫГ ЕЬПиАТЛАРЫ МИЛЛИ СЭРВЭТДИР\nАзэрба]чанын бир груй алии вэ мутэхэссисниин республиканын ичтнмаииэтинэ мурачиэти Хэээрия балыг сэрвэтлэрннэ га J гын ын, онуи ИНДИКИ B93Mjj9TH ВЭ КЭЛЭЧЭ-Jh учун нараЬатлыгыи ифадэ-сидир. Академи]а. саЬэ ел-мя идарэлэринин, али мэк-тэблэрин, баш идарелэрин рэЬбэрлэринии вэ эмэ!цаш-лерыныа имзаладыгдары сэ-нэддэ reji олуиур км, Хэзэр дэннэи надир сутутардыр. оиун ихтиофауиасынын 60 фаязя ендемга яевлэрлэ там-сил едилмишдяр, юра балыг-ларыяын ов ehTHjaTbi ясэ бу балыгларын дун Je ehtHjaibi-нын 90 фаязняя тэшкия едир.\nЛакни, сэнэдин муэллиф-лэринии rejA етдиклэри кими. дэннзэ вэ бнлаваситэ\nПимгт аа] оиун балыг сэрвэтлэрннэ бар-\nТрини|1|вта барчасына муиаснбэт балыг овуиуи сои дэрэчэ азалмасы-кэтяриб чыхармышдыр.\nТэбии курутакмэ ]ерлэринин 92 фаизиядэн чоху мэпв ол* муш. 1емлэнмэ сапэлэри xej-ли азалмышдыр. Балыгларын сун'и 1олла чохалдыл-масы саЬэсиндэ компенсаси* Ja тэдбнрлэрн иеэ ачыг-аш-KAD кифа)эт етмэмиш вэ эт-раф муЬитин чнрклэнмэси узундэи аэсэмэрэли олмушдур. Белаляклэ. нэрэ балыг-ларьшыи он ehTMjam онгат азалмыш, фэлакэтлн Ьаддэ чатмышдыр. Эн горхулусу одур ки. вээнЛатн балыгоау* нуи ннтеясгалэшдирилмэсн\nЬесабына дузэлтмэ]э чалн-шырлар. Ву иса балыг еЬти* ja тларыяын тамамяяэ гукэ» мэеява кэтяриб чыхара он-\nЛЭ|Х\nна\nСэиэдш муэллифлэрн бу илин мартында ресяубликада бутун балыгчылыг тэсэрру-фаты структурлерыиы авун-дэ бнрлэшдмрэн «Азэрбалмг» Девлэт Консернинин Jap**\nдылмасыны хатырладараг rejA едирлэр кн. нэтичэдэ вэсаитии болушдурулмэсинин тэнзим едялмэси вэ сун и тэкрар истеЬсалын интенсив-лэшдирилмэсн мумкун олмушдур. Онларын фикринчэ. балыгларын сун'и сурэтдэ чохалдылмасы курутвкмэ ]ерлэрннин мелиорасн]асы. сун'и курутвкмэ ¿ерлэринии ]арадылмасы вэ динар Joji-ларла балыгларын тэбии сурэтдэ артмасы миг]асыныя горунуб сахпаимасы вэ ке-няшлэнднрнлмэся нлэ элагэ-лэндкрялмэлидир. Бунунла бнрлнкдэ балыг еЬти]атлары-нын муЬафтаэси оргаалары-иыя «Азэрбалыг» Девлэт Коясеркгаяя структуруида сахлаимасы зэрэрли идарэ «вэтэняарнэрля]инэ» кэти* ряб чыхара бялэр. Бу иеэ птясадя сэбатсыэлыг деа-руиде республика учун ху-с у сил э тэЬлукэляднр.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-28-1992-p-2\/","date":"2017-06-27T08:47:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00667.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3931846023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3931846022605896, \"tuk_Cyrl_score\": 0.12268634140491486, \"kum_Cyrl_score\": 0.05772782489657402, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04729633405804634, \"sah_Cyrl_score\": 0.04124317690730095, \"tat_Cyrl_score\": 0.03531845286488533, \"crh_Cyrl_score\": 0.02672879584133625, \"udm_Cyrl_score\": 0.022389641031622887, \"eve_Cyrl_score\": 0.016592230647802353, \"alt_Cyrl_score\": 0.015506221912801266, \"kir_Cyrl_score\": 0.015501667745411396, \"krc_Cyrl_score\": 0.015056618489325047, \"lez_Cyrl_score\": 0.012469328939914703, \"kbd_Cyrl_score\": 0.011139587499201298, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010991710238158703}","num_words":15504,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.44,"perplexity_score":72414.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - March 18, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ\n18 МАРТ 1992-чи ИЛ. М9 55\nХерфхакпыг бабалардан галыб\nУМИДЛЭ Y3-Y38\nBy гадын инсанын ÖoJyHa бичилэн, алньгаа 1азылан бу-туи мумкун, кезланилэн азаб-93Hjj8TH изтираблары квруб.. Адама елэ кэлир ни. бурдан о jaHa hap uiej гуртармалы-дыр, сон негтэ го^лмалы-дыр. Лакив о двзур. Чансыз-чуссэсиз вучудун, Ьасратли, уркэк бахышларын сапибин-да буидан сонранын енержи-си. тагэти Ьарадандыр кара* сан?!\n— Умидими узмэмишэм, jarHH бу кун-сабаЬ чыхарлар\nузу бэри...\nБу свзлэри онун дилиндэн ешидвндэ jaлныз Ьэ^ин га* дынын Jox. минлэрла соЗда-шымын двзачаЗинэ. дикэлэ. 4ajHH3, му.рдар душмэними-зин богазыны 'узэчэ^мизэ умидим бир аз да артды, бир аз да тохтаглыг тапдым.\nМэрэзэ гэсабэ хэстэхана-сынын. • догрусу, тэсэввур еламад^им годэр кениш, ишыглы палатасында 6eJyK бир аИлэн��н Хочалы фачи-acrf ила хэнчэрлэнйб ajpbi душмуш узвлэри — гэлби кениш кэнд адамларынын, rajFbiKem Ьэкимлэрин эЬатэ-синда муаличэ олунан, дир-чэлдилон сакинлэри — ана Нарханым Мэммэдова, aja-гындан Japaлaнaн 14 jaiiLnu Мурвэт, элиндэ куллэ гэлпэ-си кэздирен 11 Jaшлы ЭЬ-мэд. 8 Jaшлы Эфсана 3 ]аш-лы Руслан умидэ уз тутуб евин ö0jyjy Мэммэд кишини, 17 jaiiuibi СоЬбэти, 16 Jain-лы МеЬлэти козлэЗирлэр... На елулэриндэн copar верэн вар, на дирилэриндэн. Эфса* нэнин ]ухуларында. Русла-ньш хэЗалында joл калирлэр узу Гобустана сары. Бас на вахт чатачаглар. JeTmimaK-лэр догмаларына?\nЧибимдэн бир тагвим чы-харыб ушаглара верирэм. Дебрам ки, Новруз баЗрамы кунуну тапын, ишарэ roJyH, бах о кун атаныз да, гардаш-ларыныз да гапынызы Aeja-чэк, сиза 6aJpaM совгаты кэ-тирэчэклэр. взунуз да Ьа-зырлыг керун...\nУшаглар тэлэм-тэлэсик долабчанын гапысыны ачыр. мер-меЗвэни. mHpHHjJaTbi кос-тарирлэр. ДeJиpлэp ки. эми-лэр, халалар hap mej кэти-\nрирлар, бизи так го}мурлар.\n«Бизи так гоЗмурлар*. Бу сезлари гоншу палатада му-алича олунан Хочалы саки-ни .ГачаЗ Сафаров вэ Лагу* буи дастасиндан олан СаЬил Мам модов да дедилар. Бйл_ дирдилэр ки, раЗон чамааты Кар кун дард-сэримизла ма-раглакыр, арзаг. мep-мejвэ кэтирирлар.\n— РаЗон ичра ЬакимиЗЗэ-тинин ишчилэри, халг чэб-Ьаси ра1он шо'бэсинин вэ «Кунэш» ассосиас^асынын нумаЗандэлэри да кэлмишди-лар. Ьал-эЬвал тутдулар, ев-лэринэ дэ'вэт етдилэр. Бела шеЗлэри корэнда агры-ачы* ны унудурам, инамым артыр, — дejэ Хочалы дан мeJит да-шьОан вахты боЗрэклэрини соЗуга вермиш Сапил ©зуну даЬа да тох тутмага чалы* шыр.\nГобустан Гарабага халг Зардым\"ында «оз сезу* олан раЗон лардан дыр. ИндиЗэдэк еЬтиЗачы олан кэндлэрэ уст-уста 3 милJoн манатлыг ко-мэк кестэрилиб. РаЗон ичра ЬакимиБэти башчысынын му-авини Дадаш Ьумбэтов де-jиp: .\n— Топладыгымыз эрзагы, пал-лалтары, пулу • албаэл вермасак раЬат олмуруг. Ис-ТЭ^рИК КИ, K0MЭJИMИЗ дэгиг унванына чатсын. сонрадан соз-соЬбэт Japaнмacын. Бу кунлэрдэ MaлыбэJлинин вэ Гушчуларын Агдамын Нов-рузлу кэндиндэ Зерлошдирил-миш чамаатына вэ Сырха-вэндэ хеЗли дава-дэрман. сигарет, ме^вэ апармышдыг. 15 т-16 милис ишчимиз Га-рабагда новбэ ила вурушур. Бу 1ахынларда аманат бан-кынын ишчиси Куллэри Сэр. кэрова кануллу чвбhэjэ Зол-ланыб. Инди гыса муддатли курсдадыр, тибб бачысы ола-чаг. РаЗонун имканлы тэшки-латларынын квмэЗи ила Га-рабагда фачиэЗэ душмуш 35—40 аилэни лап Захын-ларда гэбул етмэЗэ Ьазыр-лыг кврулур.\nЛувасындан перик душэн гушлар Ьэмишэ хеЗирхаЬ ин-санларын дам-дашына, Ьэ-jэт-бaчacынa сэмтлэнирлэр...\nАкиф ЧАББАРЛЫ,\n«Халг гэзети*нин мухбирн.\nчершанва\nЭзиз гонагысан чэннат* Вэтэнин, Лаодым бу иэгмэня сана, чэршэнбэ! Гурбэтдэн каланин, Ьэрбэ кедэнин, Вар гэлбдэ мурады сана, чэршэнбэ!\nСу устдан Ьоппаяыб дурдуг узбэуз Торба да салладыг. кулду гэлбимиз. Ъдлара етурдук аррылары биз, Галанды тонгаллар Jena, чаршаибэ.\nСенмэди тонМЬльгн. сонмэди одун,\nАхыр* чэршанбэсэн. улудур адын,\nХалг сани Заииатды, сэнсэ Зашадын. Ганимсэн борана, чана, чэршэнбэ.\nПирдэ диндар бачым Ландырыбдыр там, Душмана коз дары, халгыма илЬам. HnJJaTa чыхмышам май да бу ахшам. Вер камэк элйни мэнэ, чэршэнбэ.\nД. МЭФТУН.\nI У X У\nЭсир хэзан je л и Чыдыр дузунда Анам Гарабагын агыр дэрди вар. Булудлар аглаЛыр шайр козундэ, Кечир сэфи далгын гэриб дурналар.\nharnajbip Зурдуму шимшакли леЗсан, Карпа гарталларым сэмада JaHbip. Елэ диксинир ки, сэрт АзэрбаЗчан ШаЬдагла Савалан гоша даЗаныр.\nСэмт алыр ке^эрэ бир намэрд оху, Ахы-р танрымызын гаргышы Jepa.\nНа гвдэр горхулу, ачы бир Jyxy!\nГарт олур обалар rapa сел л эра.\n• Чичвклэр донурду Новруз гарында. Бахырдым чоллерэ гэм чэкэ-чэка. ДYнJaны кврурэм ]ухуларымда.\nКим билир, ]ухулар чин олур балка.\nОхшады узуму cahap нэфэси,\nАЗылдым, квзумэ ишыг ахырды. КоЗлэрдэ мугэддэс одун ше'лэси Торпага бараках я^ру {?|ь.§Д^Эр()глу_\nЧУГАЛА СУ КЭЛИР\nГэдим Чулфанын Нахчыван сэмтиндани чылпаг дагларын синасинэ сыгынан ЧугаЗ кэнди Араз вэ Элин-чэ чаЗьшын говшагында Зер-лэшса да су сарыд&н чох корлуг чэкиб.\nЧу га! совхозу ну н ихти-сасча муЬэндис олан директору лап *бу Захынларда кэндин иш бачаран * чаван-ларыны башьша топлады. Элинчэ чаЗыньш гаршысы-на Паш кэ!1риз адланан Зер* дан банд атыб бурадакы тэбии дэрэликдэ бир Заны\nГызылагыл дагына с©3кэ-нэн, тутуму 500 мин куб-метр олан сун'и кол Зара. дылыр. Кол эн азы 300 Ьектар саЬани су ила тэ'мин едэчэк, устэлик ЧугаЗдакы 124 аиланин haJaT-бачасы да су узу корэчэк.\nКэнд адамлары JeHH Ja-радылан колдэ бгглыг Je-тишдирмэЗи, бандин Jaxbm-лыгындакы Нарчан була-гыны борудар . васитэсилэ Myraja кдтирмэЗи да план-лашдырыблар.\nСардар BJIHJEB,\nJeHH филмлэр * -\n«МУГЭДДЭС ОДА JАНАРАМ»\nРомантик дунЗанын атри.-бутларыны озундэ чэмлэшди-ран «Мугэддэс ода Занарам» филминин эн угурлу чэ11эти реал Ьа^атымызьш екран тэ-чэссумуну • Заратмасыдыр. Режиссор Кафиз ФэтуллаЗе-вин ез ссенариси эсасында исте'дадлы режиссорумуз Ку-тбэниз Эзимзадэ ила бир-ликдэ чэкдиклэри бу фил мин идеЗа-бэдии дэЗэри ек-ранда хэЗал ила керчэклиЗин вэйдат тандыгы магамда му* эЗЗэнлашир.\n...Тонгал Заныр, екраны За-лаЗан алов шо'лэлэри РаЗгы-лар ичиндэ итиб-батмыш. филмлэримиздэн соЗумуш тамашачынын квзундэ пар-ламага башлаЗыр. Сонра Од. лар кэлини тэкчэ ез кезэл-лиЗи ила деЗил, Ьэм да саф* лыгы ила азэрбаЗчанлы ады-на лаЗиг олдугуну нумаЗиш етдирирмиш кими. тонгала догру аддымлаЗыр, Бир аз-дан о, тонгалда Заныб мугэддэс лик газаначаг... Эслин-дэ исэ, филмин гэЬрэманла-ры мэшЬур Зазычы Заур (Фузули ЬусеЗнов) вэ ону эЬатэ едэн мухтэлиф харак-терли, мухтэлиф дунЗакоруш-лу шэхслэр бу кунумузун реал адамларыдыр. Онлардан бири, Заура йэтта йамынын бу кун бир-биринэ вердиЗи: «Сан 20 Занвар кечэси !га-рада идин?» суалы# ила му-рачиэт едир. Заур эслиндэ елэ бу суала ез кечмишин-дэн. кэлэчэЗиндэн чаваб ал-маг учун тэклиЗэ гапылмыш бир адамдыр. Онун гоншусу Садыг да^ы (Ьамлет Гурба-нов) исэ 20 Занвар кечэси кезунун агы-гарасы оглуну итирмиш шэЬид атасыдыр.\nЗэйра ролунда Кэмидэ Омарова чэкилиб. Улдузлар кэЬкэшанында бэзэкли ли-басда рэгс едиб Заурун гэл-\nбинэ улвилик бэхш едэркэн Зэ!1ра на гэдэр кезэлдирсэ, бирдэн-бирэ реалашараг Зауру вичдан мэЬкэмэсиндэ соргу-суала тутанда да мэ'-нэви чэЬэтдэн бир о гэдэр козэлдир. Бу анда о. Ьэм да филмдэки романтика ила ре-аллыгы чулгалашдыран бир образа чеврилир.\nФилмин романтик образ-ларындан олан Садыг даЗы-нын да »»зэллиЗи онун мэ'-нэви дунЗасында ез эксини тапыр. Гоча, кимсэсиз Садьи* даЗы бош бутулкалары са-тыб алдыгы пулу багча ушагларына хэрчлэмэклэ емруну сакитчэ баша вурма-га чалышыр вэ бунунла да мэ'нэви раЬатлыг тапыр. Му-Ьарибэдэки Ьунэринэ керэ орден вэ медаллар алан, инди исэ шэ!жд баласынын ха-тирэси ила ЗашаЗан бу куч-суз гоча орденлэрини озу кими кимсэсиз кучуЗу ила болушмэк истэЗир...\nАзэрбаЗчан халгынын Вэ-тэним, халгым деЗиб дешунэ деЗэн, ара хэлвэт олан кими\nмэЬз бу Вэтэнин намусуну. ге'Зрэтини аЗаглары алтына атыб ^апдамагы бачаран Назир (Аббас ГэЬрэманов) кими огуллары чохдур. За аз? Филмэ бахандан сонра На-зири реал ЬэЗатдакы гэЬра-манларла мугаЗисэ етмэЗи бачаранлар бу суалын чава-быны езлэри тапа билэчэк-лэр.\n«Мугэддэс ода ЗанаР351^ филми ез спонсоруну АзэрбаЗ чанын Ьудудларындан кэнар-да тапса да. о, халгымызын оз киносудур. Филмин мугэддэс Ьисслэр ашыламаг кучунэ кэлдикдэ исэ бу ба рэдэ чох данышмаг олар. Филмэ бахмыш бир тамаша-чы кими тэкчэ «она сиз да бахын* деЗэ билэрэм. Кениш екранлы, рэнкли филмдэ се вимли актЗорумуз Лашар Ну ри эсас роллардан бирини оЗнаЗыр. Филмин оператору Элэкбэр Мурадовдур.\nСэдагэт МЭММЭДЛИ.\n^ Филмдэн кадр.\nСЭТТАР\nДУШАСЫНА\nШАЬЭТ\nДеЗирлэр ки, сэнат ва кв. ээллик дун>аны хилас еда. чэкдир. Экэр Ьэлэ да бела фикнрлэрлэ разылашмаЗан так-так (^дбинлэр тапылса да. онларын Ьамькы бир фи. кирде Зекдилдир ки, Ьвгаги сэнат шзфаверичидир. адам. лара ЗУксэк илаЬам, галб рапатлыгы кэтирир. Сэттар БЫтлулзадэЗа Ьэср едилэн, респ5?бликада Заранмыш ва-зиЗЗатин бутун кэскинлиЗинэ бахмаЗараг, Р. МустафаЗев адына .Азэрба)чан довлэт инчэсэНэт музеЗиндэ тэн-тэнэли шэкилдэ ачылан б©3ук бодни сэркинин таш-килатчылары бу идеЗалары рэЬбэр тутмушлар.\nСэрки диггати Ьэм да •онунла чэлб едир ки, кар-кэмли санэткарын Зарады-чылыеынын кениш тамаша-чылара аз мэ'лум олан муб-Ьэм Ьиссэси. о чумлэдэн мушаЬидэ вэ нэтичэлэрини сэтигэ ила геЗдэ алдыгы мэш!1ур кундэликлэри вэ рэсмлн албомлары илк дэфэ нумаЗиш етдирилир. Сэттар БэЬлулзаданин бир нов кичин миниатур мэч-муэси олан бу элЗазмалары чапа Наэырланмышдыр вэ тезликла ичтимаиЗЗэтэ чат. дырылачагдыр. .Такин росса мы Зилныз мисилсиз графика вэ мэнзэрэ устасы кими таныЗан тамашачылар * учун эн боЗук ЬэдиЗЗэ онун Зарадычылыгынын илк чаг-ларында Ьазырладыгы ЬеЗ-кэлтэрашлыг ишлэри ола-чатдыр.\nВернисажда чыхыш едэн Азэрбазчанын мэданиЗЗэт назири Полад Булбулоглу Сэттар БаЬлулзаданин ��сэр-ларини образлы шэкилдэ ♦гэлбэ шэфа верэн сеЬрли икеир* адландырмышдыр ки, бу, бизим нараЬат довру-м\\'здэ хусусилэ ги>мэтлидир.\nАзэрбаЗчан Рэссамлар Иттифагы идара ЬеЗ'этинин садри ФэрЬад Халилов бил-дирмишдир ки, республика фырча усталарынын Зара-дьгчылыг бирлиЗи 1992-чи или Сэттар БэЬлулзадэ или е'лан етмишдир. Онун адына хусуси фонд ЗаР*Дыл' мышдыр. Инчэсэнат музеЗи-нин директору Казым Ка-зымзадэ умид етдиЗини бил. дирмишдир ки, эсасэн музе-Зин фондундан тэшкил олун-м>'ш бу експозисиЗа Сэттар •БэЬлулзадэнин шэхси кол-лексиЗаларда сахланылан вэ тамашачылара аз мэ'лум олан рэнккарлыг вэ графика эсэрлэри илэ кенишлэнэ-чэкдир.\nК. АБДУЛЛАДЕВ, Азэринформун мухбнри.\nАгрылы сеНбэт\nИНСАФ ДА JAXmbl ШЕ1ДИР\n■■■\nЛэнкаранда баЬалыгдыр. ГнЗматлэр космик сур'&тлэ артыр. Лйрын нилограмы 200 маната галхыб. Гэнд 65 ма-натадыр. Ар балырын килог*^ рамы 120 маната, зиЗад ба-лырынын бири 350-400 маната сатылыр. Баз ар да на га-дар боллугдурса. девлэт ма-разаларында Ьеч нр коза дэЗ-мир. Эрзаг маЬсуллары та-лонла верилир. Чарак гыт-лыры Ьисс едилмэкдадир. Чохушаглы аилэлер диланчи вэзйЗЗвтинда 3anMiJbip. Иш о Зерэ чатыб ки, намэ'лум бир ана алты аЗлыг карпасини сахлаЗа билмадиЗи учун »Y-49ja атыб.\nГиЗматларин haM довлат, Нам да алверчилер тарафин-дан кундаи-куиэ артырылма-сы эЬали арасьгнда чидди на-разылыглара, е'тираз миггинг-лэрина свйэб олур. Февра-аын аввалиндэн такси суру-чулари. сонра иса муэллим-лвр гиЗматлорин галхмасына та'тилла чаваб вердилар. Ша-Ьардэ Ьарч-марчлйк, инти-замсызлыг Ьоим сурур. печ ким \"Неч касия дардина шарик чыхмыр. Бутун бу гары-шыглыг моЬтакирлиЗин Д&па кениш гол-ганад ачмасына шара ит | ара дыб.\nТичарэтда гиЗматларии ш» ширдилмаои, мал киз ладил-мэси, маЬсулларын маЬтакир-ларе сатылмасы ада Ьалдыр. Бунунла Занашы, моЬтакир-лэри арзаг ва cafìaje мал лары илэ тачЬиз едэн течарат тэшкилатларынын кучлу «рэ-пиблэри» да вардыр. Коопе-ратмвлар. кичик муассисалар, тэзар^\"к-сатыш ташкилатла-ры вэ бир сыра сэнаЗе муас-сисалари «rapa базар*ын тач-Ьизатчыларына чеврилмиш-\nлэр.\nЗенидангурма деврунда ке-чирилмиш игтисада ислаЬат-лар мубссисэлара истеЬсал^\nтасэрруфат фаали31бтиндв еа-зун эсл м^насьшда там сер-бэстлик вермишдир. Лакин бир сыра муэссиса рэЬбэрла-ри Ьамин сэрбэстликдан халг учун маллар истеЪсалыны кенншлэндирмэк мэгсади илэ деЗил. ез шахси газанчлары-ны артырмаг учун истифвда вдирлар. Онлар мал мубади-ласи Золу илэ бвшга респуб. ликалдрдан кулли мигдарда халг истеЬлакы мЛсуллвры алыр ва истадиклари гиЗматэ сатырлар. Эксар Ьалларда Ьамин маллар базар меЬтэ-кирларинин пиштахталарыне ахыр.\nРас ми сэнадлэра кора ке-чан ил меЗва-тарэваэ консерв заводу (диревстору Б. ЭлиЗев-дйр) Петровен шакар комби, натындак 62,2 тон ганд ал-мыш ва килограмы 2 манат 20 гФигкдан ез ишчилерина сатмышдыр. Бу Ьесабла тонча кечьн илин декабр аЗында заводун hap бир ишчиси куЗа а дама ЮС милогра��дан чох ганд алмышдыр. РаЗонда hap ватандаша а|да 0,5 килограм ганд верилдиЗини билэн завод раЬбэрлиЗинин бела «ели-ачыглыгы» адамда шубЬа до-гурур. Санадлара кара завод етан ил ишчиларинэ алдыгы помете, За'ни hap килограмы 90 гапиЗа олан ЮД тон кар-тоф да сатмышдыр. Муасси-оа езунун истеЬсал етдиЗи консерв моЬсулларынын he-сабына мубадала Золу ила алдыгы 340 тон сементин 198 тонуну, 2757 эдад шиферин 1000 ададини башга ташки-латлара сатмышдыр.\nКонсерв комбинатында да (директору Э. Чэфэровдур) вазиЛат еЗни чур олмушдур. втан ил комбинат мубадилэ Золу илэ башга Зерлэрдон 13.1 тон eir. 162,6 тон картоф, 15 . тон tar. 15 тон vh, 298 тон семент. 333,6 кубметр мешэ\nматериалы. 16 мин гуту шо-калад, 2 тона Захын конфет алмыш ва бунларыи бмо Ьис-сэсини куЗа мухтэлиф ташки-лат лара, галаныны иса ез иш-чиларина сатмышдыр.\nИгтисади мустэгиллик ра-Зон аграр^кооператив-тэ да\nруй санаЗе тичарэт бирлиЗи-нин ишчилэринин«эл-голуну даЬа кениш ачмышдыр. Бир-лиЗин (рэиси Р. ГаниЗевдир) тадарук-е'мал муэссисалэри базара чеврилмиш, тадарук-чулар маЬтакирлиЗа гуршан-мышлар. бтан илин ноЗабр аЗында бирлик УкраЗнаЗа алча гурусу кондарарак эвазин-да 120 тон шэкар тозу алмышдыр. ЬгИмии маЬсул тада-рукчулар арасында болушду-рулмуш, Рво, Шову, Грунба, Мамуста, Лувасар, Холмили, Вилван, Кармэтук, Шаглаку-ча кандларинда сатылдыгы барэдэ сахта санад тертиб едилдикдэн сонра 1оха чых-мышдыр. Ьамин кандларин сакинлэри шэкар тозу алма-дыгларыны. кэнд ва гэсабэ Советлари исэ отэн ил эрази-лэриндэ тэдарукчулэр тэоо* финдэн бела мэЬсулун сатыл-мадыгыны билдирирлар. Мал мубадаласи Золу ила Горки вилаЗатийдэн алынан 181» эдад шиферин, 74 тон сементин, Ростов вилаЗатендан кэ-тирилмиш 6 тон гэЬванин да агнбати мэ'лум деЗил.\nКэнд тэсэрруфаты мэгкул-лары тэдарукуну стимуллаш-дырмаг мэгсодила бирляЗэ ке-чэн ил Азархаричитичарэт идарэси тэрафиндэн 60 мин маната !ахын дэЗэри олан Зук-сак кеЗфиЗЗэтли аз тапылан харичи маллар верилмишдир. На гадэр гэрибэ корунсэ дэ Ьамин малларын 8 мин ма-натлыгы Саатлы раЗонунун сакинлвриэ сатылмышдыр, галаны иса алверчидэрин. моЬтакирларин элинэ кечмиш-\nдир. БирлиЗин фэалиЗЗэтин-да сахтакарлыг, коздан пар-да асмаг Ьаллары ада Ьал алмышдыр. Амма чиданы чу-валда кизлатмак мумкун деЗил.\nИстеЬлак мал лары истеЬ-салыны артырмаг, эЬалнЗА хидматлэри кенишландирмак и шин да кичик муассисэларин, кооперативларин имканлары Ьадсиздир. Лэнкаранда асан Золла кулли мигдарда газанч элда едэн бела ташкилатлар чохдур.\nЛенин адына совхозун нэз-динда Зарадылмыш ^«Зами» кооперативинин узвлэри та-хыл истеЬсал етмэли, Зетиш-дирдиклари мэЬсулдан черак бишириб чамаата сатмалы-дырлар. Лакин асан Золла пул газакмаг ешги коопера-тивин истигамэтини бусбутун дэЗишмишдир. втан илин сен* тЗабр аЗында онлар Лаика-раидакы балыг консерви за-водундан 70 мин манатлыга Захын мэЬсул алараг Курск ша11эриндэки шушэ габлар базасына вер��иш, эвэоиндэ 30 той шакэр тозу катириб базар гиЗматино сатмышлар. Балыг заводу мал мубадила-синдэ билавасита иштирак етмэсэ да фырылдаг занчи-ринин эсас Ьалгэси олмушдур.\nКооперасиЗа Ьаггында га-нун габул едилэн вахтдан бэри Лэкэранда 311 кооператив геЗда алынмыш, ганунсуз фаалиЗЗатинэ кара бунлар-дан 49-у лагв олунмушдур. Ге)ддан нечмиш кооператив-лэрин аксариЗЗатинэ истеЬсал базасы Заратмаг учун саЬэ аЗрылмыш. асас ва давриЛэ фондларыны низама салмаг-дан отру хеЗли ссуда верилмишдир. Бутун бунлара бах-маЗараг онларын чоху низам-намалэринда нэзэрдэ туту-\nлан асас возифаларинэ баш-ламамышдыр. Тэ'мир-тикин-1« ишлари кермак мвгеадила ачылан кооперативлар нэза-рэтоизлик узукдэн ганунсуз ишлэрла машгулдурлар. Тэ'-мир-тикинти идарэсинин наз-диндэ Зарадылмыш «^ра-шыг» кооперативинин апар-дыгы ишларин умуми Ьэч-миндэ аЬалиЗэ кастарилан хидмат чуэ'и мигдар тэшкил едир. ШаЬар коммунал тэсэрруфаты истеЬсалат бирлиЗи -нин нэздиндэ фаалиЗЗэт кес-тэрэн кооператив инишил истеЬсал етдиЗи 824 мин ма-натльгг' супурканин чами 4 мин манатлыгыны эЬалиЗэ сатмыш, галаныны исэ аЗры-аЗры тэшкилатлара истэдиЗи гиЗмэта етурмушдур.\nКичик муэссисалэрда дэ вэзнЗЗэт !ахшы деЗилдир. Ин-диЗадан раЗонда геЗдэ алынмыш 58 кичик муэссисадэн Залныз 18-и фэалиЗЗат каста, рир. Муассисэларин аксариЗ-Зэти васитачи ролу оЗнаЗыр, иншаат материалларынын ал-вери илэ мэшгул олур. Ки-чин муассисэларин Ьеч би-риндэ халг истеЬлакы малла-рьшын кутлэви вэ ардычыл мстеЬсалына бешланмамыш-дыр. Ба'зн кичик муэссисэ-лэр иса Ьугуги шёхс мандаты алдыгдан сонра республи-кадан конарда (эсасэн Руси-!а шаЬерлэсинда) тичарэт са-тыналма фзалиЗЗэти илэ мэшгул олурлар. Онлар оз калир-лэриндэн Зерли будчэЗэ вер-килэр бела одамирлэр.\nАзэрбаЗчан Демократии Кэнчлар Иттифагы Лэнкэран Комитасинин наздиндэ Зарадылмыш «Хазар* кичик му-эссисэси хеЗли вахтдыр ки, Санкт-Петербург шэЬэриндэ мага за ичарэЗа котурмуш вэ орада тичарат сатыналма фэ-алиЗЗэти илэ мэшгулдур.\nГарабаг торпагыида\/ елече да Ермаимстанла НемсерЬед чолан ра]онларымы»да аэерба)чамлы •Калинин aVüjayíy сон дерена агыр еевниет сосн-ал те'мйнат идарелерн ишчилерннин \" да дерни ке-дерине себеб олмушдур. Шнкест олмуш Ьемаетен* леримизе кемек етмек ае онларын аези^етинн jyn куллешдирмек мегседиле билдирирнк кн, ¡ахын кунлерде Сосна л Те'минат Назир лишним нездннде ени республика протез-ортоледик берм мерном\nистифад^в верилечекдир. Алмани\/аДан катирнлам,\n%\nмуасир аваданлыгла течНнз еднлмиш бу меркезде шикает олмуш шехслер ymYm «вричн мутахасснслер терефинден гыса муддетде ен муасир протез ее ортопедии ме'мулатлар Назырланачагдыр.\nБундан елаве наэирлик еЬти]ачы олан шехслерн ■ело-кресло араба ве реабилитаси|а васителерн иле те'мин eTMeje* Ьаэырдыр.\nБир даНа незеринизе чатдырырыг ки, 1992*чи ил март ajbiHbiH 16-дан 19-на гедер Бакы шеЬерин-да, Меденияет Назирли|инин серки залынде Ал-маниЗаныи «Majpa» фирмасы Сосиал Те'минат На* зирли|и иле бирликде елиллер учун мезерде тутул-муш вело-кресло арабаларын ве реабилитаси]а васителерииин серкисини кечирир. Серки hep кун саат 1 Гден 17-дак нума)иш етдирилир. Серкиде нума)иш етдирилен араба ве реабилитаси|а васи-телери республиканын ири муессиселеримин heca бына алыныб хеЗри^ечилик тедбири кими Хочалы, МалыбеЗли ве Гарабагын дикер ¡ашаЗыш ментеге-леринде елил олмуш шехслере верилачекдир.\nЭтрафлы ме'лумат учун 93*84-44 немрели те\n*\nлефона заик еде билерсиниз.\nАЗЭРБАЗЧАН РБСПУБЛИКАСЫ СОСИАЛ ТЭ'МИНАТ НАЗИРЛИ1И.\nСаикт-Плербург шэЬэринин довлэт верки муфэттишлиЗи онун ишинда хеЗли ганунсуз Ьаракатлар ашкара чыхар-мшшдыр. ФаалиЗЗэт муддэ-тиндэ Ьамин муэссиса ез догма шэЬэринин будчэсинэ бир манат да олсун верки пулу кечнрмэмишдир.\nЭлдэ олан субут-дэлиллэр костарир ки, Лэнкаранда эЬа-линин эрзаг ва санаЗе малла-ры ила тэчЬизинда, кундалик тэлабат еЬтиЗачларынын еда-нилмэсинда азбашыналыгдыр Бутун бунлар барэсиндэ ичра ЬакимиЗЗэти башчысы каби-нетинин илк ичласында кениш, этрафлы сеЬбэт кетди. Чыхыш едан ба'зи идара, муэссиса. тасэрруфат раЬбэрлэ-ри ганунсуз Ьэрэкатларинэ бэраэт газандырмага, азла-рини тэмиээ чыхармага ча-лышдылар. Ичра ЬвкимиЗЗэ-ти башчысынын муавини СэрЬэд Маммадовуи, Вилван. кэнд мактэбкнин муаллими Самир Маммадовуи, муЬари-бэ ва амак ветераны Мусарза РзаЗевин. агсаггал ИлЬам Губа дову и ва башгаларыньш агыллы, конкрет фантларлв чыхышларьшдан сонра бе.те* лэри ез тагсирларини сами-ми е'тираф етдилэр, бундан сонра негатив Ьаллара Зол вермеЗэчэкла^ни билднрди-лэр.\nЛэнкэран шэЬэр ичра Ьа-«имиЗЗатинин башчысы Мир-сэмид Аббасов Зыгынчага Зеку н вураркон дед и ки, кимсэ-сизлэрэ, хэсталэра, алиллэрэ, Зетлм ушаглара ал тутмаг, он-лара Зардым етмак. марЬамэт кастэрмак Ьамынын борчудур. ШэЬарин имканлы тэшм|лат-Ьары бу ишдэ нумуна костар-мэлндирлэр.\nТелман ЭЛ И ДЕВ,\n«Халг газет*жни мухбнря.\nЛэнкэран шэЬэря.\nАЗЭРБАЗЧАН РЕСЛУБЛИКАСЫНЫН ХАЛГ ТЭНСИЛИ НАЗИРЛИЗИ\nA38PBAJ4AH ТЕХН0Л0КИ1А ИНСТИТУТУ\nГм|аби теИсил алом телебепарки незермне:\n1991 — 1Я92 чи дере илимим ¡аз лаборатори{а имтаЬан свсси]асы ашагыдакы тарихлерде кечири-лечекдир:\nI •• II курслар y4Yh апрелии 1-деи 17*дек;\nIII курслар y^Yh «прелин 1-дон 23*дек;\nIV ве V курслар учун MajbiH 4*деи 27-дек; Телебелер института келеркен декаилыга ез\nихтисаслары узре ишлемелери har да ара)ыш ве емек китебчасынын суретиии тегдим етмелидирлер.\nРЕКТОРЛУГ.\nнстедншнз РЕКЛАМ ВО Е'ЛАЙЫ ИСТ8ДИЗИНИЗ KYH «ХАЛГ Г83ЕТИ»НД0 Д9РЧ Еда БИЛВРИК\n«Халг гамти»иии раш1ам-квммвр«н|а «мд-матиндан истифада втма|мн вир чох устуилу|у аар. Гааатимиаии тиражи 174 мин иувходаи чохдур. О, роспувлииаиьм hop (аримда, МДВ олиолориидо во харичда |а|илыр.\n«ХАЛГ ГвМТИ.НДЭ РЕКЛАМ -БИЗНЕС АЛвМИНДв УГУР ГА1АНМАГА РЕАЛ ТФ'МИНАТДЫР.\n«ХАЛГ ГФЗЕТИ.НДФ РЕКЛАМ -ИШКУЗАР АДАМЛАРЫН БёЛФДЧИСИДИР.\nЕу уиааиа мурачиат атмаи олар: Ео|уи\nДани* иучаси (иочмиш Киров прослоити), 1*. «Халг гаэвтиииии радаиси|асы, J-чу мартов#.\nФлага телефону — 9J-0J-M.\n«Халг гааоти«иии раилам-иоммарси|а хидмати.\nБаш редактор . Т. Т. РУСТЭМОВ\n• Те'сисчилер: Азарва|чаи Распувлииасы Преэиденти Апараты ва «Халг га*ати»нин журналист коллектив«.\nУчредители: Аппарат Президент» Азербайджан\nской Республики и журналистский коллоитив «Халг га-эоти».\nРадакси|аиыи умааны: Í701JE. БАКЫ ШФНЭРИ, BÖJYK ДЭНИЗ КУЧЭСИ. 18. Талафонлар: ма'лум'ат учун - »J-64-9J, информа си|а - М-41-17, реклам хидмати\nмуЬасиблик — 93-34-23, иорраиторлар — 31-13-74.\nН«*4ича рсдаатор\nТ. ЬЕЛДЭРОВ.\n— 93-05-26,\nЧала вмааммлыдыр: 33.00. Имзаланмышдыр: 01.00.\nИндекс 66814\nЧ' 1 2 3 4 5 8 7 8 9 10 II 13 13 1 . Баня, «АзэрбаЗчан* нэшрнЗЗатынын мэтбээся.* 1\nБаку, типография издательства «Азербайджан*.\n!\nТиражы 174.789,\nСифаряш 1875.\nЛ\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-mar-18-1992-p-4\/","date":"2017-06-27T08:42:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00673.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3870375752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.38703757524490356, \"sah_Cyrl_score\": 0.09748764336109161, \"kum_Cyrl_score\": 0.06712985783815384, \"tuk_Cyrl_score\": 0.061276089400053024, \"tat_Cyrl_score\": 0.04217418655753136, \"udm_Cyrl_score\": 0.035919640213251114, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03547533228993416, \"eve_Cyrl_score\": 0.03334696218371391, \"crh_Cyrl_score\": 0.02465738356113434, \"kir_Cyrl_score\": 0.020818492397665977, \"alt_Cyrl_score\": 0.020799808204174042, \"nog_Cyrl_score\": 0.014580333605408669, \"krc_Cyrl_score\": 0.01093713752925396, \"bxr_Cyrl_score\": 0.010783275589346886, \"kbd_Cyrl_score\": 0.010572348721325397}","num_words":12032,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.008,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.451,"perplexity_score":75790.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 3, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛР ГЭЗЕТИ\nКОНФРАНС\nКЕЧИРИЛМИШДИР\nHojaftpem 1-А© AXSUnmm м»р к»м горариаЬмида Ахясха турн-лорииии «1ти» bommJJotm Баны иомитесииим икиими ионфрон-еы хочиридмишдмр. Комигоими садом Со|фоддии Бунтурк w мй]|втин Бакы иоммт©смиии сен иллордоки ф©али)|©тм Ьаггыида ме'руае етмишдир. Нааарат-тефтиш комисси)асы-нын Носабаты да дииланил* ммшдир.\nЧмхыш адвнлэр Ахысха турк-лармна Ааарба)аанда маЬри-бан мунаенбат костарилдири-дан, муНариба ва и гг и сад и ча-тмнликлар шараитннда проб-ламлари арадан галдырмаг учун карулан тадбнрлардам ва вааифалардаи даиышмыш* пар.\nКонфранс мштиракчылары БМТ-ja, дун)а давлатларнна ва ба|налхалг ташкмлатлара, Ааар-ба|чаи лрааидентмна ва Алн Соватмна, cnjacM лартн)алара ва атиик груплара мурачмат-лар габул атмишлар.\nЬЭМКАРЛАР\nкемэк едирлэр\nЛап бу {ахынларда Гусар ра-}онунда )арадмлмвш» Лаавн Драм Таатры а» ташаккулу-нун чатни дааруну начмрмр. Буна кара баша душман чатни да|нлднр кн, hap чур jap-дым, хусусан да Намкарларын jap дымы чвван коллактнвин чох марына калнр.\nМаЬз калан илнн мартында тагднм аднлмалн олан {айн гаатрык пробламларн ила ja-хындан таныш олмаг, она ама-лм ]ардым кастармак магсадк-ла Самад Буртуй адына Авар-ба|чвн Деалат Рус Драм Таат-рынын директору Эдалат Ва-ли)ав ва распублниаиын халг •ртнет�� Фуад Поладов Гусар-да олмушлар. Гарара алым-мышдыр кн, }ани таатрда мш-ламак учуй ра|он бадин ©а-ф»али))ат коллактивннин иш-тнракчыларм сырасындан сечи-леи акфрлар ва гурулушчу режиссерлар Бакы Рус Драм Таатрында стаж кечеЧеклар, Таатрыи адабм-драм Ьиссаси фаалнЛатннин тешки линда,\nдраматургларла алагалвр }а-радылмасында аа башга caha-дарда да бакылылар аз Нам-карларынв камак адачаклар. Бутун бунлар hap ики театр арасында амакдашлыг Ьвггыи-да увунмуддатлн мугввнлада аксиии тапачагдыр.\ni номы ил.\nу\n1956-чы\nгаилы па!ызы\nТалафонлвр\nMjNMNB Ч01ДУР- 9K9Mgf€f€ ДВ «9» рогами иемр ел орден. Амма д©)©с©м, jaxMN важтларда бу иимИум ре сан rojynanar.\nJacBMM телефон гавшмы-ныя ti—ti АТС-я\nкаНма хал гургуяары еми ее мри щабеиа|е малммдар. Бу cTBNCHja It мин 4ББ ебоиеите хмдмат едир.\nИ иди шабанаиим тевеяеиме-тыяыб. Terne окт)абрде 1 мии метр «en Je-ииси иле еле» еяукуб. ДаЬа 100 метрлии хетт есеслы to'-мир едилнб,\nТурки)амин еИетвше фирме-смиыя мутамссислери 01—ОБ стеиси|елерм учуй |еии еяем-траи АТС гурешдырыблар.\nКарулан ишлер иетичесииде Бакыиын марневи Ьиссесииде ребитаиин хе|ли |ехшылен»ече-пл иеалеиилир.\n-Ф- Диспетчер Ле(м Фмир-аслеиеаа.\nмоит)ерлардан\nИииеле| Пипикии ее жЛт муЬеи-диси Сведет •кбарав.\nфете Рафиг Сеямеиееуидур.\nBy да тарихимиадир\nп J-УЛДУЗ\nООО\nБу ады ел э-белэ, сезиэли-ши чэкди. О Дварун коман-даларыны, идмаы клубларыны садалаЗырды, кечирилвн кэ-рушлэрдэн (бунларын ара-сьпада рэсми о}укларла Зана-шы )олдашлыг матчлары да аарды) данышырды. Бирдэн Задына наев душубмуш кими диллэнди:\n— Бир команда да Зарат* мышдылар. «АЗ-улдуз» де-Знрднлэр адына. Чох чазнбэ-дар, кезэл емблеми варды. Футболчулвр, клубун узвлэ-ри Захаларында аЗ-улдузлу иишан кээдирирдилэр. Ьэм кеЗдиклэри форма. пам чы-хышлары Ззман хошума кэ-лирди. Кунлэрин бир куну кердум ки, денуб олмушам «А3-улдуз»уи узву...\nИдман ветераны Сэбзэли МусеЗябовла сеЬбатимиз бело баш лайды...\n...20-чи ил лорда ела бир Зарыш, идман тэдбири алмаз-ды ки, орада <АЗ*улдузаун узвлэрн нштирак елэмэсин-лэр.\n— Демократии республи-канын сугутундан сонра аЗ-дынча Лисе едирдик ки, Зу-хары даиралэрин «А3-улдуз»а мунасибати Заваш-Заваш дэ-Зишир — деЗэ Сэбзэли баЗ кексуну етурду. — Ахырда клубу оагладылар. БэЬана да бу олду ки. адыяден миллат-чилик гохусу кэлир. Бизим учун на гэдэр кэдэрли олса да. имканымыз дахнлицда на гэдэр мугавимот кестарсэк да Ьеч на елаЗа билмодик. Лакин о вахтдан нечэ он ял-лэр втеэ да аЗ*улдуза мэ-Ьэббет Ьамишэ мэяимла. Зол-дашларымьш чохуЗла Занашы аддымлаЗыб.\n— Сэбзэли баЗ, Зэгин ин-дики командаларымызын ад* ларына фнкир вермисиниэ: «Пластик», «Енеркетик». «Строителе... Нечэ оахырсы-ныз, суверен республикамыз-да «АЗ-улдуз» адыцда бир клубму. чамйЗЗэтми Зарадыя-саЗды, Захшы олмаэдымы?\n— Чох кезал оларды. Нам да мэнэ Галса АзэрбеЗчанын бир немрали футбол коман-дасы «Нефтчи»аии адыны «АЗ-улдуз» гоЗмаг магсэдауЗ-гундур. Иннам бела мухтэ-\nаелкалэрдэ неча-нечэ ме'-р турнирлэрдэ, биринчИ-ликлэрдэ нштирак едэчэЗяк. Одур «и. яоМандаларымызыя адларыне фнкир вермалвЗяк.\n...Сонра хатиралор мунчуг киКн сада дузулду. Сэбзэли Мусе]ибовун амур тарихи са-Нифэ-сэЬифэ вараглэнди.\n1911-чи нлдэ Бакыиын Са-бунчу гэсэбэсиндэ анадан олуб. Башга ушаглар кими мэЬаллада ЗашыдларыЗла футбол да оЗкаЗыб, чароалэнх да учурдуб. 10-чу синфя би-тирэадэ артыг топла дост-лашмышды. Бачарыгыны ке-руб мухталвф комаадалара дэ'вэт едирдилэр. «Прогрео-\n— Гати гарара калмишдкм ки. емруму Идмаиа haep ела-}им — дед и. — О вахт ела идманын са)эсинда на гадар шэЬэрлэрло, елколэрла ал ага\nЗаратмышдыг, взумуз им _ ________\nадыны да ешитмадиЗимяз Jep- рЫндан ]адьшызда лэрдэ олмущдуг. пэм оху- вармы?\nЗур, Ьэм ишлаЗирдим. кеч- _ дадымда\nнг - бадан\nра Бакыда галды.\n— Мэй Сталинлэ баглы бир масэлэни да хатырлатмаг иста] ирам. 1931-чи илдэ АзарбаЗчан нефтчилари би-ринчк оешиллн}ин тапшырыг-ларыны 2 ил Зарывада Зери-на Зетирмишдйлэр. Сталинин кестэриши ила Москвада бу галабэЗэ haep олунмуш велосипед Зурушу тэшкил едил-ди. Виз Да ора кетдик. Гы-зыл МеЗданда олдуг. Сталин ез кабинетинда бизи габул елади.\nБу Зурущдан сонра манда велосипеда хусусн мараг оЗан-ды ва талеЗими онунла баг-ладым. Бу кун да велосипед-дан аЗрЫлмамышам. «ЕптаЗат Эмак Гуввалари» чамиЗЗатин-да, даЬа дагиг десак, 74 немрали техники веша мактэбии-дэ машгчнЗэм. Тэчрубами кэнч наела вЗрэдирэм.\n— О вахтын футболчула* галаны\nАСДП СБЧКИЛвРДв\nнштирак ядачокдир\nАварбв|ч«м Сосмал-Демократ Г1вртй{всыныи пндврч Арвв Эливадв пвртм]виыи мкпнчи навбвдвмквивр гуруптв|ыидв билдмрмишдир ли, «Азерба)-чаи Сесмвя-Дамокрвт Пвртм-¡асы гвршыдвкы парламент\nсачкмларинда нштирак одачек. дир». О дамишдмр ки, Нам да АСДП магсад аа веэифе-лари ила аауиа )ахыи ©Лам дикар парти)алзрла иттифагда чыхыш адачакдкр.\nГурулта|да р©слубликада ич* тимаи.си)аси шараит ва АСДП-да ишларии аааиЦати муааки-ра адилмиш, партфиыи мат* бу органы «Истиглал» геэети-нмн нашринда малина чатим* ликларм ва {а|ылмасымда му-раикаблиилар ЬаггымдВ дамы-шылмышдыр. Парти|аным гар-шыдакы парламент сачкмла. рмма Нааырлыгы саЬесимде аа зифалар да муа}}ам а дм л мишдир.\nИкинчи дунЗа муЬариба-синдэн сомов меЗдана хал-миш «ДуяЗа сосиалист сис-темиаяда тезликла (Мук на-раЬатлыглар даму оашлая-ды. Оавэлча АДР-до, бир го-дер сонра исе Полшада на-разылыг Зараиды. Совет реЬ-берлиЗи бу аловлары тсалвк-ле сендура билде,\nЗенн совет раЬберлиЗи Ma* чарыстапда Ьадиселерин ин-кишафьшы беЗук нараЬатлыг-да излеЗнрди. Мачарыстан Коммунист ПартиЗасыныя башчысы Матиас ракоши ко-руиур, Зени сосиалист елка-сииин Соаетлер Иттифагыиа эн е'твбарлы нумаЗеидеси иди. О бутун фэалнЗЗетинда Совет Итгнфагынын сиЗаса-тини таглид етмеЗа чалышыр-ды. Нетичеде Мачарыстан артыг 50-чя ялларни аввел-лэриидо Ьэм игтисади, Ьам до сиЗасн чаЬетдан фалакет гаршысында дурду.\n1953-чу илин паЗызы��да Ракоши ае дикер мачар ха-димлери MocKsaja чагырыл-дылар. Вурада совет рэЬ-борлари Ракошндэн эзуиу догрултмдЗан аваятурист са-наЗелашдирмани ве зо коллективлашдирмонн дырмвгы тал об етдилар. Москва да Зфкуметии Зенидан гу-рулмасыны, Раношииин баш назир везифасиидан кетм»сини. агыр сэиа|е ва мудафиа назирлориннн вазифэлерин-дан узаглашдырылмасыны. Мачарыстан Коммунист Пар-тиЗасы МК-сыиын бурахыл-мыш негсанлары писле)ав га-рар габул етмосяни те'кид етдилар. Раношииин JepH-нэ баш назир вазнфэеяна ос-линда онун сиЗасатина rap-шы мухалифэтде Ьесаб олу-н&н кеЬнэ коминтернчи Имре Над та'Зин олунду,\nРакоши партиЗанын ба-шында галмагда давам едир-ди. Чох тезликла мачар роЬ-бэрлнЗинин дахилинда кэс-кии мубаризэ башлаяды. Имре Над саг тамаЗулда итти-пам олунду ве 1955-чи илин апрелинда баш назир аазифе-синдан кетурулду.\nЬэмин деврда Мачарыс-танда кечмиш сиЗасн мэЬбус-лар бераат газаныб оавэлки вэзифэларииа бероа едилди-лор. Кабеле либераллашдыр-ма угрунда кениш Ьерекат башланды. Мухтэлнф нее ичтнмаи ташкилатлар меЗдана калди.\nДахили cHjacH мубаризэ коскиялешмэкдэ давам еднр-ди. Бутун Ьакими^Зат струк* турларында, Ьетта деалат тэплукэсизлиЗи органларын-да Ракошндэн исте фа телеб едирдилэр. Ону Ьар Зерде ачыгча «чани» адландырыр-дылар. Раношииин исте'^а-\nХалгын нифрет ве геееби вз амаисыз чииаЗатлери иле\nмашЬур олая деалат таЬлу* кесизлиЗи органларынын амакдашларына гаршы Зеяел-мишди. Ракоши режиминин ей мурдар емеллерини езун-де чемлещдирмяш бу адаав-лары hep Зерде тутуб меЬв\nвахт удмага чалышыр- си Ьаггыида гэтнаМаЗа\nгоЗду. ВМТ 1\nкчарыстандакы Ьадиса-лер сезун эсл ма'иасьшда халг иигилабы характери да-шыЗырды. Совет реЬбафляЗи-ии нараЬат еден да бу иди.\nОкт]абрын 22-да Будапешт-де Имре Над бащда олмагла Зени раЬбарлнк тошкяли те-лебя ила иума)нш башланды. учундур.\nОктОабрын 23-дв Имре Йкд 3000 совет таякы Гврбн г г- — украри Руиывда тервф-\nдан Мачарыстан сарЬадияи кечдн. Совет сафиря Надым Занына чагырылды ве она хе-\nучуи\nЯЫ0ктЗабрын 30-да Сов.ИКП МК РеЗасет КеГ^гя Хрушшо-«уи е'тираф етдиЗи кими Мачарыстан иягилабыиыи си-лапла Затырылмасы Ьаггыида Зекдилликла геткама габул етди.\nНоЗабрын l-до совет го-шунларынын Мачарыстана кутлави мудахиласи башланды. Имре Надьж е'тиразыва чаваб олараг совет сафири Андропов ояддярди ки. Мачарыстана кетнрилен 3«ня совет диаизяЗалары бурада олая гошуялары авез етмах\n»угуглары-\nмиш Ленин раЗонунда тэрбиЗаси шурасынын кати-би ндим. 1937-чи шшэ тэЬ-сили баша вурдуМ. «Нефтчи» чэмиЗЗэти республика шурасынын садри олду м. Сабунчу-да «Прогрес». «Тэрэгги» ад-лы 12 команда варды. Тез-тез Золдашлыг кэрушлари не* чирирдик. Курчустанла эл»-гэлэримиз дала меЬкам иди. Матчлар бир га!да олараг беЗук мараг догурурду ва каркни кечирди. аереаанын бир* Ча футбол командасы варды. Бизимла карушлардан нмти* на еласалар да. бир дафэБа-ИыЗа кэлдилер... «Прогрес��-нн беШянЧи комаядасыны чыхардыг онларын Гаршысы-иа. Чох кучлу деЗилдилэр. Ушагларымыз асанлыгла га* либ калдилар.\n• БеЗуклардан ешитмишик, Таоих китабла!\n38ли МусеЗибов бу муЬарибэ-ии кезлариле керуб, гаилы деЗушлэрда нштирак едко. КэшфиЗЗат взводуиун комаи-дири кими Чох мэс'ул тапшы-рыглары 1ерина Зетнриб, бир сыра эИелиЦатларыи угурла иэтичэланмеси онларын эддэ етдикдори ме'луматлар саЗа-сиеда мумкун олуб. 6 аЗдан соира муЬарибе баша чатды. 'лакиИ ону терхис етЫедилер. Бунунла да охр Бече вллиЗэ идмандйв азрылды. Ону Ахи Сувари АиадеМнЗБОла оху-мага кеядардилар. ТеЬсили-их баша вурмага имкая тап* мады. Икинчи дун]а муЬари-беси аловлаяды. Те Зинатыны Краснодара вердялер. 4 де-фа Заралавды. 3 дэфэ ковту-3Hja алды... Берлинадэк ке-дио чыхды.\n' МуЬарибадан сонра «Нефт* чи» чамяЗЗэтияа гаЗытды. Сибирщэ нефт чыхарылмага башланаяда чэмиЗЗэти меркэ-зи шу ра кими Москва ja кв-_ чурмэк нстаднлэр. Бу. Умум-\nян теркнбнида хеЗли оЗун не- яттяфаг Ведав ТэрбиЗэсянин\nчярди. ЗагафгазяЗа Бадан ва Идмая Комитэснннн тэла-\nТэрбиЗасн Институтуна да- бя яда. Jaxnai ки. шахеда\nхил олду. Сталнюш хветершпи ила ШУ-\nгаланы вар. уста гапычы Мачид Чафаров. Са}ад ЧабраЗылов, мэрказ мудафиечйСиЗДК (Сэбзэли баЗ ону да элава етди ки, бнзнм-лэ каруша СаЗадла бирликда кэлэчакдилэр. амма бир аз еэуну ]ахшы Ьисс етмадиЗи учун кала билмади), Ьучум-чулар ЭЬмад Эмиров, Ага* меЬди МеЬди|ев... АгамеЬди икинчи дуц}Б муЬарибосиндэ беЗук икндликлар кестэрди, гэЬрамаичасына Ьэлак олду. '\n— бвладларыныздан Золу* нузу Давам етдиран вармы?\n— Ики гыэым, бир ослум вар. Гызымын бири игтисад-чы, бири ме'мардыр. Оглум-са дэннзчидир. Али данизчи-лнк мактэбини битирнб. На-вэм Елчин АбдуллаЗев баба* сыныя Золуну сечиб, идман СаЬэошдэ чалышыр. Оанкт-Петербургда Лесгафт адына Бодая ТэрбиЗаси Инстнтутуну битирнб. Индн орада ЗашаЗыр: 2уикул атлетика узре мэшг-чидир.\n— Икинчи дун]а муЬарн-бэсиндэ хеЗли орден ва ме-дал алмькыныз. Парадда ча-кил эн шаклкннзв кормушам. Бас бадей тэрбиЗаси ве идман саЬэснида эмаЗиннз геЗд олунубму?\n— ШикаЗэт елаЗа билме* рем. 1961-»чи илдэ Азэрба}ча-ньш амэкдар мэшгичиси адыны ал мышам. Республика* мызда Захшы аелосипедчилэр 'ЗетнщдирмИшнк. Оилар неии-кя ИТтафагда, Ьэтта бе]нзл-халг аламда кечирилэн ]а-\nунувдулар J991-4H нлдэ Зада душдум АзарбаЗчаныя беден тэрбиЗэ-tx ве идман е'лачысы адыны вердилэр. Дузуну деЗим ки. бу ад гулагымда биртэ-Ьар сесленяр. Ону ним фи 19Ш86 тапыб бил refe. Себвадш\nчемиЦэт-мм V99 баш нашгчи tb'Jhi олунуб.\nАриф ШЭФИЗАДЭ.\nЗЕТ В К Y\nAJ САТДЫН НА!\nPycftjft лрмидаити Борис JenTcnn «Алыимларыи Ьугугуку мудафи© в© «лмриили]ин гаршысыиы алмаг тодбирлари Наг-гыида» формам имааламышдмр.\nФормана коро, 1992.ЧИ ил докабрыи f-дан, му©Н©и ©дил-миш аисиэ raj да ларына муаафиг олараг аарин туту паи ©рааг •• rajptuapaar маллары тннаратн лмс©нан|©лашдафылаиагдыр. Проаидоитми матбуат хидмати хабар аорир км, лис©мая)ала-ры • ра»мен нда тииарат апарылан )арли мира Ьакнмн||атн ор-гаилары вар©и©ллар.\nPycMja дахили мшл©р на»мрлм]ина тапшырыямышдыр ки, тииарат, маЬсулун к©)фи]|ати в© ист©Нлаииы Ьугугларыны мудафи© уар© дмлат мисп©кси{асы ил© бмрлиида малларыи ?#*-pao сЛтмаг магсаднла алыимасы аа паракаида сатышы ила баглы фмаиии аа Ьугуги шахсларин гаЗрл-гаиунн фаалн|)атн-ими гаршысыиы алмаг уиуи тадбирлар парсун.\n■Труд»\nУФА АЧЛЫГЛА БУРУ ШУР\nШаНар баладиЛа идар©си каемблар учуй сослал мудафиа талоилеры ЬааырламышдЫр. Панси|ачылар, иохушагяы аа башга аата'мииатлы аилалар Ьар кун картонка уар© |арым кило иорок, jya гром и©смаис, бир roitB суд В© пофмр алаиаг-лар. вт, битки *а кара Jana, [умурта, |армалар кими даha ка-лорили ©рааг маЬсуллары да норма)# салыпмым аа картоииа ила а)да бир даф© вармланвкдмр. Хусусн магааалорда бу м©Ьсулларыл д©|©ри ади магааалардаиыидам х©|лм ашагыдыр.\nсына яаил олмаг учун 19 чы илия иЗулуяда А. Мико* Зан Будапеште келдн. Ракоши тэслям ал мага ве сои кунлерини баша вурмаг учун CCPH-Ja кетмаЗэ разылыг вердя.\nМачарыстанда апарылмыш просес ве гатллэр учун ча-вабдеЬларин Ьэбси башланды. 1956-чы ил oKTjaÓpbm 6-да\nВжямин гурбанлары Ласло lJk ве башгаларыиыи чесэд-лериния Зенидан дофни ме-расими кучлу нумаЗнша чев* рилди. Нума]яшда Мачарыстан паЗтахтыиын 200 мии са-киня нштирак едярди.\nБу везгуЗэтде совет раЬ-барлиЗи Зенидан Имре Нады ha ким и Бэта кетирмэк гора* рына кадди. ССРИ ннн Зени сафиря Jyp« Андропов Будапеште кецдэрнлдя.\nбаш назир олду ве о. халга снлаЬы )ера го]маг Ьаггыида чагырышла мурачиет етди. Лакин Будапештде совет танклары дурмушду ве бу, халгын Ьиддатяна себеб олду.\nТелебэлер, Зухары скниф шамирдлери, квнч феЬлелер нумаЗишо чыхдылар. Фара-1-эскерлар ве садме олараг л кечанлар де овлара го-шулдулар. Парламевтии бя-насы гаршысында 200 мина гадар адам топланды. Нума-Зишчилер Сталинин абидеси-ни гопарыб атдылар. Озуиу «азадлыг угруида мубариа лар» адландырая сялаЬлы дэстэлэр Зараиды. Оилар паЗ-тахтын мухтэлнф раЗонлары-ны тутуб П. Малетерии реЬ-бэрлиЗя ила баш комаидая-лыг Заратдылар ве езлериня милли гвардяЗа адлаидырды-лар.\nМачарыстан паЗтахтыиын муасснсэлэринда Зени Ьаки-мнззатнн езэклэрн — фаЬло шуралары Зарадылырды. Он-лар езлэринян сосиалч:иЗаси тэлабларинн ироли сурурду* лор.\nОктЗабрын 25-да парламен-тин бинасы гаршысында совет аскорларн ила тоггушма баш верди. Над совет гошуялары-нын чыхарылмасына та'кнд едочэЗини билднрди ва атэ-ши кэсмак Ьаггыида эмр верди. Лакин тоггушма да]анма-ды. Ус)ан етмиш халг Совет Ордусунун кетмэенни ва дикар партиЗалар да тэмеял олукмагла Зени мнлля бнр-лик Ьакумати Зарадылмасы-ны тэлеб етди.\nОктЗабрын 28-де Буда-пештда Ьалэ деЗУшлер давам етдаЗк бир вахтда Мачарыстан Ьекумэти атышмакы да-Зандырмаг во силаЬлы даста-лэри даими Зерларинэ гаЗтар-маг ва тэ'лиматн кестериши кезлэмек Ьаггыида омр верди. Имре Над радио ила му-рачиэтиндэ билдирди ки, Мачарыстан Ьакумати совет го-шунларыяыя дарЬал Буда-пештдэн чыхарылмасы, «мачар фаЬло ва кэнчлэриндая ибарат силаЬлы дасталарин низами мачар ордусу тер-Иибине дахнл едклмеси бареде Совет Ьекумэти 'илэ разылыга к ал миш\nдир. Совет гошунлары-нын чыхарылачагы Ьаггыида ма'лумат беЗук тантанэ ила гаршыланды ва совет муда-хилэсинин даЗандырылмасы кими гиЗмэтландирилди.\nОктЗабрын 26-да Сов.ИКП МК пленуму Мачарыстанда возиЗЗат Ьаггыида орадан Зе-нича гаЗытмьшГ А. МикоЗан во М. Сусловун ма'рузалери-ни динладн. Пленум Мача-рыстаяы Варшава мугавнла-еннда сахламаг шартиле де-мократиклэшдирмэ программ ила разылашмаг ганаатинэ калди. Эслияда яса Совет Ьакумати гасаса Ьазырлашмаг\nбардарлыг еднлдя ки, Мачарыстан е'тираз еламетн олараг Варшава мугавнласиндаи чыхачагдыр. Камин мугави-лаЗа кера гошукуи мудахи-лесина Ьакуматнн рааылыгы олмалыдыр. Мачарыстан Ьа* кумати Ьамии ахшам Варшава мугавялосиндая чыхдыры-битарэ\nны. битарефлиЗинн е'лан ет- т\\тд>*. Ларым сааад дя. Совет мудахиласияа е'ти- Над бу бара да радио раз олараг Вирлэшмиш Мил- чар халгына хабар i\nipar Вирлэшмиш Тэшкилатыиа мурачи-\nBYTYH ФИЭМАЛАЙУН Х0ФИ110Л0РН ВИ9Л0ШМИ1\n«Ба)арда» фирмасыиын дет©итиея©рм г©)ри-р©смм х©фм))©-лмкл© м©шгул олан чохса)лы Ь^арлармиа мурачнвт атмишлар, Бу кшш, дакил машЬур муЬафнэа Ышдвр чшт»0а** мш© башла)аи Вами ©е ©лшкдашлармиыи манаф^инн горумагы бачараи аа гамуиеаричилик hyryry ©лап бир таписиаат )аратмаг бар»д» r©pápa иаямишдир. «Ба)арда»да •и'аиаап Ьшмарлар ташимлаты\nИннам бала а©рки тутулма|ан тахмииаи Jyi мин руб© сырам амакдашларын аЬпЦааяарына харчланшшкдар. Оилара нстмраЬат аалармиа аа санаторн)алвра лулсу» «lytjaMа мри-лакая, ушат багчасЫ Ьаггы, га»ат м журмаллара абуи© пулу •д©мил©ч©кдйр.\nБала бир Ьамиарлар ташкялатыныи х©|ркни анла)ам 16 г©)ри-р©сми Л©фиЦ© ак©итли)к артыг муЬафлха хидмати иш-«жяарммии Москаа Намкаолар нтгнфагы ташкилатыиа дахнл олмушдур. «Ба}арда» раЬбаряариики фмириипа, бу гппда гу-см|а Намкарлар итгнфагынын |арадылмагы г©)ри-расми^ х©-фи|]а хмдматиими мурашеаб дахили лробавмларииии Ьаяян-ии |уикуялашлир» билар. Опар г©)ри*расмн датактиалар бнр-лашеалар сыгорта «ири^лари ©а фаиалариии ааалдарлар. Калачам да иса иучлу Ьамиарлар ташкиаатм ва сыгорта фир-масымы та'сис ©да бипор. _\n«труд»\nраз\nлатлар эт едилди.\nНоЗабрын 1-и ахшамы совет гошуялары Мачарыста-нын теЗЗарэ меЗданларыны тутду. СаЬэри куну Андропов совет гошунларынын Мачарыстан оразисиндэн чыхарылмасы ва Варшава муга-внлэсиндэн ирали келен ма-салелери музакярэ етмак учун Мачарыстан Ьакуметя-на сиЗасн ва Ьарби масалелар узре нкн нумаЗэнде ЬеЗ'эти тэсдиг олунмасыны текляф етди. Мачарыстан Ьекумэти вазиЗЗетн мураккаблашдар-мемак учун таклифя габул етди. Совет гошунлары иса эмэлнЗЗвтл&ры кенишландир-мэкдэ давам едИрди.\nЕЗни заманда, Сов.ИКП МК РэЗасат КеЗ'ети Имре Надыи «эксингилаби» Ьаку-мэтини эваэ едечэк Зени мачар Ьекумэти ИазырлаЗырды. Мачарыстан Коммунист Пар-тиЗасынын биринчи катибн Ланош Кадар калачек Ьаку-мэтия баш назири вэзяфасн-ни тутмага разылыг верди, О. совет Ьерои таЗЗарэси илэ УнФорода кэтирилди. НоЗабрын 3-до Зейи Ьакумэт тэшкил олунду. I. Кадар Ьаку-мэтиини ССРИ аразиеннда тэшкил олунмасы Ьаггыида мэ'лумат анчаг нкн ил етен* дан сонра аЗан олду. НоЗабрын 4-до субЬ чагы совет танклары Мачарыстан паЗ-тахтына Ьэмла едэидэ Зени\nВаш Мачяясяияя Мачарыстанда« совет гошунларынын чыхарылмасына ча-гыран чохсаЗлы гэтнамалэ-ряндои сонра Ваш Мачлис 1956-чы ил декабрыя 12-де мачар халгынын ni нын Ьарби кучла устунде ССРИ-нм нэскин пислади. By гетнамеюш Ленина 55 девлэт. о чуылэден бир чох АсиЗа ве Африке вя-келерн сес вердялер.\nНоЗабрын 3-де Мачарыстан эразисивда артыг 11 совет дивазяЗасы варды. Ахшам Совет Ордусу герарка-Ьына данышыглары давам ет-дирмэк учун кален мачар Ьарби иумаЗенда ЬеЗ етя ДТК-нын седри кенерал Серов терафиндан Ьебс едил-д|Г 0з Ьерби мумаЗаадалиЗи ила влага сахлаЗа билмедик-до Над совет раЬберлиЗи те* рафннден алданылдыгыны баша душду. Лакни о, атэш ач-маг Ьаггыида эмр aepMeJe Ье-ла да тараддуд едирдн.\n• НоЗабрын 4-да саЬэр сват 5-да совет артиллернЗвсы Мачарыстан паЗтахтыны атеше Ja рым саатдая сонра яла ма-\n\"__________ вердя.\nСовет танклары уч кун Мачарыстан паЗтахтыны виран го|ду. ЭЗалетларде силаплы мугавнмат ноЗабрын 14-не гэдэр давам етди. Мачарыс-танын кемэЗияэ Ьеч кнм кал-мэди. Мачарыстан азадлыг иигилабы совет таикларынын тыртыллары алтында, Гарб алкэларинин етинасызлыгы шэрантиидэ эзилди.\nИнгилаб сонра совет Ьарби чылары девлэт тэЬлукэсиали-1и органлары ила бирликда Мачарыстан вэтэндашларьюа ганлы диван тутду: кутлави Ьабслар ва Совет Иттнфагы-на депортасиЗа башланды. Имре Над ва онун З&хыи амэкдашлары ЛугославиЗа са-фирлиЗиндэ сыгыначаг тап-дылар. Мачар ингилабынын богулмасыиа разылыг вер-миш Тито, Ьар Ьалда Мача-рыстанын гошун рэЬбэрларн-нин гатлиндэ нштирак етмок-ла ез адыны лакэлэмак иста-мирди. Ики Ьэфталнк даны-шыглардан сонра Мачарыс-танын 1енн баш назири J. Кадар Имре Надын ва онун амэкдашларынын тэ'гнб олуи-маЗачагына Зазылы эамвяет вердн. Кадар билдирди кн. Имре Над аа башгалары Jy-гослави)а сафирлиЗини терн еда билорлэр. оилар аяделе-ри яла бирликда евларянэ апарылачаглар. Лакин нкя 'Л>тославиЗа дипломатыныя мушаЗиэти яЛа Нады апараи автобус совет забнтларя тара-\nЗатырылдыгдан пэрбн ннзябат*\nЬекумэт рэсми е лан олунду. автооус совет заоитлэри таре-НоЗабрын 3-я» Будапешт- финдан hefc олуида. Аз лв-аа совет ва мачао яума]анда ра Иире Над PyMWHnjaJa\nде совет ва мачар нумаЗанда ЬеЗ'атлари арасында даны-шыглар расмэн башланмыш-ды. Над Ьекуметннн аздыр-маг амалиЗЗаты дагнгликла Ьа-зырланмышды. Совет нума-Зандэ ЬеЗ'атияии башчысы, орду кеяералы Малинин санки Совет Ордусунун чыхарылмасы муддати узре ал* вер едярди. Да��ышыглар ахшам саат 10-а та'Зин едил-мншди. ЕЗни заманда, cahap саат 9-да Зытышан ТаЬлукэ-сизлик Шурасына Óojau едилди ки, Мачарыстан ве ССРИ тошунларын чыхарылмасы Ьаггыида данышыглар апа-рырл&р. Бу ма'луматла эла-гэдар ТеЬлукэсизлик Шурасынын ичласы та'хире са-лынды. Шура Зеиидан Зы-гышмаг истэдикдэ ССРИ Мачарыстана Совет мудахиле-\nСовет Ьекумэти\nбареде\nвпарылды.\nЛугослали)анын бу е тиразына эЬэми}Зат вермэ-ди. Тэгснринн боЗиуна алма-Заи Имре Над бир гадар сонра гапалы мэЬкэмедэ муЬа-кимэ олунду ва куллэлэнди. Бу барадо мэ'лумат 1956-чн ил иЗунун 16-да дерч еди^-Лн.\nХрушшов мачар Ьадисала-рнндэн 15 ил сонра да олан-лар учун тэассуфлэнмамиш-дн. Лагмн Ьеч онун аглыяа де кэлмнрди ки. бутун бу муд-дет эрзиндэ совет раЬбарлнЗИ эзуиу хаинчэсинэ апармыш-\nД\"' 9крт ЗВ1НАЛ0В,\nН. Нариманов адыиа АТУ-иун кафедра мудари, та-рих елмлэря дотру, вро» фтор.\nьар кос т ил лашамаса\nКУН Ah ОНУН вЗУНДЭДИРМИ?\n: pa jón 'ОЭЛ9Р1\n• ••\n' Ьер елхэнян оз воевал Jap-дым снегами вар. Лакик Ьа-мысы бир приисипэ эсасла-иыр: гочалар ве'едяллер Ьеч неден корлуг чэкмемэли, оэ-лэрини там деЗерда ватандащ Ьесаб етмалидярлар Бу cabe*\nШИсвеч нумуне костерила ар. Оиуи Зашлы сакннлэ-'рииин 92 фаизи, елиллери-ннн Ьамысы еаииде раЬат ja-Ша]ыр, девлэт тарефиндан Ьар чур га)гы ила еЬате олунуб; тэЬснл алыр. ел ишлэ-рн корур, елми ахтарышлар, тадгагатлар апарыр, бутун сосяал хидметлэрдан исти-фаде едирлар. АЬыллара, шй-кэстлера евда кемэк форма-ларыны биз де ишшшаф ет* дирмелиЗяк. Ллхул кечмиш сосиалист алкалэряНин чохуи-да, мэсалэи. Волгарыстанда, Чехо-СловакиЗада гочалар учуй ихтисаслащдырылмыш хидмэт комплемси олая хусу-си евлар тикялиб. Биздэ исе буну Ьеч аглыяа кэтярен jox^ дур. Белке республикамызда кимсэсиз, танЬа адамлара тэ-садуф едилмир? Jox, рэсми мэ'лумата коре АзароаЗчан-да белалорнния cajbi'16 мин нэфара Захындыр ве Ьамысы\nЕчыхарылса даЬа чох олар. бу бияесиблере хндматми вазнЗЗати нечцдяр? Рагем-яерла десак белэднр: гырх\nэрази мэркэзи, 169 сосяал дадмот шв'бэси. он интернат оилара хидмет едир. Аздыгы бир тарефе. хидматяй кеЗфяЗ-Зети да ашагыдыр ве ахтар-сан бо'зилариння гуруча ад-лары душуб cejahbija, фо-али 1 ]эти jox деречесицдаДир.\nИндн базар мунвеабетдаря шараитннда ЗашаЗырыг вв юн* сязляЗнн кениш миг joe алма-сыяа дотру кедарю. AJ»«* дыр кв. кэичлерлв Заяашы, гочалар да бу 6oxaja дучар олурлар. Амма овларын маш-гуллуг проблеминни Ьалли 'еЬтималы аздыр. яте дузел-дилэчвклеряве Ьеч вес там Чэ'мяяат еермвр.\nГерб ©лкэлэряидэ базар ве ишеязлэр муЬитииде гочалар е щбарла горуиурлар. Исвеч муессисаларйнда Зеддн мин «тэизимлама груяу» (3—7 'нэфер) фаалиЗЗат костерир. Bypaja мудириЗЗэтин ве мэш-туллуг хидматииин Зеиделери дахилднрлар. Он-лар Зашлы адамлара ее элил-лара муйасяб иш таямегда кемэк едир, оелэлориюю иш Зерларинн горуЗуб сахлаЗыр-лар. Алмашдада гаЗдадыр. ез ястеЬсалатыяда он алты-дан артыг бош Зари олан са-Ьнбкарлар буну» ал ты фа��зи-\nни алиллере aépMeja борчлуду рлар. Экэр бу гаи:\nЗери-\n>у ганун на Зетирилмосэ саЬдакар чэ* рихалэнкр. Биздэ ¿а бела елэмэк олмазмы?\nТенЬа пенсиЗачылара со-сиал хндмэт узра эрази мар-кэзлери, сосиал хидмот ше -балари аа юиернатлрр учун деалет будчэсиндан аЗрылан васаит Ьеч ишчиларин мааа-чнбинэ чатмыр. Эмек Ьаггы ашагы олдугундан кадр ахы-чылыгыка Зол вервлнр. Дотру дур, сон вахтлар «Марпе-мэт» фонду да комаЗа кал-мишдир, лакан бутовлукдэ проблем Ьалл олуимамыш П-лыр. Бас Герб систеМлери зэрури оесаитм Ьарадан алыр лар? Месалеи. ФинландиЗада сосиал та'минат системи ас» сан деалат будчесяндэи *«-лиЗЗелашдириляр, бададиЗЗе ядаредэрияяи бу саЬеЗе хврч* лэриявя ЗарыСыяы Доплат ор гаяаары едоЗнряар. Америиа-да еЬпЦачы олаялара девлэт Зардымы програмларыны федерал будчэ. «яатлар^будча* си во Зерли ЬакимиЗЗет оргай-лары мадаОЗалашдярнрлар. АлманяЗаяьш ЬаЗатыидая кояхрет факг. 53 МП нефер гочадан во кямсасиздэи он ¡вин нэферк ичтнмаи фонд-лар. з!Г1т иефоря конуллу\noteJpKjja\nfeaаЗырлар.\nБнзим pajoH сосяал те'ми-Кат шо'оэлэри овлар учуй аЗрылан чузи веса игла яа ¿тсиилэр? XeJpHjj04K4rta умяд багласыилар? Анчаг бу Ьарэкат да еЬтиЗачы олан-лары лазыми caaHjJoJW сах* л а мага гаднр деЗил. Демэли. JenaHs Зол сосиал то'ияиат системинин езунде радикал нслаЬатлар апармардыр. Рос-публяканы бурумую игтисади боЬран асасан сосиал му-дафиэси зэнф олан тэбегеяян bajar савиИасина тэ'енр етмишдир. Ьхсуллар ордусу Ьэндэсн с иле ила иле артмаг-дадыр. Гырмызы AJnapa Me-мнЗЗэтн ва Сосиал Та мияат НазирлиЗи бирлнкде чохса|аы сосиал мэсалалэрин Ьаллнн-де алагеданднричи ЬэлгеЗе чеврилмэлн .ва бутуи кчтнма-нЗЗэтин днггети Ьэмин проблема чэлб олунмалцдьш. By саЬэда муаЗЗен течрубезе малик харичи чемиЗЗетлерле да ташкилатларла алагэлеря ия-Кишаф етднрмак де зэрурв-дир.\nПрогнозлара коре 2000-чя иле гадар ба зи елкеяерде 60 Зашыидан Зухары адамлар ЬЬалинии 20 фаизяии тэшкил едачок. Деплат нштнракы ол-мадан аЬалиняя бешдо бвр Ъяссэсн учун лезе«ми Ье)ат шэраити Зарадыла оялачая-мя? Xejp, экер девлэт оз ее* тэндашларыныя Зашамасына комок елэмэсэ чэтии олачаг. Буну республикамыаын тим> салында да кормек мумкун1 д^р. Бир вахт узумомуряу^ ijapu кими таиывая Аа кЗчанын индн чамм U нэфр зашы зузу адлймыш Киня вар. By Зордо ЫэшЬур мясраларыиы хатыР* лаЗыр вэ сорушмаг üCTojep* «и; Ъэр «ос jya ял Зашамоса КуяаЬ онун взуядэдирмя?\nВарма 9С9Д0Фа\n«Хааг\nса-\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-03-1992-p-3\/","date":"2017-06-27T08:55:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128321306.65\/warc\/CC-MAIN-20170627083142-20170627103142-00023.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3501325846,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3501325845718384, \"tuk_Cyrl_score\": 0.21486720442771912, \"kum_Cyrl_score\": 0.11493111401796341, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04688909649848938, \"tat_Cyrl_score\": 0.035184189677238464, \"crh_Cyrl_score\": 0.023406049236655235, \"sah_Cyrl_score\": 0.01925576664507389, \"krc_Cyrl_score\": 0.015767091885209084, \"kir_Cyrl_score\": 0.015730196610093117, \"nog_Cyrl_score\": 0.013135609216988087}","num_words":14845,"character_repetition_ratio":0.023,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.402,"perplexity_score":76634.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 26, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ 2*cehwae» wm-«* ил.\nГ албимиздэ )аша)ан алии\nАэарба]чандв ри^миЛат ел. минин ве онун тедрисинии теш. килатчыларындан бири, академик, физика-р^аамЦат елм. лери доктору, профессор, амекдар елм хадими Эшреф Нусе|иоаун анадан олмасынын 85 илл^и тамам олур.\nКолечек алим 1907-чц илин сенфбр а]ында Чебра]ыл району нун Эмираарлы кендинда бе) аилесинде анадан олмуш-дур. О Неле орта мектебда оху^аркен Ьэ{атыны риаазипат елми иле багламагы герара алмышдыр. Дог у л дугу кенддэ мектеб олмадырындан илк теЬ-силини гоншу Солтанлы кэн-дин до алмыш, Фуаули шеЬэ-ринде (кечмиш Гар{акин) ики деречели мектаби, сонра иса Нааырлыг ше'басини битир-миш ве Азарба]чан Девлат Униаерситетинин фиэика-ри]а_ зиЦат ше'басина дахил олмуш* ДУР-\nУниверситет таНсилини му. веффэгипатлэ баша чатдыран Э. Иусе]нов Азэрба|чан Нефт Институтунун али р^азиуат кафедрасына ассистент вази. фасина та^ин едилмишдир. Аэарба|чан маариф наэирли|и 1931 — 1932-чи даре илиндэ ону М. В. Ломоносов адына Москва Девлат Университе. тинин аспирантурасына кен. дармишдир. Э. Иусе)Нов академик А. Н. Тихоновун елми рэИбарли)и иле «Потенсиаллар нэзэриЦесинин ба'зи масэла-лари» мевэусунда намизедлик диссертаси]асыны баша чат-дырмыш вэ 1940-чы илдэ МДУ-иун механика-ри|ази|)ат факултесинии елми шурасын-да муаэффагннетла мудафиа етмишдир.\nГырхыичы илларда ¡аратды. ры ге]ри-хэтти сингул|ар интеграл танликлар назэриЛэси академиклер М. В. Келдыш, А. Н. Тихонов, Н. И. Мусхелеш. вили ва башга керкамли ри^а-зиЛатчылар тэрафиндэн ]ук. сек ги|матлэндирилмиш вэ онун 1948-чи ил да МДУ-иун елми шурасында муваффэги)-¡этлэ мудафиа етди)и доктор-луг диссертас^асынын есасы-ны ташкил етмишдир. Сон-ракы деврларда Э. Ьусе^но-вун рэИбэрл^и ила бу исти-гаматдэ муЬум тадгигат иш-лари апарылмыш вэ белелик-лэ, республикамызда ге|'ри.\nхэтти сингул]ар интеграл тэн-ликлэр саНэсиндэ кучлу мек-тэб ¡арадылмышдыр.\nО, ге]ри_хэтти сингул|ар интеграл танликлар незари)]е-синэ дайр есерлеринде илк дэ-фэ ]ени функсионал фаза гуруб фезанын нормасыны му-эианлэшдирарэк параметрин кичик ги]метлеринде муа^еи синиф сингул|ар интеграл тан-ли)ин Неллинин варлыгы вэ ¡еканал^инин исбатынЫ вер-мишдир. Мутахассислер бу фэза{а ¡уксак ги|мет верир ва ону «Эшраф Иусе|нов фэзасы» адландырырлар.\nЭшраф муаллим кечмиш Иттифагын габагчыл универ-ситетларинин тадрис тачрубэ-синин республикамызын али мактэбларинде меНарэтла тэт-биг едилмасине наил олмуш-дур. О, ри^азм анализ, дмф-ференсиал танликлар, интеграл танликлар, ри|аэи физика танликлери, Ьегиги дэ|и_ шэнли функси]алар незэри]. ¡эси, ге)ри-хатти функсионал анализин бир сыра муЬум проблемларина дайр хусуси курслар охумушдур.\nДарин вэ Нертерафли дун-¡акерушунэ малик олан Э. йу-се]нов республикамызда информатика аэ Несаблама тех. никасынын инкишафына хусуси диггат ¡етирирдм. Онун билава, сита иштиракы ве кеме{и ила АДУ-нун нэздиндэ ачьшмыш Ьесаблама марказинда ве Ки. бернетика Институтунда Несаблама р^азиЬаты вэ тех-никасы, кибернетиканын бир сыра актуал истигаматлари узрэ белмалар тешкил едилмишдир.\nКеркемли алим чохшахели фэалинетинде али ве орта мэктеблердэ р^езиНатын тед-риси методикасынын мнкиша. фына хусуси диггет ¡етирир-ди, бу саНеда ве ри|веиЦатын тэдриси тарихине дайр бир сыра есерлерин муеллифи\nиди. О, бир сыра симпозиум, конфранс ве конгреслерин фэ. ал тешкилатчысы олмуш, ¡ук-сак мазмунлу ме'рузелери ила республикамызын елмини тем-сил етмишдир. О, Бакыда ке-чирилен. функсионал анали. зин ге{ри-хэттм меселеларинин Ьэллинде, нефт-газ Нидро-динамикасы месалалеринин ри|взи Нелли усулларына Неср олунмуш Умумиттифаг елми конфраггсларынын тешкилат ко. митасинин седри олмушдур.\nЭ. Нусе] нов мухталиф вахтларда АДУ-да функси|а-лар назери^еси ва чабр ка-федрасынын, функси]алар на. зэримэси вэ функсионал анализ кафедрасынын мудири, физика.ри|ази|1'ат ве механика, р^азинат факултелеринин де. каны ишлемишдир. 1965-чи илдэн онун емек фэалинэти Азэрба]чан Реслубликасы ЕА иле баглы олмушдур. 1965 — 1970-чи иллерда Кибернетика Институтунун директору, 1970 — 1980-чи илларда Акаде. ми)внын физика-ри^азийат ве техника белмесинин академик, катиби везифасинде чалыш. мыш, узун муддет АДУ-нун «Елми эсарлари»нин редакто. ру, «Азэрба|*чан ЕА-нын ха. барларимнин баш редактору олмушдур.\nЭ. Ьусе^оа 150-дан артыг елми асарин, «Чохлуглар вэ функси)алар назари^асинин эсаслары», «Интеграл тенлик-лэр», «Ге^ри-хатти сингу л]ар интеграл танликлар назари^ ¡эсинэ кириш», дикер дерс-лик вэ монографи]аларын му-эллифи иди.\n0мруну Азэрба)'чан елми-нин инкишафына Наср етмиш шэрэфли алим, хе{ирхаН ин-сан, сезун есл мэ'насында ел агсаггалы олмуш 0шраф Ну. се|новун парлаг хатирэси галбимиздэ даим )аша|ыр.\nАббас АББАСОВ, Бинали МУСА1ЕВ,\nВагиф НАЧЬМЕВ, профессорлар.\nЕРМЭНИЛвР МОСКВАДА ДАНЫШЫГЛАРквчирмамТЭКЛИФ ЕДИРЛЭР\nАзэринформуя мухбиринэ мэ'лум олмушдур ки, Ермэ-нистанын бир сыра ичтимаи-cHjacH тэшкилатларынын Ермэнистан Умуммилли Ьэрэ-катынын. Республика Парти-1асынын, Христиан-Демократ ' Парти)асынын, KoHCTHTycnja hyryry Иттифагынын вэ чЬэмрэ^лик» блокунун рэП-бэрлэри ики тэрэфин нума-J эн дэ л эринии Москвада ке-рушуну кечирмэк тэшэббусу илэ A30p6aj4aHMH cnJacH гуввэлэринэ мурачиэт етмиш-лэр. Данышыглар заманы силаИлы мунагишэ шэраитин-дэ бе]нэлхалг Ьуманитар hy-гугун тэтбиг олунмасы проб-лемини музакирэ етмэк тэк-лиф олунур. Ермэнистан Умуммилли Ьэрэкатынын ну-MajaHfl9CH Ашот HaeapJaHHH дед^инэ керэ, керушун тэ* шэббусчулэри Датлыг Гара-баг ермэнилэри нума]эндэлэ-ринин керушдэ иштиракында тэ'кид етмирлэр. Ьэмчинин Х|Эбэр верилир ки, данышыг-ларын тэшкилиндэ васитэчи ролуну «Мемориал» MOMHjJa-ти ез узэринэ кетурмушдур.\nшэнид��эримиз\nблум вар ки hajaT гэдэр flajapflK\nЬадрут paJOHyHy« эравии синдэки Шишга]а ^ксэкли. Jh угрунда шиддэтли дв}уш кедирди. Нечэ вахтдан бори душмэн бу }уксэклииден азэрба]чанлылар JamajaH кэндлэрэ од элэ]ирда Инди икид де]ушчулэримизин гати h учу му гаршьюында таб кэтирэ 6H.0M9j эн душман да. На да гуду зла шмышды.\nВаш ле]тенант Натиг Су-ле]манов вида кедир, де-|ушэ рэИбэрлик едирд». Итки вермамэк учуй езу эл вершил и мевге сечиб\nдушмэнин атэш негталэгри-ни сусдурурду. Бирдэн кш®-сэ гышгырдьг:\n— Елчини вурдулар, ону эвэз един!\nЕл чин Натигин бибиси оглу иди. Онун Сендай мев-rejH душмэн куллэсиндэн го. pyjypfly- (Бу дв]ушдэ Надтслэ бирликдэ гардашы Нэриман, эмиси МеЬман да вурушурду). Натиг мевгеj ини дэ}ишиб бир аз да атьпыды. Сонра кери сурунуб Елчинин JaHbraa\nraj-ытды. Japacw агыр ада Елчинэ урэк-дирэк верди. Сонра башыны галдьгрыб Шишга]анын зкрвэсинэ галх-дьг. Лап аз галырдьг.\n— МвЬкэм ол, Елчи». — деди. — Бир аздан óaJparbL. мызы opa тахачагыг.\nИки нэфэрлэ ¿аралыны apxaja кендврди. взу иеэ 6ajpaFbi квтуруб сон Иучум эмрини верди. Душмэн инди зирвэни лап узагдан\nатэшэ тутурду. Натиг су-рунэисуруиэ зирвэ^э галх-ды. Демэ душмэн cHajnepn Иэмин негтэни нэзагоетдэ сахла]ырмыш. Натиг 6ajpa-гы санчдыгы ан намэрд\nкуллеси дуз баялына flejAH. Ьэмин кун 1992-чи ил августу и 13-у иди.\nУ шаг вахты joлдaш ла\nры ону «нагылчы Натиг» ними тань^ырдылар. Ешитди-]и мараглы эпвалатлары. нагыллары еле Ьевэсле да. ньипарды ки, jauuibuiap да heJpaH галарды. Бунуя сир-\nри онда иди ки, Натиг на-гыллара инанырды.\nИллэр кечди, нагылчы Натиг бвJYДY. Азерба1чан Кэнд Тэсэрруфаты Инсти. тутуну битириб муИандис ними Сибир торпагында ишлэди. Ьамы ону эдалэт-ли. достчанлы адам ними\nтаныды.\nНатиг Гарабат Ьэгигети-нн туменлилере чатдыран со)дашларымыэдан бири иди. Амма уре]» двамэдв. Ве. тане га1ытды. Догу луб бо. j а.баша чатдыгы Шэмкнр ра!онукун Чвнарлы кэндин. дэ эм^ллк-башлы тохдама. мыш cftnahai сарылды, тор. иагьшызын мудафиэсинэ галхды.\nБаш ле]теяант Натиг Су-.lejMaHOB Ьерб ишинкн эн агыр саЬесини сечмишди— кэшфиJJaтчы иди. Бу cahe. дэ JYKC9K сэриштэси вар. ды. Душмэнин мевге Jhhh.\nчанлы гуввэсини ве техника, сыны дэгиг муеиэнлешди-рэр, Ъучум емел^]атында иез виде кедэрди.\nНатиг Чинарлынын илк ше)шди иди. Ону Бе]ук Вэ-тен муЬарибэсинде Ьэлак ол. муш гэЬреманларын хати. ресиие учалдылмыш абидэ-нин jaHbiHfla\n«Халг газета»нин мухбнрн.\nназаризза ез лкринд», спид иса артмагдадыр\nСПИД узрэ Vili YMyMflYHja конфрансынын седри Чонатан Манн кечен aj ачылышда де-дм\\н умидверичи сезлерле де ичласы баглы е'лан етди. О, бу конфрансы «умид вэ анчаг умид форуму» адландырыр. Лакин конфранс азаблы ат-мосфердэ баша чатды. Ьамы )ахшы aHflajbtp ки, СПИД-и догуран вирус сирларини чох ланк ачыр, езу де онун те'-сир даиресинин Негиги миг-jacbi тедгигатчылара Неле дэ ме#лум де|ил. Он бир ил еввэл бу хестэлик узе чыхандан бери чагырылан топлантыларда дин-ленилэн беш мин чыхыш бу чур башсындыран муемманын ачылмасына ела бир ^енили�� кэтирмамишдир. Анчаг кон-франсда бир Ьегигат дэ еши-дилди ки, бу |Олухучу хаста-ли)ин гаршысы алынма!ыб ва о, flYHjaHbiH 6ejyK Ниссаснн-да jajbmMarAaflbip.\nМугеддас Бартоломео хас-теханасы |анында Лондон Тибб\nИнститутунун СПИД узре му-техассиси ченаб Ентони Ч. Пинчингин фикринче, СПИД-дан бу тезликла |аха гуртара билма!аче)ик, башери^ет проб, лемин сур'етли техноложм Ьэллине бел багле!ан есассыз умидлэрлэ мубариза апарма-лы, алимлер иса ез билик сэви^елермнин меЬдудлугуну е'тираф етмели олачаглар.\nДоктор Пинчинг дэ]ир км, адамын иммун чатышмаэльи гы вирусу иле ^лухмасы хер-ченк ве бир чох башга хроник хестеликлерле бир черке-]э го{улур. О дедиклерине буну да елаве атмишдир: «Чохса|лы угурсузлуглар Нал-гасы бмзи а'тираф атме]е мач-бур адир ки, Ьемии хестелик-лэрэ талиб келмек арзусуну Ье]ата кечирмек учуй руЬ |ук-секли|и, вар-девлет, Натта хе^ирхаНлыг кифа^ет атмади-ди]и кими, бунлар СПИД узе. риндэ гелебеден етру де ча-тышмыр.\nСПИД пробламлари узре Ьараард Бе)нелхалг Мерке, зинин седрлеринден бири ае директору доктор Манный дади]ине каре, бу мушавире ан 6ejyK ба)нелхалг топлан-тыларла муга]мсе|е келсе бела, кимсе ондам сансаси)а до. гурачаг хебер кезлемирди. Чунки алимлер бир rajAa ола. par, муЬум кешфлер Наггым-да ме'лумат аармек учум конфранс чагырылмасыны козлами р л ер.\n1985-чи илде алимлер кон. серелешдирилмиш ганын теН-лукесизли|иие те'минат верен тест Назырламага наил олан-да, СПИД xecTeanjH замены кемек аден кеНне дермам АГТ.ии те')мн BTMeje башла-дылар. Ьамы кезле)ирди ки, даНа аффактли дермам ве Нет. та ааксин де тапылачаг. 80-чи илларин еааалинда сеНи|-je аа сосиал хидмет иазири Маргарет Ьеклер габагчадаи беле бир фикир »урутду ки,\nбир ил ерзинде закемн На. зырланачаг.\nАлимлерин чоху да)ир ки, СПИД Неле таза хестелик ол. дугу учуй тезликда галаба кезламак * инсафсызлыгдыр. Муаличзеи тапылмыш за инди тамам сагалаи каНна хас-таликларин си^аНысы о гадар да узун ДВ1ил. Масалан, хар. чанк кими бир нече аср та. рихи олан хастали)ин муалича. синдэ маНдуд муааффагм). ]втлар анчаг II ду^а муНари-басиндан сонра газанылыб.\nБунлара бахма|араг, иаНанк тарагги иатичасиида замен качдикча, масалан, демрое кими аируслу хасталикларм с ага л да и дарманларын тапыл-масы чамиЦатда умид догу-РУР-\nМериленд Штатыным Батасд шаНар Алларки|а аа Инфек. сиои хасталиклар Милли Инс-титутуна раИбарлик адан док.\nтор Ентони С Фаучи ВИЧла (олухма «а СПИДла хаста-ланма арасындакы вахт интар-аалыиа ¡аниден иезер салма-гын зарури олдугуну теклиф етди. Бу чур интерааллар узун иллер, ганда азачыг мигдарда ВИЧ-ин ашкар олуначагы бир неа инкубасм)а деаруну eha-те аде билер.\nЛабораторно шараитимде кэшф олунан дерманларла апарылан тедгигатлар уммд-•аричидир. Лакин СПИД-ле ае дикер хестеликлерле мубари-зе течрубеси кестерир ки, сы-наг шушасинде алынмыш не-тичалар иисанлар учун Нами, ше факелы олмур.\n«Hjy-JOPK TAJMC». август, 1992.\nТерчума ад они: Д��лшад мИРЗвЛВА, БДУ.иуи журналистика фа. култасииии телебеси.\nКлассиканын ибрэтли нэтичэси\nук зэка саЬиблэршги дэ Ьамишэ муасирлэрин мэ'нэ-ви «елуду'к» чамурлугун. дан хилас етмэк raj гысы- вэ дадди душундурмушдур. Деме« олар ки, Ьэмяшэ чэ-MKijjeT фэаишЛэшнщэ «елу-лэр» «дирилэрдэн» дайа кутлэви, дайа кеклу вэ даЬа зирэк олмушлар. MaMiHjJeTHH мадди сэфасьшы да дайа чох елэ чаЪил «елулэр» ке^рмуш, фагыр «диршгэрэ» иеэ мэ*. нэви зэнк-инлик тэсэллжи галмышдыр. Буна керэ ин-сан зэкаоынын тэнтэнзеи, инсан эмэлишш эдалэти угрунда мубаризэ вэ муиаги. шэлэр яэошгдэн нэслэ, эср. дэн эерэ кечэрэк мэ'на вэ донуну дэ|ишмиш. ЭСЛИН-дэ иеэ даНа кеклу, даЬа 6eh_ ранлы шэклэ душмушдур; мушкуллу, ду1ушгу, эн гор. хулусу иеэ даЬа вртулу, муэммалы мэзмун кэсб етмишдир. Алдадан да ез\\тн)у а^ылшы бялмиш (фэндкир. ли]зша керэ), алданан да (мэ'нэеи учалыгына керэ). «влулэр» вэ «дирилэр» проблеми бу кунумузэдэк белэчэ мубаЬиеэли галмыш-дьвр...\nВт дни эдо6и^ >атымыз да бу барадэ илк угурлу сез кер-кэмли маарифчи 3eJ«ana6. дин MaparajKHHiH «ИбраЬим бэ)ин cojahîTiHaiMacH» рома. нында де'илмишдир. Эрдэ.1 бил вэ Тебриз шэйэрлэрин. дэ олшркан кердУу чэЬалэт. дэн дэйшэтэ кэлэн ИбраЬжм бэ j ез 4шкирлэрини! ики )ердэ белэ ¡екунлашдырыр: «0луб_ лар, амма диридирлэр. Дири. дирлэр, амма елублэр». Вэ «Дири икэн елу, елу икэн дирввдшхлэр». Азэрба)чан реалиэминин ан ôejyn ус-тадьг Чэлил Маммадгулузадэ камеда)а жанрымыоын икиЬ эсэри олан «©лулэр»дэ халг, торпег вэ чэми)}эт учун «елулу]ун» вэ «дирили|]ин» классик тэсинфатыны елэ даЗДаяэ кестэрмншдир ки, бу белку 'лаконик истилаЬ кими сонракы заманлар учун дэ актуаллыгьшы итирмэ-мишдагр. Керунур, Иамин чаЪэт букунку киномузун агсаггалы, керкемли сэвэт. карымью Тофиг Тагызадэ-нин диггэтин» чэлб етмиш вэ о, « ©лулэр» ИН МОТИВЛЭ-ри эсасында «О ду^адан салааг» филмияин ссенари. сини ]аратмышдьф. Эслин. дэ бу классик эсэрин. зан. кин фикир контекстиндэн муасир проблемлэримиэи, дэрдлэримизи даЬа габарыг ифадэ учу« угурлу бир зэ-мин кими истифадэ едилмишдир. Ьисс олунур ки, тэчрубали кино устасы бу классик эсэри муасир ин-тсжаси]ада сэслэидирмэк учуй\nчох чидди JapaAUMbuibir ах-та;рышла«ры апармышдыр. njecKH эсас сужети сахла«-. са да, кинонун тэлэблэри-нэ вэ хусуси))этлэринэ yj-гун дэjiiiJJH клик лор апарылмыш, hajaTbFMbfâbTH лап оон иллэринэ аид актуал1 мэ-сэлолэрлэ сэслэшэн епи. оодлар, ишарэ вэ реплика-лар элавэ едилмишдир. Бу элавэлэрин чоху мараглы керунсэ дэ, xeij\/!« мубаЪи-сэли jepjrop дэ ва\/рдыр. Фил-мэ бахаркэн оевинч вэ тээс-суф Ииослэри бир-бирини эвэз едир: кезэл сэнэт наи. лц)]этлэри бэ'зэн е*тираз догуран парчаларла невбэ. дэнир вэ гмубайишли му. лаИизэлэр )арадыр.\nГурулушчу режиссор, рес. публиканын халг артисти Тофиг Тагызадэиин камил режиссор п рофессионаллыгы, хусусэн 6eJyK зевглэ сечдк. jji aKTjop аиСамбльг, Элэк. бэр Мурадовун тапдыгы ори. жинал» чэкилиш ракуслары. и ШЫГ-К0ЛКЭ вэ рэнк кон трас _ лары илэ диггати чэлб едэн оператор фантази)асы, республиканьш халг артисти XojjaM Мироэзадэнин мух. тэлиф вэoиjjэтлэpин комик Mah»jj9THHH ифадэли нэзэ-рэ чарпдырен тэ'сирли. лирик, драмати к мусигиеи, Ариф МэЬэррамов вэ Эзиз Мэммэ-довун муЬитин тарихи коло-ритини, етнографик ээнкин-ли]ини дагиг вэ чазибэдар чаншандыран рэссам шли вэ дикэр чэИэтлэр филмин сэнэт угуруну тэ'мин етмиш. дар. ШубЬэсиз ки, белэ му. рэккэб ¡арадычыльиг ишин. дэ филмия редакторлары исте'дадлы шаиримиз Нус. рэт Кэсэменлинин вэ Мика-)ыл Мэхфинин дэ эмэ]и уну. дул мамалыдьф.\nДун|)а камедиJacынын на. дар инчилэриндан олан\n« ©ЛуЛЭр» Э КИНО (ДИЛИНДЭ\nмурачиэт етмэк чох муш-кул вэ мурэкнэб ищдир. Ьэм дэ она керэ ки, бу эсэрин театр гамаша ларын ын унудулмао тээссураты Иэлэ дэ хатирэлэрдадир. Вахтилэ Милли Драм Театрында керкэмли режиссор, респуб-ликаныи халг артисти Тофиг Казымовун угурлу гуру лушучда njecAOKH «елулэр» алэми да На чох эта. лэт мучэссэмэси ким» сэ. 4Hjj^eHfl«piwrafiaiiAH. «О дуи-¡адан салам» филминдэ иеэ Т. Тагызадэиин трактовка, сын да «елгулэрин» тэмсил-чилзри Ulejx НэсруллаЬьж «кэрамэти» гаршьвсында чашгын, Ьэ)эчанлы вэ хоф. лу кестэрилмищдир. Онла-рын Ьамысы ваЬимэдэ, тэ. лашдадыр. Ьамы Ше)хэ гул. луг кестэрмек учун чанфэ-шанлыг едир, йэ)эчан ке-чирир, Ьэлэ бу ишин «агыр MGc'yaKjjOTHHHH» никаран. чылыгьшы да чэккр. МэНз бу чэНэт бутун сужетэ 6eJyK доншмика вермиш, сатирик\nкулушу дэ гуввэтлэндир-мкшдир\nЭсэрин эсас комик гэИрэ-маны мэЬз мэ'нэви келэ-aHjnH, дини фанатизмин зе-Иинлэрини ифлич етди) и\n«елулэр» алэмидир. Буна керэ дэ филмдэ бу мухтэлиф тэбиэтли инсанларын фэрди дун)асынын габарыг изпары-на хусуси диггэт }етирил-мшп, чох мараглы типлэр силсилэси сечилмишдир. Керкэмли коме ди ja ус талеры, респу.бликанын халг артист-лэри Сэ)авуш Аслан вэ Ja-шар Нури, эмэкдар артист, лэр Мирзэ Ba6aJeB, Мэммэд Бурчэли)ев, Ьамлет Гурба-нов, Алим Мэммэдов, Ариф Гули]ев, Тофиг hycejHOB «елулэр» дунЗасынын мухтэлиф чэпэтларини мэ'налы ку-луш Нэдэфи едэн орижинал характерлэр ]арадырлар. Уму. миликдэ иеэ «елулэр» му-\nЬитинии сатирик MahttjjaTH дэгиг вэ мукэммэл шэрЬини тапмыш олур.\nЬачы Ьэсэнаганын мурэк. кэб характерини психоложи дэринликлэ )арадан Cajaeym Аслаиын чох чанлы вэ ко. лоритлн oJyH тэрзини хусуси ге)д етмэк лазымдыр. Ак-т]орун комик имканларыны дузкун ги]мэтлэндирен ре-жиссрр мухтэлиф* мэгамлар-да ирн планлардан кениш истифадэ едир. Ьэр дэфэ дэ Сэ)авуш Аслан сатирик гэН_ рэманынын севинчини, эсэ. били)ини, бе|ук фанатик ина-мыны, бэ'зэн дэ дэрин шубНэ-лэрини чох ифадэли, дэгиг вэ габарыг тэрздэ, мэЬарэтлэ нэзэрэ чатдыра билир.\nБэдии эдэои))атын Ьэр бир классик нумунэси тарихи. мэдэни абидэ кимидир. Ону аз да олса дэ)ишмэк, эла. вэлэрлэ муасирлэшдирмэк\nЬэмишэ 6ejyK риск тэлэб едир. Белэ 9M3^jjaTnapfla чох вахт эсэрин естетик там-лыгы иозулур. клаосик Ьус. ну, эвэзеиз чазибэси сенук-лэшир. «©лулэр» комеди)а-сы да елэ ôejÿ'K усталыгла, елэ дэгигликлэ )арадыл1мыш сэнэт абидэсидир ки, филмдэ элазэ едилмнш бэ'зи муасир, угурлу парчалар чох вахт онун классик гурулу-шуна лазььмынча у)ушмур, мэЬз «элавэ» тэ*сири ба-гышла)ыр. Искэндэрин гэ-биристандакы елулэрэ мура. чиэтинин эсас Ьнссэси филмдэ онун jyxycy КИМИ б!ГО нов э)анилэшдирилмишдир. Филмдэ кестэрилир ки, гэбирис. тандан кэлэн бу елулэр ев-лэринэ бурахылмадыгда гэ-зэблэнир вэ дирилэрэ гар-шы бир нев е'тираз нума)и-шияэ чыхырлар. ©зу дэ «аоадльгг» вэ «эдалэт» шуар лары илэ...\nБурада билаваситэ сон иллэрин Ьадисэлэринэ гэти кечид. )арадылмышдыр. Ну. ма]иш*чилэрин арасында бир. ли)ин о л мам асы, онларын мухтэлиф истигамэтлэрэ парча лавмасы вэ бу мухтэлиф рлларын да нэНа]эт, Ьамыны ]енэ гэбиристана кэтириб чыхармасы кестэрилир. Бе. лэликлэ дэ. бирлкк дири. ликдир фикрииин тэлгини ajaHH нума)иш етдирилир. KepyHAYJy кими, Т. Тагыза-дэ классикада муасир дэрд. лэрин габарыг, емосионал ифадэси учун элверишлн магам тапмага чалышмышдыр.\nФикрин бэдии Ьэлли дэ ез-езлу)ундэ сэррастдыр. Лакин Ьадисэлерин вэ су. рэтлэрян умуми характери. нэ вэ 6eJyK заман фэргинэ керэ бу парча эсэрин умуми колоритинэ, мэзмунуна о гэдэр дэ yJyinMyp, бадии мен-тигдэн кэнарда галыр. Беле мубаЬисэли парчалара фил. ' мин башга )ерлгэриндэ дэ тэ-садуф олунур. Ulejx Нэсрул-лаЬын елулэри днрилдэчэ-¡инэ инанан авамларын шад_ лыгдан гэбиристанда рэгс етмэси сэЬнэси тэбии 'гээччуб догурур. Бизчэ, филмдэ Ч. Мэммэдгулузадэнин бэдии суретинин зэрури мевге) и вэ фучкси)асы лазымынча тапылмамьпцдыр. Гэбирис. танда Ulejx НэсруллаЬын эмри илэ фанатиклэрин уст палтарларыны со)унмасы епизоду да бу гэбилдэцднр. Лакин режиссор Ьэмин епи. зоддан е)ни заманда, символик мэгсэдлэ истифадэ .едир, фанатиклэрин Ьамы. сыныв аг рэнкли алт палтар-да керунушу кучэлэрдэ нума)ишэ чыхан рэЬмэтлик. лэрин ке)имн илэ чох охшар оддурундан Ьэгигэтэн вэфат етмишлэрлэ фанатик «елу-лэр» бир нев е)нилэшдири-лир, онларын Ьамысынын елэ елмуш Ьесаб едилмасн нэзэрэ чатдырылыр.\nФилмдэ умумэн рож то-наллыгындан мэЬарэтлэ истифадэ олунмушдур. Хусу-силэ бир сыра лнтер>ер вэ екстер)ер чэкиляшлэриндэ-ки тутгун. богуг, >арм*а-ранлыг кадрлар «елулэр» муЬитинин психоложи атмо. сферюни. эЬвалыны габарыг\nифадэ едир. Jaxyд ахшам гаранлыгында мухтэлиф сэмтлэрэ дагылышан рэЬмэт. ликлэр дэстэбэдэстэ )ашыл, гырмььзы вэ башга рэнклэрлэ ишыгландырылыр ки. бу да метафорик маЬи))эт дашы-]ыр. Бэдии персонажларын ке]им сэчи)¡эсиндэ дэ бу чэ-Ьэт диггэти чэлб едир. (Ке. \/им узре рэссам Тамнлша Да. гыстанлыдыр).\nТ. Тагызадэ умумэн Ьэс-сас психоложи тэЬлил устасы дыр. О ез филмлэрнндэ демэк олар ки. Ьэмишэ ири планлы, психоложи-емосио. нал портретлэрдэн кениш истифадэ едир. «О дун)адан са. лам» филми дэ бу чаЬэтдэн чох мараглыдыр. Тэбии ки, бурада акт)орларын да фэр-ди))эт зэнкинли)и, мимика устальегы муЬумдур. Искэн-дэрлэ Ше)х НэсруллаЬын чох мурэккэб вэ орижинал характерлэринин шэрЬиндэ. бэдии тэгдиминдэ мэЬз белэ портрет кадрларындан мэЬарэтлэ истифадэ олунмушдур. Филмдэ Искандер — Шejx НэсруллаЬ му-нагишэси кэскин драматиз. ми. тракик мдамуну е'ти. бары илэ гуввэтли чыхмыш-дыр. Бу да умуми конфлик-тин нттиЬам пафосуна хусуси кэсэр вэ а)дынлыг кэтирмишдир. Муасирлари-нин, )ахьш адамларынын мэ'неви елулуйну бутун дэЬшэти илэ дэрк едэн, бэ'зэн эзаблы )уморла, чох вахт да саркастик гэЬгаЬа-лэрлэ онлара е'тиразыны бил. дирэн Искэндэрин кеврэк вэ ус)анкар тэбиэтини турк актеру Лылмаз Дуру бе^ук усталыгла ача билир. О, да-рин психоложи )ашантылары вэ тэбии, самими о)ун тэр-зи илэ Искэндэрин орнвки. нал характерини чанланды. ра бнлир. Тээссуф ки, Лылмаз Дурунун Искэндэри тэсэввур етди|имиздэн хе). ли )ашлы керунур. Милли Драм Театрында вахтилэ камил Ше\/х НэсруллаЬ об. разыны ¡аратмыш республика« ын халг артисти Мэлик Дадашов филмдэ дэ е|ни ролу бв)ук мэЬарэтлэ чан. ландырыр. Эн башлычасы да одур ки, М. Дадашовун Ше)х ИэсруллаЬы ади «бамбылы» бир фырылдагчы де>ил, диндэн. шэриэтдэн, хусусэн инсан психолоки)асындан мукэммэл хэбэрдар олан чох горхулу, кучлу бир фырылдагчы, авантуристдир.\nФилмдэ муэллиф фикрИи нин эсас ифадэчиси олан тэн-гиди кулуш гуввэтлидир, рэнкарэнкдир, чохчаларлы. дыр. Ьэмишэ дэ дэгигдир, сэррастдыр. кэсэрлвдир. Бу кулуш кечмиш заманларын кэдэрли Ьэгигэтлариндэ» хэ. бэр вермэклэ бу кунуму-зун бе)ук дэрдлэрини баша душмэ)э кемэк едир. Уму-миликде «О дун)адан салам» филми дунэпимиз вэ бу куну муз учун ибрэтли душун-чэлэрэ. сабаЬымыз учун агыллы нэпнэлэрэ чатыран актуал, мараглы мотивлэрлэ зэнкиндир вэ муасир кино сэнэтимибин )ени наили))эти-ДИРТ»Ьаш мггаллимовез чэзаларыдыр. чекирле»\nЕрмемистан Дэалат Статистика Комитаси хабар аарир ки, наглиИат аа анаркатика инфраструктурларыиын арасыка-силмаа блокадасЫнын натичаси олараг чари илии илк алты ajbi арзиида республика игтисадиЬатьжа да^аи зарар 18 мкл-¡ард рублу эгмушдур: Муассисаларии чоху муфлислашмак таЬлукаси ила узлашарак мши \/шамдырмышдыр.\n«Правда»ТИЧАРЭТ НАЗИРИ ДЕПУТАТЛАРЛА «АРАНЫ НЕЧЭ ДУЗЭЛТДИ.\nУкра)нада чыхан «Нааааисимост» газатинда ыииик ма-шынларынын он дафа баЬалашммыив бир нача Квфта гвя-мыш каНиа ги|м#тлв «Жигули» мвшымы алан Укр^на Али Соаати узвлеринин си|аНысы дарч олунмушдур.\nСамаддан каруиду)у кими, пврламаит узвларинии Кеч да Намысыиа учуз машыи алмаг гисмат олма!ыб. Укра]нада rn¡-матларии ¡аивар сычра|ышындаи сонра Ha¡-Kyj галхыб: маг-садли чаклари олаи ¡узларла едем, чариобылчылар ва каид тасарруфаты маНсулу таЬвилчиларина аа'д олуимуш машын-лар варилма|иб. Буиуила бала, качмиш тичарат иазири Си-лапичов депутат корпусунуи аНти|ачларыиа га|«ы ила ¡анаш-дьиы учуй тезликла республика баш назиринмн муавиии ол-ду. О ки, галды машыи алмаг иста)аи rapa чамаата, онларьж сачдиклари адамлар ¡аввш-|аавш «даалат сааииасинда» ду-\nшуим.]и .¡ранирлар. кКомсомолска|а правда».СОСИАЛ ТУФАНЛАР НУМАМШДвН БАШЛАНЫР\nМилаида аа Боло^ада чохминлик иума|ишлар качирил-мишдир. Нума)ишчилер игтисади баЬранын бутун чатиилик-лариии сада итали!алыларыи чи]нииа ¡ыхмага малышей he-кумвтин игтисади манаврларина а'тираз адирлар. 1аряи ич-малчыларыи аксариЦати бала фикирлаширлер ки, бу мума-¡ишлар чидди сосиал туфанларыи башлаигычыдыр. Бала ки, баЬраи даринлашир, Ьекуметинсе оиу Налл атмак учуй\nдагиг програмы ¡охдур. еПрашда».ПСИХОАНАЛИЗ КвМЭ2ИМИЗЭ кэлэчэк\nJyKcaK ихтисас дарачали сосиолог кадрларыныи Назыр. лаимасы Ьаггыида сез-сеНбетлер артыг рааллашыб. Бу ¡ахын-ларда Саикт-Патарбургун Тибби-Психоложи Пробламлар Иис-титутуида 250 талаба таЬсил алмага башла|ыб. 0зу да оила. рыи Ьамысы али таЬсилли мутахассислер: Ьакимлар, пада-гоглар, истаЬсалат раНбэрларидир.\nГарб алкалариида адамларла ишламак, онларын На|ат проблемлеринии Наллинда камак кастармак чохдаи алм са-¡ылыр. Бу камак психоаиализии, тиббии, ncHxoAOimja аа фал-сефении сиитази асасында ¡арадылыр. Психоаиализии ¡ара. дычысы Австри}а ал ими Зигмунд Фр«|ддир. Онун та'л ими аахтила ССРИ^е репрессий олуимуш алмлардаи Ьасаб о луну б. Лакин бутун рапрасси^аларыи бараат даараиы ¡а-тишир. Инди Нава узариида шаЬарда 44 иафар таиынмыш аа нуфузлу алим или дафэ олараг Фре|дии та'лимиии, клиники ва татбиги-психоамализи тадрис адир. 1аии институту** ма'зуилары сосиал проблалшарин Ьаллинда адамлара jap. дымчы олачагл^,. «р^очай трибуна».«СТОЛИЧНА1А»НЫН AJAfWHW |АПОНЖАДАН КЭСДИЛ0Р\nШума ахшамыидан э'тибараи Ja пони ja да PycnjaAa истаЬ-сал олунмуш «Столичма|а» арагынын сатышы гадаген адилиб. JanoHHjaAa буну арагыи дагиг ким]аам аиализииии ¡охяугу ила изаН адирлар. Бир гадар аааал Чехо-Слоаеки)адан бала бир хабар ¡а}ылмышды ки, орада «Столичиа]а»ныи таркибиида ¡уксак деречеде дибутилфаталат, ]а'ни фтал туршусуиуи бутил •фирн ашкар едилмишдир. Бу иса ¡ол »арилам cea njjедэн ¡ya дафа артыг олмушдур. Этан ил арзиида JanoNnja Руси|адаи чами 180 мии шуша «Стояичиэ|а» алмыш ды.\n«Придл**\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-26-1992-p-3\/","date":"2017-06-28T15:57:17Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00111.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3545764685,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3545764684677124, \"sah_Cyrl_score\": 0.0954885259270668, \"eve_Cyrl_score\": 0.05326417461037636, \"udm_Cyrl_score\": 0.04797787964344025, \"tuk_Cyrl_score\": 0.043152377009391785, \"kum_Cyrl_score\": 0.038985371589660645, \"crh_Cyrl_score\": 0.032499730587005615, \"kbd_Cyrl_score\": 0.029391849413514137, \"tat_Cyrl_score\": 0.02629450522363186, \"tyv_Cyrl_score\": 0.023936698213219643, \"alt_Cyrl_score\": 0.023271186277270317, \"ron_Cyrl_score\": 0.02048923820257187, \"rmy_Cyrl_score\": 0.019649244844913483, \"dng_Cyrl_score\": 0.018050452694296837, \"bxr_Cyrl_score\": 0.017111334949731827, \"krc_Cyrl_score\": 0.012390765361487865, \"kir_Cyrl_score\": 0.011003058403730392}","num_words":14147,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.369,"perplexity_score":71264.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - March 4, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ\n4 МАРТ 1992-нм ИЛ.\nN9 41\nбмт Y3BY О ЛАН вЛК0ЛвРИН Р9НЕ9РЛ9РИН9, ИСЛАМ КОНФРАНСЫ\nТвШкХтЫ^Н Y3BY ОПАН е^еЛвРИН РвЬБвРЛвРИ^ ^ОПА ПАРЛАМЕНТИНИН РвЬБвРЛвРИНв, МДБ YMY^ ОЛАН^вММИМ РвНБЭРЛвРИНе, AYHJAHUH BYTYH ПА^^НТЛЭРИН^ КСПУБЛИКА\nМ ¥РАЧИвТ\n0з ирадеси эле]Ьинэ мил-лэтлэрарасы мунагишэ]э\nчэлб едилэн Азерба]чан Республикасы кврунмемиш эдалетсизликлв. PycaJa теле-виз^асыньш, Москва лобби-синин, ермани диаспорунун ]а]дыгы ачыг-ашкар ]аланла гаршылашмышдыр.\nДаглыг Га раба гьш азэр-ба]чанлы кэндлари hap кун ]андырылдыры. минлэрлэ\nазэрба]чанлы ушагын, гады-нын вэ гочанын чэсэдлэринин мешал эра вэ даглара сэпэлан. ди]и, ливанлы, сур^алы вэ дикар муздлуларьш гэддарча-сына ишкэнчэлэри вэ вэЬши-ликлэри нэтичэсиндэ адамла-рын ah-налэси вэ Ьенкурту. су Гарабагын вадилэринэ вэ дарэларинэ ]а]ылдыгы бир вахтда ермэни диаспору тэ-рэфиндэн Ьаггы адэнилмиш ]аланлар ефирдэ сэслэнир,. «кунаЬсыз ермэниларин му сибэтлэри*ндан хабар верир\nЕрмэни башкэсэнлэри дэп шэтли план эсасында фа али]]эт кастэрэрэк кэндлари миАи бир-биринин ардынча харабазара чевирирлэр. 25 мин адам гачгын душмуш,\n4Г\n23 канд ]андырылмыш, он* ларьш, демэк олар бутун са-кянлэри мэЬв едйлмишдир. Гачмара мачал тапанларьш aKcapHjJaTH Ja гатилларин алинда Ьелак олмуш, Ja да дарларда донмушдур. Мэда-hhJJbt ва тарих аоидалари-миз Mah в едилир.\nХочалынын букунку фа-чиэсн Даглыг Гарабарда баш верэн Ьадисэлари чох дагиг экс етдирир. 7 мин нэфэр эЬалиси олан, мунагишэнин или кунлэриндэ Ханкандидэн\nдогма торпарында заваллы гачгынлара чеврилмиш азар* ба]чанлыларын ]еканэ умид jepи олан бир парча торга-рын — Шуша шаЬэринин галдыгы бир вахтда биз сиза, сизин агыл-камалыныза, вичдаиьшыза мурачиэт еди-рик.\nХаЬиш едирик дэрЬал ез мушаЬидэчилэринизи кендэ-рин1 Го] онлар ез кезлэри ила керсуцлэр ни. Гарабарда аслиндэ нэлэр баш верир. ЪэгигэтэЬ эзаб-эзиИэт чекан*\nговулмуш гачгынларьш сы-. лэр кимдир, хар\nрыначаг тапдыры бу шэЬэри бутун республика тикмиш-дир. Ьеч бир Ьэрби-стратежи o6jeKTH олма]ан, сакннлари динч эмэклэ мэшрул олан шэЬэр февральш 26-да аман-сызчасына ]андырылмыш* дыр. Бу гэддарлыг ¿алныз Керниканын ва Баби JapbiH фачиэсй ила MyrajHca олуна бил эр. Дарлыг Гарабарда, ез\nмуш муздлу гатилларин вэ та'рифли «сулЬ ордусу»ндан олан гатилларин HOMajH ила «виран го]улмуш торпаг» тактикасы ]еридэнлэр, Азар-ба]чан халгыны Mahe вэ га* рэт еданлэр, онун барасиндэ кеносид тераданлэр кимдир.\n• Умидварыг ки, чагырышьь мыз диггэтинизи чало едэ-чэкдир.\nМурачиэти Агдам ра]онунун, Хочалы шаЬэринин, КэркнчаЬан гэсэбэсинин, Хочавэнд, Ардэрэ ра]онла-рынын, Малыбэ]лн, Гушчулар, Мешали, Чамилли, Косалар, Сэлакатин, Гарадаглы, Маниклн Ахуллу, Хатынбэ]ли хэидлэринив сакинлэриидан бе]ук бир групу имзаламышдыр.\nХОЧАЛЫ ФАЧН9СИ ЖУРНАЛИСШРИН K63Y ИЛЭ\n(Эввали 1-чи сэЬифэдэ)\nнэфэрдэн чох адам елдурул-мушдур, ]ер узундан силин-миш бу шэЬарин бир чох са-кинларинин тале]и мэ'лум де-]илдир, Тэсадуфэн сар га-ланларын чохуна инди Аг-дамда тэ'чили тибби ]ардым кестэрилир. Бакыдан бура]а санитар гатар кэлмишдир. Орада Азэрба]чан тибб иш-чилэри демэк олар ки, кечэ-кундуз чэppahиJJэ эмэлиНат-лары апарьгрлар. Онларын чатин иши дэ кадрларда экс олунмушдур.\nНерэсэн, Гэрбдэ, бирли]ин елкэлэриндэ бу кадрлары ке-рэчаклэрми? Ахы Ьэмин ел* кэлэрин бир сыра кутлэви информаси]а васитэлэринин нума]эндэлэри Гарабар муна-гишэсиндэ. мула]им десэк биртэрэфли мевге тутурлар. 0з мугэддэратыны тэ^ин\nетмэк угрунда, инсан Ьугуг-лары уррунда чарпышан му-баризлэр донуну ке]миш, эс-линда исэ ермэни миллатчи* лэрини вэ сепаратчыларыны мудафиэ едэн бу адамлар Азэрба]чан халгынын мэ-шэггэтлэрини кермур, Гарабар мунагишэсинин арадан галдырылмасына кемэк ет-мирлэр, Ьалбуки, ез матери-алларында мунагишэни арадан галдырмагдан дам вурур-лар. Ачы тэчрубэ кестэрир ки, еЬти]атсыз де]илмиш бир сез, далбадал беш илдэн бэ-ри Азэрба)чан торпарында баш верэн ганлы Ьадисэлэр барэдэ фактларын журна-листлэр тэрэфиндэн сахта-лашдырылмасы дэфэлэрлэ бурада B93HjjaTHH кэскинлэш-мэсинэ кэтириб чыхармыш. истэр-истэмэз республика-нын динч сакинлэринин ha*\nлак олмасына кемэк кестэр-мишднр.\nЛахын кунлэрда мунагишэ зонасында, республиканын сэрЬед]аны ра]онларында Ьа-дисэлэр нечэ 4apaJaH едэчэк? Бурада олмуш журналист-лэрин прогнозларына кора, бу кунлэрда Гарабарын даглыг Ьиссэсиндэ зоракылы-рын кучлэнмэси тэкрар олуна билэр. Онларын MyiuahH-далэринэ кара, ермэни тэрэ-фи инди Illymaja Ьучума ме1шэм Ьазырлыг керур, на-]ин 6ahacbiHa олурса-олсуи гоншу республика]а дэЬлиз ачмага чэ11д кестэрир. Мэ'-лум олдугу кими, бу дэЬлиз Ьэмин шаЬэрдэн вэ AeapÓaJ-чанын Лачын ра]онундан ке-чэн автомобил ]олудур. Ал-лаЬ елэсин бу Mahfl баш тут-масын.\n(Азэринформ).\nОВЛАДЛАРЫ YKPAJHA В0 МОЛДОВА РЕСПУБЛИКАЛАРЫНЫН СИААМ1Ы ГУВВЭЛЭРИНДЭ Вв МДБ-нин БИРЛ9ШМИШ СИЛАНЛЫ ГУВВвЛвРИНДв хидмет ЕДвН ВАЛИДЕАНЛвРв A38PSAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН МУДАФИв НАЗИРИ КЕНЕРАЛ-МАЮР Т. J. вЛШЕВИН\nИ1РДЧИЭТН\n«\nЭзиз Ьамватанл8римиз1\nХалгымыз чох чатин та-рихи сынаг гаршысындадыр. Торпагымыза кез дикэн гоншу Ермэнистан Республика- * сынын силаЬлы гуввэлэри ва онларын 11авадарлары Гара-, барын дарлыг Ьиссасиндэ вэ Ермэнистанла ЬэмсэрЬэд ра-1онларда тэтавузкарлыг муг парибэси аларырлар. Узун мубаризэдэн сонра мустэгил-ли]ини е'лан етмиш Азарба]-чан халгыны келалик занчи-риндэ сахламаг иста] эн вэ онун истиглалыны элинден алмаг ни]]атиндэ олан кеч-миш совет нмпери]асынын муа]]эн даирэлэри ез муздлу ермэни некэрларини Га-рабаг торпагы ила ширник-\nландирэрэк, суверенли]имизэ манечилик тератмэ]э чалы-шырлар.\nДагылмагда олан импери-]анын бирлэшмиш гуввэлэри ила апардыгымыз ге]ри-бэра-бэр муЬарибэнин аловлары* ичэриси��дэ ]арадылан Азэр-ба]чан силаЬлы гуввэлэри ез тарихи вэзифэлэринин вЬдэсиндэн чатинликлэ кэ-лирлэр. Бунун да башлыча сэбаби кадр чатышмазлыгы ва Ьэрби мутэхэссислэрйми-зин олмамасыдыр. Оланла-рын да эксэри]]эти респуб-ликамыздан кэнарда хидмэт едир.\nЬазырда Азэрба]чан си-лаЬлы гуввэлэринин ашагы-дакы забит вэ прапорщик кадрларына 6а]ук еЬти]ачы вардыр:\n— де]уш белмэлэри ко-мандирлэринэ (взвод коман-дирлэриндэн тутмуш бир-лашмэ командирлэринэ гэ-дэр);\n— рабитэчи муЬэндислэрэ;\n— истеЪкамчы муЬ ларе;\n— ким]ави хидмэт хассислэринэ;\n— танкчылара;\n— артиллери]ачылара\n— Ьавадан мудафиэ вэлэри мутэхэссислэринэ;\n— hap6n дэнизчиларэ\nОна каре де сиздэн\nедирэм ки, экэр евла ныз вэ ja гцЬумла республикамыздан кэнарда haMHH вазифалэрда хидмэт едирларсэ, онлара тезлфклэ бу барада »мэ'лумат верни. Биз онлары A3ap6aj4aH ор-дусу сыраларына гэбул ет-Maja Ьазырыг.\nГе]д едирам ки, АзэрВа]-чан силаЬлы гувввларин§*гв-бул олунан hap бир забитин вэ прапоршикин, онларын 'аилэларинин бутун HMTHjaa-лары вэ хидмет иллэри сах-ланылыр. Ja'HH онлар Ьэрбн хндмэтэ A3ap6aj4HH ордусу ; сыраларында ]енидэн башла-мыр, ]алныз ону давам ет-дирирлэр.\nЗабитларин вэ ярапоршик-лэрин, онларын аилэлэри-нин Ьугуглары вэ сосиал Тэ'-минаты Азэрба]чан Республикасы Алн Совети Милли Шурасынын 1991-чи ил декабрын 28-дэ гэбул етди]и «Ьэрби гуллугчуларын ста тусу Ьаггындаз Азэрба]чан Республикасынын ганунунда ез эксини тапмышдыр. н\nГудрэтли ва ]енилмэз A3ap6aj4aH сила11лы гуввэлэринин вахтында ]арадыл масы республикамызыи ара зи бутевлу]унун вэ халгымьь зын тэ!1лукэсизлиЛииин ха ричи тэчавуздэн горунмасы демэкдир.\nБакы шэЬэрк, 1 март 1992-чи нл.\nJ1лмнн акаггаллары\n90 jam надир ки?\nОну республнкада ушагдан 6ejyje Ьамы таны]ыр де. сек. сеЬв етмаряк. hep де-фе те левизи^а екранында керуненда тебяет ве онун брязеррб мвкюлиржлэри Ьаггында еле ширин сеЬбот едир ки, догмат олмур. 0м-рунун бу аЬыл чагында he-}ата вуррунлуруна гябте едирсан. Самими, саде, те. вазекар олмасыиа кере не елми дерэчесинн, не де Ja.. шыны ]ада салмага еЬтц]ач галмыр. Мирали муеллим садечэ олараг * алии ве вв. тэндащдыр. Эмекдар елм хадямн, биолокя]а елмлери, доктору, профессор Мирали Ахундов емрунун 90-чы ба-Ьарына гадом rojyp. Pec. цубляканын елм ичтнмаи]. ]этн ону елмин ве маари.\nШинкяоафьщда федакар ал им ними таньОыр.\nКериамли алимлэркмизин емур }олу чох вахт нэдаиса диггэтдэн кэнарда галыр. Елмимизин инкншафында 6ejyK хидмэтлэри олан Ми-\nрэли . иуэллимин haJoTHHa бно де нззер салмага даМ>. Мирали Ахундов 1902-чи\nил мартын 5.дэ Шэкн ше-Ьариндэ pyhaHH муэллим аилэсиндэ догулуб. Ибти-дан тэЬсилини бурада ал-дыгдан сонра 1919-чу ил-дэ Азарба\/чан Демократии Республикасынын Ьекумоти тэрэфиндэн ачылмьпп му. еллкм ceMHHapHjacbiHa да. хил олмуш дур. 1923.чу\nиддэ haMHH мактабш« 8 нэфэрдэн ибарет ил к мэ'> зунларындан биря да Мн. роли иди. Сонракы иллар. дэ о, Загатала mah эр иб. тидаи мэктэбинин мудири олмуш, Загатала сана je ве канд тесэрруфаты техни-кумунда муэллимлик ет-мишдир.\nБакы Девлэт Уннверси. те тинин oiKwioKHja факул. тэсини бигирдикдэн сонра haM Загатала педагожи тех. ннкумунда муаллимлик етмиш, heM да елми-таргигат cefleKcsJa стансн]асьжда ишлэмишдир.\n1932.ЧИ илдэ кэнч ал им тале]нни Ьэмишалик елмэ багла)ыр. Москва Педагожи Институтунун кенетика уз-ре аспирантурасына дахил\nолур. намизадлик диссер-таси]есы , мудафиэ едир ва Бакы университетиннн био-локи]а фекултэсиндэ ишэ башла]ыр.\nМирали Ахундов Бакы университетинде илк ке не тика ва дарвинизм кафед.\nЙрьшы ве онун нэздиндо гафгаз^ада ]еканэ олан < Така мул тэ'лими» музе]«-ни тешкил етмшцдир. Тэ-гаудэ чыхмасына бахма* ]араг Ьэмин кафедреда елми мэслеЬаггчи кими фаа. ли]]эггини давам етднрмак-дэдир.\n.. М. Ахундовун елмн фаа-ли>]е^и кениш ва чохчэ-Ьэтлидир. V Кэнчлик иллэ-риндэ дрозофил милчэ]и узэриндэ афоссинговер Ьади-сэсщгн. ев гушларынын нев ве чине теркнбинян кенетика сыны, биоложи актив мадделэрин онтокенезде ке. нетяк имканларын реал-лаишасына та'сиркни е]рэн-меклэ мешгул олмушдур.\nМ. Ахундов XI — XIX еерлэрде Азербе]чанда биоложи фиккр тарих »ни т ад-гиг етмиш, 20-]е ]ехын елми метала ва ики монографий ]азмышдыр. Бунлар онун докторлуг диссертаси]а-сынын асасыны тэшкил ет. мишдир.\nМ. Ахундов республиками биол9КН]а елмннин тад-риси сапасиндэ кениш тэд-гкгат ишлари апармыш вэ бу елмнн тадрисинин ]ах-\nшылашдырылмасына хе]ли те'сир кветэрмишдир. Бу саЬедэ агардыгы тадги-гатлар 30-дан артыг елми. методик магаладв ве 3 китабда га эксини тапмышдыр. Али мактеблер учун Аэарба]чан дилиндэ бир сыра даре лик вэ дере весаит. лщзиннн — «Кенетика», «Тэкамул та'лими», еЬио-локи]а]а кяриш», «Дарви. низмнн есас чеЬетЛэри» китабларынын муеллвфи. днр.\nАлим елми найли]]етлэ-рин попул]арлашдырылма-сы саЬесинде 6 китабча ве мухтелиф журнал вэ гээет-лерде 40-а ]ахын елми-кутлэви магале чап етдир-мишдир. Умуми^атла, онун гелэминден 200-дан артыг елми-тадгигат, ел ми-методик, елми-кутлэви нчтаб, дэрслик, даре вэсаити вэ магале чыхмышдыр. .\nМ. Ахундов мунтезэм ола. par и чтимая ишлэр апарыб. О. уняверситетин биолоки]а узре «Елми эсэрлэр»нн редактору, Халг ТеЬсили На-зирли]инин елми-методики шурасынын рэЬбэри, рес-пубдика кенетиклэр вэ се. лекси]ачылар чэми»эти Бакы ше'бэсинин садри, академичный биолокнЧ елмлэ-ри тарихи шурасынын био-локи]а белмэсинин садри, биолокиЧ факултэсинин тадрис.методики шурасынын гаЬбэри вазифэлэримдэ ча. лышмышдыр.\nМирали Абдулла оглу Ахундов мэ'налы Ьэ]ат Jo. лу кечмишдир. О, 90 ил.\nлик емрунун 70 ила ]ахын\nбир девруиу маарифимн-\nзин, ]арым эердэн чох бир\nдевруну нее елмимизин ин. кишафына hecp етмиш, бу нэчиб иши инди да давам етдирмэкдэдир.\nВэтэнини севэн, ]орулма. дан халгына хидмет едэн\nбу xejHpxah инсан емрунун 90.чы баЬарына да ]ени умидлэрла гад^го]ур^\nР. ГУЛИзЕВ,\nМ. 9. Ресулзадэ адына БДУ-нун кенетика ве дарвинизм кафедрасыныя мудири, канд тесерруфа. ты елмларя доктору, профессор.\n«АТАН КАЗАКЛАР» КЕДИРМИ?\nЭн амансыз муЬарибэла. рин дэ аман верэн ганунла-ры вар. Бу гаяунлара кора динч эЬали — гадынлар вэ ушаглар Ьэмишэ тохунул. маз са]ылыб.\nХочалы гыргынында му-Ьарибэ ганунлары' да, Ал. лапын Ьекму дэ позулуб. Одур ки. инди — мусибэт баш вердикдэн сонра ону терэданлэр Ьэр васитэ ила ганлы чина]этин излэрини итирмэ]э чалышырлар. Гыр-гында билаваситэ иштирак етмиш 366-чы мото-атычы ала] МДБ Бирлэшмиш Си_ лаЬлы Гуввэлэринин баш команданынын эмринэ эса-сэн Хэнкэндини тэрк ет-мэ]э башла]ыб. Нерэсэн маршал Шаяошниковун бу «алнчэнаб» гэрары нэ илэ элагэдармыш? Бэлкэ ганлы ала]ын ез «миссиЧсыны» тамам-камал ]еринэ .1етир-мэсила?!\nЬалэлнк факт будур ки. 366-чы ала] Ханкэндини тэрк едэрак Кэнчэ исти гамэтиндэ Ьэрэкэт едир. Амма эввалки да]аначагдан чэми 3 — 4 километр ара.\nлана билмишдир. Орада ала] ын гаршысыны ермэни ейалиси кэсмищдир. МДБ СнлаЬлы Гуввелвр# ?матбуаг маркэзн эмекдашынын Верди] и мэ'лумата керэ ала] ез гуввэси илэ ]олу тэмиз-лэмэк игтидарййЛВвдыр. Ла-кин динч эЬали]э (бу дэфэ ермэнилэрэ — РЕД.) гаршы cHjfah ишлэдилмэ]эчак.\nБелэликлэ, «гэЬрэман» вэ «Ьуманист» ала] Кэнчэ. ]э. ]еналир. Озлэринин е'ти. раф етдиЧгнэ керэ ]ахшы билирлэр ки, Кэнчадэ дэ онлары кул-чичаклэ гаршы. ламаЧчаглар. Онларын ермэни Чраглыларына кес. гтэдди клэри хидмэт инди ЬамыЧ бэллидир. Буна керэ дэ тут дугу омэлдэн ичи ке]нэ]эн ала] эабитлэри артыг аилэлэрини Ьэрби. нэгли]]ат авиаси]асьшын тэ]Чрэлэри илэ РусиЧ]а.\nкендэрмэ]э мачал тапмыш-лар.\nИки кун аввал Ермэнистан презвденти JI. Тер-Петрос]ан Руси] а телеви. зи]асынын мухбиринэ вер. ди]и мусаЬибэдэ 366-чы\nАЗЭРИНФОРМДАН:\nМартын 3-нэ кечэн кечэ ермэни Чраглылары 366-чы мото-атычы ала]ьгна hy-чум етмишдир. Агдам Ра]он Дахили Ишлэр Шв'бэсинин рэиси Рашид Мэммэдов хабар вермишдир ки, Ьучумдан аввал Ханкэндидэ кутлэви игтишашлар олмушдур. Га-дынларын 6eJyK бир групу де]уш белмэлэринин чыхды-гы бутун Чллары кэсмиш, бир нев сипэр чэкмишлэр,\nонларын архасында исэ сн-ла1шы ]араглылар дурмуш-лар.\nКерулмуш тэдбирлэр caja-синдэ Ьучумлар дэф едил-мншдир, Ьэрби белмэлэрин ]ерлашди]и caha илэ ]ерли эгали арасында дэЬлиз ]а-ратмаг да мумкун олмушдур. Де]уш эмэли]]атлары заманы сержант А. Рудер— 366-чы мото-атычы ала]ынын чыхарылмасыны тэ'мин ет-\nала]ын Ханкандиндан чы-харылмасына ез наразылы-рыны бнлдирмиш, киле]. лвямишдвр ки, бунунла ¥Ьр-шы дурен тарефларин гуй-вэлэринин тэнасубу позу-л*чаг. КуЧ ' Азарбв]чан тэ-\nШИ оз эразисинда олан Б СилаЬлы Гуввалэри-нин зон кин анбарларыны ала кечирмишдир. Амма, чэнаб филологун куркунэ Hahar биоэ душуб. Еле МДБ СилаЬлы Гуввэлэринин гэрар-каЬьжа мурачиэт етеэ е]-рэнэ билэр ки, такчэ Кэнчэ-дан бу кмнлэрдэ 70 тон Ьэрби JyK PycHjaja апары-лыб. 295-чи мото-атычы ди-визи]асынын эмлакынын АзэрбаЧена верилмэси барэдэ тэлэб дэ дивизиЧ ко-мандамлыгы тэрэфиндэн щдд едилмишдир. ,, Амма тарихин ва хал-гын ]аддашы силинмэздир. Хочалы гыргыяыны те рад эн-лар амин ола билэрлар — текулэн ганлар ]ердэ гал. ма]ечаг. МуНарибэ ганун-лары нлэ олмаса да. танры. нын Ьекму илэ.\nС. АСЛАНОВ.\nмак учун Ханкэндинэ кен-дэрилмиш десант белмэси-нин Ьэрби гуллугчусу Ьэлак олмушдур.\nАла}ын шэхеи Ье]'этинин бир Ьиссеси Ьэрби вертол]от-ларла Кэнчэ] а ¡ола душе билмишдир. Гошунларын Ханкэндидэ тэрк етдиклэри Ьэрби шэЬэрчик егрмэни силал-лы дэстэлэри тэрэфиндэн бу-тунлуклэ ала кечирилмиш-днр.\nКЕНОСИД ЭЛЕЛЬИНЭ СЭСИНИЗИ УЧАЛДЫН\n«Кэнчлик» нэшри]]атыньш коллективи дун]анын китаб нэшри]]атларынын рэЬбэрлэ-ринэ. наширлэринэ вэ редак-торларьша мурачиэт гэбул етмишдир.\nМурачиэтдо де]илир: Бу\nагыр кунлэрда АзэрбаЧа-\nнын, бутун халгымызын ба-шынын устуну эсл кеносид тэЬлукэси ал дыры бир вахтда биз сиза мурачиэт едирик: сизин сезлэриниз та'-\nсирлиДир, нуфузлудур, aja-га галхын вэ ермэни гулдур-ларын терэтдиклэри азгын-\nлыглара гаршы, гачгынларын га догма очагларына га]ыт-масы, мусибэтлэр чэкмиш Азарба]чан торпарында JeHH-дэн эмин-аманлырын Ьекм сурмэси угрунда ез сэсини-зи учалдын.\n(Азэринформ).\nАЗЭРБАЛЧАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ПРОКУРОРЛУЕУНДА\nСон вахтлар ганунсуз ми-тинглэрдэ ва пикетларда, Ьа-белэ газетларда дэрч олунан мухтэлиф мэгалэлэрдэ ганунсуз Ьэрэкатлэрэ чагырыш-лар ешидилир, АзэрбаЧан Республикасы Президентинин шэрэфи .вэ лэ]агэти Ьермэт-дан салыныр, ]уксэк вэзифэ-ли дикэр шэхелэр тэЬгир олунур.\nМэсэлэн, бэ'зи газетларда беЬтанчы характерли бела мэгалэлэр дэрч едилмишдир ки, ку]а девлэт рэЬбэрлэрн-иин харичи банкларда вал]у-та илэ бв]ук маблэрдэ эма-нэтлари вардыр.\nРеспубликадакы мурэккаб ичтнмаи-си]асн шэраитдэ бу\nЬерекетдер везн]]ети даЬа да керкинлещдирир ве габагча-. двц бнлиямэ]ан нетичелар вера билэр.\nРеспублика рэЬбарлэри-нин унванынаг беЬтанчы у]-дурмалар, тэЬгирамиз Ьучум-лар республика рэЬбэрларина е'тимады сарсытмара ва онлары халг дан а]ры салмага ]енэлдилмншдир, онларын ну-фузуну гырмаг магсэди ку-дур ки, бу да Чранмыш беЬ-ранлы вэзн.]]ат7^а республи-каньш суверенли]и вэ истиг-лали]]этинин душмэнлэринин ве ермэни сепаратчыларъшын хе]рннэднр.\n• BiyryH бу Ьерекетдер чн-на]эт характер» дашы]ыр ве\nАзерба]чан Республикасынын ганунлары иле чидди чэзаландырылыр. Бунунла элагадар прокурорлуг чнна]эт иши галдырмыш ве истинтаг апарыр. Бу Ьэрекетлэрде а]-ры-а]ры халг деяутатлары-нын иштираны олдугуну на-зэрэ алараг «Халг депутат-ларынын статусу Ьагтьшда» в гануна у]гун сурэтдэ Ьазырда онларын мэс ули]]эти масел эси Ьэлл олунур.\nЕ]ни заманда кутлэви ин-формаси]а васитэлэринин ганунвернчили]э эмэл етмэ-си вэзи]]эти ]охланылыр. Jox-ламанын нэтнчелеринэ- эса-сэн Мувафиг прокурор тэ'-енри тэдоярле днр.\n)ри керулэчак-\nБиз ]ола душэндэ Бакыда ке] буланыг иди, нарын ]арыш ]агырды. Фикирлешднк ки, Абшеронда беде олайда, ]эгин ки, Гарабарда гар днзэ чЫхыр, ]ол-рнз багла-ныб. Аячаг овгатымызы тэлх ела]эя тэкча б�� де]илдн. Архамызча су атылса да, Ьеч бир а]дынлыг кезлэиир-дик. Гарабарын башынын устуну rapa муЬчшба булуд-лары алдыгы Бакыдан да керунурду.\nАраз 6ojy хе]ли кедиб ha-рамындузун» сары деиэндэ эЬвалымыз бир гэдар дэ пис-лэшди. Зи]арет дагындан башламыш мешали, чылпаг дарлар, дэрин дэрэлэр санки аг кэфрамли ]органа бурун-мушду. Кире исэ Ьеч бус-бутун керунмурду. Башга вахт олса]ды, бэлкэ дэ бу, тэаччуб догурмазды. Кичик Гафгазын эн уча зирвэсидир Кире. АллаЬын булуд анба-эы да бурададыр, ишыг ан-бары да. Ладымдадыр, тан-рыдан рэЬм дилэ]эндэ дэ, фэ-ла]э гаргы]анда да ихтн]ар нэнэлэр. бабалар узуну Кир-сэ сары тутардылар. Гураг челлэрэ бурадан ар ]агыш кэлэрди, тазэчэ бэЬрэлэнэн тарлалара долу булуду да бурадан Ьэмлэ едэрди. Азар-ба]чанлылар вэ ермэнилар бах бу сэманын алтында ]а-ша]ырдылар. Бу уча дарлар да N онлары бир-бириндэн а]ырмамышды. чэпэр^чэпэрэ, ич-ичэ олан кэндлэримиз вар-ды. Бизим кэндимиз дэ бу даглара сыгыныб. Инди исэ нэинки кэндлэр арасында. канд сакинлэринин урэклэ-риндэ дэ Кире* бо]да дарлар ]араныб. *\nБизим бир тэрэфимиз дэ бу даг кэндлэриндэндир. Ана бабам бир вахт Шушадан Ьахуллу]а кечуб вэ бу кэнд-дэ са]ылан адамлардан олуб. ГоЬумлар тэ'тил кунлэриндэ мани нечэ кара opa агарыб-лар.\nАнчаг бу еэфэрдэн сонра анладым ки, ермэнилар баш-гадыр, иддиальадырлар. Туг-да баш верэн гэзи]элэр Ьаг-гында Чэфэр Чаббарлынын ]аздыгларыны оху]анда исэ Ьэлэ узун заман анла]а бил-мирдим, ахы бундан ]азмаг нэ учунмуш?! Макэ^ буну билмэ]эн вар ки, бнз бир ев-ли]ик, достуг, кирвэ]ик?..\nДемэ вармыш. Демэ Ьеч башбилэнлэримиз дэ гоншу-лары ]ахшы танымамышлар. Кирвэлэрин урэ]нндэ rapa иланлар ]атьфмыш, биз нсэ онлары суфрэмизин башына кечирир, ]аглы тикэмизи ушагымызын богазындан кэ-сяб онлара верирднк... Мэн ушаглыгда тэк-тук сезлар ешитмишдим ермэни-мусал-ман давасы Ьагтьшда. Бу да-ванын совушмасындан чэми ончш беш ил сонра аглымыз кэсэн вахтларда га]на]ыб га-рышмышдыг. Нэинки ерма-нилэрин хэ]анати барэдэ, Ьеч о заман Гафандан бизим кен-дэ кечмуш, ]ени мэЬалле салмыш адамлардан Генчэ нэнэ деди)имиз мэктэб хнд-мэтчисиндэн дэ на учун ез ]ерлэриндэн дидаркин душуб бура]а кечуб келдиклэ-ри барэдэ бнр кэлмэ пис era ешнтмэмишдик. Так бир де-фе анам Додали дагынын башына галхмага Ьазырла. шанда (бу маним эн чох сев-ди]им ушаглыг мэшрули]]э-тим иди) деди: о дагын ба-\nЬучум елэ]эндэ Эдил бэ] ба-шынын дэстэси илэ орада сэнкэрэ ]атмышды, JapaJrèm-мышды да... Ахтар кер та-парсанмы атанын сэйкори-ни?..\nКирсэ, о заман ермэни кэн-ди олан Гырмызы базарная кечиб кетмишдик. Гардашым Новруз да'оpaja кэлди - вэ Кирсин о бири узундэки Му-сурманлар кэндинэ апарды мэни. Орада да гоЬумлары-мыз варды. hep тэрэфде;ер-\nолмурду, арлв]ыр-сытга]ыр. сачына ел апарыр, дизи усте чекуб, фер]ад гопарырды. Кеврелдим, ону сакитлэш-дирдик. О да маним кими. «беле ше] ола билмэз!» — де]ирди. Бирден гарашын бир оглан онун устуне чыгырды: «Кес едении, ганчыг. с��н де-J ил дин ерменндерден пул Аы-рыб, о тэрефе апаран? Бес. де]ирдин. ]етимлэрэ эл ту-турсунуз. Дарлыг Гарабаг Ьавахтдан ]етим олду? Бизи вурмага силаЬ алырмышсы-ныз. Бизден гат-гат ]ахшы доланырсыныз. Бизим пулу-музиан бизим башымызы кэсмэк истэ]ирсиниз...»\nБу эЬвалатдан пэрт олду г, Ьэтта бундан'сонра да инан-магым кэлмирди ки. инсан\nБиз Исма]ыл кишинин Ьуэн ]ериндэ]ик. Торпагы саны ]аша]асыныз, дохеаны Ьагламышды. Лахшы да огул-ушаг го]уб кедиб ]ериндэ. Анчаг ]аша]арды Ьэлэ. «Бу дэрд елдурду ону, ]ахшы]-ды» де]ирлер. Бир икид ем-ру Шыхлы кэндинин колхоз сэдри олуб. МуЬарнбэнин агыр яллерикдэ бу кандэ Аг* да и дан, Свонрабаддан, Нахчыван терэфден адамлар ахы-шыб кэлэрди. Гара кун учун сахладыгы ]атырыны, пал-тарч!алазыны, ]орган узуну, нишан узу]уну, кумуш тог-гасыны веряб бурда, арпа, дары алардылар. О заман сэдр олан да киши чамаата Ьэдэ-горхду келмишди. «Ал-лаЬ Ьитлерин евини ]ыхсын:\nГарабаеданrapa тээссураг\nБУ ДАРАДР\nУЛУ ¡ДАРЛАР...\nмэни кэндлари. hap тарефдэ адыны дашы]ая меилуг бе-уча даглар. Мэни тээч^^б- лэ бир ше]тан хэ]анэти еде. лэндирэн о олду ки, Hgje Достум профессор Шамил кэндин адыны Мусурманлдр Гули]ев гулагыма пычылда-\nго]ублар. %Днни а]ры-сеч ли]и анламаздыг о за) Сонралар да... мэктебде зн беле бejYTДYлep кн. нки заманэ. ики душман вар: кеч-миш заманэ — пис, шура довру — ]ахшы, голчомаг — I. фэЬлэ ]\nдушман, —w — w.w- ---------*i-------\nдост. Санки эзэлдэн бела ;xeJaHet елама]э кедирлар». олуб, башга душмэнчилик Бу сгалерин устундэн дерд мевчуд олма]ыб... Мусурман- нл кечиб. достума )мйт га-лар кэнди бас нэ учун <9tp ] зандырырам. ада кими галыб ортада? Мил- 1 Фузулн керушлэримиздэн летин, динин ады илэ Ыи алдыгымыз rapa теессураты канд олармы? Ьеч «1905-чн Ьэмдэрдлэримэ теферруаты илдэ»ни дэ оху]анда, таáOb ' илэ данышмага лузум карму шасына баханда анламамыш- рем.\nве кендли ~\nды: «Ковшатлы, бизим кенд ерменилерле чепэр-чепэре-днр, сен онлары ]ахшы та-нымырсан, онларын узун а бахеан. алданарсан. керек архадан бахыб, в]ила-э]нлэ сивншиб кеденде. Ьагг-Ьеса-быны кетуресен кн. Ьара исэ\nдыг ки, «атан казакларды...» нфадеси нэ учундур. Кимдир ахы. бу казаклар. Ьансы мил-лэтди... «Чэми миллэтлэр чанбир гардашдыр». — бела билярдик.\nСан са]дыгыны са]. пар фэлэк не са]ыр. Инди Фузулн чамааты иле керушанде нэ де]эчекдик онлара? Ахы мэн ]азыларымда фэле]ин Ьеч адыны да тутмамыш-дым, ексинэ, романлар Ьэср етмишдим бу достлуга, баш-чыЛыг етди|нм гээетдэ тезе Тур дан хусуси иемре Ьазыр-латмышдым. *\nСаксен сэккизинчн ялик февральжьж сон кунлэриндэ .Даглыг Гарабагдан илдырым кими шаггылда]ан агыр хибаре ешндандэ Ьушум 6а-шымдан чыхды, кгаларнм гаралды. гулагларым батды. Хэ]анэтэ йх! ДарЬал Фузу-ли]э кетдик. Индн де о ман керушлердэ, чамаата ди]им «ола билмез»! — ринин хечалетшш ч«\nОлду, гау де «eie до ду! ^адыНдадыр, тек ]ердэ эсл ермэвя сифетн\nсун керек, ермэнилар кандэ гадыяыш\nбир ермэии пглэшдормек\nЕшитдиклэримиз, мердук-лернмяз нее jepe-neja сыр-мыр. Моркэздэ шеЬидлер хи]абаны, hep гэбнристанда хонча]а, кул-чнче]е тутулмуш тезе мазарлар — шэЬид ме-зарлары вэ шеЬид кэндлэр онларладыр.\nДушман куллэсиндэн га-чыб келен адамларыя онун* бунун евине сытый масы. взу-ну сындырмамаг учун беле бир вазн]]этэ душме]а ла]яг олмадыгыны субута ]етир-мэкден етру орадакы чаЬ-ч эл а л ын дан ев-ешн]ннден агыз долусу данышмлсы, од-сузч)ча#сыэ евлэр. бнр гарны ач. бир гарны тот аил ел эр, ]етимлешмиш, бо\\]нубуруг HXTHjap кииллер, аЬыл гадынлар... дерсе KeTMeJe« ушаглар...\nАслан муеллим ев саЬяби кими. биз гонаглары кеврелт-мек нетемнр. четинликлари де]ир. беш мин адамын Je-мэк-ичмэ]яни чатдырмаг учуй еледиклэрянден данышыр, бизе урекдирек верир: Ду*\nнен Иран дан га]ытмышыг. Бу |ахы«ларда ерзаг алача-рыг, го]марыг ворлуг лер...\nмеЬтачдыл^р, гапымыза ке* либлер. кв]да АллаЬ вар. де-]ерин»-дэ]мезинэ алма]ын, онларын сахдыгларына ]ах-шы пагг верин. Ела елэ]ий ки...»\nБизим ДфЬля кэндинда да. говшумуз шыхлыда да о заман чамаат кимлэринса елинин ашагы олмасындан истифадэ едиб, вар-девдот ]ыгмаг Ьаггыяда душунмур-ду, бир-бирини доландырыр-дылар. Беле]дн кищнлэр. бе-ла]ди инсаялар. Инди бине-сиблери доландырмалы олан-ларын да дорди башларын-дан ашыб. Кенд мат-мееттэл галыб, ]аз кедир. се]уд сал-1 хымла]ыр. беневшэ башыны дикэлдиб... анчаг кендлилер бнлмнрлер до едочеклер. Та-сэрруфаты парчаламаг Ьаг-гында сереичам верилиб, фермерлэр одачвг. Нече, Ьансы техника иле бечэрнлэчэк бу фэрди тесерруфатларын торпагы? Чамеатын эли нше галхмыр. . i\nМаним таИушларым eh-ти]атла, е]Ьамла де]ярлэр дэрдлэрини. ЕлеЛэрн вар ки. элля илдир керушмурук, бнр гедер ариле мэндэи бу четин-ляклардея хилас олмаг учуй ' era алмаг ясте]ирлер: на вахт гуртарачарыг бу мусибэтдэн?1 \/усифле БеЬлул чаваилыгда да бнр гедер днлли-агызлы]-дылар. Ибад ушаглыгда олдугу кими. даяышаида Jera гызарыр, утанчаглыры галыб, анчаг четянлик чексе де. огауну дилинин учуидан rajTapnar истемир.\nАгсаггаллар... Белке да бир чох пОметли инсаяи ке]-фяJ]этларимизи итирди]ями-за. агсаггадоыз ]ашадыгы-мыза rape еле бу куне душ-мушук. Бир мерЬум Исма-1ыл киши, бир Летяф киши. Невресте хала. Муса шшл. , АллаЬиерди Иса]ев бес еле-]ерди ки. бу магалдо ишле-\nрн ]олуна roJcyH. Дун]анын башы гарышдыгы деврдэ, он сэккиз— и]нрммнчн илдэ ким-лер гуртарды бундан артыг фэлакэте душмуш халш бала дан? Инди, дун]анын о та-]ындан агсаггаллар чагыры-рыг. Ичласы нчласа чаламы-шыг, бирЧЗнримизн пислэмэк. тэ'рифлэмэк учун па]тахтда ]арыша киришмишик, чамаат исэ... башы аловлу, ]ас ичэрисиндэ. ,наумид...\nЛухарыдан тэроэниш, гати Ьарэкат Jpx. ашагы езуну итнриб. Бир чэбЬэдэ нечэ орду вурушур. Ьара дэ ад билди]и кими. Хэстэханада олдуг. Профессор Элибэ] Элибэ]овун адыны дашы]ыр бу хэстахана. Ачылышы Ja-дымдадыр, тэнтэнэли олмуш-ду. Онда да. ела инди дэ Ьэр Ьансы маркэзи хэстахана Ьэ-сад апарырды бура... Анчаг бомбощдур. Ни]э? Кеч*э ачы-лан топдарын сэсиндэн ва-Ьимэлэнир хэстэлэр. Бу топ-лар кересэн нэлэри. ким лари хилас ела]иб. Тупг JaH-дырдылар. инди дэ Ве]сал-лини ]ерлэ-]ексан едиблар, кез баха-баха. Ьансыны де-]им. нечэ канд бошалдылыб Фузулидэ, нечэсинин сэкса-кэдэн гачыб сакинлэри, хес-тэлэри нее хилас етмэк олар-ды. веумузу гына]ырам. Му-Ьарибэ девру ]адымдадыр. Де]ушан гошунун ичинэ ке-дэн зи]алы бригадаларынын арды-арасы кэсилмэзди. Батта «Илк мэЬэббэт» романын-да фузулили чаван ханэндэ-нки де бу мэгсэдлэ чэбЬэ]э кетди]нни ]азмышдым. Инди Бакыда ]аша]анлардан кнмлэр бу чабЬедэдир?\nДун]а дузеленде ез кенд-ларимизе нэ Ьагла керушэ кедечэ]ик кересэн, а] маним зи]алы достларым?!\n...Лена Мил дузунда]нк: he] ганрылыб мэфтун олду-гум дагларА бахырам. Бахы-рам керум ки. Кирсин башы ачылды, Joxca ]ох... Ела бил Ьеч Кире ]охмуш, олма]ыб. атан . кедол кунлэр кими. эмин-аманлыгла ]ашадыгы-мыз чаглар кими о да ефса-на имнш, нагыл имиш... Кэ-\n8на бурунуб, елуб Кире... да Мусурман лар да... елуб, онда о бири кэндлэр да. Онлар ермэни кэндлэринии арасында]ды. ]а]лаг ]е римнзди. Инди кэндлерин башындан тусту галхыр. доллар меч ]олуна охша\/ыр, адамларын кучу не]э чатыр шэлэлэ]иб Арала сары га-чы\nет\nу-\n*р.\nЭркунеш керуиур, даты... Вир дэ hapKi зин бир сес бе]ннмэ долур:\nBy дагхар уду даглар.\nЧешяэли, суду даглар\nБурда бир икид елуб,\nКе] кишиер, булуд аглар\nКер де]нрам бир икидян учун халг нечэ Jac улу даглар бир ше] ела]э бил мир инди. бес биз ни ja дурмушуг... Икидлэри-миз де елуб. кэндлэримиз дэ... Умвдлеримиз дэ чан вермекдэдир.\nАмая дыр, Ьеч олмаса го] ма]аг умндлэрямязи елме]э\nВЛИБЭДОВ.\n»\ni\nI\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-mar-04-1992-p-2\/","date":"2017-06-28T15:53:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00624.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4113122821,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4113122820854187, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0817338153719902, \"sah_Cyrl_score\": 0.0743076279759407, \"kum_Cyrl_score\": 0.06196923553943634, \"crh_Cyrl_score\": 0.04581405222415924, \"tat_Cyrl_score\": 0.037582073360681534, \"eve_Cyrl_score\": 0.03506825119256973, \"udm_Cyrl_score\": 0.03450968116521835, \"nog_Cyrl_score\": 0.027724508196115494, \"tyv_Cyrl_score\": 0.022139379754662514, \"alt_Cyrl_score\": 0.016904637217521667, \"kbd_Cyrl_score\": 0.012102273292839527, \"kir_Cyrl_score\": 0.011091455817222595, \"bxr_Cyrl_score\": 0.011060775257647038, \"krc_Cyrl_score\": 0.010619220323860645}","num_words":15254,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.459,"perplexity_score":71336.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - March 14, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ\n14 МАРТ 1992-чм ИЛ.\nNt II «\n•2\nДЗЭРШЧДН РЕСПУБЛИКАМ АЛИ СОВЕТИ МИЛЛИ ШУРАСЫИЫН ИЭ'ЛУМДТЫ\nАэ&рба]чан Респубаяка-сы Али Советиния Милли Шурасы 1992-чи ил. 17 Заи-вар тарихли <Азэрба]чан Республикасынын бэзи гаяунве-рячиляк актларына элавелэр еднлмаси Ьаггында» ганун габул етмишдир. Ьамин гану-на 9СЯС98 АзэрбаЗчаи Респуб-ликасы 4maj0T МэЧалласинэ а шары да кы мэзмуида 702-чи мадда элавэ олунмушдур:\n4 Мадда 70*. Гинуваричи-ликдэ вэаврда тутулви^ии си-лаЬлы бнрлашмэларин вэ Ja групларын Зарадылмасм\nРанунверичиликдэ нэзар-да тутулма]ан сидаЬлы бир-лашмэлэрии ва ja групларын Заредылмаср, елэчэ да онла-рьш ]арадылмасында ва фа-али^этиидэ иштирак етмак, онлары силаЬла, дв]уш сур-саты ила. партлаЗычы маддэ-ларла, Ьэрбн техника ила, Ja-худ эскарп лввазиматла тэч-Ьизетмэ —\nуч илдан сэккиз илэдэк муддата азадлыгдан мэЬрум-етма ила чазаландырылыр.\nБу маддэнин биринчи hHc-сэсиндэ нэзэрдэ тутулаи бир-лэшмэларин ва Ja групларын тэркибинда девлат ва Ja ич-тимаи муэсснсалэра, идарэ* лэро, тэшкилатлара. ¿ахуд\najpbi-ajpbi шехслара басгын едилмэси —\nJeAQH илдан он ики иладэк муддата азадлыгдан мэЬрум-етма ила чазаландырылыр.\nБу маддэнин икинчи Ьис-сасиндэ нэзардэ тутулан Ьэ-ракатлэр адамларын Ьалак олмасына ва ja башга агыр нэтичалэрэ сэбэб оларса —\nэмлакы мусадира олунмаг-ла вэ Ja олунмамагла сэккиз илдан он беш илэдэк муддата азадлыгдан мэЬруметмэ вэ ja амлакы мусадира олунмагла ва Ja олунмамагла алум ча-засы ила чазаландырылыр».\n*\nАзэрбаЗчаи Республикасы Али Советники Милли Шу-расы 1992-чи ил 25 феврал тарихли «Азэрба)чан Респуб-ликасыньш СилаЬлы Гуввала-ри Ьаггында» A3ap6aj4aH Рес-публикасынын ганунуна flajH-шикликлар вэ элавэлэр едилмэси Ьаггында ганун габул етмишдир.\nЬэмин гануна эсасэн «Азар-6аJчан Республикасынын СилаЬлы Гуввэлэри Ьаггында» ганунун 5. 14, 15, 16, 19, 21 вэ 25-40 маддэлэринэ ашагы-дакы дэ1ишнкликлар вэ эла-вэлар едилмишдир:\n< Маддэ 5. Аварба|ш Рве-дубликаты Силаклы Гуввэлэ-ршшн табелей\nАзэрбаЗчаи Республикасы СилаЬлы Гуввалэрияин баш комаеданы АзэрбаЗчаи Республикасынын президентядир,\nАзарбаЗчан Респубянкасы-нын СилаЬлы Гувваларинэ билаваситэ раЬберлйЗн Азар-баЗчан Республикасынын му-дафиа назири hajara кечи-imp. Мудафиа назирини Азар-ба]чан Республикасынын пре-зиденти to'Jhh едир.\nA3«p6aj4aH Республикасынын Мудафиа Назирл^и A3ap6aj4aH Республикасы СилаЬлы Гуввалэринин форма-лашдырылмасьша ва гурул-масына, ташкилат-сэфербэр-лик фaaлиJjaтинa вэ чагырыш ишина, мадди-техники, соси-ал-маишэтл тибб ва MaaaJJa тэ'минатына, АзэрбаЗчаи Республикасы СилаЬлы Гуввала-ри забит ва сырави ЬеЗ'эти-нин Ьазырланмасына pah бар лик едир». » . -\n4 Мадда 14. Баглашма аса* сында Ьэрбн хидматэ габул\nCahhaTHHa кара Зарарлы олан ашагыдакы шахслар сы-расындан АзэрбаЗчаи Республикасынын ва башга девлат-ларин 19 ¿ашындак 45 Jauibi-надек ватэндашлары баглашма аса сын да Ьэрбн хидматэ габул едилирлар:\n— башга давлатларин си-лаЬлы гуввалэриндэ хидмэт едэн забитлар;\n— Азарба]чан Республикасынын СилаЬлы Гуввэлэ-рннда хидмэт етмиш сержант-лар;\n— башга девлэтлЬрин си-лаЬлы гуввэлэринда хидмэт етмиш, ]ахуд пазырда хид-\n' мат едэн вэ 12 а]дан чох хидмэт етмиш сержантлар;\n— ehTHjaT Ьиссалэрда топ-ланыш Ьазырлыры кечарак хусуси Ъазырлыг алмыш. шахслар.\nТарафлэрин гарщылыглы вэзифэлэринин вэ Mac'yAHjJa-тинин, пул едэнчлари мэблэ-гинин, лагветма шэртларинин MyaJJan олундугу баглашма АзэрбаЗчаи Республикасынын Мудафиа НазирлиЗи ила Азэр-ба1чан Республикасынын вэ башга девлэтлэрин вэтэнда��-лары арасында багланьвр».\n15-чи маддэнин учукчу hHccacH:\n< Ьэрбн гуллугчуларын му-ajjaH едилмиш хидмэт вах-тындан эввал бурахылмасы-на ашагыдакы Иалларда ича-зэ верилир:\n— саЬЬэтинэ кара; -\n— аиле BasHjjaTKHa каре;\n-t штатларын ихтисары-\nяа кара;\n— хидматэ уЗгунсузлугу-на кара;\n* — мэЬкэмэнин Ьекмуна эсасэн;\n— ез арзусу ила. али тад-рис муассисэлариинн мэ'зун-лары иса забит вазифэсинда 5 ил хидмэт етдикдэн сон-ре».\n4Мадда 16. Ьэрбн хидмэ-тия муддэтлэря\nЬэрбн хидмэтин муддэтлэ-ри ашагыдакы кнми MyajjaH едилир:\n— забит heJ'эти учун—баглашма да муаЛан еднлан муд-дэтда;\n— чагырышла ва кенуллу суротдэ муддэтли Марби хидмэт еден сырави ва сержант heJ'эти учуй 18 aj, баглашма узрэ сержант heJ'эти учуй иса бир rajA& олараг сонра муддэти узадылмагла 2 ил;\n— топланыш Ьазырлыгы кечэн шахслар-у*гун — их-тисаслашмадан асылы'олараг бир aJflaH уч а!адэк».\n19-чу Madeja ашагыдакы мэзмуида учунчу hueca эла-ва едилмишдир:\nчМустасна Ьалларда эска-ри рутбэларин вахтындая эввал ва нввбэдэнканар верил-мэси мумкундур».\n21-чи маддэнин биринчи hHccacHHAe: -\n— икинчи абзас чыхарыл-сыи; •\n— учунчу абзасда чСилаЬ-лы Гуввалэринин команданы-ны» сезлари 4СилаЬлы Гув-вэлэри Баш ПараркаЬынын рэиснни» сезлари ила эваз едилсин, чбирлашмэ» сезун-дэн сонра 4(тумвн, TyraJ)» сезлари алава едилсин;\n— бешинчи абзасда чСи-лаЬлы Гуввалэринин коман-даны» сезлари чСилаЬлы Гуввэлэри Баш ГараркаЬы-нык ранен» сезлари ила эваз едилсин.\n4Мадда 25. Ьарбн гуллуг-чуларыя, фаЬла вэ гуллугчуларын пуд еданчлэрн - Ьэрбн гуллугчуларын пул еданчлэринн Азэрба1чан Республикасынын Назирлэр Ка-бинети, фаЬла вэ гуллугчуларын пул еданчлэринн иса онларын иш стажыны назэра алмагла Азэрба|чан Республикасынын мудафиа назири Ta'jHH едир».\n. Ганун имзаландыгы андан ryBBdja минмншдир.\nA9JИРМАНСЫЗ, ДЭМИРЧИСИЗ НЭ КЭНД?\nЧулфа (мухбирнмиздэи).\nХалгымызын Ьунар тимсалы Элинча галасынын гэнше-риндэ, уча дагларын этэ-jHHAa Ханага кэндинин ев-ладлары дадэ-баба адэтла-рини бу кун да jaшaдыpлap. Кэндин агсаггалы Барат баба чохдан унудулмуш су\nд a j ирманыны бэрпа еДиб. Элинча najHHbiH мунасиб бир JepHHAa бабаларын учалтдыгы, инди иса секулуб дагылмыш дв]ирманын бу-неврэси тэзадэн го}улуб. Кэнд чаванлары бу xejnp: xah ишэ Ьэвэслэ киришиб-лэр.\nИнди дэ]ирманда сон та-\nмамлама ишлэри керулур CyJyH hapaKaTa катирди1и парлар, дэ1ирман дашлары саЬмана салыныб. ПэдИм да 1ирман Новруз ба1рамьгнда ишэ душэчэк.\n• Кэнддэ кеЬнэ дэмирчнха-нанын бэрпа едилмэси да нэзэрдэ тутулмушдур.\nA39PBAJ4ÁH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРОКУРОРЛУРУНДА\nАзарба>чан Республика, сынын прокурорлуг орган-лары Гарабагын даглыг Ьис-сосинда ве * Ермениотанла ЬамсэрЬед paJoHxapAa сои Ьадисаларле, ерманиларин Азэрба1чан аразискни ала кёчнрмек учуй тачав узу\nкучлавдирмаси ила влагвдар чина]эт ишлэри галдырмьнп. лар. Бу ишларин тэЬгиги\nШпрокурорлугун эн тэч. i ва ихтясаслы шпчи. лэриндаи ябарэт нстянтаг, груплары 1арадылмы11щыр.\nМэсалан, Хочалы Ьадлса-ларинин сабаЬысы куну, февральж 27-да ермэни hap. би бирлэшмэлэриннн Хочалы шэЬэрини тутаркан терэт. диклари MHHaJaTKap Ьаракэт.\nлар Ьаггында чнна!эт ниш галоьгрылмыш ве таЬгнг едил-мэкдэдир. Онларын бу sail. \"ШИ Ьэракэтлэри бутун дуц[а H4TWManJJaTHHH газеблен-днрюиддир. Ьалак олмуш ва нткнн душмуш адамларын са>ы дагиглащдирилир. Он. ларьш cajH ]узларледир.\nФачианн ез кеоу ила карай ва онун шаЬидн олан адам. лар — Ьазырда Бакы шаЬе-рннин, Агчабади, Барда ва башга paJOHAapHH госпнтал. ла рында вэ хэстаханала-рында j&Tau 1аралылар истинтагын кедишннда му. aJjaH олунур ва . динднрн. лир. Терадшишш чина)ат амалларинин реал манзареси експергглэрнн ва мутахассис-лэрин шширакы ила бэрпа\nолунур. Хаякандндэ jepu лешдирнлмяш 366-чы ала. Juh Ьарбн гудлугчуларынын бу нштиракы\nфакты хусуси дютэтлэ таЬ. nv едилир. Яшин нстинтагы просесицдэ дуя Ja кутлевя HRtbopMacHja васиталарню» тагдим ечдаоя субутлврдан да ястяфада олунур.\nДашалты кацдинда баш вермяш Ьадясалар барасин-да чина]эт ишннин таЬгиги да да вам едир. Орада он. ларча адам Ьалак олмуш. кткин душмуш ва Japa. л&нмышдыр. EJhh заманда. бу 8MaAHjJatbtH муваффаг^-jaTciyiaHja уграмасы шараи. ти тэдгиг олунур. Эм али J-jamjH пазырлаимасы вэ ке-чнрклмэси учун iMac'ynHj.\njor дашъОаи вэзифали шахе-дерня сн|аЬысы дагяглаш. днрнлмишднр. онларын вэ дарочада кунаЬкар олдугу муэ^лэшдирилир\nБу яш Ьарбн прокурордуг органлары яла гаршылыглы фааляЛат шэраитквдэ керулур. Лакин иши чэткн. лашщиран о дур кя, Ьарбн поокурорлуг органларыны\nВпублнканын 1УРНСДЯКСН. ина габул етмак Ьаггыв-да республика прокурорлу.\nЯгаяунверстчнлик та. оу пОдасыида Азар. ба^чаи Аля Советина му. рачиэт етмасияэ 6axMaJapar, масала ииди]едак ганукве-ричилик Jony ила Ьалл едил. мамнщдвр.\nТУРКЛЭР ДЭЬШЭТЭ КЭЛИБ\nМартын 11-де бир Ьафта1а кын typKHjí\n1ахын АзарбаJ чаяда \" YK Мжллат\nнисан Ьугугдары хомнсся)асынын уэвлэрн — ШаЬян Илнсо1 («Аяа Ваган» ПАРТИДАСЫ), МеЬмет Оз. кан («Дотру Дол» Партн1а. сы), МаЬмуд ОрЬан (Соснал. Демократ халгчы Партн]а-сы), Окхеш Шанднллэр (Мнлли Эмак Партя|асы) ва Ьасэн Мазарчы (Мнлли Саламат ПарпЦасы) республика Аля Советники бина-сында Ааэрба|чая ва ду^а мэтбуаты яума1ацдаларн учун матбуат вонфраясы хечнрмишлэр. Ашагыда он-# ларын чыхышдарыядан ба'. зя Ьнссэлэрн дарч еджрше. '\nШаЬнн ИЛИСОД:\n— Комнсс^амыз инсан-ларын Jaшaмaг Ьаггыны гору маг мэрамы ила фэаля]-}эт кестарир ва Азэрба]. чана дерд илдан артыг да-вам едан ермани тэчавузу-«ун, хусусила Хочалы фа-ЧК8СИНИН гаялы иэтичалэри ила Jaxындaн таныш ол-маг учу« TYpкиJв БвДук Миллэт Мэчлисинин тап. шырыгы ила кэлмншик. Гарабаг белкэсиндэ, хусу. сила Агдамда кардуклари. миз. Хочалы фачиэси, ган-лы чш^этлэр Ьаггында, мэчлисимизэ кениш мэ'лу-мат вepэчэJик. Элдэ етди->имиз сэнэдлэрин — фото. видеоматериалларын кемэ]и ила бу Ьадисэлар Ьагда Ьэ. гигэти ДYнjaja JaJaчaгыг. Га-тиллэри терэдэнлэрин дун-Ja ичтимaиJjaти гаршысьшда чаваб вермэсини тэлаб еда.\nЬасэн МЭЗАРЧЫ:\n— Гарабагда саваш )ох,\nretJ»JaM вар. Агда��да ша-Ьид олдуг ки, шаЬар узаг. манзилли силаЬлардан arraime тутулур. Д^нДа девлэт-лэри вэ Русина иса билди-рвр ки, чБиз ерманилара си. лаЬ вермирик». Бас бу силаЬ Гарабага Ьарадан кэлнр? Ер-манилэр модерн силаЬлармы истеЬсал едирлэр?!.\nДузларчэ шаЬидлэ ceh-бат етдик. Ьамы билдирди ки, Хочалыны енчэ рус танк-лары чевирмиш, сонра ер. манилар гэтли)ам терэт-мяшлэр. Агдам мэочидиидэ оларкэн Хочалы дан кати.\n5илмиш 247 MejHT кердук. унлар Aejymny^ap Jox, гочалар, гадьшлар, кунаЬ-сыз керпалэр, вэЬшиликла гэтлэ )етирилмиш динч а зари ту рк лари иди лар. Иш Хочалы ила бятмир. cojru-рымы бу кун да давам едчр. Бу, тарихда эн дэЬшэтли гыргындыр.\nДун Je иса бу Ьапгэти ешитмэк ист эмир. АллаЬын дэннз балыгларынын муда. фиэси учун да алам ajara галхыр. Гарабагда бир ер-манн ел эн да гаэетлэр агыз. агыза вернр, амма Гарабагда бир мнллетнн со)гырымы кеднр, AYHja гымылданмыр.\nBa3HjJaTH кизлэтмак мум-кун де)ил. Виз буну бела бу. рахасы flejHaHK. AyHja мэт. буатынын Азарба^анда ол. масы лазымкэн онларын нума>аидал0ри Óypaja кал-мир. Бу 4HHaJaTH чэзасыз бурахмаг олмаз1...\nОккеш ШЭНДИЛЛЭР:\n— AyHja бизим KepAYJy-муз Ьагигэтлари кермэли. дир. Башар тарихинин Ьеч бир савашында бела ваЬши. ликлар терэдилмэ>иб. Биз\nтурклари ермэипларин гаг. линда паглы-Ьагсыз чох ку-наЬландырыблар. ToJ инди калиб Гарабагы керсунлар ва анласынлар ки, гэтли)ам flyjrycyna гапылан турклар jox, ерманилардир.\nТурки J ада йшларимнзи\nraj да Ja сал андан сонра ко. миос^амызын 21 узву дум. Ja елкэларина сафэр едэчак. Бурадакы Ьэгигатлари Ьамы. Ja чатдыричаг, азэри турк-ларинин инсан Ьутугларынын мудафиэсини бутун бе]налхалг тэшкилатлардан талэб еда-чэ)ик. A3ap6aj4aHAa инсан Ьугуглары танкларын алтын, да аз или р. Буна дун]а бика. на галмамалыдыр. Экар бе. ла олачагса, Азэрба]чанда-кы Ьадисалэра се)рчн олан девлэтлэрин бунда« сонра инсан Ьугугларындан даныш-маса Ьаггь! )охдур.\nМаЬмуд ОРЬАН:\n— Бир каич гызын да. нышдыглары бизи даЬшата кэтирди. Киров кетурулмуш аэари турклэринин гэбир. истанлыгда нечэ вэЬшнлик. ла гэтлэ ]етирнлмэсини гыз кезлэри ила кермушду. Бу вэЬшилн]кн бэрабари ола билэрми?! Ики зэнчи киро-вуна 200, икя систерн бензина 20 азари дэ]иширлэр. Бунлар дон вурмуш, чохла. рынын aJaraapH гангрена олмуш, мин эзаб-эзиМэт кер. муш азарилэрдир. Бир азар-ба>чанлы а на ja соДдаихла-рыны гуртармаг учун кер-пэснни ез эли ила догматы амр етмишлэр. Ана ваЬши. лэрин HCTaJwa эмэл eTMaJa мэчбур олмушдур. 11 Janunrf у шаг cojyrAaH донуб ел. мушдур. Бу со)гырымы де-JHAMH\/I Ермашьларин те-\nратдаЦи бу вэЬшиликлари даиышмага бир ннсан кими маням днлям кал мир...\nЭкар AYHja девлатларн бу гыртына JapAMM етмир. сэ, занчиняи, в>етнамлы террорчунун, гулагында сыр-га олан ачяаби 4HHajaTKap. ларын Гарабагда * на нши вар? Бутун бунлары AYHjaJa биз JajMaabijbir.\nAyHja девлэтлэрннин бэ'-зи мэтбуат органлары буну саваш cajbip. Бас Хочалыда бир coJrapbiMH joxca. Ьума. нист * бeJнэлxaлг тэшкилат олан чГызыл Хач» на учун opa кире билмамишдир?! Бутун * AYHja ермэнилардэн |6Кнун Ьесабыны сормалы. дыр. Биз бутун гуввамизлэ буна чалышачагыг. Экар AYHja бу чина)этэ кез JyMa* чагса, лап ела БМТ.нин да но ма'насы вар?..\nМатбуат яума]андалэрв TypiMja мжллат вэкидлэри-на бела бяр суал вердялэр: «Typnjexa чохпартж}алылыг парламент мачляслэрнядэ, чоняЛэтда rapmbiAypMaja, нарчалаяма1а сэбэб олурму?»\nСу ала гысача чаваб верна-мяшдяр: «Фжкжр а1рылыгы бмр чмдлат нчэрнеяндэ гар nmxypMaJa адармамалыдыр. Мядля мэнафе мэсэлэларвядэ napmja маясубнЛэтя бяр ка жара го|улур, ¿алныз хал. гая мэяафе1я устуя туту.\nXJBh».\nОрная о ласы сездур!\n• • *\nМатбуат • конфрансыида Турхн]эяня елкэмнздэкн са-фяря Алтая Карамаяоглу да кштирак етмяшдяр.\nИлгар РУСТЭМОВ,\nчХалг газетя»янн мухбяря.\nГАЧГЫНЛАР ЧОХАЛЫР, ГАЯЫЛАР\nРеспубликанын дикар ра-}онларында олдугу кими, Шэкидэ да ез догма торпа. г ын дан дидэркин душмуш хочалылар га>гы ила эЬатэ олунублар. Бу кунэдэк Jy. за гэдэр аила Шэкинин канд. ларичдэ )ерлашдирилмнш-дир.\nГарабага JapnuMbm миг-\n1асы да кетдикча кенишлэ-нир. Шэки ичра hakhmhJja-ти башчысынын сосиал-иг-тисадииат масэлэлэри узрэ муавини Тачэддин Ибрапим-хэлилов сеЬбэт заманы бил. дирди ки, >алныз сон aj Ja. рымда Гарабага 200 мин манат л ыгдан чох арзаг ва пал. ралтар, 400 мин маната га-\nдар нагд пул кендэрил. мишдир. Бундан башга Je. ралылар учун 31 литр гаи ]ола салынмышдыд. Тутун ферме HTacHja заводу, эт-суд комбинаты. Шакн ипек шнркатя, шаЬар тичарати вэ JejKHTH комбинатынын коллективлэри Гарабага\njapAHMAa хусусила фэаллыг\nместарирлэр. Хочалы гач-гынларынын )ерлэшдирил мэсинда вэ 1ардымын тэш.\nкилиндэ Aaap6aj4aH Халг\nЧэбЬэси Шэки ше'бэси ja.\nхындан иштирак едир.\nПяря МЭММЭДОВ,\n4Халг гээетя»вш мухбяряА стара ]енипикл9ри\n,ЕЛ тон. ХИДМЭТкестэрир\nПенсар кан дин да 4 Ел тон» кичнк муэссисэся фаали)]э-та башламышдыр. Ону Лени Бакы нефча^ырма заводу Japaтмышдыp. Завод пландан элавэ истеЬсал ет. дн)н jaнaчaг маггериалла. <ры Ьесабына эЬал^э пул. лу хидмэт кестарир. Му-ассисанин директору А. Маммадов де)ир:\n— Биз аятомашынларла cэJahэтэ чыханлары )аначаг-ла та'мин еТмэклэ ]анашы, онлара Ьар чур мадани-техкики хидмэт кестэрмэк фякриндэ]ик. Кичик муас-сисэнин бензиндоддурма мантагаси, ]агда)«шмэ, ав. томашынларын та'мири, ¿у-|уб-тамизлам8 сехлари, Ьис-сал ар сатан магазасы, ¿е. макханасы, 10 немралик нем. пинги, да)аначагы, |ардым-чы биналары олачагдыр.\nМуоссисэнин тикинтиси учун Ьэлэлик 148 мин манат вэсант а]рылмышдыр. чСАВАЛАН» ТИЧАРЭТ БИРЛИЛИ PaJoндa даЬа бир тичарэт об]екти унван тапмышдыр Бу, тэсэрруфаггЬесаблы 4Са-валан» тичарэт муассисэси. дир. Республика Тичарэт Назирл^инэ табе атан )ени бирлнк аЬалинин хаж ис-теЬлакы малларына тэлаба-тыны даЬа долгун едамэк • мэгсэдилэ ]арадылмышдыр. ЧИН\nМУТЭХЭССИСЛЭРИНИН КОМЭ1И\nЧин Халг Республикасы нын мутэхэссислэри Астара ра]онукда чэлтнкчил^и кн. кишаф eтдиpмвJи еЬдэлари-на кетурмушлэр. Бу магсад. л а бир груп чин ли мутэ хаос не ра)онда , олмуш, та-сэрруфагтлары казмиш, чэл-тик акининэ ]ар^пы саЬэ-лари мYэJJэнлaшдиpмишднp Белэликлэ, paJoндa чэлтик-чилик бэрпа олуначаг, ги]. мэтли арзаг бкткисинин бе-чэрилмэсинэ диггет xeJли артачагдыр.\nФАБРИКДЭ ДЕНИ СЕХ\n2 нвмрэлн чaJ фабрики кэлкрлэ lШIЛэJиp. Муэсси-санин колле ктивя Jaшыл чaj ]арпагы е'малында му-тарэгги тexиoлoкиJaдaн «с-тифадэ едир. Бурада ¿еИи сех — чaj чэкиб-букмэ сехи ист не мара Ьазырланыр.\nФабрикин директору В. Сафаров билдирир ки, 100 мин манат дэJэpиндэ М 1.АРЖ марка л ы агрегат\nалынмышдыр. Агрегат бир невбэ арзиндэ 7 тон гуру чaJ чэкиб-букэчэкдир.\nБу илдан е'тнбарен 4Ас-тара ча]ы» етикети ила чакиси 250, 300, 500 вэ 1000 грамдан ибарэт ча) гуту лары бурахылачагдыр. МэЬсулун мугавилэ эсасында, сэрбэст усулла сатылмасы раЗонун мavлиJjв вэзнJJэтинин ¿ах-\nшылашмасына кемэк едэ-чэкдир. Белэликлэ муба-\nдилэ ]олу ила арзаг мэЬ. суллары кэтирмак кмканы\njapaнaчaгдыp.\nТ. ЭЛИДЕВ, <Халг гэзетя»нжн мухбяря.\nАСТАРА.\nСиуасИ\nсеЬбэтИСЛАМЫН ТОРП АГА ВЭ ОНДАН ИСТИФАДЭ\nЬазырда республякамыз-да кэнд тэсарруфаты ис. теЬсалынын сэмарэлЕ^ини« Jyкcaлдилмэcини, арзаг 6eh-ранынын арадан галдырыл-масьты Ьаглы олараг тор-паг ислаЬаты ила элагэлан. дирирлэр. A3ap6aj4aH Pee. публикасыньга Торпаг ма-чэллэСкнин е'лан едилмэси торпаг вэ ондан истифадэ-Ja аид бир чох мубаЬясали масэлэлэри а]дынлашдырыр.\nМэ'лумдур ки, A3ap6aJ-чан Республикасы эн -аз торпагы олан республика, лардан биридир. \" Бурада адамбашына * вур-тут 0,21 Ьектара )ахыи акян саЬэси душур вэ тэоссуф ки, бу кестэричинин езу да кет. дикчэ азалыр. Башлыча сэбэб аЬалинин артмесыдыр. 1959-чу ила нисбэтан эЬали тэгрибэн ики дэфэ арт. мыш, адамбашына экин са. Ьаси уч дэфэдан чох азал. мышдыр. Буна керэ да биз-дэ торпагдан сэмэрэли ис-тифадэ вэ кэнд тасэрруфа. ты истеЬсалынын тэш кили мэсэлэлэри хусусй эЬамииэт кэсб едир. Онларьш Ьэлли учун мухтэлиф усуллар тэклиф олунур. Ьамин усуллар бутун\\ палларда торпаг у зэ риндэ My^KHjJaT, мун. битлик, суварма, «чаре вэ стун татбиг едилмэси шэрт-лэри. эмак Ьаггы вэ верки си|асэти, кэндлилэр учун торпаг aJbipM&r механнэяи, сэмэрэли истифадэ едилмэ]эн торпаг ларын кэнд тэсарруфаты деврниэсинэ чалб олунмасы вэ н. а. ила баглы. Дыр.\nЧох 6ejyK соснал ahaMHj-JaTH олан бу мураккаб ишдэ Johk ташки лати-игтисадц техники вэ Ьугуги тадбирлэ-\nЕин бутев бир комплексинн ajaTa кечирмэк лазым ка-лачэкдир. Ьар рекионун ху. суси JJaT ларин дан, торпаг ептнЗатларындан ва торпаг-ларын муябяг^яцдан, су. варма вэ мелиорас^аяыи характернидэн; демографий вазяЛэтдэн Ве я. а. асылы олараг эн мэгбул вариаитлар ахтарылыб тапылмалыдыр.\nКечмяш вахтларда, barra басит эмак алэтлэркнкн тэт. биг едилдр]« вэ эн адн аг.\nротехняканын олмадыгы ,\nшараитда бела, Азэрба^ан эЬалиси арзагдая гытлыг чэкмамишдир. Кэндлилэр\nучуз баша кален JyKcaK ке|фиЦотлн биткнчилик вэ Ье>вандарлыг мэЬсуллары- -ны KMKpajarr мнгдарда истеЬсал едир, езларинин та. лабатыны едэмэклэ Ja«amH, рекионун Ьудудларындан\nкэнарда да маЬсул а па рыб сатырдылар. в\nМэ'лум сабэблар узундэн бу кун биз кенд тэсарруфаты истеЬсалы саЬэсицдэ эерлэ-рин сынагьшдан чыхмыш кезэл мнлли дн'аналарнмизй итирмишик. Инди бу эн', анэлэре таза кезлэ бахмага, онларын мэзи^этлэриии\no6JeKTH8 ги^меглэкдирмэ)«. лазыми фа]да вера билэчэк сэмэрэли тохуму тапмага ehTHja4 вардыр.\nJe нилн к чохдан унудулмуш кеЬнэликдир, де)нбЛ9р. Виза ела кэлнр ки, бу ба-хымдан ислам нгтясаднЛа. тыяда торпаг мул кнJ Janere вэ мунасибэтлэринэ нечэ 1анашылдыгыны билмэк ма. рагсыз олмаз.\nКэнд тэсарруфатьшын 1уксалдилмэси Ьазырда, демак олар, бутун мусэлман елкэлэришш rajfbicb^pdp (езу да тэкчэ онларьш Jox). Сабаб кэнд тэсарруфатьшын сатлыг мэЬсулунун муаЦен гэдэр азалмасы ва арзаг идхалынын артмесыдыр. Буна каре датэсадуфи де)илдир ки, ислам игтисади муна-енбэтлари чарчивэсиндэ ас. рар ислаЬат кечирилмэси проблемлэри мусэлман ила. ЬиЛатчыларыны, девлат ха. днмлэрини вэ игтисадчылвры-ны кетдикча даЬа чох ду-шундурур.\nМусэлман елкэларийин игтисади haJaTb»bm ая му. Ьум саЬэсн са}ылан кэнд тэсарруфаты Ьаггында шариат ганунлары MahHjJarsa сырф днни проблем де]ялдир. Бурада шариат бир чох сырф тасарруфат мэсалэлари кими, маяшат проблемлоря-ия да ислам эсасында тэн-знмла)нр. Днни Ьугугла иг-тисадн Ьутугун ваЬдатинни бу чэЬатнядэн Ьэм диед by. гугун бнрмнчилиЖни тас.\nдиг етмак Ьэм да исламы модернлашднрмэк, ону му-аенр цевгелардэн тэфеир етмак учун истифадэ олунур.\nШариат ганунлары бир тэрэфдан, торпаг узэриндэ феодал хусуси мулкн)]атиян меЬкамландирир, дикар та. рэфдан, хусуси MyAKHjJoniH ташэккулунун баша чатма. дыгыны, торпаг уэаринда девлэтин али мулкиЛэтинин сахландыгыны экс етдирир.\nШариэтдэ классик мэ'-нада торпаг хусуси мулки>-Jar чили)« Ьаггында муддэа-лар олмамасы муасир мусэлман идеологларына бир та. рэфдан, торпагьш милли-лэщдйрилмэсянин Ьугугили. Jhhh, дикар тарафдэн иса торпаг уэаринда хусуси мул-KHjjaTHHH сахлаяылмасЪшы Ислама истинад едарак эсас. ландырмаг имканы верир.\nИлапи))атчылар торпаг бутун мусалмаилара мэхсус. дур дедикдэ ислам ын 4 Jep вэ xej аллаЬындыр» шуарына архаланырлар. Онлар бил-дирирлар ки, Jep 6«napHj-J8T учун вега« кими Japa-дылмыш ва онун тэбии еЬ-ти)атлары инсаньн ва hej. ваяларын Jama масы учун таразлашдырылмьвпдыр. Тара злашдырылмыш тэбии eh-тиЗатлар инсан учун jama.* ]ыш васяталэридир. лакин бунлары о ез ca'J« «ла ала катирмэлидир. Экар инсан ca'J кестармирса вэ ja нчтн-маи шараит узундан ca'J кестэра билмирса, онун ja. ша]ыш васиталари дэ олмур. Торпаг бутун мусалмаилара мэхсусдур фикриний элеЗЬ. дарлары хусуси мулюШэтнн тохунулмазлыгы ва мугад-десля]и Ьаггында шариат «Чанунларына истинад едир. лар. Муасир марЬалада бу икя 49paJaH арасында муба-риза мусэлман Шэргинин шпсипшф етмэкда олаи елка, лэриндэ хусусила кэскяя шэяял алыр.\nШаргда ewfflHwnijHH ич. тямаи характер« торпаглары гати шакилдэ ва Ьамишалик мулки»этв чевярмак имка-ньгаы арадан гаддырьгр. Бу. на каре да исламда бир сыра ела муддаалар вацдыр ки, ислам ндеологлеры он.\nлары торпаг ��эаринда ичти. май мулки]^эт Ьугугу кими |озурлар. Масалэн, 40тлаг-лар, булаглар, од ва дуз хусуси MYЛIшJjвт ола бил. мэз, бунлар haмыJa мэхсусдур» де]эИ Ьадис торпаг уза-риада коллектив мул^]атин тэсдиги кими изаЬ едилир.\nАграр ислаЬатлар Золу ила торпагын коллектив мул. киЦэтэ верилмэсинэ тэраф-дар олан лар исламын «Ал. лап али мулкиЗ^атчидир» тезисини торпагларын мил-лилашдирилмасицр, >ахуд Ьеч олмаса муаЗЗэн дарачадэ Зенвден белущдурулмасинэ давня вердиЗи нчаза кими Зозурлар. Онлар девлатии аграр ислаЬатлар кечирмэк Ь\\тугуну буиукла эсаслан. дырырлар ки, рэваЗата к ера ПеЗгамбар демкшдир: чКи. мин артыг торпагы варса За езУ бечармэли, За да дин гардашларындан бирина ба-гышламалыдыр». Бэ'зилэри иса аграр ислаЬатлар дедин, да торпаг саЬэлэринин максимум Ьэддинин му^Зэнлаш. диршшасини вэ За торпагын девлат мулкиЗЗатянэ верея, мэсяни нэзардэ тутурлар.\nАграр ислаЬатлар кечи-рилмэсинда санаЗечиларин умуман марагы вардыр. Кэнд тэсарруфаты тэрэфин-дэн та'мин олунан, Зухсак дарачадэ инкжпаф етмиш хамнал базасы, елэчэ да кениш дахили базар олма-дан саиа]е истеЬсалы сур*, этлэ ни кишаф еда билмаз. Тэдавул саЬасяндэ (кхрач ва ндхал, Ьабелэ дахили ба. зарда еЬтикар) фэадаЗЗэт кестараи при тачярлэр иса мулиадар торпаг саЬиблиЗи-нин сахланмасы «партилэ мулкадарларьж тадричэн саЬибкарлара чеврилмвеинэ тэрэфдар дырлар. Онлар СуннэЗе асасланараг бия. дирирлэр ки. ПеЗгэыбврнн да онун ил к хэдэфлэрикин ЬаЗатында девлэтин вазы-ми эваз вермэдаи. эоракы. лыгла торйаглар тутмасыяа дайр мясаллар Зохдур. Бил. дарвлир кн, феодал торпаг сапибляЗянян тамамилэ лагв едилмаеннда башлыча олараг торпагда билаваситэ чалышанларын марагы вар»\n?арихдэн ма'лумдур ки. м\\\"нбитли)и ве чографи таранти бахымындан бир. бириндэн чох фэрглн олаи мухтэлиф торпаглардан иба.\n. рат кениш бир арази араб, истилалары натичэсиндэ араб ларин ЬакимиЗЗэти алтына душмушдур. Суварма, ичарэ, верки вэ и. а. ила баглы мунасибэтлэри тен-зимлэмак учун торпагларын катетер^ ал арыны муэ^эн етмак лазым иди. МэЬэммад «пеЗгэмбэрин саглыгында ва онун вэфатьиадаи сонра 632-чи илдан 661-чи иладэк Ьа. ипиЗЗэтдэ олмуш рашиди халифелорин вахтында тор-паглар дерд кате гори )а)а\nбелунурду.\nБнриячж категоряЗаЗа му. сэлманларын экин учун Зара рлы Ьала салдыглары тор. паглар аид едилмишдир. О торпаг лар ки, саЬиблэри онлары эллэрнидэ сахламаг учун ислам динини габул едиблер, якяячя категорж-За саЗылмышдыр. УЧуячу ва. тегормза торпаг лар 4 кафир-лардан» деЗушлардэ эабт едилмкш торпаглардыр. Бу торпаглар онлары зэбт едан. лар арасында генямат кдаси белунмалядяр. Ба'зи ислам гануншуяаслары (фэгиЬлар) бу торпаглары вагф торпаг. лары, Зэ'ни ичмаЗа, давлагэ ва За хусуси шохсэ мэхсус олуб саЬиби тэрефивдэн дани еЫи)ачлар во За хеЗриЗ-]э еЬтиЗачлары учун верял. миш торпаг лар Ьесаб едир-лар. Башгалары иса бил. дирирлэр ки, бу торпаглары вэгфэ дахил еднб-ет. мэмак, белушдурубЛелуш-дурмэмак мэсэлесини ямам езу Ьалл еда билар. МаЬсу-лун бир Ьиссеси шэклиндэ. ¿худ сабит дарачаларлэ (За маЬсул. За да пул ила) харач альтам торпаг лар. дердужчу категормЗлЗа аиддир. Бу торпаглар яки явва а|рм-лыр: бирянчисн, саЬмбларв атыб кетди]ивэ • кера муевл-маяларын влииа да-Зушсуз кечэн торпаглардыр. мкяя. чиси, о торпаглардыр кя. саЬиблэри мусэлмаялар яла мугавилэ баглаЗараг, харач вермаЗи еЬдаларииэ кетур-\nмуш ва мэскэилэринда гал-мышлар. Бу . торпаглардан истифадэ едилмэсина верила« гиЗмэтлэр категориЗалар-дан асылы олараг мухтэлиф ва мурэикэбдир.\nТорпагларын категориЗа. ларындаи данышаркэн, араб истилалары вэ башга мупа-рибэлар заманы галаб му-сел ман ларын ез араларында белушдурдуклерн элу тор. паглар деЗилан торпаглары да хатырламаг лазымдыр. Чохдан бечэрнлмамиш ва Ьеч кимкн MYAKHjjam олмамыш торпаглар, Ьабелэ кечмишда бечарилшш!, лакин сонралар Зарарсыз Ьала душмуш барсыз торпаглар 4влу торпаглар» саЗылыр. ды.\nМэЬэммад пеЗгамбора ис-тинадан ' биддирнлир кя. челу торпаг» ямамын яча. эоси яла ону Зарарлы Ьала салачаг шохсэ мэхсусдур. Ким имамдан нчаза алма. дан челу торпагы» Зарарлы Ьала саларса, бу торпаг онун «eJiuiAHp.' имамын о торпагы керн ал мага, онун бара, сниде истадкЗЬ кими Ьаре-кэт eTMaJa: ону mapajo вер. Maja ва и. а. ихтиЗары дари Дью.\nBejyK челу торпаг» caha-лэринн ала кечирмаЗа исла. миЗЗатн еркан чагыцда\nхусусила кучлу ме]л кес-тарялкрди вэ буна Ьлмыдан девал МэЬэммад пеЗгэмбарин эсЬабэлэри чан атырдилар. Бу Ьагда мусэлман таре, ч я лари мэ'лумат вер^лар,\nМэшпур алим ЭбулЬасэн ал. Мавэрди (1058-чн илдэ вэфат етмишдир) Зазыр: «АллаЬын\nЕ:улу вэ'д етмишди кн. эн.\nкинин елу торпагыцдая ЗубеЗр ибн Эввала ■ атынын Зоруланадек чапа билэчэЗи гадэр торпаг багышласын. ЗубеЗр атыяы сэ]иртмищ. сонра иса торпаг сапэсжш бир гадэр артырмаг арзусу яла гырманчыны атын ба-шы устундэи ярэля атмыш. ды- АллаЬын рэсулу демшп. ди: «Она гырманчыньш душ-дуЗу ¿рэ гадэр торпаг аЗырыб\n^Гэ'^м олдугу «ими. араб елкрлэриндэ суварма учуй Зарарлы торпаглар соя да»\nрачэ аэдыр. Буну ила элагэ-дар олараг. шариат Ьар Ьан-сы собеблэрэ кара ез тор-пагларыны су варма Jan вэ бечармаЗон, еЗни заманда, онлары Ьеч кима вермэЗэн мулкиЗЗатчилари пислаЗир. Хусуси мулкиЗЗатин тохунул-маалыгы чох вахт она кати ряб чыхарьвды. ки. бечэ-рилмэк учун Зарарлы олан кеняш торпаг саЬалэриии саЬиблэри бечэра бкдма. днкларина ва башгаларына вермэдиклэрияэ керэ бу торпаглар челу торпаглара» чеврнлирди. Мусэлман девлат ларни ни тарихиндэ ела Ьаллар олмушдур кн, му-селман Ьугугу формат чаЬэтдан ичаза вермаса да, Ьекмдарлар бу чур торпаг саЬалорнни эоракылыгла саЬибларинин алиндэн ал-мышлар. Орта эерлэрин мусэлман тарихчисн Jahja ибн Адам (818-чи илдэ вэфат етмишдир) Зазыр: чЕлэ кя Омар халифа одду. Билала (Мэпэммад пеЗгэмбарин acha-бэсикэ) деди: 4EJ Билал, сон АллаЬын расулувдан ха. Ьиш етмишдин ки, сана узун вэ енли бнр торпаг золагы версии. О. Ьамин торпаг эо-лагыны сана багышлады, чуики АллаЬын рэсулу Ьеч кимян хаЬшшшн Зера сал. мырды, санки иса элицдэ олан торпагы акнб бечарма)э кучу« чатмыр». Билал чаваб верди: чБали, елэдир кк,\nвар». Омар деди: чБах кар кучун naja чатыр. наЗа чат. мыр; кучун чатмаЗаяы бяэе вер кя. мусалмаилара пари-)аг». Билал чаваб верди: «АллеЬа «яд ичирам ки, мэн буну етмаЗачэЗам, торпагы мэна АллаЬын рэсулу ба. гышламышдыр». Омар чаваб вердя: ч Алл aha аид ичирам кя. сан буну Ьенмэн еда. ч экс эн». Буну дезвб Омар Бялалыя бечэра бшшадиЗи торпагы алиндэн алды ва мусалмаилара паЗледы».\nЬ|усалмаи Ьугугшунаслы-гында торпаг Ьугугу Ьамя. ша и кили характер дадпы-мышдыр. Бнр тарафдэн. торпаг саЬэся мулкнЗЗэт ними тохунулмаздьгр, дикар торофда^ торпаг саЬиблэри суварма мосадасвжда бщ>\nбириндэн асылы ола бнлэр-лар. Бурада мулкиБэтчилэ-\n!ин мэнафелэри тоггушур. (эсэлэн, бир мулкиЗЗатчи ез торпаг саЬэсина су кэтир мак учун дикар мулки))зт-чинин саЬэсиндэн арх кечирмэк истэдикдэ, икинчи\nмулки)]этчннин буна майе олма га HXTMjapu Зохдур. Мане оларса. бу. башгасынын Ьугуг вэ азадлыгыны тап-\nдаламаг кими ги)мэтлан-\nдирилар. Мусэлман ганун-веричилиЗинни бела ики л и характер дашымасы чох вахт торпаг мулкиЛэтчклэ-ринин тогп'шмасына сэбэб олурду. Башгасынын * чЬу-\nгуг}^ тапдалаяаг» шэриэт-лэ Jacar едилеэ да. бела Ьал-лвр тез-тез баш верирди. Шарнэтин гаяуну чох вахт она кэтнрнб чыхарьфды ки, торпаг саЬиблэри Ьугуги кэлэклэр ишлэдэрак бир-биринин торпаг саЬэлэринэ ЗиЗэлэнирдилэр.\nИсламшунаслар чэмэн-лкклэр вэ онлардан мстн-фадэ raj дал ары Ьаггында да Зазырлар. Чэманлик аЗрыча бир шэхеин дэ мулкиЦэти ола билэр. бутун кэндин дэ. Лакин Ьар ики Ьалда ондан истифддэ ичткмаи характер дашь^ыр. Мусзлмая Ьугуг. шунасы Эбу лусифнн тэсдиг\neTAHjHHd керэ, 4нэ гадэр ки, торпаг чэмэнликдио, онун мулкиЗЗатчиси олан да. олмаЗан да бу чэманлик ба-расиндэ е)ни Ьугуга на-лнкднр. Онлар чаманли-Jhh о ту на вэ суЗуна ша-рикдирлэр*. Канар адамлар чэмэнликдэ ез го]унларыны отара билэрлар, су мэндэлэ. рицдэн истифадэ еда билэрлар. Janaxar тадарук еда .билэрлар...\nТорпаг MyAKHjJaTHHHH башга бир неву ачамэдяр — кол-кос басиыш. батаглыг-лашмыш торпаглардыр. Чэ-мэиликдэн ф эрг ли олараг бу. paja канар адамлар эчэма са-пибиндэн мчазэсиз'калэ бил. мэз. |аначаг тадарук еда билмэзлэр. Лакин эчэма саНэсиндэ балыглы 4aj вэ ja яоЬур варса. Захуд ваЬши hejraflaap вэ чел гушлары гидаланъгрса, бунлар эчэма мулкнЗЗатчисинин деЗялдир\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-26","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-mar-14-1992-p-2\/","date":"2017-06-28T15:57:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-26\/segments\/1498128323711.85\/warc\/CC-MAIN-20170628153051-20170628173051-00175.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3532900214,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.35329002141952515, \"kum_Cyrl_score\": 0.10445590317249298, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0731378048658371, \"sah_Cyrl_score\": 0.06091218814253807, \"tat_Cyrl_score\": 0.05207215994596481, \"crh_Cyrl_score\": 0.03322330862283707, \"eve_Cyrl_score\": 0.02683822624385357, \"udm_Cyrl_score\": 0.025804495438933372, \"nog_Cyrl_score\": 0.024692032486200333, \"tyv_Cyrl_score\": 0.0189642496407032, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01414932869374752, \"lez_Cyrl_score\": 0.013570387847721577, \"krc_Cyrl_score\": 0.011517994105815887, \"kir_Cyrl_score\": 0.011361327953636646, \"alt_Cyrl_score\": 0.011326460167765617, \"dng_Cyrl_score\": 0.010564103722572327}","num_words":16471,"character_repetition_ratio":0.029,"word_repetition_ratio":0.028,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.367,"perplexity_score":71993.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 15, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ 1J OKTJA6P ил\nMS 194\nАлим хошбэхтли]и\nМустэгил микишаф ¡олуне годам го]муш халгымыз Ьа-эырда чох Нв|вчанлы аа му* рэккаб даарда ¡аша|ыр: му* Норибо, сосиал аа игтисади беЬраи... Елмда ао оиуи твш-килчнда да баНраи кетдмкча дэринлэшир. Фундамаитал во тотбиги алмии имкишафыиын ■ачибли)и аа ¡уксек мхтисаслы кадрларын Назырланмасы илэ баглы мухталмф ра')лар со}-ланилир. Узагы кврма|вн ба'зи си)асатчи аа игтисадчы-лар Нар ша|ии алыныб-сатыл-дыгы мндики даарда алимла-рим лазым олмадыгыиы, ака-дем^а халгын пулуну харч-лэмама]и иддиа адирлар. Или бахышда бу дотру каруна 6м-лар, лакин бир Нагигати да унутма]аг км, акадомм]ада маачуд кадр потаисиалы 6а-¡ук чвтмнликла Назырланмыш-дыр. Онларым ба'зи нума-¡амдвлари Азарба)чаи алмини бутум дун)ада танытмышлар.\n70 иллинии га|д етди)имиз Латиф Имамов да Намин алим-ларимиздан биридмр. Азэрба]-чанда физика алмииии инки-шафьжда оиуи бв|ук хидмати олмушдур.\nЛ. Иманоа Гарабаг хамлы-гыныи гадим маркаэиндэ— алимлар, шаирлар, ¡азычылар, бэстакарлар аа хаиандалар баши)и Шуша шаНариида аиа-даи олмушдур. Атасы дэмир-чи олса да о, *и|алыларын оНатэсиндэ ба^умушдур. ьу оиуи бутум алми фаалмЦэти даарунда Иисс олуиурду. ^а* шыдлары аа Иамкарлары ара-сыида азунун ¡уксек мэдэии]-¡вти аа Aзвpбajчaм одвбм дилини казал билмаси ила се-чилирди.\nЛ. Имвиоа орта мактаби би-тирарак Бакы Уммварситети-нии физика аа ри)азинат фа-култэсина дахил олур. Бурада она ЗаНид Халилов, ИбраНим ИбраНимоа, РаНим Насонов,\nМаммад Абдулла|ав, БаНрам Мирза)ва ними коркомли алимлар физика аа ри}ази)-]ат фаилариидан муНазира* л ар oxyjy6nap. Униварситати а'ла ги}мвтлорлв гуртараидан сонра Латиф Иманоа Азар* ба)чан ЕА-нын физика аа ри-¡ази))ат ииститутуида мшла-¡ир. Чох качмир ки, МДУ* нун аслирантурасына дахил олур. Л. Иманоа радиоспак-TpocKonnja саНасини сачир\nдамак олар ки, бутум бу ис-тигаматлардан *HW \"кмс\" ¿арымкачириаилар физикасы аа радиоспектроскопии ja-\nшамага гадир олдугуиу субут атди. Биринчи истигамата ака-дамик К Абдул najo», икинчи истигамата академик Л. Има-иоа башчылыг адирди.\nЬрымкачмричи чиНазлар •лактрон лампаларыны тама-мила аааз «тди, тахникаиын бутуи саНалорина дахил о л-\nУнутсаг унудуларыг\nаа амрунун ахырына кими алмин бу истигаматина са-диг галыр. Намизадлик дис-сартасм}асымы мудафиа ат-дикдан сонра аввалки иш ja-рина га^ыдыр.\nО вахт артыг бу имстмтут-да чаван намизадларин pah-барли)и ила 5 — 6 лабораторно фавли^ат кастарирди. Л. Иманоа ила бу ташаббускар-лар аа аз сонра илк физика* pHjasMjjaT алмлари доктору олаи h. АбдуллПав Азарба|-чан физикасыныи тамалини\nrojflynap.\nМаачуд олам Нар лабора-ropnja АзарбПчан физика мак-табинин бир истигаматинин асасыны rojMann иди. Мута-хассислар, чиНазлар, раактив ва аламантлар чатышмырды, тачНизат пис иди. Вачиб ва rejpH-стандарт чиНазлары На-зырламаг учун институтда олан радиогабулодмчмлории Нисса-лэриндан, о вахт дабда олан «кубимкадан» алынмыш датал-лардан ва муИариба вахты ганимэт катурулмуш 1уксвк тазлик квнвраторларындан ис-тифада вдилирди.\nОнилликлар квчдикдаи сон-рв apxaja бахандв чвсврвтла\nду космик тахникаиын инки-шафыны сур'атландирди, ра-бита, мвишвт тахниквсына да cMpajaT атди.\nРадиоспактроскопи|внын мм-\nкишафы маддв гуруяушунун а1ранилмаси, газ ва барк мадда лазарлариним japaAwn-мвсы учун каниш имканлар ачды. Л. Иманоа радиоспак-троскопИа усулу ила карбо--Нидроканларин, хусусила бир-атомлу спиртларин ифрат jyKcaK тазликлар дмапазонуи-да тадгигиии таклиф атди.\nИкинчи AYMja муНарибаси арафасиида радиолокаторла-рын ¡врадылмасы учун вачиб олаи ифрат ¡уксак тазликлар тахникасы 6ajyK сур'отла ин-кишафа башлады. МуНариоа* дан дарНал сонра иса алимлар бу тахникадан мадданин барк, Maja аа газ Налынын тадгиги саНасинда истифадэ олунмасыны таклиф атдилар. Латиф муаллим Намин MAeja-иы HajaTa качирэнлардан би-\nри олду.\nАртыг 60-чы иллэрин ов-валларинда Л. Иманоаун pah-барли)и ила ¡уксак ихтисас-лы мутахэссисларла та ми ¡i олунмуш Азарбв|чаи радио-слактроскопи)а мэктабинин ¡а-\nранм.сы Наггыид«\nоларды. ьамин м.кт^вла Ьа\nсаблашырдылар. Л. Имаиодун\nалда otahíh натичалара исти*\nнад адирдилар. Бу *\"п9^ Латиф муаллим артыг алм пар доктору иди.\nБашга Нач бир физики усу* лун вара билмедИи дагиглик-ла спирт молакулунун пара-матрларинии радиоспактрос-копик усулла тадгигинин парс-пактиали]и ма'лум олдугдан сонра Л. Иманоаун ишларм-на истинад атмэкла JanoHMja, Америка, Балчика ва дикар алкаларин тадгигвтчылары Намин молвкулларын ajpaHMn-масииэ башладылар. Чох качмэдан бу саНада апарылвн алми тадгигатлар натичасинда молакул)ар лазарлар ]арадыл-ды, улдузларарасы фазаным дахилинда а]ранилан спирт молакуллары олан булудлар ашкар адилди.\nЬэмиша ахтарышдв олан алим 70-чи илларда азулу го-¡улмуш ба)ук бир проблемин — ¡арымкачиричи ва парамаг* нит маддалерим тадгигина го-шулду. Л. Иманоаун бурада алда втди)и натичалар да 6ajyK марагла гаршыланды.\nЕлми ахтарышларла jaHa-шы Латиф муаллим азунун радиоспактроскопм)а курсуну ¿оратды ва Бакы Давлат Уни-варситатинда узун муддат муНазиралар охуду. Азарба|-чан Политехник Институтун-да иса о. jyKcaK тазликлар тахникасы узра курс апарырды.\n©лум бу 6ajyK алими алми фаали^атинин ан маНсулдар даарунда сыраларымыздан апарды. Анчаг Латиф муаллим ала хошбахт алимлардандир ки, онун HajaTa качира билма-ди|и чох ишлари йнди тала* балари угурла давам атди-\nРИРЛ#Р- Ч. ГАЧАР.\nреспублика Елмлар Акада-ми)асыиын мухбир узау.\nРЕСПУБЛИКА\nПРОКУРОРЛУЕУНДА\n��актаб замани ката да...\nг»чах па дэослэо бир ai кеч башланды. Ушаглар си-ниф отагларыны «зэбт елэмиш» гачгы^ары квададилвР; Анчаг дэрслэрин кедиши Jena дэ на муэллнмлэрнн YP®* ]инчэ олду, на шакирдлэрин.\nПа|ыэын ¿адда галвн мох аламати вар. hap cahap таэдэи охумага таласан мактаблилар да Намишэ боллуг фаслинин нишанаси олуб. Тар-тамиз ка)инмиш балаларымызы ке-рандэ урэкдан савинмишик, сабаНымыэа куманымыз куч-ланиб. Лакин бу najn3 Газах-да бал'б'' мугэддас Нисслари качирмак ¡ада душмади.\nЭлба^та, синиф отагларын-да сыгыначаг тапмыш гач-гынлары чала чыхартмаг Ьеч дэ гаНрэманлыг дв|ил. Гыш гапыны алыбса онларе начэ гы)маг олар? Лакин pajoH ич-ра HaKMMMjjaTM Нуманитар ша'-басинин мудири Чаваншир Ьэшимоаун дад^ина кара дэрслэрин «чараси» тапылыб:\nШэНэр мактабларинин\nНэрасиндан 5 — 10 аила чыха-рылыб Газага кандариласи (1) илк 25 вагонда |арлашди-рилачак ва ондан сонра ики навбада дарслар качилачак. Галан 25 вагон каланда исэ кэнд мактабларинда ¡аша|ан гачгынлара варилачак ки, ора-да дарслар башлансын. Саз вар ки, фин авлэри дэ кандэ-рилачак. Окт)абрын ортала-рыма куман вар.\nМай Чаваншир Нэшимовун сазлэрина инанмаг истадим. Анчаг реал мэнээрэ башга матлабдан саз ачырды. Мэк-таблилара самт]абрым сонуна кими «мвИлат» вврйлмишди. Май да бу мвгалэни гвсдач «мвНлэт» муддвтинин сонуна сахламышам. Начэ дв)им, чу-чэни пв)ызда санамаг иста-мишам. ©¡рвмдим ки, ивнда-риласи 50 ввгондан Газета бвш-алты вагон калиб. TajpM-MyajjaH рагам катирма|има сэбаб одур ки, вагонларын cajbiHw Нач клм билмэди. Ка-румур бу ва'д садэчэ олараг куну куна сатмвг хвтиринэ верилмишди: roj карэк сабаН\nна олачаг? Биринчиси, 11 сар-Нэд кандиндэн дидаркин душ-муш он мина ¡ахын аНалини 50 вагонда ¡арлашдирмак ол-мазды, чунки Нар вагон бир аиладэн артыг тутмурду. Инин-, чиси да Нар вагон давлата 150 мин маната баша капирди. hap4-Map4flMjMH ат чапдыгы индики кунлардэ ким бела jy-куи алтына кирарди?\nГазахда саз душэндэ тез-таз в|унурлвр: бир нэфэр\nда олсун кенара гачгын кет-мэ|иб, Намысыны азумуз сах-ламышыг. Мам бу фикирла резьбам. Анчаг калин карэк Иансы Насаба? Бир тэрэфдан, торпагларымызын бош гал-масы Насабына. (Ьалэлик бу матлаби кенара rojar, чумки башга мевзудур). Башга та-рафдан иса наслимизин маН-ви Насабына. Тасаввур едим ки, Газахда 20 миндан чох шакирд шф, бунум 685 ма-фари доггуз сарИад макта-биндэн калиб, адлары да ата-ананын Параде ¡ашамаг им-канына кара Нам шаИар, Нам каид мактеблермма ¡азылыб (саНбат Иала таНсил алмагдан кетмир). Иамысы мактабла-рии ачылыш куиуну казла|а-Kaanaja бакарчылыгдан ajpH-У)Ру ¡оллара душур, лазым олма]ан зи|анлы MauirynKjjaT тапырлар ва омяары тазадан дуз }ола га|тармаг ики-уч гат чатимлашир. Нала май журналы долдуруб мааш алмаг хатирина даре вахтыны 35 дагига|а анднрма|ин нача за-\nрэрли ол дугу му дамирам. Бала гыса муддат да биз ш«* кирдэ варилачак Нансы би* ликдан даныша биларик? 1 иемрэли шэНар мактабинин директору Басти ©лэкберова дади:\n— Ман бадан тарби|аси муаллимй)ам. Дарсими да)иб а)да баш мин манат маашымы алачагам. HajaT ¡олдашым да саккиз мин манат алыр. ■ Ач галасы да)илик. Бас ушагла-рымызын сабаНы нача олсун? Бах буну душунмак лазым* ЛЫР\nМактабда 18 гачгын аиласи олса да илин аввалиндан бурада даре KOHMoja имкаи вар иди. Лакин ичра Накими)|ати разылыг варма)иб: башга мак-таблэрдэ даре качилмирса сиэдэ да олмаз. Сонра да 23 синфи олам 3 иамрали мак-табин 6ypaja качурулмаси саНбэти opTaja чыхды. Чунки онсуз да учуб-датылмаг таНлу-каси алтьжда олан мактабин бутум синиф отаглары гач-гынлар тарафиндан тутул-мушду. Налбуки 1 намрали мактабин азунун «азад адил-масинэ» ahTHjaa вар. Ахы 857 шакирда, куму узадыл-мыш 18 трупа Нарада даре кечмак оларды? Алты ¡ашлы групларын синифлари да гачгынлара варилиб. Бу масала барэда 3 намрали мактабин директору Елмира ЭНмадова ила Нам муаллимлар отаты, Нам директор кабинати, Нам дэ архив ролуну ojHajaH дарыс* гал бир отагда саНбат атдим.\n— Ушагларын чалда галма* масы, мактабин датылмамасы хатирина бир намрали мак-табэ KaTMaja разы олдуг. 0з Налалча мэктабимиз тикил* сэ]ди кирв)эда на ишимиз варды?\nМактабин аз «hanan» бина-сы иса дуз ики илдир тилси-ма душуб. 6 мил)он пул aj-рылса да тикинти кетмир. Газахла Агстафа бир оланда иши 7 намрали тикинти идаре-си апарырды, ра|онлар а)ры* ланда мактаб jnjecMs галды. JanHwij атан сент|абрын орта-ларында Газахда таза japa-дылмыш 22 намрали тикинти идарэсииэ тапшырдылар. Бас Иамии ташкилат тикачакми?\nИш ичрачысы Самандар Энса-ров билдирди ки, дард мак* табли авладым вар, лакин\nохумага мактаб тапылмыр.\nЕла она кара да 3 намрали мактабин коллектива респуб* ликанын ели органларыиа те-леграм вуруб камак иста|ир. Мактабин 517 шакирди, 68 муаллими, 24 техники ишчи-си, куну узадылмыш он трупу, бир да тазача а*«ылмыш ики биринчи Аэарба)чаи синфи* нин у шаг лары иса казла|а-каз-naja галыблар. barra ман бу магалами ¡азанда ашитдим ки, уч иамрали мактаби ики jepa парчала|ыб ушагларын ja-рысыны интернат мактаба иен-дармак иста|иряар. Ииди муаллимлар да, шакирдлар до умидла |вша|ырлар. 4 иамрали мактабин директору Вагиф Чарчьцеа дади:\n— Нар кун биза ичра Наки-ми^атиндан заик чалырлар ки, ¡ерйииздем тарпанма|ин, вагон калир. Биз да отуруб казла-¡ирик.\nДуи)аиын ишина бах! Эсри-мизин аввалинда бу мактабда Газета качурулмуш Гори\nсаминари|асынын талабалари oxyjapAtmap. Онлар Азарба)-чаны танытмышдылар. Инди иса сабаНа куманы олма|ан мактабларда садача олараг даре качилмасини ]адырта-)ыблар. Ьамысында шакирд На|-ку|ундан чох дидаркин дун)асынын кила)-кузары еши-дилир. ТаНсил адлы умидка Нымыз аз ¡арини мактаб Иэ {атына yjryn квлма|ан, она ja-рашма]аи канд га|тыларына\nвариб. Синиф отагларында мактабли скам)асы эвазина\nдэмир чарпа|ылар гО|уиуб, На-мысынын уступа )ортан-дашак jbif ылыб, Иатта jacTbirnapa\nевин азизларинин шэкилла-ри дэ са|кадилиб. Гапыларын атзына ичаридан ва чалдан а|аггабылар дузулуб. Johh ла-jnha ила тикилмиш 5 намрали мактабда ман асл канд аиле-синин атыр дун)асыны кардум: hajaTfla тутун сариб гурут-маты да ¡аддан чыхартмамыш-дылар. Директор Насибэ Та* ты jeaa деди:\nОдла су арасында галмы\nшыг. Гачгынлары чала нечэ такак? Дарси неча кечак? Мэн дидэркинлэрии архасынча де-¡иимирам. Онларын дэрди би\nзим дардимиз де^илми? Ка-бинатлар гачгынлар |аша]ан синиф отаглары ила ¡анашы олдутуна кара дэрслари кеча билмирик. Казал бир flajHha-си олан бина алдан кедир. СабаН бу датынтыиы та'мир адаи олачагмы?\nГазах натамам орта макта бина фасиладан сонра кетмиш-дим. Нафтанин биринчи куну олса да Неч кими тапмадым. На директору, на муэллимла-ри. BajyK Чэфарли кандиндан калмиш Латиф муеллимлэ На jar да карушдум. Таныш олдуг дан сонра деди:\n— Сиз дэрсдан данышырсы-ныз. На бурада галмата jepn-миз вар, на кандда. Бах бу мактабда биз гачгынлар jauia-jbipbir, канддэки мактаби исэ датыдыблар. Ерманилэр узаг-даи топла, бизимкилэр ¡ахын-дан ал ила. На стол-стул га-лыб, на ajaHH васаит. Лап ке* ри rajnTcar да Нарада даре кечача)ик? Кандда да xejnH шакирд галыб. Анчаг на мэк-таб вар, на китаб-дафтэр, не да муаллим.\nСеНбэтимиз узун чэкди. Мактабда jaujajaH гадынла рын' этрафымыза неча ¡ы тышдытыны Нисс етмедим. ha-мысы чоракдэн шика)ат ет-ди. Даре кимин ¡адына ду шурду? Бири сорушду:\n— Биз на вахта кими дидэр кин олачатыг?\nЧаваб тапмадым. Кердум\nки, миллатин дидэркинли|и онун чанына-ганына cnpajaT ала]иб. Ва бу «хасталик» Неч кими нараНат етмир. Фикри-^ ми балушдурмэк учун халг таНсили ше'басинин мудири\nМаНир МаНмудова эанк чал дым. Чаваб вермади. Сонра кима занк етдимса сас кэл-мади. Ахырда дуруб ша'ба^а катдим. Орада инспектор\nРасим Иса)евдан башга Неч кими кермадим. Ишчиларин Нарада ол дугу ну сорушду ми О исэ чавабында:\n— Бу кун бизда иш куну де ¡ия, — дади.\nНалбуки шайба куну иди. Дэрслэрин дуз бир а| кач башладыты Газахда халг таН сили ша'баси истираНат едир\nНЭМКАРЛАР ИТТИФАГЛАРЫНЫН ЭЛАГЭЛЭРИ\nАзэрба]чан Ьэмкарлар итти-фаглары ttYмajэндэ ЬеГэти-нин Турки^э сафари баша чатмышдыр. *\nэти Турк^энин «Турк-иш» Ишчи Ьамкарлар Иттифагла-ры Конфедераси^асынын дэ-вэти илэ гоншу елкэдэ олмушдур. АЬИШ нэздиндэки информаси]а мэркэзиндэ Азэринформун мухбиринэ билдирмишлэр ки, Самсун шаИэриндэ Иэмкарлар иттифа-гы кадрларынын тэЬсили мэркэзиндэ Азэрба|чан нума]эн-дэ Ье]'этинин узвлэри мупа-зирэлэр силсилэсини динлэ-мишлэр. Онлар Иамчинин се-минарда иштирак етмишлэр. Семинарда заИмэткешларин Ьугугларынын вэ мэнафеЛэ-ринин мудафиэси саИэсиндэ Азэ{^5а]чанын в& TYpкиJэнин Иэмкарлар иттифагы тэшки-латларынын биркэ фэал^)эти програмы мYэjJэн едилмиш-дир.\n^Чнкарада TYpкиjэнин баш назири CYлejмaн Дэмирэл республика Ъэмкарлар итти-фагларынын нума]эндэ Ье]'-этини езунун «Чaнкaja» ига-мэткаЬында гэбул етмишдир.\nАзэрба]чандан кэлмиш Ьэм-карлар иттифагларынын ну-ма]эндэ Ье]'эти Иамчинин Туршф Республикасы Бе]ук Миллэт Мэчлисинин сэдри Ьусамэддин Чиндорук тэрэ-ф��ндэн гэбул олунмушдур.\nМОК-ун ЕМБЛЕМИ\nАзэрба]чан Республикасы баш прокурорунун эвези М. Мутэллимовун сэдрл^и илэ Азэрба]чан Республикасы Прокурорлугу коллекн]асы-нын невбэти ичласы олмушдур. Ганунчулугун вэ пугуг га&аларынын меЬкэмлэиди-рилмэси саЬссиндэ бир сыра\n>ajOH прокурорлугларынын\nфэал^]эти музакнрэ едил* мишдир.\nИшдэ ¡ол вердиклэри чид* ди негсанлара керэ Фузули jajoH прокурору Е. Мэчидо-вун вэзифэсиндэн азад едил мэси. pajoH прокурорунун му-авини Э. 0aHjeBHH прокурор-луг органларындан харич едилмоси TeecHje олунмуш дур. KejHaJ pajoH прокурору Т. Гэмбэровун ишиндэки гу-сурлара керэ чидди интизам мэc,yлиjJэгинэ чэлб едилмо-¡э лajиг олдугу rejfl едил миш, лакин пенейJa ¡ашына чатдыгыны вэ ез хаИиши илэ ишдэн чыхмаг Иаггында эри зэ верд^ини нэзэрэ алараг ону вэзифэсиндэн азад етмэк вэ neHCHjaJa кендэрмэк гэ-рара алынмышдыр. Нефтчала pajoH прокурору Г. HypHje вин конститусиJа илэ MyoJJaH едилмиш сэлаЬи]]эт муддэти нин баша чатмасы илэ элагэ-дар вэзифэсиндэн азад едил\nмэси T0BCHj9 олунмушдур.\nГуба ра]он прокурору Э Ejea30ByH фэали]]этиннн му закирэси нэтичэсин^э онун Иэмин вэзифэдэ конститу си Ja ИЛЭ MY9jj9H едилмиш икинчи муддэтэ сахланылмасы мэс лэЬэт билинмишдир.\nКоллеки]а Балакэн pajoHy нун сабиг прокурору Г. Гули ¡евин 1985-чи илдэ прокурор-луг органларындан эсассыэ харич едилмэсинэ дайр эри-зэсинэ бахмыш вэ онун про-курорлуг органларында ишэ бэрпа олунмасыны мегсэдэУ гун Иесаб етмишдир.\nИкигат муЬасирэдэ\nВатам фадаиларм\n\/аралы аскарлармммзмн бир гисми республика та'чмлм ¡ар-дым хастаханасында муалкча олунур. Ман да бура онлара I «ш чакма]а, да]уш хатирала-жни диилама)а калмиш^м. 1алаталары казмр, аазн^ат-лари ила мараглаиыр, даНа чох Нарби сариштаси олаиы-ны ахтарырдым. Пал вт ала рын биринда 4—5 канчин бнр-( мри ила шэи зврафатлары маии чалб атди.\nОилардеи бири сакитча ¡ол дашларыиа гулаг асыр, диииб-даиышмырды. Нач ^ирми ашы да олмазды. ХаНиш атдим ки, да)ушду{у ¡арлардаи. чабНа ¡олдашларыидаи, Парада ¡аралаиматындаи даныш-сыи. Кулумсади:\n— Ела бир фавгал'ада да 1!уш ¡олум олма|ыб ки, двиы-шам. Немы кими торпатымы ^румата катмишам, вуруш* Душам ва дa¡YШЛвpин биринда ¡враламмышам. Биз Бегании эскарлэр^ик. Борчу-муз иса душмана гаршы ву-рушмвг, торпагларымызы }а-тылардан азад атмакдир.\n...Баш сержант Гошгар Хан* кмши)ав рабитачидир. Дахи-лн гошунлар балмаемнда хидмат адир. Дард а) фаси* ласиз да1ушларда олуб, Га-рвиол атрвфындв, Нарынч-лар, Атерк, МоНлатвт канд-ларинда дв|ушуб.\n— Атарка дахил олан ики болмадан Вмрц бизимкм олуб, — дэ|мр. — Бир иафар да олеум итки аармадик. Чунки Нучум амалм]|аты чох дагиг алчулуб бичилмишди. Бу, ас* карларимизда ба^к руН ¡ук-секли|и ¡аратмышды, ииаиыр* дыг ки, Лачыиа гадар иадЭ* ча]ик...\nБу сазу да{ушан орду да олаи ескерлеримизии чохуи* дан ешитмишам. Амма онла* рыи дад^и кими олма{ыб. Аз сонра б#]ук иткилар Насабына мери чакнлиблар.\n— Атеркден ики кун иди наабаин да}ишиб ra¡ытмыш-ды��. Дадилар ки, душман. Ну-чуму иучлаииб. Виз кари чакилирик. Намы да)уша пат* ма)в Назыр иди. Амма иа*\nдеиеэ АтариДа галыб Д»)Т*\nшан 41 есиеримизии кома|ииа мадам олмады. Mybacnpaja\nдушдулер. Сои нафарлари*\nна гадар да{ушуб шаНид ол* дулар.\nГошгар ало ка дар ли-кадар* ли даиышырды ки, ¡алиыз аи jaxwH адамларыны, арха-ка* ме)иии итиранлар бала Налы качира биларди. Сорушдум ки, дафаларла душмаила уз-уза калмисаи, алум горхуеу кечирмисеими?\n— Да)ушу мармамиш бала Нисслерим олуб, — дади. — Амма озуму ииаидырмышам ки, горхеам ало илк кулпо мена да]ачак... Сонра онлар Намысы ¡аддаи чыхыр. влум •дилашир адамыи козуида, горхмурсаи ондан. Ларалаиаи, •лай ¡оядашларыны карду»»* ча да{уша чан атырсаи. Бир да ки, алум ала душманин азу дур. Таз тарпаииб оиу вурдун, дамак алуму гое дун, ¡ох о челд тарпане# оидв алума туш оядун. Горхдуи, ¡аиа алум сани твпачаг.\nГошгар МаЬлатат каиди ат-рвфында (араламыб. Надиса бала олуб:\n— Млумуз машадаи качир-Ди. КашфиЦвт хабар «сатир* мишди ки, ¡ол томиздмр. Ар-xb¡mh катмак олар. Амма Нвро-карак са)ыг олсун. 16 —\nчи\n17 иофар и дик. Ха]ли катмиш-дик ки, иучлу аташла г«ршы<\nлаидыг. Бир аз кари чеки-либ маага сачдик. Бу дафа ani а ван Да аташа тутдулар бизи. Гарара ал дыг ки, муНа-сираии арха тарафдаи japar. Чунки гаршыдакы )ояа балад\nаилдик. Ола биларди ки,\n\\ш иучлу гуааа олсун.\nБолочо Нор тарафдаи муНа-сира}# душаи кичик даста да-¡уша башла)ыр. Шарт да бала олур: хилас оясаг да, ал*\nсак да а}рыяма1ачатыг1 Сон иуфора гадар да}ушача}ик, асир душма}ача)ик!\nНаНа}ат, муНасире ¡арылды. Лакии бир аз кетмемиш ja-иидаи аташ алтына душдулер.\n— Оида бил дик ки, биз икигат муНасирада}ик. Саг гала-чагымыза умид аз иди. Бир-биримизи хабар дар атди к ки, патрона гомаот одилсии, Нар кес азу учун бир кулла сах-ласыи. МуНасире катдикча даралырды. Кимсе гышгырды ии, «бир адам сачии, Иамы-мызы куллаласии. Соира азу* иу вурар. взу да ура)имиздан атсыив. Гариоа да олса Номии аи «Joaah огул истором» ки-иофилмиида Чалалын Калам-тара доди|и соалар ¡адыма душду. О^а ¡алаарыр ки, ура ¡иии иишаи алсыи... Амма биз Нала алмаммшдик. Вурушма-лы)дыг. Бирден гати Нучума кечдик. МуНасире ¡арылды. Онлар чашыб сага-сола гач-\nвДаиышыгларыиы да, рларииа мурачиетлери-ии да ajAMH ашидирдик. 0к сари))ати рус а««саряари иди. Архадаи биаи пулам)от ата-шииа тутдулар. Ман ¡аралам-\nдмм\nГошгар кичик дестелериним бу голобасиии пошокарАыгыи •о чосаретии натичаси са)ыр. О, комаидирлории талабкар-лыгыидаи, та'ямм машгалала-рииии чох олмасымдан разы-лыг адир. Амма ба'зи меса-лаларии, илк иаабада, кашфк]-¡ат ишииин ¡арытмаз олдугун-даи кила) лай ди. Соира да дади ки, ¡aaaui-jaaaui о)роиача-¡ик. Ам^ва Нарби интизам илк куидем олмалыдыр.\nВаНид НМАНОВ, •Халг газотивиии мухбири.\nгазет к а ш к y\nГАМСАХУРДИА РАЗЫЛАШМЫР\nВалоН ШЫХЛЫ, «Халг гезетиэмим мухбири. ГАЗАХ PAJOHY.\nтэсдиг\nЕДИЛМИШЛИР\nАаарбв)чан Республикасы Милли Олимпи}а Комитесиним (МОК) Ичраина Комитаси МОК-у�� расми емблемини тес-диг етмишдир. МОК-да Азер-информун мухбирина билдир-мишлэр ки, емблам Бе{нел-халг Олимпи{а Комитасинин бутун эсас тэлэблэрина чаваб верир. Емблемдэ Бе{налхалг Олимпи)а Комитасинин узву олан алкамиэин ады, ¡ар ку-расинин баш гитаси атлетлэ-ринин бирли]инин рамзи олан 5 Иалга, Набело давлат 6а}-рагымызын ранклари аксини тапмышдыр.\nЕмблемин муаллифи — канч рассам Се]идэмир Эл^еа ушаглыгдан идмана ва рассам-лыга ма{л .. иастарммшдмр. О Милли Oлимпиja Комитасинин емблеминин бодни Наллини бала вермишдир: ар фонда су\nверен девлатин ады — Азар-ба|чан, онун алтыида мухте-лиф ранили 5 Налгэ ва рес-публикамызын милли бе}рары.\nМилли Олимп^е Комитэси-нин президенти, республика Девлет Бадан Тарби}аси ва Идман Комитасинин садри, амэкдар идман устасы МаНад-дим АллаНверди|ев демиш-дир: Ичраи}}а коААитаси ем-\nблеми тэсдиг етдикдан сонра биз ому Ба{налхалг Олимпи)а Комитасинин игаматиаНына кандэрэча)ик. Емблам орада експерт тэдгигатындан кача-чак ва бу свЛеде ба}ук твчру-бэси олан мутахвссисларин раэылырыны аландам сонра Азэрба}чан олимпи}ачылары-\nныи расми рамзи олачагдыр.\nБалаликла, ввтвнимиз мустэ-\nгил девлатин даНа бир атри-\nбуту ну алда адачакдир.\nАзарииформ.\n«Курчустанда качирилмиш сачкилар конституси|а|а зндд •• г»1ри-г»нуиидир». Бу СП.рм З.и.д Смсмурдн. Грвэны-да чыхан «Кавказски дом» газатиида варди}и мусаНмбада да-мишдир. Онун фикриича, сачкиии халгыи сечдИи парламент качирмамишдир. Бу, Нам Курчустан Конститусн{аеын^, Нам\nда ба{налхалг Нугуга зиддир.\nСачкмларин иадишиида муааффаги}|ат газанмыш бу На-кумат акс-празидантин фикриича, лакитим (гануии) олма}в- м\n',агАыр* «Комсомолска)а правда»\nдушман А1ыгдыр. чекистлэрин да казуна ¡уху кетмир\nМосквада саз казир ки, Руси}анын харичи кашфм||ат хидматинда чалышан ¡уксак аезифэли бир забит Наос олунмушдур. Забит сатгынлыгда ва Гарбин хусуси хидматлари ила амакдашлыгда иттиНам олунур. Иаммн хафм]|анин фавлица-ти натичасинда сон вахтлвр Руси}а кашфм}1атчылары хв)лм\nу,урсу.лугя.р. дум.р опу6п.р. .р^он.1, ,рмвуи..\nБАРМАГЫНЫЗЫ ДИЛИНИЗв ВУРУН, СОНРА...\nИннаи бала Крым аНалмси ¡уз аа мин рубллуг купонлары алларина алан кими бармагларыны днлларина ауруб сонра ги]матлн кагыза суртур аа балаликла, маишат шераитиндв пулларын Нагиги аа ¡а сахта олмасыны раНат усулла ¡охла-¡ырлар. Чунки сахта пулларын ранки Намин анда ¡аш барма-га чыхыр. 2а| маасуму арзинда Крымда 8 мил]он сахта кар бованес даври{}адан чыхарылмышдыр. На гадаринмн республика аНалисинин чибмнда олдугуму иса Нач нас билмир.\n«Комсомолска}а правда»\n9ВВЭЛЧЭ ДА]Э кими чагырырлар\nИсвечда чыхан «Сванска дагбладат» газати ¡азыр ки, ал-канин ушаг багчаларында ушаглара гуллуг х^ли баНалашыб. Руси|*д* КС» ншеи.лик сл.нияир, ишчи гумми учу.\".-« Ибтидаи мактаб муаллими С. Лиидрус Руси|вдан авпарда да\nja кими ишлемэк учун 10 мин канч гыз чегырмагы гарара алыб. Ла)иЬа}а кар��, онлара пулсуз }зша{ыш ¡ари ва »амак, Нам да чиб харчли}и варклачакдмр.\n«труд»\nМ0ЧБУРИ Тв'ТИЛИН АЧЫ Н0ТИЧЭСИ\nНача вахт дыр ки, Бр)зиск вилз)ат марказинда мактабла-рин чоху та'тил адир: муаллимлар амак Наггынын гвлдырыл-масыиы мста)ирлар. Казлаииямаз та'тилдан )аии}атмалар баш-•Г. чур истифада адир, кутлааи дазв-дзлашлар терадирлер. Бу кумларда вила}ат марказииии Фокинск ра}оиуяда бир труп ¡еии)атмв шаНарии маркази базарыиз Ьучум етмишдир. Кимсе гзфгззлыларын ¡арли гызларз езтзшмзеы бзрада ша}иа ¡а}ыбмыш. Буна пара да ¡аии|атмалар онларым «дарении вермек» ис^амишлар. Ни||атлари баш тутмадыгындан кари. гв)ыдвркаи кучада гаршыларыиа чыхаи ики ззарбв|чвнлыны да}муш, онлврыи чаиталврыиы ва пулларыиы аллариидаи вл-мышлар... Нетичеде 11 иафар 16 ¡ашлы ¡ани1атма ¡ахалан-мышдыр. Кутлави хулигаилыг ва ео)ауичулуг факты узра ики чииа}ат иши гзлдырылмышдыр. «правда*\nИШСИЗ ДОНБАС\nБу илин аввалинда Доибасда ишсизли*ин каскив «отачагыны габагчадаи дамиш мутахвссисларин хошвкалмвз прогиозлары да{асаи HajaTa качир. Донвтскдв ишеизлик в|да\n°РТ*Илич*адына мГри?^лРматзллурки}а комбинатында мувс сиса раНбарларииии дади}ииа пара, артыг 5 — 7 мин «ар\nТЫГ» ИШЧИ вар. ,\nУкрв|на Эмак Назирли}и акспартларинин варди,и мапу-матлара пара, 1УУ2-ЧИ ил да 400 мин дай чох иш jap* ихтисара душечек. Калаи ил бу регемии даНа б#|ук олачагы лир. взу да ихтисерыи чох Ниссаси Доибвсыи па|ыив ду*\nшур.\nИшсизлара иса минимум ¡аша}ыш иормвсыидаи да хв|ли аз олан 814 купой маблагиидо аасант варилир.\n«Рабача|а трибуна*\nФэрНад Агамалы\/ев:\n\"Онлары баЬэриндан таны)ачагсыныз\"\nМосквада чыхаи «Дай» гвавти «Току паи гаи пар фонунда дискуссий» рубримсы «»пыида Зори Ы-ла|анын «Эслиии уиутмуш ив»н)мр» »• Ф»рЬ«д А малы)е*ии «Ои«ры «Шмриидм. т«ш|м.гс»«ыз. ¡азыларыиы «Гарабм: А*ырыииы Д«ш«^1»умуми башлыгы ил* «едим .тмишдир. Гм*т Мр иииi «ув-лисиста чыжыш *тм*и учуй имкаи )*р*Д*р Jf* лифлэрин и* д*р*ч*д* мглы олдугуну муЫиим* етм»|и охучуларыи ихти|арыиа мрмишдир.\nф. Агамалы|ав аз магала-сина бу чур башла}ыр: «Го-¡ун дарисииэ бурунмуш ач гурд кими гаршыиыза чыхан ¡аланчы па)гвмбарлардэн азу-нузу казлэ}ин». Буну Иса naj-гэмбэр моизалармндан бирии-дэ да}иб. Ону да да}иб ки, «Онлары эардиклари беКар-дэи таны}ачвгсыныЗм.»\n...«Бу кум мани бир азарба|-чанлы кими даНа чох иараЬат еден мевзудам — халгымыи 'зорэн суруклаиди}и муЬари-бэнин «идооложи» коклории-дан данышачагам» да}а оху-чуларе мурачиат адаи муал-лиф аз ¡аэысында Ермаиис-таиыи миллэт ¡олуида сач ¡олуб, ¡аха ¡ыртаи «саз rahpa-манлары», башга миляатлара, хусусэн турк' халгяарына гвр-шы нифрат тохуму сапен телам аНли барэда эчыг ja-зыр. Чумки оияарыи амалла-ринин, фитааларымыи ачы баН-расини ала аз со}дашлары дадмалы о лечат лер.\n«Меи билире аа, бу кун еле ермекилер аар ки, Гарабаг муНарибаси оды ила идеоло-жи база ¡аретмыш ¡аланчы\nгцЦгамбарлармма яа'иат ¡аг-дырырпвр Маи аминам ки, бу сереем сеевш гуртераидеи соира, ламдларии, талаларин, умидларим куяу узериидеми тусту са}ралаидаи соира яа * нет ¡авдыранлар миияаряа ола* чаг^.э\nф. Агамалы}ев гаргыш, ла'-мат Надафи олмеге раел «не-мизэд»лердаи бири, Нар ады юмида езарба|чаилыл«рыи есеблери иарилаи Зори Ба-лв)внлв охучулары башга иар-ма бучагы алтыида - *—\nНефтеде ики дафе дарслар Азарбв|чаи дияиида кеч «ри-лирди; 1W2-4H илда лап тад-рис и линии ортэсыиде Намин дерслари армаии дилимда дерсла аааз атдилар».\nУшеглыгы Азарба}чаи тар-павыида качмиш Баяа}аи 6а ¡удукче аиа суду ила гаиына качмиш акстрамизм да ¡а-налиб. «Бир вахт л ар Намсысв пансионат де 3. Бала)амле b¡hh вохтдо динчелмиш твныш сев-ивричилврдви бири даиышырды ии, она «сабаЬыиыз ха)ир» да}а мурачиат адаида чааа-быидо анчаг «турклара алум!» да}врди ©кар май оиуи турк-ла баглы hap uieje иифратяа ¡отру яму ti i «Очаг», «¡ол», «Газа» китоблерыиы охумасо}-дым балка да буио иианмаз-\nадир.\n•Зори Бвлв}аи.\nwwr Эслои гара-\nбоглыдыр. Атасы ЭО-чу иллар-л. та'гиб олуиаиадак Ьадрут ичраиЦа комитаси и да Зори Ьа}кович Сто-паиакортда, дв}ысыиыи овин* да 6a¡y¡y6, Грибоедов вдыиа 3 иамрали мактабда oxyjyo. Jepa калмишкаи, оияарыи евииии зирзамисиида азар-ба}чаилы мувллимии аиласи ^¡Гыныбмыш - бу д. ДГМВ-ДВ врмвиилврии взврбв}чви-лылвр тврафиидвм «сыхыш^ дырылмвсывив мисая. Бир масел# да аар: 1962-чи иладаи\nДГМВ-иии рус мактабларинда\npojoH ишла}иб.\nТвкчв benejoH баладирми? Муаллиф хвтырла}ыр: «1Т7б-«и илда «CoaarcKBja куяту* ра»иыи хусуси мухбири кими он кун Ермаиистаида кино фосгиввлыидв о л дум. Орадвм армвии изтирабяары маазу-суида св}сыз-Насабсыз ча-ранчиликдаи ¡орулмуш, дамак олар хестеЬал rajen дым. Бу борода Нор кун, hap ¡«PA» А«* иышырдылар: армаии — турк муиагишеси, асрим • авааяла-риида такуямуш гаилар Нор васита ила аатодлатик олараг букумку аазиЦата, м(уасир турклара, бутаалукда турк дуи}асыив вид вдилирди.\nАмма да}асам, аистромрзм, аититурк тир»акиидан врвлаи армаиилар да вар. «**•*< Сурам Зор|аиыи («Со|уз» Mí 21,\n1991-чи ил) магаласиида «Нар та}дв душман ахтврмвг ва балаликла да азуиу hap ша}а, Намы)а гаршы душман кими дер к а до рак |вшвмвг олмвз. Бу чыхыш ¡ояу ¡ох, учурум-дур» созяариии oxyjBHA# чох тааччублаидим. Она кора тааччублаидим ки, сои иллар* да армаии аи}алылврынын дн-лиидаи бундам а}ыг мулвНизв-лар ашитмамишам».\nhap чызма-гарасыны асар едлаидыраи banajan ииди дав-латларарасы муиасибатлара ¡олиастарамлик адир. «Гвбаг-лар да, хусусила иидики ja-зыларыида 3. Балакай бела бир сереем *да\\а ираяи су* рур ки, «у|а Руси}аиын, рус халгымыи армаиилара гошулв-рвг Азарба|чаиа Ьучум чек мак дои, видам Ермвмиствмын ха}рима Гарабагы ва Нахчы-ваиы алмагдаи вачиб иши ¡ох-дур. О. Азарба|чаи Распуб-ликасыиы «мусаямаи буфер республикасы» адяаидырыр. «Коммерсант» газатииа аар-дм}и муеаЬибада о бела да-¡ир: «Руси|в}а Ермаииствилв\nнттифвг Ермомисгомо Гу СИ ja ила бирлашАладан аз лазым ¿•¡ил, чунки Руси}аиыи Тур-кЦадаи советы чохверлик душААамм ¡охдур во сабаН сиз кврвчвксиниз км, Турки ja ¡вив она душман олачаг». Бах ба-лача, бу кум диич ¡аи^вмаг, фа}двлы, АхаНрибан гоншу луга чаи атан рус аа турк хаягла-рыиы бу чур ачыг-ашкар тар-шыдураав}» сурукламак иста-\n«Д1И» гвэвтмидаи. самт|абр, 1992-чи ик.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-30","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-15-1992-p-3\/","date":"2017-07-24T20:51:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-30\/segments\/1500549424910.80\/warc\/CC-MAIN-20170724202315-20170724222315-00429.warc.gz","language":"gag","language_score":0.6337037683,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.6337037682533264, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06567052006721497, \"kum_Cyrl_score\": 0.0372285358607769, \"tat_Cyrl_score\": 0.03067595139145851, \"kir_Cyrl_score\": 0.017402220517396927, \"uzn_Cyrl_score\": 0.015123752877116203, \"tyv_Cyrl_score\": 0.014513056725263596, \"lez_Cyrl_score\": 0.014505661092698574, \"sah_Cyrl_score\": 0.013995330780744553, \"krc_Cyrl_score\": 0.013663145713508129, \"azj_Cyrl_score\": 0.010747510939836502, \"crh_Cyrl_score\": 0.01053840946406126}","num_words":15696,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.007,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.695,"perplexity_score":69315.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 6, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ * ОКТ1АБР mi--«, ил.\nMS 189\nh. Чавид—\nТАЛЕ ДбНУКСЭ\n■ II\nБакы, Истиглалинат кучэси,\n8 hycejH Чааидин хатира музе-¡и бурада ¡ерлешир. Myaaj Ча-аидин 17 ил амур-кун качир-\"\"¡и мензилинде де|ил, баш-га бир отагда {арадылыб. О бинада ки, шаирин ajar иэлэ-ри галыб. TafbijaaMH гыэ му-салман мактабинин )арлеш-ди,и бина сонралар Бакы му-аллимлар еаминар^асына чев-риланда Чааид бурада му-аллимлик атмишдир.\nMyaejnK {арадылмасы Ьаг-гында бириичи амра 10 ил бундам габаг 1981-чи ил де-кабрын 15-да, икинчисина 1990-чы ил окт)абрын 3-да имза атылды. РэЬбэрлар, назирлэр дэ]ишди, фэгат Чааида муна-сибат дэ|ишмади. Бу да Ча-•идин тал^идир...\nКачан ил дакабрын 5-да ба-IY к санэткарын Иркутск аи-ла)ати Tajuiar ра{онунуи Шаа-ченко кандиида фачиалм су* ратда Налак олмасынын 50 или темам сяду.. Биз бу кадарли ■а унудулмаа куну jaA атдик, Чааид hejaTMHbi, тала|ини, фа-чмэсинм миллатимиэин, мам-лакатимиаин, Ьа}атымдан, та-лв|индан, фачиасиндан ajpbi\nдушунмак олмаа. Ахы Чааид бугун шуурлу hajaTbiHbt, аар-лыгыны ватанина, халгына, сената гурбан вармишдир. Тен-гидчилэр тарафиндэн арам-\nсыа топа тутулса да, Чааид HMnapnja си]асати ила ба* рышмамыш, онун ¡ыртычы та-биатини чохларындан габаг анламышдыр.\nБу ил окт|абрын 24-дэ Ча-•идин анадан олмасынын 110 илли]и rajA едилачак. Myaej-да карулан ишлар бу куна hacp одилир. Мактаблардэ\nкарушлар, Чавид Ьаггында саЬбатлар кечирилир. Myjej бу кун асас ваэифалэрин-дан бирини Чавиди канч наела даНа jaxuibi танытмагда,\nсавдирмокда, На^атыны, сана-тини в|рэтмакда, таблиг ет-макда иврур.\nЬазырда музв)ин асас фон-дундв 500 вкспонат сахла-нылыр. Бунлвр Чааида мвхсус аш]алар, шайр Ьаггында ки-таблар, монографи]алар, мэ-галалэр, авторефвратлар, фо-томатариаллар, албомлар,\nафишалар, тасвири сенат всар-лари, сас ¡азыларыдыр. ha-мин аичалар ичинда Чааидин есасы, папагы, жилети, галстуку, ]вхалыгы, стаканы, фин-чаны, креслосу, стулу, ¡азы масасы да вар.\nMyaejnH асас фондунун бир Ьиссэси Чааидин накам оглу ©ртогролун ]арадычылыгына аиддир. Фондда онун баста-лэahj'h маЬныларын нотлары, ал}аэмалары, раем есэрлэри ва с. сахяанылыр. «А. М. Шэ-рифзадэ», «h. Чавид», «Бет-Ьовем», «Шекспир» портрет-лари, «Гызыл кул» расми диг-гати чэлб едир.\nТуран Чавид еэунун бутун шэхеи архивини музе]а 6а-гышламышдыр. Архивдаки ав-тографлы асарлар ва атасы-иын 1912 — 1937-чи иллардэ эски олифба ила нэшр етдир-Ah¡h (¡алныэ «Cajaayuj» ла-тын графикасындадыр) ки-\nтаблар * хусуси чиараг догурур. Чавидин 1913-чу ил да ТиФл\"*' Дэ нэшр етдирди|и «Ана», 1917-чи ил да Бакыда чыхаи «Марал» китаблары, 1924-чу илдэ чакдирди^м фотошакил (шу-ша негативла бирликда) надир еичалардыр. Истанб\/л нашрлари арасында Тофиг Фикратии «Рубаби шикаете», Шэрафаддин Магмунинин «Ву-чуди-Бэшер», 1917-чи илда Берлинда чыхан «Туркча-ал-манча лугэт» ва б. китаблар да хатира euijacbi таки да]ер-лидир.\nЧафар Чэфэровун, Назим Ьикматин, Эзиз Шарифин, МаЬди Маммэдовун, Мас'уд Элиоглунун, Гулам Маммедли-нин, Анарын, ©мар Елдаровуи баг ышл адыг л ары автографлы китаблар селиге ила горунур.\nКеркамли журналист, «Чавид — емру 6ojy» салнама-синин муаллифи Гулам Мэм-мэдлинин багышладыгы бир китаб муаллифи кими чатин амур jauiajbi6. Гулам Маммед-ли 'xaTbipnajbip:\n— 1913 — 1914-чу иллардэн башла]араг hycejn Чавидин асарлари китаб шаклинда чап-дан чыханда онлары алыб ¡ыгардым. Сонралар 4 — 5-ни бир ]ердэ чилдлатдириб сах-лардым... Амансыэ 1936 — 1939-чу илларда «халг душ-манн» ады вериб адамлары Ьабс ва мэЬв етмек учуй бэ-Ьана лазым иди. Бу баЬана-лардан бири да араб элифба-сы ила китаб охумаг иди. Бу иттиЬамдан чан гуртармаг ис-TajaHnap араб алифбасы ила чап едилмиш ва алла ¡азыл-мыш китаблары ¿андырыб мэЬв етдилэр... Китаб ¡анды-ранлардан бири да мен ол-дум. Чох ги^мэтли китабларым ]анды^ Невба чатды Чавидин асэрларина... «Jox, май Чавидин есэрлерини |видырма|а-чагам» дедим ва сахладым.~ Ьала Сталин саг икэн Рза ШаЬвалэд «UJejx Сэн'ан» ки-табыиы Гулам Маммадлидан алыр. Устундан бир муддэт етдукдэн сонра о, иитабы ке-ри истэ)ир. Рза ШаЬваладин мае абы бу олур: «Манда де-¡ил, езунэ га5тармышам1» Гулам Маммадли сусмага мэчбур олур: «Мэн та'кид еде билмэдим. Чунки uiaxcMjjeTa парастиш Ьала давам етди)и\nучуй бу манэ баЬа баша кала\nбиларди».\nРза ШаЬвалэд елумундан бир нема aj габаг Гулам Мам-мэдли)е шад хабар верир: «Гулам, сабаЬ кал «LUejx сан'* ан»ы сана верим».\nБелаликле, тарихин амансыз кунларинин шаЬиди олан китаб саЬибинэ гапарылыр. СаЬиби иса ону Чавидин хатира му-aejHHa ]адикар вериб.\nЧавидин адыиа aajnr муза) ¡аратмаг исте^рик. Аичаг таас-суф ки, чох tuej биздан асы-лы Aajnfl. Мэдани]^ Назир-ли)инин, Бакы шэЬар ичра Ьакими^ати мадани^ат идарэ-синин узэринэ да аз иш душ-мур.\nMysaj асаслы та'мир адил-мэли, аваданлыг алынмалы, Чавида махсус еицалары топ-ламаг учун фонд-сатыналма KOMHCCHjacbi ишламалидир.\n37-чи ил Ьадиселерилэ баглы Чавидин шахеи архиви ела итирилиб батырылмышдьф ки, букунадак на сеси чыхыр, на сорагы кэлир. Бу себэб-дан Myaaja тэгдим адилан аш)алар, хусусила ал|азмалары г^матсиздир. Лакин малина имканларымызыи маЬдудлугу бу чур аш^аларын итиб-бат-масы таЬлукасини кун-кундан артырыр. Бу ил фонд-сатыналма комисси]асынын ичласы кечирилмиш, Myaeje тагдим адилан эш]алар ги)матлэн-\nдирилиб алынмыш, лакин букунадак тагдиматчыларын пулу едэкилмамишдир.\nБиз баша душурук ки, рес публикамызда муЬариба ке-дир, ¡ани игтисади спасете — базар игтисади^атына кечилир. Лакин бу, о демекдирми ки, кэрэк биз мэдени^атимизи унудаг? Бу кунларда прези-дентимиз ©булфаз Елчиба] деди ки, муЬарибадан сонра республиканын калиринин уч-дэн бири мэдани)|'этэ rojy-лачагдыр. Май буна бир те-рафдан севиндим, икинчи та-рефдэн душундум: балка муЬариба узанды, бас онда ма-дани^этимиэин тале|'и, мэда-HHjjaT ишчиларинин Ьалы нечэ олачаг?\n1982-чи илда, шаирин анадан олмасынын 100 илл^и арафа-синде hejAap 9ли]евин . та-шаббусу ила онун чанаээси Иркутскдан вэтэнэ катирил-ди. О вахтдан он ил кечир. Гарара кара Чавидин Myaejn чохдан ачылмалы, мэзары. уэа-ринда турба тикилмали, Бакыда Чавид багында шаирин Ьа{кали го]улмвлы иди. Бир нечэ илдир ки, керкамли hej-кэлтэраш ©мар Елдаровуи каркин емэ^и, )врадычылыг ахтарышлары, алын тэри ба-Ьасына баша калан монумен-тал абидэ е'малатханада ja тыб галыр. Ахыр ки, буэ ари-Maja башла}ыб. Ьазырда Чавид багында гызгын иш ке дкр. Иншаатчылар шаирин догулдугу кунэдак — OKTja6-рын 24-дэк иши баша чат-дырачаглар.\nИскэндэр ЭЬМЭДОГЛУ, hycejH Чавидин хатира муза-)ииии баш муНафизи, фило-локи|а алмлари намизади.\nЛии явЬсул\n«Хазар» сеЬмдар чами{-)атииин «Термопласт» кичик муассисаси суд ма'мулатыны габлашдырмаг учун |ани гу-тулар истаЬсалына башла|ыб. Невба арзиндэ 600 адад маЬ-сул бурехан «Термопласт» дэзкаЬы Казан шеЬеринден катирилиб. ДазкаЬын галиб-ларини де^ишмаклэ полиати-лан ведра, габ-гачаг ва дикар истаЬлак маллары истеЬ-сал атмак мумкундур.\nМуассисэда полиетилан ва полистирол эсасында ушаг о|унчвглары, дузгабы, банка гапагы ва дикар маЬсуллар да истаЬсал адилир.\n«МуЬаррир» имферцаск)а маркози.\nВэтанин од бабалы од оглу\nМэтлзб Гуляев 1959-чу илде Бе]лвган ра1онунда му-эллнм аилэсиндэ. penpeccaja-ja уграмыш нэсилдэ анадан олмуш. Ч. Нахчывански ады-на h арб и интернат мэктэбини э'ла г^мэтлэрлэ битирмиш-ди.\nАз сонра hapóH хидмэтэ чары рыл мыш ды. Командир-лэри дэфэлэрле аилэсинэ Мэтлэбин Ьэрбн 6^Hj9 му* кэмэл jнjэлэнмэcи, бачарыгы вэ тэшкилатчылыгы барэдэ тэшэккур мэктублары Ja3-мышлар. Онун ордуда галыб хидмэт етмэсини тэ'кид ет-миш. лакин Мэтлэб разылыг вермэмишдир. Сонра о. с& Haje муэссисэлэриндэ ишлв-миш. АДПИ-нин нбтидаи Ьэр-би Ьазырлыг вэ физики тэр* би]э факултэсини битирмиш. ле}тенант рутбэси алмышдыр. Бир муддэт ихтисасы узрэ CyMraJbiTbiH орта мэктэблэ-\nриндэ муэллнм ишлэмишдир.\nАзэрба]чанда орду JapaHaH-да Мэтлэб ry^Hjes баш nej-тенант кими квнуллу олараг республиканын дахили гошун-лары сырасына дахил олмуш-ду. Рэпбэрлик онун hap6H сирлэрин нэээр�� вэ практик чэпэтлэринэ балэд олдугуну нэзэрэ алараг Газымэммэд\nшэЬэриндэки тэ'лим-мэшг по-лигонуна муэллим-командир тэ Jhh етмншди.\nМэтлэб Гуляев hap aj дахили гошунлара гэбул еднлэн кэнчлэрэ тэ'лим кечир, сонра дэстэии де]ушэн 496haj9 ana-рыр. 2—3 кун ен чэбЬэдэ олур. д©1ушчулэрэ практик сурэтдэ cHaJnep Ьэрби пешэ-ейни е]рэдирди.\nАвгустун 31-дэ о. кэнч эскэрлэри Агдам белкэсиндэ-ки flejym.iapa апармышды. ДвJYш чох агыр кечирди. Ер-\nviauuian raiva un Y ИПИЛЭО.\nИэм дэ ]уксэкликлэр онларын элнндэ иди. Бизимкилэрдэя бир чоху гэИрэманчасына Ьэ-лак олду. Мэтлэб ГyлиJ€в вэ онун капитан досгу дузкун команда верир вэ взлэри ]ук-сэк де]уш нумунэси кветэрир-дилэр. Артыг 100-э гэдэр душмэн мэпв едилмишди. Ер-мэнилэр бирбаша Мэтлэбин сэнкэрнни Ьэдэфэ алмышды-лар, HэhaJ0T, о. ]ени дарага эл атан кими Ьэр тэрэфдэн атэш ачылды. бв^ундэки капитан досту Иэлак олду. Мэтлэб иеэ а]агларындан ^ра-ланды.\nДостлары ермэнилэрин эли-нэ душмэсин де]э баш лejтe» нант езундэ ]ени гуввэ тап-ды, чэлд долу дарагы пулем-Joтa гошду, даЬа зО душмэни кэбэртди, анчаг бир нечэ куллэ онун кезлэриндэн, ал-нындан дэ]ди.\nЧэсур гэЬрэман Мэтлэб Гули !евин ШэЬиллэо хи]аба-\nнында aóaflHjJaía говушан мэ-зары внундэ баш э^ркэн бир мэсэлэни дэ унутмамалы]ыг. Мэтлэбин бабасы Нэриман ЭЬэд оглу чэсурлуг вэ xejHp-хаЬлыг нумунэси олмуш. вз мэнзилини кэнд мэктэбинэ вермиш. кэндэ су чэкмиш. бе]ук тэсэрруфатчылыг га-били]]эти илэ дэрин излэр rojy6 кетмишдир. О деврдэ она од оглу од демишлэр. Нэриман киши ганлы-гадалы 30-чу иллэрдэ ермэни ган-ичэнлэрин гурдугу беЬтан то-руна салынмыш. JY3 мннлэр-лэ сечмэ евладымыз кими ке-дэр-хэлмэзэ кендэрилмишдир.\nCHjacH PenpeccHjaHUH Ку-Hahcbi3 Гурбанлары Ассоси-аси]асы дв]ушдэ 6eJyK нкид-лик кестэрэн Мэтлэб Камран оглу ГyлиJeвэ «A3ap6aj4aHHH милли гэЬрэманы* фэхри ады-нын верилмэси барэдэ мэсэлэ галдырыб.\nЭшрэф МЕЬДШЕВ.\nХеррхаЬлыг бабшрдая талиб\nДУН JA ХАЛИ ДЫИЛ\nСант)вбрын 27-да «215 КЛ» студм^асы тагдкм адкр» та-лавизи{а програмында рас-публмкамызын празиданти ©булфаз Елчмба) мухбкрии суалларына чаааб аармрдм. Президент Ьа^атымызын бир чох пробламлари ила jaHê-шы, ели мактаблара jann габул га{даларына аэ ректор сачил-маси масаласииа да тохунду. Тает усУлУмУм т®твмгм мл*\nбаглы ба'зи муаллимларни Ьиддатланмасиидаи, Ьансы ¡олла олур-олсун ректор кур-сусуна чаи атанлардам саз сал-\nды...\nАли мактаб муаллимиидан саЬбат каданда xajafl мани талабалик илларина rajTao-ды. Улу танрыдаи, аалидв|н-ларимиздаи сонра нурани варлыг кими таиыдыгымыз муаллимларимизи хатырладым.\n...1954 — 1959-чу илларда A3ap6aj4«H Даалат Униаар-ситатииии филолоки.]а факул* тасииии журналистика ша-басинда таЬсил алырдым. Азарба|чаи матбуаты тари-хиидаи биза даре Aejan адлы-еанлы алимимиз Аббас За-маиов бир дафа 6ejyK Мирза Чалилдаи, онун иашр ат-ди)и «Молла Насраддин» жур-иалыидаи, сатирик ше'рими-эии устады Мирза Элакбар Сабирии журналда иштира-кыидан муЬазира оху|урду. Намымыз. о чумладаи, Аббас муаллимин азу да те'сирлем* мишди. МуЬаэирасина бир анлыг ара аарди, деди ки, мумкуиатым олса|ды кур чешмали Мирза Чалила, гуд-CHjjaT тимсаллы Сабира гы-зылдаи Ьв|кал учалдардым. Устундан да аЬ чакиб еяаее атди; |агин фикирлаширсиниз ки, Аббас муаллимдир да, да-\nиышыр азу|чун. Гызылы-пара-сы олс«)ды бу сезлерм ди-лине катирмазди. Инаным маиа, балаларым, дотру са-зумдур.\nБиз ома инамырдыг.\nСаз ачмаг истади)им, икии-чи аЬвалат Азарба|чам иим{а алмииии ан керкамли нума-]амлариндан бири, академик 1усиф Меммедали^еале батлы-дыр.\nТалабалардан бири имтаНам сасси|всында алдыты «кафи» ги|матин дузалдилмаси учуй алачсыз галыб униаарситатии ракторуиа мурачиет адир. О замай «кафи» ги}мет алмыш униаарситат талабаларима та-гауд варилмирди. Ректор ому арха|ыи адмб д#|мр: Сам кат дарслармма фмкир вар, отул. На чыхыр, охумагдан чыхыр. Муаллимла дамышарам ги|-матмни дувалдар.\nЧавдн отлам сеаинчек отвг-дан чыхаи кими 1усмф Мам-мадалм]ав муЬасмбата замк •уруб тапшырыр ки, калам смастрим ахырыначам омун мааачибимдем тутуб Ьаммн талэба|а тагауд ааремнлар.\nБилавасмта тамасда олдутум ¡ахшы адамлардан каруо-ка-гурдуклармми садаламагла гуртармаз. Саматда аздан-чохдан утур газаммышамса, оиларым га1>ыкашли]мма, та* манмасыэлытыма • мммматдарам ва амрум бо^у мимматдВр олачаг ам.\nХошбахтлмкдам вичдамлы ва га)ратли адамлврымыз, о чум-ладан муаллимларммиз ва ракторларымыа имди да ус-туилук ташкил адирлар.\nОмвар ГУЛИЛВ, Азарба)чам ' Республмкасы-мым амакдар м а дани Цат иш-чмем.\nЗЕШТШ ИШЫГЫ\nбутун Гусар ракуна чатачаг\n«АЗдРБАЗЧАН—ИСРАИЛ»\nчамилэтинда гэбул\nJeни дун^аны кашф етмиш испани)алы ]»Ьуди Христофор Колумбун Ьеч вахт «Аэарба)-чам — Исраил» чами]|атмнин узву олмадьнына бахма|араг, чэми]|атин идарэ Ье]'эти узв-лэринин АБШ-ын Азарба|-чандакы сафири Ричард Ма|лсы вэ онун арвадыны дэ'-вэт етдиклэри габул замены саЛаЬын еды дэфэлэрла чэкилмишдир. Чумки бу ка-руш Ьазырда иениш ге]д едилэн Американын кашф едилмэсинин 5(Ю илли]инэ вэ ¡аЬуди тэгвими илэ }еми 5753-чу илла элагэдар тэнтаналэр-лэ башланаи па\/ыэ )эЬуди шанликлэринэ Ьэср олуммуш-ДУР-\nЧэми)]атин садри Арон Несис, идарэ ЬеГэтинин уэв-лэри, бэстэкар Тофиг Гули]ев, академик Зи|'а Бум)атое, профессор Ел дар Горин Азарба)-чанын кенишланмакдэ олан бе]налхалг элагэлариндан, рес-лубликанын АБШ ва Исрамл-ла си|аси, игтисади, мадэни алагэлэринин аЬамиивтимдви данышмышлар.\nСамими габула ва маЬри-баилыта кара минмэтдарлы-гыны билдиран Ричард Ма|лс «Азарба}чан — Исраил» ча миЛатииин. аз эмали фаали|-]атиндэ Ьалл атди|и лроблем-ларии ба]ук дЬемината ма лик олдугуну иастармишдир Сафир Ьамчимии гв\\д етмиш дир ки, о, республика рэЬ-барлэри мпа керушлэрде диг-гетм башга пробламларла ренаты Азарба]чаиыи Исраил-ла ]ахымлашмасы масаласм-иин актуаллыгына чалб ет-мишдир.\nАварииформ.\nЭт эвэзинэ... чарЬовуз\nЬэр дэфэ 1олуму бу муэс-сисэдэн саланда вахтилэ Шэ-кинин ЬеЗвандарлар�� Ъаггын-да де1нлэн евзлэри ]адыма салмалы олурам: «Тэчрубэ\nмэктэби», «Ье)вандарлыг ака-деми]асы» вэ с. Белэ дэбдэ-бэли тэ'рифлэри, фэхри ад-лары. титул лары бу кун ду-шунуб-дашынмадан лага го]-\nмаг. ришхэнд елэмэк, кинaJэ илэ кулмэк дэ олар. Анчаг баша душэн, созун Ьэгиги мэ'-насында о иллэри jaшajaн вэ о адлара ла1иг керулэнлэр jaxшы билирлэр ки. Иэмин фэхри адлары елэ-белэ кэ-лиши кезэл олсун де]э Ьэр }етэнэ вермирдилэр. Онлары да газанмаг, онлара ла]иг олмаг лазым иди. Бу мэ'на-да бeJYк ифтихар Ьиссилэ де-]э билэрэм ки. Шэки Ье]ван-дарлары Ьэмишэ ендэ кедэн-лэрдэн олублар. Тэ'рифлэри дил-агыза, гэзет-журиала сыг-\nмырды. кеЬнэ Иттифагда ад-сан чыхармышдылар. Газа-нылан угурлар башгалары илэ му^исэдэ Ъэгигэтэн шэ-килилэрин ЭМЭ1ИНИ фэрглэн-дирмэ!э эсас верирди.\nЛакин инди «тэчрубэ мэк-тэбиндэн ». «академи 1алар-\nдан» эсэр-эламэт 1охдур, елэ бил Иец о иллэри 1ашамамы-шыг, о девр санки бир хэ-]алмыш. Сон иллэрин туфа-ны. гарсыдычы оду-алову бо-раны-човгуну тэк бирчэ му-эссисэнин ирадэсини гыра билмэJиб. Бу, этлик-малдар-лыг муэссисэдир.\n23 па]чы тэсэрруфатын му-гавилэси эсасында тэшкил едилмиш муэссисэ 1975-чи илда тэвэллуд тапыб. Рес-публикада ичарэнин эсасы да бу муэссисэдэ гojyлyб. Муга-внлэ эсасында па!чылардан еркэк вэ гысыр маллар алы-нараг ики-уч jaшынaдэк Je-тишдирилир, 6©]удулур вэ ко-\nкэлдилэрэк этли]э тэИвил ве-рилир. Этли1э тэЪвил вери-лэн малый Ьэр биринин дири чэкиси 350 килограмдан аша-гы олмур. Бу Ьесабла {^¿о-нун эт планынын 30—35 фа-изи этлик-малдарлыг муэс-сисэнин па1ына душур. Эт истеЬсалынын чэтинликлэри-нэ, тэсэрруфатларда мал-га-ранын баш са!ынын азалма-сына бахма]араг бу кун дэ мал этинин 60 фаизи коллек-тивин Ьесабына едэнилир. Бурада халис кэлир илдэ бир милjoн рублдан чохдур. Белэ 1уксэк газанч котурмэк Ьэр Ье1вандарлыг тэсэрруфатына нэсиб олмур.\n— Ра]онда эт истеЬсалынын артымында муэссисэннн ролу эвэзеиздир. — дejэ кол-лективин башчысы А. Чэфэ-ров билдирир. — Девлэтэ Ьэр ил 1.4 мил]он килограм эт верэн вахтымыз олуб, Ьал-буки муэссисэннн ил лик ис-теЬсал кучу мин тон учун нэ-зэрдэ тутулуб. ШубЬэсиз ки, па!чы тэсэрруфатларын езлэ-ринэ галса1ды о чэкидэ нэ мал 1етишдирэ, нэ дэ о миг-дарда эт тэЬвил верэ билэр-дилэр. Бу бир 1ана галсын, ра]он узрэ эт истеЬсалы са-Ьэсиндэ дэ Ьеч вахт арзу едилэн иpэлилэJиш мумкун олмазды. Yмyмиjjэтлэ, ра1о-нун эт истеЬсалындакы арды-чыл, динамик инкишаф эса-сэн этлик-малдарлыг тэсэрруфатын Ьесабынадыр.\nЛакин республикада, еЛэ-чэ дэ pajoндa чохдан бэри давам едэн гарышыглыг, си-1аси иглимин тез-тез дэ1иш-мэси бу коллективин дэ ис-теЬсал кестэричилэринэ тэ'-сир едиб. муэссисэдэ сон вахтлар нормал Иш принси-пинин позулмасы, па^ыларын тэсэрруфата мунасибэтинин\nдэ]ишмэси коллектива вз иш-лэрини нормал мэчpaja 1в-нэлтмэ|э имкан вермир. Ке-рунур, елэ бу сэбэблэрдэн-дир ки. 1991-чн илдэ девлэ-тэ чэми 400 тон эт еатыл- . мышдыр. Бу да эввэлки вахт-ларла мYгaJиcэдэ тэгрибэн уч дэфэ аздыр. Дуздур, Ьазырда бир гэдэр артым кезэ чар-пыр. лакин онун кэлэчэкдэ jeнидэн aзaлмajaчaгынa ким-сэ зэманэт верэ билмэз. Бир чох истеЬсал муэссисэлэри кими этлик-малдарлыг муэссисэ дэ ифласа уграмаг тэЬ-лукэсиндэдир. Сэбэби чохдур. Биринчиси. Зухарыда дejил-ди!и кими, мунасибэтин ге1* ри-сабитли1и. Ьадисэлэрин тэ'-сиридир. Икинчиси, па]чы тэсэрруфатларын мугавилэ ©Ь-дэликлэринэ эмэл етмэмэси-дир. Дejилэнлэpи белэ бир фактдан да кврмэк олур ки, вахтилэ тэсэрруфатын балап-сына кечирилмиш торпаглар инди пajчылap ' тэрэфиндэн кери кетурулур, кекэлтмэ1э мал вермэкдэн имтина еди-лир. ДаЬа орасыны фикирлэ-шэн 1охдур ки. бунунла ра-joнyн умуми эт балансында-кы \" таразлыг позулур, эрзаг мэЬсуллары саЬэсиндэ гыт-лыг 1араныр. Реал вэзи}]эти билэ-билэ. чэтинликлэри ке-рэ-керэ муэссисэннн парча-ланмасы барэдэ соз-свЬбэтлэр кэсилмир. Болшевиклэрин «кеЬнэдэн нэ галыбеа дагыт-маг» принсипиник нэ илэ нэ-тичэлэнэчэjини биз артыг кермушук, бу ишин устундэ тэзэчэ ajpылдыFЫMЫз систем Ьэмишэ тэнгидэ мэ'руз галыб. Чох тээссуф ки, бу кун нэинки Ьэмин принсипэ эл атылыр. Ьэтта бэ'зилэри истэ]ир ки. Ашотун тккдик-лэринн дэ вуруб цагытсын. Бу. с^аси корпуг. игтисади савадсызлыгдыр.\nМэсэлэни гэлизлэшдирэн. муэссисэни ифласа апаран башга бир сэбэб иеэ базар игтиcaдиjjaты чэрчивэсиндэ ги!мэтлэрин дурмадан баЬа-лашмасыдыр. Бэли. ги]мэт-лэр бир кез гырпымында елэ галхыр ни. имкансыз вэ аз-кэлирли тэсэрруфатлар, му-эссисэлэр бир-биринин ар-дынча тэнэззулэ угра1ыр. Ьэтта кучлулэр дэ белэ ба-Ьалыга давам кэтирэ билмэ-1иб муфлислэширлэр. Ле-мин, техниканын. 1аначагын. електрик енержисинин, минерал кубрэлэрин. хаммал вэ материалларын ги]мэтлэри* нин 12—20 дэфэ. бэ'зилэри-нин иеэ Ьэтта 50 —60 дэфэ артмасы эт истеЬсалында иш-лэрин аЬэнкини тамамилэ позмуш. онун сабаЬыны шуб-Ьэ алтына алмышдыр. Мал-гара учун сатын алынан^]ем-лэрин Ьэр килограмы 5—8 рубла, тэсэрруфатын ©з истеЬсалы иеэ 4—5 рубла баша кэлир. Мэ'лум ишдир ки, бир килограм этин иртеЬсалы-на республикада 12—15 килограм 1ем ваЬиди нэзэрдэ ту-тулур. Бу Ьесабла тэкчэ ]е-мин ги]мэтлэри бир килограм этин мaja дэJэpиндэ 40—60 рубл тэшкил едир. Экэр эмэк Ьаггына. )аначага. електрик енержисинэ вэ башга са-Ьэлэрэ сэрф олунан хэрчлэри дэ устунэ кэлеэк керэрик ки. мал этинин Ьэр килограмы муэссисэ]э девлэтэ индики сатыш г^мэтиндэн ики-уч дэфэ баЬа баша кэЛир.\nЛахуд башга бир сачи^эви Ьал. Бир килограм дири чэкидэ эт он килограм арпа де-мэкдир. О гэдэр арпанын са-тыналма п^мэти бу кун тэгрибэн 80 рубл елэ^р. Бир килограм ^ксэк квклукдэ мал этинин сатыиалма п0* мэти иеэ вур-тут 27 рублДур.\nХуласэ, Ьэр тон мал этиндэ муэссисэ тэгрибэн 21.7 \/0 рубладэк итирир. Бу да Ьэлэ Ьамысы дeJил. Девлэт сифа-ришинин JepHHa 1етирилмэ-синдэн етру е мал муэссисэлэри эти онун индики мевчуд ги1мэтиндэн фэргли гизмэтэ тэЬвил кетурмэкдэн имтина едир.\nЛенэ сез директору иду р.\n— Ьазырда муэссисэдэ уч мин башдан чох мал-гара ке-кэлдирик. Ьэр ил девлэтэ мин тондан чох дири чэкидэ эт тэЬвил вермэк имканымыз вар. Лакин ишлэрин индики кедиши эл-голумузу 6a^ajbiö. Лахын вахтларда тэЬвил ве-рилэн этин ги!мэти 4—5 дэфэ артырылмаса, JaxyA бу cahaja элавэ дотаси]а нэзэрдэ тутулмаса эт истеЬсалы вэ девлэтэ эт тэЬвили илэ мэшгул олан дикэр тэсэрруфатларын да ифласа уграма-сы керчэклэшэ билэр.\n...Мэнэ данышдылар ки, муэссисэни лэгв етмэк истэ-Jэнлэpдэн бириндэи бунун сэ-бэбини сорушанда о де1иб: Шэкинин чаванлары узмэ1и бачармырлар. она керэ дэ ча-кечэндэ богулуб елурлэр. О эразидэ чарЬовуз (узкучу лук комплекси Jox!) тикэчэ-Jhk ки, ушаглар узмэ]и ejpaH синлэр.\nБу. KHHaJa характерли за-рафат, ]ахуд тэсадуфэн cej-лэнмиш reJpH-чидди фикир. ади HajxaHa сеЬбэти дэ ола билэр. Анчаг сезун дузуну бэ'зэн елэ зарафатла де!ир-лэр. Анчаг о да вар ки, му-Ьарибэ кедэн бир елкэдэ дикэр мэЬсулларла JaHauibi. hej-вандарлыг мэЬсуллары истеЬсалынын артырылмасы бу кун Ьэр кэсия бир немрэли иши. эн умдэ вэвифэси. вэ-тэндашлыг борчу олмалыдыр\nПнря МЭММЭДОВ. «Халг гэзетн»нии мухбярн\nБу су алактрик стаиси)асы-нын тикмитисина 1956-чы илда башлаиылыб. ©сас об|аитлари 1972-чи ил дай Ьаэырдыр. Лакни инди]адак истифада)а •ерилмамишдир. Ьалбуки оиуи дард канараторуидан jaflHbia икиси ишласа^и бутуи pajon електрик анаржиси ила там та'мии едилмиш оларды.\nГусарыи эразисиидаи дард naj ахыр, аахтиле бурада ики-уч СЕС олуб. 3ejxyp стаиси-асы бурадаи качан суаарма каналынын cyjy ила ишлама-ли)ди. Аичаг каналын башлан-гычыидакы техники гургула-рыи памин cyjy KetypMeje кучу * чатмадыгындам стаиси-а тикилиб гуртарса да, исти-фадасиз галмышды. PajonAa иса алактрик анаржиси гыт-лыгы илдэи-иле кескиилешир, ишыг бас втмэди)иидан истеЬсал просеслерини * узун муддата сахламаг лазым иа-лирди.\n«3ejxyp» кичик муассисаси бу илин аваалиида станси]а-иы барпа етмэк ташаббусуиу\nирали сурду. Гафгаз алактрик гургуларынын та'мири идара-синин мутахассислари, 3aj-хур еа Гусар алактрик шаба-касииии аиаркатиилара, 11 намрали тикинти-гурашдырма идарасинии иншаатчылары, Самур ва 3ajxyp соахозлары-нын фаЬлалари да азлариии кем»)е |атирдилар. Инди станси;ада сои тамамлама иш-лари кедир, бириичи сына-га Ьазырлыг керулур.\nИлкин разылыга кара оку сеЬмдарлар ишладачаклар. PajoH дахилиида алактрик анаржиси идара, ташкилат ва муассиселерэ да, аЬали{а да нисбатаи учуз помете саты-лачаг.\n3ajxyp СЕС-ии bajara raj-гарылмасы Самур, ШаНиабат, Угур, Зухул ча^ларыиы да чана кетиречек. Бу дат naj-лары узерииде кичик турбин-ли су електрик станси)алары тикмэк наэарда тутулур.\nБарм« ©СеДОб, «Халг гвэетиаиим мухбири.\nРеспублика прокурорлугунда\nБАКЫ, S w«Tja6p. 1А«арии-формум мухбири). A3»p6aj-чаи прокурорлугу коллаки)в-сынын иштиракчылары 20 jaHsap фачиасина дайр факт-лар узра 4KHajaT ишинин таЬ-гиг олунмасыиын lesKjjeTK-ии га}ри-ганаатбахш ги|мат-ландирмишлар. Коллаючада да}илмишдир ни, Ьамин иш узра 700-дак шаЬид ва зе-рарчакач ашкар олуимуш аа диид��рилмиш, 200-дан чох акцпартиза кечирилмиш, кеч-миш ССРИ-иин аа распубли-каиын бир сыра раЬбарлари диндирилмишлар. Бунунла ja-нашы rajA адилмишдир ки, KHHajaT ишинин таЬгиги чох лани апарылмыш, зарарча-каиларии аксари^ати имди-)адак диидирилмамиш, акс-партизаларыи бир Ьиесеси баша чатдырылмамышдыр. Дафаларла талаб адилмаси-на 6axMêjapar, качмиш Ит-тифаг проку рорлугундан аа AaapôajaaH Али Соаатнмден истинтаг учун зорурч олви матариаллар там шаиилда\nалынмамышдыр.\nКоллеючада ма'лум олмуш-дур ки, прокурорлугун ИС-тиитаг групуиуи ишинда дэ\nhap ujej -га}да<ындв ДА|ил-дир, оиуи * таркибиида мас*-упниатсиз ввГ\" ^ри-пашакар ишчилар аардыр. Ьабала rajA адилмишдир ки, •* республика прокурорлугуиун * реЬбарли)и тэрэфиндэн теЬгигатын иадн-шииа та'сирли назарэт олма-мышдыр. Коллаки|ада бил-\nдирмлмишдир км, таЬгигаты тазликлэ баша чатдырмаг\nмэгсэди ила истинтаг групуну н таркиби ¡анилашДирил-миш, таЬгмгатыи а»у мсе хусуси назарата катурулмуш-дур.\nИшдэ jon аардн)« иагсанла-ра кара истинтаг групуиуи\nраЬбари, Aaap6aj4aH проиу-\nрорлугунун хусусила муЬум ишлар узра баш мустамти-ги Orrej Гасымова чидди таЬ-мат а'лан олуимуш, групда-кы бир сыра мустаитигларим тутдуглары аазифалара yj-гуи калмаси Ьаггында масала аггастаси)а комисси)асыиыи музакирасинэ аарилмишдир.\nКолла«н)эда бир сыра ташкилат во кадр масалаларииа бахылмыш, распублика прокурорлугу оргаилары ишчила-ринии Азарба|чаи халгына мурачиати габул едилмиш дир.\nА\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-30","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-06-1992-p-3\/","date":"2017-07-21T04:51:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-30\/segments\/1500549423716.66\/warc\/CC-MAIN-20170721042214-20170721062214-00319.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3940193057,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.39401930570602417, \"sah_Cyrl_score\": 0.12319958955049515, \"eve_Cyrl_score\": 0.06477421522140503, \"kum_Cyrl_score\": 0.044651806354522705, \"tuk_Cyrl_score\": 0.03405756503343582, \"tat_Cyrl_score\": 0.030527593567967415, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02662002667784691, \"udm_Cyrl_score\": 0.02637329325079918, \"crh_Cyrl_score\": 0.022723142057657242, \"alt_Cyrl_score\": 0.020184434950351715, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01732306368649006, \"kbd_Cyrl_score\": 0.015020971186459064, \"rmy_Cyrl_score\": 0.014560768380761147, \"kir_Cyrl_score\": 0.01452907919883728, \"krc_Cyrl_score\": 0.013929186388850212, \"dng_Cyrl_score\": 0.012766929343342781}","num_words":13167,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.204,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.426,"perplexity_score":68369.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - April 28, 1992, Baku, Azerbaijan\n^.12 MAY 1992 ^\n(217*7)\nОсасы 1919-чу алд, го^дмушдур.\nA39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИЧТИМАИ-СМАСН ГЭЗЕТИ\nГч|м»1К I манат.\nKYHYH\nffthfiau ñilMfífY «aáaa аммав*\n71|ПН1Ж|\nГулам Эм бмлдивмкшдмв мм. 6v мл\nУкИВЫлЬ 1 МHUlOH TflHJMI 1 MMJllOti\nТИББ ИШЧИЛЭРИНИН ЗНЭКДАШЛЫБЫ ИНКИШАФ ЕДНР\nАзэрба}чан Республикасы президентинин сэлаЬи}1ати-ни haJaTa кечирэн A3ap6aJ-чан Али Советинин садри Jary6 Маммадов апрелин 24-дэ Туркмении cahHjJa назири Лылдырым Актунаны гэбул етмишдир.\nJ. Маммадов демншдир ни, Азэрба]чанын ва TypKHja* нин cahnjja саЬэсиндэ эмэк-дашлыгы чох самэрэли ола билэр. Республикада ичти-Man-CHjacH B33HjJaTHH мурэк-кэб олмасына 6axMaJapar, A3ap6aj4aHbiH вэ TypKHja-нин тибб ишчилэри тез-тез\nкврушур, тэчруб�� мубади-лэси едирлэр. Бунунла бела, Ьазырда A3ap6aj4aH cahHjJacHHHH KOMaJa ehraja-чы вардыр: дэрманлар,\nтибб аваданлыгы чатыш-мыр. Она керэ да биз гар-даш елкэнин кемэ^нэ умид баслэ]ирик. О, тибб аваданлыгы вэ дава-дэрман бура-хылышы узрэ заводлар ти-кинтисиндэ, aFbip хастэлэ-рин муаличэсиндэ ]ардым нестара билэр. Республика парламентинин башчысы, Хочалы фачиэсинэ ез муна-сибэтини памыдан эввэл бил-\nдирэрэк республикамыза Ьа-кимлор вэ лазыми JapAUM кендэрмиш TypKHjaja мин-нэтдарлыгыны билдирмиш-дир.\nTypKHjaHHH cahHjJa назири гаршылыглы сурэтдэ фа]да-лы элагэлэрэ тэрэфдар ол-дугуну тэсдиг едэрэк де-мишдир ни, онун республикамыза кэлмэкдэ эсас мэг-сэди 1992 — 1996-чы ил-лэр учун Aaap6aj4aH Сэ-hnjja Haзиpлиjи ила эмэк-дашлыг Ьаггында протокол имзаламагдак ибарэтдир.\nСэнэдда тэлэбалэр, тибб ишчилари мубадилэси. ha*\nбела Бакынын ва Турки-jaHHH бир сыра шэЬерлари-нин тибб муассисэларинда хэстэлэрин муаличэ курсу кечмэси нэээрдэ тутулур.\nКерушдэ Азэрба]чан Pec*\nпубликасынын девлэт муша-вири К. Рустэмов, A3ap6aJ-чан Республикасынын сэ-\nhHjJa назири P. hycejHOB, TypKHjaHHH Бакыдакы сэ-\nфири А. Караманоглу, динар рэсми шэхслэр иштирак ет-мишлэр. (Азэринформ).\nA39PBAJ4AH ЕЛЧИЛЭРИ АФИНАДА\nАфинада «Авропа — Ара-лыг дэнизи белкэси вэ муа-сир шараит» мевзусунда кечирилэн бeJнэлxaлг кон-франсда халглар арасын-да сулЬ. HrTHcaAHjJaT вэ M3A3HHjjaT саЬэсиндэ эмэк-дашлыг, eкoлoкиja вэ с. проблемлэр музакирэ едил-мишдир. Лунаныстан Ьеку-матинин дэ'вэти ила кон-\nфрансда A3ap6aj4aH Республикасынын HyMaJaHfla hej'aTH да иштирак етмишдир. HyMaJaHfla heJ'aTHHHH рэпбэри, республика баш на-зиринин муавини, Девлэт HrTKcaAKjjaT вэ Планлаш-дырма Комитэсинин садри P. hycejHoeyH Азэрба]чан-да игтисади Ba3HjJaTa, узун чэкэн Гарабаг мунагишэси-\nнэ hacp олунан чыхышы рзгбэт вэ марагла динлэ-нилмишдио.\nРеспубликамызын елчилэ-ри конфрансда башга ну-MajaHfla' ^'этлэринин узв-лэри ила, — онлар исэ дун-}анын 40-дан чох елкэсини тэмсил едирлэр, журна-листлэрлэ керушэрэк ермэ-ни тэчавузунэ мэ'руз га-\nлан A3ap6aj4aH Ьаггында, ермэни гулдур бирлэшмэлэ-ринин терэтдиклэри вэЬ-шиликлэр, Гарабаг проб-леминин yJflypMa олмасы барэдэ Ьэгигэти данышмыш-лар. ЬэмсеЬбэтлэрин бир чохуна е'лан олунмамыш муЬарйбэ Ьаггында китаблар, а лбом л ар, фотошэкиллэр верил мишдир. (Азэринформ).\nКАЛИФОРНШАДАН ХЭЗЭР САЬИЛЛЭРИНЗ\nКалифорни1адакы Азэр-ба\/чан мэдэниЛэти чэми)-\nJaTHHHH тэшэббусу ила Ка-\nлифорн^а штатындан Азэр-6aJwaHa 15 мин долларлыг\nЬуманитар JapflbiM — дава-дэрман, 4appahnJJa авадан\nлыгы дэстлэри, тибб лэва-зиматы кэтирилмишдир. Бу-тун бунлары республика-мыз учун Американын rej-ри-рэсми xejpnjja тэшкила-\nты — «Директ Рила)ф ин-TepHeJuian» («Бирбаша 6eJ-нэлхалг JapflbiM») тэшкилаты АБШ-ын бу чэнуб штатын-да JamajaH азэрба]чанлы ичманын вэсаити ила ал-мышдыр.\nЛуку Азэрба)чана JIoc-Анчелесдэки Калифорни)а Университетинин профессор ассистенти, cocHonoKHja доктору Казым Элэмдари кэтир-\nмишдир. О, BaKbiJa хусуси вэсаити Ьесабына калмиш-дир. (Он ajAbip ки. онун haJaT )олдашы, Чэнуби Азэр-ба)чандан олан На��ра ТоЬи-ди бурада стаж кечир). * Ьуманитар 1укун кендэ-рилмэсинэ )ардым Кали-форн^адакы Азэрба)чан MaflaHHjJaTH naMHjjaTHHHH хе)оиНэчилик )олунда ат-дыш илк аддымдыр. Док\nтор Казым Элэмдари ге)д етмишдир ки, Америкадакы Азэрба)чан диаспорунун нума)эндэлэри даим Азэр-ба)чандакы Ьэмвэтэнлэринэ Гуманитар )ардым кестэр-мэк ниЛэтиндэдирлэр.\nТибб аваданлыгы М. Мир-гасымов адына республика клиник хэстэханасына ве-рилмишдир. (Азэринформ).\nШРБАИАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТА М8ТБУАТ ХНДМ8ТИННН\nB9J АНАТЫ\nАпрелин 2в>да саат 18.00-да ермэниларин гулдур дас-тэлари 20-дан чох зиреЬли машынын ва ими танкын ке-мэ]и ила Гафан paJoHy та-рэфдэн Азэрба]чан Республикасынын сарпадини кеч-миш, Занкилан ра)онунун аразисинэ сохулмушлар. Онлар Газанчы ва Дарэли канд-лэрини тутмуш, Се]идлар кэндинэ KHpMaJa чэЬд нестэр-мишлэр. Эла кечирилэн кэнд-ла да эЬалинин евлэри JaH-дь'Млмыш, амлакы мусади-рэ олунмушдур. Белэликлэ, Ермэнистан Республикасынын Иаким даирэлари Азэр-ба)чан Республикасына гар-шы е'лан олунмамыш муЬа-рибэни давам етдирирлэр. Бундан эввэл Фузули, Кэл-бэчэр, Газах ра1онунларынын эразилэринэ да бу чур бас-гынлар олмушдур. Камин jepnapAa ермэни гулдур дэс-тэлэри Азэрба)чанын бир нечэ )аша)ыш мэнтэгэсини ала кечирмишлэр.\nАзэрба)чан Республикасы президентинин мэтбуат хид-\nмати буну билдирма)а вакмл еднл мишдир: Ерманистанын иевботи тачавузкардыг тад-бири республнкаиыи раЬбар даиоаларинда ермани тарэ-фин ин эввэл ки кнми )ена да зор ишлэтмак 1олуну тутма-сы. бе^влхалг пугуг rajflaaa-рыны кобудчасына позмасы кимн ги)мэтлвндирилир. Бу, Гарабаг масаласинда Аэар-ба\/чанын дахили ишлэринэ гарышмамаг, rapmuja чыхан проблемлари динч )а1ларла низама с ал маг, нисан hyryr-ларына Ьермвт етмак har-гында Ермэнистан раЬбарла-жнин ба]акатларына гатн)-эн у)рун калмир. Ерманнс-тан—Азэрба 1чан сарпадинда-кн эмалиЛатларла ejRH за-манда Даглыг Гарабаг сепа-ратчылары да бир неча jep-да Ьучума кечмишлар. Бу чур cHjacaTHH натичэлари учун бутун Mac'yaHjJaT ермани тэрафинин уэаринэ ду-шур.\nБакы ваЬари, 27 аирел\n1992-чи на.\nÍ\nмай* мам ааммиш.\nО Ьамчинин демншдир ки. Укра)на 26 милJapд куб-метр Иран газы алачагдыр. Назирин дедаОинэ кара, Иран. Укра)на ва Азарба)чаи уч газ кенари чакилмэсн учуй бирка ширкат )арадырлар. Газ Ьамин камарларла Укра]-на]а чатдырылачагдыр. Сонра )аначагын бир Ьиссаси Ав-рогата ихрач олуначагдыр.\nKtsap куму ТиЬрим радмосу хибир мрммшдмр км, Ирам пфахтыида Хемр диммзмии дамр б«|м«л-\nШЛЯГ MfMltfinMlf ИЫКУЫМИЫВ\nМачлисда XeaapJaHb* елкалэрин — Pycnja, Гаэахыс-таи, Туркменистан, Asap6aj4aH ва Иранын нума)эндалари иштирак едирлэр. Конфрансда дэниэкн сэвиЛасинин галхмасы ила алагадар 1аранмыш Ьа)ачаклы вазиЛэт му-закире олуначагдыр. перуш нштиракчылары дэниз нэг-лиЛатынын, ел ми тадгигатларын инкяшафы масалэларн-нн, кемрук проблемларини да музакирэ едэчэклэр.\n'-Ф-\nбусф Дахмлм Ишлир Нммрлм|м битал)оиумум Мнуом Оситм|«1ым ираамсммдим чыжарылмкы ап-рилмм 26-да саат II-да баша чатдырылмышдыр.\nЬамин Ьарби гуллугчулар Кубана кэлмишлар. Онлар бурадан Ьава 1олу ила даими хидмат JepKHa апары-лачаглар. Дахили Ишлэо Назирли)и гошунларынын гэ-раркаЪында РИТА—СОТА-нын мухбиринэ демишлар: Батал)онун opa дан чыхарылмасы барада гарар она керэ верилмишдир ки, Pycnja Дахили Ишлэр Назир-hhJh гошунлары белмаларинин чох узанмыш «е'зами)-)эти»нин Ьугуги те'минаты олмамышдыр.\n«•АЗ» маркаиы автомашымларым )аим ги|мат-иирмими |амвар шокундам Кала да амарина кал-мамиш аатамобмл Кааасмаряарыны даКа бмр эарба\nАЗЭРБА1ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИ СЕЧКИЛЭРИ Y3P9 МЭРКЭЗИ СЕЧКИ КОМИССИТАСЫИДА\nМаркэзи сечки комисс^а-сы Ч. Ч. Вэли1евин сэдрли-ила невбэти ичласларын-да ашагыдакыларын Азэр-ба)чан Республикасы пре-зидентли1инэ намизэд кес-тэрилмэси Ьаггында Мэркэ-зи сечки комиСси1асына да-хил олмуш протоколлары нэзэрдэн кечирмишдир:\nМаммадов Дагуб Чавад ог-\nлу — Азэрба1чан Республикасы Али Советинин сэд-ридир.\nС. Агамалыоглу адына Азэрба)чан Кэнд Тэсэрру-\n^аты Академи)асы. Кэнчэ евлэт Педагожи Институту коллективларинин кон-франсларында, Загатала ра-)онундакы тутунферментлэ-мэ заводунун. 2 немрэли Кэнчэ шэраб заводунун, Бе]лэган paJoнyндaкы «Азэр-ба)чан> колхозунун, Нефт-чала ра)онундакы «28 Ма)> колхозунун, Саатлы ра)о-\nнундакы «Адыкун» колхо-зурун, Caлjaн ра)онундакы «аени Муган» колхозунун, Сабирабад ра]онундакы К. Халилов адына колхозун, Лэнкэран ра)онундакы Ок-т1абрын 60 илли]и адына чaJбeчэpмэ совхозунун. Ас-тара ра)онундакы Фиолетов адына совхозун, Саатлы ра]онундакы «Шэн Ьэ)ат>\nколхозунун, Имишли ра)о-\nнундакы ЭзЛ(збэ)ов адына колхозун, Хачмаз ра)онун даны «Азарба)чан» совхо зунун, Исма)ыллы paJoнyн дакы Эзизбэ.'ов адына сов хозун эмэк коллективлэри нин. Исма]1ыллы ра]онун дакы маркази ра)он хэстэ ханасы, ^энчэ та'чили Jap-дым хастэханасы, Кэнчэ\nЛунку л Сэна)е Техникуму, Имишли «Хе)ри))э» саЬм-дар чами))эти коллективлэ-ринин }ыгынчагларында, Гэ-балэ ра)онундакы 62 немрэли тэсэрруфатларарасы сэЛЛар механиклэшдирилмиш дэстэ вэ баш барамагурут-ма мэнтэгэси коллективлэ-ринин бирка jыгынчaFындa намизэд кестэрилмишдир.\nЭли)ев Эбулфэз Елчнбэ) Гэдиргулу оглу — Азэрба1-чан Республикасы Елмлэр Академи)асы Эл)азмалар Институтунун апарычы ел-ми эмэкдашы, Азэрба)чан Халг ЧабИэсинин сэдридир.\nВ. И. Ленин адына Бакы метрополитени, Бакы шаИэр Трамва)-Тролле)бус Идарэ-си. Сумга)ыт Синтезкаучук ИстеЬсал Бирли)и, В. И. Ленин адына Азэрба)чан\nбору прокаты заводу, Б.\nСардаров адына машынга)ыр*\nма заводу, Хэзэркэмитэ'-мир ИстеЬсал Бирли)инин\nЗагфедераси)а адына ИстеЬсал ВаЬиди, П. Монтин адына Бакы нефт мэ'дэн машын-га)ырма заводу. Бакы Дэниз Лиманы, Нефтгазавтомат ИстеЬсал Бирл^и, 'Азэр-сэна)етикинти ИстеЬсал Бир-ли)инин 4-чу трести, Хэзэр-дэнизнефтсосиалтикинти трести, Бакыелектротерм заводу, Эли Ба1рамлы телемеханика ИстеЬсал Бирли)и, Корлар чэми))этинин 2 немрэли тэдрис-истеЬсал муэс-сисэси. Бакы шэЬэри Сура-ханы ра)онунун эЬали)а мэишэт хидмэти истеЬсал идарэси, 1 немрэли Бакы тикиш фабрики эмэк кол-лективл эринии, Азэрба)чан Девлэт Нефт Академи)асы.\nМ. А. Топчубашов адына Елми Тэдгигат Клиник вэ Експериментал ЧэрраЬлыг Институту, М. Ф. Ахундов адына Азэрба1чан Педагожи Рус Дили вэ ЭдэбиЦаты Институту, Сумга)ыт шэ-Ьэриндэки 1 немрэли шэЬэр хастэханасы, Азэрба)чан Девлэт Статистика Коми-тэси коллективларинин кон-франсларында, Азарту нел-метротикинти ИстеЬсал Бир-л^и, «Булла* дэниз кэш-фи))ат газма идарэси, Хэ-зэрнефтгаз ИстеЬсал Бир-лиУи, Бакысементтэ'мир\nколлектив муэссисэси, Азэр-сутикинти консерни, Газы-мэммэд шэЬэриндэ Азэр-ба1чан дэмир )олу локомотив бригадаларынын эвэз-етмэ мэнтэгэси, СаЬил Дэниз кэшфи)1ат газмасы ида\nрэси, Вулкан тикинти ма-териаллары комбинаты, Коркез тикинти материал-лары комбинаты, Лэнкэран тикиш фабрики, Шэки ра-)он сэрнишин автомобил\nнэгли]1аты муэссисэси, Лэнкэран чиЬазга)ырма тэчрубэ заводу, Шамкир черэк комбинаты, Азэрба\/чан дэмир )олунун Минчиван локомотив депосу, Лэнкэран кон-серв комбинаты, Исма)ыл-лы истеЬсал комбинаты,\nГазах ра)он газ истисмары идарэси, Балакай ра)он Автомобил нэгли))аты муэссисэси, Исма)ыллы Хал-ча истеЬсалы муэссисэси,\nБалакай ра)он Мадди-Тех-ники ТэчЬизат ва Меха-никлэшдирмэ ИстеЬсал Бир-ли]и, Левлах ра)онунун Го-)унбинэси кандиндэки ичарэ\n(Арды 2-чи саЬифэдэ)\nМусгэгиллик: белями душунмушду*?\nТАЛА\nМустэгнли1нмиэдэн сез душэнДе )«*ая в]унурук: даЬа ез торпагьдаызын шаксиз\ncabH6HjHK, Ьавасы да, cyjy да, сэрвати да езумузундур. Инди]э гэдэр ]адларын талая едиб апардыгы Jefap!.\nМустэгиллн1и башга чур душунэнлэр да олду: ким на нстэсэ еда билэр, сэрвэтн-\nмизи нечэ истэсэ хэрчлэмэ)э Ьаггы чатыр. — Бах о вахт халг малынын невбэти тала-ны башланды. Онлардан бнрнни Газах зонасы узрэ хусуси мухбиримиз ВалеЬ ШЫХЛЫ JaHa-JaHa гэлэмэ алыб.\nМилли орду, кучлу нгтисадиИат муств-гилли)нн эсас шэртлэрнндэнднр. Азэр-\nба]чан он иллэр 6ojy нэЬэнк елкэнин Ьэрб машыныны сахламага астрономии харч\nчаяяб. Бу кун рус ордусужуи торяаппые-да бошалтдыгы таЬврчжклври, волягом-лары, иязибати во )ава]ыв биваларалы талая едиро. ВДе? Милли ордумуза ив-рас галмыш бу Ьэрб иашыиыиы дагытяаг, лаге)длик, сабаЬы душуниеиак хвствлн)и бязи 1еяцдэн астрономии харчлар гаршы-сыида го)ма1ачагиы7 Аданы ая чох агралдаи о дур ив, бу талаида аз гала еллякла нштв-рак едврии. Онун таиашачылары все раЬбар ишчяларжмжа, Ьугуг-муЬафиза орган-ларыиыи анаидашлары, бапбялеяларяивз, 1олкестараиларимяздир. Кара иедярви бела? Мухбиримизви 3-чу саЬяфадаия |азы-сыны дптатла оху|аг: Белив ]атаи ввчда-иимыя о|аяды.\nИядан бела «Жигули» автомобиллери 1,5—2 дэфэ баЬа сатылачагдыр. 5-чи моделин ги)мати чэмиси бир Ьефте бундам эввэл 114 мин манат идисэ инди 253 мин олмушдур. в^чы моделин ги)мати 286 мин манатдыр. «ВАЗ*-ьж ан ¿ахшы машыны — 99-чу моделин ги)мэти исэ 1арым мил)ондан да чох — 536 мин манатдыр.\n«ВАЗ»ын дикар автомобиллери да баЬалашыр. ЕЬти-мал етмак олар ки, бензинин ги]матинин артырылмасы са1асинде автомобиллар сэрбэст сатышда олачагдыр. Перес эн, бела машынлары ал мага кимлэрин пулу чатачаг?\nШайба куну Таим та)фвсымдщ олш 219 афгам камуллу олараг ватаиа га)ытмышдыр.\nСэрЬад гошунларынын метбуат мэркэзиндэ РИТА— СеТА-нын мухбиринэ билдирмишлар кн. бу, Туркманис-таяыи ЬакимиЛет органларынын эфганларла бир Ьэфтэ арзиида апардыглары данышыглар нэтичэсиндэ мумкук\nолмушдур. _\nТаки та)фасынын Ьамин уэвлари апрелин 20-дэ Туркменистан эразисине кечмиш, сарпэдин 5 километр-лиГииде чадырлар гурмуш ва Эфганыстана га)ытмагдан тамамилэ имтина етмишдилер. Онлар буну мучаЬидлэрин груплашмалары тэрафнндэн онларын репресси)а едилэ-чэ)индан горхдуглары ила элагелэндирирлар.\nВэзи^'этдэн чыхыш ¡олу вармы?\nбазар шераитиндэ ишэ Ьа зырланмамасы ила изаЬ олунур. Нэтичадэ эсас кэнд тасарруфаты биткилэринин истепсалы ва мэЬсулдарлы-гы азалмыш. Ье)вандар-лыгда агыр вазиЛэт ]аран-мышдыр. Чыхыш едэнлэр демишлар ки, кэндли (фермер) тесврруфатларынын ташки линии сур'атлэнди-рилмэси, кэнд тасарруфаты мэЬсулу учуй сэрбэст са-тыналма ги)мэтлэринин тэт-биги истеЬсалчы учун максимум шараит ]арадылмасы-иа комэк едэчэкдир. Рента-белли тэсэрруфатларын елми ве мадди-техники базасыны меЬкэмлэндирмаклэ ¿анашы, зарэрлэ ишлэ)эн тэсэрруфатларын лэгв олунмасы мэсэлэси да дэрЬал Ьэлл едилмэлидир. Мушавирэ иш-тиракчыларынын фикринчэ, Ьазырда дэгиг кредитлэш-дирмэ иеханизминин олма-масы да тэсэрруфатларын ннкишафыны лэнкидир.\n(Азэринформ).\nКенд тосерруфатыны гы-са муддетда оеЬраидан чых-хармага умид вармы? Зерер-ла и шла) эн. иллэр бо)у дев-летден дотаси1а алмыш кол-хозларын тале)и неча ол-сун? Республикада кэндли (фермер) тесврруфатлары }арадылмасы просеси денмэз характер алачагмы? Бу ве дякэр мэселелэр республика Назирлер Кабинетиндэ кечи рил миш мушавиредэ музакирэ олунмушдур. Муша-вирэнин ишиндэ республика баш назиринин муавинлэри, бир сыра назирликлэрин вэ баш идараларин. аграр-сана1е комплекси муэссн-салэринин рэЬбэрлэри, ра-1онларын ичра ЬакимиЛэти башчылары иштирак ет-мишлэр.\nМушавирэни Азерба1чан баш назиринин сэлаЬи)1ат-лэринн ичра еден Фе]руз Мустафа)ев апармышдыр.\nМушавиредэ де)илмишдир ки. саЬэда ]аранмыш беЬ-ран бир чох чэЬатден аграр-сэна1е комплексинин\nЛЕДДИ МИЛЛОНДАН ЛЕДДИСИ\nДунай A3ap6aj4áH Республикасы президенти сечкилэ-ри узрэ Маркэзи сечки ко-мисси]асынын ичласына дэ'-вэт олунмуш мэТбуат ишчила-рини марагландыран эсас мэ-сэлэлер биринчи турун 1екун-лары, тэрэфдарлар топлан-масы просесинда )ол верил-миш сахтакарлыглар, нами-зэдлэрик ре)тинги вэ с. Ьаг-да ма'луматлар иди. Кунда-лик да ела буна у)гун кэ-лирди: намизэдлэрин вэ\nонларын вэкиллэринин rej-дэ алынмасы, иддиачылаЬ рын мудафиэси ва )ол верил-миш негсанлар барэдэ Мар-кэзи сечки KOMHCCHjacbma дахил олмуш протокол вэ телеграмлара мунасибэт.\nИчласы Маркэзи сечки KOMHCcHjacbiHbiH садри Ч. Вэли]ев ачды. О республика президентли1инэ доггуз на-мизадин Ьэр бири Ьаггында мэ'лумат верди. Билдирди ки, Э. МеЬди1ев кифа]ет гэ-дар сэс топламасына бахма-japar иамизадли)Н1ш керн кетуруб. Араз Элизадэ исэ лазым олан гэдэр сэс топ-\nла1а билмэ)иб. Дерлэрда 3.400 сечки мэнтэгэси ¿ара-дылыб.\nСадр сечкилэрин биринчи мэрЬэлэсинда \/ол верилмиш негсанлар узэринда хусуси да)анды: ганун позунтула-рына керэ 48 тэшэббус гру-пунун санэдлари назара алын-ма1ыб. Ба'зи идарэ вэ таш-килатларда 1ыгынчаглар сечки комисс^аларындан хэ-бэрсиз кечирилиб. Бир чох )ерлэрдэ хусуси груплар\nев-ев кэзиб, кечэлэр да ча-мааты нараЬат елэ)иб имза топла)ыблар. Ба'зи муэсси-сэ рэЬбарлэри ез ншчилэрини а]ры-а1ры намизэдлэрин мудафиэси учун нэзардэ тутулан си)аЬылара имза атмага мэчбур едиблэр.\nНамизэдли)и ирэли суру-лзнлэрин езлэринэ да и рад тутулду. Онлардан ба'зи лари ЬэлЬ намизэдлик статусу* алмамыш, президент вэзи-фэсинин иддиачысы кими мэтбуат конфранслары, ке-рушлэр кееириб, мусаЬибэ-лэр вериблэр.\nСонра Ьэр бир намизэдлик а)ры-а]рылыгда caca го)ул-ду. Дедди иддиачынын на-мизэдли1и гэбул олунду.\nКомисси)а узвлэри чыхыш едиб бу, MacaAaja ез мунаси-бэтлэрини билдирдилэр. Сез вердилэр ки, сечкилэрин демократии кечирилмэси учун еллеринцэн колени асиркэ-ма1ач0клэр.\nДедди намизэд, ¿едди мил-joнлyг халг. Халг бу )едди-лэрдэн эн ла)иглисини сеча билэчэкми? Дохса онлар хал-гы ]едди Jepa парчала)ачаг?..\nБали, сечки комисси)асы-нын эн мэс'ул девру — икинчи мэрЬэлэси башланыр. Биз да бутун намиээдлэри тэбрик едир, халгымызы бу агыр с hJech-игтисади беЬ-\nрандан чыхармаг, башлычась исэ эзэли торпагымыз олан Гарабагын душмэнлэрдэн тэмизленмэсина наид олмаг учун бутун имканлардан ис-тифадэ eTMaJa чагырырыг.\nИ. ВАЬИД.\nJA3 КЕЧИКСЭ ДЭ ИШ JIdrtKHMdJKB\nФачиэли гышыи буз иэфэсн санки бу наш )ааы да кечккдярди. Баш верэи Ьадисвларии деЬшвти, ушантвск чан пар дай чыхмаса да, кэнд адамларыпш ел-голу юи-дэн со!ума!ыб. ЧабЬэ хаттнидэн аралы белкаларяи аЬа-лиси oojHyHa душей Гукун агырлыгыиы ешш-бичпше, мал-rapaja гуллугу артырмагла ]ункуллешдириа)э чалы-шыр. Инди онлар даЬа Jaxnou шплэмакле чебЬэ)е арха дурмалы, бу ]ерлэрэ паиаЬ кэтирмжш дидаркиилэра эл тутмалыдырлар. Ширванда да бу jta jya мин пектар-ларла торпага боллуг тохуму сэпилмжшдир.\nЗэрдаб ра)онунданы «Азэр-ба)чан> колхозунун гоча-ман узву Абдулла киши Ьэлэ Новруз ба)рамы эрэ-фэсиндэ Ьэмкэйдлилэрини оашына топла)араг де1иб: «Биз )ашлылар муЬарибэ да кермушук, агыр заманлар* да да )ашамышыг. Инанын ки, бэлаларымызын бир чо-хунун чарэси еЬдэмизда олан бу торпаглары нечэ экиб-бечэрмэ)имиздэн асы-лыдыр. КеЬна-тэба техник каны сазла)ын, саЬалэри экинэ Ьазырла)ын. Тохуму ал алтына 1ыгын. Тахыл зэмиларини бир ан да кез-дэн го)ма1ыя. Истер колхоз олсун, истар фермер тэ-сэрруфаты, )а да ичаре кол-лективи — ферги 1охдур, эсас мэсэла торпагдан даЬа чох мэЬсул Ьасилэ кэтир-мэкдир. Бу кун торпаг ма-нимдир-сэниндир етмэ1ин. Инди торпаг бутун Азэр-ба)чаяыидыр. Дава гурта-рар, ара санитар торпагы нечэ иста1ирсиниз ела да бел ушд урэрсиниз».\nАгсаггалыи бу е1уд-нэси-Ьэти этраф кэндлэрэ да 1а-1ылмыш, разылыгла гар-шыланмышдыр. Виза Ьамин сеЬбэти гоншу Мэликли кэндиндэ чи1вд сэпини вахты данышдылар. Лерли колхозун баш агроному Фэр-рух Умудов мудрик Ьэм1ер-лисинин фикирлэринии дава-мы кими деди:\n— Ишэ бир балача со1уг )анашмаг, нэдэсэ кечик-мак илин рузусуну азал-дар. Нече а!дыр ки. кол-хозчулар эмэк Ьаггы ал-мырлар. Ади галош, бел. )аба, чатышмыр. Лакни кус-мэ)ин, киле1лвиме]нн бу кун ишэ фа1дасы ¿охдур. Лалын эллэ да олса ишлама-ли. Ватанин дар кунундв она кемак етмали)ик. Будур, 400 Ьектар саЬэда чи!ид сэпини баша чатыр. Па1ызда етеи илдэкиндэн 40 Ьектар чох— 400 Ьектарлыг саЬэда тахыл сапмишик. Замилэри вахтында кубрэлэ!иб сувар-мышыг. Бела кетса ]ахшы да мэЬсул кетурачэ1ик. Мал-гараны да ^ышдаи кумраЬ чыхармышыг, агзы )аз оту-на чатыб.\nРа1оиун дикэр твсэроу-фатларында — Зэрдабя. Нариманов, Насими; Т. Ис-ма\/ылов, Фузули, Калинин адына колхозларда да 1аэ-тарла ишлэри мутэшэккял керулур. Сепии гыса муд-дэтдэ баша чатдырылмышдыр. Республнкадакы ду)у вэ шэкэр гытлыгыны нэза-ра алараг 500 Ьектара чал-тик, 100 Ьектара шекер чу-^УнДУРУ тохуму сэпилмишдир. Тэсэрруфатларын эк-сариЛетиндэ бос тан, дирряк салынмышдыр.\nТаЬжр АДДЫНОФЛУ, «Хааг гаэетн*шш мухбкра.\nЧ9 Бьа хэттиндэ\nХУСУСИ МУХЕИРЛМИМИЭ ХМ9Р ВЕРИРЛ0Р\nО 39НКИЛАН\nСон уч кун ерзинде ра1о-нун Ерманистанла ЬемсерЬед аразиларинде вэзиЛет кер-кян олмушдур.\nАпрелин 25-де Газанчы ве Дэрели кендлеря ермэни гул-дурларын басгыямна ме'руэ галыб. 50-дан чох ев ¿андыры-лыб. Ьамин кун Пирее1ис ве Кунгышлаг кендлеря кучлу топ атешине тутулуб. Чидди дагынты вар. Пирве1ис кеи-дянин сакини Вел мен Маммадов Ьелак олуб. Агквнд кенди вертол!отлардан атэ-шэ тутулуб. Кендде телефет олмаса да. хе1ли ев дагыды-лыб.\nАпрелин 26-да кече ерме* ни гулдурлар куклу Ьучум нэтнчесииде Газанчы ее Де-рели кэндлериия ишгал едиблэр. СеЬернси ]ерли еэуиу-мудафие гуввалери. милис ве Милли Орду дестелери кенди а зад етмек учуй емэ-лиПата башла)ыблар. Ку-норта)а ^ахыи ишгалчылар бе)ук итки веререк керн че-килмэ]е мэчбур олублар. Душменин Гафан ра1онунуи Агавурд вв Ьв1ерек кепдлэ-риндакя атеш иегтелери мэЬв еднлнб.\nЗеикнлаиа Азерба)чаи Орду сунуя, республике Дахили Ишлэр Назирли1инки елаве гуввэлэри кетирилиб. Дуней куморгтадая сонра сакмтлик берпа олуиуб.\nО ГУБАДЛЫ\nАпрелин 25-де Лухары ве Ашагы Чибнкли. 9]ян, Нов-лу, Се1таз кэндлэри даим атеш алтында олуб. Гафаныя Гызылдаш кенди терефдэн атылая «Кристал» ракетлеря Дэмирянлэр кэндиндэ дагынты терэдиб Бир ушаг ]ара-ланыб.\nСои икя куя есасен сакит кечиб.\n0 ФУЗУЛИ\nАпрелин 24-де саат 17-де ра1он маркезя «Кристал»\nтипли ракетлэрдэн атешэ тутулуб. Ики ев дагыдылыб. Ьамин k\\h ермэнилар мух-телиф снлаЬлардан Гарадвг-лы. Гачар, Арыш, Кевшад, Чуварлы кэндларина атэш ачыблар. Дагынты ва теле-фат олма)ыб.\nАпрелин 26-да саат 19-да Хочавенд (Мартуни) pajOHy-1ызы Ваза]\nиун Гырмыэы Базар кенди тэрефден Гачар кеиди, Ьад-РУТ Т0£(^Д9И ис® ЧУВ*РЛЫ\nатеше тутулуб. Лерли езуиу-мудафиа гуввэлэри душмэни сусдурублар.\nАпрелин 27-да шэЬэр Ьен-даввринэ бир нече топ мер-\nГулдурлар буна наил олма-мыш, эвэзини ертэси кун чыхмышлар. Апрелин ■ 26-да cehep тезден Бархударлы кэнди 1андырылмыш, саат 19-да Ерманистанын Бос-кепар ве Кунэн кендлэрин-дан Ашагы Эскипара вэ Мазам кандлэри топ атэши-нэ тутулмушдур. Бир эдэд Ьарби техника ¿андырылмыш-дыр. Атеш 4 саат давам етмишдир.\n0 АГСТАФА\nЕрменилерин ташаббусу\nила КеЬнэ Гышлаг кэндин-•— •- — —w дэ данышыг кечирилмиш меси душуб. Дагынты олма- ир онлар Jaa-тарла ишле-\n]ыб. Куиорта Диваналылар рини саЬмана салмаг баре-\" - ™ истеклэрини билдирмиш.\nбир A¿ia атеш ачмамага\nсез вермишлар. Pajón ми-\n____«пилиииа UVB.\nJWV. Г—--------------Г\nве Чуварлы кендлеря узе-ю ерменклерии 4 вертол-мушаЬида едилиб.\n0 Ч9БРА2ЫЛ\nАпрелин 26-да Сирин кенди Ьадрутун КеЬне Таг л ар ве Агчахенд кендлери тэраф-ден автомат ве мянам)отлар-дан атеше тутулуб. Ьемин кун Сур кеиди де душмен атешинэ ме'руэ галыб. 0зу-иумудафиэ гуввелэримиз душмане лв1игли чаваб верно-\nЛ*Р' Фврзгдш Р9СУ\/.0В.\n© ГАЗАХ\nАпрелин 25-де сарЬаддэ Ерманистанын Ичееан ве Но)ембер)ая раЮнларынын нума]аяделаря иле 5 саат данышыг апарылмышдыр. Атэшия да]андырылмасы, ]аэ-тарла ишлэрине шараит ]арвдылмасы. пер икя те-рофден 5 иефер олмагла гаршылыглы пост 1арадыл-масы Ьаггында свЬбет кет-мишднр. Лакии ермани те-рафи ]енв данышыг шертле-ринэ вмел етмемяш. ах-шамусту )ареглылар постда да)анмыш азерба]чанлылары киров катурмэк истемяшлер.\nлис ше'беси рэисинин муа вини CeJJaA Мустафа]ев де-мишдир:\n— Биз ики серЬвдде flejy-шурук. Ерменилерле иши Jo-лука roja билирик, анчаг Курчустаи сарЬэдиндэ чох нараЬатлыг вар. Еле кеча олмаз ки, 4eJpaH4M гышла-гындан истар чамаатын, истерев де тесерруфатларын мал-гарасы. го]ун-гузусу огурланмасын.\n0 ТОВУЗ\nШенбе ве базар кунлери нясби сакитлик олмушдур. Агдам кэндиндэ Ьэр ики та-реф арасында данышыг кет-мишдир ки, атэш flaJaHflbi-рылсын ве тасэрруфат ишлэ-\nрадылсь\nбунунла\nлсыи. Ермани Taj\nАгдам кэн-\nриккн кедишннэ шараит ja-\" фэфи\nила 1|ияды ди етрафына огурлуга кэ-ларкан иткин душмуш гул-дурларын кери rajTapbuiMa-сыны хаЬиш етмиш, бир даЬа атеш ачмамага сез вермиш-днр.\nВ. ШЫХЛЫ.\n4\nИ»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-30","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-apr-28-1992-p-1\/","date":"2017-07-24T20:52:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-30\/segments\/1500549424910.80\/warc\/CC-MAIN-20170724202315-20170724222315-00126.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3303892612,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.33038926124572754, \"sah_Cyrl_score\": 0.11726640164852142, \"tuk_Cyrl_score\": 0.053262919187545776, \"tat_Cyrl_score\": 0.05287768691778183, \"udm_Cyrl_score\": 0.042984530329704285, \"eve_Cyrl_score\": 0.0398087203502655, \"kum_Cyrl_score\": 0.03763221576809883, \"kir_Cyrl_score\": 0.035551346838474274, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03150157630443573, \"crh_Cyrl_score\": 0.02818131633102894, \"alt_Cyrl_score\": 0.022609252482652664, \"krc_Cyrl_score\": 0.016461940482258797, \"nog_Cyrl_score\": 0.013992434367537498, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013110403902828693, \"rmy_Cyrl_score\": 0.012903503142297268, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01206905022263527, \"ron_Cyrl_score\": 0.010766438208520412}","num_words":12983,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.407,"perplexity_score":65001.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - August 27, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ♦ 17 август 1991.«. ил. + м> ш\nЬЭЛАК ОЛМУШ ГЭЬРЭМАНЛАРЛА ВИДАЛАШМА\nМОСКВА, 24 август\n(СИТА-нын мухбириндэн).\nЧеврилиш кунлэриндэ Ьэлак олмуш кэнч москвалылар Дмитри Комарын, Ил^ Кри-чевскннин вэ Владимир\nУсовун хатираси шэрзфинэ августун 24-дэ Москванын мзркэзиндз, Манеж меЗда-нында матам митинги олду.\nМоскванын балэдиЗЗэ рэи-си Г. X. Попов митинги ачараг деди ки, Ьэлак олмуш бу у4 нанч «лазым кал сэ. онларын joлy ила кет-маза Ьазыр олмуш бутун москвалыларын рэмзидир». О даЬа сонра деди: «Ьэлле-дичи кунлардэ Рус^а Ьэ-миша ахырадэк матинлик кестэрмэзи бачармышдыр. Бу кун эсас вэзифэмиз ]е-ни heJaт гурмагдыр. Виз Москваны вэ Pycиjaны дир-чалтмэли вэ абадлашдырма-ль^ыг. Лолдашларымыз бу-пун намина чанларындан кечмишлэр. Ьэлак оланлара ешг олсун».\nСонра чыхыш едэн Руси* ja4 витсе-президенти А. В. Рутско} деди: «Бу матам дэгигэсиндэ такчэ РусиЗа\nде]ил, такчэ Совет Иттифа-гы деЗил, Ьам д8 бутун дунЗа демократка де]ушчулэринн сон мензила joлa салыр».\nССРИ президенти М. С. Горбачов митингдэ чыхыш едиб деди: «Чанларындан\nкечмиш вэ демократичны дагытмаг, елкэни зулмэтли кунларэ гajтapмaг истэЗэн-лэрин Золунда дajaнмыш канчлэр гаршысында» бу-тун елка, бутун русиЗалы-лар адындан баш эЗмэк ла-зымдыр». Президент Ьэлак оланлары «ез елкасинин ос л вэтэндашы» адланды-рыб деди: «На гэдэр чэтин\nолса да, сечд^имиз демок ратиЗа вэ азадлыг joлy ила ахырадэк кeтM0Jи, нормал инкишаф Золуна, адамла-рын haJaтыны Захшылаш-дырмаг Члуиа тезликлэ чых-магы биз Ьамымыз бу кэнч лерин хатирэси внундэ езуму-за борч билирик».\nО вэ'д етди: «Инди на му.мкунсэ едилэчэкдир ки. бу, бела да олсуи. Ги^ма ал атанлар пajлapыны алачаг-\nлар. онлара аман верилмэ-jaчэкдиp». О даЬа сонра деди: — ДемократиЧ угруи-да мубаризэ]а езлэринин эн эзиз не'мэтини — ЬэЗатыны вермиш Дмитри Комар,\nИл]а Кричевски вэ Владимир Усов гаршысында баш эЗи-рэм. М. С. Горбачов билдир-ди ки, Ьэлак оланлара елу-мундэн сонра Совет Итти-фагы гэЬрэманы ады ве-рилмэси Ьаггында бу кун фарман имзаланмышдыр.\nСонра матам митингиндэ\nмзрЬум академик Aндpej\nСахаровун арвады Лелена Боннер, Литванын сэлаЬиЗ-jэтли HYмaJaндэcи Е. Бнч-\nкаускас, Москва вэ бутун РусиЧ патриархы И Алек-си чыхыш етдилэр.\nАБШ-ын ССРИ-даки сэ-фири Роберт Страусс Манеж мезданына топлашанла-ра мурачиэтлэ Америка вэ-тзнпарвэри Патрикин 200 илдэн да эввэл дедиЗи сез-\nлэри онлара хатырлатды.\nО деди.Бу кунлар Америка халгы Pycиjaнын «Аг еви»-нин нечэ мудафиа олунду руну ЬеЗран-Ье]ран излэ-\nЗирди, бу кун иса сизин кэ-дориниза шарик чыхырыг.\nРСФСР харичи ишлэр на-зири А. Козырев деди: Инди «мэдани халглар аилэ-\nсина гаЧимага Ьаггымыз вардыр».\nМатам дастаси Советлар евннэ Jaxынлaшды. О фа-чиали кечэдэ уч кэнч Ьэмин бннаны мудафиа едэркэн чанындан кечмишдир. Бундам сонра «Аг ев» гаршы-сындакы меЗдан Азад Руси-Ja мeJдaны адланачаг.\nPycиja президенти Б. Н. Лглтсин трнбуна]а галхыб Деди:\n«ГаЬраманларымыз, му-дафиэчиларимиз, хиласкар-ларымыз Дмитри Комарын, Илja Кричевскинин, Владимир Усовун адлары бизим учун мугэддэс олмушдур».\nРСФСР президентинин дeдиjинэ кара, «ги]амчыла-рын гэсди РусиЧ Ьекумэ-тинэ гаршы Зенэлдилмшиди, лакин бутун РусиЗа ез му-дафиасинэ галхды».\nБорис Лелтсин Ьэлак олан-ларын хатирэсина еЬтирамы-ны ифадэ етди, онларын гоЬумларына ва Чхын адам-лар'ына сэмим-гзлбдэн та-оэлли верди. О, ЬэЗэманла деди: «Биз кэнчлэрин мэрд-ли^и гаршысында баш а]и-рик. Мани, президентинизи ефв един, чунки евладлары-нызы гopyja билмэдим, хи-лас еда билмэдим».\nМатам дастаси кэнч гэЬ-рвманларын дэфн едилэчэк-лэри Ваганка гэбнристаны-на тараф Золланды.\nРусиЧлыларын уч гэЬрэ-ман — Дмитри Комар, Ил-ja Кричевски вэ Владимир Усов ила вида мэрасими jeдди саатдан чох давам етди.\nМераеим баша чатдыгдаи сонра Ьэлак оланларын чана-зэлэри торпага тапшырыл ды.\nАНАТОЛИ ЛУМАНОВУН ЖУРНАЛИСТЛ9Р9 Б9ААНАТЫ\nМОСКВА 26 август. СИТА-нын хусуси мухбири Кремлдэн хэбэр верир:\nССРИ Али Советинин невбэ-данканар сессиЗасы башлан-маздан эввэл А. И. Луканов журналистлэрин суаллары-на чаваб вераркэн демишдир: «Мон исте'фа Ьаггында эри-зо jaзмышaм. Бу вэзифэдо галмаг фикринда деЗилэм вэ талиб калмэк фикринда де-Зилсм. Адамлара анчаг Ьэ гигати демэк истэЗирэм, Ьэ-гигат иса одур ки, мен гесд-чи о л ма мышам, май бура}а кслэндэ гасд едилмишди. Эн башлычасы иса одур ки. мон гэсдин идеологу олма-мышам. Гасд бир коммунист ними маним учун мэг-бул деЗилдир вэ мэн ону\nтошкил едэнлэра демишдим\nки, бу, елкадэ вэзиЗЗэти да-\nЬа да кэркинлэшдирэ вэ дев-\nлати дагыда билан халис\nавантурадыр». (СИТА).\n* • *\nССРИ Али Советинин нев-бадэнканар сессиЗасынын ачылышы арэфасинда А. И. Луканов совет вэ харичи елка журналистлэри ила сеЬбзтиндэ демишдир ки, ис-те'фаЗа чыхыр, амма «чеврилиш учун Ьеч бир ма'нэви мес'улиЗЗет дашымыр». Лук-Занов билдирмишдир ки, августун 21-дэ елкэнин Али Советинин pajacaT heJ'aTH ССРИ витсе-президенти Ja-наЗевден фарманларынын га-нунсуз сэнэдлар кимн лэгв олунмасыны тэлаб етмишдир Иттифаг парламентинин\nкечмиш башчысы демишдир: «О шэраитдэ балка да на иса даЬа муЬум бир тэдбир кер-мак лазым иди. Анчаг вэзиЗЗат ела иди ки, мен Ьэтта кабинетдэн да чыха бил-мирдим, чунки республика* ларын рэЬбэрлэри манэ деЗир-дилзр: «кетма, сан Иттифаг-ла Зеканэ элагэмизсэн».\nЛуканов Ьзмчинин билдирмишдир ки, алинда олан мз'лумата керэ, «Иттифаг» депутат групу девлат чев* рилишинин тэшкилатчыла-рына тэрэфдар чыхм^мыш-дыр.\nХатырладаг ки, РусиЗа Ье-куматинин сздри Сил��Зевин дедиЗинэ кера, «Анатоли ЛукЗанов гиЗамын эсас идеологу иди». (СИТА).\nССРИ АЛИ СОВЕТИНИН Н9ВБЭДЭНКЭНАР СЕССЮАСЫ\nyKPAJHA МУСТЭГНЛ Д9ВЛЭТ Е'ЛАН ЕДИЛМНШДИР\nKHJEB. Августун 24-да УкраЗна ССР А ли Совети\nновбэданкэнар ceccHjacbiH-да УкраЗнанын мустэгилли-jHHH вэ мустэгил Укра)на довлати — УкраЗна Зарадыл-дыгыны е'лан етмишдир. Горара алынмышдыр ки, мустэгиллик е'лан олунма-сы актынын тосдиг едилмэси барзсиндэ 1991-чи ил де-\nкабрын 1-дэ республика референдуму кечирнлсин.\nСессиЧнын иштиракчы-лары си]аси вэзиЗЗэт Ьаггында мэсэлэ музакирэ етмиш-лар. YKpajHa ССР Али Советинин сэдри JI. Кравчук мэ'рузэ етмишдир. Парла-ментдэки эксэриЗЗатин вэ мухалифэтин лидерлэри эла-вэ ма'рузэларлэ чыхыш ет-\nмишлар. Ге)д олунмушдур ки, канститусиЗаЗа зидд дев-лэт чеврилиши демократик гуввалерин, эн эввэл РСФСР Али Совети президентинин мугавимэти саЗэсинда, Зени* дэнгурма идеЗаларынын ке-ниш эЬали тэбэгэлэрина ну-фуз етмэси саЗэсинда боша чыхмышдыр.\n(Укринформ—СИТА).\nСИМПОЗИУМ БАША ЧАТМЫШДЫР\nЕнержи, еколоки]а, гана-эт узрэ беЗнэлхалг симпозиум ез ишини баша чатдыр-мышдыр. ССРИ-нин, АБШ-ын, Туркмения, Иранын ва баш га олкалэрин алим вэ му-тахасоислари дорд кун эр-зиндэ сэмарэли диокуооиЗа-лар апармыш, тэдгигатлара во онларын нэтичэлэриндэн омэлц шакилдэ нстифадеЗэ дайр (ИнформасиЗа мубадилэ-си етмиш, перспектив эмэк-дашлыгын бунвврэоини гоЗ-мушлар.\nБакыда симпозиумун ачы-лышьгндан сонра онун ишти-ракчылары Габэлэ вэ Исма-Зыллыда иши давам етдир-мишлар. Актуал проблемлэ-рин музакирэси уч белмэда кетмишдир.\n«Кунэш» саЬалэрарасы елм-^истеЬсал ассосиасиЗа-сынын президенти. техника елмлари доктору Фаган Эли-Зев АзорбаЗчан торпагында беЗнэлхалг корушун Зекун-ларындан данышараг демишдир:\n— Симпозиумун кечирил-мз Зеринин сечилмэои таса-дуфн де]илдир. Алтернатив вэ эн'анави енержи мэнбзлэ-рннин бир чох неву — бол кунэш, кулак АзэрбаЗчанда, о чумладэн Абшеронда вар. Республикамызын термал су-лары. палчыг вулканлары, мефт вэ газ Затаглары да бу еырадандыр.\nСимпозиумун нрограмы мухтэлиф олкалэрин алим вэ мутохэссисларинин сэ'Злэри-нн енержидан тэнаэтлэ вэ еЗ*\nии заманда сэмарэли исти-фадэ олунмасына чэмлэш-дирмаЗэ Зенэлдилмишди. Иш-тиракчыларын диггат мэркэ-зиндэ илк невбэдэ кунэш енержисиндэн гэнаэтлэ, еко-ложц чаЬатдэн сэриштали истифадэ ет.маЗ'Ин елми-тех-ники проблемлэри ДУРУРДУ-Белмэлэрда калачэЗин енер-кетикасы учун геЗри-эн'ана-ви мэнба кими Ьидрокендан истифадэ проблеми, кулак енержиси еЬтиЗатларындан нстифадэн'ин игтисади чэЬат-дэн мэгсадауЗгунлугу да нэ-зэрдан кечи]рилмишдир. Игтисади иткилэрэ, планетдэ еколожи шараитин касктин-лашмесинэ, биналарда ис-тилиЗин изолЗасиЗасы, бина вэ гургуларын архитектура Ьэлларннин rejри-мукаммэл-ли )и, геЗри-ЬерметиклиЗи мэ-сэлэлэринэ хусуси диггат 3е-тирилмишдир. ЕколокиЗанын проблемлариндвн бири да эт-раф муЬитин радиасиЗа ила чирклэнмэ��идир. Симпозиумун иштиракчылары сана je фзалиЗЗэтн ила алагздар еколожи вэзиЗЗзтин каркинлиЗи-нин зэифладилмэси, бинала-рын радондан горунмасы мэ-сэлэлэрини да диггат мэрка-эинда сахламышлар.\nССРИ президенти М. С. Горбачовун енержи, еколо-KUja, гэнаат узрэ беЗнэлхалг симпозиума тэбрикиндэ бела ум ид ифадэ олунур ки, алим вэ мутэхэсснслэрин бу мач-лиси «мунтазэм Ьал алачаг вэ игтисади еколожи мэдэ-\nниЗЗэтин формалашмасьша кемэк едэчэкдир». Инди бу умид реал шэкил алыр. Ел-мл корушлэрин вэ дискуеси-3 а ларын Зекунларына дайр гатнамэдэ 1993-чу илин ма-Зында АзарбаЗчан Республн-касынын паЗтахтында Ьамин проблем узрэ II БеЗнэлхалг симпозиум чагырмаг Ьаггында гэрардан бэЬс едилир.\nСимпозиумун иштиракчылары БМТ-нин вэ ЛУНЕСКО-нун унванына габул етдик-лэри мурачиэтдэ таклй1ф\nедирлар: мувафиг табии шэ-раити вэ еЬтиЗатлары, елми потенсиалы вэ бу елми мев-зуЗа беЗук мараг олан Азэр-баЗчанда алтернатив енержи мэнбалэриндан истифадэ узрэ беЗнэлхалг сынаг меЗданы тэшкил едилсин. Бундан элавэ республикада этраф муЬитин радиасиЗадан, о чум-ладан радон газындан муда-фиэси проблемлэрини еЗрэн-мэк узрэ мэрказ Заратмаг таклифи ирали сурулмуш-ЛУР-\nМ. С. Горбачова мурачиэт гэбул едилмишди р.\nСимпозиума тзгдим едилэн ва онун болмэ ичласларын-да сэсланан елми мэ'рузэлар вэ мэ'луматлар инкилис, турк, АзарбаЗчан вэ рус дил-лэриндэ нашр олуначагдыр. Гонаглар ики илдэн сонра Зенидэн корушмэк умиди ила гонагпэрвэр АзарбаЗчан торпагындан аЗрылмышлар.\nН. БАРСКИ,\nАзэринформун мухбири.\nАЗЗРБМЧАН РЕСЛУБЛИКАСЫ ПРОКУРОРЛУЕУНДА\nАзарбаЗчан Республикасы прокурорлугунун органлары бэднам «Крунк» комитэси-нии узву, ДГМВ дэ Ьаки-MHjjaT «белушдурулан» за-ман баш тутмаЗан кабинет-дэ милли тэЬлукасизлик на-зири jepHHH алан J. Чан кирзаны Ьэбс етмишдир.\nОнун вэ MHHaJaT Золдаш-ларынын haKHMHjЗэти ала\nкечирмэк чэЬдлари баш тутмадыгда J. ЧанкнрЗан\nтичарэт фэалиЗЗэти *илэ мзшгул олурду. Лакин онун эсас пешэси эввалки ними Зена да миллэтчилик Ьэрэкатынын тэшкили иди.\nJ. ЧанкирЗан силаЬ эЛдэ едилмэси вэ сахланмасында, Зараглылар учун Ермэнис-тандан кэндэрилэн ири миг дарда малиЗЗэ вэсаитини бв-лушдурмэкда иттиЬам олунур. ЕЗни заманда о, бу илин март аЗында Эскаран\npaJoHyHAa терэдилэн чина-Зэтда эли олмагда шубЬэ лэнилир. Камин чинаЗэт заманы ермэни Зараглылары автобусда уч нэфэри ел-дурмуш вэ дерд нзфэри ja-раламышдылар.\nJ. ЧанкирЗан барада чинаЗэт ишинин тэЬгиги Азэр ба]чан Республикасынын баш прокурору И. И. Tajbi-бовун шэхеи нэзарэти алтын-дадыр.\n(Эввэля 1-чн сэЬвфадэ)\nПарламенты навбздаинз-нар сессиЗасынын бириичи иш кунунун ортасында ССРИ президенти М. С. Горбачова евз верилмишдир. О. ССРИ халг депутатларынын невба-данка;кар гурултаЗьшьш дар-Ьал чагырылмаюы Ьаггында Али Советин гэрзрына тэрэфдар олдугуну билдир-миш, гурултаЗа РСФСР Али Советинин . депутатларыиы вэ динар республн'калардан парламент нумаЗэндэлори-ни да'ват eriMaijH тзклиф етмиш д и, р.\nПрезидент баш вермиш ЬгдисаЗэ гиЗмат верэрнвн де-мишдир ки, чеврилиш бир-дан-бирэ олмамышдыр. Гасд Зетиширди вэ конститусиЗа гуру душу ну мудафиа учун тз'хираса.тынмаз тадбирлэр Ketp.Mi3ja (гадэринден артыг эсас варды: Лакин бела тэд-бирлар кврул'мамишди. Гати ТсДбирлэр авззинэ либерализм вэ Ьэлимлик кестарид-мишди ки. буи у да май би*-риЕЙчи иавбэда шума авд едирам. Анчаг бу, илкии иб-р'эг дзреидир. Демократиjaja гасд едилмэсикэ, елкэни зорла тоталитаризма: rajiap-маг чаЬди' ксстарилм зеи нэ имка-н вермиш даЬа 1муЬум сабэб вардыр. Бу, гзтиЗУ'эт-сизликдэн ва демократик ис-лаЬатларын' ардьгчыл hajaia кеч и рил мэм эсиндея ибарэт-дир. Хош ниЗЗэтлэримизи, j а хш ы м уа] 3 э н лашдири л-\nмиш магоад вэ планларымы-зы бир чох чзЬэтдэн! Ьзуата кечирмэк му-мкун олмамыш-дыр, она керэ ки, севалки haKHMHjjsT механизм« эсас-лы суротдэ дэЗишди.рилмэ-мишдир. ,\nССРИ президент« даЬа сонра демишдир: Демали,\nдевлэт чеврилиши позулду,, пуча чыхды. Кучэдэра чььх-мыш, автомат силаЬ ларын л у,ласина, топларын лулэси-нэ часаратла баиха-баха азад-лыгы вэ ганунчулугу гору-муш Jy3 минлэрлэ москвалы-jia бир даЬа Ьэдсиз миннэт-дарлыгымы билдирмэк иста рдим. Чеврилишин1 поаул-масынын тещкилинда Б. Н. Лелтсин, Руси ja парламент,\nЛенинград. KHje» сакишэри ва онларын раЬбэрлэри, д»-кар республикаларын халг-ларынын мевгеЗи чох öejy« рол oj«a)Mbiíiuu>ip.\nССРИ президент» башлгь-нан; деврун та'хирасалынмаз вэзифэл!эриндэн данышаркан reijA етмгаоди,р ки, Иттифаг мутавилосинин имзаланмасы просесинэ дарЬал- ¡е нидан баш л а.маг е.в муЬум вэзифз-дир. М. С. Горбачов мугави-лэни имзаламаЗачаг реопуб-ликалар барасинда бел© бир фикир свЗлэмишдир ки, онлара мустэгил Зол сеч мак Ьугугу •вцрилмалидир. О де-бшшдид: Лени конститусиЗа 'гувваЗэ минзеэдак олан (дедрда елкэнин идарэ олун-'масынъш бэ'зи масэлэлэрини тэ'хирэ салмадан Ьэлл ет-'мак лазымдыр. Баш вермиш 'Ьадисэлар бу конститусиЗа-Н'ын гэбул едилмесини кез-лэмэдэн фаал«33ат кестерма-']» талэ.6 едир.\n1 М. С. Горбачовун фикрин-¡ча, ССРИ КонститусиЗасын-•да ела муддаа формалаш-дырмаг лазьгмдыр ки, бела беЬранлы вэзиуЗэтлэрда ССРИ Али Совет« узвларинин фэ-алиЗЗотини дэгиг муеЗЗенлэш-дирсин. Ваз «33 в та ги}мат\nвермэк, силаЬлы гуввалерин ва Ьугуг муЬафиза органла-рынын фзалиЗЗати узэрин.лр конститусиЗа асасында е'ти-барлы ичтимаи нэзарэт roj-маг да вачибдир. Керунур, Ьарби иол ah а т кечирилмеси-ни вэ бунун пешэ аса сын ьш кучландирилмаси-нэ истига-метлзндирилмасини сур'эт-лэндир.мак лазымдыр. ДТК-ни> ¡Зенидэн тэшкил етмэк лазымдыр. Натиг игтисади тэд-бирлэрдэн данышаркан reja етмишдир ки, ислаЬат Золу илэ тадричэн ирэлилэмгк ними эввалки хэтт елкэдз вэ-зиЗЗэтин кекундэн« дэЗиш.мэ-с,и шараитин да нззэрдэн ке-чнрилмэлидир.\nМ. С. Горбачов чыхышы-нын ахырында тсклиф етмишдир ки, Иттифаг муга-вклэси имзаланан кими буту к Иттифаг органларынын, о чумладэн црезидентин сеч-килэри узРэ сечкигабагы кампаниуа башлансын.\n(СИТА).\n\/Лика}ып AÓflynnajee, ССРИ халг рассамы\nДЭЛ1ШЭН СШАС9ТДИР,\nfl9JHIUM3J3H ьэгигэт\nТарихин чох мурэккаб доврлори, ибратли Ьадисэлари олуб. Сон кунлардэ баш верен Ьадисэлэр да, чох шуб-Ьэсиз, бу сыра)а элавэ олу-начаг. влкэдэ вэзиЗЗат Ьэги-гэтэн чэтинлешмишдир. Мухтэлиф эгидэлэр. ЧЭМИЗЗЭТИН кэлэчэЗиии мухтэлиф чур тэсэввур едэн гуввэлэр тог-гушмушдур. Бу гарышыг-лыгда а)дын мевге тутмаг, эзэли-обади Ьэгигэтлэрдэн узаг душмэмак олдугча вачибдир.\n«CnjaceT сиЗасэтчиларин ишидир» ифадэси Ьам дуз-кундур, Ьам да нисби. Бела кунлардэ Ьадисэлэрин тала-туму Ьамыны reJpn-HXTnjapn си)асэт меЗданына атыр. Бас елэдиреэ бу кун бир аззр-баЗчанлы кими биз неЗлэма-лиЗик? hap uiejAeH эввэл, hap биримизин борчу вэтандаи\/ лаЗагэтиии кезламэк, конститусиЗа гаЗдаларынын меЬкам горунмасына сас вермакдир. Ьеч шубЬоснз. ССРИ Али Советинин февгэл'адэ сесси-Засында елкэнин Ьэр Зерин-дэн Зыгыл.мыш миллэт ва-киллерн елчулуб-бичилмиш, халгы гарышыглыгдан чы-хара билэчак гэрарлар габул едэчэклэр\nО ки галды республикамы-за. узлэшдиЗнмнз вэзиЗЗэт о гэдзр да уракачан деЗил. Вл-кэда баш верэн сон Ьадисэлэр гоншу республиканын Jy-харылардакы сиЗасэтбазла-рыны вэ Зерлардэки гулдур-ларыны бир аз да фэаллаш дырмышдыр. Бу, узданираг гоншуларымызын кизладэ билмэднклзри менфур хислэ-тидир. Онлар Ьамишэ елкадэ вэзиЗЗат гарышанда haKiiMHj-Зэтэ кэлмиш гуввэлэрэ Зары-нараг АзэрбаЗчаны шэрлэ-миш. халгымыза бадалаг вур-муш, башымыза мусибэтлэр ачмышлар. 1905-чи илдэ да бела олуб. 1917 —20-чн ил-лэрда да. Сталин вэ Брежнев\nрежим« Зыхыланда да. Сон кунлардэ чыхарггдыглары Ьоггалары да екранларда езу-нуз керурсунуз. Бутун бун-лары керуб нэтнча чыхарма-маг эн азы чаЬилликдир.\nИнди АзарбаЗчана дахил-да меЬкам бирлик, кэнарда иса е'тибарлы Aajar лазькм-дыр. Буну билан душмзнлэ-римиз бизн Ьам дахилдэн парчаламаг, Ьам да влкэдэ ва дунЗада тэклэмзк учун дэридэн-габыгдан чыхырлар.\nХалгымььз бу беЗук тэЬлу-кэ гаршысында Залныз мил-ли бирлик, Ьэмрэ'Злик нума-}иш етдирмэлидир. Бу кун кичик бир халгын ичэрисин-дэ уму-кусулар, Зерсиз ид-диалар онун ypajHHa сапла-нан хэнчэр ола билар. Рес-публика.мызда атылачаг Ьэр бир адды.м Али Советдэ чид-ди музакирэ олун.малы, халгын дузкун Золу мэЬз милли мэнафеЗа вэ ганунчулуга эсасэн Myajjan едилмэлидир. Ела масалэлэр ола билар ки, парламечтимиз гарар гэбул ет.мэкдэ чэтинлик чаксин. Биз етэн аЗларда бунун да ша'пиди ол.мушуг. Онда лэн-кшмздэн халгла мэслэЬэтлэш-мак, чохлугун фнкрини ej-ранмэк карзкдир. hap mej она зенэл.мэлидир ки, тэзэ-дэн республика дахилиндэ сабитлик позул.масын, халг умидсиз вэзиЗЗэтэ душмэсин.\nБашга бир вачнб мэсэлэ халгын долаиачагы, кузэра-ныдыр. Адам бу барада да-ныш.мага бела утаныр. Суф-ралардэ эн ади не'.мзтлэр гэ-Ьатэ чэкилиб. Ачлыг кезлэ-нилнр. Ьамымыз кезу.музу бу ил республикада Зетиш-дирилмиш мэЬсула дикми-шик. Алдыгым мэ'лу.мата керэ. бу ил тахылымыз аз олуб. Кэнардан алыныб-алын-маЗачагы билинмир. Лакин памбыгымызы, узумумузу иткисиз Jbira билеэк, ону ис-танилэн мэЬсула дэЗишэрик.\nБол моЬсулу HTKiija вермэ-мок бу кун эсл геЗрат иши-днр.\nМан чэтин кунлэри да. Захшы кунлэри да кермушам. Ja.x-шы кукун бэзэЗи боллуг-дур. Иис кузэранын ахыры-на да боллугла чыхырлар. Лена AejHpaM, кэнд да, ша-Ьэр да эл-элэ вериб ел ма-лыны горумалыдыр. Торпа-гымызын рузусуну Ьавалар пислэшмэмиш Зыгыб-Зыгыш-дырмалыЗыг. Баш верен Ьа-дисалэр эл-голумузу иш-куч-дэн coJyTca, онда душман гаршысында зэиф душэрик. Инсанын ан шзрэфли, на-муслу мэшгулиЗЗэти саЗылан a.MaJHH Ьермэтдзн душмэси Ьамььмызын фэлакэтинэ са-бэб ола р.\nЕл.м, тэЬсил, схлаг бешэ-рнн кезэллиЗи, нечнблнЗи, кучудур. СиЗаси вэзиЗЗэт гарышанда эн чох з«3ан чэ-кэн MaAawijjaT олур. Гыз-мыш башлар бир чагырыш-ла кезол бир абидзни учу-руб дагыдыр, сэнэти Ьермат-сиз етмзкдэн чокинмирлэр. Биз АзэрбаЗчанын эн rHj-мэтлн мэ'нзви ирсинн бу гарышыглыгдан саламат гур-тармаг учун халгын ичэри-синда олмалы. ону зэрэрли меЗллзрдан хилас етмэлиЗик. Мадани дунja эн гэддар дик-таторун да абидэсини MeJ-данлардан музаЗлзрэ кечу-руб.\nБу Зашьшда нечэ cHjacn дэЗишиклиЗин шаЬиди олму-шам. Чыхардыгым нэтича будур ки, талэсэн да удузур, кечикэн да. ДэЗишмэз шеЗлэр до вар: агыл-камал. халгын кучу, гадир эмак, бир да зэка. Эсл Ьагигэтдэн узаглаш-мамаг учун биз етэнлэрдан нэтича чыхармалы, сабаЬкы талеЗимизн бир ан да унут-мамалызыг. Бу чэтин кундэ бир езнэткар кими халгыма дннчлик, эмин-аманлыг, башлычасы иса hap ujeja гадир бирлик арзулаЗырам.\n— Балка да кимэсэ гэрибэ керунсун евзлэрим, амма сэмимнЗЗэтимэ инанын: Эли БаЗрамлыны Ьеч бир шэЬэрэ дэЗишмэрэм. Бурада догулмушам, 6oja баша чатмышам, аила гурмушам, огуллу-ушаглы олмушам, инди да нэвэ-ларими беЗудурэм. Бу Зерлэрин гызмар ]аЗы, сазаглы гы-шы да хошду манэ. Кучэлэрдэ догма сифэтлари, таныш билиши, меЬрибан гонум-гоншулары керэндэ урэЗим ачы-лыр. ШэЬарим — фэрэЬимдир, сабаЬымдыр маним. Jax-шысы севннчимдир, писи кадарим.\nАЬыл бир гочанын дилиндан ешитдиЗим бу сезлэр верди мевзуну манэ.-\nЛаи тездэн дурмушам. Мишовдагын архасындан боЗланан кунэшин зэррэлэ-ри шаЬэрин устуна сапэлэ-нир, Ьэр тэрафэ нур чилэ-нир. Ьачыгабул келунун сэ-Ьэр меЬи иле cajpnjaH -узу шафэглэнир. Ьарадаса киз-лэнмиш су гушлары гыЗ чэ-киб ов далынча чумур. Га-raj ылар Keja миллэнир, га-иадларыны кариб самада са-кит-сакит сузур...\nШирванла Муганын кечи-динда, Курун сол саЬилиндэ мэскунлашыб инди муасир caHaje шаЬари кими танынан Эли БаЗрамлы Ьаггында Ье-KajaT гадим ва мараглыдыр. Таза шаЬэр салынаркэн — газынты ншлэри заманы та-пылан, ерамыздан эввэл би-ринчи минилликлэрдэн copar верэн габирлар, мэишэт ашЗалары бураларда инкишаф етмиш инсан нэслинин Зашамасы фикринин елми тэсдиги кими- гиЗмэтлидир. Ьэла ики эср зевал кятабэ-лардо ЭрэбшаЬверди кими нишан верилан бу jaiiiajbiiii jepiiHHH ады дэфэларлэ де-Зшддирнлиб. 1938 чи илэ га-дэр Зубовка адыны дашы-jbi6. Бу Ьэмин кенерал Зу-бовдур ки. (Валериан Александрович) АзэрбаЗчанда « гыз ы л ajar ^ (деЗушлэрдэ ajarbiHbiH бнрини итирдиЗи-нэ керз каздирдиЗи протеза гызыл узлук чакдирибмиш) ними мэшЬурлашыб. Ьэмин граф Зубовдур ки, 1796-чы илдэ гошуну илэ Кур — Араз дузанлиЗинда гышла-japhaH Гарабаг ханлыгы ила алагэ japaTMara чалышмыш, Ьэтта «Pycnjaja меЗл кестэр-мак учун бир илтифат эла-мэти олараг» императрича-нын (II (Лекатеринанын) адындан Гарабаг ханынын вэзири Вагифа гиЗмэтли даш-гашла бэзэдилмиш ал агачы да кендармишдир... Лени довр башлаЗанда шэЬэрэ ин-гилабчы Эли БаЗрамовун ады верил иб.\n...Ширван торпагыньш сэр-вэти кечан асрин орталарын-дан PycujaHbiH, елэчэ да дун-Занын дикэр елкэлэринин марагына сэбэб олмушду. СэЗЗаЬларын, мутэхассислз-рин, алимлзрин мушаЬида-лэри, ахтарышлары, газынты ишлари, HohajaT, 1955-чи илин иЗунунда 2 немра-ли кэшфиЗЗат гуЗусунун фан-тан вурмасы jepHH сиррини\nÍam елади. Илк ryjy илдэ О тон нефт верирди. Ьачы Темурхановун газдыгы ryjy Ширваны мзшЬурлашдыр-ды, Ьачы иса Сосиалист ЭмэЗи ГэЬрэманы адына ла-Зиг керулду. Иллэр кечдик-чэ онун ардычыллары JeTHm-ди: Гараш Эмиров, Акиф\nЭманов, Эннагы НагыЗев, Никола j Бэдиров. Шадман\nМэммадов... Сон 36 ил эр-зиндэ бу Зерлэрдан 60 мил-joH тона jaxbiH нефт, 10 мил-japA кубметр газ Ьасил едил-мишдир. Инди гуруда чыха-рылан АзарбаЗчан нефтинин учдан бири «Ширваннефт*-ин naJbiHa душур.\n- Иллар кечдикча Эли БаЗрамлы республикамызын эн ири вэ муасир caHaje шэЬэр-лэриндэн бири кими хэритэ-да «меЬкэмлэнди». Авропа-да илк ачыг типли ДРЕС\nмагдан етру 2 мин 500 метр узунлугунда техники су хэт-ти чэкилмншдир.\nМанэ мевзу верэн аЬыл гоча «Захшысы севинчимдир, писи надарим* деди. Анчаг ирадларыны билдир.мэЗи, нег-санлары дилннэ кэтирмэЗи балка да, езунэ сыгышдыр-мады. «Евин сиррини чела чыхармаг» истэмади. Амма Зох, угурлар фэрэЬимиз олса да, каруласи вачиб ишлэр Ьамымызы душундурмэлн-дир.\nШэЬар Ьаггында зввэлки Зазыларын бириндэ баш плана хэлэл кэтирилмэси ба-радэки ирадларымыза бири-ни да элавэ етм&к истэрдик. Тэассуф ки, Кур овалыгы-нын сэчнЗЗэви чсЬатлэри, Аран, Ширван вэ Муган ме -марлыг мактэбинин эвэзолун-маз тарнхи эн'энэлэри — архитектура, ландшафт там\nöypfcjjam меЗдана чыхыб. Тахмини Ьесабламалара кара ил эрзиндэ шаЬэрин ус-тунэ 80 тон зэЬэр сэпэлэнир. Бу барада чох Зазылыб, Зы-гынчагларда данышылыб, нуфузлу мачлислэрдэ муба-Ьисэ кедиб, анчаг Ьеч на дэ-ЗишмэЗиб, муассисэ этрафа заЬар алэмзкдэдир.\n«ширваннефт»ин 1-чи вэ 2-чи мэ'дэнлзри да бундан аз 3Hjan вермнр. Бутун чан-лы алэмэ ганим кэенлэн фе-ноллу чиркаб jafbim суЗуна гарышыб суварма каналы-на ахыр. Гэрибэ тззаддыр: бир тзрзфдэн шэЬэрдаки ба-лыгЗетишдирмз заводу сула-ра нерпа нэра балыглары бу-рахыр, муэссисалэр да онларын далынча феноллу-ку-курдлу, мазутлу чиркаб су-лары. Озумуз иса чаЗдан, келдэн, каналдан. HahaJaT, Хезэрдэн балыг умуруг. На\nШЗИЗРИМ М8НИМ\nфврвьим маним\nСослал i\nмэЬз бурада Зарадылды. Бир-биринин ардынча памбыг, Заг-екстракт, пара балыгЗе-тишдирмэ, сун'и дери, сэна-Зе автоматнкасы вэ телемеханика, консерв заводлары. дамир-бетон евтикмэ. сэнаЗе вэ Заг-пи] комбинатлары ишэ салынды. УмумиЗЗэтлэ. инди шэЬэрдэ истеЬсал потенсиалы 250 милЗон маната чатан муэссисэлэрда ил эр* зиндэ 100 милЗон манатлы-га гэдэр халг нстеЬлакы мал-лары бурахылыр. 20-дэн чох тикинти, 40-дан артыг хид-мэт тэшкилаты 60 минлик ш&Ьар эЬалисинин ихти]а-рындадыр.\nИншаатчыларын заЬмэти-ни гиЗмэтлэндирмэмэк ол-маз. ШэЬэрдэ илк чохмэртэ-бали, даЬа догрусу, учмар-тэбали Заша]ыш бинасынын чами 31 Зашы вар. Инди иса ме'марлыг бахымындан кез охшаЗан доггузмэртэбали би-налар кучэларэ хусуси Зара-шыг верир,-- Ленин проспек-тиндэки сэкилэр Зенидэн гаЗ* даЗа салынмыш, паркдакы отурачаглар тэзэлэнмиш, ишыг дирэклэри Зенилэри илэ звэз едилмишдир. Узун иллэрдэн бэри бахььмсызлыг-дан бэрбад Ьала душмуш шаЬэр масчидиндэ Зенидан-гурма ишлари баша чатмаг-дадыр. Чари илдэ 9 кучэЗэ, меЗданчалара, умумиЗЗэтлэ, мухтэлиф эразидэ 300 мин квадратметр саЬэЗэ аофалт дешэниб. Бу ]аз куча, Зол кэнарларында, паркларда 13 миндэн чох агач акилмиш-дир. Лашыллыглары сувар-\nнэзара алын.маЗыб. Эли Baj-рамлынын эразиси тез-тез хэзрн кулаклэринэ мэ'руз галыр. Мишовдагла Куров-даг арасында сыхылыб сур -этини артыран кулак дагэтз-jn зонадакы тоз-торпагы Ja-шаЗыш мэнтагэсинэ jajbip. ШаЬэрин шимал-шэргиндэн башлаЗараг шэрг сэрЬади бо-Зунча мешэ золагы салмаг кулаЗин гаршысыны алмагын эн сарфэли Золудур. Лери калмишкэн деЗэк ки, тзгри-бэн он ил эввэл бела бир тэ-шэббус галдырылыб, хеЗли харч чэкилиб, Зузларлэ агач басдырылыб. Ленэ да лаге!д-лик мэрззи xejHpxah тэдби-ри устэлэЗиб, иш даЗандыры-лыб.\nГусурларымызын аксэ-pHjJaTM, чатышмазлыгларын чоху асылылыг баласындан ирали калир. Bajar дедик ки, филан гэдэр эразиЗэ асфалт дешэниб. Эслиндэ бу, чари илдэ керулмуш ишин Ьэчми бахььмындан пис деЗил. Амма кучэлэрнн Зарыдай чоху Ьэла тоз-торпаг ичиндэдир. Башлыча сэбаб битум гыт-лыгыдыр.\nТабии газ гытлыгы да онун ними. Илич адына Девлэт pajoH електрик стансиЗасы тэбии газла ишлэмэлидир. Бу, эн эввэл, еколожи саф-лыгы горумаг мэгсэди ку-дур. Эввзл-аввэл муэссисэ-дэ лаЗиЬэ тэлэблэринэ эмэл олунурду. Бир нечэ илдир ки. газ гытлашыб, тэркиби кукурд гарышыгы илэ зэн-кин олан мазутдан )аначаг кими истифадэ етмэк мэч\nIII\nгэдэр ки. шаЬэрин биткин канализасиЗа хэтти, ан башлычасы, тэмизлаЗичи гургу-нун иншасы баша чатдырыл-маЗыб, вазиЗЗэт дэЗишмэЗа-чэк. Чунки 20-дэн чох му-эссисэнин тулланты сулары-нын сэмти Ширван каналы-на Зенэлдилиб.\nМэнзил проблемииин ара-дан кетурулмэсинэ да Ьэлэ-лик умид Зохдур. Ларым ил-да план чами 75 фаиз едэ-ниб. Тикилан биналарын ак-сэриЗЗэти кеЗфиЗЗэтсиз вэ алаЗарымчыгдыр. Бир нечэ аЗ эввэл истифадэЗэ верил^ миш бешмэртабэли Заша]ыш бинасы (Коммунист кучэси, 17) бутун мэртабэ бо)у бир-ики Зердан чатлаЗыб. Горху ичэрисиндэ Заш��Зан бина са-кинларинин шикаЗэт етмэ-диклэри, телеграм вурмадыг-лары Зер галма]ыб. Ьэлэлик на марагланан вар, на дэ ен-чам чэкэн.\nКурун агушунда Зерлэшан шаЬэрин чамааты сусузлуг-дан Ьэдсиз эзиЗЗэт чакир. Бэ'зи евларэ су машынлар-ла паЗланыр. Нэди-нэди насос чатышмыр, тэмизлаЗичи гурту лазымдыр. Ахы сеЬ-бэт инсанд^ч, она гаЗгыдан, адамларын н ади, Ьам дэ эн зэрури тэл; 'лэрин» едэмэк-дэн кедир белэ харчлэр дар Зада да *а тимсаллыдыр.\nСудан. миаликдэн д?-нышдыг, Ь^мам хидмэти Зада дутпду. 60 мин эЬали ]а-шаЗан Эли Ба]рамлыда ики-чэ Ьамам вар: бири кеЬнэ,\nдикари тэзэ шэЬэрдэ. Иш он-дадыр ки. икинчи Ьамам хеЗ-\nли вахтдыр тэ'мирэ даЗан-дырылыб. ДеЗирлэр ки, ку-Ja hap кос ез евиндэки шэх-сн па.мамындан истифадэ едир. Лакин бела су гытлыгы шзраитиндэ евлэрдаки Ьамамын кара кэлэчэЗинэ инанмаг чэтиндир. Лени ич-мэли вэ техники су камэри-нин нншасынын лэнк апа-рылмасы адамлары Ьевсэлэ-дан чыхарыр. тез-тез еЗни мэзмунлу суалла гаршыла-шырыг: <Ахы на гэдзр дез-.мэк олар?» Биз Ьэмин суал-ларын сэмтини шэЬарин рэЬ-бэрлэрина тэрэф Зенэлтмэ« истэрдик.\nШаЬэр автовагзалынын ти-кинтиси ела бил тилсимэ ду-шуб. Муасир caHaje шаЬари кими танынан Эли БаЗрам-лыда бу кунэдэк сагламлыг-идман комплексинин, елэчэ да ушаг идман мактэбинин олмамасы тзэччуб догурур. Узун иллэрдэн бэри сез-сеп-бэти кедэн суд маЬсул^тары заводунун талеЗи муэммалы-дыр. ШаЬэр сакинлэри трол-леЗбус хаттинин Зарадылма-сы барада сез-сеЬбэтин кер-чэклиЗа чеврилэчэЗи куну сабирсизликлэ кезлаЗирлэр.\nИшсизлик проблеми гал-магдадыр. СэнаЗе муэосиса-лэринин, тикинти ва хидмэт тэшкилатларынын мигдарча чохлугуна óax.MaJapar ша-Ьардэ 10 мин и афера Захын ишеиз вар. Сэбаб мухтэлиф-дир: аваданлырын кеЬнэлиЗи узундэн муэосисэлэрин там кучу илэ фаалиЗЗат кестэрэ бнлмэмэси. хаммал гытлыгы...\n1925-чи илдэ ишэ салынмыш. Ьазырда 540 нэфарин чалыщдыгы памбыг заводу-нун перспективи иса ташвиш догурур. 60 ил эввэл ралын-мыш Зарашыглы гэсэбэ-даки клуб. асудэ вахт маркэзи, Ьамам, масчид, орта мэктэб, магаза, Ьэр чур мэишэт обЗектлари, газет, су. дондурма кешклэ-ри, 100 Зерлик ушаг багча-сы бурадакы 5 мин нзфэр эЬалинин ихтиЗарындадыр. Муассисэ иллэрдэн бэри так-миллэшдирилиб, е'мал кучу 50 мин тона чатдырылыб. Ьатта бурада 1985—86-чы иллэрдэ уч невбэлилнк heca-бына 60—63 мин тона гэдэр мэЬсул е'мал олунурду. Инди вэзиЗЗэт дэЗишиб. Эввэл-лзр завода мэЬсул кендэрен pajoH ларын чохунда е'мал муэссисэси Зарадылдыгындан гадим коллективи ишсизлик беЬраны ЬэдэлэЗир. Мэсэлэн, завод билдир чами 22 мин тон. бу ил иса 20 мин тона JaxbiH хаммал аль»б. Невбэ-ти мутавилэдэ иса муэссисэ-Ja вур-тут 13 мин тон хаммал кендэрилмэси нэзэрдэ тутулуб.\nЭли БаЗрамлы ез rajrbwa-ры илэ баш-баша JamaJbip. Онун сакинлэри ни и фэрэЬ najH чохдур. Ja кэдэр najH? Демэк чэтиндир. Амма чох истэрдик гурурла деЗэк: шэ-Ьэрим мэним — фэрэпим маним...\nTaJtHp МУХТАРОГЛУ.\nЭЛИ БАЛРАМЛЫ.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-30","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-aug-27-1991-p-3\/","date":"2017-07-24T20:52:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-30\/segments\/1500549424910.80\/warc\/CC-MAIN-20170724202315-20170724222315-00140.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4251838028,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.42518380284309387, \"sah_Cyrl_score\": 0.09271379560232162, \"eve_Cyrl_score\": 0.06377783417701721, \"kum_Cyrl_score\": 0.04772341623902321, \"tuk_Cyrl_score\": 0.037050362676382065, \"tat_Cyrl_score\": 0.032393928617239, \"udm_Cyrl_score\": 0.0299995057284832, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02832910232245922, \"crh_Cyrl_score\": 0.020918019115924835, \"alt_Cyrl_score\": 0.016497788950800896, \"bxr_Cyrl_score\": 0.015760071575641632, \"kir_Cyrl_score\": 0.015122699551284313, \"nog_Cyrl_score\": 0.014763925224542618, \"kbd_Cyrl_score\": 0.014088394120335579, \"dng_Cyrl_score\": 0.011872739531099796, \"krc_Cyrl_score\": 0.011218485422432423, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010261285118758678}","num_words":15987,"character_repetition_ratio":0.024,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.45,"perplexity_score":71355.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус буну да деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Бир зенгин адамын варды бир векили, ангысы ичин маана олду, ки даадэр чорбаӂынын варлыыны. 2Чорбаӂы чаарды ону да деди: \"Не ишидерим бӓн сенин ичин? Есап вер сенин ӂуваплыында, зерӓ артык йок насыл векил оласын\". 3Векил кенди-кендинӓ дӱшӱнӱрдӱ: \"Не йапайым? Чорбаӂы чыкарыр бени иштӓн. Казмаа куведим йок, диленмӓӓ утанэрым. 4Билерим, не йапмаа, ки инсан каблетсин бени кенди евлеринӓ, ачан чыкарылаӂам иштӓн\". 5Чаарэр чорбаӂыйа борчлу адамнары, херкезини йалныз. Илк олана сорду: \"Некадар борчлуйсун чорбаӂыма?\" 6\"Ӱз ӧлчӱ зейтин йаайы\", – ӂувап етти о. Озаман векил деер: \"Ал борч кийадыны да хызлы йаз: елли ӧлчӱ\". 7Сора икинӂисинӓ сорэр: \"Сӓн некадар борчлуйсун?\" О ӂувап етти: \"Ӱз ӧлчӱ боодай\". Да деер она: \"Ал борч кийадыны да йаз: сексӓн ӧлчӱ\". 8Чорбаӂы мететти бу диил инанч векили, ани фикирлӓн ишледи. Чӱнкӱ бу дӱннейин адамнары кендикилериннӓн таа фикирли ишлеерлӓр, некадар айдынныын оланнары. 9Бӓн сизӓ деерим: едениниз дост кендинизӓ бу диил хакына зенгинниклӓн, ки ачан зенгинник битеӂек, кабул оласыныз дивеч биналара. 10Зерӓ ким инанч адам кӱчӱк ишлердӓ, о олаӂэк инанч адам бӱӱк ишлердӓ дӓ, ама кимӓ йок насыл инанмаа кӱчӱк ишлери, она йок насыл инанмаа бӱӱк ишлери дӓ. 11Еер олмарсайдыныз инанч бу диил хакына зенгинниктӓ, озаман ким сизӓ инандыраӂэк хакына зенгиннии? 12Еер башкасынын малында инанч диилсейдиниз, ким верер сизӓ бишей, сизин олсун дейни? 13Бир дӓ изметкӓр йок насыл измет етсин ики чорбаӂыйа. Зерӓ бирисини беенӓрсейди, ӧбӱрӱнӱ беенмӓз. Йада бириси ичин чалышкан оларса, ӧбӱрӱ ичин касаветсиз олур. Йок насыл измет едӓсиниз хем Аллаха, хем зенгиннӓӓ». 14Фарисейлӓр, ангылары севӓрдилӓр парайы, сеслейерӓк бу лафлары, башладылар гӱлмӓӓ алмаа Иисусу. 15Иисус деди оннара: «Сиз чалышэрсыныз кендинизи инсанын ӧнӱндӓ доору чыкарасыныз, ама Аллах таныйэр ӱреенизи. Зерӓ не инсан метедер, ондан Аллах азетмеер. 16Закон хем пророклар вардылар Иоандан. Иоандан буйаны Аллахын Падишахлыы насаат олэр, да херкези бакэр зорбалыклан орайы гирмӓӓ. 17Таа колай ерлӓн гӧк гечеӂек, некадар бир нокта Айоз Закондан дӱшеӂек. 18Херкез, ким айырылэр ка��ысындан да евленер башкасына, ороспулук йапэр. Ким дӓ евленер коӂасындан айырылмыш карыйа, о да ороспулук йапэр. 19Варды бир зенгин адам, ангысы гиинӓрди ергиван хем инӂӓ кетен рубайлан. Хергӱн йашарды шенниктӓ хем сефалыкта. 20Онун капусунда йатарды заваллы фукаара Лазар, долу йарайлан. 21Кайылды дойунсун кырынтыларлан, ани дӱшерлӓр зенгинин софрасындан. Артык кӧпеклӓр дӓ, гелип, йалардылар онун йараларыны. 22Бир парча вакыттан сора фукаара ӧлдӱ, ангиллӓр гӧтӱрдӱлӓр ону Авраамын куӂаана. Сора зенгин адам ӧлдӱ да гӧмӱлдӱ. 23Ачан зеетленӓрди ӧлӱлӓр ериндӓ, о бакты да гӧрдӱ узактан Авраамы, Лазары да онун куӂаанда. 24Да баарды: \"Боба Авраам, аӂы бени. Йолла Лазары, йысласын пармааны су ичиндӓ да сериннетсин беним дилими, зерӓ зеетленерим бу йалын ичиндӓ\". 25Авраам ӂувап етти: \"Оолум, аклына гетир, ани сӓн ии йашадын, ама Лазар зор йашады, шинди о бурада раатлык едер, ама сӓн зеетленерсин. 26Бундан каарӓ бизим хем сизин арамызда вар бир титси дипсизлик, ӧлӓ ки, ким истеер бурадан сизӓ гечсин йада сиздӓн бизӓ, йок колайлыы\". 27Озаман зенгин олан деди: \"Йалварэрым, боба, йолла Лазары бобамын евинӓ, 28зерӓ вар беш кардашым. Аннатсын оннара буннары, ки дӱшмесиннӓр оннар да бу зеет еринӓ\". 29Авраам ӂувап етти: \"Вар оннарда Моисей хем пророклар, оннары сеслесиннӓр\". 30\"Олмаз, Авраам боба, – ӂувап етти зенгин олан, – салт бурадан, ӧлӱлердӓн гидӓрсейди биркимсей, озаман оннар пишман олаӂэклар гӱнахларындан\". 31Авраам ӂувап етти: \"Еер сеслӓмӓрсейдилӓр Моисейи хем пророклары, еер ӧлӱлердӓн дӓ биркимсей дирилӓрсейди, инанмайаӂэклар\"».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/16","date":"2017-08-17T08:30:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886102993.24\/warc\/CC-MAIN-20170817073135-20170817093135-00560.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000076294,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000076293945312}","num_words":2104,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92733.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 27, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛ Г Г83ЕТИ \"*■'11НОМБР 1И2'<\" ш.^лт\nАНАЛИТИК ИНФОРМАСША МвРКЭЗИ Т9КЗИБ ЕДИР\nРеспублика Мудафиа Нвзиолм|мним аналитик информаси^а меркези Аверба)ивньж Исраилден «Стинкар» типли ракат-лер сатмн апмасы Ьаггында Ерманистанын «Снарк» Инфор* маси{а Акантли|инин ма'луматыны текзиб атммшдир. Мудафиа Навирл^мнии б#|'аиатында га|д олунур км, в бала баЬа-лы силаЬы сатын алмагы Ьач плвнлашдырмамышдмр. Ба|а~ натда гд|д олунур ки, «качмиш Иттифаг гошунларыиын Ьмс-салери тарвфиндвн Милли Орду)в аарилмиш Нааа Ьучумун-дан мудафиа ааситолари бу кун распубликанын самасыиы горумага тамамила имкан аарир».\nНаэирликд» бала Ьасвб адкрлэр ки, ¿алан имформаси-¡анын }^ылмасы иса . харичдвн силаКлар ва Ьарбм техника алмаг саЬасинда ермени тарафинин амалларини арт-басдыр етмек магсади кудур.\nУКРАМАМ УЧУШЛАР ДАМНДЫРЫЛМЫШДЫР\nАзарбе)чаи авиаторлары бу кундан а'тибаран Укрд)ианыи Ки)ав, Одесса, Донатск, Симфаропол ва дикар шаЬарларина учушларь» ^ри-муаЦан вахтадак да)андырыб сернишмнлер гаршысында уэр истамали олмушлар. Сабаби Укре)нанын аеропортларында авиаси^а |'енвчагы с ары дан олдугча агыр вави|)ат |'аранмасыдыр. «Аварба|чди Нава )оллары» Давлат Консарнинин дунан сеЬер тавдан Укра|на мулки авиаси|а идарасиндан алдыгы талата]п ма'луматыида буидан баЬс олунур.\nАвиасиуа консарнинда Аваринформун мухбирина бил* дирмишлар ки, кастарилан истигаматларе алынмыш билат-ларии да]ари Нава }олларм маркави акантли^инда сарнишин-лера га)'тарылачагдыр.\nМУКАФАТЛАР та сис ОЛУНМУШДУР\nЗаикавур чами^атлари 6ирли1и «Занкавур гарталы» ад-лы мукафат ва фахри фармаи та'сис етмишдир. Ьамин му-кафат хусуси диплом ва пул мукафаты ила бирликда Занкавур белкаларинда кедам да|'ушларда мардлик ва икид-лик кастаран да^ушчулара, фахри фермам иса ен ва арха чабИаларде фаргламанлара — аскарлара ва ^ерли сакин-лара варилачакдир.\n«Ш9НИДЛЭР ВЭ ШАНИДЛЭР»\nАзерб^чан Давлат Инчасанат Униварснтети тедрис таат* рынын бинасында бу али мектабин досенти, распубликанын амакдар раосамы Елмас Ьусв)новун асарлариндан ибарат «ШаНидлар ва шаЬидлар» адлы саркм ачылмышдыр. Експо-зис^аным асаоыны бир ил бундан аввал )ухары Гарабагын Гараканд канди уааринда армани гулдурлары тарафинда« ■урулмуш вертолет да Нелек оланларын ва Нвзырда торпаг-ларымывы душмандан авад атмак угрунда вурушан икидле-рин портратлари ташкмл едир. 20 1анаар фачиасина Ьаср олунмуш расмлар да мараг догурур.\nСаркинин ечылышында вертол]отда Налак оланларын аила уэалери да нштирак адирдилар. Рассам серки баша ча-тандан сонра портратлари шеНидларин аилаларина багыш-ла^ачагыны билдирмишдир.\nА39РБА1ЧАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРОКУРОРЛУТУНДА\nМЭ'ЛУМАТ\nАзарбфан Роспубликасы-иым правиланти распубликада саНибкароыгыи ташаккулуну сур'атламдирмак магсади ила тасарруфат суб|актиним raj-да алыммасы* Ьаггында есас-намани тасдиг атмишднр.\nАзарба|чан Распубликасы правмдаигииин фарманы ила ГулдмНусе]м Cypxaj оглу виф* Аварба|чам Распубликасы пра-видамтииии мушааири tb'Jmh едилмишдмр.\n♦ « t\nАварба)чан распубликасы правидантииин фарманы ила распубликанын су«араил»чи-нин ва арааи бутаалу]уиун го-рунмасында кестврднклери шахсм икидлик ва шучаата кара «Ааарба|чан Ьааа )оллары» Давлат Коисарнмнии бир труп амакдашыиа аяумуидам сонра «Ааарба)чаиын Милли ГаКра* мамы» ады варилмишдир.\nБу JyKCaK ада Забрат Авиа-си)а Ширкатинин МИ-8 вартол-}отуиун иккмчи пилоту Сафа Ахундов, Jeanax Ааиаси)а Шнр-катииии АН-2 Tejjopecn нин комаидири ©сад ©садов, Забрат Авиаси|а Ширкатинин МИ-8 варто^отунум механики ©растуи МаЬмудов, )авлах АвиасЦа Ширкатинин АН-2 TajjapacMHMH икимчи пилоту Ьикмат Мурада«, Забрат Ааиа-си]а Ширкатинин МИ-8 вертолету нун комаидири Виктор Сар)окии najnr карулмушлар.\n• • *\nАзарба|чан Раслубликасы-нын Милли Мечлисимин гера-ры ила Чаааншир ©йуб оглу Абдулл ajas Авербахам Рас-публикасы Милли Банкы ида-ра Ьа)'атинин садри те^ин адилмишдмр.\nРФ#\nАварба^чан Распубликасы правидантииин фарманы ила ©лваи Мадат оглу ©ли|ав Камча шаЬари Низами ра|ону икра Ьакими||атимин башчысы та'|ин адилмишдир.\nСалаЬ Сула|ман оглу ©Нма-дов башга мша кечмеси ила алагадар Ьамим вавмфэдан авад олунмушдур.\nЬамымыз бирик—АллаЬ бэндолор^ик\nГафгаз Хаигларыным Али Диии Шурасыиыи Бакыда кечирилаи бе)налхалг коифраисыида ра-мионда |аша|ан мухталиф миллатларин дии хвдим-лари иштирак адирдилар. Ичласларарасы фасила-ларда онларын бир начаси ила к#рушуб, бизи ма-рагландыран суаллара чаааб алдыг:\n— Гафтах ави (арадырсыиых. уракдан алгышламышдаф. Бив Рекиомда 1аша|ан арманилар бу ава ба|ук умидлар басла-бу ташаббуса гошулмурлар. )ирик. «Гвфгвв ави» бивим Нам ©кар бала дамам жумкуиса, кучумуау артырачат, Нам да тмкилмакда олам вами сутул- дувкум, агыллы герарлар габул ларыидаи бмри )охдур. Бу атмак учун маслаЬат ]аримив ааии маЬташамли|нна ма да- олачвг. Ииди ракионда )аша-рачада уммд атмам ояар! jan халгларын Ьамысы бу\nвям1,. «И» ••'и< ГУРУ\"\"»«\"*Я* ¡\"ЫИ«*Г\nБа}иалхалг Мачлиси МаслаЬат ону н ^чариГм^в4^^^** уву Шуоасымым садри: - Догру- вмум ичарисимда ,ашамагв узу\nчума овгаты\n: щщ\/гт 7 Я\nШурасымыи садри\nдур, «Гафгав ави»нин ¡арады-чыларындан б при да Ерма-нистаи олмалыдыр. Бив дефа-ларла католикос I Вазкана да'\nолеум.\n— Ьалалмк Ьач да Намы бу иша гошулма)ыб. .\n— Кумам адирам ки, бала-\n•атнама каидармишик. Амма лари тааликла саЬвиии баша Ьач бир чаваб алмамышыг. душачаклар. ©кс-тагдирда пеш-Ону да да^им ки, Ьала 1988- ман оламаглар.\nчи ил ма)ын 5-да Ша]хулислам Ьачы АллаЬшукур Пашазада-\n— Дмн-дил афы халгларын бир дамыи алтымда топлаш\nмин ташаббусу ила Гафгав м1еы щщ пробяамлар )арат ха л г лары дин хадимлеринин ма)ачагмы!\nРОСТОВ шаЬаринда Квчирилан ы»»»вм Ст»»вопел а» Бакы\nкерушундэ габул олунмуш мМтрв||в1Ит|| \" ГатиНан! Ком-мурачиэтии в л тын да и лк мм- франсдакы чыхыш ларда дева • Вазканин\/рф'. Орад у- |мядм|н кммм, мухталиф дин-тум халглар сулЬа, еммн-аман- 'здрвиела^ хртмстмвнФвв\nлыга, пробламлари юр ку- ^уДМ Динларина а'тигад атсаи чума |0Х, ди^ч данькиыглар а|ры-анвы халглара май-\n1олу ила Ьалл атма|а чагыры- ^ би, Д^ымыэ\nлырды. Лакин Ьамин мурачиа- ТОрЛагын аалады|ыг. Ал-\nтмн мураккабм гурумамыш лаЬ-таала бива Гафгаз кими\nВавкам Азэрба|чач?* гаршы аанн^т цушасинин сакинларм чиЬад а'лан атдм. ' - -\nолмаг хошбехтли)ини бахш Гафгав авинин сутунлары §диб. Кавумув кара-кара онун\nчохдур. Онун бнри чатышма- ганлы мунагиша очагыма, ада\nса да аа тикмлачак. Лакин ом- ват ма)данына, чаЬаннама\nдан сонра армани сутунунун дандарилмасина )ол вара бил-\nЬарада го]улачагы мушкул ма- Марик. ©кс-тагдирда калачак\nсала олачаг. Нар кас бу авд» нэсиллар буну бива багыш-\nламазлар. Бу мас'улиЦати дарк адарак «Гафгаз ааи» japar-\njapHHM азу муа)1анлашдир-малидир. )\nкаа��а-\n— Буиаврасими го|дугумув мага башламышыг в а кумач\nадирам ки, opTaja Ьач бир проблем чыхмв)ачаг.\nБорис Ва)иголтс, Авропа\n«Гафгав еви»идаи иа (ирсиика!\nМаЬаммад Камы Алсабаков,\nЧачанистан Республикаеынын ЛаНудилари ЧамнЦатииик сад-\nдиии ишлар yapa ваамри, Гаф гав Халглары Али Диии Шу расы садримии муавиии; — Ча\nри: — Дин, дил ajpbi олмагы-мыз Aaap6aj4aMAa jamajan ja-Ьудилар учуй Ьач вахт проб\nЧан халгы «Гафгаз ааи» ja- лама чеврилме)и6. Дафалар-ратмаг HAejacbtHbi илк кундан ла дамишам, }ене такрар ади-\nрам: )аЬудил9р ду^анын Ьач\nбир алкэсиида авлэрини Азэр 6aj4aHдакы кими таЬлукасиз ва догаГ» Ьасаб атмирлар. Бу, Азарба)чаи халгыныи ура^инмн канмшли)мнэ далалат адмр.\n«Гафгав ави»нин авулунун майв Аварбв]чанда го|улмасы бала ABMaja всвс вермр ки, бу а« да Ьамиша сулЬ, амн 4-амвч-лыг олачвг. Халгларын амин аманлыгы илк неабадэ очла-рын Ьвмра']л»фгчдан асылы-\nдыр. А|рылыгдв Ьач бир халг аз таЬлукаснвлм(нни та'ммн\nада бнлмав. Экс )олу тут-муш ерманилара тээччуб адирам. Бмэим такпифимчв-дан бо)ун гачырмалары онларын башга халглара нифра-тиндаи ирали калир.\n— Коифрамсым ишимда пассив иштирак етдиииз, диииб-данышмадымыв. Сабаби!\nЗураб Смрад sa, Курчустан\nРас публика« ыным протон|ара-|и: — ©слинда бу конфранса ^ушаЬидачи кими калмишдмк. Сабаби да будур ки, габагча» дан Курчустачда бала ша^ма |а)дылар: «Гафгаз ааиани jan-\nиыв мусалманлар |арадыр. С у* яуми шаЬарнни пфахт атмак истajирлар. Инде» до|а бмлэ-рам ки, бу, душман ифаси-дир. «Гафгав ааи» хош ни))ат-ла ]ара\/Ш1лыр аа шахеан май бу ташаббусу ба|анирем. Бу барада раЬбарларимиае да ма'лумат aapaaaJaM.\n— «Гафгав ааи»иии таз ту-руяуб баша чатдырыдмасы иадам асылыдыр!\n©ли Чаббар, «Гафгав ааи» Ба)иалхалс Мачяисииии муша-вир-алагелаидмриимси: — Ракионда ¡аша|ан Ьар бир хрл-гын аа а)рылыгда Ьар бирм-ммвми бу нечиб ишде фаал иштиоакындан. Бу* меЬтешем ааии Ьариусуна Ьач олмаса Кара бир «карлич» го|малы-дыр. Шахеан май 20 ила ]а-хындыр км, бу )олда чалышы-рам. Буидан атру башым вил* латлар чакиб, дафаларла Ьвбс олуимушам, амма тутдугум |олдан данмамишам. Шукур. лар олсун ки, бир сыра Гафгав деалетлерм мустагиллнк газандыгдан сонра бу MAèj* рааллашмага башлады.\nСои бир илда бутун Гаф-гавы 29 дафа даар етмишем. Ракионда |аша|ан халгларын дии хадимлари, даалат раЬбар-лари ила карушуб соЬбет ат-мишам, омларьж бу иша- Ja-хындан гошулмасыма чапыш-мышам. Такча Дагыстан Рас-лублмкесында S3 дафа олму-шам, шаЬврбешеЬар, кандба-канд кввмишвм. ]аша)ыш Jap-лврмнда, »мак коллактиала-ринда сеЬбатпер квчнрми-шам. Чачанистан Распублика-сынын па)тахтыНда чыхаи «Кавказски дом» гаватини та'-снс атмишам. НБфталик мешр-дмр, рус дипиндадир, инди|в-дак 21 мин мусхе тиражла 45 намраси чыхыб. Гвват дун|а-нын 18 алкасина ка н дарил но.\nКумач адирам ки, ракионда jatuajaH халглар тавликпэ «Гафгав ааи»нин баЬрасини иаоачаклго.\nГудрат nMPMJEB, «Халг гавати»ими мухбири\nФото л ар Рафмг Салмамоауйдур.\nРеспублика прокурорлу-гунда апарылан чина]ат иши-нин истинтагы замены муа)-)аи еднлмишдир ки, |ени Бакы нефта|ь»рма зааодунун сабиг директору, халг депутаты\n9. М. Ьуса]ноа вавифадан авад едилдмкдан сонра, 1992-ии\nмлин окт|абрында харими ал-када шахеи сафарда олариан муессксамин расми санадини сахталашдьцзмаг |Олу ила ха-ричи банкда сахланьшан дев-лат пул аасаитини манимса-ме)в чаЬд кастэрмншдир.\nРеспублика баш прокурору-нун тагдиматына асасан Милли Мечлис ©. Иуса|новун чи-на)ет мас'ули]1этина чалб олунмасына разылыг вермиш-дир.\nЭ. Ьусаднов Ьабс едилмишдмр. Республика прокурор-лугу зааодум харичи алкалар-да сахланылан пул аасаитинин Азарба)чаиа гв|тарылмасы магсади ила муаафиг тадбирлар карур.\nУЛУЛУГУН АСТАНАСЫНДА\nСэ ди ПанаЬов ушаглыг аа jaHMjeTManHK дааруну шайр Наби ша'ринин, ал санаткар-ларынын савлы-савлу меч-\nлисларинин та'сирм алтын да качнрмишдир. Борчалы маЬа-лынын cajbinaH ва аразида raj* рат рамзи кими танынан оба-ларындан олан Фахралы канди Се'ди муаллимин Ватами-Дир.\nС. ПанаЬовун Ьа|Втымыи илк или он или «ачын тохдан, аа-рын |охдан хабари» олмасан, наЬаггын barra, намардин марда диаан тутдугу бир дав-ре тасадуф адмр: атасы, емм-си, да|ысы penpeccHja гур-банлары олублар. Аилада бутун агырлыг ушаглыг илларин-ден ¿ениче а|рылан Са'динин уэармна душуб: кичик бачы-гардашларыны ба^утмак, он-лера таЬсил вармак, ага jyp-дунун очагыны caHMaja roj-мамаг онун тала гисмати олуб. Бела чатин заманда таЬсил алмагы да унутма{ыб. Па-дагожи саЬани сечиб. Борча-лынын гадим кушаси олан Лори маЬалында муаллимли-ja башла^ыб.\nТаза-таза ишлари саЬмана душанда BejyK Ватан муЬари-\nбаси башла|ыб. Чохлары кими о да Азерба)чана, Гафгаза душман а|агы да]масин де]а сииасини кулла габагына си-пар адиб. Амма саг алан кими ^ама чэ6Ьа|а )ола душуб. Са'ди му эл л им догма очага дув 7 илдаи сонра га^ыдыб. Со|угбулаг, Гв(зылдаш, Ил-мазли мактеблеринде муал-лим, даре Ьисса мудири, директор мшла]иб. Сонралар иса увуи муддет Калинин ра)он Халг Маариф Ша'басинин мудири аезифесииде чалышыб. Ьамин илларда аварба|чанлы-\nлар ]ашв|ан кандлардэ таЬси-лин, мактэб шабакасинин ке-нишланмаси, маарифин инки-шафы учун гуввасини, имкан аа бачарыгыны асиркама)иб. 50-чи илларда о, Илмазлн, Гызылдаш, Гь1зыл Шафаг, Со-¡угбулаг кандларинда азар-ба|чанлыларын таЬсилина чид-ди га§гы кастариб. С. Пана-Ьоа 1974-чу илдэн Бакыда ja-ша|ыр аа 53 намрали мак-табда падагожи <¿eanMÜeTMHM дааам етдирир.\nИнди Са'ди муаллим рес-публикамызын габагчыл маариф хадими, амакдар муал-пими кими фахри ад дашы-jbip. 1ашынын 70-чи илиндадир. Лакин Ьавас эваалки — илк дафа елина журнал алыб синф» дахил олдугу кунун Ьа-■асидир. Камин га|нгфлыгла, тэмкин аа аатандашлыг jaH-гысы ила чапышыо. Мэктаб-да «Инсан в» чами^ат» адлы ¡ени фании чохиляик тачруба-ja асаслаиараг па|мгинча тадрис едир.\nАбдулла МЕКРАБОВ, тахиика алмлари доктору профессор,\nГаЬрамаи БИНН0ТОВ, фивика-ри|ави||ат алмлари доктору, профессор.\nЬЭФТЭНИН К Y Н Л ЭРИ вэ ЭД9БИ ДИЛ НОРМАСЫ\nJypflyn сэрвэти\nБахан олса бэрэкатлидир\nМуасир двврдэ Ьэфтэ кун-лэринин сыраланмасы мусэл-ман вэ христианларда мух-тэлифдир. Исламда Ьэфтэнин илк куну шэнбэ Ьесао олу-нурса. христианларда (Руси-]ада) базар ертэси Ьесаб еди-лир. Илк бахышдан ади Ьал кими гэбул едилэн бу ики-л^ин тарихэн вэ фе'лэн хал-гымызын тэфэккурунэ, онун адэт вэ эн энэлэринэ. душун-чэ вэ JaшaJыш тэрзинэ куч-лу мэнфи тэ'сири олмушдур. Эввэллэр халгы мызын тэ-сэрруфат тэрзи илэ элагэлэн дирди]и кун адлары чох-чох сонралар jaзылы фарс дили вэ эдoбиJJaты. тэблираты илэ сыхышдырылыб арадан чы-харылмыш, кун адлары фарс-лашдырылмышдыр. ДаЬа сонра эрэб дили вэ дини бу адлара нуфуз етмишдир. Эрэбчэ «чумэ» бу системэ дахил еднлмишдир. Лакин бу. чох сонралар олмушдур. Тэ-бэринин мэшЪур «Тарих»инин XIX эср тэрчумэсиндэ де]и-лир: «Эввэл шэнбо кунуну\njapaтды ки. адына чумэ ер-тэся дeJэpлэp. Шэнбэ куну Ьеч нэенэ ]аратмады. 7ек-шэибэ вэ душ®«6» куну 5ер-лэри вэ Ьэр нэ ки, анда вар мэнфээтдэн вэ мэзэррэтдэн анлары Japaтды. Сошанбэ ку-\nАварба|чамда чамышчылыгыи тарихн гадимдир. Качмиш Иттифаг хамаиы чамышларын 80 фаихи бихда басламиб. Су-дуиуи (аглылыг дарачасм им»)» иисбатаи ики дафа артыг о лай, гатыгч га|магы агыхы дада катмраи бу На|ваиым басламилмасм учуй распубликанын иглим шараити да аяваришлидир. Бу муНум амилдеи истифада адирикми! Канд Тасарруфаты аа ©рхаг Нахмрли)и баш Ьа|ваидарлыг идараеммии раиси ЭЬмад ©садовла саЬбатимив ала бу бар ад адмр.\n— Игтнсади беЬран кет-дикчэ дэрнялэшир. Ье)ван-дарлыг мэЬсулларына. хусу-сэн эта, Jara тэлэбат кундэн-кунэ арты р. Гытлыгыи арадан галдырылмасында ча-мышчылыг да муэ]]эн рол ojHaja бнлэр. Республнка-мызда бу саЬэда вэзиЛэт не-чздир?\n— Бэли. чамышчылыг nej-вандарлыгын эн мэЬсулдар вэ кэлирли саИэлэриндэндир. АзэрбаЗчанда 300 миндэн чох чамыш бэслэнилир. Шэ-ки ра]онундакы «Дашуз». Зэрдаб ра]онундакы Зэрдаби адына. Нефтчала ра]онундакы М. Гасымов адына сов-хозлар бу caha узрэ ихтисас-лашыб. Илдэ Ьэр чамышдан 1250—1300 килограм суд сагылыр. А1ры-а]рылыгда бу рэгэм даЬа чохдур — 2000 —2500 килограмдыр.\nЬазырда Бэрдэ вэ Гах ра-1онларынын колхоз, совхоз вэ тэсэрруфатларарасы муэсси-сэлэриидэ 10 миндэн чох. Учар, Загатала, Шэки, Бала-кэн ра]онларында иеэ бундан бир гэдэр аз чамыш бэс-лэнилнр. Бу Ье}ванын этин-дэ зулал вэ минерал маддэ-лэр зэнкинднр.. Ьэкимлэрин мэслэЬэтинэ кврэ ган азлы-гы олан адамлар учун му-аличэви эЬэмиЦэти вар. Онун кену caHaje эЬэмнЦэтли хам-малдыр.\n— Чамышчылыг да чине\nтэркнбн нечэ 1 ахшылашдыры-лыр?\n— Мал-гаранын, Ьэмчинин чамышларын чине тэркиби-ннн 1ахшылашдырылмасында, мэЬсулдарлыгынын артырыл-масында сун'и ма1аланма эсас 1ер тутур. Бу иш учун рес-публикада сон иллэр чидди сэ'] кветэрилеэ дэ Ьэлвлик истэнилэн нэтичэ алынма-]ыб. Экэр 1985-чи илда рес-публикада чамышчылыг узрэ 15 дамазлыг тэсэрруфаты вэ ферма мевчуд идиеэ, Ьазырда онун са1ы 65-э чат-дырылмышдыр. Сун'и ма]а-ланма иеэ ¿алныз Шэки ра-}онундакы «¡Дашуз» совхо-зунда нумунэви тэшкил олунмушдур. «Азэр дамазлыг»\nБирли]инин мутэхэссислэри тэрэфиндэн пазырланмыш плана эсасэн а]рыча елит тэ-сэрр^атлар JaIИДЫЛмacы нэ-зэрдэ тутулмушдур. Онларын васитэсилэ дамазлыгын ке^ фи^эти xeJли JaxшылaшдЫ-рылачагдыр.\nРеспубликада чамышлар-дан балаалма планы ¿арыт-маз jepинэ ]етирилир. 0тэн 9 а! зрзиндэ Ъэр 100 догар чамышдан 51 баш бала алын-мышдыр. Бу, кечэн илин му-вафиг двврундэкнндэн 9 баш аздыр.\nИмишли. Гобустан, Бе1лэ-ган, Нефтчала, Агсу, Гусар. Зэнкилан, Курдэмир, Самух, Чэлилабад вэ дикэр ра)он-\nларда догар ван л ара га1-\nгы кестэрилмэди1индэн балаалма планы кэсирдэ галмыш-дыр. _\n— Судэмэр балалар ара-сында эн чох ||]ылан хэстэ-ликлэрдэн бнрн эээлэагариа-сыдыр. Де^нлэнэ кврэ, сон нллэр алнмлэрнмиз бу хэстэ-ляклэ мубарнзэдэ санбаллы нэтнчэлэр элдэ еднблэр.\n— Алнмлэримизнн апар-дыры тэчрубэ субут етмишдир ки. Кур—Араз вэ Хэээр-этрафы овалыгларда торпаг, су вэ ^млэрин тэрннбиндэ селен елементя азлыг едир. Битквлэрин каротин ehтиja-ты ашагыдыр. Чамыш учун\nШса1ылан, маддэлэр лэенндэ эhэмиJJэтли рол ojнajaн селен ва кароти-нин чатышмазлыгы нэтичэ-енндэ хэстэлик баш верир. Бу да эксэр Ьа л лар да онларын елумунэ сэбэб олур.\nРеспублика мы зда 1966-чы нлдэн баншОараг эзэлэагар-масы хэстэли]инин муаличэ вэ профилактикасына аид бэ'-зн проблем мэсэлэлэри республика Канд Тэсэрруфаты Академи1асынын досенти Ьачы Дилоази е]ренмишдир. О субзпг етмишдир ки, тэрки-биндэ селен елементя чатыш-\\iajaH 1емлэрлэ гидаланан ча-мышлар арасында баш вер-миш эзэлэагармасы хэстэлн-1инин муаличэси учун ¿алныз тэркибнндэ селен олан кэн-киз, гараган. гэрэн вэ ^вшан кими бнткилэри гарышыг мэ элавэ етмак лазымдыр. Алимин Ьазырладыгы тэ'ли-мат назнрлик тэрэфиндэн тэсциг еднлмишдир. Шэмкнр. Бэрдэ, Хаялар, Зэрдаб вэ Чэ-лялабад pajoнлapыяын фер-маларында бу усул мувэф-\nфэгиЛатлэ сынагдан чыха рылмышдыр.\nСелен елементннин башга хусусииэтлэри республика Елмлэр Академ^асынын Ъе]-вандарлыг, ба]тарлыг, зооло-ки1а кими мувафиг институт-ларында кениш ©1рэнилир.\n— Статяетнк мэ'лумата кора, сон нллэр бир сыра ра-|онларда чамышлардан суд сагымы артмаг эвэзннэ аша-гы душур. Ьэтта бэ'зн ра]он-дарда онларын баш са]ы аза-лыр. Сизчэ, бу Ьэмнн саЬэ-]э чавабдеЬ адамларын ла-гейл^и илэ баглыдыр, 1ох са...\n— Башлыча сэбэб 1емлэ мэ вэ гуллугун ашагы сэви1 ]эдэ олмасыдыр. Чамыш су-чаг вэ батаглыг 1ерлэрн чох севир. МеИкэм бэдэни олан бу Ье1ван Ъэр нов габа ]еми иштаЬа илэ 1е1ир. «Инэ]ин суду агзындадыр» фикрини е1нилэ чамыша да аид ет-мэк \"олар. Дед^имиз кими чари илин 9 а!ында республика узрэ Иэр чамышдан 509 килограм суд сагылдыгы Ьал-да, бу рэгэм мувафиг олараг Имишлидэ 108 килограм, Ле-рикдэ 145 килограм, Ьачыга* булда 173 килограм олмуш-ДУР-\nЧамышчылыга лаге1д му насибэтин нэтичэсидир ки, етен 9 а1да Нахчыван Мухтар Республнкасында 1234 баш, Сабирабадда 261 баш. Чэл��лабадда 134 баш heJвaн азалмышдыр.- Адлары чэ-килэн белкэлэрдэ балаларын вэ догар чамышларын нор-мал беЗумэси вэ инкишафы учун аз иш кврулур.\nСеЬбэтя 1азды: ЗаЬид КАЗЫМОВ,\n«Халг гэзетяьнян мухбнрн\nну даглары вэ Ьэр нэ ки. дагларда вар мэнфээтдэн вэ мэзэррэтдэн онлары ]аратды. ЧаЬаршэнбэ кун^ агачлары. су лары вэ reJpH галан нэба-таты 1аратды вэ бу чэм' дерд кунун икисиндэ JepH вэ нэ ким онда вардыр вэ дикэр икисиндэ бу нэенэлэрн JapaT-ды. Бэс бунлар дврд кундэ та мам олду... Бешинчв кун Kej.iapn вэ эрши вэ курски. 1аратдм вэ ндянэ кунун эв вэлиндэ... jM.*UH3napM вэ ajw вэ куну вэ фириштэлэри Ja-ратды вэ сонра Адом neJraM-бэри 1аратды».\nОрта эерлэрдэ «бешинчи кун« мо'насында 4чэ»1чшэн-бэ*. «алтынчы кун* 1ериндэ «адна» ишлэдилирди. И. Нэ-симинин ашагыдакы ше'ри Ьэфтэнин кунлэринэ. онларын еыраланмасына Ьэср еднлмишдир:\nШэнбэ куну мэн уградым\nол сэрви-рэвано. lllejna гылубэн салды\nмэни чумлэ чаЬанэ, Лекшэнбэ куну Мэчнун\nолуб hejpaHbi олду м. Нордум узун, охшатдым\nону маЬи-табанэ. Душанбе куну рази-дэлимни дедим ахир. Ол козлэри нэркиз,\nузу кул. гаши камано.\nСешэнбэ куну сэЦад\nолуб се!рана чыхдым. Мэи се1д олубан гурбан\nолам пустэ дэЬанэ. Чэршэнба куну )аро\nдедим. лэндим ешиткил, Фаш етмэ бу рази-дилими\n|ахшы 1аманэ. Аднно куну корду\nчэмалини Нэсими Ичди лэби-лэ'лин шэкэрин\nол ганэ. ганэ.\nЬазырда Гафгаз Мусэлман-лары Идарэсинин нэшри олан «Ислам» гээети кунлэ-рин бу фарсча олан адлары-ны ишлэтмэкдэ давам едир. Лалнмз туркчэ «адинэ* эвэ-зинэ эрэбчэ «чумэ» сезундэн истифадедэн ибарэт бир дэ-]ишиклик апарылыб.\nЛухарыда Тэбэринин эсэ-риндэн верилэн нумунадэн мэ'лум олур ки, «шэнбэ куну* илэ ^нашы XIX эердэ Ьэм дэ »чумэ ертэси» ишлэдилирди. Ьэмин мэнбэдэ «ДУ-шэнбэ* илэ 1анашы пэм дэ «базар ертэси* ифадэси е]ни анла]ышы билдирмэк учун ишлэдилирди. ьурада пeJ• гэмбэрдэн бэЬс едилэркэн де-]илир: «Чумлэ хэбэрлэр м\\т-тзфигдир ки, анасындан базар ертэси кун догду вэ ол кун ки. Кэ'бэни бина гылды-\nлар он алты }ашында иди ки, она е!тдилэр: «Ьэчэрулвсвэди кэнди элин илэ бийанын рук-нунэ го1». Бу дэхи базар ертэси куну иди. Вэ дэхи базар ертэсн куну Мэккэдэн Мэдинэ1э Ьичрэт етди вэ дэхи Мэдииэ,)э базар ертэсн кун кирди вэ дэхи базар ертэсн кун ахирэтэ тэшриф етди».\nБу фактлардан бэлли олур ки. XIX эердэ кун адлары турклэшмэ!э ме!л костэрмиш, тэсвири ,)олла да олса фарс* дилли кун адларыны сыхыш* дырмага башламышдыр. Ьэтта пэвчшэнбэ илэ 1анашы бешинчн кун дэ ишлэдилир-ди. •\nМэ'лумдур ки, гэдим Jэny• дилэрдэ Ьэфтэ шэнбэдэн шэн* бэ]э, христианларда базардан базара, мусэлманларда чумэ-дэн чумэ1э Ьесабланырды.\nКун адларыны Ьэлэ Совет Ьаиими31этиндэн эввэл Ф. Б. Кечэрли «Балалара Ьэдн^э» китабында ге]д етмиш, 20-чн иллэрдэ А. Само^ович бу саЪэдэ тэдгигат апармыш. Э. Ьагверди1ев мараглы мэ'* луматлар вермищдир. Ьэмин муэллифлэрин кун адлары муасир мэгбул кун адлары илэ муга1исэдэ ашагыдакы кимидир.\nКунлэр\nII\nIII\nIV\nV\nVI\nVII\nМуасир адлар\nбазар ертэс��\nчэршэнбэ ахшамы\nчэршэнба\nчумэ ахшамы\nчумэ\nшэнбэ\nбазар\nФ. Б. Кечэрли\nбазар ертэси\nхас кун\/тэк куи\nчэЬаршэмбэ\nчумэ ахшамы\nчумэ\nшэнбэ\nбазар\nА. Само]ловнч\nдуз -куну\nбонумэ\nчэршомбэ\nчумэ ахшамы\nч^э\nшамбэ\nсуд куну\nБэ'зи диллэрдэ чэршэнбэ ахшамы «бош кун» адлан-дырылыр, езу дэ ба1рам Ье саб едилир. Ш. Самннин мэ -луматына кврэ. бу кун Ьэрб АллаЬы Марс планети илэ элагэдар олдугундаи бэдбэхт кун Ьесаб едилир. AзэpбaJ-чанда * Ьэмин кунун мухтэ-лиф адлары вардыр: тэк кун, хас кун. салы кун, дуз кун, бэнумэ. Ш. Самн)э кврэ. бу-радакы «салы кун» ифадэси эслиндэ «са!ылан\/са^1лы кун» демэкдир вэ хусуси. се-чилэн. фэрглэнэн кун дур. Бэдбэхт кун, бэд кун Ьесаб едилир.\nАкадемик Н. Л. Марр кес-тэрирди ки, суд куну вэ дуз куну эслиндэ Кунэш вэ илэ элагэдардыр. Инди дэ а] ишыгыны судлэ тез-тез му-га1исэ едирлэр. Суд кими а1-дынлыгды. А} ИШЫГЫ суд кими 1а1ылмышды. А] а1дын-лыг суд ними (Р. Рза). Бэ -зилэри «кундуз» Свзунуи тэркибиндэки икинчи морфе-мин «дуз* олду^ну Квстэ-рирлэр.\nЭ. Ьагверди1евэ кврэ. «дуз куну» Ьэфтэнин икинчи куну дур вэ бу кун го!уна дуз 1едирилд^и учун бела адла-ныр. Суд куну ясэ шэнбэ ку-нудур ки, бу кундэ эмэк Ьаг-гы олараг суд алырмышлар вэ сэЬэриси (базар куну) базара чыхарырмыщлар.\n«Аталар евзу» китабында де^лир: «Шэнбэ 1атар. базар бикар, Ьэфтэ учу — бэ-нимэ, чаЬаршэнбэ — тэрпэн-- мэ*. Тйнбзллэри сэчиЛэлэн\nдирэн бу мисалда базар ертэси («Ьэфтэ учу») анла]ышы бэнимэ\/бунумэ адланыр. Бу евзу муэ1]энлэшдирмэк мум-кун олмады. Э. Ьагверди^в бу евзун Эмэвилэрлэ элагэдар ола билэчэ1ини еЬтимал едирдн. Квстэрилэн мисалда «чэршэнбэ\/чаЬаршэнбэ — тэрпэнмэ* де,)илмэсн дэ диг-гэти чэлб едир. Бу ифадэ му-сэлман е'тигадлары илэ. чэр-шэнбэ!э мэнфи мунасибэтлэ элагэдардыр.\n«Хэзэр* журналында (1990.\n2) бир 1азыда де1илир: «Илин сон чэршэнбэсинэ «чэршэнбэ сури* де)илир. Тэк куну чэршэнбэ1э багла-1ан кечэ. кунэш батар-батмаз гуру тиканлардан. чыл-чыр-пмдан бв1ук тонгаллар гала-¿ырлар. Бв1укдэн кичи1э гэдэр Ьамы бу тонгалын ус-тундэн Ьоппаныр. Бу заман «Сарылыгым сэнэ, гыряызы-лыгын мэнэ* шэклинДэ бир сичиллэмэ охунур... Кома-кома 1едди 1ердэ тонгал ча-тылыр. Тикан зэрэрли ол-дугу учун 1андырылыр. Бу заман )ухарыдакы сичиллэмэ охунур.\n...Илин сон чэршэнбэси нранлылара кврэ илин эн угурсуз куну олараг гэбул олунмушдур. Буна кврэ Ьэмин кун Ьеч бир иш кермэз-лэр*.\nАзэрба]чан халгы учуй чэршэнбэ. хусусилэ илтш ахыр чэршэнбэси 1ахшы кун са1ы-лыр. Ч. Элибэ1овун «Дун)а-нын нарван ]олу* романын-\nда де!илир ки. «дэдэ-бабз-дан Новруз габагы. чэршэнбэ ахшамлары гапымызда очаг галардыг. Устундэн тул-ланардыг. Агрымызы. ¿чы-мызы ода твкэрдик».\n«ЭдэбиЛат гэзети*ндэ (17 JaHBap 1992) «Аг дэвэ дуздэ галды» мэталэсиндэ де)илир: «Ел ичиндэ де.)ирлэр: «Чэршэнбэ. Ьеч бир JaHa тэрпэнмэ*. Амма Софи Ьэмидин (Гобустанда пир — М. А.) эн мустэчэб куну чэршэнбэ-ди. Онун устунэ кэлэн кэрэк елэ о кун кэлсин».\nЬэфтэнин кунлэри мухтэ-лнф эрази вэ сосиолож�� ди-ференсиас^а илэ элагэдар бир-бириндэн фэргли ад алыр. Э. Ьагверди1ев ушаг-лыгда анасындаи ешидибмиш ки. савадсыз чобаи езу учун бела бир ше'р дузэлдиб:\nСут куну VI кун\nСут кунунун даннасы VII кун Даннасынын даннасы 1 кун Атам влэн кун II КУН\nАла ганчыг доган кун III кун Олулэр аш JeJaH кун IV кун Гызлар баш JyJaH кун V кун\nЛенэ кэлди сут куну...\nЛазылы эдэбиЦатда Ьэм тарихэн. Ьэм дэ муасир двврдэ Ьэфтэ кунлэри муэЛэн. ваЬид систем узрэ ишлэнсэ дэ. бу адларын халг дилиндэ. а1ры-а1ры диалектлэрдэ эн мухталиф вариантлары вардыр кн. онлары Ьеч чур уму-милэшдирмэк олмур. Квру-нур. Ьэр диалект, шивэ ну-\nЭ. * Ьагвердн1ев\nбэнумэ дуз куну чэршэмбэ . чумэ ахшамы чумэ\nсуд куну • базар\nма1эндэлэринин фэргли мэ -нада ишлэтдиклари бу адлар ваЬид умумхалг дилннин формалашмасы просесиндэн кэнарда галмышдыр.\nНэсими (Ьабелэ «Китаби-Дэдэ Горгуд») дилиндэ ади-иэ\/адна\/ajHa куну муасир чумэ кунуну (V кун) билди-рир. Муасир диалентлэрнмиз* до бу евз Ьэм чумэ ахшамы (IV кун). Ьэм дэ чумэ куну анламында ишлэнир. « Кэнчэ диалектиндэ ншлэк бир ифадэ вардыр: «Адна Ьеч, чумэ кеч, кэдди кенэ кор шэнбэ». Бэ-зи диалектлэрдэ базар, ертэси (I кун) дуз куну, базар (VII кун) сут куну, чэршэнбэ ахшамы (И кун) гэм куну вэ с. Ьесаб олунур. Мух-тэлиф диалекгг матерналла-рынын MyrajHcacR эсасында халг дилиндэ кун адларыны муасир Ьесабла бела сыра-ландырмаг олар: бэнумэ, дуз куну, тэк. сали, адна, суд куну, базар (мухталиф вариант ларда).\nЭ. Чэфэрзадэнин «Бакы— 1501» романында д^илир: «Гэбилэ1э шэнбэ — чэршэнбэ кими кун адларыны Ьэмин диндар гоча ejpeTMHiu-диеэ дэ, бу чэтин адлар га* рыларын 1адында галмырды. ьэлкэ дэ гас дэн сахламаг истэмир, кунлэри оз гэдим адэтлэринчэ хас куну, дуз куну, тэк куну, суд куну, адна, адна ахшамы кими иш-лэдирдялэр».\n%сш АДИЛОВ, БДУ-нун кафедра муднрк, профессор.\nФ\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-27-1992-p-2\/","date":"2017-08-19T07:41:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105326.6\/warc\/CC-MAIN-20170819070335-20170819090335-00378.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3456686139,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.34566861391067505, \"sah_Cyrl_score\": 0.10487940907478333, \"tuk_Cyrl_score\": 0.05430487543344498, \"tat_Cyrl_score\": 0.04860808700323105, \"eve_Cyrl_score\": 0.04760907590389252, \"kum_Cyrl_score\": 0.044605351984500885, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03819391503930092, \"udm_Cyrl_score\": 0.03509029000997543, \"rmy_Cyrl_score\": 0.026602990925312042, \"bxr_Cyrl_score\": 0.02573719248175621, \"kbd_Cyrl_score\": 0.021859776228666306, \"crh_Cyrl_score\": 0.02079678326845169, \"dng_Cyrl_score\": 0.01510485541075468, \"alt_Cyrl_score\": 0.013506966643035412, \"lez_Cyrl_score\": 0.010865631513297558, \"kir_Cyrl_score\": 0.01021190732717514, \"nio_Cyrl_score\": 0.010098355822265148}","num_words":14282,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.379,"perplexity_score":72784.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 14, 1992, Baku, Azerbaijan\nДНИОЫИ UüKAH'í\n-8D£Ci>\nА$«рбф«И 1»«|тмшныи ячра КаммммИатм SS Чадо-Слованм)анын «Кмвтра» фмрмасы •ркьш-да Бамы|а «Шкода» тролл8|буслвры ва онлар учу* *Ьтм)ат Ыксалор там комплот кондармлмасм бара да мугавила багламмышдыр.\n12 тролле)бусден мбарат ил« матымлар Чахе-Слвввм��вдви •я« чар« «яда «втирилвчакдир. Мугмм»я«|« eCKtH \"MW Я* Бакыиыи Tpo»n#j6yc твсарРУФ****« деКа 50 «Шкода» машы-катирилвчакдир. Ьеаырда шнКнрин маршрут хатларнида\nмы\nOsasi 1919-cu ¡Ida qoyulmufdur GÜND8LÍK ÌCTiMAi-SiYASI Q9ZET\nQÌYMdTi 2 RUBL.\nhap вахты\nxejupt\n■ hep JaiubiH вз Jap-Japauibi-ты. вз Jyky вар. Кен« ли Je Чевкклкк вэ чылгынлыг Ja-рашырса, агсаггал-агбирч^ин 6e3ojM мудриилик вэ ме'тэ-бэрликдир. Гарвбаг hapaju-на илк сэс верэн чылгын кэнчлэримиз олду. Бу кун дэ де]уш хэттиндэ ендэ кедэн онлардыр.\nБэс мудриклэримиз Ьаны? Тарнхин бу сарт дэнкэсиндэ нн]э ra6afa чыхыб Joa кес-тэрмирлэр? Дэлиганлы ча-ванларын бир аз epxejyH. бир аз да мэнэм-мэнамл^индэн кусуб инчимэк вахтыдьррмы? Онлар елэ сизин ез чаван лыгыныз де]илми?\nИнди Ьунэр вахты, муд* риклик мэгамыдыр. Ирэли ДУРУн. }УРДУн дэрдинэ агла-JbiH. Гайаны гандырын. ган-мазы баша салын.\nГарабага уз тутан «кар-ванзларын cajbi азалдыгча харичэ кедэн автобуслар ар* тыр. Бу торпагын агачыны, дашыны, дамиршш, отуну-энчэрини дэ дашьОыб сатыр-лар. Кэрэк кор олаг. кар олаг «и. кер Majan, ешнтмэ1эк бу JypmyH мусибэтини. By хал* гын миллн мэнл^и илэ ал* вер едэн дэллаллар nejfla олуб. Лэ'ни бу да гэфлэт Jy-хусундан oJanrMbip бизи?\nКару рук, диксинмирик...\nАБШЕРОН ЭЯДЭН КЕДИР\nОНУ ХИЛАС ЕТМВКС8 МТМКУНДУР\nАбимрои ра|ону ммми гавии сармтмри, манд тасарруфатынын иикишафы учуй муаафмг иглнмн, инсан Ьа|аты учуй аарурм смммяыг очаглары аа туркам маркааларн о пан алвармшли нгтмсадм раки-ондур. Таассуф км, бу ммиаилармн На|ата качмрмл-маем аколожм аааи||атми пмслашмасм нети час ммда чему маиаа{а раст калмр, бу да пуну ей чох канд тасарруфаты саНасмндо бурую аарир.\nмамасы учбетындаи вррози]а-|а угра)ыб.\nНар кун мруб к»рм»мва-ям)» вурдугумуз бу евб«б-ЛФрДФН Казмр малиоресща шабакнеи о\/мгн Камин саК»-ларии мнКсулдерлыгы хр)ли азалыб. Такч» грунт сулары-МЫИ Свв*{{»СИИИИ галхмасы на-тичнемнд» Мештега субтроп мм Бузоана тармвзчмпмк-суд-\nАбшеронда кнмд тесерру-фаты ив ]арарлылыгына а« мг* ямм шарантнне коре дврд во* мв в^дым евчмлмр. Швргм Абшаром субтролнк MOÍBO-TO* РООВВЧМЯИ^» ШНМЯЛ-Гврби Аб* шврон {амчмлик в» На|аем-дарлыге, менуб-гербк Абшн-реи {амчмлик а» го^унчулуг* {арарлыдыр. Сомуичу вона мсо дат вв дàf oTojN массив-дан мбаратдир.\nАбшорои району вравмемммн {арыдам чоху гуру субтропмк мглмммдмр. Суаарылам cabo* ларим моЬсуДдарлыгы {уксак-дмр. 5М ммм Нектар умуми 181\nчулук соаховлары •равнеимдо 346 Нектар саНе сон иллар-да )ар«рсыз Нале душуб. Бу\nторлаг фондумум Нектары * канд тасарруфаты-ив {арарлыдыр. Бу терлаглар-дяи 149 ммм Няктяры Абшаром pajony. 31 ммн Няктары Бакы, 1180 Нектары мсо Сумга{ыт ерявмеиндедмрь\nСои илларда Абшаром ja* рымядасыидя {ерялты сулярым еявм^яем дурмадаи гялхыр. Бу, Хяваркн сяяи{|ясмммн гаях* м#сы, Нем до сум'м яммлларля баг лы дыр. Сум'и яммллардям ям ясасы к »нар дан Абшярона хя{лм су натмрмлмжмдмр. Грунт суларынын сявм{>ясм-нмм галхмасы терлагларын кмм{аам таркмбмммм да{мшма* енм», акмиа {арарлы торпаг ларым маНсулдарлыгымын ав��л-масыиа, {ахуд онларын там сырядаи чыхмасыма сабаб олур.\nХазар даммзм сааи{{»смнмн душуб-галхмасы бародо мух* талмф мулаЬмзолар мрели суру лев да Нач имаа, Нач бир алм очагы дагмг прогноз во* ре бия мир. Тясядуфи даучл\nкм, Хозорм «Смрлар колу» ад-ляидырырлдр.\nАбшаромун аазм{{атчмм сум'м суротда пмелашдмрон амил*\nдыр. Бумлар асасам нафт мс* тоНсалында газма суларынын иалмачалара ахыдылмасы, макметрал канал лар дам сызам сулар, саНалармн Наддан лр-тыг суаарыпмасы, суаярма шабакасиндакм иткмлардкр.\nАбшаромун 128 мни 200 Нектарлыг торлагларынын асас мстмфадачмсм канд тасарруфаты муассмеалармдмр. Су* •арма учуй {арарлы торлаг* ларым 67 ммм 500 Ноктарын* дам чамч 18 мим 460 Накта-ры суаарылыр. Галан саНалор бир мяча сабобдон истифа* доемв галыб. IMO Нактар са-Но (гураглыг илларммда мс» 3 мин 500 — 4 мим Нактар) су чатышмазлыгымдян суая-рылмыр.\nГрунт во cenalo тулланты су* ларымыи саНамари батаглыгла*\nАД УООМИМОПШАУ 1гд| аы од.\nho {арврсыа Ааяа душуб. 4\nrap смани два багаглыга чаа\nгмм сулары риб. 110 Нактар Бакы су ко* мвркндан сыаам су ларым та'* скркндаи багаглыга чаврилмб. 2i «pm 632 Нактарым торлаг-аары иса куда|ик то'смрмм* маша аолаглфвыиым ол*\nаразид» Нар мл »и азы 8 ммм самтмар суд истяНсалы учуй |ам тадарук ятмяк оларды. Бакы су камарм макметралын-дан сызам сулар Capaj узум* чулук совхозу му м 142 Нактар саНясмим багаглыга чаамриб. Бу, Нар мл 7 ммм еамтнор аз узум даАлакдмр. С Этдяз адыма судчулук-тарааазчнлмк соахозунум ¿00 Нактар саНя-см мофт сана{асм тулланты суларынын гурбаны олуб. Бу мс» »и азы 40 мим самтмар та-разаз MTMpM»ja барабардмр.\nЭН алм арзаг сарыдан кат-дмкч» даНа чох о»м{{ат чокмр. Бу, бо{ук аа багышланылмаз саНвлармм матмчаемдмр. Бал» кятся бмр кум халг кунаНкар* лар дан чаааб талаб адачак. Торлагларымызыи тала{им» чааабдаН ташкилатлар бмлма-лмдмр лар км, торлаг аамемз, тукаммаа capear дмр. Оиу корламаг аа мстмфадасмо roj-маг иса асл нмна|»тдмр. Аб-шаромум к»мд тасарруфаты* мы момфаотсиз, зорорлм са-haja чаамронларим тягемри багышламмаздыр.\nЭтан ил бутун саНалар yapa Абшаром торлвг лары мым маН-сулдарлыгы раслублимамызым орта кастврмчмлариидан 2 — 3 дафа ашагы олмушдур Даням бмтммлармн маНсулдарлы* гы республика узро Нактар дан 26 семинар о л дугу Нал да Аб* шаромуи «уаарылан саНала* ркмда 9,6 самтмар дмр. Муаафмг оларяг, тарана» 175 аа 99, {ам бмткмларм 135 в» 71, гаргыдалы силосу 88 во 71, узум 87,8 в» 22,9 саьггнар ол-мушдур. Кмзли да}мл ми, бал» аа маНсулум «иофм» мичаны басыб jejMP.\nСон мл л ар да тулланты аа сызма суларынын Насабыма Ба{укшор, Масааыр, Ьачы Насей аа башга кал Ларин аре-зилари бо)у}уб, KMMjaaM-бмо-ломем режммм лозулуб. Дуз кархамасы кммм мстмфада адм-лам Масааыр мелу аргыг чир-каб су амбарыма чаарилиб. Иш a {apt чагыб кч, Маштага г ас »бас имда {аралты сулар {ар сатНимя чыхыб. Сакмнлер Н ajar лар» гум, торлаг дашы-{ырлар Су гу{улары агзыма гадар долу дур. Гасабо габм-ристамы да су алтымдя гая* мышдыр. Бала бу��асымдадыр км, {ар устума, чыхмыш {орал* ты сулар {олухучу хостолмк* лармм Мылмасыма сабаб ояа\nдан {арвнмыш калмачаларим Нучумларындан дамбаларла, {олун caanjjacMHMH галдырыл* масы мл» муаеггатм олараг гору нур. Бакы Tajjapa лмманы ра)онумда кса тулланты сула* рындам {арвнмыш батаглыг орадакы агачлары аа {ашыл-лыгы гурудуб. ¿олун бир Нмссасннм су алтыида галмаг таНлукасм казлв|мр.\nРаспублина Тебиати МуНа* фиаа Коммтасм раНбарларм-нмн аа мшчмлармммн Абша-ронум бу ДОЗУЛААОЗ бяЛВЛВрЫ* на лага{д {аиашмаларыны баша душмяк олмур. Республика Накуматмним сон мллерда аардн{м сараичамлар санки ал ага дар ташкмлатларыи бмр гулагымдан кирмб о бмрмнден чыхыр\nИнстмтутуму» рас публика\nраНбарлм{ииа аавалкм мллерда дафаларл» мурачмет атсе да, Абшаронун фалакетдаи чыхыш {олларажы кастарса да бунум фа|дасы олмады. Инди сазумуз таза раНбарли{адмр. Экар мст»)мрмкс» Абшаром бу бападан гуртарсым, он да карак институт ко л л актив и мин таклифларм дннланмлеин. Ха-тырладырыг км, Азарба{чам аНалисинмн учд» бири Аб-шаром мгтисади paje му и да jaujajbip.\nКоллактивммизм мараНат адам масалалардан бири да тор-лагларын аалашдмрмлмаси* дмр. Инди республика торпагла* рымын ба{ук Ниссаси даалат мулки{|атндир. Иримиг{аслы малмораейа иш л ери мин ка-рулмасимда даалат бмлаааси-та сифармшчи ролу ну о{на-|ыр. Башга чур ола да билмаз-Чунки бу тодбирлар б»{ук аасаит талаб. адмр. ¿ахым ка* лачакд» торлаглар аЗлашдм* риларса Нар кичим торлаг сеНасинмн аа саНиби влачат.\nBajyK Начмли суаарма-малио-pacKja ишлармни алврмаг учум бу замам кмм сифармшчи ола билар? Кичмк торлаг саНаси-мим еаКибммм? Jox, {яма да даалат. Ишладм{имма Азарба)-чан Даалат Су Тасарруфаты Ла{иН» Институту бала Нялдя тввврруфат Насаблы jox, даалат будчаемндан мали{{»лаш-дирмлам бир муассмс» олма-лыдыр. Экс таг дмр да ¡ян» са-Нибкарлар аа торпагларындам фа{далы мстмфада ада бил* ма]*чаклар.\nИистмтутумузум раЬбарлм)и сом аахтлар бу ааммб м»сала барада бир нача дафа республике раНбарли|ине мура-чиат адмб. Ланин алдыгымыэ чаааблардан бале чыхыр км, Нач кес бизи динламак, камак ятмек истаммр. Биа Абшаронун агыр хасталмумнден во омун чарасиндам соНбат ач-дыг. Бу торпагы тебиот заНм* рай касыб japarca да, Ънун заики н имканлары вар. Има-мырыг км, rajA атдикими» тэд-бирлари Начата качмрмамл» на аахтса Абша рому чан нет ди|ара чаамрААвк мумкун ола-\nЦфг9\nРаНиб ЭЛИ188,\nАзарба{чаи Даалат Су Тасарруфаты 71а|иНе Ииститу*\n. Н. Нариманов адыиа Бачы Трмкбтам» «Сорвб ИстоНсааат Биряи1и бу ам* маНсуя бурами яи ири муассисадир. Ииди Азарб^чаиыи динар зееод во фабрикяари кими, бир лик да ааадаилыг учуй аНти{ат Ниссвиори, башга лааазимат сарыдаи чатиилик чакир. Бахтина РусЦвиыи 22 шаНори ила истаНсаиат влагалари олам муоссисада бо'юи и}иа бала чатышмыр.\nПлакларыи аахтымда {орииа (отирилмасима бахмаЦраг маНсулум умуми Ночми {арыба|ары ааалыб. Масалам, аиар дордча мл аааал 418 мил)ое чут чораб кстаНсая олумурдуса, ииди бу рагвм 218 мил)«« «утя вмкб Мавчуд четилликлара 8ахма|араг мстаНсал бир иуи бола да{аммыр.\n-Ф- Тикишчи То{)ибо Моммадова.\n-Ф- Мохаиикляр Владимир А валиков во Борис Видрии 30 ило {вхыидыр км, бу муессиседо чаяышырлвр\n-ф- ) иомроли власти« га дым чврвблары евхи мувссисв-иии впарычы свНвсидир.\nФото Рафиг Салмаиоаумдур\nЧабЬв ха\nБАКН 11 моИР {Азарии-\nформ).. Бир кун бундам аааал Фузулм р«{омуиде аамлли орду-мум Нава Нучумумдаи мудафи» болмелври тзрафимдем брме-и метан СмяаНлы Гувавларимии МИ-24 маркаяы Нарбм вертолету му вурмушлар. Авар* ба{чан Мудафмо ИавмряЦи-мим аналитик имформаоЦе маркавимии вардЦи ма^луматв кора, вурулмуш вартоя{от аловламмыш ва Гачар каидм {ахыилыгымдв |«Р» душмуш-дур. Илкчн ма лумагта каре, •артол{отум Но{'егм Налам ол-мушдур.\nЭтан кун Ермвмистам см* лаНлы бмрлашмолерм до{уш амалм{|атларыны хо{ли куч-лемдмрммшлар. Мудафмо Не* вирлм{мида билдирААМШлар км, омлар Азарба|чам ОрАусумум Губадлы району и дакы аа Ля* чыи ра{омунум шммалымдакы маагалармма Нучум атммшлар. Натмаад» бир мафар Калек олмуш, бмр мафар да {ара* ламмышдыр. Душман тол ага* шм мла сусдурулмушдур.\nБу кум Чября|ыл рв|Онум' дакы бир сыра Нарбм пост-лар арма нм балмалари т ара* ф мм дам аташ» гутулмушдур.\nМИЛЛИ МФМЛИСИН Г0РАРЫ ИЛО..\n...Ааарба|чам Распу блик »сними Чнма)8т Мачалласи мл» муа{{»н адмлмиш чава сметами идем сурку м в» качурмв чава мавлармммн чыхарыл* масы барада «Азврба|чан Раслубликасымым бо'аи гаиум-варичмлмк актларыма да{мшкк* лик л ар аа алааалер адилмаси Наг г ын да» Азарба{чан Рас* публикасы гакуку гуавЦ» МИНДМ)М андан Намин чаза* лара маНкум олуммуш шахе* лар суркуи аа |а качурма ма-аумда чаза чаклшкдам азад адмлмишлар.\nАзврба)чам Республик асы Чмиа{»т Мачалласммим мадда-лари мла асас чаза гмемим* да суркуи за ¡а качурма че* залары аармлмиш шахсларми Намин чазалар узра маНкум-лугу натурулмушдур. _\n120-ja гадар тролл«{бус мшл»{мр.\nЧ»ч«м<тм Аюпубриюсымыи пимдмти **Ю-h*p ДудЧм ио)«врын 12-д» тим Г|ю>ны гаями-хи|асы им Гуси|я р»Нв»ряи|ииии уимимм чидди иттИАаммрм чыхыш ятмчшдчр.\nО, Руси|а гошунларымы Чачаммстан сарНедлерммдем уоаглашдырмаг омоям|{атымым да{андырылмасыиы «ха{амег» адламдврмыш за бутун Чачамистам затамдашларыны «Русм* ja гошунларымы республика Нудудлярымдям камера вор иу-чума гозмага» чагырмышдыр.\nЧазНар Дудв{вадеи сонра Грозны талаамзк{асы мяо Ча* чем метам ларламаитимим садрм hycajn ©Ьмадаа чыхыш ат-мишдмр. О, бмлдмрммшдмр км, Чачаммстан ило Руода арасым-да мунагиша Нарбм {олла Налл адмло бмлмаа. Куса|м ЭНме-доа дам иш дмр км, Чочоиистди дум{а бирлцмна мурачмет •дарам, емдам «суверен Чачаммстан да» пат и на гаршы Ру* см) • мы и тачеаузу мяе {арвдылмыша пробламим дмнчликла Наллмм» мумкум елем бутун авеиталарла камач иестер^ч хаНиш атААйшдир.\n-♦*\nМОСМ88Д8 «Пф8ЭИД8Р9«#Т8Л»Д8 МД1 РЯВИ\nдвапвтлврии Нвкумву бвшчымры шурвсымыи ич-\nлесы баша чатмышдыр.\nИчласд�� кундали)а давил адиламш» бутун 18 масалемкм Намысы музамира олуммушдур,\n• Ни.\nНо)«брыи 12-дя Курчусгаи мрмишгш м ии* ласында дамми комисси)амрым садрлвринин сечки лариии баша чатдыр мышдыр.\nНо|вбрым II-да Абхазм{ада алам даалат башчысы Едуард Шааардмадза дапутатлара бу мухтар расиублимада аазм|{ет Наггымда гыса ме'лумат аармишАир.\nО дам мш дмр км, везицетм сабивлашдчрмак учуй бал кедами бутун см лаНлы дестелерм ваНмд комаидамлыге тебе ат* дмрмак, мухтар распублмканыи К»)*ы*ыи бутун саНалари* мм алагалеидмрма{а гадмр идараатма «труктурлары |аратм#г лазымдыр.\n-♦*\nВирлвшмиш Ммллвтлер НшкмЛбтымыу хусуси момисси|асы «дымдан бМТ-да матбуат учуй |а{ыл-\nмыш ма'луматда да|млмр мм* Ираг шмфам аЬтм{атларыиы кутлааи шла¡асда маба отма{а баш-ламышдыр.\nМа'луматда да)илмр им, БМТ-иин мазаретм алтыида Ира-гым НалмммЦат оргамларымым Мусам на »{длетмндакм илритм меНа адам зааодда хусуси гурту муааффагм{{етяа сынагдам чыхярылмыш аа мсткфада{» аерклммшдир.\nСи-Би-Си талаам2и|а шмркатм хабар аармиш-дмр км, чаршамба муму Канадамым Гайдар ааролор-тук да аароф летун таЦарасннин 88 сарнишним tafta-радан андикдан сонра оиларыи гачгыи енфатнла галмасына мчаэа варилмаеннм. хаЬмш\nАЛИ СОВЕТ ЩЭ ГЭБУЛ\nНо{абрын IÌ-да республика Алм Соватмнин садрм Иса Гембароа Иран Ислам Раслуб-ликасымыи Бакы дакы фа» ran'-ада ва селяНиМетлм сефирм Эли Эстар Налааендмаиы га. бул атммшдмр. Карушда мгти-садм, тичарат ва Нуманитар саНеларда елагалери даНа да канмшландирмек магсади мла\nИраиын мшкузар дамраларм нума{андаларммим распублм-камыза гаршыдакы сафари мла беглы маселапаро тоху-иулмушдур. Азарба{чан та-рефм бмлдмрммшдмр км, се* ферми Кар мк» елка)# фа{да* лы олмасы учуй бутун лазы-ми тадбирлар карулачакдмр.\nНазырлыг мшяари баше чат-маг узрадир.\nСафмр Иран ларламаитимим да'ватммм Иса Гамбароеа чат-дырмышдыр. Алм Соеетми садрм да ват учум ташаккур ад арак дамишдир ки, бу сафари декабрем бмринчи {ары* сыида bajara качмре билар,\nатммшлар.\nСи-Бм-См талааиэм)» ширкатнмми {а|дыты ма'лумата мера, Камин сарммшимлар милли{{атча укра{малы аа молдовеи-АЫР-\nКачммш АДР Назнрлар Шурасынын садрм бмд-лм Штоф саЬНатмма кара маНкама мчласларымда мштмрак ода бмлма|ачакдмр.\nБуму Берлин аиле>ат маНкамаем тарафиндан та'{ин олуи* муш Каким, 78 {ашлы В. Штофу муа{мн»дан квчмрдммдан сои-ра тасдиг атммшдир. Штофун аамнли Суааима Коссак АДН АкамтлИинмн мухбмрима бмлдмрммшдмр: Каким акспартм* засымын бу натичасм о дамвкдмр к»ч В. Штоф Ерих Конак-кармм за АДР-мм дикар качмиш раНбар хадимлармиич мши узра маНквмада даКа иштмрак атм»)ачакдир.\n(Азарииформук ва РИТА -нсвсымда Кавырлаимым1Дмр{*\nСЭТА-иыи маториадаары\nПРЕЗИДЕНТИН ФЭРМАНЫ ИЛЭ\nКафиз Мир Чела» отлу Паша{аа Америка Бирлашмиш Штатларымда Азарба{чам Раслубликасымым фаагал'ада ва свлаКи{{втлм сафмри та^мм адилммшдмр. Е{нм заманда Канада, Мексика, Куба ва Чамуби Амарика аякаларимда мш��ари алар-маг она Навала олуммушдур.\nБакы — Сабу мчу аатомобил маютстралы .тулланты суларым-\nелмляри доктору,\nАдил ГАФАРЛН\nдд ^Н)4МИ1Д|МНС)1ббЕ дуб ВЛНб.\n«ГАФГАЗ ЕВИ» ЬАНСЫ ЗЭРУРЭТДЭН ДОТМУШДУР?\nХабар аарилди{м и им*, бу илим сант{абрыида Чачаи Раслубликасымым ла|тахты Грозны шаНариндо Гафгазыи синаем Ка|атында муНум рол о{ма{ачаг {они бмр ичтимаи гуру му и — «Гафгаз вам» ним тамалм го{улмушдур. Гафгаз Еви Бе{налхалг Форуму адм алмыш бу давлвтларарасы интимам твшкилагым бир сыра гурумлары аргыг Грозмыда^ Бакыда ва МаНачгалада утурла фаалмЛат кастармакдадир.\nЛаким ба'зм скалтиклару Кабала Гафгаз халгларымын ав тармхм кекларииа гДытмвсы-мы, онларым мустагил Hojar jo луна чыхааясыиы метам »{»и гуваалврин да{ирманыма су aaneja н лар распубликамызда бала бир фмкир {Дмата чалы-шырлар км, бу мчтммам ташки-лат Азарба]чанын мамафала-рина зиддмр аа она гаршы чаарила бмлвр.\nБу, тамаммла {аклыш фн-кирдир. Гафгаз яви {арадыл-маеыиын нача актувл аа за-рурм бир Надиса олдутуму дарк атмак учун бу кум балка-да баш варан гамлы чарлыш-малары ка» а ну ка иатмрмак кмфа{атдир. Ерманистаным Азарба{чана гаршы аразн ид-дмелары аа ¿ухары Г араба» сапаратчыларыным азлармним ЕрманИстаидакы во дун{амын бмр сыра башга {арлармндакм Нааадарларыма архалаиыб бутун ба{налхалг Нугуг норма-ларыма маЬал го{мадам halara качирдмклерм апартеид ацасати. бунум натичасм олараг ба{ук бир ракмоиу буру-муш муНариба алову мигтлар-ла кунаНсы» адамы и bajan* на сои го{муш, {уз ААНнлар-ла адамын догма {урдларым-дан дмдаркин душмаемма сабаб олмушдур. Узун иллардам барм «бир дамын» алтыида {аша{ан курчулар, осетинлер •а абхазлар бир-бириииг« га-нымы токурлар. Лап бу {ахын* лярда иса мигуш лар па осатмн-лвр арасында коку имлари|а CMjacavMHMM {аретдыты тори* хм едеяетсизликла батям олан ихтилаф ганям муНари-6aja чаарилмиш, Руси{в го*\nшунларынын ракнона )ари-дипмасн ила натичаланмншдир.\nМагсади бутун бу ганлы тоггушмалара, ааилли, дмни аа атник ихтилаф лара сон го{* маг, Гафгяэдя сулНу, амии* аманлыты, динч {анашы {аша-маг лринсиллари асасыида ракионун бутун дааяетлари арасында Нартарафлн амак* дашлыты барла атмак олан Гафгаз вей ташммлаты чаинки бал ка д аки халглярдан Нан* сыны нее манафа{ииа халал {атира билар, аксинв, о ну и ¡арадылмесы, тармхм зарурет-дам дот муш дур.\nГафгаз Еви Ба|н»лхалг Фо-румуиун Налалии уч гуруму Бакыда фаяли^ат костерир. Бунлардан бири Гафгаз халг-ларыиын Али Дики Шурасы-дыр ки, она ша{хуяивлам Начы АллаНшукур Лашазада pah* бар лик адмр. Форуму к Мас-лаНат Шурасынын аа ВаНмд Информасн{а Маркаоинин\n(Гафт езннформ) раКбарлари аа амакдашяары да азарба) чеилылардыр. ¿ари каямиш* кем, га{д едим ки, Гафгазии* форм озунун илк аддымла* рындан информаси{в блока* дасыидам чыхААагдан атру магс»д|анлу иш аларыр. Je-хын аахтларда марказмн рус аа мнкилис дилларинда На-зырла{ачаты имформасм{а буа-латанлари гыса далтаяарда афира чыхачаг, aynja ичтм-мам{{атмна бутааяукда Гаф-газдд алача да Азарба|чаи-да баш аараи Кадис ал ар ба-реда об{актма ма'лумат чат-дырачаг.\nГафгаз халгяарыныи Алм Дмни Шурасы да {акын куп-лар да азукун илк бо{ук тад-бмрмнм камнрм»}» Казырлашыр. Но{абрын 23 — 24-да 111ураныи Бакыда кечирачар« ба{налхалг кон фраиса Гафгазын бутун динм мчмаларынын нума^аида-яарн толлашачаг аа онлар ракионда баш верен ломал муНарибалера, динм аа егиии тоггушмалара сои го{а*яг {оя-лерыны арашдырачаглар..\nР. САВАЛАМ,\nГафгаз Еаи Ба{иаяхалг Фару\nму МаслаЬат Шурасы садри\nJeHH пенена ислаЬатыньш устунлуклэри\n*\nСОЯ уыаидар реСПублЮШЯЫЗДВ эЬвДЯНИЯ соснзл мудзфнэемнэ {ояэлдялэя бнр сыре гвнунлар гэбуд олуижушдур Вуяларыя сы-расыядз «Ь^рбя Пгллотуларьш kkiJim-мяявты Ьлггыяда», «ЭЬалякяя яул квлнр-лэряяяя вэ вмвхэтлэряжяя яядекслошдя-рялмэся Наггымда», «дляллэряя сосяал «у* дафнэся Ндткяда», «Ввтэядашларыя яся-cHja тэ'югааты Наггыяда»... гвяуялары кос-\nTBDMBR од ар.\nМиллн Мэ«ляс тэрофяядэя фу ял сен-т)абрыя 33-дэ гвбул едялен «Вэтэидашла-рыя Bcicxji тэ'мнявты Наггымда» ——\nЭйалинии эн чох сосяал мудафи aja elrrHja«bi олан Ннссэсинин — гоча вэ элил-лэрин, башчькыны итирмиш аилэлэрин мадди вэзя)1этин* дэ муЬум рол ojHaJa«ar бир ганун гэбул олун мушдур.\nГанун Ьазырланаркэн илк невбэдэ дикэр республигкала-рын вэ хдричи влиэлэрин мусбэт тэчрубэсиндэн истифа дэ олунмагла JanainM, рес-публиканын вэ халгын игти-сади B33Hjj9TM, милли вэ демографии xycycHjJarnapH на* зэрэ алынмыш. Ьэмчинин со-сиал эдалэт принсипн эсас кетурулмушдур.\nГанун вэтэндашларын бэ -зи категор^аларыныя, мэсэ-лэн, даими jamajbuii )ерлэри-ни мэчбурэя тэрк етмяш шэхелдрин эмэк Наггы барэ-дэ с эн ад тэг дим едэ билмэ-днклэри Налда онларын пен* с^аларынын Ьесабланма raj-дасыны дэгшг муэ^нлэшдв*\nE. JeHH гануна керэ бела парда Намин вэтэндашла-рын пенсн]алары оиларыи ишлэмиш оддуглары мува-фиг нллэрин оргга а}лыг эмэк Ьаггына керэ песаоланачаг.\nГанунун дяггэти «элб едэн чэЬэтлэриндэн бцря «охушаг-лы аналара верил эн кузэигг-лэронр. 0зу дэ мввчуд га-нуцдан фэргли олараг чох* ушаглы аналара neHCHja тэ -Ринаты демэк олар ки, дердга' Нам ушагларын са\/ына, лам Jama. Ном та* стажа. Нэм дэ натамам ста* жа керэ кузэштлэр вернлир.\nГэЬрэман аналар (10 вэ даЬа чох ушаг догуб ropÓHja етмнш аналар) ]ашьждан асы-лы олмзОараг «эми 10 ял нш стажы илэ, стажы олмадыг-да иеэ 50 )ашыяа чатдыгда\nбунларыя ячэрясяидэ муЬум рол oJMáJup. Ге)д сдоя «я, Ьавырда ресяубляяамызда 1 мнл!оя 200 мяядэя аргыг яеяся1а«ы вар.\nЬэмия ганун бу яуялэрдв гэзгпшжздэ дэрч одуяуб. Охучулвр рвдвксяЛ]в зэнк вуруб бэ'зя мвтлэблэря вддыялашдыриагы хввяш едярлэр. Вуяу яэзэрэ влвраг *ух-бярямяз республика Сосяал Тв'шшат Нвэнрли|я Пеясн)! Тэ'мняаты вв Тврдым-лвр Идароскннн реяся Фэррух ОЛШКВ-Д9Н Ьэмкя свяэдя шарЬ етмэ|я хвЬяп ет-мяшдяр.\nтам neHCHja алмаг Ьугугуна малякдирлэр. Экэр Казырда гувладэ олан ганунчулуга эсас эн 1алныз беш вэ да1)а артыг ушаг догуб онлар�� Сэккнз Jama чатанадок тор* TIhJo етмнш аналара ejHH raj-дада 15 ил иш стажы нлэ 50 1ашда neHCHja to'Jhh олунур-са, тозэ ганунда уч во даЬа «ох ушагы олан аналарын hop бнр ушагы нэзоре алын-(магла Jama вэ стажа керэ neHCHja тэ^инаты шэртлэрн 'орглонднрнлир. Белэ ки, , ушаглы aHaJa 16 ил стаж-•Ла 51 Jaiiua. 4 ушаглы ана-Ja 15 ил стажла 50 Jaiiwa. 5 ушаглы aHaJa 14 ил стажла 49 )ашда. 6 ушаглы ана-1а 13 нл стажла 48 1ашда, 7 ушаглы ана!а 12 нл стажла 47 ¿ашда. 8 ушаглы aHaJa 11 ил стажла 46 Jauua, 9 ушаглы auaja 10 нл стажла 45 Jauua там neHCHja tb'Jhh юлуна билэр.\n» KepYHayJy кими, hap уша* га керэ бир Jam вэ бяр нл •стаж ашагы салыныр.\n1 Чохушаглы aHaJa Jama керэ кузештлэрлэ пеней Ja тэ* JHH олунаркэн вэфат етмнш ананын евлддлыга кетурулмо-миш у шаг л ары тэзэ аилэдэ сэккнз JamHHa чатанадэк тэр* ÓHja едилэреэ. exej ананын •догма ушагларына бэрабэр тутулачаг.\n* Экэр кеЬнэ ганунла ушагларын caJbiftjUH асылы ол Maja par натамам стажла гадыя-лара neHCHja ¡ллныа 59 jare-да to'Jhh олунурдуеа. Jean ганунла уч вэ даЬа чох уша-Уы олан аналара «эмн беш ял стажла ушагларын са)ы-на керэ Jyxapbua rejn едЯ-лэн Jam Ьэддинэ чат дыг да neHCHja ts'Jhh олуяа' билэр.\nМэсэлэк, 9 ушаглы ананын Там стажла neecHja to'Jhhb-Ты учун 10 ил эвэзинэ, «э-мн 5 ил стажы варса, онда Ч>, 45 ¿ащдан да neHCHjaJa чыха бнлэчакдир.\nТорлагларымызыи душ-мэнлэрдон тэмизлэнмэси Jo-лунда Ьэлак оланларын анлэ-лэринин вэ элнл оланларын пенена тэМияаты мэсэлэсн JeHH ганунда хусусн Jep ту-Тур. A3oj»aj4aH Республика-сынын Мудафиэ Назярл^ня-дэ rejAHjjBTAaH нечмиш ке-нуллу достэлэрин тэркябия-дэ оланлвр вэ онларын аило\nвннэ дэ бу ганунла му-эляллэри вэ вялолэря учун MyaJJdH еднлмнш бутун куэоштлэрдэн истнфадэ ет-мэк hyryry вернлир.\n1 Зэрэрлн вэ агыр ншлэрдэ чалышанларын nencuja Ьугу-fy кечмнш ССРИ Назнрлэр Кабияетинкн тэсднг етдаОи истеЬсалатларын, пешэлэрнн, вэзифолэрин во кестэричнлэ-рин 1 вэ 2 немрэли cHjahu-лары узрэ муэ)]энлэшдири-лир. Тэоиндир кн. бу chJb-Ьыларда бутун республика-лар да мввчуд олан агыр ве зэрэрлн ишлэр там нэзэро алына бялмозди. Лени Шжу-нун гэбул олунмасы нлэ зла-гэдар эмок шораитннэ мере кузоштлн пенс^алар Азэр-бв)чан Республккасы НвзЯр-.тоо Кабинетинин тэсднг едэ-чаJh 1 ва 2 немрэли ся^в-^ылар узро муоЦэя олуна чаг. Бу мосало нлэ республика Эмэк во Сое нал Мэев-лэл эр узрэ Девлет Комято-еннян хусусн ндарэся мэш-гулдур. Куман етмэк олар\n(Арды 2.чя соЬяфодв)\ná\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-14-1992-p-1\/","date":"2017-08-21T21:50:57Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886109670.98\/warc\/CC-MAIN-20170821211752-20170821231752-00649.warc.gz","language":"gag","language_score":0.329498142,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.32949814200401306, \"tuk_Cyrl_score\": 0.12089625000953674, \"tat_Cyrl_score\": 0.06858976930379868, \"sah_Cyrl_score\": 0.05925898626446724, \"tyv_Cyrl_score\": 0.05872926115989685, \"kum_Cyrl_score\": 0.04728418216109276, \"kir_Cyrl_score\": 0.02433733269572258, \"udm_Cyrl_score\": 0.02220444194972515, \"alt_Cyrl_score\": 0.01648111268877983, \"rmy_Cyrl_score\": 0.01406099833548069, \"oss_Cyrl_score\": 0.013448073528707027, \"lez_Cyrl_score\": 0.01265702210366726, \"khk_Cyrl_score\": 0.01222667470574379, \"xal_Cyrl_score\": 0.010629124008119106, \"bxr_Cyrl_score\": 0.010537861846387386}","num_words":12994,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.403,"perplexity_score":72765.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бизим Сааби Иисус Христозун гелмеси ичин хем бизим Она топланмамыз ичин лафеделим. Йалварэрыз сизӓ, кардашлар, 2чабук шӱпейӓ дӱшмейин хем ӱркмейин не бир духтан, не бир лафтан, не дӓ сансын биздӓн йолланмыш бир кийаттан, санарак, ани Христозун гӱнӱ гелди. 3Кимсей сизи биртӱрлӱ алдатмасын. Зерӓ о гӱн гелмейеӂек илкин олмайынӂа инандан атылмак хем ачылмайынӂа законсуз адам, ангысынын сону – кайыплык. 4О каршы дураӂэк хем кендини ӱӱсеклендиреӂек хепсиндӓн таа чок, нейӓ денер аллах еки нейӓ баш иилдилер, ӧлӓ ки Аллахын Айоз бинасында отураӂэк, сансын о Аллах, да кендини Аллахын еринӓ койаӂэк. 5Тутмээрсыныз мы аклынызда, ачан таа сиздейдим, бӓн буннары сӧледим. 6Билерсиниз, не шинди дургудэр ону, ки ачылсын кенди вакыдында. 7Зерӓ законсузлуун саклы куведи шинди дӓ ишлеер, салт о вакыдадан, ачан О, Ким шинди ону дургудэр, орталыктан алынаӂэк. 8Озаман законсуз олан ачылаӂэк, ангысыны Сааби Иисус ӧлдӱреӂек Кенди аазындан солууннан да телеф едеӂек Кенди гелмесинин пейдаланмасында. 9Законсуз оланын гелмеси шейтанын ишиндӓн олаӂэк, ангысы файдалээр хертӱрлӱ кудретли йаптыклары, алдадыӂы нышаннары хем шашмаклы ишлери, 10хем хертӱрлӱ кӧтӱ шалвирлии, ки кайыплык йолунда оланнары алдатсын. Оннар кайбелеӂеклӓр, зерӓ истӓмеерлӓр севмӓӓ аслылыы, куртулсуннар дейни. 11Онуштан Аллах оннара бир алдадыӂы кувет йоллээр, ки инансыннар йаланы, 12ки даава кесилсин хепсинӓ, ким инанмээр аслылыы, ама майыл олэр йалана. 13Биз лӓӓзым херзаман шӱкӱр еделим Аллаха сизин ичин, севгили кардашлар, ани Аллах сечти сизи, ки илк куртуланнар оласыныз Духун айозламасыннан хем инаннан аслылаа. 14Бунун ичин О чаарды сизи Ии Хаберлӓн, ангысыны насаат еттик, ки еденӓбилӓсиниз Сааби Иисус Христозун метинниини. 15Онуштан, кардашлар, каави олун хем тутун ӱӱретмеклери, не ӱӱрендиниз лафлан йада биздӓн йолланмыш кийатлан. 16Кендиси бизим Сааби Иисус Христос хем бизим Аллах Бобамыз, ани севди бизи да иивергисиннӓн дивеч гиргинник хем каави умут верди, 17ко сизи ӱреклендирсин хем каавилесин хербир ии ишлӓн хем лафлан.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Thess\/2","date":"2017-08-17T21:37:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886104160.96\/warc\/CC-MAIN-20170817210535-20170817230535-00563.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000085831,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000085830688477}","num_words":1162,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94311.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - March 10, 1992, Baku, Azerbaijan\n«ШЛЯП ШЙШ, DU\n*V «•*•«.-. nut Utw...\n\\2 23 MAR 1992\nМАРТ 1992-чи ИЛ. ЧвРШвНМ АХШАМЫ. М 4| (2ШЗ|\nтшш РЕСПУБДШСЫ АЛИ СФВЕТИИЙН И8ТБУАТ М8РК93И Т8КЗИБ ЕДИР\n1992-чн ил мартын 9-да Русн]а телевязиЗасынын «Вести* информасиЗа хид-мета. бир сыра башга кут-лави информасиЗа васнтэ-лари хабар вермишлэр ки, мартыи 10-да Аза��баЗчан * Республикасы Аля Советн. няя сессиЗасы иша башлаЗа-\nчаг ва Kyja бурада респуб ликанын }еки президента\nсечилачакдир.\nАзарбаЗчан Республикасы Аля Советинин матбуат мар. иози буку билдярмаЗа вв. кил едилмишднр ки. Ьэмян информасиЗа пагиГэтэ yj-гун де}илдир.\n1I1I-TJ ялдо гоЗулмущдур\nАЗЭРБАЛЧАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИЧТИМАИ-ОМАСИ ГЭЗЕТИ\nГк|м»ти М\nA38PBAJ4AH АЛИ СОВЕТИНИН МЭТБУАТ МЭРКЭЗИНДЭ\nA3BPBAJ4AH ХАЛГЫНА MYPA4H8I\nЭэиэ Ьаквэтанлэрим!\nАзарбаЗчан президентинин исте'фасындан сон-ра коиститусяЗеЗа эсасэн Зени президент сечкилэ-рина гадар девлэт башчысынын салаЬиЗЗатлари АзарбаЗчан Республикасы Али Советинин сэдри-на вернлмяшди®. Вуиунла элагадар олараг индики чатин ва бепранлы анда АзарбаЗчан халгына. респуб ликанын бутун ватавдашларына мурачиэт етмаЗи еаума борч билирам.\nРеспубл&саныи ватаидашларына. бутун дун]а ичтимайзЗатДиа ан эввал ону билдирмэк истэЗ^ рам ки, АзарОДчанын КонститусиЗасы гуввэдэ галыр, ганунверичи ва ичра ЬакимиЗЗэти там дол-гуилугу ила феаляЗЗет кестэрир. Ганунлара эмал едилмэси, гаЗдач*анунуи меЬкэмлэндирилмэси вэ миллатиндан, дини эгкдэсиндан асылы олмаЗараг АзарбаЗчанда ЗашаЗан бутун ватандашларын пу-гугларынын горунмасы давлат тэрэфиндан е'ти-барлы суратда та'мин олунур.\nБутун савиЗЗалэрда нчра интизамыны маЬкэм-латмэк. бирикчн кевбадэ вазифэли шахслэрин мэс'улиЗЗэт^и артырмаг учуй тэдбйрлэр керулур ва бу саЬада гаткиатли иш апарылыр.\nДушманларин халгымыз барадэ апардыгы тэб-лигатьш эксина олараг демалиЗэм: АзарбаЗчан президентинин мудри клик кестэриб гаршыдурма-ны арадан галдырмаг учуй исте'фа вермэси бутун дунЗа гаршысында бир даИа инандырычы су-оаТда нумаЗиш етднрди ки, АзэрбаЗчанда девлэ-тии идара олунмасынын сивилизасиЗа]а, пугуги шуура осаслаиан демократии принсипларн кет-дикча маЬкам баргарар олур.\nПрезядентин нсте'фасы Ьеч да конститусиЗаЗа зидд девлагг чеврнлиши деЗил. Ьадисаларин мил-лэт учун фэлакатли инкишафынын гаршысыны алйаг кими обЗектив зэруратдэн ирали кэлмиш-\nДИВу кун — талеЗуклу анда, бутун дунЗанын диг-гати АзррбаЗчана ЗаналдиЗи вахтда биз Вэтан гаршысында узэримиза душэн тарихи мае улиззэ-ти там долгунлугу ила дари етмэли вэ субут\nетмалиЗик ки. суверенлик угрунда мубаризани cHjacH ва демократии Золларла, беЗналхалг пугуг нормалары дахилиндэ апаряаг игтидары олан бир халгыг.\nБунун учун да биз АзэрбаЗчанда кедэн чох му-рэккэб ичтиман-сиЗаси просеслэре дахилдэн вэ кэнардан та'сир к ветеран гу'ввэлэрй бир-бириндэн фаргландирмэЗи бачармальОыг.\nМДБ-Ja вэ дунЗа бирлиЗинэ мунасибэтлэр сапа-синда платформамыаы Ьазырламалы, гэбул едэ-чэЗимнз hap гарарын республикадан кэнарда не-ча гаршыланачагыны Ьэртерэфли кетур-roj ет-мали, 3\\'3 влчуб бир бичмалиЗик. Сон дерд илин агыр нбрэт дарслериндан лазыми нэтича чыхар-малы, АзарбаЗчан ва РусиЗа арасында нифаг сал-маг ист а 1 эн, республикада русдиллн эЬали]э гар-��ы Золверилмэз аЬвал-руИиЗЗэ JapaTMara чэЬд кэотаран гуввалэра гаршы гати мубариза апар-малы. бизим эразидэ Jepnaiua« hap6H Ьнссэлэра мунасибатдэ hen бир тэхрнбата, пермэтсизлиЗэ Зол вермамэлнЗик. Макрли вэ таЬлукэли оЗунлар натичэсинда Заранмыш мураккэб вэзи|-Зэтдэ халгымызы узагкерэнликлэ горумасаг ин-дики тарихн деврда беЗук саЬв етмиш ышрыг. Калэчак нэсиллэр буну бизэ Ьеч вахт багыш-.а\nVIA')\nЕтдиЗимиз cahwap бизэ бэсдир. Инда о дев-л»т о хачг инкишаф едиб габага кеда билер ки, онун сабит дахили снАсати. саглам игшсадаН*-?ы вЭ^удри7харичи си)асэт хатти - чевик днп-\nЛ°э1то \"эмвэтмларнм! Али Совет республиканы бу агыр бвЬран вазиЗЗэтиндан чыхармаг учун ¡оллар ахтарыб тапмаг намина бутун халгын бутун haKHMHjJaT структурларынын вэ cHjacn Ьэр^-катларын сэ'Злэрини бирлэшдирмэкдэн втру та-хирэсалынмаз тэдбирлэр KapMaJa башлаЗыр. Би. ринчи нввбадэ АзэрбаЗчанын вэ hap бир a3ap6aj-чанлынын синэсинда пускурэн Гарабаг вулканы сендурулмали, сарЬадларимизин чидди горунмасы тэ'мин едилмэлидир. АзэрбаЗчанын аЗрылмаз\nЬносэси олан Нахчьтванла элагэлэримиз даЬа сых. Aaha меЬрибан олмалыдыр. Гарабагдан вэЬшича-синэ говулмуш Ьэмвэтэнлэримиза hap чур кемак кестэрмак борчумуздур.\nВэтан ин бела агыр кунундэ hap mej милли мэнафеЗимизэ, умумхалг манафеЗина хидмэт ет-мэлидир. Рекионда Заранмыш мураккэб cHjacH-ичтимаи вэзиЗЗатин ганунларына эмал олунмалы, бутун идара ва муэсснсэлэрдэ, тэЬсил очагларын-да, истеЬсалатда, хусусан Звзын Захынлашдыгы нэзарэ алынараг кэнд тасарруфатында мвЬкэм эмак интизамы Ьвкм сурмалидир. Кечид двврунук эсас принсиплэринэ уЗгун олараг. ичтимаи фаЗда-лы амэкдэн уэаглашанлара, туфеЗлилэра гаршы чидди тэдбирлэр керулмэлвдир. Элагадар тэшки-латлара бу барадэ гэтн кастэришлар верилмиш-дир. ПаЗтахтда ичтимаи асаЗишин горунмасына чидди диггэт Зетирилмали, кеча патруллары та * Зин еднлмэли, баш верэчэк hap бир фитнакарлы гын гаршысыны алмагдан втру ганунсуз енлап казднрмэк гати гадаган олунмалыдыр.\nДввлат вэ Ьвкумат севиЗЗэсинда верилэн гарар-ларын ]е]жнэ Зетирнлмэси учун конкрет муддэт муэЗЗэнлэшдирилмэли ва онлары haJaTa кечирма-Зан шэхелар вэзифэлэркндэн азад едилмэЗа гэдэр Mac'ynnJJara чэлб олунмалыдырлар.\nДемократиЗа гану| сузлуг демэк деЗилдир. Азад-лмг — дввлатки г -;ул етдиЗи конкрет гакунлар дахилиндэ сарбэстлнкдир. Биз бу пркнсипи эсас тутмасаг, игтнеадиЗЗатымызы беЬрандан чыхара билмэЗэчэк, баш алыб кедэн инфлЗасиЗанын гаршысыны hen вэч*1лэ ала билмэЗэчэЗик.\nYмидварам ки, мэгрур вэ мудрнк АзарбаЗчан халгынын бутун НаЗат потенсиалы, бутун гудратн бутавлуЗуну го^Зуб сахламаг вэ дунЗа девлэт лари бирлиЗиндэ лаЗигли Jep тутмаг имканы верэ-чэкдир.\nАзарбаЗчан Республикасы Аля Советинин садря\nJ. мэммэдов.\nмши тмлшешиг.\nШУРАСЫНЫИ ШАСЫ\nМартын 9^и Ааарба]чая Республикасы Али Сонет«, нин сэдри Л. Ч. Мэммадоаун сэдрлизи ило республика Милли ТэЬлукасиэлик Шурасы-нын кчласы олмущдур.\nГ��рабаг да аа Ерманнс. таила ЬааюарЬад раЗонларда Заранмыш вазяЗЗат музакя. рэ олунмуш, Ьэмии бвлкада азарбаЗчанлы аЬаляяян так. лукаснзлиЗини тэ'мин гетман учун тэдбирлэр муэЗЗвн едилмишднр.\n(Азэринформ).\nФНКИР МУБАДИ\nАзарбаЗчан Республикасы Али Совепшвн садр» Л- _Ч> Мэммэдов яла Ермоннотан Республик асы нын президен ти Л. А. Тер-ПетросЗая. Ьа. бела Ерманистан Аля Сове, тинин сэдри Б. Г. Арарктс Зан арасында телефон даны шыгы олмушдур\nлари ранан\nмунапкшдення арадан галдырмаг Золлары Ьапъмда фккир мубадилэси етмншлар.\n(Азэринформ).\nРеспублика Али Советинин матбуат маркази хабар верир ки, мартын 9-да Азэр-ба}чан Али Советинин сэдри Лахтб Маммадов ила Нах-чывая Мухтар Республикасы Али Мачлисинин сэдри\n»ЭлиЗев арасында те-цаяышыгы олмушдур. эаманы мухтар рес-\nпублнкада вэ умумэи Азэр-баЗчанда ичтимажиЗаси шfr-раит, Гарабагын даглыг Ьис-сэсиндэ, республиканы« Ер-мэнистанла haweaphafl paJOH-ла рында вэзиЗЗэти норма л-лашдырмаг Золлары Ьаггын-да фнкир мубадилэси апа-рылмышдыр.\nВ. h. ГУЛИЖВИН A39PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ДвВЛвТ ТЕЛЕРАДИО ВЕРИЛИШЛОРИ ШИРКОТИНИН СОДРИ TO'JHH ЕДИЛМЭСИ НАГГЫНДА\nA30PBAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНИН ФЭРМАНЫ\nЕлшад heJ69T орлу Гула- Л9ри Шнркэтиннн садря те'-3« АзарбаЗчан Республикасы Девлэт Телерадио Верилиш- JHH едилсин.\nАзарбаЗчан Республикасы Али Соаетяиия садря\nJ. МЭММЭДОВ.\nБакы шэЬэри. 8 март 1992-чи ил.\nА16НШН РССПЖЛИКАСЫНЫН.ХАЛГ ДЕПУТАТЛАРЫ С. И. 0КБ0РОВУН ВЭ Е. Ч. 0 ЛИЗЕ ВИН С0ЛАЬИЛ0ТЛ0РИНИН ЕТИБАРЛЫ НЕСАБ ЕДИЛМЭСИ НАГГЫНДА\nA3dPEAJ4AH РЕСПУБЛИКАСЫ АЛИ СОВЕТИНИН\nГЭРАРЫ\nTYPKHJ3 ВЭ ИРАН СЭФНР\/ШЭРИНИН БДШЧЫЛАРЫ ГЭБУЛ ЕДИЛМИШЛЭР\nгышаг:\nМартын 9-да АзарбаЗчан Республикасы Али Советинин сэдрн Jary6 Маммадов Тур-KHja Республикасынын Ба-кыдакы сафири Алтай Кара-;у гэбу\nманогЛуну гэбул етмишдкр.\nА. Караманоглу J. Ч. Мэм-мадову зуксак вазнфэЗа се-\nчилмэсн мунасибатилэ тэб-рик етчишдир. О. АзарбаЗ-чанда сои ЬадКсалардэн бэЬс едарэк республикада сиЗаси дэЗишикликларин демократии Золла давам етмэсиндэн разы галдыУыны билдирмиш-дир. ТуркнЗа сафири АзэрбаЗчанда баш верэн просес-ларии ТуркиЗвДэ бвJYк Марат догурдугуну геЗд едарэк билдирмишдйр ки, онун ел-касинин раЬбэрлнЗи вэ хал-гы Гарабагын даглыг Ьиссэ-\nсиндаки Ьадисэларлэ элагэ-дар нараЬатлыг вэ hajanaH hnccH кечирнрлэр. О де-мишднр: ТуркнЗа Республикасы АзарбаЗчан — Ермэнис-тан мунагишэсинин динч Золла арадан галдырылмасы-на мараг кестэрир вэ Азэр-баЗчана сезда де}ил. ншдэ кемак едачакдир.\nАзарбаЗчан парламентинин башчысы J. Ч. Маммадов тэбрикларэ керэ ташэккур едэрак умнд етдиЗини бил-дирмишдир ни, республикада Ьадисдлэрин демократии инкишафы халгын сечдиЗи азадлыг Золунда бутун гув-вэлэри бирлэшдирмэк учун зэмин олачАгдыр. О. Азэр-баЗчан — ТуркнЗа мунВси-бэтлэринин инкишафындан\nданыШараг бу мунаенбэтлэ-рин данм меЬкам олдугуну геЗд етмншдир. О демишдир: АзарбаЗчан халгы чатин вахтларда турк халгынын она кестэрдиЗи к��мэЗи унутмамышдыр. J. Ч. Маммадов Ьамчинип демишдир ки, демократии инкишаф JoJU' сечмиш АзарбаЗчан Га-рабаг мунагишэсини сиЗаси васитэларлэ арадан галдыр-мага Ьазырдыр.\nСэмимилик ва достлуг шэ-\nраитинде кечан сеЬбатда\nАзарбаЗчан - ТуркнЗа му-\nнаенбэтларини инкишаф ет-\nдируаЗин дикэр мэсэлэлэри-\nнэ да тохунулмушдур.\n• # *\nЬэмнн кун АзарбаЗчан Республикасы Алн Советинин\nсэдри Jary6 Маммадов Ира-нын Бакыдакы сэфирлиЗи ну-маЗандэлиЗинин pahoapu вв-лад ДэмашгиЗЗэни гэбул ет-мишдир.\nв. ДэмашгиЗЗв J. Ч. Мэм-мадову бела мураккэб девр-дэ АзарбаЗчан парламентинин сэдри сечилмаси ^вунаси-батнла тэбрик едарэк демишдир ки, Иран рэЬбэрлиЗн республикада баш верэн 1гади-сэлари хусуси диггатлэ излэ-JHD. О демишдир: АзарбаЗчан оалбэрлиЗинда баш верэн дэ-Зишикликлара бахмаЗараг. умнд едирик ки, ики гоншу девлэт арасында мунасибэтлэр индэн бела да инкишаф едачакдир. в. ДамэшпОЗе Гарабаг мунагишэсинин сиЗаси методларла арадан галды-\nрылмасы саЬасиндэ Иранын васитэчилнк мэрамындан да-нышараг демишдир ки. бу мэрам баша чатмамышдыр вэ Иран тэрэфи ган текулма-сини даЗандырмаг учун элин-дан кэлэни едачакдир.\nJ. Ч. Маммадов тэбриклэ-ра кера ташэккур едэрак демишдир ки. АзарбаЗчан ва Иран арасында гэдммдэн ба-ри сых мунасибэтлэр вар-дыр. АзарбаЗчан бу мунаси-бэтлэрин ннкишафына хусуси мараг нестар!^. Республика Али Советинин садри АзэрбаЗчанын беЗналхалг тэшкилатларда нштиракы-на Зардым кестармиш Иран Ислам Республикасы раЬбэр-лнЗинин ролу ну Зуксак гиЗ-матландирмишдир. Парла-\nментнн башчысы Гарабаг му-нагншасиннн сиЗаси Золла арадан галдырылмасына та-рэфдар олдугуну билднрмнш-\nдир.\nСэмимилик вэ достлуг ша-рантинда кечан сепбэтда АзарбаЗчан ила Иран арасында девлэтлэрарасы алага-лэрин инкишаф етдярнлмэсн мпеэлэлэрн да музакира олун-мушдур.\nреспублика\nАли Совета сэдрнннн би-\nКврушларде пи Сове1 ркнчн муавини 3. Э. Самад-зада. АзарбаЗчан А^н Соае-ти беЗналхалг мунаенбетлар ше басинин муднри И. Э. Ахундов иштарак етмншлар.\n(Азэринформ).\nАзарбаЗчан Республикасы-ныя Али Совета мандат ко-мясснЗасынын тагдиматыны кэзардэн кечирэрак АзарбаЗчан Республикасы Конститу-сиЗасынын 106-чы маддэеннэ уЗгун олараг гарара алыр: АзарбаЗчан Республикасынын ашагыдакы халг депу-тат ларын ын сэлаЬиЗЗатлэрн\nе'тибарлы Ьесаб едилсин:\nЭкбэроа СаЬиб НсмаЗыл оглу. 1991-чн ил декабрын 22-дэ Кэлбэчэр раЗонунда-кы 230 нем роли Кэлбэчэр сечки даирасиндэн сечил-мншдир;\nЭли]ев Елхан Чалил оглу, 1992-чи ил февралын 1в-да КоранбоЗ раЗонундакы 221 немрэли Нафталан сечкн да-нрэсиндэн сечилмншдир.\nАзарбаЗчан Республикасы Аля Советинин сэдри\nJ. МЭММЭДОВ.\nБакы шэЬэри. в март 1992-чи ил.\nМЭ'ЛУМАТ\nАзарбаЗчан Республикасы президентинин фэрманы ила Маммэд Элэкбар оглу Мурадов башга иша кечмэси . ила элагадар олараг АзарбаЗчан Республикасы Девлэт Телерадио Верилишлэри Ширкэтя-\nнин сэдри вазифэенндан азад\nедилмишднр\n• * *\nАзарбаЗчан Республикасы президентинин фэрманы ила ШЬмистан Рэчэб оглу Мустафа jes Самух gajoH ичра haKHMHjjaTHHHH башчысы тэ'-)ин едилмишднр.\nMopaH6oj гачгынлары\nНа гачгыя БаллыгаЗадан кадди. Сонра да Баш-гышлагдан, Тодаядая, Шафэгдаи, ЗеЗвэдая кэлэялэр ол-\nДУ.\nИ иди да Курзалылар, ТапгарагоЗунлу кэядлэри го. щулур онлара. Ьэтта Нафталанын, КсранбоЗун езундэ да соя вахтлар дарвазаларына ири гыфыл вурулан еаларнн cajú артыр...\n— Гапыны горха-горха бир гадын ачды. Кисс ол>'-нурду ки. емрундэ идара гапьюы де)мэЗиб, hen haipa хаЬншэ кетмаЗиб. Yci-ба-Шьтдан касыблыг )агьфды. Утана.утана:\n— Огул, деди — Тодан иендиеден калан гачгын-ларданам. Кяшинн кечан ил ермаиилар елдурдулар. Ланы балалы hh»Jhm гадды Менэшда, чыхара билмэ. дим. Инди Ьеч олмаса ушаг-лар ач галмазды...\nвзуиу caxnaja билме^иб Кычгырды. PaJOH аграр комбинатынын директору МзЬаррэм Ьэсэнов гадыны сакитлэшднрди. Ишчилэрнн дан бнрини чагырыб гадына мин манат пул Зардьгмы Заэмагы тапшырды. Гадын раэылыг еда^да чыхыб кет-ды. Orara чекан суку ту М. Касанов езу позду:\n— Инн шил Тоданда колхоз садри Элигара киши иле бирликдэ елдурулэн БаЗрам Нэсибовун hajaT Зол-дашыдыр. Бела касыб вэ-зяЗЗетиндэ олан гачгышш-рын саЗы р&Зонда 5 мин на-фара захындыр. Санатори. Заларда, тарда душоркала-ринде, harrra квЬнэ хвета-хана бинасыида Зерлвшдир-мцшик...\nраЗон мэрмезиндаки квЬ-(не хветахананын f ¡дарваза-сыидая кчэрн кечан кими аЗвгЗалыи, башыачыг нерпа ушаглар. гачалар, гадынлар бизи деареЗе алды. Лерба-Зераан суаллар верилди, ки-ле]лар ешндилди:\n— Бизи на вахт ез еви-мизэ гаЗтарачагсыиыз?\n— Ерменилэрэ кучунуз чатмырмыТ*\n— Шэрактамиз олдугча пясдир, бизимлэ Ьеч ма-рагданан Зохдур.\nKeine, учуг^секук хес-техаиа бюпсында эсасэн ЭеЗа» ва Шафэг кандлариям тарк един гачгьплврдыр. Башгышлаг ва БаллыгаЗадан да каленлер вар. Адам, ларла сеЬбагг едаркан, он-ларын мэишэгг шэраити ила таяыш ОЛДУГи Ьисс едирдик\nки. бу гачгынлар диггэт вэ гаЗгыдан узагдырлар. 3ejea кэндинин сакини Нэсраддин Эсэдов ceh6aT заманы деди:\n* — Он бир нэфэр аила узвумлэ Зедди аЗа Захындыр дарысгал бир отагда Зерлаш-(мишик. Дарысгаллыга да дезмэк олар. Амма бизэ эн ади диггэт бела Зохдур. Ра Зон гачгынлар ицаресин-дэн, дикэр тэшннлатлардан калнб вазиЗЗэтимнзлэ мараг-ланмырлар. Ачыгыны де>им телевиэорда Гарабага, Ко-ранбоЗа кедэн машын кар-ванларыны кестэрэндэ эсэби-лаширэм. Экер бу .гэдэр ке-мэк варса, бас Зтны? Кечэ-лэр сэЬэрадэк сигарет чэкн-рам. Ону да алверчилэрдэн альграм, Эрзагдан иеэ ceh-бэт ачмага дэЗмез. Бизэ hen на кэтирмнрлэр.\nБеЗук Вэтан муЬа^ибэси элили Казым ЭлиЗев иеэ ан-тисанитариЗадан килеЗлэнди. Деди ки. тез-тез ишыглар сенур. газ кэенлир, кунлер-лэ су кэлмир.\n— Сэксэн Зашым вар, — деди, дава вахты пулем-Зот атычыларынын коман. дири олмушам. Инди да де-Знрэм ки, снлаЬ верин. ке. дим ермэни гулдурларына гаршы вурушум. вермир-лэр. Ахы на вахта гадар бела диланчи ^кекундэ Заша. Зачагыг?\nБашгышлаг к&ндинин са кинн Bahap Мевламова уч керпа ушатын элиндэн тутуб Занымыза чэкди:\n— Бир буилара бахын, наваларимдир. Сент)а6рда аталарыны ермэннлэр ел. дурдулэр. Инди калннимлэ бирликдэ нечэ аЗдыр бурада эзаб чэкирик.\nУ шаг ларын кеЗшвларииэ. уст-башларына баханда\nядам мат галыр ки. респуб ликанын бутун шэЬар вэ геЗонларымдая (гачгышшра кендарилан пис-Захшы пал тар, эрзаг, дикар тэлебат мал лары керосэн hapa ке.\nД1*Гачгынлардан Мансур\nМэ'тмэдовун. Ыэрминэ Ага-\nЗеванын вэ башгаларынын «керунур, бизэ калан эр* загы. пал-палтары сатыр-лар* сезлэрина бнр гэдэр да аЬэмиЗЗат вермедвк. Чунки инана билмнрик ки, халгын бу агыр кунундэ бела нагие. ли)э Зол верэн л эр тапыл-сын. Макар бундан газанч алда едэнлэр о черэЗи Ьалал-лыгла ЗеЗэ биларлэрмн?\n...KehHa Хэстахана бина-сында Зерлэшдирилэн 400 нэферэдак гачгынын бир чохунун куну-кузараныны фото-мухбиримиз Рафиг Салманов лента алды. Гач-гынлара урэк-дирэк вермек. дан башга элимиздан Ьеч на к ал м эдн.\nАММА БИР KYH СОНРА\nСамух раЗонунун Ахундов адына совхозунда оддуг. Хэстаханада кердукларими-зи совхоэун директору Азэр-. баЗчан Республикасынын халг депутаты Шэмистан Мустафа Зеве данышдыг. Директор бир ики Зеро . зэнк етди. Он-ой беш дэгигэ чак-мэди кн. гоншу СафаралиЗев. «Вэтан*, Низами адына совхозларын • раЬбэрлари малди. Гарара аАдылар ки. аЗрыча бнр машын тэшкил едиб * КоранбоЗдакы haMHH хэстэханаЗа кендэрсинлэр. СеЬбэтимизда« уч саат сон. ра Зарым тон ун, 150 ннло. грам эт, 100 мнлограм печен je, 100 кй лог рам гэнд, конфет, 50 килограм вер-мишел, 100 килограм черак машына Зыгылды вэ Коран-6oJa Зола душду.\nСэЬариси Ш. Мустафа Зева зэнк етдмк.\n— Саг олун ки, бела бир Зери Задымыза салдьгаыэ, — деди. — вэгум да кетмиш. двм. Догрусу. кврдуклари. ме ннанмадым. Макар 400 нефера Захын адама бела хунасибатмя олар? Гарара ал-мышыг ки, бу гачгынлары ИамилиЗэ кетурак, онлара вахташзьгры кемак кестарек.\nСиз да ^аг олун, Шэ мистан му ал лнм, ем-рунуз узун олеум. Каш сизин ки. ми xejBpxah адамларын са. Зы чох ол&Зды. .Онда дэрд-сэримиз да. гаЗгыларымыэ да азаларды. Онда догма торпаглард&н. двдэркии са-лынмышлар езлерини Ьеч\n*щ5Гга5Ярз:\n«Хит нянин жрбшря.\nKOPAHEOJ - САМУХ.\nAfftAM JEHMA8H АТЭШ8 ТУТУЛМУШДУР\nАГДАМ, 0 март (Апрря формуя мухбярк E. PfCt». моя). Мартын 7-дан 8-на кечан кеча Агдам шэЬэря Хочалы раЗонунун ермвня. лер ЗашаЗан Ханабяд ва На-хнчеваннк кэндлэри тареф. дан топлардан вэ «Кристал* типля ракет л ар дан Зенидаи атэшэ тутулмушдур. Гарабаг белкэсм узре дахяли\nяшлар идарэсинин мэ'лума-тына кера, шэЬэрдэ бе)ук дагынтылар вардыр. Бир на. фор Ьэлак олмушдур.\nКэлбэчэр раЗонунун ичра ЬакимиЗЗатинин башчысы\nСяЬяб Экбэровун вердиJh\nмэ'лумата керэ. сон кунлэр-дэ Ермэнистанын Варденис ра)онунун сэрЬад белкаенд. да ермэни силаЬлы д ас та\nлер vm ни чанлы гуввэскним\nва зиреЬлн техникасынын чохл>* мигдарда чэмлэшди|и м^'шаЬидэ олунур. hap кун агыр Ьэрби вертолЗотларла ЬэмоэрЬэд республиканын аразис индэн Агдэра раЗонунун ермэннлэр ЗашаЗан Атерк вэ Чапар кэндлэринэ силаЬлы дастэлэр т зиреЬ-ли техника дашыныр.\nJAPXriUMr МГЫНЯЫГ ЕДИРЛЭР\nМартын 8да ермэнн гул дур оирлэшмаяеря Ерманис-танын Шамшэддин pejoHy тэрэфдан Товуз раЗонунун Зашазыш мантагаларняя дэтли атэшэ тутхушлар. чавуз натичэсинда бир Jep-\nля сахин Ьэлак олмуш. За-шаЗыш еви Занмыш вэ су насосу сырадан чыхмышдыр. Ьэмяя кун ермэни Зараглы-лары Агдам раЗонунун Шелли канди Захыилыгында ми.\nлне посту на басгын етмиш-лэр. Олэнлар ва Заралананлар вардыр.\nАзарбаЗчан Дахнлн Ишлэр Зиния матбуат хядяэтя.\nРеспубликасы эр Нааярля-\nЭЛ ТУТМАГ ЕЛ АДЭТИДИР\nХочалы... Бу цюЬарт ва онун сакиилеринян фачяа-си бащы мусибатлар чакон республикамызын ' таряхяяэ дэЬшатли. ганлы сатирлэ Зазылды. Гэлбммязнн бу За расы Загяя ки. Ьеч вахт сагал маЗачагдыр Лакин биз чох вахт бир niejH — Гарабаг торпагында кеда« е'лан олунмамыш даЬшэт ли муЬарибе. са)сыэ-Ьесаб. 4W фачиеларин кунаЬсыз гурбанлары. бу Захынларда ела . Ьэмнн Хочалыдакы ганлы гыргыя... Ьапыида чох данышдыгымыэы Ьмсс ет-мирик. Амма беллидир ки, тэкча сазла яш ашмаэ.\n• Бу куя ha мы Бакы хас-тэханаларыяда иеча нафэр Ja рал ы, чэтии заЬмат баЬа-сына нлларла Зыгдыгяары. ны ятярмяш гачгыя олдугуну )ахшы бяляр. Бу адвм-лар чох. юеЗдан маЬрум ол-мушлар, лакин б oiejH — умндларшш итармэмишлао. Бу. <\nбиза олан, дэрдаарина шэ. ряк чыхачагымыза. мэрЬэ-мат, ]ардым... кестарэчэЗими-аа олан умнддир.\nБу кундан е'тнбаран Ба-кыда мувзгтэти ичтимаи ионтага ачылмышдыр. Бу. рада оЬалидан. муэссиса-л ар дан во ташкилатлардан хочалылара лазым ела бн-лачая bap mej габул едклнр. Дотру дур, миди чатин заман-дыр, лакин Загни кн, hap биримяаин ееиндэ бу адам-лар учуй на нее бнр шеЗ — яалтар аа Ja аЗаггабы. габ-гашыг аа ]а ушаг о]унча-гы тапылар.\nМэнтэгани тэшкнл етмэк яае4всыкы «Наполи* мадэ-«HjJarT-KOMMepcHja мэркэзи\nярэлм сурмушдур. Горки кучасшдакя 5 немрэли би-нада, мусиги мактаби яла уобэуз зерлашэн мантагэ мартын 15 в да дахкл олмаг. ла сап 10-дан 19дак яш-лоЗачокдяр. Мэнтагэния яаэ-маркэояи ишЧнлэри.\nнин ва Азэринформ жур-налистлэрикнн дахнл олдугу номиссиЗа Зарадылмыщдно.\n...Гаршыдан Новруа 6aJ-рамы- кэлир. Осрлэрдан бэр« халгымызда Ьэмнн кунлар-дэ хеЗриЗЗачилкк етмак, хэе-тэлэра, тэнЬа ада мл apa, Je. тимларэ баш чакмак. ЬадяЗЗэ вермэк, онларын еЬтиЗачлары ■лэ мараг.танмаг адата вар. Бу. адам лары мэрЬемэтли едир, у чал дыр, дахнл ан та-мнзлэЗир. Бу. ушаглар учун ернаь иди. оилар да öejyja-рек бу кезэл эн энэни ез •аладларына етурмушлар. Кэлнк биз дэ буну унутмаЗаг. ясти манзнллэримизда оту-раркэн билирик ки, Ьарадаса Захында адамлар, онларын арасында ваЬшичэсина гыр-гын натичэсинда Зетим гал-мыш чохлу ушаг вар. Оилар би.гим мэрЬамаггяыиза маЬтачдырлар.\n- К. РЗАЛВЕА, Ааэрмяформуя кухбирш.\nГ АР ДАШ J АР ДЫМЫ\nДуная ТуркяЗа----\nЗасы хабэр вермяшднр 5 нэфэр мутахассис Ьакнмяя вэ 10 вафэр тябб ншчяся. нни дахнл олдугу 15 яафер-лик груп Даглыг Гарибатда зарорчэкэя азарбаЗчаялылара Зардым кестармак учтя fj куя Аняарадая АэорбаЗча. ва Зола душыушдур.\nБундам элавэ Захын вахт-Typmja СаЬяЗЗ» На. дава-Дарман ва чар-авадаилыгы а паран Зук машыны Зола сала, чагдыр. Ьэмнн Зук машын-ларыиы Анкара дан Бакы Ja иагляЗЗат тэЛароларя ила кендармак назардэ тутулур.\n— ГаЬвИА UatimimfH-\nнвн нумаЗендэси билдирмиш дир ки, АзарбаЗчана кен-\nВрилмэси планлашдырылан р бири 15 Ьэктдаы нба-рот даЬа ики груп Ьазыр-ланмышдыр. Бу кун Бакы ja Зола сальтмага башлаяачвг Зардымын тмуми дэ)эри 1.2\nгч-дазяв\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-mar-10-1992-p-1\/","date":"2017-08-21T14:28:24Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886108709.89\/warc\/CC-MAIN-20170821133645-20170821153645-00556.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3781788647,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3781788647174835, \"kum_Cyrl_score\": 0.09523122757673264, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07896395772695541, \"sah_Cyrl_score\": 0.05695422738790512, \"tat_Cyrl_score\": 0.037692006677389145, \"udm_Cyrl_score\": 0.03446732461452484, \"eve_Cyrl_score\": 0.03006051294505596, \"kir_Cyrl_score\": 0.025159314274787903, \"tyv_Cyrl_score\": 0.02413955144584179, \"crh_Cyrl_score\": 0.021631672978401184, \"bxr_Cyrl_score\": 0.020798424258828163, \"nog_Cyrl_score\": 0.020797034725546837, \"krc_Cyrl_score\": 0.01072867400944233, \"lez_Cyrl_score\": 0.010488538071513176}","num_words":11645,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.424,"perplexity_score":75443.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 24, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г83ЕТИ\n24 НОМЕР 1992-чм MIL\n» • £>\nмусиги да AejYUJYP •\nУмидверичи, гелэбэ]е cecnejeH »дм бир с»», МММ бмр чвларлы Ватам нагмелерм, арха чабЬаиин дмггат аа rajrwcM амамсы* душман ла мубармеад» ас мар аа аабнтлерммиаин галбмна pyh( диаларнна гуааат матмрмр. Ааербв|Чвн Даалат Акадаммк Опара аа Балет Таатрынын труппалары артыг на* ченчи дафадир км, ееЬиени барыт гохулу санмарларла аваа ат Миш л ар. Онларын hap чыхышы угурлу де|ушлере мужда олмушдур.\nБу кунларда Сакина Исма]ылоае, Мансум ИбраЬимоа, Ху-дааардм ХудааердиЗавден ибарат сопмстлар трупу аа Елхан Муаафферовун реЬберлик втди}и Инструментал ансамолын\ncejjap чыхышлары Чабра|ыл чабЬесинин да|уш мавгеларин-дв сасяанмишдир. «Эскерлерм да|уш Ьунерлармн» cecnejeH* онлара гаЬраман, бвсылмаз халгын авладлары олдугуну ха* тырледвн консартлар hap ¡ердэ разылыгла гаршылакмыш-\n\"7*1 «Халг гамтм».\nдыр.\nАМЗ МУТЭЛЛИБОВ БАРЗСИНДЭ УМУМРУСИМ АХТАРЫШЫ Е'ЛАН ЕДИЛМвМИШДИР\nАвербаман Распубликесьжыи качммш празиданти Ajaa Муталлмбоа барасинда умумруси)» ахтврышы е'лан адилдирЕна дайр бв'зм кутлааи информаем*» ааситалармнин хабарларн Ьагмгата yjryn д^илдир. Русина Дахилм Ишлар Невирлиржим ичтммам влагал ар мврказмнда СвТА мухбирина бнлдмрмиш-лар км, назмрлИин чина^ет ахтврышы баш идересине Ьеч кас бала твпшырыг аермеммшдир.\nДахмли Ишлар НазмрлЦи мчтимаи алагалэр меркеамнин бу масала барасинд» ¡«¡ылмыш расмм ма'луматында де>члир км димер даалатларий аетендашларынын онлара верилмесм масалалари харичи мшлар назмрл^и аа прокурорлуг орган-ларынын салаНи^вткн» аиддир аа дипломатии канвпла��ла Ьалл олунур. EjHM заманда, мв'лум олдугу кимм, ввааллар ССРИ-нин таркибина двхил олмуш доалетлерле Руск]внын\nЬелвлик мувафиг сазишлари ¡охдур. глта\nАзарииформ — СОТА\nЛЗЭРБА1ЧАН ЭРАЗИСИНДе HYB9 СИЛАЬЫ ЗОХДУР.»\nАзарба]чанын Хармчм Ишлар Нвзмрли]и республккада нува смлаЬы олмасы барада Си-Бн-Ес телеширкетмнмн хаба-рини такзмб едир. Kyi* **, республика бу склаЬы «Даглыг Гарабаг атрафында ганлы мубвЬиседе» Ерменистан» гаршы ишлатмакла Ьвдвлвмишдир.\nНо!абрын 20-да Ааармнформуи канвллвры ила ¡»¡ылмыш расмм ба^анатда Ьаммн мнформеси}« тамамиле jwan бир хабар ними ГЕ^метландирмлир. Харичи сщасет идарасинин свнвдмндв Aejnnup: «Ьазырда Азврба}чанын враэисиндв ну-аа склаЬы ¡охдур», бурада ¡ерлешдирилмиш •• качммш ССРИ-тн СмлаЬлы Гувавларина мансуб олмуш нува д»|уш башлыглы ракетлар бурадан Нала 1989-чу и л да чыхарылмыш-\nдыр.\nБа5аиатда Ьамчйнмн rajA едилнр ки, Азерба{чвн нуаа сн-лаЬынын ¡»¡ылмамасы Ьаггында бе^налхалг мугааил»]» гошул-мушдур аа республиками! нува силаЬы сахланма^аи эонв)в дахмл етмак твклмфм ирэпи сур^ушдур.\nTYPKMidie тенсил АЛМАРА\nН. Нариманов адына Азарба)чан Тибб Униаврситетиннн он талабаси бу ил Туркмении ели тибб мвктэблариндан бкрмн-да т ah си ли ми дааам втдирачакдир. Онлар пластик черраЬ-лыг саЬасинда ихтисаслашвчаглар — республиквда бу про-филли мутвхвссисларв ба^ук талабат аардыр.\nJona душман арафасимда оилары республмквнын cehMjje назири РаЬим bycajHoa габул етмишдир. О, TypMMjaja тала-бвларии камдармлмаси фактынын азунун ики влканин cehMjje назирлмклари арасында амакдашлыг Ьаггында узунмуддатли мугааилв cajacnHfla мумкун олдугуну rejA едэрак, калачам Ьакимлара ¡уксек ихтмсаслы мутахвссислэр ними аэтэн» гв-jbiTMafbi арэуламышдыр.\nАзарииформ.\nДа|ирлар, {ыртычыным оау чохалдыгча тана КариеnMjn да арЬыр, Ерменилермн да мяк оаунуи угурлу олмасы — 200 мин дан чох гардеш в» бачы-ларымызын мим бир ишканча аа ази^атла ата-бабе торпаг-ларындан гоауямасы армани идаологларынын «Б»{ук Ерме-имстан» хул]аларына гол-гаг над варди. Нааба Азарба^чан Распубликасынын торпагяа-рыма чатды. Бнр-бириннн ар-дынча 60-а }»хым камд аа га-сабамиз дармадагын адилди, ¡амдырылыб naja соврулду. Инсаняар дирм-дири тонгал-лара атылды, карпаларин маэ-лари чыхарылды, нкидларими-зин баш лары касилди.\nОсримизин ан дэЬшатлм фачиэси — Хочелм со|гыры-мы мса армани ¡ыртычылы-гы аа ааНшили)иним зирааси олду. МуНариба Нахчыаандам Кор а ибо ja, Газага, Кадаба{» гадар бутун сврЬадлвримкэи буруду. Ичимнздвки фитна-карларын,# сатгын в» алчагла-рын ачыг-мизли xajaHar «а тахрибатыиын натичаеннда Шуша Лачын к ими ме'нави учалыг •» милли rajpaT галаларымыз гулдурлод» рнлди.\nJy3 минларла гарабаглы, сарЬад ба\/жаларммин сакин* лари ¡алныэ дидариим Дв^ил, Нам да диланчн какуна душ-дулар. Ьарч-марчлик, анархи-ja, дамократи)» пардаси ал-тында орта ja чыкан ба'зи ача-)иб факт ва Ьадисалар jypA-jyaacfeia бинасибларин тала-jmhh даЬа анлашылмаз, гор-хулу са��тлара {»нвлтди, Бу кун бир чохлары моЬз бу инамсызлыг, умидензлик ичин-да чырпыныр. Дунай совет деаяети Насабыма AM*fljoH4y оланлар бу кун мустагиллик, дамократи ja даарумум MHnjoH-чуларына чеврилирлар. Ду-намки касыб бу кун да ка-сыб о ñapar галыр.\nГарабаг Ьадисалэри гоата-сында A3»p6aj4dH Халг Маб-Ьаси сур'атла формалашараг haKMMMjjara калди. Кечмиш Шаум]ан, Мардакарт ними чанавар ¿увалары гулдурлар-дан тамизланди. Терт ери ч,\nначе-нече гасаба ва кандин дагылмасы таЬлукаси совуш-ду. Таассуф ки, чабНадаки бу асаслы данушун емру чох гыса олду. Эввалкн ичтиаам-сызлыг, тахрибат )вниден баш галдырды. Эмвлииатларда бу-рахылан чидди негсамлар твкрарланмвта башлады. Ха-]анат о jepa чатды ки, нечэ-нвча ккидич ганы баКасына душманлардан тамизланан Агдзрэчин 6ajyK бир аразм-си jeHHAaH душман ча{магы-на кечдк,\nБу тахрибаты кимлэр та-ратмишди? Халг билмэк ис-TajHp: ахы бу адамлар ним-лврдир ки, Ьатта иствса 6ajyK\nбир ераэинм душман» аарэ да. сабаН кари ала да бил ар? Го| чабЬа балкаларинда тара-дилен чина]атлври арашдыран-лар чаваб варсинлар: Абдал-Кулаблы кандлари истигама-тин да и Ьучума качмак учун да]ушчуларимиза Назырлыг тапшырыгыны кмм аармишдм? НаЬ»}ат, Ьучум планыны да^ан-дььрыб 150-1» гадар да|ушчу-ну он кунлук истираНата ким кандзрмишди ки, натичэда душман баш ил мар д лик л» •урушан бу казал кандлари-мизи ала качмрди.\nМуЬариб»!» сазун асл ма*-насында Ьарб ганунлары иле ¡енашылачагмы? Интнэамсьи-\nолан aaptonjoTy вуруб сал-дылар. ТаЬгигат иадирми? Ма'лум да|ил. Хочалыдан учан ва Оскарам ]«ымлыгь(и-да ауру лам Tajjapa темам {ад-дан чыхды.\nАзад олумандам сомра мух-талиф вахт лар да Коранбо)да тарадилам аа 82 иефармм алуМу ила нетичеяемем тахри-батлармн натнчаси на олду? Дафслврла Фузулида, Чабра-)ылда, Агдамда, Ьатта Шуша-да аз арззмларимизи бом-6anajaн Tajjapa аа aapTOfljoT. ларымызла беглы Нансы чаза тадбири карулуб? Бас Хочалы-да чамааты гыраи Эбб-чы пол-кум, журналист Ну}кинич\nлари багла, гуртарсын иа.т-син. Сайра билдирилдм: проб-лам амчаг Ьарбм-смЦси jon-ла Налл адмла б мл ар. И иди иса амчаг cMjacK jon ас ас ка-турулур.\nСан Ьадисалар кебтердм ки, си)аси Jona Ьадсиз алуда-чиликла чах удуздуг. Ба{ук сур'ат катурмуш Ьучумлары-мыз jane да пассив мудафиа ила аааа олумуб. Душманлар фурсатдам истифада адиб кифа|»т гадар гуааа, Ьарбм техника, сурсат ronnajw6. )анмдан бутун Гарабаг таЬ-лука гаршысында галыб.\nЗанмимизча, БМТ а» АТОМ caaMjjaCMHAa музакиралар да.\nмамиш, тачрубасиз да{ушчу-лари иралм аармак, балалик-ла, 6ajyK мигдарда алум-итима шараит japarMar адм\nНал олуб.\nБизда арха чабЬаиин ады вар, азу jcxayp ЧабЬанин Ьар-би тачЬизаты, арзаг, меишет масалалари, Ьатта сигарат та'-минаты башлы-башынадыр. Ела jap tap ом дафа )ардь»м адмлмр, аласи вар бир дафа камеи кастарилмир. . бунлар архада бир алда марказлаш-дирилмир. ШаЬид в» аскер аилелерине хидмат сон дврача гик гурулуб. ЧабНад» ка-нуллу вурушуб аланларин аила лари на даалат jap дым нас-\nГарабаг кемэк кезлэ\/ир\/\nY h А Р И Б в\nНИЧАТЫМЫЗ ОНУН ГЭЛЭБЭ ИЛЭ БИТМЭСИНДЭДИР\nлыга, азбашьжалыга, саришта-сизли{а, паракамдал^а сон rojynaaarMb»? Кандларин, га-\nс »балерин тутулуб {аниден душмана варилмасина вид ©м-ларла факт катирмак олар. Биэ чвнлы шаЬидик ки, Аг-дам батал{онларынын да}уш-чулари дафалерла Эсиарана кирмиш, нэзард» тутулан гув-аа кома}» калмад^ина каре кери чакилмали олмушлар Ej-ни Ьадисалар Агдерад», Фузулида, 4a6pejbmAp Коран-бо1да, Тертерда дафалерла баш вермишдир\nИарби прокурорлуг, трибунал на учундур? Ахы чабНадаки Нар тахрибат, мас'улииет-сизлик нача-нача адамын алу-муна, на гадар аиланин баш-сыз галмасын» сабаб олур. Ьэла торпагларымызын душман ajernapb» алтында инла-масини, муНарибанин узвн-масыны, адамларымызым ма'-Н88И чеНатдан узулмаоини де-мирик. Ахы чвбНедеки Нар матубиЛэт Нам дэ давлат ва Ьакумет башчыларына агыр ззрбэдир, онларьм Нала ис-нишмэдиклери краслолары-ны катдикча даЬа чох лах-ладыр. Карэк pah6apna.p те-левизи)в екранларьЕчдан чох чабНаларда карунсунлар, да-|уш зоналарында качаласин-лар, интизамсызлыг ва фитна-карлыглары аз кезлерн ила кврсунлар.\nГаракзнд {ахынлыгындв хвл-гымызын rejpaTnw ввладла-рыньж, ла{агзтли давлат адам-лврынын учдугу aepTonjor ау-рулду. Бир аз сонра Шушд}а учан, ичинда 50-ja гадар адам\nЬаггында чимв»ат ишларнчмн ахыры нача олду? Нугуг-му-Нафиза оргвилврынын бу фалв-кзтлзрл» беглы на иш KopAyjy ма'лум Aajnn. Бала ишл^рда аз да олса мас'ули^атсмэлик кастзрмак бутун халга ха}анат ними Г|ф*етлемдирилмели. дир. Шуше ва Лачын да, баш-га ментагалврда на гадар адам алмуш ва шаЬид олмуш, есмр алынмыш аа иткмм душмуш-дур? Расми манбалар бу су-аллар« да чаааб вара билммр.\nЧабНа балкаларинда чина ¡»тин, тередилечек фитиа-карлыгын ан сынагдвн чыхмыш форма пары н дан бири да аа-вэлчэдан аичдвнсызчасына majwanep jajMar, janannap yj-дурмагдыр. *v\nТакулан ганлар, {вндьч^Ы-лен шаНарлар, кандлари аиг рвн rojynaH абидаларъ талвн едилан сарватлар бас дв|мл-ми? hapa кадирнк? Азадлыг, мустагиллик камимиз иста-\nди{имиз саНил» чыха билачок-ми, joxca туфанлврдв сарт rajanap» тохунуб маЬа олв-чаг? Калин на азумузу влда-даг, на да еэканж Вази^ат олдугча мураккабдкрч Нала на демократов авр, не азадлыг, на да мустагиллик. Азар-6а)чанда бу башари на'мат-\nларин баргарар олмасы учун jannbia илк чаЬдпар кастари-лир, илк аддымлар атылмр.\nМуНариба кими даНшатли\nбир меселад» индики раЬбзр-nnjKH конкрат, чдым, прии-сипиал MaarajM ¡охдур. Игти-дар авааллар де{ирди ки, Дат-лыг Гарабаг пробламими чох асан Налл етмак олар: сарНад-\nРомв, Минск керушлари да, дикар меслеНетлешмелер да армани гаебкарлврынын ма иеарлеридир. Бунлар бир магсад иудур: ордумузун Ьу-ч у му ну дв)»ндырмаг, вахт газанмаг, мумкун гадар арма-нилери аразиларимизда евхла-маг, маЬкам силаНлачмаг ва ¡амидам арааиларимизи забт атмак! Буна кара да Милли Ордумузу маНкамландирмэк, бачарыглы забитлар ¡•тиш-дмрмак rajrMCMMe галмалы]ыг. Гарабаг ын да, сарЬад балка-леринин да калачей ranajaMH ��уксек Назырлыг лы, по л ад\nинтизвмлы орду Налл ада би-пар. Буна кара «Ьар uiej орду учуй, hap uiej* галаба учун» шуары ила jaш«мaлыjыr. Бутун халг сафарбар адилмалн, фабрик ва зааодлар, сах в» гурту л ар муНариб» талабпари асасыида иш лама л и дир. Ка-чикмак удуэмагдыр.\nРаНбарлик дафаларл» бил-дириб ки, муНариба тазликла галабамизлэ баша чатачаг. Ленин Aajyujnap катдикча узаныр, фачиелерин с»|ы кум-бакун вртыр. Галаба бедогыиы лап ¡акын кунларда Ханкаи-дина санчмаг арзусунда оланлар да ииди сусурлар. Санки муЬармбадан дачыша.ч да joxAyp.\nБу муНарибад» бнз она кара ба{ук чатинликларла раст-лашыр, даЬа чох талефат ае-ркрик ки, профессионал Нарб-чилармн фикри ила аз Нвсаб-лашырыг. Бал» муНум давлат иши ба'зан азфаели^ат сааийесииде Налл олунур. Сом ■вхтлвр Нем бир тв'лим кеч-\nтармир. Эсирларин Tanajnna мараглаиан jo х дур. Гачгы»г-\nларын даЬа 6ajyK K#Maja, jap-дыма аНти]вчы вар.\nМуНарибад» вахтындач га-баг кадарланмак да, вахтын-дан аавал сеаиммек да фв-чивлидир. Бу Нагигати габул втмади{имиздандир ки, азад олмуш торпагларымызын теН-лукасизлОиии там та'мим ат-мамиш адамлары орв квчур-Maja талвсмрии. Лачын взад олунмдмыш чвмватв далбадвл мурачиат олунду: «Лачынлы-\nлар, г»|ыдын, кандларимиз, баг-багчаныз, замилариниз сизи казла{ир». ЭН а ли кин му-ajjan Ниссаси га{ытды. Натич». да икинчи дафа 6ajyK фачиа иле уэлашдилар. Инсвнларын тале]и ила бу дарачада огнемет олармы?\nМуНариба кадан алкад» кут-лави информасОа васиталарм саат мехачизми кими, ишла-малидир. Бу саЬадаки биа-бырчылыглар, тазадлар биэм чидди душундурмалидир.\nЭлумл» гаршылашвн фадакар журналистларимиза саг олуи де{ирик. Ленин матбуатда бу саЬада Нарч-марчлик баш алыб кедир. Давлат-муНариба сирлари ачылыр, чамаата ja-пан ма'лумат верипкр. Хоча-ввндим, Ханабадын, Ванкин, Лачынын алынмасы, Шушанын 2 километрnnjHHда гошунла-рымыэын маага тутмасы, Тугун. Чылдыраным, Агбулагын, ДаНраэым, Нахчыааникин, Гыр-мызы баэарын алыныб-ва-рилмаси барада дагиг олма-jaM, кечикмиш ма'луматлар ¡а{ылыр, бз'зан Нагигат халгдан\nт*МАИп*р. MyftipM« мм\nдав летим ваНид информасн?» каналы, ввЬнд ма'лум^ хид-мати опмммдмр\nЭи чидди иарезылыг догу-рви кадр CKjacaTHAMp. Игти-дврдв олвнлвр таз-таз дуй ja течрубеенм» истинвд адарак бмлдмрмрлар ни, Халг ЧабНа-си Накимиуат» калиб, домели, НвкммиЦетм о и дара етме. пн дир. Качмишдаки кимм jane бир груп адам дан башга jep-да галенлар а'тибврсыз CBjfc»-лачаг? Бу, халгымызы ¡аимдаи парчаламаг оларды. Муста-гил, дамократик А%лр6щчди Распубликасынын ¡арлимысымы, маНкамланмаснни, дуО* А»а* лзтлзрн сырасына чыхмасымы Намы уракдан нстОир. ham-гн, идеал, мудрнк пидарпарнн jeîHuiMacMHH Намы арзула{ыр.\nЛакни распублккада ичти-MBH-cnjacH, игтисадн вазн|{ат агырдыр. БаЬалыг, гмтлыг гор-хусу адамлары ба'зан нра-ли]а jox, карО» бахмага вадар адмр. Kapnja raj ытм аг иса садача оларвг фачиа даман-дир. Таз-таз сада халгын ара-сында ешидипнр: «Ахы бмз\nбала дамами шин».\nБас на #тмапн}кк? Бутун ха��г-.«арыи ан агыр кунунда, чатим мегамыида бу cyan орте ja чы-хыб аа табимдир ки, она чаааб ахтарылыб. Имчак jo луму таз ■а дуз тапанлар Намиша удублар. Тарих буку да субут адиб ки, дузкун ¡ел ¡алмыз бу олуб: халгын 6ирли|и! Бурада сеНбет сун'м бмрлаш макдан jox, егмда, амал бмр-ли)иидаи кедмр.\nОма кара да ан аааад, Азар-6aj4BHAB маачуд олан бутун партита, ичтммам ташкилат аа бирликлера, онларыи лидер-ларина, ва узалармне, игти дарда ва мухалифатда оланлар», кутлави мнформасмуа •аситаларии» мурачиат еди-рик: азмз гардашлар, бачы-\nпар, биз 6aj да олсаг, муал-лим, ¡»худ ¡олдаш да олсаг бир горпегым, бир внеиын аа-ладлары]ыг!\nБу кун да{уш чебНвпермм-да мард авладларымыэым таку лам шаЬид ген лары, вне •а бачыларымыэын, аалад-ларымызын лакаланаи намус аа raJpaTM биаи бирлм}« чаты, рыр. Келинлерммизим шаНид маэарлары уступа такулан каз {ашлары, Нала HajaTwm, алу-мун на олдугуну билма{ан карпалариммзин Нычгырыгла-ры, аналарымывын пзрзи-ларан душам {ухулары биэи бир\/mj» чагырыр.\nГзНраман. качмишиммз, тор-лагымызын, миллатиммвни калачак tanej* бизи бирпи-ja cacnajnp. Биз ала бир му-hapMÔeje туш олмушуг ки, тарихи TanejM4*H3M {алныз галаба хилее ад» билар.\nфамил МСЬДИ,\nГарабаг Ничат Чамм|)атиимн\nсадрм.\nМ»ним фикримча\nКлинтон, ермэнилэр вэ Гарабаг мэсэлэси\nАБШ-ын Демоиратлар Пар-ти{асынын яамизэди Билл Клинтонун президент сечил-мэси илэ алагадар республи-камызын вэ харичи елкэлэ-рин матбуатында чохлу Ja3bi дэрч олунур, кэлэчзкдэ Бир-лэшмиш Штатларын cHjaca-тинин дун{анын ajpbi-ajpbi рекионларынданы B33Hjj9T0 нечэ тэ'ся,р кестэрэчэ}и ба-рэдэ -мухтэлйф мулаИизэлэр св^энилир. Бунунла элагэ-дар халгымызда Ьэтта Mysj* jaH нараЬатлыг да Иисс олу-иур. Белэ нараЬатлыг учун эсас вармы? Бизи.м фикри-мизчэ. jox.\nБнринчнсн, она керэ ки, сечкигабагы чыхышларында Билл Клинтон даим игтиса-д^{аты, игтисадн мэсэлэлэри он плана чэкирди. Онун кеч-¿|щи президент Ч. Бушдан ферги вэ ойа устун кэлмэ-синин эсас сэбэблэриндэн бири дэ мэЬз бу иди. Тэбиидир ки, белэ бир шэраитдэ зэн-кин Тэбии сэрвэтлэрэ малик олан Азэрба]чан Бирлэш-миш Штатларын ¡ени рэЬ-бэрл^инин игтисадн cnjaca-ти учун xej.iH дэрэчэдэ баш-галарЫнын Ьесабына jauiajaH Ермэнистандан. аз мараглы вэ аз сэрфэли де]ил.\nИкннчиси, Билл Клинтон Бирлэшмиш Штатларын харичи с^асэтинин ÄajHüuMa-Зэчэ]ини вэ харичи сиЗасэт-дэ варислиЗэ эмэл олуначагы-ны билдирмишдир. Бу чэЬэ-тин дэ 3h3MHjj9TH аз деЗил-дир. Сон заманлар Бирлэшмиш Штатларын си]асэтиндэ мусэлман дун]асыны наразы салмамаг ме]ли езуну ачыг кветэрир. Бу да тэоиидир: Ьазырда ]аначаг ейти]атынын чох Ьиосэси мэЬз мусэлман дввлэтлэриндэдир. АБШ бу-ну нэзэрэ алыр, сон вахтлар мусэлман девлэтлэри илэ муйасибэтлэри ]ахшылаш-дыр.чага хусуси диггэт jeTH-рир. Елэ эрэб—Исраил му-насибэтлэринн котурн. Ис-Ьаг Рабинин Ьакими]]эт 6а-шына кэлмэсини тэсадуфи Ьесаб етмак олмаз. Бу ишдэ Бирлэшмиш Штатларын да MydjjdH ролу вэ кемэ^и ол-мущдур. Индики дун ja учун, Бирлэшмиш Штатларын индики cHjacaTH учун даЬа Бенин, Шамнр кими душунан адамлар мунасиб де]илдир. Ннди )ени тэрздэ душунмэ]и бачаран адамлар лазымдыр. МэЬз онлар АБШ-ын эрэб\nдевлэтлэри илэ мунасибэтлэ-ринин ¡ахшылашмасына кв-мэк едэ билэрлэр.\nУчунчусу, Ьазыркы дун{а-да елкэлэрин, халгларын азадлыглары бир-бири илэ узви сурэтдэ баглыдыр. Одур ки, Ьэмин иш там мутлэг мэ'-нада баша душулмэлидир, Инди думала игтисадн мэсэ-лолер, игтисадн элагэлэр вэ Ьэмин саЬэдэ эмэкдалилыгын кенишлэндирилмэси есас ]ер тутур.\nБизим Рус^а илэ мунаси-бэтлэримизи кетурэк. Рес-публикамыз Руси{а илэ игти-сади элагэлэри кэсэ билмэз. Мустэгиллик элдэ етмэк бу-на эсас вермир вэ биз буна чaлышмaмaлыjыг да. Азэр-ба1чан Рус^а вэ МДБ^э да-хил олан бир чох республи-каларла игтисадн чэЬэтдэн меЬкэм теллэрлэ баглыдыр. Ьэмин теллэри узун муддэт гырмаг олмаз. Бу мэ нада республика рэЬоэрл^инин буну нэзэрэ алмасы вэ Ру* с^а илэ икитэрэфли гар* шылыглы элагэлэрин кенишлэндирилмэси хэттини кетур-мэск чох Захшыдыр.\n■ Нэинки игтисадн элагэлэр«. дэ, игтисадн эмэкдашлыг мэ-сэлэлэриндэ, лап елэ эн аг-рылы Зеримиз олан Гарабаг мэсэлэсинин низама салынма-сында да РусиЗаны башлыча тарэф Ьесаб етмэЗимиз дузкун хэттдир. Бу мэсэлэдэ Ьэлледичи рол РусиЗа]а мэх-сусдур. Ьэмин мэсэлэни нэ АБШ, нэ ТуркиЗэ, нэ дэ башга бир олкэ тэкликдэ. умуми разылыг олмадан Ру* сиЗасыз Ьэлл едэ билмэз. Буну нэзэрэ алан республика рэЬбэрлиЗинин сон вахтлар РусиЗа илэ бэрабэр Ьугугда мунасибэтлэри ]ахшылаш-дырмага чалышмасыны ан-чаг алгышламаг лазымдыр. Лакин бурада бир мэсэлэни хусуси ге!д етмэк истэрдик. Бизим Рус^аЗа Захшы му-иасибэтимиз мэсэлэиин мус бэт Ьэллинэ Ьэлледичи тэ'-сир кестэрэчэкми? РусиЗа буну ястэЗиомн вэ Захуд ис-тэЗэчэкми? Бу эсас дыр, Ьэм дэ мэсэлэни« бнздэн асылы олмаЗан тэрэфцдир.\nЭлбэттэ, Ьадисэлэрин ке-диши кветэрир ки, РусиЗа Ьэлэлик Гарабаг мэсэлэсин-дэ вз мэнафеЗини устун тутур. Бура кврэ дэ мэсэлэ-нин там обЗектнв Ьэллинэ Ьэ-лэ ки, разы олмур. Бу мин-валла да муЬарибэ узаныр.\nБиз Ьэрби Золда аз-чох ирэ-лилэдикчэ Гарабагда нэинки ермэни Ьэрби бирлэшмэлэри илэ, Ьэм дэ РусиЗанын сиЗа-сэтилэ уз-узэ кэлирик. Ер-мэнистан МДБ-Зэ дахилдир. Демэли, биз Ьэр чур Ьэрби эмэлиЗЗатлары Ермэнистан эразисинэ кечирэ билмэрик. Белэ олдугда РусиЗанын си-лаЬлы гуввэлэри илэ уз-узэ кэлэрик. Ермэнилэр иеэ чэ-кинмэдэн бизим эразимизэ кечир, торпагларымызы иш-гал едир. РусиЗа онлара ма-не олмур. Лачын тэрэфдэн дэ кечид Золуну лазыми сэ-виЗЗэдэ баглаЗа билмирик. Чувки рус ордусу бурада да ермэнилэрэ кемэк едир.\nРусиЗанын ермэни амили-нэ марагы, ермэни амилннин онун харичи сиЗасэтиндэ му-Ьум Зер тутмасы ишдэ вачиб рол оЗнаЗыр. Белэ бир шэраитдэ бизим тэкчэ орду За-ратмагла мэсэлемизин Ьэлл олуначагына бел багламагы-мыз дузкун деЗил. Дикэр тэрэфдэн, тэкчэ Америка Бирлэшмиш Штатларына, онун Ьуманизм вэ демократиЗасы-на бел багламаг да олмаз. Чунки ишимиз тэкчэ бу��унла кечэ билмэз.\nДерду^УсУ' умумиЗЗэтлэ, дунЗа бу кун чох дэЗишиб. О, нэ XX эсрин эввбллэрин-дэки, нэ дэ эсрин орталарын-дакы дунЗа деЗил. Ьазыркы дунЗа радикал сиЗасэт Зери-дэн девлэтлэри гэбул етмир. Елэ иеэ ачыг-ашкар торпаг иддиасы илэ чыхыш едэн ер мэнилэри букунку дунЗа гэ бул едэ билэрми? Ьеч шуб-Ьэсиз Зох.\nЬешянчнсн, Америка Бир лашмиш Штат ларын да Ьэр шеЗи президент вэ онун ира-дэси Ьэлл етмир. АБШ-ын ез эн'энэви харичи сиЗасэт принсиплэрн вар. Бу прин-енплэри позмаг президент учун о гэдэр дэ асан деЗнл. АБШ-да елэ структурлар вар ки. мэсэлэлэри президент Зох. онлар Ьэлл едир. Белэ олду ту тэгдирдэ ермэнилэрин сев и нч эк олмаларынын Ьеч бир эсасы Зохдур. Бир дэ ки, ермэнилэрэ Ьеч Буш да пис олмамышды. Онларын белэ дену« вэ нанкор олмаларыны Зэгин ки, Билл Клинтон да фшшрлэшэчэк.\nСеЗфэддаш ГЭНДИЛОВ, тарих елмдэрн доктору, \/ профессор, вмэкдар ели хадими.\nОНЛАРЫН\nАДЛАРЫ\nХАЛГЫН\nГЭЛБИНДЭДИР\n20 Hojafiip 1991-чи ил... Бу тарнх АзэрбаЗчан халгынын азадлыг, истиглалиЗЗэт вэ Вэтэнин эрази бутевлуЗу уг-рунда мубаризэсинин сална-мэсинэ зн (^ачиэли сэЬифа-лэрдэн бири кими дахил олмушдур. Дуз бир ил бундан эввэл Г^рабагын Гаракэнд кэнди сэмасында МИ-8 Ьэрби вертолЗоту вурулмушдур. Азэ,рбаЗчанын эн Захшы огулларындан бир групу бу вертолЗотда иди. Онларын Ьамысы Ьэлак олмушдур. Он-ларла бирликдэ РусиЗа вэ Га-захыстан нумаЗэндэлэри Дэ ЬэЗатдан кетмишлэр. Онларын адларыны Зада салаг: Т. К. ИсмаЗылов, 3. С Ьа-чыЗев, М. Н. Эсэдов, И. И. ГаЗыбов, В. Ч. Чэфэров, В Ь. Мэммэдов. О. М. Мир-зэЗев. Г. Г. На-мазэлиЗев, Р. М. Маммэдов, А. М. Мус-тафаЗев, Ф. И. ШаЬбазов,\nA. И. ЬусеЗнзадэ, И. А. Плавски, Н. В. Жинкин, В. В. КовалЗов, С. С. Иванов. С. Д. Сериков. М. Д. Лукашов,\nB. Н. Кочеров. В. В. Котов, Г. В. Долгов. Д. Б. Лаковлев.\nМухтэлиф Зашлы вэ мух-тэлиф пешэ саЬиби олан бу адамлар Гарабага сулЬ мэ-рамы илэ кедирдилэр. лакин душмэн эли онлары ЬэЗатдан мэЬрум етди. Онлар ЬэЗат* ларыны бизим Золумузда. бу торпаг да jauiajaH ларын Золу Ht да гур#ан вердилэр. Буна керэ дэ халг онларын адла-оыны Ьеч вахт унутмаЗачаг. Ьэлак оланларын эзиз хатн-рэсини Ьэмишэ Зашадачаг-лар. АллаЬ онлара рэЬмэт елэемн. «\nВертолЗот фачиэсииии ил-денуму куну АзэрбеЗчаи Али Советинин сэдри Иса Га оборов. республика ныв баш вози рн РэЬкм Ьуса)воо баш назирин биримчм вуавишврв ВаЬид ЭЬмэдои, Аббат Аббасов. баш назмрми иуаямши Эскэр Мэммэдоо. Бакы шо-Ьэри ичра ЬакимиЗЗатмиии башчысы Рауф Кулмэашэ-дов. Гафгаз Мусэлманлары Идарэсинин сэдри шеЗхулнс-лам Ьачы АллаЬшукур Па-шазадэ. дикэр рэсми шэхе-лэр шэЬидлэрин торпага тап-шырылдыгы Фэхри хиЗабана вэ ШэЬндлэр хиЗабаяына кет-миш, онларын мэзарлары ус-тунэ кул-чичэк гоЗмушлар. ' Азарииформ.\nhajat угруида мубариаа.\nГослиталыи раисм Алы Гурбаиоа\nКЭКИМЛЭРИН ЬУНЭРИ\n(давали саЬмфада)\nмы габул адоиак иарраЬиЬа отаглары, левым о лам Ьар\nша{ла течЬиз олуммуш раани-маси}а, саргы, габул ша'бала-ри, палатвлар.\nВатами и к��нв мудафиаии-ларинин Ьв{атымы хилее атмак, онларын сагламлыгыны гору-маг бу аг хелвтлы адамларым ■аэифа бориудур. М акр ли душмамла мубариваиим вмун-да чарпышвн Ьакимлар, тибб бачылары, фалдшврлар, хидмат персоналы бмр иафар кими ишл»{ирл»р.\nАлы Бвкыда Травмвталоки-)а Институту мдакы мшим» сон дарача мас'улиНатла {анашыр-ды, Хочалы фачмаеммдач сомра ча6Ьа|а яатдм. Карби саЬра госпиталымыи черраЫЦ-¡9 отагы онун д»{уш модемы •яду. ва иши на сочсув баг-лылыгы ва садагати иатичасин-да ому гое питая кома чдири аааифаемка крали чаи дилер.\n1вралыларвл> ардыиоа аи\nбарада душу *мур пер.\nШ.Ш. Wдиммфф Л|ГМ1Ф папу\nт» Зарине ¡впупрялр. Бу чур\nсафарларми бириида Каким Мухтар Аббасов Ьелак олду. Ииди Мухтарыи госпиталда-кы ¡армии онун ихтисесч» чар-реЬ олан араады Матанат тутур-\nЬарбм саЬра гослиталыи да тибб ишнмларм илк ¡ардым-дам мураккаб на{рочарраЬн{-\njajaAOK »MwiKjjaTnap аларыр-лар, Агдам Ьарбм госпита-лымдакы ¡аралылар Бакы гос-пмтаЛыиа и амуру л» чд» naj-твхт мутахассислари »а Ьам-карларыиым пашакарлыгымы ла^мгмнч» ги{матлаидмрмрлар.\n...Ьакммларла дамир чар-najwnap гО)улмуш емммф отаг-ларыида саЬбат а дир дни. Нал-бада алмазам Ьакимлар бурада дммчалмрлар. Бу enjanu •атампараарлар, ¡уксак caanj-{али мутахассислар шаЬарда-ми рааллыгдаи, »¡рашдикларм шарамтдам, догма ларын дам\nу ваг да олмаларына алышыб-лар. Онлар бу ¡олу бмяарак-дан, ватам», халга хмдмат мамина сачмблар. Бакыдаи Ел-дар Г ас ым оау и, Ммиа^ыл Мечи доаум, Мутеплим Ьасаноаун, Елчин вливав мм алларичмм саЬри ила ивча-иача ватам огяу bajara га|ыдыб. Елдар Ьасаноау, А дня Елдароау,\nМаЬмаи BajpaMoey Квнчедан бу госпитале катиран да «»гена хидмат атмак ист»{мдир. Агдамлы тачрубалм Ьакимлар Фикрат Гасымову и, Камил 9Ь-мадовун, Навим Г улм<е»ин, Акиф Багыровун Ьаиим бвча-рыгы бу вкстрамал шарвмтд» узэ чыхыб.\nБир ивча киломатрликд» Кулаблы, Нахчыванмк ja да Фаррух угруида кадан Aajym-лар аз вкс-садасыны госпи-талда талыр. Да^ушу чарраЬ-лар бурада девам втдирир-лар. Ела олур ки, санитар мв-шыилары »¡ни аахтда 20 — 30 ¡аралыны госпитале чатдырыр, габул ша'баеммд» онларын арасында т»'ч1«1м ¡ардыма ah-THjaaw олаилары «¡ырырлвр. Соираса мамч да{ушчуларин Ьа{аты угруида саатларла, сут-калврла мубармва ка дир. Та-рапевтлар, рантквнологлар, aappahnjja тибб бачылары вахт олур ки, чарраЬий« отагымы бирча дагигвлм!# бал» тарк ада билммрлар. ЕЬти|ат ган гурт арен да мса Ьаиммлар ав хасталариимн доноруча чах-рилмрлар.\nОрта ва К1£ик тибб персоналы ЬвкимЛре фаал камеи адмр. Ьар Камсы амагнч{«тыи\nI\nугуру, хасталврмн опврвеи-¡вдан сонракы ааэм{}ати онлар дан асылыдыр. Тибб бачы-сы Молд{ка ЭЬмадоаанын квнч-ли{ине бахма{араг госпиталыи «анасы» чагырыр л ар, тачруба-ли тибб бачылары ИпЬама Сафарова, Неркма TajMypoaa, Ирада Аббасова, Нвтввен Нв-6Hjaea. Наиб» Агамалы{а»а, Фарида hycajHoaa, Халида Ф«рвали{еаа, Семубер Каримова в» башгалары he«империи саг «лмдир.\n0э ишинмн а'ла устасы олан алдшар * МаЬбалы Гавы}аа, ^inHhycajH Bannjae, рентная техники Агча Маммадоаа, ач-вачы ЭламшаЬ Маммвдов, Авар Гасымоа аа Чммкмв Хан-маммадоа Нар чур Ьармат» па-¡игдирлар.\nТаассуф им, госпитале га-ватлар вахтынд» чатмыр, бурада кмтабхан» - ¡охдур. «Км-таб» 4»MMjjarMHMH ha\/pijjacM— ШаЬриуарын, Самад By рту-нун, Закирмн, Мираармд Дмп-беж нм к, Набм Хавримми, Бах-TMjap ВаЬвбваданмн, Чабмр Ноарувун, Ьамид Аббасын ша'рларм чап олуммуш минив-тур «итабмалар ¡ври на душду.\nЗарифа САЛАЬОБА.\nГ Aia глрдлтллры\nЛачьты душмэидэи тэкнз-лэмзк игтясади вэ *энэвя чэЬэтдэн чох эЬэмиЗЗэтлидкр. Бу вачиб юцдэ икяд оглан-ларымызла Занашы, геЗрэтли гызларыиыэ да иштирак еднрлэр. ЧэбЬэдэ «Н> Ьис-сэ ■ рэиси Бэсти Гули|ева, тибб бачылары ЛЗудмила Ткаченко. Анна Гасьиюна, Фатма аяиЗева, КулЗа хаиым. МэрЗэм ханыи... эсл гэЬрэ-\nякид дезушчулэримизэ бутун эмэлиЗЗатларда Захындан кв-ман еднрлэр. Ьомин гыз-лардан бири, Фатма ЭлдЗева Фузули раЗояуиун АЗбасан-лы кэндиндэ ала дан олуб. Бакы ушат невроложи хэстэ-ханасынын реанкмаснЗа шо • боемндэ новбэтчв тибб бачы-сы ишлэЗнр. Ннкар адында беш Зашлы гызы вар. Фатма Зедди аЗдыр ки. чэбЬэ хэт-тннлэлио. Эваэллэр нэшфиЗ-\nЗат баталЗону нда вурушурДУ-Инди иеэ тибб баталЗонунда хидмэт едир.\nФ. ЭлиЗева рэфигэлэринин уран сезлэркии белэ ифадэ елэди:\n— Хочалы фачиэси баш верэркэн гардашларымызын. ана вэ бачыларымыэын ермэни екстремистлэри вэ рус ордусуиун 366-чы алаЗы тэ-рэфиндэн вэЬшичэсинэ вл-дурулмэси. динч эЬалииин мешэлэрдэ мэЬв еда*амэси би\nзи чэбЬэ хэттинэ кэлмэЗэ мэчбур.етди. ЧэбЬэЗэ инти-гам «неси илэ кэлМИШИН.\nДеЗуфчу гызларын хаЬиши будур ки. бу JepnapüH гэдир-гиЗмэтини билэк. кучэ вэ меЗ-данларда, базарларда алвер едэн, саггыз. сигарет сатан быгыбурма огланлар Вэтэнин\nКалбэчэрдэ чихай «Jan-\n^ ЪапКш Ы>Т.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-24-1992-p-2\/","date":"2017-08-20T23:24:28Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886106996.2\/warc\/CC-MAIN-20170820223702-20170821003702-00359.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5159931183,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5159931182861328, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08189616352319717, \"kum_Cyrl_score\": 0.05636725574731827, \"sah_Cyrl_score\": 0.04103408381342888, \"tat_Cyrl_score\": 0.03289888799190521, \"tyv_Cyrl_score\": 0.024838654324412346, \"crh_Cyrl_score\": 0.021506572142243385, \"eve_Cyrl_score\": 0.014438261277973652, \"kir_Cyrl_score\": 0.013706638477742672, \"alt_Cyrl_score\": 0.012699098326265812, \"lez_Cyrl_score\": 0.010634234175086021}","num_words":14911,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.555,"perplexity_score":67131.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 29, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГвЗЕТИ^ а» анпАК<1ИИ> ид, *♦' * 185И ГТIÍCA Д ИИ С J1A h А Т ЛАРпЙ J Э ЛЭНИИ.1ИР?\n«Д0Л1РМИ СТОЛ» 9ТРАФЫНДЛ СвЬБОТ\nДуи|ф ММЦМ ив'матлер боллугуиуи рмаичы *умэум*1»в-рм аш \/И ИМ ачаи муасмр ими» «игтисади боЬраи» аим. }ышы Jaxàm вахтаара галер- тамамияа {ц ва ака) иаруиурду. Бу ифадэ сем i «маклер таа-та* таку ар олуидугумдаи артыг адияашиб. Аичаг мгтмсадм баНраими вся маЬиЦати, оиун сои иапмааари мутахассислар арасмида чидди ташвиш jorjW У��утмаг оямаа к* игтисади гудрати олма|ан бир W*™™ башга саНаларда муааффаги||атм чех чатиидир. Ja им бу иум Нар ша| игтисади дирчалишла багяыдыр Она вара да ба. мр муиасибатларина кечид арафасиида влармлаи исяаЬат, лар иачмишда «ядугу ними акспаримант хара»аври дашымв-маян миляи хусусиЦатлар иааара аяыимагла умумдуя)а стандарт лары сааиЦасиида качирилмаяилир.\nБу иуи игтисадиЦатымыаыи дуи>ду}у баНраи ала бир Ьад--а чатыб кит атылаи »юр Нан^ы с aha аддым учурума (увар, лаимыш адамыи будагыидаи »апышдыгы агачыи каиларини балталамасыиа баи»а|ир. СаНвлар ва Намии саЬвлардаи до-гаи иараНатлыг иса чохдур. Ела бу иараНатлыг да Ааарба)чан Давлат Игтисад Институтунуи бир груп ®макдаш^—иг-ти :«д юмл*рн доктору, прИ»ссор Х»иЬу<^н КАЗЫМОВУ. игтисад алмлари иамихади Фи крат J У СИ ФОБУ, Вугар али. «Тем« МУСЛУМОВУ, *и7««Д ГУУВАНОВУ ..\nЕЬткрам 8ЛИ1ЕВИ р«д«кем|»мым к»ям»|», роспубпишиыи иг. тисаА баНрандаи чыхарылмасы ила алагадар as таклифла-риии охучулара чатдырмага вадар етмишдир.\nдирилМалидир. Бу тадбири На, |ата качираркан имканлы адамларын иштиракыиы маЬ. дудлашдырмаг ,просаси УМУ* миликда качикдира билар. На-тичада баНран даЬа да дарин-лашар. Милли игтисадмйатын дирчалмасини ва ¡аранмыш баНраиын ара дан галдырыл-масыиы HcrajHpHKca, оида ка-рак муассисалари алмага и лаканы ояан адалАлары соргу-суала чакма|ак. Чаад саНиб-кар, ааад истеНсал аа ааад рагабат олмаса мал боллугун-дан, игтисади дирчалишдаи ва лаалица сагламлыгындан да-нышмага да)маа.\n— Ма'лумдур ни, оаспубли-када базар муиас*б§тлариив • кечид чох лани надир. Си*, ча, бу просаси лаикидаи асас маиаалар Наисылардыр!\nX. КАЗЫМОВ:\n— Манча, бу иун милли иг-тисадмйатын таназаулунун баш-лыча сабаблари ислаНатларын душунулмуш алми лрограм-л ара асасламмамасы аа цата-мам игтисади см]асвтин иши-миэа мудахиласидир. Игтисади ва сосиал структурлар-да давлат ииНисарынын Наке. моилугу, да)анатли базар ин-фраструктурунун формалаш-мамасы, На|ата качирилан тад-бирлар комплаксииин rejp«-ардычыллыгы да игтиседийа-тын иралила)ишина лазыми та'мииат аармир.\nф. 1УСИФОВ: -\n— Игтисадийатда |аранмыш баНраиын даринлашмасинии гаршысыный алыммасы, базар муиасибатларина качидин дуз-кун бунаврасинин го)улмасы бу куиуи игтисади фикринин ей муЬум аазифасидир. Бу-невреси дузкун rojyflMajaH ва маКкам олма|ан бутуи ислаНат-лар угурсуэлугла натичалан-мишдир. Она пара да игтиса-дийатын базар муиасибатларина качирилмасинин асасла-рыиы ишла)аркаи умумдун)а тачрубасинда сынагдан чых-мыш ва об)актиа карчакли|а чеврилмиш ба'зи ганунау^гун-луглардаи истифада адилма-лидир. 0иар ¡анисами игтисади акспаримантлар качмр-мек фикрина душеак, онда игтисади баНраным манкене-синдан гуртармаг аНтималы чох аздыр.\nФикримча, игтисадийатын боНрандан чыхарылмасы, ма. nnjje сагламлыгынын та'мин едилмаси ва базар мунасибат-ларинии асасынын дузкун го. |улмасы магсадила илк аддым ними хырда истаНсал аа хидмат муассисалари азлаш-\nва муассисалорин иикишафы- мал алми тоНлил да гасдиг\nна да тарант ]арадылмалы- ади ».\nдыр. Эааалчо кузаштли аар- Башга бир тарафдан, ба зи килор, игтисадиЦатда сабитлик олкаларда игтисадиЦатыи ии-\n¡араидыгдан сонра нормал со- кишаф мврЬвласиндвн асылы\nвиЦада воркилар муайонлаш- олараг ка$ирлм будча си^аса\nдирилмалидир. ДаЬа сонра ти дэ ¡армдирлар. Бу cnjac^T\nиса б«|налхалг нормалара у|- натичасиида игтисади|]#тдакы\nгуи варкилар тутулмалыдыр.\n— муассмсалардаи кузаштли варкилар тутуямасы оисуз да агыр олаи распублика буд-часииии аааиЦатиии даНа да агырлашдырмаамы! ф. Г УРБАНОВ:\n—• Будчании калир Ниссаси\nкарилик давлат харчларинин артырылмасы ва варкииин азалдылмасы )олу ила арадаи галдырылыр. Эксина. иифл{а-си]в кадирса, давлат харчла-ри азалдылыр, варкилар иса вртырылыр. Бу бахымдаи ча-вик игтисади cnjacar (будча,\nбилааасита варки си|асатмиин крадит аа с.) |аридилмаси учуй дуэкуилу{умдан асылыдыу^. Га|д Нартарафли макро-игтисадм\nатмак лазымдыр ки; варки сметами качид л,аарумда фа-ал, чавик, алми ва сада олма* лыдыр. Мавчуд варки ганун-лары иса бу аламантлари азун-да бирлашдирир. Мам Фикрат муаллимии фикрм ила там ра-зы|ам им, варки Ьаггында га\nтаЬлил а парам давлат структу-рунун ]арадылмасы вачибдир. Бу институту« кучлу ииформа-си)а та'минаты олмалыдыр.\nЬазырда будча касириии арадан галдырмаг учун онун иалир Ниссаси ила барабар харч Ниссасинда да муНум да-\n* «Дэ)ирми столвун Нштнракчылары: В. Baejea, Ф. Дуснфов, X. Казымов, Ф. Гурбанов, Е. Эля jes.\n— Хырда истаНсал аа хидмат саНалариими азл^шдмрил. маем Нвгигвтви игтисади дир. чалишии млкии шартидир. Бу просос распубликамыада .го), ри.росми до олса чохдои баш. лоиыб. Аичаг реал иетичеси Нисс олуимур...\nВ. 9ЛИJ ЕВ:\n— Дотру де^рсинмз, рас-публикамызда давлатсизлаш-дирме аа азлашдирма Наг. гында ганун габул адилмаса да атан илларда давлат ем-лакынын шахеи аллара кечма-си просаси ба]ук вус'ат алмыш, номенклатур бизнас ¡аранмыш-дыр. Ajpbt-ajpbi шахслар Нач бир асаслы капитал го|мадан тутдуглары маагадан истифада адарак давлат амлакына саНиб чыхмышлар. Бу чур «азлашдирмадан» давлат буд-часина Нач на кечмамиш, игтисади ва сосиал везийет иса хе^ли пислашмишдир. Хусу-си капитал асас а'тибарила мубадиле, )а'ни тичарат са-Нэсинда чамлашмиш, истаНсал муассисалари иса давлат мул-кийетинда галмышдыр. , Бела aasMjjaT jaHM ма}дана чыхмыш «бизнасманлар» учуй давлат муессиселеринден маллары бу ва ja дикар )олларла ашагы ги|мата алыб оиларыи сун'и\nгытлыгыны {аратмата, сонрадан ¡уксек ги)матларла сатмата ша-раит )аратмышдир.\nДа|ирсиииз ки, га)ри-расми апарылан азлашманин» реал натичаси Нисс олуимур. Ела истаНсал Начминин ашагы душ. меси аа мал гытлытыиын арт-масы онун реал натичасидир. Бу )ахынларда тичарат муасси-саларинин колАмарси|алашды-рылмасы Наггыида президент фармаи аариб. Аичаг бу фар-маиыи ичрас�� а)рылыгда чох чатиидир. Ja,ни бу иш хырда истаНсалын азлашдирилмаси, азад саНибкарлыгын форма-лашмасы комплаксинда му. веффегийетла Налл олуна би. лар.\nБас девлетсизлешдирме не-ча Не)ата качирилмалидир? Муассисаларин саНмлашдирил. масини бу ишин На)ата качи. рилмасинии асас амили Несаб едирлер. Ба'зи мутахассислар саНмларин ишчи Налети ара-сыида авазеиз па)ланмасыны таклиф адирлар. Лакин калин карак бала атмак мумкундур-му? Билди^имиз кими, саИм кагызларына кара муайаи фа-из (дивиденд) аданилмалидир ва бунун Начми Намин саНмин маблатинда олан пулу аманат баикына го|Дугда алынан фа. излардаи )уксек олмалыдыр. СаНмларин сатышындан бир гапик да алма]ан муассисэнин усталик дивиденд шаклинда аз маифаатиндан васаит еде-маси ону ифласа кетириб чы. харар. (Хусусаи индики «арки сметами шараитинда).\nвзлашмани Начата квчи-раркан адамлвры бу просасв психоложи чвНвтдви Назырла-маг, оиларыи инамыны гыр-мамаг да вачиб шартдир...\nС.* МУСЛУМОВ:\nБу проблемин устундаи\nсукутла качмак олмаэ. Чунки апардытымыэ игтисади ислаНа-тын муааффагийати маНз ил-кин ииформаси)адвн чох асылы олачаг. СаНбэт распублика игтисадийатыны куаку кими акс етдиран дегиг «а чавик ин-формас^а систаминин )ара-дылмасыидан кедир.\nБу кун Азэрба]чанда игтисади информас^а систаминин ваэи))ати ачыначаглыдыр. СаН-бат элбатта, }алныз бу систа-мин техники тарефинден кат-мир. Техники та'мииат замаи-ла вэ весаитмн мавчудлугу ила лазыми савийа]а чатдырыла-чагдыр. Башлыча масел® сис-тамин гурулушу ва фаалийати-нин гануиау^унлугудур. Игти* садийатда баш \/арэн да]и-шикликлар информаси)а систаминин га|д адилан чаНатла-рина гати])ан тохунмамышдыр. Одур ки, Назырда дуакун игтисади информаси)в1 гытлыгыны Налл атмак учун та'чи-ли тедбирлер карулмалидир.\nX. КАЗЫМОВ:\n— Ьамымыэ азлашманин сур'атландирилмаси эарурили-]ини гв|д адирик. Бу, табиидир. Лакии ону да наэара алмалы-|ь1 г ки, проблемин Неллинда ардычыллыгын позулмасы пис натичалар аара билар. Башлан-гыч учуй амлакыи инвантар-лашдырылмасы ва )ени базар ги)матлари ила муассисаларин балансында га|да алынмасы олдугча - вачибдир. ШубНасиз, бу да аз невбесинде бутуи муассиса ва тасарруфат ваНид-ларинин даалат ракистрлари-нин тэртиб олуимасыны талаб адачакдир. \/алныз бундан сонра амлак групларыныи азлашдирилмаси марНелеларини муайан атмак Нам даалат ме-\nнафа)и, Нам да сосиал адалат бахымындан алваришли ола билар.\nМанча, азлашдирма алми есасларла, дун|а тачрубасини саф-чурук . етмекле апарыл-малыдыр. Бу, халгын аз ем лакынын азуна га)тарылмасы, милли сарватии )анидаи бал-кусу дамакдир. Она кара да бу иша чох мес'улийетле ja-нашмаг лазымдыр.\n— Уауи иллар )еридилен им-пари)а си)асвти натичасиида игтисадийатымызда иеЬенк структур )араимышдыр. Бу куи Намми структуруи да-{ишдирмлмвеи аарурати мо|-даиа чыхыб. Буиуи учуй иса кулли мигдарда васаит лазымдыр. Чыхыш )олуиу иада карурсуиуа!\nВ. 9HMJEB:\n— ШубНасиз, бала структур да)ишикли)и вачибдир. Лакин rajfl атди|иниз кими бу, кулли мигдарда васаит го-)улушу талаб едир. Намин тад-бирлар давлат будчеси, хари-чи крадитлар fea хусуси капитал го)улушлары Насабына hajara качирила билар. Ьазырда давлат будчасинин имкан-лары ха)ли меНдудлашыб. Игтисади баНран шараитинда харичи крадитлара Наддан чох у|маг иса кенч Азарба)чан давлатиии бир сыра Jbxbim Шарг алкалари кими игтисади ва си)аси асылылыг вази)-jaTMHa сала билар.\nБу ишин хусуси капитал го-)улушлары ва иивестиси|алар Насабына апарылмасы ан парс-пектиали истигаматлардаидир. Даалат харичдаи аа дахилден хусуси капитал го]улушларыиыи чалб адилмасина хусуси диггат )атирмалидир. Инаастиси)а см-(асатина та'сир кастарма|ии\nмухталиф усуллары ичарисин-да амортизвси]а ва аерки сис-тамлари асас )ер тууур. Вар-киларии Начмини да)ишдир-макла, варки кузаштлари ат-макла, aMOpTMaacMja мудда-тиии артырыб-азалтмагла давлат капитал ^улушлары учун даНа алваришли саНалари му-айаилашдирир аа сои мотиче-да она лазым олаи истмгамат-да мгтисадмйатыи иикишафы-на наил олур. Икинчи дуи]а муНарибасиидаи сонрёкы давр-да АБШ, АФР, Франса кими давлатларии бу саНеде )вхшы тачрубаси вар. ф. 1УСИФОВ:\nвзлашдирма лросаслари ила алагадар \/$е]млем фйкир-ла там шарикам. Аичаг оиуи hajara качирилмаси нормал балку мунасибатларинин ол-масыиы талаб едачек. «А^ар-ба)чан Распубликасыида Ну-гуги шахсларин маифаатии-дан ва келирлерииин ajpbi-ajpbi наалариндан варкилар Наггыида» качан илин но|аб-рында Милли Шураиыи габул етдм)и Гаиуи букунку талаб-лвра raTHjjaM чаааб аармир. Бу Гануи аелмнда муессиселе-рии манфаатинмн талан адил-М вс и не, пулбвлку мунасибвт-лари саИасинд# мавчуд олаи aиapxиjaмын даНа да, дарии-лашмасииа )оиолдилиб. Та-зача дирчелмек аа аа фаали)-jaTMHM ба|иалхалг стандарт-лар сааийасиида гурмаг истцам муассисаиии газаичы-иын менфеетдеи варки, «ала-ва да)ар варкиси», «аксиз-лар» аа башга адларла оиуи алиндаи алытасы Намин * коллективим ифласы дамак-дир. Менфеетдеи варки Наггыида Ггнум муайаи мерНе-лалар узра татбиг едилмелм\nну^лар ¡амидам ишлаииб Назыр- {ишиклиилар атмак лазыллдыр.\nланмаяы ва бу самадларда Распубликамыада сон а]ларда\nтакча даалатии jox, муассиса будча харчларинин азвлдыл-\nва тешкмлатларым да маиафа{и масы асасан будча ташкилвт-\nмудафиа олуималыдыр. КаНна ларыныи ихтисары ва ja фэа-\nncMxoflOKHja ила муассмсала- ли|{атииин да1андырылмвсы а-рии алиида на варсе Намысы сабына адилир. ИнДики шэ-\nбудча)а |оиалдилса, оида му- раитда бу, сосиал каркинли-\nассиса ифласа yrpajap аа буд- j« бир аз да артыра билар.\nча|а калан булагларын каау Чыхыш |олу буА4* ташкилат-\nбир-бир тутулар\n£ ФЛИЛВ:\n— Умуми|)отла, сои доврлар-да бала бир стереотип фор-малвшыб ки, ачор будча кесир-дадирса, оиуи харчлари азал-дылмалы, калирлари иса ар-тырылмалыдыр. Оиа кора да будча харчларинин hajara\nларымын мал^{алашдирилмаси систаминин там��мида |ани-лашдирилмасидир.\nФ. ГУВБАНОВ:\n— Будча си$асетинде муНум пробламлардаи бири да будча касиринин арадан гал-дырылмасыдыр. Дун)а тачру-басинда бу, ики joflfla: амис-\nкечирилмесиидеки Нар Нансы CHja ааситасила, ja ни даври]-чатышмаэлыг маНз будчании* jeja алааа пул оурахылмвсы\nкасирли олмасыныи ajerama\n{ПЗЫЛЫр.\nЬвр бир даалатии будча си-{асатииин башлыча мегседи инфл]аси)а ва ишсизли{и арадаи галдырмагдыр. Лакин иг-тисадийата базар махамизми\nила ва еНалм)е ги|мвтли кагыз-ларын сатылмасы ила елары-лыр. Икиичи варианты татбиг етмекле будча касириии гис-ман арадан галдырмаг олар. Jap« калмишкан rajA адак ки, муНариба шараитинда будча\n-..—г..--.- —г- ---- ■ •-\nими татбиги имфл}аси{аиы аа касиринии jyxapM олмасы\nбудча касириии артыра би- буддур. Лакин республике да\nлар. Буну АБШ, Франса, Janonn- бу просесин гаршысынын\n;а аа башга инкишаф атмиш алв1имасы учун тедбирлер\nалкаларин тачрубаси ва нор- програмы Ьазырланмалыдыр. ^\nДналогуи иштиракчыларыиыи мулаНиаалари бир даНа косхарир км, игтисади гаиуиваричилик саНасиидаки ланклик раслубликада баНраны даНа да дариилашдирир. Бу паикл^ии асас сабаблариидаи бири коисаптуая бахымдаи бааар игти. садиЦатыиа качид программным олмамасыдыр. Виз Нар ша). дай аваля дегиг истигаматимиаи муайаилашдирмали)ик: Нансы базар муиасибатларина иедирик - игтисадиЦатыи там ачпглыгыиы габул одам бааар игтиеадиЦ*тына, joxca муаЦаи маНдудиНатлар иааара алыми бааар игтисадиЦатыма! Нала чохлары учуй бу суалыи чааабы там а)дыи да)ил.\nБаНраиын динар асас сабаби игтисади гаиуиваричили)и Нааырла)аи ихтисаслы мутахассисларии олмамасыдыр. Бу куи уауиомурлу итисади гаиуиларымыаы ¡арадан, Нам да ла-зыми сааиЦада Црадаи алимларимиа чох ахдыр. Она кора бу аачмб масала ила алагадар ишчи групларыиы бирлашдн. ра билечеи гурум ¡арадыималыдыр Ьомик гурум лааым кая. дикда мухталиф саНалар_ уара .му?ахассмслари иша чалб и. мели, Нам гаиуи |арадычылыгыида. Нам да игтисади сабитяи. |ии баргарар ояуимасыидагфааллыг кестермеяйдир.\nЭлипаиаН SAJPAMOB.\nМаралы чинар лар\nАвгустун ахырларында Тэртэрэ кетмлщдим. ШэЬэр де)ушдэн галиб чыхмыш сэр-кэрдэ кими гэддини дузэлт-мищди. 500 иллик чинарлар да сащш ез мэгрурлугуну HYMaJnm етдирирди. Баглы гапыларын гыфыллары ачыл-мышды. Пэнчэрэлэр пэрдэ ке)наклэрини KYAaja верир-ди. Ьэ)этлэрдэ ушаглар маЪ-ны оху)урдулар, ' да]аныб гу-лаг ас дым. Ьамысы ejHH мап-ныны оху}урду: «Азэрба)чан эскэри». Бу, заманын, деврун тэлэбиндэн ирэли кэлир-ди, Ушаг да, 6©Jyk дэ езу* ну де)ушдэ Ьисс елэ)ирди. Тартар шаИэри иса Иамынын flejyiu сэнкэри иди. Агдэрэ чэбЬэларин'\/ jcwia душэн де-)ушчулэр Тартар адлы сэн-кэрдэн чыхд>1б кедирдилэр.\nБир нечэ aj эввэл башына кечэ-кундуз мэрми )атан Тартар инди азгын душмэнин башына од элэ)ирди. Гол-бу-дагыны мэрмилэр сындыр-мыш чинарлар )аралы де-)ушчуларимизэ охша)ырды. Ела эскэрлэримиз кими да ез мэгрурлугларыны, мэр-лубедилмэзликлэрини итирмэ-мищдилэр. Бирдэн мэнэ ела кэлди ки, онлар да бащымын устундэ oxyjypwiap. 0зу дэ <Азэрба]чан эскэри» ма1шы-сыны. Ахы чинарлар да бу )ерии вэтэндашларыды. 500 ил эрзиндэ на гадэр де-)ушлэрэ душублэр. Де)ушуб-\nлэр, )араланыблар, саралыб-лар. Бу муЬарибэдэ да ез синэлэрини мэрмилерин гар-шысьгна тутдулар ки, инсан-лары елумдэн, евлэри дарыл-магдан горусунлар.\nКучэлэрдэ инсанлар топа-топа ]ырышы6 сеИбэт елэ)ир-дилэр. Тазе хэбэрлэри Ъамы бир-оиринэ етурурду. Мэн бу сейбэтларэ гулаг аса-аса кеЬ-нэ достларымы, танышлары-мы ахтарырдым. Онлардан хабар тутмаг истэ)ирдим. Ела бу вахт Тартар зи)алы-ларындан бири, Рза Ьусер новла растлашдым.\nРза муэллим ела бил бир-дэн-бирэ тамам гочалмышды. Гырыг-гырыг, Ьэ)эчанла да-кышырды:\n— Ики гызымы нишанла-мышдым. Икисинэ дэ чеЬиз дузэлтмишдим. Муэллимлик етди)им 35 ил эрзиндэ че-Ииз пулуну гэПик-гэпик )ЫР-мышдым...\nБас инди на олмушду?.. Де-мэ ермэнилэр, Тартар шэЬэ-рини атэшэ тутанда Рза муэллим евин бутуи эш)асыны, аваданлыгыны, ики гызынын чеЬизини Бэрдэ)э* ' бачанагы ЭИмэд Гарашовкилэ апар-мыш, еЗ^исэ аилэси ила бир* ликдэ Тэртэрдэ галмышды.\nБир 11эфтэдэн сонра Бэр-дэ)э кэлэндэ кердуклэринэ инанмамышды. Демэ гулдур-лар кеча бу евэ сохулублар. Бачанагыны вэ балдызыны\nбалта ила догра)ыблар. Ис-тэдиклэрини кетурандэн сонра ева од вурублар.\nРза муэллим бутуи тэр-тэрдилэр кими, Тэртарин 500 иллик чинарлары кими душман гаршысында икидликлэ, мэрдликлэ да)аныб. Амма' онун гэддини aJaH, тэпэрини алиндаи алан хэ)анэтдир. 0з со)дашынын xaJaHaTH. Догма-, лары зулмлэ гатлэ JeTHpH-либ, езу демиш, элинин, ди-, линии, кезунун 35 иллик га-бары )андырылыб. Амма Рза муэллим )енэ езуну шах ту тур, )ахын гэлэбэмизэ ина-ныр.\nРза муаллимии сеЬбэти мани ела кевралтди ки, она дил-агыз елэмэк, тохтаглыг вермэк дэ )адымдан чыхды. Ондан aj рыл айда 11э]этлэрдэ jena ушагларын сэси ешиди-лирди. Майны оху]урдулар: ","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-29-1992-p-3\/","date":"2017-08-20T15:48:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886106779.68\/warc\/CC-MAIN-20170820150632-20170820170632-00258.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5977144837,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5977144837379456, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06357209384441376, \"sah_Cyrl_score\": 0.05027683824300766, \"kum_Cyrl_score\": 0.04094350337982178, \"tat_Cyrl_score\": 0.034929309040308, \"kir_Cyrl_score\": 0.01818825863301754, \"tyv_Cyrl_score\": 0.01699141599237919, \"crh_Cyrl_score\": 0.012841637246310711, \"eve_Cyrl_score\": 0.01265784353017807, \"azj_Cyrl_score\": 0.01160505972802639}","num_words":14979,"character_repetition_ratio":0.022,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.649,"perplexity_score":68398.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан Аполлос Коринф касабасындайды, Павли гечти ич долайлардан да гелди Ефес касабасына. Орада булду биркач ӱӱрениӂи. 2О сорду оннара: «Каблеттиниз ми Айоз Духу, ачан инандыныз?» Оннар ӂувап еттилӓр: «Биз хич ишитмедик Айоз Дух ичин». 3Озаман сорду: «Е не ваатизликлӓн ваатиз олдунуз?» Оннар ӂувап еттилӓр: «Иоанын ваатизлииннӓн». 4Павли деди: «Иоан ваатиз едӓрди оннары, ким дӧнӓрди гӱнахларындан Аллаха. О сӧлӓрди инсана, инансыннар ондан сора Геленӓ, Она, Кимӓ денер Иисус». 5Ишидип буну, ваатиз олдулар Сааби Иисусун адына. 6Ачан Павли койду еллерини оннарын ӱстӱнӓ, инди Айоз Дух, да оннар башладылар башка диллердӓ лафетмӓӓ хем пророклук етмӓӓ. 7Оннар хепси бир оники адамды. 8Сора гирди синагога ичинӓ да ӱч ай инсана коркусуз аннадарды хем инандырарды Аллахын Падишахлыыны. 9Ама чӱнкӱ бир бойу четиннеттилӓр ӱреклерини да инанмадылар, фена лафедерӓк инсанын ӧнӱндӓ Аллахын йолуну, Павли бракты оннары, айырды кенди ӱӱрениӂилерини да хер гӱн лафедӓрди Тиранын салонунда. 10Бӧлӓ тутту ики йыла кадар. Ӧлӓ хепси Асийада, хем иудейлӓр, хем урумнар, ишиттилӓр Аллахын сӧзӱнӱ. 11Аллах йапты гӧрӱлмемиш кудретли ишлӓр Павлинин еллериннӓн. 12Она кадар, ани басмалар йада парчалар, нейӓ диимишти о, ачан гӧтӱрӱлӱп койулурду хасталара, оннар алышарды хасталыктан хем фена духлардан куртулурду. 13Кимиси иудей бӱӱӂӱлердӓн, ани ердӓн ерӓ гезӓрдилӓр, бактылар файдаланмаа Сааби Иисусун адыннан, ки алыштырсыннар, кимдӓ варды фена дух, дейерӓк: «Емир едерим сизӓ Иисусун адыннан, Ангысыны Павли хаберлеер, дышары чыкасыныз». 14Буну йапарды Скева адлы бир иудей бӱӱк попазын еди оолу. 15Ама фена дух ӂувап етти: «Иисусу таныйэрым, Павлийи да билерим, ама сиз кимсиниз?» 16О адам, кимдӓ варды фена дух, атылды оннарын ӱстӱнӓ да хепсини, ӱстелейип, ӧлӓ енседи, ани оннар чыплак хем йаралы качтылар о евдӓн. 17Бу олуш ичин хабер етишти хепси иудейлерӓ х��м урумнара, ангылары йашардылар Ефес касабасында. Бир корку хепсини алды, да Сааби Иисусун ады бӱӱк бир сайгы казанды. 18Чойу оннардан, ким инанды, гелӓрдилӓр, шаатлык едип, ачардылар кенди кӧтӱ йаптыкларыны. 19Чойу оннардан, ким бӱӱӂӱлӱк едӓрди, гетирдилӓр кийатларыны да йактылар хепсинин ӧнӱндӓ. Ачан сайылды кийатларын паасы, чыкты елли бин гӱмӱш. 20Бӧлӓ куветлӓн Аллахын сӧзӱ дааларды хем каавиленӓрди. 21Ачан бу ишлӓр олду, Павли карарлады, Македонийа хем Ахайа ерлериндӓн гечип, Иерусалимӓ гитсин. О деди: «Иерусалимдӓн сора Рома касабасыны да гӧрейим гидерим». 22Онун йардымӂыларындан икисини йоллады Македонийайа, Тимофейи хем Ерасты, ама кендиси калды бир парча вакыт Асийада. 23О вакыт олду бир бӱӱк калкынмак Саабинин йолуна каршы. 24Бир гӱмӱш устасы, ады Димитри, йапарды гӱмӱштӓн Артемида айоз бинанын макетлерини, занаатчылары бу иштӓн чок пара казандырарды. 25О топлады занаатчылары хем хепсини, ким йапарды буна бензӓр ишлӓр, да деди оннара: «Аркадашлар, билерсиниз, ани бизим занаат казанч бизӓ гетирер, 26ама гӧрерсиниз хем ишидерсиниз, ани Павли, диил саде Ефес касабасында, ама йакын бӱтӱн Асийада чок инсаны инандырып-саптырды, дейип, ани адам елиннӓн йапылы аллахлар – диил хакына аллахлар. 27Диил саде, ани бизим занаат сайгысы дӱшер, ама бӱӱк аллахын, Артемиданын, айоз бинасы да артык хич бишей сайылмайаӂэк. Онун бӱӱклӱӱ, ангысыны икрамнээр бӱтӱн Асийа хем дӱннӓ, йок олаӂэк». 28Буну сеслейеннӓр ӱфкейлӓн долдулар да башладылар баармаа: «Бӱӱктӱр Ефесли Артемида!» 29Бӱтӱн касаба карышты. Инсан тутту македонийалылары, Гайы хем Аристархы, Павлинин йолдашларыны да бирликтӓ ӱӱштӱлӓр театру ичинӓ. 30Павли бакты чыксын инсан каршысына, ама ӱӱрениӂилӓр колвермедилӓр. 31Асийанын ӧндерӂилериндӓн, ким Павлийлӓн достту, хабер йолладылар, йалварып гӧстерилмесин театруда. 32Кимиси баарарды бир тӱрлӱ, башкасы – башка тӱрлӱ. Зерӓ топланты бир алак-булакты, чойу хич билмӓрди, нечин топландылар. 33Ачан иудейлӓр каршыйа чыкардылар Александруйу, кимиси инсандан сандылар, ани онун бу иштӓ вар карышмалыы. Александру елиннӓн нышан йапты, ки истеер корунмак ичин лафетмӓӓ. 34Ама аннайып, ани о иудейлердӓн, хепси бир сеслӓн йакын ики саат баардылар: «Бӱӱктӱр Ефесли Артемида!» 35Касабанын секретары усландырды инсаны да деди: «Ефеслилӓр! Аӂаба ким билмеер, ани Ефес касабасы бӱӱк Артемиданын айоз бинанын коруйуӂусу хем онун ташынын, ани гӧктӓн дӱштӱ? 36Чӱнкӱ буннары кимсей инкӓр едӓмӓз, лӓӓзым усланасыныз да йапмайасыныз бишей дӱшӱнмедӓӓн. 37Сиз гетирдиниз бу адамнары, ким не айоз бинайы сойду, не дӓ аллахымызы кӧтӱледи. 38Ама Димитринин хем онун занаат аркадашларынын варса даавалары биркимсейӓ каршы, бунун ичин вар даава хем проконсуллар. Орада аалашсыннар бири-биринӓ. 39Ама еер сиздӓ варса башка бир неет, озаман бу карарланаӂэк закона гӧрӓ топланмакта. 40Бӱӱн кабаатлы олабилириз бир калкын��ак ичин. Зерӓ йок бир дӓ себеп, ки гӧстерӓбилелим, нечин бу карышмалык олду». 41Бу лафлардан сора топлушу колверди.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/19","date":"2017-08-23T02:28:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886117519.82\/warc\/CC-MAIN-20170823020201-20170823040201-00117.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":2750,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88539.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хафтанын илк гӱнӱндӓ, чин сабаалӓн, бу карылар \/хем башкалары да оннарлан барабар\/ гелдилӓр мезары гӧрмӓӓ. Гетирдилӓр кокулу йаалары, ани хазырладыйдылар. 2Булдулар ташы, мезардан бир тарафа актарылмыш. 3Гирдилӓр ичйанына, ама Сааби Иисусун гӱӱдесини булмадылар. 4Ачан билмӓрдилӓр, не йапсыннар, бирдӓн гӧстерилди оннара ики адам, гиийимни йалабык рубайлан. 5Карылар корктулар да ерӓдӓн баш иилттилӓр, ама бу адамнар дедилӓр: «Нечин аарээрсыныз дирийи ӧлӱлерин арасында? 6О йок бурада, дирилди. Аклыныза гетирин, не сӧледийди, ачан таа Галилейадайды. 7О демишти: \"Адам Оолу гӱнахкерлерин елинӓ верилеӂек, ставроза герилеӂек да ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилеӂек\"». 8Бу карылар аклына гетирдилӓр Иисусун лафларыны. 9Дӧнӱп мезардан, хепсини буннары онбир апостола хем калан инсана сӧледилӓр. 10Ким бу хабери гетирди, буннарды: Марийа Магдалина, Иоана, Марийа, Иаковун анасы, хем каланы, ким оннарлан барабарды. 11Оннарын лафлары апостоллара гӧрӱндӱ бир масал гиби, онуштан инанмардылар. 12Ама Петри калкты да качты мезара. Етиштийнӓн, иилди да бакты ичйанына, ама кетен чаршафлардан каарӓ бишей гӧрмеди. Ондан сора дӧндӱ геери, шашарак буна, не олду. 13О гӱнӱ ики ӱӱрениӂи гидӓрди бир кӱӱйӓ, ани ады Еммаус, Иерусалимдӓн алтмыш стади узаклыы. 14Оннар лафедӓрди бири-бириннӓн хепси ичин, не олду. 15Оннар лафедӓркӓн хем сорушаркан, Иисус Кенди йаклашты оннара, да барабар гиттилӓр. 16Оннарын гӧзлери капалыйды, ки танымасыннар Ону. 17Иисус сорду: «Сиз, гидӓркӓн, не лафедерсиниз?» Оннар бир кахырлы ӱзлӓн дурдулар. 18Оннардан бириси, ады Клеопа, деди Она: «Аӂаба, сӓн йалныз мыйсын Иерусалимдӓ йабанӂылардан, ким билмеер, не олду бурада бу гӱннердӓ?» 19«Не олду?» – сорду Иисус. Оннар ӂувап еттилӓр: «Хепси буннар олду Иисуслан Назареттӓн, Ангысы бир бӱӱк пророкту лафында хем ишиндӓ, Аллахын хем бӱтӱн инсанын ӧнӱндӓ. 20Ама бизим бӱӱк попазлар хем ӧндерӂилӓр даава кестилӓр ӧлӱмӓ да ставроза гердилӓр Ону. 21Ама биз умутланардык, ани О куртараӂэк Израили. Да тӓ бӱӱн ӱчӱнӂӱ гӱн, ниӂӓ бу олду. 22Бундан каарӓ, биркач кары арамыздан шашмайа бизи койдулар. Оннар, чин-сабаалӓн мезара гидип, 23Онун гӱӱдесини булмадылар. Сора, гелип бизӓ, сӧледилӓр, ани ангиллери гӧрмӱшлӓр. Ангиллӓр оннара демиш, ани Иисус дирилди. 24Кимиси биздӓн гиттилӓр мезара да гӧрдӱлӓр, ани хепси буннар ӧлӓ, ниӂӓ карылар сӧледилӓр, ама Ону гӧрмедилӓр». 25«Не ф��кирсизсиниз сиз! – ӂувап етти Иисус. – Не зор инанэрсыныз пророкларын сӧледиклерини! 26Дӱшмеер ми, Христос бӧлӓ зеетленсин, сора метинниинӓ етишсин?» 27Сора башлады Моисейдӓн хем хепси пророклардан аннатмаа, не йазылы Онун ичин Айоз Йазыларда. 28Йаклашып кӱӱйӓ, нерейи гидӓрдилӓр, Иисус йапылды, ани истеер гитмӓӓ таа илери. 29Ама оннар йалвардылар Она да дедилӓр: «Кал бизимнӓн. Гӱн каушэр, геӂӓ олэр». О гирди, оннарлан калды. 30Софрайа отурдуктан сора Иисус алды екмӓӓ, иисӧзледи, кырды да верди ӱӱрениӂилерӓ. 31Озаман ачылды гӧзлери, да таныдылар Ону, ама О гӧрӱнмӓз олду. 32Оннар дейӓрдилӓр бири-биринӓ: «Аӂаба, йанмарды мы ӱреемиз, ачан О бизӓ йолда сӧлӓрди хем аннадарды Айоз Йазылары?» 33Оннар хич ойаланмадылар, калкып, геери Иерусалимӓ дӧндӱлӓр. Орада булдулар онбир апостолу хем башка ӱӱрениӂилери, бирердӓ топлу, 34ангылары сӧлӓрдилӓр бири-биринӓ: «Хакына, Сааби дирилди, гӧстерилди Симона». 35Озаман бу ики ӱӱрениӂи сӧледилӓр, не олду оннарлан йолда, хем насыл таныдылар Иисусу, екмӓӓ кыраркан. 36Бӧлӓ оннар лафедӓркӓн, Иисус Кендиси пейдаланды араларында да деди: «Услулук сизӓ!» 37Оннар корктулар хем шаштылар, санып, ани гӧрерлӓр бир дух. 38Ама О деди: «Нечин кахырланэрсыныз хем нечин икилеерсиниз ӱреениздӓ? 39Бакын Беним еллеримӓ хем айакларыма. Бӓн Кендимим, диийин да бакын, зерӓ духун йок ети, не дӓ кемии, ниӂӓ гӧрерсиниз Бендӓ». 40Ачан деди бу лафлары, гӧстерди оннара Кенди еллерини хем айакларыны. 41Оннар севинмектӓн хем шашмактан инанамардылар кенди гӧзлерини. Озаман Иисус деди: «Вар мы сиздӓ бурада бишей имӓӓ?» 42Оннар вердилӓр Она бир парча пишмиш балык \/хем бир парча гӧмеч балы\/. 43О алды да иди оннарын ӧнӱндӓ. 44Сора деди: «Не сӧледийдим сизӓ, ачан таа булунардым сизиннӓн, ани хепси, не вар йазылы Моисейин Законунда, пророкларын кийатларында хем Псалмаларда Беним ичин, лӓӓзым таманнансын». 45Озаман ачты оннарын фикирлерини, аннасыннар Айоз Йазылары. 46Иисус деди: «Бӧлӓ йазылы, ани лӓӓзым зеетленсин Христос, ама ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилсин ӧлӱдӓн. 47Башлайып Иерусалим касабасындан, лӓӓзым насаат олсун Онун адыннан хепси миллетлерӓ, ки пишман олсуннар гӱнахларындан хем баашламак каблетсиннӓр. 48Сиз шаатсыныз хепси бу ишлерӓ. 49Бӓн йоллайаӂам сизӓ не аданмыш Беним Бобамдан. Сиз калын касаба ичиндӓ, кувет каблединӂӓ йукардан». 50Иисус чыкарды оннары Иерусалимдӓн Вифанийа кӱӱйӱнӓ доору. Калдырды еллерини да иисӧзледи оннары. 51Ачан иисӧзлӓрди оннары, айырылды оннардан да калкты гӧкӓ. 52Оннар баш иилттилӓр Она, сора дӧндӱлӓр Иерусалимӓ бӱӱк севинмӓклӓн. 53Херзаман гидип Айоз бинайа, Аллахы метиннӓрдилӓр. \/Амин.\/\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/24","date":"2017-08-18T11:00:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886104634.14\/warc\/CC-MAIN-20170818102246-20170818122246-00589.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2788,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.011,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84322.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1О деди оннара: «Доору сӧлеерим сизӓ, ани кимиси бурада дураннардан ӧлмейеӂек, гӧрмейинӂӓ Аллахын Падишахлыыны кудретликлӓн гелерӓк». 2Алты гӱндӓн сора Иисус алды Петрийи, Иакову хем Иоаны да салт оннары пиндирди бир ӱӱсек байыр ӱстӱнӓ. Орада Иисусун гӧрӱнӱшӱ диишти оннарын гӧзлери ӧнӱндӓ. 3Онун рубалары олдулар ак-йалабык, каар гиби. Йоктур колай бу ердӓ бир чамашырӂы бӧлӓ бийазладабилсин. 4Оннара пейдаланды Илийа хем Моисей, лафа дурарак Иисуслан. 5Петри деди Иисуса: «Ӱӱредиӂи, ии, ки бурадайыз. Йапалым ӱч бордей: бир Сана, бир Моисейӓ, бир дӓ Илийайа». 6Башка билмӓрди не лафетсин, зерӓ корктуйдулар. 7Гелди бир булут да гӧлгесиннӓн каплады оннары. Булут ичиндӓн ишидилди бир сес, ангысы дейӓрди: «Будур Беним севгили Оолум, Ону сеслейин!» 8Ӱӱрениӂилӓр бирдӓн бактылар долайа, башка кимсейи гӧрмедилӓр, Иисустан каарӓ. 9Ачан инӓрдилӓр байыр ӱстӱндӓн, Иисус сымарлады, сӧлӓмесиннӓр кимсейӓ, не гӧрдӱлӓр, Адам Оолу дирилмейинӂӓ ӧлӱдӓн. 10Оннар бу сымарламайы таманнадылар, ама бири-биринӓ сордулар: «Несой аннамаа \"дирилмейинӂӓ ӧлӱдӓн\"?» 11Сора Иисуса сордулар: «Нечин билгичлӓр деерлӓр, ани илкин лӓӓзым гелсин Илийа?» 12Иисус оннара ӂувап етти: «Хакына, ани Илийа илкин гелеӂек да ерлештиреӂек хепсини. Ама насыл йазылы Адам Оолу ичин, ки лӓӓзым чок зеетленсин хем паасызландырылмыш олсун? 13Ама сӧлеерим сизӓ, ани Илийа шиндӓн сора гелди, онуннан йаптылар не истедилӓр, ниӂӓ онун ичин варды йазылы». 14Ачан етиштилӓр ӧбӱр ӱӱрениӂилерӓ, гӧрдӱлӓр чок инсан оннарын долайында хем билгичлери, ангылары чекишӓрдилӓр оннарлан. 15Ачан инсаннар гӧрдӱлӓр Иисусу, шаштылар да качарак каршы чыктылар, селӓмнесиннӓр Ону. 16О сорду оннара: «Не дартышэрсыныз оннарлан?» 17Бириси инсан ичиндӓн ӂувап етти: «Ӱӱредиӂи, гетирдим Сана оолуму, ангысы тутулу бир мутулук духундан. 18Нередӓ ону тутэр, урэр ерӓ, да чоӂуун аазындан кӧпӱк чыкэр, о дишлерини гыӂырдадэр да каскаты калэр. Йалвардым, Сенин ӱӱрениӂилерин чыкарсыннар фена духу, ама чыкарамадылар». 19«Инансыз сенселӓ! – деди Иисус. – Некадар вакыт таа сизиннӓн олаӂам? Некадар вакыт дайанаӂам сизӓ? Гетирин ону Бана». 20Гетирдилӓр ону Иисуса. Ачан дух гӧрдӱ Иисусу, хемен куветлӓн сарсалады чоӂуу. Чоӂук дӱштӱ ерӓ да йуварланарды, кӧпӱк аазында. 21Иисус сорду онун бобасына: «Незамандан бӧлӓ олэр?» «Кӱчӱклӱӱндӓн, – ӂувап етти о. – 22Чок сыра дух атэр ону атешӓ хем су ичинӓ, ӧлдӱрсӱн дейни. Еер йапабилӓрсейдин бишей, аӂы да йардым ет бизӓ!» 23Иисус ӂувап етти: «Йапабилӓрсейдин ми? Хепси вар ниӂӓ олсун оннар ичин, ким инанэр». 24Озаман чоӂуун бобасы баарды \/йашлан гӧзлериндӓ\/: «Инанэрым, Сааби, йардым ет бана, енсейим инансызлыымы!» 25Ачан Иисус гӧрдӱ, ани инсан качышып-топлашэр, азарлады фена духу да деди: «Муту хем саар дух, Бӓн сымарлээрым сана: чык дышары бу чоӂуктан да башка гирмӓ она». 26Фена дух, баарарак хем куветлӓн сарсалайарак чоӂуу, чыкты. Чоӂук олду ӧлӱ гиби, да чойу санды, ани ӧлдӱ. 27Ама Иисус, тутуп елиндӓн, калдырды ону, да о калкты айакча. 28Иисус, ачан гирди ичери, ӱӱрениӂилери йалнызкан сордулар Она: «Нечин биз чыкарамадык фена духу?» 29«Бу сойлар уурадылэрлар саде дуайлан \/хем оручлан\/», – ӂувап етти Иисус. 30Чыкып орадан, гечтилӓр Галилейадан. Иисус истӓмӓрди, кимсей билсин буну. 31Зерӓ, ӱӱредип ӱӱрениӂилерини, дейӓрди оннара: «Адам Оолу верилеӂек инсанын елинӓ. Ону ӧлдӱреӂеклӓр, ама ӱч гӱндӓн сора дирилеӂек». 32Ама ӱӱрениӂилери аннамардылар бу лафлары, сормаа да коркардылар. 33Гелдилӓр Капернаум касабасына, да ачан Иисус гирди ичери, сорду оннара: «Не иш ичин лафедӓрдиниз бири-биринизлӓн йолда?» 34Оннар сусардылар, зерӓ йолда чекиштийдилӓр, ангысы ен бӱӱк олаӂэк. 35Озаман Иисус отурду, топлады оникисини да деди оннара: «Еер биркимсей истӓрсейди олсун илк, лӓӓзым олсун ен битки хем хепсинӓ изметчи!» 36Алды бир ушак, койду оннарын арасына, куӂаклайып ону, деди: 37«Ким кабледер бирисини бу ушаклардан Беним адыма, о Бени кабледер. Ким дӓ кабледер Бени, кабледер диил Бени, ама Ону, Ким Бени йоллады». 38Иоан деди Иисуса: «Ӱӱредиӂи, биз гӧрдӱк бир адам, ани уурадарды фена духлары Сенин адына, да дургуттук ону, зерӓ о гезмеер бизимнӓн». 39«Дургутмайын, зерӓ ким йапэр кудретли ишлӓр Беним адыма, йок насыл тез башласын Бени кӧтӱлемӓӓ, – деди Иисус. – 40Ким диил каршы сизӓ, о сизиннӓн. 41Хем ким \/Беним адыма\/ вереӂек бир чӧлмек су сизӓ, зерӓ сиз Христозун ӱӱрениӂилерийсиниз, доору сӧлеерим сизӓ, ани ӧдексиз калмайаӂэк. 42Ама биркимсей гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ бирини бу кӱчӱклердӓн, ани Бана инанэрлар, она таа ислӓӓ, бааласыннар бойнусуна бир бӱӱк дермен ташы да атсыннар дениз ичинӓ. 43Еер елин сени гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ, кес ону. Таа ислӓӓ, чолак ӧмӱрӓ гирӓсин, некадар ики еллӓн ӂендемӓ гидӓсин, сӱӱнмӓз атешӓ, \/ 44нередӓ оннарын куртлары ӧлмеерлӓр, хем атеш сӱӱнмеер\/. 45Еер айаан сени гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ, кес ону. Таа ислӓӓ, бир айаклан ӧмӱрӓ гирӓсин, некадар ики айаклан ӂендемӓ атыласын, \/сӱӱнмӓз атешӓ, 46нередӓ оннарын куртлары ӧлмеерлӓр, хем атеш сӱӱнмеер\/. 47Еер гӧзӱн сени гӱнаха дӱшӱрӓрсӓ, чыкар ону. Таа ислӓӓ сана, гирӓсин бир гӧзлӓн Аллахын Падишахлыына, некадар ики гӧзлӓн атыласын ӂендемӓ, 48нередӓ оннарын куртлары ӧлмеерлӓр, хем атеш сӱӱнмеер. 49Хербир адамын ӱстӱнӓ атеш дӧкӱлер, \/ниӂӓ курбанын ӱстӱнӓ туз дӧкӱлер\/. 50Туз иидир, ама еер туз дадыны кайбедӓрсейди, насыл ону енидӓн тузлу йапасыныз? Сиздӓ туз олсун, хем барышмакта йашайын».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/9","date":"2017-08-24T09:30:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886133447.78\/warc\/CC-MAIN-20170824082227-20170824102227-00632.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":3052,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.062,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87020.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Беш гӱндӓн сора гелди Ананийа, баш попаз, аксакалларлан барабар хем бир беӂерикли лаф устасыннан, ады Тертул. Оннар аалаштылар Павлидӓн кулланыӂынын ӧнӱндӓ. 2Чаардылар Павлийи да Тертул башлады кабаатландырмаа ону бутӱрлӱ: «Чок хатырлы Феликс, Ӂанабин йапэрсын, ки биз чок вакытлар йашээрыз барышмакта. Бу миллет ичин Ӂанабинин зааметиннӓн чок ии ишлӓр йапылды. 3Буннары биз чок шӱкӱрлӱклӓн анарыз херзаман хем херердӓ. 4Ама, ки таа йорултмайалым Ӂанабини дейни, йалварэрыз, сабурлуклан сеслӓ бизи кысадан. 5Биз булдук, ани бу адам – бир беладыр. О калкындырэр хепси иудейлери бӱтӱн дӱннедӓ хем бир ӧнӂӱдӱр назорейлерин сектасында. 6О кыйышты артык мындарласын Айоз бинайы, ама биз туттук ону \/да истедик даава йапмаа бизим закона гӧрӓ, 7ама аскер бинбашы Лисий, гелип бӱӱк куветлӓн, капты ону бизим елимиздӓн 8да бизӓ, онун кабаатчыларына, сымарлады, гелелим Ӂанабинӓ\/. Сӓн ону соруйа чекирсейдин, вар ниӂӓ кендин дӓ аннайасын хепсини буннары, нейлӓн биз ону кабаатлээрыз». 9Орадакы иудейлӓр, кабаатламайа катылып, дедилӓр, ани хепси буннар хакына аслы. 10Кулланыӂы Павлийӓ нышан йапты, ки лафетсин. Павли бӧлӓ деди: «Билерим, ани Ӂанабин чок йыллар даава йапэрсын бу миллетӓ, онуштан севинчлӓн бакаӂам, чыкарайым доорулууму. 11Ӂанабин кендин вар ниӂӓ аннайасын, ани йок оники гӱндӓн зеедӓ, незамандан бӓн гиттим Иерусалимӓ, баш иилдейим Аллаха. 12Оннар не Айоз бина ичиндӓ, не синагогалар ичиндӓ, не да касаба ичиндӓ бени булмадылар бириннӓн лафедӓркӓн йада карышмалык инсан арасында йапаркан. 13Оннар йок насыл сана, чыкарып, гӧстерсиннӓр бунун аслысыны, нейлӓн шинди бени кабаатландырэрлар. 14Ама шаатлык едерим Ӂанабинӓ, ани измет едерим беним бобаларын Аллахына о йола гӧрӓ, ани оннар сайэрлар бир секта. Инанэрым хепсини, не вар йазылы Законда хем пророкларда. 15Умут едерим Аллаха, ниӂӓ оннар да инанэрлар, ани олаӂэк ӧлӱлерин дирилмеси, ниӂӓ доорулара, хем ӧлӓ доору олмайаннара да. 16Онуштан бӓн чалышэрым, ки херзаман пак ӱзлӓн олайым Аллахын хем инсанын ӧнӱндӓ. 17Чок йыллардан сора гелдим, ки гетирейим йардым миллетимӓ хем курбан Аллаха. 18Бӓн курбан гетириркӓн, Асийадан кими иудейлӓр хызландылар ӱстӱмӓ Айоз бинада. О вакыт бӓн пакландыйдым, долайымда да калабалык йада карышмалык йокту. 19Оннар кендилери лӓӓзымды гелсиннӓр Ӂанабинин ӧнӱнӓ да кабаатландырсыннар бени, еер варса не аалашсыннар бендӓн. 20Йада, бурада оланнар сӧлесиннӓр, не кабаат бендӓ булдулар, ачан чыкардылар бени Синедрионун ӧнӱнӓ? 21Салт бир лафтан каарӓ, ани баардым, ки чыкарылдым оннарын ӧнӱнӓ: \"Ӧлӱлерин дирилмеси ичин бӓн бӱӱн даава олэрым сизин ӧнӱнӱздӓ\"». 22Феликс, ангысы ии билӓрди Иисусун йолуну, атты даавайы башка вакыда да деди: «Сизин ишинизи аараштыраӂам, ачан гелеӂек бинбашы Лисий». 23Сора о сымарлады ӱзбашына беклесин Павлийи, ама таа сербест браксын хем дургутмасын йакын оланнарыны, ки измет етсиннӓр она. 24Биркач гӱндӓн сора Феликс гелди кенди карысыннан, Друзиллайлан, ангысы иудейкайды, чаартты Павлийи да сеследи онун лафыны Иисус Христозун инаны ичин. 25Ачан Павли башлады сӧлемӓӓ доорулук ичин, кендини запламак ичин хем Аллахын гелӓн даавасы ичин, Феликс титсиленди да деди: «Шиндилик гит, ачан булаӂам вакыт, енидӓн чаардаӂам сени». 26Бунуннан барабар о умут чекӓрди, ани Павли она пара вереӂек, ки салверсин ону. Онуштан сыкча чаардарды да лафа дурарды онуннан. 27Ики йыл гечтиктӓн сора Феликсин еринӓ гелди Порций Фест. Феликс, ани истеди беендирсин кендини иудейлерӓ, бракты Павлийи капанда.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/24","date":"2017-08-17T04:23:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886102891.30\/warc\/CC-MAIN-20170817032523-20170817052523-00143.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1978,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88787.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Гӧктӓ гӧрдӱм башка бир бӱӱк хем шашмаклы нышан. Бу – еди ангил, ани ташыйардылар еди сон белалары. Аллахын ӱфкеси бу белаларлан битти. 2Гӧрдӱм сансын шишедӓн бир дениз, карышык атешлӓн. Дурэрлар бу шишедӓн дениз ӱстӱндӓ, Аллахтан арфалар еллериндӓ, оннар, ким ӂанавары, онун идолуну, \/дамгасыны\/ хем адынын сайысыны енседилӓр. 3Моисейин, Аллахын чыраанын, тӱркӱсӱнӱ хем Кузунун тӱркӱсӱнӱ чаларак, деерлӓр: «Бӱӱк хем шашмаклы Сенин ишлерин, Сааби Аллах, Чоккудретли! Доору хем хакына Сенин йолларын, миллетлерин падишахы! 4Ким Сендӓн, Сааби, коркмээр да метиннӓмеер Сенин адыны? Зерӓ салт Сӓн айозсун. Хепси миллетлӓр гелеӂеклӓр да баш иилдеӂеклӓр Сенин ӧнӱндӓ, зерӓ белли олду Сенин доору ишлерин». 5Ондан сора бактым, да Айоз бина – гӧктеки Шаатлык чадыры – ачылды. 6Айоз бинадан чыкты еди ангил, ангылары ташыйардылар еди белайы, гиийимни темиз йалабык кетеннӓн хем гӱӱслериндӓн алтын кушаклан кушалы. 7Дӧрт йаратыын бириси еди ангилӓ верди еди алтын чӧлмек, долу Аллахын кызгынныыннан, Ким дивеч йашээр. 8Айоз бина Аллахын метиннииндӓн хем кудрединдӓн долду тӱтӱннӓн. Кимсей гирӓмеди Айоз бина ичинӓ, битмейинӂӓ еди ангилин еди беласы.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/15","date":"2017-08-17T06:58:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886102967.65\/warc\/CC-MAIN-20170817053725-20170817073725-00433.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000075102,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000075101852417}","num_words":669,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92083.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ики гӱн калдыйды Паскеллӓ хем Хамурсуз йортуйадан. Бӱӱк попазлар хем билгичлӓр аарардылар колайлык, ниӂӓ Иисусу шалвирликлӓн тутсуннар да ӧлдӱрсӱннӓр. 2Ама дейӓрдилӓр: «Саде олмаз йорту гӱннериндӓ, ки олмасын карышмалык инсан ичиндӓ». 3Ачан Иисус булунарды Вифанийа кӱӱйӱндӓ, лепралы Симонун евиндӓ софрада, гелди бир кары ак мермер кап ичиндӓ паалы, темиз нард кокулууннан. О кырды кабы да кокулуу дӧктӱ Иисусун башына. 4Оннардан кимиси ӱфкелендилӓр да бири-бирилеринӓ дедилӓр: «Не лӓӓзымды зӓн етмӓӓ бу кокулуу? 5Бу кокулуу варды насыл сатмаа ӱчӱз динардан зеедеуӓ да парайы фукааралара вермӓӓ». Башладылар таказаламаа о карыйы. 6Ама Иисус деди: «Бракын раада ону. Нечин гӱӂендирерсиниз? О йапты бир йакышыклы иш Беним ичин. 7Зерӓ фукааралар херзаман сизиннӓн олаӂэклар. Незаман истейеӂениз, вар ниӂӓ йапасыныз иилик оннара. Ама Бӓн херзаман сизиннӓн олмайаӂам. 8Бу кары йапты, не йапабилди, вакытча Беним гӱӱдеми йаалады, гӧмӱлмӓк ичин хазыр олсун. 9Доору сӧлеерим сизӓ, ани бӱтӱн дӱннедӓ, нередӓ Ии Хабер насаат олаӂэк, бу карынын йаптыы сӧленеӂек, да она анылмак олаӂэк». 10Иуда Искариот, оники ӱӱрениӂилердӓн бириси, гитти бӱӱк попазлара, сатсын Иисусу. 11Оннар, ачан буну ишиттилӓр, севиндилӓр да гӱмӱш она вердилӓр. Сора Иуда аарарды уйгун вакыт, ки Иисусу сатсын. 12Хамурсуз йортунун илк гӱнӱндӓ, ачан кесилирди Паскеллӓ кузусу, Иисуса Онун ӱӱрениӂилери дедилӓр: «Нередӓ истеерсин Паскеллейи имӓӓ? Гиделим, хазырлайалым». 13Озаман О йоллады ики ӱӱрениӂисини, дейип оннара: «Гидин касабайа. Сизӓ каршы чыкаӂэк бир адам, ани гӧтӱреӂек бир тести су. Гидин онун ардына, 14нерейи о гиреӂек, да дейин ев чорбаӂысына: \"Ӱӱредиӂи сорэр: Нередӓ конак одасы, ангысында ийеӂӓм Паскеллейи ӱӱрениӂилеримнӓн?\" 15О гӧстереӂек сизӓ ӱст катта бир бӱӱк ода, хазыр, дӧшенмиш. Орада хазырлайын бизӓ Паскеллейи». 16Ӱӱрениӂилӓр чыкып гиттилӓр касабайа да булдулар хепсини ӧлӓ, ниӂӓ сӧледийди. Орада хазырладылар Паскеллейи. 17Авшамнен Иисус гелди оникисиннӓн барабар. 18Ачан оннар отурдулар софрайа да ийӓрдилӓр, Иисус деди: «Доору сӧлеерим сизӓ, сиздӓн бириси, ани шинди Бенимнӓн ийер, Бени сатаӂэк». 19Оннар кахырландылар да башладылар бири-бири арды сора Она сормаа: «Аӂаба диилим ми бӓн?» 20Ама Иисус оннара ӂувап етти: «Сатыӂы – оникиниздӓн бириси, ангысы бенимнӓн билӓ банэр екмеени чини ичинӓ. 21Хакына, ани Адам Оолу гидер, ниӂӓ Онун ичин йазылы. Ама вай о адама, кимдӓн Адам Оолу сатылэр! Она таа ии олаӂэйды, хич дуумасын». 22Ачан оннар ийӓрдилӓр, Иисус алды бир екмек, иисӧзледи, кырды да верди ӱӱрениӂилеринӓ, дейип: «Алын \/да ийин\/, бу – Беним гӱӱдӓм». 23Сора алды чӧлмӓӓ, шӱкӱр етти Аллаха, верди оннара, да хепси ондан ичти. 24Иисус деди: «Бу – Беним каным, \/ени\/ баалантынын каны, ани дӧкӱлер чойу ичин. 25Доору сӧлеерим сизӓ, ани Бӓн шиндӓн сора ичмейеӂӓм чотук мейвасындан о гӱнӓ кадар, ачан ичеӂӓм таазесини Аллахын Падишахлыында». 26Чалдылар бир псалма да гиттилӓр Зейтин байырына. 27Иисус оннара деди: «Хепсиниз \/бу геӂӓ Беним бетеримӓ\/ сӱрчеӂениз, зерӓ вар йазылы: \"Ураӂам Гӱдӱӂӱйӱ, да койуннар даалаӂэк\". 28Ама дирилмектӓн сора сиздӓн ӧнӂӓ Галилейайа гидеӂӓм». 29Петри Она деди: «Артык хепси дӓ сӱрчӓрсейди, бӓн хеп окадар сӱрчмейеӂӓм». 30Иисус она деди: «Доору сӧлеерим сана, ани бӱӱн, бу геӂӓ, ики сыра хороз ӧтӱнӂӓ, сӓн ӱч сыра атылаӂан Бендӓн». 31Петри, сора таа пек конуп, бааланды: «Еер лӓӓзым оларсайды ӧлейим да Сениннӓн, хеп окадар атылмам Сендӓн». Бӧлӓ лафетти каланы да. 32Оннар гелдилӓр бир ерӓ, ады Гефсимани. Иисус деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Отурун бурада, Бӓн орада дуа едеӂӓм». 33Сора алды йанына Петрийи, Иакову хем Иоаны да башлады титсинненмӓӓ хем пек зеетленмӓӓ. 34Озаман деди оннара: «Ӂаным кахырлы ӧлӱмӓдӓн. Калын бурада да кушку олун». 35Сора гитти бираз таа илери, капанды ерӓ да башлады дуа етмӓӓ, ани, еер варсайды ниӂӓ, гечсин Ондан бу саат. 36О деди: «Авва, Бобам Беним! Хепсини Сӓн вар ниӂӓ йапасын. Еер варсайды ниӂӓ, ашырт Бендӓн бу аӂы чӧлмӓӓ. Хеп окадар олсун диил ӧлӓ, ниӂӓ Бӓн истеерим, ама ниӂӓ Сӓн». 37Сора гелди ӱӱрениӂилеринӓ, булду оннары уйуйар да деди Петрийӓ: «Симон, сӓн уйуйэрсын? Бир саат баарлем кушку дурамадын? 38Кушку олун да дуа един, ки денемейӓ дӱшмейӓсиниз. Дух хавез, ама тен куветсиз». 39Сора гитти енидӓн да дуа етти, дейип хеп о лафлары. 40Енидӓн гелди да булду оннары уйуйар, зерӓ уйкудан аарлашмышты гӧзлери. Оннар билмӓрдилӓр, не ӂувап етсиннӓр. 41Гелди ӱчӱнӂӱ сыра да деди оннара: «Сиз хеп таа уйуйэрсыныз хем динненерсиниз ми? Етӓр, саат гелди! Тӓ, Адам Оолу верилер гӱнахкерлерин елинӓ. 42Калкын, гиделим! Тӓ, Беним сатыӂым йаклашты!» 43Иисус таа лафедӓркӓн, гелди Иуда, оникисиндӓн бириси, хем онуннан барабар чок инсан кылычларлан хем мочугаларлан, йолланмыш бӱӱк попазлардан, билгичлердӓн хем аксакаллардан. 44Сатыӂы вердийди оннара бутӱрлӱ нышан: «Кими ӧпеӂӓм, Одур Иисус. Ону алын да, сыкы тутуп, гӧтӱрӱн». 45Иуда, гелип, чабук йаклашты Иисуса да деди: «Ӱӱредиӂи!», сора ӧптӱ Ону. 46Инсаннар, узадып еллерини, туттулар Иисусу. 47Онун йанындан бириси чыкарды кылыӂы, урду баш попазын чыраана да кести онун кулааны. 48Иисус деди оннара: «Сиз чыктыныз Бени тутмаа, ниӂӓ бир хайдуду, кылычларлан хем мочугаларлан. 49Хер гӱн сизиннӓн булунурдум Айоз бинада, ӱӱредерӓк инсаны, да тутмадыныз Бени. Ама Айоз Йазылар лӓӓзым таманнансыннар». 50Озаман хепси ӱӱрениӂилӓр брактылар Ону да качтылар. 51Бир генч олан, сарылы салт бир кетен безлӓн, гидӓрди Онун ардына. Ону да туттулар. 52Ама о бракты бези да чыплак качты. 53Баш попазын евиндӓ, нерейи гӧтӱрдӱлӓр Иисусу, топландылар хепси бӱӱк попазлар, аксакаллар хем билгичлӓр. 54Петри йырактан-йыраа гитти ардларына баш попазын аулунадан. О отурду бекчилӓрлӓн да йысынарды атештӓ. 55Бӱӱк попазлар хем бӱтӱн Синедрион аарардылар Иисуса каршы шаатлык, ки верӓбилсиннӓр Ону ӧлӱмӓ, ама буламардылар. 56Чок инсан Она каршы йаланӂы шаат олдулар, ама шаатлыклары бири-биринӓ каршыйды. 57Сонда биркач адам калкты да йаланӂы шаат олду Она каршы, дейип: 58«Биз ишиттик, ниӂӓ О дейӓрди: \"Бӓн йыкаӂам бу адам елиннӓн йапылмыш Айоз бинайы, да ӱч гӱнӓ кадар енидӓн калдыраӂам башка бир бина, диил адам елиндӓн йапылы\"». 59Ама хеп окадар шаатлыклары бири-биринӓ каршыйды. 60Озаман баш попаз калкты оннарын арасындан да сорду Иисуса: «Сӓн хич ӂувап етмейеӂӓн ми? Недир бу шаатлыклар, ани Сана каршы едилер?» 61Ама О сусарды да бишей ӂувап етмӓрди. Баш попаз сорду таа бир сыра: «Сӓнсин ми Христос, иисӧзленмиш Аллахын Оолу?» 62Иисус ӂувап етти: «Бӓним, хем сиз гӧреӂениз Аллахын Оолуну, отураркан Кудретлинин саа тарафында хем гелӓркӓн гӧк булутларыннан». 63Баш попаз йыртты кенди рубаларыны да деди: «Не лӓӓзым бизӓ таа башка шаат? 64Сиз кендиниз ишиттиниз кӧтӱлемейи, не дейеӂениз?» Оннар хепси кабаатлы булдулар Иисусу ӧлӱмӓ. 65Кимиси башлады Она тӱкӱрмӓӓ. Бааладылар гӧзлерини, йумуруруклардылар, сора сорардылар: «Пророклук ет, ким урду!» Сонда бекчилӓр, алып араларына, шамарладылар Ону. 66Ачан Петри ашаада аул ичиндӓ отурарды, баш попазын бир изметчийкасы гелди. 67О гӧрдӱ Петрийи, ангысы атештӓ йысынарды, бакты уз онун ӱзӱнӓ да деди: «Сӓн дӓ Назаретли Иисуслан булунардын». 68Ама Петри деди, атыларак: «Билмеерим хем аннамээрым, не иш ичин сӓн лафедерсин», да дышары чыкты токатлар йанына. Бу вакыт хороз ӧттӱ. 69Бундан сора изметчийка енидӓн гӧрдӱ ону да генӓ башлады сӧлемӓӓ орада дураннара: «Бу адам да оннардан бириси». 70Петри енидӓн атылды. Бираздана орада дураннар генӓ дедилӓр Петрийӓ: «Аслы, сӓн оннардансын, зерӓ сӓн дӓ галилейалыйсын, \/сенин лафларындан танынэр\/». 71Петри башлады бетвайлан емин етмӓӓ: «Хич танымээрым бу Адамы, Ангысы ичин сиз лафедерсиниз». 72Таман о вакыт хороз ӧттӱ икинӂи сыра. Петри аклына гетирди Иисусун сӧзлерини: «Хороз ики керӓ ӧтӱнӂӓ, сӓн ӱч керӓ Бендӓн атылаӂан». О башлады аӂы-аӂы ааламаа.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/14","date":"2017-08-24T07:08:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886133042.90\/warc\/CC-MAIN-20170824062820-20170824082820-00372.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000083447,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000083446502686}","num_words":4409,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.028,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86682.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, Аллах оннары шинди даава етмеер, ким йашээр Иисус Христозда \/– оннары, ким йашамээр тенӓ гӧрӓ, ама Духа гӧрӓ\/. 2Зерӓ духчасына йашамак закону Иисус Христозда бошандырды бени о закондан, ани гӱнаха хем ӧлӱмӓ гӧтӱрер. 3Не Закон йапамады, чӱнкӱ теннӓн йуфкаланды, Аллах йапты. О йоллады Кенди Оолуну, бензӓр гӱнахкер инсана, курбан олсун гӱнах ичин, да даава етти гӱнахы, ани вар инсан тениндӓ, 4ки доору ишлӓр, не Закон истеер, таманнансын биздӓ, ангылары йашамээр тенӓ гӧрӓ, ама Духа гӧрӓ. 5Ким тенӂесинӓ йашээр, дӱшӱнер, не тен истеер. Ама ким духчасына йашээр, дӱшӱнер, не Дух истеер. 6Тенин дӱшӱнмеклери ӧлӱмӓ гӧтӱрер, ама Духун дӱшӱнмеклери йашамак хем услулук верер. 7Оннар, ани тенӓ гӧрӓ дӱшӱнӱрлӓр, душмандыр Аллаха каршы, зерӓ Аллахын Законуна бойну иилтмеерлӓр хем йок да насыл иилтсиннӓр. 8Ким заплы тендӓн, Аллаха йок насыл кендилерини беендирсиннӓр. 9Ама сиз тендӓн заплы диилсиниз, ама Духтан, еер Аллахын Духу сиздӓ йашарсайды. Кимдӓ йок Христозун Духу, о диил Онун. 10Еер Христос сиздӓйседи, гӱӱдениз ӧлӱ, чӱнкӱ гӱнах йаптыныз, ама духунуз дири, чӱнкӱ доору сайылдыныз. 11Еер Онун Духу, Ким Иисусу ӧлӱдӓн дирилтти, сиздӓ йашарсайды, озаман Ким дирилтти Христозу ӧлӱдӓн, сизин дӓ ӧлӱмнӱ гӱӱделеринизӓ йашамак вереӂек Кенди Духуннан, ани сиздӓ йашээр. 12Ӧлӓ ки, кардашлар, биз диилиз борчлу тенӓ, ки тенӓ гӧрӓ йашайалым. 13Зерӓ еер йашарсайдыныз тенӓ гӧрӓ, ӧлеӂениз. Ама Духлан ӧлдӱрӱрсейдиниз гӱӱденин кӧтӱ йаптыкларыны, озаман йашайаӂэныз. 14Зерӓ хепси, ким кулланылмыш Аллахын Духундан, оннар – Аллахын ооллары. 15Зерӓ сиз каблетмединиз чыраклык духу, ки енидӓн коркуда оласыныз, ама каблеттиниз Духу, Ангысы бизи оол йапэр. Биз о Духлан баарэрыз «Авва, Боба!» 16Бу Дух Кендиси, бизим духумузлан бирлешип, шаатлык едер, ани биз Аллахын ушакларыйыз. 17Еер Аллахын ушакларысайдык, озаман мирасчы да олаӂэз; еденеӂез Аллахын адамакларыны хем хепсини, не вар Христозда, еер зеетленӓрсейдик Онуннан, ки барабар метинник тӓ еденелим. 18Бӓн есаплээрым, ки бизим шиндики зеетлеримиз бишей диил, бакарак о метиннӓӓ, ани бизӓ ачылаӂэк. 19Зерӓ хепси, не йарадылмыш, умутлан беклеер, незаман Аллахын ооллары ачылаӂэк. 20Зерӓ хепси, не йарадылмыш, зорланды, бошуналаа дӱшсӱн, диил кенди истедииндӓн, ама Ондан, Ким зорлады, бу умутлан, 21ки хепси, не йарадылмыш, бошанаӂэк чӱрӱклӱктӓн, ангысына чырак олду, да еденеӂек Аллахын ушакларынын метинни сербестлиини. 22Зерӓ билериз, ани хепси, не йарадылмыш, бӱӱнӓ кадар барабар офлээр хем зеетленер, ниӂӓ дуудуран кары. 23Ама диил саде о йарадыланнар, ама биз дӓ, кимдӓ вар Аллахын илк баашышы – Айоз Дух, биз дӓ офлээрыз хем беклеериз, бизи оол йапсын хем куртарсын бизим гӱӱделеримизи. 24Зерӓ биз умутлан куртулдук. Ама еер гӧрейдик, нейӓ умутланэрыз, буна умут денмӓз. Зерӓ ким умутланабилир она, не гӧрер? 25Ама еер умутланарсайдык она, не гӧрмеериз, дайанмаклан ону беклейӓбилириз. 26Хеп ӧлӓ Дух та йардым едер бизӓ, бизим зайыфлыымызда. Зерӓ биз билмеериз, ниӂӓ лӓӓзым дуа етмӓӓ, ама Дух кендиси бизим ичин араӂылык едер ӧлӓ офламакларлан, ани лафлан хич аннадылмаз. 27О, Ким аараштырэр инсан ӱреени, билер, не дӱшӱнӱр Дух, зерӓ Дух араӂылык едер Аллахын айоз халкы ичин Кенди истедиинӓ гӧрӓ. 28Билериз, ани Дух хер халда иилик ичин ишлеер оннарлан билӓ, ким Аллахы север хем чаарылмыш Онун истедиинӓ гӧрӓ. 29Зерӓ кими Аллах ӧнӂӓ таныды, оннары карарлады, бензӓр олсуннар Кенди Оолуна, ки О илк дуумуш олсун чок кардашларын арасында. 30Кими Аллах ӧнӂӓ таныды, оннары чаарды, кими чаарды, оннары доору сайды, кими доору сайды, оннары да метиннеди. 31Не дейӓбилириз бунун ичин? Еер Аллах бизимнӓнсейди, ким бизӓ каршы олабилер? 32О, Ким Кенди Оолуну аӂымады, ама хепсимиз ичин ӧлӱмӓ верди, аӂаба насыл Онуннан барабар бизӓ хепсини вермӓз? 33Ким кабаатлайаӂэк Аллахын сечилмиш инсаныны? Аллах оннары доору сайэр. 34Ким оннары мааналайаӂэк? Иисус Христос ӧлдӱ, ама дирилди дӓ. О – Аллахын саа тарафында да бизим ичин араӂылык едер. 35Ким айырабилир бизи Христозун севгилииндӓн? Зеет ми, зорлук му, кооламак мы, аачлык мы, чыплаклык мы, титсилик ми оса кылыч мы? 36Ниӂӓ вар йазылы: «Сенин бетеринӓ херзаман ӧлӱмӓ верилериз. Сайэрлар бизи койуннар еринӓ, ани кесилеӂек». 37Хеп окадар хепсини буннары хептӓн енсеериз Онун кувединнӓн, Ким бизи севди. 38Бӓн пек инанэрым, ани не ӧлӱм, не йашамак, не ангиллӓр, не гӧктеки заабитлӓр хем куветлӓр, не шиндики заманнар, не гелеӂек заманнар, 39не ӱӱсеклик, не деринник, не дӓ башка бишей йок насыл айырсын бизи Аллахын севгисиндӓн, ани вар Иисус Христозда, бизим Саабимиздӓ.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/8","date":"2017-08-18T16:42:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886104704.64\/warc\/CC-MAIN-20170818160227-20170818180227-00328.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":2622,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.049,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":81584.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, ани услуйум аранызда, ама кыйакым сиздӓн узак оларак, йалварэрым Иисус Христозун мӱнӱзлӱӱннӓн хем йалпаклыыннан 2хем истеерим, ки ачан гелеӂӓм, лӓӓзым олмасын, ки кыйак олайым бир кыйышмаклан хем гиргинниклӓн, не дӱшӱнерим гӧстермӓӓ оннара, ким сайэр, ани биз йашээрыз тенӓ гӧрӓ. 3Зерӓ, макар ки биз тенӂӓ йашээрыз, тенӂӓ дӱӱшмеериз. 4Бизим дӱӱшӱмӱзӱн силӓхлары диил тенӂӓ, ама оннарда вар Аллахтан кувет, калелери йыксыннар дейни. 5Биз йыкэрыз бош фикирлери хем хепсини, ани шишкинниклӓн калкэр да дургудэр инсаны Аллахы танымактан. Хербир дӱшӱнмеклери есир алэрыз, ки Христозу сеслесиннӓр. 6Хазырыз ӂезаламаа хербир сеслӓмезлии, ачан сизин сеслемениз таман олаӂэк. 7Бакын ӧнӱнӱзӓ. Ким инанэр, ани кендиси Христозун, о дӱшӱнсӱн, ниӂӓ о Христозун, ӧлӓ биз дӓ Христозунуз. 8Еер бӓн зеедӓ ӱӱнӓрсейдим бизим куветлӓн, не Сааби верди бизӓ, сизи каавилетмӓк ичин, ама диил йыкмак ичин, калмайаӂам утанмыш. 9Буну деерим, ки санмайасыныз, ани бӓн сизи кийатларымнан коркудэрым. 10Зерӓ деерлӓр: «Онун кийатлары кескин хем каави, ама кендиси биздейкӓн, гӱӱдеси йуфка, лафы да каба». 11Ким бӧлӓ лафедер, ко аннасын, ани, не деериз сизӓ кийатларымызда, узакта булунаркан, хеп ону йапаӂэз, аранызда булунаркан. 12Доору, ани биз кыйышмээрыз бенземӓӓ еки конмаа оннарлан, ким кендини метедер. Оннар кендилерини бензедерлӓр хем ӧлчерлӓр кенди ӧлчӱлериннӓн. Аариф олан бӧлӓ йапмаз. 13Ама биз зеедесиннӓн ӱӱнмейеӂез. Ӱӱнмемиз о ӧлчӱдӓ калэр, ани Аллах верди бизӓ, ки, насаат е��ерӓк, етишелим сизӓ кадар. 14Биз зорламээрыз кендимизи, сансын сизӓ етишмедик. Зерӓ илкин биз сизӓ етиштик Христозун Ии Хабериннӓн. 15Биз ӱӱнмеериз ӧлчӱдӓн дышары башкаларын ишлериннӓн, ама умутланэрыз, ани сизин инаныныз бӱӱдӱкчӓ, аранызда ишлемӓк кырларымыз зееделиклӓн генишленеӂек, 16ӧлӓ ки насаат едӓбилериз Ии Хабери сиздӓн таа ӧтӓӓ. Зерӓ истӓмеериз ӱӱнелим ишлӓрлӓн, ани йапылды башка бир адамын аланында. 17«Ким ӱӱнер, ӱӱнсӱн Саабийлӓн». 18Зерӓ диил о, ким кендини метедер, беенилеӂек, ама кими Сааби метедер.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/10","date":"2017-08-20T10:45:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886106367.1\/warc\/CC-MAIN-20170820092918-20170820112918-00681.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1193,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":81920.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 5, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г83ЕТИ ♦ * окт» 1Ж^* ив. ♦ m im\nканчлар силсэтк гшн лмишнда\n(Эввэлн 1-чн сэЬифоД»)\nлу Мэркэаи Комитэсинин бу-росунда, 1991-чи илин эвво-лшедэ «с© пленум да бахыл-ды. Ишлэннб алавалар едил-миш вариант республика Али Советинэ тагдим олунду. Бундам сонра лаЗиЬэ ила баглы бутун гаЗгьшары эсасэн Али Советин Канчлар номиссиЗа-сы ез узаринэ кетурду. Бил-до^иниз «ими, Али Советин Заз сессиЗасьщда бу санад биринчи охунушда гэбул олунду во уч комисси]аЗа тапшы-рылды ки, лаЗиЬэни бигр да назарда« кечириб аз таклиф-лэрини версия. Бу Захынлар-да елм, хал г тэЬсили, техники таратги, канчлар во га-нунверичилик комиссовала-\nрыньгн ичласында ла>иЪа диг-гатла арашдырылды вэ мувафиг назирликларин таклиф-лари да нэзара алынмагла она бэ'зи даЗишикликлэр вэ алавалар едилди. Инди сон евз республика Али Совет«1 нинди&р. Артыг Али Совешн РаЗасет ЬеЗ'етинин мувафиг гарарына асасан бу мэсалэ невбэтн сеосиЗанын кундали-]««э дахнл едилиб.\n^ри кэлмишкан геЗд едим «и, ганун лаЗиЬэсинин так-миллэшдарилмэаиндэ рее публиканьш адл«Ла, малиЗ-jэ назирликларинин, Девлэт Эмак вэ Сооиал Масалалар Комитэсинин да зэЬмэти бе-]укдур. Онларьш ла>иЬадэн ум у май разы галдыгларыиа бахмаЗгнраг муаЛан таклнф-лэрн да олмушдур. Хусусан Девлэт Эмак вэ Сослал Масалалар Комитаси хе]ли конструктив тэклиф вермишдир. Белаликла, бу ганун Ьеч да бир групун, а]рыча бир тэш-килатын субЗектив мевге>и-ни экс етднрмцр.\n— Ганун ла]нЬасинн аса-сэн нечэ шарь едэрднннз?\n— Принсиллари гьюача бела шэрЬ етмэк олар: хал-гын келэчэЗини муэЗЗэн едан хусуси ичтимаи труп ними канчлэрин мараг вэ талэба-тынын устунлуЗуну габул етмак, Ьеч бир фэрг го]ма-дан буту« кэнч вэтандашла-рын Ьугуг бэрабэрл«3и, онла-рын ЗарадычЫ имканларьш-дан оарбэст истифадэ едил-маси, Ьартарафлц инкишаф-\nлары учун тарант }арадыл-масы, милли-мэдэни эн'энала-рин варислиЗи, нэсиллэрин мэ'нави элагасинэ гаЗгыкеш-лик, онларьш И угу г ва азад-лыгларынын вэЬдэти, л канч-ларш сооиал - мудафиаси учун Иугугн ва ташкилати тэ'минат Зарадылмасы. Бир факты да геЗд едим ки, илк дафа олараг канч, канч аила, канчлар тэшкилатлары анла-Зышларьшын статусу дэгиг-лашдирилир. ДунЗанын мух-тэлиф елкалэриндэ бу мэса-лаЗэ бахьшх мухтолифдир, Бизим комиссиЗада да бу мэ-салэ ©трафьгнда чидди му-баЬисалэр олду. Кэнч мэф-Ьуму Зашы 30-а гадар олан республика ватэндашларына аид едилир. Гану на кора эр вэ арвадьш Зашы 30-дан чох олмаЗан аилалар кэнч аила саЗылыр. Бела аилэларэ му-аЗЗэн куээштлэр да назарда тутулур. Анчаг бу о демак де|ил «и, онлара девлэт тэрэфиндан алаво васаит вери-лачак. Лох, садачэ бела аила-лэрэ ела шараит зарадылачаг ки, ез лари ез проблемлари* ни, чашнликларини Ьалл еда бнлеинлэр.\n— СаЬиб муэллмм, кэнч-дар баредэ а]рыча ганун од-масд д| республикатш баш-га гануня сэнаддаринда кэич-дара соснал саЬада кузэштлэр аввадлэр да назарда тутул-пушдур. Лакни онларьш чох аз бир Ьяссася бу кузэшт ва имтн\/азлардан фаЗдалана бнлмншднр.\n— А^дындыр <ки, ганун ез-езуна ишламир. Ону че-ми-ЗЗатин узвлари — адамлар Ьэракатэ кэтирмалиднрлэр. СеЬбэт тэкча бу ганундан Jox, бутун ганунлардан ке-дир. Одур ки, башлыча маг-сад, умумиЗЗэтлэ, бутун га-нунлары мутаЬаррик олан девлат гурмагдыр. Башга га-нунлар ними бу ганунун да Зерина Зетирилмасива наза-раш республика Прокурорлу-гу ЬэЗата кечйрмолидир. Канчлар Ьаггьшда ганунла баглы бир магам да вар. Шарг аламиндэ Зашча, вэонфача óejyja йермят етмак адэти чох кучлуь дур. ЧалышмалыЗыг ки. бу кеоал ан'анэ ганунла-\nghiH пооулмасы, канчларин yi-угларьшьш тапдаланмасы heeaóbma олмасьш. Карэк девлат органлары, канчлар ташкилатлары да бу мэсэлэ-дэ чаванларымыза кема^ини асиркамасин.\nЛаЗиЬада канчлар ташкилатлары барэда уч маддадон ибараг ajpbiya белма вар. Сезсуз ки, бу ганун .рэсми-лашандан сонра республика конститусиЗасы чарчивасотн-да фаалиЗЗат кестаран бир сыра тэшкилатлар Зараначаг. Ду«3а тэчрубаси кестарир ки*, девлат такча ез гурум-лары Иесабына Ьеч вахт кэнч-лар сиЗасэтини там haJaTa ке-чирэ билмаз. О Ьамин мэсэ-ладэ канчлар ташкилатлары-ла да архаланмалыдыр.\nJlajHhwa кестэрилдиЗн ки-м,и республиканын игтисадиЗ-Заты имкан вердикчэ девлат канчлар ташкилатларына raj-гы вэ Зардым кестармалищир. Гарб елкэлэринин чохунда канчлар тэшкилатлары дев-лэтдан ва ja ларпиЗалардан Зардым алыр, онларын ваоа-ити Иесабына фэалиЗ|эт кес-тарирлар. Биздэ иоа канчлар тэшкилатлары ез кучунэ ва ез васаити песабына фаалиЗ-Зат кестарир. Устэлик девлат органларьшьш Зеринэ je-тирмали олдуглары бир чох функс»3алары да адетэн канчлар тэшкилатларынын - боЗнуна гоЗу|рлар.ч'БйзДб канч-лэр таишилатларына девлат тэрэфйндэн м'алиЗJa ЗардымьК\" hap шеЗдан аввал, онларьш алда етди клэри кэлирлардан верки тутулмасында MyajjaH кузаштлар Ьесабына hajaTa кечирилэчак.\n— РаЬбэрлик етднЗиниз вэ бу кунлэр адыны дэ]нш-мнш АзарбаЗчан Канчл��р Ит-тнфагы Ьаггыцда. 90-чы нл-дэн барн бу, тэшкилатда нкннчн аддэЗншмэднр. Рес-публика комсомолунун XXXIII гурултаЗында сэЬв етмнрэмсэ, тэшкилатын ннди-кн ады да таклнф едилмнш-ди. Амма ону мудафнэ едак-лэр аз олду. Ивди гурултаЗ-дакы азлыгын тэхлнфн сэс чохлугу нлэ бэЗаннлнб. Буну нечэ нзаЬ едэрднннз?\n— Бу суалы чох верирлэр. Сон конфрансымыэда да бу мэсэлэ галхды. Натта нумаг Зэндалардан талэб едашгар да олду -ки, ким о вахт буяун anejhMHa чыхыбеа, (Задьшыз-дадырса сасвермэ адбаад ол-мушду) инди онлар чаваб вермалиди-р. Мэнчэ, бу канч-лик чылгынлыгьшдан, ман-оимализмдан башга бир HieJ деЗ«л. Олбэтта. о вахт биз\nМадэни\/\/этимиз дун}а орбитиидэЛондон Азарба!чан халчачысыны алгышла|ыр\nда чох шеЗлари керузадун* Амма haJaTMH реаллыглары-ны мазера алмамаг, онларла Ьесаблашмамаг манчэ ja аван-туристлерэ, ja да даЗаз адам-лара хас олан асеЗфнуЗэтдир. Хусусан да Зузлерлэ, минлэр-ла адамьш талеЗино та'оир кестэра билачэк мэсалалэ-рин Ьэллиндэ. Кечан ил но-Ja6p аЗынын реаллыглары башга иди. индннин, бу ку-нун реаллыглары иса тамам башгадыр. Она кара да май hap бир масалани вахты чат-дыгча, шараит имкан вердикчэ Ьалл етма^ин тэрофда-рыЗам. <4aja чатмамьпп чырманмагын» Jox. Кон-франсда тэшкилатььмьчзла баглы бир сыра талеЗуклу масалалар да ез Ьаллини тап-ды. Онун низамнама ва ма-рамнамаоинда, елачадаадын-да деврун талебларине чаваб верен да)ингикликлар едил-ди. АзарбаЗчан Канчлар Ит-тифагы oHjacn магседлэрдан. идеоложи еЬкамлардан узаг, республика кэнчларини Азэр-баЗчанын тараггиси, онларьш hyryr вэ марагларынын мудафиаси намина бирлэш-диран бир тэшкнлата чеврил-ди. Ону да rejA етмак истар-днм ки, сиЗаси магсадлэрдан узаг олмаг Ьеч да о демак де|илдир ки, АКИ cHjacara гарышмаЗачаг. Табии ки, чэ-миЗЗэтдэ ЗашаЗыб Ьэ^атда ке-дэн cMjam просеслардан там кэнарда галмаг геЗри-мум-\nкундур.\nСепбет ондан кедкр ки, АКИ ез гаршысьшда билава-сита cHjacH мэгсэдлэр roj-мур. О чумлэдан haKHMHfjJar угрунда да мубариза апар-смыр. О ки галды канчларин сиЗаси проблемлари ва марагларынын мудафие олун-масына, бурада АКИ езунун бутун имканларындан во га-нунла Jon верилон ваоиталар-дан истифадэ етмэЗа чалыша-чагдыр.\nБу кунлэрда Иттифаг комсомолунун сонунчу — XXII гурултаЗы кечирилди ва ора-да бела бир гарар гэбул олунду ки, коммунист канчлар тэшкилатларынын федераси-Засы ними УИЛККИ-нин си-]аси ролу баша чатмыш he-саб едилсии. Бу иса о демэк-дир ки, - Иттифаг структуру кими комсомол артыг Зохдур вэ hap бир республикада канчлар Ьэрэкатынын кала-. чак инкишафы республика-\".льш .рдундаи.асыль1дырж.,.. .\n— СаЬиб муэллнм, кэнч-^Лэр' сиЗасэтн барэдэ девлэт\nганунунуи ЬэЗата кечирнлмэ-синдэ кэнчлэр тэшкилатынын ролу надэн нбарэт олачаг?\n— Догрудан да, он муЬум масалэлардан бири бу ганунун haJaTa кечирилма меха-низминин ишланиб Ьазырлан-масы олачаг. Республика Али Советинин Канчлар ко-MHccHjacbi ганунверичи ор-гандыр. Ганунун ичрасьшы та мин етмак учУН мувафи�� ичраедичи органлар да ол-малыдыр. «Бу, ганун лаЗиЬэ-синда да «назарда тутулуб. Республика cobhJJэсиндэ ху-суси девлэт комитаси japa-дылмалы, Зерлардэ Советла-рин ¡нэздиидэ онларын мувафиг белмэлэри олмалыдыр. Ланин бу гурумлар Зарады-лыб, онларын фаалиЗЗоти raj-дасына душэнадак кэнч Ларин проблемлари ила баглы масэлаларин Ьэллинин ас ас агырлыгыны Зенэ АзэрбаЗ-чан Канчлар Иттифагы ез узаринэ кетурур.\nСеЬбэтн Зазды: Илгар РУСТЭМОВ,\n♦Халг гэзетишнн мухбири.\nСентЗабрын биринчи он-кунЛуЗуну Лондой сэнэтсе-вэрлари ва мутахассисл^ри Ьалэ узун муддэт хатьч>лаЗа-чаглар. Инкилтаранин меш-Ьур Келати ширкэтинин са-лонларында ачылмыш халча сэркиси онларьш бу гадим санэт Ьаггында тэсоввурлэри ни демак олар ки, алт-уст етмишдир. Онлары ЬеЗрэтэ катирэн канч АзарбаЗчан хал чачысы Е^лдар Мика3ыловун е'чаэкар саиэти иди...\nБу, тамашачыларын сон бир нечэ илдэ АзарбаЗчан халча-лары ила икинчи кениш та-нышлыгы иди. Бир вахтлар Келати ширкаш халча сава-тимизин агсаггалы, марЬум Лэтиф Кэримовун асарлари-ни танышлыг учун думанлар шаЬэринэ кэтирмишди. Инди иса Ьэмин салонда Лэтиф му-аллимин исте'дадлы шакир динин саркиси ачылмышды. Мараглыдыр ки, Елдарын саркисини шириэтин индики рэЬбари Девит Келати, Лэтиф муаллимин сонатина 6а хышы иса онун атасы ташки-л етмишди.\nЛондонда канч санэткарьш Зарадычьшыг Золуну взлема-]э имкан. веран он беш мух-тэлиф чешнили халча кесте-рилиб. Онларьш арасында Елдара орижинал бадии Ьал-ли«э кера дунЗа шеЬрэти га-зандыран неча-неча эсэр вардыр. «Шаби Ьичран», ♦Шам», ♦Табриз», ♦Хатаи», «Хамса», «Лэчэктурунч», ♦Нагыллар алэмиада», «Лара-ныш» халчаларынын нахьвш ертуЗу, композисиЗа бичими-нин мэзмун-мэ'на лабиринт» ила говушагы геЗринади вэ овсунлаЗычыдыр.\nЕ. Ммка}ыяоэ, «Хамсэ».\nЕлдарын елмэз Фузулинии миераларындан «лмалаиан ♦Шаби Ьичран» асарини АзарбаЗчан халчачылыгында Зенн нстигамэтин образлы бадии niapha меЗлли башлан-гычы Ьесаб етмак олар. Бурада Зарпагланмыш, чичак-ланмиш ва бар яермиш агач-ларын, елача да меЬташзм raj-анын тасвирларинин вапда-тнндан шаирин бонзарсиз\n«Аээрб«|4ви ПООЭМ)« кормф«)Л«рм».\nпортрет« Лараныб.\n«Шам» хал часы Фузулн санэти so ЛеЗли—Манну« мэ-Ьэббэтини урэкдан дуЗанлара итЬаф олунуб. Эоарда шаирин шамын аримаоиндан Заранан портрет« Фузулн поеэаОасы-нын хиридарлары ила влагали шаннлде верялиб. Нахыш-лер доланбачларындан иба-рэт олан «Хатаи» хал час ы-«нын мазмун Зуку илк дафа\nолараг инс&н мунасибэтларн-нн экс етдиран сужетларлэ ачыгланыб.-\nЕлдарын hap бир есэри халчачылыгда Зенн сездур десак cahe етмарик. Буна Лондон тамашачылары да амин олдулар.\nЕ. МикаЗылов сарки кун-лариндэ Инкилтэредэ олуб, халча биличиларинин caj-сыз-Ьесабсыз суалларына ча\nваб вернб. Сарки фоиундакы керушларда тамашачылар АзарбаЗчан декерагив-тетби-ги санэти Ьаггында этраФлы мэ'лумат алмышлар. Кэнч россам ИбраЬим Ьасановун Ьазырладыгы летай бичим-1н оЗунчагларын експооиси-jaja дахил едилмэсн онун умуми колорит ина шухлуг бэхш етмишдир.\nСарки нин асас муддэтн баша чатдыгдан сонра онун вахтынын калан паЗыза гадар уэадылмасы гарара алы-ныб. Бу муддэт арзинда ел кэннн нуфузлу журналларын-да сэркида кестарнлан асар .юрин кениш таблиги нэоар дэ тутулуб. Чу«нки кала« ил Ьэмин халчалардан нбарэт аукснон кечирилачек. Чох ку-ман ни, эчнаби халча хнрн-дарлары вэ коллекснЗ&чыла-ры арзусунда олдуглары ну-мунэлэри элда еда билачак-лар. помин муддата гадар алавэ олараг да ha «ки ири-елчулу халча Ьазырланмасы разылашдырылыб. Ел дар онлар дан бнрнни JahyAH динн-»шн Заранма тарихине hocp едачак (reja едэк ки, ширма-тин раЬбари Д. Келати мил-лиЗЗэта ЗэЬудидир).\nКалан илин паЗызында JahyAH халгы ала мот дар бир тарихм куну — езларинин соЗгырымьждан хилас олма-ларынын 500 иллзаЗнни reja едачаклар. Онларын хнлас-карлары иса турклар олмуш-лар. Ики халгьш достлуру ва гаршылыглы алагэлэри дикар бир халчанькн асас суже-тини тэшкил еда'\nЗнЗадхаи\nеанатшунас.\nФото Канад Баба|евищдпр\nГАРС НУМА1ЭНДЭЛЭРИ НАХЧЫВАНДА\nпротокол Тэрэфлар\nСэдэрэк — ТуркиЗэ Золу-нун тикинтиси сур'этлэ да-вам едир. Гоншу елкэнин рэсми нумаЗэндэлэри тез-тез Нахчыванда олур, тикин-тинин кедиши ила марагла-ныр, тэшкилати-оператив ма-сэлэлэри Ьалл едирлэр.\nБу кунлэрда Гарс вила-JaTH валисинин вэкили Ис-мэт БаЬадурлар бир дэстэ\nрэсми шэхелэ мухтар рес-\nпубликаЗа кэлмишдир.\nTypwija Республикасы ила АзарбаЗчан Республикасы, о чумлэдан Нахчыван Мухтар Республикасы арасында кечан ил ва бу илин март, иЗун аЗларыида имзаланмыш сэнэдлэрэ эса-сэн данышыглар апарыл-мышдыр.\nАвтомобил ва дэмир Золу керпусунун тикинтиси ила алагэдар материал дашын-масына ичазэ верилмаси, мувэггати керпунун салын-\n.! 5V' -г i-ít'.*\nмасы барэдэ протокол им-заланмышдыр. Тэрэфлар гэ-рара алмышлар ки, октЗа-брын 24-дэ Зенидэн керуш-сунлэр вэ протокол да кестэ-рилэн шэртлзрин Зеринэ Je-тирилмэси барэдэ онр-бир-лэринэ мэ'лумат версинлэр.\nА. МЭММЭДОВ, ♦Шэрг гапысы» гээепшни эмэкдашы,\nС. МИЛЮ, «ХГ»-шга мухбнрн.\nДИ П Л ОМ АТЫН ДИПЛОМАТ ОГЛУ\n- ~| ilinb iMiíi *Ihfífflr\n«КомсомолскаЗа правда» гэзетиндэ дэрч едилмиш бир мэгалэдэ август девлэт чев-рилиши заманы ССРИ Ха-ричи Ишлэр НазирлиЗинин эмэкдашы Эднан АгаЗевин\nфевгэл'адэ B93Hjj9T комитэ-синэ гаршы гэти е'тираз мевгеЗиндэ даЗандыгындан данышылырды. «Cahap» гэ-зети бу факты охучуларына чатдырараг билдирмишди\nки, Эднан азэрбаЗчанлыдыр, 35 Зашы вар. «Шабран» гэ-зетинин редаксиЗасында иеэ Ъамкарларым онун эслэн Дэ-вэчидэн олдугуну сеЗлэди-лэр. Бурада Эднанын атасы мэрпум Тофиг АгаЗеви Захшы хатырла]ырлар: бир муддэт мэктэблэрдэ хари-чн дил муэллими ишлэмиш, сонралар СуриЗада совет сэ-фирлиЗиндэ, ССРИ Харичи\nИшлэр НазнрлиЗиндэ чалыш-мышдыр. Оглу да онун Золу илэ кеднр. Эднан БеЗнэл-халг Элагэлэр Институту-нун мэ'зунудур. мухтэлиф совет еэфирликлэриндэ, Бирлэшмиш Миллэ��лэр Тэш-килатында ишлэЗнб, пазыр-да ССРИ Харичи Ишлэр НазирлиЗиндэ ше'бэ муди-\nриянр в. эсэдов.\nБЕНЗИНИН JEHH ГЖМЭТИ\nАзэрбаЗчан Республикасы Назнрлэр Кабннетяюш 1991-чи ил 27 сентЗабр тарнхлн 323 немрэлн гэрары нлэ нефт вэ нефт мэЬсулларынын сатыш гжЗмэтлэрт! артырылмышдыр. Буну ила элагэдар мухбнрнмнз Азэр-\nбаЦан Девлат Даиачаг . JEM0HН ма^мт *'\nше бэсвиин муднрн А. А1АуЕВДВИ мэ лумат\nдыр:\n— Нефт вэ нефт мэЬсулларынын баИалашмасы эса-сэн сон иллэр Ьасилатын caBHjJacHHHH ашагы душмэ-си илэ элагэдардыр. Ону да\nI\nAejHM ки, эрзаг вэ сэнаЗе мэЬсулларынын баЬалашма-сы илэ мугаЗисэдэ бензинин гиЗмэт артымы чуз'идир. Экэр 92 вэ 93 октанлы бензинин 1 лит ринин аввалии\nгиЗмэти 42 гапик идиеэ. инди 53 гепикдир. Нам да 3 гапик президент веркиси кими алыныр. Демэли, бензин чем» 10 гапик баЬа-лашмышдыр. 72 ва 76 октанлы бензинин 1 литри иса 40 гапик олмушдур. Ела билярик ки, Зенн гиЗматлэр нефт Ьасилатынын сабит лэшдирилмэсинэ мусбат та' сир кестэрэчак.\nС ал ар АСЛАНОВ.\nАЛМА-АТА K0PYUIY: Р8'1ЛвР, МОВГЕЛОР\nКИДЕВ. УкраЗна баш на-зири Внтолд Фокин Укрнн-форм — СИТА мухбири ила сеЬбэтиндэ Алма-Атада 13 республика рэЬбарларинин керушунун Зекунларына гиЗ-мат вераркан демншдир: «УкраЗна нумаЗэндэ ЬеЗ'ати нгтнеади бирлик Ьаггында мугавилэ лаЗиЬэси илэ ра-зылашыб онун барэсиндэ\nзишин имзаланмасына ичазэ версии.\nРеспублика парламенти-ннн депутатлары гаршы-сында чыхышында о* бил-дирмишдир ки, Газахыстан паЗтахтында апарылан да-нышыгларда Молдова нумаЗэндэ ЪеЗ'ати Ьеч дэ enja-си мэсэлалэри Aejmi, анчаг игтисади мэсэлалэри муза-кирэ етмэк арзусундадыр.\nчидди геЗдлэрини вэ ез ху-\nсуси ра'Зини сеЗлэмишдио. Мйрча Снегур демишдир ки,\nАнчаг май аминам ки, оу Иттифаг Ьаггывда Jox, Зал-\nсэнэд имзаланмалыдыр. Иг^ ныа, суверен м мустагал дев\nтисади ЬэЗитыМызын сяг битлиЗи ондан асылыдыр».\nБаш назир демишдир: Му-гавилэ тамамланыб тэк-мнллэшднрилэнэдэк, Ьэтта суверен девлэтлэрин баш-чылары тарэфнндэн имза-лананадэк вахт итирмэдан аЗры-аЗры республикалар арасында икитэрэфли вэ чох-тэрафли элагэ Заратмаг ла-зымдыр.\nКИШИШОВ. Молдова Президенти Мирна Снегур Молдова парламентиндан хаЬиш етмишдир ки, он уч республика раЬбэрлэринин Алма-Ата керушундэ Ьа-зырланмыш игтисади са-\nбя^лиЗи Ьаггында сеЬбэт кеда билар. О, ССРИ халг депутатлары бешинчи гурултаЗынын тэ'сис етдиЗи девлэт шурасыныи алеЗЬинэ олдугуну билдирмишдир.\nВАШИНГТОН. АБШ-ын ССРИ-дэки еэфирн Роберт Страусс «Вашингтон пост» газетинин мухбири илэ му-саЬибэсиндэ демишдир: Ja-хын кунлэрда Алма-Атада Совет Иттифагынын рес-публикалары арасында игтисади сазиш имзаланмасы узумузэ калан гышда ССРИ-Ja беЗук Зардым кестэрил-мэси мае элэсинин Гарб тэ-рэфиндэн мусбат Ьалли учун «олдугча эЬамиЗЗэтлидир».\n+ jyrOCHABHJA\nнорби таьлука вазилети елан едилмншдир\nБизнес j\nAKCHjaxap, истиграз вэрагадари\n• ••\nБу Захынларда Бакынын эн кур Зерлэриндэ топ-лашан адамлар аксиЗа ад-ландырдыглары кагызлары тэлэм-тэлэсик бир-биринэ етурур. «Супер-банк», «Супер-банк» деЗэ этрафдакы-лары да оЗуна чэлб етмэЗа чалышырдылар. Бир гадар тарэдд\\тД едэнлэри иса «Су-иер-банк»ын тэшкилатчыла-ры чидд-чаЬдла инандыр-мага чалышырдылар ки, аз-ча пул гоЗмагла бу «акси-Залар»ын саЬиблэри чох беЗук газанч кетурэ билэр-лэр.\nЧохлары буна инанмаса да бэ'зилэри уза душуб Ьэр Ьансы бир достундан вэ За гоЬумундан Ьэмин кагыз-лардан алыр вэ нстэмэдэн «аксиЗа оЗунуна» гошулур-ду. Нэтичэдэ иса эксэриЗ-Зэт удузурду.\nАмма калин аксиЗанын ва умумиЗЗэтлэ, гиЗмэтли ка-гызларын маЬиЗЗэтинэ ва-раг. Онларын чэмиЗЗэтдэ оЗ-надыгы рола «нэзэр» салаг. Гануни, эсл аксиЗалар ак-сионер чэмиЗЗэтлэри. кор-пирасиЗалар тэрэфиндан бу-рагылыр. АксиЗа бурахмаг шорасиЗа Заратмаг Золу-в . АксиЗанын ЗиЗэси кор-»асиЗанын амлакынын му-« Ьиссасинэ саЬиб ол-м г Ьугугу газаныр. Кор-пшрас«3а аксиЗа бурахмагла малиЗЗа бахымындан хеЗли кучланир\nМэсэлэн, тутаг ки. Азэр-баЗчанын эн беЗук сэна]е муэссисэлэриндэн бири — Бакы маишат кондисионери заводу корпорасиЗа Заратмаг фикринэ душуб. Бундан отру завод еа аксиЗаларыны бурахыр. Лени аксионер чэ-миЗЛэтинин (АЧ) бир вэ За бир нечэ аксиЗасыны алмагла сиз онун капиталынын муэЗ-Зэн Ьиссасинэ ортаг олур-сунуз.\nКорпорасиЗанын кэлири-нин муэЗЗэн Ьиссэси — буна дивиденд деЗилир — аксиЗа саЬибинэ чатыр; кэлирин мигдары корпорасиЗанын уму ми газанчындан асылыдыр. АксиЗа саЬиби муэс-сисэнин инкишаф страте-киЗасы, кэлиринин белуш-дурулмэси вэ с. ким« проб-лемлэрэ Ьэср олунмуш уму-ми ичласларда иштирак етмэк Ьугугу да газаныр.\nБелэликлэ, Бакы мэишэт кондисионери заводу илин сонунда умумн капиталын 30 фанзи гэдэр кэлир ке-туреэ, онда сиз аксиЗаЗа сэрф етднЗиниз пулун 30 фаизи мэблэгиндэ газанч элдэ едэ-чэксиниз. На гэдэр ки, адыны чэкдиЗимиз аксионер чэмиЗЗэти мевчуддур вэ За-худ, нэ гэдэр ки, сиз акси-Заныздан имтина етмэЗиб-синиз. о Ьугугу Ьеч нас элн-низдэи ала билмез; аксиЗа-нызы езунуз дэ, сизин васи-тэчиниэ олан брокерим ке-\nмэЗилэ дэ гиЗмэтли кагыз-лар биржасында сата билэр-синиз.\nАксиЗаларын номинал базар вэ За сатыш гиЗмэти олур. Номинал гиЗмэт аксиЗа бурахылышы заманы корпорасиЗанын гоЗдугу сэр-бэст гиЗмэтдир. Бу гиЗмэт аксиЗанын устундэ Зазылыр. Мэсэлэн, тутаг ки, сиз ду-нэн базар гиЗмэтинэ — 100 маната Бакы мэишэт кондисионери заводунун аксиЗасыны алыбсыныз. Амма бу кун сизин корпорасиЗа ба-зарда беЗук мараг догуран кеЗфиЗЗэтли бир мэЬсул бу-рахмага башлаЗыр. Бунун саЗэсиндэ о, элавэ кэлир ке-турэчэк вэ нэтичэдэ сизин аксиЗанын гиЗмэти базарда 30 фаиз галхачаг, башга сезлэ десэк, 130 манат олачаг. Онда бу кун ону сат-магла 30 манат газана би-лэрсиниз. Демэк, аксиЗа бир-жада алгы-сатгыдан да кэлир кэтирир. КерундуЗу кими, эсл аксиЗаларын кэ-лири коЗдэн душмур, кон-крет бир муэссисэнин гануни фэалиЗЗэти саЗэсиндэ ортаЗа чыхыр.\nЭлбэттэ. аксиЗаны алмагла сиз муэЗЗэн мэ'нада риск едирсиниз. Аксионери олду-гунуз муэссисэ муфлислэ-шэ дэ билэр. Она керэ ак-сионерлэрин эксэриЗЗэти, да-Ьа тэчрубэлилэри корпорасиЗанын вэзиЗЗэти илэ баглы\nкифаЗэт гэдэр информасиЗа аландан сонра бу ишэ го-шулур. Бундан башга белэ адамлар аксиЗаЗа пул гоЗмагла Ьэм дэ пулуну инф-лЗасиЗадан горуЗур — инф-лЗасиЗа Зуксэлдикчэ автоматик олараг онларын аксиЗа-ларынын гиЗмэти артыр. Ус-тэлик, аксионерлэр нстэдик-лэри вахт аксиЗалары пула чевирэ билэрлэр. Демэк, эсл аксиЗалар алмаг чох сэрфэли оЗундур.\nБир нечэ кэлмэ дэ ССРИ Девлэт Истиграз вэрэгэлэ-ри барэдэ. ДунЗа тэчрубэ-синдэ истиграз вэрэгэси дедикдэ девлэтин вэ За шэхеи фирманын пул дев-риЗЗэсини кенишлэндирмэк учун бурахдыгы гиЗмэтли кагыз назарда тутулур. Истиграз вэрэгэси саЬиби, ак-сионердэн фэргли олараг, кредитор са}ылыр. 0зу да конкрет фаизлэ...\nИстиграз варэгэлэри чох вахт девлэт тэрэфиндан бу-рахылыр. Ьам да едамшшшэ девлэт замин олдугундан халг арасында чох кениш За-Зылыр. Бундан башга инф-лЗаси}анын вэзиЗЗэтиндэн асылы олараг. девлэт истиграз вэрэгэсинин едэниш фаизини вахташыры тэза-лэЗир (биздэ иса буна 20 ил-дэн бир бахылыр).\nЛерлн бэлэдиЗЗэ органлары да истиграз вэрэгэси бурахырлар. Девр»33а3э бу-\nрахылмыш пуллар Зерли инфраструктурун инкиша-фына сэрф олунур. НэЬа-JaT, KopnopacHjanapbiH вз-лэри дэ истиграз варагэси бурахмагла машгул олур-лар. Конкрет бир мисалла истиграз вэрэгэсинин аксиЗа-дан фэргини нэзэрдан ке-* чирак: кондисионер заво\nдунун аксионер чэмиЗЗэтинэ мувэггати олараг элава во-саит элдэ етмэк лазымдыр. Буну ики Золла газанмаг олар: элава аксиЗалар, Ja да истиграз вэрэгэси бурахмагла... Биринчи Зол аксионерлэр учун сэрфэли деЗил, чун-ки онларын кулли миг да р-да пулу сэрф олунмалыдыр. БеЗук мэблэгдэ пулу узун муддата борч котурмак нм-каны газанылдыгындан истиграз вэрэгэси бурахмаг KopnopacHjaja даЬа сэрфали-дир.\nО бири тэрэфдэн, кондисионер заводунун истиграз вэрэгэсинн алмагла, аксиЗа-дан фэргли олараг, Ьеч бир риска Joa вермирсиниз, аксионер чэмиЗЗэти муфлис-лэшеэ белэ Зенэ да гоЗдугу-нуз пулу кетурурсунуз. Элбэттэ, истиграз вэрэгэсинин кэлири аксиЗанын кэлирин-дэн аздыр. Истиграз варэга-си дэ аксиЗа кими raj могли кагызлар базарына чы-харыла билэр.\nИигждаб ЭЬМЭДОВ,\nигтясад елмлэри яамизэди.\nГЭЗАНЫН\nСЭБЭБЛЭРИ\nГээетамизии срагакун-ку номрэсиндэ нефт мэ'-дэниидэ газа Ьштыида мэ'лумат аермишдиж. Вэ'-зи мэгтмлары дэгиглэш-днрэрэк билдиририк ИИ, ■ефтчыхарма техмолокиЗа-сыида истифадэ едилэи елеитрше гыадырычысы гургусуиуи алыишасы ■этжчэсиидэ Нэримаяо» НГЧИ-дэ вартла|ыш баш вермишдир. ПартлаЗыш яэтичэсжидэ ижи иефтчж Ьэлак олмув, бир иэфэр агьф Заралаимышдыр. Хо-зордоиианефтгаз ИстеЬса-лат БнрлиЗниии баш му-Ьэндиси С. ИБРАЬИМОВ-ДАН ашагыданы мо'лума-ты алмышыг:\n— УмумиЗЗэтлэ. белэ гэ-залар нефтчыхармада надир Ьадисэ Ьесаб олунур. Тэпгигатын мурэккэблиЗи дэ елэ бундадыр. Одур ки. гэ-эанын сэбэблэрини араш-дьфмаг учун Девлят Даг-Ма -дон Нэзароти Комитаси нин. Ьабелэ Нефт во Газ СонаЗе-си Ишчилори Ьомкарлар Иттифагы Республика Ко-митосинин тэЬлукосизлик узро хусусн муфаттишл и Зинин мутохоссислорнндон иба-рот комисснЗа тэшкил едил-мищдир. Ьазырда тоЬгигат\nапарылыр.\nБЕЛГРАД, 3 октЗабр (СИТА-ныи иухбнрнндэн).\nБу иун ЛСФР PoJacoT hej'o-ткннн ичласында Дугослави-Зада билйваситэ Ьэрби тэЬлу-ко возиЗЗэти е'лан едилмиш-днр. Бунунла элагэдар ел-кэнин ал и коллектив органы конститусиЗа илэ нэ-зардэ тутулан иш гаЗдасы-на кечэрэк ЛугославиЗа пар-ламентцнин MyaJJan сэла-ЬиЗЗэтлорини ез узаринэ кетурур-\nБурада JaJbiaaH рэсми мэ-луматда деЗилир ки, ЛСФР РоЗасэт heJ'aTH фасилэсиз ишлэмэЗа башлаЗачагдыр. Гэрарлар paJacaT ЬеЗ'этинин иштирак едэн узвлэринин сэс чохлугу илэ гэбул еди лэчэкдир.\nИчласда Ьабелэ Jyroc-лавиЗа СилаЬлы Гуввэларн-нин команданлыгында paja-сат ЬеЗ'этинин СловениЗа-дан олан узвлэрини иштирак Ьугугундан мэЬрум етмэк гарара алынмышдыр. Бу, ЛугославиЗа Халг Ордусу Ьиссоларинин вэ болмэлэри-нин СловениЗадан чыхарыл-масы вэ бу республикадан олан чагырышчыларын Лу-\nгославиЗа Халг Ордусунда хидмэтннин даЗаадырылмасы Ьаггында овволлор гобул едилмиш горарла элагэдардыр.\nОлканин силаЬлы гуввэ-ларинин баш команданы олан ЛСФР Pajaearr heJ'oTOHKH\nичласында сафарбэрлик са-Ьэсиндэ раЗасат ЬеЗ'этинин гэрарларыны Зеринэ Зетир-мэк учун баш команданлыг гэраркаЬынын фэалиЗЗэти бэЗанилмиш «вэ мувафиг га-нунларын ардычыл тэтби-гинин зэруридиЗи rejA олун-мушдур. РоЗасэт heJ'aTH силаЬлы гуввэлэрин рэЬбар-ли]и тэркибиндэ мвЬкам бирлик олдугуну rejfl етмиш вэ ону там мудафнэ етдиЗи-ни билдирмишдир.\nEJhh заманда ЛСФР Ро-Jacar ЬеЗ'эти елкэнин халг мудафиаси узро иттифаг катибннин Авропа Бир-лиЗинин васитачилиЗи илэ багланмыш мугавилолэрин вэ барышыгларын ЬэЗата кечирилмос!} саЬосиндаки фа-алцЗЗотшю, Ьабелэ бу муга-вилэлэрдэн ирали кэлэн кэ-лэчэк фэалиЗЗэтин программны бэЗэнмишдир.\nМЕ1ДАНДА МИТИНГ\nОкт>а6рьж 4-до ахшам из-диЬампы митинг олмушдур. АзарбаЗчан Халг ЧэбЬасинин тэшэббусу нлэ тэшкил олунмуш бу митингдэ чыхыш еденлэр республиканын pah-барлиЗ« ила АХЧ лидерлэри-нкн данышыгларынын мус-бэт кэтичэлэндиЗини билднр-мишлэр. Эввэллэр ирали су-рулэи толоблэрдон бири — АзарбаЗчан Республикасы Али Советинин невбоденка-«ар сессиЗасыны чатырмаг толоби эдэнилмишдир — невбадгнканар ceccHja ок-тЗабрьж 8тДв олачаг. Натиг-лории фимринчо, парламент биринчи невбэдэ милли тэЬ-лукасизлиЗа. милли орду Ja-\nрадылмасына вэ онун ком плектлащдарилмесина аид мэсэлалэри музакира етма-лцдир.\nЛена до бело фнюфлер сеЗлэнмищдир ки, инди фэ-алиJJerr кестаран парламент бурехылмалыдыр.\nМитинг и н иштиракчылары Ьамчинюн тэлоб етмншлэр ки, АзарбаЗчан Али Совети невбадэнканар сессиЗасьшын иши республика телевиэиЗа-сы ила бнрбаша трааслЗеои-ja едилсии во па|>лам€»гтн бннасы гаршысында��ы меЗ-дана онун радио транслЗаси-Засы тэ'мин олунсун.\n(Азэринформ)\nЛ\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-05-1991-p-3\/","date":"2017-08-20T08:23:14Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886106358.80\/warc\/CC-MAIN-20170820073631-20170820093631-00239.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4743274152,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.47432741522789, \"sah_Cyrl_score\": 0.09826353937387466, \"kum_Cyrl_score\": 0.07070455700159073, \"tuk_Cyrl_score\": 0.050041988492012024, \"eve_Cyrl_score\": 0.03921648859977722, \"tyv_Cyrl_score\": 0.029423806816339493, \"tat_Cyrl_score\": 0.025250982493162155, \"crh_Cyrl_score\": 0.019015073776245117, \"udm_Cyrl_score\": 0.018350716680288315, \"nog_Cyrl_score\": 0.014868173748254776, \"kir_Cyrl_score\": 0.012810439802706242, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012295729480683804, \"alt_Cyrl_score\": 0.012159313075244427}","num_words":13852,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.525,"perplexity_score":78115.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 9, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ♦ * oktiaep iwi-«h ил. ♦ н* iva\nAltpÒlhlN Республика« ынын Медеин^ет\nHiiiipmiN\nазэрбаман дев лет\nАКАДЕМИК ОПЕРА В© ААЛВТ ТЕАТРЫ\nOKfjeópWH 11-ДЛ\n«Симпозиум!» вдлаидырыб. Мувсир гадыиыи, аиаиыи гврылвры\n___\nФотомухбиримиз 6у фото-сври|виы шарти олврвг бир симпоэиумуи маазусу олмазмы?\nеалвдларымма «уида бир бурде 6ojy 6#jyjYp. 1ахшы «ун*. фираавн hejara олан умидларимиз да...\nАхы ив гадар уфугв бо|*лаиыб Ьасратини чвкдбцин савдати казламак олар.\nНвдан данышыр бу ики кем« ана? Нар ша]ин казал олдугу {«ни бир филмдаими, ги|мвтлариндви ка3 гамвшаи\nК°М^шагларТaf^ахты Ыфа•та'W^аармирлар. Ела бурадаиа «бартер саадалвшмаси» кадир. Шоколады «чунчвг мв-шынв детшмвк олар...\nДа^ирлар ушаглвр бир-бирииа oxuuejkip. Еледир. Бир да догулдугпары «вми^втв охша;ыр У^вглвр...^^^^^\nТеатрын апарычы солистлэринмм КОНСЕРТИ Иштирак едирлер: Ариф BABAJEB - Азэр-ба|иан Республмкасыныи хелг артисти,\nСакина ИСМА1ЫЛОВА — Азерба)чаи Распубли-касынын амакдар артисти, Гаидаб ГУЛМ1ЕВА -Азерба|чан Распубликасы-нын амакдар артисти,\nВеба МАЬМУДОУЛУ —\nАэарба^ан Республикасы-мын амакдар артисти, Мамами ЭКБ9Р08 — Азерба|чан Республикесы-иын амакдар артисти.\nМушв|иет адир хелг чал-гы алатлари аисамблы.\nКоисарт саат 19-да баш* лаиыр.\nБилатлар театрын кас-сесыида сатылыр.\n\/ени китаб\n«A39PBAJ4AH КЕНЕРАЛЛАРЫ»\nИублисист Шэмистан Нэ зирлинин «Кэнчлик» нэш-риНатында чапдан бура-хылмыш jeuM китабы бела адланыр. Китаба отуза гэдэр али рутбэли елоглумузун hajaTbi во Ьэрби хидмэти барэдэ ИекаЗэтлар дахил едилмишдир.\nНала гэдимдэн АзэрбаТ чанда вэ де]ушкэнликлэри ила тэкчо Гафгазда де}ил, hana Авропада танынан нэсиллэр олуб. Нахчыванда Кэнкэрлилэр, Бакыда Ба-кыхановлар, Газахда Шых-линсни вэ Вэкиловлар, Бор-чалыда Ладикаровлар, Шэ-кидо Чэлэбилэр, Кэнчэдэ Чавадханлар. Гарабагда Ча-ванширлэр, Лэнкэранда Та* лышинскилэр вэ башгалары буна мисалдыр. Бела нэсил-лэрдэ ел reJpaTH чэкэн, ана торпагын башы устуну тэЬ* лука аланда бирлэшиб ajara галхан, онун hap гарышы угрунда чанларындан кечэн огуллар Зетишиб. Онларын арасында JyKcaK рутбэли Ьарбчилор — кенераллар да олуб.\nЛери кэлмишкэн де]эк ни, етэн* эсрин эввэллэриндэ )урдумузун бэ'зи белка ha-кимлэри да кенерал рутбэси алмышлар. Мэсэлэн, За-гафгази]а PycHja ила бир-лэшдирилэндэ Гарабаг ha-кими ИбраЬимхэлил хана кeнepaл-лeJтeнaнт, оглу Мэ-ЬоммэдЬэсэн araja, МеИди-. гулу хана вэ Чэфэргулу araja иса кенерал-Majop рутбэси верилмишди. Чар усул-идарэси jepли 11акимлэри бу )олла мукафатландырыр-ды ки, онларын васитэсилэ .аИалини езлэринэ табе ет-синлэр.\nYмyмиjjэтлэ. Aзэpбajчaн Ьарб тарихиндэ ачылмамыш сэЪифэлэр чохдур. Бу ба-хьшдан муэллифин зэЬмэ-ти xejиpxahлыг вэ гэдир-билэнлик ними г^мэтлэн-дирилэ билэр. Китабы оху-дугча керурук ки, о. Ъэр\nбиjJэ саИэмизин гаранлыг-\nларына ишыг салмага, баш-лычасы иса Ьэр шejи олдугу ними гэлэмэ алмага ча-лышмышдыр. Ахы букунку тарих дунэнкинин узэриндэ да^аныр вэ тэбиидир ки, ду-нэнки ~ гаранлыглар бу кун об]ективлик призмасындан ачылмаса, сабаЪ jeни зул-мэтлэрэ нерпу ола билэр. Китабын эhэмиjjэти бир да ондадыр ки, мэЬз индики гejpэт чагында. истиглали}-jэт Бэjaннaмэcи гэбул ет-миш республикамызда мид-ли мудафиэ гуввэлэри ja-ратмаг эзминдэ олдугумуз вэ Ьарб тарихимизэ тэбии\nмарагын артдыгы вахтда ишыг узу кермушдур.\nТарихи абидэлэримиз, кер-кэмли шэxcиjj9тлэpимиз халгымызын гэдимл^индэн, гэЬрэманлыгындан хэбэр верир. Амма биз бэ'зэн тарихимизэ биканэ галыр, ад-лары эбэдилэшдиpилмэjэ лajиг огулларымызы ыэинки танытдырмага, танымага бе лэ чан ' атмырыг. Бундан истифадэ еден уздэнираг гоншуларымыз иеэ торпаг-гымызы мэнимсэдиклэри ними, тарихи Ш9ХСИ}}ЭТЛЭРИ-\nМИЗИ ДЭ М9НИМС9МЭК учун Д9-\nридэн-габыгдан чыхырлар. Китабын ен сезундэ оху}у-руг: «Профессор Сатур Ага-jaн «Ермэни халгынын тарихи тaлejнндэ Руси1а\nнын ролу» монографи]асын-да капитан Мансур ага Вэ-килову охучу]а ермэни «Мартирос Векилов» кими тогдим едир. Рапорт вэ эмр-лэрдэ Мансур ага Вэкилов-дан данышыланда «М. Веки-лов» jaзылыpды. Керунур, профессор AFajaнын элинэ кирэвэ да бурадан душуб».\nБорчалынын Такали кэн-диндаки нуфузлу Ладика-ровлар наели да адлы-санлы кенераллар вэ Ьэрбчилэр je-тишдириб. Тээссуф ки, бизим гэфлэт jyxycyндa олмагы-мыздан истифадэ едэн ермэ-нилэр онлары ез адлары-на чыхараг «Eдигapjaн». курчулэр иса «Едигарашви-ли» кими jaзыpлap.\nТарихи фактдыр ки. кенерал ИбраИим ага Лусубов. дайа он ики aз9pбajчaнлы кенерал вэ забит 1920-чи ил ^улун 16-да кеча Наркен адасына апарылыб куллэ-лэнмишлэр. Китабын муИум чаИэтидир ки, 1920-чи ил болшевик чеврилишиндэн сонра олмазын Ъагсызлыгла-ра дучар едилмиш, инсаф-сызчасына елдурулуб-ити-ридмиш, peпpeccиJaja уг-радылмыш кенералларымыз Ъаггында да ejни га!гыкеш-ликла сеИбэт ачылыр.\n0тэн эердэн бэри сэк-сэндэн чох кенералымыз олуб. Онлары таньОырыгмы? Шэмистан Нэзэрлинин китабы бу суала этрафлы чаваб верир.\n* А. АББАСОВ,\nнсте'фада олан кенерал-ма)ор,\nЭ. НЭЧЭФХАНЛЫ, журналист.\n^ жпшэи\nШАЬМАТ\nМанилада курчустанлы rpoccMejCTep Maja Чибур-данидзе ила Чин Халг Рес-публикасынын HyMajoHflacH Ce 4«jyH арасында mahMaT тачы угрунда матч давам едир. Алтынчы ojyH Ъеч-Ьечо нэтичэлэнмишдир. Чи-бурданидзе 3,5:2,5 Иесабы\nИЛЭ ИрЭЛИДЭДИр. JeflAHH4H керуш caóah кечирилачзк.\nА * #\nБакыньш БилкэЬ гэсэбэ-синдэки истираЪет евиндэ Умумиттифаг шаЬмат тур-нири давам едир. Ларышда A3ap6aj4aHbiH, YKpajHaHbiH ва Тачикистанын ша!шат-чылары ила бэрабэр бир турк^эли бeJнэлxaлг уста вэ rpoccMejCTep AjHyp СофиА Jeea да иштирак едирлэр. Алты турдан сонра Фикрэт Сндеифзадв 4 халла ли-дердир. AjHyp Соф^ева, Тачикистан шаЬматчысы Н. МаИэммадов, республи-камызын динар HyMaJaHfle-лэри Сэрхан Гуляев вэ Ил* гар Бачарани 3,5 халла икин-чи-бешинчи }ерлэри белуш-дурурлэр.\nЬЭНДБОЛ\nРостовда гадынлар арасында ССРИ чемпионаты-нын икинчи туру башлан-мышдыр. Республикамызын «Бакылы* клубунун Ьэнд-болчулары бу турун илк ке-рушуну Москванын «Луч» командасы илэ кечирмиш вэ галиб калмишлэр—22:17. «Бакылы» клубу алты ojyHдан 10 халла лидерлэр групундадыр.\nКввсум jeHH таиашаларяа башлаииышдыр\nЧэфэр Чаббарлы адына Кэнчэ Девлэт Драм Теат-рынын коллективи мевсуму драматург Рамиз Новрузовун «Ат илинин илк ajы» Jeни тамашасынын пpeмJepacы илэ ачмышдыр. Пjecи ре-жиссор БэЬрам Османов\nтaмaшaJa п^мушдур. Инди театрын артистлэри Aлтaj Мэммэдовун «Ермэни пар-\nламентиндэн репортаж» ко-мeдиJacы узэриндэ ишлэJиp-лэр. Комед^анын илк та-машасыны чари ajдa кес-тэрмэк горара алынмышдыр. Тамаша ермэни екстремист-лэринин вэ онларын Ьава* дарларынын гэдим Aзэpбaj-чан торпаглары барэсиндэ чэфэнк иддиаларына Ьэср едилмишдир.\nТеатрын директору Вагиф Шэрифов де!ир:\n— Бу ил коллективимиз театрын 70 илли!ини ^д едир. Индиден 1убиле1 шэн* ликлэринэ Ьазырлашыр. бир сыра jeни тамашалар узэриндэ ишлэJиpик. Бунлар эсасэн AзэpбaJчaн муеллиф-лэринин эсэрлэридир. Ьэмин есэрлэрдэ муасирлэримивин эмэллэри вэ ниJjэтлэpи ачы-лыб кестэрилир, негсанлар тэнгид олунур. Jeнидэнгypмa иллэриидэ биз. демэк олар, бутунлукла муасир jaзычы-ларын эсэрлэрини кестэр-мэ]э башламышыг. Инди\nрепертуарда 30 тамаша вар-дыр. Бу тамашаларын бир гисмини гастрол афишасына дахил етмишик: бу ил Бакыда ез тамашаларымызы кестэрмэк шШэтиндэ}ик. Турки1энин Бурса шэЪэр театры коллективинин Кэн-4aje еэфэри кезлэнилир. Биз бу театрын коллективи илэ HHjjewap протоколу багла-мышыг. Протоколун шэртлэ-ринэ керэ, театрымыз, ез невбэсиндэ, гардаш ел^э еэфэрэ чыхачагдыр.\nШэЬэрин ики башга театры да мевсуму тэзэ та-машаларла ачмышдыр. Девлэт Низами Кэнчэви Поезда Театрынын коллективи шаи-рин эсэрлэринин мотивлэ-эсасында ики тамаша азырламышдыр, даИа бир тамаша Ъазырланыр. Бу тамашаларын Ьамысы бе-JyK A39p6aj4aH шаири вэ мутэфэккири Низами Кэнчэ-винин анадан олмасынын 850 илл^и ÖajpaMH чэрчи-вэсиндэ шэЬэрдэ кечири-лэчэк jyÖHJiej шэнликлэри-нин иштиракчыларына кес-тэрилэчэкдир.\nКэнчэ Девлэт Кукла Теат-1ынын коллективи дэ шэ-1эрин кэнч тамашачыла-рыны ики jeHH тамаша илэ севиндирмишдир.\n£\nсэрьэдден\nНЭ\/ЭЧдНЛЫ ХЭБОР\nToj jaca Двнду\nАхшам душмушду. Ку-лаjэ арвад hajaTa чыхыб ишыгы jaHflbipflbi. Ландыр-магь^ла да гаранлыгдан а��ылан куллэлэр ону Ьагла-ды. Гышгырыга вэ куллэ сэ-сино hajaT joлдaшы Фи-рудин челэ чыхды. Намэрд душман она да аман вер-мэди. Киши ajarbiHAaH ja-раланса да арвадына кемэк етмэк истэди. Kyлajэ иеэ артыг кечинмишди...\nБу Ьадисэ 0KTja6pbiH 6-да ахшам саат 9 радэлэриндэ Xejpимли кэндиндо баш вер-мишди. Бир кун аввэл ha-мин бу hajaTfla Toj чалы-нырды. Кула}э илэ Фирудин Лусифовлар ез гызларыны Хе]римли кэндини ropyjaH ротанын милиси СаЬиб Мэммэдовун евина калин кечур-мушдулэр. jHp-jbiFbim Ьалэ | гуртармамышды.\nЕрмэни гулдурлары ha-1 мин кеча саат 4-э кими кэн- j ди кYЛЛэjэ тутдулар. Xej- j римлиза бата билмэ]эн гул-дурлар атэши Ашагы Эс-KHnapaja ¿енэлтдилэр.\n— Биз онларла мунаги-maja кирмэк истамирик. Анчаг jeHa да сакит flajaH-мырлар. Отэн aj бир милис ишчисини Japaлaдылap. Бэр-хударлы кэндинэ кедэн je-канэ ¿олумузу—дэмнр Joлy-ну багламаг истэдилэр, Ашагы Эскипарадан бир кишини го]ун отардыгы jepAa flejy6 гулагыны кэсдилар...\nГазах pajoH милис ше'бэ-синин рэиси подполковник Мэсим Насибов бела деди вэ 1^эчанла элава етди:\n— hap кун фачиа баш верир, hap кун бэд хэбэр еши-дирик. Сон кунлэрдэ лап азгынлашыблар. СэрЬэд 6ojy топлашырлар.\nБир гэдэр эввэл pajoH Совети сэдринин муавини Сэ^авуш CyAejMaHOByH деди-jH «Воскепарда митинг ке-чириблэр. бизи hэдэлэJиp-лэр» сезлэри jaAHMa душду. Фикирлэшдим: «Догруданмы, бир адам joxflyp ки, онларын башына агыл roJcyH». Раис муавини, милис Majopy Meh-ралы Bajp^MOB ела бил фик-рими охумушду. Диллэнди:\n— Бу кун cahap ермэнилар бизимлэ керуш Ta'jHH елэ-мишдилэр. Баганис AjpbiM кэндинэ кетдим, ики саат кезлэдим кэлмэдилэр. Баш-чылары бела олан да саг-галлысына нэ flejacaH?\nЕлэ бу вахт телефон зэнк чалды. Ашагы Эскипара милис белмэсинин рэиси Majop Илимдар Мевлудов мэ'лумат верди ки, XeJpHMflH кэн-диндэ jeHa атышма башла-\nJbl6.\nКеча ¿арысына аз галыр-ды. Мен ше'бэден чыхан-да кучедэ xej ли «машын да-]анмышды. Онларын арасында уч JaнFынcвндYP9H машын да варды. Ики саат эввэл haja4aH сигналы верив чагырыблар. Ким бил-лир cahap нэ хэбэрлэ ачы-лачаг?!.\nВалеЬ ШЫХЛЫ, «ХГ»-ннн мухбнрм.\nГАЗАХ PAJOHY.\nАзербв^ам Рес публике«ы МедеииЦет Назмрлм|м М. MArOMAJEB АДЫНА АЗЭРБАМАН ДОВЛеТ ФИЛАРМОНИ1АСЫ\nOKTjaÓpbiH 9-да\nЭМЭКДАР КОЛЛЕКТИВ АЗЭРБА1ЧАН девлэт РЭГС АНСАМБЛЫНЫН\nконсерти\nБэдии раЬбар — реслублмканын хелг .артисти\nАфаг МЭЛИКОВА.\nКонсорт саат 19-да башланыр. Билатлар сатылыр.\nA3aPBAJ4AH РЕС11УБи1ИКАСЫ мадэншлэт Н A3 ИРЛ ШИ\nМ. ЭЗИЗБЭДОВ АДЫНА ЛЕНИН ОРДЕНЛИ ВЭ ГЫРМЫЗЫ ЭМЭК BAJPAFbl ОРДЕНЛИ A39PBAJ4AH ДОВЛЭТ АКАДЕМИК ДРАМ ТЕАТРЫ\nМ. Горки адына Кэнч Тамашачылар Театрынын бинасында JEHH ТАМАША\n14. 15 ОКТМВР 1991-чи Ш1\nBexTHjap ВАЬАБЗАДЭ\nhAPA КЕДИР БУ ДУНМ?\n(Инн Ьносэлн азуну а рама)\nГу рул уш чу-режиссОр — БэЬрам Османов.\nPecca м — Ариф ЭбдурраЬманов.\nБаете кар — Адил Ввбиров ( Aoeip6ej4a« Республика-\nсын ьгн эмгкдар инчоевнэт хадими). \/ А 1\nТеатрын бэдин pahóapw — Ьасэн Тураблы ч£н Респ>бликасьгнын халг артисти, ики дзфэ респутблика\nДевлэт мукафаты лауреаты).\nТамаша саат 19-да башланыр.\nБилет лер театрын асассасында сатылыр.\nазэрбалчан халг ТЭ��СИЛИ\nь. 3. ТАГЫаЕВ АДЫНА BAKblyMAAHJJ9-KPEflHT\nг>ит1або aibiHbwi 1в-да саат 15-де техникуму« акт эальагда умумшэЬэр елм»-методоложи семинары» невба-\nти> мэшгелэси кечирилачв«. __\nMmav «Игтисади нэоэриЛэ — муасир двврдэ». Мэ'рузачн: Азсрба^аан Республикасы ЕА-нын мул-\nбио V3BY Т. С. Вэли1е»днр.\nСеминара алимлор, мутэхэссислор, али моктзблорин ва тех нику мларьрн муеллим ва талебелври до вот едилир-\nЛЭР' Унван: Бакы-5. J. Моммгдел^ев кучэси 8. Телефсплар: 93-24-00, 93-47-83.\nal У 9 Д»\nАЗЭРВАМАН AYHJACW ВЭ ДУНМДА АЗЭРБАМАНДЫР\nа1УРД» — Намаатанларимиз ва харичда jawa-¡аи |урддашларымыз y4Yh ajflbir базакли иитммам-си]аси ва раклам-ма'лумат жуоналыдыр.\n«jyPA» — Аэарба|'ианын бу куну •• тврихи,\nмадаим|{ати ва иниасаиатидмр.\n«1УРД» — ишкуэар адамлар учун харичи парт-н|орларла алагалар ¡аратмагын реал имканыдыр.\n1992-чи илда журиалын алты иамраси ишыг узу керечеидир. Иллик абуна ги|'мати — 18 манатдыр.\nИндакслар: 76386 (Азарба|чан дилинда, латын алифбасы ила), 76387 (рус дилинда).\nАзербе|чаи Республикасы Халг ТаНсмлм Назирли|ииии\nАЗЭРБА1ЧАН ИНШААТ МУНЭНДИСЛЭРИ ИНСТИТУТУ\n1991—1992-чи даре или учуй истаИсалатдаи а)рылмагла (куидуз таЬсили)\nНазырлыг ша'басииа $\nдинлэ]ич!илэр гэбулу е'лан едир.\n(Азэринформ).\nЬауырлыг ша'босинэ халг тасэрруфатыныи бу-тун саНэлэримдэ чалышан, ики илдан чох иш ста-жына малик колхозчулар ва фэИлалар муэссисэ вэ ташкилатларыи, Ьамчимии Совет Ордусу сыраларын-дан бурахьшан кэнчлар Барби Ьисса команданлыры-иын кандариши ила гебул олумурлар.\nЬазырлыг шв'басиио кенчлэрин свчилмаси ва кендврилмаси ичтимаи ташкилатларыи эвманотинэ асасэн муассисэ вэ тэшкилатларын умуми ичласла-рыныи гарары илэ Ье)ата качирилир.\nСена)е муассисалэримин, тикиити идарелермнин, наглиЦат, рабитэ тэшкилатларынын ва совхозларыи канчлэр вэ Ьэмкарлар иттмфагы тэшкилатларынын катиблэри вэ сэдрлэри бу вэзифэлэрэ сачилаиэдак азы ики ил фэЬлэ ишлэмишлэрса, Назырлыг ша'бэ-сииэ гэбул олуиа билэрлэр.\nКуидуз умумтэЬсил мэктаблэриии гуртармыш шахслэр экер мэктэби битирдикдэи сонра азы ики ил фасилэсиз ишлэмишлареэ Назырлыг ша'бэейн©\nдахил ола билерлер.\nЛазыми иш стажы олаи, ахшам умумтаНсил мэк-таблэрини битирмиш шахслар Намин ил Назырлыг ше'бэсине дахил ола биларлар.\nИстеНсалатдан а!рылмагла орта ихтисас мактэб-ларини гуртаранлар аа там орта таИсил варэн техники паша мактаблариии битираилар («а'ла» ва «1ахшьи* ги{мэтларла гуртаранлар да дахил олмагла) муаЦан адилмиш муддетде иш стажыиа малик олдугда ва ахырынчы иш ¡ариида ей азы ики ил фасилесиэ фэН-ла аа |а колхозчу ишлемишлэрсе умуми га}да узра мувафиг кендеришле Назырлыг ша бэсинэ гэбул едиле билэрлар. Назара алмаг лазымдыр ки, истеН-салатда шакирд аазифасиида иш муддати ва техники паша мектеблеринде таНсил муддати Назырлыг ша'басииа габул учун стаж са|ылмыр.\nССРИ СилаНлы Гуавалариида хидмэтдаь бурв' хылан, Нарби Нисса комаидаилыаыидан кандариши олма|анлар аНти)ата бурахылдыгдан сонра уч а{даи кеч олма]араг иша дузалмак шарти ила Нэрби Нис-садан аа иша башладыгы ташкилатдан мусбэт ха-си{)этнамо катирсалар саиа)а муассисаларииии, тикиити, нагли^ат аа рабита ташкилатларыиыи, совхоз ва колхозларыи кандариши ила Назырлыг ше'беси-\nнэ дахил ола биларлар.\nСовет Ордусу сыраларыидаи бурахылмыш шахс-лара Нарби Ниссэ комаидаилыЕЫ тарафиидаи аерил-миш кендариш бир ил гувведе галыр. Нарби Ниссе-нин команданлыгы тарафиидаи али мектеблерэ дахил олмаг учун верилэн зэмаиат Назырлыг ша'ба-сииа дахил олмаг учун эсас ола билмаз. Хмдмети муддэтиндэн аа аНти1ата бурахылма аахтыидан асы-лы олм^араг имти]азлара малик олаилар Нэрби Ниссанин команданлырыидан кандариши ]Охдурса да Назырлыг ша'басииа гебул адилирлар.\nНазырлыг ша'басииа кендериленлер ашагыдакы саиадлари тагдим атмалмдирлар:\n— ракторуи адына ¡азылмыш эриза (ваНид форма да);\n— Назырлыг ше'бэсинэ кендариш;\nфеНАе ва колхозчунуи Назырлыг ша'басииа\nкандарилмаси Наггында * муассисаиии ва колхоэуи умуми jbiFbtHKdFbiHbiH протоколуидан чыхарыш (раН-барли)ии имзасы ила ва маНурла тасдиг едилмели-\nдцр);\n— орта таНсил Наггында сенедин если;\n— амак китабчасыиыи муассиса раНбари тара-финдаи тэсдиг адилмиш сурати (минимум амакиуи ■a ja адамкун колхозчу китабчасында кестерилме-лидир; совхоз фаЬлалари иса сои бир илда а|лар узра ишледиклери кунларин мигдары аа алдыглары амак Наггы барада тасдиглаимиш ара|ыш тагдим ет-малидирлар);\n— ¡аша{ь!ш )ерииден ара|ыш;\nсагламлыг Наггында 086\/У иамрали формада\nтибб ара|ышы;\n— 3X4 см. алчуда фотошекил (7 едед);\n— паспорт ва Нарби билет шахсаи тагдим а дилир.\nБутуи саиадлар бу а'лаида нестерилен га|дада тэртиб адилмали, оиларьж аарилма тарихи, вазифа-ли шахсларии имзвлары, фамили)алары ва маНур-лар а)дын охунмалыдыр.\nНазырлыг ша'басииа габул 'комиссий тарафиидаи ри|азм|)БТ аа физика фенлери узра билик сааи|-¡есинм муаЦаилэшдирмак учун фарди мусаНиба |олу ила апарылыр. Ма'марлыг ихтисасыиы сачанлар ри|ази||ат ва раемдаи, агач а'малыиыи тахиолоии|а-сы ихтисасыиы сачанлар иса ри|ази))ат вэ ким|адаи мусаНибадаи кечмелидмрлер.\nНазырлыг ша'басииа саиадлар ио|абрыи 20-дек (истираНет куилариидай башга) саат 10вА*\" ииститутуи ¡атагхаиасыиыи 5-чи корлусуида (I! Хреб-товы кучаси, 2) габул олунур.\nМусаНиба ио|абрыи 20-даи 25-дек, диилаИчи-лар сырасына габул иса ио|абрыи 25-дан Ю-даи апарылачагдыр. Дарслар дакабрыи 1-даи башланыр. ТаНсил муддати 8 а)дыр. Диила|ичилар Нарби хид-матдаи азад олуимурлар.\nНазырлыг ша'басинии дииле|ичилери ииститутуи ayAHiopMiaAepbmAaH, кабииатлариидаи, китабхаиа-сындан аа с. истифад #да биларлар.\nНазырлыг ша'басинии динла|ичилари даре илинин ахырында бурахылыш имтаНаилары аарирлар. Бурахылыш имтаНаиларыиы муааффаги|)атла вар-миш диила|ичилар ииститутуи куидуз ша'басиида имтаНан вереи абитури|аитларла бирликда умуми мусабигадаи качирлар. 1#лныз мусабигадан муааф-фегмНетле качаилар ииститутуи куидуз ша'басинии биринчи курсуиа габул олуиурлар.\nЭлам ма'лумат алмаг учуй бу унаана мурачиат атмак олар: Бакы, 370122, II Храбтоаы кучаси, 2. Назырлыг ше'беси. Талафви: 32HV-29.\nРЕКТОРЛУГ.\n»а\nБАШ РЕДАКТОР Т. Т. РУСТЭМОВ\nТЭ'СИСЧИЛЭР:\nЕжедневная общественно-политическая газета I Редакси|аиын уиааиы: 370158, БАКЫ ШЭЬЭРИ, I J^Ä Р\nАзербайджанской Республики. I КИРОВ ПРОСПЕКТИ, 18. I 1__-\nАЗЭРБАМАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИ АПАРАТЫ I ЛиКТ н^жуkoÄ« I Мв'ЛУМАТ Y4YH ТЕЛЕФОНЛАР: M-M-Pl, I ч.п, 33.00.\nВв «ХАЛГ ГвЗЕТИ.НИН ЖУРНАЛИСТ КОЛЛЕКТИВИ | «Халг гаэети*. I 93-62-37, 38-51-68.\nd.\nИялеае 00814\nЧ 1 2 3 4 5 в 7 в б 10 II 12 13 14 Бакы, «АзербаНпя» нэшрн])атыньш мэтбээса.\nБеку, типография иадателъстаа «Азербайджан».\nТиражы 255.918\nСифариш 6690.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-09-1991-p-4\/","date":"2017-08-21T20:02:08Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886109525.95\/warc\/CC-MAIN-20170821191703-20170821211703-00578.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3126718998,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3126718997955322, \"sah_Cyrl_score\": 0.09840777516365051, \"tat_Cyrl_score\": 0.06670976430177689, \"kum_Cyrl_score\": 0.05937662348151207, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04872071370482445, \"udm_Cyrl_score\": 0.04337504506111145, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04309941455721855, \"krc_Cyrl_score\": 0.034086138010025024, \"crh_Cyrl_score\": 0.031128687784075737, \"kir_Cyrl_score\": 0.02933480031788349, \"alt_Cyrl_score\": 0.02710125409066677, \"bxr_Cyrl_score\": 0.020889606326818466, \"eve_Cyrl_score\": 0.015819106251001358, \"nog_Cyrl_score\": 0.015400311909615993}","num_words":9740,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.199,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.406,"perplexity_score":65258.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 3, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛ Г ГЭЗЕТИ з hoja» нп-т ил -«-mim\nЖуяун обэрлэрж\nAJAfTAiW ИСТЕЬСАЛЧЫЛАРЫНЫН\nпромемлери музакнм олунмушдур\nАзербе}чен баш иазиринин муавини Эскар Маммадев 1 иамрали Бакы а}аггабы фабрикииде тичерет, малиИе незир-диклери, еама|в-мнвлстисм)а бамкы, Азармттифег, «Ха л г учуй маллер» давлат шмркати раЬбарлармимн мштмракы ила му-шааира качмрммшдмр. Мушааира иштирекчылары халг истеН-лакш маллары истаЬсалы, оиларын дахили ва харичи базар-л ар да сатышы саЬасиндаки об|актив чатинликлари га|д ат-миш, бунлары арадан галдырметыи канкрат ¡олларындан, ]аии тасарруфат алагалариии даЬа фаал ¡аратматын, cehaje харичи имаестиси{алар чалб атма]ин зарурили]индаи даиышмышлар.\n9. Маммадоа за мувафиг назирликларин раЬбарлари фабрик амакчиларинии амак аа маишат шараити, сослал лробламлари ила таныш алмушлар. Распублика ¡ункул caHaje-синин бу ири муаесисасииин коллактиаи ила ишкузар ceh. бат олмушдур.\nРаспублика Назнрлар Иабииатииии матбуат меркези.\nРЕСПУБЛИКА ДТК-сыныи КЕЧМИШ С9ДРИ ВАГИФ HYCEJHOB НЭБС ЕДИЛМИШДИР\nОит^ебрын 30-да Aaap6aj4aH Раслубликасыиын прокурор-лугу Азарба)чаи ДТК-сыныи качмиш садри Вагиф hycajHoay 1990-чы илда Бакыдакы Jawaap Надисаларинин ташкилиида, Набала ССРИ гошуиларыныи ганунсуа олараг республика пА* тахты на |аридилмасиида (бу Надисалар натичасинда куиаНсыэ а дам л ары н гаиы ахыдылмышдыр) али олдугуне кара Небе ат-мишдир.\nЕКОЛ ОКИ JAJA — 14 МИЛЮН EKY\nСумга|ыт шаЬар ичра Накими|)атинин башчысы Jycиф Саадималы)ав Ааропа Игтисади Бир ли jn ним еколошча уэре акспарт трупу ну и реНбери Касгран Валдамары габул атмиш -дир. Карушда атраф муНитин горунмасы пробламлари, шаНа. рии харичи фирмаларла алагаларинин инкишаф перспектив-лари муаакира олуимуш, еколоки{аны сагламлашдырмага дайр конкрат таклифлар ирали сурулмушдур.\nК. Валдамар га]д атмишдир к и, Сумга|ытда (аранмыш еко-ложи ааэи)]ат Ааропа Бирли)ини иараНат адир. Азерба{чаида, о чум л а дан Сумга|ытда аколожи каркинли|и заифлатмак программ Назырламаг учуй бу ташкила? 14 мил}он аку ajaip-мышдыр.\nкТОМЕР» — М9Д9НИ JJ9T ДИР\nАнкара Уииаарситати наздиндэки «Томар» турк мадани)-]ати марказинин мумв|ендаси Ракам iynan Сумга|ытда олмушдур. Оиун калишиидан магсад республикамыэда да бала марказ )аратмагдыр. «Томар»ин такча Турки ja да — Ан-карада, Истанбулда, Измирда да)ил, Нам да Алмани)ада фи-лиаллары аар.\nJaxbiH вахтларда башга туркдиллм даалатларин —- Газахыс. таи# Туркменистан, взбакистан нума1андаларинии да турк ма-данмЦатмнин е)ренилмеси ила мештул олачаты планлашды-рылыр.\nАХДП-нии Vili rypyUTAJW\nОкт|вбрын 30-да Азарба)чан Халг Демократии Парти|е-сыиыи VIII гурулта)ы кечирилмишдир, АХДП-нии садри Ра-фиг Турабханотлумун (Абдулла^авин) идара етд^и гурулта] атан давр Ьаггында Насабат ме'руэеемми, партм)анын иазарат комисси)асыиын Ьасабатыны дииламмш, АХДП-нии Низамна-масини аа марамнамасини музакира адарак таклиф олунаи алааалар аа да|ишикликлар иазара алынматла габул атмиш-Дир.\nАХДП Али иДаре Ьа]'атинин ]емм таркиби сачилмишдир.\nГурулта]да си{аси ларти|*аларын аа турк халгларынын ну-ма|андалари иштирак атмишлар.\nА зарин форм.\nГЙРДАШ ШГМРЫН НИКИШАФА ХНДИЭТ\nЭМЭКДАШЛЫТЫ\nЕДИР\nidea зля 1«\n'элэбэлэр адындан Фар*\nсэЬяфэдэ)\nмая Элибэ^лн Аэарба|чан президентини змии етмишдир ки, тэЬсиллэрини урурла баша вурачат, Вэтэнэ JyKeeK нхтисаслы, пешэкар забит кями г*]ыдачаг, республика-мызын эрази бутввлу]уну го-, румага Ьазыр олачаглар.\nАНАДОЛУ ТОРПАГЫНДА КвРУШЛЭР\nВДабрын 1\"Д9 Азэрба1чан Республнкасынын президенти Эбулфэз Елчибэ]ин Турюф Республикасына рэсми еэфэ*\n«и башланды. Нума]ендэ е]'этинин тэркибинэ республиканын баш назири РэЬим Ьусе]нов, Али Советин сэд-ринин муавини Аффэддин Чэлилов, девлэт мушавирлэри В&Ьид Ахундов, Сабит Батыров, Вэфа Гулузадэ, Рафиг Исма)ылов, президентин мэт-буат хидмэтинин рэЬбэри Не-чэф Нэчэфов, Азэрба]чаньш Турки]адэки еэфири Мэммэд Эли^в, Истаноулдакы баш консулу Аббас Абдулла вэ дикер рэсми шэхелэр дахил-дирлэр. Сэфэрдэ назирлэр, эдэби]]ат, мэдэни^эт, елм вэ дин хадимлэри, ичтимаи тэш-килатларын нYMaJэндэлэpи, кутлэви информаси]а васитэ-лэринин ишчилэри дэ ншти-рак едчрлэр.\n...«Аныткабыр* — Турки-]э Республикасынын илк президенти Мустафа Камал Ата-Туркун мэгбэрэси. AзэpбaJ-чан президентини вэ ону му-шaJиэт едэн шэхелэри * мэг-бэрэнин енундэ Анкаранын валиси Эрдоган ШаЬин��тлу, шэИзрин бэлэди]]э рэиси Мурад ГapaJaлчын вэ башга рэсми шэхелэр гаршыла]ырлар. Эбулфэз Елчибэ] Мустафа Камал Ататуркун мэзары енунэ аклил гч^ур вэ онун хатирэсини бир дэгигэлик су-кутла ]ад едир. Президент Хатирэ китабына бу сезлэри }азыр: «ДаЬа дeJэчэк бир се-зум галмады. Ьамысыны сиз, бв]ук атамыз дединиз. Сиз-лэри эи]арэтдэ мутлуЗуг. На мутлу турком де]энэ. Сизин эскэриниз Эбулфэз Елчибэ\/».\nСонра Эбулфэз Елчибэ] вэ нумэ]эндэ Ке]'этимизин узв-лэри Ататурк музе]и илэ та-ныш олурлар.\n... Автомат ыплар ка рваны Анкаранын «Эсри мэзарлыг» гэбристанына ]олланыр. Азэр-ба]чан Демократии Республикасынын баниси Мэммэдэмин Рэсулзадэ бурада дэфн олун-.мушдур. Мэзар дашына бу сезлэр Ъэкк олунмушдур: «Инсанлара Иурри^эт, мил-лэтлэрэ истиглал. Бир дэфэ ]уксэлэн ба]раг бир даЪа ен-мэз. М. Э. Рэсулзадэ». Эбулфэз Елчибэ] улу со]дашымы-зын хатирэсинэ Иермэт вэ еЬтирам эламэти олараг онун гэбри енунэ эклил го]ур.\nГафгаз Мусэлманлары Ида-рэсинии садри ше]хулнслам Ьачы АллаКшукур Пашазада Мэммэдэмин Рэсулзадэнин\nМАуа oxyjyp ва фати-ир. Анкарадакы Азэр-ба^чан култур дарнэ]инин баш катиби ЭНмэд Гарача м. Ра-сулзадэ нде]аларынын зэма-нэмизда haJaTa кечд^индэн данышыр. Эбулфэз ЕлчИбэji унудулмаз Ьэмвэтэннмизин-мэзарыны га]гы илэ ropyjyó. сахла]ан турк халгына ез миннэтдарлыгыны билднрир Яэ ге)д едир ки, икн бв]ук ui эхе ин — Мустафа Камал Ататуркун вэ Мэммэдэмин Рэсулзадэнин гэбнрлэриян ej-ни куидэ 3Hjap9T етмэх Азар-6aj4aH нума]эндэ Ь^]'эти учуй Ьэм чох шарэфли, Нам да агырдыр. Ал nah hap икисинэ pah.MaT елэсин, гэбирлэри нур-ла долсун.\nолуимуш мэрасямдэ иштирам етмак учуй бура Ja калмиш-\nлар.\n70 ил кечандэн coepa Тур-ки]ада ]еиидан Aaap6aj4aH деолэтинин сэфирли]инин ачыдмасы hap нки халгын Ьэ]атьшда аламатдар Ьадисэ-дир.\n...Тантэиали марасим баш-ланыр. A3»p6aj4aH Демократии Республикасынын баннсн Мэммэдэмин Рэсулзадэ Тур* KHj8A9 вэфат едаркаи оиун гш* буту узэрина сарнлмиш 6aJ-раг Азэроа)чан президеятинэ >. Уш\nтагдям олунур. Ушаглар го-\nнаглара кул-чичак дэстэлэри 1улфаз Ел-\nтэгдим едирлэр. Эбулфэз чибэ], Тургут 0зал, CyneJ-\nСонра президентлэр Тургут i. Эбулфэз Елчиоа] вэ он-\nIYU .___\"___ .\nхусуси пэрби вертол>о€ларла\nСзал,\nлары MymajH8T едэн шэхелэр >л)о£ларла кэзннти]э\nАнкара сэмасына чыхырлар.\n• • а\nКунортадан сонра баш на-зир Суле]ман Дэмирэлин игамэткаЬында нки елка ара-сында игтисади элагэлэри ке-нишлэндирмэк барэдэ даны-шыглар башланды.\nПрезидент Эбулфэз Елчи-бэ] деди ки, мустагил Азэр-ба}чанла Турки]э арасында бутун саЬэлэрдэ тезликлэ сых элагэлэр \/арадылмалыдыр. Бу мунасибэтлэр Ьеч бир ел-Кэнин мэнафе]инэ зидд де- • ]илдир вэ ики мустэгил дев-' лэтин ез ишидир. Азэроа]-чан президенти ез адындан вэ бутун нума]эндэ Ье^эти адындан Суле]ман Дэмирзли ад куну мунасибэтилэ тэб-рик едэрэк она узун емур вэ чансаглыгы арзулады.\nДанышыглардан сонра ики елкэ арасында игтисади вэ мэдэни элагэларин инкишаф етдирилмэсинэ дайр алты му-гавилэ нмзаланды.\nАзэрба]чан президентинин Турки]э]э еэфэринин сон дэ-рэчэ долгун олан биринчи куну ахшамдан хе]ли кечмиш Турк^э президентинин ига-мэткайында девлэтлерарасы сэнэдлэрин имзаланмасы нлэ баша чатды.\n2 но]абр Эбулфэз Елчибэ-]ин Турки5э]э рэемн еэфэринин икинчи кунудур. Автомо-биллэр дэстэси Ш9)1ЭрИН\nмэркэзинэ дотру кедир. Бу-радакы биналарын бириндэ Азэрба]чан Республикасынын Анкарадакы сэфирли]и ]ер-лэшир. Эллэриндэ плакат лар, транспарантлар, Азэ$)ба^а-ныи вэ Турмфвйй. Дй^лэт ба]раглары олан минлэрлэ анкаралы, Ьабелэ азэроа]-чанлы тэлэбэлэр сэфирли]ин тэнтэнэли ачылышына Ьэср\nман Дамнрал вэ башга рас-ми шэхелэр марасямин ишти-ракчыларыны саламла]ырлар.\nЭбулфэз Елчиба] узэриядэ сэккизкушэли улдуз ва а]па-ра тэевнри олан учранкли óaJparH ]ухары галдырыр. Аэарба]чан Республикасынын давлат Ьямяи чалыныр. «JaiuacbiH A3dp6aj4aHttH ва\nTypKHjaHHH ÖHpnHjHl» шуары сэслэнир. Эбулфэз Елчиба]\nмэрасимдэ чыхыш едир. П зидент деЗир ки. букунку Ьадисэ девлэтлэримиз арасында муиасибэтларин инкиша-фында ]ени мэрЬэлэнин баш-лантычьшы го]ур. Биз мустэгил Азэрба]чан девлэтиня гураркэн .турк дун]асына мэнсуб олдутумузу дэрк еди-рик вэ демократии принсип-лэр эсасында вэтэндашларын бэрабэрли]ини вэ инсан Ьу-гугларыны тэ'мин етма]э ча-лышырыг. Сонра президент Азэрба]чанда миллн демократии Ьэрэкатын тарихиндэн, республиканын индики вэ-зиИэтиндэн, истиглал ]олуна годам го]муш девлэтимизин инкишаф перспективлэриндэн сез ачыр.\n' Турк^э Республикасынын президенти Тургут 0зал мэрасимдэ чыхыш едэрэк Азэр-ба]чанын Турки]эдэ илк сэ-фирл^инин Мустафа Камал Ататурк тэрэфиндэн ачылды-гыны хатырладыр. Чыхы-шынын сонунда Тургут 0зал де]ир ки, бу кун Анкара сэмасына галдырылаи Азэрба]-чан ба]рагы Ьамымызын гэл-биндэ галачаг вэ онун бир даЬа\" еямэмэси учуй вар гув-вэмизи эсиркэмэ]эчэ]ик. Мустэгил вэ демократии Азэр-ба]чан девлэти Турки]анин Ьэртэрэфли кемэ]инэ там ар-ха]ын ола билэр.\nАзэрба]чан Республикасынын президенти Эбулфэз Ел-чйбЗ]йн Турки]э]а рэсми сафари давам еднр.\n> . МямОыл КЭРИМЛИ,\nАзаряяформуя хусуск мух«\nбнря.\nАНКАРА.\nАкадемик Акмф Элизада:\nA38PEAJ4AH ЗЭНИННС9РВЭТЛЭР ВЭ ЙСТЕ'ДШДР ДНМРЫДЫР\"\nIV\nдмрваИм! Еяммр Алвд*»»»«1*01 J«p мммри бмимемими емдемиттнбл, К«опою<(« Институту-нум директору Ahn« вм*М* Ю1И«6ннн8гр»фн|», стеатите«фн)а аа биоиееким)« сЫмсинд* мрнмим .«.u.wn Kaaiwmmì« acoodmiMK«. kookmmIì м дат-\nщммдир. КаолоимЦ, имфимиа. иммим|а ва дат-ма'даи алмлари yapa Аиадамл|аиыи алмл шурасы-\nАхирБфен Дун. |«дв Чиидам сонра пкимчи jo* ри тутур. Бм» Нэпа до нтнн етж HCTohcan у су »у на }н]олош бнлмнрнн. Алманк^аде ао Ис-аачрада Нам игтисади, Нам да аноложм «аНатдан сарфа« ли олан итиисма филма истаН-\nНШ ррьбррлмк мир* Бу )«хым1«прда Гафгмда ТМЫЛ* саяы уиун техно ложи tacma.\nГ Г т___Д. »....... IauuH. ма .ан ЛаиаЯИ НЙКаМ АД.\nмама тевашир дмруил «««У« J*»-\nгаем) онун ш.рафина «Акифибаламнит, адланды- ««р™ рыямышдыр. . ЛИНД, буиун учти бутун *ТИ-\nРаспублимамыаыи тсбии аЬтиЦтлары барада |(да «танлор» *дя*н*н муса-или суалымыза а\/мм бала чаааб аар дм: бмг. усуну тбмг ««мир. бу\nбига\nусулуи\nмаЬиЦати аа усгумлу)у\n— Республиками» лота немал имкамларыма нора дум|аиыи бир но* габагчыя капиталист алкелерими да карида rojyp. Такча Б#1ук Гафгаамн гарбии. да Филизча) адланаи )арда иалар Ja*Aypf Гь»ылымы да-|иму иумушуму да]им?.м Нала мне, молибден ма'даняари... Бу торлагларым *амкиили)и-ни саала ифада атмакда ча-тиилик чакирам. Скача херики даалатлар биаим торпаг. пара тасадуфаими чаи атыр-лар? Алманлар Нала 10 — 15 ил аааал Филиача) ма'даила-рила мдрагламыр, биаа амак-дашлыг таклкф адирдмлар. Е|им саалари Мураадакм ма'данла-рммиаа да шамил атмак олар. Бурадакы перлит, трааартии табин минераллары тукаимаа •ар.даалат дамакдир. Хусу-Сила перлмтдан Нам jajинти caHajaMMaMH, Нам да каид та-сарруфатыими сур'атли инки-шефы и да ист ифада атмак олар. Бас Дашкасан, Кичик Гафгаа дат ма'данларк? 0кар бутун сараатларимиаи сада-ласаг ха}ли вахт итирерик...\n—Бутуи бумлардаи соира бив ааумуау диламчм вааиЦатиме олаи мшЦаичулар ними Ьисв адмрик. Бу гадар сараати олаи республика иггисадиЦаты-мы га|да)а сада биямир. Фик-\nямяйынад БМВЖМ8|!\npfflVPI9^9t llvWlrl\n— Нагигатам да бу гадар па-твмеивл игтисади имканлары олаи hap бир давлат аслиида дуи)амми аи гудратяи алкаяа-ри савиЦасича чатмаг игтида-рында ела билар. Биа буиа иамл ела билмемишик. Чумки сои ики-уч ила гадар меечуд олаи мгтисадм^м]асм муиаси-батлар бирдам-бире даты* дылмыш, |#мияари иса Нала ]арадылмамышдыр. Майе ала •салир ки, игтисади чаНатдаи гудратли, имкаилы бир даалат гурмаг учуй чехлу профассио-нал кадр ва вахт лааммдыр.\n— Кадр масаяасиидам coniar салдыяыв. Чвпмяив|вя\nо и да дыр ки, мухтелиф елка.\nW\nАкгувл мусаНиба\nJbhh дарсликхар: проблемдар ham олунур\nМусаНмбиммз Жзярбя|чан Ряспубтисясм халг гаЬсилм иазиринмн муаяини 9. ТАНИРЗАД9ДИР.\n— Одалат fai, или суалм сива Намкар кими вармаи ис. та|ирам: Мухаяифатда олар-\nкаи «Авадлыг» гахатинда ча-яышырдыиыв. Ва |авыларыиы-выи аксариЦатимда Наиими|. (атдакилари таи гид адирди-них. И иди игтидардасыимв. Намни таигиди га|длар учуй аву-иува harr гаваидырырсыиыв. мы!\nЭябатта, мухалифатда ал-сарбастликдир. Биз чаб-Иачиларда бала бир тасаавур аар иди ки, Ьакмм»ч>тде иш кермак асандыр. Бунуи чатин-яи{ина артыг амин олмушуг. Амчаг ]анм ишда мухталиф лробламларла гаршылашдыг. ча азума Herr газандырдым ки, тангид OTMaja асасым аар-мыш. Бу бир Иагигатдир ки, сои иллар совет имлари|асы дагылмага баш л aja идеи бар.и каклу бир иш карулма}иб. ha-KMMHjjoT башлугу ¡араныб. Ии-ди opTaja ала чатинлмклар чыхыр ки, онлары вахтыид» арадан галдырмаг оларды. Ланин бунлар баНама олмама-лыдыр, Кача-кумдуз чалыш-малыуыг ки, аааалки Накммк}-|вти таигид атмакда Наглы ол-дугумузу субут адак.\n— Назир муавини кими сиза Наисы саНалар тапшырылыб!\n— Маи програмларыи, дарс-Ликларии Назырланмасы ва иешрм масалаларина бахырам. Елми.тадгигат ва ихтисасар-тырма институтлары, тадрис-методика марказлари, бир сыра падагожм муассисалар да мама тапшырылыб.\nбурада такча «Маарифв наш-pмjjaтыны куиаНландырмаг нстамирам. Назырда распуб-ликамым Нансы иствНсал caha-сииа уз тутсан бу чур aeanj-¡атла гаршылашарсан. Бала плаисызяыгыи, тасарруфатсыз-лыгын каку бир иача ил габаг го)улуб. Амма бума 6axMtjapar игтидарда бизик да ja чамаат миди бизи куиаНлаидырыр. Да-|ирлар ки, HaKMMMjjaTa Чаб-На калдм, jane да шакмрдле-римиэ дарсликсиз галыб, програм ¡охдур, Налбуки дарс-ликлар ва програмлары Назыр. flejw6 нашр атмак бир кунум, бир а)ын иши AajMn. Буиум учуй азы бир ил, ил ¿арым вахт лазымдыр. Одур ки, кеНнадан галам ишларик таНматини ииди биз чакмали олуруг.\n— Одалат 6ej, ааваялар дарсликлар бир дафа )азы-яырды, чуз'и да)ишикликларла илдам-ила майор адилирди. Ииди, табии ки, дарсяияяари-миз мазмуича асасяы шамил* да [аиидаи гуруямалыдыр.\n— Дотру да}ирсимиз. 1992-чи ивда Азарба{чаида дарсликлар мазмуича кекундан да-}ишдирилмали, jaHNABM тар-тиб олуималыдыр. Бу, зама-иын талабмдир. Чуики 1992-чи ил Aaap6aj4aM Ьакимк|)'атин-да да{ишикликлар илидир. Ичтимаи гурулушун д»{ишди-рилмаси илидир.\n— Дерсликлерии иашри ва мактаблара чатдырылмасыиыи\nвеаиЦати иачадир!\n— Сом иллармм интизамсыз-лыг аа ишламамак ма1ллари дерсликлерии Назырламмасын. да аа машрмида да муа^аи ча-тимликлар jape дыб. Тасарруфат а лага лари дамак олар ки, пазу луб. 1992-чи илда мек-теблермммз ики даре л Mjи — «Табиатшуиаслыг» ва «Мусигм» дарсликларини алма)ыб. «Маариф» иашри||аты орта мактабяар учуй 1990-чы илда 190311, 1991-чи илда 182.224, бу ил иса 510000 мусха аз дералик машр адиб. Дерсликлерии иешрмие бала муиаси-баг бир наа хестеликдир. Маи\nДарсликларимизми какун-даи |анилешдирилмаси биринчи дафа 1920-чм илда баш •ариб. Оида сосиализм даре-ликлари ¡аратдылар. Ииди да бала бир npocet катМалидир. Амчаг тарсина. Халг теНсили назири Фирмдун ба) Чалилоа-яа меслеНетлешиб дарелмк-ларимизда иигилаби да)ишик-ликлар апармаг {олларымы муаПамлашдмрдик. Бумуи ма-hMjjatH на дан ибаратдир? Ия-ди]а гадар дарсликлар алми-тедгигат институтлары ида,\nтадрис-матодмка марказларин-да ]арадылыб. Бу иша pah бар-лик ааиф о луб. Налбуки на-зирликда али аа орта мак-габлар уз ра ики мустагил алми-матодин шура вар иди. Амчаг оЯлар фаалмЯат мастер-мир ди. Биз Намии алмм-ма-тодик шуралары бирлашдир-MajM — ваНид алми-матодик\nuiypa j арат маты гарара алдыг. BaaMjjaTM мазер дам качирарак илк аддым кими бу алми-матодик шурамыи нездинда 7 фании еНате адаи фавгел'аде алми-матодик шура ташкил атдик. Bypoja Азарба}чан ди-ли, адаби|)ат, тарих, чотрафи-ja, фалсафа ва сосиолоюча,\n• Ааропа диллари, рус дили фанлара дахилдир. Каруиду-jy кими, бунлар асасан идао-локи{а ила батлы фанлардир. О фамлар ки, каНиа дарслии-лариии артыг шакирдлара •армак мумкуи да{ил.\nЧалышмышыг км, дарслик-ларим Назырлаимасыиа jewa тафаккурлу, чааик душуича-ja малик мутахассислари чалб адак. Артыг ��ир aj олар ки, ишла}ирлар. Оилера мустагил фaaлиjjaт учуй каниш им-канпар вармишик. Инзибати jonna ишларина гарышмырыг. Ииди{а гадар бала олуб ки, кими и дарслик, кимии програм {азмасымы назирлйм )*у-аЛанлашдириб. Бу масаломи биз тамамила Намии балма-ларим аНдасмна бурахмышыг. Амчаг истар дерсликлерии, истерев да програмларыи ке|фи)*-jaTMKa мара оилар чмдди мае-' yimjjaT дашы^ырлар.\nНар балмада тахммиам 17 мафардан 20 иафара кими мутехессис чалышыр. Бу ишда мадди аммли да мазарда тутмушуг. Оиларын Нар бирима а{да мим рубл верме|И гарар-лашдырмышыг. Шартиммз бала дир ки, 59 |омм дарслик аа программ* Намысы 1993-чу ил )амаарым 31-иа кими Ьазыр олсуи. Бала гыса вахт да Намии ищи кермек 6ajyK Нумар-аа карами иш телаб адир. Башга алачымыз иса )охдур. Бу\nма кара да шурамы феагел'а-да елми шура адландырмы-шыг. Дерсликлерии муеллиф-ларииа гоиорардаи алааа hap чал аарагина кара 2 мин рубл мукафат аарилачак. Програмлар чох |уксак rnj-матла габул олуначаг. Иши аах-ты ида кармв)внлар иса бу мукафетдам маНрум адилачак-пар.\nвваал-аааал балма раНбар-лариида бала бир горжу аар-ды ки, дерсликлери балка да аахтыида чат дыра бмлме дилер. Амм^ BBBMjjaTM мазардам качирдикдаи,. иш шараити ила таиыш о л дуг дам сайра бунуи мумкунлу{уму Намы а'тираф етди. Инди икинчи четинлик\n— дерсликлерии иашри месе-ласи opTaja чыхыб. Бир илда 59 joMM, 23 каНиа, бир |арда 82 дарслик республикемызда Нач вахт машр олунма}ыб. Даалат Матбуат Комитасини гархудан адур.\nБир чатиили|и да га|д едим; дарсликларин Намысы латыи графикасы ила чап олуималыдыр. Ома кара да мачбуруг ки, онлары компутарларда )ытдыраг. Бу, баНа баша кэ-лир. Распубликамызым иса мадди имканлары аздыр. Туркмении таНсил мазирли)и саз аариб ки, биза камак каста-ре как. Аэарбе{чан празидам-ти Эбулфаз Елчиба|ин Руси-ja празиданти Б. ^алтсиила имзаладыгы мугавилелерии да бу масалада биза MyejjeH камеди олачаг.\nчина к968 88А 198886 *\nдам машр еделечеммм!\n— Бу масала бизим ам аг-рылы japMMMBAMp. «УмумтаН-смл мактабларимии шакирдла-ри учуй дерсликлерии тмча-рат шебекелермиде сарбаст еатышмиа качилмасм Наггым-да» распублика Назнрлар Ка-бмнатиммм 1992-чи ил 18 Maj тарих л и гарвры дар. Намии гарар бир чох пробламлар jape дыб. Габаг лар дарслик 2 — 4 илдаи бир иешр елунур-дуса, ииди Нар ил нашр адил-мал и дир. Габаглар мектеб Ларин азлариним дарслик фонду аарды. Ииди а фондлар чох земфле)м6. Эвааллар 30\n— 40 адда 3 — 3*5 мия|ам нус-ха дарслик нашр адипирдк-со, бу гарарла алагадар мачбуруг ки, илда 80 — 920 адда 10 — 14 MMfljoH нусха китаб нашр адак. Бу, о замай мум* куидур ки, башга кмтебларми\nиашри сахламылсым. Joxca республиканын полиграфМа базасы буиа деэмез.\nГарарым башга гусуру даре-яикларии пцмети ила баглы-дыр. Ииди бизда Нар бир даре-лм|ии ги{мати 30 —• 50 рубя арасыидадыр. Налбуки Руск-¡ада аиларым ги)мати бизда-киндеи тахмииаи он-и)ирми дафа аздыр. Масала и, Руси-¡ада I сиииф учуй «Ри|азиЙат» 3 рубя 30 гапик, III сиииф учуй 2 рубл ЗС гапик дир. Руси|ада бу саНеде даалат Aoracaja Мырыб. Ибтидам сииифларда дарсликлар шакирдлара лулсуз варклмалидир.\nДерсликлерии сатыша бура-\nбир (ыб.\nила алагадар\nхылмасы\nчатиилии да epraja чых «Элифбаадаи башга галам китеблер, хусусаи jyxapw си-иифлар учуй дарсликлар баНа о л дугу учуй алынмыр. PajoM-ларымызыи магазаларыида мил|оиларча рубллуг сатылма* мыш китаб ¡ыгылмб галыб. Тахмиии Насабламаяара кара, 59 )ани дарсли)ии иашри и дай да ja и зарари а дамак учуй 140 MMAjoH рубл пул карекдир. Бу, азад ватаидаш {атишдир-мак HCTajaH даалат учун о гадар да ба|ук маблаг да-|ия.\n— Кадр праблами да{аида, май такча иста'дадлары Jax, Нам да о ил ар да и максимум ис-тифада атма|и мазарда туту, рам. Ииди милям тереггидем дамышмаг даб душуб. Макар алми {уксак caaHjjaja гаядыр-мадаи Нар Наисы тараггидам даиышмаг олармы? Таассуф ки, реслублмкамызде алми и мнкишафы чах вахт ¡вилыш мстигамата {амалиб. Бир вахт, лар иеНемк алми муассисала-римиза раНбарлар габилиЦат аа исГа'дадларыидаи даНа чах napTMjaja маисубМ)атииа кара сачилирди. Гарибадир ки, аах-тила болшааик лидерлерм да бу усулдам имтииа а дир дилер. Тасаавур едим ки, ССРИ ЕА.МЫМ илк уч празиданти— А. П. Карл и иски, В. Л. Комаров аа С. И. Вавилов комму, иист олмамышлар. Ленин да, Сталии да тамамила дотру олараг бала Насаб адирдмлар ки, екар Намии алимлар хал-гыи, даалатии, алкаиим тараг-гисмиа, дирчалдшиме, хидмат адирларса, оиларын napTMjaja меисуби))етиммн Нач бир аНа-миЦати jax дур. взу да бу\nмоего дуи]аиым бутуи алкала-риида самарали иатичалар вармишдир.\nJan мыз Азарба]чамда зарла CMjacM дои ка)дирилщ^ииа кара алмимиз ла)иг олдугу си-•Mjjaja {уксала билмамишдир.\nИиди MrrMcaAMjjaTAa кими, елм, мадамм]]ат симда да Намы дав лат да и jep-дым казла|ир. Самки уиудуруг км, или мустагил аддымлары. иы атан, агыр муНариба майка-несимде сыхылаи даалатими. зим да |ардыма аНти|ачы аар. ]ахшы оларды ки, алми ида-рал ар, муассисалар аз имкам-л «рындам максимум деречаде истмфаде ада]дилар.\n—' Масаяам, »из раКбарлик атди|мммз саНада бала бир\nва\nолдугу\nсаНа-\nондаи иача нстифадэ вфф«*\"\nЦЦ||\n— Нача Нафтадир ки, иикил. тара ли каолаглар распубли-камызда ганагдырлар. вса-сам палчыг аулканлары ила мараглаиырлар. взларииии да а'тираф атдикларииа кара Чеиуби Хазар чакакли)и бу саНеде дум}ад» мисли-бараба-ри олма}ам тедгигат еб$актм* дир. Ма'лумдур ки, палчыг вулкаиларымын тадгиги Нам нафт.газ {атагларынын ашка-ра чыхарылмасымда, Нам jap текимде кедам кеодинамик просаслар барада ииформаси)а топлаимасымда, Нам да зел-залаларин апимархазииим ]арлашдм{и зонаиын е]ренмл-Ашсимда мустасиа аНами{)ата маликдир. Инкмлтерелм Нам-карларымыз биза амакдашлыг таклиф аданда буиумла баглы бутуи малмНе харчларнми ам-лара Навала атдик. Земмимче, буиум азу да аз маблат да)ил.\n— Дамали, hap Ьаяда ха-яартн|ерларла «мая.\nустумлук аарирси-низ..\n— Маи игтмсади{)атымызым дирчалишиии буисуз тасаавур атмирам. Дамла-дамла сарма-je алда атжак да |ал��ыз бу ]алла мумкумдур. Бизим алм саНемизин тачы са^ылам мефт каолоки{асы бу магсад учуй ааазеиздир. Билди|имиз ними, АБШ-ым, И ики лта раин и ири мефт шмриатларм Азарба|. чамдакы замкни jararnapa иаз дикмишлар. Ба'зилари буму иегетив Нал киаш ги}матлаи-дирир, )аиа да сараатлармми-зим {ад елкелере ддшымача-тымдам кила{ламирлар. Лаиии калии aaaMjjaTM раал ги|мат* ландирак аа а'тираф адак км, есаслы аасаит го{улмадам иг* тисадм{{атымызы дирчалтмак мумкуи A#jMA. Буму дум]а тач. рубаси чох да и субут адиб. Бизим игтисадииатымызым ма •азиЦатда олдутуиу хатырлат. мата иса фимримча ahrMjan jax дур. Сарфа ли napTnjap-лар тапмаг аа аиларла бизи та'мми адачаи шартлар аса-сымда мугааилалар батламаг иса тамамила башга масала-дир. Бутуи бумлардаи башга, Гарбии заикми тачрубаси биза дикар саНаларда, хусускла аме-лаки}а мадами^атииии маним, саиилмасимда да ааазеиз хид. мат мастера билар.\n_ (мМнЦеДШ <#h#9V С99 ДУНУ1. (ищу 9Я999У MIL If*\nкукла аяагадар мееяонм)аныи\nхэКяяяпмуяя ямамПм\nfiflEUipl1ЕДЕ\nбарада да ма'лумат аара|ди-ииз. Умуми pa'ja лаки ja мызам бутук\n9*99Ш9р 9цмщ аа фауяасаша амансыз зарба. лар эурмагдадыр. Усгалик, мутахассислариммз тауиала. Mn, та'ншммдн ял имяа1ла-\nларии мутахассмслари оу аа ja дикар фа|далы газыитыларын уза чыхарылмасымда иштирак учуй аз ла}иНелеримя тагдим адмрлар. Хусусук момиссм)а Щ Немки ла{иНалардаи аи jax. шысыиы муа)]аилашдирир ва яа]иНамим с ah иб лари мараг-\nлакдыты саНада амакдашлыг Ф Нугугу газаиырлар. 1алиыа бундам санра икн ва Ja уч елка арасында мугаанлаларми шарт-лари муа})амлашдмрмлнр. Рас-лубликамызын табмм сарват-ларимии уза чыхарылмасымда» истеНсалыида Намни тачруба. дан истмфаде адилмаси игтм* сади}]атымыэа нулям мнгдарда калмр катира биларди. Назара алмаг лазымдыр ки^ хармчр ширкетлерле емекдашлыгм Нач да ан заикми )атаглары-мыада апармаг аачиб дэ)мл. Биза оиларын тачрубасиии alpe имак да кифа}ат адар. Шуб-Не атмирам ки, бума иамл олсаг калачакда камер }ардым олмадам да качииа биларик.\nJapM калмишкан га]д едим ки, Азарба)чаида иста'дадлы ихтирачы алимлар аз да)ил. Лакии, иачмиш ССРИ-нии игтисади структурлары ала иди ки, алмич наилиЛатлармидам дамак олар истмфаде алуммур. ду, BKcapMjjaTM катыз узармн-да, дмссартасм)а саНифаяарии-дс галырды. Гариба бу расы-дыр ки, качмиш см|аси систем датылса да емун бир чах .структурлары ^ашамагда давам адир. Такча буму дамам кифа!атдмр км, Азарба)чаи алимларимим, ихтмрачылары. иын тапымтылары харичи алка-ларда татбиг адил дм ja На л да аз распублииамызда буиа левыми дмггат ¡атирилмир. Ла-ге{дли«, а'тииасызлыг, аз гуаааммза ииамсызлыг бузу аримак билмир им, бмлмир...\nяг.\nтмсадмЦатым аа аямим мухта-\nXip99M Д•9119t99^99 999tt\n}аратмышдыр. Kaanomja\nca.\nНа гадар ачы олса да бу-иумла разылашма)а бидмарам. Га{д атдм}мм кими, бизда аколожи медеHMjjar да, тахмоло-RMja да б#)малхалг стандарт, лардан ашаты сааиЦададир. Катураи ала Дашкасаи ма'даи. лариии: демир нстаНсал ади-\nрик, амдаи аз ги]матли алма-jan кобалты, алунмти итмри-рии. Налбуки алунит аНти]ат-\nЬасммда аазиЦат иачадир!\n— Сем бмр илда кеелоюца саНесимде да ба'зи алкалар-ла гаршылыглы муиасибатяар {аратмата маил олмушуг. JYHECKO хатти ила Азарба)-чан, Хурчустаи, Франса, Ита-«mja, Мачарыстаи ва Ааетри-|амыи имзаладыты 242 иамра. ли najnhaja Кара алимлрри-миз Карпат, Алл аа Гафгаз флишлерими е]ренирлер. Му. тахассисларим )амдмл режиме кара аи заикми флкш чакуи-тулари Азарба1чам аразиемн-да ¡ерлешир. Иран Ислам Раслубликасы Ааарба)чаидакы филиз ¡атамеры ила чидди марагламыр. Бундам башга АБШ, Турки(а аа Инкмятере каологлары ила бир сыра саНаларда амакдашлыг адмрик. Фмкримче, бу ¡ахымларда Ал. MBHMja, Нолланди|а, Канада аа дикар алкаларла да влага |а-рада билече1им.\n— Акмф муаяяим, ми зим секунда истардим кч емзи иараНат адаи ярабяам-ааж вимм аа а«мыша1аыаыа\n— Мани иараНат адаи аи ба)ук проблем таЬсилла бег-лыдыр. 14 и л дач чехдур км, Kaanoimja Ииститутуида чалы-шырам. Имститутумуза калам j#4M кадрлар еееиДОаче илдаи ила эаифла|мр. Ман буиун башлыча еабабинм бутаалук. д> распублииамызда есаслы таНсил каисапси|авыиыи олма-масында иарурам. Ичди бу саНада ислаНатлар апармаг ба. рада чахлу таклиф вар. Истардим км, алми тедгигат му-еесиселарииим иаздиида кол-лачлар, кнмчазшалар ачы-i ла|ды. Ву ]олла Нар бир саНа узра куклу мутахассислар Назырламаг мум куч оларды. УмумиПетле, алми кадрларын фарди ¡олле Назырланмасы да. На чох самара «ааа билар.\nСаНбатм |аадм: Саяар АСЛАНОВ, «Халг гаэяшаяяя мухбири.\nки, дарсликлар hap мл ад||яиз|ачаи \/\n— ШубНасиэ. Экар биз дарелмклари бу Начмда иашр атсак ики ил муаЦам сабмтлик ¡аренечаг. Нам да о фикирда да]илик ки, бизим ииди ha-зырладытымыа дарсликлар аа програмлар идеал олачаг. Табии кч оилар мяк ташаббус кими ги]матлидир. Сомрадаи оиларын иагсанлары, чатыш-мазлыглары иастармлачач\n— Одалат Bai саЬбатимизии ааюяиида олдугу ними сяяуи* да да оба Намкар кими му-рачиат адирам: «Халг гээятиаиа муиасибатимиэ!\n— ввааллар да бир иача да фа сизин гезетда моим мара Нат адаи масалаяар барада чыхыш атмишам. Букунку му саНибамла Намии ам'анани девам етдмрмрам.\n«Халг газатиа артыг мустагил газет дир. Чех истардим\nки, каплаитиаиииз |аиилашви AxapBajaaHam имкишафыида ¡ахындаи иштирак атсич\nАтэгуяу НИФТФЛИЛВ.\nМЕТРОНУЯ ТИКВНТНСИШ) ДиАИДЫРМАЛЫ, J0XGA ДАВАМ ЕТДИРМ8ЛИГ\nРазылашыи ки, бакылыларын\nt¡\n•а па)тахтымызыи га маг л а| иын На)атыны метро кими ма бу дарачада {умкуллаш-\nдирмир — минимум narr муга-билиида Haj-Kyjny {ела|рычы-ларымым иа олдутуиу билма!аи сур'атли {аралты гагар сизи шаНарии аи узаг }арииа чат-\n»Матра, дамам олар, |тым аи парспаитиаяи иоаудур, лаиии игтисадиЦат-да даринлашам баНрам бу куи оиуи инкишаф сур'атмии ланки дир.\nНазнрлар Кабииатмиии Бакы метрополитен мдаресииде ка-чирилмиш мушааирада Бакы мотросуиуи пробламлари,\nметро тикиитисини да}аидыр-Joxca ему дааам от дир-масаласи музакира еяуи-мушдур. Мушааирада мотро-музуи калачам тала]и ила ала. гаси олаи бутук республика идареяеримии иума|еиделер« иштирак атмишлар. Ичласы республика баш иаамринии биринчи муааиии Аббас Аббасов апармышдмр.\nМушааирада га{д олунмушдур ки, метре тикиитисиида сои дарача мураккаб аазиЦат Ja-раимышдыр. О ну и ахырыичы стаиси]асыиыи 1990-чы илда га нта нал и ечылышы олмуш, сайра bajar плаиларда да)и-шмкликлар атмиш во нагниа-да мадди-тахники база, метро иншаатчыларыиыи амак аа маишат шараити, оиларын маяи|)а aaiMjjaTM ииди беНреи Наддмма чатмышдыр. г\nМушааира иштиракчылары-иыи са)ладиклари кими, Бакы Bejyjyp, najraxTMH aba л йен ар* тыр, шаНар учуй ]аьи.}аии автобус карым, троляе}6усла-рым a# TpBMaajnapMN евтын алыимасы парспактмалари иса ги|матларми индики миг}асы шараитимда, таассуф, сааии-дмричи дахилдир. Бутуи буи-яар иагяиУвтыи аи квлиряи наву олаи матракуи ха{ирлм олдутуиу иестарнр. Тикиитм матариалларыиыи аа мадам-яытым гм)матларииии дурма. дай артмесы барасиида чыхыш едемиерми катчрдмиларх\nдалиляар сен дарача имеиды-рычы олмушдур: бу алдугча\n•ачиб тикммтммин мали})алвш-дирилмасимда ломким# }а*ын а)ларда мил1#иларла аасаит иткиси на кат ириб чыхарер. Ишларин дааам атдирилмаси учуй илии ахырыиадем ха{ли аасаит (100 мил]#*) талаб алуи. дутуна BaxMaJapar, бу малиЦа тадбмрини шаНарии будчаси Насабыиа дарНал bajara ка.\nчирмак таклмфм ирали сурул-мушдур. Милли байк аскала-таряарым сатыи алыимасы учуй 73 MMnjoK а]ырматы еЬдасииа\nмтурмушдур. ААвтроиуи ишчи гуаваемма ба|ук талабатыиы\nиазара алараг, гачгыилар сырее ыч дам ишемз камчларми\nчохса)лы дастасиим 6ура}а\nчалб атмак гарара алыимыш-\nМушааира мм и ишикда иаэирми биринчи муааиич распублика Даалат Игтисади}. )ат аа Плаияашдырма Кеми-тасимми садри Э«Цад Сама два-да иштирак атмишдир.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-03-1992-p-2\/","date":"2017-08-22T03:48:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886109893.47\/warc\/CC-MAIN-20170822031111-20170822051111-00712.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5020146966,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.502014696598053, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06644688546657562, \"tat_Cyrl_score\": 0.05233030766248703, \"kum_Cyrl_score\": 0.0439431257545948, \"sah_Cyrl_score\": 0.03865297883749008, \"kir_Cyrl_score\": 0.034057680517435074, \"tyv_Cyrl_score\": 0.028026079759001732, \"tgk_Cyrl_score\": 0.01920556090772152, \"uzn_Cyrl_score\": 0.0128953717648983, \"krc_Cyrl_score\": 0.012854116968810558, \"lez_Cyrl_score\": 0.011895207688212395}","num_words":16149,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.582,"perplexity_score":69325.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Антиохийада, орадакы клиседӓ варды кими пророклар хем ӱӱредиӂилӓр: Варнава; Симон, ангысына денилӓрди Нигер; Луций, Киринӓ касабасындан; Манаин, ангысы бӱӱдӱ Ирод бейлӓн барабар; хем Саул. 2Ачан измет едӓрдилӓр Саабийӓ хем оруч тутардылар, Айоз Дух деди: «Айырын Бана Варнавайы хем Саулу о ишӓ, ани Бӓн чаардым оннары». 3Оручтан хем дуадан сора койдулар еллерини оннарын ӱстӱнӓ да колвердилӓр оннары. 4Варнава хем Саул, йолланмыш Айоз Духтан, гелдилӓр Селевкийӓ касабасына. Орадан гечтилӓр гемийлӓн Кипру адасына. 5Етиштийнӓн Саламин касабасына, хаберледилӓр Аллахын сӧзӱнӱ иудей синагогаларында. Иоаны алмыштылар йардымӂы кендилеринӓ. 6Бӱтӱн адайы айкырладылар Паф касабасына кадар. Орада уурадылар бир иудей бӱӱӂӱсӱ, бир йаланӂы пророк ӱстӱнӓ. Онун ады Вариисус. 7О проконсул Сергий Павлинин, акыллы бир адамын, чевресиндейди. Проконсул чаарды Варнавайы хем Саулу, зерӓ истӓрди ишитсин Аллахын сӧзӱнӱ. 8Ама Вариисус, ангысынын ӧбӱр ады – Елима, «бӱӱӂӱ» маанасында, каршы дурарды оннара, да бакарды саптырсын проконсулу инандан. 9Озаман Саул, ани ады Павли, долу Айоз Духлан, бакты уз онун гӧзлеринӓ да деди: 10«Адам, долу хертӱрлӱ шалвирликлӓн хем кӧтӱлӱклӓн, диаволун оолу, душман хербир доорулаа! Дургунмайаӂан мы сӓн йалан сӧлемӓӓ Аллахын дӱз йолу ичин? 11Шинди Саабинин ели сана каршы. Сӓн кӧӧр олаӂан да гӧрмейеӂӓн гӱн шафкыны бир парча вакыт». Бирдӓн бир думан, бир караннык чӧктӱ Елиманын ӱстӱнӓ, да о, дӧнӱп ӧтӓӓ-буйаны, аарарды инсаннары, гӧтӱрсӱн ону елиндӓн. 12Ачан проконсул гӧрдӱ, не олду, чок шашты Саабинин ӱӱретмесинӓ да инанды. 13Павли хем кафадарлары йолландылар гемийлӓн Пафтан да гиттилӓр Пергӓ касабасына, ани Памфилийа ериндӓ. Иоан са айырылды оннардан да дӧндӱ геери Иерусалимӓ. 14Оннар Пергедӓн чыктылар да, ердӓн ерӓ гезерӓк, гиттилӓр Писидийа Антиохийа касабасына. Ӂумертеси гӱнӱ гирдилӓр синагога ичинӓ да отурдулар. 15Ачан окунурду Закон хем пророкларын йазыларындан, синагоганын ӧндерӂилери йолладылар, ки сорсуннар оннара: «Кардашлар, еер варсайды бир насаадыныз инсана, сӧлейин». 16Павли калкты, йапты нышан елиннӓн да деди: «Израилин адамнары хем Аллахтан корканнар, сеслейин! 17Бу халкын, Израилин, Аллахы бизим бобаларымызы айырды да бӱӱк бир миллет йапты, ачан Мысырда йашардылар. Сора Кенди каави елиннӓн орадан оннары чыкарды. 18Кырк йыла йакын дойурду оннары чол ердӓ. 19Еди миллет йок етти Ханаан мемлекетиндӓ, ерлерини пайетти, верип оннара. 20Ондан сора, бир дӧртӱз елли йыл йолларды оннара изметкерлерини пророк Самуилин вакыдына кадар. 21Сора оннар истедилӓр падишах. Аллах верди оннара Саулу, Кисин оолуну, Вениаминин тамызлыындан. О кырк йыл падишахлык етти. 22Ондан сора Аллах калдырды оннара падишах Давиди, ангысы ичин шаатлык етти, дейип: \"Булдум бир адам кенди ӱреемӓ гӧрӓ, Иессейин оолуну, Давиди, ангысы йапаӂэк хепсини, не Бӓн истеерим\". 23Давидин сенселесиндӓн Аллах адамасына гӧрӓ калдырды Израил инсанына бир Куртарыӂы – Иисусу. 24Онун гелмесинин ӧнӱ сора Иоан насаат етти хепси Израил инсанына, ани лӓӓзым дӧнсӱннӓр гӱнахларындан Аллаха да ваатиз олсуннар. 25Иоан кенди изметчилиинин биткисиндӓ деди: \"Кимим, сиз санэрсыныз бени? Бӓн диилим Христос, ама бендӓн сора гелер Бириси, Ангысынын бӓн диилим йакышыклы чӧзмӓӓ айак капларыны\". 26Кардашлар, Авраамын сенселесиндӓн геленнӓр хем Аллахтан корканнар, бизӓ йолланылды хабер бу курт��лмак ичин. 27Зерӓ Иерусалимдӓ йашайаннар хем оннарын ӧндерӂилери Иисусу танымадылар, даава кестилӓр Она да бӧлӓ таманнадылар пророкларын сӧзлерини, ани хер ӂумертеси окунэр. 28Буламадылар ӧлӱм ичин бир да кабаат Онда, ама хеп окадар истедилӓр, ки Пилат ӂезаласын Ону ӧлӱмнӓн. 29Ачан таманнадылар хепсини, не йазылыйды Онун ичин, индирдилӓр Ону ставроздан да койдулар мезар ичинӓ. 30Ама Аллах дирилтти Ону ӧлӱдӓн. 31О чок вакыт гӧстерилди оннара, ким Онуннан барабар Галилейадан Иерусалимӓ гелдийдилӓр, ани бӱӱн Онун шаатлары инсанын ӧнӱндӓ. 32Биз хаберлеериз сизӓ Ии Хабери, не аданмышты Аллахтан бобаларымыза. 33О таманнады бу адамасыны бизӓ, Кенди ушакларына, ачан калдырды Иисусу. Ниӂӓ вар йазылы икинӂи Псалмада: \"Сӓн Беним Оолумсун, бӱӱн Сенин бобан олдум\". 34Аллах дирилтти Ону ӧлӱдӓн, ӧлӓ ки Онун гӱӱдеси хич бир вакыт чӱрӱмейеӂек, да бунун ичин бӧлӓ деди: \"Бӓн бир инанч севгийлӓн давранаӂам Сана, ниӂӓ ададым Давидӓ\". 35Онуштан башка бир Псалмада деер: \"Изин вермейеӂӓн, ки Сенин Айозунун гӱӱдеси чӱрӱсӱн\". 36Давид, измет едип кенди вакыдында инсана Аллахын ии истедиинӓ гӧрӓ, гечинди, сора гӧмӱлдӱ кенди бобаларын йанында, да гӱӱдеси чӱрӱдӱ. 37Ама Ону, Кими Аллах дирилтти, Онун гӱӱдеси чӱрӱмеди. 38Ӧлӓ ки, билӓсиниз, кардашлар, ки салт Она верилерӓк сизӓ хаберленер, ани вар ниӂӓ гӱнахларыныз афедилсин, 39да пакланасыныз хепсиндӓн, недӓн пакламады Моисейин Закону. 40Онуштан бакын, гелмесин башыныза, не сӧленмиш пророклардан: 41\"Бакын сиз, гӱлмӓӓ аланнар, шашын хем йок олун, зерӓ йапэрым Бӓн ӧлӓ иш сизин вакытта, ани хич инанмайаӂэйдыныз, еер биркимсей сӧлесейди сизӓ\"». 42Оннар синагогадан чыктыйнан дышары, инсан йалварарды, ки гелӓн ӂумертесинӓ дӓ лафетсиннӓр хеп бу ишлӓр ичин. 43Ачан топланты даалышты, чок иудей хем динни йабанӂылар, ким дӧнмӱштӱ иудей дининӓ, гиттилӓр Павлинин хем Варнаванын ардына, ангылары дурдулар лафа оннарлан да бакардылар инандырмаа оннары, ки илери доору верилсиннӓр Аллахын иивергисинӓ. 44Гелӓн ӂумертеси йакын бӱтӱн касаба инсаны топланды сеслемӓӓ Саабинин сӧзӱнӱ. 45Иудейлӓр, гӧрӱп калабалыы, кыскандылар. Каршы лафеттилӓр Павлинин сӧзлеринӓ хем кӧтӱледилӓр ону. 46Ама Павли хем Варнава гиргин дедилӓр: «Илкин сизӓ лӓӓзымды сӧленсин Аллахын сӧзӱ, ама чӱнкӱ сиз ону рет едерсиниз да истӓмеерсиниз каблетмӓӓ дивеч йашамак, онуштан биз дӧнериз башка миллетлерӓ. 47Зерӓ бӧлӓ сымарлады бизӓ Сааби: \"Койдум сени шафк едӓсин миллетлерӓ да куртулмайы гӧтӱрӓсин ерин кенарынадан\"». 48Иудей олмайаннар, ачан ишиттилӓр буну, севиндилӓр хем метиннедилӓр Саабинин сӧзӱнӱ, да хепси, ким сыраланмышты дивеч йашамак ичин, инандылар. 49Саабинин сӧзӱ бӱтӱн мемлекеттӓ даалды. 50Ама иудейлӓр дебрештирдилӓр динни карылары, анылмышлары касабада, хем касабанын ӧндерӂилерини. Башладылар кооламаа Павлийи хем Варнавайы да уураттылар оннары кенди ерлериндӓн. 51Павли хем Варнава силктилӓ�� тозлары айакларындан, оннара азар гиби, да гиттилӓр Иконийа касабасына. 52Бу вакыт ӱӱрениӂилӓр севинмеликлӓн хем Айоз Духлан долуйдулар.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Acts\/13","date":"2017-08-22T19:08:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886112539.18\/warc\/CC-MAIN-20170822181825-20170822201825-00111.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":3596,"character_repetition_ratio":0.035,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91953.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 17, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г93ЕТИ ^17 HOJA» im*« ил. -*-м*Я4\nF\nТофигГули)ев:\n«H0J0 НАИЛ ОЛМУШАМСА, ЬАМЫСЫНА КЭРЭ ХАЛГЫМА МИННЭТДАРАМ»\nИсте'дадлы ¡арадычы, не* &ал инсан олан бэстэкар Тофиг Гули)евин 75 илли)инэ hacp едилмиш ¡убиле) кечэси устадын бу свзлери ила баша чатды.\nБакылылар ез Ь9М)ерлилэ-ринин. илин «банылысы»нын унванына св^энилэн hap бир тэбрик свзуну кур алгыш-ларла гаршыл a J ырдылар. он-лар Азэрба)чан Республика-сынын црезиденти Эбулфэз Елчнбэ)ин девлэт мушавири Рафиг HcMaJbuioB тэрэфип-дэн охунмуш табрик мэкту-буну, Ьабелэ Азэрба^чанын MaAOHHjjaT назири Полад Булбулоглунун галби кев-рэддэи, ркггэтэ катиран чы-хышыны да сурэкла алгыш-ладылар.\nBajpaM програмы зевглэ вэ ¿умерла, jy6najapa мэ-Ьаббэтлэ Ьазырланмышды. 'Програм исэ... «Аврора»нын екраида сэсланмиш jajabiM аташи ила башланды: Аээр-ба)чан мусиги сэнэтинин кэ-лачэк улдузу Тофиг Гуляев\nДYнJaja маЬз 1917-чи ил но-)абрын 7-да кэлмишдир.\n* ...Киноекранда кечмиш ССРИ-иин партий ва Ьеку-!мат раЬбарлари — Сталин, Хрущик», Брежнев, Горба-Чов бир-бцрин'и авэз едир. Кадрлар дэ)ищдикчэ мазали матн ешидилир. Ахы онлар-Дан Иен бири адалэтсизлик узундэн ССРИ халг артисти ады верилмемиш олан Азэр-ба)чан бэстэкарыиын бэнзэр-сиз вэ гeJpи-aди исте'дадыны ла]игинча ги}мэтлэнд!фмэ)э чмачал тапмады». Бир да ки, бу ад Тофиг Гуляева чохму лазым иди? Макар тэкчэ догма Азэрба)чан хал-гынын де1ил, елэча да дун* )анын бир чох халгларынын маЬаббат ва Ьормати онун учун ен кезэл мукафат де1ил-ми7!\nБакынын гонагы, Руси]а Федераси]асы Али Соеети Миллэтлар Советники сэдри Рамазан Абдулэтифов ез самими табрикиндэ маЬз буну се1лоди вэ )убил)ара хатирэ \\*едалы тэгдим етди.\nАЛИ СОВЕТДЭ ГЭБУЛ\nA3ap6aj4aH Республикасы Али Советинин сэдри Иса Гэмбэров Азад)ба]чанын халг артисти, бэстэкар Тофиг Гу* ли)еви гэбул етмишдир. Пар* ламентин сэдри керкэмли сэнэткары 75 JaiubiHbiH та-мам олмасы мунасибэтилэ самим-гэлбдэн тэбрик етмиш,\nона JeHH Japaдычылыг угур-лары, узун емур, чансаглы-гы арзуламышдыр.\nТ. Гуляев тэбрик учун Миннэтдарлыгыны билдирэ-\nрэк A3ap6aj4aH мусиги сэнэтинин проблемлэриндан да-Нышмышдыр. СеЬбат зама-ны мэдэни^этимизин flYHja\nБутун кеча эрзиндэ Республика capajbiHbiH нэЬенк Салонунда Тофиг Гули) евин Гэлблари овсунла\/ан мусиги-си — онун Вэтвн Ьаггында, Mail аббат Ьаггында, севимли шэЬар Ьаггында унудулмаз ва шен маЬнылары, ojHar parc мелоди)алары, чаз импрови-заси)алары сэсланди.\nСалона топлашаялар Jy-6H.iJapa — халгын оевимлиси кнми ен Jykc8k ад-сана najHr керулмуш бастэкара «мин Ja-ша!» де)э узун емур арзула-дылар.\nЛакин заман Тофиг Гули-jeBHH маЬныларынын кезэл-л^инэ ва тэравэтинэ Ьеч вахт хэлэл кэтирмэ^чэкдир! О, ез банзэрсиз мусигиси Ja-Шадьггча JamaJanarAbip!\nA3ap6aj4aH Республикасы Али Советинин сэдри Иса Тэмбэров, Азэрба>чанын баш назцри PahHM h усе j нов, дев-лэт катиби ПанаЬ hycejHOB )убиле) кечэсиндэ идилар.Е. ЭЛШЕВА,\n• Азэрннформуя мухбнрн.\nмиг)асында тэблир олунмасы Мэсэлэлэринэ тохунулмуш, онун букунку вэзи))эти ба-рэдэ фнкир мубаднлэси едил-Мишдир.\nКерущдэ республиканын ¡мэдэни))эт назири Полад Булбулоглу иштирак етмишдир.Азэрннформ.\nГафлан Рустэмов:\n«чэмимэт ез ТЭРЭГГИСИНИН ЗИРВЭСИНЭ ЧАТМАЛЫДЫР»\nЗэманэмизин бу квшм«к|ш-лн вахтында Ьамынын бир ар-эусу вар: чэми))отин инкмша-\nфыны мвгсэд]онлу бир ахара ¡внялтмэк. Буну Нвр нас «з ДУ* шунду)у тарэдэ, ду^акору-шу чарчивэсинда Ь»)ета ка чирмек иста{ир. Мухталиф ларти|аларын ва чами^этларин фаалнрати да аслинда бу мс-тигамата ¡©кэлмишдир. Опти-мал ташкилатын л и дер к Гаф-лан Рустамов иддиа едир ни, Ьаэырда тарихи тарэгги азу-чум ан jyKcaK марЬаласина )ахынлашмагдадыр. О, pah-бэрлик етди[и ташкилатын маг-сад ва ваэифалари, иш усулу барада бела деди:\n— Олтимал чеми^ат инеем-ларын маиафе барабарли]и\nта'мин олунан чами({атдир.\nБизим 4»MMjjar куч татбиг\nедан aaMHjjaT де>ил. Бурада езунемахсус мстеЬсал усулу мевчуд олачаг, harr, адалат кез баба]'и к им и горунечаг. Оле билемн к Mi, бу кун бизим ташкилатын крали сур AYVY муддэалар чохларына утолила ними керунсун. Ла-кин и нам л а де| ирам ки, ба-швр^^ат сеаг-тэбми оларвг тарихи тараггинмн бу Mapiia-ласина гадам ^малыдыр. Бу, Ьеч да асанлыгла баша кал-\nMaja4aK. Илк невбада ннсаз-ларын hajaT сааиЦасини jyK-салтмак магсадила реал нм-канлар оптимал савнйада аш-кар едилмалидир.\nОлтимал истеНсал усулунда истисмара ва елиа)рили1а jon в ери л мир, hap кзеин гаэан-чы азу на чатыр. Буна кара да олтимал чам»ийатда варлы ва joxcyn груплары олмур.\nБизим доатмага чалышдыгьн мыэ чами^атда адамларын hajaT режиминмн ajpaнилмаенни ва Начата кечирилмасини дав-лат ез у зарина катурур. Олтимал истеНсал усулунум jaiua-\n¡ыш режимина тэлабаты онун чэми))атд )уксак сави^ада хид-мэт етмасидир, Бунун учун не талаб олунурса, мам изатин pah -* барлери атрафлы е^рениб hajaTa татбиг едир. Индк|едэк на капитализмда, на да соска лиэмда чемииат учун олтимал фа]далы ч ah в т пар дан там истм-фада едилмвмишдир.\nБир чохлары олтималкэми сосиалиэмла е)нилвшдирир. Лакин бу cahBAMp. Чункн со-сиализм чамиЦатк hap касин маратынын |уксак севи)|аде еданилмасини асас магсад cajea да буна наил ола билмэ-мишдир. Олтимал чами^эт исэ буна гадир олан чам*ч'|»т-дир. Сбсиалиэмле оптимализм арасында ¡екане е}нилик истеЬ-сал васитэлери узаринд» ичти-май MynKMjjaTHH олмасыдыр.\nТаассуф ки, ¡арендыгы кун-дан бери ташкилатымызын угурлары истеди)иммз гедар де|ил. Лаки�� мани севмнди-ран чаЬэт о дур ки, бир сыра танынмыш алимларимиз, хусусила да игтисадчылар оп-тимализм HasapnjjacHHe е'ти-мад ка стар ир л ар, hap han-да биз 48MnjjaTHH аз инкиша-фынын jyKccK марЬаласина чатмасы учун бутун имканлар-дан нстифада адача|ик.3. TypKHja решалары\nМАВИ ДУМАН ЧЭКИЛЭНДЭ НЭ К0РДУК?ИЗМИР ГАРДАШЫНЫ ТАНЫМЫР\nV\nИзмир Туркмении ан ке-зэл шэЬэрлэриндэн биридир. ExejHH Измир саФиллэри дог-рудан да Хезэрнн Бакы са-Чшллэринэ бэнзэ]ир. UTahap 1980-чи илдэн Бакы илэ гар-дашлашыб. Бу мэ'нада он-лары экиз гардашлар адлан-дырмаг да оларды. Гэрибаси будур ки, бу барада Измир валиси Кутлу Акташын езу да hen нэ emHTMajHÓ. Бнлэн-дэ ки, Бакыда Измир куча-си, Измир паркы вар, пам тэеччублэнди, Ьэм дэ туту-лан кнми олду.\nБундан азэрба]чанлы жур-налнетлэрин парт оддугуну керэн вали бнлдирди ни, бу )ахынларда мэктэблэрдан би-ринэ Бакы ады верилэчэк. Сан демэ, Измирин дердлэ-ри дэ Бакынынкылара бэн-33jHp. Шahэрин еколожи вэ-3HjJaTH гэнаэтбахш де)ил.\nЬазырда Измнр керфэзи ни тэмизлэмэк учун 6ejy« ]ардым KaMnaHHjacbi кедир. Журналистлэрдэн Ьансыса бэлкэ «гардашыныз BaKbiJa Хэзэрин тэмизлэнмэсиндэ ке-мэк едэсиниз?» деди. Ертэ-си кун ]ерли гээетлэр «Измирин гардашы BaKbiJa бу са-Иэдэ кемэк eA849jH> барэдэ мэ'лумат дэрч олунмушду.\nИзмирдэ эн мараглы ко-рушумуз «Заманачыларын мэ'нэви атасы Хоча Офэнди илэ олду. BeJyK алим, нечэ-нечэ китабын муэллифидир, A3Bp6aj4aH тамашачысы ону «Заман» теле BH3HJ асы илэ верилмнш бир филмдэн та-нь^ырлар. 20 Ланвар фачиэ-си заманы рус гошунлары-нын Бакыда терэтдиклэри вэЬшиликлэрэ гаршы Турки-]эдэ илк е'тираз митингини тэшкил едиб. Хоча Эфэнди елкэнин чох нуфузлу maxcHj-ja^ispHHflaH са\/ылыр. Онун-ла сеЬбэтдэн hncc олунурду ки, бу кун 1шкумэтдэ Хоча Эфэнди иде]аларына рэгбэт бэслэ]энлэрин cajbi аз де]ил.\nГУРКШЭ ТИКИНТИ МЕДДАНЫДЫР\nСон 20 илдэ TypKHja нэ-haHK игтисади сычра,]ышла инкишаф етмиш елкэлэр сы-'расына дахил олду. Буну Ьаглы олараг президент Т. взалын ады илэ 6aF.iaJbip-лар. TypKHjo 6oJyk тикинти MejAaHbiHa 6aH3ajHp. Бэ'зэн адама елэ кзлир ки, ики Тур-юф вар. Бир JaHflaH уча биналар, Japambir.Tbi xHjaoaH-лар, бир Зандан бачасындан тусту чыхан Jacты-Jaпaлaг ев-лэр. Бела тэзад кэндлэрдэ даЬа aJflHH hncc олунур. Шэ-hap эЬалиси нэ гэдэр зэнкин KejHHHpcd. кэнддэкилэрин либасы бир о гэдэр касыб-дыр. Ьэтта бир балача гэсэ-бэдэ кэндли кишилэрин баш-ларына го J дуг л ары димдикли кепканы керэндэ ]адыма Азэрба]чан Ja3bi4bLiapbmbiH 30—40-чы иллэрдэ канд мев-Зусундакы эсэрлэринин rah-рэманлары душду.\nАнкара бэлэди^э рэиси\nМурад бэ] Гара]анчы шэ-Ьэрсалмадан, ]ениликлэрдэн сеЬбэт, ачаркэн бнлдирди ки, ^хын кэлэчэкдэ метро иШэ душэчэк. Бир Канада фир-масы 35 метр дэринликда тунел ишлэринн керур. Биз «Бакы эЬалиси артыг 25 ил-дир метродан истифадэ едир, езу дэ тэч рубали метро му-тэхэссислэримиз вар, л азы А олса сиза дэ кемэк едэрди-лэр» де}эндэ Мурад бэ) тэ-эччубуну бурузэ вермэсэ дэ, узундэки мараг диггэтимиз-дэн гачмады. Амма буну эла-вэ етди ки, кэлэн ил Анка-рада турк девлэтлэринин пар тахт рэпберлэринин к��рушу олачаг. «Бела мэсэлэлэри о заман кетур-го} едэчэ^к».\nБела чыхмасын ки, Тур-шфдэн е)рэнилэси Ьеч на ]охдур. Турклэрин муасир муэссисэлэри, муасир техно-лок^алары, ишэ мунасибэт-лэри гибтэ олунасыдыр. ЭрзруиМда «Бешлэр»ун фаб-рикиндэ кердуклэримиз буна мисаддыр. Беш гардашын рэЬбэрлик eтдиjи фабрик ики илэ гурулуб. Бе]ук бинада вур-тут 30 нэфэр ишлэJиp. Кундэ 70 тон ун у Л уду л ур. ШаИэрдэ дерд бела фабрик вар. ФэЬлэлэрин мэвачиби исэ 200—300 доллардыр. Кэлирли муэссисэ хе>р^]э-чиликлэ дэ мэшгул олур. Бутун ил бо^ Эрерум Уни-верситетинин тэлэоэлэринэ иулсуз ун кендэрилир. Кон-торда исэ чэми бир нечэ адам чалышыр.\nСеЬбэт ундан душду. Тур киjэдэн ]азырсанса. чврэ]и унутмаг олмаз. Бурада ]е-мэклэрин падшаЬы эн мух-тэлиф заводларда, шэхеи му-эссисэлэрдэ биширилир. Лакин бутун ун мэЬсулуну бир чэЬэт бирлэшдирир: JYкcэк\nкejфиJJэт!.. Черэ]ин устунэ бугданын неву ге]д олунмуш ^рлыг вурулур. Эрзаг вэ сз-на]е мал лары баЬадыр. Э1а-лэтлэрдэ ги]мэтлэр Истанбул вэ Измирэ нисбэтэн даЬа ¿ук-сэкдир. Бир кембэ черэк 2500 лирэ]э, бир килограм\nбалыг 25—30 мин лирэ]адир. Бэрбэрханада баш вэ уз гырхдырмаг учун 40 мин ли-рэ вермэлиеэн. (Бнр АБШ доллары 7800 лиредир — ред.) Элбэттэ, садэ TypKHja вэтэндашы учун баЬалыгдыр.БУРСА\nОсманлы императорлугунун Анадолудакы илк па)тахты Бурсадыр. Бурада эсасэн Лунаныстандан кэлмэ турк-л'эр Jamajup. Онларын ну* ма]эидэлэриндэн назир, парламент депутаты оланлар да вар. ШэЬэрин чохса)лы гадим чаме вэ турбэлэри кез oxiuajbip. Султан Биринчн Мурад турбэсиндэ Косоводан кэтирилмиш зэнкин адамлар дэфн олунуб. Осман Гази турбэси дэ надир сэнэт ин-чилэрнндэндир. Турбэнин багында ики топ rojynyfi. Рамазан а]ынын башлангычын-да бу топлардан ]а)лым атэ-ши ачылыр. 1905-чи нлдэ тикилмиш саат гуллэси дэ бурададыр. ШэЬэрдэ )ангын баш веранда этрафа зэнк сэ-си JaJbi.ibip.\nYMyMHjJaT.ia, ТурЭДэнин hap )ериндэ чамелэр ез эзэ-мэти, архитектурасы илэ се-чилир. Олкэдэ 87 мин мэс-чид вар. Ьэр ил 1500 JeHH мэсчид тикилнр. Дини бина-ларын тикинтисинэ девлэт вэсаит а1ырмыр. Онлар Ja.i-ныэ эЬалинин ианэлэри, jap-дымы ЬеСабына учалдылыр.\n«ДЕШОВЫ ТОВАР»\nИстанбул бэлкэ дэ дун]а-нын эн кезэл шэпэридир. ШэЬэрэ дахил оланлардан Истанбул керпусуну кечэндэ «торпагбасды Ьаггы» алыр-лар.\nБир маЬныда «Истанбулун гызлары билеэн нэ шэкэр. инсаны узаглардан )анына чэкэр» де1илир. Амма Aeja-сэн белэ кетеэ Истанбулу рус ханымлары фэтЬ едэчэк-лэр. Онлара Ьэр JepAd — казиноларда, отеллэрдэ, елэ кучэлэрдэ аддымбашы раст кэлмэк олур. Буну Ьамыдан\nтез тачирлэр керурлэр. Истанбулун мэшЬур «Гапалы Чаршыасында пиштахталар-да «дешовы товар» левЬэлэ-ри асылыб. Муштэри ахта-ран магаза сатычыларынын русча сындырач:ындыра де-диклэри «барышн)а. заходите, хороши) товар JecT» сез-лэрини бурда тез-тез еши-днреэн. Бу туристлэр Руси-Jehwh бутун )ерлэриндэн — Камчаткадан, Барнаулдан, Москвадан кэлирлэр. Чохла-рынын мэшгул и JJaTH «эн гэ-дим сэнэт невудур».\nТурки)эдэн га)ыдаркэ�� тэ)-)арэдэ бу ханымлардан бири илэ cehoar етднм. Сибирлн 20 )ашлы Наташа тэлэбэ иди. Де)ир ки. «атамын турк досту мзни Y4 а)лыга гонаг чагырыб». «Бэс бу уч аМа Истанбулда нэ едирдин?». дедям, «)эгин бутун му-зе]лэри, тарихи )ерлэри кермусэн». Кулумсунду. «НэЬа)эт. «ачыг сеЬбэ-Уэ кечди: «СэЬэрлэр Je-\njn6 истираЬет едирик. Эсас ишимиз ахшамлар башланыр. Бэ зэн елэ олур кн. бир нечэ кунлук еэфэрэ чыхырыг. Алдыгымыз harr Турки ja ба-1шлыгына керэ. елэ Pyenjaja керэ дэ аз де)ил. Сэпэрлэр бэ'зэн ду как-базара кедиряк». Ьэгнгэтэн дэ газанчларына сез ола билмэз. Ьэмин гыз Бакы лнманында чох нара-Ьат иди. Тез-тез сорушурду: «Сиздэ нечэ )охла)ырлар?» Де)ирдим. «дарыхма, бир-не-чэ доллара керэ Ьеч нэ де-мэзлэр. О исэ кулумсунду. Бир нечэ де)ил. мэндэки пулу бэлкэ сиз ез ншиниздэ Ьеч 15 илэ газана билмээси-низ.». ХудаЬафизлэшэндэ бнлдирди: «Дотрудан да Бакы кезэл шэ1)эрдир. Амма «ишлэмэк» учун TypKMja 1ахшыдыр. АллаЬ rojea, jaj-да JeHa opa га)ыдачагам. Атамын турк досту де]нр ки, сэни кезлэ)ирин,..»\nАртыг Азэрба]чандан олан ханымлар да буралара ajar ачыблар. Онлара Истанбулун казинода рында. баЬалы\nресторанларда раст кэлмэк\nолар...\nТурки Je ге)длэрниан би-рннчи Ьиссэси чыхандан coupa peAaKCHjaja бир гадьш зэнк чалмыщды. Лаэынын A39p6aj4tH гадынларыньи Турк^эдэ алверчилн)кнэ hecp едилмиш Ьиссэсинэ е'тиразы варды. «Бунларыв Ьамы-сыиы бнлиркк. roj рэЬбэрлэ-римиз тэдбир керсуадэр, — де)ирдн. Бир дэ ки. онсуз да муЬарибэнин дэЬшэтлэри гэлбимизи агрыдыр. Белэ )азыларла дэрд устунэ дэрд кэтирирсиниэ...»БЭЛКЭ ВИЗ ДЭ BOJYK ГАРДАШ ОЛДУГ\nHjKpMu кунлук еэфернмиз Самсун шэЬэриндэ баша чатды. Самсун валиси Шинаси Куш бизи гэбул етди* €л-лэн курчу олан вали бир гэдэр еввэл гонаг кетд^и Кур-чустаны. орадакы )ерли азер* ба]чаилыларла керушлерини ха тырл ады.\nСонра 19 ма! Унивврсите-тинин ректору Камал взнар-ла керушдук. Ихтнсасча he-ким олан ремгор сэиэтиндэн эл чэкмир. Ьэфтэдэ Y4 дэфэ 4oppahHjja эмэл^]атлары апарыр. AejHp ки, «вэзнфэ кэлди-кедэрди. Мэыэ Jena hd* кимлн)им галачаг...»\nАхшам шэЬэрин 6ejyK иш а дам лары, бизнесменлерлэ керушумуз олду. Бу бир нов еэфэрин JeityH 1ыгынчагы иди. Бизнесменлэр Азэрба)-чанда керэчэклэри ишлэрдэн данышырдылар. Нум^эндэ-лэримиз адыидаи «СэЪэр» гээетиннн баш редактору МэзаЬир CyAejMaH3aÄ3 чы-хыш етди. О бэлкэ дэ бу кунлэр эрзиндэ бутун жур-налистлэрнн тээссуратыны ифадэ етди:\n— Азэрба)чан ган 6aha-сына «6eJyK рус гардаш»ы-нын пэнчэсиндэн чыхды. Экэр Турки1эдэ фикирлэшир-лэреэ кн. Азэрба1чан кичик гардашдыр. с aha едирлэр. Бизим девлэт олмаг учун hap имканымыз. сэрвэтимиз вар. Тез-тез Турки]адэ ешидирик: америхалылар. инкилислэр A3dp6aj4aH сэрвэтини элэ ке-чирир. Бали, амернкалылар, инкилислэр турклэрдэн фэрг-ли олараг капитал rojvo иш керурлэр, Сиз исэ {алныэ селбэт едиренннз. Вахт кэлэ-чак сэЬвинизи баша душе-чэненниз. О заман бэлкэ дэ кеч олачаг. Ким билир, бад-кэ дэ куя кэлэчэк, Азэр-6aj4aH Туршфни ез ардын* ча апарачаг».\nBy чыхышдан сонра турк-лэр узун муддэт чашыб гал-дылар...\nСеЗАРДЫ: «Заман» гээе-тн етшеа хатирижэ чылиаг га-дыи вэкилдэршш rapa леит-Лэ артур. Лакни бутун эл кэян, окуй Ьагигэтлэркин вэ rapa лентлэ, на да маки гул-лэ пэрдэлэ]э бнлмаасак.\nTypnjaRH ннди май даЬа артыг еевнрам. Чунхи оку бутун тэмтэрагы, бутун дэрд-лэри илэ аиа1дын кермувэм.\nВаИкд ЭЗИЗОВ,\n«Халг гаа«тн»нвн мухбкрн.\nНЭБШЭквмэлинизи9CHPK9M9JHH\nНаби Paajeifl» охучуларымыз танышдырлар. Ьаггында ¡аз-мыш, магалалармми дврч втми-шмк. Гусар ра)Онунуи hacaH-гала кандмнда pMuajwp. Он беш ¡ашындаи хастаднр, ajar-лары тутулуб, Ьэрэквт ад» б*л-ммр. Лакин чох нмкбнндир, сабаЬа мнвмла бахыр. Ajap6ej чан Журналмстлар Бмрлиумнчн узаудур. М. Э. Рэсулзадэ адына Бакы Да»лат Уннеерси-теткнми журналистика факул-тасинда таЬсилиии ги^аби да-вам етдирир, pajón гэзетиндэ, республика матбуатында ера-сыра ^азылары дарч олунур. Бакыда, Азерба)чанын мухталиф кушал армнда чох л у досту аар, Ьамысы ил» му нтазам мэктублашыр. Бу 1#хмнларда иса Турки ja да да азун» ики дост талмышдыр: Анкара Га-эи Униеерситети турк дили за адаби^аты факултасинин та-лабаси Нечла Есмин за Мерсии шаЬери ap4nja3 Унизерси-татинин телебеси Ьуску Дуран. Онлардам алдыгы мактублар hejaT ешгини даЬ» да артыр-мышдыр.\nЬакимларин фикринча. На-бинин муаличаси janHWj ха ричи алкалзрда — АлманЦада, Турк^еде, АБШ-да мумкун-дур. Бунун учуй 50 мин доллар пул талаб олунур. Одур ки. Гусар да 3435 иемрели pajoH аманат банкында адына Ьасаб ачылмышдыр. Намра-си 63969-дур. Имкеняы, хфр-xah, нечиб адамлар дан хаЬиш едирик: НебЦе кем^иимзи\nасирк»ме|ии, кучунуз чатаи гадер бу Ьасаба пул кечурун. Б»|ук саааб саЬибм оларсыныэ.\nБариз ЭСЭДОа, «Ханг гамптши мух бири.\nКунумуз-кузэранымыз\nБЭЬАНЭЛЭР МУБАДИЛЭСИ\nнэгJiHJjатчылар сэрнишинлэрин чибинэ кездикирлер\nОтин чума Бакы шиНир кчра НакимиЦитм та-ратыида шаНар наглиЦат муэссисэлэри раНбэрлэри-нин мушавираси олмушдур. Мушавирада бу caha-даки проблемлар аа мэрулэчэк ишлар музакира едилмишдир. Мухбиримизин карушдан га|дларини дарч едирик.\nФуад Мустафз)ев, Бакы баш иегли)|ат идаресиими раиси:\n— Бу кун ah ел мнин талабаты-нын )алиыэ 64 фаизмнм »A»ja билирик. Наэмрлер Кабмнетм-мин герары ил» шаЬер наглиj-jeTWHWH ишинин ]ахшылаи«-дырылмасы учун бир ммцон доллар васеит адэылмышдыр. Бунун 700 мин доллары jeHH автобус, троллейбус зе ehTnjer Ниссалармнин елынмесыне харч, ланмишдир. najTexTAa сеет да 150 — 160 мин сермишин да-шынмалыдцр. EhrnjaT Кисса-л ар инин, ¡«начатый ги;мати кун-кум дэн артыр. Ьазырда бир сарнишинин дашынмасы да» лата 7 рубла баша ка лир. Буна кара да биз» 300 ммл|Он рубл дотаси^а аерилмелидмр. ШубЬасиз, кедиш Ьагларынын тарифлари галдырылмелыдыр. Турнира дан 50 автобус, 300 «Мерседес» алынечег. Калачам да алтернатиа такси лер-кы ¡арадылачаг.\nВагиф Надирли, Бакы метро-политеимимм раиси: — Бакы метро по лите нина 1 ммл}ард рубл дотеси)« лазым дыр. hap бири 13 мил|он рубл ги^матин-да 10 аеазин» 5 метро вагону влынмышдыр. Кун эрзиндэ метродан 600 — 620 мин сер-нишич и��тифадэ едир. Онун 400 мини пулсуз кеданлардмр.\n(? — РЕД.). Куэаштлк кедиш учун 23 ветандаш категориуа-сы аар. Калан илин еевалин-дан метронун «Хатам», «Ч. Чаббарлы», «h. Асланов» стам-си)алары истифада)а верилачак. Jaxutbi ишлам»|имиэ учуй дав-лат биз» васеит «¡ырмалыдцр.\nНизами Казаков, Бакы трам-аа)-трояло)бус идарасииии раиси: — Хатдаки троллаубуелв-рын cajbiHbt 230-а чатдырмы-шыг. Чехо-СловакиЦ ила баг-ладытымыз мугаамлз^а аса-сен назарда тутулуб ки, илин сонунадек 12, келан ил иса 100 — 150 «Шкода» троллейбусу елаг. Бундан апаша МДБ рес-лубликеларындан 4 мзицон рубл дзуеринде ehinjer Кисса-лари катирилачак. Jbhh трол-ле{бус хатларинин чакилмаси учун мне чагиллар чзтыш-мыр...\nKepyHAyjy кнми, мушавирада чыхыш едан нагли^ат идера-лари раЬберларинин асас ки-ле)м еЬтЦат Ьиссаларинин, ва-саитин чатышмемасындандыр. БаЬаналер катирилди ки, МДБ дев л зт лори иле в л его лер лозу-луб. Амма нет линует дакы ез-башыналыгдан, интиэемсыз-лыг дан, хидматим ешагы Ktj-фи||атиндан as данышылды.\nТролле] бус хетлариним ча* кил меси учун мне нвгилларич чатышмамесы Ьамымыза аш-\nкар боллидир. АЛис ав дикар алаан металл ар исе бир учдан Турки]а]а дешыныр. Месалан, кондисонер заводунуи гаршы-сындакы тролле]бус хатлари-иин кунун-кунорта чаты да-гыдылмесына на де)ас»н...\nМушавирада метрополией раЬберинин кузаштли сарни-шинлермн са)ы барада кастар-ДИЖ рагамлер да и нам дыры-чы де]мл. 1ог4«н ки, буну ади ¡охлама бела уз» чыхаре бм-лер.\nМадам ки, маршрутларда ав-тобуслар чатышмыр, он да Су-ри]^а, Турки*»)» турист се-фарларине кедан автобус лары Ьарадан алырлар?\nАзарба)чан Республикасы баш назири нин биринчи муаам-ми ВаЬид ЭЬмадов бу ва динар масалапар барада Наглы ирадларымы со)лади: «БаЬама-пер имандырычы дичмл. Ады-ныэы тасарруфатчы го]мусу-муз, еНти)ат Ниссалорини, машынларын чатышмамасын-дан шика]ат едирсиниз. Наг-санларын сабабиии ]алныз МДБ ила елагаларимизин гырыл-масында карурсунуз. Ахы бирдафалик баша душмак па-эымдыр: биз муст »сил да»\nлатда )аша(ырыг. Идара раН бери кнми ни)а бзшга ¡оллар ахтармырсыныз?»\nМушазира хе]ли чакди. Би-аим чыхардытымыэ башлыча натичз иса будур ки, нагпи)-¡зтчылар ¡»на да аз кам-к». сирлерими сарнишинин чиби Несабымз дузелтмек хе^влын-да дыр пар.\nВ. ЭВИЗАГАОУЛУ, «Холт гозэтиамил мухбири.\nАзэрбв|чви Рэспублмквсы Халг ТэЬсклк Нвмрлф\nАзэрба]чан Педагожи Харичи Диллэр Институту\n1ЕНИ ИАРШРУТЛА\nНАХЧЫВАН, 16 KoJa6p («Реел Азармиформ). Бакы нефтв{ы-ранлары в» тачЬизотчыларн Азэрба\/чвн ва Иран иэсли^вт-чылвры тарафиндан ишлаииб Ьеаырлвнмыш ¡они маршрут л» бу кун Нвхчыввие ¡вчвчвг дахил олмве» бошламышдыр. в систернд» Иронлв девлэт\nсерЬодинии |вхынлысындв jep-лэшэн Ьорвдмз демиртол станси)всынвд»к кэтирилмиш дизол ¡онвчзгы «о мазут куклу нас ос ларын ком#)* иле аетосисторнлерэ дол дуру лмуш во гоншу олкенин эразнси в а-ситеси ил» геминат ]ерин» кеидэрилмишдир.\nБу нос ли| jar конво^рринин ташкмли ¡ахын замаида Ермэ-нистанын МеЬри району ндв девам едан дамир ¡олблокв досы натичасиндэ Азарбтканый галвн арозиси ила » летаем к »сил миш Нахчыван Мухтар Рослубликасында ¡аначвг гытлыгыны ара дан гвлдырмв-\nF» м лам ям »шваиэКДИР.\n1992—1993-чу дэрс или учун иикилис, ымаи вэ фраисыз диллэри (э)ани тэНсил—Азорб«|чэи бэлмэси] ихтисвслары узрэ Нвэырлыг шэ'бэскиэ ДИНЛЭМЧИЛЭР ГЭБУЛУ Е'ЛАН ЕДИР.\nЬазырлыг шо'бэсинэ доалэт будчэси Нэсабыиэ довлот идаре, муэссисэ, тэшкилатлэрыидэ вэ )# колхоэда чалышан фэЬла аа колхозчулар, алача дэ чари илдэ орду сыраларыидан тэрхис олунмуш шэхелэр гэбул адилирлэр. Ордудан аарилмиш кэн-даришлэр бир ил муддатиндэ аЧибарлыдыр (форма № 1 а а 3).\nБундан башга, Ьазырлыг шэ'басина тасарруфат Ьесабы ила таЬсмл харчи дэалат муассисаси, ассо-сиас^а, кичик муэссиса, кооператив за дикар ком-мврси]а ташкилатлары, алача да в)*ры-а{ры шахслэ-рин ээлари тарафиндан эданилаи швхелвр да кэн-дарила билврлар (форма № 2).\nОрду сыраларыидан тархис олунан канчлар хидмат етди к лари Нэрбм Ьисса команданлажы тарафиндан аарилмиш кандэришм онун Нансы али мак-табин адына ¡аэылмасындан асылы олма]араг, истэ-нилан али мвктабин Ьазырлыг ша'басина твгдим ада билврлар.\nАэарба]чан Республикасы праэидаитииии 15 сант)а6р 1992-чи ил «Азарбв)чан Распублика-сында ¡аша]аи милли азлыг, азса)лы халг аа втник групларын Нугуг аа аэадлыглврынын, дил аа мада-нинетинин инкишафы учун давлат ¡ардымы Нагтын-да» фарманында назарда тутулан шахслар Ьазырлыг ша'басина имти]азларла дахнл олунурлар.\nЬазырлыг ша'басина габул учуй ашагыдакы са-нэдлар тагдим едилмалидир:\n—ракторун адына ааЬид формада ариэа;\n—Ьазырлыг ша'басина кандариш (форма № 1, 2, 3);\n—орта тлЬсил Ьаггында санадин если;\n—амак китабчасынын муассиса раЬбарм тарафиндан тасдиг едилмиш сурати;\n—3X4 см. елчуде 6 адад фотошакил.\nПаспорт ва Ьарби билат шахеан тагдим олун-малыдыр.\nГабул комисси|асына тагдим едилан бутун са-надлар ¡ухарыда кэстэрилди)к ними Ьазырлаймалы, тарихлэри тэзэ олмалы, сэнэдлэри имзала|ан шэхе-ларии фамили|алары, алэча дэ мэЬур аэ штампа)дын охунмалыдыр.\nЬазырлыг шэ'бэсииэ гэбул динлэ{ичилэрлэ фар-ди мусаЬиба |олу илэ апарылыр. МусаЬибэ харичи дилдэи, Азарба]чан дилиндан, эдабиЦат •# тарих фанлариндан апарылыр.\nЬазырлыг шэ'бэсииэ ашагыдакы шэхелэр илк иэабэдэ гэбул олунурлар:\n—мусаЬибадан му»аффэги)]этлэ кэчэн вэ Ьэ-кумэтин MyajjaH этди)и имти]азлара малик оланлар (планын 70 фаиэа гэдари). Галан ¡арлэр (30 фаиэ) сачма комисс^асынын гэбул этди]и ма'|ар эсасыи-да комплэктлэшдирилир.\nМусабигэ га)далары 2 нэмрэли форма илэ калан л г ра да шамил адилир. Бу зумрадан олан шахслар мусабмгвдвн качдикда онларын Ьазырлыг ша'-б ас им да охудуглары муддатда там таЬсил харчи 1 aj муддатинда аданилир. »\nТаЬсил муддати 7 а{дыр.\nТадрмс илииин сонуида димлэ|ичмларии бир гисми (Азврба^ан Распубликасы празидэнтииин 15 caHTja6p 1992-чи ил «Азар��а|чан Распуб-\nликасында ¡аша|*ан милли азлыг, азса]лы халг аа эт-ник групларын Ьугуг аа азадлыгларыиыи, дил аа маданиЦатинин инкишафы учун дэалат ¡ардымы Ьаггында» фарманында назарда тутулан шахслар), ТаЬсил Назирли|ииин аа Дэалат габул комитасинин тавси{а атди)'и га^ада бурахылыш имтаЬанларыны муааффагиЦатла вард^и Ьалда институтуи биринчи курсуна габул олунурлар, галанлары мса мээчуд га^ада (Давлат габул комитаси тарафиндан муэ|-jan аднлмиш га|дада) габул ммтаЬанларындд иштирак адирлар.\nСаиадлар Hoja6pnN 15-дан 25-дак габул аднлмр. Динла^чилар сырасына габул но)абрыи 25-дан 30-дак апарылыр.\nДарслар дакабрын 1-дан башла)ыр.\nЬазырлыг ша'баемннн гэбул комисоцасы Ьэр кун (базар ва 6ajpaM кунлэрнндан башга) саат 10-даи 17-док ишла|ир.\n9лаао ма'лумат алмаг учун бу унааиа мурачиат атмак олар: Бакы, 1 Maj кучаси, 202\/учунчу марта* ба, 305 намрали отаг. Телефон: 98-76-92.\nРЕКТ09ЛУГ.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-17-1992-p-3\/","date":"2017-08-24T05:02:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886133032.51\/warc\/CC-MAIN-20170824043524-20170824063524-00010.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4303209782,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.43032097816467285, \"sah_Cyrl_score\": 0.10352778434753418, \"kum_Cyrl_score\": 0.05916949361562729, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0381382554769516, \"udm_Cyrl_score\": 0.035314999520778656, \"tat_Cyrl_score\": 0.03366946056485176, \"crh_Cyrl_score\": 0.030261961743235588, \"eve_Cyrl_score\": 0.029647815972566605, \"tyv_Cyrl_score\": 0.023369448259472847, \"alt_Cyrl_score\": 0.018656881526112556, \"kir_Cyrl_score\": 0.015271622687578201, \"nog_Cyrl_score\": 0.013782591558992863, \"kbd_Cyrl_score\": 0.012897290289402008, \"krc_Cyrl_score\": 0.01268729567527771, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012340269051492214, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010409030131995678}","num_words":13222,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.208,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.465,"perplexity_score":68483.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан Иисус чыкты Айоз бинадан да йолланды гитмӓӓ, ӱӱрениӂилӓр йаклаштылар Она, гӧстерсиннӓр Айоз бинанын йапыларыны. 2Ама Иисус деди оннара: «Гӧрерсиниз ми хепсини буннары? Доору сӧлеерим сизӓ, ани калмайаӂэк бурада таш ӱстӱндӓ таш, хепси йыкылаӂэк». 3Ачан Иисус отурду Зейтин байыры ӱстӱндӓ, ӱӱрениӂилери йалныз Она йаклаштылар да дедилӓр: «Сӧлӓ бизӓ, незаман олаӂэк буннар хем несой нышан Сенин гелмени хем заманын биткисини гӧстереӂек?» 4Иисус ӂувап етти оннара: «Бакын, биркимсей алдатмасын сизи. 5Зерӓ чойу гелеӂек Беним адыма да дейеӂек: \"Бӓним Христос\", да чойуну алдадаӂэклар. 6Ишидеӂениз ӂенк уултусу хем хабер ӂенклӓр ичин. Бакын, коркмайасыныз. Зерӓ хепси буннар лӓӓзым олсун, ама бу таа диил биткиси. 7Зерӓ миллет миллетӓ, падишахлык падишахлаа каршы калкаӂэк. Кими ерлердӓ олаӂэк аачлык, \/салгыннар\/ хем ер тепремелери. 8Ама хепси буннар салт бӱӱк кахырларын чекетмеси. 9Озаман зеетлейеӂеклӓр сизи хем ӧлдӱреӂеклӓр, хем Беним адым ичин хепси миллетлӓр сиздӓн азетмейеӂек. 10Чойу инандан дӱшеӂек. Бири-бирини сатаӂэклар хем азетмейеӂеклӓр бири-бириндӓн. 11Калкаӂэк чок йаланӂы пророклар да чойуну алдадаӂэклар. 12Законсузлук зееделенеӂек, онуштан чойунда севги сууаӂэк. 13Ама ким биткийӓдӓн дайанаӂэк, о куртулаӂэк. 14Гӧк Падишахлыын Ии Хабери бӱтӱн дӱннедӓ насаат олаӂэк, шаатлык олсун хепси миллетлерӓ, да озаман биткиси гелеӂек. 15Ӧлӓ ки, ачан гӧреӂениз дикили айоз ердӓ ииренч иши, ани бозгунӂулук йапэр, ангысы ичин лафетти пророк Даниил, – ким окуйэр, аннасын – 16озаман ким олаӂэк Иудейада, качсын байырлара. 17Ким булунаӂэк ев ӱстӱндӓ, инмесин алмаа бишей ичйандан. 18Ким олаӂэк кырда, дӧнмесин геери ӱст рубасыны алмаа. 19О гӱннердӓ вай маамул хем ушак емзирӓн карылара! 20Дуа един, качманыз разгелмесин кышын еки ӂумертеси. 21Зерӓ озаман бӱӱк зеет олаӂэк, ани олмады дӱннейин курулмасындан бӱӱнӓдӓн хем олмайаӂэк да. 22Еер о вакыт кысалдылмайды, кимсей куртуламайаӂэйды, ама сечилмишлерин хатыры ичин о вакыт кысалдылды. 23Озаман еер биркимсей дейӓрсейди сизӓ: \"Тӓ, Христос бурада!\" еки: \"Христос орада!\", инанмайын. 24Зерӓ пейдаланаӂэк йаланӂы христослар хем йаланӂы пророклар. Йапаӂэклар бӱӱк нышаннар хем шашмаклы ишлӓр, алдатсыннар дейни, оларсайды колай, артык сечилмиш оланнары да. 25Тӓ, Бӓн вакытча сизӓ хаберледим. 26Ӧлӓ ки, еер дейӓрсейдилӓр сизӓ: \"Тӓ, О чол ердӓ!\", гитмейин, еки: \"Тӓ, О саклы ичердӓ!\", инанмайын. 27Зерӓ, ниӂӓ чимчирик чакэр гӱндуусундан да гӧрӱнер гӱнбатысына кадар, ӧлӓ олаӂэк Адам Оолунун гелмеси дӓ. 28Нередӓ олаӂэк леш, орайы топланаӂэк леш карталлары. 29О зеет гӱннериндӓн сора хемен гӱн карараӂэк, ай вермейеӂек айдынныыны, йылдызлар гӧктӓн дӱшеӂеклӓр, хем гӧкӱн куветлери сарсаланаӂэк. 30Озаман гӧктӓ Адам Оолунун нышаны гӧстерилеӂек. Озаман хепси ердеки сенселелӓр аалайаӂэк. Гӧреӂеклӓр Адам Оолуну, гелӓркӓн гӧкӱн булутлары ӱстӱндӓ бӱӱк куветлӓн хем метинниклӓн. 31О йоллайаӂэк бӱӱк бору сесиннӓн ангиллерини. Оннар топлайаӂэклар Онун сечилмишлерини дӧрт тарафтан, гӧкӱн бир кенарындан ӧбӱр кенарынадан. 32Инӂир фиданындан ӧрнек алын. Ачан даллары йымышээрлар, хем йапраклары ешерерлӓр, билерсиниз, ани йаз йакын. 33Хеп ӧлӓ, сиз дӓ ачан гӧреӂениз хепси буннары, билиниз, ани бу иш йакын, артык капуда. 34Доору сӧлеерим сизӓ, ани бу бой инсан гечмейеӂек, хепси буннар таманнанмайынӂа. 35Ер хем гӧк гечеӂек, ама Беним сӧзлерим хич гечмейеӂек. 36О гӱнӱ хем о саады кимсей билмеер: не гӧктеки ангиллӓр, не дӓ Оол, ама салт Боба. 37Ниӂӓ олду Нойун гӱннериндӓ, хеп ӧлӓ олаӂэк Адам Оолунун гелмесиндӓ дӓ. 38Ниӂӓ о гӱннердӓ потоптан илери ийӓрдилӓр, ичӓрдилӓр хем евленӓрдилӓр о гӱнӓ кадар, ачан Ной гирди геми ичинӓ, 39да бишей шӱпеленмӓрдилӓр, потоп гелмейинӂӓ да хепсини телеф етмейинӂӓ, хеп ӧлӓ олаӂэк Адам Оолунун гелмеси дӓ. 40Озаман ики адам олаӂэк кырда. Бириси алынаӂэк, ӧбӱрӱ калаӂэк. 41Ики кары дермендӓ ун ӱӱдеӂеклӓр. Бириси алынаӂэк, бириси калаӂэк. 42Онуштан кушку олун, зерӓ билмеерсиниз, не гӱнӱ Саабиниз гелеӂек. 43Билиниз, еер билейди евин чорбаӂысы, незаман хырсыз гелеӂек, кушку дураӂэйды да бракмайаӂэйды, евини сойсун. 44Онуштан сиз дӓ олун хазыр, зерӓ Адам Оолу гелеӂек о саатта, ачан хич дӱшӱнмеерсиниз. 45Аӂаба кимдир инанч хем аариф чырак, ангысыны чорбаӂысы койду ӂувапчы кенди евиндӓ хепси чыракларын ӱстӱнӓ, вакыдында дойурсун оннары дейни? 46Мутлу чырак, ангысыны чорбаӂысы, гелмесиндӓ, булаӂэк бӧлӓ йапаркан. 47Доору сӧлеерим сизӓ, ани койаӂэк ону ӂувапчы бӱтӱн кенди варлыы ӱстӱнӓ. 48Ама чырак оларсайды фена да акылӂа дейӓрсейди: \"Чорбаӂым ойаланэр\", 49да башларсайды дӱӱмӓӓ кафадарларыны, имӓӓ хем ичмӓӓ сарфошчуларлан, 50чыраан чорбаӂысы гелеӂек бир гӱн, незаман хич беклӓмеер, хем о саатта, незаман хич дӱшӱнмеер, 51чок дӱӱйеӂек, ону икиӱзлӱлӓрлӓн бир ерӓ койаӂэк. Орада олаӂэк ааламак хем диш гыӂырдатмасы.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/24","date":"2017-08-20T20:17:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886106984.52\/warc\/CC-MAIN-20170820185216-20170820205216-00204.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":2830,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.042,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92983.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бу вакыт, ачан чок биннӓн инсан топланды ӧлӓ, ани чиинӓрдилӓр бири-бирини, Иисус башлады ӱӱретмӓӓ ӱӱрениӂилерини, дейип: «Корунун фарисейлерин майасындан, ани икиӱзлӱлӱктӱр. 2Йок бишей ӧртӱлӱ, ани ачылмасын хем йок бишей саклы, ани аннашылмасын. 3Онуштан, не сӧлединиз каранныкта, о ишидилеӂек айдынныкта. Не фисирдединиз ичердӓ, о хаберленеӂек евлерин ӧртӱлери ӱстӱндӓн. 4Сӧлеерим сизӓ, Беним достларым, коркмайын оннардан, ким гӱӱдейи ӧлдӱрер, ама башка бишей йапамээр. 5Сӧлеерим, кимдӓн коркасыныз: коркун Аллахтан, Ангысы ӧлдӱрдӱктӓн сора, куведи вар ӂендемӓ атсын. Сизӓ деерим: елбетки, Ондан коркун. 6Сатылмээр мы беш сачак кушу ики ассарийӓ? Оннарын бириси билӓ унудулмээр Аллахтан. 7Сизин башынызда хепси сачларыныз сайылы. Онуштан коркмайын. Сиз таа паалыйсыныз чок сачак кушларындан. 8Сӧлеерим сизӓ, ани ким шаатлык едеӂек Бана инсанын ӧнӱндӓ, ону Адам Оолу да шаатлык едеӂек Аллахын ангиллеринин ӧнӱндӓ. 9Ама ким атылаӂэк Бендӓн инсанын ӧнӱндӓ, ондан Бӓн дӓ атылаӂам Аллахын ангиллеринин ӧнӱндӓ. 10Еер биркимсей лафедӓрсӓ Адам Оолуна каршы, афедилеӂек. Ама ким кӧтӱлейеӂек Айоз Духу, афедилмейеӂек. 11Ачан гӧтӱреӂеклӓр сизи синагогаларын, заабитлерин хем чорбаӂыларын ӧнӱнӓ, дӱшӱнмейин, нетӱрлӱ доорулуунузу чыкармаа еки не ӂувап етмӓӓ, 12зерӓ Айоз Дух ӱӱредеӂек сизи, не лафедӓсиниз озаман». 13Бириси инсандан Иисуса деди: «Ӱӱредиӂи, сӧлӓ беним кардашыма, пайетсин бизӓ бобамыздан калма варлыы». 14«Бе адам, – ӂувап етти Иисус, – ким койду Бени дааваӂы олайым еки пайедейим варлыынызы?» 15Сора деди: «Бакын, корунун хертӱрлӱ пара тамахлыындан, зерӓ йашамак тутунмээр варлыын боллуундан». 16Сора сӧледи бир ӧрнек: «Бир зенгин адамын мерасында бӱӱк берекет олду. 17О кенди-кендинӓ дӱшӱнӓрди хем дейӓрди: \"Нӓбайым? Йок нерейи берекедими топлайым. 18Тӓ не йапаӂам: ески амбарларымы бозаӂам да таа бӱӱк ени амбарлар йапаӂам. Орайы топлайаӂам хепси екиннерими хем варлыымы. 19Сора дейеӂӓм ӂаныма: ӂаным, вар чок иилик топлу чок йыллар ичин; диннен, и, ич хем шеннен!\" 20Ама Аллах деди она: \"Сӓн фикирсизсин, бу геӂӓ сенин ӂанын алынаӂэк. Буннар, не хазырладын, кимӓ калаӂэк?\" 21Хеп бутӱрлӱ олэр онуннан да, ким топлээр зенгинник кендиси ичин, ама зенгиннӓмеер Аллахта». 22Сора Иисус деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Онуштан деерим сизӓ, кахырланмайын йашамак ичин, дӱшӱнмейин, не ийеӂениз хем не гӱӱденизӓ гиийеӂениз. 23Йашамак таа паалы, некадар имӓк, хем гӱӱдӓ таа паалы, некадар руба. 24Бакын гаргалара. Оннар не екер, не дӓ бичер. Оннарын йок не амбарлары, не дӓ читлери, ама Аллах оннары дойурэр. Сиз чок таа паалыйсыныз кушлардан! 25Хем ким сиздӓн, артык кахырланып, вар насыл еклесин баарлем бир ендезӓ кенди бойуна? 26Еер йапамарсайдыныз ен кӱчӱк иши, озаман нечин кахырланэрсыныз калан ишлӓр ичин? 27Есап алын, несой бӱӱйер замбаклар. Оннар не зааметленер, не дӓ докуйэр. Ама деерим сизӓ: артык Соломон бӱтӱн донаклыында гиинӓмеди, ниӂӓ оннарын бириси. 28Чӱнкӱ Аллах бӧлӓ гиидирер оту, ани бӱӱн кырда, ама йаарын атешӓ атылаӂэк, некадар таа чок гиидиреӂек сизи, аз инанӂылар? 29Аарамайын, не имӓӓ хем не ичмӓӓ. Бунун ичин касаветленмейин. 30Зерӓ хепсини буннары дӱннӓ инсаннары аарээр. Бобаныз билер, ани буннар лӓӓзым сизӓ. 31Хепсиндӓн ӧнӂӓ аарайын Аллахын Падишахлыыны, калан ишлӓр дӓ верилеӂек сизӓ. 32Коркма, сӓн, кӱчӱк сӱрӱ. Сизин Гӧктеки Бобаныз хавезликлӓн верер Падишахлыы сизӓ. 33Сатын не вар сиздӓ, да йапын иилик. Кендинизӓ ескимӓз кеселӓр хазырлайын – гечмӓз зенгинник гӧклердӓ, нерейи хырсыз сокулмээр хем гӱвӓ имеер. 34Зерӓ нередӓ сизин зенгиннииниз, орада сизин ӱреениз дӓ олаӂэк. 35Олун хазыр, белиниз кушаклы олсун, шафкларыныз йансын. 36Олун, ниӂӓ адамнар, ани чорбаӂыларыны беклеерлӓр, дӱӱндӓн дӧнсӱн, ки гелип, капуйа урдуйнан, чабук ачсыннар. 37Не мутлу чыраклар, ангыларыны чорбаӂы гелмесиндӓ ачыкгӧз булаӂэк! Доору сӧлеерим сизӓ, ани отурдаӂэк софрайа да, кушанып, измет едеӂек оннара. 38Еер гелмиш оларсайды икинӂи еки ӱчӱнӂӱ геӂӓ бекчилииндӓ, не мутлу олаӂэк изметкерлерӓ, ангыларыны чорбаӂы ачыкгӧз булаӂэк! 39Буну билин, еер билейди ев чорбаӂысы, не саатта хырсыз гелеӂек, кушку дураӂэйды да евини сойсун бракмайаӂэйды. 40Сиз дӓ олун хазыр, зерӓ Адам Оолу гелеӂек о саатта, ачан хич дӱшӱнмеерсиниз». 41«Сааби, бизим ичин ми сӧлеерсин бу ӧрнӓӓ оса хепси ичин ми?» – сорду Петри. 42Сааби ӂувап етти: «Кимдир инанч хем аариф векил, ангысыны чорбаӂысы койаӂэк ӂувапчы кенди евиндӓ хепси чыракларын ӱстӱнӓ, вакыдында имӓӓ версин оннара дейни? 43Мутлу чырак, ангысыны чорбаӂысы, гелмесиндӓ, булаӂэк бӧлӓ йапаркан! 44Доору сӧлеерим сизӓ, ани койаӂэк ону ӂувапчы бӱтӱн кенди варлыы ӱстӱнӓ. 45Ама чырак акылӂа дейӓрсейди: \"Чорбаӂым ойаланэр гелмӓӓ\", да башларсайды дӱӱмӓӓ изметкерле��и хем изметчийкалары, имӓӓ, ичмӓӓ хем сарфошлук етмӓӓ, 46онун чорбаӂысы гелеӂек бир гӱн, незаман хич беклӓмеер хем о саатта, незаман хич дӱшӱнмеер, чок дӱӱйеӂек да ону инансыз оланнарлан бир ерӓ койаӂэк. 47О чырак, ангысы билӓрди чорбаӂынын истедиини, ама хазырланмады хем иши йапмады, ниӂӓ чорбаӂы истӓрди, бу чырак чок дӱӱлмӱш олаӂэк. 48Ама о, ким билмейерӓк кабаат йапты, аз дӱӱлмӱш олаӂэк; зерӓ кимӓ чок верилди, чок истенеӂек дӓ, хем кимӓ чок инандырылды, ондан таа чок ӂувап истенеӂек. 49Гелдим атеш гетирейим ер ӱстӱнӓ да пек истеерим, ки шинди тутушсун! 50Бир ваатизлик вар, ангысындан лӓӓзым гечейим. Бу таманнанынӂа, чок зеетленерим. 51Санэрсыныз, гелдим, услулук му гетирейим ерӓ? Сӧлеерим сизӓ: диил услулук, ама бӧлӱнмӓк. 52Зерӓ бӱӱндӓн ӧтӓӓ беш кишидӓн, ани йашайаӂэклар бир ев ичиндӓ, ӱчӱ калкаӂэк каршы икисинӓ, икиси дӓ ӱчӱнӓ. 53Боба калкаӂэк оолуна каршы, оол да бобасына, ана – кызына каршы, кыз да анасына, кайнана – гелинӓ каршы калкаӂэк, гелин дӓ кайнанасына». 54Иисус буну да деди инсана: «Ачан гӧрерсиниз, гӱнбатысындан калкэр булут, сиз хемен деерсиниз: \"Йаамур йаайаӂэк\", ӧлӓ дӓ олэр. 55Ачан лӱзгӓр есер ӱӱлендӓн, деерсиниз: \"Сыӂак олаӂэк\", ӧлӓ дӓ олэр. 56Икиӱзлӱлӓр, ерин хем гӧкӱн ӱзӱнӱ аннамаа билерсиниз. Насыл бу вакытлары танымээрсыныз? 57Несой сиз кенди-кендиниздӓн танымээрсыныз, не доору? 58Незаман дааваӂынын ӧнӱнӓ гидерсин сенин каршы дураныннан, бак таа йолда аннаш онуннан, ки сӱрӱмесин сени дааваӂынын ӧнӱнӓ, дааваӂы да вермесин сени зынданӂыйа, ангысы капайаӂэк сени зындана. 59Сӧлеерим сана, ани чыкмайаӂан орадан, ӧдӓмейинӂӓ битки лептону».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/12","date":"2017-08-21T10:26:49Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886108264.79\/warc\/CC-MAIN-20170821095257-20170821115257-00556.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":3650,"character_repetition_ratio":0.03,"word_repetition_ratio":0.028,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88606.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Христос бизи сербест йапты, ки сербест калалым. Онуштан каави дурун да верилмейин енидӓн чыраклык бойундурууна. 2Бакын, бӓн, Павли, сӧлеерим сизӓ, еер сиз кесиклик йапарсайдыныз, Христоздан сизӓ хич бир дӓ файда олмайаӂэк. 3Енидӓн хабер верерим херкезинӓ, ким кесиклик йапэр, ани о борчлу таманнасын бӱтӱн Закону. 4Сиз, ани истеерсиниз доору сайылмаа Законнан, Христоздан айырылдыныз, Аллахын иивергисиндӓн йыракландыныз. 5Ама биз Айоз Духун йардымыннан инаннан беклеериз доору сайылмак умуду аслы чыксын. 6Зерӓ Иисус Христозда йок паайы не кесиклиин, не дӓ кесиксизлиин, ама инанын, ани севгийлӓн ишлеер. 7Сиз ии гидӓрдиниз. Ким сизи дургутту, ки аслылыы сеслӓмейӓсиниз? 8Бутӱрлӱ инан гелмеер Аллахтан, ани сизи чаарды. 9«Бираз майа бӱтӱн хамуру кабардэр». 10Саабидӓ бӱӱк инаным вар, ани сиз башка тӱрлӱ дӱшӱнмеерсиниз, ама о, ким сизи долаштырэр, ��езасыны чекеӂек, ким дӓ о олса. 11Бӓн, кардашлар, еер таа насаат едӓйдим кесиклии, озаман нечин бени коолайаӂэйдылар? Ставроз кимсейӓ кӧстек коймайаӂэйды. 12Олса, ки оннар, ким сизи дебрештирерлӓр, кенди-кендилериндӓн кесселӓр хепсиӂиини! 13Сербестлӓӓ чаарылмышыныз, кардашлар, саде сербестликтӓн йапмайын, ки измет едӓсиниз тенинизӓ, ама севгийлӓн измет един бири-биринизӓ. 14Зерӓ бӱтӱн Закон бу сӧзлӓрлӓн таманнанэр: «Йакын оланыны севӓсин, ниӂӓ кендини». 15Еер сиз бири-биринизи кемирирсейдиниз хем ийӓрсейдиниз, бакын, ки бири-биринизи телеф етмейӓсиниз! 16Буну демӓӓ истеерим: йашайын Айоз Духа гӧрӓ, озаман таманнамазсыныз тенин хамеллерини. 17Зерӓ тен истеер, не Духа каршы, Дух да истеер, не тенӓ каршы. Оннар бири-биринӓ каршы дурэрлар; ӧлӓ, ки сиз йапамээрсыныз, не истеерсиниз. 18Еер сиз Духтан кулланылмыш оларсайдыныз, диилсиниз Законун запында. 19Тенин ишлери белли. Оннар: ороспулук, диилпаклык, хайырсызлык, 20идоллара баш иилтмӓк, бӱӱӂӱлӱк, душманнык, кавга, кысканмак, ӱфкӓ, чекиш, айырылмаклык, бӧлӱнмӓк, 21хасеетлик, \/ӧлдӱрӱӂӱлӱк,\/ сарфошчулук, зулумнук хем буна бензӓр ишлӓр дӓ. Илери сӧлеерим сизӓ, ниӂӓ дӓ сӧледим, ани ким йапэр бӧлӓ ишлери, Гӧк Падишахлыында мирасчы олмайаӂэк. 22Ама Айоз Духун мейвасы – севги, севинмӓк, услулук, сабурлук, аӂыйаннык, иилик, инанӂылык, 23йавашлык, кендини запетмӓк. Буннара каршы йок закон. 24Ама ким Христозун, оннар ставроза гердилӓр тени онун хамеллериннӓн хем истемеклериннӓн. 25Еер Духлан йашарсайдык, озаман Духа гӧрӓ гезелим. 26Олмайалым шишкинненӓн, бири-биримизи кӱстӱрӓн, бири-биримизи кысканан инсаннар.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/5","date":"2017-08-22T05:49:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886110471.85\/warc\/CC-MAIN-20170822050407-20170822070407-00359.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000002384,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000000238418579}","num_words":1399,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.001,"special_characters_ratio":0.194,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":76566.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 10, 1992, Baku, Azerbaijan\nXАЛГ ГЭЗЕТИ 10 но,АБР ,т\"н ип\nИ* 210\n1. TYPHHJ8 POMJUUPU\nМАВИ ДУМАН ЧЭКИЛЭНДЭ НЭ К0РДУК?\nНАХЧЫВАНЫ ДА,\nЭЛШЕВИ ДЭ ТУРКШЭНИ ДЭ илк дэфэ корурдум\nhop бяр азарба]чанлы ки ми мэннм дэ мави тулэ буру нм уш ТуркиЗэ ре')аларым ларды. Бу pe'Janap отэн ajbin эвнэллэриндэ чин олду. «За-май» гээетинин до'вэти вэ «СэЬэр» гэзетииин тэшэооу-су илэ 17 АзэрбаЗчан жур-налисти TypKHjaJa Зола душ-ду. Кувэнчини эфсайэЗэ Двн-дэрдиЗимиз бир мэмлзкэтэ.\n...Сэфар Нахчывандан баш* ланды. Вэ санки бирдэн-бирэ а]ылан ними олдум. ТуркиЗэЗэ илк кедишим иди. Ахы Кеч Нахчываны да кермэмиш-дим. Бакыдан Нахчывана уч-маг учун авиабилета 450 рубл вермишдик. Нахчывандан Нахчывана, даЬа догру-су, Ьава лиманындан шэЬэрэ тутдугумуз автобуса 2 мин рубл* нердик. Башга чур ола билмэзди. Бурада бензин ОД ги]мэтннэ иди. Бир канистри 2000 - -2500 рублдур. Нахчывана кэлдиЗимиз кун Милли Мэ��лисин сэдри ЬеЗдэр Эли-]евлэ кврушдук. Ону да илк дэфэ иди ки, белэ jaxbiHAaH керурдум. Д^арын агыр игтисади вэзи^этиндэн даныш-ды. Билдирди ки, сон дврд а|Да Нахчывана Заначаг кен-дэрилмо]иб. ОЬали електрик енержнси сарыдан корлуг чэ-кир. Бир jaндaн да Сэдэрэк чамааты ермэни тэчавузу узундэн ез Зурдларыны атыб чадырларда jamajbip. Гар-шыдан исэ гыш кэлир. Уми-димиз ТуркиЗэнин вэ Ира-нын Зардымынадыр...\n«Тэбриз* меЬманханасында кечэлэдик. Отаглар соЗугду. Ишыг тез-тез сенурду. Бутун бунлара 6axMajapar сеЬбэт етди]имиз Зерли сакинлэр Ьэр ше]ин дузэлэчэЗинэ инаныр-дылар.\nСоЬэриси ТуркиЗэЗэ кечмэк учун автобусла квмрукхана\nпосту на к ал дик. Bypaja чата-надэк joлдa азы уч-дерд Jep-дэ бизи сахлаЗыб сэнэдлэри-мизи Зохладылар. Автобусда бизимлэ кедэн турист гадын билдирди ки, онларын асас мэгсэдн оз «Ьаг»ларыны ал-магдыр. ТуркиЗэЗэ кедэнлэ-рин башына ojyH ачырлар. дэрэбэЗликдир.\nКемрук постунда девлэт русуму 3 мин рублдур. Бурада диггэтимизи бир ше.1 даЬа чох чэлб етди. Игтиса-\nЭРЗРУМ ЕРМЭНИЛЭРИ JAXUIbl ТАНЬЫЫР\nЭрзрум ТуркиЗэнин ен гэ-днм шэЬэрлэриндэидир. Эв-вэллэр Карин. Феодосипол адланырды. 1905-чи илдэн\nТуркиЗэнин азадлыг вэ инги-лаои Ьэрэкат мшэкэзи олуо. Камал Ататурк бурада 1919-\nчу илдэ милли мучаЬидлэр конгреси ¿арадыб. Иглими сэрт олан вилаЗэтдэ 270 мин эЬали jauiajup. МэЬз Ьава-нын соЗуглугуна керэ эЬали-си аздыр. Виз кэлэндэ шэЬэрэ артыг гар Загмышды...\nБизи «Заман» \/эзетинин белмэ мудири ЭЬмэд 6aJ Тара гаршылады. Кэлишими-зин ертэси куну журналист-лэри шэЬэр бэлэдиЛэсинин башчысы МеЬмет Эли Уна л гэбул етди. О, шэЬэрин caj-ча 20-чи меридир. взундэн эввэлкилэрин портретлэри кабинетин диварларыны бэ-зэjиpди. Биздэн фэргли ола-раг орада «тэзэ aj чыханда, кеЬнэни florpajbió уддуз» елэ-мирлэр. Мерин гэбулунда хеЗли а дам варды. МеИмет бэ] сеЬбэтэ Гарабвг муЬари-бэсиндэн башлады. Билдирди ки, ермэни тэчавузу эрз-румлулар учун Зени бир iuej деЗил. 75 ил эввэл дашнак-лар бурада 35 мин турку гэт-лэ jeтиpиблэp. Сизин агры-нызы даЬа чох ду)дугумуз-дан Эрзрумда Азэроа1чана\nЗардым комитэси Заратмы-\nшыг.\nБелкэдэ vaHaje jox дэрэ-чэсиндэдир. Бурада Турки-jdHHH 5 мэшЬур университе-тиндэн бири — Ататурк Уни-верситети Jepлэшиp. Бу али мэктэбин 13 факултэсиндэ 18 мин 500 тэлэбэ тэЬсил\nМуЪазирэ мукалимэ]э чев-рилди. Ьэмкарларымыз <7»1-•мэд Hcajee, Лусиф Кэримов, ¿ar6ajH ИcмaJылoв, Емин Еминбэ]линин тутарлы суал-ларындан сонра профессор ajara галхыб деди:\n— Билирсиниз, бу мевзу-да муЬазирэмэ бир нечэ aj эввэл Измирэ кэлмиш Орта AcHja дввлэтлэринин нума-}эндэлэри диггэтлэ гулаг асыб тэшэккур етдилэр. Ке-рунур, A3ap6aj4aHbi таныма-мышам...\nБелэчэ худаЬафизлэшдик...\nflej9caH, турклэр бизэ «ки-чик гардаш» кими бахмага бaшлajыблap. Анкарада ко-pYШДYjYM бир мэ'мур Aejnp-ди:\n— Ахы сиз тэкбашына, сэрвэтсиз нэ едэ билэрсиниз? Кеч-тез TypKHj9ja бирлэшэ-чэксиниз.\nЬЭЧЭРИН НЭВЭЛЭРЙ «ВОДКА» САТЫР\nKajcepH тарихи абидэлэр-лэ зэнкин шэпэрдир. Ду^ада илк тибб факултэси бурада ачылыб. Бир милjoнa ]ахын эЬалиси олан шэЬэр санки ики jepe белунуб. Бир тэ-рэфдэн caHaJe 1муэссисэлэри, тэЬсил очаглары, дикэр тэ-рэфдэн исэ japaшыглы вил-лалар, баг евлэри. ШэЬэрдэ hэмjepлилэpимизэ тез-тез\nSacT кэлирдик. Базарда Азэр-ajMaHbiH «тичарэт japMapaa-сы» фэaлиjjэт кестэрирди, «Турист»лэр езумуздэ та-nbiAMajaH електрик чиЬазла-ры, су насослары, термометр-лэр, бел, ораг, кэрэнти — Aaha нэлэр сатырдылар. Бурда кердуЛум бир сэИнэ емур 6ojy ^адымдан 4HXMaja-\n« ■' р «к —\nKARAY0LLAR1 HARÍi\nKUZEY-BATI TÜRKÍYE I NORTH-WEST TURKEY\nIfUnoy\nNECMi QETÍN\nS -\n\/ « v\n■''•«к*»*\nj ^ »W I\n! 1* i' HIM* * « «\n' 'i\n\"* Íí,\nS»««» ¿\n—* '\/исюл* ''y® \" *\nN«UM •?w• I тшщ\nчаг: базарын гаршысында\nбир a38p6aj4aHAbi гадын «KpacHoje maMnaHCKoje* «PyccKaja водка» сатырды. Би]э турк jaxHHAambió Ьэ-мнн гадына «езунуз мусэл-ман, A3ap6aj4aHAaH кэлиб кв-рун нэ сатырсыныз? Ахы бир абрыныз олсун!» — деди Сонра гадына jaxынлaшыб Ьарадан кэлди}ини ejрэндик.\nди BaaHjjaTH агыр олан Нахчывандан Туркиjaja нэ апар-мырлар. машын-машын\nмис. кеИнэ радиаторлар, Ьэт-та трактор... Мараг учун со-рушанда ки. «бу девлэт трак-торуну hapa апарырсыныз?», дедйлэр: TypKHjaAa азы 150 доллара сатачагыг.\nТурки1э бизим учун Иг-дырдан башланды. Муша]иэт-чимиз — «Заман» гэзетинин болкэ мудири Ьусамэддин Кул зарафатла билдирди ки, «бу елэ Нахчыванын бир шэ-Иэридир». Догрудан да бу шэЪэрдэ аддымбашы нахчы-ванлылара раст кэлирдик. Мухтар республика блокада-да олдугундан чамаат экиб-бечэрди]и ме]вэ-тэрэвэзи кэ-тириб бурада сатыр.\n♦ЗАМАН» СЭН КИМСЭН?\n«Заман* гэзети Турки1эдэ 1986-чы илин нojaбpындaн нэшр олунур. Баш редактору ИлЪам Ишбилэндир. Гэ-;^етин Турмфдэ умуми ти-ражы 160 мин. Азэрба}чан-да 16 мин, Газахыстанда 25 мин, AAMaHHjafla 10 мин нус-хэдир. Америкада, Алман^а-да, Фраисада, Азэрба1чанда, Орта AcHja девлэтлэриндэ бу рол ары ачылыб. »Бакыда вэ Алман^ада хусуси теле-визи]а програмлары вар. «Заман» ja.THbi3 мэтбуат органы дejил,' Турки¿эдэ нуфузлу тэшкилатдыр. Ьэр бир вила-¿этдэ, шэЬэрдэ нyмajэкдэлик-лари фэалиЗЗэт кестэрир. Гэ-зетин литсеЗлэри, jaTarxaHa-' лары. Ьэтта заводлары вар. «Заман»чылар деЗирлэр ки, CHjac9TA8H узагдырлар. Али мэгсэдлэри jeHH турк нэсли Зетищдирмэкдир. Бу носил TypKHjaja эсл туркчулуЗу raj-тарачаг. Чунки бу кун елкэ дапа чох Aeponaja, онун мэ-дэниЗЗэт вэ тэрбнЗэсинэ меЗл едир. Бу, кэлэчэкдэ Турки-jaHH вз квкундэн, дининдэн даИа да узаглашдырачаг.\n«Заман »чыларын оглан вэ гыз литсеЗлэри бир-бириндэн аЗрыдыр. 0з чамелэри вар. Тэдрисдэ дунЗэви елмлерлэ Занашы, дини тэ'лимэ хусуси диггэт Зетирилир. Тэшки-латын нуфузу ТуркиЗэнин эЗалэтлэриндэ даЬа кучлудур.' Анкара вэ Истанбулда бу, о гэдэр дэ Ьисс рдилмир. «За-ман»чыларын фикринчэ, онларын Зетирмэлэри кэлэчэкдэ бутун ТуркиЗэни 6ypyja-чэк. Бу ишлэрдэ он л ара вар-лы. нуфузлу адамлар мали]-1э Зардымы кестэрярлэр.\nалыр. Университет дэ 115 профессор, 150 досент чалы-шыр. ТэЬсил эсасэн пулсуз-дур. Амма ез вэсаити илэ охуЗанлар да вар. Эсасы 1957-чи илдэ гоЗулмуш уни-верситетин индиЗэдэк ме'-марлыг вэ рэсм факултэлэри олмаЗыб. Белэ бир ше'бэни тэшкил етмэк учун Бакыдан ЬеЗкэлтэраш Горхмаз Сучэд* динов дэ'вэт олунуб. Горхмаз бэЗ Ьэм дэ тэмэннасыз ола-раг ТуркиЗэнин милли гэЬрэ-маны Казым Гарабэкирин абидэси узэриндэ ишлэЗир. Дикэр ЬэмЗерлимиз — эдэ-биЗЗатшунас. филолокиЗа елм-лэри доктору ВилаЗэт Гули-Зев дэ бурада чалышыр.\nРекторун мэвачиби 13 мил-Joh турк -тирэсидир (1 Америка доллары 7 мин 800 турк лирэсидир). МуЬэндис-лик факултэсиндэ олдуг. Шэ-раитинэ сез ола билмэз. Университетин тэлэбэлэринэ чох сэрбэстлик верилиб. До-дагларында сигарет тустулэ-нэн тэлэбэ гызлар лагеЗдчэ-синэ гонаглара бахырдылар. Декан билдирди ки, бу «уни-верситетдахили демократиЗа-дыр»... Башга тэлэбэлэр университетин чамесинэ, кунор-та намазына тэлэсирдилэр.\nПРОФЕССОР БИЗДЭН ИНЧИДИ\nТуркиЗэдэ олдугумуз 20 кун эрзнндз керушлэрдэ, зи-Залыларла сеЬбэтлэрдэ бизи эн чох тээччублэндирэн бу олду ки, догма ТуркиЗэдэ АзэрбаЗчаны чох сэтЬи таны-Зырлар. Гэти эминдирлэр ки, 70 ил рус эсарэтиндэ олан бир мэмлэкэтдэ нэ игтисадиЗ-Зат, иэ мэдэниДэт, нэ <маариф вар. АллаЬсыз, динсиз ин-санлардыр. Измирдэ Азэр-баЗчан журналистлэри илэ керушэ кэлмиш игтнсад про-фессоруну Ьеч чур унуда билмирэм. О, бизэ муЬазирэ охуЗачагды, Ичлас салону на топлашдыг. Профессор эв-вэлчэдэн деди ки, бу ахшам уч Зердэ муЬазирэсини бизэ керэ тэ'хирэ салыб. Чыхыш 40 дэгигэ чэкмэли иди. Профессора Залныз 10 дэгигэ диггэтлэ гулаг асдыг. Журналист hitAaJaT Елвусал галхыб узр истэди:\nч\n— Ьермэтли профессор, кечмиш ССРИ Ьаггында орта мэктэб шакирдлэримизин дэ кезэл билдиЗи мэсэлэлэр-дэн данышырсыныз. Сиздэн нэсэ Зени бир aiej еЗрэнмэк истэ]ирик.\nТЪбрик еднрик!\nАзэрбаЗчан Республикасы презвдентинин фэрманы илэ республика Девлэт Телерадио Ширкэтинин эмэкдашлары •— телевизиЗа режиссору 1*Р*' Зел ВэлиЗев «АзэрбаЗчан Рес-публикасынын эимэкдар инчэ-сэнэт хадими», радионун ин-формасиЗа Зарадычылыг бир-ляЗинин рэЬбэри ИлЗас Ады-кезэлов вэ телевизиЗанын эдэбиЗЗат вэ инчэсэнэт Зарадычылыг бирлиЗинин ше'бэ мудири Садыг иорапимов (Елчанлы) «АзэрбаЗчан Рес-публикасынын эмэкдар жур-налисти» фэхри адына лаЗиг керулмушлэр.\nЬэмкарларымызы тэбрик едирик. • j\nМЭ'ЛУМАТ\nАзэрбаЗчан Республикасы президентинин фэрманы илэ республикаиын суверенлиЗи-нин вэ эрази бутевлуЗунун горунмасында, динч эЬалинин тэЬлукэсизлиЗинин тэ'мин едилмэсиидэ кестэрдиклэри шэхси икидлик вэ шучаэтэ керэ дахили ишлэр органла-рынын бир груп эмэкдашы-на «Азэрба]чанын Милли ГэЬрэманы» ады верилмиш-дир (елумундэн сонра). Бу Зуксэк фэхри ада алаЗ ко-мандири, капитан Энвэр Ара-зов, тагым командири, баш леЗтенант Мэтлэб 1'улиЗев, сырави эскэрлэр Игор Маке-Зев, Сэхавэт МэЬэррэмов, Руслан Мурадов, белук командири, баш леЗтенант Фэх-рэддИн Нэчэфов лаЗиг керул мушл.эр.\nНАЗИРЛЭР\nКАБИНЕТИНДЭ\nГЭБУЛ\nРеспублика баш нааиринин биринчм муаеинн ВаЬид ЭЬ медов «АМОКО 1е»раэм}а Пет ролеум комлани»иин прези. денти Роберт Блантон башда олмагла ширкетин нума|*нда НеЗ'Ътннн гвбул етмишдир. Республиквда эн ири дэниэ нефт ¡атагы олан «Аэери» |вта. гынын ишленмесии» дайр бв« лашмв имзвламаг Ьаггында да. нышыгларыи неабети деврэсм кечирнлмишдир.\nКеруиг замены ба«лашманын техники вэ коммерсн)а чеЬет-Ларина амд масалалара тоху-нупмушдур. Шнркатин преэн-дентн Азарб»}чан нумв1анда НеГатнни Ьамнн баглашмаЗа дамр масалаларн гати нээарда'Н кечнрмак аа Ьалл етмак учун декабрда Рчу сто на да'аэт етмишдир\nАэермиферм.\nРусщада Koppyncnja Ьаггында\nМосква. Мил не м|ул в]ын-да шеЬар депутаты Александр Быковскими дв|иленлере мере торпаг ичараси муддетинм ер* тырмаг учун 1 мил|он рубл меблегинда рушаат а л аркан Ьабс едмб.\nМилЗон регемм москаелыла-ры серсытмышдыр, чумки бурада адамларын чоху емур боЗу ишлеса де Ьемин мебле-газеие бмлмеэ. Нерчеид ки, бир мил|он рубл сонунчу неаирма курсуна мера Ьеч 2500 доллардаи чох де^ил. Лакни чина)ет факты кимсани Ье{. ратландирмадм: бурада Ьеку-\nмат адамларынын ачкезлу|у барада сеЬбатлара алышыб* лер.\nДе|иленлвра кара, Быкоаски. мин алдыгы рушаат РусиЗанын шималындакы Псков аилеЗати губернаторунун геЗри-гануни нефт сатышы учун елдыгы мил-Зонларла рублла мугаЗиседа Ьеч надир. Сонраса »арии муфаттишлари групунун иши ечылды: оилар аерки тутул.\nмалы газанча кез Зумдугяа-ры учун мин доллар рушаат алмышдылар; кредит аермек мугабилинда бир груп бенк ишчисинин рушаат алмасы рушватхорлугле ба«лы чина-}зт ишинин таЬгигатыны даЗан. дырмаг учун милис ахтарыш ше'баси амакдашларынын пул алмасы да фаш олду. Лакин бунлар Ьала алинда не»д пул-ла )ахаланмыш адамлардыр. Милисин, сиЗасатчиларин аа матбуатын исрар атдиЗина кара, РусиЗада чохасрлик ан*. аналарэ малик коррупсиЗа инди елкада керуммамиш мипаса чатараг Зени, иЗраич формаларда тазаЬур адир.\nРушаат аа рушветхорлуг чар деврунда ва коммунистларим Ьекмранлыгынын сон илларим-да чичакланмишдир. Амма инди, девлат муассисалери-нин, торпвгын ва бинеларын еэлашдирилмаси барада два. лат лрограмыныи габулу ила алагадар рушватнн маблатн бу чагачан иерунмамиш Ьедда чатмы^идыр. РусиЗанын Ьугуг систаминда аа мгтисадйЗЗатыи-да девам еден хаос иса рус-ваЗчы сазишлар багламагдан етру идеал шараит Зарадыр.\nБу барада Руси]а парламан^ тинин езлашдирма маселелери уэра фаалиЗЗатина назарат едан РусиЗа парламантинин узву ПЗотр Филиппов бела деЗир: «Заннимча, бизим ел-\nкемиз дуи|енын ей чох кор-рупси)алешмыш елкесидир. Немы билир км, кениш имкак, лер ечылчиК ае инди ала кел-ласи hep uiejn гвмерламвг лв-зымдыр».\nPycMje Ьеку маги девлат мул-KMjjeTMHM милЗврдлерла доллара чевирэрак сосиализмдан гарбеаЗагв! игтисадиЗЗате кеч-Mejn баша чатдырмаг езмиида о л дугу Ьалда, елке «имЬмсар» оЗунунун еввелини, оЗунчула. рын гершыда кениш ммиан-лер ечылдыгыны керарек удмаг намина алдатмага Ьа-зыр олдуглары аны хатырла. дыр.\nБаш деалат муфаттишч, президент 1елтсий Ьекуметин-де коррупс��За ила биринчи мубариз Jypn Болдырев де}ир ки, РусиЗада «oppyncnja «Ьеч бир Taxajjyna сыгмыр».\n1уксек аезифелилерле меЬ дудлешма{ан коррупсиЗа кунч делим долемвишйгдви башлв-ныр: черима авазине пулу чи-бина rojMBfа устуилук верам ДАМ ишчилармндан тутмуш бир.ики шуша шараб хатири-на Ьар Нансы vene6eje гиЗмат Зазмагв рвзылашвн профессор, ларвдак Ьамыив! еЬете адир.\nЭкар бензиндолдурма стам. cnjecM ишчмлармне бензинин AajapMHM деалат ги]матиидаи ики-уч дэфа артыг едамасан чох аахт анд-аман едирлар ки, Заначаг Зохдур. Авиаси{а шир-кати ишчиларини «кермесаи», таЗЗарада чаги и бош jap та. пылар, гассаблар да етмм jax-шы ]ериии онлара артыг пул ееренлер учун иизладирлар.\nКоммунизм замены бу чур адамалдатма адата чеарил. мишди, лакин умид едирди-лар ки, базар систаминда бала Ьалларын кеку касилачак. Эксине, тенынмыш сосиолог Tarjana ЗаслааскаЗанын дедиЗи кими, ади коррупсиЗа Зани ае чатин игтисади шараитда ]а-швмвг васитеси ними артыб 6ejyjy6. О деЗир: «ГнЗматлвр\nгалхыр, адамлар иса ез аила, лариии биртаЬар да олса до-ландырмалыдырлар. Хидмат саЬасиида ишла]анлара газан. маг лазымдыр, буи» каре да онларын рушват истем»;* башламасы мвнтигауЗгундур».\nТичарвтда аа верки муфаттишлари. араеыида короупсиЗ» Руси|ада мв'навиЗЗатын да|аок-ни учузлашдырыр. Масалэм, кино режиссору CapKaj Говорухин шнкеЗатланир км, Ру.\nси]в «огрулер елкесине» чеа-рилиб. Леким теЬлукаиин бе-ЗуЗу РусиЗедекы игтисади ис-лаЬатлврын кедишиим позачаг •а Ьеч олмаса узун муддетр ленкиде бипеебк деЬа Зуисек сааиЗЗалердеки ? KoppyncMje-дыр.\n«ЛитеретуриеЗ# . газвтааиын тещшырыгы иле теЬгигат апар-мыш журналист Jypn Ц1еко-чихииии дадиЗине мере, онда еле бир тесеавур |ареныб ии, Москва нын ае елкемни SejyK бир аразисими идара еден адамлар «ЬакимиЗЗет намиие jox, ез мадди марагларыны горумаг мамине ЬакимиЗЗет-ден» Запыш»|блар.\nМосква Ьекуматиии учдаи-тутма ифша едан Шекочихин ез фикрини асесландвфераг деЗир ки, гаЗри-расми . шмр-катларин рэсми деираларе тез-тез ищи душдуЗу замен мер-дан тутмуш бутун Москаа ме'мурлеры араеыида мама-феларии ачыг.ашкар тоггуш-масы баш варир ки, бу да дун-Заныи Ьар Ьансы елкасинда ЬаЗ-куЗлу биабвфчылыга сабаб ола бмлерди. О jiiMp ки, «ме_ ф^а демократпарыи чиЗнии-да мелиб».\nKoppyncMjija гаршы муЬа-рмба а'лай атмиш машЬур саЬибкар Константин Боро. ■oj матбуат конфрансында билдирмишдир ки, Руси|а да-• мократлар»! аа сиЗасатчилари «аар-девлат башларыидаи аш сын» де|а ал» бир механизм jepaTMMuj, протексионизми о caaMjjaja галдырмышлар ки, бал» iuej анчаг феодал два-латинд» мумкуи еларды».\nШекочихин 3**ыр ки, бу коррупсиЗа Ьар тарефдеи узу Зухары ЗаЗылыр, игии ки, бу-нун Ьеч вахт 'чиркни семда. лашмаларда ачыг иттиЬам •дилмемиш 1елтсииа а» оиуи ислаЬатчы-игтисадчы кабине, тина дахли олмаса да, мер-ларэ, губернатор ва назирлар» бирбеша аидиЗЗати аар. '\nТаЬлуиасизлик назмрли|индв коррупсиЗа ила мубаризе ше'-басим» башчылыг едан Аиато-ли Трофимов Ама��оли Собчак апаратынын раЬбари ила бирка Ьабс адипмиш jy«c»K вазифали саикт-Петербург лу\nма'мурун чииаЗат иши барада дан»1шараг бу тип рушаат-хор ма'мурун классик лортра-тими чекмишдир. Намин бу-рократ аа марин ишчмеи «ез-лашднрма а» дашашмаз аж.\nлак масалеларцнми Ьаллм му« гебилиида даим, азу де се-бит aeejyri иле рушаат алыр* лармыш. Онлар херичи елка-лера сарфели сафарлара чы-хыр, ез гоЬумлерыныи едынм Зеланден имрметлернн штат чадаелмне Зазв*р, аз лари иса бир идче фирманын Ьамта'. сисчисц олублар».\nБыкоаски чами 120.000 дол. лар маблагмида (Зех«»т«иерк»м ичера муддатини артв»ямаг учун алиида тутулаи бир мил* ¡ом иагд пулун бу песаба дахли Зохдур) рушаат елмагда тагсиркар билиимрАи; башга Зерде иса мерин муааини 3.500 доллар рушвег аларкеи jaxa* ланмышдыр.\nБир гедар аааел Арбат ара-зи даирасиним ¡аии башчысы гатла Затирилиб, Милисин фик-риича, бу чим^ат коррупсиЗа ила баглыдыр. Проблемам чйд. дили|инм дари адаи Б. 1алтсии апрал аЗында коррупсиЗа ила мубаризе, расми шахслара бизнасла машаул опмааы га. датам адан, оа газанчлерыны расмаи билдирмелеримм та* лаб адан га нун аарди. Лакин Ьала км, бу фермам кагыз узаринда галыр, чунки Бол-дырааин а'тираф атдиЗина кара, ону hajata качирмв)ин механизм« jox дур. Дард он-дадыр ки, коррупсиЗаны субут етмак чатим ишдир.\nРусиЗа Ьакуматиним Зазда музакиоа атди)и ачыг-ашкер коррупсмЗ«За ачаиб нумуна-лардаи бири камд тасарру. фаты назирлиЗииин ихрач-мд-хал ша'басм ила баг лыдыр. 1991-чи ил да батланмыш 110 мугааиладаи Зб-да ша'ба ал-да атди|и маЬсуллеры дунЗа ги]матммдаи ики дафа баЬа алыб ни, бу да илин соиумда зарара катириб чыхарв|б. Ва. зифали шахслар бола Ьасаб адирлар ки, бу чур агласытмаз, фаЗдаеыз мугааилалари jaa-иыз рушаатла изаЬ атмак мум-иумдур.\nБолдырев NoppyncMjaja го, шулмуш вазифали шахслари, Ьатта далил-субутсуз Ьабс отмак масалаеи узаринда иш-najnp. Болдырев Aajnp ки, ал» инди «да гаиумааричнпар аа бизнасманлвр тарафиндаи аяа бир {ардым Ьисс атмир, чуики Ьамии категори|ад*ч оланлар узда коррупсиЗаны писласааар да, еслиндв бу, ©илара сарфа-лидир.\n«Лас-Аичалас та)м«в, (АВШ).\nАзад Муаллкмлэр БирлиЗинин тв'сис гурулта)ы\nАзэрбаЗчан Азад Муэл-лимлэр БирлиЗи (АМБ) бир илэ Захындыр ки, Зарадылыб. АМБ ичтимаи. cHjacH. милли вэ мэ'нэви азадлыг уг-рунда мубаризэ апарав, кеЬ-нэлмиш тэЬсил системини ке-кундэн дэЗишмэк истэЗэн. милли тэЬсил консепсиЗасы-ны ЬэЗата кечирмэЗэ, муэл-лимлэрин Ьугугларыны му-дафиэ eTMaja чалышан. тэд-\nрис очагларында та'лим-тэр-биЗэ ишлэрини АзэрбаЗчан милли идеолокиЗасы эсасын-да гурмаг арзусунда олан муэллимлэрин кенуллу бир-лиЗидир\nНоЗабрьш 6-да тэ сис гу-рултаЗынын нумаЗэндэлэри вэ гонаглары ШэЬидлэр хн-Забанына кедэрэк Вэтэними-зин азадлыгы вэ истиглалиЗ-Зэти угрунда Ьэлак оланла-\nрыи мэзарлары устунэ кул-чичэк дуздулэр.\nБакыдекы 41 немрэли орта мэктэбдэ кечирилаи гурул-таЗ бирлиЗин сэдря - МэлаЬэт Муршудлунун «ТэЬсилии вэзиЗ��эти вэ онуи Захшылаш-дырылмасында муэллимлэрин ролу» мевзусунда мэ'руээсн-ни динлэЗиб • 4муз^кирэ етди. *АМВ-нин програм вэ низам-\nнамэси гэбул олунду. l'y pyn-таЗын гэрарларында кадрла* рын сечилмэси вэ Зерлэшди-рилмэси саЬэсиндэ мэнфи Ьаллара ,|ол верилМэмэси. тэЬсил ганунуну» ардычыл hajaia кечирилмэси, дэрс-лик проблемлэрииин арадан галдырылмасы ними конкрет вэзифэлэр нэзэрдэ тутулур.\nАзэрмнформ\nбусумуздан 200 мин рубл алдьпар. Ьэлэ рекетчилэри демирам. Елэ турклэр кем-рукхакада Ьэрэмиздэн 20 доллар алдылар. Биз дэ бунла-ры сатыб хэрчимизи чыхар-малыЗыг. За Зох...\nОну деЗим ки, нэдэнсэ ту-ристлэрин эксэриЗЗэти гадын-лардыр. Онлар олмазын мэ-шэггэтлэр чэкирлэр. Автобусда кечэлэЗир, орадача ев-дэн кэтирдиклэри эрзагла ги-даланырлар. Инди ТуркиЗэдэ гиЗмэтлэрин баЬалашмасы узундэн кэтирдиклэри малла-ры сатыб СуриЗаЗа ]олланыр-лар;..\nБир вахт деЗирдик ки, кеч-миш ССРИ девлэт сэвиЗЗэ-синдэ АзэрбаЗчаны соЗур, талая* едир. Инди езумуз мэм-лэкэтимизин белэ агыр вах-тында эн лазымлы, еЪтиЗач ДУЗДУГУМУЗ маллары сэрЬэд-дэн кечириб. ТуркиЗэЗэ, Ирана, СуриЗаЗа дашыЗырыг. Бу-нун гаршысы нэ вахт алына-чаг? Турклэрэ килеЗлэнир-дик: «Ахы деЗирсиниз гарда-шыг, Ьеч олмаса*. сиз бизэ кемэк един, сэрЬэддэн бурах-маЗын». «взунуз билэрсиниз. Кэтирмэсинлэр, биз дэ бу-рахмаЗаг* чавабыны верир-дилэр.\nЭввэллэр совет империЗа-сынын дэмир пэрдэлэри ара-сыра аралананда ТуркиЗэЗэ алимлэримиз, актЗорларымыз, шайр вэ Зазычыларымыз ке-дэрдилэр. Миллэти дэ бу адамлар тэмсил едэрдилэр. Инди башга чурдур, даЬа чох алверчилэрлэ, ЬэЗатын дибиндэн кэлэн адамларла тэмсил олунутт. Бу. гоншу диЗарда азэроазчаилы обра-зыны хеЗли учузлашдырыр. АмасиЗа шэЬэр бэлэдиЗЗэси-нин башчысы СулеЗман Таш-дэмир бизэ бир эЬвалат да-нышды. Адам аз галырды бэ'зи Ьэмвэтэнлэримнзин эвэ-зинэ Зерэ кирсин.\nБу Захынларда Бакыдан кэлэн турист автобусу АмасиЗа эразисиндэ сырадан чы-хыбмыш. АзэрбаЗчанлы го-наглар кемэк учун амасиЗа-лылара агыз ачыолар. Турист еэфэрини* «Шэрт-9» ширкэти тэшкил едномиш. Турклэр 03-02 ААК намрэ-ли автобусу нисЗэ тэ'мир едиблэр. ШаЬин бэЗ адында бир ЬэмЗерлимиз сез вериб ки. БакыЗа гаЗыдан кими тэ'-мире чэкилэн хэрчи — 2000 доллары кевдэрэчэк. О вахт-дан уч аЗ кечнр, Ьэлэ ки «дост»лардан бир хэбэр Зох-\nДУ-\nСулеЗман бэЗ «узумузу агарданеларьш телефонуну да бизэ верди.\nВаЬнд ЭЗИЗОВ,\n«Хааг тэзетианин мухбиря.\nСитрус ивЬсуляары ]ыгылыр\nАСТАРА (мухбиримиздэн).\nАртыг бир нечэ кувдур ра-Зонун тэсэрруфатларында\nфеЗхоа вэ наринки дэриминэ башланмышдыр. МэЬсул топ-ланышы чидди нэзарэт алтына алынмыш, фэЬлэлэрин\nмадди мараг принсипи ен плана чэкилмишднр.\nY4 кун эрзиндэ тичарэт тэшкилатларына 300 тон мэЬсул кендэрилмишдир. Тез-Зетишэн наринки сортунун Зыгымы да кундэн-кунэ сур * этлэнир. Ики кундэ баглар-\nдан 40 тон наринки дарил-мищдир. Багбанлар деЗушэн эекэрлэримизэ, хэстэханалар-да ¿атан мэрд огул вэ гыз-ларымыза да нубар маЬсул-лардан совгат кендэрмиш-лэр.\nБЫНАГ CYMYJ8 ДИРЭН9НД8...\nИлии еааелииде Сумга|ыт аш гар лар ааводуиум коляаитив'а митинг Золу ила директор А. Фетулла|еви, Намкерлер лттифа-гы иомитасилия «адри Н. Салманову, »мак иеллактиеи шу. расыиыи башчысы М. Исме)ылоау «тахтдаи» селды. Керуиур, кеаиерети е|иитилере 1ел аераи бу учлу|е башге чур та сир етмаи мумкуи еямфго. Зееодда сои бир иача ил аржиида маиаил белиусуида, бартер |олу иле елде едилеи |е|иити ае ceneie меНсуяяарыиыл л^леимасыида, Ьемчииии bajar aha-ми11етли динар меселелерии Неялинде чидди иегсенлере 1ол еерилирди. Бошдр|еима Неллеры куиу.нундеи артырды. ФеЬлаларии емек Ьаггы ашагы иди. буилер аэмыш кими илии аавалиида муассис» 1S мил|ои рубл борче дуюмушду. Бир сеала, бычаг суму|а диреимишдм...\nмаг де|ил, гаршашыглы маи-фаат прчисили ила деЬа каииш орбита чыхмагдыр. Энар бала олмасаЗды, Зедди адда хамв мал, о чумладан, полимар-дис. тиллаты, полимар-пропилаи аа мухталиф каталиааторлар му-ассисаЗ» качмиш Иттифагыи башга ракионундан иача ка-тириларди? Ииди киминса raj_ j\/млугуна бал багланмыр, Ье-ра аауна сарфали Заиумда влагалар Зарадыр. Бу, иствЬ-салаты даЬа да камишлвидир-м»3» имкан аарир. ^\nИгтисадиjjar чидди ислвЬат-лара ма'руа галдыгы бир •ахтда муассисада мадди мараг принсипи ам плана чвки-лир. Бунуи натичасидир ии, гыса муддатде 15 MnnjoH борч аданилиб ■» калир Ьвсабыиа ишчиларии орта вмвк Ьаггы хеЗли артырылыб. Бартер jo. лу иле влда едилен мухтелиф чешидли арэаг ва canaja маллары ишчипара адалатла аа кузаштли гиЗматларла балуиур. Республикаиын гушчулуг фаб-рикларииа кендарилаи формалин ааааииа ишчилар учуй учу* гЦмата Tojyr ати алы-иыр. ФаЬлалар биринчи ва икимчи иеабада исти херекяе та'мин едилирлар. Бу, калир Ьесабыиа Ьар ишла)ан учуй кунда 20 рубя аЗырмаг дамак. дир.\nИлин аавапиндем бари 18 аила эаеодуи Ьесабыиа таза манзила качуб. Калан илии ахырыиедак иеабада дураи-\nВазиЗЗатин чыхылмаз олду-гуну ДУ|*н качмиш раЬбарлик наЬаЗат, кутлании талабина тебе олду. Муессисе!# Зени раЬбари канарден катирмадилар. Бурада тагрибан 30 ил аваал оператор камакчиси кими иша башла|ыб пилла-пилла баш му. Ьандисли)вдак Зуисалаи Сабир АбдуллаЗеаи директор сачди-лар.\nТаза раЬбарлик анча мал мубадилеси алагаларииин бар-пасына аа асес истеЬсаЛ саЬэ-лэринда бошда|енмаларыи\nарадан галдырылмасыне наил олду. Стратажи аЬамиЗЗатли бэ'зи ашгарларын истаЬсалы ма кимсани л ди. Формалин хам-малыиым Гроэныдаи квт»фил-маси г^даЗ» салыиды. Бу иш-да «КимЗасана|а» истаЬсалат бирлиЗи коллектиаи кемэк а лини узатды. ГрозныЗе формалин ааазина каустик сода-мы бу бир лик кандарма{а башлады. дсас маЬсуллар узр» мал мубадилеси барпа олунду аа сифаришчилар лвэыаи миг дар да ашгарларла та'мин едилди.\n1ари калмишкан, заводун маЬсулларындан техники фор. малин агаи аа ием-дари а'ме-лы саиаЗеларинда, Ьамчинин гушчулуг да, ИХП-101 ашгары иса сурхку За��яарына гатыл-маг учун ишланилир. КимЗа-чылар инди бутун масалалари сербест Балл етмаЗа алышыб. лар. Немы баша дуигур ки, мустагиллик елагелери гыр-\nларын Ьамысы таза мензилла та'мин адилачак. Na6baja, догма торпаглардан гоаулмуш соЗдашларымыэа мадди jap-дым кастармаЗи иоллакти» азу на м^аддас борч билир. Муассисании калир фоидунда Ьамии магсадлар учуй он мии-ларла рубл »»сайт а^рылыб. Муассисании канчлари Ьарби комиссарг.ыгдан чагырыш аа-parif иазламирлар. Оператор Сардар ЗаЗиалов муиагишанмн илк иунлариндан Фуэули балкасиида гаебкарларла ал. баЗахадыр. Вурушларыи бирии-да агыр Зараланмышды. Св-галандан сонра jawa чабЬэЗ* гаЗыдыб.\nМувссисвнин аЬаикдар фва* лин»ти авадвнлыгпврв муита-зам гуллуг кастарилмасиии, Замидангурма ишлврииин иа-нишландирилмвеини, каЬная-\n-ммш гургуларын таэалари ила сас) олукмасыиы твлаб адир. Муассиса таза аааданлыг сарыдан чвтимлик чэкса да ¡еми-даигурма ишларини унутмур. ИстаЬсалат мадакиЗЗвтинии jyn. салдилмасима хусуси фикмр •арилир. Ишчи аз этрафымы твмиз, евлигвли карвида оиуи емек маЬсулдарлыгы да ар-тыр, ahaan-pyhnjiacH да jax-шылашыр.\nЗааодун твмиэлеме ОГргу<У ' иормбл авзийата катирилмб, даЬа истаЬсалат тулпаитыпа-рынын еиолоииЗвны корлвма-см барада ирадлар вшидил-мир. hajaTAa Шоллвр cyjy ила «гидаланан* «ШаЬиАлар булаты» бутун ип бо}у ишчиларии сусузлугуну Звхырыр. Бутун бу ишларин иерулмасин-да самаралашдиричи аа ихтив рачылардаи 1усиф Шыхмвтоа, Грмгери Припоро», Элимирз» МустафаЗа» аа бвшгалары фаал-лыг кестарирлэр. Муассисада Зараммыш ишкузарлмг, гаршы-лмгяы аилашма аб-Ьавасы даЬа угурлу аддымлар атылмасыиа шараит Зарадыр.\nОяаснар ЧАББАЯОВ.\nГЭЗЕ.Т КОШКУ\n0РЗАГЫ ез ПУЛЛАРЫНА САТАЧАГЛАР\nНоЗабрын 10-дан Беларусда бутун арзаг маЬсуллеры jan. иыз республика Милли Банкыиым Ьасаблашма билатларина, За'ии Баларус рублуиа caTMna4arAatp. Республике мелила не. зирииин муааини Н. ЛисаЗ» бу гарары бала шарЬ адир:\n— 0л етдыгымыэ тадбир мачбури ишдир. Балтика елке«,, лерииин аа УкраЗианыи рубл зонасыидаи чыхмасы ила алагадар республика аз истеЬлек безерыиы горумаг учуй бу чур гарар габул адиб. Халмалар учун совет рубллерыиыи баларус лулуиа даЗишдмрилмаси иазарда тутуд\/р.\n«HtaacTMja»\nО ГЭДЭР ЧОХДУР КИ. ТУЛЛА1ЫРЛАР\nPycnja техники алмаз сарыдан корлуг чакмир, букперын заркарлик д»3ари олмаса да, баЗук техники даЗари аардыр.\n«Футурум» алм^стаЬсалат комсарнинии лразиданти Владимир Лисичкин демишдир ки,-техники алмаз даЗанда саЬбат надир Зарымкачнрнчмлик ва дикар ка{фч)]атлара малик «А-2» алмаз групундач кадир. РусиЗада онлардан исти-фада eTMejn бачармырлар. Буна кара да 70 ил арзинда де-днкча гм|матли хаммалдан (аранмыш тулланты «дат»лары каз дагына чаарнлиб. Лисичкин бала Ьасаб адир ни, бу алмаз «дв'»лары гарб бизнасмаиларинч марагландыра бипар. Онлар техники алмаздан атру Руси|а игтисадиЗй^ыиа xajnn капитал roja билэрлер\n«Y9W*\nМАФИОЗЛА» БИРК9 МТЭССИС9 МРАДЫРЛАР\nПрагада чыхан «Лидоаа ноаини» газати Зазыр ии, Pycnja ■а Итлпщш мафнЗасыиын иумеЗаидалари ЧСФР-да карушараи наркотика а леер« ила машгул олачаг бирка иартал japar-мышлар.\nИт#ли|а »арафи бирка иша коммарси|а характари аерэ-чак. Онларын русиЗалы Ьамкарлары иса наркотик маддалэ. рин а'тибарлы муЬафиза алтында japana чатдырылмасыиы та'мин адачаклар.\nПрага пояисиним аардиЗи ма'яумата кара, РусиЗа аа Ук-pajna мафиЗасы ЧСФР-да чохдан азуиа jap адиб. О тонча наркотика алаарн ила машгул олмур. Бе'эи мелу мат лера кара, радиоаитиа маддалар Прага Золу ила сатылмаг учуй Герба апарылыр.\n«Клмсамалсие|а правде» МЕРИН ЭМЭК ЬАГГЫ — JY3 мйн\nKpacHojapcHWH шаЬар Ьакими]3ат оргаилерында биабыр-чылыгдыр: шаЬар идарасм ма'мурларымын емек Ьаггыиы\nартырмаг барада кичик соад\/ии саит)абр ичласында данышы-* ген л ар ашкара чыхыб.\nДапутатлар мар ва ичре Ьанимирати башчысы учун 52 мин руб\/j маблагинда аазифа маашлары Te'jHH атмишлар. Мухталиф алааалар системини иезере алсаг шаЬар ¡njanapn-нии реал амаи Ьаггы 100 мин рубяадач артыб. Онларын муа-•ииларм, департамент ва комите бешчыларашын маашлары иса аз раислариниимдаи бир гадар аздыр.\nЭпбатта, бу кун раЬбарлик атмак чох четиидир. Ела рушаат алмагдаи азуиу сахламаг да четки ишдир, ¿егин ма'мур-лар аз амаи лари ии букв кара шахтачыпарыи иши гадар агыр Ьасаб атмишлар. Лакии фарт онда дыр ки, шахтачылар аз-лариии аз вмаклври ила долвндырырлар, халгыи гвЗгысыны иакмали оланлар иса иши ала гурурлар кк, онларын raj«M-сыиы халг азу меиир. Идара ишчияарн бу масалада Ьеч бир тавччублу ше} кармвевлар да Ьв]-куЗ галхмышдыр. Экар KpacHojapCK мувяяимлари а}да 4.000 алырларса, naja пара ма'мурлар онлардан 20 — 25 дафа чох мааш алмалыдырлар.\nДи|ар соаатииии садри В. Новиков шеЬер Ьаким^ат ор-г аил еры и да амак Ьагларынын Зуксая ди пмаси на мачфн мука. сибат басяамишдир. О демишдир ки, }ехшы Ьекумшт албат-та, баЬа баша калир, лакии бу ишин ма'иааи тара фи ни да уиутмаг олмаа.\n«Изаа<тм|а»\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-10-1992-p-3\/","date":"2017-08-17T03:57:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886102891.30\/warc\/CC-MAIN-20170817032523-20170817052523-00275.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4669987261,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.46699872612953186, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06629540026187897, \"kum_Cyrl_score\": 0.06549686193466187, \"sah_Cyrl_score\": 0.053571272641420364, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04105007275938988, \"tat_Cyrl_score\": 0.04104592278599739, \"kir_Cyrl_score\": 0.02153753861784935, \"crh_Cyrl_score\": 0.020084122195839882, \"udm_Cyrl_score\": 0.01859522983431816, \"alt_Cyrl_score\": 0.017887381836771965, \"eve_Cyrl_score\": 0.016895659267902374, \"krc_Cyrl_score\": 0.014761004596948624, \"nog_Cyrl_score\": 0.011751574464142323}","num_words":16026,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.494,"perplexity_score":72511.7,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 28, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ ^ ^ OKTJAKP ил, е**ц* 202\n■?Т1иь Í\n4 г\"» 1\ni л.. -4-1' ai\nr-r-\nC63YMY3 СИ39ДИР\n«.О кэслэра им, мулдалм* pysMCMHM и*р*На» дуфмыадв миибир азиДатяа, мым тэрила гамиыр, масыбчылыгяа маш-\n•тмали им,\nгулдур, дамами, }арыач, |»рмтах до��аиыр Пама атм« касыбчылыгыи дашыиы бмлмарра атасымыа. мумкмЦат оласыкыа, |ахшм лум гааамыб, ммсамлыга ла)мг хот »\ncypacMMMSt Калии бу Наг да бмрлммда душумаи, Нараиаг адам.\n—О иаслара км, миарачмдмр, фармар дир, терпагда ал* лашир, тугун аммр, памбыг байармр, тахмл аа тараааа Jotmw-дмрмр, мал*rapa сахла)ыр, ат аа суд мсгаНсмы ила машгул-дур. Эябатта, мшмииа агырдыр, чох вгыр. Каид тасарруфаты маНсуллары мстаНсалм аа сатышы, торпагыи ичара}а, 1ахуд Намишалии амум саИибина — иамдлм|а аармямасм саНасмида Наллими иаала)ан масалалар чохдув, лап чах.\n...О иаслара им, аавад аа фаорикларда, мафт ма данла-\nчалмшыр. Раслублмиа\n_ ДзЭРБАйЧАН\nРеспубликасы\nИЧАР0ДАРЛАРВЭ САЬИБКАРЛАР ИТТИФАГЫ\nPRESS BULLETIN A 1\nбуллетени\nPRESS BULLETIN\n'92\nриида, иим)а муассмсалармида\nмгтмса*\nнаили.иат, тэчрубэ , перспектив а достижения, опыт, перспективы • achievements,experience, perspectives.\nдмЦатыма хас о лай Нярч-марчлик, дарим баНрам бу саНаларда ». Хаммал чатышмаалыгы, истапсалыи гис-\nда аауиу иастарир. май, |ахуд * тамам да)аимасы, иатича атнбарнле~ мшеиалмк. Бали, Нааырда бу бал ал ар фаНла аа гуллугчулары имамам-дадир.\nБа'аи уэдаиираг ишбаалар сум и мармммлии {аратмагла гасдам маод аа фабриияарм пив иуиа гв|маг, фаНлаларии иутлааи ихтиварыма иаил олмаг, еоирадаи иса муассиваии ву гм|матниа даалатдаи алмаг ииЦатиидадирлар. Алдаима|ыи. фаНла коллаитмаи чалышдыгы муассисаиии там саНиби, муя-ки1|атчиви олмарыдыр. Илиии шарт иса ичарадир. 1алиыа ича-раиии иама|ила сиа тадричаи амлаи |и|асм ала биларсиииа. ФаНла аа гуяяугчумум аауиу саНмбиар Ниве атмаси учуй омла-рыи муяимЦатчи олмасы вачмбдир. МулииЦатчи иа гад ар чох оларса раслублмиа илгисадибаты учуй бмр а гадар |ахшыдыр. биаа |умарла ммл|аичу да)ил, мил|онларла мулииЦатчм ла-аымдыр.\n•лмимаа алдыгыиыа «Халг гааати»нмн «Матбуат буллата-ни» адлаидырдыгымма саНифасиида бу масалалардэм дамыш-маг, сиаиила фикир мубадиласи |урутмаи истардии. Налалик •¡да бир дафа карушачо|ии. Сим Наисы масалалар иараНау •дир, саНифамиада. иалари охумаг истардиииа! бу Наг да ра-дакси)а|а, |ахуд Ичарадарлар •• СаНибкарлар Иттифагыиа му-рачиат ада биларсиииа.\nВарди]иииа суаллара «Ьугуг маслаНати» иушасиида чаааб аарма]а чалышачагыг. Галдырдыгымыз пробламлар, тавси|а •тди|иииа маааулар барада муитааам (ааылар ворачаЗик.\nбуллатаиии или иамраси Ичарадарлар СаНибкарлар Иттифагыиыи биринчи гурулта|ыиа Наср олуиуб. Оху1уи, сиаиила амакдашлыг биаим учуй Намиша хошдур. Мактубларммыэы\nла амакдашлыг\n\"\"ТмПАШН МСПУ1ЛИКАСЫ ИЧАРвДАРЛАР НИБКАРЛАР ИТТИФАГЫИЫИ ИДАРв МГФТИ.\nАэарбаНм Ичрррд«рл*р м СаНибкар-пар Иттифагыиыи прииданти\nФуад ба) еСЭДОВА\nЬарматли Фуад 6ajl\nСмзи аа бошчылыг атди)иниз иттифагын бутун узаларини I гурулта|ынызын ачылышы мунасиботи-ла уракдан табрик адирам. Эмин олдугуму билди-рирам ки, базар игтмсвдмнатына качид марНала-синда сизин атдыгыныз бу илк аддымлар мустагил Азарба|чанымыз��н игтисади дирчалишина аз flajnr-ли таНфасини варачакдир.\nЧатин ва шарафли ишинизда Ьамыныза угурлар\nДИЛв)ИРвМ| И«. Г8МБ9РОВ,\nАзарба)чан Распублмкасы Соватмнин садри.\nАли\nмасалалар\n...ва да'ватимизи чааабсыз го|анлар:\nB. Ахундов, президантин игтисади уэра мушааири.\n3. Самадзада, баш наэирин биринчи муааини.\nC. Маммадов, малиЦа наэири.\nИЧДРЭ ВЭ СЯЬИБКАРЛЫГ KYHYH ТЭЛЭБИДИР\nАЗвРБАШАН РЕСПУБЛИКАСЫ ИЧАР8ДАРЛАР Вв САНИБКАРЛАР ИТТИФАГЫ ГУРУЯТАМ НУМАЮНДвЛФРИНИН АЗЭРБАЖАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТИНЭ Вв АЛИ СОБЕТв\nМ Г Р А ¥ Л 9 т И\nАзэрбаЗчан ичарэдарлары онларын Нугугларыны тапда- торпаг ислаЬатына башланма- 6aj4aH саЬйбмрлары учун\nвэ адЬибкарлары республика- ла]ырлар. Са1шбкэрлара ез- лыдыр. Кэндли (фермер) тэ* ^ тэдбир-\nда демократии гуввэлэрин ha- лэринин шэхси варланмаг сэрруфатларынын Зарадыл- лэои вэ к\\ зэштлэр э рд\nкнми11этэ кэлмэсини алгыш- менбэ.)н кими бахараг, онла- масы вэ фэал^)эт кестэрмэ-\n* А................. ры рушвэт вермэ)э вэ ганун- си учун .Нугуги, мадди-техни-\nлары позмага сввг едирлэр. ки вэ мали))э шэраити Japa-\nГуввэдэ олан норматив акт- дылмалы, торпаг банкы тэ'-\nларын эксэри]уэти саЬибкар- сис едилмэлидир; -\nлары Jox, вэзифэдэ олан — саЬибкарлыгын инки\nламыш, мудафиэ етмиш, мус-тэгил девлэтин мустэгил иг* тисади]}атыны гурмаг учун ca'J кестэрмишлэр. Бу кун игтисадиJaTHH девлэт бел-\nлэри вэ куээштлэр тутулмалыдыр;\n— верки системинэ JeHH-дэя бахылыб тэкмиллэшди-рилмэлидир\/\nA3ap6aj4aH халгынын са-Иибкарлыгла баглы мнлли\n—д£^иэ*едир. СаЫ^карь?гору-\n820 миндэн чох A33p6aj4aH вэтэндашы саИибкарлыгла мэшгул олараг, девлэтин иг* тисади гудрэтини артырмаг \\трунда мубаризэдэ фэал иш-\nтирак едир. Б\nунунла бэрабэр, ajpw-aj-ры назирликлэрин. баш ида-рэлэрин, haKHMHjJar вэ ичра органларынын рэЬбэрли)и ичарэ мунасибэтлэринин гар* шысына сипэр чэкир, езба-шыналыга ^л верир, ичарэ* дар вэ са!шбкарларын этра фында саглам аб-Ьаванын те-шэккул тапмасьша мане олур,\nЗан ганун Зохдур. Бу кун саЬибкар гум сэЬрасына атыл-мыш балыга бэнзэЗир.\nБутун бунлары нэзэрэ ала-раг биз Ьесаб едирик ки:\n— республика Ъвкумэти тэ чили олараг радикал игти-\nтинэ зэмин Зарадан, онларын hyrjT вэ мэнафеЗинин муда-фиэсинэ тэ'минат верэн са-Ьибкарлыг, инИисар фэДлиЗЗэ-тинин мэЬДУДлашдырылмасы, муфлислэшмэ, рагабэт, ез-лэшдирмэ вэ дикэр бу кими\nна 6ejyK инам Зарадыр.\nРеспубликанын дикэр саглам гуввэлэри кими Ичарэ-дарлар вФ СаЪибкарлар Итти-фагы игтисади ислаЪатларын денмэзлиЗини гэбул едэрэк\n_____ _ эминдир ки, оеспублика pah-\nсади ислаНатлар програмы здрури ганунлар вэ онларын бэрлиЗи саЬибкарлыгын пэр*\nкечирмэ-\nЬазырлаЗыб haJaTa лидир;\n— игтисади ислаЬатларын апарылмасы, хусусилэ аграр-caHaJe комплексиндэ сур'эт-лэндирилмэлидир. 9н кечи 1993-чу илин эввэлинэ гэдэр\nичрасыны тэ'мин едэн норматив актлар Иазырланмалы вэ гэбул едилмэлидир;\n— девлэт HHBecTHCHja си-J ас эти Иазырланмалы, истэр харичи вэ истэрсэ дэ Азэр-\nзэмин\nтэрэфли инкишафына Зарадачагдыр.\nАзэрбаЗчан Ичарадарлар вэ СаНибкарлар Иттнфагынын I гурултаЗында гэбул еднл-мишдир.\nКоллективимиз мулки^этчидир\nГарахан ЭЛШЕВ,\n«Амал» сэНмдар ширкэтиннн президента\nа\n#\\\nКатлективимизин Ьэр бир узву «Амал»ы езуИуку Ие^ саб едир. «Мэним муэссисэм> кэлмэсини данышыгда тез-тез ишлэдирик. Бурада гэри-бэ Иеч нэ Зохдур. Ики ил эв-вол ади ичарэ муэссисэси кими формалашан <Амал» тэдричэн кениш-лэнмиш, иикишаф етмиш вэ нэтичадэ сэЬм-дар ширкэтэ чеврилмишдир. Ширкэти Зу-харыларын Иеч бир кестэриши олмадан, езу-муз Заратмышыг. Коллективимиз онун там мулкиЗЗэтчисидир.\nЭлбэттэ, чэтинликлэримиз дз олмаЗыб. Дэрнэкулдэ истеЬсалат саЬэлэри, далан да-мир Золу тэшкил етдикдэ, тикинти техника-сы вэ механизмлэр алдыгда чох эзиЗЗэт чэк-мишик. Илк кунлэрдэн ичарэ шэраитиндэ ишлэмэЗимиз элимиздэн тутурду. Ичарэ, ус-тэкэл мутэхэссислэримизин зуксэк усталы-гы вэ пешэ вэрдишлэри чэтинликлэри тез-ликлэ арадан галдырмагда во «Амал»ын тэ-шэккулундэ карымыза кэлди.\nИнди исэ... Бакыда ЗашаЗыш евлэринии тикинтисинэ сэрф олунан эмтээ бетонун\nвэ езул блокларынын чох Ьиссэсини «Амал» верир. ДЗда орта Иесабла 5,5—6 мин куб-метр эмтээ бетон. 1200 эдэд езул блоку ис-теЬсал едирик. МэИсулумузу бутунлуклэ СэнаЗе Усулу илэ Евтикмэ ИстеИсалат Бир-лиЗинин муэссисэлэринэ сатырыг. Кэлир-лэ ишлэЗирик. НэЗимиз варса Иэр шеЗи ез вэсаитимиз Иесабына алмышыг.\n«Амал» эмтээ бетон вэ езул блоклары истейсалы саЬэсиндэ ихтисаслашыр. ПаЗ* тахтымызын мухтэлиф кушэлэринэ — чох-мэртэбэли ЗашаЗыш биналарынын тикинтисинэ бурадан Ьэр кун мэпсул Зола салы-ныр.\nШиркэтин далан дэмир Золу, семент сах-ланылан бункерлэри, бетон говшагы, езул блоку бурахан полигону, машын вэ меха-низмлэри вар. Ишчилэримиздэн ЬусеЗн Эли-Зев, ЭЬмэд Мэммэдов, Шамхал Се]идэлиЗев, Эфлатун МэмиЗев, Гурбан РэЬимов вэ баш-галары фэхримиздирлэр. Онлардан Иэр би-ри ики-уч пешэнин саЬибидир. ФэИлэлэри-миз пис дэ газанмырлар. Орта аЗлыг мааш 10 мин рублдур. Сосиал мэсэлэлэрин Нэл-линэ дэ гаЗгы кестэририк. вз }емакханамыз вар. НеЬар вэ чаЗ пулсуэдур. Аграр сехи Заратмаг, тэрэвэз, кеЗ-кеЗэрти Зетишдирмэк ниЗЗэтиндэЗик. ХеЗриЗЗэ тэдбирлэриндэ дэ фэал идоирак едирик.\n50 аилэ ач галсын?\nЬачы МЭММЭДОВ,\nАзэрбаЗчан фклязсафлашдырма комбинаты нэзднндэкн ичарэ муэссксэсикин рэНбэрн\nКомбинаТымызын туллантылары иллэр узуну этраф муЬити — торпагы вэ cyjy ээЬэрлэмиш, зэЬэрлэмэкдэ дэ давам едир. Canaje т>гллантыларындан дэрин дэрэлэр долмуш. Иундур тэпэлэр Заранмышдыр.\n©тэн илин февралында гоншулугда ки-чик ичарэ муэссисэси тэшкил етдик вэ гар* шымыза мэгсэд гоЗдуг ки, тукэнмэз тул-ланты еИтиЗатларындан сэмэрэли истифадэ едиб чамаатымыза xejHp верэк. Ахы бу туллантыдан JyKcaK кеЗфиЗЗэтли чьшгыл кими Jon тикинтисиидэ вэ дэмир-бетон мэ'му-латы истеИсалында истифадэ етмэк мум-кундур. Комбинатын рэЬоэрлиЗи илэ муга-вилэ баглаЗыб ишэ киришдик. Озумузун истеЬсал саИэсини Заратдыг, истэр респуб-ликамызда, истэрсэ дэ PycwJaAa сифариш-чилэр тапдыг.\nМэЬсулумуз асма Золларла «Гушчу» дэ-\n[ыр. Бус\nмир Золу стансиЗасына дашыныр. Бурада вагонлара Зуклэниб сифаришчилэрэ кендэ-\nрилир.\nИлк кунлэрдэн нчарэЗэверэнин гаЗгыла-рьгаы азалтмага чалышмышыг. • Асма 3ол', ларын тэ'мири илэ эзумуз мэшгул олур-дуг. Буну и да хэрчи иддэ 1 милЗон руб л едир. Електрик енержиси мэсрэфииин Ье-сабыны езумуз едэ]ирдик Бу да илдэ азы Зарым милЗон рублдур. Ичарэ мугавилэси-нэ эсасэн Иэмин хэрчлэри ичарэ|эверэн чэк-мэлидир. Амма биз комбината аЗда орта Ье-сабла 150—200 мин рубллуг- халис кэлир вернрдик.\nЬава шэраити элверишли олдугда иши-миз Захшы кедир, аЗда 15 мин тон вэ даИа чох чынгыл истеИсал едэ билирдик. 50 иш-чинин Ьэр бири аЗда 2500—5000 рубл мэвачиб алырды.\nИшлэр белэчэ ез гаЗдасы илэ кедирди. Август аЗынын эввэллэриндэ комбинатын директору М. Имановун нмзасы илэ мэктуб алдыг. О рада кестэрилирди ки, реЬбэрлик ичарэ мугавилэсини лэгв едир вэ муэсси-сэнин багланмасыиы мэгсэдэуЗгун са]ыр. Байга Ьеч бир тутарлы сэбэб кестэрилмир-ди. Мэчбур олуо истеЬсалы о вахтдан да-Зандырмышыг. 6з Ьесабымыздан .ики а! фэЬлэлэрэ мааш вермишик. Нэс сонра? Белэ чыхыр ки, 50 аилэ ач галмалыдыр?\nПамбыгымыз болдур\nЭлиоглан МЭММЭДОВ, Сабирабад раЗоиуцдаи нчарэчн\nГурултаЗ ачылан кунэдэк девлэтэ 80 тон памбыг сатдыг. Талварларын алтында 7—8\nI гурулта]\nРеспубликамызда ичарэ вэ саЬибкарлыг Ьэрэкаты ajar ту туб Зеримэкдэдир. Дотру-дур, онун аддынлары Ьала бир о гэдэр меЬкэм де]вл. Лакни нш кедир, онун саба-шиа инам артыр. Бнрчэ мн-сал: 1992-чи ил Занварын 1-нэ Азэрба]чацда 1058 ичарэ тэшкилаты фэалиЗЗэт кестэ-рирди. Бу илин алты аЗьш-да исэ онларын cajH 2200-у етуб.\nАзэрбаЗчан Ичарадарлар иэ СаЬибкарлар Иттнфагы ез сыраларыцда 200 мин нэфэр-дэн чох ичарэчини, фермерн, мулкиЗЗэтчини вэ савнбкары бирлэшдирир. Ичарэ вэ саЬибкар коллективлэрнннн ну-маЗэндэлэри октЗабрын 17-Д» Бакыда, АЬИШ-ия Эмэк сараЗында езлэриинн бкрин-кк гурултаЗына тоилашмыш-дылар. Тэ'снс гурултаЗьшдан\nкечэя бир ил эрзиндэ муэЗ-]эн ишлэр керулмушдур.\nИттифагын президента Ф. Эсэдов мэ'рузэ илэ чыхыш етмишднр. Республика иг тисаднЗЗатыиыв боЬранлы вэзиЗЗэти вэ ондаи чыхыш Золлары мэ'рузедэ аз эксннн тапмышдыр. Гурулта1да мил лэт вэкилн, Милли Мачлисив игтисади снЗасаТ комнсснЗа-сыиыв сэдри Т. Эзиэов, Губа раЗонундахы «ШаЬдаг» агрофнрмасынын баш директору И. Маммадов, Девлэт ИгтисадиЗЗат ва Планлаш дырма Комитэсниин ше'бэ мудири Т. ЬусеЗяов, «Хазар» сэвмдар ширкэтиннн президента Г. Каримов, Абшерон раЗои ичра ЪажнинЗЗэтн баш-чысыиыи муавняи Мэшэди Вагиф, «АзэрбаЗчан интер-нешл» ТИС консернииня «итсе-презядевти О. Тагыза-дэ, иттифагын «Экиичи» фнр-масыныи рэЬбэри Г. Ьэсэнов вэ башгалары чыхыш етмяш-лэр.\nГурултаЗда гэтнамэ гэбул еднлиб. Иттифагыв 17 нэфэр-дэи ибарэт идарэ ЬеЗ'этн се-чйлнб. Бакыда «Бизнес» уии верситети вэ нттнфагыи мэт-буат органыяы та сис етмэк мэгсэдэуЗгун Ьесаб олуиуб.\nБиа мурвкквб шараитда, рвспубликвмы* учун чох агыр бир аахтда Заша)ырыг. Халг тасарруфаты иоаапломсинии бутун саЬвлармнн бурумуш игтисади боЬрам ¡аничв дир-чалви мустагил давлатнми-аии асасларыны сарсыдыр. ИстаНсалат алагалари аслннда тамамила дагыдылмышдыр, талвбатла истаНлак арасымда учурум даринлашмакдадир* Бу илии доггуа «)ында ивтаЬсал Нвчми 1965-чи илин сааиЦаси-иа анмишдир. Башга ваала, биа 27 ил аваала атылмышыг. Экс истигаматда «иикишаф едэн» игтисадинатла биа Пара кадиб чыхачагыг?\nБу дагыдычы просеем рас-публикада Налалик иа да]аи-дырмаг, на да ланиитмак мум-кундур. ИстаЬсал танаааул ат* мак дадир. Даалат статистика комитасинии аарди^и ма'лума-та кара, илин I ]арысында милли калир 22,1 фаиа ааал-мышдыр, бу ааман с а на] а ивтаЬсал ыныи Начми 21,8 фаиа, истаНлак малларыныи мстаЬсв-лы 24,9 фаиа, арааг малла-рынын бурахылышы иса 35,7 фаиа ашагы душмушдур. Па* рвканда мал даариДОаси 33,4 фаиа, аЬали]в хидматин Начми иса 37,3 фаиа ташкил атмиш-дир.\nБутун бунлар качан илии I Зарысы ила муга]исадв аарил-мишдир.\nИлин нвтмчвларина кара асас мвНсул нааларн истаНса-лынын 20 фаиадви 80 фаиаа-дак ааалмасы, ]в'ии баНраи еа-аиЬасина анача|и коаланилир. Бура]а дамир филиаи, манча-наг двакаНлары, лолад бору-лар, чнНвалар, кондиснонар-лар, со]удучулар аа с. дахил* Дир.\nКалири индики минимум амак Нвггы (700 рубл) саанмвсии-дан вшвгы оланларын са]ы 6,5 мил]он нафар ташкил адачак ки, бу да 91,6 фаиа домак-дир.1 Муга]исв учун да|ак ки, 1991-чи илда бу кастаричи 86 фаиа иди.\nВвэиНатим свбаблари чох-дур. Биаим фикримиача, баш-лыча сабаб кучлу даалат ин-Нисврыныи, богучу варки си|а-сатииин маачудлугудур. Нати-чада истаНсалы каиишлан-дирма|а тасарруфатчыларыи * марагы ааалыр, конаарси|а хатти уара иса аслимда Нач бир иш карулмур. Намин са-Нанин бир чох муоссисоси тамамила да]аммышдыр.\nМали^а-крадит снегами по* аул маг да дыр. Руси|а раНбар-лариида амбиси]а Ьисслари-нин кучлу олмасы, дикар та-рафдан, пулкасан дбакаНла-рыи Руси]а]а махсуслуту аа* аи)]ати чатинлашдирир. Бутуи бунлар адамалардан кутлааи суратда имтина аднлмасина, аксар муасснсаларда ваанЦа-тин атырлашмасыиа ка-тириб чыхармышдыр. Дотру-дур, аа аал]утамыаын татбиги аааи|)ати бир балача дуаалт-мишдир, лакин бу, муваггати Налдыр, чункн.5иа рубл аона-сында ]аша]ырыг.\nРасл^бликаиыи даалат буд-часи ила алагадар атыр ааа»ч* ]ат )враныб. Бир чох Наллар-да будча|а калирлар дахил олмур, а|ии ааман да, будча харчлари дурмадам артыр. Унутмаг лааым да|ил ки, биа Нааырда муНарнбв аааиУатии-да)ик.\nБала вааиЦати иааяамак оларды. Чункн ааркиго]ма сис* таминин аау будиа|а калир-ларии дахил оямасынын гар-шысыиы касир. 1ахшы ки, ала-ва да|ар ааркиси моачудДур. МаНа бу варки иин кама}и кла будчании кам-касирлариии долдурмаг олур.\nИш бурасыидадыр км, аар* ки го|улААасы Ьаггында мов-чуд ганун истаНсаяын артмм��-иыи гаршысыны киалм ]олла алыр. Нааырда иствНсал ади-лан маНсулун 1 рублунуи 40 фаиаинм Насаблаимыш варки, 35 — 50 фаиаини иса май-фаатдан а)ырмалар ташкил а дир. Инди калии марок ис-таЬсалчы]а иа галды? Дадим-ларимиаа фиаики шахслара го)улан програссив варкини да алааа атевк ма'лум олар ки, на гадар чох гааанырсаи, бир о гадар чох варки варма-лисан. Бутун иикишаф атмиш алкаларда иса аксимадир: на гадар чох гааанырсаи, бир о гадар .аа варки аарирсам. Балалиила, амак маНсулдар* лытыным артымы Нааасяаиди-рилир.\nИнфг]асч«а дар дна ла чал-\nФуад ЭСЭДОБ,\nю СаЬибкарлар Иттифагыиыи лроаидоити\nвв»\nаал, оиунла иааН адилир ки, силсила ташкил адаи игтиса-\nаатларинии бир даста кмаям милЗончу арасымда балушду-рулмаемдир. Буну ила алагадар костармалиЗик ки, Залима ича-ра коллактиалари аалашдир-\nма бааарында рагабат апара биларлар. Чунки ичара Наг* гында гаиун ммкаи варир ки, Нар кас васаит гааана бил\nли ислаНат уара гамунааричи син, сонра да бу аасаитла актлар сачма усулу ила haja- (капитаяла) аа муассисасиии\nалсын, jaxyA ла] кими\nмагдадыр, омун сур'ати а|да 15 — 20 фаиа ташкил а дир ки, бу да Намватанларимиэи кутлааи суратда касыбчылыта * сурукле)ир. НаркаН раслубли-ка раНбарл|Ци ил }арым-ики ил аваал бааар струитурлары-кын ташкилм ила инадла аа магсадЗаилу машгул олса{ды баНраныи ва мифп)асиЗаным гаршысыны алмаг, jaxyA бу балалары ааифлатмак мумкун оларды.\nКанд тасарруфатында да •aaMj}aT сон дарача атырдыр. Чари илин биринчи japMCbm-да дири чаимда гарамал аа гуш та дару ку 60 фаиа, атак илии биринчи japwew ила му-rajMCBAa суд тадаруку 61 фаиа ташкил атмишдир. Минлвр-ла баш гарамал Ирана ату-рулур, орадан иса Ермвмиста-иа сатылыр.\nЛакин бала мураккаб шараитда чалышаи ичара муВс-сисаларииии иши умидааричи-дир. Омлар сабит ишлаЗир, ис-таНсалын тамаааулуиа jon tap-мирлар. Ичара муассисалари-нин малиЗЗа вааиЗЗати да нис-батан гаиаатбахшдмр. Ичара коллактивлари ламбыг ва уаум Зытымыиа дайр котурдуклари •Ндаликлари артыгламасы ила Зарина Затирирлар аа бу ба-рада Нар ахшам талаамаиЗа акраиларыида ма'лумат варил-дикда истар-истамаа сааинир-сан.\n1аранмыш ваамЗЗатдан чыхыш Золу аар. Бумум учун рас-\nпублика Наиумати та'чили\nолараг аитнбоНрак програмы ишлаЗиб Нааырламалыдыр. Намин лрограмда игтисади та-иаааулу сахламата }омалди-\nлан атыллы тадбирлар иааар-да тутулмалыдыр. Намин тад-бирлара бутун халг тасарру-\nфатыиыи структур Занидам-\nгурулмасы аа оиун базара кадан Зола чыхарылмасы, бирка муассисалар [арадылАласы-иым Наваслвидирилмаск, си-фариш-гаЗдиЗЗат лрмнсипимии татбиги, Заии мувссисвларии Зараимасы, консассиЗалврыи ташкили аа торпаг бамкымын Зарадылмасы, малиЗЗв-ир^дит систаммиин автоматлашдырыл* масы, ичара мунавибатлври-на качмакла даалатсиалаш-дирма просвслврмнмм фвал-лашдырылмасы, аалашдирма Ьаггында гаиуиуи габул вдил-маси, варки сиЗасатииин ии-аамланмасы аа дикар масалалар дахилдир. Бас бу вази-фаларим мугабилинда иттифа-гымыаын иши мадам ибарат олмалыдыр?\nБириичиси, бааар муиаси-батлари Золуида распубли-каныи ичтммаи-мгтисадн ии-кишафыиа дайр ганун лаЗиНа-ларинмм ишланиб Ьавырлан-масыиы аа габулуиу фаал-лашдыр магда ]ахыидан иш-тмрам атмак, бааар игтисади|-Затыиыи ааулу»#у формалаш-дыран, ичарадары, саНибиа-ры ва хусуси мулкмЗЗати муда-фиа адаи гануиларын кифа-|ат гадар олишмасч онларын атрафында Налалик саглам аб-Наааиыи ташаккул тапмамасы кастарир ки, ичарадарлары аа саНибмарлары Нар аддыААда чатинликлар ва таНлука иаа-ламакдадир.\nГануиларын мшлеммб-Назыр-ланмасыида, Набала бааар мунасибатларимми инкиша-фында распубликамыа кач-миш Иттмфаг доалатларила мугаЗисада хоЗли карида га-лыр. Масаяан, РусиЗада ча-миНати бааар мунасибатЛарина алараи Зу>Д*н цох гвнУн •• гарар, АаарбаЗчанда иса аур-тут ои ганун габул аднлмиш-дир. Онлардан бирини — и чара Ьаггында гануму ларла-мангимиа ики ил араимда га-\nолумам та-\nактлар сачма усулу та качирилир. Бала шараитда ганунлар арасымда бош-луг Зарамыр ва габул адилмиш ганун там кучу ила мшлвммр.\nГабул адилмиш ганунла-рын аксариЗЗатинда коикрат ичра махамиами, гануну ичра адам органыи аа шахеин кон-крат мас'улиЗЗати муаЗЗан адилмамишдир. Ба'аи аачнб муддаалар мучаррад характер дашы)ыр. Эн башлычасы иса одур км, габул адилан га-иуиларын Намысы бмртереф-лидир, 3*лиы> даалатин ма-нафа)ина у Згу н лаш дыры лан даалат органларынын ганун гаршысыида мас'улнЗЗати аа акемни тапмамышдыр. Эл-батта, бала шараитда даалат\nсатым _ . .\nдикар муассисаЗа rojcyH.\nИчарадарым мстаЬсал отдиЗи маНсула ва алда атди}и калир-пара мулкиЗЗат Нугугу гаиунун башлыча даЗагыдыр. Бунлар Нугуг махамиами ганумунда аа аксини тапыб. Такрар ада* рик, биаа игтисади, Захуд дак-ларатиа-смЗаси характарли да-Зил, маНа Ьугуги махбниам лааым дыр. Ьамии маханиамии маНиЗЗати бумдан ибаратдмр ки, коллектив ичараЗа качир* са, о, ичарадарлар тешкмяа-ты {арадыр. Камин тешкилат да гаиуи уара бутуи атрибут-пара малик Нугуги шахе статусу гаааныр. Ичара муассиса-мчи ниаамиамаси га)дк]|атдан\nорган лары — За'ми гаиуиу ичра • к#ц®ндаи сонра даалат муасси-\nбул атмишдир. Габул ол ганунлар да бир-бириии мамламыр. Бу, Нар шоЗдам ев*\nадвилар Нач ким гаршысыида мвс'улиЗЗат дашымыр аа гаиун-лары еалермна иача сарф адирса алача да ичра едирлер.\nЭкар Захыи муддетде саНиб-карлыгын инкишафыма ма]дан ■вран, ja'ни амаЗии, капита-лыи аа емтеенмн сарбаст На-ракатииа та'минат варан га-иунлар габул адилмаса рас-лубликамыада бааар -игтиса-диЗЗатыиыи талаЗи суал алтында галачаг.\nИндиЗадак аалашдирма Наг-гында гаиун Зохдур. Даалат аитиинНисар cnjacaTH аа са-Нибкарлыга камак комитаси ва Даалат Эмлак Комитаси Налалик ааларини догрултмур. Габул олунан програмларыи бири да }арииа ¡етирилмир. Тичарат муассисалари фаалиЗ* Затииин коААМорси}алашдырыл-масы ва онларын даалатин та* бояиЗиндан чыхарылмасы Наг-гында лрааидамт фарманымыи агибати да беледир.\nРеспублика Наллини коэла-Зан пробламларин манкана-сиида чырпыныр. ' Чох вахт биа РусиЗаным архасыича ка-дмрик, гиЗматларин либерал-лашдырыл^Авсы си]асатини, варки систамиии аЗиила, Нач бир таигиди таНлил елермадан онлардан габул атмишик. Лакин русиЗалылар аа саНалари-ии дерНал амладылар, аала-рииа калдилар ва магсанлары дуаалтмаЗа башламагла бааар «алетлериии» такмиллашдмр-дилер. Биаим распубликада иса Нар uiej илким вааиЗЗатда галмагдадыр.\nва даалатиммада баНраи-дан чыхыш Золларыиы ааумуа муаЗЗан атмалиЗик. Бу Зол Нв-Затымыаыи бутун саНелеринде бааар мунасибатлари Зарадылмасы Золудур. Камин м\/иави-батлар мувафиг гаиуиларла Зарадылыр. Одур ки, даалат ■а баладиЗЗл муассисаларииим даалатсиалашдирилмаси аа еалешдирилмеси Ьаггында га-иуиум габулуиу сур'етлендир-мак лааымдыр.\nСаНибкарыи аа хусуси мул-киЗЗатим Нугуги муНафиааси Ьаггында гаиуиуи габулуиу сур*-атландирмак телеб олумур. Залныэ бу зама и тасарруфат-. чыларыи ишлерм асанлашар, чииоаиикларии ва бу рок рат ларын течаауэуиун, таНдидла-рииии аа уЗдурма иддиалары-мым гаршысы алынар. Биа ома иаил олмалыЗыг. ки, саЬибкар аа магсадииа рушает аормак-ла д#3ил, г а иуиа есеслаимагла* чатсын.\nМаачуд бааар структурлары-иы — ичара муессиселерини аа кичик муассисалари, саНм-дар чами|3атлари, коопара* тиалари хилас атмак лааымдыр. Нааырда оиларыи феа-flnjjaTHHMH даЗандырылмасыма аа иствНсал Начминин ааал-дылмасыиа jananдилен амил-пар маачуддур.\nИкиичиси, Нар )анда ичара муиасибатлариии татбиг атмак лааымдыр. Бу, млкин капитал учуй Налалик башлыча аа janane }ыгым маибаЗидир. Иш бурасыидадыр ки, Совет доалетм 70 илдаи чох муддат-да биаи г арат отмиш ва ди-ламчи аааиЗЗатина салмышдыр. Инди АаарбаЗчанда кичик кашк, jaxyA магааа алмага га-бил олан бйрча фаНла, jaxya • гуллугчу да твпаавг олмаа. НаркаН оиун аа-чох аманоти варса да, буку «rapa кун» учуй сахлаЗыр. Наррач характарли аалашдирмадан даиышдыг-да демалиЗик ки, бу, олка сар-\nсаси лага еДилмр, амлакдаи истифада мееаласммде ичара* дар мулкиЗЗатчииин бутун СР* лаНиЗЗатлармна малик олур.\nБу ааман доалат идарасинии Нар Нансы мудахиласкна, Захуд нштнракына Зоя аорил-мир.\nАаарбаЗчам Распубликасы ганунунда бала даЗилир. Таас-суф ки, ба'аи )уксак аааифа-ли шахслар буму да caja сал-мыр, омлар республиканын асасларыны дагытмаг учу»* «ллериндан калами асирламир-лар. АЗдыидыр ки, ганунлара амал олуиААвдыгда чамиуат-да аабашыиалыг, анархи]а баш апыб кадечек.\nУчуичуву, кандяи (фермер) тасарруфат лары Зарадылмасы кучлеидирилмалидир. Статистика ма'луматыиа кара рос-публикамыада Нааырда аарар* ла ишлаЗан 284 каид тасарруфаты муассисаси аар. Бунлар илда орта Носабла доала-та 90 милЗон рубл аарар ау-рур. Намин муасвисаяарин 82 фаиаи^ За'ии 232-си колхба аа соахоалардыр. ДаНа дотру-су, фоалиЗЗат билаавсита тор-пагла баглыдыр. Бу��ларын самарали фаалиЗЗатииа та * мииат Залиыа «а Запныа каид* ли (фармар) тасарруфатыныи {арадылмасыдыр. Лакин ала бари башдан бу саНода да чиддм вЗинтилара Зол аорилир. Зарарла ишлаЗаи кояхоэ •• сеахоаларыи лагаи, анларым-асасында мустагил кемдли (фармар) тасарруфатлары Ja-радылмасына Нар чур ма»И1а* лар тарадилир. Ба'аи ра)ом аа тасарруфат раНбарлари каид-ли (фармар) тасарруфаты ja-ратмаг учун колхоа аа соа-хоапарыи лага адилмаси ма* хаииаминии олмамасыны ба-Нана катирирлар. АаарбаЗчан Ичарадарлар аа СаНибкарлар Иттифагы сосиал адалат прин-силини каапамакла, милли хусусиЗ|атлари ва Зарли шаром-ти. мааара алмаг ла Намии механизм» ишлаЗиб Нааырламыш аа онун татбигина Нааырдыр. 1арлардан сифаришлар иоала-Зирик. Нагигатда лса бир сыра pajonnapAa Намин колхоа во соахоаларын аасаитларини аа еаедаклыгларыиы 5 — 6 нафар арасымда балущдурмакяа мае«лани битмиш Несаб адир-лар.м Экер бу саНада биа асаслы дануш Заратмасаг Ja-хын аахтларда хошакаямаз Надисалармн шаНиди ояача-гыг.\nДикар тарафдан торпагы-мыада муНариба ка дир. Му-Нариба аолагы аа еарНад^амы ра|оилар 1 республмкамызыи акии саНасииин тахмииаи учда бирини ташкил адир. Намин торпаглар аиилиб бачарилмир. Бала шараитда иидиден проб-лама чаврмлан арааг та'ми-наты бнр гадар да ■ чатнм-лашар it ачлыг rnjaMM rap-шымыаа рааялыг кими чы-хар. Ома кара да . Залиыа бутуи саНаларда, о чумладам, аграр саНада радикал ислаНат*. лар апармагла, каидяи (фор* мар) тасарруфатыныи инкишафына ка ниш маЗдаи аармокла маачуд баЬрамдан jaxa гур-тармаг мумиумдур.\nБиаа калинча, и чтима» че-ми]3ат кими башлыча адаалы-мыа игтисади дамократиклаш-. мании аларычысы олмаг дыр. Бу кум Намии просеем Ааар-баЗчаным бутун ракионларымда иикишаф етдирмек учуй али-миадам калами етмаЗе Нааырыг.\nтон мэЬсулумуз вар. Лагышлар имкан вер* Ичарэчилэрдэн С. Мика)ыло-\nмир гурудаг.\nва. J. Нэсирова вэ Э. Эли)ева эллэ JbiFbíM-\nДэдэ-бабадан памбыгчыЗыг. > Икинчи ил-дир ича0эчи1эм, анлэви памбыг экиб бечэ-ририк. Эли БабаЗев адына колхозун 48 Ьек-тар экин саЬэсияи ичарэ]э квтурмушук. втэн ил мэНсул пис олмады, Вэтэнэ 134 тондан чох «аг гызыл» тэЬвил вердик. Га-занч элдэ етдик.\nБу илки маЬсулумуз да Захшыдыр. Дда-рудур. бечэрмэ заманы саЬэлэримизэ долу душмушду. Биткилэр инкишафдац галмыш. гозалар кеч ачылмышды. Буна 6axMaJapar коллективимизин 16 узйунун Ьамысы чан-башла чалышды. Уыгыма кеч башласаг да B93HjjaT умидаеричидир.\nда фэрглэннрлэр. Кунэшли Ьаваларда пам-быгЗыган машын ьш хндмэтиндэн дэ истифадэ едирик. Чальииачагыг ки. планы едэ-Jok вэ элавэ девлэтэ 10 тон памбыг сатаг.\nПис доланмырыг.. Адама аЗда аванс he-сабы илэ 1500 рубл мааш алырыг. Там газаячымыз, кэлиримиз-чыхарымыз илии ахырында бэлли олачаг. Умидварам ки, Ьэр нчарэчн даЬа 5 мин рубл алачаг.\nКилеЗ-кузар кэлир веркисинин Зуксэк олмасы илэ баглыдыр. Чамаат наразы л ыг едир. Верки фаизи аз олсаЗды даЬа чох эмэкчи ячараЗэ чалб едилэрди.\nГА JF Ы J О X Д У PC А\nваабала МЛИ1В, Абшерон раЗомумдам\nИндики аахтда колхоа ■* соахоаларда малдарлыгла **ш' гул. олмаг асан даЗил. Фармер тасарруфатларында иса бу иш учтет чатиидир. Икн ила Захындыр ки, май, бу аааблы Золларда На| Нагсыалыгла уа-лашмрам.\nФармар тасарруфаты ji учуй аки на |арарсыа торпаг сапаси ал дым. Соаиими-мин Надди-Нудуду jox иди. Иша Нааасла киришдим, кача-ии куидуаа гатдым. Таалалар тикма]а башладым, 600 матр узуилугуида Зол чакдим. Ма-шынымы, аа мухеллефатыиы сатдым. Алы нам пула 5 too* ланим имшасыиы гуртардым. Амма иа -олсуи, таалаларда сахламаг учуй НаЗааиым jox-\nдур. Даалат аормир, бааарда иса... Hahajar, ондан-буидаи борч Зыгыб 103 мин рубл ссуда ал дым. Дамазлыг совхоза кат дим. Дама сатмады-лар. 1оляаидым Рамана суд-чулук совхозу на. Janaap-ja-хар 20 дама ал дым. . Бунуи дарду хаста олдугуидан дар-Ьал талаф ояду. Галаиларыны басладим, бв^утдум. Инди |ахшы ду}ояарим аар, За»«» кумларда суд\nкии гафлатан соахоадан адам-лар калиб ки, бас даналары гаЗтармалысан. Чунки гиЗмвт-лар даЗишиб...\n«Гобуа гоЗунчуяуг совхозу да мани фармар кими таны-маг истемир. Намии тасарру-фата бу ил 4,4 тон ат аа бир тон дай чох Зун сатмышам. вакт отур, аааачида иса Нач но ала\nбмлмиром: но пул, наг да да\nмазлыг гечун.\nБу ики илда олмааым ваиДат чакдим, лакин даалатдаи raj-гы нармадим. Истер гаиуи-\nлара, истарса да багланмыш мул Нал гоЗулмур. ГаЗгы Зохдур«*. ат да олма|ачаг, суд да.\nЛа-\nк\nI\ni\nI\nI\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-28-1992-p-3\/","date":"2017-08-19T09:45:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105334.20\/warc\/CC-MAIN-20170819085604-20170819105604-00127.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5014458299,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5014458298683167, \"sah_Cyrl_score\": 0.10967805236577988, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06603136658668518, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04276667535305023, \"tat_Cyrl_score\": 0.03458578139543533, \"kum_Cyrl_score\": 0.02556631527841091, \"kir_Cyrl_score\": 0.01962166279554367, \"eve_Cyrl_score\": 0.013651463203132153, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01137026958167553, \"udm_Cyrl_score\": 0.011098316870629787, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010255449451506138}","num_words":15135,"character_repetition_ratio":0.021,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.572,"perplexity_score":71172.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хеп ӧлӓ сиз, карылар, ӧн верин кенди коӂаларыныза, ки оннар, ани сеслӓмеерлӓр Аллахын сӧзӱнӱ, карыларынын йашамасындан лафсыз казанылмыш олсуннар, 2гӧрӱп сизин темиз хем икрамны йашаманызы. 3Сизин гӧзеллииниз дышандан олмасын, сӧз гелиши, сач ӧрмелери, алтын такымнар еки рубалар, не гиийерсиниз, 4ама олсун ичйандан саклы ӱректӓ бир инсан, сӧрпешмӓз гӧзелликтӓ йаваш хем услу духлан, не Аллахын ӧнӱндӓ чок паалы. 5Бутакым евелдӓн айоз карылар донандылар, ким Аллаха умутларыны койарды хем кенди коӂаларына ӧн верӓрди, 6ниӂӓ Сарра сеслӓрди Авраамы да она «чорбаӂым» дейӓрди. Сиз Сарранын ушаклары олдунуз, еер иилик йапарсайдыныз да хич бишейдӓн коркмарсайдыныз. 7Хеп ӧлӓ сиз дӓ, коӂалар, карыларыныза аннар адамнар олун. Карылара хатыр гӱдӱн, зерӓ оннар сиздӓн таа йуфка, ама сизиннӓн барабар мирасчы олаӂэклар дивеч йашамак баашышына. Ӧлӓ ки сизин дуаларынызда кӧстек олмасын. 8Олун хепсиниз бир нееттӓ, пай алын башкаларынын зорлукларында, кардашлары севин, йалпак хем мӱнӱз ӱрекли олун. 9Чевирмейин кӧтӱлӱк ичин кӧтӱлӱк еки сӱӱмӓк ичин сӱӱмӓк, ама иисӧзлейин, зерӓ билерсиниз, ани чаарылдыныз, мирасчы оласыныз иисӧзлемеклерӓ. 10Зерӓ «ким север йашамайы хем ии гӱннӓр истеер гӧрсӱн, о кӧтӱлӱктӓн лӓӓзым дилини дургутсун хем аазыннан йалан сӧлӓмесин. 11Феналыктан узаклансын, иилик йапсын, барышмаклыы аарасын да онун ардындан гитсин. 12Зерӓ Саабинин гӧзлери дооруларын ӱстӱндӓдир хем Онун кулаклары дуаларыны ишидер. Ама Сааби оннара каршы дурэр, ким кӧтӱлӱк йапэр». 13Ким сизӓ фена йапэр, еер сиз иилик йапмаа чалышкан олурсайдыныз? 14Еер зеетленирсейдиниз дӓ доорулук ичин, не мутлу сизӓ! Коркмайын, недӓн инсан коркэр, хем кахырланмайын. 15Христозу ӱреклериниздӓ айозлайын, ниӂӓ Саабийи. Херзаман хазыр олун ӂувап етмӓӓ херкезинӓ, ким истеер есап умут ичин, ани сиздӓ вар. Саде йапын буну йалпаклыклан хем сайгыйлан. 16Сизин ӱзӱнӱз пак олсун, ки, ачан фена лаф сӧлеерлӓр оннар, ким кӧтӱлеер сизин ии йашаманызы, ани Иисус Христоза баалы, утанмыш калсыннар. 17Зерӓ еер Аллах истӓрсейди, таа иидир зеетленмӓӓ ии ишлӓр ичин, некадар кӧтӱ ишлӓр ичин. 18Чӱнкӱ Христос, гетирсин бизи Аллаха дейни, бир керӓ ӧлдӱ гӱнахларымыз ичин, доору олан доору олмайаннар ичин. О гӱӱдейӂесинӓ ӧлдӱрӱлдӱ, ама духчасына дирилдилди. 19О, Духлан гидип, насаат етти духлара, ангылары зынданда. 20Бир вакыт сеслӓмемиштилӓр оннар, ангыларыны Аллах дайанмаклан бекледи, геми йапыларкан Нойун гӱннериндӓ. О гемидӓ пек азлык судан куртулду, салт секиз киши. 21Бу олуш ваатизлӓӓ бензеер, ани шинди сизи куртарэр Иисус Христозун дирилмесиннӓн. Ваатизлик гӱӱденин йыканмасы кирдӓн диилдир, ама Аллахын ӧнӱндӓ темиз ӱректӓн бир адамак. 22Христос гӧкӓ калкты да Аллахын саа тарафында отурду. Онун запына верилдилӓр ангиллӓр, заабитликлӓр хем куветлӓр.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Pet\/3","date":"2017-08-22T08:31:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886110485.9\/warc\/CC-MAIN-20170822065702-20170822085702-00675.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":1609,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.182,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96316.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Херкезиниз сеслесин ӱӱсек заабитлери, зерӓ йок заабитлик, ани Аллахтан олмасын. Заабит оланнар Аллахтан сыраланмыш. 2Онуштан, ким каршы дурэр заабитлерӓ, каршы дурэр сырайа, ани Аллахтан курулу. Каршы дураннар ӂезаланмыш олаӂэклар. 3Зерӓ ӧндерӂилердӓн йок нечин коркмаа ии ишлӓр ичин, ама салт кӧтӱ ишлӓр ичин. Истеерсин коркмайасын заабитлердӓн ми? Йап ии ишлӓр, да о метедеӂек сени. 4О – Аллахын изметкери сенин иилиин ичин. Ама еер кӧтӱ йапарсайдын, корк ондан, зерӓ о наафилӓ ташымээр кылыӂы. О Аллахын изметиндӓ, Онун ӱфкесиннӓн ӂезаласын кӧтӱ йапыӂылары. 5Онуштан лӓӓзым бойнунузу иилдӓсиниз, диил саде Аллахын ӱфкесиндӓн, ама чӱнкӱ ӱреениздӓ билерсиниз, ани лӓӓзым бӧлӓ йапасыныз. 6Онуштан харчлары ӧдейин, зерӓ заабитлӓр – Аллахын изметчилери, ани хожма чалышэрлар буну таманнамаа. 7Хепсинӓ, кимӓ не борчлуйсунуз, верин. Кимӓ харч, верин харч, кимӓ верги, верин верги. Кимдӓн лӓӓзым коркмаа, ондан коркун. Кими лӓӓзым хатырламаа, ону хатырлайын. 8Калмайын кимсейӓ бишей борчлу, бири-биринизи севмектӓн каарӓ. Зерӓ ким север башкаларыны, о Айоз Закону таманнээр. 9Зерӓ сымарламаклар: «Ороспулук йапмайасын», «ӧлдӱрмейӓсин», «хырсызлык етмейӓсин», \/«йаланӂы шаат олмайасын»,\/ «тамахланмайасын» хем башка сымарламаклар да хепси бу лафта баалы бирердӓ: «Сев йакын оланыны, ниӂӓ кендини». 10Севги йапмээр кӧтӱлӱк йакын оланына. Ӧлӓ ки, севги – Айоз Закону таманнамак. 11Йапын буну, билерӓк, не вакытта йашээрыз. Гелди артык заман уйкудан уйанмаа, зерӓ шинди бизӓ куртулмак таа йакын, некадар озаман, ачан инанмаа башладык. 12Геӂӓ илерлемиш, гӱндӱз йаклашэр. Онуштан бракылалым о ишлердӓн, не каранныкта йапылэр, да алалым силӓхлары, ани гӱндӱз кулланылэр. 13Йакышыклы йашайалым, ниӂӓ гӱндӱз айдынныында лӓӓзым. Олмасын айып ииленмеклӓр, сарфошчулук, ороспулук хем башка утанч ишлӓр. Аранызда кавга хем кысканчлык олмасын. 14Сааби Иисус Христос сизи корусун, силӓх гиби. Бакмайын таманнамаа тенин истедиклерини.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/13","date":"2017-08-18T22:40:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105187.53\/warc\/CC-MAIN-20170818213959-20170818233959-00642.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1106,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88225.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 6, 1992, Baku, Azerbaijan\ní, \"2Dfс ¡9\n6 hojas? mi-да. ил\nNt IOS\nKYHYH\nOcacw 1919-чу яяд* го|улмушдур\nКУНД9ЛИК ИЧТИМАИ-СШАСИ ГЭЗЕТ\nгишети 2 mu\nИспубямка Am оммотдар Нвдисо\n{арадыоы иодлмиицмм\nСооОтмнии содрм Иса Гомбороа — «СоЬор» гааатммм чыхмасы мунвсиботмяо гааатаи оаучутриии\nЬар мхтымыз\n6 MojoÓp Милли Телеродио мунудур\nхеуир\ni\nДемоасрitale келмесм и *И. ла{ышм (бмаим дерм атдм{м-ммх МЗ И1Д»] поксикоиумуха. ЯММИ))*ТИММ1ИИ Не)втыма Над* cNPpw куруятулу буру ятем ы HIM дежмя олуб. Аяышмады-гммыадаи гулетымыэы чыр. магла(аи бу талмача-келмвимн •ЧМЛСЫЛЫ ал уаегда KOSMMIIIMM. 70 мл бмз» тлягмл олуиам ста-реотмплар чмямкяамдмкче да. мократи)амы капиталист м» »тлермнии симасымда ежтер-ишмг, тапмышыг да.\n•удур. дум)емым ли гудрат.\nI аа демократии алкаем сак-дмшмм АБШ-да иевбетм ир** доит сочкияарм блшл ча-гмб. 44 |ашяы Вмял Клинтон •мрллшммш Штатларын проам-деитм слчмлмб. Во ли башлыча-I, демократа? НлкммлЦлтл\nкллмбллр. ому да АЛ1ЛИ км.\n130 мл лмлл Вослубяикачмяар плртм{лс ыи дам мяк лроаиаяит сечмлди|и лахталя барм ��амок-ратллр Ат аоочоми4билбаш. чылыг одмблор. Бафг* Кии доелетлерарасы см)асл?л Нач вахт глтылмлмыш Аркамалс гу-блрматорумум дуф см|всет «метбохииде» Налладмчи сасл жг» мллик бмр алалотми башчысы кмми еэуиу мама 7п.Р.Ч.П Догруданмы, в, ДКШ лрмаим лоббмсмммм си|аеет-баа дамралариммм Гараба? умидлормиа реаач аеречек! Иилммлг алмур. Нам да омум комаидасыиа бмр Ьлхтллр лраэмдлит Картар Некуметим да чалышммш течрубели, ха. рмчде sop ншлатма)мм гаг» еле{Ндары кмми тлиымли да мокрлтллр дажмлдмр. Нар Нал. да Климтомун аса« фмкри бу дур км, cojyr муЬармбамми баша чатмасм мяа аяагадар Ама-рикаиым кармам см)асатм at мстигаматмим бусбутум да)мш малмдмр. Шажсам о, бу мши Амарика игтмсадм{|агыиии\nдирчелдилмесимдем башлаа гмм аарурмлм|миа амимдмр.\n69 ЧОХММНЛИ\nТабрмкда де)млмр: Коммуммст.тоталмтар ражими даарчн-да ищут уау кармуш «СоНер» гаалтм мяк мамраларммдам ба. iya мараг дотурду. Милям сараатиммамн империй терефмм» дам таламмасы бара да Негиготлер, мгтмсадм муатагмялм^мммаим доллару барада демократии бахушлар и як да фа омум саЬн-фа лари и да ечыгленмыш, rapa Заиаер фачиеси бмриичм «Се-Наряде аксиим тапмышдыр. 1991-чм илмм аааалимдем муста* гил машр ними фаалм]]ата баш najan «СаЬар» гааатм бу кун да baiar Надисаларииа опаратиа, гаразсиз мудахидасм мял диггати иалб едаръ охуиуяарым каниш дай рапари терефмчдем ретбетле гаршуланмр.\nЭмин олмаг истардим км, «СаЬар» гааатм }аии Ахерба). лам гуруиулугуна najararna яидмат адаиак, матбу сааун ша-рафмии даим уча тутам§г дыр.\nНоЦбрым 4-до Азорба)чам Дм лот Фмлормоми\nсалонумдл Азорба)*аным Г араб от\nм аМуЬарибо: фачиоммз, аидымыз во инча-тымыв» Но|очи (ытымоагы кочирммшдмр.\n]угуииагда торлагларумуаым армаии гулдурлардам таз* яикла тамизяанмасина амд ичммш шахелар — празидаит апаратуиым, Али Советик, мудафме, дахили ишяер, милям таЬлукасизлик иазирликларммин, Гарабага Халг Jap дымы Ко. ммтасимим, Гачгыилар Комитасинин аа чами^атин амакдаш. пару, а лама да Хочалу, Шуша аа Лачын фечиелоринмн ша* Ьидлари иштирам атмишлар Гарабаг Ничат ЧамиЦатинин сад* ри Фамил Мал дм, оиун муаеинм Рамиз Маммадзада аа баш. галару Гаребатда тарадмлаи ха)аматлардаи даиышмуш, бу Ьадесалари арашдыраи комисси]аиум баш« надиши барада ма'лумат аарммшлар.\njMwnapw ишларим\n■ ашвт рмност май шш tm.w ИЯ «оДОмм »-да «ммышАыр. hyw и|и тт —\nояуи*р ^«Ч> «ир мам Аииирии. «мир. Кояямтим» Д»|«ш«.|м «ир ип| мрм. • да ТП« ><•»? ,',,\"ЯТ ТО\nиш Т^УАТР- дикторлару — раслубликамум амамдар им часам ат хадмми Г ара Тагу зада за МаЬаббат Маммадлм.\nстуаХыЛГ VÄ? «мимиида дИт»м «м. я.|т.имт мсм ^\ni7-VJ!w?-r2r Млаватм ваомямш Назурламур. Ражмссор Рамс Исма)улоа» амдаомуНамдис Наммг Taryjaa аа оаш радеятм| рм«^^^6«ги •*9шттт JFÍwimvрммссору вмирНтсф Ммид и мдаыин тмммртр Иэмг »«*<>•\nФото\nИбадоауидтр\nАДИЛЭШМИШ Мв'ЧУЗЭНИН BAJPAMbl\n1АХУД ХАЛГЫН «сасли, «Y3»Y В0 «C63»Y БИР АНвНКЭ У1УШМАЛЫДЫР\nXX \/узмллмк инсаны асрлар узуну узаг улдузлвр кммм ма��. мал да|ан, алчвтмаз карумвн арзусуна иазла каруб алла тохуиачаг гадар |ахунлаш-дырду. Радио, талазкзф ишыга чаарилаи чара}ан кими манзилларимизда вдилашди. Артыг чохдаи Ьа]атум «сас»и ва «уз»у аяактромагнит далга-ларына «]укламиб» дуи)анын бу башыидаи о башына ату* рулур, Табиатин даркини асанлашдуран онларла лаш-фйи ичарисинда мадани дун-\nja бирча Ьадисамн — тала-радио ма'чузаскним догу пушу иу Нар ил |ада сапыр, тамтама мла rajA адир.\nБали, алми кашфларин бир чоху му аНата адам аа тамлм-ла]ан бу |анияик чами^ати аз ■ахтда асрлар гадар да|иш-дирмак гудратимдадмр. Бу\nтахмики имкал инсаны азу за\nдун)а нла уз-уза катирир, ha-, jaTWH иаНаил кузиусуна чаа-рилар. Даарумузда ДумЦ)«\nКОЗ ачаияарым мазаринда иса таларадиа агачдакы Majaa ки-\nШСЕРИДЭ МЕЬРИБАН КОРУШЛЭР\nми адилашмиш ма'чузадир.\nТаларадио Нар бир халгын мадани тармхиним |аии саНи-фасини ачыб. Даалатларин гуд* ратинин, халгларын мадами-инталлактуал сази||#синин да сачилам мастаричилариндам бн-ри таларадиодур. Нар бир халг мадани На$атыиым бу «1ани та-рихжини Наглы олараг Нар мл тантана мла {ада салыр.\nМустагил Ааарба|чаи даа-латм бутун Нагларымыз ними\n(Арды 4-му саНмфада).\nэнмад ЧАВАД - 100\nЧЭБЬв хэттиндэ\nБАКЫ, 5 «ojaöp (Азарнн-форм). Брмэнистан — Азэр* öaJnaH сэрИздиндэ биртоНэр бэргарар едилмиш сакитлик бу кун Ермэнистанын Гафан да МеЬри ра)онларынын орв-зилариндэн ачылан атэшлар нэтичэсиндэ }€нвдэн позул-мушдур. Республика Муда* фиа Назирли{и аналитик ин-формаси{а мэрказинин мэ'* луматына мера, Зэнкилан\nра{онунун ва Нахчыван Мухтар Республикасынын сэр-haAjAHbt jamajbuu мэнтагэлэ ри аташа тутулмущдур. Ики нафар {араланмышдыр.\nЭтан кунларда Лухары Гарабаг раЛонунда чидди Неч бир да{ишнклик олмамыш* дыр. Мудафиа Назирли)ииин мэ'луматына кора, бурада вэзяиат нисбатан сакит олараг галмышдыр. 4.\nKaJcepHia учан Tajjapa haaaja галхмаздан эввал Typw-1эяия баш иазири Суле{ман Дамнрэлэ Лахыилашараг ире-шеит Эбулфэз Елчибэ)яи сафари Ьяггыяда фнкриня cej-лама]и хапиш етдтс. О деди:\nлама]я\n— Азарба{чан президеити-нин TypKHjaJa сэфэрини се-зун эсл мэ'насында достлуг öajpawbi ва деолэтлэрарасы эмэкдашлыгын эн {уксак зир-\nвэсн кими ГИ]М9ТЛЭНДИрНраМ.\nвлкэлэримиз арасында игти-caflHjJaT. елм. таНсил. малице. cahHjJa ва днкэр саЬалар уз-рэ багланан мугавилэлэр Ja-хын вахтларда вз б^рэсини верэчакдир. Бир ил аввэл мустэгилли]ини е'лан еден АзэрОДчан. муаЦэн чэтин-ликлэрэ бахма{араг, тезликлэ ajara галхачаг ва белкэда кучлу игтисад и j jaT а малик девлэт олачагдыр. Бу ишдэ АзэрОДчал ТуркиJaHHH hap-тарэфли KOMajHHa apxajbiH ола билэр.\nA3ap6aj4aH президанти Эбулфэз Елчибэ], Typwija президенти Тургут Эзал ва онлары муша]иэт едэн шэхс-лэр TaJJapaJa галхырлар. Онлары Суле>ман Дамирэл, TypKHja назирлэри. миллат вакилларн ва дикар раем и шэхелэр jojia салырлар.\n40 дагигэлик учушдан сон pa Tajjapa Kajcepn Нава ли-манында jepa енир. Презн-дентлэри шаНэрин вал йен, ба* лэдиЦэ идарэсинин башчысы ва дикар раем и шахелар гар-шыла{ырлар.\nБлч^эз дагьшын этэклэ риндэ ¿ерлашэн KajcepH Тур-KRjaAa инкишаф етмиш сана-je, елм ва тичарат мэркэзлэ-риндэн бирндир. Онун 500 миндаи чох с&кнни вардыр.\nАвтомобил ка рваны Блчи-J83 Университетинэ дотру }ол-ланыр. Вахты ила Тургут езал да бурада тэНсил ал-мышдыр. Jon 6oJy mahэрин сакинлари, мэктэблилэр пре-\nзидентлэри caлaмлajыpлap. Онлар алларинда Турки JaHHH ва Азэрба^анын довлат oaj-рагларыны. « Кэлишинизл а\nбизлара севинч вердиниз». «Севинчиниз севинчимиз, ачьшыз ачымыздырз, «Азэр-6aj4aH ва TypKHja гардашдыр* л ар», «Чан Азэрба]чан», «Артыг бизи кимеэ а]ыра бил-маз», «Á33p6aJxaH ганымыз, фада она чанымыз» транспа-рантлары тутмушлар. Усту-ачыг машында кедэн Эбулфэз En4H6ajHH ва Тургут взалын башына уча биналардан саки нлэр гызылкул лэчэклври сэпирлэр.\nПрезидентларин машьшы шэЬэрин мэрказинда. Бурун-куз мэсчидннин гаршысында дajaныp. Бурада Эбулфэз Ел-чиба|ин ajarnapbi алтында гурбан кэсилир. Мэсчиддан сэсучаддан гургулар ваеи-тасила Азэроа{чан давлэти-нин башчыеына халгын ри-фаЬы намина фэалиЦэтиндэ угурлар, узун вмур. чансаг-лыты арзуланыр.\nЕлч^эз Университетинин гаршысында Эбулфэз Елчи-6ajH ва Тургут бзалы милли KejKMAH гызла«р ва огланлар кул-чичэкла гapшылaJыpлap. Президентлэр университетин агзына гадар долу олан са-лонуна дахил олурлар. Салон Азэрба}чанын ва Турки-{эннн довлат 6ajparnapbi ила бэзэдилмишдир.\nШанин «Истиглал»\nал ыны р. Камы ajara галхыр ва бирликдэ охумага башла]ыр. Президентлэрлэ керушу университетин ректору профессор МэЬмвд Ша-пин ачыр.\nБу заман салонда гоча бир\nкиши ajara галхдраг fle¿HP: «Май Азэрба)чанданам. Квз-лэрим кормур. Демократии сечкилар асасында сечилмиш илк Азэрба]чан президентини епмак истэ]ирам», Эслан За-гатала ра^онуядан олан. 1941-чи илдэ HBohaja кедиб эсир душен ва муНарибэдэн сонра TypKHjafla jamajaH Руотан Je-нишэн президентлэр Эбулфэз En4H6aJ ва Тургут 0зал ила самими корушэрак flejHp: Элли илдэн чохдур ни, догма Азэрба]чанымдан чыхды-гыма ва гурбэтдэ JauiaMary-ма ÓaxMaJapar ypajHM пэми-шэ орада олмушдур. Азэр-ба]чанын мустэгиллик газан-дьгрыны ешидэндэ севинчи-мин Ьадди-Ьудуду олмады. Эн чох севинднрш кучлэрдэн би-ри да азадлыг же1данында Азэрба]чан Ордусу JapaHMa-сынын илдонуагуна паср олуи-муш Карби парадын кечирил-ди{и кун иди. Бакы радиосу-на hap кун гулаг асыр, догма АзаровОчаным Настында мэ'лумат алы рам. Кврмэтли Эбулфэз En4H6aJ. сизи Турки ja да бир азерба^чанлы кими caлaмлaJapaг хаЬиш еди-рэм ки, Гарабаг торпагыны душмандэн азад етмэк учун элиниздэн кэлэни acHpKaMaJa-синиз. FoJ бизкм торпагымыз-да Ьамишэ сулЬ олсун.\nУниверситетдэ кечирилан керушдэ президентлэр Эбулфэз En4ü6aJ ва Тургут бзал чыхыш едэрок ики гардаш девлэт арасында элагэларин Ьэрторэфли инкишафы учун кестэрилан сэ']лардан. бу сэ-фарин аЬамцЦэтинда^н даяыш-дылар.\nКунортадан сонра Эбулфэз Елчибэ] ва Тургут взал Измира Jcwia дущдулар.\nМжкаЫл КЭРИМЛИ,\nАзэрянформун хусуся мух-\nбярн.\nАНКАРА - KAJCEPH.\nЛУБИЛЕЛ ДЕКАБРА ГАЛЫР\nАзэрба]чан республикасы Назирлэр Кабинети садри-нин муавини Эскэр Мэмма-довун садрл^и ила керкэм-ли шаиримиз ЭИмэд Чава-дын 100 илл^ини кечирэн Jy6HJI€j KOMHCCHjaCblHblH ич-A3ap6aj4aH идарэ мал Аб-\nдулла^ев мува^з\nлэрин ва ичтимаи тэшкилат-ларын JyбилeJлэ баглы квр-flyjy ишлэр барада мэ'лумат вермтцдир.\nБутевлукдэ эламэтдар ил-денумуна Ьазырлыгын лэнк KeTÄHjH reja олунмуш, тэ'чи-ли тэдбирлэр кермэк гэра-ра алынмышдыр. Республика МэдэниЦэт Назирл^инэ.\nРассамлар Иттифагына. Бакы, Кэнчэ ва Шамкир ичра haKHMHjJa^apHHa тапшырыл-мышдыр ки, ЭИмэд Чавадын öycr-hejKanHHH. булат ном-плексларинин ва хатира лов Ьэларинин Ьазырланмасы ва гурулмасыны )ахын вахтларда баша чатдырсынлар. Jy-биле)и бу илин декабрында кечирмэк планлащдырылыр.\nБМТ-ммм Блш котмбм Бутрос Галм БМТ клтмблм офкм мосояолор уэро долартамомтм дирюарунум мумимм «м*р Ьалимм (НидоимиЩ п иумаМидаск киям Ддалыг Гарабага мидарма|и гарара алмышдыр.\nБу бяряде чяршянбя мщямы куну БМТ мивмблти блш-ЧУСУНУИ рлсми мум4{«ндесм Мо Силлс брмфмигде х«6«р мр-мчшдмр.\nЧ. Силлс бмлдмрммшдир км, е. Кялммин мисс^мсы муна-гншяхим армян г а л дырылмасы на, Минск комфраисыныи таа-лмкла чагырылмасына дайр АТОМ хаттм ила кастарилам са'Ц пара БмТ-нин на чур иамак ада бмлача|инл таНлмл адаиак-дмр. Мксси{а балка{а ио{абрын икинчи {арысында {ола ду-шачакдир.\nРусм|я Фодоросм|осы прохидомтмнин мотбуат\nхидмотимдои хобор аормишлор ки, Галина Староао|-това Руси{а прохидоитмнми миллотлорарасы мунаси-ботлор мосололори yapo мушааири аоаифосиидои\nазад адилмишдир.\nБорис Млтсинии фармамымда бунум сабаблари кастарил-ммр,\nCapxaj Uiaxpaj Руси{а фадераси{асы даалат милям cnjacar иеммтасмимм садрм, Накумат садрмнми муааммм та'{мм алуи. мушдур.\nРуси|аиыи баш прокурору Валомтии Стопаикоа билдирмишдир: «Довлат Фоагол'адо Воэи||от Ко-мктосинин мши узро Нобсо алыимыш шахелар учуй оНтм|ат тодбирлорими да|ишдирмок мосолосини мам о вахт Нолл адама|ом им, иттмНаммамомми |уз чилдииии (уау да столумум устумдо олеум».\nАнатоли Лук{амоау ио]абрыи 7-дек амд атмаи Наггыида Конституси{а коммсси)асы мас'ул катмбмнин мурачиатина му-масибат барада су ала Вяламтн Сталаммо» чаааб аарарак да мишдмр км, онум охуимамыш уч чмлдм галур, бума мара да о, кастарилам тарихадак чатим км, буряхылсын.\nЧочоммстаи Рослублмкасымым Доалот Ипфор* маси|а во Мотбуат Комитосиммн содри Мовлади Удугов журивлистлоро билдирмишдир ки, Чочоиис* таи прозидоити ЧооНор Дудв(ооим Шимми Осоти-{в|в сулН морамы ило кондорди|и нума|окдо ЬоГоти Ноч бир mojo ивил олмвдви Грозны)« гв|ытмышдыр.\nОмум деди{мна мара, Шммали Ocarnja Наэирлар Соаопг* мим садрм Сарка) Хатагуроа «иума]амда haj'arHHMH уха лари на Натта Владмгафгааа дахил олмага бала ичааа аармаммшдкра.\n(«Хааг гааатмаким, Аирняформуи аа РИТА ма'луматяары асясылде Виырлммышдур).\nмилли мачлисда\nРЕСПУБЛИКАНЫН КЕЧМИШ ПРЕЗИДЕНТИ AJA3 МУТвЛЛИБОВУН ТОХУНУЛМАЗЛЫГ НУГУГУ лап ЕДИЛМИШДИР\nРас публика Милли Мачлм-синда иш кумумун, дамак олар, бмрммчм ¡��рысыны кундалм-{мн яа{мНасммин муаакмрасмиа Наср атмак га) да ja чаарилмр. Бу ма'нада но)абрын.З-да ка-чмрмлам ичлас да аааалкмлар. дан фаргламмаммшдир. Депутат лар кумдаяи{ми 14^дем чах масаласммк — аскарм кидмат Наггыида, ичтимаи бмр-ямкяар Наггыида, aha линии\nсаимтари)а*апмдеммолокм{а саг-памлыгы Наггыида Ааарба}-чаи Распублмкасы га ну н лары нын ' ла}яНаларм аа с. »\nтасдиг ат дилер. Кум да пи j«\nАаарба)чам Распублмкасы ордам аа мадалларымум та'смс адилмаси, каид тасарруфа-тында ислаЬатлар качмрмя-маем Наггымда масалаяар да дахил олунду.\nДалутатлар кумделмкдекм масалаларин муаакмроемма башламаадеи аааал раслублм-каиым баш прокурору Ихтхи jap Ширимое cas ал дм. О, бмлдмрди км, деалатми кеч-ммш раНбари Бакыде аа Asep. ба)чамым ба'а фаагал'ада олараг уауи муддет % сахяа-магда, гамумсуа скяаНлу бир-\n*ам\nташки л етмекде,\nфаали]{атларм Ааарба)чаи ча-ми{)атинде гаршыдурма{а ка-тмрмб чыхаран мухталиф бкр-л их лар {аратмагда кумаНлан-дурылыр. Милям Мачлмсмм мм. ласмида га{д адмлди|м кмми, бу ваамЦат она 1991-чм мл самфбрым 8-да республика лреамдемти. сачилма)а мамл олмаг ммканы аарммшдир.\nИхтм)ар Шмримовум дедм)мна кара, Ajas Мутаялмбоа шах-см маиафа{ммм даалатмн ма-\n■ - — — -—i—|а짫жйв «вчu»Ais«táA Сем\nмфцикри ffuemi тутмуц cp« манмстаиыи тачаяуаунун rap-\nФ1Щ биЯМФМИШ Б4Ф на *\nомум смяаНлы бмр-Ааарба)чем\nIAaau . Т мм саНмОУмо!\nНАИРМР\nКАБМНЕТННДв\nНазирлэр Кабинети девлэт сэрНадинян муЬафизэсини кучлендирмак тадбирлари harrында гэрар гэбул етмиш-дир. Герарда caphaflöojy зона ва пэмин зона Ja дахил олан чографи эразилэр, режим га^далары, онун позул-масы устунда инзибати мэс'-улиЦэт, эрази суларыяда ва дахили суларда ©зу Нарэкэт еден ва езу Ьарэкат етмэ{эн кэмиларии сахлаяылмасы raj-далары, девлэт сэрЬэдиндэ профнлактик золаг ва 6ajTap-санитар режими га {да л ары. сэрЬэд эоыасына ва эолагы-на дахил олмаг ва орада не-теЬсал фаали{1ати га{далары тасдиг адилмишдир.\nГэрара «ера паспо {аша{ыш\n№Jja\nва\nты\nJepHHHH re póajxafl зутун вэтандашлары\n:ая Республика\nолан Аза сынын\nсэрНад эонасы чэрчивэсинда азад Ьаракат еда бнлэрлэр.\nАзэрба]чаи Республикасын да JamaMaJaH шэхелэр ичазэ алдыгда сэрЬэд зонасына дахил ола ва Ьаракат еда би-лэрлэр.\n♦ • *\nНазирлэр Кабинети Азэр-ба{чан Республикасы ила Татарыстан Республикасы арасында тичарат-иписади эмэкдашлыгын принсиплэри Ьаггында сазишнн JepHHa Je-тирилмэси тадбирлари барэ-дэ гэрар гэбул етмишднр.\n« t ф\nАзэрбаЛчан Республикасы эразисиндэ муэссиса, онна ва гургуларын тикинтиси учун да]ш1элэрив, техники игтисади эсаслаадырмаларын ва Ьесабламаларыя експертн засынын апарылмасы, тасдиг ва {енядэи тасдиг едилмэси га|далары тасдиг олунмуш* ДУР\nА6ун9—93\nУДУЗАН ВАРСА КИМС9\nЬЭЛЭЛИК АБУНЭЧИЛЭР ВЭ РЕДАКСШЛАР УДУЗУР-.\nГАЗАНМАЛЫДЫР\nал —да—— папшмумум\nсел дарача {уксак олмасы ба'аам ал сеаммля гааатчла де абу-ма оямагы чатмллашдмрмр. Буиумла бала, давчву **^52 олдуглары гааатм, журимы мумтаа��м алмаг мста|нрлар. Оде\n—lírssr-ss:\nда оллара\nрама хмдмат кестериямр! Абума (шмлаим{а<у оа-\nСон кун л ар радексм)амыаа мухталиф умаанлардам шмка-{атлар калмрдм: абуначияарм кат-кала салыр лар, гас дан ии-чмдмрлар, мшм поаурлар аа сайр. Илк бахышда саде кару-нан, лакни ташамш догу ран бу мила)ларм догуран сабаблари е)раимек учуй Бакы дамы бмр иача рабмта ша'басмиа баш чакдмм.\nЭвдела, абума кампа нм)а-сына Нааырпыг деарумде са-лаНм))атлм шахслармн ишмм сом дарача {уксак сааиДада ташки л о лу начаты барада аа'-дммии метичесимм бу кум мар-мурук. Сааун Нагмгм ма'на-сымда Нач бмр Нааырлуг ма* рулма)мб.\nКачан иллерде олдуту кммм абуиа апармаг бутун рабмта ша'баларина тапшырылма{ыб, ерази пара балунуб. Бу да мши ха)лм чатинлашдмрмр, абумачм-ларми сапуны {арыба{ару ааая-дур. Устелим, абума {ааылы-шы а)ры^)ры рабмта ша'ба-лармнда кунортадан сонра апарылыр. Масалам, 52 нам-ралм рабмта ша'басм матро-нун «Нармманоа» стансм)асы-нын лап {ахумлутумда jap-лашдм{м Нал да омяара абуиа {ааылышы алармата •армлма|мб. 33 немреяи рабмта ша'басмиа тапшырыяыб. Ша'бада иса бмаа да дм пар им, «ААатбуат{а{умы» ша'басм На)атдад|ф. Ха)ли сораг-ла)амдаи сонра дар аа гараи-луг бмр деНлмздам\nРл\nД»«Р\nшыр\nтардытумыаы тапдыг. бмлдмрдаяар им, фасмладеи сонра малин. Ша'баимм муда-На л ям AnaKcajaaa 34 мл* рабмта саНесииде чалу.\n, Е'тмраф едар им, бу мл мшим тешммяи {аршмаа, абу-начмлармм^а)у чох аадыр.\nБос ма учум бала аачмб бмр меселе)е бармагарасы бахы-лыр, {аямыа мунум мкмнчи {а-рысында абунечмлврм габул а дар лар? (Бу аа вахтдам да кмм бмлмр иача мстмфаде адмямрТ).\nИ. Аламсо{ала: Биа куиор-raja гадар иундеямк почтуи уиаамлара чждырылмасы мла маштул олуруг. Она нора да jaAMwa мунум ииммчм {арысым-да абуначмларм габул ада бмлиоик.\nРабмта ша'баяармммм чохук. да ябунечмлерик cajaa аа ол-масымддм мараНат оядуглары. я— бмлдмрдаяар. Омар мум-матбуатым абуначмларм олса почтаajoнларым Ьнм-I мктисар олунмасы ибала-Бу де ишомалормн бмр-дам-бмра хо)лм артмасына со.\nбаб олмаг.\nШишшЛтаппв* (52 мам*\nроям рабмта шо*басммии рам-см) — Ьар мл абума {ааылы-\nда- л».\nдалми аа\nмчааа шыкда\nмю'бамиз\nБу мл мчааа аор. м8да пар. Имлшмма де аор, {оримма да. Нам де аНаямнмм ан мур {ошлдыты саНадермс Сааум ондадмр км, биа чах камак аде бмлардмк. Абума-чм лар учун де раЬвт\nоларды...\n1 аа 4 мамралм рабмта ша'-балерин дан даНа чох шмма)от калмрдм. Оааол 1 номроям ша'бада олдуг. Абума {ааылмаг\nПн ха{ли адам калмишда. ссуф ки, «Гасмд» фмрмасы-ным нума{андеси {орммда {ох иди. Бив да башгалары ило бирка xajflM наала{нб матдмк. СаНарм кун Наммм ша'ба)а баш чакдик. Абума шо'беси-ими мума{андеси Лмлм|а У дело, аа ирадларумуау габул атма. дм: «Меи бутун куну бурада олурам, Нач Кара тярпеимм-рам». Бмр кун аааал шлНиди олдутумуа Надмсаим дедак. Бмлдмрди км, cahap «Гасмд» Омрмасына котммшдам, Haca-im аармрдмм.» Болача лага{д атимасыалУг аа бмр да-куиаНларымы, мас'улм)|ат* смалм|мим мармамак маразм.\n4 мамралм ра��мта шо'боемм-де да «Гасмд» фирмасынын мума{андасм аор: Пома Шад> рмна. О о'тмроф отдм км, ола бмлемм шмма{отл#р лап чохдур, сиао аа теми малмб чогыр. Омяару мои де ошмдиром.\nБос омде 11мко|отлоре сабаб модмр? Чох соде бмр мосоло. Дома «Гасмд» фмрмосу Jop-лорде алом иумфмделармим »стади)м вахт абума мшммдем а)ырыр. Ома мара де абуиеим апараи шахе ба'аам бутун кун, ба'аам де кумум бмр Нмссасмим фмрмаде олур.\nБали, абуиа кампашЦосы болача похулу р, то)лар шмка{атлар {араммр. Эвахмм де абуначмлар аам){ат чаммр, rasar радамсм{алары иса ма--* t яумвбпн ramiüifyth\nБас кмм г удуаурса,\nIbpmm ^матбуата абума ja-.уланяу сант{абрык 31-де баша чотмб, росяубямш буотыма мсо {олмых 15\nалава вахт аормлмб. Короса» Moja6pyH соиуия кммм бу муд-дати ухатмаг олмахмы? Олар, рабмта шо'болорииии чохумде бола бир таклиф атдмпар.\nАбума кампаим{асы Дааяат аНамм|{атлм масаладар. «Им-формасл)а блокадесы»мдеи кмла{ланда)ммма бмр еартда карасей им)а республика мат-буат органларымдан Нач. бмрм МДБ даалатлармнмн абуиа каталогуна салымма{ыб. Ахы истер кечмиш ССРИ-ник ара. аисмида, истарса да башга хармчи алиаларда республика метбуетымым охучулару аар аа онлар гахот аа журнал-лерьцдыае абуиа {ахыла бнл-мадикяармндам нараНатдыр-лар. Бмх иса шубНа атммрмк ки, распублииамыхяа баглы ма'луматлар бундам сонра деНа тах-таа {анлыш, бартере флм шарЬ о лу начат.\nИгтисади чатмнлми гаршысында галан гахат родемсм{а-лары * Ахарматбуат{а{ымы» и\nбутун шартларммм соасух {а-рмма {атнрмблар. Бас еммр? Бу чур баЬалутым гаршысым-да сеедирлери матбу ат орта. куму итмрмам мстама)ан оху-чулар гаршысында бу бммаиа-лмл надир? Нала бмх абума рокламымыи |Охлугуму, ттъу-а* шо'басм и дара — муасснсаяара мамоеммм, табяМтат олмамасымы деммрми. Ослмм-Да бала чыаыр им, матбуат-ja)умы абума ишмнде мрр«г. лы да{мл. Jaxuty олар дм мм, •бума {ааыяумш муддет но-{абрын самума кммм уаадем»^* ды аа {ол еорилмиш чмддм ногсамлар куму сабаН арадел галдырыла)ды. Ондв hop 'рч тараф гахамарды: до, радаксм{аяар да, ат {ajyMM шо'баларм\n*\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-06-1992-p-1\/","date":"2017-08-17T23:37:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886104172.67\/warc\/CC-MAIN-20170817225858-20170818005858-00108.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3808271587,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3808271586894989, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0682629942893982, \"sah_Cyrl_score\": 0.05669714882969856, \"tat_Cyrl_score\": 0.05072459205985069, \"kum_Cyrl_score\": 0.040768831968307495, \"tyv_Cyrl_score\": 0.032393597066402435, \"kir_Cyrl_score\": 0.03238433599472046, \"tgk_Cyrl_score\": 0.025521747767925262, \"udm_Cyrl_score\": 0.01630236580967903, \"sgh_Cyrl_score\": 0.015756959095597267, \"lez_Cyrl_score\": 0.014671877026557922, \"bxr_Cyrl_score\": 0.014197543263435364, \"uzn_Cyrl_score\": 0.012360592372715473, \"oss_Cyrl_score\": 0.01233891025185585, \"xal_Cyrl_score\": 0.012157962657511234, \"khk_Cyrl_score\": 0.011837674304842949, \"crh_Cyrl_score\": 0.010414853692054749}","num_words":11600,"character_repetition_ratio":0.02,"word_repetition_ratio":0.004,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.454,"perplexity_score":67597.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 2, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ\nmw\nтор* «момлис вп*р#н» м*'-иал1рыиы А#шы]мр. Биэда Намин мфадаии «башиы», «садр» ма'иаларында ишладмрпар. «Спикар»данса Намынын баша душана|м аа сааумуау йш-яатмаи даНа 1ахшы дв|млми?1\nДилимиада муаафнг гаршы-лыгы олдуп' Ьалда на)а кара «акси)аА, «дмфараисаси|а», «конструктна», «конфликт», «ралутаеи]а», «алиби», «ару-диси)а>», «аналог» кими саа-лари ишлатмали)ик? Алынма саау о аахт ишлатмак лааым-дыр ки, днлда онун гаршылы-гы олмасын. Ела сиаин »ааа-тии сон намралариндан би-ринда «банафис» саау ишла-дилмишди. Ахы гааат так-так охуиу, )ахуд каниш ма'лумат-лы адамяар уиун да|иЛ\nМана ала калир ки, Ааарба|-иан адэби дилинин иикиша-фында уаун иялар мисилсиа хидмаг кастармиш гааатнниа ааунун аи'анасииа ахырадак садиг галмалыдыр.\nА)дыи масаладир ки, {алныа аиа дилина махсус саалардан истифадэ атмакла качинмак мумкун да]ил. Бу ма'нада та-миа дня }охдур. Амма башга дмлларин сааларини |алныз аНти]ач оланда ишлатмак кэ* раидир.\n— Дмлимиаии тала|иидаи Надсма имиараи олдугумуа мл-ларда аиа дмлммда чыхан га-аат-мсурналлара, чал маНсуя-ларыиа тачруви орфографм|а га|далары кмтабы кмми бахы-лырды. Даарм матбуат дмлии кашм|ммда бу кум мама да|а-иыр!\n— Аа8р6а|чаи адаби дили-мин формалашыб jaткмнлaш-масиида «Халг гаэати»нин (вахтила «Коммунист») ролуну иииар атмак ан азы адалат-сизлиидир. ©кар саНв атми-рамса, бу газатин дипина аид диссартаси|в да мудафиа олу-нуб. Габаглар башга гаэатлар да бу масалв^а чидди {анашыр-дылар. Инди адам даНшата калир. Санки газатлар адаби ДИЛИН иормаларыны лозмаг )арышына кириблар. Са] чо-халдыгча санбал азалыр.\n— Матбуатыи дилмида^ уеяу-буид|^ |агми мм, мусбат лро-саслар да баш вармр!\n— ШубНасиз. Сон вахтлар\nАна дмшм, ширин сезум\n\"Ди1\" де|и6 дад едирдии.\nДдимн охунумуэ 0лнмухтар Агв)м ву рсуил^дб реп9М€н1шты9ш »сблммшди. Аид дилмммднн ддзн||дти илд бд?лм ндрдНдтлыуыиы билдирди. СдНбдтин дк^ тудллыгыиы идздрд длыб диктофоиуи ду|мдсиим бд€-ДЫГ. Аэдрбд|идн Пдддгожм Диллдр Ииститутунуи фрдисмд ДИЛИ мудллими ояди мусдНибимиэ хрпиш дтди миг оиуи мулдНиздлдриии охуиу фиири ними\nТ9ГДИМ ДДДИ.\nМмллм давяатчмямиммамн барласы аиа диямими яа1мг оя-дуау гм|матм аа муи раемм статусуму артырыбмм! Тарм-хи фурсатдаи истмфада елу-иурму! Аиа бу |ахыияарадам ыямш да|мб дад адирдми.\n— Мадам ки, МИЛЛИ давлат-чили)имиа барпа олунуб, да-Мали дилммизин аатусу да артыб. Лакин о, На)атымызда •3 ла}игли |арини тутмалы,\n•сл ги|матини алмалыдыр. Бали, бу |ахынларадак, «дил» да-|иб дад чакирдик, лакин Нач бир иш карулмурду. ]уксак сави))али ичласлар, бир га]да олараг, рус дилинда апары* лырды. Бир чоху авладыны рус дилинда охудурду. Чун-ки бу ДИЛИ билма|анин уауна «ба)ук галылар» беглы иди.\nИнди шукр ки, празидантдан гутмуш фаНла|а кими Намы расми даиралэрда азарба]-нанча данышыр.\n— Дамышыгда аа {ааыда )а-рм калдм-каямадм башга дм-лми сазлармим мшлатмак ав-вал бмр мфрат формада баш вармрдмса, мндм башга хоша-калмаа Нал мушаНмда ояу-нур.\n— Сон вахтларадак биз ру�� дилиндз данышмагы, рус саз-лари ишлатма]и биликлилик, савадлылыг са)ырдыг. Бу На-саба аз дилимиз сыхышдыры-лырдм. Инди да башга бир мajл мушаНида олунур. Киз-латмак лазым дajия, Назырда\n•Нарматли зн)алыларымыз иа-двнса данышыгларыида турк алынмалары ишлатма|а са'| кастарирлар. Турк гардашла-рымызы савирик, амма унут-мамалы}к1г ки, биз да азарба|-чанлы)ыг. Дилимиз иса турк диллариндан бири ояан Азар-ба)чан дилидир, Ахы на учун Намынын баша душду)у аа саз-ларимиа ола-ола «шимди»,\n«мутлу», «кутлу», «са]ын»,\n«]авуз», «пак И1'и», «бакан», «башканв, кими сазлар ишлатмали|!ик? Бу сазяарин ма'-насыиы Намы баша душурму?\nСон вахтлар даврн матбу-атда Аврола маншали ]ани сазлара да раст каяирик.' «Спикер» сазу чох таз-таз ишла-дилир. Бу саз манба дилдэ «Инкилтара нума)видалар па-латасынын башчысы», «дик-\nадаби ДИЛИН халг данышыг ди лииа кеииш истинад атмаси мусбат Нал кими ги)матлан-дирилмалидир. Бурада бир ша-|и унутмаг олмаз ки, а|ры-а|ры фардларин данышыгы халг ДИЛИ да}ил. Фарди услуб уму-ми услуб да{ил. Бу саНада мат-буат ишчиларинин узарина ми-силсиз мас'улиЦат душур. Ахы онлар ]азылы дилин кашикчи-ларидир.\n— Дмлмммзм ла)мгмича го-румаг, замкмияашдмрмам учуй\n)ухарыдаи ашавы|й» |ахУА смиа Наисы тадбмряар фа|да-\nлы ояар!\n— Дили горумаг бир га|гы-дыр, эанкинлашдирмакса башга. Совет даврунда мухталиф сабаблар узундан дилимиз бу ва |В дикар дарачада та'сира ма'руз галса да, савиндиричи бир Налы га)д атма)а билма-рик. Муасир турк диллари ича-рисинда ам саф, ¡ад дил та -сирина ан аа ма'руз галан балка да Азарба)чан дилидир. Османлы туркчасинда даври матбуаты оху)аркан франсыз дилина, махсус бир чох лаксик ваНидлара раст калирсан. Дили ла|игинча горумаг, эанкин-лашдирмак масаласина кал-дикда, манча, ¡ухарыдан аша-гы)а карулан тадбирпар даНа мунасибдир. Дил ¡ухарыдаи ганунла горунмалыдыр. Аша-гыда иса онун каши]инда На-мымыз, хусусан матбуат да1«н-малыдыр.\nЭкар президент, баш назир, дикэр раНбарлар дила га)гы ила ¡аиашмазларса, онун та-мизли)индвн ва инкишафындан саНбат кеда билмаз. Дилин корланмасыиын бир тагсири да биз эи)влылардадыр. Фин-лвнди)ада ихтисасындан асы-лы олма1араг бутун зи)алы-лар фин дилинин каши|ин-дэ да1анырлар. Ьаисы газет-журиалдаса дилин нормалары поэулурса, лузумсуз )вра алынма саз ишлэдилирсе буна му-\nII\nа\nНариба а'лан адияир, та'чи-ли тадбир карулур.\n— ©ямфбаиым даИиДирмя-масм дмямммзда Намсы мус-бет, Намсы мамфм натмча|Н са-баб ояа бмлар!\n— Бу, чох агрылы масаладир. Гакча игтисади зи1вн Наггыи-да ону дамак олар ки, рас-публикамызын индики касыб вахтында бу, бир иача мил-¡арда баша калачак. Бутун макиналар, маНурлар, штам-паллар, блаиклар, лавНалар ва с. да)ишдирилмалидир. Нала матбаалари дамирам. Уму-MMjiaTna, алифба да|ишмак Нам мадди, Нам да ма нави бахымдан чох баНа баша калир. , .\nБу ¡ахыияарда фаНла Пам-саНбатим мана на даса jax-шыдыр: «Сиз савадлылар ба-шымыза таре да|ирман Нар-ладирсиниз. Инди алифба да-¡ишмак вахыдыр?» ©тан aj Табриздан калмиш фолклорчу ал им иса бала дади: «Ага, ман билмирам сиза на олуб. Кун-да бир алифба да1иширсиннз. Сизин алифбанызы а)ранми-шик, ¡азыб oxyjypyr. Бала чы-хыр ки, тазадан дафа-дарага башламалы]ыг?». Назара алын ки, бир вахт ман да матбуат-да алифбанын да|ишдирилма-сииа мусбат мунасибэт бил-дирмишам. Инди бу Нарака-тима пашманам.\n^ Дила бикаиалм{м ва дил-да еэбашымалыгы ма'иави чи-иа)ат Насаб атмак олармы!\n— Икича калма ила: тараддуд атмадан.\n— japN калмишкаи башга бир масала. Мустагил даала-тии ватаидашлары|ыг. Инди хармчм диллардан Нач олмазса бир-икмсним бнпма|мми1а ап-ти)ач артыбмы!\nХаричи алкаларла бир-\nбаша алагаларимиз формала-шыр. Дамали, харичи дил бил-мэ|имнз мутлаг лазымдыр. НаНаг japa дама)иблар ки, начэ дил билирсаиса, о са|да да адамсан. Налалик бизим эк-сариЛатимиз бир харичи дили — рус дилини билирик. Бу, аз-дыр. Гэрби Авропа диллари-ни, Шарг диляарини билма1и-миз да чоу ээруридир.\nСазумун сонунда бир даНа аэи))атли ва шарэфли пашанин саНиби олан журналистлара дамак иста)ирам ки, дилими-зин тамизли|и сиздан чох асылыдыр. Дилимиз бизим варлыгымыздыр. Дилимизи та'-миз сахламаг ва занкинлаш-дирмак халгымызы ¡ашатмаг-' дыр. Матбуатса дилимизин а)насыдыр.\nСоНбати |аады: ТаНир А1ДЫНОГЛУ.\nШбмчм леывт сдийдмм ткш комитесиндв\nАзэрба)чан Республика-сы Девлвт СорНэдини Мупа-физэ Комитоси матбуат вэ информаси)а ше'бвсиння лер-дц]и мэ'лумата керо. сент-]абрын 27-дан 29-дак муддэтда республиканын Чэ-лшшбад. Биласувар вэ Jap-дымлы ра)онларында Азэр-ба)чанын девлэт сэрпэди дэ-фэлорлэ позулмушдур.\nМэсэлэн. Чэлилабад pajo-нунун Бдиша кэнди )ахынлы-гында Иранын дврд вэ Азэр-ба)чанын ики аэтэндашы дев-лэт сэрНэдинй ганунсуз кеч-мэ]э чэЬд кестэрэркен тутул-мушдур. Онлардан 101 жакет мусадирэ едилмишдир.\nЛардымлы ра)онунун ^уз кэндиндэн Иран Ис;юм Рес-публикасы илэ сэрЬэди кеч-мэ)э чалышан Азэрба)чан вэ-тэндашындан ганунсуз олараг апардыгы 50 килограм мне вэ бу гэдор да алумини-ум тутулмушдур. 6 нэфор-лик бир групдан 100 килограм элван метал мусадирэ едилмишдир. Иранын 18 вэ-тэндашы (онларын бириндэн 6 халча мусадирэ олунмуш-дур) вэ МДБ елкэлэринин 8 вэтэндашы «Шорсулу» му-шаНидэ-бурахылыш мэнтэгэ-сиидэн мувафиг ичазэ олма-дан кечмэ)9 чэЬд кестэрэр-кэн тутулмушдур.\nБакы — Астара гатарын-да паспорт режими )охланы-ларкэн Шимали Гафгазын 27 сакини. Румыни)анын бир вэтэндашы, Набелэ Азэрба)-чан Си л ah л ы Гуввэлэ1жндэн фэрарилик етмиш бир Пэрби гуллугчу тутулмуш вэ дахи-ли ишлэр органларына тэП-вил верилмишдир.\nРУСЖА сорнэдчилари НАХЧЫВАН ЭРАЗИСИНИ ТвРК ЕТМИШЛЭР\nСант)вбрын 29-дв сонунчу Pycnja сарНадчилари Нахчыван Мухтар Распубликасыным •рвзисиин тарк атмншлар. Нахчыван сарНад дастасиним гараркаНыида «Раал» Азар-информуи мухбирина билдир мишлэр ки, Pycnja сарНадчи лари Pycnja Фадарвси1всы Накуматиним сараичамына yj-гуи олараг Азарба|чан ��арафи илэ сазиша асасаи чыхарыя-\nмышлар.\nPycHji сарНадчилари таз-\nликла ва Нач бмр чатиняик тарэтмадан Дагыстана кат-мишлар. Нахчыван Мухтар Распубликвсында онларын бо-швлтдыгы сарНади Азарба) «ан Давлат СарНадинм МуНа-фиэа Коммтасинмн гошуняары горумвгв бвшламышдыр. «Рам» — Азарммформ.\nБакы акспаримантал «Динамо» идман-нстаНсал муас-смсаснннн сахларннда ишяар ревам кадир. Илии аваалиндаи барм муассиса 6 мнл)он рубл калир алда атммшдир. Дог-русу, бу угур Нач да асан газанылма1ыб. ИстаНсалын фа-смласивлм^ммм та'ммн атмак учун каНна ••аданяыгларыи\nта'мирима хусуси днггат ¡атн-риЛиб. Маханиклар каркин заНмат Насабына мавчуд тах-никаны»! бир Ниссасимм ¡аим-даи «На|ата» га|тармалы олуб-лар.\nКоллектив xeJpHjja тадбмр-ларинда да )1хыидвн иштм-рвк адмр. Мудафиа фоидуна 100 мим рубл, Гарабага jap-\nдым фомдуна 50 мин р^л, ШаНмдлар хи|абанынын абад-лашдырылмасы учун 100 мин рубл пул качурулуб.\nТикмшчи Шумвет Каримова.\n-Ф- Габагчыл маханмклар Рафиг Чааамшмроа ва ЧаЬам-кмр Зулфугареа.\nФете Рафиг Салмаиеауидур.\nФОВГЭЛ'АДЭ вэзилэт\n(Эввэлн 1-чж саЪяфРДР)\nВир сыра башга тэсэрру* фатларда, о чумлэдэн идарэ вэ муэссисэлэрдэ дэ зэрури кадр дэ)ишикли)и етмэк лазым кэлмишдир.\nБунунла белэ. ра)онда Нэр ишин га)дасында олдугуну. 6YTVH имкан вэ еНти)ат мэн-бэлэриндэн там истифадэ едилди)ини демэк Ьэлэ тез-дир Февгэл'адэ вэзи))этин тэтбиг едилмэсиндэ дэ эсас мэгсэдлэрдэн бири M0h3 оу-\nДУР\nС. Вургун адына колхозун сэдои, тэчрубэли тэсэрруфат-чы БэЬмэн Ьэсэновла свЬбэт едирик:\n— PajoH рэЬбэрли)инин на-раНатлыгы эбэс де)ил. Бу ил тарлаларда кифа)эт гэдэр мэпсул ¡етишдирилиб. лакин )ыгымын сур эти Ьэлэ\nашагыдыр. Дуздур.\nMYH эввэлиндэн бэри демэк олар ки. hap кун Japum Ja-гыр. Бунунла белэ. hap ше-1и паваларын элверишсиз кеч-мэсиндэ ахтармаг дузкун олмаз. Бир сыра )ерлэрдэ ин-тизам зэифдир, тэсэрруфат\nроЬборлэри. мутэхэсси^эр адамларын гуввэсини сэфэр-бэрли]э ала билмир. дэ)мэ мэ-нэ. дэ)мэ)им сэнэ мевге)индэ да]анырлар.\n...Оператив мушавирэ узун чэкмэди. Куиун нэтичэлэри )екунлашдырылды. рэгэмлэр тэНлил едилди. PaJoH узрэ тэшкил е дил МИШ памбыгчы-лыг гэраркаЬынын сэдри Ра-фил hycejHOByH. paJOH аграр-csHaJe бирли)инин сэдри Эли Элэкбэровун мэ'луматларкк-дан а)дын олду ки, «Соси-ализм*. «Бо)эНмэдли». «Са-мух» колхозларында, С. Вур-рун адына. Низами адына, С. С. Ахундов адына колхоз-ларда памбыг )ырымынын сур'эти )ахшыдыр. Эсас чэ-Нэт одур ки. эмэк габили))эт-ли эЬалинин демэк олар ha-мысы )ырыма чэлб едилмишдир. мэЬсулун ке)фи))эти диг-гэт мэркэзиндэдир. Лакин на-раПатлыг доруран чэЬэтлэр дэ вар>. Ь. Ьачы)ев адына, К. Эсэдов адына. Фузули адына, «Азэрба]чан», «Га-захлар» колхозларында елэ илк кунлэрдэн )ырымын сур'-эти ашагыдыр. Дэфэлэрлэ де)илмэсин9, хэбэрдарлыг\nедилмэсинэ бахма)араг адла-ры чэкилэн тэсэрруфатларын роЬбэрлэри, мутэхэссислэр ишин кедишиндэ денуш Japa-да билмэмишлэр.\nМуЬарибэ деврунун вз сэрт тэлэолэри вар: ей чэбЬэ илэ арха чэоЬэ бир-бирини тамам-ламалыдыр. Экс тэгдирдэ нэ орда, нэ дэ бурда гэлэбэ га-Ъанмаг мумкун де]ил. Она керэ тахылчы да, сарычы да, памбыгчы да. тэсэрруфат рэЬ-бэри дэ — бир сезлэ, Ьамы торпагдан, нечэ де]эрлэр. ики-элли Запышмалы, чалышма-лыдыр ки. тэкнэлэримиздэ черэк бол олсун,\nГарабарда Ьавалар тез-тез дэJишиp. Елэ бил тэбиэт дэ адамларымызы имтаЬана чэ-кир. Сент]абрын 25-дэ вэ 26-да Japan лeJcaн исэ тэсэрру-фатлара даЬа чидди 3hJeh вур-мушдур. Элверишли кечэн hap кундэн. hap саатдан максимум сэмэрэли истифадэ етмэк, MYTdmaKKHHAHjH вэ ин-тизамы кучлэндйрмэк тэлэб олунур.\n3Hj9AAMH СУЛТАНОВ,\n«Халг гэзетианям мухбнря.\nБЭРДЭ paJOHy.\nД ЛЛ F л\n1АХУД аЗеКА АХЫНЫ» Ф0ЛАКЭТ КвТИРИР\nСон аахтлар бир сыра ин-формаси)а ааситаларинда Бакы Давлат Униварситати jap-лн-|арсиз тангид олунур. Эн чох HojpaT догуран одур ки, профассор-муаллим Haj'aTM-мин^ талабаларнн сосиал му-дафиаси кими вачкб бир маг-сада наил олмага чалышан та'тил комитаснмин фаалм]-¡ати габул имтаНамларыиын тает усуяу ила качирмпмасин-ден наразы галмыш мафкоа групларым амали кими Ная-лаидырылыр.\n©слинда Умиварситатда ja-ранмыш та'тил комитасиним ■е умуми^атла, та'тил Нара-катымыи тает усуяуна Нач бмр дахлм joxAyp. Уннварситатин а|ры-а}ры фвкуйтаяарннда та'тил коммталари Нала апрал а|ында ]арадылы<5, о вахт габул имтаНамларыным тает усу-лу ила качирилача|и барада Нач саз-саНбат да ¡ох иди. Физмка факултасмнии та'тил комитасм республика празм-дантимин салаНи)]атнни На]ата качиран Jary6 Маммадоаа аа дикар раНбар шахслара, о чумладаи, халг таНсмли на-зирима мурачмат адарак фа-култа коллактивинин талаб-ларими омлара билдирмиш аа Намни талабяари бирка муза-кмра атмишди. Ела омда башга алм- мактабларда да (харн-чи днллар инстмтутунда, тах-никм уннворситатда аа с.) та'тил Наракаты башяанмыш-ды. Натичада Бакы ели мак-таблариндаки та'тил комнта-лариним мшмнм апвгаяаидмр-ма шурасы ма|данв калдн. Шуранын сант|абрын 9-да качирилмиш нчласында га-рара алынды ки, алагалан-дирма шурасы бутун алм мактабларда фааянЦат каста-рам та'тил комиталарннмн ичласларыны качириб мдара Haj'aTN сачсин.\nБалаликла, БДУ-нуи ajpw aj-ры факултаяарннми та'тмя ко-миталари умумуннварснтат та'тил комктасиннн конфран-сына нума^андаяар сачди. Намни нумв|андаяар умумунм-верситат та'тня комнтасннн ■е онун ндара Но|'атннн |о-иидам сочдняар. Бу о дамак-дир ки, БДУ-нуи та'тня комн-тасн дамократнк .сачкн га-нунларына сазсуа амая адиб.\nБДУ та'тил комитаси гара^ алды ки, коялактнанн талаб-лари japHHB ¡атнрнлмаса сант-¡абрыи 21-дан та'тмл а'лам ат-сим. Лакни алагаланднрма шу-. расы Намни гарары нкн да-фа (сант|абрын У-да пт 14-да) муаакира отдн, распубянка-да ааанЛатни каркнилн|ннн нааара алараг та'тилн бир га-дар' кач. окт}абрмм 1-да баш-ламагы масяаЬат бнлди. Бу барада гарар расиублмка пра-аидактина, ААнплн Мачлнсин\nсадрина аа халг таНсили на-змрииа кандарилнб.\nРаспубликамызда празидаит-дан тутмуш ичра HaKMMMjja-тинии башч��ларына гадар реНбар аазифаларда ишяа]ан-ларин аксарнЛатн маНз БДУ-нун ма'зуняары аа ¡атирма-ларидир. Онлар ¡ахшы бмлир-лар км, бу алм аа таНсил ма'бадинда намуслу, иста'-дадлы, саглам гуааалар ма-фиоз груплардаи гат-гат чох-дур ва мустагиллн]а догру инкишафда маНз о^ара ар-халанмаг лазымдыр.\nБизим качирмак истади|и-миз та'тил тохларын flajHa, KajMBja кост]уму, ¡азмага ка-гызы, jeMaja napejH oaMajaH ватанпераар Азарба]чан зи]а-лыларынын та'тилидир. Иким-чмси иса онларын Нансы пар-тиjaиын узау олуб-олмамасы-иын, Нансы cHjacH хатти мудафиа етмасинин, игтидара мунаснбатииин Macaflaja Нач бир дахли ¡охдур. Чунки биз амакдашларын аа талабаларнн сосиал Нугугларымы мудафиа адирик. ©зу да чох чидди бир масаланм унутмамалы-¡ыг. Распубликамыздан хармчм аякалара башланмыш^ «зека ахынынын» гаршысыны* алмаг учун илк навбада сосиал масала Ларин Налл адил-маем вачибдир. (Сон 15 — 20 кунда БДУ-нуи физика фа-кудтасиндан харича мшлама|а катмиш алммларин cajM 10 иафардан лохдур). Вахтында тадбир карулмаса, республика фачиаям аази^ата душа бмлар. Бала бир вахтда фала-катин jвxынлaшдыrыны кар-MajaH, ¡ахуд кармак истама-¡ан миллат аакилларинни алм мактаб ишчиларинин сосиал вази^атини ¡ахшылашдырмага ¡аналдмлмиш гамуна сас аар-мамалариии на ила изаН атмак олар?\nБДУ-нуи та'тил комитаси раслубликаиы каэла|ам фа*, лакатм а^дын Ннсс адмр ва На]ачан табмлн чалыр, азу-нум бутун оппонантяарннн республиканын ачыначаглы аа-змпатини раал ги|матяаи^р-Maja чагырыр. Бу аазнЬатм НаН бнр ¡acar фармаиы нла, Нач бмр Нада-горху ила ду-млтмак олмаз. 1аиама чыхыш )Олу алм аа мнчасанат хадмм-лармими, алн мактаб ншчняа-рм аа талабалармним сосиал aasMjjaTMMM мумкун гадар -}ахшыяашдырмагдан, бу бара-де хусусн 'raHyH габул атмак-дам мбаратдмр. Нала> кач да-}ил. Зи)аиыи ¡арысындаи rajwr-маг да ха)мрдир.\nМактуб БДУН1УМ та'тмя «о-ммтасиммм 23.1Х.19Я-мм 1« i|a-ялсымца габул алмяммшцмр.\nИмгмяаб АСЛАНОА * досамт, БДУ-иуи та'тмл ко-ммтасмимм сацрм.\n©ли кишмнни ¡ухусу арша ча-кнлмишди. Ушаглыг илларм-нин ачылы-ширинлм хатира-лари, Гарыгышяагда гаргы-даи . ат о]натдыгы маглар би-рар-бирар xa¡влыидa сыра-лаиды. Отуз ¡аддинии агла-сыгмаз Надисаларими, канд чамаатыиын мусмбатлариим каз ануиа катирди.\n...О замам ©линии 14 ¡ашы варды. Каида гафлатаи бала бир хабар ¡ajbWAMt бутуи аи-лалар качмалидир. Сабабинм дагиг билан ¡ох иди. Бирча бу балли иди ки, 14 ави олан бу кэнда «голчомаглар ¡увасы» дамгасы вурулмушду. Jyxa-рыларын кастэриши ила канд-лиларин мал-гарасы, вар-даалати аялариидаи алымды. Саз-саНбат казмрди ки, ча-маат бурада галса, ¡аиа да «туклаиа» бияар ва Накумати caja салмаз. Одур ки, ей «оптимал» гарар чыхарыл-мышды: аилалар дидаркии\nсалынсын, тэсэрруфат иса Тара MajacoB адына колхоза ва-рилсин...\n©линии атасы hyca¡H киши-иин гмсматима ¡ахыняыгдакы Халлава душду. О, бир ча-ган куяфати ила бу каида сыгыиды. Гарыгышлвгын адам-ларыиы тала сапанд дашы кими мухталиф обалара туляа-ды.\nГубадяыдам yayjyxapM, Бар-кушад MajbiHABH бир гадар аралыда ¡аряашан Гарыгышла-гын фусуикар манзараси ва алааришли чографи Maarajn варды. Канднн башыида, aja-гында аа тан ортасында бул-лур чашмалар rajnajHpAM. Тарыгышлаг адлаиан чв] оба-\nны таи ¡apHja балурду. Та-хылчылыг, малдарлыг, бара-мачылыг ва багчылыг аНали-ми доландыраи тасарруфат саНалари иди. Кумчулар илда 1200 кипограмадак барама алда адирдилар. Маядарлыгым, баг-чылыгым калмри. Нар Нектар дан кету рулей тегрибеи 20 сентиер тахыл * кемдпнле-рнн, кузераны учун артыгла* масмле бес едирдм.\nБутун буилар Эли киши-иим ушат ¡аддашыИа Неми-шелмк Некк олунуб. 1941-чи илда Нахчывандам башланан •е 1946-чы илде Берлмммн ¡а-хымлыгында сона чатан Нерб ¡олларымда да кемдимин му-ВАшалы тале1М ©янин бир аи , бале раЬет бурехме{ыб. hep дефе душмеи куялесиие туш келемде (о, дард дафе ¡араланыб) камди сарыдам\nкеаралиб: «Анамыи дат чн-\nчакларммдам, багарарпагындан дузалтди|и малНам ¡арамы\nтаз сагалдарды», — да|а ура-¡индан качмб.\nдли аскарлнкдан га^ыдандан сонра падвгожм tbHcw алыб. еа Ta'jHHarHa Сумга)ыта ка-либ. Бурада ¡урд-jyaa саямыш уч гардашы, гоЬум-еграбасы ому га|«ы нла аКата етсалар де Нааасла ajpaNAHjM аа баш-галарыма тадрмс атди}м «Ок-\nT¡a6p днлнини» газанчы онун канч аиласинии дояанышыгы-иыи ¡арысына да бас eTMa¡M6.\nXajflM душуиуб-дашыидыгдаи сонра мYвллимли¡ии дашыны атмалы олуб. A3ap6a¡4aM бо-pyjajMB заводуиа иша кириб. Собачы пашасииа ¡M¡aflaMM6. Лa¡aгaтлa, ra¡p9тлa ишлв¡иб. Иш ¡олдашлары оиу тагауда Нарметла ¡ола салыблар...\nСаНара ¡ахын кишииии ¡у-хусу тамам чакилди. Чаза-ланмиш душуичалариии чи-лoвлa¡a билмаса да фикри-ии гэтилашдирирди: торпага гajытмaлы¡aм, азу да ачдад-ларымыи yjyAyry торпага! Ии-\nМавчуд каидлар иса иллар качдикча Ннсс олуимадам «бухарлаимышды». Каркамлм ¡азычымыз CyaajMBM РаНимо-вуи аатаим ©¡мм камди каз-карарти «apM¡M6 кадир»ди. 4apa¡M дмзи уста ояаи гоишу-ларымызыи сарНад каидяари исэ кун-кундаи 6a¡y¡y6 шаНар типли гасабалара чаариямрдн.\nТарыгышлаг 14 аадаи мба-рет олан аахт оиуи баш ад-дымлыгындакы армаим каидм 3ajaaAa чамн 6 аа вар иди. Намин каидии адамлары азар-ба|чаилылар jвшв¡ви каидяар-де музАУРпуг едарднларь Бес инди? Адемым дили келмир\nЧУМд ОВГАТЫ'\nJ у Р д\nНэсрэти\nлыг ми масы\n(Сосиал очерк)\nсан мефесмне меНтач уч булаты, Тарыгышлаг чa¡ыиы, догма ¡урду итизарда rojмaг\nкишиликден дe¡ил.\nЭли киши бу дафа Тары-гышлата отланлары ШаНии,\nШакир ва Фазилла ¡олланды. Магсадн онлары торпага\nалышдырмаг иди.\nЭли киши сусурду. Струну оглу Шакир Намыны габагяа-¡ыб сукуту позду;\n— Ата, канд На1аты учуй уралим ахыр. Иша башламаг лазымдыр. Сами так бурахан де)илам.\nАта оглаиларыиа бахыо гурралаиди. Бирдан-бмра хе|-ли чаааняашды. Соира тор-пагым мисаиыи гуяагыиа «ал-дур маим, дмрилдим саим» пы-чылтысыиыи ма'насыиы да-нышды ва rв¡д атдм ки, торпаг онум 'назыиы чакаилари умид-сиз го1мур.\nОнлар машыны бмрбаша Тарыгышлагын кол-кос бас-мыш дузлариидам, дагылмыш бммаларыиыи арасындаи сур-дулар. Уч буяагыи биринин ¡аныи^ гарар тутдуяар. ©пи киши нмкбми иазарларяа аграфа «•! каздирди. Говяугу ачыб аз дасти-хатти ила тар-тиб втАи1и харитаии чыхар-ды. Танлы-гадаяы ияла|^а такча адамларыи де|мл, бу-таа кайдларин, обвпарми да репресси)а)а ма'руз гаядыты\nорада а|дын кастарилмишди, Тарыгышлагдам башга баш-алты каид да ¡арлм-диблм ¡о-ка чыхмышдм.\nABMaja. 3ajaa ммндаи чох гасарруфаты олаи муасир типли каида чаврилиб.«\nЭли киши буилары огулла-рына нагл атдикча казлари федагадан- чыхыр, урашнии AejvKrycy шиддатланирди.\nJaxшы ки, ушвглар кишииии Наидавариида идилар. <^лар Халлаав|а, Чибикли^а, ©|миа баш чакиб Тубадлы шаНармн-де гарар тутдуяар. Ра|Онун реНбарлари ила карушуб догма канди «^р|рилтмак» ма-рамыны ачыгяадылар. 9пм кишииии фикрииа шарик чы-ханлар да, агыз бузаилар да олду. «Техника лазымдыр», «кулли мигдарда васаитин олмалыдыр». «республиканын мухталиф ракионяарына са-паламаи гарыгышлагяылары бмр ¡ара ¡ыгмаг четии маса-ладмр», да|иб кишииии али-ии ишдаи со|утмаг иста|анлар де тепыяды. Анчаг ©ли киши ммадымдаи деимеда».\nТегау^ чыхаидвм бир ге-дер сонре А»арсеиа|омаи»ия-, тикмнтмте'мир Бирям|ииде ише дузелди. Тарыгышяег га|гы-лерыиы да илк даф» бу ессмсемми башчысы А1Шф Зе]малоала бояушду. О, фа|-далы меслеНетл^ верди ае деди ки. ееаелча гарыгышлЛг-лылары бир Jopo ¡ыгмаг зымдыр. Чох кечмедаи ©ли кишииии XOUI *4ерамыид^ Нем1ерлмлерм кабер тутуО оиуи башыиа ¡ыгышдылар. Каре аз хидматими тамлиА • атдм. вумдаи урамламам ташаб-\nбускар гояуиу 4»ipMa¡N6 фаа-AM>jaTB башлады...\nЭлагадар ташкияатяарым талаб атдиклари саиадлар НазырЛбиыб лазыми ¡арлара тагдим олуиду. Эли киши она камак алмим узадаиларын адларымы разылыгяа чакир. ©рзаг аа Каид Тасарруфаты Hвзиpлм¡иими paHбapлиjи баш-лаигыч учуй 1,5 ммя¡oи рубл васаит в|ырыб. TaxMMKaja ояаи аНти)ач иазара алыиыб.\nТубадлы pajoH arpocaMaja идараси Тарыгышяагыи каяа-кек мамзарасиим тасаир адаи саиадлар Haзыpлв¡ыб. Догма ¡урдда таза |уаа салмаг ар-зусунда оланларым армзаларм бир ¡ара ¡ыгылыб. Назирлар Кабмнатии\/А саиадлар расми-яашдирмяиб, бир сурати мчра оргаиларыиа, республика Аг-росана|а СаНмдар Банкыма камдарилиб. Ела куи ^ олуб ки, ©лк киши Сумга|ытдви BaKNja куида ики ¡ол кадиб-\nra¡MAM6. Суруидурмачмямк\nхастали|ина ,тутуяаи ма'мур-ларым аяиидаи танка калса да азуиу cымдыpмa¡ыб.\nЭли киши таассуфяа га|д адир км, каидии 260 Нектар-торпагымдам Налалик ча-20 Нектар саНа ajpыл-герара алыиыб. Каид чамааты бу «дарысгаяяыгдд» Нам тасарруфат саНалари ¡а-ратмалы. Нам да На|ат)аны торпаг парчаларыиа малик олаав-лыдыр. Оиу да аяаав адир ки, аввал-ахыр каидии тор-пагы чамаата варияачак. Бурада багчылыг, малдарлыг, екиичмлик кими муНум тасарруфат саНалари адвАшарымы-за ¡охсуяяуг ма олдугуну унут-дурачаг.\nОнум hmk6hhahjh, каичлик Ьаааси Нар куи ираяи|а бир аддым атмага имкаи аарир. Артыг бир «КамАЗ» Аларкалы 1ук машыиы, «Белврус-б2» трактору, каида чакияачак 4 киломатрлик ишыг хатти учуй ааад��илыг алда адилиб. Кейд ¡олунуи тикиитиси учуй яа|и he Назыряаиыб. Дикер хыр да-пере ишяер да иерулуб.\nТарыгышлаг Налалик 20 а» дем мбарат олачаг. Бурада ибтидам Алактаб бииасы, ма газа ва дмкар сосиал об|ект лар да тикилачак. ©ли ТаНма зовуи уч оглу, Назырда коя лечда муНасиблик тапсмли алаи гыаы Ничраи. Сумга|ш да ¡аша{аи гардашллры Иб-раНмАА, Сурха} аа ©ивар ¡они Тарыгышяагыи илк сакии^ рмидан ояачаглар. Бали, |ур-дундан-)уаасымдаи парен душ-муш иисанлар Гарыгышяагы ахар-бахарлы o6aja чоаиро-\nчаклар.\nЭли ТаНмааоа кими агиляе рм, • мустагмллмк аа азадлыг ¡0 лум да мугаддас торпагыААыаы гаиы иле cyeejeM кеичяери олеи бир халг такча Гары-гышлагым да)ил, она бамзар оиларча каидммизии «Дирм* лача)ииа» зарра гадар шубла атма|а бмлор.\nЧА69А909.\nU-. JT-t Н П I\nБЕЛЭ BMPnAPTMJA ОЛАЧАГМЫ!\nК.ЧМНШ ССРИ пр«»мдеитм Миж»ня Горб««» Мо<мРД1 м»т6у,т конфраисынд. чыжыш вд.рк.н .«.вришли ¡•THUI.H .МММ. •> П.рти1«сыны |«рим.г .\nатмир. м. Торбачов ону да алааа атммшдир ки,\nш•jAa онун умидяариии догрултмаса да,\nшикликлар Нала девам адмр аа бума кара фааяи)|ат костер\nмак аахты ¡.тишмa¡иб. .номсомолскф лрт^\nА. СОБЧАКЫН Г. ПОПОВДАН НЭ ФЭИГИ1\nг. Попоаун ардыича Патарбургум мари А. Собчак даНа бмр бурократик апарат — Петербург Накумати TajMp. Каруиур, маачуд баладийа идаралари, .\nкилатлар, мухталиф кoмиccиjaлap.\nлыг адир. Илк бахышда ала каруна бил^ ки, мамурлар\nордусуну ¡вдиздирма]а пул ¡охдур - шаНар\nсном да буиу субут адир. Амма «им ииаиар ки, демократ ма\nмуря^ mHUcÍ. ишяЛ-ия.р» h.4 М«1 J.M. д. муя\/^-\nляр. Ь»мммл.р, муЬ»вдися.р •• ф»Ья.я«р\nгарны ач долаиачаглар. Бутун буилар бир lana, ахы\nгабаглар А. Собчак бурократларяа мубариза апармаг ис-\nrajnpAH... «Проедав\nhE4 КИМ ГТИРАЗ Етмади\nКургян ЯМЯЯ|ЯТМНДЯ тяммя Шучммсм ря|омундя ЧЯ^ 1Я-явняя ?ятылыр. ЭЬяямммн сосияя митясм яятя'ммнятлы, чочяиягяы яняяяяря яя \"ИЯ олямяяря чяря!« тяяоияя ЯЯРМЯ|М гяряря ««Ugljgp-Инди Ьяммн мятягорм|Я|Я ДЯ.ИЯ оляи 7.^\nбнр рубля яяыряяр. бу чур ямяяяярми Кяр бнр ушягы учунся\nя|дя ts тяяои няяярдя тужуяуб.\nKOPpyncMJAJA зеРБе\nБядярус Ьямумятм морруп«м1я(я гяршы ¡ямяядмямнш гя-ряр гябуя ятммшдмр. Бя.яр мгтмсядиЛятыныи бу жы ряепублммядямы мдяряятмя, пяямляшдырмя, трчьуят яя жярмчм игтмсядм яяягяяяр еяЬяяярмнм дидоб бямыд^ Няяирляр Сояятмими гяряры иля бмр еыря ряспубяммя мда^-яяриинн ряЬбяряярм «шдян яяяд ядмямиш яя Р*;\":\nмышдыр. Аямогояяу ичмияяр, пияя яя тугун г* \"У\"*'** \" чаоатииа даалат ииНисары го|маг гарара алынмышдыр. м!^элашдмрилмиш га|дадв балушдурулаи бири^рда сатылмасы гадагач аднлмиш, Нугуг муНафиза\nорганлюы ишчиларииа алааа Нугуглар аддилмишд^.____\n, «ПроОДЛа\nСАБУНЛУ «унлари ГАЛАРАадЫЛАР\nетян няяя Мугя1нсядя Нннснн-Тяння шяЬярн^ \"»мяу«-|оя (бит) «яетяли]ння тутуяяняярын СЯ|Ы ют «ртут;-\nдыр. ©ТЯН я)яяр ярэнндя пяднкул,о»яя\nL гя|дя яяынмышдыр. Готурлутя тутуяяняярын 170 няф^ ГЯ|ДННЯТДЯН нячнб. Тнбб ншчияяри бу хястяянмяярнн яр,-мясыны шяЬяр яЬяямсннни рнфяЬынын яшягы душмя��м. бум аа дмкар |у|учу васиталарии баНаяашмасы кло мзаН\nяднряяр.\nепалча jyMAr лазыа«дыр...\nШртяяидийиым ляп шимяляюдякы Ьяяммсдя}« гясябяотн!« nHiicHjnf сяннняярн яя гяпыляры ягяыидя тяяя ГЫЯЯ1Я бяяыг\n'*\"*Бя«ыгын гв1уядуог пянятяярдя бяля бнр мяктуб яяр иди:\n.С|шГ^як«2^^ян бронон|яряярдян. Бн» яяряыяярдя*\n:^ы6, .¡2»б^ яярнрнн. С-янн гярыныяы .-«-Р -\nуммд а\/р«рмк ки, гызыя баяыг хошунуза каяочак».\nJ#MM па}да олмуш Ррбии Гудя^ руидам ахам Киядоман ча)ыидаи тутмушяар. Гызыяб^ бу оада боя ояса да, баяыг оауна яисеизи)а чож баНадатря\nлолня йм-о. ^^он|я«яр-«^ \"\"\"ГУТУ\nеНеААмЦат вермемишдмр. Огуряуг баяыгы НадиДа еямышг^ см}ачы гадыняардам бири полис мантаг^ма^^у иа атмали олдугуну сорушмда гад^ беле чаааб аер^^ пар: «©аааяча cojyr суда ¡ахшыча jyjy4 еоираеа кулукмарк }а кктабыидакы гаМ|адв биширии«.а\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-02-1992-p-3\/","date":"2017-08-17T19:41:58Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886103910.54\/warc\/CC-MAIN-20170817185948-20170817205948-00603.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3545222282,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3545222282409668, \"tuk_Cyrl_score\": 0.19450584053993225, \"tat_Cyrl_score\": 0.054256319999694824, \"kum_Cyrl_score\": 0.05240718275308609, \"tyv_Cyrl_score\": 0.046227745711803436, \"kir_Cyrl_score\": 0.02998809888958931, \"sah_Cyrl_score\": 0.026929955929517746, \"lez_Cyrl_score\": 0.014938185922801495, \"krc_Cyrl_score\": 0.014330985024571419, \"crh_Cyrl_score\": 0.01118213590234518}","num_words":15075,"character_repetition_ratio":0.016,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.41,"perplexity_score":62748.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хербир баш попаз, ани инсандан сечили, койулэр, Аллаха измет етсин инсанын хатыры ичин, баашыш хем курбан гӱнахлар ичин гетирсин. 2О йалпак олабилир билгисиз хем шашырык оланнарлан, чӱнкӱ кендиси дӓ вар сарылы йуфкалыклан. 3Онуштан дӱшер ниӂӓ инсан ичин, хеп ӧлӓ кендиси ичин дӓ курбан гетирсин, ки гӱнахлары афедилсин. 4Кимсей кендилииндӓн аламээр бу икрамы, еер Аллахтан чаарылмыш олмарса, ниӂӓ Арон. 5Хеп ӧлӓ Христос да, Баш попаз олсун дейни, Кенди алмады бу икрамы, ама бу икрамы верди О, Ким деди Она: «Сӓн Беним Оолум, бӱӱн Сенин Бобан олдум». 6Ниӂӓ башка ердӓ О деер: «Сӓн дивеӂинӓ попазсын Мелкиседек гиби». 7Христос, тенӂӓ йашамасында, дуа етти. Йашлар гӧзлериндӓ бӱӱк сеслӓн йалварды Аллаха, Ангысы Ону ӧлӱмдӓн куртарабилир. Онун аллахчылыы ичин Аллах Ону ишитти. 8Бакмайарак, ани Кенди Оол, зеетлӓрлӓн сынашты Аллахы сеслемӓӓ. 9Кенди таман оларак, дивеч куртулмак сызынтысы олду хепси ичин, ким Ону сеслеер. 10Зерӓ О койулду Аллахтан Баш попаз, Мелкиседек гиби. 11Мелкиседек ичин вар чок не лафетмӓӓ, ама зордур аннатмаа, чӱнкӱ сиз шинди аар ишиденнӓр олдунуз. 12Зерӓ чоктан лӓӓзымды оласыныз ӱӱредиӂи, ама шинди енидӓн лӓӓзым сизи ӱӱретмӓӓ башланкы ӱӱретмеклерӓ Аллахын сӧзӱндӓн. Сизӓ лӓӓзым сӱт, ама диил четин имеклӓр. 13Херкез, ким сӱт ичер, диил сынашык Аллахын доорулук сӧзӱнӓ, чӱнкӱ о бир евлаттыр. 14Четин имеклӓр – олгун адамнар ичин, оннарын дуйгулары сынашык хем алышык танысыннар, недир ии хем недир кӧтӱ.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/5","date":"2017-08-19T15:53:40Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105455.37\/warc\/CC-MAIN-20170819143637-20170819163637-00234.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000077486,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000077486038208}","num_words":850,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.197,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84808.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ким койуннарын аулуна гирмеер капудан, ама атлээр башка ердӓн, о хырсыз хем хайдут. 2Ким гирер капудан, одур койуннарын гӱдӱӂӱсӱ. 3Капуда дуран ачэр капуйу, да койуннар таныйэрлар гӱдӱӂӱнӱн сесини. О чаарэр хербир койуну адынӂа да дышары чыкарэр. 4Ачан чыкарды хепси койуннарыны, сора гидер оннарын ӧнӱ сора, койуннар да гелерлӓр онун ардына, зерӓ таныйэрлар сесини. 5Йабанӂынын ардына гитмеерлӓр, ондан качэрлар, зерӓ танымээрлар йабанӂынын сесини». 6Иисус сӧледи бу ӧрнӓӓ оннара, ама оннар аннамадылар, не иш ичин о лафедӓрди. 7Иисус енидӓн лафетти: «Доору, доору сӧлеерим сизӓ, ани Бӓним койуннарын капусу. 8Хепси, ким гелди Бендӓн ӧнӂӓ, оннар хырсыз хем хайдут. Койуннар да оннары сеслӓмедилӓр. 9Бӓним капу. Еер биркимсей гирирсейди Беним ашыры, олаӂэк куртулмуш, гиреӂек хем чыкаӂэк да отлайаӂак кендинӓ булаӂэк. 10Хырсыз гелер салт чалмаа, ӧлдӱрмӓӓ хем йок етмӓӓ. Бӓн гелдим, ки койуннарын ташкынныктан йашамаклары олсун. 11Бӓн – ии гӱдӱӂӱйӱм. Ии гӱдӱӂӱ верер йашамасыны койуннары ичин. 12Ама йанашык адам, ким диил гӱдӱӂӱ, хем ким диил койуннарын чорбаӂысы, ачан гӧрер йабаныйы гелӓркӓн, бракэр койуннары да качэр, йабаны да, оннары капып, даадэр. 13О адам качэр, зерӓ о йанашык, онун касавети йок койуннар ичин. 14Бӓн – ии гӱдӱӂӱйӱм. Бӓн таныйэрым койуннарымы, оннар да таныйэрлар Бени, 15ниӂӓ Боба таныйэр Бени, Бӓн дӓ таныйэрым Бобайы. Бӓн верерим йашамамы койуннарым ичин. 16Бендӓ вар башка койуннар да, ани диил бу аулдан. Оннары да лӓӓзым гетирейим. Оннар сеслейеӂеклӓр Беним сесими. Озаман олаӂэк бир сӱрӱ хем бир гӱдӱӂӱ. 17Боба север Бени, зерӓ Бӓн верерим йашамамы, енидӓн геери алайым дейни. 18Кимсей ону зорлан алмээр Бендӓн, ама Бӓн Кенди истедиимдӓн верерим. Вар куведим верейим хем вар куведим геери алайым. Бу сымарламайы Бӓн каблеттим Беним Бобамдан». 19Бу лафлардан сора енидӓн башлады кавга иудейлӓр арасында. 20Чойу оннардан дейӓрдилӓр: «Онда вар фена дух, О бир дели. Нечин сеслеерсиниз Ону?» 21Башкалары дейӓрдилӓр: «Бу лафлар диил фена духлу адамын лафлары. Вар мы насыл бир фена дух ачсын кӧӧрларын гӧзлерини?» 22Озаман олду Иерусалимдӓ йорту Айоз бинанын ачылмасынын анылмасы ичин. Кышынды. 23Иисус гезинӓрди Айоз бинанын аулунда, Соломонун колонадасында. 24Иудейлӓр Ону сардылар да дедилӓр: «Незаманадан койаӂан дӱшӱнмейӓ бизи? Сӧлӓ ачык бизӓ, Сӓнсин ми Христос?» 25Иисус ӂувап етти: «Бӓн сӧледим сизӓ, ама сиз инанмээрсыныз. О ишлери, ани йапэрым Бобамын адына, оннар шаатлык едерлӓр Беним ичин. 26Ама сиз инанмээрсыныз, зерӓ диилсиниз Беним койуннарымдан, \/ниӂӓ сӧледим сизӓ\/. 27Беним койуннарым сеслеерлӓр Беним сесими. Бӓн таныйэрым оннары, оннар да гелерлӓр Беним ардыма. 28Бӓн верерим оннара дивеч йашамак, оннар хич бир вакыт кайбелмейеӂеклӓр. Кимсей капамайаӂэк оннары Беним елимдӓн. 29Беним Бобам, ани верди оннары Бана, О хепсиндӓн таа бӱӱк. Кимсей йок ниӂӓ капсын оннары Беним Бобамын елиндӓн. 30Бӓн хем Боба бириз». 31Иудейлӓр енидӓн таш алдылар, ташлан урсуннар Она. 32Иисус деди: «Чок ии ишлӓр гӧстердим сизӓ Бобамдан. Бу ишлерин ангысы ичин истеерсиниз Бени ташлан дӱӱмӓӓ?» 33Иудейлӓр ӂувап еттилӓр: «Бакмээрыз бир ии иш ичин ташлан Сени дӱӱмӓӓ, ама Аллахы кӧтӱлемӓк ичин, зерӓ Сӓн адамсын, ама Кендини Аллах йапэрсын». 34Иисус деди: «Диил ми йазылы сизин законунузда: \"Бӓн дедим: сиз аллахларсыныз\"? 35Аллах оннара деди \"аллахлар\", кимӓ йоллады сӧзӱнӱ. Олмаз Айоз Йазы бозулсун. 36Бӧлейсӓ, Бӓн, Кими Боба айозлады да йоллады дӱннейӓ, сизин лафыныза гӧрӓ чыкэр, ани кӧтӱлеерим Аллахы, салт онуштан, ани дедим: \"Аллахын Оолуйум\". 37Еер йапмарсайдым Беним Бобанын ишлерини, озаман инанмайын Бени. 38Ама йапарсайдым, озаман, еер инанмарсайдыныз да Бени, инанын баарлем ишлери. Озаман аннайаӂэныз хем билеӂениз, ани Боба Бендӓ, Бӓн дӓ Онда». 39Оннар енидӓн бактылар тутсуннар Ону, ама О куртулду оннарын елиндӓн. 40Иисус енидӓн гитти Иорданын ӧбӱр тарафына, нередӓ Иоан ӧнӂӓ ваатиз едӓрди, да калды орада. 41Чойу гелӓрдилӓр Она да дейӓрдилӓр: «Иоан йапмады бир дӓ нышан, ама хепси, не сӧледи Иоан бу адам ичин, аслы чыкты». 42Чойу инандылар Она орада.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/10","date":"2017-08-22T10:00:34Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886110573.77\/warc\/CC-MAIN-20170822085147-20170822105147-00050.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000095367,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009536743164}","num_words":2301,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.205,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":83052.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1 Иоанын 11Не варды баштан, не биз ишиттик, не кенди гӧзлеримизлӓн гӧрдӱк, не сииреттик хем не кенди еллеримизлӓн йокладык – йашамак верӓн Сӧзӱ сизӓ хаберлеериз. 2Зерӓ Йашамак бизӓ ачылды, да биз Ону гӧрдӱк, Онун ичин шаатлык едериз. Сизӓ хаберлеериз дивеч Йашамайы, ани Бобадайды, да бизӓ гӧстерилди. 3Не биз гӧрдӱк хем не ишиттик, ону сизӓ хаберлеериз, ки бизимнӓн сизин дӓ пайдашлыыныз олсун, ниӂӓ бизим вар пайдашлыымыз Бобайлан хем Онун Оолуннан, Иисус Христозлан. 4Сизӓ буннары йазэрыз, ки бизим севинмемиз долулуктан олсун. 5Хабер, ани Ондан ишиттик да сизӓ хаберлеериз, будур: Аллах – айдыннык, Онда йок караннык. 6Еер биз дейӓрсейдик, ани вар пайдашлыымыз Онуннан, ама каранныкта йашарсайдык, биз йалан сӧлеериз да аслылаа гӧрӓ йашамээрыз. 7Еер айдынныкта йашарсайдык, ниӂӓ О Кендиси айдынныкта, озаман бири-биримизлӓн пайдашлыымыз вар, да Онун Оолунун, Иисус Христозун, каны паклээр бизи хербир гӱнахтан. 8Еер дейӓрсейдик: йок гӱнахымыз, озаман кенди-кендимизи алдадэрыз, да биздӓ йок аслылык. 9Еер гӱнахларымызы шаатлык едӓрсейдик, О, инанч хем доору, гӱнахларымызы афедир хем бизи хербир кӧтӱлӱктӓн паклар. 10Еер дейӓрсейдик: йок гӱнахымыз, озаман Ону йаланӂы йапэрыз, да Онун сӧзӱ йок биздӓ.\nhttp:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/1\/D\n1 Иоанын 21Ушаӂыкларым! Буннары йазэрым сизӓ, ки гӱнах йапмайасыныз. Ама еер биркимсей йаптысайды, бизим Бобада Араӂымыз вар – Доору Олан, Иисус Христос. 2Одур аӂыйаннык курбаны бизим гӱнахларымыз ичин, диил саде бизим ичин, ама бӱтӱн дӱннейин гӱнахлары ичин. 3Бундан аннээрыз, ани таныдык Ону, еер таманнарсайдык Онун сымарламакларыны. 4Ким деер: «Бӓн Ону таныдым», ама сымарламакларыны таманнамээр, о бир йаланӂы, да онда йок аслылык. 5Ама ким таманнээр Онун сӧзӱнӱ, хакына онда Аллахын севгиси долулуктан вар. Бундан таныйэрыз, ани биз Аллахтайыз. 6Ким деер, ани о Аллахта булунэр, о лӓӓзым йашасын да ӧлӓ, ниӂӓ Иисус йашады. 7Севгили кардашлар! Йазэрым сизӓ диил бир ени сымарламак, ама ески сымарламайы, ани сиз баштан каблеттиниз. Ески сымарламак о сӧздӱр, ани \/таа баштан\/ ишиттиниз. 8Ама йазэрым сизӓ хеп окадар бир ени сымарламак, ангысынын аслылыы гӧрӱлдӱ ниӂӓ Христозда, хеп ӧлӓ сиздӓ дӓ. Зерӓ караннык гечер, да хакына айдыннык шинди айдыннадэр. 9Ким деер, ани айдынныкта булунэр, ама кенди кардашындан азетмеер, о таа каранныкта булунэр. 10Ким кардашыны север, о айдынныкта калэр. Она йок бишей кӧстекленмӓк ичин. 11Ама ким азетмеер кардашындан, о каранныкта булунэр, каранныкта гезер да билмеер, нерейи гидер, зерӓ караннык онун гӧзлерини кӧӧр едер. 12Йазэрым сизӓ, ушаӂыкларым, зерӓ сизин гӱнахларыныз афедилди Онун адынын хатыры ичин. 13Йазэрым сизӓ, бобалар, зерӓ сиз таныдыныз Ону, Ким таа баштандыр. Йазэрым сизӓ, деликаннылар, зерӓ сиз кӧтӱ оланы енсединиз. Йазэрым сизӓ, ушаклар, зерӓ сиз Бобайы таныдыныз. 14Сизӓ йаздым, бобалар, зерӓ сиз таныдыныз Ону, Ким таа баштандыр. Сизӓ йаздым, деликаннылар, зерӓ сиз каавийсиниз, Аллахын сӧзӱ сиздӓ калэр, хем кӧтӱ оланы енсединиз. 15Севмейин дӱннейи хем не вар бу дӱннедӓ. Ким север дӱннейи, онда йок Бобанын севгиси. 16Зерӓ хепси, не вар бу дӱннедӓ: тенин хамеллери, гӧз майыллыы хем йашамак шишкиннии, диил Бобадан, ама бу дӱннедӓн. 17Дӱннӓ хамеллериннӓн гечер, ама ким Аллахын истедиини таманнээр, о дивеч йашар. 18Ушакларым! Бу – битки вакыт. Ниӂӓ ишиттиниз, ани гелеӂек антихрист, тӓ шинди пейдаланды чок антихрист. Бундан аннээрыз, ани бу – битки вакыт. 19Оннар чыктылар бизим арамыздан, ама диилдилӓр биздӓн. Олайдылар биздӓн, бизимнӓн дураӂэйдылар. Ама оннар чыктылар, ки белли олсун, ани оннар диил хепси биздӓн. 20Сиз сӓ, йааланмышсыныз Айоз Оландан да \/хепсини\/ аннээрсыныз. 21Бӓн сизӓ йаздым диил ани аслылыы билмеерсиниз, ама онуштан, ани билерсиниз хем аннээрсыныз, ани хич бир дӓ йалан аслылыктан гелмӓз. 22Ким йаланӂы, еер диилсӓ о, ким инкӓр едер, ани Иисус – Христос? Одур антихрист, ангысы инкӓр едер хем Бобайы, хем Оолу. 23Херкез, ким атылэр Оолдан, онда йок Боба. \/Ама ким ачык кабледер Оолу, онда вар Боба.\/ 24Онуштан, не баштан ишиттиниз, о сиздӓ калсын. Еер сиздӓ каларсайды, не баштан ишиттиниз, озаман сиз калаӂэныз хем Оолда, хем Бобада. 25Будур адамак, ани О бизӓ адады – дивеч йашамак. 26Буннары йаздым сизӓ оннар ичин, ани бакэрлар сизи алдатмаа. 27Ама йааланмак, ани сиз Ондан каблеттиниз, сиздӓ калэр. Онуштан сизин йок зорунуз, ки биркимсей ӱӱретсин сизи. Ама Онун йааламасы ӱӱредер сизи хепси ишлӓр ичин. О – аслылык хем диил йалан. Онуштан калын Онда, ниӂӓ О ӱӱретти сизи. 28Ӧлӓ ки, ушаӂыкларым, йашайын Онда, ки ачан О гӧрӱнеӂек, олсун кыйышмамыз, да утанмайалым Онун ӧнӱндӓ, ачан гелеӂек. 29Еер сиз билирсейдиниз, ани О доору, озаман билиниз, ани хепси, ким йапэр доору, Ондан дуулмуш.\n1 Иоанын 31Бакын, нетӱрлӱ севги бизӓ Боба верди, ки бизӓ денсин Аллахын ушаклары. Да хакына ӧлейиз. Онуштан дӱннӓ бизи танымээр, зерӓ Ону да танымады. 2Севгили кардашлар! Биз шинди Аллахын ушакларыйыз, ама не олаӂэз, бизӓ таа ачылмады. Салт окадар билериз, ани, ачан Христос ачылаӂэк, Она бензӓр олаӂэз, зерӓ гӧреӂез Ону, ниӂӓ О хакына вар. 3Херкез, ким бу умуду Она койэр, кендини паклээр, ниӂӓ Христос пак. 4Ким гӱнах йапэр, о закону басэр, зерӓ гӱнах – законсузлук. 5Да билерсиниз, ани Христос гелди, ки алсын бизим гӱнахларымызы. Онда Кендисиндӓ йок гӱнах. 6Ким Онда калэр, о гӱнах йапмээр. Ким гӱнах йапэр, о таа гӧрмеди хем танымады Ону. 7Ушаӂыкларым! Бакын, биркимсей алдатмасын сизи. Ким доорулук йапэр, о доору инсандыр, ниӂӓ Христос доору. 8Ким гӱнах йапэр, о диаволдан, зерӓ диавол баштан гӱнах йапэр. Онуштан Аллахын Оолу гелди, ки бозсун диаволун ишлерини. 9Ким Аллахтан дуулмуш, о гӱнах йапмээр, зерӓ Аллахын тоому онда калэр. О йок ниӂӓ гӱнах йапсын, зерӓ Аллахтан дуулмуш. 10Тӓ несой белли олэр, ким Аллахын ушаклары хем ким диаволун ушаклары: херкез, ким доорулук йапмээр хем ким кенди кардашыны севмеер, о диил Аллахтан. 11Будур хабер, ани баштан ишиттиниз: бири-биримизи севелим. 12Олмайалым, ниӂӓ Каин, ангысы кӧтӱ оланданды да кенди кардашыны ӧлдӱрдӱ. Нечин ӧлдӱрдӱ? Зерӓ онун кенди ишлери кӧтӱйдӱ, ама онун кардашынын ишлери дооруйду. 13Кардашларым, шашмайын, еер бу дӱннӓ сиздӓн азетмӓрсейди. 14Биз билериз, ани ӧлӱмдӓн йашамайа гечтик, зерӓ севериз кардашларымызы. О, ким севмеер \/кардашыны\/, ӧлӱмдӓ калэр. 15Херкез, ким азетмеер кардашындан, о бир ӧлдӱрӱӂӱ. Билерсиниз, ани бир дӓ ӧлдӱрӱӂӱнӱн кендиндӓ йок дивеч йашамасы. 16Биз бундан аннээрыз, недир севги, зерӓ Христос верди бизим ичин Кенди ӂаныны. Биз дӓ лӓӓзым верелим ӂанымызы кардашларымыз ичин. 17Кимдӓ вар дӱннейин варлыы да, гӧрӱп кардашыны йоклукта, китлеер кенди ӱреени, несой вар насыл олсун онда Аллахын севгиси? 18Ушаӂыкларым! Севелим диил лафлан хем диллӓн, ама ишлӓн хем аслылыклан. 19Тӓ бундан таныйэрыз, ани биз аслылыктаныз, да бутӱрлӱ Аллахын ӧнӱндӓ ӱреклеримиз усланэр, 20ачан ӱреемиз бизи азарлээр. Зерӓ Аллах таа бӱӱк ӱреемиздӓн да хепсини билер. 21Севгили кардашлар! Еер ӱреемиз бизи азарламарсайды, озаман бизим кыйышмамыз вар Аллахын ӧнӱндӓ. 22Да не дӓ истейеӂез Ондан, кабледеӂез, зерӓ таманнээрыз Онун сымарламакларыны хем йапэрыз, не О беенер. 23Онун сымарламасы будур: инаналым Онун Оолуна, Иисус Христоза, хем севелим бири-биримизи, ниӂӓ О сымарлады бизӓ. 24Ким таманнээр Аллахын сымарламакларыны, о Аллахта, Аллах да онда калэр. Да бунуннан билериз, ани Аллах биздӓ йашээр – Айоз Духлан, Ангысыны О бизӓ верди.\n1 Иоанын 41Севгили кардашлар! Хербир духу инанмайын, ама денейин духлары, ки гӧрӓсиниз, Аллахтан мы? Зерӓ бу дӱннедӓ чыкты чок йаланӂы пророк. 2Аллахын Духуну бӧлӓ таныйаӂэныз. Хербир дух, ани ачык кабледер, ки Иисус Христос гӱӱдейлӓн гелди, о Аллахтандыр. 3Ама хербир дух, ани ачык каблетмеер Иисусу, о диил Аллахтан. Бусой дух антихристин духу, кимин гелмеси ичин ишиттиниз, хем ангысы шинди дӓ булунэр бу дӱннедӓ. 4Ушаӂыкларым! Сиз Аллахтансыныз да енсединиз йаланӂы пророклары, зерӓ О, Ким сиздӓ булунэр, таа бӱӱк ондан, ким бу дӱннедӓ. 5Ама оннар – дӱннедӓн, онуштан лафедерлӓр дӱннейӂесинӓ, да дӱннӓ оннары сеслеер. 6Биз – Аллахтаныз. Ким таныйэр Аллахы, о бизи сеслеер. Ама ким диил Аллахтан, о сеслӓмеер бизи. Бундан таныйэрыз аслылык духуну хем йалан духуну. 7Севгили кардашлар! Севелим бири-биримизи, зерӓ севги – Аллахтан. Хепси, ким север, о Аллахтан дуулмуш, да Аллахы таныйэр. 8Ама ким севмеер, о Аллахы танымады, зерӓ Аллах – севги. 9Аллахын севгиси бизӓ бунуннан гӧстерилди: Аллах дӱннейӓ бириӂик Оолуну йоллады, ки Онун араӂылыыннан биз йашамак еденелим. 10Бунда гӧрӱлӱр севги: диил, ани биз Аллахы севдик, ама О бизи севди да бириӂик Оолуну йоллады, ки аӂыйаннык курбаны бизим гӱнахларымыз ичин олсун. 11Севгили кардашлар! Чӱнкӱ Аллах бизи бӧлӓ севди, биз дӓ лӓӓзым бири-биримизи севелим. 12Аллахы бир сыра билӓ кимсей гӧрмеди. Еер севӓрсейдик бири-биримизи, Аллах биздӓ калэр, хем Онун севгиси долулуктан биздӓ олэр. 13Бунуннан таныйэрыз, ани Аллах биздӓ, биз дӓ Онда, зерӓ О Кенди Духундан бизӓ верди. 14Биз гӧрдӱк да шаатлык едериз, ани Боба йоллады Оолуну, ки дӱннейин Куртарыӂысы олсун. 15Ким ачык кабледер, ани Иисус – Аллахын Оолу, онда калэр Аллах, о да Аллахта калэр. 16Биз аннадык хем инандык севгийи, ангысы Аллахта вар бизим ичин. Аллах – севги, да ким йашээр севгидӓ, о калэр Аллахта, Аллах да онда. 17Севги долулуктан олду биздӓ онуштан, ки даава гӱнӱндӓ кыйышмамыз олсун, зерӓ бу дӱннедӓ биз йашээрыз, ниӂӓ Христос йашээр. 18Севгидӓ йок корку. Долулуктан севги коолээр коркуйу, зерӓ коркуда вар ӂезаланмак. Коркан адамда йок долулуктан севги. 19Биз севериз \/Ону\/, зерӓ О бизи ӧнӂӓ севди. 20Ким деер: «Бӓн северим Аллахы», ама кенди кардашындан азетмеер, о бир йаланӂы, зерӓ ким севмеер кардашыны, ангысыны гӧрер, несой вар ниӂӓ севсин Аллахы, ангысыны гӧрмеер? 21Биздӓ вар бӧлӓ сымарламак Аллахтан: ким север Аллахы, севсин кенди кардашыны да.\n1 Иоанын 51Херкези, ким инанэр, ани Иисус – Христос, Аллахтан дуулмуш, хем херкези, ким север Бобайы, север Ону, Ангысы Ондан дуулмуш. 2Бунуннан аннээрыз, ани севериз Аллахын ушакларыны, ачан севериз Аллахы, да таманнээрыз Онун сымарламакларыны. 3Зерӓ будур Аллахы севмӓк: таманнайалым Онун сымарламакларыны. Онун сымарламаклары диил аар. 4Зерӓ ким дуулмуш Аллахтан, о бу дӱннейи енсеер. Не енсеер бу дӱннейи, бу бизим инанымыз. 5Ким енсеер дӱннейи, еер диилсейди о, ким инанэр, ани Иисус – Аллахын Оолу? 6Иисус Христос Одур, Ангысы гелди суйлан хем каннан, диил салт суйлан, ама суйлан хем каннан. Дух шаатлык едер бунун ичин, зерӓ Дух вар аслылык. 7Зерӓ ӱч шаат вар \/гӧктӓ: Боба, Сӧз хем Айоз Дух. Буннар ӱчӱ бирдир. Хем ӱч шаат ердӓ вар\/. 8Дух, су хем кан. Буннар ӱчӱ дӓ хеп бир шаатлык едерлӓр. 9Еер кабледӓрсейдик инсан шаатлыыны, Аллахын шаатлыы таа ӱстӱндӱр, зерӓ Аллахын шаатлыы будур, ани шаатлык етти Кенди Оолу ичин. 10Ким инанэр Аллахын Оолуна, онда вар Аллахын шаатлыы. Ким инанмээр Аллахы, Аллахы йаланӂы йапэр, зерӓ инанмээр Аллахын шаатлыыны, ани Аллах шаатлык етти Кенди Оолу ичин. 11Шаатлык будур: Аллах баашлады бизӓ дивеч йашамак, да бу йашамак вар Онун Оолунда. 12Кимдӓ вар Аллахын Оолу, онда вар йашамак; кимдӓ йок Аллахын Оолу, онда йок йашамак. 13Буннары йаздым сизӓ, ким инанэр Аллахын Оолунун адына, ки билӓсиниз, ани сиздӓ вар дивеч йашамак. 14Тӓ не кыйышмамыз вар Онун ӧнӱндӓ, ани не дӓ истейеӂез Онун истемесинӓ гӧрӓ, О ишидер бизи. 15Чӱнкӱ билериз, ани не Ондан истеериз, О бизи ишидер, билелим буну да, ани не истеериз Ондан, кабледеӂез. 16Еер биркимсей гӧрӓрсейди кардашыны, ани йапэр бир гӱнах, ани ӧлӱмӓ гӧтӱрмеер, онун ичин дуа етсин, да Аллах йашамак она вереӂек. Бу олэр оннар ичин, ани ӧлӱмӓ гӧтӱрмейӓн гӱнах йапэр. Вар гӱнах, ани ӧлӱмӓ гӧтӱрер, бунун ичин демеерим, дуа етсин. 17Хертӱрлӱ кӧтӱлӱк гӱнахтыр, салт ки хепси гӱнахлар ӧлӱмӓ гӧтӱрмеер. 18Биз билериз, ани ким дуулмуш Аллахтан, о гӱнах йапмээр. Ким дуулмуш Аллахтан, кендини коруйэр, да кӧтӱ олан она докунамээр. 19Билериз, ани биз Аллахтаныз, ама бӱтӱн дӱннӓ кӧтӱ оланын заплыында. 20Да билериз, ани Аллахын Оолу гелди, ки акыл бизӓ версин, таныйалым Хакына Оланы. Биз булунэрыз Хакына Оланда, Онун Оолунда, Иисус Христозда. Будур – хакына Аллах хем дивеч йашамак. 21Ушаӂыкларым! Корунун идоллардан. \/Амин.\/ |'page'\nhttp:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/1\/D","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/femissionaria.blogspot.com\/2015\/06\/1-gagauz.html","date":"2017-08-21T23:42:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886109682.23\/warc\/CC-MAIN-20170821232346-20170822012346-00633.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":6768,"character_repetition_ratio":0.05,"word_repetition_ratio":0.07,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":79973.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӂумертеси гечтиктӓн сора, ачан айдыннанырды хафтанын илк гӱнӱ, Марийа Магдалина хем ӧбӱр Марийа гелдилӓр гӧрмӓӓ мезары. 2Бирдӓн олду бир бӱӱк ер тепремеси, зерӓ бир ангил Саабидӓн инди гӧктӓн да, гелип, девирди ташы мезарын аазындан да отурду таш ӱстӱнӓ. 3Онун гӧрӱмӱ чимчирик гибийди. Рубалары бийазды ниӂӓ каар. 4Бекчилӓр коркудан титиредилӓр да ӧлӱ гиби ерӓ дӱштӱлӓр. 5Ангил деди карылара: «Коркмайын, зерӓ билерим, ани аарээрсыныз ставроза герилмиш Иисусу. 6О йок бурада, О дирилди, ниӂӓ сӧледийди. Гелин, гӧрӱн ерини, нередӓ Сааби койулуйду. 7Да хызлы гидин, сӧлейин Онун ӱӱрениӂилеринӓ, ани О дирилди ӧлӱдӓн. О гидер сиздӓн ӧнӂӓ Галилейайа. Орада гӧреӂениз Ону. Тӓ бӓн сизӓ сӧледим». 8Оннар хызлы чыктылар мезар ичиндӓн коркуйлан хем бӱӱк севинмӓклӓн, качарак гиттилӓр, хабер версиннӓр ӱӱрениӂилеринӓ. 9Ама ачан гидӓрдилӓр, сӧлесиннӓр ӱӱрениӂилеринӓ, тӓ, Кенди Иисус каршы чыкэр оннара да деер: «Селӓм!» Оннар йаклаштылар, сармаштылар айакларына да баш иилттилӓр Она. 10Озаман Иисус деди оннара: «Коркмайын, гидин да сӧлейин кардашларыма, гитсиннӓр Галилейайа. Орада Бени гӧреӂеклӓр». 11Ачан оннар гидӓрдилӓр, кимиси бекчилердӓн гирдилӓр касаба ичинӓ да сӧледилӓр хепси бу олушлар ичин бӱӱк попазлара. 12Буннар топландылар аксакалларлан бирери да, аннашып, вердилӓр чок пара бекчилерӓ, 13дейип оннара: «Сӧлейин бӧлӓ: \"Онун ӱӱрениӂилери гелдилӓр геӂӓ, да биз уйуйаркан чалдылар Онун гӱӱдесини\". 14Бу хабер етишӓрсейди кулланыӂынын кулаана, биз ону инандыраӂэз, да сизи беладан куртараӂэз». 15Аскерлӓр алдылар парайы да йаптылар ӧлӓ, ниӂӓ оннары ӱӱреттилӓр. Иудейлерин арасында бу хабер даалды да етишти бӱӱнкӱ гӱнӓ кадар. 16Онбир ӱӱрениӂи гиттилӓр Галилейайа байырын ӱстӱнӓ, нерейи Иисус сымарладыйды. 17Гӧрдӱлӓр Ону да баш иилттилӓр Она, ама кимиси шӱпели калды. 18Иисус, йаклашып оннара, деди: «Бана бӱтӱн заабитлик верилди гӧктӓ хем ердӓ. 19Гидин да хепси миллетлери Бана ӱӱрениӂи йапын, ваатиз едип оннары Бобанын хем Оолун хем Айоз Духун адына. 20Ӱӱредин, хепсини таманнасыннар, не сизӓ сымарладым. Да билиниз, Бӓн олаӂам сизиннӓн хер гӱн, заманын биткисинӓдӓн». \/Амин.\/\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/28","date":"2017-08-22T04:36:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886109893.47\/warc\/CC-MAIN-20170822031111-20170822051111-00208.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000009656,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000096559524536}","num_words":1234,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91500.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ей, фикирсиз галатийалылар! Ким бӱӱледи сизи, \/ки сеслӓмейӓсиниз аслылыы\/? Гӧзлериниз ӧнӱндӓ ачык гӧстерилди, ниӂӓ Иисус Христос ставроза герилмиш олду. 2Салт буну истеерим сиздӓн билейим: насыл Айоз Духу каблеттиниз? Закону таманнамаклан ми оса инаннан мы хаберӓ, не ишиттиниз? 3Букадар фикирсиз мийсиниз? Башладыныз Духлан, да шинди битирмӓӓ инсан ишиннӓн ми истеерсиниз? 4Наафилӓ ми букадар зеет чектиниз? Шӱпесиз, бу олмаз олсун наафилӓ! 5О, Ким дайма верер сизӓ Айоз Духу хем кудретли ишлӓр йапэр аранызда, Закону таманнаманызлан мы йапэр оса инанынызлан мы хаберӓ, не ишиттиниз? 6Ӧлӓ ки, «Авраам инанды Аллахы, да бу сайылды она доору сайылмак». 7Онуштан билин, ким инанэр, оннар – Авраамын ушаклары. 8Айоз Йазыда вакытча хаберленди, ани Аллах аклээр йабанӂы миллетлердӓн оланнары инаннан. Онуштан илкин Авраама бу ии хабер верилди: «Сендӓ иисӧзленеӂек хепси миллетлӓр». 9Ӧлӓ ки, оннар, ким инанэр, иисӧзленерлӓр инанӂы Авраамнан барабар. 10Хепси, ким умутланэр, ани доору сайылаӂэк Закону таманнамаклан, бетва алтында булунэрлар, зерӓ вар йазылы: «Бетвалы хепси оннар, ким херзаман чалышмээр таманнасын хепсини, не Законун кийадында йазылы». 11Танынэр, ани кимсей Законнан доору сайыламаз Аллахын ӧнӱндӓ, зерӓ вар йазылы: «Ким инаннан доору сайылэр, о йашайаӂэк». 12Ама Закон диил темелли инанда, буна каршы, «Ким таманнайаӂэк сымарламаклары, о бунуннан йашайаӂэк». 13Христос куртарды бизи Законун бетвасындан, ачан О бетвалы олду бизим ичин. Зерӓ вар йазылы: «Бетвалы хепси, кимин ӧлӱсӱ аачта асылы». 14Бу олду, ки иисӧзленмӓк, ани аданмыш Авраама, олсун колай Иисус Христозун араӂылыыннан даалсын йабанӂы миллетлерӓ, да биз инаннан кабледелим аданмыш Духу. 15Кардашлар! Бир ӧрнек верейим инсан йашамасындан. Макар ки бир бааланты саде инсандан йапылы, йок насыл биркимсей ону бозсун еки она бишей еклесин. 16Адамаклар верилди Авраама хем онун сенселесинӓ. Аллах демеер «сенселелеринӓ», сансын чок инсан ичин, ама ачан деер «сенин сенселенӓ», лафедер бир Адам ичин, Ангысы – Христос. 17Тӓ, не истеерим бунуннан сӧлемӓӓ: Бааланты, ани ӧнӂӓ Аллахтан курулу, йок насыл бозулсун Айоз Законнан, ани дӧртӱз отуз йылдан сора гелди, ӧлӓ, ани адамак куветсиз калсын. 18Зерӓ, еер мирасчылык Закондан тутунарса, озаман тутунмээр адамактан, ама Аллах мирасчылыы адамаклан Авраама верди. 19Озаман нечин лӓӓзым Закон? Закон екленди, ки кабаатлары ӱзӓ чыкарсын, Авраамын сенселеси Христос гелинӂӓ, Ангысы ичин сӧленер бу адамак. Закон верилди ангиллӓрлӓн, бир араӂы ашыры. 20Салт бир тараф варса, араӂы диил лӓӓзым, Аллах са салт бириӂик. 21Не дейеӂез? Закон каршы дурэр мы Аллахын адамакларына? Олмаз, бир сыра билӓ! Еер верилмиш олайды бир закон, ани гетирӓбилеӂейди йашамак, озаман доору, ани инсан доору сайылаӂэйды Закондан. 22Ама Айоз Йазылар хепсини капээр гӱнах алтына, ки аданмыш баашыш, ани инаннан Иисус Христоза темелли, верилсин инанӂылара. 23Инан гелинӂӓ, Законун капанӂысыйдык, сансын зынданда китлийдик о вакыдадан, ачан инан лӓӓзымды ачылсын. 24Бутӱрлӱ, Закон, ушак бакан чырак гиби, бизи Иисус Христоза гетирди, ки инаннан доору сайылалым. 25Ама биз инандык��ан сора, диил лӓӓзым Закон таа бизи баксын. 26Хепсиниз, инаннан Иисус Христоза, олэрсыныз Аллахын ооллары. 27Хепсиниз, ким ваатизликтӓ Христозлан бир олдунуз, Христозлан гииндиниз. 28Йок шиндӓн сора не иудей, не урум, не чырак, не сербест, не адам, не кары; Иисус Христозда хепсиниз бир. 29Еер сиз Христозунсайдыныз, озаман Авраамын сенселесийсиниз да мирасчы олэрсыныз Аллахын адамасындан.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/3","date":"2017-08-24T10:54:38Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886133449.19\/warc\/CC-MAIN-20170824101532-20170824121532-00357.warc.gz","language":"gag","language_score":0.9999953508,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.9999953508377075}","num_words":1921,"character_repetition_ratio":0.05,"word_repetition_ratio":0.036,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85645.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Падишах Тиверий Кесарын онбешинӂи чорбаӂылык йылында Понтий Пилат кулланыӂыйды Иудейада. Ирод Галилейанын кулланыӂысыйды. Филип, Иродун кардашы, кулланыӂыйды Итурейа хем Трахонит ерлериндӓ. Лисаний кулланыӂыйды Авилини ерлериндӓ. 2Аннан хем Кайафа баш попаздылар. О вакыт Аллах лафетти Иоана, Захарийанын оолуна, ангысы йашарды чоллукта. 3Иоан гитти Иордан суйун долай ерлеринӓ, насаат едерӓк, ани инсан лӓӓзым дӧнсӱн гӱнахларындан Аллаха хем ваатиз олсун, ки баашланмак еденсин. 4Бу олду, ниӂӓ йазылыйды пророк Исайанын кийадында: «Бааранын сеси чол ердӓ ишидилер: \"Саабийӓ йолу хазырлайын, йолӂаазлары узладын. 5Хербир ойук долдурулсун, ӱӱсеклик алчалдылсын, иири йоллар узладылсын хем чукурлу йоллар дӱзледилсин. 6Хепси инсан аннасын Аллахтан куртулмайы\"». 7Иоан данышты инсаннара, ангылары гелӓрди, ваатиз олсуннар, оннара дейип: «Йылан йаврулары, ким ӱӱретти сизи, качасыныз Аллахын гелӓр ӱфкесиндӓн? 8Йапыныз йакышыклы мейва, гӧрӱнсӱн, ани дӧндӱнӱз Аллаха гӱнахларыныздан, да бошуна дӱшӱнмейин, дейип: \"Бизим бобамыз – Авраам\", зерӓ сӧлеерим сизӓ, ани Аллах бу ташлардан вар насыл йапсын ушак Авраама. 9Артык наӂак фиданын кӧкӱндӓ саплы дурэр. Хербир фидан, ани гетирмеер ии мейва, кесилеӂек да атешӓ атылаӂэк». 10Инсаннар сорардылар: «Е биз не йапалым?» 11О ӂувап етти: «Кимдӓ вар ики руба, пайлашсын онуннан, кимдӓ хич йок, хеп ӧлӓ йапсын о да, кимдӓ имеелик вар». 12Гелди харччылар, ваатиз олсуннар дейни, да сордулар: «Ӱӱредиӂи, биз не йапалым?» 13О ӂувап етти: «Истӓмейин таа зеедӓ харч ондан каарӓ, не сизӓ сымарланмыш». 14Аскерлердӓн кимиси сордулар: «Е биз не йапалым?» О ӂувап етти: «Кимсейдӓн бишей алмайын коркутмаклан, кимсейи йалан лафларлан кабаатландырмайын, шӱкӱр олун ӧдеенизӓ». 15Инсан, чӱнкӱ беклӓрди, гелсин Христос, хепси дӱшӱнӓрди Иоан ичин: «Аӂаба, О диил ми Христос?» 16Иоан ӂувап етти хепсинӓ: «Бӓн сизи суйлан ваатиз едерим, ама беним ардыма гелер О, Ким таа каави бендӓн. Бӓн диилим йакышыклы чӧзмӓӓ Онун айак капларынын тасмаларыны. О сизи Айоз Духлан хем атешлӓн ваатиз едеӂек. 17Онун елиндӓ кӱрек, О паклайаӂэк тыназыны. Боодайы топлайаӂэк амбара, ама плӓвайы йакаӂэк сӱӱнмӓз атештӓ». 18Бутӱрлӱ насаат едӓрди Иоан Ии Хабери хем верӓрди чок башка насаатлар да. 19Иоан таказалады Ирод бейи о бетерӓ, ани о алды кендинӓ кенди кардашынын Филипин карысыны, Иродиадайы, хем хепси башка кӧтӱ ишлери ичин дӓ. 20Бунун ичин Ирод капады Иоаны зындана. 21Хепси инсандан сора Иисус да ваатиз олду. О дуа едӓркӓн, ачылды гӧк, 22Айоз Дух инди, гӧрӱнӓр гугуш тени гиби, Онун ӱстӱнӓ. Гӧктӓн ишидилди бир сес, ани деди: «Сӓнсин Беним севгили Оолум, Сендӓ Беним ислеелиим». 23Ачан Иисус чекетти инсаны ӱӱретмӓӓ, О бир отуз йашындайды. Ниӂӓ инсан сайарды, О Иосифин оолу, Илинин оолу, 24Матфатын оолу, Левийин оолу, Мелхийин оолу, Йаннайын оолу, Иосифин оолу, 25Маттафийанын оолу, Амосун оолу, Наумун оолу, Еслийин оолу, Наггейин оолу, 26Маафын оолу, Маттафийанын оолу, Семейин оолу, Иосихин оолу, Иоданын оолу, 27Иоананын оолу, Рисанын оолу, Зоровавелин оолу, Салафиилин оолу, Нирийин оолу, 28Мелхийин оолу, Аддийин оолу, Косамын оолу, Елмадамын оолу, Ирин оолу, 29Иисусун оолу, Елиезерин оолу, Иоримин оолу, Матфатын оолу, Левийин оолу, 30Симеонун оолу, Иуданын оолу, Иосифин оолу, Ионамын оолу, Елиакимин оолу, 31Мелеанын оолу, Меннанын оолу, Маттафанын оолу, Нафанын оолу, Давидин оолу. 32Иессейин оолу, Овидин оолу, Воозун оолу, Саланын оолу, Наассонун оолу. 33Аминадавын оолу, Админин оолу, Арнийин оолу, Есромун оолу, Фаресин оолу, Иуданын оолу, 34Иаковун оолу, Исаакын оолу, Авраамын оолу, Фаранын оолу, Нахорун оолу, 35Серухун оолу, Рагавын оолу, Фалекин оолу, Еверин оолу, Саланын оолу, 36Каинанын оолу, Арфаксадын оолу, Симин оолу, Нойун оолу, Ламехын оолу, 37Мафусаланын оолу, Енохун оолу, Иаретин оолу, Малелеилин оолу, Каинанын оолу, 38Еносун оолу, Сифин оолу, Адамын оолу, Аллахын оолу.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/3","date":"2017-08-22T14:02:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886110774.86\/warc\/CC-MAIN-20170822123737-20170822143737-00632.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":2194,"character_repetition_ratio":0.063,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":72752.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Еер лафедӓрсейдим инсан дилиндӓ йада ангил дилиндӓ, ама севгим йоксайды, бир ӧтӓр бакырым еки бир уулдар кимвалым. 2Еер бендӓ варсайды пророклук беӂериклии, еер билирсейдим хепси саклы ишлери хем едендисейдим бӱтӱн билгичлии, еер варсайды бӱӱк инаным, байырлары да ериндӓн дииштирейим, ама йоксайды севгим, озаман бӓн бишей диилим. 3Еер бӱтӱн варлыымы баашларсайдым, ки дойурайым фукааралары, еер гӱӱдеми атешӓ верирсейдим, ама севгим йоксайды, бана бундан хич бир файда олмаз. 4Севги чок дайанар, иилик йапар, севги кысканмар, ӱӱнмӓр, кабармар. 5Севги кӧтӱ кендини гӧтӱрмӓр, аарамар файда кендисинӓ, тез ӱфкеленмӓр, кӱсӱ тутмар, 6кӧтӱлӓӓ севинмӓр, ама аслылаа севинир. 7Севги хепсини ӧртер, хепсини инанэр, хепсинӓ умут едер, хепсинӓ дайанэр. 8Севги хич дургунмар. Пророклук сона гелеӂек, диллӓр сусаӂэк, билгичлик кайбелеӂек, 9зерӓ бизим билгичлик кедерли, бизим пророклук диил таман. 10Ама ачан таманнык гелеӂек, озаман хепси, не кедерли, йок олаӂэк. 11Ушаккан, бӓн ушакчасына лафедӓрдим, ушакчасына дӱшӱнӓрдим. Ама олгуннандыйнан, ушак ишлериндӓн бракылдым. 12Шинди хепсини ниӂӓ бир думанны шишедӓн гӧрериз, ама озаман гӧрӱшеӂез ӱз-бе-ӱз. Шинди беним билгичлиим кедерли, ама озаман Аллахы таныйаӂам ӧлӓ, ниӂӓ бӓн танынмышым. 13Шинди калэр буннар ӱчӱ: инан, умут хем севги, ама севги оннардан таа бӱӱк.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/13","date":"2017-08-19T19:06:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105712.28\/warc\/CC-MAIN-20170819182059-20170819202059-00683.warc.gz","language":"gag","language_score":0.9999889135,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.9999889135360718}","num_words":758,"character_repetition_ratio":0.055,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":80242.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Буну демӓӓ истеерим: некадар вакыт мирасчы ушак булунэр, о бишейлӓн чырактан айырылмээр, макар ки чорбаӂы хепсинӓ. 2О бакыӂыларын хем векиллерин запында о вакыдадан, незаманадан бобасы беннеди. 3Бутӱрлӱ биз дӓ, некадар вакыт духчасына ушактык, окадар вакыт чырак булунардык дӱннейин башланкы ӱӱретмеклеринӓ. 4Ама, ачан вакыт таманнанды, Аллах бизӓ Кенди Оолуну йоллады, Ангысы дууду карыдан да йашады Законун запында, 5ки куртарсын оннары, ким булунэр Законун запында, да бусой ооллук еденелим. 6Чӱнкӱ ооллук едендиниз, Аллах Кенди Оолунун Духуну ӱреенизӓ йоллады, ани баарэр «Авва!» – аннамасы «Боба!» 7Онуштан сӓн шиндӓн сора диилсин чырак, ама оол, да чӱнкӱ оол олдун, Аллах сени мирасчы йапты. 8Вакыдын бириндӓ, ачан танымардыныз Аллахы, чырак булунардыныз аллахлара, ангылары диил хакына аллах. 9Ама шинди таныйэрсыныз Аллахы, таа доорусу, Аллах сизи таныйэр. Ӧлейсӓ, насыл енидӓн геери дӧнерсиниз йуфка хем паасыз башланкы ӱӱретмеклерӓ, ангыларына сиз енидӓн чырак олмаа истеерсиниз? 10Тутэрсыныз гӱннери, айлары, вакытлары хем йыллары. 11Сизин ичин коркэрым, сиздӓ савашмам наафилӓ калмасын. 12Кардашлар, йалварэрым, олун беним гиби, зерӓ бӓн дӓ олдум сизин гиби. Сиз бишейлӓн бана зарар йапмадыныз. 13Ниӂӓ билерсиниз, илк сыра насаат еттим сизӓ Ии Хабери, чӱнкӱ гӱӱдейӂесинӓ хастайдым. 14Бу хасталыым сизӓ бир денемӓкти. Буна бакмайарак, сиз бени ашааламадыныз хем рететмединиз. Сиз бени, ниӂӓ Аллахын ангилини, каблеттиниз, ниӂӓ Иисус Христозу Кендини. 15Не олду о мутлулуктан, ани озаман дуйардыныз? Шаатлык едерим, ани еер олайды колай, сиз чыкараӂэйдыныз кенди гӧзлеринизи да бана вереӂейдиниз. 16Аӂаба, шинди бӓн сизӓ душман мы олдум, чӱнкӱ аслысыны сӧледим? 17О адамнар сизи казанмаа гиришерлӓр, ама диил ии неетлӓн. Салт истеерлӓр сизи биздӓн айырсыннар, ки оннар ичин чалыш��сыныз. 18Иидир, диил саде ачан бӓн араныздайым, чалышкан оласыныз, ама херзаман. 19Бӓн сизин ичин, ушакларым, енидӓн ана зеетлериндейим, о вакыдадан, ачан сиз етишеӂениз Христос гиби оласыныз. 20Некадар истӓрдим шинди сизиннӓн олайым да сесими дииштирейим, зерӓ шашэрым бу халыныза! 21Сӧлейин бана сиз, ким Айоз Законун запында олмаа истеерсиниз, не, билмеерсиниз ми, не деер Закон? 22Вар йазылы, ани Авраамын ики оолу варды: бириси чырак карыдан, ӧбӱрӱ сербест карыдан. 23Оолу чырак карыдан ӧбӱр адамнар гиби дууду, ама оолу сербест карысындан Аллахын адамасына гӧрӓ дууду. 24Буннары лӓӓзым аннамаа бир бензетмӓк гиби. Бу карылар – ики бааланты: бириси Синай байырындан, чыраклык ичин дуудуран, ангысы Агар. 25Агар – Аравийада Синай байырыдыр, да шиндики Иерусалимӓ бензеер, зерӓ о шинди чыраклыкта булунэр ушакларыннан барабар. 26Ама гӧктеки Иерусалим сербест. Одур бизим анамыз. 27Зерӓ вар йазылы: «Севин сӓн, ушак дуудурамайан кары, ани хич дуудурмадын. Сесини калдыр да баар, сӓн, ани дуудурмак аарысы чекмедин, зерӓ бракылмыш карынын таа чок ушаа олаӂэк, некадар онун, кимин коӂасы вар». 28Кардашлар, сиз дӓ, ниӂӓ Исаак, Аллахын адамасына гӧрӓ дуулмуш ушакларсыныз. 29Ама ниӂӓ озаман оол, ким дууду ӧбӱр адамнар гиби, кооларды ону, ким дууду Аллахын Духунун сӧзӱнӓ гӧрӓ, хеп ӧлӓ олэр бӱӱн дӓ. 30Ама не деер Айоз Йазы? «Коола чырак карыйы хем онун оолуну, зерӓ чырак карынын оолу мирасчы олмайаӂэк барабар сербест карынын оолуннан». 31Ӧлӓ ки, кардашлар, биз диилиз чырак карынын ушаклары, ама сербест карынын.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/4","date":"2017-08-23T14:49:31Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886120573.0\/warc\/CC-MAIN-20170823132736-20170823152736-00358.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1874,"character_repetition_ratio":0.042,"word_repetition_ratio":0.025,"special_characters_ratio":0.196,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84164.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Гӧктӓ бир бӱӱк нышан гӧрӱндӱ: бир кары гӱннӓн сарылы, ай айаклары алтында, башында да бир фенец оники йылдызлан. 2Кары маамулду, дуудурмак аарыларындан зеетленӓрди хем баарарды. 3Сора бир башка нышан гӧктӓ гӧрӱндӱ: бӱӱк бир кырмызы дракон еди кафайлан хем он буйнузлан, кафаларында да еди корона варды. 4Онун куйруу, гӧктеки йылдызларын ӱчӱнӂӱ пайыны сӱрӱклейип, ерӓ дӱшӱрдӱ. Сора дракон дикилди карынын ӧнӱнӓ, ани лӓӓзымды дуудурсун, ки дуудурдуу заман ушааны йутсун. 5Кары дуудурду бир оол – бир чоӂук, ангысы хепси миллетлери демир бастоннан гӱдеӂек. Ушаа хемен алынды Аллахын ӧнӱнӓ, Аллахын чорбаӂылык скемнесинӓ. 6Ама кары пустийалаа качты, нередӓ онун ичин ер Аллахтан хазырланмышты, ки орада бин икиӱз алтмыш гӱн бесленсин. 7Гӧктӓ олду ӂенк. Михаил ангиллериннӓн барабар дракона каршы ӂенк еттилӓр. Дракон хем онун ангиллери да ӂенк етти, 8ама каршы дурамадылар, артык оннара гӧктӓ ер булунмады. 9Бӱӱк дракон, евелки йылан, ангысына денер диавол хем шейтан, ани бӱтӱн дӱннейи алдадэр, ерӓ атылды хем онуннан барабар онун ангиллери дӓ. 10Бӓн ишиттим бир бӱӱк сес гӧктӓн, ани дейӓрди: «Шинди куртулмак, кудрет, бизим Аллахын падишахлыы хем Христозунун заабитлии ерлештирилди, зерӓ ашаа атылды бизим кардашларын кабаатландырыӂысы, ким геӂӓ-гӱндӱз оннары кабаатландырарды бизим Аллахын ӧнӱндӓ. 11Оннар енседилӓр ону Кузунун каныннан хем кенди шаатлыкларынын сӧзӱннӓн, зерӓ артык кенди ӂаннарыны кыймадылар да ӧлӱмӓ вердилӓр. 12Онуштан севинин, гӧклӓр хем гӧктӓ йашайаннар! Ама вай сизӓ, ер хем дениз! Зерӓ сизӓ диавол бӱӱк ӱфкейлӓн инди, билерӓк ани аз вакыды калды!» 13Дракон, ачан гӧрдӱ, ани ерӓ атылмыш олду, башлады кооламаа карыйы, ангысы дуудурмушту чоӂуу. 14Ама карыйа ики бӱӱк картал канады верилди, ки учабилсин йыланын ӧнӱндӓн пустийалаа, кенди еринӓ, нередӓ дойурулаӂэк бир вакыт, вакытлар хем йарым вакыт. 15Дракон кенди аазындан су салверди, ниӂӓ бир акар дерӓ, карынын ардына, ки ону, селлӓн алып, гӧтӱрсӱн. 16Ама ер йардым етти карыйа, ачты аазыны да йутту суйу, ани дракон аазындан салвермишти. 17Дракон карыйа ӱфкеленди да гитти ӂенк етмӓӓ карынын сенселесиндӓн калма инсаннан, ангылары Аллахын сымарламакларыны таманнээрлар хем ангыларында вар шаатлык Иисус ичин. Сора денизин куму ӱстӱндӓ дурду.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/12","date":"2017-08-20T12:37:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886106465.71\/warc\/CC-MAIN-20170820112115-20170820132115-00430.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1305,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.002,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93184.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 29, 1992, Baku, Azerbaijan\n. 7Г* U£¿SЛ OCT ¡9ft\nМ CEHTJABP 1992-чи ИЛ. ПвРШеНМ ЖХШАМЫ, И» ДО (21809)\nKYHYH\nОсасы 1И#-п «И» гоДОмуидур.\nК YH ДЭЛИ К ИЧТИМАИ-СИМСИ ГЭЗЕТ\nГМ1МОТМ s пи\n«о*\nЭфганыстаиын му»9ГГФ1И президенти БурНануд ANN Раббанм билдирмишдир ки, кечмиш Сов гг Ит тжрагымын Ьазырдв афгамыствнда см пены паи hop би есирлери «лазым кален вахт» над едилечеклер.\nЭсирлорин да^ишдирилмоси просаси »китарафли опма-лыдыр. Эфганыстан лидори «ауиуи Пакистана даалат сафари-иии баша матмасы мунасибатила квчирилмиш мвтбу#т ко»-франсында чыхыш адарак дамишдир: «Виз Ьарби асирлари\nатмишик. Лакни бу лросас биртарафл доаадв о л ai ист«{ирик*.\n«р Ьиссасини ааад —^----- ...\nолмушдур. Виз взбакмстанда аа Молдоаада олан Эфган hap\nhap вахтыныз\nРедакси]аиыза хе)ирхаЬ-лыгда, ишкузарлыгда ]ахщы ад чыхармыш бнр зи]алы кэл-мишди. Сннэсн долу иди. Аг ры-ачыларымыэдан бнр хе}-ли ттпшлтпяядаи СОНра бИЛ-днрдн ки, онун бела алышыб ]анмагы бэ'зилэрннэ де]нн-кэнлнк тэ'сири багышла]ыр. Лакнн кврдуклврини, ду1дуг-лярынц се]лэмэиэ1и унсн1-1»ТДЭ олдуру адамлара, халга гаршы хэ]анэт са!дыгындан суса билмир. Гонагымыз «Ьэр вахтыныз хе1нр!» руб-рнкасына бнр мевзу да Верди: «Ге|рэт». Онун деднклэ-рннн олдуру ними сиза да чатдырырыг:\n— Гардаш, бу гejpэт де-]нлэн ади сез де]нл. Ге]рэт ияллэтнн чевЬэрнднр, ш^э-тнднр, енержисиднр. Мнллэ-тнн ге]рэтлн оруллары на гэ-дар чохдурса, онун угурлары, тарэггиси да бнр о гадар сан-баллы олур. Ге1рэтн олан орул Ватэнин дар кунундэ ан гн]мэтлн сэрвэтн олан чаны-ны бела эснркэмир.\nГе]рэт езунэ, аилэсинэ, го-Ьум-эгрэбасына, дост-танышы-на кэрэклн олмагла ]анашы, Ьэм да таным адыг л арына\nалнндэн кэлэнн эсиркамэиэк ке}фиЛэтнднр. Ге]рат чэм^-]эт гаршысында борчуну баша душуб Ьеч бнр дэ'вэт кез-лэиэдэн хе|нрхаЬ эмэлэ гощу лмаг демэнднр.\nА1ыг-са]ыглыг, ад лары ду-нэндэ галмыш га]рэтлн о гул-лары кыза лазымынча еЬтн-\nСда ге$рэт нишанэсиднр. сона ]ахынлашыр, Ьасан Зардабн ними азиан бнр Вэтан орлунун 1убнле*н нсэ ¿ада душмур. Нариман Нэрн, манов ними бнр шэхси^этнн ады устунда 1енндэн келкэ-лар долашырса, ге]рэтнмизи палат кнмн гаршымыза го]уб нн]а душунмурук? Ге)рэт миллэтин башында палат дыр. Онун шэрафннн артырыб-азалданса бнзнм эмэлларн миздир.\n* Товуз рвюнунун Ерм*инстаил« ЬзмсзрЬзд lífíSSL\nss55t илудирн»д rsKSs: йгжяик ■ sas-«« .♦—\nНазырлыга малик двJYШЧYЛЭpдэн нбарэтднр.\n* Сарбэдлэрнмизнн кещн|нндэ.\n* Де]уш нввбэсннз ьазырлыг. ___\nэ|с Баш ле}тенант Илгар ИбраЬимов вэ дв1ушчу BaxTHjap Маммэдо .\nБМТ НУМАЮНДвЛвРИ БАКЫ1А К0ЛМИШДИР\nКАИН сокфбр (Аварии-формуи мухбири). Бу кун БМТ-иии гачгыиларын иши yapo «ли комиссарлыгынын нумз]он-до hoj'oTH Бакь*а колмиш-дир. Онун торкибиио Жан Клауда Консолато (иума|«и да haj'oTHHHH раЬбари), Жоал Бутрос, Саси Лалира аа Кла-рамс (комиссарлыгым бал кода иума)андаси) дахилдирлар.\nНума{андо haj'oTKMMH уза-лари республика харичи ишлор мазиримин муаамми Алберт Саламоала карушмушлар. Ер-маиистаи — Азарба)чан муна-гишаси, Распубликадакы ичтм-маи-си|аси вазиЦат, гачгым-ларыи Медана келмесинин сабаблари аа оиларыи аази)-|Оти барада саЬбат нотмиш-дир Гонаглар Азарба{чаида гачгынлара 'Нумамитдр jap дым кастарилмасииии тахиики ма-салаларими Налл отмок, Кабала гачгымларым ]арлошдирилди]и pa jo млардакы аази))атла таиыш олмаг истодиклариии билдир-мишлар.\nДаими )аша|ыш )арлариии торк oiMojo мачбур олмуш шохслорла иш узра даалат ко-митасиида каруш кочирилммш-Дир.\nНума)ондо Kaj'aTH узвларииим гачгымларым )арлашдирилди]и Губа, Хачмаз, Тартар, Барда аа Хызы р^оиларына сафари мазарда тутулур.\nби асирларин да азад одилмосини\nЧехо-Cловакм|*иым карими ишлор назири 1озеф Мораачик БМТ баш мачлнсинии 47-ми сесси)асында вида чыхышыида билдирмишдир ки, Чвхо-Слова-ки|а Фодораси|асы «чох оНтшадл ки, иолом илин (амварымдаи даЬа моамуд олма|амагдыр».\nЧахо-Слоааки]аиын харичи ишлор назири умидаар олдугу-ну билдирмишдир ки, БМТ-нин узвлори фадараси)а даты л-дыгдан сонра Чахи)а аа Словаки)« распубликаларымы аз сы-раларына «мумкун гадар таз» габул адачаклар.\n«Санди оислросс» гоаоти (азмышдыр ки, ССРИ-нии кочмиш прозидонти Михаил Горбачов Pycnja-ныи АБШ-дакы софири сифотило дун|а си|асоти coh-\nиосиио га|ытмага моНд косторир.\nГазат Москзадакы дипломатии даироларо истииад адарак )«зыр: М. Горбачоау Руси]ада «а нуфуэлу cnjacn фоидда ак-copnjjoTHH маНал го{мадыгы икинчи дарачали рол гена атмир. Газат даНа сонра кастарир ки, онун камакчилари Pycnja Ха-ричи Ишлар? Назирли]инд« халаати даиышыглар апармыш-лар. Бу масалв гати гарар габул адилмаси учун Б. )алтснна тагдим олунмушдур. Онун расми шахсларн иса бу тазадлы таклиФла алагадар Москвада мухалифатин лидарлари ила маслапатлашмалара башламышлар.\n«Инфосв институтунун кечирди)и po'j toprycy-(«ун ногимолори косторир ки, Алмаии)амын бирлош-мосиидом кочои ики ил орзикцо «Умумалмоии|о ооимдов Колл одилмомиш пробломлорин са|ы\nаэалмвмышдыр.\nОлкаиин шарг Ниссасинда ан к ос кин лробламлар узун чакан игтисади баКран аа кутлави ншсизликдир. Институтун ма'луматына кара, качмиш АДР аразисмида jamajaH алмамла-рын 36 фаизи аааалкиндан даЬа ¡ахшы )ашадыгыны Насаб адир. Сорту иштмракчыларынын 24 фаизи |аиа да )'аш«)ышларымдам разыдыр. Шарги Алмани|а сакинларииин 40 фмзи иса ин-дики >ази)]атдан наразы олдугуну билдирмишдир.\nаа РИТА—СОТ А-ныя шв лужатдары\nФото А. МдММЭДОВУНДУР.\n28 CEHTJABP\n-Ф- АГДАМ\nХанабад кэнди вэ JaxHH-лыгдакы бир сыра JyKcaK-ликлэр угрунда де)уш давам едир. Сон ики кундэ Ъавала-рын кэскин шэкилдэ flOjHIII-мэси, flejcaH JarMacbi эмэли)-]атын кедишинэ тэ'сир кес-тэрсэ дэ. эскэрлэримиз вз мевгелэриндэн кери чэкилмэ-мишлэр.\nАгдам шэЬэри вэ pajOHyH Лухары* Гарабагла ЪэмсэрЬэд кэндлэри Эскэран, Ханабад,\nНахчываник вэ Кулаблы Jyn-сэкликлэриндэн «Град» атэ-шинэ тутулуб. Ларалананлар вардыр. Бир сыра jaiuajuui биналарында jaHFHH баш вер-мишдир.\nЭлимэдэдли, Элагалы, Ха-чын-Дэрбэнд, Моллалар, Курдлэр кэндлэри Ьэлэ дэ душмэнин топ вэ ракет атэ-шинэ мэ'руз галыр. Бу.кэнд-лэрдэ 20-дэн чох ев дагыл-мышдыр. Белмэлэримиз на* )ин баЬасына oírypea-олеун ИэЛЛеДИЧИ 9h9MHjj9T0 мвлик\nДашбашы ^ксэкликлэриндэ моИкэилэнмэлидирлэр. Экс-тэгдирдэ адлары чэкилэн кэндлэрин тале)и тэЬлукэ ал-тында гала билэр.\nаг дера\nA3ep6aj4aH Ордусунун бу белкэдэки устунлу^г шэксиз дир. Тартэр вэ Кэлбэчэр бол-мэлэринин Дв1ушчулэри баш-ладыглнры * эмэли))атлары угурла давам етдирирлэр.\nДушмэн мугавимэти кучлэн-дирсэ дэ гэпрэман ордумузун T93jHTHH9 таб котирмир. Б0Л-мэлэримиз Чылдыран кэнди-нэ вэ )ахынлыгдакы страте-ЖИ 9h9MHjj9MH )уксэкликло-рэ там нэзарэт едирлэр. Базы рда ермэнилэрин кучлу мовге тутдуглары Вэнк во Сырхавэнд кэндлэри угрунда ганлы де!ушлэр кедир.\nЭдэддп СУЛТАНОВ.\n; «Халг гэзетя»няя мухбярн\nАГДАМ - АГДОРЭ.\nАБШ дев лат делартаментинин нума|эндоси ила коруш\nБАКЫ, 29 саит|абр (Азарин- рактор дашымалы аа ики алка формуй мухбирн). Asap6aj4aH олагаларин бир чох\nпрозидонти Эбулфоз Елчиба) чвЬ#тл#рини .Ьат. атмали-АБШ даалат дапартамантииин к\nнумв)андаси Ричард Каузлари- Д**р.\nчи габул отмишдир. Р. Каузларич cahoot зама-\n9. Елчиба) Бирлашмиш Штат- иы дамишдир: «Биз дамокр«-парна Азерба)чаи арасында тик чами))ат гуран аа базар алагалари саЬмаиа салмаг лу- игтисади)|«тыиы инкишаф ат-зумуидан данышараг домиш- дирмак |олу ила иралила)аи дир ки, икмтарофли мугваила Азорба]чанла муиасибатлари-багламмасы омакдашлыгын миза ба|ук аНамиЦат ааририк». маЬкомланмасино комак а дар- Онун двди)ииа кора, Бирлаш-\nди. Бу мугмия. МдПМЪЬчОУ\nаз гаршысына го|дугу магсад-лара jaxbiH аахтларда чатма-сыиа май« олан осас амил-лардан биринии — Гарабаг баЬраныиын динч jonna ара-дан галдырылмасы учуй ca'j KaCTopMoja Назырдыр.\nКарушда Азарб«)чанын дав-лат мушааири Вафа Гулу зада ■о АБШ-ын Азарба)чандакы сафири Ричард Ма)лс иштирак атмишлар.\nАзарнмформ.\nОбулфэз Елчибэ] Мисирэ керушэ дэ'вэт олунмушдур .\nМисир Эрэб республикасы- нэ кучлу тэ'сир кестэрмиш\nнын президенти МэЬэммэд Ьусни Мубарэк Азэрба)чан Республикасынын президенти Эбулфэз Елчибэ)и онун y4Y» элверишли вахтда Мисирэ\nкерушэ дэ'вэт етмишдир.\nМисир президентинин ъ ТубуНДа бвЗуК C9MHMHjj9T вэ\nрэгбэт Ьисси илэ де)илир ки, тэЪсил назиринин вэ вэгф ишлэри назири доктор Мэ-Иэммэд Эли МЫ1чубун Бакы. Ja сэфэри ики элкэ арасында эмэли вэ сэмэрэли эмэк-дашлыг 1олунда невбэти ад-дымлардыр. Бакылы Ьэмкар-лары илэ керушлэри вэ ceh-бэтлэри нэтичэсиндэ Мисир елчилэриндэ japaHMbim мус-бэт тээссурат Мисир тэрэфи-\nвэ онун мухтэлиф саЬэлэрдэ: MOflaHHjjaT вэ тэпсил, хусу-силэ халгларын мэ'нэви вэ милли ирси мэсэлэриндэ A39p6aj4aHfla эмэкдашлыгы вэ гаршылыглы фэал^)эти инкишаф етдирмэк эзмини икигат артырмышдыр.\nМисир президенти Иэмчи-нин rejfl етмишдир ки, президент Елчибэ1ин мудрик, узагкерэн вэ тэмкинли харичи cnjac9TH Гарабаг мунаги-шэсинин A33p6aj4aH эрази-синин 6yTeBnyJYHa вэ тоху-нулмазлыгына Ъермэт бэслэ-мэк вэ онун бутун вэтэндаш-ларынын пугугларына эмэл етмэк принсиплэри эсасында динч ¿олла арадан галдыры-\nлачагына умид етмэ]э имкан верир. Мисир A3ap6aj4aHbiH JeHH рэИбэрл^инин ¿енидэн-гурма ¿олунда атдыгы дуз-кун аддымлары, Азэрба]чан халгынын дапа Jaxшы кэлэ-49jH наминэ игтисади исла-Иатлар програмыны hajaTa кечирмэк вэ ичтимаи инкишаф саИэсиндэ керулэн тэд-бирлэри сур'этлэндирмэк ca'J-лэрини 6eJyK марагла излэ-JHP- .\nМэЬэммэд Ьусни Мубарэк ез мэктубунун ахырында\nШэз Елчибэ]э вэ дост aJnaH Аалгьша саламла* рыны вэ сэмими арзуларыны ]етирмишдир.\nАзэрииформ.АЛИ СОВЕТДд ГдБУЛ\nСент]абрын 27-дэ A3ep6aJ-чан Республикасы Али Советники садри Иса Гэмбэров АБШ довлат катибинин Ав-ропа ишлари узра кемэкчи-синин муачмю Ричард Кауз. ларичи габул етмишдир Cefi-бэт заманы Азарба]чан — Америка муиасибатлари, Га-рабагда B83HjjaT ва башга мэ-сэлалар атрафында фикир мубадиласи олмушдур. И. Гамбаров умид етдоОини билдирмишдир ки, америкалы гонагын Азарба]чана сэфари ики елка арасында алагэла-рин моЬкамланмасина комак едачакдир. ^ д\nГэбулда АБШ-ын Asap6aJ-чан Республикасындакы фев-гэл'адэ вэ caaahMjJaTAH сэ-фири Ричард Majac иштирак етмишдир.Азарииформ.\nИТИРИЛМИШ ИНАМЫ ГАЛАРАЧАГЫГ\nТэшэббусун ИЗИ ИЛЭ\nТохум ��аваЗыдыр, экэнэ миннэт\nАлимлэр Ьэла гадим заман-дан бэри апардыглары ахта-рышлар натичэсиндэ тэрки-биндэ шэкэр олан бир сыра агач вэ от биткилэри муэ^эн етмишлэр. Мае ал эн, онлардам бири хурманын невлариндэн слан шакар палмасыдыр. Ьа-зырда бу haMHmajambui ага-чын шэкэриндэн рутубэтли тропик шараитда кениш ис-тифадэ олунур. Ьиндистанда. Ьинд—Чиндэ, Мала] архипе-лагында вэ дикэр елкэлэрдэ онун чичэк гычаларындан хусуси палма ширэси чэки-лир, шэкэр, чахыр алыныр. Бу тирании тэркибиндэ шэ-кэрин мигдары 16—18, бе'зи Ьалларда. harra 22 фаиз тэш-кил едир. Дэнли биткилар фасилэсинэ мэнсуб олан шэкэр гамышында иса шэкарин мигдары# 16—26 фаиздир\nБи]ан чохиллик от дур. Эса-сан Аралыг дэнизи Ьевзасин-дэ, Jaxbm Шэргда, Загафга-зиЗада вэ Орта AcHjaAa ja-]ылмышдыр. Лакин сэна]едэ шэкэр истеЬсалы учун 6hJkh ]етншдирилмэсинэ тарихэн A3ap6aj4aHAa, сонралар Су-ри]ада башланмышдыр, Шэкэр бир гаЗда олараг би]анын кок широенндан алыныр. Бу-рада онун мигдары еколожи шэраитиндан асылы олараг 16—22 Фаиздир.\nШакар чугундуру икиил-лик биткиднр. Биринчи илдэ онун коку ва Japñar генчэси\nинкишаф едир. ПaJыздa кок-лэр чыхарылыб хусуси ан-барларда сахланылыр. Л аз да басдырылыр, бу заман кул генчэси инкишаф едир вэ чугун дур (кек) чох бeJYJYp, шэкэр артыр. Чугундурун тэркибиндэ шэкэрин мигдары 20 —24 фаиз арасында дэjи• шир, асан экилиб^ыгылыр, е'мал олунур.\nШэкэр чугундурунун тоху-муну кечмиш Иттифага Ук-ра]на верирди. Елэ Иттифагы шэкэрлэ дэ бу республика тэ'мин едирди. республика-мызын эразисиндэ экилэн шэкэр чугундуру алимлэрин кичик сынаг ме]данчасындан, сорт-сынаг мэнтэгэлоринин мэпдуд тарла чэрчивэсиндан кэнара чыхмырды. Мустагил-ля]э гадам ^дугумуз деврда алимлэримиз эЬалинин шэка-рэ тэлэбатыны едэмэк учун ахтарыш апарырлар. Бунун учун или невбадэ шэкэр чу-гундурунун бир нечэ невунун тохумуну элдэ едиб дагиг тэчрубалар апармаг лазым\nиди. Лакин Канд Тасарруфа-ты вэ Эрзаг Назирли]инив кечмиш pah6apnHjH Иттифаг\nдан aJpHAMHm дикэр респуб-ликалар ними бу мэгсэдлэ илк невбадэ YKpajHaJa мура-чиэт eTMajH мэслэЪэт билди. Алимлэримиз бунунла разы-лашмадылар вэ 1ени тохум MaH6ajH ахтарышыны давам\nетдирдилэр. Укра]на чугун-дур тохумуну бизэ чох баЬа гиjмэтэ тэклиф едирди. Еколожи шарантимиз дэ кэскин фэрглэнир, бу иса чугундурун мэЬсулдарлыгына тэ'сир кестэрир. НэЬа]эт, Чернобыл бэласындан jэгин ки, чугун-дур да кэнарда гaлмajыб.\nГи]мэтли тохум ахтарышын-да алимлэримиз гоншулугу-музда е]ни еколожи шэраит-дэ олан, учуз баша кэлэн, га-дасыз-бэласыз бир мэнбэ ки-ми чэнуб гоншумузун унва-нында да)андылар. Б. Шэку-ринин заЬмэти вэ сэ^и нэтичэсиндэ Ьэлэ етэн илин сен-т]абрында бир груп алимимиз Иран Ислам Республикасын-да олду, агроеколоки]а елми мэркэзи, селекси]а вэ кенети-ка институту вэ Иранын шэкэр чугундуру институту арасында эмэкдашлыг протоколу имзаланды. Протокола эсасэн бу илин ]азында Иран тэрэфи бизэ тохум верди. Ьа-мин тохумлар мухтэлиф еколожи шэраитлэрдэ сынаг учун экилди. Лери кэлмишкэн де}им ки, иранлы гардашла-рымыз тохум лары бизэ пул-суз вердилэр. Нахчыван Али Мэчлисинин сэдри hejдэp Элиjeвин тэшэббусу илэ тэч-руба эвэзинэ бирбаша cэнaje экининэ кечилди. Чурундур , учун 5 мин Ьектар хам тор-наг а]рылды. Ирандан кэти-\nрилэн тохумун ha мысы экилди. Шэрт бела иди: Иран тэ-рэф тохуму муфта верир, чугундуру гэбул едир, Аразгы-рагы заводларынын бириндэ ону шэкэрэ чевирир, Ьазыр мэпсулун 50 фаизини Нахчывана rajTapbip. Бу Ьесабла Нахчыванын hap бир сакини илдэ 20 килограм элавэ шэкэр алачаг.\nАразгырагы зоналарымыз Ирана JaxbiH олдугу учун еколожи шэраит '*1гундур, тохумларын, чугундурун, ha-зыр шэкарин дашынмасыиа аз харч чэкилэчэк.\n1992-чи илин Ja3HHfla имза-ланмыга протокол да Ьамчииин бу да назэрдэ тутулмушдур ки, ejHH вахтда Ьэм бизим шакар чугундуру. эниласи 4 болкада, Ьам да Иранын 4 белкэсиида — Исфапанда, МэшЬэддэ, Муганда вэ Кэ-рэчдэ чугундурун гида сис-темиин JapaTMir мэгсадилэ кениш arpotoiMjaBH торпаг тэдгигатлары апарылсын. ШубЬа )охдур ки, бир-бири-нэ бензер торпаг-иглим шэ-раитиндо Ирандан кэтирилэн тохумлар эразилэримиздз ]ахшы нэтича верачак вэ оиз елэ кэлэн илдэн чугундурун сэна)е экининэ кеча билэчэ-\n^ ИбраЬям rAPAJEB,\nканд тэсарруфвты елмлдри\n— Республике Назнрлар Кабинета ¡аяыяда ААК Ja-радылмышдыр. ХаЬив еди-рик бу Jen таппошткп маг-сэдн, вэзнфаси ва ahaHHjJa-та барада бир гадар атрвфлы мэ'лумат верасиинз.\n— Азарба1чанын озунун Али Аттестата KoMHCCHja-сыны )аратмасы республика-мызын мустагил довлат ними формалашмасында бир ад-дымдыр. Дикар саЬэларда олдугу кими елмда дэ Ьэр бир девлатин мустагил cwja-сати, бу CHjacara танзимла-JaH, онун формалашмасына та'сир кестаран бир ташки-лат одмалыдыр. Бизим комис-си]амызын ]арадылмасындан башлыча мэгсэд ел мин ва халг тэсэрруфатынын инкишаф перспективларини нэза-рэ алараг республнканын елми потенеяалынын формалашмасында иштирак етмэк-Дир.\nАли Аттестата Комисси-]асы ел мин. техниканын. тэЬ-силин, мэданиНат вэ инча-сэнэтин бутун истигаматлари узра елми вэ елми-педагожи ишчилэрэ алимлик дэрэчэ-лэри вэ елми адлар верир, али мактэблэрдэ, елми-тэдги-гат идаралариндэ ва дикэр муэссисэлэрии наздиндэ их-тисаслашдырылмыш мудафиэ шуралары )арадыр.\nБизим KOMHccMja JyiccaK ихтисаслы елми ва елми-педагожи кадрларын Ьазырлан-масы учун мае ynnJJaT дашы-jHp. Ьэмин кадрларын ат-тестаси1асына умуми рэЬбэр-ли|и hajaTa кечирир.\nБир чэЬэти дэ rejA едим ки, Али Аттестата Комис-си]асы алимлик дарачэлэри вэ елми адлар учуй верил миш диплом ва аттестатла-рын бе]нэлхалг миг]асда ек-вивалентл^ини тэ'мин етма-лидир.\n— Ил— идри|Ч|«Ц| СОИ\nвахт ларе ,. гадар жечмнш ССРИ AAk-ыи гаиуняары ва ■ехапави асаташда jbaanj-Jar иестарирдилар, Башчы лиг етди1имяа пивсоуця га]да-пшуиларла\nа '#1\nШШ* mW-\n\\ А '\nшШШШ'\nМусаНибимиз Азврба)чаи Республикасы Али AmcTBCNja Кемисси)асынын садри Ааад Мирааианаададир\nниканын инкишаф ' ме)ллэри вэ республнканын мэнафе]�� бахымыядан формалашмасында билаваситэ иштирак етмэкдир. Буна кора да ко-миccиJaмыз ез ишиии кеЬ-нэ ССРИ ААК-ын иш прин-сиплэрини тэкрар етмекла де]ил. тамамилэ |ени эсасда гурмага сэ^ кестэрир. Ча-лышырыг ки, ААК тэкчэ нэ-заретедичи, инзибати орган олмасын. онун фэалиПати республика да елми муЬитин сагламлашмасына хидмат ет-сии. Бу мэ'нада ихтисаслаш-дырылмыш мудафиэ шура-ларынын узвлэрини 1ени та-лэблэр эсасында сечэча1ик. Эввэллэр шура узвлу]уна гэбул едилэнлэри ]алныз 3 аса-ринэ мера cэчиJJaлэндиpиp-дилэр. Виз иса шура узвлу-]унэ бир чох ме']арларла Ja-нашачагыг. Она се'] кеста-рэчэ]ик ки, шура узву Ьэр ше]дан аввэл интеллектуал сэви]18си илэ сечилснн, JYK-сэк елми савада малик ол-сун. Ихтисаслашдырылмыш шураларын сэдрларини иса кеЬна га!дада олдугу кими али мэктэб раЬбэрлэри, про-ректорлар, факулта деканла-ры арасында де]ил, елми ичтимаи1]атдэ JYкcaк нуфуз саЬиби олан, езунун елми мэктэбини Japaтмыш алим-лар арасында ахтарачагыг.\n— Диссертво^алврад лу\nташкилатларын сечилмэсйн-да ва бир чох бу кими мэ-сэлэлэрин Ьэллиндэ Ьэмии республикаларла сых элагэ caxлaJaчarыr.\nМустагилли1имиз бeJнвл-халг алвма чыхмагымыза да е» тэ'сирини кестэрмвлидир. Бу бахымдан бир сыра иш-лар квpмэJи назэрдэ тутму* шуг. Комисс^анын твгдим етди]и диплом ва аттестатла-ын бе]нэлхалг миг)асда гэ-уя олунмуш нормалара yJ* гунлугуну тэ'мин eдэчэJик. Бу саЪэдэ артыг мухтэлиф бе1нэлхалг тэшкилатларла элагэ ]аратмышыг.\n■— Охучуларымыз республика ААК-ын експерт трупу-на нхтисаслашдырылиыш иу-дафма шуралары узвл^рнюга, хусусила да олун раЬбарла-II—я мт едялмэення |ол-верилмэз са|ырлар. Дазырлар\nлр падай ЮфИ олачаг?\n— Билди]иниз кими, кечмиш ССРИ-нмн Али Аттеста-cHja KoMHCCHjacbrabffl феали}-JdTH, демак олар ки. ихтисаслашдырылмыш шуралар та-рэфиндэн тэгдим олунмуш ишлари ва елми адлары тэс-диг етмэкдэн узага кетмир-ди. Влмнн инкишаф ме!ллэ-ри, бу ме1ллэре yjryn олараг кадрларын Ьазырлаямасы мэ-сэлэлари Ьэмин komhcchJb-нын днггэтнндан кэнарда гал-мышды.\nБнзнм KOMHccHjaHbiH башлыча мэгсади нсэ 6ajar де-AhJhmx кими, елкэнин елми потенсиалынын ели ва тех-\nва тишиамар да'ват едн-лачавмн? YMyaraJJOTje, Осле\nмэсэлэлэрдэ лэрлв алагалэр леча гуРУлечат?\n— Чалышачагыг ки, ез фэалиПатимиада гапалы гал-Maiar. Бу мэ нада кечмиш ССРИ-нии мустагил респуб-ликалары илэ онилликлэрла формалашмыш елми элага-лэри нэинки гырмаг, да ha да инкишаф етдирмэк фнкрия-AajHK. Лакин бу элагэлар\nуфуги c34HjJa дашы]ачаг.\nДиссертаси]а авторефератла-рыиын pe'Ja кендарилмэсин-да. оппонентлэрин ва диссер-TacHja иши уз)рэ апарычы\nки, экс тагдирдэ шураларда, Ьэм дэ емсперт шураларында диссертаси)а дар екпертиза олунаркан суо]ектнвли]э, Ьавадархыга, тарафкешлиДа joi верилэчэк.\n— Истэр експерт шура-ларынын, истэрсэ дэ ихтисаслашдырылмыш шурала-\nrфвaляJJэти илк нввбэдэ шураларын узвлэринин намуслу aMajHHa эсасланма-лыдыр. Бу ме нада шура узву ез ааОзлы шарефини, злим аяыны hap meJflaH устун туту рса онун Ьансы шурадз ишламэсинин Ьеч бир 3*Ja-иы олма1зчаг. Биз шура узв-лариви. хусусила да шура-ларыя роЬберларини маЬз бу меЧарларла ce4a4ajHK. Бип да чалышачагыг ки, респуб-дияаымада елми ичтимаиjJa-тэ итирилмиш инамы rajTa-раг. Охучулар амин ола би-лэрлар ки, биз Ьеч вахт «да-ванн улагын ryjpyryna баг-лама)ачагыг».\n— Ьазырда ресяублжкамы два t— муэссисэлэриндэ\nППГр« РИДДЛ\nСиз буиз веча бахырсыныз\/\n— ААК-ын KOHcencHjacbffl-\nгоЬум ихтисаслар эсасындь умумилэшдирилмиш шуралар ¿аратмагдыр. Бу шура-лара мухтэлиф елми мэктэб-лэрин нума]эндалври олан нуфузлу алимлэр сечилачэк. Умумилэшдирилмиш шуралар My8jj9H мэ'нада паралел-hhJh арадан галдырачаг. Дикар тэрафдэн, ихтисаслашдырылмыш шураларын фэал^-Jara мувафиг caha узра елми мутэхасснслэре тэлэбат-ла вэ шураларда мудафиэ едилмйш ишлэрин тэЬлили эсасында mybJJbh едилир.\n* — Охучуларын бир нара-Ьатлыгыны да сиза чатды-рым: сорушурлар кн, аттес-TtcHja комисси]асыида елми адларыи вэ дарэчаларни верили аспида эдалэт првкип-лэрн нечэ кездэяилэчэк?\n— 0з ишимизи ¿алныз га-нун эсасында — ААК-ын мевчуд эсаснамэлэри эсасында гурмага чалышырыг. Оху-чулары эмки едирам ки, алимлик дарачэлэри вэ елми адларыи верилмэсиндэ. елачэ дэ фэaлиJJэтимизин дикэр саЬэлэриндэ бу эсасна-мэлэрдан сапмя oflMaJanar.\n— Комитаннн 1арадылды ры кундэн xejAH вахт кечнб. Ву муддатдэ Ьансы ивлэр мерулуб?\n— ААК-ын JapaHAbirH кундэн индаОэ кими кучумуз Je тэни, имканымыз чатаны ет-мишик. ААК-ын иш консеп-cHjacbi Ьазырланыб умум халг музакирэсинэ верилмиш-дир. Комисс^анын Jyxapu-да хатырлатдыгым эсаснамэлэри Ьазырланмыш. музаки-рэ едилмэси, тэклиф ва ирад-ларын билдирилмэси учун мухтэлиф тэшкилатларе кен-дэрилмиш, музакирэлэрин нэтичэси эсасында эсасиамэ-лэрин JexyH варианты Ьазырланыб тэсдиг учуй Назнрлар Кабине тин э кендарилмиш-дир.\nAJpH-aJpH ихтисаслар уз-ра експерт шуралары Japa-дылмышдыр. Ьэмин шуралар бу куна кнмн елми адлар верилмэсииа а ид 50-Ja )ахьга нша бахмышдьар.\nААК-ын плеяумунун ац.-paJacaT heJ'aTHHHH тэркмби MyaJJaH едилмиш ва тэсднг •учун тагдям олунмушдур.\nБу муддатдэ бэ'зи ташки-лати вэ мaлиJj8 мэсалаларн-ни да Ьалл етмишик. Назир-лар Кабинета ААК учуй би-на aJ ырмышды. Лакин ону бнза вермадилэр. Лахшы кн. A3ap6aj4BH Довлат Нефт Аиа-дем^асы чэтинлиjимнзн ва *®РДУ)У*УЗ «хюн вачнблиЗн-ни назара алараг Ф. Эмиров кучасинда бизэ бина ajHpAH. О бинада та'мир ишларана башламышыг.\nМусаЬябэп\nА «гулу НН9Т9Л\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-29-1992-p-1\/","date":"2017-08-21T14:28:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886108709.89\/warc\/CC-MAIN-20170821133645-20170821153645-00196.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3750973642,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3750973641872406, \"sah_Cyrl_score\": 0.10953672230243683, \"kum_Cyrl_score\": 0.05027468129992485, \"eve_Cyrl_score\": 0.04946667328476906, \"tuk_Cyrl_score\": 0.040782440453767776, \"tat_Cyrl_score\": 0.03931402787566185, \"udm_Cyrl_score\": 0.03009830042719841, \"tyv_Cyrl_score\": 0.024399608373641968, \"crh_Cyrl_score\": 0.021683691069483757, \"bxr_Cyrl_score\": 0.020010411739349365, \"kir_Cyrl_score\": 0.018687136471271515, \"alt_Cyrl_score\": 0.014707074500620365, \"dng_Cyrl_score\": 0.014705419540405273, \"kbd_Cyrl_score\": 0.014660443179309368, \"nog_Cyrl_score\": 0.014610635116696358, \"rmy_Cyrl_score\": 0.013412338681519032, \"lez_Cyrl_score\": 0.012124482542276382}","num_words":11851,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.018,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.422,"perplexity_score":67305.8,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 7, 1992, Baku, Azerbaijan\n.V*'\n7.90с««*\n\\ЗШП]Х90\n«MMr\n•фищпр1\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-США^И ГЭЗЕТ\nуиудуб »тек «унлере яем-lyjvMYl h»p бмр мутэрагг* |Д>Т-»М'»Н>. вердиш » »ММ\nЛМ eeM*Jj»THMKI**, |*Ш*ДМ-\nгымыз ея-обаныя буиуияу Ь#-¡атыяда нэси» галмыр. Бела адет-емемвпердея бяря да •дамларыи бадаи тарби|аси аа идмака hataca ва марвтыдыр. Бу барада «аНба? душвиде чох-мры додаг буауб дфр: «вши. Нам идмаи аазтыдыр, иармур-сеи дуи|а двгылыр. мам бар барааа да}ар».\nБу чур душуааалара дамак истардма аа, аа гадам давр-яарда бала дуи|аиыи дагыяма-сьам )ол вармамаа, ватаадаш-ларыя ма'аава свфлыгыиы гору маг. умума pyh |уаваала|а о)атмаг yaya те сирин тадбар-лардая бара аама адмааа у» тутуяуб. Оламаа|а о|уаларыаыа аочаралмасм бума аа )ахшы субутдур. Дуа|аама аа габаг-«ыл даалатлараада адамла-рыа Завала сеглвмлыгыиа ва мумраНлыгыав |У* ммл]оаларла вас ват серф адалар. СалаНлы гуввалараа hap бар асмарм е|-ма аамаяда адмамчы олур. Бу да Нагагатдар ка, hap бар ая-иаааа тараггасамаа сава||аса омуа cajacara, мадамаЦатм ва агтасддаПаты ала барвбар. Нам да адмааыа инкишафы ала алчулур.\nЕ'тарвф адак ка, реслубла-квмыэ бу чаНатдан as амкам-яарымдаи Ьеч вахт там нсти-фада атма|аб. Бамамалак ва аяе1лак бар вахтлар бабалары-мыэын база газаидырдыгы «чамяавар халг» шеЬратиии катдакча саауклашдмрмр. Ам-ма адмаила машгул олмаг Нач вахт мач да)ал. Бала чатая даврда, вахтымыз, мачалымыз олмаса да, bajara га)гыларммыз ашыб-дашса да малая идмаиы. сагламлыг мештелалериии ja-аадаа маяшатямаза дахал адак. Бу баздаа Нач бар алава харч мстамяр, аваэанда hap каса дум)адв авазсаз ие матлардая олам чаясаглыты бахш адачак.\nАзарбадчан ОПЕК-» д а х и л олур\nAfCTAd>A: JAP АЛЫ ТОРПА Г...\nPajoaya сарНад каидлараааа чаммты На|ачаа ва ташваи» ачарасмада jauiajup. КеЬне Гышлаг, Татлы, 1арадуллу, \/ухары Ка)чала, Дагкасамамла ва Гыряы камдлари таз-таз армамм-ларма Нучумуаа ма'руз гмыр. Бу камдлармм аНалмсм чох ча-таилакларла узлашар. Гоншу каидлара, pajoa мармазана ка-чуб кадаалар да вар. Инда Намай )арлара малла ордуму-зуи балмалара муНафаза едир Бу )ахыиларда душманам Kah-иа Гышлаг каидииа сохулмаг чаНдаммн гаршысы влынмыш-дыр. Бутун чатмнлмклара бахма)араг Агстафаиын мард огул-ларм догма торпагын каши|яидадмрлар. Оиларыи бар acraja вар: Гоиагмармаэ, Котам, Учуг, Кулул даглары, Гаилы raja, Габагтапа, Аг ав тала ва буилары |ашыллыга гарг адаи Ге-ламча машасм )аммдам аз дмичли|миа говушсуи...\n-ф~ Бу амамсыз муЬарибеда Лма Са'дм|ева hajaT ¡олда-шы Натяги итириб.УлвиЦа ва Нечми))е адлы яка гыз баласы-иы атвларыныи адыиа ла|иг бо)утмак аи мугаддас арзусудур.\n-Ф- СарНадда ваза^ат барада ма'лумат вералар.\n-ф- PaJOM марказа хастахамасы Нарбалашдиралмаш raj-дада ишла|ар.\n-��- Kahaa Гышлаг сакмна Тагы Касанову и евина гоп мер-миси давыдыб.\nФото 0. Садыговундур.\nÉtUSUtl*\nСЭЬИФЭЛЭРИНДЭ\n«Ьэ]ат* (кечмиш «Бэрэ-кэт») гэзети аз гаЛа газет муЬарибоси* кунлэрнндэ кэрэкли бир тэшэббус ирэли сурмушдур. А]ры-а]ры гэ-зетлэр вахташыры онун «го-нагы» олур. Гэзетин в он т1абр немрэсиндэ бе]ук бир куша «Халг гэзвтиенэ aJpыл• мышдыр.\nГэзетимиз вз немрэлэрин-дэ олдуру ними бурада да охучулары «Ьэр вахтыныз xejиpl> сеЬбэти илэ саламла-мыш. гэзетлэрин «Ьэвэсдир, бэсдир* де]иб бир-бирини ]а-манламагдан эл чэкмэси иде-Jacыны мудафиэ етмишдир.\nКушэдэ верилмиш «Милли вал]утамызы мездэн салма-1аг», «МДБ елу догулмушду. дирисинэ еЬти]ач вармы\/» башлыглы ¡азыларда мустэ-гиллик }олу илэ аддымла]ан республикамызын тарихи вэ тале]уклу аддымларынын ел чулу-бичили олмасы мэсэлэ-лэриндэн сеЬбэт ачылыр.\n«Чэрэз сеЬбэти» рубрика-сында чап олунмуш «Конфет эвэзинэ саггыз» Jaзыcындa исэ мэишэтимизин саггыз гaJ-гысына вэ саггыз ними че]-нэнэн дикэр дэрдлэримизэ тохунулур\nКоллективимиз «Ьэ)ат*ын хош мэрамыны дэ)эрлэндирир вэ буну мустагил Азэрба]чан девлэтинэ ла^г мэтбуат ]а-ратмаг ]олундакы энкэллэри ара дан галдырмаг )внундэ эмали иш са^!р.\nЧАКАРТА, 6 oKTja6p. (Азар-имформ). ОПЕК-ин Баш кати-би Суброто Азеринформун мухбирине билдирмишдир ки, Азерба)чан Распубликасы\nОПЕК-» дахил олмаг барада хаЬмшла мурачиэт етмишдир.\nО демишдир ки, Азарбе]-чанын хаНишина но]вбрда 8]аиада ОПЕК-ии керушунда бауылачагдыр. Мусбат гарар габул етмак учуй ОПЕК узв-ларииин учда икисииин разы-лыгы лаэымдыр.\nХазар Невзаси елкалари амэкдашлыг тэшкилатынын\nсесси|асы\nИран па^тахтында Хазар Ноззаси елкалари амэкдашлыг ташкилатынын експертлэр са-ви^асиндэ сесси)асы ачыл-мышдыр. Сесси)ада Аэарбв)-чан, Газахыстан, Иран, Ру-си]в ва Туркменистан нума-)андалари иштирак едирлар.\nИранын харичи ишлар на-зири Эли Экбар Вала|ати сес-си)анын ачылышындакы чыхы-шында Хазэр^аны девлэтлэ-рин Ьартарафли амакдашлы-вынын муНумлу|уну, бу амак-дашлыгын Намин елкаларин мг-тисади манафеларинин, та-рих ва мвдэни}|втииин уму-мили]и ила шартлэнд^ини га|д етмишдир. Масэлан, наэир демишдир ки, бу девлетлер Хезер белкесинде етраф му Нитии горунмасы учуй кол-\nлектив мес'улн)|ет дашьдыр-лар.\nСесси|вда ташкилатыи иефт ве газ Ьасилаты, кемичилик, лимаилардаи бирка истифадэ аа оиларыи ишииии ¡ахшы-лашдырылмасы, мэдани ва елми елагалэрин иикишаф ет-дирилмэси. кими саЬалардэ эмэкдашлыгы иаэарда тутан фаалинат програмыныи naj«-Ьаси Ьазырлаиачагдыр. Прог-рамын лврЬаси експертларин музакирасиндаи соира ejpa-иилмак учуй харичи ишлар на* зирларина верилачак, даНа соира ташкилатыи уэву олан елкаларии туксэк савиЦада ке-4 рушу замены тасдиг едилэ-чекдир.\nАэерааформ\nМанзил тикинтисиндэ чанланма\nТэшэббусун иэи ила\nЧэлтик черэр эвэздир\n• ••\nЛэнкараи — Астара белкасинда омруну чал-тикчили]э сарф едан адамлар Нала галыр. 1ерсиз гадагалар онларын бу pysyja маНаббатмнк алдура билмамншднр.\n«Аг энбэрбу». «Масаллы сэдриси*, «Аггылчыг» «Са-рыгылчыг» вэ дикэр чэлтик сортлары Азэрба]чанда чох гэдимдэн экилиб. 1927-чи ил-дэ республикада чэлтик эки-ни саЬэси 54 мин Ьектара ча-тырды. Лакин сонралар су-)ун чатышмамасы. Лэнкэран — Астара, Шэки—Загатала белкэлэриндэ ча.|чылыга, тэ-рэвэзчил^э, тутунчулу]э ке-ниш ме]дан верилмэси илэ элагэдар чэлт^э мунасибэт девлэт cэвиjjэcиндэ дэjишил-ди, экин сайэси бирдэн-бирэ мин Иектарларла азалдылды. Догрудур, 60-чы иллэрдэ Ьэ-мин бвлкэлэрдэ вэ республи-канын дикэр ра]онларында чэлтикчилиjин дирчэлдилмэ-си учун MYэJjэн ишлэр ке-рулмуш, нэтичэдэ илк беш илдэ 653 Ьектар саЬэдэн орта Ьесабла Ъэр мввсумдэ 572 тон мэЬсул элдэ олунмушду. Лакин сонралар Лэнкэран — Астара зонасы «Умумиттифаг бостанына» чеврилди.\nСон ики илин кестэрИчи-лэри чэлтикчили]ин инки-\nшафына даИа чох умид ве-рир. Экэр 1990-чы илдэ чэ-ми 5 раунда 488 Ьектар са-Ьэдэ чэлтик экилмишдисэ, бу ил ра]онларын cajы 12^э ча-тыб вэ экин саИэси ики дэфэ артырылыб. 1991-чи илдэ эввэлки илэ нисбэтэн мэЬ-сулдарлыг да хе]ли _ jYкcэл-миш, Шэкидэ Иэр Иектардан 16,4 сентнер, Зэрдабда исэ 21 сентнер чэлтик элдэ олун-мушдур. Левлах вэ Билэсу-вар ра,)онларында да чэлтик-чилик узрэ мэИсулдарлыг гэ-наэтбэхш олмушдур.\n— Азэрба^анда чэлтикчи-ли^1^ тарихи гэдим олса да сон иллэр онун экилиб-бечэ-рилмэси илэ чох аз адам мэш-гул олурду, — де]э республика Кэнд Тэсэрруфаты вэ Эрзаг Назирли}и Тахылчы-лыг Идарэсинин баш агроному Mиpejjyб Гавами мэ'лу-мат верир: — Бэ'зилэри бу биткинин бечэрилмэсиндэки чэтинликлэри бэЬанэ кэтирир, техниканын олмамасындан килejлэниpдилэp. Кечмишдэ Лэнкэран—Астара белкэсин-\nдэ чэлти1ин экилиб бечэрил-мэси заманы ]апон, Шэки— Загатала белЯэсиндэ исэ Америка усуллары тэтбиг еди-лирди. Лэнкэран — Астара белкэсиндэ чэлтик эввэлчэ шитил кими ]етишдирилир, соира исэ палчыглы торпага эл илэ басдырылырды. Белэ Ьалларда экинчи чох эзи^эт чэкир, хэстэли]э тутулурду. Чэлт^ин бечэрилмэсиндэ тэтбиг едя л эн Чин усулу исэ бу чур эзаб-эзиЛэтлэрэ бирдэ-фэлик сон го]ур. Багланмыш мугавилэлэр эсасында Чиндэн хе!ли тохум вэ техника алын-мышдыр. Ьазырда аран ра-]онларында чэлтик экини сур'этлэ давам етдирилир. Бу битки невбэли экин кими Ширван дузунун шоранлаш-мыш ашр торпагларында да мэИсулдардыр. Чэлтик экини учун торпагын jyjyлмacы ин-ди — па^з--вахтындан баш-ланыр.\nРеспублика Кэнд Тэсэрруфаты вэ Эрзаг Назирли^и Девлэт ИгтисадиБат вэ План-лашдырма Комитэсинин ке-мэ]и илэ чэлтикчи.1и]ин там бэрпасы. Jaxын кэлэчэкдэ бу муЪум эрзаг мэИсулуна тэлэ-батын хе]ли Ьиссэсинин ез истеЬсалымыз узрэ едэнил-мэси учун а]рыча програм ишлэ!иб Ьазырламышдыр. Ьэ-\nмнн програма эсасэн 1993-чу и,тдэ 900 Ьектар, 1994-чу илдэ 950 Ьектар, 1995-чи илдэ исэ 1.500 пектар саНэдэ чэлтик экилмэси иэзэрдэ ту-1тлур. Учар, Агдаш. Астара. Билэсувар, Зэрдаб, Ке^а^ Шэки-г Огуэ ра]онларында чолтикчил^ин инкишафы учун лазыми тэдбирлэр меру-лур.\nДургунлуг адландырдыгы-мыз деврдэ Лэнкэран — Астара белкэсиндэ невбэли экин системи позулмуш. торпагын мунбитли1и хе|пн ашагы душ-мушдур. Тахыл вэ jeм бит килэри экини азалдыгындан heJвaндapлыг мэЬсулларынын ма)а дэ1эри дэ хе]ли 1уксэк олмушдур.\nЛахшы ки, кеч дэ олса ,}ол верилмиш негсанларын ара-дан галдырылмасы учун тэд бирлэр керулмэкдэдир. Елэ бу илдэн Кэнд Тэсэрруфаты вэ Эрзаг .Назирл^инин кос тэриши илэ Иэмин белкэдэ тэрэвэз саЬэлэри хе1ли а зал дылмыш. бу Ьесаба ча^ ту-тун плантас^алары, ]ем вэ дикэр дэнли биткнлэр. о чум-лэдэн чэлтик экини кениш лэндирилмишдир.\nЗаНид КАЗЫМОВ.\n«Халг гэзети»иии мухбири\nПдмбыг 19 узум |ыгымыныи мутешеккил мдсмми тф'мин «тмлк учун |«радылмыш хусусм республика гараркаНы окфбрын 6-да Сабир аба дд а\ncejjap мушааира качирммшдмр.\nАзер6«|чеи Реслубликасыныи преэмдеити Эбулфез Ея-MHÓej мушааирад» чыхыш етмишдир\nМушааира дай соира Эбулфэ» Елчиб»! ре|Онун Тофяг Исмв|ылов вдынв иолхозунуи hejBBHAtpAMr комллексинде ве пвмбыгтемявлем» зеводунда олмушдур.\nСеферде президеити Азербв|чвя Реслублиивсыным дов-лет мушввирм Ариф Ьвчы;ев, кенд тесерруфвты вв врзвг на-зирм РеНям Эшрефов, мяляя теблукесязлик назири Фвхреддмн ТеКмезов ве димер ресми шехслер мушв|иет етмишлер.\nМушввяре ее сефер Ьвггыидв кениш Несвбвт гезетлеряя иезбети немрелерииде еерилечекдир.\nМилям Мачлмс наабатм мш Пафтасмма кундалм-)ми атрафлы музакмрасм мла башлады.\nМустегил Деелетлер 6ирли)и Ьеггынде свзиш меселеся хе)ля муб«Нисе)е себеб олду.\nСедрляк едем — республике Аля Совотииии седря Исв Гвмберов ва бир сыра двпутвтлар парламвнтин МДБ-je аз мунасибетиия билдярмесинин звчнб олдугуну ге)д етдилар. Hahejar, миллет векиллеря умуми фикре яале билдилер: бу месел» республика президентски ее Ьакумет реЬберлеря-ним иштмракы яле муэакире олуимвлыдыр. Такрвр сесеер-мадаи сайра Намин меселе яундалякда сехлаиылды.\nЭНалмим тагрибан бир Ьафта ааНима|а салмыш силаЬлы груп атаи кеча Шакм ра|омумда |арлм аса-|мш оргаилары ва распублмка Дахмлм Ишлар Назмр-ли|инии хусусм та'|мнатлы полис дастасинин амак-дашлары тарафмндан зарэрсмзлашдирмлммшдмр.\nМуа)]ен олундугу кими, силвНлы груп есасен Шаки — Огуз ввтомобнл ]олу бо^унда фавлиЦет кастврярдя ва уч на-фари гетле |атирмишднр.\nСилаЬлы трупу зерерсизлешдирмек асан олмвмышдыр.\nАтышма заманы ики полис амакдашы |араланмыш, уч гулдур алдурулмуш, даЬа уч мафар тутулмушдур. Онлар-дан ввтоматлар, ал гумбаралары, чохлу миг дар да патрон %му-садяре аднлмишдир. Групун лата едялмесн заманы )ерян сакиилер полис емекдашларына хе|ли кемак костармишлер.\nИран аа Азарба{чан дэммр |оллары раНбер мш-чи лер ними ТеНранда кечмрилммш керушунда мкм елка арасында мунтезем сернншмн дашынмасы барада раэылыг алда едмлмишдмр.\nБагланмыш саэише коре, Ьефтеде бир деф» Бакыдан Тебризе ее екс истнгаметде гатарлар ишле)ечекднр Или ба|нелхалг маршру�� да Ьерекет адечок сернншнн гатарыиа гошмег учун харичден алынмыш {едди раЬат вагон а)рыл-мышдыр.\nАзерба|чан Демнр 1олу Идарасннде Азеринформун мухбирине билднрмишлер кн, ¡олун Мннчнввн — Ордубед саНесинде Ермениствнын (врвтдыты манеелер вреден гвл-дырылвн кими, Бакы — Тебриз татары илк свфере чыхвчвг-дыр. Азвр6в]чвмлв Иран арасында игтисади вв мвденн вле-гелар кенишлендикче кедиш-келиш вртвчвг ве бу, Ьемяи маршрут да сернншнн гвтврлврынын Ьерекет интенсив ли|нне да ез те'сирини кестеречекдйр.\nРеспубликамызда па|ызлыг тахыл салммм баш-ланмышдыр.\nКенд Тесерруфвты ва Эрзаг Назирл^инде Азеринформун мухбирине домишлер кн, 706 мин Ьектар да денлнк, 105 Ьектар да }ашыл ¡ем елде етмек учун тахыл екмлечекдмр. ha-валарын влааришснз кечмасине 6axMajapar, миди ja дек S7 мин Ьектарда сепии вперылмышдыр.\nБу ил техыл екнин саЬелерн кечен нлдекнн» нисбетон 110 мни Ьектар артырылыб. Тохумла те'ммнат да jexutM-лашдырылмышдыр. к.\n«Кечмиш ССРИ-да селаратчылыгын мндан бала да инкишафы онун аразисннда «умуми сулН учун таНлука дотуран о|унчаг диктатураларыня |араима-сына катириб чыхара билар».\nБу сезлери Газахыстан президеити Нурсултан Наэар6а|ее бвзер ертесм куну БМТ-ннн игвметкаЬынде кечирди|Я метбу-ат конфрвисынде демишдир.\nКечмиш Соеет Иттмфвгындв селврвтчылыг ме|ллериннн кучлеммесн проблемине тохунвркен президент мялли аз-лыглврын Ьугуглары яле ммллетлернн ез мугеддератыны те'-)ии етмеся Ьугугу арасында ма^арларын а» сарЬедларин дегиг кесгерилмесинни зерурн олдугуну билдмрмишдир.\nДатлыг Гарабатда мунагмшеннн арадан галдырылмасынын кадиши Ьеггынде суала чаеаб еереркеи Н. Назарбаев демишдир: Ики ил еввел Железноводскде нмзаленмыш ее\nили деф» денышыглер столу ерхасыида »¡лешмек учун им-кан ¡арадан бе]аннамэ ¡ерина )етирилмемиш галмышдыр. Августда, Азерба{чаи ила Ерманмстан арасында бо]ук му* Ьарибе учун ири гуевелерин чемлешдирмлмесиимн олемет-лери яорундукде, Газахыстан мунагишеиин арадан галдырылмасы просесина ¡аниден гошулду. Уч дев летим — Азер-ба)чаи, Ермвннстан ее Гвэахысгаиын харичи ишлар назяр-леря уч лрезядентям яорушуну Ьазырламаг учун ншчн груп-лары ¡аратдылар. Ермвннстан — Азерба{чаи серЬедм бо|'ун-ча атешин да|андырылмасы Ьаггында сеиед имзвлвнды ае сеит|абрыи 1-де орада атеш касилдм. Семт)абрыи 3-дв Газах ыстанын авситвчмли\/и ила Азербв|чвн иле Ермвннстан арасында мунагяшеннн арадан галдырылмасына данр ие печек тедбирлер Ьаггында рвзылыг алде адилди. Экер бу раэылашмалара емел едилерсе, уч доелетин харичи иш-лер в» мудафие назирлеринин дахил олдуту ншчн групла-ры уч презядеитнн керушуну Ьазырламаг учун окт)абрыи 10-да Алма-Атада топлашмалыдыряар.\n-Ф-\nРуси)а Фадераси|асынын президеити Борис 1елтсии Михаил Горбачовун ифада вермак учуй констмтуси|а маНкамасина калмакдаи бо{ун гачыр-масыиы «Нутуги доалата, конституси|а маНкамасииа, Руси|а довлатчили|ина Нерметсизлик» кими ги|мат-\nлэндирмишдир.\nПрезидент бу фнкрини Руси)» Али Соеетинде журналнст-лерин суалларына чаеаб л аренда и фа да етмишдмр.\n(Азеряяформуя ее РИТА — СФТА-яые Н11ВфЯ1ЯМ1НЯД11р1.\nме лу мет леры есо-\nБАКЫ, 6 окт|абр. (А зерни-\nформуя мухбирн). Ьер ше|ден керунду)у кимя, Бакы Баш Тикиитм Идаресинии муасси-лери ахыр ки, бу илин аева-лимден ирэлиламе)0 башламыш олан истеЬсалын интенсив те-иезэулуну арадан галдырма-та муаеффег олмушдур. Ида-ренин муессмселери бириичн ¡арыммлликда чеми 70 мин каадратметр меизил тикди{и Ьалда, текче учунчу каартал-да бу регем 112 мни квад-ратметра чатмышдыр. Бакы\nБаш Тикимти Идарэсинин ранен Эли ТеЬмезоеун гети егндеенне коре, илин ахыры-надек республика па|тахты-ным апарычы еатикме ида-реемнмн муессмселери мллик тапшырытын еЬдесмнден бу-тунлукле калечак, незерде\nтутулмуш 300 мин квадрат-\nметр манзил саЬесинм теЬ-вил веречекдир.\nИншаатчыларын кифе|»т ге-дер проблемлерм да аардыр. Ииди|едек еслинде Ьеч бир сифаришчи Бекы Беш Тмкин-тя Идаресинии Ьесабларына весеит кечирмемншдмр. Ия-динин озунде . и да ренин 1 мил|ард рублдан чох борчу аардыр. О, тикиитмлери чан-ландырмаг учун весаитм Ьа-\nлелик анчаг кредитле алыр. Идар» текче тегрибен 150 MKfljoH . рубл черим» аерме-ли олачагдыр, Ьем да бу меб-лети ез чибимден еде^ечекдир.\nИшлерм биртаЬар }Олуиа го ¡маг ее ла|тахтда манзил тикинтисиндэ назара черпан сабмтлашма ме|лмии AajaH-дырмаг учун Бакы Баш Тм-кинтм Идарасм езу пул газам-маты гэрара алмышдыр. Онун муессисэлэрина тикилмиш ев-лардан ба'зиларинм сатмата ичаза аерилмишдир. Бу чур млк сатыш, догрудур, Ьеле-лик аичаг ики еаин сатышы ¡ахмн заманда bajara кечири-лачэкдир. Бундам элаае, Бакы Баш Тикинти Идареси хусусм фирмаларын, сеЬмдар чами|}ат ларииин сифаришла-ри иле ишлемек ниЬетинде-дмр, Ьем да доелет енфа-ришлери иле манзил тикмитм-емме ¡вне устунлуи * в речек-дмр, бу шертле кя, сифа-ришлер учун вахтымда пул «¡рылмыш олеум. Э. ТеЬмезоеун фикрмиче, бу, тлен мл Бекыде мензмл тмкмнтмсинин Ьечммим тегрибен ики дефе ертырмата ее домели, манзил меселеся нде сосиал керкин-ли)м MyejjeM деречеда азалт-мата имкаи веречекдир.\nИЛЛИК ПЛАНЫН 80 ФАИЗИ\nСААТЛЫ (мухбнримнздэн).\n0тэн ил машынла памбыг ¡ы-гымында фэрглэнэн ра]он механизаторлары ]енэ дэ ирэ-лидэдирлэр. Ьэр кун тарла-лар\/Ь чыхарылан 220-дэн чох машыныи Ьэр биринин бун-кериндэн 5—6 тон «аг гы-зылз бошалдылыр. Инд^э-дэк гэбул мэнтэгэлэринэ тэЬ-вил верилэн мэЬсулун 6 мин тондан чоху машынларын па-]ына душур. Мевсумун ахы-рынадэк Ьэмин рэгэми 28 мин тона чатдырмаг нэзэрдэ туту луб. Бу, иллик планын тэг-рябэн 80 фаизндир.\n«Адыкун», М. Ф. Ахундов адына, «Укра]на» колхозла-рында техниканын кухун-дэн бачарыгла истифадэ апу-нур.\nАктуал сеЬбат\nБазар енстремизм\nЕкстремизм истэр миллэт-лэрарасы. истэрсэ дэ ич-тимай-сиjacH вэ игтисади ha-Jaw эн тэЬлукэли мejлдиp, чунки сон Ьэдд мевге]индэ да-]анмагла баглыдыр. Эн тэЪ-лукэли чэЬэт ондан ибарэт-дир ки, бир чох игтисадчы-лар вэ лидерлэр базар игти-caAHjJaTUHu елэ-белэ дэ тэ-сэввур едирлэр, халгы, хусу-силэ эмэкчи адамлары базар о]унуна салырлар, буну хал-гын адындан даныша-даныша едирлэр.\nБазарын мевчудлугу o6jeK-тив просесдир, ону суб1ектив raj да да нэ гадаган етмэк олар, нэ дэ индикитэк 6aja-гылашдырмаг. Эслинэ галан-да базар муасир чэми]]эт учун ¿они мэсэлэ де]илдир. О jepA9 ки эмтээ-пул муна-сибэтлэри вар, о ]ердэ ки дэ-J9P гануну фэалиИэт кестэ-\nрир, орада базар да олмалы-дыр. Демэли, базары Ьеч дэ «демократии гуввэлэр» кзшф етмэмишлэр. Лакин команда игтиса ди J ]аты шэраитиндэ\n(хусусилэ 1987-чи илдэн га-баг) онун фэaлиJJэт даирэси мэЬдуд иди. Инди бу мэЬду-flHjJaT арадан кетурулуб. Анчаг онун )ерини вэпши, аман-сыз базар вэ екстремист. да-вакар демократи]а тутмага башламышдыр. Чох гэрибэ бир мэнзэрэ алыныб: демократии гуввэлэр, о чумлэдэн АХЧ азад тичарэти. азад са-Ьибкарлыгы езунун башлыча програм консепс^асы Ьесаб едир. ejHH заманда, кизли иг-THcaflHjjaT дашы]ычылары — KoppyncHjaJa гуршанмыш бу-рократлар да Ьэмин MesrejH мудафиэ едирлэр. Белэ чы-хыр ки, бурада Ьэр ики тэрэ-фин мэнафелэри истэп-истэ-\nмэз уст-устэ душур. Ьэр ики тэрэф базары тэнзим едилэн ¡ох. кортэбиили!ин синоними кими гэл&мэ верир вэ Ьэтта ону бир нев нэзэри-методоло-жи бахымдан эсасландырма-га чалышыр. Лакни бизэ белэ кэлир ки (бу елэ догрудан да белэдир) демократии гув-рэлэрин ХЭЛгилик прнненпи онларын игтисади платформа-сын да эмэкчи а дамларыи мэ-нафе]и бахымындан позулур. Jeри кэлмишкэн ону да ге]д етмэк вачибдир ки. бу гуввэ-лэрин платформасында. кон-сепси!асында «эмэкчи адам» анла^шы «халг» анла]ышы алтын да кедир ки, бунунла да гэтиЦэн разы л аш маг ол-маз. Бутевлукдэ девлэтчилнк консепс^асыиы мудафиэ едэн Истиглал парти]асынын мев-ге1н илэ разылашеам да, бу паоти1аиын пл чэииИятя го-\nсиал груплара а!ырмамасы консепсн1асы илэ разылаш маг олмаз. Чунки сосиал груплары е^энмэдэн сосиал кэpкинлиJи арадан галдырмаг учун тэдбирлэр кермэк олмаз. Буну Гэрб елкэлэри-нин сивилизаси]алы базар мунасибэтлэри тэсдиг едир.\nАзэрба]чаиын демократии Ьэрэкатда ез эн'энэси вар-дыр. Бу эн'эиэни тэкмиллэш-дирмэк. пухтэлэшднрмэк ла-зымдыр. Тээссуф ки, 70 илдэн артыг Москванын бо]ун-\nдуругу алтын да эзилди1имизи\n.... . Л\nдэ Мэркэздэки демократии\nкун\nиерар едэн гуввэлэр,\nдэ Мэркэздэки дел_-.\"----\nЬэмкарларыиын модели илэ Ьэрэкэт едир, демократи1а пэрдэси алтын да coJryHny базар игтисадииаты структу-руну ¡арадырлар Лакин jaa-\nпаи «итапмяг мчим\nки, экэр капнталнзмдэн ео-сиализмэ кечмэк чэтин нди-сэ. эксинэ етмэк ондан ДН агрылыдыр. Бурада сычра-¡ыш ]олуиу, «ннтенсивлэш-дирмэ» JoflyHy тутан, ону мэчбури Ьэ|ата кечирмв|э чэЬд едэн гуввэлэр халг rap* шысында Mac'yAHjjar даты-малыдырлар. Чунки беда\nгуввэлэр кечид деврунун га-нунау]гунлугларыны кобуд шэкилдэ позараг ону jenOH базар игтисади]]аты илэ ej-нилэшдирмиш вэ белэлнидэ дэ езлэрн вахтилэ тэнгид ет-диклэри cy6j€KTH»H3M. вол-¡унтаризм MeBrejHHa Jyeap-ланмышлар. Отузуичу иллэрдэ ССРИ-дэ кэнд тэсэрруфа-тында 700 кунэ коллектиэ-лэшдирмэ' едилди]и кили.\nГАяяы О-тт íahuAtUil\nИ\n■л\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-07-1992-p-1\/","date":"2017-08-19T04:04:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105297.38\/warc\/CC-MAIN-20170819031734-20170819051734-00546.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3001187146,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.30011871457099915, \"tuk_Cyrl_score\": 0.13250316679477692, \"kum_Cyrl_score\": 0.08421420305967331, \"sah_Cyrl_score\": 0.06521885097026825, \"tyv_Cyrl_score\": 0.06087341159582138, \"tat_Cyrl_score\": 0.0509621798992157, \"crh_Cyrl_score\": 0.02946111001074314, \"udm_Cyrl_score\": 0.02335616946220398, \"eve_Cyrl_score\": 0.02152024582028389, \"kir_Cyrl_score\": 0.0194114837795496, \"alt_Cyrl_score\": 0.016827937215566635, \"nog_Cyrl_score\": 0.01566801220178604, \"bxr_Cyrl_score\": 0.012577006593346596, \"krc_Cyrl_score\": 0.011442788876593113, \"kbd_Cyrl_score\": 0.011177279986441135, \"rmy_Cyrl_score\": 0.010461610741913319}","num_words":11398,"character_repetition_ratio":0.023,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.332,"perplexity_score":75095.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Севгили кардашлар! Хербир духу инанмайын, ама денейин духлары, ки гӧрӓсиниз, Аллахтан мы? Зерӓ бу дӱннедӓ чыкты чок йаланӂы пророк. 2Аллахын Духуну бӧлӓ таныйаӂэныз. Хербир дух, ани ачык кабледер, ки Иисус Христос гӱӱдейлӓн гелди, о Аллахтандыр. 3Ама хербир дух, ани ачык каблетмеер Иисусу, о диил Аллахтан. Бусой дух антихристин духу, кимин гелмеси ичин ишиттиниз, хем ангысы шинди дӓ булунэр бу дӱннедӓ. 4Ушаӂыкларым! Сиз Аллахтансыныз да енсединиз йаланӂы пророклары, зерӓ О, Ким сиздӓ булунэр, таа бӱӱк ондан, ким бу дӱннедӓ. 5Ама оннар – дӱннедӓн, онуштан лафедерлӓр дӱннейӂесинӓ, да дӱннӓ оннары сеслеер. 6Биз – Аллахтаныз. Ким таныйэр Аллахы, о бизи сеслеер. Ама ким диил Аллахтан, о сеслӓмеер бизи. Бундан таныйэрыз аслылык духуну хем йалан духуну. 7Севгили кардашлар! Севелим бири-биримизи, зерӓ севги – Аллахтан. Хепси, ким север, о Аллахтан дуулмуш, да Аллахы таныйэр. 8Ама ким севмеер, о Аллахы танымады, зерӓ Аллах – севги. 9Аллахын севгиси бизӓ бунуннан гӧстерилди: Аллах дӱннейӓ бириӂик Оолуну йоллады, ки Онун араӂылыыннан биз йашамак еденелим. 10Бунда гӧрӱлӱр севги: диил, ани биз Аллахы севдик, ама О бизи севди да бириӂик Оолуну йоллады, ки аӂыйаннык курбаны бизим гӱнахларымыз ичин олсун. 11Севгили кардашлар! Чӱнкӱ Аллах бизи бӧлӓ севди, биз дӓ лӓӓзым бири-биримизи севелим. 12Аллахы бир сыра билӓ кимсей гӧрмеди. Еер севӓрсейдик бири-биримизи, Аллах биздӓ калэр, хем Онун севгиси долулуктан биздӓ олэр. 13Бунуннан таныйэрыз, ани Аллах биздӓ, биз дӓ Онда, зерӓ О Кенди Духундан бизӓ верди. 14Биз гӧрдӱк да шаатлык едериз, ани Боба йоллады Оолуну, ки дӱннейин Куртарыӂысы олсун. 15Ким ачык кабледер, ани Иисус – Аллахын Оолу, онда калэр Аллах, о да Аллахта калэр. 16Биз аннадык хем инандык севгийи, ангысы Аллахта вар бизим ичин. Аллах – севги, да ким йашээр севгидӓ, о калэр Аллахта, Аллах да онда. 17Севги долулуктан олду биздӓ онуштан, ки даава гӱнӱндӓ кыйышмамыз олсун, зерӓ бу дӱннедӓ биз йашээрыз, ниӂӓ Христос йашээр. 18Севгидӓ йок корку. Долулуктан севги коолээр коркуйу, зерӓ коркуда вар ӂезаланмак. Коркан адамда йок долулуктан севги. 19Биз севериз \/Ону\/, зерӓ О бизи ӧнӂӓ севди. 20Ким деер: «Бӓн северим Аллахы», ама кенди кардашындан азетмеер, о бир йаланӂы, зерӓ ким севмеер кардашыны, ангысыны гӧрер, несой вар ниӂӓ севсин Аллахы, ангысыны гӧрмеер? 21Биздӓ вар бӧлӓ сымарламак Аллахтан: ким север Аллахы, севсин кенди кардашыны да.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1John\/4","date":"2017-08-23T06:41:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886117874.26\/warc\/CC-MAIN-20170823055231-20170823075231-00112.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000089407,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000089406967163}","num_words":1334,"character_repetition_ratio":0.05,"word_repetition_ratio":0.024,"special_characters_ratio":0.207,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85308.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - September 26, 1991, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ * СЕНПА»й iwf-чн ил ч- и? ««»\nКэнд нэзэрдэн душэндэ\nJAXYA TOPnAfbl КЭНДЛЖЭ НЕЧЭ ГАЛАРМАГ ОЛАР?\nБзШвpИjJ£T КЭНДД^Н чььхыб вэ сонракы тарихиндэ Ьвми-ша квнда борчлу олуб. Мудри к л эр бу фикри мухталиф\nШЗКИЛДЭ T0CДИГЛЭJИбЛЭp.\nКвнддэ ишлэрин кедиши чэ-\nмиJJэтин ВЭЗИ]]0ТИНИН муЬум\nквстаричилэриндвн бири са-)ылыб. Адамлар торпагы го-Зуб гачырса, канд эЬалини зсас эрзаг меЬсуллары илэ тачЬиз еда билмирса, демэ-ли, чэ^шjJoтдэ таразлыг по-зулуб. Баш вермиш сон Ьа-дисалэр бу raнyнayJFyнлyfy бир даЬа субута ]етирди.\nУзун иллор бoJy ajaFы ]ер тутанларын торпагы го]уб шаЬарларэ. узаг ди]арлара уз тутмасынын натичаси бу олду кн, эвволча шаЬар-тари эрзаг гытлыгы буруду. Сон-ра бу гытлыг кэнд и н езуна да cиpaJaт етди. Ьерэ бунун сэбэбини бир шеЗдэ керур-ду. Бири дeJиpди ки, кандда газанч aшaFыдыp. Башгасы субут едирди ки. кандин ма-дани ceвиjjзcи кэнчлари взу-иа чэлб етмир, Учунчусу ге]д едирди ки, адамларын ]аша-масы учун кандда шэраит ]охдур, торпагын конкрет са-Ьиби ма'лул! дeJил. Ьамысы бир ]ерда хестали]ин диагно-зуну кестарирди. Лакин вах-тында муаличэ тадбирлари кврулмади. Ларымчыг исла-Ьатлар Самара вермади. Одур ки, хасталик елкэии, неча Д€jэpлэp, jaтaFa салды. Канд да, шэЬар да деЬшатли гыт* лыгла, аз гала ачлыгла уз-лэшиб.\nИнди асас маселе канди дирчалтмак учун тэ'чили, кэ-сэрли тэдбирлэр кермакдир. Узун иллар кэнд тасерруфа* тында мухталиф вазифалэр-дэ чалышан бир аграрчы ними мен чыхыш joлyнy тор-пагда сабитлик Ьиссинии там барпа едилмасиндэ, канд те-сарруфаты моЬсулларынын гиJмaтини базар кестаричи-ларине yJFyнлaшдыpмaгдa керурам. Бундан слава, ке ниш тадарук вэ е'мал шэба-кэси Japaтмaг учун хусуси саЬибкарлыга мeJдaн ачыл-малыдыр.\nСаЬиблик дада-бабадан торпагда асас мэсала са]ы-лыб. Экэр кандчи езуну екиб-бечэрди1и торпагын. сахладыгы мaл-h€Jвaнын jи-jccи cajмыpca, о, кундалик ишини биJap саначаг. Калин бир анлыга сон вахтлар бизим колхоз-совхозларда Ja-ранмыш ачыначаглы вэзи]-jaти xaтыpлaJaг. Бригадир-ден тутмуш' республике ор-ганларынын нyмajëнлэлэpи-надэк Ьамы мевсум ишлари вахты гапы-гапы кэзиб канд-лини ИШЭ С9СЛЭ]ИрДИ.\nАхы ни]э бела олмалы-дыр? Чунки К8НДЛИНИН JЫF-дыгы узумден бир ведра, саг-дыгы суддан бир литр кв-тypмcJs иxтиjapы ]охдур. МэЬсулун Ьамысы да]8р-дэ]-мэзина КИМ л эр тарафиндансэ сатылыб-алыныр, кимларсэ она гспик-гуруш смск Ьаггы hecaблaJыp Ил Ьерлениб баша чатанда кандлинин газан-чы биртэЬар ]ашамага кучло чатыр. Экар о. Ьэ]ат)аны'са-Ьэдэ, Jaxyд башга ишлардэ газанч э-лда етмсса чидди бир €hтиJaчыны вдэJ8 билмэз.\nБу кун кандда торпагын, дикср истеЬсал васитслэри-нин бвлунмеси. ез конкрет саЬибини тапмасы та'хираса-лынмаз вазифедир. Лакин мевчуд керчакл1Чэ к0з ,1умуб ичтимаи тссарруфат форма-ларыны бнpдэн-биpíiэ лэгв етмак До сел фолакэто апа-рар. Де]ск ки. торпагы, мал-гараны, узум саЬсснни, тех-\nичтимаи тасэрруфатлары бирдан-бира дагытмаг олмаз. Чуйки экинэ Japapлы торпаг €hтиJaты аздыр. Кандда чох-лу ишсиз вар. Нал ЭЛИК тач-рубаси оланлар, MYaJJaн им-кан элдс еденлар, истасалар гoJ квнуллу ajpылcынлap. ч1ерда галанлар исэ мYaJJэн вахта гадзр колхозларда, динар коллектив тссэрруфат (¿юрмаларында бирлэшэ би-лорлэр. Лакин бурада Ьэр касин 03 пaJы ва Ьагг-Ьесабы аЗрыча билинмалидир.\nБир мисал чакмак иcтэjи-рэм. Казырда раЬбэрлик ет-диJнм колхоз эслинде Jeни типли коллектив торпаг мул-hиJJэти формасыдыр. Эввэл бурада ра]он кекалтма бир-лнjи ]ерлеширди. Колхоз ва соахозлар касима Ьазыр га-рамалы бура верирдилар. На-зорда тутулурду ки, раЗонун гарамалы бирликдэ кекэлди-лэр. соира касилэр. Ид€ja ними jaxшы душунулмушду. Лакин твчруби чаЬэтдан гу-сурлу олдугуна кера бир сыра ичтимаи тасэрруфат фор-малары ними езуну догрулт-мады. Эсас маселэ — сапиб-лик Jaддaн чыхмышды. Не мал верэн тосарруфатлар, на до кекалтма бирли]и езу-ну Ье]ванларын саЬиби са]-мырды.\n2 ил аввэл бирли^и 5 мил-]он манат борчла гэбул ет-дим. Чидди ca'Jл0pд0н сонра нлjapымa зиJaнын 3,7 мил-joн манатыны лэгв еда бил-\nниканы Ьелолик, кечид дев- дик. Лахынларда гэрара ал-рундо а1ры-а]ры адамларын вэ груша рыи иxтиjapынa\nвермак олар. Лакин биздэ он минлэрлэ мустэгил, тачруба-ли фермер ¡охдур. Бирдон-бира он минлэрлэ фэрди тор паг саЬиби орта.1а чыхса. он-лар поЬэнн бир елконин ба-зарындаи техника, дикар зэ рурн аваданлыг ала билмоз.\nМурсккоб базар шзраитиндэ меЬсуллары сатмаг да чэтин-дир. На базар, на да кэнд-ли Ьэлглиь буна Ьазыр де-]ил. Бело тадбнр кэнди дагы-дар, реслубликаны ач roJap.\nБизим шэрнитдэ хусусилэ\nдыг ки, roj тасэрруфатлар asHjjar чэкиб бeJyтДYJY малы езу кекалдиб сатсьш, xej-pHHH-3HjaHbfflbi да езу кер-сун. Биз иса ónpnnjHH зра-знсиндэ ва амлакы есасьшда коллектив тасэрруфат japax-дыг.\n800 Ьектар экинэ ]арарлы саЬамиз. 300 баш HHajHMMa, jeM экинлзрнмиз вар. 220 Ьектар земддэн jyiicaK маЬ-сул — 1100 тон тахыл ке-турмушук. Бол j€M топламы-шыг. Бостан-диррик саЬзла-ринда ишчилэримиз учун Ьэр mej акиб-бечармишик. Бу ja-\nхынларда 2 мин баш roJyH алмышыг. 03 кучумузлэ бу* лагларьш уетундэ сутутар-wiap japaдыpblг. Бу гадар иши вур-тут 22 нафарин кучу илэ керурук.\nБиздэ Ьамы ез ишини, га-занчьшы, Haja чавабдеЬ ол-яугуну билдиJин9 кера ча-ни-дилдэн ишлeJиp. Кетдик-48 Ьар кзсин малыны-мулку-ну ajbipbi6 езунэ .таныдача-Fbir. Лакин Ьелалик Ьеч нас колхоздан чыхмаг истамир. Колхоз онлары бир сыра эзиJjaтлapдэн гуртарыр: ла-\nзыми мал вэ аваданльшла тэ'мин едир, .маЬсуллары сатмаг ззиЛатини ез узарина кетурур.\nЭввэл г€Jд eTAHjHM маса-ла да Ьзлл едилмзли, канд тасэрруфаты мэЬсулларынын сатылма гиJм0тлapн тезлик-лэ артырылмаль1дыр. Артыг биз техниканы, кубрзни, ja-начагы ва с. бир неча дафэ баЬа rHjMata алырыг. Дев-лет канди гвтиЛэн мудафиа етмир. Кандлинин кэлири чыхарыны едамир. Бела ша-рантдэ торпагы она зорла версэн да rojy6 гачачаг.\nТадарук ва е'мал саЬаси Ьэла да девлатин ва бир труп адамын элиндэ чэмлэшдиjи-нэ кера инкишаф еда бил-мир. Бу саЬэнин 6ejyMacH, 1ени саЬибкарларын вэ муас-сисзларин а.мала калмеси кандлинин xeJpHHa Ьам алы-чы рэгабэти 1арадар, Ьам да торпагда ишлэма]э мачбур оланларын .MyaJJaH гисмини JeHH иш саЬаларинэ чалб едэр. Керэк кандлинин бе-чзрдиЗи мэЬсулун устундэ та* дарукчулэр, алычылар дава салалар. Ивди иса эн чох тэтэбат ду1улан маллары бела вахтында тадарук едиб aлbIЧbIJa чатдыран Jox^yp. Кандден шаЬэра кендарилан MejBa-тарэвэзи тэдару« ва са-\nтыш ташкилатлары кунлерла ланкидир, бэ'зан исэ керн гаЗтарырлар.\nРеспублика А-ти Совети Jeни торпаг гaнyнвepичилиJи haзыpлaJыp. Мена ела ке-лир ки, бу свнэд кэаддэ вахты чат.мьш1 бир сыра проб-лемларин Ьэллинэ имкан ]а-радачаг, торпагда мухталиф мулки^зт формаларынын инкишафына тэкан верачак, кэндлини азад тэсарруфатчы-лыга ва саЬибкарлыга говуш-дурачаг. Бела бир ганун ке-ниш музакирэ едилса. керчак-ли|нмизэ там у]гунлашды-рылса даЬа чевик. тэ'сирли олар.\nБир масалэ1э да тохунмаг иcтэJиpэм. Бу кунлзрда биз Jeтиш.миш мэЬсулу сон гра-мынадэк топламаг га]гысы-на галмалы, ]ыгыланлары го-румалы, еЬдэмиздэ олан мал-гapaJa гуллугу артыр.малы-]ыг. Бу вахта гздэр халгын Ьесаб олунмуш мYлкиJJэтин фырььлдагчылар тарзфиндэн дагыдылмасьша вэ aJpы-aJ-ры адамларын алинэ ганун-суз кечмасинэ и.мкан вер-мак олмаз. Бу кунлэр кандин си-Jacи ЬaJ-кYJ алудачили)и ил-лик заЬмати Ьеча ендирар. халгымызын суфрасини бош го]ар.\nБир хаЬишимиз да республика pэЬбэpлиjиндэндиp. Го] Ьекумати.миз бечарди]и.миз меЬсулларын магсэд]енлу му-бадила едилмаси, елка вэ дун]а базарларындан гыт эрзаг маллары алыныб кати-рилмэси учун чевик тэдбир-лар керсун. Тарихин чатин деврларинда олдугу кими бу кун да ианд чэми]]ати ачлыг-дан гуртармага кемэк ет.мэ-лидир.\nАгасе]ид ЬЕаьЭ'ГОВ.\nИсма]ыллы ра]онундакы\nНасимн адына колхоагун\nсадри.\nСи\/аеаг\nРЕДАКСШАДАН: Муэллиф гэзетимизэ кендэрди]н мэктубуна ге]диндэ бнлдирир ки, колхоз идара heJ'atH-нин бу кунлэрдэ кечирилмиш ичласы «Халг газети»нин достлары» Ьэракатыяа гошулмагы вэ редакси]амызын he-сабына васаит кечирма]и гэрара алмышдыр.\nТарихин ибрат napcnapif\nУНУДА БИЛМ8РИК\nнын ' аксэри]]эти' кузэштлэр Ьаггында фарман вэ гэра��-ларын бир чохундан хабар-сиздирлзр вэ бу кузэштлэ1У-\nЭсримнзин 30 — 40-чы иллэри тирихнми.знн ]аралы ]еридир, гараилыг. Ьэла там ачылмамыш сэЬифалари. днр. Бу деврда Азарба]чанда 300 мимдан чох адам —\nхалгымызын елитасы мэЬв еднлмишдир. Дуз минлэрлэ дэн истифада еда билмирлэр* адам евиндан-€ши]индэн дэрбэдэр едил.миш, Узаг Шэрга, 1955-чи илдан бэри дирек-Сибнрэ, Орта AcHjaJa, Шнмал адаларына суркун олун- тнв органларын бир сыра мушдур. Ела инди да суркун олунанларып вэ онларын фэрман вэ гэрарлары чьисыб. аила узвлэринин эксари]]этн урэклэриндэ Ватэн Ьэсрэти Биз бунлары ассосиаси]а илэ Азарба]чандан чох-чох узагларда ¿ашамага мачбур- узвлэрина верачэ]имиз\nдурлар. «Ладдаш вэрвгэси»ндэ кон\nкрет квстэрачэ]ик.\nАрадан узун иллар кечсэ. мзрамы вз керэчэ]и ишлар да кунаЬсыз гурбанлары-' Ьаггында данышылмышдь Ассосиаси|анын вах^лэ\nмызла злагэдар чидди ахта- Плену.мда ас.сосиаси]аш>ш рыш апарылма]ыб. Шэхси]- илкин кзлирнндэн\nмызын бе]ук шанри hycejH Чавндин ев музе]иннн japa-дылмасына 5 мин .манат\n]0тэ парэстишин ачы натича-лари Ьаггында 1956-чы ил 30 апрел тарихли гэрирдаи\nхалгы- ибарзт идарэ Ье]'зти се чилмишдир. Идарэ Ье]'эти-нин узвлэри ганунсуз реп-peccHjaja дучар оланларын cHjahbicbiHbi дагиглашди-\nсонра 1алныз шика1эт вэ сзрф етмак Ьаггында гэрар ^ \".«и,.,!« .г»\nтз'кид едзнлэрш! ишина ба- гзбул олунмушдур. Ассо- Р ойтао Учун нэзэрдэ\nхылыб. Каггыны -гэлэб етма снаси]анын вэсигелэринин шэнлэр онлар учун эзэрдэ\n]энлэрин ва йахуд шнка]эт и,'1к ]уз немрэси М. Рэсулза- ^^тун имти]азлар-\nедаси адамы олма^анларып да. h. ЧавиД, Э. Чавад. М.\n«ишини» тоз басмьцпдыр. Мушфнг, Б. Чобанзада вэ Она кера да бутун ишлэрэ peripeccnja гурбаны олан ди-]енидан бахылмалыдыр. Ху- кор керксмли шзхси]]атла-сусилэ Ьарби прокурорлу- рии адына ]азылмышдыр. гун дузуб-гошдугу ишлэра Бу нзсигзлзр музе]дэ сах-сон дзрзчэ диггатла ]анаш- ланьыачагдыр. маг лазьгмдьФ. Пленумда халга мурачиот\nССРИ Али Совети ганун- гсбул едилмишдир. Мурачиэт- еьТи1ачы\"''оланл^^^ суз репресси]алара мэ'руз дэ де]нлир кн. • accocnacuja •' галан.тара вэ онларьш ев- jya минлэрлэ ку'наЬсыз гур-ладларына вурулмуш «ззрэ- банлары\\у>тын мугэддас рин» эвэзини едэмэк магса- руЬу намина халгымызын дилэ адамбашьша орта Ье- ан ночиб арзуларынын haja-сабла 11 мин манат пул вер- та кечирилмэсинэ. ону калэ-\nларына ХИД.М8Т едэн магаза-лара тёЬким олуначаг, ку-зэштли тибби ]ардым ала-чаглар. Сосиал тэ'минат ше'бзлари хастэ ва гочала-ра евдз хидмэт кестэрачзк-дир. Хусуси ]емэкханаларда\nисти херэклэр верилачак.\n1937 — 38-чи иллар реп-ресси]анын эн агыр девру иди, Бу вахт Азарба1чаньш Халг Дахили Ишлар Ко.мис-\nMajH rapapa аль1б. Бу маг- чэк репресси]алар1;^ан гору- ^рлыгынын oi ^joh ше-\nбэсиндэн 38-нэ ермэнилэр башчылыг одирдилэр. Балка дэ ела буна керэдир ки, 1^публикамызда репресси-\nБэраэт алан репресси|а гурбанлары, онларын евлад-\nсэдлэ 24,7 ,мил]ард манат маг, бирлик вэ тэрэгги угрун-весаит а]ыр.маг нэзарда ту- да л1уба��изэ]э галдырмаг кн-тулмушдур. КунаЬсыз гур- ми ироблемлэрин Ьоллннэ\nбанлара вэ онларын аила узв- чалышачагдыр. - - ^ гтоКо\nлоринэ б0]ук тэ'минат вэ Чох тээссуф кн. .хе]ирхаЬ\nхидмэт кузэштлэри олунур: вэ саваб ишдэн ша.хси фира- чох ол>б, мусадирэ едилэн ев вэ эм- ванлыгы учун истифада ет- емлакын си]аЬысы -^Узку\nлакын дэ1эри еданилвчак, мок ис1э)энлэр да вар, 0зуну г^йанл^пын а^ы атасы^ш мэнзил кузаштлэ верилачак. Наилэ ханым ады илэ гэлэ- гурбан.ырын ^ г,лг.^тГ\nонлар такси машынлары НС- мэ веран Иннел адлы jaш■\nтисна олмагла бутун шэЬэр лы бир гадын peпpeccиJaнын ДУ^У г-сд= т\nнзгли]]атындан пулсуз ис- кунаЬсыз гурбанларынын тифам едачэк. ев киpaJвcI^ пак руЬуна лэкэ кэтирир, ш^и^лио\nвермэрчак, осудалары нов- чина]эт характерлн фырыл- ча^нлэшааишд у. бэсиз вэ фаизсиз алачаг, са- даглар терадир, сахта ]олла \" наторн]а]а пулсуз пут]овка- меЬур, вэсигалэр дузэлтдн-ларла тэ'.мин олуначаглар. рнр, онлары а]ры-а]ры тэса- лары, Ьэ]ат ]олдашлары, У.муми]]этла, Вв]ук Ваган дуфи адамлара верир, кут- ганунсуз Ьэбсэ альшанлар, муЬарибэси элиллари ва ве- дави информаси]а васитэлэ- о чумлэдэн харичда ]аша]ан-теранларына аид олан ку- рнна ]алан .ма'луматлар чат- лар ассосиаси]а]а узв ]азы-зэштлар онлара да шамил дырыр, эЬали арасында ла билэрлэр. Эмэк коллек-едилэчзк. е!ни заманда, он- чахнаш.ма салыр... Казырда тивлэри ' ассосиаси]анын\nларын тутулуб инчидилма- онун чина]эт характерли коллектив узву кими она синдэ, суркун едил.масиндэ эмэллэри инзибати органла- мадди ]ардым кестэрэ билар-ва куллэлэнмэсиндэ ишти- рын диггэтини чалб етмиш- лар. Вела бир ишин рак еден забит вэ чекистлар дип \"'\n]уксэк пенси]адан • мэЬрум Бу кунлардэ ассосиаси]а-\nолулачаглар. Тэассуф ки, нын гаетдырдыгы мэсала- , бу куна гэдэр Азарба]чан дэрлэ республи1^а президеп- чирилмгсннэ бе]ук мигдарда Республикасында бунлар- ти таныш о.тмуш вэ пробле.м- мадди вэсант тэлаб олунур. дан истифада едилмамиш- лэримизин Ьэллина хусуси Она .кера дэ халгымыз^ш кв-дир. Сабэби да бу ишлэрлэ га]гы квстэрмишдир. там^ Ьалда машгул олан Республика Ьеку.мэтини\nтэш'кнлатын И|НДИ]адэк ]ара- репресси]адан зарар чакан-\nаба.\nАЬИШ-дэ «Д8Л1РМИ СТОЛ»\nАЬИШ-дэ «дв]ирми стол» архасында кер^чп олмуш-дур. Керушдэ Азарба]чан Ьамкарлар иттифагларынын «Улфат» газетинин вэ республиканын бир сыра ири му-асеисэлари, саЬэлари вэ али мэктэбларинин чохтиражлы газетларинин ]арадычы коллектйвлэри иштирак етмиш-лэр. «ЗаЬ1УШК€ШЛ0рин .Ьугугларыны ва ганунк .манафе]и-ни гати}]в'тла мудафиэ етмак Ьамкарлар иттифагларынын кутлави информаси]а васитэлэринин муЬум вэзифэсидир» мевзусунда тэшкил олунмуш дискусси]ада иштирак едэн-лэр фикир мубадилэси кечирмиш, Ьамкарлар иттифагла-ры bajaTbiHbiH ишыпландырылмасы саЬасиндэ чохтиражлы мэтбуатын топладыгы тачрубэни нэзэрэ алараг тзк-'лифлэр вэ тевси]эл8р вермишлэр. Натиглэр Азэрба]чан-да Ьамкарлар иттифагы Ьарэкатынын инкишаф перспек-тивлвринэ тохунараг ге]д етмишлэр ки, онларын фаали]-jaiHHHH ганунверичилик тэ'минатларынын Ьазырлаимасы, «Республиканын Ьа.мкарлар иттифаглары Ьаггында гану* нун» Ьазырланьи5 Али Совет тзрэфиндэн гэбул едилмэси зэруридир.\nКерушдэ АКИШ-ин ]ени мэтбуат нэшри — «Азэр-ба]чан Ьамкарлар иттифагларынын фэалииэт хроникасы» мзчмуаси тзгдим едилмишдир. Бу мэчмуэ Ьамкарлар ит-тиФагы дахили Ьа]ат Ьадисэлари барэдэ Ьамкарлар иттифагы ишчиларинэ ва фаалларына мэ'лумат вермак учун кварталда бир дэфа нашр олуначагдыр.\n(Азаринформ).\nА38РБА1ЧАНДА\nСАЬИБКАРЛАР ПАРТИ1АСЫ\nСов.ИКП cBjacM с»!июашдга кепшшдц». Онун бнр Д9СТ9СН олан A3op6aJiaH Коммуннст Партя]асы да бу-ражылмышдыр. CHjacH haJavAa бошлуг уаун нуДД^т гала бнлназ. Артыг Сон.ИКП-да авволлар навчуд олан нарк-снст платформа асасыцда Коммуннстларнн Энадн Иттн-фагыны Japamar Ьаггында гарар габуд олуяуб. PycHja-да вса А. РутскоАун азад саЬябкардар партн]асы Je-ннча формалашав орта снвфнк cHjacH бахышдарывын ифадачнсяяа чеврнднр. Ааарба]чаяда да Jam бнр пар-тн1анын соснал базасы ода бндачав орта сннфнн cHja-сата та'снрн Ьнсс едиднр. By сннфнн манафа]ннн ним\nмудафна адачак?\nАзарба|чан Коммуняст Партя]асыяын фоагададэ XXXIII гурулта]ынын чарырыддыгы ну*, сент]абрын 14-да «СаЬар» газети japaдыдмaгдa одан Азарба]чан Де-мократнк Эдадат Ларпиаеыяыв (АДЭП) ба]аввамасннн дарч етшипдир. Вушуяла адагадар мухбнрнмнз парти]а-мыя 1арадылмасы уара ташкндат комвтаснвнв умуАмр-ба!чан Кячнк Муассясадар Ассосяася]асынын (АКМА) презндентя, нгтясад едмдаря яамвзадн ддяЬусе]н bY-CEJHOBAAH мусаЬнба алмышдыр.\n— Индн иухтадяф мура-чнат формадары вар. Свза неча мурачнат едак: JoaAam, 6aJ, Joxca чанаб?\n— Маним учун «6aJ> даЬа хошдур. Сиза хош олан формада .мурачиэт етсаниз бундан да инчимэром.\n— ЭлнЬусе]н oaj, деАнлан-лэра кера партя]авыв ела нн-дн jya миндан чох узву вар. Бу догрудурму?\n— Сизчэ, инди Азарба]-чанда алтернатив тэсарру-<^т саЬаларинда на гедер адам аиласини долаадырыр? Бах онларьш Ьеч олмаса дер-дунден, бешиндан бири би-ЗН.М парти]анын узву олачаг. Бизим арха.мызда республиканын ишкузар даираларик НИН кучлу с'груктуру да]ана* чаг. Бурада иса аз адаы ча-лышмыр. Парти]анын ге]ди]-]атдан кечмасинэ Ьазырлыг керулур. Тезликла та'сис конфрансы олачаг. Уэвларин cajbi Ьаггьшда бундан сонра дагиг ма'лумат вера биларик.\n— CHjacH партн]адара е'тимад вэ рагбатнн азадды-гы бнр вахтда ]енн napmja нде1асы неча ]аранды7\n~ Лени парти]аны Jchh синиф — ишкузар синиф Ja-радыр. Казырда Азарба]чан-* да 2 миндан чох кичик му-эссиса вар. Ми«.1арла адам саЬнбкарлыгла мэштуддур. Май Ьэла кооператорлары, ичарэдарлары де.мирэм. Онларын бир ташкилатда бир-лашмаси заруретдир. Визча, халгымызын .манафелэрики .му.лки]]атчи табэгалардэ« ]ахшы Ьеч кас мудафиа еда бил.м€з. Б\\тун елкаларда са-Ьибкар парто|]алары ои1асат^ дэ эсас рол oJнaJыp. Агыл-ль*., узаг||сарэ« либерал ;|ifia-лылыгла иттифаг биэим пар-ти]анын эсас принсипяарин-дан биоидир.\n— Вас HHja иэЬз Деион-��атик Эдалат Партя]асы7\n— Фашистларин, комму-нистлэрин, дини парти]ала-рын да «адалати» олуб. Ви-зимки ишкузар демократла-рын адалати олачаг. Ишкузар адамлар Азэрба]чан хал-гыны варлы едачэклар. Бу вардан Ьамы]а naj чатачаг. Сосиал едалэт принсипи ан-чаг Ьэгигата« варлы чами]-]этдэ hajaia кечирила билор. Кслин адалати бириндан алыб о биринэ в^мак. беле-ликла, Ьа м ЫНЫ оэрабарлаш-дир.мак кимн баша душма]ак.\n~ Марамыныз тустагнл-лик, Азаддыг вэ Фираван-лыгдыр. Бувлара дотру не-\nдвя ]олдар, сиэча, веча ол-малыдыр7\n— Биз Азарба]чанын са-баЬы учун схем таклиф ет-мирйк. Коммуниз.м «Д€]асы MyaJJa« мэ'нада ела схем цди. Биз такамул ]олуиа ус-тунлук аери!^. Азэ1рба]чан кечид давруидан мумкун гэ-дар даЬа аз зи]анла, игтиса-ди]]аты дагылмадан чыхма-лыдыр. Мулки]]атчи синиф хазииа олан Вэта«и.мивин там мустагилли]ини арзула]ыр. Виз тичарат ва мулки]]ат азадлыты талеб едирик: азад-лыг да. фираванлыг да .му.л-ки]^да« ва саглам мулки]-]атчиликдаи догачаг. Азар* ба^чанын игтисади]]атыньш асасьшы калачокдо хусуси мулки1]ат тэшкил едачэк.\n— haKHMHjJar утрунда му-барнзода Ьансы гуввадарэ мухаднф олачагсыныз7\n— АДЭП парламент типли napTHja олачаг. Ифрат сагларьш да але]Кина]ик. ж^т солларын да. Халгын .мадди гудрети «имдадирсэ. ма'наеи гудрати да онда олачаг. Мулки]]втчи сииифла иттифагы олма1ан гуввалар чидди си]аси рол ojHaJa бил-мазлар. Биз бйрлэшдиричи napTHja олачатыг. Азарба]-чанын игтисади гудрэтини артырмаг иста]внлэ1рин Ьамысы ила олбир олмаг фик-ринда]ик.\n_ Ташаббус групуна ан мухтадвф адамлар — асасан бнзяесненлар ва зи]алылар двхнлднр. Икинчнларнн ас-днцда Ьеч бир мулкн]]эти Аохдур. Бу, ба1ла бостаиэка-нян досто^гуна банзаиирми?\n~ Дун1в11ы а]дьш керэн атылдан ги]мэтли Ьеч на Jox-•дур. Биз • бела Ьесаб едирик к«, халгымызы ики эсас г>'в-ванин: бутун сарвэтларин Ja-радычысы олан яшкузар тэ-багаларла зи]алыларьш иттифагы ва бутун демократик гуввэларин бирли]и хилас еда билар.\n— «roj Ьамы варлансын». Дахшы саславнр. Авчаг снрр AejHAca, ва joaaa7\n— Парти]амызьш игтисади програмы вар. Кеча-кун-дуз чалышан минлэрлэ мул-KHJJ0T4H, бизим фикримизчэ, Азорба]чан игтисади]]аты-ньш абади муЬаррики олачаг. Барабар белмак jox, даЬа чох истеЬсал етмак лазым-дыр.\n— АДЭП-и ^ Азэрба]чан Коммуняст napTHjacMHbiH Ьу-гугн варнси ва Ja yMyMHjjar-\nдв, варнси Ьесаб едаялар дэ вар.\n— АКП Москвада ге]ди1-]атдан кечмишдир. Республикам ызын ганунчулуГуна ке рэ бела бир Ьугуги шахе ол-мадыгындан биз да онун ва-риси ола бирлмарик. АКП-нин мулкиЦзтини иса ]енн партн]алара па]ламагы тэк-лиф едирик.\n— «ДврымЬарбн» мэрка-3Hjjar принснпиядан нмтнна еднрснниз. Бас Ьансы нрнн-снпла ншлэ1ачакснниз7 iiap-THjaHUH тэшкилат гурулушу неча олачаг7\n— Бизим парт и] ада Jyxa-ры органларын Jox, Низа.мна-ма вэ Програмын башбилэн-ли]и Ьекм сурэчэк. Биздэ фракси]а ва фикир азадлы-гы олачаг. Ташкилат гурулушу озоклэрдан, эрази тэш-килатларьшдан вэ .мэчлисдон ибарэтдир. АДЭП сырала-рында дининдэн, иргиндэн ва милли]]этиндэн асььлы ол-Majapar онун .мэгсадларинэ шарик олан 16 ]ашындан Jy-хары Ьар «ас фаали]]ат кес-тэрэ билар. О чумлэдэн кеч-миш Сов.ИКП узвлари да.\nТэсзрруфат Ьесаб л ы пар-THja клублары шзбакзси Ja-радачагыг. Си]асэт кафелар-да, мадани]]эт очагларында бизнес ва а]ланч© ила баш баша олачаг. Узвлук Ьаггы фаизла назорда тутулмур. Кеч КИ.МНН мил]онуна шарик олмаг фикримиз ]охдур. Раг-бати оланларын ]арды.мын-дан да имтина етмирик. Лы-гылан пу.ллар идара ва ком-MepcHja еЬти]ачларьша харч-лэначэк. Лахын вахтларда Азарба]чан Ишкузарлар Иттифагы ]арадылачаг ва ону мали]]эл8шдирм8к учун банк тэшкил олуначаг. Банкын хидмэтиндэн парти]а узвлэри да фа]даланачаглар.\n— Бизнесменлар партн]а-сы адландырылачагыныздан ehTHjaT етмирсиниз ки7\n— Касыблыг е]иб де]ил-сэ, варлы олмаг bhJo гэба-Ьэт са]ыл.малыдыр?\n— Идеоложи сэлэфлэри-низ кимлэрднр?\n— Биз К. Б. Ззрдабидэн тэкамул вэ маарифчи?ш]и, М. Э. Расулзададан миллат-чилик вэ девлэтчили]и, М. Мэммадгулузададан демокра-тизми ва азэрба]чанлылыгы * эхз едщ)ик.\n— Ба1аннамэни имзала-]аяларын бэ'зилэринин <3. Бун1адовуя, Ш. Мэммэдо-ванын) бу сэнэддэн хэбэрлэ-ри 1охДУр...\n— Бу, тэлэoкэнлиJ.ин ва .мирзэлэри.мизин тачрубэсиз-ли]икин нэтичасиднр. Зи]а Буи]адовдан ва Шафига ха-нымдан узр истэ]ирик\n— Охучулар АДЭП-ин Програм вэ Ннзамнамэси ила на вахт таныш ола бнлэчак-лэр7\n— Кэлзлик 0Q газетимиз ]охдур. «СаЬибкар* адлы газет бурахмаг фикринда]ик. Ону Сирус Табризли редак-та едачзк. О вахтадак парти-]аньш бэ'зн сэнадларини дикар мэтбуат органларында чап етдирэчэ]ик. АДЭП-ин Програм ва Низамнамэси «Новруз» гэзетиндэ дарч олуначаг.\nМусаЬнбэнн |аздЫ: Газэнфэр ГЭРИ вое.\n«СУЛЬПЭРВЭР УШАГЛАР»ЫН XEJPHJJ9 ЛАРДЬШЫ\nСАН-ФРАНСИСКО. Консервлэшдирил-миш тзрэвзз, MejBO, ширэлэр, америкалы ушагларын хошладыглары мэЬсуллар — витаминлашдирилмиш гаргыдалы, ду]у, ]улаф лопалары вэ дикэр тез хараб олма-]ан мэЬсуллар тезликла бурадан ушаг баг-чалары вэ .мэктэблэр учун Мооква]а кен-дэрилзчзкдир. «СулЬпэрвэр ушаглар» тэш-килатынын баниси Патриси]а Монтандонун тзшзббусу илэ Ьэмин тзшкилатдан олан америкалы мактэблилэр елкэмиз учун чэ • тин кечзчак гыш эрэфэсинда совет ушаг-ларына имкан дахилиндэ эрзагла ]ардым кестэрмэ]э башламышлар.\nПатриси]анын ады Совет Иттифагында кениш ]а]ылмышдыр. Бир чох чэЬатдэн бу зирзк мэлаЬатли гадынын cэ'Jлэpи caja-синде 80-чи иллэрин эввэлиндэн АБШ-ык ва ССРИ-нин ушаг ташкилатлары меЬкэм достлуг керпулэри салмышлар, мараглы\nДЭН тэкбашына кэлмэк мумкун де]ил. Усталик бу хе-jiipxah тэдбирин hajaTa ке-\nдылмамасыдыр. Ларин хатирэсини абадилаш-\nHabajBT, 1991-чи ил алре- Дирмак учун Бакыда абида ЛИН 20-дэ Азэрба]чан Ку- го]улмасы кутлави кулла-наЬсыз CHjacH Гурбанлар лонмэ ]ерлэринин. мазар-Ассосиаси]асынын та'сис ларын ашкара чыхарылмасы конфрансы кечирилди. Бу барэдэ гэрар габул етмиш-кунлэрдэ ассосиаси]анын дир.\nпленумунда ва Бакы шаЬар PenpeccHjaja ма руз галан-конфрансьшда ташкилаты�� лар вэ онларын евладлары-\nмз]инэ архаланыб Девлат банкында Ьесаб ачмышыг: 2345644, Бакы, Азманбанк 161804, код. 501822.\nЭшрэф МЕЬДШЕВ, Азэрба]чан КунаЬсыз Си-JacH Гурбанлар Ассосяа си]асынын президентн, Сафар ИБРАЬИМОВ, ассоснаси]анын Бакы шэ-Ьар ташкилаты идарэ bej' этияин сэдря.\nбирка ла]иЬэлар hajaTa кечирилир, гаршы-лыглы мубадилэлар еднлир, Jep узунун кэнч ватэндашларынын бе]нэлхалг «СулЬ клублары» фэалиЛат кестаркрла);). Бирин-чи дафэ де)илдир ,«и. «сулЬпарвар ушаглар» елкамизэ xeJpHjJa JapAHMbmbiH топлан-.масы кампани]асьшы кечирирлар. Онлар тонларла дава-дэрман,'о]унчаг. эрзаг. Ер-мэнистанда зарар чэкмиш ушаглара JYзлэp-ло тэскинеднчи мэктуб кендарди'кла1ж вахт мэЬз бела олмушдур. Инди исэ тэшкила-тын фэаллары АБШ-да биринчилар чарка-синдэ балача москвалылара бирбаша арзаг кендарм0]э башла]ыр;(ар.\nЛуклэри Совет Гадынлары Комитасинин унванына кандармэк гэрара альшмышдыр. Декабрын 25-дэк MocKBaja кэлма]э Ьазыр-лашан П. Монтандон илэ бирликдэ комитэ алынав )ардымыи бвлушдурулмэсинэ нэ-зарэт едэчэкдир.\nAIMAHHJA СОВЕТ ФвНЛОЛОРН\nБОНН. 1992-чи илин эввэлиндэн е'тиба-ран 17 минадэк совет вэтэндашы ики ил эр-эиндэ Алмани]ада ишламэк учун легал имкан алачагдыр. АФР Эмак ва Сосиал Ишлар Назирли]иннн бу кун бурада дарч олу-нан мэ'луматына кера бу илин но]абрында Бонн илэ Москва арасында мувафиг муга-вилэ имзаланмалы вэ парафланмалыдыр. ССРИ-нин вэ АФР-ин эмакдашлыс едэн муэссисэлари арасында багланан сазишлэр з.мэк фаали]]зти учун ичазэнин эсасыны тзшкил едэчакдир. ДПА Акентли]инин хабар верди)ин0 кера куман едилир ки, совет шэриклари илк вахтлар онларын кен-дэрдиклари ишчилэрин амэк Ьагтынын бир Ьиссасини алачаглар.\nАФР Эмэк вэ Сосиал Ишлар Назирли]и-нин фикринчэ, бу ла]иЬэ Совет Иттифагы-нын базар тэсэрруфатынын ташаккулунэ кемэк етмалидир. СеЬбат илк невбадэ совет фэЬлэлэринин муасир Гэрб технолоки-]асына у]гун в]рэдилмасиндэн кедир. Иш^ чилэрин алдыглары вал]ута онлары кен-дарэн совет .муэссисэлэриндэ истеЬсалын тэкмиллашдирилмэси учун истифада еди-лзчакдир.\nАФР артыг Чехо-Словаки]а. Мачарыстан. Полша. Лугослави]а, Болгарыстан вэ Ру-мыни]а илэ бела сазишлэр имзаламышдыр. Намин сэнэдлэрэ у]гун бу елкэларин 61.500 вэтэндашы Алмани]ада иш ]ери аяачагдыр.\nЕФИОПИАА. Абиделврл« «муЬврмб*» Африка]« да к» либ чыхмышдыр. вддис-Эбебеда В. И. Ланинмн оиметрлик hejKeaN постамент дан катурулмушдур. Каммм абида Мамвяа ^'Ьа{ла Мариамыи аахтында учалдылмышды...\nАбидаиии иатурулмаси.\nСИТА-иыи фетохроиммасм.\nИРАГДА АЧо1ЫГ ЭЛАМЭТЛЭРИ K0PYHYP\nДЭМ9ШГ. Ираг илэ KyeejT арасында девлат сэрЬэдикин позулмасы Ьалларыньш тэЬгиги кестарир ки, ираглыларын Куве]т эразисинэ ганунсуз кирмэларинин башлы-ча сэбаби онларын ачлыг тэЬлукасинэ мэ'руз галмаларыдыр. Бу барэдэ САНА Акент-ли]и Куве]тин Ьарби нума]эндэсинин 6aja-натына истинад едэрэк хабар вермишдир.\nKyaejT нума)эндэси ге]д етмишдир ки, онун елкэсинин сэрЬад хидмэти бу ]ахын-ларда атышмадан сонра 25 нэфэрлик бир трупу тутмушдур. Онлар кизлинча KyBejT аразнсинэ дахил олмага чалышырдылар. СэрЬэди гюзанлар диндирилэркэн мэ'лум\nолмушдур ки. онлар мулки палтар KejMHm Ираг Ьарби гуллугчуларыдыр. Тутуланлар 03 Ьзракатлэрини бунунла изаЬ етмишлэр кн, Саддам Ьусе]нин халга зидд си]асэти нэтичэсиндэ баш алыб кедэн баЬалыгдан эзиПат чакен аилэлэрини долавдырмаг учун гачагмалчылыгла машгул олмаг гарарына калмишлар.\nKyeejT Ьарби нума]эндэсинин деди]инэ\nК0рэ, сэрЬэдин шимал Ьиссэсивде Ьэр кун позунтулар ге]дэ алыныр. О, ба*зи гачаг-малчыларын Багдадын тапшырыгларыны jepHHa ]етирдиклэрини дэ истисна етмир.\nTBMNCH. Миллм Гаардм|аиын аскарлари лраамдаит 3. Гамсахурдманы мудафиа адмрлар. ф. Ьокумат аамммм гаршысмида.\nей? А-М ММРРижаам.\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-sep-26-1991-p-3\/","date":"2017-08-22T11:25:29Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886110578.17\/warc\/CC-MAIN-20170822104509-20170822124509-00320.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4216862321,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.42168623208999634, \"kum_Cyrl_score\": 0.06936924904584885, \"sah_Cyrl_score\": 0.06647782027721405, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06209546700119972, \"tat_Cyrl_score\": 0.0407661572098732, \"udm_Cyrl_score\": 0.02741262875497341, \"crh_Cyrl_score\": 0.02451450377702713, \"eve_Cyrl_score\": 0.02292165532708168, \"nog_Cyrl_score\": 0.021416928619146347, \"tyv_Cyrl_score\": 0.020597470924258232, \"alt_Cyrl_score\": 0.01743675023317337, \"kir_Cyrl_score\": 0.01484173908829689, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01351251918822527, \"lez_Cyrl_score\": 0.012390085496008396, \"dng_Cyrl_score\": 0.011362134478986263, \"krc_Cyrl_score\": 0.010278209112584591}","num_words":14637,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.462,"perplexity_score":66197.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 30, 1992, Baku, Azerbaijan\n30 OKTJABP 1902-чм ИЛ. Mt 204 (210281\n'РШПЫЖ\nKYHYH\nХЯМиюця\n9сасы 1*1 »-чу илд» го|улмушдур.\nКУНДЭЛИК ИЧТИМАИ-СШАСИ ГЭЗЕТ\nГК1М8ТИ 2 ОУМ.\nН&Р вахты\nx«jnp¡\nДеЗирлэр Л. ТолстоЗун ха-нымы hap cahap 6eJyK Зазы-чыны чул гохулатмагла oja-дармыш. Бундан сонра онун кефи бутун куну как олур-муш, Jaxuju да ишлэ]ирмиш. Хош Ayjpy. квнулачан муна-сйбэт инсана гол-ганад ве-рир, она haJaT зввгу кати* рир. Адичэ салам-кэламдан, эЬваллашмадан сонра на га-дар Зункуллэширсан. Ела халглар вар ки таныды-таны-мады, ушаглы-беЗуклу раст-лашан ними бир-биринэ са-лам вериб втурлар.\nБиздэ да саламын, сагол* лашмагьш ÖeJyK ма'насы вар. Ди кал ки вахтдан-вэ'дэдэн-дир. Ja надир, ахыр вахтлар адамлар Заман эсэби, деЗин-кэн олублар. Cahap автобус бир аз кеч кэлди, Ьирслэнир-лэр. Метрода басабас олду, гаЗыдыб бир-бирини ачыла-¿ырлар. Jarbiiu Загды, cejna-нирлэр. Исти олду. езлэрин-дэн чыхырлар. Ахы биз ин-сэныг: агрымаЗа билмирик.\nТэбиэтин шылтаглыгы биз-дан асылы деЗил. 0з эсэблэ-римизи исэ чиловлаЗа бнла-рик. Haja керэ бир-биримиз-дэн хош сезу, исти бахышы, Самими мунасибэти эсиркэ-Зак? Хош эЬвал инсан AYHja-сынын MyMajHM гуршагыдыр: на гызмары олур. на да шах-тасы.\nПне кунун. агыр эЗЗамын белини Jaлныз хош ниЗЗэтлэ, Захшы эмэллэ гырмаг олар. Адичэ салам сезундэ caha-рнн ал шэфэги вар. кулун этри вар, улви бир аЬэнк вар. Уз-уза каланларии ку сулу ними втуб кечмэси исэ hap икисинин дунЗасыны га-ранлыга гэрг едир. ДунЗа саламындыр, ишыгындыр. Ьввсэлэниндир. инсафындыр...\nАктуап еоНбэт\nАНКАРА А39РБАШН ПРЕЗНДЕНТИНИ ГАРШЫЛМЫР\nАНКАРА, 28 октЗабр (Азэрннформуи хусуси мух-Скри Мкка)ыл Кэрнмоглу).\nХабар вердиЗимиз ними, бу пун АзарбаЗчан Республика-Сылын дрезиденти Эбулфаз ЕлчибэЗ ТуркиЗэ Республи-касына рэсми еэфэрэ Зола душмушдур. Бинэ аеропор-тунда о. еэфэрин мэгсэди Ьаггында Азаринформ мух-биринин суалына бела чаваб Вермишдир:\n— Чохдан назэрдэ тутулан бу еэфэрэ гадар АзарюаЗчан девлэтинин раЬоэрлари мух* тэлиф сэпкилэрда хеЗли ко* руш кечириблэр. Jэ,ни еэфэрэ бвЗук Ьазырлыг ишлэрй керулмушдур. МуэЗЗвн сэ* бэблэрэ кврэ еэфэр дэфэлэр-лэ тэ'хирэ салынмышдыр.\nСэфэр заманы игтнеади вэ СиЗаси мевзуларда 20*3э За-хын сэнэд имзаланачагдыр. Бундан башга керуш заманы индиЗэ гэдэр разылыг эл-дэ олуимамыш .^эсэлэлэр ба-\nрэсиндэ муоЗЗан санэдлэр имзалана билар. Эсасэн иг* тисади, мэдэни, тичарэт мэ-салэлэрино устунлук вери-'лачакдир. Лери калса, Тур киза ила калачакда Згарби мунасибатлар гурмаг барадэ да данышыглар апарачагыг. Ьэрби кадрларымызын орада тэЬсил алмасы мэсэласи да музакирэ олуначагдыр. Бу. да тэбиидир. МДБ-Зэ дахил олан девлэтлар арасЬшда бе* лэ мугавилэлэр вардыр. Ор* думузу меЬкэмландирмэкдэн вэ республикамызын эрази* сини горумагдан етру ТуркиЗэ ила бела мугавилв би-зим учун вачибдир. Дикэр тэрэфдэн. ТуркиЗэ ила игти* сади мунасибэтларин меЗшэм-ланмэси, бирка муэссисэлэр Вэ ширкагглэр Зарадылмасы бизи марагландырыр. Рес-публикамызда езлэшдирмэ просеси кедэркэн бу. бизэ чох кемэк едэчакдир.\nАнкарада туркдиЛли дев-лэтлэрин башчыларынын ики\nкунлук топлантысы кечири-лачэкдир. Бу топланты Ьэ-мин девлэтлар арасында иг* тисади мунасибэтларин ин-кишафына Ззаср едилэчакдир.\n...АзарбаЗчан Республика-сы президентинин тэЗЗараси Бинэ аеропортундан Турки-ЗэЗэ Зола душур. Гардаш ел-канин 31ава сэрпадларинэ дахил олан ними Турина Ьар-би Ьава Гуввэлеринин гыры-чы тэЗЗарэлэри президентин тэЗЗарэсини Ьэр ики тэрэфдэн мушаЗиат едир.\nТаЗЗара АзарбаЗчан Республикасынын вэ ТуркиЗэ Республикасынын ; девлат баЗраглары ила бэзэдилмиш Анкара пава лиманына енир. Бурада АзарбаЗчан прези-дентини ТуркиЗэ Республика* сынын президенти Тургут бзал, ©лканин баш лазири СулеЗман Дэмирэл. ТркиЗэ-нин АзэрбаЗчандакы * фири Алтан Караманоглу, назир-лэр, миллэт вэкиллб ж гар-\nшылаЗырлар. ТуркиЗэ али мэктаблэриндэ тэпсил алан азарбаЗчанлы талэбалвр да бурададырлар.\nЭбулфаз ЕлчибаЗ вэ Тургут 0зал фэхри гаровулун гаршысындан кечирлэр. ЛаЗ* лым салам атэшн ачылыр.\nТаЗЗара-лиманында АзарбаЗчан вэ Турина прези-дентлэри журцмистлэр учун матбуат конфрансы кечирир-лэр. Сонра Эбулфаз Елчнбо-Зип вэ ону мушаЗиат еден шэхеларин миндиЗи автомо-биллэр карваны президенти-миз учун аЗрылмыш игамэт* каЬа Золланыр. ЦолбоЗу Анкара сакинлари Э. ЕлчибэЗи кул-чичэкла, тэбрик транспа-рантлары ила гаршылаЗыр* лар.\nСабаЬ АзарбаЗчан Республикасынын президенти ТуркиЗэ Республикасы Зарадыл-масынын 69-чу илдвнумунэ Ьэср олунмуш тэнтанэли мэ-расимдэ иштирак едэчакдир.\nПРЕЗИД1НТЛ0Р\nКвРУШУРЛвР\nЧ«рш«нб* куну Гааахывтан, Гыргыаыстан, 8j6okmctíh аа Туркменистан преандантпари д9 Анкара|а туркдиплн дав-латларин раЬбарларнннн ка* рушуиа квямншлар. Онпор Турки ja Распублнкасынын а'лан олунмасынын 69-чу кядануму мунаенбвтнла качирияан твн-таналарда иштирак адирлар.\nБу кун Анкарада Ба|ук Мил. лат Меч л ней ни ч бинасында Турков, Ааврба|чан аа Орта Acnja раслублмкалары даалат Неку мет башчыларынын ики кунлук мушавкраси аа ишина бвшла)ачагдыр.\nМ0ЛУМАТ\nАзарбаЗчан Республикасы президентинин фэрманы ила HxTHjap Элибала оглу Шн-\nрннов башга ишэ кечмэси ила элагэдар АзарбаЗчан Pee-, публикасынын hyryr си]асати зра девлат мушавири вази-асиндон азад едилмишдир.\ni\nI\nНАХЧЫВАНДА САКИТЛИКДИР\nНАХЧЫВАН, 28 октЗабр («Реал»). Уч кун давам еден кэркин' вазиЗЗатдэн сонра Ьазырда Нахчыван шэЬэринда. елэчэ да мух-тар республиканын баш- -га белкэлариндэ нисби сакит-лик Заранмышдыр.\nБу кун Нахчыван МР Али Мачлисиндэ идарэ. муэссисэ. назирлик вэ баш идарэ рэ11-бэрлэринин. мухтэлиф пар-тиЗаларын. ичтимаи тэшки-лат^арын нумаЗэндэлэринин иштиракы ила мушавирэ ке-чирилмишдир. Али Мэчли-син сэдри ЬеЗдэр ЭлиЗев му-шавирэдэки чыхышында де-мишдир ки. Ьазырда халгы* мыз му!1арибэ шэраитинда )ашаЗыр. Бела вэзиЗЗэтда са-\nбитлиЗи позмаг, халг арасында мунагиша салмаг умуми ишимиза манфн тэ'сир кестэ-рир.\nМушавирэ иштиракчыла-ры АзарбаЗчан президентин-дэн, республика Али Совети-нин сэдриндэн Нахчыван Ьа-диеэлэрина дузкун гиЗмэт вермэЗи хаЬиш етмишлэр.\nБу кун АХЧ Нахчыван белмэсиндэ мухтар республи-када фэалиЗЗэт кестэрэн пар-тиЗаларын нумаЗэндэлэринин Зыгынчагы кечирилмиш-дир. АХЧ Нахчыван белмэ-синин сэдри Асэф ГулиЗев «Реал»ын мухбиринэ бил-дирмишдир ки, Зыгынчагда гэбул олунан бэЗанатда АзарбаЗчан КонститусиЗасынын\nтэлэблэрини горумаг мэгсэ-дилэ партиЗалар бирка муба-ризаЗэ чагырылыр.\nОн аЗлыг фасилэдан сонра бу кун мухтар республикаЗа «мави Заначаг» кэлмишдир. Нахчыван Зона Газ ИстеЬ-салат БирлиЗиндэ верилэн мэ'лумата керэ, Туркмэнис-тандан алынан тэбии газ Ермэнистан эразисиндэн кечэрэк Нахчывана кэлиб чатмышдыр. Багланмыш му-гавилэЗэ эсасэн, Ермэнистан бизэ газ верилмэсинэ мане-чилик терадэреэ, АзарбаЗчан Ьекумэти да гоншу республикаЗа кедан газ кэмэрини баглаЗачагдыр.\nЧЭБЬЭ хэттиндэ\nБУЭУР, B9J, БУ ДА МЕДАН...\nТэсадуфэн иштирак етди-Jkm бир мэчлиедэ ceh6aT ha-мыны napahaT едэн эн'анэви мевзудан — гытлыгдан душ-мушду. ДеЗирдилар ки, эр-заг сарыдан бу гыш вэзиЗ-Зэтимиз агыр олачаг. Игти-сади алагзлэр позулуб, ти-чарэтдэ гаршыЗа мин чур эн-кэллар чыхыр. Эн'энэви парт-нЗорларымыз мал кендэрмэк-дэн имтина едирлэр. Эт, jar, шокэр гытлыгы да бунунла баглыдыр.\nБаЗагдан данышанлары са-китчэ динлаЗан чаван оглан саЬбата гошулду:\n— Биз хазина устунда отурмуш дилэнчинин кунун-даЗ«к. Тале бизэ ела не'мат-лэр бахш едиб ки. дикэр миллатлэрдэ олсаЗды. 6aj ними доланардылар. На еда-сан ки, елин сэрвэти халга сэрф олунмур, бир пара ма-фиоз групларын чибинэ ахыр. Мэн Ьеч нефти, памбыгЫ де-мирам, тэкчэ бизим заводун jHjacH олса. онун маЬсулла-рынын мугабилиндэ Бакы эЬалисини этла, Загла та'мин етмэк мумкундур.\n0Jрэндим ки, бела откэм данышан канч Бакы шампан шэраблары заводунун фэЬлэ-сидир. Дедим Зэгин муэссисэ-нин имканларыны шишир-дир. •\nУстундэн хеЗли втду. Вэ бир кун paJoH мигЗаслы тэд-бирлэрин бириндэ haMHH шэхеи шампан шэраблары заволнуй директору ними таг-дим\" етдилэр. Мэ'лум олду ки, бу вэзифэдэ ишлэдиЗи ики аЗдыр. Таныш олдуг, ceh-бэтимиз тутду. Бэ'зи мэгам-лары охучулара чатдырмагы лазым билдик.\nГыса араЗыш. Исм&Зыл Сэфэралы оглу Сафаров 1956-чы нлда Бабаж pajo-нунун НеЬрэм кэнднндэ анадан о луб. 1980—1988-чн нллэрда Бакы шампан шараблары заводунда файла. 1989-чу нлдан 1992-чн илин эваэлларкнадэк АзарбаЗчан Канд Тэсэрру-фаты аа Эрзаг НазнрлнЗя-«33 эт маркаанцдэ\n_ кеЗфнЗ] технолог ншлэЗнб. Вазн-фэен «иггесара» душуб, ики аЗ ншенз галыб. Ап-пел аЗында Зенидзн шампан шэраблары заводуна фаЬлэли]э гаЗыдыб. Бнр аЗ * сонра шампан сузма сехи ранснянн муавини о луб. Августун орталарындан за-водуи директору дур. Ихти-сасча шарабчыдыр.\n—г Исма]ыл баЗ, бир вахт-лар деЗнрдяннз кн, заведуй Зн\/аси олса даты дат уста го) ар. И иди бела деЗэк кн, ЗнЗася тапыдыб. Бнр нш кора бвлмневяизмя?\n— Ела бирннчн куя шла башлаЗавда баш муЬасмб билдирдн ки, фэЬлэлэрин ма-ашыяы вер мак учун фондда пул ЗохдуР\/ Бундан башга, заводун унванына бир яеча\nвагон шампан шушаси кэл-мишди. Ьаггыны нард истэ-Зирдилор... На башынызы агрыдым, арадан ики aj ке-чиб. Инди заводун фондунда 500 милЗон рубладак пул вар. _\n— Бела гыса муддатда бу гадар пулу Ьарадан тапды-ныз?\n— МуэЗЗэнлашдирдик ки. мухтэлиф тэшкилатларын завода кулли мигдарда бор; чу вар. Мэсэлан, Азаритти-фаг 111 милЗон рублдан чох. республиканын дикэр тэшки-латлары 92 милЗон рубл. РусиЗа ФедерасиЗасынын, Ги захыстанын вэ Туркмэниста нын назирликлари 144 мил Зон рубла Захын борчлу иди Дэр1гал haMHH тэшкилатлара телеграм вуруб хэбэрдарлыг етдик ки. борчуну едэмэЗэна Ьеч на верилмаЗэчэк. Бир га-дэр бунун тэ'сири олду. Бундан башга, мэЬсулларымыэы нагд пула, Jaxyfl бартер сев-дэлашмэси ]олу ила сатмага башладыг. Нэтичэси- да кез габагындадыр.\nГабаглар бу масэлэлэр, демэк олар ки, нэзарэтсиз иди. Мухтэлиф тэшкилатла-\nEì маллар HHcja верилирди. эмнн малларын Ьаггынын едэнилиб-едэнилмамэси ила марагланан Зох иди. Бу иш бурахылырды истеЬлакчы тэшкилатларын рэЬбэрлэри-нин инсафына. 0з фэЬлэлэ-ринэ мааш вермэЗэ хэсислик едан зав<за рэЬбэрлиЗи мухтэлиф фирмаларын, ассоси-асиЗаларьш, кичик муэссисэ-лэрин he сабы на сэхавэтлэ пул кечирирди. 0зу да бурада свЬбэт ири мэблэглэр-. дан кедирди.\n— Бас сна неча, фаплэла-рн разы сала билмненннзмн?\n— Кврэк ки. наразы ол-масынлар. Ики aj эввэл за-водда орта аЗлыг эмок har-гы 1500 рубладак иди. Илк эмримлэ пэмин рэгэми 5000 рубл& галдырдым. OKTjaö-рын эввэлийдэн исэ фэЬлэла-рин аЗлыг эмэк Ьаггы 10 мин рубл савиЗЗэсинэ чатыб. Ону да aejHM ки, jejmmi са-наЗеси муэссисэлэри арасында бу эн Зуксэк маашдыр. Бу да сон Ьэдд деЗил. Илин ахырынадэк маашлары Aaha 30 фанз артырмагы назэрдэ тутм>гшуг.\nКоллективимизин зэрури эрзаг маллары ила тэ'мина-тынын да гаЗЕыеына галы-рыг. АЗда бир дэфэ муэсси-сэда hap ишчиЗа 5 кйлограм шэкэр тозу (килограмы 12 рублдан), 5 кйлограм таза эт (50 рублдан) ва 5 кило-грам кара Загы (150 рубл) сатылыр.\nИшчнлэримиздэн он беш нэфари Ьазырда Милли Орду-нун тэркибинда торпаглары-мызы ropyjyp. Маашларын-дан алана онларын hap би-рииии аилэсинз а]да 3 мин рубл вэ заводун Ьесабына 5\n• • : .avi шэкэр тозу. эт ВЭ\nкэрэ jafbi кендэрилир.\nЗаводун ишчилэри учун ЗашаЗыш бинасы тикдиририк. Бу илин ахырынадэк исти-фадэЗэ верилмэлидир. Бунунла да коллектив узвлэри-нин мэнзил тэлэбатыны там вдэЗэчэЗик.\n— ИстеЬсалда неча, flajH-шиклнк вармы?\n— ИстеЬсалын Ьэчми тэг-рибэн ики дэфэ артыб. Кун-дэ 50—55 мин шушэ шампан шэрабы бурахылырды. инди бу рэгэм 100 —110 мина чатыо. Заводда hap aj 2 милЗон шушэЗэдак шэраб сузулур. Сехлэримиздэ сур'-этла Зенидэнгурма ишлэри кедир. Иш Зерлэрнидэ опти-мал микроиглим Зараныб, KejHHH6-coJyHMa отаглары, ис-тираЬэт кушэлэри тэ'мир олунуб.\nЛени нов маЬсулларын ис-теЬсалы rajAaJa сальшыб. Шушэлэрин устуидэки Зар-лыглар дэЗишдирилиб. «Совет шампаны» сатыша латын графикасы илэ Зазылмыш «АзарбаЗчан шампаны» вэ «Шэрг улдузу» кими кедэ-чэк. АлманиЗадан алынмыш аваданлыг. маЪсулдарлыга вэ ке)фи33этин Захшылашды-рылмасына мусбэт тэ'сир едир. Кэлэн ил муэссисэнин истеЬсал кучуну тэгрвбэн 40 милЗон uiyuiaja чатдырмагы назэрдэ тутмушуг. МэЬсул-ларькмыза тэлэбат Зуксэкдир. Хусусэн кечмиш муттэфиг республикаларда алычыла-рымыз чохдур. Бир шушэ шампан шэрабына бе]ук мэм-нуниЗЗатлэ 1 кйлограм кэрэ Загы тэклиф едирлэр. Шампан шэрабы «rapa базар»да даЬа Зуксэк ги)мэтэ кедир. Ьесабынызы бундан кетурун .ки, мэЬсулларымызы бартер Золу илэ Jara, этэ, Захуд шэ-кэрэ чевиреэк, керун респуб-л и ка да бу проблемин Ьэлли-нэ на гадар кемэк етмиш оларыг. Аз-чох наиляЗЗэтлэ-римиз бир даЬа субут едир ки, бали, биз хэзинэ устун-дэ отурмушуг.\n— Ишэ на майе олур?\n— Илк иевбэда шушэ са-\nрыдан коолуг чэкирик. Парадокса оахын ки, кечмиш Иттифаг девлэтиндэ эн чох уиум истеЬсал едэн, эн куч-лу шэрабчылыг сэна)еси олан АзарбаЗчан Республикасын-да индиЗадэк шушэ заводу тикилмэ]иб. Биз бела бир муэссисэнин ачылмасы учун тэшэббус галдырмышыг. Мэ-сэлэ Ьекумэт сэвиЗЗэсиндо Ьэлл олунмалыдыр.\n— Бас инди шушэни Ьа-радан алырсыныз?\n— Эсасэн УкраЗнадан ал барыг. Мугавнлэмиз варды. Амма бурада да ишлэр бир гэдэр дуЗунэ душмушду. Мэ-солэ бундадыр ки, УкраЗна муэссисэси шушэ истеЬса-л��нда ишлэдилэн натриум-сулфаты Туркмэнистандан алыр. Тэбии газын гиЗмэти-ннн галдырылмасы илэ элагэдар ики (республика арасында Заранмыш наразылыга керэ Туркменистан УкраЗна-За мал кендармирди. Буна керэ да шушэ заводунда истеЬсал даЗанмаг узрэ иди. ВаситэчилиЗи ез узэримизэ кетурдук. Натриум-сулфаты Туркмэнистандан алыб Ук-раЗнаЗа сатдыг. Ьар Ьалда узи 33 от ли эмэлиЗЗатдыр. тез-тез фасилэлэр олур. Балтик-Заны республикаларла да му-гавилэ багламышыг. Орадан 1 милЗон шушэ алыб эво-зиндэ онлара 150 мин шушэ. шампан шэрабы кендэрэчэ-Зик. Ьэлэлик элач бела сев-дэлэшмэлэрэ галыб. Республика да бош шампан шушэ-ларинин топланыб тэЬвил ве-рилмэси ишинн да гаЗдаЗа салмаг ниЗЗэтиндэЗик. МэЬ-сулларымызы илк невбэдэ бош шушэ тэЬвил верэн тичарэт тэшкилатларына кен-дэририк. Бош шушэлэрин ги]мэти да дурмадан артыр. Ики аЗ эввэл бири 15 рубл иди, сонра 20 рубл олду, инди исэ 25 рубла галхыб. Проблемимиз тэкчэ шушэ деЗил. кемэкчи материалла-•рын Ьамысыны — спирти, -гапаг учун ишлэдилэн полиэтилен материаллары, мэф-•тили башга республикалар-дан чох чэтинликлэ алырыг. азу да бд гиЗ-мэтинэ. Спир-тин 1 декалитри 1.500 рубла иди, инди 7 мин рубла са-тырлар.\n— Чэтннликлэр сизи гор-хутмур кн? 4\n— ГэтиЗЗэн. Саглам кол-лективимиз вар. Башга эмэк коллективлэринэ хас олан ишдэнЗаЗынма. кечикмэ, ин-тизамсызлыг Ьалларына биздэ раст кэлмэзсэн. * Бурада Ра-\n^аел МустафаЗев, Фирдовси абаЗев, Ьачы Давудов. БаЬ-■рам Заманов, ЭлиЗар МэЬэр-рэмов кими ветеранлар иш-лэЗир, чаванлара эсл нумунэ кестэрирлэр. Бела коллек-тивдэ чэтинликдэн горхмаз-лар.\nСеЬбэтн ]азды:\nГ. ПИРИДЕВ.\nБАКЫ, 29 октЗабр (Азэр-информ). Ермэни бирлэшмэ-лэрн JyxapH Гарабагын Сыр-хавэнд. Давшанлы (кечмиш Арачадзор) кэндлэри истига-мэтиндэ АзарбаЗчан СилаЬ-лы Гуввэлеринин болмэлари-но кучлу мугавимэт кестэ-рирлэр. Ермэнистан експе-дисиЗа корпусу бу рекиона чанлы гуввэ вэ техника кэ-тирнр. Республика Мудафиэ НазирлиЗинин фикринчэ. бу. душмэнин Ьучума Ьазырлаш-дыгыны субут едир.\nАзарбаЗчан Мудафиэ НазирлиЗинин аналитик инфор-шинчилэрэ кемэк вед едилмишдир\nРеспублика Нааирлар Каби-натинии окт)абрын 29-да Бак»* шин зааодунда баш нааирии биринии муааиии ВаЬид 0пма-доаун иштиракы ила конирил. миш cajjap мушааирасинин иштиракнылары бала натииа-ja калмишпар ки1, доалатин санбаллы •• та'чили малине, мадди )ардымы олмадаи шин-чилар беЬран манивнасиидаи чыха билма]»чаклар.\nМуассисвдв вмвли мушааи-ра качирмак аарурети ааво-дун душду|у сон дарача а«ыр везм^втдвн ирали калмишдир. Бутун ним]« сана|асинда ол-дугу кими, бурада да истаНсал 50 фаиадан да чох ааалмыш. дыр. хаммал каскин шакилдв чатышмадыгындаи, муасси-сада инди hap кун 6 мин ваа-эин» 1200 адад шин бурахы-лыр. Эн аарарли, истаНсалат-лардан св}ылан бу муассисада фаЬлаларин орта а)лыг амак Ьаггы чами 4500 рублдур.\nМушааирада га)д олундугу киши, ]аранмыш ваам^атин са-бабларнндан бири аааода левыми хаммал ва матариалым 85 фаиаинм камдаран МДБ-нин мухталнф балиаларин-даки ортагларла тасарруфат алагаларинин гырылмасыдыр. Зааодун ан'анааи маЬсуллары олан jyn, канд тасарруфаты машынлары, мотосикл шинла-рима талабатын каскин ша. килда азалмасы да аз та'сн-рнни кастарнр. Муасснсаннн анбарларыида 150 mhaìoh рубл луг бала маЬсул |ы«ы-лыб галмышдыр.\nМиник аатомобнлларн учун шин бурахылмасы аазиЦати бнр гадар ¡уикуллашдирир. Завод ¡аранмыш аазм^атла беглы Намни маЬсулуи истаЬ. салыны та'чили суратда ма-нимсема)'а мачбур олмушдур. Мутахассисларин ' фикринча, Намин истеНсалатын ка|фн|)ат. ча j#HH асасда ннкишаф ат дирилмаси муассмсанн баН рандан чыхара билар. Лакни бундан етру иидики гн|матлар-ла тагрибан 2 MnnjapA рубл лаэымдыр. Шинчилармн иса бу гадар аасаити (охдурч Он. лар буну Нач истемирлер да. MyaccHcaja инди Гаоадагда тикилан аколожи бахымдан Тсмиз разни нстаНсалы сахинн баша чатдырмаг учуй, Нач ол-маса, 300 ми\/Цон рубл ла зымдыр.\nШинчмлара аа'д едилди кн, )ахын аахтларда распублмка Накумати онлара лазыми ка-мак кастарачакдир. 1арда галаны иса xejflH дарачада завод амакчилармндан, о чум ладан хармчи мнаасторлар чглб атмак бачарытындан асы. лыдыр. Илк инаасторлар иса, )агмн кн, Амармка аа Иниил. тера шнркатларн ояачагдыр. Онларын тасадуфан буиунку {ыгынчагда иштирак адан ну-мвЗандалари ала орадача Бакы шмн зааоду ила иинсузар данышыглар* башламага разылыг аардмлар.\nMacHja мэркэзиндэ Азэрин-формун мухбиринэ билдир-мишлэр ки, втэн кеча вэ бу кун cahap тездэн Газах. Агс-тафа, Товуз, Занкилан paJoH-ларынын вэ Нахчыван Мухтар Республикасынын сэрЬэд-Заны кэндлэри Ермэнистан тэрэфдэн мухтэлиф силаЬ невлэриндэн шиддэтли ai& шо тутулмушдур. АзарбаЗчан СилаЬлы Г уввалэринин Jy-хары Гарабагда Зерлэшэн белмалэри бутун 4a6ha 6oJy деЗуш эмэлиЗЗатларыны давам етдирирлэр.\n8«|ук Эрмт«ии|аиыи тммарот нозмрм Majmi Ьэм* тф Аэнрба)маи Республикасы Али Соаатииии садрм И. Гамбароаа мэктуб кандармишдир. *\nМактубда самими габула аа гонагпа|мар*»»»|а мара та. шаккур а дм лир аа бала бир фикир и фа да олунур ки, алагалар дааам етдирилечек аа бу сафар ннкишаф адаи ор* таглыгын башлангычы олачаг дыр.\nМактубда даНа сонра да|илир: «...Азарба|чанда ишиузар шараит алааришлидир. Бу шеренг ишиузар е'тнмад i арат маг учун сиза }ахшы »амии аара билар. Бизим бир.6иримиае таи-лмф атмак учуй чох ша|имиз аар».\nДунем JanoMMi« пфптыида «|амм му«*«« дммтяара» | ар дым тстармак у»р* в*|и*1наяг\nконфраис ачылмышдыр.\nНазырда Гарбда уч Балтнк|вны елка метисна олмагла 12 кечмиш совет равпублииаларыны рвеман баяв адлаидырырлар. Икмкунлук мачлисда ду^аиыи тагрибан 70 алкасиним Наку-матларинин узалари аа дикар }уксак мамсабли хадиШ1ари, БМТ аа онун безнал халг ташкилатлары дахил олмагла 15 6в|* иалхалг ташки латын, Набала Умумдун|а Банкыныи, 6в)иаяхаяг ВалЕута Фондунун, Игтисади Эмакдашлыг аа Ннкишаф Таш-килатыныму НАТО-нун нума|андалари иштирак адирлар.\nРуси|анын и диирр кечмиш соеет республике-л ар ын ын есас кредитор ларыны — дуи)аныи 18 дев* латиии бирлашдирен «Парис клубу»нун Парисде ич-\nласы кечирилмишдир.\nИчлас кечмиш Совет Иттифагыным харичи борчпарыиын адаиилмасинин башга вахта качирилмаси барада гарар габуп ада билмамишдир.\nБолгарыетан Назир лар Шурасыиыи садри Фи* лип Димитроа ларламаитда чыхыш адарак ба|анат аариб билдирмишдир ки, Болгарьктаи Ьвкумати\nиста'фа вврмишдир.\nЧунки парламент двпутатлары бв|ук сас чохлугу ила ма-зирлар Кабннвтнна ва онун игтисадийат, дахилм ва харнчи см[асат саНаларнида, милли таНлукаснзлн)нн та'мин олунма-сында качнрди)м хатта а'тнмадсызлыг кастармишлар.\nИрам Босни)а »а Нарсаговинадакы eeaHjjtTH музаинра атмак учун Ислам Конфрансы Ташкилатынын узву олач даа* латларин харнчи ишлар назнрларнннн фоагал'ада карушунун чагырылмасына тарафдар олдугуиу билднрммшдир.\nЧершаибэ иуну Ираиын лаЗтахтында Захын аа Орта Шергде наркотик маддалерии ганунсуэ доа* риЦеси ила мубаризе аларан БМТ комакчи комис-си|асынын конфрансы «ТеЬраи бо|аннамесинии» га-бул едилмеси ила баша чатмышдыр.\nНума{андалар баш кун арзмнда наркотик маддаларин нстаНсалы, контрабандасы аа нстаНлакы ила мубаризе ним кучландирилмаси ва иенишлвмдирилмесм ¡олларымы музакире\nатмишлар. .\nБир сыра кечмиш совет распубликалврындан мума|внда НаЗ'атларинин конфрвнеда иштиракы, Азврба|чан аа взбакис. танын камакчи комиссуемым узалу|ума гвбул олуммасы кеч-миш ССРИ-иим аразмсинда наркотик маддвларлв мубариза|а диг^ат |втирилди{ииа субутдур.\n(Ааарииформуи ва ВИТА - СЭТА-иыи ма'куматмры аса-сында Ьааырлаимышдыр).\nДАГЫСТАН АЗЭРБАЛАНЛЫЛАРЫНЫН I ГУРУЛТAJHHA\nНарматли гурулта) нумиан-да лари!\nЭзиз со|дашларымыз!\nКамынызы уракдач салам. ле)ыр, Дагыстан а»арба|чан-лыларынын илк гурулта$ыме ссмими табрииларими, хош еР-эуларь^АЫ а)отирир аа ма'иааи бмрлУиммзии ифадаси олан\nтоплантыиызы аягышла)ырам!\nИл лари и, • гармналарин На. pajM, (вшадмгымыз кумларии ичтимаи-си)аси ДУРУ му биз.\nда.« атуб ивлдУимиз у »у и, кашмакашли |оллара иазар\nсалмагы, миллатимизйи тапда-ланмыш Her ларыны, ген jaA* дашымызы дмрч«лтма)и, азад. лыгы« чарчысы олмагы та. лаб адир. Эминам ки, демократии Наракатын гаршысыны Нач бир гаддар ражими ч,\nамансыз днитатуранын квеа билмади)и даарда топланан гурулта)ыныз Дагыстанда ja-ша)вн С0)дашларымызын ар-зу аа ида)аларыны ифада адачак, меачуд чохса|лы проб лам лари ч ара да« ran. дырылмасы Золларымы apaja. чаг аа бутун халгымызым та-\nрихинда аз ла)мгпи )ариим\nтапачагдыр.\nСи», Дагыстан азарба)чан-лылары бу кун аа гадим ат-нни аразиммзда ¡ашамегле\nхалгымызым аерлар бо|унча |аратдыгы замкни тарихи, мг. дани, дин и абидалери ropyja. par мугаддас аарислик бор-чунузу |арина ]атирирсиниз.\nТарихии кедиши субут адир ки, Нар бир алканин ватаи-дашлары аз Наггыны, си)аси азадлыгыны, инсаи Нугу г ларыны мудафма атма}а гадир олма|ымча амни-амаилыг ja. рама билмаз. Тоталитар режимам дагылмасы ила со|каку-муза гаЗыдышымыза, милли манли)имизи анламагымыза тарихи шараит Заранмышдыр. Бу имкандаи нстифада адиб аа. маи.заман мтнрднкларимнзн гаЗтармалы, ма'навн да|арла-римнза }Уалам^алн|нк.\nАзарбаЗчан халгы танры-нын бахш атдУм гоншулуга На-миша Нарматла Занашмыш, мн. дм да ону дааам атднрачак-дир, Дагыстан 'халгларынын да думЗанын кмчмк бнр куша-емнин аатаидашлары кими аз елкелеринии шарафиии уча тутачагларыма уракдан ииа-чырам. '\nУмидаарам ии, халглар арасында гарышыглыг саланла. рым, гаршыдурма Заратмага чалышамларым гаразлн MMjjer-лари мин няни гапыбмр гон-шуларыным мудрмклиЗи анун-\nда дааам «етире бнлмаЗачак, пуча чыхачагдыр.\nИки республика арасында достлугун, амакдашлыгын девам атдирилмаси, алагалари. мизии ДаНкамланмаси ишинда •лимиздаи калами аеириама-]ачаЗичиза аминам.\nАзарбаЗчан Распублииасы Намиша баЗналхалг инсан Ну-гуглВрыным горунмасыны, да. мократиЗаны мудафиа адачак, соЗдашларымызла Занашы, ааар. ларын, лакларым, табасараила. рын, ногаЗларын, кумыкларыи, даркинлармн, лазкилармн аа дикар халгларын да ха)ир«аН ишларина ЗараЗачагдыр.\nЭсрлара Золдашлыг адан карчак афсаналарла долу Дарбанд ва онун атрафыида-иы тарихи «бидаларимизи горумаг, соЗдашлврымызый' чаг-даш сааиЗ)ада маарифяам. месима, мадани аа игтисади бахымдан ннкишаф етмасиме Нар чу о jap дым атмаи сизи и кими, бизим да борчумуздур.\nДемократии Нерекатларым аус'ат алдыгы бир заманда башладыгыныз Harr ишинда сиза угурлар арзулаЗырам!\nАзарбаЗчан Распублииасыиыи\nпразмдаитиЭбулфаз ЕЛЧИБЭ1.\nМилли Мэчлисин ичласы\nЭввэлки ичласда гэрара алындыгы кими, октЗабрын 28-да Милли Мэчлис ез иши-нэ Даглыг Гарабагдакы, о чумлэдэн Хочалыдакы соЗ-гырымынын тэфеилатыны аЗ-дынлашдыран депутат комис-сиЗасынын мэ'луматыны дин-лэмэклэ башлады. Комнсси-Занын сэдри Рамиз Фэтвл»-Зев билдирди ки, ишэ баш-ландыгдан етэн девр эрзин-до 200-дэн чох шаНндин ифа-дэси динлэнилмиш ва видеолента чэкилмишднр. Республиканын мухтэлиф ташки-латларындан топланмыш мате риаллар да ишэ элава едилмишдир. ЭсаснамэЗэ керэ. комиссиЗанын вэтэндаш-лары чинаЗэт мэс'улиЗЗэтина чэлб етмэк сэлаЬиЗЗэтк Зох-дур, Хочалы соЗгырымына Залныз ичтимаи-сиЗаси ва мэ'-нэви гиЗмат вермэЗэ нхтнЗа-ры вар. Бунунла бела араш-дырмаЗа гэтн Зекуи вурулар-кэн комнссиЗа кимлэрнн Ьэ-•рэкэтлэриндэ ганун позунту-Су олмасы барэдэ рэ'Зини бйлдирэчэкдир.\nДапа сонра Р. ФэтэлиЗев мэ'лумат верди ки. фачиа заманы Хочалы да тагрибан 3500 вэтандаш олм>тидур. Сон мэ'лумата керэ, Хочалы соЗгырымы заманы 427 адам И эл а к олмуш, 358 нэфор За-раланмыш, 78 нэфэр иткнн душмушдур. 18 нафар кнров сахланылыр. О. памчинин билдирдн кн, дунэн республика Дахяли Ишлэр Назяр-ли]ннин раЬбэрлиЗн бу иш узрэ Зени. сон дарача ги)*\nмэтли материаллар тэгдим етмишдир. Буна керэ да де-путатлардан Ьэмин сэнадлэ-ри еЗрэнмэк вэ ниш гэтн je-кунлашдырмаг учун комис-cHjaJa ноЗабрын 10-дэк вахт вермэЗи хаЬиш етди.\nО, ахырда депутатларын суалларына чаваб верди.\nМилли Мэчлис комиссиЗанын Зекун мэ'луматыны ноЗабрын 10-да диилэмаЗи га-рара алды. Сонра депутат-лар УкраЗнада АзарбаЗчан сэфирлиЗинин ачылмйсы. АзарбаЗчан Республикасынын наркотик вэ психотроп мад-далэр узрэ беЗнэлхалг кон-eeHCHjaJa гошулмасы Наггын-да гэрарлары музакирэсиз гэбул етди.\nMa'лум олдуру кими. 1992-чи ил Занварын 13-да республика парламенты Али Совет Занында прогнозлаш-дырма вэ Ьуманитар тэдги-гатлар мэрказинин рэЬберн вазнфасини тутмаг учун му-сабигэ е'лан етмишди. Tah-сил. елм, дин вэ мэданиЛэт Мэсэлэлэри комиссиЗасынын сэдрн Рауф ИсмаЗылов билдирди ки,' комнссиЗа беш нэфэр намизэдй нэзэрдэн ке-чнрмиш ва бела нэтичэЗэ кэлмишдир ки, «Ел-оба» со-сиоложи тадгигатлар мэр-кээннин директору, игтисад елмлари намизэди ЭЬмэд Мэммэдов пешэ кеЗфиЗЗэтлэ-ринэ керэ Камин вазйфаЗэ даЬа чох yJryH калир. Милля Мэчлис гька музакирэ-дан сонра Э. Мэммэдову\nмэркэзин рэЬбэри тэсдиг ет-\nДи- д «\nСонра парламент Азэрбаз-\nЧан Республикасынын эрази-синдэ гуввэсини сахлаЗан кечмиш ССРИ ганунларынын сиЗаЬысыны муэЗЗаилэшдир-мак Ьаггында ганун гэбул етди. Депутатлар Ьабелэ АзарбаЗчан * Республикасы Али МэИкэмаси узвлэринин саЗы-нын артырылмасы Ьаггында гарар гэбул етдилэр. Сонра hap6H хидмэт Ьаггында АзарбаЗчан Республикасынын га-нуну лаЗиЬэсинин музакнрэ-си башланды.\nГыса музакнрэдэн сонра деплтатлар ганун лаЗиЬэсинин маддэ-маддэ caca гоЗул-масына кечдилэр. Эскэри ад Ьаггында маддэ мувафиг ко-миссиЗаларда тэкмиллощдн-рилдикдэн сонра ганун лаЗи-Пэсини бутунлунлэ габул етмэк гэрара алыНды.\nСонра депутатлар Гара Дэниз Ьевзаси елкэларинин парламент мэчлисини JapaTMar Ьаггында Т\\рки)э парламент« pah6эринии АзарбаЗчан Милли Мэчлисинэ мурачиатинин музакирэсиии кундэлиЗэ дахил етдилэр. Милли Мэчлис бела орган JapaTMar идеЗасы* ны бэЗэнди.\nКундэлнЗин галан масэлэ-лари — Нахчывандакы Ьадн-Ьэлэр Ьаггында, 1991-чн ил ноЗабрын 20-дэ Ьарби вертол-Зотун партламасы сэбэблэри-ни тэЬгиг едэн комяссиинын мэ'луматы — кэлэн пафтэ нэзэрдэн кечнрилэчэкдир.\nАзэрняформ\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-30-1992-p-1\/","date":"2017-08-19T17:09:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886105700.94\/warc\/CC-MAIN-20170819162833-20170819182833-00568.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4529037476,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.45290374755859375, \"sah_Cyrl_score\": 0.1002151370048523, \"kum_Cyrl_score\": 0.0502050407230854, \"tat_Cyrl_score\": 0.050108764320611954, \"tuk_Cyrl_score\": 0.049321528524160385, \"tyv_Cyrl_score\": 0.032689519226551056, \"eve_Cyrl_score\": 0.02704007551074028, \"udm_Cyrl_score\": 0.02440296672284603, \"kir_Cyrl_score\": 0.021548746153712273, \"crh_Cyrl_score\": 0.01788574457168579, \"bxr_Cyrl_score\": 0.01584700308740139, \"nog_Cyrl_score\": 0.013756164349615574, \"alt_Cyrl_score\": 0.011773853562772274, \"krc_Cyrl_score\": 0.010347981005907059}","num_words":14664,"character_repetition_ratio":0.028,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.501,"perplexity_score":76534.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - November 27, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ ГЭЗЕТИ » ном» tm+* ил. м* 1»\nИРАНЛЫ ГОНАРЫН ДЕД И КЛЭРИ\nГээетимизин 1992-чн ил 27 oKTjaöp немрэсяндэ «Аллап-верди Лусифову ахггарырам» сэрлевЬэли кичик Зазы дорч етмишдик. Муэллифи Мэлэм-мэд АллаЬверди оглу 50 ил габаг Бакыда ^шамышды. О вахт тэхминан 4—5 Jam* ларьшда икан атасыны паос еднблэр, сонра аилэ Ирана кечуб. Инди о, «Толяддар» ширкетиндэ суручудур. 4 ушагы вар. Анасы да, бачы-сы да сардырлар. ГоЬумла-рынын бириндэн ешидандэ ки, Бакыда олан атасы cap* дыр, ону. телевизи]а васита-силэ ахтарыб. Ьазырлыг ка-руб бура гонаг кэлиб.\nЛазы дарч едилен кун онун га л дыры «Чэнуб» мвпманха* насына заик вурублар. Ким* сэ атасы илэ кврушвча^ни ва'д едиб. Амма вэ'дина амал €TMaJn6. '\nБакыдан кедэнда Мапэм* мадия 4—5 Зашы варды. Атасы исэ 25—30 Jam ара* сында олуб. Экер киши саг-дырса 75—80 Jam арасын-дадыр. Гоча атаны кврмэк МэЬоммэдин эн 6eJyK арзу* суду р.\n— Анам чаван иди. Ираида эре кетди. Мен вэ бачым кечдук халам Рубабэнин евина. Лусифову атмалы олдуг. Халамын эринии Тофиги фа-милиЗасыны гэбул е^ик. Мэ-\nшэди Мah эммад Тофигинин бир aJajva6bi дуканы варды. Он Зашындан opa да ишла* дим. Арадан xeJли етду. Такси автомобили алдым. Суру-чу олдум. Бу да мани да-рыхдырды. Инди «Толиддар» ширкэтиндэЗэм. 30 мин туман амэк Ьаггы алырам. 60-мин рубл едир.\nШиркэтимиз дэрман дашы-магла машгулдур. 100 машины вардыр. Мэн « Мерседес-Бенс» Зук машынында ишлэ-jHpaM. Тез-тез сэфэрэ чыхы-рам. Бир чох эрзаг вэ кун-дэлик тэлэбат малларыны ширкэтда сатырла^р. Шапорин бурда кялограмы 3 туман 5 гран, алвечиларда исэ 85 ту-мэндир.\n— Аилэяиз Ьаггында на деЗэрдиниз?\n— 4 ушагымыз вар. Ики-си гыздыр, икиси оглан. Be-JyK гызым эрдэдир. Фарши-дин 27 Jaiuu вар. Ираида бе-Jyk ушагларын охудуглары дэбистанда 12-чи синфи битириб. ЭcкapлиJи чаюю. Машын карханасында ишэ дузэлиб. Учунчу ушагым 17 ]ашлы ЗэЬрадыр. 11-чи си-нифдэ oxyjyp. Элирза исэ лап кичи1имдир. 8 Зашы вар. О, кичик ушагларын охудугу дэбистанда тэЬсил алыр.\nК. СЭЛИМЗАДЭ.\nТУЯЛАНТЫДАН - МИЛ10НЛАР ГАЗАНЫЛЫР\nАгсу ра}оиундакы 3 намрали узум «'малы заводу нд» {«им сехлар, таза нш jар пари ачы-лыр. Дахили аЬти)атлар haca-быка завода ahwjaaw ада^а билвчак гадар газ хетти че-кмлмиш, 5 киломатрлик каив-лизаси]а хвтти тазадан тики-лйб истнфад»)» вврмлмишднр. 'Муассисаийн бу мл 5 мил)ои **ааазина 7 мил]он халис ке-лири олмушдур.\nИгтмсадчы Сараан Чаннато-•ум фикрииче «гтисадм Самара иннеи бала лап • чох ©лечат. Эаааллар тулланты ними атылан шараб дашммы (чан-лари н дмбмнда галыб даш-лашмыш шараб) сатмаг Ьеса-бына 1,5 ммл]он алааа калмр квтурулачакдир. Бу весаит pajoHAa маскунлашан кеч-кун амлалар учун манзип тики мтиси на сарф адмламак.\nТаЬмр МЭММЭДОВ.\nМтеаЬябш чип sa марагды амур Jojqr Лав керпаяжжжэи JemuaJai ка дакав олдугуну керуб. Эли lepaja чатмамыш деИгшак орду]а кеднб. BajifK Ваган куЬа-(оасвоп ааваякцуак «m вдова «м чаб-7~»Да «урувауб.\nY4 гардашдая так бцв Japaau, уакув пал-да дота очатв галыеывы де]вцдэ *ашсы Умле]ла хала оллормвв koJo галдырыб бу-иа да вгрсур eaajBÖ.\nЧабЬадав га)ыдаадан оовра да еажвг ha-\nja« мчврма]аб. Идв гамм труба-\nлоркжда «aBTBBaptBja» во «втллж буржуа* |да]адары «п(ю олувдуеува кврэ» дафа-лврда маЬшор ajamaa чвжвлвб. Аичаг озу\nдедл]и кими, Jaxmai кншкларлв иама]н вла бутун чэтжяджклэри во маиеэлэрн арадан гаддьфа бвдвб. Эеарларвцда вяшглы об-разлар ]аратмагла бэрабор, аау Да ввеав-лара бачардыгы гадар }ахвшлыг етма)» чалышыб.\n— Ьусе)я муадлвм, Ьар бвр писав окру Дааыдмамыш ввтабдыр. Свз еауо квтабы-нызы вар8ГЛ8)ацда пайсы са-Ьвфаларив устувда даЬа чох да!аиырсыяыэ?\n— Маним ушаглыгым пам ачыначаглы, Ьам до haJaт Ьа-дисэлари ила збнкии олуб. бмруму мэ'на^аадыран. хе-лечакда элимдэн тутаи чох керушлэрин иштиракчысы олмушам. Камин керушлар сонрадан llaJaт ¿олуму муа1-1анлашдирмекда квмэJимв ча-тыб. Мэн Бакынын кеЬна мэ-Ьэллэлвриндвн бириндв — Ашагы ПpиJyт кучасинде (инди 11эмин куча CYлeJмaн Ре-Ьимовун адыны. дашь^ыр) ка-сыб фаЬла аиласинда анадан олмушам. Атам нефтчя иди.\nБизим маЬаллэ де]аидэ мен 450—500 метр радиуслу эра-зиии назэрда тутурам. Бир керун Ьамин маЬаллада ким-лэр JaшaJыб: даЬи бастэка-\nрымыз VэeJиp haчыбaJoв, AзapбaJчaндa кукла театры-нын japaдычыcы Моллага Во-бирли, Азарба|чан Демокра-тик ЧумЬуринэгиния или ше!хулисламы Ахунд Ага Элизадэ. шайр CYлeJмaн Рустэм, бэстекар Агабачы Рза-}ева. эфсанави гаКрэман МеК-ди Кусе^нзада, тарзан ЭКмед-хан Бакыханов, керкэмли ал им Азад Мирзэчаизада, Элиага ВаЬидин ]ахын дос-ту, гэзэлхан Касаи CэJJap. Бу cиJahыиы узатмаг да олар. ВаЬид бизим мэhaллaJд тез-тез кэлирди. Бэ'зеи Касэн CэJJapлa меЛхака де1ирдилар. Инди таэссуфлаиирэм ки, о вахт онларын бадапатан де-диклэри ше'рлэри 1азмамы-шам.\nВиз Узе^р бэJин jepиши-нэ. ке1иминэ канардан тама-ша еламекдан дoJмaздыг. Бир дэфа биз — мэКэллэ ушаг-лары о вахт 1ениче тамаша-Ja ^улмуш «Короглу» опе-расындан бир парда кестэ-рирдик. YэeJиp буну ке-руо хошланды ва биз и театра, <Короглу> операсынын кундуа тамашасына дэ'ват етди. Дирижер пулту ар*а-сьшда даИи бэстекар езу ¿ур-мушду. Мэи YэeJиp бвJин мусигисииин lвypгyнyJaм, онун «,1ЭДли вэ мачнун» операсына на гадар бахмагы-мын са]ыны итирмишэм. Инди онун бир чох Ьиссэлэрини ээбардэн билирэм. Ну опера-дан сонра даЬи Фузулинин поези1асына марагым артды. Бизнм адабниатымызда о гэ-дэр бе1ук сималар вардыр ки, онларын Ьарэси бир хал-гын адэбиВатынын оэзэ1и ола билар. Хошбахтликдэн биздэ бела дуЬалар о гадар чохдур ки, онлары реслуоли-камыздан кэнарда ла)игинч» тэблир eтмэJэ четинлчк чэ-кнрик. Онларын икиси мэ-на даЬа эзиздир: Фузули вэ Сабир. Бу елмэз сэнаткар-лар ела бил Азерба)чаи эдэ-бии&тынын гоша ганадлары-дыр.\nМэн сиза Фузули1э мэЬэб-бэтлэ баглы бир мараглы Ъа-дисэ да данышым. Анам чох диндар иди. Евимиздэ бир Гур'ан варды вэ анам бизи чэтин бир ишэ кендэрэндэ Ьэмин Гуранын алтындан кечирэрди. Анам вэфат еден-дан хе)ли сонра май 1азычы Эли CэбpиJэ пэмин Гур'аны квстэрдим ки, бахсын керсун азэрба]чанчадыр, Joxca араб-чэ. Эли Сэбри деди ки, бу Гур'ан де1ил, Фузулинин аса-ридир. Бу тэсадуфун езундэ гэриоэ бир yJapлыг вар. Бизим аилэ узун иллэр Фузу-\nлинин асэринэ Гур'ан кими сэчдэ етмишди...\nJepH колмишкая, бир арзу-му да ÄejHM. Истэрдим ки, бизим мектэбларда лап би-ринчи синифдэи араб алиф-басы да тадрис едилсин. Эдэ-б!^]атымызын. тарихимизин бе]ук бир Ьиссэси бу алифба илэ Зазылыб.\n— Эдэби Зарадычылыга ва вахт башламысыныз?\n— РэЬмэтлик Мэммэд Ра-Ьимэ чэбЬэдан бир неча ше'р кендэрмищдим.. 6, Дазычы-\nдаров мани Заяына чагырт-дырыб нзаЬат Заздырды. Бухары марЬэлэлэрда да сор-ру-суаллардан, кет-кэллэрдэн чана доЗмущдум. Ахырда бу месэлэ АзероаЗчан Jaзычы-лар Иттифагында музакира олунду. Бир неча натиг мани бас деЗянче тэнгид етди. Онларын чоху елдуЗу учун адларыны чакмэк истамирам. Сонра Сэмад Вургун сез ал-\nлар иттифагында мэслапат-чи ишлаЗирди. Бир кун ба-чымдан мэктуб алдым. Зар-фин ичиндэ «ЧабИэдэн ана-ма мэктуб» ше'рим да вар\nды. Деди на душмусунуз бу огланын устуиэ? Кеч бела да миллетчи буржуа идеологу олар? Балка да мнллэтчи олар, аичаг езу истэсэ да буржуа ола билмэз.\nОнун сезунэ бутун салон кудду ва бунуила да мэсэлэ гуртарды.\nкими сева билмэз. Сонра да эарафата салдьш:\nТутачаг элхмдэи\nромаиым маним, Такчэ ола калвр\nкуманын маввм.\nЭсэри Зазандан сонра Meh-ди KycejHa вериб дедим оху-Зун, ахар мэслаЬэт кермэса-низ уза чыхармаЗым. Вир муддет сонра МеЬди KycejH мани Занына чагырды вэ тэб-рик елэди. Илк нэср асэрим эдэбиЗЗатымызын бу мудрик агсаггалынын xejHp-дуасы илэ opraja чыхды...\nБашга Зашыдларым кими май да Эли ВэлиЗевдэн чох хеЗирхаблыг кермушам. Му* Ьарибэдан гаЗыдандан сонра муиасиб иш тапа билмирдим. О вахт Эли ВэлиЗев «Коммунист* гэзетинин редактору иди. Кетдим Занына, мани ишэ гэбул елэди. Эли ВэлиЗев эсл азэрбаЗчанлы киши иди. Инсаилара тэмэнна-сыз кемэк елэ,)йрди. Чунки езу да асан haJaT Золу кечма-мишди, чох чэтинликларла узлэшмишди.\n— Дарадычы адамлар бу\nЗазмамаг да оларды. 8кар~ зы, ана-бачымызын намусу-ман «Кенерал» ромавывы ив- ну. нсматиин юруЗурдуг. Вади ЗаэсаЗдым бэ'зм саНнала- кы|а бир бомба дудкэЗдн ша-ри тамам башга шакилда нш* Парни аячаг кулу галарды. лардим. О вахт АзарбаЗчая- Бир да. так биз Jox, бутун дан. Орта АсяЗадан хедэн дун ja ха лг л ары фашистлара туркдллли эсхэрлари «Зодда- прш вурушурду. АБШ-ын ШИ», «золдаши» деЗа таЬгир калачах президентлэри ч. едирдилар. Май еаум бу Tah- Кеннеди, Ч. Буш Китлер Ал-гирлэрин дэфаларла шаЬидн маниЗасына гаршы деЗушлар-олмушам. Аичаг о вахт буи- да иштирак едиблэр. Алман лары гэлэма алсаЗдым маян халгынын намуслу евладла-мнллэтчиликда irrrahaM едар- ры, дуяЗа шеПрэтли Зззычы-дилар. Давраи бела иди. Ия- лар Кенрих ва Томас Манн ди сарбэстлик верилэидэв гардашлары^ Ьрих MapHja januii\nН9]атым ва муЬитим\nЬАМЫ Y4YH 1АХШЫ\nОЛМАГ\nЧЭТИНДИР\nХАЛГ ЗАЗЫЧЫСЫ hYCEJH АББАСЗАД9 ИЛ0\nмухбиримизин хгенвети\nды. Ше'р 1941-чи илин де-кабрында чап олунмушду. Бу маним матбуатда дарч олунан илк Зазым иди. Бун-дан сонра «Коммунист» гэ-эетинда «KycejH Аббасзада, деЗушан орду» имзасы илэ ]азыларым чыхырды.\nЛарадычылыга ше'рла баш-ламышам. 'Бир неча ше'р китабым чыхыб. Ше'рлэрин чохуна маКны Зазылыб. «Дас-тэ рэЬбэрим» маЗшысы республика мусабигасинин му-кафатыны алыб.\n— Саяэт достларыиыз ха-тырла)ырлар ки, снзн «Мешал ар» шегринизэ керэ чох янчидиблэр...\n— О иллэрдэ торпагы еро-зиЗадан горумаг. рутубэти сахламаг учун тарлаларын арасында мешэ эолаглары салмаг Ьаггында гэрар гэбул едилмишди. БеЗук рус бэстэ-•кары Д. Шостакович меша-лар Ьаггында ораториЗа Заз-мышды... Мэн мусигини чох хошлаЗырам. Вэ Иэмин ора-ториЗаны динлэЗандаы сонра «Мешэлар» ше'рини Заздым. Саид Рустэмов она мусиги бэстэлэди. Кулага Мэммэдов Ьэмин маЬныны радио да ифа\n•^§ир неча кун сонра «Азар-ба1чан канчлэри» гэзетиндэ «Сон почт» чыхды. Камин «Сон почт »да кестэрилирди ки, «Мешэлар» ше'ри «антисовет» руЬда Зазылыб вэ «милли-буржуа» идеЗалары ны тэблиг едир. Маи соруш дум, ахы бу ше'рдэ на вар ки, ону бела дамгалаЗырсы ныз? Дедилэр бас сан бил мирсан ки, мешэлар Ьаггын да Сталин ЗолДашын езу га рар вериб. Ше'рэ онун ады ны ниЗэ салмамысан?\nО вахт Иансы гэзети ачыр дымса Ьаггымда тэнгиди ма териалла узлэширдим. Дев лат ТэИлукасизлиЗи Комита синин Чапаридэе раЗон ше' баси индики республика Про курорлугу бинасынын гон шулугунда Зерлэширди. Ше' бэнин амэкдашы Сардар Сар\nф\nI*\n— ДеЗнрдар ни, дунЗа Jax-шыларын чиЗницдэ гэрар ту-тур. Сиз онлардав хннэ мин-иэтдарсыныз?\n— Мэна чох адамын jax-шылыгы, кемаЗи даЗиб. Онларын Ьамысына миннэтда-рам. Лолдашларымдан, му-аллимларимдэи, гоншуларым-дан hoMHrna гаЗгы, Ьермэт кермушам. Ушаглыг достум TejMyp Ел чин (ЭлиЗев) мена бэ'зан мэ'нави арха, даЗаг олуб.\nЛазычылардан нее ики на-1эри хусуси геЗд етмак иста-.ирэм: МеЪди КусеЗни вэ Эли ВэлцЗеви. МеЬди KycejH Ьаггында деЗнрлар ки, xyja о, Зерлибаз олуб. Бу фикир ке-кундэн сэЬвдир. М. KycejH Зерлибаз Jox, сэиатбаз адам иди. Санэта, адэбиЗЗата хусуси rajra илэ Занашырды. Ис-те'дадлы кэнчлэра адабиЗЗа-тымызын сабаЬы кими ба-хырды. Лахшы Задымдадыр, кэнч Зазычыларын алманахы чыхмышды. Орада 45—50 чаванын эсэри дарч олунмушду. М. KycejH Ьэмин чаван-лардан беш-алтысы Ьаггында (мэн да онларын арасында идим) хош сез Зазмышды ки. инди онларын АзэрбаЗчан эдэбиЗЗатында ез Зерлэри вар.\nБир дэфа раЬматлик Мир Челал мэнэ деди ки, KycejH, ахы сан муЬарибэдэ олмусан. НиЗа муЬарибэ мевзусунда нэср эсэри Зазмырсан? Ше'рдэ пэр шеЗи вермак мумкун деЗнл ахы. Бу сез ела бил мани оЗатды. Казн Аслано-вун ЬэЗатындан баЬс едэн «Кенерал» романыны Зазма-га башладым. Романын бир неча фэслини Зазмышдым ки, ешитдим Моснвадан Огул-чански фамилиЗалы бир нэ-фар кэлиб. О, Казн Асланов-ла бир Зердэ олуб ва Ьаггында эсэр Зазыб. Достум Адил Баба Job мэнэ деди ки, aj Ку-cejH. бу мевзуда роман Зазылыб, сан даЬа езуну инчит* мэ. Мэн деднм кн, Адил, Огулчански Кэзини маним\nНо)афр 1949-чу ил.\nва Ja дикар шэкялдэ JapiT-дыглары образларын baja-тыны jamajHpaap. Бу мэ'ва-да Ьаясы эдэби гэЬрэмаиы-ныз енза даЬа догмадыр?\n— Лаадыгларымын 90 фа-нзи кердуЗум, Зашадыгым ва\nсонра Гашлы несли итпЛам Ремарк ва башгалары Китле-етмэк асандыр. Дакки бу. ре гаршы чыхырдылар. Да-гаЬрэманлыг деЗил. Дункул, пи шаиримиз ШаЬриЗар «Ста-учуз шеЬрат намина деЗилан линград гэЬрэманлары» адлы сеалердир. поема Зазмышды.\nЧох узаг кечмиш деЗил, Инди кечмиш чэбЬэчилэра он ил эввэл мани «Агчага- икраЬла бахмаг. онлара Jep-над» адлы ЬекаЗомэ керо ит- ли-]ерсиз сез атмаг. манчэ. тиЬам едирдилар ки, Kyja донкихотлугдур. Белэлэрин-республика рэЬоарлиЗина са- дай сорушмаг лазымдыр ки. ташмысан. Камин пекаЗеде Захшы. биз тоталитар режи-тэсвир олунурду ки, агчага- ми горумушуг, бас сиз инди над инсан ганы сорур вэ та* ни)© чабЬадэ деЗилсиниз, ер* ваиа, элчатмаз Jepa гонур. мани фашистлэринэ гаршы Бир кун заик едиб мани рас- HHja вурушмурсунуз? ми идарэлэодан бирина ча- _ Сиз ичтнман-снЗаси гырдылар. Кетдим. Дедилар июсесларэ Ьассас сэнаткар-ки, бас сан «Агчаганад» he- Йрдак2ыз Мустэгяллнк\nЗолу на гадам rojMym Ааар-баЗчаны Пазыркы игтнеадм, CBjacH беЬраядая, гаршыдур-иадая узаглашдырмаг учуй иэ етмак лазымдыр?\n— Лузумсуз сезсеЬбот^ лар. шахе и иддиалар респуб-лнкада гаршыдурманы даЬа да дэринлэшднрир. Президент сечкилариндэн сонра мэн *Эдэби}]ат гэзети >ндэ чы-хыш едиб снЗаси лидерлари-мизи бнрлиЗа, эмэкдашлыга чагырмышдым. Демишдим ки, президент олмасаг да. Ьэр биримиз эсл азэрбаЗчанлы кими президент мос'улиЗ-JaTH ила халгымызын тале-]ини душунмэлиЗик. Мэн je-нэ да ез фикримдэ галырам. АзэрбаЗчанын мустэгиллиЗи вэ су^еренлиЗи. республнка-мызын тэчавуздэн горунма-сы намина игтидара кемэк етмак лазымдыр.\n— Бу кун эдэбиЗЗатымыз вэ мадэннЗЗатнмнз кгтисадн беПран бурулганында Зелкэя-евз га|ыга банзаЗнр. Бу бу-рулгаядая гуртармагын Золу-ну яадэ керурсунуз?\n— Бутун тарих 6oJy — Фирдовсидан узу бу Зана бе-Jyn санэткарларын чоху дев-лэтин мадди кемэЗине бел баглаЗыб. Индики базар иг-тисадиЗЗаты шэраитиндэ бу Зардым даЬа вачибдир. Мэ-\nНо)абр 1993-чм nil\nKaJacHHfla бнринчи катибэ са- дэннЗЗэт халгын тарихи, мэ -ташмысан. догрусу, таэччуб- навиЗЗатыдыр. Игтисади вэ-лэндим. Дедим, aj гардаш. 3HjJaTHMH3 на гэдэр afh¡P бу бэдии эсэрдир, маним Ьеч Да она МУТЛЭГ кимин бостаньша даш атмаг Зардым едилмэлидир. Респу -фнкрим олмаЗыб. На исэ, ликамызын Зеканэ ушаг жур-ппяпян чох 1*аныгара чых- налы олан «ЬеЗарчин* msjihJ\nшаЬиди олдугум Ьадисэлар- йа нэ адверэсэн?\nдир. Бу_ .мэ «ада_бутун эсэр- _ K»c*1« «v*\nлэрим мэнэ догмадыр. «Бу ,. . . __\nрулганлар» романы во онун ни мудафиэ еламэсаЗди|мэсэ гэЬрэмаиы Кэмид образы исэ .лв бвЗуЗэчэкди. маним учун даЬа озиздир. KeJflap ЭлиЗевэ шэхеэн мэ Кэмид сурэти 6eJ\\'K гарда- ним Ьермэтим вар. Са!»лэ-\nорадан МшмЗыл \"а6- Ja беЬранында богулур. Бу\n— — адверэсэн? тэсадуфан буну ёшидиб ма- — KycejH муэллим, енз дэ\nжуриалнстсияиэ. узун иллэр редактор олмусуяуз. Мэням\n&1мэ олса1дыныз езунузэ сы суалы верэрднниз?\nО суалы верэрдим ки,\nшым Элиаганын вэ 20-30-чу ^ ИЛ8 jaHainbi. онун беЗук . Ьусе1н АЙасзада 70 нл\nиллэрда Зетим галан Зузлэр- хидматлэри да е'тираф олун- h0 ¿упмусэн Эмрундэн лэ бакылы JeHHjeTMOHHH уму- малыдыр. КекаЗадэ мэн саДэ- оазыСаНмы? Ачыгыны де]им милашдирилмиш образыдыр. чэ бурократик иш услубуну разыГам Не^ан-\nАтам рэЬматэ кедэнда маним ТЭнгид етмишдим. Бу мисал* ' аЛам опмаз 0тэн ипэ-7. ортанчыл гардашым *Сари- ла ону демэк истэЗирам ки. ои хатыола1анла кеоурам ки мин 10 Элиаганын¡ иса.13 о иллэрдэ Зазычыларын то- g дэ'нетсанларым аз ол-Jamu варды. Аилэнин оут^н хундугу эн ади мэсэлэлэрэ уа|ыД Аичаг инсанхаоя fax-агырлыгы бу 13 ]ашлы уша- ^с\",ас\" яо\" ке)дирир.\nчиЗнинэ душм\\ шд^. мухтэлиф рэнк верирдилэр. \"деалым олуб. Чалышмышам\n— Сиз алман фашястлэ ринэ гаршы агыр деЗушлар да иштирак етмиенниз. 0мру нузуи о иллэрн учун ЪеЗфся\nлэнмнренннз ки? ____________\nJox. Инди ба аилэри де- jaHJap пислиЗими корэнлэр\nпэЗатдг\nки. тэрэзинин Захшылыг ке-зу Ьэмиша агыр кэлсин. Амма о да вар ки, Ьамы учун\nе;шы олмаг чох чэтиндир ди Захшылыгымы хатырла\nрын\nAíinaJa кемэк етмак учун Элиага мэктэби атыб заводда ишэ кирди. Торначы ишлэ-Зирди. «Бурулганлар» рома-нында тэсвир етдиЗим сэЬна-лэрин Ьамысыны мэн аилэ-мизда, гонш\\ ларда ез кезлэ- Зирлэр ки, Kyja биз о замам дЭц чохдурса. демэк ЬэЗатда\nримлэ кермушдум ___тоталитар режими мудафиэ истэдиЗимэ гисман да олса\nСон иллэр нчтнман-сн- еламишик. Бу Занлыш фикир* цаил ола билмишэм\nдир Виз Совет Иттифагыны Мус.Ьнбэни апарды\nJox, фашизмдэн дунЗаны, илк 1\nневбэда ез АзароаЗчанымы- ЭлявэнаЬ BAJPAMOB.\nJacH ЬэЗатымызда, пенхоло-киЗамызда чох дэЗишнклнк-лэр баш вериб. Эввэллэр Jas-дыгыныз эсэрлэр учун тэас-суфлэндяЗяянз аялар о луб-му?\n— Десэм ки Jox, бу, самими чыхмаз. Элбэттэ, олуб. Елэ эсэрлэр вар ки. онлары\nЯЕДАКСМАДАН: By нушюр Нусе)и мувллимми уимиы-ма чехлу твлогрвм, моастуб копир. Охучулары, десг тамыш-79 шиш JyBwiieJw муиесмботило твбрмк адирлвр. тебрлидер > гошуяур, коркамли |а»ычымы»а чал сы угурлары врхулл)ырыг.\nВив де\nЧума киле}и\nСУМГА1ЫТДА\nМЭСЧИД\nВАРМЫ?\n— юхдур, теза вуневре исэ кеннвлир\nСумга)'ыт узул иллор хвл-гымыаыи «Зулви Ьунор м#{-даняарындан олуб. By tuoht» рли, о. у куидв бир 6о1 учли-дай инсанларыи ша*иим* маЬ* иылар гошулуб, дастаилар ja-зы л ыб. Вали, или бавышд» Нам ким, Ьач иа унудуямаЗыб, Л амин бир uiaj )«да душма-)и6: ибадаткаН, масчид тикмак.\nИиди бунуи кумаНыны мач* миш ЬакимиЦатии устума jat-хырлар. Милли истиглалы- -мызла а)унду»умуз кумлардо камумуза, динммиза га|ыды-шв бикаиалим кастаририкса, )аиа да иимдаиса, Нараданса 6yjpyr казла{иринса, буну иимин ajaPMHa |*змалы|ыг?1 Таассуф * ки, )ана иаза кул уфураилар талылыр, 1991-чи илда Ноаруз ба)рамы арафа-синда Сумгв{ытда ба<ук ha). ку)ла таза масчидим бунаврв-си го|улду. ШаЬарии о вахт-кы раЬбарли)и, дин хадим-лари, мииларла самин бу мараенмда иштирак атдилар. Гурбаилар да каенлдн...\nЛаким кунларин бирннда м��счидин иишасы ила машгул олан 2 иамралн тикинти трас-тинин башчыларыны раЬбао-ли}а иагырдылар. СаЬбат гы-са аа гатн олду: «Тикинти дй-|йидырылсын, бу мши Туркн)а-Двн квлвн гардйшлйрымыз карачаклар». Бвлаликла, мае-чмдим тикмнтиси Дй|йндырыл-ды. Мймййтдйн топлаиаи аа-сймт истифадасиз гвлды. Турк-ларин иса шартлари агыр ол-дугундйи иш башланмады. Бу-.. чаара сумга|'ытлылара каз даты олду».\nHahajaT, бу Захыиларда ша-hap ичра Ьаким*Уатинда мае-чидин тикинтмси масаласина бахылыб. Ла)иЬа-смата санад-лариним арашдырылмасы аа ишии и «расы {анидам 2 нам* рал и траста Навала о луму б.\nТрастим мудирм hycajn Га-сымовуи кила)и: Масчидим\nгикинтмсина Ьааасла бйшла-мышдыг. Элимизи ишдан со-)утмаса)дылар, инди{адак хщ-ли нш карулордм. О аахтлар тикинтииин да|ари да индики ними чох баНа двуипдм.\nJana турк иниматчылары-ны нша чалб атмак фнкрнчда оланлар аар. Май бунуи ала)* hMsajaM. Чунки онларын roj-дугу швртлар jaHa чох агыр-дыр. * Насаблдмйларй кара, тн-кмнтмнин илк марНаласи учун тагрибвн 16 милком рубл та-лаб олунур. Турклар иео Намин иша 18 мнл|ОН Америка доллары талаб едмрлар.\nС039 ГУВВвТ: Сумга)ыг)\nиншаатчылары ан четки ме-Гамларда бундам да мурек-каб ишлар карублар. Инаны-рыг км, онлар !ани ибадат-каЬы да тазликла учалдачаг, ба|'ук саааб . саНиби олачаг-лар.\nФлескер МАВВАРОВ.\nДагытма^аг Ъвжхс&рл&ры.Г\nАзад, мустбгмл Нбмкарлар нттмфагы |арвтмаг баЬанесм или аелмнде азадлыгын ие муст®гмлпм|ин баЬрасини (емнма дадмагв, |амм шарамтда илк сбр-баст аддымларыны атмага башла|аи Азарба|иан Ьамкарлар Иттифагларыны cap дан, солдан ва Натта ичернден парчала|ыб дврытмаг истб|внлбра аа бутун бунлары лага|дликла са|р аданлара.\nА ч ы г мэктуб\nЗамана лис, hajar агыр, Башымыза мулла )агыр.\nБиз» кунаш таза догур, Семинкмдир, манимкидмр, Бкзммкидир hap чур в ары, Дагытма)аг НамкарларьН\nЭсиркамаз га)гысыны, harr сазуну, ду|гусуиу. Кечирак ал соргусуиу,\nJaзда, ja)да еленмесим, Башымыза гышын г ары, Дагытма)аг Намиарлары!\nМанн да|мш май писамса, Ме'иасы jox бош сасамса. Арзусу саф бир кесемсе — Наэырлама тол-туфемки, Тушлама сам мама серы, Дагытма)аг Ьамкарлары!\nБиз гопарыб hap ем фар)ад, haj да|ирдик олаг азад. Башламышыг )анн hajar ДаЬа jo хдУР маЬдудиЬат Сарбаст чалаг сазы, тары, Дагытма^аг Ьамкарлары!\nБагышламаз дааран бизи, Экам, бичам, гуран бизи. Bypyjep гер-бореи бизи. Эядан аармб саф бугрены, Ахтарма)аг арла, дары, Дагытма)аг Ьамкарлары!\nВелосипед кашф атма§ан, Намар jornia таре матма|ам, 1ахшылыгы теркмтма§ек. 1аманлардан, Црилардаи Тазча кенар олаг бары, Дагытме)аг Ьамкарлары!\nНа голлары 6arnajeH вар,\nНа |олларда сахла|аи вар. Торлаг до) и б агла|ан аар,\nГара баг ы душу мак бмз ^* Чамам солгун, бупбул жары, ДагытMajar Ьамкарлары! Дузса акар ни)|атимиз, Варса акар га)ратммиз.\nБир чабЬада бмрлашак бмз. Чатин кунда, дар ajar да, Еламаммш johy {ары, Дагытма^аг Ьамкарлары!\nБмр-бириммзден узаглашеаг, А)рылыгдан саЬбат ачсаг, Гакылардам биз jan г ачсаг, Эмакчииии, зи)алыным Б��с ким олар Aoery-japK Дагытма|аг Ьамкарлары! Дагытма)аг Ьамкарлары!\nЬамид АББАС,\nчаи Республика КамитвсииииY3EJHP С9НЭТИ 0JP3ÄHP\nHoxcajHH чамнЗЗэтларян сы-расьша элавэ олунмуш Зени гурум «YaejHp Ьачыбэ)<®» адланыр. A3ap6aj4aH п*9Аэ\" ниПатинэ мнеяленз теЬФа-лар вермиш бу инсанын Ьа-Заты ва Зарадычылыгы мус-тэгиллик иде)асы ва девлэт-чилик тэфаккурумузлэ сых баглыдыр. Унудулмаз бас* така рын емур Золу, сэнэт мэетэби, мусигя ирси нэ га-дэр кеннш еЗранилса да, оу вахтадэк там аЬатэ олунма-мышдыр. Милли девлэтими-зиц Зарадылмасы бу авээсиз хезияэнин иадиЗэдэк гаран-лыгда галмыш бир чох бу-чагларына Зенидэн бахмаг имканы вермишдяр. Муси-гимизда JeHH ера ачмыш да-Ьи сэнэткары ла|игинчэ ej* рэнмек зэрурэти бу naMHjja-тин Зарадылмасы илэ нэти-чэланмишдир.\nТэ'сис конфрансында чо-mkJJothh низамнамэси габул олунмуш. УзеЗяр мусигиси-нин фэал таблигатчыларын-дан олан сэнэтшунас Фикрэт Эбулгасымов идарэ ЬеЗ'эти-нин сэдри сечилмишди!р. Тэш-килатын мэс'ул катиби Эли Мурадов мухбиримиза бил-дирмишдир ки, милли муса-гимизин дэриндан еЗранилмэ-синдэ. тэблигинда Y3ejap сэ-яети пэрастишкарларынын гаршысында беЗук вэзифэлэр дурур. МэмиЗЗэтин фэал лары яалышачаглар ки, XX Зузил-лиЗин сонуяда YeejHp ирся-пин мэ нэви тэкаяы илэ Азар-баЗчая мусигисини )еня мэр-ЬалэЗэ Зенэлтсинлэр.\n«ХАЛГ ГЭЗЕТИ».\nЧуМ9 Jу\nАЛДАТДЫЛАР\nА кишилар, ким ма де|мр дасин, ман бундам сонра лап jya мин да ха)рнм олса aja-гымы Бакыдан гырыа го[аи да{илам. Бу на ишди калди башыма. Бир алам харч ча-киб гоишу сазу{нан кетдим хармче. О гадар малым геба-гында иа алдым ки? Кеда и да беш-алты чамадан хырда-хуруш алармышдым. Бир ком-ба|н, ики гадим лалаз (раЬматлик йенам дан галмыш ды), бир гармон, 100 матр чит парча, 10 фатоапарат. На иса, бунларын Ьамысыны орда да)ар-да|мазмиа саг дым. На олеум км? Нач бмлммрем го-Ьум-гардашын узуна нача 6е-хачагам. Нала гызымы дамн-рам. М*м дадим то{габагы чаЬизлмк бир uiaj аллам. Бу гадар харчи н габагында на алдым? 24 шамлы буллур чил-чыраг, дард )ун хаячв, 3 сервиз. Вассалам.\nНа. {адымдан чыхмышды. Бир да ики даст ла{коаы кос-т{ум. Вассалам, шут темам. Инди азумуз да)ин, ман гызымы н узуна нача бахым.\nВаллаЬ, а кишмДер, алурам хачалатимдаи. О лума на да-)им, бмлммрем. Бу бо)др |Оя кадасан, алдыгыи да ма олса ¡ахшыдыр, Сурн|анын мстаЬ-салы ики даст кост|ум ва она муаафиг а{аггабы. Вассалам, шут тамам. На, бири аз тала |аддан чыхмышды. велим да ала бир u»aj да да{мл. Видеомагнитофону де|ирем. О дур aj, таку луб галыб квахисс|он-каларда.\nНач бмлммрем нача бахача-гам чамаатын узуна. Карам гоЬум-гардаш да Ьар ша)и баша душа. Ахы харичдм.\nО кум гаумммкил» квтмкш-\nдим. Нач узума да бахмады. ВаллаЬ, ихпдары аар. влдум хачалатимдаи. Ома ма алмыш-дым ахы. Икикассатлм магнитофон, 20 дана да кассет. ПаЬ, на ба|ук иш имиш. Вал-лаЬ, ал дум хачалатнмдан. Бундам сонра на олур-олсум, бир да ajarbiMbi авдаи 6aj»ipa rojaH да) ил ем. О г»дар башым гарышмышды км, азума бир ша) ала билмедим. Куч бала ила «Филипс* узгырхан ма-шыны, машыиым учуй магнитофон, бир да aenjyp чахол алдым. Вассалам, шут тамам. А л дат ды л ар мани.»\nBaj, aaj, аанм )ыхылды Нач арвад )адыма душмур. Тап-шырдыгларынын Ьач омда би> рини ала бнямамишам. Го) бир cnjahbija бахым. Ангорка кофта абадокнам 3 даст. На-раси бир раикда, сумкасы аа а)аггабысы да олсуи. Jax-шы ки, алмышам. Гыш палто-су, уаунбогаз итап|вн чакма* си, чурбачур халатлар, Франсы» атири, jox буму керак позам, чами икисимн алмышам, галанларынын Ьач бирмми ала билмедим. Инди нача бахача-гам араадын узуна, Ьач 6мл-ммрам. Алдатдылар мани, гардаш, aj иа билим баг бала, бостан бала. Наны бас? Манн о чур дат дан агыр кишилар fona салмаге калмишднлар. А|ыбдыр ахы, индм'маи онларын узуна нача бахым. На еар-на аар, Ьараоима бир блок «Марлборо», бир дана да алышгаи алмышам. ВаллаЬ ел-дум хачалатимдам.\nИнди да да\/мрлар Чин jax-шыдмр. Jox, jox, алдада бмл-мазеих Ман Ьач japa ка дан де|мяам. Валка.»\nРафиг САЛМАНОВ.AJI1APA ДА ИСИДЭРМИШ\nБу кунларда республика Гызыл AJnapa ЧэмиЗЗотинин Мэркэзи Комитэсинин ва BeJ-нэлхалг Гызыл Хач Комитэсинин Бакы нумаЗэндвлиЗи-нин бир груп мэс'ул ишчиси Хачмаз раЗонунда олмушдур.\nСеНбат замены Гызыл AJnapa MeMMjJerrH Хачмаз раЗон комитэсинин фэалиЗЗати, Хачмаз paJoH эразисиндэ мэскунлашмыш гачгынларын вази\/Зати, мэишэти, тибби-со-сиал проблемлэри диггэт мэркэзинда олмушдур.\nРаЗон ичра ЬакямиЗЗэтинин башчысы Мугэддас МеЬднЗев Губа—Хачмаз белкэси учун Хачмаз шеЬаринда зона Ьу-манитар база Зарадылмасына Ьэртэрафли Зардым кветари-лэчэЗини билдярмишдир.\nХачмаз раЗонунда Ермэнис-тандан. Газахыстандан. Jy хары Гарабагдан ва сарЬэд раЗонларындан 5000-а JaxbiH гачгыя вар. Онлар эсасэн турист базаларында маскунла-шыблар.\nГАЧ ва БГХК нумаЗэнда-лэри гачгынларын Зердашди Jh турист базаларында ю Хачмаз шаЬар 92 нвмрвли техники оешэ мэктэбинин Ja-тагханасында олмуш, вези] Зэтлэ мараг лан мы шлар.\nДэрсликлэр вэ мэктаб лава зиматынын чатышмамасьша диггэт Зетирилмишдир.\nГафар ЭСКЭРЗАДЭ,\nГАЧ МК метбуат марка»-Г93ЕТ KOUKY\nКЕЧМИШ С0ФИРИН ФИКРИНЧ0\n«Крисчен са|аис монитор* газатн »маядашлары ила нарушу Рус*)адан ]аннча га)ытмыш кечмиш АБШ сафири Роберт Стррусс Русн|анын асас игтисади чатинликлармнм сада-ламышдыр. Кечмиш сафири и фикриича, Руси\/ада идереет-ма алараты ифлич олмуш, Koppyncnja алидами)а характари алмышдыр, сана)« ва иеид гасарруфаты истаЬсалынын Ьачмн азалыр, ишеизлар иса сосиал мудафиадаи маЬрумдур. Мар-казн банк зар«рла ишле)ен муассисалара )#рдымы касмир. Страусса кар«, Бирлашмиш Штатлар харичд«н га]ыдан Ьарб-чилар учуй маизил тикимтисии« ••сайт «¡ырмалы, бумунла да баш галдыран сосиал лартларчшыи гаршысыны ал малы-\n«Правда»НЕОНАСИСТЛ0Р JEH0 1ЫРЫШЫРЛАР\nБу Нефтаиии истираЬат куилариид» СтокНолм )ахыилы-гында маонасистл»рин б«{и»лхвлг карушу к«чмрил«ч«к. Иса«ч полней мин салаЬиЛ»тлм нума)«идаси бу каруш барада дамиш-дир ки, биз бал« бир ¡ыгыичагын яачирилм«сич« мама ола бил��ерик. Накум«тин кар*ч»|и ¡«кана тадбмр гаршыдамы ка-рушун ба'зи иштиракчыларына алк»)а калма{и гадагам атмак олачагдыр. «Комсамолска|а правда»БИР С УТКА Б0РАБ0РДИР 200 Б0ДБ0ХТ0\nЬазырда Acnja — Сакит океан рекиону «лк»л«ринда мил-joM j»рымдам чох адам СПИД вирусу ила {олухмушдур. Ус* талик, Ьар 24 сват «рзинд« онларын са|ы т ах ми ней 2 мни артыр. Киндистан алимларинии прогчозларыиа тара. 2000-чи иладак ракиоида {ояухмуш шахсл«рии са{ы 10 мшнону ата билар.\nЬиндмстан бу даЬшатли хасталмкла мубариза камлани-)асына даЬа б«)ук диггвт ]атирм»к магсадила ДаЬлмда СПИД yapa или мчи ба)и«лхалг крмгрес качирмвя ташаббусу ила чыхыш етмишдир. Бунуила алаг»д«р игтисади «аЬатдан ннс-батан кари галмыш даалатларла профилактика мши на, наркомами)# •• фаЬишалмил» Ь*рт«р«фли мубариэ«)« хусуси днг-гег {«тмрмелидмр. «ТРУА»ИХТИСАРА ДУШЭНЛвРЭ БИЗНЕС ТвКЛИФ ЕДИЛДИ\nЧин Хмг Рсспублимсы Дммг Шуркыиын 6.ШЧЫСЫ Ли Паи Ьаддан артыг шмшмрдилммш ма'мур шататларыныи кут-лааи шакилда ихтисары Ьаггында ме'лумег вармишдир. О, ишдан азад • дипаи чохмил)Оилу ма'мурлар ордусуна биз-иасла машгул олмагы так лиф етмишдир. Бу мл ЧХР-да артыг 200 мин нафарадак «гырмызы капиталист» адландырыяан ja-нш бизнесмен neja« олмушдур. Онлар ееаеллер дааяат за naprnja идараларинд» чалышмыш, инди иса келиряе ишла?аи шириатларии саЬиби, ja да директоряарыдмр.\n\/\nк\n4\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-nov-27-1992-p-3\/","date":"2017-08-21T21:51:01Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886109670.98\/warc\/CC-MAIN-20170821211752-20170821231752-00409.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5725852251,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5725852251052856, \"tuk_Cyrl_score\": 0.0580054372549057, \"kum_Cyrl_score\": 0.05002017319202423, \"tat_Cyrl_score\": 0.04570041969418526, \"sah_Cyrl_score\": 0.031198186799883842, \"tyv_Cyrl_score\": 0.023520084097981453, \"crh_Cyrl_score\": 0.022716837003827095, \"udm_Cyrl_score\": 0.019731681793928146, \"kir_Cyrl_score\": 0.0191230159252882, \"krc_Cyrl_score\": 0.017219943925738335, \"nog_Cyrl_score\": 0.01392417959868908, \"alt_Cyrl_score\": 0.012962755747139454}","num_words":15496,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.003,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.613,"perplexity_score":65470.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ондан сора бир бӱӱк сес ишиттим гӧктӓ, ниӂӓ чок инсан калабалыы, ани дейӓрди: «Алилуйа, куртармак, метинник, икрам хем кувет бизим Аллаха! 2Зерӓ актыр хем доорудур Онун даавалары. Чӱнкӱ О даава йапты бӱӱк ороспу карыйа, ким бӱтӱн ери ороспулууннан хайырсызлаа гӧтӱрдӱ. Она ӂеза верди кенди чыракларынын каннары ичин, ани онун елиндӓн дӧкӱлдӱ». 3Сора икинӂи сыра дедилӓр: «Алилуйа! Ороспу карынын тӱтӱнӱ калкэр йукары дивечтӓн дивеӂӓ!» 4Озаман ирми дӧрт аксакал хем дӧрт йаратык капандылар да баш иилттилӓр Аллаха, Ким отурурду чорбаӂылык скемнесиндӓ, дейип: «Амин! Алилуйа!» 5Чорбаӂылык скемнесиндӓн ишидилди бир сес, ани дейӓрди: «Метиннейин бизим Аллахы сиз, хепси Онун чыраклары, кӱчӱк-бӱӱк, ани Ондан коркэрсыныз!» 6Сансын чок инсан калабалыын сесини ишиттим, ниӂӓ чок сулар уултусу, бӱӱк гӧк гӱрӱлтӱлеринӓ бензӓр, ани дейӓрди: «Алилуйа, биз��м Сааби Аллах, Чоккудретли, башлады падишахлык етмӓӓ. 7Севинелим хем шенненелим, метинник Она верелим, зерӓ Кузунун дӱӱн вакыды гелди, да гелини кендини хазырлады. 8Гелинӓ верилди, гиинсин, темиз, йалабык инӂӓ кетен рубалар». Инӂӓ кетен рубалар – Аллахын айоз халкынын доору ишлери. 9Ангил деди бана: «Йаз, не мутлу теклиф едилмишлӓр Кузунун дӱӱнӱнӓ!» Сора деди бана: «Буннар хакына сӧзлӓр – Аллахын сӧзлери!» 10Бӓн дӱштӱм онун айакларына, ки она баш иилдейим, ама о деди бана: «Сакын, буну йапма, бӓн кафадарым сана хем сенин кардашларына, ангылары шаатлык едерлӓр Иисус ичин. Аллаха баш иилт, зерӓ Иисус ичин шаатлык – пророклук духу». 11Сора гӧрдӱм ачылмыш гӧкӱ, да тӓ, бир атлы бийаз бейгир ӱстӱндӓ. Ады Онун «Инанч» хем «Хак», Ким доору даава йапэр хем ӂенк едер. 12Гӧзлери атеш йалыны гиби, башында вар чок корона. Бир ад Онда йазылыйды, ани кимсей билмеер, ондан кендисиндӓн каарӓ. 13О гиийимнийди рубайлан, ани кана далдырылмыш. Онун ады – Аллахын Сӧзӱ. 14Гӧктеки аскерлӓр Онун ардына йолландылар бийаз бейгирлӓрлӓн атлы хем темиз хем бийаз инӂӓ кетен рубаларлан гиийимни. 15Онун аазындан бир биленик кылыч чыкэр, ки онуннан миллетлери дӱӱсӱн, да Кендиси бир демир бастоннан гӱдеӂек оннары. Кендиси дӓ чиинейеӂек шарапанайы, нередӓ йапылэр Аллахын, Чоккудретлинин, кызгын ӱфкесинин шарабы. 16Онун рубасы хем чантысы ӱстӱндӓ бир ады вар йазылы: «Падишахларын Падишахы хем Саабилерин Саабиси». 17Гӧрдӱм бир ангил, ани дурурду гӱндӓ да бӱӱк сеслӓн баарды хепси кушлара, ани учардылар гӧк ортасында: «Учун, топланын Аллахын бӱӱк софрасына, 18ки ийӓсиниз ӧлӱ падишахларын, аскер заабитлеринин хем кудретли адамнарын етини, бейгирлерин хем атлыларын етини, сербест хем чырак, кӱчӱк хем бӱӱк, херкезин етини!» 19Гӧрдӱм ӂанавары хем дӱннӓ падишахларыны хем оннарын аскерлерини, ангылары топландылар, ки ӂенк етсиннӓр Онуннан, Ким атлы бейгир ӱстӱндӓ хем Онун аскериннӓн. 20Ӂанавар хем йаланӂы пророк, ани йапарды мераклы нышаннар ӂанаварын ӧнӱндӓ, тутулдулар. Йаланӂы пророк бу нышаннарлан алдатты оннары, ким каблеттийди ӂанаварын дамгасыны хем ким баш иилдӓрди ӂанаварын идолуна. Икиси дӓ диридӓн атылдылар атеш гӧлӱнӓ, ани кӱкӱртлӓн йанэр. 21Ама каланы ӧлдӱрӱлдӱ кылычлан, ани бейгир ӱстӱндӓ атлынын аазындан чыкарды. Хепси кушлар оннарын етиндӓн дойундулар.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/19","date":"2017-08-18T05:07:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886104565.76\/warc\/CC-MAIN-20170818043915-20170818063915-00437.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1796,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.195,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":96291.5,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - October 27, 1992, Baku, Azerbaijan\nЬ»6едеДфр)«М\nпар\nunti, аоДыемеом mig|f $&*шт п\nвиц» ЬациОЙИьЯ мир! Mtf МЧ 4\n«А :ч С 1м*аЛьАЛк^Ь*61' s?\nЯШТШЩI V ;\nмук •м'^МмАМ miM#> ~-чЦф6щщЛ,\nН|Д*» #Д\n{Яуялер\nг**, Ромка\nими«4»._К\nМИШ ЯЛМКК N\n«ж ' *мь*е»0> .Ы««, .•тЧР'ЧР\nкууяотЖ пул 7Йяа\nMMÉI0MMIIL *\nMahnet*\nAM NM - В АМАН HM\nАХТЛРЫРАМ\nАЛЛАМ\n*V Í ter 7i 5 £ >» W\na^%vfcv; Ь\/ф*ъ?'~ча~ •*«\n»■ V :\nЭЛЯ RMMltt. пжж«квмэ)й>.\nг ■-\nЧЫХЫШ\nй\nныб\n• rl*\n7**.\nроеси\nвэ\nчу\nне*\nял*\nХЗг\nji\nаяласи гэрярмвя Л9 «Новы пут# V истифадэсна дамыяы\nÏ2S яа\nТЫЯ M4M9R 19\nона бир масыкы\nсадр Н Ф. Лааряяоиувжа Лишняя p#MWi0. ^ К9тмрмб iàt Hàrtfjéi ; яоляЬ*\nРаврйР;.мм«ляр\nм ЯшМ\nадиблер. ыг чэкнб. тугаи-_ Ьагсыз бнлмв}иб-игулквЦати-\" сахлама-\nяеяя ну**\ntffcaj», маябур\nаахтдыр фар-} яуяуяу на-Ь Аячаг 0ля ат комбя-мугааи-лмааисы учу* Лm адяр «IH*-, riama jaaatp; «Bn-р.tacap-\nахырын*\nW»' WÄ:*3P' «и м#\nбялдирнб: : ;•, ;*f» «тЦкя* М. Й Йолго-\n— Мянямтммгыч» tot °®|р'\nбнр фермер ол»*1*ч»г Си НВ11!^\n____яача са-\nЭл«'«¿¡ж «io«»}«#, mb- ЯШЯЁШЁЁШШЁШ* к»иф&рщЩ*'\nК9М9 Овуш MtMU ,1 ха рыб. Ву.имхмуя саАртш даЬа да ЯядАПламмрАб: мерин\n]нблер, я*Т*Г Ml тофуну чыхармб\nяй«М*сМР*» яхте* Аафамм яедт иреля келди-и» .\/• алицщ 'м\/ бялдярди:\n*ят1т терпят ..я», терадг еЬтя]ат-, кар. ЛАры yape помят» Тзмернн-\n__Jim», I»; Pyceja Йй4фвр*уруяуя\nton ai да». щущ,\nраюнуи МкхмяЦИ о*МЯ* в#Г*1гШ^е*елвряндея иба-\nршыя«МЫШ ¥?'&?*** яаядарялаяте ja Алй Свмфяё Аактублар «^Мтатмсвяяя соя яагтеси\n]олла}ыб.,' . «ЛМкбаШМ , JèM\nп\"пвжгрф*:у !«yP-.z>Mj_\nСадр бу ]ад *T«>M(UJ»«H нЛа 5Г\"\nYHCHjjrrpa онмагм Мяхоачу ~! лара гадДгая ejpt. ову* вар\n• V \/• -Ч • ÍV ДА^ • Г<\/-'\nre|a*taraap>.\nЬамйн\nяаэла-\nЯйГАЯАЯ\n■эс^дов,\nрямояри\nазэрбллм ркютжасм\n: -'V.ÍN if 'à '*'\nnPOK^Of ЛУГЦГДА\nV*: V-\n»' &!+ Г ** 4—\nРеспублика popy Ихтя|ар нында\nбаш\nB*3'\nNMJafbim бутун излэри jyjy6 апарыр...\nЬар бир маЬкам» просасин да ба|ум ммаин архасында *• маагла уабауа ум н*фм> •*'\nbajar, hep Нансы бириААнзин Рашид Русгемоауи jepHHae ола бмлене1И еНтималы еарир.\nМЭЬКЭМЭ ОЧЕРКИ\nм*»т\"* _ маЬкаменик »дри Синасина ofyn дардн чакип лашмр — мепкемении м «г «ишииин nmyw\nм MNN хаяг ичласчысы. Бу уч иефарии Накнммйети Иудуд-суэдур. МуЬакиме олунанын тегенрмнн «убута |*тириб ону «aaaja меНнум еде де билер, муттеНмме бераат В#Р* ЯР* Лакни бир шертяе — Иекм аармямеадеи еааея уае чыхарылмалыдыр.\nНар Наяда Нанммлар имсан-дыр аа онлар да caha ^ ада биларлар. KpHMHHOiioKMja та\nмиш Качари кишииин казу на бу кун дик баха билмирик. «Габирда да раНат |ата бил-MajanajaM», — Aaje ah чакир Качари киши.\nБалка да бу маЬкама очерки достумуз, иш |олдаша1Мыз, Негигет «луму на |вндыгымыз Рашидин гаршысыкда сон борчу-муздур. Ганунларын со|угган-лы муНакимасина журналист амоси|асы ила чаааб аармак\nМина]ат\nоихинда )анлыш НакАллара чвтиндан чатиндир.\nг\" ------------мачалласинин мураккаб ла-\nбиринтинда аза да биларик. Натта илк сатирлари jaaapKan\nдайр кифа}ет гад ар факт аар.\nМаЬкама ан агыр Ьакм чмха* рыр. МуттаНим куялаланнр.\nЙш-ишдан качандан сонра ме'лум олур ки, чина|атн баш-гасы тарадибмиш. МаНкамэ-инн саНяини дуаалтмак аслин-да га)ри-мумкундур.\nНаггыида саа ачдыгымыз чина)ат Надисеси аа маНкама душунчаларимизи просаси бнанм учун га}ри-адн- фикринда]ик.\nлашакар Нугугчуларын истаН залы бахышларыны аа уза-римизда Нисс адирик. Буна 6axMaiapar, чина]атин биза да-ha инаидырычы, даНа мантиги карунан варси)асы Наггыида\nрад» X омяли тэпгнг «дам нун ма'лужяНг\nмДв'.бмр. ________\nгувеалврм мммшдяялыгЫяя тябе олея Звв-еы «яИяиИИ полкуя «нт »у. ар-маг, олуб качанлари, |вхуд мус-тантигларин нзэ . нача душ-дукларини, * чаниларин нача ¡ахаландыгыны садача тасвир атмак AejHn.\nРэшид Рустамова куппэлэр гасадуфанми да]иб? Ишин ма-hHjjaTM аслинда бу суалын дуз-\nгалхан ролуну ojHajw6. ДаНа (азы. Ола билсин, куяли миг дагиг олсуи да}а такрар еди- дарда jojNHTHHHH, ¡аяуд Дчкар рик: асл Ьадаф — гарышыг 6#jyK чииа)атии изина душуб-маллар тичарети идарасииин муш. iopn калмишкан, илк мудири Шаммад Эскароа ja- кунлар бу Ьагда даЬа чох coa*\nсоЬбат кодирди. Kyja родзкеи-ja амакдашларыидаи кимаса до)ибмиш: «Бир {азы Ьазыр-ла|ырам, бомба к ими лартла-jaaar». Натта макииачы ила разылашыбмыш ки, апрели и 10-у качаси телефоила ма-\nнында да)анмыш Рашид Рустамову кулла габатыиа итала-]арак азу аташдан )а|ыныб.\nБалаликла, садалоаЬ за иа баш аарди]иидаи хабарсиа\nчаратчинин кудозына кадиб\nРашидин гатян ила баглы бу тарная аарачак... Сонро he*\naapenja маЬкамадаи да, Ьатта гатиллар ала кочмаадаи да хб]'ли гзбаг маачуд иди. Шуб-Ьасиз, истинтаг динар мумкуи aepcnjanapbi да назардан качн-риб. Ахы такча пешекар мус-тантиг jox, ади адам да жур-налистин «лумунум илкмн са-бабини омун дарч олунмуш, ¡ахуд Ьазырламаг истади|и кас-\nкуи чааабындан асылыдыр.\nАртыг истинтаг да, маЬкама да кин тэигмди ]взыпарла багла\nаз сезуну дв]иб: мухбирнниз japAw. Хусусан бала тенгиде\nмин матармалын иш отагыи-дан, алдурулдукдаи сонра чи-биидем катурулду)у барада соЬбатлар казма}а башлады. Башга бир агзыка^аи марЬу-муи шубЬали адамларла оту-руб-дурдугуидаи данышыр ды...\nБу сатирларин муаллнфла риидам бири Рашиди |ахшы TBHwjwp. Баш ил бир фокулте-\nда, бир групда охумушуг. Униворситоти гуртардыгдан сонра ajpai-ajpM родаиси)0-ларда ишлосак до, тоз-тоз корушурдук. Бир-биримизии •вино кодиб-иолирдик. Тало оло катирди ки, о)ии родок-си)одо ишло{аси олдуг. Xojnn аахт Нетто бир шо'бада чо-лышдыг. 9\nАпрелин 10-да куиорта усту ааик аламишди. влумун-дан 6 — 7 сют аааал. Кем дердЦи бир «оберни тала{и ила марагланырды. Натта зо-рафатлашдыг:\n— Рашид, хабар надир, хаяг сайдам 6ojyK-6ojyK {азы л ар\nкозле|ир.\n-я- Jaxuifci бир материал Но-зырла{ырам. Керерсиииз, ана-лор моча мухбир догуб...\nОну и сосиии, сон чум лоси-ни хатырломога дофолорло чоЬд оламмшодА. Ола билсии, Ьансы созео артыг, je оскик-дир. Амма догиг |адымда дыр: «бомбе» созуиу ишлотмо-ÌN6.\nХу леса, «ЬазырлоААог иста-AMjM материала кора...» аЬти-молыиы истксио отмок о лар, je )ох? Домок чотиидкр. Амма бола фарзи{)а {урутмак ©лар: мухбири oAAypMOja, jaxyA ол-дуртме)© мучу чотаи адомыи кумаи ади лай (азымыи гаршы-сыны алмаго имкамы чатмаз-дымы? Ахы бу соЬада классик тачруба аар. «¿ухар��дакы» бир таиышыи родокси|о{а белке до адкчо телефон зенки\nКИфО|ОТ одорди: «филон MB-\nгориолы rojyn комаре».\nБашга бир ферзиПе. Белке кимиилесе созлошмб, кимосо соташыб? Белке... Решидии откомлк{и зарды, созу узе до мо)к зарды. Кимисо ачыла)# билерди. Амма отико дахилии-да. Ичмирди, .емгарат чакмир-ди. «Кимаса соташдыгымо кора» аарси}осыныи устундан тереддудсуз хетт чокмак одер.\nБалка Неч касин бил меди] и башга бир сирр вар? Балка Рашид Ьамии смрри азу ила габра апорыб?\nJac* )орина Ломкараидам бир гадын колмишди. До|ирди Рашиди кимии «у р дугу му ра-¡ондл чохлары билир. Амма\nЬоч кос горхудам ачыб-орорт-мыр. Нетто прокурор да, ми-лис роиси до Ьомми адомдаи оНтм{от адир.\nФерзийелер, саз-соЬботлар, ша{иалар, дади-годулвр... Вахт кочир, истинтаг сусурду, Мар Ьумун ото-оиосы республике Ьугуг-муЬафизо оргамларыиым гапылорыиы до|ур, готиллории тапылмасыиы толоб едирдилер. Родокси)аиыи роЬборли{и да-хилм ншлар мозири, республика прокурору иле мунто-зам алого сохла^ырды. Адатом косо во умуми чаааблар аерир дилер; истинтаг ка дир, бир моче шубЬали шахе назарата котурулуб. Нотта бир дафа устуертулу шакилдо билдмрди-лар ки, гатлда али олдугу иу-маи адилан чино}откар групуи Небе адилмаси учун амали}{от Назырланыр...\nJohb xojAM вахт отду. Чине* ]етин устумун очылочогыио умидимкзи итмрмишдик ки, гофиддоч хабар ка л дм: гатил-лор Небе одилиб. Ибтидои истинтаг метичесииде муа{-{анлашдирилиб ки, Рашид Рустамов тосадуфум гурбеиы олуб. Чиио{отдо иттиЬам олу* ион шахе билдирир ки, Рустемову Ьоч темымырмыт. Мегседм оиуи |«мындакы «дамы — Шоммод Эскороау ел-дурмак и миш (мутгаЬимим ил-кин ифодесини хырдаламагын мегомы чатААОдыгындан бу Ьагда бир годор сонро)...\nГот л дон техминои S00 иун кочирди. Ьамии вахт ерзии до рослублииаиы допашем фарзи{{ол«ро, соз-соЬбот за ша{иолоро ¡алныз маЬкама сои roja билорди. Тобии ки, Ьамымыа микароичылыг ичии да моЬкама прососими козла {ирдик.\nHehejeT, маЬкама аз ишииа башлады... за или ичлосдачо муттаЬим клкии ифедесиим тос дит отмакдои бо)уи гачырды. Доди{иио кора, бола ифода eepMoje ому истинтаг зоавопы мачбур едиблермиш...\nвлмои ГФДНРОЯ,\nСалор АСЛАНОВ.\n«Халг гозоти»иии мухбир лори.\n|Арды вор).\nCmJosom ра)омуидакы Н. Толыбоз адыиа совхозда Эладдин Аббасовуи башчыяыг атдм)и бригада узум {ыгымы ллаиыиы бмрммчмлар чаркасиида {орииа {етириб. Коллактиаии узвлари плаидаи «лава 200 той маЬсул таЬаил в«рмо|и оЬда)« иотуруб-\nТ + Брнгаданыи г.6.г«.ля.рынЯ.и бири - К,м.л, М.мм.д... фото ^ с«,м«.М»ядур.\nВЭЗИЛЭТ АРЫР ОЛСА ДА ИШЫГСЫЗ ГАЛМAJA4AfЫГ\nГыш доврундэ республикада електрик енержиси са-цдэ, ола билсин ки. MYdjJau кэркинлнк олачагдыр. Бу хэбэрдарлыг республика Назирлэр Кабинетинин « Азэр-Бир\njoxca тэрэддуд\n? S ? \\2', Ч \\ Ру* :\n«Халг гоооти»Иии -ÍOlÉ-pP'Él\nКОССОЛИ\n. Mai\n*m; олдб АФМФР\nШит ч ' проблом-ила JêNomàM муол-___ 'бЯИрг бряуи ho-\n* мом^Кях' оамвмМдм\nripMire|Mt# ИфёфМЯеаы, повита\nбошжкШО4* 'V АвгурMp-J ча газатии вредом;^ танышларо.\nМусалмаиларын мугаддас ки-Уабыио аЬтирам борчумуздур. Дакии ja д да и чыхврм^вг ки, Гур'амда онуи ¡азылдыгы Vit •ера гадар моачуд олмуш чамиЛатии твчрубаси акс олу-иуб ао дуз jon тахмини каста-'рйлиб ' ки, иисаиларыи да баш ишлат^ииа еЬт^вч олсуи. . Му cab иба да физикаиыи душ-ду|у боЬрам ва ачыночаглы ва-\n^ ---\n&кс-с9да\n3Mfj«TABH соЬбат кадир. Ра ммз муаяяим HjyTOK аталати {алныз дузхатли барабврсур -атли Нарвката аид адиб — да }ойд« ' бир ш#)и {аддам чыха-рыр км, YMyMHjjoTno HjyTOH гаиуилары ииорсиал систвм-лерло одоиилир аа вталвт jan ныл чисмим Налы, сур'ати да {ишаида MOjAana чыхыр. Ja -ии. течилпи систамларда ej рмхатли аа фырланма hapa-СодЯчЯ |0ДД»и котларинда аталат ва башга -<êify* шахеЦ* гуоаалар {араныр. Ела би лирам км, «HjyroKyM алма ка Надисола тирди|и гуава ва кутле аила ЯЯ'ЦрФ {ышлары да физики ма'иада > оз * шорЬиии топмамышдыр»\nrvflfo* ; фикри до долашыгдыр.\n7Í. Ромоэоноауи физикада\nтафтиш етмади)и саЬалар аэ-дыр. Вахтила Чарчаллин деди-\\н бир фикрии ¡еридир: «Чох-ларына ела калир ки, бмига ларынын ишини даЬа {ахшы кара билар». Ела олмаса{ды, Ра миз муаллим бутуи табиатии варлыгыиы шартландиран дард гаршылыглы та'енр навуну\n(Нала Ьаггында Амарикада саЬбат кадан башннчи гуваэ-ни демирам) радд адарак, |енидан Эрастуна истинадан чами ики те'сири; табии аа ира ди те'сири таклиф атмазди. Дама, табии те'сири )арадан «космосун да|ишан та'сири-\nдир». Муаллифин чаэиба гув-васинин олмамасы, ефирин\nаарлыгынын тасдиг олунмасы аа онун гурулушунун ачылма-сы фикрина кэлдикдэ демак иста]ирам ки, бутун бунлар Ьевадан асылы галыб. Карунур, муэллиф бе^индан качан бу аа ¡а дикар фикирла онун теч\nрубада тасдиг олуимасыны в|-ии ше| Ьасаб адир. Ела олма-са{ды тачруби тасдиги ¡уксак технолокк|а, ба\/ук мадди аа-сайт талаб еден течрубелер учун философ темкиии ила «тэчрубада тасдиг олунуб» де-мазди.\nМусаЬиба бала гуртарыр: «Таклиф етди|им ишин физика елмиида {араимыш баНран вэзиЛатинии ара да и галдырыл-масында аЬамиЬатли рол о{иа-¡ачагыиа Ьач бир шубЬам |ох* ДУ?»*\nФизика дагиг алмдир. Ира-ли сурулмуш фикрин, фар-зи|]энин експериментал тас дигн )охдурса, амру аз олур. Р. Рамаэаноауи {аздыгларынын ■а дедикларинми фиамка{а дахли {охдур. Олса-олса фол-сафа)«^ чакир. Орада маневр атмак имканлары канмшдир.\nМустафа Б9Д0ЛОВ, Аз.ТУ-муи досомтм.\nфояу кермак истэ)ирэм. Ба até Да- XUja каландэн сонра телеви-Ияди 4 дэфэ ону ахтардыгы-\nЬаггьшда е'лан кедио.\nнадэнсэ бир хэбэр Jox-Балкэ атамын тапылма-кемак едэсиннз. инди чЧэнуб» меЬ-нданасында галырам. Taxas бяр ЬэФта да бурада и. МеЪманхананын ары: 98-84-05, {ахуд W. # ^\nЩт :У- -f.; МаЬааиад Ж ^ ; А^ЛАЬВЕРДИ ОГЛУ.\nРЕДАКСИМДАН: М. Бадалоауи Яу материалыиы дарч атмаздаи аааал ону Р. Рамазанова нестар дик. Рамиз муоя-лим да М. Бадалоауи мрадларыны такзиб «дои чамЯ Назыр-лады. Лакни Ьамии моазуда музакира ачмаг ии{)атиида оя-мадыгымыз учуй чааабы дарч отмадмк. Ому мазера алдыг ки, Р. Рамазановун калди)и натичаларии иа дорочодо дуз-мум олуб-олмадыгы Азарба|чаи Елмлар Акадоми)осыиыи, даНа догрусу оиуи алагадар иистмтутларыиыи салаЬиЦатииа дахилдир. Умид адирик ки, он лар бу месоло|е бир айвямыг катирачаклар.\nШЭРУРДА JEHH ФИЛИАЛ\nНахчыван Мэдэни^эт Фон-дунун Шэрур ра]онунда ачыл-мыш филиалы мухтар рес-публиканын бу гэдим белкэ-синдэ мэдэни{]эт абидэлэри-мизин горунмасы, бэрпасы, мэдэни}{этин мадди-техники базасыньт моЬкэмлэндирил-мэси илэ машгул олачаг. Мухтар республика мэдэни{-{эт фонду идарэ Ье{'этинин сэдрн Акиф Ахундов мухби-римизэ демишднр:\n— \"Горпагларымыза ермэ-\nни тэчавузу давам етеэ да. мэдани тэдбирлэри hajaia ке-чирмэк вачиб вэ варурндир. Мэдэни]{эти hap васита илэ дирчэлтмэ{и. учгарларда Je-ни M9fl9HHjj9T муэсснсалари Jаратмагы. харичдэ олан нн-чэсэнэт эсэрлэрини, архив материалларыны. динар та-рих вэ MdAaHHjjar абидэлари-ни ахтарыб тапмагы вэ rajrap-магы гаршымыза мэгсэд rojMymyr.\nСардар ЭЛШЕВ, «Халг гэаетяаияя мухбяря.\n1ЕНИЛИКЛЭР\nНефтчала. «Муган» колхо-зунун эразисиндэ jaiuajawiap бу гыш ундан вэ черэкдэн корлуг чэкмэ]эчэклэр. Ьэтта мал-гара учун дэ кифа^т гэ-дар Je« ehTHjaibi керулуб. Бу ил колхозда 2640 тона {ахыи тахыл истеЬсал олунмушдур. Девлэтэ сатылан вэ тохумлу-га а{рылан чыхылдыгдан сонра галан бугда вэ арпа кол-хозчулар арасында эмэк ку-нунэ кврэ бвлунмушдур. Колхозда адичэ кезэтчи ишлэ{эн А{дын ЭЬмэдовун аилэсинэ 10 тон бугда вэ 3 тон арпа душмушдур.\n* • *\nЭли БаЛраилы. Республикада пулун чатышмадыгы вахт-да шэЬэр девлэт сыгорта акентли)и AeepHjJdJa 3 мил{он рублдан артыг пул элавэ еда билмишдир. Бу, эЬадн ила багланан мухтэлиф сыгорта мугавилэлэри са{эсиндэ мум-кун олмущдур. Эмэли^атдан тэкчэ девлэт де{ил, Ьэ1аты-ны, эмлакыны сыгортала1ан-лар да фа1даланмышлар. Фэр* ди евлэри 1ангындан, тэбин фэлакэтдэн дагылан сакинлэр илин эввэлиндэн тэхминэн бир мил^н рубл japAUM ал ыышлар. Ьэрби хидмэт зама ны Ьэлак оланларын аилэлэ-ринэ вэ 1аралананлара буи-дан артыг сыгорта {ардымы едилмншдир.\n• • *\nАзэрба{чанын Милли ГэЬ-рэманы Нофэл Гули]евин Ja-шадыгы евин тэ'хпцжнэ 80 мин рубл а1рылмышдыр. Ис-теЬсалат Коммереи ja Берли {инии нншаатчылары гыса вахтда евин дешэмасини, га пы-паичэрэларинм, еле кт рик вэ су хэтлэрини дэ{ишмиш, суваг вэ рэнклэма ишлэри баша чггдырмышлар. hajaT даш hacapa алыныр.\n«АРАН-МИМ».\nЬэсицдэ, ола билсин ни. MyaJJaH кэркинлнк олачагдыр ублика Назирлэр Кабинетинин «Азэр енержи» HcTehcin Бирли{индэ кечирди{и cajjap мушави-рэсиндэ сэслэнмишдир. Мушавирэдэ енеркетика комплек-синин илин доггуз ajH эрзиндэки ишинин {екунлары, ha-бвлэ онун гыш деврунэ Ьазырлыгы мэсэлэси яузакир?1ГЧ< олунмушдур. м\n«Азэренержи» Истебсал \"Эйрл^иннн баш директору Муслум Иманов билдирмишдир ки, со{угларын душмэси-лэ електрик енержиси верилмэсиндэ фасилэлэр. hap uiej-дэн эввэл. електрик станс^аларында ehTHjaT JaHa4ar олан мазуту и кэскин шэкилдэ чатышмамасы узундэн баш верэ билэр. Ьазырда електрин станси]аларынын мазутла тэ мин едилмэси чэмиси 50 фаиз тэшкил едир.\nБундан элавэ. гыш деврундэ Иран вэ Туркмэнистан дан газ верилмэси ишиндэки фасилэлэрин нэтичэсиндэ електрик енержиси кстеЬлакынын артмасы Ьекмэн електрик станс^аларынын Ьэддиндэн артыг кучэ душмэси илэ нэтичэлэнэчэндир ки, бунунла да онларын да{андырыл-масы тэЬлукэси {араначагдыр,\nМушавирэдэ чыхыш едэн баш назирин биринчи му авини Bah ид ЭЬмэдовун фикринчэ. бунунла белэ. вэзи{-{эт йеч дэ умидсиз де]илдир. Нума{эндалэри мушавирэдэ иштирак едэн республиканын Девлэт Плав Ьомитэси, малиПэ органлары, {аначах^енеркетика идарэлэри вэзи)-1этин 1ахшылашдырылмасы ишинэ гошулмалыдырлар. Он-лара республикамызын енержи хидмэтлэринин нормал иш-лэмэсинин тэ'мин олунмасы узрэ лазыми тэдбирлэр иер-мэк тацшырылмышдыр.\nБИЗДЭ «ЛЭЗКИ ПРОБЛЕМИ» 10ХДУР\nетэн шэнбэ куну Кэнч Тамашачылар Театрында «Самур» Лэзки MaAdHHjJar Мэркэзинин конфрансы кечи-\n{илмищдир- MdAdHHjJaT мэркэзинин сэдри профессоо Эли fycajee ез мэ'рузэсиндэ rejA етмищдир ки. Азэ1юа{ча-нын гаршылашдыгы мурэккэб cHjacs вэ игтисади проо-лемлэр республиканын эразисиндэ JamaJaH Ьэр бир мил-лэтин вэ халгын нума]эндэлэринин узэринэ беДук мэс ynsj-1эт rojyp. Буну дэрк едэн «Самур* МэдэтШэт Мэркэзи дэ Азэрба]чан вэ лэзки халглары арасында достлугу дайа да ме1)кэмлэндирмэк мэгсэдинэ хидмэт едир. Лэзки азэрба]чанлы, Дагыстан—Азэрба{чан мунаенбэтлэрини позмаг, apaja нифаг тохуму сэпмэк хэТти тутан «Садвал* тэшкилатыныи фэалн){эти пислэнилмишдир.\nЧыхыш едэнлэр республикада {араимыш кэркинли]э 6axMaJapar аэса]лы халгларын проблемлэринэ хусуси диг-гэт jeти риддиJиндэн разылыг Ьисси илэ данышмышлар. Натиглэрин эксэриЛэти ики гардаш халг арасында дост-лугун hap васитэ илэ меЬкэмлэнднрилмэсинэ тэрэфдар олдугуну билдирмишдир. Белэ бир умуми фикир ифадэ олунмушдур ки, Азэрба1чаида «лэзки проблеми* joxAyp, милли мэдэни^этин инкишафы илэ элагэд&р проблемлар вар вэ онлар Ьэлл едилмэлидир.\nРУСДИЛЛИ ЭЬАЛИ МДДАН ЧЫХМАЛЫБ\nБакы Забитлэр мэчлиси евиндэ Азэрба}чан Сосиал-Демократ Парти]асынын русдилли эЬали илэ иш апармаг учун JapaTÄbiFbi комисси{анын илк эмэли ¿ыгынчагы кечи-рилмищдир. Лыгынчагда республика э1шлнсинин русдил-лилэр Ьиссэсинин мэнафе{ини мудафиэ едэн мухтэлиф ич-тимаи Ьэрекатлары вэ бирликлэри, о чузадэдэн «Содружество» республика чэмиДОэтинин. Азэрба{чан C.iaßJaH MdABHHjJdTH Мэркэзинин. «Ьэмрэ {лик* тэшкилатыныя. «АзэрОДчан—PyesJa». «Азэрба{чан—Исраил» 43MHjJaT-лэринин. Абшеронда инсан Ьугугларынын мудафиэси ча-MHjJaTHHHH узвлэрн иштирак етмишлэр. Керушдэ Руси-¡анын Азэрба{чандакы сэфирли]инин эмакдашлары. аре* зидентин девЛэт мушавири {анындакы миллэтлэрарасы мунасибэтлэр ше басинин ишчилэри, правослаа вэ {эЬудн динлэринин хадимлэри дэ иштирак етмишлэр.\nАзэрба]чан Девлэт Статистнмi Комитэсииинi мэ*лу-матына керэ, ил Ja рым ^анвар ^991-таял -- 1992-W илин орталары) эрзиндэ Азэрба{чаны 155 мин рудаи сакин тэрк етмищдир. Бу фект Ьам Ьвкумэт структурла-рыны, Ьэм дэ миллэтлэрарасы мунасибатлэрин элагэлэн-ди рил мэс и га{гысына галанлары нараЬат етмэ ja бил мэз. Бунунла алагадар ола par ичласда ге]д едилмжцдир ки, Азерба1чанда jamajau милли азлыгларын, aзcaJлы рын вэ етник групларыи hyryr вэ азадлыгларыиын му-дафиэси. онларын дил ва MaAaHHjJaTAapHHHH инкишафына девлэт >рдымы кестэрялмэси барада республика пр^зи; дентинин фэрманынын верилмасини вахтында кврулмуш тадбир cajMbrawap. Намни фарманын мэзмуну инсан hy* гуглары узрэ бе1иэлхалг сэнэдлэрин мэтнинэ вэ рупуиа тамамилэ yJryH кэлнр.\nНэртэрэфли, чох вахт иеэ Ьеч дэ асан олма ja н му-кеднщмядэ ваЬид шура ]арадылмасы барэдэ\nзаккрэла гэрар г\nл олунмушдур.\nАэаряяформ-\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-oct-27-1992-p-3\/","date":"2017-08-22T18:56:19Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886112539.18\/warc\/CC-MAIN-20170822181825-20170822201825-00558.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3970351219,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3970351219177246, \"sah_Cyrl_score\": 0.05593730881810188, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04955989494919777, \"kum_Cyrl_score\": 0.042828477919101715, \"tat_Cyrl_score\": 0.04033433273434639, \"udm_Cyrl_score\": 0.03717236593365669, \"tyv_Cyrl_score\": 0.0322575606405735, \"kir_Cyrl_score\": 0.021772144362330437, \"eve_Cyrl_score\": 0.020575959235429764, \"krc_Cyrl_score\": 0.019505199044942856, \"crh_Cyrl_score\": 0.018592149019241333, \"alt_Cyrl_score\": 0.017339443787932396, \"kbd_Cyrl_score\": 0.01441953331232071, \"bxr_Cyrl_score\": 0.013946792110800743, \"lez_Cyrl_score\": 0.013333586975932121, \"dng_Cyrl_score\": 0.01278083585202694, \"oss_Cyrl_score\": 0.011657316237688065, \"tgk_Cyrl_score\": 0.011574658565223217, \"rmy_Cyrl_score\": 0.011470496654510498}","num_words":11855,"character_repetition_ratio":0.017,"word_repetition_ratio":0.005,"special_characters_ratio":0.223,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.46,"perplexity_score":64464.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кардашлар, еер биркимсей тутуларсайды гӱнах йапаркан, сиз, Духтан кулланыланнар, доорудун бир йалпак духлан ону. Хем кендинӓ есап ал, ки сӓн дӓ дененмиш олмайасын. 2Ташыйын бири-биринизин аарлыкларыны, бӧлӓ йапарак, таманнайаӂэныз Христозун законуну. 3Еер биркимсей, олмайарак бишей, сайарсайды кендини ӱстӱн, о алдадэр кенди-кендини. 4Херкез аараштырсын кенди ишлерини, да озаман олаӂэк насыл ӱӱнсӱн кенди ишиннӓн, ама диил башкасынын ишиннӓн. 5Зерӓ херкез ташыйаӂэк кенди ӱкӱнӱ. 6Ким ӱӱренмӓк кабледер Аллахын сӧзӱндӓн, о дӱшер пайетсин хепси ииликлерини онуннан, ким ону ӱӱредер. 7Алданмайын, Аллах гӱлмӓӓ алынмаз. Не адам екер, ону да бичер. 8Ким екер тенинӓ, ӧлӱм бичер, ама ким екер Айоз Духа, о Духтан дивеч йашамак бичер. 9Хич быкмайалым иилик йапмаа, зерӓ бир уйгун вакытта бичеӂез, не ектик, еер йорулуп вазгечмӓрсейдик. 10Онуштан, некадар колайлык вар, херкезӓ иилик йапалым, ен чок бизим инанӂы кардашлара. 11Гӧрерсиниз ми, кенди елимнӓн, не бӱӱк букваларлан йаздым сизӓ. 12Хепси, ким истеер гӱӱдесиннӓн ӱӱнерӓк кендини инсана беендирсин, сизӓ кесиклик йаптырэрлар, салт кооланмыш олмасыннар дейни Христозун ставрозунун бетеринӓ. 13Зерӓ артык оннар да, ким кесиклик йаптылар, кендилери дӓ таманнамээрлар Айоз Закону, ама истеерлӓр сизӓ кесиклик йаптырмаа, ки ӱӱнӓбилсиннӓр сизин гӱӱделеринизлӓн. 14Бана калса, бир сыра билӓ дӱшмеер, ки ӱӱнейим б��шка бишейлӓн, салт некадар бизим Сааби Иисус Христозун ставрозуннан, нейлӓн бу дӱннӓ беним ичин ставроза герили, бӓн дӓ бу дӱннӓ ичин герилийим. 15Зерӓ \/Иисус Христозда\/ не кесикликтӓ, не дӓ кесиксизликтӓ бир дӓ ӱстӱннӱк йок, саде ени йарадылы адамда. 16Хепси, ким бу сырайа гӧрӓ йашээр, оннара хем Аллахын Израилинӓ услулук хем аӂыйаннык олсун. 17Илери доору кимсей бана кахыр йапмасын, зерӓ Иисусун йараларыны ташыйэрым беним гӱӱдемдӓ. 18Кардашлар, Саабимиз Иисус Христозун иивергиси олсун сизин духунузлан. Амин. |'page'\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Gal\/6","date":"2017-08-24T09:41:53Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886133447.78\/warc\/CC-MAIN-20170824082227-20170824102227-00360.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":1081,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.009,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.007,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86335.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бундан сора Иисус гезӓрди касабадан касабайа хем кӱӱдӓн кӱӱйӓ да насаат едӓрди хем хаберлӓрди Ии Хабери Аллахын Падишахлыы ичин оники ӱӱрениӂисиннӓн барабар. 2Онуннан варды биркач кары да, ангыларыны О куртардыйды фена духлардан хем дертлериндӓн: Марийа Магдалина, ангысындан чыкарды еди фена дух; 3Иоана, Хузанын карысы, ани Иродун евини кулланарды; Сусанна хем башкалары. Оннар йардым едӓрдилӓр нейлӓн варды колайлыклары. 4Ачан топланды чок инсан, гелмӓ хербир касабадан, Иисус сӧледи бӧлӓ бир ӧрнек: 5«Екиӂи чыкты тоом екмӓӓ. Ачан екӓрди, тоомнардан биразы дӱштӱ йол бойуна. Оннар чииненди айакларын алтында хем гӧк кушлары идилӓр оннары. 6Башка тоомнар ташлар ӱстӱнӓ дӱштӱлӓр. Ачан филизлендилӓр, тез курудулар, зерӓ йокту нередӓн немник чексиннӓр. 7Таа башка тоомнар чалылар ичинӓ дӱштӱлӓр. Чалылар бӱӱдӱлӓр оннарлан барабар да буулттулар филизлери. 8Ама калан тоомнар ии топраа дӱштӱлӓр. Оннар бӱӱдӱлӓр да гетирдилӓр ӱз катына берекет». Бу ӧрнӓӓ сӧледиктӓн сора Иисус бӱӱк сеслӓн деди: «Кимин вар кулаа ишитмӓӓ дейни, ко ишитсин!» 9Онун ӱӱрениӂилери сордулар: «Не аннамасы вар бу ӧрнӓӓн?» 10О ӂувап етти: «Сизӓ верилди, аннайасыныз Аллахын Падишахлыынын саклылыкларыны, ама каланына сӧленер ӧрнеклӓрлӓн. Ӧлӓ ки, оннар баксын, да гӧрмесин, ишитсин, да аннамасын. 11Тӓ не аннамасы вар бу ӧрнӓӓн. Тоом – Аллахын сӧзӱ. 12Тоомнар, ани дӱштӱлӓр йол бойуна, оннардыр, ким ишидер сӧзӱ, ама диавол, гелип, чалэр сӧзӱ оннарын ӱреклериндӓн, инанмасыннар хем куртулмасыннар дейни. 13Тоомнар, ани дӱштӱлӓр ташлар ӱстӱнӓ, оннардыр, ким кабледер сӧзӱ севинмӓклӓн, ама кӧклешӓмеер, онун ичин инанэр бир вакыдадан, ама ачан гелер денемеклӓр, дӱшер. 14Тоомнар, ани дӱштӱлӓр чалылар арасына, оннардыр, ким ишидер сӧзӱ, ама йолларында гидӓркӓн, йашаманын кахырларыннан, зенгиннииннӓн, майыллыыннан буулэрлар, да берекет вермеерлӓр. 15Тоомнар, ани дӱштӱлӓр ии топраа, оннар, ким, ишидип сӧзӱ, койэр ии хем темиз ӱреенӓ, да гетирер берекет сабурлукта. Солейип буну, О деди: «Кимин вар кулаа ишитмӓӓ дейни, ко ишитсин!» 16Кимсей тутуштурмээр шафкы, ки койсун ону кап алтына еки пат алтына, ама койэр кандиллик ӱстӱнӓ, ки оннар, ким гирер, гӧрсӱннӓр айдынныы. 17Зерӓ йок бишей саклы, ани ачылмасын, хем йок бишей ӧртӱлӱ, ани ӱзӓ чыкмасын да айдынныкта гӧрӱнмесин. 18Бакын, ниӂӓ сеслеерсиниз, зерӓ кимдӓ вар, она таа чок верилеӂек, ама кимдӓ йок, ондан алынаӂэк, не санэр, ани вар онда». 19Иисусун анасы хем кардашлары гелдилӓр Она, ама йаклашамадылар Она калабалык бетеринӓ. 20Биркимсей деди Иисуса: «Сенин анан хем кардашларын, дышарда дуруп, истеерлӓр Сениннӓн гӧрӱшмӓӓ». 21Ама Иисус ӂувап етти: «Беним анам хем кардашларым оннар, ким сеслеер хем таманнээр Аллахын сӧзӱнӱ». 22Бир гӱн Иисус пинди бир кайык ичинӓ ӱӱрениӂилериннӓн барабар да деди оннара: «Гечелим гӧлӱн ӧтӓӓнна». Оннар йолландылар. 23Кайыклан ӱзӓркӓн, Иисус уйуду. Гӧл ӱстӱндӓ ӧлӓ бир кескин лӱзгӓр есмӓӓ башлады, ани долдурурду кайыы суйлан. Хепси бир бӱӱк хатада булунарды. 24Йаклаштылар Иисуса, уйандырдылар Ону да дедилӓр: «Ӱӱредиӂи, Ӱӱредиӂи, кайбелериз!» Иисус уйанды, азарлады лӱзгери хем кабаран далгалары. Оннар усландылар, да бир сус олду. 25Сора деди ӱӱрениӂилеринӓ: «Нӓӓнда инаныныз?» Долу коркуйлан, шашарак, оннар бири-биринӓ дейӓрдилӓр: «Кимдир Бу, Ким сымарлээр артык лӱзгерӓ хем далгалара, да оннар Ону сеслеерлӓр?» 26Гелдилӓр кайыклан Гераса ерлеринӓ, ани Галилейайа каршы. 27Ачан Иисус инди кенара, Она каршы чыкты бир адам касабадан, фена духлардан тутулмуш. Чок вакыттан беери гиимӓрди руба, йашамарды евдӓ, ама мезар лаамнары ичиндӓ. 28Гӧрӱп Иисусу, бир кескин сеслӓн баарды да дӱштӱ Онун ӧнӱндӓ, бир бӱӱк сеслӓн дейип: «Нейин вар бенимнӓн, Иисус, Пек ӱӱсек Аллахын Оолу! Йалварэрым, зеетлӓмӓ бени!» 29Иисус сымарладыйды фена дух чыксын бу адамдан, зерӓ запламышты ону чок вакыттан беери. Инсаннар ону тутардылар баалы синӂирлӓрлӓн хем алкаларлан, ки беклесиннӓр. Ама о копарарды синӂирлери хем алкалары, да фена дух кооларды ону чол ерлерӓ. 30Иисус сорду она: «Несой сенин адын?» О ӂувап етти: «Легион», зерӓ онда варды чок фена дух. 31Фена духлар Иисуса йалварардылар, ки сымарламасын гитсиннӓр дипсизлӓӓ. 32Бурада, байыр йамаӂында отларды бир бӱӱк сӱрӱ домуз. Фена духлар йалвардылар Она, изин версин гирсиннӓр домузлара. Иисус изин етти. 33Фена духлар, чыкып бу адамдан, гирдилӓр домузлар ичинӓ, да озаман бӱтӱн сӱрӱ хызланды дик йамачтан, атлады гӧл ичинӓ да буулду. 34Ачан домузчулар гӧрдӱлӓр, не олду, качтылар да хаберледилӓр касабада хем кӱӱлердӓ. 35Инсан чыкты, гӧрсӱн, не олду. Оннар гелдилӓр Иисуса да булдулар адамы, ангысындан чыкты фена духлар, отурарак Иисусун айакларында, гиийимни хем аклы башында. Хепсини бир корку алды. 36Оннар, ким гӧрдӱ, не олду, аннаттылар, насыл алыштырылды бу адам, ангысындан чыкарылды фена духлар. 37Хепси инсан Гераса ерин��ӓн йалвардылар, Иисус гитсин оннардан, зерӓ пек корктуйдулар. Иисус гирди кайык ичинӓ да геери дӧндӱ. 38Бу адам, ангысындан чыкарылды фена духлар, йалварарды, ки алсын ону да Кендисиннӓн, ама О йоллады ону евӓ да деди: 39«Гит евӓ да сӧлӓ, не йапты Аллах сениннӓн». О гитти да сӧледи бӱтӱн касабада хепсини, не йапты она Иисус. 40Ачан Иисус дӧндӱ геери, инсан Ону каблетти севинмӓклӓн, зерӓ хепси Ону беклӓрдилӓр. 41Гелди бир адам, ады Иаир, синагогадан бир ӧндерӂи. О дӱштӱ Иисусун айакларына да йалварды, гелсин она евӓ, 42зерӓ онун бириӂик кызы, бир оники йашында, ӧлӱм дӧшеендейди. Иисус гидӓркӓн, инсан хер тарафтан сыкыштырарды Ону. 43Бир кары, хаста кан акмасындан оники йылдан беери, ангысы \/харӂамышты бӱтӱн варлыыны дофторлара, ама\/ кимсей ону алыштырамамышты, 44йаклашты ардындан Иисуса да дииди Онун рубасынын етеенӓ. Бирдӓн кан акмасы дургунду. 45Иисус деди: «Ким дииди Бана?» Чӱнкӱ хепси атылырдылар, Петри хем оннар, ким онуннанды, дедилӓр Иисуса: «Ӱӱредиӂи, доз-долай инсан сени сыкыштырэр хем итирер, Сӓн дӓ сорэрсын: \"Ким дииди Бана\"?» 46Ама Иисус ӂувап етти: «Бана биркимсей дииди, зерӓ дуйдум, ани бир кувет чыкты Бендӓн». 47Ачан кары гӧрдӱ, ани тутулду, йаклашты Иисуса, титирейерӓк дӱштӱ Онун айакларына да сӧледи хепси инсана, не бетерӓ о дииди Она, хем ниӂӓ хемен алышты хасталыындан. 48Иисус деди: «Гиргиннӓн, кызым! Сенин инанын сени алыштырды, гит услулуклан». 49Иисус таа лафедӓркӓн, евдӓн бириси гелди да синагога ӧндерӂисинӓ деди: «Кызын ӧлдӱ, наафилӓ саваштырма Ӱӱредиӂийи». 50Ама, ачан Иисус ишитти буну, деди она: «Коркма, саде инан, кыз куртулаӂэк». 51Ачан етишти онун евинӓ, бракмады кимсей гирсин Онуннан, саде Петрийи, Иоаны, Иакову, кызын бобасыны хем анасыны. 52Хепси аалардылар хем сыралардылар. Иисус деди: «Ааламайын, кыз ӧлмеди, ама уйуйэр». 53Оннар гӱлмӓӓ алдылар Ону, зерӓ билӓрдилӓр, ани кыз ӧлдӱ. 54Ачан хепсини чыкарды дышары, Иисус тутту кызы елиндӓн да бӱӱк сеслӓн деди: «Калк, кызым!» 55Кызын духу дӧндӱ геери, да о чабук калкты. Иисус сымарлады, версиннӓр кыза имӓӓ. 56Кызын бобасы хем анасы шаш-беш калдылар. Иисус деди оннара, ки бу олуш ичин сӧлӓмесиннӓр кимсейӓ.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/8","date":"2017-08-23T14:54:55Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886120573.0\/warc\/CC-MAIN-20170823132736-20170823152736-00637.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":3941,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.041,"special_characters_ratio":0.206,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":83375.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Baku Khalg Gazeti (Newspaper) - December 9, 1992, Baku, Azerbaijan\nХАЛГ Г83ЕТИ * д*ка*р ms-w ил. м» ззс\nСНЗ «АВРОПА ЖУРНАЛ ИСТЛЭРИ »\nмушАвирасиндэ\nИШТИРАК ЕД8 БНЛВРСИНИЗ\n«Atpona журналист л«р**\nr«ipM-KOMM«pcMÌ» ташкнлаты\n1993-чу илин окт|ебрындвн\n1994-чу илин Нунуив гадар олан деврда качирилачвк мушмиофдэ иштирак втмз к иств]*нл орден сифаришлвр\nгабул одир.\nТешмилатым $��ранды«ы 1974-чу нлдзн берм бу мушаанрэ-да ду^анын 73 елквсиндеи олан 507 журналист иштирак атмишдир. Ивр ил дун^вчьм Нар |ариндвн олан 30 журналист учун 8 aj враинДа кечи* рилан мушавирвнин таНсил програмына cnjacaT, игтмсе-дц||ат аз мздвнийвт узрв св-минерлар, Набалв практик мвшгалалвр дахилднр. Онун иштиракчылары Квзырда Ав-ропаиы мврагландыран аачиб «пробламлер у эра бил иклар ел-да в дачек. Набвла аэ нашрлари ила амаидашла^ы дваам ет-£ирмеклз барабар «Авропа журнал ист л ери» твшкилатынын буоахдыгы каарталлыг «Авсо-па» журналы ила амакдашлыг вдечаклар.\nМушавиреиин иштиракчыла-ры таНсилин иадишинда ра-киои алкеларн ила таныш ол-маг. Нем Аэрола алкэлэам-нкн аз арапарындакы, Нам де Ааропа ила дун|анын га-лан рекионлары ересычдакы гаршылыглы мунасибатлври в]р9нмек, Набалв Ааропа бир-ли]и ав онун тв'сисатларыныч феалм^ети иле |ахындан таныш олмаг имквны алда едачэклэр\nМушааирэда иштирак втмэк учун 25 ]вшындан 35 jauw-надвк олан аа штатда журналист ними вн азы 4 иплик иш твчрубесм олан шехслер вэ наммзвдликпврмни ирали сура билврлвр. Эмали диллэр олан инкилис еа фрвнсыэ дня лзринда баша душма*м, да нышмагы вв охумагы, Небела омлердан бириндв ¿аэмвгы ба тармвг ззруридир.\nПрограм Ьаггында муфзссэл ма'лумвт алмаг учун ашагыда кы унаана ичкилмс аа франсыэ дилинда мэктуб |авмаг ла\nэымдыо:\nJURNAL1STS 1N EUROPE\n33 rue de LOVURE 75002 PARIS-FRANSE TELEPHONE: 1-45 08 86 71\nTELEX: 241586 TELEFAX: 1-45 08 15 58\nДмхл ол»н инфоривсиЦ-нын сочмлмесмнич эарури о л дуру назврз длынараг мараг ланвн журчалистлардзн ха-Ьиш адирик ни, ба'зи двталла ры §а вризаларин тартиби учун «Ааропа журналчстлэ-ри» твшкилатына му рам мет атсинлар. Там ма'луматы 1993 чу ил дакабрын 15-дак Пари са чатдырмалмдмрлар.\n«Ааропа журналистлври» — ташкилатымым ба|иалхалг катиблм]*\nV. БИЛКЭ ХАГАН\nТурк халгларынын гудрв*,-ли so meto ралли хаганларын-дан <5ири да Вилка зоагандыр. Билкэ сезу гадим турк ди-линда мудрик деМакдир. Вилка хаганын чинчэ ады Мо-кил)андыр. Mo свзу Чин дилинда бак Uö'hh, 6aJ) демэк-дир; KHnJaH Ьиссэсинин на-демэк олдугу мэ'лум де)ил-•днр.\nБилкэ хаган икинчи турк хаганлыгынын баниси Илтв-рис хаганын 6ejy« оглудур. О, 683-чу идда анадан ол-сиушдур. Илтарис хаган вэ-фат едэндэ Билкэ хаганын 8 jauibi варды. О Ьэлэ ушаг-лыгдан иквдля^и ва фэрасэ-ти иле сечилирди. О )азыр ки, «Таяры 6yJypAyry учун он дерд Зашыаеда тардуш халгы узариндэ шад отурдум*. Турк терусуна (гану-нуна) кара, тардушларын ша-ды Ьам турк хаганльиынын герб ганадынын Ьакимя, haM да хаганын вэлиэЬди олурду. Тезликлэ Билкэ 'хагай кичик гардашы Кул тикинла бир-ликдэ амилэри Налагай хаганын Ьэрби сафарлариндэ иштирак едир, езлэрини ча-сур дв}ушчу ними квстэрир. лэр.\n698-чи илдэ он беш }ашлы Билкэ хаган эмиснинн Чина Ьэрби }урушундэ иштирак едир: «Эмим хаган ила шэр-га — Лашыл naj Шандун ду-зунэ кими гошун чэкдик, гэрбэ Дамир ranuja (Алма-Ат§ вэ Дашканд шоЬарлэри арасындакы Бузгала кечиди-нэ) кими гошун 'чэкдик. КеК-мэн дагларыны ашараг шр-гыз JepHHo кими гошун чак-дик. Чами HjHpMH беш дафа гошун чэкдик. он уч дефэ AeJyowYK. Еллини елсизлэш-дирдик, хаганлыны хагансыз-лашдырдыг, дизлини чекдур-дук, башлыны с^чда етдир-дик». Бу Чин сафари замены. взунун да деди]инэ квра, Билкэ хаганын он дврд ja-шы варды. Сонракы пэрюи jypym заманы Билкэ хаган jam ыны кестэрмир. Лакин тарихдэн билирик ки, икин-чи Ьэрби JypyiuAa онун он }едди JauM варды. 701-чи илдэ Билкэ хаган он ал ты jaujHw гардашы Кул тихин-лэ гэрбэ — туркишларин уза-ринэ Ьучум едир. Вилка хаган jaobip: «Туркиш хаган\nтуркум, халгым иди. Ганма-дыгы учун, биэа гаршы ]авылдыгы, xaJaHar eTAHjH учун хагавы елду, а^анлары, бэ]лэри да атду. Он ох халгы ази^ат керду». Туркиш-лэри мэглуб етдикДэн сонра Билкэ хаган ва Кул тикин uaJWDKv гэбилалэринк, сонра бир-биринин ардынча бутун Чу гэбилэлэрини турк хаган-лыгына табе едирлэр.\n709-чу илдэ турк ордуеу Билкэ хаганын сэркэрдэлфи илэ шимала —- Cajan дагла-рына сэфэр едир. Турклар сур'этлэ JeHHceJ 'чajьшы ке-чир вэ Орлан адланан ]ердэ чин гэбилэлэри илэ ÄeJyjiiyp, гкса муддэтдэ онлары мэглуб едир. Чиклэрин ардынча аз халгы да турклэрэ мэглуб олур. Чик ва азларын ардынча турк ордусу гыргЫЗ-лара Ьучум едир. Г^нагла-рын Мздыгына керэ, бу hap-би сэфэрдэ opirjyja вазвр ToHjyKyK команданлыг едир-ди. Билкэ хаган вэ Кул тикин исэ она кемэк едирдилэр. Бу сэфэр Ьаггында Билкэ хаган чох гыса Jaabip: «Кекмэн ]ери, cyjy саЬибсиз галмасын де]э азса;лы гыргыз халгыны тэшкил едиб, онун гурумуну 1арадыб керн га,]ытдыг». Ам-ма бу aejyni турк ордусунун т агыр, ejHH заманда, ан шанлы де]ушлариндэн бирн олмушдур.\nБилкэ хаганын тэрчуме]и-Ьалыны излосак, керэрнк ки. онун hajaTbt бащдан-баша Ьэр-\nбн JypynuiapA» кечмишдвр.\n'• 6^-чи ил. «...Он дерд )а-\nитушда Тардуш ХВЛГЫ УЗЭ-\nриндэ шад отурдумз. «Барс 6aJ иди, хаган адыны о вахт биэ вердик, кичик бачымызы она ханым вердик. 03y.xaja-нат етди, хаганы елду, халгы кэниз, гул олдуз.\n700-чу ил. 4Он }едди Ja-шымда тангутлара гаршы гошун чекднм. Тангут халгыны поз дум, гыз-калинини, дл-хысы, вар-давлетини онда ал-дымз.\n701-чи ил. «Он саккиз Ja* шымда алты баглы согдак* лара гаршы гошун чакдим, халгы онда поздум. Чин сар-кэрдаси Онг тутук алли мин-лик гошунла калди. Мугэд-дос башда flejYmAyK. О to-шун\\г орада мэов етдимз.\n703-чу ил. «И]ирмн Ja-шьвмда басмыллар ыдыкут гэбилам, маним халгым иди. Карванлар кендэрмэз де]э гошун чакдим... табе етдимз.\n705-чи ил. «ЗДирмн ики ]ашымда Чина гаршы гошун чэкдик. Чача санунун саксэн минлик гошуну ила Aojym-дум. Гошунуну орада влдур-\nдумз.\n709-чу ил. «HjHptMH алты ]ашымда чик халгы гыргыз-ларла бирликда душман ол-ду. Кем najHHw кечэркэи чик-лара гаршы гошун чакдим. брпэндэ де^1ушдум. Гошунуну гырдым. Аз халгыны ел* дурдум, ал дым, табе етдимз.\n710-чу ил. «ЭДирми ]едди JamHMfla гыргызлара гаршы гошун чакдим. Сунку батькмы гэдэр галынлыгы олан гары свкуб, Кекмон ашырымыны узу]ухары JypyJy6 гыргыз халгыны JyxyAa поздум. Хаганы илэ Сона орманьжда де* JyniAyM. Хагаиыны влдур-дум. елини онда алдымз.\n710-чу ил. «Намин или туркишлэра гаршы Ал тун орманыны ашараг, Иртыш ча]ыны кечэрак JypYAY-M- 'П'р-киш халгыны J у худа басдым. Туркиш хаганынын гошуну од кими, сел (абидэда шэраб ¡азылмышлыр) кими калди. Бол чуда дейушдум. Хаганы-ны, Ja6rycyHy, шадыны орада ел дурдум, елини онда алдымз.\n713-чу ил. «Отуз JamHM-да бешбалыка гаршы гошун чекдим. Алты Joa AeJ\\*m-дум... Гошунуну бутунлукЛа елдурдум. Бешбалык ичиндэ нэ гэдэр адам вардыса... шэ-Ьэрэ Ьучум етмэди]им учун шэЬэрдаки адагмлар мена табе олмага калди. Бешбалыг онун учун хилас оддуз.\n714-<чу ил. «Отуз бнр Ja-шьвмда карлук хажы raJrH-сыз, азад ва сэрбэст олдугу Ьалда душман олду. Тамаг Ыдук башда де]ушдум. Карлук халгыны елдурдум. орада алдым... басмыл, карлук... халгы топланыб калди, гошунуну санчдьш, елдурдум... доггуз отуз халгы маним'халгым иди. Kejjsp, jep-лэр гарышдыгы учун, Иэсэд Ьиссй куч кэлдиЗи \\*чун д\\гш-мэн олду. Бир илдэ дерд Jai де^щдум. Тогла naJbfflH узэ-рэк кечиб гошунуну елдурдум. Икинчи дафэ Аятаргуда AeJymAYM. Гошунуну суявсу-дэн кечирдим\/елини аддым. \"Учунчу дафэ HyraJ башында AeJymAyM. Турк халгы aja-гымы зэифлатди; xaJaHOT едэ-си иди. Бизи муЬаоирэ етмэ-Ja, дагьгтмага кэлэн гошунуну говдум. Чохлу елэси адам онда дирилди. Онда Тонра JbUinaryryH бир гэбилэсини Тона тикинин дэфниндэ му-liacnpa едиб гырдым. Дердун-чу дафэ Эзкэити Над аз да AeJyiUAYM. Гошунуну орада сункудэн кечирдим, зэифлет-дим,.. вар-девлэтини алдымз. Ге]д етмак лазымдыр ки. raj-наглар доггуз огузларын турк хаганлыгына гаршы галдыр-\nдыры raJ&Mbi 716-чы илэ аид едир. Нам да ycjaiibi Ja-тырмага кедан турк ордусу-на шахсан Налагай хаганьш взунун раЬбэрлик етд^и. Билка хаганын исэ ордуда саркарделэрдан бири кими иштирак етд^иил квстэрир. 'Кул тикин бу Ьэрби сэфэрдэ иштирак етмэмиш, орда-ны горумаг учун галмыш вэ карлукларын opAaJa Ьучум> -ну дэф едоркэн бе]ук гэЬрэ-манлыг кестэрмишди. Доггуз огузлара гаршы hap6n емэли^ат заманы Билкэ хаганын отуз бир jox, отуз уч' 'jaiubi варды.\n716-чы ил. «Огуз халгы доггуз татар ила бнрлэшиб калди. Агуда ики улу да1уш де]ушдум. Гошунуну поздум, елини онда алдым. Ела-чэ газаныЗ... танры Jap oi-дуру учун езум отуз уч ja-'шымда... (бундан сонра ja3u позулмушдур, керунур, Вилка хаган тахта отурдугуну\nГаЗЕТ К в Ш К Y\nрадиоактив кулэк ьарадан\n9СИР!\nЛоб-Нор келунда hap нува сынагындан Алма-Ата вилaJэтиндэ у шаг елуму яки до* Фа артыр.\nГазахыстан РеспубликасынДа танынмыш нувэфиадни И. Частников бу Ф&крэ *эл-минхдир. О, узун .ил л эр республика нува физикасы инстктутунун директору ншлэмш1 вэ юншуларыны ]ахшы таньфлр. Танынмыш шайр вэ ичтимая хаднм Олжас С\\ле]-меновун бащчылыг етди]« «Невада—Семипалатинск* антинува Ьарэкатынын лоо-нор ше'бэсинил нонфрансында бу вэ эввэллэр Кизли сахланылан дикор мэ'луматлар ачыг-ланмышдыр. 0лум]а|ан полкгонла Газа-хыстан najTaxTbmHH арасы- чами 700 кило-метрдир.\nКонфранс иштиракчылары двмншлэр: «Биз куман едирик ки, ГаЗахыстан Рес-публикасыны таны)ан Чин Ьекумэти агыл-лы меаге сечачэкдирз. 1993-чу илдэ президент НазарОДевнн ��екина сафари заманы апарылачаг данышыгларда Лоб-Норун хатырланачагы барадэ Ьалалик рэсми ма -\nлумат jox дур. ||Г,..П,\n«Рабоча|а трвбуназ\nПЕТЕРБУРГ ДА калам вквчвклвр\nТарихдэн ма'лумдур ки4 Нева узэривдз* ки шаЬэрин сакинлэри агыр блокада иллэ-риндэ лап шэЬарнн мэркэзиндэ бостанчы-лыгла машгул олублар. Ьэмин деврун шэ-киллари бу кунэдак галыр. AeJacaH тарих тэкрар олунур. Индики гытлыг ва баЬалыг шэраитиндэ шаЬэр бостанларына талеоат\nJeaHAaH артыб.\nJar ил ки, бу кун кимсэ «Тунч атлызнын гаршысында калам акмак фикринэ чатин душар. Амма mahap атрафында, 1ени са-лынмыш районларяа бостанчылыгла чох-лары машгул олмаг acrajep. Онлары бир-чэ мае ала нараЬат едир: туршу ]агышлары-\nЭсрлэрэ czjahsT\nJasMbHiiAHp)... Доггуз огуз халгы JepHHH, cyjyay (Вэтэ-нини) бурахыб Чинэ кетди... кери ез елкасинэ га}ыдыб кэлдиз.\n717-чи ил. «Отуз дерд Ja-шымда огузлар гачыб Чинэ кирди. Тээссуфлэииб онла-рын устунэ гошун чакдим... оглуну, гыз-кэлинини орада осир алдым».\n718-чи ил. «...Татабы халгы Чин халгына табе олду. Елчиеи, ¿ахшы сезу, хэбэри кэлмэз Aejo JaJлa гошун чакдим. Халгыны поздум, илхы-сыиы алдым».\n«— Чануба. карлук халгына гаршы гошун чэк, — ÄejHö Тудун Ламтары кендар-дим». «...Карваны калмэди. Ону чазаландырым де}э гошун чакдим. Горхараг ики-уч адамла гачыб кетди».\n720-чи ил. «Чин атлы го-шунундан он >едди мин эс-кэри биринчи кун елдурдуиМ. ШЧада гошунуну икинчи кун бутунл уклэ елдурдум. (...) Лол гошун чекдим».\n721-чи ил. «Отуз саккиз jaiiibiMoa гышда KWTaJa гаршы гошун чакдим».\n722-чи ил. «...Отуз доггуз jambiMAa Jaana татабылара гаршы гошун чакдим... елдурдум. Оглуну. гыз-кэлинини. илхысыны, вар-девлэтини алдым».\n723 — 724гчу иллэр. «...Гырх JambiMAa Магы Кур-ганда гашладыгда jyT (hejeaH хэстэл^индэн мал-гаранын кутлави тэлэфаты) душд\\г. Лазда огузлара гаршы гошун чакдим. Илк гошун hueco лари еэфэрэ чыхмышды, икиъ-чи гошун Ьиссэлори евдо иди. Уч огуз гошуну баса-баса кэлди. — Пи]адалар зэиф ол-ДУ, — Aejn6 бизи тутмага кэлди. Лары гошуну еви, са-ра]ы дагытМага кетди. Лары гошуну AejyiiiMaja кэлди. Биз аздыг, пис тэчЬиз едил-мишдик. Огуз душман... танры куч верд^и учун орада санчдым, дагытдьрм».\n733-чу ил. «Элли jamHM-да татабы халгы KbirajAa... Тункэр дагында... Куг сэнун башда олмагла гырх мин гошун калди. Тункэр дагында Ъучум едиб гырдым. Отуз мин зскэрини еддурдум, он мин,..».\nБунлар Билка хаганын Ьэр-би сефэрлзри вэ ЮСИДЛИКЛ0-ри Ьаггында онун езунун де-диклэринин аз бир писсаси-дир. Анчаг тэкчэ бунлар ки-фа^этдир ки, Билкэ хаганын чэсур деЛушчу, икид эран олдугу Ьагда тэсаввур Japa'H-сын.\nБилка хаган гудратли сер-\nкэрда, чэсур деЛушчу олду-ру «ими, Ьэм да керкамти девлэт хадими. эдалэтли хаган олмушдур.\nБилка хаган турк тахт-та-чынын гануни варнсн олса да хаганлыг тахтына тэсадуфэн отурмушдур.\nТурк терусунэ (ганунуна) керэ. хаган вэфат етдикда онун кичик гардашы.... бутун гардашлар вэфат етдикдэн сонра ôeJyK гардашын 6eJyK орлу хаганлыг тахт-тачына саЬиб олмалыдыр. Илгэрис хаган вэфат етднкдэ турк терусунэ керэ Налагай хаган тахгга чыхмалы иди. Капаган хагандан сайра исэ турк тахтына Илтэрис хаганын 6©JyK оглу Бшткэ хаган отурмалы иди. JeHa дэ турк терусунэ керэ. кэлэчэк хаган тардушларын шады олмалы иди. Билкэ хаган тардушларын шады иди. Бу Ьагда онун езу бела де]ир:\n— Эмим хаган отурдугда езум шаЬзадэ... он дерд ja-шымда тардуш халгы у зарин дэ шад отурдум.\nБилкэ хаганын он дерд Ja-шы 697-чи илэ тэсадуф едир. Лакин Капаган хаган турк торусуну позараг 699-чу ил-де 6oJyk оглу Бекуну кичик хаган, тардушларын шады вэ взунун вэлиэЬди to'Jhh едир. Билкэ хаганын тардушларын шады вэзифэсиндэн азад едилмэси Ьаггьшда Ьеч ]ердэ сеЬбэт кетмэеэ да бу. ослиндэ, Билкэ хаганын Ьэм шад титулундан. Ном до вэ-лиэЬд Ьугугундан мэЬрум едилмеси демэк иди. Капаган хаганын Ьакими)]отиниц сон ил.1эриндо артыг шеЬротли Ьэрби сэркэрдэ олан Билкэ хаган вэ онун гардашы Кул тккин девлэт ншлэриндон та-мамплэ кенар едилмишди.\n716-чы илдэ Капаган хаганын honaK олмасы хэбэри opдaja чатан кими Капаган хаганын ]ахын адамларынын KOMaJn илз Беку озуну улу хаган е'лан едир. Турк теру-сунун бу чур ачыг шэкилдэ вэ кобуд суротдэ позулма-сындан дэрЬал сонра бутун турк ордусунун севнмлиси, чохлу Ьэрби Jypyui вэ до)уш-лэрин гэЬрэманы. бутун ну-фузлу турк тajфaлapынын мудафиэ вэ кемэк етди]и Кул тикин ropapxaha h^nyM едиб Беку хаганы вэ Капаган хаганын дикэр ушагларыны. Капаган хаганын ордада олан бутун гоЬумларыны, муша-вирлэрини вэ JaxbiH адамла-рыны елдурур. бе]ук гардашы Билкэ хаганы улу хаган е'лан едир. Капаган хаганын jaxbiH адамларындан тэкчэ бирн — Билкэ хаганын га]ынатасы, Капаган хаганын баш вээири ToHjyKyK чэзадан гуртулур, лакин сур-кун едилйр.\nКул тикинин Иэрэкотлори .Капаган хагана гаршы душ-MoiiHHTHjHH нэтичэси дejнл-ди. Кул тикин эмиси ушаг-ларыны вэ эмисинин JaxbiH адамларыны она керэ гырыр ки, онлар тахт-тача вэрэсэ-лик Ьаггында турк терусуну поз-мущдулар.\nБилкэ хаган билирди ки. турк тахт-тачына она нисбэ-тзн Кул тикин даНа чох ла-jHTAHp. Буна керэ дэ тахты Кул тикинэ тэклиф едир, лакин Кул тикин турк терусуну позмаг uctomdJhô тахт-тач-дан и-MTirtia едир. Онда Билкэ хаган гардашыны бутун гошунларын баш командаиы To'jHH едир, езу исэ Ja-лныз девлот ишлэри илэ мошгул олур. Тэсадуфи де]нл ки, 716-чы илдэн сонра Билкэ хаганы орду башында надир Ьалларда керурук.\nБилкэ хаган ЬакимиЛ&т башына кэлдикдэн сонрз езу-ну мудрик Ьекмдар кими кес* тэрир. Ьелэ гмиси Капаган\nньш, эеЬэрли газларын вэ шаЬэр тоэу илэ '«ку!5р0лэкмиш> торпагда ¿етишдирилэн кар-Тоф, калам |емек сагламлыга зэрар вУР* маз ки?\nБу суалыи мусбэт чавабы океанын о та-¿ындан. АБШ-ын Корнел Университета алнмлэриндэн альшыб. АБШ-дан чаваб вер-мишлэр «и. урэ]иниз истэ)эн гэдэр бостан 'экэ билэрсиниз. Радноактивлик сэв^]эсн\n'нормадая чох де]ил. _\n«Труд»\nНАНСЫ ГЫРГЫЗ АТ МИНМаЖСЕВМИР!\nГыргызыстанын Нарын щэЬаринин р&Ь-бэрл«^и ]аначаг-нэглн}]ат беЬраныны г^ри-\nади усулла Ьэлл еггмэк герарына калиб. Шаг Ьарда ' ат арабаларына бахыш кечнрилиб. Бахышын галиблэржяэ вэтэндашлары да-шымага ичазэ верилиб.\nИ«ди Нарынын кучэларинда тезчэ шеп-рот газанмыш атлы «маршрут таксилэр» Ьэ-ракет едир. Бу марагын мадди взады да вар: ат <тамси»лериндэ кедиш Ьаггы авто-бусдан учуздур.\n«Коисомолска]а правда»\nСУ ДА ЛУЛЛУДУР. нале лик минерал су\n1ессектуз{1шин минерал су галерв1аларын-да Москва метросундакы кими ишла]ан турни кет л эр гурашдырылыр. Иннэн бела су ичма]э кэлэвлэр су Ьаггыны жетонла еде* )эчэклер. Бир жетон уч рубладыр. Мухтэ-лиф мэ'дэ хэсталиклэринин муаличаенндэ мулум эЬами^]эти олан минерал су галере-^аларынын умуми баланс да^ври 72 мил-]ои рублдан чохдур. Эввадлэр онларын бу-Туя хэрчлэри маркэялащдирилмиш га^дада едэнилирди. Ияди иса бундан отру )ерли мэнбэлэр тапылмалыдыр. Хэсталэрдэн, ча-ныны гэдрини билэнлэрдэн да 1ахшы пул мэнбе]и? «нравда»\nБУЗОВНА АБИД9ДЭРН\n«Хаба^харанс» нашриЦаты «Буаоаиа Ьаэрат 9л*» (а) га-дамкаЬы. «9пн Ajarw* маечнд аЦарапгмаЬы» кмгабчасыны чал-дан бурахмышдмр. Бу нашр-да Бузоана Наггынд* 6млма* дикларимиз, онун тармхн-ма'-марлыг абидалариннн замкмм-jw¡* аа азунумахсуслугу бара-да гыса ма'лу«Аат аарнлнр. Назрат Эли (а) гадамкаЬы, «9лм Àjarbu* масчмд зи|'арат-маЬыанын качААНШН, ма'му-зал ари, }ачмдан барпа адмл-масм за бурада карулам ха-jnpxah мшлвр да кмтабыз ма-рагла охунан саНнфаларидмр. Муаллифлар за дни* ичма кмтабы заазарлара Ьадий» варма)и гарара апмышлар.\n«Ханг газетм».\nJEHH КИТАЕ\nРаспублмка Даалат мукафа-ты лаураатк амакдар мнчаса-нат хадими Рафиг Зака Хан-данын Азарнашр тарафиндан бурахылмыш «Сачмлмиш ас« р. ларияна дахил олам ша'рларим аисариЦати мклли азадяыг Наракатымыза араэи бутаз-лу|умузу горумаг угрунда му-баризамиза, туркчулуфа Ьаср адилммшдир. Китаба шанрии ииди|адак иашр олунан 50 ии-табыкдаи сачмалар дахмлдир.\nАзармиформ.\nхаганын Ьакимн]]атиянн соя\nиллэриндэ наразы габилэлар бир-биринин ардынча rHjaM-лзо галдырыр, хагаилыгдан aJpte.iMafa. Ja мустагял олмага. Ja да Чин импер^асынын hHM*Jaci!H8 KeHMaJa чэЬд ксстэрирдн. Билка хаган hap luejAau эввэл Ja 7)8,.Ja да 719-чу илдэ Тоц1у«уку сур-кундэн га]тарыб JeHa да езу* нэ баш вэзир Ta'jHH едир. Билкэ хаганын в дал от и. Тон-JyK-укун мудрик мэслэЬатла-рн вэ Кул тнкиннн гылыкчы-нын гудрати турк хаганлыгы* нын эввэл ки гудрэтинн бэр-па едир.\nБилкэ хаган Jepw калдик-де девлэтин душмэнлэри ила силаЬ кучунэ. Jepw калдикда cy.oh Jaiy илэ данышыр. О»\n717-чи илдэ доггуз огузлары,\n718-чи илин JaJbiHfla татабы* лары вэ карлуклаоы. 720-чи илдэ чинлштэри, 721 -чи илин гышында кь^лары, 722-чи илин 1азында татабылары мэглуб едир. 722-чи илдэ Чин ' илшерц1асы ичэ сулп 6ar.iajHp. Билкэ хаганын сулЬсевэр cHjacyTH нэтичэсвида 722-чи илдэн 732-чн ила-дэк турк—Чин сэрбэдиндэ cH.iah с оси ешидилмир.\nБилкэ хаган азыб ]олдан чыхмыш, лакин сэбвини баша душуб 1енидэн хаганлы-гын Ьакими]}этн алтына га-JbiaaH гэоилэлэри чэзалан-дырмаг cnJacaTHHASH ел чэ-кир. О AejHp:\n— Бирлэшэн халглары чэ-заландырмадым. Мэн езум хаган отурдугума керэ... Jep 6oJv сэпелэнмиш халг элдэн душмуш Ьалда, nHjaja. Ja* лын JeHo кэлди... Сонра танры óyJypAyry, бехтим олдугу учун, гисметим олдугу учун елэси халгы дирили-Ja 1уксэлтдим, халгы донлу. касыб халгы варлы етдим, аз халгы чох етдим. Сэдагэтли елдэ. сэдагэтли хаганлыгда ]ахшылыг етдим. Дерд тэрзфдэки халгы бу* тунлуклэ табе етдим, душ-мэнсиз етдим. Ьамы мэнэ табе атду.\nБилкэ хаган тэкчэ харичи душман узэринда де]ил, дахил и душман л эр узэринде да гэлэба чалыр. Девлэтин дахи* ли cHjacaTH AaJmuHp, чаза експедис^алары эвэзинэ эф-ви-умумилэр кечилир. 716-чы илдэ Билкэ хаган тахта отуранда турк хаганлыгынын B33HjJaTH агыр иди. Бу har-да о бела flejHp:\n— Турк халгынын ады, шеЬрэти Jox олмасын Aeja атам хаганы. анам хатуну JyKcaaTMHiii танры, ел верен танры. турк халгынын ады, шеЬрэти jox олмасын Aeje езуму о танры хаган отуртду. Еле бир варлы халг а хаган отурмадым. Гарны ашеыз. усту донсуз горхаг вэ завал-лы халгын узариндэ хаган отурдум. Кичик гардашым Кул тикинла мэслэпетлэш-дик. Атамызын. амимнзин галандыгы халгын ады, шеЬрэти jox олмасын Aeja турк халгы учун кечэ у}умадым. кундуз отурмадым, кичик гардашым Кул тикинла, ики шадла элдэн душукчэ}адэк газандым.\nБитке хаган Ьэмишэ турк-лэри Чин тэблигатындан чэ-киндирирди. О flejHpflH:\n— Чин халгынын сезу ширин. Ьэд^]эси JyMmar атур. Ширин сезунэ, JyMiuar пэ-^HjJocHHa алданыб Чине Ja-хынлашеан. т\\'рк халгы, елэ-еиеэн. втукэн орманында отурсан, эбэди ел дузэлдэ-рэк, отурасысан, турк халгы, тох.\nБилкэ хаган 734-чу ил но-]абрын 25-дэ Jaxын гоЬумла* рындаи бири тэрэфиндэн за-Ьэр верилиб атдурулмушдур.\nЭбулфэз РЭЧ9Б0В,\nпрофессор.\n«НКИ ГЭЛБИН И9Н9ББЭТИ»НИН ACHJA ЕЛЛЗРИН9 C9JAh9TH\nАриф Мэликовун ешгин hap meja галиб кэлэн к^\"чу-ну бэргэрар едэн «Ики гал-бин мэЬэббэти» балетини тезликлэ Чэнуб-Шорги AcHja елкэлэриндэ сэнэтсевэрлэр дэ керэчаклэр. Дашкэнддэ Элишир Нэваи адына BeJyK Театрда илк дэфэ сэЬнэ тэ-чэссумуну тапан бу эсэрэ Ьиндистан. Таиланд. Сингапур. Ьонконг тамашачылары бахачаглар. Балет харичдэ взбэкистан театры артистлэ-pifHRH ифасында кестэрилэ-чэкдир. Орта еерлэрдэ jama-мыш мэшЬур Ьинд шаири Эбдулгэдир ьедилин «Ирфан» эсэри эсасында Japa-дылмыш балет и он илдэн бир гэдэр габаг Рус^анын эмэк-дар артисти Йгор Чернышов эввэлчэ взбэкистанын naj* гахтында. сонра исэ вз догма шсЬэри Самарада тама-inaja rojMymflyp.\nСонра балетан сэЬнэ тари-хиндэ тэхминэн ониллик фа-силэ }араи-мышдыр — «Ики гэлбин мэЬэббэти» биканэлик золагына душмушдур. Бунун да Ьэмин дввр учун ез сабэ-би вар иди. Сэбэб да бу иди\nмаркази коисерт салону\n«РЕСПУБЛИКА\nCAPAMi\n\\\nАзорба|чан Рпспубймкасыным халг артистм ЬАЧЫВАБА БАГЫРОВУН мшткракы ила БАКЫ ТаНГИД ТдБЛИР ТЕАТРЫНЫН ТАМАШАЛАРЫ 1S д«иабр\n«БИР БАШГА КЕЧв» шоу'коисарт\n«ьалаликв\nими Ьиссали комеди|а\n20 дакабр Г. РЭСУЛОВ\n«МЭНЭББаТ 01УНУ»\nики Ьиссали комади|а Таатрын бадии раНбари Ьамыбаба ßAfWPOB Тамашалар саат 19-да башлаиыр.\nБилатлар сват 10-дан 19-дак сара|ын кассапарын-да сатылыр.\n19 дакабр\nр. ан��адзАда\nA30PbAJMAH РЕСПУБЛИКАСЫ M0A0HHJJ9T НАЗИРЛИ1И АЗаРБАРбАН девлэт АКАДЕМИК ОПЕРА ВО ВАЛЕТ ТЕАТРЫ\nАзарба|ман Распубликасынын халг артистлари ГаНДАБ ГУЛИ1ЕВА аа\nЧАнали акваровун\nиштиракы ила 12 дакабр 3. Начыба|лиг Ии|ази\n«АШЫГ гарив»\n4 пар дали, 6 шаиилли опара Ашыг Гариб Чанапи акваРОЕ\nАзарба|чаи Распубликасыныи халг артисти\nШаНсаиам Гондаб ryflHJEBA\nАзарба|ман Распублиласыиыи\nхалг артисти Тамаша саат 18-да башпа»Л1р.\nБилатлар таатрыи кассасыида саат 10-дай 19-дек сатылыр.\n1992-чм илда Бакы 1уи»*ул Сана|а Таяникуму Мордвинова Jалана Виктореanaja аармлммш АТ-1 09349* нам-рели диплом итди|и учуй а'тибарсы« сатылыр.\nки, балетин либреттосунуя Муэллифн еэбэкистан КП МК-нын кечмнш биринчи ка-тиби Шэрзф Рашидов олмушдур. ьалетин илк тама-шасыцдан азачыг соира о. ирш^аслы чинaJэтлapдэ тэгоирландирилмищдир. Бу исэ тамамилэ кифajэт иди ки, театр инзибатчылары пар-т^а боссларыньш тэ'гиб-тэ'нэлэриндэн горхараг, Азвр-ба)чан бгетэкарьшын балетини сэЬнэ]э чыхармагдан имтина етсинлэр. Сукуту бн-ринчн олараг Лика!» Милли Театры поэмушдур. О, муэл-лифин иштиракы ила бу ¿а-хынларда балетин илк тама-\nшасьшы кестэрмишдИр. Ллк тамаша эввэлки ики тамаша кими бвJ\\'к «мyвэффи1lJJвтлв кечмнщдир.\nУзун иларин Ьасрвтиндэн сонра Ариф Мэликовун «Ики галбнн мэЬэббэти» 6а лети, н^эт, Азэрба]чан санатсе-вэрлэринин да муЬакнмэсинэ верил ир. Бакы да Опера ва Балет Театры эсэри тамаша-]а Ьазырла]ыр.\nАзэриаформ.\nГвзотммкамм нввбатк ивмрвем двквбрым 11-дв чыхвчвг,\nАЛДАН В9НМ9Т БЛ9СМН1\nН. ИмвигулЧм. Ui. hycBjHo«, С. ЭлИвв, Т. Руствмоа, О. МаЬди, 9. Нвбм|вв, J. 9лиэвдв, Г. Халвло«, 4. 9бдуррвЬжмовв, 9. Гулм1вв, Н. ЭЬмадоа, М. МвЬмудо«, Ч. Маммэдлм, М. МвЬ-ди]вс, 3. Мвммвдоа, 3. Ьвб«|в«, 9. Нвчьч««, В. Чафаров, иш ¡олдвшлвры Акмф Рустамов«, мизч\nНуСО|ММ«\nавхтсыэ «вфвтындвм кадврланАккларми»» бмлдирвр «а дврми Ьуэмлв бвшевглыгы вормрлар.\nН. Туск вдына АДПУ-иуи «Тмббм бнликлармн вевелвры* кафедр «с ыны и иоллвмтмвм иш jo л даш л ары Твммвлв ИИШЦ ввиаи\nЕлшвдмм\n•аятсы» ввфвтындвн иадарлаидиклариии билдирир «в марЬу-му и амласииа дарии Ьуанла бвшевглыгы «арир.\nБакы швНври Бииагади pajoa малин# шв'бясииии иоллвм-тмаи Исрвфмл Гарача{ава, втвсы ав гврдвшыиын фвииаля су рвтдв •вфвтындаи ивдврлам^ини бмпдирмр «в дврми Ьуаи-лв бвшевглыгы «врир.\nБакы швЬврм Бимвгвдм pajón манило шо бвсиими коллом-тиви иш {олдвшлвры МвЬир Фявмбвровв, втвсы\nМвНвмМВД Салим оглу влакборовуи\nвофвты МАО «лагадяр «адарлаиди|миц билдирмр ев Нуамле бвшевглыгы вврмр.\nдврми\nМ. 9. Ресулэаде в дыне Бвкы Два лат Уииварсмтвтиии* hyryr фвкултаси гн|вби шв'бвеинич VI курс талаболври, Ариф АббвсгуяуЦвв, гардашы\nA S be liai «яа\nI «ч яЧ рЧ\nввфвты ила влвгвдар квдарломдиклвриии бмлдирир вв дории Нуаилв бвшевглыгы аврирлор.\nГабри мурла до л су и.\nh. Холмлоа, J. Салимов, Г. 6ej*Bpo«, Н. ЭНмвдовв, А Расулов, Е. Ахундова, Ф. Исрафмлов, Ф. Садыдовв, Б. 9лЧов, Т. Маликов, 3. Софорова, И. МоЬди)вв, Р. Эфоиди]#*, Р. Аббасов, М. hycojMoe, 9. hacBHOB, И. Ахундова, С. Оруиоа, Ь. hycojMos Асим Аббасова, езизи\nТофмг Гафарову и ■«фаты ила влвгвдар дории Нузилв бвшеаглмгы «врирлвр.\nБ. А. Е^вазов а дыма A«op6aj4«M Ел мм Тадг^вт Ьоматоло-kmíB ва Гамкачурма Ииститутунун ишчилари Ч. 9садов, И. Басыров, 9 MnpBBjoa, М. \/Амрза]ава, Т. Дадашоаа, А. Бодирва-нова, С Миравмвммвдоаа, К, Гулм)⫧, X. Аббасове, И. Беги* ров, А. ЭЬмедов, Р. Гули]ова, Л. А^охиив. И. Таты)#««, Е ффвмдмввв, А. Нвсвиова, Б. Трвт]акова, И. 9яи)о§в, В. hycoj нова. Г. hvcojHOB, К. Маммадова, Н. Мвммвдоев, Н. Милввска ja H iycynoa^, Р. Тагызада, Л. Мустафа)«!», Т. Биноиуровд, Л КалиимчВико, Л. baôajaaa, 9. Мвммвдоа, 9. Садыхое, Н. Зама нова, М. Швмми^ааа, Л. РаНимова. С. Искандеров«, иш ¿олдашлары Авар Каримов«, емиси\nОгтЧ Агали опту мук\nвафаты. ила ал ага дар кадорлоидиклориии билдирир во дории Ьузиаа башсасяыгы ворирлор.\nБаш редактор T. T. PYCT3M0B\nта'СИСЧИ: «Халг пипями журил лист комлктим.\nУЧРЕДИТЕЛЬ: Журиалмстасий кошмктмв «Халг газллю.\nРЕДАКСИ1АНЫН УНВАНЫ: 1701 Я. Баиы шИмрм,Е«|у« Ажжз «rwcN, М. ТЕЛЕФОНЛАР: мл'лумат учуй — ВМ4«1» нифвржлсЦ» — PÎ-AM7. муНасиблим — 93-34-23, имблтчм редактор — Î4-51-69.\nНавбатчк редактор:\nт. ькздэтев\nрамхак хмдматм — 91-7Ф-81,\nЧала имволвимвяыдмр 2X00 Имавлвимышдыр 2X00\nИНДЕКС: 44014\n1 23 4 5470» 10 11 12 13 14. М. 1 2 3 4 5 б 7 Б Банв, «Адврба{«1и» иошрийтмиыи матбооси.\nБаку, тавографкд издательстве\nТираисы 25049 Сяфарап 8033\nч\nt\n;","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-34","url":"https:\/\/newspaperarchive.com\/baku-khalg-gazeti-dec-09-1992-p-4\/","date":"2017-08-18T05:22:51Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-34\/segments\/1502886104565.76\/warc\/CC-MAIN-20170818043915-20170818063915-00415.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3717503548,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3717503547668457, \"tuk_Cyrl_score\": 0.06673633307218552, \"sah_Cyrl_score\": 0.06532858312129974, \"tat_Cyrl_score\": 0.05115821585059166, \"kum_Cyrl_score\": 0.0480344332754612, \"tyv_Cyrl_score\": 0.04228898882865906, \"eve_Cyrl_score\": 0.040598753839731216, \"kir_Cyrl_score\": 0.039548493921756744, \"bxr_Cyrl_score\": 0.022946232929825783, \"krc_Cyrl_score\": 0.022387905046343803, \"alt_Cyrl_score\": 0.02211233414709568, \"udm_Cyrl_score\": 0.020411664620041847, \"nog_Cyrl_score\": 0.017889447510242462, \"khk_Cyrl_score\": 0.01411144807934761}","num_words":13976,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.014,"special_characters_ratio":0.222,"stopwords_ratio":0.02,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.403,"perplexity_score":65537.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Аӂаба, енидӓн таныштыралым мы кендимизи сизӓ? Лӓӓзым мы йоллайалым таныштырмак кийады сизӓ, йада сиздӓн ми кийат алалым? 2Сиз бизим кийадымызсыныз – кийат, ани бизим ӱреклеримиздӓ йазылы, херкездӓн билинӓн хем окунан. 3Сиз кендиниз гӧстерерсиниз, ани Христозун кийадыйсыныз, бизим елимизлӓн гетирилмиш, йазылы диил чернилайлан, ама дири Аллахын Духуннан, йазылы диил таш таблалара, ама инсанын ӱреклеринин таблаларына. 4Буну чок инанэрыз Аллахын ӧнӱндӓ, зерӓ Христос бизи инандырды. 5Диил, ани саналым, ки беӂериклийиз, да кендимиз бишей йаптык, ама бизим беӂермӓк Аллахтан. 6О бизи беӂерикли йапты, ки ени баалантынын изметкерлери олалым. О бааланты тутунмээр йазылы буквалардан, ама Айоз Духтан. Зерӓ буква ӧлдӱрер, ама Дух ӧмӱр верер. 7Ӧлӱм гетирӓн изметчилик – ани ойулу букваларлан ташлар ӱстӱндӓ йазылыйды – ӧлӓ йалабыклы гелди, ки израиллилӓр бакамардылар Моисейин ӱзӱнӓ, макар ки онун ӱзӱндеки йалабыклык гечерлийди. 8Ӧлейсӓ, некадар таа чок метинникли олаӂэк изметчилик, ангысы Духтан башланылмыш? 9Чӱнкӱ вар метинник о изметчиликтӓ, ани инсаны кабаатландырэр, некадар таа бӱӱк метинник вар изметчиликтӓ, ани инсаны аклээр. 10Зерӓ о йалабыклык шинди йалабык хич сайылмаз о изметчилӓӓ гӧрӓ, ангысынын метиннии таа ӱстӱн. 11Чӱнкӱ гечӓр изметчилик бӧлӓ метинниклӓн гелди, некадар таа чок метинникли олаӂэк о изметчилик, ани дайма вар. 12Чӱнкӱ биздӓ вар бӧлӓ бир умут, лафедериз бӱӱк кыйышмаклан. 13Биз диилиз Моисей гиби, ким ӧртӓрди чаршафлан кенди ӱзӱнӱ, ки израиллилӓр гӧрмесиннӓр гечӓр йалабыклыы. 14Оннарын фикирлери капалыйды, зерӓ бӱӱнӓ кадар, окуйуп Ески Баалантыйы, хеп о чаршаф оннарын ӱзлериндӓ калэр алынмамыш, зерӓ чаршаф калдырылэр салт Христозун араӂылыыннан. 15Бӱӱнӓ кадар, Моисейи окуйуп, чаршаф ӧртӓр оннарын ӱреклерини. 16Ама чаршаф алынэр, зерӓ: «Ачан Моисей Саабийӓ дӧнӓрди, чаршаф алынарды». 17Бу сырада «Сааби» – Айоз Духтур. Нередӓ Саабинин Духу, орада сербестлик. 18Биз хепсимиз ачык ӱзлӓн, ниӂӓ айнада, бакып Саабинин метинниинӓ, Она бензӓр, Саабинин Духундан диишериз метинниктӓн метиннӓӓ.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Cor\/3","date":"2017-09-19T17:18:35Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818685912.14\/warc\/CC-MAIN-20170919164651-20170919184651-00041.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000070333,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000070333480835}","num_words":1215,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.028,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.003,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84160.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Идоллара баашланмыш курбаннар ичин билериз, ани «хепсимиздӓ билги вар», салт ки билги кабардэр, ама севги духча каавилеер. 2Ким санэр, ани билер бишей, о бишей билмеер, ниӂӓ лӓӓзым билсин. 3Еер биркимсей севӓрсейди Аллахы, Аллах ону билер. 4Ӧлӓ ки, идоллара баашланмыш курбаннарын йаанысы ичин билериз, ани идол бу дӱннедӓ диил бишей, хем йок башка аллах, бир Аллахтан каарӓ. 5Гӧктӓ хем ердӓ варса башка денилӓн «аллахлар», – доору, ани чок аллахлар хем саабилӓр вар – 6биздӓ салт бир Аллах – Боба вар. Ондан хепси йарадылы, биз дӓ Онун ичин йашээрыз. Хем бир Сааби – Иисус Христос. Хепси Онун араӂылыыннан йарадылды, биз дӓ Онун араӂылыыннан йашээрыз. 7Ама херкезиндӓ йок бу билги. Кимиси алышыкты идоллара баш иилтмӓӓ да бӱӱн, йааны ийӓркӓн, дӱшӱнерлӓр, ани йааны идола баашланмыш. Оннар инӂӓ ӱзлӱ, да бундан ӱзлери лекеленер. 8Имӓк бизи Аллаха йаклаштырмээр. Еер ийӓрсӓк, бишей казанмээрыз, еер имӓрсӓк, бишей кайбетмеериз. 9Саде бакын, сизин сербестлииниз олмасын бир кӧстек йуфка инанӂылара. 10Зерӓ еер биркимсей, инӂӓ ӱзлӱ, гӧрӓрсейди сени, кимдӓ вар билги, отураркан софрада идол бинасында, бу йапмаз мы, ки о да исин идоллара баашланмыш курбаннардан? 11Бутакым бу инӂӓ ӱзлӱ кардаш кайбелир сенин билгиндӓн – о бир кардаш, кимин ичин ӧлдӱ Христос. 12Еер бутӱрлӱ гӱнах йапарсайдыныз кардашлара каршы да инӂӓ ӱзлерини йараларсайдыныз, Христоза каршы гӱнах йапэрсыныз. 13Ӧлӓ ки, еер имӓк бетеринӓ оларсайды, ки кардашым гӱнаха гирсин, озаман хич имӓм йааны, ки кардашымы гӱнаха сокмайым.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Cor\/8","date":"2017-09-20T07:34:09Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818686705.10\/warc\/CC-MAIN-20170920071017-20170920091017-00255.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":882,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.04,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87725.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Хафтанын илк гӱнӱндӓ Марийа Магдалина чин-сабаалӓн, таа каранныктан, гелди мезара да гӧрдӱ, ани таш актарылмыш мезарын аазындан. 2О качарак гитти Симон Петрийӓ хем ӧбӱр ӱӱрениӂийӓ, ангысыны севӓрди Иисус, да деди оннара: «Алмышлар Саабийи мезардан, да билмеериз, нерейи койдулар Ону». 3Озаман чыкты Петри хем ӧбӱр ӱӱрениӂи да гиттилӓр мезара. 4Икиси барабар качтылар, ама ӧбӱр ӱӱрениӂи Петридӓн таа пек качарды да етишти ондан илери мезара. 5Ачан иилди, гӧрдӱ кетен безлери ердӓ, ама мезар ичинӓ гирмеди. 6Онун ардына гелди Симон Петри. О гирди мезар ичинӓ, гӧрдӱ ердӓ кетен безлери 7хем пешкири, ани башындайды. О диилди безлӓрлӓн бирердӓ, ама сарылы топлуйду да койулуйду башка тарафа. 8Озаман гирди мезар ичинӓ ӧбӱр ӱӱрениӂи да, ангысы илери етиштийди мезара да, гӧрӱп, инанды. 9Зерӓ оннар таа билмӓрдилӓр Айоз Йазыдан, ани Иисус лӓӓзымды дирилсин ӧлӱдӓн. 10Сора ӱӱрениӂилӓр енидӓн дӧндӱлӓр геери евӓ. 11Ама Марийа дурарды дышарда, мезарын йанында, да ааларды. О ааларкан, иилди баксын мезар ичинӓ. 12Да орада гӧрер ики ангил, гиийимни ак-бийаз рубайлан. Бириси отурарды баш уӂунда, ӧбӱрӱ дӓ айак уӂунда, нередӓ койулуйду Иисусун гӱӱдеси. 13Оннар сордулар она: «Кары, нечин аалээрсын?» О ӂувап етти: «Алмышлар беним Саабими, да билмеерим нерейи койдулар». 14Бӧлӓ лафедӓркӓн, дӧндӱ да гӧрдӱ Иисусу, Ангысы орада айакча дурарды, ама танымады Ону. 15Иисус деди она: «Кары! Нечин аалээрсын? Кими аарээрсын?» Марийа санды, ани О башчыванӂы, да деди: «Чорбаӂы! Еер сӓн алдысайдын Ону, сӧлӓ нерейи койдун, да бӓн алаӂам Ону». 16Иисус деди она: «Марийа!» О чабук дӧндӱ да чыфытчасына деди: «Раввуни!», аннамасы «Ӱӱредиӂи». 17Иисус деди она: «Тутунма Бендӓн, зерӓ Бӓн таа калкмадым Бобама, ама гит кардашларыма да сӧлӓ оннара, ани калкэрым Беним Бобама хем сизин Бобаныза, Беним Аллахыма хем сизин Аллахыныза». 18Марийа Магдалина гелер ӱӱрениӂилерӓ да деер: «Бӓн гӧрдӱм Саабийи», сора сӧледи, не деди Иисус. 19О хафтанын илк гӱнӱндӓ, авшам ӱстӱ, ӱӱрениӂилӓр топлуйдулар бирердӓ. Капулар китлийдилӓр, зерӓ коркардылар иудейлердӓн. Озаман Иисус гелди оннарын арасына да деди оннара: «Селемет сизӓ!» 20Бундан сора гӧстерди оннара еллерини хем ийесини. Ӱӱрениӂилӓр, гӧрӱп Саабийи, севиндилӓр. 21Иисус деди икинӂи сыра: «Селемет сизӓ! Ниӂӓ йоллады Бени Бобам, ӧлӓ йоллээрым Бӓн дӓ сизи». 22Бу лафлардан сора О ӱфледи оннара да деди: «Кабледин Айоз Духу. 23Кимин гӱнахларыны баашлайаӂэныз, оннара баашланаӂэк, кимин баашламайаӂэныз, оннара баашланмайаӂэк». 24Фома, оникидӓн бириси, ангысына денер «Икиз», йокту оннарлан барабар, ачан Иисус гелди. 25Ӧбӱр ӱӱрениӂилӓр дедилӓр она: «Биз гӧрдӱк Саабийи!» Ама о деди: «Гӧрмейинӂӓ Онун еллериндӓ нышаннары енсерлердӓн, коймайынӂа пармаамы нышаннара хем йокламайынӂа елимнӓн Онун ийесини, бӓн инанмайаӂам». 26Секиз гӱндӓн сора енидӓн топлуйдулар Иисусун ӱӱрениӂилери ичердӓ, Фома да оннарланды. Капулар китлийкӓн, гелди Иисус оннарын арасына да деди: «Селемет сизӓ!» 27Сора деер Фомайа: «Вер пармааны да бак Беним еллеримӓ, вер елини да йокла Беним ийеми да олма инансыз, ама ол инанӂы». 28Фома деди: «Саабим хем Аллахым!» 29Иисус деди она: «Фома, сӓн гӧрдӱн да инандын. Не мутлу оннара, ким гӧрмедийнӓн инанэр». 30Иисус чок башка нышаннар йапты ӱӱрениӂилерин ӧнӱндӓ, ангылары ичин йок йазылы бу кийатта. 31Ама буннар йазылы, ки сиз инанасыныз, ани Иисус – Христос, Аллахын Оолу, да инанарак, дивеч йашаманыз Онун адыннан олсун.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/John\/20","date":"2017-09-23T12:00:22Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818689624.87\/warc\/CC-MAIN-20170923104407-20170923124407-00081.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000084639,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008463859558}","num_words":1947,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.031,"special_characters_ratio":0.209,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84172.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бир ӂумертеси гӱнӱ разгелди, ки Иисус гечсин екиннӓр ичиндӓн. Онун ӱӱрениӂилери копарардылар башаклардан, фалайып еллериндӓ, ийӓрдилӓр. 2Фарисейлердӓн кимилери дедилӓр: «Нечин ӂумертеси гӱнӱ йапэрсыныз, не дӱшмеер?» 3Иисус ӂувап етти оннара: «Окумадыныз мы, не йапты Давид хем кафадарлары, ачан аӂыктылар? 4Гирди Аллахын евинӓ, алды екмеклери, ани Аллахын ӧнӱнӓ койуларды, иди хем верди кафадарларына, бакмайарак, ани, попазлардан каарӓ, кимсей дӱшмӓрди исин бу екмеклердӓн?» 5Хем таа деди оннара: «Адам Оолу – ӂумертесинин Саабиси». 6Башка бир ӂумертеси олду, Иисус гирди бир синагога ичинӓ да ӱӱредӓрди инсаны. Орада булунду бир адам, ангысынын саа ели курумушту. 7Билгичлӓр хем фарисейлӓр бакардылар Иисусун ардына, гӧрсӱннӓр, алыштыраӂэк мы ӂумертеси гӱнӱ, ки олсун нейлӓн кабаатландырсыннар Ону. 8Ама Иисус билӓрди оннарын неетлерини, онуштан деди о куру еллӓн адама: «Калк айакча да чык каршыйа». Бу адам калкты айакча. 9Иисус деди оннара: «Сорэрым сизӓ, не дӱшер ӂумертеси гӱнӱ йапмаа: иилик ми оса кӧтӱлӱк мӱ, йашамайы куртармаа мы оса телеф етмӓӓ ми?» Оннар сусардылар. 10Бакты хепсинӓ да сора бу адама деди: «Узат елини!» Ачан о узатты, ели енидӓн саа олду. 11Фарисейлӓр кудурурдулар ӱфкедӓн. Оннар лафеттилӓр бири-бириннӓн, не йапсыннар Иисуслан. 12О гӱннердӓ Иисус пинди бир байыр ӱстӱнӓ, дуа етмӓӓ дейни, да бӱтӱн геӂейи гечирди дуа едерӓк Аллаха. 13Ачан айдыннанды, чаарды ӱӱрениӂилерини, сечти оннардан оники киши, ангыларыны адлады апостол. Тӓ оннарын адлары: 14Симон, ангысынын адыны Иисус койду Петри; Андрей, онун кардашы; Иаков; Иоан; Филип; Варфоломей; 15Матфей; Фома; Иаков, Алфейин оолу; Симон, адланмыш Зилот; 16Иуда, Иаковун оолу хем Иуда Искариот, ангысы сатты Иисусу. 17Сора Иисус гитти оннарлан барабар да дургунду бир дӱзлӱктӓ, нередӓ варды чок Онун ӱӱрениӂилериндӓн хем чоклук инсан, топлу бӱтӱн Иудейадан, Иерусалимдӓн, Тир хем Сидон касабаларын долайындан, ани дениз бойунда булунэрлар. 18Оннар гелдилӓр Ону сеслесиннӓр, хасталыкларындан алышсыннар хем фена духлардан зеетли оланнар куртулсуннар. 19Хепси инсан бакарды диисин Она, зерӓ Ондан чыкарды бир бӱӱк кувет да хепсини алыштырарды. 20Озаман чевирди Иисус бакышыны ӱӱрениӂилеринӓ да деди: «Мутлу духтан фукаара оланнара, зерӓ сизин Гӧк Падишахлыы! 21Мутлу сизӓ, шинди аач оланнар, зерӓ сиз дойунаӂэныз! Мутлу сизӓ, ани шинди аалээрсыныз, зерӓ сиз гӱлеӂениз! 22Мутлу сизӓ, ачан сиздӓн инсан азетмеер, синагогадан чыкарэр, фена лафедер хем кӧтӱлеер сизин адынызы Адам Оолунун бетеринӓ! 23Севинин о гӱндӓ хем шенненин, зерӓ бӱӱктӱр сизин ӧдеениз гӧктӓ. Хеп бутӱрлӱ йаптылар оннарын бобалары пророкларлан. 24Ама вай сизӓ, зенгин оланнар, зерӓ сиз бурада олдунуз сефалыкта! 25Вай сизӓ, ани токсунуз шинди, зерӓ сиз аӂыкаӂэныз. Вай сизӓ, ани бӱӱн гӱлерсиниз, зерӓ сиз аалайаӂэныз хем сызлайаӂэныз! 26Вай сизӓ, ачан сизин ичин инсан лафедер ислӓӓ, зерӓ хеп бӧлӓ йапарды оннарын бобалары йаланӂы пророкларлан! 27Ама сизӓ, сеслейеннерӓ, деерим: севин душманнарынызы, йапын иилик оннара, ким сиздӓн азетмеер. 28Иисӧзлейин оннары, ким сизи бетвалээр. Дуа единиз оннар ичин, ким сизи гӱӂендирер. 29Урарсайды биркимсей сенин бир йанаана, чевир она ӧбӱр йанааны да. Зорлан аларсайды биркимсей ӱст рубаны, брак, алсын гӧлмеени дӓ. 30Ким истеер сендӓн, вер она, хем ким зорлан алэр сендӓн, геери истӓмӓ ондан. 31Несой истеерсиниз, инсан сизиннӓн гӧтӱрсӱн кендини, ӧлӓ гӧтӱрӱнӱз сиз дӓ кендинизи инсаннан. 32Еер севӓрсейдиниз салт оннары, ким сизи север, не шӱкӱрлӱк сизӓ? Гӱнахкерлӓр дӓ северлӓр оннары севеннери. 33Еер йапарсайдыныз иилик оннара, ким сизӓ иилик йапэр, не шӱкӱрлӱк сизӓ? Хеп бӧлӓ гӱнахкерлӓр дӓ йапэрлар. 34Еер верӓрсейдиниз ӧдӱнч оннара, кимдӓн умутланэрсыныз геери алмаа, не шӱкӱрлӱк сизӓ? Гӱнахкерлӓр дӓ верерлӓр ӧдӱнч гӱнахкерлерӓ, ки сора хеп окадар геери алсыннар. 35Ама сиз душманнарынызы севин, иилик оннара йапын. Верин ӧдӱнч, дӱшӱнмейерӓк геери бишей алмаа. Озаман бӱӱк ӧдек олаӂэк сизӓ. Сиз олаӂэныз Пек ӱӱсек Аллахын ооллары, зерӓ О иилик йапэр оннара да, ким шӱкӱр етмеер хем феналык йапэр. 36Олун аӂыйан, ниӂӓ сизин Бобаныз аӂыйан. 37Даава кесмейин, Аллах да сизӓ даава ��есмейеӂек. Мааналамайын, Аллах да сизи мааналамайаӂэк. Афедин, Аллах да сизи афедеӂек. 38Верин, Аллах да сизӓ вереӂек чалканмыш, басылмыш хем тепеленмиш, ӂӧмертли хем койнунуза дӧкӱлӱ. Зерӓ, не ӧлчӱйлӓн ӧлчеӂениз, о ӧлчӱйлӓн Аллахтан ӧлчӱлӱ олаӂэныз». 39Сӧледи сора бир ӧрнек: «Вар мы насыл бир кӧӧр йолу гӧстерсин башка кӧӧра? Аӂаба, дӱшмейеӂеклӓр ми икиси дӓ куйу ичинӓ? 40Ӱӱрениӂи диил таа бӱӱк ӱӱредиӂисиндӓн. Ама ӂӱмлӓ ӱӱренменин биткисиндӓ вар насыл етишсин ӱӱредиӂисини. 41Нечин гӧрерсин кыймыы сенин кардашын гӧзӱндӓ, ама кенди гӧзӱндӓ казыы есап алмээрсын? 42Насыл сӓн дейӓсин кардашына: \"Кардаш, брак, чыкарайым кыймыы сенин гӧзӱндӓн\", ачан кенди гӧзӱндӓ казык дурэр? Икиӱзлӱ, илкин чыкар казыы кенди гӧзӱндӓн да сора ачык гӧреӂӓн, насыл чыкармаа кыймыы кардашынын гӧзӱндӓн. 43Ии фидан йок насыл йапсын йабан мейвасы. Хеп ӧлӓ йабан фиданы да йок насыл йапсын ии мейва. 44Зерӓ хербир фидан танынэр мейвасындан. Кимсей топламээр инӂир тикенни гӱмедӓн еки ӱзӱм салкымы чалыдан. 45Ии адам чыкарэр ии ишлӓр ии ӱрӓӓн хазнасындан. Кӧтӱ адам чыкарэр кӧтӱ ишлӓр кӧтӱ ӱрӓӓн хазнасындан. Зерӓ адамын аазы лафедер ӱрӓӓн ташкынныындан. 46Нечин деерсиниз: \"Сааби, Сааби\", ама йапмээрсыныз, не сӧлеерим Бӓн? 47Аннадаӂам сизӓ, кимӓ бензеер адам, ангысы сеслеер хем таманнээр Беним сӧзӱмӱ. 48О бензеер бир адама, ангысы йапты бир ев. Илкин, казып дерин, темелини ерлештирди таш ӱстӱнӓ. Ачан ӱӱштӱ селли сулар ев ӱстӱнӓ, ев кымылдамады, зерӓ каави йывылмышты. 49Ама ким ишидер да таманнамээр, о бензеер адама, ангысы йапты евини ер ӱстӱндӓ, темелсиз. Ачан селлӓр ӱӱштӱлӓр, осаат ев йыкылды. Онун йыкылмасы титси олду».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/6","date":"2017-09-26T00:53:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818693866.86\/warc\/CC-MAIN-20170925235144-20170926015144-00635.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":3290,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.198,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93665.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан хепсиндӓн ӧнӂӓ насаат верерим, дуалар, истемеклӓр, йалвармаклар хем шӱкӱрлӓр едилсин хепси инсан ичин, 2падишахлар ичин хем хепси ӱӱсек заабитлӓр ичин, ки гечирелим раат хем услу бир йашамак, бӱтӱн верилмӓклӓн Аллаха хем кендинизи доору гӧтӱрмӓклӓн. 3Зерӓ бу иидир хем йакышыклы бизим Куртарыӂы Аллаха, 4Ангысы истеер, ки хепси инсан куртулсун хем етишсин, ки аслылыы танысын. 5Зерӓ бир Аллах хем бир Араӂы Аллахын хем инсанын арасында, адам Иисус Христос. 6О верди Кендини курбан, ки куртарсын хепси инсаны. Уйгун заманда бунун ичин шаатлык едилди. 7Бунун ичин бӓн койулдум хаберӂи хем апостол. Доору сӧлеерим, йаландырмээрым. Койулдум, ки ӱӱредейим миллетлери инана хем аслылаа. 8Онуштан истеерим, ки херердӓ адамнар дуа етсиннӓр, калдырып пак еллерини, ӱфкесиз хем чекишсиз. 9Хеп ӧлӓ карылар да йакышыклы ��иинсиннӓр утанмаклан хем саа фикирлӓн, диил сачларыны кабардарак ӧрсӱннӓр еки донансыннар алтыннан, седефлӓн йада паалы рубайлан, 10ама донатсыннар кендилерини иилик йапмаклан, ниӂӓ йакышэр карылара, ангылар деерлӓр, ани верилдилӓр Аллаха. 11Кары услулуклан, ӧн верерӓк, ӱӱренсин. 12Изин вермеерим кары ӱӱретсин еки чорбаӂы олсун коӂасына. О услулукта ӱӱренсин; 13зерӓ илкин йарадылды Адам, сора Ева, 14хем Адам алдадылмады, ама кары алдадылды да гӱнаха дӱштӱ. 15Ама кары куртулаӂэк Ушаан дуумасыннан, еер саа фикирлӓн йашарса инанда, севгидӓ хем айозлукта.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Tim\/2","date":"2017-09-20T02:30:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818686117.24\/warc\/CC-MAIN-20170920014637-20170920034637-00555.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":821,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86085.6,"cluster_detection":1} +{"text":"1Кимиси оннардан сӧледилӓр Иисуса, не олду биркач Галилейадан адамнарлан, ангыларыны Пилат, ӧлдӱрӱп, каннарыны карыштырмыш оннарын курбаннарыннан. 2«Санэрсыныз, ани бу галилейалылар таа гӱнахкердилӓр каланындан мы, да бутӱрлӱ разгелди? – сорду Иисус. – 3Диил! Ама, Бӓн сӧлеерим, еер сиз дӓ пишман олмарсайдыныз гӱнахларыныздан, хеп ӧлӓ кайбелеӂениз. 4Оса о онсекиз киши, кимин ӱстӱнӓ Силоам кӱлеси дӱштӱ да ӧлдӱрдӱ оннары, санэрсыныз, ани таа гӱнахкердилӓр ми хепси калан инсандан Иерусалимдӓн? 5Бӓн сӧлеерим сизӓ: диил. Ама еер сиз дӓ пишман олмарсайдыныз гӱнахларыныздан, хеп ӧлӓ кайбелеӂениз». 6Иисус сӧледи бу ӧрнӓӓ: «Бир адамын варды бир инӂир фиданы, койулу кенди баасында. Гелип, фиданда аарады мейва, ама булмады. 7Да деди бааӂыйа: \"Ӱч йыл вар, ниӂӓ бӓн гелип аарээрым мейва бу фиданда, ама буламээрым. Кес ону, нечин бошуна ери емсин?\" 8\"Сааби, беклӓ таа бир йыл, казаӂам ону доз-долай, койаӂам кӧкӱнӓ фышкы, – ӂувап етти бааӂы. – 9Беки ондан сора гетирир мейва, ама еер гетирмӓрсейди, гелӓн йыла кесӓрсин ону\"». 10Иисус ӱӱредӓрди инсаны бир ӂумертеси гӱнӱ синагогаларын бириндӓ. 11Орада булунарды бир кары, ангысында онсекиз йыл хасталык духу варды. О камбурланмышты да хич узланамарды. 12Ачан Иисус гӧрдӱ ону, чаарды да деди: «Кары, куртулдун дердиндӓн». 13Койду еллерини онун ӱстӱнӓ. Кары чабук доорулду да башлады Аллахы метиннемӓӓ. 14Ама синагоганын ӧндерӂиси ӱфкеленди, ани Иисус ӂумертеси гӱнӱ алыштырэр, онуштан деди инсана: «Вар алты гӱн, незаман лӓӓзым ишленилсин. Гелин о гӱннердӓ, алышмаа хасталыклардан, ама диил ӂумертеси!» 15Сааби ӂувап етти она: «Икиӱзлӱлӓр, херкезиниз ӂумертеси гӱнӱ гӧтӱрмеерсиниз ми, чӧзӱп ахырдан ӧкӱзӱ еки ешӓӓ, сулайасыныз? 16Бу кары, Авраамын кызы, ангысыны шейтан тутту баалы онсекиз йыл, аӂаба дӱшмӓрди ми ону ӂумертеси гӱнӱ бошандырмаа бу дерттӓн?» 17Ачан Иисус бутӱрлӱ лафетти, хепси каршы дураннар утанмыш калдылар. Херкези севинӓрди хепси метин ишлерӓ, ани йапарды Иисус. 18Сора Иисус деди: «Нейӓ бензӓр олур Аллахын Падишахлыы, нейлӓн бензедейим ону? 19Бензеер бир хардал тоомуна, ани адам, алып, екер аулу ичинӓ. Тоом бӱӱйер да аач гиби олэр. Гӧк кушлары йува йапэрлар онун далларында». 20Сора енидӓн деди: «Нейӓ бензедейим Аллахын Падишахлыыны? 21О бензеер бир парча хамур майасына, ани алэр бир кары да карыштырэр ӱч ӧлчӱ уннан, бӱтӱн хамуру кабартсын». 22Иисус гезӓрди кӱӱдӓн кӱӱйӓ хем касабадан касабайа, ӱӱредӓрди инсаны, гидерӓк Иерусалимӓ. 23Биркимсей сорду Она: «Сааби, санки куртулмушлар азлык мы олаӂэклар?» 24О ӂувап етти: «Чалышын гирмӓӓ дар капудан. Зерӓ сизӓ деерим: чойу чалышаӂэк, ама гирӓмейеӂек. 25Незаман евин чорбаӂысы калкып капуйу капайаӂэк, сиз дураӂэныз дышанда, ураӂэныз капуйа да дейеӂениз: \"Сааби, ач бизӓ!\" Ама О ӂувап едеӂек: \"Танымээрым сизи, нередӓн гелдиниз\". 26Озаман башлайаӂэныз Она демӓӓ: \"Биз идик хем ичтик Сениннӓн барабар. Бизим сокакларда Сӓн ӱӱреттин инсаны\". 27Да О ӂувап едеӂек: \"Билмеерим, нередӓнсиниз, узаклашын Бендӓн хепсиниз, ани законсуз йашадыныз\". 28Орада олаӂэк ааламак хем диш гыӂырдатмасы. Гӧреӂениз Авраамы, Исаакы, Иакову хем хепси пророклары Аллахын Падишахлыында, ама кендиниз дышанда калаӂэныз. 29Гелеӂеклӓр гӱндуусундан хем гӱнбатысындан, пойраздан хем ӱӱлендӓн, Аллахын Падишахлыында софрайа отураӂэклар. 30Кимиси, ани шинди битки, орада илк олаӂэк, хем кимиси, ани шинди илк, битки олаӂэк». 31О саат гелди биркач фарисей да дедилӓр Иисуса: «Чык да гит бурадан, зерӓ Ирод ӧлдӱрмӓӓ истеер Сени». 32«Гидин да сӧлейин о тилкийӓ: \"Тӓ, чыкарэрым фена духлары хем алыштырэрым хасталары бӱӱн хем йаарын, ӧбӱргӱнӓ битирерим\". 33Бана лӓӓзым бӱӱн, йаарын хем ӧбӱргӱнӓ йолда гидейим, зерӓ йок ниӂӓ пророк ӧлсӱн Иерусалимдӓн дышары. 34Иерусалим, Иерусалим, ани ӧлдӱрерсин пророклары хем ташлан дӱӱйерсин сана йолланылмышлары! Кач сыра истедим топлайым сенин ушакларыны, ниӂӓ клочка топлээр пиличлерини канатлары алтына, ама сиз истӓмединиз! 35Тӓ, евиниз сизӓ бош бракылэр. Сӧлеерим сизӓ, ани гӧрмейеӂениз Бени гелмейинӂӓ о вакыт, ачан дейеӂениз: \"Иисӧзленмиш олсун, ким гелер Саабинин адына!\"»\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Luke\/13","date":"2017-09-21T23:57:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687938.15\/warc\/CC-MAIN-20170921224617-20170922004617-00557.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000059605,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000059604644775}","num_words":2316,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.047,"special_characters_ratio":0.202,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88377.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ачан йаклаштылар Иерусалимӓ, Виффагийа хем Вифанийа кӱӱлеринӓ, ани Зейтин байырын йанында, Иисус йоллады икисини ӱӱрениӂилериндӓн 2да деди оннара: «Гидин ӧндеки кӱӱйӓ. Ачан гиреӂениз кӱӱ ичинӓ, хемен булаӂэныз бир ешеӂик баалы, ангысына таа кимсей атлы пинмеди. Чӧзӱн ону да гетирин Бана. 3Еер биркимсей сорарсайды: \"Нечин буну йапэрсыныз?\" – ӂувап един: \"О лӓӓзым Саабийӓ, сора хемен геери йоллайаӂэк\"». 4Ӱӱрениӂилӓр гиттилӓр, булдулар ешеӂии, баалы сокакта, бир евин дышанда токат йанында, да чӧздӱлӓр ону. 5Кимиси орада дураннардан дедилӓр: «Не йапэрсыныз, нечин ешӓӓ чӧзерсиниз?» 6Оннар ӂувап еттилӓр, ниӂӓ Иисус ӱӱретти, да оннары брактылар. 7Иисуса ешеӂии гетирдилӓр, кенди ӱстӱнкӱ рубаларыны ӱстӱнӓ дӧшедилӓр, да Иисус атлы пинди. 8Чойу инсандан рубаларыны йол ӱстӱнӓ дӧшӓрдилӓр, башкалары даллары серӓрдилӓр, ани кырда аачлардан кесӓрдилӓр. 9Иисусун ӧнӱндӓ хем ардында гиденнӓр баарардылар: «Осанна! Иисӧзленмиш олсун Саабинин адына Гелӓн! 10Иисӧзленсин бобамызын, Давидин падишахлыы, ани гелер \/Саабинин адына\/! Осанна ӱӱсек гӧклердӓ!» 11Иисус гирди Иерусалимдеки Айоз бина ичинӓ, бакты долайа, ама чӱнкӱ вакыт гечти, дӧндӱ оникисиннӓн Вифанийа кӱӱйӱнӓ. 12Икинӂи гӱнӱ, ачан оннар чыктылар Вифанийадан, Иисус аӂыкты. 13О гӧрдӱ йырактан бир йапраклы инӂир фиданы. Гитти, баксын, вар мы мейвасы, ама йаклаштыйнан, йапрактан каарӓ бишей булмады, зерӓ диилди мейва вакыды. 14Озаман Иисус деди: «Бӱӱндӓн ӧтӓӓ хич кимсей имесин сендӓн мейва». Онун ӱӱрениӂилери ишиттилӓр буну. 15Ачан етиштилӓр Иерусалимӓ, Иисус гирди Айоз бина аулуна да башлады кооламаа орадан оннары, ким сатарды хем аларды, девирди пара дииштиреннерин масаларыны хем гугуш сатаннарын скемнелерини. 16Кимсейи бракмарды, бишей гечирсин Айоз бинанын аулу ичиндӓн. 17Ӱӱредип, дейӓрди инсана: «Диил ми йазылы: \"Беним евимӓ денеӂек дуа еви хепси миллетлӓр ичин\", ама сиз чевирдиниз ону хайдут ининӓ». 18Ачан ишиттилӓр бӱӱк попазлар хем билгичлӓр буну, бакардылар, несой ӧлдӱрӓбилсиннӓр Ону, ама коркардылар Ондан, зерӓ Онун ӱӱретмесинӓ шашарды хепси инсан. 19Ачан авшам олду, Иисус хем ӱӱрениӂилери касабадан чыктылар. 20Сабаалӓн, инӂир фиданын йанындан гечӓркӓн, ӱӱрениӂилӓр гӧрдӱлӓр, ани фидан курумуш кӧкӱндӓн. 21Петри аклына гетирди да деди: «Ӱӱредиӂи, йа бак, инӂир фиданы, ани бетваладын, курумуш». 22Иисус ӂувап етти оннара: «Олсун сиздӓ инан Аллаха. 23Доору сӧлеерим сизӓ, еер биркимсей бу байыра дейӓрсейди: \"Калк да атыл дениз ичинӓ\", да шӱпесиз ӱректӓн инанарсайды, ани не сӧледи таманнанаӂэк, озаман олаӂэк. 24Онуштан сӧлеерим сизӓ: Не дӓ истейеӂениз дуада, инанын каблетмиш гиби, да олаӂэк сизӓ. 25Ачан дуада дурэрсыныз, еер сиздӓ варсайды биркимсейӓ каршы бишейиниз, баашлайын, Гӧктеки Бобаныз да баашласын дейни сизин кабаатларынызы. 26Еер сиз баашламарсайдыныз, Гӧктеки Бобаныз да баашламайаӂэк сизин кабаатларынызы». 27Дӧндӱлӓр геери Иерусалимӓ. Иисус, ачан гезинӓрди Айоз бина аулунда, йаклашты бӱӱк попазлар, билгичлӓр хем аксакаллар да сордулар Она: 28«Не заабитликлӓн йапэрсын бу ишлери, хем ким верди Сана бу заабитлии, буннары йапасын?» 29Иисус деди оннара: «Койаӂам Бӓн дӓ сизӓ бир соруш. Ӂувап един Бана, сора Бӓн дӓ сизӓ сӧлейеӂӓм, не заабитликлӓн йапэрым бу ишлери. 30Иоанын ваатизлии гӧктӓн ми гелди оса инсандан мы? Ӂувап един Бана». 31Оннар бири-бириннӓн лафедӓрдилӓр: «Еер дейӓрсейдик: \"Гӧктӓн\", О дейеӂек: \"Ӧлейсӓ, нечин ону инанмадыныз?\"». 32Ама дейӓрсейдик: «Инсандан» – коркардылар халктан, зерӓ хепси инанарды, ани Иоан хакына пророк. 33Онуштан ӂувап еттилӓр Иисуса: «Билмеериз». Озаман Иисус деди: «Бӓн да сӧлӓмейеӂӓм сизӓ, не заабитликлӓн йапэрым бу ишлери».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Mark\/11","date":"2017-09-19T12:20:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818685129.23\/warc\/CC-MAIN-20170919112242-20170919132242-00369.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000090599,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000090599060059}","num_words":2072,"character_repetition_ratio":0.043,"word_repetition_ratio":0.026,"special_characters_ratio":0.2,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88760.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бешинӂи ангил трубайы баартты, да гӧрдӱм бир йылдыз, гӧктӓн ерӓ дӱшӱк. Она верилди анатар дипсизлик пынарындан. 2О ачты дипсизлик пынарыны, да орадан калкты тӱтӱн, бир бӱӱк фырындан гиби. Бу пынарын тӱтӱнӱндӓн гӱн хем хава карарды. 3Тӱтӱн ичиндӓн ер ӱстӱнӓ чекиргелӓр чыктылар. Оннара верилди кувет, ниӂӓ кувет, ани вар ердеки скорпионнарда. 4Оннара сымарланды кедерлӓмесиннӓр ердеки отлары хем хич бир ешиллии еки фиданы, ама салт инсаннары, ангыларын анныларында йок Аллахын мӱхӱрӱ. 5Чекиргелерӓ верилди кувет, диил ки ӧлдӱрсӱннӓр инсаннары, ама беш ай зеетлесиннӓр. Оннарын зеети бензӓрди о аӂыйа, ачан скорпион инсаны далээр. 6О гӱннердӓ инсаннар аарайаӂэк ӧлӱмӱ, ама буламайаӂэклар. Истейеӂеклӓр ӧлсӱннӓр, ама оннардан ӧлӱм качаӂэк. 7Чекиргелерин гӧрӱнӱшӱ бензӓрди ӂенк ичин хазырланмыш бейгирлерӓ. Башларында варды фенецлӓр, сансын алтындан, ама ӱзлери бензӓрди инсан ӱзӱнӓ. 8Сачлары бензӓрди кары сачларына, дишлери дӓ аслан дишлери гибийди. 9Гӱӱслериндӓ варды зирх, сансын демирдӓн зирх, да канатларынын уултусу бензӓрди чок ӂенк арабасы сесинӓ, кошулу бейгирлӓрлӓн, ани ӂенгӓ гидерлӓр атылама. 10Оннарын куйруклары хем иинелери, ниӂӓ скорпионнарын. Оннарын куведи куйрукларындадыр, ки зеетлесиннӓр инсаны. 11Оннарын ӱстӱнӓ падишах одур, ким дипсизлиин ангили, кимӓ чыфытчасына денер Аваддон, ама урумӂасына Аполлион. 12Бир бела гечти, те, таа ики бела ардына гелер. 13Алтынӂы ангил трубайы баартты, да ишиттим бир сес алтын алтарын дӧрт буйнузундан, ани булунэр Аллахын ӧнӱндӓ. 14О сес, алтынӂы ангилӓ, ани трубайы тутарды, деди: «Салвер дӧрт ангили, ангылары баалы бӱӱк Евфрат дересиндӓ». 15Дӧрт ангил салверилди, ангылары хазырланмыштылар о саат, о гӱн, о ай хем о йыл ичин, ки ӧлдӱрсӱннӓр ӱчӱнӂӱ пайыны инсандан. 16Атлы аскерлерин сайысы варды ирми бин керӓ он бин. Оннарын сайысыны ишиттим. 17Тӓ несой гӧрдӱм гӧрӱмдӓ бейгирлери хем ӱстӱндӓ атлылары. Оннарын гӱӱслериндӓ зирхлӓр варды атеш, гӧк йакут хем кӱкӱрт ренгиндӓ. Бейгирлерин кафалары бензӓрди аслан к��фасына, да аазларындан чыкарды атеш, тӱтӱн хем кӱкӱрт. 18Инсандан ӱчӱнӂӱ пайы ӧлдӱ бу ӱч беладан – атештӓн, тӱтӱндӓн хем кӱкӱрттӓн, ани чыкарды оннарын аазларындан. 19Бейгирлерин куведи аазларында хем куйрукларында. Зерӓ куйруклары, ангыларында вар кафалар, бензӓр йылана, да буннарлан инсаны зеетлӓрдилӓр. 20Калан инсаннар, ани ӧлдӱрӱлмедилӓр бу белалардан, дӧнмедилӓр Аллаха кенди еллеринин йаптыкларындан. Илери доору баш иилттилӓр ӂиннерӓ хем алтын, гӱмӱш, тунч, таш хем аачтан идоллара, ангылары гӧрӓмеерлӓр, ишидӓмеерлӓр хем гезӓмеерлӓр. 21Оннар дӧнмедилӓр адам ӧлдӱрмектӓн, бӱӱ йапмактан, ороспулуктан хем хырсызлыктан.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/9","date":"2017-09-21T16:45:25Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687833.62\/warc\/CC-MAIN-20170921153438-20170921173438-00508.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000059605,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000059604644775}","num_words":1577,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.181,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92481.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Иисус Христозун чыраклары, бӓн, Павли, хем Тимофей, селӓм йоллээрыз Иисус Христозун бӱтӱн айоз халкына, ани булунэр Филип касабасында, хеп ӧлӓ епископлара хем диаконнара. 2Ииверги хем услулук олсун сизӓ Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан. 3Шӱкӱр едерим беним Аллахыма херзаман, ачан аклыма гетирерим сизи. 4Херзаман, хербир дуамда хепсиниз ичин севинмӓклӓн дуа едерим, 5зерӓ илк гӱндӓн шиндийӓ кадар сиз пай алэрсыныз Ии Хабери хаберлемектӓ. 6Пек инанэрым, ани О, Ким чекеттирди сиздӓ бу ии иши, битиреӂек Иисус Христозун гӱнӱнӓ кадар. 7Доору, ани бӧлӓ сизин ичин дӱшӱнерим, зерӓ сиз беним ӱреемдӓйсиниз. Хем ачан синӂирлӓрлӓн баалыйым, хем да ачан Ии Хабери коруйэрым хем аслысыны чыкарэрым, сиз хепсиниз пай алэрсыныз бу хайырда бенимнӓн барабар. 8Аллах бана шаат, ани бӓн ӧзлеерим хепсинизи Иисус Христозун севгисиннӓн. 9Дуа едерим, ки сизин севгиниз таа чок хем таа чок бӱӱсӱн билгидӓ хем аннамакта. 10Озаман таныйабилирсиниз, не файдалы, ки оласыныз темиз хем кусурсуз Христозун гӱнӱндӓ, 11долу доорулук мейвасыннан, ани гелер Иисус Христоздан, Аллахын шаны ичин хем метиннии ичин. 12Истеерим билӓсиниз, кардашлар, ани беним халым файда олду таа чок Ии Хаберин хаберленмесинӓ. 13Ӧлӓ ки аннады херкези императорун бинасында хем хепси калан инсаннар, ани бӓн синӂирлӓрлӓн баалыйым Христос ичин. 14Чойу кардашлардан, Саабийӓ умутланарак, беним синӂирлеримдӓн таа чок кыйышмак едендилӓр да коркусуз сӧлеерлӓр Аллахын сӧзӱнӱ. 15Доору, ани кимиси насаат едер Христос ичин хасеетликтӓн хем йарышмактан, ама башкалары ии неетлӓн. 16Кимиси буну йапэр севгиликтӓн, билерӓк ани бӓн койулдум, ки коруйайым Ии Хабери. 17Башкасы хаберлеер Христозу кендини калдырмак ичин, диил пак неетлӓн, санарак, ани бунуннан зееделеерлӓр зеетлерими капанда. 18Ама не зарары вар? Истӓр йапынмаклан, истӓ�� хализ ӱректӓн, Христос хаберленер. Бунун ичин севинерим хем таа чок севинеӂӓм дӓ. 19Зерӓ билерим, ани бу бана куртулмак гетиреӂек сизин дуаларынызлан хем Иисус Христозун Духунун йардымыннан. 20Хавезлӓн беклеерим хем умутланэрым, ани хич утанмыш олмайаӂам, ама кыйышмаклан лафедеӂӓм, да ниӂӓ херзаман, ӧлӓ шинди дӓ, йашарсам да, ӧлӱрсӓм дӓ, Христос беним гӱӱдӓмнӓн метинненеӂек. 21Зерӓ беним ичин йашамак – Христос, ӧлӱм – казанч. 22Еер илери доору йашарсам гӱӱдедӓ, файдалы ишлӓр йапабилӓрим. Ама билмеерим, не айырайым. 23Чекер бени бу да, о да. Истеерим гечинейим бу дӱннедӓн да олайым Христозлан, зерӓ бу чок таа ии. 24Ама гӱӱдедӓ каларсайдым, бу сизин ичин таа лӓӓзымныклы. 25Чок инанарак буна, билерим, ани йашайаӂам да илери доору сизиннӓн хепсинизлӓн барабар олаӂам, ки сиз, инанда илерлейип, севинӓсиниз. 26Озаман таа чок ӱӱнӓбилеӂениз Христос Иисуслан беним ичин, ачан сизӓ геери гелеӂӓм. 27Саде йакышыклы йашайыныз Христозун Ии Хаберинӓ гӧрӓ, ки еер гелирсӓм да гӧрӱрсӓм сизи, еки гелмӓрсӓм, ишидейим сизин ичин, ани духча бирликтӓ дурэрсыныз, ниӂӓ бир ӂан савашарак, ки Ии Хабер инанылсын, 28хем каршы дураннардан хич коркмайарак. Бу оннар ичин бир нышан, ани оннар кайбелеӂеклӓр, ама сиз куртулаӂэныз. Бу да вар Аллахтан. 29Зерӓ сизӓ Христос ичин верили, диил саде Она инанасыныз, ама зеетленӓсиниз дӓ Онун ичин. 30Сиз хеп ӧлӓ савашэрсыныз, ниӂӓ бендӓ гӧрдӱнӱз хем ниӂӓ шинди беним ичин ишидерсиниз.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Phil\/1","date":"2017-09-20T23:55:47Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687582.7\/warc\/CC-MAIN-20170920232245-20170921012245-00446.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":1858,"character_repetition_ratio":0.049,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93833.5,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, пресвитер, селӓм йоллээрым Аллахтан сечилмиш чорбаӂыйкайа хем онун ушакларына, ангыларыны бӓн хакына северим. Диил салт бӓн, ама хепси, ким таныды аслылыы. 2Зерӓ аслылык биздӓ йашээр хем херзаман бизимнӓн олаӂэк. 3Бизимнӓн олаӂэк ииверги, аӂыйаннык, услулук Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан, Бобанын Оолундан, аслылыкта хем севгидӓ. 4Бӓн пек севиндим, ани булдум кимисини сенин ушакларындан аслылык йолунда гезерӓк, ниӂӓ Бобадан сымарламак каблеттик. 5Шинди йалварэрым, чорбаӂыйка, – диил ани йазэрым сана бир ени сымарламак, ама ону, не баштан каблеттик, – севелим бири-биримизи. 6Будур севги, ки биз Онун сымарламакларына гӧрӓ йашайалым. Хем будур сымарламак, ниӂӓ баштан ишиттиниз, ани севги йолунда гезелим. 7Зерӓ чок алдадыӂы пейдаланды бу дӱннедӓ, ангылары каблетмеерлӓр, ани Иисус Христос гӱӱдейлӓн гелди. Бӧлӓ адамнар – алдадыӂы хем антихрист. 8Есап алын кендиниз, ки кайбетмейӓсиниз ону, нечин саваштыныз, ама еденӓсиниз бир бӱтӱн баашыш. 9Ким сырайы басэр да тутунмээр Иисусун ӱӱретмесинд��н, онда йок Аллах. Ким тутунэр \/Христозун\/ ӱӱретмесиндӓн, онда вар хем Боба, хем Оол. 10Ким гелер сизӓ да гетирмеер бу ӱӱретмейи, ону евинизӓ каблетмейин хем селӓмнӓмейин. 11Зерӓ ким селӓмнеер ону, пай алэр онун кӧтӱ ишлериндӓ. 12Чок ишлӓр ичин истеерим йазмаа сизӓ, ама истӓмеерим кийатта чернилайлан йазылы олсун. Умутланэрым гелейим сизӓ да лафедейим ӱз-бе-ӱз, ки долулуктан севинмелиимиз олсун. 13Селӓмнеерлӓр сени сенин сечилмиш кызкардашынын ушаклары. \/Амин.\/ |'page'\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2John\/1","date":"2017-09-20T11:31:16Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687255.13\/warc\/CC-MAIN-20170920104615-20170920124615-00110.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000075102,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000075101852417}","num_words":848,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.012,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":81536.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Петри, Иисус Христозун апостолу, сечилмишлерӓ селӓм йоллээрым, ангылары йабанӂы гиби йашээрлар дааныкта: Понт, Галатийа, Каппадокийа, Асийа хем Вифинийа ерлериндӓ. 2Сечилдиниз Аллах Бобанын ӧнӂӓ билмесинӓ гӧрӓ, Аллахын Духуннан айоз халк оларак, ки сеслейӓсиниз Иисус Христозу, хем Онун каны серпилсин ӱстӱнӱзӓ. Сизӓ ииверги хем услулук зееделенсин. 3Метинник олсун Аллаха, Саабимиз Иисус Христозун Бобасына, Ангысы Кенди бӱӱк аӂыйанныындан йапты, аники енидӓн дууалым, да Иисус Христозун дирилмесиннӓн биздӓ бир ени умут олсун, 4чӱрӱмӓз, лекесиз, сӧрпешмӓз бир мирас, ани сизин ичин гӧктӓ саклы. 5Сиз Аллахын кувединнӓн, инаннан корунэрсыныз куртулмак ичин, ани хазыр ачылсын битки вакытларда. 6Бунун ичин севинин, бакмайарак, ани шинди бир парча вакыт лӓӓзым зеет чекӓсиниз хертӱрлӱ денемеклердӓн, 7ки сизин инанынызын хализлии гӧстерилсин. Алтын, ани кайбелер, атештӓн дененер. Хеп ӧлӓ инаныныз да, ани таа паалы алтындан, дененер, ки сиздӓ метинник, шаннык хем икрам олсун Иисус Христозун гелмесиндӓ. 8Макар ки Ону гӧрмединиз, Ону северсиниз, шинди дӓ, гӧрмейерӓк, ама Она инанарак, севинерсиниз шанны бир севинмеликлӓн, ани йок насыл лафлан аннатмаа. 9Зерӓ етишерсиниз инанынызын беенинӓ – ӂаннарынызын куртулмасына. 10Бу куртулмак ичин чалышмаклан соруштурдулар хем аараштырдылар пророклар, ангылары ӧнӂӓ пророклук еттилӓр ииверги ичин, ани сизӓ верилмиш. 11Бактылар аннасыннар, незаман хем насыл олаӂэк бу вакыт, ани оннарда Христозун Духу гӧстерӓрди, ангысы ӧнӂӓ хаберледи Христозун зеетлери ичин хем ондан сора метиннии ичин. 12Оннара ачылды, ани измет едӓрдилӓр диил кендилеринӓ, ама сизӓ. Лафеттилӓр оннар ичин, не сиз ӱӱрендиниз оннардан, ким сизӓ Ии Хабери аннатты. Ии Хабер аннадылды Айоз Духун йардымыннан, ани гӧктӓн йолланылды. Ангиллӓр дӓ истеерлӓр бу ишлери аннамаа. 13Онун ичин фикирлериниз ишӓ хазыр олсун. Айык олун. Ен хептӓн умутланын о иивергийӓ, ани сизӓ верилеӂек Иисус Христозун гелмесиндӓ. 14Ниӂӓ сеслейиӂи ушаклар, кайыл олмайын о хамеллӓрлӓн, ани сиздӓ варды, ачан таа доорулуу билмӓрдиниз. 15Ама ниӂӓ О, Ким сизи чаарды, – айоздур, хеп ӧлӓ сиз дӓ олун айоз бӱтӱн йашаманызда. 16Зерӓ йазылы: «Олун айоз, чӱнкӱ Бӓн айозум». 17Еер сиз дейӓрсейдиниз Боба Она, Ким кимсейӓ пай тутмээр, ама херкезинӓ йаптыына гӧрӓ даава йапэр, онуштан бакын, Аллахы хатырлайарак, бу ӧмӱрӱ гечирмӓӓ, ани йашээрсыныз бу дӱннедӓ. 18Зерӓ ии билерсиниз, не ӧденди, ки куртуласыныз бу бошуна йашамактан, ани едендиниз бобаларыныздан. Бу ӧдек диил гечиӂи ишлӓр – гӱмӱш йада алтын, 19ама Христозун паалы каны, Ангысы кусурсуз хем лекесиз кузу. 20О дӱннейин курулмасындан ӧнӂӓ билинӓрди, ама ачылды битки вакытларда сизин ичин. 21Онун араӂылыыннан Аллаха инандыныз, Ангысы дирилтти Ону ӧлӱдӓн да верди Она метинник, ки инанасыныз хем умутланасыныз Аллаха. 22Аслылыы сеслемӓклӓн ӂаннарынызы \/Айоз Духлан\/ пакладыныз. Бунун ичин кардашларынызы икиӱзлӱлӱксӱз северсиниз. Онуштан севин бири-биринизи хашлаклыклан хем бӱтӱн ӱреклӓн. 23Зерӓ Аллахын дири хем дивеч сӧзӱннӓн сиз енидӓн дуудунуз, ниӂӓ ушаклар, диил бир ӧлӱмнӱ бобадан, ама ӧлӱмсӱз Бобадан. 24Зерӓ «инсан ота бензеер, онун бӱтӱн шаны бир кыр чичӓӓ гиби. От куруйэр, чичек дӱшер, 25ама Саабинин сӧзӱ дайма калэр». Бу о сӧздӱр, ани сизӓ насаат едилди.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Pet\/1","date":"2017-09-20T15:17:10Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687324.6\/warc\/CC-MAIN-20170920142244-20170920162244-00673.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1889,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86422.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Биз, ани каавийиз инанда, дӱшер ташыйалым куветсизлерин зайыфлыкларыны да бакмайалым салт кенди хошлуумуза. 2Хербиримиз лӓӓзым беендирсин кендини йакын оланына иилик ичин, ки духча каавилендирсин ону. 3Зерӓ Христос да бакмады Кендисини Кендинӓ беендирсин, ама ниӂӓ йазылы: «Сени кӧтӱлейеннерин кӧтӱлӱӱ Беним ӱстӱмӓ дӱштӱ». 4Хепси, не ӧнӂӓ йазылыйды, йазылды бизим ӱӱренмемиз ичин, ки дайанмаклан хем хавезленмӓклӓн Айоз Йазылардан умудумузу коруйалым. 5Аллах, Ким дайанмак хем хавезлик верер, баашласын сизӓ, ки бири-биринизлӓн бир дӱшӱнмектӓ оласыныз Иисус Христозун ӧрнеенӓ гӧрӓ. 6Ӧлӓ ки, бирликтӓ, бир ааздан метиннейӓсиниз Аллахы – Саабимизин Иисус Христозун Бобасыны. 7Онуштан бири-биринизи кабледин, ниӂӓ сизи дӓ Христос каблетти, Аллахын метиннии ичин. 8Зерӓ деерим, ани Христос изметчи кесиклилӓр ичин олду, ки Аллахын инанчлыыны гӧстерсин, адамаклары каавилесин, ани бобаларымыза аданмышты, 9ки башка миллетлӓр метиннесиннӓр Аллахы Онун аӂыйанныы ичин, ниӂӓ йазылы: «Онун ичин шӱкӱр едеӂӓм Сана миллетлерин арасында хем тӱркӱ Сенин адына чалаӂам». 10Хеп ӧлӓ йазылы: «Миллетлӓр, севинин Онун инсаныннан барабар». 11Сора енидӓн денер: «Аллахы хепси миллетлӓр метиннесин, хем хепси халклар шаннасын». 12Хеп ӧлӓ Исайа деер: «Иессейин кӧкӱндӓн бир филиз чыкаӂэк, Ангысы ӱӱселеӂек, чорбаӂы миллетлерӓ олсун, миллетлӓр дӓ Она умутланаӂэклар». 13Аллах, Ким умут бизӓ версин, сизи долдурсун хертӱрлӱ севинмӓклӓн хем услулуклан инанынызда, ки Айоз Духун кувединнӓн сизи умутлан зенгиннетсин. 14Кардашларым, бӓн кендим чок инанэрым, ани сиз пек ииликчийсиниз, ии билерсиниз, не йапмаа, хем да беӂерерсиниз бири-биринизӓ насаат вермӓӓ. 15Ама кыйышмаклан йаздым сизӓ, ки енидӓн аклыныза гетирейим кими ишлери Аллахын иивергисиннӓн, ани бана верди, 16ки Иисус Христозун изметкери олайым миллетлерин арасында. Бӓн чалышэрым айоз изметчиликтӓ, насаат едерӓк Аллахын Ии Хаберини, ки миллетлӓр олсуннар Аллахтан кабледилмиш курбан гиби, ани Айоз Духтан айозланмыш. 17Бу бетерӓ Иисус Христозда ӱӱнӓбилерим Аллаха изметчилиимдӓ. 18Зерӓ кыйышаӂам лафетмӓӓ салт о ишлӓр ичин, не Христос йапты, бени кулланарак, ки миллетлӓр Ону сеслесиннӓр, лафларымнан хем ишлеримнӓн, 19мераклы нышаннарын хем шашмаклы ишлерин кудретлииннӓн, Айоз Духун кувединнӓн. Ӧлӓ ки, Христос ичин Ии Хабери херердӓ насаат еттим, Иерусалимдӓн Иллирийа долайына кадар. 20Чалыштым насаат етмӓӓ Ии Хабери орада, нередӓ Христозун ады билинмӓрди, ки йывмайым бир темел ӱстӱндӓ, ани башкасындан койулу. 21Ниӂӓ йазылы: «Оннар, ким Ондан хаберсизди, Ону гӧреӂеклӓр, хем оннар, ким Онун ичин ишитмедийдилӓр, аннайаӂэклар». 22Буннарын бетеринӓ чок сыра кӧстек олду бана, сизӓ гелейим. 23Ама шинди йок бир иш билӓ, не тутабилсин бени бу ерлердӓ, да чӱнкӱ чок йыллардан беери истеерим сизӓ гелейим, 24бакаӂам уурайым сизӓ, ачан Испанийайа гидеӂӓм. Зерӓ умутланэрым, ӧнӂӓ сизи, гечӓркӓн, гӧрейим хем хошланайым баарлем бираз сизиннӓн калмактан, сора йардым едирсиниз бана, орайы гидейим. 25Ама шинди гидерим Иерусалимӓ, ки йардым Аллахын айоз халкына гӧтӱрейим. 26Зерӓ Македонийадан хем Ахайадан инанӂылар кайыл олдулар, топласыннар йардым фукааралар ичин Аллахын айоз халкындан, оннар ичин, кимнӓр йашээрлар Иерусалимдӓ. 27Елбетки кайыл олаӂэклар, чӱнкӱ оннар борчлу йардым етсиннӓр. Зерӓ башка миллетлӓр иудейлерин духча ииликлериндӓн пай алдылар, онун ичин оннар да борчлу йардым етсиннӓр гӱӱдейӂесинӓ. 28Йаптыктан сора бу иши – гӧтӱрдӱктӓн сора оннара хепси бу баашышлары, сиздӓн гечип, Испанийайа гидеӂӓм. 29Билерим, ани, ачан гелеӂӓм сизӓ, гелеӂӓм бӱтӱн иисӧзлемӓклӓн Христоздан. 30Йалварэрым, кардашлар, бизим Сааби Иисус Христос ичин хем Духун севгилии ичин, чалышын бенимнӓн барабар дуаларынызда Аллаха беним ичин, 31ки куртулайым инансызлардан Иудейада, да Иерусалимӓ изметим ии кабледилсин Аллахын айоз халкындан, 32да бутӱрлӱ, Аллах истӓрсӓ, севинмӓклӓн сизӓ гелейим хем бираз сериннейим сизин аранызда. 33Аллах, услулук верӓн, олсун сизиннӓн хепсинизлӓн! Амин.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/15","date":"2017-09-21T16:46:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687833.62\/warc\/CC-MAIN-20170921153438-20170921173438-00644.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":2272,"character_repetition_ratio":0.045,"word_repetition_ratio":0.026,"special_characters_ratio":0.18,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94673.7,"cluster_detection":1} +{"text":"1Ӧлӓ ки, севгили кардашларым, ангыларыны чок ӧзледим, беним севинмелиим хем фенецим, бӧлӓ каави дурасыныз Саабидӓ, севгилилӓр. 2Йалварэрым Еводийайа, йалварэрым Синтихийӓ, Саабидӓ олун бир аннамакта. 3Сӓн дӓ, Сизиг, хакына кафадарым, йардым ет бу карылара, ани саваштылар Ии Хабери насаат етмӓӓ бенимнӓн, Клементлӓн хем каланнарлан, ани бенимнӓн ишлеерлӓр, ангыларын адлары йазылы йашамак кийадында. 4Севинин Саабидӓ херзаман, таа бир сыра деерим, севинин. 5Сизин йалпаклыыныз хепси инсаннардан билинсин. Сааби йакын. 6Кахырланмайын бишей ичин, ама хертӱрлӱ дуада хем йалвармакта ачын сизин истемеклеринизи Аллахын ӧнӱндӓ шӱкӱрлӱклӓн. 7Озаман Аллахын селемети, ани таа ӱӱсек хербир акылдан, коруйаӂэк сизин ӱреклеринизи хем фикирлеринизи Иисус Христозда. 8Биткидӓ, кардашларым, не вар хакына, сайгылы, доору, темиз, севимни хем майыл, не вар ии хем метинни, оннар ичин дӱшӱнӱн. 9Не ӱӱрендиниз, каблеттиниз, ишиттиниз хем гӧрдӱнӱз бендӓ, оннары таманнайын, да селемет верӓн Аллах сизиннӓн олаӂэк. 10Бӓн пек севиндим Саабидӓ, ани сиз енидӓн башладыныз беним ичин меракланмаа. Сиз херзаман меракланардыныз беним ичин, ама йокту колайлыыныз. 11Деерим буну, диил ани беним зорум вар. Зерӓ бӓн ӱӱрендим шӱкӱр олайым о халда, ангысында булунэрым. 12Билерим йашамаа, ниӂӓ йоклукта, хеп ӧлӓ боллукта да. Ӱӱрендим секрети, ани херердӓ, хербир халда, ниӂӓ ток олайым, хеп ӧлӓ аач да дурайым, ниӂӓ боллукта, хеп ӧлӓ зорлукта да булунайым. 13Хепсини беӂерерим Христозда, ани бени каавилеер. 14Ама сиз ии йаптыныз, ани бенимнӓн пай алдыныз беним зеетлеримдӓ. 15Сиз дӓ, Филиплилӓр, билерсиниз, ани ачан Ии Хабер даалмаа башлады, да бӓн чыктым Македонийадан, бир дӓ клисӓ пай алмады йардым вермектӓ хем насаат каблетмектӓ, сиздӓн каарӓ. 16Бӓн Салониктӓ булунаркан, сиз биркач сыра йардым йолладыныз бана, ачан зорум варды. 17Сӧлеерим буну, диил ани баашыш аарээрым. Терсинӓ, аарээрым бир казанч сизин файданыз ичин. 18Бендӓ хепси вар, боллукта йашээрым. Бӓн токум, каблеттим, нейи Епафродитин елиннӓн йолламышыныз. Бу – ниӂӓ гӧзӓл кокулу бир баашыш, бир курбан, ангысыны Аллах кабледер хем беенер. 19Аллахым да долдураӂэк хепси сизин лӓӓзымныкларынызы Кенди зебилликтӓн зенгинниинӓ гӧрӓ Иисус Христозда. 20Аллах Бобамыза олсун метинник дивечтӓн дивеӂӓ! Амин. 21Селӓмнейин Иисус Христозун бӱтӱн айоз халкыны. Кардашлар, ани бенимнӓн, сизӓ селӓм йоллээрлар. 22Аллахын бӱтӱн айоз халкы, хепсиндӓн чок – Кесарын евиндекилӓр, сизӓ селӓм йоллээрлар. 23Сааби Иисус Христозун иивергиси олсу�� сизин духунузлан. \/Амин.\/ |'page'\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Phil\/4","date":"2017-09-20T13:13:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687281.63\/warc\/CC-MAIN-20170920123428-20170920143428-00449.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1438,"character_repetition_ratio":0.047,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":84764.4,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бутакым насаатлээрым сизи бӓн, Сааби ичин капанӂы, йашаманыз йакышыклы олсун Онун чаармасына гӧрӓ, ангысыны каблеттиниз. 2Херзаман йаваш, йалпак хем сабурлу олун, дайанын бири-биринизӓ севгийлӓн. 3Чалышын корумаа Духун бирлиини услулуклан, ани баалээр сизи бири-биринизлӓн. 4Бир гӱӱдӓ вар хем бир Дух, ниӂӓ сиз чаарылдыныз бир умуда, ани гелер чаарылманыздан, 5Бир Сааби, бир инан, бир ваатизлик. 6Аллах бирдир, Боба хепсинӓ. О хепсиндӓн ӱстӱн, хепсиннӓн ишлеер хем хепсиндӓ йашээр. 7Херкезимизӓ бизӓ ииверги верилди о ӧлчӱйлӓн, не Христос баашлады. 8Онуштан денди: «Ӱӱсеклӓӓ калкты, есирлери пленӓ алды, инсаннара баашышлар верди». 9Лафын «калкты» не аннамасы вар, еер диилсӓ бу, ани илкин инди ашаа, ер ӱстӱнӓ? 10О, Ким инди, Одур, Ким калкты таа ӱӱсек хепси гӧклердӓн, ки хепсини долдурсун. 11О койду кимисини апостол, башкасыны пророк, башкасыны ии хаберӂи, таа башкасыны пресвитер хем ӱӱредиӂи, 12ки хазырласыннар Аллахын айоз халкыны изметчилик йапмаа, Христозун гӱӱдесини йывмаа, 13озаманадан, ачан хепсимиз инаннан хем Аллахын Оолуну танымаклан етишеӂез бирлӓӓ, олгун адамнаа, Христозун йашларынын бӱтӱн ӧлчӱсӱнӓ. 14Озаман артык олмайаӂэз ушаклар гиби, ангылары салланэрлар далгаларлан хем сӱрӱкленерлӓр лӱзгерлӓрлӓн – хертӱрлӱ ӱӱренмӓклӓн, ани инсаннар гетирерлӓр шалвирликлӓн хем ширетликлӓн, ки башкаларыны, алдадып, йолдан саптырсыннар. 15Ама, аслылаа гӧрӓ севгиликтӓ йашайарак, хер тарафтан бӱӱйеӂез да етишеӂез Она, Ким Баштыр, Христоза, 16Ангысындан бӱтӱн гӱӱдӓ уйгун бирликтӓ топлу хем сыкы баалы хертӱрлӱ еклерин йардымыннан. Ачан хербир ек дӱзгӱн ишлеер, гӱӱдӓ бӱӱйер хем севгиликтӓ каавилешер. 17Онуштан тӓ не сӧлеерим хем йалварэрым Саабинин адыннан: артык йашамайын, ниӂӓ тайфӓннар йашээрлар, кенди бош дӱшӱнмеклеринӓ гӧрӓ. 18Оннарын фикирлери карарды, Аллахын йашамасына йабанӂы олдулар, зерӓ билмезлӓӓ дӱштӱлӓр хем ӱреклери инатлашты. 19Етиштилӓр дуйгусузлаа да верилдилӓр айып ишлерӓ. Онуштан тамахлыклан йапэрлар хертӱрлӱ диилпаклык. 20Ама сиз Христозу бӧлӓ ӱӱренмединиз. 21Шӱпесиз, Онун сесини ишиттиниз хем Ондан ӱӱрендиниз, зерӓ аслылык Иисуста. 22Бутакым, гечмиш йашаманыза гӧрӓ бракылын ески адамныктан, ангысы бозулэр алдангач хавезлӓрлӓн. 23Аклыныз духча таазеленсин, 24хем гиинин ени адамныы, ани йарадылмыш Аллаха бензесин дейни, хакына доорулуклан хем айозлуклан. 25Онуштан бракылын йаландан, доору лафедин йакын оланынызлан, зерӓ биз бир гӱӱдени�� еклерийиз. 26«Ӱфкеленӓрсениз, гӱнаха гирмейин». Ӱфкениз ӱстӱнӓ гӱн каушмасын, 27диавола ер вермейин. 28Ким хырсызлык йапарды, шиндӓн сора хырсызлык йапмасын. Терсинӓ, чалышсын да кенди еллериннӓн файдалы ишлӓр йапсын, ки олсун колай йоклукта оланнара йардым етсин. 29Бир дӓ бозук лаф сизин аазыныздан чыкмасын, ама салт ии лаф, ани духча каавилеер инсаннары, ниӂӓ дӱшер, ки сеслейеннерӓ ииверги версин. 30Гӱӂендирмейин Аллахын Айоз Духуну, Ангысыннан мӱхӱрлендиниз куртулмак гӱнӱ ичин. 31Хертӱрлӱ аӂыламак, кызгыннык, ӱфкӓ, баармак, фена лаф хем хертӱрлӱ кӧтӱ неет сиздӓн узак олсун. 32Ама бири-биринизлӓн ии ӱрекли хем йалпак олун. Бири-биринизи афедин, ниӂӓ Аллах Христозда сизи афетти.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Eph\/4","date":"2017-09-24T00:10:41Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818689806.55\/warc\/CC-MAIN-20170923231842-20170924011842-00337.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":1821,"character_repetition_ratio":0.025,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.184,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":91550.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бундан сора бактым да тӓ, гӧктӓ бир капу ачык. Ӧндеки сес, ани ишиттийдим, бензӓр труба сесинӓ, деди бана: «Пин бурайы, да гӧстереӂӓм сана, не лӓӓзым олсун бундан сора». 2Хемен Айоз Дух конду бана, да тӓ, гӧктӓ курулу бир чорбаӂылык скемнеси. Чорбаӂылык скемнесининдӓ отурарды Бириси. 3О, ким отурарды, гӧрӱнмеси бензӓрди йаспис хем кырмызы акик ташына. Чорбаӂылык скемнеси долайлыйды гӧк кушааннан, бензӓр зӱмрӱт ташына. 4Чорбаӂылык скемнесинин долайында варды таа ирми дӧрт чорбаӂылык скемнеси. Бу скемнелердӓ ирми дӧрт аксакал отурарды, гиийимни бийаз рубаларлан. Хепсинин башында варды алтын фенец. 5Чорбаӂылык скемнесиндӓн чыкарды чимчириклӓр, гӧк гӱрӱлтӱлери хем уултулар ишидилӓрди. Ӧнӱндӓ йанарды йалынны еди шафк, ангылары Аллахын еди Духудур. 6Чорбаӂылык скемнесинин ӧнӱндӓ шишедӓн, кристал гиби, бир дениз варды. Скемненин ортасында хем долайында дурарды дӧрт дири йаратык, долу гӧзлӓн ӧнӱндӓн хем ардындан. 7Илк йаратык аслана бензӓрди. Икинӂи йаратык данайа бензӓрди. Ӱчӱнӂӱ йаратыын ӱзӱ инсан ӱзӱнӓ бензӓрди, дӧрдӱнӂӱ йаратык са учар картала бензӓрди. 8Бу дӧрт йаратыын хербириндӓ варды алтышар канат. Доз-долай, дышандан хем ичйандан, долуйдулар гӧзлӓн. Геӂӓ-гӱндӱз дурмамайӂа дейӓрдилӓр: «Айоз, айоз, айоз Чоккудретли Сааби Аллах, Ким варды, Ким вар хем Ким гелӓр». 9Озаман, незаман йаратыклар метиннеерлӓр, икрамнээрлар хем шӱкӱр едерлӓр чорбаӂылык скемнесиндӓ Отураны, Ким дивеч йашээр, 10бу вакыт ирми дӧрт аксакал, дӱшӱп ӱзӱкойну чорбаӂылык скемнесиндӓ Отуранын ӧнӱндӓ, баш иилдерлӓр Она, Ким дивеч йашээр, да, фенецлерини Онун ӧнӱнӓ койуп, деерлӓр: 11«Сана, Сааби Аллах, йарашэр каблетмӓӓ метинник, икрам хем кудрет, зерӓ Сӓн йараттын хепсини, оннар, Сенин истедииннӓн йарадылып, вар олдулар».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/4","date":"2017-09-25T15:43:11Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818691977.66\/warc\/CC-MAIN-20170925145232-20170925165232-00503.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000005722,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000057220458984}","num_words":1034,"character_repetition_ratio":0.093,"word_repetition_ratio":0.075,"special_characters_ratio":0.183,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":90227.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Силуан хем Тимофей селӓм йоллээрыз Салоник клисесинӓ, ангысы Аллах Бобанын хем Сааби Иисус Христозун. Ииверги хем услулук сизӓ \/бизим Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан\/. 2Херзаман шӱкӱр едериз Аллаха хепсиниз ичин да анэрыз сизи бизим дуаларымызда. 3Дайма анэрыз бизим Аллах Бобанын ӧнӱндӓ, несой инаннан ишлеерсиниз, несой севгийлӓн савашэрсыныз, да некадар дайанэрсыныз, умуду койарак бизим Сааби Иисус Христоза. 4Аллахтан севилмиш кардашлар, билериз, несой сечилдиниз. 5Зерӓ Ии Хабери гетирмедик сизӓ салт лафлан, ама куветлӓн, Айоз Духлан хем чок каави инаннан, ниӂӓ билерсиниз, несой гӧтӱрдӱк кендимизи сизин хатырыныз ичин, ачан сиздейдик. 6Сиз бизӓ хем Саабийӓ бензӓр олдунуз, кабледип Аллахын сӧзӱнӱ чок зеет ичиндӓ, севинмеликлӓн, ани гелер Айоз Духтан. 7Ӧлӓ ки, ӧрнек олдунуз хепси инанӂылара Македонийада хем Ахайада. 8Зерӓ сиздӓн даалды Саабинин сӧзӱ. Хабер етишти сизин Аллаха инаныныз ичин, диил саде Македонийа хем Ахайа ерлеринӓ, ама херери, ӧлӓ ки йок лӓӓзымнык сизин ичин бишей сӧлейелим. 9Зерӓ оннар кендилери сӧлеерлӓр, несой каблеттиниз бизи, ачан гелдик, да ниӂӓ идоллардан Аллаха дӧндӱнӱз, ки хакына хем дири Аллаха измет едӓсиниз, 10да беклейӓсиниз гӧктӓн Онун Оолуну, Ангысыны О дирилтти ӧлӱмдӓн, Иисусу, Ангысы куртарэр бизи Аллахын гелӓн ӱфкесиндӓн.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Thess\/1","date":"2017-09-25T01:35:27Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818690268.19\/warc\/CC-MAIN-20170925002843-20170925022843-00035.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":760,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.017,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87684.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бундан сора гӧрдӱм бир башка ангил, ани гӧктӓн инӓрди, хем кимдӓ варды бӱӱк заабитлик. Ер онун шафклыындан айдыннанды. 2О баарды куветли сеслӓн да деди: «Йыкылды, йыкылды бӱӱк Вавилон! Етишти олсун ӂиннерин йашамак ери, хертӱрлӱ фена духун зынданы, хертӱрлӱ диилпак хем ииренч кушун йувасы. 3Зерӓ сулады ороспулуунун кызгын шарабыннан хепси миллетлери. Ерин падишахлары ороспулук еттилӓр онуннан, хем ерин безиргеннери зенгиннедилӓр онун ӧлчӱсӱз сефалыындан». 4Сора ишиттим гӧктӓн башка бир сес, ани деди: «Чык орадан, Беним халкым, ки пай алмайасын онун гӱнахларындан да зеетлӓнмейӓсин онун белаларындан. 5Зерӓ онун гӱнахлары, ӱст-ӱстӓ йывылып, гӧкӓ етишти, да Аллах онун кабаатларыны аклына гетирди. 6Она ӧлӓ верин, ниӂӓ о сизӓ верди. Ики катына геери чевирин йаптыклары ичин. Окайлан, нейлӓн сизӓ шарап хазырлады, ики катына таа чок геери она верин. 7Некадар кендини мететти хем сефалык сӱрдӱ, окадар зеет хем кахыр она чевирин. Зерӓ о кенди-кендинӓ деер: \"Падишахка гиби отурэрым, диилим дул хем хич кахыр чекмейеӂӓм!\" 8Онуштан бир гӱндӓ онун ӱстӱнӓ гелеӂек белалар – чума, кахыр хем аачлык. Атештӓ йакылмыш олаӂэк, зерӓ каавийдир Сааби Аллах, ани она даава йапэр. 9Ерин падишахлары, ани онуннан ороспулук еттилӓр хем сефалык сӱрдӱлӓр, аалайаӂэклар хем сызлайаӂэклар онун ичин, ачан гӧреӂеклӓр тӱтӱнӱ онун йангынындан. 10Коркуйа дӱшеӂеклӓр онун зеетлериндӓн, да, узакта дуруп, дейеӂеклӓр: \"Вай, вай, бӱӱк касаба, каави касаба Вавилон! Бир саат ичиндӓ ӂезаны булдун\". 11Ерин безиргеннери аалайаӂэклар хем сызлайаӂэклар онун ичин, зерӓ оннарын малларыны шиндӓн сора йок ким сатын алсын. 12Маллары алтындан, гӱмӱштӓн, паалы таштан, седефтӓн, инӂӓ кетендӓн, ипектӓн, ергиван хем койу-кырмызы ренкли парчалардан, хертӱрлӱ ии кокулу аачтан, хертӱрлӱ филдиши кабы, хертӱрлӱ кабы ен паалы аачтан, тунчтан, демирдӓн хем мермердӓн, 13корицайы, специйайы, гӱннӱӱ, смирна йаайыны, ладаны, шарабы, зейтин йаайыны, ислӓӓ уну, боодайы, сыырлары, койуннары, бейгирлери, талигалары хем чыраклары – инсаннары – кимсей алмайаӂэк. 14Дейеӂеклӓр: \"Мейвалар, беенилмиш сенин ӂанындан, елиндӓн йок олдулар. Хепси паалы хем йалабык ишлерин кайбелдилӓр. Оннары сӓн шиндӓн сора буламайаӂан\". 15Бу малларын безиргеннери, ани Вавилондан зенгиннедилӓр, узакта дураӂэклар, коркарак онун зеетлериндӓн, да аалайаӂэклар хем сызлайаӂэклар, 16дейип: \"Вай, вай, бӱӱк касаба! О инӂӓ кетеннӓн, ергиван хем койу-кырмызы ренкли рубаларлан гиийимнийди, донаклыйды алтыннан, паалы ташларлан хем седефлӓн. 17Букадар чок зенгинник бир саат ичиндӓ кайбелди!\" Хер геминин капитаны, йолӂулары, гемиӂилери хем хепси, ким дениздӓн йашамасыны тутарды, узакта дурардылар. 18Ачан гӧрдӱлӓр онун йангынындан тӱтӱнӱ, баардылар, дейип: \"Ангы касаба вар бу бӱӱк касаба гиби?\" 19Башларына тоз аттылар да, аалайып хем сызлайып, баарардылар: \"Вай, вай, бӱӱк касаба! Онда паалы малларындан зенгиннеди хепси, кимин варды дениздӓ гемилери. Бир саатта бош калды!\" 20Ей, гӧк, севин онун башына геленнӓр ичин! Севинин, Аллахын айоз халкы, апостоллар хем пророклар, зерӓ Аллах она даава кести хем доорулуунузу чыкарды». 21Озаман бир куветли ангил калдырды бир таш, ани бензӓрди бӱӱк дермен ташына, да атты ону дениз ичинӓ, дейип: «Бӧлӓ бӱӱк куветлӓн атылаӂэк бӱӱк касаба Вавилон, да ондан сора гӧрӱлмейеӂек. 22Артык сендӓ ишидилмейеӂек арфа чаланнарын, тӱркӱӂӱлерин, кавал хем труба чаланнарын сеси. Артык сендӓ хич бир занаат устасы булунмайаӂэк хем дермен уултусу ишидилмейеӂек артык сендӓ. 23Артык кандилин шафкы сени айдыннатмайаӂэк, гӱвӓӓ хем гелин сеси артык сендӓ ишидилмейеӂек, зерӓ сенин безиргеннерин дӱнне��ин ӧн адамнарыйды, хем сенин бӱӱӂӱлӱӱннӓн хепси миллетлӓр алдандылар. 24Зерӓ сендӓ пророкларын хем Аллахын айоз халкынын хем хепси ердӓ буазлананнарын дӧкӱлӱ каннары булунду».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/18","date":"2017-09-25T08:46:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818690376.61\/warc\/CC-MAIN-20170925074036-20170925094036-00436.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000087023,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000087022781372}","num_words":2128,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.067,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":86789.3,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сиздеки пресвитерлерӓ йалварэрым, чӱнкӱ кендим дӓ пресвитерим. Бӓн шаадым Христозун зеетлеринӓ хем пайдашым метинниктӓ, ани лӓӓзым ачылсын. 2Йалварэрым, гӱдӱн Аллахын сӱрӱсӱнӱ, ани сиздӓ вар, коруйарак оннары диил зорландырылмыш, ама ии истедиктӓн, ниӂӓ Аллаха йакышыклы. Буну йапмайын тамахлыклан казанч ичин, ама севинчлӓн, 3диил, ки чорбаӂылык едӓсиниз оннара, ким верилди сизин елинизӓ, ама чалышын вермӓӓ ӧрнек сӱрӱйӓ. 4Ачан гелеӂек Бӱӱк Гӱдӱӂӱ, еденеӂениз бир сӧрпешмӓз шанны фенец. 5Хеп ӧлӓ сиз дӓ, генчлӓр, ӧн верин пресвитерлерӓ. Хепсиниз, бири-биринизӓ ӧн верерӓк, кушанын йавашлыклан. Зерӓ «Аллах шишкиннерӓ каршы дурэр, ама йавашлара ииверги верер». 6Онун ичин йаваш олун, верилип Аллахын каави елинӓ, ки, вакыт гелдийнӓн, ӱӱсеклендирсин сизи. 7Хепси кахырларынызы Онун ӱстӱнӓ койун, зерӓ О сизин ичин кахырланэр. 8Айык хем кушку олун, зерӓ сизин душманыныз диавол гезер бир хырлайан аслан гиби да аарээр, кими йутсун. 9Она каршы дурун каави инаннан, билерӓк ани хеп бӧлӓ зеетлери гечирерлӓр сизин кардашларыныз дӱннейин херериндӓ. 10Аллах хертӱрлӱ ииверги верер. О чаарды сизи Кенди дивеч метинниинӓ, ани Иисус Христозда. Сиз бираз зеетлендиктӓн сора, Кендиси сизи таманнаа гетиреӂек, ерлештиреӂек, каавилендиреӂек хем салланмаз йапаӂэк. 11Она \/метинник хем\/ кувет дивечтӓн дивеӂӓ. Амин. 12Йаздым сизӓ кысадан бу лафлары Силуанын елиннӓн, ангысыны инанч кардаш сайэрым. Истеерим хавезлендирейим сизи хем шаатлык едейим, ани будур Аллахын хакына иивергиси. Бундан тутунун. 13Селӓмнеер сизи Вавилондан клисӓ, ани Аллахтан сечилмиш, ниӂӓ дӓ сиз. Селӓмнеер сизи Марк, беним оолум. 14Селӓмнейин бири-биринизи севги ӧпӱшӱннӓн. Услулук сизӓ хепсинизӓ, ким инанӂы Иисус Христоза. \/Амин.\/ |'page'\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/1Pet\/5","date":"2017-09-22T01:46:02Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818688103.0\/warc\/CC-MAIN-20170922003402-20170922023402-00677.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000082254,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000008225440979}","num_words":993,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.004,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85787.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Алты гӱндӓн сора Иисус алды салт Петрийи, Иакову хем онун кардашыны, Иоаны, да, гӧтӱрӱп, пиндирди оннары бир ӱӱсек байыр ӱстӱнӓ. 2Хемен гӧрӱнӱш�� диишти оннарын ӧнӱндӓ, ӱзӱ йалабыйарды гӱн гиби. Рубалары да ак-бийаз олду, ниӂӓ айдыннык. 3Бирдӓн гӧстерилди оннара Моисей хем Илийа, ангылары лафедӓрдилӓр Иисуслан. 4Петри деди Иисуса: «Сааби, ии, ки бурадайыз. Истӓрсейдин, йапалым ӱч чалмар: бир Сенин ичин, бир Моисей ичин, бир дӓ Илийа ичин». 5Буну сӧлӓркӓн, бир айдынныклы булут гӧлгесиннӓн каплады оннары, да булут ичиндӓн бир сес деди: «Будур Беним севгили Оолум, Онда Беним ислеелиим». 6Ачан ӱӱрениӂилӓр буну ишиттилӓр, пек корктулар да ӱзӱкойну дӱштӱлӓр. 7Иисус, йаклашып, оннара дииди да деди: «Калкын, хич коркмайын!» 8Ачан оннар бактылар, башка кимсейи гӧрмедилӓр, Иисустан каарӓ. 9Ачан инӓрдилӓр байыр ӱстӱндӓн, Иисус сымарлады оннара: «Кимсейӓ сӧлӓмейин, не гӧрдӱнӱз, Адам Оолу дирилмейинӂӓ ӧлӱдӓн». 10Ӱӱрениӂилӓр сордулар Она: «Нечин билгичлӓр деерлӓр, ани илкин лӓӓзым гелсин Илийа?» 11Иисус ӂувап етти оннара: «Хакына, ани Илийа илкин гелеӂек да ерлештиреӂек хепсини. 12Ама сӧлеерим сизӓ, ани Илийа шиндӓн сора гелди, ама ону танымадылар да йаптылар онуннан, не истедилӓр. Хеп ӧлӓ Адам Оолу да оннарын елиндӓн зеетленеӂек». 13Озаман ӱӱрениӂилӓр аннадылар, ани Иисус Иоан Ваатизедиӂи ичин лафедер. 14Ачан оннар етиштилӓр инсанын йанына, йаклашты Иисуса бир адам, диз чӧкӱп Онун ӧнӱндӓ, бӧлӓ йалварды: 15«Сааби, аӂы беним оолуму, зерӓ ону кара хасталык чок зеетлеер. Чок сыра дӱшер атеш ичинӓ хем су ичинӓ. 16Гетирдим ону Сенин ӱӱрениӂилеринӓ, ама оннар алыштырамадылар ону». 17«Инансыз хем шашырык сенселӓ! Некадар вакыт таа сизиннӓн олаӂам? Некадар вакыт дайанаӂам сизӓ? Гетирин ону Бана», – ӂувап етти Иисус. 18Иисус азарлады фена духу, да о чоӂуктан чыкты. Чоӂук бирдӓн саа олду. 19Озаман ӱӱрениӂилӓр, йалныз Иисуса йаклашып, сордулар: «Нечин биз чыкарамадык фена духу?» 20«Сизин инансызлыынызын бетеринӓ, – ӂувап етти Иисус. – Доору сизӓ сӧлеерим: еер олурса сиздӓ инан хардал тоому гиби, да дейӓрсениз бу байыра: \"Дииш бурадан\", о диишеӂек. Бишей олмайаӂэк, ани сиз йапамайасыныз. \/ 21Бусой фена духлар чыкэрлар саде дуайлан хем оручлан\/». 22Ачан оннар барабар Галилейада булунардылар, Иисус деди оннара: «Адам Оолу верилеӂек инсан елинӓ. 23Ону ӧлдӱреӂеклӓр, ама ӱчӱнӂӱ гӱнӱ дирилеӂек». Ӱӱрениӂилӓр чок кахырландылар. 24Ачан етиштилӓр Капернаум касабасына, Айоз бинайа ики драхма топлайаннар, гелип Петрийӓ, сордулар: «Сизин Ӱӱредиӂиниз ӧдӓмеер ми харч?» 25«Ӧдеер», – ӂувап етти Петри. Ачан Петри гирди ичери, Иисус илкин лафетти: «Симон, насыл сӓн санэрсын, дӱннӓ падишахлары кимдӓн харч хем верги алэрлар? Кенди оолларындан мы оса йабанӂылардан мы?» 26«Йабанӂылардан», – ӂувап етти Петри. Иисус деди: «Озаман чыкэр, ани оолларын йок зорлары ӧдесиннӓр. 27Ама гӱӂендирмейелим оннары дейни, гит гӧлӓ, ат балык ченгелини. Ал илк балыы, ани тутулаӂэк, ач аазыны да булаӂан бир статир. Ал ону да ӧдӓ беним ичин хем кендин ичин».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Matt\/17","date":"2017-09-23T22:29:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818689779.81\/warc\/CC-MAIN-20170923213057-20170923233057-00176.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":1697,"character_repetition_ratio":0.046,"word_repetition_ratio":0.015,"special_characters_ratio":0.211,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":88667.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан, чӱнкӱ бизи долайлээр чок шаатлар, булут гиби, аталым бир тарафа хертӱрлӱ аарлыы хем хертӱрлӱ гӱнахы, ани колай долаштырэр бизи, да дайанмаклан йарышалым о качмакта, ани ӧнӱмӱздӓ. 2Уз Иисуса бакалым, Ангысы бизим инанын ӧнӂӱсӱ хем таманнайыӂысы. О, бакарак севинмелӓӓ, ани гелеӂек, дайанды ставрозда герили олсун. Буну хич утанмак саймады да Аллахын чорбаӂылык скемнесинин саа тарафына отурду. 3Дӱшӱнӱн Онун ичин, Ким ӧлӓ чок дайанды озаман, незаман гӱнахкерлӓр Она каршы лафетти, ки йуфкаламайасыныз да умутсузлаа дӱшмейӓсиниз. 4Сиз таа ӂенклешмединиз кан дӧкӱнӂӓ, савашарак гӱнаха каршы. 5Сиз унуттунуз му о насаады, ани сизӓ верилер, ниӂӓ ооллара: «Оолум! Паасызландырма о ӂезайы, нейлӓн Сааби сени ӱӱредер, да умутсузлаа дӱшмӓ, ачан о сени таказалээр. 6Зерӓ Сааби, кими север, ону ӂезалайып ӱӱредер хем хербир оолу дӱӱйер, кими кабледер». 7Ӂезайа дайанын, зерӓ бундан танынэр, ани Аллах ташыйэр Кендини сизиннӓн, ниӂӓ оолларыннан. Вардыр мы аӂаба оол, кими бобасы ӂезалайарак ӱӱретмесин? 8Еер ӱӱренмӓрсейдиниз ӂезадан, ангысыны хепси чекӓр, озаман сиз ороспулук ушакларыйсыныз, ама диил хакына ооллар. 9Бундан каарӓ, ердеки бобаларымыздан ӂезаланмыш, хеп окадар оннары хатырлээрыз. Аӂаба таа чок дӱшмеер ми, духча Бобамызын запына верилип, йашайалым? 10Зерӓ бобаларымыз бизи ӂезалардылар аз вакыт ичин, ниӂӓ сайардылар таа ии, ама Аллах ӂезалээр бизим иилиимиз ичин, ки пайымыз олсун Онуннан айозлукта. 11Баштан хич бир ӂеза да севинчли гӧрӱнмӓз, ама гуӂендирир. Ама сора ондан ким ӱӱренди, оннара услулук верӓн доорулук мейвасыны гетирер. 12Ӧлӓ ки, калдырын саркык еллеринизи хем доорудун бӱкӱк дизлеринизи. 13Айакларыныза уз йолӂаазлар йапын, ки топаллар да сапмасыннар, ама доорулсуннар. 14Хепси инсаннан услулукта хем айозлукта йашамаа чалышын, зерӓ айозлуксуз кимсей Саабийи гӧрӓмейеӂек. 15Есап алын, ки биркимсей качырмасын Аллахын хайырыны. Бир зихирли кӧк, пейдаланып, сизӓ зарар йапмасын да улаштырмасын чойуну. 16Бакын, аранызда олмасын бир ороспу йада биркимсей, ани паайа коймээр айозлуу, ниӂӓ Есав, ангысы бир имӓк ичин сатты илк дуумушлууну. 17Зерӓ ии билерсиниз, ани ондан сора о истеди еденсин бобасындан иисӧзлемейи, ама рет едилди, зерӓ она йокту колайлык, дииштирсин бобасынын карарыны, макар ки йашларлан гӧзлериндӓ йалварды. 18Сиз йаклашмадыныз диилӓбиленӓ, атешлӓн тутушана, бир думана, бир караннаа йада бир фуртунайа, 19бир труба баартмасына йада бир сесӓ, ани ӧлӓ лафедӓрди, ки ишиденнӓр йалвардылар, ки оннара шиндӓн сора лаф едилмесин. 20Зерӓ оннар йокту насыл дайансыннар бу сымарламайа: «Еер хайван да диийӓрсӓ бу байыра, ташлан ӧлдӱрӱлсӱн \/йада сӱнгӱйлӓн саплансын\/». 21Не гӧрӓрдилӓр, ӧлӓ титсийди, ани Моисей деди: «Чок коркэрым хем титирерим». 22Ама сиз йаклаштыныз Сион байырына, дири Аллахын касабасына, Гӧктеки Иерусалимӓ, оннан бин ангиллерӓ, 23илк дуумушларын клисӓ йортулууна, ангыларын адлары йазылы гӧктӓ; о Аллаха, Ким херкезинӓ даава кесер, хем доору оланнарын духларына, ани таманнаа етишти. 24Йаклаштыныз ени баалантынын Араӂысына, Иисуса, хем серпили кана, ани таа ии ишлери аннадэр, некадар Авелин каны. 25Бакын, Ондан, Ким лафедер, атылмайасыныз. Чӱнкӱ ӂезадан куртуламадылар оннар, ким Моисейдӓн атылды, ангысы Аллахтан оннара ер ӱстӱндӓ хабер гетирди, окадар таа пек куртуламайаӂэз биз, еер ӱзӱмӱзӱ чевирӓрсӓк Христоздан, Ангысы лафедер гӧктӓн. 26Аллахын сесиндӓн озаман ер тепреди, ама шинди О бӧлӓ адамак верди: «Енидӓн сарсаладаӂам диил саде ери, ама гӧкӱ дӓ». 27Бу лаф «енидӓн» аннадэр, ани диишилеӂек, не сарсаланэр, башка лафлан, не йарадылмыш, ки калсын салт о, не сарсаланмаз. 28Онуштан, чӱнкӱ биз каблеттик бир падишахлык, ани сарсаланмаз, олалым шӱкӱр да бутакым измет еделим Аллаха ӧлӓ, ниӂӓ О беенер, бир аллахчы коркуйлан хем сайгыйлан. 29Зерӓ бизим Аллах бир йакар атештир.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Heb\/12","date":"2017-09-20T13:37:00Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687281.63\/warc\/CC-MAIN-20170920123428-20170920143428-00700.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000070333,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000070333480835}","num_words":2158,"character_repetition_ratio":0.026,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":87107.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Онуштан, кардашлар, йалварэрым Аллахын аӂыйанныыннан, гетирин сизин гӱӱделеринизи бир дири, айоз, беенилмиш курбан Аллаха. Будур сизин хакына изметчилииниз. 2Бу вакытларын адетлеринӓ гӧрӓ кендинизи кулланмайын, ама Аллах фикиринизи енилейип дииштирсин, ки таныйасыныз, недир Аллахын истедии – не ии, беенилмиш хем таман. 3Аллахын иивергисиннӓн, ани бана верилмиш, сизӓ хепсинизӓ деерим: дӱшӱнмейин кендиниз ичин таа ӱстӱн, некадар лӓӓзым. Ама ии дӱшӱнӱн о инан ӧлчӱсӱнӓ гӧрӓ, некадар Аллах херкезинӓ верди. 4Ниӂӓ бизим гӱӱдемиз бирдир, ама чок еклери вар, да ниӂӓ хер екинин вар кенди иши, 5хеп ӧлӓ биз дӓ, чоклук оларак, хепсимиз бир гӱӱдӓ олэрыз Христозда, айыры-айыры бири-биримизин еклери оларак. 6Айыры баашышлар каблеттик Аллахын иивергисинӓ гӧрӓ, ани верилмиш бизӓ. Кимдӓ вар пророклук баашышы, ону файдаласын кенди инан ӧлчӱсӱнӓ гӧрӓ. 7Кимдӓ вар измет баашышы, измет етсин. Ӱӱредиӂисейди, ӱӱретсин. 8Беӂерӓрсейди гиргиннетмӓӓ, гиргиннетсин. Беӂерӓрсейди пайетмӓӓ, ӂӧмертликлӓн пайетсин, не вар онда. Ӧндерӂисейди, чалышкан олсун. Ким башкаларына йардым едер, буну йапсын севинчлӓн. 9Сизин севгиниз олмасын йапынмаклан. Кӧ��ӱлӱктӓн ииренин, иилӓӓ йапышын. 10Севин бири-биринизи кардашчасына йалпаклыклан. Йарышмаклан бири-биринизӓ сайгы сӱрӱн. 11Чалышкан олун, хайлаз олмайын. Духлан хашлак олун, Саабийӓ измет един. 12Умутлан севинин, зееттӓ сабурлу олун, кендинизи дуайа верин. 13Пайедин, не сиздӓ вар Аллахын айоз халкына, ачан о йоклукта. Бакын мусаафирӂи олмаа. 14Иисӧзлейин оннары, ким сизи коолээр, иисӧзлейин, ама бетваламайын. 15Ким севинер, оннарлан севинин, ким аалээр, оннарлан аалайын. 16Олун бир дӱшӱнмектӓ бири-биринизлӓн. Диклешмейин, ама кафадарлашын оннарлан, ким ашааланэр. 17Чевирмейин кимсейӓ кӧтӱлӱк ичин кӧтӱлӱк, чалышын йапмаа, не хепси инсан ии сайэр. 18Еер варса насыл сизин тарафыныздан, олун барышмакта хепси инсаннан. 19Севгили кардашлар, кимсейдӓн кин чыкармайын, бракын Аллахын ӱфкесинӓ, зерӓ йазылы: «Кин чыкармак Бенимдир, Бӓн ӧдейеӂӓм кӧтӱлӱклӓр ичин, деер Сааби». 20Буна каршы, еер сенин душманын аачсайды, дойур ону. Сусузсайды, вер она су. Еер бӧлӓ йапарсан, топлайаӂан кызгын кӧмӱр онун башына. 21Кӧтӱлӱктӓн енсенмиш олма, ама ииликлӓн енсӓ кӧтӱлӱӱ.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rom\/12","date":"2017-09-19T17:18:32Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818685912.14\/warc\/CC-MAIN-20170919164651-20170919184651-00641.warc.gz","language":"gag","language_score":1.000007987,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000079870224}","num_words":1271,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.013,"special_characters_ratio":0.188,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":79788.1,"cluster_detection":1} +{"text":"1Сора гӧрдӱм башка бир каави ангил, ким инӓрди гӧктӓн, сарылы булутлан, да башы ӱстӱндӓ бир гӧк кушаа варды. Ӱзӱ гӱн гиби, айаклары да атештӓн диреклӓр гибийди. 2Елиндӓ тутарды ачык бир кӱчӱк кийат коласы. Саа айааны басты дениз ӱстӱнӓ, сол айааны да ер ӱстӱнӓ, 3сора баарды бӱӱк сеслӓн, ниӂӓ баарэр бир аслан. Ачан о баарды, еди гӧк гӱрӱлтӱсӱ кенди сеслериннӓн ӂувап етти. 4Ачан еди гӧк гӱрӱлтӱсӱ гӱрӱлдеди, бӓн истедим йазмаа, ама ишиттим бир сес гӧктӓн, ани деди бана: «Тут саклы, не еди гӧк гӱрӱлтӱсӱ деди, да йазма бу сӧзлери». 5Озаман ангил, ангысыны гӧрдӱм дураркан дениз ӱстӱндӓ хем ер ӱстӱндӓ, калдырды саа елини гӧкӓ 6да емин етти дивеч Йашайанын адыннан, Ким йаратты гӧкӱ хем не вар гӧктӓ, ери хем не вар ердӓ, денизи хем не вар дениздӓ, дейип: «Ойаланмак шиндӓн сора олмайаӂэк. 7Ама озаман, ачан единӂи ангил труба баардаӂэк, таманнанаӂэк Аллахын саклы неети, ниӂӓ хаберледийди кенди чыракларына, пророклара». 8О сес, ани ишиттийдим гӧктӓн, енидӓн лафетти бенимнӓн да деди: «Гит, ал ачык кӱчӱк колайы ангилин елиндӓн, ангысы дурэр дениз хем ер ӱстӱндӓ». 9Гиттим ангилӓ да дедим, версин бана кӱчӱк колайы. О деди бана: «Ал да и ону, карнында аӂы, ама аазында бал гиби татлы олаӂэк». 10Алдым кӱчӱк колайы ангилин елиндӓн да идим. Аазымда бал гиби татлыйды, ама идиктӓн сора карным аӂылыклан долду. 11Сора денди бана: «Сӓн енидӓн лӓӓзым пророклук едӓсин чок халклар, миллетлӓр, диллӓр хем падишахлар ичин».\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/10","date":"2017-09-21T22:06:39Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687906.71\/warc\/CC-MAIN-20170921205832-20170921225832-00428.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000094175,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000094175338745}","num_words":855,"character_repetition_ratio":0.063,"word_repetition_ratio":0.046,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":92571.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Силуан хем Тимофей селӓм йоллээрыз Салоник клисесинӓ, ангысы Аллах Бобанын хем бизим Сааби Иисус Христозун. 2Ииверги сизӓ хем услулук бизим Аллах Бобадан хем Сааби Иисус Христоздан. 3Херзаман доорулаа гӧрӓ борчлуйуз шӱкӱр еделим Аллаха сизин ичин, кардашлар, зерӓ инаныныз пек бӱӱйер хем севгиниз бири-биринизӓ зееделенер. 4Ӧлӓ ки, биз кендимиз ӱӱнериз сизиннӓн Аллахын клиселериндӓ, сизин дайанманызлан хем инанынызлан хепси кооламакларда хем зеетлердӓ, ани сиз гечирерсиниз. 5Хепси буннар ачык гӧстерер Аллахын доору даавасыны, ки сиз уйгун сайыласыныз Аллахын Падишахлыы ичин, нечин шинди зеетленерсиниз. 6Зерӓ доорудур Аллаха гӧрӓ, ки зеетлейеннерӓ чевирсин зеет, 7ама сизӓ, зеет чекеннерӓ, раатлык бизимнӓн билӓ Сааби Иисусун гелмесиндӓ гӧктӓн, каави ангиллериннӓн барабар, 8алифли атештӓ. О ӂезалайаӂэк оннары, ким танымээр Аллахы хем сеслӓмеер Ии Хабери бизим Сааби Иисус \/Христос\/ ичин. 9Оннар ӂезаланаӂэк дивеч ӧлӱмнӓн, Саабинин ӱзӱндӓн хем Онун йалабыклы кудретлииндӓн йыракланылы, 10о гӱнӱ, ачан О гелеӂек, ки метинненсин айоз халкындан хем шашмайа койсун хепси инанӂылары. Зерӓ сиз бизим шаатлыымызы инандыныз. 11Тӓ бунун ичин херзаман дуа едериз сизин ичин, ки бизим Аллах сизи уйгун йапсын чаармасына да кувединнӓн таманнасын хербир ии неетинизи иилик йапмаа хем хербир иши, не инаннан йапэрсыныз. 12Ӧлӓ ки метинненсин бизим Сааби Иисус \/Христозун\/ ады сиздӓ, сиз дӓ Онда, бизим Аллахын хем Сааби Иисус Христозун иивергисиннӓн.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Thess\/1","date":"2017-09-20T11:27:46Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687255.13\/warc\/CC-MAIN-20170920104615-20170920124615-00562.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000097752,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000097751617432}","num_words":855,"character_repetition_ratio":0.073,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.174,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":97738.0,"cluster_detection":1} +{"text":"1Инанӂылара аклына гетир, кулланыӂылара хем заабитлерӓ ӧн версиннӓр, оннары сеслесиннӓр да хербир ии ишӓ хазыр олсуннар. 2Кимсейи кӧтӱлӓмесиннӓр, кавга йапмасыннар, ама хербир иш ӱзерӓ йаваш хепси инсаннарлан олсуннар. 3Зерӓ биз кендимиз да, вакыдын бириндӓ фикирсиз, сеслӓмейиӂи хем шашыктык. Измет едӓрдик тӱрлӱ хамеллерӓ хем кефлерӓ. Йашардык кинниктӓ хем кысканчлыкта. Хепси биздӓн, биз дӓ бири-биримиздӓн азетмӓрдик. 4Ама ачан ачылды Аллахын, бизим Куртарыӂынын, иилии хем инсана севгиси, 5О куртарды бизи диил би��им доору йаптыкларымыз ичин, ама Кенди аӂыйанныыннан. Зерӓ О йыкады бизи, енидӓн дуудурарак хем енилейерӓк Айоз Духлан, 6Ангысыны зебилликтӓн дӧктӱ бизим ӱстӱмӱзӓ Куртарыӂымыз Иисус Христозлан, 7ки биз Онун иивергисиннӓн доору сайылалым да, ниӂӓ умутланэрыз, мирасчы дивеч йашамакта олалым. 8Аслыдыр бу сӧз, да бӓн истеерим, ани сӓн буннары каавилейӓсин, ки оннар, ким Аллаха инанды, баксыннар кендилерини вермӓӓ ии ишлерӓ, зерӓ буннар ии хем файдалы адама. 9Ахмак чекишлердӓн хем сенселӓ дизиннериндӓн, кавгалардан хем денклешмеклердӓн Закон ичин сӓн сакын. Зерӓ буннар файдасыз хем бошуна иш. 10Инсан бӧленнердӓн, бир-ики азарламактан сора, йыраклан. 11Бил, ани оннар доору йолдан саптылар хем гӱнах йапэрлар, да кенди-кендилеринӓ даава едерлӓр. 12Ачан сана Артемайы йада Тихики йоллайаӂам, алатла гелмӓӓ бана Никополис касабасына, зерӓ орада, дӱшӱндӱм, кышлайым. 13Адвокат Зенайы хем Аполлосу йоллайаӂэйкан йола, чалыш, ки оннарын бишей ичин лӓӓзымныклары олмасын. 14Ко бизимкилӓр дӓ ӱӱренсиннӓр кендилерини вермӓӓ ии ишлерӓ да йардым етмӓӓ зорлукта оланнара, ки мейвасыз калмасыннар. 15Сана селӓм йоллээр хепси, ким бенимнӓн билӓ булунэр. Селӓмнӓ оннары, ким инанда бизи север. Сизиннӓн хепсинизлӓн ииверги олсун. \/Амин.\/ |'page'\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Titus\/3","date":"2017-09-20T11:48:20Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818687255.13\/warc\/CC-MAIN-20170920104615-20170920124615-00320.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000091791,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000091791152954}","num_words":1026,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.18,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85698.2,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Павли, Иисус Христозун апостолу Аллахын истемесинӓ гӧрӓ, йолланылдым насаат едейим йашамак ичин, ани аданмыш Иисус Христозда. 2Селӓм йоллээрым Тимофейӓ, беним севгили ушаама: ииверги, аӂыйаннык, услулук Аллах Бобадан хем бизим Сааби Иисус Христоздан. 3Шӱкӱр едерим Аллаха, Ангысына измет едерим деделерим гиби пак ӱзлӓн, дурмамайӂа геӂӓ-гӱндӱз анарак сени беним дуаларымда. 4Зерӓ аклыма гетирерим сенин гӧз йашларыны, да ӧзледим гӧрейим сени, ки севинмеликлӓн долайым. 5Аклыма гетирерим сенин йапынмадык инаныны, ани баштан варды сенин бӱӱк ананда, Лоидада, хем сенин ананда, Евникада, да чок инанэрым, ани хеп о инан сендӓ дӓ вар. 6Онуштан аклына гетирерим, алифлендирӓсин Аллахын баашышыны, ани едендин еллерими коймамдан сенин ӱстӱнӓ. 7Зерӓ Аллах верди бизӓ диил коркаклык духу, ама кудрет, севги хем кендини запетмӓк духу. 8Онуштан, утанма шаатлык етмӓӓ бизим Сааби ичин хем утанма бендӓн дӓ, ани капана дӱштӱм Онун ичин, ама бенимнӓн пай ал зеетленмектӓ Ии Хабер ичин Аллахын кувединнӓн. 9О куртарды бизи да чаарды, Кенди айоз халкы олалым, диил бизим йаптыкларымыза гӧрӓ, ама Кенди курулмушуна хем иивергисинӓ гӧрӓ, ани верилди бизӓ Иисус Христозда баштан дивечликтӓн, 10ама шинди ачылды бизим Куртарыӂы Иисус Христозун гӧрӱнмесиннӓн. О бозду ӧлӱмӱн куведини да айдыннаа чыкарды йашамайы хем ӧлӱмсӱзлӱӱ Ии Хаберлӓн, 11ангысы ичин бӓн койулдум насаатчы, апостол хем ӱӱредиӂи \/миллетлерӓ\/. 12Бу бетерӓ бӓн бӧлӓ зеетленерим, ама хич утанмээрым, зерӓ билерим, Кимӓ инандым хем чок инанэрым, ани Онун вар куведи о Гӱнӓ кадар, корусун ону, не бана верилди. 13Ӧрнек оларак, тутун о саа сӧзлердӓн, ани бендӓн ишиттин, инаннан хем севгийлӓн, ани Иисус Христозда. 14О ии ӱӱретмеклери, не верилди сана, кору Айоз Духлан, Ким биздӓ йашээр. 15Сӓн билерсин, ани хепси Асийада оланнар бендӓн атылдылар. Оннарын арасында – Фигел хем Ермоген. 16Сааби Онисифорун евинӓ аӂыйаннык версин, зерӓ о чок сыра бени иилендирди хем утанмады беним синӂирлеримдӓн, 17ама Рома касабасында булунаркан, бӱӱк чалышмаклан аарады бени, булунӂа. 18Сааби версин она, ки о Гӱндӓ аӂыйаннык булсун Саабидӓн, зерӓ некадар о бана измет етти Ефес касабасында, сӓн чок ии билерсин.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/2Tim\/1","date":"2017-09-26T00:26:56Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818693866.86\/warc\/CC-MAIN-20170925235144-20170926015144-00345.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000092983,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.000009298324585}","num_words":1243,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":85216.9,"cluster_detection":1} +{"text":"1Бӓн, Иуда, Иисус Христозун чыраа, Иаковун кардашы, селӓм йоллээрым сизӓ, чаарылмышлара, ани Аллах Бобадан севилмиш хем Иисус Христоздан корунмуш. 2Аӂыйаннык, селемет хем севги сиздӓ зееделенсин. 3Севгили кардашлар! Макар ки чок хавездим йазмаа сизӓ бизим ӂӱмлӓ куртулмамыз ичин, лӓӓзым олду йазайым бир насаат чалышкан оласыныз инан ичин, ани Аллахын айоз халкына верилди бир сыра херзамана. 4Зерӓ араныза сыйынды кими адамнар, ангылар евелдӓн ӂеза ичин сыраланмыш, аллахсызлар, ани Аллахын хайырыны чевирерлӓр тербеесизлӓӓ да атылэрлар бизим бириӂик Чорбаӂымыздан, Саабимиздӓн, Иисус Христоздан. 5Макар ки буну билерсиниз, бӓн истеерим аклыныза гетирейим, ани Сааби Кенди халкыны Мысырдан куртардыктан сора, инансызлары телеф етти. 6Ангиллери, ани корумадылар кенди заабитликлерини да брактылар йашамак ерлерини, Сааби тутэр оннары каранныкта чӧзӱлмӓз синӂирлериннӓн бӱӱк даава гӱнӱ ичин. 7Содом, Гоморра хем долай касабалар да бу ангиллӓр гиби ороспулаа верилдилӓр сапыклык еттилӓр. Бу бетерӓ дивеч атешлӓн ӂезаланмыш олдулар, ки каланына да азар олсун. 8Буна бакмайарак, бу адамнар да хеп ӧлӓ чекили кенди дӱшлериндӓн, мындарлээрлар гӱӱделерини, саймээрлар Саабинин заабитлиини хем кӧтӱлеерлӓр метин оланнары. 9Ама архангил Михаил да, ачан, чекишип, денклешти диаволлан Моисейин ӧлӱсӱ ичин, кыйышмады кӧтӱ лафларлан ону кабаатландырсын, салт деди: «Сааби сени азарласын». 10Буннар са кӧтӱлеерлӓр, нейи аннамээрлар, хем о, не табеетчӓ билерлӓр акылсыз хайваннар гиби, бу оннары кайбедер. 11Вай оннара, зерӓ гидерлӓр Каинын йолундан, казанч ичин чабук алданэрлар, ниӂӓ Валаам да Корей гиби калкынмакта кайбелерлӓр. 12Бӧлелери кара лекӓ олэрлар сизин севги софраларынызда. Сизиннӓн барабар конушэрлар, коркусуз кендилерини беслеерлӓр. Оннар, сусуз булутлар гиби, лӱзгердӓн есили. Оннар, ниӂӓ гӱзӱн фиданнар, ики керӓ ӧлмӱш – мейвасыз хем кӧктӓн чыкарылмыш. 13Ниӂӓ титси дениз далгалары кӧпӱрерлӓр, оннар да айып йаптыкларыны долайа саурэрлар. Оннар серсем йылдызлар гиби, ангыларыны дивеч зындан каранныы беклеер. 14Оннар ичин пророклук етти Енох, ани Адамдан единӂи евлат бойу, дейип: «Тӓ, Сааби гелер биннӓн айозларыннан барабар, 15ки даава йапсын хепсинӓ хем оннарын араларындан оннара, ким аллахсыз, хепсини кабаатлы булсун хепси аллахсыз ишлӓр ичин, ани йаптылар аллахсыз йашамакларында, хем бӱтӱн кескин лафлар ичин, ани Она каршы лафеттилӓр аллахсыз гӱнахкерлӓр». 16Бу мырылтыӂылар херзаман аалашэрлар да йашээрлар кенди беендиклеринӓ гӧрӓ. Аазлары шишкин лафлар сӧлеер. Кенди казанчлары ичин башкаларына йалтыкланэрлар. 17Ама сиз, севгили кардашлар, аклыныза гетирин о сӧзлери, не илердӓн сӧледилӓр бизим Сааби Иисус Христозун апостоллары. 18Оннар сизӓ дедилӓр, ани битки вакытта олаӂэк гӱлӱӂӱлӓр, ангылары кенди аллахсыз хамеллеринӓ гӧрӓ йашайаӂэклар. 19Буннар инсаны бӧлерлӓр, кенди табеетлеринӓ гӧрӓ йашээрлар, оннарда йок Айоз Дух. 20Ама сиз, севгили кардашлар, кендинизи каавилейин ен айоз инаныныз темелинин ӱстӱндӓ, дуа един Айоз Духлан, 21кендинизи коруйун Аллахын севгисиндӓ да беклейин бизим Сааби Иисус Христозун аӂыйанныыны, ани сизи гӧтӱрӓр дивеч йашамайа. 22Аӂыйын кимилерини, ани икилеерлӓр. 23Башкаларыны куртарын, атештӓн чыкарып. Таа башкаларыны коркуйлан аӂыйын, ииренип артык гӧлмеендӓн дӓ, ани гӱнахлы гӱӱдедӓн улашык. 24Она, Ким вар насыл сизи дӱшмектӓн корусун да Кенди метинниин ӧнӱнӓ кусурсуз бӱӱк севинмӓклӓн чыкарсын, 25Салт бириӂик \/аариф\/ Аллаха, Ани куртарды бизи Саабимиз Иисус Христозун араӂылыыннан, метинник хем ӱӱсеклик, кувет хем заабитлик олсун хер вакыттан ӧнӂӓ, шинди хем дивечтӓн дивеӂӓ. Амин. |'page'\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Jude\/1","date":"2017-09-24T18:15:33Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818690112.3\/warc\/CC-MAIN-20170924171658-20170924191658-00591.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000066757,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000066757202148}","num_words":2079,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.016,"special_characters_ratio":0.175,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":94844.8,"cluster_detection":1} +{"text":"1Озаман гӧрдӱм, дениздӓн чыкаркан, бир ӂанавар он буйнузлан хем еди кафайлан. Буйнузларында варды он корона хем кафаларында Аллахы кӧтӱлейӓн адлар. 2Ӂанавар, ани гӧрдӱм, барса бензӓрди. Онун баӂаклары айы баӂаклары гибийди, аазы са ниӂӓ аслан аазыйды. Дракон она кенди кудредини, чорбаӂылык скемнесини хем бӱӱк з��абитлии верди. 3Онун кафаларындан бири сансын йаралыйды да ӧлӱм атиминдейди, ама бу ӧлӱм йарасы алышты, да бӱтӱн дӱннӓ шашарак гитти ӂанаварын ардына. 4Оннар баш иилттилӓр дракона, зерӓ о заабитлик верди ӂанавара. Сора баш иилттилӓр ӂанавара, дейерӓк: «Ким ӂанавар гиби, ким ӂенк едӓбилир она каршы?» 5Верилди она бир ааз, ани сӧлӓрди шишкин сӧзлӓр хем кӧтӱ лафлар. Верилди заабитлик, ки кырк ики ай ишлесин. 6О аазыны ачты да башлады Аллахы кӧтӱлемӓӓ. Кӧтӱледи Онун адыны хем айоз чадырыны – гӧктӓ йашайаннары. 7Верилди изин, айозларлан ӂенк йапсын да енсесин оннары. Онун заабитлии олду хербир тамызлык, халк, дил хем миллет ӱстӱнӓ. 8Хепси йашайаннар ер ӱстӱндӓ она баш иилдеӂек, кимин адлары дӱннейин курулмасындан буазланмыш Кузунун йашамак кийадында диил йазылы. 9Кимин вар кулаа, ко ишитсин! 10Ким лӓӓзым есирлӓӓ гитсин, есирлӓӓ гидеӂек, ким лӓӓзым кылычлан ӧлдӱрӱлсӱн, кылычлан ӧлдӱрӱлеӂек. Бу халда Аллахын айоз халкы лӓӓзым олсун сабур хем инанч. 11Сора гӧрдӱм бир башка ӂанавар, ани чыкарды ер ичиндӓн. Онда варды ики буйнуз, бензӓр кузу буйнузларына, ама лафедӓрди дракон гиби. 12О ишлӓрди хеп о заабитликлӓн, ангысыннан илк ӂанавар да ишлӓрди, ки ер хем ердӓ йашайаннар баш иилтсиннӓр илк ӂанавара, ангысынын ӧлӱм йарасы алышты. 13Окадар бӱӱк нышаннар йапарды, ани атеш гӧктӓн ерӓ инсанын ӧнӱндӓ йаадырарды. 14Ердӓ йашайаннары алдадарды бу нышаннарлан, ани верили она йапсын ӂанаварын ӧнӱндӓ, да ердӓ йашайаннара сӧлӓрди, йапсыннар бир идол ӂанавар ичин, ангысы кылычтан йараланды, ама саа олду. 15Она изин верилди, ки ӂанаварын идолуна солук версин, ӂанаварын идолуну лафеттирсин хем сымарласын, ки ӧлдӱрӱлсӱн хепси, ким баш иилтмеер ӂанаварын идолуна. 16О йапарды, ани кӱчӱк-бӱӱк, зенгин-фукаара, сербест-чырак олсун, хепсинӓ дамга саа елинӓ йада аннысына койулсун, 17ки кимсей сатамасын хем аламасын бишей, кимдӓ йок бу дамга, ани ӂанаварын ады йада онун адынын сайысы. 18Бу халда лӓӓзым аарифлик. Кимин вар фикири, сайсын ӂанаварын сайысыны, зерӓ о – инсан сайысы. Онун сайысы: алты ӱз алтмыш алты.\nCopyrighted Material","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-39","url":"http:\/\/www.bible.is\/GAGIB1\/Rev\/13","date":"2017-09-23T15:26:54Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-39\/segments\/1505818689686.40\/warc\/CC-MAIN-20170923141947-20170923161947-00431.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000088215,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":3,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000088214874268}","num_words":1375,"character_repetition_ratio":0.052,"word_repetition_ratio":0.021,"special_characters_ratio":0.19,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":93506.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Бу йыл таманнанды 200 йыл попаз Георги Чакирин дуумасындан. Чакирлерин сойу бююк из бракты гагаузларын историясында хем културасында. Бу айледян чыкты еллидян зеедя попаз, диакон, даскалы, ююредиджи хем йазыджы. Елбетки, бизим борджумуз аклымызда тутмаа бу инсаннары, ким измет етти халкымыза, оннара хатыр гютмяя хем дуа етмяя оннарын джаннары ичин.\n1814 йылын Чичек айынын 23 (енийджя Хедерлез айынын 5), Хедерле�� гюнюндя Туна ётесиндян гелян попаз Захария хем карысы Елена Чакирлерин айлесиндя дууду бир чоджук, ангысынын адыны Георги койдулар. Кючюккян, о пек хаста бир ушакты, да хепси санарды, ани о ёледжек, ама Аллах башка тюрлю дюшюнярмиш.\nАчан Георги 5 йашындайды, гагаузлар Прут дересиня йакын олан Чадыр кююйюндян гечтиляр ени топраклара да ногай кююйюнюн ериндя Ени Чадыр. Чакирлерин сойу чекилер бир попаз айлесиндян Добруджадан. Прут долайында са гагаузлар конмушлар боярларын топракларына. Иван Балшын чок топраа варды, да о истярди гелян инсан ишлесин онун топрааны хем она таа харч да ёдесин. 1819 йылда Паскелледян сора гагаузлар попаз Захария Чакирлян барабар калктылар да гечтиляр ени топраклара – Буджаа.\nЕни ердя ерлештийнян, чифтчиляр дюздюляр аачтан бир клися. Захария Чакир кенди евиндя школа ачты. Бурада ююренди онун оолу Георги да, ангысы сора попаз олду. Ачан бобасы гечинди, Георги батюсу Иванын насаадына гёря, ангысы ишлярди Кишиневда дин консисториясында, башлады ююренмяя Кишиневда клися чалгысы уурунда.\n1833 йылын Касым айынын 3 (ескийджя) епархиал ёндерджилии койду Герги Чакири айоз Афанасинин адына Чадыр клисесиня даскалы. 1845 йылда диакон, сора да попаз койулду хеп о клисея.\nБоба Георгинин евиндя 10 киши варды, ама йашардылар фукаара. Кенди инсан фукаара йашарды, бу юзеря попаз да йокту насыл варлыклы олсун. Попаз да евдекилериннян\nбиля кырда ишлярди. Те насыл йазарды бобасы ичин онун оолу протоиерей Димитри Чакир: «Бобам ен чалышкан чифтчилерин бирийди да севярди ишлемяя… Кендиси йапарды хепси аар ишлери: сюрярди, екярди, казарды, ташыйарды, бичярди, харман дююйярди, – кысадан, ишлярди да, ийярди да инсаннан биля».\nЗенгин олмаса да, боба Георги ююретти оолларыны Кишинев дин семинариясында. Бююк оолу протоиерей Димитри булгар кююйюндя измет етти, кяямил насаатчыйды, йазды «Чакир сойунун хем сенселесинин биография историясыны». Икинджи оолу монах олду Айнорозда. Ючюнджю оолу, дядусунун адында Захария, попазлык етти Карамахмет кююйюндя, дёрдюнджю – Николай – Галилештя попазды.\nПопаз Георги Чакир чок чалышарды Аллахын евинин гёзелии ичин. Еер бишей ляязымса сатын алмаа клисея дейни, о илк верярди кенди парасындан. Онун зааметлериннян дюзюлдю таш клися да 1867 йылда айозланды. «Чадырлылар чок вакыт унутмайаджеклар, насыл дуйгулу дуа едярди… Бююк Джумаа сабаалыында, ачан окуйарды 12 евангелия, сык-сык дургунарды, зеря юряя далгаланарды хем сеси титирярди», – аклына гетирярди протоиерей Димитри Чакир.\nПопаз херкеря кенди инсанныннан барабарды. Колада гюню о гирярди хербир евя да кутларды Христосун дуумасыннан. Ама 1873 йылын Коладасы битки олду. Юшюдюп кендисини, о хасталанды. Бююк айын 12 (ескийджя) комка алды хысымы попаз Чакир Феодор оолу Георгинин елиндян да раатлыкта джан верди. Гёмюлдю кюю мезарлыында, ама бююня кадар онун мезары таа булунма��ы.\nВиктор КОПУШЧУ,\nГагаузиянын Билим-аараштырма меркезинин зааметчиси","id":"","dump":"CC-MAIN-2017-47","url":"https:\/\/kopuzsesi.wordpress.com\/2014\/08\/10\/%D0%BF%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B7-%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B8-%D1%87%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%80-%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8B%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B\/","date":"2017-11-23T23:56:36Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2017-47\/segments\/1510934807044.45\/warc\/CC-MAIN-20171123233821-20171124013821-00696.warc.gz","language":"gag","language_score":0.9831169844,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":4,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.9831169843673706}","num_words":1867,"character_repetition_ratio":0.04,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.983,"perplexity_score":95646.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Дуз барәдә инанҹлар вә дейимләр\nДейирлҽр:» Дүнйаны ҝөзҽллик хилас едҽҹҽк». Мҽн исҽ дейҽрдим дүнйаны сөз йашадаҹаг. Елҽ сөз ки, ҽсрлҽр-гҽринҽлҽр кечсҽ дҽ, о сөз һеч вахт солмайаг, тҽравҽтини итирмҽйҽҹҽк. Тарихдҽ олан ҽн мөһтҽшҽм галалар, абидҽлҽр дҽ заман кечдикҹҽ тҽдриҹҽн зҽдҽлҽнир, өз илкин ҝөркҽмини дҽйишир. Амма сөз галасы һеч вахт дағылмыр, учулмур, зҽдҽлҽнмир. Тарихин сҽһифҽлҽри чеврилдикҹҽ, сөзүн нуру даһа да артыр, ишығы даһа да чохалыр. Улу бабаларын, мүдрик нҽнҽлҽрин сөйлҽдиклҽри фикирлҽр, дҽйҽрли нҽсиһҽтлҽр бу ҝүн илҽ сҽслҽшир вҽ һҽмишҽ актуалдыр. Нҽ гҽдҽр дҽйҽрли фикирлҽр, нағыл вҽ байатылар, инанҹлар, һикмҽтлҽр нҽнҽлҽрин\nсинҽсиндҽ гара торпағын алтына ҝедиб…\nҺҽрдҽн мҽнҽ елҽ ҝҽлир ки, она ҝөрҽ бизим торпағымыз белҽ бҽрҽкҽтлидир, чүнки бу торпагда синҽсиндҽ сөз ҝөвһҽрлҽри ҝҽздирҽнлҽр уйуйур. Мүдриклҽрин дейимлҽриндҽн бир нечҽсинҽ нҽзҽр салаг:\nЛәтифә\nБөйүк Вҽтҽн мүһарибҽсинин гызғын вахтында бир Нахчыванлы мүһарибҽйҽ йола салынырды. О, шҽстлҽ гонум- гоншунун йанында дейир:\n-Һитлерин башыны мҽн Нахчывана ҝҽтирҽҹҽйҽм!\nҺҽмин инсаны йола салмаға ҝҽлҽнлҽрдҽн бири она бир торба дуз вериб дейир:\n-Ҝөтүр бу дузу, бура чатана кими йайын истисиндҽ кишинин башы гурдлайар, ону йахшы-йахшы дузлайарсан.\nМүдрик сөзү\nБелҽ рҽвайҽт едирлҽр ки, Ибраһим пейғҽмбҽр уҹа дағын башына чыхыб ҽллҽрини Аллаһын дҽрҝаһына ачыр вҽ дейир:\n-Ей Аллаһым, мҽнҽ өвлад вер, мҽн бүтүн дүнйайа еһсан верҽрҽм.\nОнун оғлу Исмайыл дүнйайа ҝҽлҽндҽ Пейғҽмбҽр йенҽ уҹа дағын башына галхыб, үзүнү ҝөйҽ тутуб дейир:\n— Ей алҽмлҽрин Рҽбби, шүкүрүмү гҽбул ет вҽ мҽнҽ еһсан етмҽк үчүн йол\nҝөстҽр.\nБу мҽгамда онун йанында дуз дағы пейда олур, Аллаһдан она вҽһй ҝҽлир ки, бу дузу дүнйайа йай, бу да сҽнин бүтүн дүнйайа еһсанын олсун. (Гоҹалардан ешитмишҽм)\nИнанҹлар\nЧох гҽдим дөврлҽрдҽн хөрҽйҽ дуз саланда, \"Дүнйадан көчҽнлҽрин еһсаны олсун!\"-дейҽрлҽр.\n***\nШирниййат биширҽндҽ дҽ һалаллыг үчүн о хҽмирҽ бир чимдик дуз ҽлавҽ едҽрлҽр.\n***\nҼт доғранан тахтанын үзҽринҽ чохлу дуз сҽпҽрлҽр ки, милчҽк вҽ башга һҽшҽратрар орайа гонмасын.\n***\nУшаг нараһат оланда, чох ағлайанда онун башына дуз һҽрлҽйиб оҹаға атарлар.\n***\nИнсанын бҽдҽниндҽ ҽзилҽн амма, ган чыхмайан йерҽ дузлу су илҽ мҽлһҽм гойарлар.\n***\nГадынын биширдийи хөрҽйин дады, лҽззҽти олмайанда дейҽр ки, онун ҽлинин дузу йохдур.\n***\nНөвруз байрамында ахыр чҽршҽнбҽ ҝеҹҽси субай гызлар дузли көкҽ йейиб, су ичмҽдҽн йатарлар. Онларын гисмҽтинҽ йазылан оғлан йухуда онлара су верҽр. *** Бир адама етибар етдийини билдирмҽк үчүн дейҽрлҽр:\"Филанкҽслҽ бир батман дуз йемичҽм.\"\n***\nБир инсанын көһнҽ дҽрдини йадына саланда дейҽр:\"Јарама дуз басма!\"\n***\nФолклорумузда Мҽликмҽммҽд нағылында ҽсҽрин гҽһрҽманы бармағыны кҽсиб йеринҽ дуз сҽпир ки, сҽһҽрҽ гҽдҽр ойаг гала билсин *** Дуз барҽдҽ бир фикир дҽ билдирим ки, евдҽн гоншуйа дуз верҽндҽ, ҝҽрҽк һеч олмаса 1 гҽпик пул аласан, дуз евин бҽрҽкҽтидир. *** Инҽк бала верҽндҽ, онун буламасындан гоншулара пай верҽндҽ, һҽмин булама олан касаны йуйуб, ичинҽ бир чимдик дуз гойурлар ки, һейванын сүдү бҽрҽкҽтли олсун.\nҜуларҽ Мунис, саирҽ-публисист","id":"","dump":"CC-MAIN-2019-26","url":"http:\/\/www.aqra.az\/ru\/%D0%B4%D1%83%D0%B7-%D0%B1%D0%B0%D1%80%D3%99%D0%B4%D3%99-%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D2%B9%D0%BB%D0%B0%D1%80-%D0%B2%D3%99-%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D0%B8%D0%BC%D0%BB%D3%99%D1%80\/","date":"2019-06-17T05:50:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-26\/segments\/1560627998376.42\/warc\/CC-MAIN-20190617043021-20190617065021-00345.warc.gz","language":"gag","language_score":0.7452583909,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":13,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.7452583909034729, \"azj_Cyrl_score\": 0.11145520210266113, \"tuk_Cyrl_score\": 0.07018588483333588, \"kum_Cyrl_score\": 0.012413089163601398}","num_words":1917,"character_repetition_ratio":0.032,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.189,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.711,"perplexity_score":106715.8,"cluster_detection":1} +{"text":"ФАЗА СЦРЯТИ – fязада йайылан щармоник (вя йа монохроматик) дальанын фазасынын верилмиш истигамятдя йердяйишмя сцряти. Яксяр щалларда верилмиш истигамят кими дальа вектору истигамяти гябул олунур вя мящз бу истигамятдя фаза сцрятиндян бящс едилир. Дальа вектору истигамятиндя йайылан монохроматик дальанын Ф.с. (υф), йа бу дальанын уз. (λ) вя тезлийиня ( ф ) эюря, йа да дальа ядяди (к=2π\/λ) вя буъаг сцрятиня (ω=2πф ) эюря ашаьыдакы дцстурларла тяйин едилир:\nυф = фλ = ω\/к.\nФ.с. анлайышы еля мцщитляря аид едилир ки, орада йайылан щармоник дальа юз формасыны дяйишмясин. Хятти мцщитлярдя бу шярт щямишя юдянилир. Яэяр Ф.с. тезликдян (дальа уз. -ндан) асылы оларса, бу щалда мцщит дахилиндя сцрятин дисперсийасындан данышылыр. Дисперсийа олмадыгда, бцтцн дальалар формасыны дяйишмядян ейни Ф.с. иля йайылыр. Дисперсийанын мювъуд олдуьу щалларда гейри-щармоник дальалар юз формасыны дяйишир вя бу заман ади Ф.с. анлайышы онлара тятбиг олуна билмир. Бу щалда груп сцряти вя дальа ъябщясинин йайылма сцряти анлайышларындан истифадя етмяк зяруряти йараныр. Интерференсийа тяърцбяляринин кюмяйиля, верилмиш тезлик цчцн дальа уз.-ну юлчмякля Ф.с.-ни експериментал олараг тяйин етмяк олар.","id":"","dump":"CC-MAIN-2019-30","url":"http:\/\/ensiklopediya.gov.az\/az\/terms\/20120\/cild\/20","date":"2019-07-16T01:00:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-30\/segments\/1563195524290.60\/warc\/CC-MAIN-20190715235156-20190716021156-00075.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3548261523,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":5,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3548261523246765, \"inh_Cyrl_score\": 0.13794271647930145, \"lez_Cyrl_score\": 0.061354607343673706, \"tuk_Cyrl_score\": 0.059484634548425674, \"kum_Cyrl_score\": 0.04821474477648735, \"crh_Cyrl_score\": 0.033500298857688904, \"koi_Cyrl_score\": 0.02826649881899357, \"kpv_Cyrl_score\": 0.024434059858322144, \"sah_Cyrl_score\": 0.023340437561273575, \"dng_Cyrl_score\": 0.022191042080521584, \"oss_Cyrl_score\": 0.019154811277985573, \"nog_Cyrl_score\": 0.018286876380443573, \"sgh_Cyrl_score\": 0.015773309394717216, \"tkr_Cyrl_score\": 0.015279264189302921, \"kbd_Cyrl_score\": 0.012981249950826168, \"krc_Cyrl_score\": 0.011742522940039635}","num_words":728,"character_repetition_ratio":0.066,"word_repetition_ratio":0.054,"special_characters_ratio":0.191,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.393,"perplexity_score":93181.5,"cluster_detection":1} +{"text":"АРК-Е-СЕНÁН (Аръ-ет-Сенанс) – Франсанын ш.-индя гясябя. 1775–79 иллярдя мемар К.Н. Ледунун лайищяси ясасында крал дуз карханаларынын йахынлыьында салынмышдыр. А.-е-С. Франсада Маарифчилик дюврц утопик идейаларынын щяйата кечирилмясиндя илк тяшяббцслярдян бири иди. Шо (йахынлыгдакы мешянин адындан) идеал сянайе шящяринин юзяйи кими нязярдя тутулмушду. Дуз карханалары директорунун еви, сцтунлары габарыг сятщли дашлардан щюрцлмцш нящянэ Тоскана ордерли портик вя йарымдаиря цзря йерляшян фабрик биналары (монументал ансамблын бир щиссяси) инша едилмишди. Тикилилярин бязяксиз сярт стереометрик формаларында архаика дюврц йунан мемарлыьынын вя Ъ.Б.Пиранезинин тясири щисс олунур. Леду Шо ш. цчцн йашайыш евляринин, иътимаи тяйинатлы биналарын да лайищясини чякмишди: Бирлик (йахуд Гардашлыг Еви), Пасифер (Барышыг Еви), Панаретеон (Хейирхащлыглар Еви), щамамлар, щябсхана, биржа вя с. А.-е-С. Цмумдцнйа ирси сийащысына дахил едилмишдир.","id":"","dump":"CC-MAIN-2019-39","url":"http:\/\/ensiklopediya.gov.az\/az\/terms\/1177\/cild\/14","date":"2019-09-17T15:47:13Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2019-39\/segments\/1568514573080.8\/warc\/CC-MAIN-20190917141045-20190917163045-00187.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5150489211,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5150489211082458, \"tuk_Cyrl_score\": 0.10434526205062866, \"kum_Cyrl_score\": 0.05062917619943619, \"krc_Cyrl_score\": 0.03730139881372452, \"kir_Cyrl_score\": 0.034209951758384705, \"sah_Cyrl_score\": 0.020617099478840828, \"crh_Cyrl_score\": 0.02032882533967495, \"dng_Cyrl_score\": 0.01994818076491356, \"tat_Cyrl_score\": 0.015934566035866737, \"lez_Cyrl_score\": 0.01581067591905594, \"oss_Cyrl_score\": 0.013276449404656887, \"nio_Cyrl_score\": 0.011471235193312168, \"udm_Cyrl_score\": 0.011117602698504925, \"tkr_Cyrl_score\": 0.01084013469517231, \"nog_Cyrl_score\": 0.010462373495101929}","num_words":568,"character_repetition_ratio":0.019,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.179,"stopwords_ratio":0.012,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.495,"perplexity_score":81134.6,"cluster_detection":1} +{"text":"Иллярин бириндя Имам Щясян(я) Мяккяйя пийада эедирди. Онун айаглары шишмишди. Щязрятин(я) нюкярляриндян бири деди: Яэяр дявяйя минсян, бу шишляр саьалар. Щязрят(я) гябул етмяйиб буйурду: Йолун ортасындакы мянзилдя43 истиращят етмяк цчцн дайанан заман сянин йанына зянъи бир киши эяляъяк. Онун йанында дярман вар. Ону аларсан. Нюкяр деди: атам, анам сяня фяда олсун! Гаршымызда бир мянзил йохдур ки, орада бир кяс олсун вя бу дярманы сатсын.\nИмам(я) буйурду: Бир аз иряли эедяк, ону эюряъяксян. Ики километр йол эетдикдян сонра, щямин зянъи киши мцшащидя олунду. Имам Щясян(я) юз нюкяриня буйурду: О кишинин йанына эет, бу дярманы ондан ал вя пулуну вер. Алыш-вериш гуртарандан сонра, зянъи киши деди: Бу дярманы ким цчцн истяйирся��?","id":"","dump":"CC-MAIN-2020-24","url":"http:\/\/netref.ru\/mcyallif-mcshyammyad-rza-yakbyari.html?page=5","date":"2020-05-31T09:59:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-24\/segments\/1590347413097.49\/warc\/CC-MAIN-20200531085047-20200531115047-00040.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3432662785,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3432662785053253, \"tuk_Cyrl_score\": 0.2162291556596756, \"crh_Cyrl_score\": 0.19030697643756866, \"dng_Cyrl_score\": 0.048821281641721725, \"lez_Cyrl_score\": 0.04814022034406662, \"nog_Cyrl_score\": 0.025910841301083565, \"eve_Cyrl_score\": 0.024426039308309555, \"kum_Cyrl_score\": 0.019486188888549805, \"sgh_Cyrl_score\": 0.014078461565077305}","num_words":447,"character_repetition_ratio":0.044,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.201,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.34,"perplexity_score":73477.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Ибращим ибни Сяид дейир: Мцщяммяд ибни Яли Ъавадын(я) йанында идим. Бир диши ат бизим йанымыздан кечди. Имам она бахыб буйурду: Бу ахшам бу диши ат бир диши бала доьаъагдыр, алнында вя сифятиндя бир аьлыг вардыр.\nИмамдан иъазя алыб эетдим. О атын сащиби иля сющбят едирдик. Ахшам олду. О ат Имам буйурдуьу кими бир диши бала дцнйайа эятирди. Имам Дедийи сифятлярин щамысы онда вар иди.\nИмамын йанына эялдим. Имам буйурду: Ей Ибращим ибни Сяид! Дцнян дедикляримдян шцбщялянирдин? Сянин евиндя олан гадын щамилядир. Бир оьлан ювлады дцнйайа эятиряъякдир. Бир эюзцдя эюрмяйяъякдир.\nИбращим дейир: Анд олсун Аллаща щяйат йолдашым бир ушаг дцнйайа эятирди, бир эюзц дя кор иди.135","id":"","dump":"CC-MAIN-2020-24","url":"http:\/\/netref.ru\/mcyallif-mcshyammyad-rza-yakbyari.html?page=15","date":"2020-05-30T13:58:24Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-24\/segments\/1590347409337.38\/warc\/CC-MAIN-20200530133926-20200530163926-00305.warc.gz","language":"gag","language_score":0.7440109253,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.7440109252929688, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08394069969654083, \"crh_Cyrl_score\": 0.05877397581934929, \"lez_Cyrl_score\": 0.022439543157815933, \"kum_Cyrl_score\": 0.01987692527472973, \"dng_Cyrl_score\": 0.016971932724118233, \"nog_Cyrl_score\": 0.010532225482165813}","num_words":411,"character_repetition_ratio":0.083,"word_repetition_ratio":0.032,"special_characters_ratio":0.193,"stopwords_ratio":0.01,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.761,"perplexity_score":80036.4,"cluster_detection":1} +{"text":"Библийа ушаклара дейни\nБиблийайы чевирӓн Институт\nМосква\n2010\nБИБЛИЙА УШАКЛАРА ДЕЙНИ\nБиблийадан ресимни аннатмаклар чевирили гагауз дилинӓ\nХазырлайаннар: Борислав Арапович хем Вера Маттелмӓки\nРедколегийа: М. Васильева, А. Десницкий, Е. Калинина, Н. Манзиенко (баш редактор), А. Сучилина\nЧевириӂи: Петри Чеботар\nРедактор: Иванна Банкова\nТеологийа редактору: Виталий Войнов\nБу кийат хазирланды ен илкин оннар ичин, ким хенез башлээр танышмаа Айозлу Йазыйлан.\nISBN 978-5-93943-160-6\nДӱшӱнмеклӓр ичин:\nemail@example.com\n© Институт перевода Библии, Москва, 2010\nИлӱстрацийалари кулланмак ичин изин алынди\n© Standard Publishing\nӦНСӦЗ\nПаалы окуйуӂулар!\nСизин ӧнӱнӱздӓ – гагауз дилинӓ чевирили Библийа ушаклара дейни. 1983 йылда чыкты бу кийадын илк басымы рус дилиндӓ. Ондан сора о чевирилди 35 дилӓ хем типарланды топтан 8 милиона йакын тиражлан.\nИлкин Библийа ушаклара дейни хазырландыйды кӱчӱк окуйуӂулар ичин. Ама, ачан белли олду, ани бу кийады дайма окуйэрлар бӱӱк инсаннар да, 1990 йылдан беери бу кийат башлады чыкмаа еклентилериннӓн, аники генишленсин окуйуӂуларын сайысы. Ачан кийат хазырланарды Христозун Дуумасынын 2000-ӂи йыл дӧнӱмӱнӓ рус дилиндӓ, бӱтӱн текст дӱзелдилди. О ениленмиш Библийа ушаклара дейни койулду гагаузчайа бу чевиринин темелинӓ.\nБиблийа аннатмаларына гечеӂейкӓн, илкин сӧлейелим биркач лаф, не о Библийа. Она чок керӓ деерлӓр Кийатларын кийады. Нечин?\nБиринӂи себеп, Библийа – диил сырадан бир кийат. О – Аллахын Сӧзӱ инсаннара, да онуштан Библийайа деерлӓр Айозлу Йазы. Ама бӧлӓ бир ад нышаннамээр, ки инсан пай алмамыш Библийанын йазылмасында. Ону йазмышлар Айоз Духлан долу пророклар, псалмаӂылар, апостоллар... Да шинди онун сайфаларындан биз ишидериз диил саде Аллахын Ачыкламасыны, ама о инсаннарын дири сеслерини, ким бу ачыкламайы каблетмиш, корумуш хем бизӓ етиштирмис. Библийада йок хазыр ӂуваплар хербир соруша, ама онда вар темел фикирлӓр Аллахын хем инсанын арасында илишкилӓр ичин, насыл Аллахтан сапан инсан вар насыл генӓ дӧнсӱн Аллахлан илишкийӓ.\nИкинӂи себеп, Библийа бӱтӱн дӱннедӓ ен чок окунан хем чевирилӓн кийаттыр. Ачан чыкты типар машинасы, онда илк басылан кийат олду Библийа. Бӱӱн дӱннейин саде ен узак кӧшелериндӓ вар насыл булмаа инсаннары, ангылары бишей ишитмемишлӓр бу кийат ичин. Библийа йада онун кими кысымнары чевирили пек чок диллерӓ. Христианнар гӧрерлӓр Библийада кенди инан сызынтысыны хем йашамак куралларыны. Диндӓн узак инсаннар да дайма данышэрлар Библийа сӱжетлеринӓ хем сӱретлеринӓ. Хербир музейдӓ биз разгелериз картиналара хем скулптуралара Библийадакы темалара гӧрӓ, ангыларында гӧстерили Авраам, Давид, Марийа-Кыз, Христос. Библийанын сайфаларындан тӱрлӱ диллерӓ гирдилӓр чок лафлар хем демеклӓр, ниӂӓ дейелим, «Нойун гемиси», «гӧммӓ талантыны ер ичинӓ», «сев йанындакы инсаны».\nХем ӱчӱнӂӱ себеп, Кийатларын кийады – Библийа – герчектӓн топлу чок кийаттан, ангылары йазылмыш башка-башка вакытларда. Библийа бӧлӱнер ики пайа: Ески Бааланты хем Ени Бааланты. Ески Баалантынын кийатлары йазылмышлар Христозун Дуумасындан чок илери евелки чыфыт дилиндӓ хем бир пайы арамей дилиндӓ. Ески Баалантыдакы аннатмак башлээр чак дӱннӓ курулмасындан хем ачыклээр, насыл Аллах курмуш дӱннейи хем йаратмыш инсаны, насыл инсан атылмыш Аллахтан да хесапламыш йашамаа Онсуз. Ама Аллах айырмамыш инсаны кенди севгисиндӓн хем бакымындан. О херзаман ӂувап едӓрмиш оннара, ким данышармыш Она. Дӱннейин хепси халкларындан О сечмиш бир халк, Израил, да йапмыш онуннан Бааланты (сайылэр, аннашма). Аллахын сечмӓ халкын историйасы Ески Баалантынын баш темасыдыр.\nЕски Баалантыйа гирерлӓр тӱрлӱ кийатлар. Бирилери аннадэрлар Израилин историйасы ичин, онун ӧндерӂилери хем пророклары ичин, башка халклар ичин хем евелки заманда олан бӱӱк ишлӓр ичин. Буннара деерлӓр историйа кийатлары. Ӧбӱр кийатларда, ангыларына денилер пророклук кийатлары, пророклар кызгын лафларлан урэрлар инсаннарын ӱзӱнӓ дооруйу, чаарэрлар халкы, атылмасын кенди Аллахындан, хем сӧлеерлӓр, не ишлӓр олаӂэклар гелеӂек вакытларда. Ески Баалантыда вар поэтикалы кийатлар да, дейелим, Псалтыр – тӱркӱ чалмак хем дуа кийады; вар кийатлар, ангыларын сайфалары етиштирдилӓр бизӓ евелки аарифлерин сӧледиклерини (дейелим, Пилдалар).\nЕски Баалантыйы йазмышлар биркач ӱз йыл ичиндӓ тӱрлӱ авторлар, да онуштан онун кийатлары кимикерӓ бензӓмеерлӓр бири-биринӓ. Ама оннары хепсини баалээр бир фикир: Аллах хич бирзаман бракмээр инсаны, еер инсан атылмарса Аллахтан.\nЕни Бааланты йазылмыш евелки урум дилиндӓ Христозун Дуумасындан сора I-ӂи асирин икинӂи пайында. О аннадэр о ишлӓр ичин, ангылары йокмуш олдуу не озамана кадар, не ондан сора: Иисус Христозун, Аллахын Оолунун, йашамасы, ӧлӱмӱ хем дирилмеси ичин, Онун курдуу Клисенин илк адымнары ичин. Бу олмушларын ӧзӱнӱ биркач лафлан ачыклады евангелист Иоан: «Бӧлӓ Аллах севди дӱннейи, ани верди Кенди Бириӂик Оолуну, ки херкези, ким Она инанэр, ӧлмесин, ама йашасын дивеч» (Иоан 3:16).\nБунун ичин хабер хакына Ии хаберди, урумӂа сӧленер «Евангелийа». Кӓр бӧлӓ денилер Ени Баалантынын илк дӧрт кийадына – оннар бӱтӱн дӱннейин христианнары ичин ен паалы кийатлар, нечин дейни оннар аннадэрлар Иисус Христозун ердӓ йашамасы ичин, ачыклээрлар Онун ишлерини хем ӱӱретмесини. О кийатлары йазмышлар евангелистлӓр Матфей, Марк, Лука хем Иоан. Бу кийатлардан сора гидӓн Апостолларын йаптыкларыны йазмыш евангелист Лука. О аннадэр илк христианнар ичин хем насыл оннар тӱрлӱ касабаларда хем падишахлыкларда Христоза инанманын тоомнарыны екӓрмишлӓр, йарадарак бӱтӱн дӱннейин Клисесини.\nЕни Баалантыйа таа гирерлӓр апостол Павлинин хем кими башка апостолларын (сайылэр, Иисус Христозун ӱӱрениӂилерин, ангыларыны О йоллады Ии Хабери насаат етмӓӓ) илк христианнара йолланылма кийатлары. Оннарда булунэр дин насаатлары хем сӧленер, насыл лӓӓзым йашасын христиан. Бӱӱн дӓ, ачан гечти май ики бин йыл, бу кийатлар ескимедилӓр хем вар насыл ӱӱретсиннӓр шиндики инсаннары чок ишлерӓ.\nЕни Баалантынын битки кийады, Иоанын Ачыкламасы (урумӂа «Апокалипсис»), – бир пророклук кийады. О аннадэр битки вакытлар ичин, историйанын биткиси ичин. Бу кийат долу умутлан: несой да белалар гелмесӓн инсаннарын башына, бир керӓ оннар битеӂеклӓр. Бу дӱннӓ кайбелеӂек, онун еринӓ гелеӂек таа ии хем дивеч дӱннӓ, ангысына Библийада денилер «ени гӧк хем ени ер» (Ачыкламак 21:1).\nБизим кийадымыза Библийа ушаклара дейни гирдилӓр Библийа текстлериндӓн аннатмалар хем доорудан цитаталар. Айозлу Йазынын текстлеринӓ баалы ачыкламалар верили хербир бӧлӱмӱн биткисиндӓ йада скобкаларда. Кийадын чекетмесиндӓ вар сӧзлӱк, нередӓ ачыкланэр лафлар, ангылар сиирек кулланылэрлар бӱӱнкӱ гагаузчада.\nБу кийады хазырлайаннарын ӧнӱндӓ дурарды зор сорулар. Ангы бӧлӱмнери айырмаа Библийадан? Нейи кысалтмаа, нейи вермӓӓ окуйуӂулара бӱтӱннӓ? Некадар уйгун ӂуваплар биз булабилдик бу сорулара – окуйуӂулар кантарласын. Ӧлӓ дӓ, бӧлӓ дӓ бу кийада гирди бӱтӱн Библийадакы зенгинниклерин кӱчӱӂӱк бир пайы. Умут едериз, ки гагауз дилиндӓ Библийа ушаклара дейни олаӂэк чойуна илк адым Аллахын Сӧзӱнӓ гӧтӱрӓн йолда – о йолда, ангысынӂа вар насыл гитмӓӓ ӧмӱр бойу.\nБИБЛИЙАЙЫ ЧЕВИРӒН ИНСТИТУДУН ЗААМЕТЧИЛЕРИ","id":"","dump":"CC-MAIN-2020-45","url":"https:\/\/ibt.org.ru\/ru\/text?m=GGZCCB&l=%D0%91%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%B0+%D1%83%D1%88%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B0+%D0%B4%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D0%B8%2F%D3%A6%D0%9D%D0%A1%D3%A6%D0%97&g=0","date":"2020-10-21T10:06:48Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2020-45\/segments\/1603107876307.21\/warc\/CC-MAIN-20201021093214-20201021123214-00593.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000040531,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000040531158447}","num_words":3992,"character_repetition_ratio":0.048,"word_repetition_ratio":0.02,"special_characters_ratio":0.174,"stopwords_ratio":0.008,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":99240.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Авесоме Семалт СЕО Типс\nСосиал медиа платформларı, сиркетлерин урун ве хизметлерини пазарламасı ицин мукеммел фıрсатлар сунар. Фацебоок, дуниаиа ацан иени платформлардан биридир. Инстаграм, Фацебоок је намењен друштвеним мрежама аланıнда олдуг гиби сатıн алıндı. Фацебоок аирıца Снапцхат'ı 3 миља долар карсıлıгıнда сатıн алмак ицин бир теклифте булунду анцак теклиф, куруцу Еван Спиегел тарафıндан реддедилди.\nБунун бир сонуцу оларак, Инстаграм'ıн Оикулер Феатуре сурумуну баслатма карарı. Ана платформа бири, Инстаграм има 500 милион актива кулланıцıсıна, Снапцхат'ıн 150 милион кулланıцıсıна сахип олмасı.\nСемалт'ин , Мустери Басарı Ионетициси Артем Абгиан, Инстаграм Хикаиелеринин и пазарламасıнда ве бу арацıн ен иии секилде насıл кулланıлабилецеги конусунда гуцлу бир арац халине гелдигини ацıклıиор\nБир урун иаратмак ицин иатıрıм иапıлан заман пара иле еситтир. Арабстıрма, Снапцхат'таки инсанларıн цогунун да Инстаграм'ı кулландıгıнı гостерииор. Бунунла бирликте, цогунун кисисел оларак аркадасларıила кисисел оларак паиласмак ицин кулланабилецеги бир платформу вар. Инстаграм кулланıцıларı, дигер тарафтан, илгилерини ве фикирлерини маркаила сорунсуз бир секилде еткилесиме гиребилир ве паиласабилир.\nДијитал пазарламацıлар ицин бунун анламı недир? Маркаларла еткилесимде булунмак и урунлери насıл тепки верецегини излемек и анализа етмек ицин Инстаграм'ı кулланабилирлер. Платформа је укључена, маркаларıн и пазарламацıнıн, китленин терцихлерини, не смете да се пријавите и да се пријавите на мрежу.\nИнстаграм Хикаиелери Нисанламаиı Артıрıр\nИнстаграм Оикулери озеллигини кулланарак, гунлук оларак китлеиле илетисим курабилирсиниз. Бу сурецте, кисилигинизи излеиицилерле паиласıп паиласацаксıнıз.\nМерцедес Бенз, Инстаграм ће вам дозволити да вам помогнемо да се пријавите. Више, Инстаграм Хикаиелерини кулланмаиа басладıкларıнда тааххудунде% 500 артıс каидедилди.\nХабер Каинагı Алгоритмасı'нда дегисиклик\nАко желите да преузмете алгоритам Фацебоок-а на Инстаграму, додајте још много садржаја. Иаиıнлар гунумузде тааххут дузеиинде листеленииор. Гецмисте, Инстаграм, хале беслемесинде неиин горунтуленецегини белирлемек ицин кулланıлıрдı\nБу иени алгоритмаиı, иаиıнланарак рекабетте оне гецмек ицин излеиицилеринизин ихтииацларıна цевап веререк кулланабилирсиниз. Иениден хедефлеме рекламларı, потансииел мустерилере пазардаки урун ве хизметлери политиц оларак хатıрлатıркен маркаларıн буиутулмесине деиардıмцı олуиор.\nГунде 5-20 Енстантане Хикаиеси Иазмаиа Цалıсıн\nСосиал медиа пазарламасıнда басарıнıн сıррı мустерилери иле сурекли илетисим сурдурмектир. 5-20 Инстаграм хикаиелерини иаиıнламак, китленин даима марканıзıн иаптıкларıна аиак уидурмасıнı саглаиацактıр. Хикаиелерин иалнıзца такипцилериниз тарафıндан дегил, аинı цıкарларı олан дигер кулланıцıлар тарафıндан горулецегини унутмаиıн.\nХаиата текрар донменизе ярдымцı олмак ицин гунлук оларак бир график тасарммцıсı тутмаиı дусунун. Аирıца диккат цекици видео видео веселите се бир араиа гелмек ицин Пхотосхоп'у ве дигер дузенлеме ве тасарıм арацларıнı кулланабилирсиниз. Њен иаиıнıн обележава киисхилигине уигун олдугундан емин олун.","id":"","dump":"CC-MAIN-2021-25","url":"http:\/\/sr.webkitadverts.com\/","date":"2021-06-19T18:43:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-25\/segments\/1623487649688.44\/warc\/CC-MAIN-20210619172612-20210619202612-00093.warc.gz","language":"gag","language_score":0.6087738872,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":6,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.6087738871574402, \"srp_Cyrl_score\": 0.05653512850403786, \"tuk_Cyrl_score\": 0.051781728863716125, \"crh_Cyrl_score\": 0.05165691673755646, \"qve_Latn_score\": 0.03923564404249191, \"uzn_Cyrl_score\": 0.012536118738353252, \"kum_Cyrl_score\": 0.01187749020755291, \"sgh_Cyrl_score\": 0.010608444921672344, \"lez_Cyrl_score\": 0.010564789175987244}","num_words":1710,"character_repetition_ratio":0.056,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.182,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.668,"perplexity_score":83249.5,"cluster_detection":1} +{"text":"МУСИГИШЦНАСЛЫГ\nНИЙАЗИ ВЯ ТЦРКИЙЯ МУСИГИ МЯДЯНИЙЙЯТИ\nСурайа АЬАЙЕВА\nИСТОРИЯ С ПРОДОЛЖЕНИЕМ\nНиязи и Нури бей Сеидзаде-Сарьял\nМЦАСИР АЗЯРБАЙЖАН МУСИГИСИНДЯ ЙЕНИ ТЯМАЙЦЛЛЯРИН ЯКСИ\nКямаля ЯЛЯСЭЯРЛИ\nГ.ГАРАЙЕВИН БИРИНЖИ СИМФОНИЙАСЫ ВЯ С.ПРОКОФЙЕВИН ИКИНЖИ СИМФОНИЙАСЫ: ЙАРАДЫЖЫЛЫГ \"ДИАЛОГУ\" ПРОБЛЕМИНЯ ДАИР\nЛаля КАЗЫМОВА\n«СEВИЛ» ОПЕРАСЫНЫН ЪАНР ВЯ ЦСЛУБУ ЩАГГЫНДА\nИнара МЯЩЯРРЯМОВА\nГЯЩРЯМАНЛЫГ ЕПОСУНУН ТЯШЯККЦЛ ДЮВРЦНЦН АРАШДЫРЫЛМАСЫНЫН СИНЕРЭЕТИК АСПЕКТЛЯРИ\nКамиля ДАДАШ-ЗАДЯ\n\n\nДр. Профессор Нури Сарйал (Сейидзаде)\nНИЙАЗИ\nНийази бей ве Щажер щанымла 1965 йылында, Анкара'да Чайкофски'нин Мача Кызы Операсыны сащнейе коймак ве йюнетмек цзере эелишинде таныштык. Танышмамызла бирликте бцйцк бир достлук башламыш олду. Бераберинде тенор Лцтфийар Иманов'у да эетирмишти, Щерманн ролцнц сеслендирежекти. Эала эежесинден сонра Нийази бейлерин калдыьы еве эитмиш, Щажер щанымын щазырладыьы леззетли йемеклери йемиштик.\nМача Кызы Операсы'на ен аз цч сефер эиттик. Бир кересинде, операйы йюнетиркен ш��клини чекмеми рижа етти. Операйа ара верилдиьинде алт каттаки маестро одасына эиттим: Оркестрада чаланлар эелмиш, онлара сазларыны даща ийи чалмалары ичин юьцтлер вериркен, щепси кулак кесилмиш ону динлийорду. Икинжи кысым башладыьында бен биринжи кеманлар арасына конан бир искелейе отурарак, фотоьраф макинемле ресмини чекийордум.\nБир сеферинде Нийази ве Лцтфийар'ы Орта Доьу Цниверситеси'не эютцрмцштцм. Етрафы эездиктен сонра, бирликте йцксек бир бинанын цст катындан чам орманы ичиндеки биналара бакты, чок дуйэуланмышты. \"Тцрк'цн дцшманлары бу бцйцк есери эюрцнже кысканжындан юлцр\" дедиьини щатырлыйорум.\nЕвимизде, \"Нийази Такизаде Зцлфикароьлу Щажыбейли\" шерефине акшам йемеьи вермиштик, унутумаз бир эеже олду. Цниверситемизден Ректюр ве Деканлар, даветлийди. Айрыжа Ащмет Аднан Сайэун, Улви Жемал Еркин, Щасан Ферит Алнар ве Нежил Казым Аксес де даветлийди. Бир ара, Нийази'нин йюнеттиьи \"Кюроьлу\" Операсы плаьыны мцзик сетимден чалмайа башламыштым. Там Кюроьлу'нун арйасы башладыьында, Лцтфийар мцзик сетини дурдурду ве жанлы оларак арйайы сюйледи. Пенжерелерин жамлары титрийорду! Мущтешем бир эеже олду.\nБу весилейле Ащмет Аднан Сайэун аилесийле арамызда бир достлук башлады. Аднан бей бени щер заман Нийази'нин йакын акрабасы оларак билди. О да бир Кюроьлу операсы бестелемишти. Нийази'нин \"чок эцзел ама кимсе дюрт саат опера динлемез\" дедиьини ве Аднан бейин кысалтмалар йаптыьыны щатырлыйорум.\nИстанбул'да булундуьум бир сырада, Нийази оркестрайы чалыштырыйорду. Бир колтуьа отуруп динледим, Аднан Сайэун'ун Кюроьлу операсынын мцзиьи де шащане иди. Есер щер неденсе (санырым оркестра чукурунун кцчцк олмасы неденийле\" Ататцрк Кцлтцр Сарайы йерине, Ачык Щава Тийатросу'нда сащнеленди. Цстцмцзден эечен учакларын, сокаклардан эечен отомобиллерин сеси щершейи бербат етти. Чок мерак едийорум, бу есер шимди нереде, неден сащнеленмийор?\nБашка бир эелишинде Нийази Верди'нин Аида Опрерасы'ны йюнетти, Лцтфийар эене баш ролде, Радамес'и сеслендирди. Заман чабук эечти, Нийази ве Щажер щанымы Анкара'да йолжу едеркен, Нийази бана сарылды ве \"Аллащ дцшманынын юнцнде башыны юнцне еьмесин!\" демишти.\n1979 йылында, Алманйа'дан алдыьым чок эцзел теклифлери реддемедемиш, Щазиран сону итибары иле Орта Доьу Текник Цниверситеси ректюрлцьцнден истифа етмиштим. Анжак бени бу теклифтен даща чок севиндирен, Азербайжан Академилери Башканы Академик (Проф. Др.) Щасан Абдуллайев тарафындан Азербайжан'а давет едилмем олду. Алманйа'йа эитнеден юнже бу давети кабул едип Азербайжана эитмейе карар вердим. Академик Абдуллайев'ле даща юнже танышмамыштым, анлашылан бу давети щазырлайан Нийази иди.\nМайыс айы башында, йаныма ректюр йардымжысы аркадашым Орщан Курал'ы да аларак йола чыктык. Аерофлот учаьы иле Анкара - Истанбул цзеринден Москова'йа учтук. Щава мейданында бизи Сийавуш ады��да эенч бир асистан каршылады. Бизе бир де отомобил ве шофюр тащсис едилмишти. Йабанжы цниверсите щожаларына тащсис едилмиш бир отеле эютцрцлдцк. Дакика эечмеди Нийази Бакц'ден арады, \"щош эелдиниз\" деди. Цч эцн Москова'йы эездирдилер. Болшой Тийатросу'нда йер калмадыьы ичин чок юзцр диледилер, онун йерине Кремлин ичиндеки опера бинасында, шимди щатырлайамадыьым бир опера сейреттик.\nБакц щава мейданына индиьимизде чок щейежанланмыштым; нищайет доьдуьум шещири, белки де доьдуьум еви, одайы эюрежектим. Учактан индик, мердивенин ужунда Нийази бизи беклийорду, бирбиримизе сарылдык. Москова Отели'нде бана цч одалы бир сцит щазырланмышты;ортадаки салонун пенжересинден бакынжа Бакц бцтцн эцзеллиьи иле юнцмдейди. Орщан аркадашыма битишик ода верилмишти.\nЭелдиьимизин илк эцнц, сайын Щ. Абдуллайев'и Азербайжан Академилери бинасындаки чалышма одасында зийарете эиттик. Кендисине \"Тцркийе\" китабыны щедийе еттим. Ичи Тцркийе'йе аит ресимлерле долу олан китабы алан Абдуллайев щейежанла \"Тцркийем\" дийерек, коллары арасына алып эюьсцне бастырды.\nЙанымыза, не йазык ки адларыны щатырлайамадыьым ики мищмандар верилмишти. Илк оларак Балащански трен истасйонуна чок йакын олан, доьдуьум еви, Атамын вердиьи адрес ве крокиден, щемен булдук ве аркасындан Азербайжан'ы эезмейе башладык. Учакла, отомобилле Шеки, Шамащы ве даща бирчок йери эездик, Кафкас даьларынын эцзеллиьине щайран олдук.\nДюнме вакти эелмишти. Нийази, отел одамдаки салонда бир веда йемеьи проэрамламышты. Йемеье давет едиленлер, Щасан Абдуллайев, Решит Бещбутов, Азад Шерифов ве адларыны щатырлайамадыкларымла бирликте секиз киши олмуштук. Ертеси сабащ, щава мейданына эиттик ве Нийази иле ведалаштык... Не йазык ки бу сон ведалашмамыз...","id":"","dump":"CC-MAIN-2021-49","url":"http:\/\/musigi-dunya.az\/new\/read_magazine.asp?id=1485&page=2","date":"2021-12-03T01:51:18Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-49\/segments\/1637964362571.17\/warc\/CC-MAIN-20211203000401-20211203030401-00090.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3791261315,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3791261315345764, \"tuk_Cyrl_score\": 0.32936662435531616, \"crh_Cyrl_score\": 0.1792636662721634, \"kir_Cyrl_score\": 0.01989765092730522, \"nog_Cyrl_score\": 0.01709672063589096, \"kum_Cyrl_score\": 0.015733400359749794, \"krc_Cyrl_score\": 0.014255142770707607}","num_words":3163,"character_repetition_ratio":0.033,"word_repetition_ratio":0.01,"special_characters_ratio":0.166,"stopwords_ratio":0.013,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.496,"perplexity_score":88608.1,"cluster_detection":1} +{"text":"БИЧЛАМÁР – инэилис дили ясасында йаранмыш пиъин дилляриндян бири. 19 ясрин яввялляриндян Океанийанын сащилйаны р-нларында йайылмышдыр. Авропанын балинаовлайан вя тиъарят эямиляринин командасы иля йерли ящали арасында цнсиййят васитяси кими мейдана эялмишдир. \"Б.\" сюзц мцбадиля тиъаряти обйектляриндян бири олан гурудулмуш трепангын франсызъа адындан (beche-de-mer) эютцрцлмцшдцр. 19 ясрин орталарында Микронезийа вя Полинезийада, демяк олар ки, истифадядян чыхмышды. Лакин хцсусиля 1864–67 иллярдян Йени Щибрид, Соломон а-ры вя бир сыра башга р-нларын аб��риэенляри Квинсленд (Австралийа), Фиъи, Йени Каледонийа вя Само а-рында тяшкил олунмуш плантасийаларда ишлямяк цчцн ъялб олундугдан сонра Меланезийада истифадяси интенсивляшмишдир. 1885 илдян сонра Самоа плантасийаларына ишчи гцввяси йалныз Бисмарк архипелагындан эятирилирди; Б.-ын йерли нювляриндян бириня ток-писин креол дили аиддир. Квинсленддя йайылмыш Б. варианты ясасында мцасир бислама вя Соломон адалары пиъини дилляри йаранмышдыр. 20 ясрдя Б. тамамиля истифадядян чыхмышдыр.\nЯд.: Беликов В.И. Пиджины и креоль -\nские языки Океании: Со цио линг вистический\nочерк. М., 1998.","id":"","dump":"CC-MAIN-2021-49","url":"http:\/\/ensiklopediya.gov.az\/az\/terms\/489\/cild\/16","date":"2021-12-02T06:06:05Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2021-49\/segments\/1637964361169.72\/warc\/CC-MAIN-20211202054457-20211202084457-00198.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3121858239,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3121858239173889, \"tuk_Cyrl_score\": 0.23048506677150726, \"crh_Cyrl_score\": 0.12915688753128052, \"lez_Cyrl_score\": 0.037510327994823456, \"kum_Cyrl_score\": 0.03621247783303261, \"nog_Cyrl_score\": 0.023524150252342224, \"tat_Cyrl_score\": 0.022947700694203377, \"mrj_Cyrl_score\": 0.012322399765253067, \"udm_Cyrl_score\": 0.011498738080263138, \"inh_Cyrl_score\": 0.01111750677227974, \"dng_Cyrl_score\": 0.010931151919066906}","num_words":660,"character_repetition_ratio":0.051,"word_repetition_ratio":0.022,"special_characters_ratio":0.182,"stopwords_ratio":0.017,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.313,"perplexity_score":85113.9,"cluster_detection":1} +{"text":"Хепатобилиар Церрахиси Меркези\nХасталарıн тедависи ицин Хепатобилиар церрахи меркези терцих едилебилир. Узманлар герекли тедави асамаларıнı тамамлар.\nХепато панкреато билииер церрахиси иле тедави едилен хасталарда, сурец ен иии секилде такип едилир. Бу секлиде герцеклесецек олан тедавиде сафра кесеси, карацигер, панкреас хасталıкларı иер алмактадıр. Генел анламда кансерлери цидди боиунца олдугундан, хıзлı сеиредер ве техликелидир.\nХепатобилиар Тедави Ионтемлери\nФарклı тедави ионтемлери иле онлем алıнмасı, хасталıгıн тедависи сагланабилир. Бунун ицин церрах, радиолог,, тıбби онколог, гастроентерелог, паталог гиби узманлар професионел секилде харекет едер. Екип оларак професионел ве цок аланлı бир бакıс ацıсı иле тедави уигуланıр. Тедависи иапıлан кансерлерде, органıн тумунун иа да бир кıсмıнıн алıнмасı соз конусу олабилир. Оперативни, роботски, лапароскопи дахил олмак узере сецилмис олгулар ицин минимал инвазив уигуламалар иле ионтемлер герцеклесир. Амелииатıн дıсıнда радиотерапи и кемотерапи де уигуланабилир. Узманлар карар веререк, ен иии секилде тедавиии герцеклестирецектир.\nХепатобилиар Церахиси Недир?\nСаглıк сорунларıнда уигуланан бир ионтемдир. Саглıк сорунларı исе панкреас, сафра кесеси, сафра каналларıнда горулен проблемлердир. Бу дурумда уигулама ен иии секилде иапıлıр. Тедавилерин бутуну ицин хепатобилииер церрахи денир. Церрахинин тедави еттиги баслıца сорунлар исе сафра кесеси, панкреас иолу кансери, саркомлар оларак ацıкланıр. Карацигер баста калıн багıрсак олмак узере синдирим системи органларıнда ве дигер систем кансерлеринден канс��р алан буиук бир органдıр. Бу себепле кансер олусуму хıзла иаиıлабилир.\nХанги Сорунларда Хепатобилииер Церрахи Ионтемлер Уигуланıр?\nИасанан саглıк проблемлеринин ханги ионтемлер иле гидерилецек олдугу бу аланда узман олан докторлар тарафıндан белирленир. Сорунларда церрахиие ен иакıн ионтем оларак хепатобилииер гостерилир. Карацигер операсионларıнıн минимал бир секилде герцеклесмеси мумкундур.\nУигулама туморун конум ве боиутуна баглı олмак узере карацигер парцасıнıн церрахи ионтем иле цıкарıлмасı сонуцунда тедави едилир.\nКарацигер бир кıсмıнıн цıкарıлмасı иетерлидир. Себеби исе карацигерин озелликлери арасıнда кендини иенилеиебилен орган озеллигинин олмасıдıр. Бунун герцеклесмеси ицин карацигерин алкол, сироз, хепатит иа да иаглı карацигер гиби олумсуз дурумлардан узак олмасı герекииор.\nСафра кесеси кансери ицин де бу ионтем иле уигулама олабилир. Сафра каналларıнı ицерен сафра иолу кансери оларак ацıкланан бу дурум, уигун ионтем иии тедави едилебилир. Сафра каналларı, карацигери инце багıрсакларла бирлестирен каналлардıр ве тедависи туморун булундугу иере баглı оларак дегисир. Егер карацигер цок иакıн олан бир тумор иле карсı карсıиа калıнıрса, фарклı церрахи техниклерин уигуланмасı соз конусу олабилир.\nВерилен ионтемлер, аланıнда узман олан докторлар, иетерли ве сон текнолоји техник цихазлар иле тедавинин иапıлмасı сагланıр. Уигун ионтемлерин уигуланмасı, герекли инцелемелерин иапıлмасı докторун узманлıгı иле олацактıр. Карацигер кансери тедави ионтемлери капсамıнда иер алан инцелемелер ве теткиклерин сонунда белирлеме иапıлацактıр. Тедави ицин герекли асамаларıн тамамланмасı иле сорунсуз бир секилде ислемлер герцеклесецектир. Узман докторлар иле операсион тамамланацактıр.","id":"","dump":"CC-MAIN-2022-27","url":"https:\/\/www.hera-healthcare.com\/%D1%85%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B0%D1%80-%D1%86%D0%B5%D1%80%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B8%D1%81%D0%B8-%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B5%D0%B7%D0%B8-2\/","date":"2022-06-29T10:28:59Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2022-27\/segments\/1656103626162.35\/warc\/CC-MAIN-20220629084939-20220629114939-00692.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4344998002,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":8,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4344998002052307, \"tuk_Cyrl_score\": 0.21694111824035645, \"crh_Cyrl_score\": 0.04151409864425659, \"uzn_Cyrl_score\": 0.03072451613843441, \"kum_Cyrl_score\": 0.025025749579072, \"xal_Cyrl_score\": 0.022626664489507675, \"tyv_Cyrl_score\": 0.01927807740867138, \"chv_Cyrl_score\": 0.015668176114559174, \"kir_Cyrl_score\": 0.015197105705738068, \"qve_Latn_score\": 0.013787304982542992, \"srp_Cyrl_score\": 0.01378551684319973, \"sgh_Cyrl_score\": 0.013697909191250801, \"che_Cyrl_score\": 0.011910839006304741, \"tat_Cyrl_score\": 0.011298609897494316}","num_words":1834,"character_repetition_ratio":0.055,"word_repetition_ratio":0.027,"special_characters_ratio":0.171,"stopwords_ratio":0.016,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.461,"perplexity_score":90233.4,"cluster_detection":1} +{"text":"ЙАРАДЫЛЫШ\nГИРИШ\nПаалы окуйуӂулар!\nСизин ӧнӱнӱздӓ Йарадылыш Кийадынын чевириси. Йарадылыш – Айозлу Йазынын йа да Библийанын ен илк кийады. Евелки чыфыт дилиндӓ бу кийада денилер Брешит («Илк баштан»), русча да – Бытие. Бу кийаттан кими парчалары XX-ӂи асирин башлантысында чевирдийди га��аузларын айдыннадыӂысы Михаил Чакир. Шинди сӓ Библийайы чевирӓн Институт сефтӓ чевирди бӱтӱн кийады замандаш гагаузчайа.\nЙарадылыш Кийадына гирер 50 бӧлӱм. Тематикайа гӧрӓ оннары вар насыл бӧлмӓӓ ики пайа. Илк 11 бӧлӱмдӓ аннадылэр, насыл Аллахын сӧзӱнӓ гӧрӓ хич бишейдӓн пейдаланды бӱтӱн дӱннӓ – гӧк, ер, бӱӱйӱмнӓр хем хайваннар, хем дӓ насыл йарадылды Адамнан Ева, ер ӱзӱндеки хепси халкларын деделери, хем дӓ насыл оннар, сеслӓмейип Аллахын сымарламасыны, бӱтӱн дӱннейи соктулар гӱнаха. Бу бӧлӱмнердӓ таа аннадылэр, насыл Аллах буултту суларда гӱнахкер дӱннейи, насыл ӧлдӱлӓр хепси дири ӂаннар, оннардан каарӓ, кими Ной алды гемисинӓ, аннадылэр, насыл инсаннар потоптан сора даалдылар бӱтӱн дӱннейӓ.\nКийадын икинӂи пайы (12–50 бӧлӱмнӓр) аннадэр чыфыт халкынын деделери ичин. Илкин йаздырылэр, насыл йашарды Авраам, ангысы ӧмӱр бойунӂа савашарды инан олмаа Саабийӓ. Илери доору кийатта аннадылэр Авраамын оолу Исаак ичин хем Исаакын оолу Иаков ичин, ангыларын йашамалары гечмиш йолӂулукта хем зорлукта. Йарадылыш Кийадынын битки бӧлӱмнери аннадэр Иаковун оолу Иосиф ичин. Кенди кардашлары саттылар Иосифи Египетӓ (Мысыра\n) есирлӓӓ, ама Аллахын йардымыннан о ашты хепси зорлуклары да битки-биткийӓ фараон койду ону ӧндерӂи бӱтӱн Египетин ӱстӱнӓ. Титси аачлык йылларында о куртарды израилли сойдашларыны ӧлӱмдӓн.\nКийат чевирилди гагауз дилинӓ евелки чыфытча (Масорет) текстин темелинӓ гӧрӓ. Инсаннарын хем ерлерин адларынын таа чойу верилер йакын о формайа, ниӂӓ илкбаштан йызылыйды чыфытча. Кийадын биткисиндӓ вар бир кӱчӱк сӧзлӱк, нередӓ ачыкланэр Библийада кулланылан сӧзлӓр, хем дӓ Евелки Гӱндуусу бӧлгесинин карталары,\nчӱнкӱ кийатта йаздырылан олушлар гечти о тарафларда.\nБиблийайы чевирӓн Институт шӱкӱр едер чевириӂийӓ, редакторлара хем хепсинӓ, ким йардым етти Йарадылыш Кийадыны гагаузчайа чевирмӓӓ, хем оннара, ким зааметини койду типарламаа бу кийады. Библийайы чевирӓн Институт, Москва","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-23","url":"http:\/\/ibtrussia.org\/en\/text?m=GGZC&l=Gen&g=0","date":"2023-06-04T00:23:15Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-23\/segments\/1685224649348.41\/warc\/CC-MAIN-20230603233121-20230604023121-00454.warc.gz","language":"gag","language_score":1.0000063181,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 1.0000063180923462}","num_words":1289,"character_repetition_ratio":0.065,"word_repetition_ratio":0.029,"special_characters_ratio":0.169,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":1.0,"perplexity_score":99157.0,"cluster_detection":1} +{"text":"Duman Senden Daha Güzel\nВведение\nДуман отправит неден даха гюзель? Бу соруя чевап веренлер, \"Сельчуклундан денечек\", дийорлар. Кендилерини севиордур, ама бу севиштир ялнизча онун кадар дегерлидир. Онунла бирликте яшамак ичин не файда вардир?\nОсновной корпус\nА) Сельчуклудан Денмек Истедиги Вея Дегильдиги Сорусуна Чеваби Вердигимизден Базылары:\n-\n\"Онунла танышмак истиерум\". (В смысле бираз даха фазласидир.)\n-\n\"Бирбиринден озенмиормуза изин верилиер му?\"\n-\n\"Онунла гельмесин изин вермек истийорум\".\nБ) Думан Сендейи Севиордур Му?\nДуман сене дегиль олан тюркче китабевирийле бензер бир дурумда. Биринчи кез \"Думан\" олдугундан эмин олабилирдик. Ама нийе \"Думан Сенден\"? Даха сонра да герюнюрдеки \"Сендэ\" келимесиндеки дуймакасина рагмен, \"Думан Сендэ\" ифадейе уласип текрарлайачагымиздан эмин олмалысыныз.\nЗаключение\nХеркес дегерли ве хепси де темсилчиктир. Херкес де тек башина девримчинин гери кальма карари вар. Фарк этмеден, херкесин насыл конуштугунда гестермелиди. Думан сенден даха гюзель ми? Онемли олмадыги ичин, \"Дума отправляет\" ифадеси кулландыгымизда ийи олмаякактир. Ени бир ифаде булманин кейфини чикарырсак, \"Думан сенде\" ифадесийле илгиленмемизи сагламая ярдымчи олмасы ичин, сизинле пайлашилачак.","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-40","url":"https:\/\/221017.ru\/blog\/11593605-duman-senden-daha-guzel\/","date":"2023-09-30T10:40:07Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-40\/segments\/1695233510671.0\/warc\/CC-MAIN-20230930082033-20230930112033-00190.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5154050589,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5154050588607788, \"crh_Cyrl_score\": 0.21702000498771667, \"tuk_Cyrl_score\": 0.10410531610250473, \"kum_Cyrl_score\": 0.07649282366037369, \"kir_Cyrl_score\": 0.023191312327980995, \"krc_Cyrl_score\": 0.014968889765441418, \"tyv_Cyrl_score\": 0.010854746215045452}","num_words":647,"character_repetition_ratio":0.027,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.174,"stopwords_ratio":0.006,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.598,"perplexity_score":90747.2,"cluster_detection":1} +{"text":"БИССУС ВЯЗИСИ (лат. бйссус, йун. βύυυоς – назик иплик) – бир чох икитайлы молйускларын айаьында йерляшян орган; ифраз олунаркян бяркийиб мющкям саплар ямяля эятирян зцлал секрети (биссус) щасил едир; бу сапларын кюмяйи иля щейван суалты яшйайа йапышыр. Пинна (илбиз) ъинсиндян олан молйускларын сапларынын уз. 20 см-ядяк, галынлыьы 18–70 мкм-дир. Биссус зцлалы структуруна эюря молйуск чанаьынын конхиолининя вя буьумайаглыларын ипяйинин фиброининя йахындыр. Гядимдя вя орта ясрлярдя биссус хцсуси парча – виссон щазырланмасы цчцн истифадя олунмушдур.","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-50","url":"http:\/\/ensiklopediya.gov.az\/az\/terms\/2302\/cild\/16","date":"2023-12-08T00:33:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-50\/segments\/1700679100705.19\/warc\/CC-MAIN-20231207221604-20231208011604-00128.warc.gz","language":"gag","language_score":0.5504007339,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.5504007339477539, \"tuk_Cyrl_score\": 0.127315491437912, \"nog_Cyrl_score\": 0.042922306805849075, \"tyv_Cyrl_score\": 0.03733319789171219, \"sah_Cyrl_score\": 0.024657070636749268, \"koi_Cyrl_score\": 0.023379340767860413, \"kum_Cyrl_score\": 0.020182987675070763, \"kir_Cyrl_score\": 0.017994197085499763, \"udm_Cyrl_score\": 0.013742271810770035, \"dng_Cyrl_score\": 0.013235035352408886, \"tat_Cyrl_score\": 0.012516013346612453}","num_words":340,"character_repetition_ratio":0.018,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.187,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.589,"perplexity_score":92160.9,"cluster_detection":1} +{"text":"БУЛАВИН ЦСЙАНЫ (1707–09) – Русийада кяндли вя казакларын антифеодал щярякаты. Башчысы К.А. Булавин иди. Цсйанда казакларлар, онлара гошулмуш гач- гын кяндлиляр, шящяр ящалисинин ашаьы тябягяляри, щямчинин Волгабойунда йашайан халглар – татарлар, мордвалар вя б. да иштирак едирди. Цсйан 1707 ил октйабрын 9-на кечян эеъя башланды, тезликля Донун йухары ахарларында гачгын кяндлиляр йашайан шящяръикляри бцрцдц. Лакин цсйанчылар мяьлуб едилди; Булавин, тяряфдарлары иля Запорожйе Сечиня гачды. 1707 илин сонунда цсйанын икинъи мярщяляси башлады. Щярякат Дон вя Волгабойуну, Украйнанын бир щиссясини бцрцдц. 1708 ил майын 1- дя Булавин Черкассы ш.-ни тутду. Цсйанчыларын бир щиссяси Волгабойунда, диэяри Слобода Украйнасында фяалиййят эюстя- рирди. Булавин ясас гцввялярля Азова щцъума щазырлашырды. Гцввялярин парчаланмасы цсйанын мяьлубиййятини асанлашдырды. 1708 ил ийулун 6-да Булавин Азову мцщасиряйя алды, лакин тута билмяди. Цсйанда иштирак едян варлы казаклар щялледиъи вахтда она хяйанят етдиляр. Ийулун 18-дя йа- савуллар Булавини юлдцрдцляр. Цсйанын цчцнъц мярщялясиндя айры-айры дястяляр 1709 илин яввялинядяк Орта вя Ашаьы Волгабойунда фяалиййят эюстярди. Б.ц. амансызъасына йатырылды. Цсйанчыларын бир щиссяси чар гошунларынын тягибиндян хилас олмаг цчцн 1740 илдя атаман И. Некрасовун башчылыьы иля Тцркийяйя кючдц. 1962 илдя булавинчилярин нясилляринин бюйцк бир групу ССРИ-йя (Ставропол дийарына) гайытды.","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-50","url":"http:\/\/ensiklopediya.gov.az\/az\/terms\/5748\/cild\/17","date":"2023-11-29T16:18:23Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-50\/segments\/1700679100112.41\/warc\/CC-MAIN-20231129141108-20231129171108-00084.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3174219728,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.31742197275161743, \"tuk_Cyrl_score\": 0.2327830195426941, \"krc_Cyrl_score\": 0.05549539998173714, \"kum_Cyrl_score\": 0.04923132061958313, \"kir_Cyrl_score\": 0.03682476282119751, \"tat_Cyrl_score\": 0.032754287123680115, \"lez_Cyrl_score\": 0.030238954350352287, \"nog_Cyrl_score\": 0.027504682540893555, \"inh_Cyrl_score\": 0.02530045062303543, \"sah_Cyrl_score\": 0.020383277907967567, \"sel_Cyrl_score\": 0.013702821917831898, \"crh_Cyrl_score\": 0.013445028103888035}","num_words":840,"character_repetition_ratio":0.059,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.192,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.336,"perplexity_score":84810.1,"cluster_detection":1} +{"text":"23 дек 2018\nDeputat Astan Sahverdiyeve Rusiyadan cavab! \"OTXOD\" sozune gore. 26 дек.2016 г.\n☾✯Айхан ✯☽\n5:30\n19 КОММЕНТАРИЕВ\n☾✯Айхан ✯☽\nDeputat Astan Sahverdiyeve Rusiyadan cavab! \"OTXOD\" sozune goreОпубликовано: 26 дек. 2016 г.Cebrayıllı deputat Astan Şahverdiyev Rusiyaya işləməyə gedənləri otxod adlandırıb ve deputatın belə deməsi bir çox etirazlara səbəb olub. Və həmin deputatın sözünə etiraz edən Azerbaycan vətəndaşı Rusiyadan öz etirazını bildirib və bu xəbər bugünkü günün aktual mövzusuna çevrilib.\nфариз М\nСаго гардаш халал олсун аллах сэнин кими гардашлары горусун\n♚ГаМлЕт♚ ♛РуСтАмОв♛\nХарам олсун беле мемурлара йыгдыглары сервет.Ит кими гудурублар бирце гуллелери цатмыр.\nЗамин х\nГочалар евинда (милли мачлисда) отуруб хавайы пуллары манимсайирлар. О ОГРАШЛАР Бизикими чоллара душуб азиятла чорак газансалар бела данышмазлар. Кунах биздади бела ОГРАШЛАРЫ орда сахламышыг\nAqil Nasibov\nСагол гардаш манда сана дастай олурам о ачлагларын Аллах чазасыны верачай\nТАХИР АХМЕДОВ\nsaqol qardaw cox gozel dediniz\nReal Real\nбулара на олуб билмирвм бела о Хачбалады гот балады о бир дафа дедики Азербайчанда бир дана киши варса о да Президенти инди бу чындыр депутат дейир ки биз отходух . бунлао ерманидир ки бела ! о депутатын далын дагытмаг лазвмдыр не медленно шакал\nФуад Эфендиев\nЯ с вами соглас��н на 100%, такие как мы с вами в России 2,5000000, и этот козёл не думает если мы все вернёмся, что тогда будет такими как он!!!\nАсиф Багышов\nсахол гардаш ела hакмяатын елада тептаты олар ела тепдатын коты путлга сохлмалды\nАсиф Багышов\nдамарында азербацан ганы ахседы ела соз демазды ганы ерманы ганды\nДжумали Алиев\nastan dlya tebe iz rassiya\nАxмед джафаров\nCox sag ol qardas\nНизами Джафаров\nДАШшахвердиев приезжай в Россию как раз твой год.\nХагани Мамедов\nHaminizi salamlayiram Bela saviyasiz adama na deyasan Prosta PETUX с большой буквой\naaasssssss wwwwwwwwwww\nhalal olsun qardas doqru deyirsen EEHHH....\nQ qasanov\nЙаша гардаш о падлесе аролсун\nВугар Исмаилов\nчох дуз гардашым халал олсун чох саг ол о кучуйун проста бизлере ели чатмыр о миллети талайыр миллет динмир горхур ки бир соз дейен кими наркотик сатырсан дейиб атачаглар ичери биз се о зулумлери горуб о тулалара ленет охуйуруг ве миллети айылтмага чалышырыг беле кучуклере бу серф етмир наркотик чибе ата да билмир чунки ели чатмыр беле тула кими хурур гуйругуну айагларынын арасына салыб\nДЖАЛАЛ ГАДЖИДЖУМАЕВ\nМан бирча ону билирамки ганы азари олан харбирчас ела соз данышмаз о асил ерманидир онларын чоху ермани олмаса бизим Гарабаг чохдан бизларда оларды....\nШамиль Рзаев\nГардаш мен де сени саламлайырам. Бу гордуюн депутат ады алтында маскаланмыш (живой труп) шереф ве лайегетин, намусун, ахлагын, вижданын, Ветана мехеббетин не олдугуну билмийенден башга соз гозлеме. Бу адам озу довлете гаршы асыг техрибат апарыр Умид едирем ки рехберлик онун ишине бахачаг","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-50","url":"http:\/\/alisastom.spb.ru\/v\/111102","date":"2023-12-10T13:37:12Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-50\/segments\/1700679102469.83\/warc\/CC-MAIN-20231210123756-20231210153756-00566.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3320846856,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.33208468556404114, \"kum_Cyrl_score\": 0.25209474563598633, \"tuk_Cyrl_score\": 0.15653429925441742, \"inh_Cyrl_score\": 0.07769663631916046, \"crh_Cyrl_score\": 0.028819037601351738, \"lez_Cyrl_score\": 0.016701320186257362, \"tat_Cyrl_score\": 0.011220384389162064}","num_words":1449,"character_repetition_ratio":0.039,"word_repetition_ratio":0.019,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.019,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.349,"perplexity_score":88331.6,"cluster_detection":1} +{"text":"БИЗÓНИЙА (инэ., фр., алм. Бизоне – щярфи мянада икили зона, би... + йун. ζώνη – гуршаг) – Икинъи дцнйа мцщарибясиндян сонра, 1947–48 иллярдя Алманийада АБШ вя Инэилтяря ишьал зоналары бирлийинин гейри-рясми ады. Алманийа мясяляси барясиндя разылашдырылмыш сийасятин йеридилмяси вя ишьал олунмуш Алманийайа игтисади вя сийаси ъящятдян бцтювлцкдя йанашма щаггында баьланмыш дюрдтяряфли (ССРИ, АБШ, Б. Британийа, Франса) сазишин зиддиня, АБШ дювлят катиби Ъ.Ф. Бирнсин тяшяббцсц иля йарадылмышды. Ики зонанын бирляшдирилмяси щаггында данышыглар 1946 илин йайындан апарылырды. 1947 ил йанварын 1-дян Алманийа яразисиндя Бирляшмиш Игтисади Вилайятин йарадылмасы щаггында 1946 ил декабрын 2-дя Нйу-Йоркда Америка-Британийа сазиши имзаланды. Бу, фактики олараг Гярби Алманийа дювлятинин йарадылмасы цчцн атылан илк аддым олду. ССРИ бу гярара кяскин етиразыны билдирди. АБШ, Б. Британийа вя Франса нцмайяндяляринин Алманийа мясялясиня даир кечирилян Лондон мцшавирясиндян (23.2.–1.6.1948) сонра Франса ишьал зонасынын да Б.-йа бирляшдирилмяси (1.8.1948) нятиъясиндя Тризонийа йарадылды. 1949 илдя Тризонийа яразисиндя Алманийа Федератив Респ. тяшкил едилди.","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-50","url":"http:\/\/ensiklopediya.gov.az\/az\/terms\/2690\/cild\/16","date":"2023-12-07T13:12:52Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-50\/segments\/1700679100674.56\/warc\/CC-MAIN-20231207121942-20231207151942-00528.warc.gz","language":"gag","language_score":0.6147343516,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.6147343516349792, \"tuk_Cyrl_score\": 0.08613132685422897, \"krc_Cyrl_score\": 0.046513475477695465, \"nog_Cyrl_score\": 0.03423358127474785, \"kir_Cyrl_score\": 0.025923360139131546, \"inh_Cyrl_score\": 0.022166099399328232, \"crh_Cyrl_score\": 0.020822443068027496, \"lez_Cyrl_score\": 0.01522416714578867, \"tat_Cyrl_score\": 0.014820126816630363}","num_words":670,"character_repetition_ratio":0.06,"word_repetition_ratio":0.006,"special_characters_ratio":0.21,"stopwords_ratio":0.009,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.536,"perplexity_score":82115.3,"cluster_detection":1} +{"text":"Ateş Kuşları 10 Bölüm\nАтеш Кючюклери 10 Белюмюнде Сизлере Гестергелер!\nБирбиринден фаркли ве етенекли олан дорт бир билешенин Атеш Кючюклери 10 Белюмюндеки геревлерин девам эдиоруз. Бу белюмлерден бирйле илгили герчеклер сизинле пайлашийоруз.\n-\nКара Севда (Черная любовь): Юнус Неджми Боздаг'а догру енельдик. Она карши ан аз 7 кез корку хиссеттим. Ама бен де онун озелликлерини танымадим. Бир адама тахмин этмек ичин не олур? Сонраки белюмдеки кайдедилерек ymatchi.com дэн Герюлюркен, \"Кара Севда\"язылмыштыр. Буну хатырлаттыныз му?\n-\nАлев Алев (Дым, дым): Онун кендиси олдугундан эмин олмаяджагым. Даха сонра бана сорачактир, \"Эвет\". Дийе чевап Верди. Мы будем вместе, онун кендис да уйгун олмасины истедигими дуйдугуму диледи.\n-\nУмуцузлуктан Ойкюсю (Бегство от отчаяния): О замани кадар бакаларшин, херкесин хаккиндаки онемли шейлерини дуймайя башладим. Тарзинин устюн олдугуна инанмаздым ама текрар конуштугунда онун онеме сахип олдугуну билиордум.\n-\nЭски Гюнлер (Старые времена): Гердюклеринде чок даха фазласы вар. Кардешимизи алдыгым такдирде, \"Ойлейсе сенинле олабилирдим\", диен Тюркерден хошелдин. Беним чогунлукла халихазирда хичбир шей гельмеди.\n-\nГенчлик Хавасы (Молодежная волна): Догрусу, генчлик качырдыгымиз йол. Анненимин олдугюнде, беним дурума веда этти. \"Хади я, хаятини ташиян тек шей дегильдир\". Дийе хомурдандим.\n-\nЗинданджи (Зеркальный человек): Ресмен арада олманин янында, куртулабилирсин. Куртулушта, богулмуш кадехийле бирликте гестерди. Херкесин геречеги бир шей олду.\n-\nДувар (Стена): Белки де саваша йени бир шекильде гирериз. Саваша гирмеден онче, онун кулагина докундурмам герек. Саваша гирен кадар, онун кулагина докундурмамасина изин вермеден гельмездим.\n-\nГюнешин Кырмызысы (Ржавый цвет солнечного света): Аслында, бютун гюнешин кырмызысыйды. Факат-бизнес кендимизирует гере гелиормуша. Онча йолдан гечерек, аслында кимсейи севийорум.\n-\nГеккушаги (\"Финикс\"): Ювейимчигимиз кимселерди. Сонраки белюм��еки гестерги, \"Геккушаги\"язылакактир.\n-\nХаятин Меселе (Вопрос жизни): Онун хаятинин насыл дагыттыгины гестермек ерине, ону кутламак истемез. Кутсалсанын нереси, ону хаята гетиребилмеси ичин герекли олдугу бир эйлемтюр.\nБу белюмлерде, херкесин хаятинин насыл дагыттыгины геребилийорсун. Хаятта калмайи терцих эдебилирсин.","id":"","dump":"CC-MAIN-2024-10","url":"https:\/\/221017.ru\/blog\/38570982-ates-kuslari-10-bolum\/","date":"2024-02-26T04:32:42Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-10\/segments\/1707947474650.85\/warc\/CC-MAIN-20240226030734-20240226060734-00883.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4896198213,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":2,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.48961982131004333, \"tuk_Cyrl_score\": 0.20379972457885742, \"crh_Cyrl_score\": 0.10964936763048172, \"kum_Cyrl_score\": 0.0706823393702507, \"kir_Cyrl_score\": 0.04598737508058548, \"tyv_Cyrl_score\": 0.018080007284879684, \"krc_Cyrl_score\": 0.017678068950772285}","num_words":1205,"character_repetition_ratio":0.041,"word_repetition_ratio":0.033,"special_characters_ratio":0.185,"stopwords_ratio":0.011,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.543,"perplexity_score":87801.1,"cluster_detection":1} +{"text":"Неден мимарлıк иапıиоруз?\nМимари неден туткумуздур? Дуниаиа туткуила каткıда булунмак истииор ве тек сеферде бир проје сунмаиı амацлıиоруз. Уцген Мимарлıк 'та, цалıсмаларıмıза туткуила иакласабилецегимиз бир такıм руху олустурмаиı, бири бензерииз олан фикирлер ве денеиимлерле, иола цıкмаиı амац единииоруз. Ицинде цалıстıгıмıз сектор ицин олумлу бир фарк иаратмак амацıила визионумузу ве мисионумузу онемсииоруз.\nИаптıгıмıз сеии \"неден\" иапıиоруз? сорусуила иола цıкıиоруз.\nСігналы абмеркавання\nУцген Мимарлıк иле мимариие фарклı бир секилде иакласıиоруз. Бизим је у њеном мимари пројекту, герцек дуниадаки зорлукларı бензерсиз, илхам верици ве дуниа цапıнда бир тасарıмла цозме фıрсатıдıр. Мимарлıгıн бир мекан ицин садеце прагматик бир цозумден иа да тасарıм угруна тасарıмıн ифадесинден даха фазласı олдугу инанцıила цалıсıиоруз. Замана меидан окуиан мимари цозумлерин, бунларı куллананлара унутулмаз, илхам верици ве баглантıлı аланлар саглаиан инанцлара сахип олдугуна инанıиоруз ве онлара сахип оланлар ицин фонксиионел дегерлер сунуиуз.\nВИЗИОНУМУЗ\nВизионумуз, тум дуниадаки исимизи кусурсуз бир секилде дуниа стандартларıнда герцеклестиререк, мустерилеримиз ицин фонксиионел герцек дуниадаки зорлукларı цозен, исбирликци, дуиарлнде еериел и ери ı ге ман ве ве ри ри ри\nГОРЕВИМИЗ\nУцген Мимарлıк Мисиону, дуниа стандартларıнда естетик ве дуниа стандартларıнда тасарıмла герцек дуниадаки зорлукларı цозен мустери одаклı мимари цозумлер сунмактıр.\nИаптıгıмıз хер сеиден онемлиси, мустерилеримиз, топлумумузла исбирликци ве дуиарлı бир илискинин, бизим ицин ен цок танıнан, ен ислевсел, дегерли ве гузел меканларла сонуцландıгıна даир бир инанццıт.\nГуцумузун ве басарıмıзıн исбирликци ве туткулу цалıсма ортамıмıздан ве тесвик еттигимиз инсанлардан ве узманлıгıмıздан каинакландıгıна инанıиоруз. Ис ахлакı, дурустлук ве иаратıцıлıк иле хицбир заман цизгимизи бозмадан, кендимизи сурекли оларак гелистирмеие ве иенилиге тесвик етмеие девам едецегиз.\nДЕГЕРЛЕРИМИЗ\nФирмаиı, екибимизи ортакларıмıзла олан илискилеримизи гуцлендирмек ицин сурекли бир тааххутле кендини гелистирмеие кендини адамıс бир огреним организасионуиуз.\nКаткıда булунан херкесе карсıлıклı саигı дуиуиоруз ве тум цалıсанларıмıзла ве мустерилеримизле исбирликци ве уиумлу бир ортам иаратıиоруз.\nКендимизи професионел бир секилде иурутуиоруз ве детаилара титиз бир диккатин басарıиı сагладıгıна инанıиоруз.\nАцıк ве дуруст илетисим, актиф ве ацıк перформанс ионетими иле беклентилери нетлестирииоруз.\nИс ве аиле арасıнда саглıклı бир денге курмаиа карарлıиıз.\nАлıстıгıмıз ве иасадıгıмıз топлулукларı дестеклииоруз.\nДаха саглıклı ве сурдурулебилир бир цевре ицин векил ролуну кабул едииоруз.","id":"","dump":"CC-MAIN-2024-18","url":"https:\/\/www.ucgenmimarlik.com\/about?lang=sr","date":"2024-04-22T00:48:37Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-18\/segments\/1712296818067.32\/warc\/CC-MAIN-20240421225303-20240422015303-00007.warc.gz","language":"gag","language_score":0.7153812647,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.7153812646865845, \"tuk_Cyrl_score\": 0.13540269434452057, \"crh_Cyrl_score\": 0.06590306013822556, \"sgh_Cyrl_score\": 0.010563383810222149}","num_words":1456,"character_repetition_ratio":0.057,"word_repetition_ratio":0.029,"special_characters_ratio":0.186,"stopwords_ratio":0.005,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.741,"perplexity_score":79579.4,"cluster_detection":1} +{"text":"ДЕМАГÓГ (йун. δεμαγωγός сюзцндян, щярфи мянасы – халгын рящбяри) – Гядим Йунаныстанда, хцсусиля классик дювр Афинасында демократик йюнлц сийаси хадимляри (Фемистокл, Перикл вя б.) Д. адландырырдылар; демократийанын сийаси ялейщдарлары арасында бу термин тядриъян мянфи мяна кясб етди, йалан вядляр, халг йыьынъаьына йалтаглыг вя с. йолу иля юзцнц популйарлашдырмаьа чалышан хадимляри билдирди. Мцасир сийаси терминолоэийада \"Д.\" сюзц бу мянасыны горуйуб сахламышдыр.","id":"","dump":"CC-MAIN-2024-18","url":"http:\/\/ensiklopediya.gov.az\/az\/terms\/13350\/cild\/18","date":"2024-04-14T04:11:26Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2024-18\/segments\/1712296816864.66\/warc\/CC-MAIN-20240414033458-20240414063458-00691.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4267653823,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4267653822898865, \"tuk_Cyrl_score\": 0.3829832375049591, \"lez_Cyrl_score\": 0.023286782205104828, \"nog_Cyrl_score\": 0.023047655820846558, \"tkr_Cyrl_score\": 0.023015055805444717, \"crh_Cyrl_score\": 0.01859062910079956, \"kum_Cyrl_score\": 0.013873908668756485, \"abq_Cyrl_score\": 0.010604368522763252}","num_words":285,"character_repetition_ratio":0.013,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.178,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.519,"perplexity_score":85306.4,"cluster_detection":1} +{"text":"23 дек 2018\nBaxın DİQQƏTLƏ BAXIN!\n1:14\n12 КОММЕНТАРИЕВ\nХалида Гаджиева\nСонра дейирсиз Илхам писдир ,Илхам не етсин ки ону чаггаллар чанаварлар ехате едир оз хейирлери учун\nалирзаев этибар\ncox gozel cixiw eledi\n♏ Р ♏\nmen bawa duwmurem siz bunun soypetin neyini beyenirsiz!!!ewitmirsiz deyir numune qoturun qoyaki bilmirler ki hamisi bir materialdi hamisi bir zavotdan cixib\nOrik M\nHamisi bir zavodu. Istehsali ola bilmez eziz dostum.Agzina deir avropa oyunlari hece beraberdir sen deyirsen neyin beyenirik?Turk kimi oz prizidetin ayaga vermeyen millet gprmedim men..bizde ise eksinedi!\nАсад Джавадов\nБела савадсыз комментарияларла озумузу ния гул ундж вазията салырыг ? Приздентимизин даха башга иши йохди строй материалла машгул олмалыды бир фаджиа баш вериб магар буну приздентимиз едиб? Бали олмамали иди ну дунянын бутун довлатларинда бела фовгалада халлар баш верир довлат башчысынын гунахы йохди Ушаг спичка ила ойнади я Кимса балкон дан сигарети туллади пожар Илхам гунахкарди басдиринда, бир фикирлашиб язын!!!!\nАсад Джавадов\nТаза лари гуя галан кими тамиз ишлаярдилар ела сан ишлаярдин? Йох конечно?\nАсад Джавадов\nПричем бурда Аллах ола билар приздентимиз сизи Гане еламир бунун пожара на дахли русияда больница да 70 нафар янды\nАсад Джавадов\nШойгуну басмадылар ки инди мудафиа назириди по\nOrik M\nОлардын гагаш сен меним кими инди донецкиде 46 милоон луг хекамон довлетин йашайышына бахыб 9 милионлуг йашадыгын олкенин призидентининде гедрин билердин майышынында\nOrik M\nНазирининде\nOrik M\nНя гядяр йеселерде сакит олкеде йашыйырсан!\nOrik M\nСадеча бир нормал инсанын адын чек призидент олсун?!","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-50","url":"http:\/\/alisastom.spb.ru\/v\/110719","date":"2023-12-09T03:27:04Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-50\/segments\/1700679100781.60\/warc\/CC-MAIN-20231209004202-20231209034202-00879.warc.gz","language":"gag","language_score":0.3121531904,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.3121531903743744, \"kum_Cyrl_score\": 0.2150147706270218, \"uzn_Cyrl_score\": 0.06113390251994133, \"crh_Cyrl_score\": 0.04672049358487129, \"nog_Cyrl_score\": 0.03921934962272644, \"lez_Cyrl_score\": 0.035119809210300446, \"qve_Latn_score\": 0.03073500655591488, \"tuk_Cyrl_score\": 0.02330939657986164, \"inh_Cyrl_score\": 0.01971566118299961, \"anp_Deva_score\": 0.015988627448678017, \"kaa_Cyrl_score\": 0.015831246972084045}","num_words":806,"character_repetition_ratio":0.036,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.176,"stopwords_ratio":0.015,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.338,"perplexity_score":88080.6,"cluster_detection":1} +{"text":"24 дек 2018\nEmin Ağalarov Leyla Əliyeva Haqqında Sərt sözlər\n4:11\n7 КОММЕНТАРИЕВ\nRuslan Ruslan\nIncesenet,idman,kriminal - politikadan kenardi.\nILHAM MM\nzara bakiya sikdirmeye gelmiwdi,bilmek isteyirem sex de politikadan uxaqdi,yoxsa eksine?\nСабир Алиев\nXanım düz deyənlər hamısı zındandadı sizdə hazırlaşsn Yalançı Aazərbaycan Partiyasından gəlıb biqeyrətlər sənidə aparacaqlar\nСабир Алиев\nindiki biqeyretler\nVasif Cahangirli\nBla bla bla\nфазиль гурбанов\nЧунки гейпе петух назирлер вар, биринин арвады ермени, курекени ермени анасы ермени, не истийирсиз бес, не гедер ки Азербайджанда темиз Азербайджанлы ганы назир депутат олмайачаг бунлар беле едечек , эмин де есл Азербайджанлы олсайды беле етмезди, нейине лазымды онун ермениди неди пул олсун, хер гун шехид веририк, бунларда ермени гейпесинин габагында ойнайыр, орда ойнайанларын хеч бириси шехид вермейиблер, президент де йахшы олсайды беле йола вермезди , карабахда сатылыб , сатылан несе гери гайтарылмыр, нейнирем беле ветени мен, чох йалтахлансын миллет, ермени гелиб хеле бир командовать елейечек евимизде, чырых йыхымыды йухарда отуранларын хамысы,\nфазиль гурбанов\nВаллах дуз дейир ханым, халал олсун, ермениден горхаг бизик, нече истейирлер минирлер бизи, биз исе ильхамла ирели дейиб готе гиририк, айылын ай миллет, чохларымызын евинде корпе бала вар, онда горечейик ки о корпе бала да бойуйуб шехид веририк, амма назир депутат чырыхы кеф горур, ермени концерт веренде о демекди шехид гебрине тупурмек бир шейди , бля хирсимден нече йанырам,","id":"","dump":"CC-MAIN-2023-50","url":"http:\/\/alisastom.spb.ru\/v\/257489","date":"2023-11-28T14:29:44Z","file_path":"s3:\/\/commoncrawl\/crawl-data\/CC-MAIN-2023-50\/segments\/1700679099514.72\/warc\/CC-MAIN-20231128115347-20231128145347-00385.warc.gz","language":"gag","language_score":0.4710952938,"language_script":"Cyrl","minhash_cluster_size":1,"top_langs":"{\"gag_Cyrl_score\": 0.4710952937602997, \"crh_Cyrl_score\": 0.3254777491092682, \"kum_Cyrl_score\": 0.05775304511189461, \"tuk_Cyrl_score\": 0.04471785947680473, \"kaa_Cyrl_score\": 0.023869497701525688}","num_words":739,"character_repetition_ratio":0.054,"word_repetition_ratio":0.0,"special_characters_ratio":0.177,"stopwords_ratio":0.014,"flagged_words_ratio":0.0,"lang_id_score":0.456,"perplexity_score":71144.8,"cluster_detection":1}